Melshort Final-Ban Dich

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
KHOA ÑIEÄN ÑIEÄN TÖÛ – BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN
HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG PHAÀN MEÀM MELSHORT
TPHCM - 2006
Lôøi töïa 2
Phaàn 1 Giôùi thieäu 3
Phaàn 2 Thao taùc vôùi Melshort 4
Phaàn 2_1 Khôûi ñoäng Melshort 4
Phaàn 2_2 Böôùc 1: Thieát laäp sô ñoà ñôn tuyeán 7
Phaàn 2_3 Böôùc 2: Kieåm tra sô ñoà ñôn tuyeán 15
Phaàn 2_4 Böôùc 3: Tính toaùn doøng ngaén maïch 16
Phaàn 2_5 Böôùc 4: Töï ñoäng löïa choïn CB 17
Phaàn 2_6 Phoái hôïp ñaëc tính CB treân maøn hình 18
Phaàn 2_7 Böôùc 5: Phoái hôïp gheùp taàng 23
Phaàn 2_8 Böôùc 6: Kieåm tra tính choïn loïc 26
Phaàn 3: Caùc chöùc naêng khaùc 30
Phaàn 4: Moâ taû caùc phaàn töû 33
Ví duï höôùng daãn öùng duïng 1 44
Taøi lieäu tham khaûo 210
BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ 1

Phaàn meàm MELSHORT laø phaàn meàm tính toaùn ngaén maïch vaø phoái hôïp baûo veä cuûa
haõng MITSUBISHI ELECTRIC (Nhaät Baûn). Phaàn meàm coù tích hôïp thö vieän chöùa ñaày ñuû caùc
thieát bò cuûa haõng neân raát thuaän tieän cho vieäc tính toaùn ngaén maïch, löïa choïn thieát bò baûo veä cho
maïng ñieän haï aùp. Ngoaøi ra MELSHORT coøn cho pheùp kieåm tra tính choïn loïc giöõa caùc thieát bò
baûo veä töï ñoäng caét maïch (Circuit Breaker – goïi taét laø CB) vaø khaû naêng phoái hôïp gheùp taàng
(baûo veä döï tröõ) giöõa caùc CB naøy.
Phaàn meàm MELSHORT raát höõu ích cho sinh vieân chuyeân ngaønh kyõ thuaät ñieän khi
thöïc hieän ñoà aùn moân hoïc hoaëc ñoà aùn toát nghieäp. Ngoaøi ra, MELSHORT cuõng hoã trôï caùc kyõ sö
khi tính toaùn, thieát keá heä thoáng ñieän haï aùp cho caùc nhaø maùy, xí nghieäp.
Nhaèm muïc ñích phuïc vuï vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho ngöôøi söû duïng ôû Vieät Nam,
ñöôïc söï cho pheùp cuûa taäp ñoaøn Mitsubishi – Electric, chuùng toâi - taäp theå giaûng vieân Boä moân
Cung Caáp Ñieän, Khoa Ñieän – Ñieän töû, Tröôøng Ñaïi Hoïc Baùch Khoa TPHCM, Ñaïi hoïc Quoác
Gia TP.HCM ñaõ hoaøn thaønh taøi lieäu “HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG PHAÀN MEÀM MELSHORT”.
Boä moân Cung caáp ñieän xin gôûi lôøi caùm ôn chaân thaønh ñeán Coâng ty SAGIANG -
Mitsubishi Electric (Vietnam) ñaõ nhieät tình giuùp ñôõ vaø taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc
thöïc hieän taøi lieäu naøy.
Do ñaây laø phieân baûn ñaàu tieân, taøi lieäu “Höôùng daãn söû duïng phaàn meàm MELSHORT”
khoâng traùnh khoûi nhöõng sai soùt nhaát ñònh. Vì vaäy, chuùng toâi raát mong muoán söï ñoùng goùp yù
kieán cuûa caùc baïn ñoïc vaø ngöôøi söû duïng ñeå boå sung, hoaøn thieän hôn nöõa cho caùc phieân baûn sau.
Moïi yù kieán ñoùng goùp xin lieân heä theo ñòa chæ Boä moân Cung Caáp Ñieän – Khoa Ñieän & Ñieän töû
– Tröôøng ÑHBK TPHCM hoaëc email bmccd@dee.hcmut.edu.vn.
Taäp theå giaûng vieân boä moân Cung caáp ñieän tham gia bieân soaïn taøi lieäu goàm:
1. Phan Thò Thanh Bình
2. Phan Quoác Duõng
3. Phan Thò Thu Vaân
4. Leâ Minh Phöông
5. Phan Keá Phuùc

GIÔÙI THIEÄU
I. GIÔÙI THIEÄU:
Phaàn meàm MELSHORT2 (goïi taét laø MELSHORT) cuûa Coâng ty Mitsubishi Electric (Nhaät) laø
moät phaàn meàm tính toaùn ngaén maïch hoaøn chænh cho maïng haï aùp, ngoaøi ra phaàn meàm coøn cho pheùp
kieåm tra tính choïn loïc giöõa caùc thieát bò baûo veä töï ñoäng caét maïch (Circuit Breaker – goïi taét laø CB) vaø
khaû naêng phoái hôïp gheùp taàng giöõa caùc CB naøy.
MELSHORT2 cung caáp ñaày ñuû caùc thoâng tin veà caùc loaïi CB : tính naêng, hình daïng vaø caùch
laép ñaët. Phaàn meàm ñöôïc thieát keá theo caùc tieâu chuaån kyõ thuaät ñieän cuûa theá giôùi vôùi tính ñôn giaûn vaø
ñoä tin caäy cao.
MELSHORT2 ñöôïc söû duïng ñeå tính toaùn giaù trò doøng ngaén maïch taïi taát caû caùc ñieåm caàn thieát
trong maïng haï aùp goàm maùy bieán aùp nguoàn, CB, maùy phaùt döï phoøng, caùc ñoäng cô, tuï ñieän vaø taát caû
caùc maïch phaân phoái nhö daây daãn, thanh caùi ...
MELSHORT2 trôï giuùp cho vieäc choïn löïa CB moät caùch toái öu.
II. CHÖÙC NAÊNG CUÛA MELSHORT2:

MELSHORT2 laø moät phaàn meàm tính toaùn doøng ngaén maïch vaø choïn löïa CB haï theá.
Chöùc naêng chính cuûa MELSHORT2 goàm:
- Thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán
- Tính toaùn doøng ngaén maïch
- Töï ñoäng choïn löïa CB haï theá theo doøng Icu (khaû naêng caét ngaén maïch) hoaëc Ics (khaû
naêng caét laøm vieäc)
- Khaûo saùt tính choïn loïc treân maøn hình
- Phoái hôïp baûo veä (gheùp taàng)
- Taùc ñoäng caét maïch choïn loïc
- Baûo veä choáng ngaén maïch cho daây daãn
- Baûo veä choáng ñieän giaät
- Caùc thieát bò chuû yeáu do Cty Mitsubishi cung caáp nhö MCCB, ELCB, ACB, MCB.
III. CAÙC TIEÂU CHUAÅN KYÕ THUAÄT:

MELSHORT2 ñöôïc thieát keá theo caùc tieâu chuaån kyõ thuaät sau:
- Tính toaùùn doøng ngaén maïch; IEC60909, IEC61363 – 1.
- Baûo veä quaù doøng; IEC60364 – 4 – 43.
- Daây daãn; IEC60227, IEC60228, IEC60364 – 5 – 523.
- Thanh caùi; DIN43670, DIN43671.
- Thanh daãn; IEC0439-2
- Maùy bieán aùp; IEC60076.
- Baûo veä choáng ñieän giaät; IEC0364-4-41.
BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

3
Phần 2 THAO TAÙC VÔÙI MELSHORT2

Phần 2.1 KHÔÛI ÑOÄNG MELSHORT2
1. KHÔÛI ÑOÄNG PHAÀN MEÀM MELSHORT2:
Ñeå khôûi ñoäng chöông trình MELSHORT2, ta choïn leänh Start / Programs / MELSHORT2 /
MELSHORT2 hoaëc nhaán keùp chuoät treân bieåu töôïng MELSHORT2. MELSHORT seõ khôûi ñoäng vaø
xuaát hieän maøn hình nhö sau:
2. MAØN HÌNH LAØM VIEÄC CHÍNH:

Maøn hình laøm vieäc chính goàm coù 4 phaàn: Main menu, ba thanh coâng cuï, vuøng laøm vieäc vaø
thanh traïng thaùi (Status Bar).

4
2.1 Melshort2 coù 4 böôùc cô baûn vaø 4 böôùc töï choïn ñeå ñaït ñöôïc keát quaû cuoái cuøng:
Böôùc 1 : Veõ sô ñoà ñôn tuyeán (Skeleton)

Böôùc 2 : Kieåm tra sô ñoà
Böôùc 3 : Tính toaùn ngaén maïch
Böôùc 4Icu : Töï ñoäng löïa choïn CB theo khaû naêng caét ngaén maïch toái ña Icu
Böôùc 4Ics : Töï ñoäng löïa choïn CB theo khaû naêng caét ngaén maïch toái ña Ics.
Böôùc C : Baûo veä döï phoøng - Gheùp taàng (Cascade)
Böôùc D : Kieåm tra tính choïn loïc giöõa caùc CB (Discrimination)
Böôùc W : Baûo veä daây daãn
Böôùc E : Baûo veä choáng ñieän giaät
(Chuù thích : Version 1.2 thì caùc böôùc ñöôïc kyù hieäu theo 1 2 3 4 5 6)
2.2 Treân thanh coâng cuï (Toolbar) coù 4 nuùt bieåu töôïng nhö sau:
A single – line diagram (Skeleton) view: hieån thò sô ñoà ñôn tuyeán
Co – ordination views: hieån thò phoái hôïp tính choïn loïc caùc ñaëc tuyeán
Report views: hieån thò baûng toång keát thoâng soá cuûa töøng phaàn töû coù trong sô ñoà ñôn
tuyeán
Impedance map view: hieån thò giaù trò toång trôû.
2.3 File menu treân thanh Main menu:
Coù nhieàu leänh trong File menu vaø chuùng coù chöùc naêng töông töï nhö caùc leänh trong File
menu cuûa Microsoft Word, goàm coù:

5
New: taïo moät file môùi (teân maëc ñònh cuûa file laø Projectx.ms2, vôùi x laø soá thöù töï
1,2,3…n).
Open: môû moät file coù saün.
Close: ñoùng file ñang môû.
Save: löu file ñang môû nhöng khoâng ñoåi teân cuûa file.
Save As: löu file ñang môû vaø coù theå thay ñoåi laïi teân cuûa file.
Print: in caùc cöûa soå ñang laøm vieäc trong chöông trình.
Print Preview: kieåm tra laïi kích thöôùc canh leà cuûa baûn veõ tröôùc khi in.
Send: gôûi Email coù ñính keøm moät file cuûa chöông trình MELSHORT2 qua ñöôøng
Internet.
Project information: thoâng tin chi tieát veà file ñang môû vaø thoâng tin naøy seõ ñöôïc ñaët
leân ñaàu moãi trang baûn veõ khi in.
Ví duï veà thanh tieâu ñeà :

6
Phần 2.2
BÖÔÙC 1 : THIEÁT LAÄP SÔ ÑOÀ ÑÔN TUYEÁN
1. Caùc phaàn töû ñöôïc thieát laäp saün
" Ñeå thieát keá moät sô ñoà ñôn tuyeán, nhaáp choïn vaøo caùc nuùt bieåu töôïng treân thanh caùc phaàn
töû (Element Bar)
Trong ñoù:
Source: Nguoàn (SOURCE)

High – voltage circuit breaker: Maùy caét trung theá (HCB)
Transformer: Maùy bieán aùp (T)
Generator: Maùy phaùt (G)

Motor effect : Hieäu öùng cuûa ñoäng cô
Zero conductor: Thanh daãn (ZC)
Low - voltage circuit breaker (vertical): CB haï theá ñaët naèm theo truïc doïc (CB)
Bus – bar (vertical): Thanh caùi ñaët naèm theo truïc doïc (B)
Wire (vertical): Daây daãn ñaët naèm theo truïc doïc (W)
Contactor: MC/Thermal relay: Coâng taéc tô /Rôø le nhieät (THR)
Motor: Ñoäng cô (M)

General load: Taûi toång quaùt (L)
Capacitor: Tuï ñieän (C)

Low – voltage circuit breaker (horizontal): CB haï theá ñaët naèm theo truïc ngang (CB)
Bus – bar (horizontal) : Thanh caùi ñaët naèm theo truïc ngang (B)
Wire: Daây daãn ñaët naèm theo truïc ngang (W)
* Chuù yù: Thanh caùi vaø daây daãn ñaët naèm theo truïc ngang khoâng theå keát noái ñöôïc vôùi caùc
CB haï theá ñaët naèm theo truïc doïc.
Khi nhaáp vaøo baát cöù moät nuùt bieåu töôïng cuûa phaàn töû thieát bò naøo thì thieát bò töông öùng ñoù
seõ ñöôïc cheøn vaøo oâ maøu xaùm trong vuøng laøm vieäc.

7
Ñoä daøi cuûa caùc thanh caùi, thanh daãn vaø daây daãn coù theå thay ñoåi ñöôïc baèng caùch nhaáp
chuoät vaøo thieát bò ñoù roài keùo veà 2 phía.
- Ví duï, khi muoán thay ñoåi ñoä daøi cuûa thanh caùi, thöïc hieän nhö sau:
+ Nhaáp chuoät vaøo thanh caùi, thanh caùi ñoù seõ ñöôïc hieån thò maøu ñoû.
+ Ñaët con troû chuoät vaøo moät trong hai ñaàu cuûa thanh caùi, luùc naøy seõ xuaát hieän
moät muõi teân keùp.
+ Khi ñoù, coù theå keùo chuoät veà hai phía ñeå thay ñoåi ñoä daøi thanh caùi tuøy yù
muoán.
Thöïc hieän töông töï khi muoán thay ñoåi kích thöôùc cuûa thanh daãn vaø daây daãn.
" Ngoaøi ra neáu muoán di chuyeån ñoái töôïng ñeán moät vò trí thích hôïp naøo ñoù,
nhaáp chuoät vaøo ñoái töôïng ñoù, con troû chuoät seõ ñöôïc thay theá baèng moät muõi teân keùp. Luùc
8
naøy chæ vieäc nhaáp chuoät vaø di chuyeån ñoái töôïng ñoù ñeán moät vò trí baát kyø trong vuøng laøm
vieäc.
" Coù nhieàu leänh trong menu soaïn thaûo (Edit) vaø chuùng coù chöùc naêng töông töï nhö caùc
leänh trong Microsoft Word, goàm coù:
Undo: huûy leänh vöøa thöïc hieän
Cut: caét ñoái töôïng ra khoûi vuøng laøm vieäc
Copy: sao cheùp moät ñoái töôïng

Paste: daùn ñoái töôïng vöøa caét hoaëc sao cheùp vaøo vuøng laøm vieäc
Delete: xoùa ñoái töôïng khoûi vuøng laøm vieäc
Select All: choïn taát caû caùc ñoái töôïng coù trong vuøng laøm vieäc, hoaëc coù theå choïn taát
caû baèng caùch keùo chuoät bao quanh caùc ñoái töôïng ñoù laïi.
- Cuõng coù theå thöïc hieän caùc leänh naøy baèng caùch nhaáp chuoät vaøo caùc nuùt bieåu töôïng coù
treân thanh Toolbar hoaëc nhaáp chuoät phaûi vaøo ñoái töôïng, moät menu seõ xuaát hieän chöùa caùc
leänh treân.
- Cuï theå khi muoán sao cheùp moät nguoàn cung caáp SOURCE thaønh nhieàu nguoàn khaùc nhau,
coù theå thöïc hieän nhö sau:
+ Choïn ñoái töôïng caàn sao cheùp baèng caùch nhaäp chuoät traùi vaøo ñoái töôïng ñoù
+ Vaøo Menu Edit choïn leänh Copy.
+ Nhaáp chuoät phaûi vaøo vuøng laøm vieäc, moät menu xuaát hieän, choïn leänh Paste, luùc
naøy nguoàn SOURCE ban ñaàu ñöôïc sao cheùp ra thaønh moät nguoàn thöù hai.
" Sau khi ñaõ veõ xong moät sô ñoà ñôn tuyeán, cuõng coù theå thay ñoåi soá lieäu cuûa caùc phaàn
töû thieát bò baèng caùch nhaáp ñoâi chuoät vaøo caùc phaàn töû thieát bò caàn thay ñoåi, moät hoäp thoaïi
seõ xuaát hieän.

9
" Ñoái vôùi CB haï theá, baét buoäc phaûi nhaäp thoâng soá doøng ñieän ñònh möùc cho CB.
" Ñoái vôùi nguoàn, coù theå choïn löïa caùc möùc ñieän aùp coù saün trong baûng lieät keâ hoaëc coù
theå nhaäp vaøo moät giaù trò ñieän aùp ñònh möùc baát kyø.

10
" Khi ñaõ thay ñoåi teân cuûa thieát bò, muoán laáy laïi teân maëc ñònh ban ñaàu caàn thöïc
hieän caùc böôùc sau:
+ Choïn ñoái töôïng caàn laáy laïi teân maëc ñònh ban ñaàu.
+ Vaøo Menu Skeleton choïn leänh Re–numbering, laäp töùc ñoái töôïng seõ
ñöôïc traû laïi teân maëc ñònh ban ñaàu.
" Caøi ñaët thoâng soá cho baûn veõ:

- Vaøo Menu Skeleton choïn leänh Setup this Skeleton, seõ xuaát hieän moät hoäp
thoaïi. Trong hoäp thoaïi naøy coù theå thay ñoåi taàn soá, coâng suaát ñònh möùc vaø kích thöôùc cuûa
baûn veõ.

11
" Nhoùm caùc ñoái töôïng laïi thaønh moät ñoái töôïng:
- Nhieàu ñoái töôïng coù theå ñöôïc nhoùm laïi thaønh moät ñoái töôïng duy nhaát, ñoái töôïng
naøy coù theå sao cheùp hoaëc caét moät caùch deã daøng nhö caùc ñoái töôïng bình thöôøng khaùc. Thöïc
hieän baèng caùch sau:
+ Keùo chuoät bao quanh caùc ñoái töôïng caàn nhoùm laïi, chuùng seõ ñöôïc hieån thò
maøu ñoû.
+ Nhaáp chuoät phaûi vaøo nhoùm caùc ñoái töôïng ñoù, moät menu xuaát hieän, trong
menu naøy choïn leänh Grouping, khi ñoù nhoùm ñoái töôïng seõ trôû thaønh moät ñoái töôïng duy
nhaát.
- Ñeå sao cheùp moät nhoùm ñoái töôïng ñaõ ñöôïc nhoùm laïi, ta coù theå laøm nhö sau:
+ Keùo chuoät bao quanh caùc ñoái töôïng ñaõ ñöôïc nhoùm.
+ Vaøo menu View choïn leänh Group list View, luùc naøy seõ xuaát hieän moät hoäp
thoaïi.
12
+ Nhaáp chuoät phaûi vaøo caùc ñoái töôïng ñaõ ñöôïc nhoùm, moät menu xuaát hieän.
+ Trong menu naøy choïn leänh Copy ñeå thöïc hieän vieäc sao cheùp.
+ Nhaáp chuoät phaûi vaøo hoäp thoaïi Group list View choïn leänh Paste.
+ Khi thöïc hieän leänh Paste, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän. Trong hoäp thoaïi
Registration group naøy phaûi ñaët laïi teân cho nhoùm ñoái töôïng vaøo oâ Group name vaø phaûi lieät
keâ teân caùc ñoái töôïng coù trong nhoùm vaøo oâ Explanation.
+ Nhaáp OK ñeå keát thuùc coâng vieäc.
Luùc naøy, naøy coù theå sao cheùp nhoùm ñoái töôïng naøy thaønh nhieàu ñoái töôïng khaùc nhau.
- Ñeå sao cheùp ñoái töôïng chung naøy thaønh nhieàu ñoái töôïng khaùc, vaøo Menu View choïn
leänh Group list View. Nhaáp chuoät phaûi vaøo teân cuûa ñoái töôïng caàn sao cheùp, choïn leänh
Copy, tieáp tuïc nhaáp chuoät phaûi vaøo vuøng laøm vieäc choïn leänh Paste. Khi ñoù ñoái töôïng
chung seõ ñöôïc sao cheùp thaønh moät ñoái töôïng thöù hai khaùc.

