Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
3.12 Corrigés
Exercice 1 :
3n−1 3 3n−1 3
1. lim 2n+3 = 2 ⇔ ∀ε > 0, ∃?nε ∈ N, ∀n ∈ N; n ≥ nε ⇒ 2n+3
− 2
<ε
n→+∞
3n−1 3 11
On a 2n+3
− 2
< ε ⇔ 11
<ε⇔ −3 <n
4n+6
11 4ε3 2
Alors il suffit de prendre nε = 4ε − 2 + 1.
(−1)n
= 0 ⇔ ∀ε > 0, ∃?nε ∈ N, ∀n ∈ N; n ≥ nε ⇒ 21n < ε
2. lim n
n→+∞ 2
On a 21n < ε ⇔ −lnln2ε < n. Alors il suffit de nε = −lnln2ε + 1.
3. lim 2 ln(1+n)
ln n
= 2 ⇔ ∀ε > 0, ∃?n ε ∈ N, ∀n ∈ N; n ≥ n ε ⇒ 2 ln(1+n)
ln n
− 2 < ε
n→+∞
On a
2 ln(1+n) 2 ln(1+n)−2 ln n n )
2 ln( 1+n ln( n
1
+1) 2 ln( n
1
+1)
ln n
−2 = ln n
= ln n
=2 ln n
= ln n
1 2 ln( n
1
+1) 2 ln 2
et on sait que ∀n ∈ N∗ : n
≤ 1 donc ln n
≤ ln n
, alors pour que
2 ln(1+n) 2 ln 2 2 ln 2
− 2 < ε; il suffit que :
ln n ln n
< ε ⇔ n > e ε , d’où il suffit de
h ln 4 i
prendre nε = e ε + 1.
4. lim 3n = +∞ ⇔ (∀A > 0, ∃?nε ∈ N, ∀n ∈ N; (n ≥ nε ⇒ 3n > A))
n→+∞
h i
|ln A|
On a 3n > A ⇔ n > ln A
ln 3
, alors il suffit de prendre n ε = ln 3
+ 1.
2
2
5. lim −5n4n−2 = −∞ ⇔ ∀B < 0, ∃?nε ∈ N, ∀n ∈ N; n ≥ nε ⇒ −5n4n−2 < B
n→+∞
−5n2 −2 5n2 +2
On a 4n
< B⇔ 4n
> −B et on sait que :
2 2
∀n ∈ N : 5n + 2 > 5n ⇔ 5n4n+2 > 5n
∗ 2
4
2
, alors pour que 5n +2
4n
> −B; il suffit
que 5n −4B −4B
4
> −B ⇔ n > 5
: d’où il suffit de prendre n ε = 5
+ 1.
6. lim ln (ln n) = +∞ ⇔ (∀A > 0, ∃?nε ∈ N, ∀n ∈ N; (n ≥ nε ⇒ ln (ln n) > A))
n→+∞
h i
A A
ln (ln n) > A ⇔ n > ee , alors il suffit de prendre nε = ee + 1.
Exercice 2 :
cos(2n3 −5) 1
1. lim 3n3 +2n2 +1 = 0, car |cos (2n3 − 5)| ≤ 1 ;∀n ∈ N; et lim 3 2 = 0.
n→+∞ n→+∞ 3n +2n +1
8. On a le binôme de Newton :
n
(a + b)n = Cnk .ak .bn−k ; ∀a, b ∈ R,
P
k=0
d’où
n
n n
X n (n − 1)
2 = (1 + 1) = Cnk = 1 + n + + ... + 1,
k=0
2
donc
n (n − 1) n 2
2n > ⇔ n < ,
2 2 n−1
n 2
⇒ 0 < lim n ≤ lim
n→+∞ 2 n→+∞ n − 1
2
et lim = 0 alors
n→+∞ n−1
n
lim = 0.
