Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Olympieli - 35 - For Site PDF
Olympieli - 35 - For Site PDF
2013
83
,
,
,
,
,
,
,
,
saqarTvelos erovnuli
olimpiuri komitetis prezidenti
2012 20
2013
37
35
-2012
25
29
,
,
,
,
,
,
.
,
,
,
,
.
:
0171. , 11.
: (+995 32) 251-00-57
34-35
17
39
39
40
41
32
35
42
44
45
()
99
101
79
47
52
57
2.16
67
, !
77
-75
89
98
,
,
104
33
105
107
-2013
34-35
, 34- , 2008-.
35- .
, :
35-35 ,
34- !
34- 35 ,
35- 35 .
, ...
,
35-
, .
, ,
- .
, .
35-
35 34- .
,
.
, 34 , 35 !
. 2- 35-
.
-3 , 2- 35 ,
.
. 35. 2013
. 35. 2013
-2013
oqro, vercxli,
brinjao aseTia qarTveli sportsmenebis monagari
londonis 2012 wlis olimpiur
TamaSebze. damoukidebel qarTul gunds amdeni Cempionpriziori erT olimpiadaze
arasodes hyolia. 35-kaciani
delegaciisTvis 7 medali urigo Sedegi namdvilad araa, magram devizi ukeT vidre wina
olimpiur TamaSebze amjerad
mxolod raodenobrivad Sesrulda.
am tradiciul devizs
olimpiadis win
TiTqmis aravin axsenebda. yvelam icoda, rom oTxi wlis winandeli TamaSebis Sedegis (3
oqro, 3 brinjao) xarisxobrivad Tundac gameoreba Zalian
Zneli iqneboda. , rogorc mogvianebiT gamoCnda,
qarTvel sportsmenebs pekinuri miRwevis gaumjobesebac realurad SeeZloT, rom ara ramdenime mZime Secdoma da sportuli uiRbloba.
qarTvelebi londonSi or
Cavidnen. pirveli
jgufi TamaSebis oficialurad gaxsnamde ori dRiT adre,
25 ivliss dabanakda olimpiur
sofelSi. 26-Si iqve gaimarTa
saqarTvelos saxelmwifo droSis aRmarTvis sazeimo ceremonia. qarTvel sportsmenebs,
mwvrTnelebs, erovnuli olimpiuri komitetisa da sportis
saministros xelmZRvanelebsa
da Jurnalistebs olimpiuri
soflis meri miesalma da warmatebuli olimpiada usurva.
27 ivlisis saRamos olimpiur stadionze gaxsnis ulamazesi ceremoniali gaimarTa.
daaxloebiT orsaaTiani zeimi,
romelSic monawileoba 10 aTasamde miiRo, olimpiuri cecxlis danTebiT da legendaruli pol makartnis simReriT dagvirgvinda. saqarTvelos medroSe olimpiuri
Cempioni, vercxlisa da brinjaos priziori nino saluqvaZe
iyo.
30- 2012 27 12 .
6
. 35. 2013
204 10820- .
. 35. 2013
olimpiuri oqros mopovebidan oriod saaTSi laSa SavdaTuaSvili, qarTuli delegaciis wevrebi da britaneTSi
mcxovrebi qarTvelebi londonis prestiJul ubanSi, emili benkis quCaze mdebare qarTuli saxlis gaxsnaze Seikribnen. sazeimo RonisZieba
udidesma sportulma gamarvebam kidev ufro gaalamaza.
laSas medals TiTqmis yvela
stumari Seexo. CempionTanac
yvelam gadaiRo foto.
qarTuli saxlis diasaxlisma, msoflio saWadrako
olimpiadebis 6-gzis Cempionma
nana aleqsandriam damswreT
britaneTis qarTuli saTvistomos uxucesi wevri, 105 wlis
aleqsandre bestavaSvili warudgina. igi warmoSobiT goridanaa. rom gaigo, laSa SavdaTuaSvilic misi kuTxidan iyo,
kidev ufro metad gamxiarulda. Cempioni gulSi Caikra, saxeze xeli Tbilad mouTaTuna da
didi gamarjvebebiT mdidari
sportuli kariera usurva.
gaxsnis ceremonialze damswreTa sazeimo ganwyobis kidev
ufro amaRlebaze Svidkaca,
ansambl kavkasionis patara
mocekvaveebi da londonSi dafuZnebuli qarTuli ansambli
maspinZeli zrunavdnen. maspinZeli mTlianad britanelebiTaa dakompleqtebuli, magram mravalxmian qarTul xalxur simRerebs ise sufTad da
uSecdomod asruleben, Svid-
302 26 .
. 35. 2013
...
104 (46,29,25).
. 35. 2013
10
5 agvistodan eqselis sagamofeno centris im darbazSi, sadac SavdaTuaSvilma oqros medali moigo, Ziudos tatamebi saWidao xaliCebma Secvala. qarTveli gulSematkivari tradiciulad, yvelaze met
Sedegianobas ZiudoistebTan
erTad moWidaveebisgan eloda
da nawilobriv molodini ausruldaT kidec
Tavisufali stilis mimdevrebma eqvsi medali moipoves,
oRond kvarcxlbekis umaRles
safexurze asvla erTmac ver
SeZlo. vladimer xinCegaSvils, daviT moZmanaSvilsa
(orive Tavisufali) da revaz
laSxs () miznamde TiTo nabijiRa daakldaT samive finalSi damarcxda da vercxls dasjerda.
xinCegaSvili wilisyram saturniro badeSi umTavresi
konkurentis, ruseTis nakrebis titulovani wevris jamal
oTarsulTanovis sapirispiro
mxares moaxvedra da yvela nanatri finalis molodinSi viyaviT. iq ki qarTvel msubuqwonosans oTarsulTanovTan evropis 2011 wlis Cempionatis
usamarTlod wagebuli finalis gamoc hqonda angariSi gasasworebeli.
winaswarma
Sexvedrebma
logikurad Caiara. xinCegaSvilma satitulo orTabrZolamde gzidan egvipteli ibrahim abdelhakim mohamedi, gamocdili bulgareli radoslav marinov velikovi, 18 wlis
indoeli amiT kumari da aziis
Cempioni, iaponeli SiniCi iumoto Camoicila. oTarsulTanovic uproblemod mivida finalamde yvela metoqes perioddaukargavad gausworda.
gadamwyveti
Sexvedris
pirveli orwuTeuli ise gailia, verc erTma moWidavem ver
SeZlo qulis aReba. saqme tomridan burTulis amoRebaze
88 (38,27,23).
. 35. 2013
,
.
65 (29,17,19).
. 35. 2013
11
,
,
.
- .
12
. 35. 2013
azerbaijanelma sportsmenebma
olimpiuri licenziis aRebac
ver SeZles. es iyo saswauli,
romliTac qarTvel moWidaves
aucileblad unda esargebla.
erTaderTi, rac manuCar
cxadaias da saqarTvelos nakrebis mwvrTnelebs anerviulebdaT, sportsmenis zedmeti
wona iyo. daaxloebiT aTi kilo daiklo da, marTalia,
awonvaze , magram am procesma mis fizikur
SesaZleblobebze Zalian imoqmeda. Sveicarieli paskal
Streblisa da egvipteli aSraf elgarablis Zleva manuCarma mainc moaxerxa, naxevarfinalSi ki gacilebiT Zlier
metoqesTan ungrel tamaS
lorincTan or periodSi 7 qula ise dakarga, Tavad erTi
ileTis gakeTebac ver SeZlo.
es manuCar cxadaias bolo Widaoba iyo 66 kilogram
woniT kategoriaSi. Zalian
bevris dakleba uwevda da swored es iyo finals miRma darCenis mizezi, Tqva nakrebis
mTavarma mwvrTnelma begi
darCiam dajildoebis ceremonialis dasrulebis Semdeg.
cxadaiam olimpiadaze gamosvla mesame saprizo adgiliT
daasrula.
,
,
.
39- ..
. 35. 2013
13
,
-
, ,
.
14
vi daicva, mowinaaRmdegis
mcdelobas orquliani ileTi
moayola. yazaxebma bolo imedis momenti gaaprotestes. arbitrebma videoCanaweris naxvis Semdeg gadawyvetileba ZalaSi datoves, magram sul cota xanSi protesti Tavidan ganixiles, Sedegi gaauqmes da
olimpiur priziorad gajievi
gamoacxades.
stiliT moWidaveTa Svidive woniTi kategoriis Cempion-priziorebis gamovlenis Semdeg qarTuli sportuli delegacia londonSi
mdebare qarTul estumra. macxovris Sobis saxelobis sakaTedro taZarSi qarTveli sportsmenebi iqamdec
ramdenimejer mividnen. erTxel,
ruseTis
agresiis
msxverplTa sulebis mosaxseniebel paraklissac daeswrnen. erToblivi vizitis mizezi ki adgilobrivi qarTvelebis mier gaSlili tradiciuli qarTuli sufra iyo.
Znelia im grZnobis sityvebiT zustad gadmocema, erT
Cveulebriv londonur quCa-
32 8 .
. 35. 2013
ze, Robeze gamokidebuli qarTuli abris danaxvisas rom geufleba. eklesiis winamZRvarze, mama doroTeze britaneTSi
mcxovrebi Cemi megobrebisgan
adrec bevri kargi msmenoda,
piradad ki londonSi CasvlisTanave gavicani da mTeli
olimpiadis ganmavlobaSi lamis yoveldRiurad vekontaqtebodiT erTmaneTs. sportis
didi qomagic aRmoCnda moragbe mamuka gorgoZis da fexburTel zurab xizaniSvilis
mier naCuqar nakrebis maisurebs sagangebod inaxavs. laSa
SavdaTuaSvilis finalis pirdapir telereportaJs ki mama
doroTem da qarTuli mrevlis
erTma nawilma macxovris Sobis saxelobis sakaTedro taZarSi uyura.
nageboba, romelic dRes
ukve qarTvelebs ekuTvnis,
ori saukunis win erT-erTma
adgilobrivma macxovrebelma
aago. Semdeg ratomRac sarwmunoebaze guli aucruebia
da dauxuravs. swored misi memkvidrisgan iqiraves qarTvelebma ori wlis win, im pirobiT, rom erT weliwadSi iyiddnen. mrevlis wevrTa gadmocemiT, erTxans uimedo situaciac Camovarda, magram RmerTma swrafadve mouvlinaT qarTvelebs problemis momgvarebeli biznesmeni Tamaz somxiSvili, romelmac eklesia SeiZina da londonel qarTvelobas saCuqari gaukeTa.
m kategoriaSi moxvedril
sportsmenebs Soris aucileblad unda vaxsenoT Zalosani
gia maWavariani. saqarTvelos
nakrebis liderma londonur
ficarnagze gasvlamde ramdenime dRiT adre Zalosnobis
saerTaSoriso federaciisgan
udidesi saCuqari miiRo 105
kilogram woniT kategoriis
,
.
,
.
(),
.
8.
. 35. 2013
15
, 5-5 .
16
. 35. 2013
-2012
2011 wlis noemberi. saqarTvelos ZiudoistTa axalgazrduli nakrebis wevri laSa SavdaTuaSvili iseTi bednieria,
ramdenime dRis win dasrulebuli msoflios Cempionatis usamarTlod wagebuli meoTxedfinalic ki gadaaviwyda. jer 19
wlisaa da ukve erovnuli nakrebis SemadgenlobaSi moxvda avstrielma mTavarma mwvrTnelma
piter zaizenbaxerma perspeqtiul axalgazrda sportsmens
ZiriTad gundTan erTad erTerT uprestiJules turnirze
gamosvla da Semdgom ucxour
SekrebebSi CarTva SesTavaza.
wlebis ocneba ase moulodnelad auxda. droa morigi mizani
daisaxos, Tumca aba amas ra fiqri unda did nakrebSi damkvidreba da rva TveSi gasamarT
olimpiur TamaSebze gamosvla,
oRond es ocneba kidev ufro
ararealuria. winasaolimpiado
salicenzio maraTonis naxevarze meti ukve ukanaa. win mxolod
ramdenime sareitingo turniriRa rCeba da msoflios reitingSi 22 saukeTeso Ziudoists
Soris gamoucdeli, axalgazrda, Tundac uniWieresi sportsmenis moxvedra yvelaze optimisti gulSematkivrebisTvisac ki warmoudgenelia.
saqarTvelos nakrebs olimpiadis salicenzio etapze laSas wonaSi 66 kilogramSi yvelaze metad uWirs da advili misaxvedria, zaizenbaxeri problemis mogvarebis naklebadrealur Sanssac amitomac CaebRauWa, magram, rogorc ambobdnen,
londonSi sruli, Svidkaciani
gundiT Casvlis perspeqtivis
Tavadac ki TiTqmis ar sjera.
sadebiuto
holandiuri
turniri warumatebeli gamodga, magram ianvridan laSa SavdaTuaSvili salicenzio qulebis uxvad akrefas Seudga,
marTla SeuZlebeli SeZlo da
aprilSi ukve olimpiadis sagzuri .
morig mwvervalzec umal
daiwyo fiqri. es kidev ufro
ararealuri ocneba iyo, vidre
,
.
