Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
BIOLOGY 1
à.1. Imbrbn¡H$s H$moU˶m àH$maÀ¶m nm§T>è¶m a³V noerMr
a³Vm{^gaU d ídmgmoÀN>dmg
1) a³V JmoR>coco AgVo.
(Blood Circulatory System)
à.8. A{Z¶VVmnr (Cold blooded) àmʶm§ À ¶m g§ X ^m© V S>) {h‘mogm¶{ZZ IV. ‘mo„xñH²$g
Imcrcn¡H$s H$moUVo {dYmZ g˶ Amho? (Asst Pre.-2014)
2 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC
n¶m©¶r CÎmao :
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.17. à˶oH$ ‘Zwî¶mcm XaamoO gamgar ídgZmÛmao {H$Vr hdm
A ~ H S> ídgZ Ho$cr OmVo? (STI-2017)
1) II III I IV 1) 1 {H$cmo 2) 10-20 {H$cmo
2) II I III IV 3) 15-22 {H$cmo 4) 100 {cQ>a
3) III II IV I
à.18. Am°[³gídgZm‘ܶo Am°[³gOZ H$moUVr ‘w»¶ ^y{‘H$m
4) IV III I II
~OmdVmo? (amÁ¶godm-2015)
à.16. ~oS>H$m‘ܶo ~møídmgmoÀN>dmg ------- Ûmao hmoVmo. 1) Bbo³Q´>m°Z XmVm 2) Bbo³Q´>m°Z J«mhr
({bnrH$ ‘w»¶-2018) 3) àmoQ>m°Z XmVm 4) àmoQ>m°Z J«mhr
(1) ’w$â’w$g, ~¸$c nmoH$ir Am{U ËdMm à.19. Am°p³gídgZmÀ¶m eodQ>r H$m¶ V¶ma hmoVo?
(2) aº$, cgrH$m Am{U ‘oX¶wº$ Ðì¶ nXmW© (amÁ¶godm-2014)
(3) KemMr nmoH$ir, ídmgZ{cH$m Am{U cKw ídmg 1) CO2 + CO 2) CO2 + NO
(4) ’$wâ’w$g, eara Am{U ËdMm 3) CO2 + O2 4) CO2 + H2O
CÎmao
1) 4 2) 3 3) 3 4) 2 5) 3 6) 1 7) 4 8) 3 9) 3 10) 3
11) 1 12) 4 13) 3 14) 2 15) 2 16) 1 17) 2 18) 2 19) 4 *
à.2 Imcrcn¡H$s H$moUVm/H$moUVo Zm¶Q´>moOZ ¶w³V Q>mH$mD$ à.7 gm‘mݶV: {H$S>Zr‘YyZ Imbrbn¡H$s H$emMo JmiU
nXmW© Zmhr/ZmhrV? (amÁ¶godm nyd©-2017) hmoV Zmhr? (Rajyaseva-2013)
A) A‘mo{Z¶m ~) {H«$EQ>rZ 1) A‘mo{Z¶m 2) ¶yarH$ A°grS>
H$) ¶y[a¶m S>) {H«$EQ>rZmBZ 3) nmUr 4) gmIa
1) A‘mo{Z¶m Am{U {H«$EQ>rZmBZ 2) ’$³V {H«$EQ>rZ à.8. Imbrbn¡H$s H$moUVr {dYmZo ~amo~a AmhoV?
3) ¶w[a¶m Am{U A‘mo{Z¶m 4) {H«$EQ>rZmBZ Am{U ¶w[a¶m (amÁ¶godm nyd©-2023)
à.3 EH$m {‘{ZQ>mV ‘yÌqnS>mVyZ {H$Vr a³V dmhVo? A. {dH$ao ho g|{ж CËàoaH$ AmhoV, Oo O¡damgm¶{ZH$
1) 1 crQ>a 2)0.75 crQ>a (amÁ¶godm nyd©-2016) A{^{H«$¶m§Zm JVr XoVmV.
3) 0.50 crQ>a 4) 0.25 crQ>a ~. {dH$ao à{WZmnmgyZ ~Zbobr AgVmV.
H$. {dH$am§Mr {H«$¶{ebVm Vmn‘mZmda Adb§~yZ ZgVo.
à.4 Imbrbn¡H$s H$moUVm n¶m©¶ ~amo~a Amho?
S>. A‘m¶boO ho {dH$a ñQ>mM©da H$m¶© H$aVo.
1) JX© {ndio ‘wÌ-‘ob°Ý¶war¶m (amÁ¶godm nyd©-2015)
(1) A Am{U ~ (2) A, H$ Am{U S>
2) a§JhrZ ‘wÌ-{ZO©brH$aU
(3) A, ~ Am{U S> (4) darb gd©
3) a³Va§J ‘wÌ - hr‘°À¶war¶m
4) [hadQ> a§JmMo ‘wÌ- ~rQ> Imë¶m‘wio à.9 ‘mZdmÀ¶m nmoQ>m‘ܶo H$moUVo OR>aag òdVmV.
à.5 nwT>rbn¡H$s H$moUVo jma earamVrb Amåb-jma (A°{gS>- 1) nopßgZ Am{U {Q´>pßgZ (Rajyaseva-2021)
~og) g§VwbZ amIVo? (amÁ¶godm nyd©-2015) 2) {Q´>pßgZ Am{U hm¶S´>mo³bmo[aH$ Amåb
1) H°$pëe¶‘ (Ca) 2) gmo{S>¶‘ (Na) 3) hm¶S´>mo³bmo[aH$ Amåb Am{U nopßgZ
3) nmoQ>°{e¶‘ (K) 4) bmoh (Fe) 4) A‘m¶bmopßgZ Am{U nopßgZ
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 3
MPSC
à.10. ~«wZg© J«§Wr ¶m‘ܶo AmT>iVmV. (Group B-2018)
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.14. ............. hr earamVrb gdm©V ‘moR>r J«§Wr AgyZ
1) n³dme¶mÀ¶m g~å¶wH$mogm {nËVag ñÌdVo. (STI 2013)
2) nmoQ>mÀ¶m g~å¶wH$mogm 1) bmbmoËnmXH$ J«§Wr (Salivary glands)
3) AÝZZ{bH$mÀ¶m å¶wH$mogm 2) ¶H¥$V (Liver)
4) B{b¶‘Mr å¶wH$mogm 3) ñdmXþqnS> (Pancrease)
à.11. {nÎm ho ___________Ad`dmV V`ma hmoVo. (Group B-2017) 4) OR>aJ«§Wr (Gastric glands)
1) _yÌqnS> 2) bmiJ«§Wr 3) `H¥$V 4) \w$ß\w$g à.15. earamVrc gdm©V ‘moR>r J«§Wr H$moUVr? (STI 2012)
1) ¶H¥$V J«§Wr (Liver)
à.12. V¥U^jH$m§À¶m VwcZoV ‘m§gm^jH$m§‘ܶo
2) cmimoËnmXH$ J«§Wr (Salivary)
A) Xm§V AUHw$MrXma AgVmV. (Rajyaseva-2016)
3) ñdmXþqnS> (Pancrease)
~) AmVS>o AmIwS> AgVo.
4) OR>a (Gastric)
darc XmoZ {dYmZm§n¡H$s H$moUVo ¶mo½¶ Amho?
1) ’$³V A 2) ’$³V ~ à.16. ‘mZd nmco^mÁ¶m§Vrc goë¶wcmoO (cellulose) nMdw eH$V
3) XmoÝhr A Am{U ~ 4) XmoÝhr ZmhrV Zmhr, H$maU ................ ho {dH$a (enzyme) ˶mÀ¶m
à.13. nMZg§ñWo‘ܶo ‘wI Vo JwXX²dma ¶m ‘mJm©‘ܶo pH ‘ܶo OR>amV (stomach) ZgVo. (PSI 2011)
1) goë¶wcoO (Cellulase)
H$m¶ ~Xb hmoV OmVmo? (Rajyaseva- 2015)
2) noßgrZ (Pepsin)
1) AëH$br-Amåb-AëH$br
3) goë¶wcrZ (Celluline)
2) Amåb-AëH$br-Amåb
4) goë¶wnoO (Cellupase)
3) Amåb-AëH$br
4) AëH$br-Amåb
CÎmao
1) 3 2) 2 3) 1 4) 3 5) 2 6) 1 7) 4 8) 3 9) 3 10) 1
11) 3 12) 3 13) 3 14) 2 15) 1 16) 1 ***
3 àOZZ
(Reproduction)
à. 1. X² { d{d^mOZmgmR>r A{‘~mbm {H$Vr OZH$ no e tMr à. 4. OrdmUw‘Yrc àOZZmMr (Reproduction) gdm©V à^mdr
Amdí¶H$Vm AgVo? (Group-B 2019) nÕVr ............ Amho. (PSI - 2011)
1) VrZ 2) XmoZ 3) EH$ 4) eyݶ 1) ‘wHw$cm¶Z (Budding)
2) nwZOudZ (Regeneration)
à. 2. d¥fU/d¥îU ho gmYmaUV: H$Yr A°S>H$moem‘ܶo
3) X²{d{dI§S>Z (Binary fission)
CVaVmV? (Rajyaseva - 2017)
4) ¶w½‘H$s EH$ÌrH$aU (Gemetic union)
1) ghm‘{hZo
2) OÝ‘mÀ¶m doiog à. 5. ñnm¶amoJm¶amMo àOZZ (Reproduction) Imcrcn¡H$s
3) VrZ ‘{hݶmV OÝ‘mZ§Va .................nÜXVrZo hmoVo. (STI - 2011)
4) {H$emoa AdñWoV 1) emH$s¶ (vegetative)
2) c¢{JH$ (sexual)
à. 3. Imbrbn¡H$s ewH«$mUw{Z{_©VrÀ`m à{H«$`oMm `mo½` KQ>ZmH«$_
3) emH$s¶ Am{U c¢{JH$ (vegetative and sexual)
H$moUVm? (Group-B 2017)
4) emH$s¶ hr Zmhr qH$dm c¢{JH$ hr Zmhr. (neither
1) ñna_°Q>moJmo{Z`m, ñna_°Q>mogmB©Q>, ñna_°Q>rS>, ñn_©
vegetative nor sexual.)
2) ñna_°Q>mogmB©Q>, ñna_°Q>moJmo{Z`m, ñna_°Q>rS>, ñn_©
3) ñna_°Q>mogmB©Q>, ñna_°Q>rS>, ñn_©, ñna_°Q>moJmo{Z`m CÎmao
4) ñna_°Q>moJmo{Z`m, ñna_°Q>mogmB©Q>, ñn_©, ñna_°Q>rS> 1) 3 2) 2 3) 1 4) 3 5) 4
3) H$mbm AmPma 4) MmJmg² amoJ A. amoJr njr Am{U àmUr ¶m§À¶m‘m’©$V ~S>© âbyMm
àgma hmoVmo.
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 7
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
à.42. {dfmUy (ìhm¶ag) ........... AgVmV? ( Rajyaseva à.49. DOTS hm CnMma H$moU˶m é½Um§gmR>r Amho?
2014) 1) nmo{cAmo 2) ES>g² (Asst. 2012)
1) EH$noer¶ Ord 2) noer{^Va{hV noer 3) hon°{Q>{Q>g 4) j¶ (Tuber culosis)
3) ~hÿnoer¶ Ord 4) Anoer¶ Ord
à.50. ’$m¶co[aA{gg (Filariasis) hm amoJ H$moU˶m dJm©‘ܶo
à.43. ""{ndim-Vmn'' (yellow fever) hm amoJ H$em‘wio hmoVmo? ‘moS>Vmo? (Asst. 2011)
(Asst. 2014)
1) àXoe{Zð> amoJ (Endemic diseases)
1) Ama~mo ìhm¶ag/{dfmUw 2) amãS>mo ìhm¶ag/{dfmUw
2) ì¶mnH$ amoJ (Epidemic diseases)
3) [aHo$Q²>grAm
4) øw‘Z B‘wZmo S>o’$sgrE§gr ìhm¶ag/{dfmU
3) gmd©Xo{eH$ amoJ (Pandemic dieases)
4) g§H«$m‘H$ amoJ (Communicable diseases)
à.44. J±{~¶Z VmnmMo à‘wI bjU Imbrbn¡H$s H$moUVo?
1) S>moHo$XþIr (Headache) (STI 2013) à.51. ‘co[a¶m amoJ (Disease) ............. ‘wio hmoVmo.
2) hJdU (Dysentery) 3) S>m¶[a¶m (Diarrhoea) 1) ßcmP‘mo{S>¶‘ 2) ßc°Zo[a¶m (PSI-2011)
4) {ZÐmZme (Insomnia)
3) ’$m¶co[a¶m 4) Am°ao{c¶m
à.45. H$moUVm {dfmUy Vm|S>mX²dmao àdoe H$ê$Z MoVmg§ñWoda
(nervous system) n[aUm‘ H$aVmo. (PSI 2013)
1) {hnQ>m¶Q>g ìhm¶ag 2) nmo{cAmo ìhm¶ag
3) EM Am¶ ìhr ìhm¶ag 4) A±ÝQ>rìhm¶ag
CÎmao
1) 2 2) 2 3) 4 4) 4 5) 2 6) 1 7) 1 8) 3 9) 1 10) 2 11) #
12) 2 13) 1 14) 2 15) 1 16) 1 17) 2 18) 3 19) 1 20) 1 21) 1 22) 3
23)1 24) 3 25) 4 26) 3 27) 4 28) 4 29) 1 30) 1 31) 1 32) 1 33) 3
34) 1 35) 4 36) 1 37) 3 38) 1 39) 2 40) 3 41) 1 42) 4 43) 1 44) 1
45) 2 46) 4 47) 2 48) 1 49) 4 50) 1 51) 1 **
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 9
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
10 noer-gOrdmMo EH$H$
(Cell - Unit of Life)
à.1. Imbrbn¡H$s H$moU˶m noer KQ>H$m ^modVr nQ>b (AmdaU) à. 6. "noer' (Cell) ho Zmd H$moU˶m emókmZo àW‘ dmnamV
ZgVo? (Rajyaseva-2021) AmUco? (STI-2012)
1) ³bmoamoßbmñQ> 2) am¶~moPmo‘ 1) OJXre M§Ð ~mog 2) H°${‘cmo JmoëJr
3) ‘m¶Q>moH$m°pÝS´>¶m 4) bm¶gmoPmo‘ 3) am°~Q>© hþH$ 4) am°~Q>© ~«mD$Z
à. 2. H$mo{eH$m§Mo (Cell) gd©àW‘ dU©Z H$moUr Ho$bo? à. 7. noer ‘Yrc .................. Zm noetMo D$Om© H|$Ð
1) b°‘mH©$ 2) ñídmZ(Rajyaseva-2020) åhUVmV. (STI 2011)
3) am°~Q>© hþH$ 4) éS>m°ë’$ {daMm¡ 1) h[aVcdH$ (Green plastids)
2) V§VyH${UH$m (Mitochondria)
à.3. dZñnVr noerV ..................{R>H$mUr à{WZo V¶ma
hmoʶmMr {H«$¶m hmoVo. (Clerk Main 2017)
3) am¶~moPmoåg (Ribosomes)
(8) Jm°ëJr ~m°{S>O (4) ‘m¶Q>moH$m°{S>¶m à. 8. àH$me g§ícofU (Photosynthesis) {H«$¶oV h[aV dZñnVr
à. 4. ‘mZdr earamVrb gdm©V bm§~ noer H$moUVr? gm¡a D$O}Mo (Solar energy) énm§Va ............ D$O}V
1) A§S>noer (Ovum)(Asst-2013)
H$aVmV. (PSI 2011)
1) ¶m§{ÌH$ (Mechanical) 2) amgm¶{ZH$ (Chemical)
2) ‘oXnoer (Fat cell)
3) AUw (Atomic) 4) {dÚwV (Electric)
3) ewH«$noer (Sperm) 4) MoVmnoer (Nerve cell)
à. 5. A§S>o nmʶm‘ܶo R>odbo AgVm ’w$JVo, nU Oa Vo ‘rR>mÀ¶m à. 9. Añnï> H|$ÐH$¶w³V noer (Prokaryotic cells) ----
nmʶmV R>odbo Va ˶mMo AmHw§$MZ hmoVo. ho Imbrbn¡H$s ‘ܶo AmT>iVmV. (PSI-2011)
1) A{‘~m (Amoeba) 2) OrdmUy (Bacteria)
Hw$R>ë¶m JwUY‘m©‘wio hmoVo? (Asst 2013)
3) Ocì¶mc (Hydra) 4) cmc noer (Red-cells)
1) namgaU (Osmosis)
2) n¥îR>VmU (Surface tension) CÎmao
3) AndV©Zm§H$ (Refractive index) 1) 2 2) 3 3) 2 4) 4 5) 1
4) àdm{hVm (Viscosity) 6) 3 7) 2 8) 2 9) 2 ***
à.17 Imcrcn¡H$s H$moUVm {nï>‘¶ nXmW© S>m¶g°H¡$amBS>? {dYmZmMo ¶mo½¶ ñnîQ>rH$aU Zmhr.
1) ½cwH$moO 2) ’«$³Q>moO (Rajyaseva 2016)
4) n[hbo {dYmZ ~amo~a na§Vw Xþgao MwH$
CÎmao
1) 2 2) 1 3) 3 4) 4 5) 3 6) 3 7) 1 8) 2 9) 3 10) 1 11) 4
12) 3 13) 2 14) 2 15) 2 16) 1 17) 3 18) 4 19) 2 20) 1 21) 2 22) 1
23) 4 24) 3 25) 2 26) 4 27) 3 28) 1 29) 2 30) 3 31) 1 32) 3 33) 2
12 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
13 S>r.EZ.E. Am{U Ama.EZ.E.
(DNA & RNA)
à.1. ¶wH$° arAm°Q>rH$ (eukaryotic) noet g§X^m©V JwUgyÌ OZwH$s¶ à. 3. 1948 gmbr, Pr¶m ‘oO ‘YyZ àW‘M Q´>mÝñnmoPm°Zg² emoYyZ
gm{h˶ DNA g§~§{YV Imbrb {dYmZm§Mm {dMma H$am. H$mT>ʶmMo lo¶ ---- ¶m§Zm OmVo.
(Rajyaseva-2021) (Group-C 2019)
a) ¶wH°$arAm°Q>rH$ (eukaryotic) noerVrb JwUgwÌm§‘ܶo 1) ~m~m©am ‘°H$³brÝQ>m°H$ 2) Ho$ar å¶y{bg
OrZ gm{h˶ (DNA) gmo~V ""hrñQ>moZ'' bKw à{WZo 3) ñQ>°Ýbo H$mohoZ 4) h~©Q>© ~m°Q>a
g§b{¾V AgVmV. à.4 ¶mo½¶ n¶m©¶ {ZdS>m. (Group-B 2018)
b) ¶m à{WZm§‘ܶo AmaOoZrZ d bm¶grZ ¶m ‘yb^yV
à{WZmMr gmIir H$moU˶m AW©hrZ H$moS>m°Z‘wio VwQ>Vo?
A{‘Zmo AmåbmMm OmñV à‘mUmV gh^mJ AgVmo.
1) UAA, UGA, UGC 2) UAG, CGA, AGC
c) ¶m à{WZm§‘ܶo Q´>moßQ>mo’°$Z ¶m ‘yb^yV AmåbmMm A^md
3) UGA, UAA, UAG 4) CGS, UAA, UGA
AgVmo.
Imbrbn¡H$s ¶mo½¶ n¶m©¶m§Mr {ZdS> H$am : à. 5. S>rEZE (DNA) ‘ܶo Wm¶‘rZ hm Zoh‘r Hw$R>ë¶m A‘m¶Zmo
1) ’$º$ n{hbo {dYmZ ~amo~a Amho. A°{gS>er OmoS>r ~Z{dVmo?(Rajyaseva 2014)
2) darb VrÝhr {dYmZo ~amo~a AmhoV. 1) A°S>oZm¶rZ 2) ñnm¶Q>mogrZ
3) ’$º$ n{hbo d Xþgao {dYmZ ~amo~a Amho na§Vy 3) ½dmZrZ 4) Wm¶‘rZ
Vrgao MyH$ Amho. à. 6. à{WZm§À¶m {Z{‘©VrV Hw$R>ë¶m (RNA) Mo ‘hËdmMo H$m¶©
4) ’$º$ Vrgao {dYmZo ~amo~a Amho. Amho? (Rajyaseva 2014)
à. 2. S>rAm°³gam¶~moݶyp³bB©H$ A°{gS> DNA d am¶~moݶy{³b- 1) m RNA 2) t RNA
B©H$ A°{gS> RNA ¶mVrb ‘wb^yV ’$aH$ Imbrb à‘mUo 3) i RNA 4) r RNA
Amho. (Group-C 2019)
1) eH©$aoMm d Zm¶Q´>moOZMm ~ogMm (jma) àH$ma
2) eH©$aoMm d ’$m°ñnmo[aH$ AmåbmMm àH$ma
3) (jma) Zm¶Q´>moOZ ~ogMm àH$ma Am{U ’$m°ñ’$mo[aH$
CÎmao
AmåbmMm àH$ma
4) eH©$aoMm àH$ma, (jma) Zm¶Q´>moOZ d ~ogMm àH$ma
1) 2 2) 4 3) 1 4) 3 5) 1
Am{U ˶mVrb Ym½¶m§Mr g§»¶m (EH$ dm XmoZ) 6) 1 ***
14 AZwd§{eH$Vm
(Genetics)
à.1 S>moù¶mMm a§J nm§T>è¶m AgUmè¶m S´>mgmo{’$bmÀ¶m ‘mXrMm, 1) A, ~ Am{U S> 2) A, ~ Am{U H$
S>moù¶mMm a§J bmb AgUmè¶m S´>mgmo{’$bmÀ¶m Zam ~amo~a 3) A, H$ Am{U S> 4) darb gd©
g§H$aU Pmbo Va ˶m§À¶m n{hë¶m {nT>rVrb gd© ‘mXr à.3. {J«Jmoa ‘|S>b ¶m§Zm OZwH$emñÌmMo OZH$ Ago g§~moYbo
S´>mgmo{’$bm§À¶m S>moù¶mMm a§J H$moUVm Agob? OmVo, H$maU ˶m§Zr àW‘ AZwd§{eH$VoMm {gX²Ym§V ‘m§S>bm.
(Rajyaseva- 2022) ˶m§Mo à¶moJemioVrb g§emoYZ gm‘J«r H$moUVr hmoVr?
1) nm§T>am (Rajyaseva- 2018)
2) bmb 1) ’«w$Q> âbm¶ (’$i ‘mer) 2) ~«oS> ‘moëS> (~waer)
3$) bmb Am{U nm§T>am ¶m§Mo {‘lU 3) dQ>mʶmMo PmS>> 4) aogwg ‘mH$S>
4) bmb Am{U {Zim ¶m§Mo {‘lU à. 4. Imbrbn¡H$s H$moUVm JwUgwÌr¶ AmOma X-JwUgwÌm‘wio
à.2 Imbrbn¡ H $s H$mo U Vr Wo a rO qH$dm {gX² Y m§ V OrdZ hmoVmo? (STI-2016)
CËH«$m§Vrer g§~§YrV AmhoV? (Rajyaseva- 2018) 1) JbJ§S> 2) J«odg²
A) Z¡g{J©H$ {ZdS>rMm {gX²Ym§V 3) a§JA§YËd 4) hmer‘moQ>mo AmOma
~) CËn[adV©Z CËH«$m§VrMm {gX²Ym§V
H$) dmagm dU© JwUY‘© {gX²Ym§V
S>) {d¶moJ {gX²Ym§V CÎmao
n¶m©¶r CËVao 1) 2 2) 2 3) 3 4) 3
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 13
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
15 noer MH«$ d noer {d^mOZ
(Cell Cycle and Cell Division)
4. {‘Amo{ggÀ¶m Q>ß߶m§Mo ¶mo½¶ H«$‘ H$moUVm Amho? (Gr. B & C Pre.-2023) CÎma 1) 3
(1) boßQ>moQ>rZ, n°MmBQ>rZ, {PJmoQ>rZ, {S>ßbmo{Q>Z, S>m¶{H$Zo{gg (2) boßQ>moQ>rZ, S>m¶{H$Zo{gg, n°MrQ>rZ, {S>ßbmoQ>rZ, {PJmoQ>rZ
(3) boßQ>moQ>rZ, {PJmoQ>rZ, n°MrQ>rZ, {S>ßbmo{Q>Z, S>m¶{H$Zo{gg (4) S>m¶{H$Zo{gg, {S>ßbmo{Q>Z, n°MmBQ>rZ, {PJmoQ>rZ, boßQ>moQ>rZ
16 O¡dV§ÌkmZ d Cn¶moOZ
(Biotechnology & application)
à. 1. H$mo U ˶m OZw H $s¶ énm§ V [aV nrH$m‘ܶo OZw H $s¶ à.3. gܶm BÝgw{cZ (insulin) ho Am¡fY H$‘r qH$‘VrV {‘iVo
A{^¶m§{^H$s V§ÌmZo A OrdZgËËd {Z‘m©U H$aUmar VrZ Amho. ˶mMo H$maU åhUOo (Asst 2011)
OZwHo$ KmVbr AmhoV? (Group-C 2019) 1) OZwH$s¶ n[ad{V©V OrdmUy Vo V¶ma H$aVmV.
1) H$ë¶mU gmoZm Jhÿ 2) ¶oWo OrdmU§yZm {Xco OmUmao AÞ A{Ve¶ ñdñV
2) ‘YwZ Ádmar Amho.
3) g§H$arV ~mOar 3) {H$ÊdZmMr à{H«$¶m A{Ve¶ doJdmZ AgVo.
4) gwdU© Vm§Xþi
4) {H$ÊdZ H$aʶmMr Or g§¶Ìo dmnacr OmVmV Vr
à.2. qcJn[ad{V©V Vm§Xi
þ Omo ""gmoZao r Vm§Xi
ÿ '' åhUyZhr AmoiIcm dfm©Zwdf© {Q>H$VmV.
