Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Chapitre I
SRIES NUMRIQUES
P 1
est convergente si p >1, divergente si p 61.
np
P
n
Sries Alternes:
( 1) un est convergente si lim jun j = 0.
Srie de Riemann:
n!1
P
P
Comparaison avec une srie: Si jun j 6 jvn j et P vn converge alorsP un est convergente.
(* un de signe constant)
Si jun j > jvn j et
vn diverge alors
un est divergente.
P
vn converge alors
un converge
n!1
P
P
Si un
vn et
vn diverge alors
un diverge.
vn et
n!1
P
un+1
un+1
< 1:
un est convergente. Si lim
> 1: divergente.
n!1
u
un
n
p
p
P
n
n
Si lim
jun j < 1:
un est convergente. Si lim
jun j > 1: divergente.
n!1
Teste de Cauchy:
Teste du np :
n!1
n!1
Teste de lintgrale:
1
P
un !
n=m
R1
m
f (x)dx: Si
Si
R1
m
R1
m
un converge.
P
f (x)dx est innie alors
un diverge.
cos
1
n
n!1
1
:
2n2
sin
1
n
1
P
n=0
rn = lim
n!1
1
rn+1
=
:
1 r
1 r
Formules dApproximation
q
1
1
:
1
1
n!1 n
n!1
n
q
:
n
ln 1
1
n
n!1
1
:
n
(g 0 (n0 ) 6= 0)
http://sites.google.com/site/exerev
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
n!1
lim un = 0 de convergence.
n!1
n+1
= cos ( ) = 1: La srie est donc divergente.
n
p
p 0
p
n
n2n 1 + 23 n
n)
2n +n n
lim n2 1 = lim (2(n+n
= lim
= 1: La srie est donc
2 1)0
2n
n!1
n!1
n!1
p
p
n n
n n
1
lim 1 + n2
lim 1
= 1: La srie est donc divergente.
n2
n!1
n!1
n!1
3) lim un =
n!1
4) lim un =
n!1
n2
a
n!1 n +n+1
5) lim un = lim
n!1
n!1
7) lim un =
n!1
n
lim (sin1)n
n!1
n!1
ln(1 + n1 )
n!1
sin n1
8) lim un = lim
n!1
n+2
n+1
9) lim un = lim
n!1
n!1
divergente.
lim
n!1
1
n
1
n
cos2n ( n )
n!1
(n+2)n
(n+1)n
n+2
n+1
n!1
n
(1+ n2 )
2n 2
2n2
1+ 2n
n
1+ nn
= 1+ 1 n
( n)
1
n
= lim
n!1
n+2
n+1
! 1, ne donnera pas
un rsultat juste car ne devient pas faible assez rapidement devant la rapidit de la puissance n. Pour dcouvrir
plus prcisment la limite qui est de la forme 11 , nous
" calculons
# la limite de son logarithme:
lim ln
n!1
n+2
n+1
h
i
= lim n ln n+2
n+1 = lim
n!1
Puisque ln e = 1 =) lim
n!1
n+2
n+1
n!1
n+2
ln n+1
1
n
= lim
n!1
n+2
ln n+1
0
( n1 )
1
(n+1)2
n!1 21 : n+2
n+1
n
= lim
= 1.
n!1
(Largument dune srie alterne est aussi juste car lim jun j =16= 0.)
n!1
11) Les termes un de la srie sont croissants: ils ne tendent pas vers 0. La srie est donc divergente.
12) Les termes jun j de la srie alterne sont croissants: ne tendent pas vers 0. La srie est donc divergente.