13

14
Phần 2.3
BÖÔÙC 2 : KIEÅM TRA SÔ ÑOÀ ÑÔN TUYEÁN
1. Ñeå thöïc hieän böôùc naøy, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng - Check Skeleton treân thanh coâng cuï
Toolbar.
2. Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi thoâng baùo:
coù nghóa laø tieát dieän cuûa thanh caùi hoaëc daây daãn khoâng ñuû lôùn, khi ñoù thanh daãn vaø daây daãn seõ
ñöôïc hieån thò baèng maøu tím. Luùc naøy, chöông trình seõ quay trôû laïi böôùc 1 ñeå ngöôøi söû duïng coù theå
thay ñoåi laïi tieát dieän cuûa thanh caùi hoaëc daây daãn naøy, hoaëc thay ñoåi doøng ñònh möùc cuûa CB haï
theá.
3. Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi thoâng baùo:
coù nghóa laø kích thöôùc cuûa daây daãn hoaëc thanh daãn ñaõ phuø hôïp cho vieäc tính toaùn ngaén maïch.
Nhaáp OK ñeå chuaån bò thöïc hieän böôùc tieáp theo.

15
Phần 2.4
BÖÔÙC 3 : TÍNH TOAÙN DOØNG NGAÉN MAÏCH
1. Ñeå thöïc hieän böôùc naøy ta nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng - Calculation treân thanh coâng cuï
Toolbar. Luùc naøy chöông trình seõ töï ñoäng tính toaùn doøng ngaén maïch. I’’k3 laø doøng ngaén maïch ba
pha ñöôïc xaùc ñònh theo tieâu chuaån quoác teá IEC60909.
2. Khi vieäc tính toaùn ñaõ ñöôïc thöïc hieän xong, chöông trình seõ xuaát hieän moät hoäp thoaïi thoâng baùo.
Nhaáp OK vaøo hoäp thoaïi thoâng baùo naøy, khi ñoù keát quaû tính toaùn seõ xuaát hieän ngay taïi caùc ñieåm
ngaén maïch trong sô ñoà baûn veõ.
3. Ñeå theâm ñieåm ngaén maïch vaøo trong sô ñoà, nhaáp ñoâi chuoät vaøo ñoái töôïng caàn thöïc hieän. Moät
hoäp thoaïi seõ xuaát hieän, ñaùnh daáu Check 3 vaøo oâ Calculation point. Nhaáp OK, luùc naøy moät ñieåm
ngaén maïch seõ ñöôïc theâm vaøo ngay taïi ñoái töôïng ñoù cuøng vôùi keát quaû tính toaùn doøng ngaén maïch
trong sô ñoà.

16
Phần 2.5
BÖÔÙC 4 : TÖÏ ÑOÄNG LÖÏA CHOÏN CB
1. Ñeå thöïc hieän böôùc naøy, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng - Automatic Selection treân thanh
coâng cuï Toolbar. Luùc naøy, maùy tính seõ töï ñoäng löïa choïn caùc CB haï theá theo doøng Icu. Caùc CB haï
theá ñöôïc choïn theo doøng Icu seõ ñöôïc hieån thò baèng maøu xanh nhaït. Khi vieäc löïa choïn ñaõ thöïc hieän
xong, chöông trình seõ xuaát hieän moät hoäp thoaïi thoâng baùo vieäc löïa choïn CB ñaõ hoaøn thaønh. Nhaáp
OK.
2. Khi muoán choïn CB haï theá theo doøng Ics, nhaáp chuoät phaûi vaøo vuøng laøm vieäc, moät menu xuaát
hieän, choïn leänh Automatic by Ics, luùc naøy caùc CB haï theá ñöôïc löïa choïn theo doøng Ics seõ ñöôïc hieån
thò baèng maøu xanh ñaäm.

17
Phần 2.6
PHOÁI HÔÏP ÑAËC TÍNH CB TREÂN MAØN HÌNH
1 . Ñeå thöïc hieän böôùc naøy, ta laøm nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo moät CB baát kyø trong sô ñoà ngaén maïch, sau ñoù CB naøy seõ ñöôïc hieån thò maøu
ñoû.
- Click chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng - Create new co–ordination treân thanh Co–ordination
Bar, moät cöûa soå laøm vieäc seõ hieän ra chöùa ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa CB vöøa choïn.
2. Ñeå thay ñoåi kích thöôùc cuûa ñaëc tuyeán :

- Vaøo Menu Co – ordination choïn leänh Setup this graph, moät hoäp thoaïi xuaát hieän.
- Trong hoäp thoaïi naøy, coù theå thay ñoåi teân cuûa ñoà thò trong oâ Name, tyû leä xích truïc thôøi gian
trong oâ Time scale vaø tyû leä xích truïc doøng ñieän trong oâ Current scale.

18
3. Neáu muoán theâm moät ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa moät CB khaùc vaøo trong ñoà thò, nhaáp chuoät vaøo
CB ñoù roài nhaáp chuoät vaøo nuùt - Add to co – ordination.
Neáu thoâng tin soá lieäu cuûa caùc ñöôøng cong ñaëc tuyeán naèm choàng leân nhau trong ñoà thò, coù theå dôøi
chuùng ñeán moät nôi khaùc treân maøn hình.
4. Neáu muoán thay ñoåi CB, coù theå choïn moät loaïi CB khaùc naèm trong hoäp thoaïi döõ lieäu ngoõ vaøo
CB.

19
5. Khi muoán thay ñoåi caùc thoâng soá ñaët cuûa ñöôøng cong ñaëc tính CB, haõy nhaáp chuoät vaøo ñöôøng
cong ñaëc tính caàn hieäu chænh, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän.
Trong hoäp thoaïi naøy, coù theå thay ñoåi ñaëc tính caét nhanh (ngaén maïch), caét chaäm (quaù taûi) vaø caét
töùc thôøi (ngaén maïch trò soá cao). Tuy nhieân, vieäc hieäu chænh naøy chæ aùp duïng cho caùc CB coù ñaëc
tính thôøi gian caét nhanh (Short time delay) vaø caét chaäm (Long time delay) chöù khoâng cho pheùp
hieäu chænh caùc CB chæ coù ñaëc tính thôøi gian caét töùc thôøi (Orverload release instantaneous).
6. Thoâng thöôøng, trong phaàn meàm MELSHORT2 naøy, ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa caùc CB thöôøng
ñöôïc hieån thò bôûi moät daûi ñöôøng cong. Tuy nhieân, cuõng coù theå chæ hieån thò moät ñöôøng cong chuaån
baèng caùch nhaáp chuoät phaûi vaøo cöûa soå ñoà thò, khi ñoù moät menu xuaát hieän. Trong menu naøy ta
choïn leänh Change band or typical, luùc naøy daûi ñöôøng cong seõ chæ coøn laïi moät ñöôøng cong ñôn duy
nhaát.

20
7. Ñoái vôùi moät sô ñoà ñôn tuyeán, coù theå coù nhieàu ñoà thò ñaëc tính phoái hôïp cho töøng loaïi thieát bò
khaùc nhau, tuy nhieân moãi laàn chæ xem ñöôïc coù moät ñoà thò phoái hôïp duy nhaát. Ñeå coù theå truy xuaát
ñeán caùc ñoà thò khaùc, haõy nhaáp chuoät vaøo oâ Change of Co – ordination, moät baûng lieät keâ seõ hieän ra
vôùi teân caùc ñoà thò phoái hôïp. Muoán xem ñoà thò naøo, haõy nhaáp chuoät vaøo teân cuûa ñoà thò ñoù.
8. Phoái hôïp vôùi moãi doøng taûi:

- Ñoäng cô, maùy bieán aùp vaø boä tuï ñeàu coù ñöôøng cong ñaëc tính doøng taûi, baïn coù theå kieåm tra söï
phoái hôïp cuûa chuùng vôùi ñöôøng ñaëc tính cuûa caùc CB phía treân taïi Co-ordination view. Neáu caùc
ñöôøng ñaëc tính naèm choàng leân nhau, baïn coù theå thay ñoåi ñaëc tính cuûa doøng taûi hay ñöôøng cong
ñaëc tính cuûa caùc CB.
Ñoái vôùi moät ñoäng cô, ta coù theå thay ñoåi caùc chi tieát sau:
+ Starting current (x Im): doøng khôûi ñoäng :8
+ Starting time at 600%(s): thôøi gian khôûi ñoäng :10
+ Starting inrush current (x Im): doøng khôûi ñoäng : 12

21
Ñöôøng cong ñaëc tính cuûa caùc phuï taûi:

Maùy bieán aùp Tuï

22
Phần 2.7
BÖÔÙC 5 : KYÕ THUAÄT GHEÙP TAÀNG
1. Kyõ thuaät gheùp taàng [1]
Ñònh nghóa: Kyõ thuaät gheùp taàng söû duïng caùc öu ñieåm cuûa CB haïn cheá doøng ñeå laép ñaët caùc
thieát bò ñoùng caét, caùp vaø caùc phaàn töû cuûa maïch naèm phía sau noù coù ñaëc tính thaáp hôn. Do
vaäy seõ ñôn giaûn hoùa vaø laøm giaûm chi phí laép ñaët.
- Söû duïng khaû naêng haïn cheá doøng cuûa caùc maùy caét cho pheùp duøng caùc thieát bò ñoùng caét
naèm phía sau chuùng coù ñaëc tính caét ngaén maïch, khaû naêng chòu nhieät vaø ñieän cô thaáp
hôn. Kích thöôùc vaø tính naêng keùm hôn cuõng giuùp tieát kieäm vaø ñôn giaûn hoùa vieäc laép
ñaët löôùi.
- Caùc CB haïn cheá doøng coù taùc duïng ñoái vôùi caùc thieát bò phía sau baèng caùch taêng toång
trôû nguoàn trong ñieàu kieän ngaén maïch, nhöng laïi voâ hieäu quaû trong caùc tröôøng hôïp nhö
trong luùc khôûi ñoäng ñoäng cô lôùn (khi ta caàn toång trôû nguoàn nhoû).
Ñieàu kieän söû duïng: Noùi chung, caùc thöû nghieäm trong caùc phoøng thí nghieäm raát caàn thieát ñeå
ñaûm baûo caùc ñieàu kieän vaän haønh thoûa maõn caùc tieâu chuaån quoác gia vaø söï töông hôïp cuûa caùc
toå hôïp ñoùng caét caàn ñöôïc nhaø cheá taïo cung caáp.
- Caùc tieâu chuaån quoác gia cho pheùp söû duïng kó thuaät gheùp taàng vôùi ñieàu kieän laø naêng
löôïng maø CB haïn cheá doøng phía tröôùc cho ñi qua khoâng ñöôïc lôùn hôn khaû naêng chòu
ñöïng (maø khoâng hö haïi) cuûa moät hoaëc nhieàu CB phía sau.
- Ñieàu naøy chæ coù theå ñöôïc kieåm tra baèng caùc thöû nghieäm trong phoøng thí nghieäm cuûa
nhaø cheá taïo. Caùc nhaø cheá taïo phaûi cung caáp caùc thoâng tin döôùi daïng baûng ñeå ngöôøi söû
duïng coù theå thieát keá theo sô ñoà Cascade.
Öu ñieåm cuûa kyõ thuaät gheùp taàng:
Söï haïn cheá doøng ñem laïi söï tieän lôïi cho caùc CB naèm phía sau. CB giôùi haïn doøng coù theå ñaët
taïi baát kyø ñieåm naøo cuûa löôùi khi caùc CB naèm phía sau noù coù trò ñònh möùc khoâng töông thích.
Keát quaû:
- Ñôn giaûn hoùa caùc tính toaùn doøng ngaén maïch
- Ñôn giaûn vieäc choïn löïa caùc thieát bò (söï choïn löïa roäng hôn cho caùc thieát bò ñoùng caét
naèm phía sau)
- Tieát kieäm giaù thaønh laép ñaët thieát bò vì söï haïn cheá doøng ngaén maïch cho pheùp söû duïng
caùc thieát bò coù ñaëc tính thaáp hôn vaø reû hôn
- Tieát kieäm khoâng gian vì caùc thieát bò coù ñaëc tính thaáp hôn thöôøng goïn hôn.
2. Ñeå thöïc hieän böôùc naøy, haõy nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng - Cascade naèm treân thanh coâng
cuï Toolbar :
- Choïn hai CB haï theá maéc noái tieáp vôùi nhau
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo moät trong hai CB vöøa choïn, moät menu xuaát hieän
- Nhaáp chuoät traùi vaøo leänh Cascade

23
Neáu söï keát hôïp giöõa hai CB haï theá naèm trong baûng cho pheùp, keát quaû laø baïn seõ thöïc hieän ñöôïc kyõ
thuaät gheùp taàng giöõa hai CB naøy. CB ôû phía döôùi (downstream) seõ hieån thò maøu vaøng.
Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi thoâng baùo:

24
coù nghóa laø söï keát hôïp cuûa hai CB naøy khoâng ñöôïc tìm thaáy trong baûng cho pheùp. Haõy nhaáp ñoâi
chuoät vaøo CB ñöôïc hieån thò bôûi maøu vaøng, luùc naøy seõ xuaát hieän moät hoäp thoaïi. Trong hoäp thoaïi
naøy haõy vaøo oâ Type ñeå löïa choïn loaïi CB khaùc cho phuø hôïp.

25
Phần 2.8
BÖÔÙC 6 : KIEÅM TRA TÍNH CHOÏN LOÏC
1.Tính caét choïn loïc: [1]
- Choïn loïc cuûa baûo veä coù theå laø tuyeät ñoái hoaëc töøng phaàn vaø ñöôïc döïa treân nguyeân lí möùc
doøng, thôøi gian treã hoaëc phoái hôïp caû hai. Söï phaùt trieån cuûa phoái hôïp baûo veä gaàn ñaây nhaát laø
theo nguyeân lí logic.
IscA
IscB
B
choïn loïc tuyeät ñoái

Icc
IrB IccB
choïn loïc töøng

phaàn chæ coù B môû A vaø B môû Icc
IrB Ic IccB
- Coù söï choïn loïc baûo veä khi xaûy ra moät söï coá ôû baát kyø moät ñieåm naøo cuûa heä thoáng, neáu nhö
söï coá ñoù ñöôïc loaïi tröø bôûi thieát bò baûo veä ñaët ngay phía tröôùc ñieåm söï coá, coøn caùc CB khaùc
seõ khoâng taùc ñoäng.
t t
B A B A
doøng söï coá Isc

phía sau B
I IrB IrA IccB IrmA
I
IrB IrA IrmB IscB IscA
chæ coù B môû A vaø B môû
Choïn loïc töøng phaàn giöõa CB A vaø B Choïn loïc tuyeät ñoái giöõa CB A vaø B
- Söï choïn loïc giöõa hai CB A vaø B laø tuyeät ñoái neáu doøng ngaén maïch lôùn nhaát treân maïch B
nhoû hôn doøng taùc ñoäng cuûa A. Khi ñoù chæ coù B taùc ñoäng.
BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOA

26
- Söï choïn loïc laø töøng phaàn neáu doøng ngaén maïch lôùn nhaát treân maïch B vöôït quaù doøng ngöôõng
taùc ñoäng cuûa A. Khi aáy, caû A vaø B cuøng taùc ñoäng.
Caùc phöông phaùp söû duïng ñeå thieát laäp tính choïn loïc:
- Choïn loïc theo möùc doøng: choïn loïc naøy döïa treân vieäc choïn ngöôõng doøng taùc ñoäng cuûa caùc
rôø-le, töø rôø-le cuoái nguoàn tôùi ñaàu nguoàn theo baäc. Tính choïn loïc coù theå laø tuyeät ñoái hay töøng
phaàn.
B A
IrmB IrmA IscB

I
- Choïn loïc theo thôøi gian treã kieåu baäc thang: choïn loïc naøy döïa treân söï cheânh leäch veà thôøi
gian taùc ñoäng sao cho rôø-le gaàn nguoàn coù thôøi gian taùc ñoäng lôùn vaø caøng xa nguoàn caøng nhoû.
CB A ôû phía treân coù theå söû duïng ñoä treã ñuû ñeå ñaït ñöôïc tính choïn loïc tuyeät ñoái khi phoái hôïp
vôùi B.
A
t
B
A
B ∆t
IscB
I
- Choïn loïc hoãn hôïp: moät boä phaän laøm treã thôøi gian kieåu cô hoïc goùp phaàn caûi thieän ñaëc tính
cuûa choïn loïc theo taùc ñoäng doøng.
+ Choïn loïc tuyeät ñoái neáu IscB < IrmA (giaù trò töùc thôøi).
t
B A
IscB
IrmA IrmA
I
bò treã töùc thôøi
+ CB ôû phía tröôùc coù theå söû duïng hai ngöôõng taùc ñoäng: giaù trò treã IrmA hoaëc boä taïo treã
kieåu ñieän töû (Short – delay), giaù trò töùc thôøi IrmA chuaån.

27
t
ñaëc tuyeán taùc ñoäng
töùc thôøi kieåu töø
(truyeàn thoáng)
ñaëc tuyeán taùc

ñoäng kieåu töø
nhôø aùp suaát
Isc
IrmB IrmA
- Choïn loïc döïa treân möùc naêng löôïng hoà quang: heä thoáng naøy cho pheùp choïn loïc tuyeät ñoái giöõa hai
CB coù cuøng doøng söï coá. Ñieàu naøy ñaït ñöôïc nhôø söû duïng CB haïn cheá doøng vaø taùc ñoäng CB nhôø
caûm öùng aùp suaát trong buoàng hoà quang cuûa CB. Möùc aùp suaát khoâng khí bò noùng leân tuøy thuoäc vaøo
möùc naêng löôïng cuûa hoà quang.
2. Ñeå thöïc hieän böôùc naøy haõy nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng - Discrimination treân thanh
coâng cuï Toolbar:
- Choïn hai CB maéc noái tieáp vôùi nhau.
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo moät trong hai CB, moät menu xuaát hieän.
- Choïn moät leänh trong caùc leänh cuûa menu ñoù baèng caùch nhaáp chuoät traùi vaøo leänh ñoù.
3. Neáu söï keát hôïp giöõa hai CB thoaû ñieàu kieän choïn loïc, keát quaû cuûa söï choïn loïc naøy seõ ñöôïc hieån
thò trong cöûa soå Co – ordination view. CB ôû phía döôùi (downstream) seõ ñöôïc hieån thò vôùi maøu
xanh laù caây.

28

29
Phần 3
CAÙC CHÖÙC NAÊNG KHAÙC
1. Report view: Xem baûng baùo caùo toång keát thoâng soá keát quaû tính toaùn
Ñeå xem baûng thoâng soá vaø keát quaû tính toaùn ngaén maïch cuûa caùc phaàn töû coù trong sô ñoà ngaén maïch
ta nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng Display of report treân thanh coâng cuï Toolbar.
Trong baûng thoâng soá keát quaû naøy coù 6 baûng baùo caùo khaùc vaø ta coù theå xem caùc baûng baùo caùo naøy
baèng caùch nhaáp chuoät leân töøng thanh tab.
Töø traùi sang:
- Data of elements: thoâng soá cuûa töøng thieát bò.
- Calculation results: baûng keát quaû tính toaùn ngaén maïch.
- Results of automatic selection: baûng keát quaû löïa choïn loaïi CB
- Back – up protection: baûng keát quaû veà vieäc gheùp taàng giöõa 2 CB.
- Discrimination results: baûng keát quaû phoái hôïp caét choïn loïc
- Electromagnetic force/Voltage drop: baûng keát quaû veà löïc ñieän töø hoaëc ñieän aùp rôi.
2. Impedance map view: xem sô ñoà toång trôû tính theo %r

Click chuoät vaøo nuùt - Display of impedance map view, moät cöûa soå laøm vieäc chöùa sô ñoà toång
trôû tính theo %r seõ hieän ra:

30
3. In sô ñoà:
3.1 Print out of Co – ordination: In ñoà thò ñöôøng cong ñaëc tính phoái hôïp CB
Chuùng ta coù theå caøi ñaët laïi caùc thoâng soá canh leà cho baûn veõ tröôùc khi in, söû duïng ñôn vò ño laø
mm.

