Sečenje tabaka

Prof mr Miodrag Todorović

 Prijem i priprema tabaka
• Tabaci se dopremaju na paletama najčešće iz štampe
• Prijem podrazumeva kvalitativnu i kvantitativnu
kontrolu
• Primaju se ispravni tabaci:
– Da se boja ne otire
– Da su tabaci dovoljno poravnati (rotacija sa iberfalcom i
sortirani)
– Da je jasno određen tehnički ugao
– Da je odštampan potreban tiraž (vrednija izdanja tačno
prebrojana)
– Da su ispravni tabaci odvojeni od makulature
 Prijem i priprema tabaka
• Priprema tabaka:
– Poravnavanje tabaka
– Eventualno brojanje
– Sečenje tabaka
– Savijanje i presovanje tabaka
– Nalepljivanje predlista i eventualno priloga-
ilustracija
 Uvod
• Razdvajanje materijala
mehaničkim putem
ravnim ili okruglim
nožem
• Rez nožem (sečivo
preme tvrdoj podlozi),
rez makazama (sečivo
prema sečivu) i rezanje
pucanjem
 Uvod
• Za rezanje koriste se mašine za
sečenje veće količine papira
(grafički nož, trorezač) i za
pojedinačno sečenje (deklišer,
krajšer)
• Grafički noževi služe za sečenje
većih naslaga papira, kartona
lepenke, kao i za obrezivanje knjiga
i brošura – nezamenjljiva mašina u
svakoj štampariji
• Dužina reza i stepen automatizacije
• 35cm-260cm, potrebna dužina-
dijagonala max formata
• Ručni, poluauatomatski, automatski
(sa i bez programiranja) noževi
• Stepen automatizacije prema
načinu kretanja noža, vinkla i prese
 Grafički nož
1. Grubo podešavanje
graničnika
2. Ulaganje materijala
Nosač
3. Fino podešavanje Pritisna noža
greda
graničnika Nož
Graničnik
4. Spuštanje pritisne grede Stog papira

5. Nož seče materijal

6. Podizanje pritisne grede Radni sto Elastična lajsna

7. Preuzimanje materijala
 Nož - sečivo
• Sile koje deluju na nož
• Zavise od materijala koji
se seče, od vrste
kretanja noža i od ugla
oštrenja
1. Paralelno kretanje
2. Zakrivljeno kretanje
3. Koso kretanje
4. Oscilatorno složeno
kretanje
 Nož - sečivo
• Ugao oštrenja od 16° do 26°
u zavisnosti od materijala
• Univerzalni ugao 21-22°
• Jednofazno i dvofazno
oštrenje
• Legirani čelik, tvrdi metal
• Raster noževi (teflon) za
samolepljive materijale
 Nož - sečivo
• Nož ulazi u lajsnu (PVC, PA, PP) oko
1mm
• Lajsne mogu biti kvadratne i
pravougaone, korišćenje 2,4,8 i 16
puta
• Nož je tup ako su:
– Ivice papira posle sečenja
slepljene
– Ako su obrezane površine
tamne
– Ako su obrezane površine
rapave
– Ako su tabaci posle sečenja
krzavi
 Kretanje graničnika
• Kretanje graničnika
može biti ručno ili
automatizovano
• Položaj graničnika
određuje mesto reza
• Programiranjem se
ubrzava rad, podiže
kvalitet i olakšava rad
 Pravila sečenja
• Svi tabaci treba da se okrenu na stranu tehničkog ugla
• Rezanje početi ugaonim rezom (vinkliranjem) suprotno od tehničkog
ugla
• Neštampani materijal ualagati prema nejcelishodnijem postupku i
reznje početi ugaonim rezom
• Kad god je moguće prvo seći dužu stranu
• Sledeće rezove izvoditi da se materijal što manje okreće u mašini
• Paralelne rezove povezati jedno za drugim
• Kod razrezivanja voditi računa da se formiraju kraće šlajfne jer su
lakše za manipulaciju
• Prvo sečenje započeti sa malom količinom materijala
Primeri
Primeri
 Zadatak
• Studenti sa parnim brojem indeksa treba da neobrezan papir
formata A1 (61x86cm) obrežu sa sve četiri strane i da ga
razrežu na krajnju veličinu
(broj slova u imenu x 20mm) x (broj slova u prezimenu x 20mm)

• Studenti sa parnim brojem indeksa treba da neobrezan papir

formata B1 (73x103cm) obrežu sa sve četiri strane i da ga
razrežu na krajnju veličinu
(broj slova u imenu x 25mm) x (broj slova u prezimenu x 25mm)
 Pritisna greda
• Pritisak prese onemogućava pomeranje
materijala tokom sečenja
• Kod savremenih mašina aktivira se automatski
preko hidraulike
• Veličina pritiska zavisi od vrste i količine papira
• Sila kojom se ostvaruje pritisak zavisi i od
rezne dužine noža i kreće se od 150-4000daN
 Pritisna greda
Više materijala –
Količina materijala veći pritisak
Manje materijala –
manji pritisak
Tvrd materijal –
Vrsta materijala veći pritisak
Mekan materijal –
manji pritisak

Glatka površina –
Kvalitet površine veći pritisak
Rapava površina –
manji pritisak
 Pritisna greda
• Netačno podešavanje pritiska dovodi do
grešaka u sečenju:
 Pritisna greda
Vrsta greške Manifestuje se Uzrok

Nadrez Gornji tabaci su tačno isečeni a 1. Suviše veliki pritisak prese

donji su duži 2. Tup nož
3. Mali ugao oštrenja
Podrez Gornji tabaci su tačno isečeni a 1. Mali pritisak prese
donji su kraći 2. Tup nož
3. Veliki ugao oštrenja
Konkavan rez Gornji i donji tabaci su tačno 1. Seče se previsoka naslaga
isečeni a srednji su ktaći papira
Pečurkast rez Gornji tabaci su duži a donji su 1. Mali pritisak prese kod
tačno isečeni mekanih papira
 Savremene konfiguracije
• Savremene mašine su dostigle visok stepen
automatizacije i to treba iskoristiti pravilnom
organizacijom dopreme, podizanja, otpreme i
spuštanja materijala
• Vazdušni sto
• Fiksne i zasebne dizalice
• Spremišta za poravnate naslage papira
Savremene konfiguracije