OmVmo, ˶mg ‘w»¶Ëdo H$m¶ AgVo? (Asst 2015)
1) A°ÝWmogm¶ZrZ 2) {~Q>m-H°$amoQ>rZ CÎmao
3) A½cyQ>rZrZ 4) {h‘monm°B{Q>Z 1) 4 2) 2 3) 1
17 O¡d{d{dYVm
(Biodiversity)
à.1. Q>o³PmoZm°‘r ¶m g§koMm OZH$ ----. (Gr-B Main 2023) (4) g¥ï>r à g§K à dJ© à Am°S>©a à Hw$i à OmV
(a) A°[añQ>m°Q>b (b) {b{Z¶g à àOmVr
(c) E.nr.H$°S>mob (d) ßboQ>mo
à.4. H$mo U ˶m ~w a er‘ܶo OñV (Zinc) àʶ gm‘mݶ
n¶m©¶r CÎmao : dmT>rH$[aVm d ~rH$h (Spore) {Z{‘©VrgmR>r Amdí¶H$
(1) ’$º$ (a) (2) ’$º$ (a) Am{U (b) AgVo. (Clerk Main-2021)
(3) ’$º$ (c) (4) ’$º$ (d) (1) APmoQ>mo~°³Q>a (2) A°ñnaOrcg Zm¶Oa
à.2. ìhm¶am°BS²g Imbrbn¡H$s H$moU˶m VrZ {deof JwUY‘m©Ûmao (3) noZrgrcr¶‘ (4) å¶wH$a
AmoiIë¶m OmVmV? (Rajyaseva-2022)
à.5. A‘r~m hm àmoQ>moPwAZ àmUr Amho H$maU?(Group B 2021)
(a) {dfmUwnojm AmH$mamZo ~aoM bhmZ AgUo
A. EH$noer¶ àmUr Á¶m‘ܶo CVr Am{U Ad¶d ZmhrV.
(b) JmobmH$ma am¶~moݶwŠbrH$ A°grS> (RNA) aoUw Zo ~Zbobo
~. gd© àmʶm‘ܶo àmMrZ d gm‘mݶ àmUr.
(c) RNA aoUw àWrZ (àmoQ>rZ) AmdaUmZo AmÀN>m{XV AgUo
H$. N>ÙnmXmMm dmna hmbMmbrgmR>r H$aVmo.
(d ) nmXn noer (dZñnVr noer) g§H«${‘V H$aUo
S>. A§Jmdahr {N>Ðo Agbobm àmUr
n¶m©¶r CÎmao : darbn¡H$s H$moUVo {dYmZ/{dYmZo ~amo~a Amho/AmhoV?
(1) (a), (b), (d) (2) (a), (b), (c)
(1) ’$º$ A (2) ’$º$ A Am{U H$
(3) (a), (c), (d) (4) (b), (c), (d)
(3) A, ~, H$ (4) ’$º$ H$ Am{U S>
à.3. àmUrdJuH$aUmgmR>r Imbrbn¡H$s H$moUVr nm¶ar dmnabr à.6. Imbrbn¡H$s H$moUVr OmoS>r/OmoS>çm dݶàmʶm§Mr Zmdo
OmVo ? (Rajyaseva-2022)
Am{U d¡km{ZH$ Zmdo ¶m g§X^m©V ~amo~a Amho/AmhoV?
(1) àOmVr à OmV à Am°S>©a à dJ© à Hw$i> à (Group B 2021)
g§K à g¥ï>r A. Am{e¶m¶r qgh - n¡ÝWoam {bAmo nagrH$m
(2) g¥ï>r à OmV à Am°S>©a à àOmVr à g§K à ~. nÅ>oar dmK - n¡ÝWoam Q>m¶J«rg
dJ© à Hw$i
(3) OmV à àOmVr à g§K à dJ© à Am°S>©a à H$. ^maVr¶ J|oS>m - am¶Zmo{gg ¶w{ZH$moaZrg
Hw$i à g¥ï>r S> . Wm‘rZ h[aU - gad²g B©bXr
14 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC n¶m©¶r CÎmao
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
1) A, S> 2) A, ~, H$
(1) ’$º$ Am{U H$ (2) ’$º$ Am{U 3) gd© 4) EH$hr Zmhr
(3) ’$º$ A Am{U H$ (4) darbn¡H$s gd© à.14. OmoS>çm cmdm. (STI-2016)
à.7. AmYw { ZH$ ¶mo O Zo Z w g ma dJuH$aUmMo nmM qH$JS>‘ A) hmocmoQ>mB©n i) Á¶m doir Zm°‘oZ³coMac Q>mB©n
Imbrbà‘mUo (Group-B 2020) hadVmo
A) àmo{Q>ñQ>m, ’§$Om¶, ‘°‘obr¶m, A°ZobrS>m, ßbm§Q>r ~) c°³Q>moQ>mB©n ii) ‘yi Zm°‘oZ³coMac Q>mB©n
~) ‘moZoam, àmo{Q>ñQ>m, ’§$Om¶, ßbm§Q>r A°{Z‘obr¶m H$) {ZAmoQ>mB©n iii) Á¶mdoir hmocmoQ>mB©n hadVmo
H) àmo{Q>ñQ>m, ’§$Om¶, ßbm§Q>r, nmoar’o$am, A°{Z‘obr¶m> S>) Am¶gmoQ>mB©n iv) hmocmoQ>mB©nMm Sy>ßcrHo$Q>
S>) ‘moZoam, ’§$Om¶, ‘°‘obr¶m, ßbm§Q>r, A°{Z‘obr¶m A ~ H$ S>
darbn¡H$s H$moUVm n¶m©¶ ~amo~a Amho? 1) ii iii i iv
1) ’$³V H$ 2) ’$³V ~ 2) iii ii i iv
1) ’$³V A 2) ’$³V S> 3) iv iii i ii
à.8. Imbrbn¡H$s H$moU˶m amoJm‘wio PmS>mÀ¶m nmZmVrb 4) ii iii iv i
h[aVÐì¶o Zï> hmoD$Z PmS>mMr nmZo AmHw§$MZ nmdVmV? à.15. Am{XOrdm§À¶m Imcrcn¡H$s H$moU˶m dJm©Mm ~¥hX²H|$ÐH$
1) ‘moP°{¶H$ {S>grO Am°’$ Q>mo~°H$mo (Group-B 2020) Am{U gyú‘H|$ÐH$ ¶m§Mo ApñVËd Amho. (STI-2016)
2) gm¶Q´>g H±$H$a 1) H$em{^H$s (âcmOocmQ>m) 2) N>åXnmXr (gmaH$moS>rZm)
3) ñ‘Q> Am°’$ Odma> 3) ~rOmUwYmar (ñnmoamoPmoAm) 4) amo‘H$s (gr{cAmQ>m)
4) am¶Pmo³Q>mo{Z¶m
à.16. ‘co[a¶mg H$maUr^yV R>aUmè¶m ßcmO‘mo{S>¶‘Mm .......
à. 9. å¶yH$moaoëg ¶m H$dH$dJu¶ dZñnVtZm ............ Ago ’$m¶bm ‘ܶo g‘mdoe Amho. (PSI-2016)
åhUyZ AmoiIVmV. (Group-C-2018) 1) AmW«m}nmoS>m 2) A°{Z{cS>m
1) ãb°H$ ‘moëS>g 2) ãby ‘moëS>g 3) ßc°Q>rhoc{‘ÝWg 4) àmoQ>moPwAm
3) J«rZ ‘moëS>g 4) ¶bmo ‘moëS>g à.17. Imcrcn¡H$s H$moUVm J«wn "S>çwAc ßcmÝQ>' åhUyZ
à.10. noer hm gOrdm§Mm ‘yc^yV KQ>H$ Amho, ømcm---- AmoiIcm OmVmo? (PSI-2016)
AndmX Amho. (Clerk Main 2018) 1) e¡dmi 2) cm¶Ho$Ýg²
(1) A{‘~m (2) ìhm¶agog 3) A°ÝOrAmoñn‘©g² 4) H$dH$
(3) n°am‘o{g¶‘ (4) Acy~yJmo à.18. {ÛnmX Zm‘nÜXVrÀ¶m {Z¶‘mdcrà‘mUo Imcrc H$moUVr
à.11. XmoZ Zmdo (~m¶Zmo{‘Ab) XoʶmMr dJuH$aU nX²YVr nÜXVr MwH$sMr Amho? (STI-2014)
H$moUr gyM{dbr? (Rajyaseva-2018) 1) {ÛnmX Zm‘ {VaHo$ ‘wÐmjam à‘mUo {chVmV.
1) H°$amobg {bZm¶g 2) ~|W‘ Am{U hþH$a 2) OmVrdmMH$Zm‘ d OmVrdJ©Zm‘ øm XmoÝhr Zm‘m§Mr
3) {WAmo’«$mñQ>g 4) h{MZgZ gwédmV ‘moR>çm {cnrÀ¶m AjamZo H$aVmV.
3) OmVrdmMH$Zm‘mZ§Va OmVrdJ©Z‘ ¶oVo.
à.12. Am°Q>moQ´>mâg Ago OrdmUy AmhoV H$s Oo (Clerk main
4) {ÛnmXZm‘ nÜXVrV OmVrdJ©Zm‘ {ZandmX Agmdo.
2017)
(1) AÞmgmR>r Xþgè¶mda Adb§~yZ AgVmV à.19. Q>°³gmZm°‘r hm eãX H$moUr {Xcr? (Asst-2014)
(2) Vo ñdV… AÞ V¶ma H$aVmV 1) h°Ho$c 2) crZr¶g
(3) Vo ‘mVrVrb O§Vw ImVmV 3) A°[añQ>m°Q>c 4) {S>H°$ÝS>moc
(4) Vo JdV ImVmV à.20. n¥Ïdrda ApñVËdmV Agcoë¶m gOrdm§‘Yrc {d{dYVm
à.13. Imcrcn¡H$s H$moUVr dm³¶o ~amo~a AmhoV? (STI-2016) åhUOo........ (PSI-2012)
A)~waer noQ´>mocMo {dKQ>Z H$aʶmg H$maUr^yV AgVo. 1) O¡d{d{dYVm (Bio-diversity)
~) gyú‘Ord YmVwMo {dKQ>Z H$é$ eH$VmV. 2) Ordemó (Biology)
H$) {OdmUy d ~waer ßb°ñQ>rH$Mo {dKQ>Z H$aUmao KQ>H$ 3) O¡d V§ÌkmZ (Biotechnology)
AmhoV. 4) O¡d agm¶Zemó (Biochemistry)
S>) {OdmUy gm¢§X¶© àgmYZm§Mo {dKQ>Z H$é$ eH$V ZmhrV.
CÎmao
1) 3 2) 1 3) 4 4) 2 5) 3 6) 4 7) 2 8) 1 9) 1 10) 2
11) 1 12) 2 13) 2 14) 1 15) 4 16) 4 17) 2 18) 2 19) 4 20) 1
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 15
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
18 dZñnVtMo dJuH$aU
(Classification of Plants)
à.1. dZñnVr JQ>mMo ¶mo½¶ CXmhaU OmoS>r Owidm. à.7. dZñnVrMr Z¡g{J©H$ dJuH$aU nÕVr H$moUr emoYyZ
(Gr-C Main-2023) H$mT>br? (Group B 2021)
dZñnVr JQ> CXmhaU (1) {WAmo’«$mñQ> (2) ~|W‘ d hþH$a
(a) e¡dmi (i) gm¶H$mg (3) H$mb© {VZm¶g (4) Or. E‘. pñ‘W
(b) ~«m¶mo’$m¶Q>m (ii) bm¶H$monmo{S>¶‘ à.8. Imbrbn¡H$s H$moUVm dZñnVr g‘yh g¥ï>rVrb C^¶Ma
(c) Q>o[aS>mo’$m¶Q>m (iii) ’$Zo[a¶m dZñnVr åhUyZ AmoiIbm OmVmo? (Group C 2021)
(d) AZmd¥Îm~rO (iv) ³b°{‘S>mo‘moZmg (1) Q>o[aS>mo’$mB©Q²>g (2) ~«m¶mo’$mB©Q²>g
(1) (a)-(i), (b)-(ii), (c)-(iii), (d)-(iv) (3) {OåZmoñn‘©g (4) E§OrAmoñn‘©g
(2) (a)-(ii), (b)-(iv), (c)-(i), (d)-(iii)
à.9. e¡dmb Am{U ~waerMm g‘mdoe Imbrbn¡H$s H$moU˶m
(3) (a)-(iv), (b)-(iii), (c)-(ii), (d)-(i) JQ>mV hmoVmo? (Group-B 2020)
(4) (a)-(iii), (b)-(i), (c)-(iv), (d)-(ii) 1) {OåZmoñnåg© 2) W°bmo’$mBQ²>g
à.2. e¡dmi JQ> d ˶m§À¶mVrb a§JÐì¶mÀ¶m OmoS>çm bmdm. 3) A±{OAmoñnåg©> 4) $~«m¶mo’$mBQ²>g
(Gr-B Main-2023) à.10. Imcrcn¡H$s H$moUVo e¡dmi "AJma' ZmdmÀ¶m nXmWm©Mo
e¡dmi JQ>a§JÐì¶ ì¶mdgm{¶H$ CËnmXZmH$[aVm dmnaVmV?
A. ³bmoamo{’$gr i. ³bmoamo{’$b E d ~r (Clerk Main 2019)
~. ’o$Amo’$m¶gr ii. ’$m¶H$moE[aW«rZ (1) h[aV e¡dmi (2) cmc e¡dmi
H$. èhmoS>mo’$m¶gr iii. â¶wH$moPmZ{WZ (3) ~«mCZ e¡dmi (4) darcn¡H$s H$moUVohr Zmhr.
S>. H«$m¶gmo’$m¶gr iv. ’$m¶H$moH$m¶{gZ
A ~ H$ S> à.11. ~«m¶mo’$m¶Q>m ---- ¶m ~m~VrV Q>o[aS>mo’$m¶Q>m nojm doJio
(1) ii i iv iii
AgVmV? (Group-C 2019)
(2) i iii ii iv 1) dm{hZr¶wº$ 2) ~rOo
(3) iii iv i ii 3) {~Ja-dm{hZr¶wº$ 4) {~OwH$Ymar
(4) iv ii iii i à.12. dZñnVr dJuH$aUmMr Z¡gJuH$ nÕV H$moUr ‘m§S>br?
à.3. Imbrbn¡H$s H$moUVo {dYmZ / {dYmZo ~amo~a Amho/ 1) E§Oba Am{U à°ÝQ>b 2) ~oñgr (Group-C 2019)
AmhoV ? (Gr-B Main-2023) 3) ~ZoW‘ Am{U hþH$a 4) Vº$mO°Z
A. P{‘¶m - Am°S>©a gm¶H°$S>oëg² ‘ܶo Amho. à.13. Imbrbn¡H$s H$moU˶m dZñnVr JQ>m‘ܶo g§dhZr g§ñWm,
~. nm¶Zg - Am°S>©a H$moZr’o$aëg ‘ܶo Amho. [~OmUy {Z{‘©Vr AgVo na§Vw ~rOo ZgVmV.
H$. Q>°³gg - Am°S>©a {ZQ>oëg² ‘ܶo Amho. (Group-B 2018)
S>. WwOm - Am°S>©a Q>o[aS>moñna‘oëg² ‘ܶo Amho. 1) ~«m¶mo’$m¶Q>m 2) Q>oarS>mo’$m¶Q>m
(1) {dYmZ S> ~amo~a Amho. 3) AZmd¥ËV~rOr 4) Amd¥ËV~rOr
(2) {dYmZo A Am{U H$ ~amo~a AmhoV.
(3) {dYmZo A Am{U ~ ~amo~a AmhoV. à.14. ZoMo ____________ `m JQ>mV `oVmV. (Group-B 2017)
1) ~«m`mo\$m`Q>m 2) OråZmoñn_©g²
(4) {dYmZo H$ Am{U S> ~amo~a AmhoV.
3) Q>o[aS>mo\$m`Q>m 4) A±{OAmoñn_©g²
à.4. MwH$sMr OmoS>r emoYm. (amÁ¶godm nyd©-2023)
(1) b°{~¶Q>r-b°{‘Egr (2) nm‘r AaoHo$gr à.15. bm¶Ho$ZÀ¶m g§X^m©V Imbrbn¡H$s H$moUVo {ddaU ~amo~a
(3) H$ånmo{gQ>r-³ë¶w{gEgr (4)A‘~obr’o$ar A°{nEgr Amho? (Rajyaseva 2017)
1) e¡dmb AmЩVm d I{ZO KQ>H$m§Mo emofU H$ê$Z
à.5. e¡dmi dJuH$aUm‘ܶo "{H$Q>mo’$moaoëg' hm JQ> Imbrb- H$dH$mg CnbãY H$ê$Z XoVmV Am{U àH$me g§íbofU
n¡H$s H$moU˶m dJm©‘ܶo ¶oVmo? (Gr-B & C Pre-2023) H$ê$Z AÝZmMo emofU H$aVmV.
(1) ³bmoamo’$m¶Q>m (2) H°$amo’$m¶Q>m 2) H$dH$ AmЩVm d I{ZOm§Mo emofU H$ê$Z e¡dmbmg
(3) gm¶Zmo’$m¶Q>m (4) èhmoS>mo’$m¶Q>m CnbãY H$ê$Z XoVmV d e¡dmb àH$me g§íbofU H$ê$Z
à.6. Zm¶Q´>moOZ pñWa H$aʶmgmR>r Imbrbn¡H$s H$moUVo e¡dmio AÝZ V¶ma H$aVmV
OmñVrV OmñV Cn¶moJr Amho? (Gr-B & C Pre-2023) 3) ˶m§À¶m ‘ܶo ’°$H$ëQ>oQ>rìh å¶wÀ¶wA°brP‘ AgVo.
(1) ³bmoamo’$m¶gr (2) ‘r³Pmo’$m¶gr 4) bm¶Ho$Z ‘ܶo Mm§Jë¶m àH$mao {dH${gV AgUmè¶m
(3) èhmoS>mo’$m¶gr (4) ’$s¶mo’$m¶gr ñQ>rb D$Vr AmЩVm emofyZ KoVmV.
16 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.16. Amd¥Îm~rOr dZñnVrdJm©‘Yrb gdm©V bhmZ dZñnVr à.22 Imbrb H$moUVr e¡dmb nmʶmV ¶oVo d ˶mbm ’w$bo ¶oV
......... (Excise-2017) ZmhrV. (STI-2012)
1) dmoë’$s¶m 2) ìh°{bgZo[a¶m 1) å¶wH$a 2) noZrgrbr¶‘
3) hm¶S´>rbm 4) BH$m°{Z©¶m 3) ñnm¶amoJm¶am 4) hobrq‘Wg
à.17 Imbrbn¡H$s H$moUVm J«wn "S>çwAb ßbmÝQ>' åhUyZ à.23 ñnm¶amoJm¶am ...... eodmi (algae) Amho.(STI-2011)
AmoiIbm OmVmo? (STI-2016) 1) Zrc-h[aV (Blue green) 2) h[aV (Green)
1) e¡dmi 2) bm¶Ho$Ýg 3) cmc (Red) 4) a§J{hZ (Colourless)
3) A°ÝOrAmoñn‘©g² 4) H$dH$
à.24 gy¶©’y$c hr ............. dZñnVr Amho. (STI-2011)
à.18 Am¶³ca (1813) à‘mUo ~«m¶mo’$m¶Q>m {d^mJ Hw$R>ë¶m 1) AZmd¥ËV~rOr (Gymnospermae)
^mJmV Amho? (PSI 2016) 2) EH$~rOnÌr (Monocotyledonous)
1) ³cmg hrnoQ>rgr Am{U ‘gm¶ 3) ZMmoX²{^Xr
2) ³cmg hrnoQ>rgr Am{U A°ÝWmogramoQ>r 4) X²{d~rOnÌr (Dicotyledonous)
3) ³cmg hrnoQ>rgr ’$³V
à.25 Imcrcn¡ H $s H$mo U Vr dZñnVr, Q>o [ aS>mo ’ $m¶Q>m
4) ³cmg A°ÝWmogramoQ>r Am{U ‘gm¶
(Pteridophyta) ¶m g§dhZr dZñnVr dJm©V ¶oV Zmhr?
à.19 dZñnVremómMr n{hcr OmJ{VH$ n[afX .......¶oWo 1) {’$crgrZr 2) ‘wgr (PSI-2011)
^acr. (PSI-2016) 3) cm¶H$monmo{S>¶‘ 4) B{³dgo{Q>Zr
1) co{ZZJ«mS>-1837 2) n°[ag-1867 à.26. dZñnVr {ÛZm‘nÕVr H$moU˶m dZñnVr emókmZo gwé
3) A‘mo[aH$m-1930 4) pìhEÝZm-1867 Ho$br. (ASO-2011)
à.20 dZñnVr dJuH$aUmMr Z¡g{J©H$ JwUm§da AmYm[aV gdm©V 1) ~ogo 2) ~|W‘ Am{U hþH$a
Mm§Jcr Am{U cmoH${චnÜXVr Imcrcn¡H$s H$moUr emoYZw 3) H$mc©g² {cZm¶g 4) {WAmo’«$mñQ>g²
H$mT>cr? (PSI-2014)
CÎmao
1) ~oZW‘ Am{U hþH$a 2) Ho$amocg {cZr¶g 1) 3 2) 2 3) 3 4) 3 5) 1
3) A°S>m°ë’$ E§Oca 4) Mmëg© ~oñgr 6) 2 7) 2 8) 2 9) 2 10) 2
à.21 dZñnVr dJuH$aUmVrc Imcrcn¡H$s nm¶m^yV KQ>H$ 11) 3 12) 3 13) 2 14) 3 15) 2
H$moUVm? (PSI-2014) 16) 1 17) 2 18) 1 19) 2 20) 1
1) OrZg 2) Hw$i 21) 4 22) 3 23) 2 24) 4 25) 2
3) Am°S>©a 4) ñnrerO 26) 3 ***
19 àmʶm§Mo dJuH$aU
(Classification of Animals)
à.1. Imbrbn¡H$s H$moU˶m OmVrÀ¶m àmʶmV Iwbr à.3. AmWm}nmoS>m OmVr¶ àmʶm§Mo {d{eîQ> JwUY‘© H$moUVo AmhoV?
aº$m{^gaU àUmbr Amho? (Gr-C Main-2023) A. gdm©V ‘moR>r ’$mBb‘ (Gr-B Main-2023)
(1) AmW«m}nmoS>m (2) A°Zo{bS>m ~. ñHo $ bo Q > Z {M{Q> Z Zo PmH$bo b o Amho
(3) gm¶³bmoñQ>mo‘mQ>m (4) B‘ëeZ H$. I§{S>V eara S>. {Ûnjr¶ g‘{‘Vr eara
à.2. Imbrb OmoS>çm Owidm : (Gr-C Main-2023) (1) ’$º$ A (2) ’$º$ A d ~
gñVZ àmʶm§Mo àH$ma CXmhaU (3) ’$º$ A, ~ Am{U H$ (4) A, ~, H$ d S>
(a) W¡br Agbobo gñVZ àmUr (i) ~«°S>rng à.4. Jm§Sy>imMo {Zd©hZ H$aUmao Ad¶d (Gr-B Main-2023)
(b) CS>Umam gñVZ àmUr (ii) ‘°H«$mong A. n°amnmo{S>¶‘ ~. àmo½bm°{Q>S²>g
(c) XmV Zgbobm gñVZ àmUr (iii) ‘Zrg H$. goQ>m¶ S>. ñ¶yS>monmo{S>¶m
(d) ‘w§Jr ImUmao gñVZ àmUr (iv) Q>oamong (1) ’$º$ A Am{U ~ (2) ’$º$ H$
n¶m©¶r CÎmao : (3) ’$º$ A Am{U S> (4) ’$º$ ~ Am{U S>
(1) (a)-(ii), (b)-(iv), (c)-(i), (d)-(iii)
à.5. An¥ð>d§er àmʶm§Mm Xþgam gdm©V ‘moR>m JQ> H$moUVm?
(2) (a)-(i), (b)-(ii), (c)-(ii), (d)-(iv)
(Gr-B Main-2023)
(3) (a)-(iii), (b)-(iv), (c)-(ii), (d)-(i)
(1) AmWm}nmoS>m (2) nmo[a’o$am
(4) (a)-(iv), (b)-(iii), (c)-(i), (d)-(ii)
(3) ‘mobwñH$m (4) E{H$ZmoS>‘m©Q>m
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 17
MPSC
à.6. e§IemñÌmMm Aä¶mg (Conchology) åhUOo H$emMm
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.13. Am°ao{b¶mÀ¶m bmadb ñQ>oOMm Imbrbn¡H$s ¶mo½¶ H«$‘
Aä¶mg ? (amÁ¶godm nyd©-2023) H$moUVm? (Group B 2022)
d
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.28. Imbrbn¡H$s H$moUVr {dYmZo ¶mo½¶ AmhoV?
1) ii i iv iii (Group-B 2018)
2) iii ii iv i A) Q>o{Z¶m gmobr¶‘bm hþH$ O§V Ago åhQ>bo OmVo.
3) iv iii i ii ~) ’°$ñgrbm hono{Q>H$mbm ¶H¥$V âbyH$ ¶m ZmdmZo AmoiIbo
4) i ii iv iii OmVo.
à.21. emH©$~m~V ¶mo½¶ Vmo n¶m©¶ {ZdS>m. (Group-C 2019) H$) A°ÝH$mbmoñQ>m‘o m S>çSw >Zo bbm Q>no O§V Agohr åhQ>bo OmVo.
a) AYa ~mOyg ‘wI b) Oam¶wO S>) Zoago {MëH$mEZgrg ho gm‘mݶV: qMYr O§V Ago åhUVmV.
c) gm¶³bm°B©S> Idbo d) H$mñWr‘¶ A§V:H§$H$mb 1) H$ ’$³V 2) ~ Am{U S> ’$³V
1) a, b, d 2) a, c 3) A ’$³V 4) A Am{U H$ ’$³V
3) b, d 4) only d à.29. Q>oboAmoñQ>r `m gwnaAm°S>©a _Yrb ___________ `m àmÊ`m§Zm
à.22. àmʶm§À¶m ~m~VrV Imbr H$mhr {dYmZo {Xbr AmhoV. gm_mÝ`nUo "CS>Umao _mgo' Ago åhUVmV. (Group-B 2017)
(Group-C 2019) 1) A±½`wbm 2) EŠPmogrQ>g
a) gd© n¥ð>d§er¶ àmUr g‘n¥ð>a‚my àmUr AmhoV. 3) {hßnmoH°$ång 4) ho_rèh±å\$g
b) gd© àH$maMo njr hdoV CS>VmV. à.30. ____________ `m àmUrdJm©Vrb gXñ` ho A°Zo{bS>mVrb
c) gd© {H$Q>H$ nanmofr AmhoV. {ÛqbJr àmUr hmoV. (Group-B 2017)
d) gd© ‘¥XÿH$m¶ àmUr H$dMYmar AmhoV. 1) nm°{bH$mEQ>m d Am°{bJmoH$mEQ>m
darbn¡H$s H$moUVo/Vr {dYmZ/{dYmZo ~amo~a AmhoV. 2) Am°{bJmoH$mEQ>m d {hê$S>rZrAm
1) ’$º$ b Am{U c 2) ’$º$ a 3) {hê$S>rZrAm d AmaH$sA°ZobrS>m
3) ’$º$ c Am{U d 4) ’$º$ b 4) nm°{bH$mEQ>m d {hê$S>rZrAm
à.23. àíZ{MÝhmÀ¶m OmJr ¶mo½¶ n¶m©¶ {ZdS>m. (Group-C 2019) à.31. dJuH$aU VÎdmZwgma H$moUVo dJuH$aU ¶mo½¶ Amho ?
