Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
àíZ. 1. (A) Ho$ ~hþ{dH$ënr àíZm| (MCQs) Ho$ CËVam| H$m ñnîQ>rH$aU Ho$db {dX²¶m{W©¶m| Ho$ ‘mJ©Xe©Z hoVw {X¶m J¶m
h¡& narjm ‘| {dX²¶m{W©¶m| X²dmam ñnîQ>rH$aU {bIZm Ano{jV Zht h¡&
ñnîQ>rH$aU …
b
(i) ‘ybm| H$m ¶moJ\$b .
a
à. 1. (B) (i) hb :
x y
1
7 8
56x 56y
56 ... (XmoZm| njm| ‘| 56 go JwUm H$aZo na)
7 8
8x 7y 56
CËVa : 8x 7y 56.
(ii) hb :
a 1, b 2, c 3
b2 4ac ( 2)2 4(1)(3) 4 12 8
CËVa : b2 4ac H$m ‘mZ 8 h¡&
(iii) hb :
H$anmÌ ‘yë¶ ` 8000, GST H$s Xa 18%
18
Xo¶ GST ` 8000 ` 1440.
100
(iv) CËVa : dJ© 20 – 30 H$s {ZåZ dJ© gr‘m 20 VWm Cƒ dJ© gr‘m 30 h¡&
5y 19 4
15
y
5
y 3 .
(ii) H¥${V :
‘¢ EH$ dJ© g‘rH$aU hÿ±&
(iii) H¥${V :
dJ© 18 – 19 19 – 20 20 – 21 21 – 22
~ma§~maVm 4 13 15 19
q~XþAm| Ho$ {ZX}em§H$ (18.5, 4) (19.5, 13) (20.5, 15) (21.5, 19)
à. 2. (B) (i) hb :
2x 5y 1 ... (1) 5x 2y 13 ... (2)
g‘rH$aU (2) ‘| go g‘rH$aU (1) KQ>mZo na,
5x 2 y 13 ... (2)
2x 5y 1 ... (1)
3x 3y 12
(iv) hb :
4
Om°Z H$s g§^mì¶Vm 0.8 ... (1)
5
dm{g‘ H$s g§^mì¶Vm 0.83 ... (2)
58
AmH$me H$s g§^mì¶Vm 58% 0.58 ... (3)
100
H$WZ (1), (2) VWm (3) go,
0.83 > 0.80 > 0.58
CËVa : dm{g‘ H$s g§^mì¶Vm g~go A{YH$ h¡&
(v) hb …
¶hm±, L 10, f1 70, f0 58, f2 42 VWm h 2.
~hþbH$ L [ ] h ...
f1 f0
(gyÌ)
2f1 f0 f2
10 [ ]2
70 58
2(70) 58 42
10 ( )2
12
140 100
24 6
10 10 10 0.6
40 10
10.6
CËVa : ~hþbH$ 10.6.
(ii) H¥${V :
dJ©‘ܶ ~ma§~maVm
dJ© fi xi
(xi ) ( fi )
0 – 10 5 3 15
10 – 20 15 10 150
20 – 30 25 20 500
30 – 40 35 5 175
40 – 50 45 2 90
Hw$b fi 40 fi xi 930
& fi xi
‘mܶ ( x ) ... (gyÌ)
& fi
930
40
‘mܶ x 23.25 .
à. 3. (B) (i) hb :
‘mZmo, {dX²¶m{W©¶m| H$s g§»¶m x VWm à˶oH$ {dX²¶mWu H$mo {‘bZo dmbr aH$‘ ` y h¡&
Hw$b ~m±Q>r JB© aH$‘ ` xy.
nhbr eV© Ho$ AmYma na,
(x 10) (y 2) xy
xy 2x 10y 20 xy
2x 10y 20
x 5y 10 ... (XmoZm| njm| ‘| 2 go ^mJ XoZo na) ... (1)
Xÿgar eV© Ho$ AmYma na,
(x 15)(y 6) xy
xy 6x 15y 90 xy
6x 15y 90
2x 5y 30 ... (XmoZm| njm| ‘| 3 go ^mJ XoZo na) ... (2)
(ii) hb …
x2 13x k 0H$s ax2 bx c 0 go VwbZm H$aZo na, a 1, b 13, c k.