31
3.2. Print setup: caøi ñaët trang in, ta coù theå löïa choïn kích côõ loaïi giaáy caàn in hoaëc chæ ñònh trang
caàn in. Ñeå thöïc hieän leänh naøy ta vaøo Cor – ordination / Print setup.
Thöïc hieän töông töï khi caàn in caùc sô ñoà khaùc:

- Print out of Skeleton
- Print out of Reports
- Print out of Impedance map view.

32
PHAÀN 4
THOÂNG SOÁ CUÛA CAÙC PHAÀN TÖÛ
1. Höôùng daãn chung:
- Ñoái vôùi nhöõng oâ traéng trong caùc hoäp thoaïi cuûa caùc phaàn töû, coù theå löïa choïn moät trong caùc
giaù trò cuûa baûng lieät keâ hoaëc nhaäp vaøo moät giaù trò baát kyø töø baøn phím.
- Ñoái vôùi nhöõng oâ maøu xaùm cuûa caùc phaàn töû, khoâng theå thay ñoåi caùc giaù trò ñoù ñöôïc.
Nhöõng giaù trò naøy ñaõ ñöôïc phaàn meàm tính toaùn moät caùch töï ñoäng döïa treân caùc thoâng soá nhaäp vaøo.
- Reference Number laø teân maëc ñònh cuûa moãi phaàn töû nhöng coù theå thay ñoåi thaønh moät teân
khaùc.
- Beân caïnh ñoù trong caùc hoäp thoaïi coøn maëc ñònh saün caùc giaù trò cuï theå nhö laø taàn soá, chæ
vieäc ñaùnh daáu vaøo thoâng soá naøo caàn choïn.
2. Nguoàn cung caáp (Source):

- Voltage: ñieän aùp cuûa nguoàn cung caáp, coù theå löïa choïn moät giaù trò coù saün trong baûng lieät
keâ hay nhaäp vaøo moät giaù trò ñieän aùp baát kyø.
- Capacity: coâng suaát cuûa nguoàn cung caáp, cuõng coù theå choïn löïa moät giaù trò hay nhaäp vaøo
moät giaù trò baát kyø.
- X/R: tæ soá ñieän khaùng / ñieän trôû, coù theå nhaäp vaøo moät giaù trò baát kyø nhöng thoâng thöôøng
giaù trò naøy khoâng caàn thay ñoåi.
- Frequency: giaù trò taàn soá, chæ vieäc ñaùnh daáu vaøo giaù trò naøo caàn choïn.
3. Maùy caét trung theá (High – voltage circuit breaker):

33
- Rated current: doøng ñònh möùc cuûa maùy caét, giaù trò naøy khoâng caàn nhaäp thoâng soá vaøo.
- Breaking capacity: khaû naêng caét doøng ngaén maïch cuûa maùy caét, cuõng khoâng caàn nhaäp giaù
trò vaøo.
- CT primary current: doøng sô caáp cuûa bieán doøng, coù theå löïa choïn moät giaù trò baát kyø coù
trong baûng lieät keâ.
- CT secondary current: doøng thöù caáp cuûa bieán doøng, cuõng coù theå löïa choïn moät giaù trò baát
kyø saün coù trong baûng lieät keâ.
- OCR manufacture: teân nhaø saûn xuaát, maëc ñònh laø Mitsubishi Electric.
- OCR type: teân cuûa loaïi maùy caét, coù theå choïn trong baûng lieät keâ.
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch, ñaùnh daáu check 3 vaøo oâ naøy neáu muoán
tính toaùn ngaén maïch.
- OFF function: neáu muoán ngaét maùy caét thì ñaùnh daáu check 3 vaøo oâ naøy, maùy caét seõ
ñöôïc hieån thò baèng maøu xanh laù caây, luùc ñoù caùc thieát bò noái vôùi maùy caét naøy seõ bò coâ laäp ra khoûi heä
thoáng.
- Ñeå bieát theâm chi tieát cuûa maùy caét nhaáp chuoät vaøo nuùt Detail, luùc naøy seõ xuaát hieän moät
hoäp thoaïi thöù hai.

34
Trong hoäp thoaïi naøy coù 3 nuùt nhaán ñeå quy ñònh thoâng soá:
- Type: chi tieát veà loaïi maùy caét (nhaø saûn xuaát, teân cuûa maùy caét, loaïi maùy caét. . .)
- Long time delay: coù theå löïa choïn phöông thöùc hoaït ñoäng, thay ñoåi giaù trò doøng taùc ñoäng
rôøle trong Pick up current vaø thôøi gian caét cuûa maùy caét trong oâ Operating time (Dial setting).
- Instantaneous: coù theå thay ñoåi doøng taùc ñoäng töùc thôøi.

35
4. Maùy bieán aùp (Transformer):

- Primary voltage: ñieän aùp phía sô caáp cuûa maùy bieán aùp, coù theå löïa choïn caùc giaù trò coù saün
trong baûng lieät keâ hoaëc nhaäp vaøo töø baøn phím moät giaù trò ñieän aùp baát kyø.
- Secondary voltage: ñieän aùp phía thöù caáp cuûa maùy bieán aùp, chæ ñöôïc choïn moät giaù trò cho
pheùp trong baûng lieät keâ.
- Earthing system: heä thoáng noái ñaát cuûa maùy bieán aùp, coù theå löïa choïn caùc giaù trò coù saün
trong baûng lieät keâ hoaëc nhaäp vaøo töø baøn phím moät giaù trò ñieän aùp baát kyø.
- Capacity: coâng suaát cuûa maùy bieán aùp.
- % impedance: giaù trò phaàn traêm toång trôû cuûa maùy bieán aùp, coù theå thay ñoåi moät giaù trò baát
kyø.
- X/R: tæ leä khaùng trôû / ñieän trôû cuûa maùy bieán aùp, giaù trò naøy coù theå thay ñoåi.
- Peak value of rush current: giaù trò ñænh cuûa doøng ñoùng maùy bieán aùp.
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch taïi maùy bieán aùp.

36
5. Maùy phaùt (Generator):

Vieäc tính toaùn doøng ngaén maïch cuûa maùy phaùt ñöôïc tieán haønh theo tieâu chuaån IEC61363 – 1.
- Voltage: ñieän aùp cuûa maùy phaùt, quy ñònh phuø hôïp vôùi heä thoáng.
- Earthing system: heä thoáng noái ñaát cuûa maùy phaùt, choïn löïa theo caùc sô ñoà coù saün trong
baûng lieät keâ.
- Capacity: coâng suaát cuûa maùy phaùt, coù theå nhaäp moät giaù trò coâng suaát baát kyø hay löïa choïn
caùc giaù trò coù saün.
- Transient reactance: ñieän khaùng quaù ñoä cuûa maùy phaùt.
- Sub – transient reactance: ñieän khaùng sieâu quaù ñoä cuûa maùy phaùt.
- DC time constant: haèng soá thôøi gian taét daàn thaønh phaàn DC.
- Sub – transient time constant: haèng soá thôøi gian sieâu quaù ñoä cuûa maùy phaùt.
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch cuûa maùy phaùt.
6. Aûnh höôûng cuûa ñoäng cô (Motor effect):

Khi coù ngaén maïch xaûy ra treân heä thoáng, taát caû caùc ñoäng cô seõ ñöôïc noái tôùi ñieåm ngaén
maïch ngay laäp töùc, vì theá caùc ñoäng cô naøy seõ cung caáp theâm cho doøng ngaén maïch. Khi ñoù, caùc ñoäng
cô lôùn seõ ñöôïc tính toaùn rieâng. Caùc ñoäng cô nhoû coù theå ñöôïc quy thaønh moät nhoùm vaø ñöôïc xem nhö laø
moät nguoàn töông ñöông. ÔÛ trong phaàn meàm MELSHORT2 , moät ñoäng cô cung caáp doøng ñöôïc goïi laø
Aùnh höôûng cuûa ñoäng cô (Motor effect).
Caùc loaïi ñoäng cô lôùn nhö laø: ñoäng cô truyeàn ñoäng baèng söùc ñaåy, bôm nöôùc cho taøu chôû
haøng, heä thoáng caåu ôû caùc caûng, caùc loaïi maùy moùc naëng treân caùc boong taøu. . .
Caùc loaïi ñoäng cô nhoû nhö laø: caùc ñoäng cô cung caáp coâng suaát cho heä thoáng maùy phuï cuûa
taøu (ñoäng cô bôm nhieân lieäu, maùy loïc,. . .).
Vieäc tính toaùn doøng ngaén maïch cuûa Motor effect ñöôïc tieán haønh theo tieâu chuaån
IEC61363 – 1.
- Capacity: coâng suaát cuûa ñoäng cô, thoâng thöôøng giaù trò maëc ñònh chæ baèng 80% cuûa giaù
trò toång, coù theå nhaäp moät giaù trò khaùc vaøo.
- Sub – transient reactance: ñieän khaùng sieâu quaù ñoä cuûa ñoäng cô.
- Rotor resistance: ñieän trôû rotor cuûa ñoäng cô.

37
- Stator resistance: ñieän trôûû stator cuûa ñoäng cô.

- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch cuûa ñoäng cô.
7. Thanh daãn toång trôû 0 (Zero conductor):

Zero conductor laø moät thanh daãn vôùi toång trôû ñöôïc xem nhö baèng 0. Thanh daãn naøy luoân
luoân ñöôïc söû duïng nhö laø moät thanh caùi trong phaàn meàm MELSHORT2 naøy.
- Voltage: ñieän aùp treân thanh caùi, ñieän aùp naøy töï ñoäng ñöôïc löïa choïn phuï thuoäc vaøo ñieän
aùp cuûa maùy bieán aùp hay maùy phaùt.
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch treân thanh caùi.
8. CB haï theá (Low – voltage circuit breaker):

- Rated current: doøng ñònh möùc cuûa CB, giaù trò baét buoäc phaûi nhaäp vaøo.
- Poles: soá cöïc cuûa CB, ñöôïc löïa choïn trong baûng lieät keâ cho phuø hôïp vôùi heä thoáng.
- Manufacture: teân nhaø saûn xuaát (Mitsubishi Electric hoaëc MEM).
- Kind: loaïi CB
- Type: kieåu CB, neáu muoán thay ñoåi loaïi CB ñaõ ñöôïc löïa choïn khi thöïc hieän böôùc 4 (löïa
choïn CB moät caùch töï ñoäng), nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû CB ñoù, khi ñoù trong hoäp thoaïi cuûa CB seõ coù
moät danh saùch caùc kieåu CB, chæ vieäc nhaáp ñoâi chuoät vaøo loaïi CB naøo muoán choïn roài nhaáp OK.
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch taïi CB.
- OFF function: ngaét hoaït ñoäng cuûa CB.

38
Ñeå thay ñoåi caùc thoâng soá khaùc cuûa CB, nhaáp chuoät vaøo nuùt Detail, khi ñoù seõ xuaát hieän
moät hoäp thoaïi thöù hai. Trong hoäp thoaïi naøy coù 4 nuùt nhaán ñeå quy ñònh thoâng soá:
- Type: coù theå thay ñoåi loaïi CB, kieåu CB, kieåu baûo veä vaø doøng ñònh möùc cuûa CB.
- Long – time delay: coù theå ñieàu chænh laïi doøng laøm vieäc (lieân tuïc) trong oâ Uninterrupted
current vaø thôøi gian hoaït ñoäng cuûa CB trong oâ Operating time at 2Iu.
- Short – time delay: coù theå thay ñoåi giaù trò doøng taùc ñoäng trong oâ Pick up current vaø thôøi
gian caét nhanh trong oâ Operating time.
- Instantaneous: chæ vieäc thay ñoåi giaù trò doøng trong oâ Pick up current (doøng taùc ñoäng).
Caùc chi tieát trong hoäp thoaïi Detail treân chæ coù ôû caùc CB coù ñònh möùc thôøi gian caét nhö laø CB
AE1600 – SS New S relay..., coøn ñoái vôùi caùc loaïi CB nhö laø MCCB (fix- coá ñònh) hoaëc MCCB
(electronic – ñieän töû) thì trong hoäp thoaïi Detail chæ coù 3 nuùt nhaán : Type, Overload release vaø
Instantaneous.
- I’’k3direct: laø doøng ngaén maïch ñi qua CB töø cöïc treân xuoáng cöïc döôùi. Caùc CB seõ ñöôïc choïn
löïa baèng caùch so saùnh doøng ngaén maïch I’’k3direct naøy vôùi doøng Icu hoaëc Ics.
- I’’k3total: laø doøng ngaén maïch ñi qua cöïc döôùi cuûa CB. Doøng ngaén maïch naøy bao goàm caùc
doøng ngaén maïch töø caùc nhaùnh khaùc.

39
9. Thanh caùi (Bus – bar):

Vieäc tính toaùn thanh caùi ñöôïc tieán haønh theo tieâu chuaån DIN43670 vaø DIN43671.
- Yeâu caàu toái thieåu ñoái vôùi thanh caùi laø thoâng soá veà ñoä daøi vaø kích thöôùc (ñoä roäng, beà daøy,
soá löôïng). Kích thöôùc cuûa thanh caùi seõ ñöôïc löïa choïn töø caùc giaù trò nhaäp vaøo.
- Neáu muoán tính toaùn suït aùp treân thanh caùi, caàn phaûi nhaäp giaù trò vaøo oâ Load current for
design.
- Doøng cho pheùp IZ ñöôïc hieån thò khi nhaán nuùt 3Phases cuûa hoäp thoaïi Bus – bar. Doøng cho
pheùp IZ seõ coù giaù trò baèng hoaëc lôùn hôn doøng ñònh möùc In cuûa CB phía treân. Vieäc kieåm tra seõ ñöôïc
thöïc hieän moät caùch töï ñoäng.
- Neáu toång trôû cuûa thanh caùi khoâng phuø hôïp vôùi yeâu caàu, coù theå thay ñoåi giaù trò khaùc trong
oâ Resistance per meter vaø Reactance per meter cho thích hôïp. Trong tröôøng hôïp naøy, moät daáu sao *
seõ ñöôïc ñaùnh daáu vaøo caùc oâ neâu treân.
10. Daây daãn (Wire):

Vieäc tính toaùn daây daãn ñöôïc tieán haønh theo tieâu chuaån IEC60227 vaø IEC60228.

40
- Yeâu caàu toái thieåu ñoái vôùi daây daãn laø phaûi quy ñònh thoâng soá veà chieàu daøi vaø kích thöôùc
(loõi daây, soá löôïng). Coù theå löïa choïn caùc kích thöôùc cuûa daây daãn töø giaù trò saün coù trong baûng lieät keâ
hoaëc nhaäp vaøo moät giaù trò kích thöôùc theo yeâu caàu.
- Neáu muoán tính toaùn suït aùp cuûa daây daãn, phaûi nhaäp giaù trò vaøo oâ Load current for design.
- Doøng cho pheùp IZ ñöôïc quy ñònh trong 3Phases cuûa hoäp thoaïi Wire. Doøng cho pheùp IZ
naøy seõ baèng hoaëc lôùn hôn doøng ñònh möùc In cuûa CB phía treân. Vieäc kieåm tra seõ ñöôïc thöïc hieän moät
caùch töï ñoäng.
- Neáu toång trôû cuûa daây daãn khoâng phuø hôïp vôùi yeâu caàu, coù theå thay ñoåi giaù trò khaùc trong
oâ Resistance per meter vaø Reactance per meter cho thích hôïp. Trong tröôøng hôïp naøy, moät daáu sao *
seõ ñöôïc ñaùnh daáu vaøo caùc oâ neâu treân.
11. Contactor:
- Type: coù theå löïa choïn caùc loaïi Contactor.
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch taïi contactor.
- Caùc thoâng tin chi tieát cuûa Contactor ñöôïc ghi roõ trong hoäp thoaïi Detail.
12. Rôø-le nhieät (Thermal relay):

- Type: coù theå löïa choïn caùc loaïi rôø-le nhieät.
- Heater designation: doøng chænh ñònh nhieät.

41
- Calculation point: ñieåm tính toaùn ngaén maïch.

-
13. Ñoäng cô (Motor):

- Power factor: heä soá coâng suaát.
- Starting current: doøng khôûi ñoäng.
- Starting time at 600%: thôøi gian khôûi ñoäng ñoäng cô vôùi doøng khôûi ñoäng gaáp 6 laàn doøng
ñònh möùc.
- Starting inrush current: doøng khôûi ñoäng khi ñoùng ñoäng cô.
14. Taûi toång quaùt (General load):

- Load current: doøng ñònh möùc cuûa taûi, nhaäp vaøo giaù trò phuø hôïp.
- Starting current: doøng khôûi ñoäng.
- Starting time: thôøi gian khôûi ñoäng.

42
15. Tuï (Capacitor):

- Capacity: dung löôïng tuï Q.
- Total resistance of upstream: toång ñieän trôû maïch phía treân tuï ñöôïc töï ñoäng tính toaùn.
- Total reactance of upstream: toång ñieän khaùng phía treân tuï ñöôïc töï ñoäng tính toaùn.
* Ñoái vôùi nhöõng hình minh hoïa coù caùc oâ ñöôïc khoanh vuøng laø nhöõng thoâng soá baét buoäc
phaûi nhaäp giaù trò vaøo cho caùc phaàn töû ñoù.

43
MELSHORT
VÍ DUÏ HÖÔÙNG DAÃN ÖÙNG DUÏNG 1

Trong thí duï naøy ta tieán haønh tính doøng ngaén maïch, löïa choïn thieát bò baûo veä cho moät sô ñoà
cung caáp ñieän ñôn giaûn.
Sô ñoà ñieän cung caáp ñieän vaø moät soá thoâng soá ñöôïc cho tröôùc, cuï theå laø:
- Maùy bieán aùp löïc : 2000kVA, ñieän aùp 22/0.4kV.
- Doøng ñieän ñònh möùc cuûa CB1, CB2, CB3, CB4, CB5 laàn löôït laø 1440A, 500A, 250A,
50A, 50A.
- Thanh caùi 100mm*5mm
- Tieát dieän daây daãn W1,W2,W3,W4 laàn löôït laø 400 mm2 , 120 mm2 , 16 mm2 , 10 mm2
Caùc böôùc ñöôïc tieán haønh nhö sau:
Böôùc 1. Thieát laäp sô ñoà đơn tuyeán baèng caùch keát noái caùc phaàn töû trong thö vieän saün coù cuûa
phaàn meàm Melshort
Tröôùc heát ta löïa choïn nguoàn cung caáp ñieän aùp 22kV taàn soá 50 Hz
Löïa choïn maùy caét trung theá vôùi caùc thoâng soá töông öùng: HCB1

Löïa choïn thoâng soá maùy bieán aùp löïc T1
Thieát laäp thoâng soá cuûa CB1 vôùi doøng ñònh möùc laø 1440A
Thoâng soá cuûa thanh daãn 3 pha tuû toång vôùi chieàu daøi laø 10m vôí tieát dieän 100mm*5mm
Thoâng soá cuûa thanh caùi ZC1: ñieän aùp ñònh möùc 400V
Nhaäp thoâng soá cuûa maùy caét CB2, vôùi doøng ñieän ñònh möùc laø 500A
Nhaäp thoâng soá cuûa daây daãn W1 moät loõi vôùi chieàu daøi laø 50 m vaø tieát dieän laø 400mm2

Thoâng soá cuûa thanh caùi ZC2 ñieän aùp 400V
Nhaäp thoâng soá cuûa CB3 vôùi doøng ñònh möùc 250A

Daây daãn W2 coù tieát dieän 120mm2 vaø chieàu daøi 50m
Thanh caùi ZC3

CB4 coù doøng ñieän ñònh möùc 50A
Daây daãn W3 moät loõi coù tieát dieän 16mm2 vaø chieàu daøi 100m

Taûi laø taûi toång quaùt vôùi doøng tính toaùn laø 40A
Nhaäp thoâng soá cuûa thieát bò baûo veä taûi CB5

Thoâng soá daây daãn W4
Thoâng soá cuûa taûi L2

Sau khi hoaøn taát vieäc thieát laäp ta thu ñöôïc sô ñoà sau:

2. Böôùc 2: Kieåm tra sô ñoà baèng caùch nhaán vaøo nuùt , neáu coù phaàn töû naøo khoâng phuø hôïp
thì chöông trình seõ caûnh baùo baèng maøu tím. Ví duï trong tröôøng hôïp naøy thanh daãn B1 khoâng
phuø hôïp vì tieát dieän nhoû
Ta taêng tieát dieän thanh daãn B1 leân theo thoâng soá sau

Nhaán laïi vaøo nuùt
Sau khi kieåm tra xong sô ñoà neáu thoâng soá cuûa caùc phaàn töû phuø hôïp thì chöông trình cho
pheùp ta chuyeån sang böôùc tieáp theo.