. 35. 2013
17
,
.
l is dasvenebis dReebic gaixsena, roca Ziudos skola daketili iyo, magram SigniT laSa
SavdaTuaSvili varjiSobda
fanjridan gadaipareboda xolme da TavisTvis emzadeboda.
Tea SavdaTuaSvili (laSas
deda): fizikurad Zalian susti
da amasTan, raRacnairi, gulCaTxrobili bavSvi iyo. amaze
mTeli ojaxi vwuxdiT. Ziudoze
Seyvanis mizezic swored es iyo
vfiqrobdiT, rom sporti ufro gaaaqtiurebda da Tavis Tav Caketili aRar iqneboda. Widaobis interesi manamde misTvis namdvilad ar SemimCnevia,
magram daiwyo Tu ara varjiSi,
maleve Seuyvarda Ziudo. swavlaSi bejiTi namdvilad ar yofila, miT umetes, mas Semdeg,
rac varjiSi daiwyo. miWirda
Segueba, magram laSas yoveldRiuri Sromis da saocari Jinis Semyure, dRiTidRe vrwmundebodi, rom Svilis arCevanisTvis pativi unda meca. albaT 15
wlis iqneboda, mZime travma miiRo da TiTqmis mTeli weli gaucda. es misTvis udidesi tragedia iyo, magram gamojanmrTelda Tu ara, isev darbazs
daubrunda da gaormagebuli
mondomebiTa da energiiT ganagrZo varjiSi. erTxel Sekrebaze wasayvani Ziudoistebis siaSi ar Seiyvanes da gadawyvita
TviTon moewyo Sekreba. Caalaga
forma, saWiro nivTebi da mTaSi
wavida savarjiSod. kerpic
hyavda iaponel tadahiro namuraze giJdeboda. erTxans,
varjiSisgan Tavisufal dros
gorSi, internet-kafeSi dadioda, nomuras da sxva legendaruli Ziudoistebis Widaobis videoCanawerebis sayureblad.
qarTveli Ziudoistebidan
yvelaze metad irakli cirekiZes afasebs. olimpiur TamaSebze gamosvlasa da gamarjvebaze fiqri swored cirekiZis gamarjvebiT miiRo, 2008
wlis olimpiur TamaSebze. miuxedavad imisa, rom maSin saqarTveloSi da miT umetes, gorSi
sportisTvis aravis ecala.
, .
18
. 35. 2013
rom gundis gafarToebul SemadgenlobaSi Casvamdnen, oRond praRis evropis Tasze wasasvlelad saWiro finansebi
Tavad unda moeZebna.
aTasi dolari gvWirdeboda. es warmoudgenlad didi
fuli iyo ojaxisTvis, romelic
Tavs soflis meurneobiT irCenda. vin ar SevawuxeT da saWiro Tanxa nawil-nawil SevagroveT. laSa ki Turme mTeli gza
imaze nerviulobda, rogor gavistumrebdiT amxela vals.
arasodes ar iyo momTxovni.
oRond gzis fuli migveca, rom
varjiSze wasuliyo da mets
arafers iTxovda. sxva danarCeni, materialuri, misTvis meorexarisxovani iyo. didi adamianiviT Sedioda Cvens mdgomareobaSi, gaixsena Tea SavdaTuaSvilma olimpiuri TamaSebis
Semdeg, erT-erT interviuSi.
saqarTvelos axalgazrduli nakrebis mTavarma mwvrTnelma soso lipartelianma CexeTSi sul 18 Ziudoisti iaxla.
swored maTgan unda SeerCia is 8
saukeTeso, romlebiTac evropirvelobis ganacxads daakompleqtebda. praRis evropis
Tasze qarTulma gundma
medali moipova ,
. laSa
SavdaTuaSvili .
genadi SavdaTuaSvili ): gamarjveba finansuri TvalsazrisiT veraferSi
wagvexmareboda. vali valad
rCeboda, magram mTavari is iyo,
rom laSam mizans miaRwia. daamtkica, rom mzad iyo nakrebSi
saWidaod. win ki umniSvnelovanesi Sejibreba gveloda evropis Cempionati.
evropirvelobas
Cexuri
turniridan TvenaxevarSi, 1719 seqtembers bulgareTis qalaqma samokovma umaspinZla.
saqarTvelos nakrebis wevrTagan oTar kaidaraSvili da avTandil WrikiSvili kvarcxlbekis umaRles safexurze avidnen, giorgi nozaZe finalSi damarcxda, xuTi qarTveli Ziu-
doisti ki sameuls miRma darCa. laSa SavdaTuaSvili am xuTeulSi iyo turnirs sawyisi
etapidanve gamoeTiSa.
bulgaruli axalgazrduli
evropirvelobis paralelurad
/ .
. 35. 2013
19
,
.
20
. 35. 2013
done qulebs, magram... piter zaizenbaxeris mosamzadebeli gegma, romelic ZiriTadad umZimes
fizikur datvirTvebze iyo agebuli, nakrebis ramdenime kandidatis mZime travmis mizezi gaxda. erT-erTi dazaralebuli
swored qardava aRmoCnda, romelic holandiuri turniris
win salicenzio normativis zonaSi jerac inarCunebda adgils,
magram tatams gaurkveveli vadiT daemSvidoba da gaCnda realuri saSiSroeba, rom mis wonaSi qarTul gunds olimpiadaze
monawile ar eyoleboda.
19 wlis SavdaTuaSvilisgan
erovnul nakrebSi ase swrafad
da miT umetes,
msoflio reitingis salicenzio nawilSi damkvidrebas aravin eloda. optimizmis safuZveli arc amsterdamis did
prizs gauCenia. laSam kimono
mxolod orjer moirgo turnirSi meore wridan CaerTo, sadac ukraineli sergei dreboti daamarcxa, mervedfinalSi
ki polonel pavel zagrodnikTan veRaras gaxda.
***
londonis olimpiuri TamaSebis salicenzio qulebis daricxva 2011 wlis ianvridan daiwyo. sezonis ganmavlobaSi
aTamde turniri Catarda da winasaolimpiado suraTi ukve gamokveTili iyo. saqarTvelos
nakrebs Svidi woniTi kategoriidan xuTSi londonis sagzuri
TiTqmis ganaRdebuli hqonda,
miuxedavad imisa, rom salicenzio maraTonis dasrulebamde
kidev ramdenime turniri iyo
darCenili. gacilebiT rTulad
iyo saqme 66 da 73 kilogramebSi.
66-Si Sida konkurenciis lideri Salva qardava erTxans sakmaod saimedod agrovebda salon-
. 35. 2013
21
,
.
22
34- !
. 35. 2013
mervedfinalSi gasvliTac SeiZleboda gaenaRdebina londo nis sag zu ri, oRond mxo lod im SemTxvevaSi, Tuki ori
umTavresi konkurenti: golan polaki da latvieli denis kozlovsi winaswa ri eta pi dan ve ga mo e Ti Se bodnen Sejibrebas. ruseTSi
gam gzav re bis win nak re bis
mwvrTnel ma gi or gi vazagaS vil ma Jur na lis tebs uT xra,
rom am variantis imedad yofnas aravin apirebda da SavdaTuaSvils miznis miRweva Tavisi WidaobiT SeeZlo.
wilisyraSi laSas namdvilad ar gaumarTla pirvelsave wreSi evropis Cempions, somex armen nazarians daupirispirda. favoriti, raRa Tqma unda, nazariani iyo, magram SavdaTuaSvilma ganZrevis saSualeba ar misca. marTalia, ileTi
arc Tavad Seusrulebia, magram metoqis ori gafrTxilebis xarjze imarjva da mervedfinalSi gavida. amave etapze iWidaves polakma da kozlovsmac. Cvenda gasaxarad,
orivem waiforxila, SavdaTuaSvilma ki ukraineli sergei
dreboti or wuTSi dasca beWebze da olimpiuri licenziac gainaRda.
,
.
, 105
.
- , 2012- .
. 35. 2013
23
,
,
.
kvniTi Sekreba ki borjomSi Catarda. Tumca iqamde zaizenbaxerma londonSi wasayvani sruli Semadgenloba daasaxela.
winaswarve garkveul oTxeuls:
SavdaTuaSvils, tatalaSvils,
WrikiSvilsa da lipartelians,
Sukvani, JorJoliani da oqruaSvili miamata, Tumca preskonferenciaze gamoacxada,
gundi bolomde Cemi surviliT
dakompleqtebuli araa, radgan irakli cirekiZe ganacxadSi Seyvanaze verafriT daviTanxmeo.
pirveli qarTuli olimpiuri delegacia britaneTSi 25
ivliss gaemgzavra. Ziudoistebic am jgufSi iyvnen, radgan
olimpiur TamaSebSi erT-erTi
pirvelebi unda CarTuliyvnen.
gamgzavrebis wina saRamos SavdaTuaSvilebis ojaxSi gamosamSvidobebeli sufra gaiSala. laSas warmateba uaxloesma
adamianebma usurves. yvelaze
saintereso mamaSviluri darigeba iyo.
gza davuloce da ramdenime rCeva miveci. vuTxari, rom
olimpiuri TamaSebi absoluturad gansxvavebuli xasiaTis
turniri iyo da CempionobisTvis brZola realurad SeeZlo, gaixsena naolimpiadevs
genadi SavdaTuaSvilma da iqve
erTi saidumloc gaamxila laSas xumrobiT vuTxari, yoveli
Sexvedris mogebis Semdeg sixaruli cera TiTis CvenebiT gamoexata da karaleTSi mivxvdebodi, rom es Jesti me meZRvneboda. televizorSi aRar davkvirvebivar, an ki sad mqonda magis Tavi, nerviulobisgan megona movkvdebodi. is saubari mxolod olimpiadis Semdeg gamaxsenda londonuri suraTebis
daTvalierebisas, roca cerSemarTuli laSas araerTi foto
aRmovaCine.
***
...
66 .
24
. 35. 2013
`olimpielis~
Jurnalists
olimpiuri moZraobis
aqtualur sakiTxebze
esaubra saqarTvelos
erovnuli olimpiuri
komitetis prezidenti
_ modiT, Cveni saubari
olimpiuri komitetis saangariSo-saarCevno sesiiT daviwyoT. rogoria sesiis Sedegebis Tqveneuli Sefaseba?
2012 .
. 35. 2013
25
Toblivi muSaobiT meti warmatebiT gamovideT did Sejibrebebze, maT Soris olimpiur TamaSebze.
_ axalarCeul olimpiur komitets, sawesdebo
amocanebidan gamomdinare,
mravali mimarTulebiT uwevs muSaoba, magram minda
gkiTxoT Tqveni prioritetebis Taobaze. romeli Temebia am etapze yvelaze aqtualuri?
roT es xarvezebi, maqsimalurad efeqturad gamoviyenoT Cveni sportis potenciuri SesaZleblobebi da sportis saministrosTan da
calkeul federaciebTan er-
26
. 35. 2013
. 35. 2013
27
roca am Temaze vlaparakobT, jer erTmaneTisgan unda gavmijnoT problemis politikuri Semadgeneli da
wminda sportuli mxare, amis
Semdeg ki gavarkvoiT, ras vigebT da vagebT erTi an meore
mimarTulebiT. emociurad,
CemTvis gasagebia Cveni moqalaqeebis garkveuli nawilis
gulwrfeli wuxili imis Taobaze, ramdenad gamarTlebulia agresori qveynis teritoriaze gasamarT TamaSebSi qarTveli olimpielebis
gamosvla. metsac getyviT
es aris bunebrivi reaqcia im
tragikuli ambebis Semdeg,
rac saqarTveloSi datrialda. magram, roca gadawyvetilebas vRebulobT, valdebulni varT, emociebi gverdze gadavdoT da pragmatulad vimoqmedoT. Rrmad var
darwmunebuli, rom soWis
olimpiadis boikoti, pirvel
yovlisa, arafers mogvcems
.
