Vous êtes sur la page 1sur 8

07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.

ma

ENTREPRISES & MARCHS

Recouvrement par voie dATD : Est-ce la n de la


polmique ?
CHALLENGE 21 MAI 2014

0 0 3.4K

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 1/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma

Lavistiersdtendeur(ATD),mcanismederecouvrementdescrancespubliques,setrouve
depuisdeuxans,aucentredundbatpublicquiavuintervenirdeshommespolitiques,des
hommesdaffaires,desbanquiersetdesreprsentantsdessalaris.Aprsplusieurstentativesde
solution,unecharteatsignele17avril2014entrelesprincipalespartiesprenantes(Ministre
delEconomieetdesFinances,MinistredelEmploietdesAffairesSociales,TrsorerieGnrale
duRoyaume,AdministrationdesDouanesetImptsIndirects,DirectionGnraledesImpts,
ConfdrationGnraledesEntreprisesduMaroc,GroupementProfessionneldesBanquesdu
MarocetCaisseNationaledeScuritSociale).Laquestionseposedesavoirsileremdeapport
parladitecharteestsuffisantoubienfautilunerformeplusprofonde?

P
ourlerecouvrementdesescrances,lEtatdisposeduneprocdurespcialeluipermettant,sansavoir
besoindesterenjustice,dengagerdesactionscoercitivescontrelesredevablesparlebiaisdesesservices
administratifs.CettemissionestconfieessentiellementlaTrsorerieGnraleduRoyaumequidispose
dunrseaudePerceptionsimplantessurtoutleterritoirenational.Lesrglesrelativesauxconditionsetformalits
devanttrerespectesparlesservicesdelEtatenlamatiresontdictesparlaloin1597formantCodede
RecouvrementdesCrancesPubliques.OutrelEtat,dautresorganismespublicssonthabilits,parleurstextesde
cration,recouvrerleurscrancesselonlammeprocdureCaisseNationaledeScuritSociale,CaisseCentrale
deGarantieetc.

LeCodederecouvrementdescrancespubliquesmetladispositiondescomptablespublicstouteunebatterie
dinstrumentsparmilesquelslavistiersdtenteur(ATD)quileurpermetdapprhenderentrelesmainsdestiers,
lessommesappartenantoudevantrevenirauxredevables(banques,notaires,avocats,liquidateursjudiciaires,
locataires,employeurs).LATD,entantqueprocdurederecouvrementdescrancespubliques,esttrsancienil
existaitdjdansleDahirdu21aot1935(portantrglementsurlespoursuitesenmatiredimptsdirects,taxes
assimilesetautrescrancesrecouvresparlesagentsduTrsor)souslappellationdesommationtiers
dtenteur(STD)sonutilisationparlescomptablespublicstaitlimitedufaitqueletauxdebancarisationtait
relativementfaible.

DepuislentreenvigueurdunouveauCodeenseptembre2000,lescomptablesenchargedurecouvrementont
recoursdeplusenpluslATDcontrelesredevablesbancariss.Cecisesttraduitparunechargedetravailtrop
levepourlesbanquesqui,malgrlamobilisationdesmoyenshumainsimportantsnarrivaientpasfairefacela
massedesATDmanantdesperceptions,surtoutquelchangesefaisaitsursupportpapierentredescentainesde
comptablespublicsetdesmilliersdagencesbancaires.

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 2/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma

Pourremdiercettesituationquitaitdevenueingrable,lesdeuxparties,savoirlaTrsorerieGnraledu
Royaumeetlesbanquesdelaplaceontconvenuen2010delutilisationdesnouvellestechnologiesen
dmatrialisanttoutlecircuitdesATD(delmissionlamainleve)etenmettantenplaceauniveaudelaTGRun
interlocuteuruniquedesbanques(UnitCentraledeRecouvrement)chargdecentralisertouslesATDmanant
desperceptions.LepassagedusupportpapieraufichiernumriqueaboostlesATDdontlenombreetle
rendementontaugmentdunemanireexponentielle,cequiaprovoquunesortedepaniquechezlaclientle
bancaire.Devantcettesituationdcrielafoisparlesentreprisesetlesparticuliers,lesautorits
gouvernementalesontdintervenirpourcalmerlejeudanslattentedunerformedelaprocdurede
recouvrementdescrancespubliques.

