Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Notions générales . .
Matrices particulières .
Rang d’une matrice. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
1
2
3
Matrices équivalentes .
Matrices semblables .
Matrices échelonnées .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
3
4
4
1
Matrices
I Notions générales
Définition 1
Une Matrice est un tableau rectangulaire de la forme
a11 a12 ··· a1j ··· a1n
a21 a22
··· a2j ··· a2n
.. .. .. .. .. ..
. . . . . .
A=
a
i1 a i2 ··· aij ··· ain
.. .. .. .. .. ..
. . . . . .
am1 am2 ··· amj ··· amn
où les aij sont des nombres réels appelés les éléments ou coefficients de la matrice A. La
matrice précédente est aussi notée par (aij ) , i = 1, · · · , m, j = 1, · · · , n, ou simplement
par (aij ). L’élément aij est situé à l’intersection de la i-ème ligne et de la j-ème colonne.
Une matrice ayant m lignes et n colonnes est appelée une matrice d’ordre (m, n), ou
de dimension m × n. Les matrices seront notées habituellement par des lettres capitales
A, B, · · · , et les éléments par des lettres minuscules a, b, · · · .
Example 1
: On considère les matrices suivantes :
√
− 3 −1 1 3
1 −1 √2
, B = 15 , C = −1 0 1 5 , D = 5
A= 1 6 2 .
3 2 2
1 1 −1 0
√
1. La matrice A est de dimension 2 × 3 et on a a23 = 2, a13 = 2, a22 = 21 .
√
2. La matrice B est de dimension 3 × 1 et on a b11 = − 3, b21 = 15 , b31 = 1.
3. La matrice C est de dimension 1 × 4 et on a C11 = −1, C12 = 0, C13 =
1, C14 = 5.
4. La matrice D est de dimension 3 × 3 et on a D33 = 0, D23 = 2, D32 = −1.
1
2 CHAPITRE 1. MATRICES
Définition 2
Deux matrices A et B sont égales, et on écrit A = B, si elles ont même dimension et si
leurs éléments correspondants sont égaux.
Example 2
0 x2
0 1
On considère les matrices A = , B= √ .
2 8 y z
— Trouver x, y ∈ R tels que A = B.
Example 3
2
x −5 1
: Trouver les valeurs possibles de x, y ∈ R telles que les matrices : .E =
3 −2y − 4
1 1
et F = soit égales.
x+2 0
2
x − 5 = 1,
(
x = 2,
Pour E et F soit égale, il necéssaire que x + 2 = 3, d’où .
y = −2.
−2y − 4 = 0.
II Matrices particulières
1 Matrice ligne
Définition 3
Une matrice ligne est une matrice comportant une seule ligne. Une matrice ligne a donc
pour dimension 1 × n. Une matrice ligne a la forme suivante :
A = a11 a12 · · · a1n 1×n .
Example 4
La matrice A = 1 2 −1 5 0 est une matrice ligne de dimension 1 × 5.
Ce théorème est le numéro II.1, il se trouve page 2 et s’appuie sur le lemme ??.
Lemme II.1
Un autre lemme.
Remarque 1
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Ut purus elit, vestibulum ut,
placerat ac, adipiscing vitae, felis. Curabitur dictum gravida mauris. Nam arcu libero,
nonummy eget, consectetuer id, vulputate a, magna. Donec vehicula augue eu neque.
III. RANG D’UNE MATRICE 3
Proposition 2.1
IV Matrices équivalentes
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Ut purus elit, vestibulum ut, placerat
ac, adipiscing vitae, felis. Curabitur dictum gravida mauris. Nam arcu libero, nonummy eget,
consectetuer id, vulputate a, magna. Donec vehicula augue eu neque. Pellentesque habitant morbi
tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Mauris ut leo. Cras viverra metus
rhoncus sem. Nulla et lectus vestibulum urna fringilla ultrices. Phasellus eu tellus sit amet tortor
gravida placerat. Integer sapien est, iaculis in, pretium quis, viverra ac, nunc. Praesent eget sem
vel leo ultrices bibendum. Aenean faucibus. Morbi dolor nulla, malesuada eu, pulvinar at, mollis
ac, nulla. Curabitur auctor semper nulla. Donec varius orci eget risus. Duis nibh mi, congue eu,
accumsan eleifend, sagittis quis, diam. Duis eget orci sit amet orci dignissim rutrum.