Pwai : ‘mpën{MAZ Z{bH$m : : Jm§Sy>i : ? 1) gr-’¡$Z, gr-ñQ>ma, gr-noZ (Rajyaseva 2017)
1) AmMdbZ 2) à‘oIbm 2) Oobr-{’$e, {gëda {’$e, ñQ>ma {’$e
3) ‘yÌqnS> 4) d¥¸$H$ 3) ’$mobmg, nm¶bm, H$Q>b{’$e
à.24. ‘Zwî¶ d àmʶm§À¶m AmVS>çmVbo OrdO§Vy ho ‘¡bm àXÿfUmMo 4) AW©d‘©, AH$m°Z©d‘©, H$b°‘-d‘©
ÚmoVH$ AmhoV H$maU : (Group-C 2019) à.32. ‘mdm qH$dm VwS>VwS>o {H$S>r ho H$moU˶m Am°S>©a‘ܶo (JQ>m‘ܶo)
1) ho O§Vy amoJH$maH$ AmhoV. ‘moS>VmV? (Excise 2017)
2) Vo Xþ½YeH©$aoMo {dKQ>Z H$aVmV. 1) bo{nS>moßQ>oam 2) H$mo{bAmoßQ>oam
3) Vo ‘Zwî¶mÀ¶m AmVSçmV Iyn ‘moR>çm g§»¶oZo AmT>iyZ ¶oVmV. 3) {S>ßQ>oam 4) ho‘rßQ>oam
4) Vo 48 Vmgm§V dmT>VmV.
à.33. nMZ {H«$¶oMm ¶m§À¶mV A^md AgVmo.
à.25. ßbo{Q>hopë‘Wg²Mo Aem àH$mao gdm}Îm‘ åhUyZ dU©Z Ho$bo 1) {bìha âë¶wH$ 2) Q>ond‘© (Excise-2017)
Amho: (Group-C 2019) 3) AñH$marg 4) AW©d‘©
1) âb±Q>dåg©, {Q´>nbmoãbmpñQ>H$, A{gbmo‘oQ> àmUr
2) âb±Q>dåg©, {S>ßbmoãbmpñQ>H$, A{gbmo‘oQ> àmUr
à.34. A§S>r KmbUmao gñVZ àmUr ho ........... ¶m àmUrdJm©V
3) âb±Q>dåg©, {Q´>nbmoãbmpñQ>H$, {gbmo‘oQ> àmUr
‘moS>VmV. (Excise 2017)
1) àmoQ>moWoar¶m 2) Woar¶m
4) âb±Q>dåg©, {Q´>nbmoãbmpñQ>H$, ñ¶yS>mo{gbmo‘oQ> àmUr
3) ¶wWoar¶m 4) ‘oQ>°Woar¶m
à.26. Imbrbn¡H$s H$moU˶m g§KmV B§Ðr¶ nmVirMo g§KQ>Z
AmT>ibo? (Group-C 2018) à.35. J°ñQ>monmS>m (Gastropoda) dJm©Vrb JmoJbJm¶rMo H$dM
1) nm°ar’o$am ---- ìhm°ëdZo (Valve) ~Zbobo AgVo.? (STI 2016)
2) Am{XOrd (àmoQ>moPmoAm) 1) Xþhoar (Double) 2) EHo$ar (Single)
3) MnQo>H¥$‘r (ßb°Q>rhobq‘{Wg) 3) Mm¡nXar (Quadruple) 4) {Vhoar (Triple)
4) {gb|Q>amQ>m
à.36. Imbrb OmoS>¶m Owidm. (STI 2016)
à.27.Imcrcn¡H$s H$moUVm n¶m©¶ hm H$m°aS>oQ> JQ>mVrc àmʶm§Mo a) {bM i) nmBgrP
d¡{eîQ>ç Amho ? (Clerk Main 2018) b) Am°³Q>mong ii) aoßQ>rbr¶m
(1) Q¯> grc‘ c) S>m°J{’$e iii) ‘byñH$m
(2) JwXÛmamdarc eonQ>r d) ñQ>oJmogmag iv) A°{Z{bS>m
(3) ãcmñQ>mo’$moa Mo JwXÛmamVrc n[adV©Z
(4) {Ûnjr¶ g‘{‘Vr
CÎmao
1) 1 2) 1 3) 4 4) 2 5) 3 6) 3 7) 2 8) 2 9) 2 10) 1
11) 3 12) 1 13) 1 14) 1 15) 4 16) 3 17) 3 18) 2 19) 4 20) 3
21) 1 22) 2 23) 4 24) 3 25) 1 26) 3 27) 2 28) 2 29) 2 30) 2
31) 3 32) 4 33) 2 34) 1 35) 2 36) 4 37) 2 38) 3 39) # 40) 4
41) 4 42) 3 43) 4 44) 4 45) 3 46) 2 47) 3 48) 2 49) 1
20 CËH«$m§Vr
(Evolution)
à.1 n¶m©daUmer g§~§YrV {ZåZ{b{IV ¶mo½¶ OmoS>çm bmdm. à.4. Am{H©$AmoßQ>oar³g hm Imbrbn¡H$s XmoZ dJmªZm OmoS>Umam
(Rajyaseva- 2020) n¥ð>d§er¶ àmUr hmoVm … (PSI 2016)
1) C^¶Ma Am{U garg¥n 2) garg¥n Am{U njr
a) ~m¶moñ’$sAa i. ‘hmgmJa, g‘wÐ, ZÚm, Vio B.
3) njr Am{U gñVZ 4) ‘Ëñ¶ Am{U C^¶Ma
b) brWmoñ’$sAa ii. dZñnVr, àmUr, gwú‘Ord B.
c) hm¶S´>moñ’$sAa iii. n¥ÏdrÀ¶m g^modVmbMo, dm¶y AmdaU
à. 5. "{~J-~±J WoAar hm à˶jmV B{Vhmgnyd©H$mbrZ AUy§Mm
{gÕm§V àW‘ --- Zr àñVm{dV Ho$bm. (PSI 2014)
d) A°Q>‘m°ñ’$sAa iv. n¥ÏdrMm KZ (IS>H$m§Mm) KQ>H$
1) Aë~Q>© AmB©ZñQ>mB©Z 2) Om°O}g {b‘¡Ìo
a b c d
3) Am¶P°H$ ݶyQ>Z 4) ñQ>r’$Z hm°qH$J
1) iii ii i iv
2) iv iii iv i à. 6. AmYw{ZH$ ‘mZdmnojm H$moU˶m ‘mZdmÀ¶m nyd©Om‘ܶo
3) ii iv i iii H$nm©aJw{hHo$Mr j‘Vm (cranial capacity) A{YH$ hmoVr?
4) iii ii iv i (PSI 2014)
1) {ZA§S>aWc ‘°Z 2) Omdm ‘°Z
à.2 Imbrbn¡ H $s H$mo U Vr Wo a rO qH$dm {gX² Y m§ V OrdZ
3) noH$s¨J ‘°Z 4) H«$mo-‘°¾m°Z ‘°Z
CËH«$m§Vrer g§~§YrV AmhoV? (Rajyaseva- 2018)
A) Z¡g{J©H$ {ZdS>rMm {gX²Ym§V
~) CËn[adV©Z CËH«$m§VrMm {gX²Ym§V
H$) dmagm dU© JwUY‘© {gX²Ym§V
S>) {d¶moJ {gX²Ym§V
n¶m©¶r CËVao
1) A, ~ Am{U S> 2) A, ~ Am{U H$
3) A, H$ Am{U S> 4) darb gd©
à.3. {J«Jmoa ‘|S>b ¶m§Zm OZwH$emñÌmMo OZH$ Ago g§~moYbo OmVo,
H$maU ˶m§Zr àW‘ AZwd§{eH$VoMm {gX²Ym§V ‘m§S>bm. ˶m§Mo
à¶moJemioVrb g§emoYZ gm‘J«r H$moUVr hmoVr?
(Rajyaseva- 2018)
1) ’«w$Q> âbm¶ (’$i ‘mer) 2) ~«oS> ‘moëS> (~waer) CÎmao 1) 3
3) dQ>mʶmMo PmS>> 4) aogwg ‘mH$S> 2) 2 3) 3 4) 2 5) 2 6) 4
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 21
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
C dZñnVremó (Botany)
à.1. ^mVmdarb I¡am hm amoJ H$moU˶m gwú‘nmofH$ KQ>H$m§À¶m darbn¡H$s H$moUVm n¶m©¶/n¶m©¶o ~amo~a Amho/V?
H$‘VaVo‘wio hmoVmo? (Gr-C Main-2023) (1) (a) ’$³V (3) (b) Am{U (c) ’$³V
(1) H$m°na (2) gmo{S>¶‘ (2) (a) Am{U (b) ’$³V (4) (d) ’$³V
(3) qPH$ (4) ‘m°{bãS>oZ‘ à.9. O¡{dH$ Zm¶Q´>moOZ {’$ŠgoeZ Xaå¶mZ Zm¶{Q´>’$mBªJ {OdmUy
à.2. Imbrbn¡H$s dZñnVtMo amoJ d ˶m§Mo H$maH$Ord ¶m§Mr H$moUm ê$nm§Va H$em‘ܶo H$aVmV? (Group B 2022)
A¶mo½¶ OmoS>r AmoiIm. (Gr-C Main-2023) (1) NO −3 Mo NH +4 ‘ܶo
dZñnVr amoJ H$maH$ Ord (2) N2 Mo NH +4 ‘ܶo
(1) qb~y dJu¶ H±$H$a PmÝWmo‘moZmg {gQ´>m¶
(3) NH +4 Mo NO −3 ‘ܶo
(2) Jìhmdarb Vm§~oam np³g{Z¶m J«°{‘Zrg {Q´>Q>rgm¶
(3) ~mOar darb AaJQ> gaH$monmoam nagmoZ°Q>m (4) NO −3 Mo N2 ‘ܶo
(4) D$gmMm bmb Hw$O amoJ H$mo{bQ>moQ´>m¶H$‘ ’$ëH°$Q>‘² à.10. ImanmUnQ²>Q>çmVrb eoVrVrb qgMZm‘wio {nH$mÀ¶m
à.3. B§Q>a ìhoZb ³bmoamo{gg ho dZñnVtÀ¶m nmZmda H$moU˶m CËnmXZmda n[aUm‘ hmoʶmMr H$maUo åhUOo
KQ>H$mÀ¶m H$‘VaVo‘wio {XgyZ ¶oVo? (Gr-B Main-2023) (Group B 2022)
(1) Zm¶Q´>moOZ (2) H°$pëe¶‘ (a) O{‘ZrÀ¶m nmoVmÀ¶m {ZîH¥$ï> XOm©‘wio
(3) ~moam°Z (4) Am¶Z© (b) {nH$mMr dmT> Iw§Q>ë¶m‘wio
à.4. A±p½dZm Q´>rQ>rgr hm ----- dZñnVr da AmT>iUmam (c) nmZmÀ¶m {ndionUm‘wio
naOrdr Zo‘mQ>moS> Amho. (amÁ¶godm nyd©-2023) (d) O{‘ZrVrb jmam§À¶m g§M¶m‘wio
(1) Jhy (2) Vm§Xÿi darbn¡H$s H$moUVo {dYmZ/{dYmZo ~amo~a Amho AmhoV?
(3) Ádmar (4) ~mOar (1) (a) ’$º$ (3) (a), (b) Am{U (c) ’$º$
à.5. àH$me g§íbofUm‘Yo àH$memda AmYmarV à{H«$¶oMo (2) (a) Am{U (b) ’$º$ (4) (a) Am{U (d) ’$º$
‘hËdmMo H$m¶© H$moUVo Amho? (amÁ¶godm nyd©-2023) à.11. Am§V[aH$ H$sS>> åhUOo H$m¶? (Group B 2022)
(1) NADH2 d ATP Mo ê$nm§Va H$aUo
(1) EImX¶m ‘{hݶmV dma§dma ¶oUmar
(2) NADPH d ATP Mm Cn¶moJ H$aUo
(3) NADPH d ATP Mr {Z{‘©Vr H$aUo (2) EImÚm àXoemV ¶oUmar
(4) darb gd© (3) EImÚm àXoemV dfm©Zwdf} AgUmar
à.6. A{V nmʶm‘wio dZñnVr ‘¥V hmoVmV H$maU. (4) EImXm àXoemV Vrd« ñdê$nmV AgUmar
(Gr-B & C Pre-2023) à.12. Á¶m PmS>m§Mr ~r CKS>r AgVo, Vr PmS>o H$moU˶m JQ>mV
(1) nmʶm‘wio ‘mVrÀ¶m gm‘yMo (pH) CXmgrZrH$aU hmoVo. ‘moS>VmV? (Group B 2022)
(2) ‘yio Am°³grOZnmgyZ d§{MV hmoVmV. (1) A±{OAmoñn‘© (2) {OåZmoñn‘©
(3) nmʶm‘wio ‘yimdarb naOrdtMr dmT> hmoVo. (3) Q´>°{MAmo’$m¶Q>m (4) {H«$ßQ>moJ°åg
(4) dZñnVrÀ¶m dmT>rgmR>r Amdí¶H$ Agbobr gd©
I{ZOo nmʶmV ZgVmV. à.13. Imbrbn¡H$s H$moUVo g§àoaH$ dZñnVr ‘ܶo d¥ÕËd {Z‘m©U
H$aVo? (Rajyaseva 2022)
à.7. H$Sw>qb~m‘ܶo --------- ZmdmMo {H$Q>H$ZmeH$ (1) Am°p³PZ (2) gm¶Q>moH$m¶{ZZ
AgVo. (Group C 2022) (3) B{WbrZ> (4) A°~ogo{gH$ A°{gS>
(a) S>r.S>r.Q>r. (b) A¶mS>rè¶m³Q>rZ
à.14. Imbrbn¡H$s H$moUVo nXmW© ‘mVrMo KQ>H$ AmhoV?
(c) AëS´>rZ (d) ~r.EM.gr
(a) XJS> JmoQ>o d ~miy (Rajyaseva-2022)
darbn¡H$s H$moUVm n¶m©¶/n¶m©¶o ~amo~a Amho/V?
(b) ~marH$ ‘mVr d Hw$Obobo nXmW©
(1) (a) Am{U (b) ’$³V (3) (c) ’$³V
(c) amgm¶{ZH$ nXmW© (d) a§JÐì¶o
(2) (b) ’$³V (4) (c) Am{U (d) ’$³V
n¶m©¶r CÎmao
à.8. ’$i CËnÞ Z H$aUmè¶m PmS>mbm H$m¶ åhUVmV (1) ’$º$ (c) Am{U (d)
(Group C 2022) (2) ’$º$ (a) Am{U (b)
(a) AH$m¶©j‘ (b) CnOmD$ (3) (a), (b), (c) Am{U (d)
(c) A°nmoH$mang (d) n{W©ZmoH$mang (4) (a), (b), (c) Am{U (d) n¡H$s Zmhr
22 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
à.15. PmS>m§ À ¶m œmgmo À N>dmgmÀ¶m H« o $ ~À¶m MH« $ mXaå¶mZ
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
{dYmZmÀ¶m'' g§X^m©Zo g§¶wº$sH$ Zmhr. g§¶w{º$H$ Zgbobo
Imbrbn¡H$s H$moU˶m à{H«$¶oÛmao â¶warH$ A°grS>Mo ê$nm§Va H$maU AmoiIm. (Rajyaseva-2020)
‘¡brH$ A°grS> ‘ܶo hmoVo? (Rajyaseva 2022) 1) ’w$bm§‘ܶo Z¡g{J©H$[a˶m A°ÝQ>rAm°p³gS>§Q> d An‘mO©Z
(1) {S>H$m~moŠgrboeZ (2) {S>hm¶S´>moOrZoeZ (Scavenging) (Á¶m‘ܶo {H«$¶merb Am°p³gOZ
(3) {S>hm¶S´o>eZ (4) hm¶S´o>eZ An‘mO©Z H$aʶmMr j‘Vm) H$m¶©j‘Vm AgVo.
2) ’w$bm§‘ܶo A°ÝWmogm¶ZrZ àMya (Rich) à‘mUmV AgVo.
à.16. Imbrbn¡H$s H$moUVo {dYmZ/{dYmZo dZñnVt‘Yrb 3) ’w$b AmH$f©H$ AgyZ namJU (Polination) à{H«$¶og
AH$m~©ZrH$ nmofH$ KQ>H$m§~m~V g˶ AmhoV? ghmæ¶ H$aVmV.
(Group C 2021) 4) ’w$b ‘hÎdmMr OrdZgÎd d IZrOm§Mm ({‘Zaëg)
(a) N, S Am{U Fe ho ‘°H«$moݶwQ´>rAÝQ²>g AmhoV. Mm ómoV AmhoV.
(b) O, Ca Am{U Mg ho ‘m¶H«$moݶwQ´>rAÝQ²>g AmhoV.
à.23. Imcrcn¡H$s H$moUVm H°$Q>m¶Z dZñnVr‘ܶo gdmªV OmñV
(c) Cu, Zn Am{U Mn ho Amdí¶H$ nmofH$ VÎd à‘mUmV AmT>iVmo? (Clerk main 2019)
AmhoV. (1) K+ (2) Cu2++
(d) B, MO Mo Am{U CI ho Amdí¶H$ nmofH$ VÎd AmhoV. (3) Mg2+ (4) Co2+
n¶m©¶r CÎmao
(1) (a) ’$³V (2) (a) Am{U (b) à.24. Imbrbn¡H$s dZñnVr‘ܶo H$moUVm ‘ybÐì¶ Ë¶mÀ¶m
(3) (a) Am{U (c) (4) (c) ’$³V H$m¶m©er MwH$sÀ¶m nÕVrZo OmoS>bm Jobm Amho.
1) ZÌ - H|$ÐH$ Amåbo, à{WZo, g§àoaHo$ Am{U
à.17. Imbrbn¡H$s H$moUVm H$maH$Ord Jìhmdarb Vm§~oam gh{dH$ma ¶m§Mm KQ>H$ (Group-B 2019)
amoJmgmR>r H$maUr^yV Amho ? (Group B 2021) 2) ‘° ¾ o { e¶‘ - h[aV Ðì¶mMm KQ> H $
(1) npŠg{Z¶m J«m‘rUr {Q´>Q>rH$m¶ 3) ’$m°ñ’$moag - H|$ÐH$ Amåbo? H$mhr gh{dH$a ¶m§Mm KQ>H$
(2) P±Wmo‘moZmg {gQ´>m¶ 4) J§YH$ - H|$ÐH$ Amåbm§Mm KQ>H$
(3) npŠg{Z¶m nanyar¶m à.25. "{Q>¸$m' amoJmMm àmXþ^m©d Imbrbn¡H$s H$moU˶m {nH$mg
(4) ßbmP‘monmoam pìhQ>rH$mob hmoVmo. (Rajyaseva 2019)
1) H$nmer 2)Jhy 3) ^wB©‘yJ 4) ^mV
à.18. eoVr‘ܶo ^yJ^m©Vrb ^yOb Imbrbn¡H$s H$moU˶m
KQ>H$m‘ܶo nmPaVo ? (Group B 2021)
à.26. H$moU˶m dZñnVr‘ܶo EM.Eg.Ho$. AWdm C4 ¶m àH$maMo
(1) H$mbdo (2) {dhra àH$meg§íbofU hmoVo? (Rajyaseva 2019)
à.19. Imbrbn¡H$s H$moUVr à{H«$¶m ídgZ à{H«$¶oV A§V^y©V à.27. agm¶Zm§ n mgy Z ñdV:Mo AÞ V¶ma H$aUmao OrdmUy
Zmhr? (Rajyaseva-2021)
(ñd¶§Ordr) H$moU˶m agm¶Zm§Mo {dKQ>Z H$éZ COm©
1) Ho$bpìhZ gm¶H$b 2) gm¶{Q´>H$ A°{gS> gm¶H$b {‘idVmV. (Rajyaseva 2019)
à.32. ga Oo. gr. ~mog, ^maVr¶ d¡km{ZH$, ¶m§À¶mZwgma H$m°{Q>©H$b 3) AmC{O{Z¶m COZopÝgg 4) Am°{g‘‘² g±³Q>‘
Wam§À¶m AmVrb Ord§V noer‘wio Ag|Q> Am°’$ g°n .......... à.42. dZñnVtÀ¶m emoJmYmar Hw$imVrb ‘wim§À¶m JmR>r‘ܶo
¶m {H«$¶o‘yio KS>Vo? (Rajyaseva-2018) a§JÐì¶o AgVmV, Á¶m‘wio ZÌmMo pñWarH$aU hmoVo. ˶m
1) nbgoQ>ar {H«$¶m 2) Q´>m§g{naoeZ nyb {gX²Ym§V a§JÐì¶mg H$m¶ åhUmdo? (STI-2016)
3) H$mohrOZ {gX²Ym§V 4) ‘yi Xm~ {gX²Ym§V 1) AÝWmogm¶mZrZ 2) ³bmoamo’$sb
3) boJ{h‘mo½bmo~rZ 4) {h‘mo½bmo~rZ
à.33. dZñnVtÀ¶m Xo R >m‘ܶo ‘w º $ A§ V amda H° $ pëe¶‘
H$m~m}oZoQ>Mo ñ’${Q>H$ O‘m hmoVmV ˶mcm ---åhUVmV à.43. dZñnVr dmT>rgmR>r A˶mdí¶H$ ^y{‘H$m àXmZ H$aUmao
(Clerk main 2018) AÝZÐì¶ Imbrbn¡H$s H$moUVo? (STI-2016)
(1) {gñQ>mo{cWg (2) {haS>çm 1) ‘mobr~S>rZ¶ 2) ~am°Z
(3) AcH$cm°B©S>g (4) Q>°{ZÝg 3) ZÌ 4) Vm§~o
à.34. ~§MrQ>m°n hm amoJ {deofV: H$moU˶m nrH$m§‘ܶo AmT>iVmo? à.44. dZñnVrÀ¶m eara ~m§YZrgmR>r (KS>Z) H$moUVo KQ>H$
(Group C-2018) Amdí¶H$ AmhoV? (ASO-2016)
1) nnB© 2) qb~w 3) D$g 4) Ho$ir 1) ‘°½Zo{e¶‘, Vm§~o Am{U bmoh
2) Vm§~o, H$~© (H$m~©Z) Am{U àmUdm¶y
à.35. {ndiçm-{haì¶m a§JmÀ¶m eodmi dZñnVtZm ............. 3) ‘±JZrO, H°$ëgr¶‘ Am{U ZÌdm¶y
Ago g§~moYVmV. (Group C-2018) 4) H$m~© (H$m~©Z), hm¶S´>moOZ Am{U àmUdm¶y
1) ³bmoamo’$m¶gr 2) gm¶Zmo’$m¶gr
3) {’$Amo’$m¶gr 4) P°ÝWmo’$m¶gr à.45. Imbrbn¡H$s H$moUVo ‘mBH«$moBbo‘oÝQ> dZñnVrV ’$m¶Xoera
AgVo? (ASO-2016)
à.36. Imbrbn¡H$s H$moU˶m Cn¶mo{OV OrdemómÀ¶m emIm 1) gë’$a 2) nmoQ>°e
AmhoV? (Rajyaseva-2017)
3) ‘°¾o{e¶‘ 4) PtH$
A) gwú‘Ordemó ~) H¥${f{dkmZ
H$) Am¡fY {Z‘m©U emó S>) d¡ÚH$s¶ emó à.46. nwamVZH$mimnmgyZ dZñnVr AmOma ~ao H$aʶmñVd d
1) ’$³V A, ~ Am{U H$ 3) ’$³V A, H$ Am{U S> Amamo½¶ gwÑT>rñVd dmnabr Jobr AmhoV.
2) ’$³V ~, H$ Am{U S> 4) ’$³V A, ~ Am{U S> Amnbm CnMma nX²YVrVrb Aܶm©nojm A{YH$ Am¡fYo
dZñnVrOݶ AmhoV.
à.37. Imbrbn¡H$s H$moUVo dZñnVr g§àoaH$ ’$io {nH${dʶmÀ¶m ^maVr¶ Am¡ f Yr dZñnVtÀ¶m eãXmdbrV 3000
{H«$¶obm {Z¶§{ÌV H$aVmV? (Rajyaseva-2017)
dZñnVr AmhoV. dZñnVtMm H$moUVm ^mJ gdm©V A{YH$
A) {P¶m{Q>Z ~) Am°³PrÝg² Am¡fYr¶w³V åhUyZ dmnabm OmVmo? (Rajyaseva-2015)
H$) {O~a{bH$ Amåb S) B©{WbrZ 1) ‘wio 2) gmb 3) nmZo 4) {~¶m
1) A, ~ Am{U S> 2) ’$³V A Am{U ~
3) ’$³V ~ Am{U H$ 4) ’$³V S> à.47. ’$im§À¶m d ^mÁ¶m§À¶m {dV§MH$s¶ Vm§~wgrH$aUmg
Vnm{H$arnUm H$maUr^yV ‘w»¶ {dV§MH$ H$moUVo?
