Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Depuis 2010 chaque espèce ayant fait l'objet d'une description scientifique valide dispose d'un nom
scientifique en latin, mais aussi d'un nom vulgaire en français unique et non-ambigu.
Sommaire
Histoire des noms
des mollusques de
France
Méthode de
nommage en
français
Aciculidae
Acroloxidae
Agriolimacidae
Argnidae
Arionidae
Assimineidae
Azecidae
Bithyniidae
Boettgerillidae
Bradybaenidae
Carychiidae
Chondrinidae
Clausiliidae
Cochlicellidae
Cochlicopidae
Cochlostomatidae
Corbiculidae
Dreissenidae
Ellobiidae
Elonidae
Emmericiidae
Enidae
Planche naturaliste no 23 présentant des escargots terrestres
Euconulidae européens (hélices)
Ferussaciidae Source : Malacozoaires, ou, Animaux mollusques (par Blainville,
H.-M. Ducrotay de (Henri-Marie Ducrotay), 1777-1850), publié en
Gastrodontidae 1828
Helicidae
Helicodiscidae
Helicodontidae
Hydrobiidae
Hygromiidae
Lauriidae
Limacidae
Lymnaeidae
Margaritiferidae
Milacidae
Moitessieriidae
Neritidae
Onchidiidae
Orculidae
Otinidae
Oxychilidae
Parmacellidae
Patulidae
Physidae
Planorbidae
Pomatiidae
Pristilomatidae
Punctidae
Pupillidae
Pyramidulidae
Sphaeriidae
Sphincterochilidae
Subulinidae
Succineidae
Testacellidae
Thiaridae
Trissexodontidae
Truncatellidae
Unionidae
Valloniidae
Valvatidae
Vertiginidae
Vitrinidae
Viviparidae
Zonitidae
Notes et
références
Voir aussi
Articles
connexes
Liens externes
revues
spécialisées
francophones
Bibliographie
Les noms scientifiques latins sont ignorés des non-spécialistes mais la liste des noms français est
presque aussi méconnue de la majorité du grand-public et de la quasi-totalité des décideurs, bien que
ces espèces représentant des enjeux importants de conservation notamment en raison d’un taux
1
d’endémisme et parfois d’une situation de régression des espèces .
Comme il semble encore plus difficile de protéger des espèces qui n’ont pas même de nom précis en
français, après le Grenelle de l’environnement, un travail de normalisation des noms français, c'est-
à-dire de mise au point d’une « liste de référence de noms français, bi-univoque avec la nomenclature
latine » associée a été entrepris en 2009. Ceci a été fait sur la base de la liste de l’inventaire national
du patrimoine naturel telle qu’elle existait au 31 décembre 2009 et sur la base des 833 noms français
différents relevés dans la littérature ancienne laissée par les grands malacologues et naturalistes
français du passé (Geoffroy, 1767 ; Draparnaud, 1801 ; Poiret, 1801 ; Draparnaud, 1805 ; Férussac &
Deshayes, 1819-1851 ; Risso, 1826 ; Michaud, 1831 ; Duboys, 1845 ; Gras, 1846 ; Dupuy,
1847-1852 ; Moquin - Tandon, 1855-1856 ; Fagot & Malafosse, 1876-1877), sachant qu’après eux,
des malacologues français tels que Bourguignat, Locard ou Germain n’utilisaient plus les noms
1
français mais uniquement les noms latins .
2
Ce même travail a déjà été réalisé par quelques autres pays européens dont l’Ukraine (, 2002),
3 4 5 6
l’Autriche , les Pays-Bas et la Tchéquie Hors d’Eurore, Israël a fait de même .
Cette liste est disponible gratuitement sur le site du bulletin de malacologie francophone MalaCo
7
(http://www.journal-malaco.fr) et les noms sont repris sur le site de l’INPN (http://inpn.mnhn.fr) .
Si une espèce est séparée en deux ou plusieurs espèces, le nom originel est gardé pour l’une et un
1
nouveau nom inventé pour les autres .
Chaque nom vulgaire en français est composé d’un nom générique et d’un nom spécifique (à l’image
du nom latin). Quand l’usage a consacré un nom (escargot de bourgogne, limnée, planorbe…), il a été
1
conservé . À l’issue de ce travail, « 731 taxons se sont vu attribuer un nom en français. Parmi ceux-
ci, 92,6 % ont été créés, 5,7 % ont été repris dans la littérature, 1,6 % ont été consacrés par l’usage
(textes légaux, diffusion internet) . D’autre part, 49,2 % des noms indiquent l’origine géographique
du taxon, 27,7 % reflètent son aspect (couleur, forme par exemple), 12,3 % ont un lien avec son
habitat, 2,0 % rendent hommage à une personnalité, les 8,6 % restants ayant été choisis sur d’autres
critères ».