4 CHAPITRE 1. MATRICES
Nam dui ligula, fringilla a, euismod sodales, sollicitudin vel, wisi. Morbi auctor lorem non
justo. Nam lacus libero, pretium at, lobortis vitae, ultricies et, tellus. Donec aliquet, tortor sed
accumsan bibendum, erat ligula aliquet magna, vitae ornare odio metus a mi. Morbi ac orci
et nisl hendrerit mollis. Suspendisse ut massa. Cras nec ante. Pellentesque a nulla. Cum sociis
natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Aliquam tincidunt
urna. Nulla ullamcorper vestibulum turpis. Pellentesque cursus luctus mauris.
V Matrices semblables
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Ut purus elit, vestibulum ut, placerat
ac, adipiscing vitae, felis. Curabitur dictum gravida mauris. Nam arcu libero, nonummy eget,
consectetuer id, vulputate a, magna. Donec vehicula augue eu neque. Pellentesque habitant morbi
tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Mauris ut leo. Cras viverra metus
rhoncus sem. Nulla et lectus vestibulum urna fringilla ultrices. Phasellus eu tellus sit amet tortor
gravida placerat. Integer sapien est, iaculis in, pretium quis, viverra ac, nunc. Praesent eget sem
vel leo ultrices bibendum. Aenean faucibus. Morbi dolor nulla, malesuada eu, pulvinar at, mollis
ac, nulla. Curabitur auctor semper nulla. Donec varius orci eget risus. Duis nibh mi, congue eu,
accumsan eleifend, sagittis quis, diam. Duis eget orci sit amet orci dignissim rutrum.
Nam dui ligula, fringilla a, euismod sodales, sollicitudin vel, wisi. Morbi auctor lorem non
justo. Nam lacus libero, pretium at, lobortis vitae, ultricies et, tellus. Donec aliquet, tortor sed
accumsan bibendum, erat ligula aliquet magna, vitae ornare odio metus a mi. Morbi ac orci
et nisl hendrerit mollis. Suspendisse ut massa. Cras nec ante. Pellentesque a nulla. Cum sociis
natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Aliquam tincidunt
urna. Nulla ullamcorper vestibulum turpis. Pellentesque cursus luctus mauris.
VI Matrices échelonnées
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Ut purus elit, vestibulum ut, placerat
ac, adipiscing vitae, felis. Curabitur dictum gravida mauris. Nam arcu libero, nonummy eget,
consectetuer id, vulputate a, magna. Donec vehicula augue eu neque. Pellentesque habitant morbi
tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Mauris ut leo. Cras viverra metus
rhoncus sem. Nulla et lectus vestibulum urna fringilla ultrices. Phasellus eu tellus sit amet tortor
gravida placerat. Integer sapien est, iaculis in, pretium quis, viverra ac, nunc. Praesent eget sem
vel leo ultrices bibendum. Aenean faucibus. Morbi dolor nulla, malesuada eu, pulvinar at, mollis
ac, nulla. Curabitur auctor semper nulla. Donec varius orci eget risus. Duis nibh mi, congue eu,
accumsan eleifend, sagittis quis, diam. Duis eget orci sit amet orci dignissim rutrum.
Nam dui ligula, fringilla a, euismod sodales, sollicitudin vel, wisi. Morbi auctor lorem non
justo. Nam lacus libero, pretium at, lobortis vitae, ultricies et, tellus. Donec aliquet, tortor sed
accumsan bibendum, erat ligula aliquet magna, vitae ornare odio metus a mi. Morbi ac orci
et nisl hendrerit mollis. Suspendisse ut massa. Cras nec ante. Pellentesque a nulla. Cum sociis
natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Aliquam tincidunt
urna. Nulla ullamcorper vestibulum turpis. Pellentesque cursus luctus mauris.