OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 1

3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

7. GEOMETRIJSKE KARAKTERISTIKE POPRENOG PRESEKA GREDE

STATIKI MOMENTI

} }
= =
A
z
A
y
dA y S dA z S
1
1
1
1

(7.1)

KOORDINATE TEITA PRESEKA T


A
S
z c
A
S
y b
y
T
z
T
1
1
1
1
= = = =
(7.4)



TEITE ETVRTINE KRUGA PRESEK SASTAVLJEN IZ VIE DELOVA


t
R
z y
T T
3
4
1 1
= =

(7.5)





MOMENTI INERCIJE POPRENOG PRESEKA GREDE

} }
= =
A
z
A
y
dA y I dA z I
2
1
1
2
1
1

(7.6) AKSIJALNI MOMENTI INERCIJE

}
=
A
z y
dA z y I
1 1
1 1
(7.7) CENTRIFUGALNI ILI DEVIJATORSKI MOMENT INERCIJE

}
=
A
O
dA r I
2
1
1
(7.8) POLARNI MOMENT INERCIJE


PROMENA MOMENATA INERCIJE PRI TRANSLACIJI KOORDINATNOG SISTEMA
(STEINER-OVA TEOREMA)



A c I I
y y
2
1
+ =
(7.13)


A b I I
y z
2
1
+ =

(7.14)

bcA I I
yz z y
+ =
1 1


A
z A z A z A z A
z A
A
S
A
z
A
y A y A y A y A
y A
A
S
A
y
A A A A A A
T T T T
i
i
T
i y T
T T T T
i
i
T
i z T
i
i
4
1
4
3
1
3
2
1 2
1
1 1
1 1
1
4
1
4
3
1
3
2
1 2
1
1 1
1 1
1
4 3 2 1
1 1
1 1
+ +
= = =
+ +
= = =
+ + = =

OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 2
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

SOPSTVENI MOMENTI INERCIJE
























( )
0
2 3
4
8
1
8
1
2
2 4
4
1
=
=
= =
yz
y
y z
I
R
)
R
( R I
R I I
t
t
t
t



3
12
1
bh I
y
=
h b I
z
3
12
1
=
0 =
yz
I
3
36
1
bh I
y
=
h b I
z
3
36
1
=
2 2
72
1
h b I
yz
=
0

4
1
4
=
= =
yz
z y
I
R I I t
4
2
2 4
4
4
2
2 4
01647 0
4 3
4
8
1
05488 0
05488 0
4 3
4
16
1
R ,
R
)
R
( R I
R , I I
R ,
R
)
R
( R I
yz
y z
y
= =
= =
= =
t
t
t
t
t
.

OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 3
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.












0
4
1
4
2
4
1
=
= =
yz
z y
I
) R R ( I I t

0
3
0
=
~ =
yz
z y
I
t R I I t


PROMENA MOMENATA INERCIJE PRI ROTACIJI KOORDINATNOG SISTEMA



(7.17)







(7.19)
(7.15)




GLAVNE OSE I GLAVNI MOMENTI INERCIJE




(7.24)





z y
yz
I I
I
tg

=
2
2o
(7.22)

A
I
i
A
I
i
2
2
1
1
= =
(7.27) GLAVNI POLUPRENICI INERCIJE


sin y cos z z
cos y sin z y
= '
+ = '
) sin (cos I cos sin ) I I ( I
cos sin I cos I sin I I
cos sin I sin I cos I I
yz z y z y
yz z y z
yz z y y



2 2
2 2
2 2
2
2
+ =
+ + =
+ =
' '
'
'



2 2
2
2 2
2 2
2 2
2 2
cos I sin
I I
I
sin I cos
I I I I
I
sin I cos
I I I I
I
yz
z y
z y
yz
z y z y
z
yz
z y z y
y
+

=
+

+
=

+
+
=
' '
'
'
0
2 2
2 2
12
2 2
2
2 2
1
=
+

+
= =
+

+
+
= =
I
I )
I I
(
I I
I I
I )
I I
(
I I
I I
yz
z y z y
min
yz
z y z y
max

OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 4
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.


a tg =
1
2o




+
+
=
1
2o tg

+
=
1
2o tg

=
1
2o tg

+

=
1
2o tg












I kvadrant II kvadrant III kvadrant IV kvadrant










a arctg
2
1
1
= o

( ) a arctg = 180
2
1
1
o

( ) a arctg + = 180
2
1
1
o

( ) a arctg = 360
2
1
1
o



OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 5
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

GEOMETRIJSKE KARAKTERISTIKE PRESEKA POPRENOG PRESEKA GREDE
PRIMERI

PRIMER 1. Za presek prikazan na skici odrediti veliine i pravce glavnih centralnih momenata
inercije i nacrtati elipsu inercije.