AprsmoultestergiversationsetdevantlimpossibilitpourlEtatderenoncerceprivilgeenmatirede
recouvrementsurtoutenpriodededisettebudgtaire,lespouvoirspublicsontoptpourunesolutionsousla
formedunechartetendantconcilierlesintrtsdesredevablesetceuxdelEtat,renforcerlaconfianceentre
ladministrationetlecitoyenetcontribueramliorerleclimatdesaffaires.Quellessontdonclessolutions
apportesparladitecharteetdansquellemesurepeuventellesmettrefinaumalaisecrparladmatrialisation
desATDfrappantlescomptesbancaires?

Lachartequiatsignele17avril2014adopteunedmarchepdagogiqueoriginaleenrappelantlecadrelgislatif
rgissantlavistiersdtendeuretlesgarantiesdontbnficielecontribuableentermesdinformation,dedlais
respecteretdemoyensdesuspensiondurecouvrementdescrancescontestes,ainsiquedegaranties
administrativescomplmentairesinstituesenfaveurducontribuable.Elleappellelesdeuxparties,savoir,le
contribuableetlecomptablepublicrespecterlesdispositionsrgissantlavistiersdtenteurpourenfaireun
instrumentdegarantiedesdroitsreconnusaucitoyencontribuableetdesauvegardedesprrogativesconfres
encedomaineaucomptablepublic.Aleffetdyarriver,denombreusesmesuressonarrtesallantde
linformationpralableducontribuablejusqulinstitutiondunmcanismedesuividesATDparleMinistrede
lEconomieetdeFinances.

Lecontribuableestmieuxinform

PourviterlerecourssystmatiqueauxATD,lacharterappellequelecontribuabledoittreinform,parlenvoi,
parvoiepostale,dunavisdimpositioncomportantlesdatesdemiseenrecouvrementetdexigibilitdesimptset
taxes.Undlaiminimumdedeuxmoispartirdeladatedemiseenrecouvrementestaccordaucontribuablepour
rglersadettelamiable.Encasdenonpaiement,ilestdenouveauinformaumoyendunavissansfraisquilui
estadressparvoiepostaledanslesdixjourssuivantladatedexigibilitdelacrancelestiersdtenteursensont
informsconcomitamment.Pendantcettepriode,lesadministrationschargesdurecouvrementsengagent
nentreprendreaucuneactiondepoursuitelencontreducontribuablequibnficieainsidundlaiminimumde
soixantedixjourscompterdeladatedemiseenrecouvrementpourrglersesdettes.Alexpirationdecedlai,le
comptablechargdurecouvrementpeutuserdelavistiersdtenteurtouteninformant,parlettreenvoyepar
voiepostale,lecontribuablequienestinformenparallleparledpositaireouletiersdtenteur.Lorsquilsagit
dunebanque,linformationestassurepartouslesmoyensutilissparlesbanquesavecleurclientleycomprisles
SMS.

LATDnestnotifiquuneseulebanque

LadmatrialisationdeschangesderenseignementsentrelesbanquesetlaTGRpermetcettederniredansle
cadredelexercicedudroitdecommunication,dobtenirparunsimplechangeautomatiquedesfichiers,les

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 3/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma

numrosdetouslescomptesduredevableauprsdelensembledesbanquesdelaplace.Ainsi,lasaisieinstantane
detouslescomptesduredevabledevientpossibleetaugmenteleschancesderecouvrementdescrancespubliques.
Maisenmmetemps,ellepeutsavrernonjustifielorsquelesoldeglobaldecescomptesdpasselemontantdela
cranceobjetdelATD.Afindviterunetellepratique,lachartederecouvrementprvoitquelecomptablecharg
durecouvrementnepeutnotifierlATDquuneseulebanquelanotificationventuelledunATDuneautre
banquenestpossiblequencasdinsuffisancedesfondsrcoltssuiteaupremierATD.