Aciculidae
Acicula fusca (Montagu, 1803) ; ou
Aiguillette fauve
Acicula lineata lineata (Draparnaud, 1801) ;
ou Aiguillette bordée
Platyla callostoma (Clessin, 1911) ; ou
Aiguillette des Pyrénées Acicula lineata lineata
Platyla cryptomena (de Folin & Bérillon, (Draparnaud, 1801) ; ou
1877) ; ou Aiguillette de Bayonne Aiguillette bordée
Platyla dupuyi (Paladilhe, 1868) ; ou
Aiguillette de Dupuy
Platyla foliniana (G. Nevill, 1879); ou Grande aiguillette
Platyla polita polita (W. Hartmann, 1840) ; ou Aiguillette luisante
Renea elegantissima (Pini, 1886) ; ou Aiguillette méditerranéenne
Renea bourguignatiana (Nevill, 1880) ; ou Aiguillette de Menton
Renea douctouyrensis (Bertrand, 2004) ; ou Aiguillette du Douctouyre
Renea gormonti (Boeters, E. Gittenberger & Subai, 1989); ou Aiguillette de
Gorbio
Acicula moutonii moutonii (Dupuy, 1849) ; ou Aiguillette de Grasse
Renea moutonii singularis (Pollonera, 1905) ; ou Aiguillette du Loup
Acroloxidae
Acroloxus lacustris (Linnaeus, 1758) ; ou Patelline d'Europe
Agriolimacidae
Acicula fusca (Wiktor, 1998) ; ou Loche de
Ligué
Deroceras agreste (Linnaeus, 1758) ; ou
Loche blanche
Deroceras altimirai (van Regteren Altena,
1969) ; ou Loche des Pyrénées
Deroceras cazioti (Pollonera, 1896) ; ou
Loche de Corse
Deroceras chevallieri (van Regteren Altena, Deroceras reticulatum (=Loche
1973) ; ou Loche provençale laiteuse)
Argnidae
Argna biplicata biplicata (Michaud, 1831) ; ou Pagoduline italienne
Argna bourguignatiana (G. Nevill, 1880) ; ou Pagoduline lisse
Argna ferrari blanci (Bourguignat, 1874) ; ou Pagoduline élancée
Arionidae
Arion alpinus (Pollonera, 1887) ; ou Loche alpine
Assimineidae
Assiminea eliae (Paladilhe, 1875) ; ou Sentinelle lisse
Assiminea grayana (Fleming, 1828) ; ou Sentinelle à bande
Paludinella littorina (Delle Chiaje, 1828) ; ou Sentinelle des rochers
Paludinella sicana (Brugnone, 1876) ; ou Sentinelle méridionale
Azecidae
Azeca goodalli (A. Férussac, 1821) ; ou Brillante dentée
Hypnophila boissii (Dupuy, 1851) ; ou Brillante fragile
Hypnophila remyi (C. Boettger, 1949) ; ou Brillante corse
Bithyniidae
Bithynia boissieri (Küster, 1852) ; ou Bithynie corse
Bithynia italica (Paulucci, 1880) ; ou Bithynie ligure
Bithynia leachii (Sheppard, 1823) ; ou Bithynie nordique
Bithynia tentaculata (Linnaeus, 1758) ; ou Bithynie commune
Boettgerillidae
Boettgerilla pallens (Simroth, 1912) ; ou Limace du Caucase
Bradybaenidae
Fruticicola fruticum (O.F. Müller, 1774) ; ou Hélice cerise
Carychiidae
Carychium mariae (Paulucci, 1878) ; ou Auriculette globuleuse
Carychium minimum (O.F. Müller, 1774) ; ou Auriculette naine
Carychium tridentatum (Risso, 1826) ; ou Auriculette commune
Zospeum bellesi (E. Gittenberger, 1973) ; ou Troglotin basque
Chondrinidae
Abida attenuata (Fagot, 1886) ; ou Maillot
de l'Aude
Abida bigerrensis (Moquin-Tandon, 1856) ;
ou Maillot grimace
Abida cylindrica (Michaud, 1829) ; ou
Maillot cylindre
Abida gittenbergeri Bössneck, 2000 ; ou Abida attenuata (Fagot, 1886) ;
Maillot élancé ou Maillot de l'Aude
Abida occidentalis (Fagot, 1888) ; ou Maillot
discret
Abida partioti ((Saint-Simon, 1848) ; ou
Maillot euskadi
Abida polyodon (Draparnaud, 1801) ; ou
Maillot requin
Abida pyrenaearia pyrenaearia (Michaud, Abida bigerrensis (Moquin-
1831) ; ou Maillot des Pyrénées Tandon, 1856) ; ou Maillot
grimace
Abida pyrenaearia vergniesiana (Küster,