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
1)
1
2
n=0
1
P
( 1)n
:
n=1 n + sin n
1
P
1
p :
9)
n
n
n=1
1 ( 1)n
P
13)
:
cos n
n=0 e
1
1
1
17) 1 + +
+ :::
8 27 64
5)
1 ( 1)n
P
:
n
n=1
1 1
P
p :
7)
n=1 n
1 en=3
P
11)
:
n
n=0 sin 4
1 ( 1)n 3n
P
15)
:
2
n=0 n + 1
3 9 27
19) + + :::
2 4
8
1 1
P
:
3
n=1 n
1
P
6)
e n:
2)
n=0
1
P
( 1)n cos n
p :
n=0 1 + n n
1
P
1
14)
cos( n ):
3
n=0
1 1 1
18) 1
+
:::
2 3 4
10)
1 1
P
:
n=1 n
1
P
8)
( 1)n [ln(n+1) ln n]:
n=1 p
1
P
3n
:
12)
n
n=0 e
1
P
1
16)
( 1)n 1 n sin( ):
n
n=1
1
1
1
20) 1+ 1;5 + 1;5 + 1;5 ::
2
4
8
3)
4)
Solution :
1
P
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
n=0
1
P
n=1
1
P
n=1
1
P
n=1
1
P
n=1
1
P
n=0
1
P
n=1
1
P
1 n
2
1
n3
9)
n=1
1
n!1 n
( 1)n
n+sin n
n
p1
n
1
n!1 n+sin n
1
e
(1)n [ln(n+1)
n=1
1
P
est une srie de Riemann avec p = 3 > 1: La srie est donc convergente.
( 1)n
n
1
n
1
2
lnn ] =
1
P
(1)n ln
n=1
1
2
n+1
n
n!1
12)
13)
= 0:
3
2
10) Attention: la srie nest pas alterne car le cosinus aussi change de signe. Elle converge car
11)
n+1
n
1
P
en=3
sinn 4
n=0
1 p
P
n=0
1
P
n=0
3n
en
e1=3
p
2=2
( 1)n
ecos n
3
e
1
p
.
n n
( 1)n cos n
p
1+n n
n!1 e
cos n
>
1
e
14) (Attention : La srie nest pas gomtrique.) La srie diverge car lim un = lim cos( 31n ) = 1 6= 0:
15)
1
P
n=0
16)
1
P
n!1
( 1)n 3n
n2 +1
(1)n
n sin( n1 ) est une srie alterne avec lim jun j = lim n sin( n1 )
n!1
3
2
n!1
n 0
lim (32 ) 0
n!1 (n +1)
= lim
n!1
n3n
2n
= lim
n!1
3n
2
n=1
19)
n
lim 23
n!1 n +1
1
2
1
3
9
4
27
8
1
4
1
n3
n!1
lim n :( n1 ) = 1 6= 0:
n!1
3
2
20) Les termes un de la srie sont croissants: ils ne tendent pas vers 0. La srie est donc divergente.
=1:
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
3) TESTES DE CONVERGENCE
tudier la nature des sries numriques suivantes.
1
1 sin( n)
1 1 2
P
P
P
1
:
2)
( )n :
1)
:
3)
n
2
3
n=0 n + jcos nj
n=1 2
n=0
1
1
1
P
P
P
1
n
p
:
6)
sin
5)
:
7)
[1 cos( n1 )]:
3
1
n=1p n(n + 1)
n=2 n
n=1
1 2n n!
1
1 (n!)2
P
P
P
3n + 2
9)
:
10)
:
11)
:
n
n
4
n=1 n
n=0
n=0 (2n)!
