Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Français - አማርኛ
Amharique መዝገበ ቃላት
Sous la direction de Berhanou Abebe et Éloi Ficquet
NB : Cette version digitale (2018) est une récupération du fichier original par transfert du texte amharique
en format UNICODE. Ce transfert n’étant pas automatique, certains caractères éthiopiens peuvent encore
apparaître avec des codages illisibles. Dans certains cas, qui n’ont pas pu être tous réparés, la lettre ወ a
disparu. Une version ultérieure cherchera à y rémédier et à restituer une version aussi proche que possible
du texte original. Mis à part cette question technique, le texte lui-même n’a pas été révisé, et de
nombreuses imperfections demeurent. La mise à disposition de cette copie, tout imparfaite soit-elle,
devrait être utile aux nombreux ressortissants éthiopiens qui se trouvent plus ou moins volontairement
confrontés à l’apprentissage de la langue française. Puissent les usagers de ce dictionnaire y trouver des
solutions de langage pour franchir les barrières de plus en plus hautes de l’incompréhension. Puissent-
elle et puissent-ils aussi trouver dans ces pages des paillettes de la joie qui illuminait le visage de Berhanou
Abebe quand il travaillait à la composition de ce dictionnaire. Il savourait avec gourmandise chaque mot,
et il partageait avec passion et générosité les histoires qui habitaient son immense érudtion. Ce
dictionnaire est le fruit d’une histoire d’amitié qui se poursuit à travers les échanges de paroles qui
fonderont des amitiés nouvelles entre deux langues, dans un seul et unique monde. E.F., 2018.
Ce document peut être reproduit à des fins pédagogiques. Il ne peut être ni modifié, ni commercialisé.
A abdomen n.m. — ሆድ
abdominal, -e, -aux adj. — የሆድ
abécédaire n.m. — ፊደል ፣ አቡጊዳ (የሥነጥበብ)
à, au, aux prép. — a. je pars à Dirré Dawa demain ነገ abeille n.f. — ንብ
ወደ ድሬ ዳዋ እሄዳለሁ b. il vit à Dessié የሚኖረው ደሴ ነው ;
aberrant, -e adj. — የማይመስል
j’ai oublié mon sac à la maison ቦርሳዬን እቤት ረሳሁት ;
il arrive à 10 heures በዓራት ሳዓት ይደርሳል c. de ... à ከ... aberration n.f. — አለመምሰል
እስከ
abêtir — 1. v.tr. አደደበ 2. v.pr. s’~ ደደበ
abaissant, -e adj. — አዋራጅ ፣ ክብረ ነክ
abhorrer v.tr. — አንቅሮ ተፋ ፣ ጣለ
abaissement n.m. — a. ውድቀት ፣ ዝቅ ማድረግ ; ~ de la
abîme n.m. — እንጦርጦስ ፣ ጅው ያለ ገደል
température የአየር መቀዝቀዝ
abîmé, -e adj. — የተበላሸ
abaisser — 1. v.tr. a. descendre ዝቅ አደረገ b.
humilier አ’ረደ 2. v.pr. s’~ a. ዝቅ አለ b. s’~ à ተ’ረደ abîmer — 1. v.tr. አበላሸ ፣ አጠፋ 2. v.pr. s’~ a. ተበላሸ
b. ሰጠመ c. s’~ dans ses pensées በሐሳብ ተዋጠ
abandon n.m. — a. መተው ; à l’~ የተተወ b. መልቀቅ ;
laisser à l’~ መረን ለቀቀ abject, -e adj. — ፀያፍ ፣ ወራዳ ፣ ነውረኛ
abandonné, -e adj. — የተተወ ፣ የተጣለ ; une maison ~e abjection n.f. — ፀያፍነት ፣ ውርደት ፣ ነውር
ወና ቤት
abjuration n.f. — ክህደት
abandonner — 1. v.tr. a. ተወ ፣ ለቀቀ ; ~ le combat እጅ
abjurer v.tr. — ካደ (ሃይማኖቱን)
ሰጠ 2. v.pr. elle s’abandonne à la tristesse በሐዘን
ተዋጠች ablation n.f. — ቆርጦ ማውጣት (ለምሳሌ ትርፍ አንጀት)
abasourdi adj. — ድንጉት ; être ~ ክው አለ ablution n.f. — ጠበል መነከር ; faire ses ~s ጠበል ተነከረ
abats n.m. pl. — የከብት ወይም የዶሮ ሆድ ዕቃ abnégation n.f. — መሥዋዕትነት ፣ ራስን መጣል (ለዓላማ)
abattage n.m. — a. (arbre) መቁረጥ (ለዛፍ) aboiement n.m. — ጩኸት (የውሻ)
b. (animal) ማረድ ፣ *ቁrd ; ኖ rituቁl መባረክ (ለከብት)
abois n.m. pl. — être aux ~ መፈናፈኛ አጣ
abattement n.m. — a. ድካም b. ሐዘን c. ~ fiscal ቅናሽ
abolir v.tr. — ~ une loi ሕግ ሻረ
(የአበል / የግብር)
abolition n.f. — ሽረት
abattoir n.m. — ቄራ
abolitionnisme n.m. — የሽረት አቋም
abattre — 1. v.tr. A. faire tomber a. ጣለ b. ገረሰሰ
(ግድግዳ) c. ገነደሰ ፣ ቆረጠ (ዛፍ) d. ~ du travail ብዙ ሠራ e. ~ abolitionniste n. & adj. — የሻሪ ወገን
ses cartes ገለጸ (ካርታዎች / ምሥጢር) B. tuer a. አረደ
abominable adj. — ዘግናኝ ፣ ጸያፍ ፣ የሚያስጠላ ; il fait un
b. በጥይት ገደለ C. አሳዘነ ; ne vous laissez pas ~ አትረታ !
temps ~ የሚያስጠላ ቀን ነው
2. v.pr. s’~ ወደቀ ; s’~ sur qqch. አንድ ነገር ላይ ወደቀ
abominablement adv. — በሚዘገንን ሁኔታ
abattu, -e adj. — በሐዘን የተሸነፈ ፣ ተስፋ የቆረጠ
abomination n.f. — አሠቃቂ ነገር
abbaye n.f. — ገዳም
abondamment adv. — በብዛት ፣ በገፍ
abbé n.m. — ቄስ ፣ የገዳም ሹም
abondance n.f. — a. ብዛት ፣ መትረፍረፍ ; en ~ በመትረፍረፍ
abcès n.m. — እባጭ ፣ የለገመ / ያመረቀ˜ ቁስል ; crever l’~
b. ጥጋብ
ያበጠውን አፈነዳ
1
abondant, -e adj. — ብዙ ፣ የተትረፈረፈ abri n.m. — መጠለያ ፣ መከላከያ ፣ ተገን ; à l’~ ያለ ሥጋት ; se
mettre à l’~ de (la pluie) ከ(ዝናብ) ተጠለለ ; chercher
abonder v.intr. — a. ተትረፈረፈ ፣ ተረፈ ፣ በዛ ፣ ጥጋብ ሆነ
un ~ sous qqch. አንድን ነገር ተገን አደረገ ; personnes sans
b. ~ dans le sens de qqn. ከአንድ ሰው ጋር ሙሉ በሙሉ
~ መጠለያ የሌላቸው ሰዎች ; ~ public የሕዝብ መጠለያ
ተስማማ
abribus n.m. — ባለመጠለያ ፌርማታ
abonné, -e adj. & n. — a. አባል (የመጽሄት / የጋዜጣ)
b. ደንበኛ (የስልክ) abricot n.m. — አፕሪኮት ፣ የባሕር ኮክ
abonnement n.m. — የአባልነት ምዝገባ ; carte d’~ የአባልነት abricotier n.m. — የአፕሪኮት / የባሕር ኮክ ዛፍ
መታወቂያ
abriter — 1. v.tr. a. አስጠጋ ፣ ተገን ሆነ b. መጠለያ ሰጠ 2. v.pr.
abonner — 1. v.tr. መዘገበ 2. v.pr. s’~ a. የጋዜጣ ደንበኛ ሆነ s’~ ተገን ያዘ ፣ ተጠጋ
b. የስልክ ደንበኛ ሆነ
abrogation n.f. — መሻር (ዓዋጅ)
abord n.m. — a. መቅረብ (ለቦታ) b. personne d’un ~
abroger v.tr. — ሻረ
facile / difficile ለመቀራረብ የሚቀል / የሚያስቸግር ሰው
c. d’~ መጀመሪያ ; tout d’~ ከሁሉ አስቀድሞ ; de prime ~ ገና abrupt, -e adj. & n.m. — a. ጅው ያለ (ቁልቁለት) b. ቁጡ ;
ሳየው poser des questions abruptes ደረቅ ጥያቄ ጠየቀ
abordable adj. — a. prix ~ የሚያዋጣ (ዋጋ) b. personne abruptement adv. — a. በድንገት b. በድርቅና
~ ሰው አቅራቢ
abruti, -e adj. & n. — ደንቆሮ ፣ ደደብ
abordage n.m. — a. ማጥቃት (በመርከብ የሚደረግ ውጊያ)
abrutir v.tr. — a. አደከመ ፣ አደቀቀ ; ce travail m’abrutit
b. ግጭት (የመርከብ)
ይሥራ አደከመኝ / አደቀቀኝ b. አቄለ ፣ አሞኘ ፣ አደነቆረ ፣ አደደበ
aborder — 1. v.intr. የብስ ደረሰ ፣ ወደብ ደረሰ (መርከብ)
abrutissant, -e adj. — a. አድካሚ ፣ አድቃቂ b. አደንቋሪ
2. v.tr. a. ቀርቦ አነጋገረ (~ qqn) b. ችግሩን ታገለው c. አጠቃ
(በመርከብ የሚደረግ ውጊያ) abrutissement n.m. — ድካም ፣ ከአዕምሮ ውጭ መሆን
aborigène n.m. & adj. — ጥንት / ቀዳሚ ነዋሪ (ለምሳሌ abscons, -e adj. — ሥውር ፣ ኅቡዕ ; langage ~ ኅቡዕ/
የአሜሪካን ሕንዶች) ሥዓውር አነጋገር ፣ ውስጠ ይራ
aboutir — 1. v.tr. a. ~ à qqch. አንድ ነገር ላይ ደረሰ b. faire absence n.f. — a. መቅረት ፣ አለመገኘት ; ጉድለት b. en l’~ de
~ qqch. ከፍጻሜ አደረሰ 2. v.intr. ጨረሰ ፣ አበቃ quelqu’un አንድ ሰው ሲቀር / ሳይኖር c. እጥረት ; ~ de
moyen የገንዘብ እጥረት d. avoir une ~ ዘነጋ ፣ ማስታወስ
aboutissement n.m. — ፍጻሜ ፣ ውጤት ፣ መጨረሻ
አቃተው (ለጊዜው)
aboyer v.intr. — a. ጮኸ (ለውሻ) b. ~ après qqn. ሰው ላይ
absent, -e — 1. adj. a. ቀሪ ፣ የቀረ ፣ የሌለ (ሰው) b. የሚጎድል
በንዴት ጮኸ
(ነገር) 2. n. les ~ s ont toujours tort ይበለው (ስላልነበረ)
abracadabrant, -e adj. — ዝብርቅርቅ ፣ የማይመስል (ታሪክ)
absentéisme n.m. — ቀሪነት ፣ የመቅረት ልማድ
abrasif,-ive n.m. & adj. — መፋቂያ ፣ መልያ
absenter (s’) v.pr. — ቀረ ፣ አልተገኘም ፣ ሄደ ፣ ጣ
abrégé n.m. — አጭር ; en ~ በአጭሩ
absinthe n.f. — አቡስንት (አረቄ)
abréger v.tr. — አሳጠረ (ለጽሑፍ / ለቃላት) ; ~ les
absolu, -e — 1. adj. a. ፍጹም ፣ የተሟላ ; c’est une
souffrances de qqn ገላገለ (ሰው በጣረ ሞት ላይ ሲሆን)
nécessité ~e አስፈላጊነቱ የማይታለፍ ነው b. pouvoir ~
abreuver — 1. v.tr. a. ውሀ አጠጣ (ከብት) b. fig. une terre አምባገነናዊ ሥልጣን c. majorité ~e የድምፅ ብልጫ (ከግማሽ
abreuvée d’eau ውሀ የጠገበ መሬት c. ~ qqn de paroles / በላይ) 2. n.m. l’~ ፍጹምነት ; dans l’~ በመሠረቱ
louanges / insultes በሬ / ምስጋና / ስድብ አጠገበ 2. v.pr.
absolument adv. — a. በትክክል ፣ በፍጹም ; c’est ~
s’~ ውኃ ጠጣ ፣ ረካ
inattendu በጭራሽ ያልተጠበቀ ነው b. (ለትዕዛዝ / ምክር) ; tu
abreuvoir n.m. — ገንዳ (ለከብት) dois ~ partir በግድ መሄድ አለብሽ
abréviation n.f. — ማሳጠር ፣ ምኅፃር absolution n.f. — ፍትሐት ፣ ሥርየት
2
absolutisme n.m. — አምባገነናዊ ሥርዓት abysse n.m. — እንጦርጦስ
absorbant, -e adj. — a. የሚጠጣ ፣ መጣጭ (ለፈሳሽ) acabit n.m. — du même ~ አንድ ዓይነት ; un homme de
b. የሚመስጥ (ሥራ) votre ~ እንዳንተ ያለው ሰው
absorber — 1. v.tr. a. መጠጠ (ፈሳሽን) ፣ ዋጠ b. son acacia n.m. — ግራር
travail l’absorbe complètement በሥራው በጣም ተጠመደ
académicien n.m. — የመርሐ ልሳን አባል
2. v.pr. s’~ dans qqch ተመሰጠ ፣ ተጠመደ ; il s’absorbe
dans la lecture መጽሐፉን በማንበብ ተመሰጠ académie n.f. — a. ከፍተኛ ትምህርት ቤት ፣ የፈረንሳይ
የትምህርት ረዳ b. መርሐ ልሳን c. ማኅበረሰብ (ሥነ ጽሑፍ ፣ ሥነ
absorption n.f. — መምጠጥ ፣ መጠጣ ፣ መዋጥ ፣ መመሰጥ
ፍጥረት ፣ ሥነ ጥበብ) ; l’Académie française የፈረንሳይ
absoudre v.tr. — ይቅር አለ ፣ ፈታ ፣ ሥርየት ሰጠ ምሁራን የሥነ ጥበብ ማኅበር
abstenir (s’) v.pr. — ድምፅ ከመስጠት ታቀበ ; s’~ de (faire) académique adj. — መርሐ ልሳናዊ ; occuper un fauteuil
qqch. ከአንድ ነገረ (ድርጊት) ታቀበ / ተቆጠበ ~ የፈረንሳይ አካዴሚ አባል ሆነ ; les palmes ~s የአካዳሚ ዘምባባ
(ትምህርታዊ ሽልማት)
abstention n.f. — ድምፅ ከመስጠት መታቀብ
acajou n.m. — ጥቁር እንጨት ፣ ማሆጋኒ ; noix d’~ የጥቁር
abstentionnisme n.m. — ድምፅ ከመስጠት የመታቀብ አቋም
ዕንጨት ፍሬ
abstentionniste n.m. — የድምፅ ተዓቅቦ አቋም ያለው
acariâtre adj. — ዓመለቢስ
abstinence n.f. — ተዓቅቦ ፣ መጠበቅ ፣ እርመት ፣ Ðም
accablement n.m. — መዋከብ
abstinent, -e adj. — እርም ያለ
accablant, -e adj. — a. እጅግ አድካሚ ፣ አዋካቢ
abstraction n.f. — a. ማስቀረት ፣ ከቁም ነገር አለመቁጠር b. የማያላውስ ; un verdict ~ የማያላውስ የፍርድ ውሳኔ
b. እሳቤ c. faire ~ de qqch. አንድን ነገር ችላ አለ
accabler v.tr. — a. አዳከመ ፣ አሸነፈ b. ~ qqn. d’injures
abstraire — 1. v.tr. ለይቶ አየ (ከብዙ ነገር) 2. v.pr. s’~ እራሱን ሙልጭ አድርጎ ወሰደበው
አገለለ
accalmie n.f. — መረጋጋት (የባሕር / የነፋስ)
abstrait, -e adj. — a. ፅንሰ ሐሳባዊ b. የማይታይ ፣ የማይዳሰስ ፣
accaparant, -e adj. — ማራኪ ፣ የሚስብ ፣ አካባች ; un
ረቂቅ ፣ ሥውር ; art ~ አብስትራክት (እውኑን ዓለም የማያሳይ ሥዕል)
travail ~ ቀልብ የሚስብ ሥራ
absurde adj.— ትርጉም አልባ
accaparer v.tr. — አካበተ ፣ አከማቸ ; ~ la conversation
absurdité n.f. — ትርጉም አልባነት መድረክ ለብቻው ያዘ
abus n.m. — a. ያላግባብ / ያለመጠን መጠቀም ; ~ de accapareur, -euse n. — ለግሉ ማድረግ የሚድ ፣ ለኔ ለኔ ባይ
pouvoir ሥልጣንን ያላግባብ መጠቀም b. ~ de confiance
accéder v.intr. ind. — (~ à) a. መንገድ አገኘ b. il a accédé
አደራን መብላት ፣ እምነትን ማጉደል c. il y a de l’~ ! በዛ ! ከልክ
aux plus hauts rangs ለታላላቅ
አለፈ !
ማዕረጎች ደረሰ c. በአንድ ሁኔታ ላይ ተግባባ ; ~ à une demande
abuser — 1. v.tr. a. አንድን ነገር ያለመጠን / ያለአግባብ ጥያቄ ተቀበለ
ተጠቀመ ; vous abusez de vos droits በሥልጣንዎ
accélérateur n.m. — ነዳጅ መስጫ (መኪና) ፣ ፍጥነት ጨማሪ ፣
ያለአግባብ ይጠቀማሉ ; puis-je abuser de votre temps ?
ማፋጠኛ ፣ አፋጣኝ ; pédale d’~ ነዳጅ መስጫ (በእግር)
ትንሽ ሥራ ባስፈታዎ ይፈቅዱልኛል ? ; ~ de l’alcool አልኮል
ያለመጠን ጠጣ b. አበዛ ፣ ከመጠን አለፈ; tu abuses ! አበዛኸው ! accélération n.f. — ፍጥነት መጨመር ፣ ማፋጠን ፣ ነዳጅ
c. ~ qqn. አታለለ d. ~ d’une femme ቃየዋን ደፈረ 2. v.pr. መስጠት (ተሽከርካሪ)
s’~ አታለለ ፣ ሸነገለ ; si je ne m’abuse ባልሳሳት
accélérer v.tr. — አፋጠነ ፣ ፈጠነ ፣ ፍጥነት ጨመረ
abusif, -ive adj. — a. መጠን አልባ ፣ ከልኩ ያለፈ b. ሕገ ወጥ ;
accent n.m. — a. የአነጋገር መንገድ ፣ ቅናትና ድፋት
emploi ~ d’un mot ያለአግባብ የገባ ቃል c. mère abusive
b. የአባባል / የአነጋገር ጭረት ; ~ grave / aigu / circonflexe
ኃይለኛ እናት
በፈረንሳይኛ ቋንቋ ማጥበቂያ / ማላያ / ማንሻና መጣያ ጭረቶች c. ~
abusivement adv. — ከልኩ ባለፈ ሁኔታ ፣ አግባብ ባልሆነ የድምፅ አሰባበር ; mettre l’ ~ sur qqch. አንድን ነገር አበከረ /
መልኩ ፣ በኃይለኛነት አጠበቀ / አሠመረ
3
accentuer — 1. v.tr. a. አነቸ (ድምፅ) b. የአናባቢ ጭረት አደረገ acclimater — 1. v.tr. አለማመደ (ለአዲስ አካባቢ) 2. v.pr. s’~
c. አጠነከረ ፣ በአጽንኦ ተናገረ 2. v.pr. s’~ le froid s’accentue ለመደ ፣ ተለማመደ
ብርዱ ባሰ / ባሰበት
accointances n.f. pl. — ትውውቅ ; il a des ~ avec les
acceptable adj. — ቅቡል ፣ ተቀባይነት ያለው ፣ ተስማሚ hommes de pouvoir ባለ ሥልጣኖች ዘንድ ይገባል ይጣል ; il
avait des ~ avec les voleurs ከሌባ ጋር ገጥሞ ነበር
acceptation n.f. — ቅቡልነት ፣ መቀበል ፣ ተስማሚ መሆን
accolade n.f. — a. ማቀፍ ፣ መተቃቀፍ ; donner l’~ à qqn.
accepter — 1. v.tr. a. ተቀበለ b. ተስማማ
አቅፎ ሳመ ፣ ትከሻ ሳመ b. ቅንፍ (ኅትመት)
2. v.tr. ind. a. ~ de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ተስማማ
b. je n’accepte pas qu’il fasse l’idiot መጃጃሉን accoler v.tr. — አጋጠመ ፣ አገናኘ (ነገሮችን)
አልቀበለውም
accommodant, -e adj. — ተግባቢ ፣ ተስማሚ ምች (ሰው)
acception n.f. — ተቀባይነት (ትርጉም)
accommodation n.f. — a. ማስማማት ፣ ማመቻቸት
accès n.m. — a. መግቢያ ፣ መንገድ ፣ መዳረ ; b. ማጣራት ፣ ማስተካከል (ለዓይን ብሌን)
~ interdit መግባት የተከለከለ ነው ; facile d’~ በቀላሉ
accommodement n.m. — ስምምነት
የሚደረስበት ; donner ~ à qqch. ለአንድ ነገር መንገድ ከፈተ /
ሰጠ b. fig. ~ de fièvre ግርሻት (በትኩሳት) ; ~ de colère accommoder — 1. v.tr. a. አስማማ ፣ አመቻቸ ; ~ qqch. à
ድንገተኛና ኃይለኛ ቁጣ qqch. / ~ qqch avec qqch አንድን ነገር ለሌላ ነገር አመቻቸ
b. ምግብ አዘጋጀ 2. v.intr. አጠራ ፣ አስተካከለ (የዓይን ብሌን)
accessible adj. — a. በቀላሉ የሚገኝ / የሚደረስበት b. ቀላል
3. v.pr. s’ ~ ለመደ ፣ ቻለ a. s’~ à qqch. ለአንድ ነገር እራሱን
(ለዋጋ) c. ቀና (ለሰው)
ምች / ዝግጁ አደረገ b. s’~ de qqch. ቻለ ; il s’accommode
accession n.f. — ~ à la propriété እጅ አገባ ; de tout የትም ይለምዳል ፣ ሁለ ገብ ነው c. s’~ avec qqn.
~ au trône አልጋ ያዘ ; ~ à l’indépendance ተቀዳጀ (ነጻነት) ተቻቻለ
accessoire — 1. adj. ተጨማሪ ፣ ማሟያ ; les avantages ~ s accompagnateur, -trice n. — a. አጃቢ (ለሙዚቃ)
ድጎማ 2. n.m. a. ዋና ያልሆነ ነገር / ጉዳይ / ጥያቄ b. ~ s de b. አስጎብኚ
toilette የመጸዳጃ ክፍል ቁሳቁስ ; ~ s de théâtre የቴአትር
accompagnement n.m. — a. ተጓዳኝ b. የሚያጅብ
ቁሳቁስ
(ለሙዚቃ) c. አብሮ የሚቀርብ (ለምግብ)
accessoiriste n. — የቴአትር / የሲኒማ ቁሳቁስ አላፊ
accompagner — 1. v.tr. a. ~ qqn. ሸኘ ; j’accompagne
accident n.m. — a. አጋጣሚ ; par ~ በአጋጣሚ b. un ~ de mon frère à l’aéroport ወንድሜን አውሮፕላን ጣቢያ እሸኛለሁ
parcours መሰናክል ፣ እንቅፋት c. ~ de voiture / b. elle est accompagnée de / par ses frères ወንድሞቹ
de train / d’avion አደጋ (የመኪና / የባቡር / የአውሮፕላን) ተከትለዋታል c. ses gestes accompagnent sa parole
ሲናገር እጁን ያራጫል d. አጀበ ; Armstrong accompagne
accidenté, -e — 1. adj. un chemin ~ ጣገባ ፣ አባጣ ጎርባጣ
Fitzgerald à la trompette አርምስትሮንግ ፊትስገጄራልድን
መንገድ 2. n. የአደጋ ሰለባ ; les ~s de la route የመኪና አደጋ
በጥሩንባ ያጅባል 2. v.pr. s’~ Ray Charles s’accompagne
ሰለባዎች
au piano ሬይ ቻርልስ ፒያኖ እየመታች ትዘፍናለች
accidentel, -elle adj. — ድንገተኛ ፣ በአጋጣሚ የሆነ ፣ በድንገት
accomplir v.tr. — a. አከናወነ ፣ ዕቅዱን ሥራ ላይ አዋለ
የደረሰ / የተደረገ
b. አጠናቀቀ ፣ አገባደደ ፣ ከፍጻሜ / ከግብ አደረሰ
accidentellement adv. — በድንገት ፣ በአጋጣሚ
accompli, -e adj. — a. የተከናወነ ፣ የተፈጸመ ; le fait ~ ያለቀ
accidenter v.tr. — አደጋ አደረሰ የደቀቀ ነገር b. une cuisinière ~e የባለ ሞያ መጨረሻ
4
accordéon n.m. — a. ዕንዚራ (አኮርዲዮን) b. en ~ ሽንሽን ; accroc n.m. — ቀዳዳ (ለልብስ) ; il a fait un ~ à son
fam. voiture en ~ የተጨፈላለቀ መኪና pantalon ሱሪው ላይ ቀዳዳ አበጀ
accorder — 1. v.tr. a. አስማማ ፣ አስታረቀ b. ~ le verbe accrochage n.m. — a. መስቀል (ሥዕል) b. ግጭት
avec le sujet ግሡን ከባለቤቱ ጋር አስማማ (ሰዋስው) c. ቃኘ (በመኪናዎች መካከል) c. ግጭት (ወታደራዊ)
(ሙዚቃ) d. ሰጠ ፣ ፈቀደ ; pouvez-vous m’~ quelques
accrocher — 1. v.tr. a. አንጠለጠለ ፣ ሰቀለ (ዕቃ) b. አያያዘ
minutes ጥቂት ደቂቃዎች ሊፈቅዱልኝ ይችላሉን ? 2. v.pr. s’ ~
(የባቡር ጋሪ) c. elle a accroché (déchiré) son collant
ተስማማ ፣ ተግባባ ፣ ስምምነት ላይ ደረሰ ; s’~ avec ከ... ጋር
ስቶኪንጓን ተቀደደባት d. ~ une voiture መኪና ገጨ e. les
ተስማማ / ሄደ ; s’~ bien / mal avec qqn. ከአንድ ሰው ጋር
négociations ont accroché ድርድሩ ተሰናከለ 2. v.pr.
ተጣጣመ / አልተጣጣመም
a. s’~ à qqch. / qqn. ተጣበቀ ፣ አጥብቆ ያዘ ፣ ተንጠላጠለ ፣
accordeur n.m. — ቃኚ አልለቅ / የሙጥኝ አለ b. fam. ተጣላ ፣ ተጣረሰ ፣ ተናከሰ
accoster v.tr. — a. ~ qqn. ቀረበ (ለማነጋገር) b. ወደብ ነካ accrocheur, -euse adj. — ዓይንን የሚስብ (ቁመና /
(መርከብ) ማስታወቂያ)
accotement n.m. — የመንገድ ዳር accroire v.tr. — faire ~ à qqn. que ለማሳመን ሞከረ
accouchée n.f. — አራስ accroissement n.m. — እድገት
accouchement n.m. — መገላገል ፣ መውለድ ; ~ accroître — v.tr. አበዛ 2. v.pr. s’~ በዛ
prématuré ከቀኑ በፊት መገላገል / መውለድ
accroupi, -e adj. — ቁጢጥ ያለ
accoucher v.tr. ind. — a. ወለደች ; ~ d’un garçon ወንድ
accroupir (s’) v.pr. — ቁጢጥ አለ
ልጅ ወለደች b. fig. fam. alors, accouche ! በል ተናገራ !
ተናገር እንጂ ! ; ~ d’une souris ቋት የማይሞላ ሆነ accu n.m. — fam. Accumulateur ይመለከቷል
accoucheur, -euse n. — a. n.f. አዋላጅ b. médecin ~ accueil n.m. — አቀባበል ፣ የእንግዳ መቀበያ ; faire bon ~ à
አዋላጅ ሐኪም qqn. መልካም አቀባበል አደረገ ፣ በመልካም ተቀበለ ; faire
mauvais ~ à qqn ፊት ነሣ
accouder (s’) v.pr. — በክርነው ተደገፈ
accueillir v.tr. — ተቀበለ ፣ አቀባበል አደረገ ; bien / mal ~
accoudoir n.m. — መደገፊያ (የንበር)
qqn. ጥሩ / መጥፎ አቀባበል አደረገ
accouplement n.m. — መገናኘት (ግብረ ሥጋ)
accueillant, -e adj. — a. እንግዳ ተቀባይ b. un endroit
accoupler (s’) v.pr. — ተገናኘ (ግብረ ሥጋ) accueillant እንዳገር ያለ ቦታ (ደስ የሚያሰኝ)
accourir v.tr. — በሩጫ / በችኮላ መጣ ; ils ont accouru / acculer v.tr. — አጣብቂኝ አስገባ ፣ መፈናፈኛ አሳጣ ; ils l’ont
sont accourus à mon secours ደረሱልኝ ፣ መጡልኝ acculé au suicide ራሱን እንዲገድል አደረጉት
accoutrement n.m. péjor. — ግትልትልና አሥቂኝ ልብስ accumulateur n.m. — አከማች ፣ አኩሙላቶሬ (ባትሪ መሙያ)
accoutrer (s’) v.pr. péjor. — ግትልትል / አሥቂኝ ልብስ ለበሰ accumuler v.tr. — አከማቸ ፣ ከመረ
accoutumance n.f. — a. ~ à une drogue አደንዛ እፅ ለመደ accusateur, -trice adj. & n. — ከሳሽ ፣ ንጃይ
b. ~ à la douleur በሽታውን ቻለው
accusatif n.m. — የቀጥተኛ ተሳቢ አመልካች (ሰዋሰው)
accoutumé, -e adj. — የተለመደ ; comme à l’~e እንደ
accusation n.f. — a. ክስ b. mettre qqn. en ~ ከሰሰ
ተለመደው ; il est arrivé à l’heure ~e በተለመደው ሰዓት ደረሰ
accusé, -e — 1. n. ተከሳሽ 2. n.m. ~ de réception ደረሰኝ
accoutumer (s’) v.pr. — ተለመደ s’~ à qqch. አንድን ነገር
ለመደ accuser v.tr. — a. ~ qqn. de qqch. ነጀለ b. ~ qqch.
ታወቀበት ; son visage accuse la fatigue መድከሙ ፊቱ ላይ
accréditation n.f. — ewqenna
ያስታውቃል c. ~ réception de qqch. መቀበሉን አረጋገጠ ፣
accréditer v.tr. — a. ~ qqn. የቁኃqቁnnaደብዳቤ ሰጠ b. ~ ደረሰኝ ሰጠ
qqch. አንድን ነገር አሳመነ ፣ እሙን አደረገ
acerbe adj. — a. አፈ ሹል ፣ መራራ (ጠባይ) b. ደረቅ (አነጋገር)
accro adj. & n. — ሱሰኛ ፣ የተለከፈ
5
acéré, -e adj. — a. ሹል ፣ ስለታም b. መራራ ፣ ተናዳፊ (ምላስ) acier n.m. — ቡላድ ; lame en ~ የቡላድ ስለት ; nerfs d’~
ጠንካራ ጠባይ ; muscles d’~ አቻዮ ጡንቻ
acétate n.m. — አሴታት (ንጥረ ነገር)
aciérie n.f. — የብረታ ብረት ፋብሪካ
acétique adj. — acide ~ ጎምዛዛ ፣ ለኮምጣጤ
ጣዕሙን የማ(ንጥረ ነገር) acné n.f. — ብጉር
acétone n.f. — አሴቶን (ንጥረ ነገር) acolyte n.m. — 1. ረድዕ 2. péjor. ግብረ አበር
acétylène n.m. — አሴቲሌን (ንጥረ ነገር) acompte n.m. — ቀብድ ፣ ቅድሚያ ክፍያ
achalandé, -e adj. — bien ~ ብዙ ደንበኞች ያሉት (ሱቅ) ፣ à-côté n.m. — ተጨማሪ ; avoir des ~ s ተጨማሪ ገቢ አለው
ሙሉ ሱቅ
à-coup n.m. — par ~s አልፎ አልፎ ; sans ~ ሳያቋርጥ
acharné, -e adj. — ችኮ ፣ ብርቱ ; joueur ~ እልኸኛ ተጫዋች ;
acoustique — 1. adj. ድምፅ የማስተላለፍ 2. n.f. a. የድምፅ
lutte ~e የሞት ሽረት ትግል
ጥናት b. የድምፅ መሰማት
acharnement n.m. — ችኮነት
acquéreur n.m. — ገዥ ; se porter ~ d’une maison ቤት
acharner (s’) v.pr. — a. s’~ contre / sur / après qqn. ገዛ
በአንድ ሰው ላይ ጨከነ b. s’~ à/sur qqch. ከዓቅሙ በላይ ታገለ
acquérir v.tr. — a. ገዛ ፣ ወረሰ b. ቀሰመ (ዕውቀት)
c. s’~ inutilement በከንቱ ለፋ
acquiescement n.m. — አዎንታ ፣ ፈቃደኝነት ፣ መስማማት
achat n.m. — ግዢ ፣ ሸመታ (እህል) ; faire l’~ de qqch. አንድ
ነገር ገዛ ; faire des ~ s ገበያ ወጣ acquis, -e adj. — a. የተገኘ ፣ የተገዛ b. ተቀባይነት ያለው ፣
ቅቡል ; tenir pour ~ እንዳለቀ ቆጠረ c. caractères ~
acheminement n.m. — ማጓጓዝ ; ~ du courrier
የተለምዶ ጠባይ
ደብዳቤዎች በፖስታ ማጓጓዝ
acquisition n.f. — ግዢ ; nouvelle ~ አዲስ የተገዛ
acheminer — 1. v.tr. መራ ፣ አጓጓዘ ፣ አስተናገደ 2. v.pr. s’~
vers sa maison ወደ ቤቱ አመራ acquit n.m. — a. ደረሰኝ ፣ ፋክቱር ; pour ~ እንደ ደረሰኝ
b. par ~ de conscience ኅሊና እንዳይቅስ
acheter v.tr. — a. ~ qqch. ገዛ ፣ ሸመተ b. ~ qqch. à qqn.
ከሰው / ለሰው ገዛ ; je vais lui ~ un livre መጽሐፍ እገዛለታለሁ acquittement n.m. — a. ዕዳን መክፈል b. ነጻ መልቀቅ
c. ~ qqn. ገዛው (በጉቦ) (በፍርድ ቤት)
6
acteur, -trice n. — ተዋናይ ፣ ተዋናይት additionnel, -elle adj. — ተጨማሪ
actif, -ive — 1. adj. a. ንቁ b. population active አምራች additionner v.tr. & intr. — ደመረ ፣ ጨመረ ፣ አከለ ; du vin
ኅብረተሰብ c. voix active አድራጊ ግሥ 2. n.m. a. ንብረት ፣ additionné d’eau ውሃ የተደባለቀበት/ የተከለሰበት ወይን ጠጅ
ቅርስ (ሒሳብ) ; il a plusieurs langues à son ~ ብዙ ቋንቋ
adepte n. — ተከታይ ፣ አማኝ
ማቅ ይደግፈዋል
adéquat, -e adj. — ተመጣጣኝ ፣ ልክ ፣ ተስማሚ
action n.f. — A. a. ተግባር ፣ ድርጊት ፣ ሥራ ; homme d’~
የሥራ ሰው b. አድራጎት ; bonne ~ በጎ አድራጎት B. ድርጊት adhérence n.f. — መጣበቅ (አንድ ነገር ከሌላው ጋር) ፣ መያዝ
(ቴአትር) C. አክሲዮን ; société par ~s የአክሲዮን ማኅበር
adhérent, -ente — 1. adj. የሚጣበቅ ፣ የሚይዝ ፣ የሚያጣብቅ
D. intenter une ~ en justice ከሠሠ ፣ ክሥ መሠረተ
2. n. አባል
actionnaire n. — ባለ አክሲዮን
adhérer v.intr. — a. ተጣበቀ ፣ ያዘ ; ~ à la route
actionner v.tr. — አንቀሳቀሰ አለመንሸራተት (ለተሽከርካሪ) b. ተካፈለ ፣ ተስማማ ፣ ደገፈ ፣
ተከተለ (በሐሳብ) c. ~ à un parti የፓርቲ / የአንጃ አባል ሆነ
activement adv. — በንቃት
adhésif, -ive — 1. adj. የሚጣበቅ ፣ የሚያጣብቅ ; ruban ~
activer v.tr. — 1. አነቸቸ ፣ አፋጠነ ፣ አነቃቃ ፣ አነቃ 2. v.pr.
ስኮች 2. n.m. ሙጫ ፣ ማጣበቂያ
s’~ ተንቀሳቀሰ ፣ ተሯሯጠ ፣ ተነሣሣ ፣ ተፋጠነ ፣ ጉድ ጉድ አለ
adhésion n.f. — a. መጣበቅ b. አባል መሆን
activisme n.m. — ቀስቃሽነት ፣ ቅስቀሳ
adieu — 1. n.m. ስንብት ; faire ses ~ x à qqn. ተሰናበተ
activiste n. — አንቀሳቃሽ ፣ ቆስቋሽ (በፖለቲካ)
2. interj. ድኅና ሁን ! / ሰንብት !
activité n.f. — a. ተግባር ፣ ሥራ ; en ~ በእንቅስቃሴ / በተግባር
adipeux, -euse adj. — የሰባ ፣ ወፍራም ፣ ስብ
ላይ ያለ
adjacent, -e adj. — a. ኩታ ገጠም ፣ ቅርብ ፣ የሚገጥም (ለመሬት)
actualiser v.tr. — አደሰ
b. ተጠጌ ፣ ተጠጋጊ (ጄዎሜትሪ)
actualité n.f. — a. የአሁን ፣ ያለ ; d’~ ቅታዊ b. les ~s የዕለት
adjectif, -ive — 1. adj. ገላጭ 2. n.m. ቅጽል (ሰዋሰው)
ዜና
adjoindre v.tr. — 1. ጨመረ (ሰው) 2. v.pr. s’~ un
actuel, -elle adj. — የአሁን ፣ ያለ ; à l’heure actuelle
collaborateur ረዳት ጨመረ (ለራሱ)
በአሁኑ ሰዓት
adjoint, -e n. — ምክትል ; ~ au maire ምክትል ከንቲባ
actuellement adv. — በአሁኑ ጊዜ
adjonction n.f. — መጨመር
acuité n.f. — a. ሹልነት b. ጥናት (የሕመም) c. ~ visuelle
የዕይታ ጥራት adjudant n.m. — ምክትል የጦር መኮንን (ሻምበል ባሻ)
acuponcteur, -trice ou acupuncteur, -trice adjudication n.f. — a. ሐራጅ ; par voie d’~ በሐራጅ
n.m. — የአኩፓንክቸር ባለ ሞያ (በመጠቅጠቅ የሚያክም) b. የጨረታ ማስታወቂያ (የንግድ)
acuponcture ou acupuncture n.f. — አኩፓንክቸር adjuger — 1.v.tr. ~ qqch. à qqn. ፀደቀለት ፣ ተወሰነለት ፣
(የመጠቅጠቅ ሕክምና) ተሰጠው (በሐራጅ) ; une fois ! deux fois ! adjugé !
አሸንፏል ! (ጨረታ) 2. v.pr. s’~ qqch. ወሰደ (በፈቃዱ)
adage n.m. — ትውፊት
adjurer v.tr. — ~ qqn. de faire qqch. አንድ ነገር ያደርግ
adaptable adj. — a. የሚለምድ b. የሚገጥም (ዕቃ)
ዘንድ ለመነ / ተማፀነ
adaptateur n.m. — መስረቂያ
admettre v.tr. — a. ተቀበለ ፣ አስገባ ; elle fut admise
adaptation n.f. — a. ማልመድ ፣ ማላመድ b. መልመድ dans la famille ተቀባይነት አገኘች b. ተቀበለ ፣ ፈቀደ ; le bon
usage admet cette expression ይህ አባባል የጨዋ አባባል
adapter — 1. v.tr. አስማማ ፣ አላመደ 2. v.pr. s’~ ለመደ ፣
ነው c. ተቀበለ ፣ አሳወቀ ፣ አመነ ; admettons que je me
ተላመደ
trompe ተሳስቻለሁ እንበል d. être admis à un examen
addition n.f. — a. መደመር ፣ መጨመር ፣ ማከል b. ድምር ፈተና አለፈ
(ሒሳብ) c. ሒሳብ (ክፍያ) ; l’~ ! ሒሳብ !
7
administrateur, -trice n. — አስተዳዳሪ ፣ ዲሬክተር ፣ ሥራ adorablement adv. — በሚደድ ሁኔታ
አስኪያጅ ፣ የመምሪያ ኃላፊ (የባንክ / የድርጅት)
adorateur, -trice n. — አምላኪ
administratif, -ive adj. — አስተዳደራዊ
adoration n.f. — ስግደት ፣ ማምለክ ፣ ማፍቀር ፣ ማደስ
administration n.f. — a. የሥራ አመራር / አስተዳደር ;
adorer v.tr. — ሰገደ ፣ አመለከ ፣ አፈቀረ ፣ አደሰ
conseil d’~ የሥራ አመራር ኮሚቴ ፣ ቦርድ b. አገር አገዛዝ ፣
መስተዳድር ; l’Administration የመንግሥት አገልግሎት ፣ adossé, -e adj. — ጀርባ ለጀርባ የተደጋገፈ
ሕዝባዊ መስተዳድር
adosser — 1. v.tr. አስደገፈ 2. v.pr. s’~ ተደገፈ
administrativement adv. — በአስተዳደር አንጻር / መልኩ
adoucir — 1. v.tr. a. ~ une matière አለሰለሰ b. ~ une
administrer v.tr. — a. ~ une entreprise ድርጅት saveur አጣፈጠ c. ~ la lumière / la température
አስተዳደረ ፣ ሥራ መራ ; ~ un pays አገር ገዛ b. ~ une gifle መብራቱን / ሙቀቱን ቀነሰ d. ~ le chagrin de qqn. የሰው
ጥፊ አቀመሰ ; ~ un médicament መድኃኒት አደረገ ; ~ la ሐዘን አስታገሠ 2. v.pr. s’~ a. ለሰለሰ b. le temps s'est
preuve ማስረጃውን አቀረበበት adouci አየር በረደ c. (caractère) ገራ ፣ ገራም ሆነ
admirable adj. — የሚደነቅ ፣ ግሩም ፣ ዕፁብ ድንቅ adoucisseur n.m. — የውሃን ጨውነት ማውጣት
admirablement adv. — በሚያስደንቅ ሁኔታ adrénaline n.f. — አድሬናሊን (የልብ ትርታን የሚያፈጥን ሆርሞን)
admirateur, -trice n. — አድናቂ adresse n.f. — A. a. አድራሻ ; carnet d’~s ማስታወሻ ደብተር
b. une remarque à votre ~ እርስዎን የሚመለከት አስተያየት
admiratif, -ive adj. — አድናቆትን የሚገልጽ
B. a. ቅልጥፍና ; tour d’~ የአካል ቅልጥፍና b. ~
admiration n.f. — አድናቆት ; faire l’~ de tous አስደነቀ intellectuelle ብልሃት ፣ ጥበብ
admirativement adv. — በአድናቆት adresser — 1. v.tr. a. ላከ (ደብዳቤ) b. on m’a adressé à
vous ወደ እርስዎ ተላክሁ c. ሰነዘረ (አስተያየት) ; cette
admirer v.tr. — አደነቀ
remarque lui est adressée ይህ አስተያየት የተሰነዘረው ለእሱ
admissibilité n.f. — ተቀባይነት (ለእሷ) ነው ; ~ la parole à qqn. አነጋገረ 2. v.pr. a. s’~ à
qqn. አነጋገረ b. ~ vous au concierge ዘበኛውን ይጠይቁ
admissible adj. — ተቀባይነት ያለው ፣ ቅቡል
c. s’~ à l’imagination ምናብን ጋበዘ ; le livre s’adresse
admission n.f. — a. መግቢያ b. የመግቢያ ዋጋ aux enfants መጽሐፉ የተጻፈው ለልጆች ነው
admonester v.tr. — ገሠፀ adroit adj. — a. ቀልጣፋ ፣ ብልኃተኛ ; ~ de ses mains በእጁ
ቀልጣፋ የሆነ ፣ ጥበበኛ b. ብልኃተኛ (መልስ)
ADN abr. acide désoxyribonucléique — አ.ዲ.ኤን.
adroitement adv. — በቅልጥፍና ፣ በብልኃት ፣ በጥበብ
ado n. — adolescent ይመለከቷል
adulateur, -trice n. — አሞጋሽ ፣ አዳሽ ፣ አቆላማጭ
adolescence n.f. — ጉልምስና
adulation n.f. — ማሞካሸት ፣ ማሞገስ ፣ ማደስ ፣ ማቆላመጥ
adolescent, -e adj. & n. — ጎረምሳ (ጎልማሳ) (masculin) ፣
ኮረዳ (féminin) aduler v.tr. — አሞካሸ ፣ አሞገሰ ፣ አደሰ ፣ አቆላመጠ
adonner (s’) v.pr. — a. s’~ à qqch. ጊዜን / ሕይወትን ላንድ adulte adj. & n. — ዓዋቂ
ተግባር አዋለ b. s’~ à la boisson ጠጪ ሆነ
adultère — 1. adj. አመንዝራ 2. n. ዝሙተኛ 3. n.m. ሴሰኝነት
adopter v.tr. — a. ~ un enfant ጉዲፈቻ ወሰደ ፣ ማደጎ
adultérin, -e adj. & n. — ዲቃላ
አሳደገ ፣ የጡት ልጅ አደረገ b. ~ un projet de loi የሕግ ረቂቅ
አጸደቀ / ወሰነ advenir — (በሦስተኛ መደብ ብቻ የሚነገር ግሥ) 1. v.intr. ሆነ ፣
ተከሠተ ፣ ደረሰ ; que lui est-il advenu ? የእገሌ መጨረሻው
adoptif, -ive adj. — ጉዲፈቻ ልጅ ፣ የጡት ልጅ
ምን ይሆን 2. v.impers. quoi qu’il advienne / advienne
adoption n.f. — a. ጉዲፈቻ ማሳደግ / መውሰድ b. የሕግ ረቂቅ que pourra የፈለገው / የሆነው ይሁን / ይምጣ ፣ የሆነው
ማጽደቅ / መሰን ቢሆን ፣ የመጣው ይምጣ / ቢመጣ ፣ ያበጠው ይፈንዳ
8
adverbial, -e, -aux adj. — ተውሳከ ግሣዊ ፣ የተውሳከ ግሥ ; ጉዳይ ነው ; la belle ~ ! የራሱ ጉዳይ ! ; se tirer d’~ ተገላገለ
locution ~ ተውሳከ ግሣዊ ሐረግ B. une ~ d’ጹtat የመንግሥት ከፍተኛ ጉዳይ ; le Ministère
des ~ s étrangères የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር C. ~ judiciaire
adversaire n.m. — ተቀናቃኝ ፣ ተጋጣሚ ፣ ተቃዋሚ
ሙግት ፣ ክርክር (የሕግ) D. a. የንግድ ሥራ ; une bonne ~
adverse adj. — ተቃዋሚ (ገን) ; partie ~ ተቃዋሚ / ጥሩ / ፋይዳ ያለው ጉዳይ ; faire des ~ s ነገደ ; chiffre d’~ s
ተቀናቃኝ / ተቃራኒ ገን ተንቀሳቃሽ የገንዘብ መጠን ; homme d’~ s ነጋዴ ፣ የንግድ ሰው
b. parler ~ s ስለ ንግድ ጉዳይ መነጋገር c. avoir ~ à qqn. ከ...
adversité n.f. — መጥፎ የችግር ጊዜ ፣ ክፉ ሁኔታ
ጋር ጉዳይ ኖረው ; vous aurez ~ à moi ! ጉዳዮ ከኔ ጋር ይሆናል
aération n.f. — ነፋስ/ አየር / መስጠት ፣ ማናፈስ ; bouche d. ça fait mon ~ ይስማማኛል E. ዕቃ ፣ ቁሳቁስ ; ranger ses
d’~ ነፋስ ማውጫ ~ s ዕቃውን አስተካከለ
aérer v.tr. — ነፋስ / አየር ሰጠ ፣ አናፈሰ affairé, -e adj. — ሥራ የበዛበት
aérien, -ienne adj. — a. የአየር ; défense ~ e የአየር affairer (s’) v.pr. — ጉድ ጉድ አለ ፣ ሽር ጉድ አለ ; s’ ~ à la
መከላከያ ; ligne ~ e የበረራ መሥመር b. un pas ~ የሚከንፍ cuisine ወጥ ቤት ጉድ ጉድ አለ
(እርምጃ) c. métro ~ ከዋሻ ውጭ የሚሄድ ሜትሮ
affairiste n. — ደላላ
aérobic n.m. — የአካል እንቅስቃሴ
affaissement n.m. — መስመጥ ፣ መስጠም ፣ መሸሽ (ለመሬት)
aéro-club n.m. — የበረራ ክበብ
affaisser (s’) v.pr. — a. ሰመጠ ፣ ሰጠመ ፣ ሸሸ (ለመሬት)
aérodynamique adj. — በአየር ውስጥ በቀላሉ የሚንቀሳቀስ b. አጋደለ ፣ አዘነበለ (ለተሸካሚ) c. ተዝለፈለፈ (ለሰው)
aérogramme n.m. — ኤሮግራም ፣ የአየር መልክት affaler (s’) v.pr. — ተዘረረ ; s’~ sur un divan ኩርሲ ላይ
ዝርፍጥ/ እንዘፍ ብሎ ተቀመጠ ፣ ተንሰራፋ
aéronautique — 1. adj. ከአየር ጉዞ ጋር ግንኘ#ነት ያለው 2. n.f.
የበረራ ጥናት (አቪየሽን) affamé — 1. adj. የተራበ 2. n. ረሃብተኛ
aéronaval, -e, -s — 1. adj. የአየርና የባሕር 2. n.f. affamer v.tr. — አስራበ
l’Aéronavale የአየርና የባሕር ኃይል
affectation n.f. — A. a. መመደብ (በጀት) b. ምደባ (የሥራ) ;
aéroport n.m. — የአይሮፕላን ማረፊያ / ጣቢያ employer qqn. sans ~ précises ሰው ያለ ሥራ ኃላፊነት
ቀጠረ B. ማስመሰል ; parler sans ~ ያለማጋነን ተናገረ
aéroporté, -e adj. — በራሪ ; troupes ~es በአየር የሚጓጓዝ
ሠራዊት affecté, -e adj. — a. être ~ à un autre poste ሌላ የሥራ
መደብ ተሰጠው b. አስመሳይ c. የተሰማው ፣ የተነካ (በሐዘን)
aérosol n.m. — መርጫ
affecter v.tr. — a. ~ qqn. à un poste መደበ b. አስመሰለ
aérospatial, -e, aux adj. — የኅዋ በረራ ጥናት
c. ጎዳ (ሐዘን)
affabilité n.f. — ትሕትና ፣ ደግነት ፣ ጨዋነት
affectif, -ive adj. — ስሜታዊ
affable adj. — ትሑት ፣ ደግ ፣ ጨዋ
affection n.f. — a. መውደድ ; avoir de l’~ pour qqn.
affablement adv. — በትሕትና ወደደ b. በሽታ
9
affiche n.f. — a. ሥዕላዊ መግለጫ ፣ ማስታወቂያ b. tenir l’~ affranchi, -e adj. & n. — ከባርነት የተላቀቀ
ለረጅም ጊዜ ተቀባይነት አገኘ (ቴአትር / ፊልም)
affranchir v.tr. — a. ነጻ አወጣ (ከባርነት) ፣ አርነት አወጣ (de
afficher — 1. v.tr. ለጠፈ (ሥዕላዊ መግለጫ / ማስታወቂያ) ; l’esclavage) b. መላኪያ ከፈለ ; ~ une lettre ቴምብር ለጠፈ
défense d’~ መለጠፍ ክልክል ነው b. ~ son mépris ንቀት
affres n.f. pl. — ጭንቀት ፣ ጣር ; les ~ de la mort የጣረ ሞት
አሳየ ፣ አጎላ 2. v.pr. s’~ ልታይ ልታይ አለ
አበሳ
affilée (d’) loc. adv. — trois jours d’~ ሦስት ቀን
affréter v.tr. — ዕቃ ማጓጓ ተኮናተረ / ተከራየ (መርከብ /
በተከታታይ
አይሮፕላን / ዘተ)
affiliation n.f. — አባልነት
affreusement adv. — በሚያሰቅቅ / በሚዘገንን ሁኔታ
affilié, -e adj. & n. — አባል
affreux, -euse adj. — አሰቃቂ ; c’est ~ de se trouver
affilier (s’) v.pr. — s’~ à un parti የፓርቲ አባል ሆነ sans argent ገንዘብ ማጣት አስፈሪ ነው
affiner — 1. v.tr. a. አጣራ ፣ አጠራ 2. v.pr. s’~ a. አማረ ፣ affriolant, -e adj. — የሚያጓጓ ፣ የሚያስጎመጅ
ተዋበ ፣ ረቀቀ (ለውበት) b. ተባ
affront n.m. — ድፍረት ፣ ማዋረድ (ሕዝብ ፊት) ; faire un ~
(ለአዕምሮ)
à qqn አዋረደ
affinité n.f. — ቅርበት ; avoir des ~ avec qqn መግባባት
affrontement n.m. — ግጥሚያ ፣ ፍልሚያ ፣ ግጭት
affirmatif, -ive — 1. adj. a. አንታዊ 2. n.f. répondre par
affronter — 1. v.tr. ገጠመ 2. v.pr. s’~ ተጋጠመ
l’~ የአንታ መልስ ሰጠ ; dans l’~ ከሆነ
affubler — 1. v.tr. péjor. a. ~ qqn. d’un vêtement
affirmation n.f. — ማረጋገጥ
አሥቂኝ ልብስ አለበሰ b. ~ qqn. d’un surnom የቅጽል
affirmer — 1. v.tr. አረጋገጠ 2. v.pr. s’~ ተጠናከረ ስም ለጠፈ / ላከከበት 2. v.pr. s’~ ተጀቦነ
affleurer v.tr. — a. ብቅ አለ b. አጎጠ (አለት) ፣ ወጣ ፣ አፈጠጠ affût n.m. — a. ማድፈጫ (ለአደን) ; chasser à l’~ በደፈጣ
(ኮሮኮንች) አውሬ አደነ b. être / se mettre à l’~ de qqn. አደባ ; à l’~
de nouvelles ዜና ማነፍነፍ / ማሳደድ
affliction n.f. — ጥልቅ / ከባድ ሐዘን ፣ ሰቆቃ
affûtage n.m. — መሳል (ስለት / መሣሪያ)
affligé, -e adj. — a. በጥልቅ / በከባድ ሐዘን የተጎዳ b. ~ d’une
infirmité በመጻጉዕነት የሚሠቃይ affûter v.tr. — ሳለ (ስለት / መሣሪያ)
affligeant, -e adj. — አሳዛኝ ; des propos ~s አሳዛኝ አነጋገር afin — 1. loc. prép. ~ de (faire qqch.) ለ... ፣ ይደረግ ዘንድ
2. loc. conj. ~ que እንዲ... ፣ ይሆን ዘነድ
affliger — 1. v.tr. አሳዘነ 2. v.pr. s’~ ክፉኛ አዘነ
AFP abr. Agence France Presse — የአንስ ፍራንስ ፕሬስ
affluence n.f. — ሰፊ የሕዝብ ስብስብ ; heures d’~ ሰው
(የፈረንሳይ ዜና አገልግሎት) አኅጽሮት
የሚበዛበት ሰዓት
AG abr. assemblée général — የጠቅላላ ጉባዔ አኅጽሮት
affluent n.m. — መጋቢ ፣ ገባር (ወንዝ)
agaçant, -e adj. — የሚያበሳጭ ፣ የሚያውክ ፣ ተንኳሽ
affluer v.intr. — a. በብዛት ፈሰሰ / ጎረፈ (ፈሳሽ / ደም / ሕዝብ)
b. ~ vers un endroit ወደ አንድ ቦታ ጎረፈ agacement n.m. — ብስጭት ፣ ማክ ፣ መታክ ፣ ትንኮሳ
afflux n.m. — መጉረፍ agacer v.tr. — አበሳጨ ፣ አከ ፣ ተነኮሰ ; tu m’agaces !
አትነዝንዘኝ ! ; ~ un chien ውሻ ተነኮሰ
affolant, -e adj. — አሸባሪ
agate n.f. — ማዕድን ፣ የተከበረ የድንጋይ ዓይነት
affolé, -e adj. — የተሸበረ ፣ የተረበሸ
âge n.m. — A. a. ዕድሜ ; quel ~ avez-vous ? ስንት
affolement n.m. — ሽብር ፣ ረብሻ ; pas d’~ ! አትሸበር !
ዓመትዎ ነው ? ; prendre de l’~ አረጀ ፣ ሸመገለ ፣ ዕድሜ ገፋ ;
አትረበሽ !
~ légal ሕጋዊ ዕድሜ ; être en ~ de faire qqch. ዕድሜው
affoler — 1. v.tr. አሸበረ ፣ ረበሸ ; le coup du canon a የደረሰ (አንድ ነገር ለማድረግ) b. enfant en bas ~ ሕፃን ፣
affolé le peuple የመድፉ ፍንዳታ ሕዝቡን አሸበረው 2. v.pr. ጨቅላ ; d’un certain ~ ዕድሜው ጠና / ገፋ ያለ ; l’~ de
s’~ ተሸበረ ፣ ተረበሸ raison ነፍስ ማወቅ ፣ መብሰል ፣ መሸምገል c. le troisième ~
10
አረጋውያን ፣ አዛውንት d. ~ mental የአስተሳሰብ ብስለት ደረጃ agitateur, -trice n. — ቀስቃሽ ፣ ጐ ትጓች ፣ በጥባጭ (ፖለቲካ)
B. ዘመን ; l’~ de bronze የነሐስ ዘመን (ታሪክ) ; le moyen ~
agitation n.f. — a. እንቅስቃሴ ፣ ዕረፍት ማጣት b. ብጥብጥ ፣
የመካከለኛው ዘመን ; l’~ d’or ርቃማው ዘመን
ግርግር ፣ ሁከት c. ቅስቀሳ
âgé, -e adj. — ዕድሜው የገፋ ; vingt ans d’~ የሐያ ዓመት
agité, -e adj. — a. une mer ~e የታመሰ ባሕር b. un
(ውስኪ) ; les personnes ~es አረጋውያን
sommeil ~ የተረበሸ እንቅልፍ c. être ~ ተቅበጠበጠ ; une
agence n.f. — a. ኪል ; ~ de presse የዜና አገልግሎት ኪል ; ~ personne ~ ቅብጥብጥ (ሰው) d. enfant ~ ሁከተኛ / ቀዥቃዣ
de voyage የጉዞ ኪል ; ~ immobilière አከራይ ተከራይ ጽ/ቤት ልጅ
b. ቅርንጫፍ ጽሕፈት ቤት (succursale)
agiter — 1. v.tr. a. ~ un drapeau ባንዲራ አውለበለበ b. le
agencement n.m. — አቀማመጥ ፣ አቀነባበር (የቤት / የቢሮ vent agite les arbres ነፋሱ ዛፎችን ያወዛውዛል / ያነቃንቃል
ዕቃዎች) 2. v.pr. s’~ en tous sens ጉድ ጉድ አለ
agencer v.tr. — ቦታ አስያዘ (የቤት / የቢሮ agneau, -x n.m. — a. የበግ ግልገል ፣ ጠቦት b. የጠቦት ሥጋ
ዕቃዎች)
agonie n.f. — ጣረ ሞት ፣ የሞት ሥቃይ ; être à l’~ ጣረ ሞት
agenda n.m. — አጀንዳ ፣ የቀን መቁጠሪያ ደብተር ላይ ሆነ ፣ ከሞት አፋፍ ላይ ነው ፣ በማጣጣር ላይ ነው
11
agrément n.m. — a. የባለ ሥልጣን ፈቃድ / ስምምነት aigle n. — ንሥር ; regard d’~ እንደ ጦር የሚጋ አስተያየት ፣
b. የመዝናናት ; voyage d’~ ለመዝናናት የሚደረግ ጉዞ ዓይነ መርፌ
agrémenter v.tr. — አሳመረ ፣ አጌጠ aigre adj. — a. ኮምጣጣ ፣ አሲዳማ b. tourner à l’~ ኮመጠጠ
(እርጎ) ፣ አመረረ / ተካረረ (ለንግግር)
agrès n.m. pl. — የአካል ማሠልጠኛ መሣሪያዎች
aigre-doux, -douce adj. — a. ጣፋጭና ኮምጣጣ (ለጥ /
agresser v.tr. — ደፈረ ፣ ወረረ
ለፍራፍሬ) b. fig. ይውጋህ ብሎ ይማርህ (ለአስተያየት / ለአነጋገር)
agresseur n.m. — ወራሪ
aigrelet, -ette adj. — ኮምጠጥ ያለ
agressif, -ive adj. — ጠበኛ ፣ ሞገደኛ
aigreur n.f. — a. ኮምጣጣነት b. ~ d’estomac ቃር
agression n.f. — ጠብ ፣ ጠብ ማንሳት ፣ ወረራ
aigrir (se) v.pr. — ኮመጠጠ ፣ ተማረረ ; il s’est aigri avec
agressivement adv. — በጠበኛነት le temps እየቆየ ሆደ ባሻ ሆነ
agricole adj. — የግብርና aigu, -ë adj. — a. ሹል (መሣሪያ) ; angle ~ ሹል
ዘዌb. douleur ~ ë ኃይለኛ ሕመም c. voix ~ ë ቀጭን (ድምፅ)
agriculteur, -trice n. — ገበሬ ፣ አርሶ አደር
d. accent ~ ድምፅ ማንሻ ምልክት
agriculture n.f. — ግብርና ፣ እርሻ
aiguillage n.m. — መሥመር መለወጫ ፣ መሥመር መለወጥ
agripper v.tr. — s’~ à qqch. አንቆ / አጥበቆ ያዘ (ሐዲድ)
agronome n.m. — ግብርና አጥኚ / ባለ ሙያ aiguille n.f. — a. መርፌ b. ዓይን (የሚዛን) ; ቆጣሪ (የሰዓት)
c. ሹል የተራራ ጫፍ
agronomie n.f. — የግብርና ጥናት
aiguilleur n.m. — የባቡርን አቅጣጫ የሚለውጥ / የሚቀይር
agrumes n.m. pl. — ኮምጤ ፍሬዎች (ኮምጣጣ)
(ሰው) ; ~ du ciel የአየር ትራፊክ ተቆጣጣሪ ፣ የአየር እንቅስቃሴ
aguerrir (s’) v.pr. — ጠነከረ (ለሰው) ፣ ደፋር ሆነ ፣ ቆራጥ ሆነ ተቆጣጣሪ (በአይሮፕላን ማረፊያ)
aide n.f. — እርዳታ ; venir en ~ à qqn. ረዳ ; appeler à l’~ ailier n.m. — የክንፍ አጥቂ (በእግር ኳስ)
ድረሱልኝ አለ ፣ እርዳታ ጠየቀ ; à l’~ ! የሰው ያለህ ! ; avec l’~
ailleurs adv. — a. ሌላ ቦታ ፣ ሌላ ዘንድ ; partout ~ በሌላ
de Dieu ከእግዚአብሄር ጋር ፣ በእግዚአብሄር እርዳታ b. à l’~ de
አካባቢ ሁሉ ; nulle part ~ የትም b. d’~ በተጨማሪም ፣ ይሁን
qqch. በአንድ ነገር በመጠቀም c. ~ sociale ማኅበራዊ ዋስትና
እንጂ ፣ ሆኖም ፣ በነገራችን ላይ ; par ~ በሌላ አንጻር / በኩል ፣
aide-mémoire n.m. — ማስታወሻ በተጨማሪ
aider — 1. v.tr. ረዳ 2. v.pr. a. s’~ de qqch. በአንድ ነገር aimable adj. — ደግ ; vous êtes bien ~ ምን ላርጎ ?
ተጠቀመ b. aide-toi, le Ciel t’aidera አንተ ከበረታህ እግዜር
aimant n.m. — መግኒዝ ፣ መግነጢስ (ማግኔት)
ይጨመርበታል
aimanter v.tr. — መግኒዛዊ ፣ መግነጢሳዊ (ማግኔታዊ) ኃይል
aïe interj. — ኧረ ኧረ... (የሕመም ጩኸት)
አስተላለፈ
aïeul, -e n. — አያት (የንድ)
aimer v.tr. — a. ወደደ ፣ አፈቀረ ; ils s’aiment ይዋደዳሉ b. il
aïeule n.f. — አያት (የሴት) aime jouer au football እግር ኳስ መጫወት ይወዳል
c. j’aurais aimé le voir ባየው በወደድኩ ነበር d. j’aime
12
mieux le théâtre que le cinéma ከሲኔማ ቴአትር እንድጨምር ይፈቀድልኝ ; sans ~ que... ...ሳንጨምር ፣ ...ትተን ;
እመርጣለሁ ; j’aime mieux partir መሄድ ይሻለኛል ዎpuisque c’est ainsi, ajouta-t-il, je m’en vaisዓ
እንደዚህ ከሆነ እሄዳለሁ አለ c. ~ foi à qqch. አመነ ፣ ተቀበለ
aine n.f. — ብሽሽት
ajustement n.m. — ማስተካከል ፣ ማስተካከያ ፣ ማዋደጃ
aîné n. & adj. — ታላቅ ; le fils ~ የበከúር ልጅ ; il est mon
~ de 3 ans የሦስት ዓመት ታላቄ ነው ajuster — 1. v.tr. ተስተካከለ ፣ ተዋደደ ፣ ተለማመደ ; robe
ajustée የጠበበ ቀሚስ d. ~ un tir አነጣጠረ (በጠመንጃ)
aînesse n.f. — በከúርና ; droit d’~ የብከúርና መብት (ውርስ
2. v.pr. s’~ መስተካከል
ለበከúር ወንድ ልጅ)
alambic — n.m. ማንጠሪያ (የመጠጥ) ፣ ቀሰም (የአረቄ ማውጫ)
ainsi — 1. adv. እንደዚህ ፣ እንደዚያ ፣ በዚህ / በዚያ ዓይነት ፣
እንደዚህ / እንደዚያ ነው ; s’il en est ~ እንደዚህ / እንደዛያ ከሆነ ; alanguir v.pr. — ደከመ ፣ ዛለ
puisqu’il en est ~ እንደዚህ ከሆነ ፣ በዚህ ዓይነት ከሆነ ; et ~
alanguissement n.m. — መድከም ፣ መዛል
de suite ወዘተ ; pour ~ dire እንደማለት ፣ ስለዚህ ; ~ vous
voilà ! መጡአ ! 2. conj. ~ que እንዲሁም ; lui ~ que son alarmant, -e adj. — አሳሳቢ ፣ አሥጊ ፣ አስደንጋጭ
frère fréquentent le Lycée እሱም ወንድሙም ሊሴ ናቸው
alarme n.f. — ያደጋ ምልክት ፣ ማስጠንቀቂያ ; système d’~
air n.m. — a. አየር ; au grand ~ / en plein ~ ውጭ ፣ ደጅ የመቆጣጠሪያ ዘዴ
b. Armée de l’air አየር ኃይል ; hôtesse de l’~ ሆስተስ
alarmer — 1. v.tr. አሸበረ ፣ አስፈራራ ፣ አስደነገጠ ፣ አሠጋ
c. l’~ du temps ባዶ እጁን ኖረ ; paroles en l’~ ከንቱ ንግግር ;
2. v.pr. s’~ ደነገጠ ፣ ተሸበረ
il est libre comme l’~ አይጨበጥም d. መልክ ፣ ቁመና ; ~
de famille የቤተሰብ መልክ ፣ ውኃ ; se donner des grands alarmiste adj. & n. — አሸባሪ
~ s ተጀነነ e. il m’a l’~ (d’être) intelligent ብልህ ይመስለኛል
albâtre n.m. — በሐ ድንጋይ
f. ~ de musique ዜማ ፣ ቅላጼ
albatros n.m. — ትልቅ የባሕር ወፍ
airain n.m. — ነሐስ
albinos n. & adj. inv. — ቀለም አልባ (ሰው)
aire n.f. — ስፍራ ፣ ቦታ ፣ ክልል ; ~ de battage አውድማ
(መውቂያ) album n.m. — አልበም
aisance n.f. — መዝናናት ፣ ነጻ የመሆን ጠባይ s’exprimer albumine n.f. — ፕሮቲን (በተት / በነጭ
avec ~ ተዝናንቶ ተናገረ ዕንቁላል / በደም ውስጥና በሽንት የሚገኝ)
aise — 1. n.f. ድሎት ፣ ተድላ ፣ ምቾት ; être à l’~ à son ~ alchimie n.f. — የጥንቆላ ኬሚስትሪ
ተደላደለ ፣ ተዝናና ፣ ደላው ፣ እንደልቡ ሆነ ; se sentir mal à
alchimiste n.m. — በጥንቆላ ኬሚስትሪ የሚጠቀም
l’~ / ne pas être à son ~ አልተመቸውም / እንደልቡ አልሆነም ;
mettez-vous à l’~ ይመችዎት ፣ ይዝናነው ; à votre ~ ! alcool n.m. — a. አልኮል ፣ ሲቢርቶ (የቆየ አነጋገር)
እንዳሻዎት ! 2. adj. j’en suis bien ~ ምን ከፋኝ
alcoolique adj. & n. — ጠጭ ; የአልኮል ሱሰኛ ; አልኮል ነክ
aisé, -e adj. — a. ቀላል ፣ ቀና (ሥራ) (facile) b. ሀብታም
alcoolisé, -e adj. — አልኮል ያለበት ; boisson ~e አስካሪ
(riche)
መጠጥ
aisément adv. — በቀላሉ
alcoolisme n.m. — የአልኮል ሱሰኛነት
aisselle n.f. — ብብት
alcoomètre n.m. — ምን ያህል አልኮል እንዳለ የሚለካበት
ajouré, -e adj. — የተበሳሳ ፣ ብርሃን የሚያሳልፍ ; une robe ~ መሣሪያ
e ዓይን ያለው ቀሚስ
alcootest n.m. — የአልኮል መለኪያ መሣሪያ
ajournement n.m. — ማስተላለፍ (ለሌላ ቀን)
alcôve n.f. — ጓዳ
ajourner v.tr. — a. አስተላለፈ (ለሌላ ቀን) b. ~ un candidat
aléa n.m. — ውጣ ውረድ
ተወዳዳሪን ጣለ
aléatoire adj. — ድንገተኛ ፣ ሊሆን የሚችል
ajouter v.tr. — a. ጨመረ ፣ አከለ ; ~ du sel à la sauce ወጥ
ውስጥ ጨው ጨመረበት b. je me permets d’~ que alêne n.f. — ስፌ
13
alentour — 1. adv. አካባቢ ፣ በዙሪያ ያለ 2. n.m. pl. les ~s alléchant, -e adj. — አስጎምጂ
d’Addis-Abeba የአዲስ አበባ አካባቢ
allécher v.tr. — አስጎመጀ
alerte — 1. n.f. ማስጠንቀቂያ ; ~ aérienne ከጦር አውሮፕላን
allée n.f. — a. ቀጠና (ቀጭን መንገድ) b. ~s et venues
ድብደባ አደጋ የሚያስጠነቅቅ ; sonner l’~ ማስጠንቀቂያ ሰጠ ;
መመላለስ
fausse ~ በከንቱ የተሰጠ የአደጋ ማስጠንቀቂያ 2. adj. ንቁ (ሰው)
allégation n.f. — ያልተረጋገጠ ምክንያት መስጠት ፣ ማመካኘት
alerter v.tr. — አስጠነቀቀ ፣ የአደጋ ምልክት ሰጠ
allégeance n.f. — ታማኝነት
alexandrin n.m. — የወል ግጥም
allégement n.m. — ማቅለል ፣ ማቃለል
alezan, -e adj. & n.m. — ቡሎ / ቡላ / ሸክላ ቀለም (ለፈረስና
ለበቅሎ) alléger v.tr. — a. አቀለለ ፣ አቃለለ (ግብር)፣ ቀነሰ b. አስታገሠ
(ሕመም) c. ~ une peine ቅጣት አሻሻለ
algébre n.f. — አልጄብራ ; c’est de l’~ pour moi ምንም
አልገባኝም allégorie n.f. — ምሳሌ
algébrique adj. — አልጄብራዊ ፣ የአልጄብራ allégorique adj. — ምሳሌያዊ
algue n.f. — አረንጓዴ (የውሃ) allègrement adv. — በደስታ ፣ በቸልታ
alias adv. — ሌላ ስሙ / ስያሜው allégresse n.f. — ከፍተኛ ደስታ
alibi n.m. — የቦታ ሰበብ alléguer v.tr. — a. ያልተረጋገጠ ምክንያት ሰጠ ፣ አመካኘ
b. ጠቀሰ (ሕግ)
aliénation n.f. — a. አሳልፎ መስጠት (ንብረት በብላሽ / በግዢ ፣
መብት) b. ሰብአዊ መብትን ማጣት ወይም መቀማት (ነጻነት) c. ~ aller — 1v.intr. A. a. ሄደ ; ~ à pied / en voiture በእግር /
mentale የአዕምሮ በሽታ በመኪና ሄደ ; ~ et venir ተመላለሰ b. ~ bon train ገሰገሰ ፣
ቸብ ቸብ አደረገ ፣ ነጎደ c. ~ voir qqn. ጠየቀ (ሰው) ; ~ se
aliéné, -e n. — የአዕምሮ በሽተኛ ፣ አዕምሮው የታከ
promener ለሽርሽር ሄደ ፣ ተንሸራሸረ c. le chemin qui va à
aliéner — 1. v.tr. a. አሳልፎ ሰጠ (ንብረት / መብት) b. ሰብአዊ la poste ወደ ፖስታ ቤት የሚወስድ መንገድ d. elle ira loin ገና
መብቱን አጣ ወይም ተነጠቀ (ነጻነት) 2. v.pr. s’~ l’opinion ታድጋለች ; tu n’iras pas loin avec 5 birrs በ5 ብር የትም
publique ሕዝብን አስቀየመ (የፖለቲካ ሰው) አትደርስም ; ils iront jusqu’au bout አስከመጨረሻው
ይቀጥላሉ B. on y va ! እንሒድ ! ተነሡ ! ; allez-y
alignement n.m. — a. ሰልፍ (ለሰው) b. መደርደር (ለዕቃ)
doucement ! ቀስ እያሉ ! እያስተዋሉ ! ; vas-y ! በል ! ጀምር !
aligner — 1. v.tr. ~ des élèves ተማሪዎችን አሰለፈ ; ~ des allez-y, je vous écoute ይበሉ እየሰማሁ ነው ; allons, du
livres መጽJፍ ደረደረ 2. v.pr. s’~ ተሰለፈ courage ! በርቱ ! allons donc ! ኧረግ ! ኤዲያ ! እሱን ተው !
ተው እንጂ ! C. ሆነ (ደኅና / መጥፎ) a. comment allez-
aliment n.m. — ምግብ
vous ? እንደምን ነዎት ? ; je vais bien / ça va ደኅና ነኝ /
alimentaire adj. — a. ለምግብነት የሚያገለግል ; régime ~ ደኅና ; ça va mieux ተሽሎኛል b. les affaires vont mal
አመጋገብ b. pension ~ አበል ፣ ቀለብ ንግዱ ቀዝቅዟል ; ça ira ! ችግር አይኖርም ! ; il y a qqch. qui
ne va pas ችግር አለ ; je vous en donne 500 birrs - va
alimentation n.f. — A. a. መቀለብ ፣ መመገብ b. ምግብ
pour 500 birrs 500 ብር እከፍላለው - በ500 ይሁን ; cela va
B. አቅርቦት ; ~ en eau የውሃ አቅርቦት
sans dire / cela va de soi ግልጽ ነው ፣ የታወቀ ነው ;
alimenter — 1. v.tr. a. መገበ ፣ ቀለበ b. አቀረበ (ውኃ ፣ አያጠያይቅም D. a. ልክ ነው ፣ ተስማማ (ለልብስ) (vêtement) ;
መብራት) 2. v.pr. s’~ ተመገበ cette veste vous va bien ኮቱ ልክዎ ነው / ተስማምቶዎታል
b. ça n’ira pas dans la valise ሻንጣው ውስጥ አይገባም
alinéa n.m. — a. ገባ ያለ አዲስ መሥመር b. የአንቀጽ መግቢያ
c. ça me va! ይስማማኛል ! ; ça va ! እሺ ! E. il va
alité,-e adj. — የተኛ pleuvoir ሊዘንብ ነው ; il allait tout avouer ሁሉንም ሊናገር
ነበር ; ne vas pas t’ imaginer que እንዳይመስልህ ; va
aliter (s’) v.pr. — ተኛ
savoir ! ማን ያውቃል 2. v.impers. il en va de même
allaitement n.m. — ማጥባት pour ያው ነው ; il y va de son emploi ሥራውን የማጣት
ጣጣ ያስከትልበታል 3. v.pr. s’en ~a. ሄደ ; ils s’en vont
allaiter v.tr. — አጠባች
መሄዳቸው ነው ; va-t’en ! ወግድ ! ሒዱልኝ ! ክላ ! ; ~ à pas
14
feutrés አዘገመ b. les taches ne s’en vont pas እድፉ alors adv. — a. ~ il se leva et partit ከዚያም ተነሣና ሄደ
አይለቅም c. je m’en vais vous conter une belle b. ~ ça va ? ታዲያስ ደህና ነህ ? ; ~ vous viendrez ? እናስ
histoire እስቲ ተነሥቼ ጥሩ ታሪክ ልንገራችሁ ትመጣላችሁ ? ; et ~ ? ታዲያ ምን ይሁን ? ፣ ታዲያስ ?
c. ~ n’en parlons plus እንግዲያው እንተው d. jusqu’ ~ je
aller n.m. — ጉዞ ; à l’~ ሲሄድ ; ~-retour ሲመለስ ; billet ~-
n’y avais pas pensé እስካሁን አላሰብኩበትም ነበር e. il est
retour ደርሶ መልስ ትኬት (ካርኔ) ; un ~ simple የመሄጃ
riche ~ que sa famille est pauvre ዘመዶች ደሃ ቢሆነውም
ትኬት ; match ~ የጉብኝት ጨዋታ
እሱ ሀብታም ነው
allergie n.f. — ሰውነት የማይቀበለው/ የሚጣላው
alourdir v.tr. — አከበደ
allergique adj. — የሚጣላ ፣ የሚጣላው
alpage n.m. — የተራራ ግጦሽ
alliage n.m. — ክልስ
alphabet n.m. — a. ፊደል ፣ አቡጊዳ b. የፊደል ገበታ ፣ ገበታ
alliance n.f. — A. a. faire ~ avec qqn. ተዋገነ ፣ አንድ ሐዋርያ
ግንባር ፈጠረ b. ጋብቻ ; cousin par ~ የጋብቻ ዝምድና
alphabétique adj. — የፊደል ; par ordre ~ በፊደል ቅደም
c. traité d’~ የኅብረት ቃል ኪዳን (መንግሥታት) B. une ~ en
ተከተል
or የርቅ የጋብቻ ቀለበት
alphabétiser v.tr. — ፊደል አስቆጠረ ፣ ማንበብና መጻፍ
allié, -e adj. & n. — ባለ ቃል ኪዳን ፣ ተባባሪ (መንግሥት)
አስተማረ
allier — 1. v.tr. a. ከለሰ ፣ ቀላቀለ (መዓድን) b. ~ la force à la
alpinisme n.m. — ተራራ መውጣት (የስፖርት ዓይነት)
patience ኃይልና ትዕግሥትን አጣምሮ ያዘ 2. v.pr. s’~ à ገነ ፣
ተባበረ alpiniste n. — ተራራ የሚጣ (ስፖርተኛ)
allô interj. — አሎ ! altération n.f. — a. ለውጥ (ወደ አልተሻለ) b. ጥራት መቀነስ
c. መዳከም (ለጤና) d. መበላሸት ፣ እጅ እጅ ማለት ፣ ጣም መለወጥ
allocation n.f. — አበል ፣ ድርሻ (ክፍያ) ; ~s familiales
(ለምግብ) e. መዘጋት (ለድምፅ)
የቤተሰብ ድጎማ (ከመንግሥት)
altercation n.f. — ጠብ
allocution n.f. — አጭር ንግግር / ዲስኩር / መግለጫ
altérer — 1. v.tr. a. ለጠ (ወደ አልተሻለ) b. አቃሰ
allongement n.m. — ማርዘም
(ጤና) c. አበላሸ (ምግብ) d. voix altérée የተዘጋ ድምፅ
allonger — 1. v.tr. a. አስረዘመ ፣ ቀጠለ (ልብስ) b. ዘረጋ 2. v.pr. s’~ ተበላሸ
(ክንድ) ፣ አሰገገ (አንገት) c. fam. ~ l’argent ገንዘብ ገፈተረ
alternance n.f. — ፈረቃ ; en ~ በተራ ፣ ተራ በተራ
d. በረዘ ፣ ከለሰ (ፈሳሽ) 2. v.pr. s’~ ተጋደመ
alternateur n.m. — የኤሌክትሪክ ምንጭ (ሞተር)
allouer v.tr. — ሰጠ (ካሣ)
alternatif, -ive — 1. adj. አማራጭ (ዕቅድ) 2. n.f. ሌላ
allumage n.m. — ማቀጣጠል ፣ ማስነሣት (ሞተር)
አማራጭ
allumer v.tr. — a. ~ le feu እሳት አቀጣጠለ ፣ ለኮሰ ፣ አያያዘ
alternativement adv. — ተራ በተራ
b. ~ une allumette ክብሪት ጫረ c. ~ la lumière መብራት
አበራ d. ~ la télévision ቴሌቪዥን ከፈተ alterner v.tr. — አፈራረቀ
allumette n.f. — ክብሪት altesse n.f. — ልዑል
allumeuse n. — fam. ዓይነ ሌባ altier, -ière adj. — ኩሩ ፣ ጅንን ፣ ኩፍስ
allure n.f. — a. አረማመድ ; marcher à vive ~ በፍጥነት altitude n.f. — ከፍታ ; en ~ በከፍታ ; région d’~ ደጋ ;
ተራመደ ; à toute ~ በከፍተኛ ፍጥነት b. ግርማ ሞገስ ፣ ቁመና prendre de l’~ ከፍ አለ ; Addis Abeba se trouve à
(ለሰው) ; avoir de l’~ ግርማ ሞገስ / ጥሩ ቁመና አለው 2500 m. d’~ አዲስ አበባ በ2500 ሜትር ከፍታ ላይ ትገኛለች
allusion n.f. — በጎሜ ; faire ~ à qqch. በጎሜ መናገር ፣ alto n.m. — ጎርናና (የሴት / የሙዚቃ መሣሪያ ድምፅ)
አስመለከተ (አንድን ነገር)
altruisme n.m. — ለሰው ማሰብ (ጠባይ)
alluvions n.f. pl. — ደለል
altruiste adj. & n. — ለሰው አሳቢ
15
aluminium n.m. — አሉሚኒየም ambivalent, -e adj. — ሁለት ትርጉም ያለው
alvéole n.m. — የንብ እንጀራ ዓይን amble n.m. — መስገር (በቅሎ)
amabilité n.f. — ትሕትና ; ayez l’~ de fermer la porte ambre — 1. n.m. ~ jaune ቢጫ አምባር 2. adj. inv. ክፍት
እባክዎን በሩን ይዝጉት ቢጫ
amateur n.m. — a. አፍቃሪ ፣ አፍቃሬ b. y a-t’-il des ~s ? aménager v.tr. — አደራጀ ፣ አዘጋጀ (ቤት) ፣ አመቻቸ (አካባቢ)
የሚፈልግ አለ ? የሚሞክር አለ ? c. championnat ~ የአማተሮች
amende n.f. — a. መቀጮ ; être condamné à une ~
ሻምፒዮና d. travail d’~ ያላዋቂ ሥራ
መቀጮ ተበየነበት ; mettre qqn. à l’~ ቀጣ b. faire ~
amateurisme n.m. — አማተርነት honorable ይቅርታ ጠየቀ
amazone n.f. — የሴት ፈረሰኛ amendement n.m. — a. ለውጥ ፣ ማሻሻያ (ለሕግ አንቀጽ)
b. ማዳበሪያ (ለመሬት)
ambages n.f. pl. — parler sans ~ በቀጥታ ተናገር
amender v.tr. — a. ለጠ ፣ አሻሻለ (የሕግ አንቀጽ) b. አዳበረ
ambassade n.f. — ኤምባሲ ፣ የመንግሥት ልዑክ
(መሬት)
ambassadeur, -drice n. — a. አምባሳደር b. ልዑክ ፣ ልዕክት
amener — 1. v.tr. አመጣ ; ~ la conversation sur un
ambiance n.f. — የአካባቢ ሁኔታ sujet ውይይቱን ወደ አንድ ርእስ ወሰደ 2. v.pr. fam. s’~ መጣ
ambiant, -e adj. — température ~e የአካባቢ የአየር ንብረት aménité n.f. — ጨዋነት ; avec ~s በጨዋነት
ambidextre adj. — ግራው ቀኘ# amenuiser (s’) v.pr. — አነሰ ፣ ተቀነሰ ; ses chances de
succès s’amenuisent የማለፍ ዕድሉ አነሰ
ambigu, -ë adj. — አሻሚ ፣ ግልጽ ያልሆነ
amer, -ère adj. — መራራ
ambiguïté n.f. — አሻሚነት ፣ ግልጽ አለመሆን
amèrement adv. — በምሬት
ambitieux, -euse adj. & n. — የጋለ ጉጉት ያለበት
américaniser v.tr. — አሜሪካዊ አደረገ
ambition n.f. — የማደግ ታላቅ ጉጉት ፣ ተምኔት
amerrir v.intr. — በባሕር ላይ ዓረፈ
ambivalence n.f. — ሁለት ትርጉም መያዝ
amerrissage n.m. — በባሕር ላይ ማረፍ
16
amertume n.f. — a. መራራነት (ጣም) b. ምሬት (ስሜት) amoindrissement n.m. — ማነስ ፣ መቀነስ
améthyste n.f. — ፈርጥ (የይን ጠጅ ቀለም ያለው) amollir — 1. v.tr. አለሰለሰ ፣ አዳከመ 2. v.pr. s’ ~ ለሰለሰ ፣
ተዳከመ ፣ ለዘበ ፣ ኔ ከዳው
ameublement n.m. — የቤት ዕቃ ; tissu d’~ የቤት ዕቃ ልብስ
amonceler — 1. v.tr. ከመረ ፣ ቆለለ 2. v.pr. s’~ ተከመረ ፣
ameublir v.tr. — አለሰለሰ (መሬት) (sol)
ተቆለለ
ameuter v.tr. — ቀሰቀሰ ፣ አሰባሰበ (ለግርግር / ለብጥብጥ)
amoncellement n.m. — ~ d’ordure የቆሻሻ ክምር / ቁልል
amharique n.m. — አማርኛ
amont n.m. — en ~ ከላይ (ለወንዝ)
ami — 1. n. a. ጓደኛ ፣ ወዳጅ ; ~ d’enfance የልጅነት ጓደኛ
amoral, -e, -aux adj. — ግብረ ገብነት የሌለው
b. petit ~ የከንፈር ወዳጅ c. faux ~s የሐሰት ወዳጅ (በሥርዓተ
ቋንቋ) 2. adj. የጓደኛ ፣ የወዳጅ ; les pays ~s ወዳጅ አገሮች amorce n.f. — a. መጀመሪያ ፣ ውጥን b. አቀጣጣይ (የፈንጅ)
c. ማላሻ ፣ መሳቢያ ፣ ምግብ (ለዓሣ ማጥመጃ)
amiable adj. — arrangement à l’~ በስምምነት
amorcer — 1. v.tr. a. አስጀመረ (ጉዳይ / ውይይት) b. ~ une
amiante n.m. — አስቤስቶ
pompe የውሃ ቧንቧ አሠራ c. ማላሻ አደረገ (ለዓሣ ማጥመጃ)
amibe n.f. — አሜባ 2. v.pr. s’~ ጀመረ ; une négociation s’ ~ ድርድር ተጀመረ
amical, -e, -aux — 1. adj. የጓደኛ ፣ የወዳጅ ; un geste ~ amorphe adj. — a. ሙልጭልጭ ፣ የሚዋልል ፣ ዝልግልግ (ነገር)
የወዳጅነት አድራጎት 2. n.f. l’~e des pêcheurs የዓሣ አጥማጆች b. ልፍስፍስ (ሰው) c. ቅርጸ ቢስ (ማዕድን)
የወዳጅነት ማኅበር
amortir v.tr. — ቀነሰ ፣ አዳከመ ፣ አለሰለሰ ; ~ le bruit ድምፅ
amicalement adv. — በጓደኝነት ፣ በወዳጅነት ; bien ~ አዳፈነ ; ~ une chute አወዳደቅ አበረደ
ጓደኛህ ፣ ጓደኛዎ (በደብዳቤ)
amortissement n.m. — a. ማለስለስ ፣ ማብረድ (ለአወዳደቅ)
amidon n.m. — አሚዶ ፣ ሙቅ (ለመተኮሻ) b. ~ d’un emprunt ብድር ቀስ በቀስ መክፈል/ ማቃለል
amidonner v.tr. — በአሚዶ/ በሙቅ ተኮሰ amortisseur n.m. — አሞርዛቶር ፣ አሞርቲõዛቶር
amincir — 1. v.tr. አከሳ ፣ አቀጠነ (ለሰው) ፣ አሳሳ 2. v.pr. s’~ amour n.m. — a. ፍቅር ፣ መውደድ ; vivre une histoire
ከሳ ፣ ቀጠነ ፣ ሳሳ d’~ በፍቅር ኖረ ; mariage d’~ የፍቅር ጋብቻ b. mon ~ የኔ
ፍቅር c. faire l’~ ተዋሰበ ፣ የግብረ ሥጋ ግንኘ#ነት አደረገ d. quel
amincissement n.m. — መክሳት ፣ መቅጠን
~ d’enfant ! ነፍስ ልጅ ነው ! እንዴት ደስ የሚል (የሚወደድ) ልጅ
amiral, -e, -aux — 1. n.m. የባሕር ኃይል ዋና አዛዥ ፣ ባሕር ነው ! ; tu es un ~ ! ነፍስ ነህ ! ጎሽ ! e. f. pl. les premières
ነጋሽ 2. adj. navire ~ በባሕር ኃይል ዋና አዛዥ የሚመራ መርከብ ~s የመጀመሪያ ፍቅር
amirauté n.f. — a. የባሕር ኃይል አዛዥነት ሥልጣን b. የባሕር amoureusement adv. — በፍቅር
ኃይል ዋና አዛዥ መሥሪያ ቤት c. የባሕር ኃይል እዝ
amoureux, -euse — 1. adj. አፍቃሪ ; être ~ de qqn. ፍቅር
amitié n.f. — a. ጓደኝነት ፣ ወዳጅነት ; se lier d’~ avec qqn. ያዘው 2. n. ወዳጅ ፣ ፍቅረኛ
ጓደኝነት / ወዳጅነት መሠረተ ፣ ተወዳጀ ; par ~ በጓደኝነት ፣
amour-propre n.m. — ክብርን መጠበቅ
በወዳጅነት b. mes ~s ከሰላምታ ጋር ; ~s de ከ... ልብ ሰላምታ ጋር
amovible adj. — የሚላልቅ ፣ ላልቆ የሚገጠም ፣ የሚነሣ
ammoniac / ammoniaque n.f. — አሞኒያክ
ampère n.m. — አምፔር (የኤሌክትሪክ ኃይል መጠን)
amnésie n.f. — የመዘንጋት በሽታ
amphibie adj. & n.m. — በየብስም በውኃም ውስጥ የሚኖር
amnésique adj. & n. — ዝንጉ (በበሽታ)
amphithéâtre n.m. — አዳራሽ (አምፊቴአትር)
amnistie n.f. — ምሕረት
amphore n.f. — ማሰሮ ፣ ገምቦ
amnistier v.tr. — ማረ ፣ ምሕረት ሰጠ
ample adj. — ሰፊ (ልብስ)
amocher v.tr. — fam. ደበደበ ; se faire ~ ተደበደበ
amplement adv. — በስፋት ; vous avez ~ le temps ሰፊ
amoindrir — 1. v.tr. አሳነሰ ፣ ቀነሰ 2. v.intr. & pr. አነሰ
ጊዜ አለዎ
17
ampleur n.f. — ስፋት ; un projet de grande ~ ሰፊ እቅድ analyser v.tr. — a. ~ un texte / une situation ጽሑፍ /
አቋም ተነተነ b. መረመረ
amplificateur n.m. — ማጉያ
analyste n. — ተንታኝ
amplification n.f. — a. ማጉላት (ድምፅ) (son) b. ማጋነን
(média) c. ማጦዝ (littérature) analytique adj. — የሚተነትን ፣ የሚያብራራ
amplifier v.tr. — a. አጎላ (ድምፅ) b. አጋነነ (média) c. አጦዘ ananas n.m. — አናናስ
(littérature)
anarchie n.f. — ሥርዓተ አልበኝነት
amplitude n.f. — a. ስፋት b. ልዩነት (የአየር ይዘት)
anarchique adj. — ሥርዓተ አልባ
ampoule n.f. — a. ~ électrique አምፖል b. avoir des
anarchisme n.m. — ሥርዓተ አልባነት
ampoules aux pieds እግሩ ውኃ ቋጠረ c. ብልቃጥ
(የመድኃኒት) anarchiste adj. & n. — ሥርዓተ አልበኛ
amputation n.f. — መቁረጥ (የሰው አካል) anathème n.m. — ውግዘት
amputer v.tr. — ቆረጠ (የሰው አካል) anatomie n.f. — ሥነ ብልት
amulette n.f. — ክታብ anatomique adj. — ሥነ ብልታዊ
amuse-gueule n.m. — የቡና ቁርስ ancestral, -e, -aux adj. — የአባት (የዘር)
amuser — 1. v.tr. አቸቀ 2. v.pr. s’~ a. ተጫወተ b. s’~ avec ancêtre n. — ቅድመ አያት ፣ ዘር ማንዘር
qqch. በ... ተጫወተ ; s’~ à faire qqch. ተዝናና
anchois n.m. — ትንሽ የባሕር ዓሣ
amusant, -e adj. — አሥቂኝ (ኮሚክ)
ancien, -ienne — 1. adj. a. የድሮ ፣ የቀድሞ ፣ የጥንት ፣
amuseur n.m. — አጫዋች ፣ ቧልተኛ ጥንታዊ b. l’Ancien Testament ብሉይ ኪዳን c. ~s
combattants የጥንት አርበኞች 2. n.m. a. les ~s አባቶች ፣
amygdale n.f. — ያንገት ሥር (ቶንሲል)
ቀደምት አዛውንት b. fam. l’~ ሽማግሌው ፣ ሽሜው
an n.m. — a. ዓመት ; tous les ~s በዓመት በዓመት ፣ በያመቱ ;
anciennement adv. — በፊት ፣ ድሮ ፣ ቀድሞ
dans dix ~s ከዓሥር ዓመት በኋላ ; il y a deux ~s ካቻምና ;
l’an dernier የዛሬ ዓመት ; l’~ prochain ለዓመት ; l’~ ancienneté n.f. — የአገልግሎት ጊዜ (ለሥራ ዘመን) ; il a dix
dernier አምና b.le jour de l’~ / le nouvel ~ አዲስ ዓመት ፣ ans d’~ በዚህ መሥሪያ ቤት ዓሥር ዓመት ቆይቷል
የቅዱስ ዮሐንስ ዕለት ፣ ዓውደ ዓመት ; en l’~ 2000 በሁለተኛው
ancrage n.m. — ትክለኝነት
ሺህ (ዘመን) c. avoir dix ~s ዓሥራ ስምንት ዓመት ሆነው
ancre n.f. — መልሕቅ (የመርከብ) ; jeter l’~ መልሕቅ ጣለ
anachronique adj. — የጊዜ ስሕተት ያለበት
ancrer — 1. v.tr. ሥር የሰደደ 2. v.pr. s’~ ሥር ሰደደ
anachronisme n.m. — የጊዜ ስሕተት
andouille n.f. — a. ቋሊማ (በዓሣማ አንጀትና ሥጋ የሚሠራ)
anagramme n.f. — ከአንድ ቃል ውስጥ ተቀናጅቶ የጣ ሌላ ቃል
b. fam. ደደብ ፣ ደንቆሮ (ሰው) ; faire l’~ ተንጀላጀለ
(ለበሰ ፣ ሰለበ ፣ በሰለ)
âne n.m. — a. አህያ b. un dos d’~ አባጣ መንገድ c. አህያ ፣
analogie n.f. — ማነጻጸር ፣ ንጽጽር
ሞኝ ፣ ደደብ ; têtu comme un ~ ድንጋይ ራስ
analogique adj. — የንጽጽር
anéantir v.tr. — a. አደመ ፣ ደመሰሰ ፣ ድምጥማጡን አጠፋ
analogue adj. — ተመሳሳይ b. j’ai été anéanti par cette nouvelle ይህ ዜና አስደነገጠኝ
analphabète adj. & n. — ማይም anéantissement n.m. — ውድመት ፣ መደምሰስ ፣ ተስፋ
መቁረጥ ፣ በድካም መሞት
analphabétisme n.m. — ማይምነት
anecdote n.f. — ተረት ፣ ምሳሌ
analyse n.f. — a. ትንተና ; ~ grammaticale ሰዋሰዋዊ ትንተና
b. ~ de sang / d’urine የደም / የሽንት ምርመራ anecdotique adj. — የተረት ፣ የምሳሌ
anémie n.f. — የደም ማነስ
18
anémique adj. — የደም ማነስ በሽተኛ animé, -e adj. — a. የደራ ፣ የተሟሟቀ ; discussion ~
የደራ / የሞቀ ክርክር b. የሚንቀሳቀስ ; dessin ~ ተንቀሳቃሽ ሥዕል
ânerie n.f. — አህያነት
animer v.tr. — a. አንቀሳቀሰ ፣ ነፍስ ዘራበት ; son visage
ânesse n.f. — አህያ (እንስት)
s’anima ፊቱ በራ / ፈካ ፣ ነቃ ; ~ un mouvement
anesthésie n.f. — ማደንዘዝ (ለሕክምና) politique የፖለቲካ እንቅስቃሴ አራመደ b. les êtres animés
ነፍስ ያላቸው ፍጡሮች
anesthésier v.tr. — አደነዘዘ (ለሕክምና)
animosité n.f. — ጥላቻ
anesthésique adj. & n.m. — ማደንዘ
anis n.m. — እንስላል
anesthésiste n. — ማደንዘ ጊ (ሕክምና)
anisette n.f. — አኒቼ (ከእንስላል የተሠራ መጠጥ)
ange n.m. — a. መልአክ ; ~ gardien ዓቃቤ መልአክ b. être
aux ~s በደስታ ሰከረ ; un ~ passe ጸጥ እረጭ አለ ankyloser v.tr. — ደነዘዘ ; être ankylosé ደነዘዘው
angélique adj. — መልአካዊ annales n.f. pl. — ዓመታት ; les ~ de l’Empire የመንግሥት
ዝክረ ዓመታት ; ~ ጹthiopie የኢትዮጵያ ዓመታዊ መጽሄት
angelot n.m. — የመልአክ ምሥል
anneau, pl. -eaux n.m. — ቀለበት
angine n.f. — a. የጉሮሮ በሽታ ዎቶንስልዓ b. ~ de poitrine
የልብ ችግር année n.f. — a. ዓመት ; d’une ~ sur l’autre ከዓመት
ዓመት ፣ ከዓመት ወደ ዓመት ; étudiant de troisième ~
angle n.m. — a. ዘዌ (ማዕዘን) ; ~ droit ቀጤø ዘዌ b. ማዕዘን
የሦስተኛ ዓመት ተማሪ ; les ~s cinquante ሃምሳዎች b. bonne
(የግድግዳ) c. voir les choses sous un certain ~ ነገሮችን
~ ! ዕንቁጣጣሽ ! እንኳን ከዘመን ዘመን ያሸጋገራችሁ !
ከተወሰነ አኳያ ዓየ
année-lumière n.f. — a. ዓመተ ብርሃን (ብርሃን በአንድ ዓመት
anglicisme n.m. — የእንግሊዝኛ ቋንቋ ዘይቤ
ውስጥ የሚጓዘው ርቀት ፣ 9461 ቢሊዮን ኪሎሜትር ገደማ) b. fam.
angliciste n. — የእንግሊዝ ቋንቋና ባሕል ምሁር የትዬ ለሌ ፣ የትና የት ; à des ~ እጅግ በጣም ሩቅ ፣ አጤ ቋራ
anglophone adj. & n. — እንግሊዝኛ ተናጋሪ annexe adj. & n.f. — a. un bâtiment ~ ቅጥያ / ተጨማሪ
ሕንፃ ፣ ማድቤት b. አባሪ ; un document ~ አባሪ ሰነድ
angoissant, -e adj. — አስጨናቂ ፣ አሥጊ
annexer v.tr. — a. ያዘ (ግዛት) b. አያያዘ (ሰነድ)
angoisse n.f. — ጭንቀት ፣ ሥጋት ; vivre dans l’~ de la
mort በሞት ሥጋት ኖረ annexion n.f. — መያዝ (ግዛት)
angoissé, -e adj. — ሠጉ annihilation n.f. — ማውደም ፣ መውደም
anguille n.f. — እባብ ዓይነት ዓሣ ; il y a ~ sous roche ነገር annihiler v.tr. — አወደመ
አለ
anniversaire — 1. adj. jour ~ ዓውድ ዓመት 2. n.m.
angulaire — 1. adj. ዘዌያዊ ፣ ማዕዘናዊ 2. n.m. pierre ~ a. ልደት b. ~ de la victoire የድል በዓል
የመዓዘን ደንጊያ (ድንጋይ)
annonce n.f. — ማስታወቂያ ; ~ légale ሕጋዊ ማስታወቂያ ;
anguleux, -euse adj. — visage ~ አጥንታም ፊት petites ~s የንግድ ማስታወቂያዎች
anicroche n.f. — አነስተኛ ችግር ፣ እንቅፋት ; la réunion annoncer — 1. v.tr. አስታወቀ ; ~ une bonne nouvelle
s’est passée sans ~s ስብሰባው ያለ ምንም እንቅፋት / መሰናክል አበሠረ 2. v.pr. s’ ~ a. መምጣቱን አሳወቀ b. cela (ça)
አለፈ s’annonce bien አዝማሚያው ጥሩ ነው
anier, -ière n. — አህያ ነጂ annonceur, -euse n. — አስተዋዋቂ
animal, -aux — 1. n.m. እንስሳ 2. adj. የእንስሳ ; le règne ~ annonciateur, -trice adj. — አብሣሪ ; signes ~s de la
ስፍነ እንስሳት guerre የጦርነት ምልክት
animateur, -trice n. — አቅራቢ (የቴሌቪዥን / የራዲዮ) Annonciation n.f. — (fête de) l’Annonciation ብሥራተ
ገብርኤል
animation n.f. — a. እንቅስቃሴ ; un quartier plein d’~
የሚንቀሳቀስ / ሞቅ ደመቅ ያለ ሰፈር annotation n.f. — ማስታወሻ (የሕዳግ)
19
annoter v.tr. — ማስታወሻ ጻፈ antériorité n.f. — ቅድሚያ
annuaire n.m. — በየዓመቱ ; ~ téléphonique የስልክ anthologie n.f. — ስብስብ ፣ ጉባዔ (የግጥም/የቅኔና የሌሎች
ማውጫ ጽሑፎች)
annuel, -elle adj. — ዓመታዊ anthracite — 1. n.m. ከሰል (የማዕድን) 2. adj. inv. ጥቁር
ዓመድማ ቀለም
annuellement adv. — በየዓመቱ
anthropoïde adj. & n.m. — ሰው መሳይ (ዝንጀሮ)
annuité n.f. — ዓመታዊ ክፍያ
anthropologie n.f. — ሥነ ሰብ
annulaire n.m. — የቀለበት ጣት
anthropologique adj. — የሥነ ሰብ
annulation n.f. — መሰረዝ
anthropologue n. — የሥነ ሰብ ተመራማሪ
annuler — 1. v.tr. ሰረዘ 2. v.pr. s’~ ተጣፋ
anti- préf. — ፀረ ... ፣ ጸላዔ ... (አንቀጽ)
anoblir v.tr. — ሹመት ሰጠ
antiaérien, -ienne adj. — ፀረ አይሮፕላን
anode n.f. — አኖድ (ኤሌክትሪክ)
antialcoolique adj. — ፀረ አልኮል
anodin, -e adj. — a. የማይጎዳ (መድኃኒት) b. ክፋት የሌለው
(ሰው/ ንግግር) antiatomique adj. — abri ~ ፀረ አቶም ምሽግ
anomalie n.f. — እንከን antibiotique adj. & n.m. — ፀረ ባክቴሪያ
ânon n.m. — ውርንጭላ anticancéreux, -euse adj. — ፀረ ነቀርሳ ; traitement ~
ፀረ ነቀርሳ ሕክምና
ânonner v.tr. — ቆጠረ (ፊደል)
antichambre n.f. — አዳራሽ ; faire ~ ደጅ ጠና
anonymat n.m. — ስም አልባነት ; garder l’~ ስሙን ሰረ
anticipation n.f. — አስቀድሞ ማየት ፣ ይሆናል ብሎ መጠበቅ ;
anonyme adj. — a. ስም አልባ b. société ~ የማኅበርተኞችን
roman d’~ ሊሆን የሚችል ምናባዊ ልብ ወለድ
ስም የማይገልጽ መኅበር
anticiper v.tr. — አስቀድሞ አየ ፣ ይሆናል ብሎ ጠበቀ ; avec
anorak n.m. — ጎሳ (ለበረ)
mes remerciements anticipés አስቀድሜ በማመስገን
anorexie n.f. — የምግብ ፍላጎት ማጣት (በደብዳቤ አጻጻፍ)
anormal, -e, -aux adj. — ልክ ያልሆነ ; température ~ anticlérical, -e, -aux adj. — ፀረ ቤተክህነት ፣ ፀረ ካህናት
የተዛባ የአየር ንብረት
anticonformisme n.m. — ጋጠ ወጥ
ANPE abr. Agence nationale pour
anticorps n.m. — ፀረ ባእድ አካል (በደም ውስጥ)
l’emploi — አኅጽሮት ፣ (ብሄራዊ የቅጥር ድርጅት)
anticyclone n.m. — ፀረ ማእበል
anse n.f. — a. ጆሮ (ቅርጫት) b. አነስተኛ ውሃ ሽሽ ወደብ
antidater v.tr. — ቀን አስቀደመ
antagonisme n.m. — ቅራኔ
antidérapant, -e adj. — የሚቆነጥጥ (እንዳይንሸራተት)
antagoniste adj. & n. — ተቃራኒ
antidote n.m. — ማርከሻ (የመርዝ)
antécédent n.m. — a. የሚቀድም b. pl. ያለፈ የሕይወት ታሪክ
antilope n.f. — የሜዳ ፍየል (ሚዳቋ ፣ ብሑር ፣ ድኩላ ፣ ፌቆ ፣
antédiluvien, -ienne adj. — a. ከማየ አይኅ በፊት b. fam.
ረቦ ፣ ድፋሳ)
ያረጀ ያፈጀ
antimilitariste n. — ፀረ ወታደር
antenne n.f. — a. ቀንድ (የትናንሽ ነፍሳት) b. ~ de télévision
የቴሌቪዥን አንቴና c. ቅርንጫፍ (የድርጅት) antimite adj. & n.m. — ፀረ ብል
antérieur, -e adj. — የፊት ; pattes ~es የፊት እግር antinomie n.f. — ውስጠ ቅራኔ
antérieurement adv. — ቀደም ሲል antipaludéen, -enne ou antipaludique adj. &
n.m. — የባ መከላከያ (መድኃኒት)
20
antipathie n.f. — ጥላቻ apercevoir — 1. v.tr. ዓየ 2. v.pr. s’~ de qqch. ተገነዘበ ;
sans s’en ~ ሳይገነዘብ ፣ ልብ ሳይል
antipathique adj. — የሚያስጠላ ፣ የሚጠላ
aperçu n.m. — a. ውልብታ b. un ~ général / sommaire
antipodes n.m. pl. — aux ~ ዋልታ ለዋልታ ፣ የትየለሌ
አጠቃላይ ዕይታ ; un ~ de l’histoire d’Ethiopie የኢትዮጵያ
antiquaire n.m. — የጥንታዊ ዕቃዎች ነጋዴ ታሪክ ከረጅሙ ባጭሩ
22
application n.f. — a. መሸፈን ፣ መለበድ b. ተግባራዊ ማድረግ ; apprêter — 1. v.tr. አዘጋጀ 2. v.pr. s’~ à faire qqch. አንድ
mettre une théorie en ~ ንድፈ ሐሳብን ተግባራዊ አደረገ ነገር ለማድረግ ተዘጋጀ
c. ትጋት ፣ ጥንቃቄ ; travailler avec ~ በትጋት / በጥንቃቄ ሠራ
apprivoisé, -e adj. — የተገራ
applique n.f. — የግድግዳ መብራት
apprivoiser — 1. v.tr. ገራ 2. v.pr. s’~ ተገራ ፣ ተላመደ
appliqué, -e adj. — a. ትጉ ፣ ጥንቁቅ b. arts ~s
approbateur, -trice adj. — የሚስማማ ፣ ፈቃጅ ፣ ተቀባይነትን
ዕደ ጥበባት
የሚያመለክት
appliquer v.tr. — a. ሸፈነ ፣ ለበደ ; ~ de la colle sur un
approbation n.f. — መፍቀድ ፣ መቀበል
mur ሙቅ / ሙጫ ቀባ b. ሥራ ላይ አዋለ ፣ ተግባራዊ አደረገ ፣
ተገበረ ; ~ une règle ድንጋጌ ተግባራዊ አደረገ 2. v.pr. s’~ approchant, -e adj. — qqch. d’~ የሚመስል ፣ የሚጠጋ ; un
a. ተጋ ; s’~ à qqch. ለአንድ ነገር ተጋ b. cette remarque dessin ~ የሚመስል ሥዕል
s’applique à tout le monde ይህ አስተያየት ሁሉንም
approche n.f. — a. መጠጋት ፣ አጠጋግ ፣ መድረስ ; à l’~ du
ይመለከታል
printemps ፀደይ ሲደርስ ; à son ~ ሲጠጋ ; faire des
appoint n.m. — a. ቀሪ ገንዘብ (በሣንቲም) ; faire l’~ travaux d’~ አመቻቸ b. pl. les ~s d’une ville የከተማ
ትክክለኛውን ሒሳብ ከፈለ (መልስ ሳይኖር) b. chauffage d’ ~ አቅራቢያ
ማሟያ ሙቀት
approcher — 1. v.tr. አስጠጋ ; ~ qqch. de qqn. / ~ qqch.
appointements n.m. pl. — ደመዝ de qqch. ደ... አስጠጋ ; approche ton verre ብርጭቆህን
ወዲህ ; c’est un homme difficile à ~ የማያስቀርብ ሰው ነው
apport n.m. — a. ማምጣት b. ~ financier መዋጮ c. l’~
2. v.intr. ተቃረበ ፣ ደረሰ ; l’aube approche ጎህ ሊቀድ ነው ;
en sucre የሚያስገኘው ስኳር
~ d’une ville ወደ ከተማ ቀረበ ; approche ! ና ጠጋ በል !
apporter v.tr. — አመጣ ፣ አቀረበ 3. v.pr. s’~ de qqn. / qqch. ተጠጋ ፣ ተቃረበ ; approche-
toi ! ቀረብ በል !
apposer v.tr. — ~ sa signature ፊርማውን አሳረፈ/ አሰፈረ ;
~ les scellés አሸገ (ቤት) approfondi, -e — adj. connaissance ~e ጥልቅ
ዕውቀት
appréciable adj. — ዋጋ ያለው ፣ የማይናቅ ; une aide ~
የማይናቅ ድጋፍ approfondir v.tr. — a. አጠለቀ ፣ ጥልቅ አደረገ (ጉድጓድ)
b. አጠናከረ ፣ ዘለቀ (ትምህርት /
appréciation n.f. — a. ግምት ; faire l’~ des
ዕውቀት)
marchandises ሸቀጥ ገመተ/ ተመነ b. ግምገማ ፣ ግምጋሜ ፣
አስተያየት approfondissement n.m. — ~ d’un savoir
የዕውቀት መብሰል / ጥልቀት
apprécier v.tr. — a. ገመተ ፣ ተመነ ; ~ une distance ለካ
(ርቀት) b. ክብር ሰጠ ፣ አመሰገነ appropriation n.f. — የራስ ማድረግ ፣ መንጠቅ ፣ መውሰድ ፣
ገቢ ማድረግ
appréhender v.tr. — a. ~ un voleur ሌባ ያዘ b. ~ la suite
des événements የሁኔታዎች ሐደት አሠጋው approprié, -e adj. — ተስማሚ
appréhension n.f. — ሥጋት approprier (s’) v.pr. — ቀማ ፣ ወረሰ
apprendre v.tr. — a. ተማረ ; ~ à faire qqch. አንድን ነገር approuver v.tr. — አፀደቀ ; ~ qqn. አንድን ሰው ደገፈ /
ማድረግ ተማረ ; ~ un métier ሙያ ለመደ b. ~ une nouvelle ተስማማ ; lu et approuvé ታይቶ ጸድቋል
ወሬ ሰማ c. ~ qqch. à qqn. አስተማረ ፣ አሳየ d. ça
approvisionnement n.m. — አቅርቦት (የምግብ ፣ የሸቀጥ)
t’apprendra ! ትምህርት ይሆንሃል !
approvisionner — 1. v.tr. አቀረበ (ምግብ / ሸቀጥ) 2. v.pr.
apprenti, -e n. — a. ለማጅ ፣ ተለማማጅ ፣ በሥልጠና ላይ ያለ ፣
s’~ ሸመተ ; s’~ au marché ከገበያ ሸመተ
ሠልጣኝ b. ጀማሪ ; ~ sorcier አላዋቂ ሳሚ
approximation n.f. — ግምት
apprentissage n.m. — ሥልጠና ፣ ልምምድ ; être en ~
ሥልጠና ላይ ነው ; faire l’~ de qqch. አንድ ነገር ተለማመደ approximatif, -ive adj. — የግምት
apprêté, -e adj. — አስመሳይ ፣ እራሱን የማይሆን ; un sourire approximativement adv. — በግምት
~ የውሸት ፈገግታ
23
appui n.m. — a. ድጋፍ ; avoir l’~ de qqn. የአንድ ሰው ድጋፍ aqueux, -se adj. — ውሃማ ፣ በውሃ የቀጠነ (ንጥረ ነገር)
አለው ; solliciter l’~ de qqn. ድጋፍ ጠየቀ b. መደገፊያ ; ~
aquilin adj. m. — nez ~ ቀጭንና ጎባጣ አፍንጫ
tête ብርኩማ c. preuve à l’~ በማስረጃ
arabesque n.f. — ሐረግ (ጥባብ)
appuyer — 1. v.tr. a. ~ une demande / un point de
vue ማመልከቻ / አስተያየት ደገፈ b. ~ une échelle contre arabisant n. & adj. — ዓረብኛ የሚያጠና
un mur መሰላሉን ግድግዳ ላይ አስደገፈ 2. v.intr. ~ sur le
arable adj. — terre ~ ለእርሻ የሚሆን መሬት
bouton ቁልፉን ተጫነ ; ~ sur une syllabe አንድን ፊደል
አጠበቀ (በንባብ) 3. v.pr. s’~ sur / contre / à qqch. አንድ arachide n.f. — ለውዝ ፣ ኦቾሎኒ
ነገር ላይ ተደገፈ / ተመረኮዘ
araignée n.f. — a. ሸረሪት ; toile d’~ የሸረሪት ድር b. ሳልገኝ
âpre adj. — a. መራራ b. አስቸጋሪ ; ~ au gain ስግብግብ (ሥጋ)
(ለማግኘት)
araire n.m. — ማረሻ
après — 1. prép. a. በኋላ ; les magasins sont fermés ~
arbalète n.f. — ቀስት
sept heures ሱቆች ከአንድ ሰዓት በኋላ ይዘጋሉ ; jour ~ jour
ከቀን ወደ ቀን ; ils sont arrivés les uns ~ les autres arbitrage n.m. — የሽምግልና ዳኝነት
ተከታትለው ደረሱ b. ~ être venu / qu’il fut venu ከመጣ
arbitraire adj. — ኢፍትJዊ ; pouvoir ~ ተቀናቃኝ የሌለው
በኋላ c. travaillons, ~ quoi nous nous reposerons
ሥልጣን/ አምባገነንነት
እንሥራና እናርፋለን d. courir ~ qqch. አሳደደ e. il est
toujours ~ moi ሁል ጊዜ ነገር ይፈልገኛል f. je n’ai compris arbitrairement adv. — ኢፍትJዊ በሆነ መንገድ
qu’~ coup የገባኝ በኋላ ነው 2. loc. prép. d’~ vous በርስዎ
arbitre n.m. — a. ~ d’un litige የክርክር አስታራቂ ፣ ሽማግሌ
ግምት ; d’~ ce qu’il dit እንደሚለው ከሆነ 3. adv. a. dix ans
b. ዳኛ አጫዋች (ስፖርት) c. libre ~ የሕሊና ዳኝነት
~ ከዓሥር ዓመት በኋላ ; le jour (d’) ~ በሚቀጥለው ቀን ; peu
de temps ~ ወዲያው b. et puis ~ ? ታዲያ ምን ይሁን ? c. ~ arbitrer v.tr. — a. አስታረቀ ፣ ሽምግልና ተቀመጠ b. ዳኘ ፣
tout እንዲያውም እኮ ፣ ምን አለበት አጫወተ (ስፖርት)
archives n.f. pl. — ቤተ መዛግብት ፣ መዝገብ ቤት ፣ ሰነዶች aridité n.f. — ደረቅነት (የመሬት) ፣ ድርቅ
archiviste n. — የመዝገብ ቤት ሠራተኛ ፣ ዓቃቤ መዛግብት aristocrate n. — ባላባት ፣ መኳንንት ፣ የመሪ መደብ
arctique — 1. adj. የአርክቲክ 2. n. l’Arctique አርክቲክ aristocratie n.f. — የመኳንንት / የመሳፍንትና የባላባት መደብ
ardemment adv. — በጋለ ስሜት aristocratique adj. — የጌትነት ፣ ባላባታዊ መኳንንታዊ
ardent, -e adj. — የጋለ ስሜት የሚታይበት arithmétique adj. & n.f. — ሥነ ቁጥር
ardeur n.f. — የጋለ ስሜት arlequin n.m. — አጫዋች ገጸ ባሕርይ (የኢጣሊያን ቴአትር)
ardoise n.f. — a. ጥቁር ድንጋይ b. fam. የደንበኛ ሠሌዳ (የዱቤ armateur n.m. — የመርከብ ባለቤት (የንግድ ወይንም የዓሣ
ማስታወሻ) ; avoir une ~ ዱቤ አለበት አጥማጅ)
25
armée n.f. — ሠራዊት ፣ የጦር ሠራዊት ; l’~ de terre የምድር arraisonner v.tr. — ተቆጣጠረ ፣ ፈተሸ (መርከብ)
ጦር ; l’~ de l’air የአየር ኃይል ድርጅት
arrangeant, -e adj. — እሺ ባይ
armement n.m. — የጦር መሣሪያ ; course aux ~s የጦር
arrangement n.m. — a. ማዘጋጀት ፣ ዝግጅት ; l’~ d’une
ክምችት እሽቅድምድም
maison የቤት ዕቃ አቀማመጥ ; un ~ floral የአበባ አቀራረብ
armer — 1. v.tr. a. ~ qqn. አስታጠቀ b. ~ de አጠናከረ c. ~ b. ማቀናበር (ሙዚቃ) c. ስምምነት
un fusil ጠመንጃ አጎረሰ ፣ ቀባበለ 2. v.pr. s’~ a. ታጠቀ b. s’~
arranger — 1. v.tr. a. አዘጋጀ ፣ አሰናዳ ፣ አስተካከለ
de patience ትዕግሥት አሳየ
(disposer) b. አመቻቸ ; ça ne m’arrange pas
armistice n.m. — የጦርነት ማቆም ስምምነት አይመቸኝም ; faire qqch. pour ~ qqn. አመቻቸለት c. ~ un
rendez-vous ቀጠሮ አቀደ d. አስታረቀ ፣ አስማ ; ~ les
armoire n.f. — ቁም ቸጥን
choses ነገሮችን አስተካከለ ; ça n’arrange rien አይበጅም
armoiries n.f. pl. — ዓርማ 2. v.pr. s’~ a. arrange toi pour venir ! እንደ ምንም ብለህ
ና ! b. ተዘጋጀ ፣ ተሰናዳ ፣ ለባበሰ c. s’~ avec qqn. ተስማማ ፣
armure n.f. — ጥሩር (የብረት ልብስ)
ስምምነት ላይ ደረሰ d. tout s’arrange እንዳይሆን የለም
armurier n.m. — የጦር መሣሪያ አምራች / ሻጭ / ጠጋኝ
arrestation n.f. — በቁጥጥር ስር ማዋል ; en état d’~ በቁጥጥር
arnaquer v.tr. — fam. አጭበረበረ ፣ አታለለ ሥር መዋል
arnaqueur, -euse n. — fam. አጭበርባሪ ፣ ወስላታ arrêt n.m. — a. ማቆም ፣ መቆም ፣ ማቆሚያ ; sans ~ ያለ
ማቋረጥ ፣ ያለ ዕረፍት ; dix minutes d’~ ለዓሥር ደቂቃ ማቆም ፣
aromate n.m. — መዓዛያለው ተክል ፣ ቅመም
የዓሥር ደቂቃ ዕረፍት ; ~ de travail የሥራ ማቆም ; temps d’~
aromatique adj. — መዓዛ ያለው ፋታ ፣ ቆም ማለት b. ~ cardiaque የልብ ድካም c. ~ de bus
ፌርማታ d. ደንብ ፣ ብይን ፣ ፍርድ ; signer son ~ de mort
aromatiser v.tr. — መዓዛ ሰጠ
በሕይወቱ ፈረደ ; mandat d’~ የእስር ትእዛዝ
arôme n.m. — መዓዛ
arrêté, -e — 1. adj. የማይሻር ውሳኔ ; une opinion bien ~e
arpège n.m. — መቃኘት ቁርጥ ሐሳብ 2. n.m. ዓዋጅ ; ~ ministériel የሚኒስትር ውሳኔ
arpentage n.m. — መቀየስ ፣ መለካት (መሬትን) arrêter — 1. v.tr. a. አቆመ ፣ አስቆመ b. ~ un criminel
ገዳዩን አሰረ / በቁጥጥር ሥር አዋለ c. ~ une date የቀጠሮ ቀን
arpenter v.tr. — a. ቀላድ ጣለ ፣ ቀየሰ ፣ ለካ (መሬት)
ቆጠረ 2. v.tr. ind. il n’arrête pas de pleuvoir ዝናቡ
b. ተራመደ ፣ ሳበ
አያባራም ; arrête ! በቃህ ! 3. v.pr. s’~ a. ቆመ b. አተኮረ ;
arpenteur n.m. — ቀላድ ጣይ ፣ ቀያሽ (የመሬት) s’~ aux apparences ለመልክ ብቻ ትኩረት ሰጠ
arqué, -e adj. — የተለመጠ ፣ ጎባጣ ; avoir les jambes ~es arrhes n.f. pl. — ቀብድ ፣ መያ (ገንዘብ)
ደጋን እግር አለው
arrière — 1. adv. a. ኋላ ; en ~ ወደ ኋላ 2. adj. inv. የኋላ ;
arquer v.tr. — ለመጠ ፣ አጎበጠ feu ~ የኋላ መብራት ; faire marche ~ ቃሉን አጠፈ 3. n.m.
የደጀን ተጫዋች (እግር ኳስ) ; protéger ses ~s መሸሻ አበጀ
arrachage n.m. — ነቀላ ፣ ግንጠላ
arriéré, -e — 1. adj. ኋላ ቀር ; une région ~e ክፍለ አገር
arraché n.m. — gagner à l’~ ለጥቂት አሸነፈ
2. n.m. a. ~ mental አዕምሮ ደካማ b. ውዝፍ ; ~ de salaire
arrachement n.m. — መገንጠል ፣ መንቀል የደመዝ ክፍያ ; payer les ~s ውዝፍ ከፈለ
26
arrière-grand-père n.m. — ቅድመ አያት (የንድ) arrosage n.m. — a. ውሃ ማጠጣት ፣ ማርከፍከፍ b. ማስመረቅ
(ትርዒት)
arrière-grands-parents n.m. pl. — ቅድመ አያቶች
arroser v.tr. — a. ውሃ አጠጣ ፣ አርከፈከፈ b. fam. bien ~
arrière-pays n.m. inv. — መሐል አገር
un repas ከምግብ ጋር ብዙ መጠጥ ቀረበ/ ተጠጣ ; ça s’arrose !
arrière-pensée n.f. — ስውር ሐሳብ መመረቅ አለበት ! (በመጠጥ) c. le Nil arrose le Soudan
ዓባይ ሱዳንን ያቋርጣል
arrière-petit-fils n.m. — የልጅ ልጅ (ለወንድ)
arroseur, -euse n.m. — a. ውሃ የሚያጠጣ b. l’~ arrosé
arrière-petite-fille n.f. — የልጅ ልጅ (ለሴት)
እሾህ ለአጣሪው
arrière-plan n.m. — ማዶ ፣ ባሻገር ; à l’~ በስተማዶ ፣
arrosoir n.m. — የአትክልት ውሃ ማጠጫ
በስተኋላ
arsenal, -aux n.m. — a. የጦር መርከቦች ማምረቻና መጠገኛ ቦታ
arrière-saison n.f. — የበጋ መራዘም
b. ጥይት/ ባሩድ ቤት c. ትጥቅ (የአዳኝ / የአጥማጅ)
arrière-train n.m. — መቀመጫና ኋላ እግር (የእንስሳ)
arsenic n.m. — ንጥረ ነገር (ኃይለኛ መርዝ)
arrimage n.m. — አስተካክሎ ማሰር / መጫን (መርከብ /
art n.m. — A. a. ኪነ ጥበብ b. beaux-~s ሥነ ጥበብ ፣ የጥበብ
አውሮፕላን) ፣ እንዳይንቀሳቀስ መደገፍ
ሥራ B. ጥበብ ; l’~ culinaire ሙያ (የጥ ቤት) ፣ ዘዴ ; l’~ de
arrimer v.tr. — አስተካክሎ አሰረ/ ጫነ (መርከብ / አውሮፕላን) ፣ persuader የማሳመን ዘዴ ፣ ብልሃት
አስደገፈ (እንዳይንቀሳቀስ አድርጎ)
artère n.f. — a. ደም ቅዳ b. ዋና ጎዳና
arrivage n.m. — a. የሸቀጥ መድረስ (በገበያ) b. በገበያ የደረሱ
artériel, -elle adj. — የደም ሳጅ ; pression ~elle የደም ግፊት
ሸቀጦች
arthrite n.f. — ቁርጥማት
arrivant, -e n. — አዲስ መጪ
arthrose n.f. — የአካል መጋጠሚያ ብልሽት
arrivée n.f. — a. መድረስ ፣ መምጣት b. መድረሻ
artichaut n.m. — ከርቾፍ
arriver v.intr. — A. a. ደረሰ ፣ መጣ ; ~ à temps በሰዓት
ደረስ ; arrive ! ቶሎ ና ! b. ~ à bon port ወደ ሔደበት ቦታ article n.m. — a. አንቀጽ ; ~ de foi አንቀጸ
በሰላም ደረሰ B. l’eau m’arrivait à la taille ውሃው እስከ ገቤ ሃይማኖት b. መጣጥፍ ፣ ጽሑፍ (በጋዜጣ) c. ዕቃ ; ~ en solde
ደርሶ ነበር C. il faudra bien en ~ là መደረግ ይኖርበታል ፣ ልዩ ሽያጭ ; ~s de bureau የቢሮ
መሆን ያለበት ነው D. a. አሳካ ; il arrive toujours à ses fins ዕቃዎች d. መስተአምር (ሰዋስው) e. à l’~ de la mort ከሞት
ሁልጊዜም ይሳካለታል b. ~ à faire qqch. ተሳካለት E. ሆነ ፣ አፋፍ ላይ
ደረሰ ; cela arrive tous les jours ሁልጊዜ ይደርሳል/
articulation n.f. — መጋጠሚያ ፣ መለያልይ (የአጥንት)
ይገጥማል ; il lui est arrivé un accident አደጋ ደረሰበት ;
quoi qu’il arrive የሆነው ቢሆን ; il m’arrive d’oublier articulé, -e adj. — ባለ መጋጠሚያ
አንዳንዴ እረሳለሁ/ እዘነጋለሁ
articuler v.tr. — a. አጋጠመ b. ግልጽ አድርጎ ተናገረ ;
arrivisme n.m. — ልድረስ ልድረስ ባይነት articule ! በግልጽ ተናገር !
arriviste n. — ልድረስ ልድረስ ባይ artifice n.m. — a. ዘዴ ፣ ጥበ ፣ ብልሃት ፣ ብልጠት (ለማታለል)
b. feu d’~ ርችት
arrogance n.f. — ዕብሪት ፣ ትዕቢት
artificiel, -elle adj. — a. ሰው ሠራሽ b. ካንገት በላይ
arrogant, -e adj. — ዕብሪተኛ ፣ ትዕቢተኛ
artillerie n.f. — a. ከባድ መሣሪያ (መድፍ) ; ~ navale የጦር
arroger (s’) v.pr. — ነጠቀ (መብት / ሥልጣን)
መርከብ መድፎች b. መድፈኛ ሠራዊት
arrondi, -e adj. & n.m. — ክብ (ቅርፅ)
artilleur n.m. — መድፈኛ
arrondir — 1. v.tr. a. ክብ አደረገ (ቅርፅ) b. ~ sa fortune
artisan n.m. — a. ዓደ ጥበበኛ ፣ የዓደ ጥበብ ባለ ሙያ b. ሠሪ ፣
ሀብት አካበተ c. ~ les angles ነገር አበረደ 2. v.pr. s’~
ባለቤት ፣ ፈልሳፊ ; l’~ de la paix የሰላሙ ባለቤት መሥራች
ተድበለበለ
artisanal, -e, -aux adj. — የዕደ ጥበብ ውጤት ; métier ~
arrondissement n.m. — ቀበሌ
የዕደ ጥበብ ሥራ
27
artisanat n.m. — የዕደ ጥበብ ሙያ ፣ የዕደ ጥበብ ሥራ aspiration n.f. — a. መሳብ (አየር) b. መምጠጥ (ፈሳሽ) c. ~ à
ምኞት
artiste n. — a. የኪነ ጥበብ ሰው ; ~ peintre ሠዓሊ
b. ድምፃዊ ፣ ዘፋኝ (የሙዚቃ) c. ተዋናይ (የሲኔማ) aspirer v.tr. — a. ሳበ (አየር) b. መጠጠ (ፈሳሽ) c. ~ à ተመኘ
artistique adj. — ኪነ ጥበባዊ aspirine n.f. — አስፕሪን
artistiquement adv. — ጥበብ በተሞላበት ሁኔታ ፣ በጥበብ assagir — 1. v.tr. አሰከነ (ለሰው) ; ብልኅ / ጨዋ አደረገ 2. s’~
አደብ/ ልብ ገዛ
as n.m. — a. አንድ (በካርታ ጨዋታ) ; ~ de cœur አንድ ልብ ;
fam. il est plein aux ~ ቱጃር ነው ፣ ዎሞጃዓ ነው ; passer assaillant, -e adj. & n. — አጥቂ
à l’ ~ ተሰናበተ (ሞተ) b. c’est un ~ ጎበዝ ነው
assaillir v.tr. — አጠቃ ; ~ qqn. de questions በጥያቄ
ascendance n.f. — ዘር ፣ ቅድመ አያቶች አዋከበ/ አጣደፈ
28
asservir v.tr. — ተገዢ አደረገ ፣ ገዛ ተባበረ ; s’~ à un crime የንጀል ተባባሪ ሆነ b. s’~ à / avec
qqn. ከእገሌ ጋር ተባበረ
asservissement n.m. — ተገዢ መሆን / ማድረግ
assoiffé, -e adj. — የተጠማ
assesseur n.m. — ረዳት
assolement n.m. — ፈረቃ (የሰብል)
assez adv. — A. a. በቂ b. ~ ! በቃ ! ; j’en ai ~ ! መረረኝ !
በቃኝ ! B. il est ~ fort ጎበዝ ነው assoler v.tr. — አፈራረቀ (ሰብል)
assidu, -e adj. — a. élève ~ የማይቀር ተማሪ ፣ አዘውታሪ assombrir — 1. v.tr. a. አጨለመ ፣ አጠቆረ ፣ አደበዘዘ
b. ትጉ ፣ ታታሪ ; employé ~ ትጉ /ታታሪ / ሠራተኛ b. አጠላ ; fête assombrie par une mauvaise nouvelle
በአሳዛኝ ዜና የተበላሸ በዓል 2. v.pr. s’~ a. ጨለመ ፣ ጠቆረ
assidûment adv. — a. ባለመቅረት b. በትጋት ፣ በታታሪነት
b. ቀጨመ ፣ ጨገገ ; l’avenir s’~ መጪው ጊዜ እየጨለመ ሄደ
assiduité n.f. — a. ማዘውተር (ከትምህርት ቤት / ከሥራ)
assommant, -ante adj. fam. — ደባሪ
b. ትጋት ፣ ታታሪነት
assommer v.tr. — a. ዘረረ ፣ ጣለ b. fam. አስደበረ
assiéger v.tr. — a. ከበበ b. ወረረ
Assomption n.f. — ፍልሰታ
assiette n.f. — a. ሳሕን ; ~ plate ዝርግ ሳሕን ; ~ creuse
ጎድጓዳ ሳሕን b. ~ anglaise የተለያዩ ቀዝቃዛ ሥጋዎች ቅልቅል assonance n.f. — ድምፀት (በግጥም)
c. fam. il n’est pas dans son ~ ደብሮታል d. ~ fiscale
assorti, -e adj. — የተስማማ ፣ አላባሽ ; costume et cravate
የግብር መደብ
~is ሙሉ ልብስ ከተስማሚ ክራቫት ጋር
assignation n.f. — a. መደልደል ፣ መመደብ b. መጥሪያ
assortiment n.m. — a. የተውጣጣ ፣ ቅልቅል ፣ ስብስብ ; ~ de
(የፍርድ ቤት) c. ~ à résidence ቁም እስር
fromages የተውጣጣ ደረቅ አይብ
assigner v.tr. — a. ወሰነ (ሰዓት) ; ~ une heure à qqn. ሰዓት
assortir v.tr. — አስማማ
ወሰነለት b. መደበ ፣ ደለደለ c. ጠራ (ፍርድ ቤት)
assoupi, -e adj. — ሸለብ ያደረገው
assimilable adj. — የሚዋሐድ
assoupir (s’) v.pr. — አሸለበ
assimilation n.f. — ማዋሐድ ፣ መዋሐድ
assoupissement n.m. — ማንቀላፋት
assimiler — 1. a. v.tr. አዋሐደ b. être ~ à ተመሳሰለ 2. v.pr.
s’~ (à) ተዋሐደ assouplir — 1. v.tr. a. አለፋ ቆዳ b. አላላ ፣ አለዘበ (ሕግ)
2. v.pr. s’~ ለሰለሰ ፣ ለዘበ
assis, -e adj. — a. የተቀመጠ ; il était ~ dans un fauteuil
ሶፋ ላይ ተቀምጦ ነበር b. places ~es ወንበር (ሲኒማ) assouplissement n.m. — a. መላላት (ለሕግ) b. መለስለስ
c. exercices d’~ የሰውነት ማፍታቻ እንቅስቃሴዎች
assise n.f. — a. መሠረት (የቤት) b. pl. les ~s ችሎት c. ~s
d’un parti የፓርቲ ጉባዔ assourdir v.tr. — a. አደነቆረ b. አፈነ (ድምፅ)
assistance n.f. — a. ታዳሚ ፣ ተመልካች (ቴአትር) b. እርዳታ ; assourdissant, -e adj. — የሚያደነቁር ፣ አደንቋሪ
~ médicale ማኅበራዊ ግብረ ሠናይ
assouvir v.tr. — አረካ ፣ አጠገበ
assistant, -e n. — a. ተመልካች b. ረዳት ፣ ረድዕ c. ~e
assouvissement n.m. — እርካታ ፣ ጥጋብ
sociale ማኅበራዊ ግብረ ሠናይ ሠራተኛ (ሴት)
assujetti, -e adj. — ተገዢ ፣ ተገዳጅ
assister — 1. v.intr. ~ à qqch. ተሳተፈ ፣ ተገኘ 2. v.tr. ረዳ ;
~ un malade ረዳ (በሽተኛ) assujettir — 1. v.tr. ገዛ (አገር / ሕዝብ) 2. v.pr. s’~ ተገዢ ሆነ
association n.f. — ማኅበር ፣ ኅብረት ; ~ de malfaiteurs assujettissement n.m. — መግዛት ፣ መገዛት ፣ ከቁጥጥር ሥር
ግብረ አበርነት መውደቅ ፣ ማስገዛት (ለደንብ)
associé, -e n. — a. ሸሪክ b. ማኅበረተኛ assumer — 1. v.tr. ኃላፊነት ተቀበለ 2. v.pr. s’~ እራሱን ቻለ
associer — 1. v.tr. a. አገናኘ ፣ አስተባበረ b. አመሳሰለ c. ~ des assurance n.f. — a. መተማመን (በእራስ) ; parler avec ~
idées ሐሳቦችን አቀናጀ 2. v.pr. s’~ ተጎዳኘ a. s’~ à qqch. በልበ ሙሉነት ተናገረ b. ማረጋገጫ ; j’ai obtenu l’assurance
29
que ቃል ተገብቶልኛል c. ዋስትና ፣ መድን ; police d’~ የመድን astuce n.f. — ዘዴ ፣ ብልኃት
ውል ; ~-vie የሕይወት ዋስትና ውል
astucieusement adv. — በዘዴ ፣ በብልኃት
assuré, -e — 1. adj. በራሱ የሚተማመን ፣ እርግጠኛ የሆነ ; une
astucieux, -euse adj. — ዘዴኛ ፣ ብልኃተኛ
démarche mal assurée የሚንገዳገድ እርምጃ 2. n. ዋስትና
ተቀባይ asymétrique adj. — ኢትይዩ ፣ ትይዩ ያልሆነ
assurément adv. — በእርግጥ atavique adj. — የዘር
assurer — 1. v.tr. a. አረጋገጠ ፣ አጠናከረ ፣ አስተማመነ ፣ atavisme n.m. — የዘር ውርስ
አዳበረ ; ~ qqn. de son soutien ለአንድ ሰው ድጋፉን
atelier n.m. — a. ~ d’artiste የእጅ ጥበበኛ የመሥሪያ ቦታ
አረጋገጠ b. ~ un véhicule መድን አስመዘገበ c. un service
b. የሙያ ውይይት ቡድን ; chef d’~ የርሻ ኃላፊ (ምድር ባቡር)
aérien est assuré entre Paris et Addis Abeba በፓሪስና
በአዲስ አበባ መካከል መደበኛ የአየር አገልግሎት ይሰጣል 2. v.pr. atermoiements n.m. pl. — ማጓተት (ጉዳይን) ፣ ማሳደር
a. ~-vous que la porte est bien fermée በሩ መዘጋቱን
atermoyer v.intr. — አጓተተ ፣ አሳደረ
ያረጋግጡ b. s’~ sur la vie የሕይወት ዋስትና ውል ፈረመ
athée adj. & n. — በእግዚአብሄር የማያምን
assureur n.m. — ዋስትና ሰጪ ፣ የመድን ውል ሰጪ
athéisme n.m. — በእግዚአብሄር አለማመን
astérisque n.m. — የኮከብ ምልክት (*)
athlète n. — አትሌት
asthmatique adj. & n. — የአስም/ የቃታ/ ስንበብ በሽተኛ
athlétique adj. — a. የአትሌት የአትሌቲስም b. ትክለ መልካም
asthme n.m. — የአስም በሽታ ፣ ቃታ ፣ ስንበብ
(ሰውነት)
asticot n.m. — የሥጋ ትል (ለዓሣ ማስገሪያ የሚያገለግል)
athlétisme n.m. — አትሌቲስም
asticoter v.tr. — fam. ነተረከ ፣ ነዘነዘ ፣ ነካካ (በነገር)
atlas n.m. — አትላስ (የመልክዓ ምድር)
astiquer v.tr. — ለለ
atmosphère n.f. — ኅዋ ፣ ከባቢ አየር
astral, -e, -aux adj. — የኮከብ
atmosphérique adj. — የኅዋ ፣ የከባቢ አየር
astre n.m. — ኮከብ
atoll n.m. — ጋሜ ደሴት
astreignant, -e adj. — የሚያቅብ ፣ የሚያስገድድ
atome n.m. — አቶም
astreindre — 1. v.tr. አስገደደ ፣ አሠረ (በቤት ሥራ / በሥራ)
atomique adj. — የአቶም
2. v.pr. s’~ እራሱን አስገደደ ; s’~ à une discipline ለጥብቅ
ሥነ ሥርዓት ራሱን ተገዢ አደረገ atomiseur n.m. — መርጫ (የፍሊት)
astreinte n.f. — ግዴታ atone adj. — a. በድን b. ሰላላ (ድምፅ)
astringent, -e adj. & n.m. — የሚጨብጥ ፣ የሚያጠብቅ atout n.m. — a. ወሳኝ (ካርታ) b. ወሳኝ (ሰው)
(ቆዳን)
âtre n.m. — ምድጃ
astrologie n.f. — ኮከብ ቆጠራ
atroce adj. — አሠቃቂ
astrologique adj. — የኮከብ ቆጠራ
atrocement adv. — በአሠቃቂ ሁኔታ
astrologue n.m. — ኮከብ ቆጣሪ
atrocité n.f. — a. አሠቃቂነት b. አሠቃቂ ሥራ
astronaute n. — ጠፈረተኛ ፣ የኅዋ ዋነተኛ
atrophie n.f. — መመንመን (አካል) ፣ መቀጨጭ
astronautique n.f. — የጠፈር በረራ ጥናት
atrophier — 1. v.tr. አመነመነ ፣ አቀጨጨ 2. v.pr. s’~
astronome n.m. — የሥነ ፈለክ ተመራማሪ መነመነ ፣ ቀጨጨ
30
attache n.f. — a. ትስስር ; il a des ~ s en France ፈረንሳይ attendrir — 1. v.tr. a. አራራ (ሰው) b. አለሰለሰ (ሥጋ) 2. v.pr.
አገር ሰው አለው b. port d’~ መደበኛ ወደብ (መርከብ s’~ sur qqch. ላንድ ነገር ራራ
የተመዘገበበት)
attendrissant, -e adj. — የሚያራራ ፣ ስሜትን የሚነካ
attachement n.m. — መዋደድ ፣ መተሳሰር
attendrissement n.m. — መራራት
attaché, -e — 1. adj. a. የተጣበቀ ፣ የተጠባበቀ ፣ ታሰረ ፣
attendu, -e — 1. adj. የተጠበቀ 2. n.m. pl. les ~s ስለሆነም
የተሳሰረ b. ከአንድ ሰው ጋር መተሳሰር / መዋደድ 2. n.m.
(የፍርድ ውሳኔ ዝርዝር) 3. prép. conj. phr. ~ que + indic.
የኤምባሲ ሠራተኛ ; ~ de presse የዜና ኃላፊ
ስለሆነም
attacher — 1. v.tr. a. አሰረ ፣ አቆራኘ ፣ ቀየደ b. ጋዳ (ላም
attentat n.m. — ሕገ ወጥ ጥቃት (በሰው / በንብረት) ፣ የነፍስ
ለማለብ) b. ~ de l’importance à qqch. ለአንድ ነገር ትኩረት
ግድያ ሙከራ ; ~ à la bombe በቦምብ የነፍስ ግድያ ሙከራ
ሰጠ 2. v.pr. a. s’~ à qqn. ከእገሌ ተሳሰረ/ ተቀራረበ b. s’~ à
faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ተጋ attente n.f. — መጠበቅ ; salle d’~ የእንግዳ መጠበቂያ ክፍል፣
አዳራሽ
attaquant, -e adj. & n. — አጥቂ
attenter v.tr. ind. — ሞከረ ፣ ሰነዘረ ; ~ à la vie የግድያ ሙከራ
attaque n.f. — a. ማጥቃት ፣ ጥቃት ; lancer une ~ ጥቃት
አደረገ
ሰነዘረ ; à l’ ~ በለው b. être d’~ ንቁ ሆነ ፣ የልብ ልብ ተሰማው
c. ~ cardiaque የልብ ድካም attentif, -ive adj. — ጥንቁቅ
attaquer — 1. v.tr. a. አጠቃ ፣ ነቀፈ ፣ ዘለፈ b. ~ qqn. en attention n.f. — a. ጥንቃቄ ; (fais) ~ ! ተጠንቀቅ !
justice ከሰሰ (በሕግ) c. ~ qqch. ጀመረ (አንድን ነገር) 2. v.pr. b. attirer l’~ ዓይን ሳበ c. être plein d’~(s) à l’égard de
s’~ à qqn. ሰው አጠቃ ; s’~ à un problème ችግርን ታገለ qqn. ተጠነቀቀለት/ተንከባከበው d. ጥሞና ; prêter ~ በጥሞና
አዳመጠ
attardé, -e adj. & n. — a. የዘገየ ፣ ያረፈደ ፣ ዘመን ያለፈበት ፣
ኋላ ቀር b. አዝጋሚ አዕምሮ attentionné, -e adj. — ተንከባካቢ ፣ አሳቢ
attarder (s’) v.pr. — s’~ ዘገየ ፣ አረፈደ ፣ አመሸ ፣ ቆየ attentivement adv. — በጥንቃቄ
atteindre v.tr. — ደረሰ ; ~ qqn. ደረሰበት ; ~ son but ግቡን atténuant, -e adj. — የሚቀንስ ፣ የሚያቃልል ;
መታ circonstances ~es ቅጣት የሚያስቀንሱ ሁኔታዎች
atteinte n.f. — a. መድረስ ; hors d’~ atténuation n.f. — መቀነስ ፣ ማቃለል (ቅጣትን)
የማይደረስበት b. porter ~ aux intérêts de qqn. የሰው
atténuer v.tr. — ቀነሰ (ሕመም) ፣ አስታገሰ ፣ አቀለለ (ቅጣት) ፣
ጥቅም ነካ
አደበዘዘ (መብራት)
attelage n.m. — a. ጥማድ (እንስሳ) b. ጋሪ (ከነፈረሱ)
atterré, -e adj. — d’un air ~ ዓመዱ ቡን ማለት
c. መቀጠያ (የባቡር ጋሪ)
atterrer v.tr. — አስደነገጠ
atteler — 1. v.tr. አሰረ (ፈረስ ከጋሪ) ፣ ጠመደ (በሬ) 2. v.pr. s’~
à une œuvre ሥራዬ ብሎ ያዘ atterrir v.intr. — ዓረፈ (አይሮፕላን) ; ~ en prison ዘብጥያ
ረደ ፣ ወህኒ ገባ
attelle n.f. — የወጌሻ መቃ
atterrissage n.m. — ማረፍ (አይሮፕላን)
attenant, -e adj. — ኩታ ገጠም
attestation n.f. — የምስክር ወረቀት
attendre — 1. v.tr. & intr. a. ጠበቀ ; elle attend que le
spectacle soit terminé እስኪያባራ ትጠብቃለች b. ~ qqch. attester v.tr. — ~ qqch.መሰከረ ፣ አረጋገጠ
de qqn. ከሰው ጠበቀ ; faire ~ qqn. አስጠበቀ c. attends
attiédir v.tr. — ለብ አደረገ
voir ! ቆይ ጠብቅ ! ; tu ne perds rien pour ~ ቆይ
ታገኛታለህ d. sans plus ~ ወዲያው ; en attendant እስከዚያ attifer — 1. v.tr. fam. ጀቦነ ፣ ቦጌ ልብስ አለበሰ 2. v.pr. s’~
e. fam. ~ après qqn. / qqch. ተጠባበቀ f. elle attend un ተጀቦነ ፣ ቦጌ ልብስ ለበሰ
bébé እርጉዝ/ ቅሪት ናት 2. v.pr. s’~ à qqch. ይጠብቀዋል ; il
attirail n.m. — a. መሣሪያ b. fam. ዕቃ ቁራንቋ ፣ ቅራቅምቦ ፣
faut s’~ à tout ማንኛውም ነገር ሊያጋጥም ይችላል ; je m’y
ግሳንግስ
attendais ጠብቄው ነበር ፣ ታይቶኝ ነበር
attirance n.f. — መስሕብ ፣ ዓይነ ግቡነት ፣ ማራኪነት
31
attirant, -e adj. — ማራኪ ፣ የሚስብ audace n.f. — a. ድፍረት ፣ ጉብዝና b. péj. ይሉኝታ ቢስነት ;
quelle ~ ! ይ ድፍረት !
attirer v.tr. — 1. a. ሳበ (መግነጢስ) b. ማረከ ; cela peut
vous ~ des ennuis ጣጣ ያመጣብሃል audacieusement adv. — በድፍረት ፣ በጉብዝና ፣ ያለ ይሉኝታ
attiser v.tr. — a. ቆሰቆሰ (እሳት / ችግር) b. አባባሰ (ነገር) audacieux, -euse adj. — ደፋር ፣ ጎበዝ
attitré, -e adj. — የታወቀ ፣ የተመሰከረለት au-dessous — 1. adv. a. በታች ፣ ከታች ፣ እታች ;
l’appartement ~ እታች ያለው አፓርትመንት (ፎቅ ቤት ስጥ)
attitude n.f. — አቋም ፣ አኳኋን ፣ ባሕርይ
b. les enfants âgés de dix ans et ~ ዓሥር ከዚያ በታች
attraction n.f. — a. ~ terrestre የመግነጢስ / የመግኒዝ ስበት ዕድሜ ያላቸው ልጆች 2. phr. prép. a. ~ de a. ከ... በታች ; ~
b. une ~ pour touristes የቱሪስት መስህቦ de la taille ከወገብ በታች ; 10 degrés ~ de zéro ከዜሮ በታች
10 ዲግሪ b. c’est ~ de tout ከሁሉም የባሰ ነው
attrait n.m. — a. የሚስብ ፣ የሚማርክ b. ~s ደም ግባት (የሴት)
au-dessus — 1. adv. a. በላይ ፣ ከላይ ፣ እላይ b. la
attrape-nigaud n.m. fam. — ሽዳ ፣ ሞኝ ባገኝ
chambre est ~ መኝታ ቤቱ እላይ ነው 2. phr. prép. ~ de
attraper v.tr. — a. ያዘ b. ~ froid ጉንፋን ያዘው b. fam. ~ a. ከ... በላይ ; ~ de la fenêtre ከመስኮቱ በላይ ; 20 degrés
qqn. እገሌን ተቆጣ ; tu vas te faire ~ ቁጣ ይደርስብሃል ~ de zéro ከዜሮ በላይ 20 ዲግሪ b. ~ de dix ans ከዓሥር
ዓመት በላይ c. vivre ~ de ses moyens ከዓቅሙ በላይ ኖረ
attrayant, -e adj. — ማራኪ ; peu ~ እምብዛም የማይማርክ/
የማይስብ au-devant phr. prép. — aller ~ d’un danger አደጋን
ቀድሞ ተጋፈጠ
attribuer — 1. v.tr. a. መደበ ፣ ደለደለ ፣ ሰጠ ; ~ un rôle à
qqn. ለእገሌ ሚና ሰጠ (ቴያትር) b. manuscrit attribué à X audible adj. — ሊሰማ የሚችል ፣ የሚሰማ
የእገሌ ይሆናል የተባለ 2. v.pr. s’~ qqch. ይገባኛል አለ
audience n.f. — a. ስብሰባ ; solliciter une ~ ቀጠሮ ጠየቀ
attribut n.m. — ባሕርይ ፣ መለዮ b. የቀጠሮ ቀን (ፍርድ ቤት) ; l’~ est suspendue ጉባዔው
ተቋረጠ
attribution n.f. — መመደብ ፣ መደልደል ፣ መስጠት
audiovisuel, -elle adj. & n.m. — ማየትና መስማትን
attrister — 1. v.tr. አሳዘነ 2. v.pr. s’~ አዘነ
የሚያካትት መገናኛ ብዙኃን
attroupement n.m. — ስብስብ (የሕዝብ) ፣ ግርግር
audit n.m. — ኦዲት ፣ የሒሳብ ምርመራ
attrouper (s’) v.pr. — ተሰበሰበ (ሕዝብ)
auditeur, -trice n. — a. ኦዲተር b. les ~s አድማጮች
au, aux prép. — (à + le) ወደ ፣ ለ ፣ እ... (ቦታ)
auditif, -ive adj. — የመስሚያ
aubaine n.f. — ያልተጠበቀ ስጦታ/ ጥቅም ፣ የእግዜር ስጦታ ፣ ጥሩ
audition n.f. — a. መስማት ፣ ማዳመጥ b. ለሕዝብ የሚቀርብ
አጋጣሚ
የሙዚቃ ዝግጅት c. ~ des témoins የምስክሮችን ቃል መቀበል
aube n.f. — a. ጎሕ ፣ ንጋት b. መነሻ ; à l’~ de la vie የሕይወት (በፍርድ ቤት)
መነሻ c. ልብሰ ተክህኖ ፣ ረጅም ቀሚስ (የካህናት)
auditionner — 1. v.intr. አሰማ (ዘፈን) 2. v.tr. ሰማ (ተፈታኝ)
aubépine n.f. — ቀጋ
auditoire n.m. — አድማጮች
auberge n.f. — አልቤርጎ ; ~ de jeunesse የወጣቶች ሆስቴል
auditorium n.m. — ታላቅ አዳራሽ (የሙዚቃ / ጉባዔ)
aubergine n.f. — ደበርጃን
auge n.f. — ገንዳ ፣ ግርግም (የእንስሳት መመገቢያ
aubergiste n. — ባለ አልቤርጎ ዕቃ)
ausculter v.tr. — አደመጠ (የበሽተኛን ሰውነት ለሕክምና) authentification n.f. — እውነተኛነትን ማረጋገጥ
auspice n.m. — ምልጃ ; sous de bons ~s በእገሌ መልካም authentifier v.tr. — አረጋገጠ (ሰነድ)
አጋርነት
authentique adj. — እውነትኛ ፣ እርግጠኛ
aussi — 1. adv. a. እንደ ፣ የ... ያህል ; il est ~ grand que lui
authentiquement adv. — በእውነት ፣ በእርግጥ
እሱን ያህላል ; c’est tout ~ bon የዚያነው ያህል ጥሩ ነው b. je
n’ai jamais rien vu d’~ beau ይህን የመሰለ ቆንጆ ነገር አይቼ auto n.f. — fam. አውቶሞቢል ፣ መኪና
አላውቅም c. gardez ~ celui-là ያንንም ይያዙት d. moi ~ je
auto- préf. — ራሱን በራሱ
dois partir እኔም መሄዴ ነው ; Bonne journée - Vous
aussi (በ)ደኅና ይዋሉ አሜን እርስዎም (በ)ደኅና ይዋሉ 2. conj. auto-allumage n.m. — አቶማቲክ ማስነሻ (ሞተር)
phr. ~ bien que እንዲሁም ; lui ~ bien qu’elle እሱም ሆነ
autobiographie n.f. — የራስ የሕይወት ታሪክ
እሷ ፣ እሱ እንዲሁም እሷ ; ~ riche qu’il soit ምንም ባለጸጋ
ቢሆንም ቅሉ ; aussi surprenant que cela puisse autobiographique adj. — የራስን የሕይወት ታሪክ የሚመለከት
paraître ምንም አስደናቂ ቢመስል 3. conj. a. ስለሆነም ፣
autobus n.m. — አውቶቡስ
ስለዚህ ; il n’a vu personne, aussi est-il parti ሰው ቢጠፋ
ሄደ b. ~ bien በነገራችን ላይ ፣ ደግሞም autocar n.m. — አውቶቡስ
autocéphale adj. — ራሱን የቻለ (ቤተ ክህነት)
33
autochtone adj. & n. — የአገር ተወላጅ autonomie n.f. — ራስገዝነት ፣ ራስን መቻል
autocollant, -ante adj. &. n.m. — ተጣባቂ autonomiste n. — የራስ ገዝነት ደጋፊ
autocrate n.m. — አምባገነን autopsie n.f. — የሬሳ ምርመራ
autocratie n.f. — አምባገነንነት autopsier v.tr. — ሬሳ መረመረ
autocratique adj. — አምባገነናዊ autoradio n.m. — የመኪና ራዲዮ
autocritique n.f. — ግለሒስ autorail n.m. — ሊቶሪን
autocuiseur n.m. — እንፋሎት ድስት autorisation n.f. — ፈቃድ
autodafé n.m. — a. አስገድዶ ማሳመን (መናፍቅን) b. በእሳት autorisé, -e adj. — ባለ ሥልጣን ፣ የተፈቀደለት ; de source
ማውደም ~e ከታመነ ምንጭ
autodéfense n.f. — ራስን በራስ መከላከል autoriser v.tr. — ፈቀደ ; ~ qqn. à faire qqch. አንድ ነገር
እንዲያደርግ ፈቀደ
autodérision n.f. — በራስ መሣቅ
autoritaire adj. — ጨቋኝ (ለሰው)
autodestruction n.f. — ራስን በራስ ማውደም
autoritairement adv. — በጭቆና
autodétermination n.f. — የራስን እዕድል በራስ መሰን
autoritarisme n.m. — ጨቋኝነት
autodidacte adj. — ራሱን በራሱ ያስተማረ
autorité n.f. — a. ሥልጣን ; faire qqch. d’~ በገዛ ሥልጣነው
autodiscipline n.f. — ራስን በራስ መቆጣጠር
አደረገው b. il n’a pas d’~ sur ses enfants ልጆችን
auto-école n.f. — የለማጅ ትምህርት ቤት (ተሽከርካሪ) መቆጣጠር አልቻለም c. faire ~ ተደማጭነት አገኘ ; c’est une ~
en linguistique ለሥነ ቋንቋ ባለቤቱ ነው c. les ~s
autofinancement n.m. — ትርፍን ወደ መዋዕለ ንዋይ ማፍሰስ
ባለሥልጣኖች ፣ የበላይ አካላት
autogestion n.f. — ራስን በራስ ማስተዳደር
autoroute n.f. — አውራ ጎዳና
autographe adj. & n.m. — የራስ ጽሑፍ
autosatisfaction n.f. — በራስ መደሰት
automate n.m. — a. በራሱ የሚንቀሳቀስ ማሽን b. እንደ ማሽን
auto-stop n.m. — በነጻ አሣፍሩኝ ማለት ; faire de l’~ በነጻ
ያለ ነጻነት የሚንቀሳቀስ ሰው
ተሣፈረ
automatique adj. — በራሱ የሚሠራ ፣ ሳይፈልጉት የሚሆን
auto-stoppeur, -euse n. — በነጻ ተሣፋሪ
የሰውነት እንቅስቃሴ ፣ አውቶማቲክ (ሽጉጥ / ሰዓት)
autosubsistance n.f. — ከእጅ ወደ አፍ
automatiquement adv. — ወዲያው
autosuffisance n.f. — በራስ መመካት ፣ ለራስ መብቃት
automatisation n.f. — በራሱ ተንቀሳቃሽ
(በምርት)
automatisme n.m. — ከመደጋገም የሚመጣ ልምድ
autour adv. — በ... አካባቢ (ለቦታ / ለጊዜ) ; tourner ~ du
automédication n.f. — ራስን በራስ ማከም pot ዳር ዳር አለ
automitrailleuse n.f. — መትረየስ autre adj. & pron. — a. ሌላ ; une ~ fois ሌላ ጊዜ ; d’~s
vous diront que ሌሎች ብለው ይሉዋችኋል ; l’~ monde
automnal, -e, -aux adj. — የመከር ወቅት
ሌላኛው ዓለም b. vous ~s ሌሎቻችሁ c. il est venu l’~ jour
automne n.m. — የመከር ወቅት ፣ የክረምት መግቢያ (የሰሜን ባለፈው ቀን መጥቶ ነበር ; il viendra d’un jour à l’~ ሰሞነውን
ዋልታ) ይመጣል ; de temps à ~ አልፎ አልፎ አገኘዋለው d. l’un et
l’~ ሁለቱም ; les uns et les ~s ይህም ያም ; l’un ou l’~
automobile n.f. — አውቶሞቢል መኪና
ከሁለት አንዱ ; je ne connais ni l’un ni l’~ ሁለቱንም
automobiliste n. — አሽከርካሪ ፣ ሹፌር ፣ አውቶሞቢል ነጂ አላውቃቸው(ም) ; l’un dans ጣም ረደቆ e. ልዩ ፣ የተለየ ; c’est
un ~ homme እንደ ድሮው አይደለም f. fam. j’en ai vu d’~s
autonome adj. — ራስገዝ ፣ ራሱን የቻለ
የባሰም አይቻለሁ ; à d’~s ! ሞኝህን ፈልግ !
34
autrefois adv. — በድሮ ጊዜ ፊት ተራመደ ; ~ en âge በዕድሜ ገፋ ; ma montre avance
de 10 minutes ሰዓቴ 10 ደቂቃ ይቀድማል 3. v.pr. s’~ ጠጋ
autrement adv. — a. በተለየ መንገድ/ አማራጭ ;
አለ ፣ ወደ ፊት መጣ
impossible de faire ~ ሌላ መንገድ የለም (አድራጎት) b. c’est
~ plus dur የበለጠ ገንታራ ነው c. አለበለዚያ ; ~ tout va bien avant — 1. prép. በፊት ; il doit être à la gare ~ trois
በተረፈ ግን ሁሉም ደኅና ነው heures ከዘጠኝ ሰዓት በፊት ባቡር ጣቢያ መገኘት አለበት ; ~ tout
ከሁሉም በፊት ; je dois le voir avant qu’il s’en aille
autruche n.f. — ሰጎን ; faire l’~ ተጨባጩን ሁኔታ ማየት
ሳይሄድ መገኘት አለብኝ 2. adv. pénétrer très ~ dans les
አልፈለገም
terres d’autrui ወደ ሰው ቦታ ዘልቆ ገባ a. en ~ ወደ ፊት b. la
autrui pron. indéf. — ሰው (ሌላ / ሌሎች) nuit d’~ በአጥቢያው 3. n.m. l’~ d’un navire የመርከብ
ግንባር ; aller de l’~ ወደ ፊት ገፋ
auvent n.m. — ታዛ ፣ ስብሳብ
avantage n.m. — a. ጥቅም ; ~ pécuniaire የገንዘብ ጥቅም ;
auxiliaire adj. & n. — ረዳት ; verbe ~ ረዳት ግሥ
~s en nature ከገንዘብ ሌላ የሚገኝ ጥቅማጥቅም ; tirer ~ de
auxquels, -elles — lequel ይመለከቷል qqch. በ... ተጠቀመ b. avoir l’~ sur qqn. የተሻለ ዕድል አገኘ
c. ~s et inconvénients ልማትና ጥፋት
avachi, -e adj. — a. ቅርፁን ያጣ (ለልብስ) b. ዝልፍልፍ (ለሰው)
avantager v.tr. — ጠቀመ ፣ ጥቅም አስገኘ ፣ አደላ
avachir (s’) v.pr. — a. ቅርፁን አጣ (ለልብስ) b. ተዝለፈለፈ
(ለሰው) avantageux, -euse adj. — ጠቃሚ ; prix ~ የሚያዋጣ ዋጋ
aval n.m. — a. en ~ እታች (ለወንዝ) b. ፈቃድ ፣ ስምምነት ; avant-bras n.m. inv. — ክንድ (ታችኛው)
donner son ~ ፈቀደ ፣ ተስማማ
avant-coureur adj. — les signes ~s ጠቋሚ ምልክቶች
avalanche n.f. — ናዳ (የበረ) ; une ~ d’injures የስድብ (በሽታ)
ውርጅብኝ
avant-dernier, -ière adj. & n. — አንድ ፈሪ (ለመጨረሻ)
avaler v.tr. — ዋጠ ፣ ሰለቀጠ ; ~ son repas ምሳውን ጎረስ ጎረስ
avant-garde n.f. — a. théâtre d’~ ፋና ጊ ቴያትር
አደረገ ; ~ la fumée ጭሱን ዋጠ (ለሲጋራ) ; avaler de
b. général d’~ ፊታውራሪ
travers ትን አለው ; ~ ses mots አገúተመተመ ፣ አገúረመረመ ;
c’est dur à ~ ለማመን ያስቸግራል ፣ ይህ አይዋጥም ; fam. ~ sa avant-goût n.m. — ቅምሻ
langue ጭጭ አለ
avant-guerre n.m. — ቅድመ ጦርነት
avaliser v.tr. — ፈቀደ
avant-hier adv. — ከትላንት ወዲያ ፣ ከትላንትና በስቲያ
avance — 1. n.f. a. ቅድሚያ ; l’avion a 15 minutes d’~
avant-port n.m. — የውጭ ደብ
አይሮፕላነው 15 ደቂቃ ቀድሞ ደረሰ b. ~ (de fonds) ብድር c. pl.
faire des ~s à qqn. አሽኮረመመ 2. adv. phr. a. d’~ / à l’~ avant-poste n.m. — የቃፊር ማማ ፣ ኢላላ
በቅድሚያ ; payé d’~ በቅድሚያ የተከፈለ ; nous sommes en
avant-première n.f. — መክፈቻ ትርዒት (ለቴያ ትር)
~ ቀድመናል b. il est en ~ sur son âge ከዕድሜው በፊት
በስሏል ፣ የጥጃ ቀንዳም avant-propos n.m. — መቅድም
avancé, -e adj. — a. position ~e ግምባር (ቦታ) b. élève ~ avant-scène n.f. — የመድረክ ግምባር
ጎበዝ ተማሪ c. à une heure ~e de la nuit በውድቅት ;
avant-veille n.f. — ከትላንትና ወዲያ ፣ ከትላንትና በስቲያ
l’hiver est bien ~ ክረምቱ ሊጣ ምንም አልቀረው d. fam.
nous voilà bien ~s ! ጉድ ፈላብን ! avare adj. & n. — ንፉግ ፣ ስስታም
avancée n.f. — እድገት ፣ እርምጃ avarice n.f. — ንፉግነት ፣ ስስት
avancement n.m. — ሹመት ፣ እድገት avarie n.f. — ብልሽት (የመርከብ)
avancer — 1. v.tr. a. አራመደ faire ~ un pays አገር አራመደ avarié, -e adj. — viande ~ የሸተተ ሥጋ
b. ~ son départ መሄጃውን ከዲሁ አደረገ c. ~ une
avarier v.tr. — አበላሸ (ምግብ) ፣ ጎዳ
proposition ሐሳብ ሰነዘረ/ አቀረበ d. ~ de l’argent à qqn.
ገንዘብ አበደረ e. à quoi cela t’avance-t-il ? ለምን ይበጅሃል ? avatar n.m. — የአዱኛ ለውጥ ፣ የዕጣ ፈንታ ለውጥ
2. v.intr. ገሰገሠ ፣ ገፋ ፣ ሳበ ; ~ d’un pas አንድ እርምጃ ወደ
35
avec — 1. prép. a. ከ... ጋር ፣ ከ... ነ ፣ በ... ; déjeuner ~ qqn. aveu, -eux n.m. — ማመን ; passer aux ~ x ንጀሉን አመነ ;
ከሰው ጋር ምሳ በላ b. je suis de tout cœur ~ vous በሙሉ de l’~ de tout le monde በሁሉም ምስክርነት ፣ ማንም
ልቤ ከርስዎ ጋር ነኝ c. ~ elle on ne sait jamais የሷ ነገር እንደሚመሰክረው ሁሉ
ምነውም አይታወቅ d. je le dis ~ force ከልቤ ነው e. il coupe
aveuglant, -e adj. — የሚያጥበረብር
son pain ~ un couteau et le mange ~ du
beurre ዳቦውን በቢላ ቆርጦ በቅቤ በላው f. cela viendra ~ le aveugle adj. — a. ዕውር ፣ ዓይነ ሥውር b. confiance ~
temps ጊዜ ይፈታዋል g. et ~ cela, madame ? ሌላስ እትዬ ? ጭፍን እምነት ; être ~ aux avertisements de qqn. የአንድን
h. se lever ~ le jour ወፍ ጪጭ ሲል ተነሣ 2. phr. prép. ሰው ምክር አለመስማት
d’~ ከ... ; séparer le bon d’~ le mauvais ጥሩውን ከመጥፎ
aveuglement n.m. — a. መታር b. ጭፍንነት ፣ ያለማስተዋል
ለየ
aveuglément adv. — በጭፍንነት ፣ ባለማስተዋል
avenant, -e adj. — የሚያስደስት ፣ የሚስብ ፣ ለዛ ያለው
aveugler v.tr. — a. አሳረ b. አጥበረበረ
avenant — 1. n.m. ማሻሻያ (የውል) 2. loc. adv. et tout à
l’~ ዝኒ ከማሁ ፣ እንደዚያው aveuglette (à l’) adv. phr. — በዳበሳ ; avancer à l’~ ዕውር
ድንብሩን ተጓዘ ፣ በዳበሳ ተራመደ
avènement n.m. — a. መምጣት ፣ ምጽዓት (የክርስቶስ)
b. መውጣት (ዙፋን ላይ) aviateur, -trice n. — አይሮፕላን አብራሪ / ነጂ
avenir n.m. — መጪ ጊዜ ; métier d’~ የሚያበላ ሙያ ; à l’~ aviation n.f. — የበረራ ጥበብ ፣ የአየር ጉዞ ; compagnie d’~
ወደፊት ፣ ከእንግዲህ ወዲህ የአየር ማመላለሻ ኩባንያ ; terrain d’~ የአይሮፕላን ማረፊያ
Avent n.m. — ጾመ ልደት (ከገና በዓል በፊት ያሉት አራት ሳምንታት) avicole adj. — የዶሮ/ የርግብ እርባታን የሚመለከተ
aventure n.f. — a. ጀብዱ b. ግንኘ#ነት (የፍቅር) c. ዕድል ; aviculteur, -trice n. — የዶሮ/ እርግብ አርቢ
tenter l’~ ዕድሉን ሞከረ ; errer à l’~ ተንከራተተ
aviculture n.f. — ዶሮ/ርግብ እርባታ
aventurer v.pr. — (s’) ደፈረ ፣ ለአደጋ ተጋለጠ
avide adj. — ጉጉ ፣ ገብጋባ ፣ ስግብግብ ፣ ስሱ ; ~ de qqch.
aventureusement adv. — በድፍረት ለእንድ ነገር ጉጉ የሆነ
aventureux, -euse adj. — ደፋር ፣ une vie aventureuse avidement adv. — በጉጉት ፣ በስግብግብነት
የፋኖ ነውሮ
avidité n.f. — ጉጉት ፣ ስግብግብነት ፣ ገብጋባነት
aventurier, -ière n. — አደጋ ደፋሪ ፣ ፋኖ
avilir — 1. v.tr. አዋረደ 2. v.pr. s’~ ተዋረደ
avenue n.f. — አውራ ጎዳና
avilissant, -e adj. — የሚያዋርድ
avérer (s’) v.pr. — ታወቀ ፣ ተረጋገጠ ; il s’avère que
avilissement n.m. — ማዋረድ ፣ መዋረድ
ይታወቃል ; s’~ juste እውነት ሆኖ ተገኘ
avion n.m. — አይሮፕላን ; ~ de ligne የሕዝብ ማመላለሻ
averse n.f. — ዶፍ
አይሮፕላን ; ~ de chasse የጦር አይሮፕላን
aversion n.f. — ጥላቻ ; avoir qqch. en ~ አንድ ነገር
aviron n.m. — a. መቅዘፊያ b. የመቅዘፊያ ስፖርት
መጥላት ፣ በአንድ ነገር መንገፍገፍ
avis n.m. — a. አስተያየት ፣ ሐሳብ ; à mon ~ በእኔ አስተያየት ;
averti, -e adj. — a. ጥንቁቅ ፣ ማስጠንቀቂያ የተሰጠው ; un
changer d’~ ሐሳብ ለጠ ; donner son ~ አስተያየት ሰጠ ; je
homme ~ en vaut deux b. ዓዋቂ ፣ ልምድ/ ችሎታ ያለው
suis d’~ qu’il vienne ቢመጣ እስማማለሁ b. ምክር ;
avertir v.tr. — አስጠነቀቀ ፣ አስታወቀ ; ~ qqn. d’un danger demander l’~ de qqn. ምክር ጠየቀ c. ማሳሰቢያ ; ~ (au
አደጋ መኖሩን አስጠነቀቀ public) ማስታወቂያ ; ~ au lecteur ማሳሰቢያ ለአንባቢ ; sauf
~ contraire ተቃውሞ ከሌለ በስተቀር ; ~ de crédit ሒሳብ
avertissement n.m. — ማስጠንቀቂያ
ማስታወቂያ
avertisseur, -euse n.m. — ጥሩንባ (የመኪና) ; ~ d’incendie
avisé, -e adj. — ጠንቃቃ ፣ ረጋ ያለ ; bien ~ ዓዋቂ
የእሳት አደጋ ማስጠንቀቂያ
aviser — 1. v.tr. ~ qqn. de qqch. አስጠነቀቀ ፣ አስታጠቀ ፣
አስታወቀ 2. v.intr. il est temps d’~ መሰኛው አሁን ነው
36
3. v.pr. s’~ de አመሆነውን ዓወቀው ; ne t’avise pas de me avorteur, -euse n. — አስወራጅ
tromper እኔን ለማታለል አትሞክር
avorton n.m. — péj. ጭንጋፍ
aviver v.tr. — አደመቀ ፣ ብሩህ አደረገ (ቀለም) አስቆጣ (ቁስል) ፣
avoué n.m. — ጠበቃ
አነቃቃ (ስሜት) ፣ ቆሰቆሰ ፣ ቀሰቀሰ
avouer — 1. v.tr. አመነ ; ~ son erreur ጥፋቱን አመነ 2. v.pr.
avocat, -e n. — a. ጠበቃ ; consulter son ~ ጠበቃውን
s’~ vaincu መሸነፉን አመነ
አማከረ b. se faire l’~ du diable ተሟገተ (ተቃራኒ ሐሳብ ይዞ)
avril n.m. — ሚያዚያ
avocat n.m. — አቡካዶ (ፍሬ)
axe n.m. — a. ~ terrestre የመሬት ዘንግ ; ~ de symétrie
avoine n.f. — አጃ ፣ ሲናር ፣ ገሪማ
አማካይ መሥመር b. ውል ; ~ Paris-Berlin የፓሪስና የበርሊን
avoir — 1. v.tr. a. አለኝ ; j’ai une maison à Lyon ሊዮን የኅብረት ውል
ከተማ ቤት አለኝ b. qu’est-ce que vous avez là ? ምንድን
axer v.tr. — አቅጣጫ ሰጠ ; ~ sa vie sur l’humanitaire
ነው የያዙት ? ; avoir une robe bleue ሰማያዊ ቀሚስ ለበሰች
ሕይወትን ለሰብአዊነት ማሰለፍ
c. elle a trois enfant il en a deux እሷ ሦስት ልጆች እሱ
ሁለት አለው ; il a vingt ans, j’en ai trente እሱ ሃያ ዓመቱ axial, -e, -aux adj. — የእንዝርት
ነው እኔ ሠላሳ d. ~ son train በባቡሬ አላመለጠኝም e. il m’a
axiomatique adj. — መሠረተ ሐሳባዊ
bien eu ! ሰራልኝ ፣ ሸነገለኝ ፣ አሞኘኝ f. አደረገ ; avoir un
mouvement brusque በድንገት ተንቀሳቀሰ g. ~ la grippe axiome n.m. — እሙን ፣ እውነታ ፣ የማያከራክር አቋም
ኢንፍሉዌንዛ ያዘው ; j’ai faim / soif froid / mal ራበኝ ፣
ayant — avoir ይመለከቷል
ጠማኝ ፣ አመመኝ h. en ~ pour deux heures ሁለት ሰዓት
ይፈጅበታል ; en ~ assez መረረኝ ፣ በቃኝ ; en ~ après qqn. ayant droit n.m. — ባለ መብት
ቂም ያዘበት i. ~ qqch. à faire ጉዳይ አለበት ; vous n’avez
azimut n.m. — አዚሙጥ ፣ ማዕዘን ; tous les
pas à vous en inquiéter አይሥጉ 2. impers. a. il y a
~s በየአቅጣጫው
አለ ; combien y a-t-il de blessés ? ስንት ቁስለኛ
አለ ? b. il y en a un qui va être surpris የሚደነግጥ ሰው azote n.m. — ናይትሮጅን
አውቃለሁ c. il n’y a pas de quoi ምንም አይደለምጻ፣ አብሮ
azoté, -e adj. — ናይትሮጅን ያለበት
ይስጥልኝ d. qu’est-ce qu’il y a ? ምንድን ነው ? e. il y a
six mois qu’il est parti j’attends ስጠብቅ ስድስት ወር ሆነኝ azur n.m. — የጠራ ሰማያዊ ፣ ክፍት ሰማያዊ ; la Côte d’Azur
በፈረንሳይ የሜዲትራኒያን ባሕር ዳርቻ
avoir n.m. — ንብረት
azuré, -e adj. — የጠራ ሰማያዊ
avoisinant, -ante adj. — አጎራባች ፣ አጠገብ ፣ አቅራቢያ
azyme adj. — እርሾ የሌለው (ዳቦ) ; pain ~ ያልቦካ ዳቦ ፣ አፍለኛ
avortement n.m. — a. ማስረድ (ፅንስን) b. መክሸፍ
እንጀራ ፣ ኅብስት (እርሾ የሌለው)
avorter n.m. — a. se faire ~ አስረደች b. le projet a
avorté ዕቅዱ ከሸፈ
37
badiner v.intr. — ተዳራ ; ici on ne badine pas avec la
discipline እዚህ በሥነ ሥርዓት ቀልድ የለም
baffe n.f. — ጥፊ
B bafouer v.tr. — ዘለፈ
bafouiller v.tr. & intr. — ተንተባተበ
bâfrer v.intr. & tr. — ጎሠጎሠ ፣ ጠረገ (ምግብ)
b.a.ba n.m. inv. — አበውጊዳ ፣ የንባብ መጀመሪያ
bagage n.m. — a. ጓዝ ; ~s à main የዕጅ ዕቃ b. faire ses
baba — 1. n.m. ባለ ዘቢብ ኬክ 2. adj. inv. rester ~ አ ብሎ
~s ጓዙን ጠቀለለ ; plier ~ ጓዝ ጠቅልሎ ሸሸ c. ~ intellectuel
መቅረት (በድንጋጤ)
ዕውቀት
babillage n.m. — ልፍለፋ
bagagiste n.m. — ሻንጣ ተሸካሚ
babines n.f. pl. — ከንፈር ፣ ሌንቦ (ለእንስሳ) ፣ ለንጨጭ
bagarre n.f. — አንባጓሮ ፣ ጠብ ፣ ረብሻ
babiole n.f. — ቅራቅንቦ ፣ ትርኪምርኪ
bagarrer (se) v.pr. — se ~ ታገለ
bâbord n.m. — የመርከብ ግራ ጎን
bagarreur, -euse adj. & n. — ጠበኛ ፣ ዶሰኛ
babouche n.f. — መጫሚያ ፣ የቤት ጫማ
bagatelle n.f. — ርካሽ/ ትንሽ ነገር
babouin n.m. — ዝንጀሮ ፣ ገመር
bagnard n.m. — ግዞተኛ
bac abr. — baccalauréat ይመለከቷል
bagne n.m. — ግዞት
baccalauréat n.m. — የሁለተኛ ደረጃ መልቀቂያ ፈተና
bagnole n.f. fam. — መኪና
(የፈረንሳይ)
bagou ou bagout n.m. — አፈኛነት
bâche n.f. — ሸራ
bague n.f. — ቀለበት
bachelier, -ière n.— የሁለተኛን ደረጃ መልቀቂያ ፈተናን ያለፈ
(የፈረንሳይ) baguer v.tr. — ቀለበት አሰረ (ለፍ)
bâcher v.tr. — ሸራ አለበሰ baguenauder v.intr. & pron. — ባዘነ ፣ ዋለገ
bachotage n.m. — ሽምደዳ baguette n.f. — a. ዘንግ ; ~ magique የአስማተኛ ኅለት
(በትር) ; ~s de tambour የከበሮ መምቻ b. የፈረንሳይ ዳቦ
bachoter v.intr. — ሸመደደ
(ረጅሙ)
bacille n.m. — ሕዋስ (ሥነ ሕዋሳት)
bah interj. — ኤጭ ! ወዲያ !
bâcler v.tr. — የግብር ይውጣውን ሠራ ፣ አሻጠረ
bahut n.m. — a. ሰንዱቅ b. ቁም ሣጥን c. fam. ትምህርት ቤት
bactérie n.f. — ባክቴሪያ
bai, -e adj. — ቡላ / ቡናማ (ለፈረስ)
bactériologie n.f. — የባክቴሪያ ጥናት
baie n.f. (1) — la ~ de Djibouti ውሃ ሸሽ የጅቡቲ ወደብ /
bactériologique adj. — guerre ~ ባክቴሪያዊ ጦርነት ጠረፍ
badaud, -e adj. & n. — የመንገድ ወሬኛ baie n.f. (2) — une ~ vitrée ባለ መስታወት ሰፊ መስኮት
badigeon n.m. — ኖራ baie n.f. (3) — ትናንሽ ፍሬ
badigeonner v.tr. — ኖራ ቀባ baignade n.f. — ዋና
badinage n.m. — መዳራት baigner — 1. v.tr. a. ነከረ ፣ አራሰ b. ~ un enfant ሕፃን ልጅ
አጠበ c. être baigné de sueur ላብ አጠለቀው 2. v.intr.
badine n.f. — ሽመል
ተነከረ ; ~ dans son sang በደሙ ተነከረ ; ça baigne dans
l’huile ችግር የለም 3. v.pr. se ~ ገላውን ታጠበ ፣ ዋኘ
38
baigneur, -euse n. — ዋናተኛ balai n.m. — መጥረጊያ ; passer le ~ ወለሉን ጠረገ ; coup
de ~ ቅነሳ ; du ~ ! ዘወር በል
baignoire n.f. — የገላ መታጠቢያ ገንዳ
balai-brosse n.m. — የሥጋጃ ብሩሽ
bail, pl. baux n.m. — ኪራይ
balance n.f. — a. ሚዛን b. faire pencher la ~ ሚዛን ጣለ/
bâillement n.m. — ማዛጋት
አደላ c. ~ d’un compte የሒሳብ ሚዛንd. የትናንሽ ዓሣዎች መያ
bâiller v.intr. — a. አዛጋ ; ~ à se décrocher la machoire ወንፊት
መንጋጋው እስኪላቀቅ አዛጋ b. ተንገረበበ (ለበር)
balancement n.m. — ውዝዋዜ
bailleur, -eresse n. — a. አከራይ b. ~ de fonds አራጣ
balancer — 1. v.tr. a. ~ un compte ሒሳብ አመዛዘነ
አበዳሪ
b. አወዛወዘ c. fam. il a balancé son crayon par la
bâillon n.m. — መለጎሚያ (የአፍ) fenêtre እርሳሱን በመስኮት ወረወረ d. entre ces deux
cravates mon cœur balance ከሁለቱ ክራቫቶች ለመምረጥ
bâillonner v.tr. — ለጎመ
አመነታሁ 2. v.pr. se ~ sur sa chaise በወንበሩ ተወዛወዘ ;
bain n.m. — a. እጥበት ; prendre un ~ ገላ ታጠበ / ተጠመቀ ; fam. je m’en balance ገደል ይግባ
salle de ~(s) መታጠቢያ ቤት ; ፍልውሀ ; ~s publics የሕዝብ
balancier n.m. — የሚዛን ምላስ/ ዓይን
መታጠቢያ ቦታ b. ~ de soleil ፀሐይ መሞቅ c. être dans le
même ~ በተመሳሳይ ሁኔታ ተገኘ d. ~ de mer የባሕር ዋና balançoire n.f. — ጥዋጥዌ
bain-marie n.m. — ድርብ ድስት ; cuire au ~ በእንፍሎት balayage n.m. — a. ጠረጋ b. ~ électronique በራዳር ማሰስ
ቀቀለ
balayer v.tr. — a. ጠረገ ፣ ጠራረገ b. le vent balaye les
baïonnette n.f. — ሳንጃ nuages ነፋሱ ደመናውን ጠራረገ
baisemain n.m. — እጅ መሳም balayette n.f. — ሙሬ ፣ ሙሪግ (ጎጃም) ፣ ብሩሽ
baiser v.tr. — a. ሳመ b. vulg. በዳ c. fam. se faire ~ balayeur, -euse n. — ጠራጊ
ተሸደ ፣ ተበላ
balbutiement n.m. — መንተባተብ ፣ መንኮላተፍ
baisse n.f. — ~ de la température ቀዘቀዘ ; ~ des eaux
balbutier v.tr. & intr. — ተንተባተበ ፣ ተኮላተፈ
ጅረት ቀነሰ ; ~ des prix የዋጋ ቅናሽ ; le moral est en ~
ሞራሉ ወደቀ balcon n.m. — የፎቅ በረንዳ ፣ ባልኮኒ
baisser — 1. v.tr. አወረደ ; ~ les prix ዋጋ ቀነሰ b. ዝቅ አደረገ ; baldaquin n.m. — ድባብ (ጃንጥላ) ፣ አጎበር (የአልጋ)
~ la tête አንገቱን ሰበረ/ ደፋ ; ~ les yeux አቀረቀረ ; ~ les
baleine n.f. — a.ዓሣ ነባሪ b. ~ de parapluie የጃንጥላ
bras ክንዱን አረደ c. donner tête baissée dans un piège
አውታር
ጥመድ ውስጥ ጥልቅ ብሎ ገባ 2. v.intr. le jour baisse ቀኑ መሸ ;
sa vue baisse ዓይነው ደከመ ; il a baissé dans mon baleinier, -ière n.m. — ዓሣ ነባሪ ማጥመጃ መርከብ
estime ታዘብኩት 3. v.pr. se ~ ጎንበስ አለ ፣ አጎነበሰ
balisage n.m. — የአቅጣጫ ምልክት ማድረግ (ለመርከብ፣
bajoues n.f. pl. — ጉንጭ (ለእንስሳ) አይሮፕላን)
barbarisme n.m. — በሌሉ ወይንም አጠራራቸው ባልተስተካከለ barre n.f. — 1. a. ~ de fer የብረት በትር / ሽመል b. ~ de
ቃላት መጠቀም chocolat የቸኮላታ ቁራጭ c. አግዳሚ d. ዝባር
barbe n.f. — a. ጢም ፣ ሸንጎበት ; rire dans sa ~ በሆዱ ሣቀ ; barreau, -eaux n.m. — a. የመሰላል እርከን b. መቀርቀሪያ ፣
~ à papa ጥጥ ስኳር b. la ~ ! ደባሪ ! c. ~ de maïs የበቆሎ መሸንጎሪያ ; fam. se retrouver derrière les ~x ወህኒ ረደ
ምርቅ c. être reçu au ~ የጥብቅና ፈቃድ አገኘ
barrer v.tr. — a. ዘጋ ፣ ቀረቀረ b. አገደ c. ሠረዘ ; ~ un ትምህርት ; avoir de bonnes ~s መሠረተ መልካም ሆነ
chèque ሥርዝ ቼክ አዘጋጀ d. ~ un bateau መርከብ መራ (ትምህርት ፣ ሙያ) b. ~ militaire የጦር ሰፈር c. ባዝ
e.fam. se ~ ባቱን አሳየ ፣ ሸመጠጠ ፣ ፈረጠጠ (በኬሚስትሪ አሲድ ሲገባበት ጨውና ውሀ የሚጣበት ንጥረ ነገር)
bitume n.m. — a. ቅጥራን ፣ ረንጅ ፣ ዝፍት b. የሬንጅና የጠጠር blanchissage n.m. — ልብስ አጠባ
ድብልቅ (ለመንገድ መሥሪያ)
blanchissement n.m. — ማንጣት
bivouac n.m. — ሠፈራ
blanchisserie n.f. — ልብስ አጣቢ ቤት ፣ ላውንድሪ
bivouaquer v.intr. — ሠፈረ
blanquette n.f. — አልጫ
bizarre adj. — ያልተለመደ ፣ እንግዳ ነገር ፣ ለፌንድ
blasé, -e adj. — የሰለቸ ፣ የታከተ
bizarrement adv. — ባልተለመደ ሁኔታ
blaser v.tr. — አሰለቸ ፣ አታከተ
bizarrerie n.f. — ያልተለመደ ፣ እንግዳ ነገር
blason n.m. — አርማ
bizutage n.m. fam. — የገቢ ጨዋታ (ተማሪ)
blasphémateur, -trice n. — ፀራፊ
bizuter v.tr. fam. — አዲስ ተማሪ በጨዋታ አሠቃየ ፣ መላመጃ
blasphématoire adj. — የጽርፈት (ቃል)
ተጫወተ
blasphème n.m. — ጽርፈት
blabla(bla) n.m. — ልፍለፋ
blasphémer v.tr. & intr. — ፀረፈ
black-out n.m. — ማጨለም ፣ መሠር
blatte n.f. — በረሮ
blafard, -e adj. — የገረጣ
blé n.m. — ስንዴ ; fam. faire du ~ ሸቀለ
48
bled n.m. — ያገር ቤት መንደር / ቦታ bloquer — 1. v.tr. a. አገናኘ ፣ አዋሐደ (መሣሪያ) b. ቆለፈ
(መሣሪያ) ; ~ les freins ፍሬን ያዘ ; bloqué par la boue
blême adj. — የገረጣ
በጭቃ ተያዘ c. ደፈነ 2. v.pr. se ~ ተጋገረ ፣ ተዘጋ (ጠባይ)
blêmir v.intr. — ገረጣ
blottir (se) v.pr. — ልጥፍ አለ
blessant adj. — የሚያቆስል
blouse n.f. — ሽርጥ
blessé, -e n. — ቁስለኛ
blouson n.m. — ኮት
blesser — 1.v.tr. a. አቆሰለ b. አስቀየመ 2. v.pr. se ~ ራሱን
bluff n.m. — fam. ማስቦካት ፣ ማታለል ፣ ማስመሰል ; c’est du
አቆሰለ
~ ቀልድ ነው
blessure n.f. — ቁስል
bluffer v.tr. & intr. — አስመሰለ ፣ አታለለ ፣ አስቦካ
blet, blette adj. — ከመጠን በላይ የበሰለ (ፍሬ)
bluffeur, -euse n. — አስመሳይ
blette n.f. — bette ይመለከቷል
boa n.m. — ዘንዶ
bleuâtre adj. — ሰማያዊማ ፣ ወደ ሰማያዊ የሚስደው
bobard n.m. — fam. ስጥ ፣ ቀደዳ
bleu, pl. bleus — 1. adj. ሰማያዊ ፣ ቡሎ ፣ ከል ; colère ~e
bobine n.f. — a.ማደሪያ ፣ መጠምጠሚያ b. fam. ፊት ፣ መልክ
ብርቱ ቁጣ ; cuisson ~ ለብ ያለ ጥብስ ሥጋ 2. n.m. a. ሰማያዊ
(ቀለም) b. ምልክት ፣ ሰምበር ; être couvert de ~s ሰውነቱ bobo n.m. — ሕመም ፣ እብጠት
የበለዘ c. fam. ጀማሪ
bocage n.m. — ክልል እርሻ
bleuet n.m. — ሰማያዊ የማሳ አበባ
bocal, -aux n.m. — a. አፈ ድስት ማብረጃ b. ዓሣ ማኖሪያ
bleuir v.tr. & intr. — ሰማያዊ ሆነ / አደረገ የመስታወት ገምቦ
bleuté, -e adj. — ውሃ ሰማያዊ የተቀባ bock n.m. — a. የቢራ ብርጭቆ (ሩብ ሊትር) b. አንድ ብርጭቆ
ቢራ
blindage n.m. — ብረት ለበስ (ጥይት የማይዘልቀው)
bœuf, pl. bœufs n.m. — a. በሬ ; jeune ~ ወይፈን b. ~
blindé — 1. adj. ብረት ለበስ ጠንካራ 2. n.m. a. ታንክ
mode የበሬ ቅቅል
blinder v.tr. — a. ብረት ፣ አለበሰ (ጥይት የማይበሳው)
bohème adj. & n. — mener une vie de ~ በዋል ፈሰስ
b. አጠነከረ ፣ መከላከያ አበጀ c. être blindé contre les
ሆነ ፣ እንዳሻው የሚኖር (አርቲስት / ከያኒ)
médisances ለሐሜት ፋይዳ አለመስጠት
bohémien, -ienne adj. & n. — ዘላን
bloc n.m. — a. እስር ; d’un seul ~ አንድ ወጥ b. ግንባር
(ፖለቲካ) ; faire ~ ግንባር / አንጃ ፈጠረ ፣ ገነ c. ~ opératoire boire v.tr. — a. ጠጣ ; fam. ~ un coup አንድ አንድ አለ ; ça
የቀዶ ሕክምና አልጋ / ክፍል se laisse ~ ምንም አይል (መጠጡ) b. ~ les paroles de qqn.
ንግግሩ አንጀቱን አራሰው ; fam. ~ la tasse ውሀ ተጋተ (ሲዋኝ) ፣
blocage n.m. — a. መንከስ (ፍሬን) b. መግታት (ለንቅስቃሴ)
ከሰረ ; il y a à ~ et à manger ጥቅምም ጉዳትም አለው c. ሰከረ
bloc-moteur n.m. — ሞተርና ማርሽ (አልኮል) ; il a (trop) bu ጠጥቷል (ከልኩ በላይ) ; il boit
comme un trou ሲጠጣ ጋን ነው
bloc-notes n.m. — ጥራዝ
boire n.m. — le ~ et le manger እህል ውሀ
blocus n.m. — ከበባ
bois n.m. — a. (matière) እንጨት b. (morceaux)
blond, -e — 1. adj. ጠጉረ ቢጫ ; bière ~e ቢጫ ቢራ ;
ፍልጥ ፣ ጠርብ ; ~ de chauffage ማገዶ ; petit ~ ጭራሮ
(cigarette) ~e በቢጫ ትንባሆ የተሠራ ሲጃራ 2. n. ጠጉረ ቢጫ
c. (forêt) ደን ፣ ጫካ ፣ ቁጥቋጦ d. ils vont voir de quel
ሰው 3. n.m. cheveux (d’un) ~ doré ርቃማ ጠጉር ; ~
~ je me chauffe አሳያቸዋለሁ ! (ማንነቴን) e. fam. toucher
cendré ቢጫ ግራጫ (ጠጉር)
du ~ የሰይጣን ጆሮ አይስማ f. ~ (de cerf) ቀንድ (የሰባት ቀንዶ)
blondinet, -ette n. — ጠጉረ ቢጫ ልጅ
boisé, -e adj. — ደናማ
blondir v.intr. — ጠጉረ ቢጫ ሆነ
boiserie n.f. — የእንጨት ጌጥ
boisson n.f. — መጠጥ ; être pris de ~ ሞቅ ያለው ሙሉ ጠበቅሁ ; arriver ~ premier በቀላሉ ቀደመ ; il est
parti pour de ~ ላይመለስ ሄደ ፣ እስከ ጭራሹ e. ~ ! ማለፊያ
boîte n.f. — a. ቸጥን ; aux lettres የመል እክት / የደብዳቤ
ደግ ! ይሁን! c’est ~ ! በቃ ! 2. adv. tenir ~ ተቋቋመ ; il fait
ሣጥን ; ~ à outils የመሣሪያ መያ ሣጥን b. ~ de conserve
~ vivre መኖር ደግ ነው 3. n. a. les ~s ጥሩዎች b. cela a du
የቆርቆሮ ምግብ c. ~ crânienne የራስ ቅል d. ~ de vitesses
~ ጥቅም አለው (የራሱ) c. en voilà une bonne ! ይህ ደግሞ
ማርሽ (መኪና) e. fam. መሥሪያ ቤት f. ~ (de nuit) የጭፈራ
ሌላ ነው !
ቤት g. fam. mettre en ~ ቀለደበት
bon n.m. — a. ቦኖ b. ~ du Trésor የግምጃ ቤት ማዘ
boitement n.m. — ማንከስ
bonbon n.m. — ከረሜላ
boiter v.intr. — አነከሰ
bonbonne n.f. — ደምበጃን
boiteux, -euse adj. & n. — a. አንካሳ ፣ ሠንካላ b. une
phrase boiteuse ሰባራ ዓረፍተ ነገር bonbonnière n.f. — ሙዳይ (የከረሜላ)
boîtier n.m. — መያ ; ~ de montre የሰዓት መያ/ አቃፊ ፣ bond n.m. — a. ዝል¤ ፣ እመርታ b. faire faux ~ à qqn. ከዳ
የሰዓት ማኅደር (የገባውን ቃል) ፣ ቃሉን ከዳ / አጠፋ
bolide n.m. — a. በራሪ ኮከብ b. ፈጣን መኪና bonheur n.m. — a. ዕድል ፣ ገድ አመጣ ; par ~ በጥሩ
አጋጣሚ ፣ እንደ ዕድል ሆኖ ; au petit ~ (la chance) ዝም ብሎ
bombance n.f. — fam. faire ~ ኮመኮመ ፣ ሆዱ እስኪቆዘር
b. faire le ~ de qqn. አስደሰተ ; quel ~ ! እንዴት ያለ ዓለም
(በላ / ጠጣ)
ነው !
bombardement n.m. — በቦምብ መምታት / መደብደብ ; ~
bonhomie n.f. — ደግነት ፣ የዋህነት
aérien የአየር ድብደባ
bonhomme, pl. bonshommes n.m. — fam. ሰውዬ ; il
bombarder v.tr. — a. ቦምብ ጣለ b. ~ qqn. de questions
va son petit ~ de chemin በርጋታ ያዘግማል
በጥያቄ አጣደፈ c. fam. on l’a bombardé directeur
ዲሬክተርነት ተተኮሰ bonification n.f. — a. ማሻሻል (ለመሬት) b. ማበረታቻ
c. ጥቅም
bombardier n.m. — ቦምብ ጣይ (አይሮፕላን)
bonifier (se) v.pr. — አሻሻለ
bombe n.f. — a. ቦምብ ; ~ à retardement ዘግይቶ የሚፈነዳ
ቦምብ ; faire l’effet d’une ~ እንደ ቦምብ ፍንዳታ b. መርጫ boniment n.m. — ድለላ
(መድኃኒት / ቀለም) c. ~ de peinture ቀለም መርጫ
bonjour n.m. — ጤና ይስጥልኝ ; vous direz le ~ à Untel
bombé adj. — አባጣ ሰላምታ አቅርብልኝ
bomber v.tr. — አሳበጠ ፣ ነፋ ; ~ le torse ጫንቃውን አነሣ bonne n.f. — የቤት ሠራተኛ ፣ ገረድ ; ~ à tout faire ሁለገብ
ሠራተኛ (ሴት) ; avoir qqn. à la ~ ተቀበለ ፣ ወደደ ፣ ኮከቡ
bon, bonne — 1. adj. a. ጥሩ ፣ ደግ (ሰው) ; un ~ bon livre
ገጠመ
መልካም መጽሐፍ ; c’est très bon ! ጥሩ ነው ፣ ይጣፍጣል
b. la bonne société መልካሙ ማኅበረሰብ ; ~ enfant ገራገር ; bonne-maman, pl. bonnes-mamans n.f. — fam. ሴት
~ marché እርካሽ (ዋጋ) c. ~ en français በፈረንሳይኛ ጎበዝ አያት
ነው ; si j’ai bonne mémoire በትክክል ካስታስኩ ; en ~ état
bonnement adv. — tout ~ በቀላሉ
በደኅና ሁኔታ ; bonne année ! እንኳን ከዘመን ዘመን ያሸጋገረዎ ;
le compte est ~ ትክክል ነው (ሒሳብ) ; son compte est ~ bonnet n.m. — a. ቆብ b. c’est ~ blanc et blanc ~
አልቆለታል d. c’est ~ à savoir ማቁ ይበጃል ; à quoi ~ ? ምን ቀልቀሎ ስልቻ ፣ ስልቻ ቀልቀሎ c. fam. gros ~ ትልቅ ሰው
ይጠቅማል ? si ~ vous semble ከመሰለዎ ; c’est un ~ à rien
bonneterie n.f. — a.የሹራብ ሱቅ b. የሹራብ ሱቅ ውስጥ የሚሸጥ
የማይረባ ነው ፣ እዚህ ግባ የማይሉት ነው e. un ~ rhume ጠንካራ
ጉንፋን ; j’ai attendu deux bonnes heures ሁለት ሰዓት bonnetier, -ière n. — ሹራብ ሠሪ
50
bon-papa, pl. bons-papas n.m. — fam. የንድ አያት botte n.f. — a. እስር ፣ ጥቅል(የካሮት / የሽንኩርት) b. ቦት ጫማ
c. être à la ~ de qqn. ተረገጠ ፣ ተጨቆነ
bonsoir n.m. — ደኅና ይደሩ
botter — 1. v.tr. a. fam. ~ le cul de qqn. በርግጫ ቂጡን
bonté n.f. — ደግነት ; ayez la ~ de እባክዎ
አለው b. fam. ça me botte ነፍሴ ነው
bonus n.m. — ድጎማ
bottier n.m. — ቦት ጫማ ሰፊ
bonze n.m. — ቡዲስት መነከúሴ
bottillon n.m. — አጠር ያለ ቦት ጫማ
boom n.m. — የኢኮኖሚ እመርታ
Bottin n.m. — የፈረንሣይ የስልክ ማውጫ
boomerang n.m. — ቡምራንግ
bottine n.f. — ትንሽ ቦት ጫማ
bord n.m. — a. ዳር ; les ~s du lac Tana ዓባይ ዳር ; au ~
bouc n.m. — a. አውራ ፍየል b. (porter) le ~ የአገጭ
de l’eau ውሀ ዳር b. monter à ~ d’un navire መርከብ
ሪዝ c. ~ émissaire የጥፋቶች ሁሉ ኃላፊ ፣ ሌሎች ባጠፉት
ተሳፈረ ; passer par-dessus ~ ባናቱ ሄደ ; journal de ~
የሚቀስ/ የሚቀጣ (አይሁድ የሕዝቡን ጦስ የያዘ ፍየል ወደ በረሃ ያግዙ
ጉዞ ዘገባ c. être au ~ des larmes እንባ እንባ አለው ; être
ነበር)
au ~ de la faillite ለመክሰር ምንም አልቀረው d. être plein
à ras ~ ድርበብ ሆነ e. chapeau à larges ~s ክፈፈ ሰፊ h. boucan n.m. — a. fam. ቋንጣ (የአሜሪካ ሕንዶች) b. ዋካታ ፣
être du même ~ que ከ... ጋር አንድ መሆን ጫጫታ ፣ አምባጓሮ
bordeaux n.m. — a. የይን ጠጅ ዓይነት b. ጠቆር ያለ ሐምራዊ bouche n.f. — a. አፍ ; parler la ~ pleine እየበሉ መናገር ;
~ cousue ! ጭጭ ! b. garder qqch. pour la bonne ~
bordée n.f. — ~ d’injures የስድብ መዓት
አንድ ነገር ለበኋላ ማቆየት ; c’est une fine ~ ወጥ ዓዋቂ ነው ፣
border v.tr. — ~ un lit ሸጎጠ (የአልጋ ልብስ) ወጥ ያውቃል c. de ~ à oreille ከሬ ወሬ ፣ በሹክሹክታ d. ~
d’égout ፉካ አፍ ; ~ de métro የመሬት ሥር ባቡር መግቢያ ; ~
bordereau, -eaux n.m. — ~ de livraison የዕቃ ደረሰኝ
d’incendie የእሳት አደጋ ውሀ መቅጃ ; ~ d’aération ነፋስ
bordure n.f. — a. ዳር ; en ~ de ከ... ዳር ፣ ዳርቻ ፣ ዳር ዳሩን ማስገቢያ
b. ጥለት ፣ ክፈፍ c. ማዝንት (የምድጃ)
bouche-à-bouche n.m. inv. — አፍ ላፍ (የሰጠመ ሰው ለማዳን)
borgne adj. & n. — አንድ ዓይና
bouché, -e adj. — ድፍን ; fig. être ~ ደደብ
borne n.f. — a. የድምበር b. ~ kilométrique የመንገድ ርቀት
bouchée n.f. — a. ጉርሻ b. pour une ~ de pain በማይረባ
ችካል c. fam. ኪሎሜትር d. cela dépasse les ~s ከልኩ
ዋጋ ለጠው c. mettre les ~s doubles ሥራ አፋጠነ c. ne
አለፈ ፣ ወሰን ጣሰ ; sans ~s ገደብ የሌለው
faire qu’une ~ de qqch. ባንድ አፍታ (ዋጠ)
borné, -e adj. — a. ውሱን (ሰው) b. በድንበር የከለለ
boucher — 1.v.tr. ደፈነ ፣ ዘጋ ; cela servira à ~ un trou
borner — 1.v.tr. a. ድምበር ተከለ ፣ ወሰን አስረገጠ b. ገደብ አበጀ አንድ ቀዳዳ / ጉድጓድ ለመሙላት ይጠቅማል 2. v.pr. se ~ le nez
2. v.pr. se ~ à je me bornerai ~ à dire que በማለት አፍንጫ ያዘ
አበቃለሁ / ብዬ አቆማለሁ
boucher, -ère n.m. — a. ሥጋ ሻጭ b. ጨፍጫፊ ፣ ጨካኝ
bosquet n.m. — ቁጥቋጦ (ሰው)
bosse n.f. — a. እብጠት ፣ አባጣ ፣ ጎባጣ b. ሻኛ (የከብት) boucherie n.f. — a. ልኳንዳ ፣ ሥጋ ቤት b. እልቂት
c. avoir la ~ des maths የስሌት ችሎታ
bouche-trou, pl. bouche-trous n.m. — ማሟያ ፣ ባጣ
bosseler v.tr. — አጎረበጠ ቆይኝ
bouclé, -e adj. — ባለ ጥቅል ጸጉር bouger — 1. v.intr. & tr. a. ተንቀሳቀሰ ፣ አንቀሳቀሰ ; ne
bouge pas ! ቆይ ! b. les prix ne bougent pas ዋጋ
boucler — 1. v.tr. a. ከበበ ፣ ቋጠረ ; ~ sa ceinture de
አልዋዠቀም 2. v.pr. fam. se ~ ተቁነጠነጠ
sécurité መቀነቱን አጠበቀ ; la boucle est bouclée ዞሮ
ገጠመ b. አጠናቀቀ ፣ ቀጨ ፣ ፈጸመ ; fam. ~ une affaire አንድ bougie n.f. — a. ሻማ b. ~ (d’allumage) ካንዴላ (የመኪና)
ጉዳይ ፈጸመ c. fam. boucle-la ! tu vas la ~ ! አፍክን ያዝ !
bougon, -onne n. & adj. — አጉረምራሚ
ዝጋ ! d. ~ qqn. አሰረ 2. v.intr. ተጠቀለለ (ጸጉር)
bougonnement n.m. — ማጉረምረም
bouclier n.m. — ጋሻ
bougonner v.intr. — አጉረመረመ ፣ አልጎመጎመ
bouddha n.m. — ቡድሃ
bougre, -esse n. — a. fam. ሰውዬ ; pauvre ~ ምስኪን b. ~
bouddhique adj. — የቡድሃ እምነት የሚመለከት
d’imbécile ምን ዓይነት ደንቆሮ ነው
bouddhisme n.m. — የቡድሃ እምነት
bougrement adv. fam. — ሲበዛ (በጣም)
bouddhiste adj. & n. — የቡድሃ አማኝ
boui-boui n.m. — ርካሽ ምግብ ቤት
bouder — 1. v.intr. አኮረፈ 2. v.tr. ~ qqn. ሰው አኮረፈ ; ils
bouillant adj. — a. ፍል ፣ የፈላ b. ግልፍተኛ (አመል)
se boudent ተኳርፈዋል
bouillie n.f. — ገንፎ ; réduire en ~ አገነፋ
bouderie n.f. — ኩርፊያ
bouillir — 1. v.tr. ፈላ ; faire ~ qqch. አንድ ነገር አፈላ
boudeur, -euse adj. — አኩራፊ
2. v.intr. ~ de colère በቁጣ ተቃጠለ
boudin n.m. — a. ~ (noir) ቋሊማ (የዓሣማ) ; ~ blanc ቋሊማ
bouilloire n.f. — ማፍሊያ
(ዶሮና ወተት) b. fam. un ~ አጭርና ወፍራም ሴት
bouillon n.m. — a. ደሙ ፈለቀ b. ሾርባ (የቅቅል) ፣ ከሠረ
boudiné, -e adj. — être ~ dans ses vêtements ተጣጠረ
(ንግድ) c. ~ de culture የጀርም ማራቢያ
(በልብስ)
bouillonnement n.m. — ፍላት ፣ መንተክተክ
boudoir n.m. — a. የቆይታ ክፍል b. የብስኩት ዓይነት
bouillonner v.intr. — ፈላ ፣ ተንተከተከ፣ ተፍለቀለቀ
boue n.f. — ጭቃ ፣ ደለል
bouillotte n.f. — የሙቅ ውሀ መያ ላስቲክ
bouée n.f. — መንሳፈፊያ (ዋና ለማይችሉ) ; ~ de sauvetage
መንሳፈፊያ (ከውሃ ስጥመት መከላከያ) boulanger, -ère n.m. — ዳቦ ጋጋሪ
boueux, -euse adj. — ጭቃማ boulangerie n.f. — ዳቦ ቤት
bouffant adj. — ቦላሌ ፣ ተንቧለል (ቀሚስ) boule n.f. — a. ኳስ፣ ድብልብል / ክብ ነገር b. fam. se
mettre en ~ ተቆጣ c. fam. perdre la ~ አበደ d. fam.
bouffe n.f. fam. — ምግብ ፣ መብል
avoir les ~s በሸቀ
bouffée n.f. — እስትንፋስ ፣ ትንፋሽ ; ~ de chaleur ወላፈን
boulet n.m. — እሩር (የመድፍ) ; être un ~ pour qqn.
bouffer v.tr. & intr. fam. — በላ እንቅፋት ሆነ / ሸክም ሆነ
bouffi adj. — ያበጠ ፣ የተነፋፋ boulette n.f. — a. ፖልፔቲ b. fam. faire une ~ ተሳሳተ
bouffon, -onne adj. & n.m. — አሥቂኝ ፣ አጫዋች boulevard n.m. — አውራ ጎዳና
bouffonnerie n.f. — ቧልት bouleversant, -e adj. — ስሜትን የሚያናውጥ
bouge n.m. — ዝቅተኛ ምግብ ቤት bouleversement n.m. — ማተራመስ ፣ መተራመስ; un ~
politique የፖለቲካ ቀውስ
bougeoir n.m. — ሻማ መያ
bouleverser v.tr. — a. አተራመሰ b. አስጨነቀ
52
boulier n.m. — መቁጠሪያ (ኳስ የተሰካባቸው የሽቦ አውታሮች bourré, -ée adj. — a. የተሞላ ፣ የታጨቀ b. fam. የሰከረ
የያዘ) (በተራ አነጋገር)
bourdon n.m. — a. እንዝዝ (ንብ የሚመስል) b. ትልቅ ድምፀ boursier, -ière — 1. adj. የገንዘብና አክሲዮን ነጋዴ 2. n.