1847) ; ou Maillot ariégeois
Clausiliidae
Balea biplicata biplicata (Montagu, 1803) ; ou Clausilie septentrionale
Balea heydeni (von Maltzan, 1881) ; ou Balée des saules
Balea perversa (Linnaeus, 1758) ; ou Balée commune
Cochlicellidae
Cochlicella acuta (O.F. Müller, 1774) ; ou Cornet étroit
Cochlicella barbara (Linnaeus, 1758) ; ou Cornet méditerranéen
Cochlicella conoidea (Draparnaud, 1801) ; ou Cornet des dunes
Cochlicopidae
Cochlicopa lubrica (O.F. Müller, 1774) ; ou Brillante commune
Cochlicopa lubricella (Rossmässler, 1834) ; ou Petite brillante
Cochlicopa nitens (M. von Gallenstein, 1848) ; ou Grande brillante
Cochlicopa repentina (Hudec, 1960) ; ou Brillante intermédiaire
Cochlostomatidae
Corbiculidae
Corbicula fluminalis (O.F. Müller, 1774) ; ou Corbicule striolée
Corbicula fluminea (O.F. Müller, 1774 ; ou Corbicule asiatique
Dreissenidae
Dreissena polymorpha polymorpha (Pallas,
1771) ; ou Moule zébrée
Dreissena rostriformis bugensis (Andrusov,
8 9
1897) ; ou Moule quagga ,
Mytilopsis leucophaeta (Conrad, 1831) ; ou
Moule d'Amérique
Elonidae
Elona quimperiana (Blainville, 1821) ; ou Escargot de Quimper
Norelona pyrenaica (Draparnaud, 1805) ; ou Hélice ariégeoise
Emmericiidae
Emmericia patula (Brumati, 1838) ; ou Mercurie trompette
Enidae
Chondrula tridens tridens (O.F. Müller, 1774) ; ou Bulime trois-dents
Ena montana (Draparnaud, 1801) ; ou Bulime montagnard
Jaminia quadridens elongata (Moquin-Tandon, 1856) ; ou Bulime allongé
Jaminia quadridens quadridens (O.F. Müller, 1774) ; ou Bulime inverse
Merdigera obscura (O.F. Müller, 1774) ; ou Bulime boueux
Zebrina detrita detrita (O.F. Müller, 1774) ; ou Bulime zébré
Euconulidae
Euconulus callopisticus (Bourguignat, 1890) ; ou Conule méridional
Euconulus fulvus (O.F. Müller, 1774) ; ou Conule des bois
Euconulus praticola (Reinhardt, 1883) ; ou Conule brillant
Euconulus trochiformis (Montagu, 1803) ; ou Conule mat
Ferussaciidae
Cecilioides acicula (O.F. Müller, 1774) ; ou Aiguillette commune
Cecilioides eucharista (Bourguignat, 1864) ; ou Aiguillette semblable
Cecilioides veneta (Strobel, 1855) ; ou Aiguillette ventrue
Cryptazeca monodonta (de Folin & Bérillon, 1877) ; ou Brillante minuscule
Cryptazeca subcylindrica (de Folin & Bérillon, 1877) ; ou Brillante des
Pyrénées
Ferussacia carnea (Risso, 1826) ; ou Brillante du Maghreb
Ferussacia folliculus (Gmelin, 1791) ; ou Brillante méditerranéenne
Hohenwarthia hohenwarti (Rossmässler, 1839) ; ou Aiguillette émoussée
Gastrodontidae
Helicidae
Arianta arbustorum alpicola (A. Férussac,
1821) ; ou Hélice des Alpes
Arianta arbustorum arbustorum (Linnaeus,
1758) ; ou Hélice des bois
Arianta arbustorum canigonensis (Boubée,
1833) ; ou Hélice du Canigou
Arianta arbustorum repellini (Reeve, 1852) ;
ou Hélice du Queyras
Arianta arbustorum vareliensis (Ripken &
Falkner, 2000) ; ou Hélice du Mercantour
Arianta xatartii (Farines, 1834) ; ou Hélice
de Gérona Coquiles d' Arianta arbustorum
arbustorum (Linnaeus, 1758) ;
Cantareus apertus (Born, 1778) ; ou Hélice
ou Hélice des bois
édule
Causa holosericea (S. Studer, 1820) ; ou
Fausse veloutée plane
Cepaea hortensis (O.F. Müller, 1774) ; ou
Escargot des jardins
Cepaea nemoralis nemoralis (Linnaeus,
1758) ; ou Escargot des haies
Cepaea sylvatica (Draparnaud, 1801) ; ou
Escargot des forêts
Chilostoma acrotricha (P. Fischer, 1877) ; ou
Hélicon hirsute
Chilostoma cingulatum cingulatum (S.