n
1
1 n2
1
P
P
P
1
n+1
p
14)
:
15)
:
13)
n
1
(ln n)n
n=2
n=0 2
n=1 2n
1
1 1
1
p
P
P
P
1
n+3
p
18)
n2 e n :
19)
17)
2 :
n+2
n=0
n=1 n
n=2 ln n
1 ln n
1
1
P
P
P
1
1
p :
23)
21)
:
22)
2 :
n=1 n n
n=2 n ln n
n=2 n ln n
1
P
1
:
sin n
n=1 n
1 ln(1 + 1 )
P
p n :
8)
n n
n=1
1
P
n2
12)
:
n
n=0 3 + n
1
P
2n
p :
16)
3
n
n=1 n e
1 ln n
P
:
20)
2
n=1 n
1
P
1
24)
3 :
n
ln
n
n=2
4)
Testes Divers
25)
1
P
n=1
1 e
P
1+ cos(n )
n2
p
26)
p :
n=1 n n
1
P
33)
(1 e 1=n ):
29)
n=1
1
P
37)
n=0
30)
34)
1
P
n+1
n
[1 + cos
n=1
1
P
n ln(n)
p
n=1
1 p
P
n tan
]:
27)
n+1
n
(1=n3 )
n=1
1
P
38)
ln 1 +
1
P
sin
n2
1 e
P
p
28)
+1
n=0
1 ln(n
P
+ 1)
p
:
n
n=1
1 tan 1 n
P
35)
:
n
n=1
1 p
P
n+1
39)
n ln
n 1
n=2
2n
n
1
P 2 sin (a)
43)
n3 + 1
n=0
31)
1
p
n n+1
n=0 1 + ( 1)
n2
1
P
n+a
(a; b>0)
42)
n+b
n=0
n
)2n+1 :
3n + 1
( 1)n
an
n=0
1
P
( 1)n
45)
:
( 1)n tan
n
n=1
41)
1
P
n=1
1
P
1
:
ln n
a
n=1
32)
1
1
1
36) 2:3
+ 4:5
+ 6:7
:::
40)
1
P
ln(1 + an )
n=0
44)
1
P
n=1
1
3
a ln n
Solution :
1)
sin( n)
3n
2)
1
n2 +jcos nj
3) ( 12 )n
et
1
n2
et
6 ( 12 )n et
1
n sin n
4)
5)
1
3n
>
1
n+1
1
3n
1
n2
1
2n
et
et
p1
n
6) sin
1
1
1
n(n+1) n!1 n(n+1) n!1 n2
7) 1
cos( n1 )
8)
n!1
9) lim
n!1
un+1
un
10)
lim un+1
n!1 un
1
n5=2
et
et
1
n5=2
2n+1 (n+1)! nn
n+1 : 2n n!
n!1 (n+1)
= lim
nn
1
n =e
(n+1)
n!1
( lim
et
= lim
n!1
n!1
n!1 (n+1)
n!1
1
2n2
= lim
n+1
: p34n +2 =
3
4
est convergente.
P 1 n2
( 2 ) est convergente.
3n+1 +2
4n+1
1
n
est convergente.
1
n2 +jcos nj
1
n2
1
n sin n
p n
n3 1
diverge.
diverge.
1
sin n(n+1)
converge.
P
[1
P ln(1+ n1 )
p
n n
cos( n1 )] converge.
converge.
2
2n n!
2nn
n = e < 1. Donc la srie
nn converge.
n!1 (n+1)
1
n 0
(ln n+1 )
2
n
= lim (n+1)
lim
1.)
n = lim n+1 =
1 0
1
(
)
:
n!1
n!1 n2 n+1
n!1
n
: n1 = lim
n
n
car lim ln (n+1)
n = lim nln n+1 =
p
1
1
1 1+ 2n
2 = 2n2 et
1
1
ln(1+ n
)
n
p
p
n n
n!1 n n
1
1
n+1 n!1 n
diverge (Car
n)
3n
1
n+1
p n
pn = p1
n
n3 1 n!1
n3
P sin(
P p3n +2
4n
est convergente.
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
[(n+1)!]2 (2n)!
: 2
n!1 (2n+2)! (n!)
11) lim
un+1
un
= lim
12) lim
un+1
un
= lim
n!1
n!1
(n+1)2
n!1 3
: 3 n+n
=
2
1
3
1
4
n!1 (2n+2)(2n+1)
n+1 +n+1
(n+1)2
= lim
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
P (n!)2
n2
3n +n
est convergente.
(2n)!
est convergente.
p
P n+1 n
n+1
n
= 21 < 1. Donc la srie
jun j = lim 2n
est convergente.
1
2n 1
n!1
n!1
p
P
p 1 n est convergente.
14) lim n jun j = lim p 1 = 0 < 1. Donc la srie
ln n
13) lim
n!1
n!1
16) lim
n!1
(ln n)
n!1
p
15) lim n jun j = lim
2=n
1
2
n!1
( lim n
2
n!1 n
3=n e1=
n!1
n!1
n!1
n!1
21)
1
P
n=2
22)
1
P
n=2
23)
1
P
n=1
24)
1
P
ln
pn
n
25)
n!1
1
n ln n
1
n ln2 n
lnpn
n n
R1
R1
1+cos(n )
n2
ipn
27) sin
1
P
n=1
ep
dx
x(ln x)3
n!1
= 0. Donc la srie
R1
=
R1
2
=
n
R1
2
2
n2
d(ln x)
(ln x)2
d(ln x)
(ln x)3
et
P ln n
n2
1 1
ln x 2
=
R1
2dx
p
x x
2
n2
1
2(ln x)2
n!1
n!1
ne
n+
n!1
n!1
Donc la srie
i1
p4
x 1
1
n ln n
n!1
1
(n+2)2
1 n+3
:
n2 n+2
= 1.)