n→+∞ 2n
Exercice 3 :
+∞
n
P
1. (a) Pour Un = n3 +k
;
k=1
On a ∀k = 1, ..., n :
n n n
n3 + 1 ≤ n3 + k ≤ n3 + n ⇔ ≤ 3 ≤ 3
n3 +n n +k n +1
d’où
n n n
X n X n X n n2 n2
≤ ≤ ⇔ ≤ Un ≤
k=1
n3 + n k=1
n3 + k k=1
n3 + 1 n3 + n n3 + 1
Comme
n2 n2
lim = lim = 0,
n→+∞ n3 + n n→+∞ n3 + 1
lim Un = 0.
n→+∞
n
√ 1
P
(b) Pour Un = n2 +k
k=1
On a ∀k = 1, ..., n :
√ √ √
n2 + 1 ≤ n2 + k ≤ n2 + n ⇔ n2 + 1 ≤ n2 + k ≤ n2 + n
⇔ √ 1 ≤ √n12 +k ≤ √n12 +1
n2 +n
d’où
n n n
X 1 X 1 X 1 n n
√ ≤ √ ≤ √ ⇔√ ≤ Un ≤ √
k=1
n2 + n k=1
n2 + k k=1
n2 + 1 n2 + n n2 + 1
Comme
n n
lim √= lim √ = 1,
+n
n→+∞ n→+∞n2 2
n +1
alors d’après le théorème de l’encadrement d’une suite on a
lim Un = 1.
n→+∞
√
[ n]
(c) Pour Un = n
,n ∈ N∗ ,
On a
∀x ∈ R : [x] ≤ x ≤ [x] + 1,
donc en particulier :
√ √ √
n ≤ n≤ n + 1,
√
posons [ n] = p alors :
√
0<p≤ n ≤ p + 1 ⇔ p2 ≤ n ≤ (p + 1)2
1 1 1
⇔ (p+1) 2 ≤ n ≤ p2
p 1
⇔ (p+1) 2 ≤ Un ≤ p ,
lim Un = 0.
n→+∞
+∞
1 √
P
2. Soit Un = 3+|sin k| k
, ;
k=1
On a ∀k = 1, ..., n :
√ √ √
|sin k| ≤ 1 ⇔ 3 + |sin k| √k ≤ 3 + k ≤ 3 + n
√
⇒ 3 + |sin k| k ≤ 3 + n ⇔ 3+1√n ≤ 3+|sin1 k|√k
n n
1√ 1 √
⇔ 3+n√n ≤ Un , ∀n ∈ N
P P
⇒ 3+ n
≤ 3+|sin k| k
k=1 k=1
n√
Et comme lim = +∞ alors lim Un = +∞.
n→+∞ 3+ n n→+∞
Exercice 4 :
1. Par récurrence :
pour n = 0 : on a 0 ≤ U0 < 2.
On suppose que 0 ≤ Un < 2, alors
√
2 ≤ Un + 2 < 4 ⇔ 2 ≤ Un+1 < 2 ⇒ 0 ≤ Un+1 < 2.
donc
0 ≤ Un < 2, ∀n ∈ N.
2. La monotonie de (Un )n∈N :
p Un + 2 − Un2 (Un + 1) (2 − Un )
Un+1 − Un = Un + 2 − Un = √ = √
Un + 2 + Un Un + 2 + Un
et on a
0 ≤ Un < 2, ∀n ∈ N
donc
(Un + 1) (2 − Un ) > 0
et par conséquent (Un )n∈N est croissante.
3. Vn = 2 − Un ,∀n ∈ N.
(a) On remarque de la question 1 que Un < 2, ∀n ∈ N donc
0 < Vn , ∀n ∈ N.
(b)
√
Vn+1 2 − Un+1 2 − Un + 2 (2 − Un ) 1
= = = √ = √
Vn 2 − Un 2 − Un (2 − Un ) 2 + Un + 2 2 + Un + 2
or ∀n ∈ N :
√ p p 1 1
0 ≤ Un ⇔ 2+ 2 ≤ 2+ Un + 2 ⇒ 2 ≤ 2+ Un + 2 ⇔ √ ≤ .