Studer, 1820) ; ou Hélicon des gorges
Chilostoma crombezi (Locard, 1882) ; ou
Hélicon de Vésubie
Chilostoma desmoulinsii desmoulinsii Cepaea hortensis (O.F. Müller,
(Farines, 1834) ; ou Hélicon des Pyrénées 1774) ; ou Escargot des jardins
Chilostoma fontenillii alpinum (Michaud,
1831) ; ou Hélicon des Préalpes
Chilostoma fontenillii fontenillii (Michaud, 1829) ; ou Hélicon de la Grande
Chartreuse
Helicodiscidae
Lucilla scintilla (R.T. Lowe, 1852) ; ou Luisantine scintillante
Lucilla singleyana (Pilsbry, 1890) ; ou Luisantine bouton
Helicodontidae
Helicodonta angigyra (Rossmässler, 1834) ; ou Veloutée excentrée
Helicodonta obvoluta obvoluta (O.F. Müller, 1774) ; ou Veloutée plane
Hydrobiidae
Alzoniella elliptica (Paladilhe, 1874) ; ou Alzonielle corne d'abondance
Alzoniella haicabia (Boeters, 2000) ; ou Alzonielle basque
Alzoniella junqua (Boeters, 2000) ; ou Alzonielle de la vallée du Nez
Alzoniella navarrensis (Boeters, 1999) ; ou Alzonielle de Navarre
Alzoniella perrisii irubensis (Boeters, 2000) ; ou Alzonielle de Cantegril
Alzoniella perrisii perrisii (Dupuy, 1851) ; ou Alzonielle des Landes
Alzoniella pyrenaica (Boeters, 1983) ; ou Alzonielle des Pyrénées
Avenionia berenguieri (Bourguignat, 1882) ; ou Hydrobie du puits d'Avignon
Avenionia bourguignati (Locard, 1883) ; ou Hydrobie de l'Aude
Hygromiidae
Ashfordia granulata (Alder, 1830) ; ou
Veloutée moine
Candidula gigaxii (L. Pfeiffer, 1850) ; ou
Hélicette chagrinée
Candidula intersecta (Poiret, 1801) ; ou
Hélicette carénée
Candidula unifasciata acosmia Cernuella virgata (Caragouille
(Bourguignat, 1882) ; ou Hélicette globuleuse)
provençale
Candidula unifasciata rugosiuscula
(Michaud, 1831) ; ou Hélicette grise
Candidula unifasciata unifasciata (Poiret, 1801) ; ou Hélicette du thym
Cernuella aginnica (Locard, 1894) ; ou Hélicette semblable
Cernuella cisalpina (Rossmaessler, 1837) ; ou Caragouille cisalpine
Cernuella neglecta (Draparnaud, 1805) ; ou Caragouille élargie
Cernuella virgata (Da Costa, 1778) ; ou Caragouille globuleuse
Ciliella ciliata (W. Hartmann, 1821) ; ou Veloutée ciliée
Cyrnotheba corsica (Shuttleworth, 1843) ; ou Hélicelle de Corse
Euomphalia strigella ruscinica (Bourguignat, 1881) ; ou Moine strié
Euomphalia strigella strigella (Draparnaud, 1801) ; ou Moine de Draparnaud
Ganula lanuginosa (Boissy, 1835) ; ou Hélicelle cotonneuse
Helicella bolenensis (Locard, 1882) ; ou Hélicelle de Bollène
Chartreuse
Trochulus plebeius (Draparnaud, 1805) ; ou Veloutée des Préalpes
Trochulus sericeus (Draparnaud, 1801) ; ou Veloutée déprimée
Trochulus striolatus abludens (Locard, 1888) ; ou Veloutée de Locard
Trochulus villosus (Draparnaud, 1805) ; ou Veloutée hirsute
Urticicola glabellus glabellus (Draparnaud, 1801) ; ou Fausse-veloutée des
vallées
Urticicola glabellus telonensis (Mittre, 1842); ou Fausse-veloutée côtière
Urticicola isaricus isaricus (Locard, 1882) ; ou Fausse-veloutée des chamois
Urticicola isaricus ventouxianus (Forcart, 1946) ; ou Fausse-veloutée du
Ventoux
Urticicola mounierensis maynardi (Caziot, 1909) ; ou Fausse-veloutée des
névés
Urticicola mounierensis mounierensis (Caziot, 1909) ; ou Fausse-veloutée
du Mercantour
Urticicola moutonii (Dupuy, 1848) ; ou Fausse-veloutée de la Riviera
Urticicola suberinus (Bérenguier, 1882) ; ou Fausse-veloutée des chènes-
lièges
Xerocrassa geyeri (Soós, 1926) ; ou Hélicette des steppes
Xerocrassa pallaresica (Fagot, 1886) ; ou Hélicette de Catalogne
Xerocrassa penchinati (Bourguignat, 1868) ; ou Hélicette striée
Xerocrassa ripacurcica oreina (Fagot, 1888) ; ou Hélicette de Gavarnie
Xerolenta obvia obvia (Menke, 1828) ; ou Hélicelle plane
Xeropicta derbentina (Krynicki, 1836) ; ou Hélicelle des Balkans
Xerosecta arigonis (A. Schmidt, 1853) ; ou Caragouille variable
Xerosecta cespitum (Draparnaud, 1801) ; ou Grande caragouille
Xerosecta explanata (O.F. Müller, 1774) ; ou Caragouille des dunes