ወፍራም ደወል c. fam. avoir le ~ ደበረው የመማሪያ ገንዘብ የሚያገኝ ተማሪ (ከድርጅት / ከምንግሥት ዘተ)
bourdonnement n.m. — a. ጥዝዝ ማለት b. avoir un ~ boursicoter v.intr. — ገንዘብና አክሲዮን ነገደ
dans l’oreille ጆሮው ጮኸ
boursouflé, -e adj. — ያበጠ ; style ~ ውስጠ ባዶ አጻጻፍ
bourdonner v.intr. — a. ጥዝዝ አለ b. (abeille) አሸነ
boursoufler v.tr. — አሳበጠ
bourg n.m. — መናኸሪያ
boursouflure n.f. — እብጠት
bourgade n.f. — መንደር
bousculade n.f. — ግፊያ
bourgeois, -e adj. & n. — ከበርቴ ; petit ~ ንዑስ ከበርቴ
bousculer — 1. v.tr. a. ~ qqn. ገፋ b. ~ qqn. አቻኮለ
bourgeoisie n.f. — የከበርቴ መደብ ; la petite ~ የንዑሥ 2. v.pr. les gens se bousculent ሰዎች ይጋፋሉ ; mes
ከበርቴ መደብ idées se bousculent ሃሳቦቼ ተደራርበው መጡ / ተደራረቡብኝ
bourgeon n.m. — እንቡጥ (የአበባ) ፣ ጉንቁል bouse n.f. — ~ de vache እበት
bourgeonner v.intr. — አጎነቆለ ፣ እምቡጥ ያዘ bouseux n.m. — fam. ሰኮሯም
bourlinguer v.intr. — a. በመርከብ ዞረ b. fam. ~ de par bousiller v.tr. — fam. አበላሸ ; ~ qqn. ዘረረ (አንድን ሰው)
le monde ብዙ ተንከራተተ
boussole n.f. — ሰሜን ማመልከቻ (መሣሪያ) ; fam. perdre la
bourrade n.f. — መጎሸም ~ ተደናበረ
bourrage n.m. — ማጎር ; fam. ~ de crâne ፕሮፓጋንዳ ጋተ bout n.m. — A. a. ጫፍ ፣ መጨረሻ ፣ መድረሻ ፣ ቁራጭ b. ~
à ~ በተርታ ; de ~ en ~ ከዳር እዳር ; d’un ~ à l’autre ከጫፍ
bourrasque n.f. — ዓውሎ ነፋስ
እጫፍ ; avoir du mal à joindre les deux ~s ቋጨ
bourratif adj. — ሆድ የሚሞላ (አሰስ ገሰስ) (ር) c. le ~ du chemin የጉዞ ፍጻሜ; le ~ du monde አገር
ቂጥ ነው ፣ እጅግ በጣም ሩቅ ፣ የትየለሌ ፣ አጤቋራ ; aller
bourre n.f. — a. ፍራሽና ትራስ መሙሊያ b. fam. être à la
jusqu’au ~ እስከ መጨረሻው ሄደ d. au ~ du compte ጣም
bourre ማርፈድ
ረደ ፣ ዞሮ ዞሮ ; au ~ d’une heure ከአንድ ሰዓት በኋላ e. être
à ~ ደከመ ፣ ተዳከመ ; pousser qqn. à ~ ትዕግሥትን BP abr. — boîte postale. ፖ.ቸ.ቁ. (የፖስታ ሣጥን ቁጥር
አስጨረስ ; au ~ du rouleau አበቃ ፣ አከተመ f. venir à ~ አኅጽሮት)
de (faire) qqch. አጠናቀቀ (ሥራ ጉዳይ) ; être à ~
bracelet n.m. — አምባር
d’arguments ምክንያቶች አለቁበት B. ጫፍ ; tirer à ~
portant ከነመረቁ አጠጣው (በጥይት) ; ~ filtre ማጣሪያ braconnage n.m. — ሕገ ወጥ አደን ወይም ዓሣ ጠመዳ
(የሲጃራ) ፣ ፊልተር ; on ne sait jamais par quel ~ le
braconner v.intr. — በሕገ ወጥ መንገድ አደነ ወይም ዓሣ አጠመደ
prendre የማይጨበጥ ሰው ነው C. un ~ de papier የረቀት
ቁራጭ ፣ ብጣሽ ; un ~ de temps ትንሽ ጊዜ ; un bon ~ de braconnier n.m. — ሕገ ወጥ አዳኝ ወይም ዓሣ አጥማጅ
temps ትንሽ ቆየት ያለ ; cela fait un ~ de chemin ራቅ ይላል
braderie n.f. — የማጣሪያ ሽያጭ ፣ ቅናሽ ሽያጭ
boutade n.f. — ቧልት
braguette n.f. — የሱሪ ክፍተት
boute-en-train n.m. — ቀልደኛ ፣ ተጫዋች
braillard, -e adj. & n. — æኺ
bouteille n.f. — a. ጠርሙስ ; ~ isolante ቴርሞስ ; mettre
braillement n.m. — ጩኸት
en ~s በጠርሙስ አደረገ b. fig. mettre en ~ qqn. በሰው ቀለደ
c. fam. prendre de la ~ brailler v.tr. & v.intr. — ጮኸ
በዕድሜ ገፋ d. የጋዝ ገንዳ (ሲሊንደር)
braire v.intr. — አናፋ (አህያ)
bouter v.tr. — ~ hors de ገፍትሮ አስጣ
braise n.f. — ፍም
boutique n.f. — ሱቅ
braiser v.tr. — በፍም ጠበሰ
bouton n.m. — a. ቁልፍ (የልብስ) ; ~s de manchettes
bramer v.intr. — ጮኸ (ሰባት ቀንድ / ግመል)
የእጅጌ ቁልፍ b. ~ de sonnette መደወያ c. እንቡጥ (የአበባ)
d. ~ d'acné ብጉር brancard n.m. — ቃሬዛ ; ruer dans les brancards
ተቃወመ ፣ እምቢ አለ
boutonner — 1. v.tr. ቆለፈ (ለልብስ ቁልፍ) 2. v.tr. se ~ ቆለፈ
(ስብሱን) brancardier n.m. — ቃሬዛ ተሸካሚ
boutonneux, -euse adj. — ብጉራም branchage n.m. — a. ቅርንጫፎች (የዛፍ) b. pl. ጭራሮ
boutonnière n.f. — የቁልፍ ዓይን / ቀዳዳ branche n.f. — a. ቅርንጫፍ (የዛፍ) b. ዘርፍ ፣ በኩል ; la ~
maternelle de ma famille የናቱ ወገን d. fam. salut
bouture n.f. — ችግኝ
vieille ~ ! ሰላም ሽሜ
bouturer v.tr. — ችግኝ ተከለ
branchement n.m. — መሰካት (የኤሌክትሪክ ሶኬት) ማገናኘት
bovin, -ine adj. — የቀንድ ከብት
brancher v.tr. — ሰካ (የኤሌክትሪክ ሶኬት) ፣ አገናኘ
bowling n.m. — ቦሊንግ (ጨዋታ)
branchette n.f. — ጭራሮ
box n.m. — a. ~ d’un cheval ጋጣ b. ~ des accusés
branchies n.f. pl. — የዓሣ መተንፈሻ (ሳምብ) ፣ ስንጥብ
የተከሳሽ ሣጥን (ፍርድ ቤት) c. ግርዶሽ (በአዳሪ ት/ቤት የተማሪ
መኝታ ቤት) brandir v.tr. — ሰበቀ (ጦር) ፣ ቃጣ (ዱላ) ፣ አነሣ (እጅ)
boxe n.f. — ቦቅስ branlant, -e adj. — የሚንገዳገድ
boxer v.tr. & intr. — ቦቀሰ ፣ ተቧቀሰ branle n.m. — a. መዛወዝ b. ግፊት c. ተነቃነቀ (ሰልፍ) ;
mettre en ~ አነቃነቀ ፣ አነሣሣ
boxeur n.m. — ቦቅሰኛ
branle-bas n.m. — ~ de combat ! ግርግር
boyau, -aux n.m. — a. አንጀት b. የብስክሌት ጎማ ክበነዳሪ
c. ጠባብ መተላለፊያ ዋሻ branler — 1. v.tr. አወዛወዘ ፣ ወዘወዘ ፣ ነቀነቀ 2. v.intr.
ተወዘወዘ ፣ ተነቃነቀ ; dent qui branle የሚነቃነቅ ጥርስ
boycott(age) n.m. — ቦይኮት ማድረግ
braquer — 1. v.tr. & intr. a. ~ un fusil sur qqn. ደገነበት
boycotter v.tr. — ቦይኮት አደረገ
(ጠመንጃ / መሣሪያ) b. ~ les yeux sur qqn. ዓይነውን ተከለበት
54
c. ጠመዘዘ (የመኪና) d. ~ qqn. contre qqn. አናከሰ ፣ brèche n.f. — ክፍተት ፣ ስንጥቅ ; être toujours sur la ~
አጣረሰ ፣ አያያዘ ሥራ አለመፍታት ፣ ተፍ ተፍ ማለት
bras n.m. — a. ክንድ ; ~ dessus ~ dessous ክንድ ለክንድ bredouille adj. inv. — rentrer / revenir ~ ባዶ እጅ
መያያዝ ; rester les ~ croisés እጁን አጣምሮ ቀረ ; ouvrir ተመለሰ (ሄዶ የመጣ ሰው)
les ~ à qqn. በሰፊው ተቀበለው ; offrir le ~ à qqn. ደገፈ ;
bredouiller — 1. v.intr. ተኮላተፈ 2. v.tr. ~ une excuse
avoir qqn. sur les ~ ተሸከመ (ሰውን) ; à bout de ~ በራስ
ምክንያቱን አልጎመጎመ
ኃይል (መያዝ / መቻል) ; saisir à ~-le-corps አቅፎ ያዘ ፣
በግንባር ታገለ ; être en ~ de chemise የሸሚዙን እጅጌ ሰብስቦ bref, brève — 1. adj. አጭር ፣ አጠር ያለ ; soyez ~ ያሳጥሩት
ለበሰ b. avoir le ~ long ብዙ ድጋፍ ያለው (ሰው) ; les ~ m’en (ነገር አያብዙ) 2. adv. ባጭሩ ፣ ከረጅሙ ባጭሩ
tombent ክንዴ ዛለ (በመገረም / በመደነቅ) ; baisser les ~ ቸል
brelan n.m. — ሦስት ተመሳሳይ ካርታ (በፖከር የካርታ ጨዋታ) ;
አለ c. être ~ le droit de qqn. የአንድ ሰው ቀኝ እጅ ሆነ ;
~ de roi ሦስት ንጉሥ
manquer de ~ ሠራተኛ አነሰ d. le ~ d’un fauteuil መደገፊያ
(የወንበር) ; ~ d’un fleuve የወንዝ ክንድ breloque n.f. — ጌጥ
brasero n.m. — ላቀች (የከሰል ማንደጃ) bretelle n.f. — a. ማንገቻ ፣ ጠፍር ; remonter les ~ à qqn.
ገሠጸ ፣ ተቆጣ b. ማቋረጫ (የሐዲድ / የመንገድ)
brasier n.m. — ፍም ; fig. ገሃነም ፣ እቶን
breuvage n.m. — መጠጥ
brassage n.m. — ጠመቃ (ጠላ / ቢራ)
brève adj. — bref ተመልከት
brassard n.m. — ቢተዋ (የወታደር ጌጥ) ፣ የክንድ ምልክት
brevet n.m. — የምስክር ወረቀት (ለሙያ)
brasse n.f. — ዋና
breveté, -e adj. — a. የምስክር ወረቀት የተሰጠው ግኝት b. ባለ
brassée n.f. — ዕቅፍ
ሙያ
brasser v.tr. — a. ጠመቀ (ጠላ / ቢራ) b. ~ des affaires
breveter v.tr. — ለአንድ ግኝት የምስክር ወረቀት አጣ
አንቀሳቀሰ (ብዙ የንግድ ጉዳይ)
bréviaire n.m. — የጸሎት መጽሐፍ ፣ ዳዊት
brasserie n.f. — a. የቢራ ፋብሪካ b. የቢራ ጠመቃ ሙያ c. ቢራ
የሚጠጣበት ምግብ ቤት bribe n.f. surtout pl. des bribes — ቁርጥራጭ ; ~s de
conversation የንንግር ጫፍ ጫፍ
brasseur, -euse n. — a. ቢራ ጠማቂ b. ~ d’affaires
ከበርቴ ፣ ታላላቅ ንግድ የሚያንቀሳቅስ bric-à-brac n.m.inv. — ጥርቃሞ ፣ ጥርቅምቅም
brassière n.f. — ከኋላ የሚቆለፍ የሕፃን ልብስ bric et de broc (de) n.m. — ቅጥልጥል
bravade n.f. — ጉራ ፣ ድንፋታ bricolage n.m. — መጠጋገን
brave n.f. — a. ጀግና ፣ ደፋር b. ጨዋ ፣ መልካም ፣ ደኅና ፣ bricole n.f. surtout pl. des bricoles — ጥቃቅን ሥራ
ሐቀኛ ; c’est un ~ homme ጥሩ / ጨዋ ሰው ነው ; fam. un
bricoler — 1. v.tr. ጠገነ ፣ ገጣጠመ 2. v.intr. ጎንበስ ቀና አለ
~ type ደግ ሰው
bricoleur, -euse n. — ጥቃቅን ሥራ የሚችል
bravement adv. — በጀግንነት
bride n.f. — ልጓም ፣ ዛብ ; à ~ abattue ልጓም ለቀቀ ፣
braver v.tr. — ተቋቋመ ፣ ደፈረ
ሸመጠጠ ; laisser la ~ sur le cou à un cheval / à qqn.
bravo — 1. interj. በርታ ! አበጀህ ! ጎሽ ! (ብራቮ !) 2. n.m. pl. መረን ለቀቀ (ጣ)
des ~s ጭብጨባ ፣ ሆታ
bridé, -e adj. — የተለጎመ ፣ የታሰረ ; yeux ~s ዓይነ ልም
bravoure n.f. — ጀግንነት ፣ ብርታት
brider v.tr. — ለጎመ (ፈረስ)
break n.m. — ስቴሽን ዋገን (ለመኪና)
bridge n.m. — ብሪጅ (የካርታ ጨዋታ)
brebis n.f. — የበግ እንስት ፣ በግ ; ~ égarée የጠፋ በግ ; ~
brièvement adv. — ባጭሩ ፣ ከረጅሙ ባጭሩ
galeuse ዓመለኛ
brièveté n.f. — አጭር (ጊዜ)
brigade n.f. — a. ብርጌድ (ለታደር) b. ቡድን (ለሠራተኛ) briser v.tr. — ሰበረ
brigadier n.m. — a. ባሻ ፣ ሻምበል ባሻ b. ~ de bristol n.m. — ወፍራም ወረቀት
gendarmerie የፖሊስ ሹም
brisure n.f. — ስባሪ ; ~ de riz የሩዝ ስብርባሪ
brigand n.m. — ሽፍታ ፣ ምበዴ ፣ ቀማኛ
broc n.m. — ማንቆርቆሪያ
brigandage n.m. — ሽፍትነት ፣ ውምብድና
brocante n.f. — የአሮጌ ዕቃዎችና የቅርስ ንግድ
briguer v.tr. — ጠየቀ ፣ ደጅ ጠና ; ~ des voix የምረጡኝ
brocanteur, -euse n. — የቅርስና የአሮጌ ቁሳቁስ ነጋዴ
(የምርጫ) ዘመቻ አካሄደ
brocarder v.tr. — አፌዘ (በሰው)
brillamment adv. — በአስደናቂ ሁኔታ
brocart n.m. — ርቀዘቦ ሐር ጨርቅ
brillant, -e — 1. adj. a. የሚያብለጨልጭ ፣ ብልጭልጭ
b. አንጸባራቂ ፣ አስደናቂ ፣ አንደበተ ፍቱሕ ተናጋሪ 2. n.m. broche n.f. — a. የብረት ዘንግ b. ሽቦ (የጥብስ) c. የደረት ጌጥ
የተቀረፀ አልማዝ (ለሴት) d. የቀዶ ጥገና ብረት
56
brouillard n.m. — ጭጋግ brûler — 1. v.tr. a. አቃጠለ ፣ ፈጀ ፣ ለበለበ ; le soleil brûle
la peau ፀሐዩ ሰውነትን ያቃጥላል b. ~ un feu rouge ቀይ
brouille n.f. — ጥል ፣ ጠብ
መብራት ጣሰ c. ~ les étapes እመርታ አሳየ d. fam. ~ un
brouiller — 1. v.tr. a. ቀላቀለ ፣ ደባለቀ ፣ አመሳቀለ ; ~ des espion ቀለለ (በክብር) 2. v.intr. a. ተቃጠለ ፣ አተኮሰ ; ~
œufs እንቁላል ፍርፍር ሠራ b. ~ les cartes ግራ አጋባ c. ድምፅ lentement መለብለብ b. tu brûles ትንሽ ቀረህ c. ~
አደፈረሰ (ለራዲዮ) d. yeux brouillés de larmes አንባ ያቀረሩ d’indignation ተናደደ d. ~ (du désir) de faire qqch.
ዓይኖች 2. v.pr. a. se ~ avec qqn. ተጣላ b. le temps se ጎመዠ (አንድ ነገር ለማድረግ) 3. v.pr. se ~ ራሱን አቃጠለ ፣
brouille ሰማዩ ደመነ፣ ጨገገ፣ ጠቆረ ተቃጠለ
brouillon, -onne — 1. adj. ዝርክርክ ፣ ሥርዓት አልባ 2. n.m. brûleur n.m. — ማንደጃ
ረቂቅ (ጽሑፍ) ; (papier) ~ ማርቀቂያ (ወረቀት)
brûlis n.m. — ማቃጠል (የቁጥቋጦ)
broussaille n.f. pl. — እሾም ቁጥቋጦ ; cheveux en ~
brûlure n.f. — a. የተቃጠለ b. (sensation de) ~ ማቃጠል
ጨብራራ ጠጉር
(ስሜት) c. ~ d’estomac የጨጓራ ማቃጠል
broussailleux, -euse adj. — እሾም
brume n.f. — ጭጋግ ፣ ጉም
brousse n.f. — ዱር
brumeux, -euse adj. — ጭጋጋም
brouter v.tr. & intr. — ~ (l’herbe) ጋጠ (ሣር) ; ~ du khat
brumisateur n.m. — መርጫ
ጫት ቃመ
brun, brune — 1. adj. አፈርማ ፣ ቡኒ ጥቁር ፣ ጠይም (መልክ) ፣
broutille n.f. — ትንሽ ነገር
ጥቁር (ፀጉረ) 2. n.m. ቡኒ (ቀለም) 3. n.f. une ~e ጥቁር ቢራ ;
broyage n.m. — መፍጨት ፣ ማድቀቅ bière brune ቀይ ቢራ
broyer v.tr. — ፈጨ ፣ ዳመጠ ፣ ደቆሰ ; fam. ~ du noir ተከዘ brunâtre adj. — ዓፈር የሚመስል (በነቀፌታ)
broyeur, -euse adj. & n.m. — ዳምጤ brunir v.intr. — ጠየመ ፣ ጠቆረ
bru n.f. — ምራት brushing n.m. — ጠጉር መተኮስ
bruine n.f. — ካፊያ brusque adj. — ችኩል ፣ ድንገተኛ
bruiner v.impers. — አካፋ brusquement adv. — በድንገት
bruire v.intr. — ተንኮሻኮሸ ፣ ድምፅ አሰማ brusquer v.tr. — a. አመናጨቀ b. ~ les choses አጣደፈ ;
attaque brusquée አዳፋ ፣ ዱብ ዕዳ
bruissement n.m. — ኮሽኮሽታ ፣ ኮሽታ
brusquerie n.f. — ችኩል ሁኔታ ፣ ጥድፊያ ፣ ማዋከብ ፣ ማካለብ
bruit n.m. — a. ድምፅ ; ~ de fond ድምፅ (ከጀርባ የሚሰማ) b.
ወሬ ; beaucoup de ~ pour rien ወሬ ብቻ ; le ~ court brut adj. — ጥሬ ፣ ያልተለለ ፣ ያልተጠረበ (ድንጋይ / መዓድን) ;
que ... እየተባለ ይራል c. cette affaire fera du ~ ይህ ጉዳይ pétrole ~ የነዳጅ ድፍድፍ ; à l’état ~ ጥሬ
ያነጋግራል
brutal, -e, -aux adj. — ጨካኝ
bruitage n.m. — ድምፀት
brutalement adv. — በጭካኔ ፣ በድንገት
bruiteur n.m. — ድምፅ አስመዝጋቢ (ሲኒማ / ቴሌቪዥን)
brutaliser v.tr. — አንገላታ ፣ አሠቃየ
brûlant, -e adj. — a. ትኩስ ፣ የሚፋጅ ፣ የሚያቃጥል
brutalité n.f. — a. አረመኔነት፣ ሻካራነት b. ጭካኔ ፣ ጨካኝነት
b. question brûlante አስጨናቂ ጉዳይ
brute n.f. — ጨካኝ ፣ አውሬ
brûlé — 1. adj. a. የተቃጠለ ፣ ያረረ b. tête brûlée ደፋር
2. n.m. ça sent le ~ ጉድ ሊፈላ ነው bruyamment adv. — በጩኸት
brûle-parfum(s) n.m. inv. — ዕጣን ማጨሻ bruyant, -e adj. — ረባሽ ፣ æኺ ፣ ጩኸታም
brûle-pourpoint (à) loc. adv. — répondre à ~ ቀበል bûche n.f. — ግንድ ; ~ de Noël ጣፋጭ፣ ለገና በዓል የሚዘጋጅ
አድርጎ (መለሰ)
bûcher n.m. — a. የማገዶ ክምችት b. ሰው ማቃጠያ (ወንጀለኛ) burette n.f. — ብልቃጥ ፣ ከúስኩስት (ነዋየ ቅድሳት)
c. ~ crématoire አስከሬን ማቃጠያ
burin n.m. — መሮ
bûcher v.tr. & intr. — fam. በብርታት ሠራ
buriner v.tr. — ቀረ (ፍጮ መጅ)
bûcheron n.m. — ዛፍ ቆራጭ
burlesque adj. & n.m. — a. ተሣልቆ b. መሣለቂያ ፣ መሣቂያ
bûcheur, -euse n. — fam. ብርቱ ሠራተኛ
bus n.m. — አውቶቡስ
bucolique adj. & n.f. — የእረኛ ግጥም
buse n.f. — a. ጭልፊት ፣ ጩሉሌ b. ፉካ c. fam. ደደብ
budget n.m. — በጀት
busqué, -e adj. — ቆልማማ (አፍንጫ)
budgétaire adj. — በጀት ነክ
buste n.m. — a. ደረት b. ከደረት በላይ (ሐውልት)
buée n.f. — እንፋሎት
bustier n.m. — ኮርሴ ወይም ጡት መያ
buffet n.m. — a. ቁም ቸጥን b. ቡፌ (ምግብ ተመርጦ የሚነሳበት)
but n.m. — a. ዓላማ ; aller droit au ~ በቀጥታ ወደ
buffle n.m. — ጎሽ (እንስሳ) መድረሻው አመራ ; dans le ~ de faire qqch. አንድ ነገር
ለማድረግ (በማሰብ) b. errer sans ~ ተንከራተተ c. dans ce ~
buis n.m. — አደስ ፣ አርስነት
ለዚህም d. ግብ (እግር ኳስ) ; marquer un ~ ግብ አገባ e. de
buisson n.m. — ቁጥቋጦ ~ en blanc ከነመረቁ አጠጣ (ጥይት)
bulbe n.m. — ድንች (የአትክልት ችግኝ) butane n.m. — ቡታን (ጋዝ)
bulbeux, -euse adj. — ቋራም buté, -e adj. — እልኸኛ ፣ ደረቅ
bulldozer n.m. — ቡልዶዘር butée n.f. — ~ (d’arrêt) ማቆሚያ ፣ ማስደገፊያ (ለበር)
bulle n.f. — a. ~ de savon አረፋ b. ~ d’un pape ጦማር buter — 1. v.intr. a. ~ contre qqch. ገጨ 2. v.tr.
(የጳጳስ ማኅተም ያለበት መልእክት) c. ~ de B.D. ንግግር a. ተጋጨ (በአስተያየት) b. fam. ገፈተረ c. fam. ገደለ 3. v.pr.
ማመልከቻ ፊኛ መሰል ቅንፍ (በሥዕል ታሪክ) se ~ ጋግርቱ መጣ
buller v.tr.— fam. አፋደሰ buteur n.m. — ለጊ ፣ ግብ አስገቢ ፣ ኳስ መቺ
bulletin n.m. — a. በራሪ (ጽሑፍ) b. ~ de vote የድምፅ butin n.m. — የተማረከ ዕቃ ፣ ምርኮ
መስጫ ቅጽ ; ~ de paie የደሞዝ ሰነድ
butiner v.intr. — ቀሰመ (ንብ)
buraliste n. — ትምባሆ ነጋዴ
butoir n.m. — ማቆሚያ ; ~ de porte የበር ማስደገፊያ
bureau, -eaux n.m. — a. ቢሮ b. ጽሕፈት ቤት ; ~ d’études
butor n.m. — እብሪተኛ
የአማካሪ መሥሪያ ቤት c. ~ de poste ፖስታ ቤት ; ~ de tabac
ሲጃራ ሱቅ d. ቦርድ ፣ ኮሚቴ e. ~ de vote የድምፅ መስጫ butte n.f. — a. ኮረብታ b. ~ (de tir) ዒላማ (የተኩስ) c. être
ማዕከል en ~ à ተጋለጠ
bureaucrate n. — የቢሮ ሠራተኛ (የአስተዳደር ሥርዓት አክራሪ buvable adj. — a. የሚጠጣ b. እስከዚህም ጥሩ ያልሆነ
ለማለት)
buvard adj. & n.m. — ማምጠጫ (ወረቀት)
bureaucratie n.f. — ቢሮክራሲ
buvette n.f. — መጠጥ መሸጫ
bureaucratique adj. — የቢሮክራሲ ፣ ቢሮክራሲያዊ buveur, -euse n. — ጠጪ
bureautique n.f. — የቢሮ ሙያ
58
cabotinage n.m. — ጉራ
cabotiner v.intr. — ጎረረ ፣ ጉራ ነፋ
60
calage n.m. — ሽብልቅ ማስገባት ፣ ታኮ ማድረግ (የጎማ) ፣ ውሻል calice n.m. — a. ጽዋ ፣ ጥዋ b. አበባ አቃፊዎች
ማስገባት
calicot n.m. — አቡጀዲ
calamité n.f. — መቅሠፍት ፣ መዓት
califourchon (à) adv. — ኮርቻ መቀመጥ
calamiteux, -euse adj. — መቅሠፍታዊ
câlin, -e — 1. n. ማባበል 2. adj. የሚያባብል
calandre n.f. — የራዲያተር ልባስ (መኪና)
câliner v.tr. — አባበለ
calcaire adj. & n.m. — a. ኖራ b. une eau ~ ኖራ ያለበት
calleux, -euse adj. — ሻካራ ; une main calleuse ቆርፋዳ
ውሃ ; un sol~ ጠመኔያማ አፈር
እጅ
calciner v.tr. — አከሰለ ; gâteau calciné የአረረ ኬክ
calligraphie n.f. — የቁም ጽሕፈት
calcium n.m. — ካልሲየም
calligraphier v.tr. — የቁም ጽሑፍ ጻፈ
calcul n.m. — a. ስሌት ; erreur de ~ የስሌት ስሕተት b. ሥነ
callosité n.f. — መደደር ፣ መገበር ፣ መጅ (የሰውነት)
ቁጥር c. ~ rénal / biliaire / urinaire የኩላሊት / የሐሞት
ከረጢት / የፊኛ ጠጠር calmant, -e adj. & n.m. — ማስታገሻ
calculateur, -trice adj. & n. — ጥቅሙን ጠባቂ calme — 1. n.m. ፀትታ ፣ እርጋታ (መንፈስ) ; du ~ ! ጸጥታ !
ተረጋጋ ! ; garder son ~ ረጋ አለ 2. adj. ረጋ ያለ
calculatrice n.f. — የሒሳብ መኪና
calmement adv. — በእርጋታ ፣ በጸጥታ
calculer v.tr. — a. አሰላ ; tout bien calculé ሁሉንም
አሰላስሎ b. ~ son coup አመዛዘነ ፣ የሚያዋጣውን ዓየ calmer — 1. v.tr. አስታገሠ አረጋጋ 2. v.pr. se ~ ተረጋጋ
calculette n.f. — የኪስ የሒሳብ መኪና calomniateur, -trice n. — ስም አጥፊ ፣ ሐሜተኛ (ሰው)
cale n.f. — a. ውሻል ፣ ቅርቃር b. የመርከብ አካል (ጭነት መያ) calomnie n.f. — ስም ማጥፋት ፣ ማማት ፣ ሐሜት
calé, -e adj. — a. être bien ~ dans un fauteuil ሶፋ ላይ calomnier v.tr. — ስም አጠፋ ፣ አማ
ተመቻችቶ ተቀመጠ b. fam. ዓዋቂ ; ~ en histoire የታሪክ ሊቅ
calomnieux, -euse adj. — ስም የሚያጠፋ (ተግባር)
calebasse n.f. — ቅል ፣ ቅምጫና
calorie n.f. — ካሎሪ
calèche n.f. — ሠረገላ ፣ ጋሪ
calorifique adj. — ሙቀት / ካሎሪ ሰጭ
caleçon n.m. — የውስጥ ሱሪ ; ~ de bain የዋና ልብስ
calorifuge adj. — አሙቆ የሚያቆይ
calembour n.m. — የኅብር አነጋገር ፣ አማርኛ
calot n.m. — a. ቆብ (የወታደር) b. ትልቅ ብይ
calendes n.f. pl. — renvoyer aux ~ grecques አራዘመ
calotte n.f. — ቆብ ; ~ glaciaire የበረ ቆብ
(ቀጠሮ)
calque n.m. — a. (papier) ~ መገልበጫ ወረቀት
calendrier n.m. — የቀን መቁጠሪያ ; établir un ~ ጊዜ ወሰነ
b. ትክክለኛ ፣ ግልባጭ
cale-pied n.m. — እርካብ (ብስክሌት መርገጫ)
calquer v.tr. — a. ገለበጠ b. በትክክል ገለበጠ ፣ አስመስሎ ሠራ
calepin n.m. — ማስታወሻ ደብተር
calumet n.m. — le ~ de la paix የእርቅ ጋያ
caler — 1. v.tr. a. ቀረቀረ ፣ ውሻል አገባ b. fam. ça cale
calvaire n.m. — a. ቀራንዮ b. ሥቃይ ; quel ~ ! ምን መከራ
l’estomac ለሆድ መሙያ ይሆናል ፣ ጠገበ (ምግብ) 2. v.intr.
ነው !
ሞተሩ በድንገት ጠፍቶ ቆመ 3. v.pr. se ~ ተመቻችቶ / ተደላድሎ
ተቀመጠ calvitie n.f. — በራነት
calfeutrer — 1. v.tr. ደፈነ 2. v.pr. se ~ ዘጋግቶ ተቀመጠ camaïeu n.m. — ኅብረ ቀለም
calibre n.m. — a. የአፈ ሙዝ ስፋት b. አውቃር ፣ የጥይት መጠን camarade n. — ጓድ ፣ እኩያ
c. ዲያሜትር ፣ ስፍረ መጠን
camaraderie n.f. — ጓፈኛነት ፣ ጓደኝነት ፣ መጎዳኘት
calibrer v.tr. — ለካ ፣ መጠነ
cambouis n.m. — ቆሻሻ ዘይት camper — 1. v.intr. ሠፈረ ; ~ sur ses positions ሃሳብ
አልለውጥ አለ 2. v.tr. a. አሠፈረ (ጦር) b. ~ un personnage
cambré, -e adj. — የተለመጠ ፣ የተለጠጠ (ሰውነት) ; pied ~
ማንነቱን በትክክል አስቀመጠ (አንድን ሰው) 3. v.pr. se ~ ተገትሮ
ደጋን እግር
ቀረ
cambrer v.tr. — a. አጎበጠ ፣ ለመጠ b. se ~ ደረቱን ነፋ
campeur, -euse n. — ሰፋሪ
cambriolage n.m. — ቤት መሰርሰር ፣ ቤት ሰብሮ መግባት
camphre n.m. — ከምፉር (መድኃኒት)
cambrioler v.tr. — ቤት ሰረሰረ ፣ ቤት ሰብሮ ገባ
camping n.m. — የሠፈራ ቦታ
cambrioleur, -euse n. — ሰርሳሪ (ቤት)
campus n.m. — የዩኒቨርሲቲ ግቢ
cambrousse n.f. fam. — አገር ቤት ፣ ገጠር
canaille n. — ወራዳ
cambrure n.f. — a. መለመጥ (ዕንጨት) b. ~ du pied የእግር
canal, -aux n.m. — a. ~ de Suez b. ቦይ ፣ ቱቦ ; ~
ድልድይ ; ~ des reins የዳሌ መኩራት
d’irrigation የመስኖ ቦይ c. መሥመር / ቻናል (ቲቪ) d. ቧንቧ
came n.f. — fam. ዕፅ (አደንዛዥ) (የሰውነት) ; ~ urinaire የሽንት መውጫ e. አቅጣጫ ; je l’ai
appris par le ~ de la presse በጋዜጣ ደረስኩበት
camé, -e — 1. n. ክብር ድንጋይ 2. adj. fam. የደነዘዘ
canalisation n.f. — ቧንቧ
caméléon n.m. — እስስት
canaliser v.tr. — a. ~ les eaux d’une rivière መስኖ
camélia n.m. — የአበባ ዓይነት
ሠራ b. መሥመር አስያዘ ; ~ la foule ሕዝቡን መሥመር አስያዘ
camelot n.m. — ሱቅ በደረቴ
canapé n.m. — a. ሶፋ b. ቅምሻ ፣ የቡና ቁርስ
camelote n.f. — ቅራቅንቦ ፣ ሰልቫጅ
canard n.m. — ዳክዬ
caméra n.f. — ካሜራ ፣ መቅረፀ-ሥዕል
canarder v.tr. — ቆላ (በጥይት)
caméscope n.m. — የእጅ መቅረፀ ሥዕል
canari n.m. — ወረቤ
camion n.m. — የጭነት መኪና
cancan n.m. — ሐሜት
camion-citerne n.m. — ቦቴ
cancaner v.intr. — አማ
camionnage n.m. — በጭነት መኪና ዕቃ ማመላለስ
cancanier -ière adj. — ሐሜተኛ
camionnette n.f. — ትንሽ የጭነት መኪና
cancer n.m. — የነቀርሳ በሽታ
camionneur n.m. — የጭነት መኪና አሽከርካሪ / ነጂ
cancéreux, -euse adj. — የነቀርሳ በሽተኛ
camomille n.f. — ካሞሚላ
cancérigène adj. — ነቀርሳ የሚያመጣ
camouflage n.m. — ካሙፍላጥ (መደበቅ / የወታደር ሥልት)
cancérologue n. — የካንሰር ሐኪም
camoufler — 1. v.tr. ደበቀ (የወታደር ሥልት) 2. v.pr. se ~
cancre n.m. — ደደብና ሰነፍ ተማሪ
ተደበቀ
cancrelat n.m. — በረሮ
camp n.m. — a. ሠፈራ ; lever le ~ ድንኳን ነቀለ ; ~ de
vacances የረፍት ሠፈር b. ficher le ~ ድራሹ ጠፋ c. ወገን ፣ candélabre n.m. — መቅረዝ
ቡድን (ለጨዋታ)
candeur n.f. — የዋህነት
campagnard, -e adj. &. n. — የገጠር ሰው
candidat, -e n. — እጩ
campagne n.f. — a. ገጠር b. ዘመቻ ; faire ~ ዘመተ ;
candidature n.f. — እጩነት ; poser sa ~ à un poste
mener une ~ contre qqch. et qqn. በአንድ ነገርና ሰው ላይ
ለሥራ አመለከተ
ዘመተ
candide adj. — ቅን ፣ የዋህ
campement n.m — መሥፈር ፣ ሠፈር
candidement adv. — በቅንነት ፣ በየዋህነት
62
cane n.f. — ሴት ዳክዬ cantonnier n.m. — መንገድ ጠራጊ
caneton n.m. — የዳክዬ ጫጩት (ተባዕታይ) canular n.m. — ቀልድ ፣ ቧልት
canette (1) n.f. — የዳክዬ (እንስት) caoutchouc n.m. — ላስቲክ
canette (2) n.f. — ቆርቆሮ ጣሰ caoutchouteux, -euse adj. — የላስቲክነት ጠባይ ያለው
canevas n.m. — a. ሸራ b. le ~ d’un roman የልብ ወለድ cap n.m. — a. ቆብ ; de pied en ~ ከእግር እስከ ራስ b. le
መዋቅር / ንድፍ Cap Horn ኬፕ ሆርን ; franchir le ~ de la quarantaine
ዓርባ ዓመት ሞላው c. changer de ~ አቅጣጫ ለጠ ; mettre
caniche n.m. — ፀጉራም ውሻ
e ~ sur ወደ ... አመራ
caniculaire adj. — ቃጠሎ ፣ ሐሩር (ለአየር ጠባይ)
capable adj. — a. ብቁ ; ~ de qqch. / de faire qqch.
canicule n.f. — ሐሩር (ለአየር ጠባይ) አንድ ነገር ለማድረግ ብቁ የሆነ b. il est ~ de tout ምንም
ከማድረግ አይመለስም
canif n.m. — ሴንጢ
capacité n.f. — a. ብቃት ፣ ችሎታ ፣ ዓቅም ፣ ዓቅመ አዳም
canin, -e — 1. adj. የውሻ ዘር 2. n.f. የውሻ ክራንቻ / ቀንጠጤ
አደረሰ b. የመያዝ ችሎታ c. avoir ~ pour faire qqch. አንድ
caniveau, -x n.m. — ቦይ ፣ ፉካ ነገር ለማድረግ ሥልጣን ኖረው (በሕግ)
canne n.f. — a. ~ à sucre የሸንኮር አገዳ b. ዘንግ c. ከዘራ d. ~ caparaçonner — 1. v.tr. አለበሰ (ለፈረስ) 2. v.pr. se ~ ልብስ
à pêche የዓሣ ማጥመጃ ደራረበ
cannelé, -e adj. — አንጓ ያለው ፣ ባለ አንጓ cape n.f. — ካባ ; rire sous ~ ውስጥ ውስጡን ሳቀ
cannibale adj. & n. — ሰው በላ ፣ ጭራቅ ፣ ቡዳ capharnaüm n.m. — እክት ማጎሪያ
cannibalisme n.m. — ሰው መብላት ፣ ጭራቅነት ፣ ቡዳነት capillaire adj. — a. የጠጉር ; lotion ~ የጠጉር ቅባት
b. vaisseau ~ በጣም ቀጭን የደም ሥር
canoë n.m. — ታንኳ ; faire du ~ በታንኳ ተጓዘ
capitaine n.m. — a. ሻምበል b.~ d’industrie በኢንዱስትሪ
canon (1) n.m. — a. መድፍ b. አፈሙዝ (de fusil)
አመራር የታወቀ
canon (2) n.m. — a. ቀኖና ሕግጋት ; droit ~ ሥርዓተ
capital, -e, -aux — 1. adj. a. ዋና ፣ ወሳኝ ፣ አስፈላጊ ፣ ዓቢይ ;
ሃይማኖት b. ሕግ c. fam. c’est un ~ አበቅ የለሽ
décision ~e ጠቃሚ ውሳኔ ; d’une importance ~ ዓቢይ
cañon ou canyon n.m. — ሸለቆ ፣ ተረተር ጥቅም ያለው b. la peine ~ የሞት ቅጣት c. lettre ~ ታላላቅ
ፊደል (በፈረንጅ ጽሑፍ) 2. n.m. ሀብት ፣ ንብረት ፣ ረት ; ~ et
canoniser v.tr. — አፀደቀ
intérêt ረትና ወለድ ; ~ social የማኅበር ንብረት
canot n.m. — ጀልባ
capitale n.f. — ዋና ከተማ
canotage n.m. — በመርከብ መንቀሳቀስ
capitalisation n.f. — ወለዱን ወደ ዋና ገንዝብ መለወጥ
canotier n.m. — የሰሌን ባርሜጣ (chapeau)
capitaliser v.tr. — ወለዱን ወደ ዋና ገንዘብ ለጠ
cantate n.f. — ዝማሬ
capitalisme n.m. — ካፒታሊዝም
cantatrice n.f. — ዘፋኝ ሴት ፣ አረሆ
capitaliste adj. & n. — ካፒታሊስት
cantine n.f. — የምግብ አዳራሽ (ት / ቤት)
capiteux, -euse adj. — ራስ ላይ የሚጣ ፣ አስካሪ
cantique n.m. — መዝሙር
capitonnage n.m. — መደረት ፣ መሙላት
cantonade n.f. — parler à la ~ ለመሰማት ተናገረ
capitonner v.tr. — ደረተ ፣ ሞላ
cantonnement n.m. — a. ማሥፈር b. ማረፊያ
capitulation n.f. — እጅ መስጠት ፣ የራስን መብት መቀነስ
cantonner — 1. v.tr. a. አሠፈረ b. ~ qqn. aux seconds
capituler v.intr. — እጅ ሰጠ ፣ መብቱን ቀነሰ
rôles ከማዕረጉ ዝቅ አደረገ 2. v.pr. se ~ ገለል አለ
caporal, -aux n.m. — ዓሥር አለቃ
capot n.m. — ኮፈን caractéristique adj. & n.f. — ልዩ ምልክት
capoter v.intr. — a. ተገለበጠ b. ከሰረ ; faire ~ un projet carafe n.f. — a. ማብረጃ b. fam. tomber en ~ ድንገት ባደጋ
ዕቅድ አሰናከለ ላይ ወደቀ
carabiné, -e adj. — ኃይለኛ (ጉንፋን / ትኩሳት) cardinal, -e, -aux — 1. adj. nombres cardinaux ተራ /
መደበኛ ቁጥር 2. n.m. ካርዲናል (የካቶሊክ ሊቀ ጳጳስ ሹመት)
carabinier n.m. — የፖሊስ መኮንን (በኢጣሊያ) ፣ የድንበር
ጠባቂ (በእስፔን) cardiologie n.f. — የልብና የበሽታው ጥናት
caracoler v.intr. — ዳንግላስ ጋለበ (ፈረስ) cardiologue n. — የልብ ሐኪም
caractère n.m. — a. ፊደል ; ~ d’imprimerie የሕትመት carême n.f. — የሁዳዴ ጾም ፣ ዓርባ ጾም ፣ ዓቢይ ጾም
ፊደል b. ጠባይ ; avoir (un) mauvais ~ ጠባዩ መጥፎ ሆነ ;
carence n.f. — ማነስ ፣ ጉድለት
(un) bon ~ ጥሩ ጠባይ ኖረው ; manquer de ~ ሥነ ሥርዓት
ጎደለው carène n.f. — አካል (የመርከብ)
caractériel, -ielle adj. — አዕምሮው የታከ caresse n.f. — መደባበስ ፣ መዳበስ
caractérisé, -e adj. — ዓይነተኛ caresser v.tr. — a. ደባበሰ ፣ አሻሸ ፣ ዳበሰ ; ~ qqn du
regard በፍቅር ተመለከተ b. ~ un projet አንድ ዕቅድ በሕሊናው
caractériser — 1. v.tr. ለየ ፣ ገለጸ 2. v.pr. se ~ par በ...
አጉላላ
ተለየ / ተገለጸ
64
cargaison n.f. — የጭነት ፣ ዕቃ (የመርከብ) carrément adv. — je vous dis ~ ce que j’en
pense ስለሱ የማስበውን በቀጥታ ልንገርህ ; il est ~ nul እንዳለ
cargo n.m. — የጭነት መርከብ / አይሮፕላን
ዜሮ ነው
caricature n.f. — አሥቂኝ ሥዕል
carrière (1) n.f. — የሕይወት ታሪክ (የሙያ)
caricaturer v.tr. — አሥቂኝ ሥዕል ሣለ
carrière (2) n.f. — የድንጋይ መፍለጫ ቦታ ፣ ካቫ
caricaturiste n. — አሥቂኝ ሥዕል ሠዓሊ
carriériste n. — እድገቱን ፈላጊ
carie n.f. — ~ dentaire የጥርስ መበስበስ
carriole n.f. — ሠረገላ (ትንሽ) ፣ ጋሪ
carié, -e adj. — የበሰበሰ (ጥርስ)
carrossable adj. — route ~ ተሽከርካሪ የሚያሳልፍ
carier (se) v.pr. — በሰበሰ
carrosse n.m. — ሠረገላ
carillon n.m. — a. መጮ¤ (ሰዓት) b. ማንቃጨል c. መደወል
carrosserie n.f. — የመኪና አካል ማምረቻ
(የበር)
carrossier n.m. — የመኪና አካል ቀጥቃጭ
caritatif, -ive adj. — association ~ive የተራድኦ ማኅበር
carrousel n.m. — ጉግስ
carlingue n.f. — አካል (የመርከብ / አይሮፕላን)
carrure n.f. — የደረት ስፋት ; homme d’une belle ~ ደረተ
carmin n.m. — ቀይ
ሰፊ ሰው
carnage n.m. — ዕልቂት ፣ ፍጅት ፣ ጭፍጨፋ
cartable n.m. — ክርታስ ፣ ማህደር ፣ ፋይል
carnassier, -ière n. — ሥጋ በል
carte n.f. — a. ካርታ ; ~ routière የመንገድ ካርታ b. ~ (à
carnaval, -als n.m. — ደብረ ዘይት jouer) የመጫወቻ ካርታ ; jouer ~s sur table ግልጽ ሆነ c. ~
de visite የአድራሻ ካርድ ; ~ postale ፖስት ካርድ ; ~ de
carne n.f. — ግንትር / አኞ (ሥጋ)
vœux የምኞት መግለጫ ካርድ ; ~ d’abonnement የአባልነት
carnet n.m. — መዝገብ ደብተር ; ~ de chèques የቼክ ደብተር ካርድ d. ~ d’identité መታወቂያ ; ~ d’électeur የመራጭ
መታወቂያ ; ~ grise የተሽከርካሪ የባለቤትነት መታወቂያ ፣ ሊቭሬ
carnivore adj. & n.m. — ሥጋ በል
e. donner ~ blanche à qqn. ሙሉ ነጻነት ሰጠ f. ~ des
carotide adj & nf. — ደመ ከልብ ደራስ የሚወስድ ሥር vins የይን ጠጅ መምረጫ ወረቀት
carotte n.f. — a. ካሮት b. fam. les ~s sont cuites cartilage n.m. — ዳቢት ፣ የአጥንት ማጠፊያ ልባስ
አልቆለታል c. ናሙና (የመአድን)
cartographe n. — የካርታ ሥራ ባለሙያ
carpe n.f. — a. ዓሣ b. baîller comme une ~ አፉን ከፍቶ
cartographie n.f. — የካርታ ሥራ ሙያ
ቀረ c. muet comme une ~ ተዘጋ (በዝምታ) d. የእጅ አጥንቶች
cartomancie n.f. — ጥንቆላ (ካርታ በማየት)
carpette n.f. — ምንጣፍ ፣ ደጃፍ የሚነጠፍ የእግር ማበሻ
cartomancien, -ienne n. — ጠንቋይ (ካርታ በማየት)
carré, -e — 1. adj. a. አራት ማዕዘን ; mètre ~ ሜትር ካሬ ;
nombre ~ ካሬ ቁጥር b. ግልጽ ቀትተኛ carton n.m. — a. ካርቶን b. የካርቶን ሣጥን c. faire un ~
ዒላማ መታ ፣ fig. ተሳካ
carreau, -x n.m. — a. ~ d’une fenêtre የመስኮት ሰንጠረዥ
b. une robe à ~ ባለ ሰንጠረዥ ቀሚስ c. fam. se tenir à ~ cartonnage n.m. — በካርቶን መጠረዝ / መሸፈን
ራሱን ገለል አደረገ
carton-pâte n.m. — ወፍራም ካርቶን (ሙቅ የጠጣ)
carrefour n.m. — መናኸሪያ
cartouche n.f. — a. ጥይት b. መለወጫ ቀለም (በብልቃጥ)
carrelage n.m. — የወለል ሸክላ
cartouchière n.f. — ዝናር
carreler v.tr. — ወለል አነጠፈ
cas n.m. — a. dans ce ~ እንደዚህ ከሆነ ፣ ይህ ከሆነ ; au ~
carreleur n.m. — የወለል ሸክላ አንጣፊ où il viendrait የሚመጣ ከሆነ ፣ ምናልባት ከመጣ ; en aucun
~ በምንም ዓይነት ; en tout ~ ያም ሆነ ይህ ; dans tous les ~
ለማንኛውም ; le ~ échéant ይህ ከሆነ ፣ ይህ ቢሆን ; selon le
~ እንደ ሁኔታው ከሆነ ; ~ limite ወሳኝ ሁኔታ ; ~ de force casse-pipes n.m. — fam. ጦርነት ; fam. ውድቀት
majeure አልሞት ባይ ተጋዳይ ; c’est bien le ~ de le dire
casser — 1. v.tr. a. ሰበረ ፣ ነጠቀ ፣ ፈነከተ b. fam. ~ les
የማያጠራጥር ነው እውነትም b. ጉዳይ ; son ~ est
oreilles à qqn. አደነቆረ ; ~ les pieds à qqn. አሰለቸ ; ~ la
grave ሁኔታው አስጊ ነው ; ce n’est pas le ~ ጉዳዩ ይህ
figure à qqn. መንገጭላውን አራገፈ ; ~ sa pipe ደየመ c. fam.
አይደለም ; ~ d’école የምሁራን ጥያቄ ; ~ de conscience
ça ne casse rien ስሜት አይሰጥም ; un spectacle à tout
የሕሊና ጉዳይ c. faire (grand) ~ de qqch. በቁም ነገር
~ ድንቅ ትራዒት ; c’est 10 € à tout ~ ግፋ ቢል አስር ዩሮ ነው ;
ተመለከተ ፣ ዋጋ ሰጠው ፣ ከቁም ነገር ቆጠረ
~ les prix ዋጋ ሰበረ d. ~ un fonctionnaire ሻረ (ሹመት) ፣
casanier, -ière adj. & n. — የቤት ልጅ ከሥልጣን አወረደ e. ~ un jugement ውሳኔውን ውድቅ አደረገ
2. v.intr. ሰበረ ; la corde va ~ ገመዱ ይበጠሳል 3. v.pr. se
casaque n.f. — ~ de cavalier የፈረሰኛ ጥብቆ
~ a. ተሰበረ ; se ~ la jambe ባቱን / ቅልጥሙን ተሰበረ ; fam.
cascade n.f. — a. ፏፏቴ b. ናዳ (የቃላት) se ~ la figure ወደቀ ; se ~ la tête አንጎሉን አዞረ ; se ~ les
dents sur qqch. አቃተው ; se ~ le nez ማንንም አላገኘም
cascadeur, -euse n. — የአክሮባት ትርዒት የሚያሳይ
b. fam. እንዋብ
case n.f. — a. ጎጆ b. (የመደርደሪያ) ክፍል c. fam. il lui
casserole n.f. — a. ድስት b. fam. passer à la ~ አበሳውን
manque une ~ / il a une ~ vide አዕምሮ ይጎድለዋል
አየ
casemate n.f. — ምሽግ (የወታደር)
casse-tête n.m. — a. ቆመጥ b. ዕንቆቅልሽ ; fam. እራስ ምታት
caser v.tr. — አስቀመጠ ፣ አስገባ ፣ አኖረ ; fam. ~ qqn. አንድን (አስቸጋሪ ነገር)
ሰው ሥራ አስያዘ
cassette n.f. — a. ትንሽ ሣጥን b. ሙዳይ c. ካሴት
caserne n.f. — a. የወታደር ሠፈር b. ~ de pompiers የእሳት
casseur n.m. — a. የወደቀ ብረታ ብረት ነጋዴ b. fam. ሰርሳሪ
አደጋ ጣቢያ
ሌባ
cash adv. — ጥሬ ገንዘብ ; fam. payer ~ በጥሬ ገንዘብ ከፈለ
cassoulet n.m. — የፈሶልያና የዓሣማ ሥጋ ወይም ዝይ ወጥ
casier n.m. — a. መደርደሪያ ; ~ à bouteilles የጠርሙስ
cassure n.f. — a. ስብራት b. ዕጥፋት
መደርደሪያ b. ~ judiciaire የፖሊስ መዝገብ
caste n.f. — የተገለለ የኅብረተሰብ ክፍል
casino n.m. — ካዚኖ ፣ ቁማር መጫወቻ ቤት
castration n.f. — ሰለባ ፣ መስለብ
casque n.m. — a. ባርኔጣ (የብረት) ፣ የራስ ቁር b. Casques
bleus የ ተ.መ.ድ. ሰላም ጠባቂ ጓድ c. ማዳመጫ (የስልክ/ የሙዚቃ) castrer v.tr. — ሰለበ
d. ~ à cheveux የጸጉር ማድረቂያ
cataclysme n.m. — ቀውስ
casqué, -e adj. — የብረት ባርኔጣ የደፋ
catacombe n.f. — የመቃብር ዋሻ
casquer v.intr. — fam. ከፈለ
catadioptre n.m. — አንፀባራቂ (የተሽከርካሪ)
casquette n.f. — ኮፍያ
catafalque n.m. — ሬሳ ማኖሪያ
cassation n.f. — cour de ~ ሰበር ሰሚ ፍርድ ቤት / ችሎት
catalogue n.m. — ዝርዝር (የዕቃ)
casse (1) n.f. — a. ማውደም ፣ ብልሽት ማድረስ b. የመኪና
cataloguer v.tr. — a. ዝርዝር አወጣ b. fam. ሠየመ ፣ መደበ ፣
መቃብር
ስም ሰጠ ፣ አለ
casse (2) n.m. — fam. faire un ~ ሰብሮ መሥረቅ
catalyse n.f. — ትንኮሻ ፣ የኬምስትሪ ክሥተት
cassé, -e adj. — a. የተሰበረ b. voix ~ የደከመ ድምፅ
catalyseur n.m. — a. ተንኳሽ (የኬምስትሪ) b. ቆስቋሽ
casse-cou n.m. — ደፋር ፣ አደጋ የማይፈራ
cataplasme n.m. — መድኃኒት (የሚለጠፍ)
casse-croûte n.m. — መቆያ ፣ መክሰስ
catapulte n.f. — ወስፈንጥር
casse-noix n.m. — ለውዝ መፈንከቻ
catapulter v.tr. — አስፈነጠረ
casse-pieds adj. & n.m. fam. — ce qu’il est ~ ! / quel
cataracte n.f. — a. ፏፏቴ b. ዕይታን የሚጋርድ የዓይን በሽታ
~ ! ምን ዓይነት ልብ አውልቅ ነው !
66
catastrophe n.f. — መቅሠፍት ፣ በድንገት ተጣድፎ ሄደ causette n.f. — fam. faire la ~ ተጨዋተ
catastrophé, -e adj. — ሰማይ ምድሩ የዞረበት ፣ የደነገጠ causticité n.f. — ከንካኝነት
catastrophique adj. — መቅሠፍታዊ caustique adj. — የሚከነክን
catch n.m. — ነጻ ትግል cautère n.m. — መተኮሻ ፣ ማቃጠያ ; un ~ sur une jambe
de bois የማይረባ መድኃኒት / መፍትሄ
catcheur, -euse n. — ነጻ ትግል ተጨዋች
cautérisation n.f. — መተኮስ ፣ ማቃጠል
catéchiser v.tr. — ሃይማኖት አስተማረ
cautériser v.tr. — ተኮሰ ፣ አቃጠለ
catéchisme n.m. — ካቴኪስሞስ ፣ አዕማደ ምስጢር
caution n.f. — ዋስትና ; se porter ~ pour qqn ለአንድ ሰው
catéchiste n. — የሃይማኖት አስተማሪ
ዋስ ሆነ ; mettre qqn. en liberté sous ~ በዋስ ነጻ ለቀቀ ;
catégorie n.f. — ክፍል ፣ መደብ verser une ~ ማስያ ከፈለ ; être sujet à ~ ዋስትና የሌለው ዜና
catégorique adj. — ቆራጥ ; refus ~ የማያወላዳ እምቢታ cautionner v.tr. — ተያዥ ሆነ ፣ ዋስትና ሰጠ (ለአንድ ነገር)
catégoriquement adv. — በቁርጥ cavalcade n.f. — መንጋጋት ፣ መተራመስ
catégorisation n.f. — መክፈል ፣ መመደብ cavalerie n.f. — ፈረሰኛ ሠራዊት
catégoriser v.tr. — መደበ ፣ ከፈለ cavalier, -ière (1) — 1. n. ፈረሰኛ c. አጃቢ (ለውዝዋዜ)
d. faire ~ seul ብቻውን ሄደ 2. n.m. ወታደር (ሰንጠረዥ)
cathédrale n.f. — ካቴድራል ፣ መንበረ ጳጳስ
cavalier, -ière (2) adj. — ልቅ ፣ ስድ ፣ መረን የተለቀቀ ፣ ሥነ
catholicisme n.m. — የካቶሊክ እምነት ፣ ካቶሊካዊነት
ሥርዓት የጎደለው
catholique adj. — ካቶሊክ ; fam. ce n’est pas très ~ ርቱዕ
cavalièrement adv. — ሥነ ሥርዓት በጎደለው ሁኔታ ፣ በብልግና
አይደለም
cave n.f. — ምድር ቤት ፣ የዕቃ ቤት
catimini adv. — en ~ ሹልክ ብሎ ፣ በሥርቆሽ ወጣ
caveau, -eaux n.m. — a. መቃብር ቤት b. ትንሽ ምድር ቤት
cauchemar n.m. — ቅዠት
(የይን ጠጅ ማስቀመጫ)
cauchemardesque adj. — ቅዠት የተሞላበት
caverne n.f. — ዋሻ
causalité n.f. — መንሥዔነት ፣ ምክንያትነት
caverneux, -euse adj. — a. ዋሻማ ፣ ዋሻ የበዛበት b. ጎርናና
cause n.f. — a. ምክንያት ፣ መነሻ ; à ~ de በ... ምክንያት ; lien ድምፅ
de ~ à effet የምክንያትና የውጤት ግንኙነት b. ክስ ; défendre
caviar n.m. — ካቪያር
une ~ ተሟገተ ፣ ደገፈ ; plaider la ~ de qqn. ተሟገተለት ;
obtenir gain de ~ ረታ ; faire ~ commune avec qqn. caviarder v.tr. — ሠረዘ (ጽሑፍ)
ከአንድ ሰው ጋር ገነ / አበረ c. être en ~ ተጠያቂ መሆን ; c’est
caviste n.m. — የጋን ቤት ኃላፊ
elle qui est en ~ አለችበት ; mettre en ~ ተጠያቂ መሆን ;
remettre en ~ አጠያያቂ አደረገ ; mettre qqn. hors de ~ cavité n.f. — ጉድጓድ
ነጻ አደረገ d. en connaissance de ~ ሐቁን / እውነቱን
ce (1) (cet), cette, ces adj. dém. — a. ce ይህ ; cette
በመገንዘብ ; en tout état de ~ ያም ሆነ ይህ ፣ ጣም ወረደ ;
ይ¤ች ; ces እነዚህ ; j’ai mal dormi cette nuit ዛሬ እንቅልፍ
en désespoir de ~ ቢጨንቀው ; pour la bonne ~ ለብቁ
አጥቼ አደርኩ b. ce ... -ci, ce ... -là : prenez ce livre-ci
ምክንያት ፣ ለሐቅ ; et pour ~ ! እንዴታ ! እህሣ !
ይህን ጽሐፍ ስኒ ውሰዱ ; nous nous verrons ces jours-ci
causer (1) v.tr. — ምክንያት ሆነ ; ~ des ennuis à qqn. ሰሞነውን እንገናኛለን
ችግር ፈጠረ
ce (2) pron. dém. inv. — A. ce que a. il me dit ce que
causer (2) v.intr. — አወራ ; fam. cause toujours ! je dois faire ማድረግ ያለብኝን ይነግረኛል ; sais-tu ce que
ለፍልፍ je pense ? የማስበውን ልንገርህ b. ce qui / ce dont : elle
sait ce qui s’est passé የሆነውን ነገር ታውቃለች ; rappelle-
causerie n.f. — ውይይት ፣ ንግግር ፣ ገለጻ
toi ce dont nous avions parlé የተባባልነው ትዝ ይበልህ ;
voilà ce dont il s’agit ጉዳዩ ይኸ ነው c. à ce qu’on dit célébrant n.m. — ገባሬ ሠናይ
እንደሚሉት ከሆነ ; elle ne croit pas à ce qu’il raconte
céleri n.m. — የሾርባ ቅጠል
የሚላትን አታምንም ; je ne m’attends pas à ce qu’il
vienne የሚመጣ አይመስለኝም ፣ ይመጣል ብዬ አላምንም e. ce célérité n.f. — ፍጥነት
qu’il fait beau ! አቤት የሰማዩ ጥራት ; ce que c’est grand !
céleste adj. — የሰማይ
ምን ያህላል ! B. ce faisant ይህን በማድረግ ; pour ce faire
ይህን ለማድረግ ; sur ce, je dois partir እንግዲህ ልሂድ C. et célibat n.m. — ወንደላጤነት ፣ ላጤነት ፣ ብሕትውና
ce : il est tombé, et ce à cause de la boue ወደቀ ፣
célibataire n.m. & n.f. — ወንደላጤ ፣ ላጤ
በጭቃው ምክንያት ነው ? አዳልጦት ነው ? ; il a pris ma
voiture, et ce sans rien me demander መኪናዬን celle, celle-ci, celle-là pron. dém. — ይህች / ይህችኛዋ ፣
ወሰደው ያውም ሳይጠይቀኝ D. c’est : « être » ይመለከቷል ያቺ / ያችኛዋ ፣ እሷ/ እሷኛዋ
68
faire les quatre ~s coups መረን ወጣ e. 15 pour ~ 15 cerceau, -eaux n.m. — ሽክርክሪት (መጫወቻ)
በመቶ ; ~ pour ~ መቶ በመቶ ; 15 sur cent ከመቶ 15
cercle n.m. — a. ክብ ; demi / quart de ~ ግማሽ / ሩቤ
cent (2) n.m. — a. ሳንቲም b. የኤውሮ መቶኛ (የክብ) b. ~ vicieux ውኃ ቅዳ ውኃ መልስ c. ~ littéraire የሥነ
ጽሑፍ ክበብ
centaure n.m. — ግማሹ ሰው ግማሹ ፈረስ የሆነ ፍጡር
cercler v.tr. — ከበበ
centaine n.f. — መቶ ያህል ; des ~s de livres በመቶ
የሚቆጠሩ መጻሕፍት ; atteindre la ~ መቶ ዓመት ሞላው cercueil n.m. — የሬሳ ሣጥን
centenaire — 1. adj. መቶ ዓመት የሞላው 2. n.m. fêter le ~ céréale n.f. — እህል
d’un événement የመቶኛ ዓመት በዓል አከበረ
cérébral, -e, -aux — 1. adj. የአንጎል 2. n. የትምህርት ሰው
centième n.m. — ከመቶ አንድ እጅ
cérémonie n.f. — ሥነ ሥርዓት ; habit de ~ የደንብ ልብስ ፣
centigrade adj. — ሴንቲግሬድ የክብር ልብስ ; sans ~ በመዝናናት
chevreuil n.m. — ሚዳቋ ዓይነት እንስሳ chiffonner v.tr. — a. አጨማደደ ፣ ጨባበጠ b. ነተረከ ፣ ነዘነዘ
chevron n.m. — tissu à ~s ባለ ሰምበር ጨርቅ chiffonnier n.m. — ውራጅ ነጋዴ
chevronné, -e adj. — ከፍተኛ ልምድ ያካበተ chiffrage n.m. — a. ሐሳብ መስጠት b. ስሌት
chevrotement n.m. — መንቀጥቀጥ (የድምፅ) chiffre n.m. — a. አኅዝ ; nombre de 3 chiffres ባለ ሦስት
አኅዝ b. ድምር ጠቅላላ ; ~ d’affaires ተንቀሳቃሽ ገንዘብ
chevroter v.tr. & intr. — ተንቀጠቀጠ (ንግግር / ዘፈን)
chiffrer — 1. v.tr. a. ቁጥር ሰጠ (ለመጽሐፍ ገጽ) b. ደመረ ; ~
chevrotine n.f. — የአደን ጥይት እርሳስ
une dépense ወጪ ተመነ c. በምልክት ጻፈ ; message
chez prép. — a. aller ~ le médecin ሐኪሙ ዘንድ ; ~ les chiffré ምሥጢራዊ መልክት 2. v.intr. & pr. à combien
jeunes በወጣቶች ዘንድ (ወጣት ለወጣት) ; ~ les animaux la cela se chiffre-t-il ? በአኃዝ ስንት ይሆናል ?
peur de l’avenir n’existe pas እንስሶችን መጪው ጊዜ
chignon n.m. — ጉትያ ፣ ጉተና
አያሠጋቸውም b. aller ~ qqn. እ... ቤት ሄደ ; il n’est pas ~
lui እቤቱ የለም ; faites ici comme ~ vous ሁልጊዜ እንግዳ chimère n.f. — ከንቱ ሕልም
አይሁነው ፣ ያሰዋኘትን ይጠይቁ ፣ ይዝናነው
chimérique adj. — ምናባዊ ፣ ከንቱ ምኞት chlorure n.m. — ክሎራይድ
chimie n.f. — ኬሚስትሪ choc n.m. — a. ድንጋጤ ፣ ግጭት ; résistant aux ~s ግጭት
የሚችል ; ~ culturel የባህል ግጭት b. prix ~ የዋጋ ቅናሽ
chimique adj. — የኬሚስትሪ ; produit ~ ንጥረ ነገር
c. ንዝረት ; ~ opératoire የቀዶ ሕክምና አደጋ
chimiste n. — የኬሚስትሪ ተመራማሪ
chocolat n.m. — ቸኮላት ; ~ à croquer ቸኮላት (የሚበላ) ; ~
chimpanzé n.m. — ቺምፓንዜ (ዝንጀሮ) chaud የሚጠጣ ቸኮላት
chiné, -e adj. — ቅይጥ (ቀለም) chocolaté, -e adj. — ቸኮላት ያለበት
chiner v.tr. — fam. አሮጌ ተራ ገበየ ፣ አሮጌ ቁሳቁስ መነገድ chocolatier, -ière adj. & n. — የቸኮላት አዘጋጅ
chinoiserie n.f. — fam. አላስፈላጊ ውጣ ውረድ chocolaterie n.f. — የቸኮላት ቤት
chiot n.m. — ቡችላ chocottes n.f. pl. — fam. avoir les ~ ቦካ
chiottes n.f. pl. — fam. ሽንት ቤት ፣ ሰገራ ቤት chœur n.m. — a. መዘምራን b. ማኅሌት ; en ~ ባንድ ድምፅ
c. ቅኔ ማኅሌት d. ቅድሳት (የቤተ ክርስቲያን)
chiper v.tr. — fam. መነተፈ ፣ አጮለገ
choir v.intr. — a. se laisser ~ (dans un fauteuil) እንዘፍ
chipie n.f. — አስቸጋሪ / ነትራካ ሴት
አለ (ወንበር ላይ) b. laisser ~ qqn. ቸል አለ (ሰውን)
chipoter v.intr. — a. ቀማመሰ b. ጊዜ አባከነ ፣ ለገመ (ለሥራ)
choisi, -e adj. — ምርጥ
chips n.m. pl. — ጥብስ (ድንች)
choisir v.tr. — መረጠ ; ~ de rester መቅረትን መረጠ
chique n.f. — a. ትንባሆ (የሚጎረስ) b. ሞያሌ
choix n.m. — a. ምርጫ b. avoir l’embarras du ~ የዓይን
chiqué n.m. — fam. ፉለላ ፣ ጉራ ; c’est du ~ ማስቦካት ነው ዓዋጅ ሆነበት ; nous n’avons pas le ~ አማራጭ የለንም ; un
sujet au ~ ... በምርጫ ; de premier ~ ምርጥ ፣ አንደኛ ደረጃ ;
chiquenaude n.f. — ጣትን በአውራ ጣት ማስፈንጠር (አንድ ነገር
de ~ ማለፊያ
ለመምታት)
choléra n.m. — ኮሌራ ፣ ፈንግል
chiquer v.tr. & intr. — ትንባሆ ጎረሰ
cholérique adj. & n. — ፈንግል የያዘው
chiromancie n.f. — ጥንቆላ (በእጅ መዳፍ መሥመሮች)
cholestérol n.m. — ኮሌስቴሮል
chiromancien, -ienne n. — ጠንቋይ (በእጅ መዳፍ መሥመሮች)
chômage n.m. — ሥራ አጥነት ; être au ~ ሥራ አጥ ሆነ ; ~
chiropracteur n.m. — የእሽታ ባለሙያ ፣ ወጌሻ
technique የሥራ መቋረጥ
chiropracie ou chiropraxie n.f. — እሸታ (የወጌሻ ሞያ)
chômer v.intr. — a. ሥራ አጥ ሆነ b. jour chômé ሥራ
chirurgical, -e, -aux adj. — ሕክምና የሌለበት ቀን
Christ n.m. — ክርስቶስ ; Jésus- ~ ኢየሱስ ክርስቶስ chuter v.intr. — a. ወደቀ b. ረከሰ (ዋጋ) ፣ አልተሳካም
chrétien, -ienne adj. & n. — ክርስቲያን ci (1) adv. — de ci de là ከዚህም ከዚያም ፣ ከግራም ከቀኝም ፣
ከያቅጣጫው ; ci-gît እዚህ ያረፈው
chrétiennement adv. — በክርስትና ሥርዓት
ci (2) pron. dém. neut. inv. — fam. faire ci et ça
chrétienté n.f. — ክርስትና ፣ ሕዝበ ክርስቲያን
ይህንም ያንም አደረገ ; fam. comme-ci, comme ça እንደ ነገሩ
christianisation n.f. — መጠመቅ ፣ ክርስትናን መቀበል
ci-contre adv. — በግንባር ፣ በአንጻሩ
christianiser v.tr. — አጠመቀ
ci-dessous adv. — ከዚህ በታች
christianisme n.m. — ክርስትና
ci-dessus adv. — ከዚህ በላይ
chromatique adj. — a. ኅብረ ቀለም b. ኅብረ ድምፅ
ci-inclus, -e adj. & adv. — la copie ci-incluse በአባሪነት ciné n.m. fam. — የሲኒማ አኅጽሮት
የተያያዘው
cinéaste n.m. — ሲኒማ ቀራጭ
ci-joint, -e adj. & adv. — የተያያዘው ; les pièces ci-
ciné-club n.m. — የሲኒማ ክበብ
jointes የተያያዙት ሰነዶች
cinémathèque n.f. — የፊልም ክምችት
ci-après adv. — ከዚህ ቀጥሎ
cinématographique adj. — ከፊልም ቀረፃ ጋር ግንኙነት ያለው
cible n.f. — ዒላማ
cinéphile n. — ፊልም አፍቃሪ
cibler v.tr. — ዓለመ ፣ አተኮረ
cinglé, -e adj. & n. — ቀውስ ፣ ዕብድ
ciblé, -e adj. — a. ትኩረት የተሰጠው b. የታለመበት ; une
intervention ~e ዓላማ ያለው ንግግር cingler v.intr. & v.tr. — a. ቀዘፈ / ነዳ (መርከብ) b. ገረፈ ; la
grêle lui cinglait le visage በረው ፊቱን ይገርፈው ነበር
ciboire n.m. — ፃሕል (ትንሽ ሳህን)
cinq adj. num. & n.m. inv. — አምስት ; j’ai reçu ~ sur ~
ciboulette n.f. — ሽንኩርት (ቅጠሉ እንጂ ሥሩ የማይበላ)
አምስት በአምስት አገኘሁ (ነጥብ)
cicatrice n.f. — ጠባሳ
cinquantaine n.f. — አምሳ አካባቢ ; avoir la ~ አምሳ ዓመት
cicatrisation n.f. — የቁስል መጥገግ ሆነው
cicatriser — 1. v.tr. አዳነ 2. v.intr. & pr. ደረቀ ፣ ጠገገ cinquante adj. num. & n.m. inv. — አምሳ
(ቁስል)
cinquantenaire n.m. — ዕድሜው አምሳ የሆነ
cidre n.m. — ከቱፋ ጭማቂ የሚጠመቅ መጠጥ
cinquantième adj. num. & n. — አምሳኛ
Cie abr. Compagnie — ኩባንያ ፣ የንግድ ማኅበር
cinquième adj. num. & n. — አምስተኛ
ciel, cieux n.m. — a. ሰማይ ; à ~ ouvert እደጅ ፣ እውጭ ;
cinquièmement adv. — በአምስተኛ ደረጃ
(couleur) bleu ~ ሰማያዊ ; entre ~ et terre በግላጭ ፣
እውጭ b. fam. tomber du ~ ሳይታሰብ ዱብ አለ c. les cintre n.m. — a. የካፖርት መስቀያ b. ቅስት
cieux መንግሥተ ሰማያት d. (juste) ~ ! ስብሐት ለአብ !
cintré, -e adj. — ቆልማማ ፣ የተቀሰተ
cierge n.m. — ጧፍ
cintrer v.tr. — ቆለመመ ፣ ቀሰተ
cigale n.f. — እንጭራር
cirage n.m. — a. ውልወላ ፣ መወልወል (ቅባት) ፣ መጥረግ
cigare n.m. — ጥቅል ትንባሆ b. ቀለም (የጫማ) c. fam. être dans le ~ ዞረበት
cigarette n.f. — ሲጋራ circoncire v.tr. — ገረዘ
cigogne n.f. — ሽመላ circoncision n.f. — ግርዘት ፣ ግዝረት
ciguë n.f. — መርዘኛ ዕፅ circonférence n.f. — ዙሮሽ
cil n.m. — ቅንድብ circonflexe adj. — accent ~ ጭረት
ciller v.intr. — ተርገበገበ circonlocution n.f. — ዙሪያ ጥምጥም ንግግር
cime n.f. — ጫፍ (የዛፍ ፣ የተራራ) circonscription n.f. — ክልል ; ~ électorale የክልል ምርጫ
ciment n.m. — ሲሚንቶ circonscrire v.tr. — a. ከበበ ፣ ከለለ b. አቀበ ፣ ወሰነ ; ~ son
sujet የርእሱን ይዘት / ስፋት ወሰነ ; ~ un incendie ቃጠሎ
cimenter v.tr. — በሲሚንቶ ገረፈ ፣ አያያዘ
ተቆጣጠረ
cimenterie n.f. — የሲሚንቶ ፋብሪካ
circonspect, -e adj. — ተጠራጣሪ ፣ ጥንቁቅ ፣ ቁጥብ
cimetière n.m. — መካነ መቃብር
circonspection n.f. — ቁጥብነት ፣ ጥንቃቄ
cinéma n.m. — ሲኒማ ቤት ; faire du ~ ተቅበጠበጠ ፣ አጋነነ ;
~ muet ድምፅ የለሽ ፊልም ; fam. quel ~ ! አቤት ቁጩ !
78
circonstance n.f. — a. አጋጣሚ ፣ ሁኔታ ; étant donné citer v.tr. — a. ~ un texte ጽሑፍ ጠቀሰ b. jur. ጠራ
les ~s በሁኔታው ምክንያት ; paroles de ~ አግባብ ያለው ንግግር (ለምስክርነት)
b. ~s atténuantes ቅጣትን የሚቀንሱ / የሚያሻሽሉ ሁኔታዎች
citerne n.f. — የውሃ ማጠራቀሚያ ጋን
circonstancié,-e adj. — የተብራራ መግለጫ
cithare n.f. — ክራር
circonstanciel, -ielle adj. — a. ሁኔታ የሚገልጽ b. የቦታ
citoyen, -enne n. — ዜጋ
የድርጊት ተውሳከ ግስ
citoyenneté n.f. — ዜግነት
circonvenir v.tr. — በዘዴ አመለጠ / አለፈ
citrique adj. — ሲትሪክ ; acide ~ የሎሚ አሲድ
circonvolution n.f. — መጠምዘዝ
citron n.m. — ሎሚ
circuit n.m. — a. ዙሮሽ ፣ ዙሪያ (የከተማ) b. ~ automobile
የኦቶሞቢል ዙሮ c. ~ touristique ጉዞ d. ~ de distribution citronnade n.f. — ሎሚናት
የሥርጭት መሥመር ; mettre (un produit) en ~ አሰራጨ
citronnier n.m. — የሎሚ ዛፍ
(ሸቀጣ ሸቀጥ) e. ~ électrique የኤሌክትሪክ መሥመር ; couper
le ~ መሥመር ቆረጠ f. ~ fermé ዝግ ሥርጭት citrouille n.f. — ዱባ ፣ ባሕር ቅል
circulation n.f. — a. accident de la ~ የትራፊክ አደጋ b. ~ civet n.m. — ወጥ ; ~ de lièvre የጥንቸል ወጥ
sanguine የደም ዝውውር c. mettre en ~ አሠራጨ (መጽሐፍ
civette n.f. — ዝባድ
ለሽያጭ)
civière n.f. — ቃሬዛ
circulaire adj. & n.f. — ክብ
civil, -e — 1. adj. a. ሕዝባዊ ; guerre civile የእርስ በርስ
circulatoire adj. — troubles ~ የደም ዝውውር ችግር
ጦርነት ; droit ~ የፍትሐ ብሄር መብት 2. n.m. a. un ~ ሲቪል
circuler v.intr. — a. ተንቀሳቀሰ ፣ ዞወረ (ደም) b. ዞረ ; b. en ~ መለዮ ሳይለብስ ; dans le ~ ከታደራዊ ነውሮ ውጪ
cire n.f. — a. ~ d’abeilles የንብ ሰም c. ኩክ (የጆሮ) civilisation n.f. — ሥልጣኔ
ciré, -e adj. — a. ውሃ የማያስገባ b. ቫርኒሽ የተቀባ civiliser — 1. v.tr. አሠለጠነ 2. v.pr. se ~ ሠለጠነ
cirer v.tr. — ወለወለ ፣ ጠረገ ፣ ቫርኒሽ ቀባ civisme n.m. — የዜግነት ምግባር
cireur, -euse n.f. — ሊስትሮ ፣ ጫማ ጠራጊ civique adj. — የዜጋ ምግባራት ፣ የዜጋ መብቶች
cireux, -euse adv. — ሰም ያለበት clair — 1. adj. a. ግልጽ ፣ የጠራ b. ግልጽ ፣ የማያሻማ (ትርጉም) ;
explication claire ግልጽ ማብራሪያ c. bleu ~ ውሃ ሰማያዊ
cirque n.m. — a. ሰርከስ b. ገላጣ ቴያትር
ቀሚስ d. le temps est ~ ሰማዩ ጠርቷል 2. adv. je
cirrhose n.f. — የጉበት በሽታ (ውሃ ሲቋጥር) commence à y voir ~ ግልጽ ሆኖ ; ግልጽ ብሎ ይታየኝ ጀመር
3. n.m. a. ብርሃን ; clair de lune የጨረቃ ብርሃን b. en ~
cisaille(s) n.f. — መቀስ ፣ መቁረጭት ፣ መከርከሚያ (ለዛፍ)
በግልጽ ቋንቋ አነጋገረ ; tirer qqch. au ~ አንድን ነገር አብራራ
cisailler v.tr. — ቀረጠፈ ግልጽ አደረገ c. passer le plus ~ de son temps à አብዛኛ
ጊዜውን በ... አሳለፈ
ciseau, -eaux n.m. — paire de ~x መቀስ
clairement adv. — በግልጽ
ciseler v.tr. — ቀረጠፈ ፣ ጠረበ ፣ መደመደ
claire-voie n.f. — clôture à ~ ዘርዛራ አጥር
citadelle n.f. — ምሽግ ፣ እርድ
clairière n.f. — ገላጣ
citadin, -e adj. & n. — ከተሜ ፣ የከተማ ኗሪ
clairon n.m. — እምቢልታ
citation n.f. — a. ጥቅስ b. ማስረጃ ; ~ des témoins
የምስክሮች ቃል/ ማስረጃ c. ~ à l’ordre du jour በምስጋና claironnant, -e adj. — መረዋ ድምፅ
ተጠቀሰ
claironner v.tr. — ተኩራራ ፣ ፎከረ
cité n.f. — a. ከተማ b. universitaire የተማሪዎች ሠፈር
clairsemé, -e adj. — ዘርዛራ ፣ ስስ (የእህል አበቃቀል) (የጸጉር)
clairvoyance n.f. — አስተዋይነት ፣ አርቆ መመልከት / ማየት / première ~ የአንደኛ ማዕረግ ቲኬት c. avoir de la ~ ምርጥ
ተመልካችነት ሆነ (ሰው) ; de première ~ አንደኛ ደረጃ d. ክፍል ; ~s
supérieures ከፍተኛ መደብ ; livre de ~ የትምህርት መጽሐፍ
clairvoyant, -e adj. — አስተዋይ ፣ አርቆ ተመልካች
e. ክፍለ ጦር ; faire ses ~s ሠለጠነ ; soldat de deuxième
clamecer ou clamser v.intr. — fam. ደየመ ~ ተራ ወታደር
clamer v.tr. — ጮኸ ; ~ son innocence ንጹሕነቱን ለማሳየ / classement n.m. — a. ምደባ b. donner le ~ ውጤት
ለማሳወቅ ታገለ አሳወቀ (በደረጃ) c. በየዓይነቱ / በየመልኩ ማስቀመጥ d. መደርደር
(የመጻሕፍት)
clameur n.f. — ጩኸት
classer — 1. v.tr. a. መደበ ፣ ከፈለ ፣ ለየ b. በየዓይነቱ /
clan n.m. — ጎቸ
በየመልኩ / በየደረጃው አስቀመጠ c. ~ une affaire መዝገብ ዘጋ
clandestin, -e adj. — ሕቡዕ ፣ ሥውር ; passager ~ ሕገወጥ 2. v.pr. se ~ troisième ሦስተኛ ሆነ / ወጣ
ተሳፋሪ
classeur n.m. — ማኅደር ፣ ክላሰር
clandestinement adv. — በሕቡዕ ፣ በሥውር
classification n.f. — ምደባ
clandestinité n.f. — ሕቡዕነት ; passer dans la ~ ተሠወረ ፣
classifier v.tr. — መደበ
ተሸሸገ
classique adj. & n.m. — a. ዓይነተኛ b. መደበኛ ; fam.
clapet n.m. — መግላሊት ፣ ባልቦላ
c’est le coup ~ እንደ ተለመደው c. musique ~ ያሬዳዊ ዜማ ፣
clapier n.m. — የጥንቸል ቤት ረቂቅ ሙዚቃ
cobra n.m. — መርዛም እባብ codifier v.tr. — የሕግጋትን በመጽሐፍ መልክ አዘጋጀ ፣ የምስጢር
መልእክት ጻፈ
cocaïne n.f. — ኮኬን
codirecteur, -trice n. — ተባባሪ አስተዳዳሪ
cocarde n.f. — መለዮ
coefficient n.m. — መጣኝ ደልዳይ
cocardier, -ère adj. — fam. አርበኝነት የሚያበዛ
coéquipier n.m. — ተቧዳኝ
cocasse adj. — አሥቂኝ
coercition n.f. — ማስገደድ
coccinelle n.f. — የማርያም ፈረስ
cœur n.m. — A. a. ልብ ; opération à ~ ouvert የልብ ቀዶ
coccyx n.m. — የማርያም ፈረስ
ሕክምና ; (en forme de) ~ የልብ ቅርፅ ያለው b. avoir mal
cocher (1) n.m. — ጋሪ ነጅ ; ~ de fiacre የኪራይ ጋሪ ነጂ au ~ አቅለሸለሸው ; avoir le ~ bien accroché ልበ ብርቱ ሆነ
B. ነፍስ ፣ ስሜት ፣ አዕምሮ a. avoir qqch. sur le ~ ቅር
cocher (2) v.tr. — a. ከረከረ (ለዕንጨት) b. ምልክት አደረገ
አለው ; en avoir le ~ net ተገላገለ ; avoir la rage au ~ ልቡ
(ለጽሑፍ)
ነደደ ፣ ሆዱ አረረ ; parler à ~ ouvert የልቡን (ገልጦ) ተናገረ ;
cochère adj. f. — porte ~ የአጥር በር remercier qqn. du fond du ~ ከልቡ አመሰገነ ; aimer
qqn. de tout son ~ ከልቡ ወደደ (ለሰው) ; avoir le ~ gros
cochon n.m. — a. ዓሣማ ; ~ de lait የሚጠባ ዓሣማ
አዘነ ; avoir le ~ sur la main ለጋስ ሆነ ; un homme de
b. ቆሻሻ ፣ ጠያፍ ፣ ጸያፍ ፣ ወራዳ ፣ ልክስክስ (ሰው)
~ ልበ ቀና ; il n’a pas de ~ ጨካኝ ነው b. si le ~ vous en
cochonnaille n.f. — የዓሣማ ሥጋ (በገፍ) dit ካሰኝዎት ; je n’ai pas le ~ à faire cela አላደርገውም ;
prendre qqch. à ~ አጥብቆ ያዘ ; avoir à ~ de faire qqch.
cochonnerie n.f. — dire des ~s ፀያፍ ቀልድ ቀለደ
ለማድረግ ቆረጠ ; avoir du ~ à l’ouvrage ሥራዬ ብሎ ያዘ ;
cochonnet n.m. — a. የዓሣማ ግልገል b. የኮለሌ ሩር (እንቁራ) faire qqch. de bon ~ ከልቡ ሠራ አደረገ ; y aller de bon
~ ከልቡ ተያያዘ ; le ~ n’y est pas ያለ ልቡ ነው ፣ ከልቡ
cocktail n.m. — ኮክቴል
አይደለም ፣ ከልቤ አይደለም ; faire contre mauvaise
coco n.m. — a. noix de ~ የኮኮ ፍሬ ; eau de ~ የኮኮ ውሃ ; fortune bon ~ ክፉ ቀንን በልበ ሙሉነት ተወጣው
lait de ~ የኮኮ ጭማቂ b. fam. እንቁላል c. fam. drôle de ~ c. apprendre qch. par ~ በቃሉ አጠና C. መካከል ፣
ሞላጫ d. fam. mon petit ~ የኔ ፍቅር እምብርት (ለከተማ) ; au ~ de l’hiver በሐምሌ ጭለማ
colère n.f. — ቁጣ ንዴት ብስጭት ; ~ froide የታመቀ ቁጣ ; collégial, -e, -aux adj. — የማኅበር ፣ የኅብረት
être / se mettre en ~ ተቆጣ ; piquer une ~ ግልፍ አለበት
collégien, -ienne n. — የመለስተኛ ሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት
coléreux, -euse ou colérique adj. — ግልፍተኛ ፣ ቁጡ ተማሪ
colibri n.m. — የአበባ ወለላ የሚመገብ የወፍ ዓይነት collègue n. — የሥራ ባልደረባ
colifichet n.m. — ጥቃቅን ጌጣጌጦች (ውድ ያልሆነ)
coller — 1. v.tr. a. ለጠፈ ፣ አጣበቀ ; ~ du papier peint colonisation n.f. — የቅኝ አገዛዝ
sur un mur የግድግዳ ወረቀት ለጠፈ b. fam. ወሸቀ ; colle ça
coloniser v.tr. — ቅኝ ገዛ
dans un coin አንድ ቦታ ወሽቀው ; ~ une affaire sur le
dos de qqn. ችግሩን በሰው ላከከ c. fam. ~ une gifle à qqn. colonisateur, -trice adj. & n. — አቅኚ ፣ ቅኝ ገዢ
በጥፊ አጮለ d. ~ un élève ተማሪን በፈተና ጣለ ; ~ un
colonnade n.f. — የተደረደሩ ዓምዶች
candidat ተወዳዳሪ ጣለ e. il me colle ! ይሟዘዝብኛል !
2. v.intr. a. ተጣበቀ ; robe qui colle au corps ከሰውነት colonne n.f. — a. ዓምድ ፣ ምሰሶ b. ~ vertébrale አከርካሪ
የሚጣበቅ ቀሚስ b. fam. ça ne colle pas entre eux c. ቡድን ጓድ (የወታደር) d. cinquième ~ ዓምድ (ስለላ)
ኮከባቸው አልገጠመም c. fam. ça ne colle pas አይሠራም
colorant adj. & n.m. — ቀለም ፣ ማቅለሚያ
3. v.pr. se ~ ተጣበቀ ; fam. se ~ devant la télé ቴሌቪዥን
ፊት ተጎለተ coloration n.f. — ማቅለም ፣ ቀለም መንከር
collet n.m. — a. ኮሌታ ; saisir qqn. au ~ አነቀው b. elle coloré, -e adj. — የቀለመ ፣ ቀለም የተነከረ
est très ~ monté ኩሩ ናት c. (piège) አሽክላ ፣ ሸምቀቆ
colorer v.tr. — አቀለመ ፣ ነከረ (ቀለም)
colleter v.tr. — ጉሮሮ አነቀ ; se ~ avec qqn. ተናነቀ
coloriage n.m. — ቀለም መቀባት (ሥዕል)
colleur, -euse n. — ለጣፊ ; ~ d’affiches ማስታወቂያ ለጣፊ
colorier v.tr. — ቀለም ቀባ (ለሥዕል)
collier n.m. — a. ሐብል ፣ የአንገት ጌጥ ፣ ድሪ b. ~ de chien
coloris n.m. — ቅብ (ለሥዕል)
የውሻ ቀበቶ c. donner un coup de ~ የመጨረሻ ጥረት
አደረገ ፣ ተፍጨረጨረ ፣ ጥርሱን ነክሶ ታገለ d. ~ de barbe colossal, -e, -aux adj. — ግዙፍ
ሸንጎበት
colosse n.m. — ግዙፍ ፣ በጣም ትልቅ
collimateur n.m. — ማነጣጠሪያ ፣ ዓይነ ቁራኛ ; avoir qqn.
colportage n.m. — የሱቅ በደረቴ ንግድ
dans le ~ በዓይነ ቁራኛ ተከታተለ
colporter v.tr. — ሱቅ በደረቴ ነገደ
colline n.f. — ኮረብታ
colporteur, -euse n. — ሱቅ በደረቴ ; ~ de fausses
collision n.f. — ግጭት ፣ መላተም ; entrer en ተጋጨ
nouvelles የውሸት ፣ የሐሰት ወሬ ነዛ
(ለተሽከርካሪ)
coltiner v.tr. — ተሸከመ ; fam. je ne vais pas me ~ ça
colloque n.m. — ውይይት ፣ አውደ ጥናት
tout seul ይህን ሁሉ ብቻየን አልሸከምም
collusion n.f. — ግብረ አበርነት ፣ ሴራ
colza n.m. — ዘር ፣ ፍሬ
collyre n.m. — የዓይን ጠብታ (መድኃኒት)
coma n.m. — ኅሊናን መሳት ፣ መድከም (በሽተኛ)
colmater v.tr. — ደፈነ ፣ አሸገ ፣ ለደሰ (ሽንቁር)
comateux, -euse adj. — état ~ ራስን የመሳት ሁኔታ
colombe n.f. — እርግብ ፣ ዋኔ
combat n.m. — a. ውጊያ ፣ ጦርነት ; hors de ~ የተሸነፈ
colombier n.m. — የእርግብ ቤት
combattant, -e — 1. adj. ተዋጊ ፣ ተፋላሚ 2. n. ጦረኛ ;
colon n.m. — ጢሰኛ ፣ ሠፋሪ ፣ አቅኝ anciens ~s አባት ጦረኞች
côlon n.m. — ትልቅ አንጀት combattre v.tr. & intr. — ተዋጋ ፣ ተፋለመ ፣ ተጋጠመ
colonel n.m. — ኮሎኔል combatif, -ive adj. — ተዋጊ ፣ ጦረኛ ፣ ታጋይ (ባሕርይ)
colonial, -e, -aux — 1. adj. የቅኝ አገር ነዋሪ 2. adj. & n. combien adv. — ስንት ፣ ምን ያህል ; depuis ~ de temps
የቅኚ est-il ici ? ከመቼ ጅምሮ ነው እዚህ ያለው ?
colonialisme n.m. — ቅኝ አገዛዝ combinaison n.f. — a. ቅንጅት ፣ መጣመር ፣ መገናኘት
(የፊደል / የቀለም) b. ሙሉ ልብስ
colonialiste adj. & n. — ቅኝ ገዢ
combinard, -e adj. & n. — fam. ጮሌ ፣ ጭልፊት (ለሱ)
colonie n.f. — a. ቅኝ ግዛት b. ~ de vacances የልጆች
የዕረፍት ማሳለፊያ ቦታ ፣ ካምፕ (የዕረፍት)
84
combine n.f. — ዘዴ ፣ መላ ; fam. ብልሃት ; connaître la ~ comme tout የለየለት አሥቂኝ b. ~ (si) ... ይመስል ፣ እንደ...
ሽወዳ ይችላል ሁሉ ; il leva la main ~ pour me frapper እጁን አንሥቶ
ቃጣብኝ c. fam. c’est tout ~ ያው ነው ; tout ~ il faut
combiné n.m. — a. የስልክ መቀበያ b. ቅንጅት ፣ ቅይጥ
በሚገባ d. qu’est-ce que vous avez ~ légumes ? ምን
combiner — 1. v.tr. a. አጣመረ ፣ አዋሐደ ፣ ቀየጠ ፣ አቀናበረ ምን ዓይነት አትክልት አለዎ ? e. እንዴት ! ; ~ il est maigre !
(ሐሳብ) ፣ አቀናጀ 2. v.pr. se ~ ተጣመረ እንዴት ቀጭን ነው ! ; (alors) ~ ça vous venez de Paris ?
እና ከፓሪስ ነው የመጡት ?
comble — 1. n.m. a. ጣራ ; loger sous les combles
ተጣቦ ኖረ ; de fond en ~ ከላይ እስከ ታች b. pour ~ de comme (2) conj. — a. ስለ... ፣ በ... ; ~ vous êtes là እርስዎ
malheur ይባስ ብሎ ; ça, c’est le ~ ! የባሰው መጣ ! ; le ~ ስለአሉ ፣ እርስዎ በመኖርዎ b. ሊ... ሲል ; nous arrivâmes ~
du bonheur ከፍተኛ ደስታ 2. adj. salle ~ ጢም ብሎ የሞላ il partait ሊጣ ሲል ደረስን
ቤት
commémoratif, -ive adj. — የመታሰቢያ ፣ መዘክር
combler v.tr. — a. ሞላ (ጉድጓድ) ፣ ደፈነ b. vous me
commémoration n.f. — መታሰቢያ ፣ ዝክር ፣ ተዝካር
comblez አምበሸበሹኝ
commémorer v.tr. — አስታወሰ ፣ ዘከረ
combustible — 1. adj. የሚነድ 2. n.m. ማገዶ ፣ ነዳጅ
commencement n.m. — መጀመሪያ ; au ~ መጀመሪያ ላይ ፣
combustion n.f. — መንደድ
በመጀመሪያ
comédie n.f. — አሥቂኝ ቲያትር ; ~ musicale አሥቂኝ ዘፈን
commencer — 1. v.tr. ጀመረ ; il commence à pleuvoir
comédien, -ienne n. — ተዋናይ ፣ ተዋናይት መዝነብ ጀመረ ; ~ par faire qqch. አንድ ነገር በማድረግ ጀመረ
2. v.intr. ça vient de ~ ገና አሁን ተጀመረ
comestible adj. — የሚበላ
comment — 1. adv. እንዴት ፣ እንደምን ; ~ allez-vous ?
comète n.f. — ጅራታም ኮከብ
እንዴት ነዎ ? እንደምን ነዎ ? ; ~ (dites-vous) ? እንዴት አሉ ?
comique — 1. adj. አሥቂኝ ፣ ኮሚክ (ሰው) 2. n.m. አሥቂኝ ምን አሉ ? ; ~ faire ? እንዴት ይደረግ ? ምን ማድረግ ይበጃል ?
(ሰው) ; le ~ de l’histoire c’est que የታሪኩ አሥቂኝ ገጽታ ምን ይደረግ ? ምን ይሻላል ? ; ~ est-il ? እንዴት (ያለ) ነው ?
2. excl. ~ ! እንዴት ! ; mais ~ donc ! እንዴታ !
comité n.m. — ኮሚቴ ፣ ድርጅት ፣ ደርግ ; ~ d’entreprise
መጠርጠሩስ ! ; fam. ça t’a plu ? - et ~ ! ወደድከው ?
የድርጅት ኮሚቴ ; être en petit ~ ሰው ሳይበዛ (ስብሰባ)
እንዴታ ! መጠርጠሩስ ! አልነግርህም ! 3. n.m. inv. les
commandant, -e n.m. — ሻለቃ ፣ አዛዥ ; ~ de bord የበረራ pourquoi et les ~ ለምንና እንዴት
አዛዥ ካፒቴን ; ~ chef ሻለቃ
commentaire n.m. — a. ሐተታ ፣ ትችት ፣ አቃቂር ፣ ትንተና
commande n.f. — a. ትእዛዝ ; passer une ~ ሸቀጥ አዘዘ ; b. አስተያየት ፣ ጥቆማ
fait sur ~ በትእዛዝ የተሠራ ; prendre les ~s አመራር ያዘ
commentateur, -trice n. — ሐተታ ሰጭ ፣ ተቺ ፣ አስተያየት
b. levier de ~ መሪ ማንሻ (የእርሻ መኪና)
ሰጭ ፣ ተንታኝ
commandement n.m. — ትእዛዝ ; les dix ~s ዓሠርቱ ቃላት ;
commenter v.tr. — አተተ ፣ አስተያየት ሰጠ b. ተቸ ፣ ተረጎመ ፣
prendre le ~ አመራር ያዘ
ተነተነ
commander — 1. v.tr. a. አዘዘ (ነገር) b. c’est qqch. qui
commérage n.m. — ~ s ወሬ ፣ አሉባልታ
se commande pas እንዲህ ያለውን ነገር አይቆጣጠሩትም
2. v.intr. qui est-ce qui commande ici ? እዚህ አዛዠ commerçant, -e — 1. n. ነጋዴ ; ~ (en gros / en détail)
ማን ነው ? ነጋዴ (የጅምላ / የችርቻሮ) 2. adj. የንግድ (ሠፈር) ; rue ~e ሱቅ
ያለበት መንገድ ; peu ~ ደካማ ነጋዴ
commandeur n.m. — ሻለቃ ፣ አዛዥ
commerce n.m. — a. ንግድ ; ~ en gros / en détail
commanditaire n.m. — ከፋይ
የጅምላ ንግድ ፣ የችርቻሮ ንግድ ; le petit ~ አነስተኛ ንግድ ; hors
commanditer v.tr. — ወጪ ከፈለ ~ የማይሸጥ ? (ለሁሉም ሰው) b. መገበያየት
commando n.m. — ኮማንዶ commercer v.intr. — ነገደ
comme (1) adv. — a. እንደ ; faites ~ moi እንደ እኔ አድርጉ ; commercial, -e, -aux adj. — የንግድ ; centre ~ የንግድ
faites ~ il vous plaira እንዳሻዎ ያርጉ ; fam. drôle ማዕከል
commercialisation n.f. — የንግድ አቅርቦት communicatif, -ive adj. — ሐሳቡን በቀላሉ የማስተላለፍ
ተስጥኦ ያለው
commercialiser v.tr. — ለንግድ አቀረበ
communication n.f. — a. መገናኛ ; entrer / se mettre
commère n.f. — ወሬኛ ፣ አሉባልተኛ (የአሮጊት)
en ~ avec qqn. ተገናኘ ; ~ téléphonique በስልክ ግንኙነት ;
commettre v.tr. — ፈጸመ (ወንጀል) ፣ ሠራ (ስህተት) ~ en PCV በተዘዋዋሪ የሚከፈል የስልክ ግንኙነት ; la ~ est
mauvaise መሥመሩ መጥፎ ነው
commis n.m. — የሱቅ ረዳት
communier v.intr. — ቆረበ
commisération n.f. — ርኅራኃ÷
communion n.f. — a. ቁርባን b. être en ~ avec qqn.
commissaire n.m. — a. ሹም (መንግሥት) b. ~ (de police)
ከአንድ ሰው ጋር ተግባባ
የጣቢያ አዛዥ
communiqué n.m. — መልእክት ፣ ዘገባ ፣ ጋዜጣዊ ዘገባ ፣
commissaire-priseur n.m. — የሐራጅ አሻሻጭ
ጋዜጣዊ ማብራሪያ ፣ መግለጫ
commissariat n.m. — ~ (de police) ፖሊስ ጣቢያ
communiquer — 1. v.tr. አስተላለፈ ፣ ገለጠ ; ~ qqch. par
commission n.f. — የአገልግሎት ክፍያ ፣ ኮሚሽን ; ~ écrit በጽሑፍ ዘገበ ፣ ገለጠ ፣ ማብራሪያ ሰጠ 2. v.intr. ግንኙነት
d’enquête የምርመራ ፣ የክትትል ቡድን ፣ ኮሚቴ መሠረተ
concevoir v.tr. — a. ፀነሰ (ልጅ) b. ወጠነ ፣ አሰበ (ሐሳብ) ፣ concours n.m. — a. መገናኘት b. መገጣጠም (የሁኔታዎች) ; ~
ዓቀደ (ውጥን) c. ተገነዘበ ; cela se conçoit facilement de circonstances የሁኔታዎች መገጣጠም c. ተሳትፎ ፣
በቀላሉ ይገባል አስተዋጽኦ ማድረግ ፣ እርዳታ ፣ እገዛ ; avec le ~ de በ... እርዳታ
d. ውድድር (ፈተና)
concret, -ète adj. — a. ጠጣር b. ተጨባጭ c. exemple ~ condisciple n.m. — ባልደረባ
ግልጽ ምሳሌ
condition n.f. — a. ሁኔታ ; en ~ በጥሩ ሁኔታ b. pl.
concrètement adv. — በተጨባጭ ሁìዬጭ ሁኔታዎች ; dans ces ~s እንደዚህ ሆነ c. ደረጃ d. cesser le
feu sans ~(s) ያለ ቅድመ ስምምነት ጦርነት ማቆም ; à ~ de
concrétiser — 1. v.tr. ተግባራዊ አደረገ 2. v.pr. se ~ ተግባራዊ
respecter la loi ሕጉ ከተከበረ
ሆነ ፣ ተጨባጭ ሆነ
conditionnel, -elle adj. & n.m. — የወል ; liberté
conçu, -e adj. — a. የተፀነሰ b. cette maison est bien
conditionnelle የተወሰነ ነጻነት
conçue ይህ ቤት ጥሩ ታቅዷል
conditionnellement adv. — በምናልባትነት ላይ የተመሠረተ
concubin, -e n.m. — ተከርቸም
conditionnement n.m. — a. መግራት ፣ ማስለመድ (የሥነ
concubinage n.m. — ተከርቸም ፣ ገሊ
ልቡና) b. የሸቀጥ አቀራረብ
concupiscence n.f. — ፍትወት
conditionner v.tr. — a. ገራ ፣ አስለመደ (የሥነ ልቡና) ፣
concurremment adv. — አብሮ ፣ በአንድ ወቅት አሠለጠነ b. አቀረበ ሸቀጥ
concurrence n.f. — a. jusqu’à ~ de ...እስካላለፈ condoléances n.f. pl. — présenter ses ~ ሐዘነውን ገለጸ
ድረስ ፣ ...የማይበልጥ b. ውድድር ; faire ~ à ተወዳደረ ; ~
conducteur, -trice — 1. n. a. አሽከርካሪ ፣ ነጅ ፣ ሹፌር
loyale ሕጋዊ ውድድር
b. መሪ ፣ አስጎበኝ 2. adj. አስተላላፊ (ሙቀት ፣ ኤሌክትሪክ)
concurrencer v.tr. — ተወዳደረ
conductibilité n.f. — አስተላላፊነት (የኤሌክትሪክ ሽቦ)
concurrent, -e n. — ተወዳዳሪ ፣ ተፎካካሪ
conductible adj. — የሚያስተላልፍ (ሽቦ)
concurrentiel, -ielle adj. — ሊወዳደር የሚችል
conduction n.f. — ማስተላለፍ
condamnable adj. — የሚወገዝ ፣ አስነዋሪ
conduire — 1. v.tr. a. ነዳ ፣ አሽከረከረ b. መራ ; ~ un
condamnation n.f. — ፍርድ (ለወንጀለኛ) ; ~ à mort የሞት orchestre የሙዚቃ ቡድን መራ ; ~ qqn. à faire qqch. አንድ
ፍርድ ነገር እንዲያደርግ ገፋፋ / መራ c. ሸኘ ፣ ወሰደ ; ~ qqn. à la gare
ወደ ባቡር ጣቢያ ወሰደ / ሸኘ d. አስተላለፈ 2. v.pr. se ~ mal
condamné, -e adj. & n. — የተፈረደበት
ባለገ
condamner v.tr. — a. ፈረደበት ፣ ወሰነበት ፣ በየነበት ; ~ qqn.
conduit n.m. — ፉካ ፣ ቧንቧ
à 1000 € d’amende የ 1000 ዩሮ መቀጫ / ቅጣት ፈረደበት
b. ከለከለ ፣ አገደ ፣ አቀበ c. ~ une porte በሩን ዘጋ ፣ ማለፊያ conduite n.f. — a. ዓመል ፣ ባሕርይ ፣ ጠባይና ምግባር
ከለከለ e. ወቀሰ ፣ ሰነሰረ ፣ አወገዘ ፣ ነቀፈ b. አመራር ፣ አነዳድ (መኪና / መርከብ) c. መሪ ; ~ à gauche
የግራ መሪ ; leçon de ~ የመኪና አነዳድ / መንዳት ትምህርት
condensateur n.m. — ኃይል ማጠራቀሚያ (ኤሌክትሪክ)
d. አስተዳደር (የንግድ) e. መሪነት ; sous la ~ de qqn. በአንድ
condensation n.f. — ~ de l’humidité sur une vitre ሰው መሪነት ; ligne de ~ ሒደት ; mauvaise ~ ብልግና
መስታወቱ ውሀ ቋጠረ f. ቧንቧ ; ~ d’eau የውሃ ቧንቧ
condensé, -e — 1. adj. ወፍራም ; lait condensé የረጋ ወተት cône n.m. — ቅንብብ ፣ ቅንብቢት ; ~ de pin የጽድ ፍሬ
2. n.m. አጭር ፣ ምጥን ፣ እፍታ
confection n.f. — a. ዝግጅት ፣ ቅንብር ፣ ፍብረካ b. የተዘጋጁ
condenser v.tr. & v.pr. — a. le nuage se condense en የሴት ልብሶች ፋብሪካ ; vêtements de ~ የተዘጋጁ ልብሶች
pluie ደመናው ወደ ዝናብ ተለወጠ b. ~ un récit ድርሰትን
confectionner v.tr. — አዘጋጀ (ልብስ / ምግብ)
ከረጅሙ ባጭሩ ወይም ጨምቆ አቀረበ
confédération n.f. — ኮንፌዴሬሽን
condescendance n.f. — መኩራራት
confédéré, -e adj. & n. — በኮንፌዴሬሽን የተጣመረ
condescendant, -e adj. — የሚኩራራ ፣ ተኩራሪ
conférence n.f. — ጉባዔ ፣ ስብሰባ
condescendre v.intr. — ተኩራራ
conférencier, -ière n. — ተናጋሪ ፣ አቅራቢ (የንግግር)
condiment n.m. — ቅመም
conférer — 1. v.tr. ሰጠ ፣ አስገኘ 2. v.intr. ተነጋገረ
90
confesse n.f. — ንሥሐ ; aller à ~ ንሥሐ ገባ ፣ ኃጢአቱን ተናዘዘ confiture n.f. — ማርማላታ ; ~ d’oranges የብርቱካን
ማርማላታ
confesser — 1. v.tr. አመነ ፣ አናዘዘ (ኃጢአት) 2. v.pr. se ~
ተጸጸተ ፣ ንሥሐ ገባ ፣ ተናዘዘ conflictuel, -elle adj. — አወዛጋቢ
confesseur n.m. — የንሥሐ አባት ፣ የነፍስ አባት conflit n.m. — ግጭት ፣ ውዝግብ ; entrer en ~ ተጋጨ
confession n.f. — a. ነውዛዜ b. ንሥሐ confluent n.m. — የወንዝ መገናኛ
confessionnal, -aux n.m. — መናዘ confondre — 1. v.tr. a. አማታ ፣ አምታታ ፣ ቀላቀለ ፣ ደባለቀ
c. ~ un menteur ሃሰተኛን አሳፈረ ፣ አዋረደ 2. v.pr. se ~ en
confessionnel, -elle adj. — የእምነት ፣ የሃይማኖት
excuses ይቅርታ ደጋግሞ ጠየቀ ፣ ምንተ እፍረቱን ይቅርታ አለ
confiance n.f. — እምነት ; avoir ~ en qqn. / faire ~ à
conformation n.f. — መዋቅር
qqn. አመነ ፣ እምነት ጣለ ; acheter qqch. de ~ አንድ ነገር
በእምነት ገዛ ; digne de ~ እምነት የሚጣልበት ; vote de ~ conforme adj. — የሚመሳሰል ፣ የሚጣጣም ; copie ~ à
የመተማመኛ ድምፅ ፣ አመኔታ ; ~ en soi በራስ መተማመን ፣ l’original የዋናው ትክክለኛ ቅጂ ; pour copie ~ ስለ ትክክለኛ
ማመን ግልባጭ
confiant, -e adj. — a. ሰው አማኝ b. በራሱ የሚተማመን conformément adv. — በ... መሠረት ; ~ à la loi በሕጉ
መሠረት
confidence n.f. — ምሥጢር አካፈለ ; faire une ~ à qqn.
ምሥጢር ለአንድ ሰው አካፈለ ; en ~ በምሥጢር conformer — 1. v.tr. አስተካከለ ; ~ sa conduite à la
situation አቋሙን ከሁኔታው ጋር አስተካከለ 2. v.pr. se ~ aux
confident, -ente n. — ምሥጢር ጠባቂ ፣ ምሥጢረኛ ፣ ታማኝ
autres ትእዛዝን አከበረ
confidentiel, -ielle adj. — ምሥጢር
conformisme n.m. — ወግ አጥባቂነት
confidentiellement adv. — በምሥጢር
conformiste n. — ወግ አጥባቂ ፣ አክብሮ የሚኖር
confier — 1. v.tr. አደራ ሰጠ ; ~ qqch. à qqn. አንድ ነገር
conformité n.f. — ስምምነት ; en ~ avec በ... መሠረት
ለአንድ ሰው በአደራ ሰጠ 2. v.pr. se ~ à ምሥጢር አካፈለ
confort n.m. — ምቾት
configuration n.f. — መልክ ፣ ገጽ ; ~ géographique
መልክዓ ምድራዊ confortable adj. — ምች ፣ ድሎት ያለው ፣ የተመቻቸ
confiné, -e adj. — a. ዝግ ; vivre ~ chez soi ተዘግቶ ኖረ confortablement adv. — በድሎት ፣ በምቾት
b. un air ~ እምቅ አየር
confrère n.m. — የሥራ ባልደረባ
confinement n.m. — መታገት ፣ መገታት ፣ መወሰን ፣ መታፈን
confrérie n.f. — የመነኮሳት ማኅበር
confiner v.tr. — 1. v.tr. ~ à un pays ከአንድ አገር ጋር ተዋሰነ
confrontation n.f. — a. መፋጠጥ ፣ ንጥጥር (ሕግ) b. ግጭት
b. ዳርቻ ሆነ 2. v.pr. se ~ chez soi ታፍኖ ኖረ
confronter v.tr. — a. አነጣጠረ (ሕግ) b. አጋጠመ (ተሟጋቾች)
confins n.m. pl. — ዳርቻ ፣ ጠረፍ ፣ ድንበር
confus, -e adj. — a. የተድበሰበሰ b. ግራ የገባው c. ያፈረ
confire v.tr. — ዘፈዘፈ ; ~ au vinaigre በኮምጣጤ ዘፍዝፎ
አኖረ confusément adv. — በተድበሰበሰ ሁኔታ
confirmation n.f. — a. ማረጋገጫ ; il m’en a donné ~ confusion n.f. — a. ውዥንብር ፣ ግርግር ፣ ማወናበድ ; créer
አረጋገጠልኝ b. ሜሮን la ~ ውዥንብር ፈጠረ b. ~ de dates የቀን መምታታት / መሳሳት
c. ~ des peines የቅጣት መጣጣት
confirmer v.tr. — አረጋረጠ
congé n.m. — a. ረፍት ; prendre ~ de qqn. ተሰናበተ ; ~
confiscation n.f. — መውረስ ; ~ des biens የንብረት መወረስ
de maladie የሐኪም ፈቃድ b. ማሰናበት ፣ ስንብት ; donner
confiserie n.f. — ጣፋጭ ፣ ከረሜላ son ~ à qqn. አሰናበተ
confiseur, -euse n. — ጣፋጭ ሠሪ congédier v.tr. — አባረረ ፣ አሰናበተ (ከሥራ)
congélateur n.m. — ማቀዝቀ
congélation n.f. — ማቀዝቀዝ connaissance n.f. — a. እውቀት ፣ ማወቅ ; prendre ~ de
qqch. አንድ ነገር ዓወቀ ; agir en ~ de cause በማወቅ አደረገ
congeler v.tr. — አቀዘቀዘ ; viande congelée በረ ቤት የገባ
b. une personne de ma ~ ከማውቃቸው ሰዋች መካከል ;
ሥጋ
faire ~ avec qqn. / faire la ~ de qqn. መተዋወቅ ; en
congénère n.m. — መሰል ፍጡር pays de ~ የሚያውቁት ሰው መካከል ፣ ሰው ባገሩ c. pl. il a des
~ s አዋቂ ሰው ነው d. perdre ~ አእምሮውን ሳተ ; reprendre
congénital, -e, -aux adj. — የዘር
~ ህሊናውን ገዛ
congère n.f. — የበረ ዲብ / ክምር
connaissement n.m. — ደረሰኝ
congestion n.f. — መጓገል ; ~ pulmonaire በሳምባ ውስጥ
connaisseur, -euse — 1. adj. ዓዋቂ ፣ ሊቅ ፣ በሙያው
የደም መጓገል
የሠለጠነ 2. n. ባለሙያ
congestionner v.tr. — être congestionné ደም መሰለ
connaître — 1. v.tr. a. ዓወቀ ; fam. il s’y connaît
congratuler — 1. v.tr. የምሥራች አለ 2. v.tr. se ~ የምሥራች ያውቅበታል ; il n’y connaît rien ምንም ነገር አያውቅም ; fam.
ተባባለ le foot ça me connaît የእግር ኳስማ ባላባቱ ነኝ ፣ ስለ እግር
ኳስ እኔን ጠይቀኝ ; faire ~ qqch. አሳወቀ ፣ አስገነዘበ b. cette
congrégation n.f. — ሥርዓተ መነኮሳት
région connaît actuellement une famine በአሁኑ ጊዜ
congrès n.m. — ታላቅ ጉባዔ በአካባቢው ረሃብ ገብቷል c. ni vu ni connu ሳይታይ ሳይሰማ ;
c’est connu ! የታወቀ ነው ! 2. v.pr. ils se sont connus
congressiste n. — የታላቅ ጉባዔ ተሳታፊ / አባል
en 1970 በ 1970 ነው የተዋወቁት
conifère n.m. — የጽድ ዘር
connecter — 1.v.tr. ~ deux câbles ገመድ / ስልክ ቀጠለ
conique adj. — ቅንብቢታዊ ፣ ሾጣጣ ፣ ሹል 2.v.pr. se ~ à internet ከኢንተርኔት ጋር ተገናኘ ፣ ኢንተርኔት
አስገባ / ከፈተ
conjecture n.f. — ትንበያ
connerie n.f. — fam. ደደብነት ፣ ጅልነት
conjecturer v.tr. — ተነበየ
connexion n.f. — ግንኙነት ፣ መቀራረብ
conjoint, -e — 1. adj. የተባበረ ፣ የጋራ 2. n. ባል / ሚስት ፣
ባለቤት ፣ ባልና ሚስት ; les ~s ባልና ሚስት connivence n.f. — መስማማት ፣ መግባባት ፣ ግብረ አበርነት
conjointement adv. — በጋራ connotation n.f. — ውስጠዘ ፣ ኅብር
conjonctivite n.f. — የዓይን ግርፋት connu, -e — 1. adj. የታወቀ ፣ ዝነኛ 2. n.m. le ~ et
l’inconnu የታወቀውና ያልታወቀው ፣ የተለመደውና እንግዳው ፣
conjonction n.f. — መጣመር ፣ መስተጻምር
ያልተለመደው
conjoncture n.f. — አጋጣሚ ; ~ économique የኢኮኖሚ
conquérir v.tr. — a. ወረረ ፣ ገዛ b. አሸነፈ ፣ ድል አደረገ ፣ ድል
ሁናቴ
ነሳ
conjugaison n.f. — ዕርባታ
conquérant, -e adj. — ወራሪ
conjugal, -e, -aux adj. — የባልና ሚስት ; vie ~e ትዳር
conquête n.f. — ወረራ ፣ አገር መያዝ
conjugalement adv. — በትዳር ; vivre ~ በትዳር ኖረ
conquis, -e adj. — የተያዘ ፣ የተወረረ ; être ~ par የተረታ ፣
conjuguer v.tr. — a. ዓረባ (ግሥ) b. ~ ses efforts ጥረቱን የተማረከ (በጥሩ ነገር)
አጣመረ / አስተባበረ
consacré, -e adj. — የተወሰነ ፣ ተቀባይነት ያለው
conjuration n.f. — a. ማስወገድ ፣ ማስለቀቅ (ሰይጣን ፣ እርኩስ
consacrer v.tr. — a. ሠዋ ፣ አነገሠ b. መነነ ፣ መነኮሰ
መንፈስ) b. ሴራ
c. combien de temps pouvez-vous me ~ ? ምን ያህል
conjuré, -e n. — ቼረኛ ፣ አድመኛ ጊዜ ይሰጡኛል ? d. የተወሰነ ; ~ sa vie à une tâche ሕይወትን
ለአንድ ነገር መሥዋዕት አደረገ
conjurer — 1. v.tr. a. አቼረ b. ~ le sort አማተበ c. ~ qqn.
de faire qqch. ተማጠነ ፣ ምሕላ ቆመ 2. v.pr. se ~ አሤረ ፣ consciemment adv. — ሆን ብሎ ፣ እያቀ
ዶለተ
92
conscience n.f. — ሕሊና ; perdre ~ ሕሊናውን ሳተ ; prise conservateur, -trice — 1. n. a. ዓቃቤ ፣ ጠባቂ ; ~ d’un
de ~ ንቃተ ሕሊና ; mauvaise ~ የሕሊና ወቀሳ አደረበት ; faire musée ዓቃቤ መዘክር b. ~ de bibliothèque ባለ ቤተ
qqch. par acquit de ~ አንድን ነገር ለሕሊናው ሲል አደረገ ; መጻሕፍት c. ወግ አጥባቂ 2. adj. ለውጥ የሚያሳይ
avec ~ professionnelle በባለሙያ ግዴታ ; avec ~
conservation n.f. — a. መጠበቅ ፣ ማኖር b. እንደነበረ መያዝ ፣
በመገንዘብ ፣ ዓውቆ
እያደሱ ማቆየት
consciencieusement adv. — በጥንቃቄ
conservatisme n.m. — ወግ አጥባቂነት
consciencieux, -ieuse adj. — ጥንቁቅ
conservatoire n.m. — ትምህርት ቤት (የሙዚቃ / የቲያትር /
conscient, -e adj. — ንቁ ፣ ግንዛቤ ያለው የውዝዋዜ)
conscription n.f. — መመልመል (ለውትድርና) conserve n.f. — a. እሽግ ምግብ ; boîte de ~ የማሸጊያ ቆርቆሮ ;
mettre en ~ አሸገ b. naviguer de ~ አብሮ መጓዝ
conscrit n.m. — ምልምል ፣ የተመለመለ
conserver — 1. v.tr. ጠበቀ ፣ አቆየ (እንደነበረ) 2. v.pr. se ~
consécration n.f. — መመረቅ (ለቦታ) ፣ መሾም (ለጳጳስ)
ቆየ (ሳያረጅ)
consécutif, -ive adj. — ተከታታይ
conserverie n.f. — የማሸጊያ ፋብሪካ
consécutivement adv. — በተከታታይ
considérable adj. — ታላቅ ፣ የማይናቅ
conseil n.m. — a. ምክር ; demander ~ à qqn. ምክር
considérant n.m. — ምክንያት (የፍትሕ)
ጠየቀ b. ኮሚቴ ; tenir ~ ተመካከሩ ፣ ተወያዩ ; le ~ des
ministres የሚኒስትሮች ምክር ቤት ; ~ municipal የከተማ considérablement adv. — በእጅጉ ፣ በአያሌው
ነዋሪዎች ምክር ቤት ፣ ቦርድ ; ~ d’administration የአስተዳደር
considération n.f. — አክብሮት ፣ ማስተዋል ፣ ማሰላሰል ;
ምክር ቤት ፣ ቦርድ ; ~ de guerre የጦር ምክር ቤት ; ~ de
avec / sans ~ በማሰላሰል ፣ ያለማሰላሰል ፣ ያለማሰብ ;
discipline የዲሲፕሊን ኮሚቴ ; ~ de sécurité የጸጥታው ምክር
prendre qqch. en ~ አንድ ነገር በግንዛቤ ያዘ ; en ~ de ግምት
ቤት
ውስጥ በማስገባት ; veuillez agréer l’assurance de ma
conseiller (1) v.tr. — መከረ ; il est conseillé de ne pas haute ~ ከማክበር ሰላምታ ጋር
ባይደረግ
considérer — 1. v.tr. a. በግንዛቤ ያዘ / አጤነ ; tout bien
conseiller (2), -ère n. — a. አማካሪ ; ~ fiscal ያገር ውስጥ considéré ሁሉንም በማጤን b. አትኩሮ ተመለከተ c. il est
ገቢ አማካሪ b. ~ municipal የከነማ ተመራጭ bien considéré በጣም ይከበራል 2. v.pr. se ~ comme
responsable እራሱን እንደ ኃላፊ ቆጠረ
consensuel, -elle adj. — በጋራ ስምምነት ላይ የተመሠረተ
consignataire n. — ባላደራ
consensus n.m. — የጋራ ስምምነት
consigne n.f. — a. ትእዛዝ ፣ መመሪያ b. መታገት c. አደራ
consentant, -e adj. — ተስማሚ ፣ ፈቃደኛ ; elle est ~e
ማስቀመጫ (ቢሮ) d. መያ (የጠርሙስ)
ትስማማለች ፣ ፈቅዳለች
consigner v.tr. — a. qqch. dans un carnet በማስታወሻ
consentement n.m. — ስምምነት ፣ ፈቃደኛነት
መዘገበ b. ~ une bouteille ጠርሙስ መለሰ c. un soldat
consentir — 1. v.intr. ተስማማ ፣ ፈቀደ 2. v.tr. ~ un prêt አገተ ፣ ከሠፈር አቆየ
ብድር ፈቀደ
consistance n.f. — a. ተጨባጭ ; prendre ~ ተነከረ
conséquemment adv. — በዚህ ሳቢያ ፣ ስለሆነም ፣ በቀጣይነት b. ሐሳበ ጽነውነት ; sans ~ ጥንካሬ ፣ ጽናት የሌለው
conséquence n.f. — ውጤት ፣ ሳቢያ ; avoir pour ~ consistant, -e adj. — ጠንካራ ፣ ጽነው ፣ ወፍራም ፣ አጥጋቢ ፣
አስከተለ ; en ~ de quoi በዚህም ሳቢያ ; tirer ~ de qqch. አርኪ ; argument ~ ጠንካራ ; un petit déjeuner ~ ከባድ
አንድ ነገር የሚያስከትለውን ክስተት አጤነ ; un évènemenent ቁርስ
sans ~ ምንም ለውጥ የማያመጣ ድርጊት
consister v.intr. — en quoi consiste le problème ?
conséquent, -e adj. — a. ከባድ ; payer une somme ችግሩ ምንድን ነው ?
conséquente ከባድ ክፍያ ፈጸመ b. c’est une personne
consolant, -e adj. — አጽናኝ ፣ የሚያረጋጋ
~e ምራቁን የዋጠ ሰው ነው c. ~ à በዚህ የተነሣ d. par ~ ስለዚህ ፣
ስለሆነም consolation n.f. — ማጽናናት ፣ ማረጋጋት
consoler — 1. v.tr. አጽናና ፣ አረጋጋ 2. v.pr. ne pas se ~ consternant, -e adj. — አሳዛኝ
d’une perte በጠፋበት ነገር አልጽናና አለ
consternation n.f. — ድንጋጤ
consolidation n.f. — ማጠናከር ፣ ማዳበር ፣ ማጎልበት
consterner v.tr. — ደነገጠ
consolider — 1. v.tr. አጠናከረ ፣ አዳበረ ፣ አጎለበተ 2. v.pr.
constipation n.f. — (የ)ሆድ ድርቀት
se ~ ተጠናከር ፣ ዳበር ፣ ጎለበተ
constipé, -e adj. — a. ሆድ ድርቀት ያለበት b. fam.
consommable adj. — የሚበላ ፣ የሚጠጣ
የተጨነቀ ፣ የሠጋ
consommateur, -trice n. — a. ተጠቃሚ b. ደንበኛ
constiper v.tr. — ሆድ አደረቀ
consommation n.f. — a. ፍጆታ ; faire une grande ~
constituant, -e — 1. adj. ከሚገባው አንዱ ; la graisse est
d’huile ብዙ ዘይት ፈጀ b. société de ~ ሸማች ኅብረተሰብ
un ~ du savon ሞራ ሳሙና ውስጥ ከሚገቡት አንዱ ነገር ነው
c. payer sa ~ ሒሳቡን ከፈለ
2. n.m. ይዘት
consommé, -e — 1. adj. ብቁ ፣ የተዋጣለት (ጸሐፊ) 2. n.m.
constitué, -e adj. — un enfant bien ~ ጠንካራ ቁመና ያለው
ቀጭን ሾርባ
ልጅ
consommer — 1. v.tr. a. ~ son mariage ጋብቻውን
constituer — 1. v.tr. በሕገ መንግሥት የተቋቋመ አካል 2. v.pr.
(በግብረ ሥጋ) ፈጸመ b. ተጠቀመ ፣ ጨረሰ ፣ ፈጀ ; voiture qui
a. se ~ prisonnier እጅ ሰጠ b. ~ une rente à qqn. ዳረጎት
consomme ብዙ ቤንዚን የሚፈጅ መኪና c. ~ au bar ጠጣ
ሰጠ
(መጠጥ ቤት) d. ce plat se consomme froid ይህ ምግብ
የሚበላው ቀዝቃዛውን ነው constitutif, -ive adj. — በ... ውስጥ የሚገኝ
consonnance adj. — ኅብረ ድምፅ constitution n.f. — a. ቁመና b. ሕገ መንግሥት ፣ ሥርዓተ
ቁመት c. የማኅደር ጥንክር
consonne n.f. — ተነባቢ
constitutionnel, -elle adj. — ሕገ መንግሥታዊ
consortium n.m. — የድርጅቶች ኅብረት
constructeur, -trice n. — ገንቢ ፣ ሠሪ ፣ ፈብራኪ
conspirateur, -trice adj. & n. — አድመኛ ፣ ሤረኛ
constructif, -ive adj. — ገንቢ
conspiration n.f. — አድማ ፣ ሤራ
construction n.f. — a. ግንባታ b. ግንብ
conspirer v.intr. — አደመ ፣ አሤረ
construire v.tr. — a. ገነባ b. ገጣጠመ ፣ መሠረተ (ዓረፍተ ነገር)
conspuer v.tr. — የተቃውሞ ጩኸት አሰማ
consubstantiation n.f. — ተሰግዎ ፣ ተዋሕዶ
constamment adv. — ያለ ማቋረጥ ፣ በጽናት
consul n.m. — ቆንሲል
constance n.f. — ጽናት
consulaire adj. — የቆንሲል
constant, -e adj. — a. ጽነው b. ጠንካራ
consulat n.m. — ቆንስላ (የቆንሲል ጽሕፈት ቤት)
constante n.f. — የማይለወጥ (ክሥተት)፣ ተደጋጋሚ
consultant, -e n. & adj. — አማካሪ
constat n.m. — établir un ~ ምርመራ አደረገ ; ~ à
l’amiable በስምምነት መገላገል (ለመኪና አደጋ) ; ~ d’huissier consultatif, -ive adj. — አማካሪ ጉባዔ
በዳኛ ማስመርመር
consultation n.f. — ምክክር ፣ ውይይት
constatation n.f. — ማጣራት ፣ መድረስ (በአንድ ጉዳይ)
consulter v.tr. — አማከረ ; ils se sont consultés
constater v.tr. — a. ተመለከተ ፣ አስተዋለ (እውነቱን) ; ~ une ተመካከሩ ፣ ተወያዩ ; ouvrage à ~ ማመሳከሪያ ጽሑፍ
erreur ስሕተቱን አገኘ b. ~ la mort de qqn. የአንድ ሰው ሞት
consumer v.tr. — አመነመነ ፣ ፈጀ ; consumé par
አረጋገጠ
l’ambition በምኞት የተቃጠለ ; ~ de désir በምኞት አለ
constellation n.f. — ከዋክብት
contact n.m. — a. ንክኪ b. ግንኙነት ; prendre ~ avec
constellé, -e adj. — በከዋክብት የተንቆጠቆጠ ተገናኘ ; prise de ~ የመጀመሪያ ግንኙነት b. lentille / verre
de ~ ተለጣፊ / የሚለጠፍ መነጽር (ዓይን ላይ) c. clef de ~
94
የሞተር ቁልፍ ; mettre le ~ አስነሣ (ሞተር) ; couper le ~ conteste loc. adv. — sans ~ በማያከራክር / በማያወላዳ ሁኔታ
አጠፋ (ሞተር)
contester v.tr. — ተቀናቀነ ; théorie contestée አጠያያቂ
contacter v.tr. — ተገናኘ ፣ አነጋገረ ህሳቤ ; ~ les résultats d’une élection የምርጫው ውጤት
አጠያያቂ መሆኑን ገለጸ
contagieux, -ieuse adj. — maladie contagieuse
የሚተላለፍ በሽታ ; rire ~ የሚጋባ (ሣቅ) conteur, -euse n. — ተራኪ ፣ ተረት ጸሐፊ
contagion n.f. — ተላላፊነት ፣ መጋባት contexte n.m. — አገባብ
contamination n.f. — መበከል contigu, -ë adj. — የሚቀራረብ ፣ የሚዛመድ (ሐሳብ) ፣ ኩታ
ገጠም ፣ ተቀጣይ ፣ ልጥቅ
contaminer v.tr. — በከለ ፣ ለከፈ
contiguïté n.f. — መጠጋጋት ፣ መቀራረብ ፣ መጎራበት (ቤት) ፣
conte n.m. — ተረት ; ~ de fées አስደናቂ ተረት
መቀራረብ (ሐሳብ)
contemplatif, -ive adj. & n. — የሚመስጥ
continence n.f. — ራስን መግታት ፣ ተዓቅቦ ፣ መቆጠብ
contemplation n.f. — መመሰጥ ፣ ተመስጦ
continent n.m. — አህጉር ፣ የብስ
contempler — 1. v.tr. ተመሰጠ 2. v.pr. se ~ dans un
continental, -e, -aux adj. — አህጉራዊ
miroir ራሱን በራሱ በመስታወት ተመለከተ
contingence n.f. — ምናልባታዊነት ፣ ሊሆንም ላይሆንም መቻል
contemporain, -e — 1. adj. a. ዘመናዊ 2. n. የወቅቱ ፣
የጊዜው ፣ የአሁኑ ዘመን contingent, -e (1) adj. — ምናልባታዊ ፣ ሊሆንም ላይሆንም
የሚችል
contenance n.f. — a. ይዞታ ፣ ልክ b. ሁኔታ ፣ አኳኋን ; faire
bonne ~ በረታ ፣ ጽናት አሳየ ; perdre ~ ተርበተበተ ፣ ተደናገጠ contingent (2) n.m. — a. ዘማች ጓድ b. ኮታ
contenant n.m. — ያዥ (እሳቤ) contingenter v.tr. — a. ወሰነ (የገቢ ዕቃዎችን መጠን) b. አደለ
(ፊልም) በመመጠን
conteneur n.m. — መያ (ዕቃ)
continu, -e adj. — ተከታታይ ፣ ቀጣይ ፣ የማያቋርጥ
contenir — 1. v.tr. a. ያዘ (ብዛት / ቁጥር) (ቲያትር) b. ~ ses
émotions ስሜቱን ተìዬጭ continuation n.f. — መቀጠል
content, -e adj. — a. ደስተኛ ፣ የረካ ፣ የተደሰተ ; je suis très continuel, -elle adj. — የሚቀጥል ፣ የማያቋርጥ
~ de vous voir እርስዎን በማየቴ ተደስቻለሁ ; il ne sera pas
continuellement adv. — በቀጣይነት ፣ በተከታታይ
~ ደስተኛ አይሆንም ፣ አይወደውም ፣ አይደላውም ፣ አይስማማውም
b. non ~ de ... ሳይበቃው ፣ ... አንሶ ፣ ይባስ ብሎ ፣ እንዲያውም continuer v.tr. & intr. — ቀጠለ ; continuez ! ይቀጥሉ !
contentement n.m. — ደስታ ፣ እርካታ ፣ መርካት continuité n.f. — ቀጣይነት ፣ ተከታታይነት
contenter — 1. v.tr. አረካ (ሰው) ፣ አስደሰተ (የማወቅ ፍላጎት) contondant, -e adj. — የሚቀጠቅጥ (ዕቃ)
2. v.pr. se ~ de በ... ; se ~ de peu በትንሽ ነገር ተደሰተ
contorsion n.f. — መተጣጠፍ ፣ መጠማዘዝ ፣ መጨማደድ
contentieux, -ieuse — 1. adj. አወዛጋቢ 2. n.m. ውዝግብ
contorsionner (se) v.pr. — ተጣጠፈ ፣ ተጠማዘዘ
contenu, -e — 1. adj. un sentiment ~ የታመቀ ስሜት
contorsionniste n. — የሚተጣጠፍ (ለሰው)
2. n.m. le ~ d’une bouteille የአንድ ጠርሙስ ይዘት
contour n.m. — ቅርፅ ፣ ውጫዊ ወሰን ፣ ዳር ፣ ዙሪያ
conter v.tr. — a. ተረተ b. en ~ de belles à qqn. ዋሸ ፣
ወሸከተ ፣ የፈጠራ ወሬ አወራ ; ne pas s’en laisser ~ በወሬ contourner v.tr. — ዞረ ፣ ዙሪያውን ሄደ ፣ ዙሮ ሄዶ (ተራራ /
አይፈታም ጫካ) ; ~ la loi ሕጉን ሸሸ
contrevenir v. tr. ind. — ጣሰ ፣ አፈረሰ (ሕግ) convenir v.int. — a. ተስማማ ; c’est exactement ce qui
me convient ይህ ነው በትክክል የሚስማማኝ ; ~ de qqch.
contre(-)vérité n.f. — ሐሰት
ተስማማ ፣ ተቀበለ ; comme convenu በስምምነቱ መሠረት
contribuable n. — ገባር ፣ ግብር ከፋይ b. il convient de faire ceci ይህን ማድረግ ይበጃል c. j’ai
eu tort, j’en conviens መሳሳቴን እቀበላለሁ
contribuer v.intr. — አዋጣ ፣ ተባበረ
convention n.f. — a. ስምምነት ; ~ collective የኅብረት
contribution n.f. — a. መዋጮ b. ድርሻ ፣ ትብብር ፣
ስምምነት b. les conventions (sociales) ማኅበራዊ ባህል ፣
አስተዋጽኦ
ወግና ደንብ
contrit, -e adj. — የተጸጸተ ፣ ጸጸተኛ
conventionnel, -elle adj. — የተለመደ
contrition n.f. — ፀፀት
convenu, -e adj. — ስምምነት የተደረገበት (ሰዓት ፣ ዋጋ) ;
contrôlable adj. — ሊጣራ የሚችል l’entretien a eu lieu à l’heure ~e ግንኙነቱ በተባለው ጊዜ
ተፈጸመ
contrôle n.m. — a. ቁጥጥር b. ~ des naissances የወሊድ
ቁጥጥር c. ~ de soi-même ራስን መቆጣጠር d. ~ des tickets convergence n.f. — ወደ አንድ ግብ ማምራት
የቲኬት ቁጥጥር
convergent, -e adj. — ደራሽ ፣ አንድ ቦታ ላይ የተገኘ
contrôler vtr. — 1. vtr. ተቆጣጠረ ፣ በቁጥጥር ሥር አዋለ
converger v.intr. — ወደ አንድ ነጥብ አመራ
2. v.pr. se ~ ራሱን ተቆጣጠረ
conversation n.f. — ንግግር ፣ ጨዋታ
contrôleur, -euse n. — ተቆጣጣሪ
converser v.intr. — ተነጋገረ ፣ ተጨዋተ ፣ አወጋ
conversion n.f. — a. ~ à une religion መቀየር b. መለወጥ coopter v.tr. — ጠቆመ
(ገንዘብ)
coordonnateur, -trice adj. & n. — አስተባባሪ
converti, -e — 1. adj. የተለወጠ 2. n. የተቀየረ ፣ ያመነ (ሐሳብ)
coordination n.f. — ቅንጅት ፣ ማቀናጀት ፣ ማስተባበር
convertible — 1. adj. ተለዋጭ 2. n.m. un canapé ~ ወደ
coordonné, -e adj. — ተቀናጀ
አልጋነት የሚለወጥ ሶፋ
coordonnées n.f. pl. — ዝርዝር አድራሻ
convertir v.tr. — a. ለጠ ፣ ቀየረ ፣ አሳመነ ፣ መለሰ b. se ~
ተለወጠ ፣ ሌላ ሐሳብ ተቀበለ coordonner v.tr. — አቀናጀ ፣ አስተባበረ (ለተግባር) ፣ አደራጀ ፣
መልክ አስያዘ
convexe adj. — አባጣ ፣ ጎባባ
copain, copine n. — fam. ጓደኛ ፣ ባልንጀራ
convexité n.f. — አባጣነት ፣ ጎባባነት
copeau n.m. — ጥራቢ
conviction n.f. — a. እምነት b. à ~ የተያዘ ዕቃ (ከሌባ) ፣
ኤግዚቢት copiage n.m. — ግልበጣ ፣ መኮረጅ
convier v.tr. — ጋበዘ copie n.f. — ግልባጭ ፣ ቅጂ ; ~ conforme ስለዋናው ግልባጭ
convive n. — ገበታ አብሮ የቀረበ ፣ አብሮ የተጋበዘ ፣ አብሮ ቀማሽ copier v.tr. — a. ገለበጠ ; ~ un texte ጽሑፍ ገለበጠ
b. አስመስሎ ሠራ (ሥዕል) ፣ አስመሰለ (ዘዴ)
convivial, -e adj. — መግባባት
copieusement adv. — በብዛት ; boire ~ በገፍ ጠጣ
convivialité n.f. — ተግባቢነት
copieux, -ieuse adj. — የተትረፈረፈ (ምግብ)
convocation n.f. — a. መጥራት (ለስብሰባ) b. መጥሪያ
copilote n.m. — ረዳት አብራሪ
convoi n.m. — a. አጃቢ b. ~ militaire የወታደር ጓዝ
copinage n.m. — fam. በወገን (አድልዎ)
convoiter v.tr. — ጓጓ ፣ ከጀለ ፣ ጎመጀ ፣ ተመኘ (የሰው ንብረት)
copiste n. — ገልባጭ ፣ ቁም ጸሐፊ
convoitise n.f — መጎምጀት ፣ መጓጓት ; regard de ~
የመጎምዠት አስተያየት coproduction n.f. — የጋራ ሥራ (ፊልም)
convoler v.intr. — ተጋባ copropriétaire n.— የወል ባለንብረት
convoquer v.tr. — a. ጠራ (ስብሰባ) b. ጋበዘ copropriété n.f. — የጋራ / የወል ንብረት
convoyer v.tr. — አጀበ ፣ ሸኘ copulation n.f. — መገናኘት (የግብረ ሥጋ)
convoyeur n.m. — a. አጃቢ b. ተከታይ ; ~ de fonds ገንዘብ copule n.f. — ሐረግ (ሰዋሰው)
አጓጓዥ
copuler v.tr. — ተገናኘ (የግብረ ሥጋ)
convulsif, -ive adj. — ሲቃ የሚያስይዝ
coq n.m. — አውራ ዶሮ ; le ~ gaulois የፈረንሳይ አርማ (አውራ
convulsion n.f. — ሲቃ ዶሮ) ; au chant du ~ ዶሮ ሲጮ¤ ; vivre comme un ~
en pâte ተንደላቆ ኖረ ; poids ~ ቀላል ክብደት (ለቦክስ)
convulsivement adv. — በሲቃ
coq-à-l’âne n.m. inv. — passer du ~ አራምባና ቆቦ ማለት
coopérer v.intr. — ተባበረ ፣ አብሮ ሠራ
coquard ou coquart n.m. — ዓይነ ስቡን የተመታ
coopérant n.m. — የዕርዳታ ድርጅት ሠራተኛ
coque n.f. — a. ቅርፊት (እንቁላል) ; œuf à la ~ እንቁላል
coopératif, -ive adj. — የሚተባበር
ግንፍል b. የመርከብ ሆድ
coopération n.f. — a. ትብብር ፣ የኅብረት ሥራ b. ዶ ዘማች
coquelet n.m. — ዶሮ (አውራ)
ጓድ
coqueluche n.f. — a. ትክትክ (ሣል) b. être la ~ des
coopérative n.f. — የኅብረት ሥራ ማኅበር
femmes የሴቶች ተወዳጅ ሆነ
cooptation n.f. — ጥቆማ (በማኅበር አባላት)
98
coquet, -ette adj. — a. ሽቅርቅር (ሴት) ፣ አምራ መታየት cordonnier, -ière n. — ጫማ አዳሽ
የምትወድ b. une villa coquette ቆንጆ ቪላ c. fortune
cordonnerie n.f. — ማደሻ ሱቅ
assez coquette ከፍ ያለ ሀብት
coriace adj. — a. ገንታራ ; viande ~ አኞ ሥጋ b. personne
coquettement adv. — አምሮበት ፣ ተሽቀርቅሮ ፣ አጊጦ
~ ግትር
coquetier n.m. — ስኒ (የእንቁላል ማቅረቢያ)
coriandre n.m. — ኮረሪማ
coquetterie n.f. — የማማር ፍላጎት
corne n.f. — a. ቀንድ ; la Corne de l’Afrique የአፍሪካ
coquillage n.m. — ጓንጉል ፣ ዛጎል ቀንድ b. ~ d’abondance የመትረፍረፍ ምልክት c. ጥሩንባ ፣ ቀር
ነጌ በዝሆን ጥርስ የተሠራ ጥሩንባ (የኃይልና የሥልጣን ምልክት)
coquille n.f. — a. ቅርፊት (እንቁላል) ፣ ጓንጉል (የቀንድ አውጣ)
b. se renfermer dans sa ~ ዓለም በቃኝ ማለት cornée n.f. — ጠንካራ ብርሃን አሳላፊ የዓይን ብረት
coquin, -e n. & adj. — ወስላታ ፣ ቀጣፊ ; ~ de sort ! ወይ corneille n.f. — ትንሽ ቁራ
ዕድል !
corner v.tr. & v.intr. — አጠፈ (የገጽ ጠርዝ)
cor n.m. — a. ጥሩንባ (የጥንት) ; ~ (de chasse) የአደን ጥሩንባ
cornet n.m. — a. ~ de glace የአይስክሬም ማቅረቢያ
b. réclamer qqch. à ~ et à cri አንድን ነገር በአጽንኦት ጠየቀ
b. ጥሩምባ (ትንሽ) ፣ ቱልቱላ
c. መጅ (የእጅ / የእግር)
corniaud n.m. — a. ውሻ (የቄራ) b. fam. ደደብ
Coran (le) n.m. — ቁርዓን
corniche n.f. — ቁንጮ ፣ አፋፍ (የቋጥኝ) ; (route en) ~ የጋራ
coranique adj. — የቁርዓን ; école ~ የቁርዓን ትምህርት ቤት
መንገድ
corbeau, -eaux n.m. — ቁራ
cornichon n.m. — ኪያር
corbeille n.m. — ዘንቢል ፣ ቅርጫት ፣ ሙዳይ (ትንሽ) ፣ ሌማት ፣
corollaire n.m. — ሳቢያ ፣ መዘዝ (ለክፉ) ፣ ተከታይ ፣ ውጤት
አገልግል (ለጉዞ)
(የአስተሳሰብ)
corbillard n.m. — የሬሳ መኪና
corolle n.f. — የአበባ እንቡጥ
cordage n.m. — ማሰሪያ (ገመድ) ፣ ሐብል
coronaire adj. — የደም ሥር (በልብ ዙሪያ)
corde n.f. — a. ገመድ ፣ ሐብል ; ~ à linge የልብስ መስቀያ
corporatif, -ive adj. — የኅብረት
ገመድ ; ~ raide የተወጠረ ገመድ ; ~ à nœuds የተቋጠረ ገመድ ;
~ à sauter መዝለያ ገመድ b. fam. il pleut des ~s የባለጌ corporatisme n.m. — የሙያ ጠባብ ወገናዊነት
ምራቅ የሚያካክል ዝናብ ጣለ c. instrument à ~s የክር
corporation n.f. — ስብስብ ፣ ኅብረት ፣ ማኅበር
መሣሪያዎች d. prendre un virage à la ~ መሥመሩን ተጠግቶ
ዞረ (ሩጫ) e. ~s vocales ሐብለ ድምፅ corps n.m. — a. ሰውነት ፣ ገላ ፣ አካል b. lutter ~ à ~ ትግል
ገጠመ ; saisir à bras-le-~ ወገብ ያዘ ፣ አጥብቆ አቀፈ ; gardes
cordeau, -x n.m. — መሥመር ፣ ክር ፣ አውታር ; tiré au ~
du ~ የክብር ዘበኛ ፣ የግል ጠባቂ ; se donner ~ et âme
ቀጥ ያለ
ተሰዋ ፣ ተዳክሟል c. አስከሬን ፣ ሬሳ ; perdu ~ et biens ሰው
cordée n.f. — የተራራ ወጪዎች ቡድን ከዕቃ ጠፋ (መርከብ) d. ~ simple ጥንተ ነገር ; ~ composé
ንጥረ ነገር e. prendre ~ መልክ ያዘ ; faire ~ avec ተዋሐደ ፣
cordelette n.f. — ቀጭን ገመድ
አበረ f. le ~ diplomatique ዱፕሎማቲክ አካል ፣ ኮድ
cordial, -e, -aux adj. — ልባዊ የዲፕሎማቲክ / ኅብረተሰብ ; le ~ enseignant / médical
የመምህራን / የሐኪሞች ክፍል / ኅብረተሰብ ; ~ d’armée የጦር
cordialement adv. — ከልብ ; ~ vôtre የልብ ወዳጅዎ
ክፍል
(በደብዳቤ)
corporel, -elle adj. — የአካል / የሰውነት ; châtiment ~
cordialité n.f. — ደግነት ፣ ፍቅር
የአካል ቅጣት
cordon n.m. — a. ገመድ ፣ ክር b. ~ ombilical
corpulence n.f. — ቦርጭ
ዕትብት c. ~ bleu የምግብ ዝግጅት ከፍተኛ ባለሙያ d. ~ de
police የፖሊስ እገዳ ; ~ sanitaire ቀይ መሥመር (አትለፍ) corpulent, -e adj. — ቦርጫም ፣ የሰው ድልብ
corpuscule n.m. — ንዑስ አካል corser — 1. v.tr. አጣፈጠ ፣ መዓዛ ሰጠ (ወይን) 2. v.pr.
l’affaire se corse ጉዳዩ ተወሳሰበ
corpus n.m. — ስብስብ ፣ ክምችት
corsé, -e adj. — a. መዓዛው ጠንካራ የሆነ (ወይን) b. une
correct, -e adj. — ትክክል ፣ በቂ ፣ ማለፊያ ; tenue ~e
affaire ~e ውስብስብ ጉዳይ
exigée የጨዋ ልብስ ይጠየቃል
corset n.m. — መቀነት
correctement adv. — በትክክል ፣ በጨዋ ደንብ
cortège n.m. — አጀብ ፣ አጃቢ
corrélation n.f. — ግንኙነት ፣ ትስስር
corvée n.f. — a. ድካም ፣ የነጻ ግልጋሎት ; être de ~ አገለገለ ፣
correspondance n.f. — a. ትይዩነት ፣ አቻነት b. ደብዳቤ ;
አሽከር ሆነ b. quelle ~ ! ምን ዓይነት ልፋት ነው !
enseignement par ~ የርቀት ትምህርት c. መገናኘት (ባቡር)
coryza n.m. — ጉንፋን
correspondant, -e — 1. adj. አቻ ላቻ ፣ የሚስማማ 2. n.
a. ተወካይ (የጋዜጣ) b. ተላላኪ (ደብዳቤ) cosignataire n. & adj. — አብሮ ፈራሚ
correspondre — 1. v.intr. ደብዳቤ ተላላከ 2. v.tr. አቻ ላቻ cosmétique — 1. adj. ቅባት (ለመልክ) 2. n.m. የጸጉር ቅባት
ሆነ ፣ ተስማማ
cosmopolite adj. — ዓለም ጠቀስ (ሰው / ከታማ)
corrida n.f. — a. የወይፈን ውጊያ b. fam. quelle ~ ! የምን
cosmos n.m. — ጠፈር
ረብሻ ነው !
cosmique adj. — ጠፈራዋ
corridor n.m. — መተላለፊያ (የቤት)
cosmonaute n. — ጠፈርተኛ
corriger — 1. v.tr. ~ un examen ፈተና አረመ ; ~ qqn.
እርምት ሰጠ ፣ ቀጣ 2. v.pr. se ~ ተስተካከለ ፣ እራሱን አረመ cosse n.f. — ላንፋ
correcteur, -trice — 1. adj. ማስተካከያ ፣ ማረሚያ 2. n. cossu, -e adj. — ባለ ፀጋ ፣ ሀብታም ; une maison très ~e
አራሚ (የጽሑፍ) የባለ ጸጋ ቤት
correctif, -ive — 1. adj. አስተካካይ 2. n.m. ማስተካከያ costaud adj. & n. — ጠንካራ ፣ ጎበዝ
correction n.f. — ጨዋነት ፣ እርማት ፣ ማረሚያ costume n.m. — a. ልብስ ; ~ traditionnel የሃገረሰብ ባህላዊ
ልብስ ; ~ de bain የመታጠቢያ ቤት ልብስ b. ሙሉ ልብስ (ኮትና
correctionnel, -elle adj. — tribunal ~ ማረሚያ
ሱሪ)
corrigé n.m. — ማረሚያ ፣ የመልስ ወረቀት
costumé, -e adj. — የለበሰ ; bal ~ የጨዋታ ልብስ የሚለበስበት
corroborer v.tr. — አጠናከረ ፣ ድጋፍ ሰጠ ፣ አዳበረ ውዝዋዜ
corroder v.tr. — ቦረቦረ ፣ ሸረሸረ ፣ አዛገ ፣ በላ (አፈር ብረትን) côte n.f. — a. ጎድን ; ~ de bœuf የጎድን ጥብስ b. ~ à ~ ጎን
ለጎን c. ዓወቀበት ፣ ዳገት ; monter une ~ ዳገት / ሽቅብ ወጣ
corrosif, -ive adj. & n.m. — የሚያዝግ ፣ የሚበላ (አሲድ)
d. les ~s de la mer Rouge የቀይ ባሕር ወደብ
corrosion n.f. — ዝገት
côtier, -ière adj. — የወደብ ፣ የጠረፍ
corrompre — 1. v.tr. a. አበላሸ b. ጉቦ ሰጠ ; ~ un témoin
côté — 1. n.m. ጎን ; appartement ~ jardin በአትክልት
ምስክር ገዛ (የሐሰት) 2. v.pr. se ~ ተበከለ ፣ መሽተት ጀመረ (ሥጋ)
በኩል ክፍል ; prendre qqch. du bon ~ አንድን ነገር በቀና
corrompu, -e adj. — ብልሹ መልኩ ተቀበለ ; de mon ~ በበኩሌ ; se mettre du ~ du
plus fort ባሸናፊው ወገን ተሰለፈ 2. loc. adv. a. mettre
corrupteur, -trice — 1. adj. የሚያበላሽ 2. n. ጉቦኛ
qqch. de ~ ገንዘብ አስቀመጠ b. à ~ በአንድ ጎን ፣ አጠገብ ; il
corruptible adj. — ጉቦኛ ሊሆን የሚችል ፣ የሚታለል ፣ ደካማ habite à ~ ቤቱ ቅርብ ነው ; tirer à ~ ሳተ (ተኩስ) ; passer
à ~ de qqch. ተሳሳተ ; il n’est rien à ~ de vous በርስዎ
corruption n.f. — a. ብልሽት ፣ መበላሸት b. ~ d’un
ፊት እሱ ምንም አይደለ
homme politique የፖለቲካ ሰው ሙስና
coteau n.m. — a. ዓቀበት b. ኮረብታ ፣ የወይን ተክል የለበት
corsage n.m. — ጥብቆ (የሴት)
ኮረብታ
corsaire n.m. — የባሕር ወንበዴ
côtelette n.f. — ጎድን
100
coter v.tr. — a. መዘገበ (ፋይል / መዝገብ / መጽሐፍ) b. ተመነ b. ተጋደመ ; un arbre s’est couché sur la route ዛፍ
(ዋጋ) ; ma voiture n’est pas cotée (à l’Argus) መኪናዬ ከመንገድ ማኅል ተጋደመ c. ጠለቀ (ፀሐይ) d. አጋደለ (መርከብ)
አልተተመነችም (በዋጋ ተማኞች)
coucher (2) n.m. — a. መኝታ ; l’heure du ~ የመኝታ ሰዓት
cotation n.f. — ዋጋ ; ~ en bourse የምንዛሪ ዋጋ b. au ~ du soleil ጀምበር ሲጠልቅ
cote n.f. — a. ግምት b. ~ d’alerte የውሃ ሙላት መጠን (የአደጋ couchette n.f. — አልጋ (መርከብና ባቡር ላይ) ቆጥ
ማስጠንቀቂያ ምልክት) c. fam. avoir la ~ ዝነኛ ሆነ ፣ ተወደደ
couchitique n.f. — ኩሻዊ ፣ የኩሽ ዘር
coterie n.f. — ማኅበር ፣ ኅብረት (ጥቅምን ለማስከበር) ፣ ምክክር ፣
coucou n.m. — a. የወፍ ዓይነት ; pendule à ~ የኩኩሉ ድምፅ
ትብብር ፣ ዔራ
የሚያሰማ የግድግዳ ሰዓት b. interj. ~ ! (me voilà !) ቤቶች !
cotisant, -e adj. & n. — መዋጮ ከፋይ (መጣሁ) c. fam. የድሮ የአይሮፕላን ዓይነት
cotisation n.f. — a. መዋጮ b. የአባልነት ክፍያ coude n.m. — a. ክርን ; coup de ~ መግፋት (በክርን) ; se
serrer les ~s ተደጋገፈ ; ~ à ~ ጎን ለጎን ፣ ትከሻ ለትከሻ
cotiser — 1. v.intr. ከፈለ ፣ አባል ለመሆን ከፈለ 2. v.pr. se ~
b. መጠምዘ (መንገድ) c. ቆልማማ (የፒፓ)
አዋጣ
coudées n.f. pl. — ክንድ (የርዝመት መለኪያ 50 ሣ.ሜ.) ; avoir
coton n.m. — a. ጥጥ b. fam. j’ai les jambes en ~ ጉልበቴ
les ~ franches እንደልቡ ሆነ ፣ ያሻውን አደረገ
ውሃ ሆነ/ ፈሰሰ c. fam. c’est ~ ! አስቸጋሪ ነው !
couder v.tr. — መታጠፍ
cotonnade n.f. — የጥጥ ጨርቅ
coudoyer v.tr. — a. ገጠመ (ለሰው) b. ግንኘውነት ፈጠረ
cotonneux, -euse adj. — ጥጥ የሚመስል (ደመና / ጉም)
coudre v.tr. — ሰፋ ፣ ጠቀመ ; machine à ~ የስፌት መኪና
cotonnier, -ière — 1. n.m. የጥጥ ተክል 2. adj. የጥጥ (ፋብሪካ)
cousu, -e adj. — የተሰፋ ; motus et bouche ~e ጭጭ ያለ ;
côtoyer v.tr. — ~ qqn. ተጠጋ (ሰው)
~ de fil blanc የማይታመን
cou n.m. — አንገት ; se jeter au ~ de qqn. አንገቱ ላይ
couenne n.f. — የዓሣማ ቆዳ
ተጠመጠመ ; prendre ses jambes à son ~ እግሬ አውጪኝ
አለ couette n.f. — a. ከላባ የተሠራ አልጋ b. ሁለት ቦታ ወደጎን የተያዘ
ጸጉር
couac n.m. — ሲጢጥ ማለት ፣ ዜማ መስበር
couiner v.intr. — ሲጢጥ አለ ፣ ተንጫጫ ፣ ጮኸ
couard, -e adj. & n. — ፈሪ
couler — 1. v.intr. a. ሰጠመ / ሰመጠ (መርከብ) b. ፈሰሰ ፣
couchage n.m. — (matériel de) ~ የመኝታ ቁሳቁስ ; sac
ወረደ ; faire ~ l’eau ውሃ አፈሰሰ ; faire ~ un bain
de ~ እንደ ከረጢት የተሰፋ ያልጋ ልብስ
የመታጠቢያ ገንዳ ሞላ ; faire ~ le sang ደም አፈሰሰ c. ተፋ
couchant, -e — 1. adj. soleil ~ ጀምበር ሲጠልቅ 2. n.m. (ስክሪፕቶ) ; cette affaire a fait ~ beaucoup d’encre
a. የጀምበር መጥለቅ b. ምዕራብ በዚህ ጉዳይ ላይ ብዙ ተጽፏል 2. v.tr. a. ~ du béton ሲሚንቶ
አፈሰሰ ; ~ de l’or ወርቅ አቀለጠ ; ~ une bielle መበየጃው ፉዞ
couche n.f. — A. a. አልጋ b. ወሊድ ; mourir en couches
ሆነበት b. አሰጠመ / አሰመጠ (መርከብ) ; ~ qqn. አቀለጠ
በወሊድ ሞተች ; fausse ~ ማወስረድ c. ~ (de bébé) የሽንት
(ሰውን) 3. v.pr. se ~ ተንሸራተተ ; se ~ entre les draps
መከላከያ ጨርቅ/ ላስቲክ B. a. መደብ ፣ ኅብር b. ~s sociales
አልጋ ውስጥ ገባ ; fam. se la ~ douce ተዝናና (ዓለሙን ቀጨ)
የኅብረተሰብ መደቦች c. ~ de fumier የፍግ ንስንስ d. ~ de
peinture ቅብ C. fam. il en tient une ~ ! የለየለት ደንቆሮ coulant, -e — 1. adj. a. የሚፈስ ፣ የሚወርድ ፣ የሚንቆረቆር
ነው b. ገራገር (ሰው) 2. n.m. የሚንሸራተት (ዘለበት)
coucher (1) — 1. v.tr. a. አስተኛ ፣ አጋደመ (ሕፃን) b. አሳደረ coulée n.f. — ፍሳሽ ፣ መውረድ (ፈሳሽ) ; ~ de lave የእሳተ ገሞራ
(ሰው) ፣ የእግዜር እንግዳ ተቀበለ c. አጋደመ ; la pluie a couché ፍሳሽ ; ~ de boue የጭቃ ጎርፍ
les blés ዝናቡ ስንዴውን ደመሰሰው d. ~ qqn. en joue ደገነ
coulis n.m. — የተፈጨ ; un ~ de tomates የተፈጨ ቲማቲም
(በሰው ላይ) e. አሰፈረ (በጽሑፍ) 2. v.intr. a. ~ à l’hôtel
እሆቴል አደረ / ዓረፈ b. fam. ~ avec qqn. ተዋሰበ ፣ የግብረ couleur n.f. — a. ቀለም ; télévision en ~s የቀለም
ሥጋ ግንኘ#ነት አደረገ 3. v.pr. se ~ a. ተኛ ; se ~ tard ቴሌቪዥን ; crayon de ~ ቀለም እርሳስ ; gens de ~ ጥቁሮች
(ሰው) b. il en a vu de toutes les ~s ያልደረሰበት ነገር የለም ሠራተኛ አሰናበተ c. la ~ d’un vêtement የልብስ ቅድ
c. hisser les couleurs ሰንደቅ ዓላማ / ባንዲራ ሰቀለ d. መቁረጥ (ካርታ) e. être sous la ~ de qqn. ለጥ ፀጥ ብሎ
ተገዛ ፣ የበታች ሆነ
couleuvre n.f. — እባብ ; avaler des ~s የሚነግሩትን ሁሉ
አመነ coupe-circuit n.m. inv. — የኮረንቲ ማቋረጫ
coulissant, -e adj. — ተንሸራታች በር / መስኮት coupe-coupe n.m. inv. — ገጀራ
coulisse n.f. — a. ማንሸራተቻ (የዕንጨት) b. les ~s የመድረክ coupe-feu n.m. inv. — የላፈን መከላከያ ፣ የቃጠሎ መከላከያ
ጓድ ; les ~s de la politique የፖለቲካ ሕቡእ መድረክ / ዓለም
coupe-gorge n.m. inv. — እሪ በከንቱ
coulisser v.intr. — ተንሸራተተ
coupe-papier n.m. inv. — የረቀት መቁረጫ
couloir n.m. — a. መተላለፊያ b. መሥመር (የሩጫ) c. ሰላጤ ፣
couper v.tr. & intr. — a. ቆረጠ ; ~ (qqch.) en
የባሕር ወሽመጥ
morceaux ቆራረጠ ፣ ከተፈ ; ~ les cheveux ጸጉር ከረከመ ;
coup n.m. — A. a. ምት ; ~ de poing ጡጫ ፣ ቡጢ ; ~ une robe ቀሚስ ቀደደ (ልብስ ሰፊ) b. ~ le courant
donner un ~ de pied ረገጠ ; donner de grands ~s ኤሌክትሪክ ቆረጠ / አጠፋ ; ne coupez pas (መሥመር ላይ)
dans la porte መዝጊያውን አጥብቆ አንኳኳ ; ~ bas አጉል ይጠብቁ ; ~ la route à qqn. ቆረጠ (መንገድ) ; ~ à travers
አድራጎት ; sale ~ ቆሻሻ ተግባር b. recevoir un ~ ነገሩ መታው ; champs ሜዳ ሜዳውን ሄደ c. ~ la parole አቋረጠ (ተናጋሪን) ;
ça m’a donné un ~ ! ተሰማኝ (በሥነልቡና) ; marquer le ~ l’appétit à qqn. ስፋቱን ቆለፈ ; ~ le souffle à qqn. አፍ
~ ተሰማው ፣ ታስቦ እንዲውል አደረገ ; tenir le ~ ተቋቋመ ፣ ቻለ ; አስያዘ ; ~ l’herbe sous les pieds de qqn. ቀደመ ፣ አለፈ
agir sous le ~ de la peur በፍርሃት ተገፋፍቶ እርምጃ ወሰደ ; d. ~ à une corvée ሸወደ (ደስ የማይል ሥራ) ፣ ሸሸ ፣ ሽል አለ ;
tomber sous le ~ de la loi በሕግ ተጠያቂ ሆነ B. a. ~ de il n’y coupera pas አያመልጥም e. se ~ ተቆረጠ ; se ~ du
canon የመድፍ ተኩስ ; il fut tué d’un ~ de fusil በጥይት monde ከዓለም ተለየ
ተገደለ ; ~ de tonnerre የመብረቅ ድምፅ ; ~ de sifflet
couperet n.m. — a. መከትከቻ b. ስለት
ፉጨት ; ~ de téléphone የስልክ ጥሪ ; ~ de vent የነፋስ
ሽውታ ; entrer en ~ de vent ዘው አለ ; boire qqch. à couple n.m. — ጥንድ ፣ ባልና ሚስት
petits ~s ፉት አለ ; boire un ~ አንድ አለ / ቀመሰ ; ~ de
coupler v.tr. — አጋባ ፣ አጣመደ ፣ አዛወገ
crayon የንድፍ ችሎታ b. ምት ፣ ልግ ; ~ d’envoi ጥለዛ ፣
መለጋት (ኳስ) ; ~ franc ነጻ ምት c. sur un ~ de tête በእልህ ; couplet n.m. — የግጥም ክፍል
donner un ~ de main አገዘ ; avoir le ~ de foudre በፍቅር
coupole n.f. — ቅምብብ ፣ ቁብታ
ተምች ተመታ C. il prépare un mauvais ~ ተንኮል አስቧል ;
il est dans le ~ በነገሩ አለበት ፣ በጉዳዩ እጁን አስገብቷል ; faire coupon n.m. — ካርኔ ፣ ቀሪ
les quatre cent coups በግድየለሽነት ኖረ ; ~ de filet አፈሳ
coupon-réponse n.m. — ተመላሽ ካርኔ
የፖሊስ ; ~ d’ጹtat መፈንቅለ መንግሥት ; coup d’éclat ስኬት ;
~ de théâtre ድንገተ ለውጥ D. d’un seul ~ በአንድ ጊዜ ; du coupure n.f. — a. ቅድ ፣ ስንትር b. ጭረት ፣ ሰረዝ c. ቅዳጅ ፣
premier ~ በመጀመሪያው ሙከራ ፣ በተመሳሳይ ጊዜ ፣ ስለሆነም ; ቁራጭ ; ~ de journal የጋዜጣ ቁራጭ d. ~ (de courant)
il fut tué sur le ~ ወዲያው ተገደለ ; sur le ~ de midi መቋረጥ (የኤሌክትሪክ) e. የረቀት ገንዘብ ; mille euros en
ስድስት ሰዓት ሲደወል / ሲሆን ; pour le ~ በዚህ ጊዜ ; après ~ petites ~s ሺ ዩሮ በባለ መቶ ዝርዝር
ከዚያ በኋላ ; tout à ~ በድንገት ; ~ sur ~ በተከታታይ ፣
cour n.f. — a. ~ d’immeuble ግቢ ; ~ de récréation
በተደጋጋሚ ; à ~ sûr በርግጠኛነት ፣ በማያዳግም ሁኔታ
የመጫወቻ ሜዳ (ት / ቤት) ; la ~ des miracles የድሆች ሠፈር
coupable adj. & n. — a. ተጠያቂ / ኃላፊ (ሰው) b. ጥፋተኛ ፣ b. ፍርድ ቤት ; ~ de justice የፍትሕ ቢሮ c. faire la ~ à une
ወንጀለኛ jeune fille ተዳራ d. ግቢ
coupant, -e adj. — ስል courage n.m. — ኔ ; perdre / reprendre ~ ልቡ ከዳው /
ሞላ ; (du) ~ ! አይዞህ ! በርታ ! ; ne pas se sentir le ~
coupe (1) n.f. — a. ዋንጫ ፣ ጥዋ (የሻምፓኝ) ፣ ብርጭቆ ፣
እምቢ አለው
ጎድጓዳ ሣህን b. ዋንጫ (ሽልማት)
courageusement adv. — በድፍረት ፣ በኔ ፣ በቆራጥነት
coupe (2) n.f. — a. ማጨድ (ሣር) ፣ መቁረጥ (ዛፍ) ; ~ de
cheveux መስተካከል (ጸጉር) ; mettre en ~ réglée ደን courageux, -euse adj. — ደፋር ፣ ልበ ሙሉ ፣ ቆራጥ
በሥራት ማልማት (የጭፍጨፋ ተቃራኒ) b. ~ sombre ብዙ
102
courant, -e — 1. adj. eau ~ ተንቀሳቃሽ ውሃ ; compte ~ cours n.m. — a. ወራጅ ውሃ ; ~ d’eau ንዝ ፣ ምንጭ
ተንቀሳቃሽ ሒሳብ 2. n.m. a. አዝማሚያ b. ~ d’air መጋኛ c. ~ b. donner libre ~ à son imagination ምናቡን ነጻ ለቀቀ
(électrique) ኮረንቲ d. dans le ~ de l’année በያዝነው c. année en ~ የያዝነው ዓመት ፣ ይህ ዓመት d. en ~ de route
ዓመት ውስጥ e. être au ~ de qqch. ስለ አንድ ነገር ሰማ / ዓወቀ እግረ መንገዱን e. avoir ~ ተካሄደ ፣ ሆነ f. ~ du change
የምንዛሬ ተመን/ ዋጋ g. ~ de maths የሂሳብ ትምህርት ; ~ par
couramment adv. — ዘትር ; ce mot s’emploie ~ ይህ ቃል
correspondance የርቀት ትምህርት ; donner un ~ አስተማረ
የተለመደ ነው ; parler ~ le français ፈረንሳይኛውን
ያቀላጥፈዋል course n.f. — a. ሩጫ ; au pas de ~ በሩጫ b. fam. être
dans la ~ ተከታተለ ; être à bout de ~ አለከለከ ፣ ቁና ቁና
courbatu, -e adj. — የጣመነ ፣ የማሰነ ፣ የደነዘዘ (ጡንቻ)
ተነፈሰ c. faire des ~s ገበያ ወጣ ፣ ተላላከ d. ጉዞ ፣ መንገድ
courbature n.f. — ጣመን ፣ መማሰን (በታክሲ)
courbe — 1. adj. እጥፋት ፣ የዞረ 2. n.f. ጥምዝ (መስመር) ; ~ coursier, -ière n. — ገስጋሽ ፣ መልእክተኛ
de température የሙቀት ፅፍ / ግራፍ ; ~ d’un virage
court (1) — 1. adj. a. አጭር ; le chemin le plus ~ አቋራጭ
መዞሪያ
(መንገድ) ; avoir le souffle ~ ትንፋሹ እጥር እጥር አለ ; ~
courber — 1. v.tr. አጠፈ ፣ አጎበጠ ; ~ l’échine አጎነበሰ ፣ intervalle de temps በአጭር ጊዜ 2. adv. s’arrêter ~
አጎበደደ 2. v.pr. se ~ እጅ ነሣ ፣ አጎነበሰ በድንገት ቀጥ አለ 3. a. loc. adv. ce n’est pas un emprunt,
c’est un vol tout ~ ተውሶ አይደለም ቁልጭ ያለ ሌብነት ነው
courbette n.f. — እጅ መንሣት ; faire des ~s à qqn. እጅ ነሣ
b. prendre qqn. de ~ በድንገት ያዘ 4. loc. prép. à ~ de
courbure n.f. — ቅስት ; la ~ de la terre የመሬት ቅስት ፣ ዳሌ በ... እጥረት ; à ~ d’argent በገንዘብ እጥረት፣ የገንዘብ እጥረት ;
être à ~ d’argent ገንዘብ ማጣት
coureur, -euse — a. ሯጭ b. un ~ de jupons ሴት አሳዳጅ
ነው court (2) n.m. — ~ de tennis የቴኒስ ሜዳ
courge n.f. — ዱባ courtage n.m. — አማጪነት
courgette n.f. — ዱባ (ትንሽ) courtaud, -e adj. — ጉጭማ
courir — 1. v.intr. a. ሮጠ ; ~ après qqn. አሯሯጠ ፣ አሳደደ ; court-circuit n.m. — የኤሌክትሪክ
arriver en courant እየሮጠ ደረሰ ፣ ሩጦ ደረሰ ፣ በሩጫ ደረሰ ;
courtier, -ière n. — ደላላ ፣ አዋዋይ ፣ (አማጪ / ማ¤ለኛ)
~ comme un dératé እግሬ አውጪኝ አለ ; fam. tu peux
toujours ~ ! ሲያምርህ ይቅር ! b. ተሠራጨ ; faire ~ un courtillière n.f. — ተምች ፣ በርኖሴ
bruit አስራ c. ወረደ (ውሃ) d. par les temps qui
courtisan n.m. — ባለሟል ፣ አስተናጋጅ ፣ የቤተ መንግሥት ሰው
courent በአለንበት ጊዜ 2. v.tr. a. ~ un risque ተዳፈረ b. ~
le monde ዓለምን ዞረ ; ~ les magasins ሱቅ ለሱቅ ዞረ c. ~ courtiser v.tr. — አሽኮረመመ
les filles ኮረዳ አሳደደ
courtois, -e adj. — ጨዋ
couronne n.f. — a. ዘውድ b. ~ funéraire የአበባ ጉንጉን
courtoisement adv. — በደግነት ፣ በትሕትና ፣ በይሉኝታ ፣
(መቃብር) c. አናት (የጥርስ)
በጨዋነት
couronnement n.m. — a. ዘውድ መጫን b. ከፍተኛው ክፍል/
courtoisie n.f. — ጨዋነት
ደረጃ / ቁራጭ ; ~ d’une carrière የሙያ መጨረሻ ማዕረግ
couru, -e adj. — a. ተፈላጊ b. fam. c’est ~ (d’avance)
couronner v.tr. — a. ዘውድ ጫነ ፣ አክሊል ተቀዳጀ
ሳይታለም የተፈታ ነው ፣ ነቄ ብለናል
b. efforts couronnés de succès ክብርን ያጎናጸፈ ጥረት
cousin (1), -ine n. — የአጎት ወይም የአክስት ልጅ
courrier n.m. — መልእክት ፣ ደብዳቤ ; par retour du ~
ወዲያው መልስ ሰጠ ; ~ des lecteurs የአንባቢዎች ዓምድ ; ~ du cousin (2) n.m. — ትንኝ
cœur የፍቅር ዓምድ
coussin n.m. — ትራስ ፣ መከዳ
courroie n.f. — ጠፍር ፣ መጫኛ
coussinet n.m. — ትንሽ ትራስ ፣ መከዳ
courroucer v.tr. — አበሳጨ ፣ አናደደ ፣ አስቆጣ
coût n.m. — ጭ ፣ ዋጋ
courroux n.m. — ብስጭት ፣ ንዴት ፣ ቁጣ
coûtant adj. m. — vendre à prix ~ በተገዛበት ዋጋ ተሸጠ
couteau, -x n.m. — a. ቢላ ፣ ቢላዋ ; ~ à cran d’arrêt les risques የአደጋ ዋስትና ሰጠ e. ~ 50 kilomètres 50
አውቶማቲክ ሴንጢ b. être à ~x tirés ተያይዘዋል ፣ ሊጋደሉ ኪሎሜትር ተጓዘ f. ~ les frais ወጪውን ሸፈነ 2. v.pr. se ~
ነው ፣ ሊተራረዱ ነው ; avoir le ~ sous la gorge ተጨንቋል ደረበ
coutellerie n.f. — የቢላ ማምረቻ crabe n.m. — ጎርምጥ ; marcher en ~ እንደ ጎርምጥ ተራመደ
coûter v.intr. — a. አወጣ ፣ ተሸጠ ; ~ cher ውድ ነው crac interj. — ስብራት ፣ ንቃት ፣ መንቋቋት
b. cela vous coûtera cher ከጎንዎ ያገኙታል፣ ኋላ ውርድ
cracher — 1. v.intr. a. ተፋ 2. v.tr. a. ተፋ ፣ አረደ ; ~ des
ከራሴ ነው c. coûte que coûte ያጣውን ያውጣ d. cela lui
injures የስድብ ናዳ አረደ ; fam. j’ai dû ~ mille euros አንድ
a coûté la vie በሕይወቱ ከፈለው e. ça ne coûte rien
ሺህ ኤውሮ በግዴ ጠብ አደረግሁ / ተፋሁ b. c’est son père
d’essayer መሞከር አይጎዳም
tout ~ ቁርጥ አባቱን ነው
coûteux, -euse adj. — ውድ
crachat n.m. — አክታ
coutume n.f. — ባህል ፣ ልማድ ; avoir ~ de faire qqch.
crachin n.m. — ካፊያ
አንድ ነገር የማድረግ ልማድ አለው ; les us et ~s d’une société
ያገር ልማድ crack n.m. — ሊቅ ፣ አሪፍ ፣ አንደኛ
coutumier, -ère adj. — የለመደ ; être ~ du fait የለመደ craie n.f. — ጠመኔ
መሆን
craindre v.tr. — a. ፈራ ፣ ሠጋ b. ~ le froid ብርድ አይድም
couture n.f. — a. ስፌት ; la haute ~ ዘመናዊ የልብስ ስፌት
crainte n.f. — ፍርሃት ; de ~ de በመፍራት
ድርጅት ; sans ~ ስፌት አልባ b. examiner sous toutes les
~s ጥልቅ ምርምር አደረገ craintif, -ive adj. — ሥጉ ፣ ፈሪ
couturier, -ière — ልብስ ሰፊ craintivement adv. — በፍርሃት ፣ በሥጋት ፣ በጭንቀት
couvent n.m. — ገዳም ፣ ደብር cramoisi, -e adj. & n.m. — ቀይ (ደም የሚመስል)
couver — 1. v.tr. a. ታቀፈ ፣ ቀፈቀፈ (ዶሮ) b. couver qqn. crampe n.f. — ጣመን ፣ የጡንቻ መሸምቀቅ
ተንከባከበ 2. v.intr. ቆሰቆሰ ; le conflit qui couvait a
crampon n.m. — ጥርስ (የጫማ)
éclaté የተዳፈነው ጠብ ፈነዳ
cramponner (se) v.pr. — se ~ à ተንጠለጠለ
couvée n.f. — ቅፍቅፍ (የጫጩት)
cran n.m. — a. ሰረዝ ፣ ክርክር b. ~ de sûreté መጠበቂያ
couveuse n.f. — a. እናት
ዶሮ b. ~ (artificielle)
c. fam. être à ~ ነጀሰ ፣ እልሁን ጨረሰ ; fam. avoir du ~
መቀፍቀፊያ ፣ መፈልፈያ (ሰው ሠራሽ) c. ~ pour un enfant
እልህ d. ቀዳዳ (የቀበቶ) e. descendre d’un ~ ትንሽ ዝቅ አለ
አራስ ልጅ ማኖሪያ መኪና
cranter v.tr. — ጥርስ አወጣ / ከረከረ (የሠረገላ)
couvercle n.m. — ክዳን ፣ መክደኛ ፣ መግላሊት ፣ ስከምቢያ ፣
አከምባሎ crâne n.m. — a. አናት ፣ ራስ ፣ ጭንቅላት ፣ የራስ ቅል
b. ቀብራራ ፣ ጅንን
couvert, -e (1) adj. — የተሸፈነ ; allée ~e ጥላ ያለው መንገድ ;
ciel ~ ደመናማ ሰማይ crânien, -ienne adj. — የራስ ቅል
couvert 2 n.m. — a. መጠለያ ፣ ጠለላ ; le gîte et le ~ አዳር crâner v.intr. — fam. ተጀነነ ፣ ዘነጠ ፣ ፎለለ
ከቤት b. sous ~ de በ... በኩል ፣ በ... ኪልነት c. ገበታ ሾመ ፣
crâneur, -euse n. — fam. ጅንን ፣ ቀብራራ ፣ ጉረኛ
ማድ ; mettre / dresser le ~ ገበታ ሰየመ
crapaud n.m. — ጉርጥ ፣ እንቁራሪት
couverture n.f. — a. መሸፈኛ ; ~ d’un livre የመጽሐፍ ልባስ ;
tirer la ~ à soi ለራስ ሲቆርሱ አያሳንሱ crapule n.f. — አጭበርባሪ
couvre-feu n.m. inv. — የሰዓት እላፊ crapuleux, -euse adj. — እርኩስ ፣ አጭበርባሪ
couvre-lit n.m. — የአልጋ ልብስ craqueler v.tr. — ነቃ ፣ ተሰነጣጠቀ (መሬት /
ሥዕል)
couvrir — 1. v.tr. a. ሸፈነ ፣ ከደነ b. ~ qqn. de cadeaux
በስጦታ አንበሸበሸ c. ~ un complice ግብረ አበሩን ሸሸገ d. ~ craquelure n.f. — ንቃት ፣ ስንጥቃት
104
craquement n.m. — ቋቋታ crédit n.m. — a. እምነት ; faire ~ à qqn. አመነ b. ዱቤ ;
acheter qqch. à ~ በዱቤ ገዛ
craquer — 1. v.intr. a. ተንቋቋ ፣ ተንኰሻኰሸ ; faire ~ ses
doigts ጣቱን አንቋቋ b. ተሰነጠቀ ; son pantalon a craqué créditer v.tr. — ገንዘብ አበደረ
ሱሪው ተተረተረ ; un autobus plein à ~ ከአፍ እስከ ገደፍ የሞላ
créditeur, -trice — 1. n. አበዳሪ 2. adj. የሚያስበድር ;
አውቶቡስ c. il a craqué / ses nerfs ont craqué
compte ~ ገንዘብ ያለበት ሒሳብ
ተፍረከረከ ፣ ተዝረከረከ ፣ ተምፐረፐረ d. ዘከዘከ/ ተምፐረፐረ
(በምርምር ላይ) 2. v.tr. ~ une allumette ክብሪት ጫረ credo n.m. inv. — ቀኖና ሃይማኖት ፣ መሠረተ ሐሳብ
crasse n.f. — a. እድፍ (የሰውነት) ፣ ቆሻሻ ፣ ደረመን ፣ ጭቅቅት crédule adj. — የዋህ
b. ignorance ~ ፍጹም ድንቁርና c. ነውር / ጠያፍ ቀልድ
crédulité n.f. — የዋህነት
crasseux, -euse n.m. — እድፋም ፣ ቆሻሻ ፣ ጭቅቅታም ፣
créer v.tr. — a. ፈጠረ ; ~ des ennuis ችግር ፈጠረ ; se ~
ደረመናም
une clientèle ደንበኛ አበጀ b. ~ une pièce de théâtre
cratère n.m. — የጨረቃ ቆሬ ፣ ገሞራ ቆሬ ለመጀመሪያ ጊዜ አቀረበ (ቴአትር)
creux, -euse — 1. adj. ውስጠ ባዶ ፣ የተቦረቦረ ; avoir crime n.m. — ወንጀል ፣ ነፍስ ማጥፋት ; ~ contre
l’estomac ~ ሆዱ ባዶ ሆነ ; période creuse የቦዘን ጊዜ ; l’humanité ግፍ
heures creuses የእረጭታ ሰዓት ; paroles creuses ባዶ
criminalité n.f. — ወንጀለኛነት
ጩኸት ; avoir le nez ~ በቅድሚያ የማቅ ችሎታ 2. adv.
sonner ~ ተንኳኳ 3. n.m. a. ባዶ ፣ ቀዳዳ b. le ~ des reins criminel, -elle adj. & n. — ወንጀለኛ
ትንሹ አከርካሪ c. avoir un petit ~ እንደ መራብ አለው ፣ አምጣ
criminellement adv. — በወንጀለኛነት
አምጣ አለ ፣ ብላ ብላ አለ
crin n.m. — ጭራ
crevasse n.f. — ስንጥቅ (የመሬት)
crinière n.f. — a. ጋማ (የፈረስ) b. ጎፈሬ (ለሰው)
crevasser (se) v.pr. — ሰነጣጠቀ
crique n.f. — የባሕር ደብ
crève-cœur n.m. inv. — ልብ የሚሰብር ሐዘን
criquet n.m. — ፌንጣ
crève-la-faim n.m. inv. — ችጋራም
crise n.f. — a. እጥረት ፣ ውጥረት ፣ አጣዳፊ ፣ ድንገተኛ ; ~
crever — 1. v.intr. a. ፈነዳ ; mon pneu a crevé ጎማዬ
économique የሀብት / የኢኮኖሚ ድቀት ; ~ du logement
ፈነዳ b. ~ d’orgueil ጉራ ገደለው ; ~ de chaud ici ሙቀት
የኪራይ ቤት እጥረት b. በሽታ ; ~ de foie የጉበት በሽታ ; ~
ገደለንኮ ! c. fam. ~ de faim በረኃብ ሞተ 2. v.tr. a. ፈነዳ
cardiaque የልብ ድካም ; ~ de nerfs የአዕምሮ ጭንቀት
(ፊኛ) ፣ ፈነዳ / ተነፈሰ (ጎማ) b. fam. ça crève les yeux
c. piquer une ~ ያዙኝ ልቀቁኝ አለ ፣ አንዘረዘረው
በግልጽ ይታያል
crispant, -e adj. — የሚሰቀጥጥ ፣ የሚዘገንን
crevé, -e adj. — a. የፈነዳ ፣ የተነፈሰ b. fam. የሞተ c. fam.
የዛለ ፣ የደከመ crispation n.f. — a. መሸማቀቅ ፣ መጨማደድ b. መሰቅጠጥ
crevaison n.f. — የጎማ ፍንዳታ crisper — 1. v.tr. a. አጨማደደ ; la douleur crispe son
visage በሕመም ፊቱ ተጨነቀ b. ሰቀጠጠ ; cela me crispe
cri n.m. — a. ጩኸት (የእንስሳ / የሰው) ፣ ጫጫታ (የወፍ/ ነፋስ) ;
ይዘገንነኛል ፣ ይሰቀጥጠኛል 2. v.pr. se ~ ተጨማደደ፣ ተኮማተረ ;
pousser un ~ እሪ አለ ; ~ d’horreur የሰቆቃ ጩኸት ; ~ du
ses mains se crispaient sur le volant እጆች መሪውን
cœur የልብ ጩኸት b. fam. c’est du dernier ~ ዘመን
ጨመደዱት
አመጣሽ አለባበስ / ነገር ፣ በወረት የሚደረግ ነገር
crispé, -e adj. — ጨምዳዳ
criard, -e adj. — a. አልቃሻ b. voix ~e ጨርጫራ ድምፅ
c. couleur ~e ደማቅ / ቦጌ ቀለም crissement n.m. — ሲጢጥ አለ ፣ (ጠመኔ / ፍሬን)
criblage n.m. — ማበጠር crisser v.tr. & intr. — አፋጨ ፣ ሲጢጥ አለ (ፍሬን)
crible n.m. — a. ወንፊት ፣ ማጣሪያ b. passer au ~ አበጠረ ፣ cristal, -aux — n.m. a. መስተዋት (ጥራት ያለው) ; ~ de
መረመረ roche የማዕድን መስተዋት b. cristaux (de sel) የጨው ጓል
criblé, -e adj. — a. የተበሳሳ ፣ የተነዳደለ ፣ የተቀዳደደ b. ~ de cristallerie n.f. — የመስተዋት ፋብሪካ
dettes በዕዳ የተዘፈቀ
cristallin, -e adj. — ለል ያለ ፣ ጥራት ያለው (ውሃ / ድምፅ)
cribler v.tr. — a. አበጠረ ፣ ለቀመ b. ~ qqn. de balles
cristallisation n.f. — የፈሳሽ መጠጠር (በብርድ / በድርቅ)
በጥይት ወንፊት አደረገ / በጥይት በታተነ
cristalliser v.tr. & intr. — መጠጠር (በብርድ / በድርቅ)
cric n.m. — ማንሻ ፣ ክሪክ
critère n.m. — መመዘኛ ፣ መለኪያ
criée n.f. — (vente à la) ~ የሐራጅ / የልፈፋ ሽያጭ
106
critérium n.m. — ማጣሪያ (ውድድር) croisée n.f. — መገናኛ (የመንገድ) ; à la ~ des chemins
መነሪያው ላይ ላይ
critique — 1. adj. አሥጊ ፣ አሳሳቢ ; esprit ~ ተመራማሪ
አዕምሮ ፣ ተች አዕምሮ 2. n.f. ሒስ ፣ ነቀፌታ ; faire la ~ d’une croisement n.m. — a. ማቋረጥ ፣ ማቋረጫ መሻገር ፣
pièce ቲያትር ተቸ / መረመረ / ገመገመ 3. n.m. ተቺ ፣ ሐያሲ ; መሻገሪያ ፣ ማለፍ ፣ ማለፊያ b. መስቀልኛ ; ~ (de routes)
~ d’art የኪነጥበብ ተቺ የመንገዶች መገናኘት / መተላለፍ c. ~ d’espèces ማዳቀል
critiquer v.tr. — a. መረመረ ፣ ገመገመ b. ~ qqn. ነቀፈ ፣ ገሠፀ croiser — 1. v.tr. a. አቋረጠ ፣ አጣመረ (እጅ) ; ~ qqn. ተላለፈ
(ከሰው ጋር) ; nos lettres se sont croisées ደብዳቤዎቻችን
critiquable adj. — የሚነቀፍ
ተላለፉ b. አዳቀለ (እንስሳ / ተክል) 2. v.pr. se ~ a. ተገናኘ ፣
croassement n.m. — ማንቋረር ፣ እንደ ቁራ መጮ¤ ተጋጠመ ፣ ተጋጨ ; leurs regards se sont croisés
ዕይታቸው ተገናኘ b. se ~ les bras እጁን አጣመረ ፣ አልሠራም
croasser v.intr. — ጮኸ (እንደ ቁራ)
አለ
croc n.m. — a. ሜንጦ b. ክራንቻ (ለጥርስ) ; montrer les ~s
croiseur n.m. — ፈጣን የጦር መርከብ (የባሕር ኃይል)
አስፈራራ (ለሰው / ለውሻ)
croisière n.f. — ሽርሽር (የመርከብ)
croc-en-jambe n.m. — faire un ~ à qqn. ጠለፈ ፣
አደናቀፈ (እግር) croissance n.f. — እድገት ፣ ልማት
croche-pied n.m. = croc-en-jambe — ጠለፈ ፣ አደናቀፈ croissant (1) n.m. — a. ~ de lune የጨረቃ ግማሽ b. የቁርስ
ቆልማማ ዳቦ
crochet n.m. — a. ሜንጦ ; vivre aux ~s de qqn. በሰው
ላይ ተንጠልጥሎ b. ሹራብ መሥሪያ c. ~s ማዕዘን ቅንፍ d. faire croissant, -e (2) adj. — une chaleur ~e እየጨመረ የሚሄድ
un ~ ታጠፈ ፣ ተጠመዘዘ ፣ ዞረ (መንገድ) ፣ ቀኙን ግራውን ሄደ ፣ ሙቀት
በ... በኩል አለፈ ; faire un ~ par le boulanger በዳቦ ቤት
croître v.intr. — አደገ ፣ ጨመረ (ሙቀት) ፣ ሞላ (ንዝ)
አለፈ (እግረ መንገዱን) e. በክንድ ወደ ውስጥ መምታት (ቡጢ
ጨዋታ) croix n.f. — a. መስቀል ; mettre en ~ ሰቀለ ; mise en ~
ስቅለት ; faire le signe de (la) ~ አማተበ b. la ~ Rouge
crocheter v.tr. — በረንጦ ያዘ
የቀይ መስቀል (ድርጅት) c. la ~ de Guerre የጦርነት ኒሻን
crochu, -e adj. — ቆልማማ (አፍንጫ) ፣ ቆላፋ ፣ ቁልፍ (ጣት) ; (መስቀል) d. c’est la ~ et la bannière ከባድ ሥራ ነው
avoir les mains ~es እጀ መንጠቆ ሆነ ; avoir des atomes e. fam. faire une ~ sur qqch. ሰረዘ ፣ እርግፍ አድርጎ ተ
~s መግባባት ፣ ኮከቡ ገጠመ ፣ ተግባባ
croquant, -e adj. — ከሽ ከሽ የሚል ፣ ኩርሽም ኩርሽም የሚል
crocodile n.m. — አዞ (ብስኩት)
croire — 1. v.tr. a. ~ qqch. አመነ ; il est à ~ que + ind. croque-monsieur n.m. inv. — የዓሣማ ሥጋ ያለበት ጥብስ
ይታመናል b. tout porte à ~ que የሚሆን ይመስላል ; fam. ዳቦ
faut pas ~ ! አይምሰልህ ; à ce que je crois እንደሚመስለኝ
croque-mort n.m. — ሬሳ አጓጓዥ
(ከሆነ) ; ~ bien faire ደግ ያደረገ መስሎት ነገር ; se ~ malin
ብልጥ የሆነ መሰለው b. il ne croyait pas si bien dire croquer 1. v.tr.— a. ቆረጠመ ፣ አደቀቀ ፣ ኮረሸመ ; ~ dans
ሳያውቀው ከቃላቱ በላይ ሐሳቡን ገለጠ c. se ~ tout permis ማን une pomme ቱፋ ገመጠ b. ~ le portrait de qqn. መልኩን
አለብኝ አለ d. ~ qqn. አመነ (ሰው) ; vous pouvez m’en ~ ነደፈ c. fam. être jolie à ~ ግመጡኝ ግመጡኝ የምትል
በእኔ ይሁንብዎ ፣ ይመነውኝ ; à l’en ~ እሱ እንደሚለው ከሆነ ; ne
croquis n.m. — ሥዕል ፣ ንድፍ
pas en ~ ses yeux ማመን አቃተኝ 2. v.intr. a. ~ à አመነ ;
c’est à ne pas y ~ የማይታመን ነው; le médecin crut à crosse n.f. — a. መቋሚያ (የጳጳስ) ፣ ዘንግ ፣ በትረ አሮን b. ቀና ;
une rougeole ሐኪሙ ክፉኝ መሰለው b. ማመን ; il ne croit fam. chercher des ~s à qqn. ጠብ አጫረ ፣ ነገር ፈለገ
plus አማኝነቱን ተ c. ሰደፍ
croisade n.f. — የመስቀል ጦርነት crotte n.f. — ኩበት ፣ ፋንድያ ፣ እበት
croisé, -e — 1. adj. a. ሠንጠረጥ ; mots ~s የቃላት ሠንጠረጥ crotter v.tr. — ~ son pantalon ሱሪውን ጭቃ ቀባ
(ጨዋታ) b. veste ~e ተላላፊ ኮት
crottin n.m. — ፋንድያ
croulant, -e — 1. adj. የዘመመ ፣ ያገደለ ፣ አሮጌ (ለሰው) cruel, -elle adj. — አሳዛኝ ሁኔታ
2. n.m. fam. les ~s ሽሜዎች
cruellement adv. — በጭካኔ
crouler v.intr. — a. ወደቀ b. ~ de fatigue ተዝለፈለፈ
crûment adv. — parler ~ ዕቅጩን ተናገረ ፣ በደረቅ አነጋገረ
c. faire ~ la salle sous les applaudissements አዳራሹ
በጭብጨባ ቀለጠ crustacé n.m. — ዛጎል ፣ ጓንጉል ዓሣ ፣ ባሕር አፈራሽ ምግብ
croupe n.f. — a. ረች (ፈረስ) ; prendre qqn. en ~ crypte n.f. — ዋሻ (የቤተ ክርስቲያን)
አፈናጠጠ b. ዳሌ (ለሰው)
cubage n.m. — መጠን ለካ
croupi, -e adj. — eau ~e የተኛ ውሃ
cube — 1. n.m. ቸልስ 2. adj. mètre ~ ሜትር ኩብ
croupier, -ière n. — የቁማር አጫዋች
cubique adj. — የኩብ ፣ ሣልስ መልክ
croupir v.intr. — በሰበሰ ፣ ዘፈዘፈ ፣ ተጠመደ (ሱስ)
cubisme n.m. — ቸልስ ገጽታ ሥዕል
croustillant, -e adj. — የሚኮረሸም ፣ ኩርሽም ኩርሽም የሚል
cubiste adj. & n. — የሣልስ ገፅታ ሠዓሊ
(እንደ ብስኩት) ; une histoire croustillante ደስ የሚል
ጨዋታ cubitus n.m. — ኡልና ፣ የክንድ አጥንት
croustiller v.intr. — ተኮረሸመ (ምግብ) cueillette n.f. — a. ለቀማ (የቡና) b. ቅንጠባ (የሻይ) c. መከር
(የእህል)
croûte n.f. — a. ቅርፊት (የዳቦ) ; casser la ~ በላላ b. ቅርፊት
(ለቁስል) c. la ~ terrestre የምድር ቅርፊት/ቅራፎ d. ጥራት cueillir v.tr. — a. ለቀመ ፣ ቆረጠ (አበባ) b. fam. ~ qqn.
የሌለው ሥዕል ያዘ ፣ አገኘ
croûton n.m. — a. የፉርኖ አፍንጫ ፣ ልብልብ b. ቅርፊት cuiller, cuillère n.f. — ማንኪያ
3. fam. vieux ~ ! ሽሜ
cuillerée n.f. — የአንድ ማንኪያ ይዘት
croyable adj. — ce n’est pas ~ የማይታመን ነው
cuir n.m. — ቆዳ ; ~ chevelu የራስ ቆዳ
croyance n.f. — እምነት
cuirasse n.f. — a. ጽሩር b. የብረት ሽፋን / መከላከያ / ልባስ
croyant, -e n. — ምእመን (የታንክ)
crucifier v.tr. — ሰቀለ ፣ አሠቃየ cuisiner — 1. v.intr. ምግብ አበሰለ / አዘጋጀ 2. v.tr. ~ qqn.
