gŸë¡fšé¤ Jiw

nkåiy¥ gŸëfS¡fhd f‰wš f£lf«

m¿Kf«

khãy¡ fšéæaš MuhŒ¢Á k‰W« gæ‰Á ãWtd«, 2016-17M« fšéah©oš

nkåiy¥ gŸëfë‹ f‰wš ju¤Âid ca®¤Â¤ nj®¢Á éG¡fh£oid nk«gL

¤Jtj‰bfd jäœ, M§»y«, fz¡F, Ïa‰Ãaš, ntÂæaš, cæç-jhtuéaš, cæç-

éy§»aš, òéæaš, tuyhW, bghUëaš, tâféaš, fz¡F¥gÂéaš M»a

ghl§fS¡fhd f‰wš f£lf§fis cUth¡» cŸsJ.

Fiwªj kÂ¥bg© bgW« khztid¤ nj®¢Ábgw¤ jFÂ¥gL¤JtJ«, nj®¢

Áæ‹ éë«Ãš ÏU¡F« khztid mÂf kÂ¥bg© bgw it¥gJ«, mÂf kÂ¥bg©

bg‰W tU»‹w khzt®fis KG kÂ¥bg© bgw têfh£Ltj‰Fkhd Ïy¡Ffis

K‹åW¤Â Ï¡f£lf« totik¡f¥g£LŸsJ.

muÁ‹ édh¤jhŸ £l tiué‹ mo¥gilæš khzt®fë‹ nj®¢Á éG¡fh

£oid mÂfç¡F« neh¡»š cUth¡f¥g£LŸs Ï¡f£lf¤Âid khzt®fS¡F

e‹Kiwæš vL¤J¢ br‹W, khzt®fis¤ nj®Îfis v®bfhŸs¤j¡f JâΫ

j‹d«Ã¡ifÍ« ä¡ft®fshf cUth¡FkhW khãy¡ fšéæaš MuhŒ¢Á k‰W« gæ

‰Á ãWtd« mid¤J MÁça¥ bgUk¡fisÍ« nf£L¡ bfhŸ»wJ.

 +2 tâféaš
édh¤jhŸ £l tiuÎ (BLUE PRINT)
Unit Part-A Part-B Part-C Part-D
Unit Total Marks
No. (1-Marks) (4- Marks) (8- Marks) (20-Marks)

1 mik¥ò 3 2 1 1 39

2 jåahŸ tâf« 3 1 --- 1 27

T£lh©ik¤
3 7 2 1 1 43
bjhêš

4 ãWk§fŸ-1 7 2 2 1 51

5 ãWk§fŸ-2 6 2 1 1 42

6 g‡<F kh‰wf« 6 2 1 1 42

7 T£LwÎ 4 2 1 1 40

bjhêš Jiwæš
8 4 2 1 1 40
muR

bkh¤j édh¡fŸ 40 15 8 8 324

éilaë¡f nt©oa
40 10 5 4 200
édh¡fŸ

1
 ãiy -I
FiwªjJ 100 kÂ¥bg©fŸ bgw¥ go¡f nt©oa ghl§fŸ

Unit Part-A Part-B Part-C Part-D

Unit Total Marks
No. (1-Marks) (4- Marks) (8- Marks) (20-Marks)

1 mik¥ò 3 2 (5) 1 (2) 1 (3) 39

2 jåahŸ tâf« 3 1 (5) --- 1 (3) 27

T£lh©ik¤
3 7 2 (10) 1 (4) 1 (4) 43
bjhêš

bkh¤j édh¡fŸ 13 5 (20) 2 (6) 3

bgw¡Toa kÂ¥bg©fŸ 13 20 16 60 109

F¿¥ò:
1. ghl¥ò¤jf¤Âš x›bthU ghl§fë‹ ÏWÂæš cŸs xU kÂ¥bg© édh¡fŸ
mid¤Â‰F« khzt®fŸ éilaë¡F« tifæš édh¡fŸ ju¥g£LŸsd.

2. nk‰f©l _‹W ghl§fë‹ édh¡fS¡F éilaë¡F« tifæš khzt®fŸ jah®

brŒa¥g£lhš mt®fŸ FiwªjJ 100 kÂ¥bg©fis ã¢rakhf bgw KoÍ«.

3. Kjš ghl¤Âš 20 kÂ¥bg© édh¡fëš mik¥Ã‹ nfh£ghLfis go¡F« bghGJ

f£L¥gh£L Å¢bršiy, jutçir¡ nfh£ghL , f£lisbahUik, xU§»iz¤jš ngh‹w
4 kÂ¥bg© édh¡fS¡F« gš më¡fyh«.

4. Kjš ghl¤Âš 20 kÂ¥bg© édh¡fëš gšntW tifahd bjhêš totik¥òfŸ

go¡F« bghGJ jåahŸ tâf« bghUŸ, T£lh©ik bghUŸ , T£LwÎ bghUŸ,
bghJ¡T£LU bghUŸ, thça mik¥ò bghUŸ, g‹dh£L ãWk« vL¤J¡fh£LfŸ,
f®¤jh M»a 4 kÂ¥bg© édh¡fS¡F« gš më¡fyh«. nkY« 8 kÂ¥bg©
édh¡fëš VnjD« 2 jåeg® éahghu, ϪJ T£L¡FL«g tâf«
nfŸé¡F« éilaë¡fyh«.

5. Ïu©lh« ghl¤Âš 20 kÂ¥bg© édh¡fëš jåahŸ tâf¤Â‹ Áw¥Ãašòfis

go¡F« bghGJ tiuawh bghW¥ò v‹w 4 kÂ¥bg© édhé‰F« éilaë¡fyh«.

6. _‹wh« ghl¤Âš 20 kÂ¥bg© édh¡fëš T£lh©ikæ‹ Áw¥ò¡TWfŸ go¡F«

nghJ m¥ghl¤Âš cŸs T£lhëfëilna ãyΫ cwÎKiw, T£L k‰W« jå¤jå
bghW¥ò , c£»il MizÍçik , T£lh©ikæ‹ Fiwªjg£r , mÂfg£r eg®fë‹
v©â¡if M»a édh¡fS¡F gš më¡fyh«.

2
 ãiy -II
FiwªjJ 140 kÂ¥bg©fŸ bgw¥ go¡f nt©oa ghl§fŸ

Unit Part-B Part-C Part-D

Unit Total Marks
No. (4- Marks) (8- Marks) (20-Marks)

7 T£LwÎ 2 1 1 36

T£LwÎ ghl¤ijÍ« nr®¤J go¤jhš Rkh® 140 kÂ¥bg©fŸ bgwyh«.

ãiy -III
Rkh® 180 kÂ¥bg©fŸ bgw¥ go¡f nt©oa ghl§fŸ

Unit Part-B Part-C Part-D

Unit Total Marks
No. (4- Marks) (8- Marks) (20-Marks)

bjhêš Jiwæš
8 2 1 1 36
muR

6 g§F kh‰wf« 2 1 1 36

v£lh« ghl« bjhêš Jiwæš muR, Mwh« ghl« g§F kh‰wf« nr®¤J go¤jhš

Rkh® 180 kÂ¥bg©fŸ bgwyh«.

ãiy -IV
200 / 200 kÂ¥bg©fŸ bgw¥ go¡f nt©oa ghl§fŸ

Unit Part-B Part-C Part-D

Unit Total Marks
No. (4- Marks) (8- Marks) (20-Marks)

4 ãWk§fŸ-1 2 1 1 44

5 ãWk§fŸ-2 2 1 1 36

nkY« ãWk« 1 & 2 ghl§fŸ nr®¤J go¤jhš ã¢rakhf 200 kÂ¥bg© bg‰W
bgUik nr®¡fyh«.

3
 xU kÂ¥bg© édhit¥ bghW¤jtiu Ï¥ò¤jf¤Âš cŸs édh¡fis e‹F
go¤jhny 40 / 40 kÂ¥bg© bg‰Wélyh«.

gF –M. édh¡fŸ (4 kÂ¥bg©fŸ )

ghl« -1 mik¥ò

1) mik¥ig tiuaW?
Y~æ° v¢.nAnd mt®fë‹ T‰W¥go “xU éahghu mik¥ò“ v‹gJ
bghJthd neh¡f« mšyJ neh¡f§fis bt‰¿aila¢ brŒtj‰fhf Ïiz¡
fkhd , Áw¥ò thŒªj gFÂæid¢ rçf£l¡ Toabjh‹whF«.

2) f®¤jh v‹gt® ah®?

ϪJ¡ T£L¡ FL¥g¤ jiyik cW¥ÃdU¡F¡ f®¤jh v‹W bga®. FL«g
cW¥Ãd®fS¡F¡ T£L thçRjhu® v‹W bga®.

3) g‹dh£L ãWk¤Â‰F vL¤J¡fh£LfŸ jUf.

1. ôåÄt® èäbl£
2. ôåa‹ fh®igL
3. IBM
4. Ã襰
5. nfhnfh nfhyh

4) T£LwÎ mik¥ig¥ g‰¿ Ú m¿tJ v‹d?

5) JiwKiw mik¥ò v‹whš v‹d?

6) bghJ¡T£LU v‹whš v‹d?

7) muR ãWk« v‹whš v‹d?

8) thça mik¥Ã‹ bghUŸ g‰¿¡ TWf.

9) xU§»iz¤jè‹ bghUŸ v‹d?

10) jutçir nfh£ghL v‹whš v‹d?

11) f£lisbahUik v‹whš v‹d?

12) mÂfhu x¥gilÎ v‹whš v‹d?

(édh v© 4 Kjš 12 tiu cŸs édh¡fS¡F ÏUgJ kÂ¥bg© édh¡fëš éilfŸ

ju¥g£LŸsd.)

ghl« -2 jåahŸ tâf«

1) T£LUth¡f« bgwhj mik¥Ã‹ tiffŸ ahit?

• jåahŸ tâf«
• ϪJ¡ T£L¡FL«g«
• T£lh©ik

4
2) T£LUth¡f« bg‰w mik¥Ã‹ tiffŸ.
• T£Lg§F ãWk«
• T£LwÎ
• g‹dh£L ãWk§fŸ
• JiwKiw mik¥ò
• bghJ¡ T£LU
• muR ãWk«
• thça mik¥òfŸ
3) jåahŸ tâf« v‹whš v‹d?
• xU eg® k£L« jdJ brhªj Kjiy¡ bfh©L« bjhêš m¿it¡
bfh©L« el¤J« tâf« ”jåahŸ tâf«” MF«.
• Ïij mik¥gJ« vëJ. fiy¥gJ« vëJ.
• bjhêyik¥Ã‹ tot§fëš ÏJnt gHikahdjhF«.

4) jåahŸ tâf« Ïy¡fz« jUf.

Ã.nf.nfhZ k‰W« xŒ.nf.óõ‹ M»nahç‹ T‰W¥go, ”j‹ brhªj _yjd¤ij KjÄL
brŒJ, j‹ brhªj ÂwidÍ« E©z¿itÍ« ga‹gL¤Â, éahghu¤Â‹ Ïyhge£l§fis jhnd
V‰W¡ bfhŸS« xU mik¥ng jåahŸ ãWtd« MF«”.

5) tiuawh¥ bghW¥ò v‹whš v‹d?

• jå tâfç‹ bghW¥ò tiuawh¥ bghW¥ò MF«.

bjhêèš cŸs fl‹fis¤ Ô®¡f nghJkhd brh¤J¡fŸ Ïšiybaåš
•
jåtâfç‹ Ãw brhªj brh¤J¡fŸ flܪnjhuhš g¿Kjš brŒa¥gL«.
6) jåahŸ tâf¤Â‰F V‰w bjhêšfŸ ahit?
• bg£o¡fil, mLkid
• kU¤Jt®, g§F¤juf®
• x®¡õh¥ (gâkid)
• mHFãiya«, ijayf«
ghl« - 3 T£lh©ik
1) bgausΡ T£lhë v‹gt® ah®?
• Ït® bjhêèš KjèLtJäšiy. nkyh©ikæš g§nf‰gJ« Ïšiy.
• Mdhš jdJ bgaiu k£L« bjhêèš ga‹gL¤Â¡ bfhŸs mDk¡»wh®.

2) T£lhëfëilna ãyΫ cwÎKiw ahJ?

• T£lhëfëilna Kjšt® k‰W« Kft® cwÎ Kiw ãyλwJ.
• X›bthU T£lhëÍ« cçikahsuhfΫ,KftuhfΫ brašgL»‹wd®.

3) T£lh©ik ãWtd¤Âš Fiwªjg£r, mÂfg£r cW¥Ãd®fŸ v©â¡if ahJ?

T£lh©ikæš cW¥Ãd®fë‹ v©â¡if
• Fiwªj msÎ – 2 eg®fŸ
• mÂf msÎ - t§»¤bjhêš - 10 eg®fŸ
Ãw bjhêšfŸ - 20 eg®fŸ

5
4) T£L k‰W« jå¥ bghW¥ò v‹whš v‹d?
01. bjhêèš cŸs fl‹fis¤ Ô®¡f nghJkhd brh¤JfŸ Ïšiybaåš mid¤J¡
T£lhëfë‹ brhªj brh¤J¡fS«, flܪnjhuš g¿Kjš brŒa¥gL«. ÏJ T£L¥
bghW¥ghF«.
02. bjhêèš cŸs fl‹fis¤ Ô®¡f nghJkhd brh¤J¡fŸ Ïšiybaåš, xU
T£lhëæ‹ brhªj¢ brh¤J¡fŸ flܪnjhuhš g¿Kjš brŒa¥gL«. ÏJnt jå¥
bghW¥ghF«

5) ciHah¡ T£lhë v‹gt® ah®?

bjhêèš KjèLth®. Mdhš, nkyh©ikæš g§nf‰fkh£lh®. Ïtnu “ciHah¡
T£lhë” Mth®.

6) tiuaW¡f¥g£l T£lh©ik v‹whš v‹d?

xU T£lh©ikæYŸs T£lhëfë‹ bghW¥ò tiuaW bghW¥ghf ÏUªjhš, mJ
tiuaW¡f¥g£l T£lh©ik MF«. Ï¡T£lh©ik ϪÂahéš »ilahJ.
Ï¡T£lh©ikæš xU T£lhëæ‹ bghW¥ghtJ tiuawh¥ bghW¥ghf ÏU¡f
nt©L«. Ãw T£lhëfë‹ bghW¥ò tiuaW bghW¥ghf ÏU¡f nt©L«.

7) c£»il Miz cçik v‹whš v‹d ?

mtru¡ fhy§fëš T£lh©ikæ‹ eyid¥ ghJfh¡F« bghU£L, xU T£lhë¡F¢
Áy elto¡iffis nk‰bfhŸs tH§f¥gL« cçik ”c£»il Miz cçik” vd¥gL«.

8) Ïizéiz v‹whš v‹d?

Ïizéid v‹gJ j‰fhèfkhf V‰gL¤j¥g£l T£lh©ik MF«. F¿¥Ã£l braš
mšyJ ntiyia F¿¥Ã£l fhy¤Â‰FŸ Ko¤J¡ bfhL¡f ÏJ cUth¡f¥gL»wJ.
9) T£lh©ik – tiuéy¡fz« jUf.
ϪÂa¡ T£lh©ik¢ r£l« 1932 ÃçÎ 4‹ go T£lh©ik v‹gJ, ”všnyhU«
nr®ªnjhmšyJ všnyhU¡Fkhf xUtnuh el¤J« bjhêè‹ yhg¤ij¥ g»®ªJbfhŸs
x¥ò¡bfh©lt®fëilna ãyΫ cwÎ ”.

10) T£lh©ik¡ fiy¥ò ¡F«, ãWtd¡ fiy¥ò ¡F« cŸs ntWghLfŸahit?

t. ãWtd¡ fiy¥ò
jiy¥ò T£lh©ik¡ fiy¥ò
v©
1 cwÎK¿Î xU (m) Áy T£lhëfŸ mid¤J¡ T£lhëfS«
T£lh©ikæš j§fS¡F cŸs T£lh©ikæš j§fS¡F
cwit K¿¤J¡ bfhŸtJ. cŸs cwit K¿¤J¡
bfhŸtJ

2 KoΡF tUjš bjhêiy KoΡF¡ bfh©L f£lha« bjhêš KoΡF

tuyh« (m) bjhluyh«. tªJéL«.

3 bjhêè‹ ãiy T£lh©ik¡ fiy¥Ã‰F¥ ÃwF ãWtd¡ fiy¥Ã‰F¥ ÃwF

bjhêš bjhl®ªJ eilbgW«. bjhêiy bjhl®ªJ el¤j
ÏayhJ.

6
 11) T£lh©ik x¥ghtz« v‹whš v‹d?
• T£lh©ik cl‹ghL vG¤J toéš cŸs Mtz« x¥ghtz« MF«.
• Ïš T£lh©ik g‰¿a étu§fS«, ãgªjisfS« ml§»æU¡F«.

gFÂ- Ï (8 kÂ¥bg© édh¡fŸ)

ghl« - 1 mik¥ò

1) ϪJ T£L FL«g« F¿¥ò tiuf.