Xerosecta introducta (A. & J.B. Villa, 1841) ; ou Caragouille ligure
Xerosecta terverii (Michaud, 1831) ; ou Caragouille des Maures
Xerotricha apicina (Lamarck, 1822) ; ou Hélicette ponctuée
Xerotricha conspurcata (Draparnaud, 1801) ; ou Hélicette veloutée
Xerotricha renei (Fagot, 1882) ; ou Hélicette des Pyrénées
Zenobiella subrufescens (Miller, 1822) ; ou Hélice molle
Lauriidae
Lauria cylindracea (Da Costa, 1778) ; ou Maillot commun
Lauria sempronii (Charpentier, 1837) ; ou Maillot fragile
Leiostyla anglica (A. Férussac, 1821) ; ou Maillot des Anglais
Limacidae
Lehmannia marginata (O.F. Müller, 1774) ;
ou Limace des bois
Lehmannia melitensis (Lessona & Pollonera,
1882) ; ou Limace tyrrhénienne
Lehmannia nyctelia (Bourguignat, 1861) ;
ou Limace des serres
Lehmannia requienii (Pollonera, 1896) ; ou
Limace de Vizzavone
Lehmannia rupicola Lessona & Pollonera, Limax maximus (la limace
1882) ; ou Limace des montagnes léopard)
Lymnaeidae
Galba truncatula (O.F. Müller, 1774) ; ou Limnée épaulée
Lymnaea stagnalis (Linnaeus, 1758) ; ou Grande limnée
Myxas glutinosa (O.F. Müller, 1774) ; ou Limnée cristalline
Omphiscola glabra glabra (O.F. Müller, 1774) ; ou Limnée étroite
Omphiscola reticulata (Gassies, 1867) ; ou Limnée des Landes
Radix ampla (W. Hartmann, 1821) ; ou Limnée ample
Radix auricularia (Linnaeus, 1758) ; ou Limnée conque
Radix balthica (Linnaeus, 1758 ; ou Limnée commune
Moitessieriidae
Henrigirardia wienini (Girardi, 2001) ; ou Moitessierie trompette
Moitessieria bourguignati (Coutagne, 1883) ; ou Moitessierie de Toulouse
Moitessieria calloti (Girardi, 2004) ; ou Moitessierie de l'Ardèche
Moitessieria cocheti (Boeters & Falkner, 2003) ; ou Moitessierie de
Labastide
Moitessieria fontsaintei (Bertrand, 2001) ; ou Moitessierie de Fontsaintes
Moitessieria heideae (Boeters & Falkner, 2003) ; ou Moitessierie gardoise
Moitessieria juvenisanguis (Boeters & E. Gittenberger, 1980) ; ou
Moitessierie du Roussillon
Moitessieria lescherae (Boeters, 1981) ; ou Moitessierie décollée
Moitessieria locardi (Coutagne, 1883) ; ou Petite moitessierie
Neritidae
Theodoxus fluviatilis fluviatilis (Linnaeus, 1758) ; ou Nérite des rivières
Theodoxus fluviatilis sardous (Menke, 1830) ; ou Nérite corso-sarde
Theodoxus fluviatilis thermalis (Dupuy, 1851) ; ou Nérite des Pyrénées
Onchidiidae
Onchidella celtica (Cuvier, 1817); ou Thalassolimace de Cuvier
Onchidella nana (Philippi, 1844); ou Thalassolimace des pontons
Orculidae
Orcula dolium dolium (Draparnaud, 1801); ou Maillot baril
Pagodulina austeniana austeniana (G. Nevill, 1880); ou Maillot sud-alpin
Pagodulina pagodula pagodula (Des Moulins, 1830); ou Maillot de Dordogne
Pagodulina pagodula principalis (Klemm, 1939); ou Maillot pagodule
Sphyradium doliolum (Bruguière, 1792); ou Maillot barillet
Otinidae
Otina ovata (T. Brown, 1827) ; ou Petite-oreille littorale
Oxychilidae
Aegopinella epipedostoma epipedostoma
(Fagot, 1879); ou Luisantine des montagnes
Aegopinella epipedostoma iuncta (Hudec,
1964); ou Luisantine méconnue
Coquilles d' Oxychilus alliarius
Aegopinella minor (Stabile, 1864); ou
ou Luisantine des montagnes
Luisantine intermédiaire
(escargot qui a une odeur d'ail)
Aegopinella nitens (Michaud, 1831); ou
Luisantine ample
Aegopinella nitidula (Draparnaud, 1805); ou Grande luisantine
Aegopinella pura (Alder, 1830); ou Petite luisantine
Daudebardia brevipes (Draparnaud, 1805); ou Petite hélicolimace
Daudebardia rufa (Draparnaud, 1805); ou Hélicolimace alsacienne
Mediterranea depressa (Sterki, 1880); ou Luisant épars
Mediterranea hydatina hydatina (Rossmässler, 1838); ou Luisant méridional
Morlina glabra glabra (Rossmässler, 1835); ou Luisant étroit
Morlina glabra harlei (Fagot, 1884); ou Luisant de Barcelone
Nesovitrea hammonis (Ström, 1765); ou Luisantine striée
Nesovitrea petronella (L. Pfeiffer, 1853); ou Luisantine brune
Oxychilus adjaciensis (Caziot, 1904); ou Luisant corse
Oxychilus alliarius (Miller, 1822); ou Luisant aillé