2n2
et
diverge.
1
n ln2 n
converge.
= 4. Donc la srie
1
2(ln 2)2 .
Donc la srie
2n
= 0. Donc la srie
ln(n)
n+1 n
n
Pe
2n2
lnpn
n n
1
n ln3 n
converge.
converge.
p
P h 1+cos(n ) i n
n2
converge)
1
eln(aln n )
1
e(ln n): ln a
1
(eln n )ln a
p
n n
P
[1+cos
converge.
n+1
n
] converge.
est convergente.
n!1
1
ln 2 .
i1
= lim
est convergente.
=0+
: Pour n o1 : 1cos
sin
32)
n+3 0
(ln n+2
)
1 0
(n
)
n!1
= lim
i1
2
pln x
x
1
n!1
diverge.
diverge.
n+3
n+2
1
n
d(ln x)
ln x
ln
1
ln2 n
n+3
n+2
p1
n
2
n2
=1cos
1
n2
=
6 0. Donc
1+
(1)n 2n
ln p
xdx
x x
dx
x(ln x)2
R1
n+1
n
dx
x ln x
26) 1+cos
28)
R1
1
n ln3 n
n=2
n+3
n+2
n!1
n!1
est divergente.
est convergente.
= e 6= 0. Donc la srie
n e
n+3
n+2
n+3
n+2
( lim
= 0. Donc la srie
n!1
2np
n3 e n
= 0.)
(n)0
1
= lim n =1
1
2 0 = lim
n!1 [(ln n) ]
n!1 2 n : ln n n!1 2 ln n
p
P 2 pn
n
2
lnn
n!1 n
n!1
est convergente.
2n
n!1
p
n
jun j = lim
P n2
1
:
nln a
P ln(n+1)
p
diverge. (Ou
ln(n+1)
p
n
n+1 n
n
n ln
pn
n
>
p1
n
1
ln a
P n1
nln a
(Avec a>0. Pour a<0 la srie nest plus dnie car a ln n nest pas dni.)
et
converge.
p1
n
converge.
diverge.
diverge)
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
1=n
33) (1 e
34)
35)
36)
n tan
1
2:3
1
4:5
( n13 )
1
n
et
n : n13 =
1
n
(1(1 n1 )) =
n!1
tan 1 n
n
n!1
n!1
=2
n
et
1
6:7 :::=
=2
n
et
n!1
1
n
1
n(n+1) :
1
n
1 2
3
1
9
n+1
n 1
n!1
et
1
n2
et
P(
1)n
p
n
Pp
) diverge.
Pq
n tan
( n13 ) diverge.
1
1
1
2:3 + 4:5 + 6:7 ...
converge.
P n 2n+1
( 3n+1 )
converge.
converge(alterne) )
= 2 6= 0. Donc la srie
n ln
diverge.
converge donc
P tan
1=n
(1 e
( 1)n
1 p
1p
p
n
1+( 1)n n+1 n!1 ( 1)n n+1 n!1
1
1
n(n+1) n!1 n2
n!1
n!1
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
p
2n+1
n
n
jun j = lim ( 3n+1
) n =
37) lim
38)
n+1
n 1
1 p
1+( 1)n n+1
converge.
diverge.
Si a = 1: ln(1+a n )= ln(2) et
ln(2)
La srie diverge.
Pdiverge.
Si 0 < a < 1: ln(1+a n )
a n et
a n est gomtrique convergente: La srie converge.
n!1
P ( 1)n
( 1)n
( 1)n
et
converge (car alterne avec lim a1n = 0).
an )n!1 an
an
n!1
n
( 1)
0 < a 6 1: ln(1+ an ) nest plus dni: La srie diverge.