28
. 35. 2013
sportisa da
axalgazrdobis
saqmeTa saministros
axali xelmZRvanelobis
mier dasaxul gegmebsa
da prioritetebze,
qarTuli sportisaTvis
mniSvnelovan sakiTxebsa
Tu sxva saintereso
siaxleebze gvesaubreba
sportisa da axalgazrdobis saqmeTa
ministri
.
/ .
. 35. 2013
29
():
,
.
.
30
. 35. 2013
sobrioba. am mimarTulebiT
bolo wlebma namdvilad savalalo Sedegamde migviyvana. am
saqmeSi Zalian didia saxelmwifos roli, raTa sporti yvelasTvis xelmisawvdomi iyos,
sportSi CarTva yvela asakis,
sqesis, religuri, Tu politikuri interesebis adamians unda SeeZlos, axalgazrdobac
ufro aqtiuri unda gaxdes.
sportSi arsebuli mdgomareoba namdvilad arasaxarbieloa. dResdReobiT, saqarTvelos masStabiT profesionalur sportSi CarTuloba ganviTarebul qveynebTan SedarebiT bevrad naklebia. es minimumis minimumia da Cveni xedva
iqiTken iqneba mimarTuli, rom
rac SeiZleba ameti adamiani
CavrToT, pirobebi SevuqmnaT,
infrastruqtura gavaumjobesoT. amerikulma modelma, sadac yvelaferi kerZoa da
sporti Tavs Tavad inaxavs ar
gaamarTla. Cven evropul models vemxrobiT, saxelmwifosa da kerZo seqtors Soris urTierTTanamSromloba mniSvne-
. 35. 2013
31
32
- .
. 35. 2013
-2014
soWis olimpiadaSi saqarTvelos delegaciis monawileobis Taobaze Cveni sazogadoebis damokidebuleba, gasageb mizezTa gamo, araerTgvarovania. ruseTis 2008
wlis samxedro agresiis Semdeg, saqarTvelo iTxovda saerTaSoriso olimpiur komitets ganexila zamTris olimpiadis sxva qveyanaSi gadatanis SesaZlebloba, mogvianebiT ki aqtualuri gaxda olimpiadis boikotis Tema.
2013 wlis 7 Tebervals, soWis olimpiadis gaxsnidan
zustad erTi wliT adre, saqarTvelos erovnulma olimpiurma komitetma, sxva qveynebis eokebTan erTad, miiRo
saerTaSoriso olimpiuri komitetis oficialuri miwveva.
lozanaSi, sokis Stab-binaSi,
erovnuli olimpiuri komitetebidan oficialur pasuxs
2013 wlis 7 maisamde elodebian. saqarTvelo arCevanis
winaSe dgas, am arCevans ki gaakeTebs saqarTvelos erovnuli olimpiuri komitetis sesia, romelic 2 maiss gaimarTeba.
soWSi olimpiadis Catareba
vladimr putinis idea iyo.
Tavis droze putinma didi
Zalisxmeva gaswia saimisod,
raTa saerTaSoriso olimpiuri moZraobis maRalCinosnebis keTilganwyoba moepovebina. 2007 wlis 4 ivliss gvatemalaSi gamarTulma sokis
119-e sesiam zamTris XXII TamaSebis maspinZlad soWi airCia. am ambidan erTi wlis Tavze
putinis ruseTma saqarTvelos
omi gamoucxada da Cveni teritoriis mniSvnelovani nawili
miitaca. saerTaSoriso Tanamegobrobam Riad dagmo ruseTis agresia, mogvianebiT ki
oficialurad aRiara okupaciis faqti. amis miuxedavad,
saerTaSoriso olimpiur komitets soWSi olimpiadis Catarebis mizanSewoniloba eWv-
erovnul olimpiur
komitetebs (eoki)
gaaCniaT
eqskluziuri
ufleba, rom
warmoadginon
TavianTi qveyana
olimpiur TamaSebze
da sokis egidiT
organizebul
region,
kontinentur an
msoflios sxva
dasxva sportul
Sejibrebze.
garda amisa, eoki
valdebulia,
monawileoba miiRos
olimpiur TamaSebSi
sportsmenTa
wargzavniT.
Tavi 4, muxli 3.
. 35. 2013
33
34
. 35. 2013
-2014
. 35. 2013
35
soWSi sami olimpiuri sofeli ifunqcionirebs, romelTagan qarTuli delegacia orSi mTis da zRvispira klasterSi ganTavsdeba (ra Tqma unda monawileobis miRebis SemTxvevaSi).
dadginda qarTuli delegaciis soWSi Casvlis TariRic
4 Tebervali, TamaSebis sazeimo gaxsnamde sami dRiT adre.
rac Seexeba olimpiur sofelSi Cveni droSis aRmarTvis ceremonials 5 an 6 Tebervals
moxdeba.
aqve licenziebis Sesaxebac gkiTxavT. ra mdgomareobaa am mxriv?
samwuxarod zamTris
olimpiadze licenziantTa
siuxviT ver davikvexniT da
soWSic mcirericxovani gundiT warvsdgebiT. saubaria daaxloebiT 5-7 sportsmenze
samTo-aTxilamuro sportSi
da figurul ciguraobaSi. aqve
davamatebdi, rom am ukanasknelSi Seicvala Sejibrebis
ganrigi da sakvalifikacio
etapi TamaSebis gaxsnis wina
dRes Catardeba. amas garda kategoriuli moTxovnaa yuradReba mieqces sportsmenis mier
gamoyenebuli musikis saavtoro uflebis dacvas.
ra mdgomareobaa sportuli
infrastruqturis
36
. 35. 2013
evropis axalgazrduli
olimpiuri festivali, rogorc zafxulis, aseve zamTris olimpiuri moZraobis
mier ganxorcielebul erTerT saukeTeso proeqtad
mimaCnia da igi sakuTari
SviliviT miyvars~, es sityvebi evropis olimpiuri komitetebis preidents patrik
hiks ekuTvnis.
idea, daarsebuliyo evropis axalgazrdobis olimpiuri TamaSebi, romelic 2003
wlidan festivalis saxels
atarebs, 1990 wels gaCnda da
xorci maleve Seesxa. 1991
wels briuselma pirvel TamaSebsac umaspinZla, xolo zamTris analogiuri sportuli
RonisZieba saTaves 1993 wlidan iRebs. gadawyda, rom orive TamaSebi yovel or weliwadSi erTxel gaimarTeboda
da, bunebrivia, isini evropis
olimpiuri komitetebis (eoki)
egidiTa da saerTaSoriso
olimpiuri komitetis (soki)
patronaJiT imarTeba.
arcTu ise mdidari istoriisa (20 welze odnav meti),
am Sejibrebebma evropis sportul rukaze Rirseuli adgili daimkvidres da maT specialistebi pirobiTad `mcire olimpiadasac~ uwodeben.
amxela Sesavali dagvWirda, rom 17-22
Tebervals rumineTis qalaqma
braSovma rigiT XI evropis
zamTris axalgazrdul festivals umaspinZla, sadac
Tavi moiyar 45 qveynis 900mde sportsmenma da 600-mde
oficialurma pirma.
medlebi gaTamaSda sportis 8 saxeobaSi: figuruli
ciguraoba, samTo-saTxilamuro sporti, hokei, snoubordi, tramplinidan xtoma,
biatloni, Sortreki da TxilamurebiT rbola) .
rigi subieqturi Tu obieqturi mizezebis gamo saqar-
. 35. 2013
37
38
pova. amjerad agaianisgan medals aravin eloda da mis mier mopovebuli me-9 adgilic
albaT dadebiTad unda Sefasdes. rac mTavaria, man braSovSi asparezobiT didi gamocdileba SeiZina.
samTo-saTxilamuro sportSi soso jafariZe, sandro obgaiZe, SoTa
naTaZe da nikoloz kozanaSvili, romelTagan saukeTeso Sedegi am ukanasknelma aC-
vena. igi amavdroulad gaxsnis ceremonialze Cveni gundis medroSec iyo. kozana Svilma slalomSi -20 ad ili daikava, gigantur slalomSi ki 29-e Sedegi daafiqsira. rac SeexebaT danarCen
qarTvel moTxilamu reebs,
maT mier naCvenebi Sedegebi
zemoaRniSnuli disciplinebis mixedviT ase gamoiyureba: soso jafariZe gamoeTiSa, 32-e adgili, SoTa naTaZe
18- .
. 35. 2013
.
. 35. 2013
39
:
,
- ,
-
.
40
. 35. 2013
saqarTvelos antidopinguri saagentos mier mowodebuli informaciis Sesabamisad, 2011-12 wlebSi gamovlinda da dadasturda saqarTvelos sportsmenTa mier sxvadasxva akrZaluli samedicino preparatis gamoyenebis araerTi SemTxveva. saSejibro Tu arasaSejibro testirebis Sedegad, dopingmiRebul da sanqcirebul sportsmenTa Soris
moxvdnen Tengiz papoSvili (Ziudo), besarion guCaSvili (Tavisufali
Widaoba), irakli cirekiZe (Ziudo), merab kakabaZe (mklavWidi), irakli
gamTenaZe (mklavWidi), SoTa omaraSvili (fauerliftingi), mixeil sujaSvili (ragbi), benik abramiani (mZleosnoba) da giorgi SeylaSvili
(fauerliftingi).
samwuxaroa, rom warsulis metad mZime gamocdilebis miuxedavad,
roca swored dopingis miRebis gamo, Cveni ramdenime cnobili Tu perspeqtiuli sportsmeni samudamod an ramdenime wliT CamoSorda aqtiur sports, es problema kvlav aqtualuria.
dopingis gamoyenebis faqtebis mzardi da metad sagangaSo statistika gvarwmunebs, rom aucilebelia gaZlierdes da gafarTovdes antidopinguri saqmianoba, gatardes konkretuli prevenciuli zomebi,
raTa maqsimalurad gamoiricxos akrZaluli nivTierebebis da procedurebis gamoyeneba. aseve aucileblad migvaCnia, dopingis miRebis
yoveli faqtis gamomzeureba, adekvaturi sanqciis daweseba da am Temaze farTo diskusia.
saqarTvelos erovnuli olimpiuri komiteti mouwodebs sportul
federaciebs da klubebs, sportuli gundebis eqimebs, mwvrTnelebsa
da sportsmenebs zustad Seasrulon msoflios antidopinguri kodeqsis moTxovnebi da daicvan patiosani Sejibrebis wesebi.
olimpiur Cempionebsa da priziorebs, saqarTvelos olimpiuri nakrebis wevrebs, perspeqtiul sportsmenebs ufaso samedicino daxmareba gauwios da uzrunvelyos saWiro
medikamentebiT. am TanamSromlobas safuZveli 2009 wels Caeyara da dRemde warmatebiT
xorcieldeba.
es marTlac warmatebuli programaa, ambobs leri
xabelovi, seokis prezidentan arCevisTanave erT-erT
mTavar
sakiTxad
swored
`aversTan~
xelSekrulebis
gagrZeleba wamovwieT. nakrebis wevrebi mudmivad formaSi
rom iyvnen, regularuli samedicino momsaxureba sWirdebaT da `aversis~ xelSewyobiT
. 35. 2013
41
sportsmenebs es problema
moxsnili aqvT. es marTlac didi saqmea da batoni paatas saxiT qarTul sports erTguli
gulSematkivari hyavs. Cveni
olimpielebis bolo wlebis
warmatebebSi, `aversis~ wvlilic mniSvnelovania da amitomac saerTaSoriso olimpiurma komitetma baton paata kurtaniZes sapatio jildoc gadasca. minda madloba gadavuxado mas im gulisxmierebisaTvis, rasac igi iCens qarTuli
sportis mimarT. imeds gamovTqvam, rom es proeqti 2016
wlis rios olimpiur TamaSebamde da Semdegac imoqmedebs.
paata kurtaniZis TqmiT,
sportsmenebis janmrTelobaze zrunva saqvelmoqmedo
fond `aversis~ prioritetia
da es memorandumic qarTuli
sportis ganviTarebis xelSewyobas isaxavs miznad.