አጣጣ
crucifix n.m. inv. — መስቀል ፣ ሥዕለ ስቅለት
cuisinier n. — ወጥ ቤት ፣ አብሳይ
crucifixion n.f. — ስቅለት
cuisinière n.f. — ~ au gaz የቡታ ጋዝ ምድጃ
crudité n.f. — ~ s አትክልት (የምግብ)
crue n.f. — ሙላት ; rivière en ~ የውሃ ሙላት
108
cuisse n.f. — a. ጭን b. ~ de poulet መላላጫ c. se croire cultiver — 1. v.tr. a. ~ un champ ማሳ አረሰ / አለማ ; ~
sorti de la ~ de Jupiter በዘሩ ተኩራራ des légumes የጓሮ አትክልት ተከለ b. ~ une amitié ወዳጅነት
ኮተኮተ 2. v.pr. se ~ ተማረ ፣ ሠለጠነ
cuisson n.f. — a. መብሰል b. መተኮስ (ሸክላ)
culture n.f. — a. ልማት b. ሥልጣኔ ; ~ physique የአካል
cuistot n.m. — fam. ወጥ ቤት
ማሠልጠኛ
cuit, -e adj. — a. የበሰለ ; ~ à point በልክ የበሰለ b. fam. il
culturel, -elle adj. — ባህላዊ
est ~ ቀለጠ c. fam. c’est du tout ~ ቀላል ነው
culturisme n.m. — አካል ማዳበር
cuite n.f. — ስካር ; fam. prendre une ~ ጠነበዘ (በስካር)
cumin n.m. — ከሙን ፣ አበሱዳ ፣ አዝሙድ (ነጭ / ጥቁር)
cuivre n.m. — መዳብ ; ~ jaune ነሐስ ; les cuivres የነሐስ
የሙዚቃ መሣሪያዎች cumul n.m. — መደራረብ ; ~ de fonctions የኃላፊነት
መደራረብ
cuivré, -e adj. — a. የመዳብ (ቀለም) ; teint ~ ዳማ b. voix
~e ጨርጫራ ድምፅ cumuler v.tr. & intr. — ደርቦ ያዘ ; ~ des fonctions
ኃላፊነትን ደርቦ ያዘ
cul n.m. — a. fam. ቂጥ ፣ መቀመጫ ፣ ፊንጢጣ b. ~-de-sac
ዝግ መንገድ c. faire ~ sec ጨለጠ (በአንድ ትንፋሽ) d. faux ~ cupide adj. — ስግብግብ
ግብዝ
cupidité n.f. — ስግብግብነት
culasse n.f. — ሰደፍ (የመድፍ)
curable adj. — የሚድን
culbute n.f. — ግልብጦሽ ወደቀ
curage n.m. — መጥረግ (ጉድጓድ)
culbuter — 2. v.intr. ተገለበጠ (መኪና) 1. v.tr. ገፍትሮ ጣለ
curatif, -ive adj. — መድኃኒት
cul-de-jatte n.m. — እግረ ቆራጣ
cure n.f. — a. እንክብካቤ ; suivre une ~ ታከመ (በፍልውሃ)
culinaire adj. — የባልትና b. n’avoir ~ de qqch. ሽል አለ c. ~ d'un curé የቄስ ተግባር
culminant, -e adj. — a. ከፍተኛ ; point ~ ከፍተኛ ነጥብ curé n.m. — ቄስ
culminer v.intr. — አናት ደረሰ ፣ ከፍ አለ cure-dents n.m. — የጥርስ ስንጥር / መፋቂያ
culot n.m. — a. ቀለህ ፣ አምፖል ፣ እይር (የቀለህ) b. avoir du curée n.f. — ለአዳኝ ውሻ የሚሰጥ ሥጋ
~ ድፍረት ፣ ዓይን አውጣነት
curer — 1. v.tr. ~ un fossé ጉድጓድ ጠረገ / ዛቀ 2. v. pr. se
culotte n.f. — a. ሱሪ b. የሰውነት ሱሪ ፣ ገላ ነክ ሱሪ ~ les dents ጥርስ ፋቀ
culotté, -e adj. — fam. ደፋር ፣ ዓይነ ደረቅ curieusement adv. — በአስገራሚ ሁኔታ
culpabiliser — 1. v.tr. ጥፋተኛ ሆነ / አደረገ 2. v.pr. se ~ curieux, -ieuse adj. — ወረኛ
ጥፋተኛነት ተሰማው
curiosité n.f. — ወሬ ፣ ጉጉት ፣ የማወቅ ፍላጎት
culpabilité n.f. — ጥፋተኛነት
curiste n. — ጠበልተኛ
culte n.m. — a. አምልኮ ; avoir le ~ de l’argent በገንዘብ
curseur n.m. — ተንሸራሻሪ (ምልክት)
አመለከ b. የእምነት ዓይነት ፣ ሃይማኖት ; liberté du ~ የአምልኮ
ነጻነት ; denier du ~ አስራት ; le ~ de la personnalité cursus n.m. — ሥርዓተ ትምህርት
ከመጠን ያለፈ አክብሮት (ለሰው) ; un film ~ ገናና ፊልም
cutané, -e adj. — የቆዳ
cul-terreux n.m. — fam. ባላገር
cuve n.f. — a. ገንዳ b. በርሜል
cultivable adj. — የእርሻ (መሬት)
cuver — 1. v.intr. ጠመቀ (ይን) 2. v.tr. fam. ~ son vin ተኛ
cultivateur, -trice n. — ገበሬ ፣ አርሶ አደር (ስካሩን ለማብረድ)
110
dandiner (se) v.pr. — ለም ዘለም አለ ፣ እየተንደረከከ ሄደ ፣
ተላመጠ ፣ ተንደረከከ
112
déboîter — 1. v.tr. አላቀቀ ፣ አለያየ (ቧንቧ) ፣ አወጣ ፣ ፈነቀለ ፣ débrouiller — 1. v.tr. አፍታታ ; ~ une affaire ውስብስ ነገር
አለቀ ; se ~ l’épaule ትከሻው ተነቀለ / ለቀ ፣ ትከሻውን ለም አለው አብራራ 2. v.pr. se ~ እራሱን ከችግር አወጣ ; débrouillez-
2. v.intr. ከሠልፍ ወጣ ፣ ረድፉን ለቀቀ (ለመኪና) vous የተቻላችሁን አድርጉ ፣ የራሳችሁ ጉዳይ
débonnaire adj. — ገራገር፣ ፎልፏላ débroussailler v.tr. — a. መነጠረ ፣ አረመ b. አብራራ (ሐሳብ)
débordant, -e adj. — a. ፍልቅልቅ b. የተትረፈረፈ ; ~ de débusquer v.tr. — ከጉሬ አስጣ ፣ ምሽግ አስለቀቀ
santé ባለ ሙሉ ጤና
début n.m. — a. ጅማሮ ; dès le ~ ከመጀመሪያው ፣ ከመነሻው ;
débordement n.m. — a. ሙላት b. መክበብ (ጠላትን) au ~ des hostilités ውጊያው ሲጀመር b. የመጀመሪያ ክሥተት
(የተዋናይ) ; faire ses ~s መድረክ አስመረቀ
débordé, -e adj. — a. በዝቶ የሚፈስስ b. ሥራ የበዛበት
débutant, -e n. — ጀማሪ ፣ አዲስ
déborder v.tr. & intr. — a. ሞልቶ / ተርፎ ፈሰሰ፣ ገነፈለ
b. elle déborde de vie የንቁ ንቁ ነች débuter v.intr. — a. ጀመረ b. ~ dans le métier ለመጀመሪያ
ጊዜ ታወቀ
débouchage n.m. — መክፈት (ጋን / ጠርሙስ / የተደፈነ ነገር)
deçà loc. prép. — a. en ~ de qqch. ከአንድ ነገር ወዲህ
débouché n.m. — a. መውጫ b. የሥራ ዕድል
b. rester en ~ de la vérité እውነቱን በሙሉ ከመናገር ተቆጠበ
déboucher — 1. v.tr. ከፈተ (የተደፈነ ነገር) 2. v.intr. ~ sur
décachetage n.m. — መክፈት (ደብዳቤ) ፣ እሽግ ማንሣት ፣
une place አደባባይ ላይ አወጣ / አደረሰ
ማኅተም መስበር
déboucler v.tr.— ፈታ (ቀበቶ)
décacheter v.tr. — ከፈተ (ደብዳቤ) ፣ እሽግ አነሣ ፣ ማኅተም
déboulonner v.tr. — a. ብሎን ፈታ b. ~ qqn. ሻረ ሰበረ
débrayer v.intr. — a. ፍሪሲዮን ረገጠ b. ሥራ አቆመ (ዓድማ décanter — 1. v.tr. አጣራ ፣ አቀረረ ፣ ሰከነ 2. v.pr. se ~
ጀመረ) ተጣራ ፣ ቀረረ
décemment adv. — በጨዋ ደንብ ; s’exprimer ~ በጨዋ déchiffrement n.m. — መፍታት (የምሥጢር ጽሑፍ)
ደንብ ሐሳቡን ገለጸ
déchiffrer v.tr. — a. ፈታ (ጽሑፍ) b. አነበበ (የዜማ ምልክት)
décence n.f. — ጨዋነት
déchiqueté, -e adj. — የተበጣጠሰ
décent, -eadj. — ጨዋ
déchiqueter v.tr. — በጣጠሰ
décennie n.f. — ዓሠርት ዓመታት
déchirant, -e adj. — እጅግ አሳዛኝ ; cris ~s ዋይታ
decentralisation n.f. — ማሸጋሸግ
déchirement n.m. — ጥልቅ ሐዘን
décentraliser v.tr. — አሸጋሸገ
déchirer — 1. v.tr. ቀደደ 2. v.pr. se ~ un muscle ጡንቻው
déception n.f. — ቅሬታ (የፈለጉትን ባለማግኘት) ተላቀቀ (ስትራፖ)
114
déclamatoire adj. — ቃል አጋኖ décoller — 1. v.tr. አላቀቀ ; ~ l’injera attachée à la
plaque እንጀራ ከምጣድ ሰቀሰቀ 2. v.intr. a. ተነሣ (አውሮፕላን)
déclamer v.tr. — ድምፁን ከፍ አድርጎ ተናገረ
b. fam. ሄደ 3. v.pr. se ~ ተላቀቀ (የተጣበቀ ነገር)
déclaration n.f.— a. መግለጫ ; ~ sous serment በቃለ
décolleté,-e — 1. adj. ደረተ ክፍት (ቀሚስ) 2. n.m. አንገት
መሐላ ገለጸ b. ~ (d’amour) ፍቅሩን ገለጸ c. ~ en douane
(የቀሚስ)
ዴክላራሲዮን (የጉምሩክ)
décolonisation n.f. — ቅኝ አገር መልቀቅ ፣ ከቅኝ ነጻ መሆን /
déclarer — 1. v.tr. a. ገለፀ ፣ አሳወቀ ፣ አስታወቀ b. መግለጫ
ማድረግ
ሰጠ ; déclaré coupable ጥፋተኛ ነህ ተባለ c. ~ la guerre
በአንድ ሰው ላይ ጦርነት ዓጀ d. avez-vous qqch. à ~? ምን décoloration n.f. — የቀለም መልቀቅ / መፍዘዝ
ይዘዋል? (የጉምሩክ ፍተሻ) 2. v.pr. se ~ a. አሳወቀ (ሐሳብ /
décolorer v.tr. — a. አፈዘዘ / አስለቀቀ (ቀለም) b. se ~ ፈዘዘ /
ስሜት) ; se ~ contre qqch. ቅራኔውን ገለጸ b. ፍቅሩን ገለጸ
ለቀቀ (ቀለም)
c. ገባ (በሽታ)
décombres n.m. pl. — ፍራሽ
déclassement n.m. — a. ከምድቡ መውረድ b. ~ d’une
affaire ምስጢርነቱን አጣ (ሠነድ) décommander — 1. v.tr. ሠረዘ (ትእዛዝ ፣ ግብ ፣ ስብሰባ)
2. v.pr. se ~ ቀጠሮ አፈረሰ
déclasser v.tr. — a. ፋይሎችን አዘበራረቀ
b. ማዕርግ ዝቅ አደረገ (የሆቴል) c. ደቀ décomposer — 1. v.tr. a. በተነ b. አበላሸ (የሞተ አካል)
c. ለዋወጠ (ፊት) 2. v.pr. se ~ a. ተበላሸ ፣ በሰበሰ ፣ ጠነዛ
déclenchement n.m. — a. ማስጀመር (እንቅስቃሴ)
b. ተለዋወጠ (ፊት)
b. ማስነሣት (ሞተር / ጦርነት)
décomposition n.f. — a. መበታተን b. መበስበስ
déclencher v.tr. — a. አስጀመረ ፣ አንቀሳቀሰ b. አስነሣ (ሞተር /
ጦርነት) c. ምክንያት / መንሥኤ ሆነ décompresser v.intr. — ውጥረትን ቀነሰ፣ አረጋጋ
déclencheur n.m. — ማስነሻ décompte n.m. — ዝርዝር ሒሳብ
déclic n.m. — a. ማስነሻ b. ቀጭታ (ድምፅ) décompter v.tr. — ቀነሰ፣ አቀናነሰ
déclin n.m. — a. ውድቀት b. ~ du jour ምሽት ፣ ጥልቀት déconcentrer v.tr. — 1. v.tr. አሸጋሸገ 2. v.pr. se ~ አዘናጋ
(ጀንበር ጠለቀች) c. au ~ de sa vie
déconcertant, -e adj. — አደናጋሪ
በዕድሜው መጨረሻ (ዕድሜው ከገፋ)
déconcerter v.tr. — አደናገረ
déclinaison n.f. — a. እርባታ (ሰዋስው) ፣ አቀጻጸል (ሰዋሱ)
b. መጥለቅ (ጀንበር ጨረቃ) ፣ የሰማይ ኬክሮስ déconfit, -e adj. — ዕጢው ዱብ ያለ ፣ የደነገጠ
décliner — 1. v.intr. ጠለቀ (ጀምበር / ጨረቃ) 2. v.tr. déconfiture n.f. — ድባቅ መመታት፣ መረታት (በችግር) ፣ ኪሣራ
a. አልተቀበለም ; ~ l’invitation ግብውን አልተቀበለም b. ቀጸለ
décongeler v.tr. — ከበረ ቤት አጣ
(ሰዋሱ) c. አሳወቀ (ማንነት) ; ~ son identité ስሙን አሳወቀ ; ~
toute responsabilité ውርድ ከራሴ አለ décongestionner v.tr. — a. ሳምባ ማጥራት b. መቀነስ
(የበዛውን)
déclivité n.f. — ቁልቁለት ፣ ተዳፋት ፣ ያጋደለ (መንገድ)
déconnecter v.tr. — a. መንቀል (ኤሌክትሪክ) b. መላቀቅ
décocher v.tr. — a. ተኮሰ ፣ ነጨፈ ; ~ un coup መታ
(ከመደበኛ ሥራ)
(ሠንዝሮ) b. ~ une remarque አስተያየት ሠነዘረ
déconseiller v.tr. — አታድርግ ብሎ መከረ ; c’est à ~
décoiffer v.tr. — a. ባርሜጣ አለቀ (የሱ) b. አንጨባረረ
አይመከርም ፣ አይደገፍም
(የተበጠረ ፀጉር)
déconsidération n.f. — ዋጋ ማሳጣት
décoincer v.tr. — አላቀቀ (የተቀረቀረ ነገር)
déconsidérer v.tr. — ዋጋ አሳጣ ፣ አቀለለ
décolérer v.intr. — il ne décolérait pas ቁጣው
አልበርድለት ብሎ ነበር décontamination n.f. — ከብከላ ነጻ ማድረግ
décollage n.m. — መነሣት (ለአውሮፕላን) décontaminer v.tr. — ከብከላ ነጻ አደረገ
décontenancer v.tr. — ግራ አጋባ ፣ አደናገረ
décontracté, -e adj. — ግድ የለሽ décrasser v.tr. — አፀዳ ፣ ፈቀፈቀ (ጥቀርሻ)
décontracter (se) v.pr. — አዝናና décrêpage n.m. — ማለስለስ (ጸጉር)
décontraction n.f. — መዝናናት ፣ ግድ የለሽነት décrêper v.tr. — አለሰለሰ (ጸጉር)
déconvenue n.f. — ቅሬታ décrépit, -e adj. — ያረጀ፣ ያፈጀ፣ ጨርጫሳ፣ የጃጀ፣ የደቀቀ (ሱነት)
décor n.m. — a. መድረክ (የቴሌቪዝን ፣ የቴአትር) b. rentrer décrépitude n.f. — ማርጀት ፣ ማፍጀት ፣ መጨርጨስ
dans le ~ ከመንገድ ወጣ (መኪና)
décret n.m. — ዓዋጅ ፣ ድንጋጌ ፣ ውሳኔ
décorateur, -trice n. — ቤት የሚያጌጥ ባለሙያ
décréter v.tr. — ዓጀ፣ ደነገገ፣ ወሰነ
décoratif, -ive adj. — የሚያጌጥ
décrier v.tr. — አማ ፣ ነቀፈ ፣ ረፈ
décoration n.f. — a. ጌጥ ፣ ጌጣጌጥ b. ሽልማት ; recevoir
décrire v.tr. — a. ገለፀ (በጽሑፍ / በቃል) b. ~ une courbe
une ~ ተሸለመ ፣ ኒሻን ተቀበለ
ተከተለ (መሥመር)
décorer v.tr. — a. አጌጠ b. ሸለመ
décrispation n.f. — ማዝናናት
décortiquer v.tr. — ፈለፈለ ፣ ጠረጠረ (ጥሬ) ፣ ፈተገ (ገብስ)
décrisper v.tr. — አዝናና
décorum n.m. — ግና ማዕረግ
décrochage n.m. — a. ማፈግፈግ b. መውደቅ (አይሮፕላን)
découcher v.intr. — ከቤት ጥቶ አደረ
décrocher — 1. v.tr. አረደ (ከተሰቀለበት) ፣ ፈታ (የባቡር ጋሪ) ፣
découdre v.tr. — a. ተረተረ b. en ~ ታገለ ፣ ተደባደበ አነሣ (ስልክ) ; se ~ la mâchoire መንጋጋው ለቀ ; ~ le succès
(እስኪበቃው) እጅግ ቀናው 2. v.intr. አፈገፈገ ፣ ሸሸ ; ~ d’un parti
politique ከፓርቲ ጣ
découler v.intr. — የአንድ ነገር ውጤት ሆነ ፣ አንድ ሁኔታ
ያስከተለው ነገር ; il en découle que ስለሆነ ፣ ስለሆነም décroissance n.f. — ድቀት ፣ ማነስ ፣ መቀነስ ; être en ~
እያነሰ ሄደ
découpage n.m. — ቆረጣ ፣ ሽንሸና
décroître v.intr. — አነሰ ፣ ቆረቆዘ ; aller (en) décroissant
découper v.tr. — ቆረጠ ፣ ቆራረጠ ፣ ሸነሸነ
አያነሰ ሄደ
décourageant, -e adj. — ተስፋ የሚያስቆርጥ ; የሚያደክም
décrotter v.tr. — ቀረፈ (ጭቃ) ፣ ሰኮሮ
découragement n.m. — ተስፋ መቁረጥ
décrue n.f. — መቀነስ ፣ መውረድ (የውሃ ሙላት)
décourager — 1. v.tr. a. ተስፋ አስቆረጠ ፣ አዳከመ (በምክር) ፣
décryptage n.m. — የምሥጢር ጽሑፍ መፍታት
አጥላላ b. ~ un projet አጣጣለ (አንድን ዕቅድ) 2. v.pr. se ~
ተስፋ ቆረጠ ፣ ተዳከመ ፣ ታከተ décrypter v.tr. — የምሥጢር ጽሑፍ ፈታ / ተረጎመ/ አነበበ
décousu, -e adj. — a. የተተረተረ (ስፌት) b. መጨበጫ የሌለው déçu, -e adj. — ቅር ያለው ፣ ቅሬታ የተሰማው
(ንግግር)
déculpabiliser v.tr. — ከጥፋተኛነት (ስሜት) ነጻ አደረገ
découvert, -e — 1. adj. a. ግልጽ ፣ የተገለፀ ፣ ራቁት b. ገላጣ ፣
décupler v.tr. & intr. — በዓሥር አበዛ (ዓሥር ጊዜ በዛ)
አውላላ (አገር) ፣ የተጋለጠ 2. n.m. ሒሳብ እላፊ ፣ ካለው በላይ የጣ
3. loc. adv. être à ~ በግላጭ ተያዘ dédaigner v.tr. — ናቀ ; cette offre n’est pas à ~ ይህ
አቅርቦት የሚናቅ አይደለም
découverte n.f. — ግኝት
dédaigneusement adv. — በንቀት
découvrir — 1. v.tr. a. አገኘ b. አጋለጠ ፣ ገለጠ ፣ አወጣ
(ምሥጢር) ; ~ ses dents እኝ አለ ፣ አገጠጠ 2. v.pr. se ~ dédaigneux, -euse adj. — ሰው የሚንቅ
a. se ~ la tête ባርሜጣ አለቀ ፣ ክንብንብ አረደ b. ልብሱን አለቀ
dédain n.m. — ንቀት ፣ ዕብሪት ; avec ~ በንቀት ; avoir le ~
c. ጸዳ (ሰማይ) d. se ~ des penchants pour l’argent
de qqch. ናቀ (አንድን ነገር)
ፍቅረ ነዋይ እንዳለበት ተገነዘበ
dédale n.m. — ጉራንጉር / ጠመዝማዛ ዋሻ
décrassage n.m. — ማጽዳት ፣ መፈቅፈቅ (ጥቀርሻ)
116
dedans — 1. adv. ውስጥ ; il est calme en ~ ውስጥ ውስጡን défaite n.f. — ውድቀት ፣ ሽንፈት
ረጋ ያለ ነው 2. n.m. ውስጥ (የቤት) ; les ~ de la politique
défaitisme n.m. — በድል አለማመን ፣ ልበ ሙሉ አለመሆን ፣
የፖለቲካ ውስጥ ውስጡ
በራስ አለመተማመን
dédicace n.f. — ማቅረቢያ (የጽሑፍ ስጦታ)
défaitiste adj. & n. — በድል የማያምን ፣ ልበ ሙሉ ያልሆነ ፣
dédicacer v.tr. — በ... ስም አደረገ / ሰጠ በራስ የማይተማመን
délateur, -trice n. — አሳባቂ ፣ ጠቋሚ délier v.tr. — ፈታ ; le vin délie la langue ወይን ጠጅ
አንደበት ይፈታል ; ~ qqn. d’un serment ነጻ ለቀቀ (ሱን)
délation n.f. — ማሳበቅ ፣ መጠቆም ፣ ማጋለጥ
délimiter v.tr. — ወሰነ ፣ ድንበር አበጀ ፣ ደካ
délavé, -e adj. — የለቀቀ (የደበዘዘ)
délinquance n.f. — ወንጀል ; ~ juvénile የታዳጊ ወንጀል
120
déliquescence n.f. — መፍረክረክ ጠየቀ / ተጠራጠረ ; je me demande pourquoi ለምን
እንደሆነ ይደንቀኛል ፣ ምክንያቱ ሊገባኝ አልቻለም
déliquescent, -e adj. — ፍርክርክ
demandeur, -euse n. — a. ገዢ b. ጠያቂ ; ~ d’emploi ሥራ
délire n.m. — a. ቅዠት ፣ አዚም b. ከቁጥጥር የጣ c. foule en
ፈላጊ / ጠያቂ
~ በደስታ የተመሰጠ ሕዝብ
démangeaison n.f. — ማሳከክ ; j’ai des ~s ያሳክከኛል፣
délirer v.intr. — a. ቃዠ ፣ ቀባጀረ b. ተመሰጠ
ይበላኛል
délit n.m. — ወንጀል ; flagrant ~ እጅ ከፍንጅ
démanger v.intr. — a. አሳከከ ; l’épaule me démange
délivrance n.f. — a. መዳን (ሃይማኖት) b. መፈታት ፣ ነጻ ትከሻዬን አሳከከኝ / በላኝ b. fig. ça me démange de parler
መውጣት (እስረኛ) c. መፈስ (ጋኔን) d. ማደል (ትኬት) e. መስጠት ተናገር ተናገር አለኝ
(ዲፕሎም)
démantèlement n.m. — ማፈራረስ ፣ ማውደም
délivrer v.tr. — a. ~ du péché ከኃጢያት ሠረ / አዳነ
démanteler v.tr. — አፈረሰ
(ሃይማኖት) b. ፈታ ፣ ነጻ አወጣ (እስረኛ)
démaquillage n.m. — ማስለቀቅ ፣ መጥረግ (ኩል)
déloger — 1. v.intr. አስለቀቀ ፣ ከጎሬ አወጣ 2. v.tr. ~ un
locataire አስጣ (ተከራይ) démaquillant n.m. — ማስለቀቂያ (ኩል ፣ የጥፍር ቀለም)
déloyal, -e pl. -aux adj. — ቅንነት የሚያንሱ démaquiller — 1. v.tr. አስለቀቀ ፣ ጠረገ (ኩል ፣ የጥፍር ቀለም)
2. v.pr. se ~ አስለቀቀ ፣ ጠረገ (ኩል ፣ የጥፍር ቀለም)
delta n.m. — a. የግሪክ 4ኛ ፊደል፣ የአቡጊዳ 4ኛ ፊደል b. ~ du
Nil የዓባይ ደለል démarcation n.f. — የሰን ምልክት መትከል ; ligne de ~
የምልክት መስመር ፣ ወሰን
déluge n.m. — ማየ አይኅ ፣ የጥፋት ውሃ ; cela remonte au
~ የቆየ ፣ በዘመነ ኖኅ የደረሰ ፣ ዶፍ démarche n.f. — a. አረማመድ ፣ አካሄድ b. እርምጃ (የጉዳይ) ;
faire les ~s ጉዳይ ተከታተለ
déluré, -e adj. — ደፋር ፣ ንቁ ፣ ጮሌ
démarcheur, -euse n.f. — a. አዟሪ ነጋዴ b. ጉዳይ አስፈጻሚ
démagogie n.f. — የሕዝብ ድለላ / ሽንገላ
démarquer — 1. v.tr. a. የወስን ድንጋይ አስቀመጠ b. ገለበጠ
démagogique adj. — የሕዝብ ድለላ / ሽንገላ ያለበት
(የሰው ጽሑፍ) c. être ~ ምች ቦታ ያዘ (ስፖርት) 2. v.pr. se ~
démagogue n.m. — ሕዝብ ደላይ / ሸንጋይ ከ... ተለየ ፣ ከ... ራሱን አገለለ
démailler (se) v.pr. — ተተረተረ (ሹራብ ፣ መረብ) démarrage n.m. — a. አነቸስ (የሞተር) ፣ መንቀሳቀስ (ሞተር)
b. አጀማመር (የንግድ)
demain adv. & n.m. — ነገ ; à ~ ! ነገ እንገናኝ ! ; fam. c’est
pas ~ la veille ምነው ተይዞ démarrer v.intr. — ተነሣ ፣ ተንቀሳቀሰ
demande n.f. — a. ጥያቄ ፣ ማመልከቻ ; ~ en mariage démarreur n.m. — ማስነሻ (የሞተር)
እንጋባ ማለት ; il faut faire une ~ ማመልከቻ ማስገባት
démasquer — 1. v.tr. አጋለጠ 2. v.pr. se ~ ራሱን አጋለጠ ፣
ያስፈልጋል ; à la ~ générale በብዙኃኑ ጥያቄ b. l’offre et la
ማንነቱን አሳወቀ
~ አቅርቦትና ፍላጎት
démêlé n.m. — ጭቅጭቅ ; il a eu des ~s avec la justice
demander — 1. v.tr. a. ጠየቀ ; ~ conseil à qqn. ምክር
የፍርድ ቤት ችግር ነበረበት
ጠየቀ ; je vous demande pardon ይቅርታ እጠይቃለሁ ; ~
qqn. en mariage እንጋባ አለ ; on vous demande démêler v.tr. — a. አፍታታ (የተወሳሰበውን) b. se ~ ራሱን
ይፈለጋሉ ; combien demandez-vous de l’heure ? አወጣ (ኩስብስብ ጉዳይ)
በሰዓት ስንት ይጠይቃሉ / ይላሉ ? b. je demande la parole
démembrer v.tr. — a. ለያየ ፣ ከፋፈለ b. ሸነሸነ (መሬት)
ሐሳቤን መግለጥ እፈልጋለሁ (መድረክ ይሰጠኝ) c. c’est très
c. ብልት አጣ
demandé እጅግ ተፈላጊ ነው d. ne lui en demandez pas
trop ከእሱ ብዙ እምብዛም አይጠብቁ e. fam. je ne t’ai rien déménagement n.m. — ቤት መልቀቅ ፣ ዕቃ ማውጣት
demandé ! ማ ጠየቀህ ! (መች ጠየቅኸውህ !) ; je vous
déménager v.tr. & intr. — a. ቤት ለቀቀ ፣ ዕቃ አወጣ b. fam.
demande un peu ! እስኪ ይንገሩኝ ! 2. v.pr. se ~ ራስን
~ à la cloche de bois በስውር ለቀቀ / ወጣ c. fam. il
déménage ! ቀሰ !
déménageur n.m. — የቤት ዕቃ አጓጓዥ demi-saison n.f. — vêtement de ~ የበጋ/ የክረምት መባቻ
ልብስ
démence n.f. — እብደት ; c’est de la ~ ! የእብድ ሥራ ነው !
demi-sel n.m. inv. — ባለ ጨው (ቅቤ / ፍሮማጆ)
dément, -e adj. — እብድ ; c’est ~ ! የማይመስል ነገር ነው!
demi-sœur n.f. — እኅት (የእናት ወይም የአባት ልጅ)
démentiel, -elle adj. — የእብድ ሥራ
démission n.f. — ዴሚሲዮን ፣ ሥራ መልቀቅ ; donner sa ~
démener (se) v.pr. — ተጣጣረ
ሥራ መልቀቂያ አስገባ
démenti n.m. — ማስተባበያ
démissionner v.intr. — ሥራ መልቀቂያ አስገባ
démentir v.tr. — አስተባበለ
demi-tarif n.m. — ግማሽ ዋጋ
démesure n.f. — እልፊት ፣ ከመጠን ማለፍ
demi-ton n.m. — ግማሽ ድምፅ (የዜማ ምልክት)
démesuré, -e adj. — ከመጠን ያለፈ
demi-tour n.m. — ወደ ኋላ መዞር ; faire ~ à droite ቀኝ ኋላ
démesurément adv. — ከመጠን / ከልክ በላይ ዞረ
122
démonstration n.f. — a. ማስተዋቅ ; appareil de ~ የቤተ dénigrer v.tr. — አጥላላ ፣ ዝቅ አደረገ ፣ አጎደፈ፣ አዋረደ
ሙከራ መሣሪያ b. ~ d’affection የፍቅር መግለጫ
déniveler v.tr. — ደለደለ
démonte-pneu n.m. — ጎማ መፍቻ
dénivellement n.m. — መደልደል
démonté, -e adj. — a. ማዕበላም (ባሕር) b. ግራ የገባው ፣
dénombrement n.m. — መቁጠር ፣ ቆጠራ
የተደናገረ
dénombrer v.tr. — ቆጠረ
démonter — 1. v.tr. a. ፈታታ ፣ በተነ (ሞተር) b. ጣለ (ፈረስ
ከኮርቻ) c. ~ le moral de qqn. ቅስሙን ሰበረው 2. v.pr. se dénominateur n.m. — አካፋይ (ሒሳብ) ; ~ commun የጋራ
~ a. ላሸከ ፣ ላላ ፣ ተፈታታ ፣ ተበተነ b. fam. il ne se አካፋይ
démonte pas pour si peu በቀላሉ አይደናገርም / ግራ
dénomination n.f. — a. አጠራር ፣ ስም b. ስም ማውጣት
አይገባውም
dénommer v.tr. — ጠራ ፣ ስም አወጣ ; fam. un dénommé
démontrable adj. — ሊገለጥ / ሊብራራ የሚችል
Charles ሻርል የተባለ (ሰው)
démontrer v.tr. — a. ገለጠ ፣ አስረዳ ፣ አብራራ b. አሳየ
dénoncer v.tr. — a. አጋለጠ / ጠቆመ (ለፖሊስ / ለሕግ) b. se
(በግልጽ)
~ ራሱን አጋለጠ
démoralisant, -e adj. — ቅስም የሚሰብር ፣ ተስፋ አስቆራጭ
dénonciateur, -trice n. & adj. — ጠቋሚ (ለፖሊስ / ለሕግ)
démoralisation n.f. — ቅስም መስበር ፣ ተስፋ መቁረጥ
dénonciation n.f. — መጠቆም ፣ ማጋለጥ
démoraliser — 1. v.tr. ቅስም ሰበረ ፣ ተስፋ አስቆረጠ 2. v.pr.
dénoter v.tr. — አመለከተ ; son attitude dénote
se ~ ቅስሙ ተሰበረ ፣ ተስፋ ቆረጠ
l’embarras ጭንቀቱ በአኳኋኑ ይታወቃል
démordre v.intr. — ne pas en ~ ችክ አለ
dénouement n.m. — ውጤት ፣ መጨረሻ ፣ መደምደሚያ
démoulage n.m. — ከኩሸት ማውጣት
dénouer — 1. v.tr. a. ፈታ (ውል ፣ ችግር) b. ~ une
démouler v.tr. — ከኩሸት አጣ intrigue ሤራውን አከሸፈ 2. v.pr. se ~ ተፈታ
démultiplier v.tr. — ፍጥነት ቀነሰ (ሞተር ፣ መዙር) dénoyauter v.tr. — ፍሬውን አወጣ (ኮክ)
démuni, -e adj. — ያጣ ; ~ d’argent ገንዘብ ያጣ ; être ~ de denrée n.f. pl. — ሸቀጥ (ምግብ) ; ~s alimentaires ምግብ
tout ባዶ እጁን ቀረ
dense adj. — ጥቅጥቅ
démunir v.tr. — ቀማ ፣ ወሰደ ፣ አራቆተ
densité n.f. — ውፍረት ፣ ክብደት
démystifier v.tr. — ሽንገላን አጋለጠ
dent n.f. — a. ጥርስ ; ~ de lait የተት ጥርስ ; ~ de sagesse
dénatalité n.f. — የወሊድ መቀነስ (በሥነ-ሕዝብ ጉዳይ) ያዋቂ ጥርስ (ከጊዜ በኋላ የሚበቅል) ; faire ses ~s ጥርስ አበቀለ ;
rage de ~s የጥርስ ሕመም ፣ የጥርስ ቀúርጥማት b. n’avoir
dénaturé, -e adj. — alcool ~ ቅይጥ አልኮል
rien à se mettre sous la ~ የሚላስ የሚቀመስ አጣ c. avoir
dénaturer v.tr. — a. ቀየጠ ፣ በረዘ b. ቀየረ (መልክ / ጠባይ / les ~s longues ተመቀኘ d. avoir une ~ contre qqn. ቂም
ጉዳይ) c. ~ les faits ተጨባጩን ሁኔታ ለጠ ያዘ e. être sur les ~s ሥራ በዛበት f. ጥርስ (የማበጠሪያ ፣
የመጋዝ) ; en ~s de scie ወጣ ገባ
dénégation n.f. — ክህደት
dentaire adj. — የጥርስ
déni n.m. — እምቢታ ; ~ de justice ፍትሕ መንፈግ
denté, -e adj. — ባለ ጥርስ (ጎማ)
dénicher v.tr. — a. አገኘ (ከተደበቀበት / ከተሸቀበት) b. ከጎሬ
አስጣ (አውሬን) dentelle n.f. — ዳንቴል
denier n.m. — a. ዲናር b. ገንዘብ ; ~s publics የመንግሥት dentellière n.f. — ዳንቴል ሠሪ ሴት
ገንዘብ ; ~ du culte ምጽዋት ፣ ሙዳይ
dentier n.m. — ሰው ሠራሽ ጥርስ
dénier v.tr. — ከዳ ፣ ከለከለ
dentifrice n.m. — የጥርስ ሳሙና
dénigrement n.m. — ማጥላላት ፣ ዝቅ ማድረግ
dentiste n. — የጥርስ ሐኪም
dentition n.f. — የጥርስ አበቃቀል dépeçage n.m. — ቆረጣ ፣ ከተፋ ፣ ብለታ (ብልት ማውጣት)
dénudé, -e adj. — የተራቆተ (ሱና ነገር) ; የታረዘ (ሰው) dépecer v.tr. — ቆረጠ ፣ ከተፈ ፣ በለተ
dénuder — 1. v.tr. a. አራቆተ ; ~ un fil électrique dépêche n.f. — a. መልእክት b. ~ (télégraphique)
የኤሌክትሪክ ሽቦ ላጠ 2. v.pr. se ~ ተራቆተ ፣ ታረዘ የቴሌግራፍ መልእክት
déploiement n.m. — a. መዘርጋት ፣ ማንጠፍ dépouillement n.m. — a. ገፈፋ b. ~ des votes ቆጠራ
b. ማሠለፍ ፣ ማሠማራት (ሠራዊት) (የድምፅ)
député n.m. — a. ተወካይ b. የፓርላማ / የምክር ቤት አባል dérivé, -e adj. & n.m. — ከ... የመጣ (ቃል) ፣ ከአንድ የተቀዳ ፣
ቅጂ
déraciné, -e adj. — ስደተኛ ፣ የተሰደደ ፣ ባይተዋር
dériver — 1. v.tr. አዞረ ፣ መንገድ አስለጠ b. le mot "sirop"
déracinement n.m. — a. ሥር መንቀል b. መሰደድ
dérive du mot arabe "sharab" በፈረንሳይኛ "ሲሮፕ"
déraciner v.tr. — a. ሥር ነቀለ ፣ ነቅሎ ጣለ b. አጠፋ (አጉል / ከዓረብኛው "ሾርባ" የመጣ ቃል ነው 2. v.intr. a. ከመሥመር ወጣ
ባህል / ጠባይ) c. አጋዘ (መርከብ በነፋስ ግፊት)
déraillement n.m. — ከሐዲድ መውጣት (ለባቡር) dermatologie n.f. — የቆዳ በሽታ ሕክምና
dérailler v.intr. — a. ከሐዲድ ወጣ (ባቡር) b. ተበላሸ (ማሽን) dermatologue n. — የቆዳ ሐኪም
c. ቀሰ ፣ አበደ (ሰው)
dernier, -ière adj. & n. — a. መጨረሻ ; il est arrivé bon
dérailleur n.m. — የብስክሌት ማርሽ መለወጫ ~ / le ~ መጨረሻ ደረሰ ፣ ውራ ሆነ ; le petit ~ የመጨረሻው
ልጅ ; on le traite comme le ~ des ~s ከምንም
déraisonnable adj. — ያልታሰበበት ፣ አስተውሎ የሚያንሱ
አይቆጠርም ፣ ከጉዳይ አይቆጠርም ; mettre la dernière main
(ሰው)
የመጨረሻ ማስተካከያ አደረገ ; jusqu’à sa dernière heure
déraisonner v.intr. — ቀባጀረ ፣ አበደ አስኪሞት (ድረስ) ; dernières nouvelles ዘግይቶ የደረሰ ዜና ;
fam. tu connais la dernière ? የመጨረሻውን (ሬ) ሰማህ ? ;
dérangé, -e adj. — የተበላሸ ፣ ቀውስ
en ~ lieu በመጨረሻ b. l’an ~ አምና ; au cours des
dérangement n.m. — a. ብልሽት ; en ~ የተበላሸ (ስልክ) dernières années ባለፉት ዓመታት ; le mois ~ ባለፈው ወር ;
b. የአዕምሮ ችግር ces ~s temps አሁን በቅርቡ c. la dernière mode / le ~
cri አዲሱ ዘመን አመጣሽ ፣ አዲሱ ፋሽን d. ce ~ répondit
déranger — 1. v.tr. a. አስቸገረ ; si cela ne vous dérange
ይኸኛውም ሲመልስ
pas ካላስቸገረዎት b. ዘበራረቀ (ረቀቶች) ; አተራመሰ ፣ አመሳቀለ ፣
አናጋ 2. v.tr. se ~ ተቸገረ ; ne vous dérangez pas አይቸገሩ dernièrement adv. — በቅርቡ
dérapage n.m. — ዳጥ dernier / dernière-né n.m. — የመጨረሻ ልጅ ፣ መቁረጫ
126
dérobade n.f. — a. ማምለጥ (ፈረስ) b. አባያ መሆን (ለበሬ) désaffecté, -e adj. — ባዶ ፣ ና
dérobé, -e adj. — porte ~ ሌባ በር ; à la ~ በስርቆሽ በር / désaffecter v.tr. — ካገልግሎት ውጭ አደረገ
በሥውር ሄደ
désaffection n.f. — መጥላት
dérober — 1. v.tr. a. ሰረቀ b. ደበቀ ፣ ሠረ ; ~ au regard de
désagréable adj. — አስቀያሚ
qqn. ሠረ ፣ ዘር አደረገ 2. v.pr. se dérober ተሠረ b. se ~ à
son devoir ዋለገ (ለሥራ) désagréablement adv. — በማያስደስት ሁኔታ ፣ በአስቀያሚ
ሁኔታ
dérogation n.f. — መራቅ / መጣስ (ከሕግ ፣ ኩል ፣ ከስምምነት)
désagrégation n.f. — መበተን ፣ መበታተን ፣ መፍረክረክ፣
dérogatoire adj. — የራቀ / የሚጥስ (ከሕግ ፣ ኩል ፣ ከስምምነት)
መፈረካከስ፣ መፍለስ
déroger v.intr. — a. ~ à une loi ከሕግ ወጣ ፣ ሕግ ጣሰ b. ~
désagréger v.tr. — በተነ፣ በታተነ፣ አፍረከረከ፣ ፈረካከሰ፣ አፈለሰ
à son rang ከማዕረጉ በታች ዋለ
désagrément n.m. — አለመግባባት
dérouiller — 1.v.tr. ዝገቱን አነሣ / ፋቀ 2. v.pr. se ~ la
mémoire የማስታወስ ችሎታውን ቀሰቀሰ 3. v.intr. qu’est-ce désaltérant, -e adj. — ጥም የሚቆርጥ
qu’il a dérouillé ! አፈር ድቤ በላ
désaltérer — 1. v.tr. አረካ (ጥም) 2. v.pr. se ~ ረካ (በመጠጣት)
déroulement n.m. — a. ዝርጋታ b. ሒደት
désamorcer v.tr. — ~ une bombe አከሸፈ (ፈንጂ)
dérouler — 1. v.tr. ~ un tapis ምንጣፍ ዘረጋ 2. v.pr. se ~
désappointement n.m. — ያሰቡት / የተመኙት ሳይሳካ
ተካሄደ ; les événements qui se déroulent በመካሄድ ላይ
መቅረት፣ ቅሬታ
ያሉት ሁኔታዎች ; se ~ sans incidents ያለ ምንም ችግር ተከናነ
désappointer v.tr. — ቅሬታ ፈጠረ፣ አሌ ባይ
déroutant, -e adj. — አደናጋሪ
désapprobateur, -trice adj. — እምቢተኛ፣ ተቃዋሚ፣
déroute n.f. — ከባድ ሽንፈት ; être en ~ ድባቅ መመታት
ተቀናቃኝ
dérouter v.tr. — a. አቅጣጫ አስለጠ b. አደናገረ ፣ አምታታ
désapprobation n.f. — እምቢታ
derrière — 1. prép. ከኋላ ; être ~ qqn. ተከታተለ 2. adv.
désapprouver v.tr. — አምቢ አለ፣ አልቀበል አለ፣ አሌ አለ፣
ከጀርባ ፣ ከኋላ ; attaquer qqn. par ~ ከኋላ አጠቃ ; passer
ተቃወመ
par ~ በኋላ በኩል አለፈ 3. n.m. መቀመጫ ፣ ቂጥ
désarçonner v.tr. — a. ጣለ (ከኮርቻ) b. fam. ግራ አጋባ፣
derviche n.m. — ደርቡሽ ; ~ tourneur ተሽከርካሪ ደርቡሽ
መላ አሳጣ
des art. — a. un livre / ~ livres መጻሕፍት /
désargenté, -e adj. — ያጣ (ገንዘብ)
መጽሐፎች b. le jouet des enfants የልጆች መጫወቻ
désarmant, -e adj. — ወሽመጥ የሚቆርጥ
dès — 1. prép. ከ... ጀምሮ ፣ ገና በ... ; ~ sa jeunesse ከጣትነቱ
ጀምሮ ; ~ 1881 ከ1881 ጀምሮ (ገና በ1881) ; ~ l’abord ገና désarmé, -e adj. — ረጋ፣ መከላከያ የሌለው
ከመነሻው ፣ ገና ሲጀመር ; ~ maintenant ካሁኑ ; ~ mon
désarmement n.m. — ትጥቅ ማስፈታት፣ ረጋ ማድረገ
retour እንደ ተመለስኩ 2. loc. conj. ~ que እንደ... 3. loc.
adv. ~ lors ከዚያ ጀምሮ ፣ ከዚያ ወዲያ ; ~ lors que ከ... ዘንድ désarmer — 1. v.tr. a. ትጥቅ አስፈታ፣ ብረት ተረከበ b. ጥይት
አፈናጠረ (ከጠመንጃ) 2. v.intr. a. የጦር መሣሪያ ቀነሰ b. አበረደ
désabusé, -e adj. — ተስፋ የቆረጠ ፣ የታከተው ፣ የበቃው
(ቁጣውን)
(ሁሉንም አይቶ)
désarroi n.m. — ሽብር (የአዕምሮ)
désaccord n.m. — a. አለመግባባት ; sujet de ~ ያለመግባባት
ምክንያት b. ~ entre la théorie et les faits ባስተሳሰብና désastre n.m. — ታላቅ ጥፋት፣ መዓት
በአድራጎት መካከል ያለ ግጭት / ቅራኔ c. être en total ~
désastreux, -euse adj. — እጅግ የከፋ
በፍጹም አልተግባባንም
désavantage n.m. — ጉዳት
désaccordé, -e adj. — ያልተቃኘ (የሙዚቃ መሣሪያ)
désavantager v.tr. — አልጠቀመም፣ ጎዳ
désaccoutumer v.tr. — ልማድ አስቀረ ፣ ሱስ አስቀረ ; se ~ de
ካንድ ልማድ ተላቀቀ désavantageusement adv. — በማይጠቅም ሁኔታ
désavantageux, -euse adj. — የማይጠቅም ፣ የማይበጅ፣ désengager — 1. v.tr. አገለለ 2. v.pr. se ~ ራሱን አገለለ
የሚጎዳ
déséquilibre n.m. — a. ሚዛን ማጣት (ቁሳዊ) b. መቀወስ (ሥነ
désaveu n.m. — የእምነት ክህደት ልቦና) ; ~ mental የአዕምሮ መናጋት
dessaisir — 1. v.tr. አላቀቀ ፣ አገደ ፣ አሳገደ ; ~ un tribunal dessus-de-lit n.m. — የአልጋ ልብስ
d’une affaire ፍርድ ቤቱ አንድን ጉዳይ እንዳያይ ታገደ 2. v.pr.
destin n.m. — ዕድል ፣ አዱኛ ፣ ነሲብ
se ~ de qqch. አንድ ነገር ለቀቀ (በራሱ ፈቃድ)
destinataire n. — ተቀባይ (የደብዳቤ ፣
dessaler v.tr. — ጨው እንዲጣ ዘፈዘፈ
የመልዕክት)
dessécher — 1. v.tr. a. አደረቀ b. አረቀ (እንጨት) 2. v.pr. se
destination n.f. — a. መድረሻ ; train à ~ de Djibouti
~ a. ደረቀ ፣ ጠለገ ፣ ለዘዘ (ጥሬ) b. ደነደነ (የሱ ልብ)
የጂቡቲ ባቡር ; passagers à ~ de Paris ወደ ፓሪስ የሚጓዙ
dessein n.m. — a. ዕቅድ ፣ ዓላማ ; dans ce ~ ለዚህ ዓላማ መንገደኞች b. ዓላማ
b. à ~ ዓውቆ ፣ ሲያውቅ ፣ እያቀ
destinée n.f. — ዕጣ ፈንታ
desseller v.tr. — ኮርቻ ፈታ
destiner v.tr. — መራ ፣ ዓቀደ ; cette lettre vous est
desserrer — 1. v.tr. a. አላላ ፣ ፈታ b. il n’a pas desserré destinée ይህ ደብዳቤ የተመራው ለርስዎ ነው
les dents ጥርሱን እንደ ነከሰ c. ~ son étreinte ጭቆናውን
destituer v.tr. — ሻረ ፣ ከሥልጣን አረደ
አቀለለ 2. v.pr. se ~ ላላ ፣ ተፈታ ፣ ላሸ
destitution n.f. — መሻር ፣ ሽረት ፣ ሹም ሽር ፣ ከሥላጣን
dessert n.m. — ጣፋጭ (ከምግብ በኋላ የሚበላ)
መውረድ / ማውረድ
desserte n.f. — አቅርቦት (የትራንስፖርት) ; የትራንስፖርት
destructeur, -trice adj. & n. — አጥፊ ፣ አፍራሽ
አገልግሎት ማግኘት
destructible adj. — ውድመት ፣ ጥፋት
desservir (1) v.tr. — የትራንስፖርት አገልግሎት ሰጠ ; ce bus
ne dessert pas toutes les gares ይህ አውቶቡስ በየጣቢያው destructif, -ive adj. — አጥፊ ፣ አፍራሽ
አይቆምም
destruction n.f. — ውደመት ፣ ጥፋት
desservir (2) v.tr. — a. አነቸ (ገበታ) b. ~ qqn. አልበጀም ፣
désuet, -ète adj. — ጊዜው ያለፈበት ፣ ያረጀ (ቃል አባባል
አልጠቀመም ፣ ጉዳት አደረሰ
አስተሳሰብ)፣ የተሻረ
dessin n.m. — a. ንድፍ ፣ ሥዕል ; ~ humoristique አሥቂኝ
désuétude n.f. — እርጅና ; tomber en ~ ከጥቅም ውጪ
ሥዕል b. ~(s) animé(s) ካርቱን ፊልም
መዋል ; mot tombé en ~ የተረሳ ቃል ፣ ያረጀ አባባል
dessinateur, -trice n. — ሠዓሊ ፣ ንድፍ አውጪ ፣ ካርቱን
désunion n.f. — መለያየት ፣ አለመስማማት
ሥዕል ነዳፊ
désunir v.tr. — a. ለያየ ፣ አለያየ b. አጣላ
dessiner v.tr. — a. ቸለ ፣ ነደፈ ; ~ qqch. d’après nature
አይቶ ነደፈ b. አሳየ ፣ አመለከተ ; robe qui dessine la taille détachant n.m. — ዕድፍ ማስለቀቂያ
ሽንጥ አጉልቶ የሚያሳይ ቀሚስ ; visage bien dessiné ሥዕል
détachement n.m. — a. ቸልታ b. ከእናት መሥሪያ ቤት ውጪ
የመሰለ መልክ 2. v.pr. se ~ መታየት፣ መከሠት
መመደብ
dessoûler ou dessaouler v.tr. & intr. — ስካር አበረደ
détacher (1) — 1. v.tr. a. ፈታ ፣ አላቀቀ ; ~ qqn. de qqch.
dessous — 1. adv. ታች ፣ ሥር ; en ~ de ከ... በታች ; አንድን ሰው ከአንድ ነገር አላቀቀ ; ~ une branche ገነጠለ
marcher bras dessus, bras ~ ተያይዙ / ተደጋግፈው (ቅርንጫፍ) ; il ne peut en ~ ses yeux ዓይኑን አልነቅል አለ
ተራመዱ (ሶቶ ተያይዙ) 2. n.m. a. ታችኛው ክፍል ; ~ de b. ~ qqn. auprès d’une organisation ለአንድ ድርጅት ሰው
bouteille የጠርሙስ ቂጥ b. ~ de table ሥውር ክፍያ ፣ ጉቦ ከለ 2. v.pr. a. se ~ ተፈታ ፣ ተተረተረ ፣ ተበጠሰ ፣ ተለየ ; la
c. pl. les ~ የውስጥ ልብስ (የሴት) d. les ~ de la politique corde s’est détachée ገመዱ ተፈታ b. se ~ sur le fond
የፖለቲካ ውስጠ ነገር ጎልቶ ታየ
deuil n.m. — a. ሐዘን ፣ ልቅሶ ; porter le ~ የሐዘን ልብስ développer — 1. v.tr. a. ~ sa musculature ጡንቻውን
ለበሰ፣ ከል ለበሰ ; être en ~ ሐዘን ላይ ሆነ b. faire son ~ de አዳበረ b. ~ un projet አንድን ዕቅድ አስፋፋ c. ~ une
qqch. እርሙን አወጣ (ስለ አንድ ነገር) photographie ፎቶግራፍ አጠበ d. ~ une maladie 2. v.pr.
se ~ አደገ ፣ ጠነከረ ፣ ዳበረ ፣ ተስፋፋ
deux adj. num. inv. & n.m. — a. ሁለት ; tous (les) ~
ሁለቱም ; tous les ~ jours በየሁለት ቀኑ ; à ~ ለሁለት devenir (1) v.intr. — a. ሆነ ; que devient votre fils ?
b. Ménélik II ዳግማዊ ምኒልክ ልጅዎ ምነው ጠፋ ? b. c’est à ~ fou ! የሚያሳብድ ነገር ነው !
deuxième adj. num. & n.m. — ሁለተኛ devenir (2) n.m. — en ~ በመሆን ላይ ያለ
deuxièmement adv. — በሁለተኛ ደረጃ dévergondé, -e adj. — ሴሰኛ ፣ ዋልጌ
deux-pièces n.m. inv. — ባለ ሳሎንና መኝታ ቤት dévergonder (se) v.pr. — ማገጠ ፣ ቅጥ አጣ ፣ ባለገ ፣ ሴሰኛ /
ዋልጌ ሆነ
deux-points n.m. inv. — ነጠላ ሠረዝ (:)
déverser v.tr. — አፈሰሰ
deux-roues n.m. inv. — ባለ ሁለት ጎማ ተሽከርካሪ (ብስክሌት ፣
ሞተር ብስክሌት) dévêtir — 1. v.tr. ልብስ አለቀ 2. v.pr. se ~ ልብሱን አለቀ
dévaler — 1. v.intr. ተሽቆለቆለ 2. v.tr. ~ l’escalier ደረጃ déviation n.f. — ማዞር ፣ ማጣመም ፣ መጠምዘዝ
በፍጥነት ወረደ
dévider v.tr. — አጠነጠነ
dévaliser v.tr. — ዘረፈ ፣ ሠረቀ
dévidoir n.m. — ማጠንጠኛ
dévalorisation n.f. — ዋጋ ማሳጣት ፣ ማጣጣል
dévier — 1. v.intr. a. ከመንገድ ወጣ ፣ አቅጣጫ ለጠ ፣
dévaloriser v.tr. — ዋጋ አሳጣ ፣ አጣጣለ ከመሥመር ወጣ b. ~ de ses principes ከእምነቱ / ከመሠረተ
ሐሳቡ ራቀ 2. v.tr. አቅጣጫ አስለጠ
dévaluation n.f. — ግሽበት
devin, devineresse n. — ጠንቋይ ፣ ዛጎል ጣይ ፣ ቃልቻ ; fam.
dévaluer v.tr. — ዋጋ ቀነሰ
je ne suis pas ~ ጠንቋይ አይደለሁም ፣ ጠንቋይ አልቀልብም
devancer v.tr. — a. ቀደመ ፣ ጥሎ ሄደ b. ~ les désirs de
deviner v.tr. — ቀድሞ ዓወቀ ፣ ቀድሞ ተናገረ ፣ ገመተ
qqn. ቀድሞ ዓወቀ (የሱ ምኞት)
devinette n.f. — ዕንቆቅልሽ
devancier, -ière n. — ቀደምት ፣ ቀዳሚ ፣ በፊት የነበረ
devis n.m. — ተመን (የሒሳብ)
devant — 1. prép. a. ፊት ; je vous attend ~ chez vous
ከበርህ ላይ እጠብቅሐለሁ ; marchez droit ~ vous በያዙት dévisager v.tr. — አተኩሮ አየ
አኳያ ቀጥ ብለው ይሒዱ b. ~ le danger አደጋ ሲያጋጥም
devise n.f. — a. መፈክር b. ~s (étrangères) የውጭ ምንዛሪ
c. égaux ~ la loi በሕግ ፊት እኩል መብት ያላቸው 2. adv.
a. aller ~ ቀደመ b. ça se boutonne (par-)~ የሚቆለፈው deviser v.intr. — አወጋ
ከፊት ነው 3. n.m. a. ፊት ; pattes de ~ የፊት እግር
dévisser v.tr. — ፈታ (ቡሎን)
(እንስሳ) b. prendre les ~s ቀደመው ; gagner les ~s ግንባር
ሆነ dévoiler v.tr. — ገለፀ ፣ አወጣ (ምሥጢር)
devanture n.f. — የሱቅ መስኮት / መስተዋት devoir v.tr. — a. ግዴታ ; tu dois rentrer avant minuit
ከእኩለ ሌሊት በፊት መግባት አለብህ ; je dois y aller እዚያ ቦታ
132
መሄድ አለብኝ ; il ne doit pas faire cela ይህንን ማድረግ diabètique adj. & n. — የስኳር በሽተኛ
የለበትም ; j’ai dû céder ብዬ ብዬ መረታት ግድ ሆነብኝ ; tu
diable n.m. — a. ዲያብሎስ ፣ ሰይጣን b. que le ~
devrais venir à cette conférence ለዚህ ጉባዔ ብትመጣ
l’emporte ! ይዞት ይሒድ ! c. tirer le ~ par la queue
ጥሩ ነበር b. le train doit arriver à midi ባቡሩ በስድስት
ተቸገረ d. ce n’est pas le ~ ይህን ያህል አያስቸግርም
ሰዓት መድረስ / መግባት አለበት ; à quelle heure doit-il
e. pauvre ~ ! ምስኪን ! f. c’est un petit ~ የሰይጣን ነው
partir ? መሄድ ያለበት በስንት ሰዓት ነው ? c. il ne devait
(ልጅ) g. ዕቃ ማመላለሻ ጋሪ
plus les revoir ከዚያ ወዲህ ሳያያኙ ቀረ ፣ ከዚያ ወዲህ ሳይገናኙ
ቀሩ ; ça devait arriver ! የማይቀር ነገር ነበር ! d. vous diabolique adj. — ሰይጣናዊ
devez avoir faim ሳይርብዎ አይቀርም ; il ne doit pas
diaboliquement adv. — በሰይጣናዊ ሁኔታ
avoir plus de 50 ans ከ50 ዓመት ሊበልጠው አይችልም
e. vous me devez 20 euros 20 ዩሮ አለብዎት ; je lui dois diabolo n.m. — a. ዲያቦሎ (መጫወቻ) b. ~ menthe
la vie ያተረፈኝ እሱ ነው ; je lui dois bien cela ለውለታው ሎሚናትና ሜንታ (መጠጥ)
ይህ ሲያንሱ ነው f. se ~ de faire qqch. አንድ ነገር ማድረግ
diacre n.m. — ዲያቆን
አለበት ; je me dois de vous prévenir ላስጠነቅቅዎት
እገደዳለሁ g. comme il se doit በሚገባ diadème n.m. — አክሊል
devoir n.m. — a. ግዴታ ፣ ተግባር ; manquer à son ~ diagnostic n.m. — የሕመም ምርመራ ውጤት
ግዴታውን አልፈጸመም ; se faire un ~ de እንደ ግዴታ አድርጎ
diagnostiquer v.tr. — መረመረ (በሽታን ዓወቀ)
ያዘ ; il est de mon ~ de vous le dire ልነግርዎ እገደዳለሁ ;
faire qqch. par ~ ግድ ሆኖበት አደረገ b. se mettre en ~ diagonal, -e, -aux — 1. adj. አግዳሚ ፣ አግድም ; en
de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ራሱን አዘጋጀ c. pl. የቤት diagonale የአግድም 2. n.f. አገናኝ መሥመር (የማዕዘን ነጥቦች) ፣
ሥራ (ለተማሪ) ስላሽ (መሥመር)
dévolu, -e adj. — የተረሰ ፣ የተላለፈ ፣ የደረሰ (ውርስ) diagramme n.m. — የመዋቅር ወንድፍ ፣ ሥዕላዊ መግለጫ
dévolu n.m. — jeter son ~ sur መረጠ ፣ ቀልቡ ዓረፈበት ፣ dialectal, -e, -aux adj. — የባላገር ዘይቤ
ልቡ ፈቀደው
dialecte n.m. — የማኅበረሰብ ዘይቤ
dévorant, -e adj. — a. የሚለበልብ (እሳት) b. ሱነት የሚጨርስ
dialectique — 1. n.f. ዲያሌክቲክስ ፣ ሒደት 2. adj. ሒደታዊ
(ስሜት)
dialogue n.m. — ንግግር ፣ ውይይት ; c’est un ~ de sourds
dévorer v.tr. — a. በላ ፣ ዋጠ ፣ ሰለቀጠ ; ~ sa fortune
መደናቆር
ሀብቱን በልቶ ጨረሱ ; dévoré par les moustiques ቢምቢ
በልቶ ጨረሱ b. ~ qqn. des yeux አይቶ አልጠግብ አለ c. être dialoguer v.intr. — ተነጋገረ ፣ ተያየ
devoré de remords ቁጭት ጎዳው ፣ ቁጭት ሊገድለው ነው
diamant n.m. — አልማዝ
d. ~ un livre መጽሐፉን ሸመጠጠ
diamantaire n.m. — a. አልማዝ ነጋዴ b. አልማዝ ጠራቢ
dévot, -e — 1. adj. ፀሎተኛ 2. adj. & n. ተመጻዳቂ
diamétralement adv. — points de vue ~ opposés
dévotion n.f. — a. ፀሎት b. አድናቆት
ተቃራኒ አስተያየት
dévoué, -e adj. — ታማኝ ; votre tout ~ ፍጹም ታማኝዎ
diamètre n.m. — የክበብ አጋማሽ መሥመር
dévouement n.m. — ታማኝነት ; avec ~ በታማኝነት
diapason n.m. — a. የድምፅ መመዘኛ መሣሪያ b. se mettre
dévouer (se) v.pr. — se ~ à une cause አንድን ጉዳይ በሙሉ au ~ ራስን ማስተካከል / መስሎ መኖር
ልቡ ተከታተለ
diaphane adj. — ብርሃን የሚያሳልፍ (መልክን ግን የማያሳይ)
dévoyé, -e adj. & n. — መኔ ፣ ወንጀለኛ ፣ ጋጠጥ
diaphragme n.m. — a. ሆድ ዕቃን ከደረት የሚለይ ስሬ ጡንቻ
dévoyer v.tr. — አሳሳተ ፣ ከሥርዓት አስጣ ፣ አባለገ b. የሴቶች የወሊድ መቆጣጠሪያ መሣሪያ c. ብርሃን መቆጣጠሪያ
(የዓይን ፎቶግራፍ ካሜራ)
dextérité n.f. — a. ባለ ሙያነት ፣ ጥበብ ፣ የእጅ ቅልጥፍና
b. ብልሃት diapositive, fam. diapo n.f. — ዲያፖዚቲቭ ፊልም
diabète n.m. — የስኳር በሽታ diarrhée n.f. — ተቅማጥ ፣ ቅዘን
diatribe n.f. — መራር ቀሳ différend n.m. — ጭቅጭቅ ፣ አለመግባባት ፣ ውዝግብ ; avoir
un ~ avec qqn. አለመግባባት / መጣላት
dichotomie n.f. — ለሁለት መክፈል ስንጠቃ
différer — 1. v.tr. አዘገየ ፣ አስታጎለ ፣ አስተላለፈ (ቀጠሮ) ፣ ቸል
dictateur n.m. — አምባ ገነን
አለ 2. v.intr. የተለየ ሆነ ; nos opinions diffèrent sur ce
dictatorial, -e, -aux adj. — አምባ ገነናዊ point በዚህ ጉዳይ በአስተሳሰብ እንለያያለን
dictature n.f. — አምባ ገነን አስተዳደር difficile — 1. adj. አስቸጋሪ ፣ አዳጋች ፣ ከባድ ; les temps
sont ~s ጊዜው ከፍቷል ; enfant ~ አስቸጋሪ ልጅ 2. n. faire
dictée n.f. — የቃል ጽሕፈት ; écrire sous la ~ de qqn.
le ~ ለማስደሰት አስቸገረ
አንድን ሰው እየሰማ ጻፈ
difficilement adv. — በችግር ፣ በመከራ
dicter v.tr. — እየነገረ አስጻፈ
difficulté n.f. — ችግር ፣ አስቸጋሪ ነገር ; être en ~ ተቸገረ ;
diction n.f. — የቃላት አጠራር ፣ አነጋገር ; professeur de ~
créer des ~s ችግር ፈጠረ ፣ አስቸገረ
የአነጋገር ጥራት መምህር
difforme adj. — መልከ ጥፉ
dictionnaire n.m. — መዝገበ ቃላት
difformité n.f. — መልከ ጥፉነት
dicton n.m. — አባባል (የአባቶች)
diffus, -e adj. — a. የተበታተነ ፣ የተሠራጨ b. une douleur
dièse n.m. — ጣልቃ ገብ ምልክት (#)
~e ረርሽኝ c. une lumière ~e የደበዘዘ መብራት
diesel n.m. — ናፍጣ
diffuser v.tr. — a. ፈነጠቀ (ብርሃን) b. ~ une nouvelle
diète n.f. — se mettre à la ~ አመጋገብን መቆጣጠር አሠራጨ (ዜና) c. ~ un produit አንድ ዕቃ አከፋፈለ / በተነ /
አሰራጨ
diététicien, -ienne n. — የአመጋገብ ጠቢብ
diffusion n.f. — ስርጭት
diététique adj. & n.f. — የአመጋገብ ጥበብ
digérer v.tr. — a. አስማማ ፣ አዋሐደ (ምግብ) b. il a mal
dieu, -ieux n.m. — a. አምላክ ; Dieu እግዚአብሄር ; Dieu
digéré cet affront የደረሰበት ውርደት አልተዋጠለትም
merci ! እግዚአብሄር ይመስገን ! ; pour l’amour de Dieu
በእግዚአብሄር ; le bon Dieu አንድዬ b. on lui donnerait digeste adj. — ተስማሚ (ምግብ)
le bon Dieu sans confession ሲያዩት ጻድቅ ይመስላል
digestif, -ive — 1. adj. ምግብ ማዋሃጃ / ማንሸራሸሪያ ሕዋስ
c. interj. mon Dieu! ኧረ ያንተ ያለህ!
(ሆድ) ; appareil ~ ቃር 2. n.m. ምግብ የሚበትን መጠት
diffamateur, -trice n. — ስም አጥፊ
digestion n.f. — መስማማት ፣ መዋሐድ (ምግብ) ፣ የምግብ
diffamation n.f. — ስም ማጥፋት መንሸርሸር
diffamatoire adj. — ስም የሚያጠፋ digital -e, -aux — የጣት ; empreinte ~e የጣት አሻራ
diffamer v.tr. — ስም አጠፋ digne adj. — a. የሚገባው ; un travail ~ d’éloges ምስጋና
የሚገባው ሥራ b. attitude ~ ተገቢ አኳኋን c. être ~ de son
différé, -e n.m. — en ~ ተመዝግቦ በሌላ ጊዜ የሚተላለፍ
père አባቱን አኮራ
(የቴሌቪዛን ፕሮግራም)
dignement adv. — በክብር
différemment adv. — በተለየ ሁኔታ
dignitaire n.m. — ባለሥልጣን
différence n.f. — ልዩነት
dignité n.f. — a. ክብር b. ሹመት ፣ ማዕረግ
différent, -e adj. — a. ልዩ ፣ የተለየ ፣ የማይመሳሰል ፣ ሌላ
b. የተለያየ ; à ~es reprises በተለያዩ ጊዜያት digression n.f. — ከርእስ መውጣት
différenciation n.f. — መለየት digue n.f. — ግድብ
différencier — 1. v.tr. ለየ ፣ አለያየ 2. v.pr. se ~ ራሱን dilapidation n.f. — ማባከን (ንብረት)
ከሌላው ለየ
dilapider v.tr. — አባከነ (ንብረት) ፣ በተነ
dilatation n.f. — መለጠጥ ፣ መስፋት
134
dilater — 1. v.tr. ለጠጠ ፣ አሰፋ 2. v.pr. se dilater ሰፋ ፣ diphtérique adj. & n. — የጉሮሮ በሽታ ህመምተኛ
አበጠ ፣ ተነፋ
diphtongue n.f. — መንታ ድምፅ ያላቸው ሆሄያት (ቷ / ጓ ዘተ)
dilatoire adj. — እሺ ነገ ; manœuvre ~ ጊዜ መሸመቻ ዘዴ
diplomate — 1. n. ዲፕሎማት 2. adj. ዘዴኛ ሥልት አዋቂ
dilemme n.m. — አስጨናቂ ምርጫ (በአነጋገር በአቀራረብ)
dilettante n. — መፍቀሬ (ሥነ ጥበባት) (arts) diplomatie n.f. — a. የዲፕሎማት ሥራ ; entrer dans la ~
ዲፕሎማት ሆነ b. user de ~ ዲፕሎማትነት አሳየ
diligence n.f. — a. ትጋት ፣ ፍጥነት b. ሠረገላ
diplomatique adj. — የዲፕሎማት ; passeport ~
diligent, -e adj. — ትጉ
ዲፕሎማቲክ ፓስፖርት ; ce n’est pas ~ ከዲፕሎማት የሚጠበቅ
diluer v.tr. — a. አቀጠነ (ፈሳሽ) b. አሟሟ ፣ በጠበጠ (በፈሳሽ) አይደለም
c. በረዘ ; alcool dilué የተበረዘ አልኮል
diplôme n.m. — ዲፕሎማ (ለትምህርት ፣ ለሙያ)
diluvien, -ienne adj. — የማየ አይኅ ፣ እንደ ማይ አይኅ ፣ እንደ
diplômé, -e adj. & n. — ባለ ዲፕሎማ
ጥፋት ውሃ ; pluie ~ienne ዶፍ ዝናብ
dire v.tr. — A. አለ ፣ ነገረ ; ~ qqch. à qqn. ላንድ ሰው አንድ
dimanche n.m. — ሰንበት ፣ እሑድ ; ~ de Pâques ሰንበተ
ነገር ነገረ / አለ ; envoyer ~ à qqn. que ላንድ ሰው በል ብሎ
ፋሲካ ; ~ de la Pentecôte በዓለ 1
ላከ ; c’est plus facile à ~ qu’à faire መናገር ቀላል ነው
dîme n.f. — አሥራት ፣ አሥራተ በከúራት ፣ አሹራ ማድረጉ ይከብዳል B. ~ à qqn. de faire qqch. እገሌን አንድ
ነገር አድርግ ብሎ ተናገረ ; dites lui d’entrer ግባ ይበሉት ;
dimension n.f. — a. መጠን ፣ ውርድና ስፋት ; prendre les
tenez-vous le pour dit አልተነገረኝም / አልሰማሁም እንዳትል
~ de qqch. አንድ ነገር ለካ / መተረ b. ስፋተ ርዝመት ; à trois
C. ~ des vers ግጥም ደረደረ ; ~ son chapelet መቁጠሪያ
~s ሦስት አንጻር ሥፋተ ርዝመት
አደረሰ ; son silence en dit long ዝምታው በራሱ ትርጉም
diminué, -e adj. — አካሉ ወይም አእምሮው የደከመ ; je l’ai አለው ; ce nom ne me dit rien ይህ ስም ትዝም አይለኝ ; ça
trouvé très ~ በጣም ተጎድቶ አገኘሁት ne me dit rien de bon ይህ ነገር ደስም አላለኝ D. qu’est-
ce que ça veut dire ? ምን ማለት ነው ? ; qu’est-ce à ~ ?
diminuer — 1. v.tr. ቀነሰ ፣ አሳጠረ ፣ አጎደለ ; ~ la vitesse
ምን ማለት ነው ? ; tu vois ce que je veux ~ ? ምን ማለቴ
ፍጥነትን ቀነሰ ; ~ les mérites de qqn. የሱ ግምት አኳሰሰ
እንደሆነ ገባህ E. v.pr. je me dis qu’il a tort መሳሳቱን ሆዴ
2. v.intr. a. ወረደ (ትኩሣት) ፣ ወደቀ (ዋጋ) ፣ ጎደለ b. ses
ያውቀዋል ; si le cœur vous on dit ከፈለጉ ; comment
forces ont diminué አቅም አነሱ ደከመ
cela se dit en amharique ? በአማርኛ እንዴት ነው
diminutif n.m. — አቆላማጭ (ቃል) የሚባለው F. on dit que c’est lui le coupable ጥፋተኛው
እሱ ነው ይባላል ; on dirait qu’il va pleuvoir እንደ መዝነብ
diminution n.f. — ቅነሳ ፣ ቅናሽ ፣ ውድቀት ፣ መጉደል
ብሎታል G. c’est à dire ማለት ፣ ይህም ማለት ; ceci dit
dinde n.f. — የግሪክ ዶሮ (እንስት) (የህንድ ፣ የቱርክ) ሆኖም ; comme on dit እንደሚባለው ሁሉ ; le qu’en dira-
t-on ? ይሉንታ ; qui vous dit qu’il viendra ? ይመጣል
dindon n.m. — የግሪክ ዶሮ (አውራ)
ያልዎት ማን ነው ? ; fam. à qui le dites-vous ? ከኔ በላይ
dindonneau, -eaux n.m. — የግሪክ ዶሮ (ትንሽ) (ነገሩን) ማቁ ለአሣር ነው ; dites toujours ! ለማንኛውም
ይናገሩ ! ; qu’en dites-vous? ምን ይመስልዎታል ? ; à vrai
dîner — 1. v.intr. እራት በላ ; j’ai qqn. à ~ ለእራት የተጋበዘ
~ እንደውነቱ ከሆነ ፣ እውነቱን ለመናገር ; pour ainsi ~ እንደ
ሰው አለብኝ 2. n.m. ራት ፣ የራት ግብ
ማለት ነው ; fam. vous l’avez dit ! ጨረሱትኮ ! ; cela va
dînette n.f. — ያሻንጉሊት ምሳ (የልጆች ጨዋታ) sans ~ መጠርጠሩ ፣ ሳይታለም የተፈታ ነው ; il n’y a pas à ~
የሚታበል አይደለም ; fam. dites donc ሰሙ ይ ፣ እርስዎን እኮ
dingue adj. & n. — እብድ ፣ ቀውስ ፣ ፈፌ ; il m’est arrivé
ነው ; fam. non, mais dis ! ተው እንጂ ! ; ~ qu’il n’a que
une histoire ~ የደረሰብኝ ነገር የማይታመን ነው
20 ans ! ከሃያ ዓመት አይበልጠውም እኮ ! ; c’est beaucoup
dinosaure n.m. — አስፈሪ እንሽላሊት (የቅድመ ታሪክ አውሬ) ~ ይህ እንኳን ሲበዛ ነው ; fam. je ne vous le fais pas ~
እራስዎ አመጡት
diocèse n.m. — የሰበካ ክልል ; comité diocésain የሰበካ
ጉባዔ dire n.m. — ቃል ፣ አባባል ; selon ses ~s አንደሱ አባባል
diphtérie n.f. — የጉሮሮ በሽታ (ተላላፊ) direct, -e — 1. adj. ቀጥታ ፣ ቀጥተኛ ; vol ~ ቀጥታ በረራ
(አውሮፕላን) ; personne ~e ቀጥተኛ ሰው ; être ~ avec qqn.
ነገር አታብዛ ; être en rapport ~ avec qqn. ካንድ ሰው ጋር disconvenir v.tr. ind. — ne pas ~ de ተግባባ ፣ ተስማማ ፣
በቀጥታ መገናኘት 2. n.m. a. un ~ du gauche ግራ ተቀበለ (ያለ ክርክር)
ቡጢ b. émission en ~ በቀጥታ የሚተላለፍ (የራዲዮ /
discordance n.f. — አለመጣጣም
የቴሌቪዛን ፕሮግራም)
discordant, -e adj. — የማይገጣጠም
directement adv. — በቀጥታ ; il est venu ~ vers nous
በቀጥታ ደኛ መጣ discorde n.f. — አለመግባባት ፣ መፋለስ ; semer la ~ ጠብ
መንዛት
directeur, -trice — 1. n. ዲሬክተር ፣ የመምሪያ ኃላፊ ፣ ርእሰ
መምህር ; (président-)~ général የቦርድ ሊቀመንበርና ዋና discothèque n.f. — a. ጭፈራ ቤት ፣ የሙዚቃ ቤት b. የሙዚቃ
አስተዳዳሪ 2. adj. መሪ ; pensée directrice መሪ ሐሳብ ክምችት c. የሙዚቃ ሸክላ መደርደሪያ
direction n.f. — a. መምራት ፣ አመራር b. comité de ~ discourir v.intr. — ንግግር አደረገ ፣ ደሰኮረ
የቦርድ አባሎች c. bureau de la ~ የአመራር ጽሕፈት ቤት d. መሪ
discours n.m. — a. faire un ~ ዲስኩር ተናገረ ፣ ንግግር አደረገ
(የተሽከርካሪ) e. qu’elle ~ ont-ils prise ? በየት በኩል ሄዱ /
b. « Le Discours de la Méthode » የሥነ ሥልት ትንተና
አመሩ ? ; tu vas dans la mauvaise ~ መስመር / አቅጣጫ
ስተሃል ; train en ~ de Bordeaux ወደ ቦርዶ የሚሄድ ባቡር discourtois, -e adj. — ባለጌ ፣ ጨዋነት ያነሱ
(የቦርዶ ባቡር)
discrédit n.m. — ስም ማጥፋት ፣ የእምነት መጉደል
directive n.f. — መመሪያ ፣ መሪ ቃል ፣ መርL
discréditer v.tr. — እምነት አሳጣ
dirigeable — n.m. የአየር ተንሳፋፊ (በሞተር የሚንቀሳቀስና መሪ
discret, -ète adj. — ጭምት ፣ ቁጥብ ፣ ጠንቃቃ ፣ ደርባባ
ያለው) ፣ ተንሳፋፊ
discrètement adv. — በጭምትነት ፣ በቁጥብነት
dirigé, -e adj. — a. የተመራ b. እዝ (ኢኮኖሚ)
discrétion — 1. n.f. ቁጥብነት ; avoir de la ~ ቁጥብ ሆነ
dirigeant, -e adj. & n. — መሪ
(በንግግር / በአድራጎት) 2. loc. adv. à ~ እንደልብ ፣ አለገደብ
diriger — 1. a. v.tr. መራ b. ወደ አመራ ; ~ ses pas vers
discrimination n.f. — ልዩነት (የዘር / የቀለም) ፣ መለየት ፣
እርምጃውን / ሂደቱን ደ... አመራ ; ~ son attention sur qqch.
አድልዎ
ለአንድ ነገር ትኩረት ሰጠ 2. v.pr. se ~ አመራ ; se ~ vers un
endroit ወደ አንድ ቦታ አመራ discriminatoire adj. — ልዩነት የሚፈጽም (የዘር) ፣ የሚያደላ
discernable adj. — ተለይቶ የሚታወቅ / የሚታይ discriminer v.tr. — ለየ ፣ አደላ
discernement n.m. — a. ለይቶ የመገመት / የማቅ ችሎታ disculper — 1. v.tr. ከክስ ነፃ አወጣ ፣ ከንጀል ነፃ አደረገ 2. v.pr.
b. አስተውሎ ; sans ~ ሳያስተውል se ~ ከክስ ነፃ ወጣ ፣ ከንጀል ነፃ ሆነ
discerner v.tr. — a. ለይቶ አቀ b. ~ le bien du mal ክፉውን discussion n.f. — ክርክር ፣ ውይይት
ከደጉ ለየ
discutable adj. — አከራካሪ ፣ አነጋጋሪ
disciple n.m. — ወደቀ መዝሙር ፣ ተከታይ
discuter — 1. v.tr. ተከራከረ ; discutons la chose
disciplinaire adj. — የሥነ ሥርዓት ; mesure ~ የሥነ ሥርዓት እንነጋገርበት 2. v.intr. ~ avec qqn. ከ... ጋር ተያየ / ተነጋገረ ; ~
እርምጃ ; camp ~ የፀባይ ማረሚያ politique ስለ ፖለቲካ ተያየ / ተነጋገረ
discipline n.f. — a. ሥነ ሥርዓት b. የትምህርት ዘርፍ disette n.f. — የእህል እጥረት
discipliné, -e adj. — ሥነ ሥርዓት ያለው ፣ ጥንቁቅ diseur, -euse n. — ~ / diseuse de bonne aventure
ጠንቋይ ፣ ተንባይ ፣ አዋቂ (እጅ ዓይቶ የሚጠነቁል / የሚተነብይ)
discipliner — 1. v.tr. ሥነ ሥርዓት አስያዘ (ሱን) ፣ ተቆጣጠረ ፣
ቀጣ 2. v.pr. se ~ ራሱን ተቆጣጠረ ፣ ራሱን ቀጣ disgrâce n.f. — መጠላት ; tomber en ~ ተጠላ (በባለ ሥልጣን)
discontinu, -e adj. — ቁርጥርጥ disgracié, -e adj. — መልከ ጥፉ ፣ ተፈጥሮ ያላደለው
discontinuer v.intr. — አቋረጠ ; sans ~ ሳያቋርጥ disgrâcier v.tr. — ጠላ ፣ አራቀ (ከቤተ መንግሥት)
discontinuité n.f. — መቋረጥ disgrâcieux, -euse adj. — a. ለዛ ቢስ b. ጥላ ቢስ ፣ ውቃቢ
የራቀው c. መልከ ጥፉ
136
disjoindre — 1. v.tr. ለየ ፣ ከፈለ ፣ አለያየ 2. v.pr. se ~ ተለየ ፣ 2. v.intr. a. ~ de qqch. በአንድ ነገር መገልገል ቻለ ፣ በጁ
ተለያየ ፣ ተከፋፈለ ኖረው ; les renseignements dont je dispose በእጄ
የሚገኙት መረጃዎች ; vous pouvez en ~ ሊጠቀሙበት
disjoncter n.m. — a. አላቀቀ ; le courant a encore
ይችላሉ ፣ ይጠቀሙበት b. vous pouvez ~ መሄድ ይችላሉ
disjoncté ኤሌክትሪኩ እንደገና ተቋረጠ b. fam. ወፈፍ አረገው ፣
3. v.pr. se ~ à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ተዘጋጀ
ሳተ ፣ ጀብረር አደረገው
dispositif n.m. — a. መሣሪያ b. ውሳኔ (ህግ)
disjoncteur n.m. — ማቋረጫ (የኤሌክትሪክ)
disposition n.f. — a. አቀማመጥ ፣ አደረጃጀት ; ~ du terrain
dislocation n.f. — ማፈናቀል ፣ ውልቅታ ፣ ለምታ
የመሬት አቀማመጥ b. fonds à ma ~ የማዝበት ገንዘብ (በኔ ፈቃድ
disloquer — 1. v.tr. አፈናቀለ ፣ ፈታ (ሞተር) ፣ በተነ (መኪና) ፣ የማጣው) c. je suis à votre ~ ታዛዥዎ ነኝ d. être en
አለቀ (የዓጥንት መጋጠሚያ) 2. v.pr. se ~ ተፈናቀለ ፣ ተፈታ ፣ bonne ~ pour faire qqch. አንድ ነግር ለማከናወን በጥሩ (የሥነ
ተበተነ ፣ ለቀ ልቡና) ሁኔታ ተገኘ ; être dans de bonnes ~s à l’égard de
qqn. አንድን ሰው በተመለከተ በመልካም ስሜት ላይ ተገኘ e. pl.
disparaître v.intr. — a. ጠፋ ፣ ደመ ፣ ጠለቀ ፣ እልም አለ ; où
cet enfant a des ~s ይህ ልጅ ተሰጥዎ (ሌዩ ችሎታ) አለው f. pl.
as-tu disparu ምነው ጥፍት አልክ ? ; le soleil a disparu
prendre des ~s pour ~ ለመሄድ ተዘጋጀ ; ~
à l’horizon ጀምበር ጠለቀ ; faire ~ une tache ዕድፍ
testamentaires ቃለ ነውዛዜ
አስለቀቀ ; faire ~ la douleur ሕመሙን አስታገሰ b. ጠፋ
(ሞተ) disproportion n.f. — አለመመጣጠን
disparate adj. — ውጥንቅጥ ፣ ያልተዋሀደ ፣ የማይስማማ ፣ disproportionné, -e adj. — ያልተመጣጠነ ፣ የማይመጣጠን
የማይጣጣም
dispute n.f. — ጠብ ፣ ጥል ፣ ጭቅጭቅ
disparité n.f. — ልዩነት
disputer — 1. v.tr. a. ~ qqch. ተከራከረ ፣ ተሟገተ ; ~ un
disparition n.f. — መጥፋት match ተወዳደረ ፣ ተጋጠመ (የስፖርት ጨዋታ) b. fam. ~ qqn.
ተቆጣው ; se faire ~ ቁጣ ገጠመው 2. v.pr. se ~ ተጣላ
disparu, -e — 1. adj. የጠፋ ; marin ~ en mer ባሕር ላይ
የጠፋ መርከበኛ ; être porté ~ ጠፋ ተብሎ ተመዘገበ 2. n. ሟች ; disquaire n.m. — የሸክላ ነጋዴ (ሙዚቃ)
notre cher ~ ሟች ዳጃችን
disqualification n.f. — መሠረዝ ፣ ኩድድር ማስጣት (ስፖርት)
dispensaire n.m. — የጤና ጣቢያ
disqualifier v.tr. — ሠረዘ ፣ ኩድድር አስጣ
dispense n.f. — a. ፈቃድ ፣ ነፃ ማድረግ b. የሃይማኖት ፈቃድ
disque n.m. — a. ዲስክ (ስፖርት) b. ሸክላ (ሙዚቃ)
(ለÐም)
disquette n.m. — ዲስኬት (ኮፕፒውተር)
dispenser — 1. v.tr. a. ፈቀደ ፣ ነፃ አደረገ b. አደለ ፣ አካፈለ
2. v.pr. se ~ de faire qqch. አንድ ነገር ከማድረግ ተቆጠበ dissection n.f. — መበለት (ብልት) ፣ መገነጣጠል ፣ መቆራረጥ ፣
ማራረድ
dispersé, -e adj. — የተበታተነ
dissemblable adj. — የማይመሳሰል
disperser — 1. v.tr. በታተነ ; ~ une armée ሠራዊት ፈታ
2. v.pr. se ~ ተበታተነ ፣ ተሰራጨ dissemblance n.f. — አለመመሳሰል
dispersion n.f. — መበታተን dissémination n.f. — መዝራት ፣ ማሰራጨት ፣ መበተን
disponibilité n.f. — a. pl. አመቺ ጊዜ ፣ ነፃ ጊዜ b. ዝግጁነት ፣ disséminer v.tr. — ዘራ ፣ አሰራጨ ፣ በተነ
ምችነት (ሱ ለሱ) c. ~ financière ጥሬ ሃብት
dissension n.f. — መቃቃር ፣ ቅራኔ
d. fonctionnaire en ~ ከሌላ መሥሪያ ቤት በተውሶ የመጣ
dissentiment n.m. — አለመግባባት
disponible adj. — ዝግጁ ፣ ፈቃደኛ ፣ ሥንዱ ; êtes-vous ~
ce soir ዛሬ ማታ ይመችዎታል ? disséquer v.tr. — በለተ ፣ ገነጣጠለ ፣ ቆራረጠ ፣ አራረደ ; ~
une théorie ዘርዝሮ መረመረ
dispos, -e adj. — ጤናማ ; être frais et ~ ባለ ሙሉ ጤናማ
ሆነ dissertation n.f. — ድርሰት
disposer — 1. v.tr. a. አዘጋጀ ፣ አስተካከለ ፣ አመቻቸ b. ~ disserter v.intr. — ደረሰ ፣ ጻፈ
qqn. à faire qqn. አንድ ሰው አንድ ነገር እንዲያደርግ አዘጋጀ
dissidence n.f. — ተቃራኒነት ፣ አፈንጋጭነት ፣ ተገንጣይነት ; distance n.f. — ርቀት ; suivre qqn. à ~ ከሩቅ ተከተለ ; à
faire ~ / entrer en ~ ተቃዋሚ ሆነ dix ans de ~ በአሥር ዓመቱ ; garder ses ~ s / se tenir à
~ ገለል አለ (ከሱ)
dissident, -e adj. & n. — ተቃራኒ ፣ አፈንጋጭ ፣ ተገንጣይ
distancer v.tr. — ~ qqn. ራቀ ፣ ቀደመ ; se laisser ~ ተቀደመ
dissimulateur, -trice adj. & n. — አማቂ ፣ ሸማቂ
distant, -e adj. — a. villes ~es de cinq kilomètres
dissimulation n.f. — መደበቅ ፣ መሠር ፣ ሽመቃ
በአምስት ኪሎሜትር የሚራራቁ ከተሞች b. il s’est montré ~ à
dissimulé, -e adj. — ሥውር ፣ ዘዋራ ፣ ሽሽግ ፣ ግብዝ mon égard ኮራብኝ ፣ fam. ዘነጠብ
dissimuler — 1. v.tr. ደበቀ ፣ ሠረ ፣ አመቀ ፣ ሸሸገ ፣ ሸመቀ ፣ distendre (se) v.pr. — ረገበ ፣ ዛለ
አባ ; je ne vous dissimule pas qu’il en est ainsi
distillateur n.m. — አጣሪ
እንደዚህ መሆነውን አልደብቅዎትም 2. v.pr. se ~ a. ተደበቀ ፣
ተሠረ b. ደበቀ ፣ ሠረ (ለራሱ) distillation n.f. — ማጣራት
dissipation n.f. — a. መበታተን ፣ መበተን ፣ መትነን b. መባከን distiller v.tr. — አጣራ ፣ አረቄ አወጣ
dissipé, -e adj. — a. ብኩን b. ሃሳቡ ያልተሰበሰበ ; des élèves distillerie n.f. — ማጣሪያ ፣ ማንጠሪያ (ቦታ)
~s ማጋጣ ተማሪዎች
distinct, -e adj. — a. ልዩ ; deux problèmes bien ~s
dissiper — 1. v.tr. a. በተነ b. ~ sa fortune ሀብቱን አባከነ ሁለት የማይገናኘው ጉዳዮች b. (net) ጉልህ
2. v.pr. se ~ ጠፍ ፣ ብን አለ ፣ ተነነ ፣ ተገደ (ጥርጣሬ)
distinctement adv. — ግልጽ በሆነ ሁኔታ ; voir ~ ለይቶ ዓየ፣
dissociable adj. — መለየት / መለያየት የሚቻል አጥርቶ (አጣርቶ) ዓየ
138
distribution n.f. — እደላ ፣ ማደል ፣ ማካፈል ፣ ማዳረስ ; la division n.f. — a. ማካፈል ፣ መከፈል b. ~ du travail የሥራ
grande ~ ታላቅ የገበያ አዳራሽ b. ~ des prix የሽልማት አሰጣጥ ክፍፍል c. አለመስማማት ፣ ልዩነት d. ~ blindée ብረት ለበስ
ሥነ ሥርአት c. une très bonne ~ ጥሩ አደላደል ክፍለ ጦር
divan n.m. — መደብ ፣ ድንክ አልጋ do n.f. inv. — ዶ (የሙዚቃ አውታር መነሻ)
divergence n.f. — መራራቅ ፣ መለያየት ፣ ልዩነት docile adj. — ታዛዥ ፣ እንዳሉት የሚሆን ፣ ያሉትን የሚያደርግ
divergent, -e adj. — የተራራቀ ፣ የተለያየ (አቅጣጫ / አስተያየት) docilement adv. — በታዛዥነት
diverger v.intr. — ተራራቀ ፣ ተለያየ docilité n.f. — ታዛዥነት
divers, -e adj. — a. የተለያየ ; frais ~ ልዩ ልዩ ወጪ ; en ~es dock n.m. — a. ማራገፊያ (የመርከብ) ፣ የመርከብ ጣቢያ
occasions በተለያዩ አጋጣሚዎች b. faits ~ ሬ b. የወደብ መጋዘን
diversement adv. — በተለያየ ዓይነት መንገድ / ሁኔታ docker n.m. — የወደብ ሠራተኛ
diversifier — 1. v.tr. በያይነቱ አቀረበ 2. v.pr. se ~ በተለያየ docteur n.m. — a. ~ de l’église የሃይማኖት መምህር / አዋቂ
መልኩ ቀረበ b. ~ ès lettres የሥነ ጽሑፍ ዶክተር c. ሐኪም ; ~ (en
médecine) የሕክምና ዶክተር ; leur fille est ~ /
diversion n.f. — ማዘናጋት ; faire ~ አግጣጫ ለጠ
doctoresse ልጃቸው ሐኪም ነች ; le ~ Thomas ዶክተር ቶማስ
diversité n.f. — ልዩነት (በዓይነት)
doctorat n.m. — የዶክተርነት ማዕረግ
divertir — 1. v.tr. አጫወተ ፣ አዝናና 2. v.pr. se ~ ተጫወተ ፣
doctoresse n.f. — ሴት ሐኪም
ተዝናና
doctrinaire adj. & n.m. — አክራሪ (በአስተምህሮ)
divertissant, -e adj. — አጫዋች ፣ አዝናኝ
doctrinal, -e, -aux adj. — የአስተምህሮ
divertissement n.m. — መዝናኛ
doctrine n.f. — ትምህርት (የፍልስፍና) ፣ አስተምህሮ
dividende n.m. — a. ድርሻ (የአክሲዮን ማኅበር አባል)
b. ተካፋይ (ሒሳብ) document n.m. — ሠነድ
divin, -e adj. — መለኮታዊ documentaire — 1. adj. አስረጂነት 2. n.m. አሥረጂ (ጥናታዊ
ፊልም)
divinement adv. — በሚያስደንቅ ሁኔታ
documentaliste n. — የመዝገብ ቤት / የቤተ መጻህፍት ባለሙያ
divinité n.f. — መለኮት
documenté, -e n.f. — መረጃ ፣ ማስረጃ
diviser — 1. v.tr. አካፈለ ፣ ከፈለ ፣ አከፋፈለ ፣ ለየ
2. v.pr. se ~ መከፋፈል ፣ መለያየት documenté, -e adj. — በማስረጃ የተደገፈ
diviseur n.m. — አካፋይ (ሒሳብ) documenter — 1. v.tr. በማስረጃ ደገፈ 2. v.pr. se ~ ተረዳ ፣
ማስረጃ / ሠነድ አሰባሰበ
144
éboulis n.m. — ናዳ
ébouriffant, -e adj. — fam. አስደናቂ
échappement n.m. — ማውጫ ; pot d’~ ጭስ ማውጫ écheveau, n.m. — a. ማግ ፣ ድር b. ውስብስብ (ነገር / ጉዳይ)
(የመኪና)
échevelé, -e adj. — ፀጉሩ የተንጨባረረ
échapper — 1. v.intr. a. አመለጠ ; ~ à qqn. አመለጠው ; ~
échine n.f. — አከርካሪት ; courber l’~ አጎነበሰ ፣ አጎበደደ
à tout contrôle ከቁጥጥር የሚያመልጥ b. cette parole m’a
échappé አምልጦኝ ተናገርኩ ; rien ne lui échappe ምንም échiner (s’) v.pr. — ደከመ ፣ ኳተነ ፣ ወገብ አቀነዳ
አያመልጠው ; son nom m’échappe ስሙ ጠፋኝ c. laisser
échiquier n.m. — a. የሰንጠረጥ ገበታ b. l’~ politique
~ አስኮበለለ ; laisser ~ une occasion አጋጣሚው አመለጠው
የፖለቲካ የትግል መስክ
d. ~ d’une maladie ከበሽታው ተረፈ e. fam. l’~ belle
ለጥቂት አመለጠ 2. v.pr. s’~ አመለጠ écho n.m. — a. የገደል ማሚቶ b. avoir eu des échos d’un
événement ሬው ተሰማ ; se faire l’~ d’une rumeur ወሬ
écharde n.f. — ስንጥር
አስተጋባ
écharpe n.f. — a. ያንገት ልብስ b. bras en ~ የታሰረ ክንድ
échographie n.f. — አልትራ ሳውንድ
(በወጌሻ)
échoir — 1. v.tr. ind. ወጣ (ዕጣ) ፣ ዕጣ ደረሱ ; ~ à qqn.
écharper v.tr. — ጨፈጨፈ
ድርሻው ሆነ ፣ ዕጣ ፈንታው ሆነ 2. v.intr. ቀኑ ደረሰ (የክፍያ ጊዜ)
échassier n.m. — ሽመላ
échoppe n.f. — ተለጣፊ ሱቅ
échauder v.tr. — በፈላ ውሃ ነከረ / አቃጠለ
échouer — 1. v.intr. a. ሰጠመ (መርከብ) b. le projet a
échauffement n.m. — a. ግለት b. መሟሟቅ ፣ ማሟሟቅ échoué እቅዱ ከሸፈ ; faire ~ un projet ዕቅድ አከሸፈ c. ~ à
(ከስፖርት በፊት) c. ንዴት ፣ ቁጣ un examen ፈታና ወደቀ 2. v.pr. a. s’~ à ሠጠመ (መርከብ)
b. s’~ dans un bar ሳያውቀው መጠጥ ቤት ተገኘ
échauffer — 1. v.tr. a. አጋለ b. ~ les oreilles de qqn.
አናደደ፣ አስቆጣ 2. v.pr. s’~ a. ጋለ b. ተናደደ ፣ ተቆጣ ; la éclabousser v.tr. — a. አፈናጠቀ b. በከለ ፣ አበላሸ
conversation s’échauffe ጭቅጭቁ ተሟሙቆ ነበር
éclaboussure n.f. — a. ፍንጣቂ b. መዘዝ
c. ተሟሟቀ (ከስፖርት በፊት)
échauffourée n.f. — አምባጓሮ ፣ ጠብ
146
éclair n.m. — a. መብረቅ ፣ ብልጭታ ; rapide comme l’~ éclipser — 1. v.tr. parfois, la lune ~ le soleil አልፎ አልፎ
ፈጣን (እንደ ጥይት) ; passer comme un ~ ውልብ አለ ጨረቃ ፀሐይን ትጋርዳለች 2. v.pr. s’~ ተሠረ ፣ ተፈተለከ
d. የጣፋጭ ዓይነት (ሞላላ ኬክ)
éclopé, -e — 1. adj. አንካሳ ፣ ሸፋፋ 2. n. ሰንካላ
éclairage n.m. — a. መብራት ; ~ par projecteurs በባውዛ
éclore v.intr. — a. ተፈለፈለ (እንቁላል) b. ፈካ (አበባ)
ማብራት b. aborder un problème sous un certain ~
ጉዳይን በአንድ አይነት አንጻር ተመለከተ éclosion n.f. — a. መፈልፈል (እንቁላል) b. መፍካት (አበባ)
éclairagiste n.m. — የመብራት ባለሙያ (ቴአትር) écluse n.f. — ተከፋች ግድብ (የንዝ)
éclairant, -e adj. — a. የሚያበራ b. የሚያብራራ éclusier, -ière n. — የተከፋች ግድብ ጠባቂ
éclaircie n.f. — ዳመና ግላጭ écœurant, -e adj. — a. ቋቅ የሚያሰኝ ፣ የሚያንገፈግፍ
b. አስጠያፊ
éclaircir — 1. v.tr. a. አጠራ b. ~ une sauce ወጥ አቀጠነ
c. መነጠረ (ደን) 2. v.pr. s’~ a. አብራራ ፣ ገለጸ ፣ ተከሠተለት ፣ écœurement n.m. — a. ቋቅ ማሰኘት ፣ ማንገፍገፍ
ነገሩን አገኘው b. la situation s’éclaircit ሁኔታው እየጠራ መጣ b. ማስጠየፍ
c. le temps s’éclaircit ሰማይ ጠራ d. s’~ la voix
écœurer v.tr. — a. ቋቅ አሰኘ ፣ አንገፈገፈ b. አስጠየፈ
ጉሮሮውን / ድምፁን አጠራ
école n.f. — a. ትምህርት ቤት ; ~ maternelle የሕፃናት ተማሪ
éclaircissement n.m. — a. ማብራራት b. demander des
ቤት ፣ ሙዋዕለ ሕፃናት ; ~ primaire አንደኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ;
~s ማብራሪያ ጠየቀ
~ privée የግል ትምህርት ቤት ; ~ mixte የንድና ሴት ትምህርት
éclairé, -e adj. — a. የበራ b. የተገለጸለት ፣ የተከሠተለት ቤት ; les grandes ~s ልዩ ከፍተኛ ትምህርት ቤት ; ~ normale
(ሰው) ፣ ዓዋቂ የመምህራን ማሠልጠኛ ትምህርት ቤት b. faire ~ ጸደቀ፣ ተቀባዮች
አገኘ (አስተምህሮ) ; l’ ~ de Rubens የሩቤንስ ቡድን አንጃ ;
éclairer — 1. v.tr. a. አበራ b. አብራራ ; peux-tu
vous êtes à bonne ~ ደኅና ተይዘዋል (ከሚያሳዩ ሰዎች ጋር)
m’éclairer sur cette question ጉዳዩን አብራሩልኝ c. ~ le
terrain መንገድን አሠሠ ፣ ግንባር ቀደም ሆነ (ጦር ሠራዊት) écolier, -ière n. — ተማሪ (የአንደኛ ደረጃ ትምህርት ቤት)
2. v.intr. cette lampe éclaire mal ይህ መብራት በቂ ብርሃን
écologie n.f. — a. የአካባቢ ጥናት b. የአካባቢ / የተፈጥሮ ጥበቃ
አይሰጥም 3. v.pr. a. s’~ በራ ፣ ግልጽ ሆነ ፣ ተብራራ ፣ ተገለጸ ;
tout s’éclaire ! አሁን ገና ግልጽ ሆነ ! b. son visage écologiste n. — የአካባቢ / የተፈጥሮ ጥበቃ ባለ ሙያ
s’éclaire መልኩ ፈካ
éconduire v.tr. — እምቢ አለ
éclaireur, -euse — a. n.m. ጎበን b. n. ስካውት
économat n.m. — a. የቁጠባ ኃላፊ ፣ የቁጠባ ክፍል
éclat n.m. — a. ፍንጣሪ ; un ~ de verre የመስታወት ስባሪ ;
économe — 1. n. የምጣኔ ሀብት ኃላፊ 2. adj. a. ቆጣቢ (ሰው)
voler en ~s ብትንትነው ወጣ b. ~s de voix ጩኸት ; rire
b. un couteau ~ ድንች መላጫ
aux ~s በሣቅ ተንከተከተ c. faire un ~ ልታይ ልታይ አለ
(በተግባር) d. ብልጭታ ፣ ነጸብራቅ ; ~ du soleil የፀሐይ ነጸብራቅ économie n.f. — a. ምጣኔ ሀብት ፣ ኢኮኖሚ ; ~ politique
e. ቦግታ ; l’~ de ses yeux ያይነው ቦግታ f. l’~ de la ፖለቲካዊ ኢኮኖሚ b. faire des ~s ገንዘብ ቆጥቦ አስቀመጠ /
jeunesse ልታይ ልታይ ማለት ይዳል g. une victoire sans ~ አጠራቀመ ; faire des ~s de bouts de chandelle
ደካማ ድል ተንቆጠቆጠ ፣ ቆጥቋጣ ሆነ
éclatant, -e adj. — a. የሚያብረቀርቅ b. ብሩህ c. ደማቅ économique adj. — a. ኢኮኖሚያዊ ፣ የኢኮኖሚ አስተምህሮ ;
sciences ~s የኢኮኖሚ ጥበብ (ሳይንስ) b. ርካሽ
éclatement n.m. — ፍንዳታ ፣ መበታተን
économiquement adv. — በቁጠባ ; les personnes ~
éclater v.intr. — a. ፈነዳ (ጎማ) b. ፈነዳ ፣ ተሰነጠቀ c. l’orage
faibles ድሆች
va ~ ሊዘንብ ነው d. la guerre a éclaté ጦርነት ተነሣ e. ~ de
rire ከምከም ብሎ ሣቀ ; ~ en sanglots እየየ አለ économiser v.tr. & intr. — a. ቆጠበ b. አጠራቀመ (ገንዘብ)
éclectique adj. — ሁሉ አማረሽ économiste n. — የኢኮኖሚ ባለ ሙያ
éclectisme n.m. — ሁሉ አማረሽነት écoper — 1. v.tr. አጋባ ፣ ዛቀ (ውሃ ከመርከብ) 2. v.tr. ind.
fam. il a écopé de trois ans de prison ሦስት ዓመት ወህኒ
éclipse n.f. — ግርዶሽ (የፀሐይ / የጨረቃ)
ቀመሰ
écorce n.f. — ቅርፊት ፣ ልጥ (የዛፍ ፣ የአጠና) ፣ ልጣጭ (የሎሚ) ; écrémer v.tr. — a. ስልባቦት ገፈፈ ; lait écrémé ስልባቦቱ
l’~ terrestre የምድር ቅርፊት / ቅራፎ የተነሣለት ወተት b. መርጦ ወሰደ (የተሻለውን)
écorché, -e adj. & n. — un ~ vif ነገር የማይችል ፣ ቶሎ écrevisse n.f. — የባሕር ሸርጣን
የሚሰማው
écrier (s’) v.pr. — በጩኸት ተናገረ
écorcher v.tr. — a. ገፈፈ b. fam. ~ un mot ቋንቋ አጎለደፈ
écrin n.m. — ሙዳይ
c. ላጠ ፣ ገለፈፈ (የሰው ቆዳ) d. son qui écorche l’oreille
ጆሮ የሚያቆስል ድምፅ écrire v.tr. — a. ጻፈ ; machine à ~ የጽሕፈት መኪና b. c’est
écrit የማይቀር ነገር ነው
écorchure n.f. — ቡጭር / የተቧጨረ ፣ የተላጠ
écrit n.m. — a. ጽሑፍ ; par ~ በጽሑፍ ; les écrits des
écorner v.tr. — a. livre écorné ጠርዙ የተጨማደደ መጽሐፍ
anciens የቀድሞ ጽሑፎች
b. ~ son budget ሀብቱን አጎደለ
écriteau n.m. — ጽሑፍ ሠሌዳ
écosser v.tr. — ፈለፈለ ፣ ጠረጠረ (ለጥሬ)
écriture n.f. — a. ጽሕፈት b. የእጅ ጽሕፈት c. les Saintes
écot n.m. — ድርሻ ; payer son ~ መዋጮውን ከፈለ
~s ቅዱሳት መጻሕፍት d. ~s comptables የሒሳብ ሠነድ ; tenir
écoulement n.m. — a. መፍሰስ ፣ መጉረፍ b. fossé d’~ les ~s ሒሳብ መያዝ
መውረጃ (የውሃ) ፣ መፋሰሻ ፣ ቦይ c. ~ de marchandises
écrivain, -e n. — ደራሲ ፣ ደራሲት (ሴት)
ማጣራት (በሽያጭ)
écrou n.m. — a. መዙር ፣ ቡሎን ዳዶ b. levée d’~ መፍታት ፣
écouler — 1. v.tr. ~ son stock አጣራ (በሽያጭ) 2. v.pr. s’~
ከወህኒ ማውጣት
a. ፈሰሰ ፣ ጎረፈ b. አመለጠ / አለፈ (ጊዜ)
écrouer v.tr. — አሠረ ፣ ወህኒ አስገባ
écourter v.tr. — አሳጠረ
écroulement n.m. — መደርመስ
écoute n.f. — ማዳመጥ ; être à l’~ አዳመጠ ; restez à l’~
ይጠብቁ (በስልክ) ; ያዳምጡ (ሬዲዮ) ; heures de grande ~ écrouler (s’) v.pr. — a. ተደረመሰ ፣ ተናደ b. s’~ dans un
የአድማጮች ዋና ጊዜ (ቴሌቪዥን) fauteuil ወንበር ላይ ዘፍ አለ ; être écroulé de rire በሳቅ
ልቡ ፈረሰ
écouter — 1. v.tr. a. አዳመጠ ; ~ de la musique ሙዚቃ
አዳመጠ ; ~ les conseils de qqn. ምክር ሰማ ; ~ aux portes écru, -e adj. — ጥሬ (ጨርቅ) ፣ እንዳለ (ያልተነከረ ጨርቅ)
ተለጥፎ ሰማ (ከበር) b. écoutez ! ይስሙኝ ! ; ne les
écu n.m. — a. ጋሻ (የጥንት ዘመን) b. የብር ገንዘብ (የጥንት ዘመን)
écoutez pas! አይስሟቸው ! 2. v.pr. il s’~ parler መናገር
ራሱን ያረካዋል écueil n.m. — መሰናክል ፣ የባሕር ጎጥ ;
écouteur n.m. — ማዳመጫ ፣ መስሚያ (ስልክ ዘተ) écuelle n.f. — ጭት
écrabouiller v.tr. — fam. ጨፈለቀ ፣ ጨፈጨፈ éculé, -e adj. — a. ያለቀ (ጫማ) b. የነፈሰበት (ዘዴ / ቀልድ)
écran n.m. — ~ (de projection) ሠሌዳ (የሲኒማ) ; le écume n.f. — a. ዓረፋ ፣ ለሐጭ (የእንስሳ) b. ~ (de mer)
grand ~ ሲኒማ ; le petit ~ ቴሌቪዥን ; porter à l’~ አሳየ የባሕር ዓረፋ
(በሲኒማ)
écumer — 1. v.tr. a. ደፈቀ (ዓረፋ) b. ~ les mers ገፈፈ ፣
écrasant, -e adj. — እጅግ ከባድ ; victoire ~e ታላቅ ድል ከባሕር ላይ ዘረፈ 2. v.intr. ~ de rage በቁጣ ዓረፋ ደፈቀ
écrasé, -e adj. — የተጨፈለቀ ፣ ጠፍጣፋ écumeux, -euse adj. — ዓረፋም ፣ ድንፋታም (ፈረስ)
écrasement n.m. — ጭፍለቃ écumoire n.f. — መግፈፊያ (የስልባቦት / የዓረፋ)
écraser — 1. v.tr. a. ጨፈለቀ ፣ ዳጠ ; ~ une cigarette écureuil n.m. — ሙጭጭላ
ሲጃራ አጠፋ b. ~ l’ennemi ጠላትን ድባቅ መታ 2. v.intr.
écurie n.f. — ጋጣ ; garçon d’~ ለጓሚ
écrase ! ዝም በል ! አፍክን ያዝ ! ጭጭ በል ! ዝጋ ! 3. v.pr. s’~
ተጠፈጠፈ ; s’~ contre un arbre ከዛፍ ጋር ተላጋ ; se faire écusson n.m. — ጋሻ ፣ ዓርማ
~ ተዳጠ ፣ ተገጨ (በመኪና)
écuyer, -ère n. — ጋሻ ግሬ
148
eczéma n.m. — ችፌ effectif, -ive — 1. adj. a. እውን ፣ በተግባር የሚታይ ; prix
effectif ተጨባጭ ዋጋ 2. n.m. a. l’effectif est au
édicter v.tr. — ዓጀ
complet ቡድነው ተሟልቷል b. augmenter ses ~s ሠራተኛ
édification n.f. — a. ግንባታ b. የሞራል ግንባታ ጨመረ
édifice n.m. — ግብረ ሕንፃ effectivement adv. — እውነትም ፣ እንደ ተባለው ፣ እንደ
ተጠበቀው
édifier v.tr. — a. ገነባ (ህሳቤ) b. ሐውልት አቆመ ; አዋቀረ
c. አስተማረ (ምሳሌ በመሆን) d. አነጻ effectuer — 1. v.tr. አደረገ ፣ ፈጸመ ፣ አከናነ ፣ አካሄደ (ጉዞ)
édit n.m. — ዓዋጅ efféminé, -e adj. — ሴታሴት
éditer v.tr. — አተመ ፣ አዘጋጀ (ለኮምፒውተር ኅትመት) effervescence n.f. — a. ፍላት b. ~ populaire ሕዝባዊ
ረብሻ / ግርግር ; être en ~ ተረበሸ
éditeur, -trice n. — አሳታሚ (ድርጅት)
effervescent, -e adj. — ፍል ፣ የሚፈላ (ኪኒን)
édition n.f. — ኅትመት ፣ የኅትመት ሥራ ; maison d’~ አሳታሚ
ድርጅት effet n.m. — a. ውጤት ; le médicament a fait ~
መድኃኒቱ ሠራ ; sans ~ ውጤት አልባ b. ተግባር ; sous l’~ de
éditorial, -e, -aux — 1. adj. comité ~ አዘጋጅ ኮሚቴ
l’alcool በመጠጥ ግፊት ; prendre ~ ተግባራዊ ሆነ c. ስሜት ;
(ጋዜጣ ፣ መጽሄት) 2. n.m. ርእስ አንቀጽ
faire de l’~ à qqn. አስገረመ ፣ ተደነቀ ; rater tous ses
éditorialiste n. — አዘጋጅ (የርእሰ አንቀጽ) effets ~ ሳተበት (እንደሚጠብቀው አልሆነም) d. የኳስ መቆረጥ
(በቴኒስ ጨዋታ) e. ~s sonores የድምፅ ቅንብር f. ~s
édredon n.m. — የግርጌ አልጋ ልብስ (በዶሮ ላባ የተሠራ)
personnels የግል ዕቃ g. à cet ~ ለዚሁ ፣ ለዚህም ፣ ለዚህ
éducateur, -trice adj. & n. — አስተማሪ ፣ አሠልጣኝ ፣ ሲባል ; en ~ እውነትም
መምህር
efficace adj. — ብቁ ፣ ስኬታማ ; médicament ~ ፍቱን
éducatif, -ive adj. — ትምህርታዊ ፣ ትምህርት አዘል መድኃኒት
éducation n.f. — a. ትምህርት ፣ ማስተማር ፣ ማሠልጠን ; efficacement adv. — በብቃት ፣ በስኬታማ ሁኔታ
faire l’~ de qqn. አሠለጠነ ; ~ physique የአካል ማሠልጠኛ
efficacité n.f. — ብቃት ፣ ስኬታማነት
ትምህርት b. ሥነ ሥርዓት ; il n’a aucune ~ ሥነ ሥርዓት
የለውም effigie n.f. — ምስል ; un timbre à l’~ du souverain
በንጉሡ መልክ የተሠራ ቴምብር
édulcorer v.tr. — a. አጣፈጠ (መድኃኒትን) b. በረዘ ፣ ከለሰ
(ጽሑፍ) effilé, -e adj. — doigts ~ ረጃጅም ጣቶች
éduquer v.tr. — አስተማረ ፣ አሠለጠነ effiler v.tr. — a. ተረተረ (ጨርቅ) b. ከረከመ (ፀጉር) 2. v.pr.
s’~ ተተረተረ
effacement n.m. — a. መደምሰስ ፣ መደብዘዝ ፣ መሠር
b. መረሳት (ከትዝታ) ፣ ገሸሽ ማለት (ከጉዳይ) effilocher (s’) v.pr. — ተተረተረ
effacé, -e adj. — ጭምት efflanqué, -e adj. — አጥንታም
effacer — 1. v.tr. a. ~ une tache የቀለም ጠብታ ፋቀ ; ~ un effleurement n.m. — መዳሰስ ፣ መዳበስ
mot አንድ ቃል ፋቀ b. une faute ስሕተት ይቅር አለ c. ~ un
effleurer v.tr. — ዳሰሰ ፣ ዳበሰ ; ~ un sujet አንድ ጉዳይ
souvenir de sa mémoire ከኅሊና አጠፋ 2. v.pr. s’~
በጨረፍታ ነካ ; quelques soupçons l’avaient effleuré
a. ተሠረ ፣ ተደመሰሰ ፣ ደበዘዘ ; s’~ à l’eau በውሃ ለቀቀ
አንዳንድ ጥርጣሬ አድሮበት ነበር
(ዕድፍ / ቀለም) b. s’~ devant qqn. ወደ ኋላ አለ ፣ አፈገፈገ
effluve n.m. — ሥርፀት ፣ ፍልቀት ፣ መዓዛ ፣ ሽታ
effarant, -e adj. — አስደንጋጭ
effondrement n.m. — ውድቀት ፣ መደርመስ
effarement n.m. — ድንጋጤ
effondrer (s’) v.pr. — ተደረመሰ ፣ ሞራሉ ወደቀ
effarer v.tr. — አስደነገጠ
efforcer (s’) v.pr. — ጣረ ፣ ተጣጣረ ፣ ታገለ
effaroucher — 1. v.tr. አስፈራራ 2. v.pr. s’~ ደነገጠ ፣ ደነበረ
effort n.m. — ጥረት ; faire un ~ ተጣጣረ ፣ ጥረት አሳየ ; ~ égalité n.f. — እኩልነት ; sur un pied d’~ በእኩልነት ; à ~
intellectuel / physique / financier የአእምሮ / የጉልበት / እኩል / አቻ ላቻ (ለቡድኖች / ለነጥብ)
የገንዘብ ጥረት ; sans ~ ያለ ጥረት ፣ ያለ ድካም ፣ በቀላሉ
égard n.m. — a. አክብሮት ; par ~ pour እርስዎን በማክበር ;
effraction n.f. — vol avec ~ ቤት ሰብሮ ሥርቆት መፈጸም traiter qqn. avec beaucoup d’~ አንድን ሰው በአክብሮት
ያዘ ; faire qqch. par ~ pour qqn. በእገሌ አክብሮት አንድ
effranger v.tr. — ቋጨ ፣ ዘመዘመ
ነገር አደረገ ; être injuste à l’~ de qqn. ሰው በደለ b. eu ~
effrayant, -e adj. — አስፈሪ ፣ አሠቃቂ ፣ አስደንጋጭ à አንድን ነገር አስመልክቶ ; sans ~ à ለ... ዋጋ ሳይሰጥ / አስተያየት
ሳይኖረው ; à tous ~s በማንኛውም አስተያየት ቢሆን ; n’ayez
effrayer — 1. v.tr. አስፈራ ፣ አስፈራራ ፣ አሠቀቀ ፣ አስደነገጠ
aucune crainte à cet ~ በዚህ በኩል / ረገድ
2. v.pr. s’~ ፈራ ፣ ተሣቀቀ ፣ ደነገጠ
égaré, -e adj. — የጠፋ ፣ መንፈሱ የተደናገጠ ፣ የዞረበት
effréné, -e adj. — ልቅ ፣ ገደብ የሌለው ፣ ስድ ፣ ጋጠወጥ ; une
course ~ ነፍሴ አውጪኝ ሩጫ ; des désirs ~ መጠን የለሽ égarement n.m. — a. መጥፋት b. ~ (d’esprit) መደንገጥ ፣
ምኞት መሳት
effritement n.m. — መፍረክረክ ፣ መፈረካከስ égarer — 1. v.tr. a. ጣለ ፣ አጠፋ (ዕቃ) b. አሳሳተ ፣ ግራ አጋባ
2. v.pr. s’~ a. ጠፋ ፣ ግራ ተጋባ ፣ ተደናገጠ ፣ ተደናበረ ፣ ሳተ ፣
effriter — 1. v.tr. አፍረከረከ ፣ ፈረካከሰ 2. v.pr. fig. s’~
ተሳሳተ b. son esprit s’~ መንፈሱ ይደናገራል
ተፍረከረከ ፣ ተፈረካከሰ
égayer — 1. v.tr. አስደሰተ ፣ የደስደስ ሰጠ ፣ አሣቀ 2. v.pr. s’~
effroi n.m. — ታላቅ ፍራት ፣ ከባድ ድንጋጤ ፣ መራድ
ተደሰተ
effronté, -e adj. — ዓይነ ደረቅ ፣ ዓይን አውጣ ፣ ኃፍረተ ቢስ
égide n.f. — sous l’~ de l’U.A. በአፍሪካ ኅብረት የበላይ
effrontément adv. — በድርቅና ፣ በዓይን አውጣነት ጠባቂነት
150
s’~ ou s’~ a. ተዘረዘረ b. les heures s’égrènent አንድ ሁለት électrique adj. — የኤሌክትሪክ (ኢንዱስትሪ ወፍጮ)
እያለ ሰዓቱ ገሠገሠ
électriquement adv. — በኤሌክትሪክ
égrillard, -e adj. — የባለጌ ቀልድ የሚወድ
électriser v.tr. — ቀሰቀሰ ፣ አነቃ
eh interj. — አንተ ! ; ~ bien ! በል እስቲ ! በል እኮ !
électroacoustique n.f. — መስሚያ
éhonté, -e adj. — ኃፍረተ ቢስ ፣ ዓይን አውጣ
électroaimant n.m. — የኤሌክትሪክ መግኒዝ / መግነጢስ
éjecter v.tr. — a. አፈናጠረ ፣ አሽቀነጠረ b. fam. ~ qqn. (ማግኔት)
ገፍትሮ አስወጣ
électrocardiogramme n.m. — የልብ ትርታ መለኪያ
éjection n.f. — a. ማፈናጠር ፣ ማሽቀንጠር b. fam. ማስወጣት (በኤሌክትሪክ)
(ገፍትሮ)
électrochoc n.m. — traitement par ~s የኤሌክትሪክ
élaboration n.f. — ማዘጋጀት ፣ ዝግጅት ፣ ማሰናዳት ፣ መሰናዶ ንዝረት ሕክምና ፣ በኤሌክትሪክ ንዝረት ማከም
élaborer v.tr. — አዘጋጀ፣ አሰናዳ ፣ አውጠነጠነ électrocuter — 1. v.tr. በኤሌክትሪክ (ወንበር) ገደለ 2. v.pr.
s’~ ኤሌክትሪክ ያዙ
élagage n.m. — ምልመላ (የዛፍ)
électrocution n.f. — በኤሌክትሪክ መያዝ
élaguer v.tr. — መለመለ (ዛፍ)
électrode n.f. — ኤሌክትሮድ
élagueur n.m. — መልማይ (የዛፍ)
électrogène adj. — groupe ~ ኤሌክትሪክ ማመንጫ
élan (1) n.m. — a. ምጥቀት ፣ እመርታ ; prendre son ~
ተንደረደረ b. travailler avec ~ በፍላጎት ሠራ c. perdre son électroménager adj. m. & n.m. — appareils ~s
~ ሐሞቱ ፈሰሰ d. ~ de générosité የስሜት በለጋስነት መፈንቀል በኤሌክትሪክ የሚሠራ የወጥ ቤት ቁሳቁስ (ካውያ ወዘተ)
élection n.f. — a. ምርጫ b. mon pays d’~ የመረጥኩት አገር élégie n.f. — ሙሾ ፣ የትዝታ ግጥም / ዘፈን
électoral, -e, -aux adj. — የምርጫ élément n.m. — a. ዝርዝር ጠባይዓት ፣ ፍሬ ነገር b. በውስጠ
ብዙ ነገር ውስጥ የሚገቡ ነገሮች c. ~ décisif ወሳኝ ነገር ; un ~
électorat n.m. — የመራጮች አካል
de réflexion መንደርደሪያ ሀሳብ d. ~s de cuisine የወጥ ቤት
électricien n.m. — የኤሌክትሪክ ሠራተኛ ዕቃ e. ~s de géométrie መሠረተ ጄኦሜትሪ f. ~ d’un
discours የዲስኩር ይዘት / ጭብጥ / ፍሬ ነገር
électricité n.f. — ኤሌክትሪክ
élémentaire adj. — ቀላል ፣ የጀማሪ
électrification n.f. — ኤሌክትሪክ ማስገባት
éléphant n.m. — ዝzን
électrifier v.tr. — ኤሌክትሪክ አስገባ
élevage n.m. — ርቢ ፣ እርባታ ; poulet d’~ ቅልብ / የርቢ ዶሮ
élévation n.f. — a. ማንሣት ፣ ከፍ ማድረግ b. ~ d’un éloignement n.m. — ርቀት ፣ መራቅ ፣ ማራቅ ፣ አለመገኘት
monument መትከል (የሐውልት) c. ~ de la température (በቅርብ)
መጨመር (የሙቀት) d. የገጽታ ንድፍ (ግብረ ሕንፃ)
éloigner — 1. v.tr. a. አራቀ ፣ አራራቀ b. አስወገደ ; ~ une
élève n. — ተማሪ ; pilote ~ የአውሮፕላን አብራሪነት ተማሪ ፣ pensée ሐሳብ አራቀ / አስወገደ ; ne vous éloignez pas !
የበረራ ተማሪ ; ~ officier ካዴት አይራቁ ! 2. v.pr. s’~ du sujet ከጉዳዩ / ከአርእስቱ ራቀ
152
አስደንቆኛል 2. v.pr. s’~ a. ፈረጠጠ ፣ ደነበረ (ፈረስ) b. ፍጥነት embêter — 1. v.tr. fam. አስቸገረ ፣ አሰለቸ 2. v.pr. s’~
አበዛ (ሞተር) c. fam. ne vous emballez pas ! ረጋ ይበሉ ! ተደበረ ፣ ተሰላቸ
embarcadère n.m. — ወደብ ፣ መሳፈሪያ (የመርከብ) emblée (d’) adv. phr. — ባንድ ጊዜ ፣ እጅ በእጅ ; être reçu
d’~ ባንድ ጊዜ አለፈ
embarcation n.f. — ጀልባ ፣ ታንኳ ፣ ትንሽ መርከብ
emblématique adj. — ተምሳሌት
embardée n.f. — መንገድ ለቆ መውጣት (ለተሽከርካሪ) ; faire
une ~ ከመንገድ ወጣ emblème n.m. — ምልክት ፣ ዓርማ ; la balance, ~ de la
justice ሚዛን የፍትሕ ተምሳሌት ነው
embargo n.m. — ማዕቀብ ፣ ክልከላ (የሸቀጥ)
embobiner v.tr. — a. አዳወረ b. fam. ተበተበ ፣ ገየደ
embarquement n.m. — መሳፈር ፣ ማሳፈር ፣ መጫን
emboîter v.tr. — a. ገጠመ ፣ ገጣጠመ ፣ ሰካካ b. ~ le pas à
embarquer — 1. v.tr. a. አሳፈረ (መንገደኛ) ፣ ጫነ (ዕቃ) b. ~
qqn.ተከተለ (በቅርብ)
qqn. dans un procès እገሌን ሙግት አስገባ c. fam. ~ un
voleur ሌባ ያዘ (ፖሊስ) 2. v.intr. & pr. a. (s’)~ (sur un embonpoint n.m. — ቦርጭ ; prendre de l’~ ቦርጭ አመጣ
navire) በመርከብ ተሳፈረ b. s’~ dans une affaire
embouchure n.f. — a. የወንዝ አፍ (ባሕር መግቢያ) ፣ መፋሰሻ
compliquée አስቸጋሪ ጉዳይ ውስጥ ገባ
b. መንፊያ (ዋሽንት)
embarras n.m. — a. ችግር ; se trouver dans l’~ ተቸገረ;
embourber (s’) v.pr. — ማጥ ገባ
tirer qqn. d’~ ከችግር አወጣ (በመደገፍ) ; je suis dans l’~
ግራ ገብቶኛል b. n’avoir que l’~ du choix የዓይን ዓዋጅ embourgeoiser (s’) v.pr. — ንዑስ ከበርቴ ሆነ
ሆነበት
embout n.m. — ጫፍ (የከዘራ / የጃንጥላ)
embarrassant, -e adj. — ማፈሪያ
embouteillage n.m. — a. ጠርሙስ መሙላት b. የመንገድ
embarrassé, -e adj. — a. የጨነቀው b. avoir l’estomac ~ መጣበብ ፣ ማነቆ ፣ መጨናነቅ
ሆዱን ይጎረብጠዋል
embouteiller v.tr. — a. ጠርሙስ ሞላ b. መንገድ ዘጋ /
embarrasser — 1. v.tr. a. les livres embarrassent አጣበበ ፣ ማነቆ ሆነ
mon bureau የሥራ ጠረጴዛዬን መጽሐፍ አጣበበው b. ~ qqn.
emboutir v.tr. — a. ቀጠቀጠ ፣ ጨፈለቀ (ብረት / ቆርቆሮ) b. ~
አልመች አለ ፣ ሰው አስጨነቀ 2. v.pr. s’~ ተቸገረ ፣ ተጨነቀ ፣ ግራ
une voiture መኪና ገጨ
ተጋባ ; ne pas s’~ de scrupules በይሉኝታ አለመጨነቅ
embranchement n.m. — a. ቅርንጫፍ b. መገንጠያ (መንገድ)
embauche n.f. — የሥራ ዕድል ; chercher de l’~ ሥራ ፈለገ
c. ዘርፍ (የዘር)
embaucher v.tr. — ቀጠረ (ሠራተኛ)
embrasement n.m. — ቃጠሎ ፣ መጋየት
embaumement n.m. — አስከሬን መቀባት / ማበስ (በሽቶ /
embraser — 1. v.tr. አጋየ 2. v.pr. s’~ ጋየ
በቅባት)
embrassade n.f. — መሳሳም
embaumer — 1. v.tr. a. አስከሬን ቀባ / አበሰ (በሽቶ / በቅባት)
b. አጠነ (በሽቶ) ; air embaumé የታጠነ አየር 2. v.intr. embrasser — 1. v.tr. a. ሳመ b. ~ une carrière ያዘ /
l’église embaume l’encens ዕጣን ዕጣን ሸተተ (ቤተ ክርስቲያን) መረጠ (ሙያ) c. አካተተ ; ~ du regard ባይነው ጎበኘ 2. v.pr.
s’~ ተሳሳመ
embellie n.f. — ደመና ግላጭ
embrasure n.f. — a. መተኮሻ (በግድግዳ) b. ቀዳዳ (የበር /
embellir — 1. v.tr. a. አስዋበ ፣ አሳመረ ፣ ቆንጆ አደረገ ፣ አቆነጀ
የመስኮት)
b. አሻሽሎ አቀረበ ; ~ la réalité ተጨባጩን ሁኔታ ቀባብቶ አቀረበ
2. v.intr. ተዋበ ፣ አማረበት embrayage n.m. — a. ማርሽ ማስገባት / መለወጫ (የመኪና) ፣
ደብራጥ
embellissement n.m. — ማስዋብ ፣ ማሳመር ፣ ማስጌጥ
embrayer v.tr. — a. ማርሽ አስገባ / አገባ ፣ ደብራጥ ለቀቀ
embêtant, -e adj. — አስቸጋሪ ፣ አሰልቺ
(መኪና) b. ጀመረ (ሥራ / ውይይት)
embêtement n.m. — ችግር
embrigader v.tr. — a. አሰባሰበ (ሠራዊት) b. ቀሰቀሰ (ለሴራ)
embrocher v.tr. — a. ሽቦ ላይ ሰካ (ዝልዝል ሥጋ) b. fam. ሰካ émigrant, -e adj. & n. — ተሰዳጅ ፣ ስደተኛ ፣ ፈላሽ
(በሰይፍ / በሳንጃ)
émigration n.f. — ስደት ፣ ፍልሰት
embrouillement n.m. — a. መተብተብ ፣ መዘበራረቅ
émigré, -e n. — ስደተኛ ፣ ፈላሽ
b. ዝብርቅርቅ ፣ ውስብስብ
émigrer v.intr. — ተሰደደ፣ ፈለሰ
embrouiller — 1. v.tr. ተበተበ ፣ ዘበራረቀ ፣ አተራመሰ 2. v.pr.
s’~ ዘባረቀ émincer v.tr. — በስሱ ከተፈ / ቆረጠ
embrumer v.tr. — አጨገገ ፣ ጭጋግ አለበሰ ፣ አፈዘዘ éminemment adv. — በታላቁ ፣ ባያሌው ፣ በከፍተኛ ደረጃ
embruns n.m. pl. — ውርጭ (የማዕበል) éminence n.f. — a. ከፍታ (ተራራ) b. የክብር ሹመት (የካቶሊክ
ቤተ ክርስቲያን) ; il est l’~ grise du président የፕሬዚዳንቱ
embryon n.m. — a. ሽል ; ~ humain ፅንስ
ስውር አማካሪ ነው
c. ~ végétal እንጭጭ
éminent, -e adj. — ከፍተኛ ፣ ልዑል ፣ ታላቅ ፣ ክቡር
embryonnaire adj. — a. የፅንስ b. የእንጭጭ
émissaire n.m. — መልእክተኛ
embûche n.f. — ወጥመድ ፣ ሽመቃ ፣ ደፈጣ
émission n.f. — a. ማሠራጨት b. ሥርጭት (የራዲዮ /
embuer v.tr. — በእንፋሎት ሸፈነ ; une vitre embuée
የቴሌቪዥን) c. ሥርጭት (የትኬት / የብር)
በእንፋሎት የተሸፈነ መስታወት
emmagasinage ou emmagasinement
embuscade n.f. — የደፈጣ ጥቃት ; en ~ በደፈጣ
n.m. — ማከማቸት
embusquer (s’) v.pr. — አደፈጠ
emmagasiner v.tr. — አከማቸ
éméché, -e adj. — fam. ሞቅ ያለው (በመጠጥ)
emmailloter v.tr. — ጠቀለለ (አራስ ልጅ)
émeraude n.f. — መረግድ ፣ በሉር ፣ ዕንቀú ፣ አረንጓዴ ቀለም
emmancher v.tr. — እጀታ አስገባ / አዋደደ
émergence n.f. — ብቅ ብቅ ማለት ፣ ማደግ
emmêlement n.m. — መተብተብ ፣ ትብተባ ፣ ድብልቅ ፣
émergent, -e adj. — ታዳጊ ቅልቅል ፣ ቅይጥ
émetteur, -trice — 1. adj. a. ላኪ b. poste ~ ማሠራጫ emmerder — fam. 1. v.tr. እጅ እጅ አሰኘ 2. v.pr. s’~ ተደበረ
ጣቢያ 2. n.m. ማሠራጫ
emmerdeur, -euse adj. & n. — fam. የቂጥ እከክ
émetteur-récepteur n.m. — አሠራጭ-ተቀባይ
emmitoufler — 1. v.tr. አከናነበ ፣ ሸፋፈነ (በድሎትና በሙቀት)
émettre v.tr. — a. አሰማ ፣ ሰጠ (ድምፅ) b. ገለጸ (ሐሳብ / 2. v.pr. s’~ ተከናነበ ፣ ተሸፋፈነ
አስተያየት) c. ላከ (ቼክ) d. አስተላለፈ ፣ አሠራጨ
emmurer v.tr. — ዙሪያውን ገነባበት / ዘጋበት
émeute n.f. — ሽብር ፣ ሁከት ; faire ~ ሁከት ፈጠረ
émoi n.m. — ሽብር ; toute la population était en ~
émeutier, -iére n. — አሸባሪ ሕዝቡ በሙሉ ተሸብሮ ነበር
émietter — 1. v.tr. a. ፈረፈረ b. ከሰከሰ (ሀብቱን) 2. v.pr. s’~ émoluments n.m. pl. — ደመወዝ
ተፈረፈረ ፣ ተፍረከረከ
154
émotif, -ive — 1. adj. የስሜት 2. adj. & n. ስሜታዊ ፣ emphatique adj. — የተጋነነ
ድንጉጥ ፣ ሆደ ባሻ
empiétement n.m. — ወሰን መግፋት / መጣስ (ክልል)
émotion n.f. — ከባድ ስሜት (የደስታ / የሐዘን) ፣ ታላቅ ድንጋጤ
empiéter v.intr. — ወሰን ገፋ ፣ ጣሰ (ክልል) ; ~ sur les
émotionnel, -elle adj. — የስሜት droits de qqn. የሰው መብት ነካ / ገፋ
émotivité n.f. — ስሜታዊነት (ሲበዛ) empiffrer (s’) v.pr. — ወቀጠ ፣ ሰለቀጠ
émoulu, -e adj. — frais ~ አዲስ ምሩቅ empilement n.m. — ክምር
émousser v.tr. — አደነዘ (ቢላ) empiler — 1. v.tr. ከመረ 2. v.pr. s’~ ተከመረ
émoustiller v.tr. — a. የደስደስ ሰጠ ፣ አስደሰተ b. ቀሰቀሰ empire — 1. n.m. a. የንጉሠ ነገሥት መንግሥት / ግዛት ; ~
(የፍትወት) colonial የቅኚ ግዛት (ሰፊ) b. pas pour un ~ በምንም ዓይነት
c. avoir de l’~ sur qqn. ሠለጠነበት ; agir sous l’~ de la
émouvant, -e adj. — ስሜት የሚነካ
colère ከቁጣ የተነሣ አንድ ነገር አደረገ 2. adj. inv. un meuble
émouvoir — 1. v.tr. a. ስሜት ቀሰቀሰ b. አባባ ; facile à ~ ~ የናፖሌዮን ዘመን የቤት ዕቃ
በቀላሉ የሚባባ 2. v.pr. s’~ a. ስሜቱ ተቀሰቀሰ b. ባባ ፣ ተነካ ;
empirer — 1. v.tr. አባባሰ ; ~ une situation ጉዳዩን አባባሰ
sans s’~ በእርጋታ
2. v.intr. ባሰ
empailler v.tr. — ጎፍላ ሠራ
empirique adj. — ዳበሳ ላይ ፣ በልምድ ላይ የተመረኮዘ
empaler v.tr. — አጠና ላይ ሰካ (ሱን)
empirisme n.m. — የዳበሳ / የልምድ ሥልት
empaqueter v.tr. — ጠቀለለ (ጓዝ / ዕቃ)
emplacement n.m. — ቦታ ፣ ሥፍራ
emparer (s’) v.pr. — ያዘ ፣ በእጁ አደረገ / አስገባ፣ ቀማ ; s’~
emplâtre n.m. — ቅባት (መድኃኒት)
du ballon ኳሱን ቀማ ; s’emparer d’une ville ከተማውን
ያዘ emplette n.f. — ግዢ ; faire des ~s ገበያ ወጣ ፣ ሸመተ ;
faire l’~ de qqch. ገዛ
empâter — 1. v.tr. ለቀለቀ ፣ ቀባ ; ~ une volaille ዶሮ ቀለበ ;
les sucreries empâtent la langue ጣፋጭ ምራቅን emplir v.tr. — ሞላ
ያወፍራል 2. v.pr. s’~ ቦካ ፣ ወፈረ
emploi n.m. — a. አጠቃቀም ፣ አሠራር ; mode d’~
empêchement n.m. — መሰናክል ፣ እክል ; ~ de dernière የአጠቃቀም መመሪያ ; ~ du temps የጊዜ ሠሌዳ ፣ መርሐ ግብር
minute የመጨረሻ ደቂቃ እክል b. ቅጥር ፣ ሥራ ; sans ~ ሥራ እጥ
empêcher — 1. v.tr. a. አገደ ፣ እንቅፋት ሆነ ፣ ከለከለ ; ~ qqn. employé, -e n. — ሠራተኛ ፣ ቅጥረኛ ; ~ de maison የቤት
de partir ያዘ ፣ አገደ ፣ አላስኬድ አለ b. fam. n’empêche ሠራተኛ ; ~ de banque የባንክ ሠራተኛ
que cela nous a coûté cher ይሁን እንጂ ብዙ አውጥቶብናል
employer — 1. v.tr. a. ተጠቀመ ; ~ la force ኃይልን ተጠቀመ
(አውጥተንበታል) 2. v.pr. s’~ እራሱን ተቆጣጠረ / ከለከለ ; je ne
b. ቀጠረ 2. v.pr. a. s’~ à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ
pouvais m’~ de rire ሣቄን መቆጣጠር አቃተኝ
ተጋ / ተጣጣረ b. ce mot ne s’emploie plus ይህ ቃል
empereur n.m. — ንጉሠ ነገሥት ከጠቀሜታ ውጪ ሆኗል
empester — 1. v.tr. አገማ 2. v.intr. ገማ ፣ ቀረና ፣ ሸተተ ; air empoignade n.f. — ትንቅንቅ
qui empeste le tabac የትንባሆ ሽታ የበከለው አየር
empoigne n.f. — foire d’~ ረብሻ ፣ ትርምስ
empêtrer (s’) v.pr. — ተተበተበ ; s’~ dans une mauvaise
empoigner — 1. v.tr. ጨበጠ 2. v.pr. s’~ ተናነቀ ; ils se
affaire አጉል ጉዳይ ውስጥ ተዘፈቀ
sont empoignés ተናነቁ
emphase n.f. — ማብዛት ፣ ማጋነን (ንግግር / እንቅስቃሴ)
empoisonnement n.m. — ምረዛ
empoisonner — 1. v.tr. a. መረዘ b. fam. አሰለቸ ፣ አስቸገረ ; émulsion n.f. — ቅይጥ (የማይዋሐዱ ፈሳሾች ለምሳሌ ዘይትና ውሃ)
être ~ par በ... ተቸገረ 2. v.pr. s’~ a. ተመረዘ b. fam. s’~
en prép. — A.. ወደ... ; aller ~ ville ወደ ከተማ ሄደ ;
l’existence ተሰላቸ ፣ ተደበረ
regarder ~ l’air ወደ ሰማይ አየ ; de mal ~ pis ከድጥ ወደ
emporté, -e adj. & n. — ቁጡ ፣ ግልፍተኛ ማጥ B. habiter ~ France ፈረንሳይ ኖረ ; voyager ~ train
በባቡር ተጓዘ ; la suite ~ page 30 ቀጣዩን በ ገጽ 30 ፣ ወደ ገጽ
emportement n.m. — ቁጣ ፣ ግልፍታ
30 ዞሯል b. il y a qqch. ~ lui que j’admire እሱ ዘንድ አንድ
emporte-pièce n.m. inv. — መሰርሰሪያ ፣ መብሻ ፣ መገዝገ ፣ እማደንቀው ነገር አለ ; une personne ~ qui j’ai confiance
መሮ ; mots à l’~ እንኪያ ሰላምቲያ እምነት የምጥልበት ሰው ; ~ été በበጋ ; né ~ 1934 በ1934
የተወለደ ; ~ ce temps-là በዚያን ጊዜ ; on peut y aller ~
emporter — 1. v.tr. a. ወሰደ ፣ ይዞ ሄደ ; plats à ~ የሚወሰድ
cinq minutes በአምስት ደቂቃ ይደረሳል ; ~ son absence
ምግብ b. ነቅሎ / ነጥቆ ወሰደ ; le vent emporta son
በሌለበት ; ~ vacances በዕረፍት ; être ~ deuil ሐዘነተኛ ሆነ
chapeau ባርሜጣውን ንፋስ ወሰደው c. être ~ par la colère
C. montre ~ or የወርቅ ሰዓት ; docteur ~ médecine
ቁጣ አሸነፈው d. l’~ sur አሸነፈ ፣ ድል ነሣ 2. v.pr. s’~ a. ግልፍ
የሕክምና ዶክተር ; traduire une lettre ~ français ደብዳቤን
አለ b. ልጓም ነከሰ (ፈረስ)
በፈረንሣይኛ (ወደ ፈረንሣይኛ) ተረጎመ D. ~ votre honneur
empoté, -e adj. & n. — fam. ገልቱ ፣ ከርፋፋ ለርስዎ ክብር E. il marchait ~ lisant son journal
ጋዜጣውን እያነበበ ይሄድ ነበር ; il répondit ~ souriant
empoter v.tr. — አትክልት በዕቃ ተከለ
በፈገግታ መልስ ሰጠ ; la situation va ~ s’améliorant
empreindre v.tr. — a. ~ ses pas sur le sable አሸዋ ላይ ሁኔታው ይሻሻላል
አሻራ ተወ b. አመለከተ ; visage empreint de peur የፍርሃት
en adv. & pron. — 1. adv. ከዚያው ; Tu as été chez lui ?
ምልክት የሚታይበት ገጽታ
- Oui, j’~ viens እሱ ዘንድ ነበርክ ? - አዎ ከዚያው መምጣቴ ነው
empreinte n.f. — አሻራ ; ~ de roues የጎማ አሻራ ; ~ de pas 2. pron. inv. a. combien avez-vous de chevaux ? -
ኮቴ ; ~s digitales የጣት አሻራ j’~ ai trois ስንት ፈረሶች አሉዎት? ሦስት አሉኝ b. j’aime
mieux ne pas ~ parler ባላነሣው እመርጣለሁ / ይሻላል c. j’~
empressé, -e adj. — ትጉ ፣ ሽቁጥቁጥ
ai አለኝ ; je n’~ ai pas የለኝም ; j’~ ai assez ! በቃኝ !
empressement n.m. — ትጋት ፣ ፍጥነት ፣ መሽቆጥቆጥ መረረኝ ! d. va-t’~ ሒድ ከዚህ ;
empresser (s’) v.pr. — a. ትጋት አሳየ ፣ ተሽቆጠቆጠ b. s’~ enamourer (s’) ou énamourer (s’) v.pr. — ፍቅር ያዙ
auprès de qqn. ለእገሌ ሽር ጉድ አለ c. ፈጠነ ; s’~ de
encadrement n.m. — a. ማቀፊያ ; l’~ de la porte በሩ
répondre à une lettre ደብዳቤ ፈጥኖ መለሰ
መቃን b. መስታወት (የሥዕል / የፎቶ) c. መምራት (የድርጅት)
emprise n.f. — ተሰሚነት ፣ ተደማጭነት ፣ የበላይነት ; sous l’~
encadrer v.tr. — a. በመስታወት አገባ (ሥዕል / ፎቶ) ፣ ከበበ
de l’alcool በመጠጥ ተገፋፍቶ
b. prévenu encadré par deux gendarmes በሁለት ዘበኛ
emprisonnement n.m. — እስራት የታጀበ እስረኛ c. bien ~ une équipe ጥሩ አመራር ማቀፍ
emprisonner v.tr. — አሰረ ፣ ወህኒ አወረደ encaissé, -e adj. — የታቀፈ ፣ ስምጥ (ሸለቆ) ፣ ጉራንጉር ቦታ
emprunt n.m. — ብድር (ገንዘብ) ፣ ትውስት ; faire un ~ à encaissement n.m. — ገቢ ማድረግ
qqn. ተበደረ ፣ ተዋሰ ; nom d’~ የተውሶ ስም
encaisser v.tr. — a. ገቢ አደረገ ፣ ተቀበለ ፣ ሰበሰበ (ገንዘብ)
emprunté, -e adj. — እራሱን የማይሆን ፣ የማይመቸው b. fam. ~ un coup ቀመሰ (ጡጫ) ; il sait ~ ይችላል (ቁጣ /
ዱላ) ፣ ቻይ ነው c. fam. je ne peux pas l’~ አይዋጥልኝም
emprunter v.tr. — a. ~ de l’argent ተበደረ b. ተዋሰ ; ~ un
nom ስም ተዋሰ c. ~ la route de Debre Zeit በደብረ ዘይት encaisseur n.m. — ገንዘብ ሰብሳቢ / ተቀባይ፣ ተከፋይ
መንገድ አለፈ
encanailler (s’) v.pr. — ዱርዬ ሆነ
emprunteur, -euse n. — ተበዳሪ
en-cas ou encas n.m. inv. — መክሰስ
ému, -e adj. — የተሰማው / የተነካ (በሐዘን)
encastrer — 1. v.tr. ገጠመ ፣ አዋደደ ፣ ሻጠ 2. v.pr. s’~
émulation n.f. — የውድድር መንፈስ ፣ መንፈሳዊ ቅንዓት ተገጣጠመ ፣ ተዋደደ (መዶሻና እጀታ)
156
encaustiquer v.tr. — ሰም ቀባ encoche n.f. — ሠረዝ ፣ ጭረት
enceindre v.tr. — አጠረ ፣ ከበበ (በምሽግ / በግንብ / በቅጥር ግቢ) encoignure n.f. — ማዕዘን ፣ ቀንድ ፣ መጣብቅ
enceinte n.f. — a. ምሽግ ፣ አጥር ፣ ግንብ ፣ ቅጥር ግቢ b. ~ encoller v.tr. — ሙቅ / ሙጫ / ማጣበቂያ ቀባ
(acoustique) የድምፅ ማጉሊያ
encolure n.f. — a. ደንደስ (የከብት) b. ያንገት ዙር (ሸሚዝ)
enceinte adj. f. — ቅሪት ፣ እርጉዝ ፣ ነፍሰ ጡር
encombrant, -e adj. — የሚያጣብብ ፣ የሚያስቸግር (ዕቃ /
encens n.m. — ዕጣን ጉዳይ)
encenser v.tr. — a. ዓጠነ b. አሞገሰ encombre n.m. — sans ~ ያለ እክል ፣ ያለ ችግር ፣ ሳይጨነቅ ፣
ሳይጠበብ
encensoir n.m. — ጥና
encombré, -e adj. — route ~e የተጨናነቀ መንገድ
encerclement n.m. — ከበባ
encombrement n.m. — መጣበብ ፣ ማጣበብ
encercler v.tr. — ከበበ
encombrer — 1. v.tr. አጣበበ (ወረቀት) ; table
enchaînement n.m. — ቀጣይነት ፣ ተከታታይነት ፣ ትስስር ፣
encombrée de papiers ወረቀት የተከመረበት ጠረጴዛ 2. v.pr.
ቁርኝት
s’~ de ተቸገረ ተጣበበ (በዕቃ / በሰው)
enchaîner — 1. v.tr. a. አሰረ (በሰንሰለት) b. አስተሳሰረ ; ~ la
encontre (à l’ de) prép. — à l’~ de በመቃወም ፣ በመፃረር ;
conversation ንግግሩን አያይዞ ቀጠለ 2. v.intr. ተሳሰረ ፣ ተያያዘ
aller à l’~ de la loi ሕግን ተፃረረ
3. v.pr. s’~ ተሳሰረ ፣ ተያያዘ
encore adv. — A. a. አሁንም ፣ እንደ ; tu es ~ là ! አሁንም
enchanté, -e adj. — a. የፈዘዘ ፣ የደነዘዘ (በድግምት) ፣ ልቡ
እዚያው ነህ ; la boutique est ~ ouverte ሱቁ ክፍት ነው ; il
የተሠወረ b. ደስ ያለው ፣ የፈነጠዘ ; ~ de faire votre
court ~ እንደጠፋ ነው (ወንጀለኛው) ; hier ~ እስከ ትናንት ድረስ
connaissance ስለተዋወቅን ደስ ብሎኛል
b. pas ~ ገና ነው ; elle n’a pas ~ 18 ans አስራ ስምንት ዓመት
enchantement n.m. — a. አስማት ; comme par ~ እንደ አይሆናትም ; je ne l’ai ~ jamais vu እስካሁን ፈጽሞ አላየሁት
አስማት ፣ በአስማታዊ ሁኔታ b. ተድላ ፣ ታላቅ ደስታ c. መድገም ፣ ተጨማሪ ; tu en veux ~ ተጨማሪ ትፈልጋለህ ? ;
~ un peu de café ? አንድ ስኒ ቡና ይደግማሉ ? ; pendant
enchanter v.tr. — a. አፈዘዘ ፣ አደነዘዘ (በድግምት) ፣ ልብ ሰወረ
~ trois mois ለሦስት ተጨማሪ ወራት d. ~ une fois እንደገና ፣
b. cette idée ne l’enchante pas ይህ ሐሳብ እጅግም ደስ
አሁንም ቢሆን ; essaye ~ እንደገና / አሁንም ሞክር ; ~ autant
አላሰኘው
ያንነው ያህል ; ~ toi ! አንተው ነህ ! B. a. c’est ~ pire ! ከዚያ
enchanteur, -eresse — 1. n. አስማተኛ 2. adj. ማራኪ ፣ የባሰ ! ; ~ faut-il qu’il soit d’accord ያውም ቢስማማ ነው ;
አስደሳች si ~ on pouvait lui parler ማነጋገር እንኳ ቢቻል b. vous
le vendrez dix birrs, et ~ ! ለዚያውም ዓሥር ብር ትሸጠው
enchère n.f. — une ~ ጨረታ ; vente aux ~s የጨረታ ሽያጭ
ይሆናል (ሲበዛ) d. conj. ~ (bien) que ቢሆንም ቅሉ ; temps
enchevêtrement n.m. — መወሳሰብ ፣ ውስብስብ agréable ~ qu’un peu froid ቀዝቀዝ ቢልም ቅሉ አየሩ ደስ
ይላል
enchevêtrer — 1. v.tr. አወሳሰበ ፣ ተበተበ 2. v.pr.
s’enchevêtrer ተወሳሰበ ፣ ተተበተበ encourageant, -e adj. — አበረታች
enclave n.f. — ዝግ ፣ የተከበበ ፣ የተቀረቀረ (መሬት) encouragement n.m. — ማበረታቻ
enclaver v.tr. — ዘጋ ፣ ከበበ አጠረ ፣ ቀረቀረ (መሬት) encourager v.tr. — አበረታታ
enclencher — 1. v.tr. አስነሣ ፣ አንቀሳቀሰ ፣ አገባ (ማርሽ) encourir v.tr. — le criminel encourt une peine de 10
2. v.pr. s’~ ተንቀሳቀሰ ans d’emprisonnement ወንጀለኛው አሥር ዓመት እሥራት
ይደርስበታል
enclin, -e adj. — ዝንባሌ ያለው ፣ የሚያመዝን (ወደ አንድ ወገን) ;
être ~ à la paresse ለስንፍና ዝንባሌ ያለው encrassement n.m. — ብከላ ፣ መቆሸሽ
enclos n.m. — አጥር encrasser (s’) v.pr. — አደፈ ፣ ተበከለ ፣ ቆሸሸ
enclume n.f. — መስፍ (መቀጥቀጫ) encre n.f. — ቀለም (የጽሕፈት) ; ~ de Chine ጥቁር ቀለም ;
faire couler de l’~ ብዙ ተጻፈ (ስለሱ)
encrier n.m. — የቀለም ቀንድ endurant, -e adj. — ጠንካራ ፣ ቻይ
encroûter (s’) v.pr. — a. ተለደፈ ፣ ተመረገ b. fam. በስብሶ endurci, -e adj. — a. fig. ጨካኝ b. የለየለት ; célibataire
ቀረ (ባለበት) ~ የለየለት ወንደላጤ
encyclique adj. & n.f. — ጦማር (የጳጳስ) endurcir (se) v.pr. — a. ጠነከረ b. ቻለ
encyclopédie n.f. — ዓውደ ጥበብ (መጽሐፍ) endurcissement n.m. — መጠንከር ፣ ጥንካሬ ፣ ጭካኔ
encyclopédique adj. — ዓውደ ጥበባዊ ; un savoir ~ ሁለገብ endurer v.tr. — ቻለ
እውቀት ፣ ሁሉን ነክ እውቀት
énergétique adj. — a. aliment ~ ኃይል ሰጪ ምግብ
endémique adj. — a. አገር በቀል (ዕፅ ወይም አራዊት) b. dépense ~ አድካሚ
b. ወረርሽኝ (በሽታ)
énergie n.f. — a. ኃይል ፣ ብርታት ፣ ጥንካሬ ፣ ጥናት ; avec ~
endettement n.m. — ዕዳ መግባት በጥናት (በጽናት) ; sans ~ ጥንካሬ የሌለው / ደካማ b. ~
atomique / nucléaire የአቶም ኃይል ፣ ነውክሌያር ኃይል
endetter (s’) v.pr. — ዕዳ ገባ ፣ ባለ ዕዳ ሆነ
c. sources d’~ የኃይል ማመንጫ
endeuiller v.tr. — ሐዘንተኛ አደረገ ፣ ሐዘን ላይ ጣለ
énergique adj. — ጠንካራ ፣ ብርቱ ፣ ጥነው ፣ ኃይለኛ ;
endiablé, -e adj. — rythme ~ ተመስጦ remède ~ ኃይለኛ መድኃኒት
endiguer v.tr. — a. ገደበ (ወንዝ / ቦይ) b. ገታ (ወረራ) énergiquement adv. — በጥንካሬ ፣ በብርታት ፣ በኃይል ; s’y
mettre ~ ጠንክሮ መያዝ (አንድን ጉዳይ)
endimancher (s’) v.pr. — የክት ልብሱን ለበሰ ፣ አጌጠ ፣ ቱር
አለ énergumène n.m. — ረባሽ ፣ በጥባጭ ፣ ጋኔናም
endive n.f. — የመራራ ሰላጣ ሙሽራ énervant, -e adj. — የሚያበሳጭ ፣ አናዳጅ
endoctrinement n.m. — አስተምህሮ énervé, -e adj. — ብስጩ
endoctriner v.tr. — አስተማረ ፣ አሳመነ énervement n.m. — ብስጭት ፣ ንዴት
endolori, -e adj. — የሚያም ፣ የሚያሠቃይ énerver — 1. v.tr. አበሳጨ ፣ አናደደ ፣ ነዘነዘ 2. v.pr. s’~
ተበሳጨ ፣ ተናደደ
endolorir v.tr. — አሳመመ
enfance n.f. — ወልጅነት ; petite ~ ሕፃንነት ; c’est l’~ de
endommager v.tr. — አበላሸ ፣ ጎዳ
l’art / c’est un jeu d’~ የልጅ ጨዋታ ነው ፣ ቀላል ነው ;
endormant, -e adj. — እንቅልፍ የሚያስይዝ ፣ የሚያስተኛ ፣ retomber en ~ ጃጀ
የሚያሰለች ፣ የሚያታክት
enfant n. — a. ወልጅ ; ~ trouvé ተጥሎ የተገኘ ልጅ ; faire
endormi, -e adj. — a. የተኛ ፣ ያንቀላፋው ፣ እንቅልፍ የሸለበው l’~ እንደ ልጅ ያደርገዋል b. allons, les ~s ! በሉ ልጆች ! c. un
b. fam. የደነዘዘ ፣ የደነገዘ ~ d’Addis Abeba የአዲስ አበባ ልጅ
endormir — 1. v.tr. a. አስተኛ ፣ አደነዘዘ ፣ አታከተ ፣ አሰለቸ enfanter v.tr. — a. ወለደች ፣ ተገላገለች b. ~ un roman ልብ
b. አስታገሠ (ሥቃይ / ሕመም) c. ~ les soupçons ጥርጣሬን ወለድ ጻፈ
አዘናጋ 2. v.pr. s’~ እንቅልፍ ወሰደው ፣ አንቀላፋ
enfantillage n.m. — የልጅ ሥራ ፣ ብስለት የጎደለው
endossement n.m. — ከጀርባ መፈረም
enfantin, -e adj. — a. የልጅ ፣ የሕፃን b. c’est ~ የልጅ ጨዋታ
endosser v.tr. — a. ለበሰ b. ~ une responsabilité ነው ፣ ቀላል ነው c. des propos ~ የልጅ ንግግር (የዓዋቂ ያልሆነ)
ኃላፊነት ተቀበለ c. ከጀርባ ፈረመ d. ~ les torts ጥፋቱን ተቀበለ
enfer n.m. — a. ገሃነም ፣ ሲኦል b. fam. aller un train d’~
endroit n.m. — a. ቦታ ; par ~s አልፎ አልፎ b. à l’~ ከፊት እንደ ነፋስ በረረ c. bruit d’~ ዋካታ d. sa vie de famille est
devenue un ~ የቤተሰብ አኗኗሩ ገሃነም ሆነ
enduire v.tr. — ለቀለቀ ፣ ቀባ
enfermer — 1. v.tr. ~ qqn. à clef በቁልፍ ዘጋበት ; tenir
enduit n.m. — ልባስ ፣ ቅብ
qqn. enfermé አሰረ ; fam. il est bon à ~ የሚታሰር ነው
endurance n.f. — ጥንካሬ ፣ መቻል
158
(ዕብድ) 2. v.pr. s’~ ራስን... መዝጋት ; s’~ dans ses pensées engagé, -e — 1. adj. ደጋፊ 2. adj. & n. ~ volontaire ወዶ
በሐሳብ ተዋጠ ; s’~ dans le mutisme አፉን አልከፍት አለ ገብ (ወታደር)
enfiévrer v.tr. — ቀሰቀሰ (ሤራ) engageant, -e adj. — ጋባጥ (አኳኋን) ፣ ማራኪ ፣ አስደሳች
enfilade n.f. — ተርታ ; maisons en ~ በተርታ የተሠሩ ቤቶች engagement n.m. — a. ቃል / ግዴታ መግባት ; tenir ses ~s
ቃሉን ጠበቀ ; prendre un ~ ግዴታ ገባ ; sans ~ ያለ ግዴታ
enfiler v.tr. — a. አሾለከ (ክርን በመርፌ ጆሮ) b. ~ une robe
b. ቅጥር (ሠራተኛ) c. ግጥሚያ፣ ቀላል ውጊያ d. መጀመር (ኳስ
ቀሚስ አጠለቀች c. s’~ un bock de bière አንድ ብርጭቆ ወረረ
ጨዋታ) e. ~ idéologique ድጋፍ (የሐሳብ)
enfin — a. adv. በመጨረሻ ; il a ~ réussi à son examen
engager v.tr. — a. ~ sa parole ቃል ገባ ; cela ne vous
ብሎ ብሎ ፈተናውን አለፈ b. interj. enfin ! ይህ ነዋ ! c. mais
engage à rien የሚያመጣብህ ኃላፊነት የለም b. ቀጠረ
~, s’il avait accepté ! አሁን ቢቀበል ምን ነበረበት ! d. elle
(ሠራተኛ) ; ~ qqn. à faire qqch. ገፋፋ ; ~ qqn. dans une
est noire, ~ plutôt brune ጥቁር ነች ፣ እንደ መጠየም ትላለች
querelle ጭቅጭቅ ውስጥ አስገባ c. ~ la première vitesse
enflammé, -e adj. — a. discours ~ ሞቅ ያለ ንግግር አንደኛ ማርሽ አስገባ ; ~ la clef dans la serrure ከተተ (ቁልፍ)
b. የመረቀዘ ; plaie ~e የመረቀዘ ቁስል d. ~ une conversation ጀመረ (ውይይት) ; ~ le combat
አጫረ f. እሺ አሰኘ ; le beau temps nous engage à sortir
enflammer v.tr. — a. አቀጣጠለ ፣ አያያዘ (እሳት) b. ቀሰቀሰ ፣
የአየሩ ማማር ውጡ ውጡ ያሰኛል
አነሣሣ c. አመረቀዘ (ቁስል)
engager (s’) v.pr. — a. s’~ à faire qqch. አንድ ነገር
enflé, -e n. — ያበጠ
ለማድረግ ቃል / ውል ገባ b. je me suis trop engagé pour
enfler — 1. v.intr. s’~ አበጠ ; ses jambes enflent እግሮች reculer እንዳላፈገፍግ ዘልቄ ገብቼበታለሁ (በነገሩ) c. s’~ chez
አበጡ 2. v.pr. s’~ አበጠበት qqn. ተቀጠረ ፣ ሎሌነት ገባ d. s’~ dans l’armée ውትድርና ገባ
e. ተጀመረ ; les négociations sont engagées ውይይቱ
enflure n.f. — እብጠት
ተጀመረ
enfoncé, -e adj. — ጥልቅ
engelure n.f. — ቆፈን
enfoncement n.m. — a. መዝለቅ ፣ መግባት (የምስማር) ፣
engendrer v.tr. — a. ወለደ (ለወንድ) b. አስከተለ (ጠብ) ፣
ቀዳዳ ፣ ሥርጉድ b. ጥልቀት ፣ ገúድጓድ c. ጓዳ ፣ ጎድጓዳ
አመጣ (በሽታ)
enfoncer — 1. v.tr. a. ተከለ ፣ ቸነከረ (ምስማር) ; ~ un clou
engin n.m. — መዙር ፣ መሣሪያ ፣ ዕቃ
dans un mur ግድግዳ ላይ ምስማር ተከለ b. ~ ses mains
dans ses poches እጁን እኪሱ ከተተ ; ~ son bonnet sur englober v.tr. — አካተተ ፣ ጠቀለለ
sa tête ቆቡን ደፋ c. fam. enfonce toi ça dans le crâne !
engloutir — 1. v.tr. a. ዋጠ b. ~ sa fortune ሀብቱን በላ
ይህን ጭንቅላትህ ውስጥ አስገባ ! d. ሰበረ ; ~ une porte በር
2. v.pr. s’~ ሰጠመ ፣ ማጥ ገባ
ሰበረ e. fam. ~ un adversaire አሸነፈ 2. v.pr. s’~ a. s’~
dans la boue ጭቃ ውስጥ ሰመጠ / ሰጠመ b. s’~ une engluer v.tr. — ሙጫ ቀባ
aiguille dans le doigt በጣቱ መርፌ ሰደደበት c. s’~ dans
engorgement n.m. — መደፈን ፣ መዘጋት ፣ መታነቅ (ቱቦ)
le crime በንጀል ውስጥ ተዘፈቀ d. fam. s’~ le doigt dans
l’œil በጣም ተሳሳተ engorger v.tr. — ደፈነ ፣ ዘጋ ፣ አነቀ (ቱቦ)
enfouir — 1. v.tr. ቀበረ ፣ ደበቀ 2. v.pr. s’~ ተደበቀ ፣ ተሸቀ engouement n.m. — መውደድ (የረት) ፣ ረት
enfouissement n.m. — መቅበር ፣ መደበቅ engouer (s’) v.pr. — ደደ (የረት)
enfourcher v.tr. — ተቀመጠ (በፈረስ) engouffrer — 1. v.tr. ዋጠ ፣ በላ 2. v.pr. s’~ ሰተት ብሎ ገባ ;
le voyageur s’engouffre dans le train መንገደኛው ወደ
enfourner v.tr. — a. ዕቶን አገባ (ሸክላ) b. ጋገረ (ዳቦ)
ባቡር ተጋፍቶ ገባ
enfreindre v.tr. — ~ la loi ጣሰ (ሕግ)
engourdir — 1. v.tr. አደነዘዘ ; j’ai les doigts tout
enfuir (s’) v.pr. — ሸሸ ፣ ኮበለለ engourdis ጣቶቼን ደነዘዘኝ 2. v.pr. s’~ ደነዘዘ
enfumer v.tr. — አጨሰ ፣ ዓጠነ ; une pièce enfumée engourdissement n.m. — መደንዘዝ
በጭስ የታፈነ ቤት
engrais n.m. — a. ፍግ ፣ ማዳበሪያ b. ~ chimique የንጥረ enlever v.tr. — a. አነቸ ፣ አለቀ (ልብስ) ; enlève tes
ነገር ማዳበሪያ c. mettre (du bétail) à l’~ አደለበ (ከብት) chaussures ጫማህን አውልቅ ፣ ወሰደ b. ~ le couvert ገበታ
አነሣ / ከፍ አደረገ c. ~ une tache ዕድፍ አስለቀቀ d. ~ qqn.
engraissement ou engraissage n.m. — ማድለብ ፣ ማስባት
ጠለፈ ; se faire ~ ተጠለፈ ; la mort l’a enlevé à 20 ans
engraisser — 1. v.tr. a. አደለበ ፣ አሰባ (ከብት) b. በማዳበሪያ በ20 ዓመቱ ተቀጨ e. ~ qqch. à qqn. ቀማው f. ~ la victoire
አሻሻለ (መሬት) 2. v.intr. ፈረ (ሰው) ፣ ደለበ (እንስሳ) አሸነፈ፣ ድሉን ተቀዳጀ (በስፖርት) g. ~ une ville ወረረ ፣ ያዘ
(ወታደር)
engrenage n.m. — ጥርስ (የመዙር) ; être pris dans l’~
ተያዘ ፣ ተጠለፈ ፣ መውጫ አጣ enlisement n.m. — መስጠም (አሸዋ ውስጥ)
engueulade n.f. — fam. ቁጣ ፣ መææህ enliser — 1. v.tr. አሰጠመ (አሰመጠ) 2. v.pr. s’~ a. la
camion s’enlise dans la boue የጭነት መኪናው ማጥ ውስጥ
engueuler — fam. 1. v.tr. ተቆጣው 2. v.pr. s’~ ተææኸ ; ils
ገባ ; le pays s’enlise dans la stagnation አገሪቱ ዝቅጠት
se sont engueulés ኃይለ ቃል ተለዋጡ
ደረሰባት ; s’~ dans les détails በዝርዝር ጉዳይ ተዋጠ
enguirlander v.tr. — fam. ተቆጣው ፣ ልኩን ነገረው
enluminer v.tr. — በመጽሐፍ ብራና ላይ ሳለ
enhardir — 1. v.tr. አበረታታ ፣ አደፋፈረ 2. v.pr. s’~
enluminure n.f. — የብራና ሥዕል
ተበረታታ ፣ ተዳፈረ
enneigé, -e adj. — በረዷማ
énigmatique adj. — እንግዳ ፣ ምስጢራዊ
ennemi, -e — 1. n. ጠላት ; se faire un ~ ጠላት አፈራ / ገዛ ;
énigme n.f. — ዕንቆቅልሽ
passer à l’~ ከዳ ; ~ public የሕዝብ ጠላት ; être ~ de qqch.
enivrant, -e adj. — የሚያሰክር ተቃወመ 2. adj. pays ~ የጠላት አገር
enivrement n.m. — a. ስካር b. ፈንጠዝያ ennui n.m. — a. ችግር ; avoir des ~s ችግር ገጠመው ; quel
~ ! እንዴት ያለ መከራ ነው ! ; avoir des ~s d’argent የገንዘብ
enivrer — 1. v.tr. a. አሰከረ b. አስፈነጠዘ 2. v.pr. s’~ ሰከረ
ችግር አለበት b. መሰልቸት ፣ መታከት ; mourir d’~ ሰልችቶት
enjambée n.f. — እርምጃ ሊሞት ነው
enquêter v.intr. — መረመረ ; ~ sur une affaire አንድን enrubanner v.tr. — ሻሽ ጠመጠመ
ጉዳይ መረመረ / ተከታተለ
ensabler (s’) v.pr. — a. አሸዋ አለበሰ b. በአሸዋ ደለል ሞላ ፣
enquêteur, -euse ou -trice n. & adj. — መርማሪ ፣ አሸዋ አስገባ 2. v.pr. s’~ በአሸዋ ደለል ተሞላ ፣ አሸዋ ገባ
አጠያቂ ፣ ጠያቂ (ጋዜጠኛ) ፣ መጠይቅ አቅራቢ
ensanglanter v.tr. — a. ደም በደም አደረገ ; mains
enquiquiner v.tr. — fam. አናደደ ፣ አስቸገረ ensanglantées በደም የተበከሉ እጆች b. አደማ ; guerres
qui ensanglantent un pays አገር የሚያደማ ጦርነት
enraciner — 1. v.tr. መሠረተ 2. v.pr. s’~ ሥር ሰደደ ፣
ተመሠረተ enseignant, -e adj. & n. — አስተማሪ ፣ መምህር
enragé, e — 1. adj. a. chien ~ ያበደ ውሻ b. እሳት የላሰ enseigne (1) n.f. — a. ምልክት ፣ ዓላማ ፣ የንግድ ምልክት
2. adj. & n. a. በጣም የተናደደ b. un ~ de la moto ሞተር ሠሌዳ ; ~ lumineuse ባለ ብርሃን የንግድ ምልክት c. fam. être
ብስክሌት እጅግ የሚድ logé à la même ~ የሁሉም ዕድል ተመሳሳይ ሆነ
enrager v.intr. — በጣም ተናደደ ; faire ~ qqn. በጣም enseigne (2) n.m. — ~ de vaisseau የባሕር ኃይል የጦር
አናደደ / አስቆጣ መኮንን (የመቶ አለቃ ይም ምክትሉ)
enrayer — 1. v.tr. አስቆመ ፣ አጠፋ ; ~ une épidémie enseignement n.m. — ትምህርት ; ~ à distance የርቀት
ረርሺኙን አጠፋ 2. v.pr. s’~ ነከሰ (መዙር / ሞተር) ፣ ጠረሰ ትምህርት (በኢንተርኔት) ; tirer un ~ de qqch. ከአንድ ጉዳይ
(ጠመንጃ) ትምህርት ቀሰመ ; il est dans l’~ አስተማሪ ነው
entaille n.f. — a. ሠረዝ ፣ ጭረት b. ክርክር ፣ ሽንጥፍ ፣ ቀúር entêtant, -e adj. — ራስ የሚያዞር
entailler v.tr. — ከረከረ ፣ ጫረ ፣ በጣ ፣ ቆራ en-tête n.m. — ርእስ ; papier à ~ ርእስ ያለው ወረቀት
entame n.f. — a. ፍልም ፣ የመጀመሪያ ቁራሽ (የዳቦ) entêtement n.m. — እምቢተኛነት
b. የመጀመሪያ ካርታ (የጨዋታው)
entêté, -e adj. & n. — እምቢተኛ
entamer v.tr. — a. ፈለመ ፣ ቆረሰ (ዳቦ) ፣ ከፈተ (ጠርሙስ) ; ~
entêter — 1. v.tr. un parfum qui entête ራስ የሚያዞር ሽቶ
sa fortune ሀብቱን ቀነሰ (በከፊል በልቶ) b. ጀመረ ; ~ un
2. v.pr. s’~ dans une opinion ችክ አለ
débat ውይይት ጀመረ
enthousiasme n.m. — የጋለ ስሜት (ደስታ / አድናቆት) ;
entartrage n.m. — ቅርፊት መያዝ (ለገንዳ) ፣ ቸክ መያዝ (ለጥርስ)
applaudir avec ~ በጋለ ስሜት አጨበጨበ
entartrer v.tr. — ቅርፊት አስያዘ (የገንዳ) ፣ ቸክ አስያዘ (ለጥርስ)
enthousiasmer — 1. v.tr. የጋለ ስሜት ፈጠረ 2. v.pr. s’~
entassement n.m. — መደራረብ ፣ ክምር ፣ ክምችት pour ጓጓ ፣ በጣም ፈለገ ; il s’est enthousiasmé pour ce
projet ይህ ዕቅድ በጣም አጓጓው
entasser v.tr. — a. ከመረ ፣ ቆለለ b. አከማቸ ፣ አካበተ
c. ደራረበ (ሰው) ፣ አመቀ enthousiaste adj. — የጋለ ስሜት ያለው (ለሐሳብ / ለዕቅድ) ፣
ጉጉ
entendement n.m. — ግንዛቤ ; cela défie l’~ ለመገንዘብ
ያስቸግራል ፣ የማይታሰብ ነው (አድራጎት) enticher (s’) v.pr. — በረት ወደደ ; s’~ de በረት ወደደ
entendeur n.m. — à bon ~ salut ! ነግረናል ! entier, -ière — 1. adj. ሙሉ ፣ ድፍን ; la France ~e መላው
ፈረንሣይ ድፍን ፈረንሣይ ; la question reste ~e ጥያቄው
entendre — 1. v.tr. a. ሰማ ; il entend mal ጆሮው
እንዳለ ነው ; elle est tout ~e à son travail በሙሉ ልቧ ነው
አይሰማም ; on ne s’entend plus ici መደማመጥ አልተቻለም
የምትሠራው 2. n.m. en ~ በሙሉ ፣ ሙሉ በሙሉ
እዚህ ; ~ dire que ሲባል ተሰማ ; je ne veux plus ~ parler
de lui ስሙን አታንሡብኝ ; ~ un témoin ምስክር አዳመጠ / entièrement adv. — በሙሉ ፣ ሙሉ በሙሉ ፣ በፍጹም ፣
ሰማ b. laisser ~ que አስመሰለ ; qu’entendez-vous par ጭራሽ
là ? ምን ለማለት ፈልገው ነው ? ; à vous ~ እንደምትሉት ቢሆን
entité n.f. — ህላዌ ፣ ሁነት
c. አለ ፣ አሰበ ; ~ faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ አሰበ ;
faites comme vous l’entendez እንደሚታይዎት ያድርጉት ; entomologie n.f. — የትላትል / የነፍሳት ጥናት
il ne l’entend pas ainsi በዚህ መልኩ አይገነዘበውም ; il n’a
entomologique adj. — ከትላትል / ከየነፍሳት ጥናት ጋር
rien voulu ~ አልሰማ አለ d. c’est entendu ይሁን ; bien
የተያያዘ ፣ ይህን ጥናት የሚመለከት
entendu ! እንግዲያስ ! ታዲያስ ! ; entendu ! እሺ ! e. je
n’entends rien à la mécanique ስለ መካኒክ ምንም entomologiste n. — ትላትል / ነፍሳት የሚያጠና
እማውቀው ነገር የለም 2. v.pr. s’~ a. ተግባባ ፣ ተስማማ ; bien
entonner v.tr. — ዜማ ጀመረ ፣ ዘፈን ከፈተ
s’~ avec qqn. ተግባባ ፣ ጥሩ ተስማማ ; il ne sont pas faits
pour s’~ የሚስማሙ ዓይነቶች አይደሉም ; s’~ comme entonnoir n.m. — ማንቆርቆሪያ
larrons en foire በዓይን ጥቅሻ በከንፈር ንክሻ ተግባባ b. s’y ~
entorse n.f. — a. ለምታ ; se faire un ~ au pied ለም አለው
en qqch. በጉዳዩ ችሎታ አለው ; cela s’entend ግልጽ ነው
b. faire une ~ à la loi ሕግ ጣሰ
entente n.f. — መግባባት ፣ መስማማት ፣ ስምምነት ; ~
entortiller v.tr. — ጠቀለለ ፣ ጠመለለ ፣ ሸረበ ፣ ሸበሸበ
cordiale ልባዊ መግባባት ; vivre en bonne ~ ተግባብቶ ኖረ
entourage n.m. — የቅርብ ወዳጆች ፣ አጃቢዎች ፣ አጀብ
entériner v.tr. — አፀደቀ ፣ አረጋገጠ
entourer — 1. v.tr. ከበበ ; ~ un mot en rouge አንድ ቃል
entérite n.f. — የጨጓራና የአንጀት በሽታ
በቀይ አከበበ ; ~ qqn. d’attention አንድን ሰው ተንከባከበ
enterrement n.m. — a. ቀብር ፣ ግብዓተ መሬት b. የቀብር ሥነ 2. v.pr. s’~ d’amis በወዳጅ ታጀበ
ሥርዓት ; fam. tête d’~ የደበረው ገጽታ
entracte n.m. — ዕረፍት (የቴአትር)
162
entraide n.f. — ትብብር entrée n.f. — a. መግቢያ ፣ ደጃፍ ; ~ interdite መግባት
ክልክል ነው ; examen d’~ የመግቢያ ፈተና b. ተቀባይነት /
entraider (s’) v.pr. — ተረዳዳ ፣ ተባበረ
አባልነት ማግኘት ; avoir ses ~s quelque part ቤተኛ ነው ፣
entrailles n.f. pl. — a. ሆድ ዕቃ ፣ አንጀት b. የእናት ሆድ c. les ቤተኛነት c. ~ du dictionnaire አንቀጽ (የመዝገበ ቃላት)
~s de la terre ከርሠ ምድር
entrefaites n.f. pl. — sur ces ~ s በዚህ ጊዜ፣ ይህ ሲሆን፣
entrain n.m. — ፍላጎት ፣ ደስታ ፣ ትጋት ; travailler avec ~ በዚህ መል
በፍላጎት (በደስታ) ሠራ ; faire qqch. sans ~ የግብር ይውጣ ሥራ
entrejambe n.m. — ብሽሽት
ሠራ
entrelacement n.m. — ሽርብ ፣ ጉንጉን ፣ መረብ ፣ ሹሩባ
entraînement n.m. — a. force d’~ መሳብ ፣ መውሰድ ፣
መጎተት b. ~ sportif ልምምድ ፣ ሥልጠና entrelacer v.tr. — ሸረበ ፣ ጎነጎነ ፣ አጣጠፈ (እጁን) ፣ አወሳሰበ
entraîner — 1. v.tr. a. il m’a entraîné chez lui እቤቱ entremêler — 1. v.tr. ቀላቀለ ፣ ደባለቀ 2. v.pr. s’~ ተቀላቀለ ፣
ጎትቶ ወሰደኝ b. être entraîné dans un piège ጥመድ ተደባለቀ
አስገቡት ; se laisser ~ ሰው እንዳለው ሆነ ፣ የሱ ነገር ሰማ
entremets n.m. — የራት / የምሳ ጣፋጭ ማሳረጊያ
c. አስከተለ ; cela peut ~ des inconvénients አጉል ነገር
ሊያስከትል ይችላል d. ~ un sportif ስፖርተኛ አሠለጠነ / entremetteur, -euse n. — a. አማካይ (በገንዘብ ወይም በፍቅር
አለማመደ 2. v.pr. s’~ ሠለጠነ ፣ ተለማመደ ; s’~ pour le ጉዳይ) ፣ ነገረ ፈጅ b. አማጪ ፣ አቃጣሪ
marathon ለማራቶን ተለማመደ ; s’~ à faire qqch. አንድ ነገር
entremettre (s’) v.pr. — አማለደ ፣ ገላገለ
ለመሥራት ልምምድ አደረገ
entremise n.f. — አማካይነት ፣ አማጭነት ; par l’~ de qqn.
entraîneur n.m. — አሠልጣኝ
በእገሌ አማካይነት
entrave n.f. — a. እግር ብረት ፣ እግረ ሙቅ ፣ ጋዲ (ለምትታለብ
entreposer v.tr. — አራገፈ (ሸቀጥ)
ላም) ፣ መቀየጃ b. መሰናክል ፣ እክል ፣ እንቅፋት
entrepôt n.m. — መጋዘን ፣ ማራገፊያ ፣ ማከማቻ (የሸቀጥ /
entraver v.tr. — a. አሰረ (በእግር ብረት) ፣ እግረ ሙቅ አገባ ፣
የእህል)
ጋዳ / ደረ (ለምትታለብ ላም) b. አሰናከለ (እንቅስቃሴ) ፣ አላከፈ ፣
አደናቀፈ ; ~ la circulation የእንቅስቃሴ መሰናክል ፈጠረ ; ~ la entreprenant, -e adj. — a. ታታሪ b. homme ~ ሸንጋይ
marche d’une armée የሠራዊቱን ግሥጋሴ አደናቀፈ ; ~ les (የሴት) ፣ ሴት አውል
négotiations ድርድሩን አሰናከለ
entreprendre v.tr. — a. ጀመረ ፣ ጠነ ; ~ un travail አንድን
entre prép. — a. ~ les arbres በዛፎች መካከል b. nous ሥራ ጀመረ b. fam. ማባበል ፣ ቀሚስ የሚድ
dînerons ~ nous ራታችንን ብቻችንን እንበላለን (ሌላ ሰው
entrepreneur n. — ተቋራጭ ፣ ተዋዋይ (የሥራ)
ሳይኖርብን) c. il l’aimait entre tous ከሁሉም አብልጦ
ይወደው ነበር ; ce jour ~ tous ከመቸውም የበለጠ በዛሬይቱ ዕለት entreprise n.f. — a. ውጥን ፣ ሙከራ b. ድርጅት ; ~
d. tomber ~ les mains de l’ennemi በጠላት እጅ ወደቀ commerciale የንግድ ሥራ ድርጅት
e. d’~ ከ... ; l’un d’~ vous ከናንተ መካከል አንዱ
entrer — v.intr. 1. a. ገባ ; entrez ! ይግቡ ! ; défense d’~
entrebâillement n.m. — ክፍተት (የበር) መግባት ክልክል ነው ; faire ~ qqn. አንድን ሰው አስገባ ; je ne
fais qu’~ et sortir ገባ ብዬ መውጣት ብቻ ነው b. ~ dans
entrebâiller v.tr. — ከፈት አደረገ ፣ ገርበብ አደረገ ; la porte
l’armée ወታደር ሆነ ; ~ en fonction ሥራ ጀመረ c. ተሳተፈ
était entrebâillée በሩ ገርበብ ብሎ ነበር
d. ~ dans les vues de qqn. ተስማማ (በአስተያየት) f. ~
entrechoquer (s’) v.pr. — ተጋጨ (እርስ በራሱ) dans les ordres መነኮሰ ፣ ቆብ ጫነ g. ~ au parti
በእንቅስቃሴው ተሳተፈ / አባል ሆነ 2. v.tr. አስገባ ; ~ des
entrecôte n.f. — የሽንጥ ሥጋ (በሬ)
données dans un ordinateur በኮምፒውተር መዘገበ /
entrecouper v.tr. — ቆራረጠ ፣ አቋረጠ ፣ ጣልቃ አስገባ (አልፎ አስገባ
አልፎ) ; d’une voix entrecoupée ቁርጥ ቁርጥ በሚል ድምፅ
entresol n.m. — በምድር ቤትና በአንደኛ ፎቅ መካከል ያለ ክፍል
entrecroiser — 1. v.tr. አጠላለፈ 2. v.pr. s’~ ተላለፈ
entre-temps adv. — እስከዚያ
entre-dévorer (s’) v.pr. — ተባላ
entretenir — 1. v.tr. a. ተንከባከበ ፣ ጠገነ ; ~ le jardin
አፀዱን ተንከባከበ b. ደገፈ ፣ ቀለበ ; ~ sa famille ቤተሰቡን ደገፈ
c. ~ une femme ዕቁባት አስቀመጠ 2. v.pr. s’~ ተነጋገረ ፣ envie n.f. — a. ቅናት ; faire ~ à qqn. አስቀና ፣ አስጎመጀ ፣
ተያየ ፣ ተጫወተ ; s’~ d’une question ስለ አንድ ጉዳይ እንቁልልጮሽ አለ b. ፍላጎት ፣ ምኞት ፣ አምሮት ; avoir ~ de
ተነጋገረ / ተያየ / ተጫወተ qqch. አንድ ነገር አማረኝ ; j’avais ~ de dormir መተኛት
አምሮኝ ነበር ; avec ~ በአምሮት
entretenu, -e adj. — a. የተጠገነ / ነች b. ዕቁባት
envier v.tr. — ቀና ፣ ቀናተኛ ሆነ ፣ ቅናት አደረበት
entretien n.m. — a. እንክብካቤ ፣ ጥገና ; ~ du moteur
የሞተሩ ጥገና b. ውይይት ፣ የሐሳብ ልውውጥ ; j’ai eu un ~ envieusement adv. — በቅናት
avec lui ከሱ ጋር ተነጋገርን / ተያየን
envieux, -euse adj. — ቀናተኛ
entre-tuer (s’) v.pr. — ተገዳደለ ፣ ተፋጀ
environ — 1. adv. ያህል ; ~ cent personnes መቶ ሰዎች
entrevoir v.tr. — a. አየት አደረገ ፣ ሲያልፍ አየ ; je l’ai ያህል 2. n.m. pl. አካባቢ ፣ አቅራቢያ ; aux ~s de Paris ፓሪስ
entrevu ሲያልፍ አይቸዋለሁ b. ታየው ; j’entrevois des አቅራቢያ
difficultés ችግር እንደሚኖር ይታየኛል
environnant, -e adj. — አቅራቢያ ፣ አካባቢ
entrevue n.f. — ግንኙነት
environnement n.m. — አካባቢ ; protection de l’~
entrouvert, -e adj. — ገርበብ ያለ (በር) ፣ ከፈት ያለ ; laissez የተፈጥሮ የአካባቢ ጥበቃ
la porte ~e በሩን ገርበብ / ከፈት አድርገው ይተዉት
environner v.tr. — ከበበ
entrouvrir v.tr. — ገርበብ / ከፈት አደረገ (በሩን)
envisager v.tr. — ተመለከተ ፣ ዓቀደ ; ~ l’avenir መጪውን ጊዜ
énumérer v.tr. — ዘረዘረ ፣ ቆጠረ አሰበበት ; il n’envisageait pas de partir ለመሄድ አያስብም
ነበር
envahir v.tr. — a. ወረረ (አገር) ፣ ወሰን ጣሰ ፣ ድንበር ገፋ
b. አለበሰ ፣ ዋጠ ; envahi par les mauvaises herbes envoi n.m. — a. መላክ b. የተላከ ዕቃ c. coup d’~ የጅማሮ
በአረም የተረረ / የተዋጠ c. un doute m’envahit ጥርጣሬ ምት (ኳስ ጨዋታ)
ተጫነኝ d. ተንሰራፋ
envol n.m. — መነሣት (ለመብረር) ; piste d’~ መብረሪ¤ ሜዳ
envahissant, -e adj. — a. የሚር b. présence ~e የእርጎ
envolée n.f. — a. ምጥቀት b. ~ lyrique ምስጠት (በንግግር)
ዝንብ
c. መናር (የገበያ ዋጋ)
envahissement n.m. — ወረራ
envoler (s’) v.pr. — a. በረረ (ፍ) b. ተነሣ (አይሮፕላን)
envahisseur, -euse n. — ወራሪ c. አመለጠ
enveloppe n.f. — a. መሸፈኛ ፣ ሽፋን b. ቡስጣ ፣ ኤንቨሎፕ envoûtement n.m. — ማፍዘዝ ፣ መፍዘዝ (በአስማት ወይም
c. በጀት ; l’~ de la santé የጤና በጀት በአድናቆት)
envelopper v.tr. — a. ሸፈነ ፣ አለበሰ ፣ ጠቀለለ b. ከበበ ; ~ envoûter v.tr. — አፈዘዘ (በአስማት ወይም በአድናቆት)
l’ennemi ጠላትን ከበበ
envoûteur, -euse v.tr. — አስማተኛ
envenimer — 1. v.tr. መረዘ ፣ አባባሰ ፣ አመረረ 2. v.pr. s’~
envoyé, -e n. — መልእክተኛ ; ~ spécial ተወካይ (የጋዜጣ)
ተመረዘ (ቁስል) ፣ ተባባሰ ፣ ተማረረ ; la discussion s’est
envenimée ክርክሩ ተማረረ envoyer v.tr. — a. ላከ ; ~ qqn. chercher qqch. አንድ ነገር
እንዲያመጣ ሰው ላከ ; ~ promener qqn. አባረረኝ (እንደ ውሻ)
envergure n.f. — a. ስፋት ፣ ርድ ፣ አግድመት b. ችሎታ ; être
b. fam. s’~ toute une bouteille de whisky ድፍን
sans ~ መናኛ ሆነ c. እድገት ; son entreprise a pris de l’~
ጠርሙስ ውስኪ ለጋ
ድርጅቱ አደገ
envoyeur, -euse n. — ላኪ
envers prép. — a. être honnête ~ qqn. ለሱ ታማኝ ሆነ ;
~ et contre tous ምንም ቢመጣ éolien, -ienne adj. — በንፋስ የሚንቀሳቀስ
envers n.m. — የተሳሳተ ወገን ፣ ጀርባ ፣ ፈርስ (ለጨርቅ) ፣ épais, -aisse adj. — ወፍራም (ጸጉር / ግምብ) ; ጥቅጥቅ ያለ
ውስጡ ፣ የተገላቢጦሽ ፣ ጋፊኛ ; mettre son pull à l’~ ሹራቡን (ደን) ; avoir l’esprit ~ መንፈሰ ደንዳና የሆነ
ገልብጦ ለበሰ ; l’~ du décor ከጀርባ ያለው ጉዳይ
épaisseur n.f. — a. ውፍረት b. ግዝፈት ፣ ድንዳኔ ፣ ልድላዴ
enviable adj. — የሚያስቀና (ለጥ)
164
épaissir — 1. v.tr. አፈረ ፣ አደነደነ ፣ አለደለደ (ለጥ) 2. v.intr. épépiner v.tr. — ጠረጠረ (ፍራፍሬ)
ou v.pr. s’~ ፈረ ፣ ደነደነ ፣ ለደለደ (ለጥ) ; le mystère
éperdu, -e adj. — ልቡ የጠፋ ፣ ከፍተኛ ስሜት (ደስታ / ፍቅር /
s’épaissit ምሥጢሩ እየራቀ ሄደ
ውለታ) ; être ~ de joie በደስታ ፈነደቀ
épaississement n.m. — መፈር ፣ መደንደን ፣ መለድለድ
éperdument adv. — ልቡ እስኪጠፋ ; fam. je m’en
épanchement n.m. — a. ፈሳሽ ፣ ፍሳሽ (ከሱነት) b. ምሥጢሩን moque ~ ደንታ የለኝም
ማካፈል
éperon n.m. — መኮርኮሪያ (የፈረስ)
épancher — 1. v.tr. a. አፈሰሰ b. ~ sa haine ጥላቻውን ገለጸ
éperonner v.tr. — a. ኮረኮረ (ፈረስ) b. ጎተጎተ (ለሱ) c. ጋ
2. v.pr. s’~ ምሥጢሩን አካፈለ (በእምነት)
(መርከብ)
épandage n.m. — መነስነስ (የፍግ)
épervier n.m. — a. ጭልፊት b. የዓሣ ማሥገሪያ መረብ
épandre v.tr. — በተነ ፣ ነሰነሰ (ማዳበሪያ)
éphèbe n.m. — ሴታሴት
épanoui, -e adj. — የፈካ ፣ የተደሰተ ፣ ብሩህ
éphémère — 1. adj. አላፊ ፣ የማይቆይ (ነገር) 2. n.m. ትንኝ
épanouir (s’) v.pr. — a. ፈካ (አበባ) b. ተደሰተ
épi n.m. — እሸት
épanouissement n.m. — መፍካት ፣ ደስታ ፣ ብሩህነት
épice n.f. — ቅመም
épargnant, -e adj. & n. — ባለ ቁጠባ ሒሳብ (የገንዘብ)
épicé, -e adj. — የሚፋጅ ፣ የተቀመመ (ምግብ) ; non ~ አልጫ
épargne n.f. — ቁጠባ ; vivre de ses ~s የቆጠበውን መብላት ;
épicer v.tr. — ቀመመ
caisse d’~ የቁጠባ ባንክ
épicerie n.f. — የምግብ ሱቅ
épargner v.tr. — a. ቆጠበ ፣ ያዋይ አስቀመጠ b. ~ les
vaincus ተሸናፊውን ማረ c. አተረፈ ፣ አዳነ ; il m’a épargné épicier, -ière n. — የምግብ መደብር ባለቤት
un dérangement ኩርደት አዳነኝ 2. v.pr. s’~ un effort
épidémie n.f. — ረርሺኝ ፣ ተላላፊ በሽታ ፣ ቸነፈር
ድካም ቀረለት (የማይደው)
épidémique adj. — የረርሺኝ ፣ የተላላፊ በሽታ
éparpillement n.m. — መበተን ፣ መበታተን ፣ ማሠራጨት
épiderme n.m. — ቆዳ
éparpiller — 1. v.tr. በተነ ፣ በታተነ ፣ አሠራጨ 2. v.pr. s’~
ተዝረከረከ épidermique adj. — የቆዳ
épars, -e adj. — የተዝረከረከ ፣ የተበታተነ épier v.tr. — ሰለለ
épatant, -e adj. — fam. አስደናቂ ፣ ግሩም ፣ ልዩ ; c’est un épilation n.f. — መንጨት ፣ መምለጥ ፣ መንቀል (ጸጉርን)
type ~ግሩም ሰው ነው
épilepsie n.f. — የሚጥል በሽታ ፣ የባሪያ በሽታ ፣ ሌጌዎን
épaté, -e adj. — nez ~ ደፍጣጣ አፍንጫ
épileptique adj. & n. — የሚጥል በሽታ የያዙ
épater v.tr. — fam. አስገረመ ፣ አስደነቀ
épiler v.tr. — ነጨ ፣ ላጠ ፣ መለጠ፣ ነቀለ (ጸጉርን)
épaule n.f. — ትከሻ
épilogue n.m. — መጨረሻ ፣ ፍጻሜ ፣ ማሳረጊያ ፣ መደምደሚያ
épauler v.tr. — a. son fusil ~ ደገነ (ጠመንጃ) b. ~ un ami (የጽሑፍ)
ለወዳጅ ድጋፍ ሰጠ
épinard n.m. — ስፒናች (ጎመን)
épaulette n.f. — a. የትከሻ ጌጥ (መለዮ) b. የትከሻ ትራስ (ለልብስ)
épine n.f. — a. እሾክ ; tirer / enlever à qqn. une ~ du
épave n.f. — ባሕር የተፋው ፣ የሰጠመ መርከብ ቅሪት ፣ ውዳቂ pied ችግሩን አስገደለት b. ~ dorsale አከርካሪት
(መኪና / ሱ)
épineux, -euse adj. — a. እሾካም b. situation épineuse
épée n.f. — ሠይፍ ; coup d’~ dans l’eau ከንቱ ድካም ; ~ አስቸጋሪ ሁኔታ
de Damoclès ማስፈራሪያ
épingle n.f. — a. መርፌ ; ~ à nourrice መርፌ ቁልፍ b. ~ à
épeler v.tr. — ፊደል ቆጠረ cheveux ፀጉር ማስያ c. tiré à quatre ~s የዘነጠ (ሰው)
d. tirer son ~ du jeu ከጣጣ አመለጠ e. monter qqch. épouvantable adj. — አስፈሪ ፣ አስደንጋጭ
en ~ አጋነነ ፣ አጋኖ አቀረበ
épouvantablement adv. — በሚያስፈራ / በሚያስደነግጥ
épingler v.tr. — a. በመርፌ አስያዘ b. fam. ያዘ ; በቁጥጥር ሥር ሁኔታ
አዋለ (ፖሊስ) c. fam. አጋለጠ ; le rapport épingle
épouvantail n.m. — ማስፈራሪያ (ማሳ ውስጥ ፍን ለመከላከል)
plusieurs sociétés ዘገባው ብዙ ማኅበሮች አጋለጠ
épouvante n.f. — ፍርሃት ፣ ድንጋጤ ፣ ሽብር
Epiphanie n.f. — ጥምቀት ፣ የጥምቀት በዓል
épouvanter v.tr. — አስፈራ ፣ አስደነገጠ ፣ አሸበረ
épique adj. — ታሪካዊ ; un débat ~ ትንግርታዊ ክርክር
époux, -ouse n. — ባል ፣ ሚስት ፣ ባለቤት ; pl. les ~ ባልና
épiscopal, -e, -aux adj. — የጳጳስና
ሚስት
épiscopat n.m. — ጳጳስና
éprendre (s’) v.pr. — s’~ de qqn. በፍቅር ወደቀ ፣ ፍቅር ያዙ
épisode n.m. — ክፍለ ታሪክ ; film à ~s ተከታታይ ፊልም
épreuve n.f. — a. ሙከራ b. à l’~ du feu እሳት የማይነካው ;
épisodique adj. — አልፎ አልፎ የሚከሠት (ሁኔታ) bonté à toute ~ ፍቱን ደግነት b. ፈተና ፣ የፈተና ወረቀት ;
mettre à l’~ ፈተነ c. ውድድር (ስፖርት) ; ~ éliminatoire
épitaphe n.f. — ሙሾ (የመቃብር ሐውልት ጥቅስ / ጽሑፍ ፣
ማጣሪያ ውድድር d. መከራ ፣ ችግር e. ረቂቅ (የኅትመት /
ማልቀሻ)
የፎቶግራፍ)
épistolaire adj. — የደብዳቤ ; entretenir une relation ~
épris, -e adj. — ፍቅር የያዙ
avec qqn. የደብዳቤ ግንኘውነት አደረገ ፣ ተጻጻፈ
éprouvant, -e adj. — ተፈታታኝ ; chaleur ~e አስጨናቂ
épithète n.f. — ቅጽል ፣ ቅጽል የስም
ሙቀት
épître n.f. — መልእክት ፣ ደብዳቤ
éprouver v.tr. — a. ፈተነ ፣ ሞከረ ; ~ un remède መድኃኒት
éploré, -e adj. — የሚያለቅስ (በሐዘን) ፈተነ / ሞከረ b. ጎዳ ; la guerre a éprouvé ces régions
ጦርነቱ አካባቢዎችን ጎዳ c. ~ de la joie ደስታ ተሰማው
épluchage n.m. — a. መላጥ b. fig. መመርመር (ሒሳብ) ፣
መፈልፈል (ታሪክ) éprouvette n.f. — የመስታወት ቀሰም
éplucher v.tr. — a. ላጠ (ድንች) b. fig. መረመረ (ሒሳብ) ፣ épuisant, -e adj. — እጅግ አድካሚ
ፈለፈለ ; ~ une comptabilité ሒሳብ መረመረ
épuisé, -e adj. — a. እጅግ የደከመ b. የተጣራ፣ ያለቀ ;
épluchure n.f. — ልጣጭ ፣ ፍቅፋቂ produit ~ ተሸጦ ያለቀ
éponge n.f. — ሰፍነግ ; passons l’~ እንርሳው ; jeter l’~ épuisement n.m. — a. ኃይለኛ ድካም b. ማጣራት
ታከተ
épuiser — 1. v.tr. a. እጅግ አደከመ b. አጣራ ፣ ሸጦ ጨረሰ
éponger — 1. v.tr. በሰፍነግ ጠረገ b. ~ une dette ዕዳ ከፈለ (ዕቃ / ሸቀጥ) 2. v.pr. s’~ እጅግ ደከመ ፣ ጉልበቱን ጨረሰ ፣ ዳከረ
(የሌላ ሱ) 2. v.pr. s’~ እራሱን አበሰ
épuisette n.f. — መግለቦ (የዓሣ ማጥመጃ ትንሽ ወንፊት)
épopée n.f. — ትንግርታዊ የጀግኖች ታሪክ (ረጅም ግጥም)
épuration n.f. — ማጥራት ፣ ማበጠር ፣ አበጥሮ ማስጣት
époque n.f. — a. ዘመን ; à l’~ d’Axoum በአክሱም ዘመን b.
épurer v.tr. — አጠራ ፣ አበጠረ
ወቅት ፣ ጊዜ ; à l’~ de sa naissance በተለደበት ወቅት / ጊዜ
équarrir v.tr. — a. ጠረበ b. ብልት ለየ
époumoner (s’) v.pr. — አስኪያለከልክ ጮኸ / እሪ አለ
équateur n.m. — የምድር መቀነት / ወገብ / ሰቅ ; sous l’~
épouse n.f. — époux ይመለከቷል
በዓለም ሰቅ አካባቢ
épouser v.tr. — a. አገባ (ሚስት) ፣ አገባች (ባል) b. ~ les
équation n.f. — a. ሁለት ድምሮች እኩል መሆናቸውን የሚያጠና
idées de qqn. ተቀበለ ፣ ተከተለ (ሐሳብ) c. ~ la forme de
ስሌት (ማቴማቲክስ) b. ምጣኔ ; il y a ~ entre le crime et la
qqch. ልክክ አለ (በቅርፅ)
peine ወንጀልና ቅጣት ተመጣጣኝ ናቸው
épousseter v.tr. — ትቢያ ወይም አቧራ አራገፈ / አነሣ / ጠረገ
équatorial, -e, -aux adj. — የዓለም አጋማሽ አካባቢ (ነዋሪ /
époustoufler v.tr. — fam. አስደነቀ ፣ አስገረመ አስደነገጠ የአየር ንብረት ዘተ)
166
équerre n.f. — አራት ማዕዘን መለኪያ (የአናጢ መሣሪያ) équivoque — 1. adj. ግልጽ ያልሆነ ፣ ምሥጢር አዘል፣ መንታ
ትርጉም ያለው ፣ የሚያደናግር 2. n.f. አለመግባባት ሊያስከትል
équestre adj. — የግልቢያ (በፈረስ) ; statue ~ የፈረሰኛ
የሚችል ; sans ~ በግልጽ
ሐውልት
éradiquer v.tr. — አጠፋ ፣ ደመሰሰ
équeuter v.tr. — ቀነጠሰ (ፍራፍሬን)
érafler v.tr. — ጫረ ፣ ቧጨረ
équidistant, -e adj. — በእኩል ርቀት ላይ የሚገኝ ; le pôle
Nord et le pôle Sud sont ~s de l’équateur የዓለም éraflure n.f. — ጭረት
የሰሜንና የደቡብ ዋልታዎች ከምድር ሰቅ በኩል ይራራቃሉ
éraillé, -e adj. — voix ~e ጎርናና ድምፅ
équilibrage n.m. — ማስተካከል (ሚዛን)
ère n.f. — ዘመን ; ~ chrétienne / de notre ~ ዓመተ ምሕረት
équilibre n.m. — ሚዛን ; mettre qqch. en ~ አስተካክሎ
érection n.f. — ማቆም ፣ መትከል ፣ መቆም ፣ መገተር
አቆመ (እንዳይወድቅ) ; budget en ~ የተስተካከለ ባጀት ;
perdre l’~ ተንገዳገደ ፣ ሚዛን አጣ ; ~ mental የአዕምሮ éreintant, -e adj. — እጅግ አድካሚ
መስተካከል
éreinté, -e adj. — እጅግ የደከመ
équilibré, -e adj. — ሚዛናዊ ; esprit bien ~ ሚዛናዊ
éreintement n.m. — a. እጅግ መድከም / መዳከም b. fam.
አስተሳሰብ
ጨካኝ ሒስ ፣ ውረፋ ፣ ነቀፋ ፣ ከባድ አቃቂር
équilibrer — 1. v.tr. አስተካከለ 2. s’~ ተመዛዘነ ፣ ተቻቻለ
éreinter v.tr. — a. እጅግ አደከመ / አዳከመ b. fam. ክፉኛ
équilibriste n. — a. አስቸጋሪ ሚዛናዊ እንቅስቃሴ የሚያደርግ ነቀፈ ፣ ወረፈ
(ሰርከስ) b. ብልሃተኛ ፣ ዘዴኛ
ergot n.m. — a. ኮኮኔ (የዶሮ የኋላ ጥፍር) ፣ መንጎራገúርት
équinoxe n.m. — ቀንና ሌሊት እኩል የሚሆነውባቸው ወቅቶች b. የሰብል በሽታ
(ለአውሮፓ ሁለቱ ቀኖች መጋቢት 12 እና መስከረም 13 ናቸው)
ergotage n.m. — ሰበብ ማብዛት ፣ መጨቃጨቅ ፣ መፎካከር
équipage n.m. — a. የነጂዎችና የመስተንግ ቡድን (መርከብ /
ergoter v.intr. — ተጨቃጨቀ
አይሮፕላን) b. የአደን ቡድን (ሰዎች / ፈረሶችና ውሾች)
ergoteur, -euse n. — ተጨቃጫቂ
équipe n.f. — ጓድ (የሥራ) ፣ ቡድን (የስፖርት) ; avoir l’esprit
d’~ የመተባበር / የመረዳዳት መንፈስ አሳየ ; ~ de nuit የሌሊት ériger — 1. v.tr. a. አቆመ ፣ ተከለ ፣ አነሣ ; ~ qqn. en héros
ፈረቃ ቡድን ; faire ~ avec ቦደነ ፣ ገነ አንድን ሰው ጀግና አድርጎ አቀረበ 2. v.pr. s’~ en juge በጉልበቱ
ዳኛ ሆነ
équipée n.f. — une folle ~e ሽምጠጣ
ermitage n.m. — የባሕታዊ መኖሪያ ፣ የብሕትና ቦታ
équipement n.m. — a. ማስታጠቅ b. የሙያ መሣሪዎች
ermite n.m. — ባሕታዊ
équiper v.tr. — አስታጠቀ ፣ መሣሪያ አስያዘ
éroder v.tr. — ሸረሸረ (ውሃ) ፣ ገዘገዘ ፣ በላ ፣ አዛገ
équipier, -ière n. — የቡድን አባል ፣ ተቧዳኝ
érosion n.f. — ሽርሸራ (የውሃ) ፣ ግዝገዛ ፣ መከላት (የመሬት)
équitable adj. — ሚዛናዊ ፣ ፍትሐዊ
érotique adj. — ዘማዊ ; une ~ érotique ሲባዊ
équitablement adv. — ያለ አድልዎ ፣ በፍትሕ
érotisme n.m. — ሲባዊነት
équitation n.f. — ግልቢያ (የፈረስ)
errant, -e adj. — ከርታታ ; chien ~ ጌታ አልባ ውሻ
équité n.f. — ሚዛናዊነት ፣ ፍትሕ
errer v.intr. — ባዘነ ፣ ናዘ ፣ ተንከራተተ ; laisser ~ ses
équivalence n.f. — እኩልነት (በዋጋ / በዓይነት)
pensées ሐሳቡ ባዘነ
équivalent, -e adj. & n.m. — እኩል
erreur n.f. — a. ስሕተት ; ~ judiciaire የፍርድ ስሕተት ; ~
équivaloir v.tr. ind. — አከለ ; cette somme équivaut à typographique የኅትመት ስሕተት ; ~ de traduction
3 mois de salaire ይህ ገንዘብ የሦስት ወር ደሞዝ ይሸፍናል ; የትርጉም ስሕተት ; par ~ በስሕተት ; sauf ~ de ma part
cette réponse équivaut à un refus ይህ መልስ የእምቢታ ባልሳሳት ; faire ~ ተሳሳተ b. induire qqn. en ~ ተፈታተነ ፣
ያህል ነው አሳሳተ ፣ አናበደ c. ~s de jeunesse የልጅነት ጥፋት / ድክመት
erroné, -e adj. — የተሳሳተ escient n.m. — à bon ~ በማቅ
ersatz n.m. — ተተኪ / ምትክ (የምርት) esclaffer (s’) v.pr. — በሣቅ ፈነዳ ፣ ሣቁን ለቀቀው
éructation n.f. — ግቸት esclandre n.m. — አምባ ጓሮ
éructer v.intr. — አገቸ esclavage n.m. — ባርነት
érudit, -e adj. & n. — ሊቅ ፣ ዓዋቂ esclavagiste n.m. — a. ባሪያ ፈንጋይ b. የባርነት ሥርዓት ደጋፊ
érudition n.f. — ዕውቀት ፣ ሊቅነት esclave n. — ባሪያ ፣ በባርነት የተሸጠ
éruption n.f. — a. ፍንዳታ (የእሳተ ገሞራ) b. ~ cutanée escompte n.m. — ወለድ
ሽፍታ
escompter v.tr. — ተስፋ አደረገ
ès prép. = en les — የ / በ ; licencié ~ lettres የሥነ ጽሑፍ
escorte n.f. — አጀብ ; faire ~ አጃቢ ሆነ ; être sous bonne
ምሩቅ
~ ጥብቅ ቁጥጥር ተደረገበት ፣ በዓይነ ቁራኛ ተጠበቀ
escabeau n.m. — ድኳ (ዱካ) ፣ ተዋረድ (የመሰላል)
escorter v.tr. — አጀበ
escadre n.f. — የሠራዊት ኃይል ፣ ጓድ (ለባሕርና ለአየር ኃይል)
escouade n.f. — የፈረሰኛ ጓድ
escadrille n.f. — የበረራ ቡድን
escrime n.f. — ሻምላ ግጥሚያ (ስፖርት) ; faire de l’~ ሻምላ
escadron n.m. — የበረራ ቡድን መጫት
escalade n.f. — a. መውጣት (መሰላል / ዳገት) b. ~ de la escrimer (s’) v.pr. — ታገለ ፣ ጣረ ; s’~ à faire qqch. አንድ
violence መክረር (ጠብ) ነገር ለማከናን ታገለ / ጣረ
esthétique — 1. adj. ውበትን የሚመለከት ; chirurgie ~ établi n.m. — የሥራ ገበታ (ለእጅ ሥራ)
የመልክ ቀዶ ሕክምና 2. n.f. ውበት
établir — 1. v.tr. a. መሠረተ ፣ ተከለ ; ~ son domicile à
esthétiquement adv. — በሥነ ውበት Paris ቋሚ መኖሪያውን ፓሪስ አደረገ b. ~ un record ክብረ
ወሰን አስመዘገበ c. ~ son innocence ንፁሕነቱን አረጋገጠ ፣
esthétisme n.m. — ሥነ መልክ ፣ ሥነ ውበት (ፍልስፍና) ፣
ማስረጃ አቀረበ c. አወጣ ; ~ un règlement ደንብ አወጣ ; ~ un
ለውበት ቅድሚያ የሚሰጥ ሕሳቤ
devis ፕሮፎርማ አወጣ ፣ ግምት ሰጠ 2. v.pr. s’~ a. ራሱን ቻለ
estimation n.f. — a. ግምት b. ግምገማ (የዋጋ) b. ~ à l’étranger መኖሪያውን ውጪ አገር አደረገ c. s’~
épicier ግሮሠሪ ከፈተ
estime n.f. — a. አክብሮት ; avoir de l’~ pour qqn. አንድን
ሰው አከበረ ; il a l’~ de tous ሁሉም ያከብሩታል b. à l’~ établissement n.m. — a. መመሥረት ፣ ማረጋገጥ (የሥራ
በግምት ድርጅት) ; frais d’~ ማቋቋሚያ ወጪ b. ~ scolaire ትምህርት
ቤት ፣ የትምህርት ተቋም c. ፋብሪካ ፣ የንግድ ድርጅት / ተቋም ; les
estimer — 1. v.tr. a. ~ un prix ገመተ ; j’estime que tu
~s Martin ማርተን የንግድ ድርጅት ፣ ማርተን ኩባንያ
peux mieux faire የተሻለ እንደምትሠራ እገምታለሁ b. አከበረ ፣
አክብሮት አሳየ ; j’estime beaucoup votre père አባትዎን étage n.m. — a. ፎቅ ; à deux ~s ባለ ሁለት ፎቅ ; au
በጣም አከብራቸዋለሁ 2. v.pr. s’~ heureux በዕድሉ ተደሰተ troisième ~ ሦስተኛው ፎቅ ላይ
estival, -e, -aux adj. — የበጋ ; tenue ~e የበጋ ልብስ ; ce étagement n.m. — መደራረብ ; ~ de la végétation የዕፅዋት
matin il fait une chaleur ~e የዛሬ ጧቱ ሙቀት የበጋ ሙቀት እርከን (ቆላ / ደጋ)
ነው
étager — 1. v.tr. በእርከን አስቀመጠ 2. v.pr. s’~ በእርከን
estivant, -e n.f. — የበጋ ዕረፍቱን የሚያሳልፍ ተቀመጠ
estomac n.m. — a. ጨጓራ ; fam. avoir l’~ dans les étagère n.f. — a. መደርደሪያ b. ቆጥ
talons ረኃብ ለቀቀበት ; fam. avoir de l’~ ልብ አለው ፣ ደፋር
étai n.m. — ባለ ድጋፍ ባጥ
ነው
étain n.m. — ቆርቆሮ
estomaquer v.tr. — fam. አስገረመ ፣ አስደነቀ ፣ አስደነገጠ
étal n.m. pl. s ou aux n.m. — መደብ (የነጋዴ)
estomper — 1. v.tr. አደበዘዘ ፣ አበለዘ ፣ አጨገገ 2. v.pr. s’~
ደበዘዘ étalage n.m. — a. መደብ ፣ መደብር (የነጋዴ / የሸቀጥ)
b. mettre qqch. à l’~ ለገበያ አቀረበ c. faire ~ de ses
estourbir v.tr. — fam. ገደለ ፣ አስደየመ
richesses በሀብቱ ተኩራራ
estrade n.f. — መድረክ
étale adj. — የተኛ ፣ ረጭ ያለ ፣ የቀዘቀዘ ; mer ~ ሰጥ ለጥ ያለ
estragon n.m. — ቅመም ባሕር
estropié, -e adj. & n. — አካለ ስንኩል ፣ አካለ ጎዶሎ ፣ አንካሳ étalement n.m. — a. ማሳየት ፣ መዘርጋት ፣ መዘረር ፣
ማስጣት ፣ መዘርገፍ b. ~ des paiements የክፍያ ጊዜ መራዘም
estropier v.tr. — a. ሰነከለ b. አበላሸ (ዜማ) c. ዚቅ አገባ
(ጽሑፍ) ; ~ un nom አጠራር አበላሸ (ለስም) étaler — 1. v.tr. a. አቀረበ / አሳየ (ዕቃ / ሸቀጥ) b. ዘረጋ ፣
አነጠፈ ፣ አሰጣ c. ቀባ (ቅቤ / ቀለም) d. ~ sa fortune ሀብቱን
estuaire n.m. — የንዝ አፍ (የባሕር መዳረሻ)
እዩልኝ አለ e. ~ un paiement የክፍያ ጊዜ አራዘመ 2. v.pr. s’~
estudiantin, -e adj. — የተማሪ a. ተስፋፋ b. fam. ባፍጢሙ ተደፋ
170
étalon (1) n.m. — ድንጉላ ፈረስ éteindre — 1. v.tr. አጠፋ (እሳት / መብራት) 2. v.pr. s’~
a. ጠፋ (እሳት / መብራት) b. ቀነሰ ፣ ከሰመ c. ሞተ
étalon (2) n.m. — a. መለኪያ (የሜትር / የጠፍር አብነት)
b. ንኪል መንከር étendard n.m. — ሰንደቅ ፣ ሰንደቅ ዓላማ ፣ ቋም ፣ ባንዲራ
étalonner v.tr. — ~ une mesure መለኪያ ፣ አስፈተሸ étendre — 1. v.tr. a. ዘረጋ ፣ አነጠፈ ; ~ du beurre sur du
pain ቀባ (ዳቦውን በቅቤ) ; ~ du linge አሰጣ ; ~ le bras
étamer v.tr. — ሙሻዘር ቀባ
ክንዱን ዘረጋ ; fam. ~ qqn. (par terre) እመሬት ዘረጋው
étamine n.f. — a. ~ de laine ቀጭን የሱፍ ጨርቅ b. የአበባ b. አሰፋ ; ~ le champ de ses connaissances ዕውቀቱን
ተባዕታይ አባለ ዘር አስፋፋ c. ~ du lait ወተት አቀጠነ (በውሃ) 2. v.pr. s’~
a. ተዘረጋ ; s’~ sur un sujet ስለ አንድ ጉዳይ አስፋፍቶ ተናገረ
étampe n.f. — ማተሚያ መሣሪያ (የርቅ / የብር ማረጋገጫ)
b. la ligne de chemin de fer s’étend jusqu’à
étanche adj. — ውሃና አየር የማያስገባ Djibouti ሐዲዱ (ባቡሩ) እስከ ጂቡቲ ይዘልቃል c. ሰፋ d. fam.
se faire ~ à un examen ፈተና ወደቀ
étanchéité n.f. — ውሃና አየር አለማስገባት
étendu, -e adj. — a. ሰፊ ; lac très ~ በጣም ሰፊ ሃይቅ
étancher v.tr. — a. ውሃ የሚያፈስ ቀዳዳ ደፈነ b. መረገ (ጋን)
b. የተዘረጋ ; bras ~ የተዘረጋ ክንድ
c. ~ sa soif ውሃ ጥሙን ቆረጠ / አረካ
étendue n.f. — a. የቆዳ ስፋት ፣ መጠን b. ክብደት (የአደጋ)
étang n.m. — ቀላይ ፣ ኩሬ ፣ Lራ
éternel, -elle adj. — ዘለዓለማዊ ፣ ቋሚ
étape n.f. — a. መቆሚያ ፣ ማረፊያ ; faire ~ ዓረፈ b. የቀን
ጉዞ ፣ አንድ ጉዞ (ሳይታረፍ) ; nous avons fait une ~ de 500 éternellement adv. — ለዘለዓለሙ ፣ ለዘለቄታው
kilomètres 500 ኪሎሜትር ተጓዝን (ባንድ ጊዜ) c. d’~ en ~
éterniser — 1. v.tr. አራዘመ ፣ አንዛዛ 2. v.pr. s’~ ተራዘመ ፣
ደረጃ በደረጃ ; par petites ~s ባጭር ባጭሩ ፣ ቀስ በቀስ
ተንዛዛ ; la polémique s’éternise ጭቅጭቁ አላልቅ አለ
état n.m. — A. ሁኔታ ; son ~ de santé m’inquiète
éternité n.f. — ዘለዓለም ; de toute ~ ከጥንት ጀምሮ ; fam.
የጤናው ሁኔታ ያሠጋኛል ; dans l’~ actuel des choses ነገሮች
il y a une ~ que je ne t’ai vu ሳላይህ ዘመናት አለፉ
አሁን ባሉበት ሁኔታ ; en bon ~ በጥሩ ሁኔታ ; hors d’~ de
nuire ሊጎዳ በማይችልበት ሁኔታ ; remettre en ~ አበጀ ፣ éternuement n.m. — ማስነጠስ ፣ ማንጠስ
አስተካከለ ; en ~ d’ivresse በስካር ላይ ; ~ d’esprit ሥነ
éternuer v.intr. — አነጠሰ ፣ አስነጠሰ
ልቡናዊ ሁኔታ ; être en ~ de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ
በሚችልበት ሁኔታ ላይ ነው ; fam. être dans tous ses ~s éther n.m. — a. ሰማይ ፣ አየር b. ኤቴር ማደንዘ (ለሕክምና)
ተበሳጨ ፣ ተናደደ ፣ የሚያደርገውን አጣ ; être en ~
éthique — 1. n.f. ሥነ ምግባር 2. adj. የሥነ ምግባር
d’arrestation ተያዘ B. a. ዘገባ ; ~ des comptes የሒሳብ
ሁኔታ ; ~ des lieux የሕንፃ ምርመራ (ቤት ሲከራይ) b. faire ~ ethnicisme n.m. — ጠባብ ብሄረተኝነት
de qqch. መግለጫ ሰጠ ፣ ዘገባ አቀረበ ፣ አስታወቀ c. ~ civil
ethnie n.f. — ብሄረ ሰብ ፣ ጎሳ
የክብር መዝገብ ፣ የክብር መዝገብ ጽሕፈት ቤት
ethnique adj. — የብሄረ ሰብ ፣ የጎሣ
ጹtat n.m. — መንግሥት ; chef d’~ ርዕሰ ብሄር ; secret d’~
የመንግሥት ምሥጢር ; affaire d’~ የመንግስት ጉዳይ ; homme ethnocentrisme n.m. — ጎጠኛነት
d’~ ታላቅ ባለሥልጣን ; coup d’~ መፈንቅለ መንግሥት
ethnologie n.f. — የብሄረ ሰብ ጥናት
étatiser v.tr. — ወረሰ (በመንግሥት)
ethnologique adj. — የብሄረ ሰብ ጥናትን የሚመለከት
étatisme n.m. — የመንግሥት መዋቅራዊ ማዕከላዊነት
ethnologue n. — የብሄረ ሰብ ጥናት ባለ ሞያ
état-major n.m. — a. ጠቅላይ እዝ (የጦር ኃይሎች) ; officier
étinceler v.intr. — አብለጨለጨ ፣ ተብለጨለጨ ፣ አብረቀረቀ ፣
d’~ የማዕከላዊ እዝ መኮንን b. የበላይ አመራር
ተብረቀረቀ
étau n.m. — መጣብቅ ፣ አጣብቂኝ ፣ መቀራቅር
étincelle n.f. — a. ፍንጣሪ (የጋየ) b. ብልጭታ
étayer v.tr. — a. ደገፈ (ግንብ) b. ድጋፍ ሰጠ / አጠናከረ (ለሐሳብ)
étiolement n.m. — a. የተክል መጠውለግ (ብርሃን በማጣት)
été n.m. — በጋ ; en ~ በበጋ b. መጠውለግ ፣ መቀጨጭ (የአዕምሮ)
étioler — 1. v.tr. አጠለገ ፣ አቀጨጨ 2. v.pr. s’~ ተዳከመ
étiquetage n.m. — ምልክት መለጠፍ (ዕቃ ላይ) étourdiment adv. — በግድ የለሽነት ፣ በእንዝህላልነት
étiqueter v.tr. — ምልክት ለጠፈ (ዕቃ ሻንጣ ላይ) étourdir — 1. v.tr. a. አደነገዘ b. አደከመ ፣ አስቸገረ ; son
bavardage m’étourdit ልፍለፋው አደከመኝ 2. v.pr. s’~
étiquette n.f. — a. ተለጣፊ ምልክት (የዕቃ ዓይነት / ባለቤት
dans la boisson በመጠጥ ተጠቃ
ወይም ዋጋ ለማመልከት) b. ሥርዓት ፣ ፕሮቶኮል ፣ ግ
étourdissant, -e adj. — የሚያደነቁር (ጩኸት) b. une
étirer — 1. v.tr. ለጠጠ 2. v.pr. s’~ ተንጠራራ
virtuosité étourdissante የሚያስደንቅ ቅልጥፍና
étoffe n.f. — a. ጨርቅ b. avoir de l’~ ችሎታ አለው c. il a
étourdissement n.m. — የራስ መዞር ; cela me donne
l’~ d’un chef መሪ የሚሆን ነው
des ~s ይህ ነገር ራሴን ያዞረኛል
étoffer — 1. v.tr. ማዳበር (ሥነ ጽሑፍ) ፣ ማጠናከር (ንግግር)
étrange adj. — ያልተለመደ ፣ እንግዳ ነገር ;
2. v.pr. s’~ መዳበር (ሱነት / ልምድ)
étrangement adv. — በሚያስገርም ሁኔታ
étoile n.f. — a. ኮከብ ; ~ filante በራሪ ኮከብ b. coucher à
la belle ~ ደጅ አደረ ፣ ኮከብ ሲቆጥር አደረ ; être né sous étranger, -ère — 1. adj. a. ባዕድ ፣ የውጪ አገር ሰው ፣ የሱ
une bonne ~ ታድሎ ተፈጠረ ; être né sous une አገር ሰው ; il parle trois langues étrangères ሦስት የውጪ
mauvaise ~ ዕድለ ቢስ ሆነ c. ኮከብ (ኒሻን) d. hôtel à cinq ቋንቋ ይችላል b. እንግዳ ፣ ያልታወቀ ; son visage m’est ~
~s ባለ አምስት ኮከብ ሆቴል e. ~ de mer ኮከብ መሳይ ዛጎል መልኩ አዲስ ሆነብኝ ; je suis ~ à cette affaire ለጉዳዩ እንግዳ
f. ኮከብ ድምፃዊ / ዳንሰኛ ነኝ ; il est ~ à la musique ለሙዚቃ ባዕድ ነው 2. n. የውጪ
ዜጋ ፣ የውጪ ሰው ; association fermée aux ~s ለውጪ ሰው
étoilé, -e adj. — a. ኮከባማ ሰማይ b. የኮከብ ቅርፅ ያለው ; la
የተከለከለ ማኅበር 3. n.m. ውጪ አገር ; vivre à l’~ ውጪ አገር
bannière ~e ባለ ኮከብ ባንዲራ (ሰሜን አሜሪካ)
ኖረ
étole n.f. — አክሚም (ካህናት የሚያጠልቁት ረጅም ጨርቅ)
étrangeté n.f. — a. ልዩ ጠባይ / ባሕርይ b. ልዩ ነገር
étonnamment adv. — በአስደናቂ / በአስገራሚ ሁኔታ
étranglement n.m. — ማነቅ ፣ መታነቅ ; goulot d’~ ማነቆ
étonnant, -e adj. — አስደናቂ ፣ አስገራሚ ፣ ጉድ የሚያሰኝ ;
étrangler — 1. v.tr. a. አነቀ b. ትንፋሽ አሳጣ ፣ አፈነ ; ~ la
rien d’~ (à cela) ነገሩ ምንም አይገርምም / አያስደንቅም ; tu es
presse ጋዜጠኛነትን አፈነ 2. v.pr. s’~ a. ታፈነ ; s’~ de rire
vraiement ~ ! ግርም ትላለህ ! (ትለኛለህ!) ; l’~ est qu’il soit
በሣቅ ታፈነ b. ታነቀ ፣ ትን አለ c. መንገዱ እየጠበበ ሄደ
venu መምጣቱ የሚገርም ነው
étrangleur, -euse n. — አንቆ ገዳይ (ሰው)
étonnement n.m. — መደነቅ ፣ መገረም ፣ ጉድ ማለት
être v.intr. — a. ሆነ ፣ ነው ; elle n’est plus በሕይወት የለችም
étonner — 1. v.tr. a. አስደነቀ ፣ አስገረመ ፣ ጉድ አሰኘ ; cela ne
(ሞታለች) b. soit un triangle ABC ABC ሦስት ማዕዘን ነው
m’étonnerait pas ይህ ነገር አይገርመኝም 2. v.pr. s’~ ተደነቀ፣
እንበል ; ceci étant ይህም ቢሆን ; eh bien, soit ! እንግዲህ
ተገረመ፣ ጉድ አለ
ይሁና ! ; ainsi soit-il አሜን c. il est des moments
étouffant, -e adj. — የሚያፍን b. የሚጨንቅ ፣ የሚያስጨንቅ ; difficiles በኑሮ ውስጥ አስቸጋሪ ጊዜ ይኖራል ; quelle heure
une chaleur ~e የሚያስጨንቅ ሙቀት est-il ? ስንት ሰዓት ነው ? comment êtes vous ce matin ?
ዛሬ እንዴት ነዎት ? d. elle est en Europe ያለችው አውሮፓ
étouffée (à l’) n.f. — cuire à l’~ በእንፋሎት አበሰለ (አትክልት)
ነው ; il est de Gondar የጎንደር ሰው ነው ; je suis dans les
étouffement n.m. — a. ማፈን ፣ መታፈን ፣ የመታፈን ስሜት affaires የውጪ ጉዳይ አባል ነኝ ; le traître est parmi nous
b. ጭንቀት ከሐዲው በመካከላችን ይገኛል ; êtes-vous au comité, j’en
suis የኮሚቴው አባል ነዎትን ? ነኝ ; être pour / contre
étouffer — 1. v.tr. ~ un incendie አፍኖ አጠፋ (እሳት) ; ~
ደገፈ / ተቃወመ f. il était une fois በድሮ ጊዜ ፣ ከዕለታት አንድ
un sanglot እንባውን ዋጠ 2. v.intr. ታፈነ ፣ ተጨነቀ 3. v.pr.
ቀን g. ça y est ሆነ ፣ ሆኗል
s’~ ትንፋሽ አጣ
être n.m. — a. ሁነት ፣ መኖር b. ግለ ሰብ ; ~ humain ሰብአዊ
étoupe n.f. — ውታፍ
ፍጡር ; un ~ cher ውድ ሱ
étourderie n.f. — a. ዝንጋታ ; par ~ በመዘንጋት b. ግድ
étreindre v.tr. — a. ዓቀፈ b. la peur l’étreignait ይዞት
የለሽነት
ነበር
étourdi, -e adj. & n. — ግድ የለሽ ፣ ዝንጉ ፣ እንዝህላልነት
étreinte n.f. — ማቀፍ
172
étrenne n.f. — ስጦታ (የዕንቁጣጣሽ) euphorique adj. — የፈነጠዘ
étrenner v.tr. — ~ un habit ልብስ አስመረቀ euphorisant n.m. — የሚያስፈነጥዝ
étrier n.m. — እርካብ ; vider les ~s ከፈረስ ወደቀ euro n.m. — ዩሮ (የአውሮፓ የጋራ ገንዘብ)
étriqué, -e adj. — a. ጥብቅብቅ ያለ ልብስ b. un esprit ~ européaniser v.tr. — አዉሮፓዊ አደረገ
ጠባብ አስተሳሰብ
euthanasie n.f. — ከጣዕረ ሞት መገላገል
étroit, -e adj. — 1. a. une rue ~e ጠባብ መንገድ b. ውስን ;
eux pron. pers. — lui ይመለከቷል
un cercle ~ d’amis a accompagné son cercueil የቅርብ
ወዳጆች ብቻ አስከሬነውን አጀቡ / ሸኘው c. esprit ~ ጠባብ évacuation n.f. — ማስጣት (ከአገር) ፣ መንቀል
አስተሳሰብ ያለው d. liens ~s ጥብቅ ግንኘውነት አበጀ 2. loc.