à.38. 2 - 4 D Mm dmna ____________ `m§À`m {Z`§ÌUmgmR>r (Rajyaseva-2015)
H$aVmV. (STI-2017)
1) noam°p³gS>og² 2) nm°{b’o$Zm°b Am°p³gS>oO
1) ~waerZmeH$ 2) naOrdr OrdmUy
3) H°$Q>°boO 4) H$moboñQ>oam°b Am°p³gS>oO
3) VU 4) {dfmUyOÝ` amoJ
à.48. A{Vl‘m‘wio ñZm¶yXþIr‘ܶo Imbrbn¡H$s H$moUVo agm¶Z
à.39. A‘adob hr .........dZñnVr Amho. (Excise-2017) O~m~Xma AgVo? (Rajyaseva-2015)
1) Hw$Oboë¶m àmUrO qH$dm dZñnVrOݶ nXmWmªda dmT>Umar
1) b°³Q>rH$ Amåb 2) BW°Zm°b
2) H$sQ>H$^jr 3) ^m§S>o dZñnVr
3) ’$m°a{‘H$ Amåb 4) A°ñH$m°a~rH$ Amåb
4) ImoS>mda dmT>Umar naOrdr
à.40. nbme ho ‘hÎdmMo nmofH$Ðì¶ dZñnVtÀ¶m dmT>rgmR>r à.49. Imbrbn¡H$s ‘°H«$moݶyQ´>r¶§Q> H$moUVo Amho?
(Rajyaseva-2015)
Imbrbn¡H$s H$m¶© H$aVo … (STI-2017)
1) nmUr d jmam§Mo emofU dmT>{dVo
1) ‘°½Zo{eA‘ (Mg) 2) ‘m°br~S>o{ZA‘ (Mo)
à.52. Am°p³gídgZmÀ¶m eodQ>r H$m¶ V¶ma hmoVo? 2) naOrdr dZñnVr (Parasitic plants)
(Rajyaseva-2014)
3) H$sQ>H$^jH$ dZñnVr (Insectivorous plants)
1) CO2 + CO 2) CO2 + NO
4) ¶mn¡H$s Zmhr
3) CO2 + O2 4) CO2 + H2O à.62. ‘wim, JmOa, ~rQ> ¶m H$moU˶m dZñnVr AmhoV?
(STI 2012)
à.53. ’w$cm§‘Yrc Amdí¶H$ ‘§S>i H$moUVo? 1) ~hþdm{f©H$ (Perennials) 2) dm{f©H$ (Annuals)
(Rajyaseva 2014) 3) X²{ddmfuH$ (Biennials) 4) amonQ>o (Herbs)
1) {ZXc Am{U n[aXc (Sepal and Tepal)
à.63. Imcr H$mhr AÞZmeH$ (food spoilage) à{H«$¶m {Xë¶m
2) {ZXc Am{U Xc (Sepal and Petal)
AmhoV? (Asst. 2012)
3) nw‘J § Am{U Om¶m§J (Androecium and Gynoecium) A)‘m§gmMr Md {~KS>Uo(Meat becomes unpalatable)
4) {ZXc nw§O Am{U nw§Ho$ga (Calyx and Stamens) ~) Ho$ù¶mMr gmc H$mir nS>Uo. (Blackening of
à.54. Zm¶Q>—moOZ pñWarH$aU‘ܶo (Nitrogen Fixation) ‘yc^yV banana skin)
JaOoMo KQ>H$ Z‘yX H$am. (Rajyaseva 2014) H$) gmR>dU Ho$ë¶mda ÐmjmMr Md OmUo.(On storage,
A) Zm¶Q>—moOZoO ~) ’o$aS>m°³PrZ grapes lose their taste) ¶m gd© AÞZmeH$ à{H«$¶m§Zm
H$) EQ>rnr S>) EAamo~rH$ H§$S>reZ O~m~Xma KQ>H$ (factors) H$moUVm Amho?
1) gd© n¶m©¶ ¶mo½¶ 2) (A), (~), (H$) 1 ) A§ VK©Q>H$ (Instrinsic)
3) (A$), (~), (S>) 4) (A), (H$), (S>>) 2) gyú‘Ordm§Mr dmT> (Microbial growth)
3) {dH$mamˑH$ (Enzymatic)
à.55. nmZm§ d arc Ho $ dS> m amo J H$mo U ˶m I{ZO Ðì¶mÀ¶m 4) Am°p³gS>rH$aU (Oxidation)
A^mdm‘wio hmoVmo? (PSI 2014)
1) ~moam°Z (B) 2) ‘m°crãS>oZ‘ (Mo)
à.64. Imcrcn¡ H $s H$mo U Vo ‘y c Ðì¶ ho gy ú ‘nmo f Ðì¶
(micronutrient) Amho? (Asst.-2012)
3) H$mo~mëQ> (Co) 4) cmoh (Fe)
1) ’$m°ñ’$ag (Phosphorous) 2) OñV (Zinc)
à.56. nwT>rcn¡H$s H$moUVo {dYmZ ¶mo½¶ Amho? (STI 2014) 3) ZÌ (Nitrogen) 4) J§YH$ (Sulphur)
A)Vm§Ximdarc I¡è¶m amoJ OñV I{ZOÐì¶mÀ¶m
A^mdm‘wio hmoVmo. CÎmao
~) nmdS>ar ‘mBëS²>¶y hm Jìhmdarc amoJ O‘rZrVrc 1) 3 2) 3 3) 4 4) 1 5) 3
nmcmeÀ¶m A^mdm‘wio hmoVmo. 6) 2 7) 2 8) 1 9) 3 10) 4
1) Ho$di (A) ¶mo½¶ 3) (A) d (~) XmoÝhr ¶mo½¶ 11) 3 12) 2 13) # 14) 3 15) 2
2) Ho$di (~) ¶mo½¶ 4) (A) d (~) XmoÝhr A¶mo½¶ 16) 4 17) 1 18) 2 19) 1 20) 2
21) 4 22) 3 23) 1 24) 4 25) 3
à.57. Imcrcn¡H$s H$moU˶m àH$maMo ’y$c ho gnwîn dZñnVt‘ܶo
26) 1 27) 2 28) 1 29) 1 30) 1
àJVr{ecVoMo à{VH$ ‘mZco OmVo? (STI-2014)
31) 3 32) 1 33) 1 34) 4 35) 4
1) EH$m§Q>o ’y$c 2) {Z¶{‘Vr àH$maMo ’y$c
36) 2 37) 4 38) 3 39) 4 40) 4
3) A{Z¶{‘V àH$maMo ’y$c 4) {ÛqcJr àH$maMo ’y$c
41) 1 42) 3 43) 3 44) 4 45) 4
à.58. dZñnVtÀ¶m ¶mo½¶ dmT>rgmR>r EHy$U {H$Vr AÞÐì¶m§Mr 46) 1 47) 2 48) 1 49) 1 50) 2
A˶§V Amdí¶H$Vm AgVo? (Asst 2014) 51) 2 52) 4 53) 3 54) 2 55) 4
1) 16 2) 32 3) 15 4) 12 56) 1 57) 3 58) 1 59) 1 60) 4
61) 3 62) 3 63) 3 64) 2
CHEMISTRY
à.1. gmo{S>¶‘Mr AUy g§»¶m 11 Amho Am{U ˶mMr dñVw‘mZ
1&2 AUwMr aMZm d amgm¶{ZH$ ~§Y (Atomic Structure & Chemical Bond)
à.9. Imbrbn¡H$s MwH$sMo {dYmZ {ZdS>m (Group B 2022)
g§»¶m 23 Amho. Va ˶m‘ܶo ----- AgVrc. (1) aoUy‘Yrb ~m±qS>J H$jm øm AUy H$ú¶mÀ¶m ~oaOoÀ¶m
(1) 11 ݶyQ´>m°Z Am{U 12 àmoQ>m°Z (Gr-C Main 2023) à^mdmZo V¶ma hmoVmV.
(2) 12 àmoQ>m°Z Am{U 11 Bbo³Q´>m°Z (2) ~m±qS>J aoUy H$jo‘ܶo XmoZ H|$ÐH$m‘Yrb ^mJmV
(3) 11 Bbo³Q´>m°Z Am{U 12 ݶyQ´>m°Z BboŠQ´>m°Z KZVm ’$ma H$‘r AgVo.
(4) 12 Bbo³Q´>m°Z Am{U 11 ݶyQ´>m°Z (3) EH$Ì ¶oUmè¶m AUyH$jm§nojm A±{Q>~m±qS>J aoUy H$joMr
à.2. NH3 Am{U BF3 À¶m AmH$mam§~Ôb Imbrbn¡H$s H$moUVm D$Om© hr OmñV AgVo.
n¶m©¶ AMyH$ Amho ? (amÁ¶godm nyd©-2023) (4) α *, p*, δ * B˶m{X {MÝhm§Zr A±{Q>~m±qS>J aoUy
(1) NH3 - {na°{‘S>b Am{U BF3 - {na°{‘S>b H$jm Xe©{dë¶m OmVmV.
(2) NH3 - ßboZa Am{U BF3- ßboZa à.10. hm¶S´>moOZ AUyMr Am¶moZm¶PoeZ D$Om© {H$Vr AgVo?
(3) NH3 - ßboZa Am{U - {na°{‘S>b (1) 786 eV (2) 13.6 eV (Tech.2022)
(4) NH3 - {na°{‘S>b Am{U BF3 - ßboZa (3) 0 eV (4) 1 MeV
à.3. S>m¶~moaZo (B2H6) hm (Clerk main 2022) à.11. Imcrcn¡H$s H$moU˶m AUy‘ܶo ݶyQ´>m°Z ZgVmo?
(A) H$‘r Bbo³Q´>m°Z Agbobm na‘mUy Amho. (Tech.2022)
(~) OmñV Bbo³Q´>m°Zg² Agbobm na‘mUy Amho. (1) S>çwQ>o[aA‘ (2) hm¶S´>moOZ
(H) {ÌH|$Ðr ~§Y Agbobm na‘mUy Amho.
(3) {Q´>Q>r¶‘ (4) ho{c¶‘
(S>) OQ>rb na‘mUy Amho.
darbn¡H$s H$moUVo {dYmZ/{dYmZo ~amo~a AmhoV? à.12. Imcrcn¡H$s H$moU Aï>H$mMm {Z¶‘ nmiV Zmhr?
(1) "A' ’$³V (Tech.2022)
(2) "A' Am{U "H$' ’$³V 1. BeCl2 2) PCL5
(3) "A' "H$' Am{U "S>' ’$³V 3. BCI3 4) darcn¡H$s gd©
(4) "~' ’$³V
à.13. Imbrb {dYmZo nhm : (Rajyaseva-2021)
à.4. {Q´>Q>r¶‘Mm AUwH«$‘m§H$ --------Amho.
(Rajyaseva 2022)
a) AUy hm {dÚwV^ma Ñï>çm CXmgrZ (Electrically
neutral) AgVmo.
(1) 03 (2) 04
(3) 02 (4) 01 b) H|$ÐH$m^modVr {’$aUmè¶m gd© Bbo³Q´>m°ZMm F$U
{dÚwV^ma d H|$ÐH$mdarb F$U ^ma g‘mZ AgVmo.
à.5. V2 O7−4 ‘ܶo V Mr Am°pŠgS>rH$aU pñWVr hr ----
------ Amho. (Rajyaseva 2022) 1) XmoÝhr MyH$ 2) XmoÝhr ~amo~a
(1) +5 (2) -5 3) (a) ~amo~a, (b) MyH$ 4) (a) MyH$, (b) ~amo~a
(3) +4 (4) +10 à.14.H° $ pëe¶‘ Am° ³ gmB© S > (CaO) Mr ñQ> o ~ b Am° ³ Q> o Q >
à.6. ’$m°ñ’$ag noÝQ>m°³bmoamB©S>Mm aoUw ------ g§H$aUmZo {‘i{dʶmgmR>r (Rajyaseva-2021)
V¶ma hmoVmo. (Group C 2022) 1) H°$pëe¶‘À¶m AUy H$Sy>Z XmoZ Bbo³Q´>m°Z Am°³grOZÀ¶m
(1) sp d 2
(2) sp d 2 2
AUyg OmVrb.
(3) sp d 3 2
(4) sp d 3
2) H°$pëe¶‘À¶m AUy H$Sy>Z EH$ Bbo³Q´>m°Z Am°³grOZÀ¶m
à.7. Oa g§¶wOm H$joV EH$M Bbo³Q´>m°Z AgUmè¶m ‘wbÐì¶mV AUwg OmVrb.
1
³dm§Q>‘ H«$‘m§H$m§Mm g§M … n = 2 l=0, m=0, s=+ 2 3) Am°³grOZÀ¶m AUy H$Sy>Z EH$ Bbo³Q´>m°Z H°$pëe¶‘À¶m
Agob Va Vo ‘wbÐì¶ ----------- Agob. AUyg OmVrb.
(Group C 2022) 4) Am°³grOZÀ¶m AUy H$Sy>Z EH$ Bbo³Q´>m°Z H°$pëe¶‘À¶m
(1) {b{W¶‘ (2) ~o[a{b¶‘ AUyg OmVrb.
(3) ~moam°Z (4) hm¶S´>moOZ
à.15. n[a^«‘U ¹$m§Q>‘ H«$‘m§H$ Oa "l'Agoc, Va ˶m g~-eoc
à.8. -------À¶m AUyÀ¶m ‘m°S>ob‘ܶo BboŠQ´>m°ZMm H$moZr¶ ‘Yrc Bco³Q´>m°Ýg Mr H$‘mc g§»¶m------AgVo
g§doJ hm h/2p ¶m n[a‘mUmMm A{d^mÁ¶ JwUH$ Amho.
(Group B 2022)
(Clerk main 2021)
(1) 2l +1 (2) 2(2l +1) (3) 2(l +1) (4) l +1
(1) ê$Xa’$moS>© (2) S>mëQ>Z
(3) ~moha (4) ’$‘u
26 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.16. ""EH$mM doir Bco³Q´>m°ZMo AMwH$ ñWmZ Am{U AMwH$ à.24. Imcrcn¡H$s H$moU˶m aoUw§‘ܶo S>m¶nmoc XmIdVm
g§doJ {ZpíMV H$aUo Ae³¶ Amho'' ho H$moUr gwM{dco? ¶oVmo? (Clerk main 2019)
(Clerk main 2021) BeF2, BF3, CF4 , d NF3
(1) ñH«$m°qS>Oa (2) hmggoZ~J© (1) BeF2, Bf3 (2) BeF2, Bf3, CF4
(3) S>r ~«moJcr (4) ‘°³g ßc±H$ (3) BeF 2
, Bf 3,
CF 4,
d NF 3
(4) NF3
à.25. hm¶S´>mO
o ZMm AUw ñnï> H$aʶmgmR>r ~moa Zo {ZdS>cëo ¶m
à.17. NF3 À¶m aoUy‘ܶo n[aUm‘r {ÛYw«d AmKyU© (Dipole
à{VH¥$VrV Imcrc Jmoï>tMm g‘mdoe Amho.
moment) hm----Am{U ----- AUwÀ¶m/AUw§À¶m (Clerk main 2019)
{Xeocm AgVmo. (Tech.2021) (1) Bco³Q´>m°ZMr R ^«‘UH$jm ݶyp³cAgÀ¶m ^modVr
(1) H$‘r Zm¶Q´>moOZ (2) OmñV, âcw[aZ dVw©imH$ma AgVo.
(2) Bco³Q´>m°Z Ooìhm ^«‘UH$joV AgVmo Voìhm ˶mMm A±½¶wca
(3) OmñV, Zm¶Q´>moOZ (4) H$‘r, âcy[aZ h
‘mo‘oÊQ>‘² hm EH$ÌrV[a˶m 2p À¶m nQ>rV AgVmo.
à.18. Imcrcn¡H$s H$moU˶m ¹$m§Q>‘ A§H$m§À¶m g§M Ae³¶ (3) Bco³Q´>m°Z Ooìhm ˶mÀ¶m ^«‘UH$joV AgVmo Voìhm Vmo
Amho? (Tech.2021) D$O}Mo CËgO©Z H$arV Zmhr
1 (4) Bco³Q´>m°Z EH$m ^«‘UH$joVyZ Xþgè¶m ^«‘UH$joV OmV
(1) n=1,l =0, m=0, s=+ 2
1 AgVmZm D$Om© XoVmo qH$dm KoVmo.
(2) n=4,l =0, m=3, s=- 2 darcn¡H$s H$moUVo {dYmZ/{dYmZo ~amo~a Amho/V?
1
(3) n=1,l =1, m=0, s=- 2 (1) 1 ’$º$ (2) 1,2 ’$º$
1
(4) n=3,l =2, m=2, s=+ 2 (3) 1,2,3, Am{U 4 (4) 1,2 Am{U 3 ’$º$
à.19. Wm°ångZÀ¶m AUy à{VH¥${VdéZ Imbrbn¡H$s H$moUVo à.26. Imbrb n¡H$s H$moUr g§ñn§XZo g§aMZm H$m~©Z S>m¶
JwUY‘© ñnï>nUo g‘OVmV. (Rajyaseva-2020) Am°³gmB©S>gmR>r ¶mo½¶ n¶m©¶ Zmhr? (Gr-C 2019)
1) EHw$U AUyMr VQ>ñWVm
2) hm¶S´>moOZ AUyÀ¶m nÅ>n§º$s
3) Bbo³Q´>m°Z, àmoQ>m°Z Am{U ݶyQ´>m°ZMo AUy‘Yrb ñWmZ
4) AUyMr pñWaVm à.27 Bbo³Q´>m°ZMm emoY ............. ¶mZo bmdbm.
à.20. Q>oQ´>mhoS>b [NI(CO)4] ì¶m{‘lm§/O{Q>b Complex ‘ܶo (Group B-2018)
{dOmoS> Bbo³Q´>m°ZMr g§»¶m ---- Amho. 1) ga Oo. Oo. Wm°‘gZ 2) JmoëS> pñQ>Z
(Rajyaseva-2020) 3) Ooåg M°S>{dH$ 4) ê$Xa’$moS>©
1) 0 2) 1 3) 2 4) 3 à.28 g‘mZ amgm¶{ZH$ VÎdoMo AUw g‘ñWm{ZHo$ åhUOo
à.21. AUwÀ¶m {Vgè¶m H$joV OmñVrV OmñV ----- Bbo³Q´>mZ° (Clerk main 2018)
Agy eH$VmV. (Rajyaseva 2019) (A) Á¶m§À¶m‘ܶo gmaIoM àmoQ>m°ZMr g§»¶m AgVo.
1) 3 2) 18 3) 8 4) 32 (~) Á¶m§À¶m‘ܶo ݶyQ´>m°ZMr g§»¶m {^Þ AgVo.
à.22. AZw H|$ÐH$m^modVr Xþgè¶m ^«‘UH$joV ^«‘U H$aUmè¶m (H$) Á¶m§Mm AUw^ma H«$‘m§H$ gmaIm ZgVmo.
(S>) Á¶m§À¶m‘ܶo àmoQ>m°ZMr g§»¶m {^Þ AgVo.
Bbo³Q´>m°ZMr COm© -3.4eV Amho. ˶mMr {Vgè¶m ^«‘U
darcn¡H$s H$moUVo {dYmZo ~amo~a AmhoV?
H$joVrb COm© {H$Vr? (Rajyaseva 2019)
(1) ’$º$ A (2) ’$º$ A Am{U ~
1) -1.51 J 2) -3.4 eV
(3) ’$º$ A, ~ Am{U H$ (4) ’$º$ A, ~ Am{U S>
3) -1.51 eV 4) -13.6 eV
à.29 {dÚwV^m[aV H$U (Charged particle) d AUw ‘Yrc ’$aH$
à.23. Imbrb {Xboë¶m {dYmZm§n¡H$s H$moUVr {dYmZo ~amo~a
hm Imcrc à‘mUo AgVmo. (Clerk main 2018)
AmhoV? (Rajyaseva 2019)
A. HF Am{U H2O hr Yw«{d¶ g§¶wJo AmhoV. A. gmnoj AmH$ma ~. g§aMZm
~. CH4 Am{U CO2 hr Y«w{d¶ g§¶wJo ZmhrV. H$. Agcocm ^ma
H$. CO2 Am{U SO2 hr Y«w{d¶ g§¶wJo ZmhrV. darcn¡H$s H$moUVo {dYmZ / {dYmZo ~amo~a AmhoV ?
n¶m©¶r CÎmao : (1) ’$º$ A Am{U ~ (2) ’$º$ ~ Am{U $H
1) A Am{U ~ 2) ~ Am{U H$
(3) ’$º$ H$ (4) A, ~ Am{U $H>
3) A Am{U H$ 4) A,~ Am{U H$
à.37 Am°³grOZ {ZgJm©V {H$Vr Am¶gmoQ>moßg² ‘ܶo AmT>iVmo? 4) darcn¡H$s EH$hr Zmhr
1) 1 2) 4 3) 2 4) 4 5) 1 6) 4 7) 1 8) 3 9) 2 10) 2
11) 2 12) 4 13) 3 14) 1 15) 2 16) 2 17) 4 18) # 19) 1 20) 1
21) 2 22) 3 23) 1 24) 4 25) 3 26) 3 27) 1 28) 3 29) 4 30) 1
31) 3 32) 3 33) 4 34) 4 35) 2 36) 1 37) 2 38) 2 39) 3 40) 2
41) 3 42) 2 43) 1 44) 1 45) 3 ***
3 Ðì¶mMr g§H$ënZm
(Concept of Matter)
à.1. ‘wbmMm Vmn 1040F Amho. ho Vmn‘mZ {H$Vr {S>J«r go- à.6. H$moU˶m à{H«$¶oV, ñWm¶yê$n nXmWm©Mo Ðdê$n nXmWm©V
pëg¶g Amho ? (amÁ¶godm nyd©-2023) ê$nm§Va Z hmoVm gai dm¶yê$n nXmWm©V ê$nm§Va hmoVo?
(1) 350 go. (2) 370 go. 1) KZrH$aU (Solidification) (PSI 2013)
(3) 390 go. (4) 400 go. 2) ÐdrH$aU (Liquidification)
3) dmînr^dZ (Evaporation)
à.2. Oa 1.0 ‘mob AmXe© dm¶wMo AmH$ma‘mZ ‘mZH$ Vmn‘mZ 4) g§ßbdZ (Sublimation)
Am{U Xm~mbm 22.4 Lit. Agob Va gd©H$f dm¶w
pñWam§H$, R--------AgVmo. (amÁ¶godm nyd©-2023) à. 7. Imbrbn¡H$s H$moUVm ~Xb ^m¡{VH$ ñdê$nmMm Zmhr?
(Asst. 2013)
(1) 0.0821 atm Lit mol-¹ K-1
1) KZ nXmWm©Mo Ðì¶ nXmWm©‘ܶo ÐdU hmoUo. (Melting
(2) 8.314 × 107 Joules K-¹ mol-1
of solids to liquids)
(3) 82.1 atm Lit mol-1 K-1 2) Ðdê$nmMo dm¶yê$nmV ~mînr^dZ hmoU.o (Vaporization
(4) 8.314 erg K-¹ mol-1 of liquids to gases.)
à.3. ñ’${Q>H$mgma»¶m nXmWmªZm (Group-B-2020)
3) dm¶yê$nmZo Ðdê$nmV ÐdH$aU hmoUo. (Liquification
A) {ZpíMV ^m¡{‘{VH$ aMZm AgVo.> of gas to liquid.)
~) {ZpíMV Ðdr^dZ q~Xÿ AgVmo. 4) nXmWm©Mo AdH«$‘U hmoUo. (Degradtion matter.)
$H) {XemZwdVu JwUY‘© AgVmV. à. 8. ....................... dm¶y -57 0 go. n¶ªV W§S> Ho$ë¶mg
n¶m©¶r CÎmao … Vmo ñWm¶wénmV OmVmo, Voìhm ˶mcm ewîH$ (dry ice)
(1) A Am{U ~ ~amo~a AmhoV. (H$moaS>m ~’©$) åhUVmV. (STI 2011)
(2) ~ Am{U $H ~amo~a AmhoV. 1) Zm¶Q>´moOZ (Nitrogen)
(3) A Am{U $H ~amo~a AmhoV. 2) A‘moZr¶m (Ammonia)
(4) darb gd© ~amo~a AmhoV. 3) hr{c¶‘ (Helium)
à.4. hdo‘Yrc nmʶmÀ¶m ~mînmMr g§n¥³VVm Á¶m Vmn‘mZmcm 4) H$m~©Z S>m¶-Am°³gmBS> (Carbon dioxide)
hmoVo, ¶mcm .......... åhUVmV? (Asst.-2014) à. 9. Á¶m Vmn‘mZmg hdm ~mînmZo g§V¥á (saturated) hmoVo,
1) Ðdr^dZ q~Xÿ (Melting point) ˶m Vmn‘mZmg ....... åhUVmV? (Asst. 2011)
2) CËH$cZ q~Xÿ (Boiling point) 1) JmoR>U q~Xÿ (freezing point)
3) XdmMm q~Xÿ (Dew point) 2) ÐdUm§H$ (melting point)
4) nyU© AmЩVm (Absolute humidity) 3) Xdq~Xÿ (dew point)
à.5. S>m§~amÀ¶m Jmoiçm§Mm AmH$ma H$mhr {XdgmZr H$‘r hmoVmo, 4) CËH$cZm§H$ (boiling point)
H$maU ˶mMo (STI 2013)
1) ~mînr^dZ hmoVo. (Evaporation) CÎmao
2) g§KZZ hmoVo (Condensation)
1) 4 2) 1 3) 4 4) 3 5) 3
3) g§ßbdZ hmoVo (Sublimation)
4) ¶mn¡H$s H$moUVohr Zmhr 6) 4 7) 4 8) 4 9) 3 *
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 29
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
4 Ðì¶mMo amgm¶{ZH$ dJuH$aU
(Chemical Classification of matter)
à.1. 1.5 M H2SO4 À¶m dm³ ÐmdUmnmgyZ 1.0 N H2SO4 à.9. {‘lUmVrc KQ>H$m§Mo JwUY‘© A§eVm 춺$ H$aʶmgmR>r
Mo ÐmdU H$go ~Zdmb? (amÁ¶godm nyd©-2023) Imcrc n[aUm‘m§Mr JaO ^mgVo ? (³cmH©$ 2018)
(1) {Xboë¶m ÐmdUmV 5 dm³ nmUr KmbyZ 1) Zm°a‘c n[aUm‘ 2) ‘moac n[aUm‘
(2) {Xboë¶m ÐmdUmV 294 J«°‘ H2SO4 KmbyZ 3) ‘mocc n[aUm‘ 4) darcn¡H$s EH$hr Zmhr
(3) {Xboë¶m ÐmdUmV 20 dm³ nmUr KmbyZ à.10. A‘bJ‘‘ܶo {ZVm§V Amdí¶H$ H$m¶ AgVo?