RmerTis madlobeli var,
rom Cem kompania 6 daxmareba gauwios
rogorc moqmed, aseve veteran
olimpielebs, aRniSna Tqva
sapasuxo sityvaSi paata kurtaniZem, sasiamovnoa imis
mosmena, rom erovnuli olimpiuri komitetisTvis `aversTan~ gaformebuli xelSekruleba erT-erTi yvelaze mniSvnelovani proeqtia. CemTvis
didi pativia sportis qomagobisa da mecenatobisTvis saerTaSoriso olimpiuri komitetisgan miRebuli jildoc. rogorc vici, msgavsi proeqti ar-
2010 wlis 12 Tebervlis dila. vankuveris (kanada) zamTris olimpiuri TamaSebis sazeimo gaxsnamde saaTebiRa rCeba.
mTeli msoflio am grandiozuli movlenis molodinSia
dros uklebliv yvela sainformacio saSualeba `uistleris~ sacigao trasaze momxdari tragediis kadrebs avrcelebs. sagangebo preskonferencias marTavs saerTaSoriso olimpiuri komitetis prezidenti Jak rog, romelic saubrisas cremlebs ver ikavebs.
soki da `vankuveri 2010~-is sa-
42
. 35. 2013
saqmeTa saministrosTan am
kuTxiT intensiurad vTanamSromlobT da sokSi gavagzavneT sagarantio werili,
rom saxelmwifo mis mier
nakisr valdebulebebs Seasrulebs. mokled, qarTuli
mxare mSeneblobis dasawyebad
mzad aris da savaraudod sa-
. 35. 2013
43
44
, .
. 35. 2013
-
.
. 35. 2013
45
2015
.
. 35. 2013
47
doqtor ,
saerTaSoriso olimpiuri komitetis prezidents
Rrmad pativcemulo batono prezidento!
saqarTvelos yvela Taobis moWidaveebi, romlebmac gaamdidres Cveni
qveynis olimpiuri istoria da 40-mde olimpiuri medali moutanes saqarTvelos (maTi mesamedi ki oqros medlebia) SeSfoTebas gamoTqvamen, radgan maTi sportis saxeoba dRes safrTxis winaSe dgas. Widaoba is saxeobaa,
romelic popularulia mraval qveyanaSi da olimpiadebis istoriis saTavidan iTvlis Tavis arsebobas. Cven kargad gvesmis, rom sakiTxis dRis wesrigSi dayeneba gamoiwvia am saxeobaSi arsebulma xarvezebma, korufciam,
dabalma satelevizio reitingma, bileTebis gayidvebTan dakavSirebulma
problemebma, antisadopingo politikam da sxva. Rrmad gvwams, rom sokis
sesiaze, buenos-airesSi, saboloo ganaCenis gamotanamde sokis wevrebi
yuradRebiT Seafaseben msoflios masStabiT Widaobis gulSematkivrebisgan miRebul yvela rekomendaciasa da mosazrebas, maT Soris _ saqarTvelos olimpiuri Cempionebis, veterani sportsmenebis, mwvrTnelebis,
sportis moRvaweebis gulistkivils, romlebmac mTeli TavianTi cxovreba miuZRvnes sportis am saxeobis ganviTarebas qveyanaSi da dadebiTad gadawyveten am sakiTxs. Cven gvjera, rom Widaobis saerTaSoriso federaciis axali prezidenti safuZvlianad Secvlis federaciis samoqmedo strategias da mniSvnelovnad ganaviTarebs sportis am uZveles saxeobas.
olimpiuri TamaSebis, msofliosa da evropis yvela Taobis Cempionebisa
da priziorebis saxeliT, saqarTvelos eoki uerTdeba Widaobis mravalricxovan gulSematkivars da mouwodebs gadawyvetilebis mimReb organoebs, SeinarCunon es popularuli saxeoba olimpiuri TamaSebis programaSi. gvjera, rom sokis 125-e sesia gonivrul gadawyvetilebas miiRebs msoflioSi olimpiuri moZraobis Semdgomi winsvlisa da olimpizmis fuZemdebluri principebis warmoCenis mizniT.
imeds gamovTqvamT, rom msoflios eokTa asociaciis momaval generalur asambleaze, romelic ivnisSi lozanaSi Catardeba, gveqneba SesaZlebloba, uSualod da piradad kidev erTxel gadmogceT yvela Taobis
qarTvel moWidaveTa SeSfoTeba da mogmarToT TxovniT, yvelam erTad SevinarCunoT Widaoba olimpiuri TamaSebis programaSi.
uRrmesi pativiscemiT,
,
saqarTvelos erovnul olimpiuri komitetis prezidenti
poveblad da ar vapireb mis
dabrunebas~, ganacxada
londonis olimpiadis azerbaijanelma Cempionma togrul
askarovma. medlis dabruneba
ar ucdia, magram SimSiloba ki
daiwyo bulgarelTa orgzis
olimpiurma Cempionma armen
nazarianma.
48
paralelurad, socialur
qselebSi gaiSala moZraoba saxelwodebiT `SevinarCunoT
Widaoba olimpiadaze~, romlis farglebSic Sesabamisi
aqciebi gaimarTa sxvadasxva
qveyanaSi, sxvadasxva saWidao
Sejibrebaze. magaliTad, amgvari aqcia gaimarTa Teber-
. 35. 2013
baton ,
saqarTvelos erovnuli olimpiuri komitetis prezidents
da organizacias da vinc es saxeoba CixSi Seiyvana. sinamdvileSi, is bevrad adre iqca federaciis `rux kardinalad~
jer kidev moberebuli milan
erceganis xangrZliv epoqaSi
igdo marTvis sadaveebi xelT
da nebiT veravin daaTmobina,
vidre sok-ma aseTi wesiT ar
aiZula, xelidan gaeSva isini.
Tumca FILA am kongreszec
Zlivs Seelia martinetis man
aRmaskomis 21 wevridan 10 xma
mainc miiRo! misi gadayeneba
erTaderTma xmam gadawyvita
serb nenad laloviCis sasargeblod, romelic organizaciis droebiTi mmarTvelia.
rogorc giTxariT, Widaobis SesaZlo ignorireba gascda sportis am saxeobis farglebs da sportuli, da ara
marto sportuli, sazogadoebis mravali fena moicva. koleqtiuri gancxadeba gaav-
pativcemulo prezidento,
saerTaSoriso olimpiuri komiteti madlobas uxdis saqarTvelos
erovnul olimpiur komitets Widaobis sakiTxis mimarT gamovlenili interesisa da erTgulebis gamo. saqarTvelos nadvilad myari safuZveli
gaaCnia imisaTvis, rom iamayos misi mravali cnobili moWidaviTa da
olimpiuri CempioniT.
damatebiTi informaciis saxiT gvsurs mogaxsenoT, rom soki regularulad swavlobs olimpiuri TamaSebis programaSi Setanil sportis saxeobebs, raTa saWiro doneze davabalansoT TamaSebis mimarT gamovlenili interesi da aqtualuroba. izolirebulad arc erTi saxeoba ar ganixileba. sokis aRmaskomis winaSe dadga amocana, raTa mravalmxriv faqtorebze dayrdnobiT rekomendacia gaewia sportis 25 wamyvani saxeobisTvis. magaliTad, mniSvnelovania swori balansis SemuSaveba sportis
gundur da individualur saxeobebs Soris; sabrZolo da sxva saxeobebs
Soris da, zogadad, obieqtur sazomebze damyarebul saxeobebsa da msajobaze dafuZnebul saxeobebs Soris.
es arasodes yofila advili gadasawyveti. 2020 wlis olimpiuri TamaSebis programaSi 25 wamyvani saxeobis rekomendirebiT sokis aRmaskomis
wevrebma erToblivi mosazreba warmoadgines, romelic sportis calkeul saxeobebSi maTi, rogorc sportsmenebis, administratorebisa da
olimpielebis mier wlebis manZilze dagrovil gamocdilebas efuZneba.
marTalia, Widaobas mTeli rigi Zlieri mxareebi gaaCnia, magram istoria
mainc mniSvnelovan rols asrulebs da aseve unda vaRiaroT aucilebeli
cvlilebebis saWiroebac.
amasTanave, aRsaniSnavia isic, rom aRmaskomis rekomendacia ar warmoadgens saboloo gadawyvetilebas. Widaoba, sportis sxva Svid saxeobasTan erTad, Seecdeba daimkvidros adgili 2020 wlis olimpiuri TamaSebis
programaSi. momdevno etapi iTvaliswinebs maisSi sankt-peterburgSi,
sokis aRmaskomis sxdomaze dagegmil prezentacias.
saerTaSoriso olimpiuri komiteti sruli SemadgenlobiT miiRebs saboloo gadawyvetilebas, rodesac misi wevrebi seqtemberSi sokis sesiaze
Seikribebian.
pativiscemiT,
rcela vladikavkazis `alanisa~ safexburTo klubma. Widaobis dasacavad xma iseTma solidurma gamocemac aimaRla,
rogoric `forbsia~. Tanac Sefaseba iTava ara romelime,
Tundac wamyvanma, Jurnalistma aramed saamisod Tavad redaqtorma moicala, romelic
Turme sulac ar yofila Widaobis qomagi. `ar SeiZleba iTqvas, rom me Widaobis moyvaruli var. ara. me aseve ar vuyureb bobsleis, balaxis hokeis, tanvarjiSs da sportis
kidev ramdenime saxeobas, magram mimaCnia, rom olimpiada
Widaobis gareSe olimpiadaze
. 35. 2013
49
saqarTvelos olimpiuri komitetisTvis, qarTuli sportuli sazogadoebriobisTvis, sportis gulSematkivrebisTvis metad moulodneli da samwuxaro iyo saerTaSoriso
olimpiuri komitetis aRmasrulebeli sabWos gadawyvetileba Widaobis saxeobebis (Tavisufali da berZnul-romauli Widaoba) olimpiur perspeqtivasTan dakavSirebiT. 2013 wlis 12
Tebervals miRebuli dadgenilebis Tanaxmad, sokis aRmasrulebelma sabWom, specialuri komisiis daskvnis safuZvelze,
rekomendaciiT mimarTa sokis 125-e sesias, sportis ZiriTad
olimpiur saxeobaTa nusxidan da Sesabamisad _ 2020 wlis
olimpiuri TamaSebis programidan amoiRos Tavisufali da
berZnul-romauli Widaoba.
rogorc irkveva, amgvari rekomendaciis miRebisas, sokis
aRmasrulebelma sabWom gaiTvaliswina msoflios calkeul
qveynebSi Widaobis saxeobebis TiTqosda dabali popularoba
da satelevizio reitingi, bileTebis realizaciasTan, dopingis gamoyenebasTan dakavSirebuli problemebi, aseve sxva
met-naklebad aqtualuri sakiTxebi.
Cveni azriT, am sakiTxTa rigSi aseve Sedis Widaobis maRalCinosnebis da msajebis korufciul garigebebSi SesaZlo monawileoba, did Sejibrebebze, maT Soris _ olimpiur TamaSebze aReb-micemobis gaxSirebuli, Tumca daudasturebeli
SemTxvevebi, risi msxverplnic, sxvebTan erTad, araerTxel
gamxdaran qarTveli sportsmenebi. am da sxva saWirboroto
problemebs Tavad Widaobis samyarom unda mixedos da rac
SeiZleba swrafad moagvaros.
magram aqve gvinda ganvacxadoT, rom Widaoba, rogorc tradiciuli, antikuri olimpiuri TamaSebidan moyolebuli
erT-erTi ZiriTadi olimpiuri da aTeulobiT qveyanaSi, maT
Soris _ saqarTveloSi metad gavrcelebuli da popularuli saxeoba, ra Tqma unda, aucileblad unda darCes olimpiuri TamaSebis programaSi.
Cven gvjera, rom swored aseT gadawyvetilebas miiRebs saerTaSoriso olimpiuri komitetis 125-e sesia.
bevrad naklebi iqneba~, dawera den bigmenma.
sportsmenTa da JurnalistTa paralelurad, xma
50
aRimaRles politikosebmac
da mas Semdeg sakiTxi dRiTidRe politikuri xdeba. aSS-s
prezidentma barak obamam ska-
. 35. 2013
hyavs monakos princi alberi, agreTve sok-is wevrebi xuan antonio samaranCi-umcrosi da saberZneTis yofili
mefe konstantine. am Temaze
saubrisas Saxmardanovma taekvandos lobisti, samxreT koreis prezidentic gaixsena,
romelic sokis prezident Jak
rogesac Sexvedria.
mokled, aseTia viTareba,
Cven ki davelodoT jer 18 maiss, xolo Semdeg seqtembers
da buenos-airesis sesias. is ki
udaoa, rom WidaobaSi bevri
ram unda Seicvalos.
