Vous êtes sur la page 1sur 6

TF06_thermo_rappels.

xmcd

TF06 - Rappels de thermodynamique www.utc.fr/~houde/TF06/

Exercice 1
Puissance ou débit d'énergie :
cal = 4.1868 J valeur exacte de la table internationale
tcal = 4.184 J valeur exacte en thermochimie
kcal
= 1.163 W valeur exacte
h

Références : http://www.bipm.fr/ et http://physics.nist.gov/


BIPM = Bureau International des Poids et Mesures
NIST = National Institute of Standards and Technology

Quantité d'énergie :
3 6
watt× heure = 1× W× h 1W× h = 3.6 ´ 10 J 1× kWh = 3.6 ´ 10 J

Pour calculer la consommation d'électricité pendant la durée de la séance, on commence par vérifier la
puissance de chaque tube, on compte le nombre de tubes, ce qui nous donne la puissance consommée
instantanément. On multiplie par la durée en heures, et on obtient la quantité d'énergie en watt-heure.
On prendra 10 centimes d'euro par kWh pour avoir une idée du coût de l'éclairage de la salle.

Pu := 58× W ntubes := 12 Pt := Pu× ntubes Pt = 696 W

Consommation en 2 heures : durée := 3600× 2× s durée = 2× h


6 €
Conso := Pt× durée Conso = 5.011 ´ 10 J Prixu := 0.10×
kWh

Il est plus facile de calculer directement : 0.696× kW× 2× h = 1.4× kWh Conso = 1.392× kWh

coût de l'éclairage de la salle : Conso× Prixu = 0.14× €

Exercice 2 T2
m óô
dQ = m× cP× dT = nCP× dT Q= × CP ( T) dT
M ôõ T1

-3 5 -2
CP ( T) := 46.98 + 34.33× 10 × T - 11.3× 10 × T

-3
m éê 34.33× 10 1 öùú
( ) × æ T2 - T1 ö + 11.3× 10 × çæ
2 2 5 1
Q = × 46.98× T2 - T1 + - ÷ú
M ê 2 è ø
ë è T2 T1 øû
700
1000 ó -3 5 -2
Q := ×ô 46.98 + 34.33× 10 × T - 11.3× 10 × T dT
-3 õ
60× 10 300

8
Q = 3.918 ´ 10 J Q = 108.8× kWh

Exercice 3
1°) Q = mh× cPh× ΔT + mp× cPp× ΔT = meau× Lf

MH 1/6 07/03/2011
TF06_thermo_rappels.xmcd

2°) mh := 30.45× gm mp := 28.53× gm meau := 20.6× gm


kJ kJ kJ
cPh := 2.21× cPp := 0.84× Lf := 333.5× ΔT := ( 76 - 3) × °C
kg× K kg× K kg

meau× Lf - mh× cPh× ΔT kJ cPpexp - cPp


cPpexp := cPpexp = 0.940× = 11.9× %
mp× ΔT kg× K cPp

3°) mh := 34.21× gm* mp := 30.64× gm meau := 32.5× gm ΔT := ( 76 - 3) × °C

meau× Lf - mp× cPpexp× ΔT kJ


cPh := cPh = 3.50×
mh× ΔT kg× K

meau× Lf - mp× cPp× ΔT kJ c'Ph - cPh


avec la valeur tabulée : c'Ph := c'Ph = 3.59× = 2.6× %
mh× ΔT kg× K cPh

Exercice 4
Q1 Q2 Q3
eau à 15°C ¾¾¾ ® eau à 100°C ¾¾¾ ® vapeur à 100°C ¾¾¾ ® vapeur à 120°C

cPliq := 1×
kcal
(
CPvap ( T) := 8.22 + 1.5× 10
-4
× T + 1.34× 10
-6 2
×T × ) cal
Lv := 526×
kcal
kg× °C mol× K kg

gm tonne kg
TK ( x) := ( x + 273.15) × K Meau := 18× m' := 1.5× m' = 0.417
mol h s

æç 15 ö÷ æç 288.15 ÷ö
æ TC ö
TC := ç 100 ÷ × °C T := TK ç ÷ T = ç 373.15 ÷ K
ç 120 ÷ è °C ø ç 393.15 ÷
è ø è ø
Q1 := m'× cPliq× ( T1 - T0 )
3 kcal
Q1 = 127.5 ´ 10 × Q1 = 148.3× kW
h
3 kcal
Q2 := m'× Lv Q2 = 789.0 ´ 10 × Q2 = 917.6× kW
h
2 T
m' ó æTö
Q3 := × ô CPvap ç ÷ dT 3 kcal
Meau ô èKø Q3 = 14.1 ´ 10 × Q3 = 16.4× kW
õT h
1

3 kcal
QT := Q1 + Q2 + Q3 QT = 930.6 ´ 10 × QT = 1082.3× kW
h

Exercice 5
æ 9.3% ö æ 44 ö æ 0.198 ö i := 0 .. 3
ç ÷ ç ÷ ç ÷
av := ç 3.5% ÷
M := ç ÷ ×
32 kg
cP0 := ç 0.218 ÷ kcal
× CP0 := Mi× cP0
ç 71.4% ÷ ç 28 ÷ kmol ç 0.249 ÷ kg× °C i i
ç ÷ ç ÷ ç ÷
è 15.8% ø è 18 ø è 0.433 ø æ 8.712 ö
ç ÷
ç 6.976 ÷ kcal
å av = 1 å æèMi× aviöø
kg
Mf := Mf = 28.048× CP0 = ×
kmol ç 6.972 ÷ kmol× °C
i ç ÷
è 7.794 ø