3. Böôùc 3 Tính doøng ngaén maïch baèng caùch nhaán vaøo
Chöông trình seõ thoâng baùo hoaøn thaønh tính ngaén maïch taïi caùc ñieåm ñaõ löïa choïn. Treân sô ñoà
hieän leân giaù trò cuûa caùc doøng ngaén maïch.

4. Böôùc 4 Töï ñoäng löïa choïn CB: ta nhaán vaøo vaø chöông trình seõ töï ñoäng löïa choïn caùc CB.
Trong cöûa soå cuûa caùc CB seõ hieän leân thoâng soá cuûa nhöõng CB coù theå ñöôïc löïa choïn. Trong soá
ñoù ta coù theå choïn CB phuø hôïp vôùi yeâu caàu thieát keá.

Thoâng soá vaø caùc daïng CB ñöôïc löïa choïn.Ta coù theå löïa choïn moät trong nhöõng CB maø
chöông trình ñöa ra.
Thoâng soá CB1
Thoâng soá CB2

Thoâng soá CB3
Thoâng soá CB4

Thoâng soá CB5

5. Böôùc 5 Hieäu chænh caùc CB theo ñaëc tuyeán taùc ñoäng
Tröôùc heát ta choïn CB1

Nhaán vaøo bieåu töôïng ñeå hieån thò ñaëc tính cuûa CB1
Löïa choïn tieáp CB2 vaø nhaán vaøo

Löïa choïn maùy caét trung theâ! vaø nhaán . Ta ñöôïc toå hôïp 3 ñöôøng ñaëc tính cuûa HCB1, CB1
vaø CB2
Tuy nhieân ta thaáy ñöôøng cong ñaëc tính HCB1 naèm ôû vò trí chöa phuø hôïp vì vaäy ta phaûi tieán
haønh hieäu chænh noù baèng caùch löïa choïn thôøi gian taùc ñoäng vaø taêng leân ñeán 5
Ta ñöôïc ñöôøng cong sau:

Ñeå hieäu chænh cho ñuùng ta choïn ñöôøng cong ñaëc tính CB1, choïn muïc thôøi gian taùc ñoäng treã daøi
Vaøgiaûm giaù trò ñeán 50

Ta ñöôïc ñöôøng cong vaø nhaän thaáy. Caùc ñöôøng ñaëc tính cuûa 3 maùy caét ñöôïc saép xeáp hôïp lyù vaø
ta coù theå keát thuùc quaù trình hieäu chænh theo thôøi gian taùc ñoäng treã.

6. Phoái hôïp ñaëc tính cuûa CB theo kyõ thuaät gheùp taàng: Nhaán vaøo , Löïa choïn CB4 vaø CB3
baèng caùch söû duïng phím shift. Sau ñoù söû duïng chuoät phaûi vaø söû duïng cascade.
Ta ñöôïc ñöôøng ñaëc tính sau:

7. Böôùc 7 Töï ñoäng kieåm tra CB theo tính choïn loïc: nhaán vaøo , Löïa choïn CB1 vaø CB2
baèng phím shift vaø söû duïng Selective by Inst

8. Böôùc 8 : In keát quaû –

Thoâng soá cuûa sô ñoà

Keát quaû tính toaùn doøng ngaén maïch

Keát quaû löïa choïn thieát bò baûo veä
Töø keát quaû thu ñöôïc ta coù theå löïa choïn daïng CB coù thoâng soá kyõ thuaät phuø hôïp vôùi ñieàu kieän
thieát keá vaø phöông aùn kinh teá kyõ thuaät.

MELSHORT

72
I. VÍ DUÏ HÖÔÙNG DAÃN ÖÙNG DUÏNG LAØ GÌ ?

1. Ví duï höôùng daãn öùng duïng laø moät döï aùn thieát keá maïng haï theá maø chuùng ta seõ cuøng thöïc
hieän baèng caùch söû duïng MELSHORT2. Döï aùn naøy nhaèm muïc ñích giuùp chuùng ta laøm quen vôùi caùc
chöùc naêng chính cuûa phaàn meàm naøy.
- Ví duï höôùng daãn öùng duïng laø taøi lieäu giuùp laøm quen vôùi caùc phöông phaùp tính seõ ñöôïc
thöôøng xuyeân söû duïng trong suoát quaù trình thöïc hieän döï aùn.
- Trong phaàn ví duï naøy, ta seõ thieát keá moät maïng haï theá cho moät nhaø maùy saûn xuaát, tuaàn töï
ta thöïc hieän caùc böôùc sau:
1. Thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán (Skeleton) vaø nhaäp soá lieäu cho töøng phaàn töû cuûa nhaø maùy
2. Kieåm tra sô ñoà ñôn tuyeán
3. Xem sô ñoà toång trôû tính theo %r
4. Tính toaùn doøng ngaén maïch
5. Löïa choïn loaïi CB phuø hôïp cho nhaø maùy.
6. Thöïc hieän kyõ thuaät gheùp taàng.
7. Kieåm tra tính choïn loïc CB - Phoái hôïp ñaëc tuyeán thôøi gian taùc ñoäng – doøng ñieän giöõa
caùc CB.
8. Xem baûng thoâng soá nhaäp vaøo cuûa töøng phaàn töû, keát quaû tính toaùn doøng ngaén maïch
vaø löïa choïn CB haï theá.
- Moãi böôùc treân seõ ñöôïc trình baøy ôû töøng muïc rieâng trong phaàn II.
2. Soá lieäu cuûa töøng phaàn töû trong nhaø maùy:

a) Nguoàn:
- Ñieän aùp: 22 kV.
- Coâng suaát nguoàn: 500 MVA
- Taàn soá: 50 Hz
b) Maùy bieán aùp:
- Coâng suaát cuûa maùy bieán aùp: 250 kVA
- Ñieän aùp sô caáp: 22 kV
- Ñieän aùp thöù caáp: 400 V
- UN% = 4%
- ∆PN = 4,1
- Heä thoáng noái ñaát: TN – C – S
c) Maùy phaùt ñieän döï phoøng:

- Coâng suaát cuûa maùy phaùt: 250 kVA
- Ñieän aùp cuûa maùy phaùt: 0.4 kV
- Taàn soá: 50 Hz
- Heä thoáng noái ñaát: TN – C - S
d) Tuï buø coâng suaát:
⎧U ñm = 0,4kV
⎪
- Nhoùm 1: ⎨Q = 40kVar
⎪cos ϕ = 0.95
⎩

73
⎧U ñm = 0,4kV
⎪
⎪cos ϕ = 0.95
⎩
⎧U ñm = 0,4kV
⎪
⎪cos ϕ = 0.95
⎩
e) Daây daãn vaø CB:
1. Daây daãn vaø CB töø maùy bieán aùp ñeán tuû phaân phoái cuûa nhaø maùy (TPPNM):
- Tieát dieän daây daãn: 240 mm2
- Laø loaïi daây ñoàng(Cu) PVC 3 pha.
- Doøng cho pheùp cuûa daây daãn: 538 A
- Chieàu daøi daây daãn: 15 m
- R0 = 0,08 Ω/km
- X0 = 0,06 Ω/km
- Doøng ñònh möùc cuûa CB(Circuit breaker) laø Iñm = 400 A
2. Daây daãn vaø CB töø maùy phaùt döï phoøng ñeán tuû phaân phoái cuûa nhaø maùy:
- R0 = 0,08 Ω/km
- X0 = 0,06 Ω/km
- Doøng ñònh möùc cuûa CB laø Iñm = 400 A
3. Daây daãn vaø CB töø tuû phaân phoái nhaø maùy ñeán tuû phaân phoái saûn xuaát (TPPSX):
- R0 = 0,27 Ω/km
- X0 = 0,06 Ω/km
4. Daây daãn vaø CB töø tuû phaân phoái nhaø maùy ñeán tuû phaân phoái chieáu saùng:
- R0 = 0,27 Ω/km
- X0 = 0,06 Ω/km
5. Daây daãn vaø CB töø tuû phaân phoái saûn xuaát ñeán caùc tuû ñoäng löïc (TÑL), trong nhaø maùy
naøy coù 5 tuû ñoäng löïc:

74
DAÂY DAÃN CB
STT Teân Tieát dieän Loaïi daây Icpdd R0 X0 L Iñm
(mm2) (A) (Ω/km) (Ω/km) (m) (A)
1 TÑL1 70 PVC 245 0,268 0,06 16 100
2 TÑL2 10 PVC 75 1,63 0,07 18 40
3 TÑL3 1,5 PVC 23 12,1 0,12 15 10
4 TÑL4 6 PVC 54 3,08 0,09 26 30
5 TÑL5 1,5 PVC 23 12,1 0,12 20 10
6. Daây daãn vaø CB töø caùc tuû ñoäng löïc ñeán caùc phuï taûi:
* Tuû ñoäng löïc 1:
DAÂY DAÃN CB
STT Kí hieäu maët Tieát dieän Loaïi daây Icpdd R0 X0 L Iñm
baèng (mm2) (A) (Ω/km) (Ω/km) (m) (A)
1 11 1,5 PVC 31 12,1 0,12 7 15
2 8 1,5 PVC 31 12,1 0,12 25 15
3 12+7 1,5 PVC 31 12,1 0,12 22 10
4 12+7 1,5 PVC 31 12,1 0,12 6 10
5 6 1,5 PVC 31 12,1 0,12 5 10
6 4+5 1,5 PVC 31 12,1 0,12 5 10
7 3 1,5 PVC 31 12,1 0,12 6 10
8 2 1,5 PVC 31 12,1 0,12 7 10
9 1+12+12 1,5 PVC 31 12,1 0,12 16 10
10 7+10 1,5 PVC 31 12,1 0,12 22 10
11 9 15 PVC 100 1,15 0,07 26 40
DAÂY DAÃN CB
1 16 1,5 PVC 31 12,1 0,12 5 15
2 16 1,5 PVC 31 12,1 0,12 7 15
3 16 1,5 PVC 31 12,1 0,12 10 15
DAÂY DAÃN CB
1 13 1,5 PVC 31 12,1 0,12 6 10

75
2 13 1,5 PVC 31 12,1 0,12 8 10

3 13 1,5 PVC 31 12,1 0,12 10 10
DAÂY DAÃN CB
1 14 1,5 PVC 31 12,1 0,12 6 10
2 14 1,5 PVC 31 12,1 0,12 8 10
3 14 1,5 PVC 31 12,1 0,12 10 10
DAÂY DAÃN CB
1 15 1,5 PVC 31 12,1 0,12 5 10
2 15 1,5 PVC 31 12,1 0,12 7 10
3 15 1,5 PVC 31 12,1 0,12 10 10
7. Daây daãn vaø CB töø tuû phaân phoái chieáu saùng ñeán caùc tuû phaân phoái chieáu saùng trung gian
(TCSTG):
DAÂY DAÃN CB
STT Teân Tieát dieän Loaïi daây Icpdd R0 X0 L Iñm
(mm2) (A) (Ω/km) (Ω/km) (m) (A)
1 TCSTG1 15 PVC 100 1,15 0,07 43 50
2 TCSTG2 6 PVC 54 3,08 0,09 25 30
3 TCSTG3 6 PVC 54 3,08 0,09 20 30
4 TCSTG4 6 PVC 54 3,08 0,09 33 30
5 TCSTG5 4 PVC 42 4,61 0,1 45 20
8. Phuï taûi cuûa nhaø maùy:
STT Phuï taûi Kí hieäu maët Soá löôïng Iñm Heä soá môû cosϕ
baèng maùy Kmm
1 Phuï taûi soá 1 16 3 11,1 6 0,75
2 Phuï taûi soá 2 13 3 3,04 6 0,75
3 Phuï taûi soá 3 14 3 7,6 1 0,4
4 Phuï taûi soá 4 15 3 3,04 6 0,75
5 Phuï taûi soá 5 1 1 3,26 6 0,7
6 Phuï taûi soá 6 2 1 8,1 6 0,75

76
7 Phuï taûi soá 7 3 1 8,68 6 0,7

8 Phuï taûi soá 8 4 1 2,03 6 0,75
9 Phuï taûi soá 9 5 1 2,17 6 0,7
10 Phuï taûi soá 10 6 1 3,5 6 0,65
11 Phuï taûi soá 11 7 3 3,51 6 0,65
12 Phuï taûi soá 12 11 1 14,1 6 0,7
13 Phuï taûi soá 13 8 1 11,5 6 0,7
14 Phuï taûi soá 14 9 1 30,4 6 0,75
15 Phuï taûi soá 15 10 1 4,05 6 0,75
16 Phuï taûi soá 16 12 4 1,52 6 0,75
II. THIEÁT KEÁ DÖÏ AÙN:

1. Thieát keá sô ñoà đơn tuyến:
Trong böôùc ñaàu tieân naøy ta seõ laøm 2 nhieäm vuï:
- Thieát keá sô ñoà đơn tuyến cuûa nhaø maùy theo sô ñoà nguyeân lí sau.
- Nhaäp soá lieäu cho töøng phaàn töû trong nhaø maùy theo baûng soá lieäu ñaõ cho ôû phaàn I.
Ñaây laø moät nhaø maùy laáy nguoàn töø ñöôøng daây 22 kV qua maùy bieán aùp haï aùp xuoáng 0,4
kV, caáp ñieän cho caùc thieát bò trong nhaø maùy thoâng qua naêm tuû ñoäng löïc vaø naêm tuû phaân phoái chieáu
saùng trung gian. Ngoaøi ra nhaø maùy coøn laép moät maùy phaùt ñieän döï phoøng trong tröôøng hôïp nhaø maùy bò
maát nguoàn chính, maùy phaùt seõ caáp ñieän cho caû nhaø maùy vaø ba boä tuï buø ñeå naâng heä soá coâng suaát cuûa
nhaø maùy.
Ñeå thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán naøy ta seõ söû duïng caùc nuùt bieåu töôïng naèm treân thanh Coâng
cuï, khi muoán laáy moät phaàn töû naøo ta chæ caàn nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng töông öùng, phaàn töû ñoù seõ
ñöôïc cheøn vaøo vuøng laøm vieäc chính cuûa chöông trình. Beân caïnh ñoù muoán nhaäp thoâng soá cho phaàn töû
ta chæ vieäc nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû ñoù roài nhaäp soá lieäu vaøo.
a) Thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán töø nguoàn ñeán tuû phaân phoái saûn xuaát:
Ñaàu tieân ta seõ thieát keá nguoàn cho nhaø maùy, thöïc hieän nhö sau:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Source naèm treân thanh
Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy, moät phaàn töû nguoàn seõ xuaát hieän
trong vuøng laøm vieäc.

77
- Ñeå nhaäp soá lieäu cho nguoàn ta nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû nguoàn trong vuøng laøm
vieäc, moät hoäp thoaïi xuaát hieän, trong hoäp thoaïi naøy ta seõ nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ
sau:
Voltage: ta nhaäp vaøo giaù trò ñieän aùp 22.000V hoaëc coù theå choïn giaù trò naøy
töø baûng lieät keâ cuûa hoäp thoaïi.
Capacity: coâng suaát cuûa nguoàn laø 500MVA.
Reference No: ta nhaäp vaøo teân cho phaàn töû naøy laø NGUON.
Frequency: ta ñaùnh daáu vaøo giaù trò taàn soá 50Hz.
Ñeå baûo veä an toaøn cho nhaø maùy khi coù söï coá ngaén maïch nguoàn, ta seõ thieát keá ngay
taïi ñaàu nguoàn vaøo moät maùy caét HCB (High – voltage circuit breaker). Ñeå laøm böôùc
naøy, ta thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng High – voltage circuit breaker treân thanh
Coâng cuï, moät maùy caét HCB seõ xuaát hieän trong vuøng laøm vieäc.
- Ta nhaáp chuoät vaøo phaàn töû maùy caét naøy vaø cheøn noù naèm phía döôùi nguoàn
NGUON, khi ñoù maùy caét vaø nguoàn seõ töï ñoäng keát noái laïi vôùi nhau.
- Trong hoäp thoaïi cuûa phaàn töû naøy ta nhaäp vaøo teân MAY CAT trong oâ
Reference No.

78
Thieát keá maùy bieán aùp, caàn thöïc hieän caùc böôùc nhö sau:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Transformer naèm treân thanh
Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy, moät phaàn töû maùy bieán aùp seõ
xuaát hieän trong vuøng laøm vieäc vaø naèm döôùi maùy caét.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû maùy bieán aùp naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän,
trong hoäp thoaïi naøy ta seõ nhaäp caùc giaù trò caàn thieát vaøo caùc oâ sau:
Primary voltage: nhaäp vaøo giaù trò ñieän aùp phía sô caáp laø 22.000V.
Secondary voltage: nhaäp vaøo giaù trò ñieän aùp phía thöù caáp laø 400V.
Earthing system on LV side: Choïn sô ñoà noái ñaát loaïi TN – C – S naèm
trong baûng lieät keâ.
Capacity: coâng suaát cuûa maùy bieán aùp laø 250kVA.
Ñeå tính toaùn ngaén maïch taïi maùy bieán aùp, ñaùnh daáu 3 vaøo oâ
Calculation point trong hoäp thoaïi.
Reference No: nhaäp vaøo teân phaàn töû : MAY BIEN AP.

79
Thieát keá daây daãn caàn thöïc hieän caùc böôùc nhö sau:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Wire naèm treân thanh Coâng cuï,
nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy, moät bieåu töôïng daây daãn seõ ñöôïc cheøn vaøo
vuøng laøm vieäc vaø naèm döôùi phaàn töû maùy bieán aùp.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû daây daãn naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän, trong
hoäp thoaïi naøy seõ bao goàm caùc hoäp thoaïi khaùc.

80
Trong hoäp thoaïi Basic, seõ nhaäp vaøo caùc giaù trò sau:
o Length: nhaäp vaøo ñoä daøi cuûa daây daãn laø 15m
o Wire system: choïn heä thoáng daây daãn laø 3Phases
o Material: choïn loaïi daây ñoàng (Cu)
o Insulation: choïn PVC 70 degrees centigrade
Trong hoäp thoaïi 3Phases, nhaäp vaøo caùc giaù trò sau:
o Core size for a phase (mm2): nhaäp vaøo tieát dieän daây daãn: 240
mm2
o Resistance/m: nhaäp vaøo giaù trò 0,08

81
o Reactance/m: nhaäp vaøo giaù trò 0,06

o Basic current – carrying capacity: nhaäp vaøo doøng cho pheùp
cuûa daây daãn laø 538A.
Thieát keá CB (Circuit Breaker) töø maùy bieán aùp tôùi tuû phaân phoái cuûa nhaø maùy, tieán
haønh caùc böôùc nhö sau:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Low – voltage circuit breaker
naèm treân thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng naøy, moät phaàn töû CB seõ
ñöôïc theâm vaøo vuøng laøm vieäc vaø ñöôïc cheøn naèm phía döôùi daây daãn.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû CB naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän, trong hoäp
thoaïi naøy ta seõ nhaäp vaøo caùc giaù trò sau:
Rated current: nhaäp vaøo giaù trò doøng ñònh möùc cuûa CB laø 400A
Poles: choïn loaïi CB 3 cöïc
Ñaùnh daáu 3 vaøo oâ Calculation point ñeå thöïc hieän vieäc tính toaùn
doøng ngaén maïch ngay taïi phaàn töû CB naøy.
Thieát keá thanh caùi, tieán haønh caùc böôùc nhö sau:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Zero conductor naèm treân
thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy, moät phaàn töû thanh caùi seõ
ñöôïc cheøn vaøo vuøng laøm vieäc vaø naèm phía döôùi CB1.