Oxychilus altimirai (Riedel, 1972); ou Luisant de Bagnères-de-Bigorre
Oxychilus amblyopus (J. Mabille, 1869); ou Luisant d'Aleria
Oxychilus blauneri (Shuttleworth, 1843); ou Luisant de Figari
Oxychilus cellarius (O.F. Müller, 1774); ou Luisant des caves
Oxychilus clarus (Held, 1838); ou Luisant cryptique
Oxychilus colliourensis (Locard, 1894); ou Luisant catalan
Oxychilus draparnaudi draparnaudi (Beck, 1837); ou Grand luisant
Oxychilus farinesianus (Bourguignat, 1870); ou Luisant de Port-Vendres
Oxychilus lathyri (J. Mabille, 1869); ou Luisant de Bastia)
Oxychilus maceanus (Bourguignat, 1869); ou Luisant fragile
Oxychilus navarricus helveticus (Blum, 1881); ou Luisant des bois
Oxychilus navarricus navarricus (Bourguignat, 1870); ou Luisant des
Pyrénées
Oxychilus obscuratus (Porro, 1841); ou Luisant de Marmano
Parmacellidae
Parmacella gervaisii (Moquin-Tandon, 1850); ou Parmacelle de la Crau
Patulidae
Discus rotundatus omalisma (Fagot, 1879); ou Bouton aplati
Discus rotundatus rotundatus (O.F. Müller, 1774); ou Bouton commun
Discus ruderatus ruderatus (W. Hartmann, 1821); ou Bouton montagnard
Physidae
Aplexa hypnorum (Linnaeus, 1758); ou
Physe élancée
Physa fontinalis (Linnaeus, 1758); ou Physe
bulle
Physella acuta (Draparnaud, 1805); ou
Physe voyageuse
Physella heterostropha (Say, 1817); ou
Physe américaine
Planorbidae
Physella acuta (Physe
voyageuse)
Ancylus fluviatilis (O.F. Müller, 1774); ou
Patelline des fleuves
Anisus septemgyratus (Rossmässler,
1835); ou Planorbe resserrée
Anisus spirorbis (Linnaeus, 1758);
ou Planorbe de Linné
Anisus vortex (Linnaeus, 1758); ou
Planorbe tourbillon
Anisus vorticulus (Troschel, 1834); Planorbarius corneus (Planorbe des
ou Planorbe naine étangs)
Bathyomphalus contortus (Linnaeus,
1758); ou Planorbe ombiliquée
Pomatiidae
Pomatias elegans (O.F. Müller, 1774); ou Élégante striée
Tudorella sulcata sulcata (Draparnaud, 1801); ou Élégante des calanques
Pristilomatidae
Vitrea contracta (Westerlund, 1871); ou Cristalline ombiliquée
Vitrea crystallina (O.F. Müller, 1774); ou Cristalline commune
Vitrea diaphana diaphana (S. Studer, 1820); ou Cristalline diaphane
Vitrea etrusca (Paulucci, 1878); ou Cristalline corse
Vitrea narbonensis (Clessin, 1877); ou Cristalline de Narbonne
Vitrea pseudotrolli (L. Pintér, 1983); ou Cristalline des Alpes-Maritimes
Vitrea subrimata (Reinhardt, 1871); ou Cristalline méridionale
Punctidae
Paralaoma servilis (Shuttleworth, 1852); ou Escargotin cosmopolite
Punctum pygmaeum (Draparnaud, 1801); ou Escargotin minuscule
Pupillidae
Pyramidulidae
Pyramidula pusilla (Vallot, 1801); ou Pyramidule commun
Pyramidula rupestris (Draparnaud, 1801); ou Pyramidule des rochers
Sphaeriidae
Musculium lacustre (O.F. Müller, 1774); ou Cyclade de vase
Musculium transversum (Say, 1829); ou Cyclade d’Amérique
Pisidium amnicum (O.F. Müller, 1774); ou Pisidie de vase
Pisidium casertanum (Poli, 1791); ou Pisidie commune
Pisidium conventus (Clessin, 1877); ou Pisidie des collines
Pisidium globulare (Clessin, 1873); ou Pisidie globe
Pisidium henslowanum (Sheppard, 1823); ou Pisidie des gardons
Pisidium hibernicum (Westerlund, 1894); ou Pisidie septentrionale
Pisidium lilljeborgii (Clessin, 1886); ou Pisidie des lacs
Pisidium milium (Held, 1836); ou Pisidie des rives
Pisidium moitessierianum (Paladilhe, 1866); ou Pisidie des rivières
Pisidium nitidum (Jenyns, 1832); ou Pisidie ubique
Pisidium obtusale (Lamarck, 1818); ou Pisidie de Lamarck
Pisidium personatum (Malm, 1855); ou Pisidie des sources
Pisidium ponderosum (Stelfose, 1918); ou Pisidie robuste
Pisidium pseudosphaerium (Favre, 1927); ou Pisidie des marais
Pisidium pulchellum (Jenyns, 1832); ou Pisidie jolie
Pisidium subtruncatum subtruncatum (Malm, 1855); ou Pisidie chiendent
Pisidium supinum (Schmidt, 1851); ou Pisidie des plaines
Pisidium tenuilineatum (Stelfox, 1918); ou Petite pisidie
Sphaerium corneum (Linnaeus, 1758); ou Cyclade commune