‘mZmo, VWm ¶h {XE JE g‘rH$aU Ho$ Xmo ‘yb h¢& ( > )
b ( 13)
13 ... (1)
a 1
7 ... (XËV) ... (2)
g‘rH$aU (1) VWm g‘rH$aU (2) H$mo Omo‹S>Zo na,
13 ... (1)
7 ... (2)
20
2 20 10
2
g‘rH$aU (1) ‘| 10 aIZo na,
13
10 13 13 10 3
c
A~,
a
k
10 3 k 30
1
CËVa : k H$m ‘mZ 30 h¡ &
(iii) hb :
2, 4, 6, ..., 2n `o g‘ àmH¥$V g§»`mE± h¢ &
`hm±, a 2, d t2 t1 4 2 2 VWm n 123.
n
Sn [2a (n 1) d ] ... (gyÌ)
2
123
Sn [ 2 2 (123 1) 2 ] ... (‘mZ aIZo na)
2
(iv) hb :
Y n¡‘mZm : X-Aj na : 1 go‘r = 20 {‘ZQ>
Y-Aj na : 1 go‘r = 2 {dX²¶mWu
24
22
20
18
16
14
{dX²¶m{W©¶m| H$s g§»¶m
12
10
à. 4. (i) CnnpËV :
‘mZmo, Cg A§H$J{UVr¶ ûm¥§Ibm H$m àW‘ nX a VWm gm‘mݶ A§Va d h¡&
tm a (m 1) d ... (gyÌ)
1
na§Vw tm ... ({X¶m h¡&)
n
1
a (m 1) d ... (1)
n
mn
d (m 1 n 1)
mn
mn 1
d (m n) d
... (3)
mn mn
1
g‘rH$aU (1) ‘| d aIZo na,
mn
1
a (m 1) d
n
1 1
a (m 1)
mn n
m 1 1
a
mn mn n
1 1 1
a
n mn n
1 1 1 1
a a ... (4)
n n mn mn
1 mn 1
mn mn mn
mn
1
mn
(iii) hb :
‘mZmo, qàQ>a Ho$ {bE J«mhH$ X²dmam ` x H$m ^wJVmZ {H$¶m J¶m&
18% H$s Xa go GST x 18 ` 18x
100 100
GST g{hV J«mhH$ X²dmam ^wJVmZ H$s JB© aH$‘ ` (x 18 ) ` 118x
100 100
GST g{hV qàQ>a H$m ‘yë¶ ` 8260 h¡& ... ({X¶m h¡&)
118x
8260
100
8 ZdZrV ñdmܶm¶ àíZnÌ : H$jm Xgdt [ CËVa … J{UV (^mJ I)]
100
x 8260 70 100 ` 7000 ... (H$anmÌ ‘yë¶)
118
bú‘r Bbo³Q—>m°{Z³g X²dmam O‘m {H$¶m J¶m BZnwQ> Q¡>³g H«o${S>Q> (ITC)
` (8260 7000) ` 1260 ... (1)
‘mZmo, qàQ>a H$m {dH«$¶‘yë¶ ` y h¡&
18% H$s Xa go GST y 18 ` 18y
100 100
CËVa … à˶oH$ ì¶dhma ‘| qàQ>a H$m H$anmÌ ‘yë¶ ` 7000 VWm ` 8500 h¡&
CGST SGST ` 135.
(ii) hb :
D C
S R
P Q
A B
‘mZmo, PQ x
go‘r&
V~, AB 1.5 go‘r&
A(PQRS) PQ2 x2 go‘r2
A(ABCD) AB2 (1.5x)2 2.25 go‘r2
‘mZmo, M ¶h ~moS©> Ho$ N>moQo> dJm©H$a ^mJ ‘| ~mU {JaZo H$s KQ>Zm h¡&
N>moQo> dJ© H$m joÌ\$b
P(M)
~‹So> dJ© H$m joÌ\$b
A(PQRS)
A(ABCD)
x2 1 100 4
2
2.25x 2.25 225 9
4
CËVa : ~moS©> Ho$ N>moQo> dJm©H$ma ^mJ ‘| ~mU {JaZo H$s g§^mì¶Vm h¡&
9