82
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû thanh caùi naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän, trong
hoäp thoaïi naøy, tieán haønh laøm caùc böôùc sau:
Reference No: nhaäp vaøo teân cuûa thanh caùi laø TPPNM (Tuû phaân phoái
nhaø maùy).
Ñaùnh daáu 3 vaøo oâ Calculation point ñeå thöïc hieän vieäc tính toaùn
doøng ngaén maïch ngay taïi thanh caùi.
- Nhaáp chuoät tieáp vaøo phaàn töû thanh caùi naøy vaø di chuyeån con troû chuoät veà phía
ñaàu beân phaûi cuûa thanh caùi, khi ñoù seõ xuaát hieän moät muõi teân keùp. Luùc naøy
chæ vieäc keùo chuoät veà phía beân phaûi ñeå keùo daøi thanh caùi ra, thuaän tieän cho
vieäc thieát keá phaàn coøn laïi cuûa nhaø maùy.
Thieát keá maùy phaùt döï phoøng:

- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng Generator naèm treân thanh Coâng cuï, khi
ñoù phaàn töû maùy phaùt seõ ñöôïc cheøn vaøo vuøng laøm vieäc.
- Nhaáp chuoät vaøo phaàn töû maùy phaùt naøy, luùc naøy seõ xuaát hieän moät muõi teân, chæ
vieäc nhaáp chuoät keùo phaàn töû maùy phaùt tôùi vò trí naèm song song vôùi nguoàn.

83
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû maùy phaùt naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän, trong
hoäp thoaïi naøy tieán haønh nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
Voltage: nhaäp vaøo giaù trò ñieän aùp laø 400V
Earthing system: choïn sô ñoà noái ñaát TN – C – S naèm trong baûng lieät
keâ
Capacity: nhaäp vaøo giaù trò coâng suaát laø 250 kVA
Reference No: nhaäp vaøo teân MAY PHAT
Ñaùnh daáu 3 vaøo oâ Calculation point ñeå tính doøng ngaén maïch ngay
taïi maùy phaùt.

84
Thieát keá daây daãn: trong tröôøng hôïp naøy coù theå khoâng caàn taïo moät daây daãn môùi maø
chæ vieäc sao cheùp daây daãn ñaõ taïo ôû phía treân thaønh moät daây daãn thöù hai, do daây daãn
naøy coù cuøng tieát dieän vôùi daây daãn phía treân. Tieán haønh thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo daây daãn noái vôùi maùy bieán aùp, luùc naøy seõ xuaát hieän moät
menu.
- Trong menu naøy, choïn leänh Copy.
- Nhaáp chuoät phaûi tieáp vaøo vò trí naèm phía döôùi maùy phaùt, choïn leänh Paste. Khi
ñoù seõ coù moät phaàn töû daây daãn thöù hai ñöôïc cheøn vaøo vò trí phía döôùi maùy
phaùt.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû daây daãn naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän. Trong
hoäp thoaïi naøy, chæ caàn nhaäp vaøo ñoä daøi cuûa daây daãn laø 10m vaøo oâ Length
trong hoäp thoaïi Basic, caùc giaù trò khaùc khoâng caàn thay ñoåi.
- Ñeå thay ñoåi kích thöôùc cuûa daây daãn cho phuø hôïp caàn nhaáp chuoät vaøo phaàn töû
daây daãn naøy, di chuyeån con troû chuoät tôùi ñaàu beân döôùi cuûa noù, khi ñoù seõ xuaát
hieän moät muõi teân keùp, sau ñoù chæ vieäc di chuyeån chuoät veà phía beân döôùi thì
daây daãn seõ daøi ra theo yù muoán.
Thieát keá CB töø maùy phaùt tôùi tuû phaân phoái saûn xuaát: do CB naøy coù cuøng doøng ñònh
möùc vôùi CB1, neân coù theå copy CB1 vaø sao cheùp thaønh moät phaàn töû CB thöù hai. Tieán
haønh thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo phaàn töû CB1, moät menu xuaát hieän.
- Trong menu naøy ta choïn leänh Copy.
- Nhaáp tieáp chuoät phaûi vaøo vò trí naèm phía döôùi daây daãn, choïn leänh Paste. Khi
ñoù moät phaàn töû CB seõ ñöôïc cheøn naèm phía döôùi daây daãn vaø coù cuøng doøng
ñònh möùc vôùi CB1.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû CB naøy, seõ xuaát hieän moät hoäp thoaïi. Trong hoäp
thoaïi naøy ñaùnh daáu 3vaøo oâ OFF ñeå taét chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa CB. Vì luùc
nhaø maùy laøm vieäc bình thöôøng, nguoàn cung caáp chính cho nhaø maùy laø ñöôøng
daây 22kV, maùy phaùt döï phoøng khoâng hoaït ñoäng neân CB naøy naèm ôû traïng thaùi

85
ngaét. Khi coù söï coá nguoàn thì CB naøy môùi ñoùng laïi laáy nguoàn töø maùy phaùt döï
phoøng cung caáp ñieän cho nhaø maùy.
Luùc naøy baïn ñaõ thieát keá xong sô ñoà ñôn tuyeán töø nguoàn tôùi tuû phaân phoái nhaø maùy, tieáp theo laø
thieát keá phaàn coøn laïi töø tuû phaân phoái nhaø maùy ñeán caùc tuû ñoäng löïc vaø caùc tuû chieáu saùng trung gian.
b) Thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán töø tuû phaân phoái nhaø maùy tôùi tuû phaân phoái saûn xuaát (TPPSX):
Thieát keá CB ñöôïc tieán haønh thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng Low – voltage circuit breaker naèm treân
thanh Coâng cuï, moät phaàn töû CB seõ ñöôïc cheøn vaøo vuøng laøm vieäc vaø naèm phía
döôùi thanh caùi TPPNM.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû CB naøy, moät hoäp thoaïi xuaát hieän. Trong hoäp
thoaïi naøy caàn nhaäp vaøo caùc giaù trò sau:
Rated current: nhaäp vaøo giaù trò 160A
Ñaùnh daáu 3 vaøo oâ Calculation point.
Thieát keá daây daãn ñöïoc tieán haønh nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng Wire naèm treân thanh Coâng cuï, moät phaàn töû
daây daãn seõ ñöôïc theâm vaøo sô ñoà vaø naèm phía döôùi CB.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû daây daãn naøy, moät hoäp thoaïi xuaát hieän, trong hoäp
thoaïi naøy seõ goàm coù caùc hoäp thoaïi khaùc.
Trong hoäp thoaïi Basic, tieán haønh nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ nhö sau:
Trong hoäp thoaïi 3Phases, tieán haønh nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ nhö sau:

86
o Core size for a phase (mm2): nhaäp vaøo tieát dieän daây daãn laø 70
mm2
cuûa daây daãn laø 245A
Caùc giaù trò coøn laïi khoâng caàn phaûi thay ñoåi.
Thieát keá CB: Do CB naøy coù cuøng doøng ñònh möùc vôùi CB3 naèm phía treân noù neân coù
theå copy CB3 vaøo sao cheùp thaønh moät CB thöù hai coù cuøng doøng ñònh möùc. Nhaáp
chuoät vaøo CB môùi sao cheùp naøy vaø di chuyeån noù tôùi vò trí naèm phía döôùi daây daãn.
Thieát keá thanh caùi ñöôïc thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng Zero conductor naèm treân thanh Coâng cuï,
moät phaàn töû thanh caùi seõ xuaát hieän trong vuøng laøm vieäc vaø ñöôïc ñaët naèm phía
döôùi CB4.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo thanh caùi naøy, moät hoäp thoaïi xuaát hieän. Trong hoäp thoaïi
naøy tieán haønh laøm caùc böôùc sau:
Reference No: nhaäp vaøo teân TPPSX (Tuû phaân phoái saûn xuaát).
Ñeå môû roäng kích thöôùc cuûa thanh caùi tieán haønh laøm nhö sau:
o Ñaët con troû leân thanh caùi TPPSX
o Nhaáp chuoät vaøo phaàn töû thanh caùi naøy, baây giôø thanh caùi seõ
ñöôïc hieån thò maøu ñoû
o Ñaët con troû chuoät vaøo phía ñaàu beân phaûi cuûa thanh caùi, con
troû luùc naøy seõ bieán thaønh muõi teân keùp
o Nhaáp vaø giöõ chuoät
o Keùo con troû chuoät veà phía beân phaûi ñeå keùo daøi thanh caùi, nhaû
chuoät khi ñaõ ñaït ñöôïc ñoä daøi mong muoán

87
o Nhaáp chuoät vaøo moät vò trí baát kyø trong vuøng laøm vieäc ñeå boû
choïn noù.
o Laøm töông töï khi muoán keùo daøi thanh caùi veà phía traùi.
c) Thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán töø tuû phaân phoái saûn xuaát ñeán caùc phuï taûi cuûa tuû ñoäng löïc 2:
Thieát keá CB ñöôïc tieán haønh thöïc hieän nhö sau:

- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng Low – voltage circuit breaker naèm treân
thanh Coâng cuï, moät phaàn töû CB seõ ñöôïc cheøn vaøo vuøng laøm vieäc vaø naèm phía
döôùi thanh caùi TPPNM.
thoaïi naøy, nhaäp vaøo caùc giaù trò sau:
Rated current: nhaäp vaøo giaù trò 40A
Thieát keá daây daãn ñöôïc tieán haønh thöïc hieän nhö sau:
thoaïi naøy seõ goàm caùc hoäp thoaïi khaùc.
Trong hoäp thoaïi Basic, nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
Trong hoäp thoaïi 3Phases, nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
mm2

88

Caùc giaù trò coøn laïi khoâng caàn phaûi thay ñoåi.
Thieát keá CB: Do CB naøy coù cuøng doøng ñònh möùc vôùi CB3 naèm phía treân noù neân coù
theå copy CB3 vaø sao cheùp thaønh moät CB thöù hai coù cuøng doøng ñònh möùc. Nhaáp chuoät
vaøo CB môùi sao cheùp naøy vaø di chuyeån noù tôùi vò trí naèm phía döôùi daây daãn.
Thieát keá thanh caùi ñöôïc thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng Zero conductor naèm treân thanh Coâng cuï,
moät phaàn töû thanh caùi seõ xuaát hieän trong vuøng laøm vieäc vaø ñöôïc ñaët naèm phía
döôùi CB4.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo thanh caùi naøy, moät hoäp thoaïi xuaát hieän. Trong hoäp thoaïi
naøy tieán haønh caùc böôùc sau:
Reference No: nhaäp vaøo teân TDL2 (Tuû ñoäng löïc 2)
Ñaùnh daáu 3vaøo oâ Calculation point.
- Ñeå môû roäng kích thöôùc cuûa thanh caùi TDL2 ta laøm caùc böôùc töông töï nhö caùc
thanh caùi treân.
Thieát keá CB töø tuû ñoäng löïc 2 ñeán phuï taûi:
- Nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng Low – voltage circuit breaker.

- Trong hoäp thoaïi cuûa phaàn töû CB naøy nhaäp vaøo oâ Rated current giaù trò doøng
ñònh möùc laø 15A.
Thieát keá daây daãn ñöôïc thöïc hieän nhö sau:

89
thoaïi naøy seõ goàm coù caùc hoäp thoaïi khaùc.
Trong hoäp thoaïi Basic, nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
Ñaùnh daáu 3 vaøo oâ Calculation point ñeå tính doøng ngaén maïch ngay taïi
phuï taûi.
Trong hoäp thoaïi 3Phases, nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
o Core size for a phase (mm2): nhaäp vaøo tieát dieän daây daãn laø
1,5 mm2
Caùc giaù trò khaùc khoâng caàn phaûi thay ñoåi.
Thieát keá phuï taûi:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng General Load, nhaáp chuoät
vaøo nuùt bieåu töôïng naøy, moät phaàn töû taûi seõ ñöôïc theâm vaøo vaø naèm phía döôùi
daây daãn.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû taûi naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän. Trong hoäp
thoaïi naøy tieán haønh nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
Load current: nhaäp vaøo oâ naøy giaù trò doøng ñònh möùc cuûa phuï taûi laø
11,1A.

90
Starting current (xIL): nhaäp vaøo heä soá môû maùy Kmm cuûa phuï taûi laø 6.
Doøng khôûi ñoäng cuûa ñoäng cô ñöôïc tính baèng coâng thöùc sau :
I KÑ = K mm ⋅ I L
Trong ñoù: IL laø doøng ñònh möùc cuûa ñoäng cô.
Power factor: nhaäp vaøo heä soá coâng suaát laø 0,75.
Reference No: nhaäp vaøo teân L16 vôùi soá 16 laø kyù hieäu maët baèng cuûa
phuï taûi.
- Trong tuû ñoäng löïc 2 naøy bao goàm 3 phuï taûi gioáng nhau neân coù theå copy phuï
taûi thöù nhaát vaø sao cheùp ra thaønh 2 phuï taûi coøn laïi. Thöïc hieän nhö sau:
Nhaáp chuoät traùi vaøo CB5.
Nhaán vaø giöõ phím SHIFT.
Nhaáp chuoät traùi vaøo daây daãn W5 vaø phuï taûi L16. Khi ñoù caùc phaàn töû
naøy seõ hieån thò maøu ñoû.
Nhaáp chuoät phaûi vaøo caùc ñoái töôïng naøy, choïn leänh Copy trong menu.
Nhaáp chuoät phaûi vaøo moät vò trí baát kyø naèm ngay phía döôùi thanh caùi
TDL2, choïn leänh Paste.
Luùc naøy, moät phuï taûi thöù hai seõ ñöôïc sao cheùp ra töø phuï taûi thöù nhaát vaø
ñöôïc cheøn naèm phía döôùi thanh caùi TDL2
Tieáp tuïc nhaáp chuoät phaûi vaøo moät vò trí baát kyø phía döôùi thanh caùi naøy,
choïn leänh Paste ñeå sao cheùp theâm phuï taûi coøn laïi.
Ñoåi laïi teân cuûa phuï taûi thöù 2 vaø 3 laø L16 trong hoäp thoaïi cuûa caùc phaàn
töû naøy.
Trong nhaùnh phuï taûi thöù 2, caàn thay ñoåi laïi ñoä daøi cuûa daây daãn trong oâ
Length laø 7m, ñoái vôùi phuï taûi thöù 3 laø 10m. Caùc thoâng soá coøn laïi cuûa
caùc phaàn töû khaùc khoâng caàn thay ñoåi.

91
Thöïc hieän töông töï ñoái vôùi caùc tuû ñoäng löïc coøn laïi (TÑL1, TÑL3, TÑL4, TÑL5) theo soá lieäu
ñaõ cho ôû phaàn I. Luùc naøy ta ñaõ thieát keá xong sô ñoà ñôn tuyeán töø nguoàn tôùi phuï taûi cuûa nhaø maùy.
d) Thieát keá sô ñoà ñôn tuyeán töø tuû phaân phoái nhaø maùy ñeán caùc tuû chieáu saùng trung gian:
Thieát keá CB, daây daãn töø tuû phaân phoái nhaø maùy tôùi tuû phaân phoái chieáu saùng: vì CB vaø
daây daãn naøy coù cuøng doøng ñònh möùc vaø tieát dieän vôùi CB, daây daãn noái töø tuû phaân phoái
nhaø maùy tôùi tuû phaân phoái saûn xuaát neân coù theå copy vaø sao cheùp thaønh moät nhaùnh thöù
2. Thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo phaàn töû CB3.
- Nhaán vaø giöõ phím SHIFT.
- Nhaáp chuoät traùi vaøo daây daãn W3 vaø CB4. Khi ñoù caùc phaàn töû ñöôïc choïn naøy
seõ hieån thò maøu ñoû.
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo caùc ñoái töôïng naøy, choïn leänh Copy trong menu.
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo moät vò trí baát kyø naèm ngay phía döôùi thanh caùi TPPNM,
choïn leänh Paste.
- Luùc naøy, moät nhaùnh maïch thöù hai seõ ñöôïc sao cheùp töø nhaùnh maïch thöù nhaát
vaø ñöôïc cheøn naèm phía döôùi thanh caùi TPPNM.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû daây daãn, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän. Trong hoäp
thoaïi naøy chæ caàn nhaäp vaøo giaù trò ñoä daøi cuûa daây daãn laø 22m vaøo oâ Length,
tieát dieän cuûa daây daãn khoâng caàn thay ñoåi.
Thieát keá thanh caùi, tieán haønh thöïc hieän caùc böôùc sau:
- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng Zero conductor.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû thanh caùi naøy, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän. Trong
hoäp thoaïi naøy, nhaäp vaøo teân TPPCS trong oâ Reference No, vaø ñaùnh daáu
3vaøo oâ Calculation point.
-

92
- Ñeå thay ñoåi kích thöôùc cuûa thanh caùi TPPCS caàn thöïc hieän caùc böôùc töông töï
nhö caùc thanh caùi treân.
Thieát keá CB:

- Thieát keá Nhaáp ñoâi chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naèm treân thanh Coâng cuï,
moät phaàn töû CB seõ ñöôïc cheøn naèm phía döôùi thanh caùi TPPCS.
thoaïi naøy chæ caàn nhaäp giaù trò doøng ñònh möùc laø 50A vaøo oâ Rated current.
Thieát keá daây daãn:

thoaïi naøy laïi bao goàm caùc hoäp thoaïi khaùc.
Trong hoäp thoaïi Basic, seõ nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
o Insulation: choïn PVC 70 degrees centigrade.
Trong hoäp thoaïi 3Phases, seõ nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
mm2
cuûa daây daãn laø 100A.
Caùc giaù trò khaùc khoâng caàn thay ñoåi.
Thieát keá CB: vì CB naøy coù cuøng doøng ñònh möùc vôùi CB naèm phía treân neân coù theå
copy CB treân vaøo sao cheùp noù vaøo vò trí naèm phía döôùi daây daãn.

93
Thieát keá taûi chieáu saùng:

- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng General Load, moät phaàn töû taûi seõ ñöôïc
cheøn naèm phía döôùi CB.
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû taûi naøy, moät hoäp thoaïi xuaát hieän. Trong hoäp thoaïi
naøy caàn nhaäp vaøo caùc giaù trò sau:
Reference No: nhaäp vaøo teân LCS1
Power factor: nhaäp vaøo heä soá coâng suaát laø 0,8
Caùc thoâng soá coøn laïi khoâng caàn nhaäp giaù trò vaøo, maëc ñònh chuùng baèng
0.
Thöïc hieän caùc böôùc töông töï nhö treân ñoái vôùi caùc tuû chieáu saùng trung gian coøn laïi (tuû
chieáu saùng trung gian 2, 3, 4, 5) vôùi soá lieäu ñaõ cho ôû phaàn I.
e) Thieát keá tuï buø cho nhaø maùy:

Thieát keá CB:
- Nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng naèm treân thanh Coâng cuï, moät phaàn töû CB seõ
xuaát hieän trong vuøng laøm vieäc.
- Nhaáp chuoät vaøo CB naøy vaø di chuyeån noù tôùi vò trí naèm phía döôùi thanh caùi
TPPNM.
thoaïi naøy, nhaäp vaøo giaù trò doøng ñònh möùc cuûa CB laø 50A.
Thieát keá tuï buø: trong nhaø maùy naøy ñöôïc laép 3 boä tuï ñaët song song vôùi nhau. Tuaàn töï
thöïc hieän caùc böôùc nhö sau:
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Capacitor naèm treân thanh
Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy, moät phaàn töû tuï seõ xuaát hieän
trong vuøng laøm vieäc
- Nhaáp chuoät vaøo phaàn töû naøy vaø keùo noù tôùi vò trí naèm phía döôùi CB.