évacué, -e n. — የጣ (ከአገር) ፣ የተነቀለ
adv. à l’~ መጣበብ (ቤት ውስጥ)
évacuer v.tr. — ወጣ (ከአንድ ቦታ / አገር)
étroitement adv. — observer ~ une règle ሥርዓቱን
በጥብቅ አከበረ évadé, -e n. — ኮብላይ
étroitesse n.f. — a. ~ d’un chemin የመንገድ መጥበብ b. ~ évader (s’) v.pr. — ኮበለለ
de vues ጠባብ አስተሳሰብ
évaluation n.f. — ግምት (ዕሴት) ፣ ግምገማ (ለሱ)
étude n.f. — a. ጥናት ; programme d’~s የትምህርት
évaluer v.tr. — ገመተ ፣ ገመገመ ; ~ son professeur
ፕሮግራም ፣ ካሪኩለም ; faire des ~s de français ፈረንሣይኛ
መምህሩን ገመገመ
አጠና b. bureau d’~s የጠበቃ ጽሕፈት ቤት c. mettre un
sujet à l’~ አንድ ጉዳይ አጠና d. የሙዚቃ ቅኝት (የአንድ መሣሪያ) évangélique adj. — ንጌላዊ
étudiant, -e n. — ተማሪ ; ~ en histoire የታሪክ ተማሪ évangéliser v.tr. — ሰበከ (ንጌል)
étudié, -e adj. — un sujet peu ~ እምብዛም ያልተጠና ጉዳይ ; évangéliste n.m. — ንጌላዊ
une tenue très ~e የታሰበበት አለባበስ
évangile n.m. — l’~ ንጌል ; prendre qqch. pour parole
étudier v.tr. — a. ተማረ ፣ ለመደ ; ~ sa leçon ትምህርቱን d’~ አንድን ነገር እንደ ቃለ ንጌል ተቀበለ ፣ እውነት አድርጎ ተቀበለ
አጠና b. መረመረ c. አጠና ፣ አስተዋለ ; nous allons ~ votre
évanouir (s’) v.pr. — a. ጠፋ ፣ ተነነ b. ኅሊናውን አጣ ፣
cas ጉዳይህን እናያለን ; ~ un dossier መዝገብ መረመረ
ስልምልም አለ
étui n.m. — ቸጥን ፣ ማኖሪያ ; ~ à lunettes የመነጥር ዕቃ ; ~
évanouissement n.m. — ኅሊና ማጣት ፣ መስለምለም
à tabac እቋ
évaporation n.f. — መትነን ፣ ትናኝ
étuve n.f. — ወሸባ ቤት
évaporé, -e — 1. adj. የተነነ 2. n. ልበቢስ
étuvée n.f. — cuire à l’~ በእንፋሎት የበሰለ
évaporer (s’)v.pr. — a. ተነነ ፣ በነነ b. ጠፋ
étymologie n.f. — ሥርወ ቃላት
évasement n.m. — መስፋት
étymologique adj. — ከሥርወ ቃላት የተያያዘ
évasé, -e adj. — አፈ ድስት
eucalyptus n.m. — ባሕር ዛፍ
évasif, -ive adj. — የማይጨበጥ (ግልጽ ያልሆነ)
eucharistie n.f. — ሥጋሁ ወደሙ (ለመድኃኔ ዓለም) ፣ ቁርባን
évasivement adv. — በማይጨበጥ ሁኔታ
euh interj. — እንጃ ! ፣ ለነገሩ...
évasion n.f. — a. ኩብለላ b. ~ des capitaux የካፒታል ሽሽት
eunuque n.m. — ስልብ ፣ ሕፁፅ
évêché n.m. — a. ጳጳስና (ደል) b. የጳጳስና ሠፈር
euphémisme n.m. — ማሻሻያ ቃል (አንጋፋ የሽማግሌ ማሻሻያ
ነው) éveil n.m. — ንቃት ; être en ~ ነቅቶ ተገኘ
euphorbe n.m. — ቁልቋል éveillé, -e adj. — a. ንቁ b. የነቃ
euphorie n.f. — ፈንጠዝያ éveiller — 1. v.tr. ቀሰቀሰ ፣ አነቃ 2. v.pr. s’~ ነቃ
événement n.m. — a. ድርጊት ፣ የደረሰ ነገር ፣ አጋጣሚ ; évolution n.f. — a. ዕድገት ፣ ሒደት b. ~ de troupes
semaine pleine d’~s ብዙ ነገር የተካሄደበት ሳምንት b. faire እንቅስቃሴ (የሠራዊት) ፣ መንቀሳቀስ
~ ጉድ ተባለ
évoquer v.tr. — አስታሰ
éventail n.m. — a. ማናፈሻ b. en ~ የተዘጋ c. ~ de
ex. abr. — የቀድሞ ፣ የተሻረ አኅጽሮት ; ex-premier ministre
produits የሸቀጣ ሸቀጥ አማራጭ / በያይነቱ
የቀድሞ ጠቅላይ ሚኒስትር
éventaire n.m. — መደብ (የገበያ)
exacerber v.tr. — አባባሰ
éventer — 1. v.tr. a. አየር ሰጠ b. አነፈሰ 2. v.pr. s’~ ነፈሰበት
exact, -e adj. — ትክክል ፣ ትክክለኛ ; c’est ~ እውነት ፣ እውነት
(ይን ጠጅ / ምሥጢር)
ነው
éventrer v.tr. — ሆድ ቀደደ ፣ ሰነጠቀ
exactement adv. — በትክክል ; il est ~ une heure ልክ
éventualité n.f. — አጋጣሚ ፣ ገጠመኝ አንድ ሰዓት ነው
éventuel, -elle adj. & n.m. — ሊገጥም የሚችል exaction n.f. — ቅሚያ ፣ ገፈፋ ፣ ዝርፊያ
éventuellement adv. — በምናልባት exactitude n.f. — ትክክለኛነት ፣ ጥንቃቄ
évêque n.m. — አቡን ex aequo loc. adj. — እኩል ለእኩል ; classés ex ~ እኩል
ለእኩል ሆኑ (በውጤት)
évertuer (s’) v.pr. — የተቻለውን ሁሉ አደረገ ፣ ጣረ ጋረ ፣ ሁሉን
ሞከረ exagération n.f. — ማጋነን
éviction n.f. — መነቀል (ከቦታ) exagéré, -e adj. — የተጋነነ
évidemment n.m. — በእርግጥ ፣ በግልጽ exagérer v.tr. — አጋነነ
évidence n.f. — a. ግልጽነት (ያንድ ነገር) ; se rendre à l’~ exagérément adv. — በተጋነነ ሁኔታ
እውነቱን ተቀበለ ; se refuser à l’ ~ እውነቱን አልቀበል አለ ; de
exaltant, -e adj. — ቀስቃሽ ፣ አበራታች
toute ~ በግልጽ ታወቀ b. être en ~ ሰው አቀው ፣ ፀሐይ
ሞቀው ; mettre en ~ አስቀደመ ፣ አሳወቀ exaltation n.f. — ውዳሴ ፣ ሙገሳ
évident, -e adj. — c’est ~ ግልጽ ነው ፣ የታወቀ ነው exalté, -e — ስሜተኛ ፣ ቀናዒ
évider v.tr. — ቦረቦረ ፣ ፈለፈለ (እንጨት) exalter — 1. v.tr. a. ~ les mérites de qqn. አሞገሰ ፣ አደሰ
b. ~ un sentiment ቀሰቀሰ ፣ ስሜት ፈነቀለ 2. v.pr. s’~
évier n.m. — ቸህን ማጠቢያ (ጥቤት)
በስሜት ተፈነቀለ
évincer v.tr. — ነቀለ ፣ አራቀ ፣ አባረረ
examen n.m. — a. ፈተና ; être reçu / refusé à un ~
évitable — ሊሸሹት የሚገባ ፈተና አለፈ ፣ ፈተና ወደቀ ; jury d’~የፈተና ኮሚቴ b. ምርምር ፣
ክትትል ; ~ attentif በጥንቃቄ የተደረገ ምርመራ ; ~ de la vue
évitement n.m. — a. መሸሽ ፣ ገለል ማለት b. ማምለጥ ፣
የዓይን ምርመራ
መመከት
examinateur, -trice n. — ፈታኝ
éviter v.tr. — a. አስገደ ፣ ራቀ ፣ አመለጠ ; ~ un coup ዘር አለ
(እንዳይመታ) b. ~ une peine à qqn እንዳይቀየም አደረገ examiner v.tr. — a. ፈተነ b. መረመረ ፣ ተከታተለ ; ~ une
question አንድ ጉዳይ መረመረ ; s’ ~ dans un miroir ራሱን
évocateur, -trice adj. — ትዝ የሚያሰኝ ፣ ትዝታ የሚቀሰቅስ
በመስታወት መረመረ ; ~ un malade በሽተኛ መረመረ ; ~ un
évocation n.f. — a. ትዝታ b. ማስታወስ élève ተማሪ ፈተነ
évolué, -e adj. — የተሻሻለ ፣ የበሰለ ፣ የሠለጠነ exaspération n.f. — ብስጭት
évoluer v.intr. — b. ተሻሻለ ፣ ሠለጠነ ፣ በሰለ (ለሱ) exaspérer v.tr. — አባባሰ ፣ አበሳጨ ፣ አስቆጣ ፣ አናደደ
b. ተንቀሳቀሰ ; les troupes évoluent sur un terrain
exaucer v.tr. — ሰማ ፣ ፈጸመ ; ses vœux ont été exaucés
difficile ታደሮች የሚንቀሳቀሱት ባስቸጋሪ ቦታ ላይ ነው
ምኞቱ ተፈጸመለት / ተሳካለት
exceptionnellement adv. — በተለየ ሁኔታ excuse n.f. — a. ሰበብ ፣ ምክንያት ; chercher des ~s ሰበብ
መፈለግ b. ይቅርታ ; faire ses ~s à qqn ይቅርታ ጠየቀ
excès n.m. — ብዛት ፣ ትርፍ ፣ ከመጠን በላይ ; pécher par ~
de zèle ከቀናዒነት ብዛት ተሳሳተ ; ~ de vitesse የፍጥነት ብዛት ; excuser — 1. v.tr. ይቅርታ አደረገ ; l’ignorance n’excuse
manger avec ~ አለልክ በላ ; pl. faire des ~ አበዛው personne አለማቅ ለማንም ምክንያት አይሆንም 2. v.pr. s’~
ይቅርታ ጠየቀ ; fam. je m’excuse ይቅርታ
excessif, -ive adj. — ሥርዓት የጣሰ
éxécrable adj. — የሚያስጠላ ፣ አስጠሊ
excessivement adv. — ከመጠን ባለፈ ሁኔታ
exécrablement adv. — በአስጠሊ ሁኔታ
excision n.f. — ግዝረት (የሴት)
exécrer v.tr. — ጠላ
excitable adj. — የሚነሣሣ ፣ ተቀስቃሽ
exécutant, -e n. — አስፈጻሚ
excitant, -e — 1. adj. አነቸሽ 2. n.m. ቀስቃሽ
exécuter — 1. v.tr. a. ~ une tâche አንድ ተግባር ፈጸመ b. ~
excitation n.f. — ቅስቀሳ
qqn. ገደለ 2. v.pr. s’~ ታዘዘ ፣ ተገዛ ; il faudra bien vous
excité, -e — 1. adj. ቅልብልብ ; il est tout ~ par son ~ ትእዛዙን መፈጸም ግድ ይሆንብዎታል
prochain voyage በቅርቡ ለሚያደርገው ጉዞ ጓጉቷል 2. n.
exécuteur, -trice n. — ~ testamentaire ኑዛዜ አስፈጻሚ
ችኩል
exécutif, -ive n. — le pouvoir ~ ou l’~ አስፈጻሚ አካል
exciter — 1. v.tr. a. ቀሰቀሰ ; ~ la jalousie b. ~ qqn.
contre qqn. ቀሰቀሰ ፣ ገፋፋ ; ce projet m’excite ይህ ዕቅድ exécution n.f. — a. አፈጻጸም ፣ አሠራር ; mettre un projet
አጓጉቶኛል 2. v.pr. s’~ ተነሣሣ à ~ ዕቅድ አስፈጸመ ; en voie d’ ~ በመፈጸም ላይ ያለ b. ~ d’un
condamné የሞት ፍርድ መፈጸም ; ordre d’~ የሞት ፍርድ
exclamation n.f. — ጩኸት ፣ ሆታ
መፈጸም c. ማስፈጸሚያ (ትእዛዝ)
exemplaire — 1. adj. a. ተምሳሌታዊ ፣ በምሳሌነት የሚጠቀስ exhumation n.f. — a. ሬቸ ምሶ ማውጣት b. የቆየ መረጃ
b. punition ~ መቀጣጫ 2. n.m. a. ናሙና ፣ ዓይነት ማግኘት
b. ግልባጭ ቅጂ (የመጽሐፍ) ; en double ~ በሁለት ቅጂ
exhumer v.tr. — a. ሬቸ ምሶ አወጣ b. የተረሳ መረጃ አገኘ
exemple n.m. — a. ምሳሌ ; donner l’~ ምሳሌ ሆነ ;
exigeant, -e adj. — ጥብቅ ፣ አስቸጋሪ (ለማስደሰት) ; être
prendre ~ sur qqn ሌላን በምሳሌነት ተቀበለ ; par ~ ለምሳሌ
trop ~ ጥረት የሚጠይቅ ፣ ብዙ ፈላጊ ፣ ብዙ ጠባቂ / ጠያቂ ሆነ
b. faire un ~ de qqn መቀጣጫ አደረገ c. par ~ ! የው ጉድ !
ጉድ እኮ ነው ; ah non, par ~ ! ምነው ጃል ! exigence n.f. — a. ጥብቅነት ; elle est d’une ~
insupportable የማይቻል ነገር የምትጠይቅ ሴት ነች b. ጥያቄ ;
exempt, -e adj. — ነጻ ; ~ de soucis ከስጋት ነጻ ; ~ d’impôt
satisfaire les ~s professionnelles የሞያ ግዴታዎችን አሟላ
ከግብር ነጻ
exiger v.tr. — ጠየቀ ፣ ፈለገ ; ~ le silence ጸጥታ ጠየቀ
exempter v.tr. — ~ qqn d’une obligation ነጻ አደረገ ፣
ፈቀደ (ከስብሰባ) exigible adj. — ተጠያቂ ፣ ተፈላጊ (ለክፍያ)
exemption n.f. — ነጻ ; ~ d’impôts ከግብር ነጻ exiguïté n.f. — ጠባብነት ፣ ትንሽነት
exercé, -e adj. — ልምድ ያለው ፣ የሠለጠነ exigu, -ë adj. — ጠባብ
exercer — 1. v.tr. a. ~ une autorité አሠለጠነ ; ~ son exil n.m. — ስደት ፣ ግዞት
influence sur qqn ሥልጣኑን አሳየ b. ~ sa mémoire
exilé, -e n. — ስደተኛ ፣ ግዞተኛ
በማስታወስ ችሎታው ተጠቀመ ; ~ qqn à faire qqch አለማመደ
c. ~ un métier ሠራ ; ~ une pression sur qqch ተጫነ ; exiler — 1. v.tr. ሰደደ ፣ አጋዘ 2. v.pr. s’~ ተሰደደ ; s’~ du
médicament qui exerce une action sur le foie ለጉበት monde ራሱን ከዓለም አገለለ
የሚሆን መድኃኒት 2. v.intr. በሙያ ተጠቀመ ; notre médecin
existant, -e adj. — ያለ ፣ የሚኖር
n’exerce plus ሐኪማችን በሕክምና ሙያ መሥራቱን አቁሟል
3. v.pr. s’~ a. ተለማመደ (አካል) b. አንድ ነገር ለመሥራት existence n.f. — ህልውና
ተለማመደ
exister v.intr. — ኖረ ፣ አለ ; il existe d’autres moyens
exercice n.m. — a. መልመጃ (የትምህርት) b. faire de l’~ ሌላም ዘዴ አለ
(physique) ልምምድ አደረገ (የአካል) ; aller à l’~ ልምምድ
exode n.m. — ስደት ፣ ፀዓት ; ~ rural የገበሬዎች (ወደ ከተማ)
አደረገ (የወታደር) c. dans l’ ~ de ses fonctions በኃላፊነት
መፍለስ
ተግባር ሳለ ; avocat en ~ በሥራ ላይ ያለ ጠበቃ d. l’~ du culte
የሃይማኖት ምግባር e. ~ budgétaire የፊናንስ ዓመት exonération n.f. — ነጻ ማድረግ ; ~ d’impôts ከግብር ፣
ከግዳጅ ነጻ ማድረግ
exhalaison n.f. — ሽታ ፣ ትንፋግ
exonérer v.tr. — ነጻ አወጣ (ከግብር / ከግዳጅ)
exhaler v.tr. — a. ሸተተ ፣ አሸተተ (የሱነት) 2. ወጣ ፣ የሚሸት
እንፋሎት exorbitant, -e adj. — ዓይን አውጣ ጥያቄ
exhaustif, -ive adj. — ሙሉ ፣ የሚያጣራ ፣ የመጨረሻ exorciser v.tr. — ጋኔን አስጣ (በጠበል / በጸሎት)
exhaustivement adv. — እስከ መጨረሻው በተጠናቀቀ ሁኔታ exorcisme n.m. — ጋኔን ማስጣት (በጠበል / በጸሎት)
(ጥናት / ምርምር)
exorciste n. — አጥማቂ (ጋኔን ለማስጣት)
exhiber — 1. v.tr. a. በገሃድ አሳየ b. በትርዒት አሳየ ፣ አቀረበ
exotisme n.m. — ኩጭ የመጣን ነገር መውደድ (በተለይ ከትሮፒክ
2. v.pr. s’~ እዩኝ እዩኝ አለ ፣ አለሁ አለሁ አለ
አካባቢ)
exhibition n.f. — መረጃ / ኤግዚቢት አቀረበ
exotique adj. — ኩጪ የመጣ ዕቃ / ባህል/ ዳንስ / ሙዚቃ /
exhibitionnisme n.m. — a. ዕቁልኝ የሚያሰኝ በሽታ ምግብ / ቅመም
b. ብልትን (ኃፍረትን) የማሳየት በሽታ
expansif, -ive adj. — a. የመስፋፋት ጠባይ ያለው b. ቦርቧራ
exhibitionniste n. — እዩልኝ ዕቁልኝ የሚያሰኝ በሽታ የያዙ (ሰው)
exprès adv. — ዓውቆ ; je ne l’ai pas fait ~ ዓውቄ externe — 1. adj. a. የውጪ ; face ~ የውጪ ገጽታ b. à
አላደረግሁትም
usage ~ ለውጪ አካል (የማይዋጥ / የማይጋ መድኃኒት) 2. n.
ተመላላሽ (ተማሪ)
express adj. & n.m. — a. train ~ ቀጥታ ባቡር b. እንደ ወረደ
extincteur n.m. — ማጥፊያ (የእሳት)
(የመኪና ቡና)
extinction n.f. — a. ~ d’un feu የእሳት መጥፋት b. ~ de
expressément adv. — a. በግልጽ b. በተለይ ፣ ሆነ ብሎ ፣ voix የድምፅ መዘጋት c. espèce en voie d’~ በመጥፋት ላይ ያለ
ሥራዬ ብሎ
ዝር¤ d. ~ d’une dette
expressif, -ive adj. — ገላጭ ፣ የመግለጽ ኃይል ያለው የዕዳ መሰረዝ
178
extrait n.m. — a. ቅጂ (የመጽሐፍ) b. ~ de naissance extrémisme n.m. — አክራሪነት
የክብር መዝገብ ግልባጭ c. ~ d’une fleur ጭማቂ ፣ ንጥረ ነገር
extrémiste n. — አክራሪ
(ከአበባ)
extrémité n.f. — a. ጫፍ ; couper les ~s ጫፍ ጫፉን ቆረጠ
extraordinaire adj. — ያልተለመደ ፣ እንግዳ ነገር
b. መጨረሻ ; réduit à la dernière ~ በባሰ እጦት ላይ ወደቀ
extraordinairement adv. — ባልተለመደ ሁኔታ ፣ በልዩ ሁኔታ
exubérance n.f. — a. ~ de la végétation ታላቅ ልምላሜ
extra-terrestre adj. — ከዓለማችን ውጪ የሚኖር (የቆላ ደኖች) b. የደስ ደስ
F እንዲሉ
facile adj. — a. ቀና ፣ ቀላል ; un travail ~ à faire በቀላሉ faculté n.f. — a. መብት ; je vous laisse la ~ de choisir
የሚሠራ ሥራ b. un caractère ~ ቀና ጠባይ ; une personne የምርጫውን መብት ሰጥቼዎታለሁ b. ችሎታ ; ~s de l’esprit
180
የአዕምሮ ችሎታ ; ce problème dépasse mes ~s ችግሩ ከእኔ አፈላ ; ~ la vaisselle ሰኃን አጠበ ; ~ un geste ምልክት አሳየ
አቅም በላይ ነው c. የዩኒቨርሲቲ ክፍለ ትምህርት (በተግባር) ; ~ du sport ስፖርት ሠራ ; ~ du tennis ቴኒስ
ተጫወተ ; ~ son droit ሕግ ተማረ ; ~ le plein ቤንዚን ሞላ ;
fadaise n.f. — ትርኪ ምርኪ ፣ የማይረባ ; débiter des ~s
ne faites pas de bruit አትንጫጩ C. deux et deux font
የማይጥም ነገር ተናገረ
quatre ሁለትና ሁለት ይሆናል አራት D. il ferait mieux de
fade adj. — አልጫ ፣ የማይጥም partir ቢሄድ ይሻለዋል ; il ne fait que mentir ሥራው
መዋሸት ብቻ ነው ; ~ du cent à l’heure በሰዓት መቶ ኪሎሜትር
fadeur n.f. — ለዛ ቢስነት ፣ ዋዛ ፈዛዛ ፣ አልጫነት
ሄደ ; ça fait combien ? ስንት ነው E. je n’ai que faire de
fagot n.m. — ሸክም (የእንጨት) vos reproches ቁጣዎ ምንም አያደርግልኝ ; qu’est-ce que
cela peut bien te faire ? ምን አገባህ ; ça ne me fait ni
fagoter — fam. 1. v.tr. a. አሰረ (ሸክም) b. fam. il est mal
chaud ni froid ቅም አይለኝም ፣ ስሜት አይሰጠኝም ; il m’a
fagoté አለባበስ አበላሸ 2. v.pr. se ~ ተንዘራፈፈ (አለባበስ)
fait mal አሳመመኝ F. ~ le méchant ዓውቆ ክፉ ሆነ ; il a
faible — 1. adj. a. ደካማ ; avoir le cœur ~ ርኅሩኅ ሆነ ; ~ fait celui qui ne comprenait pas ያልገባው መሰለ ; ~
d’esprit የአዕምሮ ደካማ ; points ~s ደካማ ጎኖች ; élève ~ en vieux ሽማግሌ መሰለ 2. v.auxillaire. faire faire አሠራ ; ~ ~
chimie በኬምስትሪ ደካማ ተማሪ b. ~ quantité መጠነ ትንሽ ; la vaisselle ሳሕን አጠበ ; ~ manger qqn. አበላ ; ça m’a
boisson ~ en alcool አነስተኛ አልኮል ያለበት መጠጥ ; ~ fait pleurer አስለቀሰኝ 3. v.pr. se ~ a. በሰለ b. se ~ tard
revenus አነስተኛ ገቢ 2. n.m. ድክመት ; avoir un ~ pour መሸ c. se ~ à qch. / qqn. ለመደ d. se ~ une idée ታየው ;
qqn ወደደ se ~ des idées አለመ f. cela ne se fait pas አይገባም ፣ ነውር
ነው ; comment se fait-il ምነው g. je me fais vieux
faiblement adv. — ላመል ፣ በትንሹ
አረጀሁ
faiblesse n.f. — a. ድክመት b. ጉድለት c. je l’aime avec
faire-part n.m. — ~ de décès አረዳ (ለሞት) ; ~ de
toutes ses ~s ከነዓመሉ እደዋለሁ
mariage የጋብቻ ግብ (ወረቀት)
faiblir v.intr. — a. ደከመ ; ses forces ont faibli ጉልበት
faisable adj. — የሚቻል
አነሱ b. ማሰነ ; le vent faiblit ንፋሱ ጋብ አለ
faisan n.m. — (coq) ~ ፋዚያኖስ (የዛፍ ወፍ)
faïence n.f. — ቅብ ሸክላ
faisandé, -e adj. — የተሰቀለ የአውሬ ሥጋ
faille n.f. — a. ገማሳ (ገደል) b. ~ dans un raisonnement
ያስተሳሰብ ክፍተት faisceau, -eaux n.m. — a. ችቦ ፣ ሹግ b. ~ de preuves
የማስረጃ ክምችት c. ~ hertzien የራዲዮ ሞገድ d. ~
faillible adj. — ሊሳሳት የሚችል
électronique የኤሌክትሮኒክ ጮራ e. ~ de lumière ጨረር
faillir v.intr. — a. ተሣሣተ ; ~ à sa parole ቃሉን አላከበረም
fait, -e (1) adj. — a. des chaussures ~es pour la
b. j’ai failli manquer le train ባቡሩ ሊያመልጠኝ ነበር
marche የእግር ጉዞ ጫማ ; il est ~ pour être professeur
faillite n.f. — ኪቸራ ፣ ክሥረት ; faire ~ ከሠረ ፣ አፈጣጠሩ ለመምህርነት ነው b. le monde est ainsi ~ የአለም
ዕዳ መክፈል ተሳነው ነገር ይኸው ነው c. fromage bien ~ የበሰለ ዓይብ d. elle est
faite pour le mariage የትዳር ሴት ነች e. c’est bien fait
faim n.f. — ረሃብ ; avoir ~ ተራበ ; j’ai ~ ራበኝ ፣ እርቦኛል ;
pour toi ይበልህ
avoir une ~ de loup ጠኔ ያዙ ; manger à sa ~ እስኪጠግብ
በላ ; rester sur sa ~ እንደጓጓ ቀረ ; avoir ~ de gloire ክብር fait (2) n.m. — a. አድራጎት ፣ ድርጊት ; un ~ accompli ያለቀ
ተጠማ ፣ ዝና አማረው ነገር b. prendre qqn sur le ~ እጅ ከፍንጅ ያዘ ; prendre ~
et cause pour qqn ገናዊ ሆነ ; en venir au ~ ስለ ጉዳዩ ብቻ
fainéant, -e adj. & n. — ሥራ ፈት ፣ ዋልጌ ፣ መኔ ፣ አፋዳሽ
ተናገረ ; être au ~ de la question ጉዳዩን ዓወቀ ; mettre
fainéanter v.intr. — ሥራ ፈታ ፣ ዋለገ qqn au ~ አስገነዘበ ፣ አስታወቀ (ስለ አንድ ጉዳይ) c. au ~, que
venez-vous faire ici ? በነገራችን ላይ እዚህ ምን ልታረግ
fainéantise n.f. — ሥራ ፈትነት
መጣህ ; en ~ እንደውነቱ ከሆነ ; de ce ~ ከዚህ የተነሣ ; du ~
faire — 1. v.tr. A. que fais-tu ce soir ? ዛሬ ማታ ምን qu’il boite በማንከሱ ምክንያት d. la rubrique des ~s
ታደርጋለህ ; ~ son travail ሥራውን ሠራ ፣ ተግባሩን ፈጸመ ; je divers የወሬ ዓምድ
n’ai rien à ~ ሥራ የለኝም ; faites comme chez vous
faîte n.m. — a. ጫፍ ; ~ du toit የክዳን ቁንጮ (ቤት) b. ~ de
ይዝናነው ፣ አይግደርደሩ ; faites vite ፈጠን ይበሉ ; je n’ai fait
la gloire የዝና ቁንጮ
que mon devoir የፈጸምኩት ተግባሬን ነው B. ~ du café ቡና
faitout n.m. — ድስት ፣ ጎላ ፣ ሰታቴ fanatiquement adv. — በቀናዒነት
falaise n.f. — ገደል fanatiser v.tr. — ቅስቀሳ አካሄደ (በሕዝብ ላይ)
fallacieusement adv. — በሽንገላ fanatisme n.m. — ቀናዒነት (የሃይማኖት / የፖለቲካ)
fallacieux, -euse adj. — ሸንጋይ ፣ አታላይ faner (se) v.pr. — ጠለገ ; fleur fanée የጠለገ አበባ
falloir v.impers. — a. il faut que je parte መሄድ አለብኝ ; fanfare n.f. — a. ጥሩምባ b. የጥሩምባ ነፊ ቡድን
il viendra s’il le faut ካስፈለገ ይመጣል ; vous êtes
fanfaronnade n.f. — ጉራ
revenu à pied ? -- il (l’)a bien fallu የመጣኸው በእግርህ
ነውን ? በግዴ ነዋ ! ; il lui faut un nouveau pardessus fanfaron, -onne — 1. adj. የሚጎርር 2. n. ጉረኛ
አዲስ ካፖርት ያስፈልገዋል b. combien il te faut ? ስንት
fanfaronner v.intr. — ጉራ ነፋ ፣ አምቧተረ ፣ ደነፋ ፣ ዘነጠ ፣
ያስፈልግሃል c. comme il faut በትክክል ፣ በሚገባ ; une
ቦሰተ
personne comme il faut ማለፊያ ሰው ; faire le travail
comme il faut ሥራውን አስተካክሎ ሠራ d. je ne suis pas fange n.f. — ጭቃ ፣ ዝቃጭ
satisfait, tant s’en faut ምንም አልቀረው ; peu s’en faut
fanion n.m. — ተውለብላቢ (ትንሽ ባንዲራ)
ጣም ወረደ e. il fallait le dire ! ምነው ብትናገር ኖሮ ! ; fam.
faut voir ! ባየኸው ! e. il faut être fou pour dire ça ! fantaisie n.f. — a. ምናብ ፣ ሕልም ; être plein de ~
ካላበዱ እንዲህ አይባልም ፍንጥዝጥዝ አለ b. ቅብጠት ; il lui a pris la ~ de se baigner
ታጠብ ታጠብ አለው ; faire à sa ~ እንዳሻው አደረገ ፣ በዋል ፈሰስ
falsification n.f. — ማጭበርበር
ሆነ c. articles de ~ ቅራቅንቦ ; bijoux de ~ አርተፊሻል ጌጥ
falsifier v.tr. — a. አጭበረበረ ፣ አስመስሎ ሠራ b. በረዘ ፣ ቀላቀለ
fantaisiste adj. & n. — ቀልደኛ
(መጠጥ)
fantasmagorique adj. — ምትሐታዊ
famélique adj. — ከሲታ (በረሃብ)
fantasme n.m. — ምትሐት
fameux, -euse adj. — a. የታወቀ ፣ ገናና ፣ ስመ ጥር b. ce
n’est pas ~ እስከዚህም አይደል fantasque adj. — ተለዋዋጭ ፣ የማይጨበጥ
familial, -e, -aux adj. — የቤተሰብ (ነውሮ) ; allocations fantassin n.m. — እግረኛ
~es የቤተሰብ ድጎማ
fantastique adj. — ሐሳባዊ ; histoire ~ አስደናቂ ልብ ወለድ
familiariser — 1. v.tr. qqn. avec qqch. አለማመደ 2. v.pr.
fantastiquement adv. — በአስደናቂ ሁኔታ ፣ ለማመን
se ~ avec qqn. / un lieu ለመደ ፣ ቤተኛ መሆን
በሚያስቸግር ሁኔታ
familiarité n.f. — መዳፈር
fantoche — 1. n.m. አሻንጉሊት 2. adj. gouvernement ~
familier, -ière — 1. adj. a. être ~ avec qqn ተዳፈረ አሻንጉሊት መንግሥት
b. expression familière ተራ አባባል c. animal ~ ለማዳ
fantôme n.m. — ምትሐት (ሌሊት የሚመጣ)
እንስሳ d. visage ~ አዲስ ያልሆነ መልክ 2. n.m. un des ~s
de la maison ቤተኛ faramineux, -euse adj. — መንክራዊ
familièrement adv. — በድፍረት farce n.f. — a. ቀልድ ፣ ቧልት ፣ ዋዛ b. ~s et attrapes
አስማታዊ መጫወቻ
famille n.f. — ቤተሰብ ; chef de ~ አባ ራ ; dîner en ~
የቤተሰብ ራት ; se sentir en ~ እንደቤቴ ነኝ ; cela tient de farceur, -euse n. — ቀልደኛ ፣ ቧልተኛ
~ ከቤቱ ነው ; j’ai de la ~ à Paris ፓሪስ ዘመድ አለኝ ; de
farcir v.tr. — a. ሰገሠገ ፣ ሞላ (ዶሮ) b. farci de fautes
bonne ~ የመልካም ቤተሰብ ተወላጅ
ስሕተት የሞላበት c. fam. se ~ un poulet አንድ ዶሮ ብቻውን
famine n.f. — ረሃብ ጠቀ
fan n.m. — fam. አድናቂ ፣ ቲፎዞ fard n.m. — የፊት ዱቄት ; la vérité sans ~ ሐቁን ገለጸ
fanal n.m. — መብራት ፣ መቅረዝ ፣ ፋኖስ fardeau, -eaux n.m. — ሸክም
fanatique adj. & n. — ቀናዒ
182
farder — 1. v.tr. ቀባባ (ፊት) ፣ አለባበሰ 2. v.pr. se ~ ተቀባባ ፣ ይደክማል 3. v.pr. se ~ a. ደከመ b. ሰለቸ c. se ~ à
ተጊያጊያጠ expliquer qqch. ለማስረዳት መጣር
farfelu, -e adj. & n. — ያልተለመደ ፣ የተለየ (ከሱ) fatras n.m. — እክት ፣ ኮተት
farfouiller v.intr. — ፈለገ (እያተራመሰ) fatuité n.f. — ጎፍናናነት ፣ መጎፋነን ፣ መቆነን
farine n.f. — ዱቄት faubourg n.m. — የከተማ ዳርቻ
fariner v.tr. — ዱቄት አለበሰ / ነሰነሰ fauchage n.m. — አጨዳ
farineux, -euse — 1. adj. ዱቄታማ 2. n.m. pl. ዱቄታ ዱቄት fauche n.f. — a. fauchage ይመለከቷል b. fam. ምንተፋ ፣
ጥቃቅን ሥርቆት
farouche adj. — a. ተኳር ፣ ኮስታራ b. enfant ~ ፈሪ ልጅ
fauché, -e adj. & n. — ገንዘብ ያጣ የቸገረው
farouchement adv. — በመኮሳተር
faucher v.tr. — a. አጨደ b. la voiture a fauché un
fascicule n.m. — ጥራዝ
passant መኪናው ሰው ዳጠ c. fam. ሰራረቀ d. ጠረገው
fascination n.f. — መፍዘዝ ፣ መደንገዝ ፣ አዚም (ሠራዊትን)
faveur n.f. — a. ውለታ ፣ ተወዳጅነት ; gagner la ~ de qqn. feint, -e adj. — የሚያስመስል ፣ ሥራ ፈት ፣ ሰነፍ
ተወዳጅነት አገኘ ፣ ባለሟል ሆነ ; faire une ~ à qqn ውለታ
feinte n.f. — a. ማሳሳቻ (አደራረግ) b. አብዶ (ኳስ)
ዋለ ፣ አስደሰተ ፣ አደላ b. traitement de ~ የዘመድ / የወዳጅ
አቀባበል c. à la ~ de በመጠቀም ; à la ~ de la nuit ጨለማ feinter — 1. v.intr. አስመሰለ ፣ ቃጣ ፣ አብዶ ሠራ 2. v.tr.
ለብሶ d. plaider en ~ de qqn ለአንድ ሰው ጥብቅና ቆመ አታለለ ; il a feint de tirer à droite mais tira à gauche
ቀኝ አሳይቶ ግራ መታ (ኳስ)
favorable adj. — a. ደጋፊ b. terrain ~ à la culture du
café የቡና መሬት fêler — 1. v.tr. አነቃ ; un verre fêlé ne vaut plus rien
ብርሌ ከነቃ አይሆንም ዕቃ 2. v.pr. se ~ une côte ጎድነው
favorablement adv. — በበጎ ሁኔታ
ተሰነጠረ
favoriser v.tr. — ደገፈ ፣ አደላ ; ~ les arts ሥነ ጥበባትን ደገፈ ;
félicitations n.f. pl. — የደስ ደስ ፣ እንኳን ደስ ያለህ
les événements l’ont favorisé ሁኔታዎች ደገፉት /
ተመቻችለት félicité n.f. — ደስታ ፣ ፍሥሐ
favori, -e — 1. adj. & n. ባለሟል ፣ ተወዳጅ 2. n.m. pl. féliciter — 1. v.tr. ደስታውን ገለጸ ፣ የደስ ደስ አለ 2. v.pr. se ~
ሸንጎበት ፣ ጽሕመ አሮን 3. n.f. የንጉሥ እቁባት de qqch ባንድ ነገር ተደሰተ
184
félin, -ine — 1. adj. የድመት ዘር ፣ የድመት ዓይነት 2. n. les fer-blanc n.m. — ቆርቆሮ ; boîte en ~ የቆርቆሮ
grands ~s ታላላቅ ድመት መሰል እንስሶች (ነብር / አንበሳ / አነር ዕቃ
ዘተ)
férié, -e adj. — jour ~ የበዓል ቀን ፣ ሥራ የሌለበት ቀን
félonie n.f. — ክህደት
ferme (1) — 1. adj. a. ጠንካራ ፣ ጥነው ; répondre d’une
fêlure n.f. — ንቃት ፣ ስብራት ፣ ስንጥቅ voix ~ በአስተማማኝ ድምፅ መለሰ ; le marché reste très ~
ዋጋ አልዋዠቀም ; attendre qqn de pied ~ ተሰልፎ / ታጥቆ
femelle adj. & n.f. — እንስት ፣ ሴት
ጠበቀ ; terre ~ መሬት b. offre ~ ቁርጡን ነገረ (የዋጋ) 2. adv.
féminin — 1. adj. ሴት አንቀጽ ; le sexe ~ አንስታይ ጾታ ; frapper ~ አጥብቆ መታ ; tenir ~ በረታ ፣ ጠነከረ ፣ ጨክኖ ያዘ ;
vêtements ~s የሴት ልብስ 2. n.m. አንስታይ ጾታ j’y travaille ~ ጠንክሬ ይዤዋለሁ (ሥራውን)
féminisme n.m. — የሴቶች መብት እንቅስቃሴ ferme (2) n.f. — እርሻ ፣ የገጠር ቤት
féministe n.f. — የሴቶችን መብት ደጋፊ fermement n.m. — በጥንካሬ ፣ በጥብቅ
féminité n.f. — ሴትነት ferment n.m. — እርሾ
femme n.f. — a. ሴት ; une jeune ~ ወጣት ሴት ; ~ fermentation n.f. — ቦካ (ለቡሆ) ፣ ፈላ (ለፈሳሽ)
médecin ሴት ሐኪም ; ~ d’affaires ሴት ነጋዴ ; elle est très
fermenter v.intr. — ቦካ
~ ከሴትም ሴት ነች b. ሚስት ፣ ባለቤት c. ~ de chambre የቤት
ሠራተኛ ፣ ገረድ ; ~ de ménage የጽዳት ሠራተኛ d. remèdes fermé, -e adj. — ዝግ ፣ ጭፍን ; les yeux ~s ዓይኑን ጨፍኖ ;
de bonne ~ የባህል ሕክምና cœur ~ à la pitié የማይራራ
fémur n.m. — ማህል አገዳ fermer — 1. v.tr. a. ዘጋ ; ~ à clef በቁልፍ ዘጋ ; ~ sa porte
à qqn አልቀበል አለ ; ~ les rideaux ጋረደ ; ~ boutique ሥራ
fenaison n.f. — መኸር
አቆመ ; on ferme ! መዝጋታችን ነው ! ; ~ un robinet ቧንቧ
fendiller (se) v.pr. — ተሰነጣጠቀ ፣ ነቃ ዘጋ ; ~ l’électricité መብራት አጠፋ b. ~ les yeux ዓይኑን
ጨፈነ ; fam. ferme ta gueule ! ferme-la ! ዝጋ (አፍህን)
fendre — 1. v.tr. a. ሰነጣጠቀ ; ~ du bois እንጨት ፈለጠ b. ~
c. ~ la marche መጨረሻ ሆነ 2. v.intr. a. la boutique
l’air አየሩን ሰነጠቀ ; ~ la foule ሕዝቡን ተጋፍቶ አለፈ ; il gèle
ferme à 18 h ሱቁ በ12 ሰዓት ይዘጋል b. la valise ferme mal
à pierre ~ ብርዱ ድንጋይ ይፈልጣል (ብርዱ ቆማጣ ያሳቅፋል) ;
3. v.pr. a. la porte s’est fermée በሩ ተዘጋ b. mon
c’était à ~ l’âme የሚያሳዝን ነገር 2. v.pr. se ~ ተሰነጠቀ ፣ ነቃ
regard se ferme à cette vue አይኔን ሊያየው አይሻም
(መሬት)
fermeté n.f. — ጥንካሬ ፣ ብርታት ፣ ጽናት (ጥናት)
fenêtre n.f. — a. መስኮት b. jeter son argent par les ~s
ገንዘቡን የትም ረጨ fermeture n.f. — a. መዘጊያ ፣ መዝጊያ ; ~ à clef ባለ ቁልፍ
መዝጊያ ; heure de ~ መዝጊያ ሰዓት ; ~ d’un compte የሒሳብ
fenouil n.m. — እንስላል
መዘጋት b. ~ éclair ዚፕ ፣ ሻርኔራ
fente n.f. — a. ስንጥቅ ፣ ንቅ b. ክፍተት
fermier, -ière n. & adj. — ገበሬ ፣ አርሶ አደር
féodal, -e, -aux adj. — ፊውዳላዊ
féroce adj. — ጨካኝ ፣ አውሬ
féodalisme n.m. — የፊውዳል ሥርዓት
férocement adv. — በአውሬነት
fer n.m. — a. ብረት ; ~ forgé ተቀጥቅጦ የተሠራ ብረት b. የጦር
férocité n.f. — ጭካኔ ፣ አውሬነት
ብረት ; ~ de lance ጦር (ብረቱ ብቻ) c. ~ de lance ግንባር
ቀደም (ወታደር) d. ሠይፍ ; croiser le ~ avec qqn ሠይፍ ferraille n.f. — a. ብረታብረት ፣ የብረት ስብርባሪ b. fam.
ተማዘዘ e. ~ à souder ለሐማ (ብረት መበየጃ) ; marquer au ምንዛሪ
~ rouge በብረት ተኮሰ (ግንባሩን) ; ~ à repasser ካውያ ; ~ à
ferrailleur n.m. — ብረታብረት ነጋዴ
friser የጠጉር መተኮሻ f. pl. ሠንሰለት ፣ እግር ብረት ; être
dans les ~s እግር ሙቅ / ሠንሰለት ገባ g. ~ à cheval የኮቴ ferré, -e adj. — ብረት ለበሰ ; voie ferrée የባቡር ሐዲድ
ብረት (ፈረስ) h. fam. tomber les quatre ~s en l’air
ferrer v.tr. — a. ብረት አስገባ (በር መስኮት ላይ) ፣ በብረት
ተፈነቸረ
አጠናከረ ; ~ un cheval የብረት ኮቴ አስገባ (ፈረስ) b. ~ un
poisson ዓሣ መነጠቀ
ferreux, -euse adj. — የብረት ጠባይ ያለው ; minerai ~ fétu n.m. — ችቦ ፣ ቋጠሮ ፣ ሸክም (የሣር)
ብረትነት ያለው ማዕድን
feu, feux (1) n.m. — A. a. እሳት ; en ~ በመንደድ ላይ ያለ ;
ferronnerie n.f. — a. የብረት ሥራ ; ~ (d’art) በጥበብ የተሠራ être en ~ ነደደ ; prendre ~ ተቀጣጠለ ፣ ነደደ ; faire du ~
ብረት (ለጌጥ) b. የቀጥቃጭ ቤት እሳት አነደደ ; mettre le ~ à qqch ለኮሰ ; au ~ ! እሳት !
እሳት ! ; est-ce que vous avez du ~ ? መለኮሻ አለዎት ? /
ferronnier, -ière n. — ብረት ቀጥቃጭ
ክብሪት ይኖርዎታል ? b. faire cuire à ~ doux / à petit ~
ferroviaire adj. — trafic ~ የባቡር እንቅስቃሴ ዝቶ አበሰለ ; à ~ vif በሚንቀለቀል እሳት ; cuisinière à quatre
feux ባለ አራት አፍ ምድጃ c. j’en mettrais la main au ~
ferrugineux, -euse adj. — ዝገት ያለበት
ከምላሴ ጠጉር ይነቀል ; faire ~ de tout bois ባገኘው ሁሉ
ferry-boat n.m. — ባቡር / ተሽከርካሪ የሚጭን ጀልባ ፣ መኪና ተጠቀመ ; fam. il n’y a pas le ~ ምንም የሚያስቸኩል ነገር
ማጓጓ ጀልባ የለም ; ça ne fera pas long ~ አይቆይም ; n’y voir que du
~ ጭው አለበት B. a. armes à ~ ጠመንጃ b. faire ~ sur qqn
fertile adj. — a. terrain ~ ለም መሬት b. femme ~ ላድ ሴት
በሱ ላይ ተኮሰ ; ouvrir le ~ ተኩስ ከፈተ ; ~ ! ተኩስ ! c. ~
c. imagination ~ የፈጠራ ችሎታ ያለው ምናብ
d’artifice ርችት ; ~ de joie የዓውድ ዓመት ችቦ d. feux de
fertilisation n.f. — ማዳበር (ለግብርና) circulation, ~ rouge የትራፊክ መብራት ; donner le ~ vert
à qqn ግፋበት ብሎ ፈቀደ ; feux de croisement አጭር
fertiliser v.tr. — አዳበረ ፣ ማዳበሪያ አደረገ / ተጠቀመ
መብራት (የመኪና)
fertilité n.f. — a. ለምነት b. ላድነት
feu (2) adj. — ~ l’empereur ሟች ንጉሠ ነገሥት
féru, -e adj. — በጣም የሚወድ ; ~ d’histoire አፍቃሬ ታሪክ
feuillage n.m. — ቅጠል (ከዛፍ ላይ እንዳለ)
fervent, -e — 1. adj. ጠንካራ አማኝ 2. n. እጅግ አፍቃሪ ፣ ቲፎዞ
feuille n.f. — a. ቅጠል b. ~ de papier ብትን ወረቀት c. ~
ferveur n.f. — ጥልቅ (ታላቅ) እምነት ፣ ታላቅ ፍቅር (ለአንድ ነገር) ; d’impôt የግብር ወረቀት
avec ~ ከልብ
feuilleté, -e adj. — pâte ~e አነባበሮ
fesse n.f. — ቂጥ ፣ ታፋ ፣ መቀመጫ
feuilleter v.tr. — አገላበጠ (መጽሐፍ)
fessée n.f. — ቂጥ ቂጡን መምታት (የልጅ ቅጣት)
feuilleton n.m. — ተከታታይ ኅትመት ፣ በቴሌቭጥን የሚተላለፍ
festin n.m. — ድግስ ተከታታይ ታሪክ
festival, -als n.m. — ክብረ በዓል feuillu, -e adj. — ቅጠላማ ፣ ሰፋፊ ቅጠል ያለው
festivités n.f. pl. — ዓመት በዓሎች feutre n.m. — a. የባርኔጣ ጨርቅ (በሱፍና በጠጉር ተተምትሞ
የተሠራ) b. stylo-~ ማርከር
festoyer v.intr. — በዓል አከበረ ፣ ተደሰተ ፣ ፈነጠዘ
feutré, -e adj. — a. በባርኔጣ ጨርቅ የተለበደ b. à pas ~s
fêtard, -e n. — fam. ፈንጣዛ
ድምፅ ሳያሰሙ መራመድ
fête n.f. — a. በዓል ፣ ክብረ በዓል ; ~ nationale ብሄራዊ
fève n.f. — ባቄላ
በዓል ፣ ሕዝባዊ በዓል ; ~ foraine የገበያ በዓል ; air de ~
የደስደስ b. faire la ~ ደገሰ ፣ ፈነጠዘ ; faire ~ à qqn ደግሶ février n.m. — የአውሮፓውያን ሁለተኛ ወር (በኢትዮጵያ የካቲት)
ተቀበለ ; être de la ~ አብሮ አከበረ c. ~ de la Saint-Michel
fi interj. — faire ~ de qqch ቸል አለ
የሚካኤል ዕለት
fiabilité n.f. — አስተማማኝነት
fêter v.tr. — ~ la naissance de qqn የልደት ቀን አከበረ
fiable adj. — አስተማማኝ
fétiche n.m. — ገድ ፣ እምነት የተጣለበት ነገር
fiançailles n.f. pl. — መተጫጨት
fétichisme n.m. — እምነት የተጣለበት ነገር የማምለክ (ዝንባሌ /
ተግባር) fiancer — 1. v.pr. se ~ avec qqn. ተጫጩ ፣ ታጨ 2. v.tr.
አጨለት
fétichiste adj. & n. — የቁሳቁስ አምላኪ
fiasco n.m. inv. — ተበላሸ (ጉዳይ)
fétide adj. — ግም ፣ መጥፎ ሽታ
186
fibre n.f. — a. ቃጫ ; ~ de verre የመስታወት ቃጫ b. avoir fifre n.m. — ዋሽንት
la ~ paternelle የአባትነት ስሜት ያጠቃዋል
figer — 1. v.tr. አጓጎለ (ደም / ወተት) ; figé sur place ደርቆ
ficeler v.tr. — አሰረ ፣ አሳሰረ (በሲባጎ) የቀረ 2. v.pr. se ~ ረጋ (ወተት) ; son sang se figea በድን ሆነ
ficelle n.f. — a. ሲባጎ b. tirer les ~s ጠመዘዘ ; connaître fignoler v.tr. — fam. አስተካክሎ ሠራ
les ~s du métier ዘዴውን ዓወቀ (የሙያ)
figue n.f. — a. በለስ b. ~ de Barbarie የቁልቋል
fiche n.f. — a. ማስታወሻ ወረቀት b. ቀጭን ካስማ
figuier n.m. — a. የበለስ ዛፍ b. ~ de Barbarie የቁልቋል
ficher v.tr. — a. ማውጫ ሰጠ (ቤተ መጻሕፍት) ፣ በማውጫ ተክል
መዘገበ ; être ~ par la police ፖሊስ መዝገብ ገባ b. ተከለ ; ~
figurant, -e n. — አጃቢ ፣ ተዋናይ (ሲኒማ / ቴአትር) ; rôle de
un pieu en terre መርፌ ተከለ c. il n’a rien fichu de la
~ የአጃቢ ሚና
journée ቀኑን ሙሉ ምንም አልሠራም ; fichez-moi la paix !
ዞር በል ; je m’en fiche (pas mal) ! ደንታ የለኝም ! figuratif, -ive adj. — ሥዕላዊ
fichier n.m. — ዝርዝር ማውጫ figuration n.f. — ተውኔት ፣ አጃቢ (የቴያትር)
fichu, -e (1) adj. — fam. የተበላሸ figure n.f. — a. ፊት / ገጽታ (የሱ) ; casser la ~ à qqn.
አፍንጫውን አለው b. faire bonne ~ በጥሩ ሁኔታ ተቀበለ ;
fichu (2) n.m. — ያንገት ልብስ ፣ ሻሽ
faire piètre ~ አሳፈረ ; faire ~ de favori እንደሚያሸንፍ
fictif, -ive adj. — የፈጠራ ተገመተ ፣ ያሸንፋል ተባለ c. une grande ~ de l’Histoire
ታላቅ የታሪክ ገጽታ d. ~ de style የአባባል ሥልት ; ~
fiction n.f. — የፈጠራ ጽሑፍ ፣ የሌለ ነገር
géométrique ዘይቤ የጄኦሜትሪ ምስሎች
fidèle — 1. adj. a. ትክክለኛ ; rester ~ à sa promesse
figuré, -e adj. — በምሳሌ ; au ~ በሥዕላዊ አገላለጽ
b. ታማኝ ; ~ serviteur ታማኝ አገልጋይ c. traduction ~
አስተማማኝ ትርጉም 2. n. les ~s ምእመናን ፣ አማኞች figurer — 1. v.tr. cette peinture figure la bataille
d’Adwa ይህ ሥዕል የአድዋን ጦርነት ያሳያል 2. v.intr. a. son
fidèlement adv. — በታማኝነት ; ce tableau reproduit ~
nom figure parmi les gagnants ስሙ ከአሸናፊዎች ጋር
la réalité ይህ ሥዕል ሁኔታውን እንዳለ ያሳያል
ተመዝግቧል b. ~ sur scène መድረክ ላይ ወጣ ፣ ታየ 3. v.pr.
fidélité n.f. — a. ታማኝነት ; serment de ~ የታማኝነት መሐላ se ~ qqch. መሰለው (አንድ ነገር) ; figurez-vous la
b. አስተማማኝነት (የትርጉም) ; haute ~ ከፍተኛ ጥራት (ራዲዮ) situation ሁኔታው እስቲ ይታይዎ ; figure-toi que
አይገርምህም !
fief n.m. — a. ጉልት b. ~ électoral የታማኝ መራጮች ክልል
figurine n.f. — ምሥል ; à Gondar on fait des ~s de la
fiel n.m. — ሐሞት
reine de Saba ጎንደር የንግሥት ሳባ ምሥሎች ይሠራሉ
fier, fière adj. — ኩሩ ; il n’y a pas là de quoi être ~
fil n.m. — A. a. ክር ; ~ à coudre የስፌት ክር b. de ~ en
ምንም የሚያኩራራ ነገር የለም ; faire le ~ ተኮፈሰ / ተጀነነ
aiguille አንድ ሁለት ሲል ; sa vie ne tenait qu’à un ~
fier (se) v.pr. — አመነ ፣ ተማመነ ; fiez-vous à moi ሕይወቱ በቋፍ ነበር ; fam. avoir un ~ à la patte ከኋላ ጉድ
እመነኝ ፣ በእኔ እምነት ይኑርህ ; on ne peut pas se ~ à lui አለበት c. ~ de fer ሽቦ ; ~ à plomb ቱምቢ ; donner un
እሱን ማመን አይቻልም ; ne vous y fiez pas ተጠንቀቅ ፣ coup de ~ ስልክ ደለ ; haricots sans ~s ቃጫ የሌለው
ጠርጥር የፎሰልያ እሸት ; ~ de l’épée ስለት B. a. au ~ de l’eau ወራጅ
ውሀ ተከትሎ ; au ~ des jours እያደር b. perdre le ~ de la
fièrement adv. — በኩራት
conversation ጨዋታው (ሬው) አመለጠው ; ~ conducteur
fierté n.f. — ኩራት ፣ ዕብሪት d’une histoire ያንድ ታሪክ ውል
fièvre n.f. — a. ትኩሳት ፣ ንዳድ ; avoir une ~ de cheval filament n.m. — ቃጫ
በከባድ ትኩሳት ተሠቃየ ; avoir (de) la ~ ትኩሳት አለበት
filandreux, -euse adj. — ጅማታም ፣ አኞ ፣ ጉፋያ
b. dans la ~ du combat ውጊያው ሲጧጧፍ
filasse n.f. — ቃጫ
fièvreusement adv. — በጥድፊያ ፣ በመዋከብ
filature n.f. — a. ሽመና ፣ መሸመኛ c. የሰላይ ክትትል ;
fièvreux, -euse adj. — ትኩሳታም
prendre un brigand en ~ ወንበዴን አሳዶ መያዝ
file n.f. — a. ሠልፍ ; faire la ~ ተሰለፈ ; en ~ indienne filtre n.m. — ማጣሪያ ; (bout) ~ የሲጃራ ማጣሪያ ; ~ à café
ተከታትሎ b. deux heures à la ~ ሁለት ሰዓት በተርታ c. se የቡና ማጣሪያ ; (papier) ~ ማጣሪያ ወረቀት (የቡና)
garer en double ~ ደርቦ ቆመ
filtrer v.tr. — አጣራ
filer — 1. v.tr. a. ፈተለ b. ~ un suspect ተከታተለ (በሰላይ)
fin (1) n.f. — A a. ፍጻሜ ፣ መጨረሻ ; à la ~ du mois በር
c. fam. ~ qqch. à qqn ጣለለት 2. v.intr. ዘር አለ ; il a filé
መጨረሻ ; à la ~ du livre በመጽሐፉ መቋጫ b. prendre ~
አመለጠ ; ~ (en vitesse) ሸመጠጠ ; allez filez ! ፈጠን
አለቀ ፣ ተፈጸመ ; tirer à sa ~ ተገባደደ ፣ ተዋገደ (ሥራ) ;
በል ! ; ~ à l’anglaise ሳይታይ (ሳይሰናበት) ሄደ ; le temps
mettre ~ à qqch አቆመ ; mener qqch à bonne ~ በደህና
file ጊዜው ገሠገሠ ; les voitures filaient sur la route
ጨረሰ c. en ~ de compte ዞሮ ዞሮ d. tu es stupide à la
መኪናው ጎዳናው ላይ ይነጉድ ነበር
~ ! በእውነቱ ደንቁረሃል ! B. ዓላማ ; à quelle ~ ? ለምን ?
filet n.m. — A. a. ቀጭን ገመድ ፣ ቀጭን ጨረር b. ajoutez ዓላማው ምንድን ነው ? arriver à ses fins የተመኘውን ፈጸመ ;
un ~ de citron የሎሚ ጭማቂ ፈሰስ ያድርጉበት c. ~ de la ~ justifie les moyens የትም ፍጪው ዱቄቱን አምጪው ; à
viande ሽንጥ B. a. ነፍስ አድን መረብ ; ~ de pêche የዓሣ toutes ~s utiles ለምናልባቱ
አጥማጅ መረብ ; ~ de tennis የቴኒስ መረብ ; ~ (à provisions)
fin (2), fine — 1. adj. a. ስስ ; elle a la taille ~e ገቧ ቀጭን
የስንቅ አቆማዳ ; ~ (à cheveux) ሻሽ b. un coup de ~ ከበባ /
ነው ; une ~e tranche de tomate ስስ የቲማቲም ስላሽ ;
አፈሳ (ፖሊስ)
pluie ~e ካፊያ b. traits ~s ረቂቅ መልክ c. vins ~s ምርጥ /
filial, -e, -aux — 1. adj. የልጅነት (ስሜት) 2. n.f. filiale ማለፊያ ወይን ጠጅ d. ~ tireur አነጣጣሪ ; avoir l’oreille ~e
ቅርንጫፍ ጥሩ የመስማት ችሎታ ኖረው e. bien ~ qui pourrait le
deviner የደረሰበት (ምስጢሩን ማቅ የቻለ) ጎበዝ ነው ; sa
filière n.f. — ~ administrative አስተዳደራዊ ሒደት ; il a
plaisanterie n’est pas très ~e ቀልዱ ለዛ የለውም ; jouer
passé par la ~ ከታች እስከ ላይ እርከኖችን ተከትሎ ያደገ
au plus ~ ተበላለጠ ፣ ተሸዋወደ 2. n.m. a. le ~ de l’affaire
filiforme adj. — ቀጭን ፣ መለሎ ፍሬ ነገሩ ፣ ምሥጢሩ b. le ~ du ~ የምርጥ ምርጥ 3. n.f. fine
ብራንዲ 4. adv. ደቃቅ ፣ የላመ ; café moulu ~ ደቃቅ ቡና ፣
filigrane n.m. — እርባን (የርቅና የብር ሥራ)
የተወቀጠ ቡና; je suis ~ prêt ደርሻለሁ ፣ ጨርሻለሁ ፣ ዝግጁ ነኝ
filin n.m. — ሐብል 5. loc. adv. au ~ fond de la campagne እልም ካለው ገጠር
fille n.f. — a. ሴት ልጅ b. jeune ~ ኮረዳ ; vieille ~ ያላገባች final, -e, -als — 1. adj. የመጨረሻ 2. n.f. a. final ማጣሪያ
ሴት ; rester ~ አለማግባት c. ~ d’honneur ሚዜ d. fam. ~ b. n.m. ማሳረጊያ (ሙዚቃ)
de joie ጋለሞታ
finalement adv. — በመጨረሻው
fille-mère n.f. — ዲቃላ የለደች ልጃገረድ
finement adv. — በረቀቀ መንገድ ፣ በዘዴ ፣ በጥበብ
fillette n.f. — ልጃአገረድ
finaliste n. — አጣሪ (ጨዋታ) ፣ የመጨረሻ ተወዳዳሪ
filleul, -eule n. — የክርስትና ልጅ
finalité n.f. — ዓላማ ፣ ግብ
film n.m. — ፊልም ; ~ d’horreur አስፈሪ ፊልም
finance n.f. — a. የገንዘብ ጉዳይ ; la haute ~ ከፍተኛ የገንዘብ
filmer v.tr. — ፊልም አነሣ / ቀረፀ አመራር b. pl. ገንዘብ ; ministre des Finances የገንዘብ
ሚኒስቴር
filmothèque n.f. — የፊልም ክምችት
financement n.m. — የጪ ክፍያ
filon n.m. — a. የመዓድን ክምችት b. fam. il a flairé le bon
~ ደኅናውን ዘዴ አግኝቶታል (የመበልጸጊያውን) financer v.tr. — ጪ ከፈለ / ሸፈነ
filou, -ous n.m. — a. አጭበርባሪ ፣ ሞላጫ b. ስላታ ፣ ጮሌ ፣ financier, -ière — 1. adj. የገንዘብ 2. n.m. የገንዘብ ባለሙ¤
ቀጣፊ አስተዳዳሪ
fondamental, -e, -aux adj. — መሠረታዊ ; couleurs ~es foot n.m. — fam. እግር ኳስ
መሠረተ ቀለሞች
football n.m. — እግር ኳስ
fondamentalement adv. — በመሠረቱ
footballeur n.m. — እግር ኳስ ተጫዋች
fondateur, -trice n. — መሥራች
footing n.m. — የእግር መንገድ (የአካል ሥልጠና)
fondation n.f. — a. መሠረት ፣ የቤት መሠረት b. ~ de
for n.m. — le ~ intérieur ውስጠ ነፍስ
bienfaisance የበጎ አድራጎት ድርጅት ምሥረታ
forage n.m. — a. ቁፋሮ (የጉድጓድ) b. ጉድጓድ (የውሃ ፣ የነዳጅ)
fondement n.m. — መሠረት ; soupçons sans ~
መሠረተቢስ ጥርጣሬ forain, -e adj. & n. — ተንቀሳቃሽ ነጋዴ
fondé, -e adj. — 1. adj. a. bien ~ ተገቢ ፣ አግባብ ያለው ; forban n.m. — የባሕር ቀማኛ
mal ~ ያልተስተካከለ / አጓጉል መሠረት b. être ~ à croire que
forçat n.m. — ጽኑ እሥራት የተፈረደበት ወንጀለኛ
ለማመን በቂ ምክንያት መኖር 2. n.m. ~ de pouvoir ተወካይ ፣
አስተዳዳሪ force — 1. n.f. a. ኃይል ፣ ጉልበት b. ~ motrice አንቀሳቃሽ
ኃይል (électrique) የኤሌክትሪክ ኃይል c. travailleur de ~
fonder — 1. v.tr. መሠረተ ፣ መሠረት ጣለ / ጀመረ ; ~ une
የጉልበት ሠራተኛ ; dans la ~ de l’âge በአፍላ ዕድሜ ; être à
église ታቦት ተከለ 2. v.pr. se ~ sur qqch አንድን ነገር
bout de ~ ደከመ ; elle n’avait plus la ~ de répondre
መሠረተ / መነሻ አደረገ
ለመመለስ ዓቅም አንሷት ነበር ; tour de ~ የጎበዝ ሥራ d. cas ~
fonderie n.f. — a. የአንጥረኛ ሥራ / መኪና / መሥሪያ ቤት majeure ከዓቅም በላይ ሁኔታ ; entrer de ~ dans une
b. የብረት ማቅለጫ ርሻ maison አንድ ቤት (ገፍቶ) ገባ ; nous étions là en force(s)
በአጀብ ወጥተን ነበር ; ~ lui fut d’obéir መታዘዝ ተገደደ ; de ~
fondre — 1. v.intr. a. ~ au soleil / sur le feu ቀለጠ ;
በግድ ; de gré ou de ~ ወደደም ጠላ ; par la ~ des choses
faire ~ du beurre ቅቤ አቀለጠ b. ~ dans l’eau ሟሟ ;
ሁኔታዎች ስላስገደዱት e. les ~s armées የጦር ሠራዊት ; ~
faire ~ du sucre ስኳር አሟሟ c. l’argent lui fond entre
d’intervention ፈጥኖ ደራሽ 2. adj. inv. ~ gens ብዙ ሰዎች ;
les mains በጁ የገባ ገንዘብ ይቀልጣል d. ~ en larmes አለቀሰ
à ~ de በ... ብዛት / ከ...
e. le rapace fond sur sa proie ነጣቂው (አሞራ) በሰለባው
ላይ ተረረበት 2. v.tr. a. ~ de l’or ወርቅ አነጠረ b. ~ deux forcé, -e adj. — a. የተገደደ ; atterrissage ~ ተገዶ ማረፍ
couleurs ሁለት ቀለማት አዋሐደ ፣ ቀላቀለ 3. v.pr. se ~ dans (አኤሮፕላን) b. rire ~ የይምሰል ቸቅ
la foule ተቀላቀለ / ተዋሐደ (በሕዝብ ማኃል)
forcément adv. — በግድ ; pas ~ ላይሆንም ይችላል
fondrière n.f. — ረግረግ ፣ ጭካ ፣ ማጥ
forcené, -e adj. & n. — ዕብድ
fonds n.m. — a. ገንዘብ ፣ ካፒታል መመደብ (ለንግድ) ; mise
forceps n.m. — ማዋለጃ
de ~ የተከፈለ ካፒታል ; rentrer dans ses ~ ዋናን ማስመለስ
(ገንዘብ) ; ~ de commerce የንግድ መደብር b. ለተወሰነ ዓላማ forcer — 1. v.tr. a. አስገደደ ; qqn. à አስገደደ ; être forcé
የተመደበ ገንዘብ c. ~ monétaire international ዓለም አቀፍ de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ተገደደ b. ~ une porte
የገንዘብ ድርጅት d. ጥሬ ገንዘብ e. placer son argent à ~ በር ሰበረ c. fam. ~ la note አበዛው d. ~ l’admiration
192
ማድነቅ ግድ ሆነ 2. v.pr. se ~ ተጣጣረ ፣ ጣረ ጋረ (አንድ ነገር formel, -elle adj. — ግልጽ
ለመፈጸም)
formellement adv. — a. በግልጽ ፣ በማያላዳ ሁኔታ b. il est
forcing n.m. — ጥረት (ስፖርት) ~ interdit de fumer ማጨስ ፈጽሞ የተከለከለ ነው
forcir v.intr. — ፈረጠመ former — 1. v.tr. a. አስተማረ ፣ አሠለጠነ ፣ አስለመደ b. መልክ
ሰጠ ፣ ቅጽ አወጣ c. ~ le projet de faire qqch. አንድ ነገር
forer v.tr. — በሳ ፣ ሸነቆረ
ለማድረግ ዕቅድ አወጣ d. ils forment une bonne équipe
foret n.m. — መብሻ ጥሩ ቡድን መሠረቱ 2. v.pr. se ~ a. መልክ ያዘ b. ለመደ ፣
ሠለጠነ ፣ ተማረ (ሥራ)
forêt n.f. — ደን ፣ ጫካ
formidable adj. — አስደናቂ ፣ ግሩም ፣ አስገራሚ
forestier, -ière adj. & n.m. — የደን / የጫካ ጠባቂ
exploitation forestière የደን ልማት formidablement adv. — fam. በሚያስገርም ሁኔታ
forfait (1) n.m. — ድፍረት የተመላ ወንጀል formol n.m. — ፎርማሊን (ለጽዳት የሚረጭ አሲድ)
forfait (2) n.m. — ቋሚ ዋጋ (ውል) ; travailler au ~ በቁርጥ formulaire n.m. — ቅጽ
ዋጋ ሠራ
formulation n.f. — መግለጽ ፣ መቅረጽ (ጽሑፍ / ሕግ)
forfait (3) n.m. — déclarer ~ ለግጥሚያ አለመቅረብ (ስፖርት)
formule n.f. — ቅጽ ፣ አብነት (በሰዋሱ) ፣ ቃል ; ~ de
forfaitaire adj. — prix ~ ቁርጥ ዋጋ politesse ቃለ (መሐላ)
forfaiture n.f. — ክሕደት formuler v.tr. — ገለጠ ፣ በጽሑፍ አስቀመጠ
forge n.f. — ዕቶን ፣ የብረታብረት ሥራ fornication n.f. — ሲብ
forger v.tr. — a. ~ le fer ብረት ቀጠቀጠ b. ~ une histoire fort, -e (1) — 1. adj. a. ኃይለኛ ; il est ~ comme un
de toutes pièces ታሪክ ፈጠረ / ፈለሰፈ taureau ጉልበቱ የእንበሳ ነው ; la loi du plus ~ የግፈኛ ሕግ
b. ville / place ~e ምሽግ c. ጎበዝ ; ~ en thème በድርሰት
forgeron n.m. — ቀጥቃጭ ጠቢብ / ጠይብ
ጎበዝ d. elle est ~e des hanches ዳሌዋ ሰፊ ነው e. il a un
formaliser (se) v.pr. — ተቀየመ ፣ ቅሬታ ተሰማው ~ accent du Sud አነጋገሩ እንደ ደቡብ ሰዎች ነው f. le café
est trop ~ ቡናው በጣም ወፈረ ; du piment ~ የሚፋጅ በርበሬ
formalisme n.m. — ወግ አጥባቂነት ፣ ሥርዓት አክራሪነት
g. une ~e somme ብዙ ገንዘብ ; au prix ~ በውድ ዋጋ
formaliste adj. & n. — ሥርዓት አክራሪ h. c’est une ~e tête የሚሉትን አይሰማም i. c’est plus ~
que moi ! አልቻልኩም ! ; c’est trop ~ ! በዛ ! j. se faire
formalité n.f. — a. ሥርዓት ; sans autre ~ ሌላ ሥርዓት
~ de faire qqch አደርጋለሁ ብሎ ፎከረ ; avoir affaire à ~
ሳያስፈልግ ; c’est une simple ~ ለጉ ያህል ነው
partie ኃይለኛ ሰው ገጠመው 2. adv. a. y aller ~ አበዛው
format n.m. — ቅፅ (ለመጽሐፍ) ; ~ de poche የኪስ b. crier ~ እሪ አለ ; mets la radio plus ~ ለራዲዮ ንፋስ
(ለመጽሐፍ) ስጥ / የራዲዮውን ድምፅ ከፍ አድርግ c. sentir ~ ቀረና d. j’ai ~
à faire ሥራ በዛብኝ ፣ ይበዛብኛል e. il est ~ riche በጣም
formateur, -trice adj. — አሠልጣኝ
ሀብታም ነው
formation n.f. — a. ትምህርት ፣ ሥልጠና ; il a reçu une ~
fort (2) n.m. — a. ምሽግ b. መካከል ; au ~ de l’hiver
scientifique ሣይንሳዊ ሥልጠና / ትምህርት አግኝቷል b. መልክ
በነሐሴ ጭለማ ፣ ክረምቱ ሲከብድ ; au plus ~ du combat
መስጠት / ማስያዝ c. ቡድን ፣ ቅንጅት ; une ~ politique
በውጊያው መካከል c. ce n’est pas son ~ በዚህ አይታማም
የፖለቲካ ድርጅት
forteresse n.f. — ምሽግ ፣ እርድ ፣ አምባ
forme n.f. — a. መልክ ፣ ቅርጽ ; en ~ d’œuf እንቁላል
የሚመስል ; sans ~ መልክ የሌለው ; prendre ~ መልክ ያዘ fortifiant, -e adj. & n.m. — ማጠንከሪያ (ምግብ / መድኃኒት)
b. soigner la ~ (d’un texte) ድርሰቱን አሳመረ ; des
fortification n.f. — መታኮሻ
remarques de pure ~ በአቀራረብ ላይ የተመሠረተ አስተያየት /
እርማት / ሒስ ; facture en bonne (et due) ~ በአግባቡ fortifier v.tr. — መሸገ
የተዘጋጀ ደረሰኝ ; faire qqch. dans les ~s በጉ ፣ በሥነሥርዓቱ ;
fortuit, -e adj. — ድንገት ; cas ~ ድንገተኛ ገጠመኝ
pour la ~ ለጉ c. être en ~ በጥሩ ሁኔታ ላይ ተገኘ (ጤንነት)
fortuitement adv. — በድንገት ፣ በአጋጣሚ fougueusement adv. — በልበ ሙሉነት
fortune n.f. — a. ሀብት (ካብት) ; faire ~ ሀብት አፈራ fougueux, -euse adj. — አይበገሬ
b. ዕድል ; avoir la mauvaise ~ de ዕድሉ ሰባራ ሆነና ; un
fouille n.f. — a. ~ archéologique የግብረ ሕንፃ ቁፋሮ (ቅርስ)
abri de ~ ጊዜያዊ መጠለያ
b. ~ des bagages ብርበራ / ፍተሻ (የተጓዥ ዕቃ)
fortuné, -e adj. — a. ሀብታም ከበርቴ ፣ ዲታ
fouillé, -e adj. — une étude très ~e ብዙ ምርምር
b. ዕድለኛ
የተደረገበት (ጥናት)
forum n.m. — መድረክ
fouiller — 1. v.tr. a. ~ un site aksumite አክሱም ውስጥ
fosse n.f. — a. ጉድጓድ ፣ የመቃብር ጉድጓድ b. ~ septique ጥንታዊ ቅርስ ቆፈረ b. un suspect ተጠርጣሪን ፈተሸ 2. v.intr.
የሠገራ ጉድጓድ c. ~ aux lions ያንበሳ ዋሻ a. ~ dans une armoire ቁም ሳጥን ውስጥ ፈለገ ; ~ dans ses
poches ኪሱን በረበረ b. ~ dans le passé ያለፈውን ዘመን
fossé n.m. — ጉድጓድ
መረመረ
fossette n.f. — ስርጉድ (የጉንጭ)
fouillis n.m. — ዝግንትል ፣ ቅራቅንቦ
fossile adj. & n.m. — የመዓድን ከሰል ፣ ቅሬት
fouine n.f. — ሙጭጭላ ፣ ሸለምጥማጥ
fossiliser (se) v.pr. — ቅሬት አካል ሆነ
fouineur, -euse adj. & n. — አነፍናፊ
fossoyeur n.m. — a. መቃብር ቆፋሪ b. ~ d’une
fouiner v.intr. — fam. አነፈነፈ
civilisation የሥልጣኔ ቆፋሪ
fouisseur adj. & n. — ሰርሳሪ (ለእንስሳት)
fou, fol, folle — 1. adj. a. ዕብድ ፣ የለየለት ; ~ à lier የሚታሰር
ዕብድ ; il y a de quoi devenir ~ የሚያሳብድ ነገር ነው b. ~ foulard n.m. — ሻሽ ፣ ያንገት ልብስ
de joie በደስታ ናላው ዞረ ፣ በደስታ አሳበደው (ደስታ ልቡን ነሳው) ;
foule n.f. — a. ሕዝብ ፣ አጀብ ; ils sont venus en ~ በአጀብ
être ~ de qqn በፍቅር ዓበደ (ፍቅር አሳበደው) ; avoir un ~
መጡ b. j’ai une ~ de choses à te dire ብዙ የምነግርህ ነገር
rire በቸቅ ሞተ c. ከንቱ ; un fol espoir ከንቱ ተስፋ ፣ ቀበጥ
አለ
d. ከልክ ያለፈ ; succès ~ ከልክ አልፎ የተሳካ ; prix ~ እጅግ
ተወደደ ፣ ዋጋው ተቆለለ ; fam. c’est ~ ce que c’est cher ! foulée n.f. — እርምጃ ; rester dans la ~ d’un concurrent
ውድነቱ አያድርስ ነው e. herbes folles አረም ; folle avoine ተወዳዳሪን ከሥር ከሥር ተከተለ
ሙሬ 2. n. ፈፌ ; ~ furieux አደገኛ ዕብድ ; fam. maison de
fouler — 1. v.tr. ረገጠ ፣ ረጋገጠ ፣ ጨፈለቀ ; ~ qqch. aux
~s የዕብድ ቤት 3. n.m. እብድ (ሠንጠረጥ)
pieds በእግሩ ረገጠ 2. v.pr. a. se ~ la cheville
foudre — 1. n.f. a. መብረቅ b. coup de ~ ዱብ ቁርጭምጭሚቱን ለም አለው b. fam. il ne se foule pas (la
ዕዳ ፍቅር c. s’attirer les ~s de qqn. ከባድ ቁጣ ደረሰበት rate) ደንታ የለውም
2. n.m. un ~ de guerre ገሞራ
four n.m. — a. ዕቶን ፣ ምድጃ ፣ ፉርኖ ቤት ; faire cuire au
foudroyant, -e adj. — እንደ መብረቅ የሚመታ ~ በፉርኖ ቤት አበሰለ b. petits ~s ቅምሻ (የኮክቴል)
foudroyer v.tr. — a. መብረቅ መታ b. elle le foudroya du fourbe adj. — ተንኮለኛ ፣ ብልጥ
regard በግልምጫ አፈር አስጋጠችው
fourberie n.f. — ብልጠት ፣ ተንኮል
fouet n.m. — a. ጅራፍ ፣ አለንጋ b. coup de ~ ግፊት ; le
fourbi n.m. — እክት ፣ ቅራቅንቦ ; tout le ~ አሰስ ፣ ገሠሥ
café m’a donné un coup de ~ ቡናው ነፍስ ዘራብኝ
c. collision de plein ~ ግንባር ለግንባር መጋጨት fourbir v.tr. — ~ ses armes ወለወለ (መሣሪያ)
fouetter — 1. v.tr. a. ገረፈ b. መታ (እንቁላል) c. il n’y a pas fourbu, -e adj. — የደከመ ፣ የወላለቀ (በቅሎ / ፈረስ)
là de quoi ~ un chat ይህን ያህል የሚጋነን ነገር አይደለም ;
fourche n.f. — a. መንሽ b. la route fait une ~ መንገዱ
avoir d’autres chats à ~ ሌላ ሥራ አለበት (ሥራ አላጣም)
መንታ ሆነ
2. v.tr. & intr. a. la pluie fouette les vitres መስኮቱን
ጨፎ መታው b. fam. le fromage fouette ! ፍሮማዠò ሸተተ fourcher v.intr. — la langue lui a fourché አመለጠው
(ንግግር)
fougère n.f. — ጫሬ
fourchette n.f. — ሹካ
fougue n.f. — አልበገሬነት ; plein de ~ በልበ ሙሉነት
194
fourchu, -e adj. — pied ~ እግረ ስንጥቅ (እንደ ላም) fourrure n.f. — a. ለምድ ; manteau de ~ የለምድ ካፖርት
b. ጸጉር (የእንስሳት)
fourgon n.m. — ጋሪ (የባቡር)
fourvoyer — 1. v.tr. አሳሳተ 2. v.pr. se ~ ከመንገድ ወጣ ፣
fourgonnette n.f. — ኮምቢ
ሳተ ፣ ተሞኘ (በሱ)
fourmi n.f. — a. ቁጫጭ ፣ ጉንዳን b. avoir des ~s dans
foutaise n.f. — fam. የማይረባ ፣ ውዳቂ ፣ ምናምንቴ
les jambes እግሩን ደነዘዙ
foutre — fam. 1. v.tr. a. ~ qqch. par terre ጣለ b. il ne
fourmilière n.f. — የጉንዳን ዋሻ
fout rien ምንም አይሠራም c. fous le camp ! fous-moi
fourmillement n.m. — a. መርመስመስ b. መደንዘዝ la paix ! ክላ ! ጊድ ! ዘር በል ! 2. v.pr. a. se ~ de qqn. /
de qqch በሱ / ባንድ ነገር አሾፈ b. je m’en fous ደንታ የለኝም
fourmiller v.intr. — ተርመሰመሰ
c. se ~ dedans ገደል ገባ
fournaise n.f. — ዕቶን ; cette chambre est une ~ ይህ ቤት
foutu, -e adj. — fam. a. ብላሽ ፣ የተበላሸ ፣ ብልሹ ; il est ~
ሙቀቱ ቃጠሎ ነው
ቀለጠ c. mal ~ ብልሹ ; je me sens mal ~ እንደማመም
fourneau n.m. — a. ዕቶን ፣ ምድጃ ; ~ de cuisine የወጥ ቤት ብሎኛል ; bien ~ አሠራረ / አቋመ መልካም
ምድጃ ; ~ à gaz የጋዝ ምድጃ b. ~ de pipe የጋያ ቋት c. haut
foyer n.m. — a. ምድጃ b. የሙቀት ምንጭ ፣ ማዕከል
~ ብረት ማቅለጫ (ኢንዱስትሪ)
c. መኖሪያ ; ~ d’étudiants የተማሪዎች መኖሪያ d. ~ des
fournée n.f. — a. ~ de pain አንድ ጥዶሽ (የፉርኖ ጋጋሪ) b. ~ artistes የተዋናይ መዝናኛ ክፍል e. የማጉያ እምብርት (መነጥር) ;
de visiteurs አንድ አገር እንግች (ብዙ) verres à double ~ ባለ ሁለት ደረጃ መነጥር
fourni, -e adj. — a. magasin ~ ብዙ ዕቃ ያለበት መደብር fracas n.m. — ኳኳታ
b. chevelure ~e ወፍራም ጠጉር
fracasser v.tr. — ሰባበረ ፣ ከሰከሰ ፣ አነኮተ
fournil n.m. — ፉርኖ ቤት (መጋገሪያ ክፍል)
fraction n.f. — ቁራሽ ፣ ክፍፍል ፣ ክፋይ
fournir — 1. v.tr. አቀረበ ፣ አመረተ 2. v.pr. se ~ ከ... ገዛ
fractionnement n.m. — መከፋፈል
fournisseur, -euse n. — a. አቅራቢ (ሸቀጥ) b. les ~s ነጋዴ
fractionner v.tr. — ከፋፈለ
(ዕቃ / ምግብ / መጠጥ)
fracture n.f. — a. ስንጥቅ ; ~ du poignet የእጅ ስብራት
fourniture n.f. — pl. ዕቃ ቁሳቁስ ; ~s scolaires የትምህርት
b. la ~ sociale ማኅበራዊ አለመግባባት
ቤት መሣሪያ
fracturer v.tr. — a. ~ une porte በር ሰበረ b. il s’est
fourrage n.m. — ቀለብ ፣ ድርቆሽ ፣ መኖ
fracturé la jambe እግሩን ተሰበረ
fourrager v.intr. — አተራመሰ
fragile adj — a. ተሰባሪ (ዕቃ) b. ደካማ ፣ ዓቅመቢስ (ጤና)
fourré n.m. — ጥሻ
fragiliser v.tr. — አዳከመ
fourré, -e adj. — የቆዳ ገበር የገባለት ; chocolats ~s ቸኮላት
fragilité n.f. — a. ተሰባሪነት b. ደካማነት (የጤና) ፣ ዓቅመቢስነት
ለበስ
fragment n.m. — ስባሪ ፣ ቁራጭ ፣ ጉማጅ ፣ ቁንጽል (የጥራዝ)
fourreau n.m. — a. አፎት (የሠይፍ / የጎራዴ) b. ጠባብ ቀሚስ
fragmentaire adj. — ቁራጭ ፣ ከፊል
fourrer — 1. v.tr. a. ቆዳ አለበሰ b. fam. ~ ses mains dans
ses poches እጁን እኪሱ ከተተ c. ~ son nez partout በሱ fragmentation n.f. — መፈረካከስ ፣ ቁራጭ ፣ ክፋይ
ጉዳይ ገባ 2. v.pr. se ~ une idée dans la tête አንድ ሃሳብ
fragmenter v.tr. — ፈረካከሰ ፣ ቆራረጠ ፣ ከፋፈለ
እሆዱ ገባ ; se ~ dans un coin ሥርቻ ገብቶ ተደበቀ / ተሸቀ ;
il ne sait plus où se ~ የሚገባበት / መግቢያ አጣ fragrance n.f. — መዓዛ
fourre-tout n.m. — a. ዕቃ ቤት b. የጉዞ ቦርሳ / ኮሮጆ fraîche loc. adv. — à la ~ በማለዳ
fourreur n.m. — ለምድ ሰፊ fraîchement adv. — a. በቅርቡ ; ~ arrivé በቅርቡ የመጣ
b. elle m’a accueilli ~ ልጠይቃት ብሄድ ፊት ነሳችኝ
fourrière n.f. — a. ከብት ማገቻ b. mettre une voiture à
la ~ መኪና አሰረ (ከመንገድ አንሥቶ)
fraîcheur n.f. — a. ቅዝቃዜ ; la ~ du soir የምሽቱ ቅዝቃዜ franco adv. — a. ~ de port መጓጓ የተከፈለለት b. fam. vas-
b. እሸትነት ፣ የፊት ማማር y ~ ! ግባበት !
frais (1), fraîche — 1. adj. a. ቀዝቃዛ ; il fait ~ ይቀዘቅዛል franco- — ፈረንሣይና... ; ~ français ውስጠ ፈረንሣይ
b. እሸት ፣ ትኩስ ; œufs ~ ትኩስ እንቁላል c. peinture
francophile adj. & n. — ፈረንሣይ ወዳድ
fraîche እርጥብ ቀለም d. teint ~ ደም ግባት ; ~ et dispos
ዝግጁ ፣ በጥሩ ሁኔታ የሚገኝ e. fam. me voilà ~ ! ጉዴ ፈላ ! francophilie n.f. — መፍቀሬ ፈረንሣይ
ጉድ ፈላብኝ ! 2. a. n.m. prendre le ~ ንፋስ ተቀበለ
francophobe adj. & n. — ፈረንሣይ የሚጠላ ፣ ጸላኤ ፈረንሳይ
b. mettre au ~ ቀዝቃዛ ቦታ አስቀመጠ
francophobie n.f. — የፈረንሣይ ጥላቻ
frais (2) n.m.pl. — a. ወጪ ፣ ልዩ ወጪ ; à grands ~ / à
peu de ~ በብዙ / በትንሽ ወጪ ; faire qqch à ses ~ በራሱ francophone adj. — ፈረንሣይ ተናጋሪ
ወጪ አሠራ ; rentrer dans ses ~ ገንዘቡን አስመለሰ ; ~
francophonie n.f. — የፈረንሣይ ተናጋሪ ኅብረት
généraux ጠቅላላ ወጪ ; fam. aux ~ de la princesse
በመንግሥት ኪሣራ b. faire les ~ de qqch. መዘዙ ወደቀበት franc-tireur n.m. — a. ፋኖ b. አፈንጋጭ (የፖለቲካ)
c. faire les ~ de la conversation መያያ ሆነ ፣ የቡና ማጣጫ
frange n.f. — a. ~ de tissu ጥለት b. ዳር አገር c. une ~ de
ሆነ d. se mettre en ~ pour qqn. ለአንድ ሰው ተጨነቀ
la population ክፍለ ሕዝብ
e. en être pour ses ~ በከንቱ ደከመ (ድካሙ ከንቱ ሆነ)
franger v.tr. — ጥለት / ዘርፍ ማውጣት
fraise n.f. — a. እንጆሪ (ምድር ለምድር የሚበቅል) ; ~ des bois
የዱር እንጆሪ b. የብረት መብሻ c. የጥርስ መሰርሰሪያ (ሕክምና) frangin, -e n. — fam. ወንድም ; ~e እኅት
d. ramener sa ~ ቀባጠረ e. sucrer les ~s እጁ ተንቀጠቀጠ
franquette n.f. — à la bonne ~ ያለሽርጉድ ፣ እንደ ተገኘ ፣
fraiser v.tr. — a. በሳ b. ሰረሰረ ቤት ያፈራውን
196
fraudeur, -euse n. & adj. — ሸዋጅ ፣ ሸንጋይ ፣ አታላይ ፣ frère n.m. — a. ወንድም b. ~ d’armes የጦር ጓደኛ ; fam.
አሳሳች vieux ~ ጓዴ ፣ ወንድምዬ c. መነኩሴ ; le Frère Robert ፍሬር
ሮቤርት
frauduleusement adv. — በማጭበርበር ፣ በመሸድ ፣
በማታለል fresque n.f. — የግድግዳ ቅብ (ሥዕል)
frauduleux, -euse adj. — marchandise frauduleuse fret n.m. — a. ኪራይ (የመርከብ / የአውሮፕላን) (prix)
በማጭበርበር የገባ ሸቀጥ b. ጭነት (cargaison)
frayer — 1. v.tr. ~ un chemin መንገድ መነጠረ 2. v.pr. se ~ frétillement n.m. — a. መንፈራፈር (ዓሣ) b. መቁነጥነጥ
un passage መተላለፊያ ከፈተ ; se ~ un chemin ተሹለከለከ (agitation)
3. v.intr. a. ተዋለደ (ለዓሣ) b. ~ avec les fascistes
frétiller v.intr. — a. ተንፈራፈረ (ዓሣ) b. ~ de la queue
ከፋሺስት ጋር ገጠመ
ጭራውን አወዛወዘ c. ~ d’impatience ተቁነጠነጠ
frayeur n.f. — ፍርሃት
friable adj. — የሚፈረከስ ፣ የሚፈረካከስ
fredaines n.f. pl. — መረን መውጣት
friandise n.f. — ጣፋጭ
fredonner v.tr. — አንጎራጎረ (ዘፈን)
friand, -e adj. — ጣፋጭ የሚድ ; être ~ de viande ሥጋ
frégate n.f. — መርከብ ; capitaine de ~ የጦር መርከብ አዛዥ ወደደ
frein n.m. — a. ፍሬን (የተሽከርካሪ) ; ~ à main የእጅ ፍሬን fric n.m. — fam. ፍራንክ
b. mettre un ~ à la corruption ሙስናን ገታ ; sans ~s
friche n.f. — être en ~ አደረ (መሬት)
ልክ የሌለው ወሬኛነት
fricoter v.tr. — fam. qu’est ce que tu fricotes encore ?
freinage n.m. — ፍሬን አያያዝ
ምን እያደረግህ ነው ?
freiner — 1. v.intr. a. ፍሬን ያዘ 2. v. tr. a. ገታ b. ~ la
friction n.f. — a. ~ corporelle መተሻሸት ፣ መፋተግ)
production ተቆጣጠረ ፣ ቀነሰ (ምርት) c. le vent freine les
b. ማሸት (ዕቃ) c. point de ~ entre deux pays በሁለት
cyclistes ነፋሱ የቢስክሌተኞችን ፍጥነት አገደ
አገሮች መካከል የግጭት ነጥቦች
frelaté, -e adj. — የተከለሰ ወይን ጠጅ
frictionner v.tr. — ፈተገ / አሸ (ሰውነት)
frêle adj. — ደካማ ፣ ቆሽማዳ
frigidaire n.m. — ማቀዝቀ
frelon n.m. — ጥቁር ጥንዚዛ ፣ ድንጉል
frigo n.m.— ፍሪጅ
frémir v.intr. — a. ተንቀጠቀጠ b. ~ d’émotion ተርገበገበ
frigorifié, -e adj. — የቀዘቀዘ ፣ በረ የሆነ
frémissement n.m. — መንቀጥቀጥ
frigorifier v.tr. — አቀዘቀዘ ፣ በረ አደረገ
frénésie n.f. — applaudir avec ~ በስሜት አጨበጨበ
frigorifique adj. — wagon ~ ባለ በረ ጋሪ (ባቡር)
frénétique adj. — በተመስጦ
frileux, -euse adj. — a. ብርድ የሚፈራ b. ፈሪ
frénétiquement adv. — በስሜት
frime n.f. — fam. ጉራ ፣ አንጀባ ; c’est de la ~ ይህ ሁሉ ጉራ
fréquence n.f. — a. መደጋገም ፣ መዙተር b. ፍጥነት ; ~ ነው
cardiaque የልብ ትርታ ፍጥነት c. haute / basse ~ ከፍተኛ /
frimer v.intr. — fam. ጉራ ነዛ ፣ ጎረረ
ዝቅተኛ ንዝረት (ኤሌክትሪክ)
frimeur, -euse adj. & n. — fam. ጉረኛ
fréquent, -e adj. — ዘትር
frimousse n.f. — fam. ድምቡሎ (ፊት)
fréquemment adv. — ትሮ
fringale n.f. — fam. avoir la ~ ረኃብ ሞረሞረኝ ፣ ገደለኝ ፣
fréquentation n.f. — a. ማዙተር b. መግጠም ; mauvaises
በረኃብ ሞትኩ
~s ከአጉል ሰው ጋር መግጠም
fringant, -e adj. — ንቁ ፣ ገርማማ (ፈረስ / ሱ)
fréquenter v.tr. — a. አዘተረ ; ~ les théâtres ቴአትር ቤት
አዘተረ b. ~ ses voisins ከጎረቤት ተቀራረበ fringuer (se) v.pr. — ቂቅ አለ
fringues n.f. pl. — fam. ልብስ fromager, -ère n. — ፍሮማጥ ነጋዴ
friper (se) v.pr. — ተጨማደደ fromagerie n.f. — የመጣጣ ዓይብ ልማት ድርጅት ፣ የእርጎ ቤት
fripes v.pr. — ውራጅ froment n.m. — ስንዴ
friperie n.f. — ሰልቫጅ ተራ froncer v.tr. — a. ቋጠረ (ግንባር) ; ~ les sourcils ግንባሩን
ቋጠረ ፣ ግንባሩን አኮማተረ b. ሸነሸነ (ልብስ)
fripon, -onne adj. & n. — ቀጣፊ ፣ ሮበላ ፣ መኔ
fronde n.f. — ንጭፍ
fripouille n.f. — fam. ቀጣፊ ፣ ሮበላ ፣ መኔ ፣ ዱርዬ
frondeur, -euse adj. — esprit ~ ተቀናቃኝ
frise n.f. — ክፈፍ
front n.m. — a. ግንባር ; marcher le ~ haut ቀና ብሎ
frisé, -e adj. — a. ቁጥርጥር b. salade ~e ፍርግርግ ሰላጣ
ተራመደ b. avoir le ~ de ደፈረ c. የጦር ግንባር ; de ~
friser v.tr. — a. ቆጣጠረ b. ተነካካ ; ~ la catastrophe በግንባር ፣ ፊት ለፊት ; attaque de ~ ግንባር ለግንባር ግጥሚያ ;
ከአደጋ ለጥቀትõ ዳነ heurter qqch de ~ ግንባር ለግንባር ተጋጨ ; faire ~ መከተ ፣
ተቋቋመ d. ~ de mer ባሕር ዳር
frisette n.f. — ትንሽ ቋጠሮ (የጠጉር)
frontal, -e, -aux adj. — os ~ የግንባር አጥንት
frisson n.m. — መንቀጥቀጥ
frontière n.f. — ወሰን ፣ ድንበር
frissonner v.intr. — ተንቀጠቀጠ
frontalier, -ière — 1. adj. የድንበር 2. n. ወሰነተኛ ፣ የድንበር
frit, -e adj. — ጥብስ
ነዋሪ
frites n.f. pl. — ድንች ጥብስ
frontispice n.m. — a. የሕንፃ ዋና ግንባር ፣ ፊት በር
friteuse n.f. — መጥበሻ b. የመጽሐፍ ሙሉ ርእስ ፣ ከርእስ ፊት የሚገባ ሥዕል (መጽሐፍ)
friture n.f. — a. ጥብሳጥብስ b. የተጠበሰ ዓሣ c. huile de ~ fronton n.m. — የግንባር ጌጥ (ሕንፃ)
የመጥበሻ ቅባት d. የስልክ ጫጫታ
frottement n.m. — መፈተግ ፣ ፍተጋ ፣ መተሻሸት
frivole adj. — ቀላል (የሰው)
frotter — 1. v.tr. a. ፈገፈገ ፣ አሸ b. ~ le parquet ለሉን ለለ ;
frivolité n.f. — ከንቱ ፣ አርቲ ቡርቲ ~ ses chaussures ጫማውን ለለ c. ~ une allumette
ክብሪት ጫረ 2. v.intr. la porte frotte par terre በሩ ለል
froc n.m. — fam. ሱሪ
ይፍቃል / ይነካል 3. v.pr. a. se ~ contre qqch ካንድ ነገር ጋር
froid, -e — 1. adj. a. ቀዝቃዛ ; chambre ~e ቀዝቃዛ ክፍል ተሻሸ b. se ~ à qqn / qqch ተፋለመ ፣ ተሞካከረ c. se ~ les
b. garder la tête ~e ተረጋግቶ ተገኘ 2. n.m. a. il fait ~ mains avec du savon እጁን በሳሙና ታጠበ ; se ~ les
ይበርዳል ; il fait un ~ de canard ብርዱ አያድርስ ነው ; coup mains እሰይ አለ
de ~ ጉንፋን ; attraper ~ ጉንፋን ያዙ ; prendre ~ ብርድ
froussard, -e n. — fam. ቦቅቧቃ
መታው b. l’industrie du ~ የማቀዝቃ ሸቀጥ ንግድ c. ne pas
avoir ~ aux yeux አይፈራም d. être en ~ avec qqn አኮረፈ ; frousse n.f. — fam. avoir la ~ ተንቦቀቦቀ
ils sont en ~ ተቀያይመዋል ፣ ተኳርፈዋል 3. loc. adv. à ~
fructifier v.intr. — አፈራ
በቀዝቃዛው ; démarrer à ~ ባትሪ መታ (በቅዝቃዜ ምክንያት)
fructueux, -euse adj. — ፍሬአማ (ፍሬያማ) ፣ አመርቂ
froidement adv. — ቅም ሳይለው
frugal, -e, -aux adj. — ቁጥብ (ምግብ)
froideur n.f. — avec ~ በቸልታ
fruit n.m. — a. ፍሬ ; ~ secs የፍሬ ቋንጣ b. ~s de mer
froissement n.m. — መጨማደድ
ነፍሳተ ባሕር (ይበሉታል) c. porter (ses) ~s አፈራ ፣ ፍሬ ሰጠ ፣
froisser — 1. v.tr. a. አጨማደደ b. ~ qqn አስቀየመ 2. v.pr. አመረቃ ; sans ~ ፍሬ አልባ
se ~ a. ተጨማደደ b. se ~ avec qqn. ተቀየመ (ለሰው)
fruité, -e adj. — የፍሬ ጣዕም ያለው ፣ ፍሬ ፍሬ የሚል
frôler v.tr. — a. ዳሰሰ b. il a frôlé la mort ሊሞት ነበር
fruitier, -ière — 1. adj. የፍሬ ዛፍ 2. n. ፍራፍሬ ነጋዴ
fromage n.m. — a. መጣጣ ዓይብ ; ~ blanc ዓይብ b. en
frusques n.f. pl. — fam. አሮጌ ልብስ ፣ ውራጅ ፣ ዘባተሎ
faire tout un ~ ነገር አበዛ
198
fruste adj. — ስድ አደግ (ለሱ) funambule n. — በተወጠረ ገመድ ላይ የሚሄድ አክሮባት
frustration n.f. — መሣቀቅ funèbre adj. — የልቅሶ ፣ የሙሾ ፣ ውሎ (የሐዘን) ; pompes ~s
የቀብር ድርጅት
frustrer v.tr. — አቸቸቀ
funérailles n.f. pl. — ቀብር ፣ የቀብር ሥነ ሥርዓት
fuel(-oil) n.m. — ናፍጣ
funéraire adj. — የመቃብር ; monument ~ የመቃብር
fugace adj. — ውልብ የሚል
ሐውልት
fugitif, -ive — 1. adj. & n. ኮብላይ 2. adj. የሚሸሽ ፣ ውልታ
funeste adj. — አጥፊ ; ~ erreur አጥፊ ስሕተት
fugue n.f. — ኩብለላ ; faire une ~ ኮበለለ
funiculaire adj. & n.m. — በሽቦ የሚሳብ የተራራ ሠረገላ
fuguer v.intr. — ኮበለለ
fur loc. adv. — au ~ et à mesure ከሥር ከሥሩ
fuir — 1. v.intr. a. ሸሸ ፣ ኮበለለ ; ~ à toutes jambes እግሬ
furax adj. inv. — fam. ቁጡ
አውጪኝ አለ b. faire ~ አባረረ ፣ አስሸሸ c. le temps fuit
ጊዜው ገሠገሠ (ሄደ) d. le robinet fuit ቧንቧ አፈሰሰ 2. v.tr. ~ furet n.m. — ሸለምጥማጥ
le danger ከአደጋ ሸሸ ; ~ qqn. comme la peste እንደ
fureter v.intr. — አነፈነፈ (ሬ)
መቅሰፍት ሸሸው
fureteur, -euse adj. — አነፍናፊ
fuite n.f. — a. ሽሽት ; prendre la ~ ሸሸ ; être en ~ በሽሽት
ላይ ተገኘ b. ~ du temps የጊዜው መሄድ፣ መገስገሥ c. ~ de fureur n.f. — a. ቁጣ b. aimer qqch. avec ~ አንድ ነገር
gaz የጋዝ መትነን ከመጠን በላይ ወደደ c. chanson qui fait ~ ዘመን አመጣሽ ዘፈን
(ከዕቃ) ; ~ d’eau የውሃ መፍሰስ d. ~ d’informations የመረጃ
furibond, -e adj. — ቁጣ እንደ ዕብድ ያደረገው ፣ በቁጣ እሳት
ማፈንገጥ e. ~ des cerveaux የምሁራን መኮብለል
የሆነ
fulgurant, -e adj. — a. የመብረቅ / መብረቃዊ ብልጭታ
furie n.f. — a. ንዴት ; se mettre en ~ ተቆጣ b. c’est une
b. une douleur ~e ቀሳፊ ሕመም
vraie ~ ሰይጣን ሴት
fulminer v.intr. — እንደ ብራቅ ጮኸ
furieux, -euse adj. — a. የተቆጣ ; rendre qqn. ~ በንዴት
fume-cigarette n.m. inv. — ሲጃራ ማጨሻ (መቃ) አሳበደው b. fam. un fou ~ ያበደ
fumeur, -euse n. — አጫሽ ፣ ሲጃራ ጠጪ fusée n.f. — ተውዘግዛጊ ; ~ éclairante ተውዘግዛጊ ባውዛ
(ብርሃን የሚሰጥ) ; ~ spatiale የሕዋ ተውዘግዛጊ
fumeux, -euse adj. — ድብስብስ ፣ ድንብርብር (ሐሳብ)
fuselage n.m. — የአይሮፕላን አካል
fumier n.m. — a. ~ de vache ኩበት ; ~ de cheval ፋንድያ
b. fam. quel ~ ! ወራዳ fuselé, -e adj. — ሞላላ
fumiste adj. & n. — fam. አሻýፊ fuser v.intr. — a. በረረ (ጥይት) b. fig. ፈሰሰ (ሐሳብ)
fumisterie n.f. — fam. ሽዳ fusible n.m. — የእርሳስ ሽቦ ፣ ፊዮዝ ፒዮምቦ (ኤሌክትሪክ)
fumure n.f. — ፍግ / ማዳበሪያ መነስነስ
fusil n.m. — a. ጠመንጃ ; ~ de chasse የአደን ጠመንጃ ; ~ à fût n.m. — a. በርሚል b. ጋን (የጠመንጃ)
air comprimé የንፋስ ጠመንጃ ; ~ harpon የዓሣ አደን
futaie n.f. — ጫካ ፣ ደን
ጠመንጃ ; coup de ~ ተኩስ b. changer son ~ d’épaule
ሐሳብ ለጠ futé, -e adj. — ብልጥ ፣ ጮሌ ፣ ዘዴኛ
fusilier n.m. — ጠመንጃ ያዥ ; ~ marin የመርከበኛ ነፍጠኛ futile adj. — ከንቱ ፣ ዋጋ ቢስ ፣ ብኩን
fusillade n.f. — ተኩስ ፣ እሩምታ futilité n.f. — ከንቱነት ; pl. des ~s ከንቱ ነገሮች
fusiller v.tr. — a. በጥይት ደበደበ b. ~ qqn du regard futur — 1. adj. መጪ ፣ የደፊት ; ~e maman ነፍሰ ጡር
ገላመጠ 2. n.m. a. ትንቢት (ሰዋሱ) b. dans un ~ proche በቅርቡ
(ጊዜ)
fusil-mitrailleur n.m. — መትረየስ
futuriste adj. — ጊዜውን የቀደመ
fusion n.f. — a. መቅለጥ (ብረት) b. መቀላቀል ፣ መዋሐድ ፣
ውሕደት (የንግድ ማኅበር) fuyant, -e adj. — un regard ~ ዓይነ ሌባ
fusionner v.tr. — a. አቀለጠ b. አዋሐደ (የንግድ ማኅበር) fuyard, -e n. — ሸሽተኛ ፣ ኮብላይ
fustiger v.tr. — ሸነቆጠ ፣ ለበለበ
200
h. ~ du terrain ተስፋፋ ፣ ተጠናከረ i. être gagné par le
sommeil እንቅልፍ አሸነፈው ; la peste a gagné les murs
de la ville ፈንግል ከተማ ገባ
G gai, -e adj. — ደስተኛ
gaîment ou gaiement adv. — በደስታ
gaîté ou gaieté n.f. — ደስታ ፣ የደስ ደስ ; de ~ de cœur
gabardine n.f. — a. ገበርዲን b. የዝናብ ልብስ በደስታ
gabarit n.m. — a. የመርከብ ቅርፅ b. የሕንፃ ንድፍ c. መጠን ፣ gaillard, -e n.m. — grand ~ ግዙፍ ፣ ግድንግድ (ሰው)
መለኪያ ፣ ልክ
gain n.m. — a. ትርፍ ; appât du ~ ስግብግብነት b. ~ de
gâcher v.tr. — a. ~ du mortier ኖራ ቀላቀለ ፣ አቦካ temps ጊዜ ማትረፍ c. ድል ፣ ማሸነፍ ; avoir ~ de cause ረታ
b. አበላሸ ፣ ዘባረቀ ፣ አዘባረቀ ; ~ sa vie ለሕይወቱ ዋጋ ነሳ (ሙግት)
c. አባከነ ; ~ l’argent pour rien ገንዘቡን በከንቱ አባከነ
gaine n.f. — a. አፎት (የጎራዴ / የሽጉጥ) b. ~ de câble የሽቦ
gâchette n.f. — ምላጭ (የጠመንጃ) ; fam. avoir la ~ facile ልባስ c. የላስቲክ መቀነት (ለሴት)
ጠበኛ ሆነ
galamment adv. — በጨዋነት
gâchis n.m. — quel ~ ! ብላሽ ነው !
galant, -e adj. — ሴት አውል ; un rendez vous ~ የፍቅር
gadget n.m. — የቅንጦት ዕቃ ቀጠሮ
gage n.m. — a. ዋስትና ፣ መያ ፣ መተማመኛ ; prêteur sur ~s galerie n.f. — a. ዋሻ b. መሻýለኪያ ፣ መተላለፊያ c. ~ de
በመያ አበደረ b. ~ d’amitié የወዳጅነት ምልክት c. መቀጮ portraits የሥዕል ትርዒት አዳራሽ d. ~ marchande የንግድ
(የጨዋታ) d. tueur à ~s ቅጥረኛ ነፍሰ ገዳይ በረንዳ e. ~ de voiture ዕቃ መጫኛ (የተሽከርካሪ) f. épater la
~ ጎረረ ፣ ጉራ ነፋ
gager v.tr. — መያ ሰጠ (ለብድር)
galérien n.m. — ግዞተኛ (የመርከብ ቀዘፋ የተፈረደበት)
gageure n.f. — ce projet est une vraie ~ ይህ
ዕቅድ እልህ አስጨራሽ ነው galet n.m. — ጠጠር ; plage de ~s ጠጠራም ደብ
gagnant, -e adj. & n. — አሸናፊ galette n.f. — a. ቂጣ ; ~ des Rois የጥምቀት ዳቦ (በአውሮፓ
ባህል) b. ኬክ c. fam. ገንዘብ
gagne-pain n.m. — መተዳደሪያ (እንጀራ)
galeux, euse adj. — a. እከካም b. የተተፋ (ሰው)
gagner v.tr. — a. አሸነፈ ፣ ድል ነሣ ; tu as gagné ! አሸነፍህ !
b. elle a gagné le gros lot የሎተሪ አሸናፊው ቁጥር ደረሳት galipette n.f. — fam. ግልብጥብጦሽ
c. አተረፈ ; ~ de l’argent ገንዘብ አተረፈ ; ~ sa vie ሠርቶ አደረ ;
galoche n.f. — a. የእንጨት ጫማ b. menton en ~ አገጫም
~ du temps ጊዜ አተረፈ d. ተጠቀመ qu’est-ce que j’y
gagne ? ለኔ ምን ይጠቅመኛል ? e. il gagne à être connu galon n.m. — ምልክት (የሹመት) ; prendre du ~ ተሾመ ፣
ሲያውቁት ይዱታል f. ~ la confiance de qqn ታመነ ; ~ qqn. ሹመት አገኘ
à sa cause ለጉዳዩ ደጋፊ አበጀ (አሳመነ) g. ~ le port ወደብ ገባ
galop n.m. — ግልቢያ ፣ ደንገላሳ ፣ ሶምሶማ ; au ~ ! በግልቢያ !
galopant, -e adj. — ፈጣን ; démographie ~ ፈጣን የሕዝብ garantir v.tr. — ተዋሰ ፣ ዋስ ሆነ ; je vous garantis sa
ዕድገት venue እንደሚመጣ አረጋግጥልዎታለሁ ; ~ contre qqch መድን
ሆነ ፣ ዋስትና ሰጠ
galoper v.tr. — ጋለበ
garçon n.m. — a. ወንድ ልጅ b. c’est un ~ manqué ወንዳ
galopin n.m. — ስድ አደግ (ልጅ)
ወንድ ነች c. ~ d’honneur ሚዜ (ለወንድ) d. beau ~ መልከ
galvanisation n.f. — ቆርቆሮ መንከር መልካም ልጅ e. vieux ~ ንደ ላጤ f. ~ de bureau ተላላኪ
(የመሥሪያ ቤት) g. ~ (de café) አስተናጋጅ (ሻይ ቤት) h. ~
galvaniser v.tr. — a. ቆርቆሮ ነከረ b. ~ la foule አበረታታ ፣
boucher ለማጅ የልኳንዳ ሠራተኛ
ቀሰቀሰ
garçonnière n.f. — የንደላጤ መኖሪያ (ጠባብ ቤት)
galvanomètre n.m. — የኤሌክትሪክ ኃይል መለኪያ
garde (1) n. — a. ጠባቂ b. ዘበኛ ; ~ champêtre የመንደር
galvauder v.tr. — አበላሸ ፣ አባከነ ; ~ sa réputation ስሙን
ዘበኛ ; ~ forestier የደን ዘበኛ ; ~ du corps ክቡር ዘበኛ d. ~
አበላሸ
d’enfant ሞግዚት (የልጆች) e. ~ des Sceaux የፍርድ ሚኒስትር
gambader v.intr. — ፈነጨ ፣ ዘለለ
garde (2) n.f. — A. a. ጥበቃ ; monter la ~ ጠበቀ ፣ ዘብ
gamelle n.f. — a. ጭት ፣ የጦር ሜዳ ሣህን b. fam. ramasser ሆነ ፣ ዘብ አደረ ; chien de ~ የጥበቃ ውሻ b. placer sous
une ~ ተፈነቸረ bonne ~ በዓይነ ቁራኛ አስጠበቀ ; être mis en ~ à vue
በቁጥጥር ሥር አዋለ c. avoir qqch en ~ አደራ ተቀበለ (ባላደራ
gamin, -e n. & adj. — ልጅ ; c’est encore une ~e ገና ልጅ
ሆነ) ; ~ des enfants የልጆች አሳዳጊነት / ኃላፊነት B. la vieille
ነች
~ ማኸል ሰፋሪ ; ~ municipale የመዘጋጃ ቤት ዘበኛ ; ~
gaminerie n.f. — የልጅ ሥራ፣ እንደ ልጅ መሆን républicaine የክብር ዘበኛ C. a. en ~ ! ተጠንቀቅ! ; être /
se tenir sur ses gardes ተጠነቀቀ b. prendre ~ à qqch
gamme n.f. — a. ደረጃ (ሙዚቃ); faire ses gammes
ጠንቀቅ አለ (አንድ ነገር እንዳይደርስ) ; prenez ~ de ne pas
ሙዚቃ ተለማመደ b. ምርጫ (የቀለም) c. haut de ~ ምርጥ
vous tromper de porte በር እንዳይሳሳቱ ይጠንቀቁ ;
(የተሽከርካሪ) ; bas de ~ መናኛ (ዕቃ)
prendre ~ de faire qqch እንዳያደርግ ተጠነቀቀ ; prendre
gang n.m. — የወንጀለኛ ቡድን ~ que ... (ne) + sub. እንዳይሆንብህ ተጠንቀቅ ; prenez ~
qu’il ne s’en aperçoive እንዳያውቅብዎ ይጠንቀቁ D. a. être
ganglion n.m. — ዕጢ
de ~ ተረኛ ሆነ b. (salle de) ~ የዘብ አዳራሽ E. ~ d’épée እጀታ
gangrène n.f. — a. ጭንቁር (ቁስል) ፣ የቆላ ቁስል b. la (የጎራዴ የጩቤ) ; jusqu’à la ~ እስከጀታው (በሰይፍ ሲጋ)
corruption est une ~ sociale ሙስና ማኅበራዊ የቆላ ቁስል F. page de ~ የመጀመሪያና የመጨረሻ ቅጠል (ገጽ) የመጽሐፍ
ነው
garde-à-vous n.m. inv. — ተጠንቀቅ ; être au ~ በተጠንቀቅ
gangster n.m. — የንጀለኞች ቡድን አባል መቆም ; ~ ! ተጠንቀቅ !
gant n.m. — a. የእጅ ሹራብ ፣ ጓንት ; ~ de toilette የገላ garde-barrière n. — መሻýለኪያ ጠባቂ (የባቡር)
መታጠቢያ ጓንት b. cela vous va comme un ~ ልክክ አለልህ
garde-boue n.m. — ጭቃ መከላከያ
c. il faut prendre des ~s pour lui parler ተጠንቅቀው
የሚያነጋግሩት ሰው ነው (አስቸጋሪ) d. une main de fer dans garde-chasse n.m. — አደን ጠባቂ
un ~ de velours ሳይመስልበት የሚጨቁን
garde-chiourme n.m. — ክፉ ዘበኛ
garage n.m. — a. ጋራዛ b. son patron l’a mis sur une
garde-côte n.m. — ወደብ ጠባቂ
voie de ~ ቀበረው (በሥራ መደብ)
garde-fou n.m. — የድልድይ ድጋፍ ግርዶሽ ፣ የማስጠንቀቂያ ሕግ
garagiste n.m. — ጋራዛ ሠራተኛ ፣ መካኒክ
garde-malade n. — አስታማሚ
garant, -e — 1. adj. & n. se porter ~ de qqn ተዋሰ ; je
m’en porte ~ እዋሳለሁ 2. n.m. ዋስ garde-manger n.m. — ምግብ ማስቀመጫ ፣ የምግብ ሣጥን
garantie n.f. — a. ዋስትና ፣ መጠባበቂያ b. መያ ; verser une garde-meuble n.m. — ዕቃ ቤት
somme en ~ የዋስትና ከፈለ ; መያ ገንዘብ ከፈለ ; objet sous
garde-pêche n.m. inv. — የዓሣ ጠመዳ ጠባቂ
~ ዋስትና ያለው ዕቃ
202
garder — 1. v.tr. a. ጠበቀ ፣ ደገፈ ; ~ les enfants ልጆች gastrique adj. — የሆድ
ጠበቀ ; la boutique ሱቅ ጠበቀ ; ~ un secret ምስጢር ጠበቀ ;
gastrite n.f. — የጨጓራ በሽታ
~ les vaches ላም አገደ ; on n’a pas gardé les cochons
ensemble አፈር አብረን ፈጭተን አላደግንም b. ~ un gastronome n.m. — ወጥ ዓዋቂ
vêtement ልብሱን አልቀየረም ; ~ du ragoût pour le
gastronomie n.f. — ባልትና
lendemain ወጥ ለነገ አቆየ ; ~ une poire pour la soif ለክፉ
ቀን አቆየ c. ~ les apparences መስሎ ተገኘ (ጥሩ) ; ~ son gastronomique adj. — የባልትና
sang-froid / son calme ታገሠ ; ~ le silence ዝም አለ ; ~
gâteau, -eaux n.m. — a. ኬክ b. fam. papa ~ ደግ አባት
rancune à qqn. ቂም ያዘ ; ~ son sérieux አልሥቅ አለ d. ~
c. fam. c’est pas du ~ ቀላል (ሥራ) አይደለም d. se
le lit / la chambre ተኛ 2. v.pr. a. se ~ de qqch : ከአንድ
partager le ~ አብሮ በላ (የተዘረፈውን) e. ~ de miel የማር
ነገር ተጠነቀቀ b. viande qui ne se garde pas bien
እንጀራ
የማይቆይ ሥጋ (ቶሎ የሚሸት)
gâté, -e adj. — enfant ~ ብልሹ / ማጋጣ ልጅ
garderie n.f. — ~ (d’enfants) ሙዓለ (መዋዕለ) ሕፃናት
gâter — 1. v.tr. a. አበላሸ b. ~ un enfant ልጅ አባለገ 2. v.pr.
garde-robe n.f. — ልብሶች
se ~ ተበላሸ ; le temps se gâte ደመነ ፣ አየሩ ከበደ
gardien, -ienne n. — ዘበኛ ፣ ጠባቂ ፣ ዓቃቢ ; ~ de la paix
gâteux, -euse adj. & n. — የጃጀ
ፖሊስ ; ~ (de but) በረኛ (ጎል ጠባቂ)
gauche — 1. adj. a. ግራ የገባው ግራ የሚያጋባ ; main ~ ግራ
gare (1) interj. — ተጠንቀቅ ! ; ~ à toi የውልህ
እጅ ; rive ~ የንዝ ፈሰስ ግራ ጎን b. se lever du pied ~ በግራ
gare (2) n.f. — የባቡር ጣቢያ ; ~ routière የአውቶቢስ ጣቢያ ጎነው ተነሣ c. (maladroit) ገልቱ 2. nf. a. assis à ma ~
በግራዬ በኩል የተቀመጠ ; tiroir de ~ የግራ መሳቢያ (ለጠረጴዛ) ;
garer — 1. v.tr. አቆመ (ለተሽከርካሪ) 2. v.pr. se ~ ቆመ
tournez à ~ ወደ ግራ ይዙሩ b. ግራ ክንፍ አንጃ ፓርቲ ; la ~
(ተሽከርካሪ) ; j’ai eu du mal à me ~ መኪናዬን ለማቆም
ግራ ክንፍ (ፖለቲካ) ; l’extrème ~ ግራ አክራሪ
ተቸገርኩ
gauchement adv. — ግራ በገባው ሁኔታ
gargariser (se) v.pr. — a. ተጉመጠመጠ (ጉሮሮን በፈሳሽ ነገር)
b. se ~ de grands mots ጉራ ነፋ፣ ፎለለ(ብን) gaucher, -ère adj. — ግራኝ
gargarisme n.m. — መጉመጥመጥ gauchisme n.m. — አብዮተኛነት
gargote n.f. — ርካሽ ምግብ ቤት gauchiste adj. — ግራ ፣ አክራሪነት
gargouillement ou gargouillis n.m. — a. ጉርጉጭ gaufre n.f. — በእንቁላል የተሰራ ቂጣ
ማድረግ (ፈሳሽ ጠርሙስ) b. መንጓጓት (ለሆድ)
gaufrette n.f. — ብስኩት
gargouiller v.tr. — ተንጓጓ / ጮኸ (ለሆድ)
gaufrer v.tr. — ደጎሰ
garnement n.m. — መጥፎ / ባለጌ / ልብ አውልቅ / በጥባጭ
gaule n.f. — ዘንግ ፣ አጠና
ልጅ
gaullisme n.m. — የጄኔራል ደጎል የፖለቲካ አቋም
garnir v.tr. — ጌጥ አስገባ
gaulliste adj. & n. — የጄኔራል ደጎል ደጋፊ
garnison n.f. — የወታደር ሠፈር ; ville de ~ የወታደር ከተማ
gavage n.m. — ~ de volailles ምግብ እየሰገሰገ መቀለብ (ዶሮ /
garniture n.f. — a. ~ de frein የፍሬን ሸራ b. ~ d’un plat
ዳክዬ)
ሸኚ (የምግብ)
gaver — 1. v.tr. a. ምግብ እየሰገሰገ ቀለበ (ዶሮ / ዳክዬ) b. ~ un
garrot n.m. — ማሰሪያ ; poser un ~ አሰረ (የደም ስር)
enfant ጋተ 2. v.pr. se ~ de ብዙ በላ ፣ ጎሠጎሰ
gars n.m. — fam. ልጅ ; allons-y les ~ ! በሉ ልጆች !
gaz n.m. — a. ጋዝ (ነዳጅ) ; cuisinière à ~ የጋዝ ምድጃ ; ~
gas(-)oil n.m. — ናፍጣ toxique መርዝ ጋዝ ; ~ lacrymogène አስለቃሽ ጋዝ b. ~
d’échappement የመኪና ጭስ c. fam. mettre les ~ ረገጠ
gaspillage n.m. — ማባከን
(የቤንዚን መስጫ) ; à pleins ~ በታላቅ ፍጥነት d. avoir des ~
gaspiller v.tr. — አባከነ ሆዱ ተነፋ
gaze n.f. — ሻሽ ፣ የሕክምና ጥጥ gendre n.m. — አማች (የልጅ ባል / ሚስት)
gazelle n.f. — አጋዘን gêne n.f. — a. ችግር ; être dans la ~ ተቸገረ b. sans ~ ደፋር
ዓይን አውጣ
gazer v.tr. — a. ጋዝ አጨሰ ፣ በጋዝ መረዘ b. fam. ça gaze !
ደህና ነው ! généalogie n.f. — ኃውልê ትውልድ የዘር ሐረግ
gazeux, -euse adj. — a. የጋዝ b. eau gazeuse ባለ ጋዝ ውሃ généalogique adj. — arbre ~ የዘር ሐረግ
gazoduc n.m. — የጋዝ ቧምቧ généalogiste n. — ዘር êጣሪ
gazomètre n.m. — የጋዝ ቆጣሪ gêner — 1. v.tr. አስቸገረ ; est-ce que ça vous gène ?
ያስቸግርዎታል ? ; la fumée ne vous gêne pas ? ጭሱ
gazon n.m. — ለምለም መስክ
አያስቸግርዎትም ? ; ~ la circulation መንገድ ዘጋ 2. v.pr. se
gazouillement ou gazouillis n.m. — የወፍ ጭጭ ማለት ~ ማፈር ; መጨነቅ ; je ne me suis pas gêné pour le lui
dire ስነግረው ቅር አላለኝም ; ne vous gênez pas avec
gazouiller v.int. — ወፍ ጭጭ አለ
nous ቤታችን ቤትዎ ነው ; il n’est pas gêné celui-là ! ይኸስ
géant, e n. & adj. — a. ግዙፍ b. les ~ s de la chanson ዓይን አውጣ ነው !
በዘፈን አንቱ የተባሉ
général, -e — 1. adj. a. ባጠቃላይ ፣ በመሠረቱ b. en règle
geignard, -e adj. — አልቃሻ ~e አብዛኛውን ጊዜ ; répétition ~e የመጨረሻ ሙከራ ;
culture ~e ጠቅላላ ዕውቀት ; quartier ~ ማዕከላዊ እዝ
geignement n.m. — መነጫነጭ
2. n.m. ~ de brigade ጄኔራል ፣ የጦር አዛዛ
geindre v.intr. — ተነጫነጨ ፣ ተነፋረቀ (ለልጅ)
généralement adv. — ባጠቃላይ ; ~ parlant ባጠቃላይ
gel n.m. — a. ውርጭ b. ጄል (የጸጉር)
généralisation n.f. — ማጠቃለል ፣ ማላበስ ፣ ካንድ ወደ ብዙ
gélatine n.f. — የረጋ መረቅ ማዳረስ
gîte n.m. — a. ማደሪያ ፣ ማረፊያ ; le ~ et le couvert አልጋና glissant, -e adj. — የሚያዳልጥ ፣ የሚያንሸራትት
ምግብ b. የጥንቸል ጎሬ c. የመዓድን ክምችት
glissement n.m. — a. መንሸራተት ; ~ de terrain የመሬት
givre n.m. — ውርጭ ፣ ውርባ መንሸራተት b. ~ de sens የትርጉም ለውጥ
givré, -e adj. — a. ውርጭ የሸፈነው b. fam. être glisser — 1. v.intr. a. አንሸራተተ ; le pavé glisse ለሉ
complètement ~ ዞረበት ያንሸራትታል ; le couteau lui a glissé des mains ቢላው
ከእጁ ወደቀበት b. le bâteau glisse sur l’eau መርከቡ በውሃ
givrer v.tr. — a. በውርጭ ሸፈነ b. ስኳር ነሰነሰ (ጣፋጭ ላይ)
ላይ ሽው አለ 2. v.tr. a. ~ qqch. dans la main de qqn.
ጣለለት ; ~ un mot à l’oreille de qqn. በጆሮው ሹክ አለው ;
206
~ une lettre dans une enveloppe ደብዳቤ በአንቦልክ ውስጥ gnognotte n.f. — fam. c’est de la ~ የማይረባ ነገር
አስገባ 3. v.pr. a. se ~ dans son lit አልጋው ውስጥ ሸርተት
gniole, gnôle n.f. — fam. የጥራጥሬ ዓረቄ
ብሎ ገባ b. des fautes se sont glissées dans le contrat
በኮንትራቱ ውስጥ አንዳንድ ስሕተቶች አምልጠው ገብተዋል gnome n.m. — የምድር አውሊያ (ሀብቶችን ሁሉ የያዘ)
glissière n.f. — ማንሸራተቻ gnon n.m. — fam. ቡጢ ፣ ጡጫ
global, -e, -aux adj. — አጠቃላይ ፣ ጠቅላላ ፣ የሚያካትት go adv. — fam. tout de ~ በቀላሉ ፣ በቀጥታ ፣ ሰተት ብሎ
globalement adv. — በአጠቃላይ gobelet n.m. — ኩባያ ; (verre) ~ ዋንጫ
globe n.m. — a. ክብ ; le ~ terrestre የዓለም ክብ b. ~ de gober v.tr. — a. ዋጠ ፣ ሰለቀጠ ; fam. ~ les mouches አፉን
l’œil ዓይነ ስብ c. ~ de lampe የአምፖል ልባስ ከፍቶ ዋለ b. il gobe tout ce qu’on lui dit የሚሉትን ሁሉ
አመነ
globule n.m. — a. የደም ክፍል b. ~ blanc / rouge ነጭ /
ቀይ የደም ሴል godasse n.f. — fam. ጫማ
globuleux, -euse adj. — yeux ~ ፈጣጣ ፣ ጎራጣ (ዓይን) godet n.m. — አንኮላ ፣ ጣሳ ፣ ኩባያ
gloire n.f. — a. ዝና ; se couvrir de ~ ዝነኛ ሆነ ; se faire godiche adj. & n. — fam. ዝርክርክ ፣ ሞኛሞኝ
~ de qqch ተኩራራ b. ስብሐት ፣ ምስጋና ; ~ à Dieu ! ስብሐት
godillot n.m. — የወታደር ጫማ
ለእግዚአብሄር !
goéland n.m. — የባሕር ወፍ
glorieusement adv. — በኩራት ፣ ኮርቶ
goélette n.f. — አነስተኛ መርከብ (ባለ ሁለት ምሰሶ)
glorieux, -euse adj. — ገናና ፣ ኩሩ
gogo (1) (à) adv. — fam. በብዛት ; il y a tout à ~ ሁሉ ነገር
glorification n.f. — ምስጋና
በሽበሽ ነው
glorifier — 1. v.tr. አመሰገነ ፣ አሞገሰ 2. v.pr. se ~ ራሱን
gogo (2) n.m. — fam. ተላላ
አመሰገነ ፣ ተኩራራ ፣ ፎከረ
goguenard, -e adj. — ቧልተኛ ፣ አሻýፊ ፣ ፌዘኛ
gloriole n.f. — ከንቱ ውዳሴ
goinfre n.m. & adj. — fam. ስሱ ፣ ስግብግብ
glose n.f. — አንድምታ ፣ ሐተታ
goinfrer (se) v.pr. — fam. ጎሰጎሰ
glossaire n.m. — ግሥ ፣ መዝገበ ቃላት
goitre n.m. — እንቅርት
glotte n.f. — ጉሮሮ ፣ ላንቃ
golf n.m. — ጎልፍ ; terrain de ~ የጎልፍ ሜዳ
glouglou n.m. — ጎርጎጭ
golfe n.m. — የባሕር ወሽመጥ
gloussement n.m. — ማስካካት (የዶሮ)
gomme n.f. — a. ሙጫ ; ~ arabique የግራር ሙጫ ፣ የዶሮ
glousser v.intr. — አስካካ
ማር b. ~ (à effacer) ላፒስ c. fam. à la ~ የማይረባ d. fam.
glouton, -onne adj. & n. — ስግብግብ ፣ ስሱ mettre la ~ በሙሉ ኃይል
gloutonnement adv. — በስግብግብነት ፣ በስሱነት gommer v.tr. — a. ፋቀ / አጠፋ (ጽሑፍ) b. ሠረዘ ፣ አወጣ
c. በሙጫ አጣበቀ
gloutonnerie n.f. — ስግብግብነት ፣ ስሱነት
gond n.m. — a. መቀርቀሪያ ፣ መሸንጎሪያ b. fam. sortir de
glu n.f. — ሙጫ ፣ ማጣበቂያ
ses ~s ግልፍ አለው ፣ ተቆጣ
gluant, -e adj. — የሚያጣብቅ
gondole n.m. — የቨኒዝ ታንኳ
glucose n.m. — ግሉኮዝ
gondoler v.intr. & pr. — a. ቆረፈደ b. fam. se ~ ሣቀ
glycérine n.f. — ግሊሴሪን (መንጋጋው እስኪላቀቅ)
gorger v.tr. — ጎሰጎሰ ; gorgé d’eau ውሀ የጠገበ goûter (2) n.m. — መክሰስ
gorille n.m. — a. እንደሞድ ገመሬ b. fam. አንጋች goutte n.f. — a. ጠብታ ; tomber ~ à ~ ጠብ ጠብ አለ ; suer
à grosses ~s ላቡ ተንጠባጠበ ; fam. avoir la ~ au nez
gosier n.m. — ጉሮሮ (የዶሮ)
ንፍጡ ተንቆረቆረ b. ትንሽ ፣ ላመል ; une ~ de cognac ትንሽ
gosse n. — ልጅ ፣ ጨቅላ ኮኛክ c. je n’y vois ~ ምንም አይታየኝ d. ሪሕ (ሕመም)
208
grâce n.f. — a. ~ divine ፀጋ ; action de ~ ምስጋና አኮቴት gramme n.m. — ግራም
a. ለዛ ; avoir de la ~ ለዛ አለው ; avec ~ በለዛ b. de
grand, -e adj. — a. ትልቅ ፣ ታላቅ ; mon ~ frère ታላቅ
mauvaise ~ ያለፍላጎት c. ~ ! ኧረ እባካችሁ ! ኧረባክዎ
ወንድሜ ; pour petits et ~s ከሊቅ እስከ ደቂቅ b. homme
d. coup de ~ የመጨረሻ ጥይት e. une ~ présidentielle
de ~ ረጅም ሰው ; pas plus ~ que ça ከ... የማይበልጥ ;
የፕሬዚደንቱ ምሕረት (ሞት ለተፈረደበት ወንጀለኛ) f. je vous fais
objectif ; ~ angle ባለ ሰፊ ማዕዘን (ዕይታ) ማጉሊያ ; ~
~ du reste የቀረውን ምሬሃለሁ ፣ የቀረውን መርቄልሃለሁ (ለዕዳ)
chemin አውራ ጎዳና ; les ~es vacances የክረምት ዕረፍት
gracier v.tr. — ምሕረት / ይቅርታ አደረገ ፣ ማረ c. quand tu seras ~ ስታድግ ; les grandes personnes
ትልልቆች ሰዎች d. les ~s hommes ታላላቅ ሰዎች ; les ~s de
gracieusement adv. — a. በጥሩ አስተያየት b. ያለ ክፍያ
ce monde የዓለም ታላላቅ ሰዎች ; ~-duc ታላቅ ዱክ ; les
gracieux, -ieuse adj. — a. ደማም b. à titre ~ ያለ ክፍያ Grands ታላላቅ መንግሥታት ; ~s vins ምርጥ ወይን ጠጆች ; se
donner de ~s airs ተጎላመመ e. ce sont de ~s amis የልብ
gracile adj. — መለሎ ፣ ቀጭን
ወዳጆች ናቸው ; avec le plus ~ plaisir በታላቅ ደስታ ; ~
gradation n.f. — ደረጃ መመደብ froid ኃይለኛ ብርድ ; il fait ~ jour ረፍዷል ; les ~s blessés
ከባድ ቁስለኞች ; porte ~e ouverte ወለል ብሎ የተከፈተ በር ;
grade n.m. — ደረጃ ፣ ማዕረግ (ዩኒቨርሲቲ) ; monter en ~
reproduction en ~ ያደገ ግልባጭ (የፎቶግራፍ) ; ouvrir un
ማዕረግ / ዕድገት አገኘ ; fam. en prendre pour son ~ ተገሠፀ
robinet en ~ ቧንቧውን እስከ መጨረሻው ከፈተ f. pas ~
gradé n. — ሻምበል ባሻ monde ብዙም ሰው የለም ; le ~ public ሰፊው ሕዝብ ; en ~e
partie በአመዛኘ#
gradin n.m. — እርከን
grand-chose pron.indéf. m.inv. — ça ne vaut pas ~
graduation n.f. — ደረጃ መመደብ
እምብዛም አይረባ ; il ne fait pas ~ ብዙም ፋይዳ ያለው ነገር
gradué, -e adj. — thermomètre ~ የሙቀት መጠን አይሠራም
የተመለከተበት ትኩሳት መለኪያ
grandeur n.f. — a. ታላቅነት ፣ መጠን ፣ ቁመት ; échelle des
graduel, -elle adj. — ደረጃ በደረጃ የሚያድግ ~s የሚዛን ደረጃ ; ~ nature የተፈጥሮ መጠን / ቁመት b. በ... ልክ
c. ግርማ ፣ ክብር
graduellement adv. ደረጃ በደረጃ
grandiloquent, -e adj. — አጋናኝ ፣ ንግግር የሚያጦዝ
graduer v.tr. — ደረጃ መደበ
grandiose adj. — ግሩም ፣ አስገራሚ
graffiti n.m. pl. — በግድግዳ / በሐውልት / በቅርስ ላይ
የተቦጫጨረ ሥዕልና ጽሑፍ grandir — 1. v.intr. a. ረዘመ b. (en âge) አደገ c. son
influence grandit ተሰሚነቱ ተጠናከረ 2. v.tr. አሳደገ ፣
grain n.m. — a. ቅንጣት ፣ ጥሬ እህል ; ~ de blé ጥሬ ስንዴ
አዳበረ ፣ አጠናከረ
b. ~ de café የቡና ፍሬ c. un ~ de fantaisie አንድ ቅንጣት
የደስደስ d. il a un ~ ወፈፍ ያደርገዋል e. veiller au ~ የአየሩን grand-maman n.f. — አያት (ለሴት)
ሁኔታ ተመለከተ / ተጠነቀቀ f. ~ de beauté ማርያም የሳመችው
grand-mère n.f. — አያት (ለሴት)
(ጥቁር ምልክት) g. mettre son ~ de sel ጣልቃ ገባ
grand-messe n.f. — ዓቢይ ቅዳሴ
graine n.f. — ጥራ ጥሬ
grand-oncle n.m. — የአባት አጎት ፣ የአያት ወንድም
graissage n.m. — ቅባት መቀባት
grand-papa n.m. — አያት (ለወንድ)
graisse n.f. — ቅባት ፣ ጮማ (የከብት) ፣ ስብ (የዶሮ)
grand-peine loc. adv. — à ~ በታላቅ ጥረት
graisser v.tr. — a. ቅባት ቀባ b. ~ la patte à qqn ጉቦ ሰጠ
grand-père n.m. — አያት (ለወንድ)
graisseux, -euse adj. — ቅባታም ፣ ዛም ፣ ስብ
grands-parents n.m. pl. — አያቶች
grammaire n.f. — ሰዋስው ; (livre de) ~ የሰዋስው መጽሐፍ
grand-tante n.f. — የአባት አክስት ፣ የአያት እኅት
grammairien, -ienne n. — የሰዋስው ሊቅ (ደራሲ / አስተማሪ)
grange n.f. — የእህል ጎተራ
grammatical, -e, -aux adj. — የሰዋስው
granit(e) n.m. — ጥቁር ድንጋይ
grammaticalement adv. — በሰዋስው
granulé, -e adj. — ግርድፍ ፣ ክክ ፣ ደቃቅ gratuit, -e adj. — a. ነጻ b. ምክንያት አልባ ፣ ያለ ምክንያት
granuleux, -euse adj. — የተገረደፈ ፣ የተከካ gratuité n.f. — a. la ~ de l’enseignement ከክፍያ ነጻ
ትምህርት b. ምክንያት አልባነት
graphique — 1. adj. የጽሑፍ (ምልክት / ሥልት) 2. n.m.
ሥዕላዊ መግለጫ ንድፍ gratuitement adv. — a. በነጻ b. ያለ ምክንያት
graphite n.m. — እርሳስ gravats n.m .pl. — የፈረሰ ሕንፃ
graphologie n.f. — በአጻጻፍ ላይ የተመሠረተ የጠባይ ጥናት grave adj. — a. የረጋ ፣ የከበደ ፣ ብርቱ (ለጉዳይ) ; la
situation est ~ ሁኔታው አስጊ ነው ; ce n’est pas ~ ግድ የለም
grappe n.f. — ዘለላ
c. ጽነው (ለሕመም) d. sons ~s ጎርናና ወፍራም (ለድምፅ)
grappiller v.tr. & v.intr. — ለቃቀመ d. accent ~ ከባድ ያነጋገር ዘይቤ ፣ መጣያ ምልክት (በፈረንሣይ
አጻጻፍ)
grappin n.m. — a. የመርከበኛ መንጠቆ b. fam. mettre le ~
sur qqn. አጠመደ graveleux, -euse adj. — ባለጌ ; des propos ~ ጸያፍ አነጋገር
gras, grasse adj. — a. ወፍራም b. matières grasses gravement adv. — a. በጠና (ታመመ) b. በቁም ነገር ፣ በውል
ቅባታም ነገር (ጮማ / ስብ) c. faire ~ የፍስክ ምግብ በላ
graver v.tr. — ቀረ ፣ ቀረፀ (በድንጋይ / በብረት / በሲዲ ላይ) ፣
d. ድልብ / የደለበ / ቅልብ / የተቀለበ e. ወፍራም ; toux grasse
ነቀሰ ; c’est gravé dans ma mémoire አእምሮዬ ላይ
የበሰለ ሳል ፣ ጎርናና ድምፅ f. plante grasse ቅጠለ ወፍራም ዕፅ
ተቀርጿል
(እንደ ቁልቋል) g. caractères ~ ጉልህ ፊደል (ማኅተም) h. faire
la grasse matinée ተኝቶ አረፈደ graveur n.m. — a. የንቅስ ባለሙያ ፣ ቃሪ ፣ ቀራጭ ; ~ sur
bois እንጨት ቀራጭ b. ሲዲ መቅረጫ
gras-double n.m. — ጨጓራ (በጥ አሠራር)
gravier n.m. — ኮረት
grassement adj. — a. rire ~ አስካካ (በሣቅ) b. payer qqn
~ ወፍራም ደሞዝ ሰጠ gravillon n.m. — ጠጠር
grassouillet, -ette adj. — ድምቡሎ ፣ ደቦጭ gravir v.tr. — ወጣ (ዳገት / ተራራ)
gratification n.f. — ጭማሪ ክፍያ gravité n.f. — a. ክብደት b. ከባድነት / ብርቱነት (የጉዳይ)
c. blessure sans ~ ቀላል ቁስል
gratifier v.tr. — a. ጭማሪ ሰጠ b. አስደሰተ ; être gratifié
d’une giffle ጥፊ ቀመሰ (በሥላቅ አባባል) graviter v.intr. — ተንበበ ፣ አንበበ
gratin n.m. — a. ፎርማጆ የለበሰ ወጥ b. fam. le ~ de la gravure n.f. — ንቅስ ሥራ ; ~ sur bois ንቅስ እንጨት
société ታላላቅ ሰዎች
gré n.m. — a. ፈቃድ ፣ ፍላጎት ; à mon ~ እንዳሻኝ ፣
gratiné, -e adj. — a. በተፈቀፈቀ ፎርማጆ የተሠራ ወጥ b. fam. እንደምፈልገው ; contre le ~ de qqn ሳይፈልግ ፣ ሳይፈቅድ
addition ~e የታከለበት ድምር (ከሂሳብ በላይ የሆነ) ያለውዴታው ፣ ወደደም ጠላ ; de mon plein ~ በሙሉ ፈቃድ ;
bon ~ mal ~ ወደደም ጠላ ; de ~ ou de force በውድም ሆነ
gratiner v.tr. — በተፈቀፈቀ ፎርማጆ ወጥ ሠራ ፣ አጣፍጦ ሠራ
በግድ b. au ~ des flots ማዕበሉን / ጅረቱን ተከትሎ c. savoir
gratis — 1. adv. በብላሽ ፣ ያለክፍያ 2. adj. በነጻ ፣ እንዲያው (bon) ~ à qqn de qqch ባለውለታ ሆነ
gratitude n.f. — ሮታ ውለታ gredin, -e n. — ስላታ
gratte-ciel n.m. — ሰማይ ጠቀስ (ፎቅ) gréement n.m. — የመርከብ ሸራና መሣሪያ
grattement n.m. — መፋቅ ፣ መፈቅፈቅ gréer v.tr. — የመርከብ መሣሪያ አሟላ
gratte-papier n.m. — péjor. ወረቀት ላሽ greffage n.m. — ክትባት (የዛፍ)
gratter — 1. v.tr. a. አከከ ; fam. ça me gratte greffe (1) n.m. — የፍርድ ቤት መዝገብ ቤት
terriblement በጣም ያሳክከኛል b. ፋቀ 2. v.intr. ~ à la
greffe (2) n.f. — a. መትከል (የአትክልት) b. ~ du cœur
porte በር ቧጠጠ (ድመት) 3. v.pr. se ~ le dos ጀርባውን አከከ
መትከል (የልብ)
grattoir n.m. — መፈቅፈቂያ
210
greffer — 1. v.tr. ከተበ (አትክልት) b. ተከለ (ልብ / ኩላሊት griffer v.tr. — ጫረ ፣ ሟጨረ
ወዘተ) 2. v.pr. se ~ sur qqch. ተለጠፈ ፣ ተቀጽላ ሆነ
griffonnage n.m. — ቡጭርጭር (የጽሑፍ)
greffier n.m. — የፍርድ መዝገብ ቤት
griffonner v.tr. & intr. — ቦጫጨረ
greffon n.m. — ለክትባት የተዘጋጀ ቅንጣት / አካል
grignotement n.m. — መብላት (ለአይጥ)
grégaire adj. — በመንጋ የሚኖር (ለእንስሳ)
grignoter v.tr. — a. በላ (ለአይጥ) ፣ ቆረጣጠመ b. ~ du
grêle (1) adj. — a. ቀጭን ፣ ሸንቃጣ b. ሰላላ (ድምፅ) terrain sur l’adversaire የጠላትን ድንበር ገፋ
grêle (2) n.f. — a. በረ b. ~ de coups የዱላ ውርጂብኝ gril n.m. — መጥበሻ ; être sur le ~ ተጨነቀ
grêler — 1. v.impers. il grêle በረ ወረደ 2. v.tr. በረ መታው grillade n.f. — ጥብሳጥብስ (የሥጋ)
(ሰብሉን)
grillage n.m. — ወንፊት (ለዶሮ ቤት)
grêlon n.m. — በረ (ጠጠሩ)
grillager v.tr. — ሰቀሰቀ ፣ አጠረ ፣ በዓይነ ርግብ ሸፈነ
grelot n.m. — ቃጭል
grille n.f. — a. የብረት አጥር b. ዓይነ ርግብ c. ሠንጠረዛ
grelotter v.intr. — ተንቀጠቀጠ ፣ ተንዘፈዘፈ
grille-pain n.m. — ዳቦ መለብለቢያ
grenade n.f. — a. ሮማን (ፍሬ) b. የእጅ ቦምብ
griller — 1. v.tr. a. ጠበሰ b. fam. ~ une cigarette አጨሰ
grenat n.m. — a. ቀይ ፈርጥ (ክቡር ድንጋይ) b. ቀይ (ሲጋራ) c. une ampoule grillée የተቃጠለ አምፖል (መብራት)
d. fam. ~ un concurrent ቀደመ (ለሩጫ) e. ~ un feu
grenier n.m. — ጎተራ ፣ ጎታ
rouge ጣሰ (ቀይ መብራት) f. ~ une étape ዘለለ (ጣቢያ)
grenouille n.f. — ዕንቁራሪት ፣ ጉርጥ ፣ ጓጉንቸር 2. v.intr. ጠበሰ (ለሥጋ) ፣ ቆላ (ለቡና)
grès n.m. — የሸክላ ዓፈር ፣ ሸክላ ; poterie de ~ የሸክላ ዕቃዎች grillon n.m. — ውጥንቢጥ ፣ ዋዝንቢት
grésillement n.m. — መንጨርጨር (የመጥበሻ) grimace n.f. — የፊት መቅጨም
grésiller v.intr. — ተንጨረጨረ grimacer v.intr. — ~ de douleur ፊቱ በሥቃይ ቀጨመ
grève n.f. — a. ወደብ b. ሥራ የማቆም አድማ ፣ ሥራ ማቆም ፣ grimer (se) v.pr. — ፊትን ተቀባ (ለተውኔት)
ልግምት ; se mettre en ~ አደመ ; ~ du zèle የልግምት አድማ ;
grimoire n.m. — መጊያጊያጫ ፣ መቀባቢያ
~ de la faim የረኃብ አድማ
grimpant, -e adj. — የመውጣት ; plante ~e ሐረግ
grever v.tr. — la hausse des prix grève l’économie du
pays የዋጋ መናር የአገሪቱን ኢኮኖሚ ይጎዳል grimper — 1. v.intr. ወጣ 2. v.tr. ወጣ (ተራራ) ; ~ l’escalier
quatre à quatre ደረጃውን እየሮጠ ጣ
gréviste n. — ሥራ ያቆመ ሠራተኛ
grinçant, -e adj. — ሲጥጥ የሚል
gribouillage n.m. — ቡጭርጭር (ጽሕፈት)
grincement n.m. — ~ de dent ማፋጨት (ጥርስ)
gribouiller v.tr. & intr. — ቦጫጨረ
grincer v.intr. — ሲጥጥ አለ ; ~ des dents አፋጨ (ለጥርስ) ;
gribouillage n.m. — ቡጭርጭር
cela fait ~ les dents ይሰቀጥጣል
gribouilleur, -euse n. — ቦጫጫሪ
grincheux, -euse adj. & n. — ነጭናጫ
gribouillis n.m. — gribouillage ይመለከቷል
gringue n.m. — fam. faire du ~ አቆላመጠ
grief n.m. — ቀሳ ; faire ~ à qqn de qqch አንድን ሰው ባንድ
grippe n.f. — a. የኅዳር በሽታ b. prendre qqn en ~ ጠላ ፣
ጉዳይ ቀሰ
ጠመደ (ለሱ)
grièvement adv. — በከባድ
grippé, -e adj. — የኅዳር በሽታ የያዙ
griffe n.f. — a. ጥፍር ; faire ses ~s ጥፍሩን አሾለ (ድመት) ;
gripper v.tr. & intr. — ጨመደደ
coup de ~ ቡጭሪያ b. tomber sous les ~s de qqn በሱ
መዳፍ ሥር ወደቀ c. ፊርማ ፣ ምልክት (የልብስ)
gris, -e — 1. adj. a. ግራጫ ; ~ perle ሰማያዊ ሉል ; ~-bleu grosseur n.f. — a. ዕብጠት b. de la ~ d’une fève ባቄላ
ሰማያዊ ግራጫ ; aux cheveux ~ ሽበታም b. ciel ~ ደመናማ ያህል
ሰማይ c. faire ~e mine ቅሬታ አሳየ 2. n.m. a. ግራጫ (ለቀለም)
grossier, -ière adj. — ባለጌ ; faute grossière የሚያስገምት
b. ኮሾ ትንባሆ
ስሕተት
grisaille n.f. — ጭጋግ
grossièrement adv. — በብልግና ፣ በባለጌነት
grisant, -e adj. — የሚያሰክር
grossièreté n.f. — a. ብልግና ; dire des ~s የብልግና ቃል
grisâtre adj. — ግራጫ ፣ ዋርዳ ፣ አይጥማ ተናገረ b. ውፍረት
griser — 1. v.tr. a. አሰከረ b. grisé par le succès የጠገበ ፣ grossir — 1. v.intr. a. ፈረ ፣ ከበደ ፣ ተለቀ ፣ አበጠ ፣ ፋፋ ;
ጥጋበኛ (አንድ ነገር ስለተሳካለት) 2. v.pr. se ~ de mots በቃላት torrent grossi par les pluies በዝናብ ምክንያት የሞላ ንዝ
ሰከረ 2. v.tr. a. አሳደገ ፣ አተለቀ ፣ አፈረ ፣ አፋፋ ; grossi trois fois
ሦስት እጅ ያደገ b. ~ les difficultés ችግሮችን አጋንኖ አቀረበ
griserie n.f. — ሞቅታ
grossissement n.m. — ማሳደግ ፣ ማጉላት
grisonner v.intr. — ሸበተ
grossiste n.m. — ጅምላ ነጋዴ
grisou n.m. — coup de ~ ፈንጂ ጋዝ (የመዓድን ዋሻ)
grosso modo adv. — በጥቅሉ / ባጠቃላይ (አነጋገር)
grivois, -e adj. — ዓይን አውጣ ፣ ደፋር
grotesque adj. — መሣቂያ ፣ መሣለቂያ
grivoiserie n.f. — ደፋርነት ፣ ዓይን አውጣነት
grotte n.f. — ዋሻ ፣ ጎሬ ፣ የጅብ ጎሬ
grog n.m. — ግሮግ (አልኮል ያለበት ትኩስ መጠጥ)
grouillement n.m. — መርመስመስ
grognement n.m. — ማጉረምረም
grouiller v.intr. — a. ተርመሰመሰ b. fam. se ~ ፈጠን አለ ;
grogner v.intr. — አጉረመረመ (ዓሣማ)
grouillez-vous ! ተንቀሳቀሱ !
grognon, -onne adj. & n. — አጉረምራሚ
groupe n.m. — a. ክምችት ; ~ de travail የሥራ ቡድን / ጓድ ;
groin n.m. — የዓሣማ አፍንጫ ~ de pression የተጽዕኖ አንጃ b. ~ sanguin የደም መደብ c. ~
scolaire የትምህርት ቤት ደረጃ d. ~ électrogène ኤሌክትሪክ
grommeler v.intr. & v.tr. — አጉተመተመ
ማመንጫ
grondement n.m. — ማጉረምረም (የሱ / የሰማይ / የእሳተ ገሞራ)
groupement n.m. — ክምችት
gronder v.intr. & tr. — a. ተቆጣ b. አስገመገመ (ሰማይ) ፣
grouper v.tr. — a. አከማቸ ፣ አሰባሰበ ፣ ሠደረ b. se ~ ተቧደነ
አጓራ (ለመድፍ)
grue n.f. — a. ቁርዬ b. ማንሻ (የጋራዛ)
gros, grosse — 1. a. adj. ወፍራም ; une tomate grosse
comme la main ቡጢ የሚያህል ቲማቲም b. ~ rire ከምከም gruger v.tr. — አታለለ
ብሎ ሣቀ ; grosse voix ወፍራም ድምፅ ; ~ mangeur በላተኛ
grumeau n.m. — ገúገúለት ፣ የጓጎለ
ሆዳም ; ~ sel ጥሬ ጨው ; ~ mot የባለጌ (ንግግር) c. c’est un
peu ~ ! ትንሽ በዛ ; le plus ~ est fait ዋና ዋናው ተገባዷል n. gué n.m. — መልካ ፣ መሻገሪያ ; passer une rivière à ~
en ~ በአጠቃላይ ፣ በአመዛኘ# d. grosse somme ብዙ ገንዘብ ; መልካ ተሻገረ
gagner ~ ብዙ አተረፈ ; ce n’est pas une grosse affaire
guenille n.f. — ጭርንቁስ
ትልቅ ፋይዳ ያለው ጉዳይ አይደለም ; acheter en ~ ጅምላ ገዛ ;
jouer ~ (au jeu) ብዙ ገንዘብ መደበ (ቁማር) ; አደገኛ ሙከራ guenon n.f. — ሴት ዝንጀሮ
አደረገ (ለካርታ ጨዋታ) ; il ya ~ à parier que እወራረዳለሁ ;
guépard n.m. — ግስላ
les ~ bonnets ታላላቆች (ለሰው) e. ~ rhume ብርቱ ጉንፋን ;
~ fièvre ከባድ ትኩሳት ; grosse faute ከባድ ስሕተት ; ~ guêpe n.f. — ተርብ
temps የከበደ ሰማይ ; avoir le cœur ~ አዘነ ፣ ተከዘ ፣ ቀዘዘ
guêpier n.m. — a. የተርብ ቀፎ b. se fourrer dans un ~
grossesse n.f. — እርግዝና ; robe de ~ የእርጉዝ ቀሚስ ጣጣ ውስጥ ገባ c. ፀረ ንብ ወፍ
214
habituel, -elle adj. — የተለመደ ፣ ልማድ ፣ የዘትር
habituellement adv. — አዙትሮ ; ~ il arrive à l’heure ሌላ
H ጊዜ በሰዓቱ ይደርሳል
hampe n.f. — a. ምሰ ፣ ሶማ ፣ ዛቢያ ፣ ሰንደቅ (የሰንደቅ ዓላማ) ፣ harmonieusement adv. — በመስማማት ፣ በመግባባት
ዘንግ (የጦር) ፣ ቋሚ (እንጨት) b. ዳቢት (የበሬ) c. ግንድ (የተክል)
harmonieux, -euse adj. — ስምም ፣ የሚስማማ (ቤተሰብ)
d. እግር (የፊደል) e. ፍርንባ (የድኩላ)
harmonisation n.f. — ማስማማት ፣ መቃኘት
hanche n.f. — a. ዳሌ b. les (deux) poings sur les ~s
ወገቡን ይዞ harmoniser — 1. v.tr. አስማማ ፣ አመሳሰለ (ቀለም) ፣ አጣጣመ
2. v.tr. s’~ ተስማማ ፣ ተመሳሰለ ፣ ተጣጣመ
handicap n.m. — መሰናክል ፣ እንቅፋት
harmonium n.m. — አርጋኖን
handicapé, -e adj. & n. — የአካል ጉዳተኛ
harnachement n.m. — a. የበቅሎ / የፈረስ ዕቃ b. ዝተት
handicaper v.tr. — አሰናከለ ፣ እንቅፋት ሆነ
harnacher v.tr. — ጫነ (በቅሎ / ፈረስ)
hangar n.m. — a. ዳስ b. የአውሮፕላን ማቆሚያ
harnais n.m. — መጫ
hanneton n.m. — ጢንዚዛ
harpe n.f. — በገና
hanter v.tr. — አስጨነቀ (ጣረሞት) ; être hanté par une
idée ተጨነቀ harpie n.f. — ጭራቅ ፣ ልዩ ፍጡር (ራሰ ሴት ገበ ዘንዶ)
hantise n.f. — ጭንቀት harpiste n. — የበገና ተጫዋች
happer v.tr. — ነጠቀ ፣ ጠለፈ (አዕዋፍ) ; la voiture a été harpon n.m. — ቆልማማ አንካሴ
happée par un train መኪናው በባቡር ተጠለፈ
harponner v.tr. — በቆልማማ ብረት አጠመደ
216
hasard n.m. — au ~ እንደ መጣ ; par ~ በአጋጣሚ ; à tout haut-le-cœur n.m. — ወደ ላይ ማለት ; avoir un ~ ወደ ላይ
~ ለምናልባቱ አለው ፣ አቅለሸለሸው
hasarder — 1. v.tr. አደጋ ላይ ጣለ ; ~ une opinion አንድ haut-parleur n.m. — ማጉያ (የድምፅ)
አስተያየት እንደ ዘበት ሰነዘረ 2. v.pr. se ~ ሞከረ
hâve adj. — ጎርጓዳ (ለጉንጭ) ፣ ፊተ መጣጣ
hasardeux, -euse adj. — አደገ
havre n.m. — a. ወደብ b. fig. መጠጊያ
hâte n.f. — a. ችኮላ ፣ ጥድፊያ ; à la ~ በጥድፊያ ፣ በችኮላ
hayon n.m. — የኋላ በር (የጭነት መኪና)
b. avoir ~ de faire qqch አንድ ነገር ለማድረግ ቸኮለ / ጓጓ
c. sans ~ በእርጋታ hé interj. — a. እ ! እስቲ ! ማነህ ! b. hé oui ! እንዴታ !
አዎና !
hâter — 1. v.tr. አዋከበ ፣ አጣደፈ ፣ አስቸኮለ 2. v.pr. se ~ ቸኮለ
hebdomadaire adj. & n.m. — ሳምንታዊ
hâtif, -ive adj. — un jument ~ የችኮላ ውሳኔ
hébergement n.m. — መጠለያ ፣ ማረፊያ
hâtivement adv. — በችኮላ
héberger v.tr. — መጠለያ / ማረፊያ ሰጠ
hausse n.f. — መጨመር ፣ ከፍ ማድረግ ፣ ማናር (ለዋጋ) ; la ~
des prix የዋጋ መናር hébété, -e adj. — የፈዘዘ ፣ የደነዘዘ
haussement n.m. — ~ d’épaules ትከሻ መስበቅ / መነቅነቅ hébétement n.m. — hébétude ይመለከቷል
hausser v.tr. — ከፍ አደረገ ፣ አሳደገ (ለግድግዳ) ; ~ les hébéter v.tr. — አፈዘዘ ፣ አደነገዘ
épaules ትከሻውን ሰበቀ
hébétude n.f. — መፍዘዝ ፣ መደንገዝ
haut, -e adj. — a. ረጅም ፣ ከፍ ያለ ; homme de ~e taille
hébraïque adj. — ዕብራይስጥ
ረጅም ሰው ; mur ~ de cinq mètres አምስት ሜትር ከፍታ
ያለው ግንብ / ግድግዳ ; le plus ~ étage ከፍተው ደረጃ b. ~e hébreu adj. m. & n.m. — a. ዕብራይስጣዊ
mer ከባሕር መካከል ; à marée ~e ባሕሩ ሲሞላ c. de ~ rang b. ዕብራይስጥ ; fam. c’est de l’~ pour moi ምንም አይገባኝም
ባለማዕረግ ; ~ fonctionnaire ከፍተ ሹም ; ~e finance ከፍተ
hécatombe n.f. — እልቂት
የገንዘብ ጉዳይ ሳኞች ; ~e cuisine በታወቀ ወጥ ቤት የተሠራ d. ቀና
ያለ ; marcher la tête ~e በኩራት ተራመደ ፣ ደረቱን ነፍቶ hectare n.m. — ሄክታር (10 ሺ ካሪ ሜትር)
ተራመደ ; lire à ~e voix ጮኸ ብሎ አነበበ e. ~e trahison
hectolitre n.m. — ሄክቶሊትር
ከፍተ ክህደት ; être ~ en couleur ለየት ብሎ ታየ ; ~e
fréquence ከፍተ ሞገድ f. le ~ moyen âge ተቀዳሚው hectomètre n.m. — ሄክቶሜትር (100 ሊትር)
መካከለ ዘመን 2. n.m. du ~ de la falaise ከአፋፍ ላይ ; en ~
hedonisme n.m. — ተንደላቃቂነት
እላይ ; d’en ~ ከላይ ; tomber de ~ ደነገጠ ፣ ኩም አለ ; des
~s et des bas ውጣ ውረድ (ኑሮ) ; de ~ en bas ከላይ እስከ hégémonie n.f. — የበላይነት
ታች ፣ ከላይ ወደ ታች ; regarder qqn de ~ en bas ዝቅ
hégémonique adj. — ከበላይነት ጋር የተያያዘ
አድርጎ አየ (ለሱ) 3. adv. ላይው ; ~ les mains ! እጅ ወደ ላይ ! ;
viser ~ ከፍ አድርጎ ዓለመ ; ~ placé ከፍተ ባለ ሥልጣን ; hein n.m. — a. እ ? ማን ? b. il fait beau aujourd’hui,
penser tout ~ እንደ መጣለት ተናገረ ~ ? ዛሬ ቀኑ ቆንጆ ነው አይደል ?
hautement adv. — በኃይል ; ~ qualifié ከፍተ ብቃት ያለው hélas interj. — አየ ጉድ ! ; ~ non አዝናለሁ
hautain n.m. — ትዕቢተ ፣ ዕብሪተ héler v.tr. — ጠራ (ታክሲ)
hauteur n.f. — a. ከፍታ ; à ~ d’homme በሱ ቁመት ልክ hélice n.f. — a. ውልብልቢት ፣ መዘውር ፣ አክናፊ (አውሮፕላን)
b. saut en ~ የከፍታ ዝላይ c. ~ de vue ትልቅነት (ሐሳብ) b. ቅርንፉድ
d. être / se montrer à la ~ d’une tâche ለአንድ ሥራ ብቁ
hélicoptère n.m. — ሄሊኮፕተር
ሆኖ ተገኘ ; fam. être à la ~ ቻለ ፣ መጠነ e. parler avec ~
በትዕቢት ተናገረ héliport n.m. — የሄሊኮፕተር ማረፊያ
haut-fond n.m. — ጥልቀት የሌለው ፣ አይጠልቄ héliporté, -e adj. — የሚጓጓዝ
haut(-)fourneau n.m. — ብረት ማቅለጫ hélium n.m. — ሄሊየም
hellénique adj. — ግሪካዊ herbier n.m. — የዕፀዋት ማከማቻ
hellénisme n.m. — የግሪክ ደጋፊነት herbivore adj. & n.m. — ቸረ በል
helvétique adj. — የስዊስ herboriste n. — ሥራሥር ፣ ቅጠላቅጠል ሻጭ (ለመድኃኒት) ፣
ሥር ማሽ ፣ ቅጠል በጣሽ
hem interj. — እም ! (ጥርጣሬን ለመግለጽ) ; il dit qu’il ne
sait rien ..., ~ ! ምንም አላውቅም አለ ... እ ! herboristerie n.f. — a. የሥራሥር / ቅጠላቅጠል ሱቅ
b. ቅጠላቅጠል ንግድ
hématie n.f. — ቀይ የደም ሴል
hercule n.pr.m. — ሄርኩለስ ፣ ጉልበታም ; travail d’ ~
hématome n.m. — ቅጥቅጥ
ጉልበት የሚጠይቅ ሥራ
hémicycle n.m. — አዳራሽ (ክብ) ; l’ ~ de l’Assemblée
herculéen, -enne adj. — የጉልበተ
nationale ክፍሉ (የምክር ቤቱ)
héréditaire adj. — የዘር ፣ የሚረስ
hémiplégique adj. — ግማሽ ጎኑ ሽባ የሆነ
hérédité n.f. — ዘር ፣ ውርስ
hémisphère n.m. — ዋልታ ; l’~ nord / sud የሰሜን /
የደቡብ ዋልታ hérésie n.f. — ኑፋቄ ፣ መናፍቅነት
hémisphérique adj. — የዋልታ ቅርፅ ያለው hérétique — 1. adj. የመናፍቅ 2. n. a. መናፍቅ b. አፈንጋጭ
hémoglobine n.f. — ሄሞግሎቢን hérissé, -e adj. — a. poil ~ የተንጨባረረ ፣ የቆመ (ፀጉር) b. ~
de colère የተቆጣ ፣ የተበሳጨ
hémophile adj. & n. — ደመ ቀጭን
hérisser — 1. v.tr. a. ~ le poil / les cheveux ፀጉር
hémophilie n.f. — የደም ቅጥነት
አንጨባረረ b. ~ qqn አበሳጨ ፣ አስቆጣ 2. v.pr. se ~
hémorragie n.f. — የደም መፍሰስ a. ተንጨበረረ (ፀጉር) b. ተቆጣ (ሰው)
hémorroïdes n.f. pl. — የአህያ ኪንታሮት hérisson n.m. — ጃርት
hémostatique adj. & n.m. — ደም የሚያደርቅ (መድኃኒት) héritage n.m. — ውርስ ; faire un ~ ወረሰ ; laisser qqch
en ~ à qqn አረሰ
hennir v.tr. — አሽካካ (ለፈረስ)
hériter — 1. v.tr. ind. ~ d’une fortune ሀብት ወረሰ 2. v.tr.
hennissement n.m. — ማሽካካት
~ qqch. de qqn. ከ... ሀብት ወረሰ
hep interj. — ሞረሽ ! ማነህ ! (ለመጥራት) ; ~ taxi ! እንትና
héritier, -ière n. — ራሽ
ባለታክሲ !
hermaphrodite adj. & n. — ንዳገረድ
hépatite n.f. — የጉበት በሽታ
herméneutique n.f. — ጥበበ ኅቡዓት
hépatique — 1. adj. የጉበት 2. n. የጉበት በሽተ
hermétique adj. — a. ድፍን ፣ የተመረገ b. ስውር ፣ ኅቡዕ
héraldique n.f. — የመታወቂያ ፣ የመለያ ፣ የማስታወቂያ
hermétiquement adv. — une porte ~ fermée ጥርቅም
héraut n.m. — ዓዋጅ ነጋሪ
ብሎ የተዘጋ በር
herbacé, -e adj. — ቸርነት ያለው
hermétisme n.m. — ጥንቆላ
herbage n.m. — ግጦሽ ፣ ሣር ፣ ድርቆሽ
hernie n.f. — a. ቡቃ b. ማበጥ (ጎማ)
herbe n.f. — a. ቸር ; fines herbes ሰባቱ ቅመማት ;
héroïne (1) n.f. — ጀግና ፣ አርበ (ለሴት)
mauvaise ~ ዓረም b. couper l’~ sous le pied de qqn.
በለጠ ፣ ቀደመ c. en ~ ጮርቃነት (ለስንዴ) ፣ ታዳጊነት d. fam. héroïne (2) n.f. — ሄሮይን (አደንዛዛ)
l’~ ሐሺሽ
héroïsme n.m. — ጀግንነት
herbeux, -euse adj. — ቸር የበዛበት
héroïque adj. — የጀግና (ተግባር)
herbicide n.m. — የዓረም ማጥፊያ
héroïquement adv. — በጀግንነት
218
héron n.m. — ሳቢሳ hexagone n.m. — a. ጎነ ስድስት b. l’~ (français) የፈረንሳይ
አገር ምድር
héros n.m. — ጀግና ፣ አርበኛ (ለወንድ)
hibernation n.f. — መከተት / መደበቅ (በክረምት)
herpès n.m. — ችፌ
hiberner v.intr. — ከረመ ፣ ተከተተ ፣ ተደበቀ
herse n.f. — a. መቧጠጫ (ለመሬት) b. መዝጊያ (የግንብ)
hibou, -oux n.m. — ጉጉት
herser v.tr. — ቧጠጠ (መሬት)
hic n.m. — voilà le ~ ዋናው ችግር ይህ ነው
hésitation n.f. — ማመንታት ፣ ውልውል ; parler avec ~
እያመነታ / እየፈራ እየተባ ተናገረ hideux, -euse adj. — አሠቃቂ ፣ አስቀያሚ
hésiter v.intr. — አመነታ ፣ ላለ ; ~ à faire qqch. አንድ ነገር hier — 1. adv. ትላንት(ና) ; ~ (au) soir ትላንትና ማታ 2. n.m.
ለማድረግ አመነታ ; il n’y a pas à ~ ማመንታት አያሻም toute la journée d’~ ትላንትና ቀኑን ሙሉ
hétéroclite adj. — ቅይጥ ፣ ውጥንቅጥ hiérarchie n.f. — የሥልጣን ተዋረድ
hétérogène adj. — ቅይጥ ፣ ብዙ ዓይነት hiérarchique adj. — የባለሥልጣናት ; passer par (la)
voie ~ የሥልጣን ተዋረዱን ተከትሎ
heure n.f. — a. ሰዓት ; quelle ~ est-il ? ሰዓት ስንት ነው ? ;
~ Monsieur, vous avez l’heure? ይቅርታ ጌታዬ ስንት ሰዓት hiérarchiquement adv. — በሥልጣን ተዋረድ መሠረት
ሆነ ; mettre sa montre à l’~ ሰዓቱን አስተካከለ ; être à l’~
hiérarchiser v.tr. — ቅደም ተከተል ሰጠ
በሰዓቱ ደረሰ ; il est / c’est l’~ ሰዓት ደርሷል ; à une ~
avancée በምሽት / ሲመሽ ; de bonne ~ በማለዳ b. cent hiéroglyphe n.m. — የግብፅ ጥንታዊ ፊደል
kilomètres à l’~ በሰዓት 100 ኪሎሜትር ; ~s d’affluence /
hi-fi adj. & n.f. — ጥራቱ አስተማማኝ የሆነ የሙዚቃ መሣሪያ
de pointe ትራፊክ የሚጨናነቅበት / ሰው የሚበዛበት ሰዓት ;
semaine de 35 ~s በሳምንት 35 ሰዓት (ለሥራ) ; ~s hilare adj. — መሣቅ የሚቀናው
supplémentaires ትርፍ ሰዓት c. pour l’~ ለጊዜው ; à l’~
hilarité n.f. — ቸቅ
qu’il est በአሁኑ ጊዜ ; j’attends mon ~ ቀኔን እየጠበቅሁ ነው ;
résistants de la première ~ የጥንት የጧት አርበኞች ; faire hindouisme n.m. — የሕንድ ሃይማኖት
qqch sur l’~ አንድ ነገር ወዲያው / ሳይውል ሳያድር ሠራ ; à
hippique adj. — concours ~ የፈረስ ውድድር ; sport ~
toute ~ በማንውም ሰዓት ; il viendra tout à l’~ አሁን /
የፈረስ ስፖርት
ከጥቂት ጊዜ በኋላ ይመጣል ፣ ቶሎ ; à tout à l’~ ! አሁን
እንገናለን ፣ አሁን መጣሁ ; à la bonne ~ ! እሰይ ! hippodrome n.m. — የፈረስ ሜዳ
heureusement adv. — ደግነቱ ; ~ qu’il est venu ! hippopotame n.m. — ጉማሬ
መምጣቱ በጀ
hirsute adj. — ጠጉራም (ለሱ)
heureux, -euse adj. — a. ደስተ ; nous serions ~ que
hisser — 1. v.tr. ሰቀለ ; ~ le drapeau ባንዲራ ሰቀለ 2. v.pr.
vous acceptiez ቢቀበሉ / እሺ ቢሉ ደስ ይለን ነበር ; ~ de
se ~ sur un mur ግንብ ጣ
vous rencontrez ስለተገናኘን ደስ ብሎል b. ስኬታማ ; l’issue
heureuse des négociations የውይይቶች ስኬታማ ፍጻሜ histoire n.f. — a. ታሪክ ; livre d’~ የታሪክ መጽሐፍ ; l’~
c. ~ au jeu ዕድለ (ጨዋታ) d. par un ~ hasard በአመቺ sainte የመጽሐፍ ቅዱስ ታሪክ ; pour la petite ~ ለታሪኩ
አጋጣሚ e. encore ~ que ! የባሰ አያምጣና f. faire un ~ ያህል ; ~ naturelle የሥነ ፍጥረት ታሪክ b. c’est une vraie ~
አስደሰተ de fous የዕብድ ታሪክ ነው ; c’est toujours la même ~ ያው
የተለመደው ልፍለፋ ነው ; quelle ~ ! ይ ታሪክ / ጉድ ! ; c’est
heurt n.m. — ግጭት ; sans ~ ያለግጭት (ተከናነ)
une ~ à dormir debout የማይመስል ታሪክ ነው c. en faire
heurter v.tr. & v.tr. — a. ገጨ b. sa grossièreté heurte toute une une ~ ነገር አበዛ ; fam. faire des ~s ነገር ፈለገ ;
tout le monde ብልግናው ሁሉንም ያስቀይማል 2. v.pr. se ~ pas d’~s ! ነገር አታብዛ ! d. ~ de passer le temps ጊዜ
a. se ~ à une difficulté ችግር ገጠመው b. ተጋጨ ለማሳለፍ ያህል
(ለተሽከርካሪ)
historien, -ienne n. — ታሪክ ጸሐፊ
hexagonal, -e, -aux adj. — a. ባለ ስድስት ጎን b. የፈረንሳይ
ገፀ ምድር (ስድስት ማዕዘን ያለው ስለሚመስል)
historique — 1. adj. ታሪካዊ ; monument ~ ታሪካዊ homologuer v.tr. — a. አረጋገጠ ፣ አጸደቀ ፣ መዘገበ ፣ መዝገብ
ሐውልት ; un fait ~ የታሪክ ምዕራፍ 2. n.m. faire l’~ des አስያዘ b. prix homologués ሕጋዊ የዋጋ ተመን c. record
événements ዘመነ ታሪክ ዘገባ homologué የተመዘገበ ክብረ ወሰን
historiquement adv. — በታሪክ homonyme — 1. adj. & n. a. በድምፅ ተመሳሳይ ቃል b. ኅብር
(ቅኔ) 2. n. ሞክሸ÷
hiver n.m. — ክረምት ; vêtements d’~ የክረምት ልብስ
homosexualité n.f. — ግብረ ሰዶም
hivernage n.m. — የክረምት ወቅት
homosexuel, -elle adj. — ግብረ ሰዶማዊ
hivernal, -e, -aux adj. — የክረምት (አየር ንብረት)
honnête adj. — ሐቀ ፣ ታማኝ
hiverner v.intr. — ከረመ
honnêteté n.f. — ሐቀነት ፣ ታማኝነት
hochement n.m. — ~ de tête ራስን መነቅነቅ ፣ አንታ (ራስን
ከላይ ወደ ታች ማለት) honnêtement adv. — በሐቅ ፣ በታማኝነት
hocher v.tr. & v.tr. — ~ la tête ራሱን አዛወዘ ፣ አዎን አለ honneur n.m. — ክብር ; mettre son ~ à faire qqch.
ለክብሩ ሠራ ; donner sa parole d’~ ቃል ገባ ; réception
hockey n.m. — ገና ጨዋታ ; ~ sur glace የሸርተቴ ገና ጨዋታ
en l’~ de qqn የክብር ግብ ; invité d’~ የክብር እንግዳ ;
(በረ ላይ)
président d’~ የክብር ሊቀመንበር ; faire ~ à qqn. አስከበረ ;
holà interj. — ተው ! ; mettre le ~ à qqch. ገታ j’ai l’~ de vous faire savoir que በማክበር አመለክታለሁ ;
jouer pour l’~ ለክብር ያህል ተጫወተ ; faire ~ à son pays
hold-up n.m. — በመሣሪያ የተደገፈ ዝርፊያ
አገሩን አስከበረ ; rendre les derniers ~s à qqn በክብር ሸኘ ;
holocauste n.m. — a. መሥዋዕት b. መቅሠፍት (የእሳት) faire ~ à un repas ተደስቶ እስኪጠግብ በላ ; Légion d’~
c. የናዚዎች የዘር ማጥፋት ወንጀል የክብር ኒሻን (የፈረንሳይ መንግሥት) ; à qui ai-je l’~ (de
parler) ? ማን ልበል ? ; à vous l’~ እርስዎ ይጀምሩ / ይቅደሙ ;
homélie n.m. — ድርሳን ፣ ስብከት
demoiselle d’~ ሚዜ
homicide n.m. — ነፍሰ ገዳይ
honorable adj. — የተከበረ
hommage n.m. — a. አክብሮት ; rendre ~ à qqn አከበረ /
honorablement adv. — በክብር
አመሰገነ b. mes ~s እጅ ነሣለሁ c. ~ de l’auteur የደራሲው ገጸ
በረከት honoraire — 1. adj. የክብር ፣ የማዕረግ ; professeur ~
የክብር ፕሮፌሰር ፣ ጡረታ የገባ 2. n.m. pl. ~s ክፍያ (ለግል ሥራ)
homme n.m. — a. ሰው ; les droits de l’~ ሰብአዊ መብቶች
b. ወንድ ; parler à qqn d’~ à ~ ወንድ ለወንድ አነጋገረ ; mon honorer — 1. v.tr. a. አከበረ b. ~ une dette
~ ባሌ ; rayon ~s የንዶች ልብስ ተራ (ሱቅ) c. ~ d’ጹtat ዕዳውን ከፈለ 2. v.pr. s’ ~ de qqch በአንድ ነገር ኮራ / ተከበረ
የመንግሥት ባለ ሥልጣን d. ~ d’affaires ነጋዴ ; ~ de main
honorifique adj. — የክብር ; titre ~ የክብር
የተገዛ ሰው (ለወንጀል) ; ~ d’équipage የመርከብ ሠራተኞች
ማዕረግ
አባል ; voilà l’~ qu’il nous faut ተፈላጊው ሰው እነሆ ; ~-
grenouille የውሃ ትጥቅ የለበሰ ; ~-orchestre በብዙ መሣሪያ honte n.f. — ውርደት ፣ ዕፍረት ; avoir ~ ዓፈረ ; faire ~ à
የሚጫወት (ሙዚቀኛ) qqn አሳፈረ ; quelle ~ ! c’est une ~ ! አቤት ውርደት ! ;
sans ~ በኃፍረተቢስነት ; à ma grande ~ የኃፍረቴ ብዛት ;
homogène adj. — የተዋሐደ
couvrir qqn. de ~ የሐፍረት ማቅ አለበሰ ; fausse ~
homogénéisation n.f. — ማዋሐድ ተሽኮረመመ
I ሥራ ሠራ
îlot n.m. — a. አነስተ ደሴት b. የቤቶች ክምችት c. ~ de immaculé, -e adj. — ንጽሕ ፣ ሳንክ አልባ
résistance የመከላከያ ጎራ
immangeable adj. — የማይበላ ፣ የማይቀመስ
image n.m. — a. ምስል ፣ ሥዕል ; livre d’~s የሥዕል መጽሐፍ
immanquable adj. — የማይቀር
b. ~ de marque የፋብሪካ ምልክት መታወቂያ c. à l’~ de son
père እንደ አባቱ d. ምሳሌ immanquablement adv. — il arrive ~ en retard
መዘግየቱ ምንም ቢሆን አይቀርም
imagé, -e adj. — ሥዕላዊ ገለጻ
immatériel, -ielle adj. — ቁሳካላዊ ያልሆነ ፣ የማይዳሰስ
imagerie n.f. — ሕዝባዊ አሣሣል
immatriculation n.f. — ምዝገባ ; plaque d’~ መታወቂያ
imaginable adj. — ሊታሰብ የሚችል
ሠሌዳ (የተሽከርካሪ)
imaginaire adj. — ምናባዊ
immatriculer v.tr. — መዘገበ ; voiture immatriculée
imaginatif, -ive adj. — የምናብ ችሎታ ያለው 38642 የተሽከርካሪው ቁጥር 38642 ነው
immaturité n.f. — አለመብሰል immodérément adv. — ልክ / ቅጥ በማጣት
immédiat, -e — 1. adj. ቀጥተ ፣ ወዲያው ; changement ~ immolation n.f. — ማረድ ፣ መሠዋት
ቅጽበታዊ ለውጥ 2. n.m. dans l’~ በቅርቡ ፣ ለጊዜው
immoler v.tr. — አረደ ፣ ሠዋ
immédiatement adv. — ወዲያውኑ ፣ ከመ ቅጽበት
immonde adj. — ፀያፍ
immémorial, -e, -iaux adj. — en des temps
immondices n.f. pl. — ጉድፍ ፣ ቁሻሻ
immémoriaux ዘመን ሳይቆጠር
immoral, -e, -aux adj. — ሥነ ምግባር የሌለው
immense adj. — እጅግ ሰፊ ፣ ከልክ ያለፈ ፣ ስፍር ቁጥር የሌለው
immoralité n.f. — ሥነ ምግባር የሚያንሱ
immensément adv. — በእጅጉ ፣ ከመጠን በላይ
immortaliser v.tr. — ለዘለዓለም አስታሰ
immensité n.f. — ስፋት ፣ ስፍር ቁጥር የሌለው
immortalité n.f. — አለመሞት (ዘለዓለማዊነት)
immerger — v.tr. a. ነከረ ፣ አጠለቀ ፣ ደፈቀ ፣ ዘፈቀ (ባሕር
ውስጥ) immortel, -elle adj. የማይሞት
immérité, -e adj. — የማይገባው immuable adj. — የማይለወጥ
immersion n.f. — መንከር ፣ ማጥለቅ ፣ መዝፈቅ immuablement adv. — በማይለወጥ ሁኔታ
immettable adj. — የማይለበስ immunisation n.f. — በሽታን መከላከል (በክትባት)
immeuble n.m. — a. biens ~s የማይንቀሳቀስ ንብረት b. ሕንፃ immuniser v.tr. — ~ qqn. contre une maladie ibo
እንዳይነካው አደረገ ; être immunisé contre qcch.
immigrant, -e adj. & n. — መጤ
የማይነካው ሆነ (ibo ፣ u¶Z)
immigration n.f. — በስደት መግባት
immunité n.f. — ነጻነት ; ~ parlementaire ከተጠያቂነት /
immigré, -e adj. & n. — በስደት የገባ ከክስ ነጻ የሆነ የምክር ቤት አባል ወይም ዲፕሎማት
226
impassibilité n.f. — ስሜት አልባነት imperméabiliser v.tr. — ውሀ እንዳያስገባ አደረገ (ጨርቅ)
impassible adj. — ፍንክች የማይል imperméable — 1. adj. ~ à l’eau ውሃ ይማይዘልቀው
2. n.m. የዝናብ ልብስ
impassiblement adv. — ምንም ሳይመስለው / ሳይደነግጥ
imperméabilité n.f. — ውሃ አለማስገባት
impatiemment adj. — ትዕግሥት ባነሱ ሁኔታ ፣ በችኮላ ፣
በትዕግሥት አልባነት impersonnel, -elle adj. — a. ተውላጠ ስም የማያስፈልገው
(ግስ) « il pleut » ዘነበ ፣ ይዘንባል b. ኢግላዊ
impatience n.f. — ትዕግሥት ማጣት ; attendre avec ~
በጉጉት መጠበቅ impertinence n.f. — ደረቅነት (የጠባይ)
impatient, -e adj. — ትዕግሥተቢስ ; être ~ de faire qqch. impertinent, -e adj. — ደረቅ (የጠባይ)
አንድ ነገር ለማድረግ ቸኮለ / ጓጓ
imperturbabilité n.f. — ልበ ሙሉነት ፣ ለምንም አለመደንገጥ
impatienter v.pr. — ትዕግሥቱን ጨረሰ
imperturbable adj. — ልበ ሙሉ ፣ ለምንም የማይደነግጥ
impayable adj. fam. — personnage ~ አሥቂኝ ድርጊት
imperturbablement adv. — መደናገጥ በሌለበት ሁኔታ
impayé, -e adj. — ያልተከፈለው (ደሞዝ / ዋጋ)
impétueusement adv. — በአልበገሬነት ፣ በጀግንነት
impeccable adj. — ጉድለት የሌለው ፣ ፍጹም ጥራት ያለው ፣
impétueux, -euse adj. — አልበገሬ ፣ ጀግና
ምንም የማይጣለት ፣ ሳንክ አልባ
impitoyable adj. — ያለ ርኅራኃ÷÷
impeccablement adv. — ጥራት ባለው ሁኔታ
impitoyablement adv. — በጭካኔ
impénétrabilité n.f. — የማይዘለቅ ፣ የማይታወቅ (ልቡ)
implacable adj. — የማይመለስ ; logique ~ የማያከራክር /
impénétrable adj. — a. የማያስገባ (ጫካ) b. ልቡ
የማያላዳ ተጠየቅ
የማይታወቅ ፣ የማይደረስበት
implacablement adv. — በማያላዳ ሁኔታ
impénitent, -e adj. — የማይታረም ፣ የማይቀጣ
implant n.m. — የሚተከል (ጥርስ / ባዕድ አካል)
impensable adj. — የማይታሰብ
implantation n.f. — a. መመሥረት (ፋብሪካ) b. መትከል
imper n.m. fam. የ imperméable አኅጽሮት
(ጥርስ / ባዕድ አካል) ፣ ማስገባት ፣ ሥር ማስያዝ
impératif, -ive — 1. adj. ትእዛዝ ; sur un ton ~ በወሳኝ
implanter — 1. v.tr. ተከለ ፣ መሠረተ ፣ አስገባ 2. v.pr. s’~
ድምፅ 2. n.m. a. un ~ ግዴታ b. ትእዛዝ አንቀጽ (ሰዋስው)
ሥር ሰደደ ፣ ነዋሪ ሆነ
impérativement adv. — በትእዛዝ መልክ
implication n.f. — a. ~ dans une affaire ማስገባት አንድ
impératrice n.f. — ንግሥተ ነገሥታት ፣ እቴጌ ጉዳይ ውስጥ b. les ~s d’une décision ካንድ ውሳኔ የሚመነጩ
ሁኔታዎች ፣ የውሳኔው ጦሶች
imperceptible adj. — የማይሰማ (ለሕዋሳት)
implicite adj. — ውስጠ ታዋቂ
imperceptiblement adv. — ለሕዋሳት በማይሰማ ሁኔታ
implicitement adv. — በውስጠ ታዋቂነት
imperfection n.f. — ኢፍጹማዊነት ፣ ጉድለት ፣ ሳንክ
impliquer — 1. v.tr. a. ~ qqn. dans une affaire አንድ
impérial, -e, -aux adj. — ንጉሠ ነገሥታዊ
ጉዳይ ውስጥ አስገባ ; être ~ dans un trafic de
impérialisme n.m. — ኢምፔሪያሊዝም ደጋፊ contrebande በሕገ ወጥ ንግድ ተጠያቂ ሆነ b. cela ~ (que)
ማለት (በውስጠ ታዋቂነት) 2. v.pr. s’~ dans son travail
impérialiste adj. & n. የኢምፔሪያሊዝም ወገን
በሥራው ተጠመደ ፣ ለሥራው ቁም ነገር ሰጠ
impérieusement adv. — በኩራት
implorer v.tr. — ምሕላ ቆመ ፣ እግዚኦ አለ
impérieux, -euse adj. — a. ጅንን ፣ ኩሩ (የአደራረግ ፣ ያነጋገር)
impoli, -e adj. — ባለጌ
b. un besoin ~ ከፍተ ችግር
impoliment adv. — በባለጌነት ፣ በብልግና
impérissable adj. — የማይረሳ ፣ የማይድም ; un souvenir ~
የማይረሳ ትዝታ impolitesse n.f. — ብልግና ፣ የብልግና ተግባር አነጋገር
impondérable — 1. adj. ሚዛን አልባ ፣ ክብደተቢስ 2. n.m. impossible adj. — a. የማይቻል ; il m’est ~ de le faire
les ~s በቅድሚያ የማይታወቅ ሁኔታ ልፈጽመው አልችልም ; faire l’~ pour ለ... የተቻለውን አደረገ
b. téléphoner à une heure ~ በአጉል ሰዓት ደለ
impopulaire adj. — በሕዝብ የተጠላ
imposteur n.m. — አታላይ ፣ ሸንጋይ ፣ አባይ ፣ ሐሰተ
impopularité n.f. — የሕዝብ ጥላቻ
imposture n.f. — የመልቲነት ሥራ ፣ ሽንገላ
importance n.f. — ክብደት (የጉዳይ) ; affaire d’~ ቁም ነገር
(የጉዳይ) ; sans ~ ቀላል ; avoir de l’~ አስፈላጊ ሆነ ; cela n’a impôt n.m. — ግብር ፣ ታክስ ; ~ sur le revenu የዋና ገቢ
aucune ~ ግድ የለም ; prendre de l’ ~ ተፈላጊ ሆነ ; se ቀረጥ (ግብር) ; ~s locaux ያካባቢ ታክስ ; ~ sur les plus-
donner de l’~ ራሱን ከፍ ከፍ አደረገ values የተጨማሪ ዕሴት ቀረጥ
important, -e — 1. adj. አስፈላጊ ፣ ተፈላጊ ; peu ~ impotent, -e — 1.adj. መጻጉዕ ፣ ድውይ ፣ ሽባ 2. n. አካለ
አላስፈላጊ ፣ እምብዛም አስፈላጊ ያልሆነ ; un personnage ~ ድኩም
ትልቅ ሰው 2. adj. & n. faire l’~ ትልቅ መስሎ ለመታየት ሞከረ
impraticable adj. — chemin ~ የማያራምድ / የማያስኬድ
3. n.m. l’~ est de vivre ቁም ነገሩ መኖር ነው
መንገድ
importation n.f. — ማስመጣት / ማስገባት (ኩጭ አገር)
imprécation n.f. — እርግማን
importer (1) v.tr. — አስመጣ / አስገባ (ኩጪ አገር)
imprécis, -e adj. — ያልተስተካከለ
importer (2) — 1. v.intr. አስፈላጊ ሆነ ; les choses qui
imprécision n.f. — አለመስተካከል
importent አስፈላጊ ነገሮች 2. impers. il importe que +
sub. ያስፈልጋል ; peu importe que ግድ የለም 3. interj. imprégnation n.f. — a. መንከር ፣ መዘፍዘፍ
n’importe / qu’importe ? ምን አለበት ; n’importe
imprégner — 1. v.tr. ነከረ 2. v.pr. a. s’~ d’eau ውሀ ጠጣ
comment / où / quand እንደ ተገኘ ፣ በተቻለ ቦታ / ጊዜ;
b. être imprégné d’idées fausses በተሳሳቱ ሃሳቦች ተዘፈቀ
n’importe qui / quoi ማንውም ሰው / ነገር ; fam. ce n’est
pas n’importe qui ቀላል ሰው አይደለም imprenable adj. — የማይያዝ ; vue ~ ምንታምር (ዕይታ)
importateur, -trice n. — አስመጪ imprésario n.m. — የተዋናይ ነገረ ፈጅ
importun, -e adj. & n. — የርጎ ዝንብ ፣ ደንቃራ ፣ ልብ አቁስል impression n.f. — a. ኅትመት ; faute d’~ የኅትመት ስሕተት
(ግድፈት) ; ~ en couleurs በቀለም ማተም (ጨርቅ / ሥዕል)
importuner v.tr. — a. አታከተ ፣ አሰለቸ b. አስቸገረ
b. ስሜት ; avoir l’~ que መሰለው ; faire ~ à qqn. በሱ ላይ
imposable adj. — ግብር የሚከፈልበት ንብረት ስሜት አሳደረ
228
imprimerie n.f. — ማተሚያ ቤት imputer v.tr. — a. ~ une erreur à qqn. ጥፋትን በሱ
ላከከ ፣ ተጠያቂ አደረገ b. አስተላለፈ ፣ መዘገበ ; ~ une dépense
imprimeur n.m. — አታሚ
በበጀት ያዘ ወጪን
improbable adj. — አጠራጣሪ (የሁኔታ)
inabordable adj. — a. የማይቀርቡት ፣ የማይጠጉት ፣ የማይነካ
improductif, -ive adj. — ፍሬ ቢስ b. prix ~ የማይቀመስ ዋጋ
impromptu, -e adj. — ያልታሰበበት ፣ ያልታቀደ inacceptable adj. — ተቀባይነት የሌለው
imprononçable adj. — ለአፍ የሚቸግር (ቃል / ፊደል) inaccessible adj. — የማይደረስበት ; région ~ ለመግባት
የሚያስቸግር ክልል
impropre adj. — የማይሆን ; ~ à la consommation
የማይበላ ፣ የማይጠጣ inaccoutumé, -e adj. — ያልተለመደ
improvisation n.f. — ፈጠራ ፣ ዘረፋ (ቅኔ) inachevé, -e adj. — ያላለቀ
improviser — 1. v.tr. እዚያው በዚያው ፈጠረ / ዘረፈ ; ~ un inaction n.f. — መቦዘን ፣ ሥራ መፍታት
discours ሳይዘጋጅ ዲስኩር አደረገ ፣ እንዳመጣለት ንግግር አደረገ
inactif, -ive adj. — ቦዘኔ ፣ ሥራ አጥ ፣ ሥራ ፈት
2. v.pr. s’~ cuisinier ቢቸግር ወጥ ቤት ሆነ
inactivité n.f. — ሥራ ማጣት ፣ የሥራ መፍታት
improviste (à l’) loc. adv. — በድንገት ፣ ሳይጠበቅ ፣
ሳይጠነቀቅ ; être pris à l’~ በድንገት / ሳያስበው / ሳይጠብቀው inadaptation n.f. — አለመልመድ
ያዘ
inadapté, -e adj. & n. — ያልለመደ
imprudemment adv. — በመዘናጋት ፣ በጥንቃቄ ጉድለት
inadéquat, -e adj. — የማይመጥን
imprudence n.f. — የጥንቃቄ ማነስ
inadmissible adj. — ተቀባይነት የሌለው
imprudent, -e — 1. adj. የማይጠነቀቅ ፣ ጥንቃቄ የሚያንሱ
inadvertance n.f. — par ~ በጥንቃቄ ማነስ
2. n. ዝርክርክ ፣ ንዝህላል
inaliénable adj. — የማይሸጥ ፣ የማይለጥ
impudence n.f. — ድፍረት
inaltérable adj. — a. የማይበላሽ ፣ ጠባዩን የማይለውጥ ;
impudique adj. — ኃፍረተቢስ
couleurs ~s የማይለቅ ቀለም
impuissance n.f. — a. ተስኖት ፣ ዓቅመ ቢስነት b. ~ sexuelle
inamical, -e, -aux adj. ወዳጅነት ያነሰው
የብልት መሞት
inamovible adj. — a. የማይንቀሳቀስ b. personne ~ የዕድሜ
impuissant, -e adj. — ብልቱ የሞተበት
ልክ (ሹመት)
impulsif, -ive adj. — ግልፍተ ፣ ቁጡ
inanimé, -e adj. — ነፍስ የሌለው ፣ በድን
impulsion n.f. — a. ግፊት b. sous l’~ du moment
inanité n.f. ከንቱነት ፣ ኢምንትነት
በጊዜው ሁኔታ ተገፋፍቶ
inanition n.f. — ረኃብ ፣ ችጋር ; tomber d’~ ጠኔ ገደለው
impunément adv. — በማናለብኝነት
inapaisable adj. — የማይረጋጋ
impuni, -e adj. — crime ~ በሕግ ያልተቀጣ ወንጀል
inapaisé, -e adj. ያልተረጋጋ
impunité n.f. — ማናለብኝነት
inaperçu, -e adj. — ያልታየ ; passer ~ ሳይታይ አለፈ
impur, -e adj. — ጥራት የሌለው ፣ ድፍርስ ፣ የተበከለ
b. animal ~ እርኩስ እንስሳ inapplicable adj. — loi ~ የማይጸና ሕግ
impureté n.f. — እድፈት ፣ ብክለት inappliqué, -e adj. — a. ተግባራዊ ያልሆነ b. ትጋት የሚያንሰው
imputable adj. — une faute ~ à la négligence በቸልተነት inappréciable adj. — a. ግምት የሌለው b. un service ~
ምክንያት የደረሰ ጥፋት የማይከፈል ውለታ
individu n.m. — a. ግለሰብ b. quel est cet ~ ? ይህ ሱዬ industriellement adv. — በኢንዱስትሪ ; produire ~ des
ማን ነው ? ; un ~ suspect አጠራጣሪ ሱ chaussures ጫማ ፈበረከ
individualiser — 1. v.tr. ለየ 2. v.pr. s’~ ተለየ industrieux, -euse adv. — ታታሪ
individualisme n.m. — ግለኝነት inébranlable adj. — ፍንክች የማይል
individualiste adj. & n. — ግለ ፣ ብቸ inédit, -e adj. — a. un livre ~ ታትሞ የማያውቅ መጽሐፍ
b. አዲስ ፣ በጠባዩ የመጀመሪያው የሆነ
individualité n.f. — a. የግል ጠባይ b. ራሱን የቻለ ጠባይ
ineffable adj. — ቃል የማይገኝለት
individuel, -elle adj. — የግል ፣ የራስ
ineffaçable adj. — የማይለቅቅ
individuellement adv. — በግል ፣ በራስ ወከፍ
inefficace adj. — ቅልጥፍና የሚያንሱ ፣ ስኬታማ ያልሆነ
indivisible adj. — የማይከፋፈል
inégal, -e, -aux adj. — a. un terrain ~ ወጣ ገባ መሬት
indivisibilité n.f. — አለመከፋፈል
b. des forces ~es ያልተመጣጠኑ ኃይሎች ; un combat ~
indocile adj. & n. እምቢተኛ ፣ የማይታዘዝ አቻ ላቻ ያልሆነ ትግል c. un tempérament ~ የማይጨበጥ
ጠባይ
indolence n.f. — ቸልታ ፣ ንዝህላልነት
234
inégalable adj. — አቻ የማይገኝለት ፣ ተወዳዳሪ የሌለው inexpérimenté, -e adj. — a. ልምድ የሌለው b. ያልተፈታ ፣
ያልተሞከረ
inégalé, -e adj. — ያልተደረሰበት
inexplicable adj. — ሊያስረዱት የማይቻል
inégalement adv. — ባልተስተካከለ ሁኔታ
inexplicablement adv. — ሊያስረዱት በማይቻል ሁኔታ
inégalité n.f. — a. የእኩልነት መዛባት b. les ~s du chemin
ወጣ ገባ መሬት inexpliqué, -e adj. — ማስረጃ ያልተገኘለት
inélégamment adv. — በማያምርበት አኳኋን inexploitable adj. — ሊለማ የማይችል ; mine devenue ~
ከልማት ውጪ የሆነ የመዓድን ዋሻ
inélégant, -e adj. — የማያምርበት
inexploité, -e adj. — በልማት ላይ ያልዋለ የመዓድን ዋሻ
inéligible adj. — ብቁ ያልሆነ (ለምርጫ)
inexploré, -e adj. — ያልተጎበኘ
inéligibilité n.f. — ብቁ አለመሆን ፣ ለምርጫ አለመብቃት
inexpressif, -ive adj. — a. visage ~ ስሜትን የማይገልጽ
inéluctable adj. — የማይችሉት ፣ የማይታገሉት ፣ አይቀሬ
ገጽታ b. style ~ ሐሳብን የማይገልጽ አጻጻፍ
inéluctablement adv. — በማይቻል / በማይታገሉት / በማይቀር
inexprimable adj. — ሊገለጥ የማይችል (ስሜት)
ሁኔታ
inextinguible adj. — a. feu ~ የማይጠፋ እሳት b. soif ~
inénarrable adj. — ለሬ የሚያስቸግር
የማይቆረጥ ጥም
inepte adj. — የማይረባ ፣ ደደብ
in extremis loc. adv. & adj በመጨረሻ
ineptie n.f. — ዝባዝንኬ ; dire des ~s ዝባዝንኬ ተናገረ ፣ አርቲ
inextricable adj. — የማይፈታ ; un nœud ~ የማይፈታ ቋጠሮ
ቡርቲ ነገር ተናገረ
inextricablement adv. — በማይፈታ ሁኔታ (የተተበተበ)
inépuisable adj. — የማያልቅ ፣ የማይደርቅ (ምንጭ)
infaillibilité n.f. — አለመሳሳት ፣ መሳሳት አለመቻል
inéquitable adj. — ኢፍትሐዊ ፣ ፍትሐዊነት የሚያንሱ
infaillible adj. — a. ስሕተት የሌለበት ፣ የማይሳሳት ፣ እርግጠኛ
inerte adj. — የማይንቀሳቀስ ፣ በድን
b. un remède ~ ፍቱን መድኃኒት
inertie n.f. — a. አለመንቀሳቀስ ፣ በድን መሆን b. ዓቅም ማጣት
infailliblement adv. — በእርግጠኛ ሁኔታ
inespéré, -e adj. — ያልተጠበቀ ; une chance ~e ያልተጠበቀ
infaisable adj. — የማይደረግ ; c’est ~ ሊሠራ / ሊከናን
ዕድል
አይቻልም
inestimable adj. — ከግምት በላይ
infamant, -e adj. — une accusation ~e ስም የማጥፋት ክስ
inévitable adj. — ሊያመልጡት የማይቻል ; la défaite est ~
infâme adj. — ነውረ ፣ አሳፋሪ ፣ አስነዋሪ
ሽንፈቱ አይቀሬ ነው
infamie n.f. — ኃፍረት ፣ ነውር ፣ ነውረ ተግባር ; dire des ~s
inévitablement adv. — በማይቀር ሁኔታ
à qqn ነውረ ንግግር ተናገረ
inexact, -e adj. — a. ያልተስተካከለ ፣ የተሳሳተ b. ቀጠሮ
infanterie n.f. — እግረ (ጦር)
የማይጠብቅ
infantile adj. — የሕፃናት
inexactitude n.f. — a. ትክክለ አለመሆን ፣ መሳሳት ፣ ስሕተት
b. ጊዜውን / ቀጠሮውን ያልጠበቀ infantilisme n.m. — a. እንደ ሕፃን መሆን ፣ የብስለት ማነስ
b. c’est de l’~ የሕፃን ሥራ ነው
inexcusable adj. — ይቅርታ የማይደረግለት
infarctus n.m. — ~ du myocarde የልብ ትርታ መቆም
inexistant, -e adj. — የሌለ
infatigable adj. — የማይደክመው
inexorable adj. — a. ርኅራኃ÷ የሌለው ፣ የማይራራ ; un juge
~ የማይምር ዳ b. une loi ~ አይምሬ ሕግ infatigablement adv. — ሳይደክመው
inexorablement adv. — በማይቀር ሁኔታ infatuation n.f. — መኮፈስ ፣ መኩራራት
inexpérience n.f. — የልምድ ማነስ infatué, -e adj. — የሚኮፈስ ፣ የሚኮራ
infatuer (s’) v.pr. — ተኮፈሰ ፣ ተኩራራ ፣ ተመጻደቀ infirme — 1. adj. መጻጉዕ ፣ አካለ ጎደሎ 2. n. a. ድኩም ፣ ሽባ
infect, -e adj. — a. ግም ; odeur ~e ግማት b. temps ~ infirmer v.tr. — ካደ ፣ አሌ አለ ፣ አስተባበለ
አጉል ጊዜ ; repas ~ መጥፎ ምግብ
infirmerie n.f. — መታከሚያ (ክፍል)
infecter — 1. v.tr. a. በከለ b. አጋባ (በሽታ) 2. v.pr. s’ ~
infirmier, -ière n. — አስታማሚ
ተበከለ ፣ ተጋባበት
infirmité n.f. — የአካል ጉድለት
infectieux, -euse adj. — በካይ ; une maladie
infectieuse ተላላፊ በሽታ inflammable adj. — produit ~ እሳት የሚፈራ
ዕቃ
infection n.f. — a. ብከላ b. የሚበክል ፣ ግም
inflammation n.f. — ማቃጠል (በሕመም)
inférer v.tr. — ደመደመ ፣ ዘጋ ; j’infère de vos
remarques que la guerre est proche ከሚሉት ሁሉ inflation n.f. — ግሽበት
የምገነዘበው የጦርነቱን መቃረብ ነው
inflationniste adj. — ግሽበታዊ
inférieur, -e adj. & n. — a. የበታች ፣ የታች ፣ ዝቅተ ; lèvre
infléchir — 1. v.tr. ቆለመመ 2. v.pr. s’~ ተቀለበሰ (በአስተሳሰብ)
~e የታች ከንፈር ; ~ à la normale ከመደበው በታች b. d’un
rang ~ የዝቅተ መደብ inflexible adj. — ግትር
infériorité n.f. — በታችነት ፣ ዝቅተነት ማነስ ; ~ en nombre inflexibilité n.f. — ግትርነት
በቁጥር ማነስ ; complexe d’~ የበታችነት ስሜት
inflexion n.f. — de voix ~ የድምፅ አሰባበር
infernal, -e, -aux adj. — ገሃነማዊ ; c’est ~ ! ገሃነም ነው !
infliger v.tr. — ~ une amende መቀጮ ጣለ ; ~ une
ገሃነመ እሳት ነው !
défaite ነሣ (ድል) ; ~ une humiliation ውርደት አደረሰ
infertile adj. — ጠፍ (መሬት)
influençable adj. — የሱ ነገር የሚሰማ
infester v.tr. — በከለ
influence n.f. — a. ተጽዕኖ ; avoir une ~ néfaste sur
infidèle — 1. adj. የማይታመን ፣ የማያስተማምን 2. adj. & n. qqn. በእገሌ ላይ መጥፎ ተጽዕኖ ኖረው b. un homme d’~
ኢአማኒ ፣ ከሐዲ ተሰሚነት / ተደማጭነት ያለው ሰው ;
ingénieusement adv. — በመላ ፣ በብልሃት ፣ በጥበብ ፣ በዘዴ inintelligibilité n.f. — ለግንዛቤ የማያመች
ingénieux, -euse — adj. አባ መላ ፣ ዘዴኛ inintelligible adj. — የማይገባ
ingéniosité n.f. — ብልሃተኛነት ፣ መለኛነት inintéressant, -e adj. — የማይማርክ ፣ ትኩረትን የማይስብ
ingénu, -e adj. & n.m. ልበ ቅን ; faire l’~ ሞኝ መሰለ ininterrompu, -e adj. — የማያቋርጥ ፣ የተያያዘ ፣ ተከታታይ
ingérer — 1. v.tr. ~ des aliments ምግብ ዋጠ 2. v.pr. s’~ inique adj. — ኢፍትሐዊ
dans les affaires d’autrui ጣልቃ ገባ ፣ በሰው ጉዳይ ገባ
iniquité n.f. — የፍትሕ ማነስ
ingouvernable adj. — የማይገዛ
initial, -e, -aux adj. — መነሻ ፣ መጀመሪያ
ingrat, -e adj. & n. — a. ውለታ ቢስ ፣ ወሮታ ቢስ ; être ~
initiale n.f. — une ~ መነሻ (ፊደል) ; signer de ses ~s
envers qqn. ውለታ ቢስ ሆነ b. travail ~ የማያመረቃ ሥራ ;
ምልክት አደረገ ፣ አጭር ፊርማ ፈረመ
sol ~ ጠፍ መሬት c. visage ~ መልከ ጥፉ ገጽታ d. l’âge ~ ቢስ
ዕድሜ (ጉልምስና) initialement adv. — በፊት ፣ በመጀመሪያው ላይ
ingratitude n.f. — ውለታቢስነት initiation — n.f. a. መነሻ ፣ መሠረት ; ~ à la musique
መሠረተ ሙዚቃ ማስጨበጥ b. ~ religieuse ምሥጢር ማሳየት
ingrédient n.m. — ቅመም (የጥ ቤት)
initiateur, -trice — 1. adj. መሥራች 2. n. ፈር ቀዳጅ ፣ ፋና ጊ
inguérissable adj. — a. maladie ~ የማይድን በሽታ
b. chagrin ~ የማይጽናና ሐዘን initiative n.f. — ጅማሮ ፣ የመጀመሪያ እርምጃ ; prendre l’~
de faire qqch የአንድ ጉዳይ ፈር ቀዳጅ ሆነ ; l’esprit d’~ አስቦ
ingurgiter v.tr. — ሠለቀጠ ፣ ዋጠ
የመሥራት ችሎታ
initié, -e adj. & n. — ውስጥ ዓዋቂ ፣ ምሥጢር አዋቂ inodore adj. — ሽታ የሌለው
initier — 1. v.tr. አስጀመረ 2. v.pr. s’~ à qqch ጀመረ (ተማሪ) inoffensif, -ive adj. — የማይጎዳ
injectable adj. — በመርፌ የሚሰጥ (መድኃኒት) inondation n.f. — መጥለቅለቅ
injecter v.tr. — a. ጋ (መድኃኒት በመርፌ) b. les yeux inonder v.tr. — አጥለቀለቀ
injectés ደም መሰለ (ዓይን)
inopérable adj. — ቀዶ ሕክምና ሊደረግለት የማይችል
injection n.f. — a. መርፌ b. ካርቡሬተር የሌለው ሞተር
inopérable adj. — የማይሠራ (መድኃኒት)
injonction n.f. — ትእዛዝ ; une ~ administrative
inopiné, -e adj. — ያልታሰበበት ፣ ያልተጠበቀ ፣ ዱብ ዕዳ
የአስተዳደር ግዳጅ
inopinément adv. — በድንገት
injure n.f. — ስድብ
inopportun, -e adj. — ያልተፈለገ ፣ ያልተጠበቀ ፣ ባልተፈለገ
injurier v.tr. — ሰደበ
ጊዜ የመጣ ፣ አለጊዜው የሆነ
injurieusement adv. — በስድብ መልክ
inopportunément adv. — ባልተፈለገ ሁኔታ
injurieux, -euse adj. — ስድብ አዘል
inorganique adj. — አካል የሌለው ፣ አካላዊ ያልሆነ
injuste adj. — ፍትሕ አልባ
inorganisé, -e adj. — ያልተደራጀ ፣ ያልተቀናጀ
injustement adv. — ያለ አግባብ
inoubliable adj. — የማይረሳ
injustice n.f. — የፍትሕ ማነስ
inouï, -e adj. — ያልተሰማ ፣ እንግዳ ; fam. c’est ~ !
injustifiable adj. — በቂ ምክንያት የሌለው የማይታመን ነው !
injustifié, -e adj. — ምክንያት ሳይኖረው የተደረገ inox n.m. — የ inoxydable አኅጽሮት ፣ የማይዝግ
inlassable adj. — የማይታክተው inoxydable adj. & n.m. — የማይዝግ
inlassablement adv. — ሳይታክተው inqualifiable adj. — ስም የለሽ (አኳኋን) ፣ ቅጥ አጣሽ
inné, -e adj. — የተፈጥሮ inquiet, -iète adj. & n. — ሥጉ
innocemment adv. — በየዋህነት inquiétant, -e adj. — አስጊ
innocence n.f. — ንጽሕና inquiéter — 1. v.tr. አሠጋ ፣ አሳሰበ ፣ አስጨነቀ ; sa santé
m’inquiète ጤናው ያሠጋል 2. v. pr. s’~ ሠጋ ; ne vous
innocent, -e adj. & n. — ንጹሕ
inquiétez pas de cela በነገሩ አይሥጉ / አትሥጉ
innocenter v.tr. — ~ qqn (d’une accusation) ነፃ አወጣ
inquiétude n.f. — ሥጋት ፣ ሐሳብ ፣ ጭንቀት ; soyez sans ~
(ከኪስ)
ሐሳብ አይግባዎ
innombrable adj. — የማይቆጠር ፣ ስፍር ቁጥር የሌለው ፣
inquisiteur, -trice adj. & n. — ጭፍን መርማሪ
ኃውልቀú መሳፍርት
inquisition n.f. — ጭፍን ምርመራ
innommable adj. — አስቀያሚ ፣ ጸያፍ
insaisissable adj. — የማይጨበጥ ፣ ሾላካ
innovateur, -trice adj. & n. — የተሐድሶ ደጋፊ
insalubre adj. — ለጤና የማይስማማ (አካባቢ)
innovation n.f. — ተሐድሶ
insanité n.f. — ዝባዝንኬ
innover v.tr. — አደሰ ፣ አዲስ መልክ ሰጠ
insatiable adj. — የማይጠግብ ፣ የማይበቃው
inoccupé, -e adj. — a. ሥራ ፈት b. ባዶ (ቦታ / መሬት)
insatiablement adv. — በስግብግብነት
inoculation n.f. — መክተብ
insatisfaction n.f. — አለመርካት
inoculer v.tr. — a. ~ une maladie à qqn በሽታ አጋባ b. ~
un vaccin ከተበ insatisfait, -e adj. ያልረካ
238
inscription n.f. — a. ምዝገባ ; feuille d’~ የምዝገባ ቅጽ ; insipide adj. — አልጫ ፣ ጣም የሌለው ፣ ውሀ ውሀ የሚል
prendre son ~ ተመዘገበ b. የሐውልት ጽሑፍ / ጥናት c. ጽሑፍ
insistance n.f. — በጥንካሬ መያዝ ፣ አለመታከት ; avec ~
(የሠሌዳ / የማስታወቂያ)
ሳይታክቱ ፣ አበክሮ ; demander qqch avec ~ አንድ ነገር
inscrire — 1. v.tr. a. ሐውልት ላይ አስቀረፀ b. ~ son nom አጥብቆ ጠየቀ
sur une liste ስሙን በዝርዝር ውስጥ አስገባ ; ~ un enfant à
insistant, -e adj. — ችኮ
l’école ልጁን አስመዘገበ (ትምህርት ቤት) 2. v.pr a. s’~ à un
cours ለትምህርት ፕሮግራም ተመዘገበ b. s’~ en faux contre insister v.intr. — ጠነከረ ; ~ sur un fait አበክሮ ጠየቀ ;
qqch. አሌ አለ ፣ ተቃወመ ፣ አስተባበለ c. cette loi s’inscrit n’insistez pas trop ችክ አትበሉ
dans le cadre de la législation anti-esclavagiste ይህ
insociable adj. — አውሬ (ዓመል)
ሕግ የፀረ ባርነት ድንጋጌ አካል ነው
insolation n.f. — a. ፀሐይ ማስመታት b. የጣይ ምች
insecte n.m. — ተባይ
insolemment adv. — ድፍረት ፣ ዓይን አውጣነት
insecticide n.m. — ተባይ ማጥፊያ
insolence n.f. — ድፍረት ፣ ዓይን አውጣነት
insécurité n.f. — የደኅንነት መጓደል ፣ የፀጥታ ማነስ
insolent, -e adj. — ደፋር ፣ ዓይን አውጣ
insémination n.f. — ሩካቤ ዘር መፈጸም (ለሱ / ለከብት)
insolite adj. — እንግዳ ፣ ያልተለመደ
inséminer v.tr. — ሩካቤ ዘር ፈጸመ (ለሱ / ለከብት)
insoluble adj. — a. የማይሟሟ b. problème ~ መፍትሄ
insensé, -e adj. — ልበቢስ ፣ ቀልበ ቢስ ፣ አዕምሮ ያነሱ b. ቅጥ
የሌለው ችግር
የሌለው
insolvabilité n.f. — ዕዳውን መክፈል ያልቻለ
insensibilisation n.f. — ማደንዘዝ
insolvable adj. — ዕዳውን መክፈል ያልቻለ
insensibiliser v.tr. — አደነዘዘ
insomniaque n. — እንቅልፍ የሌለው
insensibilité n.f. — መደንዘዝ
insomnie n.f. — እንቅልፍ ማጣት
insensible adj. — a. ~ à la douleur ሕመም የማይሰማው ፣
ደነዝ b. ልበ ደንዳና ; ~ à la poésie የቅኔ ውበት የማይሰማው insondable adj. — የማይመረመር ፣ የማይዘለቅ (በጥልቀት) ፣
ሊታወቅ የማይችል
insensiblement adv. — ቀስ በቀስ ሳይታይ / ሳይሰማ
insonore adj. — ድምፅ የማያሳልፍ ፣ ድምፅ የማያስተጋባ
inséparable adj. — የማይለያይ
insonorisation n.f. — ድምፅ መከላከል
insérer — 1. v.tr. a. አስገባ ፣ ዶለ ፣ ገባ (ሠልፍ) b. ~ un mot
dans un texte አስታቀፈ (የተረሳ ቃልን ዓረፍተ ነገር ውስጥ አስገባ) insonoriser v.tr. — የውጪ ድምፅ እንዳይሰማ መከላከያ አደረገ ;
2. v.pr. s’~ dans un groupe መምሰል (ማኅበረሰቡን) un studio insonorisé ድምፅ የማያስገባ የቀረፃ ክፍል
insertion n.f. — ማስገባት ፣ መዶል ; ~ sociale des insouciance n.f. — ቸልታ
travailleurs immigrés የስደተ ወዛደሮች ማኅበራዊ አቀባበል
insouciant, -e adj. — ቸልተ
insidieux, -euse adj. — ተንኮለኛ ፣ ሸረኛ
insoucieux, -euse adj. — ግድ የለሽ
insidieusement adv. — በተንኮል ፣ በሸር
insoumis, -e — 1. adj. እምቢተ 2. adj. & n. ሽፍታ ፣
insigne (1) adj. — a. የታወቀ b. faveur ~ ታላቅ ውለታ ወንበዴ ፣ ኮብላይ ወታደር
insigne (2) n.m. — ምልክት ፣ መታወቂያ ፣ መለያ insoumission n.f. — እምቢታ ፣ ውንብድና
insignifiance n.f. — ትንሽነት ፣ ዝቅተኛነት insoupçonnable adj. — የማይጠረጠር (ታማኝ)
insignifiant, -e adj. — ከቁጥር የማይገባ ፣ እዚህ ግባ የማይሉት insoupçonné, -e adj. — a. የተሸሸገ ክህሎት b. ያልተጠረጠረ
insinuation n.f. — አሽሙር ፣ ሰያፍ ንግግር insoutenable adj. — a. douleur ~ የማይቻል ሕመም
b. point de vue ~ ተደጋፊነት የሌለው አስተሳሰብ
insinuer — 1. v.tr. በአሽሙር ገለጸ ; que voulez-vous ~ ?