2 + Un + 2 2
(d) Comme
n−1
1
0 < Vn ≤ , ∀n ∈ N∗
2
et n−1
1
lim =0
n→+∞ 2
par suite lim Vn = 0 et comme Un = 2− Vn alors
n→+∞
lim Un = 2.
n→+∞
Exercice 5 :
1. Par récurrence :
pour n = 0 : on a U0 > 0.
On suppose que Un > 0 alors Un e−Un > 0, donc
Un > 0, ∀n ∈ N.
Un+1 − Un = Un e−Un − 1
et par suite
Un+1 − Un < 0
donc (Un )n∈N est décroissante.
3. (Un )n∈N est une suite minorée et décroissante alors elle est convergente vers sa
borne inférieure.
Posons lim Un = l = lim Un+1 , d’où
n→+∞ n→+∞
Alors
lim Un = 0.
n→+∞
4. Par récurrence :
pour n = 0 : on a U1 = e−U0 = e−S0 .
Supposons que Un+1 = e−Sn , et montrons que Un+2 = e−Sn+1
donc
Un+1 = e−Sn , ∀n ∈ N.
5. On a
Sn = − ln Un+1 et lim Un+1 = lim Un = 0
n→+∞ n→+∞
alors :
lim Sn = +∞.
n→+∞
Exercice 6 :
1. Par récurrence :
pour n = 0 : on a 0 ≤ U0 ≤ 2.
On suppose que 0 ≤ Un ≤ 2 , d’où :
7Un + 4
Un ≥ 0 ⇒ ≥0
3Un + 3
et
7Un + 4
Un ≤ 2 ⇔ 7Un + 4 ≤ 6 + 6Un ⇔ ≤2
3Un + 3
donc 0 ≤ Un+1 ≤ 2.
Et par conséquent : 0 ≤ Un ≤ 2 ; ∀n ∈ N.
2. La monotonie de (Un )n∈N :
7Un + 4 −3Un2 + 4Un + 4 (2 + 3Un ) (2 − Un )
Un+1 − Un = − Un = =
3Un + 3 3Un + 3 3Un + 3
comme on a
∀n ∈ N, 0 ≤ Un ≤ 2,
alors
(2 + 3Un ) (2 − Un ) ≥ 0
et on a aussi 3Un + 3 > 0 donc (Un )n∈N est croissante.
3. (Un )n∈N est une suite croissante et majorée alors elle est convergente vers sa
borne supérieure.
Posons lim Un = l = lim Un+1 , d’où
n→+∞ n→+∞
7Un +4 7l+4
Un+1 = 3Un +3
⇒ l = 3l+3
⇔ 3l2 − 4l − 4 = 0
⇔ (2 + 3l) (l − 2) = 0
⇔ l = 2 ∨ l = − 32 .
or Un ≥ 0 ⇒ l ≥ 0 d’où
lim Un = 2.
n→+∞
4. E = {Un / n ∈ N} ; d’où
sup E = lim Un = 2.
n→+∞
Exercice 7 :
1. Par récurrence :
pour n = 0 : on a U0 > 0.
On suppose que Un > 0 , d’où : 1 + Un > 1, alors ln (1 + Un ) > 0, car la
fonction ln est strictement croisssante, et donc Un+1 > 0
donc Un > 0 ; ∀n ∈ N.
2. g (x) = ln (1 + x) − x ;
ln (1 + x) x
lim g (x) = lim (1 + x) − = −∞.
x→+∞ x→+∞ 1+x 1+x
−x
g ′ (x) = , ∀x ∈ ]0, +∞[ ,
1+x
donc
g ′ (x) < 0, ∀x ∈ ]0, +∞[ .
x 0 +∞
g ′ (x) −
0
g(x)
−∞
Par conséquent,
g (x) < 0, ∀x ∈ ]0, +∞[ .