• ϪJ T£L¡ FL«g tâf mik¥Ãš ϪÂah jiyÁwªJ és§F»wJ. ϪJ T£L
FL«g tâf Kiwæš jªij, jhŒ, kf‹, kfŸ, kfå‹ kfŸ M»nah® ml§Ft®
• mt®fsJ brh¤JfŸ mid¤J« T£L brh¤JfŸ MF«.
• mt®fŸ tâf¤ij¡ FL«g¤ jiyt® _y« el¤Jt®.
• Ï¡FL«g§fŸ bgU«ghY« étrha«, if¤bjhêš, Áwbjhê‰rhiy ngh‹w bjhêšfis¢
rh®ªÂU¡F«
• ϪJ¡T£L¡FL«g tâfKiw ϪJ¢ r£l¤Â‹go cUth¡f¥g£L el¤j¥gL»wJ.
• Ïš cW¥Ãd®fS¡FŸ vªj x¥gªjK« V‰gléšiy.
• ϪJ¡ T£L¡ FL«g¤ jiyik cW¥ÃdU¡F¡ f®¤jh v‹W bga®.
• FL«g cW¥Ãd®fS¡F¡ T£L thçRjhu®fŸ v‹W bga®.
• ϪJ thçR¢ r£l« 1956 xU T£L cçika® kuz« milªj Ëò, mtç‹ thçRjhu®fŸ
brh¤Â‹ cçikÍŸst® M»wh®.
• 1985 M« M©oš ÏUªJ Ï¢r£l« kfid¥ nghynt kfS¡F« rkcçik tH§F»wJ.

2) VnjD« ÏU jåeg® éahghu mik¥ò g‰¿ vGJf.

1. jåahŸ tâf«
2. ϪJ T£L¡FL«g«
3. T£lh©ik
és¡f« 10 « g¡f¤Âš cŸsJ

3) vªj fhuz§fS¡fhf mik¥ig g‰¿ go¥gJ K¡»a¤Jt« thŒªjJ?

ÑœfhQ« fhuz§fS¡fhf mik¥ig g‰¿ bjçªJbfhŸs mtÁakh»wJ.

1) mik¥ò v‹gJ kåjthœéš mid¤J K¡»a jUz§fëY« guéÍŸsJ. XU kåjå‹ Ãw¥ò

kU¤Jtkid v‹D« mik¥Ãš ãfœ»wJ. mtDila fšé gŸë _yK« , gâ mYtyf«
k‰W« éahghu« v‹D« mik¥òfŸ _y« eilbgW»wJ.
2) xU nkyhsU¡F mik¥ig g‰¿a m¿Î , gâia Âw«gl brašgL¤j cjλwJ.
3) mik¥ò v‹gJ ÂU¥Âaë¡F« tifæš ÏU¡f nt©L«. ÏJ rçahf mikaéšiybaåš
Vkh‰w¤ij më¡f¡TL«.

7
 ghl« - 3 T£lh©ik
1) T£lh©ik x¥ghtz¤Â‹ cŸsl¡f« ahJ?
• T£lhëfŸ bga®, Kftç
• ãWtd« bga®, Kftç
• £läl¥g£l bjhêš
• Ïyhge£l¥ g»®Î é»j«
• T£lhë më¤j K‹gz« Ûjhd t£o
• fhytiuaiw
• X¥gªj ehŸ k‰W« bjhêèl«
• X›bthU T£lhëÍ« tH§»a Kjš bjhif
• X›bthU T£lhëÍ« vL¡F« vL¥ò¤ bjhif
• Kjš Ûjhd t£o
2) T£lh©ik gÂÎ brŒahikæ‹ FiwghLfŸ (éisÎfŸ) ahit?
• xU gÂÎwh ãWtd« jdJ T£lhëfë‹ ÛJ r£l elto¡iffŸ nk‰bfhŸs KoahJ.
• xU T£lhë gÂÎwh ãWtd¤Â‹ ÛJ tH¡F bjhlu KoahJ.
• xU gÂÎwh ãWtd« _‹wh« eg® ÛJ r£l elto¡iffŸ nk‰bfhŸs KoahJ.
• xU _‹wh« eg® gÂÎwh ãWtd¤Â‹ ÛJ tH¡F¤ bjhlu KoahJ.
• xU gÂÎwh ãWtd« _‹wh« eg® ÛJ %.100¡F nkš cçik nfhu KoahJ.
• gÂÎwh ãWtd¤ij¡ fiy¡f¡ nfhç fiy¥Ã‹ nghJ fz¡if¤ Ô®¡f¡ nfhç xU
T£lhë tH¡F¤ bjhlu KoahJ.
• éahghu¤Â‹ tâf¡F¿, gÂ¥òçikfis btëah£fŸ ga‹gL¤Jtij¤ jil brŒa
cçik »ilahJ.
3) T£lh©ik ãWtd¤Âš Ïstç‹ ãiyik ahJ ?
18 taJ ó®¤Â brŒahj egiu Ïst® v‹»nwh«. ÚÂk‹w¤jhš ghJfhty® xUt®
ãaä¡f¥g£oU¥Ã‹ 21 ta‰F¡ Ñœ cŸst®fS« Ïst®fshfnt fUj¥gLth®fŸ.

cçik taJ milÍ« K‹ Ïstç‹ ãiy.

• cl‹gh£o‹go x® Ïst® bjhêè‹ brh¤ÂY«, Ïyhg¤ÂY« cçik bgW»wh®.
• ãWtd¤Â‹ fz¡nfLfis¢ rçgh®¤J efš vL¡F« cçik c©L.
• mtUila bghW¥ò tiuaW bghW¥ò. bjhêš fl‹fS¡F mtuJ brh¤JfŸ g¿Kjš
brŒa KoahJ.

cçik taJ milªjË Ïstç‹ ãiy.

• cçik taJ milªjË T£lhëahf¤ bjhlU« j‹ éU¥g¤ij MW khj§fS¡FŸ

m¿é¤Jél nt©L«.
• m¿é¡fh é£lhš mt® nr®ªj ehëèUªJ ãWtd¡ fl‹fS¡F¥ bghW¥ghth®.
•bjhlu éU¥gäšiy vd m¿é¤jhš, mt® m¿é¥ò brŒj ehëèUªJ fl‹fS¡F¥
bghW¥ghf kh£lh®.
4) T£lhëfë‹ gšntW tiffŸ ahit?
1. ciH¡F« T£lhë
• bjhêèš KjèLth®.
• ã®thf¤Âš g§nf‰gh®.
8
 2. cw§F« T£lhë mšyJ ciHah¡ T£lhë
• bjhêèš KjèLth®
• ã®thf¤Âš g§nf‰fkh£lh®.
3. bgausΡ T£lhë
Ït® bjhêY¡fhf KjèLtJ« Ïšiy, ã®thf¤Âš g§nf‰gJ« Ïšiy. j‹ bgaiu¥
ga‹gL¤Â¡ T£lh©ikæ‹ bršth¡if ca®¤Â¡ bfhŸs cjλwh®. ÏtU¡F Ïyhg¤Âš
g§F Ïšiy.
4. Ïyhg¤Âš k£L« g§nf‰F« T£lhë
Áy T£lhëfŸ x¥gªj¤Â‹ go Ïyhg¤ij k£L« g»®ªJ bfhŸth®fŸ e£l¤ij¥ g»®ªJ
bfhŸtšiy. ã®thf¤Âš g§nf‰gJ« Ïšiy.

gF - < (20 kÂ¥bg© édh¡fŸ )

ghl« -1 mik¥ò
1) mik¥Ã‹ nfh£ghLfis¢ RU¡fkhf étç¡f.( VnjD« 10 nfh£ghLfŸ)
1. neh¡f§fë‹ xUik
xU ãUthf¤Â‹ mik¥ghdJ mj‹ F¿¡nfhŸfis¤ bjëthf K oÎ brŒa nt©L«.
mik¥Ã‹ x›bthU elto¡ifÍ« bghJthd F¿¡nfhŸfis ãiwnt‰w¡Toa
tifæš totik¡f¥gl nt©L«.
2. ntiy¥g»®Î
bjhêyik¥Ã‹ bkh¤j¥ gâ¢RikiaÍ« g»®Î brŒa nt©L«. ÏJ Jiw¥gL¤Jjš
vd miH¡f¥gL»wJ.
3. f£L¥gh£LÅ¢bršiy
X® mÂfhç v¤jid Ñœ¥gâahs®fis¢ Óça Kiwæš ã®th»¡f KoÍ« v‹gij ÏJ
F¿¡F«. X® ca® mYty® jd¡F¡ Ñœ ãahakhd v©â¡ifæYŸs Ñœgâahs®fis
nk‰gh®it brŒa nt©L«.
4. jutçir¡ nfh£ghL
MizÍçikæ‹ tçir ca®k£l¤ÂYŸs ca® mYtyçläUªJ Ñœk£l¤ÂYŸs
bjhêyhs®fŸ tiu go¥goahf¡ Ñœneh¡» tu nt©L«. Ïj‰F¡ f£lis Ïiz¥ò
v‹W bga®.
5. f£lisbahUik/xUik c¤juÎ
x›bthU gâahsU« Mizfis x® ca® mÂfhçæläUªJ bgw nt©L«. xU
gâahs® Ïu©L ca® mÂfhçfë‹Ñœ gâah‰WtJ fod«. m¥goæUªjhš FH¥gK«,
xG§»‹ikÍ« V‰gl thŒ¥ò mÂf«.
6. gâtê tiuéy¡fz«
xU gâahsç‹ MizÍçikÍ«, bghW¥ò« bjëthf tiuaW¡f¥gLjš mtÁa«.
X›bthU gâfS¡»ilnaÍŸs bjhl®òfis¤ bjëthf¡ F¿¥Ãl nt©L«.
7. xUKid Ïa¡f«
x›bthU FG elto¡iffë‹ neh¡f§fŸ bt‰¿aila xU jiyikÍ«, £läLjY«
ÏU¡f nt©L«. mik¥Ã‹ elto¡iffis xU§»iz¡fΫ, gâfis ãiwnt‰wΫ
ÏJ mtÁa« M»wJ.
8. mÂfhu x¥gilÎ
x® ca® mYty® jd¡F¡ Ñœ¥ gâah‰W« gâahsU¡F¢ Áy gâfis x¥gil¡»wh®.
mij ãiwnt‰w mtU¡F¤ njitahd mÂfhu§fisÍ« , cçikiaÍ« tH§f nt©L«.

9
 9. bghW¥ò¡ nfh£ghL
x® ca® mYty® jd¡F¡ Ñœ¥ gâah‰W« gâahs®fë‹ brašfS¡F¥
bghW¥gh»wh®. mt® jdJ flikæèUªJ K‰¿Y« j¥Ã¡f KoahJ.

10. be»œÎ¤ j‹ik

X® mik¥ò kh‰¿aik¡f Toa tifæš be»œÎ¤j‹ikÍl‹ ÏU¡f nt©L«. khW«
NœãiyfS¡nf‰g mik¥ò« khw¡Toa tifæš ÏU¡f nt©L«.

11. Âwik
vªj ãWtd¤Â‰F« Âwikna kªÂu¢ brhšyhf ÏU¡f nt©L«. Âwikahd Kiwæš
F¿¡nfhŸfis mila¢ brŒaΫ, Fiwªj bryéš gâfis ãiwnt‰W« tifæš x®
mik¥Ã‹ totik¥ò ÏU¡f nt©L«.

12. jå¤Âwik
x® mik¥ig cUth¡Ftš jåeg® Âwik bjhl®ò‰W ÏU¥gjhš gâahs® nj®Î, Ïl
mk®Î, gæ‰Á mtÁakh»wJ. vdnt, mik¥ò v‹gJ kåjts nk«gh£oid c¤jk
mséš ga‹gL¤Â ts®¢Á¤ £l§fis C¡fkila¢ brŒa nt©L«.

13. vëik
mik¥ò vëikahdjhf ÏU¡f nt©L«. mÂfhu¥ goãiy k£l§fŸ mšyJ
MizÍçik goãiy k£l§fŸ äFªÂU¥Ã‹, brŒÂ¤ bjhl®òfŸ Á¡fyhF«.

2. gšntW tifahd bjhêš totik¥òfis¥ g‰¿¢ RU¡fkhf vGJf.

jåeg® ãWtd§fŸ
1. jåeg® tâf«
jå eguhš cUth¡f¥g£L¡ f£L¥gL¤j¥gL« éahghu mik¥ò jå tâf mik¥ghF«.
mij vt® nkyh©ik brŒ»whnuh, mtnu jåtâf® v‹W miH¡f¥gL»wh®.
2. ϪJ¡ T£L¡ FL«g«
ϪJ¡ T£L¡ FL«g tâf mik¥Ãš ϪÂah jiy ÁwªJ és§F»wJ. ϪJ FL«g
tâfKiwæš jªij , jhŒ, kf‹, kfŸ, kfå‹ kf‹, kfå‹ kfŸ M»nah® ml§Ft®.
ϪJ¡ T£L¡ FL«g¤ jiyik cW¥ÃdU¡F¡ f®¤jh v‹W bga®.FL«g cW¥Ãd®fS¡F
T£LthçRjhu® v‹W bga®.
3. T£lh©ik
T£lh©ik v‹gJ ÏUt® mšyJ mj‰F nk‰g£l eg®fë‹ x¥gªj¤Â‹ _y«
V‰gLtjhF«. Fiwªj g£r« ÏUtU« mÂfg£rkhf t§»¤ bjhêyhæ‹ g¤J eg®fS«
Ãw bjhêyhæ‹ ÏUgJ eg®fŸ tiu ÏU¡fyh«.
4. T£L¥g§F ãWk«
T£L¥g§F ãWk« v‹gJ gy eg®fë‹ r§fkhF«. xU ãWk¤Â‹ Kjš gy myFfshf¥
Ãç¡f¥g£oU¡F«. mj‰F¥ g§F v‹W bga®. vtbuhUt® xU ãWk¤Â‹ g§Ffis
it¤ÂU¡»whnuh mšyJ th§F»whnuh mtnu g§Fjhu® vd miH¡f¥gL»wh®.
5. T£LwÎ mik¥òfŸ
T£LwÎ mik¥ò v‹gJ eg®fŸ jhkhfnt mik¤J¡ bfhŸS« r§fkhF«. bghJthf,
cŸqçš xnu Ïl¤Âš tÁ¥gt®fŸ bghUshjhu eyid¡ fU x‹W nrU« j‹
éU¥gk‹wkhF«. xU eg® - xU th¡F v‹gJ äf K¡»akhd nfh£ghlhF«.

10
 6. g‹dh£L ãWk§fŸ
ieš bA¢ n#nfhà mt®fŸ T‰W¥go xU g‹dh£L ãWk« v‹gJ xU éahghu¤ij¤
bjhl§» 2 mšyJ mj‰F nk‰g£l ehLfëš nkyh©ik brŒJ tUtjhF« v‹W TW»wh®.
všyh tifahd éahghu mik¥ò xU eh£L muÁ‹ všiyia¤ jh©o¢ br‹whš mJ
g‹dh£L ãWtd« v‹W miH¡f¥gL»wJ. (v-fh) nfhnfh nfhyh.

muR ãWtd§fŸ

1) JiwKiw mik¥ò
ÏJ murh§f¤Â‹ mik¢rf¤jhš el¤j¥gL« mik¥ghF«. mik¢rf¤Â‹ ã®thf
mÂfhçfshš ã®thf« brŒa¥gLtjhF«. ÏJ murh§f¤Â‹ xU gFÂahf¢
brašgL»wJ.
(v.fh) Ïuæš ngh¡Ftu¤J, bjhiyngÁ, bjhiy¡fh£Á.

2) bghJ¡T£LU
ÏJ ghuhSk‹w¤Âš cUth¡f¥g£l jå¢r£l§fshš c©lh¡f¥gLtjhF«. ÏJ xU
r£lKiw¡ fHfkhF«. jå¢r£l¤Âš ÏjDila neh¡f«, mÂfhu§fŸ,gâfŸ M»ait
F¿¥Ãl¥g£oU¡F«.
(v.fh) ϪÂa çr®› t§», ϪÂa MÍŸ fh¥Õ£L¡ fHf«.
3) muR ãWk§fŸ
jåah® ãWk§fis¥ nghynt muR ãWk§fS« ϪÂa ãWk r£l« 1956-Ï‹go
cUth¡f¥gLtjhF«.Ïj‹ brY¤Âa g§F Kjèš 51 éG¡fhL muR¡F¢
brhªjkhdjhF«.
4) thça mik¥ò
Ϫj mik¥Ã‹ nkyh©ik murh§f¤jhš ãaä¡f¥g£l xU FGél« cŸsJ. ÏJ jå¢
r£l§fshš xG§FgL¤j¥gL»wJ.
(v.fh.) jäœehL ä‹rhu thça« , jäœehL Å£L tr thça«, jäœehL FoÚ® k‰W«
tofhš thça«

3. g‹dh£L ãWk§fŸ g‰¿ Ú m¿tJ ahJ ? mj‹ Áw¥ÃašòfŸ g‰¿ vGJf.