ምን ማለትዎ ነው ? 2. v.pr. s’~ ሾልኮ ገባ ፣ ሳይታይ / ሳይሰማ ገባ inspecter v.tr. — መረመረ ፣ ፈተሸ ፣ ተቆጣጠረ
inspecteur, -trice n. — መርማሪ ፣ ፈታሽ ፣ ተቆጣጣሪ ; ~ de instinctivement adv. — በተፈጥሮ ኃይል (ሳይጨነቅ)
police መርማሪ ፖሊስ
instituer v.tr. — a. መሠረተ (ድርጅት) b. ሠየመ ፣ ሾመ
inspection n.f. — ቁጥጥር
institut n.m. — a. ድርጅት ፣ ተቋም ; l’Institut (de
inspirateur, -trice adj. — አመንጪ France) የፈረንሣይ አምስት አካዴሚዎች የኅብረት ስም b. ~
d’études የጥናት ማዕከል c. ~ de beauté የውበት ድርጅት
inspiration n.f. — a. ሥርፀት ፣ ሐሳብ ማመንጨት b. sous l’~
de qqn በሱ ግፊት instituteur, -trice n. — መምህር (የ1 ደረጃ)
inspirer — 1. v.tr. አየር ሳበ ፣ ወደ ሆዱ ተነፈሰ b. ~ le respect institution n.f. — ድርጅት ፣ ተቋም
አክብሮት ጋበዘ c. l’empereur Napoléon a inspiré de
institutionnel, -elle adj. — ድርጅት / ተቋምን የሚመለከት
nombreux romans ንጉሠ ነገሥት ናፖልዮን የብዙ ልብ ለዶች
ሥርፀት ምክንያት ሆኗል 2. v.pr. s’~ de qqn አብነት ተከተለ instructeur n.m. — አሠልጣኝ
(የሌላ ሱ)
instruction n.f. — a. ትምህርት ; ~ professionnelle የሙያ
instabilité n.f. — አለመረጋጋት ሥልጠና b. avoir de l’~ የተማረ c. ~ juridique የቅድሚያ
ምርመራ (ፍርድ ቤት) ; juge d’~ ጉዳይ መርማሪ ዳ d. ~s መመሪያ
instable adj. — ያልተረጋጋ
instruire — 1. v.tr. a. ~ qqn de qqch አሳወቀ b. አስተማረ ፣
installateur n.m. — አስገቢ (የኤሌክትሪክ መስመር)
አሠለጠነ c. ~ une affaire ጉዳይ መረመረ 2. v.pr. s’~ a. ራሱን
installation n.f. — a. ማስገባት / መትከል (ስልክ) b. ~ des አስተማረ b. s’~ de qqch ስለ አንድ ጉዳይ መረጃ ሰበሰበ
meubles ዕቃ ማግባት
instruit, -e adj. — የተማረ ፣ ብዙ ያነበበ
installer — 1. v.tr. a. አኖረ ፣ አስቀመጠ ; ~ qqn dans un
instrument n.m. — a. መሣሪያ ; ~ de travail የሥራ መሣሪያ
fauteuil በንበር አስቀመጠ / ሠየመ b. አመቻቸ ፣ አስገባ 2. v.pr.
b. ~ de musique የሙዚቃ መሣሪያ; ~ à cordes የጅማት
s’~ ተመቻቸ ፣ ተደላደለ ; s’~ à la campagne ኑሮውን ከገጠር
አውታር መሣሪያ (ሙዚቃ) c. être l’~ de qqn የሱ መሣሪያ ሆነ
አደረገ ፣ መኖሪያውን ከከተማ ውጭ አደረገ
d. ጽሑፍ (የሕግ ጉዳይ)
instamment adv. — አጥብቆ
instrumental, -e, -aux adj. — በመቸሪያነት ያገለገለ ;
instance n.f. — a. pl. céder aux ~s de qqn. ተለምኖ እሺ musique ~e በመቸሪያ የሚጫቱት ሙዚቃ
አለ b. introduire une ~ (en) justice ክስ መሠረተ ; ils
instrumentiste n. — የሙዚቃ መሣሪያ ባለሙያ
sont en ~ de divorce በፍቺ ሙግት ላይ ናቸው ; tribunal
d’~ የፍትሐ ብሄር ፍርድ ቤት ; tribunal de grande ~ ከፍተ insu n.m. — à l’~ de qqn ሳይታወቅ ; à mon ~ ሳላውቀው ፣
ፍርድ ቤት ; en seconde ~ በይግባኝ ተደብቆኝ
intangible adj. — የማይለጥ ፣ የማይደፈር ፣ የማይሻር ; droit ~ intempéries n.f. pl. — ውሽንፍር
የማይደፈር መብት
intempestif, -ive adj. — ያልተጠበቀ ፣ ያልተፈለገ ; arrivée
intarissable adj. — a. source ~ የማይደርቅ ምንጭ b. un intempestive ከች / ዙ አለ (ሳይጠበቅ)
conteur ~ የማያልቅበት ተረተ
intemporel, -elle adj. — ዘለዓለማዊ
intégral, -e, -aux — 1. adj. a. ሙሉ ; paiement ~ ሙሉ
intenable adj. — a. position ~ የማይመች ቦታ (ለመከላከል)
ክፍያ ; texte ~ ሙሉ ጽሑፍ (ሕትመት) 2. n.f. a. calcul ~
b. douleur ~ የማይመች ሕመም c. chaleur ~ የማይቻል
ኢንቴግራል b. l’~ d’un compositeur ሙሉ ሥራ ለሙዚቃ
ሙቀት d. des enfants ~s አስቸጋሪ ልጆች
አቀናባሪ
intendance n.f. — a. ጋነ ገብ (የጥንት ሥሪት) b. ስንቅና ትጥቅ
intégralement adv. — በሙሉ
(ወታደር)
intégralité n.f. — l’~ ሙሉነት ; dans son ~ በሙሉ ፣ እንዳለ
intendant, -e n.m. — a. የጋነ ገብ ሹም b. የስንቅና ትጥቅ ኃላፊ
intégrant, -e adj. — ሙሉ አካል (የቅንጅት) ; faire partie ~e (ወታደር)
de ሙሉ አካል / አባል መሆን
intense adj. — ከባድ ፣ ብርቱ ፣ ቀሣፊ
intégration n.f. — ማዋሐድ
intensément adv. — በከባድ ፣ በብርቱ ; vivre ~ ከልብ መኖር
intègre adj. — ፍጹም ታማኝ ፣ ሙስና የሌለበት
intensif, -ive adj. — a. ፋታ የማይሰጥ ፣
intégrer — 1.v.tr. a. አዋሐደ ; être mal intégré à un የማያቋርጥ b. culture intensive የማያሠልስ የግብርና ሥራ ፣
groupe ካንድ ቡድን ጋር መግባባት አቃተው b. il a intégré መሬት የማያሳድር ግብርና
l’ጹcole Polytechnique ፖሊቴክኒክ ትምህርት ቤት ተቀበለው /
intensifier v.tr. — አበረታ ፣ አጠናከረ ፣ አጣደፈ (ሥራ) ፣
ገባ 2. v.pr. s’~ à un groupe ከቡድን ጋር ተዋሐደ
አፋጠነ
intégrisme adj. — ~ religieux ሃይማኖታዊ አክራሪነት
intensité n.f. — a. ጥንካሬ ፣ ፍጥነት ፣ ብርታት ፣ ቅሥፈት
intégrité n.f. — ፍጹም ታማኝነት (ለሕመም) ; l’~ d’un sentiment የስሜት አስጨናቂነት b. l’~
d’un courant électrique የኮረንቲ ኃይል
intellect n.m. — አዕምሮ
intention n.f. — a. ዓላማ ; sans mauvaise ~ ክፉ ዓላማ (ባለመገንዘብ / በድንጋጤ) 2. n.m. ~ alimentaire የምግብ
የሌለው ; avoir l’~ de faire qqch አንድ ነገር ለማድረግ አስቧል ; እርም
avoir de bonnes ~s በጎ አሰበ ; dans l’~ de በማሰብ b. à
intéressant, -e adj. — a. ትኩረት የሚጋብዝ ፣
l’~ de ለእገሌ (ክብር) ; je l’ai acheté à votre ~ የገዛሁት
ማራኪ b. prix ~ ጥሩ ዋጋ c. il cherche à se rendre ~
ለርስዎ ነው
ትኩረት ለመማረክ ይሻል
intentionné, -e adj. — አላማ ያለው ; bien / mal ~ በጎ /
intéressé, -e adj. — ጥቅም ፈላጊ ; le premier ~ ዋናው
ዕኩይ ዓላማ ያለው ; personne bien intentionnée ቀና ሰው
ተጠቃሚ ; un service ~ ለጥቅም የተሰጠ አገልግሎት
intentionnel, -elle adj. — ዓውቆ ፣ አስቦ
intéressement n.m. — መጥቀም
intentionnellement adv. — በዓውቆ ፣ ሲያውቅ ፣ በማወቅ ፣
intéresser v.tr. — a. ማረከ (ሐሳብን) b. ተጨነቀ ፣ ተጠበበ ;
አስቦበት
ceci peut vous ~ ይህ ነገር ይመለከትዎታል c. ~ qqn à une
interaction n.f. — ተደጋጋፊነት ; ~ de la théorie et de la cause በአንድ ጉዳይ ላይ የእገሌን ትኩረት ሳበ d. ~ qqn dans
pratique የሐሳብና የተግባር ተደጋጋፊነት / ቅንጅት son commerce ለሽርክና አግባባ 2. v.pr. s’~ à qqch. ፍላጎት
አሳየ
interallié, -e adj. — የብዙ ባለ ቃል ኪዳኖች ኅብረት
intérêt n.m. — a. ወለድ ; 12 % d’~ 12 % ወለድ b. ጥቅም ;
intercalaire adj. — ጣልቃ ገብ ፣ አበቅቴ ፣ ቀመር ; feuillet ~
il y a ~ à le faire ማድረግ ይጠቅማል ; j’ai ~ à le faire ይህን
እልባት
ማድረጉ ይጠቅመል ; agir dans son ~ ለራስ ጥቅም ሠራ
intercaler v.tr. — ጣልቃ አገባ / አስገባ c. digne d’~ ትኩረት ሊሰጠው የሚገባ d. sans ~ ፋይዳቢስ
intercéder v.intr. — ~ en faveur de qqn. አማለደ interethnique adj. — የብሄረሰቦች (ግንኙነት)
intercepter v.tr. — a. ቆረጠ ፣ ጠለፈ (የስልክ / የራዲዮ interférence n.f. — ጣልቃ ገብነት
መልእክት) b. ያዘ (ፖሊስ)
interférer v.intr. — ጣልቃ ገባ
interception n.f. — ቆረጣ ፣ ጠለፋ ; ~ d’émissions de
intérieur — 1. adj. a. የውስጥ ; politique ~e የአገር ውስጥ
radio የራዲዮ ሥርጭት ጠለፈ
ፖለቲካ ; marché ~e የአገር ውስጥ ገበያ b. ውስጣዊ (ስሜት) ;
interchangeable adj. — ሁለት ነገሮች ሊቀያየሩ የሚችሉ en son for ~ በሆዱ 2. n.m. a. à l’~ de ኩስጥ ; la porte
était verrouillée de l’~ በሩ ኩስጥ ተቀርቅሮ (ተሸንጉሮ) ነበር
interclasse n.m. — ዕፎይታ ፣ ፋታ (ለትምህርት ቤት ብቻ)
b. le ministère de l’Intérieur የአገር ውስጥ አስተዳደር
intercontinental, -e, -aux adj. — አህጉር አቀፍ (በረራ)
intérieurement adv. — ኩስጥ ; rire ~ ውስጥ ውስጡን ሣቀ
interdépendance n.f. — ትስስር ፣ ተጋጋፊነት (በሁናቴ)
intérim n.m. — ተጠባባቂ ; secrétaire par ~ ተጠባባቂ
interdépendant, -e adj. — ትስስር ፣ ተደጋጋፊ ; les êtres ጸሐፊ ; assurer l’~ (de qqn) ተካ
vivants sont ~s ሕያው ነገሮች ተደጋጋፊዎች ናቸው
intérimaire adj. & n. — ተተኪ ; directeur ~ ተጠባባቂ
interdiction n.f. — ክልከላ ; ~ de fumer ማጨስ ክልክል ነው ዳይሬክተር
242
intermédiaire — 1. adj. አማካይ ; espace ~ በመካከል ያለ interrogateur, -trice — 1. adj. የሚመረምር 2. n. መርማሪ ፣
ቦታ / ክፍተት 2. n. ገላጋይ ፣ ተወካይ 3. n.m. par l’~ de la ጠያቂ
presse በጋዜጣ አማካይነት ; sans ~ በቀጥታ ; servir d’~
interrogatif, -ive adj. — ጥያቄያዊ (ዓረፍተ ነገር) ; d’un ton
entre deux personnes የሁለት ሰዎች አገናኝ / አማካይ ሆነ
~ በጥያቄ ድምፅ
interminable adj. — የማያልቅ ፣ መጨረሻ የሌለው ; un
interrogation n.f. — ጥያቄ ፣ ምርመራ ; point d’~ የጥያቄ
discours ~ መቁረጫ / መቋጫ የሌለው (በጣም ረጅም) ንግግር
ምልክት
interminablement adv. — በረጅሙ
interrogatoire n.m. — የዳ ምርመራ ; ~ serré መስቀልያ ጥያቄ
intermittence n.f. — እያቋረጠ መመለስ
interroger — 1. v.tr. a. ጠየቀ ; ~ un élève ተማሪ ፈተነ ; ~
intermittent, -e — 1. adj. እያቋረጠ የሚመለስ 2. n. les ~s un témoin መስቀልያ ጠየቀ b. ~ qqn du regard በዓይኑ
du spectacle የተውኔት ጊዜያዊ ተቀጣሪዎች ጠየቀ c. ~ sa conscience ሕሊናውን መረመረ 2. v.pr. s’~
ራሱን ጠየቀ
internat n.m. — a. አዳሪ ትምህርት ቤት b. ~ de médecine
አዳሪ ተለማማጅ (የሕክምና ተማሪ) interrompre — 1. v.tr. a. አቋረጠ b. ~ une conversation
ንግግር / ውይይት አቋረጠ 2. v.pr. s’~ አቋረጠ (ንግግሩን)
international, -e, -aux — 1. adj. ዓለም አቀፍ ; relations
~es ዓለም አቀፍ ግንኘውነት 2. n. (joueur) ~ የዓለም አቀፍ interrompu, -e adj. — የተቋረጠ
ውድድር ተጫዋች
interrupteur n.m. — ማጥፊያ (ኤሌክትሪክ)
interne — 1. adj. የውስጥ ፣ ውስጣዊ 2. n. አዳሪ (ተማሪ /
interruption n.f. — a. ማቋረጥ ፣ መቋረጥ b. sans ~
የሕክምና ተማሪ)
ሳያቋርጥ ፣ ያለማቋረጥ c. ~ de grossesse የእርግዝና ማስረድ
internement n.m. — እስራት ፣ በቁጥጥር ውስጥ ማዋል
intersection n.f. — መገና (የሁለት መሥመሮች / መንገዶች)
interner v.tr. — አሰረ ፣ በቁጥጥር ውስጥ አዋለ
interstice n.m. — ክፍተት
interpellation n.f. — a. ጥያቄ b. procéder à une ~
interurbain — 1. adj. የክፍለ ሀገር (ስልክ) 2. n.m. appeler
(police) ያዘ ፣ በቁጥጥር ስር አዋለ (ፖሊስ)
l’~ ለክፍለ ሀገር / ማዞሪያ ደለ
interpeller v.tr. — a. ~ qqn. dans la rue ተላላፊ ሰው ጠራ
intervalle n.m. — a. ክፍተት b. ~ de temps በሁለት
b. cette question m’interpelle ይህ ጉዳይ
ሁኔታዎች መካከል ያለፈ ጊዜ b. par ~s አልፎ አልፎ ; dans l’~
ከነከነኝ c. አቋርጦ ጠየቀ (በስብሰባ ላይ) ; ~ le gouvernement
በመካከሉ
የፓርላማ አባል ለሚንስትር ጥያቄ አቀረበ
intervenant, -e adj. & n. — ተናጋሪ
interphone n.m. — የውስጥ ስልክ
intervenir — 1. v.intr. a. ከማህል ገባ ፣ ገላገለ b. ~en faveur
interplanétaire adj. — በዓለማት መካከል ያለውን ሕዋ
de qqn. ደጅ ጠና (ለሌላ ሱ) c. faire ~ la force armée
የሚመለከት
ሠራዊት እንዲገባበት አደረገ d. መጣ ; un changement est
interpoler v.tr. — አሳዘለ (በጽሑፍ ላይ) intervenu ለውጥ መጣ ፣ ለውጥ ሆነ e. ~ dans une
négociation በድርድር ውስጥ ገባ f. በጉባዔ ላይ ንግግር አደረገ
interposer (s’) v.pr. — s’~ አማካይ / ገላጋይ አስገባ
intervention n.f. — a. ገባ b. ~ chirurgicale ቀዶ ሕክምና
interprétariat n.m. — የትርጉም ሥራ
አካሄደ c. offre d’~ ለገላጋይነት መቅረብ d. ምልጃ e. ንግግር
interprétation n.f. — ትርጉም ፣ ትርጓሜ ማድረግ (በጉባዔ ላይ)
244
invalide — 1. adj. ስንኩል ፣ ሽባ ፣ ድኩም (ደካማ) 2. n. አካለ investigateur, -trice — 1. adj. የሚመረመር 2. n. መርማሪ
ስንኩል ፣ አካለ ጎደሎ
investigation n.f. — ምርመራ
invalider v.tr. — አፈረሰ / ውድቅ አደረገ (ኑዛዜ / ምርጫ)
investir v.tr. — a. ~ qqn d’une fonction ሠየመ ፣ ኃላፊነት
invalidité n.f. — a. ውድቅነት b. ~ au travail የሥራ ብቃት ሰጠ b. ~ qqn de sa confiance እምነት ጣለበት c. ~ des
አለመኖር capitaux መደበ (ገንዘብ) d. une forteresse ምሽግ ከበበ
invariable adj. — የማይለወጥ ፣ የማይለዋወጥ investissement n.m. — ንዋይ መደበ (ለልማት / ለንግድ) ፣
መዋዕለ ንዋይ
invariablement adv. — በማይለወጥ ሁኔታ
invétéré, -e adj. — a. une habitude ~e የለመደ / የቆየ
invasion n.f. — ወረራ
ልማድ ፣ ሥር የሰደደ ልማድ b. የለመደበት ; un buveur ~
invective n.f. — a. ኃይለ ቃል ፣ ኃይለኛ ንግግር ፣ ማማረር ፣ መጠጥ የተጠናተው
ስድብ b. proférer des ~s ዘለፋ
invincible adj. — የማይሸነፍ
invectiver — 1. v.intr. ~ contre qqn. ኃይለ ቃል ተናገረ ፣
invinciblement adv. — ሽንፈት ሳያውቅ
ዘለፈ ፣ ሰደበ 2. v.tr. ~ qqn. ዘለፈ
inviolable adj. — የማይደፈር ፣ የተቀደሰ ቦታ
invendable adj. — አልሸጥ / አልነሣ ያለ (ሸቀጥ)
invisibilité n.f. — አለመታየት
invendu, -e — 1. adj. ያልተሸጠ 2. n.m. pl. ~s ያልተሸጡ
ሸቀጦች invisible adj. — የማይታይ ፣ ለማየት የሚሳን ; il restait ~
አልታይ አለ ፣ ጠፋ
inventaire n.m. — a. የንብረት ቆጠራ ; faire / dresser un
~ የንብረት ዝርዝር አወጣ b. faire l’~ ንብረት አስቆጠረ invisiblement adv. — በስውር
inventer v.tr. — a. አገኘ ; Edison a inventé l’ampoule invitation n.f. — ግብ ; venir sur l’~ de qqn በእገሌ
électrique አምፖልን የፈጠረ ኤዲሰን ነው ፣ አምፖል የኤዲሰን ጋባጥነት መጣ
ግኝት ነው ; il n’a pas inventé la poudre ብልጠት
invite n.f. — በሸርኒ / በጥቅሻ መጋበዝ ወይም መገፋፋት
ያንሰዋል b. il a inventé une excuse ሰበብ / ምክንያት ፈጠረ
invité, -e adj. — ተጋባጥ ፣ እንግዳ
inventeur, -trice n. — የፈጠራ ባለቤት
inviter v.tr. — a. ጋበዘ ; ~ qqn à entrer ግባ አለ ; ~ qqn à
inventif, -ive adj. — የፈጠራ ችሎታ ያለው
dîner ራት ጋበዘ b. le beau temps invite à la flânerie
invention n.f. — a. ፈጠራ ፣ ግኝት b. የፈጠራ ማረጋገጫ ; የሰማዩ ጥራት ተንሸራሸሩ ያሰኛል
brevet d’~ የፈጠራ የምስክር ወረቀት c. pure ~ tout cela!
invivable adj. — a. fam. የማይቻል ፣ የማይኗኗሩት ፣
ይህ ሁሉ የፈጠራ ወሬ ነው
የማያዛልቅ (ሰው) b. une atmosphère ~ አስጨናቂ ሁኔታ
inventivité n.f. — ፈጠራ መቻል ፣ የፈጠራ ችሎታ
invocation n.f. — ጥሪ ፣ አስማት ፣ ድግምት
inventorier v.tr. — የንብረት ዝርዝር አጣ
involontaire adj. — ሳያውቅ / ሳይፈልጉ የተደረገ
invérifiable adj. — ሊጣራ የማይችል ፣ እውነቱ ሊታወቅ
involontairement adv. — ሳያውቅ ፣ሳይፈልጉ
የማይችል
invoquer v.tr. — a. ጠራ ; ~ le diable ሰይጣን ጠራ b. ~
inverse adj. & n.m. — ተቃራኒ ፣ ጋፊ ፣ ግርምቢጥ ; en sens
l’aide de la justice የፍትሕን ድጋፍ ጠየቀ / ተማጠነ c. ~ une
~ የተገላቢጦሽ
raison ምክንያት አቀረበ
inversé, -e adj. — የተገለበጠ ፣ የዞረ
invraisemblable adj. — የማይመስል ፣ ተቀባይነት የሌለው ;
inversement adv. — በተቃራኒው histoire ~ የማያስተማምን ታሪክ
inverser v.tr. — ገለበጠ ፣ አዞረ ፣ የፊቱን ከኋላ የኋላውን ከፊት invraisemblance n.f. — አለመምሰል ፣ የማይመስል ነገር
አደረገ
invulnérabilité n.f. — ያለመጠቃት ጠባይ
inversion n.f. ግልበጣ ፣ መገልበጥ
invulnérable adj. — የማይጠቃ
invertébré, -e adj. & n.m. — አከርካሪት አልባ
iode n.m. — ዮዳይን irrégulièrement adv. — a. እንዳሻው ፣ እንደ ፈቀደው ፣
በዘፈቀደ b. በሕገ ወጥ ሁኔታ
iodé, -e adj. — አዩዲን ያለበት አየር
irrémédiable adj. — የማይድን ፣ የማይሽር
irascibilité n.f. — ቁጡነት ፣ ግልፍተነት
irrémédiablement adv. — በማይመለስ ሁኔታ
irascible adj. — ቁጡ ፣ ግልፍተ
irremissible adj. — ምሕረት የማይገባው (ጥፋት)
iris n.m. — የዓይን ብሌን
irremplaçable adj. — የማይተካ ፣ ተተኪ የሌለው
ironie n.f. — ፌዝ ፣ መሣለቅ ፣ ሽሙጥ
irréparable adj. — a. የማይጠገን b. faute ~ የማይታረም
ironique adj. — ፌዘ ፣ አሽሟጣጭ
ስሕተት
ironiquement adv. — በፌዝ ፣ በሽሙጥ
irréparablement adv. — a. በማይሻሻል / በማይጠገን ሁኔታ
ironiser v.intr. — አፌዘ ፣ ተሣለቀ ፣ አሽሟጠጠ b. የማይካስ ሁኔታ
irradiation n.f. — በጨረር ማከም irrépressible adj. — የማይቆጣጠሩት ; force ~ የማይታገሉት
ኃይል
irradier — 1. v.intr. a. አስሸበረቀ b. በሱነት ተሠራጨ (ኅመም)
2. v.tr. በጨረር አመከነ irréprochable adj. — እንከን የሌለው
irraisonné, -e adj. — ያልታሰበበት ፣ ግብታዊ irrésistible adj. — የማይቋቋሙት
irrationalité n.f. — ሐሳብ አልባነት irrésistiblement adv. — በማይቋቋሙት ሁኔታ
irrationnel, -elle adj. — ሐሳብ አልባ ፣ ያልታሰበበት irrésolu, -e adj. — a. አመንቺ ፣ ላዋይ ፣ ያልቆረጠ b. ያልተፈታ
(ጉዳይ) ፣ መፍትሄ ያልተገኘለት
irréalisable adj. — የማይፈጸም ፣ የማይከናን ፣ የማይተገበር
irrésolution n.f. — ማመንታት
irréaliste adj. & n. — ተጨባጭነት የሌለው
irrespect n.f. — ድፍረት
irrecevable adj. — ተቀባይነት የሌለው
irrespectueux, -euse adj. — ደፋር ፣ አክብሮተቢስ ፣
irréconciliable adj. — የማይታረቅ ፣ የማይጣጣም ፣ የተቆራረጠ
አክብሮት አልባ
(በጠብ)
irrespirable adj. — የሚያፍን (አየር / ሁኔታ)
irrécouvrable adj. — የማይከፈል ፣የማይመለስ (ዕዳ)
irresponsabilité n.f. — የኃላፊነት ጉድለት
irrécupérable adj. — መና ፣ ጠፍቶ የቀረ ፣ የደመ
irresponsable adj. — ኃላፊነት የማይሰማው / የሚያንሱ
irrécusable adj. — አሌ የማይባል ; un témoignage ~
የማይሻር ምስክርነት irrévérence n.f. — ክብረ ነክነት ፣ ድፍረት
irréductible adj. — የማይበገር irrévérencieux, -ieuse adj. — ደፋር
irréel, -elle adj. — እውን ያልሆነ ፣ ምናባዊ irréversible adj. — ደኋላ የማይመለስ
irréfléchi, -e adj. — a. acte ~ ያልታሰበበት መ¶jZ irrévocable adj. — የማይሻር (ውሳኔ)
b. personne ~e የማያስብ / ችኩል ሱ
irrévocablement adv. — በማያዳግም ሁኔታ (ውሳኔ)
irréflexion n.f. — አለማሰብ ፣ መቸኮል (በሐሳብ)
irrigation n.f. — መስኖ
irréfutable adj. — የማያላዳ ; un argument ~ የማያንቀሳቅስ
irriguer v.tr. — በመስኖ ተጠቀመ ፣ በመስኖ ውሀ አጠጣ
ምክንያት
irritabilité n.f. — ብስጩነት
irréfutablement adv. — በማያንቀሳቅስ ሁኔታ
irritable adj. — ብስጩ
irrégularité n.f. — ሕገጥነት ፣ ሥርዓት አልባነት
irritable adj. — ብስጩ
irrégulier, -ière adj. — a. ሕገ ወጥ b. terrain ~ አባጣ ጎባጣ
መሬት c. des résultats ~s የሚዋጥቅ ውጤት
246
irritant, -e adj. — a. የሚያቃጥል (ዓይን / ቆዳ) isoloir n.m. — የምርጫ ክፍል
b. የሚያናድድ ፣ የሚያበሳጭ
isotherme adj. — ተመሳሳይ ሙቀት የሚያሳዩ ቦታዎችን
irriter — 1. v.tr. አበሳጨ 2. v.pr. a. መበሳጨት b. መቆጣት የሚያገናኝ መሥመር
(የዓይን / የቆዳ)
isotope n.m. — ኢዞቶፕ
irruption n.f. — ዲና መታ (በውጊያ / በጦርነት) ; faire ~
issu, -e adj. — ~ de ከ... የመጣ / የተለደ
dans une salle ዘሎ ገባ
issue n.f. — መውጫ ፣ መቋጫ ; ~ de secours የአደጋ
Islam n.m. — እስልምና
መውጫ ; voie sans ~ መውጫ የሌለው መንገድ ፣ የማያዋጣ ; se
islamique adj. — እስላማዋ ménager une ~ መውጫ አበጀ ; à l’~ de la conférence
ጉባዔ ሲያበቃ
islamisation n.f. — ማስለም
isthme n.m. — መሸጋገሪያ (ባሕር)
islamiser v.tr. — አሰለመ
italique adj. & n.m. — ኢታሊክ (ቀጭን ዓይነት የማሳተም
islamisme n.m. — አክራሪ እስላምነት
ፊደል) ; en ~s በኢታሊክ የተጻፈ
isocèle adj. — triangle ~ ሁለት ጎነው እኩል የሆነ ሦስት ማዕዘን
itératif, -ive adj. — ተደጋጋሚ ; sommation itérative
isolant, -e adj. & n.m. — የሚከላከል ; matériaux ~s ተደጋጋሚ የዳ ትእዛዝ
የውጪ (ብርድ / ድምፅ / ሙቀት / ኤሌክትሪክ) መከላከል
itérativement adv. — በተደጋጋሚ ፣ ደጋግሞ ፣ ብዙ ጊዜ
isolation n.f. — ~ acoustique የውጪ ድምፅ መከላከል
itinéraire n.m. — a. መንገድ (ከመነሻ እስከ መድረሻ) b. የጉዞ
isolationnisme n.m. — ተነጣይነት (የፖለቲካ) ምዕራፎች መጽሐፍ
isolationniste adj. & n. — የተነጣይነት ደጋፊ (ፖለቲካ) itinérant, -e adj. — ተጓዥ ፣ ተንቀሳቃሽ ፣ ተዘዋዋሪ ;
ambassadeur ~ የመንግሥት መልእክተኛ
isolé, -e adj. — a. የተለየ ፣ የተነጠለ (ሰው) b. ሩቅ
c. ኤሌክትሪክ የማይነዝረው ivoire n.m. — የዝሆን ጥርስ
isolement n.m. — ብቸኝነት ፣ ከሱ መራቅ / ማራቅ / መለየት / ivraie n.f. — እንክርዳድ
መነጠል (አንድን ነገር)
ivre adj. — የሰከረ
isolément adv. — በተናጠል ፣ በግል
ivresse n.f. — ስካር
isoler — 1. v.tr. a. ለየ 2. s’~ a. ተለየ b. s’~ du bruit ድምፅ
ivrogne n.m. — ሰካራም
እንዳይሰማ አደረገ c. ብቸ ሆነ ፣ ባሕታዊ ሆነ
ivrognerie n.f. — ስካራምነት
japper v.intr. — ጮኸ (ለውሻ)
jaquette n.f. — a. ጃኬት b. ኮረጆ ፣ ልባስ ፣ መሸፈ (ለመጽሐፍ)
jouir v.intr. — a. ተደሰተ ; ~ de la vie ዓለሙን ቀጨ b. ~ de jovial, -e, -aux adj. — ደስተኛ
toutes ses facultés በተሟላ አዕምሮ ተጠቀመ c. ~ d’une jovialement adv. — በደስተኛነት
bonne réputation ስመጥር ሆነ d. ረካ (በሲብ)
joyau, -aux n.m. የከበረ ድንጋይ ፣ ፈርጥ ፣ ሉል ፣ ዕንቁ ; les
jouissance n.f. — a. እርካታ ፣ ደስታ b. ጥቅም መጠቀም / ~x de la Couronne የዘውድ ፈርጦች
መገልገል ; avoir la ~ d’un droit በመብቱ ተጠቀመ joyeusement adv. — በደስታ
jouisseur, -euse n. — ቅምጥል joyeux, -euse adj. — ደስተኛ ; ~ Noël ! እንኳን ለብርሃነ ልደቱ
joujou, -oux n.m. — fam. አሻንጉሊት ; faire ~ avec une አደረስዎ !
poupée በአሻንጉሊት ተጫወተ jubilation n.f. — ፈንጠዝያ ፣ ደስታ
jour n.m. — A. a. የቀን ብርሃን ; le petit ~ ጧት ፣ ንጋት ; il jubilé n.m. — ኢዮቤልዩ
fait ~ እየነጋ ነው ; en plein ~ በጠራራ ፣ በቀን ; voyager de
~ በቀን ተጓዘ ; c’est le ~ et la nuit አይብና ጎመን ናቸው jubiler v.intr. — fam. ፈነጠዘ ፣ ተደሰተ
b. voir qqch. sous son vrai ~ አንድን ነገር በትክክለ መልኩ
250
judaïsme n.m. — የይሁዳ ሃይማኖት junior adj. & n. — ታናሽ
judaïque adj. — አይሁዳዊ junte n.f. — ታደራዊ መንግሥት
judiciaire adj. — የዳኝነት jupe n.f. — ጉርድ ቀሚስ ; pendu aux ~s de sa mère እናቱ
ጉያ ተሽቆ
judicieusement adv. — በብልሃት ፣ በልክ
jupon n.m. — a. የውስጥ ልብስ b. fam. ልጃገረድ ፣ ሴት
judicieux, -euse adj. — ብልህ
c. fam. courir le ~ ሴት አሳደደ
judo n.m. — ትግል ፣ ጁዶ
juré, -e — 1. adj. un ennemi ~ ደመ 2. n.m. ዳ ; les jurés
juge n.m. — a. ዳ ; ~ d’instruction መርማሪ ዳ ; je vous ዓሥራ አንዱ ዳኞች
en fais ~ እራስዎ ይፍረዱ b. ~ de touche የመሥመር ዳ (ቴኒስ)
jurer — 1. v.tr. a. ማለ ; ~ sa foi በማተቡ ማለ b. ቃል ገባ ; ~
c. être ~ et partie አባቱ ዳ ልጁ ቀማ ሆነ
fidélité à qqn የእምነት ቃሉን ሰጠው ; faire ~ le secret à
jugé n.m. — mesurer au ~ በዓይነ ገመድ ለካ qqn ምሥጢር እንዲጠብቅ አስማለ 2. v.intr. a. je te jure
que ce n’est pas moi ሙት ! እኔ አይደለሁም ; j’en jurerais
jugement n.m. — a. ፍርድ ; passer en ~ ፍርድ ቤት ቀረበ ;
እምል ነበር ; il ne faut ~ de rien አላደርገውም ብሎ መማል
~ par défaut ተከሳሽ በሌለበት ተፈረደ b. le Jugement
አይገባም b. il ne jure que par ses aïeux በዘሩ ይመካል
dernier ምጽዓት c. porter un ~ sur qqch. አስተያየት ሰጠ ;
c. ተራገመ ፣ ሰደበ d. ተጋጨ ፣ አልተስማማም (ለቀለም)
erreur de ~ የአስተያየት ስሕተት ; je m’en remets à votre
~ ለርስዎ ዳኝነት ትቼዋለሁ d. avoir du ~ በትክክል አየ juridiction n.f. — ሥልጣን (የሕግ)
jugeote n.f. — fam. የተፈጥሮ ዕውቀት juridique adj. — ሕጋዊ ፣ ፍትሐዊ ; conseiller ~ የሕግ
አማካሪ
juger v.tr. — a. ዳኘ ፣ ፈረደ ፣ ፍርድ ሰጠ ፣ ቀሰ b. à vous
d’en ~ ፍርዱ የራስዎ ነው ; jugez de ma surprise juridiquement adv. — በሕግ ፣ በሕጋዊነት
ድንጋጤዬን ይታይዎ c. ገመተ ፣ ቆጠረ ፣ አመነ ; on le jugeait
juriste n.m. — የሕግ ባለሙያ
fou እንደ እብድ ተቆጥሮ ነበር ; à en ~ par son train de vie
on l’aurait cru riche እንደ አኗኗሩማ ባለ ጸጋ ይመስል ነበር ; ~ juron n.m. — ኃይለቃል (በቁጣ)
bon de faire qqch. ይሆናል ብሎ አደረገ
jury n.m. — a. ዳ ; chef / membre du ~ የዳኞች አዛዛ /
jugulaire — 1. adj. & n.f. veines ~s የጉሮሮ ደም ሥር 2. n.f. አባል b. ~ d’examen የፈተና ኮሚቴ
የባርኔጣ ማሰሪያ (በጉንጭ አልፎ አገጭ ላይ የሚታሰር ፣ ታራጅ)
jus n.m. — a. ጭማቂ ; ~ de fruit የፍራፍሬ ጭማቂ b. መረቅ
juguler v.tr. — ~ une révolte ሽብርን አቆመ c. fam. ቡና d. fam. የኤሌክትሪክ ንዝረት
juif, juive adj. & n. — አይሁዳዊ jusque prép. — a. እስከ ; jusqu’ici እስከዚህ ድረስ ; ~ là
እስከዚያ ; jusqu’où ? እስከየት ? ; depuis Londres
juillet n.m. — ሐምሌ
jusqu’à Paris ከለንደን እስከ ፓሪስ ; ~ chez lui እስከ ቤቱ ድረስ
juin n.m. — ሰኔ b. jusqu’à présent እስከ ዛሬ ድረስ ; jusqu’à mon
dernier jour እስክሞት ; jusqu’au jour où እስከ ሆነ ቀን
jumeau, -elle, -eaux adj. & n. — መንታ ፣ መንትያ ;
ድረስ ; remonter jusqu’en 1800 እስከ 1800 ድረስ ተመል ;
maisons jumelles ተያይዙ የተሠሩ ቤቶች ; lits ~x ተጣብቀው
jusqu’ici c’est très bien እስካሁን በጣም ደኅና ነው ;
የተሠሩ አልጋዎች
jusqu’à un certain point እስከ ተወሰነ ደረጃ ድረስ c. il sait
jumelage n.m. — መንታ ማድረግ ፣ ማገናኘት jusqu’à nos pensées ምን እንደምናስብ እንኳ ያውቃል ; il est
allé jusqu’à insulter son directeur ዳይሬክተሩን እስከ
jumelé, -e adj. — የተጣመረ ፣ የተቀናጀ
መሳደብ ደርሷል 2. loc. conj. a. jusqu’à ce que እስከ ድረስ
jumeler v.tr. — አገናኘ ፣ አቀናጀ ፣ አጣመረ ፣ ጥንድ አደረገ ፣ b. fam. j’en ai ~-là አሁንስ መረረኝ
አቆራኘ ; Debre Berhan est jumelé à Blanc Mesnil
juste — 1. adj. a. ትክክለ ፣ ሐቀ ፣ ፍትሐዋ ፣ ጻድቅ ; le mot ~
ደብረ ብርሃንና ብላንሜኒል መንታዎች ሆነዋል
ትክክለው ቃል ; raisonnement ~ ትክክለ አስተሳሰብ ; votre
jumelles n.f. pl. — መነጽር (የጦር ሜዳ) réponse n’est pas ~ መልስዎ ትክክል አይደለም b. avoir
l’oreille ~ ጥሩ አድማጭ ሆነ ; le piano n’est pas ~ የፒያኖው
jument n.f. — ባዝራ
ቅኝት ትክክል አይደለም c. ~ milieu ሚዛን d. ma montre
jungle n.f. — a. ጥቅጥቅ ያለ ጫካ b. la loi de la ~ የማንአለብኝ est ~ ሰዓቴ ልክ ነው ; c’est ~ ልክ ነው ፣ ትክክል ነው ; rien de
ሥርዓት plus ~ በርግጥ ትክክል / ልክ ነዎ ፣ እውነትዎን ነው e. አነስተኛ ፣
ጠባብ (ቀሚስ / ጫማ) ; c’est (bien) ~ አጥጋቢ አይደለም ;
c’est tout ~ s’il sait lire የማንበብ ችሎታው እንደነገሩ ነው ;
10 minutes c’est un peu ~ አሥር ደቂቃ እንኳ ትንሽ ያንሳል
f. être ~ envers qqn ለሱ ፍትሐዊ ሆነ ; un homme ~
ትክክለ ሰው 2. n. les justes ሐቀኞች ፣ ጻድቃን 3. adv.
a. በትክክል ; chanter ~ ጥሩ አድርጎ ዘፈነ ; comme de ~ እንደ
ተጠበቀው b. à dix heures ~ ልክ በዓሥር ሰዓት ; ~ à temps
በቋፍ ደረሰ ; c’est ~ ce qu’il faut ልክ የሚያስፈልገውን ያህል
c. vous avez tout ~ le temps ትርፍ ጊዜ የለዎትም ;
échapper tout ~ ለጥቂት አመለጠ ; je ne sais pas au
juste si በትክክል አላውቅም
justement adv. — a. በተገቢው መንገድ ፣ በሐቁ b. voici ~ la
lettre que j’attendais ልክ ስጠብቀው የነበረው ደብዳቤ
ይኸው !
252
K
k. abr. — የኪሎ አኅጽሮት
kaléiodoscope n.m. — ተለዋዋጭ ኅብረ ቀለማትን የሚያሳይ
መሣሪያ
254
laïque adj. & n. — enseignement ~ ሃይማኖት ነክ ያልሆነ lama n.m. — a. ላማ (ግመል መሰል የደቡብ አሜሪካ እንስሳ)
ትምህርት b. የቲቤት መነኩሴ
laisse n.f. — ማሰሪያ ; tenir en ~ ሸበበ lambeau, -eaux n.m. — ቁራጭ ፣ እራፊ ፣ ጭርንቁስ ;
vêtements en ~x የተበጣጠሰ ; mettre en ~x በጣጠሰ ; un
laissé-pour-compte — 1. adj. የተተወ 2. n.m. ቸል
mendiant couvert de lambeaux ጭርንቁሳም ለማኝ
የተባለ ፣ ውድቅ
lambiner v.intr. — fam. ተንቀረፈፈ
laisser — 1. v.tr. a. ተወ ; je les ai laissés dire ሲናገሩ
ተውኳቸው ; ~ voir qqch አሳየ ፣ ታየበት ; ~ tomber qqch lambris n.m. — ምርጊት ፣ ልባስ
ቸል አለ ; ~ faire ! ቸልታ ; ~ qqch de côté ቸል አለ
lame n.f. — a. ~ de couteau የቢላዋ ስለት ; ~ de rasoir
b. allons, je vous laisse እሺ ጥየህ መሄዴ ነው ; je vous
ምላጭ ፣ ስለት b. ~ d’acier ጠፍጣፋ ብረት ፣ የምጣድ ብረት c. ~
laisse faire ለርስዎ ትቼዋለሁ / እንዳሻዎ ያድርጉት ; vous
de parquet የለል ሣንቃ d. ~ de fond ማዕበል
pouvez nous ~ ትተውን ልትሄዱ ይችላሉ ; laissez-moi
(tranquille) ! ተውኝ ! c. laissez, c’est moi qui paie lamé, -e adj. & n.m. — tissu ~ d’or ርቀዘቦ ጨርቅ
ይቆዩ እኔ ነኝ የምከፍለው ; laissez donc ! አይጨነቁ ! ; fam.
lamelle n.f. — ትንሽ ስለት
laissez-moi rire ! አታሥቁኝ ! አያሥቁኝ ! d. manger la
viande et ~ le gras ሥጋውን በልቶ ጮማውን ተወ ; c’est à lamentable adj. — a. አሳዛኝ b. ብላሽ ፣ የተበላሸ
prendre ou à ~ ይ ውሰድ ይ ተው (ዋጋው ከዚህ ነቅነቅ አይልም) ;
lamentablement adv. — በሚያሳዝን ሁኔታ
cela nous laisse le temps de ጊዜ ይሰጠናል e. je vous le
laisserai à bon compte በርካሽ ትቼልዎታለሁ ; elle m’a lamentation n.f. — ሰቆቃ ፣ ዋይታ
laissé ses enfants à garder ልጆቸþን አደራ ሰጠችኝ f. cela
lamenter (se) v.pr. — አላዘነ ; se ~ sur son sort በዕድሉ
laisse (beaucoup) à désirer ቅር አሰኘ ፣ አላረካም ; cela
አዘነ
me laisse indifférent ግድም አይሰጠኝ / ቅም አይለኝም
2. v.pr. a. se ~ aller ጣለ ፣ ራሱን ጣለ b. se ~ emporter laminage n.m. — መዳመጥ
ተሸነፈ c. fam. ce vin se laisse boire ይህ ወይን ጠጅ ጠጡኝ
laminer v.tr. — ዳመጠ
ጠጡኝ ይላል
laminoir n.m. — መዳመጫ
laisser-aller n.m. inv. — ቸልታ ፣ ግድ የለሽነት
lampadaire n.m. — መቅረዝ ፣ መብራት መያ
laisser-passer n.m. inv. — ይለፍ (ሰነድ)
lampe n.f. — a. መብራት ፣ ኩራዝ ; ~ à huile የዘይት ኩራዝ ፣
lait n.m. — a. ወተት ; ~ entier ቅቤ ያልጣለት ወተት ; ~
ፋኖስ ; ~ de bureau የጠረጴዛ መብራት ; ~ de chevet የራስጌ
écrémé ቅቤው የጣለት ወተት ; petit ~ አጓት ; ~ caillé እርጎ ;
መብራት ; ~ de poche የኪስ መብራት b. ~ à souder መበየጃ
~ en poudre ዱቄት ወተት ; café au ~ ቡና በተት ; ~ de
poule በተት የተመታ እንቁላል ; ~ maternel የጡት ወተት lampion n.m. — የዘይት መብራት
b. vache à ~ ጥገት c. cochon de ~ የዓሣማ ጠቦት
lance n.f. — a. ጦር b. ~ d’incendie የእሳት መከላከያ ቧንቧ
d. frère / sœur de ~ የጉድፈቻ ወንድም እህት e. ~ de chaux
የተበጠበጠ ኖራ f. ~ de toilette ፊት ማጽጃ ቅባት lancée n.f. — continuer sur sa ~ በነካ እጁ
laiteux, -euse adj. — ተታም lance-flammes n.m. — ነበልባል የሚተፋ
laitier, -ière — 1. adj. l’industrie laitière የተት ሀብት lance-fusée n.m. — ተውዘግዛጊ መተኮሻ
ልማት ; produits ~s የተት ውጤቶች 2. n. ባለ ወተት ፣ ወተት
lance-grenades n.m. — ቦምብ መጣያ
ሻጭ
lancement n.m. — a. መወርወር ; ~ du disque የዲስከስ
laitage n.m. — የተት ውጤት
ውርወራ (ስፖርት) b. ~ d’une revue የመጽሄት ምረቃ
laiterie n.f. — የተት ልማት
lance-missiles n.m. inv. — የሚሳይል መወንጨፊያ
laiton n.m. — ቆርቆሮ
lance-pierre n.m. — ላስቲክ (የወፍ መግደያ) ፣ ስፈንጥር ፣
laitue n.f. — ሰላጣ ንጭፍ
lancer v.tr. — a. ወረረ ; ~ des pierres à qqn በሱ ላይ don des ~s የቋንቋ ተሰጥዎ ያለው ; ~ maternelle አፍ መፍቻ
ድንጋይ ወረረ ; ~ des bombes ጣለ (ቦምብ) ; ~ qqch en ቋንቋ ; parler la ~ de bois ኳኳቴ ንግግር ተናገረ
l’air ወደ ላይ ወረረ ; ~ le poids የብረት አሎሎ ወረረ b. ~ des
langue-de-chat n.f. — የሻምፓኝ ብስኩት
étincelles ጮራ ፈነጠቀ ; ~ un coup d’œil à qqn. አየት
አደረገ c. ~ un cheval ቼ አለ ; ~ un cheval au galop የፈረስ languette n.f. — መላስ (የጫማ)
ልጓም ለቀቀ ; ~ un chien contre qqn ውሻ ጃስ አለ d. si
langueur n.f. — መማሰን ፣ መፍዘዝ ፣ መቅዘዝ
vous le lancez sur ce sujet il ne s’arrêtera plus ይህን
ጉዳይ ካነሣህበት ማቆሚያ የለውም (ንግግሩ) e. ~ une guerre languir — 1. v.intr. a. ማሰነ ፣ ፈዘዘ ፣ ቀዘዘ ; ~ d’amour
ከፈተ (ጦርነት ጀመረ) f. ~ un artiste አስተዋቀ (ተዋናይ) ; cet በፍቅር ፈዘዘ ; la conversation languit ጨዋታው ቀዘቀዘ
acteur est lancé ይህ ተዋናይ ስመ ጥር / ጥሩ ሆኗል ; ~ une b. ጎመዠ ; ~ après qqch ጎመዠ ፣ ጓጓ ; ne nous faites
mode አወጣ (ዘመን አመጣሽ ልብስ ቆዳ) 2. v.pr. a. se ~ en pas ~ አያስጎምዤን 2. v.pr. se ~ de qqn. ናፍቆት ዘዙ ; je me
avant ወደፊት ተወረወረ b. se ~ à la poursuite de qqn languis de toi ናፍቆትህ አቦዘነኝ / አፈዘዘኝ
አሳደደ c. se ~ dans les affaires ወደ ንግድ ዓለም ገባ
languissant, -e adj. — a. ፈዛዛ b. ደካማ ፣ ቀዝቃዛ (ንግድ)
lanceur, -euse n. — a. ~ de javelot የጦር ወርዋሪ b. ~ de
lanière n.f. — ጠፍር ፣ ቀላድ
fusée ተውዘግዛጊ መወርወሪያ
lanterne n.f. — መቅረዝ ፣ መብራት ፣ ኩራዝ ; ~ vénitienne
lancinant, -e adj. — a. የሚጠዘጥዝ (ለአካል) b. የሚከነክን
ወረቀት ለበስ ኩራዝ ; ~ magique የጥላ ሥዕል ማሳያ መብራት ;
(ለሕሊና)
éclairer la ~ de qqn. አብራራለት
lanciner v.intr. — a. ጋ ; une douleur qui lancine
laper v.tr. & intr. — ጠጣ (ለውሻ / ለድመት)
ውጋት (የሚጠዘጥዝ ሕመም) b. ልብ አቆሰለ ፣ ከነከነ
lapider v.tr. — ወገረ ፣ በድንጋይ ቀጠቀጠ
landau n.m. — a. የሕፃን ጋሪ b. ሠረገላ
lapin, -ine n. — ጥንቸል ; ~ de garenne የዱር ጥንቸል ; ~
lande n.f. — ዱር
domestique የቤት ጥንቸል ; fam. elle m’a posé un ~
langage n.m. — a. ቋንቋ ፣ ንግግር ; tenir un ~ grossier à ገትራኝ ቀረች
qqn በባለጌ ቋንቋ አነጋገረ ; en voilà un ~ ! እንዴት ያለ ንግግር
laps n.m. — un ~ de temps አንድ አፍታ
ነው ! ; ~ argotique የሙያ ቋንቋ (የተማሪ / የአዝማሪ / የነጋዴ) ;
~ chiffré የምሥጢር ቋንቋ b. changer de ~ ጸባዩን ለጠ lapsus n.m. — የአፍ ለምታ
langagier, -ière adj. — የቋንቋ ፣ ያነጋገር laquais n.m. — a. አስተናጋጅ ፣ አጋፋሪ ፣ ቋሚ ፣ አሽከር (ልዩ
ልብስ የሚለብስ) b. ልክስክስ ፣ ተለማማጭ
lange n.m. — pl. ~s መጠቅለያ ጨርቅ (የአራስ ልጅ)
laque n.f. & n.m. — ብልጭልጭ (የአናጢ ሥራ)
langer v.tr. — ጠቀለለ
laquelle pron. relat. — lequel ይመለከቷል
langoureux, -euse adj. — የማሰነ ፣ ፍቅር ያጉላላው ፣ የቀዘዘ
laquer v.tr. — ብልጭልጭ ሙጫ ቀባ
langouste n.f. — የባሕር አንበጣ (እስከ አርባ ሴንቲሜትር
ይረዝማል ፣ በምግብነት ተፈላጊ) larcin n.m. — ትንሽ ሌብነት ፣ ዝርፊያ
langoustine n.f. — አነስተ የባሕር አንበጣ lard n.m. — a. የዓሣማ ጮማ b. fam. tête de ~ ዓመለ ቢስ
langue n.f. — A. a. ምላስ ; tirer la ~ ምላሱን አወጣ larder v.tr. — a. ጮማ አለበሰ (ጥ ሥራ) b. ~ qqn de coups
b. mauvaise ~ ሐሜተ ; ~ de vipère መርዘ (ተናጋሪ) de couteau ቸከቸከ (በቢላ / በጩቤ)
c. avoir la ~ bien pendue ምላሰ / ሞጥሟጣ ሆነ ; se
lardon n.m. — የዓሣማ ስብ
mordre la ~ የተናገረው ቆጨው / በተናገረው ተጸጸተ ;
tourner sept fois la ~ dans sa bouche አውጥቶ አውርዶ large — 1. adj. a. ሰፊ ; ~ d’épaules ትከሻ ሰፊ ; avoir
ተናገረ ; donner sa ~ au chat አፉን በዳቦ አበሰ ፣ በእንቆቅልሽ l’esprit ~ ሆደ ሰፊ ሆነ ; dans un sens ~ በሰፊ ትርጉሙ ;
ተሸነፈ ; avoir un cheveu sur la ~ ተኮላተፈ B. a. ቋንቋ ; dans une ~ mesure በአመዛኘው b. d’un geste ~ እጅን
professeur de ~s vivantes የዘመናዊ ቋንቋዎች መምህር ; በመዘርጋት 2. n.m. a. au ~ ባሕር b. se promener de long
pays de ~ anglaise እንግሊዝ ተናጋሪ አገር (አገሮች) ; avoir le en ~ ግራ ቀኝ አለ 3. adv. calculer ~ በሰፊው ገመተ ; voir ~
በሰፊው አየ ; fam. il n’en mène pas ~ ፈርቷል፣ ደንግጧል
256
largement adv. — a. በሰፊው ; une idée ~ répandue latex n.m. — የላስቲክ ወተት
በሰፊው የተሠራጨ ሃሳብ / አስተሳሰብ ; avoir ~ le temps ሰፊ
latin, -e adj. & n.m. — a. ሮማይስጥ፣ ላቲን b. y perdre
ጊዜ አለው b. services ~ rétribués ጠቀም አድርጎ የተከፈለበት
son ~ አልገባህ አለኝ
አገልግሎት
latitude n.f. — a. ርድ (ቅርፀ ዓለም) b. ነጻነት ; avoir toute
largesse n.f. — ስጦታ ፣ ልገሣ ፣ ችሮታ
~ pour agir የመተግበር ሙሉ ነጻነት ኖረው
largeur n.f. — a. ስፋት b. en ~ / dans la ~ በጎኑ ፣ በርድ
latrines n.f. pl. — ዓይነ ምድር መጸዳጃ
c. ~ d’esprit መንፈሰ ሰፊነት
latte n.f. — a. ቸንቃ b. fam. ጫማ ; fam. donner des
larguer v.tr. — a. ፈታ ፣ አላላ ; ~ les amarres መርከብ
coups de ~ ረገጠ
የታሰረበትን ለቀቀ b. ለቀቀ ፣ ጣለ (ከአየር) c. fam. elle m’a
largué ዘጋችኝ d. je suis complètement largué lauréat, -e adj. & n. — ተሸላሚ ፣ አሸናፊ (የቅኔ ውድድር)
ጠጠረብኝ
laurier n.m. — s’endormir sur ses ~s ባገኘው ድል ተዘናጋ
larme n.f. — a. እንባ ; fondre en ~s እንባ በእንባ ሆነ ;
laurier-sauce n.m. — ለቅመም የሚጠቀሙበት ቁጥቋጦ
pleurer à chaudes ~s ስቅስቅ ብሎ አለቀሰ ; avoir les ~s
aux yeux እንባ እንባ አለው ; ~s de crocodile የሐሰት እንባ lavable adj. — የሚታጠብ
b. fam. une ~ de whisky አንዲት ጠብታ ዊስኪ
lavabo n.m. — መጸዳጃ ፣ እጅ መታጠቢያ (በሃይማኖትና
larmoyant, -e adj. — ነፍራቂ ፣ አልቃሻ በሥርዓተ መንግሥት ስንና ብርት)
lasser — 1. v.tr. አታከተ 2. v.pr. se ~ ደከመ ፣ ለፋ ፣ ተዳከመ ፣ lavoir n.m. — ማጠቢያ ቦታ (ንዝ ወይም ለአጠባ የተዘጋጀ ቦታ)
ታከተ ; se ~ de qqn. / qqch. ሰለቸው ፣ ታከተው
laxatif, -ive adj. & n.m. — የሚያስቀምጥ (መድኃኒት)
lassitude n.f. — መታከት ፣ መመረር ፣ መሰላቸት
laxisme n.m. — ቸልተኝነት
lasso n.m. — ሸምቀቆ ፣ የበሬ ጠላፊ ; prendre au ~ በሬ ጠለፈ
laxiste adj. — ቸልተ
latence n.f. — መተት (የስሜት / የፍላጎት) ፣ ቆይታ
layette n.f. — የአራስ ልብስ
latent, -e adj. — የተ ፣ የቆየ ፣ የታመቀ
le, la, les (1) art. déf. — le soleil frappe très fort ፀሐዩ
latéral, -e, -aux adj. — የጎን (የጎድን) ከረረ ; la lune est voilée ጨረቃዋ ተጋርዳለች ; les étoiles
brillent dans le firmament ከዋክብቱ ከጠፈር ያበራሉ ; il
latéralement adv. — ከጎን
n’y a pas cours les samedis ቅዳሜ ቅዳሜ ትምህርት የለም ; léger, -ère — 1. adj. a. ቀላል ; une légère différence
on jeûne le mercredi et le vendredi እሮብና ዓርብ ጾም ቀላል ልዩነት b. avoir le sommeil ~ ንቁ ሆነ ; le cœur ~ ያለ
ነው ምንም ሥጋት ; d’un pas ~ ፈጠን ፈጠን እያለ (ሄደ / መጣ)
c. conduite légère ቅሌት (የአድራጎት) ; propos légers
le, la, les (2) — 1. pron. pers. ተውላጠ ስም ; je ne le lui
የባለጌ አነጋገር ; un argument un peu ~ ቀላል ምክንያት /
ai pas donné አልሰጠሁትም ; tu le sais aussi bien que
የማያረካ መከላከያ d. repas ~ ቀላል ምግብ ; un café ~ ቀጭን
moi አንተም እንደኔ (የኔን ያህል) ታውቀዋለህ ; les voilà !
ቡና 2. adv. traiter une affaire à la légère በቀላሉ ያዘ
እነዚሁ ; appelez-la par son nom በስምዋ ጥሯት 2. le
(ጉዳይን)
pron. neut. son frère est médecin, il voulait l’être
aussi ወንድሙ ሐኪም ነው እሱም (ሐኪም መሆን) ይፈልግ ነበር légèreté n.f. — a. ቀላልነት (የክብደት) b. ቅሌት (የጠባይ)
c. ወረተኛ (የስሜት)
lèche n.f. — fam. ልምምጥ ፣ መለማመጥ ; faire de la ~ ጫማ
ላሰ légion n.f. — a. ሠራዊት b. ils sont ~ ብዙ ናቸው c. ~
d’honneur የክብር ሠራዊት ፣ ኒሻን d. ሌጌዎን ፣ የባሪያ በሽታ
lèche-bottes n.inv. — fam. አሽቃባጭ ፣ ጫማ ላሽ
(በዛር ቋንቋ)
lécher v.tr. — a. ላሰ b. se ~ les doigts አጣጣመ c. fam.
légionnaire n.m. — የሠራዊት አባል
s’en ~ les babines ምራቁ መጣ d. fam. ~ les vitrines ሱቅ
ለሱቅ ዞረ législateur, -trice n. — ሐጋጊ ፣ ሕግ አውጪ
leçon n.f. — a. ትምህርት ; ~s particulières የግል ትምህርት législatif, -ive adj. — የሕግ ; élections ~ves የሕግ መምሪያ
b. que cela vous serve de ~ ትምህርት ይሁንህ ; faire la ~ አባላት ምርጫ ; le pouvoir ~ የሕግ አካል
à qqn መከረ
législation n.f. — ሕግጋት (ያንድ አገር)
lecteur, -trice — 1. n. አንባቢ 2. n.m. ~ de cassettes
législature n.f. — a. የሕግ መምሪያና መሰ ጉባዔ b. የጉባዔ
ካሴት መስሚያ
ያገልግሎት ዘመን
lectorat n.m. — አንባቢያን
légiste n.m. — a. የሕግ ባለሙያ b. médecin ~ የፍርድ ቤት
lecture n.f. — ንባብ ; il m’a apporté de la ~ እማነበው ተጠሪ ሐኪም
አመጣልኝ ; faire la ~ à un aveugle ለዓይነ ስውር መጽሐፍ
légitime adj. — a. ሕጋዊ b. አግባብ ያለው / በቂ ምክንያት
አነበበ / ገለጠ
ያለው (ጥያቄ) ፣ መሠረት ያለው ሥጋት c. ~ défense አልሞት ባይ
ledit, ladite, pl. lesdits, lesdites adj. — የተባለው ፣ ተጋዳይነት
የተባለችው ፣ የተባሉት ፣ ለተባለው ፣ ለተባሉት
légitimement adv. — በሕጉ መሠረት ፣ በሚገባ ፣ በአግባቡ
légal, -e, -aux adj. — ሕጋዊ ; fête ~e ብሄራዊ በዓል ; l’âge
légitimer v.tr. — a. አፀደቀ b. በሕግ ዓወቀ c. ሕጋዊ ዕውቅና
~ ሕጋዊ ዕድሜ
ሰጠ
légalement adv. — በሕግ
légitimité n.f. — ሕጋዊነት
légalisation n.f. — ሕጋዊ ማድረግ
legs n.m. — ውርስ ; faire un ~ à qqn አረሰ
légaliser v.tr. — a. ሕጋዊ አደረገ b. ሕጋዊ ማረጋገጫ ሰጠ
léguer v.tr. — አረሰ ፣ አስተላለፈ (ለትውልድ) ፣ አሸጋገረ
légalité n.f. — ሕጋዊነት ; rester dans la ~ የሕግ ተገዢ
légume n.m. — a. አትክልት (የጓሮ) ; ~s verts ቅጠላ ቅጠል
légataire n. — ወራሽ ፣ ብቸኛ ወራሽ ; ~ universel አጠቃላይ (የሚበላ) ; ~s secs የደረቀ አትክልት b. fam. grosse ~ ትልቅ
ወራሽ ሱ
légation n.f. — ተልዕኮ (የፖለቲካ) ፣ ሌጋሲዮን (የፈረንሣይ légumineuse n.f. — የአበባ ጥሬ (እንደ ባቄላ አተር / ምሥር)
ሌጋሲዮን)
lendemain n.m. — a. ማግሥት ፣ በማግሥቱ ; le ~ matin
légendaire adj. — a. ተረታዊ b. ዝነ በማግሥቱ ጠዋት ; penser au ~ የነገውን (ሁኔታ) አሰበ
b. devenir célèbre du jour au ~ ወዲያው ዕውቅና አገኘ
légende n.f. — a. ተረት b. ርእስ (የሥዕል)
c. des succès sans ~ የሚያዛልቅ ስኬት
258
lent, -e adj. — ዘገምተኛ ፣ ጎታታ ፣ ቀስተኛ lester v.tr. — ሸክም ጨመረ
lente n.f. — ቅጫም léthal, -e, -aux adj. — une injection ~e የሚገድል መርፌ
lentement adv. — በቀስታ ፣ በዝግታ léthargie n.f. — መዘረር (ዛር ከተነሣበት በኋላ) ፣ መፍዘዝ ፣
ማንቀላፋት
lenteur n.f. — ዝግታ ፣ ዘገምታ ፣ ቀስታ
léthargique adj. — ፈዛዛ
lentille n.f. — a. ምሥር b. ~ (cornéenne) ማጉሊያ
(መስታወት) ፣ ተለጣፊ መነጥር lettre n.f. — a. ፊደል ; écrire un sigle en toutes ~s አንድ
አኅጽሮት በሙሉ ፊደል ጻፈ b. à la ~ / au pied de la ~ ቃል
léopard n.m. — a. ነብር b. የነብር ቆዳ
በቃል ; fam. c’est passé comme une ~ à la poste ሰተት
lèpre n.f. — a. ደዌ ሥጋ ፣ ቁምጥና b. ~ blanche ለምጽ ብሎ ተሳካ c. ደብዳቤ ; ~ recommandée አደራ ደብዳቤ d. pl.
~s ሥነ ጽሑፍ ; faculté des ~s የሥነ ጽሑፍ ትምህርት ቤት
lépreux, -euse adj. & n. — a. ቆማጣ b. ለምጻም
(ዩኒቨርስቲ) ; homme de ~s ደራሲ e. rester ~ morte ከንቱ
léproserie n.f. — የደዌ ሥጋ ሐኪም ቤት ፣ የደዌ ሕክምና ሆኖ ቀረ (ዓዋጅ / ትእዛዝ)
ማዕከል ፣ የደዌ ሥጋ ሕሙማን መንደር
lettré, -e adj. — ደብተራ ፣ ምሁር
lequel, laquelle, lesquels, lesquelles pron. relat. የቱ ፣
leucémie n.f. — የደም ካንሰር
የቷ ፣ የቶች ; le monsieur avec lequel je travaille
አብሬው የምሠራው ሱዬ ; lequel choisis-tu የትውን leucémique adj. & n. — የደም ካንሰር ሕመምተኛ
ትመርጣለህ ; laquelle de ses dames est ta sœur ? ከነዚህ
leur — 1. pron. pers. inv. dites-~ ይንገሯቸው ; ~s père et
ሴቶች መካከል እህትህ የትዋ ነች ? ; parmi ces enfants
mère አባትና እናታቸው ; il ~ parle sans témoin ያለ ምስክር
lesquels sont les tiens ከነዚህ ልጆች መካከል ያንተ የቶች /
ያነጋግራቸዋል ; donner le ~ እንትኑን ይስጧቸው 2. adj. poss.
የትዎች ናቸው ; parmi ces peintures lesquelles
les parents et ~s enfants ወላጅና ልጆቻቸው 3. pron.
choisissez-vous ከነዚህ ሥዕሎች የቶችን / የትዎችን ይመርጣሉ
poss. c’est dans notre interêt et non dans le ~s የ
lesbienne n.f. — ዘማ (ሴት ለሴት ግብረ ሥጋ ፈጻሚ) ጥቅም እንጂ ለነሉ አይደለም ; il s’agit de nos interêt et non
des ~s ስለ እ ጥቅሞች እንጂ ስለነሱ አይደለም ; il était des ~s
lèse-majesté n.f. — ክብረ ነክ
au festin እድግሱ ላይ አብሮ ነበር
léser v.tr. — በደለ ፣ መብት ነካ ፣ ጥቅም ነካe
leurre n.m. — a. ማላሻ ፣ ማጥመጃ b. ማታለያ
lésiner v.intr. — ሰሰተ ፣ ተêነêነ
leurrer v.tr. — 1. v.tr. አታለለ ፣ አሳሳተ 2. v.pr. se ~ አሞኘ ፣
lésion n.f. — ቁስል አጃጃለ
lève-tôt n.m. inv. — fam. ማለዳ የሚነቸ libellule n.f. — የውሀ ተርብ
levier n.m. — a. መፈንቀያ ፣ ማንሻ b. être aux ~s de libéral, -e, -aux adj. & n. — a. ለጋሥ b. የግለሰብ ነጻነት
commande አመራር ጨበጠ አክባሪ c. profession ~e ነጻ የአዕምሮ ሙያ
260
libido n.f. — ዘማዊነት ፣ ቅንዝር lien n.m. — a. ትስስር b. ~ de parenté የሥጋ ዝምድና ; ~s
de famille ቤተ ዘመድነት ; faire le ~ entre deux
libraire n. — መጽሐፍ ነጋዴ
informations ሁለት መረጃዎችን አመላከተ
librairie n.f. — a. የመጽሐፍ ንግድ b. የመጽሐፍ መደብር
lier n.m. — a. አሰረ ; on l’a lié à un arbre እዛፍ ላይ አሰሩት
libre adj. — a. ነጻ ; je suis ~ de onze heures à midi b. ~ une sauce ወጥ አለደለደ c. ~ amitié / conversation
ከአምስት እስከ ስድስት ሰዓት ነጻ ነኝ ; être ~ de faire qqch avec qqn ውይይት ከፈተ ; nous sommes liés par intérêt
አንድ ነገር ለማድረግ ነጻ ነው ; laisser qqn. ~ d’agir የመተግበር ጥቅም ያገናኘናል 2. v.pr. a. se ~ (d’amitié) avec qqn
ነጻነት ሰጠ ; ~ à vous de le faire ከፈቀድክ አድርገው b. avoir ተዳጀ ; ils sont très liés የቅርብ ወዳጆች ናቸው b. le lait et
du temps ~ ትርፍ ጊዜ አለው ; le lundi est mon jour ~ le jaune d’œuf se lient facilement ወተትና አስኳል በቀላሉ
ሰኞ ነጻ ነኝ (ሰኞ ነጻ ቀኔ ነው) ; la voie est ~ መሥመሩ ነጻ ነው ይዋሐዳሉ
(ባቡር) ፣ መሰናክል የለም ; la ligne n’est pas ~ ስልኩ /
lierre n.m. — ሐረግ
መሥመሩ ተይዟል (ስልክ) ; elle a les cheveux ~s ፀጉሯ ብትን
ነው / እንደተበጠረ ነው c. être ~ avec qqn እንደልቡ ሆነ ; lieu n.m. — a. ቦታ ; mettre qqch en ~ sûr ዕቃ
manières ~s የተዝናና ሁናቴ ; je vous laisse le champ ~ አስተማማኝ ቦታ አኖረ ; le ~ du crime ወንጀል የተፈጸመበት ቦታ ;
ፈረሱም እነሆ ሜዳውም እነሆ d. à l’air ~ ንፋስ ላይ ፣ እውጪ ; en tous ~x የትም (በያለበት) ; ~ de rendez-vous የቀጠሮ
roue ~ ነጻ መንኩራኩር ; descendre une côte en roue ~ ቦታ ; en son ~ በተገቢው ቦታ ; j’étais sur les lieux እዚያው
ቁልቁለቱን በዜሮ መውረድ e. ~ arbitre የሕሊና ዳኝነት ; ~ ነበርኩ b. ~ public አደባባይ ; ~ saint መካነ ቅድሳት c. c’est
penseur ከሃይማኖት አስተምህሮ ነጻ የሆነ ; ~ de soucis አሳብ décidé en haut ~ በበላይ አካል የተወሰነ ነው d. en premier
የለሽ f. école ~ የካቶሊክ ትምህርት ቤት ~ ከሁሉ አስቀድሞ ; en dernier ~ በመጨረሻ e. ~ commun
ተብሎ ያለቀ ነገር f. avoir ~ ሆነ ፣ ተፈጸመ ; la réunion aura
libre-échange n.m. — ነጻ ገበያ (ነጻ የንግድ ልውውጥ)
~ le 10 ስብሰባው ለ (ሩ) 10 ሆኗል g. il y a (tout) ~ de
librement adv. — በነጻ supposer que + ind. ለመገመት የሚያስችል ብዙ ምክንያት አለ ;
je vous écrirai s’il y a ~ ካስፈለገ እጽፍልዎታለሁ h. tenir ~
libre-service n.m. — ዎይጋበዙዓ (ራስ በራስ መገልገል)
de qqch ተካ i. cette question donne ~ à des
licence n.f. — a. ፈቃድ ; ~ d’importation የንግድ ፈቃድ controverses ይህ ጉዳይ ክርክር ያስነሣል j. au ~
b. መጀመሪያ ዲግሪ ; ~ ès lettres / ~ ès sciences መጀመሪያ de ...ከማድረግ ፣ ...በማድረግ ፋንታ ; agissez au ~ de rêver
ዲግሪ በሥነ ጽሑፍ / በሳይንስ ; passer sa ~ የመጀመሪያ ከማለም በተግባር አሳይ
ዲግሪውን አገኘ c. ሴሰኝነት ፣ ዘማዊነት d. ~ poétique የባለቅኔ
lieu(-) dit n.m. — ...የተባለ ቦታ
ነጻነት (በአጻጻፍ)
lieue n.f. — a. አራት ኪሎ ሜትር (ርቀት) b. j’étais à cent ~s
licencié, -e n. — a. ባለ መጀመሪያ ዲግሪ ; ~ ès lettres / ès
de penser que በሐሳቤም መጥቶ አያውቅ
sciences የመጀመሪያ ዲግሪ ያለው (በሥነ ጽሑፍ / በሳይንስ)
b. የውድድር ፈቃድ (በስፖርት) lieur, -euse n. — አሳሪ
licenciement n.m. — ከሥራ ማሰናበት lieutenant n.m. — መቶ አለቃ
licencier v.tr. — አሰናበተ ፣ አስጣ (ከሥራ) lieutenant-colonel n.m. — ሊየተና (ሌተና) ኮሎኔል
licencieux, -euse adj. — propos ~ የባለጌ አነጋገር lièvre n.m. — ጥንቸል
lichen n.m. — የደንጊያ ሽበት liftier n.m. — የሊፍት / የአሳንሰር ከፋች
licite adj. — የተፈቀደ lifting n.m. — የፊት ቀዶ ጥገና (የተሸበሸበውን ለማስተካከል)
licorne n.f. — ከረከንድ ligament n.m. — ጅማት (የሱነት)
licou n.m. — ለኮ ligature n.f. — a. እስራት (የወጌሻ የሐኪም) b. የታሰረው
gZ}ጫፍ
lie n.f. — a. ዝቃጭ ፣ አተላ ; ~ (de vin) የይን ጠጅ አተላ b. la
~ de la société የማኅበረሰብ ዝቃጭ ውዳቂ ligaturer v.tr. — a. ~ un organe አሰረ (ወጌሻ / ሐኪም) b. ~
une branche gZ}ጫፍ አሰረ
liège n.m. — ቡሽ (የዛፍ ቅርፊት)
ligne n.f. — a. መሥመር ; écris-moi sur deux lignes limon n.m. — ደለል
ሁለት መሥመር ጻፍልኝ ; à la ~ አዲስ መሥመር ; ~ de touche
limonade n.f. — ሎሚናት
የቅጣት መሥመር b. ~ d’autobus የአውቶቡስ መሥመር ; ~ à
haute tension የኤሌክትሪክ አውራ መሥመር ; ~ limpide adj. — የጠራ ፣ የበራ
téléphonique የስልክ መሥመር ; la ~ est occupée ስልኩ
limpidité n.f. — ጥራት
ተይዟል c. ~ de conduite የሥነ ምግባር መሥመር d. pêche à
la ~ በመንጠቆ / በመቃጥን ዓሣ ጠመዳ e. ~ élégante d’une lin n.m. — ተልባ ; huile de ~ የተልባ ዘይት ; (toile de) ~
voiture የመኪና ቅርፅ ውበት f. les grandes ~s d’une የተልባ እግር ጨርቅ
œuvre የጽሑፍ ዋና ጭብጦች ; lire entre les ~s አዙሮ ዓየ
linceul n.m. — ከፈን
g. soigner sa ~ የሰውነቱን ቅርፅ ጠበቀ h. ~ de mire የዒላማ
አቅጣጫ i. descendre en ~ directe de በቀጥታ ተለደ j. sur linéament n.m. — les ~s d’un récit የጽሑፍ መዋቅር
toute la ~ ከዳር እስከ ዳር ተጀምሮ እስኪጨረስ k. se mettre
linéaire adj. — ቀጥተ (ቁመት / ርዝመት)
en ~ ተሠለፈ l. être en première ~ ተቀዳሚ ሆነ
linge n.m. — a. ጨርቅ ፣ ልብስ ; gros ~ ጨርቃጨርቅ ;
lignée n.f. — ዘር ፣ ትውልድ ፣ ዘመድ አዝማድ ; laisser une
essuyer qqch avec un ~ በጨርቅ ጠረገ ; ~ de table የገበታ
nombreuse ~ ብዙ ዘር አፍርቶ (አለፈ)
ልብስ ; ~ (de corps) ገላ ነክ ልብስ b. corde à ~ ልብስ ማስጫ
ligoter v.tr. — ጠፈረ
lingerie n.f. — a. የውስጥ ልብስ b. የልብስ ቤት
ligue n.f. — ማኅበር ፣ ኅብረት ; la ~ des droits de
lingot n.m. — ምዝምዝ ; ~s d’or / d’argent የርቅ / የብር
l’homme የሰባዊ መብቶች ኅብረት
ቡችላ
liguer — 1. v.tr. አስተባበረ ፣ ተባበረ 2. v.pr. a. se ~ አደመ
linguiste n. — የሥነ ቋንቋ ምሁር
b. se ~ contre la guerre ጦርነትን በኅብረት ተቃወመ
linguistique — 1. adj. ከሥነ ቋንቋ ጋር የተያያዘ 2. n.f. የሥነ
limace n.f. — ቀንድ አውጣ
ቋንቋ ሣይንሳዊ ጥናት
limaçon n.m. — ቀንድ አውጣ
lino n.m. — የlinoléum አኅጽሮት
lime n.f. — ሞረድ ; ~ à ongles የጥፍር ሞረድ
linoléum n.m. — ሸራ
limer v.tr. — ሞረደ ፣ አለሰለሰ
linotte n.f. — a. ጨረባ ፣ ጥሬ ፈጅ b. fam. tête de ~ ቀልበ
limier n.m. — a. የአደን ውሻ b. fam. ፖሊስ (በሕዝባዊ አነጋገር) ቢስ
limitation n.f. — a. ወሰን b. ~ des naissances የወሊድ linteau, -eaux n.m. — መቃን ፣ ጉበን
ቁጥጥር c. ~ de vitesse የፍጥነት ምደባ (ተሽከርካሪ) d. il n’y a
lion, -onne n. — a. አንበሳ b. il a mangé du ~ አልቻል አለ ;
pas de ~ de temps የጊዜ ገደብ የለም
s’adjuger la part du ~ ለራሱ አደላ ፣ ለራስ ሲቆርሱ አያሳንሱ
limitatif, -ive adj. — የሚወስን ፣ የሚገድብ
lionceau, -eaux n.m. — የአንበሳ ደቦል
limite n.f. a. ድምበር ፣ ወሰን b. ~ d’âge
lippe n.f. — ለምቦጭ
የዕድሜ ገደብ c. vitesse ~ የመጨረሻ ፍጥነት ; date ~ መጨረሻ
ቀን d. dépasser les ~s ከልኩ አለፈ ; dans une certaine lippu, -e adj. — ለምቦጫም
~ እስከ ተወሰነ ደረጃ ድረስ ; à la ~ j’accepterais de le voir
liquéfaction n.f. — መቅለጥ ፣ ውሃ መሆን
ቢበዛ ግፋ ቢል አየው ይሆናል ; il est à la ~ de ses forces
ደካክሟል ; ma patience a des ~s ! ትእግሥቴ ወሰን አለው ! liquéfier v.tr. — አቀለጠ
limiter — 1. v.tr. ወሰነ ፣ ገደበ ; ~ le pouvoir de qqn. የሱ liqueur n.f. — ጣፋጭ ዓረቄ
ሥልጣን ቀነሰ / መጠነ ; j’ai une confiance limitée en lui
liquidation n.f. — a. ማጣራት (ሒሳብ / ሸቀጥ) ፣ የዳኝነት ወጪ
በርሱ ላይ ያለኝ እምነት ውሱን ነው 2. v.pr. se ~ à በ... ተወሰነ
b. entrer en ~ ከሠረ
limitrophe adj. — ተዋሳኝ ፣ ሰነተ
liquide — 1. adj. a. ፈሳሽ ; la soupe est trop ~ ሾርባው
limoger v.tr. — ሻረ ቀጠነ b. argent ~ ጥሬ ገንዘብ 2. n.m. ፈሳሽ
262
liquider v.tr. — a. አጣራ ፣ ዘጋ (ንግድ) b. fam. ~ qqn. ገደለ litige n.m. — ክርክር ፣ ሙግት ; objet en ~ አከራካሪ ጉዳይ ፣
(ተቃዋሚን) c. c’est liquidé አልቋል ፣ አለቀ ደቀቀ የሙግት ምክንያት
lit n.m. — a. አልጋ ; ~s jumeaux መንታ አልጋ ; ~ de camp livrée n.f. — የአሽከር መለዮ
የመንገድ አልጋ ; ~ de mort የሞት አልጋ b. au ~ les enfants !
livrer — 1. v.tr. a. አሳልፎ ሰጠ ; ~ un colis የፖስታ ጥቅል ሰጠ
ልጆች ተኙ ! ; aller au ~ ተወ ; se mettre au ~ ተወ ; être
(ለተቀባይ) b. ~ qqn. à la justice ለፍርድ አቀረበ ; ~ son
au ~ / garder le ~ አልተነሣም (በሕመም ምክንያት) ; cloué
complice à la police በግብረ አበሩ ላይ ፖሊስ ጠቆመ ; ~ un
au ~ አልጋ ቁራ ; faire le lit አልጋ አነጠፈ ; faire ~ à part
secret ምሥጢር አወጣ c. pays livré au chaos ቀውጢ
መኝታ ለየ c. enfant d’un second ~ ከሁለተ ሚስት / ባል
ውስጥ የገባ አገር ; livré à soi-même ለብቻው ሆነ d. ~
የተለደ ልጅ d. le ~ d’une rivière የንዝ ኮር ; (géologie)
passage à qqn አሳለፈ ፣ መንገድ ሰጠ e. ~ bataille ውጊያ
ንጣፍ (የአፈር ፣ የኮረት) e. être dans le ~ du vent
ገጠመ 2. v.pr. a. se ~ à la justice ለፍርድ እጁን ሰጠ b. se
በሚነፍስበት በኩል በንፋሱ አቅጣጫ ተገኘ f. faire le ~ du
~ à qqn / se ~ ሰው አመነ c. se ~ à la boisson ጠጪ ሆነ
fanatisme የአክራሪነት ድርጊያ አመቻቸ
d. se ~ au désespoir ተስፋ ቆረጠ e. se ~ à l’étude ጥናቱን
litanie n.f. — a. ሊጦን b. c’est toujours la même ~ ሥራዬ ብሎ ተያያዙ
የተለመደ ነው (ልፍለፋ)
livret n.m. — a. ትንሽ ጥራዝ ; ~ d’épargne የባንክ ደብተር ;
literie n.f. — የመኝታ ቤት ዕቃ ~ de famille የቤተሰብ መዝገብ ; ~ scolaire የትምህርት
መዝገብ ; ~ de chant የዜማ ጥራዝ
lithographie n.f. — ሊቶግራፊ (በደንጊያ ላይ ጋፍ እየጻፉ የማባዛት
ዘዴ) livreur, -euse n. — ተላላኪ (ዕቃ ለማድረስ)
litière n.f. — ጉዝጓዝ (የበረት) lobe n.m. — የጆሮ ቅጠል
local, -e, -aux — 1. adj. የአካባቢ (ሹም) ; la presse ~e ያገር logistique — 1. adj. ነገረ ሠራዊት (ስንቅ / ትጥቅ / ሠፈራ / የጦር
ውስጥ ጋዜጦች ፣ ያካባቢ ጋዜጦች 2. n.m. ቦታ ፣ ክፍል ; ~ à ዕቅድ ያካትታል) 2. n.f. ጓዝና ጉዝጓዝ ፣ የዝግጅት ስልት
poubelles ቁሻሻ ማከማቻ ክፍል
loi n.f. — a. ሕግ ; homme de ~ የሕግ ሰው ; nul n’est
localement adv. — እቦታው ላይ ፣ እዚያው ፣ እዚሁ censé ignorer la ~ ማንም ቢሆን ሕጉን አላውቅም ማለት
አይችልም ; projet de ~ የሕግ ረቂቅ ; faire la ~ አዘዘ ; se
localisation n.f. — ቦታውን ማግኘት ፣ ያለበትን ማቅ
faire une ~ de faire qqch ተጫነ ፣ አጥብቆ ያዘ ; hors la ~
localiser v.tr. — a. ቦታውን አገኘ ፣ ያለበትን ዓወቀ b. ባለበት ሕገ ወጥ b. ሕግጋት ; les ~s de la pesanteur የክብደት ሕግጋት
አቆመ (እንዳይስፋፋ)
loin adv. — a. ሩቅ ; plus ~ ራቅ ብሎ ; voir plus ~ ዝቅ ብሎ
localité n.f. — ቦታ ፣ አካባቢ ይመለከቷል ፣ አርቆ / ዝቅ ብሎ አየ b. ne pas être ~ d’une
découverte ለግኝት ተቃረበ c. il ira ~ የሚያድግ ነው d. il
locataire n. — ተከራይ
n’est pas pauvre, ~ de là ! እሱን ብሎ ደሃ ! e. de ~
locatif, -ive adj. — የኪራይ የሚመለከት ; réparations በሰፊው ፣ ባያሌው ; il est de ~ le meilleur በጣም ይበልጣል
locatives የተከራይ የጥገና ኃላፊነት f. il n’est pas ~ de midi ስድስት ሰዓት ደርሷል g. de ~ en
~ አልፎ አልፎ h. ne pas voir plus ~ que le bout de son
location n.f. — ማከራየት ; prendre qqch en ~ ተከራየ ;
nez አርቆ አለማስተዋል
donner qqch en ~ አከራየ ; prix de ~ ኪራይ
lointain, -e — 1. adj. ሩቅ (አገር / ጊዜ) 2. n.m. dans le ~
lock-out n.m. — አስጥቶ ዘጋ (ሠራተን)
በሩቁ ፣ ባሻገሩ
locomotion n.m. — በራስ መንቀሳቀስ ; moyens de ~
loir n.m. — ፋሮ
መንቀሳቀሻ፣ ተሽከርካሪ
loisible adj. — የተፈቀደ ፣ ለማድረግ የሚቻል ; il lui est ~ de ...
locomotive n.f. — ባቡር
ማለት ይፈቀድለታል
locution n.f. — አባባል ; ~ figée የማይለጥ አባባል
loisir n.m. — a. ፋታ ፣ ትርፍ ጊዜ ; avoir des ~s ፋታ / ትርፍ
logarithme n.m. — ሎጋሪትም ጊዜ ኖረው b. laisser à qqn le ~ de እንዳመቸው እንዳሻህ አለ ;
à ~ እንዳሻኝ ፣ እንዳመቸኝ
loge n.f. — a. ጎጆ b. être aux premières ~s በክብር ቦታ
ተገኘ (ቴአትር) c. ~ du comédien የተዋናይ ጓዳ d. ~ de long, longue — 1. adj. a. ረጂም (ለቦታ ርዝመት) ; un ~
concierge የዘበ ቤት e. ~ maçonnique የፍራማሰን ሸንጎ chemin ረጅም መንገድ ; corde longue de cinq mètres
አምስት ሜትር ገመድ b. ~ discours ረጅም ንግግር ; je trouve
logement n.m. — a. ማደሪያ ፣ ሠፈር ; crise du ~ የመኖሪያ
le temps ~ ጊዜው ረዘመብኝ ; je ne serai pas ~ አልቆይም ፣
ቤት እጥረት c. አዳር ፣ መኝታ ; ~ meublé ቤት ከነዕቃው
ንግግር አላበዛም ; je la connais de longue date ከብዙ ጊዜ
loger 1. — v.intr. አደረ ; ~ à l’hôtel ሆቴል አደረ / ኖረ ; être ጀምሮ አውቃታለሁ ; à la longue በጊዜ ብዛት / ውሎ አድሮ
logé et nourri አዳር ተቀለብ 2. v.tr. a. ~ qqn. አሳደረ ፣ 2. n.m. a. (የቦታ) ቁመት ; de ~ en large ከላይ እታች ፣ ወዲያ
ማደሪያ ሰጠ b. አሠፈረ (ሠራዊት) c. ~ une balle dans la tête ወዲህ ; étendu de tout son ~ ተዘርግቷል (ሰው) ; tout le
de qqn. በጥይት ራሱን አለው 3. v.pr. a. se ~ ማደሪያ አገኘ ~ du rivage የወንዙን ዳር ተከትሎ b. expliquer qqch en ~
b. la balle s’est logée dans le mur ጥይቱ ግድግዳ ውስጥ et en large አንድ ነገር በሰፊው (በዝርዝር) ማስረዳት ; tomber
ተቀረቀረ de tout son ~ በአፍ ጢሙ ተደፋ c. tout le ~ du jour ቀኑን
ሙሉ 3. adv. a. inutile d’en dire plus ~ ከዚህ በላይ መናገር
logeur, -euse n. — አከራይ ፣ አሳዳሪ
አስፈላጊ አይሆንም b. regard qui en dit ~ ብዙ ትርጉም ያለው
loggia n.f. — ባለ ጣራ በረንዳ አስተያየት ; cette action en dit ~ sur ይህ ተግባር ስለ... ብዙ
ይናገራል ; en savoir ~ ብዙ ዓወቀ
logiciel n.m. — ሶፍትዌር
longuement adv. — በረጅሙ
logique — 1. adj. እውነተ ሐሳብን የማቀናበር ጥበብ 2. n.f.
vous manquez de ~ አስተሳሰብ ያንስዎታል longuet, -ette adj. — fam. በመጠኑ የተንዛዛ
logiquement adv. — እንደ አስተሳሰቡ አግባብ ከሆነ long-courrier adj. & n.m. — ረጅም በረራ የሚያደርግ
(አይሮፕላን)
logis n.m. — መኖሪያ ቤት
longe n.f. — ለኮ
264
longer v.tr. — ዳር ዳሩን ሄደ ; la route longe un bois lotir v.tr. — a. አካፈለ ፣ አከፋፈለ ፣ ሸነሸነ (መሬት) አደላደለ
መንገዱ የጫካውን ዳርቻ ይዞ ይሄዳል ; ~ la côte ወደቡን ይዞ ዘለቀ b. être bien loti እድለ ሆነ
longévité n.f. — የዕድሜ መርዘም ፣ በዕድሜ መቆየት ፣ የዕድሜ lotissement n.m. — a. ክፍፍል (የንብረት) b. ሽንሸና (የመሬት)
ብልጽግና c. ሠፈር ፣ መንደር ፣ የመኖሪያ ክልል
longitude n.f. — ቁመት (የገጸ ምድር) loto n.m. — ዕጣ (ቁማር)
longitudinal, -e, -aux adj. — የቁመት መሥመር (የገፀ ምድር) lotus n.m. — ቡሻይ (ውሀ ላይ የሚበቅል አበባ)
longtemps — 1. adv. ረጅም ጊዜ ; attendre ~ ለረጅም ጊዜ louable adj. — የሚመሰገን
ጠበቀ (ብዙ ጠበቀ) ; cela ne pouvait durer ~ እንዳለው ብዙ
louage n.m. — contrat de ~ ኪራይ ፣ የኪራይ ውል ;
ሊቆይ አይችልም ነበር 2. n.m. a. il y a ~ ብዙ ጊዜ ሆኑ ; depuis
voiture de ~ የኪራይ መኪና
~ ከብዙ ጊዜ ጀምሮ ; je n’en ai pas pour ~ ብዙ ጊዜ
አይፈጅብኝም ; pendant ~ ለረጅም ጊዜ b. avant ~ በቅርቡ louange n.f. — chanter les ~s de qqn. አሞገሰ
c. fam. il n’en a plus pour ~ በቅቶታል ፣ አይቆይም
loubar(d) n.m. — ስላታ ፣ ዱርዬ
longueur n.f. — a. ቁመት ; couper qqch en ~ / dans le
louche (1) adj. n.m. — a. ሸውራራ b. c’est ~ ሸር /
sens de la ~ በቁመቱ ሰነጠቀ ; traîner en ~ አራዘመ ; à ~ de
ማጭበርበር አለበት
journée ቀኑን ሙሉ ; roman plein de ~s መንዛዛት
የሞላበት b. saut en ~ የርዝመት ዝሊያ ; gagner d’une ~ የ... louche (2) n.f. — ጭልፋ
ቁመት ያህል ቀደመ (ፈረስ ቢስክሌት)
loucher v.intr. — ተንሸዋረረ ; ~ de l’œil gauche ግራ ዓይኑ
longue-vue n.f. — የጦር መነጥር ተንሸዋረረ
lopin n.m. — ~ de terre ጉልማ (የመሬት) louer (1) v.tr. — a. ተከራየ ; maison à ~ የሚከራይ ቤት b. ~
des places de concert ቲኬት ገዛ c. ~ les services de
loquace adj. — አፈኛ ፣ መላሰኛ ፣ ጣጣቴ
qqn. ቀጠረ (ለአገልግሎት)
loque n.f. — a. ብትቱ b. être en ~s ልብሱ በላዩ አለቀ c. une
louer (2) — 1. v.tr. አመሰገነ ፣ አሞገሰ ፣ አወደሰ ; ~ qqn. de /
~ humaine የወደቀ ሰው (ድካም / ሕመም / መከራ የጣለው)
pour qqch በአንድ ነገር አመሰገነ ; Dieu soit loué !
loquet n.m. — መቀርቀሪያ ፣ መሸንጎሪያ እግዚአብሄር ይመስገን ! 2. v.pr. se ~ d’avoir fait qqch
ተደሰተ (በሠራው ነገር)
lorgner v.tr. — አፍጥጦ አየ
loueur, -euse n. — አከራይ
lorgnette n.f. — መነጥር (የቴአትር ቤት / የሰላይ)
loufoque adj. & n. — fam. ቀውስ ፣ ፈፌ
lorgnon n.m. — አንድ ዓይና መነጽር
loup n.m. — a. ተኩላ b. marcher à pas de ~ ዳና ሳያሰማ
lors adv. — a. la décision a été prise lors de la
ተራመደ ; avoir une faim de ~ ረሐብ ሞረሞረው c. fam. ~
dernière réunion የተወሰኑ በመጨረሻው ስብሰባ ነው
de mer የሰከነ መርከበ ; fam. être connu comme le ~
b. depuis ~ ከዚያ ወዲህ c. dès ~ de ከዚያን ጊዜ ጀምሮ d. ~
blanc ሰው ያቀው ፣ ፀሐይ የሞቀው d. porter un ~ ጭምብል
de sa naissance ሲወለድ (በተለደ ጊዜ)
አጠለቀ
lorsque conj. — ሲ... ; lorsqu’il sera parti ከሄደ በኋላ ፣
loupe n.f. — ማጉሊያ
ሲሄድ
louper — 1. v.intr. a. fam. ሳተ b. ça n’a pas loupé
losange n.m. — አራት ጎኑ እኩል የሆነ (ምስል)
የፈሩት ደረሰ 2. v.tr. fam. a. ~ son coup ተበላሸበት b. ~
lot n.m. — a. ድርሻ ; ~ (de terre) ቁራሽ መሬት b. gros ~ son train አመለጠው (ባቡር) c. la soirée est loupée የራት
ታላቁ ዕጣ (ሎተሪ) ግብው ተበላሸ
266
lune n.f. — a. ጨረቃ ; pleine / nouvelle ~ ሙሉ ጨረቃ luxer v.tr. — ወለም አለ ፣ ወለቀ ; se ~ l’épaule ትከሻው ወለቀ
b. ~ de miel የጫጉላ ሰሞን c. demander la ~ አልበቃው አለ
luxueusement adv. — በታላቅ ምቾት ፣ በመንደላቀቅ ;
(ባላንጣ) d. être dans la ~ ፈዘዘ
appartement ~ meublé በቅንጦት ዕቃ ያጌጠ ቤት
luné, -e adj. — être bien / mal ~ በቀኝ ጎነው በግራ ጎነው
luxueux, -euse adj. — ድሎት ያለው ፣ የቅንጦት
ተነቸ
luxure n.f. — ፍትወት
lunette n.f. — a. ~s de soleil የፀሐይ መነጥር ; ~s de
protection መከላከያ መነጥር (የበያጅ) b. ~ arrière የኋላ luxuriance n.f. — ለምነት
መስኮት
luxuriant, -e adj. — ለም
luron n.m. — fam. የደስ ደስ ያለው ሰው ; un gai ~ ፍንድቅድቅ
luzerne n.f. — አልፋ ፣ ማገጥ
lustre n.m. — ባለ ብዙ ቅርንጫፍ መቅረዝ ፣ ሻማ መያ ቋሚ
lycée n.m. — ሁለተ ደረጃ ትምህርት ቤት
lustré, -e adj. — ውልውል
lycéen, -enne n. — የሁለተ ደረጃ ተማሪ
lustrer v.tr. — ለለ
lymphatique adj. — የልፋጭ
lutte n.f. — a. ትግል ; ~ libre ነጻ ትግል b. ውጊያ ፣
lymphe n.f. — ልፋጭ
ግጭት c. ~ contre la faim ረኃብ ዘመቻ አካሄደ d. la ~ des
classes የመደብ ትግል lyncher v.tr. — ገረ ፣ ደበደበ
lutter v.intr. — ታገለ ; ~ contre la maladie በሽታን ታገለ ; lynx n.m. — ደልጋ አንበሳ
~ contre la tempête ከመውጅ ጋር ታገለ
lyophilisé, -e adj. — ደረቅ (ውሁ የጣለት)
lutteur, -euse n. — ታጋይ ፣ ተዋጊ
lyre n.f. — ክራር
luxation n.f. — ለምታ
lyrique adj. — የክራር ዘፈን (ስሜታዊ) ; poète ~ ስሜታዊ ቅኔ /
luxe n.m. — a. ቅንጦት ; se payer le ~ de ተቀናጣ ; ደራሲ ; drame ~ ስሜታዊ ድራማ
articles de ~ የቅንጦት ዕቃ ; édition de ~ ምርጥ ኅትመት ;
lyrisme n.m. — የድራማ አጻጻፍ
ce n’est pas du luxe ! የቅንጦት አይደለም ! b. agir avec
un grand ~ de précautions ጥንቃቄ አበዛ
macho adj. & n.m. — አምባገነን
mâchoire n.f. — a. መንጋጋ b. les ~s d’un étau የመቀርቀሪያ
M ጥርስ
macadam n.m. — a. ቅጥራን b. ረንጅ ፣ አስፋልት የተነጠፈበት maculer v.tr. — አሳደፈ ፣ በከለ
መንገድ (የግኝቱ ባለቤት ስም ማክ አዳም ይባላል)
Madame, pl. Mesdames n.f. — እሜቴ ፣ ማዳም
macaron n.m. — a. ደረቅ ብስኩት b. በብስኩቱ መልክ የተሠራ
Mademoiselle, pl. Mesdemoiselles n.f. — ይዘሪት
ማጌጫ c. ክብ የሽልማት ምልክት
madone n.f. — ሥዕለ ማርያም
macaroni n.m. — መኮረኒ
madrier n.m. — ወፍራም ሳንቃ
macchabée n.m. — fam. ሬሳ ፣ አስከሬን
maffia ou mafia n.f. — ማፊያ
macédoine n.f. — ~ de fruits የፍራፍሬ ዱለት ፣ ማቼዶንያ ;
~ de légumes አትክልት በያይነቱ magasin n.m. — a. ሱቅ ፣ መደብር b. መጋዘን ፣ ግምጃ ቤት
macération n.f. — መዘፍዘፍ magasinage n.m. — መጋዘን ማስገባት
macérer v.tr. — ዘፈዘፈ magasinier n.m. — የመጋዘን ሹም
mâchefer n.m. — የብረት አር magazine n.m. — መጽሄት (ባለ ሥዕል)
mâcher v.tr. — a. አኘከ ; ~ un chewing-gum መስቲካ mage n.m. — Rois ~s ሰብአ ሰገል
አኘከ ; ~ du qat ጫት ቃመ b. ne pas ~ ses mots ዕቅጩን
magicien, -ienne n. — ጠንቋይ
ተናገረ ; ~ le travail à qqn የእገሌን ሥራ አቃለለለት
magie n.f. — ጥንቆላ
machette n.f. — ቆንጨራ ፣ ገጀራ
magique adj. — የጥንቆላ ; formule ~ ድግምት
machiavélique adj. — ሸረ
magiquement adv. — በጥንቆላ መንገድ / ዘዴ
machin — 1. n. fam. monsieur ~ ሞረሽ ፣ እንቶኔ ፣ እንትና
2. n.m. passe-moi ce ~ እንትኑን አቀብለኝ magistral, -e, -aux adj. — የተከበረ ፣ ጥራት ያለው ሥራ
machinal, -e, -aux adj. — በደመነፍስ የሚደረግ magistralement adv. — በተከበረ ሁኔታ
machinalement adv. — ሳያውቀው magistrat n.m. — የሕግ ባለሥልጣን (በፍትሕ / በአስተዳደር) ፣
ዳ
machination n.f. — ቸ÷ራ
magistrature n.f. — የዳ ሥልጣን / ተግባር ; la ~ assise የዳ
machine n.f. — a. መኪና ፣ መዙር ; ~ à coudre የስፌት
ወንበር
መኪና ; ~ à écrire መተየቢያ መኪና ; ~ à sous የቁማር መኪና ;
~s agricoles የግብርና መሣሪያ b. ሞተር ; ~ à vapeur magma n.m. — የቀለጠ ማዕድን (እሳተ ገሞራ)
በእንፋሎት የሚንቀሳቀስ መዙር
magnanime adj. — ልበ ሰፊ
machiner v.tr. — አውጠነጠነ (ነገር) ፣ ሸረበ ; affaire
magnanimité n.f. — ልበ ሰፊነት
machinée d’avance በቅድሚያ የተሸረበ ጉዳይ
magnat n.m. — ከበርቴ
machiniste n.m. — a. አውቶቡስ ነጂ b. መድረክ
machisme n.m. — የንድ የበላይነት
268
magner (se) v.pr. — fam. ፈጠን አለ ; magnez vous ! maillot n.m. — a. ~ de corps የውስጥ ልብስ ፣ ገላ ነክ ሹራብ
ፈጠን በሉ ! b. ~ de bain የዋና ልብስ
magnésium n.m. — ማግኔዚየም main n.f. — A. እጅ ; serrer la ~ à (qqn.) እጅ ጨበጠ ; se
donner la ~ ተረዳዳ ; la ~ dans la ~ እጅ ለእጅ ተያያዘ /
magnétique adj. — a. የመግኒዝ b. የሚያፈዝ ፣ የሚያደነግዝ
ተረዳዳ ; fait (à la) ~ በእጅ የተሠራ ; les petites ~s ትንንሽ
magnétiser v.tr. — a. መግኒዝ አስተላለፈ b. አፈዘዘ ፣ አደነገዘ ሥራ የሚሠሩ (በስፌት) ; demander / obtenir la ~ d’une
jeune fille ጠየቀ ፣ አጨ B. porter la ~ sur qqn. መታ ;
magnétiseur, -euse n. — መግኒዝ የሚያስተላልፍ ፣
en venir aux ~s ድብድብ ጀመረ ; attaque à ~ armée
የሚያፈዝዝ ፣ የሚያደነግዝ
በመሣሪያ ጥቃት ; je n’en mettrais pas la ~ au feu
magnétisme n.m. — a. የመግኒዝ ጠባይ b. የማፍዘዝ ፣ አልምልም ; ne pas y aller de ~ morte ያለ ርኅራኃ÷
የማደንገዝ ተግባር (መጨከን) ; faire ~ basse sur qqch. ዘረፈ ፣ ሰረቀ ; haut
les ~s ! እጅ ደላይ ; prendre son courage à deux ~s
magnétophone n.m. — ድምፅ መቅረጫ
ቆርጦ ተነሣ ; gagner haut la ~ በቀላሉ አሸነፈ C. sous la ~
magnétoscope n.m. — ቪዲዮ ቅርብ ; tomber dans les ~s de qqn. እገሌ እጅ ወደቀ ; être
en de bonnes ~s ደህና ሰው ይዞታል ; prendre une
magnificence n.f. — ግሩምነት
affaire en ~ አንድ ጉዳይ ያዘ ; mettre la ~ sur qqn. ou
magnifique adj. — ግሩም ፣የሚያምር qqch. ያዘ ; avoir sa voiture bien en ~ የተሽከርካሪውን
ጠባይ ዓወቀ ; avoir la haute ~ sur une affaire ጉዳይን
magnifiquement adv. — il a été reçu ~ ግሩም አቀባበል
በበላይነት መራ ; avoir les ~s libres ነጻ ሆነ (አንድ ነገር
ተደረገለት ; un portrait ~ réussi ግሩም ሆኖ የተዋጣለት ሥዕል
ለማድረግ) ; passer la ~ ተራውን አሳለፈ D. donner un
magot n.m. — fam. የተቀበረ / የተሸሸገ ገንዘብ coup de ~ à (qqn.) ረዳ ; tendre la ~ à qqn. (pour se
réconcilier) እርቅ ጠየቀ ; tendre la ~ à qqn. (pour
magouille n.f. — ማጭበርበር
l'aider) ዕድል ሰጠ ; la politique de la ~ tendue የእርጥባን
magouiller v.tr. & intr. — አጭበረበረ ፖለቲካ E. renseignement de première ~ ከአየ ከሰማ ሰው
የተገኘ ወሬ ; remettre qqch. en ~s propres በእጅ አስረከበ ;
mai n.m. — ግንቦት ; le premier ~ ግንቦት አንድ ቀን (የዝ አደሩ
mettre la dernière ~ à qqch አጠናቀቀ ; se faire la ~
ቀን ፣ የሠርቶ አደሩ ቀን)
ተለማመደ ; il a perdu la ~ ረሳ (ተለማምዶት የነበረውን) ;
maigre adj. — a. ቀጭን ; ~ comme un clou ሜንጦ ፣ avoir le coup de ~ የእጅ ብልኃት አለው ; de ~ de maître
አጥንት ; homme grand et ~ ረጅምና ቀጭን ሰው ; un በጥበብ ; avoir la ~ መጀመሪያ ጣለ (ካርታ ጨዋታ) F. de
grand ~ ጠውላጋ (ሰው) b. un ~ salaire ዝቅተ ደመዝ ; ~ longue ~ ከብዙ ጊዜ ጀምሮ
repas የተቆጠበ ምግብ c. jour ~ ጾም (የጾም ቀን) ; faire ~ ጾመ
main-d’œuvre n.f. — የሱ ኃይል ; embaucher de la ~
d. viande ~ ቀይ ሥጋ (ጮማ የሌለው)
የጉልበት ሠራተ ቀጠረ
maigrement adv. — በትንሹ ; ~ payé ደሞዙ ያነሰ
mainmise n.f. — መያዝ ; avoir la mainmise sur qqch.
maigreur n.m. — ቅጥነት አንድን ሁኔታ ተቆጣጠረ / ተጫነ
maigrir v.intr. — ከሳ ; elle essaie de ~ ለመክሳት maint, -e adj. — ~es et ~es fois ደጋግሞ ፣ ተደጋግሞ ; à ~es
ትሞክራለች ; j’ai maigri de dix kilos ዓሥር ኪሎ ቀነስኩ reprises ደጋግሞ
mail n.m. — የገና ዱላ ; jeu de ~ የገና ጨዋታ maintenant adv. — አሁን ; ~ que እንግዲህ ; ~ que tu es
diplômé, tu dois trouver du travail እንግዲህ ዲፕሎምህን
maille n.f. — a. ዙር (የሹራብ ሥራ) ; ~ à l’endroit መልክ
ካገኘህ ሥራ መፈለግ ነው
(የሹራብ) ; ~ à l’envers ፈርስ (የሹራብ ከኋላው) b. ~ d’un
filet የሰንሰለት ቀለበት c. passer à travers les ~s du filet maintenir — 1. v.tr. አኖረ ፣ አቆየ ፣ ጠበቀ (ባለበት ሁኔታ) ; ~
ከፍተሻ ሾልኮ አመለጠ sa position በአቋሙ ጸና ; je maintiens ce que j’ai dit
ባልኩት እጸናለሁ ; ~ l’ordre ሥርዓት አስከበረ ; ~ son cheval
maillet n.m. — የእንጨት መዶሻ
ፈረሱን ገታ 2. v.pr. se ~ እንዳለ ቆየ ; les prix se
maillon n.m. — የሰንሰለት ቀለበት maintiennent የገበያው ዋጋ ያው ነው ; le temps se
maintient ጊዜው እንዳለ ነው (ያው ነው)
maintien n.m. — a. ቁመና b. ~ de l’ordre የሥርዓት ጥበቃ majeur, -e — 1. adj. a. en ~e partie በአመዛኙ b. être
absent pour raison ~e በከባድ ምክንያት አለመገኘት
maire n.m. — ከንቲባ
(በቀጠሮ) ; cas de force ~e ከዓቅም በላይ የሆነ ጉዳይ ታላቅ ;
mairie n.f. — የከተማ ነዋሪዎች ምክር ቤት ፣ የከተማ ምክር ቤት devenir ~ ለአካለ መጠን ደረሰ 2. n. ታላቅ 3. n.m. ሦስተ የእጅ
ጣት
mais — 1. conj. ግን ፣ ነገር ግን ; ce n’est pas noir, mais
bleu foncé ጥቁር ሳይሆን ዝግ ሰማያዊ ነው ; c’est beau, mais major n.m. — a. ሻለቃ ፣ የጤና መኮንን b. አንደ (በፈተና)
trop cher ማማሩን ያምራል ግን ውድ ነው 2. n.m. il y a un
majoration n.f. — ጭማሪ (የዋጋ)
~ አጠያያቂ ነገር አለ ; il n’y a pas de ~ አያጠያይቅም 3. adv.
~ oui ! እንዴታ ! ; ~ non ! የለም ; ~ qu’avez-vous donc ? majorer v.tr. — ጨመረ (ዋጋ) ; ~ une facture de 10%
ምንድነው ነገሩ ! (ምን ሆኑሳ !) ; oui ~ ይሁን እንጂ ; ~ enfin ! በደረሰኝ ላይ 10% ጨመረ
እንዴ
majordome n.m. — ሙሉ ቤት ሹም (በታሪክ ራቅ ማሰሬ)
maïs n.m. — በቆሎ ; farine de ~ የበቆሎ ዱቄት
majoritaire adj. — vote ~ የድምፅ ብልጫ (ምርጫ)
maison n.f. — a. ቤት ; ~ de ville / de campagne
majorité n.f. — a. ብዛት b. être en ~ / avoir la ~ ብልጫ
የከተማ / የገጠር ቤት ; à la ~ እቤት ; dans la ~ በቤት ውስጥ ;
አገኘ (የድምፅ) c. dans la ~ des cas አብዛኛውን ጊዜ
être de la ~ ቤተ ነው ; pâté de ~s መደዳ (ቤቶች) ; (fait) ~
d. atteindre sa ~ ለአካለ መጠን ደረሰ
እቤት የተሠራ (ምግብ) b. ~ d’arrêt እስር ቤት ፣ ወህኒ ቤት ; ~
de repos ማገገሚያ ክሊኒክ ; ~ de retraite የጡረታ ቤት ; ~ majuscule adj. & n.f. — መጠኑ ከፍ ያለ ቅርፁ የተለየ የአውሮፓ
des jeunes (MJC) የጣቶችና የባህል ማዕከል ; ~ de መነሻ ፊደል
commerce የንግድ ቤት ; ~ mère እናት መሥሪያ ቤት c. la ~
mal (1) , maux n.m. — a. ክፉ ፣ እኩይ ; faire du ~ ክፉ
des Bourbons የቡርቦኖች (ንጉሣዊ) ቤተሰብ
ሠራ ; il fait plus de bruit que de ~ ከጉዳቱ ጩኸቱ
maisonnée n.f. — ቤተሰብ (ይበልጣል) ; s’en tirer sans aucun ~ ክፉ ሳይደርስበት
(ሳይጎዳ) ተረፈ ; vouloir du ~ ክፉ አሰበ ; il n’y a pas grand
maisonnette n.f. — ትንሽ ቤት
~ ! እምብዛም ክፉ አይደለም ; ክፉ (ሥራ) ; le bien et le ~ ደግና
maître, -esse — 1. n. a. ባለቤት ; maîtresse de maison ክፉ (ክፉና ደግ) ; penser à ~ ክፉ አላሰበም b. dire du ~ de
የቤት እመቤት ; maîtresse femme የሴት ቁንጮ b. የኔታ ; ~ qqn. አማ ፣ ስም አጠፋ ; vouloir du ~ à qqn. እገሌን ጠላ
renard የኔታ ቀበሮ c. être ~ de la situation ሁኔታውን c. ሕመም ; ~ de tête ራስ ምታት ; avoir ~ aux pieds እግሩን
ተቆጣጠረ ; être ~ de soi(-même) ራስን መቆጣጠር ; être ~ ታመመ ; faire ~ አሳመመ ; ~ de mer የባሕር ላይ ሁከት ; avoir
de sa voiture ተሽከርካሪን ተቆጣጠረ ; c’est fait de main le ~ du pays አገሩ ናፈቀው d. se donner du ~ pour faire
de ~ በዓዋቂ / በባለሙያ ሰው የተሠራ ነው ; coup de ~ የዓዋቂ / qqch አንድ ነገር ለማድረግ ተቸገረ / ለፋ ; avoir du ~ à faire
የባለሙያ ሥራ ነው d. ~ / maîtresse d’école አስተማሪ ; ~ qqch. ከበደው (አንድ ነገር ማድረግ) ; non sans ~ በመጠኑም
assistant ረዳት አስተማሪ (ዩኒቨርሲቲ) e. ~ d’œuvre ጽንሰ ቢሆን ተቸግሮ
ሐሳብ ባለቤት (ለግብረ ሕንፃ) ; ~ d’équipage የመርከብ አለቃ ; ~
mal (2) adv. — a. ~ agir አጉል ሥራ ሠራ ; s’y prendre ~
d’hôtel ዋና አጋፋሪ ፣ የቦይ አለቃ ; ~ queue የወጥ ቤት አለቃ ;
አያያዙ አጉል ሆነበት b. ~ comprendre በትክክል አለመገንዘብ /
~ spirituel / ~ à penser መንፈሳዊ መምህር f. poutre
አለመረዳት ; on voit ~ pourquoi ለምን እንደሆነ ግልጽ
maîtresse አግዳሚ (አውታር) 3. n.f. maîtresse ውሽማ ፣
አይደለም ; on voit ~ comment እንዴት እንደሚሆን
የጭን ወዳጅ
ያጠራጥራል ; vous êtes ~ informé ጉዳዩን በሚገባ
maîtrisable adj. — ለመቆጣጠር የሚቻል አልተረዱትም ፣ የተሰጠዎ መረጃ ትክክል አይደለም c. aller / se
porter ~ ታመመ ; être au plus ~ በጠና ታመመ ; être ~ à
maîtrise n.f. — a. ~ de soi ራስን መግዛት b. የድኅረ ምረቃ
l’aise ተጨነቀ ; se trouver ~ ኅሊናውን ሳተ ; comment
ማዕረግ c. የደብር የዜማ ቤት
allez-vous ? — pas ~ እንደምን አሉ ? አይከፋም ! ; de ~
maîtriser — 1. v.tr. ተቆጣጠረ 2. v.pr. se ~ ራሱን ተቆጣጠረ en pis ከዳጡ ወደ ማጡ d. travail ~ payé ደመዙ ዝቅተ የሆነ
ሥራ e. vous ne feriez pas ~ de ... ብታደርግ ይሻልሃል
majesté n.f. — a. ግርማ ; sa ~ ግርማዊነታቸው b. ተከባሪነት
(ይበጅሃል) f. fam. il y a pas ~ de temps ቀደም ብሎ ; pas
majestueusement adv. — በግርማ ~ de gens በርከት ያለ ሰው ; nous ne sommes pas ~ ici
ተመችቶናል እዚህ ; elle n’est pas ~ ማለፊያ ናት
majestueux, -euse adj. — ግርማ ያለው
270
malade — 1. adj. በሽተ ፣ ሕመምተ ; tomber ~ በሽታ ላይ malgré prép. — ቢሆንም ; ~ cela / ~ tout ይህም ሆኖ ፣
ወደቀ ; ~ du cœur የልብ በሽተ ; ~ d’inquiétude በሥጋት ምንም ቢሆን ; je l’ai fait ~ moi ሳልወድ አደረኩት
የታመመ ; esprit ~ የተቃወሰ አዕምሮ (ቀውስ)2. n. ደካማ ፣
malhabile adj. — አላዋቂ ፣ ገልቱ
በሽተ ; les ~s ድኩማን ; ~ imaginaire ልክፍታም ፣ ምናባዊ
በሽተ malhabilement adv. — ባላዋቂነት ፣ በገልቱነት
maladie n.f. — a. በሽታ ፣ ሕመም ; ~ de peau የቆዳ በሽታ ; malheur n.m. — a. መከራ ፣ መቅሠፍት ፣ ጭንቅ ፣ ክፉ ቀን ;
~ mentale የአዕምሮ በሽታ b. fam. il en fait une ~ ነገሩ un ~ n’arrive jamais seul በመከራ ላይ መከራ ፣ በእንቅርት
በጣም አበሳጨው ላይ ጆሮ ደግፍ b. quel ~ ! እንዴት ያሳዝናል ! ; par ~ በሚያሳዝን
ሁኔታ ; ~ ! ጉድ ፈላ ! c. ዕድለ ቢስነት ; ça porte ~ አይቀናም
maladif, -ive adj. — ጤና ቢስ ፣ ቀሰስተ ፣ ታማሚ ; une
d. il fait le ~ de ses parents ለወላጆች አረንቋ ነው ; j’ai le
peur maladive ፍራቻው የጤና አይደለም
~ de le connaître ፈርዶብኝ አውቀዋለሁ ; fam. ces lettres
maladresse n.f. — a. ያያያዝ / ያደራረግ ጉድለት b. አለማቅ de ~ እነዚያ ጣጠ ደብዳቤዎች e. fam. faire un ~ ጉድ አፈላ
f. ~ au vaincus ተሸናፊዎች ዮላቸው
maladroit, -e adj. & n. — ገልቱ ፣ መላቢስ
malheureux, -euse — 1. adj. a. ዕድለ ቢስ ፣ ያልታደለ ፣
maladroitement adv. — በገልቱነት
ምስኪን b. candidat ~ ፈተና የወደቀ c. c’est bien ~ pour
malaise n.m. — a. ኅሊና ማጣት b. ~ social ማኅበራዊ እጥረት vous ! አለመታደልዎ d. il est bien ~ que + subj. እንዲህ
መሆኑ ያሳዝናል e. fam. il lui a jeté une malheureuse
malaisé, -e adj. — አስቸጋሪ
pièce de cinq centimes የማትረባ አምስት ሳንቲም ወረረለት
malaisément adv. — በችግር 2. n. a. les ~ የኔ ብጤዎች ፣ ምንዱባን b. le ~ ! እኔን እኔን !
malappris, -e adj. & n. — ባለጌ ፣ ስድአደግ malheureusement adv. — በሚያሳዝን ሁኔታ ፣ የሚያሳዝኑ
ነገር
malavisé, -e adj. — አስተውሎ የሚያንሱ
malhonnête adj. — እምነተ ቢስ ፣ ቀጣፊ ፣ አታላይ
malaxer v.tr. — a. ቀላቀለ ፣ ደባለቀ b. አሸ (ለምታ)
malhonnêtement adv. — በእምነተቢስነት ፣ በቅጥፈት ፣
malchance n.f. — ዕድለቢስነት ; par ~ ዕድል በማጣት
በማታለል
malchanceux, -euse adj. — ዕድለቢስ
malhonnêteté n.f. — እምነተ ቢስነት
malcommode adj. — የማይመች ፣ ግራ
malice n.f. — a. ተንኮል ፣ ክፋት ; ne pas voir ~ à qqch.
mâle adj. & n.m. — a. ወንድ ; sexe ~ ተባዕታይ ጾታ ; አይጎዳም ብሎ ገመተ b. ረቂቅ አስተያየት
animal ~ አውራ ; héritier ~ ወንድ ወራሽ b. fam. ወንድ
malicieusement adv. — በተንኮል
(ጀግና) ፣ ንዳንድ
malicieux, -ieuse adj. — ተንኮለ ፣ ክፋተነት
malédiction n.f. — እርግማን
malin, maligne — 1. adj. a. ብልጥ ፣ ተንኮለ b. fam. c’est
maléfice n.m. — አስማት ፣ መተት
pas bien ~ ጥሩ ሥራ አይደለም c. tumeur maligne ነቀርሳ
maléfique adj. — የአየስማት 2. n.m a. le ~ ሰይጣን b. faire le ~ አሾፈ
malencontreusement adv. — አጉለ malingre adj. — ኮሳሳ
malencontreux, -euse adj. — አጉል፣ አጋጣሚ (ንግግር) malintentionné, -e adj. & n. — ሸረ ፣ ሻጥረ
malentendu n.m. — አለመግባባት ፣ አለመስማማት malle n.f. — ሳጥን ፣ ሰንዱቅ
malfaçon n.f. — የሥራ ብልሽት ፣ የአሠራር ብልሽት ጉድለት malléabilité n.f. — ለስላሳነት ፣ እንደልብ የሚጠመዘዝ ፣ ታዛዛነት
(ለምሳሌ የሕፃን ጠባይ)
malfaisant, -e adj. — አጥፊ
malléable adj. — ታዛዛ ፣ በቀላሉ የሚጣመም / የሚጠመዘዝ
malfaiteur, -trice n. — ወንጀለኛ
(ጥሬ ወርቅ)
malformation n.f. — የሰውነት ብልሽት
mallette n.f. — ትንሽ ሳጥን
malmener v.tr. — አንገላታ ፣ አጎሳቆለ ፣ አጉላላ manchot, -e adj. & n. — a. እጀ ቆራጣ ፣ ክንደ ቆራጣ b. fam.
il n’est pas ~ ሞኝ አይደለም
malnutrition n.f. — ያመጋገብ አለመመጣጠን
mandarin n.m. — የቻይና ምሁር ፣ የዩኒቨርሲቲ መምህር
malodorant, -e adj. — ሽታ ያለው (መጥፎ) ፣ የሚገማ ፣
(በማጥላላት)
ቅርናታም
mandarine n.f. — መንደሪን ፣ ታንጀሪን
malotru, -e n. — ባለጌ ፣ ስድ አደግ
mandat n.m. — a. መልእክት ; ~ présidentiel ፕሬዚዴንታዊ
malpoli, -e adj. — ባለጌ ፣ ስድ አደግ ፣ ግብረ ገብነት የሚያንሱ
ያገልግሎት ዘመን b. territoire sous ~ በተባበሩት መንግሥታት
malpropre adj. — እድፋም ፣ ቁሻሻ አደራ የሚተዳደር አገር c. ተልእኮ (ያገልግሎት ዘመን) d. ~ de
perquisition የፍተሻ ትእዛዝ ; ~ d’arrêt በቁጥጥር ውስጥ
malpropreté n.f. — የንጽሕና ማነስ ፣ ቁሻሻነት
ማስገቢያ ትእዛዝ ; ~ de comparution ፍርድ መጥሪያ ; ~ de
malproprement adv. — በቁሻሻነት ፣ በቁሻሻ መንገድ dépôt እስረኛ በአደራ ማስጠበቂያ ማዘ ; ትእዛዝ (የይክፈል) ፣
የገንዘብ ትእዛዝ (ባንክ) e. ~ postal የክፍያ ሠነድ (በፖስታ ቤት
malsain, -e adj. — a. ጤናቢስ b. ጤንነት የሚጎዳ ;
የሚላክ)
logement ~ ለጤና የማይስማማ መኖሪያ b. ጤና ቢስ ፣ መሠሪ
mandataire n. — a. ተወካይ ፣ ወኪል b. ሕጋዊ እንደራሴ
malséant, -e adj. — ተገቢ ያልሆነ
c. ባላደራ
maltraiter v.tr. — አጉላላ
mandater v.tr. — ወከለ
malveillance n.f. — ምቀኝነት ; avec ~ በምቀኝነት ፣ በጥላቻ
mandoline n.f. — ማንዶሊን (ባለ አውታር የሙዚቃ መሣሪያ) ፣
malveillant, -e adj. — ምቀ ትንሽ ክራር
maman n.f. — እማማ manège n.m. — a. የግልቢያ ልምምድ ፣ መጋለቢያ ; (salle de)
~ የግልቢያ ትምህርት ቤት b. ~ (de chevaux de bois)
mamelle n.f. — ጡት
የእንጨት ፈረስ (የጨዋታ) c. ዕቅድ ዘዴ ; j’ai compris leur ~
mamelon n.m. — a. የጡት ጫፍ b. ኮረብታ ሤራቸው ገባኝ
272
manie n.f. — a. ዓመል ፣ ልዩ ስሜት ; ~ de la persécution manipuler v.tr. — a. በእጅ አንቀሳቀሰ (መሣሪያ) b. ቀያየረ
ጠላት አለብኝ የማለት ዓመል (ይም ስሜት) ; avoir la ~ de la (ሒሳብ) ፣ አሻሻለ (ዘር) c. ሐሳብ አስለጠ
propreté ንጽሕናን የመጠበቅ ዓመል ; il a ses petites ~s
manivelle n.f. — መዙር ፣ እጀታ
ጥቃቅን ዓመሎች አሉበት
manne n.f. — a. መና b. ትልቅ ቅርጫት
maniement n.m. — ~ d’armes የጦር መሣሪያ አጠቃቀም
mannequin n.m. — a. የሱ ቅርፅ ፣ ምስል b. ጎፍላ (የጥጃ)
manier v.tr. — a. ~ les armes ተጠቀመ ፣ አጠቃቀሙን ዓወቀ
(መሣሪያ) b. አመራሩን ዓወቀ (ሥራ) manœuvre — 1. n.f. a. እንቅስቃሴ (ተሽከርካሪ) b. grandes
~s ታደራዊ ልምምድ c. ~ d’encerclement የከበባ ዘዴ፣ ቆረጣ
manière n.f. — a. አደራረግ ፣ አኳኋን ; c’est sa ~ d’être
d. የተንኮል ሥራ ፣ ነገር ፣ ዱለት ፣ ሤራ ; ~s frauduleuses
ጠባዩ ነው ; laissez-moi faire à ma ~ ተኝና እንደሚመስለኝ
የማጭበርበር ተግባር 2. n.m. የጉልበት ሠራተ
ላድርገው b. de cette ~ በዚህ ዓይነት ; de ~ ou d’autre /
d’une ~ ou d’autre ጣም ወረደ (ቀኝም ነፈሰ ግራ) ; en manœuvrer — 1. v.tr. አንቀሳቀሰ 2. v.intr. ዶለተ
quelque ~ በምንም ዓይነት ; d’une ~ générale ባጠቃላይ ;
manoir n.m. — የገጠር መኖሪያ ግቢ (ከፍ ያለ)
en aucune ~ በምንም ዓይነት (ምንም ቢሆን) ; de toute ~ ያም
ሆነ ይህ ; de (telle) ~ que እንዲ ... ዓይነት c. pl. les bonnes manomètre n.m. — ግፊት መለኪያ
~s ጨዋነት ; qu’est-ce que c’est que ces ~s ? ምን ዓይነት
manquant, -e adj. — ቀሪ ፣ የሌለ
አድራጎት ነው ? ; faire des ~s ተግደረደረ
manque n.m. — a. ማነስ ፣ ማጉደል ; ~ de parole ቃል
maniéré, -e adj. — ተሽኮርማሚ ፣ ተግደርዳሪ ፣ ወገኛ
አለመጠበቅ ፣ የእምነት ጉድለት b. ~ de chance ! ዕድል ማጣት !
maniérisme n.m. — a. ገነት ፣ ወግ አጥባቂነት b. ማስመሰል c. être en ~ d’alcool አልኮል አማረው
(የሥዕል ዓይነት)
manqué, -e adj. — a. የሳተ ; coup ~ የሳተ ሙከራ
manif n.f. — fam. manifestation ይመለከቷል b. garçon ~ ንዳንድ ሴት ልጅ
manifestant, -e n. — ሰላማዊ ሠልፈ manquement n.m. — ~ à une règle ደንብ ማስታጎል ; ~ à
la discipline ሥርዓት አለማክበር
manifestation n.f. — a. ክሥተት b. ሰላማዊ ሠልፍ
c. ምልክት ; les ~s de la malaria የባ ምልክቶች manquer — 1. v.intr. a. ce produit manque en
magasin ይህ ዕቃ ከሱቅ አይገኝም b. tu me manques
manifeste (1) adj. — ግልጽ ፣ ገሃድ
ናፍቀኸል ; vous allez me manquez ይናፍቁል c. il me
manifeste (2) n.m. — a. ~ politique የፖለቲካ መግለጫ manque 10 francs ዓሥር ፍራንክ ይጎድለል ; il lui ~ un
b. የመርከብ / የአውሮፕላን ዝርዝር ዘገባ ፣ ማኒፌስት (ጉምሩክ) bras አንድ ክንድ የለውም 2. v.tr. ~ une bonne occasion
ጥሩ አጋጣሚ አመለጠው ; ~ le train ባቡር አመለጠው 3. v.tr.
manifestement adv. — በግልጽ ፣ በገሃድ ; il était ~
ind. a. la sauce manque de sel ወጡ ጨው
surpris መደንገጡ በግልጽ ይታይ ነበር
ያንሰዋል b. elle a manqué de tomber ልትድቅ ነበር
manifester — 1. v.tr. a. ገለፀ (አስተያየት) b. አሳየ (ደስታ /
mansarde n.f. — (toit en) ~ ቆጥ ቤት
ሐዘን) 2. v.intr. ሰላማዊ ሠልፍ አደረገ 3. v.pr. se ~ ተከሠተ ፣
ታየ ፣ ጣ mansuétude n.f. — የዋህነት ፣ ገርነት
manigance n.f. — pl. ነገር / ሥውር ተንኮል መዶለት ፣ ሤራ ፣ manteau, -eaux n.m. — a. ካፖርታ ፣ ካባ (ካፓ) b. ~ de
ዱለት cheminée የእሳት ማንደጃ ክፈፍ c. distribuer des livres
sous le ~ መጻሕፍት በሥውር አደለ
manigancer v.tr. — ነገር ሠራ ፣ ተመሣጠረ ; qu’est-ce
qu’ils manigancent ? ምንድነው የሚዶልቱት ? mantille n.f. — ጦሊት ፣ ያንገት ልብስ
manipulateur, -trice n. — a. አንቀሳቃሽ ፣ የቴክኒክ ባለሙያ manucure n. — ጥፍር አስተካካይ
b. ሐሳብ የሚያስለውጥ (በምክር / በድለላ)
manuel, -elle — 1. adj. የእጅ ; travail ~ የእጅ ሥራ 2. n.m.
manipulation n.f. — a. በእጅ ማንቀሳቀስ b. ~ génétique መማሪያ / ማስተማሪያ መጽሐፍ
የዘር ጠባይ መለወጥ (ባዮሎጂ) c. የቤተ ሙከራ ሥራ
manufacture n.f. — ፋብሪካ
manufacturer v.tr. — ፈበረከ ፣ በመኪና ሠራ marchander n.m. — a. ተከራከረ b. il ne marchande
pas sa peine አይለግምም
manuscrit, -e adj. & n. — የእጅ ጽሑፍ
marchandise n.f. — ሸቀጥ ፣ የንግድ ዕቃ ; train de ~s የጭነት
manutention n.f. — a. የሸቀጥ እንቅስቃሴ b. መጋዘን ዕቃ ቤት
ባቡር
manutentionnaire n. — የመጋዘን ሠራተ
marche n.f. — a. les ~s d’un escalier የደረጃ መጣጫ b. ~
maquereau, -eaux n.m. — fam. አቃጣሪ forcée ግስገሳ ; se mettre en ~ ተንቀሳቀሰ ; deux heures
de ~ የሁለት ሰዓት መንገድ ; ouvrir la ~ መራ ፣ ቀደመ ;
maquette n.f. — ሞዴል
fermer la ~ ዘጋ (መጨረሻ ሆነ) c. une ~ de protestation
maquettiste n. — ሞዴል ሠሪ የአቤቱታ ሠልፍ d. እርምጃ ፣ አሠራር (የመኪና) ; ~ arrière የኋላ
ማርሽ ; mettre un moteur en ~ አስነሣ (መኪና) ; appareil
maquillage n.m. — a. ፊትን ማጌጥ ፣ የውበት ተግባር
en état de ~ የሚሠራ መዙር e. ~ funèbre የሐዘን ሙዚቃ
b. ማለባበስ ፣ መሠር
marché n.m. — a. ገበያ ; ~ noir ሕገ ወጥ ገበያ / ንግድ ; faire
maquiller — 1. v.tr. a. አጌጠ b. ~ un document የሠነድ
son ~ ገበያ ወጣ ; lancer un article sur le ~ አንድ ዕቃ ለገበያ
ቃል ቀየረ c. መልኩን ለጠ (ለማሳሳት) 2. v.pr. se ~ ተቀባባ ፣
አቀረበ (ለመጀመሪያ ጊዜ) ; le ~ commun européen
ተጊያጊያጠ
የአውሮፓ የጋራ ገበያ b. conclure un ~ ተስማማ (ለግዢ /
maquis n.m. — a. ዱር b. prendre le ~ ሸፈተ ለሽያጭ) c. acheter qqch (à) bon ~ በርካሽ ገዛ ; à
meilleur ~ በተሻለ ዋጋ ፣ በቅናሽ ዋጋ d. par -dessus le ~
maquisard n.m. — ሽፍታ ፣ አርበ
በዚያ ላይ አልበቃ ብሎ
maraîchage n.m. — የጓሮ አትክልት ሥራ (ለንግድ)
marchepied n.m. — እርከን ፣ ደረጃ ፣ መወጣጫ
maraîcher, -ère adj. — jardin ~ የጓሮ አትክልት ; produits
marcher v.intr. — a. (በእግር) ሄደ ፣ ተጓዘ ; façon de ~
~s የጓሮ አትክልት ምርት
አካሄድ b. ~ sur l’ennemi በጠላት ላይ ዘመተ ; en avant,
marais n.m. — ጨፌ ; ~ salant ጨው ማምረቻ ሜዳ marche ! ወደፊት ሒድ c. deux choses qui marchent
toujours ensemble ሁልጊዜም / ትሮ አብረው የሚጓዙ ነገሮች ፣
marasme n.m. — a. መቀዝቀዝ (የገባያ) b. መዛል (የሰውነት)
ተስማሚ ነገሮች d. il marchera ይስማማል ፣ ይቀበላል ፣ እሺ
marathon n.m. — ማራቶን ይላል ; je ne marche pas ! እምቢ ! አሻፈረኝ ! ; fam. faire
~ qqn. አታለለ e. la radio ne marche plus ራዲዮው
marâtre n.f. — የእንጀራ እናት (ክፉ)
አልሠራ አለ ; ça marche ይሠራል (ሞተር) ; les affaires
maraude n.f. — a. ስርቆት b. taxi en ~ ሕገ ወጥ ታክሲ marchent ንግዱ ሞቅ ብሏል ; est-ce que ça marche ?
ደኅና ነህን ; la répétition a bien marché ልምምዱ ጥሩ
marauder v.intr. — ዘረፈ ፣ ሰረቀ (እሸትና ፍራፍሬ)
ሆኗል (ቴአትር)
maraudeur, -euse n. — ዘራፊ ፣ ሌባ
marcheur, -euse n. — ተጓዛ ፣ ተራማጅ ፣ እግረኛ ገስጋሽ
marbre n.m. — a. ዕብነ በረድ b. በዕብነ በረድ የተሠራ ቅርፅ
mardi n.m. — a. ማክሰኞ b. ~ gras የዓቢይ ጾም ቅበላ
c. ለኅትመት የተዘጋጀ ገጽ (ማተሚያ ቤት)
mare n.m. — a. ኩሬ ; la ~ aux canards የዳክዬ ኩሬ b. ~
marbré, -e adj. — ዕብነ በረድ የሚመስል
de sang የተንጣለለ ደም
marbrier n.m. — ዕብነ በረድ ጠራቢ
marécage n.m. — ረግረግ
marbrure n.f. — የዕብነ በረድ ሰንበር
marécageux, -euse adj. — ረግረግ መሬት
marc n.m. — a. የይን ጭማቂ ; eau de vie de ~ ከይን ጭማቂ
maréchal, -aux n.m. — a. ማርሻል b. ~ des logis የፈረሰኛ
የሚጣ አልኮል b. ~ de café የቡና አተላ
ዘበኛ ባሻ
marchand, -e — 1. n. ነጋዴ ; ~ en gros / en détail ጅምላ
maréchal-ferrant, pl. maréchaux-ferrants
ነጋዴ / ቸርቻሪ ; ~ ambulant ሱቅ በደረቴ 2. adj. marine ~e
n.m. — ፈረስ አጫማች (የፈረስ ብረት ኮቴ ተወካይ)
የንግድ መርከብ
274
marée n.f. — a. የባሕር ውጣ ውረድ ; ~ haute / basse marital, -e, -aux adj. — የጋብቻ
የባሕር መድረስ / መሸሽ b. ~ humaine የሱ ጋጋታ c. ~ noire
maritalement adv. — በጋብቻ ፣ በትዳር ; vivre ~ በትዳር ኖረ
በዘይት የተበከለ ደራሽ ባሕር
maritime adj. — a. ባሕራዊ ; ville ~ የባሕር ዳር ከተማ ;
marelle n.f. — ሰኞ ማክሰኞ (የልጆች ጨዋታ)
gare ~ የወደብ ጣቢያ ; commerce ~ የባሕር ንግድ ;
margarine n.f. — ማርጋሪን assurance ~ የባሕር ዋስትና b. agent ~ የባሕር ንግድ ኪል
c. arsenal ~ የባሕር ዳር የመሣሪያ ግምጃ ቤት
marge n.f. — a. ዳር ፣ ሕዳግ (የገጽ) ፣ ግልየት (የማህል) ; note
en ~ የሕዳግ ማስታወሻ b. ሐውልት (በሁለት ዓምድ መሐል) marjolaine n.f. — ጦስኝ
c. vivre en ~ de la société በገለልተነት ኖረ d. ~ de
marmaille n.f. — fam. ማቲዎች
sécurité በቋፍ መሆን ; ~ d’erreur የስሕተት ገደብ ; avoir de
la ~ pour ማብቃቂያ ጊዜ አገኘ ; laissez à qqn. une ~ de marmelade n.f. — የቆርቆሮ ፍራፍሬ (ጣፋጭ) ; ~ (d’oranges)
manœuvre መንቀሳቀስ ዕድል ሰጠ e. ~ bénéficiaire ትርፍ የቆርቆሮ ብርቱካን
(በሽያጭና በግዢ ዋጋ መካከል ያለ ልዩነት)
marmite n.f. — ድስት
marginal, -e, -aux — 1. adj. ከዳር የሚገኝ 2. n.m. pl. ገለልተ
marmonnement n.m. — ማጉረምረም
ሱ
marmonner v.tr. — አጉረመረመ
marginaliser v.tr. — አገለለ
marmot n.m. — fam. ማሞ ፣ ትንሽ ልጅ ፣ ኩታራ
mari n.m. — ባል ፣ ባለቤት
marmotte n.f. — ሽኮኮ ፣ አሽኮኮ
mariage n.m. — a. ጋብቻ ; cérémonie de ~ ሠርግ ; ~
religieux ተክሊል ፣ በቁርባን መጋባት ; ~ civil ሕጋዊ ጋብቻ ; maroquin n.m. — ባሕረ ዓረብ
acte de ~ የጋብቻ ውል ; demander en ~ ጠየቀ (ለጋብቻ)
maroquinerie n.m. — a. የተጌጠ / የተደጎሰ የቆዳ ሥራ
b. ~ des couleurs ማዋሐድ (ቀለም)
b. የተጌጠ / የተደጎሰ ቆዳ መሸጫ ሱቅ
marié, -e adj. & n. — ያገባ ; le / la marié(e) ሙሽራ ;
maroquinier n.m. — የባሕር ዓረብ ፋቂ
robe de ~e የሠርግ ልብስ
marotte n.f. — ልዩ ልማድ
marier — 1. v.tr. a. ዳረ b. fille à ~ ልጁን ሰጠ (ለባል) ፣
የደረሰች ልጅ 2. v.pr. se ~ አገባ ፣ ትዳር ያዘ ; il s’est marié marquant, -e adj. — የተለየ ፣ ስመ ጥር ፣ ታላቅ (ሰው) ፣
avec sa voisine ከጎረቤቱ ጋር ተጋባ ; elle s’est mariée avec የታወቀ ; un événement ~ ትዝታው የማይረሳ ድርጊት / ዜና /
un médecin ሐኪም አገባች ታሪክ
marihuana, marijuana n.f. — ሐሺሽ ፣ አብሾ marque n.f. — a. ምልክት ; ~ (de fabrique) የፋብሪካ
ምልክት ዓርማ ; ~ déposée ሕጋዊ የንግድ ምልክት b. produits
marin, -ine — 1. adj. a. የባሕር ; carte ~e የባሕር ካርታ
de ~ በታወቀ ፋብሪካ የተሠራ ዕቃ c. personnalité de ~ ትልቅ
b. avoir le pied ~ አለመንገዳገድ 2. n.m. a. መርከበ b. ~
ሰው d. porter la ~ du génie የፈጠራ ችሎታ የሚታይበት
d’eau douce አስመሳይ
e. ~s d’amitié የወዳጅነት ምልክት f. à vos ~s ! prêts ?
marinade n.f. — በተቀመመ ኮምጣጤ የተዘፈዘፈ ሥጋ partez ! ቦታ ያዝ ! ተጠንቀቅ ! ሒድ ! (ስፖርት)
marine — 1. n.f. የባሕር ; terme de ~ የባሕር ጥበብ b. la ~ marqué, -e adj. — የማያሳስት (ልዩነት) ፣ ልዩ
marchande የንግድ መርከብ ; la ~ de guerre የመርከብ
marquer — 1. v.tr. a. ምልክት አደረገ ; ~ une vache au fer
ኃይል ; officier de ~ የመርከብ ኃይል መኮንን 2. adj. inv.
rouge በብረት ተኮሰ / ጠበሰ b. son discours m’a
bleu ~ የባሕረ ሰማያዊ ቀለም
profondément marqué ንግግሩ በልቡናዬ አደረ / በሕሊናዬ
mariner v.tr. — a. ዘፈዘፈ (በተቀመመ ኮምጣጤ) b. il m’a ተቀረጸ ; un visage marqué par la tristesse ሃዘን
fait ~ pendant deux heures ሁለት ሰዓት ጎለተኝ የሚታይበት ገጽታ c. መዘገበ ፣ ግብ አገባ ; ~ un but ግብ አገባ ;
~ des points አስቆጠረ ፣ ግብ ቆጠረ d. አመለከተ ፣ አሳየ ; la
marionnette n.f. — አሻንጉሊት (በክር የሚንቀሳቀስ) ;
pendule marque dix heures ሰዓቱ አራት ይላል ; prix
spectacle de ~s የአሻንጉሊት ትርዒት
marqué የተወሰነ ዋጋ e. ~ le pas ባለበት ረገጠ 2. v.intr. ጻፈ
marionnettiste n. — አሻንጉሊት አንቀሳቃሽ (በክር)
marqueur n.m. — ማቅለሚያ (ብዕር)
marquis, -e n.m. — ወሰን ጠባቂ (የአውሮፓውያን የጥንት ማዕረግ) l’hypocrisie የግብዝነት ጭምቡል b. ~ (antirides / facial)
የፊት ቅባት c. ~ mortuaire የሞተ ሰው ገጽታ (በፎርም የተነሣ)
marquise n.f. — የበር መጠለያ
masquer — 1. v.tr. a. ሸፈነ ፣ ሸሸገ ; bal masqué ጭንቡል
marraine n.f. — የክርስትና እናት
ዳንስ (ጭንቡል ተደርጎ የሚደነስ) b. ~ la vérité እውነትን
marrant, -e adj. — fam. አሥቂኝ አለባበሰ ፣ ሸፋፈነ 2. v.pr. se ~ a. ተሸፈነ ፣ ተሸፋፈነ b. ጭንቡል
አደረገ
marre adv. — fam. en avoir ~ de qqch. / de qqn. ሰለቸ ;
j’en ai ~de ses mensonges ውሸቱ ሰለቸኝ ; y en a ~ ኤጭ ! massacrant, -e adj. — être d’une humeur ~e በጣም
ተበሳጭቷል
marrer (se) n.m. — fam. ቸቀ ፣ በቸቅ ሞተ
massacre n.m. — ግድያ ፣ ጭፍጨፋ
marron n.m. — a. ቡኒ b. esclave ~ የኮበለለ ባሪያ
massacrer v.tr. — ጨፈጨፈ (ሱን)
mars n.m. — መጋቢት
massage n.m. — አሸታ
marteau, -eaux n.m. — a. መዶሻ ; ~ piqueur የኤሌክትሪክ
መዶሻ b. ~-pilon መደምደሚያ c. entre l’enclume et le ~ masse 1 n.f. — a. ክምር ; tomber comme une ~ ዘፍ
በሁለት በኩል የተጠመደ ፣ የተጨነቀ (በመስፍና በመዶሻ መካከል አለ b. en ~ በገፍ ; exécutions en ~ በገፍ መጨፍጨፍ ; fam.
የተገኘ) d. fam. être ~ ዕብድ (ሕዝባዊ አባባል) avoir des livres en ~ መጽሐፍ በገፍ አለው c. taillé dans
la ~ ከአንድ ወጥ ቅርፅ d. les ~s ሰፊው ሕዝብ ; fam. il n’y en
martèlement n.m. — ድምድምታ ፣ ኳኳታ
a pas des ~s እስከዚህ ብዙ አይገኝም e. ~ monétaire በገበያ
marteler v.tr. — a. ቀጠቀጠ ; ~ à froid ቀዝቃዛውን ቀጠቀጠ ላይ የዋለ የገንዘብ ብዛት f. mettre le courant à la ~
b. ~ ses mots ቃላቱን አጥብቆ ተናገረ የኤሌክትሪኩን ግራውንድ ተከለ
martial, -e, -aux adj. — a. የጦረኛ አኳኋን ፣ ወታደራዊ b. loi masse (2) n.f. — መራጃ
~e የጦር ሕግ ; cour ~e የጦር ፍርድ ቤት c. les arts
massepain n.m. — በዱቄትና በእንቁላል ዛህል የሚሠራ ብስኩት
martiaux የምሥራቃውያን የትግል ስፖርት
masser (1) — 1. v.tr. ሰበሰበ 2. v.pr. se ~ ተሰበሰበ (ሕዝብ)
martinet n.m. — a. ንብ በላ b. አለንጋ
masser (2) v.tr. — አሸ
martre n.f. — ምጥማጥ ፣ ሙጭልጭላ
masseur, -euse n. — አሺ ፣ ወጌሻ ፣ የአሸታ ባለሙያ
martyr, -e adj. & n. — ሰማእት
massif, -ive — 1. adj. a. ግዙፍ b. or / argent ~ ጥሬ
martyre n.m. — ሰማዕትነት ; souffrir le ~ የሰማዕት ያህል
ወርቅ / ብር c. action massive ከባድ ጥቃት d. dose
መሠቃየት ; mettre qqn au ~ አሰቃየ
massive ከፍተኛ መጠን (መድኃኒት) 2. n.m. a. ዲብ ፣ ኮረብታ
martyriser v.tr. — አሰቃየ b. ~ d’arbres ጫካ ፣ ዓፀድ
marxisme n.m. — ማርክሲዝም (የማርክስ ርዕዮተ ዓለም) massivement adv. — በብዛት
marxiste adj. & n. — ማርክሳዊ massue n.f. — ዱላ ፣ ቆመጥ ; coup de ~ የዱላ ምት
mascarade n.f. — a. የጭምቡል ጨዋታ b. Ce procès n’a mastic n.m. — a. ሙጫ ፣ የዶሮ ማር (ከእንጨት የሚመረት
été qu’une ~ ይኸ ሙግት ለማስመሰል የተካሄደ ነው ሙጫ) b. ማጣበቂያ ፣ ጫቃ
276
match n.m. — ~ de football የእግር ኳስ ግጥሚያ ; faire ~ matinal, -e, -aux adj. — የጧት ; à cette heure ~e እንዲህ
nul እኩል ለእኩል ጣ በጧት ; être ~ በማለዳ መነቸት
matelas n.m. — ፍራሽ ; ~ pneumatique የሚነፋ ፍራሽ matinée n.f. — a. ጧት ; dans la ~ ሳይረፍድ ; faire (la)
grasse ~ አርፍዶ መተት b. የሰዓት በኋላ ፕሮግራም (ቴአትር)
matelasser v.tr. — ጎዘጎዘ
matou n.m. — ውሮ
matelot n.m. — መርከበ
matraquage n.m. — a. የዱላ ውርጅብኝ b. ~ publicitaire
mater v.tr. — ገራ
የማስታወቂያ ርብርቦሽ
matérialisation n.f. — ተጨባጭ ማድረግ
matraque n.f. — ቆመጥ ፣ ዱላ ፣ የፖሊስ በትር ; fam. coup
matérialiser v.tr. & pr. — ተጨባጭ አደረገ de ~ የዱላ ምት
matérialisme n.m. — ቁሳካላዊ (ርዕዮተ ዓለም) matraquer v.tr. — a. በበትር መታ ፣ ፈነከተ b. ማስተዋቅ አበዛ
(ንግድ)
matérialiste adj. & n. — በቁሳካላዊነት የሚያምን
matrice n.f. — a. ማኅፀን (የሰው / የእንስሳት) b. ኩየት
matériaux n.m. pl. — ~ de construction የሕንፃ ሥራ
(የብረት / የሸክላ)
ቁሳቁስ
matricule n.m. — (numéro) de ~ የታርጋ ቁጥር
matériel, -elle — 1. adj. a. ግዙፍ ፣ ተጨባጭ ፣ ቁስ አካል
b. les biens ~s ምድራዊ ሀብቶች c. besoins ~s መተዳደሪያ ; matrimonial, -e, -aux adj. — የቃል ኪዳን ፣ የጋብቻ ;
difficultés matérielles ቁሳዊ ችግር ; preuves agence ~e አማጪ ድርጅት (ለጋብቻ)
matérielles ተጨባጭ ማስረጃዎች 2. n.m. a. መቸሪያ ; ~
matrone n.f. — a. ሞግዚት b. vieille ~ ባልቴት
agricole የእርሻ ቁሳቁስ ; ~ roulant ተንቀሳቃሽ መቸሪያ ; ~ de
camping የጉዞ ዕቃ maturation n.f. — መብሰል(የፍሬ)
matériellement adv. — በተጨባጭ mâture n.f. — የመርከብ ቁሳቁስ (ምሰሶ / ገመድ ዘተ)
maternel, -elle — 1. adj. እናታዊ ፣ የእናት 2. n.f. a. école maturité n.f. — ብስለት ; venir à ~ በሰለ
maternelle / la maternelle የሕፃናት መዋያ ፣ ሙዓለ ሕፃናት
maudire v.tr. — ረገመ
b. langue maternelle አፍ መፍቻ ቋንቋ
maudit, -e — 1. adj. a. እርጉም b. les temps ~s ክፉ ቀን
maternellement adv. — በእናታዊ ስሜት
2. n. le ~ ሰይጣን ፣ ሳጥናኤል
maternité n.f. — a. ወሊድ b. እርግዝና c. ክሊኒክ (መገላገያ)
maugréer v.intr. — አጉረመረመ
math(s) n.f. pl. — fam. ማቴማቲክ (ሒሳብ) ፣ ማትስ ; fort
mausolée n.m. — መታሰቢያ ቤት
en ~ የሒሳብ ችሎታ ያለው
maussade adj. — ነጭናጫ ፣ እኝኝ
mathématicien, -ienne n. — የሂሳብ ባለሙያ
mauvais, -e adj. — a. ክፉ ፣ መጥፎ ; ~e action ክፉ ሥራ ;
mathématique adj. & n.f. pl. — ማቴማቲካዊ ፣ ከሂሳብ ጋር
de plus en plus ~ የባሰበት b. avoir l’air ~ የተቆጣ መሰለ ;
የተያያዘ
c’est un ~ homme ክፉ ሰው ነው ; c’est une ~e langue
matheux, -euse n. — fam. የማቴማቲክ ተሰጥዎ ያለው አፈ / ተናጋሪ ነው ; un ~ élève ጥረት የሚያንሱ ተማሪ c. il fait
~ አየሩ ተበላሸ ; sentir ~ ሸተተ ፣ ገማ d. c’est ~ pour la
matière n.f. — a. ቁስ አካል b. ~s premières ጥሬ ዕቃ c. ~
santé ጤና ይጎዳል ; il a fait une ~e bronchite ሳንባውን
grasse ቅባት d. ~ plastique ፕላስቲክ e. ~ grise ጥበብ
ክፉ ታሞ ነበር e. ብልሹ ፣ የተበላሸ ; un produit de ~e
f. table des ~s ክፍለ ትምህርት ፣ ማውጫ g. entrer en ~
qualité ጥራት የሌለው ዕቃ / ምርት ; faire de ~es affaires
ገባ ; il y a ~ à discuter ያነጋግራል ፣ የሚያነጋግር ጉዳይ ነው ;
ጉዳዩ ተበላሸበት (አልሳካ አለው) ; il a pris le ~ chemin ጠባዩ
en ~ de musique ሙዚቃን በተመለከተ
ተበላሸ (ሰው) g. un ~ film መጥፎ ፊልም ; ~e note መጥፎ
matin n.m. — ጧት ; quatre heures du ~ ከጧቱ ዓሥር ነጥብ (በፈተና) ; ~e nouvelle በጎ ያልሆነ ዜና ; un ~ signe
ሰዓት ; de bon ~ በጧት ; rentrer au petit ~ ሲነጋጋ ገባ ; አጉል ምልክት ፣ መጥፎ ምልክት
un de ces (quatre) ~s አንዱን ቀን
mauve — 1. n.f. ልት 2. adj. & n.m. ክፍት ወይን ጠጅ (ቀለም)
mauviette n.f. — ደካማ ፣ ኮሳሳ méconnaître v.tr. — አላቀም፣ አላቀለትም ; ~ les faits የሆኑን
ካደ
maxillaire — 1. adj. የመንጋጋ 2. n.m. (os) ~ መንጋጋ
méconnu, -e adj. — የተዘነጋ ፣ የተረሳ
maximal, -e, -aux adj. — የከፍተ ደረጃ
mécontent, -e adj. & n. — ያዘነ ፣ ያልተደሰተ ; il est ~ de
maxime n.f. — አባባል ፣ ብሂል
ce que vous avez dit ባልኩ ነገር አዝኗል
maximum — 1. n.m. የመጨረሻ ደረጃ ; au ~ በብልጫ ; mille
mécontentement n.m. — ማዘን፣ አለመደሰት፣ ቅር መሰኘት
euros ~ ቢበዛ አንድ ሺ ዩሮ 2. adj. rendement ~ ከፍተኛ
ውጤት mécontenter v.tr. — አሳዘነ ፣ አላስደሰተም
mayonnaise n.f. — ማዮኔዝ mécréant, -e n. — ኢአማኒ
mazout n.m. — ናፍጣ Mecque (la) n.m. — መካ
me pron. pers. — a. ተውላጠ ስም ; il m’aime ይወደኛል ; ~ médaille n.f. — a. ኒሻን b. le revers de la ~ የአንድ ነገር ክፉ
voici እነሆኝ b. je ~ suis dit que በልቤ እንዲህ አልኩ ገጽታ ፣ ያንድ ጉዳይ መጥፎ መልክ
278
médisance n.f. — ሐሜት ፣ ስም ማጥፋት mélasse n.f. — a. የሸንኮር አተላ ፣ ሞላሰስ b. fam. être dans
la ~ ጉዱ ፈላ
médisant, -e adj. & n. — ሐሜተ ፣ ስም አጥፊ
mêlée n.f. — ትንንቅ ፣ ትግል
méditatif, -ive adj. — የተከዘ ፣ ሐሳብ የያዙ
mêler — 1. v.tr. a. ቀላቀለ b. fam. vous avez bien mêlé
méditation n.f. — ማሰብ ፣ ማውጣት ፣ ማውረድ ; plongé
les cartes ! ካርታውን በውዘኸዋል c. ~ qqn. à qqch. እገሌን
dans la ~ በሐሳብ የተዋጠ
ነገር አስገባው 2. v.pr. se ~ ገባ ፣ ተቀላቀለ ; se ~ à la foule
méditer — 1. v.intr. አሰበ 2. v.tr. በጥልቀት አሰበ ፣ በሆዱ ከሕዝብ ተቀላቀለ ; mêle-toi de ce qui te regarde
አሰበ ፣ አወጣ አወረደ ፣ አጤነ በማይመለከትህ አትግባ ; se ~ de politique ፖለቲካ ውስጥ ገባ
280
menteur, -euse adj. & n. — ዋሾ ፣ ውሸታም ፣ አባይ mercredi n.m. — ረቡዕ ; le ~ des Cendres ቅበላ
menthe n.f. — አበሱዳ mercure n.m. — ባዜቃ (ፈሳሽ ብረት)
mention n.f. — a. መጥቀስ ፣ ማንሣት ; faire ~ de qqn. ሰው merde n.f. — a. fam. ዓይነምድር ፣ አር b. fam. il est dans
አነሣ (በንግግር / በጽሑፍ) b. reçu avec ~ በከፍተ ደረጃ ያለፈ la ~ ጉድ ፈልቶበታል c. interj. ኤጭ !
(ፈተና) c. ተጨማሪ ምልክት (በሰነድ ላይ)
mère n.f. — a. እናት ; ~ de famille የልጆች እናት b. ~
mentionner v.tr. — ጠቀሰ ፣ አነሣ (ስም) célibataire ከትዳር ውጪ የለደች c. Mère supérieure
የመበለቶች አለቃ d. la reine ~ የንጉሥ እናት e. maison ~ እናት
mentir v.intr. — ዋሸ ፣ አበለ ; sans ~ ! በእውነቱ ! በሐቅ !
መሥሪያ ቤት
menton n.m. — አገጭ
mère-patrie n.f. — እናት ሀገር
menu — 1. adj. a. ጥቃቅን ; ~s détails ጥቃቅን ነገር b. ~e
méridien, -ienne adj. & n.m. — ተስያት
monnaie ምንዛሪ c. ~s frais አነስተኛ ወጪዎች 2. adv.
hacher ~ ጽሕፈት አረቀቀ 3. n.m. የምግብ ዝርዝር ; raconter méridional, -e, -aux — 1. adj. ደቡባዊ 2. n. የደቡብ
qqch. par le ~ በዝርዝር ነገረ ፣ ዘረዘረ ፈረንቸይ ነዋሪ
menuiserie n.f. — a. የአናጢ ሥራ ፣ የእንጨት ሥራ b. የአናጢ meringue n.f. — ደረቅ ብስኩት (በስኳርና በዛህል የተሠራ)
ቤት
mérinos n.m. — a. ፀጉሩ ለስላሳ በግ b. ለስላሳ ሡፍ
menuisier n.m. — አናጢ
mérite n.m. — a. ትሩፋት b. personne de peu de ~
méprendre (se) v.pr. — se ~ sur ተሳሳት ; il n’y a pas à ፋይዳ የሌለው ሰው c. il a le ~ de travailler መሥራት
s’y ~ አያሳስትም ያስመሰግነዋል d. ችሎታ ፣ ልዩ ተሰጥዎ ፣ ባለሙያ ሰው
e. homme de ~ ቁም ነገረኛ ሰው
mépris n.m. — ንቀት ; avoir du ~ pour qqn. ናቀ ; au ~
du danger አደጋን በመናቅ mériter v.tr. — a. ተገቢ ሆኖ ተገኘ (ለምስጋና / ለሽልማት ዘተ) ;
un repos bien mérité ተገቢ እረፍት b. il n’a que ce qu’il
méprisable adj. — የተናቀ
mérite ይበለው (የሚገባውን ነው ያገኘው) c. cela mérite
méprisant, -e adj. — un sourire ~ የእብሪት ፈገግታ d’être vu ሊታይ ይገባዋል (ቴአትር / ሲኒማ)
méprise n.f. — ስሕተት ፣ መሳሳት méritoire adj. — ምስጋና የሚገባው ፣ የተመሰገነ ምስጉን (ተግባር)
mépriser v.tr. — ናቀ ፣ አንቋሸሸ merle n.m. — ጉራማይሌ ፣ የመስቀል ወፍ
mer n.f. — a. ባሕር ; la haute ~ ሩቅ ባሕር ርቆ) ; au bord merveille n.f. — ድንቅ ፣ አስደናቂ ነገር ; faire ~ des
de la ~ ባሕር ዳር ; gens de ~ ባሕረኞች ፣ መርከበኞች ; partir merveilles ድንቅ ነገር ሠራ ; à ~ ባስደናቂ ሁኔታ ; se porter
à la ~ ወደ ባሕር ሄደ ; partir en ~ በመርከብ ተሳፈረ ; à ~ እጅጉን ጤናማ ሆነ
prendre la ~ በመርከብ ተሳፈረ ; mal de ~ ማጥልል ; grosse
merveilleux, -euse adj. & n.m. — አስደናቂ ፣ ግሩም
~ የተናጠ ባሕር ; un homme à la ~ ! ሰው ወደቀ !
(ከመርከብ) ; mettre une embarcation à la ~ መርከብን merveilleusement adv. — በአስደናቂ ሁኔታ
ወደ ባሕር አስገባ b. fam. ce n’est pas la ~ à boire
mes adj. poss. — mon ይመለከቷል
አስቸጋሪና ; une goutte d’eau dans la ~ ቋት አይሞላ
mésalliance n.f. — አላቻ ጋብቻ
mercenaire adj. & n. — ቅጥረ (ወታደር) ፣ ምንደ
mésaventure n.f. — መሰናክል ፣ እክል ፣ ችግር
mercerie n.f. — የስፌት ዕቃ መደብር
mesdames, mesdemoiselles n.f. pl. — madame,
merci — 1. adv. a. ~ (bien / beaucoup) እግዚአብሄር
mademoiselle ይመለከቷል
ይስጥልኝ ፣ አመሰግናለሁ b. prenez-vous du thé ? - non
~ ! ሻይ ልስጥዎ ? - የለም ፣ ይብቃኝ ፣ አመሰግናለሁ 2. n.m. mésentente n.f. — አለመግባባት ፣ አለመስማማት
ምስጋና 3. n.f. a. à la ~ de qqn. በሱ እጅ b. sans ~ ያለ
mésestimer v.tr. — ናቀ ፣ አቃለለ
ርኅራኃ÷
mesquin, -e adj. — ምስኪን ፣ መናጢ
mercier, -ière n. — የስፌት ሸቀጣሸቀጥ ነጋዴ
mesquinerie n.f. — ምስኪንነት ፣ መናጢነት métamorphoser — 1. v.tr. ለወጠ 2. v.pr. se ~ ተለወጠ
mesquinement adv. — በምስኪን ሁኔታ métaphore n.f. — አንጻራዊ ገለጻ (ለምሳሌ የጠረጴዛ እግር)
mess n.m. — የወታደር ግብር ቤት métaphorique adj. — አንጻራዊ (ገለጻ)
message n.m. — መልእክት métaphoriquement adv. — በአንጻራዊ
messager, -ère n. — መልእክተኛ métayage n.m. — ጭሰኛነት
messagerie n.f. — አጓጓዛ ድርጅት ; ~s maritimes የባሕር métayer, -ère n. — ጭሰኛ
ትራንስፖርት ድርጅት
météo n.f. — የ météorologie አኅጽሮት ፣ የአየር ንብረት
messe n.f. — ቅዳሴ
météore n.m. — የሰማይ ተውዘግዛጊ
messieurs n.m. pl. — monsieur ይመለከቷል
météorite n.f. — የመብረቅ አሎሎ
mesurable adj. — የሚለካ ፣ የሚሠፈር ፣ የሚመዘን
météorologie n.f. — የአየር ሁኔታ
mesure n.f. — A. ልክ ; prendre les ~s de qqn. ለካ (ሱን) ;
météorologique adj. — ከአየር ንብረት ጋር የተያያዘ ;
prendre la ~ de qqch. ልኩን ዓወቀው (የሱየውን) ; donner
bulletin ~ የአየር ንብረት መግለጫ ; station ~ የአየር ሁኔታ
sa ~ ልኩን ዓሳቀ (የራሱን) B. être à la ~ de qqch. እስከ ተወሰነ
መከታተያ ጣቢያ
ደረጃ ድረስ ; être en ~ de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ
ቻለ ; dans la ~ où እስከሆነ ድረስ ; dans la ~ du météorologiste ou météorologue n. — የአየር ይዘት
possible / de mes moyens እስከ ተቻለ ድረስ ፣ ዓቅም እስከ ባለሙያ
ፈቀደ ድረስ C. à ~ que እየ... ሲሄድ ; à ~ que le soleil
métèque n.m. — fam. መጤ
montait dans le ciel ፀሐዩ እየከረረ ሲሄድ D. prendre des
~s እርምጃ ወሰደ ; par ~ d’économie ለቁጠባ E. poids et méthane n.m. — ሜታን (ጋዝ)
~s ሚዛንና መሥፈርት ; une ~ de vin ልክ (አንድ ዋንጫ ወይን
méthode n.f. — ሥልት ፣ ዘዴ ፣ መንገድ፣ አደራረግ ; ~ de
ጠጅ) F. dépasser la ~ ከልኩ አለፈ ; rester dans la juste
langue የቋንቋ መማሪያ
~ ከልኩ አለማለፍ ፣ ልኩን ማወቅ ፣ መቆጠብ G. ምት (የዘፈን) ;
battre la ~ ምት ሰጠ (ለምሳሌ በማጨብጨብ) ; en ~ ምቱን méthodique adj. — ሥልታዊõ
በመከተል (ዘፈነ)
méthodiquement adv. — በሥልት ፣ በሥርዓት
mesuré, -e adj. — የተለካ ፣ ልክ የሚያውቅ ፣ ቁጥብ
méticuleusement adv. — በጥንቃቄ
mesurer — 1. v.tr. a. ለካ ፣ ሠፈረ ፣ ከነዳ፣ መተረ (በሜትር ለካ) ;
méticuleux, -euse adj. — ጥንቁቅ
~ qqn. des yeux በዓይን ገመተ b. ~ deux mètres ሁለት
ሜትር ሆነ (ቁመቱ) 2. v.pr. se ~ avec / à qqn. ጉልበቱን ፈተነ métier n.m. — a. ሙያ ፣ ሥራ ; il est cordonnier de son
(ከሌላ ጋር በማወዳደር) ~ ሙያው ጫማ ሰፊነት ነው ; tour de ~ የሙያ ዘዴዎች ;
risques du ~ የሙያ አደጋዎች b. ~ à tisser የሸማኔ ዕቃ
métabolisme n.m. — የምግብ መዋሐድ
c. fam. quel ~ ! ምን ዓይነት ኑሮ ነው !
métairie n.f. — የጭሰ መሬት
métis, -isse adj. & n. — ክልስ
métal, -aux n.m. — ብረት
métrage n.m. — ምተራ ፣ በሜትር መለካት
métallique adj. — የብረት
mètre n.m. — a. ሜትር b. ታጣፊ ሜትር
métallisé, -e adj. — ብረት የተነከረ
métrer v.tr. — በሜትር ለካ ፣ ቀየሰ
métallurgie n.f. — የብረታብረት ሥራ / ፋብሪካ
métreur, -euse n. — ቀያሽ ፣ ቀላድ ጣይ (በሜትር ለኪ)
métallurgique adj. — ከብረታብረት ጋር የተያያዘ
métrique adj. — የሜትር
métallurgiste n.m. — የብረታብረት ባለሙያ
métro n.m. — ሜትሮ (በዋሻ ውስጥ የሚንቀሳቀስ ባቡር)
métamorphose n.f. — ለውጥ (አስደናቂና / መንክራዊ)
métronome n.m. — የሙዚቃ ፍጥነት መመዘ
282
métropole n.f. — ዋና ከተማ ፣ መናገሻ mi (1) adv. — a. ግማሽ ፣ ከፊል ; la mi-juin ሰኔ አጋማሽ b. à
mi-hauteur እገቡ ላይ ፣ ማህሉን ፣ መካከሉን
mets n.m. — ወጥ ፣ መብል ፣ ምግብ (የበሰለ የተዘጋጀ)
mi (2) n.m. inv. — የአውሮፓ ሙዚቃ ሦስተ ድምፅ
mettable adj. — የሚለበስ ፣ የሚለብሱት
miaou n.m. — የድመት ጩኸት
metteur n.m. — ~ en scène አዘጋጅ (ቴአትር)
miaulement n.m. — የድመት ድምፅ
mettre — 1. v.tr. A. አኖረ ፣ አስቀመጠ ፣ አዘጋጀ ; ~ la table /
le couvert ገበታ አቀረበ (ሾመ) ; ~ qqn. à la porte አስጣ miauler v.intr. — ሚያው አለ (ድመት)
(ከቤት / ከሥራ) ; fam. ~ dans le mille ተሳካለት (ሕዝባዊ
miche n.f. — ቁራሽ
አባባል) ; ~ le feu à qqch. አቀጣጠለ ; ~ du temps à faire
qqch. ዘግይቶ ማድረግ (መፈጸም) B. qu’est-ce que je vais micheline n.f. — ባቡር ፣ ሊቶሪና ፣ አቶራይ (እግረ ጎማው ዓይነት
~ ? ምን ልልበስ ? ; je n’ai rien à me ~ ልብስ / እምለብሰው አገራችን አልገባም)
የለኝም C. ~ du linge à sécher ልብስ አሰጣ ; ~ de l’eau à
mi-chemin (à) loc. adv. — ግማሽ መንገድ ፣ የጉዞ አጋማሽ
chauffer ውሃ ወዘተ D. አደረገ ፣ አበራ ; ~ une machine en
mouvement አስነሣ (መኪና) ; ~ la télé plus fort የቴሌቪዛን mi-clos, -e adj. — a. ገርበብ ያለ (በር) b. በከፊል የተጨፈነ
ድምፅ ከፍ አደረገ (ንፋስ ሰጠ) ; ~ en vente une maison ቤት ዓይን
ለሽያጭ አቀረበ ; ~ le réveil à cinq heures ሰዓቱን አምስት
micmac n.m. — fam. ሥውር ሤራ ፣ ዝብርቅርቅ ጉዳይ
ሰዓት ላይ እንዲያስነሣ አደረገ E. mettons que vous ayez
raison እውነትዎን ነው እንበል 2. v.pr. A. se ~ au lit ተወ ; mi-corps (à) loc. adv. — ከወገብ በላይ (ያዘ) ፣ ከወገብ በላይ
se ~ à table ገበታ ቀረበ B. se ~ au travail ሥራ ጀመረ ; se (ፎቶ)
~ en route መንገድ ጀመረ ; il est temps de s’y ~ መጀመሩ
mi-côte (à) loc. adv. — የዳገት አጋማሽ (ከላይ ወይም ከታች)
ይበጃል ; il s’est mis à boire መጠጥ ጀመረ ; il s’est mis à
pleuvoir ይዘንብ ጀመረ C. se ~ en smoking የሥነ ሥርዓት micro n.m. — የ microphone አኅጽሮት ፣ ድምዕ ማጉሊያ
ልብስ ለበሰ D. je ne savais où me ~ የምገባበት ጠፋኝ
microbe n.m. — ጥቃቅን ሕዋሳት (ጀርሞች)
meuble — 1. adj. a. የሚንቀሳቀስ ንብረት b. terre ~ ድቡሽት ፣
microbien, -ienne adj. — infection ~e የጀርም ብከላ
አሸዋማ መሬት (የሚያንሸራትት) 2. n.m. a. የቤት ዕቃ (ወንበር /
አልጋ ዘተ) b. être dans ses ~s ራሱን ቻለ microcosme n.m. — ትንሽ ዓለም
meublé, -e — 1. adj. ዕቃው የተሟላ ክፍል (የሚከራይ) ; non microphone n.m. — micro ይመለከቷል
~ ዕቃ የሌለው (ኪራይ ቤት) 2. n.m. የኪራይ ቤት ከነዕቃው ;
microscope n.m. — ማይክሮስኮፕ ፣ ማጉያ
habiter en ~ ሙሉ ዕቃ ኪራይ ቤት ኖረ
microscopique adj. — በዓይን የማይታይ
meubler v.tr. — a. ዕቃ አስገባ b. ~ la conversation
ጨዋታውን አደመቀ miction n.f. — መሽናት
meugler v.tr. — እምቧ አለ (በሬ) ፣ ቧ አለ (ከብት) midi n.m. — a. ስድስት ሰዓት ፣ እኩለ ቀን ፣ ቀትር ; après ~
ከሰዓት በኋላ ; ~ et demi ስድስት ተኩል b. ደቡብ ; chambre
meuglement n.m. — እምቧታ
au ~ በስተደቡብ የተሠራ ቤት ; le ~ (de la France) ደቡብ
meule n.f. — a. የፍጮ ድንጊያ b. ~ à aiguiser መሳል (ቢላ ፈረንሣይ
መሳያ) c. ~ de fromage የአይብ እንጎቻ d. ክምር ፣ ነዶ ፣ ጉቾ ;
mi-distance (à) loc. adv. — ግማሽ ርቀት
~ de foin የሣር ክምር
mie n.f. — ቡጥ (የዳቦ)
meunier, -ière n.m. — ባለፍጮ
miel n.m. — a. ማር b. lune de ~ ጫጉላ
meurtre n.m. — ነፍስ ግድያ ፣ ነፍስ ማጥፋት
mielleux, -euse adj. — a. ማር ማር የሚል ጣፋጭ b. ቅልስልስ
meurtrier, -ière — 1. adj. & n. ነፍሰ ገዳይ 3. n.f. ~e
መታኮሻ mien, mienne — 1. pron. poss. le ~, la mienne, les
miens, les miennes የኔ ፣ የኔው ፣ የኔይቱ 2. n.m. የራሴ ፣
meurtrir v.tr. — አቆሰለ ; être meurtri ቆሳሰለ
የግሌ ; le ~ et le tien የኔና ያንተ ; j’ai été renié par les
meute n.f. — የውሻ መንጋ miens የኔ የምላቸው ከዱኝ
miette n.f. — ፍርፋሪ ; mettre un vase en ~s ማብረጃ militer v.intr. — a. ታገለ b. cela milite en sa faveur
ሰባበረ / አነከተ / አንኮታኮተ የሱን አቋም ይደግፋል
mieux — 1. adv. a. ይሻላል ; vous feriez ~ de m’écouter mille (1) adj. num. & n.m. inv — a. ሺህ ; ~ hommes
ብትሰማኝ ይሻልሃል b. ~ vaut tard que jamais ከሚቀር አንድ ሺህ ሰው b. il a des ~ et des cents ገንዘቡ ልክ የለውም
ይጥቆር c. ça va ~ እየተሻሻለ ነው ; pour ~ dire በትክክል
mille (2) n.m. — ~ (marin) የመርከበኞች ርቀት መለኪያ
ለማስቀመጥ (አገላለጽ) ፣ ባጭሩ ለማስቀመጥ (ለመግለጽ) ; de ~ en
(1852 ሜትር)
~ እየተሻሻለ መጣ d. (faire qqch.) à qui ~ ~ በውድድር እኔ
እበልጥ እኔ እበልጥ በማለት e. c’est on ne peut ~ ከዚህ የተሻለ mille-feuille n.m. — የአነባበሮ ጠባይ ያለው ጣፋጭ ፣ ሚሊፎኒ
የለም 2. n.m. a. le ~ est l’ennemi du bien ትሻልን ፈትቼ
millénaire — 1. adj. ሺህ ዓመት 2. n.m. ሺህ ዓመት
ትብስን አገባሁ ፣ ሲያጌጡ ይላላጡ ; faute de ~ የተሻለ ቢያጡ
b. je ne demande pas ~ ምን ከፋኝ c. un ~ መሻሻል (ጤና) mille-pattes n.m. inv. — አባ ጨጓሬ
d. le ~ ከሁሉም የሚሻል e. faire pour le ~ የቻለውን አደረገ
millésime n.m. — a. ዓመት (በቤሳ ላይ የተጻፈ) b. ዕቃ
f. au ~ de nos intérêts ይጠቅመናል ያልኩትን አድርጊያለሁ
የተሠራበት ዘመን ፣ ወይን ጠጅ የተጠመቀበት ዘመን
mièvre adj. — የውሸት ደግ ፣ ደግ መሳይ ፣ ቅቤ አንጓች
millet n.m. — (grains de) ~ ዳጉሳ
mièvrerie n.f. — የውሸት ደግነት ፣ ቅቤ አንጓችነት
milliard n.m. — ሚሊያርድ ፣ አንድ ሺህ ሚሊዮን
mignard, -e adj. — ተለማማጭ ፣ አቆላማጭ
milliardaire adj. & n. — የሚሊያርድ ባለቤት ፣ ሚሊያርድ
mignon, -onne — 1. adj. የደም ገንቦ ፣ ደግ ፣ የዋህ ፣ ጥሩ 2. n. የሚያስቆጥር
የሚደድ
milliardième adj. num & n. — ቢሊዮነ ፣ ሚሊያርደ
migraine n.f. — ራስ ምታት
millième adj. num. & n. — ሺህ
migrateur, -trice adj. — ስደተ (ፍ)
millier n.m. — ሺህ ያህል ; des milliers በሺህ የሚቆጠሩ
migratoire adj. — ከስደት ጋር የተያያዘ ፣ የስደት / የመሰደድ
million n.m. — ሚሊዮን
ጠባይ ያለው
millionième adj. num. & n. — ሚሊዮነ
migration n.f. — ስደት
millionnaire adj. & n. — የሚሊዮን ባለቤት ፣ ሚሊዮን
mijaurée n.f. — faire sa ~ ቀበጠ
የሚያስቆጥር
mijoter v.tr. — a. አበሰለ ፣ አንተከተከ b. ~ un mauvais
mime — 1. n.m. የምልክት ንግግር 2. n. የምልክት ተዋናይ
coup ሤራ ሸረበ
mimer v.tr. — በምልክት ተናገረ ፣ በምልክት አስመሰለ
mil adj. — ሺህ (ዓመታት ለማመልከት) ; l’an mil ሺ ህው ዓመት
mimique n.f. — በእንቅስቃሴ መግለጽ ፣ ማስመሰል
milice n.f. — ሚሊሻ
mimosa n.m. — ግራዋ
milicien, -ienne n. — የሚሊሻ አባል
minable adj. — ምስኪን ፣ አሳዛኝ ፣ ውዳቂ ; un salaire ~
milieu, -eux n.m. — a. መካከል ; au ~ de በ... መካከል b. le
አሳፋሪ ደመወዝ
juste ~ አማካይ ሁኔታ ፣ ሚዛናዊ አቋም c. አካባቢ ; les gens
de mon ~ የሚመስሉኝ ሰዎች d. le ~, les gens du ~ ቸ÷ረኞች minauder v.intr. — ተቅለሰለሰ
e. ~ biologique ማራቢያ (የጥቃቅን ሕዋሳት)
mince adj. — a. ሸንቃጣ b. un ~ profit አነስተኛ ጥቅም
militaire adj. & n. — a. ወታደር ፣ የሠራዊት አባል b. service c. fam. ~ alors ! ወይ ጉዴ !
~ ብሄራዊ አገልግሎት c. camion ~ የወታደር መኪና ፣ የጦር
minceur n.f. — ሸንቃጣነት
ሠራዊት ተሽከርካሪ
mine (1) n.f. — a. መዓድን ; ~ d’or የርቅ መዓድን ; ~ à ciel
militarisation n.f. — ታደራዊ አቋም መስጠት
ouvert ግልጽ መዓድን መስክ ; ingénieur des Mines
militant, -e adj. & n. — ታጋይ የመዓድን መሐንዲስ b. ~ (de crayon) እርሳስ c. ፈንጂ ;
champ de ~s ፈንጂ የተጠመደበት መስክ
284
mine (2) n.f. — a. መልክ ፣ ገጽታ ; juger les gens sur la መጨረሻው ቀነሰ ; ~ vital ነፍስ አድን ደመዝ ; thermomètre
~ የሱን ጠባይ በመልኩ ዓወቀ b. ça ne paie pas de ~ ሲያዩት aux minima ዝቅተውን ቅዝቃዜ የሚያሳይ የትኩሳት መለኪያ
ምንም አይመስልም ; faire ~ d’être fâché የተቆጣ አስመሰለ ;
ministère n.m. — a. ሹመት ፣ አገልግሎት b. le saint ~ ግብረ
faire triste ~ ከፋው ; faire grise ~ à qqn. ፊቱን
ክህነት c. ሚኒስቴር ; entrer au ~ ሚኒስቴር ተቀጠረ ; former
አቀጨመበት c. avoir bonne ~ አማረበት ; avoir mauvaise
un ~ የሚኒስትሮች ቡድን አቋቋመ ; ~ de l’Intérieur የአገር
~ ከሣ ፣ ተጎሳቆለ ; vous avez meilleure ~ ደምህ መለስ ብሏል ;
አስተዳደር ሚኒስቴር d. le ~ public ዓቃቤ ሕግ
il a une sale ~ የታመመ ይመስላል d. fam. nous avons
bonne ~ maintenant ! አምሮብናል ! (አላማረብንም ለማለት) ministériel, -elle adj. — የሚኒስቴር ; crise ministérielle
e. fam. ~ de rien ሳይመስልበት ፣ እንደዋዛ የሚኒስትሮች ሥራ መልቀቅ
miner v.tr. — a. ሠረሠረ ፣ ውስጥ ውስጡን በላ b. miné par ministre n.m. — a. አገልጋይ ፣ ሥራ አስፈጻሚ b. ~ du culte
le souci ሥጋት አብሽቆታል c. ፈንጂ ቀበረ ካህን c. ሚኒስትር ; Premier ~ ጠቅላይ ሚኒስትር ; ~ des
Affaires étrangères የውጪ ጉዳይ ሚኒስትር
minerai n.m. — የመዓድን ምርት
minois n.m. — joli ~ የሚያምር መልክ
minéral, -e, -aux — 1. adj. a. የመዓድን b. eau ~e የምንጭ
ውሀ 2. n.m. መዓድን minoration n.f. — ቅናሽ (የዋጋ / የግምት)
minéralogie n.f. — ስነ መዓድን minorer v.tr. — ዋጋ / ግምት ቀነሰ ፣ አሳነሰ ፣ አኳሰሰ
minéralogique adj. — a. ሥነ መዓድናዊ b. numéro ~ minoritaire — 1. adj. አነስተ ወገን 2. n. አነስተኞች (በምርጫ)
የተሽከርካሪ መታወቂያ ቁጥር ; plaque ~ የተሽከርካሪ ታርጋ
minorité n.f. — a. ለአካለ መጠን አለማድረስ ፣ ዓቅመ አዳም
minéralogiste n. — የሥነ መዓድን ባለሙያ አለማድረስ b. être en ~ አነስተ ሆኖ መገኘት (በብዛት / በቁጥር)
c. mettre en ~ በድምፅ ብልጫ ጣለ / ገለበጠ / ሻረ
minet, -ette n. — fam. a. ድመት b. ዘመናይ ወጣት
minoterie n.f. — a. ወፍጮ ቤት b. የወፍጮ ሥራ
mineur (1) n.m. — መዓድን አውጪ ; ~ de fond ከትልቅ ዋሻ
መዓድን አውጪ minotier n.m. — ባለ ወፍጮ
mineur (2), -eure adj. & n. — a. አነስተ ፣ ዝቅተ b. ዓቅመ minuit n.m. — እኩለ ሌሊት ፣ መንፈቀ ሌሊት
አዳም ያላደረሰ ፣ አካለ መጠን ያላደረሰ ; entrée interdite aux
minus n.m. inv. — ጎደሎ ፣ ጭንጋፍ
~s ከ 18 ዓመት በታች ለሆኑ የተከለከለ c. የዜማና የሙዚቃ ምልክት
minuscule adj. & n.f. — ትንሽ ፣ ረቂቅ ; lettre ~ መጠነ ትንሽ
mini adj. inv. — አጭር ፣ ትንሽ
ፊደል
miniature — 1. n.f. የሐረግ ሥዕል (የመጽሐፍ ጌጥ) 2. adj.
minutage n.m. — በደቂቃ ቆጠራ ፣ የደቂቃ ቆጠራ ውጤት
voiture ~ በጣም ትንሽ ተሽከርካሪ
minute n.f. — a. ደቂቃ b. faire qqch. à la ~ አንድ ነገር
miniaturisation n.f. — መጠኑን አሳንሶ መሥራት
ወዲያው ፈጸመ ; réparations à la ~ እጅ በጅ ማበጀት
miniaturiser v.tr. — መጠኑን አሳንሶ ሠራ (የተበላሸን ነገር) c. fam. ~ ! እስቲ አንድ ጊዜ ! (ቆይ !) d. ረቂቅ
(የጽሑፍ) ; les ~s d’un jugement የፍርድ ውሳኔ ረቂቅ
miniaturiste n. — የሐረግ ሠዓሊ
minuter v.tr. — a. ~ un contrat ስምምነት አረቀቀ / ነደፈ
minibus n.m. — ሚኒባስ
b. ጊዜ ያዘ ; sa journée est soigneusement minutée
minier, -ière adj. — የመዓድን ኢንዱስትሪ ሙሉ ጊዜው በጥንቃቄ የተያዘ ነው
mirage n.m. — ነፀብራቅ ፣ የበረሃ ጭብርብር miséreux, -euse — 1. adj. ምስኪን 2. n. ያጣ የነጣ
mire n.f. — être le point de ~ ዓይን የወደቀበት miséricorde n.f. — ርኅራኃ÷ ; crier ~ እግዚኦ ማለት
mirer — 1. v. tr. ~ un œuf እንቁላል በፀሐይ ጨረር ዓየ miséricordieux, -ieuse adj. — መሐሪ ፣ ርሕሩሕ
(አለመበስበሱን ለማቅ) 2. v.pr se ~ በመስታት መታየት ; les
misogyne adj. & n. — ፀረ ሴት
arbres se mirent dans l’eau ዛፎች በውሃው ውስጥ
ይንጸባረቃሉ misogynie n.f. — ፀረ ሴት አቋም
mirobolant, -e adj. — fam. የሚያጓጓ ፣ የሚያሞኝ miss n.f. — ይዘሪት ; Miss France ይዘሪት ፍራንስ (ሚስ ፍራንስ)
(የውበት ውድድር ተመራጭ)
miroir n.m. — a. መስታወት b. ~ aux alouettes የወፍ
ወጥመድ c. le visage est le ~ de l’âme ገጽታ የነፍስ ነፀብራቅ missile n.m. — ተውዘግዛጊ (የጦር መሣሪያ)
ነው
mission n.f. — a. ተልእኮ ; avoir ~ de faire qqch. አንድ
miroitement n.m. — ማብረቅረቅ ነገር ለማድረግ ተልእኮ መኖር ; en ~ በተልእኮ ላይ ; ~s
étrangères የውጪ መልእክተኞች b. ~ religieuse የሃይማኖት
miroiter v.intr. — a. አብረቀረቀ b. faire ~ les avantages
ሰበካ ድርጅት
ጥቅሙን አጋንኖ አሳየ
missionnaire adj. & n. — የሃይማኖት መልእክተኛ ፣ ሰባኪ
miroiterie n.f. — መስታየት መሥሪያ
missive n.f. — ጦማር ፣ ጽሑፍ ፣ መልእክት ፣ ደብዳቤ
mis, mise adj. — ለበሰ ; bien ~ አለባበሱን ያሳመረ፣ ጥሩ የለበሰ
mistral n.m. — ቀዝቃዛ ነፋስ (በሮን ሸለቆ የሚነፍስ)
misanthrope adj. & n.m. — ሰው ጠል ፣ ብቸነትን የሚድ
mite n.f. — ብል
misanthropie n.f. — አማጎታ ፣ ሰው ጠልነት
mité, -e adj. — ብል የበላው
mise n.f. — ~ à l’eau ውሃ ማስገባት (መርከብ) ; ~ en
bouteilles ጠርሙስ ማንቆርቆር ; ~ de fonds መዋጮ መክፈል mi-temps n.f. inv. — a. ግማሽ ጊዜ (የእግር ኳስ 45 ደቂቃ)
(ለንግድ ማኅበር) ; ~ en garde ማስጠንቀቅ ; ~ en jeu መደብ b. emploi à mi-~ የግማሽ ጊዜ ሥራ
(የጨዋታ ውድድር) ; ~ à jour ማደስ ፣ ማሟላት (ለምሳሌ የስልክ
miteux, -euse adj. — fam. ብትቷም ፣ ጭርንቁሳም
ማውጫ) ; ~ en liberté ነጻ ማውጣት መልቀቅ ; ~ en marche
ማንቀሳቀስ (መኪና) ; ~ à mort መግደል ; ~ en page በገጽ በገጽ mitigé, -e adj. — ለስላሳ ፣ ቀላል ; un accueil ~ ቀዝቀዝ ያለ
ማዘጋጀት ; ~ sur pied d’un projet ዕቅድን ተገበረ / ለአፈጻጸም አቀባበል
አደረሰ ; ~ en plis መተኮስ (ጠጉር) ; ~ en pratique በተግባር
mitiger v.tr. — አለዘበ ፣ አቀለለ ፣ አለሰለሰ
ማሳየት ; ~ à prix በጨረታ ማቅረብ ; ~ en retraite ጡረታ
ማስገባት ; soigner sa ~ አለባበስ ማሳመር mitonner v.tr. — a. ሆረጠ ፣ አሆረጠ b. se ~ une petite
retraite confortable ምች ጡረታ አዘጋጀ
miser v.tr. — a. መደበ (ውርርድ) b. fam. ~ sur qqn. በ...
ተማመነ mitoyen, -enne adj. — ሰነተ ; mur ~ የጋራ ግንብ ካብ
misérable — 1. adj. a. ምንዱብ ፣ ድሃ ፣ መከረ ; ዎles mitraille n.f. — አሩር
Misérablesዓ de Victor Hugo የቪክቶር ሁጎ ዎምንዱባንዓ ;
286
mitrailler v.tr. — a. በመትረየስ ደበደበ b. ~ qqn. de ዕቃዎች b. à la ~ de እንደ ፣ በ... ዓይነት ; à la ~ de Paris
questions በጥያቄ አጣደፈ ፓሪስ እንደሚደረገው ; chacun vit à sa ~ ሰው እንደቤቱ ይኖራል
288
molette n.f. — ባለ ማጥበቂያ መፍቻ monde n.m. — a. ዓለም ; ainsi va le ~ ዓለም ይኸው ነው
(የዓለም ነገር ይኸው ነው) ; le Nouveau ~ አዲሱ ዓለም (አሜሪካና
mollasson, -onne n. & adj. — fam. ልፍስፍስ (ለሱ)
ኦሴአንያ) b. mettre un enfant au ~ ወለደች ; venir au ~
molle adj. — mou ይመለከቷል ፣ ልል ተለደ c. être seul au ~ ብቸ ሆነ ; il est encore de ce ~
በሕይወት አለ ; renoncer au ~ መነነ ፣ ቆብ ጫነ d. pour rien
mollement adv. — a. በተልፈሰፈሰ ሁኔታ b. በንዝህላልነት ፣
au ~ ምንም ቢሆን (እምቢታ) ; personne au ~ በምድር ላይ
በቸልታ ፣ በግድ የለሽነት
ማንም ቢሆን... e. vieux comme le ~ የቆየ ፣ ያረጀ ያፈጀ ፣
mollesse n.f. — a. መልፈስፈስ b. ~ de caractère ቸልታ ጥንታዊ f. le (beau) ~ ዘመናይ ሰዎች ; le grand ~ የጊዜው
ሰዎች ; aller beaucoup dans le ~ የዘመኑን ሰዎች ዓወቀ ;
mollet n.m. — ባት
homme du ~ ጨዋ ሰው ; le ~ de la haute finance የባለ
molleton n.m. — ወፍራም ሱፍ ሀብቶች ዓለም g. peu de ~ / pas grand ~ ጥቂት ሰዎች h.
avoir du ~ à dîner ሰው ለእራት ጋበዘ
mollir v.intr. — mes jambes mollissent እግሬ ተርበተበተ
mondial, -e, -aux adj. — የዓለም (የመላው ዓለም) ; guerre
mollusque n.m. — a. የባሕር ቅንቡርስ b. fam. ልፍስፍስ (ለሱ)
~e ዓለም አቀፍ ጦርነት
molosse n.m. — ትልቅ ውሻ
mondialement adv. — በመላው ዓለም
môme — 1. n. fam. ልጅ 2. n.f. fam. ሴት
monégasque adj. & n. — የሞናኮ ተወላጅ
moment n.m. — a. ጊዜ ; c’est le ~ de partir ጊዜው
monétaire adj. — የገንዘብ ; unité ~ d’un pays የአንድ አገር
ሲደርስ ; au ~ de partir ልሒድ ሲል ; à ce ~ በዚያን ጊዜ ;
ገንዘብ
d’un ~ à l’autre በቅርቡ ፣ አሁኑኑ ; pour le ~, tout va
bien ለጊዜው አማን ነው ; c’est le ~ ou jamais ጊዜው አሁን mongolien, -ienne adj. & n. — የፊት ብልሽትና የአዕምሮ
ነው b. du ~ que ከሆነ ዝግመት ታማሚ
290
monument n.m. — a. ሐውልት ; ~ aux morts የሰማዕታት mordant, -e — 1. adj. a. des propos ~s መራራ ንግግር
መታሰቢያ ሐውልት b. ሕንፃ 2. n.m. il a du ~ ከነከሰ አይለቅም
monumental, -e, -aux adj. — a. ሐውልታዊ b. ግዙፍ ፣ mordiller v.tr. & intr — ነካከሰ
ትልቅ
mordoré, -e adj. & n.m. — ቀይ ዳማ ፣ አጋም የሚመስል
moquer (se) v.pr. — አፌዘ ፣ ቀለደ ; se ~ de qqn. ቀለደ ;
mordre v.tr. & tr. ind. — a. ነከሰ ; se ~ la langue ምላሱን
je m’en moque comme de l’an quarante በፍጹም ግድ
ነከሰ ; se faire ~ par un chien በውሻ ተነከሰ b. il s’en
የለኝም ; c’est se ~ du monde ! ይኸማ በሱ ማላገጥ ይባላል !
mord les doigts ቆጨው c. ~ la poussière አፈር ጋጠ d. ~
moquerie n.f. — ቀልድ ፣ ፌዝ sur qqch. ተላለፈ (ድንበር / ወሰን) e. ~ à l’hameçon
ተጠለፈ ፣ ተያዘ ፣ ጥመድ ገባ ; ça mord በላ ፣ ያዘ (ዓሣ በመንጠቆ)
moqueur, -euse adj. — ቀልደ ፣ ፌዘ ፣ ተረበ
mordu, -e — 1. adj. a. የተነከሰ b. fam. ትልቅ ፍቅር የያዙ
moqueusement adv. — በቀልድ ፣ በፌዝ ፣ በለበጣ
2. n. fam. les ~s du football የእግር ኳስ ደጋፊ / ቲፎዞ
moquette n.f. — ምንጣፍ
morfondre (se) v.pr. — በጣም ሰለቸ / ታከተ
moral, -e, -aux — 1. adj. ሥነ ምግባራዊ ; sens ~ ሥነ
morgue n.f. — a. እብሪት ፣ ትዕቢት ፣ ንቀት b. የሬሳ ቤት
ምግባራዊ ጽናት ; courage ~ ጽናት 2. n.m. remonter le ~
de qqn. የሞራል ድጋፍ ሰጠ ፣ ሞራሉን አነቸቸ ; avoir bon ~ moribond, -e adj. & n. — ሊሞት የደረሰ ፣ እሞት አፋፍ ላይ
ሞራሉ ጠንካራ ነው ፣ የልብ ልብ ተሰማው ; fam. avoir le ~ à ያለ
zéro የሞራል ውድቀት ደረሰበት
morne adj. — a. ሐዘን የተጫኑ b. ዳመና የተጫጫኑ አየር
morale n.f. — a. ሥነ ምግባር ; contraire à la ~ ለሥነ
morose adj. — አዛኝ ፣ ተካዛ
ምግባር ተቃራኒ የሆነ b. faire la ~ à qqn. ቀሰ ፣ ገሠፀ
c. ትምህርት ; la ~ d’une fable የተረቱ ትምህርት morosité n.f. — ትካዜ
moralement adv. — በሥነ ምግባር morphine n.f. — ሞርፊን (አደንዛዛ)
moralisateur, -trice adj. & n. — አስተምራለሁ ባይ morphinomane n. — የሞርፊን ሱስ ያለበት
moraliser — 1. v.intr. ሥነ ምግባር አስያዘ / አስተማረ 2. v.tr. morphologie n.f. — a. ሥነ ቅርፅ (የሕያዋን ፍጡሮች) b. ቁመና
ሥነ ምግባር የሚያስተምር c. ዕርባ ቅምር
moraliste n. — የባህልና የሥነ ምግባር ደራሲ morphologique adj. — ሥነ ቅርፃዊ
moralité n.f. — a. ሥነ ምግባር b. ጨዋነት ፣ ታማኝነት ; un morpion n.m. — a. fam. ቅማንጅር b. ጨዋታ c. fam. ቆሎ
témoin de ~ እማኝ ፈጅ (ልጅ)
moratoire adj. — ማራዘም ፣ ጊዜ መስጠት mors n.m. — ልጓም ; prendre le ~ aux dents ልጓም ነከሰ ;
prendre le ~ aux dents ተናደደ ፣ እልህ አሳየ
morbide adj. — ጤና ቢስ
morse n.m. — a. ሞርስ (የመገና ምልክት) b. የሰሜን ባሕር
morbidité n.f. — ቀሰስተኝነት ፣ በሽተኝነት ፣ ጤናቢስነት
አውሬ
morceau, -x n.m. — a. ቁራሽ ; ~ de pain የዳቦ ቁራሽ ; ~ de
morsure n.f. — ንክሻ
tissu የጨርቅ ቁራጭ ; ~ de savon ሙላጭ (የሳሙና) ; ~ de
terre ቁራሽ (የመሬት) b. fam. manger un ~ እህል ቀመሰ mort, morte — 1. adj. a. የሞተ ፣ ያለቀለት ጉዳይ ; ~ de
c. lâcher le ~ ምሥጢር አወጣ d. mettre qqch. en (mille) peur በፍርሃት የሞተ ; plus ~ que vif በድንጋጤ በድን የሆነ
~x ሰባበረ ፣ አንኮታኮተ ፣ እንኩቶ አደረገ e. ~x choisis ምርጥ b. temps ~ ፋታ ፣
ጽሑፎች f. fam. un beau ~ ሸጋ ኮረዳ ፣ ጥንቅሽ ልጅ ዕፎይታ ; point ~ ዜሮ ማርሽ c. eau ~e የተ ውሀ ; nature ~e
የነፍስ አልቦ ዕቃዎች ሥዕል d. quartier ~ እንቅስቃሴ ያነሱ ሰፈር
morceler v.tr. — ~ une propriété ርስትን ቆራረጠ / ሸነሸነ
e. le guèze est une langue ~e ግዕዝ ከሕዝባዊ ቋንቋነት
morcellement n.m. — መበታተን ፣ መከፋፈል ጥቷል / ሕዝባዊ ቋንቋ መሆኑ ቀርቷል 2. n. les ~s ሙታን ;
jour / fête des ~s የሙታን መታሰቢያ ዕለት ; l’office des ~s
ፍታት ; tête de ~ የራስ ቅል ; faire le ~ የሞተ አስመሰለ ; fam.
la place du ~ የሟች ወንበር (ከነጂው ጎን) 3. n.f. ሞት ; mot n.m. — ቃል ; ~ pour ~ ቃል በቃል ; faire du ~ à ~
mettre qqn. à ~ ገደለ ; condamner à ~ ይሙት በቃ ፈረደ ; ቃል ለቃል ተረጎመ ; prendre qqn. au ~ ሳይከራከር ተቀበለ ;
arrêt de ~ የሞት ፍርድ ; ~ aux traîtres ! ከሃዲዎች sans ~ dire ጭጭ ብሎ ; dire deux ~s à qqn. ልክ ልኩን
ይውደሙ ; blessé à ~ ከባድ ቁስለ ; haïr qqn. à ~ አጥብቆ ነገረው ; écrire un ~ à qqn. ደብዳቤ ጻፈ ; il n’a pas pu
ጠመደ ; fam. freiner à ~ ፍሬኑን ጥርቅም / ግጥም አድርጎ ያዘ ; placer un ~ አላነጋግር አሉት ፣ ፍጆታ ነሱት ; avoir son ~ à
se donner la ~ ራሱን አጠፋ ; mourir de sa belle ~ ኖሮ dire የራሱ አስተያየት አለው ; avoir des ~s avec qqn. አፍ
ኖሮ ሞተ ; être à l’article de la ~ ለመሞት አጣጣረ ፣ ደከመ ; ተካፈተ ; avoir le dernier ~ ረታ ፣ አሸነፈ ; ne pas savoir
silence de ~ ጥልቅ ፀጥታ ; il avait la ~ dans l’âme un (traître) ~ de la chimie ስለ ኬሚስትሪ አንድ ቃል
ሳይፈቅድ በግድ ; je m’en souviendrai jusqu’à la ~ አያውቅም ; ~ d’ordre ትእዛዝ ፣ መመሪያ ; se donner le ~
እስክሞት አልረሳውም (ያንን ነገር) ; à la vie (et) à la ~ እስከ በቅድሚያ ተስማማ ; à ces ~s ይህን ሰምቶ (ይህ እንደተባለ /
መጨረሻው ሲባል) ; en un ~ / en quelques ~s ባጭሩ ; au bas ~
ቢያንስ ; le ~ de l’énigme የእንቆቅልሹ ፍቺ ; voilà le fin ~
mortadelle n.f. — ሞርታዴላ
de l’affaire ! ፍሬ ነገሩ ይኸው ነው ; à ~s couverts በአሽሙር ;
mortalité n.f. — ~ infantile የሕፃናት ሞት ቁጥር ~ de passe የምሥጢር ቃል ; jeu de ~s ቅኔ ; ~s croisés
መስቀልያ ቃላት ; bon ~ አማር ፣ ረቂቅ አነጋገር (ውስጠ ይራ
mort-aux-rats n.f. — የአይጥ መርዝ
ቀልድ) ; avoir toujours le ~ pour rire ቀልድ ወደደ ; gros
mortel, -elle — 1. n. የሱ ልጅ (ከሞት የማያመልጥ) 2. adj. ~ የባለጌ ንግግር
a. coup ~ ለሞት የሚያደርስ ምት (እንዳይተርፍ አድርጎ አመታት) ;
motard n.m. — fam. a. ሞተር ቢሲክሌት ነጂ b. ~ d’escorte
il a fait une chute mortelle ክፉ አወዳደቅ ድቆ ሞተ
አጃቢ ሞተረ (በሞተር)
b. ennemi ~ ደመ c. fam. je l’ai attendu deux
mortelles heures ሁለት ሰዓት ሙሉ እስኪሰለቸኝ ጠበቅሁት ; moteur, -trice — 1. adj. a. roue motrice ተንቀሳቃሽ እግር
fam. ce discours était ~ ንግግሩ አሰልቺ ነበር (መኪና) ; force motrice አንቀሳቃሽ ጉልበት b. troubles ~s
የእንቅስቃሴ በሽታ 2. n.m. ሞተር ; ~ à explosion በነዳጅ
mortellement adv. — a. በሚገድል ሁኔታ b. ~ pâle የሬሣ
የሚንቀሳቀስ ሞተር ; ~ électrique የኤሌክትሪክ ሞተር ; à ~ ባለ
ዓይነት ግርጣት c. ~ ennuyeux በማሰልቸት የሚገድል
ሞተር 3. n.f. motrice ጎታች (ባቡር)
morte-saison n.f. — ለሥራ የማያመች ወቅት (ክረምት ለነጋዴ
motif n.m. — a. ምክንያት ; sans ~ ያለ ምክነያት b. የጌጥ
እንደማያመች ሁሉ)
ዓይነት ፣ ሐረግ ፣ ጥበብ (የጨርቅ)
mortier n.m. — a. ሙቀጫ ; pilon et ~ ሙቀጫና ዘነዘና
motion n.f. — ~ de censure ስለ መንግሥት አመኔታ ጥያቄ
b. ቦምባ (የጦር መሣሪያ) c. ~ de construction የተቦካ ሲሚንቶ
ማቅረብ (በምክር ቤት)
(የግንበ)
motivation n.f. — ምክንያት መዘርዘር
mortification n.f. — ተጋድሎ ; subir une cruelle ~ ትልቅ
ኃፍረት ደረሰበት motivé, -e adj. — a. ምክንያት ያለው b. ፍላጎት ያለው ; refus
~ በበቂ ምክንያት የተደገፈ እምቢታ
mortifier — 1. v.tr. አሳፈረ 2. v.pr. se ~ ተጋድሎ አደረገ
motiver v.tr. — a. ምክንያቱን ዘረዘረ b. አበረታታ
mort-né, -e adj. & n. — a. ሳይወለድ የሞተ (ሞቶ የተለደ)
b. projet ~ በቁሙ የሞተ ዕቅድ moto n.f. — ሞተር ቢሲክሌት
mortuaire adj. — ለሬቸ / ለሞተ ሰው የሚገለገሉበት ; drap ~ motocross ou moto-cross n.m. — የሞተር ቢሲክሌት
ከፈን ; chambre ~ የሬሣ ቤት / ማሳረፊያ እሽቅድምድሞሽ
morue n.f. — a. የዓሣ ዓይነት b. fam. ጋለሞታ c. መልከ ጥፉ motoculteur n.m. — ቀላል የሞተር ማረሻ
ሴት
motocyclette n.f. — ሞተር ቢሲክሌት
mosaïque (1) n.f. — ሞዛይክ
motocycliste n.m. — ሞተር ቢሲክሌት ነጂ
mosaïque (2) adj. — ዓሠርቱ ቃላት ; la loi ~ ሕገ ሙሴ
motopompe n.f. — ባለ ሞተር ፓምፕ
mosquée n.f. — መስጊድ
motorisation n.f. — ሞተር ማስገባት ፣ በሞተር መሥራት ; la ~
de l’agriculture የሞተር ግብርና (በትራክተርና በሌላም)
292
motoriser v.tr. — a. ሞተር አስገባ b. être motorisé ባለ moule (1) n.m. — ማሞልሞያ ; ~ à gâteaux የብስኩት
መኪና መሆን ማሞልሞያ ፎርም ፣ ቃሊም
motrice n.f. — moteur ይመለከቷል moule (2) n.m. — የሚበላ ባለ ጓንጉል ሕዋስ
motte n.f. — a. ጓል (የአፈር) b. ~ de gazon ክምር (የሣር) mouler v.tr. — a. አሞለሞለ b. robe qui moule la taille
c. ~ de beurre እንክብክብ (የቅቤ) ዳሌ የሚያሳይ ቀሚስ c. se ~ sur qqn. መሰለ ፣ ተከተለ
moufle n.f. — የእጅ ሽፋን (ከብርድ ለመከላከል) mousse (2) n.m. — ለማጅ መርከበኛ
mouillage n.m. — a. መልሕቅ መጣል b. የመርከብ ጣቢያ mousseline n.f. — ሻሽ
mouillé, -e adj. — a. የራሰ ፣ የበሰበሰ ፣ የረጠበ ፣ እርጥብ ; ~ mousser — 1. v.intr. a. ዓረፋ አወጣ b. faire ~ ses amis
jusqu’aux os የበሰበሰ (በዝናብ) b. fam. poule mouillée ወዳጆችን ከፍ ከፍ አደረገ / አሞገሰ 2. v.pr. fam. se faire ~
ፈሪ (ሰው) ፣ ልበ ቢስ ፣ ፈስፋሳ ፣ አምበልጋ ዘነጠ
mouiller — 1. v.tr. a. አራሰ ፣ አበሰበሰ ፣ አረጠበ ; se ~ les mousseux, -euse adj. & n.m. — ሻý የሚል (መጠጥ)
pieds እግሩ ራሰ b. መልሕቅ ጣለ 3. v.pr. se ~ a. ራሰ ፣
mousson n.f. — የባሕር ነፋስ
በሰበሰ ፣ ረጠበ b. fam. ግብረ አበር ሆነ ፣ ደፍሮ ገባበት
moustache n.f. — a. ሪዝ b. ~s du chat የድመት ጢም
moulage n.m. — ምስል መሥራት ፣ ማሞልሞል
moustiquaire n.f. — ቢምቢ መከላከያ (መጋረጃ)
moustique n.m. — ቢምቢ moyenâgeux, -euse adj. — a. የመካከለው ዘመን b. fig.