Presek ima osu simetrije ( z
1
) :
- na osi simetrije lei teite
- osa simetrije je ujedno i jedna od glavnih osa
y
1
z
1
y

z
T
1
( 0 ; )
2
1
m 12 0 20 0 60 0 . . . A = = T
1
( 0 ; )
T
2
( 0 ; )
2
2
m 08 0 10 0 80 0 . . . A = = T
2
( 0 ; )
_______________________________
2
2 1
m 20 0 . A A A = + =

=
+
=
A
z A z A
z
T T
T
2 1 2 1 1 1
1
m 20 0. =
T Ti Ti
z z z
1 1
=

______________________________________

= + =
2 1
y y y
I I I

4
m 01667 0. =
________________________________________________________________

= + =
2 1
z z z
I I I
4
m 00367 0. =
_________________________________________________________________

4
1
m 01667 0. I I
y
= =

4
2
m 00367 0. I I
z
= =


= = =
A
I
i i
y
1
1 m 289 0. =
______________________

= = =
A
I
i i
z
2
2
m 135 0. =
______________________


OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 6
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

Moment inercije I
1
se moe sraunati i na sledei nain




A c I I A c I I
n n
n y
+ = =
2 2 1 2
m 10 0. c =


( )
4 2 3 3
m 01667 0 20 0 10 0 80 0 10 0
3
1
20 0 60 0
3
1
. . . . . . . I
y
= |
.
|

\
|
+ =






PRIMER 2. Za presek prikazan na skici odrediti veliine i pravce glavnih centralnih momenata
inercije i nacrtati elipsu inercije.














Presek je centralno simetrian :
- teite se poklapa sa centrom simetrije

2
1
cm 4 8 2 1 0 7 . . . A = = T
1
( ; )
2
2
cm 4 8 2 1 0 7 . . . A = = T
2
( ; )
2
3
cm 0 14 0 1 0 14 . . . A = = T
3
( ; )
____________________
2
3 2 1
cm 8 30. A A A A = + + =

= =
IIa
y
Ia
y y
I I I

( )
4 3 3
cm 81 918 6 11 0 7 0 14 0 8
12
1
. . . . . = =
_______________________________________

= + =
IIb
z
Ib
z z
I I I
( )
4 3 3
cm 56 338 0 1 8 12 15 2 1
12
1
. . . . = + =
________________________________________

= + = + + =
3 1 3 2 1
2
yz yz yz yz yz yz
I I I I I I

4
cm 08 430. =
_________________________________


OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 7
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

= +

+
=
2 2
2 1
2 2
yz
z y z y
,
I )
I I
(
I I
I



=
2 1,
I
79 518 68 628 . . =
______________________________________________________________

4
1
cm 47 1147. I =
4
2
cm 89 109. I =

z y
yz
I I
I
tg

=
2
2
1
o

> ili <
=
1
2o tg 4824 1. = |
.
|

\
|
0
0
cos
sin
2
1
e o
kvadrantu
____________________________

= = 28.00 1.4824
2
1
1
arctg o


= =
A
I
i
1
1
cm .10 6 =
_____________________

= =
A
I
i
2
2
cm .89 1 =
_____________________




















OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 8
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

PRIMER 3. Za dati presek, odrediti glavne centralne momente inercije, pravce glavnih centralnih
osa, nacrtati Mohr-ov krug inercije i elipsu inercije.










=
t
R
3
4
55 2. = cm
_________ b
i
c
i

y
0Ti
z
0Ti
y
Ti
z
Ti

T
1
( ; )
2
1
cm 60
2
12 10
=

= A T
1
( ; )
T
2
( ; )
2
2
1
cm 55 56
2
6
. A =

=
t
T
2
( ; )
T
3
( ; )
2
2
cm 12 3 4 = = A T
3
( ; )
__________________________________

2
3 2 1
cm 55 104. A A A A = + =

0 0 T Ti Ti
y y y =


0 0 T Ti Ti
z z z =


=
+
= =

A
y A y A y A
y A
A
y
T T T
i
Ti i T
3 1 3 2 1 2 1 1 1
0 0
1
= 9.7 cm
________________________________________