(4) {Xboë¶m ÐmdUmV 174 J«°‘ H2SO KmbyZ 1) nmam 2) Mm§Xr (STI-2016)
à.2. Imbrbn¡H$s H$moU˶m hm¶S´>moH$m~©Z‘ܶo 80% H$m~©Z 3) bmoh 4) ßb°{Q>Z‘
AgVmo ? (H=1, C=12) (amÁ¶godm nyd©-2023) à.11. ½bwH$moO‘ܶo H$m~©ZMr Q>³Ho$dmar ..... Amho.
(1) ~|{PZ (2) {‘WoZ (3) BWoZ(4) gm¶³bmh³S>moZ 1) 40% 2) 53% (Rajyaseva 2015)
à.3. 180 J«°‘ A°go{Q>H$ Amåb (CH3COOH) Am{U 180 3) 45% 4) 55%
J«°‘ nmUr (H2O) EH$‘oH$m§V {‘gibo. V¶ma à.12. S>çwa°ë¶w‘rZ ho {‘lYmVy H$moU˶m YmVynmgyZ V¶ma
Pmboë¶m ÐmdUmV A°g{Q>H$ AmåbmMm ‘mob ’°$³eZ hmoVo : (STI-2015)
BVH$m Agob. [H=1, C=12, O = 16] 1) Al; Mn; Mg; Zn 3) Al; Cu; Ni; Sn; Zn
(amÁ¶godm nyd©-2023) 2) Al; Cu; Ca; Mn; Zn 4) Al; Cu; Mg; Ca; Zn
(1) 0.23 (2) 1.0 à.13. H$moUVo {‘lU Zmhr? (Rajyaseva-2014)
(3) 0.5 (4) darbn¡H$s H$moUVmhr Zmhr
1) nmUr 2) hdm
à.4. O‘©Z {gëda hm {‘lYmVy Imbrb YmVy§À¶m {‘lUmVyZ 3) ‘mVr 4) ISy>
V¶ma hmoVmo. à.14. ~«mg hm {‘lYmVw Imcrcn¡H$s H$moU˶m KQ>H$mZr ~Zcocm
(1) Vm§~o, OñV, H$Wrb (2) Vm§~o, {ZHo$b, OñV AgVmo? (PSI-2014)
(3) Vm§~o, OñV (4) Vm§~o, H$Wrb 1) H$m°na 80% + PtH$ 10% + Q>rZ 10%
à.5. ¶m‘ܶo gJù¶mV OmñV aoUw AgVrb. (Rajyaseva 2022) 2) H$m°na 80% + PtH$ 20%
(H=1, C=12, O=16, I = 127) 3) H$m°na 80% + Q>rZ 20%
(1) 250 J«°‘ Am¶moS>rZ ñ’${Q>H$ 4) H$m°na 90% + Q>rZ 10%
(2) 22 J«°‘ H$m~©Z S>m¶Am°ŠgmBS> à.15. Imbrbn¡H$s ewX²Y nXmW© H$moUVm?(Rajyaseva-2013)
(3) 45 J«°‘ nmUr A) bmoh ~) noQ´>mob
(4) 10 J«°‘ hm¶S´>moOZ dm¶w H$) JmB©Mo XþY S>) g‘wÐmMo nmUr
à.6. 32 J«°‘ {‘WoZ (aoUw dñVw‘mZ 16g/mol) Am{U 192 J«°‘
1) (~,H$,S>) 2) (A) ’$³V
Am°p³gOZ (aoUy dñVw‘mZ 32g/mol) EH$Ì {‘gibo. 3) (~) ’$³V 4) (H$) ’$³V
ho XmoZ dm¶y Oa EH$‘oH$m§er amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶m H$aV
à.16. ñQ>oZbog ñQ>rb ho H$emMo g§{‘l Amho? (STI-2013)
ZgVrb Va ‘rWoZ dm¶wMo ‘mob ’«°$³eZ {H$Vr? 1) bmoI§S> d H$m~©Z
1) 0.25 2) 6 (Rajyaseva-2021)
2) bmoI§S>, H«$mo{‘A‘ d {ZHo$b
3) 0.167 4) 4
3) bmoI§S>, H«$mo{‘A‘ d H$mo~mëQ>
à.7. H$m°naÀ¶m O‘©Z {gëìha YmVw{‘lUmV ------ AgVo. 4) bmoI§S>, {Q>Z d H$m~©Z
1) Cu, Zn, Ag (Group B-2020) à.17. EH$ ‘moc (mole) nXmW© åhUOo {H$Vr aoUy (molecules)?
2) Cu, Zn, Ni (STI 2012)
3) Cu, Ni, Ag 4) Cu, Zn, Al 1) 6.022 × 1022 2) 6.022 × 1023
à.8. Imbrbn¡H$s H$mhr hr H$mobm¶S>b gmoëgMr d¡{eï>ço 3) 6.022 × 1024 4) 6.022 × 1021
AmhoV. (Rajyaseva-2019)
A) qQ>S>mb n[aUm‘ ~) ~«mD${ZAZ JVr CÎmao
H$) ‘°³gdob {dVaU S>) ìh|S>adm°ëg ~b 1) 3 2) 3 3) 1 4) 2 5) 4
n¶m©¶r CÎmao :
6) 1 7) 2 8) 2 9) 3 10) 1
1) A, ~ Am{U H$ 2) A Am{U ~
11) 1 12) # 13) 1 14) 2 15) 2
3) A Am{U H$ 4) ~ Am{U S>
16) 2 17) 2 ***
30 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
5 AmdV©gmaUr(Periodic Table)
à.1. ----------øm ‘wbÐì¶m§Mm g§M S ñV§^mV ‘moS>Vmo. à.6 'M' ho ‘wbÐì¶ S>mo~o[aZa {ÌH$Ho$ ‘ܶo Ca, M Am{U Ba ho
(Group C 2021) ............... Amho. (Rajyaseva 2018)
(1) Ca, Ba, Ra, Ta (2) Ca, Ba, Ra, Pa
(3) Be, Re, Ge, Se (4) Na, Ca, Ba, Ra
1) Ba 2) Mg
3) Sr 4) I
à.2. ---------{‘l YmVyMo, Cƒ gm‘϶© Oo dOZ
à.7. àXrK© AmdV© gmaUrV ...... ¶m XmoZ ‘wbÐì¶m§‘ܶo {dH$U©
JwUmoÎma àm‘w»¶mZo {d‘mZ Am{U Am°Q>mo‘mo~mB©b CÚmoJm§‘ܶo
g§~§Y AmT>iVmo. (Group C 2018)
dmna H$aʶmMr {e’$mag H$aVmV
1) B Am{U Si 2) Li Am{U Mg
(Group B 2021)
3) Be Am{U AI 4) darbn¡H$s gd©
(1) hbŠ¶m pñQ>bÀ¶m
(2) hbŠ¶m {Q>Q>°{ZA‘À¶m à.8. Imbrbn¡H$s H$moU˶m g§MmV gd© ‘wbÐì¶o P I§S>mVrb
(3) hbŠ¶m Vm§ã¶mÀ¶m AmhoV? (Clerk 2017)
(4) hbŠ¶m A°ë¶w{‘{ZA‘À¶m (1) P, Be Tb (2) Po, Ba, Tc
à.3. ‘mogbo à‘mUo, AmdV© gmaUrVrb ‘wbÐì¶m§Mr aMZm (3) Pb, Bi. Te (4) darbn¡H$s H$moU˶mhr Zmhr
---- À¶m AmYmao Amho. (Group-B 2020) à. 9. AmYw{ZH$ AmdV©gmaUr‘ܶo ‘wbÐì¶m§Mr ‘m§S>Ur hr ˶m§À¶m
1) AUyMo dOZ 2) AUwMo dñVw‘mZ
....... Zwgma H$aVmV. (Asst. 2013)
3) AUwMm H«$‘m§H$> 4) AUwMo AmH$ma‘mZ
1) AUwdñVw‘mZ (Mass number)
à.4. AmYw{ZH$ AmdV©gmaUrVrb AUw§Mr {ÌÁ¶m hm AmdVu
2) ݶwQ´>m°ZMr g§»¶m (Neutron number)
{dMmamV Ko V m Imbrbn¡ H $s H$mo U Vr {dYmZo ~amo ~ a
3) AUwA§H$ (Atomic number)
AmhVo. (Rajyaseva-2020)
4) JwUY‘© (Propeties)
a) déZ Imbr OmVmZm dmT>Vo.
à.10. AmYw{ZH$ AmdV©gmaUr (Modern periodic Table)
b) déZ Imbr OmVmZm H$‘r hmoVo.
c) S>mdrH$Sy>Z COdrH$S>o OmVmZm dmT>Vo.
H$emda AmYm[aV Amho? (STI 2012)
d) S>mdrH$Sy>Z COdrH$S>o OmVmZm H$‘r hmoVo. 1) Aï>H$mMo VËd (The principle of octaves)
2) ‘ycÐì¶m§Mo AUwA§H$ (The atomic number of
1) a, d 2) a, c
elements)
3) b, d 4) b, c
3) ‘ycÐì¶m§Mo AUwdñVw‘mZ
à.5. Imcrcn¡H$s H$moU˶m ‘ycÐì¶m§À¶m OmoS>rV "S>m¶JmoZc (The atomic mass of elements)
[acoeZ{en' AgVo? (Clerk 2019) 4) ‘ycÐì¶m§Mo {ÌH$m§Mo ApñVËd
(The presence of triads of elements)
(1) {cWrA‘ Am{U ~oao{c¶‘
(2) {cWrA‘ Am{U ‘°¾o{eA‘ CÎmao
(3) {cWrA‘ Am{U [P§H$ 1) 4 2) 4 3) 3 4) 1 5) 2 6) 3
(4) {cWrA‘ Am{U gë’$a AgVo. 7) 4 8) 3 9) 3 10) 2 ***
à.19 Imbrbn¡H$s H$moUVo dm³¶ ~amo~a Amho? (PSI-2013) à.25. dmVmZwHy${cV ¶§ÌmV àerVH$ (Cooling agent) åhUyZ
A)OmñV dmg ¶oUmao Ðd BWmB©b ‘oaH$mßQ>Z Eb nr Or Imcrcn¡H$s H$m¶ dmnaVmV? (Asst. 2011)
‘ܶo {‘giʶmV ¶oVo. 1) H$m~©Z Q>oQ>´m³cmoamB©Q> 2) {‘WoZ
~) Vmo J°g JiVr emoYVmo. 3) ³cmoamo’$m°‘© 4) ’«o$Am°Z
n¶m©¶r CËVao
CÎmao
1) ’$³V dm³¶ (A) ~amo~a
1) 2 2) 1
2) ’$³V dm³¶ (~) ~amo~a
3) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a AmhoV.
3) 2 4) 4 5) 1 6) 3 7) 3
4) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a ZmhrV. 8) 2 9) 1 10) 3 11) 4 12) 4
13) 3 14) 2 15) 3 16) 1 17) 3
à.20 H$moií¶mMo ˶mÀ¶m ........ AdñWo‘ܶo ê$nm§VaU H$ê$Z
˶mMm A{Ve¶ H$m¶©j‘ d ñdÀN> B§YZ åhUyZ dmna 18) 3 19) 3 20) 3 21) 1 22) 1
H$aVm ¶oVmo. (Rajyaseva-2013) 23) 3 24) 1 25) 4 ***
2) ~moamoZ Q´>m¶ ³bmoamB©S> BCl3 à.12. nm§T>è¶m H$nS>çmda nS>bb o m daUmMm S>mJ gm~U bmdë¶mda
3) ~o[abrA‘ ³bmoamB©S> BeCl2 bmbga Vn{H$ar (a{S>e ~«mCZ) hmoVmo. Vmo A{YH$ nmʶmZo
4) ~moamoZ Q´>m¶ âbmoamB©S> BF3 YwVë¶mda nwÝhm {ndim hmoVmo. Vmo A{YH$ bmbga Vn{H$ar
(ao{S>e ~«mD$Z) hmoVmo H$maU. (Rajyaseva-2013)
à.6. Imcrc Amåcm§À¶m H$m°ZÁ¶wJQo > ~og ~m~V H$moUVo {dYmZ/
1) gm~U {ZgJ©V: ~o{gH$ Amho.
H$moUVr {dYmZo ~amo~a Amho/V? (Clerk main 2019)
2) gm~U {ZgJ©V: A°{gS>rH$ Amho
(1) Vrd« Amåcm§Mm H$‘Hw$dV ~og
3) gm~U ݶwQ´>b Amho
(2) Vrd« Amåcm§Mm, H$‘Hw$dV Amåc
4) darb EH$hr n¶m©¶ ¶mo½¶ Zmhr
(3) H$‘Hw$dV Amåcm§Mm, Vrd« ~og
(4) H$‘Hw$dV Amåcm§Mm, H$‘Hw$dV ~og à.13. Imbrbn¡H$s H$moU˶m EH$m nXmWm©Mm noQ´>mo{bA‘À¶m
n¶m©¶r CÎmao : ewXY² rH$aUmgmR>r (Refine) dmna Ho$bm OmVmo? (PSI-2013)
1) gm~U 2) YwʶmMm gmoS>m
(1) 1 ’$º$ (2) 2 ’$º$
3) ãbrqMJ nmdS>a ({da§OH$ MyU©)
(3) 1 Am{U 3 ’$º$ (4) 2 Am{U 3 ’$º$ 4) ~oqH$J gmoS>m
à.7. co{dg À¶m åhUʶmZwgma Amåc åhUOo..........
à.14. Ho$H$ Am{U nmd hbHo$ d g{N>Ð ~Z{dʶmgmR>r..........
(Clerk main 2018)
Mm Cn¶moJ H$aVmV. (PSI-2012)
(1) Bco³Q´>m°Z OmoS>r XoUmam
1) gmo{S>A‘ H$m~m}ZoQ> 2) gmo{S>A‘ ~m¶H$m~m}ZoQ>
(2) Bco³Q´>m°Z OmoS>r KoUmam
3) H°$ëerA‘ H$m~m}ZoQ> 4) ãbrqMJ nmdS>a
(3) Bco³Q´>m°Z OmoS>r XoUmam d KoUmam
(4) darcn¡H$s EH$hr Zmhr à.15. Amåb nO©Ý¶mgmR>r (Acid Rain) Imbrbn¡H$s H$moUVm
KQ>H$ O~m~Xma Amho? (PSI-2012)
à.8. Imbrbn¡H$s --------------- hr à{H«$¶m 1) CO2 2) CH4
CXm{gZrH$aUmMr Amho. (Clerk main 2017) 3) H2S2 4) NO2 Am{U SO2
(1) AgNO3 + NaCl à AgCl + NaNO3
à.16. Ooìhm ÐmdUmMo (solution) pH ‘yë¶ 7 AgVo Voìhm
(2) HCl + NaOH à NaCl + H2O
ÐmdU ho H$go AgVo? (Asst.-2012)
(3) HCL + AgNO3 à AgCl + HNO3
1) AmåcY‘u¶ AgVo (Acidic)
(4) NaOH + AgNO3 àAg(OH) + HNO2
2)Amåcmar Y‘u¶ AgVo (Alkaline)
à.9. pH ‘mnUr hr nmUr ÐmdUmMr AmåcVm d AëH$Y{‘©Vm 3) CXmgrZ AgVo (Neutral)
‘moOʶmH$arVm dmnacr OmVo. hr ‘mnUr hm¶S´>moOZ Am¶Z 4) g§{‘l AgVo (Mixture)
(H+) Mo g§H|$ÐUmda AmYm[aV AgVo. Imcrcn¡H$s H$m¶
à.17. ......... À¶m nmʶmVrc ÐmdUmcm ìhrZoJma (vinegar)
Amåc Zmhr? (Rajyaseva-2016)
åhUVmV. (PSI-2011)
1) Ho$ir 2) a³V 3) XÿY 4) Q>mo‘°Q>mo
1) {‘{WcoQ>oS> pñnarQ> 2) A°go{Q>H$ A°{gS>
à.10 Oa ÐmdUmMm nr. EM. (pH) 1 nmgyZ 4 n¶ªV dmT>{dë¶mg 3) BWoZm°c 4) A°{gQ>mpëS>hmBS>
˶mVrc hm¶S>m— O
o Z (H ) Mr Vrd«Vm.
+
(Asst.-2015)
à.18. A°go{Q>H$ A°{gS>À¶m {dac ÐmdUcm ........
1) H$‘r hmoVo 2) dmT>V OmVo
åhUVmV. (PSI-2011)
3) VgoM amhVo 4) gm§JVm ¶oV Zmhr
1) B{WcrZ 2) n°am{’$Z
à.11. {da§OH$ MwU© dmnéZ nmʶmcm {ZO©ÝVwH$ H$aVmZm, 3) ~|{PZ 4) pìhZoJma
{ZO©ÝVwH$ à{H«$¶m H$em‘wio hmoVo? (PSI-2014)
à.1. NH3 Zo g§V¥á Amho Aem NaCI À¶m g§hV ÐmdUmVyZ 1) ‘§XmdVmo 2) dmT>Vmo
nmR>{dcm AgVm------- Mo ñ’${Q>H$ doJio hmoVmV. 3) ~XcV Zmhr 4) Iwn doJmZo dmT>Vmo
(Tech.2022) à.7.{g‘|Q>Mr {Z{‘©Vr hr Imcrcn¡H$s Hw$R>ë¶m KQ>H$m§nmgyZ
(1) NaHCO3 (2) Na2CO3 Pmcocr Amho? (Rajyaseva-2014)
(3) NH4CI (4) (NH4)2CO3 1) CaO - SiO2 - Al2O3
à.2. amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶oMm doJ hm gmYmaUnUo ------ 2) CaO - Al2O3 - MgO
(Rajyseva .2021) 3) SiO2 - Al2O3 - AlCl5
(1) doioZwgma g§nyU©nUo pñWa amhVmo 4) CaO - SiO2 - AlCl3
(2) gwadmVrbm H$‘r AgVmo Am{U doiogh dmT>Vmo. à.8 ~Q>mQ>m {Mßg CËnmXH$, {Mßg ~°JoV ^aVmZm ˶mgmo~V
(3) gwadmVrbm OmñV AgVmo Am{U doig o h H$‘r hmoV EH$ dm¶y ^aVmV, OoUoH$ê$Z {Mßg Am°p³gS>mBP hmoV
OmVmo. ZmhrV. Imbrbn¡H$s H$moUVm dm¶y ¶mgmR>r dmnabm OmVmo?
(4) Ago gd©gmYmaU {dYmZ Ho$bo OmD$ eH$V Zmhr.
(Rajyaseva-2013)
à. 3. Imbrbn¡H$s H$moU˶m amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶m Am°p³g{S>H$aU- 1) hm¶S´>moOZ 2) gë’$a S>m¶Am°³gmBS>
jnU ¶m àH$mamV ‘moS>VmV. (Rajyaseva-2020) 3) Zm¶Q´>moOZ 4) H$m~©Z S>m¶Am°³gmBS>
a) 2Mg + O2 → 2MgO à.9. CËàoaH$ (Catalyst) amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶mMm doJ ¶m
b) MnO2 + 4HCL → MnCl2 + 2H2O + Cl2 n[apñWVrV dmT>{dVmo. (STI-2015)
c) 2Na + Cl2 → 2NaCl 1) Ooìhm, CËàoaH$mMr g§¶moOZm ~XcVo.
d) 2NaBr + H2O2 → 2NaOH + Br2 2) Ooìhm, amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶oMr g{H«$¶Z D$Om© dmT>Vo.
1) ’$º$ a, d 2) ’$º$ b, c 3) Ooìhm, amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶oMr g{H«$¶Z D$Om© H$‘r hmoV.o
3) ’$º$ a, b 4) darb gd© 4) Ooìhm, amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶oMr CîUVm dmT>Vo.
à. 4. Imbrbn¡H$s H$moUVr {dYmZo CËàoaH$mgmR>r ¶mo½¶ n¶m©¶ à.10. dZñnVr VobmMo jnU (reducing) Ho$bo H$s, ˶mnmgyZ
Zmhr. (Group-C 2019)
dZñnVr Vyn {‘iVo. ¶m A{^{H«$¶oV H$moUVo CËàoaH$
(Catalyst) H$m¶© H$aVo? (PSI-2013)
1) CËàoaH$ A°p³Q>ìhoeZ COm© H$‘r H$aVmV.
1) ‘±½ZrO Am°³gmBS> 2) aoZr {ZHo$b
2) CËàoaH$ A{^{H«$¶m g‘Vmob pñWVrV nmohmoMʶmgmR>r
3) H$mo~mëQ> 4) qPH$
bmJUmam doi H$‘r H$aVo.
à.11. Omo nXmW© amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶oV (chemical reaction)
3) CËàoaH$ A{^{H«$¶oV ^mJ KoVmo Am{U doJ dmT>{dVmo
à˶j ^mJ KoV Zmhr, nU ˶mÀ¶m Ho$di CnpñWVr‘wio
4) A{^H$maH$ CËnmXZ d CËàoaH$ ho Zoh‘r g‘àdñWoV amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶oMm doJ dmT>Vmo, ˶mcm ...........
AgVmV. åhUVmV. (STI-2012)
à.5 .......... ¶m‘wio J§OʶmMr {H«$¶m hmoV.o (Rajyaseva-2018) 1) CËàoaH$ (Catalyst)
1) ’$³V ^m¡{VH$ A{^{H«$¶m 2) A{^{H«$¶mH$maH$ (Reactant)
2) ’$³V amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶m 3) CËnm{XVo (Product)
3) XmoÝhr (1) d (2) 4) ¶mn¡H$s Zmhr (None of these)
4) H$moUVrhr Zmhr à.12. cmoI§S>mMo J§OUo (rusting) hr ............ A{^{H«$¶m
(process) Amho? (STI 2012)
à.6. Oer Oer amgm¶{ZH$ A{^{H«$¶m hmoV amhVo doioZwgma
1) ԤXJVr 2) OcXJVr
{VMm doJ ....... (Rajyaseva-2016)
3) Cî‘mJ«mhr 4) OcXJVr d Cî‘mJ«mhr
36 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.13 춳Vrcm Vmn (fever) Amë¶mg gmܶm nmʶmÀ¶m à.15 ‘ܶ‘ Vmn‘mZmda (Moderate heating) Imcrcn¡H$s
H$mnS>r KS>çmEodOr ‘rR>mÀ¶m nmʶmÀ¶m H$mnS>r KS>çm H$moUVo g§¶wJ Vmn{dco AgVm Am°p³gOZ ~mhoa Q>mH$cm
H$m dmnaVmV? (Asst. 2012) OmVmo? (Asst. 2011)
1) ‘rR> + nmUr Cî‘mJ«mhr {H«$¶m 1) ³¶w{àH$ Am°³gmBS> 2) ‘³¶w©[aH$ Am°³gmBS>
2) ‘rR> + nmUr Cî‘mXm¶r {H«$¶m 3) [P§H$ Am°³gmBS> 4) A°ë¶w{‘{ZA‘ Am°³gmBS>
3) ‘rR> d nmUr ghO CncãY AgVo
4) ‘rR> nmʶmV ghO {daKiVo
à.14 Imcrcn¡H$s AMyH$ d g§Vw{cV amgm¶{ZH$ g‘rH$aU
(balanced eqution) ......... ho Amho. (PSI 2011)
1) CaCO3 + 2HCl CaCl3 + H2O + CO2
CÎmao
2) CaCO3 + HCl CaCl3 + H2O + CO2 1) 1 2) 3 3) 4 4) 4 5) 2
3) CaCO3 + 2HCl CaCl2 + H2O + CO2 6) 1 7) 1 8) 3 9) 3 10) 2
4) CaCO3 + 2HCl CaCl + H2O + CO2 11) 1 12) 1 13) 1 14) 3 15) 2
11 W‘m}S>m¶Z°{‘³g
(Thermodynamics)
à.1. {d{eîQ> CîUVoMo, gr.Or.Eg. àUmbrVrb EH$H$ --- à. 4. W‘m}S>m¶Z°{‘³g Aer {dkmZmMr emIm Amho Á¶mV
-- ho Amho. (Gr. B & C- Pre. 2023) (Clerk Main 2022)
(1) H°$barO² / J«°‘ (1) COm© n[adV©ZmMm Aä¶mg H$aVmV.
(2) H°$barO² / {S>J«r gopëgAg (2) dm¶y n[adV©ZmMm Aä¶mg H$aVmV.
(3) H°$barO² {S>J«r gopëgAg/J«°‘ (3) dñVw‘mZ n[adV©ZmMm Aä¶mg H$aVmV.
(4) darbn¡H$s H$moUVoM Zmhr (4) ¶mn¡H$s H$moUVohr Zmhr.
à.2. EÝQ´>m°nr Mo ¶w{ZQ> H$moUVo Amho? (Clerk Main 2022) à.5. $H$‘r Vmn‘mZmÀ¶m dñVwVyZ Cƒ Vmn‘mZmdarb dñVyV,
1) g|Q>r‘rQ>a 2) H°$barO na S>rJ«r CîUVm ñWmZm§VaU ------- (Group B 2021)
3) {H$bmo 4) {bQ>a (1) Ae³¶ Amho
à.3. Or à{H«$¶m amo{YV BÝgwboQ>oS> àUmbr ‘ܶo qH$dm (2) XmoÝhr dñVy g§nH$m©V R>oD$Z e³¶ Amho.
Am¶gmoboQ>oS> àUmbr ‘ܶo hmoVo {Vbm ------- (3) $H$mhr ~mø H$m¶© H$ê$Z Vo e³¶ Amho.
à{H«$¶m åhUVmV. (Clerk Main 2022) (4) ¶mn¡H$s Zmhr.
(1) g‘moîU (2) g‘Vmnr
(3) g‘^m[aH$ (4) g‘Am¶VZ CÎmao 1) 2 2) 2 3) 1 4) 1 5) 3
à.10. amgm¶{ZH$ KQ>mMo {dÚwVJm‘H$ ~b YZ AgVo, Ooìhm à.17. Amo P mo Z Mm ñVa ZîQ> hmo Ê ¶m ‘mJMo / Mr H$maU/Uo
A{^{H« $ ¶o M m ‘w º $ COm© ~Xb hm --- AgVmo . (Excise-2017)
(Rajyaseva-2020) A) Z¡g{J©H$ òmoVmnmgyZ V¶ma hmoUmao NO Am{U NO
2
1) > 0 2) < 0 3) = 0 ~) ³bmoamoâbwamoH$m~©Z nmgyZ V¶ma hmoUmam Cl AUy
4) ‘wº$ COm© ~Xb Am{U {dÚwVJm‘H$ ~XbmMm g§~Y § Zmhr. darcn¡H$s H$moU˶m {dYmZ/Zo AMyH$ Amho/V?