.
(.
III ;
. .
,
).
2012
.
irakli
-.
. 35. 2013
51
52
`TavisufalTa~
axalma
talRam olimpiadamde moaswro adaptacia ufrosebSi da
dRes liderad gvevlineba.
SeiZleba imitomac, rom maT
ufro varskvlavuri Taoba
hyavT, romelic axalgazrduli nakrebidanve Zlevamosilad modis. medali TavisTavad gasaxaria, magram is xSirad ver asaxavs ZalTa realur balanss sportSi xom
yvelaferi xdeba da SeiZleba,
14 .
. 35. 2013
an axalgazrdebi arian am
turnirze gundSi yvelaze
ufrosi 25 wlis giorgi ediSeraSvili iyo, medalosnebi
ki 18-22 wels iTvlian. zogma
ukve olimpiadazec moaswro
warmatebis mopoveba, Tumca
asakidan gamomdinare, praqtikulad, isinic axla iwyeben
karieras. imeds isic gviZlierebs, rom nakrebs mwvrTnelTa xelic daetyo. magaliTad,
am turnirze SesamCnevi progresi iyo fizikur-funqcionalur momzadebaSi, gamZleoba-sunTqvaSi (Tumca, vfiqrobT, `fizikaSi~ mTavari samuSao mainc winaa rusebTan
ZiriTadad amis gamo daviCagreT). misasalmebelia, rom gamoucdelobis miuxedavad,
mwvrTnelTa korpusma pirveli gamocda warmatebiT Caabara. es kidev erTxel adasturebs, raoden mniSvnelovania,
axal xalxs gza samwvrTnelo asparezzec gaexsnas, oRond, vfiqrobT, amis
gakeTeba Tanmimdevrulad,
etapobrivad ajobebs da ara
axlandeliviT mkveTri moZraobebiT.
axla mwvrTnelTa winaSe
axali amocana dgas rogor-
()
().
. 35. 2013
53
-
():
,
.
vaxedes. imave uriSevTan SexvedraSi TvalnaTliv gamoCnda marsagiSvilis seriozuli `fizikuri~ xarvezebi
leibze TaviT darWobilma da
orive fexiT haerSi ayvanilma
uriSevma moaxerxa da Cveneburs Seteva jer Seuyovna, mere ki sulac mimarTuleba Seacvlevina, riTac kinaRam
uwia mizans. marsagiSvili saTanado fizikur kondiciaSi
rom iyos, aqamde ar miiyvanda
saqmes, Tumca im komponentSi
yabardoeli taqtikuradac
samagaliTod Widaobs, xeliT
imdenad warmatebiT ublokavs fexs. rogorc ki mixvda,
rom fexs ver gamouZvrenda,
maSinve gadavida xelebiT muSaobaze. es marTlac samagaliTo epizodi xSirad unda
ayurebino Cvens falavnebs
ufrosebsac da umcrosebsac.
`fizikurad~ daiCagrnen vladimer xinCegaSvilic opan
satTan, gegeSiZe aleqsei miSinTan, daTunaSvili roman
vlasovTan, laSxic, cxadaiac,
am mxriv jer kidev didi rezervi aqvs petriaSvils, visac aSkarad aklia fizikuri
Zala, risi gamosworebac Se-
.
54
. 35. 2013
saZlebelia Stangebze Tu
sxva specifiuri varjiSiT,
sagangebo kvebiT da samedicino kuTxiT... samwuxarod,
fizmomzadeba CvenTvis `aqilevsis quslad~ rCeba ukve
aTwleulebia.
ubedureba
isaa, rom am sferos specialistebi isec katastrofulad gvaklda, sportis akademiis gauqmebis Semdeg ki sakiTxi sulac haerSi darCa gamokidebuli. imave ruseTSi,
sxva qveynebSi amaze mTeli institutebi muSaoben, Cven ki
erTi akademia gvqonda da
isic gavauqmeT!
Tumca davubrundeT isev
Cvenebis gamosvlas evropis
Cempionatze da ganvixiloT,
iyo Tu ara ukeTesi Sedegis
miRwevis Sansi, an ram SegviSala xeli amaSi, rogoria samomavlo perspeqtiva...
zemoTqmuli xarvezis miuxedavad, Tamamad SeiZleba
iTqvas, daviT marsagiSvilma
mosaTelad gamoiyena es turniri. aba, sxva ra unda uwodo,
roca kacs periodebs 43 da 50
wuTSi mougebs! Tan, erTi
amosunTqviT, erT kombinaciaSi axerxebda wminda mogebisTvis saWiro ileTebis Catarebas. Tavidan or SexvedraSi
arc ki daRlila, imdenad iolad gaiseirna. amas mxolod
gamorCeuli falavnebi axerxeben, Tumca aucileblad unda gamoasworos uriSevTan
paeqrobaSi gamovlenili susti wertilebi. isic gaviTvaliswinoT, rom TbilisSi ar
Widaobda olimpiuri Cempioni, azerbaijaneli Sarif Sarifovi, msoflios pirvelobaze ki araevropelebic daematebian. marsagiSvilisTvisac, rogorc petriaSvilisa
da xinCegaSvilisTvis dResdReobiT mTavar problemad
mainc fizikuri momzadeba
rCeba, Tumca taqtikis mxrivac bevria saswavli.
:
()
.
. 35. 2013
55
-
,
,
.
56
ropuli federaciis kongresze sagangebod gaamaxviles da pasiuroba ukve isjeba. amdenad, arbitri kanonierad moiqca, odikaZem ki Widaobis stili Tu ar Secvala,
yovelTvis ase dasjian. es wesebi jer kidev TebervalSi
rom yofiliyo, is verc iaSar
dogus `didi prizis~ finalSi
mougebda goziumovs.
SeiZleba iTqvas, antikosTa samive medalosani gadaulaxav bariers Seaskda. vfiqrobT, imaTgan gamarjvebis
SedarebiT meti Sansi mainc
gegeSiZes hqonda fizikurad kargad iyo momzadebuli
da Rvioda imedi, rom iqneb
amiT daeCagra miSini, Tumca
esec wyalwaRebulisa da xavsis ambavi aRmoCnda, radgan
Cveneburi Tavisze bevrad gamocdilsa da ukeTes `fizikoss~ Seaskda. gegeSiZes jer
kidev aklia gamocdileba,
. 35. 2013
()
-80
2.16
,
.
,
.
1952 ,
.
28 52 .
,
:
, , , , , .
40 ,
30-. , ,
, ,
,
.
.
,
, 60
:
,
, ,
, !..
, .
,
1988 . -
ocdaxuTi weliwadia,
- .
.
..
.
naxevar saukueze metia
.
,
.
***
216 .
2 16 .
2 16.
2.16.
.
2.16
,
1956 .
2.16
, 1960-.
, , , ,
, 2
16 , ,
,
,
216 .
.
obert SavlayaZe
iubilaria.
misi me-80 wlisTavi
sagangebod aRiniSna
saqarTvelos erovnul
olimpiur komitetSi.
gamomsvlelebma gaixsenes
misi sasaxelo sportuli
warsuli, saidanac
umniSvnelovanesi,
raRa Tqma unda, misi
olimpiuri gamarjvebaa
romSi 1960 wels.
am kaSkaSa fonze iSviaTad
gvaxsendeba xolme misi
meore olimpiada,
romelic qarTuli, da ara
marto qarTuli, sportis
istoriis uaresad
saintereso furcelia.
swored tokios
olimpiadis peripetiebs
exeba paata nacvliSvilis
werili, romelsac
aq gTavazobT.
es gaxlavT fragmenti
misi wignidan `2.16~,
romelic
robert SavlayaZis
cxovrebis gzas asaxavs
da romelsac dasabeWdad
amzadebs sagamomcemlo
studia `petiti~
2.16 .
. 35. 2013
57
()
().
. .
,
, ,
. 2004
-
. , ,
, ,
.
,
,
, .
, 216-
! . , ,
.
,
2.16
.
?
2 17-, 1960 1
,
2.16
. , ,
.
, roca 2.16-iT robert SavlayaZe olimpiuri Cempioni gaxda.
,
,
,
. , ,
,
,
,
,
. , .
:
2.16.
,
, , , :
, -
.
, , ,
! ,
, . , , , ;
, ,
. , .
.
.
, ,
, , ,
,
. : 2.16 ...
.
.
, .
.
, ,
.
. -
.
58
. 35. 2013
.
,
. , .
, ,
, ,
, , ,
, , , : ,
... ! -
.
,
. . 42 , 28 29
,
,
.
,
, -
,
100
, .
:
,
...
.
, .
,
,
,
..
1962 221
.
.
,
.
,
.
,
.
. 35. 2013
59
.
,
1997
.
. ,
. ,
, ,
.
, ,
,
.
,
, .
.
l :
21 , 2.28.
,
.
.
.
, .
: -
.
. ,
!
. .
2.16 2.28 !
,
!
31 ,
.
, - , ,
-
.
2.28 100 ,
.
, , ,
,
,
.
, ,
, ,
.
,
W
.
,
, . ,
, ,
.
-
, . - , . ...
,
,
.
.
,
: ,
, .
: 2.17 ,
. 31 .
!
.
, . ,
:
,
.
.
.
2.15.
-
.
, , ( -
, .
60
. 35. 2013
,
2.29-)
.
. , .
,
. ,
.
, ,
.
,
.
.
,
, .
.
,
, .
.
, ,
, ,
. ,
, ,
.
, ...
, -
. ,
,
, ,
. ,
.
, ? ,
.
,
.
.
2 13. 2 17 .
...
.
,
.
-
, .
. 35. 2013
61
62
-
,
!..
.
,
!
.
. ,
.
. , .
.
. ,
. , ,
! ,
,
.
, -
... , -
...
,
, ...
, ,
.
.
.
21
:
, . ;
, . , , , . , , ,
14 .
2 .
, , - .
2.10- .
.
-
2.20 .
, ,
,
.
,
. , . , -
,
.
. , !
,
!
.
, 20 ,
,
. ,
. ,
. 2 20!
,
19-
.
,
.
...
.
. . , ,
,
,
,
.
...
. 2.06 . 20 29
. ,
.
,
,
.
2.20 .
. 35. 2013
2.00
, 2.03- ... . .
22
,
,
!
.
.
,
,
:
miaxlovdeba robert SavlayaZe da meubneba:
, ? es xom
mxolod 2.03-ia.
vdumvar.
2.03... imeorebs igi,
gesmis, 2.03! am simaRls
.
.
2.06 .
29 18
. .
, , -
. 35. 2013
63
.
... ...
64
, .
, 22
2.16
,
2.20 .
, . 18
2.03 .
2.03- -
, 2.03-. .
2.06-.
, , ,
2.09 .
,
, . , ,
:
, -
.
2.06- -14
,
-9-.
,
.
!
.
,
, .
. , . , - . ,
,
, ,
.
. , , , , . ,
,
.
, , ,
.
.
2.14
.
, , : ,
, ,
.
, 2.14- . .
.
. .
.
, .
,
:
.
. ,
,
.
:
. .
... !
,
, .
,
, -
. 35. 2013
.
, . .
. , :
, , ,
.
.
, ,
. :
- z
... :
! ? ... ,
... !..
15 . ?
, .
.
,
,
.
,
, ,
.
, ,
, .
, .
. 35. 2013
65
,
, , ,
.
,
2.16-.
,
-
,
,
,
!
66
. ,
,
a ,
2.16.
-45
.
.
, sg,
, .
,
. !..
2 18 !.. -
.
.
, , .
,
, ,
,
,
,
. .
.
, 2.18
, .
, 2.16- .
2.18 .
2.20- .
, . .
. ,
,
. ,
.
.
,
!
2.18- ,
2.16- , , !
2.16!
.