• ieš bA¢.n#nfhà mt®fŸ T‰W¥go,“xU g‹dh£L ãWk« v‹gJ xU éahghu¤ij¤

bjhl§» Ïu©L mšyJ mj‰F nk‰g£l ehLfëš nkyh©ik brŒJ tUtjhF«” v‹W
TW»wh®.
• g‹dh£L ãWk« v‹w brhš Ïu©L gj§fis¡ bfh©LŸsJ. g‹ehL “g‹” v‹gJ gy
mšyJ “mnef” v‹gij¡ F¿¡F« ehL v‹gJ njr¤ij¡ F¿¡F«.
• g‹dh£L ãWk§fŸ v‹gJ gy ehLfëš Ïa§» tU« ãWk§fŸ vd
tiuaW¡f¥gL»wJ.
• I¡»a eh£L¡FGé‹ T‰W¥go, g‹dh£L ãWk§fŸ v‹gJ, vªj eh£oš mJ
cUth¡f¥g£lnjh, mijél¡ TLjyhf¥ gy ehLfëš mJ T£LUth¡f¥gLtjhF«.
• g‹dh£L ãWtd« vd¥gLtJ cyf mséš cŸs “gyä¡ft‹” mšyJ “cyf
éahghu«”mšyJ “g‹dh£L éahghu«”vd miH¡f¥gL»wJ.
• všyh tifahd éahghu mik¥ò« xU eh£L muÁ‹ všiyia¤ jh©o¢ br‹whš, mJ
g‹dh£L ãWtd« v‹W miH¡f¥gL»wJ.

11
 Áw¥ÃašòfŸ

• xU g‹dh£L ãWk« xnu rka¤Âš gy ehLfëš el¤j¥gL«.

• ÏJ äf¥bgça mséš brašgL«.
• ÏJ mašehLfëš cŸs f¢rh¥ bghU£fŸ, gâah£fŸ, rªij M»at‰iw¥
ga‹gL¤Â¡ bfh©L ngh¡Ftu¤J¢ bryÎfŸ Fiw¡f K‰gL«.
vL¤J¡fh£L
• ôåa‹ fh®igL - ÏJ x® mbkç¡f ãWk«
• Ï©l®neõdš ÃÁd° bkî‹ - ÏJ x® mbkç¡f ãWk«
• nfhnfh nfhyh fHf« - ÏJ x® mbkç¡f ãWk«.
• Ã襰 - ÏJ x® l¢R ãWk«
• ôå Ät® èäbl£ - ÏJ x® Ãç£oZ ãWk«

ghl« - 2 jåahŸ tâf«

1) jåahŸ tâf¤Â‹ FzhÂra§fŸ ahit?
1) jåeg® cçikÍ« , f£L¥ghL«
• xU jåeguhš el¤j¥gL« tâf« jå tâf« MF«.
• mtnu cçikahs®, mtnu bjhêiy¡ f£L¥gL¤Jgt®
• vtUila jiypLä‹¿¢ RjªÂukhf¢ brašgL»wh®.
• vdnt, jåtâf mik¥Ã‹ cçikÍ« , f£L¥ghL« jåeg® trnk cŸsJ.
• všyh« mtnu,mtnu všyhK«.
2) vëik
• Ïij mik¥gJ« vëJ, fiy¥gJ« vëJ
• fodkhd r£l¢rl§FfŸ »ilahJ.
3) Ïyhge£l«
• všyh ÏyhgK« mtiuna rhU«, všyh e£lK« mtiuna rhU«.
4) Kjš (m) _yjd«
• mt® xUtnu njitahd Kjiy¤ jdJ brhªj nrä¥ÃèUªJ KjÄL brŒ»wh®.
• nkY« njit¥g£lhš jdJ e©g®fŸ, cwéd®fŸ, t§»fŸ,Ãwã ãWtd§fël«
fl‹ bg‰W KjÄL brŒ»wh®.
5) Fiwªj Kjš (m) msthd Kjš
Ï›tif mik¥ò¡fŸ Á¿a msÎ mik¥ghf cŸsjhš Fiwªj msÎ Kjš
•
nghJkhdJ.
6) r£l jå¤Jt« Ïšiy
• Ïj‰F¢ r£l jå¤Jt« »ilahJ.
• jå tâfU« bjhêY« x‹whf¡ fUj¥gL»wJ.
• ϧF cçikÍ« , nkyh©ikÍ« Ãç¡f¥gLtšiy.
7) jå¢r£l« Ïšiy
• Ϫj mik¥ig¡ f£L¥gL¤j vªjéj¤ jå¢r£lK« »ilahJ.
8) tiuawh¥ bghW¥ò
• bjhêèš cŸs fl‹fis Ô®¡f nghJkhd brh¤JfŸ Ïšiy våš jåtâfç‹
Ãw brhªj brh¤J¡fŸ flܪnjhuhš g¿Kjš brŒa¥gL«.

12
 9) cŸq® éahghu«
• bgU«gh‹ikahd jåtâf« bjU, t£lhu«, »uhk msényna eilbgW»wJ.
• Áy jå tâf mik¥òfŸ »isfSl‹ gšntW Ïl§fëš eilbgW»wJ.
10) RantiythŒ¥ò
• Ït® xUtnu bjhêiy el¤J»wh®. njit¥g£lhš gâahs®fis mšyJ jdJ
FL«g cW¥Ãd®fis ntiy¡F mk®¤Â¡ bfhŸ»wh®.
• Ïjdhš jd¡F«, ÃwU¡F« ntiythŒ¥ò¡ »il¡»wJ.
11) thœÎ
• jå tâfç‹ thœit¥ gh¡F« x›bthU elto¡ifÍ« mtuJ bjhêiyÍ«
gh¡F«.
• (c.«) Ú©l fhy nehŒ, kuz«.
12) gÂÎ
T£lh©ik ,ãWk« M»at‰iw¥ gÂÎ brŒtJnghš Ïij¥ gÂÎ brŒa
•
nt©oa mtÁaäšiy.
2) jåahŸ tâf¤Â‹ ãiw, FiwfŸ ahit?
ãiwfŸ
1. mik¥gJ vëJ
• Ïij mik¥gJ vëJ. fodkhf¢ r£l¢rl§FfŸ »ilahJ.
efuh£Áæl« cçk« bg‰whš nghJkhdJ.
•
bjhêš bjhl§f M®tKŸs vtU« bjhêš bjhl§fyh«
2. fiy¥gJ vëJ
• Ïij¡ fiy¥gJ« vëJ
• jh‹ éU«ÃanghJ vªj¢ r£lÁ¡fY« Ïšyhkš fiy¡fyh«.
3. neuo C¡Fé¥ò (m) j‹dy nk«ghL
• všyh ÏyhgK« mtiuna rhU« v‹gjhš fodkhf ciH¡»wh®.
v›tsΡF v›tsÎ fodkhf ciH¡»whnuh m›tsΡF m›tsÎ Ïyhg«
•
v‹D« gçir¥ bgW»wh®.
4. mÂf btFk (m) e£l m¢r«
• Ïyhg¤ij¥ nghš e£l« mid¤J« j‹idna rhU« v‹gjhš
éê¥òz®Îl‹ ÏU¡»wh®.
e£l m¢r« ÏtuJ fod ciH¥ò, ftdkhd mQFKiw, bghUshjhu¢
•
Á¡fd« M»at‰¿¡F¤ ö©Lnfhyhf mik»wJ.
5. Âw‹äF f£L¥ghL
jå tâf¤Âš cçikahs® xUtnu ÏU¥gjhš všyh elto¡iffisÍ«
•
£lä£L äf¤ Âwikahf¡ f£L¥gL¤j Ko»wJ.
6. éiuthd KoÎ
Ït® xUtnu cçikahsuhf ÏU¥gjhš vtçlK« fyªJ Muhahkš éiuthf
•
KobtL¡»wh®.
7. be»œÎ¤ j‹ik
• jh‹ brŒJ tU« bjhêiy¢ rªij ãytu¤Â‰nf‰gΫ tho¡ifaç‹
éU¥g¤Â‰nf‰gΫ vtUila FW¡ÑLä‹¿ kh‰¿¡ bfhŸsyh«.

13
 8. éahghu ÏufÁa§fis¡ fh¤jš
• ngh£oäFªj rªijæš jdJ éahghu ÏufÁa§fis btëæ£lhš e£l«
V‰gL« v‹w fhuz¤jhš éahghu ÏufÁa§fis btëæl kh£lh®.
• Ïj‰F¤ jå tâf« bgçJ« cfªjJ.
9. mÂf msÎ é‰gid (m) tho¡ifaçl« beU§»a bjhl®ò
• jåtâf® tho¡ifahsçl« beU§»a bjhl®ò bfh©L mtuJ éU¥ò,
btW¥òfS¡F V‰wthW bghU£fis tH§f Ko»wJ.
• Ïjdhš é‰gid mÂfç¤J éahghu¤Âš e‰bga® ca®»wJ.
10. éahghu¤ij vëjhf el¤Jjš (m) gâahs®fël« neuo¤ bjhl®ò
• jåtâf® gâah‰Wnthçl« neuo¤ bjhl®ò bfh©L mt®fsJ
Ãu¢ÁidfS¡F¢ Áwªj Kiwæš Ô®Î fh©»wh®.
11. mÂf ãÂju kÂ¥ÕL (m) fl‹ bgW« Âw‹ mÂf«
bjhêèš cŸs fl‹fis¤ Ô®¡f nghJkhd brh¤J¡fŸ Ïšiybaåš
jåtâfç‹ Ãw brhªj brh¤J¡fS« flD¡F cŸshtjhš ÏtU¡F¡
fl‹ bgW« Âw‹ mÂf«.

jåahŸ tâf« - ÔikfŸ / FiwfŸ

1. ÁWKjš
• Ït® xUtnu KjèLtjhš mÂfmséš ã KjÄL brŒa KoahJ.
• Ït® ÏL« Kjš bjhêš bgU¡f¤Â‰F¥ nghJkhdj‹W.
• ã¤jil jåtâf¤Â‰F¥ bgU« Fiwahf cŸsJ.
2. msthd nkyh©ik¤Âw‹
• jåtâfç‹ bjhêš m¿Î, éahghu elto¡iffshd bfhŸKjš, é‰gid,
fz¡»aš, nkyh©ik¤Âw‹ ngh‹w mid¤J« xU F¿¥Ã£l
všiy¡Fnkš ga‹juhJ.
• éahghu ts®¢Á¡F Fiwªj nkyh©ik¤Âw‹ Ïilôwhf cŸsJ.
3. tiuawh¥ bghW¥ò
bjhêèš cŸs fl‹fis¤ Ô®¡f nghJkhd brh¤J¡fŸ Ïšiybaåš,
•
jå tâfç‹ brhªj brh¤J¡fŸ flܪnjhuhš g¿Kjš brŒa¥gL«.
4. FW»a thœÎ
• jå tâfç‹ thœit¥ gh¡F« x›bthU elto¡ifÍ« mtuJ
bjhêiyÍ« gh¡F«.
• (c.«) Ú©l fhy nehŒ, kuz«, thçRÏ‹ik.
5. Áw¥ò nj®¢Áæ‹ik
• bfhŸKjš, é‰gid, fz¡F¥gÂéaš, ã®thf«, ã¤Âu£Ljš ngh‹w
mid¤J¥ gâfisÍ« mt® xUtnu nk‰bfhŸs nt©L«.
Mdhš eilKiwæš mid¤J elto¡iffëY« Áw¥ò‰W és§f
•
KoahJ.
6. mtru KoÎ
• Ït® vtçlK« fyªJ Muhahkš éiuthf KobtL¡»wh®. Mdhš,Áy
neu§fëš mJ mtru Kothf kh¿¤ bjhêèš e£l¤ij V‰gL¤J«.

14
 3. rKjha¤Âš jåahŸ tâfç‹ g§»id étç?

Ef®nth®fŸ k‹d®fshf k¡f¥gL»wh®fŸ. Ït®fŸ éahghu¤Â‹ bt‰¿aia

ã®zæ¡»wh®fŸ. éahghçfŸ, Ef®nthç‹ njitfŸ, éU¥g§fŸ, v®gh®¥òfŸ M»at‰iw
ó®¤Â brŒtš jåahŸ tâf® K¡»a g§F t»¡»‹wd®. Ef®nthç‹ m‹whl njitfis
ãiwnt‰Wtjhš rKjha¤Âš k¡f¥gL»‹wd®.

1. ntiyæšyh Ãu¢rid¡F¤ Ô®Î

jåahŸ tâf« Fiwªj fšéa¿Î cilatU¡F« fšéa¿Î m‰wtU¡F« ntiy

thŒ¥ò më¡»wJ. rKjha¤Âš ntiyæšyh¤ ©lh£l¤ij Ú¡Ftš jå tâf« bgU«
g§F t»¡»wJ.

2.KjÄ£o‰fhd thŒ¥ò
jå tâf« ÁW KjÄ£lhs®fŸ Fiwªj KjYl‹ bjhêš bjhl§f thŒ¥gë¡»wJ.. ÏJ
ÁW KjÄ£lhs®fë‹ nrä¥òfis c‰g¤Â¡F¥ ga‹gL¤j cjλwJ.

3.Fiwªj éiyæš bghU£fis më¤jš

ã®thf¢ bryÎ Fiwthf cŸsjhš jå tâf® bghU£fë‹ Ûjhd mÂf g£r éiyia
él Fiwthd éiy¡F bghU£fis é‰gid brŒ»wh®.

4.ÁW c‰g¤ÂahsU¡F cjÎjš

cŸq® c‰g¤ÂahsçläUªJ bgU«gh‹ikahd bghU£fŸ bfhŸKjš brŒa¥g£L
é‰gid brŒa¥gL»wJ. Ïjdhš cŸq® ÁW c‰g¤Âahs®fŸ jå tâfuhš
ga‹bgW»‹wd®.

5.jukhd bghU£fis më¤jš

j‰fhy¤Âš jå tâf® j‹ éahghu e‹kÂ¥ig¡ fh¡f ca®ªj jukhd bghU£fis
é‰gid brŒ»wh®. é‰w bghU£fëš FiwæU¥Ã‹ mij¤ ÂU«g¥ bg‰W¡bfhŸ»wh®. ÏJ
k¡fŸ ey« ca®¤Jtš c¤Âuthj« më¡»wJ.

6.j®k ÁªjidÍila elto¡iffŸ

jå tâf®fŸ j§fS¡FŸ FG¡fis V‰gL¤Â¡ bfh©L f© gçnrhjid Kfh«fŸ,
ó§fh¡fis¥ guhkç¤jš ngh‹w gšntW rKjha K‹nd‰w elto¡iffis nk‰bfhŸ»‹wd®.

7.tUkhd« k‰W« ts§fis¢ rkkhf¥ g»®ªjë¤jš

gy® éahghu cy»š jåahŸ tâfuhf <Lgl thŒ¥gë¥gjhš tUkhd« k‰W«
ts§fis¢ rkkhf¥g»®ªjë¡f cjλwJ.

8.Ef®nthU¡F cjÎjš
jåahŸ tâf®fŸ Ef®nth® Å£L thrènyna bghU£fis »il¡f¢ brŒ»wh®fŸ.
Ïjdhš Ef®nthç‹ neuK« ciH¥ò« ä¢r¥gL¤j¥gL»wJ.

!!!!!!
!

15
 ghl« - 3 T£lh©ik
1) T£lh©ik ãWtd« fiy¡f¥gL« NœãiyfŸ ahit ?
T£lhëfë‹ xUkd cl‹gh£lhš (ÃçÎ – 40)
mid¤J¡ T£lhëfë‹ xUkd cl‹gh£lhšãWtd« fiy¡f¥glyh«.
f£lha¡ fiy¥ò (ÃçÎ – 41)
• mid¤J¡ T£lhëfë‹ beho¥ò
• xU T£lhë jéu mid¤J¡ T£lhëfë‹ beho¥ò
• brŒJ tU« bjhêš r£l Kuzhdjhf ÏUªjhš
Áy ãfœ¢ÁfŸ ãfœÎW« nghJ (ÃçÎ – 42)
• xU T£lhëæ‹ Ïw¥ò
• xU T£lhëæ‹ beho¥ò
• F¿¤j fhy¤Â‰fhd T£lh©ik – mªj¡ fhy« KoªjÎl‹
• F¿¥Ã£l bjhêš – mªj bjhêš KoªjÎl‹

m¿é¡ifahš – éU¥gK¿¡ T£lh©ik (ÃçÎ – 43)

• éU¥gK¿¡ T£lh©ikæš xU T£lhë ãWtd¤ij¡ fiy¡F« jdJ

éU¥g¤ij m¿é¡if _y« bfhL¤jhš ãWtd« fiyÎW«.
Ú Âk‹w¤jhš (ÃçÎ – 44)
T£lhë vtnuD« xUt® Ñœ¡fhQ« fhuz§fS¡fhf tH¡F bjhl®tj‹ _y«
ãWtd¤ij¡ fiy¡f ÚÂk‹w« Mizia¥ Ãw¥Ã¡fyh«.
1) T£lhëæ‹ kd¢ rkãiy ÏH¥ò
T£lhë xUt® äJãiy milªjhš ÚÂk‹w« fiy¥Ã‰fhd
Mizia¥ Ãw¥Ã¡fyh«.
2) ãiyahd Âwikæ‹ik
T£lhë xUt® ãuªjukhf¤ bjhêš brŒÍ« Âwikia ÏHªÂUªjhš
3) T£lhëæ‹ xG¡f¡nfL
T£lhë xUt® xG¡f¡nflhd F‰w¤ij¢ brŒÂU¥Ã‹
4) cçik kh‰w«
T£lhë xUt® jdJ cçik eyid¥ ÃwU¡F kh‰¿¡ bfhL¤jhš
5) bjhl®ªJ cl‹gh£il ÛWif
T£lh©ik cl‹gh£il xU T£lhë bjhl®ªJ Û¿¡ bfh©oUªjhš
6) bjhl® e£l«
T£lh©ik ãWtd¤Âš bjhl®ªJ e£l« V‰g£lhš
7) ÚÂ ne®ik mo¥gilæš
ãWtd¤ij¡ fiy¤Âl¥ nghÂa mo¥gil¡ fhuz« cŸsJ vd ÚÂk‹w«
fUÂdhš ( v.fh) A,B ÏUtU« T£lhë. Mdhš, ÏUtU« xUtU¡bfhUt®
ngÁ¡ bfhŸtšiy.