à.11. ^war amoJmÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r H$moU˶m amoJZmeH$mMm dmna 1) ’$³V A 2) ’$³V ~
H$aVmV? (Group-C 2019) 3) XmoÝhr A Am{U ~ 4) XmoÝhr ZmhrV.
A) ~moaS>mo {‘lU ~) gë’$a (J§YH$) à.18. H$moUVmhr dm¶y "{J«Z hmCg B’o$³Q>' bm H$maUr^yV AgVmo.
H$) EÝS>mogë’$m°Z S>) VwaQ>r (PSI-2016)
darbn¡H$s H$moUVo/Vr {dYmZ/Zo ~amo~a AmhoV? 1) H$m~©Z S>m¶Am°³gmB©S> 2) Am°³grOZ
1) A Am{U ~ 2) ~ ’$º$ 3) H$ ’$º$ 4) S> ’$º$ 3$) Zm¶Q´>moOZ 4>) AmoPmoZ
à.12. nmʶmV ³bmoarZ Zoh‘r {‘giVmV H$maU: (Rajyaseva-2018) à.19. Imbrbn¡H$s H$moUVm KQ>H$ h[aV J¥h n[aUm‘mg H$maUr^yV
1) Am°p³gOZMo à‘mU dmT>Vo 2) O§VyZm ‘maUo R>aV Zmhr? (STI-2016)
3) Jmi H$mT>ʶmgmR>r 1) H$m~© Z S> m ¶Am° ³ gmBS> (CO 2
)
4) Z {daKiUmar AewX²YVm KmbdʶmgmR>r 2) {‘Wo Z (CH 4
)
3) S>m¶Zm¶Q´>moOZ Am°³gmBS> (N2O)
à.13. ’°$aoS>oMm {dÚwV² AnKQ>Z {Z¶‘ H$emer g§~§{YV Amho? 4) A‘mo{Z¶m (NH3)
(Rajyaseva-2017)
à.20. ½bwH$moOMo énm§Va B{Wb AëH$mohmob‘ܶo H$aʶmgmR>r
1) g‘‘yë¶^ma 2) AUy^ma 3$) aoUy^ma 4>) AUyA§H$ H$moUVo g§àoaH$(enzyme) dmnaVmV? (STI-2016)
à.14. _rZm_mQ>m amoJmgmR>r H$maUr^yV Agbobm àXÿfH$ ____________
1) BZìhQ>}O 2) ‘mbQ>oO 3) S>m¶ñQ>Oo 4>) Pm¶‘oO
hm Amho. (Group B-2017) à.21. ³bmoamoâbmoamoH$m~©Z (CFCs) g§¶wJm§Zm {’«$Am°Z åhUVmV.
1) {_WmB©b _Š`y©ar 2) {_WmB©b Ag©oZoQ> Imbrbn¡H$s H$moUVo {dYmZ ˶m§À¶m~m~V MwH$ Amho?
3) Q>oQ´>mB©WmB©b boS> 4) {_WmB©b Am`gmogm`ZoQ> 1) amgm¶{ZH$ A{H«$¶merb, {~Z{dfmar Am{U J§YhrZ
à.15. 1A {dÚwV àdmh 1M NaCI, 1M KC1 Am{U 1M RbCI AgVmV. (ASO-2016)
À`m ÐmdUm§VyZ ñdV§ÌnUo EH$m goH§$XmgmR>r nmR>{dbm. 2) ÐmdH$ åhUyZ, gwú‘Vwfma àUmoXZH$mar Am{U AmH$m¶m©À¶m
{ZjonU hmoUmè`m YmV§yÀ`m J«°_ aoU§Vwbo (nm) AMyH$ g§~§Y ’o$gmgmR>r ñn§OZH$maH$ åhUyZ dmnabo OmVmV.
3$)AdH$memÀ¶m darb nQ²>Q>çmV, gy¶m©À¶m O§~wbmVrb
Ago AmhoV. (Group B-2017)
{H$aUm§‘wio {dKQ>Z nmdVmV.
1) nNa > nK > nRb 2) nNa < nK < nRb
4>) darbn¡H$s H$moUVohr Zmhr.
3) nNa = nK = nRb 4) darbn¡H$s H$moUVohr Zmhr
à.16. BÝS>mogë\$m°Z ho ____________ Mo CXmhaU Amho. (Group CÎmao
B-2017) 1) 3 2) 4 3) 3 4) 2 5) 3 6) 1 7) 4
1) ~waerZmeH$ 2) OrdmUyZmeH$ 8) 1 9) 3 10) 2 11) 1 12) 2 13) 1 14) 1
3) VUZmeH$ 4) {H$S>ZmeH$ 15) 3 16) 4 17) 3 18) 1 19) 4 20) 4 21) 1
38 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
PHYSICS 1
à.1. Imbrbn¡H$s H$moUVr nÕVr n¥Ïdr Am{U J«h ¶m§À¶mVrb
‘moO-‘mnZ
(Measurement)
à.4. CngJ© JwUm§H$ 1018 Mm {H$Vr? (Rajyaseva 2017)
A§Va ‘moOʶmgmR>r dmnaVmV? (Rajyaseva 2022) 1) Q>oam 2) noQ>m 3) E³gm 4) AQ²>Q>mo
1) n°aob°³g nÕV 2) S>m¶ao³Q> {S>ñQ>Ýg ‘mnZ à.5. ìh°Z S>a dmëg pñWam§H$mMo (a) Mo EH$H .............
3) ñbmon Q>°qnJ nÕV 4) BH$mo nÕV (Rajyaseva 2017)
à.2. n¥Ïdrdê$Z {d{dY Vmè¶m§Mr A§Vao {ZpíMV H$aʶmgmR>r 1) kPa 2) kPa dm3
H$moUVr nÕV dmnaVmV? (Group-B 2020) 3) kPa dm3 mol-1 4) kPa dm6 mol-2
1) Jwê$ËdmH$f©Ur¶ nÕV 2) IJmobr¶ namea nÕV à. 6. Imbrb ¶mo½¶ OmoS>çm bmdm. (PSI 2016)
3) g‘m§Va nÕV 4) WoQ> nÕV A ~
à. 3. ¶mo½¶ OmoS>çm Owidm? (Group C 2019) A) {d^dm§Va i) A°ånrAa
a) JwéÎdmH$f©U i) Hy$bmoå~/goH§$X ~) {dX²çwVàdmh> ii) ìhmoëQ>
b) {dÚwVYmam ii) Amohåg A) à^ma iii) åhmo (mho)
c) doJ iii) ‘r./go2 A) H§$S>³Q>Ýg iv) Hy$bmoå~
d) {dÚwVamoY iv) ‘r./goH§$X A ~ H$ S>
n¶m©¶r CÎmao : 1) i iii iii iv
a b c d 2) iv iii ii i
1) ii i iv iii 3) ii i iv iii
2) iii i iv ii 4) iii ii i iv
3) iii iv ii i CÎmao 1) 1 2) 3
4) iii iv i ii 3) 2 4) 3 5) 4 6) 3
3 J{V{df¶H$ {Z¶‘
(Laws of Motion)
à. 1. Oa EImXr OS> dñVw {j{VO g‘m§Va {XeoZo JwiJwirV 3) (~), (H$) Am{U (S>)
n¥ð>^mJmdéZ AmoT>cr, Va ˶m dñVwda {H«$¶m H$aUmao ~c 4) (A), (~$) Am{U (H$>)
Imcrcà‘mUo Agoc. (Rajyaseva 2014) à. 2. ""à˶oH$ {H«$¶oH$aVm VodT>rM d {déÕ à{V{H«$¶m AgVo.''
A){j{VO g‘m§Va {XeoZo à¶w³V Ho$coco ~c hm H$moUVm {gÕm§V/{Z¶‘ (Law) Amho? (Asst 2014)
~) c§~énr AYmoJm‘r {XeoZo {H«$¶m H$aUmao JwéËdr¶ ~c 1) ~m°Bëg²Mm {Z¶‘ 3) ݶyQ>ZMm JVrMm Xþgam {Z¶‘
H$)ñWmZm§VamÀ¶m {déÕ {XeoZo H$m¶© H$aUmao Kf©U ~c 2) Am{H©${‘{S>OMm {gÕm§V 4) ¶mn¡H$s H$moUVmhr Zmhr
S>) CÜd©Jm‘r {XeoZo H$m¶© H$aUmao à{V{H«$¶m ~c
darcn¡H$s H$moUVr {dYmZo g˶ AmhoV?
1) (A) Am{U (~>)
2) (A), (~), (H$) Am{U (S>) CÎmao 1) 2 2) 4
H$) A§Vamidra hm H$moU˶mhr JwéÎdr¶ ~bmZo AmH${f©bm à.11 EH$m nmʶmZo ^acoë¶m a~ar MoS>Ày§ ¶m Vimer N>mQo >o {N>Ð
OmV Zmhr. Amho. Oa hm M|S>y gmYm XmocH$ (simple pendulum)
S>) darbn¡H$s H$moUVohr Zmhr. H$aʶmgmR>r dmnacm Va M|Sy> XmocZo KoV AgVmZm
n¶m©¶r CÎmao : XmocH$mMm XmocZ (oscillates) H$mc (Asst. 2011)
1) A, ~ Am{U H$ 2) ’$º$ A Am{U ~ 1) H$‘r hmoVmo.
3) ’$º$ A Am{U H$ 4) ’$º$ S> 2) àW‘ H$‘r hmoVmo d Z§Va dmT>Vmo.
à.5. Imbrbn¡H$s H$m¶ {OAmoñQ>oeZar Am°a{~Q> (GEO) Mo 3) àW‘ dmT>Vmo d Z§Va H$‘r hmoVmo.
AMyH$nUo dU©Z H$aVo? (Rajyaseva 2018) 4) dmT>Vmo
1) g‘wÐgnmQ>rnmgyZ C§Mr 20,000 {H$.‘r. d EH$ H$jm
CÎmao
n[a^«‘Umg 12 Vmg bmJVmV.
2) g‘wÐgnmQ>rnmgyZMr C§Mr 36,000 {H$.‘r. d EH$ H$jm 1) 1ao 2) 4ao 3) 2 4) 4 5) 2 6) 3
n[a^«‘Umg 24 Vmg bmJVmV. 7) 3 8) 1 9) 2 10) 4 11) 3 *
40 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
5 Xm~ (Pressure)
à.1. SI EH$H$mV KZ’$i ho ---- Ago Xe©{dco OmVo. à. 6. Oa ’w$½¶m‘ܶo H$moaS>r hdm ^abr Va ˶m‘ܶo Agboë¶m
(Clerk Main 2021) 79% Zm¶Q´>moOZ Am{U 21% Am°³grOZ n¡H$s H$moU˶m
(1) {cQ>a (L) (2)(‘rQ>a)3 qH$dm m3 KQ>H$m§Mr 250 goëgrAgbm gd©àW‘ ~mhoa JiVr hmoB©b?
(3) XmoÝhr (l) Am{U (2) (4) darcn¡H$s EH$hr Zmhr (Rajyaseva 2013)
à.2. Oa nmʶmMr KZVm 1000kgm-3 Am{U Vm§ã¶mMr KZVm A)Am°³grOZ, H$maU ˶mMo dñVw‘mZ Zm¶Q´>mOo Z nojm OmñV Amho.
8.9×103 kgm-1 Ago b Va Vm§ ã ¶mMr gmno j KZVm
~) Zm¶Q´>moOZ H$maU ˶mMo dñVw‘mZ Am°³grOZ nojm
(Relative density) {H$Vr? (Rajyaseva-2021)
H$‘r Amho.
1) 8.9 2) 8.9kgm-3 3) 8.9×106 4) 8.9×10-6
H$) Am°³grOZ Am{U Zm¶Q´>moOZ XmoKm§Mr EH$mM doiobm
JiVr hmoB©b.
à.3. Ho$emH$f©Ue{º$ KQ>Zm Zgoc Va (Clerk Main 2018) S>) gd© ^abobr hdm JiVr hmoD$Z ’w$Jm ‘yi ñdê$n
(1) g‘B©Mr dmV gVV VodV amhUma Zmhr. àmßV H$aob.
(2) Q>rnH$mJXmMo H$m¶© hmoUma Zmhr. 1) (A) Am{U (~) 2) (H$) Am{U (S>)
(3) ZmaimÀ¶m PmS>mdarc ’$imV nmUr O‘m hmoUma Zmhr. 3) ’$³V (A) 4) ’$³V (~)
(4) nmʶmMo dhZ ‘¥Xm‘ܶo hmoUo e³¶ Zmhr.
à.7. dmVmdaUmMm {H$Vr ^mJ ZÌdm¶y (Nitrogen) ì¶mnVmo?
(1) ’$º$ A, ~ Am{U H$ ~amo~a
(PSI 2012)
(2) ’$º$ ~, H$ Am{U S> ~amo~a
1) 1/3 2) 1/2 3) 3/4 4) 4/5
(3) ’$º$ A, ~ Am{U S> ~amo~a
(4) A, ~, H$ Am{U S> gd© ~amo~a à.8. hm¶J«mo‘rQ>a (hygrometer) H$emda AmYm[aV Amho?
(Asst. 2012)
à.4. Imbrb dm³¶o {dMmamV ¿¶m. (Rajyaseva-2013)
1) gmnoj AmЩVm (Relative humidity)
Ho$erH$Ëd (Capillarity) KQ>Zm Zgob Va
2) Ðdm§Mr gmnoj KZVm (Relative densityof liquids)
A) Q>rn H$mJX ˶mMo H$m¶© H$aUma Zmhr.
3) ZXrÀ¶m nmÌmVrc àdmh
~) am°Ho$bMm {Xdm dmnaUo AdKS> hmoB©b. 4) darcn¡H$s H$mhrhr Zmhr (None of the above)
H$) g^modVmbr {XgUmar PmS>o n¥Ïdrda dmT>Uma ZmhrV. 0 0
S>) ehamV ZimX²dmao nmUr dmhʶmMr e³¶Vm Zmhr. à.9.EH$ crQ>a nmUr 4 go. nmgyZ 3 go n¶ªV W§S> Ho$ë¶mg.
darbn¡H$s H$moUVr dm³¶o ~amo~a AmhoV? (PSI 2011)
1) nmʶmMo AmH$ma‘mZ H$‘r hmoB©c d KZVm dmT>oc.
1) ’$³V (A),(~) d (H$)
2) nmʶmMo AmH$ma‘mZ dmT>oc d KZVm H$‘r hmoB©c
2) ’$³V (~),(H$) d (S>)
3) nmʶmMo AmH$ma‘mZ H$‘r hmoBc © d KZVm pñWa amhrc
3) ’$³V (A),(H$) d (S>)
4) nmʶmMo AmH$ma‘mZ dmT>oc d KZVm pñWa amhrc.
4) ’$³V (A),(~) d (S>)
à.10. nmʶmMr KZVm (Density) ................ cm CƒV‘
à. 5. nmʶmÀ¶m W|~m§{df¶r nwT>o gd©gmYmaU {dYmZo AmhoV? AgVo. (PSI 2011)
(Rajyaseva 2013)
1) 40 C
2) 250 3) 00C 4) 730C
A)nmʶmÀ¶m W|~mMm AmH$ma JmobmH$a Agʶmg n¥îR>VmU
H$maUr^yV Amho.
~)JwéËdmH$f©U ZgVmZmhr nmʶmÀ¶m W|~mMm AmH$ma
Jmob AgVmo.
H$)Oa nmʶmMo dñVy‘mZ VmUbo Jobo Va W|~ V¶ma hmoVmV.
darc H$moUVo/H$moUVr {dYmZ/{dYmZo ~amo~a AmhoV? CÎmao
1) (A) ’$³V 2) (A) Am{U (~) 1) 2 2) 1 3) 4 4) 1 5) 1
3) (H$) ’$³V 4) (A,~,H$) 6) 4 7) 3 8) 1 9) 2 10) 1
à.2. EH$m dm’o$À¶m B§{OZbm 3.6 × 109 J/min XamZo CîUVm 2) J{VO D$O}Mo pñW{VO D$O}V ê$nm§Va H$aVo.
nwadbr OmVo. ˶mnmgyZ B§{OZ 5.4 × 108 J/min XamZo 3) pñW{VO D$Om© pñWa ahmVo.
H$m¶© H$aVo. Aem B§{OZMr H$m¶©j‘Vm {H$Vr Q>³Ho$ Agob? 4) J{VO D$Om© pñWa ahmVo.
1) 15 2) 12.5%(Rajyaseva 2018) à. 7. hm¶S´>monmda ßb°ÝQ> ‘ܶo (Asst 2013)
3) 85% 4) 87.5% 1) H$m¶ZoQ>rH$ EZOuMo {dXçwV D$O}V ê$nm§Va hmoVo.
à. 3. CX²dmhH$mMr AmoPo dmhÿZ ZoʶmMr H$‘mb ‘¶m©Xm 1800 2) {dXçwV D$Om© nmʶmVyZ H$mT>br OmVo.
{H$bmoJm« ‘ (CÛdmhH$ + àdmgr) Amho. ho CX²dmhH$ D$Üd© 3) nmʶmMo dm’o$V ê$nm§Va H$ê$Z {dXçwV D$Om© V¶ma Ho$br OmVo.
{XeoZo 2ms-1 ¶m EH$g‘mZ MmbrZo J{V‘mZ Amho. J{Vbm 4) nmoQ>oZ²{e¶b D$O}Mo ê$nm§Va {dXçwV CO}V Ho$bo OmVo.
{damoY H$aUmao Kf©U ~b 4000 N Amho. Va ‘moQ>a ¶§ÌmH$Sy>Z à. 8. 10 kg dñVw‘mZ Agcocm nXmW© O{‘ZrnmgyZ 10 ‘r C§M
CX²dmhH$mbm {H$‘mZ {H$Vr VmH$X nwadbr Jobr Vo {Z[íMV Zocm. ˶m{R>H$mUr JwéËdr¶ ËdaU 9.8 m/s2 Agoc, Va
H$am. (g = 10 m/s2) (Rajyaseva 2017) ˶m nXmWm©cm àmá Pmcocr pñWVrO D$Om© {H$Vr?
1) 59 hp 2) 38 hp
(STI-2012)
3) 44 hp 4) 155 hp
1) 9800 J 2) 980 J 3) 98 J 4) 9.8 J
à. 4. Ob{dÚwV H|$Ðm‘ܶo D$Om©Mo ê$nm§Va hmoV.o (Excise 2017) à.9. 'm' dñVw‘mZ (mass) Agcocr dñVw v ¶m MmcrZo (speed)
1) J{V‘mZ D$Om©→pñW{VO D$Om©→{dÚwV D$Om©
J{V‘mZ Agoc Va ˶mMr J{VO D$Om© (kinetic energy)
2) pñW{VO D$Om©→J{V‘mZ D$Om©→{dÚwV D$Om© ............. (PSI 2011)
3) {dXçwV D$Om©→pñW{VO D$Om©→J{V‘mZ D$Om©
4) {dXçwV D$Om©→J{V‘mZ D$Om©→pñW{VO D$Om© 1) mv2 2) mv2
à. 5. Ob{dXçwV àH$ënm‘ܶo (Hydrolectric power.)
1) {dXçwV D$Om© nmʶmVyZ H$mT>br OmVo. (PSI 2013) 3) mv2 4)
kx2
2) gmMboë¶m nmʶmVrb J{VO D$O}Mo ê$nm§Va {dXçwV
D$O}V Ho$bo OmVo.
3) nmʶmMo ê$nm§Va dm’o$V H$ê$Z Q>a~mB©Zbm [’$adyZ
{dXçwV {Z{‘©Vr Ho$br OmVo. CÎmao 1) 2 2) 1
4) gmMboë¶m nmʶmVrb pñWVrV D$O}Mo ê$nm§Va {dXçwV 3) 1 4) 2 5) 4 6) 1 7) 4
D$O}V Ho$bo OmVo. 8) 2 9) 2 ***
7 ÜdZr (Sound)
à.1. Imbrbn¡H$s H$moUVo Va§J ho ¶m§{ÌH$ Va§Jm§Mo (Mechanical à.4. gmoZma (gmC§S> ZoìhrJoeZb loUr) V§Ì ¶mgmR>r dmnabo
Wave) CXmhaU Amho? (Gr.-B Main-2023) OmVo. (Rajyaseva 2022)
(1) àH$me bha (2) ÜdZr Va§J (1) OÝ‘nyd© narjm
(3) ao{S>Amo Va§J (4) Xÿa{MÌdmUr Va§J (2) öX¶mÀ¶m PS>nm§À¶m {H«$¶oMm Aä¶mg
à.2. Vmn‘mZmVrb à˶oH$ 1°C dmT>rgmR>r hìmoVrb ÜdZrMm (3) ^wd¡km{ZH$ Aä¶mg
ìmoJ ------go.‘r./goH§$X Zo dmT>Vmo. (4) nmZ~wS>rgma»¶m ~wS>boë¶m dñVwMr JVr Am{U pñWVr
(Gr-B & C Pre.-2023) ‘mnʶmgmR>r
(1) 6.1 (2) 0.61 (3) 61 (4) 16 à.5. EH$m ÜdZr Va§JmMr dma§dmaVm 1000 hQ²>P© AgyZ Va§Jbm§~r
à.3. ÜdZrMm doJ ------- ¶m ‘mܶ‘mV OmñV AgVmo. 0.25 ‘rQ>a Amho. Oa Vmo EH$m {d{eï> ‘mܶ‘mV 5 goH§$X
(1) dm¶y (2) {Zdm©V nmoH$ir (Clerk Main 2022) àdmg H$aV Agob, Va H$mnbobo A§Va H$mT>m.
(3) Ðd (4) KZ (Rajyaseva 2022)
42 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC
(1) 50 km
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
(2) 1250 m
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
d) A{Z¶VH$m{bH$ ÜdZr Va§Jm§Zm (Noise) åhQ>bo OmVo.
(3) 800 m (4) 80 km
1) a Am{U b 2) a Am{U c
¶mVrb A§Va ---------Agob (Group B 2022) à.14. {d{eï> dma§dmaVm AgUmam EH$m ÜdZr Va§JmMm doJ 336
(1) 17 ‘rQ>anojm H$‘r ‘r./go. AgyZ Va§J bm§~r 3 go‘r Amho. Va dma§dmaVm
(2) 17 ‘rQ>anojm OmñV qH$dm 17 ‘rQ>a H$mT>m. Vr ldUr¶ Agob H$m? (Rajyaseva 2017)
(3) 7 ‘rQ>anojm H$‘r 1) 100800 Hz, Zmhr 2) 100800 Hz, hmo¶
(4) darbn¡H$s H$moUVoM Zmhr 3) 11200 Hz, Zmhr 4) 11200 Hz, hmo¶
à.7. Ooìhm Ooìhm ÜdZrMm ñÌmoV Am{U {ZarjH$ ¶m§À¶mV gmnoj à.15. Imbrbn¡H$s H$moU BÝ’«$mgmoZrH$ bhatMm dmna EH$‘oH$m§er
JVr AgVo Voìhm ñÌmoVmÛmao CËg{O©V hmoUmè¶m ÜdZrÀ¶m g§dmX gmYʶmgmR>r H$aVmo? (STI 2017)
dma§dmaVoV Am{U {ZarjH$mÛmao EoH$ë¶m OmUmam ÜdZrÀ¶m 1) ìhob (Whale) 2) J|S>m
dma§dmaVoV ~Xb {XgyZ ¶oVmo ¶mbm ----------- 3) hÎmr 4) darb gd©
åhUVmV. (Group C 2022)
à.16. Ooìhm AmnU Xþ~©b àVrMm ÜdZr ‘moR>çm ÜdZrV ~XbVmo
(1) hm°¶JoÝgMm à^md (2) Á¶wëgMm à^md Voìhm ÜdZrMr/Mm.... dmT>{dVmo? (STI 2017)
(3) S>m°nbaMm à^md (4) a‘UMm à^md 1) doJ 2) dma§dmaVm
à.8. ------- ho V§Ì dmnéZ g‘wÐmMr Imocr ‘moOVmV. 3) {dnwbVm 4) Va§Jbm§~r
(Clerk Main 2021)
à.17. lì¶mVrV ÜdZrbhatÀ¶m gmhmæ¶mZo ~maH$mB©Zo Ho$bobr
(1) gmoZma (2) gmoZmoJ«m’$s VnmgUr ...... gmR>r Cn¶moJr Amho. (STI 2017)
(3) hmocmoJ«m’$s (4) ‘m¶H«$moñH$monr A) J^m©V Agbobm Xmof g‘OʶmgmR>r
~) öX¶mÀ¶m PS>nm§Mr hmbMmb g‘OʶmgmR>r
à.9. ÜdZrVa§J hr ¶m§{ÌH$s AZwVa§J AgyZ Imcrcn¡H$s H$moU˶m
‘mܶ‘mVyZ ˶m àdmg H$aVmV? (Tech.2021) 1) {dYmZ (a) ho g˶ Amho na§Vw {dYmZ (b) ho Ag˶ Amho.
(1) dm¶y (2) Ðd 2) {dYmZ (a) ho Ag˶ Amho na§Vw {dYmZ (b) ho
(3) KZ (4) darcn¡H$s gd© ‘mܶ‘mVyZ g˶ Amho.
à.10. ÜdZrMr H$‘rVH$‘r ldUr¶ dma§dmaVm åhUOo 3) XmoÝhr {dYmZo (a) Am{U (b) g˶ AmhoV.
(1)ldUj‘VoMr Ama§^ Vrd«Vm (Group B 2021) 4) XmoÝhr {dYmZo (a) Am{U (b) Ag˶ AmhoV
(2) ÜdZr ldUj‘VoMr ݶyZV‘ ‘¶m©Xm à.18. Imcrc {dYmZm§Mm {dMma H$am : (Rajyaseva 2016)
(3) ÜdZr ldUj‘VoMr CƒV‘ ‘¶m©Xm A) XmQ> YwH$o Agcoë¶m amÌr Xÿadê$Z OmUmè¶m AmJJmS>rMr
(4) darbn¡H$s Zmhr {eQ²>Q>r ñnï>nUo EoHy$ ¶oVo.
~) ÜdZrMm hdoVrc doJ hm hdoÀ¶m AmЩVoÀ¶m g‘mZwnmVr
à.11. àH$me Ooìhm EH$m ‘mܶVmVyZ Xþgè¶m ‘mܶ‘mV àdoe
AgVmo.