94
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû tuï naøy, moät hoäp thoaïi xuaát hieän. Trong hoäp thoaïi
naøy seõ nhaäp giaù trò vaøo caùc oâ sau:
Reference No: nhaäp vaøo teân TU1
Capacity: nhaäp vaøo coâng suaát cuûa boä tuï laø 40 kVar
Power factor: nhaäp vaøo heä soá coâng suaát cuûa boä tuï laø 0,95.
Tieán haønh laøm caùc böôùc töông töï nhö treân ñoái vôùi hai boä tuï coøn laïi. Nhö vaäy, ñeán ñaây xem
nhö ñaõ thieát keá xong sô ñoà ñôn tuyeán cuûa toaøn boä nhaø maùy.
2. Kieåm tra sô ñoà ñôn tuyeán?

Ñeå thöïc hieän böôùc naøy caàn di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Check
skeleton naèm treân thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng naøy. Luùc naøy, phaàn meàm seõ töï ñoäng
kieåm tra soá lieäu ñaõ nhaäp vaøo cho caùc phaàn töû daây daãn vaø CB coù phuø hôïp khoâng.
Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi sau ñaây

95
coù nghóa laø moät phaàn töû thanh caùi naøo ñoù coù soá lieäu khoâng phuø hôïp, phaàn töû naøy seõ hieån thò baèng maøu
tím. Ta phaûi quay trôû laïi böôùc moät ñeå kieåm tra soá lieäu nhaäp vaøo cuûa phaàn töû daây daãn naøy.
Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi sau
coù nghóa laø taát caû soá lieäu nhaäp vaøo cuûa caùc phaàn töû daây daãn ñaõ phuø hôïp. Nhaáp OK ñeå keát thuùc böôùc
naøy.
3. Xem sô ñoà toång trôû cuûa nhaø maùy ñöôïc tính theo %r:
Ñeå thöïc hieän böôùc naøy caàn di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Impedance map
naèm treân thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy. Phaàn meàm seõ töï ñoäng chuyeån ñoåi toång
trôû cuûa töøng phaàn töû trong sô ñoà ñôn tuyeán töø %e sang %r theo caùc coâng thöùc sau:
- Ñoái vôùi caùc phaàn töû daây daãn vaø thanh daãn:
S
Z (%r ) = dm2 ⋅ Z (%e) ⋅ 100
Un
- Ñoái vôùi caùc thieát bò nhö laø maùy bieán aùp, maùy phaùt vaø caùc ñoäng cô:
S
Z (%r ) = dm ⋅ Z (%e)
S tb
Trong ñoù:
Z(%r): trôû khaùng tính theo %r
Z(%e): trôû khaùng tính theo %e
Sñm: coâng suaát ñònh möùc cuûa chöông trình, trong phaàn meàm naøy maëc ñònh
Sñm=1000kVA
Stb: coâng suaát cuûa töøng thieát bò
Un: ñieän aùp daây
Tính toaùn cuï theå cho moät soá phaàn töû trong nhaø maùy:
- Toång trôû cuûa nguoàn cung caáp:

96
S dm 1000
Z (%r ) = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 0,2%r vôùi X/L = 25
S tb 500 ⋅ 10 3
⎧ R = 0,007994
Ta ñöôïc: ⎨ ⇒ Z (%r ) = 0,2%r = 0,007994 + j 0,1998
⎩ X = 0,1998
- Toång trôû cuûa maùy bieán aùp:
Z (%e) = 3,345%e = 1,46 + j 3,01
S 1000
Z (%r ) = dm ⋅ Z (%e) = ⋅ 3,345 = 13,38%r
S tb 250
Z (%r ) 13,38
R (%r ) = R (%e) ⋅ = 1,46 ⋅ = 5,84
Z (%e) 3,345
Z (%r ) 13,38
X (%r ) = X (%e) ⋅ = 3,01 ⋅ = 12,04
Z (%e) 3,345
⇒ Z (%r ) = 13,38%r = 5,84 + j12,04
- Toång trôû cuûa daây daãn W1:
Z (%e) = 1,5%e = 1,2 + j 0,9
S 1000
Z (%r ) = dm2 ⋅ Z (%e) ⋅ 100 = ⋅ 1,5 ⋅ 100 = 0,9375% r
Un 400 2
Z (%r ) 0,9375
R (%r ) = R (%e) ⋅ = 1,2 ⋅ = 0,75
Z (%e) 1,5
Z (%r ) 0,9375
X (%r ) = X (%e) ⋅ = 0,9 ⋅ = 0,5625
Z (%e) 1,5
⇒ Z (%r ) = 0,9375%r = 0,75 + j 0,5625
- Toång trôû cuûa maùy phaùt döï phoøng:
In 360,844
Z (%e) = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 17,8%e
I acload ⋅ 10 3
2,027 ⋅ 10 3
X X d'' 17
= = ≈ 12,56 (1)
R Ra 1,353
Z (%e) = R 2 + X 2 = 17,8%e (2)
⎧ R = 1,412
Töø (1) vaø (2) ta ñöôïc: ⎨
⎩ X = 17,73
⇒ Z (%e) = 17,8%e = 1,412 + j17,73
S 1000
Z (%r ) = dm ⋅ Z (%e) = ⋅ 17,8 = 71,21%r
S tb 250
Z (%r ) 71,21
R (%r ) = R (%e) ⋅ = 1,412 ⋅ = 5,649
Z (%e) 17,8
Z (%r ) 71,21
X (%r ) = X (%e) ⋅ = 17,73 ⋅ = 70,93
Z (%e) 17,8
⇒ Z (%r ) = 71,21%r = 5,649 + j 70,93

97
4. Tính toaùn doøng ngaén maïch:

Ñeå thöïc hieän böôùc naøy caàn di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Calculation naèm
treân thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy. Khi ñoù chöông trình seõ töï ñoäng tính toaùn
doøng ngaén maïch taïi caùc ñieåm ngaén maïch cuûa nhaø maùy.
Tính toaùn cuï theå cho moät nhaùnh phuï taûi cuûa nhaø maùy:
- Tính doøng ngaén maïch taïi maùy bieán aùp:
Trôû khaùng cuûa nguoàn cung caáp:
Z (%r ) = 0,2%r = 0,007994 + j 0,1998
Trôû khaùng cuûa maùy bieán aùp:
Z (%r ) = 13,38%r = 5,84 + j12,04
Ta coù:
R K = 0,007994 + 5,84 ≈ 5,85
X K = 0,1998 + 12,04 = 12,2398
S dm 1000
⇒ IN = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 10,64 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z K (%r ) 3 ⋅ 400 ⋅ 5,85 2 + 12,2398 2
- Tính doøng ngaén maïch taïi tuû phaân phoái cuûa nhaø maùy (TPPNM):
Trôû khaùng cuûa daây daãn W1:
Z (%r ) = 0,9375%r = 0,75 + j 0,5625
Ta coù:
RK = 5,85 + 0,75 = 6,6
X K = 12,2398 + 0,5625 = 12,8023
S dm 1000
⇒ IN = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 10,021 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z K (%r ) 3 ⋅ 400 ⋅ 6,6 2 + 12,8023 2
- Tính doøng ngaén maïch taïi tuû phaân phoái saûn xuaát (TPPSX):

98
Z (%r ) = 4,322%r = 4,219 + j10,9375

Ta coù:
R K = 6,6 + 4,219 = 10,819
X K = 12,8023 + 0,9375 = 13,7398
S dm 1000
⇒ IN = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 8,2535 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z K (%r ) 3 ⋅ 400 ⋅ 10,819 2 + 13,7398 2
- Tính doøng ngaén maïch taïi tuû ñoäng löïc 1 (TDL1):

Z (%r ) = 2,745%r = 2,68 + j 0,6
Ta coù:
RK = 10,819 + 2,68 = 13,499
X K = 13,7398 + 0,6 = 14,3398
S dm 1000
⇒ IN = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 7,329 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z K (%r ) 3 ⋅ 400 ⋅ 13,449 2 + 14,3398 2
- Tính doøng ngaén maïch taïi phuï taûi L11 cuûa tuû ñoäng löïc 1:
Z (%r ) = 52,94%r = 52,94 + j 0,525
Ta coù:
R K = 13,499 + 52,94 = 66,439
X K = 14,3398 + 0,525 = 14,8648
S dm 1000
⇒ IN = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 2,12 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z K (%r ) 3 ⋅ 400 ⋅ 66,439 2 + 14,8648 2
- Tính doøng ngaén maïch taïi tuû phaân phoái chieáu saùng:
Z (%r ) = 3,803%r = 3,712 + j 0,825
Ta coù:
R K = 6,6 + 3,712 = 10,312
X K = 12,8023 + 0,825 = 13,6273
S dm 1000
⇒ IN = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 8,446 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z K (%r ) 3 ⋅ 400 ⋅ 10,312 2 + 13,6273 2
Tính toaùn töông töï ñoái vôùi caùc tuû ñoäng löïc vaø caùc phuï taûi coøn laïi cuûa nhaø maùy.
- Ñoái vôùi maùy phaùt döï phoøng, tieán haønh tính toaùn doøng ngaén maïch theo caùc
coâng thöùc sau:
Trong hoäp thoaïi cuûa phaàn töû maùy phaùt naøy, coù caùc soá lieäu sau:
Taàn soá: f = 50 Hz
Doøng ñònh möùc cuûa maùy phaùt: I n = 360,844 A
Ñieän khaùng quaù ñoä cuûa maùy phaùt: X 'd = 28

99
Ñieän khaùng sieâu quaù ñoä cuûa maùy phaùt: X ''d = 17

Haèng soá thôøi gian: Tdc = 0,04
Haèng soá thôøi gian sieâu quaù ñoä: Td'' = 0,025
Ñieän trôû cuûa stator: R a = 1,353
Z e'' (%e) = Ra2 + X d''2 = 1,353 2 + 17 2 = 17,0538

S dm 250
⇒ I kd'' = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 2,116 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z (%e)''
e 3 ⋅ 400 ⋅ 17,0538
Z e' (%e) = Ra2 + X d'2 = 1,353 2 + 28 2 = 28,0327
S dm 250
⇒ I kd' = ⋅ 100 = ⋅ 100 = 1,287 (kA)
3 ⋅ U n ⋅ Z (%e)'
e 3 ⋅ 400 ⋅ 28,0327
⎛ X ⎞
1 + ⎜⎜ '' e ⎟⎟
X + Xe ⎠
Te'' = Td'' ⋅ ⎝ d
⎛ X ⎞
1 + ⎜⎜ ' e ⎟⎟
⎝ Xd + Xe ⎠
vì Xe = Re = 0 ⇒ Te'' = Td'' = 0,025
1 1
T= = = 0,02
f 50
T
( )⋅ e
−
2Te' '
I acnoload = I ''
kd −I '
kd + I kd'
0 , 02
−
= (2,116 − 1,287 ) ⋅ e 2⋅0,025 + 1,287 = 1,843
Vaäy doøng ngaén maïch taïi maùy phaùt:
I acload = 1,1 ⋅ I acnoload = 1,1 ⋅ 1,843 = 2,027 (kA)
Khi xuaát hieän hoäp thoaïi sau :
Luùc naøy chöông trình ñaõ tính toaùn xong doøng ngaén maïch.

100
5. Töï ñoäng löïa choïn loaïi CB:

Ñeå thöïc hieän böôùc naøy, caàn di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Automatic
selection naèm treân thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy. Luùc naøy chöông trình seõ döïa
vaøo doøng ngaén maïch vaø doøng ñònh möùc cuûa töøng CB ñeå löïa choïn loaïi CB theo doøng ICu phuø hôïp cho
nhaø maùy.
Khi xuaát hieän hoäp thoaïi sau:
Luùc naøy chöông trình ñaõ choïn xong loaïi CB phuø hôïp cho nhaø maùy.
Neáu muoán thay ñoåi loaïi CB ñaõ ñöôïc choïn baèng moät loaïi CB khaùc. Tieán haønhh thöïc hieän nhö
sau:
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo phaàn töû CB naøo caàn thay ñoåi, moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän.

101
- Trong hoäp thoaïi naøy seõ coù moät list caùc loaïi CB, caùc loaïi naøy ñaõ ñöôïc chöông
trình löïa choïn phuø hôïp vôùi doøng ñònh möùc cuûa CB ñaõ nhaäp vaøo. Muoán choïn
loaïi CB naøo chæ caàn nhaáp ñoâi chuoät vaøo loaïi CB ñoù.
Neáu muoán thay ñoåi loaïi CB ñaõ choïn, trong hoäp thoaïi Detail thöïc hieän theo trình töï nhö
sau:
- Nhaáp chuoät vaøo nuùt Detail trong hoäp thoaïi Low – voltage circuit breaker. Moät
hoäp thoaïi thöù hai seõ xuaát hieän
- Trong hoäp thoaïi naøy, coù theå thay ñoåi caùc thoâng soá sau:
Manufacture: löïa choïn nhaø saûn xuaát. Trong MELSHORT2, chæ coù hai
haõng saûn xuaát: Mitsubishi Electric vaø MEM
Kind: coù theå löïa choïn moät loaïi CB khaùc coù saün trong baûng lieät keâ
Type: löïa choïn kieåu CB. Coù theå löïa choïn moät kieåu CB coù saün trong
baûng lieät keâ.

102
Tuy nhieân trong tröôøng hôïp naøy phaûi choïn kieåu CB coù doøng ñònh möùc
baèng hoaëc nhoû hôn so vôùi doøng ñònh möùc cuûa CB ñaõ nhaäp vaøo ôû böôùc 1,
neáu choïn loaïi CB coù doøng ñònh möùc lôùn hôn thì laäp töùc chöông trình seõ
quay trôû laïi böôùc 1 ñeå nhaäp laïi doøng ñònh möùc cuûa CB cho phuø hôïp.
Neáu muoán löïa choïn loaïi CB theo doøng Ics, caàn thöïc hieän caùc böôùc sau:
- Nhaáp chuoät phaûi vaøo vuøng laøm vieäc cuûa chöông trình, luùc naøy seõ xuaát hieän
moät menu.
- Trong menu naøy, choïn leänh Automatic by Ics. Khi ñoù chöông trình seõ töï ñoäng
löïa choïn loaïi CB theo doøng Ics phuø hôïp vôùi nhaø maùy.
Luùc naøy, caùc CB naøo coù doøng Ics nhoû hôn doøng I’’k3direct seõ ñöôïc thay theá baèng
loaïi CB khaùc coù doøng Ics lôùn hôn doøng I’’k3direct.
Ñeå xem ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa moät CB, ta thöïc hieän caùc böôùc nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo CB muoán xem ñöôøng cong ñaëc tuyeán, CB naøy seõ ñöôïc hieån
thò maøu ñoû.
- Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Create a co – ordination naèm
treân thanh Co – ordination bar, nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy. Khi ñoù seõ
xuaát hieän moät cöûa soå laøm vieäc chöùa ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa CB môùi choïn.

103
- Hoaëc coù theå nhaáp chuoät phaûi vaøo CB muoán xem ñöôøng ñaëc tuyeán, moät menu
seõ xuaát hieän. Trong menu naøy, choïn leänh Create a co – ordination.
Ñeå theâm ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa moät CB khaùc vaøo cöûa soå Co – ordination, caàn thöïc hieän
nhö sau:
- Nhaáp chuoät vaøo CB muoán choïn.
- Nhaáp chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng Add to co – ordination naèm treân thanh
Co – ordination bar. Khi ñoù ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa CB vöøa choïn seõ ñöôïc
theâm vaøo cöûa soå Co – ordination View.
6. Gheùp taàng:
Di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Cascade naèm treân thanh Coâng cuï, nhaáp
chuoät vaøo nuùt bieåu töôïng naøy.

104
Ñeå thöïc hieän phöông phaùp gheùp taàng naøy, ta thöïc hieän caùc böôùc sau:
- Nhaáp chuoät vaøo moät CB muoán choïn, CB naøy seõ ñöôïc hieån thò maøu ñoû.
- Nhaán vaø giöõ phím SHIFT
- Nhaáp chuoät vaøo moät CB thöù hai, CB naøy phaûi maéc noái tieáp vôùi CB ñaõ ñöôïc
choïn ôû treân. CB naøy cuõng seõ hieån thò maøu ñoû
- Nhaáp tieáp chuoät phaûi vaøo CB naèm ôû phía döôùi (downstream), luùc naøy seõ xuaát
hieän moät menu
- Trong menu naøy, haõy choïn leänh Cascade.
Neáu xuaát hieän moät hoäp thoaïi:

105
coù nghóa laø söï phoái hôïp gheùp taàng giöõa hai CB naøy khoâng naèm trong baûng tra cho pheùp cuûa chöông
trình.
Neáu söï phoái hôïp giöõa hai CB naèm trong baûng tra cho pheùp, keát quaû seõ coù daïng nhö sau:
Cuï theå trong ví duï naøy seõ phoái hôïp gheùp taàng ñöôïc giöõa caùc CB sau:
- Giöõa CB4 vaø CB15.
Söï phoái hôïp giöõa caùc CB coøn laïi khoâng naèm trong baûng tra cho pheùp.
7. Kieåm tra tính choïn loïc giöõa caùc CB:

Ñeå thöïc hieän böôùc naøy, caàn di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Discrimination
naèm treân thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng naøy.