2) T£lhëfë‹ cçikfŸ, flikfŸ ahit?

T£lhëfë‹ cçikfŸ
X›bthU T£lhë¡F«----------------
• bjhêš nkyh©ikæš g§nf‰F« cçik c©L.
• VLfis¢ rçgh®¤J efš vL¡F« cçik c©L.

16
 • ãWtd¤Â‹ Ãu¢ÁidfS¡fhf¡ fU¤J¡ TW« cçik c©L.
• K¡»a KoÎfŸ vL¡F« K‹ j§fis¡ fyªjhnyhÁ¡f¡ nfhU« cçik c©L.
• Ïyhg¤Âš rkkhfnth (m) x¥ò¡bfh©l é»j¤Ânyh g§nf‰F« cçik c©L.
• jh§fŸ tH§»a fl‹fŸ, K‹gz§fŸ ÛJ M©blh‹W¡F 6% t£o bgW« cçik
c©L.
• ãWtd¤Â‰fhf¢ brŒj bryé‰fhf <£LW (ÂU«g¥ bgW«) bgW« cçik c©L.
• ãWtd¤Â‹ brh¤J¡fis ãWtd¤Â‰fhf¥ ga‹gL¤J« cçik c©L.
• j§fë‹ Ïiré‹¿¥ òÂa T£lhë nr®¥gij¤ jL¡F« cçik c©L.
• ãWtd¤ÂèUªJ XŒÎ bgW« (éyF«) cçik c©L.
T£lhëfë‹ (KGikahd) flikfŸ
X›bthU T£lhëÍ«----------
• j§fë‹ flikfis¡ ftdkhfΫ, ne®ikahfΫ , mid¤J¡ T£lhëfë‹
eyD¡fhfΫ ãiwnt‰w nt©L«.
• Ãw T£lhëfël« c©ikahfΫ, éRthrkhfΫ elªJ bfhŸs nt©L«.
• ãWtd¤Â‹ fz¡Ffis c©ikahfΫ, ne®ikahfΫ, rçahfΫ it¤ÂU¡f
nt©L«
• j§fël« x¥gil¡f¥g£l mÂfhu tu«ò¡FŸ brašgl nt©L«.
• ãWtd¤Â‹ e£l¤ÂY« g§nf‰f nt©L«.
• Ãw T£lhëfë‹ Ïiré‹¿¤ jdJ cçik eyid kh‰whÂU¡f nt©L«.
• jh‹ m¿ªJ brŒj e£l¤Â‰fhf ãWtd¤Â‰F <£LW jUjš nt©L«.
• bjhêY¡F vÂuhf¥ ngh£o¤ bjhêš brŒahÂU¡f nt©L«
• ÏufÁa Ïyhg« (bfhŸKjš juF , é‰gid¤juF) <£lhkš ÏU¡f nt©L«.
• ãWtd¤Â‹ brh¤J¡fis ãWtd¤Â‹ eyD¡fhf k£Lnk ga‹gL¤j nt©L«.

3) T£lh©ikæ‹ Áw¥ò¡ TWfŸ ahit?

1. cl‹ghL
T£lhëfëilna V‰gL« cl‹gh£o‹ fhuzkhf¡ T£lh©ik V‰gL¤j¥gL»wJ.
cl‹ghL vG¤J toényh mšyJ ng¢R toényh ÏU¡fyh«.
2. gy eg®fŸ
T£lh©ikæš Fiwªjg£r eg®fë‹ v©â¡if Ïu©L. mÂfg£r eg®fë‹
v©â¡if t§»¤ bjhêš g¤J« Ãw bjhêyhæ‹ ÏUgJ« MF«.
3. Ïyhg¥g§F
T£lh©ik tâf¤Â‹ Ïyhg« mšyJ e£l¤ij cl‹gh£oš cŸs
é»jh¢rhu¥go T£lhëfŸ Ãç¤J¡ bfhŸ»wh®fŸ.
4. Kfik cwÎ
T£lh©ikæš T£lhëfS¡»ilna Kjšt® k‰W« Kft® v‹w cwÎ cŸsJ.
5. tiuawh¥ bghW¥ò
T£lh©ikæš x›bthU T£lhëÍ« bjhêè‹ fl‹fS¡F tiuawh¥
bghW¥òilatuh»wh®.
6. óuz ešby©z«
T£lhëfëilna ãyΫ ešby©z« k‰W« gu°gu e«Ã¡if M»at‰¿‹
mo¥gilæš T£lh©ik V‰gL»wJ. x›bthU T£lhëÍ« äFªj ne®ikahfΫ,
c©ikahfΫ elªJ bfhŸs nt©L«.

17
 7. gÂÎ
T£lh©ik¥ gÂΠϪÂahéš f£lhaäšiy. mJ T£lhëfë‹
éU¥g¤Â‰F£g£lJ.
8. c£»il MizÍçik
x›bthU T£lhëÍ« T£lh©ik ãWtd¤Â‹ Kft®fshf¡ fUj¥gL»wh®fŸ.
T£lhëfŸ k‰w¡ T£lhëfis¡ f£L¥gL¤J« c£»il MizÍçik
bg‰¿U¡»wh®fŸ.
9. X¥gªj cwÎ
T£lhëfëilna V‰gL« x¥gªj¤Â‹ fhuzkhfnt T£lh©ik V‰gL¤j¥gL»wJ.
ϪÂa¡ T£lh©ik¢ r£l¤Â‹go T£Ltâf« x¥gªj¤jhš V‰gL»wJ.
10. r£l¤Â‰F£g£l bjhêš
T£lh©ik v‹gJ xU bjhêš el¤Jtj‰bfd mik¡f¥g£ljhF«. bjhêš v‹gJ
vªj xU éahghu¤ijÍ«, gâiaÍ«, mYtiyÍ« F¿¡F«. v¤bjhêyhdhY« eh£o‹
r£l¤Â‰F c£g£ljhf ÏU¤jš nt©L«

4) T£lh©ik k‰W« jåahŸ tâf« ntWghL jUf.

t. j‹ikfŸ T£lh©ik jåahŸ tâf«

v©
1 r£l« ϪÂa¡ T£lh©ik¢ r£l«, jå¢ r£l« VJäšiy
1932 be¿¥gL¤J»wJ.
2 cW¥Ãd® FiwªjJ Ïu©L ng® mÂf xUt® k£L«
v©â¡if msÎ t§»¤ bjhêš våš 10
ng® Ãw bjhêš våš 20 ng®
3 cl‹ghL ÏJ cl‹gh£lhš cl‹ghL mtÁaäšiy
cUth¡f¥gLtJ
4 gÂÎ gÂÎ f£lhaäšiy gÂÎ njitæšiy

5 cçikÍ« T£lhëfël« cçikÍ« jåahŸ tr« cŸsJ.

f£L¥ghL« f£L¥ghL« cŸsJ.

6 nkyh©ik mid¤J T£lhëfS¡F« jå eguhš nkyh©ik

nkyh©ikæš g§nf‰f cçik brŒa¥gL»wJ.
c©L

7 Kjš X‹W¡F« nk‰g£l eg®fŸ xUt® k£L« KjèLth®

KjèL»wh®fŸ.
8 bghW¥ò T£L k‰W« jå bghW¥ò jå bghW¥ò

9 Kfik X›bthU T£lhëÍ« jhnd Kftuhf brašglyh«

T£lh©ikæ‹ KjštuhfΫ mšyJ xU Kftiu
k‰w T£lhëfë‹ KftuhfΫ ãaä¤J¡bfhŸsyh«
fUj¥gL»wh®.
10 Ïyhg¥ g»®Î X¥ò¡bfh©l é»j¤Âš Ïyhg« mšyJ e£l¤ij
Ïyhg« mšyJ e£l¤ij xUtnu V‰fnt©L«
g»®ªJ bfhŸth®fŸ

18
 11 KoÎfŸ mid¤J T£lhëfë‹ ahiuÍ« fyªJ Mnyhrid
nk‰bfhŸsš x¥òjè‹ ngçš K¡»a brŒant©oaJ Ïšiy.
KoÎfŸ vL¥gjhš fhyjhkj« vdnt, éiuthf
V‰gL« KobtL¡fyh«

12 ntiy¥ gF¥ò T£lhëfŸ ntiyia g»®ªJ jåeg® v‹gjhš

bfhŸth®fŸ ntiy¥g»®Î Ïšiy

13 bjhêš ÏufÁa« T£lh©ikæš bjhêš bjhêš ÏufÁf§fis

ÏufÁa§fis fh¤jš fod« fh¤jš vëJ

14 bghUshjhu tèik gy cçikahs®fŸ v‹gjhš xUt® v‹gjhš bghUshjhu

bghUshjhu tèik cilaJ tèik FiwÎ

15. thœÎ ãiy¤j¤ j‹ik FiwÎ ãiya‰wJ.

F¿¥ò 140 kÂ¥bg©fŸ bgWtj‰F

nk‰f©l gFÂfSl‹ ghl« v© -7 T£LwÎ mik¥igÍ« nr®¤J¥ go¤jhš 140
kÂ¥bg©fŸ vëjhf¥ bgwyh«.

gFÂ – M

ghl« - 7 T£LwÎ mik¥ò

1) T£LwÎ tiuaW
éahghu mik¥Ã‹ _y« eètilªjt®fŸ j§fŸ bghUshjhu¤ njitæ‹
mo¥gilæš x‹WTo j§fSila eèªj j‹ikæèUªJ éLg£L¥ gy« bghUªÂat®fshf
kh‰¿¡ bfhŸtj‰F V‰g£l mik¥ò – jhšk»

2) Ïuh¡Fnlš K‹ndhofŸ v‹gt® ah® ?

1844M« M©L 28 cW¥Ãd®fSl‹ Ïuh¡Fnlš v‹w bgaçš Ïuhg®£ Xt‹ v‹gt®
Kjš T£LwÎ Ïa¡f¤ij bjhl§»dh®. ÏJnt Kjš Ef®nth® T£Lw΢ r§fkhF«.

3) MjuÎ¥ g§fhjha« v‹whš v‹d?

• T£Lw΢ r§f§fŸ 14 éG¡fhL Ïyhg¤ij¥ g»®ªjë¡»‹wd.
• Û Ïyhg« cW¥Ãd®fŸ vªj msΡF r§f¤ij¥ ga‹gL¤Â¡ bfhŸ»‹wdnuh mªj
mo¥gilæš mt®fS¡F nkÿÂakhf tH§f¥gL»wJ.
• Ïj‰F MjuÎ¥ g§fhjha« / guÎ¥ g§fhjha« v‹W bga® . Ïjid g»®Î Ú v‹»nwh«.

4) jäœeh£oYŸs T£Lw΢ Áw¥ò m§fhofŸ eh‹»id vGJf?

• Áªjhkâ T£Lw΢ Áw¥gh§fho --- ÂU¢Á
• fhknjD T£Lw΢ Áw¥gh§fho --- br‹id
• gh©oa‹ T£Lw΢ Áw¥gh§fho --- kJiu
• bgh‹å T£Lw΢ Áw¥gh§fho --- nry«
19
 • f‰gf« T£Lw΢ Áw¥g§fho --- ntYh®

5) xU eg® xU th¡F v‹gj‹ bghUŸ ahJ?

1. T£Lwé‹ nkyh©ik k¡fsh£Á mo¥gilæš mikªJŸsJ.
2. v›tsÎ g§F¤bjhif brY¤ÂæUªjhY« xU egU¡F xU th¡F më¡f¥gL»wJ.

gFÂ – Ï
1) T£Lw΢ r§f¤Â‹ FiwghLfŸ ahit ?
1. Âwika‰w nkyh©ik
• Ïš cW¥Ãd®fŸ nkyh©ik brŒa nghJkhd mDgtK«, ÂwikÍ« Ïšyhjt®fŸ
• nkY« ÂwikÍl‹ nkyh©ik brŒa nt©L« v‹w M®t« Ïšyhjt®fŸ
2. tiuaWKjš
• Ïj‹ g§FKjš kÂ¥ò äfΫ FiwÎ.
• nkY« xU eg® xUth¡F v‹w Kiw cW¥Ãd®fŸ Ïš mÂf KjÄL brŒtj‰F¤
jilahf cŸsJ.
• Ïjdhš ngusΤ bjhêY¡F¤ njitahd Kjš Âu£l Koaéšiy.
3. j¡f ö©Lnfhš Ïšyhik
Ïyhg neh¡F ÏšyhikÍ« , 14%g§fhjhaK« nkyh©ikæ‹ bghW¥ò Fiwa fhuzkh»wJ.
gâahs®fŸ Fiwªj msÎ CÂa« bgWtjhš mt®fŸ fodkhf ciH¥gšiy.

4. x‰Wikæ‹ik
• cW¥Ãd®fëilna Áy ntisfëš x‰Wik ÏU¥gšiy.
• Ïjdhš éahghu« gh¡»‹wJ.
5. muÁaš bršth¡F
• muÁaš bršth¡nfhL Áy cW¥Ãd®fŸ Ïjid nkyh©ik brŒJ j§fŸ
Raey¤Â‰fhf Ïij¢ Ru©L»‹wd®.
6. cçik kh‰w Koahik
• Ïš g§Ffis kh‰w KoahJ.
• r§f¤ÂèUªJ éyF« cW¥Ãd® jdJ g§FKjš bjhifia¤ ÂU«g¥ bgwyh«.
7. mÂfkhd muR jiypL
• muÁ‹ r£l¤Â‰F«, f£L¥gh£o‰F« c£g£L¡ T£LwÎ mik¥ò el¤j¥gL»wJ.
• gÂthsçl« gy m¿¡iffŸ rk®¥Ã¡f nt©L«
• fhy« jhœ¤J« eilKiw, be»œÎ¤j‹ik Ïšyhik, ö©Lnfhš ÏšyhjJ Ïj‹
K‹nd‰w¤ij¥ gh¡»‹wJ.
8. fl‹ tr Ϛiy
• Ef®nth® T£Lw΢ r§f¤Âš buh¡f¤Â‰F k£Lnk é‰gid brŒa¥gL»wJ.
• cW¥Ãd®fS¡F¡ fl‹ tr më¥gšiy.

2) T£Lw΢ Áw¥ò m§fhoæ‹ bghUŸ jªJ mj‹ Áw¥Ãašòfis¤ jUf

tiuéy¡fz«
“Ášyiw é‰gid brŒÍ« Jiwthç mik¥ò eh‹F mo¥gil¤ Jiwfis¡
bfh©lJ. këif¥ bghUŸ Ranrit¥ÃçÎ, khär¥ ÃçÎ, ghšbghUŸfŸ k‰W« Å£L cgnahf¥

20
 bghUŸfŸ é‰gid brŒÍ« Ïl«, rYif mo¥gilæš Jiwfis¡ F¤jif¡F V‰W el¤J«
Ïl«” v‹W v«.v«.í«k®nk‹ tiuaW¡»wh®.
Áw¥ÃašòfŸ
1. ngusÎ Ášyiw é‰gid ãiya«.
2 gytifahd bghU£fŸ »il¡Fäl«.
3 Ranrit¥ÃçÎ, é‰gh©ika® njitæšiy.
4 gy Jiwfis¡ bfh©lJ.
5 buh¡f mo¥gilæš é‰gid brŒa¥gL«.
6 bghU£fëš fy¥gl« j鮡f¥gL«.
7 rçahd msÎ, vil FiwÎ v‹w ãiy V‰gLtJ Ïšiy.
8 mçjhd bghU£fŸ Tl ϧF é‰gid brŒa¥gL«.

3) T£LwÎ mik¡f Ëg‰w nt©oa Kiwfis és¡Ff?