( 1)n
( 1)n
1 < a < 0: ln(1+ an ) = ln(1+ ( 1)n jajn ) = ln(1+ jaj1n ) mais lim ln(1+ jaj1n )=1
n!1
n
P
( 1)n
a = 1: ln(1+ ( a1)
)
=
ln(
1
+
)
=
ln
(2)
et
ln
(2)
diverge
:
La srie diverge.
n
( 1)n
P 1
( 1)n
( 1)n
1
1
a < 1: ln(1+ an )=ln(1+ ( 1)n jajn )=ln(1+ jajn ) jajn et
jajn est gomtrique
La srie converge.
=
6 0: La srie diverge.
convergente.
La srie converge.
p
n
jun j = lim
n!1
n!1
p
n
Si a > b : lim
jun j = lim
Si a = b :
( lim
n!1
43)
n+a
n+b
n!1
n+a
n+b
n
n!1
n+a
n+b
n+a
n+b
= 1; la srie devient
= ea
car lim ln
n!1
= ea
= ea
P
< 1, la srie
> 1; la srie
1 et elle diverge:
n+a
n+b
a.
1 a ln n
p1
2
Si sin a >
p1
2
p1
2
3a ln n
e(a ln n): ln 3
n+a
n+b
n+a
n+b
ln n+a
n+b
1
n
n2
converge.
n
diverge:
0
(ln n+a
n+b )
1 0
n!1 ( n )
= lim
= lim
n!1
b a
(n+b)2
1 n+a
:
n2 n+b
=ab.)
P 2n sin2n (a)
vn converge et aussi
.
n3 +1
P
P 2n sin2n (a)
la srie
vn diverge et aussi
.
n3 +1
P
P 1
P 2n sin2n (a)
la srie
vn =
.
n3 converge et aussi
n3 +1
la srie
= a ln 3 :
(eln na )ln 3
n
La srie (de Riemann) converge pour a ln3 > 1 ) a > ln13 .
3
n!1
Si sin a <
Si sin a =
44)
2n sin2n (a)
2n sin2n (a)
= vn :
n3 +1
n3
n!1
p
2 sin2 (a)
n
lim
jvn j = lim n3=n =2 sin2
n!1
n!1
( 1)2n
( 1)n
tan n
n
n!1
1
n,
et
1
n
( 1)n
n
(1)n tan
( 1)n
n
diverge aussi.
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
1
n(n+1):::(n+m)
tan
a b
1+ab
tan
= tan
tan
(b) :
1
.
n!1 n
1
n
(a)
Solution :
1)
1
P
n=1
2n
3n
=2
1
P
n=0
2n
3n
k
P
n=0
2)
1
1
(2n 1)(2n+1) n!1 4n2
et
1
4n2
n=0
1
P
n=0
3)
1
1
(3n+4)(3n+1) n!1 9n2
et
1
9n2
n=0
4)
=
=
=
1
2
k
P
( 2n1
n=0
1
1
2 [( 1
1 1
2[ 1
= lim 12 [
k!1
1
1
k
P
1
(3n+4)(3n+1)
1
(3n+4)(3n+1)
=
=
=
1
3
k
P
n=0
1 1
3 [( 1
1 1
3 [( 1
= lim 13 [ 11
k!1
1
(2n 1)(2n+1)
1
1
1) + (1
1
2k+1 ]:
1
2k+1 ]
1
( 3n+1
=
P
1
3)
+ ( 13
1
5 ):::
+ ( 2k1
1
2k+1 )]
1
2:
1
(3n+4)(3n+1)
converge.
1
3n+4 )
1
1
4) + (4
1
3k+4 ]:
1
3k+4 ]
converge.
1
2n+1 )
n=0
1
P
1 ( 32 )k+1
1 32
1
(2n 1)(2n+1)
1
(2n 1)(2n+1)
=2
donc convergente:
2n
3n
2
3
1
7)
+ ( 17
1
10 ):::
1
+ ( 3k+1
1
3k+4 )]
= 13 :
p1
n+1
1
1
1p
p1
p1 (1
p1 (1 1 ) =
= p p1 1
;
p p
2
2n )
n
n
n
2n n
n+2
n 1+ n
n 1+ n
n!1
P 1
P 1
1
p converge (Riemann) donc la srie
et
( pn+1 pn+2
) converge.
