Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Matrices(Corrigé)
Exercice 1
1 2 2 0
A= B =
3 -1 1 1
1 2 2 0 4 2 t 4 5
AB = = (AB) =
3 -1 1 1 5 1 2 1
2 0 1 2 2 4 t 2 4
BA = = (BA) =
1 1 3 -1 4 1 4 1
t 2 4 4 5
At B = t (BA) = et t
Bt A = t (AB) =
4 1 2 1
Exercice 2
0 1
1 2
3 1 1 1
A = B = @2 0A et C=
3 1 2 3
3 1
0 1
1 1
B C
B2 0C
@ A
3 1 1 3 1 = 2 4
(AB) =
3 1 2 11 1
0 1
@ A
1
2 4 3 14
(AB)C = =
11 1 14
0 1
0 1@1A 0 1
1 2 3 4
BC = @2 0A = @2A
3 1 0
1
0 1
4
B C
B2C
@ A
3 1 1 0 14
A(BC) = =
3 1 2 14
Exercice 3
0 1
1 1 1
M = @1 0 1A
0 1 0
0 1
1 1 1
0 1B
B1
@ 0
C
1C
A
0 1
1 1 1 2 0 0
0 1 0
M 2 = @1 0 1A =@ 1 2 1A
0 1 0 1 0 1
0 1
2 0 0
0 1B
B
@ 1
C
2 1C
A
0 1
1 1 1 2 2 2
1 0 1
M 3 = M 2 M = M M 2 = @1 0 1A =@ 3 0 1A
0 1 0 1 2 1
0
n
X
(A B)n = ( 1)k Cnk Ak B n k
C00 1
C10 C11 11
C20 C21 C22 121
C30 C31 C32 C33 1 3 3 1 ! puissance 3
. !
.
.
Cn0 Cn1 Cn2 . . . .................Cnn
2
3
(M I) = M 0I 3 3M 1 I 2 + 3M 2 I M 3I 0
(M 0 = I; I n = I etM n I = M n )
3
(M I) =I 3M + 3M 2 M3
0 1 0 1 0 1 0 1
1 0 0 1 1 1 2 0 0 2 2 2
= @0 1 0A 3 @1 0 1A + 3 @ 1 2 1A @3 0 1A
0 0 1 0 1 0 1 0 1 1 2 1
0 1
2 5 5
=@ 3 7 7A
2 5 5
M3 M2 2M + 2I = 0 =) M 3 M 2 2M = 2I
=) M (M 2 M 2I) = 2I
1 2
=) M 2 (M M 2I) = I
1 2
De même la même manière on montre : 2 (M M 2I) M = I
Donc
1 1
M = (M 2 M 2I)
2
20 1 0 1 0 13
2 0 0 1 1 1 1 0 0
1 4@
M 1
= 2
1 2 1A @1 0 1A 2 @0 1 0A5
1 0 1 0 1 0 0 0 1
01 1 1
1
2 2 2
= @0 0 1A
1 1 1
2 2 2
Véri…cation
0 1 01 1 1
1 0 1
1 1 1 2 2 2 1 0 0
@1 0 1A @ 0 0 1A = @0 1 0A
1 1 1
0 1 0 2 2 2 0 0 1
3
Exercice 4
0 1
2 1 2
B=@ 5 3 3A
1 0 2
0 1 0 1
2 1 2 1 0 0
(B + I) = @5 3 3 A + @0 1 0A
0 1 0 12 0 0 1
3 1 2
=@ 5 2 3A
1 0 1
0 12 0 1
3 1 2 2 1 1
(B + I)2 = @ 5 2 3 A =@ 2 1 1A
1 0 1 2 1 1
0 10 1 0 1
2 1 1 3 1 2 0 0 0
(B + I)3 = @ 2 1 1 A@ 5 2 3 A = @0 0 0A
2 1 1 1 0 1 0 0 0
(B + I)3 = 0 =) (B + I)2 (B + I) = 0
=) (B + I)2 B + (B + I)2 = 0
=) (B + I)2 B + (B + I)(B + I) = 0
=) (B + I)2 B + (B + I)B + (B + I) = 0
=) (B + I)2 B + (B + I)B + B = I
=) (B + I)2 (B + I) I B = I
De même
1
Donc B = (B + I)2 (B + I) I
0 1 0 1 0 1
2 1 1 3 1 2 1 0 0
B 1
= @2 1 1A @5 2 3A @0 1 0A
2 1 1 1 0 1 0 0 1
0 1 0 1 0 1
2 1 1 3 1 2 1 0 0
B 1
=@ 2 1 1A + @ 5 2 3A + @ 0 1 0A
2 1 1 1 0 1 0 0 1
4
0 1
6 2 3
B 1
=@ 7 2 4A
3 1 1
0 10 1 0 1
2 1 2 6 2 3 1 0 0
Véri…cation @ 5 3 3 A@ 7 2 4 A = @0 1 0A
1 0 2 3 1 1 0 0 1
Exercice 5
1 2 6 0
0 2 3 9
2 = 2 est le déterminant d’une matrice triangulaire
0 0 b 1
0 0 0 1
supérieure . 2 = 1:2:b:1 = 2b
2 0 0
= 0
3 0 3 est le déterminant d’une matrice diagonale .
0 0 1
3 = 2: :( 1) = 2
1 0 2
4 = 0 3 0 C3 = 2C1 (Ci est la colonne i)
3 1 6
4 =0
1 0 1
5 = 0 3 9 L1 = L3 ( Li est la ligne i)
1 0 1
5 =0
1 1 1 2
0 1 1 0
=
1 2 0 1
1 1 0 0
5
Pour le calcul de ce déterminant, on utilise le développement suivant la ligne
ou la colonne qui contient le plus de zéros. On peut choisir L2 ou L4 ou C2
ou C4 :
Suivant L4 on a:
1 1 2 1 1 2
= +1 1 1 0 1 0 1 0
2 0 1 1 0 1
1 1 2 1 1 2 1 1
) 1 1 0 = 1 1 0 1 1 =& + & + & . . .
2 0 1 2 0 1 2 0
= 1:1:1 + ( 1):0:2 + 2:1:0 ( 1):1:1 1:0:0 2:1:2 = 2
1 1 2 1 1 2 1 1
) 0 1 0 = 0 1 0 0 1
1 0 1 1 0 1 1 0
= 1:1:1 + ( 1):0:1 + 2:0:0 ( 1):0:1 1:0:0 2:1:1 = 1
= 1
Exercice 6
0 1
1 1 1
M = @1 0 1A
0 1 0
On calcul detM par rapport a L3
1 1
detM = ( 1) = 2
1 1
dett M = detM = 2
1 1 1
det(M )= detM = 2 (Si detM 6= 0)
6
1
Calcul de M par la méthode de la comatrice:
1 1 t
M = det M (comM ) avec comM est la matrice des cofacteurs de M
0 1
0 1 1 1 1 0
B+ 1 0 0 0
+
0 1 C
B C
B 1 1 1 1 1 1 C
comM =B
B + C
C
B 1 0 0 0 0 1 C
@ 1 1 1 1 1 1 A
+ +
0 1 1 1 1 0
0 1
1 0 1
=@ 1 0 1A
1 2 1
0 1
1 1 1
t
(comM ) = @ 0 0 2A
1 1 1
0 1 0 1
1 1 1 1n2 1n2 1n2
M 1
= 1 @0 0 2 A=@ 0 0 1A
2
1 1 1 1n2 1n2 1n2
Véri…cation
0 10 1
1n2 1n2 1n2 1 1 1
@ 0 0 1 A @1 0 1A
1n2 1n2 1n2 0 1 0