H$aVmo, Voìhm Imcrcn¡H$s àH$memÀ¶m H$moU˶m JwUY‘m©V
darcn¡H$r H$moUVo {dYmZ g˶ AmhoV?
~Xc hmoV Zmhr? (Clerk Main 2021)
1) A Am{U ~ XmoÝhr ~amo~a AmhoV.
(1) doJ (2) Va§Jcm§~r
2) A Am{U ~ MyH$ AmhoV.
(3) Am¶m‘ (4) dma§dmaVm
3) A ~amo~a Amho na§Vw ~ Zmhr
à.12. Ooìhm EImÚm ÜdZr Va§JmMo g§nrS>Z ÑT> ^tVrda AmXiob 4) ~ ~amo~a Amho na§Vw A Zmhr
Voìhm ˶mMo à{Vq~{~V én ho : (Rajyaseva-2020) à.19. CÝhmù¶mnojm {hdmim qH$dm nmdgmù¶mV ÜdZr cm§~
1) 180 A§em§Zr (π) AdñWm g§Hw${MV hmoB©b. A§VamhÿZ ñnï>nUo EoHy$ ¶oVmo, H$maU (Asst 2015)
2) AdñWm ~Xb hmoUma Zmhr. 1) {hdmim qH$dm nmdgmù¶mV hdoVrc AmЩVm
3) 90 A§em§Zr (π/2) AdñWm {dabZ hmoB©b. (humidity) OmñV AgVo.
4) {dabZ hmoB©b nU AdñWm ~XbUma Zmhr. 2) {hdmim qH$dm nmdgmù¶mV hdoMm Xm~ (air
à.13. Imbrbn¡H$s H$moUVo {dYmZo ÜdZrgmR>r ~amo~a AmhoV. pressure) OmñV AgVmo.
(Group-B 2019) 3 ) CÝhmù¶mV hdoMm Xm~ H$‘r AgVmo.
a) ÜdZr Va§J ho AdVa§J AgVmV. 4) {hdmim qH$dm nmdgmù¶mV hdoVrc AmЩVm d
b) EoHy$ ¶oUmè¶m ÜdZr Va§Jm§Mr dma§dm[aVm 20kHz Am{U hdoMm Xm~ OmñV AgVmo.
˶mnojm A{YH$ AgVo. à.20. Imcrcn¡ H $s ¶mo ½ ¶ dm³¶m§ M r {ZdS> H$am.
c) ÜdZr Va§Jm§À¶m àgmaUmgmR>r ‘mܶ‘mMr Amdí¶H$Vm (Rajyaseva-2014)
AgVo. A)ÜdZrchar dm¶y nXmWm©nj o m ñZm¶y nXmWm©VZy doJmZo OmVmV.
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 43
MPSC
~) ÜdZrchar {Zdm©V nmoH$irVyZ gdm©V OcX JVrZo OmVmV.
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
2) gmoZma V§ÌkmZ (SONAR technique)
{df¶mMo àíZ
H$) ÜdZrchar AZwc§~ char AmhoV. 3) {ZîH$f©U V§ÌkmZ (Extraction technique)
S>) ÜdZrchar Ðd nXmWm©nojm dm¶y nXmWm©VyZ H$‘r doJmZo 4) AndV©Zm§H$‘mnr (Refractometer)
OmVmV. à.24 nwT>rbn¡H$s H$moU˶m H$maUm‘wio ÜdZr {Z{‘©Vr hmoVo?
1) (A),(H$) Am{U (S>) ’$³V
1) ‘mܶ‘mVrb H$Um§À¶m H§$nZm‘wio (PSI 2013)
2) (A)Am{U(~)
2) ‘mܶ‘mVrb H$Um§À¶m Kf©Um‘wio
3) (H$)Am{U(S>) 4) (~) Am{U (S>>)
3) ‘mܶ‘mVrb H$Um§À¶m gai aofoVrb JVr‘wio
à.21. Imbrbn¡H$s H$moUVo {dYmZ g˶ Zmhr?(Rajyaseva 2013) 4) ‘mܶ‘mVrb H$Um§À¶m n[adbZ JVr‘wio
1) H$m~©Z S>m¶Am°³gmB©S> bogaMm (CO2 LASER) Cn¶moJ
à.25 ÜdZrbhatÀ¶m (Sound waves) àgmaUmgmR>r
ñQ>oZbog ñQ>rbMo VwH$S>o H$aʶmgmR>r H$ê$ eH$Vmo. (Propagation.) (PSI 2013)
2) ‘°½Zo{Q>H$ aoPmoZÝg B‘oqOJ V§ÌkmZmMm Cn¶moJ ‘|XÿÀ¶m
1) {Zdm©V nmoH$ir (Vacuum) Amdí¶H$ Amho.
V§VmoV§V à{V‘m H$mT>ʶmgmR>r Ho$bm OmVmo Am{U
2) ‘mܶ‘ (^m¡{VH$ dñVy qH$dm nXmW©) (Medium)
˶m‘ܶo CËgO©Z {H«$¶m dmnabr OmV Zmhr. Amdí¶H$ Amho.
3) eÌyMr jonUmñÌo emoYʶmH$[aVm aS>ma ¶§ÌUm Cn¶moJmV
3) ‘mܶ‘mVrb H$U ÜdZr ñÌmoVmnmgyZ EoH$Umè¶mn¶ªV
AmUbr OmVo. àdmg H$aVmV.
4) gmoZma (SONAR) V§ÌkmZmMm Cn¶moJ Mm§XrÀ¶m
4) darbn¡H$s H$mhrhr Zmhr.
Xm{Jݶm§da gmoݶmMm ‘wbm‘m XoʶmgmR>r Ho$bm OmVmo.
à.26 dma§dmaVoMo (frequency) S.I. EH$H$ H$m¶ Amho?
à.22. gmd©O{ZH$ g^mJ¥hmV qH$dm àojmJ¥hmV ÜdZr {df¶H$
1) ݶyQ>Z 2) dm°Q> (STI 2012)
XOm© hm {ZH¥$îQ> R>aʶmMo H$maU....AgVo.(STI 2013)
3) hQ>©P² 4) Á¶yc
1) Am§Va namdV©Z (Internal reflection)
2) gñn§XZ (Resonance)
CÎmao 1) 2
3) {ZZmX (Reverberation)
4) ñn§XZ (Pulsation) 2) 3 3) 4 4) 4 5) 2 6) 2
7) 3 8) 1 9) 4 10) 2 11) 4
à.23 g‘wÐmMr Imobr ‘moOʶmgmR>r ........ dmnaVmV. 12) 2 13) 4 14) 4 15) 4 16) 3
(STI 2013)
17) 3 18) 1 19) 1 20) 1 21) 4
1) dU©boIZ V§ÌkmZ (Chromatography technique)
22) 3 23) 2 24) 1 25) 2 26) 3
8 àH$me (Light)
0
à.1. Imbrb {dYmZo {dMmamV ¿¶m : (Gr.-C Main-2023) à.3. Oa EImXr dñVy 36 A§emV {Va߶m AgUmè¶m XmoZ
(a) Á¶m ‘mܶ‘m§Mm AndV©Z {ZX}em§H$ (RI) àH$memÀ¶m g‘Vb Amaem§‘ܶo g‘ê$n R>odbr, Va {H$Vr à{V‘m
dma§dm[aVoda Adb§~yZ AgVmo, VoWo àH$memMo V¶ma hmoVrb ? (amÁ¶godm nyd©-2023)
(1) 8 (2) 9 (3) 10 (4) 11
{d{H$arH$aU hmoVo.
(b) gd© nXmW©-‘mܶ‘o {d{H$arH$aU H$aUmao AmhoV, ’$º$
à.4. ÑmZ dU© n Q> m V ------ a§ J mÀ¶m àH$memMr
Va§Jbm§~r OmñV AgVo. (Clerk Main 2022)
{Zdm©V nmoH$ir {d{H$arH$aU H$aUmar Zmhr.
(1) Om§^im (2) bmb
darbn¡H$s H$moUVo {dYmZ ~amo~a Amho ? (3) {ndim (4) {hadm
(1) (a) ’$º$ (2) (a) d (b) XmoÝhr
à.5. gmܶm q^JmMr dY©Zj‘Vm hr M = ------AgVo.
(3) (b) ’$º$ (4) darbn¡H$s H$moUVohr Zmhr (Clerk Main 2022)
f D
à.2. "‘m¶monr¶m' hm "bKwÑîQ>rXmof' AgyZ Vmo ¶m H$maUm‘wio (1) D (2) + 2
f
hmoVmo. (Gr.-C Main-2023) (3) D − 1 (4) 1 + D
f f
(1) dñVyMr à{V‘m ÑîQ>rnQ>bmÀ¶m nwT>o V¶ma hmoVo, nU
ÑîQ>rnQ>bmda ZgVo. à.6. Imcrcn¡H$s H$moU˶m à{H«$¶o‘i
w o nm§T>è¶m àH$memMo ˶mÀ¶m
(2) dñVyMr à{V‘m ÑîQ>rnQ>bmÀ¶m ‘mJo nS>Vo. KQ>H$ a§JmV {d^mOZ hmoVo Ooìhm Vo cmocH$m‘YyZ ~mhoa
(3) dñVyMr à{V‘m ÑîQ>rnQ>bmda nS>Vo. nS>VmV? (Tech.2022)
(1) àH$memMo namdV©Z (2) Q>moQ>c B§Q>Z©c [aâco³eZ
(4) darbn¡H$s Zmhr. (3) {S>ñne©Z (4) àH$memMo AndV©Z
44 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
à.7. gm‘mݶ S>moim 25 go‘r nojm OdiÀ¶m dñVy nmhÿ eH$V
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.15 nmdgmù¶mV AmH$memV {XgUmao gw§Xa gáa§Jr B§ÐYZwî¶
Zmhr H$maU … (Group C 2022) Imbrbn¡H$s H$moU˶m Z¡gJuH$ KQ>Zm§Mm n[aUm‘ Amho.
(1) S>moù¶mMo Zm^r¶ A§Va 25 go‘r Amho. A) AndV© ~) AnñH$aU (Group-B 2019)
(2) Ñ{ï>nQ>bmMo ZoÌq^JmnmgyZMo A§Va 25 go‘r Amho. H$) A§VJ©V namdV©Z S>) ~mø namdV©Z
(3) S>moim hm ZoÌq^J d Ñ{ï>nQ>b ¶mVrb A§Va ‘¶m©Xonojm n¶m©¶r CÎmao :
H$‘r H$ê$ eH$V Zmhr. 1) A d ~ ’$º$$ 2) A, ~ d H$ ’$º$$
3) A, ~, H$ d S> 4) A, ~ d S> ’$º$
(4) S>mi o m hm Zm^r¶ A§Va ‘¶m©Xno j
o m H$‘r H$ê$ eH$V Zmhr.
à.8. nmVi nS>ÚmÛmao àH$mem‘ܶo àdoe H$aVmo ˶mbm åhUVmV à.16 Imbrb {dYmZo {dMmamV ¿¶m. (Group-B 2019)
(Group B 2022)
A) àH$me {H$aUo EH$m nmaXe©H$ ‘mܶ‘mVyZ Xþgè¶m
(1) Am¶arg (2) nw{nb ‘mܶ‘mV OmVmZm ˶m§Mm ‘mJ© ~XbVmo.
(3) aoQ>rZm (4) H$m°{Z©¶m ~) doJdoJù¶m ‘mܶ‘m‘ܶo àH$memMm doJ doJdoJim AgVmo.
Imbrbn¡H$s ¶mo½¶ n¶m©¶ {ZdS>m :
à.9. XmoZ g‘Vb Amaem‘ܶo EH$ ‘m§Oa ~gbr Amho, XmoZ 1) {dYmZ A g˶ AgyZ ˶mMo ¶mo½¶ ñnï>rH$aU ~ Amho.
g‘Vb Amaem‘Yrb H$moZ 30 A§e Agë¶mg, ‘m§OarÀ¶m 2) {dYmZo A d ~ XmoÝhr g˶ AmhoV nU ~ ho ˶mMo
{H$Vr à{V‘m {XgVrb? (Rajyaseva 2022) ¶mo½¶ ñnï>rH$aU Zmhr
(1) 0 (2) 1 (3) 11 (4) 12 3) {dYmZ A g˶ Amho d ~ Ag˶ Amho.
à.10 XmoZ q^JmMo Zm^r¶ A§Va ho 2 ‘rQ>a d 1 ‘rQ>a Amho, Va 4) {dYmZo A d ~ XmoÝhr Ag˶ AmhoV.
˶m [^§JmMr n[aUm‘r eº$s {H$Vr Agoc?(Tech.2021) à.17 H$moU˶m KQ>ZoÛmao àH$memÀ¶m AdVa§J ñdénmMr nwï>r
(1) 3 S>m¶m°ßQ>a (2) 1.5 S>m¶m°ßQ>a Ho$cr OmVo (Clerk Main 2019)
(3) 1 S>m¶m°ßQ>a (4) 0.5 S>m¶m°ßQ>m (1) {^ÞVm (Diffraction)(2) AndV©Z (refraction)
à.11 ---------- Mm dmna gm‘mݶV… dmhZmMm ‘mJrb (3) Ywd« rH$aU (polarization) (4) ’¡$cmd (dispersion)
Ñí¶ nmhʶmgmR>r Ho$bm OmVmo? (Group C 2021)
(1) g‘dVb (Planoconvex) Xn©U à.18 A§Vd©H«$ AmaemÀ¶m {H$aUmH¥$Vr H$mT>ʶmgmR>r dmnaë¶m
(2) g‘Vb (Plane) Xn©U OmUmè¶m {Z¶‘m§Zwgma Imbrbn¡H$s H$moUVo {dYmZ g˶
(3) AdVb (Concave) Xn©U Amho? (Group-B 2018)
(4) CÎmb (Convex) Xn©U A) Oa AmnmVr {H$aU ‘w»¶ Ajmbm g‘m§Va Agob Va
namd{V©V {H$aU ‘w»¶ Zm^ryVZ OmVmV.
à.12 àH$me Ooìhm EH$m ‘mܶVmVyZ Xþgè¶m ‘mܶ‘mV àdoe B) Oa AmnmmVr {H$aU ‘w»¶ Zm^rVyZ OmV Agob Va
H$aVmo, Voìhm Imcrcn¡H$s àH$memÀ¶m H$moU˶m JwUY‘m©V namd{V©V {H$aU ‘w»¶ Ajmbm g‘m§Va AgVmV.
~Xc hmoV Zmhr? (Clerk Main 2021) ¶mo½¶ n¶m©¶ {ZdS>m
(1) doJ (2) Va§Jcm§~r 1) {dYmZo (A) Am{U (B) XmoÝhrhr g˶ AmhoV.
(3) Am¶m‘ (4) dma§dmaVm 2) {dYmZ (A) g˶ AgyZ (B) Ag˶ Amho.
à.13 Oa àH$me n{hë¶m ‘mܶ‘mVyZ 2×108 ms-1 doJmZo OmVmZm 3) {dYmZ (B) Ag˶ AgyZ (A) g˶ Amho.
Xþgè¶m ‘mܶ‘mV ˶mMm doJ 1.25×108 ms-1 hmoV Agob 4) {dYmZ (A) d (B) XmoÝhrhr Ag˶ AmhoV.
Va Xþgè¶m ‘mܶ‘mMm n{hë¶m ‘mܶ‘mÀ¶m g§X^m©Vrb à.19 X§S> d e§Hy$ Zm‘H$ g§doXr V§{ÌH$m noer .............. ‘ܶo
AndV©Zm§H$ H$mT>m. (Rajyaseva-2021)
AmT>iyZ ¶oVmV. (Group-B 2018)
1) 2.5 2) 1.33 1) H$mop³bAm (H$mZmMm A§VJ©V ^mJ)
3) 1.6 4) 0.625 2) ËdMm
à.14 àH$meH$s¶ V§Vy hm Imbrbn¡H$s H$moU˶m VÎdmda AmYm[aV 3) ~mhçËdMm 4) S>moiçmVrb nS>Xm
Amho. (Rajyaseva-2019)
à.20 ’«o$gZëg ~m¶{àP‘ ‘ܶo λ Va§Jbm§~rMr qH$‘V H$emda
A) àH$memÀ¶m namdV©ZmMo VÎdmda
Adb§~yZ AgVo? (Rajyaseva 2018)
~) àH$memÀ¶m AndV©ZmMo VÎdmda
1) XmoZ g§b½Z CJ‘ñWmZmVrb A§Va
H$) àH$memÀ¶m nyU© Am§V[aH$ namdV©ZmMo VÎdmda
2) q’«$OMr ê§$Xr
S>) àH$memÀ¶m AnñH$aU VÎdmda
3) pñbQ> d XÿaXe©H$mMr ZoÌH$mM ¶m§Vrb A§Va
n¶m©¶r CÎmao :
4) darb gd©
1) A, ~ Am{U H$ 2) ’$º$ H$
3) ~ Am{U S> 4) ’$º$ S> à.21 Á¶m 춳VrMo gwñnîQ> ÑîQ>rMo bKwËV‘ A§Va 50cm Amho,
Aem 춳VrÀ¶m Mî‘mÀ¶m {^§Jm§Mo Zm^r¶ A§Va {H$Vr
Agob? (Rajyaseva 2018)
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 45
MPSC
1) 50 cm, A§Vd©H«$ 2) 50 cm ~{hd©H«$
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
à.30 Xþ{~©Urgma»¶m àH$mer¶ CnH$aUmVrb joÌq^J d ZoÌq^J
3) 25 cm A§Vd©H«$ 4) 25 cm ~{hd©H«$ ¶m§À¶m OmoS>UrVyZ H$m¶ AmH$maVo? (Rajyaseva 2015)
1) dñVwq^J (An objective)
à.22 EH$‘oH$m§nmgyZ 1 {‘{b‘rQ>a A§Vamda Agbobr XmoZ 2) g§¶w³V ZoÌq^J (Compound eye-piece)
g‘m§Va aoImÀN>rÐ nS>ÚmnmgyZ 1 ‘rQ>a A§Vamda R>odboë¶m 3) {dembH$ (Magnifier)
AmhoV. ˶m§À¶mda 500 Z°Zmo‘rQ>a Va§Jbm§~rMr ebmH$m 4) darbn¡H$s EH$hr Zmhr
gmoS>ë¶mZ§Va nS>Úmda ì¶{VH$aU n[aUm‘m‘wio V¶ma
Pmboë¶m n³Vt‘Yrb A§Va {H$Vr? (Rajyaseva-2018) à.31 S>moù¶mMr d H°$‘oè¶mMr aMZm ¶mV gmå¶ AgVo. ¶m g§X^m©V
nwT>rc XmoZ {dYmZo nhm. (STI 2015)
1) 5.0 mm 2) 0.5 mm
3) 5.0 cm 4) 0.05 mm A)~w~i w mVrc ~mhþcr q^JmMo {N>Ð d PS>nM o o H$m¶© H$aVo.
~) q^JmMo ñZm¶y(qgcmoAar ñZm¶y) A§Va ~XcʶmMr
à.23 EH$m 257g dOZmÀ¶m M|S>y Mm doJ 257m/s Agob Va ˶mMr ì¶dñWm nhmVo.
Va§Jbm§~r .............m BVH$s AgVo. {Xbo Jobo Amho. h 1) Ho$di (A) ¶mo½¶ 3) (A) d (~) ¶mo½¶
= 6.626 × 10-34 J/min (Group-B 2018) 2) Ho$di (~) ¶mo½¶ 4) (A) d (~) XmoÝhr A¶mo½¶
1) 10-35 2) 10-32
3) 10 -38
4) ¶mn¡¡H$s Zmhr à.32 nwT>rcn¡H$s H$moUVo {dYmZ ¶mo½¶ Amho? (STI 2015)
A)cmc a§JmMm {dMcZ H$moZ gdm©{YH$ AgVmo.
à.24 nm§T>è¶m a§JmMo àH$me {H$aU "{àP‘' ‘YyZ Jobo AgVm, ~) Om§^ù¶m a§JmÀ¶m àH$memMr Va§J cm§~r gdm©{YH$
˶mÀ¶mV g‘m{dîR> AgUmè¶m a§JmÀ¶m {H$aUm§‘ܶo qH$dm AgVo.
Va§Jbm§~r ‘ܶo doJ-doJio (separated) hmoVmV. ¶m ÑH$ 1) Ho$di (A) ¶mo½¶ Amho.
M‘ËH$mambm ........ åhUVmV. (Group-C 2018) 2) Ho$di (~) ¶mo½¶ Amho.
1) àH$memMo namdV©Z 2) àH$memMo AndV©Z 3) (A) d (~) XmoÝhr ¶mo½¶ AmhoV
3) àH$memMo AnñH$aU 4) àH$memMo {ddV©Z 4) (A) d (~) XmoÝhr ZmhrV.
à.25 {H§$‘Vr {ham VoOñdrnUo MH$mH$Vmo H$maU à.33 EH$m ‘mܶ‘mH$Sy>Z Xþgè¶m ‘mܶ‘mH$S>o àH$memMo dH«$
(Clerk Main 2018) {H$aU OmV AgVmZm, ˶mbm ........ åhUyZ AmoiIbo
(1) ˶mcm AZoH$ ~mOy§Zr n¡cy (n¥ð> AgVmV OmVo. (STI 2015)
(2) àH$memMo Am§{eH$ d nyU© Am§V[aH$ namdV©Z 1) namdV©Z (Reflection)
(3) MH$MH$sV n¥ð>mdéZ àH$memMo namdV©Z 2) AndV©Z (Refraction)
(4) àH$memMo AndV©Z 3) AnñH$aU (Dispersion)
à.26 EImXm ì`ŠVr 2.0 _r. nojm bm§~ A§Vamdarb dñVy ñnï>nUo 4) AngaU ({dMbZ) (Deviation)
nmhÿ eH$V Zmhr, Ë`m dñVy ñnï> {XgÊ`mH$arVm q^JmMr à.34 "a‘Z n[aUm‘' H$emg åhUVmV? (Rajyaseva 2014)
eŠVr (nmda) {H$Vr Agmdr? (Group-B 2017) 1) ’$moQ>m°ZÀ¶m Bco³Q>—m°Zer hmoUmè¶m Aà˶mñW g§KmVmg.
1) +2.0 diopters 2) -1.0 diopters 2) ’$moQ>m°ZÀ¶m Bco³Q>—m°Zer hmoUmè¶m à˶mñW g§KmVmg.
3) +1.0 diopters 4) -0.5 diopters 3) ’$moQ>m°ZÀ¶m aoUwer hmoUmè¶m Aà˶mñW g§KmVmg.
à.27 CnMmamË‘H$ q^JmMr e³Vr + 2.5 S>m¶moßQ>a Agë¶mg 4) ’$moQ>m°ZÀ¶m aoUyer hmoUmè¶m à˶mñW g§KmVmg.
˶m§Mo Zm^r¶ A§Va -------- hmoVo. (Clerk 2017) à.35 ‘¥JOi (Mirage) nwT>rbn¡H$s H$moU˶m H$maUm‘wio {XgVo?
(1) 25 go§‘r (2) 30 go§‘r (PSI 2013)
(3) 40 go§‘r (4) 50 go§‘r 1) àH$me {H$aUm§Mo g§nyU© namdV©Z d dmVmdaUmMo daÀ¶m
à.28 EH$m ‘mܶ‘mV àH$memMm doJ 1.5 x 108 ‘r./goH§$X {XeoZo dH«$sH$aU/AndV©Z
Amho. Oa hdoVrb doJ 3 x 108 ‘r./goH§$X Agë¶mg, Va 2) àH$me {H$aUm§ M o g§ n y U © Am§ V [aH$ namdV© Z d
˶m ‘mܶ‘mÀ¶m hdoÀ¶m g§X^m©V AndV©Zm§H$ ------ dmVmdaUmMo ImbÀ¶m {XeoZo dH«$sH$aU/AndV©Z
---- Agob. (Clerk 2017) 3) àH$me {H$aUm§Mo O‘rZrdê$Z namdV©Z
(1) 0.5 (2) 1.5 4) àH$me {H$aUm§Mo O{‘Zrdê$Z dH«$sH$aU/AndV©Z
(3) 2 (4) 4.5 à.36 Iyn C§Mmdê$Z àdmg H$aUmè¶m A§Vamidramg AmH$me
à.29 drO M‘H$ë¶mÀ¶m 5 goH$§ XmZ§Va {dOoMm AmdmO EoH$y H$mio {XgVo, H$maU.... (PSI 2013)
Ambm. Oa ÜdZrMm hdoVrb doJ 340 ‘r./go. Amho. Va 1) Iyn C§Mmda dmVmdaU Zmhr.
{dOoMm ñWmZ ----- A§Vamda Agob. (Clerk 2017) 2) àH$memMo {d{H$aU (Scattering) hmoV Zmhr.
(1) 170 ‘r. (2) 340 ‘r 3) XmoÝhr (A) d (~) g˶ AmhoV
(3) 1700 ‘r. (4) 3400 ‘r. 4) darbn¡H$s H$mhrhr Zmhr.
à.39 AmH$me {Zio {Xgʶm‘mJMo H$maU H$moUVo? à.47 Á¶mÀ¶m à˶oH$ n¥ð>^mJmMr dH«$Vm {ÌÁ¶m 50 go‘r Amho,
1) Vo IamoIa {Zio Amho. (Asst 2012) Aem S>~b ~{hd©H«$ q^JmMo Zm^r¶ A§Va {H$Vr Agob,
2) dmVmdaU Aݶ a§Jmnojm {Zù¶m a§JmMo {d{H$aU Oa H$mMoMm dH«$s^dZ Xe©H$ 1.50 Agob ?
(scatters) OmñV H$aVo. 1) 100 go‘r 2) 25 go‘r
3) gd© a§JmMo ì¶{VH$aU hmoD$Z {Zim a§J {‘iVmo. 3) 50 go‘r 4) 75 go‘r
4) ídoV àH$memV {Zim a§J OmñV à^mdr dmQ>Vmo. à.48 ‘mZdr S>moi¶mÀ¶m ~mhþbrMm nmaXe©H$ nS>Xm ì¶dpñWV
à.40 1{‘brJ«°‘ dñVw‘mZmMo (Mass) D$O}V (Energy) énm§Va JmobmH$ma Zgë¶mg CX²^dUmè¶m Xmofmbm --------
Ho$ë¶mg {H$Vr D$Om© {‘iw eHo$b?(PSI 2011) ---- åhUVmV ?