• T£Lw΢ r£l« 1912Ï‹go mšyJ khãy¡T£Lw΢ r£l¤Â‹go T£Lw΢ r§f¤ij¥
gÂÎ brŒa nt©L«.
• T£Lw΢ r§f¤ij¤ njh‰Wé¡f FiwªjJ 25 eg®fŸ nt©L«
• T£Lw΢ r§f¥gÂthsçl« r§f« mik¡f é©z¥g¥got« ó®¤Â brŒJ jUjš
nt©L«. Ïij mik¥ò KiwnaL v‹»nwh«.
• mš T£Lw΢ r§f¤Â‹ bga®,Kftç, neh¡f«, Kjš, bghW¥ò M»ait F¿¥Ãl
nt©L«.
• é©z¥g¤Jl‹ r§f¤Â‹ Jiz éÂfŸ Ïiz¡f¥gl nt©L«.
• Jiz éÂfëš nkyh©ik brŒÍ« Kiw , T£l eilKiwfŸ F¿¥Ãl¥gl nt©L«.
• Ït‰iw¥ gÂths® Kiwahf¥ gçÓè¤J, mt® Ït‰¿š KGÂU¥Â V‰g£lÎl‹ gÂÎ
brŒJ T£LUth¡f rh‹¿jiH tH§Fth®.
• Ïij¥ bg‰w cl‹, r§f« r£l cU¥bg‰W¤ jå MSikia mil»‹wJ.

gFÂ- <
1) T£LwÎ mik¥Ã‹ K¡»a¢ Áw¥Ãašòfis¢ RU¡fkhf tiuf?
1. j‹å¢irahf¢ nrU« r§f«.
gy® j‹å¢irahf¢ nr®ªJ cUth¡F« mik¥ng T£Lw΢ r§fkhF«. Ï›tik¥Ãš
cW¥Ãduhf¢ nrUkhW xUtiu¡ f£lha¥gL¤j KoahJ. xU eg® v¥nghJ nt©LkhdhY«
Ï¢r§f¤Âš nruyh«. mJnghy éy»¡ bfhŸsyh«.
2. rk¤Jt«
T£Lw΢ r§f¤Âš všyh cW¥Ãd®fS« rç rk«. všyh cW¥Ãd®fS¡F« rk
cçik c©L. xUt® mÂf KjÄL brŒÍ« bghGJ mtU¡F mÂf cçik »ilahJ.
3. k¡fsh£Á Kiwæš nkyh©ik.
T£Lw΢ r§f¤Â‹ nkyh©ik xU egU¡F xU th¡F v‹w k¡fsh£Á¤
j¤Jt¤Â‹ mo¥gilæš mikªÂU¡»wJ.
T£Lw΢ r§f¤Âš cW¥Ãd®fŸ v›tsÎ g§FfŸ it¤ÂUªjhY« xU egU¡F xU
th¡F v‹w rk¤Jt mo¥gilæš ÃuÂãÂfis¤ nj®ªbjL¤J mtçl« nkyh©ikia
x¥gil¡f¥gL»wJ.
4. ts§fë‹ Ïiz¥ò
Ϫj mik¥Ãš všyh cW¥Ãd®fë‹ brhªj ts§fS« xU§»iz¡f¥g£L mij
všyh cW¥Ãd®fë‹ eyD¡fhfΫ ga‹gL¤j¥gL»wJ.
21
 5. xUKid¥gL¤Âa Ka‰Á.
X›bthUtU« midtU¡fhf, midtU« x›bthUtU¡fhf v‹w nfh£gh£o‹go
všyh¤ jå eg®fS« x‹¿izªJ gâah‰W»‹wd®.
6. nritæ‹ j¤Jt«.
T£LwÎ mik¥Ã‹ Kj‹ik neh¡f« nrit òçtjhF«. Ïyhg« <£LtJ Ïu©lhtJ
neh¡fkhF«. cW¥Ãd®fS¡F¤ njitahd fl‹ tr më¤jš, ÅL f£Ltj‰F¡ fl‹
tH§Fjš, éijfŸ, cu§fŸ më¤jš ngh‹w gy nritfis Ϫj ¢ r§f§fshš
tH§f¥gL»‹wd.
7. gy® cW¥Ãduhjš
gy eg® x‹¿izªJ cUth¡F« r§f« T£Lw΢ r§fkhF«. T£Lwit cUth¡f
Fiwªjg£rkhf 25 egU«, mÂfg£rkhf v¤jid ng® nt©LkhdhY« cW¥Ãduhf¢
nruyh«.
8. r£l¤jFÂ
T£Lwéš cW¥Ãd®fŸ x¥gªj« brŒJ bfhŸs r£l¤ jFÂia¥ bg‰¿U¡f
nt©L«. r§f¤Â‹ r£l£l§fŸ, éÂKiwfŸ M»at‰iw x¥ò¡bfh©L f£L¥gl
nt©L«.
9. cW¥Ãduhtj‰fhd thŒ¥ò
rhÂ, rkaghFghLfŸ vJÎä‹¿¥bghJthd bghUshjhu neh¡fKŸs M©, bg©,
vtU« Ï›tik¥Ãš cW¥Ãduhf¢ nruyh«. bgça gz¡fhuU«, t¿a ViHÍ« mš
cW¥Ãduhfyh«.
10. cŸS® cW¥Ãd®fŸ
bghJthd bghUshjhu¢ Á¡fšfŸ cŸs cŸSçš tÁ¥gt®fns T£Lw΢ r§f¤Âš
cW¥Ãduhf ÏU¥gjhš, mt®fŸ xUtiubahUt® bjçªJ it¤ÂU¥gh®fŸ.

2) T£L¥g§F ãWk¤Â‰F«, T£Lw΢ r§f¤Â‰F« cŸs ntWghL ahit?

t.v j‹ikfŸ T£L¥ g§F ãWk« T£Lw΢ r§f§fŸ

1 bghUŸ ÏJ Ïyhg neh¡nfhL, ÏJ bghUshjhu¤Âš eètilªj

ngusΤbjhêš eg®fŸ j‹å¢irahf¢ nr®ªJ
brŒtj‰fhf¥ gy® mik¡F« r§f«.
x‹¿izªJ el¤j¥gL«
mik¥ghF«.
2. Fiwªjg£r cW¥Ãd® jå ãWk¤ij mik¡f T£Lw΢ r§f¤ij mik¡f
v©â¡if FiwªjJ 2 eg®fS« Fiwªjg£r« 25 eg®fŸ njit.
bghJ ãWk¤ij
mik¡fFiwªjJ 7
eg®fS« ÏU¡f nt©L«
3 mÂf g£r cW¥Ãd®fŸ jå ãWk¤Âš c¢r mÂfg£r¤Â‰F tiuaiw Ïšiy
v©â¡if msthf 50 eg®fS«
(Cêa cW¥Ãd®
Ú§fyhf) bghJ
ãWk¤Â‰F tiuaiw
VJäšiy.
4 cŸS® cW¥Ãd® bghJ ãWk¤Âš cy»š Ï¢r§f¤Âš F¿¥Ã£l gFÂæš
v¥gFÂæš thœgt®fS« thœgt®fis k£Lnk cW¥Ãduhf

22
 g§Fjhu®fŸ Mfyh«. nr®¡f¥gLt®.

5 gÂΠϪÂa ãWk¢ r£l« 1956- ÏJ khãy muR¡ T£Lw΢r§f

Ï‹go xU ãWk« gÂÎ r£l¤Â‹go gÂÎ brŒa¥gl
brŒa¥gl nt©L« nt©L«.

6 nkyh©ik T£L¥g§F ãWk¤Â‹ Ïa¡Fe® FGé‹ cjéahš

nkyh©ik nkyh©ik el¤j¥gL»wJ.
cW¥Ãd®fshš
nj®ªbjL¡f¥g£l
Ïa¡Feuitæl«
x¥gil¡f¥gLwJ.
7 neh¡f« Ïyhg« <£Ltnj Ïj‹ cW¥Ãd®fS¡F¢ nrit òçtnj
Kj‹ik neh¡fkhF« Ïj‹ Kj‹ik neh¡fkhF«

8 g§F KjÄ£L¡F ãWk¤Âš g§Fe®fŸ Ϫj¢ r§f¤Â‹ cW¥Ãd®fŸ

c¢rtu«ò v›tsÎ g§FfŸ F¿¥Ã£l msΡFnkš g§FfŸ
nt©LkkhdhY« th§f mDkÂæšiy
th§fyh«
9 muÁ‹ rYiffŸ T£L¥g§F ãWk¤Â‰F T£Lw΢ r§f¤Â‰F muÁ‹
muÁ‹ rYif rYiffŸ äFªj mséš
»il¥gšiy »il¡»‹wd.

10 th¡Fçik xU g§F¡F xU xU egU¡F xU th¡FKiw

th¡FKiw fil¥Ão¡f¥gL»wJ.
fil¥Ão¡f¥gL»wJ.

3) VnjD« v£L¡ T£Lw΢ r§f§fë‹ tiffis vGJf.

1. Ef®nth® T£LwÎ
Ï‹¿aikahj bghUŸfis ãahakhd éiyæš bgWtj‰F¡ F¿¥Ã£l gFÂæYŸs
Ef®nth®fŸ x‹¿izªJ el¤j¥gL« mik¥ò Ef®nth® T£LwÎ mik¥ghF«. Ïj‰F
Ef®nth® T£LwÎ¥ g©l¢rhiy v‹w bgaU« c©L.
Ï›tik¥ò c‰g¤ÂahsçläUªJ neuoahf¡ bfhŸKjš brŒJ cW¥Ãd®fS¡F«,
k‰wt®fS¡F« ãahakhd éiyæš é‰gidbrŒ»wJ.
2. T£LwÎ¥ g©lf¢rhiy

T£LwÎ¥ g©lf¢rhiy , mÂfkhf¡ »uhk¥òw§fëš fhz¥gL»wJ. étrha¥

bghUŸfis¢ nrä¤J it¡F« trÂia cW¥Ãd®fS¡F më¡»wJ. nkY«, KoÎ bg‰w
bghUŸfS¡F¢ rªijæš ešy éiy »il¡F« tiu nrä¤J it¡f cjλwJ.

3. T£Lw΢ rªijæLjš r§f«

r§f cW¥Ãd®fŸ c‰g¤Â brŒj bghUŸfS¡F ãahakhd éiy »il¡f ”T£LwÎ
rªijæLjš r§f«” cjé òç»wJ. Ï¢r§f« cW¥Ãd®fŸ c‰g¤Â brŒj bghUŸfis
th§»¢ rªijæš ešy éiy »il¡F« bghGJ é‰gid brŒ»wJ.

23
 nkY« , Ïil¤juf®fis Ú¡» cW¥Ãd®fë‹ c‰g¤Â¥ bghUS¡F ešy éiy
»il¡f¢ brŒ»wJ. Ï¢r§f« cW¥Ãd®fS¡F K‹gz trÂiaÍ« brŒJ jU»wJ.

4. efu t§»
ÏJ ef®¥òw§fëš mikªÂU¡F«. mjdhš, Ϫj mik¥ò¡F efu¡ fl‹ r§f§fŸ
v‹W bga®. ÏJ cW¥Ãd®fëläUªJ it¥ò¤ bjhifia¤ Âu£o cW¥Ãd®fS¡F«,
k‰wt®fS¡F« Fiwªj t£oæš flDjé më¡»wJ. ÏJ tâf t§»ia¥ nghy t§»¤
bjhêiyÍ« brŒJ tU»wJ.
5. ehza¢ r§f«.
ÏJ vëa k¡fshš j‹å¢irahf ÏizªJ cUth¡f¥g£l mik¥ghF«. ÏJ
cW¥Ãd®fS¡F¡ FW»a fhy ãÂÍjé më¡F« neh¡Fl‹ mik¡f¥g£lJ. Ϫj mik¥ò
fL« t£o¡F¥ gz« jU« flܪnjhçläUªJ cW¥Ãd®fis¡ fh¡»wJ.
6. ntsh©ik¡ fl‹ r§f§fŸ
bghJthf, xU »uhk¤ÂYŸs étrhæfshš mik¡f¥gL« fl‹ r§f« ntsh©ik¡
fl‹ r§fkhF«. étrha« rh®ªj c‰g¤Â k‰W« c‰g¤Â rhuh neh¡f§fS¡F¡ fl‹ trÂ
më¡»wJ. Ï¢r§f« Cuf ehza¢ r§f§fŸ mšyJ Ãujk ehza¢ r§f§fŸ
v‹wiH¡f¥gL»wJ.
7. Cuf ehza¢ r§f§fŸ.
ÏJ »uhk§fëš njh‰Wé¡f¥gL«, ÁW étrhæfS¡F«, eL¤ju étrhæfS¡F«
c‰g¤Â rh®ªj fhuz§fS¡fhf¡fl‹ trÂaë¡»‹wd. Ïj‰F¤ njitahd g§F Kjiy
g§FfŸ btëæLtj‹ _ykhfΫ, cW¥Ãd® k‰W« cW¥Ãdušyhjtç‹ it¥ig¥
bgWtj‹ _ykhf¤ Âu£l¥gL»wJ.
8. Ãujk ehza¢ r§f§fŸ
Ϫj¥ Ãujk ehza¢ r§f§fŸ »uhk mséš mÂfkhf el¤j¥gL»wJ. Ïit
cW¥Ãd®fëilna nrä¡F« gH¡f¤ij V‰gL¤ÂÍ«, nrä¥òfis¤ Âu£o¡ bfhL¤J«
eh£o‹ bghUshjhu ts®¢Á¡F cjéòçªJ tU»‹wd. Ï¢r§f cW¥Ãd®fë‹ bghW¥ò
tiuawh¥ bghW¥ghF«.

F¿¥ò -180 kÂ¥bg©fŸ bgWtj‰F

gFÂ – M

ghl« - 6 g§F kh‰wf«

1) g¤Âu« bghUŸ jUf.

2) g£oaèLjš v‹whš v‹d?
3) x¥òW më¤jš v‹whš v‹d?
4) FWk¥ g§bfh¥g« v‹whš v‹d?
5) g§F kh‰wf¤Â‹ tiuéy¡fz« ahJ?
6) nghš£ v‹gJ ahJ?
7) nghš£o‹ rhjidfŸ ahit?
8) Ïu©lh« ãiy rªij v‹whš v‹d?
9) bghJ éL¥ò v‹whš v‹d?
10) Ma¤j¡ bfhL¥ò x¥gªj« g‰¿ TWf.

24
 ghl« - 8 bjhêšJiwæš muR

1) K‹dhëš muÁ‹ flikahf¡ fUj¥g£lit vit?

2) eh£Lilikah¡f« v‹whš v‹d?
3) muR¤ bjhêš v‹gj‹ tiuéy¡fz¤ij¡ TWf.
4) muR¤ bjhêšfis v›tifæš cUth¡fyh«?
5) ÏuhQt« rh®ªj bjhêšfS¡F JiwKiw mik¥ng ÁwªjJ vd vjdhš Tw¥gL»wJ?
6) bghJ¡ fHf¤Â‹ nkyh©ik g‰¿¡ F¿¥ÃLf.
7) muR ãWk¤Â‰F vL¤J¡fh£LfŸ jUf.
8) Jiwthç mik¥Ã‰F 4 vL¤J¡fh£LfŸ jUf.

gFÂ Ï

ghl« - 6 g§F kh‰wf«

1) KjÄ£lhs®, Cf tâf® Ït®fS¡»ilna cŸs ntWghLfŸ ahit?

2) Cf tâf®fë‹ tiffis étç.
3) nghš£ v›thW brašgL»wJ? mj‹ M‰wšfŸ ahit?
4) gu°gu ãÂaf« és¡Ff.
5) g£oaèLjš v‹whš v‹d? mj‹ ga‹fŸ ahit?
6) g¤Âu§fis¥ g£oaèLjè‹ brašKiwia vGJf.

ghl« - 8 bjhêšJiwæš muR

1) bghJ¡fHf¤Â‹ ÏašòfŸ ahit?

2) bghJ¤ Jiw¡F« jåah® Jiw¡F« cŸs ntWghLfŸ ahit?

gFÂ <

ghl« - 6 g§F kh‰wf«

1) g§F kh‰wf¤Â‹ tiuéy¡fz«, Ïašò, gâfis és¡Ff.

2) brÃæ‹ neh¡f«, Ïašò, gâfŸ, mÂfhu« M»at‰iw és¡Ff.
3) g§F kh‰wf¤Â‹ ãiw, FiwfŸ ahit?

ghl« - 8 bjhêšJiwæš muR

1) muR¤ bjhêšfë‹ neh¡f§fis étç?

2) Jiwthçmik¥Ã‹ ÏašòfŸ, ãiwfŸ, Fiwfis étç.

25
 F¿¥ò- 200/200 kÂ¥bg©fŸ bgWtj‰F

nk‰f©l gFÂfis KGikahfΫ Ñœ¡fhQ« ghl§fëš cŸs édh¡fS¡F« K¡»a¤Jt«

bfhL¤J khzt®fis¤ jah® brŒa nt©L«.

gFÂ M

ghl« - 4 ãWk« - I

1) tiuaW bghW¥ò v‹whš v‹d?