106
Trình töï thöïc hieän nhö sau:

- Nhaáp chuoät vaøo CB muoán choïn, CB naøy seõ ñöôïc hieån thò maøu ñoû
- Nhaán vaø giöõ phím SHIFT
- Nhaáp chuoät vaøo CB thöù hai, CB naøy phaûi maéc noái tieáp vôùi CB ñaõ ñöôïc choïn ôû
treân. CB naøy cuõng seõ ñöôïc hieån thò maøu ñoû
- Nhaáp tieáp chuoät phaûi vaøo CB naèm ôû phía döôùi (downstream), luùc naøy seõ xuaát
hieän moät menu
- Trong menu naøy coù 4 söï löïa choïn, nhaáp chuoät choïn moät trong 4 söï löïa choïn
naøy.
a) Selective by table: choïn loïc theo baûng tra cho pheùp
Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi:
coù nghóa laø tính choïn loïc giöõa hai CB naøy khoâng naèm trong baûng tra cho pheùp. Luùc naøy CB naèm phía
döôùi (downstream) seõ ñöôïc ñaùnh daáu baèng maøu xanh laù caây vaø seõ hieån thò “CB chosen NG by
Discrimination”.
b) Selective by Inst: choïn loïc theo doøng caét töùc thôøi Is

107
Coù nghóa laø do ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa CB phía treân vaø phía döôùi choàng laáp leân nhau neân
söï choïn loïc khoâng thöïc hieän ñöôïc.
Cuï theå trong ví duï naøy, khi kieåm tra tính choïn loïc giöõa CB4 (phía treân) vaø CB15 (phía döôùi),
vieäc so saùnh khoâng thöïc hieän ñöôïc. Do ñoù neân thay ñoåi moät loaïi CB khaùc cho CB15, ñieàu naøy ñöôïc
thöïc hieän nhö sau:
- Nhaáp ñoâi chuoät vaøo CB15 (phía döôùi), moät hoäp thoaïi seõ xuaát hieän
- Trong hoäp thoaïi naøy, nhaáp chuoät tieáp vaøo nuùt Detail, moät hoäp thoaïi thöù hai seõ
xuaát hieän
- Trong hoäp thoaïi thöù hai naøy coù theå choïn loaïi CB NF100 – CP Low – Inst
600% hoaëc NF100 – SP Low – Inst 600% trong oâ Type
- Nhaáp OK ñeå ñoùng hoäp thoaïi. Sau ñoù thöïc hieän laïi kieåm tra choïn loïc giöõa hai
CB vaø ñöôïc keát quaû nhö sau:
Cuõng trong ví duï naøy, khi kieåm tra choïn loïc giöõa CB6 (phía treân) vaø CB7 (phía döôùi), seõ xuaát
hieän moät hoäp thoaïi thoâng baùo:

108
Coù nghóa laø do CB6 (phía treân) khoâng coù giaù trò doøng caét töùc thôøi Is neân vieäc kieåm tra choïn loïc
cuõng seõ khoâng thöïc hieän ñöôïc. Vì vaäy caàn phaûi thay theá CB6 baèng loaïi CB NF50 – HP (MCCB fix),
luùc naøy môùi coù theå thöïc hieän ñöôïc vieäc kieåm tra choïn loïc giöõa caùc ñaëc tuyeán cuûa CB6 vaø CB7.
c) Selective by Inst.DC: choïn loïc theo doøng caét töùc thôøi Is bao goàm caû thaønh
phaàn moät chieàu DC.
Coù nghóa laø do ñöôøng cong ñaëc tuyeán cuûa CB phía treân vaø phía döôùi choàng laáp neân vieäc choïn
loïc ñaëc tuyeán taùc ñoäng khoâng thöïc hieän ñöôïc.
Töông töï, söï choïn loïc cuõng khoâng ñaûm baûo giöõa CB4 vaø CB15.
Do vaäy, caàn thöïc hieän caùc böôùc töông töï nhö tröôøng hôïp treân ñeå thay theá moät loaïi CB khaùc
cho CB15 (phía döôùi). Sau ñoù, thöïc hieän laïi vieäc kieåm tra choïn loïc giöõa hai CB naøy vaø keát quaû nhö
sau:

109
Trong ñoù:
2 ⋅ I inst 2 ⋅ 1,792
IS = = = 1,785 (kA)
Kp 1,42
Neáu CB phía treân khoâng coù doøng Is thì cuõng coù theå thöïc hieän caùc böôùc töông töï nhö tröôøng hôïp
treân.
d) Selective by Inst with current – limiting: choïn loïc theo doøng caét giôùi haïn
Trong ví duï naøy khi so saùnh ñöôøng ñaëc tuyeán giöõa CB39 vôùi CB42 seõ xuaát hieän moät hoäp thoaïi
thoâng baùo:
Vieäc phoái hôïp giöõa hai CB naøy naèm ngoaøi ñaëc tuyeán giôùi haïn doøng.

110
Khi so saùnh ñöôøng ñaëc tuyeán giöõa CB4 vaø CB15, luùc naøy seõ xuaát hieän moät baûng thoâng baùo:
Coù nghóa laø ñöôøng cong giôùi haïn doøng khoâng coù trong döõ lieäu cuûa chöông trình.
8. Xem baûng toång keát cuûa nhaø maùy:

Ñeå thöïc hieän böôùc naøy caàn di chuyeån con troû chuoät tôùi nuùt bieåu töôïng Reports naèm treân
thanh Coâng cuï, nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng naøy. Khi ñoù chöông trình seõ môû moät cöûa soå laøm vieäc chöùa
caùc baûng thoâng soá veà döõ lieäu vaø keát quaû tính toaùn cuûa töøng phaàn töû.
Trong cöûa soå laøm vieäc naøy coù taát caû 6 baûng thoâng soá:
- Data of elements: baûng baùo caùo naøy cho bieát soá lieäu nhaäp vaøo cuûa töøng phaàn
töû trong nhaø maùy vôùi keát quaû tính toaùn cuûa chöông trình nhö laø trôû khaùng cuûa
töøng phaàn töû, doøng ngaén maïch vaø löïc ñieän töø. . .
- Calculation results: baûng baùo caùo naøy cho bieát keát quaû tính toaùn trôû khaùng %r
cuûa töøng phaàn töû, doøng ngaén maïch 3 pha ñoái xöùng vaø baát ñoái xöùng, trò ñænh
cuûa doøng ngaén maïch vaø doøng ngaén maïch 3 pha toång.
- Results of automatic selection: baûng baùo caùo naøy cho bieát keát quaû löïa choïn
loaïi CB cho nhaø maùy.
- Back – up protection: baûng baùo caùo naøy cho bieát keát quaû phoái hôïp gheùp taàng
giöõa caùc CB.
- Discrimination results: baûng baùo caùo naøy cho bieát keát quaû kieåm tra tính choïn
loïc giöõa caùc CB theo 4 tröôøng hôïp cuï theå.
9. Ñoùng öùng duïng:
- Löu tröõ coâng vieäc vöøa thöïc hieän xong. Nhaáp vaøo nuùt treân thanh Coâng cuï.
- Thoaùt khoûi chöông trình. Môû Menu File choïn leänh Exit.

111
MELSHORT
BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOA 112

GIÔÙI THIEÄU COÂNG TY AGI FOOD CO., LTD

AGI FOOD laø coâng ty lieân doanh vôùi 30% voán nöôùc ngoaøi , dieän tích 57,12km2,, maët chính höôùng
Taây naèm doïc theo quoác loä 91. ôû Chaâu Ñoác, Phuù Taân , tænh An Giang.
Caùc saûn phaåm truyeàn thoáng tröôùc ñaây laø xuaát khaåu phi leâ caù, rau ñaäu ñoùng ra nöôùc ngoaøi döôùi
daïng saûn phaåm thoâ. Ngaøy nay coâng ty ñaõ ñaàu tö maùy moùc hieän ñaïi, daây chuyeàn saûn xuaát tieân tieán vaø
maùy ñoùng hoäp ñeå taïo ra thaønh phaåm böôùc ñaàu chæ baùn cho thò tröôøng trong nöôùc vaø ñang tieáp thò cho
caùc sieâu thò, nhaø haøng caùc nöôùc treân theá giôùi nhö: chaû caù basa, chaû gioø caù, chaû gioø toâm, laïp xöôûng caù,
chaø boâng caù, toâm vieân, caù ñoùng hoäp, toâm ñoùng hoäp, ñaäu naønh rau…
* Ñôn vò saûn xuaát coù caùc phaân xöôûng:
- Phaân xöôûng sô cheá & phaân loaïi thöïc phaåm
- Phaân xöôûng cheá bieán
- Phaân xöôûng ñoùng hoäp
- Löu tröõ baûo veä haøng hoaù vaø xuaát xöôûng
Baûng phuï taûi ñieän cuûa phaân xöôûng saûn xuaát.
Teân nhoùm Soá Coâng suaát I ñm Cosϕ / tgϕ

vaø phuï taûi löôï (Kw) TB
ng Moät Taát [A]
TB caûTB
NHOÙM I
Ñoäng cô baêng taûi SX 3 2,25 6,75 4,88 0,7 / 1,02
Maùy saáy khöû truøng 2 2,0 4 4,05 0,75 / 0,88
TOÅNG NHOÙM I 5 10,75 0,72 / 0,96
NHOÙM II
Maùy raõ ñoâng 1 1,5 1,5 3,26 0,7 / 1,02
Maùy caét 1 ñaàu 1 1,5 1,5 2,53 0,9 / 0,48
Maùy caét ña naêng 1 2,0 2,0 3,38 0,9 / 0,48
Maùy xay tieâu 1 0,35 0,35 0,7 0,75 / 0,88
Maùy khueách 1 2,0 2,0 6,08 0,5 / 1,73
Maùy ly taâm 1 2,0 2,0 6,08 0,7 / 1,02
Maùy saáy hôi 1 7,0 7,0 13,29 0,8 / 0,75
TOÅNG NHOÙM II 7 14,35 0,87 / 0,57

Teân nhoùm Soá Coâng suaát (Kw) I ñm Cosϕ / tgϕ

vaø phuï taûi löôïng TB
Moät TB Taát caûTB [A]
NHOÙM VI
Baêng chuyeàn ñoùng hoäp 2 1,3 2,6 2,82 0,7 / 1,02
Maùy huùt chaân khoâng 1 3,7 3,7 7,03 0,8 / 0,75
Maùy huùt nguyeân lieäu 1 1,5 1,5 2,85 0,8 / 0,75
Maùy eùp boïc nhöïa 1 20 20 37,98 0,8 / 0,75
TOÅNG NHOÙM VI 5 27,8 0,79 / 0,78
NHOÙM VII
BC ñoùng hoäp 2 1,3 2,6 2,82 0,7 / 1,02
Maùy huùt nguyeân lieäu 1 1,5 1,5 2,85 0,8 / 0,75
Maùy huùt chaân khoâng 1 3,7 3,7 7,03 0,8 / 0,75
Palaêng 1 7,5 7,5 17,5 0,65 / 1,17
Maùy queùt 1 1,5 1,5 2,8 0,8 / 0,75
Maùy ñoùng hoäp nhöïa 1 15 15 28,5 0,8/ 0,75
TOÅNG NHOÙM VII 7 30,5 0,79 / 0,78
Teân nhoùm Soá Kyù Coâng suaát I ñm Cosϕ / tgϕ

vaø phuï taûi löôïng hieäu (Kw) TB
Treân Moät Taát [A]
Maët TB caûTB
baèng
NHOÙM III
Maùy xay thòt 1 23 2,0 2,0 4,34 0,7 / 1,02
Maùy xay to 1 28 23,5 23,5 51 0,7 / 1,02
Maùy xay vöøa 1 29 11,3 11,3 24,52 0,7 / 1,02
Maùy xay nhuyeãn 1 25 2,3 2,3 5,0 0,7 / 1,02
TOÅNG NHOÙM III 4 39,1 0,7 / 1,02
NHOÙM IV
Buoàng phoái troän 1 27 5,0 5,0 9,5 0,8 / 0,75
ÑC baêng taûi phoái troän 1 17 0,75 0,75 1,63 0,7 / 1,02
Maùy eùp vieân caù 1 15 2,0 2,0 5,06 0,6 / 1,33
Maùy cuoán chaû gioø 1 14 1,5 1,5 3,8 0,6 / 1,33
Maùy eùp ñònh hình 1 7 2,25 2,25 4,02 0,85 / 0,62
TOÅNG NHOÙM IV 5 23 0,7 6/ 0,86
NHOÙM V
Maùy ñoùng hoäp 1 1 55 55 104,45 0,8 / 0,75
M. huùt chaân khoâng 1 9 3,7 3,7 7,03 0,8 / 0,75
M. huùt nguyeân lieäu 1 8 1,5 1,5 2,85 0,8 / 0,75
BC ñoùng hoäp 2 20 1,3 2,6 2,82 0,7 / 1,02
TOÅNG NHOÙM V 5 62,8 0,8 / 0,75

STT Phuï taûi tính toaùn

Teân nhoùm phuï taûi Cosϕ / tgϕ Stt(kVA) Itt(A)
1 Phuï taûi SX Nhoùm I –xöôûng SX 0,72 / 0,96 11,94 18,14
2 Phuï taûi SX Nhoùm II –xöôûng SX 0,87 / 0,57 14,86 22,57
3 Phuï taûi SX Nhoùm III –xöôûng SX 0,7 / 1,02 55,86 84,87
4 Phuï taûi SX Nhoùm IV–xöôûng SX 0,85 / 0,62 27,73 42,13
5 Phuï taûi SX Nhoùm V –xöôûng SX 0,8 / 0,75 78,88 119,8
6 Phuï taûi SX Nhoùm VI–xöôûng SX 0,79 / 0,78 35,27 53,59
7 Phuï taûi SX Nhoùm VI–xöôûng SX 0,79 / 0,78 33,39 50,73
8 Phuï taûi sinh hoaït Xöôûng saûn xuaát 71,56 108,72
Toång 329,49 500,55
9 Phuï taûi SX Nhoùm I –xöôûng cheá taïo 0,69 / 1,04 22,93 34,84
10 Phuï taûi SX Nhoùm II –xöôûng cheá taïo 0,57 / 1,44 25,3 38,44
11 Phuï taûi sinh hoaït – xöôûng cheá taïo 19,21 29,19
Toång 67,44 102,47
12 Phuï taûi sinh hoaït Khu vaên phoøng 60,34 91,68

13 Phuï taûi sinh hoaït Khu nhaø ôû 15,25 23,17
14 Phuï taûi laïnh cho coâng ty 1329,28 2019,63
0,78 / 0,8
Toång 1801,8
Khôûi ñoäng öùng duïng

Khôûi ñoäng phaàn meàm
¾ Môû maùy tính .
¾ Khôûi ñoäng Windows neáu noù khoâng töï ñoäng khôûi ñoäng .
¾ Nhaáp ñoâi chuoät vaøo bieåu töôïng

Sau vaøi giaây maøn hình ñaàu tieân seõ xuaát hieän .
Thieát laäp sô ñoà ñôn tuyeán

Maïng ñieän coù caùc maïch : moät nguoàn ñieän trung theá , maùy bieán aùp nguoàn ,maùy phaùt döï phoøng ,thanh
caùi , caùc phuï taûi töông öùng . Söû duïng thö vieän maïch ñeå taïo sô ñoà naøy , noù ñöôïc hieån thò töï ñoäng döôùi
daïng bieåu töôïng (nuùt nhaán) khi maøn hình chính môû . Khôûi ñaàu baèng caùch ñaët nguoàn cho maïng ñieän .

¾ Nhaáp chuoät vaøo maïch naøy. Kyù hieäu seõ xuaát hieän treân baûn veõ vaø coù theå duøng cursor (con
troû) ñeå di chuyeån ñeán vò trí mong muoán .
¾ Di chuyeån kyù hieäu naøy tôùi vò trí caàn thieát, nhaáp chuoät, kyù hieäu nguoàn ñöôïc laép ñaët taïi ñaây.
¾ Kyù hieäu vöøa ñöôïc ñaët treân sô ñoà vaãn coøn ôû cheá ñoä ñöôïc choïn. Noù hieån thò vôùi maøu ñoû.
Muoán huûy noù , ñoùng khung choïn roài nhaáp Delete .
¾ Nhaáp ñoâi chuoät ñeå chænh caùc thoâng soá nguoàn heä thoáng treân hoäp thoaïi naøy :
Coù theå thay ñoåi caùc ñaïi löôïng toång coâng suaát nguoàn (Capacity) , tæ soá X/R , taàn soá 50Hz hoaëc 60Hz.
Caùc thoâng soá veà toång trôû nguoàn ñöôïc tính töï ñoäng theo caùc thoâng soá vöøa ñöôïc choïn.

¾ Thieát keá daây noái töø nguoàn 22kV tôùi nhaø maùy , choïn bieåu töôïng (nuùt nhaán) Wire, nhaáp
ñoâi chuoät chænh caùc tham soá cuûa daây nhö sau :

¾ Choïn thieát bò ñoùng caét baûo veä nguoàn vaøo phía trung theá laø maùy caét vaø rô le quaù doøng baûo
veä
Nhaáp ñoâi chuoät chænh ñònh tham soá thieát bò nhö sau :
¾ Choïn maùy bieán aùp trung –haï coù coâng suaát 2000kVA vaø caùc tham soá nhö sau :

Caùc thoâng soá ñieän aùp sô caáp ñònh möùc (primary voltage ) ñöôïc caøi töï ñoäng theo nguoàn phía treân , heä
thoáng noái ñaát phía haï theá (earthing system on LV side) , coâng suaát MBA (capacity(kVA)) , % toång trôû
(%impedence) ... do ngöôøi söû duïng choïn .
¾ Choïn caùp noái töø MBA tôùi thanh caùi tuû ñieän haï theá , doøng taûi laø doøng ñònh möùc MBA raát lôùn
(3039 (A)) neân söû duïng caùp ñôn , loõi ñoàng ,daøi 10m .

¾ Choïn CB haï theá ñaàu ra MBA
¾ Choïn thanh caùi tuû phaân phoái chính :

Nhaáp vaøo bieåu töôïng (nuùt nhaán) B (busbar) choïn thanh caùi vaø nhaáp ñoâi chuoät traùi ñeå coù hoäp thoaïi
chænh thoâng soá thanh caùi :
¾ Choïn CB cho caùc nhaùnh taûi phía haï theá , caàn ñieàn giaù trò doøng ñònh möùc CB theo doøng taûi , loaïi
CB ñöôïc ñeà nghò nhö sau :

¾ Choïn daây daãn cho taûi sinh hoaït goàm 3 pha , daây trung tính , daây noái voû an toaøn PE :
¾ Taûi sinh hoaït coù doøng 92(A) , goùc treã pha coù heä soá coâng suaát laø 0,8 .

¾ Laàn löôït nhaäp thoâng soá cho caùc nhaùnh taûi coøn laïi. Sau khi hoaøn taát , nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng
(nuùt nhaán) 2 ñeå kieåm tra maïch, neáu coù nhöõng thoâng soá khoâng phuø hôïp , chöông trình seõ baùo loãi vaø toâ
ñoû phaàn töû loãi nhö sau :
Nhaáp vaøo nuùt Display “load” symbols
ôû thanh coâng cuï naèm phía treân cuøng cöûa soå thö vieän maïch .
Sau khi caùc phaàn töû ñöôïc ñieàu chænh ñuùng , sô ñoà maïng ñieän nhaø maùy nhö sau :

Nhaáp chuoät vaøo bieåu töôïng (nuùt nhaán) 3 ñeå tính ngaén maïch 3 pha cöïc ñaïi .
Keát quaû tính ngaén maïch ñöôïc hieån thò taïi caùc vò trí ñaõ ñöôïc choïn tính toaùn .

Coù theå nhaáp vaøo bieåu töôïng (nuùt nhaán) 4 ñeå chöông trình töï ñoäng choïn CB theo doøng caét toái öu (Icu)
cuûa CB.
Sau ñoù , coù theå nhaáp chuoät traùi vaøo bieåu töôïng (nuùt nhaán) 5 ñeå chöông trình töï ñoäng choïn CB theo
nguyeân taéc gheùp taàng (cascading) , nhaáp chuoät traùi vaøo CB treân choïn noù , nhaán Shift giöõ vaø nhaáp
chuoät traùi choïn CB döôùi muoán phoái hôïp , sau ñoù nhaáp chuoät phaûi choïn Cascade ñeå phoái hôïp . Neáu hai
CB phoái hôïp ñöôïc , CB döôùi seõ coù maøu vaøng .

Coù theå phoái hôïp choïn loïc töï ñoäng baèng caùch nhaáp chuoät traùi vaøo bieåu töôïng (nuùt nhaán) 6 ñeå chöông
trình töï ñoäng choïn CB theo nguyeân taéc choïn loïc (discrimination) , nhaáp chuoät traùi vaøo CB treân choïn
noù , nhaán shift giöõ vaø nhaáp chuoät traùi choïn CB döôùi muoán phoái hôïp , sau ñoù nhaáp chuoät phaûi choïn moät
trong caùc phöông phaùp phoái hôïp.
Neáu hai CB phoái hôïp ñöôïc , CB döôùi seõ coù maøu xanh laù .
Ví duï phoái hôïp CB19 vaø CB41 theo ngöôõng doøng caét töùc thôøi (Selective by Inst) nhö sau :
Ví duï phoái hôïp CB19 vaø CB41 theo ngöôõng doøng caét töùc thôøi moät chieàu (Selective by Inst .DC) nhö
sau :


Ví duï phoái hôïp CB19 vaø CB41 theo ngöôõng doøng caét töùc thôøi coù haïn doøng (Selective by Inst with
current-limiting) nhö sau :
Trong ví duï naøy , baøi toaùn phoái hôïp baûo veä ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vieäc choïn vaø chænh ñònh baèng
tay caùc ñaëc tuyeán laøm vieäc cuûa caùc CB vaø maùy caét phía trung theá .
Baøi toaùn phoái hôïp ñöôïc thöïc hieän töø phaàn töû cuoái caùc maïch ñieän ( taûi baát kyø , caùc ñoäng cô ...)

* Phoái
hôïp CB
phía
nguoàn vaø
taûi sinh
hoaït .