ዘመን የሻረው ያለፈበት
moutard n.m. — fam. ኩታራ
moyennant prép. — በ... ተጠቅሞ ; faire qqch. ~ finance
moutarde n.f. — a. ሰናፍጭ ፣ ስልጆ b. la ~ lui monta au
አንድ ነገር በገንዘብ ብርታት አከናነ ; ~ quoi ያንን ይዞ
nez ቱግ አለ ፣ ቁጣ ቁጣ አለው
moyennement adv. — እንደ ነገሩ ፣ በመጠኑ
moutardier n.m. — የሰናፍጭ ዕቃ ፣ የስልጆ ማሰሮ
Moyen-Orient n. propre. m. — መካከለው ምሥራቅ
mouton n.m. — a. በግ ; ragoût de ~ የበግ አልጫ
b. revenons à nos ~s ወደ ጉዳያችን እንመለስ c. ~ noir moyeu, -eux n.m. — የመዙር እምብርት (ይም ማቶት)
ኅብረተሰቡ ያገለለው ሱ
mû v.tr. & v.intr. — mouvoir ይመለከቷል ፣ የተንቀሳቀሰ
mouvant, -e adj. — a. ተንቀሳቃሽ ; situation ~e ተለዋዋጭ
mue n.f. — a. የአዕዋፍ ላባ ለውጥ b. አዕዋፍ ላባ የሚለውጡበት
ሁኔታ b. sables ~s ሸርታታ አሸዋ ፣ ድቡሽት
ወቅት c. የድምፁ መለወጥ / መጎርነን / መጎልመስ
mouvement n.m. — a. እንቅስቃሴ ; faire un ~ ተንቀሳቀሰ ;
muer — 1. v.intr. ቆዳ / ላባ ለጠ b. ተገለፈፈ (እባብ) 2. v.pr.
mettre qqch. en ~ አንቀሳቀሰ ; se mettre en ~ ተንቀሳቀሰ ፣
se ~ en ደ... ተለወጠ
ተነሣ (ለጉዞ) ; être toujours en ~ ሁልጊዜ ወዲያ ወዲህ አለ ;
presser le ~ አፋጠነ ; sans ~ ጸጥ ያለ ፣ የማይንቀሳቀስ b. ~ muet, -ette — 1. adj. a. ዱዳ b. rester ~ ጭጭ ብሎ ቀረ
d’horlogerie የሰዓት እንቅስቃሴ ; pièces en ~ ተሽከርካሪ c. rôle ~ ቃል አልባ ተውኔት d. h ~ የማይጠራ ፊደል (ምሳሌ h )
ክፍል (የመኪና) ; ~ perpétuel ዘላዓለማዊ እንቅስቃሴ c. ~ de e. ዱዳ ሰው f. n.m. le cinéma ~ ድምፅ የሌለው ፊልም
terrain የመሬት መንሸራተት d. ~ de personnel የሠራተ
mufle n.m. — a. አፍንጫ (የአውሬ) b. fam. ጅል፣ ባለጌ
ዝውውር e. être dans le ~ ሁኔታዎችን ተከተለ f. premier ~
ግብታዊ አድራጎት (ሙዚቃ) g. ~ d’humeur ቱግ ማለት h. ~ muflerie n.f. — ብልግና
politique እንቅስቃሴ (ፖለቲካ) ; ~ insurrectionnel ሕዝባዊ
mugir v.intr. — እምቧ አለ
እንቅስቃሴ
mugissement n.m. — እምቧ ማለት
mouvementé, -e adj. — a. ያልተረጋጋ b. séance ~e
ጭቅጭቅ / ክርክር ያለበት ጉባዔ mulâtre adj. & n. — ክልስ
mouvoir — 1. v.tr. a. አንቀሳቀሰ ፣ ነዳ ፣ መራ ; mû par la mule n.f. — በቅሎ
vapeur በእንፋሎት የሚንቀሳቀል b. mû par la colère /
mule n.f. — የቤት ጫማ
l’intérêt በቁጣ / በጥቅም የተገፋፋ 2. v.pr. se ~ ተንቀሳቀሰ
mulet n.m. — በቅሎ
moyen (1), -enne — 1. adj. a. መካከለ ; de taille
moyenne መካከለ ቁመት b. les classes moyennes መካከለ muletier, -ière — 1. n.m. በቅሎ የሚነዳ 2. adj. sentier ~
መደብ c. le Moyen Âge መካከለው ክፍለ ዘመን d. le የበቅሎ መንገድ
Français ~ ተራው ፈረንቸይ 2. n.f. la moyenne አማካይ ;
mulot n.m. — ፍልፈል
en moyenne በአማካይ ግምት
multicolore adj. — ቡራቡሬ
moyen (2) n.m. — a. ዘዴ ፣ መንገድ ; par tous les ~s
በተገኘው ዘዴ ሁሉ ; employer les grands ~s የመጨረሻውን multimillionnaire adj. & n. — ባለ ብዙ ሚሊዮን
እርምጃ ወሰደ ; au ~ de በ... ተጠቅሞ / ተረድቶ ; y a-t-il ~ de
multinational, -e, -aux adj. & n.f. — ኅብረ መንግሥታዊ
le faire ? ለማድረግ መንገድ ይኖር ይሆን ? ; il n’y a pas ~
አልተቻለም ፣ ዘዴ አልተገኘለትም ; fam. pas ~ ! መላ ጠፋ ! ; multiple — 1. adj. a. ውስጠ ብዙ ፣ ልዩ ልዩ b. QCM
trouver le ~ de faire qqch. አንድ ነገር ለማከናን መላ መታ ; (question à choix ~) ምርጫ ጥያቄ 2. n.m. አባዢ
faire qqch. par ses propres ~s አንድ ነገር በራሱ ብርታት
multiplication n.f. — ማባዛት ፣ ማበርከት
አከናነ ; dans la mesure de mes ~s በተቻለኝ መጠን ;
enlever les ~s à qqn. ዓቅም ነሣ b. vivre au-dessus de multiplicité n.f. — ውስጠ ብዙነት ፣ ብዙነት
ses ~s ከዓቅሙ በላይ ኖረ ; je n’en ai pas les ~s ዓቅሜ
multiplier — 1. v.tr. አበዛ ፣ አባዛ 2. v.pr. se ~ ተባዛ ; les
አይፈቅድልኝም
crimes se multiplient ወንጀል በዛ
294
multirisque adj. — assurance ~ ብዙ ዓይነት አደጋ የሚሸፍን muse n.f. — a. የሥነ ጥበብ ሐድራ b. invoquer les ~s
ዋስትና ለፈጠራ አማጠ (ለቅኔ)
296
nana n.f. fam. ትሴ
nanti,-e adj. & n. — ሀብታም
noise n.f. — chercher ~ / des ~s à qqn. ተነኮሰ ፣ ነገር ፈለገ non-alcoolisé, -e adj. — አልኮል የሌለበት
noisette n.f. — ለውዝ non-alignement n.m. — ገለልተነት
noix n.f. — a. ለውዝ b. ~ de coco የዘንባባ ገውዝ c. ~ de nonante adj. num. & n.m. inv. — ዘጠና (በሲዊስና በቤልጂክ)
beurre እንጎቻ ቅቤ d. fam. à la ~ ብላሽ
non-assistance n.f. — ለእርዳታ አለመድረስ ; ~ à personne notaire n.m. — ውል አዋዋይ
en danger አደጋ ለደረሰበት ሰው እርዳታ መንፈግ notamment adv. — በተለይም
nonce n.m. — ~ du Pape መልእክተ notation n.f. — a. ነጥብ አሰጣጥ (ፈተና) b. የዜማ ምልክት
nonchalamment adv. — በግድ የለሽነት ማድረግ
normal, -e, -aux adj. — a. የተለመደ ; revenir à la ~ ወደ nouer — 1. v.tr. a. ቋጠረ ፣ አሰረ b. avoir la gorge nouée
ተለመደው ተመለሰ b. elle n’est pas ~e ትክክል አይደለችም ጉሮሮው ተዘጋ c. ~ conversation avec qqn. ውይይት ጀመረ
c. école ~ የመምህራን ማሠልጠ 2. v.pr. se ~ ተወሳሰበ (ገመድ) ፣ ተሳሰረ (እጅ) ፣ ተተበተበ
normalement adv. — እንደ ተለመደው ከሆነ noueux, -euse adj. — a. ውስብስብ b. ቋራም
normaliser v.tr. — አስተካከለ nouille n.f. — a. pl. የስፓጌቲ ዓይነት b. fam. ደንቆሮ ፣ ደደብ ;
c’est une ~ ደደብ ነው
norme n.f. — መመዘ ; conforme à la ~ መመዙን የሚያሟላ
nounou n.f. — ሞግዚት
nostalgie n.f. — ትዝታ
nounours n.m. — ድብ (አሻንጉሊት)
nostalgique adj. — ትዝታ ያለበት
nourrice n.f. — a. ሞግዚት ; mettre un enfant en ~ ልጅን
notable adj. & n. — ትልቅ ሰው ፣ ጨዋ ለሞግዚት ሰጠ b. ጀሪካን (የነዳጅ)
notablement adv. — በሚታይ ሁኔታ nourricier, -ière n. & adj. — ቀላቢ
notabilité n.f. — ያገር ሽማግሌ ፣ ዕውቅ ሱ
302
nourrir — 1. v.tr. a. መገበ ፣ ቀለበ ፣ አበላ ; ~ le bétail nuage n.m. — a. ደመና b. un ~ de lait የተት ጠብታ
ለከብት መኖ ሰጠ ; ~ le feu እሳት አፋፋመ ፣ ማገዶ ጨመረ b. ~ (ማኪያቶ) c. un avenir sans ~s ብሩህ መጪ ጊዜ d. être
une famille አስተዳደረ (ቤተሰብ) c. la lecture nourrit dans les ~s ዋለለ
l'esprit ንባብ አእምሮ ይመግባል d. ~ des rancunes contre
nuageux, -euse adj. — ደመናማ
qqn. አባባሰ ፣ ቆሰቆሰ (ጥላቻ) 2. v.pr. se ~ de (qqch.)
ተመገበ / በላ (እህል) nuance n.f. — a. ላመል የሚታይ ቀለም b. ቀላል ልዩነት ; je ne
saisis pas la ~ የትርጉሙ ልዩነት አልገባኝም / አይታየኝም
nourrissant, -e adj. — አጥጋቢ ፣ ሆድ የሚሞላ
nucléaire adj. — ኒውክሌር
nourrisson n.m. — ጨቅላ ፣ ሕፃን ፣ ጡት የሚጠባ
nudisme n.m. — እራቁት የመሆን ባህል
nourriture n.f. — ምግብ
nudiste n. — እራቁቱን የመሆን ባህል ተከታይ
nouveau, -el, -elle, pl. -eaux, -elles — 1. adj. አዲስ ; il
n’y a rien de ~ ምንም አዲስ ነገር የለም ; jusqu’à nouvel nudité n.f. — እራቁትነት ፣ እርዛት
ordre ሌላ መመሪያ እስካልጣ ድረስ ; le nouvel an አዲስ ዓመት
nuée n.f. — a. ደመና b. ~ de criquets የአንበጣ መንጋ
2. n.m. j’ai appris du ~ sur lui ስለ እሱ አዲስ ነገር ሰማሁ
nues n.f. pl. — a. ሰማየ ሰማያት b. porter qqn. aux ~ ካበ
nouveau-né, -née adj. & n. — ሕፃን ፣ ጨቅላ ፣ አራስ ልጅ
c. tomber des ~ ያለበት ጠፋው
nouveauté n.f. — a. አዲስነት ; c’est une ~ ! አዲስ የመጣ
nuire v.tr. ind. — a. ~ à qqn. ጎዳ ፣ በደለ ፣ ክፉ
ነው ! b. pl. magasin de ~s የዘመናዊ ልብስ መደብር
ዋለበት b. cela nuira à sa réputation ስሙን ያጠፋዋል
nouvelle n.f. — a. ዜና ; les dernières ~s ዘግይቶ የደረሰን c. se ~ à soi-même እራሱን አጠፋ
ዜና b. pl. ወሬ ; avez-vous de ses ~s ? ስለ እሱ ወሬ
nuisance n.f. — ችግር
ይሰማሉ ? ; donner de ses ~s ወሬ ላከ c. goûtez ça, vous
m’en direz des ~s ይቅመሱት እጅ ያስቆረጥማል d. tu auras nuisible adj. — ጎጂ ፣ አጥፊ ; animaux ~s ጎጂ / አጥፊ
de mes ~s ! አሳይሃለሁ ! እንስሳት
nouvellement adv. — በቅርቡ ፣ አሁን nuit n.f. — a. ሌሊት ; dans la ~ de lundi à mardi
ለማክሰኞ አጥቢያ ሌሊት ; passer une ~ blanche „ፍጥ» „¨U
novateur, -trice adj. & n. — ተሐድሶ የሚያመጣ
b. il se fait ~ መሸ ; à la ~ tombante ሲመሽ
novembre n.m. — ኅዳር c. travailler / être de ~ የማታ ተረ ሆነ d. dans la ~ des
temps ጥንት
novice — 1. n. ጀማሪ ፣ አዲስ (ለሥራ) 2. adj. ልምድ የሌለው ;
être ~ en affaires ለሙያው እንግዳ ሆነ nuitamment adv. — ጨለማን ተገን አድርጎ
noyade n.f. — መስጠም nuitée n.f. — አዳር
noyau n.m. — a. ~ de pêche የኮክ ፍሬ b. ~ de nul, nulle — 1. adj. indéf. ምንም ; sans ~ doute ያለምንም
résistance የተጋድሎ ማዕከል ጥርጥር 2. pron. indéf. a. ማንም ; ~ d’entre nous
ከመካከላችን ማንም b. il est ~ en maths በሒሳብ ደካማ ነው
noyé, -e adj. & n. — የሰጠመ ፣ ውሃ ያጥለቀለቀው
c. ባዶ ; le score est ~ ውጤቱ ባዶ ለባዶ ነው ; ~ et non
noyer (1) n.m. — ገውዝ (ዛፍ) avenu እንደሌለ / እንዳልተደረገ የሚቆጠር
noyer (2) — 1. v.tr. a. አሰጠመ ፣ አጥለቀለቀ b. yeux noyés nullement adv. — ce n’est ~ important በፍጹም አስፈላጊ
de larmes ያቀረሩ ዓይኖች ; la révolte a été noyée dans አይደለም
le sang አመጹ ደም አፋሰሰ ; ~ son chagrin dans l'alcool
nullité n.f. — a. ባዶነት b. ብላሽነት / ከንቱነት (ሰው) c. ዋጋ
ሐዘኑን በመጠጥ አዘናጋ c. être noyé dans la foule በሕዝብ
ቢስነት d. prononcer la ~ d’un acte ሰረዘ ፣ ውድቅ አደረገ
ተዋጠ d. ~ le moteur ተፋ ፣ ሞልቶ ፈሰሰ (ካርቡሬተር
(ዳ)
ኢንጎልፋቶ ሆነ) 2. v.pr. a. se noyer ሰጠመ b. se ~ dans
les détails ዝባዝንኬ አበዛ (ለንግግር) c. se ~ dans un verre numéraire n.m. — ጥሬ ገንዘብ
d’eau ሜዳው ገደል ሆነበት
numéral, -e, -aux adj. & n.m. — የተራ ቁጥር
nu, -e — 1. adj. a. ዕራቁት ፣ ዕርቃን ; ~ comme un ver
numérique adj. — የቁጥር
መለመላውን / ዕርቃነ ሥጋውን የሆነ b. aller pieds ~s / aller
nu-pieds ባዶ እግሩን ሄደ 2. n.m. a. ዕራቁት (ሥዕል) numériquement adv. — በቁጥር
b. mettre à ~ አጋለጠ ፣ ላጠ ፣ ልቡን ገልጦ ሰጠ
numéro n.m. — a. ቁጥር ፣ አኃዝ ; ~ d’appel የስልክ ቁጥር nutritif, -ive adj. — ገንቢ ምግብ ; valeur nutritive
b. il a fait son petit ~ አሽቃበጠ c. quel ~ ! ጉደ ! የገንቢነት ደረጃ
304
obligatoire adj. — a. አስገዳጅ b. fam. c’était ~ ! የማይቀር
ነገር ፣ አይቀሬ ነው !
octroi n.m. — a. ፈቃድ b. ~ à la porte des villes ኬላ œillet n.m. — a. ጋሮፍ (አበባ) b. ዘለበት
octroyer — 1. v.tr. ፈቃድ ሰጠ 2. v.pr. s’~ des privilèges œsophage n.m. — ጉሮሮ
ለራሱ ልዩ መብት ሰጠ
œuf, pl œufs n.m. — [በነጠላ ኧፍ ፣ በብዙ ኧ] a. እንቁላል ; ~
oculaire — 1. adj. የዓይን ; témoin ~ የዓይን ምስክር 2. n.m. à la coque እንቁላል ግንፍል ; ~ dur እንቁላል ቅቅል ; ~ sur le
~ de jumelles ማያ (የመነጽር) plat / au plat እንቁላል ቁጭ ቁጭ ; ~s brouillés እንቁላል
ፍርፍር b. marcher sur des ~s በቋፍ ተራመደ c. tuer
oculiste n.m. — የዓይን ሐኪም
qqch dans l’~ በእንጭጩ ቀጨ d. fam. va te faire cuire
ode n.f. — ግጥም un ~ ገደል ግባ e. mettre tous ses ~s dans le même
panier ያለ የሌለውን ላንድ ጉዳይ አዋለ
odeur n.f. — a. ሽታ ፣ መዓዛ ; mauvaise ~ መጥፎ ሽታ ፣
ክርፋት ; ça a une bonne ~ ሽታው ጥሩ ነው ; sans ~ œuvre — 1. n.f. a. ሥራ ; se mettre à l’~ ለሥራ ተሠማራ ;
የማይሸት b. être en ~ de sainteté በቃ (ለጻድቅ) ፣ ተወደደ ፣ mettre qqch. en ~ በተግባር / በሥራ ላይ አዋለ ; j’ai tout
ባለሟል ሆነ mis en ~ ሁሉንም አደረግሁ ; faire ~ utile ፍሬያማ ሥራ ሠራ
b. l’incendie avait fait son ~ ቃጠሎው አውድሞት ነበር c. ~
odieusement adv. — በአሠቃቂ ሁኔታ
de bienfaisance የበጎ አድራጎት ድርጅት ; faire de bonnes
odieux, -euse adj. — a. crime ~ አሠቃቂ ወንጀል b. cet ~s በጎ ሥራ ሠራ d. ~s complètes ሙሉ ሥራ (የአንድ ደራሲ)
enfant est ~ ይህ ልጅ አስቸጋሪ / ባለጌ ነው 2. n.m. l’~ de Molière የሞሊዬር ድርሰቶች
odorant, -e adj. — ሽታ ያለው offense n.f. — a. ቅያሜ ፣ በደል ; pardonne-nous nos ~s
በደላችንን ይቅር በለን b. ~ envers un chef d'ጹtat ክብረ ነክ ፣
odorat n.m. — የማሽተት ችሎታ
ድፍረት (ርዕሰ ብሄርን)
œil, pl. yeux n.m. — A. ዓይን ; elle a les yeux bleus
offensant, -e adj. — በደል ፈጻሚ ፣ አጥፊ
ዓይኗ ሰማያዊ ነው ; ouvrir de grands yeux ዓይኑ ፈጠጠ ፣
ዓይኑን ማመን አቃተው ; je n’ai pas fermé l’~ de la nuit offenser — 1. v.tr. a. አስቀየመ ፣ በደለ ፣ ጎዳ 2. v.pr. s’~
ዓይኔን ሳልከድን አደርሁ ; faire qqch. les yeux fermés ተቀየመ ፣ ቅር አለው
ዓይኑን ጨፍኖ ሠራው ፣ በቀላሉ / ያለችግር ሠራው ; regarder
offensif, -ive — 1. adj. አጥቂ ፣ ማጥቂያ 2. n.f. ~ive ጥቃት ፣
qqn. dans les yeux በድፍረት ተመለከተ ፣ ዓይኑን አፈጠጠበት ;
ማጥቃት ; passer à l’~ive ወደ ማጥቃት ተሸጋገረ ; ~ive
ils en ont discuté les yeux dans les yeux እቅጩን /
diplomatique ዲፕሎማቲካዊ ዘመቻ
አፍረጥርጠው ተነጋግረውበታል ; ~ pour ~, dent pour dent
ዓይን ለዓይን ጥርስ ለጥርስ B. avoir de bons / de mauvais office — 1. n.m. a. ተግባር ; faire ~ de secrétaire
yeux ዓይኑ ያጠራል / አያጠራም ; visible à l’~ nu በባዶ ዓይን የጸሐፊነት ተግባር አከናነ ; remplir son ~ ተግባሩን ፈጸመ ፣
የሚታይ ; chercher qqn. des yeux በዓይኑ ፈለገ ሙያውን አከናነ b. les bons ~s አስታራቂነት c. አገልግሎት ; ~
C. risquer un ~ / jeter un coup d'~ አየት አደረገ ; ça du tourisme የቱሪስት ተቋም d. ~ religieux የጸሎት ሥነ
vaut le coup d'~ ! ማየቱ ጥሩ ነው ; fam. mon ~ ! ዓይኔን ሥርዓት e. መሥሪያ ቤት 2. loc. adv. d’~ ወዲያው ፣ ሳይጠየቅ
አታሥቀው ! D. à mes yeux በእኔ አስተያየት ; lire d’un ~
officiel, -elle adj. — a. texte ~ መንግሥታዊ ፣ ይፋ ; langue oisillon n.m. — የወፍ ጫጩት
officielle ብሄራዊ ቋንቋ b. leur liaison est officielle
oléagineux, -euse adj. — የዘይት ጥራጥሬ
ግንኘውነታቸው በይፋ የታወቀ ነው
oléoduc n.m. — የዘይት ቧንቧ
officiellement adv. — በይፋ ፣ በሥርዓት ፣ መንግሥት ያቀው
olive n.f. — ወይራ
officier (1) v.intr. — ሥነ ሥርዓት ፈጸመ (ጋብቻ / ቅዳሴ)
oliveraie n.f. — ወይራ ተክል
officier (2) n.m. — a. መኮንን ; ~ de l'armée de l'air
የአየር ኃይል መኮንን ; ~ de police የፖሊስ መኮንን b. ~ olivier n.m. — ወይራ (ዛፍ / እንጨት)
ministériel የመንግሥት ባለሥልጣን c. ~ de l’état civil
olympique adj. — ኦሊምፒክ
ሬጂስትራር / የመዝገብ ቤት ሹም ፣ የክብር መዝገብ ኃላፊ
ombrage n.m. — ጥላ (የዛፍ)
officieux, -euse adj. — ይፋ ያልሆነ
ombragé, -e adj. — ጥላ ያለው
officieusement adv. — ይፋ ባልሆነ መንገድ ፣ ዋስትና በሌለው
መንገድ ombrageux, -euse adj. — a. cheval ~ ደንባሪ / ዓይናፋር
ፈረስ b. caractère ~ አኩራፊ
offrande n.f. — መባ ፣ ስለት
ombre n.f. — a. ጥላ ፣ ጠለላ b. travailler dans l'~ በሥውር
offrant n.m. — le plus ~ የተሻለ ዋጋ የሚያቀርብ
ሠራ ; rester dans l’~ ገለል አለ ; sortir de l'~ እውቅና አገኘ
offre n.f. — አቅርቦት ፣ ስጦታ ; l’~ et la demande አቅርቦትና c. il y a une ~ au tableau ግልጽ ያልሆነ ነገር አለ ; n’être
ፍላጎት ፣ ሽያጭና ግዢ ; ~ publique d’achat ለሐራጅ የቀረበ ; plus que l’~ de soi-même ግብኑን ቀረ ፣ ጥላው ተገፈፈ
~s d’emploi ክፍት የሥራ ቦታ d. vous n’avez pas l’~ d’une chance ምንም የተስፋ
ጭላንጭል የለዎትም e. fam. mettre qqn. à l’~ ወህኒ ቤት
offrir — v.tr. a. ሰጠ ፣ ለገሠ ፣ አበረከተ (ስጦታ) ; c’est pour
ከረቸመ f. ~ à paupières የዓይን ቆብ ኩል
~ ? ለስጦታ ነው ? ; s’~ qqch. ለራሱ ገዛ ; ~ un déjeuner à
qqn. ምሳ ጋበዘ ; on lui a offert un emploi ሥራ ተሰጠው ; ombrelle n.f. — ንጥላ
~ de faire qqch. ልርዳ / ላግዝ አለ 2. v.pr. a. s’~ comme
omelette n.f. — የእንቁላል ጥብስ
gardien ዘበኛ ሆኘ@ ላገልግል አለ b. l’occasion s’offre de
partir ለመውጣት አጋጣሚው አሁን ነው omettre v.tr. — ተወ ፣ ገደፈ
offusquer — 1. v.tr. አስደነገጠ 2. v.pr. s’~ ተቀየመ ፣ ቅሬታ omission n.f. — መተው ፣ ግድፈት
ተሰማው
omnipotence n.f. — ሁሉን መቻል
ogive n.f. — a. ቅስት b. ተርዋሪ ጥይት
omnipotent, -e adj. — ሁሉን የሚችል ፣ ከሃሌ ኩሉ
ogre, ogresse n. — a. ጭራቅ b. manger comme un ~
omniprésent, -e adj. — ሁለገብ (ሰው)
እንደ ጅብ በላ
omniscient, -e adj. — ሁሉን ዓዋቂ
oie n.f. — ዝይ ፣ ይብራ
omnivore adj. — ሁሉን ነገር የሚበላ
oignon n.m. — a. ሽንኩርት b. የተክል ሥር c. être aux
petits ~s አሞላቀቀ d. fam. ce ne sont pas mes ~s ደንታ omoplate n.f. — ብራኳ ፣ መጋፊያ
አይሰጠኝም ; occupe-toi de tes ~s የእርጎ ዝንብ አትሁን
on pron. indéf. — a. ~ frappe à la porte ሰው ያንኳኳል ;
oiseau, -x n.m. — a. ወፍ b. c’est l’~ rare ምርጥ ሰው ነው on m'a dit que tu es venu መምጣትህን ነገሩኝ b. ~ ne sait
c. c’est un drôle d’~ ዋዛ አይደለም jamais አይታወቅም c. où va-t-~ ? የት እንሒድ ? ; nous, ~
est tous égaux እ ሁላችንም እኩል ነን
oiselier, -ière n. — ወፍ ሻጭ
once n.f. . — ወቄት ; une ~ de ጥቂት
oiseux, -euse adj. — ጉንጭ አልፋ ፣ ከንቱ
oncle n.m. — አጎት
oisif, -ive adj. & n. — ዋዘኛ ፣ ቦዘኔ ፣ ሰነፍ
onctueux, -euse adj. — a. ቅባት ያለበት b. parole
oisivement adv. — በዋዛ ፣ በስንፍና
onctueuse አፈቅቤ
oisiveté n.f. — ዋልጌነት ፣ ቦዘኔነት
308
onde n.f. — a. ሞገድ ; ~s courtes አጭር ሞገድ b. sur les ጥሩ / መጥፎ ሆነ b. l'~ (publique) የሕዝብ አስተያየት ;
~s በአየር ላይ ፣ በራዲዮ c. être sur la même longueur alerter l'~ ለሕዝብ ማሳቅ
d’~ ተግባባ
opium n.m. — ኦፒየም
on-dit n.m. inv. — አሉባልታ
opportun, -e adj. — a. አመቺ ; au moment ~ ጊዜውን
ondulation n.f. — አባጣ ጎርባጣ መሆን ጠብቆ b. décision ~e ተገቢ (ውሳኔ)
ondulé, -e adj. — ባለ አሸንዳ ቆርቆሮ opportunisme n.m. — አመች / ተስማሚ ጊዜን መጠቀም
onduler — 1. v.intr. አባጣ ጎርባጣ ሆነ (መንገድ) 2. v.tr. opportuniste adj. & n. — አድር ባይነት
ተጠመለለ (ጸጉር)
opportunité n.f. አመቺ ሁኔታ
onéreux, -euse adj. — ውድ ፣ ከባድ
opposant, -e adj. & n. ተቃዋሚ
ongle n.m. — ጥፍር
opposé, -e — 1. adj. a. forces ~s ተቀናቃኝ (የጦር ኃይሎች)
onirique adj. — የሕልም ፣ የቅዠት b. côté ~ ተቃራኒ / ተፃራሪ (ጎን) c. intérêt ~ የሚጋጭ ጥቅም
d. couleurs ~es የማይስማሙ ቀለሞች e. je suis ~ à ce
onyx n.m. — የከበረ ድንጋይ ዓይነት
projet ይህን ዕቅድ እቃመዋለሁ 2. n.m. l'~ ግልባጩ ፣
onze adj. num. & n.m. inv — ዓሥራ አንድ ተቃራኒው ፣ የተገላቢጦሹ (የነገር) ; à l’~ de የ... ተቃራኒ
opacité n.f. — መልክ አለማሳየት opposer — 1. v.tr. a. ce jeu oppose l'équipe bleue et
l'équipe rouge በዚህ ጨዋታ ሰማያዊና ቀይ ቡድኖች ይጋጠማሉ
opaque adj. — ብርሃን የማያስገባ ፣ ጥቅጥቅ ያለ
b. ~ l'âme au corps ነፍስና ሥጋን አነፃየረ c. cette
opéra n.m. — ኦፔራ question nous oppose ይህ ጉዳይ ያጋጨናል d. ~ son
refus à une proposition የቀረበለትን ሃሳብ አልቀበል አለ ; je
opérable adj. — ቀዶ ሕክምና ሊደረግለት የሚችል
n'ai rien à ~ à cela በጉዳዩ ላይ ተቃውሞ የለኝም 2. v.pr.
opérateur, -trice n. — የማዞሪያ ሠራተ (ስልክ) ፣ ቴክኒሻን a. s’~ à ተቃወመ ; rien ne s’~ à votre succès እንዳይሳካልዎ
የሚያደርግ ምንም እንቅፋት የለም b. ma santé s'y
opération n.f. — a. ~ chirurgicale ቀዶ ሕክምና b. par l'~
oppose ጤናዬ አይፈቅድልኝም
du Saint-Esprit በተአምር c. ~s de Bourse የምንዛሪ ሥራ
opposition n.f. — a. (partis de) l’~ ተቃዋሚው ኃይል
opérationnel, -elle adj. — የሚተገበር
(ፖለቲካ) b. ~ de points de vue ግጭት (አስተያየት) c. agir
opératoire adj. — ቀዶ ጥገናን የሚመለከት ; choc ~ አለመንቃት en ~ avec ses principes እምነቱን የሚቃም ተግባር ፈጸመ
(ከቀዶ ጥገና በኋላ) d. faire ~ à qqch. ተቃወመ ; faire ~ à un chèque ቼክ
እንዳይከፈል አገደ
opérer — 1. v.tr. a. ቀዶ አከመ ; se faire ~ ቀዶ ሕክምና
ተደረገለት b. ተገበረ ; ~ des miracles ተአምር ሠራ 2. v.intr. oppresser v.tr. — አስጨነቀ ፣ አፈነ ፣ ተጫነ
a. le remède a opéré መድኃኒቱ ሠርቷል b. comment
oppresseur n.m. — ጨቋኝ
faut-il ~ ? መመሪያው ምንድን ነው ?
oppression n.f. — ጭቆና
opérette n.f. — አነስተ አሥቂኝ ኦፔራ
opprimer v.tr. ጨቆነ ፣ ረገጠ
ophtalmologie n.f. — የዓይን ሕክምና
opter v.intr. — ~ pour መረጠ
ophtalmologique adj. — የዓይን ሕክምና
opticien, -ienne n. — የዓይን መነጽር ሠሪ / ነጋዴ
ophtalmologiste n. — የዓይን ሐኪም
optimal, -e, -aux adj. — እጅግ በጣም ተስማሚ
opiniâtre adj. — ግትር ፣ ገንታራ
optimisme n.m. — ነገሮችን በበጎ ጎናቸው ብቻ መመልከት
opiniâtreté n.f. — ግትርነት
optimiste adj. & n. — ነገሮችን በበጎ ጎናቸው ብቻ የሚመለከት
opinion n.f. — a. ሐሳብ ; se faire une ~ አስተያየት አገኘ ;
je partage son ~ አስተያየቱን እቀበላለሁ ; avoir une option n.f. — a. ምርጫ ; ~ d’achat የሸመታ
bonne / mauvaise ~ de qqn. ስለአንድ ሰው አስተያየቱ ምርጫ b. matière à ~ የግድ ያልሆነ (ትምህርት)
optique — 1. adj. ዕይታን የሚመለከት 2. a. n.f. ordinaire — 1. adj. a. ተራ ፣ የተለመደ ፣ የዘትር (ልብስ) ; vin
instruments d’~ የማያ መሣሪያዎች b. አመለካከት ; ~ የገበታ ወይን ጠጅ ; qualité ~ ደረጃ (የጥራት) b. peu ~
considérer une situation dans une ~ historique ያልተለመደ ፣ የማይታመን 2. n.m. የተለመደ ባህላዊ ድርጊት ; d’~
ሁኔታን በታሪክ አንጻር ተመለከተ በደንቡ መሠረት ; comme d’~ እንደ ድሮው ; cela sort de l’~
ከባህሉ / ከተለምዶ ውጭ ነው
opulence n.f. — የተትረፈረፈ ብልጽግና ፣ ጥµk
ordinairement adv. — ለትሮው
opulent, -e adj. ሀብታም ፣ ባለፀጋ
ordinal, -e, -aux — 1. adj. መደበ ፣ ቅደም ተከተል 2. n.m.
or (1) n.m. — a. ወርቅ b. ወርቃማ (ቀለም) ; chevelure d’~ ሕገ ቁጥር
ወርቃማ ጸጉር ; âge d’~ ወርቃማ ዘመን c. j’ai une femme
ordinateur n.m. — ኮምፒውተር
en ~ ወርቅ የሆነች ባለቤት አለችኝ ; affaire en ~ ጥሩ ገበያ d. ~
noir ዘይት ፣ ነዳጅ ordonnance n.f. — a. ትእዛዝ (የሐኪም) b. ማዘ (ሕግ)
c. officier d’~ ዕልፍኝ አስከልካይ ፣ አጋፋሪ
or (2) conj. — nous l'attendions, or il n'est pas venu
ጠብቀኑ ነበር ሆኖም አልመጣም ; vous dites qu'il est parti, ordonné, -e — 1. adj. ሥርዓት ያለው 2. n.f. የአልጀብራ
or il est toujours là ሄዷል ትላላችሁ እንጂ እርሱ እንደሆነ መሥፈርት
አሁንም አለ ordonner v.tr. — a. አዘዘ b. አቀሰሰ
oracle n.m. — a. ንግርት ; rendre un ~ ተነበየ b. parler ordre n.m. — A. ቅደም ተከተል ; ~ alphabétique የፊደል
comme un ~ እንደ ነቢይ ተናገረ ተራ / ቅደም ተከተል ; numéro d’~ የቁጥር ተራ ; ~ d'arrivée
የአደራረስ ቅደም ተከተል B. être à l’~ du jour ርእሱን
orage n.m. — ውሽንፍር ፣ ነጎድጓድ b. il y a de l’~ dans l’air
አለመልቀቅ ; ~ du jour አጀንዳ (ስብሰባ) ፣ ሥነ ሥርዓት ፣ ጸጥታ ;
ውጥረት አለ
cité à l’~ (du jour) በቀኑ ቅደም ተከተል የተጠቀሰ
orageux, -euse adj. — a. ነጎድጓዳማ (ሰማይ) b. የተረበሸ (ኑሮ) C. a. travailler avec ~ በሥርዓት መሥራት ; mettre ses
oraison n.f. — ~ funèbre የሕይወት ታሪክ (ለሟች) affaires en ~ ጉዳዩን መልክ አስያዘ b. ~ public ሕግና ሥነ
ሥርዓት ; service d’~ ሥነ ሥርዓት አስከባሪ ; tout est rentré
oral, -e, -aux — 1. adj. የቃል ; tradition ~e አፈ ታሪክ dans l'~ ማንውም ሁሉ ተስተካክሏል / ሥርዓት ይዟል D. une
2. n.m. የቃል ፈተና affaire d’~ privé የግልነት ጸባይ ያለው ጉዳይ ; un ~ de
oralement adv. — በቃል grandeur ግምታዊ መጠን ; de premier ~ አንደኛ መደብ /
ደረጃ ; un bénéfice de l’~ de 3 millions ወደ ሥስት
orange — 1. n.f. ብርቱካን 2. n.m. ብርቱካን (ቀለም) ሚሊዮን የሚገመት ጥቅም ; dans le même ~ d’idées
በተመሳሳይ አስተሳሰብ ; c’est dans l’~ des choses የተፈጥሮ
oranger n.m. — የብርቱካን ዛፍ
ጉዳይ E. a. ~ des avocats የጠበቆች ማኅበር ; ~ de la
orangeraie n.f. — የብርቱካን አትክልት Légion d’honneur ሊዢዮን ዶነር (የፈረንሳይ ሽልማት)
orangerie n.f. — የብርቱካን ጎተራ b. entrer dans les ~s መነኮሰ F. a. ትእዛዝ ; sur l’~ de
qqn. በእገሌ ትእዛዝ ; donner un ~ ትእዛዝ ሰጠ ; être aux
orateur, -trice n.m. — ተናጋሪ ~s de qqn. የእገሌ ታዛዛ ሆነ b. payez à l’~ de ላምጪው
oratoire adj. — የንግግር ጥበብ ; il a des talents ~s የንግግር ይከፈል (ቼክ)
ስጦታ አለው
ordure n.f. — a. ቆሻሻ ፣ ጥራጊ ፣ ጉድፍ b. pl. jette ça aux
oratorio n.m. — ሙዚቃዊ ድራማ (ስለ ሃይማኖት) ~s ወዲያ ጣልልኝ
orbital, -e, -aux adj. — የጠፈር ምሕዋር ordurier, -ière adj. — ቆሻሻ
orbite n.f. — a. ~s des yeux የዓይን ጉድጓድ b. ምሕዋር ፣ orée n.f. — ጠርዝ ፣ ዳር
ፍኖት ; mettre sur ~ / en ~ ዑደት ውስጥ አስቀመጠ
c. የተጽዕኖ ዋልታ አካባቢ oreille n.f. — a. ጆሮ ; dresser l’~ ጆሮውን ቀሰረ ; faire la
sourde ~ ጆሮ ዳባ ልበስ አለ ; n’écouter que d’une ~
orchestral, -e, -aux adj. — የሙዚቃ ጓድን የሚመለከት እንዳልሰማ ሆነ ፣ የዝzን ጆሮ ይስጠኝ አለ ; j’en ai les ~s
orchestration n.f. — የሙዚቃ ቅንጅት rebattues ይህን መስማት ሰለቸኝ b. avoir de l’~ ለዜማ ጥሩ
ጆሮ ኖረው c. tirer les ~s à qqn. ጆሮ ቆነጠጠ ; il s’est fait
orchestre n.m. — ኦርኬስትራ (ውዝዋዜ) ፣ ባንድ ; chef d’~
tirer l’~ ተቀጣ ; se faire tirer l’~ ተለማመጡኝ አለ
የሙዚቃ ቡድን መሪ
310
oreiller n.m. — ትራስ orienter — 1. v.tr. a. አመለከተ ; ~ un voyageur perdu
መንገድ ለጠፋው መንገደ አቅጣጫ አሳየ b. አዞረ ; ~ sa maison
oreillons n.m. pl. — ጆሮ ደግፍ
vers le sud የቤቱን በር በስተደቡብ አደረገ c. አሠለጠነ ; ~ un
orfèvre n.m. a. ወርቅ አንጣሪ b. être ~ en la matière élève vers des études de droit ተማሪው ወደ ሕግ ትምህርት
በጉዳዩ ተካነበት እንዲያመራ አደረገ (መከረ) ; ~ la conversation vers un
autre sujet ጭውውቱን ወደ ሌላ ርእስ ቀየረ ; ~ l'agriculture
orfèvrerie n.f. — a. የወርቅ / የብር አንጣሪ ቁሳቁስ b. የወርቅ /
vers le commerce እርሻን ገበያ መር ማድረግ d. ~ une carte
የብር ሣህን
ካርታ ሠራ (በኮምፓስ) 2. v.pr. s’~ vers l'est ወደ ምሥራቅ
organe n.m. — a. ብልት ፣ የሰውነት ክፍል b. ~s de አቀና ; s'~ à l'aide d'une carte በገጸ ምድር ካርታ ተመራ ;
transmission ማስተላለፊያ ማዕከል c. ድምፅ ; il a un bel ~ elle s'oriente vers la médecine ወደ ሕክምና ትምህርት
ጥሩ ድምፅ አለው d. ~s du gouvernement የመንግሥት ተሠማርታለች
አካል / አባል
orifice n.m. — ቀዳዳ
organigramme n.m. — ~ d'une entreprise የድርጅት
originaire adj. — ተወላጅ
መዋቅር
original, -e, -aux adj. & n. — a. édition ~e d'un livre
organique adj. — የውስጥ አካል ፣ ሕይወት ያለው
የአንድ መጽሐፍ መጀመሪያ ኅትመት b. idée ~ አዲስ ሐሳብ c. un
organisateur, -trice adj. & n. — አዘጋጅ ፣ አቋቋሚ ፣ artiste ~ የራሱ ፈሊጥ ያለው አርቲስት d. c’est un ~ ፈፌ ፣ ቅጥ
አደራጅ ፣ አቀነባባሪ ያጣ e. l'~ de ce tableau se trouve au musée ይህ ሥዕል
ዋናው ቤተ መዘክር ይገል
organisation n.f. — ድርጅት ፣ ቅንጅት
originalement adv. — ሲጀመር
organiser — 1. v.tr. አዘጋጀ ፣ አቋቋመ ፣ አቀነባበረ 2. v.pr. s’~
ተዘጋጀ originalité n.f. — a. ጥነት b. አዲስነት
organisme n.m. — አካል origine n.f. — a. ምንጭ ፣ መነሻ ; dès l’~ ከመነሻው ; à l’~
ሲጀመር ; être à l’~ d'un projet የዕቅዱ ጀማሪ ነው
organiste n. — የኦርጋን / የእንዚራ ተጫዋች
b. ትውልድ ; être d’~ paysanne ገጠር አደግ ነው ; mot d’~
orgasme n.m. — መተንፈስ (በሲብ) française ከፈረንሳይ የመጣ ቃል c. pneus d’~ ያልተለወጠ
የራሱ ጎማ
orge n.f. — ገብስ
originel, -elle adj — a. sens ~ d'un mot ጥንተ ትርጉም
orgelet n.m. — ቆንጥር ፣ የዓይን እብጠት
b. péché ~ የአዳም ኃጢአት
orgie n.f. — ፈንጠዝያ ፣ አስረሽ ምቺው
originellement adv. — ከመነሻው ፣ ካመጣጡ
orgue n.m. — ኦርጋን
orné, -e adj. — ያጌጠ ፣ የተራቀቀ ; robe ~e de dentelle
orgueil n.m. — ኩራት ፣ ዕብሪት ፣ ትዕቢት በዳንቴል ያጌጠ ቀሚስ
osseux, -euse adj. — አጥንቱ የገጠጠ ; un visage ~ አጥንታም oui — 1. adv. አዎን ፣ አዎ ; je crois que ~ አዎ ይመስለል ;
ፊት mais ~ ! እንዴታ ! ; tu viens, ~ ou non ? ትመጣለህ
አትመጣም ? 2. n.m. inv. a. le ~ l’emporte ደጋፊው አመዘነ
ostensible adj. — በግልጽ የሚያሳዩት b. pour un ~ pour un non በሆነ ባልሆኑ ፣ በበነነ በተነኑ
ostensiblement adv. — በገሃድ ouï-dire n.m.inv. — አሉ ባልታ ፣ ስሚ ስሚ
ostentation n.f. — ልታይ ልታይ ማለት ፣ ጉራ ; avec ~ በጉራ ouïe n.f. — a. መስማት ; être tout ~ ተጠንቅቆ ሰማ b. የዓሣ
ጆሮ
ostracisme n.m. — ማግለል
312
ouille interj. — ይኔ ! paix ለእርቅ መንገድ ሰጠ g. avoir une ~ avec qqn. ተግባባ /
ተቀራረበ
ouragan n.m. — a. ማዕበል ፣ ውሽንፍር b. arriver comme
un ~ ከተፍ አለ ouvrable adj. — jour ~ የሥራ ቀን
ourlet n.m. — ቅምቅማት ouvrage n.m. — a. ሥራ ; se mettre à l’~ ሥራ ጀመረ
b. የሥራ ውጤት ; ~ de couture የስፌት
ours, -e n. — a. ድብ b. fam. ~ mal léché አውሬ (ለሱ)
ዕቃ c. መጣጥፍ ፣ መጽሐፍ ; ce dictionnaire est un ~
ourson n.m. — የድብ ግልገል collectif ይህ መዝገበ ቃላት የወል ሥራ / የጋራ ጥረት ውጤት ነው
d. ~ d’art ግንባታ
oust(e) interj. — fam. (allez) ~ ! ጭጭ በል !
ouvre-boîte(s) n.m. — የቆርቆሮ መክፈቻ
outil n.m. — መሣሪያ
ouvre-bouteille(s) n.m. — የጠርሙስ መክፈቻ
outillage n.m. — መሣሪያ (የተሟላ) ፣ ማምረቻ
ouvreuse n.f. — አስተናጋጅ (ቴአትር / ሲኒማ ቤት)
outiller v.tr. — መሣሪያ ሰጠ (ለሠራተ) ፣ አሟላ (መሣሪያ)
ouvrier, -ière — 1. n. ሠራተ ; ~ qualifié የሠለጠነ ሠራተ
outrage n.m. — በደል ፣ ድፍረት ; ~ à magistrat ፍርድ ቤት
2. adj. la classe ouvrière ላባደሩ ፣ ሠርቶ አደሩ ; syndicat
ደፈረ ; ~ à la pudeur የሥነ ምግባር ጉድለት
~ የሠራተ ማኅበር
outrageant, -e adj. — propos ~s ድፍረት (ባነጋገር)
ouvrir — 1. v.tr. a. ~ un sac / une porte / un magasin
outrageusement adv. — በድፍረት ከፈተ (ሻንጣ / በር / ሱቅ) b. ~ la bouche አፉን ከፈተ ; ~ les
yeux ነቃ c. ça ouvre l’appétit ጉሮሮ ይከፍታል ; les
outrageux, -euse adj. — በዳይ ፣ አዋራጅ
voyages ouvrent l'esprit አገር መዞር ኅሊና ያነቃል d. ~ un
outrance n.f. — ያለ መጠን ; à ~ ጭፍን journal ጋዜጣ ገለጠ ; ~ un parapluie ጃንጥላ ዘረጋ e. ~ un
passage dans la forêt ደን ጣሰ f. ~ une enquête ምርመራ
outrancier, -ière adj. — ገደብ የማያውቅ
ጀመረ ; ~ le feu ተኩስ ጀመረ ; ~ la marche መራ g. ~ la
outre — 1. prép. ~ son salaire, il reçoit des télévision ቴሌቭጥን ከፈተ 2. v.pr. a. s’~ ተከፈተ b. il s'est
pourboires ከደሞዙ በላይ ጉርሻም ያገል 2. adv. a. ባሻገር ;~- ouvert la jambe እግሩን ቆረጠ ; s’~ les veines የደም ሥሩን
Atlantique ከአትላንቲክ ባሻገር b. passer ~ ቀጠለ ; passer ቆረጠ c. s’~ à qqn. የልቡን አዋየ
~ à un ordre ትእዛዝ ተላለፈ ፣ ጣሰ c. en ~ በተጨማሪ d. ~
ovaire n.m. — ፍሬ ከርሥ
mesure ከመጠን በላይ ፣ አለቅጥ
ovale adj. — ሞላላ
outré, -e adj. — je suis ~ ተሰማኝ ፣ አልቻልኩም
ovation n.f. — ጭብጨባ
outremer n.m. — ደማቅ ሰማያዊõ
OVNI abr. objet volant non identifié — ዩፎ (በራሪ አካል)
outre-mer adv. — ባሕር ማዶ
ovin — 1. adj. የበግ 2. n.m. pl. les ~s በጎች
outrepasser v.tr. — ጣሰ ፣ ተላለፈ (ወሰን / ትእዛዝ)
ovulation n.f. — እንቁልእፅ ማፍራት
outre-tombe (d’) loc. adv. — ከመቃብር በላይ
ovule n.m. — እንቁልእፅ
ouvert, -e adj. — a. ክፍት ; ~ au public ለሕዝብ ክፍት ነው
b. accueillir à bras ~s በደስታ ተቀበለ c. avoir l’esprit ~ oxydation n.f. — ማክሰል ፣ ማዛግ
አስተያየተ ሰፊ ሆነ
oxyde n.m. — ኦክሳይድ
ouvertement adv. — በግልጽ
oxyder — 1. v.tr. አከሰለ ፣ አዛገ 2. v.pr. s’~ ዛገ
ouverture n.f. — a. ~ d'une lettre የደብዳቤ አገላለጥ ;
oxygène n.m. — ኦክሲጂን
boîte d'~ facile በቀላሉ የሚከፈት ጣሳ ; porte à ~
automatique ባለ አውቶማቲክ መክፈቻ በር b. ~ d'un oxygéner v.tr. — ኦክሲጂን ፈጠረ / ሰጠ ; eau oxygénée
magasin የሱቅ መከፈት ; heures d’~ የሥራ ሰዓት c. ~ d'une ኃይድሮጅን ያለበት ውሃ
exposition የትርዒት ምረቃ ; cérémonie d'~ የምረቃ ሥነ
ozone n.m. — ኦዞን
ሥርዓት ; l'~ de la chasse አደን የሚፈቀድበት ቀን d. toutes
les ~s sont gardées መውጫ መግቢያው ዘብ ቆሞበታል /
ተጠብቋል e. ~ d’esprit አስተያየተ ሰፊነት f. faire des ~s de
paie ou paye n.f. — a. ደመዝ ፣ ክፍያ ; feuille de ~ የደሞዝ
ዝርዝር ; jour de ~ የደሞዝ ቀን b. fam. il y a une ~ qu’on
ne t’a pas vu ካየንህ ቆይተናል
pagaille n.f. — ትርምስ ; il y en a en ~ በሽበሽ ነው paire n.f. — a. ጥንድ ; une ~ de bœufs ጥማድ (በሬዎች)
b. ça, c’est une autre ~ de manches ሌላ አስቸጋሪ ጉዳይ
paganisme n.m. — አረመኔነት
ነው c. les deux font la ~ ካንድ ንዝ የተቀዱ ናቸው
pagayer v.tr. & intr. — ቀዘፈ
paisible adj. — ሰላማዊ ፣ ጸጥተ ፣ የረጋ (ሰው)
pagayeur, -euse n. — ቀዛፊ
paisiblement adv. — በሰላማዊ ሁኔታ
page (1) n.f. — a. ገጽ ; mettre en ~ ገጽ ሰጠ b. être à la
paître — 1. v.tr. ~ l’herbe ጋጠ (ከብት) 2. v.intr. fam. je
~ ዘመናይ ሆነ
l’ai envoyé ~ ጢሙን አበረርኩት
page (2) n.m. — የልፍኝ አሽከር
paix n.f. — a. ሰላም ፣ ዕርቅ ; faire la ~ avec qqn. ታረቀ ;
pagne n.m. — ግልድም ፣ ሽርጥ signer la ~ የዕርቅ ውል ፈረመ ; en temps de ~ በሰላም ወቅት
፣ አማን ሲሆን ; avoir la ~ ዕፎይ አለ ; dormir en ~ በሰላም
pagode n.f. — መቅደስ (በሩቅ ምሥራቅ)
ተወ ; fam. fiche-moi la ~ ! ተኝ ! አታድርቀኝ ! ; la ~ ! በቃ !
314
palais (1) n.m. — a. ቤተ መንግሥት b. ~ de justice ፍርድ palper v.tr. — a. ዳሰሰ b. fam. ገንዘብ አገኘ
ቤት c. ~ des sports የስፖርት አዳራሽ
palpitation n.f. — የልብ ትርታ
palais (2) n.m. — a. ላንቃ b. ጣዕም የመለየት ችሎታ
palpitant, -e adj. — ትር ትር የሚል
pale n.f. — መጋፊያ (የውሃ)
palpiter v.intr. — ልቡ ትር ትር አለ ፣ መታ (ልብ)
pâle adj. — የገረጣ ; ~ comme un linge ዓመዱ ቡን ያለ ; se
paludisme n.m. — ባ
faire porter ~ ሕመምተ መሰለ
pâmer (se) v.pr. — ነፍሱን አጣ ፣ ተስለመለመ ፣ ተንቀጠቀጠ
palefrenier n.m. — ለጓሚ
pamphlet n.m. — ሽሙጥ (ጽሑፍ)
paletot n.m. — ካፖርታ ፣ ተደራቢ
pamphlétaire n. — አሽሙር / ሽሙጥ ጸሐፊ
palette n.f. — a. መጋፊያ ፣ መንሽ ፣ የእንጨት መደብ b. የሠዓሊ
ቀለም መቀላቀያ c. une large ~ de tissus ሰፊ የጨርቃ ጨርቅ pamplemousse n.m. — ግሬፕ ፍሩት
ምርጫ
pan (1) n.m. — a. ሸርጥ b. ~ de mur ክፍል (የግንብ)
pâleur n.f. — ግርጣት
pan (2) interj. — ገጭ
palier n.m. — a. እርከን (የደረጃ) ; nous sommes voisins
panacée n.f. — መፍትሄ ፣ መላ
de ~ ያንድ ፎቅ ጎረቤቶች ነን b. ደረጃ ; l’inflation a atteint
un nouveau ~ የዋጋ መናር አንድ እርከን ጨመረ panache n.m. — a. ላባ b. ~ de fumée የሚውለበለብ ጭስ
c. progresser par ~s ደረጃ በደረጃ ተራመደ c. il a du ~ ኩሩ ነው
pâlir — 1. v.intr. ገረጣ ; faire ~ qqn. (d’envie) አስጎመዠ panaché, -e adj. — a. ጥጉርጉር b. glace ~e ቅልቅል አይስ
2. v.tr. አገረጣ ክሬም (ጀላቲ) ; un demi ~ አንድ ብርጭቆ ቢራ በሎሚናት
papelard n.m. — fam. ብጣሽ ወረቀት parader v.intr. — ልታይ ልታይ አለ ፣ ጉራ ነፋ ፣ ተኩራራ
paperasse n.f. — የተበጣጠሰ ወረቀት paradis n.m. — a. ገነት ፣ ሰማይ ቤት ; le ~ terrestre ምድረ
ገነት b. oiseau de ~ ፈ ሰማይ c. ~ fiscal ግብር አልባ ቦታ
paperasserie n.f. — የረቀት ብዛት ፣ የወረቀት ውጣ ውረድ
paradoxal, -e, -aux adj. — የማይመስል
papeterie n.f. — a. የወረቀት ሱቅ b. የቢሮ መሣሪያ ንግድ
paradoxalement adv. — ባልተጠበቀ መንገድ ፣ ከሚጠበቀው
papier n.m. — a. ወረቀት ; ~ à cigarettes የሲጃራ ወረቀት ;
ውጪ
~ calque መገልበጫ ወረቀት b. être dans les petits ~s de
qqn. ተከበረ c. pl. ~s (d’identité) መታወቂያ paradoxe n.m. — የማይመስል ነገር
papillon n.m. — a. ቢራቢሮ ; ~ de nuit የእሳት እራት paraffine n.f. — ሰም
b. nœud ~ ቢራቢሮ ክራቫት c. brasse ~ የዋና ዓይነት
parages n.m. pl. — ቀዬ ; que faites-vous dans ces ~ ?
papillote n.f. — ርምጦ እዚህ ቀዬ ምን አመጣዎ ?
316
paragraphe n.m. — ክፍል ፣ ሁልቀú parcelle n.f. — ቁራጭ
paraître — 1. v.intr. a. ታየ ፣ ብቅ አለ ; laisser ~ ses parce que loc. conj. — ስለ... ፣ ምክንያቱም
sentiments ስሜቱ ታየበት ; il paraît triste ያዘነ ይመስላል ;
parchemin n.m. — ብራና
chercher à ~ ልታይ ልታይ አለ b. ታትሞ ወጣ (መጽሄት)
2. impers. il paraît qu’elle s’en va መሄዷ ነው አሉ ; c’est parcimonie n.f. — ቢስነት ፣ ቁጥብነት
plus difficile qu’il n’y paraît ከሚገመተው በላይ አስቸጋሪ
parcimonieusement adv. — በቁጠባ
ነው ; dans deux jours, il n’y paraîtra plus ከሁለት ቀን
በኋላ (እዚያ) ዝር አይልም parcimonieux, -euse adj. — ቢስ
parallèle — 1. n.f. ጎን ለጎን መስመር 2. n.m. faire un ~ parcmètre n.m. — የማቆሚያ ኪራይ መቆጣጠሪያ
entre qqch. et qqch. / mettre qqch. en ~ avec qqch.
parcourir v.tr. — a. ~ plusieurs kilomètres ብዙ
ማነጻጸር 3. adj. marché ~ ሕገ ወጥ ምንዛሪ / ንግድ
ኪሎሜትር ሄደ ; ~ les mers ባሕሮችን አዳረሰ b. ~ un livre
parallèlement adv. — ጎን ለጎን አነባበበ
318
part n.f. — a. ድርሻ ; une ~ de gâteau የኬክ ቁራሽ ; faire particularisme n.m. — ልዩ ጠባይ
la ~ des choses ሁኔታን በግምት ውስጥ ማስገባት ፣ ሁኔታን
particularité n.f. — ልዩነት ፣ ልዩ ምልክት ; les ~s de la
በግንዛቤ መያዝ b. pour ma ~ እኔ በበኩሌ ፣ በኔ በኩል ; de la
langue française የፈረንሳይኛ ቋንቋ ልዩ ጠባዮች
~ de ከ... ዘንድ፣ በ... በኩል ; cela m’étonne de sa ~ ከርሱ
መምጣቱ ይገርመል ; c’est de la ~ de qui ? ማን ልበል ? (ስልክ) particule n.f. — a. ቅንጣት b. ተቀጽላ
c. prendre ~ à qqch. ተሳተፈ ; faire ~ de qqch. à qqn.
particulier, -ière — 1. adj. a. ልዩ ; apporter un soin ~
ነገረ e. nulle ~ የትምቦታ ; autre ~ ሌላ ቦታ ; de ~ et
à qqch. አንድ ነገር በልዩ ጥንቃቄ መሥራት b. ራሱን የቻለ ጠባይ
d’autre ግራ ቀኙን ; de toute(s) part(s) ከዚህም ከዚያም ;
ያለው c. ያልተለመደ ፣ እንግዳ d. የግል ; leçons particulières
de ~ en ~ ከዳር እስከ ዳር ; d’autre ~ በሌላ በኩል ; d’une ~ /
የግል ትምህርት 2. n. ግለሰብ 3. n.m. du ~ au général ከግል
d’autre part ባንድ / በሌላ በኩል f. à ~ ለብቻ ፣ በተለይ ፣
ወደ ጋራ 4. loc. adv. en ~ በተለይ ; recevoir qqn. en ~
በተናጠል ; prendre qqn. à ~ አንድን ሰው በግል አነጋገረ ; un
በግል ተቀበለ (አነጋገረ)
cas à ~ ልዩ ጉዳይ ; à ~ quelques exceptions ከ... በስተቀር
particulièrement adv. — a. il est ~ riche በህግ ሀብታም
partage n.m. — a. ድርሻ ; recevoir qqch. en ~ በውርስ
ነው b. ils sont riches, ~ lui ሁሉም ሀብታም ናቸው በተለይም
ደረሱ ; faire le ~ de qqch. አከፋፈለ ; sans ~ በደፈናው
እሱ
b. ligne de ~ des eaux ፈሰስ (የንዝ)
partie n.f. — a. ክፍል ; en grande ~ በአመዛኙ ; faire ~ de
partager — 1. v.tr. a. አከፋፈለ ፣ ከፋፈለ ; ~ l’avis de qqn.
የ... አካል (አባል) ሆነ b. ~ de tennis ውድድር (ከጨዋታ) ; ce
አስተያየቱን ተቀበለ (የሌላን ሱ) ; les avis sont partagés
n’est que ~ remise ቆይ ብቻ ! ; ce n’est pas une ~ de
የአስተያየት ልዩነት አለ ; un amour partagé የጋራ ፍቅር
plaisir ! ዋዛ አይደለም ! ; je ne suis pas de la ~
2. v.pr. ils se sont partagé les bénéfices ትርፉን ተካፈሉ
አይመለከተኝም ፣ የለሁበትም (ሙያው) c. ወገን ; avoir affaire
partance n.f. — en ~ የተነሣ (ለጉዞ) ; en ~ pour Paris ፓሪስ à forte ~ ተቃራኒው አየለበት ; prendre qqn. à ~ ተነኮሰ ፣
የሚሄድ በሱ ላይ ተነሣ ፣ ተቃወመ ፣ ተቃረነ ; ~ civile ከሳሽ (በንጀል)
partant, -e — 1. adj. a. je suis ~ pour aller dîner ወደ partiel, -elle — 1. adj. ከፊል 2. n.m. የሚደመር ፈተና
እራት ለመሄድ እስማማለሁ 2. n.m. ለመሄድ የተነቸ ፣ ሯጭ
partiellement adv. — በከፊል
partenaire n. — ተባባሪ ፣ ሸሪክ
partir — 1. v.intr. a. ሄደ ; ~ à Paris ወደ ፓሪስ ሄደ ; ~ pour
parterre n.m. — un ~ de fleurs አበባ የለበሰ መስክ la France ወደ ፈረንሳይ ሄደ ; ~ pour la guerre ዘመተ ; il
est parti chercher du pain ዳቦ ሊፈልግ ሄዷል ; l’avion
parti n.m. — a. አንጃ (የፖለቲካ) b. prendre le ~ de
part à 16 heures አይሮፕላነው የሚነሣው በ10 ሰዓት ነው ; ~
qqn. / prendre ~ pour qqn. ደገፈ ፣ ገነ ; sans ~ pris ያለ
comme une flèche እንደ ጦር / ጥይት ተረረ b. le moteur
አድልዎ ; prendre le ~ de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ
est parti ሞተሩ ተነሥቷል ; le coup est parti ጠመንጃው
ወሰነ ; prendre son ~ de qqch. እርሙን አወጣ ; tirer ~ de
ባረቀ ; l’affaire est mal partie ጉዳዩ ተበላሽቷል ; faire ~
qqch. ባንድ ነገር ተጠቀመ
une tache አነሣ (እድፍ) c. መነጨ ; en partant de ce
partial, -e, -aux adj. — አድላዊ ፣ ገናዊ principe ከዚህ መሠረተ ሐሳብ በመነሣት ; à ~ d’aujourd’hui
ከዛሬ ጀምሮ ; à ~ de 200 francs ከሁለት መቶ ፍራንክ አንሥቶ
partialité n.f. — ገናዊነት ፣ አድልዎ
partisan, -e — 1. n. ወገን ፣ አንጃ ፣ ደጋፊ ፣ ተከታይ 2. n.m.
participant, -e adj. & n. — ተሳታፊ ፣ ተካፋይ ፣ አባል ፣
ተዋጊ ፣ አርበኛ ፣ ሽፍታ 3. adj. a. ደጋፊ b. être ~ de (faire)
ተወዳዳሪ
qqch. አንድ ነገር ይሁን ይደረግ ባይ
participation n.f. — ተሳትፎ ; ~ au frais ውጪን ተካፈለ
partitif, -ive adj. & n. — አከፋፋይ (ሰዋስው)
participe n.m. — ኃላፊ (ሰዋስው)
partition n.f. — a. ክፍፍል (የቤት) b. ~ de musique ክፍለ
participer v.intr. — a. ~ à ተሳተፈ ፣ ተካፈለ b. አዋጣ (ገንዘብ) ዜማ
c. il participe de cette idéologie ከዚህ ርዕዮተ ዓለም ጋር
partout adv. — በያለበት ; j’ai mal ~ ሁለመናየን ያመኛል ; un
ተዛምዶ አለው
peu ~ በየቦታው
particulariser — 1. v.tr. በተናጠል ያዘ 2. se ~ ራሱን ልዩ
partouze n.f. — fam. ወሲቦሽ
አደረገ
parure n.f. — a. ጌጥ b. ~ de table የጠረጴዛ ልብስ passé, -e — 1. adj. la semaine ~e ባለፈው ሳምንት ; il est
quatre heures ~es ዓሥር ሰዓት አልፏል ; passée la
parvenir v.intr. — a. ~ à un endroit ደረሰ b. ደረሰ ፣ በቃ ;
soixantaine on part en retraite ስልሳ ዓመት ሲሞላ ወደ
~ à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ በቃ / ቻለ
ጡረታ ይጣል 2. n.m. a. comme par le ~ እንደ በፊቱ /
parvenu n. — መጤ ዱሮው / ትሮው b. ~ composé የቅርብ ኃላፊ (ሰዋሱ) 3. prép.
አልፎ ; ~ la poste, c’est la gare ፖስታ ቤቱን አልፎ ለገሐር
parvis n.m. — ደጀ ሰላም
ነው ; ~ cette date ይህ ቀን ካለፈ
pas (1) n.m. — a. እርምጃ ; faire un ~ en avant ደፊት
passe-droit n.m. — ልዩ መብት (ተገቢ ያልሆነ)
ተራመደ ; allonger le ~ ፈጠነ ; marcher à grands ~ ራመድ
ራመድ አለ ፣ ሳብ ሳብ አደረገ ; marcher au ~ ተሠለፈ ; ~ à ~ passe-partout n.m. inv. — ዋና ቁልፍ (መፍቻ)
ቀስ በቀስ ; j’y vais de ce ~ አሁኑኑ እሄዳለሁ ; c’est à deux
passe-passe n.m. — tour de ~ -~ አስማት
~ d’ici እዚህ ቅርብ ነው ; sauter le ~ ደፍሮ ገባበት ፣ ተዘፈቀበት ;
faux ~ ስሕተት (ማኅበራዊ) b. mettre son cheval au ~ passeport n.m. — ፓስፖርት
ፈረሱን ገታ ; ~ de l’oie መጎማለል c. avoir le ~ sur qqn.
passer — 1. v.tr. & v.intr. A. አለፈ ; le temps passe
ተቀዳሚ ሆነ ፣ በማዕረግ በለጠ ; arriver sur les ~ de qqn.
ጊዜው ገሠገሠ ; la caravane passe አፍቃላው አለፈ ; il n’a
ፈለግ አሠር ፋና ተከተለ d. በር ; ~ de la porte በራፍ ; ~ de
fait que ~ ብቅ ብሎ ሄደ ; en passant እግረ መንገዱን ; un
porte የቁልፍ ክፍያ (ለንግድ) ; ~ de vis የብሎን ጥርስ
laisser-~ ይለፍ B. ce mot est passé dans l’usage ይህ
pas (2) adv. — a. የለም ; je ne sais ~ አላውቅም ; ~ du ቃል ተቀባይነት አግኝቷል ; le café est en train de passer
tout በፍጹም ; ~ encore ገና... ; qui l’a vu ? - ~ moi ማን ቡናው እየጠለለ ነው ; une couleur passée የገረጣ ቀለም ;
አየው ? እኔ እንጃ b. tu es contente, ~ vrai ? ደስ ብሎሻል cette propagande ne passe pas ይህ ፕሮፓጋንዳ ተቀባይነት
አይደል ? c. fam. c’est ~ vrai ! ተው እንጂ ! d. ~ possible ! የለውም C. passer par la fenêtre በመስኮት ወጣ ; ~ à
ኧረ እባክህ ! l’opposition ወደ ተቃዋሚ አንጃ ገባ ; où est-il passé ? የት
ገባ ? ; ~ au niveau supérieur አደገ (በማዕረግ) ; ~ sa vie
pascal, -e, als ou aux adj. — የፋሲካ
en prison ዕድሜውን እስር ቤት ጨረሰ / አሳለፈ ; ~ de vie à
passable adj. — mention ~ በቂ (የፈተና ነጥብ) trépas ሞተ ፣ ሕይወቱ አለፈ D. ~ à table ገበታ ቀረበ ; ~ un
examen ተፈተነ ፣ አለፈ ; ~ en seconde (vitesse) ሁለተ
passablement adv. — በበቂ / በአጥጋቢ ሁኔታ
ማርሽ አስገባ ; ~ un coup de fil ስልክ ደለ ; passez-moi
passade n.f. — ረት Tiguist ትዕግሥትን ያቅርቡልኝ እባክዎ ; ~ qqch. à qqn.
አቀበለው ; passe-moi le sel ጨው አቀብለኝ ; ~ sous
passage n.m. — a. መተላለፊያ ; barrer le ~ à qqn.
silence በዝምታ አለፈ ; passer ses fautes à quelqu’un
መተላለፊያ አሳጣ ; ~ à niveau መሻገሪያ ; ~ souterrain
ስሕተቱን አለፈለት ; sa mère passe avant sa femme እናቱ
መሻýለኪያ ; ~ clouté የእግረ መሻገሪያ b. መሸጋገሪያ (በአንድ
ከሚስቱ ትበልጥበታለች E. ~ le fil dans le châs de l’aiguille
ቦታ) ; ~ interdit ማለፍ ክልክል ነው ; attendre le ~ du
ክር በመርፌ ቀዳዳ አስገባ ; ~ une robe ቀሚስ አጠለቀ ; ~ le
facteur ፖስተ እስኪመጣ ጠበቀ ; il est de ~ à Paris እግረ
chiffon በጨርቅ አቧራ አነሣ ; ~ un film ፊልም አሳየ ; ~ sa
መንገዱን ፓሪስ ይገል ; payer son ~ መሳፈሪያውን ከፈለ c. ጥቅስ
colère sur qqn. ቁጣውን ተጣበት F. ~ pour un savant
(የመጽሐፍ)
ዓዋቂ መሰለ 2. v.pr. a. combien de temps s’est-il
passager, -ère — 1. adj. a. ተላላፊ b. ጊዜያዊ ፣ አላፊ 2. n. passé ? ስንት ጊዜ ሆነው ? b. ça s’est passé à Rome ይህ
ተሳፋሪ ; ~ clandestin ያልከፈለ ተሳፋሪ የሆነው ሮም ነው c. ça se passe bien በጥሩ ሁኔታ እየተከናነ
ነው ; que se passe-t-il ? ምንድን ነው ነገሩ ? b. se ~
passagèrement adv. — ለጊዜው
d’interprète አስተርጓሚ አላስፈለገም ; ça se passe de
passant, -e — 1. adj. & n.m. አላፊ ፣ አግዳሚ 2. adj. une commentaire ሐተታ አያስፈልገውም
rue ~e ብዙ ሰው የሚተላለፍበት መንገድ
passerelle n.f. — a. መሸጋገሪያ b. የመርከብ ድልድይ
passation n.f. — ~ de pouvoir የሥልጣን ርክክብ
passeur, -euse n. — a. አሻጋሪ (በመርከብ) b. ጠረፍ/ወሰን
passe — 1. n.f. a. መተላለፊያ ; ~ en avant መቅደሚያ ተሻጋሪ ፣ ፋኖ
b. mot de ~ የምሥጢር ቃል c. être en ~ de faire qqch.
passible adj. — ~ de la peine de mort በሞት የሚቀጣ
ሊያደርግ ነው d. être dans une mauvaise ~ አስቸጋሪ ሁኔታ
ላይ ይገል 2. n.m. fam. ዋና ቁልፍ (ሁሉን የሚከፍት)
320
passif, -ive — 1. adj. a. ፈዛዛ b. forme passive ተደራጊ pâte n.f. — a. ሊጥ (የዳቦ) ፣ ቡሆ (የእንጀራ) b. pâtes
(የግሥ) 2. n.m. a. ዕዳ b. ተደራጊ (የግሥ) (alimentaires) ፓስታ c. ~ dentifrice የጥርስ ሣሙና
d. être une bonne ~ ባሕርየ መልካም e. mettre la main
passiflore n.f. — ጽጌ ሕማማት
à la ~ ራሱ ሠራ f. vivre comme un coq en ~ በድሎት ኖረ
passion n.f. — a. la Passion du Christ ሕማማት b. ፍቅር ;
pâté n.m. — a. ~ de foie ተፈጭቶ የተቀመመ ጉበት ; ~ en
avoir la ~ des voitures የተሽከርካሪ ፍቅር አድሮበታል ;
croûte ሥጋ ያለበት ሙልሙል ሥጋ b. ~ de maisons መደዳ
parler avec / sans ~ በስሜት/ያለስሜት ተናገረ
(ቤቶች) c. የቀለም ጠብታ (ወረቀት ላይ)
passionnant, -e adj. — ልብ የሚነቸ ፣ ኅሊና የሚሰልብ
pâtée n.f. — a. መኖ ፣ የውሻ / የድመት ምግብ b. fam. ~
passionné, -e adj. & n. — ልብ የነቸው ; ~ de qqch. አንድን l’équipe de Cameroun a mis la ~ à l’équipe
ነገር ልቡ እስኪጠፋ የሚድ ፣ ቲፎዞ égyptienne ካሜሩን የግብጽን ቡድን ዓፈር አስጋጠው
passionnel, -elle adj. — crime ~ ስሜታዊ ወንጀል patelin n.m. — fam. ባላገር
passionnément adv. — በጥልቅ ስሜት patent, -e adj. — ግልጽ
passionner — 1. v.tr. መሰጠ ፣ ጥልቅ ስሜት ቀሰቀሰ ; le sport patente n.f. — የንግድ ፈቃድ
passionne les foules ስፖርት የሕዝቡን ስሜት ይመስጠዋል
pater n.m. inv. — አቡነ ዘበሰማያት
2. v.pr. se ~ de / pour qqch. በአንድ ነገር ፍቅር ተመሰጠ
patère n.f. — መስቀያ (የልብስ / የባርሜጣ)
passivement adv. — በመቻል ፣ ሳይጋፋ ፣ በመፍዘዝ
paternalisme n.m. — አባት መስሎ መጨቆን
passoire n.f. — ወንፊት ፣ ማጥለያ
paternaliste adj. — አባት መስሎ ጨቋኝ
pastel n.m. — a. ሰም ቀለም b. በሰም ቀለም የተሣለ
paternel, -elle adj. — አባታዊ ; le domicile ~ ያባት ቤት ;
pastèque n.f. — ከርቡሽ
l’autorité paternelle ~ በአባት በኩል
pasteur n.m. — a. እረ ፣ ኖላዊ b. የፕሮቴስታንት ካህን
paternellement adv. — በአባታዊነት
pasteurisation n.f. — ማፍላት (በፓስተር ዘዴ)
paternité n.f. — አባትነት ፣ ወላጅነት
pasteuriser v.tr. — አፈላ (በፓስተር ዘዴ)
pâteux, -euse adj. — ማላጋ ፣ ምራቀ ወፍራም ፣ ጎርናና (ድምፅ)
pastiche n.m. — በማስመሰል የተሣለ/ የተጻፈ (የሌላውን ሰው
pathétique adj. & n.m. — አሳዛኝ ፣ ስሜት የሚነካ የሚያባባ
እያዩ) ፣ ጥራዝ ነጠቅነት
(አነጋገር)
pasticher v.tr. — አስመስሎ ሠራ
pathogène adj. — በሽታ የሚያመጣ
pastille n.f. — እንክብል (መድኃኒት)
pathologie n.f. — የበሽታዎች ጥናት (ምልክቶችንና ስሜቶችን
pastis n.m. — ፓስቲስ (መጠጥ) ፣ ነጭ ዓረቄ ይመለከታል)
pastoral, -e, -aux — 1. adj. የእረ ፣ የገጠር (አኗኗር ፈሊጥ) pathologique adj. — ከበሽታ ጥናት ጋር የተያያዘ
2. n.f. ~-e d’un évêque በትረ ጳጳስ
patibulaire adj. — ሰው መስቀያ ባላ ; une mine ~ ጻዕረ ሞት
patate n.f. — a. ስኳር ድንች ፣ በጣጢስ b. fam. ድንች c. ዘረጦ የሚመስል ገጽታ
d. fam. envoyer une ~ በቦክስ ነፋ
patiemment adv. — በትዕግሥት
patati interj. — fam. et ~ et patata ምናምን ምናምን
patience n.f. — a. ትዕግሥት ; prendre ~ ታገሠ ፣ ቻለ ; être
patatras interj. — fam. ~ ! ርዶ ዘፍ (ለሱ) ፣ እንክት አለ ፣ à bout de ~ ትዕግሥት አጣ ፣ አልቻለም b. ~ ! ቻለው !
ተንኮታኮተ ፣ ከሽ አለ (ለዕቃ)
patient, -e — 1. adj. ትዕግሥተ ፣ ታጋሽ 2. n. ሕመምተ
pataud, -e adj. — fam. ዘጦ
patienter v.intr. — ታገሠ ; patientez un instant ይቆዩ
patauger v.intr. — ማጥ ገባ ፣ ተንቦጫረቀ
patin n.m. — a. ~ pour le parquet ለል መልያ b. patins patte n.f. — a. እግር (የእንስሳት / የአዕዋፍ) ; fam. እጅ (የሱ) ;
à glace / à roulettes የበረ/ ባለ ተሽከርካሪ ሸተቴ c. ~ du fer marcher à quatre pattes ዳኸ ; fam. court sur pattes
à repasser የካውያ ሆድ ከገቡ በታች አጭር ; tomber dans les pattes de qqn. እሱ
እጅ ላይ ወደቀ ; montrer ~ blanche የይለፍ ቃል ሰጠ (ምልክት
patinage n.m. — ~ artistique የሸተቴ ዳንስ
ሰጠ) ; fam. des ~s de mouche ቡጭርጭር ጽሕፈት
patine n.f. — የነሐስ ዝገት ፣ ሻጋታ
pâturage n.m. — ግጦሽ
patiner v.intr. — a. ሸተቴ ተጫወተ ፣ ተንሸራተተ (በረ ላይ)
pâture n.f. — a. መኖ b. ቀለብ ; vaine pâture የወል ግጦሽ
b. ላሸከ (ጎማ) c. ~ dans la boue ባለበት ተሽከረከረ
c. donner qqn. en ~ à la vindicte publique ለሕዝባዊ
patir v.intr. — ~ de qqch. ተሠቃየ ብቀላ ዳረገ ፣ ጭዳ አደረገ
patron, -onne — 1. n. a. (saint-)~ ባልደረባ ፣ አማላጅ pauvrement adv. — በድኅነት ; ~ vêtu እንደ ደሀ ለበሰ
(ቅዱስ) b. ~ d’une entreprise የድርጅት ባለንብረት / ባለቤት ;
pauvreté n.f. — ደኃነት ፣ ማጣት
fam. አለቃ 3. n.m. ፎርም (የልብስ ቅድ)
pavage n.m. — ድንጋይ ማንጠፍ ፣ የድንጋይ ንጣፍ
patronage n.m. — a. ምልጃ ፣ የበላይ ጠባቂነት b. የወጣቶች
ክበብ pavaner (se) v.pr. — ተጀነነ ፣ ተጎማለለ
patronal, -e, -aux adj. — a. የአሠሪ b. fête patronale pavé n.m. — a. ልባስ (የሸክላ / የደንጊያ) b. battre le ~
ንግሥ (የታቦት) ተንከራተተ ; jeter un ~ dans la mare ነገር ዘባረቀ / ዘነቀ ;
mettre qqn. sur le ~ ከሥራ አባረረ ; tenir le haut du ~
patronat n.m. — የአሠሪው መደብ
ትልቅ ሰው ሆነ (በአገሩ / በአካባቢው) c. ~ de viande ሙዳ ; un
patronner v.tr. — ደገፈ (ሱን / ድርጅትን) ~ ወፍራም መጽሐፍ
patronyme n.m. — የአባት ስም paver v.tr. — ደንጊያ አነጠፈ
patrouille n.f. — የጥበቃ ጓድ pavillon n.m. — a. ቤት ፣ ቪላ b. ~ de jardin ዳስ c. ባንዲራ
d. ጆሮ
patrouiller v.intr. — እየተዘዋረ ጠበቀ (ወታደር)
pavoiser — 1. v.tr. a. ባንዲራ ተከለ (ለደስታ) ፣ አሸበረቀ
patrouilleur n.m. — a. እየተዘዋረ ጠባቂ b. የጥበቃ (መርከብ /
2. v.intr. ፈነጠዘ ፣ ጨፈረ
አይሮፕላን)
322
pavot n.m. — የኦፒዮም ዕፅ pêche (2) n.f. — ~ (à la ligne) ዓሣ ጠመዳ ፣ በመቃጥን
ማጥመድ ; ~ à la mouche በዝንብ ማጥመድ ; aller à la ~ ዓሣ
payer — 1. v.tr. a. ከፈለ ; ~ le dîner à qqn. ራት ከፈለ ; ~
ጠመዳ ሄደ
qqn. pour faire qqch. አንድ ሥራ ለማሠራት የአገልግሎት ዋጋ
ከፈለ ; ~ en espèces በጥሬ ገንዘብ ከፈለ ; je l’ai payé 50 € péché n.m. — a. ኃጢአት ; ~ mortel ታላቅ ኃጢአት ፣ ኩነኔ ;
50 ዩሮ ገዛሁት b. il l’a payé de sa vie በሕይወቱ ከፈለ ; vous les septs péchés capitaux ሰባቱ ታላላቅ ኃጢአቶች b. un
me le paierez ! ቆይ ብቻ ! ; je suis payé pour le savoir ~ mignon ድክመት c. ~s de jeunesse የወጣትነት ቅብጠት
ደር ብኛል (አይደግመኝም) ; ~ de mots በአፍ ጉቦ ደለለ
pécher v.intr. — ኃጢአት ሠራ ; ~ par orgueil ኮራ ; ~ par
2. v.intr. a. ~ de sa personne ተጨነቀበት b. ~ d’audace
excès d’optimisme በመዝናናት ብዛት ተሳሳተ
ተጋፈጠ 3. v.pr. fam. se ~ a. je me suis payé une glace
በአይስክሬም ራሴን አስደሰትኩ b. se ~ la tête de qqn. በሱ pêcher (1) n.m. — የኮክ ዛፍ
ቀለደ c. une erreur se paye መሳሳት ችግር ያመጣል d. se ~
pêcher (2) v.tr. — a. ዓሣ አጠመደ ፣ ወገረ b. fam. où avez-
un poteau ከግንድ ተላጋ
vous pêché cela ? ይኸን ደግሞ ከየት አመጣኸው ?
pays n.m. — a. አገር ; ~ étranger የሱ አገር ; voir du ~ አገር
pécheur, pécheresse n. — ኃጢአተኛ ፣ በደለኛ
አየ ; vous n’êtes pas de ce pays ? የዚህ አገር ሰው
አይደሉም ? ; être en ~ de connaissance በወዳጅ መካከል pêcheur, -euse — n. ዓቸ አጥማጅ / አሥጋሪ ; ~ de perles
ተገኘ ፣ የሚያውቀው ነገር ገጠመው ; avoir le mal du ~ አገሩን ሉል አጥማጅ (ከባሕር) 2. adj. bateau ~ የዓቸ አጥማጅ መርከብ
ናፈቀ ; vin de ~ የአገር ወይን ጠጅ
pectoral, -e, -aux adj. — a. የደረት b. croix ~e የአቡን
paysage n.m. — የገጠር ትዕይንት / ዕይታ መስቀል
paysagiste n. & adj. — የገጠር ትዕይንት ሠዓሊ pécule n.m. — ቁጠባ (ገንዘብ) ፣ ለእስረ የተቀመጠ ቁጠባ (ሲፈታ
የሚሰጠው)
paysan, -anne n. & adj. — ባላገር ፣ ገጠሬ
pécuniaire adj. — ሥነ ትምህርት
PCV abr. paiement contre vérification — በተቀባይ
የሚከፈል (የስልክ ጥሪ) አኅጽሮት pédagogie n.f. — አስተምህሮ ትምህርት
P-DG abr. président-directeur général — የዋና pédagogique adj. — ትምህርታዊ
አስተዳዳሪ አኅጽሮት
pédagogue n. — አስተማሪ
péage n.m. — ቀረጥ ; autoroute à ~ የኮቴ ቀረጥ የሚያስከፍል
pédale n.f. — a. መርገጫ (የቢሲክሌት) b. fam. ሰዶማዊ
ጎዳና
pédaler v.intr. — a. ረገጠ (ቢሲክሌት) b. fam. ~ dans la
peau n.f. — a. ቆዳ ; à fleur de ~ እቆዳ ላይ ; il n’a que la
semoule ኳተነ
~ sur les os በዓፅሙ ሄደ ; prendre qqn. par la ~ du cou
ማዛራቱን ያዙ ፣ ጋማውን ያዙ ; ~ de mouton ቁርበት ፣ ደላገ ፣ pédalier n.m. — የቢሲክሌት ማርሽ
የበግ ቆዳ ; fam. une vieille ~ ክፉ አሮጊት ; fam. une ~ de
pédalo n.m. — በመርገጫ የሚንቀሳቀስ ጀልባ (እንደ ቢሲክሌት)
vache ክፉ ሰው b. faire ~ neuve ታደሰ ; risquer sa ~
ነፍሱን ሸጠ ; vendre chèrement sa ~ ተከላክሎ ሞተ / pédant, -e adj. & n. — ተመጻዳቂ
ተሸነፈ ; avoir la ~ dure አልሞት / አልሸነፍ አለ ; sauver sa
pédanterie n.m. — መመጻደቅ
~ ሕይወቱን አዳነ ; j’aurai sa ~ ! አልለቀውም ! አሳየዋለሁ !
c. avoir qqn. dans la ~ አፈቀረ ; se sentir mal dans sa pédéraste n.m. — ሰዶማዊ
~ ቀፈፈው ; se mettre dans la ~ de qqn. የሱን ጠባይ ጠልቆ
pédiatre n. — የሕፃናት ሐኪም
ማቅ ፣ በባለቤቱ ቦታ ሆኖ መገንዘብ ; avoir les nerfs à fleur
de ~ ቁጡ / ብስጩ ሆነ pédiatrie n.f. — የሕፃናት ሕክምና
peccadille n.f. — ቀላል ጥፋት pédicure n. — የእግር ጥፍር አስተካካይ
pêche (1) n.f. — a. ኮክ b. fam. avoir la ~ ብርታት ተሰማው pedigree n.m. — የምርጥ እንስሶች ዝር¤ (ውሻ)
pègre n.f. — የሮበላ / የመኔ /የንጀለ ቡድን
peigne n.m. — a. ማበጠሪያ ፣ ሚዶ b. passer qqch. au ~ peler — 1. v.tr. ላጠ (ፍሬ) ፣ ገፈፈ (ቆዳ) 2. v.intr. ተላጠ
fin በዝርዝር መረመረ (ቆዳ) ፣ ተመለጠ (ፀጉር) b. fam. on se pèle በረደው ፣
ተንቀጠቀጠ
peigner — 1. v.tr. a. አበጠረ ; mal peigné የተንጨባረረ
(ጠጉር) b. ነደፈ (ጥጥ / ሱፍ) 2. v.pr. se ~ ተበጠረ pèlerin n. — (ቤተክርስቲያን) ሳሚ ፣ ጉዞተ
peignoir n.m. — አልጋ መውረጃ ካፖርት ፣ የመታጠቢያ ቤት pèlerinage n.m. — ጉዞ (ቤተክርስቲያን ለመሳም)
ካፖርት
pèlerine n.f. — አጭር የሴት ካባ
peinard, -e adj. — fam. ገለልተ ፣ ሰላማዊ
pélican n.m. — ሳቢሳ
peindre v.tr. — a. ቀባ ; ~ qqch. en vert አረንጓዴ ቀባ ;
pelle n.f. — a. አካፋ (በብረት) ፣ መጋፊያ ፣ ላይዳ (የእህል) b. ~
papier peint የግድግዳ ወረቀት b. ሣለ ፣ በቀለም ቅብ ሠራ ; se
à tarte መሰቅሰቂያ (የወጥቤት) c. remuer l’argent à la ~
faire ~ ሥዕል ተሠራ/ተሣለ c. l’innocence est peinte sur
ገንዘብ አፈሰ d. fam. ramasser / se prendre une ~
son visage በፊቱ ላይ ንጽሕናው ያንጸባርቃል
ባፍንጫው ተደፋ፣ ወደቀ (ፈተና)
peine n.f. — A. ቅጣት ; ~ capitale ይሙት በቃ ; défense
pelletée n.f. — አንድ አካፋ ሙሉ
d’uriner sous ~ d’amende መሽናት ያስቀጣል B. ሕመም ፣
ሥቃይ ; avoir de la ~ አዘነ ; faire de la ~ à qqn. ሰው pelleteuse n.f. — መጋፊያ / መጫኛ / መዛቂያ (መኪና)
አሳዘነ ; cela fait ~ à voir ለማየት ያሳዝናል C. ችግር ; avec
pellicule n.f. — a. ፊልም b. pl. ~s dans les cheveux
~ / à grand-~ በችግር / በብዙ ችግር ; sans ~ ያለ ችግር ; ne
ፎረፎር
pas être au bout de ses ~s ጣጣው ገና ነው ; homme de
~ የጉልበት ሥራ ሠራተ ; se donner de la ~ pour faire pelote n.f. — a. ድውር ; ~ à épingles የመርፌ ትራስ b. fam.
qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ተቸገረ/ተጠበበ ; donnez-vous la faire sa ~ ሀብት አካበተ ; avoir les nerfs en ~ ተበሳጨ c. ~
~ de vous asseoir እባክዎ ይቀመጡ ; c’est ~ perdue በከንቱ basque ኳስ (የባስክ ብሄረሰብ ጨዋታ)
ነው የሚቸገሩት ; ce n’est pas la ~ / ça ne vaut pas la ~
peloter v.tr. — fam. ተላፋ ፣ ተዳራ
አያስፈልግም ; c’était bien la ~ de venir ! እንዲያው ነዋ
የመጣ ነው ! D. loc. adv. il est à ~ 3 heures ገና ዘጠኝ ሰዓት peloton n.m. — a. ቡድን ፣ ጓድ ; ~ d’exécution የርሸና ጓድ
ነው ; j’étais à ~ sorti qu’il se mit à pleuvoir ገና b. un ~ de fil የክር ጥቅል
ከመውጣቴ ስጣ መዝነብ ጀመረ
pelotonner (se) v.pr. — ተኮራመተ
peiner — 1. v.tr. ~ qqn. አሳዘነ 2. v.intr. a. ~ pour faire
pelouse n.f. — መስክ
qqch. ጣረ ፣ ጋረ ; il peinait sur son travail በሥራው ላይ
ይጥር ይግር ነበር b. le moteur peine ሞተሩ ደከመ peluche n.f. — a. ጠጉራም ከፈይ ; jouet en ~ በጠጉራም
ከፈይ የተሠራ አሻንጉሊት b. ምዛዛ (የጨርቅ)
peintre n.m. — (artiste) ~ ሠዓሊ ; ~ en bâtiment(s)
ቀለም ቀቢ pelure n.f. — ልጣጭ (የሽንኩርት)
peinture n.f. — a. ሥዕል ; faire de la ~ ሥዕል ሣለ ; ~ à pénal, -e, -aux adj. — የወንጀለኛ ፣ የወንጀለኛ መቅጫ (ሕግጋት)
l’huile / à l’eau ቀለም/ ውሀ ቀለም
pénaliser v.tr. — ቀጣ ፣ መቀጮ አስከፈለ
ሥዕል b. ~ au pistolet በመርጨት ሣለ c. attention à la ~ !
ቀለም ይጠንቀቁ ! pénalité n.f. — መቀጮ
péjoratif, -ive adj. — አባባሽ (ምሳሌ noir ጥቁር ፣ noirâtre penalty n.m. — የቅጣት ምት (እግር ኳስ)
ጠቋራ)
penaud, -e adj. — ያፈረ (በጥፋቱ)
pelage n.m. — ጠጉር (የእንስሳት)
penchant n.m. — ዝንባሌ ; avoir un ~ pour la boisson
pelé, -e — a. adj. ገጣባ ፣ የተላጠ b. n.m. fam. il n’y avait ወደ መጠጥ አዘነበለ
que quatre ~s et un tondu የመጣው ሰው በጣም ትንሽ ነበር
penché, -e adj. — የዘመመ ፣ ያጋደለ
pêle-mêle adv. — ዝብርቅርቅ
pencher — 1. v.tr. አስጎነበሰ ፣ አጋደለ ፣ ዘመመ ; ~ la tête en
avant አንገቱን አሰገገ 2. v.intr. a. አንጋጠጠ ፣ አመዘነ ፣ አዘነበለ ;
faire ~ la balance ደፋ (ሚዛን) b. ~ pour qqch. ዝንባሌ
324
አሳየ ; je penche pour la seconde hypothèse pénitence n.f. — a. ንስሐ ፣ ጸጸት b. ቅጣት
ለሁለተኛው አስተሳሰብ አደላለሁ 3. v.pr. se ~ a. አጎነበሰ ; se ~
pénitencier n.m. — ወህኒ
(en / au) dehors ብቅ አለ b. se ~ sur un problème
በአንድ ጉዳይ ላይ አተኮረ pénitent, -e adj. & n. — ንስሐ ገቢ ፣ ተናዛዥ
pendaison n.f. — a. ስቅላት b. une ~ de crémaillère ቤት pénombre n.f. — ጥላማ ፣ ጨለም ያለ
አስመረቀ
pensant, -e adj. — አሳቢ (የማሰብ ችሎታ ያለው) ; bien ~ ጨዋ
pendant, -e — 1. adj. a. የተንጠለጠለ b. une affaire ~e (በአስተሳሰብ)
ያልተቆረጠ ጉዳይ 2. n.m. faire ~ à qqch. ትይዩ ሆነ
pensée n.f. — ሐሳብ ፣ ትዝታ ; saisir la ~ de qqn. የሰው
pendant prép. — 1. በ... ጊዜ ; ~ l’été በበጋ ; ~ quinze ሐሳብ አገኘ ; libre ~ ነጻ አስተሳሰብ (ሕሳቤ)
jours ዓሥራ አምስት ቀን ; ~ ce temps በዚህ ጊዜ ይህ ሲሆን
penser — 1. v.intr. je pense comme vous አስተሳሰባችን
2. loc. conj. ~ que tu parlais አንተ በመናገር ላይ ሳለህ ፣
አንድ ነው ; voilà ma façon de ~ የኔ አስተያየት እነሆ 3. v.tr.
አንተ ስትናገር... ; ~ que vous y êtes ከሆነ አይቀር
ind. አሰበ ; à quoi penses-tu ? ልብህ የት ሄደ ? ; pendant
pendentif n.m. — ያንገት ጌጥ que j’y pense ! ሳልረሳው ! ; rien que d’y ~ ሳስበው ብቻ
(አንድ ነገር ያደርገል) ; je l’ai fait sans y ~ ሳላስበው ነው
penderie n.f. — ልብስ መስቀያ
ያደረግሁት ; il me fait ~ à mon frère ወንድሜን ያስታውሰል ;
pendre — 1. v.tr. a. አሰጣ ; ~ de linge ልብስ አሰጣ 2. v.intr. vous n’y pensez pas ! አይደረግም ! 2. v.tr. a. je pense
a. ተንጠለጠለ b. fam. ça lui pend au nez አይቀርለትም que oui / que non ይመስለል / አይመስለኝም b. je pense
3. v.pr. se ~ ራሱን ሰቀለ ; se ~ à qqch. ተንጠለጠለ ; se ~ qu’il est fou / je le pense fou እብድ ይመስለል (ያበደ
au cou de qqn. አንገት ላይ ተጠመጠመ ይመስለል) c. ~ du bien de qqn. ጥሩ አስተያየት አለው (ለአንድ
ሱ) d. ~ faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ አሰበ ; je pense le
pendu — 1. adj. a. የተንጠለጠለ ፣ የተሰቀለ b. ~ aux jupes
voir demain ነገ ላየው አስቤአለሁ ; j’ai pensé mourir ልሞት
de sa mère ከናቱ ጉያ ያልጣ c. avoir la langue bien
ነበር
pendue መላሰ 2. n. የተሰቀለ (ሰው)
pensif, -ive adj. — የተከዘ ፣ በሐሳብ የተዋጠ
pendule — 1. n.m. ተወዛዋጥ 2. n.f. የግድግዳ ሰዓት
penseur, -euse n. — አሳቢ
pénétrable adj. — የሚያስገባ
pensivement adv. — በትካዜ
pénétrant, -e adj. — ዘልቆ የሚገባ ፣ ጥልቀት ያለው
pension n.f. — ቀለብ ፣ አበል ; ~ alimentaire ቀለብ (ባል
pénétration n.f. — ጥልቀት ፣ ዝልቀት
ለሚስቱ የሚሰጠው) ፣ የቀን ጉርስ ; être en ~ chez qqn. እሱ
pénétré, -e adj. — ያመነበት ; homme ~ de son ቤት ተቀላቢ ሆነ ; ~ complète አዳርና ሙሉ ቀለብ ; demi-~
importance በራሱ የሚኩራራ ሰው ግማሽ ቀለብ (ምሳ ብቻ)
326
perforer v.tr. — ሠረሠረ ፣ በሳ ፣ ሸነቆረ ; bande perforée permettre — 1. v.tr. ፈቀደ ; ~ qqch. à qqn. ለአንድ ሰው
ባለ ዓይን ወረቀት አንድ ነገር ፈቀደ ; est-il permis d’entrer ? መግባት
ይፈቀዳል ? ; il se croit tout permis ማን አለብኝ አለ ;
performance n.f. — ውጤት
permettez ! እባክዎ ! 2. v.pr. a. se ~ de faire qqch.
perfusion n.f. — መውጋት (ደም / ግሉኮዝ) ነጻነት ተሰማው (አንድ ነገር ለማድረግ) b. se ~ un verre de vin
አንድ ብርጭቆ ወይን ጠጅ ቀመሰ
péricliter v.intr. — በአደጋ ላይ ተገኘ ፣ ለኪሣራ ተጋለጠ (ንግድ)
permis — 1. adj. የተፈቀደ 2. n.m. ~ de séjour መኖሪያ
péril n.m. — mettre qqn. / qqch. en ~ አደጋ ላይ ጣለ ;
ፈቃድ ; ~ d’inhumer የቀብር ፈቃድ ; ~ (de conduire)
au ~ de sa vie ሕይወቱን ለአደጋ በማጋለጥ (ነፍሱን ሸጦ) ; il y
የመንጃ ፈቃድ
a ~ en la demeure ከፍተ ችግር ተከሥቷል ; à vos risques
et ~s በራሱ ሃላፊነት ፣ ደሜ ደመ ከልብ ነው ብለው permissif, -ive adj. — ልል (አስተዳደግ)
périlleux, -euse adj. — አደገ ; saut ~ መገለባበጥ permission n.f. — a. ፈቃድ (የሥራ) ; demander la ~
ፈቃድ ጠየቀ b. ስንብት (የወታደር)
périmé, -e adj. — ጊዜ ያለፈበት / የሻረው
permissionnaire n.m. — በስንብት ላይ ያለ (ወታደር)
périmètre n.m. — ዙሪያ ክብ
permutation n.f. — ቅየራ ፣ ልውውጥ
période n.f. — ወቅት ፣ ዘመን ፣ ጊዜ ; ~ électorale የምርጫ
ወቅት permuter v.tr. & intr. — አቀያየረ ፣ አለዋጠ
périodique — 1. adj. አልፎ አልፎ የሚሆን 2. n.m. መጽሄት pernicieux, -ieuse adj. — ተንኮለ ፣ ሸረ (ሰው) ፣ አደገ ፣ ጎጂ
(ነገር)
périodiquement adv. — አልፎ አልፎ
péroraison n.f. — መደምደሚያ / መቋጫ (የንግግር)
péripétie n.f. — pl. ድርጊት
pérorer v.intr. — ይስሙላ ተናገረ ፣ ለፈለፈ ፣ ደሰኮረ (ብን)
périphérie n.f. — a. ዳር b. ዳርቻ (የከተማ)
perpendiculaire adj. & n.f. — ማዕዘናዊ (90 ዲግሪ)
périphérique — 1. adj. የዳር 2. n.m. (boulevard) ~
ቀለበት መንገድ perpendiculairement adv. — በማዕዘን ; ~ à ከ... ጋር
በማዕዘን
périphrase n.f. — ዙሪያ ጥምጥም ንግግር ፣ ዳር ዳርታ ንግግር
perpétrer v.tr. — ~ un crime ወንጀል ፈጸመ
périple n.m. — ዑደት ፣ ዙረት
perpétuel, -elle adj. — የቆየ ፣ የዘገየ ፣ የዘለቄታ ፣ የዘለዓለም
périr v.intr. — ጠፋ ; ~ noyé ውሀ በላው ፣ ሰጠመ
perpétuellement adv. — ዕድሜ ልኩን
périssable adj. — የሚበላሽ ; denrée ~ የሚበላሽ ሸቀጥ
perpétuer — 1. v.tr. አኖረ ; ~ la mémoire d’un
périscope n.m. — ፔሪስኮፕ
événement የድርጊቱ መታሰቢያ እንዲኖር አደረገ 2. v.pr. se ~
péritoine n.m. — ሞራ ተራረሰ
328
a. ከበደ ፣ ተጫነ ; ~ 60 kg ክብደቱ 60 ኪሎ ሆነ b. ~ sur petitesse n.f. — a. ትንሽነት b. መናነት
l’estomac ሆዱን ከበደው b. la solitude me pèse ብቸኝነት
petit-lait n.m. — a. አሬራ ፣ አጅራሮ ፣ አጓት b. boire du ~
ተጫነኝ c. ~ sur une décision ውሳኔውን ተጫነ d. la
አንጀቴ ራሰ ፣ ቅቤ ጠጣሁ
résponsabilité pèse sur lui ኃላፊነቱ ከበደው
pétition n.f. — ማመልከቻ ፣ ጥያቄ (የመብት)
pessimisme n.m. — መከራ መጥራት
petit-neveu n.m. — የአጎት የልጅ ልጅ
pessimiste adj. & n. — መከራ ጠሪ ፣ አባ ይባስ
petits-enfants n.m. pl. — የልጅ ልጆች
peste n.f. — a. ቸነፈር ፣ ፈንግል ; fuir qqch. comme la ~
አንድን ነገር እንደ መቅሠፍት ሸሸ b. አጥፊ (ልጅ) pétrification n.f. — a. ድንጋይ መሆን ፣ ድንጋይ ማድረግ ፣
ማድረቅ b. ማደንገዝ (በድንጋጤ)
pester v.intr. — ተበሳጨ
pétrifier v.tr. — pétrifié de / par la peur ድንጋይ አደረገ ፣
pestiféré, -e adj. & n. — ፈንግል የያዙ
አድርቆ አስቀረ ፣ አደነገዘ (በድንጋጤ)
pestilence n.f. — ክርፋት
pétrin n.m. — a. ማቡኪያ ፣ ቡሃቃ b. fam. être dans le ~
pestilentiel, -elle adj. — የከረፋ ፣ ክርፋታም ጉዱ ፈላ
péter — 1. v.intr. fam. ፈሳ 2. v.tr. fam. a. ፈነዳ b. ~ la peu — 1. n.m. a. ~ de gens ጥቂት ሰው ; ~ d’entre eux
santé ሙሉ ጤና ተሰማው ከነሱ መካከል ጥቂቶች ; ~ (de chose) እምብዛም አይደል ; pour
si ~ de chose ለዚህ ለትንሽ ነገር b. ~ à ~ ቀስ በቀስ c. ~ de
pétillant, -e adj. — ሻý የሚል
temps ጥቂት ጊዜ ; ~ après ከጥቂት ጊዜ በኋላ ; avant ~ /
pétiller v.intr. — a. ሻý አለ b. ተንጣጣ (እንጨት ሲነድ) c. ~ d’ici ~ / sous ~ በቅርቡ ፣ ውሎ ሳያድር ; depuis ~ ከቅርብ
des yeux ቦግ አለ (ዓይን) ጊዜ ወዲህ ; il l’a manqué de peu ለትንሽ ሳተው d. à ~ près
በግምት d. son ~ d’éducation የትምህርቱ ማነስ ; un ~ de
petit, -e — 1. adj. a. ትንሽ ; de toutes ~es maisons
vin ትንሽ ወይንጠጅ ልስጥዎ ? ; un tout petit ~ ትንሽ
ትንንሽ ጎጆዋች b. ma ~ sœur ታናሽ እህቴ ; le ~ dernier
e. pour un ~ je l’aurais jeté dehors ገፍትሬ ላስወጣው
የመጨረሻው (ልጅ) ; ~ cousin ያጎት የልጅ ልጅ ; ~ ami / ~e
ትንሽ ቀርቶኝ ነበር 2. adv. a. ላመል (ያህል) ; elle parle ~ እሷ
amie የከንፈር ወዳጅ c. ~ bois ጭራሮ ; ~s pois አተር ; ~ salé
ንግግር አታበዛም ; je suis un ~ fatigué ትንሽ ደክሞኛልሽ ; ~
ጨው የገባ የዓቸማ ሥጋ d. ~ à ~ ቀስ በቀስ e. le ~ coin ሰገራ
ou point ላመል ; ce n’est pas ~ dire ሲያንስ ነው ;
ቤት f. il a une ~e santé ጤናው እምብዛም አይደል ; c’est un
quelque ~ surpris እንደ መደንገጥ ያለ ; ~ utile አላስፈላጊ
~ esprit አስተሳሰቡ ጠባብ ነው 2. n. a. pauvre ~(e) ምስኪን
b. fam. ça, c’est un ~ fort ! ይኸም በዛ ! ; écoutez un ~
ሕፃን b. bonjour, mon ~ እንዴት ዋልክ ልጄ 3. n.m. ~ d’un
እስቲ ስሙ
animal ግልገል ; faire des ~s ወለደ (ብዙ)
peuple n.m. — a. ሕዝብ ; le ~ ሰፊው ሕዝብ ; les gens du
petitement adv. — être ~ logé በጠባብ ቤት ኖረ
~ ተራው ሰው b. fam. ሰው (የታጀበው)
petite-fille n.f. — የልጅ ልጅ (ሴት)
peuplement n.m. — a. የሕዝብ ሠፈራ b. ~ d’une forêt
petit-fils n.m. — የልጅ ልጅ (ወንድ) ተከላ (የዛፍ)
330
photographique adj. — ፎቶግራፋዊ pièce n.f. — a. ቁራጭ ; mettre qqch. / qqn. en ~s
ሰባበረ ; ~s de rechange, ~s détachées መለወጫ (ዕቃ) ;
photographier — 1. v.tr. ፎቶግራፍ አነቸ 2. v.pr. se ~
vendre à la ~ በተናጠል ሸጠ ; ils coûtent dix francs ~
ፎቶግራፍ ተነቸ
ዓሥር ዓሥር ፍራንክ ያጣል ; ~ de musée የሙዚየም ብርቅ የሆነ
photomaton n.m. — ፎቶ ቶሎ ዕቃ b. ~ montée የተሠየመ ኬክ ; ~ de bœuf ብልት ፣ ሙዳ ;
(costume) trois ~s ከነሠደርያው c. ~ (de monnaie) ጥሬ
phrase n.f. — ዓረፍተ ነገር ; faire des ~s ንግግር አሳመረ
ገንዘብ ; donner la ~ à qqn. ጉርሻ ሰጠ d. ~ d’identité
phraseur, -euse adj. & n. — ዓረፍተ ነገር ሸራቢ መታወቂያ ; ~ à conviction ሠነድ ማስረጃ ፣ ኢግዚቢት ;
histoire inventée de toutes ~s የፈጠራ ታሪክ ; ~ de
physicien, -ienne n. — የፊዚክስ ተመራማሪ
théâtre ተውኔት e. ክፍል ; un (appartement) deux ~s
physiologie n.f. — ሥነ አካል ባለ ሁለት ክፍል ቤት
physiologique adj. — ሥነ አካላዊ pied n.m. — A. እግር ; aller à ~ በእግር ሄደ ; marcher ~s-
nus ባዶ እግሩን ተራመደ ; de la tête aux ~s ከእግር እስከ ራስ ;
physiologiste n. — የሥነ አካል ተመራማሪ
coup de ~ እርግጫ (በእግር) B. mettre ~ à terre ወረደ
physionomie n.f. — መልክ (ከበቅሎ / ከፈረስ) ; fam. mettre les ~s dans le plat
ዘነኮረ ፣ ዘባረቀ ; je ne mettrai pas les ~s chez lui እቤቱ
physionomiste n. — መልክ የማስታወስ / የመለየት ችሎታ ያለው
ዝር አልልም ; ne pas se laisser marcher sur les pieds
physique — 1. adj. የአካል ፣ አካላዊ ; douleur ~ አካላዊ par qqn. አለመደፈር C. avoir bon ~ bon œil ገና ብርቱ ሆነ ;
ሕመም ; culture ~ የአካል ሥልጠና 2. n.f. ፊዚክስ 3. n.m. avoir le ~ marin በእግሩ ጠና (መርከብ ላይ አልተንገዳገደም) ;
አካል ; un ~ agréable ደስ የሚል ቁመና ; il a le ~ de perdre ~ ተንገዳገደ ; attendre de ~ ferme ታጥቆ ጠበቀ ;
l’emploi ሥራውን ይመስላል prendre ~ ተቆናጠጠ ; faire qqch. au ~ levé በቁሙ ሠራ/
አከናነ ; faire du ~ à qqn. ተሻሸ ; se lever du ~ gauche
physiquement adv. — በአካል
በግራ ጎኑ ተነሣ ; faire des pieds et des mains pour
piaffer v.intr. — a. መሬት ጫረ (ፈረስ) b. ~ d’impatience obtenir qqch. ወጣ ወረደ (አንድ ነገር ለማግኘት) D. fam.
ተቁነጠነጠ être bête comme ses ~s የጅል ጅል ; fam. conduire
comme un ~ መንዳት አለማቅ (ተሽከርካሪ) ; fam. ça lui fera
piaillement n.m. — መንጫጫት (ፎች / ልጆች)
les pieds ! ይበለው ! ; fam. il me casse les pieds
piailler v.intr. — ተንጫጫ ያበሽቀል ; fam. c’est le ~ ! ነፍስ ነው ! E. ~ de lampe
የመብራት እግር ፣ እግር (የአትክልት) ; un ~ de piment አንድ
pianiste n. — ፒያኖ ተጫዋች
እግር በርበሬ F. እግር (መለኪያ) ; à 3000 ~s d’altitude
piano — 1. n.m. ፒያኖ 2. adv. በለዘብታ (የሙዚቃ ምልክት) በ3000 እግር ከፍታ ; se défendre ~ à ~ ስንዝር ለስንዝር
ተከታተለ ; sur un ~ d’égalité በእኩልነት ; au ~ de la lettre
pic (à) loc. adv. — a. tomber à ~ በአፍንጫው ተደፋ
ቃል በቃል G. ስንኝ (የግጥም)
b. couler à ~ አዘቀዘቀ c. arriver à ~ ልክ በሰዓቱ ደረሰ
pied-à-terre n.m.inv. — ማረፊያ
pic n.m. — a. ዶማ b. ግንደ ቆርቁር
pied-de-poule adj. & n.m. — ጥንጉርጉር ልብስ
pichet n.m. — ማብረጃ
piédestal, -aux n.m. — መድረክ
picoler v.intr. — fam. ቀመቀመ
pied-noir n. — fam. የአልጄሪያ ፈረንሣይ (ነበር)
picorer vtr. & intr. — ለቀመ (ለዶሮ)
piège n.m. — ጥመድ ; tendre un ~ አጠመደ ; être pris à
picotement n.m. — መቆጥቆጥ ፣ መለብለብ
son propre ~ በጠመደው ጥመድ ራሱ ገባበት
picoter v.tr. — a. ቆጠቆጠ ፣ ጠቀጠቀ (ፍ) b. ፈጀ / አቃጠለ
piéger v.tr. — አጠመደ ፣ ጥመድ ዘረጋ
(በርበሬ) ፣ ለበለበ (ሳማ) ; la fumée me picotait les yeux
ጭሱ ዓይኔን ለበለበኝ pierraille n.f. — ኮረት
pie — 1. n.f. a. ጨረባ b. fam. ለፍላፊ (ሰው) 2. adj. inv. pierre n.f. — a. ድንጋይ ; ~ de taille ጥርብ ድንጋይ ; ~
vache ~ ቡሬ ላም ፣ ፎገራ (በሬ) précieuse ክቡር ድንጋይ ; ~ à aiguiser መሳል ; ~ à briquet
የላይተር ድንጋይ ; poser la première ~ የመሠረት ድንጋይ አኖረ
b. cœur de ~ ልበ ድንጋይ ; ~ d’achoppement እንቅፋት ፣ pillage n.m. — ዝርፊ¤ ፣ ብዝበዛ ፣ ቅሚያ ፣ ንጥቂያ
መሰናክል ; ~ qui roule n’amasse pas mousse የረጋ ወተት
pillard, -e adj. & n. — ቀማኛ ፣ ዘራፊ
ቅቤ ይጣዋል ; faire d’une ~ deux coups ባጋጣሚው
ተጠቀመ ; jeter la ~ à qqn. አስቀድሞ ነጀለ piller v.tr. — ቀማ ፣ ነጠቀ ፣ ዘረፈ ; ~ un auteur የሰው ድርሰት
ዘረፈ ፣ ጥራዝ ነጠቀ
pierreux, -euse adj. — ኮረኮንች (መንገድ)
pilleur, -euse adj. — ቀማኛ ፣ ሌባ ፣ ዘራፊ
pierreries n.f. pl. — ክቡር ድንጋዮች
pilon n.m. — a. ዘነዘና b. mettre un livre au ~ የታተመ
piété n.f. — ፀሎተነት ፣ መንፈሳዊነት ; objets de ~ ንዋየ ቅድሳት
መጽሐፍ አወደመ
piétinement n.m. — a. እርግጫ ፣ ግፊ¤ b. ባሉበት መርገጥ ፣
pilonnage n.m. — a. ወቀጣ b. ድብደባ
በቆሙበት መቅረት
pilonner v.tr. — a. ወቀጠ ፣ ቀጠቀጠ b. በቦምብ ቀጠቀጠ
piétiner — 1. v.tr. ረጋገጠ 2. v.intr. ~ d’impatience
ተቁነጠነጠ ; ~ sur place ባለበት ረገጠ ፣ እዚያው ቀረ ፣ pilori n.m. — mettre qqn. au ~ አዋረደ ፣ የኃፍረት ማቅ
አልንቀሳቀስ አለ ; cette affaire piétine ጉዳዩ አልራመድ አለ አከናነበ
332
pincement n.m. — a. ቁንጥጫ b. avoir un ~ au cœur pique (2) n.f. — a. አንካሴ b. lancer des ~s በነገር ጠቅ
ሆዱ ባባ አደረገ
pince-monseigneur n.f. — የእንግሊዝ ቁልፍ piqué, -e adj. — a. የተሰሰ ; ~ à la machine በመኪና የተሰሰ
b. bois ~ aux vers ምስጥ የበላው እንጨት c. un vin ~
pincer — 1. v.tr. a. ቆነጠጠ b. ~ les cordes de sa guitare
የኮመጠጠ ወይን ጠጅ d. descente en ~ ማቆልቆል / ማዘቅዘቅ
ጊታሩን መታ c. fam. en ~ pour qqn. ወደደ (በፍቅር) d. fam.
(አይሮፕላን)
ça pince ! ብርዱ ይቆነድዳል ! e. fam. se faire ~
ተያዘ 2. v.pr. a. se ~ le doigt dans la porte ጣቱን መዝጊያ pique-assiette n.m. & f. inv. — ቀላዋጭ
ቀረጠፈው b. se ~ le nez አፍንጫውን ያዘ
pique-nique n.m. — ያገልግል ምሳ (ከቤት ውጪ)
pince-sans-rire n.m. inv. — አልምጥ ፣ አሽሟጣጭ
pique-niquer v.intr. — ያገልግል ምሳ በላ (ከቤት ውጪ)
pincettes n.f. pl. — a. የከሠል ጉጠት b. il n’est pas à
piquer — 1. v.tr. a. ነደፈ (ንብ) ፣ ለበለበ (ሳማ) ; ሰነፈጠ
prendre avec des ~ አውሬ ሆኗል (በብስጭት)
(ስልጆ) ፣ ዓይን አቃጠለ (ጭስ) b. ~ avec une aiguille ጋ
pinède n.f. — የጥድ ደን (መርፌ) ; se faire ~ መርፌ ተጋ ; ~ un chien ውሻ በመርፌ
ገደለ c. ~ (à la machine à coudre) ሰፋ ፣ ሰሰ d. ተከለ ፣
pingouin n.m. — ፒንግዊን
ሰቀለ ; ~ une photo au mur ፎቶግራፍ ሰቀለ e. ~ le rôti
ping-pong n.m. — ፒንግ ፖንግ ሥጋ ቀመመ f. fam. ~ qqch. à qqn. ሰረቀ g. ~ une crise
በጣም ተበሳጨ h. ~ qqn. au vif አስቀየመ i. ~ la curiosité
pingre n. & adj. — ስስታም ፣ ሰቀቀናም ፣ ንፉግ ፣ መንጠቆ
ለሬ አነቃ ፣ ቀሰቀሰ j. ~ du nez በተቀመጠበት አንቀላፋ 2. v.pr.
pinson n.m. — ጨረባ a. se ~ de philosophie ፈላስፋ ነኝ ባይ ሆነ b. se ~ au jeu
እልህ ያዙ (በቁማር) c. ዛገ (ብረት) ፣ ብሌት ነካው (ወረቀት) ፣ ወረዛ
pintade n.f. — ጥግራ
(ግድግዳ) ፣ ኮመጠጠ (ወይን ጠጅ) d. አደንዛዛ ተወጋ
pioche n.f. — መኮትኮቻ
piquet n.m. — a. አጠና b. ~ de grève የሥራ ማቆም ዘበኛ
piocher n.m. — 1. v.tr. ኮተኮተ ፣ ቆፈረ 2. v.intr. ~ dans le c. être au ~ ፊቱን ወደ ግድግዳ አዙሮ ቆመ (የተማሪ ቅጣት)
tas ከመካከል አነሣ
piqueter n.m. — በሳሳ ፣ ወጋጋ ፣ ጠቃጠቀ
piolet n.m. — ችካል
piquette n.f. — ኮምጣጣ ወይን ጠጅ
pion n.m. — a. fam. የተማሪ ሥርዓት አስከባሪ b. ሜዴቅ
piqûre n.f. — ~ d’insecte ንድፋት
(የሰንጠረዛ)
pirate n.m. — a. የባሕር ቀማ ; ~ de l’air የአየር አፋኝ
pioncer v.intr. — fam. አንቀላፋ ፣ እንቅልፉን ለጠጠ
b. édition ~ ሕገ ወጥ ኅትመት
pionnier n.m. — ግንባር ቀደም
pirater v.tr. — ቀማ ፣ ነጠቀ
pipe n.f. — a. ጋያ b. fam. par tête de ~ በነፍስ ከፍ c. fam.
piraterie n.f. — ቀማነት ፣ ዘረፋ
casser sa pipe ደየመ
pire — 1. adj. የባሰ ; cent fois ~ መቶ ጊዜ የባሰ ; le remède
pipeau, -eaux n.m. — የእረ ዋሽንት
est ~ que le mal ከሕመሙ መድኃኒቱ ባሰ 2. n. le ~ c’est
pipe(-)line n.m. — ቧምቧ (የዘይት / የነዳጅ) que የባሱ ደግሞ ; s’attendre au ~ የባሰ ይመጠል አለ
pipi n.m. — fam. ሽንት pirogue n.f. — ታንኳ
piquant, -e — 1. adj. a. sauce ~ የሚፈጅ ፣ የሚለበልብ ፣ pirouette n.f. — a. መገለባበጥ b. የአፍ ብልጠት
የሚያቃጥል b. moutarde ~ የሚሰነፍጥ c. propos ~
pis (1) n.m. — ጡት (የላም)
የሚቆጠቁጥ ፣ የሚያቆስል ፣ የሚቆነጥጥ (አነጋገር) 2. n.m.
a. እሾክ b. የሚዋጋ (እንደ ጃርት እሾክ) c. le changement pis (2) adv. — የባሰ ; aller de mal en ~ ከዳጡ ወደ ማጡ ;
donne du ~ à la vie ለውጥ ሕይወትን ያጣፍጣል tant ~ ! ምን ታረገዋለህ
pique (1) n.m. — ጦር (የካርታ ምልክት) pis-aller n.m.inv. — ቢብስ ፣ ቢከፋ ቢከፋ
pisciculture n.f. — የዓሣ እርባታ
piscine n.f. — የዋና ገንዳ መቀመጫ b. prendre ~ ቦታ ያዘ ፣ ተቀመጠ ; il ne peut pas
rester en ~ ዓርፎ መቀመጥ አይችልም ; prendre la ~ de qqn.
pisse n.f. — fam. ሽንት
በሱ ቦታ ተተካ ; je viens à la ~ de mon père አባቴን ተክቼ
pisser v.intr. — fam. ሸና እመጣለሁ ; se mettre à la ~ de qqn. የሱ ቦታ ያዘ ፣ በሱ ቦታ
ሆኖ ዓየ ; à votre ~, je n’irais pas እኔ አንተን ብሆን አልሄድም ;
pistache n.f. — ለውዝ
remettre qqn. à sa ~ ልክ አገባ (ሱን) c. perdre sa ~ ከሥራ
piste n.f. — a. ቀጠና ፈለግ ዓሠር ; suivre une fausse ~ ተገደ d. sur ~ ባለበት ቦታ ; faire du sur ~ ባለበት ረገጠ e. ~
የተሳሳተ ፈር ተከተለ b. የሩጫ ሜዳ (ስፖርት) ; tour de ~ የሜዳ du marché አደባባይ ፣ ገበያ ; ~ forte ምሽግ
ዙር ; ~ d’envol የበረራ ሜዳ ; ~ d’atterrissage ማረፊያ
placement n.m. — a. bureau de ~ የቅጥር ቢሮ b. ~
(የአውሮፕላን) ; ~ de cirque መድረክ (የአክሮባቶች)
financier መዋዕለ ንዋይ
pister v.tr. — ፋና ተከተለ
placer — 1. v.tr. a. አኖረ ; ~ qqn. አስቀመጠ ፣ ቦታ ሰጠ ፣ ቦታ
pistolet n.m. — ሽጉጥ ; ~ mitrailleur ኦቶማቲክ ሽጉጥ ; ~ (à አሳየ ፣ ወደ ቦታው መራ b. boutique bien placée ጥሩ ቦታ
peinture) መናጫ (ቀለም) የያዘ c. vous êtes bien placé pour comprendre ከርሶ
የተሻለ የሚያውቀው የለም d. je n’ai pas pu ~ un mot
piston n.m. — a. ፒስቶን b. fam. ሥውር ድጋፍ
አላናግር አለኝ e. ~ un apprenti chez qqn. ለማጅ አስቀጠረ
pistonner v.tr. — fam. ድጋፍ ሰጠ ፣ አጋር ሆነ f. ~ son argent ገንዘቡን በወለድ አስቀመጠ / አበደረ 2. v.pr.
se ~ a. ቦታ ያዘ b. ሥራ አገኘ
pitance n.f. — መክፈልት
placide adj. — ጭምት ፣ ረጋ ያለ
piteusement adv. — በሚያሳዝን ሁኔታ
plafond n.m. — a. ጣራ፣ አጎበር b. prix ~ የመጨረሻ / ከፍተ
piteux, -euse adj. — አሳዛኝ ፣ ውዳቂ ፣ አሳፋሪ ; être en ~
ዋጋ
état በሚያሳዝን ሁኔታ
plafonner v.intr. — ጣራ ነካ
pitié n.f. — ርኅራኃ÷ ; avoir ~ de qqn. ራራ ; il me faisait
~ ያሳዝነኝ ነበር ; c’est à faire ~ ! ያሳዝናል plafonnier n.m. — የጣራ መብራት
piton n.m. — ቀለበት ምስማር ፣ ባለ መዘውር (ቀለበት ምስማር) plage n.f. — a. ወደብ ፣ ባሕር ዳር b. ~ arrière ከኋላ ወንበር
ጀርባ ያለ ቦታ c. ~ de prix የዋጋ ገደብ ; ~ horaire የጊዜ ክፍተት
pitoyable adj. — አሳዛኝ
(በሁለት ጉዳዮች መካከል) ; ~ musicale የሙዚቃ ሸክላ ክር
pitre n.m. — አሥቂኝ ገጸ ባሕርይ (የሰርከስ) ; faire le ~ አስቂኝ
plagiat n.m. — ጥራዝ ነጠቃ ፣ የሱ መዝረፍ
ሆነ
(ዕውቀት)፣ አስመስሎ መጻፍ / መናገር ዘተ
pitrerie n.f. — አሥቂኝ ተግባር
plagier v.tr. — ጥራዝ ነጠቀ ፣ አስመሰለ ፣ ገለበጠ
pittoresque — 1. adj. ማራኪ (ዕይታ) 2. n.m. ማራኪነት
plaider v.tr. — ተሟገተ ; ~ coupable ጥፋቱን አምኖ ተሟገተ ;
pivot n.m. — ምሰሶ ፣ ማዕከል ~ la folie እብድ ነው ብሎ (ለደንበው) ተሟገተ ; ~ le faux pour
savoir le vrai እውነቱን ለማቅ ሐሰቱን ደገፈ
pivotant, -e adj. — ተሽከርካሪ
plaideur, -euse n. — ተሟጋች
pivoter v.intr. — በተረከዙ ዞረ ፣ ተሽከረከረ
plaidoirie n.f. — ሙግት (ከጠበቃ የሚቀርብ)
placage n.m. — መለበድ ፣ ማልበስ (ግንቡን ዕብነ በረድ ማልበስ)
plaidoyer n.m. — መከላከያ
placard n.m. — a. ቁም ሳጥን b. ~ publicitaire ተለጣፊ
(ማስታወቂያ) plaie n.f. — a. ቁስል ; remuer le fer dans la ~ ቁስሉን
ነካበት b. fam. quelle ~ ! እንዴት ያለ መቅሠፍት ነው !
placarder v.tr. — ለሰነ ፣ መረገ ፣ ለጠፈ
plaignant, -e adj. & n. — ከሳሽ
place n.f. — a. ቦታ ፣ ሥፍራ ፣ አቀማመጥ ; changer sa
chaise de ~ የንበሩን ቦታ ለጠ ; mettre les choses en ~ plaindre n.m. — 1. v.tr. a. ~ qqn. አዘነ (ለሌላ ሱ) ; cette
አስተካከለ ፣ አመቻቸ ; occuper beaucoup de ~ ብዙ ቦታ personne n’est pas à ~ ይህ ሰው የተበደለ አይደለም ; il est
ያዘ ; voiture à deux / à quatre places ባለ ሁለት / አራት
334
plus à ~ qu’à blâmer ከሚቅሱት ቢያዝኑለት ይገባል 2. v.pr. ተንጋሎ ዋኘ f. monter sur les ~s መድረክ ላይ ወጣ (ቴአትር)
a. se ~ ቅሬታ አሰማ b. se ~ de qqch. አሞል አለ h. የታተመ ሥዕል
plaine n.f. — ሜዳ ፣ መስክ plancher n.m. — a. ለል ፣ የቤት ሣንቃ b. prix ~ መጨረሻ ዋጋ
(ዝቅተ)
plain-pied loc. adv. — de ~ ምድር ነክ ፣ ደረጃ አልባ
plancton n.m. — የውሀ አረንጓዴ
plainte n.f. — a. ቅሬታ ፣ አቤቱታ b. porter ~ contre qqn.
ከሰሰ planer v.intr. — a. አንበበ ፣ ረበበ ፣ ተንሳፈፈ (አየር ላይ)
c. fam. ፎዘ ፣ ነሆለለ
plaintif, -ive adj. — አልቃሻ
planétaire adj. — በሕዋ ላይ ያሉ አካላት
plaire — 1. v.tr. ind. a. ~ à qqn. ተወደደ ; ça me plaît
ደድኩት ፣ ተስማማኝ ; ça devrait lui ~ ሳይደው አይቀርም ; planétarium n.m. — የጠፈር ማሳያ
chercher à ~ ልደድ አለ b. s’il vous plaît እባክዎ ; faites
planète n.f. — የሕዋ አካል
comme il vous plaira እንዳመችዎ / እንደፈቀዱ / እንዳሻዎ
ያድርጉ 2. v.pr. se ~ à faire qqch. በማድረግ ተደሰተ ; je me planeur n.m. — ተንሳፋፊ ፣ አንባቢ
plais beaucoup à Paris ፓሪስ ደስ ይለል ; la vigne se
planification n.f. — ዕቅድ ማውጣት
plaît sur les coteaux ወይን ተዳፋት ይዳል
planifier v.intr. — ዕቅድ አጣ
plaisamment adv. — በቀልድ ፣ በማጣፋት
planning n.m. — a. ዕቅድ b. ~ familial የቤተሰብ ቁጥጥር
plaisance n.f. — bateau de ~ መዝና መርከብ
planque n.f. — fam. a. መሸሸጊያ ፣ መደበቂያ b. ልዩ ጥቅም
plaisancier n.m. — የመዝና መርከብ ነጅ
ያለው ሥራ
plaisant, -e adj. — a. የደስደስ ያለው ፣ ደማም ፣ ተጫዋጭ
planquer — fam. 1. v.tr. ሸሸገ ፣ ደበቀ 2. v.pr. se ~ ተሸሸገ ፣
plaisanter — 1. v.intr. a. ቀለደ ; je ne plaisante pas ተደበቀ
ቀልዴን አይደለም ; dire qqch. en plaisantant እንደ ቀልድ
plant n.m. — ዘር ፣ ችግኝ
አንድ ነገር ጣል አደረገ ; vous plaisantez ! አያደርጉትም ! ; il
ne plaisante pas là-dessus በዚህ ቀልድ አያውቅም 2. v.tr. plantation n.f. — ተክል (የዛፎች) ፣ እርሻ (የቡና / የሻይ)
~ qqn. ቀላለደበት ፣ አሾፈበት
plante (1) n.f. — ~ du pied እግር ተክል
plaisanterie n.f. — ቀልድ ; mauvaise ~ አጉል ቀልድ
plante (2) n.f. — አትክልት ; ~ potagère የጓሮ አትክልት
plaisantin n.m. — ቀልደ
planter — 1. v.tr. a. ተከለ ; ~ un arbre ዛፍ ተከለ b. ~ un
plaisir n.m. — a. ደስታ ; faire ~ à qqn. አስደሰተ ; clou ሚስማር ቸከለ c. ~ une tente ድንኳን ጣለ d. fam. ~
prendre ~ à faire qqch. ሲያደርግ ደስ አለው b. une partie là qqn. ጥሎ ጠፋ e. fam. l’ordinateur a planté
de ~ ጨዋታ ኮምፒውተሩ ቆመ 2. v.pr. a. se ~ ተገተረ ; se ~ devant qqn.
እንደ ጅብራ ተገተረ b. fam. il s’est planté à un examen
plan (1) — 1. adj. ለጥ ያለ ሜዳ ፣ ጠፍጣፋ 2. n.m. a. ለል ; ~
ፈተና ወደቀ
d’eau የውሀ ልክ b. au premier ~ ከግንባር የሚገኝ c. sur le
~ politique በፖለቲካ ረገድ አንጻር d. ~ de travail የሥራ ገበታ planteur n.m. — ተካይ ፣ አልሚ
e. un gros ~ ጉልህ (ለሲኒማ)
plantoir n.m. — መትከያ
plan (2) n.m. — a. ንድፍ ፣ ቢጋር ; ~ d’un exposé የድርሰት
planton n.m. — ተላላኪ ; fam. faire le ~ ተላላከ
መዋቅር ; lever les plans d’une région የረዳ ካርታ አነሣ ; ~
cadastral የርስት ካርታ b. un ~ quinquennal የአምስት plantureux, -euse adj. — a. repas ~ ሠፊ ግብር
አመት እቅድ c. fam. laisser qqch. / qqn. en ~ በእንጥልጥል b. femme plantureuse ዳሌዋ የኮራ
ተ
plaque n.f. — a. ጠፍጣፋ ብረት ፣ ምጣድ ፣ የዕብነ በረድ
planche n.f. — a. ቸንቃ b. ~ à découper መክተፊያ ; ~ à ሠሌዳ ፣ የተጋገረ በረ b. ~ tournante ማዞሪያ (የባቡር) c. ~
dessin ሠሌዳ (የሠዓሊ) c. avoir du pain sur la ~ ሥራ photographique ፊልም (በማስታወት ላይ) d. ~
አልገደደውም d. ~ de salut የመጨረሻ ዕድል e. faire la ~ commémorative የማስታወሻ ጽሑፍ (የሚለጠፍ) e. ~
minéralogique ታርጋ (የመኪና መታወቂያ) f. être à côté de platonique n.f. — amour ~ የአዕምሮ ፍቅር
la ~ ነገር ሳተ
plâtras n.m. — የቤት ፍራሽ
plaqué adj. & n.m. — a. ቅብ ; ~ or ወርቅ ቅብ b. (bois) ~
plâtre n.m. — a. ጄሶ b. les ~s የጄሶ ልስን c. essuyer les
ኮምፔንሳቶ
~s ሠርቶ መና ሆነ
plaquer — 1. v.tr. a. ለበደ b. ~ qqn. እርግፍ አድርጎ ተወ
plâtrer v.tr. — a. በጄሶ ለሰነ b. እግርን ጄሶ አገባ
(ሱን) ; fam. tout ~ ሁሉንም ነገር ተወ 2. v.pr. se ~ au sol
በልቡ ተወ ፣ ኩሸ÷ አለ plâtrier n.m. — የጄሶ ሠራተ / ለሳኝ
plaquette n.f. — ቁራጭ plausible adj. — ተቀባይነት ያለው ; excuse ~ የሚመስል ሰበብ
plasma n.m. — የደም ውሃ plèbe n.f. — ሰፊው ሕዝብ (ከባላባት የማይወለድ)
plastic n.m. — ፈንጂ plébéien, -ienne adj. — የሕዝብ ገን
plasticage n.m. — በፈንጂ መታ plébiscite n.m. — ሕዝብ በቀጥታ መረጠ
plastifier v.tr. — ፕላስቲክ አለበሰ plébisciter v.tr. — በሕዝብ መረጠ
plastique — 1. adj. a. ቅርጽ b. art ~ ቅርጻቅርጽ ጥበብ plein, -e — 1. adj. a. une bouteille ~e ሙሉ ጠርሙስ ; un
c. matière ~ ፕላስቲክ 2. n.f. ሥነ ቅርጽ 3. n.m. ፕላስቲክ verre à moitié ~ እስከ ግማሹ የተቀዳበት ብርጭቆ ; un sac ~
de vêtements ልብስ የተሞላበት ከረጢት ፣ ከረጢት ሙሉ ልብስ ;
plastiquer v.tr. — በፈንጂ መታ
les doigts ~s d’encre እጁ ቀለም ተነከረ b. እርጉዝ (ለእንስሳት)
plastron n.m. — ደረተ ደረቅ (ሸሚዝ) c. ~e lune ሙሉ ጨረቃ ; ~ pouvoir ሙሉ ሥልጣን ; ~ sud
በሙሉ ወደ ደቡብ የሆነ ; en ~e mer በባሕር ማሕል ; de son
plastronner v.intr. — a. አሚዶ ነከረ (ሸሚዝ) b. ተኩራራ
~ gré በራሱ ሙሉ ፍላጎት ; en ~ hiver በክረምት ጭለማ ; en ~
plat (1) adj. — a. ለጥ ያለ ፣ ጠፍጣፋ ; cheveux plats ሉጫ air ውጪ ; en ~ jour ቀን በቀን ; en ~ milieu መካከሉን ; en
ጸጉር ; chaussure à talons ~s ተረከዝ የሌለው ጫማ ; mer ~e rue እመንገድ ማኃል d. prendre de la farine à ~es
~e የገጋ ባሕር b. style ~ ጣም የሌለው ጽሑፍ c. eau ~e የግዜር mains ዱቄት አፈሰ ; respirer à ~s poumons በደረት ሙሉ
ውሀ 2. loc. adv. a. tomber à ~ ዘጭ አለ b. tomber à ~ ተነፈሰ ; travailler à ~ temps በሙሉ ሰዓት ሠራ e. fam. ~
ventre ባፍጢሙ ተደፋ ; être à ~ ventre devant qqn. aux as ዲታ / የተረፈው ነው f. fam. être ~ ሠከረ 2. adv. il
ተብረከረከ c. pneu à ~ የተነፈሰ ጎማ ፣ ጎማው ፈነዳ avait des larmes ~ les yeux ዓይኑ እንባ ቋጥሮ ነበር ; fam.
il y avait ~ de gens ሰው ሞልቶ ነበር 3. n.m. faire le ~
plat (2) n.m. — a. ቸህን b. ወጥ c. fam. mettre les petits
(d’essence) ቤንዚን ሞላ
~s dans les grands ምግብ በብዛት አዘጋጀ d. የምግብ ዓይነቶች ;
~ de résistance ዋና ምግብ (በመግቢያና በጣፋጭ መካከል) pleinement adv. — ሙሉ በሙሉ
e. en faire tout un ~ ጉራ አበዛ (ሰለ አንድ ነገር) f. fam. faire
plein-emploi n.m. inv. — ሥራ ለሁሉም
du ~ à qqn. ተለማመጠ
plénier, -ière adj. — séance ~e ምልዓተ ጉባዔ
plateau, -eaux n.m. — a. ቸፋ ; ~ de fromages ፍሮማጥ
በየዓይነቱ (በቸፋ የሚቀርብ) b. ~ de la balance ዳታን ፣ የሚዛን plénipotentiaire adj. & n.m. — ባለ ሙሉ ሥልጣን
ቸህን c. አምባ d. መደብ e. መድረክ (ቴአትር)
plénitude n.f. — ሙሉነት
plate-bande n.f. — የአትክልት መደብ ; fam. ne marchez
pléonasme n.m. — ደጊመ ቃል
pas sur mes ~s-~s በጉዳዬ አትግባ
pléthore n.f. — መትረፍረፍ
platée n.f. — ቸህን ሙሉ ፣ አንድ ሣህን (ቆሎ)
pléthorique adj. — የተትረፈረፈ
plate-forme n.f. — a. መድረክ b. ~ pétrolière የነዳጅ
ጉድጓድ (የባሕር) c. ~ électorale የተመራጭ አቋሞች pleurer — 1. v.tr. አለቀሰ ; ~ des larmes de joie በደስታ
አለቀሰ ; ~ toutes les larmes de son corps እንባው ጎረፈ ;
platine — 1. n.m. ፕላቲን ፣ ነጭ ወርቅ 2. n.f. የሸክላ መደብ
~ qqn. ለ... አለቀሰለት 2. v.intr. አነባ ; ~ de joie በደስታ
(ግራማፎን)
እንባው ወረደ ; triste à ~ የሚያስለቅስ
platitude n.f. — a. አልጫነት (የጠባይ) b. ጠፍጣፋነት
336
pleurésie n.f. — የሳምባ ውሀ መቋጠር plombier n.m. — ቧምቧ / ጣራ ሠራተ
pleurnicher v.intr. — አላዘነ plonge n.f. — ቸህን አጠባ (ምግብ ቤት)
pleurnicheur, -euse n. & adj. — አልቃሻ plongée n.f. — መስጠም
pleutre n.m. — ቦቅቧቃ ፣ ፈሪ plongeoir n.m. — መዝለያ ሣንቃ (የዋና)
pleuvoir — 1. v.impers. ዘነበ ፣ ዘነመ ; il va ~ መዝነቡ ነው ፣ plongeon n.m. — መስጠም ፣ ዘሎ መግባት (ዋና) ፣ ጥልቂያ
ሊዘንብ ነው ; il pleut à verse / il pleut des cordes ዶፍ
plonger — 1. v.intr. a. ዘሎ ገባ ፣ ተዘፈቀ b. ጠለቀ 2. v.tr.
ጣለ 2. v.intr. & tr. እንደ ዝናብ (በዛ) ; les invitations
a. ~ qqn. dans l’eau ዘፈቀ ፣ አጠለቀ b. ~ qqch. dans
pleuvent sur lui ግብ እንደ ዝናብ ወረደበት
l’eau ነከረ c. ~ la main dans sa poche እጁን እኪሱ ጨመረ
pleuvoter v.impers. — እኝኝ አለ (ዝናብ) ፣ አካፋ d. être plongé dans ses pensées በሐሳብ ተመሰጠ / ተዋጠ
3. v.pr. se ~ dans la lecture በንባብ ተመሰጠ
pli n.m. — a. እጥፋት ; mise en plis መተኮስ (ጠጉር) b. ~s
du visage / du front / d’un habit መጨማደድ (የፊት / plongeur, -euse n. — a. ጠላቂ (ውሀ) b. ሳሕን አጣቢ
የግንባር / የልብስ) c. prendre un bon / un mauvais ~
plouf interj. — ጅው ! ጥልቅ !
ጥሩ / መጥፎ ዓመል አወጣ ; prendre le ~ ለመደ d. cela ne
fera pas un ~ ሰተት ብሎ ይካሄዳል e. sous ~ séparé በልዩ ployer — 1. v.tr. ~ les genoux እግር አጠፈ 2. v.intr. a. ~
አምቦልክ sous le joug de la dictature ለአንባ ገነን አገዛዝ አገበር b. ~
l’échine አጎበደደ
pliable adj. — ታጣፊ
pluie n.f. — a. ዝናብ ; ~ battante ዶፍ ; ~ fine ካፊያ ;
pliant, -e — 1. adj. chaise / table ~e ታጣፊ ወንበር /
temps de ~ ዝናባም ቀን ; le temps est à la ~ ዝናብ ዝናብ
ጠረጴዛ
ብሎታል b. parler de la ~ et du beau temps የባጡን
plier — 1. v.tr. a. አጠፈ ; ~ le bras እጁን አጣጠፈ / አጣመረ የቋቱን ተናገረ ; faire la ~ et le beau temps የፈለጉትን ሁሉ
b. ~ bagages ጓዙን ጠቅልሎ ሄደ c. fam. être plié de rire አስደረገ ; fam. il n’est pas tombé de la dernière ~ ለጉዳዩ
በሳቅ ሞተ 2. v.intr. la branche plie sous le poids des አዲስ አይደለም c. une ~ d’injures የስድብ ውርጅብኝ
fruits ቅርንጫፉ በፍሬው ብዛት አጎነበሰ 3. v.pr. a. se ~ አጎነበሰ
plumage n.m. — ላባ
b. se ~ aux ordres ተገዛ ፣ ትዕዛዝ ተቀበለ
plumard n.m. — fam. አልጋ
plinthe n.f. — የእንጨት ክፈፍ
plume n.f. — a. ላባ ; gibier à ~s የሚታደኑ የላባ እንስሳት
plissement n.m. — እጥፋት ፣ መታጠፍ
b. léger comme une ~ ገለባ (ቀላልነት) ; poids ~ ቀላል
plissé, -e adj. — ሽንሽን (ለክብደት) c. il y a laissé des plumes ዋጋውን ከፍሎበታል
(በጉዳዩ) d. ብርዕ ; dessin à la ~ የብርዕ ስእል ; prendre la
plisser — 1. v.tr. a. ~ une jupe ሸነሸነ (ቀሚስ) b. አጣጠፈ
~ ጻፈ ፣ ደረሰ
(ወረቀት) c. ~ les yeux ዓይኑን ጨፈነ ; ~ le front ግንባሩን
ቋጠረ plumeau n.m. — አቧራ ማንሻ ላባ
pliure n.f. — እጥፋት plumer v.tr. — a. ነቀለ (ላባ) b. fam. ሞሸለቀ
plomb n.m. — a. እርሳስ b. አረር (የጥይት) ; avoir du ~ plumet n.m. — የላባ ጎፈር
dans l’aile ከበደው ፣ ሱነቱ ዛለ c. fil à ~ ቢምቦ ; à ~ በቀጥታ
plumier n.m. — መንጎል ማስቀመጫ
ሽቅብ d. faire sauter les ~s ፍዩዝ አቃጠለ b. un soleil de
~ አሩር ; un sommeil de ~ ጥልቅ እንቅልፍ ; n’avoir pas plupart (la) n.f. — አብዛኛው ; pour la ~ (des gens)
de ~ dans la cervelle አእምሮው አያርፍም ለአብዛኛው ሰው ; la ~ du temps አብዛኛውን ጊዜ
plombage n.m. — እርሳስ መሙላት (ጥርስን) pluralisme n.m. — የሃሳብ ልዩነት መቀበል
plomber v.tr. — a. ~ une dent እርሳስ ሞላ (ጥርስ) b. ~ un pluralité n.f. — ብዙነት
wagon አሸገ (ባቡር)
pluriel, -elle adj. & n.m. — ብዙ (ሰዋሰው)
plomberie n.f. — የእርሳስ ሥራ (ጣራ / ቧምቧ)
plus — 1. adv. A.. il est ~ grand que moi ከኔ ይበልጣል ፣ e. connaître qqch. comme sa ~ ዓበጥሮ አቀ f. avoir des
ይበልጠኛል ; deux fois ~ grand ሁለት እጅ የሚበልጥ ; trois ~s sous les yeux ዓይነ ስቡ አቋተ ፣ ዓይኑ ከረጢት አጣ
fois ~ ሦስት እጅ B. a. ~ de dix hommes ከዓሥር ሰው
pocher v.tr. — a. ~ un œuf አገነፈለ (እንቁላል) b. fam. ~
በላይ b. ~ on est de fous, ~ on rit እብድ ሲበዛ ሣቅ
un œil à qqn. ዓይነ ስቡን አለው
ይበዛ c. il a ~ de vingt ans ሐያ ዓመት አልፎታል d. il est
venu ~ d’une fois ደጋግሞ መጥቷል e. il doit travailler ~ pochette n.f. — a. ከረጢት b. የኪስ መሐረብ c. ~
ሥራውን ገፋ ማድረግ አለበት ፣ በሥራው በርታ ማለት አለበት d’allumettes የክብሪት ሳጥን
C. a. ~ loin ራቅ ብሎ ; ~ tôt ቀደም ብሎ b. et qui ~ est
podium n.m. — መድረክ
በዚህ ላይ ; de ~ በተጨማሪ ; rien de ~, በቃ ፣ ይኸው ብቻ ነው ;
de ~ en ~ እየጨመረ ሄዷል ; il y en a tant et ~ ሞልቷል ፣ poêle (1) n.f. — መጥበሻ
ተርፏል d. ~ ou moins ከሞላ ጎደል ; c’est un voleur, ni ~
poêle (2) n.m. — የከሰል ምድጃ
ni moins ባጭሩ ጥሩ ሌባ ነው D. lire est ce que j’aime le
~ ከሁሉ በላይ የምደው ማንበብ ነው ; (tout) au ~ ግፋ ቢል፣ poème n.m. — a. ግጥም b. fam. c’est tout un ~ ቢናገሩት
ቢበዛ ; c’est tout ce qu’il y a de ~ simple ከዚህ የሚቀልል አያልቅም
ነገር የለም E. deux ~ trois font cinq ሁለትና ሥስት አምስት
poésie n.f. — a. ሥነ ግጥም b. ግጥም c. la ~ d’un lieu ቅኔ
ይሆናል ; 500 birrs d’amende, ~ les frais አምስት መቶ ብር
ውበት (የቦታ)
መቀጮ ከነወጪው F. il ne viendra plus ተመልሶ አይመጣም ;
je ne veux ~ de cela እንዲህ ያለ ነገር በቃኝ ; ~ jamais poète n.m. — ባለቅኔ
አይደገምም ; il n’y en a ~ አልቋል ; ~ de doute አያጠራጥርም ;
poétique adj. — እንደ ቅኔ ውብ
sans ~ attendre ሳይዘገይ ፣ ወዲያው ; ~ que dix minutes !
ዓሥር ደቂቃ ብቻ ነው የቀረው ! ; Jean n’est pas venu non poétesse n.f. — ባለ ቅኔ ሴት
~ ዮሐንስም አልመጣም 2. n.m. a. sans ~ ከልኩ ሳያልፍ ፣
pognon n.m. — fam. ገንዘብ ፣ ፍራንክ
በድርበቡ ምርቃት b. c’est un ~ መሻሻል ነው
pogrom ou pogrome n.m. — የዘር ማጥፋት
plusieurs adj. & pron. pl. — ብዙ ; ~ personnes ብዙ
ሰዎች poids n.m. — a. ክብደት ; prendre du poids ፈረ ;
vendre au ~ በኪሎ ሸጠ ; il ne fait pas le ~ አይመጥንም ;
plus-que-parfait n.m. — ከቅርብ ኃላፊ በፊት
~ lourd ከባድ (በክብደት) b. son opinion a du ~ አስተያየቱ
plus-value n.f. — a. ተረፈ ዕሴት ; impôts sur les ~ ተረፈ ክብደት አለው c. lancer le ~ አሎሎ ወረረ d. (véhicule) ~
ዕሴት ቀረጥ b. ጥቅም (ተጨማሪ) lourd ካሚዮን
plutôt adv. — a. ከ... ; prends celui-là ~ que l’autre poignant, -e adj. — ልብ የሚጋ
ከዚያው ይህውን ውሰድ ; ~ mourir que d’accepter ! ብሞት
poignard n.m. — ሾተል ፣ ጩቤ ; un coup de ~ dans le
አልቀበለውም b. il faisait ~ froid በረድ ይል ነበር ; il est ~
dos ከጀርባው ጋው
gentil ከ... ይበልጥ ጥሩ ሰው ነው c. ou ~ ማለትም
poignarder v.tr. — በጩቤ ጋ
pluvieux, -ieuse adj. — ዝናባም
poigne n.f. — a. ጭብጥ b. avoir de la ~ አመራረ ጠንካራ /
pneu, pl pneus n.m. — ላስቲክ ፣ ጎማ
ጥብቅ
pneumatique — 1. adj. የሚነፋ ; canot ~ የሚነፋ የላስቲክ
poignée n.f. — a. እፍኝ ፣ ጥርኝ ; une ~ de café አንድ እፍኝ
ጀልባ 2. n.m. ጎማ
ቡና ; par poignées በእፍኝ ሙሉ b. ~ de porte የበር
pneumonie n.f. — የሳንባ በሽታ መክፈቻ c. ~ de main መጨባበጥ d. እጀታ (የበር / የጎራዴ)
e. ~s d’amour የሽንጥ ውፍረት (የንድ)
poche n.f. — a. ኪስ ; ~ intérieure የውስጥ ኪስ b. argent
de ~ የኪስ ገንዘብ ; j’en suis de ma ~ በኔ ኪሣራ ነው ; payer poignet n.m. — የእጅ አንጓ
de sa ~ ከኪሱ ከፈለ ; fam. s’en mettre plein les ~s
poil n.m. — a. ጠጉር b. fam. avoir un ~ dans la main
አግበሰበሱ ፣ ዘረፈው ; fam. faire les ~s à qqn. እኪሱ ገባ
ሰነፍ ነው ; fam. être de mauvais / de bon ~ ደስ
(ለመስረቅ) c. c’est dans la ~ ሆኗል ፣ ተሳክቷል d. ne pas
ብሎታል ፣ ከፍቶታል ; caresser qqn. dans le sens du ~
avoir sa langue dans sa ~ ምላሱን መሰብሰብ አይችልም
አሞካሸ ፣ አባበለ ; reprendre du ~ de la bête ነፍስ ዘራ
338
c. fam. à ~ ራቁቱን ዕርቃነ ሥጋውን ሆነ ; fam. se mettre à f. être a la ~ de ግምባር ቀደም g. à la ~ de l’épée በጦር
~ ራቁቱን ዕርቃነ ሥጋውን ልብሱን አላለቀ d. à un ~ près ለጥቂት ; ኃይል ፣ በውጊያ
un ~ plus vite ትንሽ ፈጠን በል ; au ~ ! ግሩም
pointer (1) — 1. v.tr. a. ~ qqch. sur une liste በዝርዝሩ
poilu adj. — ጠጉራም ላይ ጭረት አደረገ ፣ ከዝርዝሩ ውስጥ በጭረት ለየ b. ~ sa
position sur une carte ያለበትን ቦታ አመለከተ (ካርታ ላይ)
poinçon n.m. — a. ምልክት (የርቅ ሠሪ) b. መብሻ c. ~ de
c. ~ son doigt vers qqch. ባንድ ነገር ላይ ጣቱን ቀሠረ ; ~
contrôle የቁጥጥር ጉጠት (ጉምሩክ)
son fusil sur qqn. ደገነ (ጠመንጃ) 2. v.intr. ~ (à l’arrivée
poinçonner v.tr. — a. ~ un objet en or የርቅነት ምልክት / à la sortie) ፈረመ (የሰዓት መዝገብ) 3. v.pr. fam. se ~
አደረገ ፣ ጋ ፣ በሳ b. በሳ (ቲኬት) መጣ ፣ ገጭ አለ ፣ ደረሰ
poindre v.intr. — ወጣ ፣ ጎሕ ቀደደ ፣ ብቅ አለ ፣ ቡቃያ ሆነ pointer (2) — 1. v.tr. a. አሾለ ፣ ገተረ b. ~ les oreilles
ጆሮውን ተከለ 2. v.intr. ብቅ አለ
poing n.m. — a. ቡጢ ; serrer les ~s ቡጢውን አሳየ
b. dormir à ~s fermés እንቅልፉን ለጠጠ pointillé n.m. — ነጠብጣብ ; une ligne en ~ በነጠብጣብ
የተሠመረ መስመር
point (1) n.m. — A. a. ነጥብ ; ~ (final) አራት ነጥብ ; ~
d’exclamation የቃለ አጋኖ ምልክት b. fam. un ~, c’est pointilleux, -euse adj. — ጥንቁቅ
tout ! በቃ ! c. marquer un ~ / des ~s ነጥብ አስቆጠረ ;
pointu, -e adj. — a. ሹል b. avoir une formation ~e ልዩ
c’est un bon ~ pour lui እሱን የሚደግፍ ነገር ነው B. a. ~
ዕውቀት ያለው
de droit የሕግ ነጥብ b. n’ayez aucune crainte sur ce ~
በዚህ ጉዳይ ምንም አይሥጉ c. ~ d’honneur የክብር ጉዳይ ; pointure n.f. — a. የጫማ ልክ ፣ የጓንቲ ቁጥር b. fam. c’est
mettre un ~ d’honneur à faire qqch. ሞቼ እገለሁ አለ une grosse ~ እግረ ትልቅ ነው
d. ~ de suture ሰፋ (በቀዶ ሕክምና) ; avoir un ~ au dos
poire n.f. — a. ፕዋር (የፍሬ ዓይነት) b. couper la ~ en
የጀርባ ውጋት C. a. ~ mort ዜሮ (የማርሽ) b. ~ de vente ሱቅ
deux ጥቅምና ጉዳትን እኩል መካፈል c. ኤሌክትሪክ ማብሪያ /
c. ~ de départ መነሻ ነጥብ / ቦታ d. le ~ culminant አናት
ማጥፊያ (ፕዋር ስለሚመስል) d. fam. ሞኝ
D. ደረጃ ; ~ d’ébullition የመፍሊያ ደረጃ ; jusqu’à un
certain ~ እስከ ተወሰነ ደረጃ ድረስ ; il a changé à tel ~ poireau n.m. — a. ባሮ (ነጭ ሽንኩርት የሚመስል) b. fam.
qu’on ne le connaît plus ከመለጡ የተነሣ አስቸገረ ; vous rester planté comme un ~ እንደ ጅብራ ቆሞ ቀረ
n’êtes pas malade à ce ~-là እስከዚህ አልታመሙም ; mal
poireauter v.intr. — fam. ጠበቀ
en ~ ጤና ማጣት ; (cuisson) à ~ ገባ ያለው (ለጥብስ) E. a. le
~ du jour ንጋት ፣ ወፍ ጭጭ ሲል b. être sur le ~ de faire poirier n.m. — a. የፕዋር ዛፍ b. faire le ~ በራሱ ቆመ
qqch. አንድ ነገር ሊያደርግ ነው (አሁን) ; arriver à ~ ልክ በቅቱ / (ተገልብጦ)
በሰዓቱ ደረሰ F. a. ~ de vue እይታ ; à tous les points de
pois n.m. — a. አተር ; ~ cassés ክክ (የአተር) b. ~ chiche
vue በማንውም ረገድ ; du / au ~ de vue international
ሽንብራ c. tissu à ~ ባለ አተር (ጨርቅ)
በዓለም አቀፍ አስተያየት b. ~ d’appui መደገፊያ ፣ ማንተራሻ
(የመፈንቀያ / የድጅኖ / የመራጃ) c. ~ commun የጋራ ጠባይ ; je poison n.m. — መርዝ ; fam. quel ~ ! ምን ዓይነት ዓመለቢስ
suis en tout ~ d’accord avec vous በማንውም በኩል / ነው
ሙሉ ለሙሉ እስማማለሁ G. faire le ~ de la situation
poisse n.f. — fam. ዕድል ማጣት ፣ ዕድለ ቢስነት ; porter la
አጣራ / መረመረ (ጉዳይ) ; mettre (qqch.) au ~ አስተካከለ ;
~ ! ገደ ቢስ ሆነ
être au ~ ዝግጁ ሆነ
poisseux, -euse adj. — የሚያጣብቅ ፣ የሚጣበቅ (ሙጫ / ማር)
point (2) adv. — ~ n’est besoin de s’en inquiéter
መሥጋት አያሻም poisson n.m. — a. ዓሣ b. ~ d’avril ! የማታለል ባህል
(ሚያዝያ 1 ቅን እ.ኤ.አ) c. être comme un ~ dans l’eau
pointage n.m. — ቁጥጥር ፣ የቁጥጥር ምልክት
ተመቻችቶ ተገኘ d. Poissons ዓሣ ነባሪ (የኮከብ) e. ~ chat
pointe n.f. — a. ሹል (የመርፌ) ፣ ጫፍ ፣ ቁንጮ (የቤት ጣራ) ; ምጥልግ
en ~ ሹል b. sortir sur la ~ des pieds ሹልክ ብሎ ወጣ
poissonnerie n.f. — የዓሣ መደብር
c. heures de ~ የጭንቅንቅ ሰዓት (ትራፊክ) d. une ~ d’ail
ላመል ነጭ ሽንኩርት ; une ~ d’ironie ጠቅ ማድረግ (በነገር) poissonneux, -euse adj. — ዓቸ የሚበዛበት ውሀ
e. faire une ~ de vitesse በመጨረሻ ፍጥነት በረረ (ስፖርት)
poissonnier, -ière n. — ዓቸ ነጋዴ ምሥጢር የማይጠብቅ ሰው c. un secret de Polichinelle ጅል
የያዙ ምሥጢር
poitrine n.f. — a. ደረት ፣ ጡት ; rhume de ~ ጉንፋን
(የሚያስል) b. tour de ~ የደረት ስፋት (ለልብስ) policlinique n.f. — የተመላላሽ ክሊኒክ / ሐኪም ቤት
poivre n.m. — a. ቁንዶ በርበሬ b. une barbe ~ et sel poliment adv. — በጨዋነት ፣ በጨዋ ደንብ
ግራጫ ሽበት ጣል ጣል ያደረገበት ጢም
polio (myélite) n.f. — ልምሻ
poivré, -e adj. — ቁንዶ በርበሬ የገባበት
polir v.tr. — a. ለለ b. ~ une phrase ዓረፍተ ነገርን አጠራ /
poivrer v.tr. — ቁንዶ በርበሬ ጨመረ አበራ
poivrier n.m. — a. የቁንዶ በርበሬ ተክል b. የቁንዶ በርበሬ polisson, -onne adj. & n. — a. ስላታ (ልጅ) b. ደፋር / ባለጌ
መፍጫ (በንግግር)
340
polygone n.m. — a. ባለ ብዙ ማዕዘን b. ~ de tir የተኩስ ponceuse n.f. — መፈግፈጊያ ፣ መልያ (መሣሪያ)
ሙከራ ቦታ
ponction n.f. — a. ~ lombaire በመርፌ መሳብ (የሳምባ ውሀ)
polystyrène n.m. — የፕላስቲክ አቃፊ (ተሰባሪ ዕቃ ማጓጓ) b. faire une ~ sur un budget ከበጀት ላይ ቀነሰ
polysyllabique adj. — ባለ ብዙ ፊደል (ለቃል) ponctualité n.f. — ቀጠሮ አክባሪነት
polyvalent, -e adj. — a. ሁለገብ b. ለብዙ ነገር የሚያገለግል ponctuel, -elle adj. — ቀጠሮ አክባሪ
pommade n.f. — a. ቅባት (የጠጉር / የፊት) b. passer de la ponctuellement adv. — ቀጠሮ በማክበር
~ à qqn. አባባሰ ፣ ደለለ (ሱን)
ponctuation n.f. — የነጥብ አጠቃቀም
pomme n.f. — a. ቱፋ ፣ ፖም ; ~ à cidre የሚጠመቅ ፖም
ponctuer v.tr. — ነጥብ ማድረግ (በጽሕፈት ውስጥ) ፣ መርገጥ
b. ~ d’Adam ማንቁርት (የሱ) c. ~ de terre ድንች ;
(አነጋገር)
pommes frites የድንች ጥብስ ; ~s chips በስሱ ተቆርጦ
የተጠበሰ ድንች d. fam. tomber dans les pommes pondération n.f. — እርጋታ
ኅሊናውን ሳተ g. fam. c’est pour ma ~ ለኔ ነው
pondéré, -e adj. — የተመዛዘነ ፣ የረጋ
pommeau, -eaux n.m. — a. ~ d’une épée የጎራዴ እጀታ
pondérer v.tr. — አመዛዘነ
b. ~ de canne የከዘራ ራስ
pondre v.tr. — a. ጣለች (እንቁላል) ; un œuf frais pondu
pommelé, -e adj. — cheval ~ ቡራቡሬ ፈረስ ፣ ቡሬ
ትኩስ እንቁላል b. fam. ~ ወለደች c. péj. ~ un texte አምጦ
pommette n.f. — የጉንጭ አጥንት ጻፈ
porcelaine n.f. — a. ዛጎል b. ዛጎል የሚመስል ሸክላ porte-fenêtre n.f. — ባለ መስታወት ታጣፊ በር
porcelet n.m. — የዓሳማ ግልገል portefeuille n.m. — ቦርሳ (የኪስ)
porc-épic n.m. — ጃርት portemanteau n.m. — ልብስ መስቀያ
porche n.m. — ቅስት መግቢያ porte-monnaie n.m. inv. — ቦርሳ (የኪስ)
porcherie n.f. — የዓሳማ ርቢ / እርባታ porte-parapluies n.m. inv. — ጃንጥላ መስቀያ
pore n.m. — ላብ መውጫ (የቆዳ) porte-parole n.m. inv. — ቀላጫ ፣ ቃል አቀባይ
poreux, -euse adj. — ብስ ፣ የተበሳሳ (የቆዳ) porte-plume n.m. inv. — መንጎል
pornographie n.f. — ዘማዊ አጻጻፍ porter — 1. v.tr. A. ተሸከመ ; ~ un sac ጆንያ አነሳ ; ~ un
enfant dans ses bras ሕፃን አቀፈ B. a. ~ un enfant
pornographique adj. — የዘማዊ አጻጻፍ
አረገዘ b. ~ ses fruits ውጤት አሳየ c. ~ qqn. dans son
port (1) n.m. — ወደብ ; arriver à bon ~ በደኅና ገባ ; droits cœur አፈቀረ C. ~ tort በደለ ; cela vous portera
de ~ የወደብ ቀረጥ ; ~ maritime የባሕር ወደብ ; ~ de pêche malheur አይቀናህም D. a. ~ une robe / une bague
የዓሣ አጥማጅ ወደብ ; ~ d’attache መነሻ ወደብ (የመርከብ አገር) ቀሚስ ለበሰ / ቀለበት አደረገ b. ~ la barbe ጢሙን
አሳደገ c. elle ne porte pas son âge ወጣት ትመስላለች
port (2) n.m. — ቁመና ; ~ d’armes መሳሪያ መታጠቅ ; frais
d. la loi porte que ሕጉ የሚለው E. a. ~ une lettre à la
de ~ ከማጓጓ ክፍያ ነፃ
poste ደብዳቤ ፖስታ ቤት አስገባ b. il porta le verre à ses
portable adj. & n. — የእጅ (ኮምፒውተር) lèvres ብርጭቆውን አንሥቶ ወደ አፉ አለ c. ~ son regard sur
qqch. ባንድ ነገር ላይ ዓይኑን ጣል አደረገ d. ~ la température
portail, -ails n.m. — በር ፣ መግቢያ
à 100°C ሙቀቱን ወደ 100° ዲግሪ ከፍ አደረገ F. a. ~ un coup
portant, -e adj. — être bien / mal ~ ጤናማ / በሽተ ሆነ à qqn. መታ (በበትር / በቡጢ) b. ~ une accusation
contre qqn. ከሰሰ/ ክስ መሠረተ c. ~ secours à qqn.
porte n.f. — a. በር ፣ ደጅ ፣ መግቢያ ; ~ d’embarquement
ደረሰለት (ለእርዳታ) d. ~ une somme au crédit de qqn.
የአይሮፕላን ጣቢያ መግቢያ b. journée ~s ouvertes በነፃ
መዘገበ (ለክፍያ) G. a. se faire ~ malade መታመሙን አሳወቀ
መግቢያ ቀን c. je lui ai parlé entre deux ~s በቁሜ / በቁሙ
b. tout porte à croire que የሚያስተማምን ይመስላል
ተነጋግረናል d. fig. mettre qqn. à la ~ አባረረ (ከሥራ)
2. v.intr. a. ተመለከተ ; le débat porte sur trois
e. faire du ~ à ~ እየዞረ / እየተዘዋረ ነገደ f. écouter aux ~s
questions ውይይቱ በሦስት ጉዳዮች ላይ ያተኩራል b. chaque
ተለጥፎ ሰማ
mot a porté እያንዳንዱ ሠራ ; une voix qui porte bien
porte-avions n.m. inv. — አይሮፕላን ማጓጓ መርከብ የሚሰማ ድምፅ 3. v.pr. a. se ~ à la rencontre de qqn. ሄዶ
ተቀበለ b. se ~ bien / mal ጤና ነው / ታሟል c. se ~
porte-bagages n.m. inv. — ሻንጣ መጫ
garant / candidat ተዋሰ ፣ በእጩነት ቀረበ ; se ~ partie
porte-bonheur n.m. inv. — ገድ ፣ ጠልሰም ክታብ civile በፍትሐ ብሄር ከሠሠ d. le chapeau se porte à
nouveau ባርሜጣ ማድረግ ተጀምሯል
342
porte-savon n.m. — ሳሙና መያ position n.f. — a. ቦታ (በአየር ላይ ያለ አይሮፕላን / በካርታ ላይ
ያለ ስም) b. feux de ~ የጎን መብራት (የቆመ መኪና)
porte-serviette n.m. — ፎጣ መስቀያ
c. prendre ~ ሚናውን ለየ ፣ አቋሙን አሳወቀ d. ~ de repli
porteur, -euse — 1. n. a. ኩሊ ፣ ተሸካሚ b. ~ d’eau ውሃ መውደቂያ ፣ መሸሸጊያ ፣ መግቢያ e. አቋም ፣ ቁመና f. ~ sociale
ሻጭ c. ~ d’une maladie አንድ በሽታ የያዙ d. payable au መደብ (ማኅበራዊ)
~ ለአቅራቢው የሚከፈል (ቼክ) 2. adj. a. mur ~ ተሸካሚ ግንብ
positionnement n.m. — አቋም (የፖለቲካ)
b. marché ~ ፋይዳ ያለው ገበያ ; une idée porteuse
ፍሬአማ ሐሳብ c. mère porteuse ማኅፀን ያዋሰች እናት positivement adv. — በገንቢ አስተያየት
porte-voix n.m. inv. — ድምፅ ማጉሊያ positivisme n.m. — ሳይንሳዊ እምነት ፣ ተጨባጫዊነት
portier, -ière n. — በረ ፣ ዘበ ፣ ጠባቂ (ግቢ) posologie n.f. — የመድኃኒት መጠንና አጠቃቀም ዘዴ
portière n.f. — መዝጊያ possédant, -e adj. & n. — ሀብታም ከበርቴ ; les ~s
ሀብታሞች
portillon n.m. — ታጣፊ በር
possédé, -e adj. & n. — ~ par un esprit ዛር የወጣበት ፣
portion n.f. — ድርሻ (የምግብ) ፣ ከፊል መንገድ
ውቃቤ ያለበት (ሰው) ፣ ባለ አውሊያ ፣ የተለከፈ
portique n.m. — ትልቅ ባለ ምሰሶ በር
posséder — a. ባለ ንብረት ሆነ ፣ ንብረት ያዘ ; ~ un titre
portrait n.m. — አምሳል ፣ ሥዕል ; faire le ~ de qqn. የሱ የማዕረግ ባለቤት ሆነ b. ~ une langue ባለቤት ሆነ (የቋንቋ) ; ~
ሥዕል ሳለ ; fam. c’est le ~ craché de son père አባቱን ብሎ un métier ሥራውን ጠንቅቆ ዓወቀ c. fam. je me suis fait
ዝም ~ ተበላሁ ፣ ተሞኘሁ
portraitiste n. — የመልክ ሠዓሊ possesseur n.m. — ባለይዞታ ፣ ባለንብረት
portrait-robot n.m. — በመላ የተሠራ / ልብ ወለድ መልክ possessif, -ive adj. & n.m. — a. ሰፍሳፋ ፣ ገብጋባ፣ ስሱ
(የፖሊስ) b. pronom ~ የባለቤትነት ተውላጠ ስም (ሰዋሰው)
portuaire adj. — zone ~ የወደብ ክልል possession n.f. — a. être en ~ de qqch. ባለቤት ሆነ
b. culte de ~ የዛር እምነት
pose n.f. — a. ማስገባት ፣ የኤሌክትሪክ ክር መዘርጋት b. አቋም ፣
ቁመና ; prendre la ~ ተመቻቸ (ለፎቶግራፍ) possibilité n.f. — መቻል ; c’est une ~ ሊሆን ይችላል ; c’est
au delà de mes ~s ከችሎታዬ በላይ ነው
posé, -e adj. — ረጋ ያለ
possible — 1. adj. የሚቻል ; c’est (bien) ~ ሊሆን ይችላል ;
posément adv. — በእርጋታ
ce n’est pas ~ ! ሊሆን አይችልም ! አይደረግም ! ; aussitôt
poser — 1. v.tr. a. አኖረ ; ~ qqch. sur une table / par que / dès que ~ እንደ ተቻለ / በተቻለ ፍጥነት ; si ~ ከተቻለ ;
terre ዕቃ ጠረጴዛው / መሬት ላይ አኖረ b. ~ un rideau ሰቀለ / il ne m’est pas ~ de le faire ማድረግ አልችልም ; est-il ~
አስገባ (መጋረጃ) c. ~ une question à qqn. ጥያቄ አቀረበ d. ~ de faire des fautes pareilles ? እንዲህ ያለ ስሕተት እንዴት
un problème à qqn. ችግር ፈጠረ e. ~ sa candidature ይቻላል ? ; la boîte la plus grande ~ በተቻለ መጠን ከሁሉም
በዕጩነት ቀረበ f. ~ une équation በጽሑፍ አሰበ 2. v.intr. የሚበልጠውን ሣጥን 2. n.m. dans la mesure du ~ በተቻለ
a. ተቀመጠ (ሥዕል ለመሳል ፣ ፎቶግራፍ ለመነሣት) b. ልታይ ልታይ መጠን ; faire tout son ~ የተቻለውን አደረገ ; il s’est
አለ 3. v.pr. a. se ~ (en avion) ዓረፈ b. un problème se montré aimable au ~ እስከ መጨረሻው ደግነቱን አሳየ
pose ችግር መጣ c. se ~ des questions አመነታ ፣ አነጋገረ
post- préf. — ድኅረ (በኋላ) ፣ ከ... ቀጥሎ
d. se ~ en victime ሰለባ ነኝ አለ ; comme idiot, il se ~
là ደንቆሮ ቢሉህ እሱ ነው ፣ ጅል ይሉሃል እሱ ነው postdater v.tr. — ቀኑን አቅርቦ ጻፈ ፣ ዓመተ ምሕረቱን ከዲህ
አደረገ / ደኋላ አደረገ
poseur, -euse n. — a. ~ de voie ሐዲድ ዘርጊ b. ~ de
bombe ፈንጂ ቀባሪ c. ልታይ ባይ ፣ ገ ፣ ጉረ postal, -e, -aux adj. — የፖስታ
positif, -ive — a. adj. ቀና ፣ ገንቢ ; une réponse positive poste (1) n.f. — a. les Postes et Télécommunications
አንታዊ መልስ b. n.m. እትም ፣ የታተመ (ከፊልም ላይ) ፖስታና ቴሌኮሚዩኒኬሽን ; ~ aérienne የአየር ፓስታ/ ደብዳቤ ;
(bureau de) ~ ዋና ፖስታ ቤት ; ~ restante አድራሻቸው
ላልታወቀ (ሰው) የተላከ ፖስታ c. c’est passé comme une potable adj. — a. የመጠጥ / የሚጠጣ (ውሀ) b. fam.
lettre à la ~ ሰተት ብሎ ገባ ተቀባይነት ያለው
poste (2) n.m. — A. a. የሥራ ገበታ ; être à son ~ በቦታው potage n.m. — ሾርባ
ተገኘ ; ~ de commandement የዕዝ ማዕከል ; être fidèle
potager, -ère n.m. — 1. adj. የጓሮ አትክልት ; herbes
au ~ ባስቀመጡበት ተገኘ (ሰው) b. ~ d’incendie የእሳት አደጋ
potagères የማሠሮ ጎመን ; culture potagère የጓሮ አትክልት
መከላከያ ; ~ de police ፖሊስ ጣቢያ ; ~ d’essence ቤንዚን
ጣቢያ ; ~ de contrôle የፍተሻ ኬላ ; ~ de pilotage የነጂ ካቢና potasse n.f. — ፖታሽ
(አይሮፕላን) ; ~ d’aiguillage የሐዲድ መሥመር መለወጫ
potamochère n.m. — ከርከሮ ፣ እርያ
B. a. ~ émetteur / récepteur የሥርጭት / መቀበያ ጣቢያ
(ራዲዮ / ቴሌቪዥን) b. le ~ 253 የመሥመር ቁጥር 253 pot-au-feu n.m inv. — ሥጋ በጎመን ፣ የሥጋ ቅቅል
(ኤክስቴንሽን) C. a. የሥራ መደብ ; il a un poste
pot-de-vin n.m. — a. ጉርሻ b. ጉቦ
d’ingénieur የመሐንዲስነት ቦታ ይዟል b. ፈረቃ (የሥራ /
የትምህርት) poteau, -eaux n.m. — a. ግንድ ; ~ télégraphique የስልክ
ግንድ b. ~ d’exécution ንጀለ በጥይት መደብደቢያ ጉቶ ; au ~ !
poster — 1. v.tr. a. ፖስታ ላከ b. አቆመ (ዘብ) 2. v.pr. se ~
ይውደም c. de gros ~ x ዘነዘና እግር
ቦታ ያዘ ፣ አቋም ያዘ
potelé, -e adj. — ድንቡሎ ፣ ወፍራም (ለ ሕፃን)
poster n.m. — ተለጣፊ ማስታወቂያ
potence n.f. — a. ሰው መስቀያ b. ማዋቀሪያ c. un gibier de
postérieur, -e — 1. adj. a. ቀጣይ ፣ ተከታይ (ጊዜ) b. ኋለ ፣
~ መጨረሻው የማያምር (ሰው)
የኋላ (ቦታ) 2. n.m. fam. መቀመጫ
potentiel, -elle adj. & n.m. — a. ኃይል ፣ ችሎታ ፣ ዓቅም
postérieurement adv. — በኋላ
b. un danger ~ ሊደርስ የሚችል አደጋ
postérité n.f. — መጪው ትውልድ
potentiellement adv. — በችሎታ አንጻር ; il est ~ guéri
posthume adj. — ድኅረ ሞት በመሠረቱ ድኗል
344
poudre n.f. — a. ዱቄት ; réduire qqch. en ~ አደቀቀ ; ~ poupon n. — የፋፋ አራስ ልጅ
d’or የርቅ ዱቄት ; ~ dentifrice የጥርስ ዱቄት ; sucre en ~
pouponner v.intr. — ተንከባከበ (ሕፃንን)
ደቃቅ ስኳር ; lait en ~ ዱቄት ወተት b. ~ à canon ባሩድ ; la
nouvelle s’est répandue comme une traînée de ~ pouponnière n.f. — የሕፃናት መዋያ (ሙዓለ ሕፃናት)
ሬው እንደ ሰደድ እሳት ተሠራጨ ; il n’a pas inventé la ~
pour (1) prép. — a. de l’argent ~ mon frère ለንድሜ
ብልሃት ያንሰዋል ፣ መላ ቢስ ነው ; mettre le feu aux ~s አፈነዳ
የሚደርስ ገንዘብ ; c’est ~ votre bien ለራስዎ ጥቅም
c. jeter de la ~ aux yeux አስመሰለ
ነው b. agir ~ qqn. ተከለ c. partir ~ Paris ወደ ፓሪስ ሄደ ;
poudrer v.tr. — ዱቄት ነሰነሰ ; se poudrer ዱቄት ተቀባ ~ longtemps ለረጅም ጊዜ d. il faut manger ~ vivre et
non vivre ~ manger (Molière) ለመኖር ይበላል እንጂ
poudreux, -euse adj. — አቧራም
ለመብላት አይኖርም ; c’est trop beau ~ être vrai አይሆንም
poudrerie n.f. — ባሩድ መከለሻ እንጂ ቢሆንማ... e. il est aimé pour sa bonté በደግነቱ
ተወዳጅ ሆነ f. ~ cause de maladie በሕመም ምክንያት ; ~ un
poudrier n.m. — የፊት ዱቄት ዕቃ
oui, ~ un non በሆነ ባልሆነው g. ne t’en fais pas ~ si peu
poudrière n.f. — የባሩድ መጋዘን ; cette ville est devenue ለዚህች ብለህ አትጨነቅ h. ~ peu qu’il pleuve, les singes
une ~ ይህ ከተማ ባሩድ ባሩድ ይሸታል seront mouillés ትንሽ ከዘነበ ዝንጀሮዎች ይረጥባሉ
pouf — 1. interj. መከዳ (ፍራም ትራስ) 2. n.m. a. ዱብ አለ pour (2) n.m. — peser le ~ et le contre ክፉና ደጉን
(አወዳደቅ) b. ዘረጦ ማመዛዘን / አወንታና አሉታውን ማመዛዘን
poule n.f. — a. ሴት ዶሮ b. ~ mouillée ፈሪ ፍርፋሪ c. avoir pourquoi — 1. adv. & conj. ለምን ? ; ~ donc ? ከቶ
la chair de ~ የሱነት መሸብሸብ (በብርድ / በፍርሃት) d. tuer ለምን ? ; voilà ~ ? ምክንያቱም እነሆ ? ; ~ pas ? እንዴት ?
la ~ aux œuf d’or በመንገብገብ ቋሚ የገቢ ምንጭ ማበላሸት 2. n.m. inv. le ~ et le comment ምን እንዴት
e. quand les ~s auront des dents አህያ ቀንድ ሲያጣ
pourri adj. — ብስብስ ፣ ግም ; fruits ~s የሞቀሞቀ ፍሬ ;
f. fam. ~ de luxe የጨዋ ጋለሞታ g. fam. ma ~ ሴት ወዳጅ
viande ~e የሸተተ ሥጋ b. fam. bande de ~s ግማታም
poulet n.m. — a. ዶሮ ፣ የዶሮ ሥጋ b. fam. ፖሊስ (በሕዝባዊ ሁለው
አነጋገር)
pourrir — 1. v.intr. a. በሰበሰ ፣ ገማ b. ~ en prison እስር
pouliche n.f. — ግልገል ባዝራ ቤት በስብሶ ቀረ c. 2. v.tr. laisser ~ la situation ሁኔታው
እስኪበላሽ ቸል አለ
poulie n.f. — a. መሳቢያ b. መሳቢያ ገመድ
pourrissement n.m. — መበስበስ ፣ መግማት ፣ መግማማት
pouls n.m. — የልብ ትርታ ; prendre le ~ à qqn. የልብ ትርታ
ለካ pourriture n.f. — ግማት
poumon n.m. — a. ሳንባ ; ~ artificiel / d’acier ማስተንፈሻ poursuite n.f. — a. ክትትል ፣ ማሳደድ ; se lancer à la ~ de
መሣሪያ b. crier à pleins ~s ጉሮሮው እስኪነቃ ጮኸ qqn. አሳደደ b. pl. ~s judiciaires ክስ
poupe n.f. — የመርከብ ኋላ b. avoir le vent en ~ በስኬታማ poursuivant, -e n. — ተከታታይ ፣ አሳዳጅ
ሁኔታ ተገኘ
poursuivre — 1. v.tr. a. አሳደደ ፣ ተከታተለ b. ~ un but
poupée n.f. — አሻንጉሊት ; jouer à la ~ በአሻንጉሊት ተጫወተ ዓላማውን ተከተለ 2. v.intr. poursuivez ቀጥሉ 3. v.pr. le
travail se poursuit ሥራው ይቀጥላል
pourtant adv. ~ c’est vrai ሆኖም እኮ እውነት ነው je n’y peux rien ምንም ላደርግ አልችልም ; il travaille on
ne peut mieux አሳምሮ የተቻለውን እየሠራ ነው b. il n’en
pourtour n.m. — a. አጥር b. ~ d’une église ዓፀድ
peut plus (de fatigue) አቃተው ፣ ተሸነፈ c. sauve qui
(የቤተክርስቲያን)
peut ! እግሬ አውጪኝ ! d. qu’est-ce qu’il peut bien me
pourvoir — 1. v.tr. ind. አቀረበ ; ~ aux besoins de qqn. vouloir ? ደግሞ ከኔ ምን አለው ? e. la loi ne peut rien
ረዳ (በችግሩ ጊዜ) ; ~ aux frais ወጪ ቻለ ; ~ son bureau contre lui አያስጠይቀውም 2. v.pr. cela se peut (bien)
d’un ordinateur እቢሮው ኮምፒውተር አስገባ 3. v.pr. se ~ ሊሆን ይችላል ; il pouvait avoir dix ans ዓሥር ዓመት
en cassation ሰበር ፍርድ ቤት አቤት አለ ቢሆነው ነው ; advienne que pourra የፈለገው ይሁን ፣
የመጣው ይምጣ ; il se peut qu’il vienne ይመጣ ይሆናል ፣
pourvoyeur, -euse n. — አቅራቢ (ዕቃ)
ሊመጣ ይችላል
pourvu que loc. conj. — ከ... / አይ... እንጂ ; ~ que ça
pouvoir (2) n.m. — a. ኃይል ፣ ችሎታ ፣ ሥልጣን ; il n’est
dure ካዘለቀው ፣ ካዘለቀላችሁ ; ~ qu’il ne se trompe pas
pas en mon ~ de ለ... ሥልጣን የለኝም ; ~ paternel የአባት
እንዳይሳሳት እንጂ
ሥልጣን ; abuser de son ~ በሥልጣን ያላግባብ ተጠቀመ b. ~
pousse n.f. — a. ~ de graines በቆልት (ጥሬ) ፣ ~ de politique የፖለቲካ ሥልጣን ; prendre le ~ ሥልጣን ያዘ (በሕገ
céréales ቡቃያ (ለእህል) b. ~ des cheveux ቀምቀሞ (ለፀጉር) ወጥ መንገድ) ; le parti au ~ በሥልጣን ላይ ያለው አንጃ ; les
c. ~ de bambou የቀርካሃ እምቡጥ ~s publics ሥልጣነ መንግሥት ; le ~ exécutif et législatif
አስፈጻሚና ሕግ አውጪ ሥልጣን ; avoir plein(s) pouvoir(s)
pousse-café n.m. inv. — fam. ከምግብ በኋላ የሚጠጣ አልኮል
ሙሉ ሥልጣን ተሰጠው c. le ~ d’achat የግዢ ችሎታ d. un
poussée n.f. — a. ግፊት b. ~ d’Archimède የእርቂማድዮስ fondé de ~ ኪል ፣ ውክልና የተሰጠው
ግፊት (በተንሳፋፊ ላይ ከታች ወደላይ የሚካሄድ የውሃ ግፊት)
pragmatique adj. — ተግባራዊ
c. መነሣት ; ~ de fièvre የትኩሳት መነሣት d. ~
démographique የሕዝብ ብዛት ግፊት / መጨናነቅ prairie n.f. — መስክ ፣ ግጦሽ
pousser — 1. v.tr. a. ገፋ ; ~ qqn. du coude ጎሸመ b. ~ praticable adj. — የሚያስሄድ መንገድ
qqn à faire qqch. ግፊት አደረገ ; ~ qqn. à bout ትዕግሥት
praticien, -ienne n. — ሙያውን የሚጠቀም (ሐኪም ዘተ)
አስጨረሰ c. ~ ses études jusqu’en thèse ትምህርቱን
ድርሰት እስከመጻፍ ድረስ ገፋ d. ~ la plaisanterie un peu pratiquant, -e adj. & n. — chrétien ~ ቆራቢ
loin ቀልዱን አበዛው e. ~ un cri ጮኸ 2. v.intr. a. በቀለ
pratique (1) n.f. — a. mettre qqch. en ~ በሥራ ላይ አዋለ ;
(ቅጠል / ዛፍ / ጥርስ) b. ~ à la roue ገፋፋ c. ~ à la vente
en ~ በተጨባጭ ሁኔታ b. la ~ d’un sport ስፖርት አዘተረ
ሽያጭ አሟሟቀ c. se laisser ~ sa barbe ጢሙን አሳደገ
c. avoir une longue ~ de qqch. የረዛም ጊዜ ልምድ አለው ;
3. v.pr. a. se ~ ገለል አለ
perdre la ~ de qqch. ልምምዱን ረሳ d. termes de ~ የሕግ
poussette n.f. — የልጅ ጋሪ ቃል d. ~s religieuses የሃይማኖት ምግባር
poussière n.f. — a. አቧራ ፣ ትቢያ ; couvert de ~ አቧራ pratique (2) adj. — a. አመቺ ; un outil très ~ ምች
የለበሰ ; tomber en ~ ዓመድ ሆነ b. ምናምን ; cinq € et des መሣሪያ b. des conseils ~s ጠቃሚ ምክሮች ; avoir le sens
~s 5 € ከምናምን ~ በሥራ መላ ዓወቀ c. travaux ~s መለማመጃ
poussiéreux, -euse adj. — አቧራማ pratiquement adv. — a. በተጨባጭ b. il a ~ fini son
travail ሥራውን ሊያጠናቅቅ ምንም አልቀረው
poussif, -ive adj. — ጎታታ
pratiquer v.tr. — ተግባራዊ አደረገ ፣ አዘተረ ; ~ un sport
poussin n.m. — ጫጩት
ስፖርት ሠራ ; ~ une intervention ቀዶ ሕክምና አካሄደ ; il ne
poussoir n.m. — ማብሪያ (በጣት የሚገፋ) ~ pas ሃይማኖቱን አይከተልም
poutre n.f. — ማዕዘን ፣ አውታር pré n.m. — a. መስክ ፣ ሜዳ b. ~ carré የግል ክልል ፣ የግሉ
የሆነ
poutrelle n.f. — ቀጭን ማዕዘን (እንጨት)
préalable — 1. adj. በቅድሚያ 2. n.m. ቅድመ ግዴታ ; au ~
pouvoir (1) v.tr. — a. ቻለ ; que puis-je pour vous ?
በቅድሚያ ፣ አስቀድሞ
ምን ልርዳዎ ? ; pouvez-vous me renseigner ? መረጃ
ሊሰጡኝ ይችላሉ ; tu ne peux pas fumer ማጨስ አትችልም ;
346
préalablement adv. — በፊት ፣ በመጀመሪያ ; ~ à ከ... በፊት / 2. n.m. ከረጅሙ ባጭሩ የተጻፈ ; un ~ de grammaire አጭር
አስቀድሞ ሰዋሱ
précarité n.f. — የሚያስተማምን ፣ በቋፍ መሆን précision n.f. — a. ትክክለነት b. instruments de ~ ረቂቅ
መሣሪያ c. ማብራሪያ ; demander des ~s ማብራሪያ ጠየቀ
précaution adj. — ጥንቃቄ ; prendre des ~s ተጠነቀቀ ;
par ~ ለጥንቃቄ ያህል ; avec ~ በጥንቃቄ précoce adj. — fruits ~s ቀድሞ የበሰለ ; enfants ~s
ከዕድሜው በፊት የበሰለ
précédemment adv. — ቀደም ብሎ / ቀድሞ
précocement adv. — ጊዜውን / ዕድሜውን በመቅደም
précédent n.m. — 1. adj. የፊተ ፣ ያለፈ ; le jour ~
በአጥቢያው 2. n.m. sans ~ መሰል የሌለው ፣ በዓይነቱ ብቸ የሆነ préconçu, -e adj. — ቀድሞ የታሰበበት / በቅድሚያ የታሰበበት ;
suivre un plan préconçu ቀድሞ የታሰበበት ዕቅድ ተከተለ ;
précéder v.tr. — ቀደመ ፣ ከፊት ሆነ
avoir des idées ~es ቅድመ ጥላቻ ማሳየት
précepte n.m. — ትእዛዛት ፣ ትምህርት ፣ ደንብ ፣ ድንጋጌ
préconiser v.tr. — አበክሮ መከረ / ጠየቀ ; la loi préconise
précepteur, -trice n. — አስተማሪው (የቤት) ሕጉ ይጠይቃል
348
በራሱ ኃላፊነት ወሰነ ፣ የሚያስቸግረውን ነገር ለማድረግ ቆረጠ ; il a préparation n.f. — ማዘጋጀት ፣ ማለማመድ ፣ ሥልጠና ;
très mal pris la chose ጉዳዩ አልተዋጠለትም ; je sais annoncer qqch. sans ~ ሳያመቻች አስታወቀ / በድንገት ነገረ /
comment le ~ ዓመሉን አውቀዋለሁ (ለማነጋገር / ለመጠየቅ ዘተ) አበሠረ
C. cela me prend tout mon temps ጊዜዬን በሙሉ
préparatoire adj. — መሰናዶ
ወሰደብኝ ; il prend son temps ዝግ ይላል ፣ አይቸኩልም ;
fam. il prend cher ብዙ ነው የሚጠይቀው (ገንዘብ) ; c’est à préparer — 1. v.tr. a. አዘጋጀ ፣ አሰናዳ ; elle prépare le
~ ou à laisser ከፈለጉ ... ; à tout ~ ዞሮ ዞሮ (ያው ነው) D. ~ déjeuner ምሳ አሰናዳች / ሠራች b. ~ qqn. à qqch. አዘጋጀ
un poisson ዓሣ ያዘ/ አጠመደ ; ~ qqn. à voler እጅ ከፍንጅ (ሌላን ሱ) 2. v.pr. a. un orage se prépare ዝናብ እየመጣ
ያዘ ; ~ qqn. sur le fait ወንጀል ሲፈጽም ተያዘ ; que je vous ነው ; il se prépare quelque chose አንድ ነገር ሊያመጡ ነው
y prenne ! ቆይ ብቻ ዋ ! ; on ne m’y prendra pas ! b. se ~ à qqch. / à faire qqch. ተዘጋጀ (አንድ ነገር ለማድረግ)
አይደግመኝም ! E. ~ qqn. comme exemple በምሳሌነት
prépondérance n.f. — የበላይነት ፣ ተቀዳሚነት
ጠቀሰ ; ~ qqn. pour un autre መልክ ተሳሳተ ; ~ un air
innocent የዋህ መሰለ F. l’envie lui a pris de partir ሒድ prépondérant, -e adj. — የበላይ ፣ ተቀዳሚ ; voix
ሒድ አሰኘው ; qu’est-ce qui lui prend ? ምን ነካው ? ; prépondérante ወሳኝ ድምፅ
bien lui en a pris de partir መሄዱ በጀው ; ~ la fuite
préposé, -e n. — ተቀጣሪ ; ~ (des postes) የፖስታ ቤት
ሸሸ G. ~ un repas ምግብ በላ ; qu’est-ce que vous
ሠራተ ; ~ des douanes የጉምሩክ ሠራተ
pren(dr)ez? ምን ላቅርብ ; ~ du poids ክብደት ጨመረ ;
fam. qu’est-ce que tu vas ~ ! ወየውልህ ! ; ~ froid ብርድ préposer v.tr. — ቀጠረ (ሠራተ)
መታው H. ~ à travers champs ሜዳ ሜዳውን ሄደ ; ~ un
préposition n.f. — መስተዋድድ (ሰዋስው)
virage ዞረ (ተሽከርካሪ) ; ~ le large ወደ ባሕር ዘለቀ ; fam.
ኮበለለ 2. v.intr. a. le ciment a pris ሲሚንቶው ያዘ ; préretraite n.f. — ከዕድሜ ገደብ በፊት የሚሰጥ ጡረታ
l’arbre a pris ዛፉ ጸደቀ ; le feu ne veut pas ~ እሳቱ
prérogative n.f. — ልዩ መብት
አልያያዝ አለ ; le vaccin a pris ክትባቱ ያዘ ; cette mode ne
prendra pas ይህ ዘመናመጣሽ ነገር አይዘልቅም ; avec moi, près — 1. adv. le marché est tout ~ ገበያው ቅርብ
ça ne prend pas ! ሞኝህን ፈልግ ! (ለቀልድ) b. ~ à gauche ነው 2. loc. prép. ~ de a. በ... አጠገብ ma maison est ~
ደግራ ዞረ ፣ ግራውን ያዘ 3.v.pr. se ~ a. son manteau s’est de l’école ቤቴ ከትምህርት ቤቱ አጠገብ ነው ; ~ de qqn. ከሱ
pris à un clou ካባውን ሚሥማር ያዘበት b. il se prend አጠገብ b. il est ~ de midi ስድስት ሰዓት ደርሷል c. ~ de
pour un héros ጀግና የሆነ ሰው c. se ~ d’amitié pour pleurer ሊያለቅስ ደርሷል d. ~ de partir ሊሄድ ተነሥቷል e. je
qqn. ተዳጀ d. s’en ~ à qqn. ተጋጨ ፣ ቀሰ ; tu ne peux ne suis pas ~ de le revoir በቅርቡ መልሸ÷ የማየው
t’en ~ qu’à toi même ራስህን ውቀስ e. il sait comment አይመስለኝም f. fam. être ~ de ses sous ገንዘብ ወደደ 2. loc.
s’y ~ ያውቅበታል (አደራረጉን) ; vous vous y prenez mal adv. a. à cela ~ que ከ... በቀር ; à 10 centimètres ~ 10
አያያዝህ አላማረኝም ; s’y ~ à deux fois ደጋግሞ ሞከረ ሳንቲ ሜትር ሲቀረው ; payer au centime ~ አንድ ሳ}መõO
ሳይቀርበት ከፈለ ; à peu ~ ከሞላ ጎደል ; il était à peu ~
preneur, -euse n. — ገዢ
certain ከሞላ ጎደል እርግጠ ነበር ; à peu de chose ~ ምንም
prénom n.m. — ስም አይቀረው ; cette voiture coûte ~ de cent mille birr ይህ
መኪና መቶ ሺ ብር ያጣል b. de ~ ከቅርብ ; regarder qqch.
prénommer — 1. v.tr. ስም አወጣ 2. v.pr. se ~ እገሌ ነኝ አለ
de ~ አንድን ነገር ከቅርብ አስተዋል ; surveiller qqn. ~ ከቅርብ
préoccupation n.f. — ሥጋት ጠበቀ ; j’ai coudoyé la mort de ~ ሞትን ከቅርብ ዓይቻታለሁ
préoccupant, -e adj. — አሳሳቢ ፣ አሥጊ présage n.m. — የበጎ / የክፉ ምልክት (እንደ ሕልም እንቅፋት ;
mauvais ~ ክፉ ምልክት
préoccuper — 1. v.tr. አሠጋ ; sa santé me préoccupe
ጤናዋ ያሠጋል ; elle a l’air préoccupée የሠጋች présager v.tr. — ታየው (ደግና ክፉ) ; cela ne présage rien
ትመስላለች 2. v.pr. se ~ de qqch. አሰበበት ; il ne s’en de bon መጪው ነገር አያምርም
préoccuppe guère ግድ የለውም ፣ አይጨነቅበትም
presbyte adj. & n. — ፈዛዛ (የሩቁን እንጂ የቅርቡን የማያይ)
préparateur, -trice n. — አዘጋጅ ረዳት (የቤተ ሙከራ)
presbytère n.m. — የቆሞስ ቤት
préparatifs n.m. pl. — መሰናዶ ፣ ዝግጅት
presbytie n.f. — ፈዛዛነት (ከሩቅ እንጂ ከቅርብ ማየት አለመቻል)
prescience n.f. — ቀድሞ የማወቅ ተሰጥዎ እጩ ሆኖ ቀረበ ; ~ qqn. comme candidat እጩ አድርጎ
አቀረበ 2. v.intr. fam. il présente bien ቁመናው መልካም
prescription n.f. — a. ~ du médecin የሐኪም ትእዛዝ b. ~
ነው 3. v.pr. a. se ~ à qqn. ራሱን አስተዋቀ b. se ~ à un
juridique ድንጋጌ ፣ ሕግጋት
examen ለፈተና ቀረበ (ለፈተና) ; se ~ à des élections
prescrire v.tr. — አዘዘ (ሐኪም) ፣ ደነገገ (ሕግ) ፣ አስቀመጠ ለምርጫ ቀረበ c. se ~ ደረሰ ፣ መጣ ; une occasion se
(በውል) présente አጋጣሚው ተገኘ ; si le cas se présente ካጋጠመ ;
l’affaire se présente bien ጉዳዩ ደህና መልክ ይዟል ; se ~
préséance n.f. — የተቀዳሚነት መብት ፣ ተቀዳሚነት (በማዕረግ)
sous un jour nouveau በአዲስ መልክ ቀረበ
présélection n.f. — ቅድመ መረጣ ፣ የመረጣ መጀመሪያ ዙር
préservatif n.m. — ኮንዶም
présélectionner v.tr. — ቀድሞ መረጠ
préservation n.f. — ጥበቃ ፣ እንክብካቤ ማኖር / ማቆየት
présence n.f. — a. መገኘት ; la ~ aux cours est
préserver v.tr. — ጠበቀ ፣ አኖረ ፣ አቆየ
obligatoire ትምህርቱን መከታተል ግዴታ ነው ; faire acte de
~ ግንባር ማስመታት ; feuille de ~ የስም መጥሪያ / መቆጣጠሪያ présidence n.f. — ሊቀ መንበርነት
ወረቀት b. les forces en ~ በግንባር የተሰለፉ ኃይሎች ; mettre
président, -e n. — a. ~ de la République የሪፖብሊክ
deux personnes en ~ ማገጣጠም ; en ~ de témoins
ፕሬዚዳንት ; ~ du Conseil ጠቅላይ ሚኒስትር (የሚኒስትሮች
በምስክሮች ፊት ; ils se sont disputés en ma ~ እኔ
ምክር ቤት ሊቀ መንበር) b. ~-directeur général ሊቀ መንበርና
ባለሁበት / በተገኘሁበት ተጣሉ ወይም ተጋጩ c. ~ d’esprit
ዋና አስተዳዳሪ c. ~ d’une réunion የስብሰባ ሊቀ መንበር ; ~
አስተውሎ ; avoir de la ~ ጥላ ያለው ሱ
d’une association የማኅበር ሊቀ መንበር d. ~ du tribunal
présent, -e (1) adj. & n. — a. ተገኘ ; les personnes ~es የፍርድ ቤት ሊቀ መንበር
ያሉት / የተገኙት ሰዎች ; la ~e lettre ይህ ደብዳቤ b. cela
présidentiel, -elle adj. — ሊቀ መንበራዊ ፣ የሊቀ መንበር
m’est toujours ~ à l’esprit ሁልጊዜ ትዝ ይለኛል c. le
temps / moment ~ የዛሬ ጊዜ ፣ ዛሬ ; à ~ አሁን ; jusqu’à ~ présider v.intr. & intr. — a. በሊቀ መንበርነት መራ / ሰበሰበ
እስካሁን ; dès à ~ ከአሁኑ ; à ~ que እንግዲህ... ከሆነ b. les règles qui président à la rédaction du
dictionnaire የመዝገበ ቃላት ዝግጅት መሠረታዊ መመሪያዎች
présent (2) n.m. — ስጦታ ፣ ገጸ በረከት
présomption n.f. — a. ጥርጣሬ ; de lourdes ~ pèsent
présent (3) n.m. — የቅርብ (ሰዋስው)
sur lui በከባዱ ተጠርጥሯል ; présomption de paternité
présentable adj. — tu n’es pas ~ dans cette tenue በአባትነት መጠርጠር (በምልክት እንጂ በመረጃ ያልተያዘ) b. ኩራት ፣
እንዲህ ሆነህ ሰው ፊት አትቀርብም ጉራ
350
ሥራ ; ce n’est pas ~ አያስቸኩልም b. citron ~ የተጨመቀ prestidigitateur, -trice n. — ጣተ ቀልጣፋ ፣ አስማተ
ሎሚ c. የተጣበበ 2. n.m. aller / parer au plus ~
prestidigitation n.f. — የአስማት ሥራ (በእጅ ቅልጥፍና ላይ
የሚያስቸኩለውን አስቀደመ
የተመሠረተ)
presse-citron n.m. inv. — ሎሚ መጭመቂያ
prestige n.m. — ክብረት ፣ ዝና ; faire qqch. pour le ~
pressentiment n.m. — j’avais le ~ qu’il en serait ainsi አድናቆት ለማትረፍ አንድ ነገር አደረገ ; sans ~ መደዴ ፣ ተራ ፣
እንዲህ እንደሚሆን ታይቶኝ ነበር ; mauvais ~ ቀፈፈ ክብር የሌለው
préventif, -ive adj. — a. መከላከያ (መድኃኒት) ; à titre ~ primesautier, -ière adj. — በዋል ፈሰስ ፣ እንዳሻው
ለጥንቃቄ ያህል b. détention préventive በጥበቃ ውስጥ የሚያደርግ / የሚኖር
ማግባት
primeur n.f. — a. avoir la ~ d’une nouvelle የዜናው
prévention n.f. — a. መከላከል ; ~ routière የአደጋ መከላከያ እፍታ ደረሱ b. cultiver des ~s የቅቱን ፍሬ ቀድሞ አደረሰ
(የአውራ ጎዳና) b. mettre qqn. en ~ ለጥንቃቄ ያህል ያዘ
primevère n.f. — የአበባ ዓይነት (መስከረም ሲጠባ የሚበቅል)
c. የድጋፍ / የተቃውሞ ዝንባሌ ማሳየት ; avoir des ~s vis-à-
vis de qqn. ባንድ ሰው ላይ ጥርጣሬ / ቅሬታ አደረበት ; juger primitif, -ive— 1. adj. ጥንታዊ ፣ መነሻ ፣ መሥራች 2. n.m.
qqn. sans ~ ያለ አድልዎ ፈረደ / ገመገመ les ~s a. ጽሕፈት አልባ የሥልጣኔ ደረጃ b. ከተሐድሶ በፊት የነበሩ
ሠዓሊዎች (የምዕራባውያን)
prévenu, -e — 1. adj. a. ማስጠንቀቂያ የተሰጠው b. ተጠንቀቅ
የተባለ (በሌላ ሰው ላይ) 2. n. ተከሳሽ primo adv. — አንደ ፣ ከሁሉ አስቀድሞ
prévisible adj. — un événement ~ የተጠበቀ ሁኔታ / primordial, -e, -aux adj. — አንደ ፣ ዋና ፣ ወሳኝ
ድርጊት ; l’évolution de la maladie est difficilement ~
prince n.m. — መስፍን ፣ ልዑል ; ~ héritier አልጋ ራሽ ; être
የሕመሙን ሒደት ቀድሞ ማቅ ያስቸግራል
bon ~ ለጋሥ / መሐሪ ሆነ
prévision n.f. — ቀድሞ ማሰብ ; en ~ de qqch. ይሆን
princier, -ière adj. — ልዑላዊ (ጠባይ አድራጎት)
ይሆናል / ይመጣል በማለት ; ~s météorologiques የአየር
ንብረት ግምት ; ~s budgétaires የበጀት ግምት
352
princesse n.f. — a. ልዕልት b. fam. aux frais de la ~ prisonnier, -ière n. — እስረ
በመንግሥት ፣ በመሥሪያ ቤት ኪሣራ ፣ በቤቱ ወጪ (ሆቴል / ምግብ
privation n.f. — a. ማጣት ; ~ de nourriture የምግብ
ቤት ጉዞ)
እጦት ; ~ de liberté ነጻነት መንፈግ ; ~ de la vue ዓይኑ ጠፋ
principal, -e, -aux — 1. adj. ዋና 2. n.m. a. c’est le ~ b. souffrir de ~s በእጦት ተሰቃየ
ዋናው ነገር ይህ ነው b. ~ d’un collège ርዕሰ መምህር
privautés n.f. pl. — prendre des ~s avec qqn. ሱክ ማለት
principalement adv. — በመሠረቱ (በሱ የግል ሕይወት)
principauté n.f. — የመስፍን ግዛት ; la principauté de privé — 1. adj. a. የግል ; vie ~e የግል ሕይወት b. visite ~e
Monaco የሞናኮ መስፍን ይፋ ያልሆነ (ጉብኝት) 2. n.m. a. le (secteur) ~ የመንግሥት
ያልሆነ የሥራ ክፍል b. en ~ በግል ; dans le ~ በግል ኑሮው
principe n.m. — መሠረተ ሐሳብ ; par ~ በመሠረቱ ; en ~
መመሪያው አድርጎ ያዘ ; avoir pour ~ de ; partir du ~ que priver — 1. v.tr. ~ qqn. de qqch. አንድ ነገር ነፈገ ; je ne
መንደርደሪያ ሐሳብ ይዞ ተነሣ vous en prive pas ? አያጎልህም (ብስደው) ; être privé
d’électricité pendant trois jours ሦስት ቀን ኤሌክትሪክ
printemps n.m. — ፀደይ ፣ በጋ ; au ~ መስከረም ሲጠባ
ተቋረጠበት 2. v.pr. se ~ de qqch. ራስን ከ... ቆጠበ ; se ~
printanier, -ière adj. — የመስከረም d’eau ውሀ ከመጠጣት ተቆጠበ
prioritaire adj. — የተቀዳሚነት መብት ያለው ፣ ቀድሞ የማለፍ privilège n.m. — a. የተለየ መብት b. ባለ ፈቃድ
መብት ያለው
privilégié, -e adj. — a. ባለ ልዩ መብት b. ፈቃድ ያለው /
priorité n.f. — a. ቅድሚያ ; ~ de (passage) የማለፍ የተሰጠው c. avoir des relations ~es avec qqn. ግንኘውነት
ቅድሚያ ; ~ à droite ቅድሚያ ለቀኝ ; route à ~ አውራ ጎዳና / አበጀ
መንገድ b. donner la ~ à qqch. ቅድሚያ ሰጠ ; il faut faire
privilégier v.tr. — ልዩ መብት/ ፈቃድ ሰጠ / ያዘ
cela en ~ ላንድ ነገር ቅድሚያ ሰጠ
prix n.m. — A. a. ዋጋ ; ~ du voyage የጉዞ ዋጋ ; ~
pris, -e adj. — A. a. የተያዘ ; toutes les places sont
courant የገበያ ዋጋ ; ~ de revient የተገዛበት / የተሠራበት
prises ሁሉም ተይዟል (የቴአትር / የአይሮፕላን ቦታ) b. avoir
ዋጋ b. se vendre à ~ d’or ጨው ሆነ (በብዙ ዋጋ ተሸጠ) ;
les mains ~s በእጁ
c’est hors de ~ ዋጋው የሚቻል አይደለም ; ça n’a pas de ~
ዕቃ ይዟል c. je suis ~ ተይለሁ ፣ ሥራ አለብኝ B. a. ~ de peur
ግምት የለውም / በገንዘብ አይተመንም c. à bas ~ ርካሽ ; je vous
ፍርሐት ያዘው ; ~ de boisson ሞቅ አለው b. j’ai le nez ~
ferai un ~ (d’ami) የዘመድ ዋጋ አደርግልሃለሁ d. à tout ~
አፍንጫዬ ተጠቅጥቋል ; il a la gorge ~e ድምፁ ተዘጋ
በማንኛውም ዋጋ ; à aucun ~ በምንም ዓይነት (አይሆንም) /
prise n.f. — A. a. መያዝ ፣ ጭብጥ ; avoir ~ sur qqn. ምንም ቢሆን (አይደረግም) e. mettre à ~ la tête de qqn.