2) flÜ£L¥ g¤Âu« v‹whš v‹d?
3) mašeh£L ãWk« v‹whš v‹d?
4) jåtiuaW ãWk« tiuéy¡fz« jUf.
5) ãWk¢ brašKiwfëš vit F¿¤J F¿¥Ãl¥g£oU¡F«?
6) g§F Kidk« v‹whš v‹d?
7) FWk¥ g§bfh¥g« bgwéšiybaåš, v‹d éisÎfŸ V‰gL«?
8) ÛŸjF flÜ£L¥ g¤Âu§fŸ v‹whš v‹d?
9) jfty¿¡if v‹whš v‹d?
10) x¥òWÂ ãWk«/bghW¥òWÂ ãWk« v‹whš v‹d?
11) g§Ffis t£l¤Âš btëæLjš v‹whš v‹d?

ghl« - 5 ãWk« - II

1) Ïa¡Fe®fŸ ãaä¡f¥gL« Kiwfis¡ F¿¥ÃLf.

2) kh‰W Ïa¡Fe® v‹gt® ah®?
3) r£lKiw¡ T£l« v‹whš v‹d?
4) r£lKiw m¿¡if v‹whš v‹d?
5) gfuhŸ/kh‰whŸ v‹whš v‹d?
6) Fiwbt© v‹whš v‹d?
7) ãfœ¢Á ãuš v‹whš v‹d?
8) ãfœ¢Á¡ F¿¥ngL v‹whš v‹d?
9) M©L¥ bghJ¡ T£l¤Âš nk‰bfhŸs¥gL« elto¡iffŸ ahit?
10) Áw¥ò¥ bghJ¡ T£l« v¥bghGJ T£l¥gL»wJ?
11) Áw¥ò¥ bghJ¡ T£l¤ij ah® T£lyh«?
12) Áw¥ò¤ Ô®khd« v‹whš vij¡ F¿¡F«?

gFÂ Ï

ghl« - 4 ãWk« - I

1) mik¥ò KiwnaL v‹whš v‹d? mš ml§»ÍŸs bghUsl¡f§fŸ ahit?

2) g§Ffis t£l¤Âš btëæLt‰fhd ãgªjidfŸ ahit?
3) ãWk brašKiw éÂfëYŸs bghUsl¡f§fŸ ahit?
4) Kiwnflhd xJ¡ÑL F¿¤J F¿¥ò tiuf.

26
 ghl« - 5 ãWk« - II

1) xU ãWk¤Âš Ïa¡Fe® t»¡F« ãiyia¥ g‰¿¢ RU¡»¡ TWf.

2) bghJ tiuaW ãWk¤Âš Ïa¡Fe®fŸ v›thW ãaä¡f¥gL»‹wd®?
3) r£lKiw m¿¡ifæš fhz¥ bgw nt©oait ahit?
4) nkyh©ik CÂa« F¿¤J F¿¥ò tiuf.

gFÂ <

ghl« - 4 ãWk« - I

1) T£lh©ik¡F« T£L¥ g§F ãWk¤Â‰F« cŸs ntWghLfŸ ahit?

2) jåtiuaW ãWk« bg‰¿U¡F« rYiffŸ ahit?
3) jå tiuaW ãWk¤Â‰F« bghJ tiuaW ãWk¤Â‰F« cŸs ntWghLfŸ ahit?
4) g§FfS¡F« flÜ£L¥ g¤Âu¤Â‰F« cŸs ntWghLfŸ ahit?

ghl« - 5 ãWk« - II

1) Ïa¡FeU¡Fça mÂfhu§fŸ ahit? mt‰¿‹ ÛJ v‹bd‹d f£L¥ghLfŸ

é¡f¥g£LŸsd?
2) Ïa¡Feç‹ gâfŸ k‰W« flikfis és¡Ff.
3) xU ãWk¢ brayç‹ gâfŸ, flikfŸ ahit?
4) ãWk¢ brayç‹ Áw¥ò¡Fça g§F, K¡»a¤Jt¤ij és¡Ff.

gF m xU kÂ¥bg© édh¡fŸ

ghl« - 1 mik¥ò

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf.

1) ËtU« Áw¥Ãašòfëš vJ jåtâfU¡F V‰wjšy.

m) jåeg® cçik M) jåkåj f£L¥ghL
Ï) všyh yhgK« tâfU¡nf <) be»œ¢Á¤ j‹ika‰wJ
2) jå cçikahsç‹ ga‹fŸ v‹d?
m) ÁWKjš M) mtru KoÎ
Ï) tiuaW Kjš Ï) nkyh©ik¤ Âwik¡F« všiy
3) T£lh©ik cl‹go¡if v‹gJ
m) thaséš ÏU¡f nt©L« M) vG¤J toéš ÏU¡f nt©L«
Ï) K¤Âiu¤ jhëš vG¤J toéš ÏU¡f nt©L«
<) vG¤J toényh mšyJ thasényh ÏU¡fyh«

27
4) T£lh©ik V‰gLtJ
m) r£l¤Â‹ go M) btë¥gL¤Âa cl‹go¡ifæ‹go
Ï) btë¥gil mšyJ c£»il cl‹go¡ifæ‹go <) t«rhtê brh¤Jçikæ‹go
5) T£L¥g§F ãWk¤Â‹ nkyh©ik x¥gil¡f¥g£oU¥gJ
m) ãWk¥ gÂthsçl« M) Ïa¡Fduitæl«
Ï) g§Fjhu®fël« <) fl‹ g¤Âujhu®fël«
6) gÂÎ f£lhakh¡f¥g£LŸs mik¥ò
m) jå tâf® M) T£lh©ik
Ï) T£L¥ g§F ãWk« <) ϪJ¡ T£L¡ FL«g«
7) T£LwÎ mik¥Ãš
m) xU g§F xU th¡F Kiw filÃo¡f¥gL»wJ
M) xU eg® xU th¡F Kiw filÃo¡f¥gL»wJ
Ï) xU egU¡F ÏU th¡FçikfŸ c©L
<) g§FfŸ kh‰¿ašò j‹ik bfh©lit.
8) T£Lw΢ r§f§fŸ bjhl§f¥gLtJ
m) »uhk¥òw§fëš k£L« M) ef®¥òw§fëY« »uhk¥òw§fëY«
Ï) efu§fëš k£L« <) khãy¤ jiyefu§fëš k£L«
9) ghJfh¥ò¤ bjhê‰rhiyfS¡F V‰w cfªj bjhêšKiw mik¥ò
m) muR ãWk« M) bghJ¡ T£LU
Ï) JiwKiw mik¥ò <) thça mik¥ò
10) muR ãWk¤Â‹ g§F KjÄL ....................... ¡F¡ Fiwahkš muR bg‰¿U¡f nt©L«.
m) 75% M) 60% Ï) 95% <) 51%
11) xU g‹dh£L ãWk« .......................... vd miH¡f¥gL»wJ.
m) cyf mséš bgçaJ M) T£lh©ik
Ï) T£Lw΢ r§f§fŸ <) bghJ¡ T£LU
12) xU FL«g¤Âš Ãw¥Ã‹ _y« cW¥òik V‰gLtJ
m) jåtâf® M) ϪJ¡ T£L¡ FL«g«
Ï) T£Lw΢ r§f« <) T£lh©ik

II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1) ntiy¥ g»®Î Kiw v‹gJ Jiw¥gL¤Jjš.
2) X¥gilÎ v‹gJ x¥gil¤jš v‹gjhF«.
3) jåtâfç‹ bghW¥ò tiuaW¡f¥glhjJ.
4) T£lhëfŸ Ïyhg e£l§fis x¥ò¡ bfh©l é»j¥go g»®ªJ bfhŸt®.
5) ϪÂahéš T£lh©ik¥ gÂÎ v‹gJ éU¥g¤Â‰F£g£lJ.
28
6) T£Lw΢ r§f¤Âš všyh cW¥Ãd®fS« rk«.
7) xU ãWk« v‹gJ òidÎ eg® vd¡ fUj¥gL»wJ.
8) bjhiyJhu xègu¥ò JiwKiw mik¥Ã‹ Ñœ tU»wJ.
9) bghJ¡ T£LUit¢ r£lKiw ãWk« vd¡ Twyh«.
10) jäœehL ä‹rhu thça« thça mik¥ò¡F vL¤J¡fh£lhF«.
11) murh§f¤Â‹ bfhŸiffŸ g‹dh£L ãWk¤Â‰F¢ rhjfkhf cŸsd.
12) muR ãWk¤Âš Cêa® muR Cêa® mšy®.

ghl« - 2 jåahŸ tâf«

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf.

1) jåahŸ tâf« bjhl§f

m) FiwªjJ ÏU eg®fŸ njit M) FiwªjJ VG eg®fŸ njit
Ï) xU eg® k£L« njit
2) jå tâfç‹ bghW¥ò
m) KjY¡F V‰g tiuaW¡f¥g£lJ M) brh¤J¡F V‰g tiuaW¡f¥g£lJ
Ï) tiuaiw ÏšyhjJ
3) jåahŸ tâf mik¥Ã‰F V‰w bjhêšfŸ
m) ngusÎ éahghu« M) eL¤ju éahghu« Ï) Á‰wsÎ éahghu«
4) jåahŸ tâf¤Âš KobtL¥gJ
m) éiuthf M) jhkjkhf Ï) Ïu©Läšiy
5) jåahŸ tâf¤Âš
m) éahghu ufÁa§fis¡ fh¡f ÏayhJ
M) éahghu ufÁa§fis¡ fh¡f ÏaY« Ï) Ïu©Läšiy

II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1) e£lt¢r« jåtâfç‹ fod ciH¥Ã‰F Jh©LnfhyhŒ mik»wJ.

2) bjhêyik¥òfëš äfΫ gHikahd tot« jåahŸ tâf«.
3) jåahŸ tâf¤ij xG§FgL¤j¤ jå¢ r£l« VJäšiy.
4) jåtâfç‹ bghW¥ò tiuawh¥ bghW¥ò.
5) jåahŸ tâf¤ij¤ bjhl§f äfΫ Fiwªj msÎ Kjš nghJkhdJ.
6) jåtâf¤Â‰F V‰w bjhêšfŸ ÁWbjhêšfŸ.
7) jå tâf¤Âš KobtL¥gJ éiuthf.
8) jåahŸ tâf mik¥ò be»œÎ¤ j‹ik bfh©lJ.
9) jåtâf« všyh« mtnu, mtnu všyhK« v‹w nfh£gh£o‹go eilbgW»wJ.

29
10) fyªJ Mnyhrid brŒa Koahj mik¥ò jåahŸ tâf« .
11) jåtâf« FW»a thœÎ bfh©lJ.
12) jåahŸ tâfnu éahghu¤ij ã®t»¥gjhš tho¡ifahsUl‹ neuo¤ bjhl®ò
it¤J¡ bfhŸ»wh®.
13) 㤠jil jåtâf¤Â‰F bgU« Fiwahf cŸsJ.

14) “jåeg® f£L¥ghL cy»nyna ÁwªjJ” v‹W T¿at® éšèa« ngr£.

15) Ef®nth® k‹d®fshf k¡f¥gL»wh®fŸ.

ghl« - 3 T£lh©ik

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf.

1. T£lh©ik gÂÎ brŒa¥gLtJ .................

m) f£lha« M) éU¥g¤Â‹ ngçš
Ï) ÚÂk‹w c¤jué‹ ngçš Ï) gÂths® c¤jué‹ ngçš

2. .................... Kfik¡ nfh£gh£o‹ éçth¡f« MF«.

m) T£lh©ik M) jåahŸ tâf«
Ï) T£L¥ g§F ãWk« <) T£Lw΢ r§f«

3. KjÄL brŒJ bjhêiy ã®t»¡F« bghW¥ng‰WŸs T£lhë .................

m) cw§F« T£lhë M) bgausΡ T£lhë
Ï) nkyh©ik¡ T£lhë <) Jiz¡ T£lhë

4. T£lh©ikæ‹ mo¥gil¡ TW .................

m) óuz ešy e«Ã¡if M) To¢ bjhêš brŒa éU¥g«
Ï) T£lhëfë‹ nkyh©ik¤ Âw‹ <) KjÄ£o‰fhd bjhif ÏU¤jš

5. T£lh©ik mik¥Ãš x›bthU cW¥ÃdU« jå¤jåahf ................. vd¥gLt®.

m) T£lhë M) g§Fe® Ï)jå tâf®

6. T£lhëfS¡F X® cl‹gh£o‹go cçik tH§f¥g£oU¥Ã‹ mJ ................. MF«.

m) c£»il MizÍçik M) btë¥gil MizÍçik
Ï) Ït‰WŸ VJäšiy

7. T£lh©ikæš njh‹W« cwÎ Kiw .................

m) Kjšt® k‰W« Kft® M) cçikahs® k‰W« ntiyahŸ
Ï) v#khd® k‰W« gâahs®

8. T£lh©ik c©lh¡f¥gLtJ .................

m) x¥gªj¤jhš M) T£lhëfëilna cwÎ
Ï) muÁ‹ têfh£lš

30
 9. j‹ bgaiu k£L« éahghu¤Âš ga‹gL¤j mDk¡F« T£lhë .................
m) ciHah¡ T£lhë (mšyJ) cw§F« T£lhë
M) bgausΡ T£lhë (mšyJ) ghrh§F T£lhë
Ï) Ku©jil¡ T£lhë

10. T£lh©ik ãWtd« ................. r£l¤Â‹go gÂÎ brŒa¥gL»wJ

m) 1949 M) 1956 Ï) 1932

11. X›bthU T£lhëfS« bjhêY¡F tH§»a K‹gz« k‰W« fl‹ ÛJ M©L¡F .................
rjÅj« t£o bgw cçikÍ©L.
m) 6 M) 10 Ï) 12

12. ................. taJ ó®¤Â brŒahj egiu Ïst® v‹»nwh«.

m) 15 M) 16 Ï) 18

II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1) vªj¥ bgaçš T£lh©ik¤ bjhêš el¤j¥gL»wnjh mJnt ãWtd¥ bga® MF«

2) ãWtd¡ fiy¥ò v‹gJ mid¤J T£lhëfëilna ãyΫ cwÎ Kiw K¿ªJ éLjyhF«.
3) mtru fhy§fëš T£lh©ik ãWtd¤Â‹ e‹ik¡fhf T£lhë xUt® ga‹gL¤J«
cçik¡F c£»il MizÍçik v‹W bga®.

4) ϪÂahéš T£lhëfë‹ bghW¥ò tiuawh¥ bghW¥ò.

5) bjhêš ã®thf¤Âš g§F bgwhj T£lhë¡F cw§F« T£lhë/ciHah¡ T£lhë v‹W bga®.

6) T£lh©ik ãWtd« ϪÂa T£lh©ik¢ r£l« 1932‹ Ñœ gÂÎ brŒa¥gL«.

7) T£lh©ik ãWtd¤Âš Ïyhg e£l« x¥ò¡ bfh©l é»j¤Âš g»®ªjë¡f¥gL»wJ.
8) t§»¤ bjhêš mšyhj Ãw bjhêšfS¡F mÂfg£r cW¥Ãd® v©â¡if 20.
9) T£lh©ikæYŸs midtiuÍ« x£Lbkh¤jkhf ãWtd« v‹W miH¡»nwh«.
10) T£lh©ik¡ fiy¥ò v‹gJ T£lhëfë‹ cl‹ghL KoΡF tUtjhF«.
11) tiuaW¤j T£lh©ikæš xU T£lhëæ‹ bghW¥ò f©o¥ghf tiuawh bghW¥ghf ÏU¡f
nt©L«.
12) Ïizéid v‹ghJ j‰fhèfkhf V‰gL¤j¥g£l T£lh©ikahF«.

ghl« - 4 ãWk« I

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf.

1) bghJ tiuaW ãWk¤Âš Fiwªj msÎ cW¥Ãd®fë‹ v©â¡if

m) 2 M) 3 Ï) 7 <) 10

2) xU jå tiuaW ãWk¤Â‹ g§Fjhuç‹ bghW¥ò

m) g§Ffë‹ ÛJ brY¤j¥ bg‰w kÂ¥gsthF«
M) g§Ffë‹ ÛJ brY¤j¥ bgwhÂU¡F« kÂ¥gsthF«

31
 Ï) jå¥g£l brh¤J¡fë‹ msthF«
<) g§Ffë‹ ÛJ nfhu¥g£l bjhif msthF«

3) jå tiuaW ãWk« v‹gJ

m) bjhêš T£LUth¡f¢ rh‹¿jœ bg‰wÎl‹
M) bjhêš bjhl¡f¢ rh‹¿jœ bg‰wÎl‹
Ï) ãWk¥ bgaU¡F x¥òjš »il¤jÎl‹
<) gÂthsçl« ãWk mik¥Ã‰Fça mid¤J Mtz§fisÍ« jh¡fš brŒj Ëd®
bjhêš bjhl§fyh«.

4) ãWk« x‹¿‹ thœÎ¡ fhy« KoΡF tUtJ v¥bghGJ vå‹

m) mj‹ njh‰Wé¥ghs®fŸ midtU« ÏwªjÎl‹
M) mj‹ Ïa¡Fe® mitæš cŸs Ïa¡Fe®fŸ midtU« ÏwªjÎl‹
Ï) cW¥Ãd®fŸ j§fsJ g§Ffis ÃwU¡F kh‰¿¡ bfhL¤J é£lhš
<) nk‰brh‹d v¢NœãiyæY« KoΡF tuhJ.