MH 2/6 07/03/2011
TF06_thermo_rappels.xmcd

å æèCP0i× aviöø
kcal kJ
CP := CP = 7.264× CP = 30.412×
kmol× °C kmol× °C
i
CP kcal kJ
cP := cP = 0.259× cP = 1.084×
Mf kg× °C kg× °C

litre CP kcal CP kJ
VM := 22.41410× = 0.324× = 1.357×
mole VM 3 VM 3
m × °C m × °C

æ 14.6 ö
av × Mi ç ÷
ç 4.0 ÷
å am = 1
i
am := am = ×% titres massiques
i Mf ç 71.3 ÷
ç ÷
è 10.1 ø

calcul simplifié avec une température moyenne 150 + 300


tm :=
2

(
CP0 ( t) := 8.71 + 5.28× 10
-3 )
×t ×
kcal
( )
CP0 tm = 9.898×
cal
kmol× °C mol× °C

(
CP1 ( t) := 6.97 + 9.31× 10
-4 )
×t ×
kcal
( )
CP1 tm = 7.179×
cal
kmol× °C mol× °C

(
CP2 ( t) := 6.97 + 1.06× 10
-3 )
t ×
kcal
( )
CP2 tm = 7.208×
cal
kmol× °C mol× °C

(
CP3 ( t) := 7.79 + 2.52× 10
-3 )
t ×
kcal
( )
CP3 tm = 8.357×
cal
kmol× °C mol× °C

m
3
0 1
( ) 2
( )
av × CP0 tm + av × CP1 tm + av × CP2 tm + av × CP3 tm
3
( ) ( )
V' := 5000× CPvm :=
h VM

cal 3 J
CPvm = 340.815× CPvm = 1.427 ´ 10 ×
3 3
m × °C m × °C

kcal
ΔT := ( 300 - 150) × °C Q := V' × CPvm× ΔT Q = 255612× Q = 297.3× kW
h

calcul complet

300
ó av × CP0 ( t) + av × CP1 ( t) + av × CP2 ( t) + av × CP3 ( t)
ô 0 1 2 3
Q := V' × ô × K dt Q = 297.3× kW
ô VM
õ150

MH 3/6 07/03/2011
TF06_thermo_rappels.xmcd

Exercice 6
Q1 Q2
BaCO3 (293K) ¾® BaCO3 (900 K) ¾® BaO + CO2 (900 K)
Raisonnons sur une mole de BaCO3

T1 = 293 K T2 = 900 K T0 = 298 K

T T
ó 2 ó 2
Q1 = ô CP_BaCO3 dT Q2 = ΔH ( T2 ) = ΔH T0 + ô ΔC P dT
õT õT
1 0
kJ
avec ΔC P = CP_BaO + CP_CO2 - CP_BaCO3 et ΔH T0 := 269.3×
mol

(
CP_BaCO3 ( T) := 86.93 + 48.97× 10
-3 5
× T - 11.97× 10 × T
-2 )× J
mol× K
-3 5 -2
CP_BaO ( T) 53.32 + 4.35× 10 × T - 8.30× 10 × T
TF06_thermo_rappels.xmcd

QT J
nCH4 := nCH4 = 2422 mol R := 8.314510×
ΔH r mol× K

5 nCH4× R× T1 4
P := 1atm P = 1.013 ´ 10 Pa VCH4 := VCH4 = 5.8 ´ 10 L
P

Pour faire des économies, on utilise la chaleur du CO2 pour réchauffer le BaCO3.
On va raisonner sur un mole de CO2 et une mole de BaCO3

T1 + T2
Posons X une température médiane: X := X = 596.5 K
2
X T
ó æ T ö dT = ó
2
CP_CO2 ç ö÷ dT
ô C ô æT
ô P_BaCO3 ç K ÷
õT
è ø ô
õX èKø
1
-3
48.97× 10
× æ X - T1 ö + 11.97× 10 × æç -
1 ö
(
86.93× X - T1 + ) 2 è
2 2
ø
5 1
X T1 ÷
=
è ø
-3
9.04× 10
( ) × æ T2 - X ö + 8.54× 10 × çæ - ö
2 2 5 1 1
= 44.16× T2 - X +
2 è ø T2 X ÷
après réarrangement, on a : è ø
5
-2 2 20.51× 10
2.9005× 10 × X + 131.09× X + ... = 0
X
æ 11.97× 10
5
2 8.54× 10

+ ç -86.93× T1 - 2.4485× 10 ÷
-2 2 -3
× T1 - - 44.16× T2 - 4.52× 10 × T2 -
ç T1 T2 ÷
è ø
soit : 5
-2 2 20.51× 10
2.9005× 10 × X + 131.09× X + - 76011.9 = 0
X

On trouve facilement : X = 494.2 Topt = 494.2 K

Si on reprend le calcul de Q1 avec cette nouvelle valeur de température, on trouve :

T2
ó
CP_BaCO3 æç
Tö kJ kJ
Q' 1 := ô ÷ dT Q' 1 = 48.0× Q1 = 67.7×
ô è ø
K mol mol
õT
opt
Q' 1 - Q1
= -29.1× %
Q1

(
Q' T := Q' 1 + Q2 × nBaO ) Q' T = 2.025 ´ 10 J
9
Q' T = 562.4× kWh

Le gain est de près de 30 % sur le réchauffage.


Mais sur l'ensemble, le gain n'est que de 6 %. Q' T - QT
La réaction de décomposition est très consommatrice d'énergie. = -6.0× %
QT

MH 5/6 07/03/2011
TF06_thermo_rappels.xmcd

kcal
Exercice 7 C +
1
O2 = CO ΔH 291_A := -26.62×
2 mol

C + H2O = CO + H2 kcal
ΔH 291_B := 31.38×
mol

CP1 ( T) 1.1 4.8H

Vous aimerez peut-être aussi