በቁጥጥር ውስጥ መያዝ ; lâcher ~ የያዙን ለቀቀ ; donner ~ aux ላመጣ / ለያዘ ዋጋው ይከፈለዋል B. a. le ~ Nobel የኖቤል
reproches ለቀሳ አመቸ (መንገድ ሰጠ) b. être aux prises ተሸላሚ b. ~ littéraire የተሸለመ / ሽልማት ያገኘ መጽሐፍ
avec qqn. ተያያዘ c. être en ~ directe avec les réalités c. grand ~ (automobile) የአውቶሞቢል ኩርስ ተሸላሚ
politiques የፖለቲካ ጉዳዮችን በተጨባጭ ማቅ B. a. መያዝ ፣
probabilité n.f. — ግምን ; la ~ d’une guerre se précise
መውደቅ ; la ~ de Bastille የባስቲይ መያዝ (መውደቅ) b. ~
የጦርነቱ አመጣጥ እየተረጋገጠ ነው
d’otages ምርኮ መያዝ C. a. ~ de sang ደም መውሰድ b. ~
de vues ፎቶግራፍ / ፊልም ማንሣት ; ~ de son ድምጽ መቅረፅ probable adj. — ሊሆን የሚችል
c. ማጥመድ (ዓሣ) D. ~ d’air ነፋስ ማስገባት ; ~ d’eau ውሃ
probablement adv. — ምናልባት
መጥለፍ ; ~ de courant ኤሌክትሪክ መቀጠል ; ~ de terre
ግራውንድ መትከል probant adj. — አስተማማኝ
priser v.tr. — a. ~ du tabac ሱረት መሳብ b. አጣጣመ (ቅኔ / probité n.f. — ታማኝነት
መጠጥ / ምግብ ዘተ)
problématique — 1. adj. አጠያያቂ 2. n. አጠያየቅ ፣ የሚነሡ
prisme n.f. — ስላሽ መስታወት ጥያቄዎች (በአንድ ጉዳይ ዙሪያ)
prison n.f. — a. ወህኒ ፣ እስር ቤት ፣ ከርቸሌ ; aller en ~ problème n.m. — a. ~ de mathématiques የሂሳብ ጥያቄ
ታሰረ ፣ ወህኒ ገባ ; être condamné à trois mois de ~ b. un ~ de santé የጤና ችግር c. poser un ~ ችግር ፈጠረ
ferme ሦስት ወር እስራት ተፈረደበት (ያለ አመክሮ) d. fam. il n’y a pas de ~ ችግር የለም
procédé n.m. — a. ያሠራር ዘዴ ; ~ de fabrication የምርት prodigue — 1. adj. አባካኝ ፣ ብኩን ; le fils ~ ብኩኑ ልጅ
ዘዴ b. un échange de bons ~s ውለታ ተዋዋለ ፣ ሥልት ፣
prodiguer v.tr. — ለገሠ ፣ አባከነ
ብልሃት
producteur, -trice — 1. adj. አምራች ; pays ~ de café
procéder — 1. v.intr. a. ~ de ከ... ሠረፀ b. ሠራ ፣ አከናነ ; ~
በውና አምራች አገር 2. n. አዘጋጅ (ፊልም)
avec prudence በጥንቃቄ ማከናን 2. v.tr. ind. ~ à une
enquête ምርምር አካሄደ productif adj. — ምርታማ
procédure n.f. — ሥነ ሥርዓት (የሕግ) production n.f. — a. ምርት ; augmenter la ~ ምርት
ማሳደግ b. ~ littéraire የሥነ ጽሑፍ ውጤቶች / ምርቶች
procès n.m. — ክስ ; ~ civil የፍትሐ ብሄር ክሥ ; faire le ~
c. directeur de ~ የዝግጅት መምሪያ ኃላፊ (ፊልም)
de qqn. ቀሰ፣ ነጀለ
productivité n.f. — ምርታማነት
procession n.f. — ዑደት
produire — 1. v.tr. a. አመረተ (እህል / ከብት / የእንዱስትሪ
processus n.m. — ሒደት
ውጤት) b. ~ une preuve መረጃ አቀረበ c. ~ un effet
procès-verbal n.m. — a. ~ d’une réunion ቃለ ጉባዔ ውጤት አስገኘ ; l’aspirine produit un effet immédiat
b. የፖሊስ መቀጮ ; dresser un ~ contre qqn. ክስ አስፒሪን ወዲያው ይሠራል d. ~ un film ፊልም ሠራ 2. v.pr. se
አስመዘገበ (ፖሊስ) ~ a. l’explosion s’est produite à midi ፍንዳታው የደረሱ
በስድስት ሰዓት ነው b. l’artiste se produit sur scène
prochain — 1. adj. a. ቅርብ b. dimanche ~ መጪው /
ተዋናይ መድረክ ላይ ጣ
የፊታችን እሑድ 2. n.m. ጓደ ፣ ብጤ
produit n.m. — a. ውጤት ; ~ national brut ጥሬ ብሄራዊ
prochainement adv. — በቅርቡ
ውጤት ; ~s agricoles የግብርና ምርት b. ዕቃ ፣ ሸቀጣ ሸቀጥ ;
proche — 1. adj. tout ~ አቅራቢያ ; la ville la plus ~ ~s de beauté የውበት
ከሁሉም በሚቀርበው ከተማ b. dans un ~ avenir በቅርቡ ዕቃዎች c. ~ d’une vente የሽያጭ ገቢ ; le ~ de 10 ans de
c. ils sont ~s parents የቅርብ ዘመዳሞች ናቸው 2. adv. de travail የዓሥር ዓመታት የሥራ ውጤት
~ en ~ ደረጃ በደረጃ 3. n. ses ~s (parents) የቅርብ ዘመዶች
proéminence n.f. — ከፍታ ፣ ጉብታ
proclamation n.f. — ዓዋጅ
proéminent, -e adj. — ከፍ ያለ ፣ ጉብ ያለ
proclamer v.tr. — a. ~ un décret አዋጅ አጀ b. ~ des
prof n. — fam. የፕሮፌሰር አኅጽሮት ፣ professeur ይመለከቷል
résultats ውጤት አሳወቀ c. ~ son innocence ንጹሕነቱን
በይፋ አስታወቀ profanateur, -trice n. — አርካሽ
procréer v.tr. — ተዋለደ ፣ ተባዛ profanation n.f. — ማርከስ (የተቀደሰን ቦታ / ነገር)
procuration n.f. — ውክልና ፣ ተጠሪነት profane adj. & n. — a. ዓለማዊ ; le ~ et le sacré ዓለማዊና
መንፈሳዊ ; musique ~ ሕዝባዊ ሙዚቃ ; les ~s መሃይሞች
procurer — 1. v.tr. ~ qqch. à qqn. አቀረበ 2. v.pr. se ~
b. je suis ~ en la matière ለጉዳዩ እንግዳ ነኝ
de l’argent ገንዘብ አገኘ ; où peut-on se ~ ce livre ? ይህ
መጽሐፍ የት ይገኛል ? profaner v.tr. — a. ~ un lieu / une chose sacré(e)
አረከሰ (የተቀደሰን ቦታ/ ነገር b. ~ un nom አበላሸ (ስም አጠፋ)
procureur n.m. — ~ de la République ዓቃቤ ሕግ ; ~
général ዋና ዓቃቤ ሕግ proférer v.tr. — ተናገረ (ድምፁን ከፍ አድርጎ) ; ~ des
menaces አስፈራራ
prodigalité n.f. — አባካኝነት (የንብረት)
professer v.tr. — a. ~ une religion / une opinion ገለፀ
prodige — 1. n.m. ተአምር ፣ መንክር ፣ አስደናቂ ; faire des
(እምነት / አስተያየት) b. አስተማረ ፣ መምህር ሆነ
~s መንክራዊ ሆነ ; ça tient du ~ መንክራዊነት ይታይበታል
(ሰው) ; c’est un ~ ተአምረ ነው 2. adj. enfant ~ ከዕድሜው professeur n.m. — ፕሮፌሰር ፣ መምህር ፣ አስተማሪ
በላይ ችሎታ ተሰጥዎ ያለው
profession n.f. — a. ሙያ ፣ ሥራ ; exercer une ~ በሙያ
prodigieusement adv. — በአስደናቂ ሁኔታ መተዳደር b. ~ de foi ቃለ ሃይማኖት ፣ ቀኖና c. faire ~ de
qqch. ባንድ ነገር ማመን
prodigieux, -euse adj. — ተአምራዊ ፣ መንክራዊ
354
professionnel, -elle n.m. — 1. adj. ባለ ሙያ ; une faute progrès n.m. — a. እርምጃ ; on n’arrête pas le ~ !
professionnelle ከባለሙያ የማይጠበቅ ስሕተት 2. n. ባለ ልዩ እርምጃችንን መግታት አይቻልም b. faire des ~ ተሻሻለ
ሙያ
progresser v.intr. — ተራመደ ፣ ተሻሻለ
professoral, -e, -aux adj. — የመምህር ; le corps ~ ማኅበረ
progressif, -ive adj. — እያደገ የሚሄድ
መምህራን
progression n.f. — እርምጃ ፣ አረማመድ
professorat n.m. — መምህርነት
progressivement adv. — እርምጃ በእርምጃ ፣ ቀስ በቀስ
profil n.m. — a. የጎን ገጽታ ; de ~ ከጎን b. ቅርፅ (የሱነት)
c. ንድፍ (ሥዕል) ; ~ longitudinal የርዝመት ንድፍ (ንዝ) ; ~ prohiber v.tr. — ከለከለ (በሕግ)
transversal የስፋት ንድፍ (ከዳር እዳር) d. ~ psychologique
prohibitif, -ive adj. — a. mesure prohibitive የሚከለክል
ሥነ ልቡናዊ ገጽታ e. il a le bon ~ pour ce travail ለዚህ
(ሕግ) b. prix ~ የማይነካ ዋጋ
ሥራ የሰጠ ነው
prohibition n.f. — ክልክል
profiler — 1. v.tr. a. ነደፈ (ስእል) b. ቀረፀ 2. v.pr. se ~ ከሩቅ
ታየ ; le matin le Yerer se profile à l’est d’Addis proie n.f. — a. ሰለባ b. oiseau de ~ ጭልፊት ቀማኛ c. être
Abeba ጧት ጧት ከአዲስ አበባ በስተምሥራቅ የረር ይታያል en ~ aux remords ጸጸት ያዘው / ጸጸት አጠቃው d. être la
~ des flammes እሳት በላው
profit n.m. — ትርፍ ; vendre à ~ አትርፎ ሸጠ ; mettre
qqch. à ~ ተጠቀመ ; tirer ~ de qch. አንድ ነገር ለጥቅም projecteur n.m. — a. ማሳያ (ፊልም) b. ባውዛ
አዋለ ፣ ጥቅም አገኘ ; au ~ des pauvres ለድzች መርጃ
projectile n.m. — ተወርዋሪ ፣ ተውዘግዛጊ ፣ ቅዝምዝም ፣
profitable adj. — የሚጠቅም ሚሳይል ፣ ተወንጫፊ
profiter — 1. v.intr. ind. a. ~ de qqch. ተጠቀመ ; il a projection n.f. — a. ውርወራ b. ~ cartographique ዝርግ
profité de son absence pour partir አለመኖሩን ጠብቆ የገጸ ምድር ካርታ
ሄደ b. ~ à qqn. ለሱ ጠቀመ 2. v.intr. ፋፋ (ለልጅ)
projet n.m. — a. ዕቅድ ; former le ~ de ዓቀደ ; en ~
profiteur, -euse n. — ለጥቅሙ የሚያውቅበት በዕቅድ ደረጃ የሚገኝ b. ~ de loi የሕግ ረቂቅ
profond, -e — 1. adj. a. ጥልቅ ; un trou ~ de trois projeter — 1. v.tr. a. ዓቀደ ፣ ዕቅድ አወጣ b. በፊልም አሳየ
mètres ሦስት ሜትር ጉድጓድ b. un ~ mépris ጥልቅ ንቀት ; 2. v.pr. son ombre s’est projetée sur le tableau ጥላው
un silence ~ ጭው ያለ ፀጥታ ; les causes ~es ከጀርባ ያለው እሠሌዳው ላይ ወደቀ
ምክንያት c. la France ~e የገጠሪቱ (እውነተዋ) ፈረንሳይ አገር
prolétaire adj. & n.m. — ወዛደር
2. adv. creuser ~ ዝቅ አድርጎ መቆፈር መማስ 3. n.m. a. au
plus ~ de mon cœur ካንጀቴ b. au plus ~ de la nuit prolétariat n.m. — ወዛደርነት
በውድቅት
prolétarien, -ienne adj. — ወዛደራዊ
profondément adv. — በጥልቅ ፣ በጥልቀት ፣ ጠልቆ ፣ ዘልቆ
prolifération n.f. — መባዛት ፣ መዋለድ ፣ መራባት (ለከብት) ፣
profondeur n.f. — a. ጥልቀት b. ~ d’esprit ጠልቆ መፈልፈል
አስተዋይነት
proliférer v.intr. — ተባዛ ፣ ተዋለደ ፣ ተራባ
profusion n.f. — ብዛት ፣ በሽበሽ ፣ በሽ
prolifique adj. — a. ወላድ ; les lapins sont ~s ጥንቸል
progéniture n.f. — ዝርያ ቶሎ ይራባል b. ብዙ የሚያመርት ; un historien ~ ብዙ የሚጽፍ
ታሪክ አዋቂ
programmation n.f. — ፕሮግራም መያዝ ፣ ዕቅድ መያዝ
prolixe adj. — ውስብስብ (አነጋገር / አጻጻፍ)
programme n.m. — a. ፕሮግራም ፣ መርሐ ግብር ; ce
n’était pas prévu au በፕሮግራም አልተያዘም ነበር b. ~ prologue n.m. — መቅድም
politique የፖለቲካ ፕሮግራም c. የኮምፕዩተር ፕሮግራም
prolongation n.f. — a. ማራዘም (ጊዜ) b. ተጨማሪ ጊዜ
programmer v.tr. — a. መርሐ ግብር አወጣ b. የኮምፕዩተር (የባከኑን ለማካካስ ኳስ ጨዋታ)
ፕሮግራም አጣ
prolongement n.m. — a. ቀጣይነት ፣ ቅጥያ b. pl. les ~s prononcé, -e adj. — a. ጉልህ ; nez ~ ትልቅ አፍንጫ ; peu
d’une affaire ያንድ ጉዳይ ሳቢያ / መዘዝ ~ ጎልቶ የማይታይ b. un goût ~ pour le voyage የጉዞ ፍቅር
prolongé, -e adj. — ቅጥል ፣ የተቀጠለ ; un séjour ~ ረዛም prononcer — 1. v.tr. a. ጠራ (ፊደል/ ቃል) ; comment ça
ጊዜ ፣ የረጥም ጊዜ ቆይታ se prononce ? አጠራሩ እንዴት ነው ? ; mal ~ un mot
ቃልን አሳስቶ ጠራ ; sans ~ un mot አንድ ነገር ሳይል b. ~ un
prolonger — 1. v.tr. a. አራዘመ ፣ ቀጠለ ; ~ une route
discours ንግግር አደረገ ; ~ une sentence የፍርድ ውሳኔ አሰማ
መንገድ አራዘመ 2. v.pr. ተራዘመ
3. v.pr. se ~ ሐሳቡን ገለጠ ፣ ውሳኔ ሰጠ
promenade n.f. — ሽርሽር ፣ ዙረት ፣ መንሸራሸሪያ
prononciation n.f. — የቃል አጠራር ; défaut de ~ የአነጋገር
promener — 1. v.tr. a. አንሸራሸረ b. ~ son regard d’un ጉድለት (በመንተባተብ / አጥርቶ ባለመጥራት)
endroit à l’autre በዓይኑ ቃኘ c. fam. envoyer ~ qqn.
pronostic n.m. — ትንበያ
አመናጨቀ ፣ ገደል ግባ አለ 2. v.pr. se ~ ተንሸራሸረ
pronostiquer v.tr. — ተነበየ ፣ በግምት ተናገረ
promeneur, -euse n. — ተንሸራሻሪ
propagande n.f. — ማሠራጨት (የድጋፍ / የማስተዋወቂያ) ፣
promesse n.f. — a. ተስፋ ; faire une ~ ተስፋ ሰጠ b. ~
ወሬ አሠራጨ (የዜና) ፣ ወሬ ነዛ
d’achat የግዢ ቃል
propagation n.f. — መስፋፋት ፣ መባዛት (የዘር) ፣ ማሠራጨት ፣
prometteur n.f. — ተስፋ የሚጣልበት
ሥርጭት
promettre — 1. v.tr. a. ተስፋ ሰጠ / ቃል ገባ 2. v.intr.
propager — 1. v.tr. ~ une rumeur ወሬ አናፈሰ / አሠራጨ /
a. enfant qui promet ተስፋ የሚጣልበት ልጅ b. fam. ça
ነዛ 2. v.pr. se ~ ተስፋፋ ፣ ተዛመተ (በሽታ) ፣ ተዋለደ (ዘር)
promet ! አይቀሬ ነው ! 3. v.pr. se ~ qqch. ለራሱ ቃል ገባ ፣
ቆረጠ propane n.m. — ጋዝ (ነዳጅ) ፣ ፕሮፔን
promiscuité n.f. — ቅልቅል propension n.f. — ዝንባሌ
promontoire n.m. — የባሕር ዳርቻ ፣ ገመገም prophète, prophétesse n.m. — ነቢይ
promoteur, -trice n. — a. አንቀሳቃሽ ፣ ቀስቃሽ ፣ አስተባባሪ prophétie n. — ትንቢት
(ስፖርት) b. ~ immobilier ሥራ አበዳሪ
prophétique adj. — ትንቢታዊ
promotion n.f. — a. ዕድገት ; ~ à l’ancienneté በአገልግሎት
prophétiser v.tr. — ተነበየ ፣ ትንቢት ተናገረ
ዘመን የሚገኝ ሹመት b. ያንድ ዘመን ተመራቂዎች c. article en ~
ለማስተዋቅ የቀረበ ዕቃ propice adj. — የተመቸ ; les circonstances nous sont
~s የጊዜው ሁኔታ አመቺ ሆኗል
promouvoir v.tr. — አስተዋቀ
proportion n.f. — a. መጠን ; ~ d’alcool dans un vin
prompt, -e adj. — ፈጣን ፣ ንቁ
የአልኮል መጠን (በይን ውስጥ) ; hors de ~ avec የማይመጣጠን
promptement adv. — በፍጥነት ፣ ወዲያው b. pl. a. salle de vastes ~s መጠነ ሰፊ አዳራሽ b. toutes
~s gardées ከልኩ ሳያልፍ
promptitude n.f. — ፍጥነት ፣ ቀልጣፋነት
proportionné, -e adj. — a. bien ~ የተመጣጠነ ፣ መጠነ ጥሩ
promulgation n.f. — ዓዋጅ ; ~ des résultats የፈተና
b. ~ à ከ... ጋር ተመጣጣኝ
ውጤት ማስታወቅ
proportionnel, -elle adj. — ተመጣጣኝ
promu, -e adj. & n. — የተሾመ ፣ ዕድገት ያገኘ
proportionnellement adv. — በተመጣጣኝ ሁኔታ
promulguer v.tr. — ዓጀ
proportionner v.tr. — አመጣጠነ
prôner v.tr. — አመሰገነ ፣ አሞገሰ
propos n.m. — a. አስተያየት ፣ ንግግር b. ዓላማ ; tel n’est
pronom n.m. — ተውላጠ ስም (ሰዋስው)
pas mon ~ እንዲህ ማለቴ አይደለም፣ አላማዬ ይህ አይደለም ;
pronominal, -e, -aux adj. — የተውላጠ ስም ፣ ተውላጠ ስም faire qcch. de ~ délibéré ዓውቆ / ፈልጎ / መክሮ ፈጸመ
ያለበት c. ጉዳይ ; à ce ~ ከነገራችን ላይ ; à quel ~ ? ለምን ? ; à tout
356
~ በየምክንያቱ፣ በያለበት d. dire qqch. à ~ በሚፈለግበት ጊዜ proscrit, -ite n. — ግዞተ ፣ ግዞት የተፈረደበት
አንድ ነገር ተናገረ ; arriver fort à ~ ልክ ሲያስፈልግ ድረስ
prose n.f. — ስድ ጽሕፈት
proposer — 1. v.tr. ሐሳብ አቀረበ ; ~ de l’argent à qqn.
prospecter v.tr. — a. አሰሰ (የመዓድን) b. መረመረ (የገበያ
ገንዘብ እሰጣለሁ አለ ፣ ለመክፈል ቃል ገባ ; ~ un candidat ዕጩ
ሁኔታ)
አቀረበ 2. v.pr. a. se ~ d’écrire ለመጻፍ አሰበ b. se ~ pour
un emploi ለአንድ ሥራ ራሱን አቀረበ prospecteur, -trice n. — a. አሳሽ (የመዓድን) b. መርማሪ
(የገበያ ሁኔታ)
proposition n.f. — a. ሐሳብ ; faire une ~ à qqn. ሃሳብ
አቀረበ b. fam. faire des ~s ፈለገ ፣ ፈለገች (ለሲብ) c. ዓረፍተ prospection n.f. — a. አሰሳ b. ምርመራ (የገበያ ሁኔታ)
ነገር ; ~ principale መነሻ ዓረፍተ ነገር (ሰዋስው)
prospectus n.m. — የፕሮፓጋንዳ በራሪ
propre (1) — 1. adj. a. የግል ፣ የራስ ; sens ~ (d’un mot)
prospère adj. — ባለፀጋ ; années ~s የጥጋብ ዘመን
የቃል ተቀዳሚ ትርጉም ; ce sont ses ~s mots የራሱ ቃላት
ናቸው ; remettre qqch. en main(s) ~(s) በእጅ prospérer v.intr. — በለጸገ ፣ ሀብት አገኘ
አስረከበ b. nom ~ የግል ስም ፣ የተጸውኦ ስም c. ~ à qqch.
prospérité n.f. — ብልጽግና ፣ ጥጋብ
የሚሆን፣ የሚገጥም ፣ የሚችል ; ~ à tout ለሁሉም የሚሆን
2. n.m. a. የግል ባሕርይ ; le rire est le ~ de l’homme ሣቅ prostate n.f. — የአባለ ዘር ዕጢ
የሱ ልጅ የግል ጠባይ ነው c. posséder qqch. en ~ የራስ
prosterner (se) v.pr. — ሰገደ
የሚሉት ንብረት / ቅርፅ
prostituée n.f. — ጋለሞታ ፣ ሸርሙጣ
propre (2) adj. — a. ንጽሕ ፣ የጸዳ ; mettre au ~ በንጹሕ
ገለበጠ b. fam. nous voilà propres ! ጉዳችን ፈላ ጉድ prostituer — 1. v.tr. አሸረሞጠ 2. v.pr. se ~ ሸረሞጠ
ፈላብን ! ; c’est du ~ ! እንዲህ አድርጎም የለ
prostitution n.f. — ሽርሙጥና ፣ ጋለሞታነት
proprement adv. — a. በንጹሕ b. በትክክል ; à ~ parler
prostration n.f. — መዘርጋት ፣ መደፋት ፣ መነጠፍ ፣ በልብ
በትክክል ለመናገር ; la ville ~ dite ከተማው ራሱ
መተት
propreté n.f. — ንጽሕና ፣ ጽዳት
prostré, -e adj. — የፈዘዘ ፣ የተንኮታኮተ (ሰው)
propriétaire n. — ባለቤት ፣ ባለንብረት ፣ ባለርስት
protecteur, -trice n. & adj. — a. ደጋፊ (ደካማን) ፣ ጠባቂ ፣
propriété n.f. — a. ርስት ; ~ privée የግል ንብረት ; ~ ሠዋሪ (ከክፉ) b. ባልደረባ ፣ ተከላካይ ፣ ተገን ፣ ዋስትና
littéraire የደራሲ ባለቤትነት ንብረት / መብት b. les ~s d’un
protection n.f. — a. ተገንነት b. ~ de l’environnement
médicament የመድኃኒት ልዩ ጸባይ
መጠበቅ (አካባቢ እንዳይበላሽ) c. se mettre sous la
propulser — 1. v.tr. a. ገፋ ፣ ወረረ ፣ አስፈነጠረ b. ~ qqn. à protection de qqn. የሙጢኝ አለ ; ~ diplomatique
une fonction importante ወደ ትልቅ ኃላፊነት ተኮሰ 2. v.pr. የዲፕሎማሲ ዋስትና
se ~ ታግሎ ወጣ ፣ ተንጠላጠለ
protectionnisme n.m. — የጉምሩክ ድጋፍ (ያገር ምርት ገበያ
propulseur n.m — መግፊያ ፣ መርሪያ ፣ መስፈንጠሪያ በውጭ ምርት እንዳይጣበብ)
prorata n.m.inv. — au ~ de qqch. በ... መጠን ; les protectorat n.m. — የበላይ ጠባቂነት (በአንድ መንግሥት ላይ)
bénefices sont distribués au ~ des apports ትርፉ
protégé, -e n. — ጥገ (ሰው) ፣ ተረጂ
የሚታደለው በአክሲዮኑ መጠን ነው
protège-cahier n.m. — የደብተር ልባስ
proroger v.tr. — አራዘመ
protéger — 1. v.tr. ተገን ሆነ ፣ ጥገኝነት ሰጠ ፣ ጠበቀ ፣ ባልደረባ
prosaïque adj. — ተራ ፣ መደዴ ፣ መና
ሆነ ፣ አስጠጋ 2. v.pr. se ~ de qqch. ተከላከለ
prosaïquement adv. — በመደዴ / በተራ አኳኋን
protéine n.f. — ፕሮቲን (ንጥረ ነገር)
proscription n.f. — a. ማጋዝ b. መከልከል
protestant, -e adj. & n. — ፕሮቴስታንት
proscrire v.tr. — a. ~ qqn. አጋዘ b. ~ qqch. ከለከለ c. ~
protestantisme n.m. — የፕሮቴስታንት
l’usage d’un mot አንድን ቃል አስገደ
protestataire — 1. n. አቤቱታ አቅራቢ 2. adj. vote ~ የቅሬታ provisoire — 1. adj. ጊዜያዊ ፣ ከፊል ; à titre ~ ለጊዜው
ድምፅ (ለምርጫ) 2. n.m. s’installer dans le ~ ጊዜያዊውን ሁኔታ አራዘመ
protestation n.f. — አቤቱታ provisoirement adv. — ለጊዜው
protester — 1. v.tr. አቤት አለ ፣ ቅሬታውን ገለጠ ; ~ de son provocant, -e adj. — ተንኳሽ ፣ ቀስቃሽ ፣ የሚነሽጥ
innocence ንጽሕናውን አረጋገጠ (ከንጀል) 2. v.intr. ~ contre
provocateur, -trice — 1. adj. ቀስቃሽ ፣ ቆስቋሽ ; agent ~
qqch. አልቀበልም አለ
ተናግሮ አናጋሪ 2. n. ጠብ አጫሪ ፣ ተንኳሽ
prothèse n.f. — ሰው ሠራሽ አካል አባል (እግር / ጥርስ / ዓይን)
provoquer v.tr. — a. ቀሰቀሰ ፣ ቆሰቆሰ ; ~ qqn. du regard
protocolaire adj. — የሥርዓት ባይኑ ጋበዘ b. ገፋፋ ፣ አነሣሣ ; ~ qqn.au crime ወደ ወንጀል
ገፋፋ ; ~ une rixe አምቧጓሮ አስነሣ ; ~ le sommeil እንቅልፍ
protocole n.m. — ሥርዓት ፣ ግና ፣ ማዕረግ ፣ ፕሮቶኮል
አስመጣ / አስከተለ
prototype n.m. — ለዓይነት የተሠራ
proxénète n.m. — አቃጣሪ
protubérance n.f. — የአጥንት ቋር ፣ እብጠት (የአካል) ፣ ዲብ /
proximité n.f. — a. ቅርበት ; à ~ በቅርቡ (ቦታ) ; à ~ de
ጎጥ (የመሬት)
l’aéroport ከአይሮፕላን ጣቢያው አጠገብ e. les services de
protubérant, -e adj. — እባጭ ፣ ያበጠ ~ የግል እርዳታ (ለድኩማን)
proue n.f. — የመርከብ ደረት prude — 1. adj. ወግ አጥባቂ 2. n.f. ገ
prouesse n.f. — ጀግንነት ; faire des ~ ጀብዱ ፈጸመ prudence n.f. — ብልህነት ፣ ጥንቃቄ ; par ~ ለጥንቃቄ ያህል
prouver v.tr. — a. ማስረጃ ሰጠ ; cela prouve son prudemment adv. — በጥንቃቄ ፣ በብልሃት
innocence ለንጹሕነቱ ማስረጃ ነው ፣ ንጹሕነቱን ያስረዳል b. ~
prudent, -e adj. — ጥንቁቅ ፣ ብልህ ፣ ልባም ፣ አስተዋይ ;
sa compétence ችሎታውን አስመሰከረ
marcher à pas ~s ጠንቅቆ ተራመደ
provenance n.f. — አመጣጥ ፣ መነሻ ; train en ~ de Diré
prune n.f. — a. ፕሩኝ b. fam. pour des prunes በብላሽ ;
Dawa ከድሬዳዋ የሚገባ ባቡር
des prunes ! መስሎሃል !
provençal, -e, -aux adj. & n. — የፕሮቫንስ ተወላጅ/ነዋሪ ፣
pruneau n.m. — a. የፕሩኝ ቋንጣ b. fam. እሩር (ጥይት)
ከፕሮቫንስ ጋር ግንኙነት ያለው ; tomate à la ~e ነጭ ሽንኩርት
የሚበዛው የቲማቲም ስጎ prunelle n.f. — ብሌን (የዓይን)
provenir v.intr. — ከ... መጣ / ተነሣ / ወጣ prunier n.m. — የፕሩኝ ዛፍ
proverbe n.m. — ምሳሌ psalmodier v.intr. — ደገመ (ዳዊት)
proverbial, -e, -aux adj. — እንደ ምሳሌ የሚጠቀስ psaume n.m. — መዝሙር
providence n.f. — a. የእግዚአብሄር ፈቃድ b. il est la ~ de psautier n.m. — ዳዊት (መጽሐፍ)
qqn. ለሱ እግዜር የጣለለት ሰው ነው
pseudonyme n.m. — የብዕር ስም
providentiel, -elle adj. — ከሰማይ የወረደ (እንደ ኅብስተ መና)
psychanalyse n.f. — የሥነ ልቡና ምርምር ውጤት
providentiellement adv. — በሱ ፈቃድ
psychanalyser v.tr. — ሥነ ልቡና መረመረ
province n.f. — a. አውራጃ b. la ~ ዳር አገር፣ ባላገር ; vivre
psychanalyste n. — ሥነ ልቡና መርማሪ
en ~ ክፍለ ሀገር ኖረ ; vie de ~ የገጠር ኑሮ
psychanalytique adj. — የሥነ ልቡና
provincial, -e, -aux adj. — ገጠሬ
psychiatre n. — የአዕምሮ በሽታ ሐኪም
proviseur n.m. — ርእሰ መምህር (የሁለተ ደረጃ)
psychiatrie n.f. — የአዕምሮ በሽታ ጥናትና ሕክምና
provision n.f. — a. ስንቅ ; faire ~ de farine ዱቄት
ማከማቸት ; faire ses ~s ገበያ ወጣ (የሩን ለመግዛት) ፣ ሰነቀ ; psychiatrique adj. — ከአዕምሮ በሽታ ጋር የተያያዘ
panier à ~s ዘምቢል b. chèque sans ~ ባዶ ቼክ
358
psychique adj. — ሥነ ልቡናዊ puéricultrice n.f. — የሕፃናት አስታማሚ
psychologie n.f. — a. የሥነ ልቡና ጥናት b. የሱ ጠባይ የማቅ puériculture n.f. — ሕፃናትን ማስታመም
ችሎታ
puérilité n.f. — እንደ ሕፃን መሆን
psychologique adj. — ሥነ ልቡናዊ
puéril, -e adj. — እንደ ልጅ የሚያደርገው
psychologiquement adv. — በሥነ ልቡና አንጻር / ረገድ
pugilat n.m. — ቡጢ ፣ ጠብ ፣ ግብግብ
psychologue n. — የሥነ ልቡና ባለሙያ
pugnace adj. — ታጋይ ፣ አልበገሬ
psychopathe n. — የሥነ ልቡና ሕመምተ
puis adv. — ከዚያ በኋላ ፣ ቀጥሎ ; et ~ ... እና ፣ እናም ; et ~
psychose n.f. — a. ፈፍታ b. የወል ፍርሐት c’est tout ከዚያ አለቀ ; et ~ après ? ከዚያስ ? ቀጥሎስ ?
ታዲያስ ?
puant, -e adj. — a. ግም ፣ ብስብስ b. ክርፋታም (ሰው)
puisard n.m. — የፍሳሽ ጉድጓድ
puanteur n.f. — ክርፋት
puisatier n.m. — ጉድጓድ ቆፋሪ (የውሀ)
public, -ique — 1. adj. a. ይፋ ፣ ክፍት ፣ ገሐድ
b. ministère ~ ዓቃቤ ሕግ c. rendre ~ አሳወቀ ፣ ገለፀ (የግል puiser v.tr. — a. ውሀ ቀዳ b. ~ dans son sac ከከረጢቱ
ምሥጢር የነበረውን) 2. n.m. le ~ ሕዝብ ; le grand ~ ሰፊው አወጣ c. il puise son savoir dans les livres ዕውቀቱን
ሕዝብ ; le ~ a apprécié cette pièce ቴአትሩን ተመልካች ከመጻሕፍት ዘረፈ d. ~ aux sources ከምንጩ ቀዳ (ለዕውቀት)
አደነቀ ; en ~ በአደባባይ ፣ በገሐድ ፣ በይፋ
puisque conj. — a. ~ c’est fini, partons ካለቀ እንሒድ
publication n.f. — a. ዓጀ b. አሳተመ (ጋዜጣ) c. ኅትመት b. ~ je te dis que je l’ai vu ! አየሁት እያልኩህ ! ; ~ c’est
ainsi እንደዚህ ከሆነ
publicitaire adj. — የማስተዋቅ ጠባይ ያለው
puissance n.f. — a. ኃይል ፣ ጉልበት ፣ ዓቅም b. ~
publicité n.f. — የሕዝብ ማስታወቂያ ; faire de la ~ አስተዋቀ
paternelle የአባትነት መብት c. les grandes ~s ኃያላን
(የንግድ ድርጅት / ዕቃ)
መንግሥታት d. c’est un assassin en ~ ካጋጠመው /
publier v.tr. — a. አሳተመ (መጽሐፍ / ጋዜጣ) b. አሳወቀ ፣ ከተመቸው ይገላል
ገለጸ ፣ ይፋ አደረገ
puissant, -e — 1. adj. ኃያል 2. n.m. les ~s ኃያላን
publiquement adv. — በይፋ ፣ በገሐድ ፣ በአደባባይ
puits n.m. — a. የውሀ ጉድጓድ b. de mine ዋሻ (የመዓድን)
puce n.f. — a. ቁንጫ b. il m’a mis la ~ à l’oreille ነገሩ c. ~ d’aération ማናፈሻ ፉካ d. ~ de science የዕውቀት
እንዲከነክነኝ አደረገ c. se secouer les ~s des cinq heures ማኅደር ፣ ማኅደረ ጥበብ
ገና በ11 ሰዓት መነሣት d. fam. elle m’a secoué les ~s ጢሜን
pull(-over) n.m. — ሹራብ (ተደራቢ)
አበረረችው e. marché aux ~s ሰልቫጅ / ውራጅ ተራ
pulluler v.intr. — ተራባ ፣ በዛ
puceau n.m. & adj. m. — ድንግላዊ
pulmonaire adj. — የሳንባ ; congestion ~ የሳንባ ምች
pucelle n.f. & adj. f. — ድንግላዊት
pulpe n.f. — እምቡጥ ፣ የፍሬ ሥጋ
puceron n.m. — የአትክልት ተባይ
pulsation n.f. — ትርታ (የልብ)
pudeur n.f. — ኃፍረት ; sans ~ ያለ ኃፍረት ; rougir de ~
አፈረ ; attentat à la ~ በሰብአዊ ኃፍረት ላይ ጥቃት መሰንዘር pulsion n.f. — ግፊት
pudibond, -e adj. — ዓይነ አፋር pulvérisateur n.m. — መርጫ (የፈሳሽ)
pudique adj. — ደርባባ ፣ ጭምት ፣ ዓይናፋር pulvérisation n.f. — መርጨት
pudiquement adv. — በደርባባነት ፣ በጭምትነት ፣ በዓይነ pulvériser v.tr. — a. ~ un liquide ረጨ ፣ አበነነ ፣ አተነነ
አፋርነት b. አደቀቀ ፣ ሰለቀ c. ~ son adversaire ድባቅ መታ
puer v.tr. & intr. — ገማ ፣ ከረፋ ፣ ሸተተ ; ~ l’urine ሽንት punaise n.f. — a. ትኋን b. የሥዓሊ መርፌ (ወረቀት መጠሪያ)
ሽንት ሸተተ c. ~ ! ይ ጉድ !
punaiser v.tr. — በሠዓሊ ምስማር ለጠፈ purification n.f. — ማጥራት
punch n.m. — a. ከሸንኮር የተሠራ አልኮል b. avoir du ~ purifier — 1. v.tr. አጠራ 2. v.pr. se purifier ጠራ ፣ ጸዳ
ጠነከረ
purin n.m. — አዛባ
punir v.tr. — ቀጣ ; puni par la loi በሕግ የሚቀጣ
puriste adj. & n. — ተራቃቂ (የቋንቋ)
punissable adj. — ቅጣት የሚያስከትል
puritain, -e adj. & n. — አክራሪ
punitif, -ive adj. — የቅጣት (እርምጃ) ; une expédition ~-
puritanisme n.m. — አክራሪነት
ve የቅጣት ዘመቻ
pur-sang n.m. inv. — ንጹሕ ዝር¤ (ለፈረስ)
punition n.f. — ቅጣት
pus n.m. — መግል
pupille n.m. & f. — የዓይን ብረት ; ~ de la Nation ማደጎ ፣
መንግሥት የሚያሳድገው የሙት ልጅ pusillanime adj. & n. — መናኛ
pupitre n.m. — a. ገበታ (የተማሪ ቢሮ) b. ~ à musique pustule n.f. — መግል የያዘ ቁስል (እከክ ፈንጣጣ)
አትሮኖስ c. chef de ~ መሪ ጌታ
putain n.f. — fam. ጋለሞታ ፣ ሸርሙጣ
pur, -e adj. — a. ንጹሕ ; la ~e vérité የጠራ ሐቅ ; par ~
putois n.m. — ፋደት
hasard iፍጹም አጋጣሚ ; c’est de la folie ~ የለየለት እብደት ;
en ~e perte በኪሣራ b. ciel ~ የጸዳ ሰማይ putréfaction n.f. — መበስበስ ፣ መበላሸት (ለሬሳ) ፣ መጠንባት
purée n.f. — a. ~ (de pommes de terre) የተፈጨ ድንች ; putréfier — 1. v.tr. ጠነባ ፣ በሰበሰ 2. v.pr. se ~ ተበላሸ ፣
~ de tomates የተፈጨ ቲማቲም b. fam. être dans la ~ ፈረሰ (አካል)
ጣጣ ውስጥ መገኘት c. fam. ~ ! ይኔ !
putsch n.m. — መፈንቅለ መንግሥት (ለታደር)
purement adv. — a. ሙሉ በሙሉ b. votre habitude est
puzzle n.m. — የሥዕል ግጥጥሞሽ ጨዋታ
~ inacceptable ሁኔታህ በፍጹም ተቀባይነት የለውም ; ~ et
simplement በፍጹም pygmée n.m. — ድንክ ፣ ኩንትሽ
pureté n.f. — ንጽሕና ፣ ጥራት pyjama n.m. — ፒጃማ ፣ የሌሊት ልብስ
purgatif, -ive adj. & n.m. — የሚያስቀምጥ መድኃኒት pylône n.m. — ምሰ
purgatoire n.m. — መካነ ንስሐ pyramide n.f. — ምስጋድ ፣ ፒራሚድ
purge n.f. — ኮሦ ፣ የሚያስቀምጥ መድኃኒት pyromane n. — ቤትና ንብረት የማቃጠል በሽታ ያለበት
purger — 1. v.tr. a. ~ qqn. ኮሦ አጠጣ b. ~ sa peine python n.m. — ዘንዶ
የእስራቱን ዘመን ጨረሰ c. ~ un radiateur ራዲያተሩን አጠበ
2. v.pr. se ~ የሚያስቀምጥ መድኃኒት ጠጣ
360
quand — 1. conj. a. je lui en parlerai ~ je le verrai
ሳገኘው አነሣለታለሁ ; vous partirez ~ vous aurez fini
ሲጨርሱ ይሄዳሉ ; quand j’étais étudiant ተማሪ ሆኘ' /
radeau n.m. — ታንኳ ፣ ተንሳፋፊ raffermir — 1. v.tr. አጠነከረ ፣ አበረታ 2. v.pr. se ~ ጠነከረ ፣
በረታ
radiateur n.m. — ራዲያተር
raffinage n.m. — ማጣራት
radiation n.f. — a. ጨረር b. መሠረዝ
raffiné, -e adj. — የተራቀቀ ፣ ረቂቅ
radical, -e, -aux adj. & n.m. — ሥር ነቀል
raffinement n.m. — መራቀቅ
radicalement adv. — changer ~ ከሥር ከመሠረቱ ለጠ
raffiner v.tr. — አጣራ
radier v.tr. — ሠረዘ ; ~ un nom d'une liste ከስም ዝርዝር አጣ
raffinerie n.f. — ማጣሪያ
radieux, -ieuse adj. — የሚያበራ ፣ ገግ ያለ ፣ ደስተ
raffoler v.intr. ind. — ~ de qqch. አንድ ነገር እጅግ ወደደ
radin, -e adj. & n. — ቆጥቋጣ ፣ ገብጋባ ፣ ጩቅ ፣ መንጠቆ
raffut n.m. — fam. ጫጫታ
radio n.f. — a. ሬዲዮ ; à la ~ በሬዲዮ ; passer à la ~ በሬዲዮ
ተነገረ b. ኤክስ ሬይ ; passer une ~ ኤክስ ሬይ / ራጂ ተነሣ rafiot n.m. — fam. ትንሽ መርከብ
radioactivif, -ive adj. — ራዲዮአክቲቭ rafistoler v.tr. — fam. ለጠፈ ፣ ጣፈ ፣ ጠገን አደረገ ፣ ጠቃቀመ ;
une chaise rafistolée እንደነገሩ የተጠጋገነ ወንበር
radiodiffuser v.tr. — በሬዲዮ አሠራጨ
rafle n.f. — መጠራረግ ፣ አፈሳ
radiodiffusion n.f. — የሬዲዮ ሥርጭት
rafler v.tr. — fam. ጠራረገ ፣ አፈሰ ; l'équipe d'Ethiopie a
radiogramme n.m. — የኤክስሬይ / የራጂ ውጤት
raflé toutes les médailles du 10 000 m. የኢትዮጵያ ቡድን
radiographie n.f. — a. የኤክስ ሬይ / የራጂ ፎቶግራፍ b. ኤክስ የ10 000 ሜትሩን ሊሻን አግበሰበሱት
ሬይ ፎቶግራፍ
rafraîchir — 1. v.tr. a. አቀዘቀዘ b. ~ la mémoire de qqn.
radiographier v.tr. — ኤክስ ሬይ አነሣ እገሌን እንዲያስታውስ ረዳ 2. v.intr. mettre le champagne à
~ ሻምፓኙን አቀዘቀዘ / እቀዝቃዛ ቦታ አደረገ 3. v.pr. se ~ a. ቀዘቀዘ
radioguidage n.m. — በሬዲዮ መምራት
b. ተንፈስ አለ
radiologie n.f. — ሬዲዮሎጂ
rafraîchissant, -e adj. — a. une brise ~e የሚያቀዘቅዝ ነፋስ
radiologue n. — የራጂ ባለሙያ b. boissons ~es ለስላሳ (መጠጥ)
radiophonie n.f. — የሬዲዮ ድምፅ ሥርጭት rafraîchissement n.m. — a. ለስላሳ (መጠጥ) b. ~ de l'air
መቀዝቀዝ (አየር)
radioreportage n.m. — የሬዲዮ ዘገባ
ragaillardir v.tr. — አበረታታ ፣ ልብ ሰጠ
radioreporter n.m. — የሬዲዮ ዘጋቢ
rage n.f. — a. ቁጣ ፣ ንዴት ፣ ብስጭት b. የውሻ በሽታ b. la ~
radioscopie n.f. — ኤክስ ሬይ / ራጂ ማየት
d'écrire የሚያራጥ የመጻፍ ፍላጎት c. ~ de dents ማራዠት (የጥርስ
radiotélévisé, -e adj. — በሬዲዮና በቴሌቪዛን የሚተላለፍ ሕመም) d. la tempête fait ~ ሞገዱ ተናጠ
radis n.m. — a. ፍጅል (ነጭ ሥር) b. fam. je n’ai pas un ~ rageant, -e adj. — የሚያበሳጭ ፣ የሚያጦፍ ፣ የሚያበግን
ቤሳ ቤስቲን የለኝም
rager v.intr. — fam. ça me fait ~ de voir ça ! ሳየው ሰማይና
radotage n.m. — ድግግሞሽ ፣ ማሰልቸት ፣ ልፍለፋ ምድሩ ይዞርብል !
radoter v.intr. — ደጋገመ ፣ አሰለቸ ፣ ለፈለፈ rageur, -euse adj. — ቁጡ ፣ ተናዳጅ ፣ ብስጩ
rageusement adv. — በቁጣ፣ በንዴት ፣ በብስጭት bien ~ ! እውነትህን ነው ; donner ~ à qqn. ልክ ነህ አለ ; se
faire une ~ የመጣበትን ተቀበለ d. avoir ~ de qqn. አሸነፈ e. ~
ragots n.m. pl. — fam. ሐሜት ፣ አሉባልታ
sociale ስም / መታወቂያ (የድርጅት) f. à ~ de trois heures
ragoût n.m. — የሥጋ ወጥ par jour በቀን ስት ሰዓት (ሒሳብ)
ragoûtant, -e adj. — peu ~ ዘጊ ፣ ስፋት የሚቆልፍ raisonnable adj. — a. አስተዋይ b. ተገቢ ፣ ተመጣጣኝ
raid n.m. — a. ~ aérien ድብደባ (በአየር) b. ~ automobile raisonnablement adv. — በአግባቡ
የመኪና የርቀት ውድድር (ስፖርት)
raisonnement n.f. — አመክንዮ
raide — 1. adj. a. ደረቅ ፣ ግትር ; un tissu ~ comme du
raisonné, -e adj. — አመክንዮታዊ ; catalogue ~ ባለ ማብራሪያ
carton እንደ ካርቶን የሚቆረፍድ ጨርቅ ; il se tient ~ sur sa
ዝርዝር
chaise ንበሩ ላይ ድርቅ ብሎ ተቀመጠ b. cheveux ~s ቀጥ ያለ
ፀጉር c. une pente ~ ጅው ያለ ገደል d. il est ~ (de raisonner — 1. v.intr. ሐሳብ አዋቀረ 2. v.tr. a. ~ un enfant
tempérament) ግትር ነው e. fam. ça, c’est un peu ~ pour ልጅ መከረ
moi ! አይዋጥልኝም ! ; il en a vu de ~s ብዙ ነገር አይቷል f. être
raisonneur, -euse adj. & n. — ተከራካሪ ፣ አቃቂር አውጪ
complétement ~ በድን ሆኗል 2. adv. a. ça grimpe ~ ቀጥ
ያለ ዳገት ነው b. tomber ~ ዘፍ አለ c. tomber ~ mort በድንገት rajeunir — 1. v.tr. ወጣት አደረገ / አስመሰለ (ለሱ) 2. v.intr.
ሞተ ፣ ክልትም ብሎ ሞተ ወጣት ሆነ (እንደገና) 3. v.pr. se ~ ወደ ወጣትነት ተመለሰ ፣
ልጅነት / ወጣትነት ተሰማው
raideur n.f. — a. መድረቅ ፣ ግትርነት b. መክረር (ገመድ / ሽቦ)
b. ድርቅና ፣ ግትርነት (ባሕርይ) rajeunissant, -e adj. — ወጣት የሚያስመስል / የሚያደርግ ቅባት
raidillon n.m. — ገደል (ቀጥ ብሎ የሚርድ) rajeunissement n.m. — ወደ ወጣትነት መመለስ
raidir — 1. v.tr. a. አጠበቀ ፣ አጠጠረ b. ~ sa position አቋሙን rajouter v.tr. — ጨመረ ፣ አከለ (ለነገር)
አፀና 2. v.pr. a. se ~ (physiquement) ድርቅ አለ b. se ~
rajuster — 1. v.tr. a. ~ ses lunettes መነጽሩን አስተካከለ b. ~
(moralement) ተኮሳተረ ፣ ግትር ሆነ
son tir ኢላማውን አስተካከለ 2. v.pr. se ~ አለባበሱን አስተካከለ
raidissement n.m. — a. መጠንከር (ጨርቅ) b. መገንተር ፣
râle n.m. — a. የጣዕር ድምፅ b. ~ d'agonie አንኳረፈ ፣ ጉሪ አሰማ
መድረቅ (\ውነት) c. መኮሳተር (አዕምሮ)
(ሲሞት)
raie n.f. — a. መሥመር ፣ሰረዝ c. ክፍል (የፀጉር)
ralenti, -e — 1. adj. አዝጋሚ ፣ የተጎተተ 2. n.m. a. ቀስተ
rail n.m. — a. ሒዲድ ; quitter les ~s ከሐዲዱ ወጣ እንቅስቃሴ b. ከባድ ማርሽ (ለሞተር) ; tourner au ~ በቀስታ /
b. remettre sur les ~s መልሶ አቋቋመ በዝግታ ተሽከረከረ
railler v.tr. — ቀለደ ፣ አፌዘ (በሱ) ralentir — 1. v.tr. & intr. አዘገየ ፣ ጎተተ (ፍጥነት) ; ~ sa
marche ፍጥነቱን ቀነሰ 2. v.pr. se ~ ቀስ አለ (እንቅስቃሴ) ፣ ዝግ
raillerie n.f. — ቀልድ ፣ ፌዝ
አለ ፣ ቀዘቀዘ (ጉጉት / ፍላጎት)
railleur, -euse adj. & n. — ቀልደ ፣ ፌዘ
ralentissement n.m. — መቀነስ ፣ መቀዝቀዝ
rainure n.f. — ሽንትር
râler v.intr. — a. ጓጎረ b. fam. አጉተመተመ ; faire ~ qqn
raisin n.m. — (grain de) ~ የይን ፍሬ ; grappe de ~ የይን አስቆጣ / አስጮኸ (ለሱ)
ዘለላ
râleur, -euse n.m. — fam. ነጭናጫ
raison n.f. — a. la ~ አዕምሮ ፣ ቀልብ ; il a perdu la ~ ጤነኛ
ralliement n.m. — a. ~ de troupes ስብሰባ (የሠራዊት) b. ~
አይደለም ; boire plus que de ~ ያለ አግባብ ጠጣ ; faire
à un parti አንጃ ገባ c. point de ~ መናኸሪያ
entendre ~ ልብ አስገዛ ; se rendre à la ~ ቀልብ ገዛ
b. ምክንያት ፣ መነሾ ; la ~ pour laquelle je suis venu rallier — 1. v.tr. a. ሰበሰበ (ሠራዊት) b. አገናኘ (የተለያዩ ክፍሎችን)
የመጣሁበት ምክንያት ; absent pour ~s de santé በጤና c. ~ qqn. à sa cause ወገን አደረገ 2. v.pr. se ~ a. ተሰባሰበ
ምክንያት አልመጣም ; ce n’est pas une ~ ! በቂ ምክንያት (ለሠራዊት) b. se ~ à un parti / une doctrine ተዋሐደ
አይደለም ; rire sans ~ ያለ ምክንያት ዝም ብሎ ሳቀ ; ~ de plus (ፓርቲ) ፣ ገባ / ተቀላቀለ (ሃይማኖት ፣ አስተምህሮ)
ይባስ ብሎ ; il a toujours des bonnes ~s ምክንያት ያበዛል ; à
tort ou à ~ በየሰበቡ ; ~ d’être ኅልውና c. avoir ~ ረታ ; tu as
366
rallonge n.f. — a. ማራዘሚያ (የኤሌክትሪክ ገምድ / ለጠረጴዛ) b. ~ ramonage n.m. — የጢስ መውጫ ማጽዳት
d'argent ተጨማሪ ክፍያ
ramoner v.tr. — አፀዳ (ጢስ መውጫ)
rallonger — 1. v.tr. አረዘመ ፣ ቀጠለ 2. v.intr. les jours
ramoneur n.m. — ጠራጊ (የጢስ መውጫ)
rallongent ቀኑ ረዘመ / ተራዘመ
rampant, -e adj. — a. በመሬት የሚሳብ (እባብ / ሐረግ)
rallumer — 1. v.tr. a. ዳግመ አቀጣጠለ (ኩራዝ / እሳት) b. ~ la
b. ተለማማጭ
colère / l'espoir ለኮሰ / አባባሰ (ንዴት / ተስፋ) 2. v.pr. se ~
መልሶ ተያያዘ rampe n.f. — a. ዳገት ፣ ከፍታ ቦታ b. ~ d'escalier መንሸራተቻ
c. ~ de lancement መጠሪያ / መንጨፊያ d. የተደረደረ መብራት
rallye n.m. — ውድድር (መኪና)
(ቴአትር) ; cette pièce ne passe pas la ~ ይህ ቴአትር አልቀናህ
ramadan n.m. — ረመዳን አለው / ተቀባይነት አጣ
ramage n.m. — የወፍ ጩኸት ramper v.intr. — a. በመሬት ተሳበ b. ~ devant qqn.
ተለማመጠ
ramassage n.m. — መጥረግ ፣ መሰብሰብ ፣ መለቃቀም ; ~ du
lait ወተት መሰብሰብ ramure n.f. — ቅርንጫፍ
ramasser v.tr. — a. ሰበሰበ ፣ አጠራቀመ (ለነገር) ; ~ un papier rancard n.m. — fam. ቀጠሮ
tombé au sol የወደቀ ወረቀት አነሣ b. አሰባሰበ ፣ ለቃቀመ
rancart n.m. — mettre qqch. au ~ ተወ ፣ ጣለ
(የተለያዩ ነገሮች) ; ~ du bois mort ጭራሮ ለቀመ c. ~ à la pelle
በአካፋ ጠረገ d. fam. ~ une bûche / une gamelle በአፍ rance adj. — የቦካ ; beurre ~ የበሰለ ቅቤ
ጢሙ ተደፋ 2. v.pr. ተጠናከረ ፣ ተበረታታ ፣ አንሰራራ
rancir v.intr. — በሰለ (ቅቤ)
ramasseur, -euse n. — ~ de balles ኳስ አቀባይ
rancoeur n.f. — ቂም
ramassis n.m. — ጥራጊ (ነገር / ሱ)
rançon n.f. — a. ጉማ b. la ~ du progrès የእድገት ጦስ
rambarde n.f. — መደገፊያ (የደረጃ)
rançonner v.tr. — fam. ጉቦ አስከፈለ
rame (1) n.f. — መቅዘፊያ
rancune n.f. — ቂም ; garder ~ à qqn. ቂም ያዘ ; sans ~ !
rame (2) n.f. — ~ de papier ደስጣ (ወረቀት) እርሳው ! ይቅር ለእግዚአብሄር !
rapatrier v.tr. — ወደ አገሩ መለሰ (ከስደት) rapporteur, -euse n. — a. አሳባቂ b. ~ d'un projet የዕቅድ
ዘጋቢ 3. n.m. ዘዌ መለኪያ
râpe n.f. — ሞረድ ፣ መፈልቀቂያ
rapproché, -e adj. — yeux ~s የተጠጋጉ ዓይኖች
râpé, -e adj. — a. carottes ~es የተፈጨ ካሮት
b. የተቦጫጨቀ / ቡትቶ (ልብስ) c. fam. c'est ~ ! ፎረሸ ፣ ቀለጠ rapprochement n.m. — a. ማቀራረብ (ዕቃ) b. ~ d'idées
ማገናኘት (ሐሳብ) c. ~ entre deux ennemis ጠላት ተቀራረበ ;
râper v.tr. — ሞረደ ፣ ፈቀፈቀ
~ entre deux entreprises ሁለት የንግድ ተቋማት ተሻረኩ
rapetisser — 1. v.tr. አደቀቀ ፣ አሳነሰ (ነገር) ፣ ቀነሰ 2. v.intr. &
rapprocher — 1. v.tr. a. አቀራረበ ፣ አስጠጋ ፣ አጠጋጋ (ዕቃ)
pr. አሳጠረ ፣ አጠረ ፣ ተጨማደደ
b. ~ un point de vue d'un autre ሁለት አስተያየቶች አነጻጸረ
râpeux, -euse adj. — ሻካራ 2. v.pr. a. se ~ ተቀራረበ b. se ~ de ses parents ከዘመዶች
ጋር ተቀራረበ c. se ~ de la vérité ወደ እውነቱ ተጠጋ / ተቃረበ
raphia n.m. — ሰሌን
rapsodie ou rhapsodie n.f. — ዝማሬ
rapiat, -e — 1. adj. fam. ስግብግብ ፣ ስስታም 2. n. ገብጋባ ፣
ቆጥቋጣ ፣ መንጠቆ rapt n.m. — ጠለፋ (የሱ)
rapide — 1. adj. a. ፈጣን b. descente ~ ጅው ያለ (ገደል) raquette n.f. — a. ራኬት (ቴኒስ) b. የበረ ጫማ
2. n.m. a. ወራጅ (ወንዝ) b. ፈጣን (ባቡር)
rare adj. — a. ብርቅ ፣ የማይገኝ ; se faire ~ የመስቀል ወፍ ሆነ ;
rapidement adv. — a. በፍጥነት b. ጭልጥ ብሎ l’argent est ~ ገንዘብ ጠፋ ; ça n’a rien de ~ ምንም ያልተለመደ
ነገር የለበትም b. beauté ~ ደር የለሽ ውበት c. ስስ (ፀጉር / አዝመራ)
rapidité n.f. — ፍጥነት
raréfaction n.f. — መጥፋት ፣ ማነስ ፣ መቀነስ
rapiécer v.tr. — ጣፈ / ጠቀመ (ልብስ)
raréfier (se) v.pr. — se ~ ጎደለ ፣ አነሰ ፣ ተቀነሰ
rappel n.m. — a. ማስታወሻ ; lettre de ~ የማስታወሻ ደብዳቤ
b. ~ à l’ordre ማሳሰቢያ c. ~ sous les drapeaux የክተት ጥሪ rarement adv. — እንደ ብርቅ
d. applaudissements de ~ ደጋግሞ ማጨብጨብ (ቴአትር)
rareté n.f. — a. ብርቅነት b. ብርቅ
e. (piqûre de) ~ ማጠናከሪያ መርፌ
ras, rase — 1. adj. a. coupé à ~ ባጭር የተቆረጠ (ፀጉር / ሣር) ;
rappeler — 1. v.tr. a. ጠራ / ደለ (በድጋሚ) ; prière de ~ à ce
à poil ~ ለጥ ያለ ፀጉር (ለውሻ) b. የተራቆተ ; en ~e campagne
numéro እባክዎ በዚህ ቁጥር ይደውሉ b. ~ qqn. à l’ordre
ጭልጥ ባለ ገጠር ; faire table ~e በአዲስ መንፈስ ጀመረ ፣ ያለፈውን
ማስጠንቀቂያ ሰጠ c. አስታሰ ; vous me rappelez mon oncle
ረሳ c. cuillerée ~e ድርበብ ማንኪያ ; verre rempli à ~ bord
አጎቴን ያስታውሱል 2. v.pr. se ~ qqch. አስታሰ ፣ ትዝ አለው ፣
ሙሉ ብርጭቆ d. fam. en avoir ~ le bol አንገሸገሸኝ 2. loc.
ትውስ አለው
prép. au ~ de በ... ልክ ; voler au ~ du sol ዝቅ ብሎ በረረ
rappliquer v.intr. — fam. ተመልሶ መጣ
rasade n.f. — የሞላ ብርጭቆ ; boire une grande ~ ጨለጠ
rapport n.m. — a. ገቢ ፣ ትርፍ ; d’un bon ~ ጥሩ ትርፍ ያለው ;
rasage n.m. — መላጨት
immeuble de ~ የኪራይ ቤት b. ዘገባ ; ~ d'enquête የምርምር
368
rase-mottes n.m. — vol en ~ ዝቅ ብሎ መብረር c. ~ son tir ተኩስ ሳተ ; ~ son coup አላማው ከሸፈበት d. il
n’en rate pas une ሥራዬ ብሎ የሚያጠፋ ይመስላል e. ~ sa vie
raser — 1. v.tr. a. ላጨ b. fam. ደበረ c. ~ un immeuble
ሕይወቱ ተበላሸበት ፣ ሳይሆንለት ቀረ 2. v.intr. le coup a raté
ሕንፃ ደረመሰ ፣ አፈራረሰ d. ~ les murs ተንሻýከከ ፣ ተሸማቀቀ
ጥይቱ ከሸፈ
2. v.pr. se ~ a. ተላጨ b. fam. ተደበረ
ratiboiser v.tr. — a. fam. ~ qqn. አከሰረ ፣ ሞለጨ (በቁማር)
rasant, -e adj. — fam. ደባሪ
b. être ratiboisé ከሰረ / ተበላ (ሰው)
raseur, -euse n. — fam. ደባሪ ፣ አሰልቺ (ሰው)
ratification n.f. — ማጽደቅ
rasoir n.m. — a. ምላጭ b. fam. c’est ~ ይደብራል
ratifier v.tr. — አፀደቀ
rassasier — 1. v.tr. a. ሆድ ሞላ / ጠገበ (ምግብ) ; être
ration n.f. — a. ድርሻ b. ~ journalière መቁነን ፣ ራሽን
rassasié እስኪጠግብ በላ b. ረካ 2. v.pr. se ~ ሆዱ ሞላ / ጠገበ
rationaliser v.tr. — በአዕምሮ መረመረ
rassemblement n.m. — a. መሰባሰብ b. ስብስብ
rationnel, -elle adj. — አዕምሮዋዊ
rassembler — 1. v.tr. a. ሰበሰበ ፣ አሰባሰበ ; ~ ses esprits
ሐሳቡን ሰበሰበ b. አጠናከረ ; ~ ses forces ኃይሉን አጠናከረ rationnellement adv. — በአስተውሎ ፣ በሚዛናዊነት
2. v.pr. se ~ ተሰበሰበ ፣ ታደመ
rationnement n.m. — ማዳረስ ፣ ማከፋፈል (በቦኖ)
rasseoir — 1. v.tr. መልሶ ኖረ (ሐውልት) 2. v.pr. se ~ እንደገና
rationner v.tr. — አዳረሰ ፣ አከፋፈለ (በቦኖ)
ተቀመጠ
ratissage n.m. — a. ማበጠር (መጥረግ) b. አሰሳ
rasséréner v.tr. — አረጋጋ
ratisser v.tr. — a. አበጠረ (ጠረገ) b. ፈተሸ ፣ አሰሰ ; la police a
rassir v.intr. & pr. — ሻገተ (ዳቦ)
ratissé tout le quartier ፖሊስ ሠፈሩን ፈተሸ c. fam. ~ qqn.
rassis, -e adj. — pain ~ የሻገተ ዳቦ አከሰረ ፣ ሞለጨ (በቁማር)
réanimer v.tr. — ነፍስ ዘራ rebuffade n.f. — የንቀት አቀባበል ፣ እምቢታ ; essuyer une ~
አፍሮ ተመለሰ
réapparaître v.intr. — እንደገና ታየ ; la fièvre jaune
réapparaît ቢጫ ባ አገረሸ rébus n.m. — ውስጠ ይራ ፣ ምርምር (የቃላት)
réapparition n.f. — እንደገና መታየት rebut n.m. — a. የተጣለ (ቁሳቁስ) ፣ ውዳቂ ፣ የተተፋ ;
mettre / jeter au ~ ጣለ b. marchandises de ~ የተጣለ
réarmement n.m. — መልሶ ማስታጠቅ
ሸቀጥ ; meubles de ~ መና የቤት ዕቃ c. le ~ de la société
réarmer — 1. v.tr. እንደገና አስታጠቀ (መሣሪያ) 2. v.pr. መልሶ የኅብረተሰብ ዝቃጭ
ተደራጀ (ሠራዊት)
rebutant, -e adj. — የሚያንገፈግፍ
rébarbatif, -ive adj. — አሰልች
rebuter — 1. v.tr. a. አጥላላ b. አንገፈገፈ 2. v.pr. se ~ ተስፋ
rebâtir v.tr. — ገነባ (እንደገና) ቆረጠ ; il ne faut pas te ~ tout de suite ቶሎ አይክፋህ /
አይምረርህ
rebattre v.tr. — a. ፐዘ / በዘ (ካርታ) b. ጠለዘ ; fam. il m’a
rabattu les oreilles de son succès ስለጉብዝናው አደነቆረኝ récalcitrant, -e adj. & n. — ግትር ፣ እምቢተ
rebattu, -e adj. — አሰልች (ትረካ / ሬ) recaler v.tr. — fam. être recalé à un examen በፈተና ወደቀ
rebelle — 1. adj. a. esprit ~ ዓመፀ ባሕርይ b. être ~ à qqch. récapitulatif, -ive adj. — የክለሳ
እምቢ አለ c. cheveux ~s ጨብራራ ፀጉር 2. n. ሽፍታ
récapitulation n.f. — ማጠቃለያ
rebeller (se) v.pr. — ዓመፀ ፣ ሸፈተ
récapituler v.tr. — ከለሰ
rébellion n.f. — ዓመፀ
recel n.m. — የሌባ ዋሻ ተግባር
rebiffer (se) v.pr. — fam. ዘጋ ፣ ቀረቀረ
receler ou recéler v.tr. — የሌባ ዋሻ ሆነ
reboiser v.tr. — ደን መልሶ ተከለ
receleur, -euse n. — የሌባ ዋሻ
rebond n.m. — ማንጠር (ኳስ)
récemment adv. — በቅርቡ (ጊዜ)
rebondi, -e adj. — a. visage ~ ክብ ፊት ፣ ጉንጫም b. ventre
recensement n.m. — የሕዝብ ቆጠራ
~ ቦርጫም ፣ ዚጦ
recenser v.tr. — ሕዝብ ቆጠረ
rebondir v.intr. — a. ነጠረ ፣ ተፈነጠረ ፣ እመር አለ (ኳስ)
b. après un moment de gêne, la conversation a récent, -e adj. — የቅርብ ጊዜ
rebondi ለአጭር ጊዜ ከቀዘቀዘ በኋላ ውይይቱ ተሟሟቀ
récépissé n.m. — ደረሰኝ
rebondissement n.m. — እመርታ ; l'affaire vient de
récéptacle n.m. — መቀበያ ፣ መያ
connaître un nouveau ~ ጉዳዩ እንደገና ተቀሰቀሰ (አገረሸበት)
récepteur, -trice — 1. adj. ተቀባይ (መቸሪያ) 2. n.m. réchauffé, -e adj. & n.m. — a. እንደገና የሞቀ (ምግብ)
መነጋገሪያ (ቴሌፎን) b. ያረጀ ፣ ያፈጀ
réceptif, -ive adj. — ተቀባይ réchauffer — 1. v.tr. a. እንደገና አሞቀ (ምግብ) b. cela m’a
réchauffé le cœur de les voir ሳያቸው ልቤን ደስ አለው
réception n.f. — a. ~ d'une lettre ደብዳቤ መቀበል ; ~ de
2. v.pr. se ~ ሞቀው ፣ ተሟሟቀ
marchandises ሸቀጥ መረከብ b. አቀባበል ; faire une bonne
~ à qqn. መልካም አቀባበል አደረገ ; salle de ~ የእንግዳ መቀበያ rêche adj. — a. ሻካራ b. caractère ~ አስቸጋሪ ጠባይ
ክፍል c. መስተንግ (ሆቴል) d. bonne (mauvaise) ~ ጥራት
recherche n.f. — a. ምርምር ፣ ክትትል ፣ ፍለጋ ; la ~ de ce
ያለው ድምፅ (ስልክ / ሬዲዮ)
papier m’a pris plusieurs heures ይህን ወረቀት ስፈልግ ብዙ
réceptif, -ive adj. — ተቀባይ ሰዓት አባክንሁ b. être / se mettre à la ~ de qqn. / qqch.
ሰው / አንድን ነገር ተከታተለ ; faire des ~s ተመራመረ ; travail
réceptionner v.tr. — ተረከበ
de ~ የምርምር ሥራ ; habillé avec ~ በአለባበስ ተራቀቀ
réceptionniste n. — አስተናጋጅ
recherché, -e adj. — a. የተመረጠ b. ምርጥ
réceptivité n.f. — ተቀባይነት
rechercher v.tr. — ፈለገ ፣ ተከታተለ ፣ ተመራመረ ; la police le
récession n.f. — መቀነስ ፣ መውደቅ recherche ፖሊስ ይፈልገዋል
recette n.f. — a. ገቢ (ገንዘብ) ; aujourd’hui j’ai fait une rechigner v.intr. — አጉተመተመ ፣ አጉረመረመ
bonne ~ ዛሬ ጥሩ ገቢ አገኘሁ b. ~s fiscales የግብር ፈሰስ c. ~
rechute n.f. — ማገርሸት (በሽተ)
culinaire ዘዴ (ለምግብ አሠራር) d. la ~ du succès የስኬታማነት
መላ / ብልሃት rechuter v.intr. — አገረሸበት (በሽተ)
receveur, -euse n. — a. ተቀባይ (ደም) b. ~ des impôts récidive n.f. — ድግሚያ ፣ መድገም (ወንጀል)
የግብር ሰብሳቢ c. ~ des postes የፖስታ ቤት ኃላፊ d. ~
récidiver v.intr. — ወንጀል ደግሞ ፈጸመ
(d’autobus) ቲኬት ሻጭ (አውቶቡስ)
récidiviste n. — የንጀል ልማደ
recevoir — 1. v.tr. a. ተቀበለ (ደብዳቤ) ; nous avons bien
reçu votre lettre du 15 juillet ሐምሌ 15 የላካችሁልን ደብዳቤ récif n.m. — ጠረፍ (የባሕር)
ደርሶናል b. je vous reçois cinq sur cinq በደንብ ይሰማል
récipient n.m. — መያ (ዕቃ)
c. ተበየነበት (ቅጣት) ; j’ai reçu le caillou sur la tête እራሴን
በድንጋይ ተመታሁ ; il a reçu un coup de poing dans la réciprocité n.f. — አፀፋ
figure በቡጢ ፊቱን ተመታ ; c’est lui qui a tout reçu ኃላፊነቱ
réciproque — 1. adj. a. intérêt / amour ~ የጋራ ጥቅም /
በሙሉ እሱ ላይ ወደቀበት d. አስተናገደ (ጓደ) ; ~ des amis à
ፍቅር b. elle le détestait et c’était ~ ትጠላው ነበር እሱም
dîner ወዳጆችን እራት ጋበዘ ; le dentiste reçoit le jeudi
አጸፋውን መለሰላት 3. n.f. rendre la ~ à qqn. አጸፋውን መለሰ
የጥርስ ሐኪሙ ሐሙስ ሐሙስ በሽተ ያክማል e. être reçu à un
examen ፈተና አለፈ ; être reçu premier አንደ ወጣ f. ~ un réciproquement adv. — በጋራ ; ils s’aident ~ እርስ በርሳቸው
affluent መጋቢ ንዝ አገኘ 3. v.pr. se ~ sur la jambe ይደጋገፋሉ
ተገለባብጦ በቀኝ እግሩ ቆመ
récit n.m. — ትረካ
rechange n.m. — መቀየሪያ ; vêtements de ~ መቀየሪያ ልብስ ;
récital n.m. — የአንድ ሰው ብቻ (ሙዚቃዊ
pièces de ~ መለወጫ ዕቃ (መኪና)
ትዕይንት)
réchapper v.intr. — ~ d'un accident ከአደጋ ተረፈ
récitation n.f. — በቃል መድገም (ግጥም) ; apprendre une ~
recharge n.f. — መቀያየሪያ (የጭቃ ቀለም / ባትሪ) ግጥም በቃል አጠና
réchaud n.m. — ምድጃ ; ~ à gaz የጋዝ ምድጃ réclame n.f. — ማስታወቂያ ; faire de la ~ አስተዋቀ
372
réclamer — 1. v.tr. a. ጠየቀ ; ~ qqch. à grands cris አንድን recompter v.tr. — ቆጠረ (እንደገና)
ነገር አጥብቆ ጠየቀ ; ~ la parole መድረክ ጠየቀ b. ~ qqn. ሰው
réconciliation n.f. — ዕርቅ ፣ ስምምነት
ፈለገ c. plante qui réclame beaucoup de soins ብዙ
ጥንቃቄ የሚጠይቅ ተክል 2. v.pr. se ~ de qqn. በ... ስም ጠየቀ réconcilier — 1. v.tr. አስታረቀ ፣ አስማማ 2. v.pr. se ~ ታረቀ
reclasser v.tr. — a. አሻሽሎ መደበ (ሠራተ) b. ደረደረ (ደረጃ) reconduction n.f. — ~ d'un contrat ያለ ለውጥ ማደስ (ውል)
reclus, -e — 1. adj. የተገለለ 2. n. ብቸ reconduire v.tr. — a. ~ qqn. chez lui እቤቱ ሸኘ ; ~ des
clandestins à la frontière ሕገ ወጦችን ወደ ጠረፍ መለሰ
réclusion n.f. — እስራት ፣ ግዞት
b. አደሰ ፣ አራዘመ (ውል)
recoiffer (se) v.pr. — se ~ ተበጠረ (እንደገና) (ፀጉር)
réconfort n.m. — ማጽናናት
recoin n.m. — ሠዋራ ቦታ ፣ ሥርቻ
réconfortant, -e adj. — የሚያስደስት ፣ የሚያጽናና
recoller v.tr. — a. ቁ¸ው (እንደገና) b. ~ les morceaux entre
réconforter v.tr. — a. አጠናከረ (ሰው) b. አጽናና
deux personnes አስታረቀ
reconnaissable adj. — የሚለይ ፣ የሚታወቅ
récolte n.f. — a. ሰብል ፣ ምርት ; cette année la ~ a été
bonne ዘንድሮ ምርቱ አስደስቷል ፣ ሰብሉ ጥሩ ሆኗል b. ሰብል reconnaissance n.f. — a. ውለታ ፣ ወሮታ ; avoir /
ማምረት / መሰብሰብ éprouver de la ~ pour qqn. ውለታ ተሰማው b. signe de
~ መታወቂያ / መለያ ምልክት c. obtenir la ~ du public የሕዝብ
récolter v.tr. — a. አመረተ b. ~ des documents ሠነድ ሰበሰበ
ዕውቅና አገኘ d. ጉብኝት (ያልታወቀ አገር) ; partir en ~ አሰሳ
c. je n'ai récolté que des ennuis ከችግር በቀር ምንም
ተሰማራ ; avion de ~ ቃፊር አይሮፕላን
አላገኘሁ ; qui sème le vent récolte la tempête ንፋስ የዘራ
ውሽንፍር ያመርታል ፣ ክፉ ለሠሪው እሾክ ላጣሪው reconnaissant, -e adj. — ባለ ውለታ
recommandable adj. — አስተማማኝ ; un individu peu ~ reconnaître — 1. v.tr. a. ዓወቀ ፣ ለየ ; ~ qqn. à sa voix
እምነት የማይጣልበት ሱ በድምፁ ዓወቀው ; je le reconnais bien là ! ይኸ የእርሱ ሥራ
ነው ; c’est reconnu የታወቀ ነው b. ተቀበለ ; ~ sa défaite
recommandation n.f. — a. አደራ ማለት ; je suis venu sur
መሸነፉን ተቀበለ ; ~ un enfant ልጅ ተቀበለ c. ~ le terrain
~ du ministre የመጣሁት በሚኒስትሩ ድጋፍ / ባልደረባነት ነው
መሬቱን አጠና 2. v.pr. a. se ~ dans ses enfants በልጆች መልክ
b. ድጋፍ ; lettre de ~ የድጋፍ ደብዳቤ
ወላጅነቱን ዓወቀ b. je ne m’y reconnais plus ዞረብኝ ፣ ውሉ
recommandé, -e — 1. adj. a. personne ~e ድጋፍ ያገኘ / ጠፋብኝ
አደራ የተባለ ሰው b. lettre ~e የአደራ ደብዳቤ 2. n.m. envoyer
reconquérir v.tr. — ድል ነሣ (እንደገና) ፣ በቁጥጥር ሥር አዋለ /
en ~ / un ~ በአደራ ላከ (ደብዳቤ)
ያዘ
recommander — 1. v.tr. a. አደራ አለ ; est-il
reconquête n.f. — ድል መንሣት ፣ በቁጥጥር ሥር ማዋል (እንደገና)
recommandé ? ተደጋፊነት አለውን ? b. መከረ ; je te
recommande la discrétion እንድትጠነቀቅ እመክርሃለሁ ; je reconsidérer v.tr. — እንደገና መረመረ
ne vous recommande pas ce livre ይኸን መጽሐፍ እንዲያነቡ
reconstituant, -e adj. & n.m. — ገምቢ
አልመክርዎትም c. le médecin lui a recommandé le repos
ሐኪሙ እንዲያርፍ አዝዞታል 2. v.pr. se ~ de qqn. ለምስክርነት reconstituer v.tr. — a. መልሶ አደራጀ / አቋቋመ b. ~ des faits
ስም ሰጠ ክሥተቶች አገጣጠመ ; ~ un crime የንጀልን ተግባር መልሶ አሳየ
(ለክሥ)
recommencement n.m. — መጀመር (እንደገና)
reconstitution n.f. — a. ማደራጀት ፣ ማቋቋም b. ማገጣጠም
recommencer — 1. v.tr. a. ጀመረ (እንደገና) b. ~ (une
erreur) ደገመ (ስሕተት) ; il a promis de ne plus ~ reconstruction n.f. — መልሶ ግንባታ
አይለምደኝም አለ 2. v.intr. la pluie recommence መዝነብ
reconstruire v.tr. — መልሶ ገነባ
ጀመረ
reconversion n.f. — ~ professionnelle ሙያ ለጠ (ሥራ
récompense n.f. — a. ካሳ ፣ ድጎማ ; en ~ de vos services
እንዳይፈታ)
ለአገልግሎትዎ ድጎማ b. ~ honorifique ሽልማት
reconvertir — 1. v.tr. ~ une usine en logements
récompenser v.tr. — a. ካሰ ፣ አካካሰ ፣ ደጎመ b. ሸለመ
ፋብሪካውን ወደ መኖሪያ ቤት ቀየረ 2. v.pr. elle s'est
reconvertie dans le commerce ሙያዋን ትታ ወደ ንግድ rectangle n.m. — ቀጤ ጎነ አራት
ተሠማራች
rectangulaire adj. — የቀጤ ጎነ አራት
recopier v.tr. — ገለበጠ ; ~ au propre በንጽሕ ገለበጠ
rectification n.f. — እርማት
record n.m. — ሪኮርድ ፣ ክብረ ወሰን (ስፖርት) ; battre un ~
rectifier v.tr. — a. አረመ ; ~ un texte ጽሑፍ አረመ b. ~ le tir
de vitesse የፍጥነት ክብረ ወሰን ሰበረ
ዓላማውን አስተካከለ ፣ አቋሙን አስተካከለ / አሻሻለ c. ~ un tracé
recordman n.m. — የክብረ ወሰን ባለቤት ቀጥ አደረገ
recoucher — 1. v.tr. አስተ ፣ አጋደመ (ሕፃን) (እንደገና) 2. v.pr. rectiligne adj. — ቀጥ ያለ መሥመር
se ~ ተመልሶ ተ
rectitude n.f. — a. ቀጥተነት (መሥመር) b. ቀጥተነት ፣ ሐቀነት
recouper v.tr. — a. ቆረጠ (እንደገና) b. ~ les (ባሕርይ)
renseignements መረጃውን አመሳከረ
rectum n.m. — ፊንጢጣ
recourbé, -e adj. — የታጠፈ ፣ ቆላፍ
reçu, -e — 1. n.m. ደረሰኝ 2. adj. ቅቡል ፣ የታወቀ (ሐሳብ) ;
recourir v.tr. ind. — a. j’ai recouru à son aide ለእርዳታ idées ~es የተረሱ አስተሳሰቦች (ባህል)
ጠራሁት b. ~ à la justice ለበላይ አመለከተ c. ~ à la violence
recueil n.m. — ስብስብ (ግጥም)
ኃይል ተጠቀመ
recueillement n.m. — መሰብሰብ (የሐሳብ) ; la foule
recours n.m. — a. en dernier ~ አማራጭ ሲታጣ ; avoir ~
écoutait l'orateur avec ~ ብዙሐነው ንግግሩን በአንክሮ ያዳምጡ
à qqch. አንድን ነገር እንዳማራጭ ወሰደ b. ~ en cassation የሰበር
ነበር
ሰሚ ይግባኝ ; ~ en grâce የአገር መሪ ምሕረት (ከሞት ፍርድ)
recueilli, -e adj. — የተሰበሰበ (በሐሳብ)
recouvrement n.m. — ~ d'impôt ግብር መሰብሰብ ; ~ d'une
créance ክፍያ መሰብሰብ recueillir — 1. v.tr. a. ሰበሰበ (ግጥም / ተረት) b. አጠራቀመ
(የዝናብ ውሃ) c. ~ la déposition d'un témoin ምስክርነት ሰማ
recouvrer v.tr. — a. ~ la santé ዳነ ፣ ተሻለው b. ~ une
d. elle a recueilli 53% des suffrages 53% ድምፅ አገኘች
créance ዕዳ አስከፈለ ፣ ክፍያ ተቀበለ
2. v.pr. se ~ ኅሊናውን ሰበሰበ
recouvrir — 1. v.tr. a. ሸፈነ (እንደገና) ፣ ከደነ (እንደገና) ፣ ሸፋፈነ
recul n.m. — a. (mouvement de) ~ መሸሽ ፣ ማፈግፈግ
b. አጠቃለለ ; sa générosité recouvre une grande
b. መርገጥ (ለጠመንጃ) c. መሸሻ ቦታ ; prendre du ~ ጊዜ ሰጠ
timidité ለጋሥነቱ ዓይን አፋርነት ይታይበታል 2. v.pr. se ~ ተሸፈነ
(ለጉዳይ) d. ~ d'une épidémie የረርሽኝ መቀነስ
récréation n.f. — a. መዝናናት b. የዕረፍት ጊዜ (ት / ቤት)
reculade n.f. — ማፈግፈግ ፣ ወደ ኋላ ማለት
(école) ; cour de ~ የመጫወቻ ሜዳ
reculé, -e adj. — የሩቅ ; un endroit ~ ሩቅ ቦታ ፣ ዳር አገር ; à
recréer v.tr. — ፈጠረ (እንደገና)
une époque ~e በድሮ ጊዜ
récrier (se) v.pr. — ተቃወመ ፣ ጮኸ ፣ አቤት አለ
reculer — 1. v.intr. a. አፈገፈገ ፣ ወደ ኋላ ሄደ (መኪና) b. ረገጠ
récrimination n.f. — ቀሳ (ጠመንጃ) c. ~ devant l'ennemi ከጠላት ፊት አፈገፈገ ; faire ~
la foule ሕዝቡን (ብዙሐነውን) ደኋላ መለሰ d. le mois dernier
récriminer v.intr. — ቀሰ
le chômage a reculé de 2% ባለፈው ወር ሥራ አጥነት በ2%
récrire v.tr. — ጻፈ (እንደገና) ቀነሰ e. ne ~ devant rien ለምንም አለመመለስ ፣ ምንም
አለመፍራት ; ne ~ devant aucun sacrifice ምንም ለመክፈል
recroquevillé, -e adj. — የተጨበጠ ፣ የተኮራመተ
ወደ ኋላ አላለም 2. v.tr. a. ~ son siège ንበሩን ፈቀቅ አደረገ b. ~
recroqueviller (se) v.pr. — ተጨበጠ ፣ ተኮራመተ une décision ውሳኔ አጓተተ ፣ አዘገየ 3. v.pr. se ~ አፈገፈገ
recrudescence n.f. — ማገርሸት (በሽታ / ወንጀል) reculons (à) loc. adv. — የኋሊት ; sortir à ~ የኋሊት ጣ
recrue n.f. — a. አዲስ ተቀጣሪ (ወታደር) b. ምልምል (የፓርቲ) récupération n.f. — a. የወደቀ ማንሣት (ዕቃ) ; matériaux de
~ ልቃሚ ጥሬ ነገር b. ~ physique ማገገም
recrutement n.m. — ምልመላ ፣ ቅጥር (ወታደር)
récupérer v.tr. — a. ~ un livre qu'on a prêté ያዋሱን
recruter v.tr. — ቀጠረ ፣ መለመለ
መጽሐፍ ተቀበለ b. ~ ses forces አገገመ c. ~ des déchets
374
የደቀ / ያገለገለ ዕቃ መልሶ ለጥቅም አዋለ d. ~ des jours de redoublant, -e n. — ደጋሚ (ት / ቤት)
vacances አካካሰ (የተቃጠለ ጊዜ)
redoublement n.m. — መድገም (ት / ቤት)
récurer v.tr. — አፀዳ ፣ ፈቀፈቀ (መጥበሻ)
redoubler — 1. v.tr. ዕጥፍ አደረገ (ጥረት / ብዛት) b. frapper à
récurrent, -e adj. — ተደጋጋሚ coups redoublés ደጋግሞ መታ c. ~ une classe ክፍል ደገመ
2. v.tr. ind. ~ d’efforts ጥረት አሳየ 3. v.intr. ses pleurs
récusation n.f. — ነቀፋ ፣ ተቃውሞ (ዳ)
redoublent ለቅሶው ባሰበት
récuser — 1. v.tr. ተቃወመ (ምስክር) 2. v.pr. a. se ~ ታቀበ
redoutable adj. — አስፈሪ
(ሐሳብ ከመስጠት) b. እምቢ አለ (ሥራ / ኃላፊነት)
redouter v.tr. — ፈራ
recyclable n.m. — መልሶ ለአገልግሎት ማዋል
redoux n.m. — ታገሠ (ብርድ)
recyclage n.m. — a. መልሶ ለጥቅም ማዋል b. ~
professionnel የሙያ ማሻሻያ ፣ ሥልጠና redressement n.m. — a. ማስተካከል (ኤኮኖሚ) b. une
maison de ~ ጠባይ ማረሚያ
recycler — 1. v.tr. መልሶ ለጥቅም አዋለ 2. v.pr. a. se ~ dans
un nouveau métier በአዲስ ሙያ ሠለጠነ b. les chiffons se redresser — 1. v.tr. a. አቃና ፣ አስተካከለ (ነገር / ሁኔታ) b. ~
recyclent en papier ጨርቅ ወደ ወረቀት ይለጣል un malade sur son oreiller በሽተውን በትራሱ አቃና ; ~ la
tête እራሱን አቃና 2. v.pr. se ~ ቀና አለ
rédacteur, -trice n. — a. ፀሐፊ b. ~ en chef ዋና አዘጋጅ
(ጋዜጣ) ; ~ politique የፖለቲካ ዓምድ አዘጋጀ redresseur, -euse n. — a. አስተካካይ ፣ አራሚ b. ~ de torts
እንባ ጠባቂ
rédaction n.f. — a. ዝግጅት ፣ጽሑፍ ; ~ d'un contrat የውል
አጻጻፍ ; la première ~ d'un article የጋዜጣዊ መጻጽፍ réducteur, -trice adj. — ቀናሽ ፣ አቀናናሽ ፣ ነቃሽ ; une
መጀመሪያ ረቂቅ b. salle de ~ አዘጋጅ ክፍል / ቢሮ c. (devoir analyse réductrice ውሱን ምርመራ
de) ~ መጣጥፍ ፣ የአጻጻፍ ልምምድ (ት / ቤት)
réduction n.f. — a. ~ des coûts ጭ መቀነስ b. ~ de salaires
reddition n.f. — እጅ መስጠት (ወታደር) ደመዝ መቁረጥ ፣ የደመዝ ቅናሽ ; grande ~ de prix ታላቅ የዋጋ
ቅናሽ c. ~ d’un texte ማቃለል / ማሳነስ / ማሳጠር (ጽሑፍ) d. ~
redemander v.tr. — በድጋሚ ጠየቀ (ነገር)
d'une fracture ጥገና (የአጥንት ስብራት)
redempteur, -trice adj. & n. — መድኃኔ ዓለም
réduire — 1. v.tr. a. ቀነሰ ፣ አሳነሰ ፣ አሳጠረ፣ አኮሰሰ ፣ ነቀሰ ; il va
rédemption n.f. — አድኅኖ ፣ መዳን (ከኃጢአት) falloir ~ notre train de vie ጫችንን መቀነስ ይኖርብናል b. ~
qqch. en miettes አደቀቀ c. ~ qqn. à la misère ጎስቋላ
redescendre — 1. v.intr. ወረደ (እንደገና) 2. v.tr. አረደ (እንደገና)
አደረገ d. ~ une sauce አለደለደ e. ~ une fracture ጠገነ
redevable adj. — ረታ ከፋይ ፣ ባለ ዕዳ ; être ~ de qqch. à (ስብራት) 2. v.pr. a. les frais se réduisent à peu de
qqn. ባለ ሮታ ሆነ chose ጭው ጥቂት ሆነ b. le projet se réduit à quatre
idées ዕቅዱ በአራት ነጥብ ይሰናል c. se ~ au strict nécessaire
redevance n.f. — a. ዕዳ b. የኪራይ ቀረጥ
ቆጠበ d. se ~ en poussière ደቀቀ ፣ ዓመድ ሆነ
redevenir v.intr. — እንደገና ሆነ
réduit (1), -e adj. — a. livres à prix ~s ባለ መጠነ ዋጋ
rédhibitoire adj. — a. vice ~ ብልሽት b. son échec n'est መጽሐፍ b. modèle ~ በትንሹ የቀረበ አብነት / ናሙና c. rouler
pas ~ ውድቀቱ ከርሱ ጠባይ የመጣ አይደለም à vitesse ~e በዝቅተ ፍጥነት አሽከረከረ (መኪና)
rédiger v.tr. — a. ጻፈ ፣ አረቀቀ (ስምምነት / አንቀጽ) b. ~ un réduit (2) n.m. — ጠባብ ክፍል ፣ ጓዳ
article de journal የጋዜጣ ጽሑፍ አዘጋጀ
rééditer v.tr. — አተመ (እንደገና)
redire v.tr. — a. ደጋገመ b. አማ ; il n'y a rien à ~ ቅሬታ የለም
réédition n.f. — ዳግመ ኅትመት (መጽሐፍ)
redite n.f. — ድግግሞሽ
rééducation n.f. — a. ማሠልጠን (እንደገና) b. ~ de la parole
redondance n.f. — ድግግሞሽ (አስፈላጊ ያልሆነ) ንግግር ማለማመድ (አንደበቱ ለተያዘ)
réévaluer v.tr. — ገመገመ ፣ ገመተ (እንደገና) refluer v.intr. — a. ሸሸ (ባሕር) b. faire ~ la foule ብዙሃነውን
ወደኋላ መለሰ (ሠልፍ)
réexpédier v.tr. — ላከ (እንደገና) ፣ መለሰ
reflux n.m. — መጉደል ፣ መሸሽ (የባሕር)
refaire — 1. v.tr. a. ሠራ (እንደገና) ፣ አደረገ (እንደገና) ; c’est à ~
እንደገና መሠራት አለበት b. ጠገነ ፣ አደሰ (ቤት) c. il a refait sa refondre v.tr. — a. ~ des pièces de monnaies ገንዘብ መልሶ
vie avec une autre femme ከሌላ ሴት ጋር አዲስ ትዳር መሠረተ አሳተመ b. ~ un texte አስተካከለ ፣ አዲስ መልክ ሰጠ (ሥነ ጽሑፍ)
2. v.pr. a. se ~ une santé ዳነ b. አስመለሰ (ኪሳራውን) c. elle
refonte n.f. — a. መቅለጥ b. ማስተካከል ፣ አዲስ ቅርፅ መስጠት
se refait une beauté መልኳ ታደሰ (መልኳ ተቀየረ)
réformateur, -trice adj. & n. — ተሐድሶ የሚያመጣ
réfection n.f. — እድሳት
réforme n.f. — a. ተሐድሶ ፣ ማሻሻል ፣ አዲስ ቅርፅ / መልክ
réfectoire n.m. — የምግብ አዳራሽ
መስጠት ወይም መለወጥ ; ~ agraire የመሬት ይዞታ መሻሻል
référence n.f. — a. ~ የአብነት ፣ የሚጠቀስ ; faire ~ à ጠቀሰ ; b. ማስጣት (ወታደር) (አካላዊ ብቃት ሳይኖረው) c. matériel en ~
ouvrage de ~ ዋቢ ጽሑፍ b. lettre de ~ የምስክር ወረቀት ; ~s የተጣለ ዕቃ
ማስረጃ ፣ ምስክርነት ; avoir des ~s የተመሰከረለት ሆነ
réformé, -e adj. & n. — a. église ~e የተለወጠ ቤተ ክርስቲያን
référendum n.m. — የሕዝብ ውሳኔ b. soldat ~ የተባረረ ወታደር
référer — 1. v.tr. ind. en ~ à qqn. ወደ እገሌ መራ ; en ~ à reformer v.tr. — a. አዲስ መልክ ሰጠ ፣ መልሶ አቋቋመ b. ~ un
son supérieur ጉዳዩን ለበላይ አቀረበ 2. v.pr. a. se ~ à qqch. conscrit ብቃት ያነሱን ወታደር አሰናበተ
ጠቀሰ ; si l'on s'en réfère à son dernier livre የመጨረሻ
réformer v.tr. — a. አሻሻለ (ሕግ) b. አባረረ (አካላዊ ብቃት
መጽሐፉን ብንመለከት b. se ~ à qqn. የሱ አስተያየት ጠየቀ
የሌለው ታደ) c. ጣለ (መሣሪያ)
refermer — 1. v.tr. ዘጋ (እንደገና) 2. v.pr. se ~ a. ተዘጋ
refoulement n.m. — a. መመለስ b. ማመቅ ፣ ማፈን (ለሥነ
(እንደገና) ፣ ተደፈነ b. ደረቀ (ቁስል)
ልቡና)
refiler — fam. ~ qqch. à qqn. አስታቀፈው ፣ ሰጠው
refouler v.tr. — a. ~ un intrus መለሰ (እንግዳ ሱ) ; ~ des
réfléchi, -e adj. — a. personne ~e አስተዋይ ሰው ; action manifestants ሰላማዊ ሠልፈ ተቆጣጠረ b. ~ un sentiment
~e የታሰበበት ድርጊት ; opinion ~e ተቀባይነት ያለው ስሜት አመቀ / አፈነ ; ~ ses larmes እንባው ቋጠረ / ዋጠ
አሳብ b. tout bien ~ ዞሮ ዞሮ ፣ ጣም ወረደ c. verbe ~ ተደራጊ
réfractaire — 1. adj. a. ግትር ፣ ጠንካራ ፣ አይበገሬ ; il est ~ à
ግሥ
la loi ለሕግ አይገዛም b. የሚቋቋም ; brique ~ የበሰለ ሸክላ (እሳት
réfléchir — 1. v.tr. ~ la lumière ብርሃን አንጸባረቀ / የሚቋቋም) ; ~ aux acides አሲድ የማይበላው ; maladie ~
አብለጨለጨ 2. v.intr. ~ à / sur qqch. አሰበ ፣ አሰላሰለ ; መድኃኒት የሚቋቋም በሽታ 2. n. ተቋቋሚ ፣ እምቢተኛ
réfléchissez-y ያስቡበት ; cela donne à ~ ያሳስባል ; parler
réfracter v.tr. — መለሰ ፣ አቅጣጫ አስለወጠ ፣ ቀለበሰ (ብርሃን)
sans ~ እንደ መጣለት ተናገረ 3. v.pr. se ~ a. ተንጸባረቀ
(ብርሃን) b. አስተጋባ (ድምፅ) réfraction n.f. — አቅጣጫ መለወጥ (ጨረር)
réflecteur, -trice adj. — መስታወት refrain n.m. — a. አዝማች (መዝሙር) b. fam. c’est toujours
le même ~ ሁልጊዜ አንድ ዓይነት ልፍለፋ
reflet n.m. — a. ነፀብራቅ ; ~ des eaux የውሃ ነጸብራቅ ;
chevelure à ~s d’or እንደርቅ የሚያብረቀርቅ ፀጉር b. il n’est réfréner ou refréner v.tr. — ገታ ፣ አቀበ ; ~ son
que le pâle ~ de son père እሳት ዓመድ ይልዳል impatience አደብ ገዛ ፣ ችኩልነቱን ተቆጣጠረ
376
réfrigérant, -e adj. — የሚያቀዘቅዝ ፣ ቀዝቃዛ (አቀባበል) regarder — 1. v.tr. a. አየ ; ~ sa montre ሰዓቱን አየ ; ~ la
télévision ቴሌቪዥን አየ b. ~ attentivement አስተዋለ ፣
réfrigérateur n.m. — ማቀዝቀ
ተመለከተ c. ~ qqn. de travers ገረመመ ፣ ገላመጠ ; ~ qqn. en
réfrigération n.f. — ማቀዝቀዝ coin የጎሪጥ ዓየ d. cela ne vous regarde pas የርስዎ ጉዳይ
አይደለም / እርስዎን አይመለከትዎትም e. fam. regardez-moi
réfrigérer v.tr. — አቀዘቀዘ ; viande réfrigérée የቀዘቀዘ ሥጋ
ça ! ዕዩልኝ ! ; tu m’as bien regardé ? ለመሆነው ማን
refroidir — 1. v.tr. a. አቀዘቀዘ (አየር / ውሃ / ሞተር) b. ~ እንደሆንኩ አውቀሃል ? f. ne pas ~ à la dépense ስለጪው
l'enthousiasme de qqn. የሰው ፍላጎት አቀዘቀዘ c. fam. ~ አለመጨነቅ 2. v.pr. a. se ~ dans un miroir ራሱን በመስታወት
qqn. ጸጥ አደረገ (ገደለ) 2. v.intr. & pr. ቀዘቀዘ ; laisser ~ son አየ b. se ~ dans les yeux ተፋጠጠ ; se ~ en chiens de
thé ሻዩን አቀዘቀዘ ; le temps a refroidi / s’est refroidi አየሩ faïence ተገለማመጠ
ቀዘቀዘ ; se ~ ብርድ መታው
régence n.f. — እንደራሴነት ፣ ሞግዚትነት
refroidissement n.m. — መቀዝቀዝ
régénérer v.intr. — እንደገና አበቀለ
refuge n.m. — a. መጠጊያ ፣ መጠለያ b. ጎሬ
régent, -e n.m. — እንደራሴ ፣ ሞግዚት ፣ አሳዳጊ
réfugié, -e n. — ጥገ
régenter v.tr. — በጉልበት መራ
réfugier (se) v.pr. — ተጠጋ
régie n.f. — a. አስተዳደር b. ~ d'ጹtat የመንግሥት ድርጅት ; ~
refus n.m. — እምቢታ ; ce n’est pas de ~ እምቢ አልልም ፣ des tabacs የትንባሆ ሞኖፖል c. ~ de télévision የቴሌቪዥን
እቀበላለሁ ; essuyer un ~ de qqn. እምቢ ተባለ ; opposer ስርጭት ማዕከል
un ~ à qqn. እምቢ አለ
regimber v.intr. — ደነበረ (ለፈረስ) ፣ ተቃወመ ፣ አጉረመረመ
refuser — 1. v.tr. a. እምቢ አለ ; ~ de faire qqch. እምቢ (ለሰው) ፣ አፈነገጠ
አሻፈረኝ አለ ; ~ une invitation ግብ አልቀበልም አለ b. ~
régime n.m. — a. መንግሥት ፣ አገዛዝ ; sous l’ancien ~ በድሮ
l’entrée à qqn. እንዳይገባ ከለከለ c. être refusé à un
መንግሥት ዘመን ; ~ parlementaire የምክር ቤት አስተዳደር b. à
examen ፈተና ወደቀ 2. v.pr. a. se ~ à qqch. እምቢ አለ b. un
plein ~ በሙሉ ኃይል (ሞተር) ; baisse de ~ d'une usine
tel cadeau, ça ne se refuse pas ! ይህን የመሰለ ስጦታ እምቢ
የፋብሪካ የምርት ቅነሳ c. faire un ~ ልዩ ምግብ ወሰደ ; se mettre
አይባልም
au ~ አበላሉን አስተካከለ / ቀነሰ d. ~ de banane የሙዝ ጀባ /
réfutation n.f. — መቃሚያ ማቅረብ ዘለላ
regret n.m. — a. ፀፀት ; avoir le ~ d’avoir fait qqch. ተፀፀተ réinstaller v.tr. — 1. v.tr. አቋቋመ (እንደገና) 2. v.pr. se ~
b. j’ai le ~ de vous annoncer que ... ይህን ስነግርዎ በሐዘን ተቋቋመ (እንደገና) ፣ መለሰ
ነው c. faire qqch. à ~ የግብር ይውጣ ሠራ
réintégration n.f. — መልስ ማስገባት
regrettable adj. — የሚያሳዝን ; c’est ~ ያሳዝናል
réintégrer v.tr. — a. መልሶ አስገባ ; ~ qqn. (dans ses
regretter v.tr. — ተጸጸተ ፣ አዘነ (በሱ / በነገር) ; je regrette ! fonctions) መለሰ (ወደ ሥራው) b. ~ son domicile ቤቱን
አዝናለሁ ! ተረከበ
relatif, -ive adj. — a. የተያያዘ ፣ እንደ ነገሩ ; tout est ~ ሁሉም relever — 1. v.tr. A. a. ~ qqn. qui est tombé የወደቀ አነሣ ;
የተያያዘ ነው ; une tranquillité relative መረጋጋቱ እንደ ነገሩ ~ un mur détruit የተናደ ግንብ አስነሣ መልሶ ካበ b. ~ qqch.
ነው b. questions ~es à un sujet አንድን ነገር የሚመለከቱ par terre ከመሬት አነሣ c. ~ une erreur dans un texte
ጉዳዮች c. pronom ~ አዛማጅ ተውላጠ ስም በጽሑፍ ውስጥ ስሕተት አገኘ d. ~ un défi ተፋለመ B. a. ~ son
col ኮሌታ ቀለበሰ ; ~ les manches እጄታ ጠቀለለ (fig. ታጥቆ
ተነሣ) ; ~ la tête እራሱን ቀና አደረገ b. ~ les prix ዋጋ reluire v.intr. — a. ተብለጨለጨ ፣ አብረቀረቀ b. faire ~ qqch.
ጨመረ c. ses paroles relèvent le niveau de la ለለ c. fam. manier la brosse à ~ አሞካሸ ፣ አቆላመጠ
conversation የሱ ንግግር የውይይቱን ደረጃ ከፍ አደረገው d. ~
reluisant, -e adj. — a. የሚያብለጨልጭ b. ce n’est pas très
une couleur ቀለም አደመቀ ; ~ un plat ወጥ በቅመም አጣፈጠ
~ አያኮራም
C. a. ~ qqn. à son poste de travail አንድን ሰው በሥራው
ላይ ተካ b. ~ la garde ዘብ ተካ / ለጠ c. ~ qqn. d’une reluquer v.tr. — fam. ቃኘ (ሰው) ፣ ዓየ (በስርቆሽ)
promesse ከገባው ቃል ነጻ አደረገ D. a. ~ l'adresse de qqn.
remâcher v.tr. — አመነዠከ (ነገር) ፣ አሰላሰለ / አውጠነጠነ (ሐሳብ)
አድራሻ መዘገበ ; ~ le nom des témoins የምስክሮችን ስም ያዘ
b. ~ un compteur ሒሳብ ገለጠ ፣ ፍጆታ አነበበ c. ~ sa remanger v.tr. — በላ (እንደገና)
position ያለበትን ካርታ ላይ አመለከተ (መርከበ) 2. v.tr. ind. a. ~
remaniement n.m. — a. ~ d'un texte የጽሑፉን ይዘት
de maladie ከሕመም ዳነ b. ~ de (l'autorité de) qqn. በሱ
መለወጥ / መሻሻል / መቀየር b. ~ ministériel የሚንስትሮች
ሥልጣን ሥር ሆነ ; cela ne relève pas de ma compétence
ሹምሽር
ከኔ ኃላፊነት ውጪ ነው ; son cas relève de la psychiatrie
የሱ ጉዳይ ከሥነ ልቡናዊ ሁከት ጋር የተያያዘ ነው 3. v.pr. se ~ remanier v.tr. — a. ~ un texte የተሻሻለ የተቀየረ ጽሑፍ b. ~
a. ተነሣ ፣ ተቃና ፣ ክፍ አለ (እንደገና) b. አንሰራራ (ንግድ ፣ ኔ) c. se le gouvernement ሹምሽር ፈጸመ
~ de ses ruines ተቋቋመ d. il ne s’en relèvera pas
remarcher v.intr. — ቆመ ሄደ (እንደገና) ፣ መሥራት ጀመረ (መኪና)
አይድንም ፣ አይተርፍም ፣ ሰው አይሆንም
remarier (se) v.pr. — ተጋባ (እንደገና)
releveur, -euse n. — ቆጣሪ አንባቢ
remarquable — adj. a. ልዩ ፣ የሚደነቅ ፣ ግሩም b. ያልተለመደ ፣
relief n.m. — a. ጉባጉብ ፣ ቅጥ b. carte en ~ አሻራ ካርታ ፣
እንግዳ ; il est ~ qu’il n’ait rien entendu ምንም አለመሰማቱ
የመሬት ቅጥ ካርታ c. mettre qqch. en ~ አብርቶ / አጉልቶ አሳየ
ይገርማል
d. pl. ~ d'un repas ትራፊ ፣ ፍርፋሪ (የገበታ)
remarquablement adv. — በሚገርም ሁኔታ
relier v.tr. — a. ~ deux choses entre elles ሁለት ነገሮችን
አስተሳሰረ ; ce train relie Paris à Londres ይህ ባቡር ፓሪስን remarque n.f. — አስተያየት ፣ አቃቂር ፣ ነቀፋ ; faire une ~
ከለንደን ጋር ያገናኛል b. ~ un livre መጽሐፍ ጠረዘ / ለበደ አቃቂር አወጣ ፣ ነቀፈ
remplissage n.m. — a. መሙላት b. faire du ~ ማራዘሚያ rendez-vous n.m. inv. — a. ቀጠሮ b. የቀጠሮ ቦታ ፣ መገና ቦታ
ጨመረ (በጽሑፍ ላይ)
rendormir — 1. v.tr. አስተ (እንደገና) (ሰው) 2. v.pr. se ~ ተወ
remplumer (se) v.pr. — a. fam. ኪሳራውን ተቋቋመ (እንደገና)
(በቁማርወጪ) b. fam. ወፈረ
rendre — 1. v.tr. a. መለሰ ; rends-moi mes livres
remporter v.tr. — a. መልሶ ወሰደ (ነገር) b. ~ la victoire መጽሐፍቶቼን መልስልኝ ; quand pourriez-vous me ~ votre
አሸነፈ (ውድድር) réponse ? መልሱን መቼ ነው የምትሰጠኝ b. ~ la monnaie à
qqn. መልስ ሰጠ ; je le lui rendrai ! ብድሬን እመልሳለሁ c. ~
remue-ménage n.m. inv. — ግርግር
la santé à qqn. ጤና ሰጠ (ለሱ) ፣ አዳነ (ሰው) ; ~ grâce à qqn.
remuer — 1. v.tr. a. il remue les mains en parlant አመሰገነ ;~ service à qqn. አገዘ ፣ ረዳ ; ~ la justice ፍትሕ ሰጠ ;
ሲነጋገር እጁን ያንቀሳቅሳል b. አማሰለ (ቡና) c. ገለባበጠ (መሬት) ; ~ ~ compte de qqch. ዘገበ ; ~ l’âme ሞተ d. l'alcool me
ciel et terre ሰማይና ምድሩን አደባለቀ d. ረበሸ (ሰው) ; elle était rend malade አልኮል ያሳምመል / አይስማማኝም / ይጣላል
toute remuée par cette nouvelle ዜናው በጣም አባብቷት e. vous me rendez fou ! አሳበዳችሁኝ ! f. ce tableau rend
ነበር ፣ በዜናው ምክንያት ባብታ ነበር 2. v.intr. fam. ተንቀሳቀሰ / bien la violence ይህ ሥዕል ጭካኔን በትክክል ያሳያል 2. v. intr.
አነቃቃ (ልጅ) ; ne remue pas tout le temps ! አትቅበጥበጥ ! a. le blé n'a rien rendu cette année ዘንድሮ ስንዴ አልሆነም
3. v.pr. se ~ ተንቀሳቀሰ ; remuez-vous un peu ! ትንሽ b. አስመለሰ (ምግብ) (vomir) 2. v.pr. a. se ~ dans un lieu
ይንቀሳቀሱ ! ወደ አንድ ቦታ አመራ b. il se rend ridicule እራሱን መሳቂያ
አደረገ c. ተረታ ; se ~ à l'avis de qqn. የሱ ምክር ተቀበለ ;
rémunération n.f. — ክፍያ
rendez-vous ! እጅ ስጡ ! d. se ~ compte de qqch. ተገነዘበ
rémunérer v.tr. — ከፈለ (ለአገልግሎት)
rendu, -e — 1. adj. nous voilà ~s ! ይኸው ደረስን ! 2. n.m.
rémunérateur, -trice adj. — ጥሩ ገቢ የሚያስገኝ le ~ አስመስሎ መሳል (ሥነ ጥበብ)
renâcler v.intr. — a. አሽካካ (ለፈረስ) ፣ አናፋ (ለአህያ) b. ለገመ ; rêne n.f. — a. ልጓም b. tenir les ~ s du pouvoir የሥልጣን
~ à faire qqch. / faire qqch. en renâclant እያገúረመረመ አመራር ያዘ
ሠራ
renégat, -e n. — ከዳተ ፣ ከሐዲ (ሃይማኖት)
renaissance — 1. n.f. መታደስ b. la Renaissance የሥልጣኔ
renfermé, -e — 1. adj. a. የተገለለ ፣ የተዘጋበት b. caractère ~
ዘመን 2. adj. inv. mobilier Renaissance የተሃድሶ ዘመን የቤት
አማቂ ፣ ዝግ (ጠባይ) 2. n.m. sentir le ~ እምቅ እምቅ ሸተተ
ዕቃ
renfermer — 1. v.tr. a. qqch. à clé ዘጋ b. cette phrase
renaître v.intr. — a. ተለደ (እንደገና) ; ~ à la vie አዲስ ህይት
renferme plusieurs idées ይህ አረፍተ ነገር ብዙ ሃሳቦች
ጀመረ b. አቆጠቆጠ (ተክል) c. ነጋ (ቀን) d. አንሰራራ (ተስፋ)
¤ካትታል 2. v.pr. se ~ en soi-même ደበተው
rénal, e, -aux adj. — calcul ~ የኩላሊት ጠጠር
renflé, -e adj. — ያበጠ
renard, -e n. — ቀበሮ ; c’est un fin ~ መሰሪ ቀበሮ ነው
renflement n.m. — ማበጥ ፣ እብጠት
382
renflouer v.tr. — ~ une entreprise ድርጅት ከኪሳራ አዳነ ጽሑፍ ባለፉት ዓመታት ታድሷል b. les incidents se sont
(በገንዘብ) renouvelés አደጋዎች ተደጋገሙ
renfoncement n.m. — ~ dans un mur ስርጉድ ፣ የሸሸ ፣ ገባ renouvellement n.m. — ~ de provisions ስንቅን ማሟላት
ያለ (ግንብ)
rénovateur, -trice adj. & n. — ለውጥ አምጪ ፣ አሻሻይ
renforcer — 1. v.tr. a. ~ un mur ግንብ አጠናከረ / ጠገነ b. ~
rénovation n.f. — መለወጥ ፣ ማደስ ፣ ማሻሻል
la paix ሠላም አረጋጋ c. ~ un point de vue አስተያየት አጠናከረ
2. v.pr. se ~ ተጠናከረ ፣ ጎለበተ rénover v.tr. — አደሰ / አሻሻለ (ቤት)
renfort n.m. — እርዳታ ፣ ማጠናከሪያ renseignement n.m. — a. መረጃ ; bureau de ~s የመረጃ
ክፍል b. ስለላ ; prendre des ~s sur qqn. ስለእገሌ ጥቆማ
renfrogné, -e adj. — visage ~ ጨፍጋጋ ገጽታ
አሰባሰበ ; service de ~ የስለላ ክፍል ; agent de ~ ሰላይ
renfrogner (se) v.pr. — ፊቱ (ግንባሩ) ተቋጠረ / ተጨፈገገ
renseigner — 1. v.tr. a. ~ un client ለደንበ መረጃ ሰጠ b. ~ la
rengager (se) v.pr. — ውትድርና ተመዘገበ (እንደገና) police ለፖሊስ ጥቆማ አቀረበ c. être bien renseigné ጠንካራ
መረጃ ጨበጠ 2. v.pr. se ~ sur qqch. መረጃ ሰበሰበ
rengaine n.f. — vieille ~ የተለመደ ልፍለፋ
rentabilité n.f. — አትራፊነት
rengainer v.tr. — a. ~ une épée ሠይፍ መዘዘ b. rengaine
tes beaux discours ! ጥሩ ንግግርህን አውርድ(ብን) ! rentable adj. — አትራፊ ; ce n’est pas ~ አትራፊ አይደለም
rengorger (se) v.pr. — ተኮፈሰ ፣ ተኩራራ rente n.f. — አበል ፣ አላባ ; ~ viagère የዕድሜ ልክ አበል ; vivre
de ses ~s በአበሉ ተዳደረ
reniement n.m. — ክህደት
rentier, -ière n. — ባለ አበል
renier v.tr. — a. ~ sa religion ሃይማኖቱን ካደ b. ~ un ami
ጓደ ከዳ c. ~ une promesse የገባውን ቃል ከዳ rentrant, -e adj. — a. angle ~ እራስ ጠቀስ ዘዌ b. ወደ ውስጥ
የሚገባ
reniflement n.m. — መማግ (ንፍጡን)
rentrée n.f. — a. la ~ (des classes) መከፈት (የትምህርት ቤት)
renifler — 1. v.intr. ማገ (ንፍጡን) 2. v.tr. a. ~ le parfum
b. ~ d'argent ገቢ (ገንዘብ)
d'une fleur የአበባን መዓዛ አሸተተ b. ~ un complot ሴራውን
ቀድሞ ደረሰበት rentrer — 1. v.intr. a. ገባ (እንደገና) ; il lui est rentré
dedans ገባበት b. ~ de voyage ከጉዞ ተመለሰ ; il est l’heure
renom n.m. — ዝና ; de grand ~ ዝነኛ ፣ ስመ ጥር
de ~ ወደ መግቢያው ሰዓት ደረሰ ; ~ en scène ወደ መድረክ ተመለሰ
renommé, -e adj. — ዝነኛ c. ~ dans ses droits መብቱን እንደገና ተቀዳጀ ; ~ dans ses
frais ወጪውን አስመለሰ ; tout est rentré dans l’ordre
renommée n.f. — ዝና ፣ ስም ፣ እውቅና
ተስተካክሏል ; ~ dans les bonnes grâces de qqn. ተወደደ
renoncement n.m. — መች’ዕትነት @ X^} መ¹G d. cela ne rentre pas dans mes fonctions የሥራዬን ዘርፍ
አይመለከትም ; ~ dans une catégorie ዘርፍ ውስጥ ይመደባል
renoncer v.tr. ind. — ~ à qqn. / qqch. / une idée ተወ
2. v.tr. አስገባ ; ~ la récolte ሰብል ሰበሰበ / አስገባ
(ሰው / ነገር / ሐሳብ) ; ~ à ses droits መብቱን ለቀቀ
renverse n.f. — tomber à la ~ የእንግላል ወደቀ ፣ ተገለበጠ
renonciation n.f. — መተው
renversement n.m. — መገልበጥ
renouer v.tr. — a. ቋጠረ ፣ አሰረ (እንደገና) b. ~ (amitié) avec
qqn. ጓደኝነት ጀመረ (እንደገና) renversant, -e adj. — fam. une nouvelle ~e አስደንጋጭ ዜና
renouveau n.m. — ተሃድሶ renverser — 1. v.tr. a. ገለበጠ b. ለጠ (ውሳኔ) ; ~ la vapeur
ሃሳቡን ቀየረ c. la nouvelle l’a renversé ዜናው / ሬው
renouvelable adj. — የሚታደስ ፣ የሚለጥ ፣ የሚቀየር
አስደነገጠው d. il ne faudrait pas ~ les rôles የምዬን በአብዬ
renouveler — 1. v.tr. a. አደሰ ; ~ un vieux matériel አሮጌ መላከክ አይገባም 2. v.pr. se ~ sur sa chaise ከንበሩ ላይ
ዕቃ አደሰ ; faire ~ son passeport ፓስፖርቱን አሳደሰ b. ~ une ተገለበጠ ; se ~ en arrière ወደ ኋላ ተፈነቸረ
commande በድጋሚ አዘዘ 2. v.pr. a. se ~ ታደሰ ; la
littérature s'est renouvelée ces dernières années ሥነ
renvoi n.m. — a. መላክ (መልሶ) b. ማባረር (ሠራተ) c. ማስተላለፍ moi du pain ዳቦ አቀብለኝ d. ~ qqch. dans son esprit
(ለሌላ ጊዜ) d. ~ d'une affaire ጉዳይ አስተላለፈ (ከችሎት ወደ አውጠነጠነ e. fer à ~ ካውያ ; planche à ~ የመተኮሻ ጣውላ
ችሎት) e. note de ~ የግርጌ ማስታወሻ f. ማግሳት (ምግብ) (rot)
repayer v.tr. — ከፈለ (እንደገና)
renvoyer v.tr. — a. ~ la lumière ብርሃን አንጸባረቀ ; ce mur
repêchage n.m. — a. የሰጠመን ነገር ከውሃ ማውጣት
renvoie les sons ይህ ግድግዳ ድምፅ ያስተጋባል b. ~ un
b. épreuve de ~ ድጋሚ ፈተና
travailleur ሠራተ አባረረ ; ~ un élève ተማሪ አስጣ c. ~ un
rendez-vous ቀጠሮ አስተላለፈ repêcher v.tr. — a. ከውሃ አወጣ (የሰጠመ ሰው / ነገር) b. ዓሣ
አጠመደ (እንደገና) c. ~ un candidat ለወደቀ ተማሪ ሌላ እድል
réorganisation n.f. — መልሶ ማደራጀት
ሰጠ
réorganiser v.tr. — መልሶ አደራጀ
repeindre v.tr. — መልሶ ቀባ
réouverture n.f. — መከፈት (እንደገና)
repenser v.tr. ind. — አሰበ (እንደገና) ፣ አሰላሰለ
repaire n.m. — ምሽግ (ለአውሬ)
repentant, -e adj. — ንሰሃ ገቢ
repaître (se) v.pr. — ብዙ በላ
repentir (1) (se) v.pr. — ተፀፀተ ፣ ንሥሐ ገባ
répandre — 1. v.tr. a. ~ des grains ጥራጥሬ አፈሰሰ ; ~ un
repentir (2) n.m. — ፀፀት
liquide ረጨ (ፈሳሽ) ; ~ une odeur ሸተተ b. ~ la terreur
ሽብር ነዛ ; des nouvelles ወሬ አዛመተ 2. v.pr. a. se ~ ተበተነ répercussion n.f. — ጦስ ፣ ጠንቅ ፣ ሳቢያ
b. sang qui s'est répandu የሚፈስ ደም c. ተስፋፋ (ልማድ /
répercuter — 1. v.tr. a. ~ le son ድምፅ አስተጋባ ; ~ la
ሐሳብ) d. se ~ en excuses የይቅርታ ጋጋታ አወረደ
lumière ብርሃን አንጸባረቀ b. አስከተለ 2. v.pr. se ~
répandu, -e adj. — የተስፋፋ ፣ የትም የሚገኝ (ልማድ / ሐሳብ) a. ተንጸባረቀ b. ጦስ አመጣ
reparaître v.intr. — ታየ (እንደገና) repère n.m. — ምልክት
réparateur, -trice adj. & n. — ጠጋኝ repérage n.m. — ያለበትን ማቅ / ማግኘት
réparation n.f. — a. ጥገና ፣ እድሳት ; faire des ~s ጥገና አካሄደ repérer — 1. v.tr. አገኘ / አወጣ (ሥህተት) ; se faire ~ ታወቀበት
b. ~ d'un dommage ካሣ 2. v.pr. se ~ dans le noir ያለበትን አቀ (በጭለማ)
réparable adj. — ሊጠገን የሚችል répertoire n.m. — a. ማውጫ ፣ ዝርዝር ; ~ d’adresses
የአድራሻ መዝገብ b. pièce du ~ በፕሮግራም የተያዙ ተውኔቶች
réparer v.tr. — a. አደሰ (ጫማ) b. ~ un tort ካሠ
ዝርዝር (ቴአትር)
reparler v.intr. — ~ de qqch. ስለ አንድ ነገር በድጋሚ ተናገረ ; ~
répertorier v.tr. — ማውጫ / ዝርዝር አዘጋጀ
à qqn. ደግሞ አናገረ
répéter — 1. v.tr. a. ደገመ (ነገር) b. ተለማመደ ፣ አጠና (ቴአትር /
repartie n.f. — አፍ አፉን ማለት ; avoir l’esprit de ~ አፍ አፍ
ፒያኖ) 2. v.pr. se ~ ነገር ደጋገመ ፣ አተተ
የማለት / መልስ የመስጠት ችሎታ
répétiteur, -trice n. — አስከላሽ (ለትምህርት)
repartir v.intr. — ሄደ (እንደገና / ተመልሶ) ; ~ à zéro ሀ ብሎ
ጀመረ répétition n.f. — a. ድግግሞሽ / መድገም b. fusil à ~
አውቶማቲክ ጠመንጃ c. ልምምድ ፣ ጥናት (ቴአትር / ፒያኖ) ; ~
répartir v.tr. — አከፋፈለ ፣ አደለ (ክፍያ)
générale የመጨረሻ ልምምድ
répartition n.f. — ክፍፍል ፣ ድልድል
repeuplement n.m. — ሠፈራ
repas n.m. — ምግብ (የተዘጋጀ) ; ~ de noce ድግሥ (የሠርግ) ; ~
repeupler — 1. v.tr. አሠፈረ 2. v.pr. se ~ መልሶ ተቋቋመ (ለቦታ)
léger ቀላል ምግብ ; aux heures des ~ በምሳ / በእራት ሰዓት
repiquage n.m. — a. ~ d'une bouture መትከል (ችግኝ)
repassage n.m. — መተኮስ (ልብስ)
b. ቀረፃ / ቅጂ (ካሴት)
repasser — 1. v.intr. a. ጎራ አለ (እንደገና) ፣ ተመላለሰ ; ~ chez
repiquer v.tr. — a. ~ une bouture ችግኝ አጋዘ / ተከለ b. ወጋ
qqn. ሰው ጥየቃ ሄደ (እንደገና) b. fam. tu peux toujours ~ !
(እንደገና) c. ቀረፀ ፣ ቀዳ (‰ሴት)
ሲያምርህ ይነውር ! 2. v.tr. a. ~ un examen እንደገና ተፈተነ b. ~
un film ፊልምን ደግሞ አሳየ c. አስተላለፈ / አቀበለ ; repasse- répit n.m. — እረፍት ፣ እፎይታ ፣ ትንፋሽ ; sans ~ ያለ ፋታ
384
replacer v.tr. — a. እቦታው መለሰ b. il faut ~ les choses reposant, -e adj. — እረፍት የሚሰጥ
dans leur contexte c. ~ un employé ሌላ የሥራ መደብ ሰጠ
reposer — 1. v.tr. a. ~ qqch. አስቀመጠ (እንደገና) b. ~ sa tête
replanter v.tr. — ተከለ (እንደገና) sur un coussin ተንተራሰ c. la musique ~ l’esprit ሙዚቃ
አእምሮ ያሳርፋል d. ~ une question መልሶ ጠየቀ ; ~ un
replâtrage n.m. — a. በጅ መለሰን b. አለባብሶ ማስታረቅ
problème ጥያቄ መልሶ ማቅረብ 2. v.intr. a. አረፈ ; ici repose
replâtrer v.tr. — a. በጅ ለሰነ b. አለባብሶ አስታረቀ እዚህ ያረፉት (ቀብር) b. le commerce repose sur le crédit
ንግድ በብድር ላይ የተመረኮዘ ነው c. il faut laisser ~ la pâte à
replet, -ète adj. — የፋፋ ፣ ድንቡሸ÷
pain ቡሆ ማቆየት ያስፈልጋል 3. v.pr. se ~ a. አረፈ ፣ ተዝናና
repli n.m. — a. እጥፋት (ልብስ) b. ውስጠ (ኅሊና) c. ወጣ ገባ b. se ~ sur qqn. ተማመነ
(ሸለቆ) d. ማፈግፈግ (ሠX’õት)
repose-tête n.m. inv. — ብርኩማ
replier — 1. v.tr. አጠፈ (እንደገና) ፣ ገረባ (ጠርዝ) 2. v.pr. se ~
repoussant, -e adj. — ፀያፍ ፣ አስከፊ
a. ተመለሰ b. አፈገፈገ (ሠX’õት) c. se ~ sur soi même ተዘጋ
(ስሜት) ፣ ሰው ሸሸ repousser — 1. v.tr. a. ~ qqch. ገፋ ፣ ገፈተረ b. ~ qqn.
አስገደ c. ~ un agresseur ወራሪን ገፋ / መለሰ d. ~ un
réplique n.f. — a. አፍ አፍ ማለት (በመልስ) ; argument sans
rendez-vous ቀጠሮ አስተላለፈ e. ~ les avances de qqn.
~ የማያላዳ ምክንያት ሰጠ b. fam. et pas de ~ ! ጭጭ በል !
እምቢ አለ ፣ ፊት ነሳ 2. v.intr. አቆጠቆጠ (ተክል / ዛፍ) ፣ በቀለ
c. donner la ~ à un acteur ከተዋናይ ጋር መልስ ተቀባበለ d. il
(እንደገና)
est la ~ de son père በአካል አባቱን ይመስላል
répréhensible adj. — የሚያስጠይቅ ፣ የሚያስወቅስ
répliquer — 1. v.tr. ~ qqch. à qqn. መልስ ሰጠ 2. v.intr.
የቁጣ መልስ ሰጠ reprendre — 1. v.tr. a. ወሰደ (እንደገና) b. ~ sa place ቦታውን
አስመለሰ c. la fièvre l’a repris ትኩሳቱ እንደገና ተነሳበት d. fam.
répondant n.m. — a. être le ~ de qqn. ተጠሪ / ዋስ ሆነ
on ne m’y reprendra plus አይለምደኝም e. ~ une
b. avoir du ~ አመላለስ አቀ
promesse ቃሉን ሰበረ / አጠፈ f. ~ goût à la vie ሕይወት መልሳ
répondeur n.m. — መልዕክት ተቀባይ መሣሪያ ጣመችው ፣ ሕይወትን መልሶ ማጣጣም ጀመረ ; ~ des forces
ብርታት አገኘ (እንደገና) g. ጠቀመ (ኮት / ቀሚስ) h. ~ (les propos
répondre — 1. v.tr. መልስ ሰጠ ; il lui a répondu non
de) qqn. ቀሰ ፣ ተቆጣ ፣ ነቀፈ 2. v.intr. ተመለሰ ፣ እንደገና መጣ ;
እምቢ / አሻፈረኝ አለው ; il n'y a rien à ~ መልስ አያሻውም
le froid a repris ብርዱ ጀመረ 3. v.pr. se ~ a. ተጠናከረ
2. v.tr. ind. a. ~ à qqn. መልስ ሰጠ b. ~ à une invitation
b. አስተካከለ / አረመ (ንግግር) c. se ~ à espérer ተስፋ ማድረግ
ግብ ተቀበለ ; ~ au téléphone የስልክ ጥሪ ተቀበለ ; ça ne
ጀመረ d. s’y ~ à plusieurs fois በተደጋጋሚ ሞከረ
répond pas ስልኩ አይመልስም c. ~ aux exigences de qqn.
የሚጠበቅበትን አሟላ 3. v.intr. a. ~ de qqn. ዋስ ሆነ b. je vous représailles n. pl. — ብቀላ
en réponds ! በእኔ ይሁንብዎ !
représentant, -e n. — ተወካይ ፣ ኪል ፣ ተጠሪ ; ~ de
réponse n.f. — a. መልስ ; avoir ~ à tout መልስ አያጣም ፣ commerce የንግድ ኪል
መልስ አሰጣጥ ያውቃል b. አመላለስ
représentatif, -ive adj. — የሚክል
report n.m. — a. ~ d'une réunion ማዘግየት / ማስተላለፍ
représentation n.f. — a. ~ graphique de phénomènes
(ስብሰባ) b. ~ de chiffres የዞረ ድምር (በሂሳብ)
économiques የኢኮኖሚ ሁኔታ / ክስተቶች ሥዕላዊ መግለጫ
reportage n.m. — ዘገባ (ጋዜጣ) b. les ~s de la crucifixion dans l'art chrétien
በክርስቲያናዊ ኪነ ጥበባት የመስቀል አሳሳል c. ~ théâtrale ቴያትራዊ
reporter (1) — 1. v.tr. a. መልሶ ወሰደ / ሰጠ b. ~ un rendez-
ተውኔት d. ~ diplomatique ዲፕሎማሲያዊ ውክልና
vous ቀጠሮ አዘገየ / አስተላለፈ c. ~ des noms sur une liste
ስሞችን ዝርዝር ውስጥ አስገባ 2. v.pr. a. se ~ à qqch. አንድ ነገር représenter — 1. v.tr. a. አሳየ ; tableau représentant un
አመሳከረ b. se ~ au passé ያለፈውን አስታሰ c. son vote s'est moulin ፍጮ የሚያሳይ ሥዕል b. ~ qqn. / une entreprise
reporté sur un autre candidat የሱ የነበሩት የድጋፍ ድምÐች ከለ ፣ ቆመ (ለሱ / ለድርጅት) ; se faire ~ ተወካይ ሰጠ c. ... ያህል
ለሌላ ሰው ተሰጡ ሆነ ፣ ተገመተ (ብዛት) ; cet ouvrage représente une
grande quantité de travail ይህ ጽሑፍ የብዙ ድካም ውጤት
reporter (2) n.m. — ዘጋቢ (ጋዜጣ)
ነው d. ~ une pièce de théâtre ቴአትር ተጫወተ 2. v.pr.
repos n.m. — a. እረፍት ; prendre du ~ አረፈ ; de tout ~ a. se ~ à un examen ፈተና መልሶ ቀረበ b. si l'occasion se
የተረጋጋ b. ~ ! አሳርፍ ! (ወታደር) représente መልሶ ካጋጠመ ፣ አጋጣሚው ከተገኘ c. se ~ መሰለው ;
j'ai du mal a me ~ le froid du pôle Sud የደቡብ ዋልታ réprouver v.tr. — ታዘበ ፣ ኮነነ
ብርድ እንዴት እንደሆነ መገመት ያስቸግረል
reptile n.m. — ተላዋሽ እንስሳ (እባብ)
répressif, -ive adj. — ጨቋኝ
repu, -e adj. — የጠገበ
répression n.f. — ጭቆና
républicain, -e adj. & n. — a. የሪፓብሊክ b. partisan du
réprimande n.f. — ተግሣጽ ፣ ቀሳ ፣ ዘለፋ parti ~ (USA) የሪፖብሊካዊ ፓርቲ አንጃ / ደጋፊ (አሜሪካ)
réprimander v.tr. — ገሠፀ ፣ ቀሰ ፣ ዘለፈ république n.f. — ሪፓብሊክ
réprimer v.tr. — a. ~ une insurrection ሽብር ገታ / répudiation n.f. — መፍታት (ሚስት)
እንዳይቀጥል አደረገ b. ~ un rire ሳቁን ተቆጣጠረ ; ~ un
répudier v.tr. — a. ~ son épouse ሚስቱን ፈታ ፣ ሰማንያውን
bâillement እንዳያዛጋ ጥርሱን ነከሰ
አረደ / ቀደደ b. ~ sa foi ሃይማኖቱን ከዳ
repris n.m. — ~ de justice የለመደበት ወንጀለኛ
répugnance n.f. — a. ጥላቻ ፣ መጥላት ; elle a de la ~ pour
reprise n.f. — a. መጀመር (እንደገና) ; ~ des combats ውጊያው le mensonge የሃሰት ጥላቻ አለባት b. መጠየፍ ; manger qqch.
አገረሸበት ; ~ du travail ሠራተኛው ወደ ሥራ ገበታ ተመለሰ ; ~ avec ~ እየቀፈፈው በላ
d'un match / d'une partie ሁለተኛ ዙር (ቡጢ) ፣ ሁለተኛው
répugnant, -e adj. — a. የሚያስጠላ b. ፀያፍ
ግማሽ (ጨዋታ) ; ~ d'une pièce de théâtre ቴአትሩ እንደገና
ቀረበ ; la ~ du mauvais temps አየሩ መልሶ ተበላሸ ፣ ሰማዩ répugner v.tr. ind. — a. cette odeur me répugne ይህ
መልሶ ደመነ ; ~ d'activité économique የኢኮኖሚ ማንሰራራት ሽታ ያንገፈግፈል ; cet individu me répugnait ይህ ሰው
b. faire qqch. à plusieurs ~s ደጋግሞ አደረገ / ሠራ (በተለያዩ ያስጠላኝ ነበረ ; une telle idée lui répugne ይህን ዓይነቱ ሃሳብ
አጋጣሚዎች) ; à trois ~s ሦስት ጊዜ c. ~ (de vitesse) ሃይል ይዘገንነዋል b. il me répugne de le faire ማድረግ ያስጠላል ;
(ሞተር) d. faire une ~ à un vêtement ልብስ ጠቀመ e. ~ ~ à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ አንገራገረ / ፍላጎት አነሱ
d'un loyer የእድሳት ወጪ ማካካሻ (ተከራይ)
répulsif, -ive adj. — የሚቀፍ
repriser v.tr. — ጠቀመ (ልብስ)
répulsion n.f. — መቅፈፍ
réprobateur, -trice adj. — ታዛቢ
réputation n.f. — ዝና ; jouir d’une bonne ~ ጥሩ ዝና አለው ;
réprobation n.f. — ትዝብት connaître qqn. de ~ በዝና ዓወቀ
reproche n.m. — ወቀሳ ; faire / adresser des ~s à qqn. réputé, -e adj. — ዝነ ፣ የታወቀ ; ~ pour qqch. በ... የታወቀ
ወቀሰ ; vie sans ~ እንከን የለሽ ሕይወት
requérir v.tr. — ~ une faveur / de l'aide ውለታ / እርዳታ
reprocher v.tr. — ወቀሰ ; je n’ai rien à me ~ እራሴን በምንም ጠየቀ
አልወቅስ
requête n.f. — ጥብቅ ጥያቄ ; adresser une ~ à qqn. አበክሮ
reproducteur, -trice — 1. adj. organes ~s ማራቢያ ፣ አርቢ ጠየቀ ; à la ~, sur la ~ de qqn. በ... ጥያቄ
2. n.m. (mâle) ~ ኮርማ
requiem n.m. — ፍትሐት ፣ ነፍስ ይማር ; messe de ~ መሐራ ፣
reproduction n.f. — a. እርባታ b. ~ fidèle d'un tableau ፍትሐት
የሥዕል ትክክለ ቅጂ ; ~ interdite መልሶ ማሳተም ክልክል ነው
requinquer — fam. 1. v.tr. ጠጋገነ 2. v.pr. se ~ ተበረታታ
reproduire — 1. v.tr. a. ~ le bétail ከብት አረባ b. ~ un
requis, -e adj. — አስፈላጊ
tableau ሥዕል ገለበጠ c. il reproduit les erreurs de ses
parents የወላጆችን ስሕተት ደገመ d. cette photo a été réquisition n.f. — ነፃ አገልግሎት (በጉልበት / በንብረት)
reproduite en 1000 exemplaires ይህ ፎቶግራፍ በሺህ ቅጂ
réquisitionner v.tr. — በነፃ ጠየቀ (ጉልበት / ንብረት)
ተባዛ 2. v.pr. a. se ~ ተራባ ፣ ተዋለደ b. le phénomène s'est
reproduit plusieurs fois ክስተቱ ደጋግሞ ታይቷል c. que réquisitoire n.m. — የክስ መግለጫ
cela ne se reproduise plus ! ይህ ነገር እንዳይደገም
rescapé, -e adj. & n. — ያመለጠ ፣ የተረፈ (ከአደጋ)
reprographie n.f. — ማባዛት (ጽሑፍ)
réseau n.m. — መስመር ፣ መረብ ፣ አውታር (ስልክ / ቴሌቪዛን) ;
réprouvé, -e n. & adj. — ትዝብት የደረሰበት ~ routier የመንገድ መረብ ; ~ d’espionnage የስለላ መረብ
386
réservation n.f. — መያዝ ፣ ማስመዝገብ ; faire une ~ résineux, -euse — 1. adj. የሙጫ ፣ ሙጫነት ያለው 2. n.m.
በቅድሚያ አስመዘገበ un ~ ሙጫ የሚሰጥ ተክል (እጣን)
réserve n.f. — a. ተቀማጭ ; avoir du sucre en ~ ስኳር ቆጥቦ résistance n.f. — a. ተቃውሞ ; opposer une ~ à un projet
አስቀመጠ ; mettre qqch. en ~ አስቀመጠ ፣ ቆጠበ ; faire des እቅድ ተቃወመ ; les soldats se sont rendus après une
~s de grain መጠባበቂያ እህል አስቀመጠ b. መጠባበቂያ ; armée farouche ~ ታደሮች በቆራጥነት ከተከራከሩ በኋላ እጅ ሰጡ b. la
de ~ ተጠባባቂ ጦር ; officier de ~ የተጠባባቂ መኮንን c. sous Résistance አርበኝነት c. ~ à la maladie በሽታ የመቋቋም ኃይል ;
~ de restitution ለመመለስ ግዴታ በመግባት ; sous toutes ~s ~ au choc ግጭትን የመቋቋም ኃይል ፣ ጥንካሬ d. ~ à la fatigue
ያለ ዋስትና ; sans ~ ያለ ገደብ ; admirer qqch. sans ~ ያለገደብ ድካምን መቋቋም e. plat de ~ በዋናነት የሚሰድ ምግብ f. ~
አደነቀ d. devoir de ~ ምሥጢር የመደበቅ ግዴታ ; sortir de sa éléctrique የኤሌክትሪክ ጥምዝዝ ሽቦ (ካውያ)
~ አመለጠው ፣ አላስችል አለው e. ~ naturelle የተፈጥሮ / ክምችት
résistant, -e — 1. adj. a. ጠንካራ ፣ ብርቱ ; ~ à la chaleur
ሐብት
ሙቀትን የሚቋቋም 2. n. የተቃዋሚ ኃይል አባል / አርበ
réservé, -e adj. — a. የተቀመጠ ; voie ~e aux autobus
résister v.tr. ind. — a. ~ à qqn. ተቃወመ b. ~ à une
ለአውቶቡስ ብቻ (የተያዘ ቦታ) ; cette table est ~e ይህ ገበታ
difficulté ችግርን ቻለ / ተቋቋመ ; ce plat résiste au feu ይህ
ተይዟል ; tous droits ~s መብቱ ሁሉ የተከበረ ነው ; pêche ~e
ወጥ አልበስል አለ ; ~ à l'épreuve du temps ጊዜ አልሻረውም
የግል የዓቸ ማጥመጃ ቦታ b. caractère ~ ቁጥብ ፣ ጭምት (ጠባይ)
résolu, -e adj. — ቆራጥ
réserver — 1. v.tr. a. አስቀመጠ ፣ ቆጠበ b. ~ une place à
qqn. ቦታ ያዘለት ; ~ une table au restaurant ምግብ ቤት résolument adv. — በቆራጥነት
ገበታ አስያዘ 2. v.pr. a. se ~ le droit de መብትን
résolution n.f. — a. ~ d'un problème የችግር መፍትሄ b. ~
ማስጠበቅ b. je me réserve de parler ለጊዜው ምንም አልል ;
d'un accord የስምምነት መፍረስ c. ውሳኔ ; prendre la ~ de
je me réserve de faire appel ይግባኝ ባይነቴ እንደተጠበቀ ሆኖ
faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ወሰነ / ቆረጠ
réserviste n.m. — የተጠባባቂ ሠራዊት አባል
résonance n.f. — a. ማስተጋባት ፣ የገደል ማሚቶ (ድምፅ) b. un
réservoir n.m. — a. ~ d'eau የውሃ ገንዳ ; ~ d'essence discours chargé de ~ ብዙ ነገር የሚቀሰቅስ ንግግር
የቤንዚን ቦቴ b. ce pays est un ~ de main d'œuvre ይህ አገር
résonner v.intr. — አስተጋባ
የሠራተ ክምችት ይገኝበታል
résorber v.tr. — a. መጠጠ ፣ ዋጠ b. l’abcès se résorbe
résidence n.f. — a. መኖሪያ b. en ~ surveillée የቁም እስር
ቁስሉ ጠገገ / ደረቀ
résident, -e n. — ነዋሪ ; avoir le statut de ~ ባለ መኖሪያ
résorption n.f. — a. መምጠጥ ፣ መዋጥ c. ~ d'une plaie
ፈቃድ ሆነ
የቁስሉ መጠገግ
résidentiel, -elle adj. — quartier ~ የመኖሪያ አካባቢ
résoudre — 1. v.tr. a. ~ une question / un problème
résider v.intr. — a. ኖረ b. la difficulté réside en ceci ጥያቄ / ችግር ፈታ b. ~ qqn. à faire qqch. አግባባ 2. v.pr. se
ችግሩ ያለው እዚህ ላይ ነው ~ à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ቆረጠ
résidu n.m. — a. ቀሪ ፣ ትራፊ b. ~s industriels የኢንዱስትሪ respect n.m. — a. ክብር ፣ አክብሮት ፣ ማክበር ፣ ከበሬታ ; par ~
ዝቃጭ pour sa mémoire ትዝታውን ለማክበር ; manquer de ~ à
qqn. ለሱ አክብሮት ነሳ ፣ ሰው ደፈረ b. tenir qqn. en ~ በዓይነ
résiduel, -elle adj. — የትራፊ ፣ የዝቃጭ
ቁራ ያዘ
résignation n.f. — እጅ መስጠት
respectabilité n.f. — አክብሮት
résigné, -e adj. — እጅ የሰጠ
respectable adj. — የተከበረ
résigner (se) v.pr. — ተቀበለ ፣ ተቃውሞውን አቆመ
respecter — 1. v.tr. አከበረ ; ~ la loi ሕግ አከበረ 2. v.pr. se
résiliation n.f. — መሰረዝ (ኮንትራት) faire ~ ራሱን አስከበረ ; se ~ ክብሩን ጠበቀ ; un homme qui
se respecte ክብሩን የሚጠብቅ ሱ
résilier v.tr. — ሰረዘ (ኮንትራት)
respectif, -ive adj. — nous agissons selon nos intérêts
résine n.f. — ሙጫ
~s የየራሳችንን ጥቅም ጠብቀን እንሰራለን
respectivement adv. — እያንዳንዱን በሚመለከት
respectueusement adv. — በአክብሮት resserrement n.m. — a. መጣበብ ፣ መጨናነቅ ፣ መጠናከር
b. ~ d’une amitié የወዳጅነት መጥበቅ
respectueux, -euse adj. — ሰው አክባሪ
resserrer — 1. v.tr. አጠበበ ፣ አጠበቀ ; ~ un lien አጥብቆ አሠረ
respirable adj. — l’air n’est pas ~ ያፍናል
2. v.pr. a. le chemin se resserre መንገዱ እየጠበበ ሄደ
respiration n.f. — ትንፋሽ b. l'enquête se resserre autour de l'assassin ንጀለውን
በተመለከተ ምርመራው እየጠነከረ ነው c. nos liens d'amitiés se
respirer — 1. v.intr. a. ተነፈሰ b. laissez-moi (un peu) ~
sont resserrés ወዳጅነታችን እየጠነከረ ሄደ
ይተዉኝ (ትንሽ) ተንፈስ ልበል 2. v.tr. a. አየር ተቀበለ ; aller ~ un
peu d’air ሄደው ተንፈስ ይበሉ b. il respire la santé ባለ ሙሉ resservir — 1. v.tr. ሰጠ ፣ አቀረበ (እንደገና) 2. v.intr. አገለገለ
ጤና ነው (እንደገና) ; ça peut ~ እንደገና ሊያገለግል ይችላል 3. v.pr. a. se
~ à manger ምግብ ደግሞ አወጣ b. se ~ de qqch. መልሶ
respiratoire adj. — የትንፋሽ ፣ የመተንፈሻ
ተጠቀመ
resplendir v.intr. — አንፀባረቀ
ressort n.m. — a. ሞላ ; le ~ d'une montre የሰዓት ሞላ
resplendissant, -e adj. — የሚያንፀባርቅ ; visage ~ de santé b. avoir du ~ ብርታት አለው c. l’intérêt est un puissant ~
በደስታ የሚያበራ ፊት ጥቅም ዋና አንቀሳቃሽ ኃይል ነው d. ሥልጣን ፣ ችሎታ ; ce n’est
pas de mon ~ የእኔ ኃላፊነት / ሥልጣን አይደለም ; le ~ d’une
responsabilité n.f. — ኃላፊነት ; ~ civile የፍትሐ ብሄር ኃላፊነት
juridiction የፍርድ ሥልጣን ክልል e. en dernier ~ አውጥቶ
responsable — 1. adj. a. ኃላፊ ፣ ተጠያቂ ; être ~ envers አውርዶ
qqn. ተጠያቂ / ተጠሪ / ኃላፊ ሆነ ; les freins sont ~s de
ressortir v.intr. — a. ወጣ (እንደገና) b. ጎልቶ ታየ ; faire ~ un
l'accident የአደጋው ምክንያት ፍሬነው ነው b. agir de façon ~
fait በጉልህ አሳየ c. il ressort de l’enquête que የምርምሩ
በኃላፊነት ስሜት ሠራ 2. n. les ~s ኃላፊዎች
ውጤት እንደሚያሳየው
resquiller — 1. v.tr. ~ une place በነጻ አገኘ (የቴአትር ቲኬት)
ressortissant, -e n. — ዜጋ
2. v.intr. ሳይከፈል ቀረ ፣ ከክፍያ አመለጠ
ressouder — 1. v.tr a. በየደ (እንደገና) b. ~ une amitié
resquilleur, -euse n. — አጭበርባሪ ፣ የማይከፍል ፣ ሾላካ ፣ ሠርጎ
ጓደኝነት አጠናከረ 2. v.pr. a. les os se sont ressoudés
ገባ ፣ ሠርሳሪ
የአጥንት ስብራቱ ገጠመ b. ils se sont ressoudés ታርቀዋል
ressac n.m. — ማዕበል ተላግቶ ሲመለስ
ressource n.f. — a. ምንጭ ; les ~s pétrolières d'un pays
ressaisir — 1. v.tr. ያዘ ፣ ጨበጠ (እንደገና) 2. v.pr. se ~ እራሱን የአንድ አገር የነዳጅ ሀብት b. sans ~ ባዶ እጁን የቀረ c. personne
ተቆጣጠረ ፣ ነቃ (de) ~ ሃሳብ አቅራቢ d. je n’avais d’autre ~ que la fuite
ከመሸሽ በቀር ሌላ አማራጭ / ተስፋ አልነበረኝም ; dernière ~
ressasser v.tr. — በአእምሮው አብላላ / አጉላላ
የመጨረሻው አማራጭ e. pl. être à bout de ~s ማጣፊያው
ressemblance n.f. — መመሳሰል ፣ አምሳል አጠረበት
ressemblant, -e adj. — መሳይ ፣ ተመሳሳይ ressusciter — 1. v.tr. a. ~ qqn. ከሞት አስነሳ b. ~ un projet
የቆመ እቅድ አንቀሳቀሰ c. ~ une coutume የወደቀ ልማድ አነሳ
ressembler — 1. v.tr. ind. a. መሰለ ; elle ressemble à sa
2. v.intr. ከሞት ተነሳ ፣ ዳነ
mère እናቷን ትመስላለች b. fam. ça ne ressemble à rien
መላ ቅጥ የለውም ፣ መላ ቅጡ የጠፋ ነው ; ça ne lui ressemble restant, -e — 1. adj. a. የቀረ ፣ የተረፈ b. poste ~e ተቀማጭ
pas de dire ça ይህ አባባል አይመስለውም 2. v.pr. se ~ ደብዳቤ 2. n.m. ~ d’un compte ቀሪ ክፍያ
ተመሳሰሉ ; ils se ressemblent comme deux gouttes
restaurant n.m. — ምግብ ቤት
d’eau አንድ አካል አንድ አምሳል ናቸው
restaurateur, -trice n. — a. የቅርስ ጠጋኝ b. የምግብ ቤት
ressentiment n.m. — ቂም ፣ ቅሬታ ፣ ቁጭት
ባለቤት
ressentir — 1. v.tr. a. ~ de la douleur / de la joie ሕመም /
restauration n.f. — a. ~ monarchique የዙድ አገዛዝ መልሶ
ደስታ ተሰማ b. አጋጠመ (ድንጋጤ) 2. v.pr. se ~ d’un accident
መቋቋም b. ~ du patrimoine የቅርስ ጥገና c. ምግብ ቤት
የአደጋው ጠንቅ ቆይቶ ተሰማው
ማስተዳደር / የምግብ ቤት አያያዝ
resserré, -e adj. — ጠባብ
restaurer — 1. v.tr. a. ~ la monarchie የዘውድ አገዛዝን
አስመለሰ b. ~ un bâtiment ancien ያረጀ ሕንጻ ጠገነ c. le
388
repos restaure la santé እረፍት ጤና ያድሳል d. une résurrection n.f. — a. ትንሳዔ ፣ ከሞት መነሳት b. ማንሠራራት
opération militaire visant à ~ la paix ሠላምን ለማስመለስ (ለሥነ ጥበብ)
ዓላማ ያለው ታደራዊ ተግባር ; ~ la discipline ሥነ ሥርዓትን
rétablir — 1. v.tr. a. ~ une règle ሥርዓት አቋቋመ b. ~ qqn.
አስከበረ e. ~ ses invités ለተጋባŸች መጠጥ አቀረበ 2. v.pr. se ~
dans son emploi ወደ ሥራ መደቡ መለሰ 2. v.pr. se ~ a. ዳነ
ተመገበ
b. l’ordre se rétablit ሥነ ሥርዓት አስመለሰ
reste n.m. — a. ቀሪ ; je te donnerai le ~ demain የቀረውን
rétablissement n.m. — a. መቋቋም ፣ መደራጀት b. መዳን
ነገ እሰጥሃለሁ ; il y a un ~ de fromage የተረፈ አይብ አለ ; le ~
(ከበሽታ) ; je vous souhaite un prompt ~ ቀላሉን ያድርግልህ
du temps በተረፈው ጊዜ ; ne pas demander son ~ ይቅርብኝ
(ሕመም) ፣ ምሕረቱን ይላክልህ ፣ እግዜር ይማርህ c. faire un ~
አለ ; et le ~ ዘተረፈ ; de ~ ትራፊ ; au ~ / du ~ በተረፈ b. pl.
ከመውደቅ ዳነ (ስፖርት)
~s d'un repas ፍርፋሪ (ምግብ) ; les ~s ሬሳ
rétamer v.tr. — a. ሙሸዘር ቀባ / ነከረ (ቆርቆሮ / መጥበሻ)
rester v.intr. — a. ቀረ ፣ ተተወ ; il me reste un euro አንድ
b. fam. être rétamé ደቀቀ (በድካም) c. se faire ~ ከሰረ ፣
ዩሮ ይቀረል ; elle est la seule famille qui me reste ከቤተስቤ
ድባቅ ተመታ
የቀረችኝ እሷ ብቻ ነች b. il reste à faire 50 km 50 ኪሎሜትር
ይቀረናል ; il reste très peu de temps ብዙ ጊዜ የለም ; reste retape n.f. — fam. faire de la ~ ቁጩ ሠራ ፣ ደለለ
à savoir ሆኖም ፣ ቢሆንም c. ~ à la maison ከቤት አልጣም ፣
retaper — 1. v.tr. fam. a. ጠገነ (መኪና) ; une vieille
እቤት ዋለ ; il est resté travailler ለመሥራት ቆየ ; restez où
maison à ~ መታደስ ያለበት አሮጌ ቤት b. ça vous retapera
vous êtes ባሉበት ይቆዩ ; ~ assis ተቀምጦ ቀረ d. ils en sont
ጉልበት ይሰስጥዎታል c. ተየበ (ደብዳቤ) 2. v.pr. fam. se ~ በረታ ፣
restés à de simples déclarations ተራ መግለጫ ከመስጠት
ተነሳሳ
ባሻገር ምንም አላደረጉም ; où en sommes-nous restés ? ምን
ብለን ነበር ያቆምነው ? ; la chose en reste là ጉዳዩ እዚህ ላይ retapisser v.tr. — ግድግዳ አለበሰ ፣ በጋዜጣ ለሰነ
ይቆማል e. ~ tranquille, calme ተረጋጋ ፣ አልተረበሸም f. ኖረ
retard n.m. — a. መዘግየት ; tu est encore en ~ ገና ነህ ; je
(ሆቴል) g. il n’en reste pas moins que ቢሆንም ቅሉ
vais être en ~ ይረፍድብል b. sans ~ ባስቸኳይ c. élève en ~
restituer v.tr. — a. ~ un texte dans son intégralité sur les autres ወደ ኋላ የቀረ ተማሪ ; il doit rattraper son ~
ሙሉውን ጽሑፍ መልሶ ጻፈ b. ~ une somme d'argent ገንዘብ en anglais የእንግሊዙን ድክመት ማስተካከል አለበት d. ~ de
መለሰ ; ~ un objet volé የተሰረቀ ዕቃ መለሰ croissance አዝጋሚነት ልማት / ዕድገት ; le pays a 30 ans de
~ économique አገሪቷ 30 ዓመት ኋላቀርነት ይታይባታል e. ~ à
restitution n.f. — a. ~ d'un texte altéré የተዛባ ጽሑፍ
l’allumage ቶሎ አለመቀጣጠል (ሞተር)
ማቃናት b. ~ de biens volés የተሰረቀ ንብረት መመለስ
retardataire adj. & n. — a. የዘገየ b. ኋላ ቀር
restreindre — 1. v.tr. a. አገደ ፣ ገደበ ; ~ une enquête à
quelques cas የሚመረመረውን ጉዳይ መጠነ / ቀነሰ / አጠበበ b. ~ retardé, -e adj. — a. départ ~ d’un avion የዘገየ በረራ b. ~
les dépenses ጭ ቀነሰ 2. v.pr. se ~ ተገደደ ፣ ተቆጠበ ፣ ጠበበ intellectuellement የአእምሮ ዘገምተ
restreint, -e adj. — ውሱን retardement n.m. — à ~ ቆይቶ የሚደረግ ; bombe à ~ ቆይቶ
ራሱ የሚፈነዳ ቦምብ
restrictif, -ive adj. — የሚያግድ ፣ የሚያጠብብ
retarder — 1. v.tr. a. አዘገየ (ሱ / ክፍያ) b. አቆየ (ሥራ) c. ~ son
restriction n.f. — ገደብ ፣ ቁጥጥር ; sans ~ ያለ ገደብ
départ d'une heure ጉዞውን አንድ ሰዓት አዘገየ d. ~ sa
résultat n.m. — ውጤት ; ~s የፈተና ውጤት montre ሰዓቱን ወደ ኋላ ጠመዘዘ 2. v.intr. a. ዘፈ ፣ ዘገየ b. ma
montre retarde ሰዓቴ ወደ ኋላ ይቀራል ; il retarde sur son
résultante n.f. — ውጤት
siècle ከዘመነው ወደ ኋላ ቀርቷል ; vous retardez የት ነበሩ
résulter v.intr. — ውጤት አስከተለ ; il en resulte que
retenir — 1. v.tr. a. አስተካክሎ ያዘ (ነገር) ; si tu ne l'avais pas
ውጤቱም ... ሆነ
retenue par le bras, elle serait tombée ክንዷን ይዘህ
résumé n.m. — ማጠቃለያ ፣ አጭር መግለጫ ; en ~ ከረጅሙ ባታድናት ኖሮ ድቃ ነበር ; retenez-moi ou je casse tout ሃይ
ባጭሩ በሉኝ ሁሉንም እንዳልሰባብረው b. ~ l’eau ውሃ አቋተ / ገድቦ ያዘ ;
~ l’attention de qqn. ትኩረትን ሳበ ; ~ son souffle ትንፋሹን
résumer — 1. v.tr. አሳጠረ 2. v.pr. voilà à quoi ça se
ዋጠ c. ~ qqn. à dîner እራት እንዲበላ አቆየ ; je ne vous
résume ባጭሩ ይህን ይመስላል ; je me résume ባጭሩ
retiens pas አላቆይዎትም ; ~ qqn. prisonnier እገሌን አሰረ /
ልግለጸው
እስር ቤት አስገባ ፣ በቁጥጥር ሥር አዋለ d. ቆረጠ ; ~ une somme
sur le salaire de qqn. ከእገሌ ደመዝ ገንዘብ ቆረጠ e. retenez retombée n.f. — ጦስ ፣ ውጤት ; cette affaire a eu des ~s
ce numéro ይህን ቁጥር ያስታውሱ ; je n'ai pas retenu son dans la presse ይህ ጉዳይ ከጋዜጠኞች እጅ ድቋል / የጋዜጣ ጣጣ
nom ስሙ አልተያዘልኝም ፣ ስሙ ጠፋኝ ; il a bien retenu sa አስከትሏል ; les ~s de la science pour le bien-être des
leçon የዕለቱን ትምህርት ደኅና ይዟል / ተቀብሏል f. ~ un projet hommes ሣይንስ ለሱ ልጅ ተድላ ያበረከተው ፋይዳ
ዕቅድ መረጠ / ተቀበለ g. je pose 2 et je retiens 5 ሁለት
retomber v.intr. — a. ወደቀ (እንደገና) ; mal ~ አጉል ወደቀ
እጽፋለሁ አምስት አለኝ (ሂሳብ) 2. v.pr. a. se ~ à qqch. አጥብቆ
(ስፖርት) b. ~ sur ses pieds ገባው ; sa colère est
ያዘ b. se ~ de faire qqch. / pour ne pas faire qqch. አንድ
retombée ቁጣው በረደለት c. faire ~ la faute sur qqn.
ነገር ከማድረግ ተቆጠበ c. je te retiens ቆይ ብቻ
አሳበበ (በሰው) ; la responsabilité retombe sur moi
rétention n.f. — a. ~ d'informations ዜና መያዝ / መሰር b. ~ ኃላፊነቱ የኔ ነው
d'urine የሽንት ማጥ
rétorquer v.tr. — ደረቅ መልስ ሰጠ ፣ አዞረ
retentir v.intr. — a. አስተጋባ ; les tambours se sont mis
retors, -e adj. — a. fil ~ የከረረ ፈትል b. ማሽንክ ፣ ጠምዛዛ ፣
à ~ ነጋሪት ተጎሰመ ; ses mots retentissent encore à mes
ጠማማ ; esprit ~ ጠምዛዛ አስተሳሰብ ; politicien ~ ማሽንክ
oreilles ንግግሩ አሁንም የሚሰማኝ ይመስለል b. ~ sur ለውጥ
ፖለቲከኛ
አመጣ ; cette affaire retentira sur sa réputation ይህ
ጉዳይ ዝናውን ይነካዋል rétorsion n.f. — ብቀላ ; mesures de ~ የብቀላ ተግባር
retentissant, -e adj. — a. የሚያስተጋባ (ድምፅ) b. un échec retouche n.f. — ማስተካከል
~ ታላቅ ውድቀት
retoucher v.tr. — 1. v.tr. ind. መልሶ ነካ 2. v.tr. ~ une
retentissement n.m. — a. ማስተጋባት (ድምፅ) b. ውጤት image / une photo አስተካከለ (ሥዕል / ፎቶ) ; ~ un
(የድርጊት) ፣ ንቅነቃ c. le ~ d’un roman የአንድ ልብ ወለድ vêtement ቀየረ (ልብስ)
እውቅና
retour n.m. — a. መመለስ ; billet (de) ~ የመልስ ቲኬት ; ~ en
retenue n.f. — a. ቅናሽ ፣ መቁረጥ (የክፍያ) ; faire une ~ de 5% arrière ተመልሶ ማየት b. ~ (d'une lettre) à l'envoyeur
sur les salaires ከደመወዝ ላይ 5 % ተቆራጭ አደረገ b. avoir ለላኪ ተመላሽ (ደብዳቤ) ; par ~ du courrier ባስቸኳይ ; payer
de la ~ አደበ ፣ አደብ ገዛ ፣ ጨመተ ; sans ~ ገደብ የለሽ ፣ መረን de ~ ውለታ / ብድር መለሰ c. les ~s de la fortune የአዱ
አልባ c. il a eu 2 heures de ~ ሁለት ሰዓት ታቀበ (ትምህርት ለውጥ ፣ አግኝቶ ማጣት ; ~ de manivelle የእጁን ማግኘት d. ~
ቤት) d. ~ d'eau የተገደበ ውሃ de conscience የህሊና ጸጸት ; ~ sur soi ራስን መመርመር
réticence n.f. — መቆጠብ ; sans ~ የሆዱን ሳይደብቅ ፣ ቅር retournement n.m. — ~ de situations የሁኔታዎች መለዋጥ
ሳይለው
retourner — 1. v.tr. a. ገለበጠ (ካርታ) b. ~ une question
réticent, -e adj. — ቁጥብ ፣ የሚያንገራግር dans tous les sens ጥያቄ አድበሰበሰ c. ~ une situation
ሁኔታ ቀለበሰ d. ~ une lettre à son expéditeur ደብዳቤውን
rétif, -ive adj. — a. cheval ~ ልግመ / አባያ ፈረስ b. enfant ~
ለላኪ መለሰ ; ~ un compliment ለምስጋና አጸፋ መለሰ e. la
እምቢተ ልጅ
nouvelle de son décès m'a retouné መሞቱን ስሰማ
rétine n.f. — እይታ ድራብ ተሸበርኩ 2. v.intr. a. ~ chez soi ወደ ቤቱ ተመለሰ b. ~ sa
veste ሃሳብ ቀየረ 3. v.impers. de quoi retourne-t-il ?
retiré, -e adj. — ገለልተ ፣ የተገለለ ፣ ሩቅ (ቦታ)
ምንድር ነው ? 4. v.pr. se ~ a. ዘር አለ ; avoir le temps de se
retirer — 1. v.tr. a. አወጣ ; ~ ses bagages ጓዙን ወሰደ ; ~ son ~ ዙሮ ለማየት ጊዜ አገኘ b. se ~ contre qqn. ነገሩ ወደ እርሱ
manteau ካፖርቱን አለቀ ; ~ de l'argent à la banque ከባንክ ዞረበት c. s’en retourner ተመልሶ ሄደ
ገንዘብ አወጣ ; ~ sa candidature ኩድድር ወጣ b. ~ qqch. à
retracer v.tr. — a. አሠመረ (እንደገና) b. ~ les faits ድርጊቱን
qqn. መልሶ ወሰደ ; retire-lui ce couteau des mains
መረመረ
ቢላውን አስጥለው ; ~ le permis de conduire à qqn. የመንጃ
ፈቃድ ወሰደበት ; ~ sa confiance à qqn. እምነት ነፈገው c. ~ rétractation n.f. — ወደ ኋላ ማለት (ቃል)
un profit de qqch. ትርፍ አገኘ ; qu’est-ce que vous en
rétracter — 1. v.tr. ~ une accusation ክሱን አነሳ / አጠፈ ; je
avez retiré ? ምን አገኘህበት ? 2. v.pr. se ~ a. ወጣ ; vous
rétracte ce que j'ai dit ያልኩትን አንስቻለሁ 2. v.pr. se ~ a.
pouvez vous ~ መሄድ / መውጣት ይችላሉ ; se ~ à la
ወደ ኋላ አለ ፣ ቃሉን ቀየረ b. ተጨማደደ ፣ ሟሸሸ ፣ ተሸማቀቀ
campagne ወደ ገጠር ሄደ / ወጣ ; se ~ des affaires ከንግድ
(ጡንቻ)
ዓለም ወጣ b. ሸሸ (ባህር)
rétractile adj. — ወደ ውስጥ የሚሸማቀቅ (የዶመት ጥፍር)
390
retrait n.m. — a. ~ de troupes ማፈግፈግ (ሠራዊት) b. ~ de retrousser v.tr. — ~ ses manches እጅጌውን ሰበሰበ ; ~ son
permis de conduire የመንጃ ፈቃድ መቀማት ; ~ de pantalon ሱሪውን ጠቀለለ ; ~ sa jupe ቀሚሷን ገለበች ; nez
candidature ተመራጭነቱን አነሳ / አስሰረዘ c. ~ d'argent dans retroussé ጎራዳ አፍንጫ ፣ አሟዳ
une banque ከባንክ ገንዘብ ማውጣት d. une maison en ~
retrouvailles n.f. pl. — መገናኘት
de la route ከመንገድ ገባ ያለ ቤት ; rester en ~ ወደ ኋላ አለ
retrouver — 1. v.tr. a. il a retrouvé ses clefs ቁልፉን አገኘ ;
retraite n.f. — a. መሸሽ / ማፈግፈግ (ሠራዊት) ; battre en ~
~ son chemin መንገዱን አገኘ / ያዘ b. aller ~ qqn. ከሱ ጋር
አፈገፈገ ፣ ሸሸ b. ጡረታ ; caisse de ~ የጡረታ አበል ; être à
ተገናኘ ; je vous retrouverai ce soir ማታ እንገናለን 2. v.pr.
la / en ~ ጡረታ ወጣ c. faire une ~ ሱባዔ ገባ
a. retrouvons-nous à Paris ፓሪስ እንገናኝ ; comme on se
retraité, -e — 1. adj. ጡረተ 2. n. ተጧሪ retrouve ! መገናኘታችን አይገርምም ? b. se ~ dans une
situation difficile ችግር ውስጥ ገባ ; je ne m’y retrouve
retraitement n.m. — ትራፊ መልሶ ጥቅም ላይ ማዋል
plus ግራ ገባኝ c. fam. malgré des frais élevés, il s’y
retranchement n.m. — a. መቀነስ ፣ ማጥፋት b. ~ militaire retrouve ብዙ ቢያጣም ዋጋውን መልሷል
ምሽግ ፣ እርድ ; pousser qqn. dans ses derniers ~s
rétrovirus n.m. — የኤድስ ዘር ቫይረስ
አስጨነቀ ፣ መፈናፈ አሳጣ
rétroviseur n.m. — የኋላ ማያ መስታወት (መኪና)
retrancher — 1. v.tr. ~ qqch. d'un ensemble ቆረጠ ፣ ቀነሰ
2. v.pr. a. se ~ sur une position መሸገ (ሠራዊት) b. se ~ réunification n.f. — መዋሐድ ፣ አንድ ማድረግ ; la ~ de
dans le silence አልናገር አለ ፣ ዘጋ (ለሱባኤ) c. se ~ derrière l'Allemagne የጀርመን መልሶ መዋሀድ
la loi ሕግን ብቻ መከላከያ አደረገ ; se ~ derrière un pretexte
réuni, -e adj. — የተባበረ ፣ የተሰባሰበ
አሳበበ
réunifier v.tr. — አንድ አደረገ
retransmettre v.tr. — አስተላለፈ (እንደገና)
réunion n.f. — a. ~ de travail / de famille የሥራ ጉባዔ ፣
retransmission n.f. — ማስተላለፍ / ስርጭት (ሬዲዮ)
የቤተሰብ ስብሰባ b. መያያዝ ፣ መገናኘት ፣ ውሕደት
rétrécir — 1. v.tr. a. አሳጠረ (ልብስ) b. አጠበበ (መንገድ)
réunir — 1. v.tr. a. አዋሐደ ፣ አገናኘ b. ~ une somme
2. v.intr. ጠበበ / አጠረ (ልብስ) ፣ ተጨማደደ 3. v.pr. se ~
d'argent ገንዘብ አሰባሰበ ; ~ des preuves መረጃ ሰበሰበ c. ~
ጠበበ ፣ አጠረ ፣ ተጨማደደ
ses amis pour une fête ወዳጆችን ለድግስ ሰበሰበ d. ce deuil
rétrécissement n.m. — መጥበብ ፣ መጨማደድ ፣ ማጠር nous a réunis ይህ ሐዘን አገናኘን 2. v.pr. se ~ a. ተሰበሰበ ;
nous nous réunissons tous les dimanches እሁድ እሁድ
rétribuer v.tr. — ~ le travail de qqn. የሥራ ዋጋ ከፈለ
እንሰበሰባለን b. ተዋሐደ ; cette entreprise s'est réunie avec
rétribution n.f. — ክፍያ sa concurrente ይህ የንግድ ድርጅት ከተወዳዳሪው ጋር ተቀላቀለ
rétro adj. inv. — ጎታች réussi, -e adj. — የተሳካ ውጤት ፣ ስኬታማ ; c'était très ~ ጥሩ
ውጤት ነበር
rétroactif, -ive adj. — décret ~ ወደ ኋላ ተመልሶ የሚሰራ
ድንጋጌ réussir — 1. v.intr. ተሳካ ; il réussira ይሳካለታል 2. v.tr. ind.
a. ~ à un examen ፈተና አለፈ ; ~ à faire qqch. አንድ ነገር
rétroactivement adv. — ወደ ኋላ በመመለስ
ለማድረግ ቻለ b. la bière ne me réussit pas ቢራ
rétrograde adj. — ኋላቀር ፣ ወደ ኋላ (እንቅስቃሴ) አይስማማኝም 3. v.tr. አሳካ ; elle a réussi sa vie ሕይወቷ
ተሳካላት ; ~ l'impossible ከአቅም በላይ የሆነ ነገር ተሳካለት ; fam.
rétrograder — 1. v.intr. a. ወደ ኋላ ሄደ ፣ ቀነሰ b. ~ en
~ son coup ጉዳዩ ሆነለት
seconde ወደ ሁለተ ማርሽ መለሰ 2. v.tr. il a été rétrogradé
ማዕረግ ተቀነሰበት réussite n.f. — a. ስኬት ፣ ጥሩ ውጤት
b. የትዕግሥት ጨዋታ
rétrospectif, -ive adj. — ያለፈውን የሚያሳ
revaloir v.tr. — ረታ / ውለታ ከፈለ ; je vous revaudrai cela
rétrospective n.f. — ያለፈውን ማውሳት
ረታውን / ውለታውን እከፍላለሁ
rétrospectivement adv. — ካለፈው በመነሳት
revaloriser v.tr. — a. ~ une monnaie የገንዘቡን ዋጋ ከፍ
አደረገ ; ~ les salaires ደመዝ አሻሻለ b. ~ une tradition ለቆየ
ልማድ ዋጋ ሰጠ
revanche n.f. — a. በቀል ; prendre sa ~ sur qqn. እገሌን ይሁን ; revenons à nos moutons ወደ ጥንተ ነገራችን
ተበቀለ b. jouer la ~ እንደገና ተጫወተ c. en ~ በአንጻሩ እንመለስ d. l'appétit lui est revenu ምግብ እሺ አለው ; cela
me revient (à la mémoire) ትዝ አለኝ ; cela revient au
rêvasser v.intr. — ሰመመን ያዙ
même ያው ነው e. être revenu de tout ሁሉንም አየነው ; je
rêve n.m. — ሕልም ; faire un ~ አለመ / ሕልም ዓየ ; c’est le n’en reviens pas ! ላምን አልችልም ! ; ~ de loin ከሞት አፋፍ
~ ! ሕልም ነው ! ; la maison de nos ~s የተመኘነው / ተመለሰ ; ~ à soi ነፍሱን ዓወቀ f. cet honneur lui revient ይህ
የምንመኘው ቤት ክብር ይገባዋል ; à chacun ce qui lui revient ለእያንዳንዱ
ድርሻውን ; il vous revient de décider መሰን ያንተ ፋንታ ነው
revêche adj. — ነጭናጫ
g. sa tête ne me revient pas ውቃቢዬ አልተቀበለውም h.
réveil n.m. — a. መንቃት (ከእንቅልፍ) ; à mon ~ ስነቃ faire ~ oignons ሽንኩርት አቁላላ
(ከእንቅልፌ) b. መቀስቀስ ፣ ደወል (ከእንቅልፍ የሚቀሰቅስ)
revente n.f. — ችርቻሮ
réveiller — 1. v.tr. a. ቀሰቀሰ ; réveillez-moi à 7 heures
revenu n.m. — ገቢ
በአንድ ሰዓት አስነሣኝ b. ~ des souvenirs ትዝታ ቀሰቀሰ /
አስታሰ ; ~ une douleur ሕመም ቀሰቀሰ 2. v.pr. se ~ a. ነቃ rêver — 1. v.intr. a. አለመ / ሕልም ዓየ b. ~ à qqch. አንድ ነገር
b. ተነሳሳ (ስሜት) ተመኘ c. on croit ~ በእውኔ ነው በሕልሜ 2. v.tr. vous l’avez
rêvé ! በሕልምዎ ነው ያዩት
réveillon n.m. — የገና / የዓውድ ዓመት ዋዜማ እራት
réverbération n.f. — ማንጸባረቅ ፣ ማጥበርበር / ማብረቅረቅ
réveillonner v.tr. — የገና / የዓውድ ዓመት ዋዜማ እራት በላ
(ብርሃን)
révélateur, -trice adj. & n. — a. አመልካች ፣ ጠቋሚ ፣ ገላጭ
réverbère n.m. — የጎዳና ፋኖስ
b. ነጋሪ ፣ አስተማሪ c. n.m. ፎቶ ማጠቢያ
réverbérer v.tr. — አበራ (መብራት) ፣ ተንቦገቦገ (እሳት) ፣
révélation n.f. — a. la ~ d'un projet የዕቅድ ይፋ መውጣት
አንጸባረቀ
b. ክሥተት ; cet acteur est la ~ de l'année ይህ ተዋናይ
የዘንድሮው ክሥተት ነው c. faire des ~s à la police ለፖሊስ révérence n.f. — a. አክብሮት b. faire la ~ à qqn. እጅ ነሳ
ጥቆማ አደረገ d. ~ mystique de la présence divine c. tirer sa ~ (à qqn.) ጥሎ ሄደ
የመለኮታዊ ህልውና እምነታዊ ክሥተት
révérend, -e adj. & n. — አባሆይ ፣ እማሆይ
révéler — 1. v.tr. a. ገለጠ ፣ አጋለጠ ፣ አመለከተ ፣ ጠቆመ ፣ ይፋ
révérer v.tr. — አከበረ
አወጣ (ምስጢር) b. ~ son talent ችሎታውን አሳየ ; son regard
révèle sa bonté ደግነቱ በአስተያየቱ ያስታውቃል c. les rêverie n.f. — ሰመመን
religions révélées በራእይ የተገለጡ ሃይማኖቶች 2. v.pr. se ~
revers n.m. — a. ግልባጭ (የሣንቲም) ፣ የተሳሳተው ጎን (የዕቃ) ፣
a. እራስን አሳወቀ b. se ~ difficile ከባድነቱ ታወቀ c. እውን ሆነ /
ሌላው ጎን ጀርባው (ገጽ) b. (coup de) ~ ኋላ ምት
ተገለጸ (ተአምር) ፣ ይፋ ሆነ (እውነት)
(ቴኒስ) c. bottes à ~ የተገረባ ቦት ; ~ de veste የኮት ፈርስ d. ~
revenant n.m. — መንፈስ ፣ ምትሐት de fortune የተገላቢጦሽ (ሃብት)
revendeur, -euse n. — ቸርቻሪ ፣ ነጋዴ (ከአትራፊ የሚገዛና reverser v.tr. — a. reverse-moi un verre de vin አንድ
የሚሸጥ) ብርጭቆ ውሃ ቅዳልኝ b. መልሶ ከፈለ (ትርፍ ገንዘብ)
risette n.f. — fais (la) ~ à papa ! ለአባባ ቸቅለት ! rivet n.m. — ምስማር ፣ በችንካር ፣ በከምሱር
risible adj. — መሣቂያ riveter v.tr. — በምስማር / በችንካር / ከምሱር መታ
risque n.m. — አደጋ ፣ ችግር ; ~ d’incendie የቃጠሎ አደጋ ; les rivière n.f. — a. ንዝ b. የውሃ ግድብ (በፈረስ የሚዘለል) c. ~ de
~s du métier በሥራ ላይ ሊደርስ የሚችል አደጋ / ጉዳት ; activité diamants የአልማዝ ሐብል
à ~ ችግር ያለበት ሥራ ; prendre des ~s ለአደጋ ተጋለጠ
rixe n.f. — ድብድብ ፣ አምባ ጓሮ
(እያቀው) ; on n'a rien sans ~s ጨክነው ካልገቡበት ምንም
አይገኝ ; à vos ~s et périls በራሱ ሃላፊነት ; assurance tous riz n.m. — ሩዝ ; ~ au lait በተት የተሠራ ሩዝ
~s አደጋን ሁሉ የሚሸፍን የዋስትና ውል
rizière n.f. — የሩዝ ማሣ
risqué, -e adj. — ችግር ሊያመጣ የሚችል
robe n.f. — a. ቀሚስ ; ~ du soir የራት ልብስ ; ~ de chambre
risquer — 1. v.tr. a. ~ sa vie ሕይወቱን ለአደጋ / ለጉዳት አጋለጠ ; የቤት ልብስ (እጅጌው ረጅም) b. pommes de terre en ~ de
~ le coup ሞከረ ; je ne veux rien ~ ምንም ዓይነት ችግር chambre / en ~ des champs ሳይላጥ የተቀቀለ ድንች c. ካባ
የሚያስከትል ነገር አልፈልግም b. la grève risque de durer (የዳ) ; les gens de ~ የሕግ ሰዎች
longtemps ሥራ ማቆሙ ረጅም ጊዜ ሊስድ ይችላል ; il risque
robinet n.m. — ቧንቧ
de gagner የማሸነፍ እድሉ የሰፋ ነው 2. v.pr. se ~ የሚመጣበትን
ችግር ደፍሮ ገባበት ; se ~ à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ robinetterie n.f. — የባንቧ ማምረቻ / መሸጫ ፣ የቧንቧ መስመር
ችግሩን ደፈረ (ለቤት)
robot n.m. — a. ባለ መለዋጫ መኪና (ለምግብ መፍጫ) romance n.f. — የፍቅር ዘፈን
b. portrait- ~ የፖሊስ ሥዕል (የተጠረጠረ ሰው ለመያዝ)
romancer v.tr. — ፈጠረ ፣ ልቦለዳዊ አደረገ
robuste adj. — ጠንካራ
romancier, -ière n. — የልቦለድ ፀሐፊ
robustesse n.f. — ጥንካሬ
romanesque adj. — a. une passion ~ ልብ የሚያጠፋ ፍቅር ;
roc n.m. — ቋጥኝ vie ~ ልብ ለዳዊ ሕይወት
rocade n.f. — ቀለበት መንገድ romanichel, -elle n. — አውሮፓዊ ዘላን
rocaille n.f. — ጭንጫ ፣ ፍርስራሽ ፣ ኮረኮንች ፣ ድንጋያማ መሬት romantique adj. — a. un endroit ~ ስሜት የሚቀሰቅስ / ልብ
የሚነካ ቦታ b. የአስራ ዘጠነው ክፍለ ዘመን የጽሑፍ ዓይነት
rocailleux, -euse adj. — ድንጋያማ ፣ ኮረኮንቻም
romantisme n.m. — የአሥራ ዘጠነው ክፍለ ዘመን የሥነ ጥበብ
rocambolesque adj. — histoire ~ የሚያስደንቅ ታሪክ
ስልት
roche n.f. — a. ቋጥኝ አለት b. eau de ~ ጥሩ የምንጭ ውሃ ;
romarin n.m. — ሮዝማሪና
clair comme de l’eau de ~ እንደ ውሃ የጠራ
rompre — 1. v.tr. a. ሰበረ (ደረቅ ነገር) ፣ ቆረጠ (ገመድ) ፣ ቆረሰ
rocher n.m. — ቋጥኝ
(ዳቦ) b. ~ les rangs ሰልፍ አፈረሰ (ወታደር) ; ~ le silence
rocheux, -euse adj. — ቋጥኝ የበዛበት ፀጥታውን አቋረጠ ; ~ les relations diplomatiques
የዲፕሎማቲክ ግንኙነት አቋረጠ ; ~ l’équilibre ሚዛን አዛባ c. ~ la
rodage n.m. — መሞከር / ማለማመድ (አዲስ መኪና)
glace ቀድሞ ለመናገር ደፈረ 2. v.intr. a. ~ avec qqn.
roder v.tr. — a. አለማመደ / አሟሸ (አዲስ መኪና) b. spectacle ተቆራረጠ / ተለያየ ; ~ avec les habitude ልማድን አቋረጠ b. la
rodé ተስተካከለ ተውኔት ; être rodé ልክ ገባ (ሰው) corde a rompu ገመዱ ተበጠሰ 3. v.pr. a. se ~ ተገነጠለ
(ቅርንጫፍ) b. se ~ le cou አንገቱን ተሰበረ
rôder v.intr. — ተንከራተተ ፣ ዳር ዳር አለ (ሌባ)
rompu, -e adj. — a. የተሰበረ / የተገነጠለ / የተለያየ b. ~ de
rôdeur, -euse n. — ዘዋሪ
fatigue በድካም የደቀቀ c. ~ à ልምድ የተካነ
rogne n.f. — fam. መቆጣት ; se mettre en ~ ተቆጣ
ronce n.f. — ሴደር ፣ አሜከላ
rogner v.tr. — ቀረጠፈ ፣ ቀነሰ ; ~ sur les dépenses ጭ ቀነሰ
ronchonner v.intr. — fam. አገúረመረመ
rognon n.m. — ኩላሊት (የእንስሳት)
rond, ronde — 1. adj. a. ክብ ፣ ድቡልቡል b. un chiffre ~
rognures n.f. pl. — ቁርጥራጭ ፣ ቅርጣፊ የተጠጋጋ አሃዝ ; compte ~ የተጠጋጋ ድምር c. fam. ጣጤ ; fam.
ça ne tourne pas ~ በትክክል አይሠራም 2. n.m. a. tourner
roi n.m. — a. ንጉሥ ; le Roi des rois ንጉሠ ነገሥት b. les ~s
en ~ ተሽከረከረ b. ~ de serviette የእጅ ፎጣ ቀለበት c. fam. il
mages ሰብአ ሰገል ; jour / fête des Rois አስተርዕዮ c. le ~
n’a pas un ~ ቤሳ ቤስቲን / ዱዲ የለውም
des resquilleurs ዋና አጭበርባሪ
ronde — 1. n.f. የክብ ዳንስ ; faire la ~ ዙሪያ ክብ ጨፈረ b. ሮንድ
roitelet n.m. — ትንሽ ንጉሥ
(ፖሊስ) ; faire la ~ ዘብ / ሮንድ ቆመ 2. loc. adv. ዙሪያ ፣
rôle n.m. — a. ሚና ፣ ገፀ ባሕርይ ; premier ~ ዋና ገፀ ባሕረያት ; አካባቢ ; à des kilomètres à la ~ በኪሎ ሜትሮች በሚገመት
distribution des ~s የገፀ ባሕረያት ምደባ ; jouer un ~ ክልል ውስጥ ; distribuer à la ~e አዙሮ አደለ
secondaire መለስተ ሚና ተጫወተ b. il a un ~ important
rondement adv. — ሳይቸግር
dans ce projet በዚህ ዕቅድ ላይ ያለው ሚና ከፍተ ነው ; la radio
a pour ~ d’informer የሬዲዮ አስተዋጽኦ ዜና ማሰማት ነው c. à rondelet, -ette adj. — a. ድንቡሽቡሽ (ሰው) b. une somme
tour de ~ በተራ rondelette ጠቀም ያለ ገንዘብ
romain, -e adj. & n. — የሮማ ; l’Empire ~ የሮማ መንግሥት ; rondelle n.f. — a. ቁራጭ (የካሮት / የዓሣማ ሥጋ) b. ጂኒ፣ ሮንዴላ
chiffres ~s የሮማዊ አሀዝ (የመኪና)
roman (1) n.m. — a. ልቦለድ c. l’histoire de sa vie est rondeur n.f. — a. ክብነት b. ምችነት (ጠባይ)
tout un ~ የሕይወት ታሪኩ ረጅምና ውስብስብ ነው
rondin n.m. — ግንድ ፣ አጣና
roman, -e adj. & n.m. — የጥንቱን ሮማዊ ስነ ሕንፃ የሚከተል
rondouillard, -e adj. — ዚጦ / ድቡልቡል ሱ
396
rond-point n.m. — አደባባይ rotation n.f. — a. (mouvement de ~) ዑደት b. ~ des
cultures ሰብልን ማስረግ c. ዙር (አውቶቡስ) d. ~ des
ronflement n.m. — ማንኮራፋት
marchandises ሸቀጥ ማደስ
ronflant, -e adj. — discours ~ ወገኛ ንግግር ; titres ~s ጉረ
rotatif, -ive — 1. adj. ~ mouvement የዑደት እንቅስቃሴ
ማዕረግ
2. n.f. (presse) rotative ተሽከርካሪ ማተሚያ
ronfler v.intr. — a. አንኮራፋ b. አጓራ (ሞተር)
roter v.intr. — አገሳ ፣ አቀረሸ
ronfleur, -euse n. — አንኮራፊ
rôti n.m. — ጥብሥ (የሥጋ)
ronger — 1. v.tr. ቆረጣጠመ ፣ ቀረጣጠፈ ; rongé par les
rotin n.m. — ሽመል
mites ብል የበላው 2. v.pr. se ~ les sangs ልቡን ባር ባር አለው
rôtir — 1. v.tr. a. ጠበሰ (ሥጋ) b. se ~ au soleil ፀሐይ ሞቀ
rongeur, -euse adj. & n.m. — የአይጥ ገን
2. v.intr. ተጠበሰ / አረረ
ronron n.m. — ኩርኩርታ
rôtisserie n.f. — የጥብስ (ሥጋ) ቤት
ronronnement n.m. — ኩር ኩር ማለት
rôtisseur, -euse n. — ጥብስ ነጋዴ
ronronner v.intr. — a. አንኮራኮረ (ድመት) b. አንጎራጎረ (ሰው)
rôtissoire n.f. — መጥበሻ
roquet n.m. — æሂ (ውሻ)
rotonde n.f. — ክብ አዳራሽ
rosace n.f. — የሥነ ሕንፃ ጽጌረዳ
rotule n.f. — a. እፊያ b. fam. être sur les ~s ጉልበቴ
rosaire n.m. — መቁጠሪያ ተብረከረከ
rosbif n.m. — un ~ የሥጋ ጥብስ (የበሬ) rouage n.m. — a. ቅንብር b. les ~s de l’ጹtat የመንግሥት
አካላት ጥንቅር አቀነባበር
rose — 1. n.f. a. ጽጌረዳ ; ~ trémière የሐረግ ጽጌረዳ
b. roman à l’eau de ~ ስሜታዊ ልቦለድ c. découvrir le pot roublard, -e adj. & n. — fam. ተንኮለ ፣ ብልጥ ፣ ጮሌ
aux ~s ምሥጡሩን አገኘ 2. adj. a. ጽጌረዳ ቀለም b. tout n’est
roucoulement n.m. — ኩኩሉ ማለት (ለእርግብ)
pas ~ ሁልጊዜ ዓለም አይገኝም 3. n.m. voir la vie en ~ ነውሮን
በበጎ ጎነው ዓየ roucouler — 1. v.intr. ኩኩሉ አለ (እርግብ) 2. v.tr. በፍቅር
ተነጋገረ
rosé, -e — 1. adj. የጽጌረዳማ (ቀለም) 2. n.m. (vin) ~ ቅላተ
ክፍት ወይን ጠጅ roue n.f. — a. መኩራራት b. ጎማ ; ~ de secours መጠባበቂያ
ጎማ c. être en ~ libre በዜሮ ሄደ d. faire la ~ (paon)
roseau n.m. — ሸምበቆ ፣ መቃ
ጭራውን ነሰነሰ (ጣኦስ) e. ተገለባበጠ (ስፖርት) f. pousser à la ~
rosée n.f. — ጤዛ ድጋፍ ሰጠ ፣ ገፋፋ
salé, -e adj. — ጨው ጨው የሚል ; c’est trop ~ ጨው ይበዛዋል salut n.m. — a. le ~ (de l'âme) ደኅንነት b. ጥበቃ ; elle n'a
dû son ~ qu'à son courage ህይቷ የተረፈው በራሷ ብርታት
saler v.tr. — a. ጨው ጨመረ b. fam. ~ le client ደንበኛ
ብቻ ነው c. ~ militaire ሰላምታ መስጠት (ወታደር) d. fam. ~ !
አጨደ / ነጨ ; ~ la note ሒሳቡን አበዛ / ጨማመረ
ሰላም ! ፣ ደኅና ዋል !
saleté n.f. — a. ቆሻሻነት ; vivre dans la ~ ቁሻሻ ውስጥ ኖረ
salutaire adj. — ነፍስ አድን ; un conseil ~ ጠቃሚ ምክር
b. ወራዳነት ፣ ጸያፍነት ; raconter des ~s ጸያፍ ነገር ተናገረ ;
faire des ~s à qqn. በሰው ላይ አጉል ሥራ ሠራ c. ቁሻሻ ; il y salutation n.f. — ሰላምታ ፣ እጅ መንሣት ; mes ~s
a des ~s par terre መሬቱ ቆሽሻýል d. j'ai encore attrapé distinguées ከማክበር ሰላምታ ጋር (ለደብዳቤ)
un ~ (de rhume) መጥፎ ጉንፋን ይዞኛል
salve n.f. — ሩምታ
salière n.f. — የጨው ዕቃ
samedi n.m. — ቅዳሜ
saligaud, -e n. — fam. ቆሻሻ ፣ ወራዳ ፣ ባለጌ ፣ ውሻ
samouraï n.m. — የጃፓን ጦረ (ጥንት)
salir — 1. v.tr. a. አቆሸሸ ፣ አሳደፈ ፣ በከለ b. ~ sa réputation
sanatorium n.m. — የሳምባ በሽተ ማረፊያ ቤት
ስሙን በከለ / አጠፋ 2. v.pr. se ~ ቆሸሸ
sanctification n.f. — መቀደስ
salissant, -e adj. — a. የሚያቆሽሽ / የሚበክል (ሥራ) b. በቀላሉ
የሚቆሽሽ (ልብስ) sanctifier v.tr. — ቀደሰ
salive n.f. — ምራቅ ፣ ለሀጭ sanction n.f. — a. ~ (pénale) ቅጣት ; prendre des ~s
contre un pays በአንድ አገር ላይ ማዕቀብ ጣለ b. ~ d'un
saliver v.intr. ምራቅ አወጣ
usage ልምድ ማጽደቅ
salle n.f. — a. ክፍል ፣ አዳራሽ (ትልቅ) ; ~ de séjour ዕልፍኝ ;
sanctionner v.tr. — a. ~ qqn. ቀጣ b. ~ une loi ሕግን
~ à manger የምግብ አዳራሽ ; ~ de bains መታጠቢያ ቤት ; ~
አጸደቀ / አወጀ
de classe ክፍል (መማሪያ) ; ~ d’attente ማረፊያ ክፍል ; ~
d’opérations የቀዶ ሕክምና ክፍል b. ~ des fêtes ማዘጋጃ ቤት sanctuaire n.m. — መቅደስ
c. አዳራሽ (ቴአትር)
sandale n.f. — ነጠላ ጫማ
salon n.m. — a. አዳራሽ b. ~ de thé ሻይ ቤት ; ~ de
sandalette n.f. — ቀላል ነጠላ ጫማ
coiffure ጸጉር ቤት c. ~ de l’auto የመኪና ትርዒት
sandwich n.m. — a. ሳንድዊች b. pris en ~
salopard n.m. — fam. ዓሣማ ፣ ሆዳም
የተጨፈለቀ / አጣብቂኝ ውስጥ የገባ
salope n.f. — fam. a. ሸርሙጣ b. ወራዳ
sang n.m. — a. ደም b. se faire du mauvais ~ ሠጋ ፣
saloper v.tr. — fam. አጨማለቀ (ሥራ) ተጨነቀ ; mon ~ n’a fait qu’un tour ብልጭ አለብኝ c. ዘር ፣
ዜጋ ; cheval pur-~ ጥሩ ዘር (ፈረስ) ; il a ça dans le ~ በደሙ
saloperie n.f. — fam. a. ልክስክስ / ውዳቂ ነገር ፣ ውርደት
ያለ ነው d. ዝምድና e. avoir du ~ sur les mains ደም
b. ጸያፍ (ቀልድ)
አፍስሷል f. bon ~ ! ምነው ጃል !
salopette n.f. — ሽርጥ (ለሥራ የሚደረብ)
sang-froid — 1. n.m. እርጋታ ; perdre son ~ ደሙ ፈላ
salpêtre n.m. — ጨው ባሩድ 2. loc. adv. de ~ ሆን ብሎ
saltimbanque n. — መገለባበጥ የሚሠራ (ሰርከስ) sanglant, -e adj. — a. combat ~ ደም የፈሰሰበት ውጊያ ;
mouchoir ~ በደም የተነከረ መሐረብ b. reproches ~ ጨካኝ
salubre adj. — ጤነኛ ፣ አየር ጤና
ወቀሳ
402
sangle n.f. — መቀነቻ ; lit de ~ የጠፍር አልጋ saper v.tr. — a. ~ une muraille ግንብን ሠረሠረ / ነደለ ; ~
les bases d'un projet የዕቅዱን መሠረት ገዘገዘ b. ~ le moral
sangler v.tr. — ቀነተ ፣ ጠፈረ
de qqn. ሞራሉ እንዲወድቅ አደረገ c. fam. ጥሩ ለበሰ ; être
sanglier n.m. — ከርከሮ bien sapé ዘናጭ ልብስ ለበሰ
sanglot n.m. — ሳግ ፣ መንሰግሰግ sapeur n.m. — ሰርሳሪ (ወታደር)
sangloter v.intr. — ተንሰቀሰቀ sapeur-pompier n.m. — የእሳት አደጋ ሠራተኛ
sangsue n.f. — መዛገር ፣ አልቅት saphir n.m. — ዕንቁ
sanguin, -e adj. — a. groupe ~ የደም ዓይነት ; transfusion sapin n.m. — ጥድ ; (bois de) ~ የጥድ እንጨት ; ~ de Noël
~e ደም መስጠት / መውሰድ b. orange ~e ውስጠቀይ ብርቱካን የገና ዛፍ
séminariste n.m. — የመንፈሳዊ ት / ቤት ተማሪ sensiblement adv. — a. በግምት ፣ ከሞላ ጎደል ; nous
sommes ~ du même âge ዕድሜአችን ይቀራረባል b. በግልጽ ;
semi-remorque n.f. — ገሚስ ተሳቢ ተሽከርካሪ
la qualité s'est ~ améliorée ጥራቱ ብዙ ለውጥ አሳይቷል
semis n.m. — a. መዝራት b. ችግኝ ፣ የችግኝ መደብ
sensiblerie n.f. — አልቃሻነት
sémitique adj. — የሴም ወገን ; langue ~ የሴም ቋንቋ
sensitif, -ive adj. — የሕዋስ
semonce n.f. — coup de ~ የማስጠንቀቂያ ተኩስ
sensoriel, -ielle adj. — የሕዋስ
semoule n.f. — እንቀት
sensualité n.f. — ስሱነት
sempiternel, -elle adj. — ዘለዓለማዊ
sensuel, -elle adj. — ሕዋሳትን / ስሜትን የሚያነቸቸ
sénat n.m. — የሕግ መሰ ምክር ቤት
sensuellement adv. — በስሜት በመነሣሣት
sénateur n.m. — የሕግ መሰ ምክር ቤት አባል
sentence n.f. — ውሳኔ (የፍርድ)
sénatorial, -e, -aux adj. — የሕግ መሰ ጉዳይ
sentencieux, -ieuse adj. — ጀብደኛ ፣ እብሪተኛ ፣ ደፋር
sénile adj. — የጃጀ ፣ ያረጀ ያፈጀ
senteur n.f. — መዓዛ
sénilité n.f. — መጃጀት
senti, -e adj. — የሚነካ (ስሜት)
sens n.m. — a. (du toucher, de le vue, du temps) ሕዋስ
sentier n.m. — የእግር መንገድ
(የመንካት / የማየት / የጊዜ) ; le sixième ~ ውቃቢ ;
reprendre ses ~ ወደ ኅሊናው ተመለሰ b. ~ moral ሥነ sentiment n.m. — a. ስሜት ; avoir du ~ pour qqn.
ምግባር ; avoir le ~ des affaires የንግድ ዘዴ c. un ስሜቱ ተሳበ (በሱ) ; faire du ~ ራራ b. veuillez agréer mes
homme de bon ~ አስተዋይ ; à mon ~ እንደሚሰማኝ ~s distingués ከማክበር ሰላምታ ጋር (ለደብዳቤ) c. ኅሊና ;
d. ትርጉም (የቃል) ; ~ propre ቀጥተ ትርጉም ; ça n’a pas de avoir le ~ que ተሰማው
~ ትርጉም የለውም ; en ce ~ que ማለትም e. አቅጣጫ ፣
sentimental, -e, -aux adj. — ስሜታዊ
አዝማሚያ ; dans le mauvais ~ በተሳሳተ አቅጣጫ ; en ~
inverse የተገላቢጦሽ ፣ በተቃራኒው አቅጣጫ ; dans le ~ de la sentimentalité n.f. — ስሜታዊነት
longueur በርዝመቱ ; retourner qqch. dans tous les ~
sentimentalement adv. — በስሜታዊነት
አገለባበጠ ; ~ unique በአንድ አቅጣጫ ብቻ የሚታለፍበት
sentinelle n.f. — ዘበ ፣ ዘብ sépulture n.f. — ቀብር ፣ መቃብር
sentir — 1. v.tr. a. ተሰማው (ሕመም / ረኃብ / ደስታ) ; je séquelles n.f. pl. — ጠንቅ ፣ መዘዝ ፣ እግል (የበሽታ / ያደጋ)
sens que vous avez raison እውነትዎን እንደሆነ እየተሰማኝ
séquence n.f. — ተከታታይነት ፣ ተራ ፣ ቀጣይ
ነው ; l’effet se fera ~ plus tard መዘዙ ውሎ አድሮ ይሰማል
b. fam. je ne peux pas le ~ ውቃቢዬ አይወደውም c. je ne séquestration n.f. — እስራት
sens plus mes pieds ጉልበቴ ከዳኝ 2. v.intr. ሸተተ ; ~ bon
séquestre n.f. — መውረስ ; mettre sous ~ አስከበረ
ጥሩ ጥሩ ሸተተ ; ~ mauvais ገማ ; ça sent le brûlé ቀረና ;
vin qui sent le bouchon ወይን ጠጁ ቡሽ ቡሽ አለ ; fam. ~ séquestrer v.tr. — a. አስከበረ (ንብረት) b. አገተ ፣ አሰረ (ሰው)
des pieds ጫማው ገማ 3. v.pr. je me sens fatigué(e)
sérail n.m. — ቤተ መንግሥት (የቱርክ ሡልጣን) ; être du ~
ድካም ይሰማኛል
የመሪዎች ወገን ሆነ
seoir v.intr. — comme il sied በሚገባ
séraphin n.m. — ሱራፌል
séparable adj. — የሚለያይ
serein, -e adj. — የረጋ ፣ የሰከነ (ሰው)
séparation n.f. — a. መለየት ፣ መለያየት (ሰው) ; ~ de corps
sérénité n. — እርጋታ ፣ ጸጥታ ፣ የሰከነ (ጠባይ)
መለያየት (ባልና ሚስት) b. መክፈል ፣ መከፋፈል (ግንብ / አጥር)
serf, serve n. — ገባር
séparatisme n.m. — መከፋፈል ፣ የመገንጠል እንቅስቃሴ
serge n.f. — ማቅ
séparatiste adj. & n. — በመከፋፈል የሚያምን ፣ ገንጣይ
sergent n.m. — የሃምሳ አለቃ ; ~-chef ሻምበል ባሻ ; ~ de ville
séparé, -e adj. — የተለየ
ፖሊስ
séparément adv. — ለየብቻ
série n.f. — a. ተራ ፣ ተከታታይ ፣ ቅደም ተከተል ; une ~
séparer — 1. v.tr. ለየ ፣ ለያየ ፣ ከፋፈለ a. ~ le grain et le son d'événements ተከታታይ ድርጊቶች ; ~ noire በመከራ ላይ
ጥሬ ፈተገ b. la frontière qui sépare les deux pays ሁለቱን መከራ b. ~ de timbres አብረው / አንድ ቀን የወጡ ቴምብሮች ;
አገሮች የሚያካልለው ወሰን c. ~ des combattants ታጋዮችን ~ télévisée በቴሌቭጥን የሚተላለፍ ተከታታይ ታሪክ
ገላገለ d. tout les sépare ምናቸውም አይገጥም 2. v.pr. a. se c. fabrication en ~ በብዛት ማምረት ; article de ~ ተራ
~ ተለያየ b. se ~ de son mari ከባሏ ተለያየች ; ils se sont ምርት ; article hors ~ ልዩ ምርት ; fins de ~ ከሽያጭ የተረፈ
séparés ተለያዩ c. les manifestants se séparèrent d. ~s éliminatoires የጥሎ ማለፍ ውድድር
ሠላማዊ ሠልፈኞች ተበተነው
sérieusement adv. — ከምር ፣ ከልብ
sépia n.f. — couleur ~ ክፍት ቡኒ / ካኪ ቀለም
sérieux, -euse — 1. adj. a. ኮስታራ ፣ የረጋ ፣ ቁም ነገረኛ
sept num. inv. — ሰባት (ሰው) b. affaire sérieuse ከባድ ነገር ፣ ቁም ነገር c. offre
sérieuse ቁርጥ ዋጋ d. ils ont un ~ retard እጅግ ዘግይተዋል ;
septante adj. num. inv. & n.m. inv. — ሰባ
ils auront de ~ ennuis ከባድ ችግር ይገጥማቸዋል 2. n.m.
(በስዊስ / በቤልጂክ / በካናዳ)
garder son ~ ኮስተር / አልሥቅ አለ ; se prendre au ~
septembre n.m. — መስከረም ተኮሳተረ
septennat n.m. — በየሰባት ዓመቱ የሚካሄድ ፣ ሰባት ዓመት serin n.m. — ኦፈ ያሬድ
የሚቆይ
seriner v.tr. — ተተ
septentrional, -e, -aux adj. — የሰሜን
seringue n.f. — መርፌ (የሕክምና)
septicémie n.f. — የደም መመረዝ
serment n.m. — መሐላ ; prêter ~ ማለ ; faire une
septième adj. num. & n. — ሰባተ déclaration sous ~ በመሐላ ቃል ሰጠ ; faire un faux ~
በሐሰት ማለ
septique adj. — መርዛም ; fosse ~ የሰገራ ጉድጓድ
sermon n.m. — ስብከት ፣ ማብራሪያ (ትምህርት) ; faire un ~
septuagénaire adj. & n. — ሰባ ዓመት የሞላው
ሰበከ
sépulcral, -e, -aux adj. — የመቃብር
sermonner v.tr. — ~ qqn. ገሠፀ
sépulcre n.m. — መቃብር
410
serpe n.f. — ጎላንዳ ፣ ቅልስት service n.m. — a. አገልግሎት ; être au ~ de qqn. አገለገለ
(ሰው) ; rendre ~ ጠቀመ ፣ ውለታ ዋለ ; à votre ~ ታዛዛ(ዎ)
serpent n.m. — እባብ
ነኝ b. አገልግሎት (ሆቴል) ; ~ compris ከነመስተንግ ; libre ~
serpenter v.intr. — ተጠቀለለ ፣ ተጥመለመለ ፣ ተጠማዘዘ (ንዝ / እራስን በራስ ማስተናገድ (ሱቅ) ; ~ après-vente ድኅረ ሽያጭ
መንገድ) አገልግሎት ; états de ~ የአገልግሎት ሁኔታ c. être de ~ ተረኛ
ሆነ ; ~ de garde የሮንድ ተረኛ ; tableau de ~ መርሐ ግብር
serpentin n.m. — የረቀት መጠቅለያ
(የተረ) d. porte de ~ የጓሮ በር ; escalier de ~ የጓሮ ደረጃ
serpillière n.f. — የለል መልያ e. ክፍል / አገልግሎት (አስተዳደር) ; chef de ~ የክፍል ዋና ኃላፊ ;
~ de renseignements የመረጃ ክፍል ; les ~s publics
serpolet n.m. — ጦስኝ
የሕዝብ መገልገያዎች ; ~ des eaux የውኃ አቅርቦት ክፍል f. en
serrage n.m. — ማጥበቅ (ቡሎን) état de ~ ይሠራል ; hors (de) ~ አይሠራም g. ~ religieux
ቅዳሴ ; ~ militaire ብሄራዊ አገልግሎት h. የመመገቢያ ቁሳቁስ ; ~
serre n.f. — a. የአትክልት ማኖሪያ ዳስ b. l’effet de ~ የምድር
de table የገበታ ዕቃ ; ~ à café የቡና ዕቃ
አፈና (በአየር ሙቀት ምክንያት) c. pl. ጥፍር (የአዕዋፍ)
serviette n.f. — a. ~ de toilette ፎጣ ; ~ de table
serré, -e — 1. adj. a. nœud ~ ቋጠሮ ; écriture ~ የተጠጋጋ
የእጅ / አፍ መጥረጊያ ፣ ናፕኪን ; ~ hygiénique የሽንት ቤት
ጽሑፍ ; un café ~ ወፍራም ቡና b. ~s comme des
ወረቀት b. ማህደር
sardines እንደ ሰርዲን ታጭቆ c. les dents ~es ጥርሱን ነክሶ ;
avoir le cœur ~ ሆዱ አዘነ ; avoir la gorge ~e እንቅ እንቅ serviette-éponge n.f. — ፎጣ
አደረገው d. surveillance ~e ጥብቅ ቁጥጥር e. arrivée ~e
servile adj. — a. condition ~ የሎሌነት አቋም b. obéissance
የተቀራረበ አደራረስ (ሩጫ) 2. adv. jouer ~ ሳይዘናጋ ተጫወተ
~ ተሽቆጥቁጦ ማገልገል
serrement n.m. — a. ማጥበቅ ፣ መጨበጥ ; ~ de main በእጅ
servilement adv. — በአገልጋይነት መንፈስ
መጨባበጥ b. ~ de cœur ሥጋት ፣ ቅሬታ ፣ ማዘን
servilité n.f. — አገልጋይነት ፣ ሎሌነት ፣ ተገጥነት
serrer — 1. v.tr. a. ~ un lien አጠበቀ ; ~ qqch. dans la
main ጨበጠ ፣ ጨመቀ ፣ ቆንጥጦ ያዘ ; ~ les freins ፍሬን ያዘ servir — 1. v.intr. a. ~ à qqch. ጠቀመ ; ce couteau sert
b. ~ la main à qqn. እጅ ጨበጠ (ሰው) ; ~ qqn. entre ses à éplucher መላጫ ቢላ ነው ; cela ne sert à rien de
bras አቀፈ c. ces chaussures me serrent (le pieds) pleurer ማልቀስ አይበጅም ; à quoi cela sert d’y aller ?
ጫማው ጠበበኝ d. ~ la vis à qqn. አስጨነቀ ፣ ውጥረት ውስጥ መሄድ ምን ያረጋል b. ~ de prétexte ሰበብ ሆነ ; ça m’a servi
አስገባ ፣ ጨቆነ ; cela me serre le coeur ያስጨንቀኛል e. ~ de leçon ትምህርት ሆነኝ c. ለጋ (ቴኒስ) 2. v.tr. a. ~ qqn.
qqn. de près በቅርብ ተከታተለ (ሰው) ; serrez à droite! አገለገለ ; il a servi dans cette maison pendant 15 ans
ቀኝህን ያዝ 2. v.pr. a. se ~ les uns contre les autres እዚህ ቤት 15 ዓመት አገልግሏል b. ~ le dîner እራት አስተናገደ ; ~
ተጠጋጉ ፣ ተጨናነቁ ; se ~ contre qqn. ተጠጋ (ሰው) b. fam. à boire à qqn. የሚጠጣ ነገር አቀረበ (ለሱ) ; le repas est
se ~ les coudes ተደጋገፈ c. à cette vue, mon cœur se servi ገበታ ቀርቧል c. fam. en fait de pluie nous
serra ሳየው ባባሁ ፣ ልቤ አዘነ d. se ~ la ceinture ተቸገረ ፣ sommes servis የምንፈልገውን ያህል ዝናብ አግኝተናል d. ~ les
ተጨነቀ intérêts de qqn. ለሱ ጥቅም ቆመ e. ~ la messe ቀደሰ
3. v.pr. se ~ a. se ~ d’un plat የሚበላ ነገር ለራሱ አወጣ ;
serrure n.f. — ሠረገላ ቁልፍ ; regarder à travers le trou
servez-vous ! ይስተናገዱ b. se ~ de qqch. በአንድ ነገር
de la ~ የሠረገላ ቀዳዳ ፣ ማቁልፍ ማግቢያ
ተጠቀመ
serrurerie n.f. — ቁልፍ መሥሪያ ሱቅ
serviteur n.m. — አገልጋይ
serrurier n.m. — ቁልፍ ሠሪ
servitude n.f. — a. አገልጋይነት ፣ ሎሌነት ፣ ተገዛነት b. une
sertir v.tr. — ሰካ ; sertir de diamants አልማዝ ሰካ / ተከለ propriété frappée d’une ~ ግዳጅ ያለበት ንብረት
sérum n.m. — የደም ውሃ ses adj. poss. — son ይመለከቷል
servant, -e adj. & n. — የሚያገለግል ፣ አገልጋይ sésame n.m. — ነውግ
serveur, -euse adj. — አስተናጋጅ session n.f. — የሥራ ጊዜ (ለፓርላማ)
serviabilité n.f. — መርዳት ፣ ማገልገል ፣ መውደድ seuil n.m. — a. ደፍ ፣ ደጅ አፍ b. ~ de rentabilité የትርፍ
አነስተኛ ገደብ
serviable adj. — ማገልገል የሚድ
seul, -e adj. — ብቻ ፣ ብቸኛ a. il est (tout) ~ ብቻውን ነው ; sexy adj. — ሲብ ቀስቃሽ
il l'a fait tout ~ ብቻውን ሠራው ; vous ~ pouvez m'aider
seyant, -e adj. — ተስማሚ (ልብስ)
ልትረዳኝ የምትችለው አንተ ብቻ ነህ ; parler ~ à ~ qqn. ብቻ
ለብቻ አነጋገረ b. seul le résultat compte ቁም ነገሩ ውጤቱ shampooing n.m. — ሻም ፑ ፣ የጸጉር ሳሙና
ነው ፣ የትም ፍጪው ዱቄቱን አምጪው ; cette ~e pensée
shoot n.m. — ልግ ፣ ምት
m’effraie ሐሳቡ ብቻ ያስፈራል ; dans la ~ intention de
faire qqch. መጨረሻ አላማው አንድ ነገር ማድረግ ነው c. agir shooter — 1. v.intr. ለጋ ፣ መታ (ኳስ) 2. v.pr. fam. se ~
comme un ~ homme እንደ አንድ ሰው ሆነው አደረጉ አደንዛዥ ተወጋ
(በኅብረት ፣ ባንድነት) ; pas un ~ n'est venu አንድ ሰው እንኳ
short n.m. — ቁምጣ
አልመጣም
si (1) — 1. conj. a. ከ... ፣ ቢ... ፣ ካል... ፣ ባይ... ; si c'est
seulement adv. — a. ብቻ ; ~ trois personnes sont
possible, je le ferai ከተቻለ አደርገዋለሁ ; si on ne le
venues የመጡት ሦስት ሰዎች ብቻ ናቸው ; ça coûte 13€ ~
surveille pas, il s’échappera ካልተጠበቀ
ዋጋው 13 ዩሮ ብቻ ነው b. il vient ~ de partir አሁን ገና ሄደ
ያመልጣል ; préviens moi si tu viens ከመጣህ ቀድመህ
c. il ne m’a pas ~ remercié እግዜር ይስጥህ እንኳን አላለኝም
ንገረኝ ; si j’avais su ባውቅ ኖሮ ; si je ne me trompe
d. si ~ ቢ... ኖሮ ; si ~ tu pouvais me comprendre
ባልሳሳት b. si seulement ቢሆን ኖሮ ; même s'il
ልትገነዘበኝ ብትችል ፣ ብትገነዘበኝ ብቻ e. je viendrais bien,
s'excusait, je ne lui pardonnerais pas ይቅርታ
~... እመጣ ነበር ነገር ግን ... ; non ~ les enfants, mais aussi
ቢጠይቀኝም አልምረውም c. je me demande ~ c’est vrai
leurs parents ልጆች ብቻ ሳይሆነው ወላጆቻቸውም ጭምር
እውነት መሆነውን እጠራጠራለሁ ; j'ignore s'il viendra ይምጣ
sève n.f. — የተክል ወተት / ፈሳሽ ይቅር አላውቅም ; fam. vous connaissez Paris ? si je
connais Paris! ፓሪስን ያውቁታል ? ማቅ ነው ! d. fam. si
sévère adj. — a. ኃይለ ፣ ጥብቅ ፣ ጽነው ፣ ከባድ ; une
c’est malheureux de voir ça ! ይህን ማየት አያሳዝንም ! ;
punition ~ ከባድ ቅጣት ; être ~ avec un élève በተማሪ ላይ
pensez si j’étais furieux ! እንዴት እንደ ተናደድሁ መገመት
ጥብቅ ሆነ b. un visage ~ ኮስታራ ፊት c. une ~ défaite ከባድ
ይችላሉ 2. n.m. avec des si on mettrait Paris en
ሽንፈት
bouteille ቢሆንማ ፓሪስን በጠርሙስ መክተት በተቻለ ነበር
sévèrement adv. — በከባድ / በጥብቅ ሁኔታ
si (2) adv. — a. tu ne veux rien ? - si / mais si, je veux
sévérité n.f. — ከባድነት ፣ ጥብቅነት du pain ምንም አትፈልግም ? - ዳቦ እፈልጋለሁ እንጂ ! ; il ne
vient pas ? - mais si ! አይመጣም ? ይመጣል እንጂ ! b. un
sévices n.m.pl. — ጭቆና ፣ ድብደባ ፣ ማንገላታት
si bon dîner እንዴት ያለ ጥሩ እራት ; j'ai si faim que je
sévir v.intr. — a. ~ contre qqn. ጨከነ (በሱ) b. ጠና ፣ ከፋ mangerai un bœuf ጠኔ ይዞል ; ce n’est pas si facile
(ጦርነት / ረኃብ) እስከዚህ ቀላል አይደለም c. il n’est pas si gentil que vous
የእርስዎን ያህል ደግ አይደለም d. si bien que እስኪ ፣ ከ.. የተነሣ
sevrage n.m. — ጡት ማስጣል
e. si jeune qu’il soit ወጣት ይሁን እንጂ / ቢሆንም ቅሉ ; si
sevrer v.tr. — a. ጡት አስጣለ (ለልጅ / ለግልገል) b. ~ un peu que ce soit ምንም ቢያንስም
toxicomane ከአደንዛዥ አላቀቀ / ገላገለ
si (3) n.m.inv. — የአውሮፓ ሙዚቃ ሰባተ ድምፅ
sexe n.m. — a. ጾታ ; ~ masculin / féminin ተባዕታይ /
siamois, -oise adj. & n. — a. chat ~ የድመት ዘር b. frères
አንስታይ ጾታ b. ብልት ፣ አባለዘር c. ፍትወተ / ግብረ ሥጋ ፣ ወሲብ
~, soeurs ~esተጣብቀው የተወለዱ መንትያ
sextant n.m. — አርስጣላብ ፣ የ60 ዲግሪ ቀስት (የኮከብ አቋም ወንድማማቾች / እኅትማማቾች
መለኪያ)
sic adv. — የተጠቀሰው ነገር እንግዳ ወይም የተሳሳተ መሆነውን
sexualité n.f. — የፍትተ ሥጋ ዝንባሌ ለማሳየት በቅንፍ የሚገባ ቃል
siffler — 1. v.intr. a. አፏጨ b. ፊሽካ ነፋ 2. v.tr. a. ~ la mi- silencieusement adv. — በዝምታ ፣ በፀጥታ
temps የጨዋታ አጋማሽ ፊሽካ ነፋ b. fam. se faire ~ (par le
silex n.m. — ቡላድ
public) ተሣቀበት c. ~ un verre ጨለጠ (መጠጥ)
silhouette n.f. — a. ቅርፅ (በሠሌዳ ላይ) b. ቁመና
sifflet n.m. — a. ፊሽካ (instrument) b. ፉጨት (bruit)
silice n.f. — ቡላድ
sigle n.m. — አኅጽሮት (ለምሳሌ ዩኔስኮ UNESCO)
silicone n.f. — በደረቀ ሙጫ የተሠራ ዕቃ
signal, -e, -aux n.m. — ምልክት ; donner le ~ du départ
የመንቀሳቀስ ምልክት ሰጠ sillage n.m. — a. አሠር (መርከብ) b. marcher dans son ~
ፈሩን ተከትሎ ሄደ (ተራመደ)
signalement n.m. — ምልክት ; la police a diffusé le ~ du
suspect የተጠርጣሪውን ልዩ ምልክቶች ፖሊስ አሠራጨ sillon n.m. — a. እመም ፣ ትልም ፣ ፈር b. ~ de disque ሙዚቃ
ሸክላ ፈለግ
signaler — 1. v.tr. (qqch. à qqn.) አመለከተ ፣ ጠቆመ ; le
virage est signalé par un panneau መዞሪያው በሠሌዳ sillonner v.tr. — a. እማም አወጣ b. visage sillonné de
ተመልክቷል ; rien à ~ ችግር የለም 2. v.pr. a. il se signale rides የተጨማደደ ገጽታ c. les éclairs sillonnent le ciel
par sa bravoure ጀግንነቱን አስመስክሯል b. se ~ à መብረቅ ሰማዩን አረሱ
l’attention de qqn. ዓይን ሳበ (የሱ)
silo n.m. — ጎተራ
signalisation n.f. — ~ routière የመንገድ ምልክት
simagrées n.f. pl. — faire des ~ አታለለ ፣ አስመሰለ
signataire n. — ፈራሚ
similaire adj. — ተመሳሳይ
signature n.f. — ፊርማ
similarité n.f. — ተመሳሳይነት ያለው
similitude n.f. — ተመሳሳይ የሆነ sinistre — 1. adj. a. ክፉ ፣ አሥጊ ; de ~s prophéties
አስፈሪ / አሳዛኝ ትንቢቶች b. un paysage ~ ደባሪ / ቅዝዝ ያለ
simple — 1. adj. a. ቀላል ; c’est ~ comme bonjour በጣም
ገጠር c. un ~ menteur ተንኮለኛ ውሸታም 2. n.m. ጥፋት ፣
ቀላል ነው b. ነጠላ ፣ አንድ ; un aller ~ መሄጃና መምጫ ቲኬት ;
መቅሠፍት ፣ አደጋ ፣ መዓት
passé ~ የዋህ ኃላፊ ; corps ~ ንጥረ ነገር
c. ተራ (ሱ / ልብስ / ምግብ) ; un ~ particulier ተራ ግለሰብ ; sinistré, -e adj. & n. — የተጎዳ ፣ የተበላሸ ; zone ~e አደጋ
c’est une ~ question de temps ጊዜ የሚፈታው ጉዳይ ነው ; የደረሰበት አካባቢ
de la folie pure et ~ የለየለት እብደት ነው d. ~ d'esprit
sinon conj. — አለበለዚያ
የዋህ ; rester ~ ትሑት መሆን 2. n.m. un ~ d’esprit የዋህ
sinueux, -euse adj. — ጠመዝማዛ ፣ ጠማማ (መንገድ / ወንዝ)
simplement adv. — በቀላሉ
sinuosité n.f. — ጠማማነት ፣ ጠመዝማዛነት
simplet, -ette adj. — የዋህ ፣ ልበ ቅን
sinus n.m. — ሠርን (አፍንጫ)
simplicité n.f. — ቀላልነት ፣ ተራነት
sinusite n.f. — የአፍንጫ በሽታ
simplification n.. — ማቃለል
sionisme n.m. — ጽዮናዊነት
simplifier v.tr. — አቃለለ
sioniste adj. & n. — ጽዮናዊ
simulacre n.m. — ማስመሰል ; ~ de combat የሐሰት ጠብ
siphon n.m. — ቱቦ
simulateur, -trice — 1. adj. አስመሳይ 2. n.m. ~ de vol
የበረራ መማሪያ siphonné, -e adj. — fam. ዕብድ ፣ ቀውስ
simulation n.f. — ማስመሰል siphonner v.tr. — ቀዳ (በጎማ / በቱቦ)
simuler v.tr. — አስመሰለ sire n.m. — a. ጌታ b. ጃን ሆይ c. triste ~ ምስኪን (ሰው)
simultané, -e adj. — በአንድ ላይ የሆነ ፣ አብሮ የሆነ ፣ ባንድ ጊዜ sirène n.f. — a. ያደጋ ጥሩምባ b. ሰበዳት
የሆነ
sirop n.m. — ሽሮፕ (የሚጠጣ / መድኃኒት)
simultanément adv. — በአንድ ላይ ፣ አብሮ ፣ ባንድ ጊዜ
siroter v.tr. — fam. ፉት አለ ፣ ቀመቀመ
sincère adj. — እውነተ ፣ ሐሳበ ቀና ፣ ሐቀ
sirupeux, -euse adj. — a. ማለጋ b. air ~ ለስላሳ ዘፈን
sincèrement adv. — በሐቅ ፣ በእውነት
sis, -e adj. — በአንድ ቦታ የሚገኝ
sincérité n.f. — ሐቀነት
sismique adj. — ከመሬት መራድ ጋር ግንኙነት ያለው
sinécure n.f. — ዳረጎት ; fam. ce n’est pas une ~ ተቀምጦ
sismographe n.m. — የርዕደ መሬት መለኪያ
የሚበላበት ሥራ አይደለም ፣ መጦሪያ አይደለም
site n.m. — ቦታ ፣ ስፍራ
singe n.m. — a. ዝንጀሮ ፣ ጦጣ b. አስቀያሚ (ሰው) c. payer
en monnaie de ~ በአፍ ጉቦ ሸኘ sitôt adv. — a. ~ dit ~ fait በአስቸኳይ ; ~ que + ind. እንደ
ተፈጸመ ; ~ après ወዲያው b. vous ne le reverrez pas de
singer v.tr. — አስመሰለ
~ በአጭር ጊዜ ውስጥ አያገኙትም
singeries n.f. pl. — a. ጦጣነት b. faire des ~ አሣቀ (እንደ
situation n.f. — a. ቦታ ፣ አቀማመጥ (በካርታ ላይ) b. ሁኔታ ;
ዝንጀሮ በመሆን)
être en ~ de faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ በተመቻቸ ሁኔታ
singulariser — 1. v.tr. ከሌላው ለየ 2. v.pr. se ~ እዩኝ እዩኝ አለ ላይ መገኘት ; exposer la ~ ሁኔታን ማስረዳት c. se faire une
belle ~ ጥሩ ቦታ አገኘ / አመቻቸ
singularité n.f. — ልዩነት
situer — 1. v.tr. a. ቦታ ሰጠ b. fam. je n’arrive pas à le ~
singulier, -ière adj. — a. combat ~ የብቻ ለብቻ ትግል
ማቅ አቃተኝ 2. v.pr. l’action se situe à Rome ድርጊቱ
b. ልዩ ፣ ብርቅ ; un personnage ~ የተለየ ሰው c. au ~
የሚከናነው ሮማ ነው
በተናጠል ፣ በነጠላ
six adj. num. inv. & n.m. — ስድስት
singulièrement adv. — a. በተለይም b. በጣም
sixième adj. num. & n. — ስድስተ
414
sketch n.m. — አሥቂኝ ትዕይንት / ትርዒት société n.f. — a. ማኅበረሰብ b. ማኅበር ; ~ anonyme የንግድ
ማኅበር ; ~ à responsabilité limitée (SARL) ኃላፊነቱ
ski n.m. — የበረ መንሸራተቻ ሳንቃ ; faire du ~ በበረ መንሸራተት
የተወሰነ ማኅበር c. briller en ~ በስብሰባ ላይ አንጸባረቀ
(ስፖርት)
sociologie n.f. — ሶሲዮሎጂ
skier v.intr. — በበረ ተንሸራተተ
sociologique adj. — የሶሲዮሎጂ
skieur, -euse n. — በበረ የሚንሸራተት
sociologue n. — የሶሲዮሎጂ ምሁር
slalom n.m. — የበረ መንሸራተት ውድድር (ጠመዝማዛ መስመር)
socle n.m. — መሠረት
slave adj. & n. — ስላሽ ፣ ስላሻዊ
socquette n.f. — ካልሲ (አጭር)
slip n.m. — ሙታንቲ ፣ የውስጥ ሱሪ
soda n.m. — ~ à l’orange የብርቱካን መጠጥ
slogan n.m. — መፈክር
sodium n.m. — ሶዲየም
slow n.m. — ውዝዋዜ (ዳንስ)
sœur n.f. — a. እኅት ; fam. et ta ~ ! ጥፋ ! b. መነኩሲት ; ma
smala n.f. — fam. ጎቸ
~ እማ ሆይ
SMIC n.m. — ዝቅተኛ ደመወዝ
sofa n.m. — ሶፋ
smicard, -e n. — ዝቅተኛ ደመወዝ የሚከፈለው
soi pron. pers. — a. ግል ፣ እራሱ ; en ~ በራሱ ; chacun
smoking n.m. — የእራት ልብስ pour ~ ሁሉም ለራሱ ; rester chez ~ ከቤት አለመውጣት ፣
ከአገር አለውጣት ; prendre sur ~ de faire qqch. ራሴ
snack (-bar) n.m. — fam. ቡና ቤት
(ተቸግሬ) እሠራዋለሁ አለ b. se parler à ~-même ብቻውን
snob adj. & n. — ዘመናይ ፣ ትዕቢተኛ አወራ c. petits services qu’on se rend entre ~ መጠነኛ
መደጋገፍ / መተጋገዝ d. il va de ~ que የታወቀ ነው
snober v.tr. — ናቀ ፣ ተኩራራ
soi-disant — 1. adj. inv. a. ተብዬው b. les arts ~ libéraux
snobisme n.m. — ዘመናዊነት
ነጻነኝ ባይ ሥነ ጥበባት 2. adv. il est parti ~ pour réfléchir
sobre adj. — ቁጥብ ፣ ረጋ ያለ (አለባበስ / አኳኋን) አስብበታለሁ ብሎ በማመካኘት ሄደ
soude n.f. — ሶዳ ; cristaux de ~ የሶዳ ጨው ; bicarbonate soufre n.m. — a. ድኝ b. sentir le ~ ባሩድ ባሩድ ሸተተ
de ~ ሶዳ ባይካርቦኔት / ቢካርቦናት
souhait n.m. — a. ምኞት ፣ ፍላጎት ; présenter ses ~s à
souder — 1. v.tr. a. በየደ ; fer à ~ ለሐማ (ብረት መበየጃ) qqn. ምኞቱን ገለጸ (ለሱ) b. à ~ እንደ ልብ ; réussir à ~ ምኞቱ
b. ጠገነ (የተሰበረ አጥንት) 2. v.pr. se ~ ተገጣጠመ ተሳካለት ; à vos ~s ! ይማርዎ !