5) ãWk¢ r£l¤Âš bfhL¡f¥g£LŸs m£ltiz A v‹gJ

m) ãfœ¢Á¡ F¿¥ng£o‹ khÂç
M) ÏU¥òãiy¡ F¿¥Ã‹ khÂç
Ï) ãWk¢ brašKiw éÂfë‹ khÂç
<) ãWk mik¥ò Kiwna£o‹ khÂç

6) xU ãWk¤Â‹ brašgh£L všiyia Ñœ¡f©l Mtz§fSŸ vJ cz®¤J»wJ?

m) ãWk¤Â‹ mik¥ò KiwnaL
M) ãWk¢ brašKiw éÂfŸ
Ï) jfty¿¡if
<) r£lKiw cWÂ és«gš

7) Ñœ¡f©lt‰WŸ vJ ehlhSk‹w mšyJ khãy r£lk‹w§fŸ Ïa‰¿a jå¢r£l¤Â‹ _y«

cUth¡f¥gL»wJ?
m) g£la (rhrd) ãWk«
M) mašeh£L ãWk«
Ï) muR ãWk«
<) r£lKiw ãWk«

8) Ñœ¡fhQ« ãWk§fSŸ vJ gÂthsçl« jfty¿¡if¡F kh‰w¿¡ifia¤ jh¡fš brŒa

nt©L«?
m) g§F btëpL _y« bghJ k¡fël« g§F Kjš Âu£L« xU bghJ tiuaW ãWk«
M) j‹ Ïa¡Fe®fŸ k‰W« m‹dhç‹ cwéd®fëläUªJ Kjš bjhifia V‰ghL
brŒÂU¡F« xU bghJ tiuaW ãWk«
Ï) jåtiuaW ãWk«
<) Ïit mid¤J ãWk§fSnk.

32
 9) jfty¿¡ifæš F¿¥Ãl¥g£oU¡F« Fiwªj msÎ g§bfL¥ig ..................... eh£fS¡FŸ xU
bghJ ãWk« bgw nt©L«.
m) 90 M) 120 Ï) 130 <) 60
10) K‹Dçik¥ g§F K‹Dçik bg‰¿U¥gJ
m) g§fhjha« bgWtš k£L«
M) ãWk« fiy¥Ã‰FŸsh» Kjiy¤ ÂU«g¤ jU« bghGJ k£L«
Ï) th¡Fçik brY¤Jtš
<) g§fhjha« bgWtÂY« ãWk¡ fiy¥Ã‹ bghGJ g§F Kjiy¤ ÂU«g¥ bgWtÂY«

11) g§Fjhuçl« cŸs g§Ffis xW¥ÃH¥ò brŒa¡ fhuz«

m) ãWk¤Â‰F¢ brY¤j nt©oa fl‹ bjhifia¢ brY¤j kW¤jš
M) bjhl®ªJ ãWk¤Â‹ 3 M©L bghJ¡ T£l§fëš fyªJ bfhŸshkš ÏU¥gJ.
Ï) miH¥ò¥ gz¤ij¢ brY¤j¤ jtWtJ.
<) M©L¥ bghJ¡ T£l¤Âš t‹Kiw brašfëš <LgLjš
12) g§Ffis t£l¤Âš btëæ£oU¡F« nghJ g§bfh‹¿‹ KfkÂ¥ò %.100 våš
mDk¡f¥gL« ca®ªj msÎ t£l« %. ............
m) 5 M) 10 Ï) 20 <) 15

13) ãWk¤Âš flÜ£L¥ g¤Âujhu® v‹gt®, mj‹

m) fldhs®fŸ M) cW¥Ãd®fŸ Ï) fl‹ tho¡ifa® <) ãWk¤Âš fl‹

14) Ñœ¡fhQ« NœãiyfSŸ v¥bghGJ flÜ£L¥ g¤Âujhu®fŸ t£o bgW« cçikia¥

bg‰WŸsd®?
m) ãWk« Ïyhg« <£L« bghGJ k£L«
M) g§Fe®fŸ g§fhjha« bgW« bghGJ
Ï) e£l« V‰gL« M©L c£gl vªj M©oY«
<) nk‰brh‹d mid¤J¢ NœãiyfëY«
II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1) T£L¥ g§F ãWk§fS¡F ngusÎ Kjš njit.

2) bghW¥òWÂahš tiuaW¡f¥g£l ãWk« x‹¿š cW¥ÃdUila bghW¥ò tiuaW¡f¥g£lJ.

3) jåtiuaW ãWk« x‹¿š FiwªjsÎ cW¥Ãd® v©â¡if 2.

4) jåtiuaW ãWk¤Âš FiwªjJ 2 Ïa¡Fe®fshtJ ÏU¡f nt©L«.

5) jd¡bf‹W jåahdbjhU brašKiw éÂfis tF¤J¡ bfhŸs¤ njitæšyhj ãWk«, bghJ

ãWk« MF«.

6) xU ãWk¤Â‹ mf nkyh©ik F¿¤j étu§fŸ ml§»æU¥gJ brašKiw éÂfŸ.

7) xU bghJ tiuaW ãWk« jdJ g§FfŸ mšyJ flÜ£L¥ g¤Âu§fis th§FkhW bghJ
k¡fël« miH¥ò éL¡F« és«gu¤Â‰F¥ bga® jfty¿¡if MF«.

8) ãYitæYŸs g§fhjha« bgw cçikÍŸs K‹Dçik¥ g§FfŸ FéÎ K‹Dçik¥ g§FfŸ

vd¥gL«.

33
 9 . tH¡fkhf¥ bgw¡Toa ãiyahd Åj¥ g§fhjha¤Jl‹ TLjš g§fhjha« bgw cçik cŸs
g§FfŸ vŠÁa Ïyhg¤Âš g§F bgW« K‹Dçik¥ g§FfŸ vd miH¡f¥gL«.

10. jFÂ¥ g§Ffë‹ bkh¤j Ïaš kÂ¥ò 5000 %ghia äf¡ TlhJ.

11. %.6000 Ïaš kÂ¥òila g§Ffis btëæ£oU¡F« ãWk¤Âš X® Ïa¡Fe® it¤ÂU¡f

nt©oa jFÂ¥ g§Ffë‹ v©â¡if 1

12. flÜ£L¥g¤Âu« v‹gJ flÜ£L cçikia F¿¡»wJ.

13. F¿¥Ã£l fhy¡ bfLΡF¥Ã‹ ãWk« Û£L¡ bfhŸS« flÜ£L¥ g¤Âu« ÛŸjF flÜ£L¥
g¤Âu«

14. M§»y »H¡»ªÂa f«bgå g£la / rhrd ãWk¤Â‰F vL¤J¡ fh£lhF«.

15. g§Ffë‹ btëp£L éiy KfkÂ¥ig¡ fh£oY« mÂfkhf ÏUªjhš g§F Kidk«
vd¥gL«.

16. ãWk¤Âš xW¥ÃH¥ò brŒa¥g£l g§Ffis t£l¤Âš/jŸSgoæš Û©L« btëælyh«.

17. miH¥ò¥ gz¤ij brY¤j¤ jtWtJ g§F xW¥ÃH¥Ã‰F tênfhY»wJ

18. g§F¢ rh‹¿jœ g§FfŸ Ûjhd cçik¡F¢ rh‹whf és§F»wJ.

19. xU ãWk« v‹gJ òidÎ eguhf fUj¥gL»wJ

20. g§Fjhu®fŸ ãWk¤Â‹ c©ikahd cçikahs®fŸ

21. ngusÎ ãWtd§fŸ T£L¥ g§F ãWk§fŸ mik¥Ãš ãWt¥gL»‹wd.

ghl« - 5 ãWk§fŸ – I I
rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf

1. xU ãWk¤Â‹ KjyhtJ Ïa¡Fe®fŸ nj®ªbjL¡f¥gLtJ

m. r£lKiw¡ T£l¤Âš cW¥Ãd®fshš
M. KjyhtJ M©L bghJ¡ T£l¤Âš cW¥Ãd®fshš
Ï. ãWk brašKiw éÂfëš bga®¡ F¿¥Ãl¥gLtjhš <. ãWk¥ gÂths®fshš
ãaä¡f¥gL»‹wd®.

2. X® Ïa¡Fe® brayh‰WtJ
m. ãWk¤Â‹ Kftuhf M. ãWk¤Â‹ bghW¥gh‹ika® (m) e«òWÂah©ikauhf
Ï. ãWk¤Â‹ Kj‹ik ã®thf mÂfhçahf <. Ïit mid¤J«

3. xU eg® xnu neu¤Âš Ïa¡Fe® gjé t»¡F« bghJ tiuaW ãWk§fë‹ v©â¡if
mÂfg£rkhf
m. 10 M. 15 Ï. 20 <. tu«Ãšiy

34
4. bghJ tiuaW ãWk¤Âš x£L bkh¤j nkyh©ik CÂa« ------- I äf¡ TlhJ
m. ãfu Ïyhg¤Âš 11 % M. ãfu Ïyhg¤Âš 5 %
Ï. brY¤j¥ bg‰w Kjš k‰W« bghJ¡ fh¥ÃU¥ò¤ bjhifæš 11 %
<. brY¤j¥ bg‰w Kjš k‰W« bghJ¡ fh¥ÃU¥ò¤ bjhifæš 5 %

5. ãWk¢ bray® xUt® --------ãaä¡f¥gL»wh®.

m. murhš M. ϪÂa ãWk¢ bray®fŸ mik¥ghš
Ï. Ïa¡Fe® mitahš <. M©L bghJ¡ T£l¤Âš g§Fe®fshš ãaä¡f bgW»wh®

6. jF bg‰w ãWk¢ brayiu ãaä¤jš , Ñœ cŸst‰WŸ vªãWk¤Â‰F¡

f£lhakh¡f¥g£LŸsJ ?
brY¤j¥ bg‰w g§F Kjèš ,
m. %. 5, 00,000 ¡F TLjyhf ÏU¡F« ãWk«
M. %. 50, 00,000 ¡F TLjyhf ÏU¡F« ãWk«
Ï. %. 25, 00,000 ¡F TLjyhf ÏU¡F« ãWk«
<. %. 15, 00,000 ¡F TLjyhf ÏU¡F« ãWk«

7. Ñœ¡fhQ« ãWk§fSŸ vJ r£lKiw¡ T£l¤ij¡ T£l nt©L«?

m. r£lKiw ãWk§fŸ M. jå tiuaW ãWk§fŸ
Ï. bghJ tiuaW ãWk§fŸ <. g£la ãWk§fŸ

8. ÏU M©L bghJ¡ T£l§fS¡F Ïilna cŸs fhy Ïilbtë

m. 15 khj§fS¡F nkš bršy¡ TlhJ M. 12 khj§fS¡F nkš bršy¡ TlhJ
Ï. 18 khj§fS¡F nkš bršy¡ TlhJ <. 20 khj§fS¡F nkš bršy¡ TlhJ

9. M©L bghJ¡ T£l¤Âš Ñœ cŸst‰WŸ vªelto¡if tH¡fkhf nk‰bfhŸs¥gl kh£lhJ

m. jâ¡ifa® ãakd« M. flÜ£L¥g¤Âu btëpL
Ï. gjé éyF« Ïl¤Â‰F Ïa¡Fe®fis ãaä¤jš
<. g§fhjha« és«g¥glš

10. T£l¤Âš nk‰bfhŸs nt©oa elto¡iffë‹ tçirna ------- v‹W Tw¥gL»wJ

m. ãfœ¢Á ãuš M. ãfœ¢Á F¿¥ò Ï. Ô®khd« <. Fiwbt©

11. rhjhuz¥ bgU«gh‹ikÍl‹ ãiwnt‰w¡ Toa Ô®khd«

m. rhjhuz¤ Ô®khd« M. Áw¥ò¤ Ô®khd«
Ï. Áw¥ò m¿é¡if nt©L« Ô®khd«

12. Áw¥ò¡ T£l¤ij (mrhjhuz¥ bghJ¡T£l¤ij ) ah® T£lyh« ?

m. ãWk r£l¤ Ô®¥gha«
M. Ïa¡Feuit jhnd K‹ tªJ (m) cW¥Ãd®fë‹ nt©Lnfhis V‰W
Ï. Ïa¡Feuit T£l¤ jtW« nghJ nt©LnfhŸ éL¤njhuhnyna
<. nk‰brh‹d midtuhY«

II nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1. Ïa¡Fe®fŸ ãWk¤Â‹ KftuhfΫ bghW¥òWÂah©ikauhfΫ mÂfhçfshfΫ

brašgL»‹wd®
35
2. ãWk¤Â‹ KjyhtJ Ïa¡Fe®fŸ tH¡fkhf¢ brašKiw éÂfëš bgaçl¥g£oU¥g®

3. r£lKiw m¿¡ifia ãWk cW¥Ãd® x›bthUtU¡F« T£l« eilbgW« ehS¡F 21

eh£fS¡F K‹duhtJ mD¥Ã it¡f nt©L«.

4. M©L¥ bghJ¡ T£l m¿é¡ifia mid¤J cW¥Ãd®fS¡F« T£l ehS¡F¡ FiwªjJ

21 eh£fS¡F K‹duhtJ ju nt©L«.

5. brašKiw éÂfëš kh‰w« brŒa Áw¥ò¤Ô®khd« ãiwnt‰w¥gl nt©L«

6. g§Fe® xUtU¡F gÂyhf¡ T£l¤Âš fyªJ bfhŸs ãæä¡f¥gL« eg® gfuhŸ vd

miH¡f¥ bgW»wh®.

7. bghJ tiuaW ãWk¥ bghJ¡ T£l¤Âš fyªJ bfhŸsnt©oa cW¥Ãd® Fiwbt© 5

MF«.

8. bghJthf¤ jâ¡ifa® M©L¥ bghJ¡ T£l¤Âš ãaä¡f¥g£L mtuJ CÂaK«

ã®zæ¡f¥gL»wJ.

9. xnu rka¤Âš 2 bghJ ãWk§fS¡F nkš xU eg® nkyh©ik Ïa¡Feuhf gâah‰w KoahJ

10. xU T£l¤Â‰F njitahd Fiwªjg£r cW¥Ãd®fŸ v©â¡if¡F Fiwbt© v‹W

bga®

11. T£l¤Âš it¡f¥gL« K‹bkhêif ãiwnt‰w¥gLkhæ‹ mJ Ô®khd« M»wJ.

12. 51 éG¡fhL MjuÎl‹ ãiwnt‰w¥gL« Ô®khd« rhjhuz¤ Ô®khd«

13. ÏU M©LbghJ¡T£l§fS¡F Ïilna cŸs fhy Ïilbtë 15 khj§fS¡F äf¡ TlhJ

14. bghJ tiuaiw ãWk« bjhêš bjhl§f cçik bg‰w ehëèUªJ r£lKiw¡ T£l¤ij
6 khj¤Â‰FŸ T£l nt©L«

15. bghJ tiuaiw ãWk« bjhêš bjhl§f cçk« bg‰w ehëèUªJ r£lKiw¡ T£l¤ij
6 khj§fS¡FŸ 1 khj¤Â‰F nkš T£l¥gl nt©L«.