=
+
= =

A
z A z A z A
z A
A
z
T T T
i
Ti i T
3 1 3 2 1 2 1 1 1
0 0
1
=5.37 cm
________________________________________
( ) = + =

i
i i
i
y y
A c I I
2



= + + + - [ ]=935.27 cm
4

__________________________________________________________________________________

( )= + =

i
i i
i
z z
A b I I
2


( ) + + = 60 03 3 12 10
36
1
2 3
. ( ) 08 1435 12 7 1 3 4
12
1
55 56 85 2
2 3 2
. . . . =
(

+ + cm
4

______________________

( ) = + =

i
i i i
i
yz yz
A c b I I


= + + + - [ ]= 471.65 cm
4

____________________________________________________________________________________________________


OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 9
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.
76 533 17 1185 65 471
2
08 1435 27 935
2
08 1435 27 935
2 2
2
2
2 2
2 1
. . .
. . . .
I )
I I
(
I I
I
yz
z y z y
,
= + |
.
|

\
|

+
= +

+
=
cm
4


94 1718
1
. I = cm
4
05 4
55 104
94 1718
1
1
.
.
.
A
I
i = = =
cm

40 651
2
. I = cm
4

5 2
55 104
4 651
2
2
.
.
.
A
I
i = = =

cm


> ili <
=

=
z y
yz
I I
I
tg
2
2
1
o
= 1.887 |
.
|

\
|
0
0
cos
sin
2
1
e o
kvadrantu
___________________


=
1
o

( ) = + = 04 121 08 62 180
2
1
. .

____________________________













__________________________


(elipsa i osa 2 "prate presek" ) Mohrov krug













OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 10
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.
PRIMER 4. Za dati presek, odrediti glavne centralne momente inercije, pravce glavnih centralnih
osa i elipsu inercije. (presek sastavljen od valjanih profila ije su geometrijske karakteristike date u
tablicama)

Iz tablica:

za L 200.100.18 :
I
y
, I
z
, I

, I

, A , e
y
, e
z


I

, I

- u tablicama su glavni
momenti inercije

q
I I I I I
z y yz
=


znak centrifugalnog momenta se
posebno odreuje prema poloaju
krajeva ugaonika (kao kod
pravouglog trougla)







profil e
y
[cm] e
z
[cm] A [cm
2
] I
y
[cm
4
] I
z
[cm
4
] I
yz
[cm
4
]
L 200.100.18 7.29 2.34 51.0 347 2060 -429
U 320 2.60 - 75.8 10870 597 -

y
1
z
1



T
1
( 7.29 ; 2.34 )
2
1
cm 51 = A T
1
( 5.91 ; -8.17 )
T
2
( -2.60 ; 16.0 )
2
2
cm 8 75. A = T
2
( -3.98 ; 5.49 )
____________________

2
2 1
cm 8 126 8 75 0 51 . . . A A A = + = + =

( )
38 1
8 126
60 2 8 75 29 7 0 51
2 2 1 1
.
.
. . . .
A
y A y A
y
T T
T
=
+
=
+
= cm

51 10
8 126
0 16 8 75 34 2 0 51
2 2 1 1
.
.
. . . .
A
z A z A
z
T T
T
=
+
=
+
=
cm

( ) 16906 8 75 49 5 10870 0 51 17 8 347
2 2
= + + + = . . . . I
q
cm
4
( ) 5639 8 75 98 3 597 0 51 91 5 2060
2 2
= + + + = . . . . I
,
cm
4

( ) ( ) 4548 8 75 49 5 98 3 0 0 51 17 8 91 5 429 = + + + = . . . . . . I
q,
cm
4


( ) 7240 11273 4548
2
5639 16906
2
5639 16906
2
2
2 1
= + |
.
|

\
|

+
=
,
I



OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 11
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.

18513
1
= I cm
4

08 12
8 126
18513
1
.
.
i = =

cm

4033
2
= I cm
4

64 5
8 126
4033
2
.
.
i = =

cm



( )
8073 0
5639 16906
4548 2
2
1
. tg =

= o

0 2
0 2
1
1
>
>
o
o
cos
sin

kv I 2
1
e o


= = 46 19 8073 0
2
1
1
. . arctg o








































OM1 V1 V2 V3 Ime i prezime: Index br: 12
3./4.10.2011. 10./11.10.2011. 17./18.10.2011.
PRIMER 5. Za date preseke, odrediti glavne centralnie momente inercije, pravce glavnih
centralnih osa, vrednosti poluprenika elipse inercije i skicirati elipse inercije.
a)


b)


c)

d)