2n n
k
P
1
p 1 ) = (1
p1 ) + ( p1
p1 ) +
En eet, sa somme partielle est
( pn+1
1
n+2
2
2
3
n=0
1
1
= ( 1 pk+2 ):
1
P
1
p 1 ) = lim ( 1
p 1 ) =1:
Sa somme totale est nie:
( pn+1
n+2
k+2
k!1 1
n=0
1
::: + ( pk+1
p1 )
k+2
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
cos n diverge.
k
P
k
P
cos n = Re
= Re e
= Re
=
sin k+1
2
1
k!1 sin 2
1
n!1 n
et
1
n
k
P
n=1
ln(1+ n1 ) =
=
k
P
n=1
k
P
i(k+1)=2
i=2
sin k+1
2
sin 21
sin k+1
2
sin 12
(cos
ei(k+1)=2 ik=2
e
ei=2
k
k
2 + i sin 2 )
cos k2 :
ei(k+1)
1 ei
ein = Re 1
n=0
n=0
6) ln(1+ n1 )
ln(1+ n1 ) diverge.
ln( n+1
n )
(ln(n+1)
lnn)
n=1
1
P
n=1
7)
1
1
n(n+1):::(n+m) n!1 nm+1
et
m+1
n=1
1
n(n+1):::(n+m)
=
=
=
1
m
k
P
n=1
1
[ n(n+1):::(n+m
1
1
m f[ 1:2:::m
1
1
m [ 1:2:::m
1
P
n=1
8) tan
1
(1+n+n2 ) n!1
1
1
2:3:::(1+m) ]+[ 2:3:::(1+m)
1
(k+1):(k+2):::(k+m) ]:
1
1 1
n2 n!1 n2
tan
n=0
tan
1
( 1+n+n
2) =
k
P
tan
n=0
et
1
n(n+1):::(n+m)
converge.
1
(n+1)(n+2):::(n+m) ]
1)
1
n(n+1):::(n+m)
1
1
3:4:::(2+m) ]:::+[ k:(k+1)3:::(k+m 1)
1
[ 1
k!1 m 1:2:::m
= lim
(n+1) n
( 1+(n+1)n
)=
1
n2
converge donc
k
P
[tan
(n+1)
1
(k+1):(k+2):::(k+m) ]
tan
tan
1
(1+n+n2 )
1
1
m 1:2:::m
1
m:m! :
converge.
n]
n=0
1
(k+1):(k+2):::(k+m) ]g
(k +1)
tan
k!1
(k )]
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
Solution :
1)
1
P
n=1
1
P
n=1
( 1)n
p
n
jun j =
1
P
n=1
p1
n
n!1
p1
n
= 0:
1
P
n=1
1
P
n=1
( 1)n
n2
1
2
n!1 n
jun j =
1
P
n=1
1
n2
= 0:
1
P
n=0
1
P
n=0
n cos n
n2 +1
1
P
n=0
1
P
n( 1)n
n2 +1
n!1
1
P
njcos nj
n
n2 +1 =
n2 +1
n=0
n=0
jun j=
n
1
n2 +1 n!1 n
diverge car
et
1
P
n=1
ln n
n
Comme
R1
1
P
n=1
5)
1
P
ln xdx
x
jun j =
( 1)n
1p
jun j=
1 p
P
n=1
1
P
n=1
=
1
P
R1
1
lnx d(lnx )=
1
2 1
2 (ln x ) 1
La srie
7)
1
P
n!1
Comme
9)
n=1
1
P
n=1
1
P
n=2
3=2
1
P
sin n
n2
1
n2
n=1
diverge.
n sin2 ( n1 )
1
n!1
et
n3=2
1
P
n=1
1
P
n=1
sin n
n2
1
n3=2
n!1 (n
n!1
1
P
n=2
( 1)n n3
(n3 1)4=3
jun j=
1 p
P
n3
(n3 1)4=3
diverge car
n3
(n3 1)4=3
>
n3
(n3 )4=3
1
n
ln
pn
n!1 n
1
P
jun j =
1p
= 0. Donc la srie
P ln n
n2
et
n3
1)4=3
1
P
n=1
P sin n
n2
lim 1
n!1 n
1
n
lim
n!1
n : n12 = 0:
jun j converge.
converge absolument.