16. 75 rjÅj« (4 š 3 g§F) MjuÎl‹ ãiwnt‰w¥gL« Ô®khd« Áw¥ò¤ Ô®khd«

17. ãWk¢ bray® r£l« 1980 -‹go ãWk¢ bray® xUt® ϪÂa ãWk¢ bray® mik¥Ãš
cW¥Ãduhf ÏU¡f nt©L«.

ghl« - 6 g§F kh‰wf«

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf

1. ÏJ òÂa ãWk§fë‹ Kjš éL¥òfis btëæL«

m. Kj‹ik¢ rªij M. Ïu©lh« ãiy¢rªij
Ï. bghU£fŸ rªij <. xG§FKiw é‰gid¢ rªij

36
2. òÂa g§Ffis é‰f tH¡fkhf¥ ga‹gL¤J« Kiw
m. bghJ éL¥ò¡fŸ M. é‰gid¡fhd jUbkhê
Ï. nkyh©ik¤ juf®fŸ <. x¥òWÂaë¤jš

3. g§Fkh‰wf« Ïš <Lg£oU¡»wJ

m. ru¡F M. nrit Ï. ãÂ¥ g¤Âu§fŸ <. eh£o‹ gz«

4. ϪÂahéš cŸs V‰ÃirÎ bg‰w g§Fkh‰w§fë‹ v©â¡if

m. 20 M. 21 Ï. 22 <. 24

5. g§F kh‰wf§fŸ Ït‰¿‹ tâf¤ij mDk¡»wJ

m. ãWk¤Â‹ všyh¥ g§FfisÍ« M. murhš btëæl¥gL»‹w Ãiza§fŸ
Ï. g£oaèl¥g£l g¤Âu§fŸ <. g£oaèl¥glhj g¤Âu§fŸ

6. j‹ tâf®fŸ g§F kh‰wf§fëš Ït®fS¡fhd tâf¤Âš <LgL»‹wd®

m. tho¡ifahs®fS¡fhf M. j§fSila brhªj elto¡if¡fS¡fhf
Ï. k‰w juf®fS¡fhf <. k‰w cW¥Ãd®fS¡fhf

7. vÂY« bf£lijna fh©»‹w kd¥gh§F bfh©l Cf tâf®

m. fiykh‹ M. fuo Ï. fhis <. Klth¤J

8. všyh« e‹ik¡fhfnt eilbgW« v‹»‹w kd¥gh§F bfh©l Cf tâf®

m. fhis M. fuo Ï. fiykh‹ <. Klth¤J

9. g¤Âu§fŸ x¥gªj¢ r£l« Ï›th©L ãiwnt‰w¥g£lJ

m. 1952 M. 1956 Ï. 1964 <. 1966

10.brà Ϣr£l¤Â‹go cUth¡f¥g£lJ

m. g¤Âu§fŸ x¥gªj¢ r£l« M. ϪÂa¥ g¤Âu k‰W« kh‰wf§fŸ thça¢ r£l«
Ï. ãWk§fŸ r£l« <. ϪÂa muÁaš rhrd«

11.xU fhis Cf tâf® Ïij e«ò»wh®.

m. éiyfŸ caUjš M. éiyfŸ FiwÍ«
Ï. ãiyahd éiyfŸ <. éiyæš kh‰w« VJ« ÏU¡fhJ

12. g§F kh‰wf« g§Ffë‹ Cf tâf¤ij

m. mDkÂ¥gšiy M. C¡f¥gL¤Jtšiy
Ï.C¡f¥gL¤J»wJ <. jil brŒÍ«

13. g§F kh‰wf« Ïj‰fhd X® ÏlkhF«

m. xU g¤Âu¤ij k‰bwhU g¤Âukhf kh‰WtJ
M. ãÂ¥ g¤Âu§fis th§» é‰gJ
Ï. òJ¥g§Ffis btëæLjš
<. ru¡Ffis th§» é‰wš

14. rig¤ jiytUl‹ nr®ªJ brÃæš cŸs bkh¤j cW¥Ãd®fŸ v©â¡if

m. 5 M. 7 Ï. 6 <. 8

15. m§Ñfç¡f¥g£l g§F kh‰wf¤Âš ãWk« j‹ g§Ffis¥ gÂÎ brŒJ bfhŸtJ

m. x¥òWÂaë¤jš M. éahghu« Ï. g§F xJ¡ÑL <. g£oaèLjš

37
 16. K‹bd¢rç¡ifÍl‹ brašgL« Cf tâf®
m. fiykh‹ M. Klth¤J Ï. fhis <. fuo

17. V‰fdnt cŸs g§Fjhu®fS¡F mt®fŸ bfh©LŸs g§Ffë‹

é»j¤Âš cçik¥ g§FfŸ xJ¡f¥gLtJ .
m. bghJ btëpL M. cçik btëpL
Ï. é‰gid¡fhd KidÎ <. x¥òWÂaë¤jš

18) ãWk« bghJ k¡fis j‹Dila g§Ffëš KjÄL brŒÍ«go m¿¡if mšyJ és«gu« _y«
miH¥ò éL¡F« Mtz«
m) mik¥ò KiwnaL M) r£lKiwnaL
Ï) jfty¿¡if <) x¥òWÂ

19) brâ r£l« Ïa‰w¥g£l ehŸ

m) 30.01.1996 M) 30.01.1956 Ï) 30.01.1986 <) 30.01.1992

II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1) ngusÎ ãWtd§fŸ T£L¥ g§F ãWk« mik¥Ãš ãWt¥gL»‹wd.

2) T£L¥ g§F ãWk§fS¡F ngusÎ Kjš njit.
3) ãWk¤Â‰F¤ njitahd Ú©l fhy Kjš ÁW myFfshf¥ Ãç¡f¥g£L g§FfŸ vd¥gL«.

4) g§FfŸ cilik cçikia¡ F¿¡F«

5) fl‹ g¤Âu§fŸ flÜ£L cçikia¡ F¿¡F«

6) flÜ£L¥ g¤Âu« fl‹ bg‰W¡ bfh©lj‰fhd xU th¡FW g¤Âu«.

7) Kj‹ik¢ rªijæš òÂa g§Ffë‹ tâf« eilbgW»wJ.

8) Ïu©lh« ãiy¢ rªij Kj‹ik¢ rªijæš é‰f¥g£l g¤Âu§fë‹ kWé‰gid tâf¤Âš

<Lg£LŸsJ.

9) juf®fŸ, x¥òWÂa® ngh‹wt®fŸ òÂa éL¥òfis btëæl ãWk§fS¡F cjÎth®fŸ.

10) òÂa g§Ffis btëæLtj‰F¥ bgU«ghyhndh® nk‰bfhŸS« Kiw bghJ éL¥ò MF«.

11) btëp£lf§fŸ òÂa g§Ffis btëæl Ïil¤ juf®fshf¢ brašgL»‹wd®.

12) jfty¿¡if v‹gJ g§Ffis th§f bghJk¡fS¡F éL¡F« xU miH¥ghF«.

13) g§Ffis xJ¡ÑL brŒjË xJ¡Ñ£lhs® ãWk¤Â‹ g§Fjhu®/cW¥Ãd® M»wh®.

14) é©z¥g¤ bjhif xU g§»‹ kÂ¥ò¤ bjhifæš 5 rjÅj¤Â‰F¡ Fiwthf ÏU¤jš TlhJ.

15) FWk¥ g§bfh¥g«, btëæl¥gL« g§F Kjèš 90 rjÅjkhf ã®zæ¡f¥gL»wJ.

38
16) Ïu©lh« ãiy¢ rªijæ‹ thâg msÎ Kj‹ik¢ rªijia¥ bghU¤J mikÍ«.

17) giHa Ïu©lh« ãiy¥ g¤Âu§fŸ Ïu©lh« ãiy¢ rªijæš tâf« brŒa¥gL»wJ.

18) ϪÂahéš 21 ÃuhªÂa g§F kh‰wf§fŸ cŸsd.

19) g§F kh‰wf¤Â‹ mYtš g£oaèš g§Ffë‹ bgaiu Ïl« bgw¢ brŒtJ g£oaèLjš
vd¥gL«.

20) bghJ¤ Jiw ãWtd§fS¡F¥ g£oaèLjš f£lha« M¡f¥g£LŸsJ.

21) ԮΥ g¤Âu§fŸ K‹ndh¡»a g£oaš g¤Âu§fŸ vdΫ miH¡f¥gL»wJ.

22) j‹éU¥òçik/cÁj Miz F¿¥Ã£l g¤Âu¤ij vªj éiy¡F th§fΫ mšyJ é‰fΫ
KG¢RjªÂu« më¡»wJ.

23) Ma¤j¡ bfhL¥ò x¥gªj§fŸ m›él¤J x¥gªj§fŸ vdΫ miH¡f¥gL»wJ.

24) KjÄ£lhs®fŸ g¤Âu§fis Ú©l fhy¤Â‰F¤ j«äl« it¤ÂU¥g®.

25) mÂfhukë¡f¥g£l vG¤j® v‹gt® g§F¢ rªij cW¥Ãd®fshš mk®¤j¥g£l gâahs® Mth®.

26) fiykh‹ Cf tâf® Kidk nt£ilahs® vdΫ miH¡f¥gLth®.

27) Kj‹ik¢ rªij òÂa btëp£o‰fhd rªijia¡ F¿¡F«

28) g¤Âu§fë‹ kWé‰gid eilbgW« Ïl« Ïu©lh« ãiy¢ rªij vd¥gL«.

29) brÃæ‹ rig¤ jiytU« k‰W« thça¤Â‹ IªJ cW¥Ãd®fS« k¤Âa murhš
ãaä¡f¥gL»‹wd®.

30) brà ϪÂa g§F¢ rªijia xG§FgL¤Jtj‰fhf V‰gL¤j¥g£l mik¥ghF«.

31) ÁW KjÄ£lhs®fŸ j« ÁWnrä¥ig bgça ãWk§fëš KjÄL brŒa gu°gu ãÂfŸ cjλ‹wd.

32) Mu«g bghJ btëp£o‰F kh‰whf gu°gu ãÂfŸ ÏU¡»‹wd.

33) nghš£ v‹gJ K«ig¥ g§F¢ rªijæš cgnahf¤ÂYŸs neuo tâf KiwahF«.

ghl« - 7 T£Lw΢ r§f«

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf.

1) T£Lw΢ r§f« bjhl§f¥gLtJ

m) »uhk¥òw§fëš k£L« M) ef®¥òw§fëY« »uhk¥òw§fëY«
Ï) efu§fëš k£L« <) khãy¤ jiyefu§fëš k£L«

39
 2) T£Lwéš Fiwªj g£r cW¥Ãd®fë‹ v©â¡if
m) 2 M) 7 Ï) 10 <) 25

3) g§fhjha« T£Lwéš ................. mo¥gilæš cW¥Ãd®fS¡F¥ g»®ªjë¡f¥gL»wJ.

m) g§F Kjš M) g§FfŸ th§»a v©â¡ifæš
Ï) Mjué‹ mo¥gilæš <) Ïit VJäšiy.

4) T£Lw΢ r§f¤Â‹ mo¥gil neh¡fkhdJ

m) Ïyhg« <£LtJ
M) cW¥Ãd®fë‹ e‹ik¡fhf Ï‹¿aikahj nritia ã®thf« brŒtJ
Ï) rKjha¤Â‰F Ï‹¿aikahj nrit brŒjš
<) rKjha¤Âš nghJkhd jukhd bghU£fis¤ jUtJ.

5) T£Lw΢ r§f¤Âš cW¥Ãd®fë‹ g§FfŸ

m) kh‰w KoÍ« M) ÂU¥Ã¢ brY¤j¡ ToaJ
Ï) kh‰w KoahJ <) Ït‰¿š VJäšiy

6) T£Lw΢ r§f¤Âš cW¥Ãd®fë‹ c¢r msÎ

m) 5 M) 60 Ï) 100 <) tiuaiw Ïšiy

7) xU T£Lw΢ Áw¥g§fho më¥gJ

m) fl‹ M) nrit Ï) ru¡FfŸ <) buh¡f«

8) Kj‹Kjèš Ef®nth® T£LwÎ bt‰¿fukhf és§»a ehL

m) ϧ»yhªJ M) mbkç¡fh Ï) Ré° <) ϪÂah

9) ÁWgh‹ikæd® ey¤ij¥ ghJfh¡F« bjhêš mik¥ò

m) jåtâf« M) T£lh©ik Ï) T£Lw΢r§f« <) bghJ ãWk«

10) k¤Âa T£LwÎ t§» bjhl§f¥gLtJ

m) »uhk§fëš M) kht£l¤ jiyefu§fëš
Ï) khãy¤ jiyefu§fëš <) ef®¥òw§fëš

11) x›bthUtU« midtU¡fhf midtU« x›bthUtU¡fhf mj‹ Á¤jhªj«

m) bghJ ãWk« M) T£LwÎ Ï) T£lh©ik <) jå ãWk«

12) uh¡nlš Ef®nth® T£Lw΢ r§f« bjhl§f¥g£l M©L

m) 1944 M) 1844 Ï) 1902 <) 1904

13) T£LwÎ Ïa¡f¤Â‹ jªij

m) jhšä» M) fhnt£ Ï) Ïuhg® Xt‹ <) ny«gh®£

14) T£LwÎ Ït®fS¡F nrit brŒÍ« neh¡Fl‹ bjhl§f¥g£l mik¥ghF«

m) fldhëfŸ M) k¡fŸ Ï) tho¡ifahs®fŸ <) cW¥Ãd®fŸ

15) T£LwÎ ehza¢ r§f¤Âš----------rjÅj« g§fhjhakhf tH§f¥gL»wJ

m) 9 M) 19 Ï) 10 <) 25

II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

1) nfh¥gbuç v‹w Ïy¤Ô‹ bkhêæ‹ bghUŸ ÏizªJ gâah‰Wjš

40
2) T£LwÎ Ïa¡f¤Â‹ jªij Ïuhg®£ Xt‹
3) 9%_Kjš 14 % tiu éG¡fhL k£Lnk g§fhjhakhf¥ g»®ªjë¡f¥gL»wJ.
4) T£LwÎ ¢ r§f cW¥Ãd®fë‹ bghW¥ò tiuaW¡f¥g£lJ
5) g§F kh‰w« mDk¡f¥gL« mik¥ò T£L¥g§F ãWk«, g§F kh‰w« jilé¡f¥g£l mik¥ò
T£Lw΢ r§f«
6) T£Lw΢ r§f¤Â‹ nkyh©ik k¡fsh£Á j‹ik bfh©lJ
7) cW¥Ãd® nrit v‹gJ Ïj‹ K¡»a¡ F¿¡nfhŸ T£Lw΢ r§f§fŸ
8) ntsh©ik¡ fl‹ r§f« mšyJ Cuf ehza¢ r§f« Ãujk ehza¢ r§f§fŸ
vd¥Ãç¡f¥gL«.
9) c‰g¤Âahs® T£Lw΢ r§f¤ij mik¥gJ ÁWbjhêš c‰g¤Âahs®fŸ
10) Áw¥g§fhofŸ vd¥gLtJ nguséš brašgL« Ášyiu tâf mik¥ò
11) T£Lw΢ r§f mik¥Ã‹ K¡»a neh¡f« nritbrŒjš
12) ntsh©ik¡ fl‹ r§f§fŸ cW¥Ãd®fS¡F¡ FW»a fhy ãÂÍjé më¡F« neh¡Fl‹
mik¡f¥g£lJ.
13) T£Lw΢ r§f« gz¤Â‰F¡ Fiwªj kÂ¥ng jU»wJ.
14) T£Lwéš cW¥Ãdç‹ Kjš msé‰F mtuJ bghW¥ò tiuaW¡f¥ g£oU¡F«
15) T£LwÎ mik¥Ã‹ g§FfŸ kh‰w¤ jFªjJ Ïšiy.
16) Áw¥g§fho v‹gJ nguséš brašgL« Ášyiw éahghu mik¥ò

ghl« - 8 bjhêš Jiwæš muR

I. rçahd éilia¤ nj®ªbjL¤J vGJf.

1) muR ãWk« Ït‰¿‹ Ñœ gÂÎ brŒa¥gL»wJ

m) ika , khãy muÁ‹ jå r£l« M) ϪÂa ãWk« r£l« 1956
Ï) murhiz <) muÁaš mik¥ò¢ rhrd«
2) muR¤ bjhêšfŸ äf br«ikahf Ïa§Ftj‰F äfΫ cfªjJ vd fUj¥gL« totik¥ò
m) Jiwthç mik¥ò M) bghJ¡fHf«
Ï) muR ãWk« <) T£L¥g§F ãWk«

3) bghJk¡fS« ϪãWtd¤Â‹ g§Ffis th§fyh«

m) Jiwthç mik¥ò M) bghJ¡fHf«
Ï) muR ãWk« <) nk‰T¿a VJäšiy

4) muR¤bjhêš totik¥òfëš äfΫ bjh‹ikahdJ

m) muR Jiwthç mik¥ò M) bghJ¡fHf«
Ï) muR ãWk« <) VJäšiy

II. nfho£l Ïl§fis ãu¥òf.

2* /ohiK!fqXuel<!we<hK!nvSg<G osif<kliekigUl<!nke<!gm<Mh<him<cx<Gm<hm<Ml<!!!
-br<Gl<!!okipqzjl<hhiGl</!!!!
41
 2) muR¤ bjhêšfë‹ Kj‹ikahd neh¡f« bghJey‹(m) bghJ¢nrit
4* !ohiKg<gpgr<gt<!lk<kqb!nvS!nz<zK!lifqz!nvsqe<!!keqs<sm<<mk<kiz<!!
!!dVuig<gh<hMgqe<xe!!
5* nvS!fqXlk<kqz<!Gjxf<k!hm<sl<!62% hr<Ggjt!nvS!wMk<K!juk<kqVg<Gl</!!
!!!6*nvSk<okipqz<!ucujlh<Hgtqz<!lqgUl<!okie<jlbieK!!Kjxuivq!njlh<H!
6) V‰fdnt jåah® Jiwæš Ïa§»tU« bjhêšfis muR V‰W el¤Âdhš mjid
eh£Lilikah¡f« vdyh«.
7) ÏuhQt¥ bghU£fis c‰g¤Â brŒtj‰F V‰w bjhêyik¥ò Jiwthç mik¥ngahF«.
8) ohiKk<Kjx!yV!sqzvqml<!ohiVtikiv!uzqjl!osxqujk!kjm!osb<gqxK/!!!!!!!!!!!!!!!!!
!!:*!keqbii<!Kjxbqz<!!Fgi<OuiVl<!h{qbiti<gTl<!Sv{<mh<hMuK!hvuzigg<!gi{h<hMl</!!!!!!!!!!!
!!21*/!ohiKg<gpgk<jk!nvsiz<!fqblqg<gh<hm<m!-bg<Gfvju!!fqi<uigl<!osb<gqxK/!!

******

42