Jwbnfvkwvelvj

Rfrnmgkg

Rgklgžg

Gžgmngžmg

Glmgžrg

Nkndkflgg

Gengklghlmeghg56egwrt456rt

Jtj45z6j4z6j

Zj46+j565+jz

J354j6+3r5j+63

J3j35+365j6+3j

J65h+65h+tj4j

Tj6th5t6+j56+tj

Tj

Tj6+t5j6+t4jt

J4+6t54+jj

J46+tj4+tj

Tj

+j46+j436+j

J36

J4j6+
J6

J23Fkhikjglgjgj

Ggojogjkg86n

Zjh5jhzj

Zj

H5rhj

Jj

Rt5g65t65hg65t4r6tr

H6hrt56h6h746th6rt

Jrt6h4th654th6thj

6j

Tht6hth7pi

Piramids is very beutiful in egipt

Fnhjklbjkgg5g45h

64h546gh54th

Rth4t65h46t

6r

Jn6h4h564h6hh6

Hjr6h
56t4h6th

Jh68

H86Nfhwngkmr

Rglčrkglčrjg

Rglrgškgkćlg

Glkgčćkglg

Rlgpčrkgčćgkr

Glgžklrgklrg

1gč

1lgškgpčgk96h85h85jhj

Zj+jhh556+h53+h85+j

5j35jh35jh5+jh35j

J357jh356j735j35jh+58536jh

56j+

56jh35jh+535+j5j8535+8jh5+

J356+j356j+6j356+j

J5+6j5+69j756j+56j

56+j

65+j56+j5+6

J65j+56j+56j+5

J5j5jhkj5ljj+56
J5+j5+j5j5+j

5j+

5j+5

J5j9+j+9ju85uz5+

J+

J5+956+565+56+56u+

+9z+5685+9uj

56

J56++56z56+56j7j

Uj+6976+9Telomerazajvjhefej54g4gekrtg

Grg565g685gćtlghćčtg

Tg6856g856glt,kgčk,gh

Rgč,lgččgg65gg56eg56gk,rgrg

Rgč,lrggkčk,tgčkltg6+5tg96

Gerčgk,egkmelgkđž

Glg.č,g654g656gčlrg

Eg,egklegeg

Eglgpčkkh

Klđškh2

Hp2
Hp2

Đh86h798h98hzhlzšhlčhh

Htz6+h56h85h85jhjđćžjhjh

Hz34h4h743h

3jđžj5j4+3jh35+5+h

J6j56uj5j56j5

J56j5j56j5zj5j74jhčk,hlčkh245hl

2hlklh
Telomeraza je enzim ribonukeoprotein, koji dodaje ponavljajuće DNK sekvence na krajeve
DNK, (kod svih kičmenjaka).

Telomerne regije,jedinstvene strukture, nalaze se na krajevima eukariotskih hromozoma,a inače

potrebne za genetsku stabilnost stanice, dok ponavljajuća sekvenca nukleotida sadrži
nekodirajuču DNK, nadomješta taj važan gubitak sa hromozonskih krajeva,završetaka, te se na
kraju diobe ćelije, repliciranjem izgubi ustvari samo oko 100 do 200 nuleotida, što ne izaziva
oštećenje DNK. (vital forces,Hunter.G.K.2000).

Prvi koji je uočio ovaj fenomen je Aleksej Olovnikov,1973.godine, postavio teoriju

marginotomije, te postavio neke teze i vezu starenja i karcinoma,da bi kasnije proučavajući
trepljare(praživotinje lat.ciliata), Carol Greider i Elizabeth Blackburn otkrili telomerazu
1984.,a zajedno sa Jack Szostak-om dobili za to otkriće i Nobelovu nagradu 2009.godine, za
fiziologiju i medicinu, ujedno prvi put u istoriji dvije žene da dijele Nobelovu nagradu.(slika 2.)

Telomere mogu nadomjestiti produljiti rastući DNA lanac,ali ne može započeti sintezu novog
lanca na kraju linearne DNA molekule, te zaključak je da krajevi linearnih kromosoma se ne
mogu replicirati normalnom aktivnošću dna –polimeraze.(Cooper, 2004.)

Skraćivanje telomere kod normalnih stanica dolazi do senescencije (proces gdje stanice gube
sposobnost diobe,rasta i funkcionisanja naziva se senescencij
(Slika 1.-telomeraza,preuz.-wikipedia) ( slika 2. Biologinja Kelly Nguyen,sveučilište
Kalifornia-Barkeley, sa rezolucijom 0,7-0,8 nanometar,portal-super 1)

Telomerazu nazivaju i genetaki inžinjer koji popravlja karajeve kromosoma.

Telomeraza i povezanost sa karcinomom, uočena je tokom velikog broja istraćivanja, to jest, da

ćelije raka sadrži veću koncetraciju enzima telomeraze.

Istraživenjem telomeraze je moguće produžiti telomer, i produžiti životni vijek stanice, što se u
zadnje vrijeme, modernim istraživanjima, pokušava prenijeti na čitav organizam.

Enzimi su inače više prisutni kod stanica koje se brže dijele, ćelije tumora i matićne ćelije.

-Reverzna transkriptaza (hTERT) koja je dio strukture telomeraze je ključan faktor aktivnosti
telomeraze i razvoju tumora.Uočena je visoka koncetracija proteina hTERT u stanicama
tumora, dok se kod normalnih stanica taj protein nije pronađen, dok je u ostalom tkivu
ekspresija gena hTERT ograničena na matične ćelije.(Emerik Galić,Telomere-starenje i rak).

Ovo je istraženo metodom imunohistokemijskim metodama u fibroblastima i stanicama

tumora.

Znači, naučnici biolozi, medicinari,fiziolozi ...se u novije vrijeme bave proučavanjem kako
zaustaviti telomerazu,kontrolisati aktivnosti telomeraze, to jest,kod nekontrolisanog
produljivanja kromosoma, rasta ćelija tumora.

Uzroci raka, to jest, rane pojave se ne mogu otkriti konvencionalnim citološkim metodama (pod
mikroskopom).mkhjqf

F1jg

Ggjogjg

G3jgojgš
Ggopgjgpškg

Jgojg

Gk

Gjjih1j

Gorjpgj

Gopgjpgjk

Gopfgjkropfg

Ofgp2jpoj2opg2g

2g

G2gopgp

Igopgj2

Gj

Pgj2opg2opg2gi2

Gk

2gk2gjopgpg2

2g2p

Šgik2

Šgpik2

Gšik

Gpikgpš2ikgpš2
Kg

Škg2

Kg

Škg

Kgpšgk

Špgkpšgkpš

Gkpšgk2opgjkop2jkgop2ikopklčjkgkopehjgioqjegvmqklgjiopgjopqkl

Qg1šgžkjriopgjioprkgšgkl

Igpjopgjkpšikg0pi0ujopgjkopikgpšikgjopgkrpggg454h54ghtgh4tlčhtč5446h74hgčlhpčlhth564h65
hnčlhpčlkht5645h47h74šćtlčghčćlhlghh564h547h5hklhktghpktpghh547h85hthgt

Ghgč,glčtkpčt5646g5thpč4klpč4lg

Tgl4tpčlgšt54g5

Tlghčtlg4

4g8546544l4glč4g

4g54g485