Sphaerium nucleus (S. Studer, 1820); ou Cyclade cerise
Sphaerium ovale (A. Férussac, 1807); ou Cyclade ovale
Sphaerium rivicola (Lamarck, 1818); ou Grande cyclade
Sphaerium solidum (Normand, 1844); ou Cyclade des fleuves
Sphincterochilidae
Sphincterochila candidissima candidissima (Draparnaud, 1801); ou
Caragouille solide
Subulinidae
Rumina decollata (Linnaeus, 1758); ou Bulime tronqué
Succineidae
Oxyloma elegans elegans(Risso, 1826); ou Ambrette élégante
Oxyloma sarsii (Esmark, 1886); ou Ambrette des marais
Quickella arenaria (Potiez & Michaud, 1835); ou Ambrette des sables
Succinea putris (Linnaeus, 1758); ou Ambrette amphibie
Succinella oblonga (Draparnaud, 1801); ou Ambrette terrestre
Testacellidae
Testacella bisulcata (Risso, 1826); ou Testacelle douteuse
Testacella gestroi (Issel, 1873); ou Testacelle corso-sarde
Testacella haliotidea (Draparnaud, 1801); ou Testacelle commune
Testacella maugei (A. Férussac, 1819); ou Testacelle atlantique
Testacella scutulum (G.B. Sowerby, 1820); ou Testacelle des jardins
Thiaridae
Melanoides tuberculatus (O.F. Müller, 1774); ou Mélanie tropicale
Trissexodontidae
Caracollina lenticula (Michaud, 1831); ou Hélice caracol
Mastigophallus rangianus (Michaud, 1831); ou Hélice fripée
Trissexodon constrictus (Boubée, 1836); ou Hélice de Navarre
Truncatellidae
Truncatella subcylindrica (Linnaeus, 1767); ou Truncatelle de l’estran
Unionidae
Anodonta anatina anatina (Linnaeus, 1758); ou Anodonte des rivières
Valloniidae
Acanthinula aculeata (O.F. Müller, 1774); ou Escargotin hérisson
Gittenbergia sororcula (Benoit, 1859); ou Escargotin montagnard
Plagyrona placida (Shuttleworth, 1852); ou Vallonie méridionale
Vallonia costata (O.F. Müller, 1774); ou Vallonie costulée
Vallonia declivis (Sterki, 1893); ou Vallonie orientale
Vallonia enniensis (Gredler, 1856); ou Vallonie des marais
Vallonia excentrica (Sterki, 1893); ou Vallonie des pelouses
Vallonia pulchella (O.F. Müller, 1774); ou Vallonie trompette
Valvatidae
Valvata cristata (O.F. Müller, 1774); ou Valvée plane
Valvata macrostoma (Mörch, 1864); ou Valvée nordique
Valvata piscinalis piscinalis (O.F. Müller, 1774); ou Valvée porte-plumet
Vertiginidae
Columella aspera (Waldén, 1966); ou Columelle obèse
Vitrinidae
Eucobresia diaphana (Draparnaud, 1805); ou Semilimace aplatie
Eucobresia glacialis (Forbes, 1837); ou Semilimace recouverte
Eucobresia nivalis (Dumont & Mortillet, 1854); ou Semilimace des neiges
Oligolimax annularis (S. Studer, 1820); ou Semilimace globuleuse
Phenacolimax major (A. Férussac, 1807); ou Semilimace des plaines
Phenacolimax stabilei (Lessona, 1880); ou Semilimace des alpages
Semilimax kotulae (Westerlund, 1883); ou Semilimace alpine
Semilimax pyrenaicus (A. Férussac, 1821); ou Semilimace atlantique
Semilimax semilimax (J. Férussac, 1802); ou Semilimace des montagnes
Vitrina pellucida (O.F. Müller, 1774); ou Semilimace commune
Vitrinobrachium breve (A. Férussac, 1821); ou Semilimace germanique
Viviparidae
Viviparus ater ater (de Cristofori & Jan, 1832); ou Paludine des Alpes
Viviparus contectus (Millet, 1813); ou Paludine commune
Viviparus viviparus viviparus (Linnaeus, 1758); ou Paludine d'Europe
Zonitidae
Zonites algirus (Linnaeus, 1758); ou Escargot peson
Notes et références
1. Fontaine, B, Bichain, J.-M., Cucherat, X., Gargominy, O., Prié, V. (2010) Les
noms français des mollusques continentaux de France : processus
d’établissement d’une liste de référence (http://cesco.mnhn.fr/sites/default/fil
es/Fontaine%202010%20noms%20fran%C3%A7ais.pdf). La Terre et la Vie -
Revue d'Écologie, 65 (4) : 293-317
2. Sverlova V (2002). On the necessity of creating the common system of
national names for land molluscs. Visnyk Zhytomyrskoho Pedahohichnoho
Universytetu, 10 : 37-40
3. Reischutz.L. (1998). Suggestion for German names of snails and mussel
species found in Austria. Nachrichten - blatt der Ersten Vorarlberger
Malakologischen Gesellschaft, 6 : 31-44.