. 35. 2013
()
-65
, !
iWidave, levan!
iWidave, jer ar waaqcio!
eWidave ra, eWidave!!!
iWaWeba mayurebeli.
sportis sasaxleSi Tbilisis saerTaSoriso turniri
mimdinareobs. levan TediaSvili ukve saxelganTqmuli falavania olimpiuri TamaSebis
orgzis da msoflios xuTgzis
Cempionia. qarTvel mayurebels, rasakvirvelia, yvelaze
metad misi naxva undoda, yvela
mis gamosvlas elodeboda.
ai, gamovida kidec. saxeze
iseTi eSmakuri Rimili dasTamaSebs, TiTqos romeliRac
cxare kaxuri anekdoti axsendebao, metoqesac gaRimebulma
CamoarTva xeli, uecrad fexebSi Seuvarda, aswia da sanam
is azrze movidoda, beWebze
dado! atyda erTi ambavi, aRtacebuli mayureblis Rriancelisa da yiJinisagan kinaRam
sportis sasaxlis saxuravi Camoiqca.
igive xdeba meore da mesame
wreSic levani sul ramdenime wamSi amTavrebs Sexvedrebs,
arada mayurebels misi Widaobis naxva swyuria, amisaTvis
zogi raionebidanac ki Camosula, gansakuTrebiT bevrni sagarejoelebi arian.
iWidave ra, levan, iWidave!
iWidave, Se oxero, Sena!
gahkivis levanas karis mezobeli kruxis biWi~.
levani ki meoTxe wreSic
isev isev gaRimebuli gamodis
xaliCaze, isev elviseburi siswrafiT amTavrebs Sexvedras
da msaji-informatoric iseTive sazeimo xmiT acxadebs:
. 35. 2013
67
.
68
. 35. 2013
levani ubis jibidan bloknotsa da kalams iRebs, raRacas dawers, qaRalds amoxevs
da lastis manaze Camoagebs,
mere zemodanve gadaswvdeba da
batkans ukana fexiT daiTrevs.
qaRaldze ori sityva weria: levanam waviyvane!~
ybaSavi ZaRli gakvirvebuli TvalebiT gviyurebs, xan me
Semomxedavs, xanac levans, magram xmas rodi iRebs, odnav,
sul odnav aqnevs kuds.
gamovdivarT da batkans
manqanaSi vsvamT.
cota xanSi vSoulobT
yvels, kitrs, pamidors, dedas purebs~ da Rvinosac.
Cveni damdgmeli operatori leri maCaiZe Coban-yaurmis~ didostatia, dakvla-gatyavebac gvarianad exerxeba. gadaReba rom dasruldeba, SemovusxdebiT sufras da sagarejos daburul tyeebSi SuaRamemde ismis Cveni simRera da
mauzerebis baTqa-buTqi
***
1972 wlis agvisto. miunxenis XX olimpiuri TamaSebi.
mesegelendes~
sportuli
kompleqsis erT-erT darbazSi
Tavisufali stilis moWidaveebi asparezoben.
pirvel dRes mniSvnelovani
araferi momxdara, levan TediaSvili iolad gausworda senegalel alun diops, Tavidanve
mkvircxlad Seutia, magram senegaleli wminda wagebisagan xan
gongma ixsna, xanac xaliCidan
gaqcevam. levani qulas qulaze
iRebda da roca mis sasargeblod 17:1 iyo, droc amoiwura.
misi momdevno metoqe monRoli tumur artagi ufro gamocdili mebrZoli gamodga,
magram levans arc misi damarcxeba gasWirvebia. ori wris
Semdeg qarTvel falavans 1,5
sajarimo qula daugrovda, mis
mTavar metoqeebs: germanel
Stotmaisters (gdr), amerikel
jon petersons, Sved elngrensa
da ruminel iorgas ki TiTo.
.
. 35. 2013
69
,
().
().
70
miunxenidan dabrunebul
levans sagarejoelebma Sexvedra mouwyves, aqes da adides, mravali xotba Seasxes, qitesam ki marto erTi ram uTxra: Sen amaT yuri ar ugdo,
. 35. 2013
moWidaveTa 1973 wlis msoflio pirvelobas iranis dedaqalaqi maspinZlobda. levanma TeiranSi, faraxis~ stadionis xaliCaze iseTi ambavi
Caidina, rom qveyana aalaparaka: jer iyo da yvela metoqe
daamarcxa, finalSi am wonaSi
olimpiur Cempions ben petersons mougo da msoflio Cempionis tituls meored daeufla, mere ki... mere moxda is, rom
sambistTa nakrebis wevri gena-
:
.
.
. 35. 2013
71
...
.
72
. 35. 2013
.
. 35. 2013
73
umwara, msoflios yvela Cempionati mougo, miunxenSi ki oqros medali zed cxvirwin aacala. axla es legendaruli tedi~, rogorc TediaSvils ucxoeli Jarnalistebi eZaxdnen,
ukve sxva woniT kategoriaSi
Widaobda.
samagierod, misi ufrosi
Zma, miunxenis olimpiuri TamaSebis Cempioni ben petersoni
iyo Sefiqrianebuli levani
xom axla swored mis wonaSi gamodioda.
Zmeb petersonebTan TediaSvils Zveli nacnob-megobroba akavSirebda.
levanma es ambavic sagarejos sastumroSi miambo:
`er Txel jon pe ter so ni
Tbilisis saerTaSoriso turnirze Camovida. amerikelTa
gundi sastumro TbilisSi~
daabinaves. mindoda iseTi pativi meca, rom mTeli cxovreba da max sov re bo da, ami tom
Sejibrebis wina dRes manqaniT gavuare da kaxeTSi waviyvane.
CavediT, Cvenebs Zalian gauxardaT.
sanam dedaCemi sufras gaawyobda, mamaCemma qitesam maranSi Segviyvana, aiRo kedelze miyudebuli Toxi, miadga
erTi qvevris pirs, miwa gadaacala da gamoaCina qvis sarqveli. miayuda Toxi isev kedelze, aiRo axla sufTa Cvari, CaiCoqa da sarqveli gulmodgined gadawminda.
petersoni Tvals interesiT adevnebda, SekiTxvebs ar
iZleoda, idga da elodeboda,
ra moxdeboda bolos.
qitesa daswvda, sarqveli
aitaca da miwis grovaze gulaRma miawvina.
.
74
. 35. 2013
(1996 .)
(1997 .).
. 35. 2013
75
()
-
.
76
mizanTan, amaSi eWvi ukve aRaravis epareboda. mexuTe wuTze isev TiTo qula aviReT, angariSi kvlav Tanabari iyo_
4:4. Tvali tablosken gavapare
meore periodis damTavrebas 37 wami aklda. bens sarma
gamovde, CoqbjenSi gadaviyvane da ori qula avarTvi 6:4.
Sesvenebaze Cems masaJits
gaveqilike eh, mecodeba es
***
1993 wlis seqtemberi. soxumSi namdvili jojoxeTi
trialebs. mterma Tbilisidan
Camosuli tu-154 aafeTqa. daiRupa TviTmfrinavis 80 mgzavri. aeroporti meore dResac
ibombeba.
meore dRes, 23 seqtembers,
im saSinel kononadas erTaderTi adamiani emsxverpla
levanis ufrosi vaJi vaxtang
TediaSvili.
bedis nebieri tedi~ arc
iseTi bednieri yofila, rogorc kanadel Jurnalists
egona.
magram levani verc aman gatexa, vera, ver gatexa.
igi axla mxolod nanaze
fiqrobda, nanaze da besoze.
levanis meuRles, nana
mWedliSvils ufalma saswaulmoqmedi madli mohfina
xelovnebis saocari niWiT daajildova da amiT gardauval
daRupvas gadaarCina.
qalbatoni nana faifuris
yvavilebs Zerwavs.
dgaxar mis gamofenaze,
Sehyureb am unatifes qmnilebebs da geCveneba, rom yvela
namuSevars erTaderTi saxeli
aqvs Svilis saflavze misatani yvavilebi~, Tumca aq imdeni yvavilia, yvelas eyofa,
afxazeTSi daRupul yvela meomris saflavs eyofa.
(
)
. 35. 2013
()
-75
()
1938 4
.
.
.
(1964),
(1965, 66, 67)
(1963) .
(1969-1973),
(1973-1984),
(1984-1986),
(1986-1996)
(1996-2000),
(1996-2004)
(2004 ).
,
,
II ,
.
,
neba momeciT olimpiuri
moZraobis saxeliT keTili
survilebi gadmogceT Tqvens
75 wlis saiubileo TariRTan
dakavSirebiT .
cnobilia, rom Tqveni
cxovrebis aTwleulebi
miuZRveniT sports, rogorc
sportsmenma da sportulma
moRvawem. xelburTelisa
da mwvrTnelis Tqveni
warmatebuli kariera
mogvianebiT CaanacvleT
metad sapasuximgeblo
TanamdebobebiT, gekavaT ra
wamyvani poziciebi qarTuli
sportis xelmZRvanel
organoebSi sportis
saxelmwifo departamentis
Tavmjdomaris moadgilis da
aseve sportisa da turizmis
ministris moadgilis saxiT.
Tqven brZandebiT
saqarTvelos erovnuli
olimpiuri komitetis
erT-erTi gamorCeuli
lideri, Tavdapirvelad misi
vice-prezidenti, Semdgom
eokis prezidenti da amJamad
ki misi sapatio prezidenti.
Tqveni enTuziazmiTa da
sportisadmi uangaro da
erTguli samsaxuriT
mniSvnelovani Rirebulebebi
SemateT qarTul sports da
gansakuTrebuli wvlili
SeitaneT olimpizmis
idealebis damkvidrebaSi,
urTierTpativiscemisa da
megobrobis ganmtkiceb.
olimpiuri moZraoba
madlierebas gamoxatavs
Tqveni qveynis sportisa da
olimpizmis istoriaSi
Setanili mniSvnelovani
wvlilisaTvis da
warmatebuli saqmianobisTvis
olimpiuri moZraobis
ganviTarebis, mTlianad
sazogadoebis da
gansakuTrebiT axalgazrdobis
samsaxurSi.
Zvirfaso batono jansuR,
msurs gulwrfeli madliereba
gamovxato am didi
wvlilisaTvis da gisurvoT
bednieri 75 wlis iubile.
,
saerTaSoriso olimpiuri
komitetis prezidenti
8 .
. 35. 2013
77
80
75
70
50
(, 2006)
78
. 35. 2013
rogorc cnobilia, olimpiuri TamaSebis Catarebis uflebas saerTaSoriso olimpiuri komiteti mkacri SerCevis
Semdeg aZlevs ara romelime
qveyanas, aramed erT konkretul qalaqs. da Tumca, sakmaod xSiria SemTxveva, roca
olimpiadis programiT gaTvaliswinebuli asparezobebis
nawili sxva qalaqebSic tardeba, esa Tu is olimpiada mudam
erT qalaqTan aris dakavSirebuli da am qalaqis saxeliT Sedis istoriaSi. marTalia, moskovis TamaSebze sxva qalaqebSi, kerZod leningradSi, kievsa da minskSi, fexburTelTa
jgufuri turniris matCebic
gaimarTa, olimpiadis dedaqalaqis gareT, Cveulebriv, afrosanTa Sejibrebebi tardeba
xolme. ase magaliTad, londonis 1908 wlis olimpiadis saialqno regata glazgoSi gaimarTa, parizis 1924 wlis olmpiadis saialqno regata havrSi Catarda, antverpenis TamaSebis regata ostendeSi,
romis olimpiadisa neapolSi, mexikosi akapulkoSi, berlinisa da miunxenisa kilSi,
moskovisa talinSi, seulisa
pusanSi, atlantisa ki savanaSi.
ai, melburns ki avstraliis meore udides ports saialqno regatis sxva qalaqSi
gadasatani araferi sWirda. da
mainc, 1956 wlis olimpiuri
TamaSebi pirveli da jerjerobiT erTaderTia istoriaSi,
romelic mxolod or sxvadasxva qalaqSi ki ara, aramed or
sxvadasxva qveyanaSi, metic
or sxvadasxva kontinentze,
kidev ufro meti or sxvadasxva naxevarsferoSi Catarda.
saqme is aris, rom cocxal
cxovelTa avstraliis teritoriaze Seyvanis sirTulis,
kerZod 6-Tviani aucilebeli
karantinis gamo, XVI olimpiadis programiT gaTvaliswinebuli cxenosanTa asparezobebis gamarTva melburnSi SeuZ-
. 35. 2013
79
1956
.
ramdenime aTeuli cxen-mxedari Cavida, romelTa Soris iyvnen iseTi gamoCinebuli cxenosnebi, rogorebic arian dasavleTgermaneli hans-giunter vinkleri, Svedi henri sensiri, frangebi pier Jonker
doriola da andre Jiusomi,
italieli Zmebi raimondo da
piero dinceoebi, agreTve sami saxelovani amorZali danieli liz harteli, germaneli lizelot lizenhofi da ingliseli patricia smaisi.
stokholmSi
gaTamaSebuli
medlebis eqvsi kompleqtidan
Svedebs sami oqros medali ergoT, dasavleTgermanelebs
ori oqros, ori vercxlisa da
ori brinjaos medali, ingliselebs erTi oqrosi da ori
brinjaosi, italielebs ori
vercxlisa da erTi brinjaosi,
Sveicariasa da danias ki
TiTqo brinjaos medali xvdaT
/ 1956 .