Larticle102duCodederecouvrementdescrancespubliquesprvoitquelavistiersdtenteurapoureffet
lattributionimmdiatedessommesdtenuesparlestiersetquelediteffetstendauxcrancestermeou
conditionnelles.Lapplicationdecettedispositionntaitpassanssouleverdesdivergencesentrelesperceptionset
lesbanquesencequiconcernelescomptestermeetlesbonsdecaisseauporteur.Pourdpassercesdifficults,la
charteretientunesolutionquitientcomptedesintrtsdetouteslespartiesenprvoyantquelesprlvementssur
lescrancestermeouconditionnellesnepeuventtreeffectusquladatedesurvenancedutermeoucellede
ralisationdelacondition.Maisencasdexistencedecomptestermeoudebonsdecaissenominatifs,labanque
eninformelaTGRmaisnopreleprlvementquladatedchance.

Undlaiestaccordaucontribuable

Lacharteaccordeaucontribuableundlaide72heuresenvuedeprendrelesmesuresquiljugencessairespourla
rgularisationdesasituationvisvisdeladministrationconcerne.Passcedlai,letiersdtenteuroule
dpositaireesttenudeverserlessommesprlevesentrelesmainsducomptableenchargedurecouvrement.Dun
autrect,ilconvientdesignalerquelesbanquesdisposentdanslecadredelaconventionsigneaveclaTrsorerie
GnraleduRoyaumedundlaidedeuxjoursouvrs,compterdelarceptiondesATD,pourdterminerles
soldesrelsdescomptesduredevablepouvantfairelobjetdeprlvementetce,aprstraitementdesoprationsen
cours,initiesavantlarceptiondesfichiersdelaTGR.

Lesprlvementssursalairesontplafonns

AfindattnuerlimpactdesATDsurlessalaires,lachartefixe40%maximumletauxdesprlvementsoprssur
lessalaires.CettemesureneprofitetoutefoisquauxfonctionnairesdelEtat,descollectivitsterritorialesetdes
tablissementspublics.Quantauxsalarisdusecteurpriv,ilsdemeurentsoumisauCodedutravailquiprvoitun
barmemoinsfavorabledanslamesureolesprlvementssontillimitssurlaportiondusalaireannuel
suprieurevingtfoislesalaireminimumlgal.Anoterqueleplafonnementdesprlvementsnepeutproduire
deffetquelorsquelATDestnotifilemployeurdanslecasoilfrappelecomptebancaireolesalaireest
domicili,lecontribuablenepeutpasprtendreaubnficedecettergledufaitquelesalaire,enintgrantle
comptebancaire,perdsonindividualitetdevientunlmentdusoldecrditeurducompte.

Ladministrationsengagerestituerlesmontantsprlevstortetexcuterlesdcisionsdejustice

Pourmieuxgarantirlaprotectionducontribuablefaceladministrationpublique,ilestprvuquecettedernire
sengagerestituerlesmontantsprlevstort,dansundlaide48heures.Ilsagitldunemesuretrs
significativecargnralement,lesadministrationspubliquesmettentbeaucoupdetempsquandilsagitde
rembourserlessommesencaissesindment.Lacharteprvoitaussiquelecomptablepublicsursoitauxactionsde
recouvrementdanslecasolecontribuableobtientunedcisiondejustice.

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 4/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma

GnralisationdeladmatrialisationdesATD

Alheureactuelle,seulslesATDdelaTGRfrappantlescomptesbancairessontdmatrialissceuxinitisparles
autresadministrationspubliques(Administrationdesimpts,Administrationdesdouanes..)ainsiquelesATD
destinsauxautrestiersdtenteursoudpositairessonttoujourstablissursupportpapier.Lacharteprvoitquil
seraprocdprogressivementladoptiondelaplateformedelaTrsorerieGnraleduRoyaumepourle
traitementdesoprationsrelativesauxATDentrelesadministrationspubliquesenchargedurecouvrementetles
tablissementsbancaires.

SilagnralisationdeladmatrialisationdesATDprsentedesintrtsindniablesentermesdefficacit,decot
etdedlai,ellerisquedaccentuerlapressionsurlesredevables,clientsdesbanquesenraisondunombredesATD
quivacertainementconnatreuneaugmentationexponentielle.