Tröôøng hôïp choïn CB

baûo veä ñoäng cô caàn
xeùt ñaëc tính khôûi ñoäng
cuûa ñoäng cô ñeå thieát
bò baûo veä khoâng taùc
ñoäng nhaàm khi ñoäng
cô khôûi ñoäng .

Phoái hôïp baûo veä cho ñoäng cô goàm rô le nhieät , CB coù xeùt ñeán ñaëc tuyeán khôûi ñoäng cuûa ñoäng cô .





Phoái hôïp CB ñaàu vaøo tuû ñoäng löïc III vaø CB treân caùc nhaùnh taûi :

Phoái hôïp CB ñaàu ra tuû phaân phoái chính vaø CB ñaàu vaøo tuû ñoäng löïc III :

Phoái hôïp CB ñaàu ra tuû phaân phoái toång vaø CB ñaàu vaøo nhaùnh tuï buø :









Phoái hôïp CB ñaàu vaøo tuû phaân phoái toång vaø caùc CB ñaàu ra :

Phoái hôïp CB ñaàu vaøo tuû phaân phoái toång vaø maùy caét , rô le baûo veä phía trung theá . Ñaëc tuyeán baûo veä
cuûa thieát bò baûo veä trung theá phaûi naèm phía traùi ñaëc tuyeán chòu ñöïng cuûa maùy bieán aùp :

Coù theå choïn xem caùc baùo caùo toång keát sau khi phoái hôïp baûo veä:
Ví duï baùo caùo veà phoái hôïp baûo veä döï tröõ (back-up protection)
Ví duï baùo caùo veà phoái hôïp baûo veä choïn loïc (discrimination results)


Caùc keát quaû tính toaùn coù theå ñöôïc in tröïc tieáp , coù theå xem caùc noäi dung seõ ñöôïc in khi nhaáp chuoät traùi





MELSHORT

161
THIEÁT KEÁ CUNG CAÁP ÑIEÄN CHO NHAØ MAÙY CHEØ MINH ROÀNG
Nhaø maùy cheø Minh Roàng tröïc thuoäc Coâng Ty cheø Laâm Ñoàng thuoäc ñòa baøn Thò Traán
Loäc Thaéng – Huyeän Baûo Laâm - Tænh Laâm Ñoàng , Nhaø maùy coù dieän tích maët baèng : 20.000m2
Dieän tích söû duïng nhaø xöôûng : 4.000 m2 . Coâng suaát ñaët thieát bò = 695 HP, Soá löôïng ñoäng cô
ñieän söû duïng trong 02 daây chuyeàn = 82 ñoäng cô ñieän. Nhaø maùy hoaït ñoäng 03 ca saûn xuaát trong
caùc thaùng töø thaùng 04 ñeán thaùng 11 haøng naêm. Soá löôïng coâng nhaân treân daây chuyeàn/ ca saûn
xuaát : 40 ngöôøi. Toång soá coâng nhaân trong Nhaø maùy : 120 ngöôøi, trong ñoù coâng nhaân tröïc tieáp
laøm vieäc treân daây chuyeàn 108 ngöôøi, kyõ thuaät kieåm tra saûn xuaát : 06 ngöôøi, cô ñieän söûa chöõa :
06 ngöôøi.
Coâng suaát tính toaùn cuûa nhaø maùy bao goàm phuï taûi ñoäng löïc vaø phuï taûi chieáu saùng :
Stt.NM = 537,155 2 + 436,82 2 = 692,35(kVA)
⇒ Sñm.B ≥ 692,35 (kVA).
Tra baûng choïn ñöïôc MBA vôùi thoâng soá maùy bieán aùp ba pha hai daây quaán do Vieät Nam cheá
taïo (THIBIDI). MBA coù coâng suaát 800 KVA , ñieän aùp 22/0,4 (kV).
Heä thoáng cung caáp ñieän cuûa nhaø maùy bao goàm moät tuû phaân phoái chính (TPPC), hai tuû phaân
phoái phaân xöôûng (TPPPX)
Baûng 1
Ñöôøng Kyù hieäu Iñm Itt Kieåu Chieàu Iñn Klñ Tieát dieän Icpdd
daây TB treân (A) (A) laép daøi (A) (mm2) (A)
maët baèng ñaët daây (moät pha)
L
(m)
1 2 3 4 5 6 7 8 11 12
Daây caáp nguoàn chính
B1 1.051,92 Ngaàm 10 0,4 100x10 1490
Phaân xöôûng 1
W1 TPPPX1 603,26 Ngaàm 35 0,4 500 750
W11 TÑL1 26,482 Ngaàm 15 67 0,56 10 60
W111 QT5/5 9,21 Noåi 15 46,05 0,716 2,5 25
W112 QT6/5 9,21 Noåi 17 46,05 0,716 2,5 25
L113 QT7/5 9,21 Noåi 10 46,05 0,716 2,5 25
W12 TÑL2 267,75 Ngaàm 16 386,94 0,56 150 356
W121 V1/30 84.5 Ngaàm 20 155,46 0,512 35 125
W122 V2/30 84.5 Ngaàm 25 155,46 0,512 35 125
W123 V3/30 84.5 Ngaàm 15 155,46 0,512 35 125
W124 S1/3 5,82 Ngaàm 20 29,1 0,512 2,5 25
W13 TÑL3 193,41 Ngaàm 24 312,60 0,56 95 263
W14 TÑL4 33,42 Ngaàm 42 108,98 0,64 10 60
W15 TÑL5 10,18 Ngaàm 14 25,67 0,8 2.5 25
Phaân xöôûng 2
W2 TPPPX2 448,72 Ngaàm 34 0,456 400 655
W26 TÑL6 31,40 Ngaàm 17 73,841 0,64 16 82
W27 TÑL7 117,22 Ngaàm 21 231,38 0,448 35 137
W28 TÑL8 96,98 Ngaàm 12 211,14 0,448 35 137
W29 TÑL9 44,58 Ngaàm 12 113,25 0,64 25 101
W291 BT3/3 33,82 Ngaàm 10 29,1 0,3796 16 82
W292 BT4/1 13,11 Ngaàm 9 10,55 0,3796 2,5 25
W293 BT5/1 5,91 Ngaàm 14 10,55 0,3796 2,5 25
162
W210 TÑL10 61,97 Ngaàm 28 0,64 16 82

W1CS CS.PX1 72,3 Noåi 30 0,93 25 101
W2CS CS.PX2 110,3 Noåi 40 0,93 35 125
Baûng 2: Thoâng soá doøng laøm vieäc vaø doøng ñònh möùc
Teân CB Doøng tính toaùn (laøm vieäc) Doøng ñieän ñònh möùc CB
Itt (A) In(A)
CB_TDL 1051,92 1250
CB_TPPPX1 603,26 630
CB_TPPPX2 448,72 500
CB_TDL1 26.482 40
CB_TDL2 267.75 300
CB_TDL3 193.91 250
CB_TDL4 33,420 40
CB_TDL5 10.180 20
CB_TDL6 31.400 40
CB_TDL7 117.22 125
CB_TDL8 96.980 100
CB_TDL9 44.58 50
CB_TDL10 61.97 75
CB111 13.53 20
CB112 13.53 20
CB113 5.6 10
CB121 86 100
CB122 86 100
CB123 86 100
CB124 5 10
CB291 37 40
CB292 16 20
CB293 6 10
Pcs.1 72.3 100
Pcs.2 110.3 125
Baûng 3
Ñieän aùp Coâng Ñieän dung Chieàu Khoái
Loaïi tuï ñieän Soá ñònh möùc suaát ñònh C Kieåu cao löôïng
löôïng UC möùc,QC (µ F) cheá taïo H (kg)
(KV) (kVAr) (mm)
KC2-0,38-50-3Y3 05 0,38 50 1102 3 pha 725 60
Trong ví duï naøy do coù quaù nhieàu thieát bò neân chæ thieát laäp sô ñoà thieát bò ñoäng cô cho 3 tuû ñoäng
löïc (TÑL): TÑL1, TÑL2 vaø TÑL9. Caùc tuû coøn laïi ta coi laø taûi toång quaùt vôùi thoâng soá ñöôïc tính
saün.
163
Khôûi ñoäng phaàn meàm
Thieát laäp sô ñoà ñôn tuyeán

Maïng ñieän coù caùc maïch : moät nguoàn ñieän trung theá, maùy bieán aùp nguoàn, thanh caùi , caùc phuï taûi
töông öùng . Söû duïng thö vieän maïch ñeå taïo sô ñoà naøy , noù ñöôïc hieån thò töï ñoäng döôùi daïng hoäp
coâng cuï khi maøn hình chính môû .
Töông töï nhö ví duï 1 ta cuõng tieán haønh theo caùc böôùc sau:
Böôùc 1: thieát laäp sô ñoà ñôn tuyeán baèng caùch gaén keát caùc thieát bò trong thö vieän cuûa chöông
trình. Nhaán vaøo vaø nhaäp caùc thoâng soá töông öùng.
- Thoâng soá nguoàn ñieän 22kV: 500MVA taàn soá 50Hz. Caùc thoâng soá coøn laïi chöông trình
töï ñoäng tính toaùn

164
Maùy caét trung theá HCB1: Quy ñònh doøng ñieän ñònh möùc phuø hôïp:
Maùy bieán aùp löïc: ta choïn MBA vôùi thoâng soá ñieän aùp sau : 22/0,4kV, coâng suaát ñònh
möùc 800KVA. Doøng ñieän ñònh möùc ñöôïc tính lôùn hôn doøng ñieän tính toaùn cuûa nhaø maùy
theo baûng 1.

165
Maùy caét (CB) tuû toång vôùi doøng ñieän ñònh möùc lôùn hôn doøng ñieän tính toaùn theo baûng 1
Thanh caùi töø maùy bieán aùp ñeán tuû phaân phoái chính coù kích thöôùc 100*10mm vaø coù chieàu
daøi 10m

166
Thanh caùi tuû phaân phoái chính

167
CB vaø daây daãn tuû phaân phoái phaân xöôûng 1,2 cuõng ñöôïc löïa choïn theo thoâng soá doøng
ñieän tính toaùn cuûa baûng 1.

168

169
Theo trình töï tieán haønh laäp thoâng soá cho taát caû caùc phaàn töû trong sô ñoà cung caáp ñieän theo
baûng 1, baûng 2 vaø baûng3.

170
Böôùc 2 Kieåm tra sô ñoà baèng caùch nhaán vaøo nuùt thaáy caùc phaàn töû ñeàu phuø hôïp neân
chöông trình khoâng caûnh baùo vaø cho pheùp chuyeån sang böôùc tieáp theo: tính doøng ngaén maïch

171
Böôùc 3. Nhaán vaøo nuùt ñeå tính toaùn doøng ngaén maïch. Chöông trình tính doøng ngaén maïch vaø
hieån thò giaù trò taïi nhöõng ñieåm coù muõi teân maøu ñoû.
Sau böôùc naøy coù theå löïa choïn ñöôïc CB
Böôùc 4 Neáu muoán cho chöông trình töï ñoäng löïa choïn thieát bò baûo veä thì nhaán vaøo

172
Sau khi nhaán nuùt chöông trình coù khuyeán caùo CB124 vaø CB293 khoâng löïa choïn ñöôïc vì
khoâng coù CB phuø hôïp. Tieán haønh thay theá caùc CB treân sao cho doøng ñònh möùc cuûa chuùng la
20A. Chaïy laïi böôùc 4, chöông trình cho pheùp tieáp tuïc thöïc hieän caùc böôùc coøn laïi:
Luùc naøy taát caû caùc CB ñaõ ñöôïc löïa choïn. Ví duï CB_TDL7 ñöôïc löïa choïn laø NF125-HRP
Ics=15kA, Icu=30kA
Böôùc 5. Khaûo saùt ñaëc tính cuûa caùc CB ñaõ choïn vaø phoái hôïp caùc CB theo thôøi gian ngaét treã cuûa
HCB1, CB_TONG, CB_TPPPX1, CB_TPPPX2. Choïn CB_TONG vaø löïa choïn bieåu töôïng

173
Sau ñoù löïa choïn HCB1 vaø CB_TPPPX1, CB_TPPPX2 vaø nhaán vaøo bieåu töôïng :
Theo ñaëc tính cuûa caùc CB coù theå nhaän thaáy CB coù thôøi gian taùc ñoäng treã khoâng hôïp lyù vì
vaäy caàn hieäu chænh laïi caùc thoâng soá naøy. Ñöôøng cong ñaëc tính HCB1 naèm ôû vò trí chöa phuø
hôïp vì vaäy phaûi tieán haønh hieäu chænh noù baèng caùch löïa choïn thôøi gian taùc ñoäng vaø taêng leân
ñeán 5
174
Ñeå hieäu chænh cho ñuùng caàn choïn ñöôøng cong ñaëc tính CB_TONG, CB_TPPPX1,CB_TPPPX2
choïn muïc thôøi gian taùc ñoäng treã daøi vaø giaûm ñeán giaù tròtöông öùng laø100
Cuoái cuøng thu ñöôïc ñaëc tính cuûa caùc CB vaø thaáy chuùng ñöôïc saép ñaët moät caùch hôïp lyù, phuø
hôïp vôùi sô ñoà.

175
Xem file EXAM_2

176
Böôùc 6 . Do ôû caùc tuû ñoäng löïc coù taûi laø ñoäng cô vaø taûi tónh neân phaûi tieán haønh löïa choïn CB baûo
veä ñoäng cô coù xeùt ñeán ñaëc tính khôûi ñoäng cuûa chuùng ñeå thieát bò baûo veä khoâng taùc ñoäng nhaàm
khi ñoäng cô khôûi ñoäng.
- Xeùt nhaùnh TDL1 vaø ñoäng cô M1:
Ñaëc tính cuûa ñoäng cô, khôûi ñoäng töø, CB ñöôïc xeáp ñaët khoâng hôïp lyù. Vì vaäy phaûi löïa choïn laïi
caùc thieát bò baûo veä sao cho phuø hôïp vôùi ñaëc tính cuûa ñoäng cô.
Baèng caùch löïa choïn vaø hieäu chænh laïi thoâng soá cuûa thieát bò baûo veä coù theå thu ñöôïc caùc ñöôøng
ñaëc tính cuûa thieát bò baûo veä phuø hôïp vôùi ñoäng cô cho tröôùc

177
Thöïc hieän hoaøn toaøn töông töï vieäc hieäu chænh cho caùc taûi coøn laïi vaø thu ñöôïc sô ñoà sau (xem
file EXAM_2_01)
Ñaëc tính sau hieäu chænh cuûa caùc CB nhö sau:

178
Hieäu chænh nhaùnh cuûa taûi M1

179

180

181

182

183

184
Böôùc 7 Töï ñoäng phoái hôïp ñaëc tính cuûa CB theo kyõ thuaät gheùp taàng: Nhaán vaøo , löïa choïn
2 CB baèng caùch söû duïng phím Shift. Sau ñoù söû duïng chuoät phaûi vaø söû duïng Cascade.
Nhaáp chuoät traùi vaøo CB treân choïn noù , nhaán Shift giöõ vaø nhaáp chuoät traùi choïn CB döôùi muoán
phoái hôïp , sau ñoù nhaáp chuoät phaûi choïn Cascade ñeå phoái hôïp . Neáu hai CB khoâng naèm trong
baûng phoái hôïp ñöôïc cuûa chöông trình CB döôùi seõ coù maøu vaøng vaø coù caûnh baùo.
Neáu caùc CB toàn taïi trong baûng phoái hôïp cuûa chöông trình thì ta ñöôïc maøn hình döôùi ñaây.
Trong ví duï naøy chæ phoái hôïp theo Cascade ñöôïc hai caëp CB_TDL1-CB_TPPPX1 vaø
CB_TDL2-CB_TPPPX1. Caùc caëp CB coøn laïi chöông trình khoâng cho pheùp phoái hôïp.

185

186
8. Böôùc 8 Kieåm tra tính choïn loïc CB baèng caùch nhaáp chuoät traùi vaøo hoäp coâng cuï ñeå
chöông trình töï ñoäng choïn CB theo nguyeân taéc choïn loïc (Discrimination) , nhaáp chuoät traùi vaøo
CB treân choïn noù , nhaán Shift giöõ vaø nhaáp chuoät traùi choïn CB döôùi muoán phoái hôïp , sau ñoù nhaáp
chuoät phaûi choïn moät trong caùc phöông phaùp phoái hôïp.
Ví duï ta choïn: Selective by Inst
Neáu caùc caëp CB khoâng phoái hôïp ñöôïc thì seõ hieän leân caûnh baùo
Neáu caùc caëp CB phoái hôïp ñöôïc thì chöông trình seõ hieån thò leân maøn hình. Ta tieán haønh
phoái hôïp caùc CB nhö sau:
Phoái hôïp CB_TDL1-CB111

187

188

189

190

191
Ñoái vôùi caùc caëp CB khaùc cuõng ñöôïc tieán haønh töông töï
Phoái hôïp CB theo ngöôõng doøng caét töùc thôøi moät chieàu (Selective by Inst .DC)

192

193

194

195

Ví duï phoái hôïp CB theo ngöôõng doøng caét töùc thôøi coù haïn doøng (Selective by Inst with current-
limiting)
Phoái hôïp CB_TDL3-CB_TPPPX1

196
Böôùc 9. Baùo caùo toång keát sô ñoà. Nhaán vaøo bieåu töôïng

197

198

199

200
Thoâng soá tính toaùn doøng ngaén maïch

201

202

203
Thieát bò baûo veä ñöôïc löïa choïn.

204

205

206

207
Baùo caùo veà kieåm tra tính choïn loïc cuûa caùc CB
Baùo caùo veà suït aùp treân daây daãn vaø thanh daãn

208

209
HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG PHAÀN MEÀM MELSHORT 210
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Giaùo trình Höôùng daãn thieát keá laëp ñaët ñieän theo tieâu chuaån quoác teá IEC – NXB
Khoa hoïc kó thuaät, 2005.
2. Giaùo trình Ecodial 3 – Phan Thò Thu Vaân – NXB Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà
Chí Minh.
3. Caåm nang thieát keá vaø söû duïng thieát bò ñoùng caét -Mitsubishi electric- NXB Khoa hoïc
kó thuaät, 2006.

Melshort Final-Ban Dich

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Melshort Final-Ban Dich

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC BAÙCH KHOA THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH

KHOA ÑIEÄN ÑIEÄN TÖÛ – BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN

HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG PHAÀN MEÀM MELSHORT

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ 1

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ 2

II. CHÖÙC NAÊNG CUÛA MELSHORT2:

III. CAÙC TIEÂU CHUAÅN KYÕ THUAÄT:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Phần 2 THAO TAÙC VÔÙI MELSHORT2

2. MAØN HÌNH LAØM VIEÄC CHÍNH:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Böôùc 1 : Veõ sô ñoà ñôn tuyeán (Skeleton)

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Ví duï veà thanh tieâu ñeà :

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Source: Nguoàn (SOURCE)

Generator: Maùy phaùt (G)

Motor: Ñoäng cô (M)

Capacitor: Tuï ñieän (C)

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Copy: sao cheùp moät ñoái töôïng

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

" Caøi ñaët thoâng soá cho baûn veõ:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

2. Ñeå thay ñoåi kích thöôùc cuûa ñaëc tuyeán :

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

8. Phoái hôïp vôùi moãi doøng taûi:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Ñöôøng cong ñaëc tính cuûa caùc phuï taûi:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Neáu xuaát hieän hoäp thoaïi thoâng baùo:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

choïn loïc tuyeät ñoái

choïn loïc töøng

doøng söï coá Isc

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOA

IrmB IrmA IscB

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOA

ñaëc tuyeán taùc

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOA

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOA

2. Impedance map view: xem sô ñoà toång trôû tính theo %r

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

Thöïc hieän töông töï khi caàn in caùc sô ñoà khaùc:

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

2. Nguoàn cung caáp (Source):

3. Maùy caét trung theá (High – voltage circuit breaker):

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ

4. Maùy bieán aùp (Transformer):

BOÄ MOÂN CUNG CAÁP ÑIEÄN &ÑIEÄN KHÍ HOAÙ