80
. 35. 2013
50- .
1936 ().
20-25
().
, 1956 .
. 35. 2013
81
,
.
82
. 35. 2013
aleqsi mTeli 18 wlis ganmavlobaSi saratovis gubernatori iyo da misi biusti dResac
dgas qalaqis centralur parkSi. kidev erTi aleqsi fanCuliZe saratovis gubernatoris SviliSvili da holandieli olimpielis babua deistvitelni statski sovetniki, saratovis guberniis Tavadaznaurobis winamZRoli da
Cernigovis gubernatori gaxldaT.
am Stos warmomadgenelTa
umravlesoba kavaleriaSi msaxurobda, da vinc ara, isic SesaniSnavi mxedari iyo. kavaleristi gaxldaT aleqsi evgenis
Ze fanCuliZec, romelic grodnos husarTa polkSi msaxurobda da rom ara 1917 wlis revolucia, romelsac igi polkovnikis CiniT Sexvda, isic, saxelovan winaparTa msgavsad, generali gaxdeboda. samxedro
karieris paralelurad axalgazrda oficeri cxenosnobasac misdevda, rogorc sportis saxeobas, da saerTaSoriso asparezze iseTi warmatebebi hqonda, ruseTis imperiis
bareori mxedari rom ver daikvexnida.
: ,
-.
.
30- .
:
-.
(1972-1934).
,
, ,
.
. 35. 2013
83
:
,
(1945).
:
,
;
,
.
:
.
,
.
berlinis universitetebSi.
rogorc staJiorma muSaoba
udidesi germanuli
koncernis parizis filialSi
sadac Zalian male direqtorTa sabWos mdivani gaxda. 25
wlisa iyo, roca holandiis
dedofalma vilhelminam sasiZod Seigula. 1936 wels, saTxilamuro Svebulebis dros
olimpiur garmiS-partenkirxenSi gaicno Tu gaacnes holandiis princesa iuliana. seqtemberSi iuliana rekenvaldSi ewvia saqmros. SemorCenilia iq gadaRebuli ramdenime
, sadac holandiel princesasTan da germanel grafTan erTad aleqsi fanCuliZec
aris aRbeWdili. am fotoebis
gadaRebidan oriode kviris
Semdeg bernhardi holandiis
moqalaqe gaxda da samxedro
fici dado, rogorc holandi-
is samxedro-sazRvao Zalebis
kapitan-leitenantma. kidev
ori Tvis Semdeg ki, 1937 wlis 6
ianvars, dedofal vilhelminas winaSe warsdga, romelmac
mas holandiis princis tituli uboZa. meore dRes haagaSi
Sedga misi samefo udidebulesobis, princ bernhard cur
lipe-biesterfeldisa da princesa iulianas qorwili.
mas Semdeg princi bernardi TvalsaCino figura gaxda
holandiis, evropisa da msoflio politikaSi. Tumca misi
pirovneba da misi saqmianoba,
gansakuTrebiT germanuli faSizmis wlebSi idumalebiT aris
moculi da misi oficialuri
biografiac ki mraval urTierTsawinaaRmdego moments Seicavs. erTi mxriv, igi TanamSromlobda nacistebTan, xolo zogierTi informaciiT,
/ .
84
. 35. 2013
,
().
().
. 35. 2013
85
:
:
()
(1933, )
:
.
.
86
. 35. 2013
romlebic princma mogvianebiT oficialurad aRiara, aseve qalebi arian: alisia de bilenfeldi (1952) da aleqsia
grinda (1967).
varaudoben, magram ver amtkiceben, rom bernhardis ukanono Svilia agreTve ingliseli Jurnalisti, didi britaneTis parlamentis yofili we-
:
;
;
-
.
,
.
/ .
. 35. 2013
87
88
, / .
. 35. 2013
Tensingisa da hilaris m
asvlas marTlac udidesi, arnaxuli da argagonili pativi
xvda wilad. maSin, 1953 wlis 9
maiss, 12 saaTsa da 50 wuTze
mTamsvlelTa mravalwliani
ieriSebis Semdeg jomolungmaze pirvelasvlas iseTive,
an iqneb meti mniSvneloba mieniWa, rogoric Crdilo da samxreT polusebis dapyrobas.
amitomac am pirvelamsvlelebTan Sesaxvedrad iltvodnen premier-ministrebi, prezidentebi, monarqebi da ubralo xalxi.
Tensings nepalis mefe tribhuanam nepal tarasi (nepalis
varskvlavi) qveynis umaRlesi
jildo gadasca. indoeTis premier-ministrma javaharlal
nerum igi erovnul
gmirad gamoacxada, hilarsa
da eqspediciis meTaur jon
hants ki dedofalma eliabema am qveynis umaRlesi memkvidreobiTi tituli lordoba
uboZa; , Tensings
amerikis geografiuli sazogadoebis medali
gadasces.
iyo sxva mravali jildoc,
pativi, Rirseba da dafasebac,
magram sazogadoebaSi atyda
didi kamaTi, miTqma-moTqma da
Worebic gavrcelda imis Taobaze, TiTqos erTma mTamsvlelma, roca jomolungmas
wverze bolo metrebs gadiodnen, meores... ujikava, raTa
mwvervalze pirvels Seedga
fexio.
sulelur Worebsa da uazro kamaTs bolo rom moReboda, hilarim da Tensingma katmanduSi xeli moaweres gancxadebas, romelic iuwyeboda,
rom orive TiTqmis erTdroulad avida mwvervalze.
hilarsa da Tensings erTmaneTSi gasayofi araferi
hqondaT, magram am sityvam
TiTqmis, mTlad gadaria xalxi da is dava-kamaTi Tu Worebi
Cacxromis nacvlad ufro gacxarda.
60 .
. 35. 2013
89
1982 wels everestze sabWoTa mTamsvlelebis eqspediciis dros, roca maTi sabazo
banakisken mimavalni Cveni kavkasionis mwvervalTa saSualo
simaRleze, zRvis donidan
4000 metrze mdebare sofel
tiangboCeSi avediT, CemTvis
naTeli gaxda, ratom Cagravdnen dedamiwis umaRles piks.
iqidan lhocze (8501 m.) ufro
maRali Canda, vidre everesti.
igive suraTi gadagveSala manamdec, ufro qvemodan, roca
SerpTa dedaqalaqad wodebul namCe-bazrisken mivemarTebodiT, magram es iluzia
iyo sivrceSi xom axlo mdebare sagnebi maRlebi Canan, vidre dacilebuli.
dedamiwis umaRles mwvervals tibeteli Serpebi jomolungmas an Comolungmas uwodeben. nepalelebma es goliaTi sagarmatad monaTles.
1856 wels, sruliad moulodnelad, dedamiwis umaRles
mwvervals ingliselebma saxeli gamoucvales. mas indoeTis
topografiuli samsaxuris yofili ufrosis (1823-1843w.w.),
ingliseli jorj everestis pativsacemad everesti daarqves.
axla, ukve mravali welia,
rac
msoflios
umaRlesi
mwvervalis saxelwodebad rukebze da wignebSi damkvidrda
everesti, jomolungma da sagarmata. aqedan everestad
moixsenieben amerikaSi, evropaSi, sagarmatad nepalSi;
jomolungmad indoeTSi, ti-
.
90
. 35. 2013
alionze mwvervalTa ferdobebs nacrisferi gadahkravda, mere TandaTan iisferi efineboda, da, roca mze amoiwvereboda, vercxliswyalgadasxmuliviT elvarebda mis sxivebSi.
iqidan mwvervalTa mwvervali
saocrad mSvidi da wynari Canda, magram axlodan, kxumbus
myinvaridan, sadac irgvliv goliaTi mwvervalebis grandiozuli Tovliani ferdobebi iyo,
Tavi uzarmazar yinulovan ormoSi megona da igi metad pirquS
da damTrgunvel STabeWdilebas axdenda. mis ferdobebze 40
gradusi yinva, qarbuqi da qarborbala mZvinvarebda.
niadag ase yofila da aris
cis mbrZanebeli TiTqos lamobda da lamobs kadnierebisTvis dasajos mTamsvlelebi,
romlebic bedaven mis cicabo
ferdobebze ieriSis mitanas.
am brZolaSi bevri mTamsvleli daiRupa.
cis mbrZanebeli manam pirvelad danebdeboda mTamsvlelebs, igi... msxverpls iTvlida da es mxolod dasawyisi iyo.
,
.
***
kacma ar icis, pirvelad vis
mouvida azrad, asuliyo everestze. cnobilia, rom ingliseli mwerali da mTamsvleli
Carlz briusi jer kidev 1893
wels gegmavda everestze asvlas, xolo 1907 wels eqspediciasac amzadebda.
samwuxarod, is eqspediciebi CaiSala, vinaidan tibetida-
. 35. 2013
91
.
92
. 35. 2013
mwvervalisken mimavalma
vin harisma da vegerma 8450
metris simaRleze ipoves is
valiuri werayini, romelic
werilis dasawyisSi vaxseneT
da qvemoT Camoitanes. is werayini an meloris unda yofiliyo, an nortonis, Tumca iq arc
maTi cxedrebi Canda, arc sxva
ram kvali. male musonebic daiwyo da es eqspedicia amiT
dasrulda.
1949 wlamde, manam nepalis
sazRvrebi gaixsneboda, ingliselebma CrdiloeTidan kidev
oTxjer(1934,1935, 1936 1938
) scades everestze asvla, magram manamde miRweuli
zRvari ver gadalaxes.
mere tibeti CineTma SeierTa da iq mTasvlelebs Sesvla
aekrZalaT. samagierod, 1949
wels nepalis sazRvrebi gaixsna da mTasvlelebic aqeT gadmobargdnen. raki samxreTis
sazRvrebi Seuswavleli iyo,
yvelaferi Tavidan daiwyo.
amitomac ingliselTa 1949-5051 wlebis eqspediciebi dazverviTi xasiaTis iyo.
am eqspediciebs kumbus
yinvaris xilvam, marSrutis
dasawyisSive rom iyo, Tavzari
dasca da misi daZlevis imedi
lamis mTlad gadauwura.
mogvianebiT
saxelganTqmuli ingliseli mTamsvleli kris boningtoni ityvis,
kumbus yinvaris daZleva igivea, rac danaRmuli velis gavliT Sua saukuneebis cixe-simagreebis aReba da CasafrebulTagan Tavis daRwevao.
magram ai, momdevno wels
marTlac rom saidanRac gamot yvrnen
Sve i ca ri e le bi,
romlebsac vi diunani meTaurobdaT. maT eqspediciaSi miiwvies Serpi mTamsvlelebic,
maT Soris Tensing norgeic.
man da Sveicarielma raimond
lamberma 8500 metramde aaRwies da bolos mainc piri ibrunes. imave wlis Semodgomaze isini kvlav miadgnen everests, magram amjerad 8100
ca iq, yinuliT dafarul farTo da grZel kldovan moedanze mudam Zlieri qari qris da
xSirad qariSxalSic gadadis.
iq ori karvis dadgma iyo
saWiro. am karvebis dadgma eq-
1953
.
.
. 35. 2013
93
();
,
,
().
1953 29 .
94
. 35. 2013
();
();
,
().
, .