3. La monotonie de (Un )n∈N :
ln (l + 1) − l = 0 ⇔ g (l) = 0
Exercice
n
8:
1
√ , ∀n ∈ N∗
P
Un = k
k=1
1. ∀k = 1, ..., n;
n n
√ √ 1 1 X 1 X 1 √
k≤n⇔ k≤ n⇔ √ ≤ √ ⇔ √ ≤ √ ⇔ n ≤ Un
n k k=1
n k=1
k
d’où lim Un = +∞.
n→+∞
2. On a ∀n ∈ N∗ :
√ √ √
√ √
2 n√≤ n + n √+ 1
n≤ n+1 ⇒ √
n + n +√1 ≤ 2 n +√1
√ √
⇒2 n≤ √ n+ n+1≤2 n+1
√
1
⇔ 2√n+1 ≤ n + 1 − n ≤ 2√1 n
√ √
3. On a pour tout k = 1, .., n : 2√1k+1 ≤ k + 1 − k ≤ 2√1 k alors :
√
pour k = 1 on a 2√1 2 ≤ 2 − 1 ≤ 12
√ √
pour k = 2 on a √1 ≤ 3 − 2 ≤ √1
2 3 2 2
.. (3.1)
.
pour k = n on a √1 ≤ √n + 1 − √n ≤ √1
2 n+1 2 n
4. On a ∀ n ∈ N∗ :
√ √ √
√ 2 n+1−1 Un 2 n−1
2 n + 1 − 1 ≤ Un ≤ 2 n − 1 ⇔ √ ≤√ ≤ √
n n n
alors lim Vn = 2, car
n→+∞
√ √
2 n+1−1 2 n−1
lim √ = lim √ = 2.
n→+∞ n n→+∞ n
Exercice 9 :
1. Wn+1 = Vn+1 − Un+1 = Un +3V 4
n
− Un +2V
3
n 1
= 12 Wn .
1
On en déduit que la suite (Wn )n∈N∗ est une suite géométrique de raison r = 12
,
d’où n−1
1 11
Wn = W1 = n−1
12 12
et par suite lim Wn = 0.
n→+∞
•
Un + 2Vn 2 2
Un+1 − Un = − Un = (Vn − Un ) = Wn ,
3 3 3
alors :
Un+1 − Un > 0
car Wn > 0, ∀n ∈ N∗ , d’où (Un )n∈N∗ est une suite croissante.
•
Un + 3Vn −1 −1
Vn+1 − Vn = − Vn = (Vn − Un ) = Wn ,
4 4 4
alors :
Vn+1 − Vn < 0,
d’où (Vn )n∈N∗ est une suite décroissante.
• lim Vn − Un =lim Wn = 0
n→+∞ n→+∞
Par conséquent ; (Un )n∈N∗ et (Vn )n∈N∗ sont des suites adjacentes.
Exercice 10 :
n
sin k
, ∀n ∈ N∗ ,
P
1. Un = 2k
k=0
(Un )n∈N est une suite de Cauchy si et seulement si
nε ≤ p
∀ε > 0, ∃nε ∈ N; ∀p, q ∈ N : ⇒ |Up − Uq | < ε
nε ≤ q
p q p
sin k sin k sin k
P P P
|Up − Uq | = 2k
− 2k
= 2k
k=1 k=1 k=q+1
p p
sin k 1
P P
≤ 2k
≤ 2k
,
k=q+1 k=q+1
donc p
X 1 1
k
≤ q.
k=q+1
2 2
Par conséquent :
1
|Up − Uq | ≤ .
2q
Alors pour que |Up − Uq | < ε, il suffit que :
1 1 − ln ε
q
< ε ⇔ < 2q ⇔ q > .
2 ε ln 2
Et donc il suffit de prendre nε = −lnln2ε + 1.
n
1
P
2. Vn = ln k
, ∀n ≥ 2.
k=2
(Vn )n∈N n’est pas une suite de Cauchy si et seulement si
n≤p
∃ε > 0, ∀n ∈ N; ∃p, q ∈ N : ∧ |Vp − Vq | ≥ ε
n≤q
On prend q = n et p = 2n alors
2n 2n
X 1 X 1
|Vp − Vq | = |V2n − Vn | = =
k=n+1
ln k k=n+1
ln k