4. De Bruyne et al. (1994) Nederlandse naamlijst van de weekdieren (Mollusca)
van Nederland en België . Nederlandse Malacologische Vereniging Leiden
5. Pfleger V (1999). Ceské nàzvy zivocichu III. Mekkysi (Mollusca) . Narodni
muzeum (zoologicke oddeleni), Praha.
6. Heller , J (manuscrit non publié). Vernacular names for mollusks : guidelines
for creating a name system
7. http://cesco.prod.lamp.cnrs.fr/sites/default/files
/Fontaine%202010%20noms%20fran%C3%A7ais.pdf
8. Cette espèce n'est pas incluse dans la liste de référence de 2010, mais est
apparue ultérieurement. Cf. note suivante
9. « Dreissena rostriformis bugensis | DORIS » (http://doris.ffessm.fr/Especes/Dr
eissena-rostriformis-bugensis-Moule-quagga-4007), sur doris.ffessm.fr
(consulté le 13 avril 2019)
Voir aussi
Sur les autres projets Wikimedia :
Articles connexes
Liste des mollusques continentaux
taxonomie, Liste Liste de France (https://commons.wikime
Obstacle des des
dia.org/wiki/Category:?uselang=fr),
taxonomique mollusques noms
sur Wikimedia Commons
non vernaculaires
Liste
marins de
de
de la mollusque
mollusques
Guadeloupe
endémiques
de
France
(y
compris
ultramarine)
Liens externes
Gargominy, O., Prié, V., Bichain, J.-M., Cucherat, X., Fontaine, B.
2011. Liste de référence annotée des mollusques continentaux de
France. MalaCo, 7 : 307-382. (http://www.journal-malaco.fr/page-47.htm
l)
Liste rouge des Mollusques menacés en Alsace [pdf ou xlsx]
Bibliographie
Bichain J.M, Orio S (2013) Liste de référence annotée des mollusques
d'Alsace (http://www.journal-malaco.fr/documents/Malaco_2013_09_Bichain
_Orio_498_534.pdf) (France). MalaCo, 9 : 498-534
Fontaine B, Bichain J-M, Cucherat X, Gargominy O, Prié V (2010) » Les noms
français des mollusques continentaux de France : processus
d’établissement d’une liste de référence » (http://cesco.mnhn.fr/sites/defau
lt/files/Fontaine%202010%20noms%20fran%C3%A7ais.pdf). La Terre et la
Vie - Revue d’Écologie, 65 (4) : 293-317.
Gargominy O & Theo E.J Ripken (2011) Une collection de référence pour la
malacofaune terrestre de France (http://www.journal-malaco.fr/documents/
Malaco_2011_HS_Gargominy_Ripken_001_108.pdf). MalaCo, HS1 : 1-108
Gargominy O & Neubert E (2011) Identifier les clausilies de France (http://w
ww.journal-malaco.fr/documents/Malaco_2011_HS_Gargominy_Neubert_109
_122.pdf). MalaCo, HS1 : 109-122
Kerney M.P & Cameron R.A.D (1999) Guide des escargots et limaces
d'Europe. Les guides du Naturaliste. Delachaux & Niestlé, Lausanne-Paris.
370 pp.
Killeen I.J, Aldridge D & Oliver G (2004). Freshwater bivalves of Britain and
Ireland. FSC/AIDGAP, London. Occasional publication 82: 114 pp.
Locard A (1893) Conchyliologie française. Les Coquilles des eaux douces et
saumâtres de France. Description des familles, genres et espèces. Paris, J.-
B. Baillière & fils
Droit d'auteur : les textes sont disponibles sous licence Creative Commons attribution, partage
dans les mêmes conditions ; d’autres conditions peuvent s’appliquer. Voyez les conditions
d’utilisation pour plus de détails, ainsi que les crédits graphiques. En cas de réutilisation des
textes de cette page, voyez comment citer les auteurs et mentionner la licence.
Wikipedia® est une marque déposée de la Wikimedia Foundation, Inc., organisation de
bienfaisance régie par le paragraphe 501(c)(3) du code fiscal des États-Unis.