. 35. 2013
95
-99-
,
,
.
garda, xergiani bargianad kidev orjer avida 7900-metramde da iq kinokadrebic gadaiRo, magram bolos mas da kidev
or mTamsvlels ieriSis Sansi
aRar misces.
amis mere gavida kidev cxra
weliwadi da yvelasTvis moulodnelad dedamiwis kenwerodan qveyanas, rogorc iqna,
pirvelma qarTvelma mTamsvlelma roma giutaSvilmac
gadmoxeda, rac Tavad giutaSvilisTvisac ki sruliad daugegmavi asvla gamodga.
saqme is iyo, rom im weliwads everestze sanktpeterburgelTa eqspedicia unda
gamgzavrebuliyo, magram erTi
wliT adre mTeli maTi gundi,
pamirSi, leninis pikze zvavSi
daiRupa. nevispirelebs im
droisTvis everestze asvlis
nebarTva ukve hqondaT da am
Sansis xelidan gaSveba aRar
surdaT, arada, TiTqmis yvela
iqauri uZlieresi mTamsvleli
cocxali aRar iyo. amitom,
sanktpeterburgelebma TavianTi Sexedulebisamebr saxeldaxelod nacnob-megobar Zli-
1999 .
96
. 35. 2013
-3000-
.
. 35. 2013
97
5000 , ,
24
,
:
. .
3000 . , ,
, , ,
,
.
, ,
.
,
. :
.
,
.
, ,
, - . .
,
!
,
, ,
, , !
98
, ,
, ,
.
,
:
, ,
, , .
,
.
,
.
,
.
, , , ... ,
, ...
, , !
, , ,
,
.
...
. 35. 2013
lelos me-10000, saiubileo nomerSi vwerdi: Cveni gazeTis TiToeuli nomeri es aris qarTuli sportis Taviseburi matiane, yovel maTgans
Tan axlavs epoqis majiscema,
msoflios sportul samyaroSi Cveni TviTdamkvidrebisTvis nabij-nabij winsvlis sunTqva.
igives gavimeoreb axlac,
meoTxedi saukunis Semdeg, da
amayad vambob: lelo imTaviTve iyo, aris da rCeba, Tavisi 100-mde rubrikiT, qarTuli
sportis, qveynis am warmatebul sferoSi eris interesebis
samsaxurSi.
veravin ityvis, rom lelo mxolod informaciisa da
statistikis gazeTia propagandisticaa da organizatoric. is, rom erovnuli olimpiuri komiteti yofil sabWoTa
sivrceSi yvelaze adre saqarTveloSi Seiqmna, lelos dam-
2013 11
-14000
.
,
.
,
.
,
.
-14000 .
. 35. 2013
99
100
saxurebaa. CvenTan Camoyalibda saorganizacio komiteti da axaldafuZnebulma seokma redaqciis WerqveS imuSava
weliwadze meti.
14 000!
bunebrivia, lelos TiToeuli nomris gamocema amdenive
sixarulia, magram amas daumateT aTwleulebis ganmavlobaSi mkiTxvelTa raodenoba. verc gamoiTvliT, ramden
adamians ramdenjer mianiWa sixaruli am gazeTma, miT ufro,
rom pirveli nomris 500 egzemplaridan droTa ganmavlobaSi
yoveldRiuri
tiraJi
365
aTasamde gaizarda. es iyo am
gazeTis saerTo-saxalxo siyvarulis mkafio dasturi. am
siyvarulma sarisko nabijic
gadagvadgmevina lelo darCa erTaderT dargobriv gazeTad, romlic 80-iani wlebis
meore naxevarSi, davalebis miuxedavad, rusulad dublirebuli ar miuRia mkiTxvels.
2008 welidan, rac lelo
mediapalitras SeuerTda, gazeTi welSi gaimarTa, problemebi aRar emuqreba.
ar SemiZlia, uRrmesi pativiscemiT ar movixsenio is fasdaudebeli Rvawli, romelic
lelos yofilma redaqtorebma da Jurnalistebma gaswies. axali saxeliT gmosvlamde gazeTs saredaqcio kolegia uZRveboda. pirveli redaqtoris, mixeil kakabaZis fuZeCayril tradiciebs samagaliTod uerTgules gazeTis momdevno xelmZRvanelebma eremo maxaTaZem, irakli ugulavam, anzor basilaiam da arCil
gogeliam. erTxans, drom moitana da, mixeil kakabaZes gazeTis ufro maRal doneze asayvanad ukve meored uxmes redaqtorad. am brwyinvale pirovnebis Zalisxmevas ukavSirdeba lelos bazaze sportuli Jurnalistikis federaciis Seqmna saqarTveloSi,
lelos biblioTekiT wignebis gamocema, sportuli nterminologiis daxvewa da a. S.
Cveni didi maswavlebeli niWier JurnalstTa SerCevaSic
ubadlo iyo. saerTod, leloSi sportul JurnalistTa
Taobebi aRizarda.
istorias Tavs ver Seafareb, iq adgili unda moipovo
da daimkvidro. Cvenma gazeTma
es SeZlo.
lelom axali aTaseulis
aTvla daiwyo.
gilocavT!
,
. 35. 2013
.
,
.
,
,
,
.
,
, ,
.
,
,
,
.
.
.
. 35. 2013
101
102
am aT weliwadSi, aba, ramdeni rame moxda. `aTianic~ xom
am moxdenebis nawili iyo, raxanRa ramdenjerac ar gaCerda
ufulobis Tu aTasi sxva mizezis gamo, imdenjer jiutad
aRdga.
saqmec eg aris, rom Zalian
unda arseboba da yovel jerze
TiTqos xelaxla ibadeba, Tumca mainc Zveli da nacnobia.
gaqreba xolme ucxoeTSi wasuli megobariviT da mere uceb
mova, pirdapir dabadebis dReze ro modian xolme da atydeba: va, aqa xar, rodis Camoxvedi,
is kidev iRimeba da moyolac ar
unda, ratom iyo wasuli.
ai, egeTi dabruneba icis da
eg yovelTvis kargia.
axlac iZulebiTi Sesvenebis Semdeg mobrunda da imedia,
rom didi xniT.
rodis da rogor gavicani
`aTiani~ ar magondeba, magram is
kargad maxsovs, rom Tavis
. 35. 2013
specialurad `aTianisTvis~
aTi wlis xdeba `aTiani~ da
rasakvirvelia, am TariRs, siyvaruliT vulocav am Jurnalis
avtorebs, damfuZneblebsa da
TanamSromlebs. upirvelesad
ki es mainc baton gia gorgoZes
exeba, radgan nebismier Jurnals, mainc mTavari redaqtori
qmnis da Jurnalis mTavari
avtori, mainc misi redaqtoria.
amitomac, mTavari madloba,
`aTianis~ redaqtori
giorgi gorgoZe da uefas
Tavkaci miSel platini,
romelic erT-erTi pirveli iyo,
vinc `aTians~ gza dauloca.
: /-/ .
. 35. 2013
103
33
- .
104
. 35. 2013
`qar Tu li spor tis oq ros wigni~ ase hqvia 376gver di an, ux vad ilus tri re bul kre buls, ro me lic
ax la xan da i beW da umaR les
po lig ra fi ul do ne ze da
soliduri tiraJiT. `olimpiuri enciklopedia,~ `sportis enciklopedia,~ `qarTuli sportis fotoistoria,~ 34-wigniani seria `qarTveli olimpiuri Cempionebi~ cnobili Jurnalistis,
amJamad ki saqarTvelos erovnuli olimpiuri komitetis pirveli vice-prezidentis elguja beriSvilis redaqtorobiT Tu avtorobiT
aqamde Seqmnil gamocemebs
ki dev er Ti mniS vne lo va ni
wigni Seemata, romelic sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriarqis, ilia me-II Ta os no bi Ta da loc vakurTxeviT Seiqmna. `qarTuli spor tis oq ros wig ni~
gax lavT erT-er Ti to mi
cxra wig ni a ni se ri i sa `sa qarTvelo Cveni faseulobebi.~
wignis winasityvaobaSi
elguja beriSvili wers: `damoukidebeli saqarTvelo nabij-nabij imkvidrebs Tavis
adgils msoflios TanamegobrobaSi, rogorc Tavisufali da demokratiuli, uZvelesi istoriisa da kulturis qveyana. am istoriaSi Tavisi gamorCeuli adgili ukavia qarTul sports. ZvelisZvelma erovnulma asparezobebma da xalxuri sportis saukunovanma tradiciebma mniSvnelovanwilad ganapiroba
qarTvel sportsmenTa TvalsaCino saerTaSoriso miRwevebi. swored qarTul sportze, mis warsulsa da awmyoze, Cveni sportis istoriis
mTavar gmirebsa da movlenebze mogviTxrobs es wigni.
Cven SevecadeT erT krebul-
Si gagveerTianebina yvela
metnaklebad Rirebuli informacia da fotomasala,
warCinebuli sportsmenebis,
mwvrTnelebis, sportis moRvaweebis biografiebi, saintereso ambebi, sportis calkeul saxeobaTa istoriuli
qronikebi, statistikuri masala. vimedovnebT, rom es
krebuli qarTvel Tu ucxoel mkiTxvels keTil megzurobas gauwevs qarTuli
sportis saintereso samyaroSi~.
wig nis pir vel blok Si
Tavmoyrilia masalebi sportis erovnul saxeobebze,
Cvens olimpiur Cempionebze, msofliosa da olimpiur
rekordsmenebze. aqvea mniSvne lo va ni am be bis qro ni ka
da olim pi u ri sta tis ti ka.
momdevno Tavi mogviTxrobs
28 olimpiur saxeobaze, am
saxeobebis istoriaze, warmatebul sportsmenebze. mesame blokSi warmodgenilia
zamTris sporti, calke Tavi
eTmoba sportis araolimpiur saxeobebs. amas mosdevs
masalebi qarTuli sportis
moRvaweebze, mwvrTnelebze,
msa jeb ze, spor tu li me di cinisa da mediis warmomadgenlebze, sportul organizaciebsa da klubebze, sportul bazebze. calke Tavebad aris war mod ge ni li
`sporti saxviT xelovnebaSi~ da `sa fos to mar ka da
spor ti.~ wig ni mTav rde ba
sportis gaulSematkivrebisad mi miZ Rvni li we ri liT,
romelsac aqve gTavazobT:
`ra fasi eqneboda lamaz
gols, efeqtur ileTs an sarekordo naxtoms mayureblis gareSe? ra fasi aqvs cariel stadionze an darbazSi Catarebul sportul Sejib re bas? swo red spor tsmenisa da gulSematkivris
- .
. 35. 2013
105
106
. 35. 2013
15-dan 19 aprilamde momavali wlis zamTris XXII olimpiadis maspinZel qalaq soWSi
gaimarTa AIPS-is (sportuli
presis saerTaSoriso asociaciis) rigiT 76-e msoflio kongresi, romelic imavdroulad
saarCevno gaxldaT.
AIPS-i sakmaod didi xnis
win 1924 wlis 2 ivliss daarsda parizSi gamarTul kongresze, sadac 29 qveyanam miiRo
monawileoba. organizaciis
pirvel prezidentad parizis
maSindeli olimpiuri TamaSebis prescentris xelmZRvaneli franc reiSeli airCies.
meore msoflio omma AIPSis muSaobac Seaferxa da srulmasStabiani saqmianoba saerTaSoriso asociaciam 1948 wels,
londonSi gamarTuli msoflio kongresis Semdeg ganaaxla, axal prezidentad belgieli viqtor bueni .
1956 kortina dampecoSi
gamarTul kongresze Sveicariel nri Sixin .
sxvadasxva dros, didi xniT
AIPS-is prezidentad airCies
britaneli frenk teilori,
romelic 1993 wels Secvala
Turqma Tgai baiaTlim.
2005 wels, marakeSSi (maroko) gamarTul AIPS-is msoflio kongresze baiaTli Secvala italiuri `gazeta delo
sportis~ cnobilma Jurnalistma jani merlom, romelc 2013 wlis soWis msoflio kongres.
,
, namdvilad igrZnoboda
saarCevno aJiotaJi. am avtoritetuli saerTaSoriso organizaciis wevri msoflios xuTive
144 gaxlavT da amitomac gasakviri ar
iyo delegaciebis simravle.
kongresi gaimarTa soWis
olimpiuri kompleqsis SuagulSi centrSi,
axalaSenebul sastumro `redison bluSi~, romelic gaisad
AIPS-is
,
.
.
. 35. 2013
107
AIPS-is
.
108
. 35. 2013
. 2013