Conscientsdecerisque,lesrdacteursdelacharteontmisenplaceunreportingmensuelpermettantauMinistrede
lEconomieetdesFinancesdesuivrelenombredesATDetlessommesrcupresparlebiaisdecemoyende
recouvrement.CemcanismedonneralapossibilitauMinistredintervenirchaquefoisquilconstatequele
nombredesATDauprsdesbanquesatteintunniveaudenatureprovoquerunnouveaumalaiseauseindela
clientlebancaire.Eneffet,lusagedesnouvellestechnologiesaugmentetrssensiblementlaforcedefrappedes
organeschargsderecouvrementquirisque,silnestpasbienencadr,deremettreencauselapolitiquede
bancarisationengageparlepays.Cecinousamneposerlaquestiondesavoirsiladmatrialisationdes
procduresprvuespardeslois,nonseulementenmatirederecouvrementmaisdanstouslesdomaines,ne
ncessitepaslinterventiondulgislateurafindadapterlesrglesetprocduresauxnouvellestechnologiesetce,
danslesoucidesauvegarderlesgarantiesoffertesaucitoyendanssesrelationsavecladministrationpublique.n

C.A.H

NOUS RECOMMANDONS

LAssurancelredudigital, AbdelouafiLaftit,nouveau Sarouty.ma,lesiteimmobilier


thmedunerencontre ministredelIntrieur rfrenceauMaroc
Casablanca Sarouty.ma

Recevezuncreditenligne, Yamelki,cenouvelentrantqui Meilleursitepourvosachats


approuveen48h! veutrvolutionnerlelogement LaRedoute

Wafasalaf social

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 5/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma

ARTICLE PRCDENT ARTICLE SUIVANT

ARAB NEWSPAPERS MAY DIE OUT EARLIER THAN EXPECTED MAJID KAISSAR EL GHAIB, FONDATEUR DOMEGA HOLDING
MANAGER INGNIEUR

ARTICLES LIS

ENTREPRISES & MARCHS

Abdelmalek Benabdeljalil, directeur BMCE Capital Markets : La rforme du march du change permettra au Maroc de se prmunir contre
des chocs exognes

ENTREPRISES & MARCHS

Le Baby Food trouve preneur au Maroc

ENTREPRISES & MARCHS

La LGV Casablanca-Tanger : comment lONCF a surmont lobstacle du foncier

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 6/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma
ENTREPRISES & MARCHS INTERVIEW

Lassurance scheresse, un dispositif mature

0Commentaires Challenge.ma
1 S'identifier

Recommander 1 Partager Lesmeilleurs

Commencerladiscussion

Soyezlepremiercommenter.

GALEMENTSURCHALLENGE.MA

Transformationdigitale:Orangeveutaccompagnerles LAPDlanceledbatsurlaplaceduMarocdansletriangle
clientsentreprises 1commentaireilya2mois
1commentaireilya3mois
AvatarMoroccanTourismIlfautcreruneunion,laplusgrandeunionau
AvatarMoroccanTourismOnvientdefabriquerdestlphonesparmiles monde,quivadonnernaissancelaplusgrande
moinscheraumonde499DhsdelamarqueZatec,

LesindustrielsmarocainsausalonArabPlastdeDubai LespagnolMarinadOrcherchesedsengagerduMaroc
1commentaireilya3mois 1commentaireilya4mois

AvatarMoroccanTourismOndoitfaireentrerlesplusgrandshommes AvatarMoroccanTourismQu'ilsdgagentpaysdecrise,lacrise
d'affairesdespaysduCCG(commelesEmiratesetleQatar) immobilireespagnoletoutlemondes'ensouvient,onveutpas

S'abonner d AjoutezDisqusvotresiteweb!AddDisqusAdd ViePrive

DERNIERS ARTICLES

LAssurance lre du digital,


thme dune rencontre
Casablanca
84

Menafrique sant, une occasion


pour renforcer lautonomie
thrapeutique en Afrique
93

Une journe mondiale made by


Morocco
121

EN KIOSQUE CETTE
SEMAINE

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 7/8
07/04/2017 RecouvrementparvoiedATD:Estcelafindelapolmique?|Challenge.ma

RECEVEZ CHALLENGE NEWS

Recevez le meilleur de Challenge


slectionn par la rdaction.

Veuillez entrer votre Nom et Prnom

Veuillez entrer votre adresse email

VALIDER

http://www.challenge.ma/recouvrementparvoiedatdestcelafindelapolemique26776/ 8/8

Vous aimerez peut-être aussi