= 0.
diverge (Riemann).
converge.
n=1
n sin2 ( p1n ) est une srie alterne convergente car lim jun j= lim
n=1
n sin2 ( n1 )
converge (Riemann))
(1)n
n!1
.un = lim
1
P
n=1
n sin2 ( n1 ):
n=1
( 1)n n3
(n3 1)4=3
lim n
1
P
1
P
P ln n
n!1
et
( 1)n n3
(n3 1)4=3
La srie
8)
1
n2
n=1
n=2
1
P
n=2
= 0:
diverge (Riemann).
n sin2 ( n1 ) est une srie alterne convergente car lim jun j= lim
n=1
sin n
n2
1
n
= 1. Donc
n
2
n!1 n +1
n sin2 ( p1n ):
Mais
n sin2 ( p1n )
p1
n
n!1
et
n!1
1
P
p1
n
n=1
n!1
n sin2 ( p1n )
diverge (Riemann))
1
P
n=1
lim
n!1
n : n1 = 0
jun j diverge.
SUPPLMENT
An de ne pas surcharger les exercices proposs, jai omis le teste de Dirichlet (appel aussi thorme
dAbel) pour exposer sparment les cas pour lesquels il est souvent utilis. Ce teste peut tre utilis si
aucun des testes exposs prcdemment ne marche.
E X E R C IC E S D E R V IS IO N S S U R L E S S R IE S R E L L E S C H A P.I ( F . H A M M A D )
U N IV E R S IT A .M IR A D E B E J A IA 2 0 1 0 -2 0 1 1
10
Exemples
Montrer la convergence de chacune des sries suivantes
1 sin n
P
:
n=1 n
1
p
P a n
4)
e
sin n:(a > 0)
1 cos n
P
p :
n
n=1
1
P
sin n
5)
ln(1 + p ):
n
n
n=1
1)
2)
n=0
3)
1
P
sin n
p
:
2
n
+ cos n
n=0
Solution
Comme vous pouvez le vrier aucun des testes que nous avons exposs ne fonctionne sur ces deux sries. Par
consquent
nous allons utiliser le teste de Dirichlet. Pour cela nous remarquons que les cinq sries sont de la forme
P
an un : Pour toutes les cinq, la premire conditionpdu teste de Dirichlet est vrie, savoir que
1
1
sin
pn )
(an = n1 ) ; (an = p1n ) ; (an = 2pn+cos
), (an = e a n ), (an = np
car pour la dernire srie nous avons ln(1+ n
n
n
n
n!1
sin
pn ),
n n
k
P
un = (
n=0
k
P
k
P
sinn ;
n=1
cosn ;
n=1
k
P
n=0
Pour cela il existe une astuce, cest dutiliser les nombres complexes.
Puisque sinn = Im ein alors
k
P
sinn = Im
n=0
k
P
ein = Im 1
ei(k+1)
1 ei
= Im e
i(k+1)=2
n=0
= Im
=
Comme
sin k+1
2
sin 12
sin k2 6
1
sin 12
, on conclu que
k
P
n=0
k
P
sinn 6
cosn = Re
n=0
k
P
ei(k+1)=2 ik=2
e
ei=2
(cos k2 + i sin k2 )
i=2
sin k+1
2
sin 21
sin k+1
2
sin 12
sin k2 :
1
sin 21
cest dire
ein = Re 1
n=0
= Re e
=
sin k+1
2
sin 12
cos k2 6
1
sin 12
, on conclu que
k
P
n=0
cosn 6
1
sin 12
k
P
n=1
= Re
Comme
ei(k+1)
1 ei
i(k+1)=2
sin k+1
2
sin 12
sin k+1
2
sin 12
ei(k+1)=2 ik=2
e
ei=2
k
(cos 2 + i sin k2 )
i=2
cos k2 :
cest dire
k
P
n=1
Les deux conditions du teste de Dirichlet sont runies, on conclu que les sries
p
a n
sinn ; et
sin
pn ) sont toutes convergentes.
ln(1+ n
n
jsin n j et
an sin n ou