1) 9 × 107 Á¶yc 2) 3 × 1010 Á¶yc 1) A°ñQ>r½‘mQ>rg‘² 2) hm¶na‘oQ´>monr¶m
3) 9 × 1010 Á¶yc 4) 3 × 102 Á¶yc 3) hm¶nmo‘oQ´>monr¶m 4) àog~m¶monr¶m
à.41 H$moUVm ZoÌXmof ZoÌ Jmoc (eye ball) H$mhrgo cm§~Q> à.49 gd©gmYmaU ({ZamoJr) ‘mZdr S>moi¶mMm ñnï> Q>ßnm (S>r.
hmoʶm‘wio CX²^dVmo? (PSI 2011) S>r.ìhr.) {H$Vr AgVmo ?
1) Ho$di {ZH$Q>Ñ{ï>Vm (Myopia) 1) 30 g§o.‘r 2) 15 g§o.‘r
2) Ho$di XÿaÑ{ï>Vm (Hypermetropia) 3) 25 g§o.‘r 4) 40 g§o.‘r
3) a§Jm§YVm (Colour blindness) à.50 Mîå¶m§Mo q^J ---------- ¶mnmgyZ ~ZdVmV.
4) d¥ÕÑ{ï>Vm (Presbyopia) 1) nm¶ao³g H$mM 2) pâb¨Q> H$mM
à.42 Oa 10 go.‘r. Zm^r¶ A§Va (focal length) Agcocr XmoZ 3) gm‘mݶ H$mM 4) H$mo~mëQ> H$mM
q^Jo EH$‘oH$m§nmgyZ 10 go.‘r. A§Vamda R>do cr Va ˶m§À¶m à.51 S>~³¶mVrc JwiJwirV dmQ>moù¶m XJS>mMo AmnU Oa
g§¶moJr q^JmMm q^Jm§H$ {H$Vr Agoc? (PSI 2011) {ZarjU Ho$ë¶mg Vmo AmnUmg
1) 1 D 2) 10 D 1) nmʶm‘ܶo IamoIaÀ¶m Imocrnojm OmñV Imoc {Xgoc
3) 100 D 4) 0.1 D 2) Amho ˶mM Imocrda dmQ>oc
à.43 C hm àH$memMm hdo‘Yrc doJ (Velocity) AgyZ 1.5 3) n¥ð>^mJmOdi à˶j Agë¶mgmaIm dmQ>oc
hm H$mMoMm hdm gmnoj AndV©Zm§H$ (refractive index) 4) AÑí¶ dmQ>oc
Agë¶mg àH$memMm H$mMo ‘Yrc do J (Velocity)
{H$Vr? (PSI 2011)
1) 1.5 C 2)
CÎmao 1) 2 2) 1 3) 2
3) C 4) (1.5)2C
4) 2 5) 4 6) 3 7) # 8) 4
à.44 +4 m Am{U -4 m Zm^r¶ A§Vao Agcoco XmoZ nmVi 9) 3 10) 2 11) 4 12) 4 13) 3
q^Jo EH$‘oH$m§Zm ñne© H$éZ R>odcr. Va ˶m§À¶m g§¶moJr 14) 2 15) 2 16) 1 17) 3 18) 1
q^JmMo Zm^r¶ A§Va {H$Vr? (Asst. 2011) 19) 4 20) 4 21) 2 22) 2 23) 1
1) - 4 m 2) + 2 m 24) 3 25) 2 26) 4 27) 3 28) 3
3) + 4m 4) -2 m 29) 3 30) 2 31) 3 32) 4 33) 2
à.45 ‘ܶdJm©V Agboë¶m H$mZmVrb hmS>m§Mm (Am°grH$ëg) H«$‘ 34) 3 35) 1 36) 3 37) 2 38) 4
~mhoê$Z AmV, Aem àH$maMm Amho? 39) 2 40) 3 41) 1 42) 2 43) 2
1) ñQ>ong, BÝH$g, ‘°bo¶g 2) BÝH$g, ‘°bo¶g, ñQ>ong 44) 1 45) 4 46) 4 47) 2 48) 1
3) ‘°bo¶g, ñQ>ong, BÝH$g 4) ‘°bo¶g, BÝH$g, ñQ>ong 49) 3 50) 2 51) 3 ***
(1) ES>r H$a§Q> (MH«$mH$ma àdmh) (2) {dÚwV àdmh (1) 186 (2) 180 (3) 135 (4) 200
(3) Mw§~H$s¶ àoaU (4) ¶mn¡H$s Zmhr à.13 Oa 0.3A BVH$s {dÚwVYmam 418Ω amoY Agboë¶m VmaoÀ¶m
à.5.
Imbrbn¡H$s H$moU˶m nXmWm©Mr Am¡pîUH$ àdmhH$Vm Hw§$S>bmVyZ EH$m {‘{ZQ>mgmR>r àdm{hV Ho$br Va {H$Vr H°$bar
gdm©V OmñV AgVo? (Group B 2022) Cî‘m {Z‘m©U hmoB©b. (Group-B 2018)
(1) bmHy$S (2) A°ë¶w{‘{Z¶‘ (3) H$mM (4) Mm§Xr 1) 240 2) 540 3) 418 4) 60
à.6. ewîH$ KQ> {dOoar g§MmV A°ZmoS> hm -------- Mm à.14 Oa XmoZ amoY EH$ga OmoS>UrZo OmoS>bo, Va ˶m§À¶m n[aUm‘r
~Zcocm AgVmo. (Clerk Main 2021) amoY 45Ω hmoVmo Am{U Oa VoM amoY g‘m§Va OmoS>UrZo
(1) MnO2 (2) J«°’$mBQ> OmoS>bo Va ˶m§À¶m n[aUm‘r amoY 10Ω hmoVmo, Va ˶m amoYmÀ¶m
(3) Cd (4) Zn. {H§$‘Vr {H$Vr? (Group-C 2018)
à.7. EH$mM YmVynmgyZ ~Zdcoë¶m XmoZ Vmam A Am{U 1) 10Ω, 45Ω 2) 10Ω, 30Ω
B ¶m§Mr cm§~r 6 : 1 ¶m à‘mUmV Amho. XmoÝhr Vmam 3) 15Ω, 30Ω 4) 10Ω, 45Ω
EH$ga nÜXVrZo OmoS>cë¶m AmhoV. XmoZ Vmam§‘Yrc
{d^dm§Va AZwH«$‘o 3V d 2V Amho Oa RA Am{U à.15 Oa 0.2 A BVH$s {dXçwVYmam 100Ω amoY Agboë¶m
RB AZwH«$‘o A d B Vmam§À¶m {ÌÁ¶m AgVrc VmaoÀ¶m {dÚwVBñÌr ‘YyZ EH$m {‘{ZQ>mgmR>r àdm{hV Ho$br,
R Va {H$Vr Á¶yb Cî‘m {Z‘m©U hmoB©b? (Group-C 2018)
Va B = ________ (Tech.2021)
RA 1) 24 Joules 2) 240 Joules
1 3) 2400 Joules 4) 24000 Joules
(1) 1 (2)
4 2 à.16 ¶mo½¶ OmoS>çm Owidm (Group-B 2018)
1 A) gr. ìhr. a‘U {dXçwVYmaoX²dmao Mw§~H$Ëd {Z{‘©Vr
(3) 1
i)
(4)
3 6 ~) Om°O© Amoh‘ ii) {dXçwV ‘moQ>a
H$) h°Ýg AmoañQ>oS> iii) àH$memMo {d{H$aU
à.8. gmobma gobMo (gm¡a KQ>) H$m¶© ----- da AmYm[aV S>) ‘m¶Ho$b ’°$aoS>o iv) {dXçwV n[anWmVrb amoY
Amho. (Group-B 2020) v) {dXçwV Ymam
48 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC
n¶m©¶r CËVao
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
Imcrcn¡H$s H$moUVo {dYmZ g˶ Amho?
A ~ H$ S> 1) XmoÝhr OmoS>Ur‘ܶo g‘mZ nm°da (e³Vr) IM© hmoB©c.
1) iii iv ii i 2) gai OmoS>Ur‘ܶo g‘m§Va OmoS>Ur nojm OmñV nm°da
2) iii iv i ii
(e³Vr) IM© hmoB©c.
3) gai OmoS>Ur‘ܶo g‘m§Va OmoS>Ur nojm H$‘r nm°da
3) iii v ii i
(e³Vr) IM© hmoB©c.
4) iii v iv ii
4) AnyU© ‘m{hVr.
à.17 10 Amoh‘Mm amoY 12V À¶m {dÚwVKQ>mg OmoS>ë¶mg amoYmVyZ à.25 KamVrb drO n[anW OmoS>Ur hr g‘m§Va OmoS>Ur AgVo
1.1A {dÚwVYmam dmhVo. {dÚwVKQ>mMm A§VJ©V amoY H$mT>m. H$maU .... (STI 2013)
1) 10 Ω 2) 0.1 Ω (Rajyaseva 2018) 1) OmñV {dXçwV^ma {‘idʶmgmR>r (for getting higher
3) 10.9 Ω 4) 0.91 Ω voltage)
à.18 5 Ω , 10 Ω , Am{U 30 Ω , {dÚwV amoYm§À¶m g‘m§Va Am{U
2) OmñV {dXçwVYmam {‘idʶmgmR>r (For getting
EH$ga OmoS>Ur ¶m ‘Yrc ’$aH$ {H$Vr? more current)
(Clerk Main 2018) 3) hr OmoS>Ur gmonr Amho (as it is easy to connect)
(1) 30 Ω (2) 42 Ω 4) darbn¡H$s H$moUVohr Zmhr.
(3) 10 Ω (4) 45 Ω
à.26 Imbrbn¡H$s H$moUVo dm³¶ ~amo~a Amho? (PSI-2013)
à.19 Oa XmoZ amoY EH$ga OmoS>UrZo OmoS>bo, Va ˶m§Mm n[aUm‘r A)H$‘r {dXçwVamoYmgmR>r H$‘r bm§~rMr, OmS> Vma dmnaVmV.
amoY 45 Ω hmoVmo Am{U Oa VoM amoY g‘m§Va OmoS>UrZo ~) OmñV {dXçwVamoYmgmR>r H$‘r bm§~rMr, ~marH$ (thin)
OmoS>bo, Va ˶mMm n[aUm‘r amoY 10 Ω hmoVmo. Va ˶m Vma dmnaVmV.
amoYm§À¶m qH$‘Vr H$mT>m. (Rajyaseva 2017) n¶m©¶r CËVao :
1) 20 Ω
25 Ω 2) 20 Ω 20 Ω 1) ’$³V dm³¶ (A) ~amo~a
3) 30 Ω
30 Ω 4) 15 Ω 30 Ω 2) ’$³V dm³¶ (~) ~amo~a
à.20 EH$m n[anWmVyZ 600 Hy$bm°‘ BVH$m {dÚwV à^ma gbJ 3) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a AmhoV.
10 {‘{ZQ>o dmhV Agob, Va øm n[anWmVyZ OmUmar {dÚwV 4) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a ZmhrV.
Ymam Amho (Clerk 2017) à.27 OmoS>çm Owidm. (PSI-2013)
(1) 1 A (2) 6 A (I) ¶mXr (II) ¶mXr
(3) 60 A (4) 6000 A ({dXçwV CnH$aU) (gm‘mݶV: nm°da)$
à.21 750 d°Q> eº$sMr {dÚwV² Bór XaamoO 2 Vmg dmnabr A) ao{S>Amo g§M i) 120W
OmVo. Oa EH$ {H$bmod°Q> VmgmMm (Unit) Xa < 3.00 ~) Q>r. ìhr. g§M> ii) 750W
Agob, Va BórgmR>r 30 {XdgmV dmnaboë¶m {dÚwV² A) {’«$O iii) 80W
D$O}Mr qH$‘V {H$Vr ? (Clerk 2017) A) Bbop³Q´>H$ àog (BñÌr) iv) 150W
(1) < 200 (2) < 135 A ~ H$ S>
(3) < 90 (4) < 150 1) i iii ii iv
2)iii ii i iv
à.22 drO {~bmVrb EH$m ¶w{ZQ>Mo kWh D$Om© ‘yë¶ {H$Vr?
3)iii i iv ii
(STI 2016)
4) ii iv iii i
1) 36 × 10 Á¶yëg
5
2) 386 × 105 Á¶yëg
3) 40 × 105 Á¶yëg 4) 42 × 105 Á¶yëg à.28 Imbrbn¡H$s H$moUVo dm³¶/H$moUVr dm³¶o ~amo~a AmhoV?
A)Bbo³Q´>m°Zg²Mm àdmh F$U à^marV Yw«dmH$Sy>Z YZ
à.23 {dÚwV n[anWmVrc {dViVma : (STI 2015)
à^marV Y«wdmH$S>o AgVmo. (PSI-2013)
A)CnH$aUmer EH$ga OmoS>UrV OmoS>VmV.
~) Bbo³Q´>mZ° À¶m àdmhmMr {Xem {dXçwV YmaoÀ¶m {déX²Y AgVo.
~) CnH$aUmer g‘m§Va OmoS>UrV OmoS>VmV.
1) ’$³V dm³¶ (A) ~amo~a
H$) {‘lYmVy nmgyZ ~Zdcocr AgVo.
2) ’$³V dm³¶ (~) ~amo~a
S>) ewÕ YmVynmgyZ ~Zdcocr AgVo.
3) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a AmhoV.
1) (A) Am{U (H$) 2) (~) Am{U (H$)
4) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a ZmhrV.
3) (~) Am{U (S>) 4) (A) d (S>)
à.29 Bbo³Q´>rH$ {hQ>tJ Ebr‘|Q> gmYmaUV: H$moU˶m YmVwnmgyZ
à.24 XmoZ g‘mZ amoYH$ àW‘ gai OmoS>Ur‘ܶo d Z§Va
~Z{dbobo AgVmV? (Asst. 2013)
g‘m§Va OmoS>Ur‘ܶo V {dÚwV Xm~mÀ¶m òmoVmg OmoS>co
1) Q>§JñQ>Z 2) ~«mÝP 3) Zm¶H«$mo‘ 4) Am°aJmZ
Agë¶mg. (Asst. 2015)
gm‘mݶ {dkmZ PYQ 49
MPSC
à.30 gmoba gob (Solar cells) H$emnmgyZ ~Zbobo AgVmV?
Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
à.34 dmhH$mVrc XmoZ q~Xþ‘Yrc {dÚwV-{d^dm§Va (electric
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
1) H$ÝS>³Q>a 2) BZgyboQ>a (Asst. 2013) potential difference) ............ ¶m Ûmao 춺$ Ho$cm
3) go‘rH§$S>³Q>a 4) gynaH$ÝS>³Q>a OmVmo. (Asst. 2011)
à.31. 100 d°Q> d 240 ìhmoëQ> {Xì¶mMm {dÚwVamoY ---- H$m¶© (W) H$m¶© (W)
1) V =
2) V = H$mi (t)
Agoc. (STI 2012) à^ma (Q)
1) 42 Amoh²‘ 2) 576 Amoh²‘
3) 5760 Amoh²‘ 4) 5.76 Amoh²‘ à^ma (Q) à^ma Q
3) V = H$mi
(t) 4) V =
à.32 Oa 60 d°Q>Mm {dÚwV ~ë~ 220 ìhmoëQ> {d^dm§Va H$m¶© W
Agcoë¶m ómoVmg OmoS>cm Va ˶m‘YyZ dmhUmar {dÚwV
Ymam (current) {H$Vr? (STI 2012)
à.35. à˶oH$ ¶w{ZQ>cm < 5 XamZo gm¡aeº$sMo (Solar energy)
1) 27.27A 2) 2.727A
EH$m dfm©Mo {~c ......... hmoBc
© . (Asst. 2011)
3) 272.7A 4) 0.2727A
1) 85 × 10 17
2) 35 × 1017
3) 1017 4) 12 × 1017
à.33 20 Amoh‘² amoY (resistance) Agcoë¶m {dX²¶Vw n[anWmVyZ à.36. 60W eº$sMm EH$ ~ë~ 6 Vmg dmnacm Va {H$Vr
0.5 A°pån¶a {dX²¶wV Ymam (current) dmhʶmgmR>r ˶m {dX²¶wV D$Om© (electrical energy) dmnacr OmB©c?
n[anWmVrc dmhH$mÀ¶m XmoZ Q>moH$mV .......... {d^dm§Va (Asst. 2011)
(potential difference) Agmdo. (STI-2011)
1) 10 units 2)360 units 3)0.36 unit 4) 0.1 unit
1) 2 volt 2) 1.5 volt
3) 1 volt 4) 10 volt
CÎmao
1) # 2) 3 3) 4 4) 1 5) 4 6) 4 7) 2 8) 4 9) 4 10) 4 11) 2 12) 1
13) 2 14) 3 15) 2 16) 2 17) 4 18) 2 19) 4 20) 1 21) 2 22) 1 23) 1 24) 3
25) 2 26) 3 27) 3 28) 3 29) 3 30) 3 31) 2 32) 4 33) 4 34) 1 35) 2 36) 3
n«.2. {dÚwVYmam dmhÿZ ZoUmè¶m gai dmhH$m‘wio {Z‘m©U hmoUmè¶m à. 6. A^«H$ H$nS>çm§À¶m BórV dmnacm OmVmo. ¶mg§X^m©V nwT>rc
Mw~§ H$s¶ joÌmMr {Xem R>adʶmgmR>r dmnacm OmUmam {Z¶‘ XmoZ {dYmZm§nH¡ $s H$moUVo ¶mo½¶ Amho? (Rajyaseva-2016)
H$moUVm ? (Clerk Main 2018) A)A^«H$ {dOoMm gwdmhH$ Amho.
(1) âcoq‘JÀ¶m S>mì¶m hmVmMm {Z¶‘ ~) A^«H$ CîUVoMm gwdmhH$ Amho.
(2) âcoq‘JÀ¶m COì¶m hmVmMm {Z¶‘ 1) ’$³V A 3) XmoÝhr A Am{U ~
(3) COì¶m hmVmÀ¶m A§JR>çmMm {Z¶‘ 2) ’$³V ~ 4) XmoÝhr ZmhrV
(4) darcn¡H$s H$moUVohr Zmhr à. 7. Imbrbn¡H$s H$moUVo dm³¶ ~amo~a Amho? (PSI-2013)
n«.3. n¥Ïdrdarb EH$m {d{eï> {R>H$mUr M§w~H$s¶ {eIamMm A) Mw§~H$s¶ joÌ aofm Mw§~H$mÀ¶m Y«wdmOdi EH$Ì ¶oVmV.
AmS>dm KQ>H$ 0.26 EH$H$ AgyZ VoWrb CVma H$moZ 600 ~) Mw§~H$s¶ joÌ aofm X{jU Y«wdmOdi V¶ma hmoVmV d
Amho. ¶m {R>H$mUr n¥ÏdrM>o Mw§~H$s¶ joÌ {H$Vr EH$H$ CËVa Yw«dmOdi g§nVmV.
Agob? (Rajyaseva-2017) 1) ’$³V dm³¶ (A) ~amo~a
1) 0.52 EH$H$ 2) 0.13 EH$H$ 2) ’$³V dm³¶ (~) ~amo~a
3) 15.6 EH$H$ 4) 60.26 EH$H$ 3) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a AmhoV.
4) XmoÝhr dm³¶o (A) d (~) ~amo~a ZmhrV.
n«. 4. YmVw_§Yrb {dÚwV MmbH$Vm H$_r Vo OmñV H«$_mZwgma
____________
AgVo. (Group-B 2017) CÎmao
1) A1, Ag, Cu 2) A1, Cu, Ag 1) 4 21 3) 1 4) 2 5) 1
3) Cu, A1, Ag 4) Ag, Cu, A1
6) 2 7) 1 ** *
50 gm‘mݶ {dkmZ PYQ
MPSC Am¶moJmZo 2011 nmgyZ
AmOn¶ªV {dMmabobo
gm‘mݶ {dkmZ
{df¶mMo àíZ
11 Vmao Am{U Amncr gy¶©‘mcm (Stars and our solar system)
à.1. Am§Va VmaH$s¶ A§Vao hr àH$me df© ¶m EH$H$mV ‘moOVmV. à.7. IJmobemómbm g‘{n©V Ho$bobr ^maVmMr n{hbr A§Varj
EH$ àH$me df© = ---- (Gr-B Main-2023) CnJ«h doYemim---------- hmo¶.
1) 1.4 × 1011m 2) 9.46 × 1015m (ASO 2016)
3) 37.84 × 1015m 4) 150 × 108 km
1) A°ñQ´>moZm°Q> 2) ‘mg© Am°{~©Q>a {‘eZ
n¥ð>^mJmnmgyZ namdVuV (Reflection) hmoD$Z n¥Ïdrda naV à. 8. ......... À¶m gmhmæ¶mZo Xÿa{MÌdmUrMo H$m¶©H«$‘ gd©
¶oʶmg 2.56 goH$§ X bmJVmV. Va M§ÐmÀ¶m n¥Ïdr^modVrÀ¶m OJm‘ܶo nmR>{dUo e³¶ Amho. (Rajyaseva 2015)
n[a^«‘U H$joMr {ÌÁ¶m {H$Vr? (Rajyaseva-2021) A)^ypñWa CnJ«h (geostationary satellites)
1) 7.68×108 ‘r 2) 76.8×105 ‘r ~) A§Va§J Va§J àgmaU (Space wave propagation)
3) 38.4×105 ‘r 4) 3.84×108 ‘r H$) ^y-Va§J àgmaU (ground wave propagation)
à.3. gy¶©‘mboVrb ----- J«h gy¶m©nmgyZ ----- {H$.‘r. S>) AUy Va§J (longitudinal waves)
A§Vamda AgyZ gy¶m©^modVr EH$ n[a^«‘U H$aʶmg ˶mbm 1) ’$³V (A) 2) (A),(~) Am{U (H$)
3) ‘§Ji, 2.8 H$moQ>r 4) e{Z, 5.2 H$moQ>r à. 9. gZ 2006 gmbmZ§Va Imbrbn¡H$s H$moU˶m J«hmbm/
à.4. n¥Ïdrdê$Z {d{dY Vmè¶m§Mr A§Vao {ZpíMV H$aʶmgmR>r gy¶©‘mboVrb J«h ‘mZbo OmV Zmhr, na§Vw ~Qw>J«h åhUyZ
H$moUVr nÕV dmnaVmV? (Group-B 2020)
AmoiIʶmV ¶oVo? (Rajyaseva 2015)
3) g‘m§Va nÕV (Parallel method) à.10. ........... hm gy¶m©À¶m gJù¶mV Odi Am{U Amnë¶m
4) WoQ> nÕV (Direct method) gy¶©‘mcoVrc gJù¶mV chmZ J«h (Planet) Amho.
(STI 2011)
à. 5. Imbrbn¡H$s H$moUVm J«h Zmhr? (Group-C 2019)
1) ßbwQ>mo 2) e{Z 1) ewH«$
(Venus) 2) ~wY (Mercury)
3) ¶waoZg> 4) ZonÀ¶wZ
3) ‘§Ji (Mars) 4) n¥Ïdr (Earth)
à.6. nwT>rc H$moUVo {dYmZ ¶mo½¶ Amho? (Rajyaseva 2016)
1) n¥Ïdr nyd}H$Sy>Z npíM‘oH$S>o {’$aVo.
2) n¥Ïdr npíM‘oH$Sy>Z nyd©oH$S>o {’$aVo. CÎmao
3) n¥Ïdr X{jUoH$Sy>Z CÎmaoH$S>o {’$aVo. 1) 2 2) 4 3) 2 4) 2 5) 1
4) n¥Ïdr CÎmaoH$Sy>Z X{jUog {’$aVo. 6) 2 7) 3 8) 1 9) 4 10) 2
3) A, ~ Am{U S> 4) A, ~, H$ Am{U S> à.13dmVmdaUmV H$moU˶m àH$maMo {H$aU H$m~©Z S>m¶Am°³gmB©S>
(CO2) emofVmV? (Asst. 2014)
à. 8. ~Q>mQ>o, H$m§Xo ¶m§gma»¶m ^mÁ¶m§Zm H$mo‘~ ¶oD$ Z¶oV ¶mgmR>r
1) AëQ>—m ìhm¶coQ>
H$moU˶m {H$aUm§Mm ‘mam H$aVmV ?
2) BÝ’«$maoS>
1) Aë’$m 2) J°‘m (STI-2016)
3) ìhrOr~c
3) ‘m¶H«$modoìhg² 4) AëQ´>mìhm¶boQ> (A{VZrb)
4) ‘m¶H«$modoìh
à.9. A{VZrb {H$aUo (Ultravoilet) .......... ‘YyZ Amanma
OmD$ eH$V ZmhrV. (Rajyaseva-2015) à.14. j-{H$aU qH$dm {H$aUmoËgmar (radioactive) nXmW©
A) H$mM ~) ³dmQ>©P ¶m§À¶m gmhmæ¶mZo H$H©$amoJmda CnMma H$aʶmÀ¶m nÕVrcm
H$) âbyAmoamB©Q> S>) am°H$ gm°ëQ> (g¢Yd) ............... åhUVmV. (STI 2012)
1) àmaU{‘Vr (Radiometry)
n¶m©¶r CÎmao :
2) àmaUAnm¶©Vm (Radiopacity)
1) ’$³V (A) 3) (A),(H$) Am{U (S>)
3) ao{S>Amo XÿacoIZ (Radio telegraphy)
2) ’$³V (S>) 4) ’$³V (~) Am{U (S>)
4) {H$aUmoMma nÕVr (Radiotherapy)
à.10. A{VcKw ao{S>AmoVa§J (2.45 GHz {’«$¹o$Ýgr) ’$m¶Xo H$m¶
AmhoV? (Rajyaseva-2014)
à.15. H$m§Xo, ~Q>mQ>o ¶m§Zm H$m|~ ’w$Qy> Z¶o ¶mgmR>r H$moU˶m
A)˶mMo‘ܶo Ádmcm ZmhrV. {H$aUm§Mm ‘mam H$aVmV? (Asst. 2012)
1) Aë’$m 2) ~rQ>m
~) nXmWm©Vrc nm¡îQ>rH$Vm H$‘r à‘mUmV Zï> hmoVo.
H$)AÞnXmWm©‘ܶo ^m¡{VH$ ~Xc KS>Vmo. 3) J°‘m 4) ¶w. ìhr.