420
sous-bois n.m. inv. — ቁጥቋጦ ለፍርድ እንዳይቀርብ 2. v.pr. se ~ à qqch. ሸሸ ; se ~ à un
devoir ከኃላፊነት አመለጠ
sous-chef n.m. — ምክትል አለቃ ፣ ምክትል አስተዳዳሪ
sous-vêtement n.m. — የውስጥ ልብስ
souscripteur, -trice n. — የተመዘገበ ደንበኛ
soutane n.f. — የቄስ ቀሚስ
souscription n.. — a. ደንበኛነት b. lancer une ~ የግዢ
ምዝገባ አስታወቀ soute n.f. — ዕቃ ቤት
souscrire — 1. v.tr. ~ une assurance ዋስትና ተመዘገበ ; ~ un souteneur n.m. — አቃጣሪ
abonnement የጋዜጣ ደምበኝነት ተመዘገበ 2. v.tr. ind. a. ~ à
soutenir — 1. v.tr. a. ደገፈ ; le poteau soutient le toit
une publication የሚታተም መጽሐፍ ለመግዛት በቅድሚያ
ምሰሶ ቤት ይደግፋል ; ils soutiennent le gouvernement
ተመዘገበ b. ~ à une opinion የሐሳብ ተካፋይ ሆነ
የመንግሥት ደጋፊዎች ናቸው b. ~ sa famille ቤተሰቡን ደገፈ ረዳ
sous-directeur, -trice n. — ምክትል አስተዳዳሪ c. ~ une opinion አንድ አስተያየት ደገፈ ; ~ une thèse de
doctorat የዶክተርነት ጽሑፍ አቀረበ d. ~ la conversation
sous-entendre v.tr. — በውስጠ ታዋቂነት ገለፀ
ጭውውቱን አደመቀ e. ~ la comparaison ውድድሩን ተቋቋመ
sous-entendu n.m. — ውስጠ ታዋቂ 2. v.pr. a. se ~ sur ses pieds ራሱን ችሎ ቆመ b. se ~
ተደጋገፈ ፣ ተረዳዳ
sous-équipé, -e adj. — በቂ ትጥቅ የሌለው
soutenu, -e adj. — a. effort ~ የማያቋርጥ ጥረት b. langage
sous-estimer v.tr. — አሳንሶ / ዝቅ አድርጎ ገመተ
~ የጨዋ አነጋገር
sous-fifre n.m. — fam. ጭፍራ
souterrain — 1. adj. ምድር ቤት 2. n.m. ዋሻ ; passage ~
sous-jacent, -e adj. — ውስጠ ነገር መተላለፊያ ዋሻ
sous-lieutenant n.m. — ምክትል መቶ አለቃ ፣ የበረራ መኮንን soutien n.m. — a. ደጋፊ ፣ ድጋፍ ; assurer qqn. de son ~
ለአንድ ሰ¦ው ድጋፉን አረጋገጠ ; il est sans ~ ድጋፍ የለውም b. ~
sous-locataire n. — ደባል
de famille የቤተሰብ ኃላፊ
sous-location n.f. — ተከራይቶ ማከራየት
soutien-gorge n.m. — የጡት መያ
sous-louer v.tr. — ተከራይቶ አከራየ
soutirer v.tr. — a. ~ du vin ወይን ጨመቀ b. ~ de l'argent
sous-main n.m.inv. — a. የወረቀት ማስደገፊያ b. en ~ à qqn. ገንዘብ ከሱ አገኘ
በምሥጢር
souvenir (1) — 1. v.impers. il me souvient d’avoir dit
sous-marin — 1. adj. ባሕር ጠላቂ ፣ ከባሕር በታች 2. n.m. ማለቴ ይታሳል 2. v.pr. se ~ de qqch. / de qqn. አስታሰ ; je
ባሕር ሰርጓጅ መርከብ m’en souviendrai ! አልረሳውም ! 3. n.m. a. ትዝታ ; je
garde un bon / mauvais souvenir de ce moment
sous-officier n.m. — ምክትል መኮንን
ሁኔታው ጥሩ / መጥፎ ትዝታ ጥሎብኝ አልፏል ; si mes ~s sont
sous-préfecture n.f. — ምክትል ወረዳ exacts በትክክል ካስታስኩ ፣ ባልዘነጋው ; veuillez me
rappeler à son bon ~ ትዝታዬን ይግለጹልኝ b. ማስታወሻ ; en
sous-préfet n.m. — የምክትል ወረዳ ሊቀ መንበር
~ de ለማስታወሻ ; magasin de ~s የማስታወሻ ዕቃዎች ሱቅ
sous-produit n.m. — ውጤት (የኢንዱስትሪ)
souvent adv. — le plus ~ አብዛኛውን ጊዜ ; peu ~ አልፎ አልፎ
soussigné, -e adj. & n. — ፈራሚ
souverain, -e — 1. adj. a. ሉዓላዊ ; juge ~ ፈላጭ ቆራጭ
sous-sol n.m. — a. ከርሠ ምድር b. ምድር ቤት b. un remède ~ ፍቱን መድኃኒት c. un ~ mépris ፍጹም
ንቀት 2. n. ንጉሥ
sous-titre n.m. — የግርጌ ጽሑፍ
souverainement adv. — በሉዓላዊነት
sous-titrer v.tr. — በግርጌ ጻፈ (ፊልም)
souveraineté n.f. — ሉአላዊነት
soustraction n.f. — a. መቀነስ (ሒሳብ)
b. ማስወገድ soyeux, -euse adj. — እንደ ሐር ለስላሳ
soustraire — 1. v.tr. a. ቀነሰ (ሒሳብ) b. ~ des pièces d'un spacieux, -euse adj. — ሰፊ (ለቦታ)
dossier ከማህደር መረጃ አወጣ c. ~ qqn. à à la justice ሰው
spaghetti n.m. pl. — ስፓጌቲ ፣ ፓስታ spéléologue n. — ዋሻ መርማሪ
sparadrap n.m. — ተለጣፊ ፋሻ sperme n.m. — ነባዘር
spasme n.m. — ሲቃ sphère n.f. — a. ክብ አካል ፣ ክልል ; ~ terrestre ምድረ ዓለም
b. ~ d’action የሥራ ክልል
spasmodique adj. — ከጡንቻ መሸማቀቅ ጋር የተያያዘ
sphérique adj. — ክብ
spatial, -e, -aux adj. — የሕዋ
sphincter n.m. — የፊንጢጣ ጡንቻ
spatule n.f. — መሰቅሰቂያ
spiral, -e, -aux adj. — ጥምዝ
speaker, speakerine n. — አስተዋዋቂ (ቲቪ /ራዲዮ)
spirite n. — ሰይጣን ጎታች ፣ መናፍስት ጠሪ
spécial, -e, -aux adj. — ልዩ
spiritisme n.m. — መናፍስት ጉተታ (እምነት)
spécialement adv. — በተለይ
spiritualité n.f. — መንፈሳዊነት
spécialisation n.f. — ልዩ ችሎታ / ሙያ
spirituel, -elle adj. — መንፈሳዊ
spécialiser (se) v.pr. — ልዩ ሙያ ተማረ
spirituellement adv. — a. በመንፈሳዊነት b. በጥበብ
spécialiste n. — ልዩ ሙያተ / ዓዋቂ
spiritueux, -euse n.m. — አልኮል የበዛበት መጠጥ
spécialité n.f. — ልዩ ሙያ
splendeur n.f. — ነፀብራቅ ; c’est une ~ ውብ ነው ; dans
spécieux, -euse adj. — argument ~ አሳሳች አስተሳሰብ ፣
toute sa ~ መሣቂያነቱን በማጋለጥ
መከራከሪያ ነጥብ
splendide adj. — አንፀባራቂ
spécificité n.f. — ልዩ ጠባይ
splendidement adv. — በአንጸባራቂ ሁኔታ
spécifier v.tr. — ዘረዘረ
spoliation n.f. — መግፈፍ
spécifique adj. — ልዩ ፣ ራሱን የቻለ
spolier v.tr. — ገፈፈ ፣ አራቆተ
spécifiquement adv. — በተለይ
spongieux, -euse adj. — ውሃ የሚመጥ
spécimen n.m. — ናሙና
spontané, -e adj. — ግብታዊ
spectacle n.m. — ትርዒት (የመዝና) ; aller au ~ ቴአትር ቤት
አዘተረ ; film à grand ~ ታላቅ ፊልም spontanéité n.f. — ግብታዊነት
spectaculaire adj. — ግሩም ድንቅ spontanément adv. — በግብታዊነት
spectateur, -trice n. — ታዳሚ ፣ ተመልካች sporadique adj. — አልፎ አልፎ የሚደረግ
spectral, -e, -aux adj. — አስማታዊ sporadiquement adv. — አልፎ አልፎ
spectre n.m. — a. ምትሐት b. አስፈሪ ክሥተት ; le ~ de la sport n.m. — ስፖርት
guerre የጦርነት አስከፊ ገጽታ
sportif, -ive n. & adj. ስፖርተኛ
spéculateur, -trice n. — በዋጋ መዋዠቅ የሚጠቀም
spot n.m. — መብራት
spéculatif, -ive adj. — a. un esprit ~ አውጠንጣኝ ሕሳቤ
square n.m. — አደባባይ
(ፍልስፍና) b. በዋጋ መዋዠቅ የመጠቀም ተግባር
squelette n.m. — ዓፅም
spéculation n.f. — a. ማውጠንጠን (ሐሳብ) b. ~ financière
የዋጋን መዋዠቅ ማጤን squelettique adj. — አጥንቱ የጣ
spéculer v.intr. — a. ገመተ ፣ አሰላ b. የዋጋን መዋዠቅ ቀድሞ stabilisation n.f. — ማረጋጋት
ገመተ
stabiliser — 1. v.tr. አረጋጋ 2. v.pr. se ~ ተረጋጋ
spéléologique adj. — ከዋሻ ጥናት ጋር የተያያዘ
stabilité n.f. — መረጋጋት
422
stable adj. — የረጋ statuer v.intr. — ወሰነ (ፍርድ ቤት)
stade n.m. — a. ኳስ ሜዳ (ስቴዲዮም / ካምቦሎጆ) b. ደረጃ ; à statuette n.f. — ትንሽ ሐውልት
ce ~ de la maladie በሽታው አሁን ባለበት ሁኔታ
statu quo n.m. — ባለው ሁኔታ
stage n.m. — ሥልጠና (መምህራን)
stature n.f. — a. ቁመና b. avoir la ~ d’un homme d’Etat
stagiaire adj. & n. — ሠልጣኝ የሀገር መሪነት ችሎታ ያለው
suivant (1), -e adj. — ቀጣይ ; le dimanche ~ በሚቀጥለው superbement adv. — በሚያምር ሁኔታ
እሑድ ; notre méthode est la ~e የ ዘዴ እንደሚከተለው ነው ;
supercherie n.f. — ማጭበርበር ፣ ማታለል
au ~ ! ቀጥል !
superficie n.f. — ቆዳ ስፋት (ቦታ)
suivant (2) prép. — 1. ~ la coutume በባህሉ መሠረት 2. loc.
conj. ~ que l’on est riche ou misérable ያገኘም እንደ superficiel, -elle adj. — a. ጥልቀት የሚያንሱ ; brûlure
ሀብቱ ያጣም እንደ ድኅነቱ superficielle ልብልብ b. ግልብ ፣ ቀላል ; des idées
superficielles ቀላል አስተሳሰብ
suivi, -e — 1. adj. une correspondance ~e ተከታታይ
የጽሑፍ ልውውጥ ; un raisonnement ~ የተያያዘ የሃሳብ superficiellement adv. — ላይ ላዩን
አቀራረብ 2. n. a. ~ médical የጤና ክትትል b. le ~ d’un
superflu, -e adj. & n.m. — ከንቱ
article የሸቀጥ በቋሚነት መገኘት
supérieur, -e — 1. adj. አለቃ ፣ የበላይ ፣ ከፍተ ; montez à
suivre — 1. v.tr. a. ~ qqn. ተከተለ b. ~ un chemin አንድ
l'étage ~ ፎቅ ይውጡ ; il est d'une taille ~e à la
መንገድ ተከተለ ; ~ son petit bonhomme de chemin
moyenne ቁመቱ ከአማካዩ በላይ ነው ; enseignement ~
መንገዱን ይዞ ነጎደ ; l’affaire suit son cours ጉዳዩ እየተካሄደ
ከፍተ ትምህርት 2. n. ~ hiérarchique የቅርብ አለቃ
ነው c. ~ un ordre ታዘዘ ; un conseil ምክር ተከተለ ; ~ des
consignes መመሪያ ተከተለ d. je ne vous suis pas የሚሉት supériorité n.f. — የበላይነት ፣ ታላቅነት ፣ ከፍተነት ; ~ d’âge
አልገባኝም e. ~ un malade ሕመምተውን ተከታተለ (ሐኪም) ; ~ ታላቅነት (በዕድሜ) ; air de ~ የበላይነት ስሜት
un discours ንግግርን አዳመጠ 2. v. intr. ቀጠለ ; lisez ce
superlatif, -ive adj. — አበላላጭ ደረጃ (ስዋሰው)
qui suit የሚቀጥለውን አንብበው ; comme suit
እንደሚቀጥለው ; à ~ የሚቀጥል ; il suit que ስለሆነም ; faire supermarché n.m. — የገበያ አዳራሽ
~ son courrier ደብዳቤውን አስተላለፈ
superposer v.tr. — አደራረበ
sujet (1), -ette adj. — a. ~ à caution በጥርጣሬ የሚያዝ
superposition n.f. — ማደራረብ
(ሱ / ጉዳይ) b. ~ à l’asthme የአስም ተጠቂ
supersonique adj. — ሱፐርሶኒክ ፣ ከድምፅ ፍጥነት በላይ
sujet (2) n.m. — a. ~ de conversation የውይይት ርእስ /
ጉዳይ ; s'éloigner du ~ ከጉዳዩ / ከርእሱ ራቀ b. un ~ de superstitieux, -euse adj. — አጉል እምነቶች ያሉበት
roman የልቦለድ ጭብጥ c. ባለቤት ; accorder le verbe avec
superstition n.f. — አምልኮ ባዕድ ፣ አጉል እምነት
le ~ ግሡን ከባለቤቱ ጋር አስማማ (ሰዋስ¦ው) d. ዜጋ ; mauvais ~
መጥፎ ዜጋ e. ~ de mécontentement የቅሬታ ምክንያት superstructure n.f. — ላዕላይ መዋቅር
2. loc. prép. au ~ de qqn. de በሚመለከት
superviser v.tr. — ተቆጣጠረ
sujétion n.f. — ተገዢነት
supplanter v.tr. — ተካ
sulfate n.m. — ሰልፌት
suppléance n.f. — ተጠባባቂነት
sulfure n.m. — ሰልፋይድ
suppléant, -e adj. & n. — ተጠባባቂ
sulfureux, -euse adj. — ከድኝ የተሠራ
suppléer — 1. v.tr. ተካ 2. v.tr. ind. ~ à qqch. አካካሰ ፣
sulfurique adj. — የድኝ ምትክ አበጀ ; ~ à un poste vacant በክፍት ቦታ ተተካ
table n.f. — a. ገበታ ; ~ de nuit የራስጌ ገበታ ; ~ de travail tacot n.m. — fam. ከርካሣ (ተሽከርካሪ)
የሥራ ገበታ b. mettre la ~ ገበታ ዘረጋ (ሠየመ) ; se mettre à tact n.m. — ፈሊጥ ፣ ረቂቅነት ፣ መላ ; avoir du ~ ፈሊጥ አሳየ ;
~ ገበታ ቀረበ ; à ~ ! ቅረቡ (ገበታ) ; être à ~ ግብር ላይ ሆነ avec ~ በፈሊጥ ፣ ሰው በማይነካ መንገድ ; sans ~ ያለ አግባብ ፣
c. ጠረጴዛ ; ~ pliante ታጣፊ ጠረጴዛ ; ~ roulante ተሽከርካሪ በድፍረት
ጠረጴዛ ; ~ ronde ክብ ጠረጴዛ d. ~ d’opération የቀዶ ሕክምና
አልጋ ; ~ de cuisson ምድጃ (የብረት) e. fam. se mettre à ~
tactile adj. — ከመዳሰስ ችሎታ ጋር የተያያዘ
እውነቱን ተናገረ ፣ ተናዘዘ f. ~ des matières ማውጫ (የመጽሐፍ) ; tactique adj. & n.f. — ዘዴ (የጦር) ፣ ብልሃት
~ des multiplications የማብዛት ሠሌዳ ; les Tables de la
Loi አሠርቱ ቃላት ፣ ጽላተ ሙሴ taffetas n.m. — ሐር ዓይነት ጨርቅ
tableau n.m. — a. ~ (noir) ሠሌዳ b. ~ d’affichage taie n.f. — ~ d’oreiller የትራስ ሽፋን
ማስታወቂያ መለጠፊያ ; ~ des horaires የሰዓት ሠሌዳ (ባቡር taillader v.tr. — ቆራረጠ ፣ ቀረጣጠፈ
ጣቢያ) ; ~ électrique የኤሌክትሪክ ቆጣሪ ; ~ de bord የመኪና
ቁጥጥር ገበታ (ፍጥነት ፣ ኪሎ ሜትር ፣ ነዳጅ ወዘተ) c. (peinture)
taille n.f. (1) — ~ de pierre የድንጊያ ፈለጣ / አፈላለጥ ; du
ሥዕል d. ግሩም ዕይታ ; il fit un ~ émouvant de la
bois የእንጨት አጠራረብ ; ~ d'un arbre የዛፍ ምልመላ
situation ሁኔታውን ልብ በሚነካ ሁኔታ አስቀመጠው e. ~ taille n.f. (2) — a. ቁመት ፣ ቁመና ፣ ርዝመት (የሰው) ; quelle
d'avancement የደመዝ ዝርዝር ; ~ d’honneur የክብር ዝርዝር est votre ~ ? ቁመትህ ስንት ነው ? ; personne de grande ~
(ትምህርት ውጤት) ; ~ de chasse የአደን ጥሎሽ ፣ የምርኮ ዝርዝር ረጥም ሰው b. il est de ~ à vous battre ሊያሸንፍህ ይችላል ;
f. gagner sur tous les tableaux በየፊናው አሸነፈ g. ~ de il n’est pas de ~ à être chef ለመሪነት ብቁ አይደለም c. ወገብ ፣
données statistiques የስታቲስቲክ አኃዞች መቀነት ; tour de ~ የወገብ ልክ (ለልብስ) ; elle a la ~
tabler v.tr.ind. — ~ sur qqch. ተማመነ mannequin ሸንቃጣ ነች ; prendre qqn. par la ~ ወገብ ያዘ
(የሰው)
tablette n.f. — a. ሠሌዳ ፣ ሎሕ b. ~ de chocolat ጠፍጣፋ
ቸኮላት c. የጽሕፈት ገበታ ; mettre qqch. sur ses ~s
taille-crayon(s)n.m. inv. — እርሳስ መቅረጫ
በማስታወሻ ደብተር መዘገበ tailler — 1. v.tr. a. ~ le diamant / la pierre ጠረበ / ፈለጠ
(አልማዝ / ድንጊያ) ; ~ un arbre ዛፍ ገረዘ ; ~ une haie የዛፍ
tablier n.m. — a. ~ de cuisine የወጥ ቤት ሽርጥ b. rendre
አጥር መለመለ b. ቆረጠ (የልብስ ስፌት) ; costume bien taillé
son ~ ሥራ አቆመ c. ~ de cheminée ግርዶሽ (ሙቀትና ጮራ
ጥሩ የተቆረጠ ልብስ c. ~ pour être un chef ለሹመት የታነፀ
ለመከላከል)
2. v.intr. ~ dans le vif ቆራረጠ ፣ ጨፈጨፈ 3. v. pr. a. se ~
tabou adj. & n.m. — ዕርም la barbe ጢሙን ከረከመ b. se ~ un chemin à travers la
tabouret n.m. — በርጩማ foule ተጋፍቶ አለፈ c. fam. se ~ ሸሸ ፣ ፈረጠጠ
432
tailleur, -euse n.m. — a. ልብስ ሰፊ b. ~ de pierre ድንጊያ tampon n.m. — a. (pour boucher) ውታፍ b. ~
ፈላጭ c. s’asseoir en ~ እግሩን አጣጥፎ ተቀመጠ absorbant ማምጠጫ (የጥጥ) ; ~ hygiénique የወር አበባ ጥጥ
c. ~ de la poste የፖስታ ማኅተም d. ~ de wagon የባቡር ጋሪ
taillis n.m. — የተጨፈጨፈ ደን
አሞርቲዛቶር (የግጭት መከታ) e. servir de ~ entre deux
tain n.m. — ባዜቃ (ከመስታወት ጀርባ የሚቀባ) personnes ገላጋይ ሆነ ; zone ~ entre deux ጹtats rivaux
በተጋጩ መንግሥታት መካከል ግዑዝ ክልል
taire — 1. v.tr. ~ qqch. ሸሸገ (ነገር) ; qqn. dont je tairai le
nom ስሙን የማልጠራው ሰው 2. v.pr. se ~ ዝም አለ ; tais-toi ! tamponner — 1. v.tr. a. ~ une plaie በጥጥ መጠጠ (ቁስል
ዝም በል ; faire ~ (qqn.) ዝም አሰኘ / አስባለ እንዳይደማ) b. ~ une lettre ደብዳቤ አተመ 2. v.pr. a. se ~ le
front ፊቱን ጠረገ (ላብ) b. ተጋጨ ፣ ተላተመ (መኪና)
talc n.m. — የገላ ዱቄት (ለሕፃን)
tam-tam n.m. — a. ድቤ b. fam. ዋካታ ፣ ወሬ ; faire du ~
talent n.m. — a. ተሰጥዎ ; avoir du ~
autour d’une affaire ወሬ አጋነነ
ተውህቦ / ችሎታ / ተሰጥዎ አለው ; il a un ~ d'écrivain
የደራሲነት ችሎታ / ስጦታ ይታይበታል b. il a le ~ de se faire tancer v.tr. — ~ qqn. ገሠፀ
des ennemis ዕድሉ ሆኖ ጠላት ያበዛል / ይበዛበታል
tandem n.m. — a. ለሁለት የሚነዳ ቢሲክሌት b. travailler en
talentueux, -euse adj. — ተሰጥዎ ያለው ~ በመቀናጆ ሠራ
talisman n.m. — ክታብ ፣ ጠልሰም tandis loc. conj. — a. la nuit tomba ~ qu’il marchait et
que je le suivais ሲሄድ ስከተለው መሸ b. ~ que l'un
taloche n.f. — fam. ጥፊ
travaille, l'autre dort አንዱ ሲሠራ አንዱ ተኝቷል
talocher v.tr. — fam. ጠፋ ፣ በጥፊ አለ
tangage n.m. — መላጋት (ጀልባ)
talon n.m. — a. ተረከዝ b. être sur les ~ de qqn. ከቅርብ
tangent, -e — 1. adj. በጨረፍታ ; fam. c’est ~ በቋፍ ነው 2. n.f.
ተከታተለ ፣ አሳደደ c. tourner les ~s ሸሸ d. ~ d’Achille ደካማ
a. ~e à un cercle ክብን አንድ ነጥብ ላይ የሚነካ መስመር b. fam.
ጎን e. ~ de carnet የካርኔ ጉርድ
prendre la ~e ገሸሽ አለ
talonner v.tr. — a. ተከታተለ (ከቅርብ) b. être talonné par
tangible adj. — ተጨባጭ ; preuves ~s ተጨባጭ ማስረጃዎች
ses créanciers አበዳሪዎች አሳደዱት / አስጨነቁት c. ~ un
cheval ፈረስን ኮረኮረ ፣ መጭ አለ tango n.m. — ታንጎ (ከአርጄንቲና የመጣ ዳንስ)
talquer v.tr. — የገላ ዱቄት ነሰነሰ (ለሰው) tanguer v.intr. — ተላጋ (መርከብ / ጀልባ)
talus n.m. — ቁልቁለት ፣ ተዳፋ መሬት tanière n.f. — ጎሬ (የአውሬ) ፣ የአራዊት ዋሻ
tambouille n.f. — a. fam. ዶዮ ፣ ተራ ምግብ b. fam. faire la tank n.m. — ታንክ
~ አበሰለ
tanker n.m. — ቦቴ መርከብ (ነዳጅ መጓጓ)
tambour n.m. — a. ከበሮ b. sans ~ ni trompette በለሆሣስ ;
tannage n.m. — ቆዳ መፋቅ
mener une opération ~ battant አቀላጠፈ c. ~ de ville
ነጋሪት መቺ ፣ ቱልቱላ ነፊ d. porte à ~ ተሽከርካሪ በር ; ~ de tanné, -e adj. — የተለፋ ቆዳ
frein የፍሬን ዲስክ ; ~ de machine à laver የኤሌክትሪክ የልብስ
tanner v.tr. — a. ቆዳ ፋቀ b. fam. ~ qqn. አሰለቸ ፣ አታከተ
ማጠቢያ ገንዳ
c. avoir la peau ~e ጠየመ
tambourin n.m. — ዲቤ
tannerie n.f. — የቆዳ መፋቂያ ፣ የቆዳ ፋብሪካ
tambouriner — 1. v.intr. a. ከበሮ መታ b. ~ contre la
tanneur n.m. — ቆዳ ፋቂ
porte በር ቀጠቀጠ 2. v.tr. ~ une loi በነጋሪት ዓወጀ (ሕግ)
tant adv. — ይህን ያህል a. je l'aime ~ ! እጅግ እደዋለሁ ; j'ai ~
tambour-major n.m. — ነጋሪት መቺ
marché ከመሄድ ብዛት ... ; le jour ~ attendu arriva ይጠበቅ
tamis n.m. — a. ወንፊት ; passer au ~ ነፋ b. መረጠ ፣ አጣራ የነበረው ቀን ደረሰ b. il l'a dit avec ~ de gentillesse በታላቅ
ግነት ገለጸው ; il est venu ~ de fois ስንት ጊዜ መጣ ; malgré
tamisage n.m. — a. መንፋት b. ማጣራት
~ de soins, il mourut ያን ያህል እንክብካቤ ቢደረግለትም ሞተ ;
tamiser v.tr. — a. ነፋ b. አጣራ ፣ መረጠ ils ont des problèmes, comme ~ d'autres
እንደማንኛውም ሰው ችግር አለባቸው c. ils réussiront ~ il est ቢራ ፉት ብል አይከፋም ; il s'est tapé un poulet entier ሙሉ
vrai qu'ils travaillent እንደ ሥራቸው ከሆነ ይሳካላቸዋል ; ils ዶሮ በላ
se sont disputés ~ et si bien qu'ils se sont frappés
tapette n.f. — a. ሥጋጃ መምቻ (ለማራገፍ) b. fam. ሰዶማዊ
በቃላት ተናቁረው ተናቁረው መጨረሻ ተደባደቡ ; on l’engagera
si ~ est qu’il ait dix ans d’experience ያሥር ዓመት ልምድ tapeur, -euse n. — fam. ሞሽላቃ
ያለው መሆነው ከተረጋገጠ ይቀጠራል d. ~ pour cent ከመቶ
tapin n.m. — fam. faire le ~ ያራዳ ሸርሙጣ
ይህን ያህል ; ça coûte ~ ዋጋው ይህን ያህል ነው ; il a ~ et plus
d’argent ገንዘብ ሞልቶታል / ተርፎታል ; il y en a ~ que vous tapinois (en) loc. adv. — በሹልክታ ፣ በሥውር
voudrez የፈለጉትን ያህል አለ ; ~ s’en faut የትና የት ፣ ምነው
tapioca n.m. — የጎዶሬ ዱቄት
ተይዞ e. ~ qu’il pleut on ne pourra pas sortir እስከ ዘነበ
ድረስ መውጣት አይቻልም ; fam. ~ qu’à faire, j’aimerais tapir (se) v.pr. — a. ጎሬ ገባ (እንስሳ) b. ኩሸ÷ አለ (ወታደር)
autant y aller ካልቀረ ነገር ብሄድም ያው ነው ; ~ que vous y
tapis n.m. — a. ሥጋጃ ፣ ምንጣፍ b. ~ vert የቁማር ገበታ
êtes በቁምህ ፣ በነካ እጅህ ; j'ai couru ~ que j'ai pu ያቅሜን
c. mettre qqch. sur le ~ ጉዳይን ለክርክር አቀረበ d. ~
ያህል ሮጥሁ f. ~ mieux እንኳን እሰይ ፣ ይበለው ; ~ pis !
roulant ተሽከርካሪ ለል e. aller au ~ ተዘረረ (ቦቅሰኛ)
ይበለው ! ; ~ bien que mal እንደ ነገሩ g. ~ en France
f. dérouler le ~ rouge በክብር ተቀበለ g. fam. marchand
qu’ailleurs በፈረንሣይ ሆነ በሌላ አገር ; ~ lui que sa femme
de ~ ገብጋባ ነጋዴ
እሱም ሆነ ሚስቱ h. je parle en ~ que représentant du
peuple የምናገረው በሕዝብ ተወካይነቴ ነው tapisser v.tr. — a. ግድግዳ አለበሰ b. murs ~és d’affiches
ማስታወቂያዎች የለበሰ ግድግዳ
tante n.f. — አክስት
tapisserie n.f. — a. የሥጋጃ ሥራ b. (broderie) ሙካሽ
tantième n.m. — መቶ ፣ ኮታ
c. (papier peint) የግድግዳ ወረቀት
tantinet n.m. — fam. un ~ በትንሹ ፣ ላመል ; un ~ plus long
tapissier, -ière n. — a. ሥጋጃ ሠሪ b. የግድግዳ ወረቀት ለጣፊ
ላመል ረዘም የሚል
c. የእንግዳ ቤት ሶፋ ሠራተኛ / አልባሽ
tantôt adv. — a. ከሰዓት በኋላ b. ~ triste, ~ gai ሲለው ደስተ
tapoter v.tr. — አንኳኳ ፣ መታ መታ አደረገ
ሲለው አዘንተ ; ~ à Paris, ~ à Londres አንድ ጊዜ ፓሪስ አንድ
ጊዜ ሎንደን taquin, -ine adj. & n. — ተንኳሽ
taon n.m. — የቆላ ዝንብ taquiner v.tr. — ተነኮሰ
tapage n.m. — a. ዋካታ ; faire du ~ ዋካታ ፈጠረ ; b. il y a taquinerie n.f. — ትንኮሳ
en beaucoup de ~ autour de leur mariage ጋብቻው ጉድ
tarabiscoté, -e adj. — ውስብስብ
ተብሎ ነበር
tarabuster v.tr. — a. አሰለቸ (በጥያቄ / በደጅ ጥናት) b. ce qu’il
tapageur, -euse adj. — ዋካተ
m’a dit me tarabuste የነገረኝ ነገር ከነከነኝ
tapant, -e adj. — fam. à 7 heures ~es ልክ በአንድ ሰዓት
taratata interj. — ድንቄም !
tape n.f. — መታ መታ ማድረግ (በእጅ) ; donner une ~ légère
tard — 1. adv. a. ቆይቶ ፣ ዘግይቶ ; nous verrons cela plus
መታ አደረገ (በጥፊ)
~ በሌላ ጊዜ / ቀስ ብለን እናየዋለን ; au plus ~ ቢዘገይ ቢዘገይ ; pas
tape-à-l’oeil adj. inv. & n. — እዩኝ እዩኝ ባይ ፣ ልታይ ልታይ ባይ plus ~ qu’hier ገና ትናንት ; remettre qqch. à plus ~ አንድ
ጉዳይ አዘገየ / አቆየ b. il est ~ / il se fait ~ (le matin) ረፈደ ፣
taper — 1. v.tr. a. መታ b. ~ une lettre (à la machine)
(le soir) መሸ 2. n.m. sur le ~ በስተርጅና ፣ ወደ መጨረሻው
ደብዳቤ መታ (በምኪና) ፣ ተየበ c. fam. ሞሸለቀ ; ~ qqn. de dix
birr ዓሥር ብር ላጠው tarder v.intr. — ዘገየ ; sans ~ በፍጥነት ; il ne va pas ~ (à
2. v.int. a. le soleil tapait dur ፀሐዩ ከርሮ ነበር ; ça tape venir) አይቆይም ይመጣል 2. impers. il lui tarde de partir
ይሞቃል b. ~ sur les nerfs de qqn. አናደደ ; ~ dans l’œil ለመሄድ ቸኩሏል
ዓይን ገባ ; se faire ~ sur les doigts ተጣሉት ፣ ቁጣ ደረሰበት
tardif, -ive adj. — የዘገየ
c. ~ dans le mille ልክ መታ ; ~ dans le tas እንዳገኘ አነሳ
3. v.pr. a. se ~ les mains sur les cuisses ጭነውን በእጁ tardivement adv. — ከመሸ
መታ b. fam. je me taperais bien une petite bière አንድ
tare n.f. — a. የዕቃ መጓ / የኮንቴነር ክብደት b. ብልሽት (የሸቀጥ)
434
taré, -e adj. & n. — a. የዘር እግል ያለበት b. quel ~ ! ምን ዓይነት tâtonner v.intr. — ዳበሰ ፣ ዳሰሰ ; marcher en tâtonnant
ጅል ነው ? በዳበሳ ተራመደ
targuer (se) v.pr. — se ~ de qqch. ተመካ tâtons (à) loc. adv. — avancer à ~ በዳበሳ ተራመደ ;
chercher qqch. à ~ በመላ ፈለገ
tarif n.m. — የዋጋ ዝርዝር
tatouage n.m. — ንቅሳት
tarifaire adj. — ከዋጋ ዝርዝር ጋር የተያያዘ
tatouer v.tr. — ነቀሰ (በሱነት ላይ)
tarifer v.tr. — ዋጋ ቆረጠ / ወሰነ
taudis n.m. — ጎጆ ፣ ደሳሳ ቤት
tarir — 1. v.intr. a. ደረቀ (ምንጭ) b. il ne tarit pas sur ce
sujet ስለዚህ ጉዳይ ተናግሮ አያባራም / አያበቃውም ; il ne tarit taule n.f. — fam. እስር ቤት ፣ ወህኒ ; il a fait de la ~ ወህኒ
d'éloges sur elle አመስግኗት አያባራም 2. v.tr. ~ une source ቀምሷል
ምንጭ አደረቀ
taupe n.f. — a. ፍልፈል b. ሰላይ (ሠርጎ ገብ)
tarissement n.m. — መድረቅ (ምንጭ)
taupinière n.f. — የፍልፈል ጎሬ
tartare adj. & n.m. — steak ~ የፈረንጅ ክትፎ
taureau n.m. — ኮርማ
tarte — 1. n.f. a. ኬክ ፣ ባናቱ b. fam. c’est de la ~ ቀላል ነው
tauromachie n.f. — ኮርማ ግድያ (ደቡብ ፈረንሳይ / ስፔን)
c. fam. ጥፊ 2. adj. fam. avoir l'air ~ ፈዝዞ ቀረ ፣ ተጃጃለ ፣
ጀለ ፣ ቄለ tautologie n.f. — ዝኒ ከማሁ
tartelette n.f. — የኬክ ዓይነት (ባናቱ ፍሬ ያለበት) taux n.m. — መጠን ፣ መቶ ; il a emprunté à un ~ de 7%
በ7% አራጣ ተበደረ ; ~ de natalité የወሊድ መጠን
tartine n.f. — a. ቅቤ የተቀባ ዳቦ b. fam. il a fait de cet
incident toute une ~ አጋጣሚውን ይዞ ሲሱስ / ሲዘበዝብ ዋለ taverne n.f. — መሸታ ቤት
tartiner v.tr. — ዳቦ ቅቤ ቀባ taxable adj. — ታክስ መክፈል ያለበት
tartre n.m. — ቸክ (የጥርስ) taxation n.f. — ታክስ መጣል
tas n.m. — a. ክምር ; mettre des objets en ~ ከመረ ; il y taxe n.f. — a. ~ postale የፖስታ ክፍያ b. ~ sur la valeur
en a des ~ (et des~) ተከምሯል ፣ ሞልቷል b. un ~ de ajoutée (T.V.A) የተጨማሪ እሴት ታክስ c. toutes ~es
mensonges ብዙ ሐሰት ; fam. tout un ~ de gens ብዙ ሰው ; comprises (TTC) ቀረጡ በሙሉ የተከፈለበት
~ d’imbéciles ! ደደብ ሁሉ ! c. tirer dans le ~ በጨፈና ተኮሰ
taxer v.tr. — a. ቀረጠ ፣ አስከፈለ b. fam. il m’a taxé (d’) un
d. fam. se former sur le ~ እየሠራ ሠለጠነ
euro አንድ ዩሮ በላኝ c. ~ qqn. de paresse በስንፍና
tasse n.f. — a. ስኒ ፣ ፍንጃል ; ~ à café የቡና ሲኒ ; une ~ de አማ / ወቀሰ
café አንድ ሲኒ ቡና b. ce n’est pas ma ~ de thé የኔ ጉዳይ
taxi n.m. — a. ታክሲ b. fam. ታክሲ ነጂ
አይደለም (አልወደውም) c. boire la ~ ውሀ ጠጣ (ሲዋኝ)
taxidermie n.f. — ጎፍላ የመሥራት ጥበብ / ሙያ (እንስሳትን)
tassement n.m. — ማመቅ
taximètre n.m. — የታክሲ አገልግሎት መቆጣጠሪያ
tasser — 1. v.tr. አመቀ ፣ አጨቀ 2. v.pr. a. se ~ ታመቀ ፣
ተጨናነቀ b. fam. ça se tassera ያልፋል c. il se tasse ገረጀፈ te pron. pers. — je ~ parle አነጋግር(ህ)አለሁ
(ለሰው) d. tassez-vous un peu ተጠጋጉ
technicien, -ienne n. — ቴክኒሲያን ፣ የእጅ ሥራ ባለሙያ
tata n.f. — fam. አክስቴ
technicité n.f. — ቴክኒካዊነት
tâter — 1. v.tr. a. ዳሰሰ ፣ ዳበሰ ፣ ነካ b. ~ le terrain ሞከረ ፣
technique — 1. adj. ቴክኒክ ; un incident ~ የቴክኒክ
ሁኔታውን አጠና 2. v.tr. ind. ~ de qqch. ነካክቶታል ; fam. il
እንቅፋት / እክል 2. n.f. ጥበብ ; il manque de ~ መላ ያንሰዋል
a tâté de la prison እስራት / ወህኒ ቀምሷል 3. v.pr. se ~
ሞካከረው ፣ ከጀለው techniquement adv. — በቴክኒክ
tatillon, -onne adj. — ጥንቃቄ የሚያበዛ technocrate n.m. — ቴክኒካዊነትን ከሰብአዊነት የሚያስቀድም
የፖለቲካ መሪ
tâtonnement n.m. — ~s ዳበሳ ፣ ዳሰሳ
technocratie n.f. — ለቴክኒካዊነት ቅድሚያ የሚሰጥ መስተዳድር télégraphie n.f. — የቴሌግራፍ ዘዴ
technologie n.f. — ቴክኖሎጂ télégraphique adj. — የቴሌግራፍ
technologique adj. — ከቴክኖሎጂ ጋር ግንኙነት ያለው télégraphier v.tr. & intr. — ቴሌግራፍ ላከ
teigne n.f. — a. ብል b. fam. መጥፎ ጠባይ (ሰው) télégraphiste n. — የቴሌግራፍ ባለሙያ
teigneux, -euse adj. — ዓመለ ቢስ téléguidage n.m. — ከሩቅ መምራት
teindre — 1. v.tr. ቀለም ነከረ (ጨርቅ / ፀጉር) 2. v.pr. se ~ les téléguider v.tr. — ከሩቅ መራ
cheveux ፀጉሩን ቀለም ተቀባ
téléobjectif n.m. — ከሩቅ የሚያሳይ (የፎቶግራፍ ማንሻ መነጽር)
teint n.m. — a. የፊት ቀለም (ቀይ / ጠይም / ጥቁር) b. ከል
télépathie n.f. — በመንፈስ የመገናኘት ችሎታ
የተነከረ (ጨርቅ) c. un républicain bon ~ አስተማማኝ
የሪፑብሊክ ደጋፊ télépathique adj. — በመንፈስ ከመገናኘት ጋር የተያያዘ
teinte n.f. — a. ቀለም b. une légère ~ d’humour ቀልድ téléphone n.m. — a. ስልክ ; coup de ~ የስልክ ጥሪ ; ~ rouge
ነክ / ቀመስ የመሪዎች መገናኛ ልዩ ስልክ b. fam. ~ arabe ከአፍ ወደ ጆሮ
የሚተላለፍ ወሬ
teinter v.tr. — ~ légèrement ቀጭን ቀለም ነከረ
téléphoner v.tr. & intr. — ~ à qqn. ስልክ ደወለ
teinture n.f. — a. ውሃ ቀለም b. ውሀ ቀለም መቀባት
téléphonique adj. — የስልክ
teinturerie n.f. — ቀለም መንከሪያ ቤት
téléphoniste n. — ስልከኛ ፣ ማዞሪያ ሠራተኛ
teinturier, -ière n. — ቀለም ነካሪ
télescopage n.m. — ግጭት ፣ መገጫጨት
tel, telle — 1. adj. a. እንዲህ ያለ ; un ~ homme እንዲህ ያለ
ሰው ; de telles choses እንዲህ ያሉ ነገሮች ; en ~ lieu እንዲህ télescope n.m. — የከዋክብት
ያለ ቦታ b. ~ furent ses paroles አነጋገሩ ይኸው ነበር ; as-tu
télescopique adj. — ከከዋክብት መነጽር ጋር የተያያዘ
jamais rien vu de ~ ? እንዲህ ያለ ነገር አይተህ
ታውቃለህ? / ገጥሞህ ያውቃል ? ; ~ père, ~ fils አባቱን አይቶ télescoper (se) v.pr. — ተጋጨ
ዝም (አባትና ልጅ ከአንድ ሃ ይቀዳል) c. ~ que እንደዚሁ (ብሎ) ;
télésiège n.m. — ወንበር (በሽቦ ገመድ ላይ የሚንቀሳቀስ)
un homme ~ que lui እንደሱ ዓይነት ሱ; rien de ~ qu’un
bon whisky ጥሩ ዊስኪን የመሰለ ነገር የለም ; voir les choses téléski n.m. — ዳገት ማውጫ (በበረ ላይ ተንሸራቶ ለመውረድ)
telles qu’elles sont ነገሮችን በትክክለ መልካቸው አየ ; je vous
téléspectateur, -trice n. — የቴሌቨዛን ተመልካች
achète la maison telle quelle ቤቱን ባለበት ሁኔታ
እገዛዎታለሁ d. እስኪ... ድረስ ; il était à tel point fatigué téléviser v.tr. — match télévisé በቴሌቪዛን የሚታይ ጨዋታ
qu’il tomba ከድካም ብዛት ወደቀ 2. pron. ~ l’en blâmait,
téléviseur n.m. — ቴሌቪዛን (ዕቃ)
~ l’en excusait አንዱ ሲያማው አንዱ ሲያመሰግነው 3. n. un ~
/ une telle እገሌ ፣ እገሊት télévision n.f. — ቴሌቪዛን
télé n.f. — fam. ቴሌቪዥን télex n.m. — ቴሌክስ (ጽሑፍ መልእክት የሚቀበል መሣሪያ)
télécommande n.f. — ከሩቅ የሚታዘዝ / የሚያዝ ማዘ (ቴክኖሎጂ) tellement adv. — a. ይህን ያህል ; c’est ~ facile ! ቀላል እኮ
ነው ! b. ~ de gens የሰዉ ብዛት c. il fait ~ chaud qu’on ne
télécommander v.tr. — ከሩቅ አዘዘ (ቴክኖሎጂ)
peut pas dormir ከሙቀቱ ብዛት መተኛት አይቻልም
télécommunication n.f. — ቴሌኮሚዩኒኬሽን
téméraire adj. — ደፋር
téléphérique n.m. — በሽቦ የተንጠለጠለ ማጓጓ
témérairement adv. — በድፍረት
téléfilm n.m. — ለቴሌቪዥን ብቻ የተሠራ ፊልም
témérité n.f. — ድፍረት
télégramme n.m. — ቴሌግራም
témoignage n.m. — ምስክርነት ፣ ማስረጃ ፣ የወዳጅነት ምልክት
télégraphe n.m. — ቴሌግራፍ
436
témoigner — 1. v.intr. መሰከረ 2. v.tr. ou tr. ind. ~ de በምኒልክ ዘመን ; par les ~ qui courent ባለንበት ጊዜ ; être
l’intérêt à qqn. የትኩረት ምልክት አሳየ de son ~ የዘመነው ሰው ሆነ ; de mon ~ በኔ ጊዜ e. arriver à
~ በሰዓቱ ደረሰ ; en ~ voulu, utile ሲያስፈልግ ; il est grand
témoin n.m. — a. ምስክር ; être ~ d’un accident የመኪና
~ qu’elle se marie እንግዲህ ቶሎ ብታገባ ይበጃል ; il n’est plus
አደጋ አየ ; ~ à un mariage የጋብቻ ምስክር / እማኝ ; ~ à
~ de pleurer አሁን ማልቀሻው ጊዜ አይደለም ; faire son ~
charge በ... ላይ መሰከረ ; prendre qqn. à ~ ምስክርነት ጠራ ፣
አፈጀ ; la jeunesse n’a qu’un ~ ወጣትነት ያልፋል f. quel ~
ምስክር ቆጠረ b. lampe ~ ዜሮ መብራት
fait-il ? አየሩ እንዴት ነው ? ; par tous les ~ በማንውም የአየር
tempe n.f. — ጆሮ ግንድ ሁኔታ ; si le ~ le permet የአየሩ ሁኔታ ከፈቀደ ; beau ~ ፀሐያማ
ጊዜ g. ምት (የሙዚቃ) h. moteur à deux ~ ቢፋዜ ሞተር
tempérament n.m. — a. ባሕርይ ፣ ጠባይ ፣ ዓመል b. avoir
du ~ ደመ ቁጡ / ሴሰኛ ሆነ c. achat à ~ የቀስ በቀስ ክፍያ ግዢ tenable adj. — par cette chaleur, le bureau n’est pas ~
በዚህ ሙቀት ቢሮ መገኘት ያስጨንቃል / አይቻልም
tempérance n.f. — ራስን መቆጣጠር ፣ መጠን ማወቅ ፣ ቁጥብነት
tenace adj. — a. ጽነው ፣ ብርቱ ፣ ግትር b. les préjugés sont
température n.f. — a. የሙቀት ሁኔታ b. avoir de la ~
~s አጉል እምነት ቶሎ አይታረምም c. የያዙን የማይለቅ
ትኩሳት አለበት ; prendre la ~ ትኩሳት ለካ c. ~ d’ébullition
የሚፈላበት የሙቀት ደረጃ tenacement adv. — በብርታት ፣ በግትርነት
tempéré, -e adj. — climat ~ መጠነኛ የአየር ንብረት ténacité n.f. — ብርቱነት ፣ ጽናት ፣ ጥንካሬ ፣ ግትርነት
tempérer v.tr. — መጠነ ፣ ለካ ; ~ ses désirs ምኞቱን መጠነ tenaille n.f. — ጉጠት
tempête n.f. — a. ማዕበል ፣ ውሽንፍር ፣ ሞገድ ; le vent tenailler v.tr. — a. ነከሰ ፣ ቆነጠጠ (ጉጠት) b. être tenaillé
souffle en ~ ነፋሱ በኃይል ነፈሰ b. une ~ dans un verre par la faim ተሞረሞረ
d’eau ከንቱ ግርግር c. ~ d’applaudissements ደማቅ
tenancier, -ière n. — አስተዳዳሪ (የሆቴል)
ጭብጨባ
tenant, -e — 1. adj. séance ~e ጉባዔው ሳይነሳቸ
tempétueux, -euse adj. — a. ማዕበል የሚበዛው
ወዲያው / እዚያው 2. n. le ~ du titre የሻምፒዮንነት ባለቤት
(ባሕር) b. ኃይለኛ ሰው
3. n.m. a. d’un seul ~ ኩታ ገጠም (መሬት) b. les ~s et
tempêter v.intr. — እሪ አለ (በቁጣ) aboutissants de l’affaire የሙግቱ ጭብጥ
temple n.m. — መቅደስ tendance n.f. — ዝንባሌ ; avoir ~ à (faire) qqch. አንድ ነገር
የማድረግ ዝንባሌ
temporaire adj. — ጊዜያዊ
tendancieux, -ieuse adj. — አድላዊ
temporairement adv. — ለጊዜው
tendon n.m. — ጅማት
temporel, -elle adj. — ዓለማዊ ; pouvoir ~ ዓለማዊ ሥልጣን
tendre (1) adj. — a. ለስላሳ (ሥጋ) b. l’âge ~ ልጅነት c. regard
temporisateur, -trice adj. & n. አድቢ ፣ ጊዜ ጠባቂ
~ ርኅሩኅ አስተያየት ; dire des mots ~s à qqn. ርኅሩኅ ቃላት
temporisation n.f. — ማድባት ፣ ማዘግየት ተናገረ
temporiser v.intr. — አደባ ፣ አመችውን ጊዜ ጠበቀ ፣ አዘገየ tendre (2) — 1. v.tr. a. ~ une corde ወጠረ ፣ ገተረ (ገመድ)
b. ~ une peau / une toile ለጠጠ ፣ ገደገደ (ቆዳ / ጨርቅ) c. ~
temps n.m. — ጊዜ a. vous avez tout le ~ ጊዜ አለዎ ; nous
le cou አገጠጠ ፣ አንጋጠጠ ; ~ la main እጅ ዘረጋ ; ~ la main
n’avons pas le ~ ጊዜ የለንም ; cela prend du ~ ጊዜ ይፈጃል ;
à qqn. ረዳ ፣ ታከለ ፣ አጋር ሆነ d. ~ un piège አጠመደ ፣ አሽክላ
prendre son ~ ዝግ አለ ; (donnez-moi) le ~ de
አበጀ ፣ ወጥመድ ዘረጋ e. ~ qqch. à qqn. አቀበለ 2. v.intr. a. ~
m’habiller et j’arrive እስክለብስ ጊዜ ስጠኝ መጣሁ ; passer
à faire qqch. አንድ ነገር ለማድረግ ዝንባሌ አሳየ ፣ እንደማድረግ
son ~ à lire ጊዜውን በንባብ አሳለፈ b. dans quelque ~ ከትንሽ
አለ / ቃጣው ; la situation tend à s'améliorer ሁኔታው
ጊዜ በኋላ ; il y a peu de ~ ከትንሽ ጊዜ በፊት ; peu de ~ après
እየተሻሻለ ነው / መሻሻል አሳየ ; où tendent ces questions ?
ከትንሽ ጊዜ በኋላ ; entre ~ በዚህ መካከል ; de ~ en ~ አልፎ
የጥንቃቄዎች ዝንባሌ ዴት ነው b. ~ à la perfection ከፍ ያለ ዓላማ
አልፎ ; en ~ réel እጅ በጅ c. ~ d’arrêt ዕፎይታ ; marquer
ተከተለ c. ~ à sa fin ወደ ማለቁ አለ 3. v.pr. se ~
un ~ ጋብ አለ ; ~ mort ፋታ ፣ ትርፍ ጊዜ ; travail à plein ~
a. (physiquement) ተሸማቀቀ b. (relations) ውጥረት
የሙሉ ጊዜ ቅጥር d. le bon vieux ~ የቀድሞ ዘመን (የድንጋይ ዳቦ
ያዙ c. (moralement) ተጨነቀ
ዘመን) ፣ ደጉ ዘመን ; dans le ~ በድሮ ጊዜ ; au ~ de Ménélik
tendrement adv. — በስሜት se ~ à la colonne ምሰሶውን ያዘ ; tenez-vous là ! ባለህበት
ቆይ / ቁም ; tenez-vous droit ቀጥ ብለህ ቁም ; se ~
tendresse n.f. — ርኅራኃ÷ ፣ ፍቅር ፣ ስሜት ; avec ~ በርኅራኃ÷
tranquille ረጋ ማለት ; tiens-toi bien ! ቀና ብለህ ቁም ! c. le
tendu, -e adj. — a. የተገተረ (ገመድ) b. avoir les nerfs ~s marché se tient ici tous les mercredi የረቡዕ ገበያ ቦታው
የአዕምሮ ጭንቀት የያዙ c. situation ~e ውጥረት የሚታይበት ይህ ነው d. il ne se tenait pas de joie በደስታ ፈነደቀ e. s’en
ሁኔታ ~ à (qqch.) በአንድ ነገር ተወሰነ
ténèbres n.f. pl. — ጽልመት tennis n.m. — ቴኒስ ; ~ de table የጠረጴዛ ቴኒስ / ፒንግ ፖንግ ;
(terrain de) ~ የቴኒስ ሜዳ ; (chaussures de) ~ የቴኒስ ጫማ
ténébreux, -euse adj. — a. ጭለማ b. une ténébreuse
affaire ድፍንፍን / ሽፍንፍን ጉዳይ tennisman, pl. -men n.m. — ቴኒስ ተጫዋች
c. tempérament ~ ምሥጥራዊ ጠባይ
ténor n.m. — a. ወፍራም ድምፅ b. fam. የፖለቲካ ተዋናይ
teneur n.f. — a. ይዘት (የሠነድ ቃል) b. ~ en alcool የአልኮል
tension n.f. — a. ውጥረት ፣ መለጠጥ (የገመድ / የቆዳ)
መጠን
b. haute / basse ~ ከባድ / ከፍተኛ የኤሌክትሪክ ኃይል ;
tenir — 1. v.tr. a. ያዘ ; ~ qqch. à / dans la main በእጁ ያዘ ; appareil sous ~ የተሰካ መሳሪያ (ካውያ / ምጣድ) c. ~
tiens ! / tenez ! c’est pour vous ! ይኸው ላንተ / ለርስዎ artérielle ግፊት (የደም) ; avoir de la ~ ደም ግፊት አለበት
ነው ! b. si je le tenais ! እኔ ብይዙ ምን አለ ; je tiens mon d. መጥበቅ (ያስተሳሰር)
homme የምፈልገውን ሰው አግኝቸዋለሁ ; ~ qqn. à l’œil በዓይነ
tentaculaire adj. — ville ~ በጣም ሰፊ ከተማ
ቁራ ያዘ ; fam. ~ un rhume ጉንፋን ያዙ ; mieux vaut ~ que
courir ሰዶ ከማሳደድ ይዞ መገኘት ይሻላል c. ~ qqch. en état tentacule n.m. — ቀንድ (የቀንድ አውጣ)
አኖረ አቆየ (ባለበት ሁኔታ) ; le café tient éveillé ቡና ያነቃል ;
tentant, -e adj. — የሚያጓጓ ፣ አጓጊ ፣ ተፈታታኝ
tenez votre gauche ግራህን ያዝ ; tu tiens trop de place
ብዙ ቦታ ይዘሃል ; ~ la route ከመንገድ አለመውጣት (ተሽከርካሪ) tentateur, -trice — 1. adj. ፈታኝ 2. n. ተፈታታኝ
d. ~ un commerce ሱቅ አስተዳደረ ; ~ un discours ንግግር
tentation n.f. — ጉጉት ፣ ፈተና
አደረገ ; ~ sa promesse ቃሉን ጠበቀ e. ~ qqn. en mépris /
en grand respect በአክብሮት / በንቀት ያዘ ; ~ qqn. pour tentative n.f. — ሙከራ ; ~ d’assassinat የግድያ ሙከራ
intelligent ብልህ አድርጎ ዓየ ; tenez-vous le pour dit
tente n.f. — ድንኳን
እንግዲህ ተነግሮሃል (አይደገምም) 2. v.intr. a. le clou tient
bien ምስማሩ ጠብቋል ; il ne tient pas en place ዓርፎ tenter v.tr. — a. አጓጓ ፣ ፈተነ ፣ ተፈታተነ ; cette proposition
አይቀመጥም ; il ne tient plus sur ses jambes መቆም me tente የቀረበው ሃሳብ ተስማምቶኛል b. se laisser ~ par
አቃተው b. couleur qui tient bien የማይለቅ ቀለም ; le beau qqch. ጎመµ c. ~ de faire qqch. ሞከረ (አዲስ ነገር) ; ~ sa
temps ne va pas ~ ሰማዩ እንደ ጠራ አይቆይም ; mon offre chance ዕድሉን ሞከረ ; on a tenté l'impossible pour le
tient toujours የገባሁልህ ውለታ እንዳለ ነው c. ~ (bon) ጠንክሮ sauver ሰውየውን ለማዳን ያልተሞከረ ነገር የለም
ተቋቋመ ; tiens bon ! አይዞህ ! በርቱ ! d. voiture où l’on
tenture n.f. — መጋረጃ
tient à six ለስድስት ሰው የሚበቃ ተሽከርካሪ ; son discours
tient en une page ንግግሩ በአንድ ገጽ ይካተታል ; ma tenu, -e adj. p.p. — a. bien ~ በሚገባ የተጠበቀ ፣ በጥሩ ሁኔታ
réponse tient en un seul mot : non መልሴ ከአንድ ቃል የተያዘ b. être ~ de / à faire qqch. ተገደደ ; être ~ au
አያልፍም "እምቢ' 3. v.intr.ind. A. ~ à a. ~ à qqch. ወደደ ; secret professionnel የሞያ ቃል ኪዳን አለበት ፣ ምሥጢር
je tiens beaucoup à ce qu’il vienne እንዲመጣ በጣም የመጠበቅ ግዴታ አለበት
እፈልጋለሁ ; je n’y tiens plus ከእንግዲህ ግድ የለኝም b. à quoi
ténu, -e adj. — a. ስስ ፣ ቀጭን (ክር) b. የሰለለ (ድምፅ)
cela tient-il ? ምክንያቱ ምንድነው ? ; la vie tient à peu de
choses ሕይወት በቋፍ ያለች ነገር ነች ; il ne tient qu’à vous tenue n.f. — a. ~ de séance የጉባዔ ስብሰባ ; ~ de maison
de le faire ማድረግ አለማድረጉ የራስህ ጉዳይ ነው ; qu’à cela ne የቤት አያያዝ ; ~ de route የመንገድ አያያዝ (ለተሽከርካሪ)
tienne ግድ የለም c. sa terre tient à la mienne ቦታው ከኔ b. ሥርዓት ; avoir de la ~ ሥርዓት ያለው ሰው ሆነ ; un peu
ቦታ ጋር ኩታ ገጠም ነው B. ~ de a. cela tient du miracle de ~ ! ሥርዓት ይነውረን ! ; une publication de bonne ~
ይኸ ተአምር ነው b. je tiens cette information de mon ይዘተ መልካም / ቁም ነገር ያለበት መጽሄት c. አለባበስ ; ~ de
voisin ይህን ወሬ ያገኘሁት ከጎረቤቴ ነው c. il tient sa timidité soirée የግብ ልብስ ; en grande ~ የሹመት ልብስ ; ~ de ville
de son père ዓይን አፋርነቱ ከአባቱ የረሱ ጸባይ ነው 4. v.pr. የሠርግ ልብስ ; ~ de combat የጦር ልብስ
a. se ~ par la main እጅ ለእጅ ተያያዘ b. se ~ debout ቆመ ;
438
ter adv. — ሦስተ ጊዜ የተደገመ terrasse n.f. — a. culture en ~ ባለ መደብ ግብርና b. ~ d'un
immeuble ሠገነት (ሕንፃ) c. ~ de café የቡና ቤት ደጃፍ ፣ በረንዳ
térébenthine n.f. — ትሩማንቱሪ
terrassement v.tr. — መደልደል
tergiversation n.f. — ማመንታት ፣ ዳር ዳር ማለት
terrasser v.tr. — a. ደለደለ b. ~ un adversaire ጠላቱን ጣለ
tergiverser v.intr. — ዳር ዳር አለ ፣ አመነታ
c. አዳከመ ; la malaria l’a terrassé ባ አዳክሞታል
terme (1) n.m. — a. ~ d'un voyage የጉዞ ፍጻሜ ; mettre
terre n.f. — a. la Terre ዓለም ፣ ምድር ; revenir sur ~
un ~ à qqch. አድራጎትን አቆመ ; mener qqch. à bon ~ በቅቱ
ከእንቅልፉ ነቃ ; il a les pieds sur ~ የሚያደርገውን ያውቃል
ፈጸመ b. የተወሰነ ጊዜ (በውል / በስምምነት) ; ~ d'un loyer
b. la ~ ferme የብስ ; dans les ~s ከባሕር የራቀ ; armée de
የኪራይ ቀን ; avant ~ ከቀኑ በፊት ; toucher à son ~
~ የምድር ጦር ; tremblement de ~ የመሬት መናጥ /
የኮንትራቱን ጊዜ ጨረሰ c. être à ~ ቀኗ ደርሷል (ነፍሰ ጡር) ;
መንቀጥቀጥ ፣ ርዕደ ምድር c. አፈር ፣ መሬት ; travailler la ~ አረሰ ;
accouchement avant ~ ከቀኑ በፊት
une ~ fertile ለም መሬት ; à ~ / par ~ እመሬት ; sous ~
መውለድ d. prévisions à court ~ / à long ~ የአጭር /
እመሬት ውስጥ ; sol en ~ battue የተደመደመ መሬት ፣ የአፈር
የረጅም ጊዜ ዕቅድ
ለል ; être sous ~ / en ~ ተቀበረ ፣ አፈር ገባ ፣ አፈር ለበሰ ; prise
terme (2) n.m. — a. ቃል ; ~ de métier የሙያ ቃል ; en de ~ የመሬት ክር (ኤሌክትሪክ) d. tactique de la ~ brûlée
d’autres ~s በሌላ አባባል ; en propres ~s በትክክል የሱ አባባል አቃጥሎ የማለፍ የጦር ዘዴ e. être ~ à ~ ተልከሰከሰ ፣ መና ሆነ f. ~s
ነው b. pl. les ~ d'un traité የውል ቃል c. pl. être en bons étrangères የሱ አገር ; la Terre Sainte ቅድስት አገር g. ~
~s avec qqn. ተግባባ cuite ሸክላ
terminaison n.f. — መድረሻ ፣ መጨረሻ terreau, -eaux n.m. — ፍግ
terminal, -e, -aux — 1. n. ~ routier መድረሻ / መጨረሻ terre-plein n.m. — ዲብ ፣ ድልድል መሬት ; ~ circulaire ክብ
(የአውቶቡስ) ; (classe de) ~e መጨረሻ ክፍል 2. adj. a. stade መደብ
~ (d’une maladie) የመጨረሻ ደረጃ (የበሽታ) b. un
terrer (se) v.pr. — ጎሬ ገባ
bourgeon ~ ቡጥ (የተክል ጫፍ)
terrestre adj. — ምድራዊ
terminer — 1. v.tr. a. ጨረሰ ፣ አገባደደ ፣ አበቃ b. en avoir
terminé avec qqch. አንድ ነገር ፈጸመ 2. v.pr. se ~ በ... አለቀ ; terreur n.f. — a. ፍርሃት ፣ መራድ b. fam. ወንበዴ ፣ አስፈራርቶ
se ~ par une bagarre ግጥሚያው በጠብ አለቀ የሚቀማ
terminologie n.f. — ሥነ ቃላት ፣ ግሥ terreux, -euse adj. — goût ~ አፈር አፈር የሚል ጣዕም ; mains
terreuses ሻካራ እጅ ; aspect ~ አፈር የሚመስል
terminus n.m. — መቆሚያ (የአውቶቡስ)
terrible adj. — a. አስፈሪ ፣ ተፈሪ b. il a un caractère ~ ጠባዩ
termite n.f. — ምስጥ
አስከፊ ነው ; c’était un match ~ ግሩም ጨዋታ ነበር ; j’ai un
termitière n.f. — ኩይሳ (የምስጥ ዋሻ / ክምር) travail ~ መዓት ሥራ አለብኝ
ternaire adj. — un rythme ~ ሦስትያ ምት (ለሙዚቃ) terriblement adv. — a. እጅግ በጣም ፣ ከመጠን በላይ
b. በሚያስፈራራ ሁኔታ
terne adj. — ፈዛዛ
terrien, -ienne — 1. adj. propriété terrienne ርስት 2. n.
ternir — 1. v.tr. a. አጠወለገ b. ~ une réputation ስም በከለ ፣
a. ባለርስት ፣ ባላገር b. ምድራዊ
ስም አጠፋ (የሰው) 2. v.pr. se ~ ጠወለገ
terrier n.m. — a. ጎሬ b. chien ~ የአደን ውሻ (ከጎሬ አነፍንፎ
terrain n.m. — a. መሬት ; ~ inculte እዳሪ መሬት ; ~ à bâtir
የሚያስጣ)
ቤት መሥሪያ ቦታ ; ~ vague መስክ ; ~ de football የኳስ ሜዳ ;
~ d’atterrrissage ማረፊያ (የአውሮፕላን) b. un homme de terrifiant, -e adj. — አስፈሪ ፣ መርዕድ ፣ አሸብር ፣ አሸባሪ
~ ጉዳዩን በተጨባጭ የሚያውቅ ; être sur son ~ የሚያውቀው
terrifier v.tr. — አስፈራ ፣ ብርክ አስያዘ
ጉዳይ ነው ; sur le ~ ጉዳዩን አመቻቸ c. gagner / céder du ~
ገፋ ፣ አፈገፈገ ፣ ተስፋፋ ; trouver un ~ d’entente መግባቢያ terrine n.f. — a. የሸክላ ድስት ፣ ጭት b. በሸክላ ድስት የተሠራ ወጥ
መንገድ አገኘ
territoire n.m. — አገር ፣ አካባቢ ፣ ግዛት ፣ ክልል
territorial, -e, -aux — 1. adj. የአካባቢ 2. n.f. la territoriale በሉት የሚያሰኝ ; ~ de mule ችኮ ; avoir la ~ dure ድንጋይ ራስ
የአካባቢ ኃይል (ወታደር) c. fam. faire la ~ አኮረፈ ; fam. faire une drôle de ~ ፊቱን
አቀጨመ ; être la ~ de Turc de sa classe የክፍሉ መቀለጃ ሆነ
terroir n.m. — የርሻ መሬት ፣ የወል መሬት ; accent du ~ የገጠር
C. a. አንጎል ፣ ጭንቅላት ፣
አባባል / አነጋገር
አዕምሮ ፣ እውቀት b. se creuser la ~ አንጎሉን በጠበጠ ; calcul
terroriser v.tr. — አስፈራ ፣ አራደ ፣ ብርክ አስያዘ ፣ አሸበረ de ~ የቃል ሒሳብ ; se mettre qqch. dans la ~ ራሱ ውስጥ
አንድ ነገር ቀረቀረ c. c'est une ~ ጭንቅላት ያለው ሰው ነው ; c’est
terrorisme n.m. — ሽብር
une femme de ~ ጠንካራ ሴት ነች d. où ai-je la ~ ! ምን
terroriste n. — አስሸባሪ ነካኝ ? ; vous perdez la ~ ! አብደሃል ! ; avoir toute sa ~
መች አበደ ! ; à ~ reposée ረጋ ብሎ ; ne (pas) savoir où
tertiaire adj. & n. — secteur ~ ሦስተኛ ዘርፍ ፣ አገልግሎት ሰጪ
donner de la ~ ግራ ገባ ፣ ተጨነቀ D. a. መሪ ፣ ተቀዳሚ (ርእስ) ;
tertio adv. — ሦስተኛ ~ de chapitre ርእሰ ምዕራፍ b. marcher en ~ ፊት ፊት ሄደ ;
prendre la ~ ቀደመ (በሩጫ) ; être à la ~ de la classe የክፍሉ
tertre n.m. — ዲብ ፣ ክምር
አንደ ሆነ c. ~ de ligne መነሻ (የባቡር / የአውቶቡስ) ; voiture
tes adj. poss. pl. — ton ይመለከቷል ፣ ያንተዎች ፣ ያንቺዎች de ~ ግንባር ቀደም ጋሪ ; ~ de pont ግንባር ቀደም ሠራዊት ; ~ de
lecture መርፌ (የድምፅ መቅረጫ) ; ~ nucléaire የነውክሌአር
tesson n.m. — ገል ; ~ de bouteille የጠርሙስ ስባሪ ፣ ሱፋጭ
መሣሪያ ከምሱር ; ~ chercheuse ዒላማ መፈለጊያ የገባለት ያለበት
test n.m. — ሙከራ ተውዘግዛጊ
testament (1) n.m. — ነውዛዜ ; ceci est mon ~ ይህ የነውዛዜ tête-à-queue n.m. inv. — ቀኝ ኋላ ዞረ (ፍሬን ሲይዝ)
ቃሌ ነው
tête-à-tête n.m. inv. — ፊት ለፊት ; dîner en ~ አብሮ በግል
testament (2) n.m. — l’Ancien / le Nouveau ራት በላ
Testament ብሉይ / ሐዲስ ኪዳን
tête-bêche adv. — እግርጌና ራስጌ መተኛት
testamentaire adj. — disposition ~ ቃለ ነውዛዜ
tête de mort n.f. — የራስ ቅል (የሞት አደጋ ምልክት)
testateur, -trice n. — ተናዛዛ ፣ ነውዛዜ ሰጪ
tétée n.f. — መጥባት ፣ አንድ ጥቢ (ሕፃን ባንድ ጊዜ የሚጠባው)
tester (1) v.intr. — ተናዘዘ ፣ ቃለ ነውዛዜ ሰጠ
téter v.tr. — ጠባ ; donner à ~ à un enfant አጠባ
tester (2) v.tr. — ሞከረ ፣ ፈተነ
tétine n.f. — a. ጡት (የላም) b. የላስቲክ ማጥቢያ
testicule n.m. — ቆለጥ
téton n.m. — fam. ጡት (የእናት)
tétaniser v.tr. — አደነገዘ ፣ አፈዘዘ ፣ አደነዘዘ ; être tétanisé
têtu, -e adj. — ደደብ
ደነዘዘ
texte n.m. — ጽሑፍ
tétanos n.m. — ቴታኖስ
textuel, -elle adj. — በጽሑፍ እንዳለ
têtard n.m. — የእንቁራሪት ግልገል ፣ ውሊንጣ
textuellement adv. — ቃል በቃል
tête n.f. — A. a. ራስ ; de la ~ aux pieds ከእግር እስከ ራስ ; ~
nue ባዶ ራሱን (ባርሜጣ ቆብ ሳያደርግ) ; avoir mal à la ~ ራሱን textile n.m. — ጨርቅ ; le (secteur) ~ የጨርቅ ፋብሪካ
አመመው ፣ ራስ ምታት ያዘው ; un signe de ~ በራሱ ምልክት
texture n.f. — a. ድርና ማግ b. ተፈጥሮ
ሰጠ b. 100 euros par ~ በራስ ወከፍ መቶ መቶ ዩሮ ; fam. par
~ de pipe በራስ ወከፍ ; j’en donnerais ma ~ à couper TGV abr. train grande vitesse — በጣም ፈጣን ባቡር
ከምላሴ ጠጉር ይነቀል c. faire une ~ ቴስታ ሰጠ (ኳስ በራስ) ;
thé n.m. — ሻይ
piquer une ~ በራሱ ጠለቀ ; plonger la ~ la première ባናቱ
ጠለቀ ; aller / foncer ~ baissée ሸመጠጠ ፣ እግሬ አውጭኝ አለ théâtral, -e, -aux adj. — ቴአትራዊ ፣ ተውኔታዊ
B. a. tenir ~ à qqn. ተቋቋመ ; il n’en fait qu’à sa ~
théâtralement adv. — በተውኔታዊ አቀራረብ
የፈቀደውን ብቻ ያደርጋል / እንዳሻው ነው ; j’en ai par-dessus
la ~ ሰለቸኝ ፣ መረረኝ ፣ ታከተኝ b. forte ~ / mauvaise ~
እምቢተኛ ፣ ሻጉራ; fam. c’est une ~ à claques በጥፊ በሉት
440
théâtre n.m. — a. ቴአትር ቤት b. pièce de ~ ተውኔት ; faire thym n.m. — ጦስኝ
du ~ ቴአትር ሠራ ; ~ de boulevard ሕዝባዊ ትርዒት (ቴአትር)
thyroïde adj. & n.f. — glande ~ የማንቁርት ዕጢ
c. coup de ~ ድንገተ ለውጥ
thyroïdien, -ienne adj. — ከማንቁርት ዕጢ ጋር የተያያዘ
théière n.f. — የሻይ ጀበና
tiare n.f. — አክሊለ ጳጳስ
thématique n. & adj. — ኅብረ ሐሳብ
tibia n.m. — ማህል አገዳ
thème n.m. — a. ጨብጥ ; débat sur le ~ du patrimoine
culturel ስለ ብሄራዊ ቅርስ ጉዳይ ውይይት b. ትርጉም tic n.m. — a. የፊት እንቅስቃሴ (እንደ ልማድ) b. fam. የንግግር
ልማድ (ዘራፍ እና ዘተ)
théologie n.f. — ነገረ ሃይማኖት
ticket n.m. — ቲኬት
théologique adj. — የነገረ ሃይማኖት
tic(-)tac n.m. — le ~ d’une horloge ጠቅ ጠቅ አለ (ሰዓት)
théologien n.m. — የነገረ ሃይማኖት ሊቅ
tiède adj. — ለብ ያለ ; boire qqch. ~ ለብ ያለ ጠጣ
théorème n.m. — ማስረጃ ያለው አቋም / ሐሳብ
tiédeur n.f. — a. ለብታ b. avec ~ ቀዝቀዝ ማለት (ለአቀባበል)
théoricien, -ienne n. — ሐሳብ ተመራማሪ
tiédir v.intr. — ቀዝቀዝ አለ ; laisser ~ l’eau du bain የገላ ውሃ
théorie n.f. — ሕሳቤ
ቀዝቀዝ እስኪል አቆየ
théorique adj. — ሐሳባዊ
tien, tienne — 1. adj. poss. ያንተ ፣ ያንቺ ; mes intérêts
théoriquement adv. — በሕሳቤ ደረጃ sont les ~s የኔ ጥቅም ያንተ ነው ; le ~ / la tienne / les ~s
les tiennes ያንተው ፣ ያንቺው ፣ ያንተች 2. pron. poss. ses
théoriser v.tr. — ሕሳቤ አቀረበ ፣ በሕሳቤ መልክ አቀረበ
enfants ressemblent aux ~s የሱ ልጆች ያንተን (ልጆች)
thérapie n.f. — ሕክምና ይመስላሉ 3. n.m. si tu veux du mien, donne-moi du ~
የኔን ከፈለግህ ያንተን ስጠኝ ; fam. tu as encore fait des
thermal, -e, -aux adj. — eaux ~s ፍል ውሃ ; établissement
tiennes አሁንም እንደ ለመድኸው / እንደ ልማድህ አደረግህ
~ ፊንፊኔ
tiercé n.m. — የመጀመሪያዎች ሦስት ፈረሶች (በእሽቅድምድሞሽ)
thérapeute n. — አካሚ ፣ አስታማሚ
tiers, f. tierce — 1. adj. ሦስተ ; une tierce personne ሦስተ
thérapeutique — 1. n.f. ሕክምና 2. adj. የበሽታ
ሰው 2. n.m. a. ሢሶ ; remise d’un ~ (du prix) የዋጋ ሢሶ
አስተካከም / ሕክምና
ተመላሽ ማድረግ ; perdre les deux ~ de son argent
thermique adj. — የሙቀት ኃይል የገንዘቡን ሁለት ሢሶ አጣ ; assurance au ~ ለሦስተኛ ሰው ዋስትና
b. le Tiers-Etat ሰፊው ሕዝብ
thermomètre n.m. — ሙቀት መለኪያ
tiers-monde n.m. — ሦስተኛው ዓለም (በልማት ላይ ያሉ አገሮች)
thermonucléaire adj. — ከአቶም ስንጠቃ የሚገኝ ሙቀት
tifs, tiffes n.m. pl. — fam. ጠጉር (የሰው)
Thermos n.m. ou f. — (bouteille) ~ ቴርሞስ
tige n.f. — a. አገዳ ፣ እግር (የተክል) b. ግንድ ወገብ (የምሰሶ)
thermostat n.m. — የኤሌክትሪክ መመጠኛ
tignasse n.f. — ጨብራራ ጠጉር
thermothérapie n.f. — የሙቀት ሕክምና
tigre, tigresse n. — a. ነብር b. fam. une tigresse ቀናተኛ
thésauriser v.tr. & intr. — አካበተ
ሴት
thèse n.f. — a. የሕሳቤ አቋም b. ~ de doctorat ትምህርታዊ
tigré, -e adj. — ጥጉርጉር ፣ ዝንጉርጉር
ድርሰት
tilde n.m. — የደጊመ ቃል ምልክት (~)
thon n.m. — ቶኖ (ዓሣውና ሥጋው)
timbale n.f. — a. (percussion) ነጋሪት b. (gobelet) የብረት
thoracique adj. — cage ~ ደረት
ኩባያ
thorax n.m. — ደረት
timbrage n.m. — ቴምብር መለጠፍ
thrombose n.f. — የሱነት ደም መጓጎል
timbre n.m. — a. ~ (-poste) የፖስታ ቴምብር b. ~ de voix tire-au-flanc n.m. inv. — fam. ልግምተ
የድምዕ ጥራት (ለሰውና ለሙዚቃ መሣሪያ)
tire-bouchon n.m. — ቡሽ ማውጫ
timbré, -e adj. — fam. የዞረበት
tire-d’aile (à) loc. adv. — ብር ብሎ አመለጠ
timbrer v.tr. — ቴምብር ለጠፈ
tire-larigot (à) loc. adv. — fam. dépenser à ~ ገንዘብ አባከነ
timide adj. — ዓይነ አፋር ፣ ፈሪ
tirelire n.f. — ሙዳይ (ገንዘብ ማጠራቀሚያ ዝግ ሆኖ ሽንቁር ያለበት)
timidement adv. — ሲፈራ ሲቸር
tirer — 1. v.tr. a. ሳበ ፣ ስቦ አወጣ ፣ ጎተተ ; ~ sur une corde
timidité n.f. — ዓይነ አፋርነት ፣ ፈሪነት ገመድ ጎተተ ; ~ qqch. à soi ደራሱ ሳበ ; une charrue tirée
par un bœuf በሬ የሚስበው ማርሽ ; ~ les rideaux መጋረጃውን
timoré, -e adj. & n. — ድንጉጥ ፣ ፈሪ
ዘረጋ b. ~ un objet d'un sac ከከረጢት አንድ ነገር አወጣ ; ~ le
tintamarre n.m. — ረብሻ ፣ ዋካታ vin ወይን ጠጅ ቀዳ ; quand le vin est tiré il faut le boire
የጀመሩትን መጨረስ ግድ ነው ; ~ l'épée du fourreau ሠይፍ
tintement n.m. — ደወል ማቃጨል ፣ መቅጨልጨል
መዘዘ ; ~ un chèque በቼክ ገንዘብ አወጣ ; ~ plaisir de qqch.
tinter v.intr. — a. ተደወለ ፣ ተቃጨለ b. faire ~ les verres ተደሰተ ; mot tiré du latin ከሮማይስጥ የወጣ / የመጣ ቃል ; ~
በብርጭቆ አቃጨለ c. les oreilles ont dû vous ~ hier soir qqn. du lit ካልጋ አወጣ ; ~ qqn. du sommeil ቀሰቀሰ ; ~
ትናንት ማታ ሰው ሲያማህ ነበር qqn. d’un mauvais pas ከችግር አወጣ ; ~ son chapeau à
qqn. እጅ ነሣ (ባርሜጣውን በማውለቅ) ፣ አደነቀ c. ~ une
tintin interj. — fam. እምቢ ! አሻፈረኝ !
épreuve d’un cliché ከፊልም ላይ አትሞ አወጣ ; journal tiré
tintouin n.m. — fam. ዋካታ à 10 000 exemplaires ጋዜጣው በ10 000 ቅጂ ታተመ d. ~ un
trait ሠረዘ e. ~ un coup de revolver ሽጉጥ ተኮሰ f. navire
tique n.f. — መጥገር
qui tire vingt pieds ከስድስት ሜትር ተኩል በላይ ሆዱ የሚጠልቅ
tiquer v.intr. — fam. a. ስቅጥጥ አደረገው b. il n’a pas tiqué መርከብ g. fam. encore une heure à ~ avant le dîner !
ፍንክች አላለም ለራት አንድ ሰዓት ይቀራል 2. v.intr. a. ደ... ይስበዋል ; bleu
tirant sur le vert ወደ አረንጓ« ሳብ የሚያደርገው ሰማያዊ ቀለም ;
tir n.m. — a. ተኩስ ; ~ au fusil የጠመንጃ ተኩስ b. champ de
le jour tire à sa fin ቀኑ እንደ መምሸት ብሎታል ; ~ sur la
~ የዒላማ መስክ c. ~ au but የቅጣት ምት (ኳስ)
gauche ወደ ግራ ይስበዋል (አዝማሚያ) b. la cheminée tire
tirade n.f. — ረጅም ንግግር bien ምድጃው ጥሩ ይስባል (ጭስ) 3. v.pr. fam. a. se ~ ሄደ
b. se ~ d’un mauvais pas ካስቸጋሪ ሁኔታ አመለጠ ; se ~
tirage n.m. — a. ~ d'une photographie የተባዛ ፎቶግራፍ ;
d’affaire ተጣ ; s’en tirer sans aucun mal ምንም ሳይጎዳ
~ d'un livre የኅትመት ብዛት ; journal à gros ~ በብዛት
ተጣው
የሚታተም ጋዜጣ b. ~ au sort የኅትመት ብዛት ; ~ d'une
loterie ሎተሪ ማውጫ ቀን tiret n.m. — ሠረዝ
tiraillement n.m. — a. ውጥረት b. ~ entre deux tireur, -euse n. — a. ~ d’élite አነጣጣሪ (ተኳሽ) b. በአዋላ
sentiments መሸማቀቅ (በሁለት ስሜት መካከል) c. ~ d'intestin ገንዘብ አውጪ
ሆድ ቁርጠት
tiroir n.m. — መሳቢያ (የጠረጴዛ ኪስ)
tirailler v.tr. & v.intr. — a. (physiquement) ጣጠረ ፣ ሳሳበ
tisane n.f. — የቅጠልና የአበባ ግንፍል (እንደ ሻይ የሚጠጣ)
b. (moralement) ተጨነቀ
tison n.f. — መለኮሻ
tirailleur n.m. — ነፍጠ
tisonnier n.m. — መቆስቆሻ
tirant n.m. — ~ d’eau ውሀ ጠለቅ የመርከብ ሆድ ; avoir dix
pieds de ~ d’eau የመርከቡ ሆድ 10 ሜትር ይጠልቃል tissage n.m. — ሽመና
tire n.f. — a. vol à la ~ ማውለቅ b. fam. ሳቢ (ተሽከርካሪ) tisser v.tr. — ሸመነ
tiré, -e adj. — a. avoir les traits ~s ፊቱ ጭር ያለ b. les tisserand, -e ou tisseur, -euse n. — ሸማኔ
cheveux ~s ጠጉሩ ወደኃላ የተሳበ c. être ~ à quatre
tissu n.m. — a. ጨርቅ b. ~ de mensonges የተቀናጀ ሐሰት
épingles ሽር አለ ፣ አጌጠ
442
titre n.m. — a. (d'un texte) ርእስ ፣ አርእስት ; les gros ~s toiture n.f. — ጣራ ፣ ጠፈር
d’un journal ጉልህ ርዕስ b. ~ (de noblesse) ማዕረግ
tôle n.f. — ቆርቆሮ ; ~ ondulée የጣራ ቆርቆሮ
(የመኳንንትነት) ; ~ የክብር
ማዕረግ ; se donner le ~ de ለራሱ ማዕረግ ሰጠ c. (certificat) tolérable adj. — ተቀባይነት ያለው
የምስክር ወረቀት / ማስረጃ ; pourvu de tous ses ~s ሙሉ
tolérance n.f. — በጽሞና መቀበል ፣ ክፉን ጸባይ መቻል / ማሳለፍ
የመብት ማስረጃ ያለው ; ~ de transport መጓጓ ካርኔ d. ~s
financiers የገንዘብ ሠነድ e. ~ d'or የርቅ ጥራት ; ~ d’alcool tolérer n.m. — a. በጽሞና ተቀበለ ፣ ፈቀደ ፣ አሳለፈ b. ቻለ
የአልኮል መጠን f. c'est à quel ~ ? በየትው መብቱ ? ምን c. ተቀበለ (መድኃኒት)
አገባውና ? ምን ቆረጠኝ ብሎ ? ; elle travaille à ~ de
tolérable adj. — የሚቻል
secrétaire የምትሠራው በጸሐፊነት ነው ; à ~ de précaution
ለጥንቃቄ ያህል ; à juste ~ በትክክል / በአግባቡ ; à ~ gratuit tolérant, -e adj. — በጽሞና ተቀባይ / ቻይ
በብላሽ ፣ ያለ ክፍያ
tôlerie n.f. — የቆርቆሮ ሥራ / ንግድ
titrer v.tr. — a. ርእስ ሰጠ (ጽሑፍ / ሥዕል) b. ርእሰ አንቀጽ አደረገ
tôlier n.m. — ቆርቆሮ ሠራተኛ
(ጋዜጣ) c. ~ un alliage መጠነውን ዓሳወቀ (የንጥረ ነገሮች)
tollé n.m. — un ~ général ጠንካራ የጋራ አቤቱታ ፣ እሪ (ማለት)
tituber v.intr. — ተንገዳገደ
tomate n.f. — ቲማቲም ; sauce ~ የቲማቲም ወጥ ፣ ሳልሳ ፣
titulaire — 1. adj. ባለ ማዕረግ 2. n. የያዘ የተሰጠው (ባለፓስፖርት)
የቆርቆሮ ቲማቲም
titularisation n.f. — ማዕረግ መስጠት
tombal, -e, -aux adj. — pierre ~ የመቃብር ድንጋይ
titulariser v.tr. — ማዕረግ ሰጠ
tombant, -e adj. — a. la nuit ~e ሲመሽ b. les cheveux ~s
toast n.m. — a. የተጠበሰ ዳቦ b. porter un ~ ለጤናችን አለ የሚድቅ ጠጉር (ትከሻ ላይ) ; une moustache ~e የተንዘረፈፈ ሪዝ
tonne n.f. — ቶን (አንድ ሺ ኪሎ) ; fam. des ~s de በብዛት ፣ tordant, -e adj. — fam. የሚያሥቅ ፣ አሥቂኝ ፣ ኮሚክ
እንደልብ
tordre — 1. v.tr. ጠመዘዘ ; ~ le cou à qqn. አንገቱን ጠመዘዘው ;
tonneau n.m. — a. በርሚል ; bière au ~ ቢራ በበርሚል ~ la bouche አሽሟጠጠ 2. v.pr. a. se ~ la douleur ሥቃዩን
(ድራፍት) b. መገልበጥ (በመኪና) አየ (በሕመም) b. se ~ la cheville እግሩን ወለም አለው c. fam.
se ~ (de rire) በሣቅ ተንፈራፈረ
tonnelier n.m. — በርሚል ሠሪ
tordu, -e adj. — a. ጠማማ ; il est ~ ጠማማ ሰው ነው b. c’est
tonnelle n.f. — ያትክልት ዋሻ ጎጆ
un coup ~ ሸር / የተሸረበ ቸ÷ራ ነው c. avoir l’esprit ~ ጠምዛዛ
tonner v.intr. — ጮኸ መብረቅ አስተሳሰብ
444
torpilleur n.m. — የባሕር ፈንጂ ርዋሪ መርከብ totalitaire adj. — régime ~ ፋሺስት ፣ በአንድ ፓርቲ በአምባ
ገነንነት የሚገዛ
torréfaction n.f. — መቁላት (ቡና)
totalitarisme n.m. — ፋሺስታዊ አገዛዝ
torréfier v.tr. — ቆላ (ቡና)
totalité n.f. — la ~ de አጠቃላይ ; en ~ ሙሉ በሙሉ ; pris
torrent n.m. — a. ጅረት b. il pleut à ~s ኃይለ ዝናብ ይዘንባል
dans sa ~ በጥቅሉ
c. ~ de larmes የእንባ ጎርፍ
totem n.m. — ጣኦታዊ ሐውልት ፣ ማምለኪያ
torrentiel, -elle adj. — pluie torrentielle ዶፍ ዝናብ
toubib n.m. — fam. ሐኪም
torride adj. — ቃጠሎ ሙቀት ፣ የቆላ ሐሩር
touchant (1), -e adj. — ልብ የሚነካ / የሚያባባ (ንግግር / ታሪክ)
torsade n.f. — ጉንጉን
touchant (2) prép. — እገሌን / እንትንን በተመለከተ ; décret ~
torsader v.tr. — ጎነጎነ
l’intérêt public የጋራ ጥቅምን የሚመለከት ደንብ
tors, torse adj. — jambes torses ሸፋፋ እግር
touche n.f. — a. ~ de machine à écrire / de piano
torse n.m. — a. ደረት b. የሐውልት ጉማጅ (እጅ እግር ራስ የሌለው) የጽሕፈት መኪና / የፒያኖ መምቻ b. ~ de peintre ነካ የተደረገ
(በሠዓሊ ብሩሽ) ; une touche de gaieté ትንሽ የደስደስ ያለው
torsion n.f. — ጥምዘዛ
ነገር ; mettre la dernière ~ à un travail በማጠናቀቅ ላይ ነው
tort n.m. — a. ጥፋት ፣ ስሕተት ; avoir ~ / être dans son ~ c. avoir une ~ ዓሣ መንጠቆውን ነካ ; fam. faire une ~
ጥፋተኛ ሆነ ; donner ~ à qqn. ጥፋተኛ አደረገ ; à ~ ou à ተወደደ (በሴት) d. mettre le ballon en ~ ኳሱን አስመጣ
raison በሆነ ባልሆነ ; à ~ et à travers ሳያስብ ፣ እንደ ልቡ (ደጎን) ; rester sur la ~ ዳር ሆኖ መቅረት / መገለል e. pierre
b. ጉዳት ; la grêle a fait beaucoup de ~ በረ ብዙ ጉዳት de ~ ወርቅ መፈተ ድንጋያ
አደረሰ ; faire du ~ à qqn በደለ ፣ በደል አደረሰ
touche-à-tout n. inv. — እጁ የማያርፍ
torticolis n.m. — ያንገት መዞር
toucher — 1. v.tr. a. ~ qqch. ነካ ፣ ዳሰሰ ፣ ዳበሰ ; ~ un
tortiller — 1. v.tr. ማጠማዘዝ 2. v.intr. ~ des hanches objet avec la main በእጁ ዳሰሰ / ነካ ; pas touche !
ሽንጡን መወዝወዝ 3. v.pr. se ~ ተወራጨ ፣ ተንፈራገጠ አትንካ ! ; ~ le fond መሬት ነካ (ውሀ ውስጥ) ; fam. ~ du bois !
ያውጣኝ አለ b. መታ ፣ ፈለመ (አደን) ; il a été touché d'une
tortionnaire n.m. — ባለወግ ፣ አሠቃይ (ሰው) ፣ ጨካኝ
balle en plein cœur ጥይት ልቡን አገኘው c. ~ un chèque
tortue n.f. — ዔሊ ; ~ de mer የባሕር ዔሊ በቼክ ተከፈለው d. ~ qqn. jusqu’aux larmes አራራ ፣ አባባ ;
ton message d'amitié m'a touché የላክብኝ የወዳጅነት
tortueux, -euse adj. — a. chemin ~ ጠመዝማዛ
መልእክት ስሜቴን ነካው e. en ce qui vous touche አንተን
መንገድ b. esprit ~ ጠምዛዛ / ሠዋራ (ጠባይ)
በተመለከተ ; ce problème ne les touchent pas ይህ ችግር
torture n.f. — የቁም ሥቃይ አይመለከታቸውም 2. v.tr. ind. a. ~ à qqch. ነካ ; n’y
touchez pas ! አትንካ ! b. elle n'a pas touché à son
torturer v.tr. — a. አሠቃየ ፣ ሥቃይ አሳየ b. la jalousie le
déjeuner ቁርሷን አልነካችውም ; je n'ai jamais touché à la
torture ቅናት ገደለው ; se ~ l’esprit አዕምሮውን አስጨነቀ
drogue አደንዛዥ የሚሉትን ነክቼ አላውቅም c. c'est bien
tôt adv. — a. በቅርብ ; mardi au plus ~ ቢርቅ ማክሰኞ ; comme cela, n'y touche plus እንዳለ ጥሩ ነው ፣ አትንካው ;
revenez au plus ~ ቶሎ ተመለሰ ; ~ ou tard ውሎ አድሮ ; n’avoir pas l’air d’y ~ የማያውቅ ማስመሰል d. ~ à un port
nous n’étions pas plus ~ rentrés que ገና እንደ ገባን ፣ ወደብ ገባ / ደረሰ ; l’année touche à sa fin ዓመቱ እያከተመ
ከመግባታችን b. se lever ~ ማለዳ ተነሣ c. il est trop ~ ገና ነው ; ነው ; nous touchons au but ጫፍ ደርሰናል 3. v.pr. se ~
fam. c’est pas trop ~ ! ያውም ዘግይቷል ! ተነካካ 4. n.m. le ~ የመዳሰስ ሕዋስ ; la soie est douce au ~
ሐር ለእጅ ይለሰልሳል
total, -e, -aux — 1. adj. አጠቃላይ ፣ ሙሉ ፍጹም 2. n.m.
ጠቅላላ ድምር ; faire le ~ ደመረ ; au ~ በድምሩ touffe n.f. — a. ቁንጮ (ለፀጉር) b. እጅብ ያለ (ዛፍ)
totalement adv. — በፍጹም ; il est ~ indifférent à la mort touffu, -e adj. — ጥቅጥቅ ያለ ጫካ
ለሞት ፈጽሞ ግድ የለውም
touiller v.tr. — fam. አማሰለ
totaliser v.tr. — ድምር አወጣ ; l’élève totalise une
moyenne de 15/20 ተማሪው በድምር 15/20 አገኘ
toujours adv. — a. ሁልጊዜ ; il arrive ~ à l'heure ሁልጊዜ tourmenter — 1. v.tr. አሠቃየ ፣ ፍዳ አሳየ 2. v.pr. se ~
በሰዓቱ ይደርሳል b. un ami de ~ የዘለዓለም ጓደ ; pour ~ መከራውን አየ ፣ ሠጋ ፣ ተሠቃየ (በሥጋት)
ለዘለዓለም ፣ የዕድሜ ልክ ፣ ለዘለቄታ c. il fait ~ aussi chaud
tournage n.m. — ፊልም ማንሣት
ሙቀቱ ቀጥሏል / እንደዚያው ነው d. cherchez ~ ካማረህ
ፍለጋውን ቀጥል e. ~ est-il que ያም ሆነ ይህ f. c’est ~ ça de tournant, -e — 1. adj. a. fauteuil ~ የሚዞር / የሚሽከረከር
gagné ከምንም ይሻላል ወንበር ; pont ~ ንጣፉ የሚዞር / የሚሽከረከር ድልድይ
b. escalier ~ ዘርዋራ ደረጃ 2. n.m. a. መዞሪያ (መንገድ)
toupet n.m. — a. (de cheveux) ቁንጮ b. fam. il a du ~
b. marquer un ~ አቅጣጫ ለጠ c. je l’aurai au ~ ቆይ ብቻ !
ዓይን አውጣ ነው
tournebroche n.m. — መጥበሻ ሽቦ (ሽቦ ጥብስ ማዘጋጃ)
toupie n.f. — ሽክርክሪት (መጫወቻ)
tourné, -e adj. — a. fam. elle est bien ~e ቅርፃý ያምራል
tour (1) n.f. — a. ሠገነት ; ~ de contrôle የበረራ መቆጣጠሪያ
b. mal ~ አጻጻፉ / አባባሉ አልተሳካም ; avoir l’esprit mal ~
b. ግንብ (በሰንጠረጥ ጨዋታ) ; la ~ de Babel የባቢሎን ግንብ
አስተሳሰቡ ጠማማ ነው
tour (2) n.m. — A. a. ዙር ; ~ de piste የሜዳ ዙር (ስፖርት) ;
tournée n.f. — a. ጉብኝት (የሐኪም) b. ጉዞ ላይ መገኘት (የቴአትር
faire le ~ du cadran የሰዓት ሠሌዳ ዞረ ; faire demi-~ ወደ
ቡድን)
ኋላ ዞረ ; donner un ~ de clef ቁልፉን አዞረ ; ~ d’horizon
አጠቃላይ ዕይታ b. ~ de poitrine / de taille የደረት / የወገብ tourner — 1. v.tr. a. ~ une clef ቁልፍ ዘረ ; ~ la page ገጽ
ልክ (ለልብስ) ; frapper à ~ de bras በሙሉ ዓቅሙ መታ ; se ገለበጠ ; ~ et retourner qqch. አገላበጠ b. il tourna son
faire un ~ de reins የገቡ ሥር ዞረ c. faire le ~ du monde regard vers la porte ወደ በር አየ ; toutes mes pensées
ዓለምን ዞረ ; aller faire un ~ በእግር ዘር ዘር አለ B. ተራ ; à qui sont tournées vers vous ሃሳቤ ሁሉ ዳንተ ነው ያተኮረው ; ~
le ~ ? የማነው ተራ ? ተራው የማነው ? ; chacun son ~ ሎሚ la tête à qqn. ፊት ነሣ (አኮረፈ) ; ~ le dos à qqn. ጀርባ ሰጠ
ተራ ተራ ; ~ à ~ በተራ ፣ በፈረቃ ; à ~ de rôle ተራ በተራ c. tu me fais ~ la tête ራሴን አዞርሽው d. ~ une difficulté
C. a. jouer un mauvais ~ à qqn. አጭበረበረ ፣ በሱ ችግሩን ሸሸ ፣ ከችግሩ ዘር አለ e. ~ qqch. en dérision
ቀለደ / አሾፈ ; il a plus d’un ~ dans son sac ዘዴው ብዙ መሣለቂያ / መሣቂያ አደረገ ፣ ቀለደበት f. ~ un film ፊልም ሠራ ;
ነው ፣ አባ መላ ነው ; le ~ est joué አለቀ ደቀቀ b. ~ d'adresse ~ une scène ትርዒትን በፊልም አነሣ 2. v.intr. a. ~ autour
ቅልጥፍና ; ~ de main ብልሃት ፣ ልዩ ችሎታ ; en un ~ de main d'un axe አውጠነጠነ ; ~ sur soi-même
ባንድ አፍታ / ጊዜ ; ~ de force ጀግንነት ፣ የጎበዝ ሥራ ተሽከረከረ b. l'heure tourne ጊዜው ይገሠግሳል ; l'usine
c. l’affaire prend un mauvais ~ ጉዳዩ አጉል አዝማሚያ እየያዘ tourne à plein régime ፋብሪካው በሙሉ እንቅስቃሴ ላይ
ነው D. ~ à bois / à corne የእንጨት መቅረጫ ፣ የቀንድ ነው c. tournez à gauche ወደ ግራ ይዙሩ d. la Terre
ማንጠጫ ; ~ de potier የሸክላ መሥሪያ መዙር tourne autour du Soleil መሬት በፀሐይ ዙሪያ ትሽከረከራለች ;
le prix tourne autour de 1000 € ዋጋው 1000 ዩሮ አካባቢ
tourbillon n.m. — አዙሪት ነፋስ ፣ አውሎ ነፋስ ; ~ de neige
ነው ; l'enquête tourne autour de trois
የበረ የዓመዳይ ውሽንፍር
suspects ምርመራው ከሦስት ተጠርጣሪዎች ራስ አልወረደም ; ~
tourbillonner v.intr. — ተሽከረከረ autour de qqn. ደጅ ጠና (ለፍቅር) ; fam. ~ autour du pot
ዳር ዳሩን ነካካ (ለፍቅር) e. la tête lui tourne ጭው አለበት f. le
tourelle n.f. — አነስተ ሠገነት ፣ ኢላላ ፣ ማማ
temps tourne au froid አየሩ እየቀዘቀዘ ነው ; fam. ça va
tourisme n.m. — ቱሪዝም ፣ ጉብኝት (ያገር) ; agence / mal ~ ይበላሻል (ነገር) ; l’affaire tourne au tragique ነገሩ
bureau de ~ አገር አስጎብኚ ድርጅት አሳዛኝ / አስጨናቂ ሆነ ; la discussion tourne à l’aigre
ክርክሩ ተካረረ ; ~ court በአጭሩ ቀረ / ተቀጨ g. ~ dans un
touriste n. — አገር ጎብኚ
film ፊልም ውስጥ ተጫወተ 3. v.pr. se ~ vers qqn. መለስ አለ
touristique adj. — ከአገር ጉብኝት ጋር የተያያዘ ; un guide ~
tournesol n.m. — ሱፍ (የዘይት ጥሬ)
አገር አስጎብኚ
tournevis n.m. — የቡሎን መፍቻ
tourment n.m. — ሥቃይ ፣ መከራ ፣ ፍዳ
tourniquet n.m. — a. ተሽከርካሪ በር (አንድ በአንድ የሚያሳልፍ)
tourmente n.f. — ወጨፎ
b. ዕቃ መስቀያ (ክራቫት / ፎቶግራፍ) c. የሚዞር ውሀ
tourmenté, -e adj. — a. esprit ~ የተሠቃየ ልቡና b. paysage
tournis n.m. — a. avoir le ~ አዞረው b. donner le ~ à qqn.
~ ውጣ ውረድ የሚበዛበት ገፀ ምድር
ራሱን አዞረው
446
tournoi n.m. — ጉግሥ ፣ ውድድር tous à la fois ሁሉም ባንድነት / ባንድ ጊዜ f. fam. drôle
comme tout ! በጣም አሥቂኝ ነው ! 3. n.m. le tout
tournoiement n.m. — መዞር ፣ መሽከርከር
ሁሉንም ፣ እንዳለ ፣ በጅምላ ; le tout est de réussir ዋናው ነገር
tournoyer v.intr. — ዞረ ፣ አንበበ ፣ ተሽከረከረ እንዲሳካ ማድረግ ነው ; jouer le tout pour le tout አደገ
ውርርድ ተወራረደ / ነፍሱን ሸጠ ; fam. ce n’est pas tout ça !
tournure n.f. — a. une ~ (de phrase) élégante ጥሩ
ይህ የትም አያደርሰን 4. loc. adv. du tout au tout ሙሉ
አባባል / አጻጻፍ ; prendre ~ መልክ ያዘ ; ~ d’esprit አስተሳሰብ
በሙሉ ፣ በጠቅላላው ; (pas) du ~ በፍጹም (አይደለም / አይሆንም)
b. አዝማሚያ ; les affaires prennent une mauvaise ~
5. adv. a. tout nouveau, toute nouvelle; tous
ነገሮች መጥፎ አዝማሚያ እየያዙ ነው
nouveaux ገና አዲስ ; ~ seul ብቻውን ; toute vêtue de noir
tour-opérateur n.m. — አስጎብኚ ድርጅት ጥቁር በጥቁር ለብሳ ; le discours était de ~ premier ordre
ንግግሩ ከፍተ ቁም ነገር የያዘ ነበረ b. ~ à vous የርስዎ (የደብዳቤ
tourte n.f. — ድፎ ዳቦ
መደምደሚያ) ; tout droit በቀጥታ ; tout nu ራቁቱን ; tout
tourteau n.m. — ፋጉሎ fait ያለቀለት (ተሰፍቶ) ; tout au bout እጫፉ ላይ c. c’est
tout comme chez nous ! ልክ እንደ ቤታችን ፣ ልክ እንደው
tourtereau, -x n.m. — a. የዋኔ ጥንድ b. deux ~x ሁለት
አገር ነው ; c’est toute une histoire ታሪኩ ብዙ ነው ፣ ጉዳዩ
ፍቅረኞች
አስቸጋሪ ነው ; c'est tout le contraire የተገላቢጦሽ ነው ፣
tourterelle n.f. — ዋኔ ተቃራኒው ነው d. à la toute dernière minute በመጨረሻ
ደቂቃ ; de toute beauté ፍጹም ውብ የሆነ ; à toute vitesse
Toussaint (la) n.f. — ማኅበረ በከúር (የቅዱሳን ሁሉ በዓል)
በታላቅ ፍጥነት ; de toute importance እጅግ አስፈላጊ 6. loc.
tousser v.intr. — ቸል አሣለው adv. a. tout à fait ልክ ; tout au plus ቢበዛ ; tout au
moins ቢያንስ b. tout en parlant እየተነጋገረ c. tout
toussoter v.intr. — ትክትክ / ቀኬ ያዙ
ignorant qu’il est, qu’il soit ምንም ደንቆሮ ቢሆን ፣ ደንቆሮ
tout, toute, pl. tous, toutes — 1. adj. a. il a mangé ይሁን እንጂ d. être tout ouïe በጥንቃቄ አዳመጠ
toute la viande ሁሉንም ሥጋ በላው ; j'ai ~ le temps de le
tout-à-l’égout n.m. inv. — እጣቢ ማፍሰሻ
faire ይህን ለማድረግ በቂ ጊዜ አለኝ ; tout le reste የቀረው ሁሉ ፣
የቀረውም እንዲሁ ; tout le monde ሰው ሁሉ b. toute la toutefois adv. — ቢሆንም ፣ ሆኖም ፣ ይሁን እንጂ
journée ቀኑን ሙሉ ; pendant tout l’hiver ክረምቱን
toute-puissance n.f. — ሁሉን የሚችል መሆን
በሞላ c. elle a lu tout Shakespeare ሸ÷ክስፒርን በሙሉ
አንብባዋለች ; il a visité tout Rome ሮምን ከዳር እዳር ጎብኝቷል ; toutou n.m. — ቡችላ
le tout Paris የፓሪስ ምርጥ ሰዎች d. pour toute réponse,
tout-puissant, toute-puissante adj. — a. ሁሉን
il éclata de rire በመልስ ፋንታ ቸቁን ለቀቀ ; c'est tout l'effet
የሚችል / የምትችል b. ሁሉን የሚችል አምላክ
que ça lui fait ያሳደረበት ስሜት ከዚህ አያልፍም ; c'est là tout
le problème ችግሩ እኮ ይሄ ነው e. repas à tout heure toux n.f. — ጉንፋን
በማንውም ሰዓት ምግብ አለ ; tout autre que vous አንተ
toxicologie n.f. — የመርዝ ጥናት
ባትሆን ; avoir toute liberté d’action የማድረግ ሙሉ ሥልጣን
አለው ; j’ai toutes les raisons de croire que ይህን toxicologique adj. — ከመርዝ ጥናት ጋር የተያያዘ
የማምንበት / የሚያሳምነኝ ምክንያት አለ ; toutes proportions
toxicologue n. — የመርዝ ተመራማሪ
gardées ከልኩ ሳያልፍ f. tous les jours በየቀኑ ; tous les
deux jours በየሁለት ቀኑ ; tous (les) deux ሁለቱም 2. pron. toxicomane n. — የአደንዛዛ ዕፅ ሱሰኛ
a. tout va bien አማን ነው ! ; tu ne veux pas tout me
toxicomanie n.f. — የአደንዛዛ እጽ ሱሰኝነት
dire ሁሉንም ልትገልጽልኝ ፈቃደ አልሆንክም ; il mange de tout
ያገኘውን ሁሉ ይበላል / ሁለበል ነው b. c’est tout ይኸው ነው ; toxine n.f. — ከእንስሳትና ከእጽዋት ይሚገኝ መርዝ
c’est tout ce qu’il y a de plus beau ከዚህ ያማረ የለም ;
toxique n.m. & adj. — መርዝ ፣ መርዘኛ
c’est tout dire ! ከዚህ ሌላ ምን ይባል c. en tout, nous
étions 22 ባጠቃላይ 22 ነበርን ; il me reste 20 €, en tout trac n.m. — fam. ፍርሃት ; avoir le ~ ብርክ ያዘው (መድረክ ላይ
et pour tout የቀረኝ 20 ዩሮ ብቻ ነው ; à tout prendre ወጣም ሲወጡ / ፈተና ሲቀርቡ)
ወረደ d. tout ce qui vous plaira እንደ ፈለጉ / የፈለጉትን ሁሉ ;
tracas n.m. — ጭንቅ ፣ ጭንቀት ፣ ሥጋት
fam. il a tout du fonctionnaire ዓይነተኛ የቢሮ ሰው ማለት
እሱ ነው e. pl. une fois pour toutes ለአንድና ለመጨረሻ ጊዜ ;
tracasser — 1. v.tr. አስጨነቀ ፣ አሠጋ 2. v.pr. se ~ pour trahison n.f. — ክሕደት
ተጨነቀ ፣ ሠጋ
train n.m. — a. ~ de voyageurs / de marchandises
trace n.f. — a. ዱካ ፣ ፈር ፣ አሠር ; être sur la ~ de qqn. የመንገደ / የሸቀጥ ባቡር b. ~ d’atterrissage ማረፊያ እግር
ዱካውን ተከተለ b. il suit les ~s de son père ያባቱን መንገድ (የአይሮፕላን) c. እግር ; ~ avant / arrière የፊት / የኋላ እግር
ተከትሏል c. ~ de fouet የአለንጋ ሠንበር / ጠባሳ / ምልክት (የተሽከርካሪ) d. ፍጥነት (ያካሄድ / የአረማመድ) ; aller bon ~
ፈጥኖ ተራመደ ; au ~ où vont les choses le conflit ne
tracé n.m. — ቢጋር ፣ ንድፍ
sera pas réglé demain በዚህ አካሄድ ግጭቱ ቶሎ አይፈታም
tracer v.tr. — አሠመረ ፣ ነደፈ e. mise en ~ አጀማመር ; mettre qqch. en ~ ማንቀሳቀስ ፣
ማስጀመር ; être en ~ de faire qqch. እያደረገ ነው (አንድ ነገር)
trachée n.f. — ጉሮሮ
f. ~ de vie የአኗኗር ደረጃ ; mener grand ~ በማዕረግ ኖረ
tract n.m. — በራሪ ወረቀት
traînard, -e n. — fam. ጎታታ
tracteur n.m. — ማረሻ (መኪና)
traîne n.f. — a. ጅራት (ከኋላ የሚጎተት የሠርግ ልብስ) b. être à
traction n.f. — መሳብ ; ~ avant ሞተሩ ከፊት የሆነ (ተሽከርካሪ) la ~ ውራ ሆነ
tradition n.f. — አፈ ታሪክ ፣ ወግ ፣ ተውፊት traîneau n.m. — ተንሸራታች
traditionnel, -elle adj. — አፈ ታሪካዊ ፣ ባህላዊ ፣ ተውፊታዊ traînée n.f. — a. une ~ de sang የደም ፍሳሽ ፣ የደም ቡልቅታ
b. se répandre comme une ~ de poudre እንደ መድፍ
traditionnellement adv. — በአፈ ታሪክ ፣ በተውፊት ፣ እንደ ጉ
ቡልቅታ ተበተነ
traducteur, -trice n. — ተርጓሚ ፣ መላሽ ፣ ትርጁማን ፣
traîner — 1. v.tr. a. ~ qqch. de lourd ጐተተ b. ~ la jambe
አስተርጓሚ
አነከሰ ; ~ les pieds ዘገየ ፣ ለገመ c. je traîne ce rhume
traduction n.f. — ትርጉም depuis deux mois ይህ ጉንፋን ከያዘኝ ሁለት ወሬ ነው 2. v.intr.
a. l’affaire traîne ጉዳዩ ተጓተተ b. ~ dans la rue ተንከራተተ
traduire v.tr. — a. ተረጎመ ፣ መለሰ ፣ ትርጉም ሰጠ ; vous
(በየመንገዱ) c. laisser ~ ses affaires ዕቃውን አዝረከረከ
traduisez mal ma pensée ለሐሳቤ የተሳሳተ ትርጉም ሰጡብኝ ;
3. v.pr. se ~ a. ተንፋþቀቀ ፣ ቀስ ብሎ ተንቀሳቀሰ (በድካም
sa douleur se traduisit par les larmes ሐዘነው በለቅሶ
ምክንያት) b. se ~ aux pieds de qqn. ተንበርክኮ ለመነ
ተገለጠ b. ~ qqn. en justice ለፍርድ አቀረበ
train-train n.m. — fam. ሽር ጉድ (የተለመደ)
traduisible adj. — ሊተረጎም የሚችል
traire v.tr. — አለበ
trafic n.m. — a. ሕገ ወጥ ንግድ ; ~ de drogue የአደንዛዛ ዕፅ
ንግድ ; ~ d’armes የመሣሪያ ንግድ b. fam. un drôle de ~ trait n.m. — a. መሥመር ፣ ጭረት ፣ ሠረዝ ; un ~ de crayon
አጠራጣሪ እንቅስቃሌ c. ~ routier ትራፊክ የእርሳስ ጭረት ; ~ d’union ማገና ጭረት ; tirer / tracer un ~
አሠመረ ; tirer un ~ sur son passé ታሪኩን ሰረዘ ; décrire
trafiquant, -e n. — የኮንትሮባንድ / ሕገ ወጥ ነጋዴ ; ~ de
une situation à grands ~s አንዱን ጉዳይ አንኳር አንኳሩን
drogue የአደንዛዛ ዕፅ ነጋዴ
ገለጸ ፣ አንድን ጉዳይ ዋና ዋናውን / ፍሬ ነገሩን ብቻ አስቀመጠ
trafiquer v.tr. — ~ du vin ወይን ጠጅ ከለሰ b. መሳብ ; cheval de ~ የጋሪ ፈረስ c. boire tout d’un ~ /
d'un seul ~ ባንድ ትንፋሽ ጠጣ ; partir comme un ~ እንደ
tragédie n.f. — አስጨናቂ ድራማ
ጦር ተረረ d. ~ d’esprit ረቂቅ አስተያየት ; ~s fins መልከ ረቂቅ ;
tragédien, -ienne n.m. — አስጨናቂ ድራማ ተዋናይ ~ de génie የተሰጥዎ ምልክት ፣ የዕውቀት ብልጭታ e. cette
question a ~ à l’histoire ይህ ጉዳይ ታሪክን ይመለከታል
tragique — 1. adj. አስጨናቂ ፣ አሳዛኝ 2. n.m. cela tourne
au ~ ይህ ነገር አስጨናቂ እየሆነ ነው ; prendre qqch. au ~ traite n.f. — a. (tout) d’une ~ ባንድ ትንፋሽ ፣ ባንድ አፍታ b. ~
ችግሩን ማጋነን ፣ ያላግባብ መጨነቅ esclavagiste ፍንገላ (ለባርነት)
tragiquement adv. — በሚያሣቅቅ ሁኔታ traité n.m. — a. ውል ፣ ስምምነት b. የትምህርት መጽሐፍ
c. traité de Droit civil የፍትሐ ብሄር መጽሐፍ
trahir v.tr. — a. ከዳ ፣ አሳልፎ ሰጠ b. ~ son épouse በሚስቱ
አመነዘረ c. ~ la pensée de qqn. አሳቡን አሳሳተበት d. ses traitement n.m. — a. ሕክምና ፣ መድኃኒት b. ~ de faveur
jambes l’ont trahi ጉልበቱ ከዳው e. ~ ses intentions አቀባበል c. ደመዝ
ምሥጢሩ አመለጠው
448
traiter — 1. v.tr. a. ተቀበለ ; ~ qqn. en ami አቀባበል አደረገ ; tranquillisant, -e — 1. adj. des nouvelles ~es የሚያረጋጋ
~ qqn. comme un chien ሱን ውሻ አደረገ b. ~ qqn. de ወሬ 2. n.m. ማደንዘ (መድኃኒት)
lâche ፈሪ አደረገ ፣ ፈሪ ነህ አለ ; ~ qqn. de tous les noms
tranquilliser — 1. v.tr. አረጋጋ 2. v.pr. a. se ~ ተረጋጋ
የስድብ ናዳ አረደበት c. ~ un malade አከመ ; se faire ~ pour
b. አዕምሮው ዓረፈ
un cancer ነቀርሳውን ታከመ d. ~ les cultures መድኃኒት ረጨ
(እርሻ) e. ~ une question አንድ ጉዳይ አጠና ; ~ une affaire tranquillité n.f. — እርጋታ ; ~ d’esprit አደብ ; en toute ~
à la légère ጉዳይን በቀላሉ ያዘ 2. v.tr.ind. a. ce livre traite ሳይጨነቅበት
de l'histoire européenne የዚህ መጽሐፍ ይዘት የአውሮፓ ታሪክ
transaction n.f. — ድርድር
ነው b. les deux pays doivent ~ de la paix entre eux
ሁለቱ አገሮች ዕርቅ መደራደር አለባቸው transat n.m. — ታጣፊ የሸራ ወንበር (መርከብ ላይ የሚጠቀሙበት)
traiteur n.m. — ምግብ አቅራቢ (እደንበኛ ቤት ድረስ) transatlantique adj. — ውቅያኖስ አቋራጭ
traître, traîtresse adj. & n. — a. ከሃዲ ፣ transbahuter v.tr. — fam. ዕቃ አዘዋረ (ከቦታ ቦታ)
ከሃዲት b. prendre qqn. en ~ አታለለ ፣ ሸነገለ c. fam. pas
transbordement n.m. — ከመርከብ መርከብ ተሻገረ ፣ ከባቡር
un ~ mot ጭጭ አለ
ባቡር አለፈ
traîtreusement adv. — በተንኮል ፣ በሽንገላ ፣ በማታለል
transborder v.tr. — አስተላለፈ (ከአይሮፕላን ወደ
traîtrise n.f. — ክህደት ፣ ሽንገላ ፣ ማታለል አይሮፕላን / ከባቡር ወደ ባቡር)
450
travers loc. prép. — a. en ~ de አግድም ; un arbre est trembler v.intr. — a. ተንቀጠቀጠ ; ~ de peur / de froid
tombé en ~ de la route ዛፍ መንገዱ ላይ አግድም ወድቋል b. à ፍርሐት / ብርድ አንቀጠቀጠው b. l'explosion a fait ~ la
~ qqch. / au ~ de qqch. አሻግሮ ; le vent passe au ~ du maison አንቀጠቀጠው c. ~ pour qqn. ፈራለት ፣ ሰጋለት
mur ; courir à ~ champs ሜዳ ለሜዳ ሮጠ ; à travers le
tremblote n.f. — fam. avoir la ~ ሱነቱ ተንቀጠቀጠ (በእርጅና)
monde በመላው ዓለም c. regarder qqn. de ~ ገላመጠ ፣
ገረመመ d. tout va de ~ ነገር ተበላሸ ; supporter les ~s de trémolo n.m. — መንቀጥቀጥ (የዘፈን ድምፅ / የሙዚቃ መሣሪያ)
qqn. አጉል ጠባይ ቻለ ; parler à tort et à ~ ቀላመደ
trémousser (se) v.pr. — ተውረገረገ (ሰውነት)
traverse n.f. — (chemin de) ~ አቋራጭ
trempe n.f. — a. ማጥለቅ ፣ መዝፈቅ ፣ መንከር (ንኬል / ወርቅ)
traversée n.f. — a. ማቋረጥ ፣ መሻገር ; la ~ traversée de b. ማትባት (ቡላድ የጎራዴ ብረት) c. un homme de sa ~ እንደሱ
l'Atlantique en avion አትላንቲክን በአየር ማቋረጥ b. il est ያለ ጠንካራ ሰው d. fam. donner une ~ à qqn. ደበደበ ፣ ቀጣ
réapparu après une ~ du désert de 4 ans አራት ዓመት
tremper — 1. v.tr. a. አቀጠነ b. ~ qqch. dans l'eau / un
የደረሰበት ከጠፋ በኋላ ብቅ አለ
liquide ነከረ ፣ ዘፈቀ ፣ አበሰበሰ 2. v.pr. a. se ~ dans l’eau
traverser v.tr. — a. አቋረጠ ፣ ተሻገረ ፣ አለፈ ; ~ une rivière à ውሀ ተነከረ ; se faire ~ ዝናብ አበሰበ ; ~ ses mains dans l’eau
gué ወንዙን በመልካ ተሻገረ ; un pont traverse la route እጁን ውሀ ነከረ b. አተባ 3. v.intr. a. ዘፈዘፈ (የሚታጠብ ልብስ)
ድልድዩ መንገዱን ይሻገራል b. ~ qqch. de part en part በሳ ; b. ~ dans un complot የሤራ ግብረ አበር ሆነ / በሤራ ተሳተፈ ፣
une balle lui traversa la jambe ጥይት እግሩን ብሎት ሾለከ ; እጁን አድማ አስገባ ; trempé de sueur ላብ አጠለቀው ; être
une idée m’a traversé l’esprit ሐሳብ መጣበኝ c. ~ une trempé jusqu’aux os ከግር እስከ ራሱ ራሰ
mauvaise période ክፉ ወቅት አሳለፈ
trempette n.f. — a. fam. faire ~ አማገ ፣ አራሰ ፣ ነከረ (ምግብ
traversin n.m. — ትራስ (የአልጋ) በፈሳሽ) b. ለቅለቅ አለ (በፍጥነት ታጠበ)
travesti — 1. adj. m. ጭንቡልና ልዩ ልብስ ለበሰ (ለጨዋታ) tremplin n.m. — a. መዝለያ (የዋና) b. መረማመጃ (የፖለቲካ)
2. n.m. a. የተውኔት ልብስ b. ንዱ የሴት የለበሰ / ሴቷ የንድ
trentaine n.f. — ሠላሳ ያህል ፣ በድምሩ ሠላሳ የሚሆን ; il
የለበሰች
approche de la ~ ወደ ሠላሳው ተጠግቷል ፣ ሠላሳ ሊሆነው ነው
travestir — 1. v.tr. a. በልብስ መልክን ለጠ b. እውነተውን ሸፋፍኖ (ዕድሜ)
አቀረበ c. የፌዝ ግጥም ዋናውን አስመስሎ ገጠመ 2. v.pr. se ~ ንዱ
trente adj. num. inv. & n.m. inv. — a. ሠላሳ b. fam. se
የሴት / ሴቷ የንድ ለበሰች
mettre sur son ~ et un ሽር / ቂቅ አለ ; fam. en voir ~-
trébucher v.intr. — ተንገዳገደ ፣ ተርገደገደ ፣ ተላከፈ six chandelles ጭው አለበት (በጥፊ ሲለው)
trèfle n.m. — ማገጥ ; ~ à quatre feuilles ባለ አራት ቅጠል trentième adj. num. & n. inv. — ሠላሳ
ማገጥ (ገድ ነው ይባላል)
trépan n.m. — የአጥንት መሰርሰሪያ
tréfonds n.m. — dans le ~ de mon cœur እስከ መጨረሻው
trépanation n.f. — የአጥንት (የራስ ቅል) ስርሰራ
ሳስብበት ፣ አበክሬ ሳስበው
trépaner v.tr. — ሰረሰረ ፣ ቆረቆረ ፣ ሸነቆረ (የራስ ቅል) (ቀዶ
treillage n.m. — ማገር ፣ ሰቅሰቅ
ሕክምና)
treille n.f. — ድጋፍ (ለውይን ሐረግ / ለቲማቲም ተክል)
trépas n.m. — ሞት ፣ ኅልፈት ፣ ዕረፍት
trellis n.m. — a. ማገር (ለአትክልት) ; ~ métallique የብረት
trépassé, -e adj. & n. — የሞተ ፣ ሙት ፣ ሙታን
ማገር b. የውጊያ ልብስ (ወታደር)
trépasser v.intr. — ሞተ ፣ አለፈ ፣ ዓረፈ
treize adj. num. inv. & n.m. inv. — ዓሥራ ሦስት
trépidant, -e adj. — a. የሚንቀጠቀጥ b. la vie ~e des
tréma n.m. — በድምፅ ሰጪ ዋዌዎች ላይ የሚውል ሁለት ነጥብ ፣
citadins ፋታ የሌለው የከተሜ ነውሮ
ሚናው ቀድሞ የሚገኘው ድምፅ በተናጠል እንዲጠራ ማድረግ ነው
(ምሳሌ :-égoïsme ኤጎኢስም) trépidation n.f. — መንቀጥቀጥ
tremblant, -e adj. — የሚንቀጠቀጥ trépider v.intr. — ተንቀጠቀጠ
tremblement n.m. — a. መንቀጥቀጥ b. ~ de terre የምድር trépied n.m. — የፎቶግራፍ ማንሻ እግር
መራድ c. fam. et tout le ~ ሌላውም ሁሉ ምንም ሳይቀረው
trépignement n.m. — መንቆራጠጥ ፣ መንፈራገጥ tribune n.f. — a. መድረክ ; monter à la ~ መድረክ ላይ ወጣ ፣
መድረክ ¤ዘ b. ሃሳብ መግለጫ ; ~ libre (d’un journal) የነፃ
trépigner v.intr. — ~ de colère በቁጣ ተንቆራጠጠ
ሃሳብ አምድ (የጋዜጣ)
très adv. — እጅግ ፣ በጣም ; ~ bien በጣም ጥሩ ; c'est ~
tribut n.m. — ግብር ፣ መዋጮ
difficile እጅግ ¤ስቸግራል ; ~ long እጅግ ረጅም ; ~ utile እጅግ
አስፈላጊ ; nous ne sommes plus ~ sûrs de partir tributaire adj. & n.m. — a. ገባር ; être ~ de qqn. ተገዢ
መሄዳችን እርግጠ መሆነው ቀርቷል / አላስተማመነም ሆነ ፣ ግብረ በላ ሆነ b. le Djama est ~ du Nil ጀማ የዓባይ
መጋቢ ንዝ ነው
trésor n.m. — a. ሃብት ; un ~ d’informations የማስረጃ
ሃብት b. fam. mon ~ የኔ ሃብት (ሃብቴ) ፣ የኔ ወርቅ c. le Trésor triche n.f. — fam. ሽፍጥ ፣ ሽዳ
public የመንግሥት ግምጃ ቤት
tricher v.intr. & tr. — ሸፈጠ ፣ አጭበረበረ
trésorerie n.f. — a. ግምጃ ቤት b. ሃብት (የድርጅት / የማኅበር) ;
tricherie n.f. — ሸፍጥ ፣ ማጭበርበር
des problèmes de ~ የገንዘብ አያያዝ ችግር
tricheur, -euse n. — ሸፍጠ ፣ ሸፋጭ ፣ አጭበርባሪ
trésorier, -ière n. — የግምጃ ቤት ኃላፊ
tricolore adj. — ሦስት ቀለማት ; le drapeau ~ ባለ ሦስት ቀለማቱ
tressage n.m. — መሸረብ ፣ መጎንጎን ፣ ሽረባ ፣ ጉንጎና
ሰንደቅ ዓላማ ; fam. les Tricolores ባለ ሦስቱ ቀለማት (የፈረንሣይ
tressaillement n.m. — መንቀጥቀጥ የእግር ኳስ ቡድን)
(በድንጋጤ / በፍርሃት / በሕመም)
tricot n.m. — ሹራብ (በክር የተሠራ)
tressaillir v.intr. — ~ de peur በፍርሐት ተንቀጠቀጠ
tricoter v.tr. — ሹራብ ሠራ
tressauter v.intr. — ዘለለ (በድንጋጤ)
tricycle n.m. — ባለ ሦስት እግር ተሽከርካሪ ፣ ኩርኩር
tresse n.f. — ሹሩባ ፣ ጉንጉን ፣ ቁንዳላ
triennal, -e, -aux adj. — የሦስት ዓመት (እቅድ) ፣ ሦስት ዓመት
tresser v.tr. — ጎነጎነ ፣ ሹሩባ ሠራ ፣ ሸረበ የሚቆይ ፣ በሦስት ዓመቱ የሚመጣ
tréteau, -x n.m. — a. ተንቀሳቃሽ የጠረጴዛ እግር b. pl. የቴአትር trier v.tr. — a. መለመለ ፣ መረጠ b. ለቀመ (የቡና ፍሬ) c. ጋሪ ለየ
መድረክ (ባቡር)
treuil n.m. — ማንሻ ፣ መጫኛ (በግንድና በገመድ የተሠራ) trieur, -euse n. — a. መልማይ b. (machine) trieuse de
grains (de café) መልቀሚያ (የቡና)
trêve n.f. — a. እፎይታ ፣ ፋታ ፣ ዕረፍት (የሰንበት) b. ~ de
plaisanterie ! ቀልድ ያብቃ ! ጦር አቁም ! trilogie n.f. — ሦስት ክፍል ያለው ታሪክ
tri n.m. — a. ምልመላ ፣ ምርጫ ; le ~ postal የፖስታ ለቀማ trimbaler ou trimballer — 1. v.tr. fam. ~ qqch. አንቀርፍፎ
(ለሥርጭት) b. ለቀማ (የቡና) c. faire le ~ de አበጠረ ፣ ለየ ዞረ 2. v.pr. fam. se ~ ተንቀረፈፈ
triage n.m. — መለያ (የባቡር ጋሪ) ; gare de ~ የባቡር ድልድል trimer v.intr. — fam. ኳተነ ፣ ለፋ ; faire ~ qqn. አለፋ
ጣቢያ
trimestre n.m. — ሦስት ወር ፣ ሩብ ዓመት
triangle n.m. — ሦሥት ማዕዘን
trimestriel, -elle adj. & n.m. — የሦስት ወር ፣ በየሦስት ወር
triangulaire adj. — ባለ ሦሥት ማዕዘን የሚወጣ / የሚቆይ
tribal, -e, -aux adj. — የጎቸ tringle n.f. — ~ de rideau የመጋረጃ ዘንግ
tribord n.m. — à ~ በስተግራ (መርከብ ላይ) trinité n.f. — la Trinité ሥላሴ
tribu n.f. — ጎቸ (ማኅበራዊ) ፣ ነገድ (የመጽሐፍ) ; de la ~ de trinquer v.intr. — a. ለጤናህ አለ (በብርጭቆ) b. fam. il a
Juda ዘእምነገደ ይሁዳ commis la faute et c’est moi qui ai trinqué à sa place
እሱ ባጠፋ እኔ ከፈልኩ
tribulation n.f. — አበሳ ፣ ጣጣ
trio n.m. — የሦስት ሰው ቡድን ሙዚቃ
tribunal, -e, -aux n.m. — ፍርድ ቤት
triomphateur, -trice n. — ድል አድራጊ ፣ አሸናፊ ፣ ድል ነሺ
452
triomphal, -e, -aux adj. — የድል አድራጊ ; un accueil ~ triste adj. — a. être ~ à l'idée de partir መሄዱን ሲያስብ
የጀግና አቀባበል አዘነ ; être tout ~ ቅዝዝ አለ b. c’est une ~ affaire አሳዛኝ
ጉዳይ ነው ; une chanson ~ አንጀት የሚበላ ዘፈን c. faire ~
triomphalement adv. — በድል አድራጊነት
figure አኮረፈ
triomphant, -e adj. — አሸናፊ ፣ ድል አድራጊ ፣ አንጀበ
tristement adv. — በሚያሳዝን ሁኔታ
triomphe n.m. — ድል ; en ~ በጀግና ማዕረግ ; arc de ~ የድል
tristesse n.f. — ሐዘን ፣ ትካዜ
ቀስት (ሐውልት)
triturer v.tr. — a. ደቆሰ b. ዳመጠ ፣ ፈጨ
triompher v.intr. — አሸነፈ ፣ ድል ነሣ
trivial, -e, -aux adj. — une expression ~e የባለጌ አነጋገር
triparti, -e ou tripartite adj. — accord ~ የሦስት አንጃ ውል
trivialité n.f. — ቅሌት ፣ ብልግና
tripatouiller v.tr. — fam. ፈተፈተ ; ~ un testament ቃለ
ነውዛዜን ቀያየረ trivialement adv. — በባለጌነት ፣ በብልግና
tripes n.f. pl. — a. ሆድቃ (የእንስሳት) b. የጨጓራ ወጥ troc n.m. — faire un ~ ለውጥ (ዕቃ / በዕቃ)
c. rendre ~ et boyaux በኃይል አስታወከ d. fam. avoir des
troglodyte n.m. — የዋሻ ነዋሪ
~ ወኔ አለው ፣ ኩላሊት አለው ; cette chanson, ça vous
prend aux ~ ይህ ዘፈን ይነሽጠኛል ፣ አንጀቴን ይበላዋል trogne n.f. — fam. ፊት ፣ ገጽታ (መልከ ጥፉ የሆነ)
tripette n.f. — fam. ne pas valoir ~ ዋጋ ቢስ / ርካሽ ሆነ trognon n.m. — a. ልብ (የፍሬ) b. fam. jusqu’au ~ በሙሉ
triple adj. & n.m. — a. ሥሉስ ፣ ሦስት ዙር ; le ~ de ሦስት trois adj. num. inv. & n.m. — ሦስት
እጅ ; en ~ exemplaire በሦስት ቅጂ b. ~ saut በሦስት እርምጃ
troisième adj. num. & n. — ሦስተ ; personnes du ~ âge
ዝል¤ ; c’est un ~ sot እጅግ ደደብ ነው ; avoir un ~ menton
ጡረተኞች
ኩልኩልታም
troisièmement adv. — በሦስተ
triplé n.m. — l'équipe d'ጹthiopie a réussi un beau ~
dans le 10 000 m የኢትዮጵያ ቡድን በ10 000 ሜትር ከአንደ እስከ trombe n.f. — a. ዶፍ (ዝናብ) b. entrer / sortir en ~ በርግ
ሦስተ ቆንጆ ድል ተሳካለት ገባ / ጣ
triplement — 1. adv. ሦስት እጅ 2. n.m. ሦስት ጊዜ ማብዛት trombine n.f. — fam. ፊት ፣ ገጽታ
triplés, -ées n. — አንድ ጊዜ የተወለዱ ሦስት ልጆች trombone n.m. — a. ተሳቢ ጥሩምባ (በመሳብ 7 ድምፅ ይሰጣል)
b. ተሳቢ ጥሩምባ ተጫዋች c. ወረቀት ማያያ ቆልማማ ሽቦ
tripler v.tr. & intr. — ሦስት እጅ አባዛ ፣ ሦስት እጥፍ አደረገ
trompe n.f. — a. ጥሩምባ b. ~ d'éléphant የዝሆን ኩምቢ
tripot n.m. — fam. የቁማር ቤት
trompe-la-mort n. inv. — fam. ሞት አይፈሬ
tripotage n.m. — fam. ማጭበርበር ፣ መደበላለቅ ፣ ማምታታት
trompe-l’œil n.m. inv. — peinture en ~ እውነት የሚመስል
tripotée n.f. — a. fam. prendre une ~ ክፉኛ ወደቀ b. fam.
ሥዕል
avoir une ~ d'enfants ብዙ ማቲ ፈለፈለ
tromper — 1. v.tr. a. አታለለ ፣ አሞኘ ፣ ሸነገለ ፣ እምነት አጎደለ
tripoter — 1. v.intr. አምታታ (ጉዳይ) ; ~ dans la caisse ሒሳብ
b. አሳሳተ ; les apparences trompent ሲያዩት ያምር c. ~
ነካካ 2. v.tr. ~ qqch. አሻሸ 3. v.pr. se ~ le nez አፍንጫውን
l'espoir de qqn. የተጣለበትን ተስፋ አበላሸ d. ~ son
አሻሸ
épouse / époux በሚስቱ ላይ ሴት ያዘ / በባሏ ላይ ወንድ ያዘች
tripoteur, -euse n. — fam. (magouilleur) አምታቺ ፣ e. ~ la faim ረኃብን አስታገሠ 2. v.pr. se ~ ተታለለ ፣ ተሞኘ ፣
አጭበርባሪ ተሳሳተ ; si je ne me trompe ባልሳሳት ; se ~ dans son
calcul ግምት አሳሳተ ; se ~ de direction መንገድ ሳተ ; il n’y
triptyque n.m. — ባለ ሦስት ታጣፊ ሠሌዳ / ሥዕል
a pas à s’y ~ አያሳስትም
trique n.f. — ዱላ ፣ በትር ፣ ቆመጥ ; donner des coups de ~
trompeur, -euse adj. & n. — አሳሳች ፣ አታላይ ፣ ሸንጋይ
በዱላ መታ
tromperie n.f. — ሽንገላ
trompette — 1. n.f. ጥሩምባ 2. n.m. ጥሩምባ ነፊ trotter v.intr. — a. ደንገላሳ ጋለበ b. air qui vous trotte
dans / par la tête አዕምሮ ውስጥ የሚንገዋለል ዘፈን
trompettiste n. — ጥሩምባ ነፊ
trotteuse n.f. — ሰኮንድ ቆጣሪ (ሰዓት)
trompeusement adv. — በአሳሳች ሁኔታ
trottiner v.intr. — ኩስኩስ / ኩርኩር አለ
tronc n.m. — a. ~ d'arbre ግንድ b. አካል (ከትከሻ እስከ ባት)
c. (pour collecter des dons) ሙዳየ ምጽዋት trottoir n.m. — የእግረኛ መንገድ (ከተሽከርካሪ መንገድ ዳር) ; faire
le ~ የመንገድ ጋለሞታ
tronche n.f. — fam. መልክ
trou n.m. — a. ቀዳዳ ; ~ de serrure የቁልፍ ቀዳዳ ; faire un
tronçon n.m. — ጉማጅ ፣ ጉራጅ
~ à son pantalon ልብሱን ቀደደ b. ጉድጓድ (የመንገድ) c. fam.
tronçonner v.tr. — ጎረደ ፣ ጎመደ boire comme un ~ ከመጠን በላይ ጠጣ d. un ~ de
mémoire ዝንጋታ ፣ የማስታወስ ጊዜያዊ ችግር ; il y a un ~ de
tronçonneur n.m. — እንጨት ፈላጭ
3 millions dans la comptabilité ሂሳቡ የሦሥት ሚሊዮን
tronçonneuse n.f. — መፍለጫ (መሣሪያ) ጉድለት ያሳያል e. ~ d’air የአየር ማነስ f. fam. habiter dans
un ~ ትንሽ መንደር ውስጥ ኖረ
trône n.m. — ዙፋን ፣ አልጋ (የንጉሥ)
troublant, -e adj. — ቅር የሚያሰኝ ፣ የሚያሠጋ
trôner v.intr. — ሠፈነ
trouble (1) adj. — ድፍርስ (ውሃ / ጠላ) ፣ ጭጋጋም (ሰማይ) ;
tronquer v.tr. — ጎመደ ፣ ጎረደ
avoir la vue ~ ዓይነው አላጠራ አለ ፣ ዓይነውን ሸፈነው ; une
trop — 1. adv. a. c’est ~ facile በጣም በጣም ቀላል ነው ; vous période ~ ጸጥታ የሚያንሱ ጊዜ
êtes ~ aimable እጅግ ደግ ነዎት b. j'ai ~ mangé ብዙ በላሁ ;
trouble (2) n.m. — a. ሽብር ፣ ረብሻ ፣ መቃስ ፣ ቀውጢ ; des
tu m'en demandes ~ ጥያቄህ ከአቅሜ በላይ ነው ; vous
~s ont éclaté dans le sud du pays በስተደቡብ በኩል ሽብር
n’êtes pas ~ en avance እምብዛም አልቀደሙ ; on ne
ተነሥቷል / አለመረጋጋት አለ b. les ~s de l'âme የነፍስ ጭንቀት ;
saurait ~ le répéter ተደጋግሞ ቢነገር ክፋት የለውም c. je ne
semer le ~ dans l'esprit de qqn. የሱ አእምሮ አስጨነቀ c. ~s
sais ~ que dire ምን እንደምል ግራ ገባኝ ፣ የምለው ጠፋኝ d. tu
de digestion የሆድ መጎርበጥ
as acheté ~ de pain ዳቦ ከሚያስፈልገው በላይ ገዛህ ; j'ai ~ de
travail ሥራ በዝቶብኛል ; j’ai une clé de ~ / en ~ ትርፍ አንድ trouble-fête n.m. inv. — ዘባራቂ ፣ በጥባጭ
ቁልፍ አለኝ ; être de ~ ትርፍ ሆኖ ተገኘ ; deux fois de ~ ሁለት
troubler — 1. v.tr. a. አደፈረሰ ; les larmes me troublaient
ጊዜ በከንቱ 2. loc. adv. a. par ~ ponctuel ሲበዛ ሰዓት አክባሪ
la vue ዓይኖቼ በእንባ ታውኩ ነበር b. ~ le repos አከ ፣ ረበሸ
b. c’est ~ fort ! ይኸም በዛ ! ; c’en est ~ ! አሁንስ መረረኝ !
2. v.pr. se ~ a. le temps se trouble ዝናብ እየመጣ
trophée n.m. — ሠለባ ፣ ግዳይ ነው b. ታወከ ፣ ተረበሸ
tropical, -e, -aux adj. — በጣም ሞቃት ፣ ቆላማ trouée n.f. — ክፍተት ፣ ቀዳዳ
tropique n.m. — ከምድር መቀነት በላይና በታች የሚሠመር ሐሳባዊ trouer v.tr. — a. ነደለ (ግንብ) b. ሸነቆረ (ጋን) c. በሳ / ቀደደ
መቀነት (የሰሜነው ካንሰር የደቡቡ ካፕሪኮርን ይባላሉ) ; pl. sous les (ልብስ) ; des bas troués ቀዳዳ የእግር ሹራብ
~s ወደ ቆላው
troufion n.m. — fam. ወታደር
trop-perçu n.m. — ትርፍ ክፍያ (የቀረጥ)
trouillard, -e adj. & n. — fam. ፈሪ ፣ ቡካታም
trop-plein n.m. — ትርፍ (ውሃ)
trouille n.f. — fam. ፍርሐት ; avoir la ~ ቦካ ; flanquer la
troquer v.tr. — ለዋጠ (ዕቃ ለዕቃ ለምሳሌ ጥሬ በቅቤ) ~ à qqn. አስቦካ ፣ አስፈራራ
troquet n.m. — fam. ትንሽ ቡና ቤት troupe n.f. — a. ጓድ (የወታደር) b. ~ de comédiens
የተዋናዮች ቡድን
trot n.m. — ርትረታ (ለበቅሎ ከመስገር በመለስ) ፣ ደንገላሣ (ለፈረስ) ;
~ enlevé መስገር ; au petit ~ በግስገሳ ; fam. allez, au ~ ! troupeau n.m. — መንጋ (የበግ ዘተ)
ፈጠን በሉ
trousse n.f. — a. ዕቃ መያ (የሠራተ / የአናጢ) ; ~ de toilette
trotte n.f. — fam. ርቀት (በሁለት ቦታዎች መካከል) ; ça fait une የውበት ዕቃ መያ (ሙዳይ / ቦርሳ) b. pl. avoir la police à ses
bonne ~ ትንሽ ያስኬዳል ~s ፖሊስ ይከታተለዋል
454
trousseau, -eaux n.m. — a. ~ de clefs ቁልፎች (አብረው tuant, -e adj. — a. (fatigant) አድካሚ b. (exaspérant)
የተቋጠሩ) b. ~ (de mariée) የሙሽራ ጥሎሽ አናዳጅ ፣ አብሻቂ
trouvaille n.f. — ግኝት ፣ ፈጠራ tuba n.m. — a. ድምፀ ወፍራም ጥሩምባ b. ዋናተ ለመተንፈስ
የሚጠቀምበት ባንቧ
trouver — 1. v.tr. a. አገኘ ; où peut-on le ~ ? aller ~ qqn.
ከሰው ጋር ለመገናኘት ሄደ b. je trouve que c'est trop cher tube n.m. — a. ቀሰም ፣ ቧምቧ ፣ ቱቦ b. ~ digestif አንጀት
ውድ ሆነብኝ ፣ የተወደደ መሰለኝ ; tu trouves ça normal ?
tubercule n.m. — ሥራሥር (እንደ ካሮት ፣ ጎደሬ ፣ ድንች)
ታዲያ ይሄ ተገቢ ነው ; j'ai trouvé bon de vous écrire
ብጽፍልዎ የሚሻል መሰለኝ ; il trouve du plaisir à lire ማንበብ tuberculeux, -euse adj. & n. — የሳምባ በሽተ
ደስ ይለዋል 2. v.pr. a. se ~ nez à nez avec un lion ከአንበሳ
tuberculose n.f. — የሳምባ ነቀርሳ ፣ ሣል
ጋር ግንባር ለግንባር ተገናኘ b. je me trouve bien ici እዚህ
ተመችቶል c. se ~ mal ጭው አለበት ; se ~ mieux ተሻለው tubulaire adj. — ቧንቧ የሚመስል
d. vous cherchez un médecin ? Il se trouve que c'est
tuer — 1. v.tr. a. ገደለ ; se faire ~ ተገደለ b. ~ le temps
moi ሐኪም እየፈለጉ ነው ? ባጋጣሚ እኔ ሐኪም ነኝ ; fam. si ça
ጊዜውን አሳለፈ / ገፋ c. la solitude le tue ብቸኝነት ገደለው
se trouve, il est déjà rentré ምናልባትም ገብቶ ይሆናል
2. v.pr. se ~ a. ራሱን ገደለ / አጠፋ b. se ~ à la tâche በሥራ
truand n. — ስላታ ፣ ማፊያ ፣ አጭበርባሪ ፣ አውደልዳይ ፣ ሴት ሞተ c. je me tue à vous le dire ብነግርዎ አልሰማ አሉኝ
አውል
tuerie n.f. — ግድያ
truander v.tr. — fam. ሰለተ ፣ አጭበረበረ ፣ ሸፈጠ ፣ ኮረጀ
tue-tête (à) loc. adv. — chanter à ~ እየጮኸ ዘፈነ
trublion n.m. — በጥባጭ ፣ ሤረኛ
tueur, -euse n. — ነፍሰ ገዳይ ; ~ à gages ቅጥረኛ ገዳይ
truc n.m. — fam. a. ዘዴ ; trouver le ~ ዘዴውን አገኘው
tuf n.m. — የባሕር ዓረፋ ፣ ተንሳፋፊ መዓድን
b. les ~s du métier የሙያ ምሥጢር c. (machin)-~ እንቶኔ ፣
ሞረሽ tuile n.f. — a. የጣራ ሸክላ b. fam. quelle ~ ! ወይ
ዕድል ማነስ
trucage ou truquage n.m. — a. (fraude) ሽወዳ ፣ አስመስሎ
መሥራት b. በዘዴ አስመስሎ ማቅረብ (ሲኒማ) tulle n.m. — የሙሽራ ቩሎ
truchement n.m. — አማካይነት ; par le ~ de qqn. በ... tuméfié, -e adj. — œil ~ ያበጠ ዓይን
ቱርጁማን
tumeur n.f. — እብጠት ፣ ዕጢ ፣ ዕባጭ
trucider v.tr. — ገደለ
tumulte n.m. — ሁከት ፣ ዋካታ ፣ ሽብር
truculence n.f. — አሥቂኝነት
tumulus n.m. — ክምር ድንጋይ ፣ ዲብ ፣ ምስጋድ
truculent, -e adj. — አሥቂኝ
tumultueux, -euse adj. — የታከ ፣ ሁከት / ግርግር ያለበት
truelle n.f. — ሲሚንቶ ማንሻ / መለቅለቂያ
tunique n.f. — ቀሚስ ፣ ጥብቆ
truffe n.f. — a. የምድር እንጉዳይ (ዓሣማና ውሻ አነፍንፎ የሚያጣው)
tunnel n.m. — መሻýለኪያ
b. የውሻ አፍንጫ
turban n.m. — ጥምጥም ፣ ራስ ማሰሪያ
truffer v.tr. — a. በእንጉዳይ አጣፈጠ b. un champ truffé de
mines ፈንጂ የሞላበት ሜዳ turbine n.f. — ተርባይን
truie n.f. — እንስት ዓሣማ / እርያ turbo adj. inv. — ፍጥነት መጨረሻ (የሞተር)
truisme n.m. — ተራ ሐሳብ ፣ ተብሎ ያለቀ turbulence n.f. — ነውጥ
truite n.f. — የንዝ ዓሣ turbulent, -e adj. — በጥባጭ
truquer v.tr. — fam. ለጠ ፣ ቀየረ (ኩነተ ወደ ሐሰተ) ፣ አስመሰለ ፣ turf n.m. — የፈረስ እሽቅድምድሞሽ ውርርድ
አጭበረበረ ; des élections truquées የተጭበረበረ ምርጫ
turfiste n. — የፈረስ እሽቅድምድሞሽ ተጫዋች
tu pron. pers. — አንተ
turlupiner v.tr. — fam. ከነከነ
turpitude n.f. — ነውር typhoïde adj. & n.f. — fièvre ~ ተስቦ
turquoise adj. inv. & n.f. — አረንጓዴ ክቡር ድንጋይ typhon n.m. — አውሎ ነፋስ
tutelle n.f. — ሞግዚትነት ; prendre qqn. sous sa ~ ሞግዚት typhus n.m. — ተስቦ
ሆነ
typique adj. — ዓይነተ ፣ በምሳሌነት የሚጠቀስ ፣ ተምሳሌታዊ
tuteur, -trice — a. ሞግዚት b. ~ à tomates የቲማቲም ተክል
typiquement adv. — Thomas est ~ français ቶማስ የለየለት
tutoiement n.m. — አንተ መባል / ማለት ፈረንሣይ ነው
tutoyer v.tr. — አንተ አለ ; ils se tutoient አንተ አንተ ይባባላሉ typographe n.m. — የኅትመት ሠራተ
tutu n.m. — የዳንሰ አጭር ቀሚስ typographie n.f. — ኅትመት ፣ ማኅተም
tuyau, -aux n.m. — a. አገዳ ፣ መሸረብ ፣ አሸንዳ ፣ ቱቦ typographique adj. — erreur ~ የኅትመት ስህተት
(ከኢጣልያንኛ የተወረሰ) b. ~ d’échappement የመኪና ጭስ
typologie n.f. — በዓይነት የማስቀመጥ ዘዴ
ማውጫ 2. fam. avoir un ~ መረጃ አገኘ
tyran n.m. — ጨቋኝ
tuyauter v.tr. — fam. ሥውር ድጋፍ መስጠት (ማስረጃ በማቀበል)
tyrannie n.f. — ጭቆና
tuyauterie n.f. — ቧምቧ (የውሃ)
tyrannique adj. — ጨቋኝ (ሥርዓት)
tympan n.m. — የጆሮ ብራና
tyranniser v.tr. — ጨቆነ
type n.m. — a. አብነት ፣ ዓይነት ; exemple ~ ዓይነተኛ ምሳሌ
b. fam. ሰውዬ ; un drôle de ~ ግራ የሚያጋባ ሰው ; un chic
~ ጥሩ ሱ
456
ተፋቀሩ d. il n'y en a pas un ici qui sache écrire እዚህ
(ከነዚህ መካከል) አንድ መጻፍ የሚችል የለም 4. n. la une አንደኛ
ገጽ (የጋዜጣ) ; faire la une ዋና ወሬ ሆነ
458
usurper v.tr. — ያለአግባብ ቀማ (መብት / ሥልጣን) utiliser v.tr. — ተጠቀመ ፣ ተገለገለ
ut n.m. — የሙዚቃ መጀመርያ ምልክት utilisable adj. — ሊያገለግል / ሊጠቅም የሚችል
utérus n.m. — ማኅፀን utilitaire adj. & n. — የአገልግሎት ; un véhicule ~ የሥራ
ተሽከርካሪ
utile adj. — ጠቃሚ ፣ የሚያገለግል ፣ ለተግባር የሚውል ; en quoi
puis-je vous être ~ ? ምን ልርዳዎት? ; chercher à se utilité n.f. — ጠቃሚነት ; ça peut avoir son ~ ሊጠቅም
rendre ~ ለማገልገል መሞከር ; en temps ~ በሚያስፈልግበት ይችላል ; n’être d’aucune ~ ምንም አይጠቅምም
ጊዜ ; est-il ~ d’y aller ? መሄዱ ጠቃሚ ነውን ? ; joindre l’~
utopie n.f. — የሕልም እንጀራ
à l’agréable ጥቅምን ከደስታ ማገናኘት
utopique adj. — ምናባዊ
utilement adv. — በሚጠቅም ሁኔታ
utopiste adj. & n. — በቁሙ የሚያልም
utilisateur, -trice n. — ተጠቃሚ
utilisation n.f. — መጠቀም ፣ መገልገል ፣ ግልጋሎት
vague (1) n.f. — ማዕበል ; ~ de chaleur በቅ
vague (2) — 1. adj. ግልጽ ያልሆነ (ትዝታ /
; un ~ cousin የሩቅ ዘመድ 2. n.m. መድበስበስ ; avoir
V ዕውቀት)
du ~ à l’âme ነዋለለ
vague (3) adj. — terrain ~ እዳሪ
vaguement adv. — ትንሽ ትንሽ ; j'en ai ~ entendu parler
vacance n.f. — a. ~ de poste ክፍት የሥራ ቦታ b. pl. les ሲባል ሰምቻለሁ
grandes ~s ዕረፍት (የትምህርት ቤት) ; être en ~s ዕረፍት ጣ
vaillance n.f. — ኔ ፣ ጀግናነት
vacancier, -ière n. — ዕረፍት የጣ ሱ
vaillant, -e adj. — a. ጀግና ፣ ጎበዝ b. ጤናማ
vacant, -e adj. — poste ~ ባዶ / ክፍት የሥራ ቦታ
vaillamment adv. — በደፋርነት ፣ በጉብዝና ፣ በጀግንነት ፣
vacarme n.m. — ጩኸት ፣ ዋካታ በጀብዱ
vacillant, -e adj. — a. ዋÏቂ b. caractère ~ ላዋይ valable adj. — a. passeport ~ 5 ans ለ 5 ዓመት የሚቆይ
ፓስፖርት b. ተገቢ ; une raison ~ ተቀባይነት ያለው ምክንያት
vacillement n.m. — መዋዠቅ
c. une information ~ ጠቃሚ መረጃ
vaciller v.intr. — a. ዋዠቀ ፣ ተንገዳገደ ; ~ sur ses jambes
valablement adv. — a. ce billet peut être ~ utilisé
ተንገዳገደ ፣ ጉልበቱ ዛለበት / ተንቀጠቀጠበት b. (lumière)
pendant un an ይህ ቲኬት ለአንድ ዓመት ያገለግላል b. pour
ብልጭ ድርግም አለ c. sa mémoire vacilla የማስታወስ ችሎታው
en parler ~, il faut être spécialiste ባስተማማኝ ለመናገር
ተዳከመ / ተልገዘገዘ
የጉዳዩ ባለሙያ መሆን ያሻል
vadrouille n.f. — fam. መንከራተት
valdinguer v.intr. — fam. envoyer ~ qqch. ፈነገለ ፣
vadrouiller v.intr. — fam. ተንከራተተ አሽቀንጥሮ ጣለ
va-et-vient n.m. inv. — a. መመላለስ ፣ መንዠዋዠው ; faire valet n.m. — ~ (de chambre) አገልጋይ ፣ ሎሌ ፣ አሽከር ; ~
le ~ entre ተመላለሰ ፣ ምልስልስ አለ de ferme የግብርና አገልጋይ / ረዳት
vagabond, -e adj. & n. — ባይተዋር ፣ ዘዋሪ valeur n.f. — a. ዕሴት ፣ ዋጋ ; cela n’a pas grande ~ ዋጋ
የለውም ; ~ marchande የሸቀጥ ዋጋ ; objets de ~ ዋጋ የሚያጣ
vagabondage n.m. — ባይተዋርነት ፣ ዘዋሪነት
ዕቃ ; sans ~ ዋጋ ቢስ b. ~s mobilières የተንቀሳቃሽ ንብረቶች
vagabonder v.intr. — ዘርራ / ባይተዋራ ሆነ ዋጋ (ባንክ) c. homme de ~ የተከበረ ሰው d. mettre qqch.
en valeur ክብር ሰጠ (ለነገር) ; mettre une terre en ~ መሬት
vagin n.m. — እምስ
ዓለማ ; mettre un mot en ~ ጠቃሚነቱን አጎላ (ቃል) e. les
vagissement n.m. — የአራስ ልጅ ለቅሶ ~s morales d'une société የኅብረተሰቡ ሥነ ምግባራዊ እሴቶች
460
valeureusement adv. — በጀግንነት ፣ በጀብዱ vandalisme n.m. — አውዳሚነት (የመንግሥት ንብረት)
valeureux, -euse adj. — ጀግና vanille n.f. — ቫኒላ
validation n.f. — ማጽደቅ (ሠነድ) vanité n.f. — a. ከንቱነት b. tirer ~ de qqch. ተኩራራ
valide adj. — a. soldats ~s ጤናቸው የተሟላ ታደሮች b. votre vaniteux, -euse adj. — ግብዝ ፣ ጉረኛ
carte d'identité n'est plus ~ መታወቂያህ ቀኑ አልፏል
vanne n.f. — a. የውሃ መዘውር b. fam. balancer une ~ ወረፈ
valider v.tr. — አፀደቀ
vanner v.tr. — a. አበጠረ ፣ አንጠረጠረ b. fam. être vanné
validité n.f. — a. durée de ~ d'un billet የቲኬት የአገልግሎት እጅግ ደከመ
ዘመን b. ~ d'un raisonnement የአስተሳሰብ ዋጋ / ተቀባይነት
vannerie n.f. — የቅርጫት ሥራ
valise n.f. — a. ሻንጣ ; faire ses ~s ጓዙን አነሣ b. la ~
vannier n.m. — ቅርጫት ሠሪ
(diplomatique) ዲፕሎማቲክ መልዕክት
vantard, -e adj. & n. — ጉረኛ
vallée n.f. — ሸለቆ
vantardise n.f. — ጉራ
vallon n.m. — ትንሽ ሸለቆ
vanter — 1. v.tr. ~ qqn. / qqch. አደነቀ (ሰው / ነገር) 2. v.pr.
vallonné, -e adj. — paysage ~ ወጣ ገባ አካባቢ
se ~ ጉራ ነፋ ፣ ጎረረ ; il n’y a pas de quoi se ~ አያኮራም
valoir — 1. v. intr. a. ዋጋ / ጥቅም / ግምት አገኘ ; maison
va-nu-pieds n. inv. — ድሃ ፣ የኔ ብጤ
qui vaut deux cent mille euros መቶ ሺ ዩሮ የሚያጣ ቤት ;
ça vaut combien ? ዋጋው ስንት ነው ? ; ne pas ~ grand- vapes n.f. pl. — fam. tomber dans les ~ ኅሊናውን ሳተ
chose አይረባም ; cela ne vaut rien አይረባም b. 100 € à
vapeur n.f. — a. እንፋሎት ; machine à ~ በእንፋሎት የሚሠራ
sur votre prochaine facture ከሚቀጥለው ሂሳብህ የሚነሣ 100
ሞተር ; cuit à la ~ በእንፋሎት የበሰለ b. à toute ~ በፍጥነት
ዩሮ c. il ne vaut pas mieux que son frère ከወንድሙ
c. ~s d'essence የቤንዚን ተን ; ~s dangereuses መርዘኛ ጭስ
አይሻልም ; mieux vaut tard que jamais ከሚቀር ይሻላል ; il
vaudrait mieux que vous acceptiez ብትቀበለው ይሻላል ; vaporeux, -euse adj. — እንፋሎት ያለው ፣ የሚተን
il aurait mieux valu l'appeler ቢጠራ ይሻል ነበር d. ça en
vaporisateur n.m. — መርጫ (ፈሳሽ)
vaut la peine ይበጃል ; ça ne vaut pas la peine አይበጅም ;
fam. ça vaut le coup አይከፋም e. faire ~ ses droits vaporiser — 1. v.tr. ረጨ 2. v.pr. se ~ ተነነ
መብቱን አስከበረ ; j’ai fait ~ que አሳመንኩ ; se faire ~ ማንነቱን
vaquer v.tr. ind. — ~ à ses affaires ሥራውን ሠራ
አሳየ 2. v. tr. qu’est-ce qui me vaut cet honneur ? ምን
ባደርግ ይህ ክብር ተሰጠኝ ? ; cette affaire nous a valus varappe n.f. — ተራራ መውጣት
beaucoup d'ennuis ይህ ጉዳይ ብዙ ችግር ፈጠረብን 3. v. pr.
varech n.m. — የውሃ አረንጓዴ
ces deux solutions se valent ሁለቱም መፍትሄዎች
አይተናነሱም ; fam. ça se vaut ያው ነው አይበላለጡም vareuse n.f. — ጃኬት ኮት
valorisation n.f. — ዋጋ / ክብር መስጠት variable adj. & n.f. — ~ ተለዋዋጭ (የአየር ሁኔታ / ጠባይ)
valoriser v.tr. — ዋጋ / ክብር ሰጠ variante n.f. — ተለዋጭ ፣ የተለያየ መልክ
valse n.f. — ቫልስ (ዳንስ) variation n.f. — ለውጥ ፣ ልዩነት
valser v.intr. — a. ቫልስ ደነሰ / ተወዛወዘ b. fam. envoyer ~ varice n.f. — የደም ሥር መቆጣት
qqch. አሽቀንጥሮ ጣለ
varicelle n.f. — ኩፍኝ
valseur, -euse n. — ቫልስ ተወዛዋዛ
varié, -e adj. — የተለየ ፣ የተለያየ ; un menu ~ ብዙ ዓይነት
valve n.f. — ባልቦላ ምግብ ¡¤ዘ ዝርዝር / ሜነው
véniel, -elle adj. — péché ~ አነስተ በደል / ኃጢአት venue (2) n.f. — a. la ~ du président était inattendue
የሊቀ መንበሩ አመጣጥ ያልተጠበቀ ነበር b. la ~ du Christ ምጽአት
venin n.m. — መርዝ (የእባብ)
c. des allées et ~s መውጣት መግባት
venimeux, -euse adj. — መርዘ (ለእባብ)
vêpres n.f. pl. — የምሽት ጸሎት
venir v.intr. — a. መጣ ; venez ! ይምጡ ! fam. ነው ! ; je
ver n.m. — a. ትል ; ~ à soie የሐር ትል ; ~ solitaire ሹጥ ፣ ኮሶ
viens dans un instant ትንሽ ቆይቼ መጣሁ ; viens voir !
b. fam. tirer les ~s du nez à qqn. ጣጣ (ሬ መረጃ)
véracité n.f. — እውነትነት vérité n.f. — a. እውነት ፣ ሐቅ ; en ~ በእውነት b. dire à qqn.
ses quatre ~s ልክ ልኩን ነገረው ፣ እስከ ዶቃ ማሰሪያው ነገረው
véranda n.f. — በረንዳ
vermeil, -eille adj. — ደማቅ ቀይ (ከንፈር) ፣ ጽጌረዳ (ጉንጮች) ፣
verbal, -e, -aux adj. — የቃል
ደማም
verbalement adv. — በቃል
vermicelle n.m. — ቀጭን የሾርባ ፓስታ
verbaliser v.intr. — a. ከሰሰ (ፖሊስ) b. ሐሳቡን በቃላት ገለጸ
vermifuge adj. & n.m. — የትላትል መድኃኒት (ኮሶ)
(ሥነ ልቡና)
vermillon adj. inv. & n.m. — ደማቅ ቀይ
verbe n.m. — a. ግሥ (ሰዋስው) b. avoir le ~ haut ጩ ተናገረ
c. le Verbe s'est fait chair ቃል ሥጋ ሆነ vermine n.f. — ተባይ
verbiage n.m. — ልፍለፋ vermoulu, -e adj. — ብል የበላው (እንጨት)
verdâtre adj. — አረንጓዴ የሚመስል vermout(h) n.m. — ቤርሙጥ
verdeur n.f. — a. ጥሬነት (ንግግር) b.ጥንካሬ vernaculaire adj. — langue ~ የብሄረሰብ ቋንቋ
verdict n.m. — የፍርድ ውሳኔ verni, -e adj. — a. የሚያብረቀርቅ ፣ የሚያብለጨልጭ ፣ ዋርኒስ
የተቀባ b. fam. être ~ እድለኛ ሆነ
verdir v.tr. & intr. — አረንጓዴ ሆነ ፣ አለመለመ
vernir v.tr. — ዋርኒስ ቀባ
verdoyant, -e adj. — ለምለም
vernis n.m. — a. ዋርኒስ (ለእንጨት / ለቆዳ / ለዘይት) b. ~ à
verdure n.f. — ልምላሜ (የአካባቢ)
ongles የጥፍር ቀለም
véreux, -euse adj. — የተላ ፣ የተበላሸ (ፍራፍሬ)
verቱበssሻge ቱ.ተ. — ሻ. ዋርኒስ መቀባት ሽ. የኤግዚቢሽን ምረቃ
verge n.f. — a. ዘንግ b. ቁላ ፣ ብልት ፣ ሙርጥ
vérole n.f. — petite ~ ፈንጣጣ ፣ ኩፍኝ
verger n.m. — የፍራፍሬ ተክል ቦታ
verre n.m. — a. ብርጭቆ ; prendre un ~ አንድ ሁለት ብርጭቆ
verglacé, -e adj. — በረ የተጋገረበት (መንገድ) ጠጣ b. papier de ~ ብርጭቆ ወረቀት c. un sous-~ መስታወት
የገባ ሥዕል d. ~s de contact ተለጣፊ መነጽር e. se noyer
verglas n.m. — በተጋገረ በረ
dans un ~ d’eau አነስተኛ ችግር ማሸነፍ አቃተው
vergogne n.f. — sans ~ ኃፍረት / ዕፍረተ ቢስ
verrerie n.f. — የብርጭቆ / የመስታወት ማምረቻ
véridique adj. — እውነተ ፣ ሐቀ
verrier n.m. — ብርጭቆ አምራች
vérifiable adj. — ሊረጋገጥ የሚችል
verrière n.f. — ባለ መስታወት በረንዳ
vérificateur, -trice n. — መርማሪ ፣ አጣሪ (ሰው)
verroterie n.f. — ጮሌ
vérification n.f. — ማጣራት ፣ መመርመር ; ~ des comptes
verrou n.m. — መቀርቀሪያ ፣ መደንጎሪያ ; pousser / mettre
የሒሳብ ምርመራ
le ~ ቀረቀረ (መዝጊያ) ; mettre qqn. sous les ~s ወህኒ አስገባ
vérifier — 1. v.tr. መረመረ ፣ አጣራ ፣ አረጋገጠ 2. v.pr. se ~
verrouillage n.m. — a. መቀርቀር (በር) b. ከበበ (ወታደር)
ተረጋገጠ
verrouiller v.tr. — a. ቀረቀረ (መዝጊያ) ፣ ቆለፈ b. ከበባ (ወታደር)
vérin n.m. — ማንሻ
verrue n.f. — ኪንታሮት
véritable adj. — a. እውነተኛ ፣ ትክክለኛ ; personne ne
connais sa ~ identité እውነተኛ ማንነቱን በትክክል የሚያውቅ vers (1) n.m. — ስንኝ (ግጥም) ; ~ libres ሞሴ ግጥም
ሰው የለም ; de l'or ~ የእውነት / እውነተኛ ወርቅ c. un ~
vers (2) prép. — ወደ ፣ ገደማ ; ~ la fin du siècle ወደ ምዕተ
coquin የለየለት ወስላታ
ዓመቱ መጨረሻ አካባቢ
véritablement adv. — በእውነት ፣ በትክክል
versant n.m. — ዳገት ፣ ቁልቁለት
versatile adj. — ላዋይ
464
versatilité n.f. — ላዋይነት vésicule n.f. — ~ biliaire የሐሞት ከረጢት
verse loc. adv. — il pleut à ~ ዶፍ ጣለ vessie n.f. — ፊ
versé, -e adj. — ~ dans la Bible የመጽሐፍ ቅዱስ ዓዋቂ veste n.f. — a. ኮት b. fam. retourner sa ~ ከዳ ፣ እምነቱን
ለወጠ / ቀየረ
Verseau n.m. — ማይ (ኮከብ)
vestiaire n.m. — የልብስ መስቀያ ክፍል
versement n.m. — ክፍያ ; en plusieurs ~s ትንሽ በትንሽ
መክፈል vestibule n.m. — ደጃፍ
verser — 1. v.tr. a. አፈሰሰ ; ~ le café dans les tasses ቡና vestige n.m. — ቅሪት ፣ ቅርስ
ቀዳ ; ~ un verre de bière à qqn. አንድ ብርጭቆ ቢራ ቀዳለት
vestimentaire adj. — የልብስ
b. ~ une pièce à une dossier ሠነድ ከመዝገብ አስገባ c. ~
une somme d’argent ገንዘብ ከፈለ 2. v.intr. ~ dans le veston n.m. — አላባሽ ኮት
terrorisme ሽብርተ ሆነ
vêtement n.m. — ልብስ
verset n.m. — ቃለ መጽሐፍ ፣ ኃúልቀú
vétéran n.m. — አባት አርበ
version n.f. — a. ትርጉም ፣ መመለስ (ወደ እናት ቋንቋ) b. film
vétérinaire — 1. adj. የእንስሳት ሕክምና 2. n.m. የእንስሳት ሐኪም
en ~ originale በመጀመሪያ (ቋንቋ) የተሠራ ፊልም
vétille n.f. — አርቲ ቡርቲ
verso n.m. — ጀርባ (ወረቀት) ; voir au ~ በጀርባው ይመልከቱ
vêtir — 1. v.tr. አለበሰ 2. v.pr. se ~ ለበሰ
vert, -e — 1. adj. a. አረንጓዴ ; feu ~ አረንጓዴ
መብራት b. légumes ~s አትክልት ; il en a vu des ~es et veto n.m. — የማገጃ ድምፅ ; mettre / opposer son ~ à
des pas mûres ያላየው ነገር የለም 2. n.m. a. አረንጓዴ ቀለም qqch. አገደ
b. mettre un cheval au ~ ፈረስ ለግጦሽ አሠማራ ; se mettre
vêtu, -e adj. — የለበሰ
au ~ ወደ ገጠር ሄደ (ለማረፍና ለመዝናናት)
vétuste adj. — ያረጀ
vert-de-gris n.m. inv. — የነሐስ ዝገት
vétusté n.f. — እርጅና (ዕቃ)
vertébral, -e, -aux adj. — የአከርካሪት ; colonne ~e የወገብ
አጥንት veuf, -veuve — 1. adj. ሚስቱ የሞተችበት ፣ ባሏ የሞተባት 2. n.
መበለት
vertèbre n.f. — አከርካሪት
veuvage n.m. — ባል / ሚስት ሳያገቡ የሚቆዩበት ጊዜ
vertement adv. — répondre ~ በኃይለ ቃል መልስ ሰጠ
vexant, -e adj. — የሚያስቀይም
vertical, -e, -aux — 1. adj. ዓምዳዊ 2. n.f. à la ~e ሽቅብ ፣ ቀጥ
ብሎ vexation n.f. — ቅያሜ
verticalement adv. — በቀጥታ ሽቅብ vexer — 1. v.tr. አስቀየመ 2. v.pr. se ~ ተቀየመ
vertige n.m. — ማዞር via prép. — aller à Paris ~ le Caire በካይሮ በኩል ፓሪስ መሄድ
vertigineusement adv. — a. በጣም በፍጥነት b. les prix ont viabilité n.f. — የመኖር / የመቆየት ዕድል
monté ~ ዋጋ ሰማይ ጣ
viable adj. — ለመኖር / ለመቆየት ዕድል ያለው
vertigineux, -euse adj. — vitesse vertigineuse ራስ
viaduc n.m. — መተላለፊያ ፣ ረጅም ድልድይ
የሚያዞር ፍጥነት
viager, -ère adj. & n.m. — rente viagère የዕድሜ ልክ አበል
vertu n.f. — a. መልካም ምግባር b. en ~ de l’article dix
በአንቀጽ ዓሥር መሠረት viande n.f. — ሥጋ ; ~ blanche ነጭ ሥጋ (የዶሮ ፣ የጥጃ ፣ የአሳማ)
vertueusement adv. — በመልካም ምግባር vibration n.f. — ንዝረት
vertueux, -euse adj. — ምግባረ መልካም vibrant, -e adj. — a. የሚነዝር b. une voix ~e የሚያስተጋባ
ድምፅ c. un discours ~ ስሜት የሚቀሰቅስ ንግግር
verve n.f. — ልሳነ ርቱዕነት
vibratoire adj. — በማርገብገብ የሚሠራ vie n.f. — a. ሕይወት ; être en ~ በሕይወት ኖረ ; donner la ~
à un enfant ልጅ ወለደች ; être entre la ~ et la mort
vibrer v.intr. — a. ነዘረ ፣ ተርገበገበ b. faire ~ l’âme de qqn.
በሕይወትና በሞት መካከል ሆነ ; sans ~ በድን ; nommé à ~
ስሜት ቀሰቀሰ
ለዕድሜ ልክ የተሾመ b. niveau de ~ የነውሮ ደረጃ ; coût de la
vicaire n.m. — ምስለኔ ~ የነውሮ ዋጋ ; gagner sa ~ ነውሮውን ገፋ ; c’est la ~ ! ነውሮ
ነው ! ; changer de ~ ነውሮውን ቀየረ ; avoir la ~ dure ነውሮ
vice n.m. — a. መጥፎ ጠባይ b. ~ de construction የሥራ
ከበደው c. jamais de la ~ ! በፍጹም
ብልሽት ; ~ de forme የሥርዓት ስሕተት (ሕግ)
vieil, vieille adj. — vieux ይመለከቷል
vice-président, -e n. — ምክትል ሊቀመንበር
vieillard n.m. — ሽማግሌ
vice-roi n.m. — ምክትል
vieillerie n.f. — ያረጀ ፣ ጊዜው ያለፈበት
vicié, -e adj. — une atmosphère ~e የተበከለ አየር
vieillesse n.f. — ሽምግልና
vicier v.tr. — በከለ (አየር / ደም)
vieillir — 1. v.intr. አረጀ ፣ ሸመገለ ; il a vieilli አረጀ ; ce mot
vicieux, -euse adj. — a. ሴሰ ፣ ዘማዊ ፣ ተንኮለ ፣ የተንኮል
a vieilli ይህ ቃል የድሮ ነበር 2. v.tr. cette coiffure la vieillit
b. የተሳሳተ ; cercle ~ አጣብቂኝ
ይህ የጸጉር አሠራር ያረጀች ያስመስላታል 3. v.pr. se ~ አስረጀ (ራሱን)
vicinal, -e, -aux adj. — chemin ~ የገጠር መንገድ
vieillissement n.m. — ማርጀት
vicomte n.m. — የመኳንንት ወገን / ተወላጅ
vieillot, -otte adj. — ጊዜ ያለፈበት
vicomtesse n.f. — የመኳንንት ወገን (ሴት)
vierge — 1. n.f. ድንግል ; la (Sainte) Vierge ድንግል ማርያም
victime n.f. — ሰለባ 2. adj. terre ~ ድንግል መሬት
victoire n.f. — ድል ; chanter / crier ~ ፎከረ vieux, vieil, f. vieille — 1. adj. a. አሮጌ ፣ አሮጊት ; un vieux
livre አሮጌ መጽሐፍ ; une vieille demeure አሮጌ መኖሪያ ቤት
victorieusement adv. — በድል አድራጊነት
b. un vieil homme ሽማግሌ ፣ በዕድሜ የገፋ ሰው ; une vieille
victorieux, -ieuse adj. — ድል አድራጊ femme አሮጊት ፣ ባልቴት ; se faire vieux እርጅና ተሰማው
c. un vieil ami የጥንት / የድሮ ጓደ (ወዳጅ) ; fam. vieille
victuailles n.f. pl. — መብል ፣ ምግብ ፣ ስንቅ
branche የጥንት ጓደ ; c'est une vieille histoire የቆየ ታሪክ
vidange n.f. — ማጠንፈፍ ; ~ de l’huile de moteur የሞተር ነው ; le bon vieux temps ደጉ ዘመን d. vieille fille ሳታገባ
ዘይት አፈሰሰ የቀረች ፣ ቁም ቀር ; ~ garçon ንደላጤ 2. n. a. ሽማግሌ ;
prendre un coup de vieux ሸመገለ b. fam. un vieux de
vidanger v.tr. — አጠነፈፈ
la vieille የድሮ ሰው ; mes vieux ወላጆቼ ; eh bien, mon
vide — 1. adj. a. ባዶ b. ~ de sens ትርጉም የለሽ / አልባ 2. n.m. vieux ! እሺ ዳጄ 3. adv. elle s’habille plus vieux que son
a. ባዶነት ; sa mort laisse un grand ~ ሞቱ እጅግ አጎደለ ; âge አለባበሷ ከዕድሜዋ በላይ ነው 4. loc. adj. inv. être vieux
nourriture emballée sous ~ ምግብን አየር መጥጦ አሸገ jeu ጊዜ የሻረው ሆነ 5. adj. inv. vieil or ደብዛዛ ወወርቅ
b. tourner à vide በዜሮ ተሽከረከረ ; parler dans le ~ ባዶ
vif, vive — 1. adj. a. ሕያው ; être brûlé ~ በቁመናው ተቃጠለ ;
ቤት ተናገረ ፣ ሰሚ በሌለበት ተናገረ ; faire le ~ autour de soi
prendre qqn. mort ou ~ ገሎም ሆነ ከነነፍሱ ያዘ ; de vive
ከሱ ተገለለ
voix በአንደበቱ b. eau vive ጅረት ; chaux vive ኖራ c. vive
vidéo adj. & n.f. inv. — ቪዴዮ allure ባለው ፍጥነት ; avoir l’humeur un peu vive
ግንፍልተኛ ሆነ ; l’air est ~ ንፋሱ ቀዝቃዛ ነው ; arête vive ሰያፍ
vidéocassette n.f. — ቪዴዮ ካሴት
ጠርዝ ; couleur vive ደማቅ ቀለም d. vive satisfaction
vide-ordures n.m. inv. — ጥራጊ ማፍሰሻ ከፍተኛ እርካታ ; écouter avec un ~ intérêt አበክሮ አዳመጠ
2. n.m. a. être blessé au ~ ክፉኛ ቆሰለ ; avoir les nerfs
vide-poches n.m. inv. — የዕቃ ሳጥን (የመኪና)
à ~ ቁጣ ቁጣ አለው b. entrer dans le ~ du sujet ወደ ዋናው
vider — 1. v.tr. a. አጋባ ; videz vos verres ! ብርጭቆዎን ጭብጥ ገባ c. des photos prises sur le ~ ሳያስጠነቅቁ የተነቸ
ያጋቡ ! ; ~ les lieux ቦታውን ለቀቀ / ባዶ አደረገ b. fam. ~ son ፎቶግራፍ d. pêcher au ~ በተንቀሳቃሽ ነፍሳት / ዓቸ አጠመደ
sac የልቡን ተናገረ c. በለተ (ዓሣ) 2. v.pr. la salle se vide
vigie n.f. — ቃፊር
አዳራሹ ባዶውን ቀረ ; se ~ de son sang ደሙን አፈሰሰ
466
vigilance n.f. — ጥንቃቄ vingtièmement adv. — ሐያኛ
vigilant, -e adj. — ጠንቃቃ ፣ ጥንቁቅ vingtaine n.f. — ሐያ ያህል
vigile n.m. — ጠባቂ vinicole adj. — région ~ ወይን አምራች አካባቢ
vigne n.f. — የወይን ተክል vinyle n.m. — ቪኒል
vigneron, -onne n. — ወይን አብቃይ viol n.m. — a. መድፈር (ሴት ልጅ) b. ማርከስ (ቤተመቅደስ)
vignette n.f. — ቦሎ (የመኪና) violacé, -e adj. — ወደ ሐምራዊ የሚወስደው (ቀለም)
vignoble n.m. — የወይን ተክል violation n.f. — a. ~ de la loi ሕግ መጣስ b. ~ de domicile
የሰው ቤት መድፈር
vigoureusement adv. — በጥንካሬ
viole n.f. — የሙዚቃ መሣሪያ (እንደ መሰንቆ ያለ)
vigoureux, -euse adj. — ጠንካራ ፣ ብርቱ
violence n.f. — a. ግፍ ፣ ደባ ; ~ verbale የአፍ እላፊ ;
vigueur n.f. — a. ጥንካሬ ፣ ብርታት b. entrer en ~ በተግባር
répondre à la ~ par la ~ ግፍን በግፍ መለሰ b. faire ~ à qqn.
ላይ ዋለ
አስገደደ ; se faire ~ ራስን ማስገደድ
vil adj. — a. ወራዳ / ርካሽ (ሰው) b. vendre qqch. à ~ prix
violent, -e adj. — ግፈኛ (ሰው) ፣ ኃይለኛ (ነፋስ)
በርካሽ ሸጠ
violemment adv. — በኃይል ፣ በጉልበት
vilain, -e — 1. adj. a. አስቀያሚ ፣ መልከ ጥፉ ፣ ውርፍ b. un ~
monsieur መጥፎ ሰው c. un ~ tour ተንኮል 2. n. a. ገባር ፣ violenter v.tr. — a. አንገላታ b. ~ une femme ሴትን ደፈረ ፣
ገጠሬ ፣ ባላገር b. መልከ ጥፉ c. fam. oh, le ~ ! ባለጌ የመድፈር ሙከራ ፈጸመ
vilebrequin n.m. — መሰርሠሪያ violer v.tr. — a. ደፈረ (ሴትን) b. ጣሰ (ሕግ) ; ተላለፈ (ሥርዓት)
c. አረከሰ (ቤተመቅደስ)
vilipender v.tr. — አዋረደ
violet, -ette — 1. adj. ሐምራዊ ፣ ወይንማ 2. n.m. 3. n.f. የአበባ
villa n.f. — ቪላ
ዓይነት
village n.m. — መንደር ፣ አምባ
violon n.m. — a. ቪዮሎን (እንደ መሰንቆ ዓይነት መሣሪያ) b. c’est
villageois, -oise n. & adj. — ገጠሬ ፣ ባላገር son ~ d’Ingres መዝናኛ ሙያው ነው ፣ ጊዜ ማሳለፊያ ሙያው ነው
ville n.f. — ከተማ ; ~ champignon እንጉዳይ ከተማ ; ~ violoncelle n.m. — ከቪዮሎን ከፍ የሚል መሣሪያ
dortoir የመኖሪያ አካባቢ ; ~ tentaculaire የተንሰራራ ከተማ ; ~
violoncelliste n. — ቪዮሎንሴል ተጨዋች
d’eaux ጠበል የሚጠጣበት ቦታ
violoniste n. — ቪዮሎን ተጨዋች
villégiature n.f. — a. ሽርሽር (ከከተማ ውጪ) b. የገጠር ቤት
vipère n.f. — a. እፉኝት b. langue de ~ አፈ መርዝ
vin n.m. — a. ወይን ጠጅ ; les grands ~s ማለፊያ ወይን ጠጆች ;
~ de table ተራ ወይን ጠጅ b. offrir un ~ d’honneur à qqn. virage n.m. — መጠምዘ ፣ መዞሪያ ; ~ en épingle à cheveux
የክብር ግብ አዘጋጀ c. mettre de l’eau dans son ~ ቀዝቀዝ ጠምዛዛ መንገድ
አለ / በረደ (ለጸባይ)
virée n.f. — fam. ሽርሽር
vinaigre n.m. — ኮምጣጤ
virement n.m. — ~ (bancaire) ማስተላለፍ (ገንዘብ) ;
vinaigrette n.f. — ቂመኛ ፣ ተበቃይ (የሰላጣ) banque de ~ ከፋይ ባንክ
vindicatif, -ive adj. — በቀለኛ virer — 1. v.intr. a. ዞረ (ተሽከርካሪ) ; ~ de bord ዞረ (መርከብ)
b. ለወጠ ; rouge qui vire à l’orange ወደ ብርቱካን የሚለወጥ
vindicte n.f. — ብቀላ
ቀይ ቀለም ; fam. ~ de bord ሐሳብ ለወጠ ፣ ሶዶማዊ ሆነ 2. v.tr.
vingt adj. num. inv. & n.m. inv. — ሐያ ; ~ et un ሐያ አንድ ; a. virer un cuisinier ወጥቤቱን ከሥራ አባረረ b. fam. ~ sa
~-deux ሐያ ሁለት ; le ~ juin ሰኔ ሐያ ; les années ~ 1920ዎች cuti ሐሳብ ለወጠ
vingtième adj. num. & n. — ሐያኛ virevolte n.f. — a. መሽከርከር b. ሐሳብ መለወጥ
virevolter v.intr. — a. ተሽከረከረ b. ሐሳብ ለወጠ 2. v.tr. a. ~ la cible ዒላማውን አነጣጠረ (በጠመንጃ) ፣
አስተዋለ ፣ አተኮረ b. je ne vise personne በተናጠል ማንንም
virginité n.f. — ድንግልና
ማለቴ አይደለም c. ~ les articles de la loi የሕግ አንቀጽ ጠቀሰ
virgule n.f. — a. ሰረዝ ነጥብ ፣ ነጠላ ሰረዝ b. quatre ~ six d. ~ un passeport ይለፍ ፈረመ
(4,6) አራት ነጥብ ስድስት
viseur, -euse n. — መነጣጠሪያ
viril, -e adj. — a. ወንዴ ፣ ወንዳወንድ b. l’âge ~ ዓቅመ አዳም
visibilité n.f. — ጥራት (ለዕይታ)
virilement adv. — በወንድነት ፣ በጥንካሬ ፣ አፍላ ጉልበት
visible adj. — በዓይን የሚታይ ; le ~ et le tangible በዓይን
virilité n.f. — ወንድነት ፣ ጥንካሬ የሚታይና በእጅ የሚዳሰስ
vis n.f. — a. ዞሮ የማያበቃ ብሎን b. serrer la ~ ሥርዓት visiter v.tr. — a. ~ un monument ሐውልት ዓየ b. ፈተሸ
አጠነከረ / አጠበቀ (ፖሊስ)
visa n.m. — a. የይለፍ ወረቀት b. ~ de censure የኅትመት ፈቃድ visiteur, -euse n. — ጎብኚ
visage n.m. — a. መልክ ፣ ፊት ፣ ገጽታ ; la joie se lisait sur visqueux, -euse adj. — ማላጋ
son ~ ደስታው በፊቱ ላይ ይታይ ነበር ; changer de ~ መልኩ
visser v.tr. — a. ቡሎን አጠበቀ b. être vissé sur sa chaise
ተለወጠ b. un problème à deux ~s ሁለት ገጽታ ያለው ችግር
ከወንበሩ አልላቀቅ አለ
c. agir à ~ découvert በግልጽ ፈጸመ / አደረገ
visuel, -elle adj. — የዕይታ ; champ ~ የዕይታ መስክ
visagiste n. — የውበት ባለሙያ
visuellement adv. — በዓይን በማየት
vis-à-vis — 1. loc. adv. ፊት ለፊት 2. loc. prép. a. être
sincère ~ de soi-même ከራሱ ጋር ሐቀኛ ሆነ 3. n.m. nous vital, -e, -aux adj. — a. ከሕይወት ጋር የተያያዘ b. በጣም
avons le palais pour ~ ከፊታችን ያለው ቤተ መንግሥቱ ነው አስፈላጊ ፣ መሠረታዊ ፣ እጅግ አስፈላጊ
viscéral, -e, aux adj. — ጥልቅ ; avoir une haine ~e de la vitalité n.f. — ጥንካሬ ; l’industrie contribue à la ~
guerre ጦርነትን ከአንጀት ጠላ économique de la région ኢንዱስትሪ ለክፍለ ሀገሩ የኢኮኖሚ
እንቅስቃሴ አስተዋጽኦ አለው
viscère n.m. — የሆድ ዕቃ
vitamine n.f. — ቫይታሚን
viscosité n.f. — ማላጋት
vitaminé, -e adj. — ቫይታሚን ያለበት
visée n.f. — ዓላማ ፣ ግብ ፣ ምኞት
vite adv. — ቶሎ ፣ በፍጥነት ፣ ባስቸኳይ ; le temps passe ~
viser (1) — 1. v.tr. ind. a. ~ à ዓለመ ; la plaidoirie vise à
ጊዜው ይገሠግሣል ; travailler ~ et bien በፍጥነትና በጥራት
disculper son client የሙግቱ ዓላማ ደንበኛውን ነፃ ማውጣት
ነው b. ~ juste ትክክል አነጣጠረ ; ~ haut ከፍ ያለ ዓላማ ተከተለ
468
ሠራ ፣ ሥራውን በፍጥነት አሳምሮ ሠራ ; travailler à la va ~ il est ~ touché par la mort de son oncle ያጎቱ ሞት በጣም
በይድረስ ይድረስ ሠራ ; ~ fait bien fait ቅልጥፍ ያለ ጥሩ ሥራ ተሰምቶታል 2. interj. እሰይ ; ~ la récréation እሰይ የክፍል
ዕረፍት
vitesse n.f. — a. ፍጥነት b. ማርሽ (የመኪና ፍጥነት መለወጫ) ;
filer en quatrième ~ በከፍተኛ ፍጥነት ሸሸ c. être en perte vivier n.m. — የዓሣ ማርቢያ
de ~ ተዳከመ
vivifiant, -e adj. — ሕይወት የሚሰጥ / የሚያነቃ ፣ የሚቀሰቅስ
viticole adj. — ወይን አምራች
vivifier v.tr. — ሕይወት ሰጠ ፣ አነቃ ፣ ቀሰቀሰ
viticulteur n.m. — ወይን ተካይ
vivipare adj. & n. — ሕያው የሚወልድ (አጥቢ እንስሳ)
viticulture n.f. — የወይን ግብርና
vivisection n.f. — በሕያው እንስሳት ላይ የሚደረግ ቀዶ ምርመራ
vitrage n.m. — መስታወት ፣ የመስታወት ግርዶሽ
vivoter v.intr. — እንደ ነገሩ ኖረ
vitrail n.m. — ባለ ቀለም መስታወት (ለቤተ ክርስቲያን መስኮት)
vivre (1) — 1. v.intr. ኖረ ፣ ሰነበተ ; être facile à ~ አብሮ
vitre n.f. — መስታወት (የመስኮት / የበር) ለመኖር አመቺ ሆነ ; savoir-~ አብሮ የመኖር ዘዴ ; art de ~
የነውሮ ዘዴ ; il fait bon ~ መኖር ደጉ ; ~ bien
vitré, -e adj. — ባለ መስታወት (በር / መስኮት)
ተመቻችቶ / ደልቶት ኖረ ፣ ተቀናጣ ; avoir de quoi ~ ሳይቸገሩ
vitrer v.tr. — መስታወት ማስገባት መኖር ; se laisser ~ ሰነፈ ; il a beaucoup vécu ብዙ አይቷል ;
ne vivre que pour la danse ከዳንስ ውጪ ሕይወት የለውም ;
vitrerie n.f. — የመስታወት ፋብሪካ ፣ የመስታወት ሱቅ
~ de son salaire በደሞዙ ኖረ ; ~ au jour le jour ከእጅ
vitreux, -euse adj. — መስታወትማ ; regard ~ ዓይነው ወደአፍ ነውሮ 2. v.tr. ~ sa vie የግል ነውሮውን ኖረ ; les
የቦዘ / የፈዘዘ événements que nous avons vécus ያሳለፍናቸው
ሁኔታዎች ፣ ያየነው ሁሉ
vitrier n.m. — a. ባለ መስታወት b. መስታወት ሠራተኛ
vivre (2) n.m. — a. le ~ et le couvert ልብስና ጉርስ b. les
vitrification n.f. — መስታወት ማድረግ (በማቅለጥ)
~s ቀለብ
vitrifier v.tr. — a. መስታወት አደረገ b. መስታወት ቀለም ቀባ
vocabulaire n.m. — a. መዝገበ ቃላት b. ግሥ c. የቃላት
(ወለሉን) ; brique vitrifiée መስታወት ቅብ ዕጡብ
እውቀት ; enrichissez votre ~ የቃላት እውቀትዎን ያዳብሩ d. ~
vitrine n.f. — a. የሱቅ መስኮት b. ማሳያ (ሸቀጥ / juridique የሕግ ቴክኒካዊ ቃላት e. quel ~ ! ምን ዓይነት የባለጌ
ዕቃ / ሥራ) ; faire du lèche ~ እየዞሩ ዕቃ ማየት አነጋገር ነው
vitriol n.m. — የድኝ አሲድ vocal, -e, -aux adj. — ከድምፅ ጋር የተያያዘ ; les cordes ~es
የድምፅ አውታር
vitupération n.f. — ተረብ ፣ ወቀሳ
vocation n.f. — a. ~ religieuse መንፈሳዊ ጥሪት b. ዝንባሌ ; il
vitupérer v.intr. — ተረበ ፣ ወቀሰ
a la ~ de l'enseignement የማስተማር ዝንባሌ ይታይበታል ; il
vivable adj. — fam. የሚችሉት ችግር a raté sa ~ ጥሪውን አበላሸ ፣ የሚያዋጣውን ሙያ ሳተ
vivace adj. — a. ብርቱ ፣ ቀልጣፋ (ሰው) b. ressentiment ~ vocifération n.f. — መንጫጫት
ጠንካራ ቂም c. plante ~ የማይጠፋ ዓረም
vociférer v.intr. — ተንጫጫ ፣ ተææከ ፣ ዋካታ ፈጠረ
vivacité n.f. — ንቁነት ፣ ቅልጥፍና
vœu, -x n.m. — a. ስለት ; faire un ~ à Saint Gabriel
vivant, -e — 1. adj. a. ሕያው ; portrait ~ በሕይወት ያለ ለገብርኤል ተሳለ b. exprimer ses ~x መልካም ምኞቱን ገለፀ ;
የሚመስል ሥዕል ; être le portrait ~ de qqn. በአካል meilleurs ~x መልካም ምኞት
የሚመስል b. langue ~e ዘመናዊ ቋንቋ (እንደ
vogue n.f. — ዘመን አመጣሽ
ሮማይስጥ / ዕብራይስጥ ያልሞተ) 2. n.m. a. bon ~ መኖር
የሚያውቅ ፣ ተንደላቃቂ b. de son ~ በሕይወት ሳለ ፣ ሳይሞት voici prép. — a. እነሆ ፣ ይኸው ; me ~ እነሆኝ ; la ~ qui vient
ይኸውላችሁ መጣች ደግሞ ; ~ ce dont il s’agit ጉዳዩ እነሆ b. ~
vivat ! interj. — ይነውር ! ዕድሜ ለ... !
trois mois que j’habite ici እዚህ ከገባሁ ሦስት ወሬ ነው
vivement — 1. adv. a. በፍጥነት b. répondre ~ በብስጭት
መልስ ሰጠ c. s’intéresser ~ à qqch. አበክሮ አጤነ d. በጣም ;
voie n.f. — a. መንገድ ; ~ publique ጎዳና ጥርጊያ መንገድ b. ~ voisin, -e adj. & n. — ጎረቤት ፣ ቅርብ ፣ የሚቀርብ
de communication መገናኛ መንገድ ; ~ navigable የመርከብ
voisinage n.m. — ጉርብትና ; être en bon ~ avec qqn. ጥሩ
መሥመር ; ~ ferrée ሐዲዱን ተከተል c. la Voie lactée ፍኖተ
የጉርብትና ግንኙነት
ሐሊብ (የከዋክብት) d. mettre qqn. sur la ~ መንገድ አስያዘ ;
mettre un projet sur une ~ de garage ዕቅድ voisiner v.intr. — ~ avec qqn. / qqch. ተቀራረበ ፣ ጎን ለጎን
መቅበር / መጣል ; par (la) ~ hierarchique ለበላይ ሆነ
በማመልከት e. ~ d’eau ሽንቁር (የመርከብ) f. le travail est en
voiture n.f. — a. (automobile) መኪና b. ተሽከርካሪ ፣
bonne ~ ሥራው ጥሩ አቅጣጫ ይዟል ; en ~ de construction
ሠረገላ ፣ ጋሪ c. የባቡር ጋሪ ; en ~ ! ተሳፈሩ ! d. ~ d’enfant
በመሠራት ላይ ያለ ; pays en ~ de développement በማደግ
የሕፃን ጋሪ
ላይ ያለ አገር ; en ~ de guérison በመዳን ላይ ያለ
voix n.f. — a. ድምፅ ; à ~ basse በለሆሳስ፣ በሹክሹክታ ; à ~
voilà prép. — a. ያው ; le ~ qui entre ያው ገባ b. en ~
haute ጮኸ ብሎ ; de vive ~ በቃል ; faire la grosse ~
assez ! በቃ ! ; en ~ une idée ! እንዴት ያለ አስተሳሰብ ነው !
በድምፅ አስፈራራ (ሕፃንን) b. la ~ de la conscience የኅሊና ጥሪ
c. ~ dix ans que je le connais ሳውቀው ይኸው ዓሥር ዓመት
c. donner sa ~ à un candidat ለተመራጭ ድምፁን ሰጠ ;
ሆነ
avoir ~ au chapitre በጉዳዩ ላይ ሐሳብ የመስጠት መብት
voilage n.m. — ወንፊት መጋረጃ
vol (1) n.m. — a. በረራ ; ~ libre ማንበብ b. un ~ d’oiseaux
voile (1) n.f. — ሸራ (የመርከብ) ; faire ~ ጉዞ ጀመረ ፣ ጓዝ አነሣ ; የወፍ መንጋ (በበረራ ላይ እንዳለ) ; à ~ d’oiseau ቀና በቀና
toutes ~s dehors ሸራውን ሁሉ ዘርግቶ (መርከብ) ; faire de la c. attraper une balle au ~ ኳስ ቀለበ ; saisir une
~ በጀልባ ተጓዘ ; fam. mettre les ~s ነቅሎ ሄደ occasion au ~ አጋጣሚውን ሳያመልጠው ያዘ
voile (2) n.m. — a. የፊት ሻሽ b. prendre le ~ vol (2) n.m. — ስርቆት ; ~ avec effraction ሰብሮ ገብ ሌብነት ;
መነኮሰች c. sous le ~ de la religion በሃይማኖት ሽፋን ; lever ~ à la tire ኪስ ማውለቅ ; ~ à l’étalage የሱቅ ዕቃ ስርቆት ; ~ à
le ~ sur une affaire የተሠወረውን ጉዳይ ገለጸ d. ~ du palais main armée ስርቆት በመሣሪያ
የጉሮሮ ግርዶሽ
volage adj. — a. tempérament ~ ተለዋዋጭ ባህርይ
voilé, -e adj. — a. የደመነ (ሰማይ) b. የተጣመመ መንኮራኩር b. époux ~ የማይታመን ባል፣ ሂያጅ ባል
(ቢሲክሌት) c. une accusation à peine ~e እምብዛም
volaille n.f. — a. ዶሮ ; marchand de ~s ዶሮ ነጋዴ b. ዶሮና
ያልተሸፋፈነ ክስ
ሌሎች ባለላባ እንስሳት (ዳክዬ ፣ ጅግራ)
voiler — 1. v.tr. ሸፈነ 2. v.pr. se ~ (le visage) ተሸፈነ ፣
volant, -e — 1. adj. በራሪ ፣ የሚበርር ; personnel ~ አይሮፕላን
ተከናነበ ; se ~ la face እውነቱን አላይ አለ
ነጂ ; feuille ~e በራሪ ወረቀት 2. n.m. መሪ (የተሽከርካሪ)
voilier n.m. — ባለ ሸራ መርከብ
volatil, -e adj. — የሚተንን ፣ ተናኝ
voilure n.f. — የመርከብ ሸራዎች
volatile n.m. — ወፍ ፣ የሚበርር እንስሳ
voir — 1. v.tr. አየ ፣ ተመለከተ ; ~ loin ከሩቅ አየ ; il l’a vu venir
volatiliser — 1. v.tr. አተነነ 2. v.pr. se ~ ብን ብሎ ጠፋ ፣ ድራሹ
አመጣጡን አየው ፣ አደራረጉን ደረሰበት ; vas ~ si le taxi est
ጠፋ
arrivé ታክሲው ወጥቶ እንደሆነ ሂድና እይ ; va voir là-bas si
j’y suis ዞር በል ! b. essayons un peu pour voir እስኪ vol-au-vent n.m. inv. — ስስ ቂጣ የለበሰ ወጥ
ሞክረን እንየው ; attends voir ቆይ እስቲ ; on aura tout vu !
volcan n.m. — እሳተ ገሞራ
አጀብ ! ባይን ካልታየ አይታመንም b. ~ le jour ተወለደ c. je
vois ! ገባኝ ! ; tu vois ce que je veux dire ምን ማለቴ volcanique adj. — ከእሳተ ገሞራ ጋር የተያያዘ / የእሳተ ገሞራ
እንደሆነ ይገባሃል ; j’aime votre façon de ~ les choses
volée n.f. — a. በረራ (የወፍ) ; prendre sa ~ በረረ / ክንፍ
አስተያየትዎን እወደዋለሁ ; je ne vois pas comment il a pu
አወጣ ; une ~ d'oiseaux የወፍ መንጋ (በበረራ ላይ ያለ) b. jeter
se perdre መንገዱ እንዴት እንደጠፋው አልገባኝም ; il faut ~
qqch. à la ~ አንዘገዘገ ; semer à la ~ በተነ c. il reçu une ~
እስቲ እንቆይ / እንታገስ
de bois vert በዱላ አገላበጠው d. sonner à toute ~ ደወሉን
voire adv. — ሲሆን ; nous aurons besoin de 100 birr, በኃይል ደወለ e. attraper une balle à la ~ ኳስ ቀለበ f. une
voire de 150 መቶ ብር ሲሆን መቶ ሃምሳ ያስፈልገናል initiative de haute ~ ከፍተኛ ጅማሮ
voirie n.f. — የመገናኛ አገልግሎት ፣ የአውራ ጎዳና መምሪያ
470
voler (1) v.intr. — a. በረረ b. on aurait entendu ~ une volumineux, -euse adj. — ግዙፍ
mouche የዝምብ እዝታ ይሰማ ነበር c. ~ de ses propres ailes
volupté n.f. — ፍትወት
ራሱን ቻለ d. ~ en éclats ተበታተነ ፣ ብትንትነው ወጣ
voluptueusement adv. — በፍትወት ፣ በምኞት ፣ በስሜት ፣
voler (2) v.tr. — ሰረቀ ; je me suis fait ~ mon
በሴሰኛነት
portefeuille ቦርሳየን ተሰረቅሁ ; fam. il ne l’a pas volé
ሲያንሰው ነው ፣ የእጁን አገኘ voluptueux, -euse adj. — ፍትወተኛ ፣ ስሜተኛ ፣ ሴሰኛ
volet n.m. — a. የመስኮት መዝጊያ b. un projet en trois ~s volute n.f. — a. ~ de fumée የጭስ መትነን / መስነን b. ሐረጋዊ
ባለ ሦስት መደብ ዕቅድ c. tirer sur le volet በታላቅ ጥንቃቄ (ጌጥ)
መረጠ
vomi n.m. — ትፋት
voleur, -euse n. & adj. — ሌባ ; au ~ ! ሌባ ! ሌባ ! ; ~ de
vomir v.tr. — ተፋ ፣ አስመለሰ ፣ አስታወከ ; c’est à (faire) ~ ቋቅ
grand chemin ወንበዴ ፣ ቀማኛ
ይላል
volière n.f. — የዶሮ ቤት
vomissement n.m. — ሁከት ፣ ትውከት
volley-ball n.m. — ቮሌ ቦል
vorace adj. — ስግብግብ
volleyeur, -euse n. — ቮሌ ቦል ተጫዋች
voracité n.f. — ስግብግብነት
volontaire adj. & n. — a. ወዶ ገባ ; engagé ~ ወዶ ዘማች
voracement adv. — በስግብግብነት
b. attitude ~ ቆራጥ አቋም
vos adj. poss. — votre ይመለከቷል
volontairement adv. — በፈቃዱ ፣ ወዶ ፣ ፈልጎ ፣ ዓውቆ
votant, -e n. — ድምፅ ሰጪ ፣ መራጭ
volonté n.f. — a. ፍላጎት ; ~ de fer ጽነው ፍላጎት ; manque
de ~ ደካማነት ፣ ስንፍና ; bonne ~ ቀና አስተሳሰብ ; ce n’est vote n.m. — a. ድምፅ መስጠት ፣ ድምፅ አሰጣጥ ; droit de ~
pas mauvaise ~ de ma part ማድረጉን ጠልቼ አይደለም ድምፅ የመስጠት መብት b. ~ d’une loi ሕግ የመወሰን ተግባር ፣
b. du vin à ~ ወይን ጠጅ እንደ ልብ c. les dernières ~s (de የሕግ መጽደቅ
qqn.) የነውዛዜ ቃል / ቃለ ነውዛዜ d. elle fait les quatre ~s
voter — 1. v.intr. ድምፅ ሰጠ ; ~ à main levée እጅ በማንሣት
de son fils ልጃý የሚፈቅደውን ሁሉ ወታደር ግለታለች
ድምፁን ሰጠ 2. v.tr. ~ une loi ሕግን አሳለፈ (በድምፅ ብልጫ)
volontiers adv. — a. በደስታ ; venez voir ma maison. -
votre, pl. vos adj. poss. — የርስዎ ፣ የናንተ
~ ! ይምጡ ቤቴን ይዩ - በደስታ ! b. il est ~ agressif ወዲያው
ልጋጭ ይላል ; il lit ~ pendant des heures ለብዙ ሰዓቶች vôtre — 1. pron. poss. a. የናንተው ; son père et le ~ አባቱና
ማንበብ ደስ ይለዋል አባታችሁ b. fam. à la ~ ! ለጤናዎ ! 2. n.m. a. il faut y
mettre du ~ የራስ ትጋትም ያሻል b. je serai des ~s አብሬአችሁ
volt n.m. — ቮልት (የኤሌክትሪክ መለኪያ)
እሆናለሁ c. bonne année à vous et tous les ~s እንቁጣጣሽ
voltage n.m. — የ ቮልት ብዛት ለርስዎና ለቤተሰብዎ
volte-face n.f. inv. — a. ወዲያው ግልብጥ አለ b. faire ~ ፊቱን vouer — 1. v.tr. a. ተሳለ ፣ ስለት አገባ ; il a voué un bœuf à
መለሰ ፣ ሐሳቡን ለወጠ Saint-Gabriel ለገብርኤል አንድ በሬ ተሳለ b. መሥዋዕት አደረገ ፣
ሠዋ ; ~ sa vie à la recherche ሕይወቱን ለምርምር ሠዋ c. une
voltige n.f. — መገለባበጥ (በሰውነት ፣ በአይሮፕላን)
tentative vouée à l’échec መጨረሻው የማያምር ሙከራ
voltiger v.intr. — ብር ብር አለ (በአየር ላይ) 2. v.pr. il ne sait plus à quel saint se ~ የሚያደርገው
ጠፋው ፣ ግራ ገባው ፣ ተጨነቀ
volubile adj. — አንደበተ ርቱዕ (አነጋገር)
vouloir (1) v.tr. — a. ፈለገ ፣ ተመኘ ; que voulez-vous
volubilité n.f. — አንደበተ ርቱዕነት
boire ? ምን ይጠጣሉ ? ; il sait ce qu’il veut የሚፈልገውን
volume n.m. — a. ቅፅ (የመጽሐፍ) b. ብዛት ፣ መጠን ; le ~ des ያውቃል ; faites comme vous voudrez እንዳሻዎ ያድርጉ ;
exportations de café augmente ወደ ውጪ የሚላከው ቡና qu’il le veuille ou non ወደደም ጠላ ; je ne veux pas !
መጠን ከፍ እያለ ነው c. faire du ~ ግዙፍነት ፣ ቦታ መያዝ ፣ አልፈልግም ! አያሻኝም ! ; ils ne veulent pas de moi
መንሠራፋት c. ድምፅ ; monter le ~ ድምፅ ሰጠ / ከፍ አረገ አይፈልጉኝም b. fam. de l’argent en veux-tu (en voilà)
(ራዲዮ) ገንዘብ በሽበሽ ነው c. que voulez-vous ! ምን ይደረግ ! ; que
voulez-vous que je fasse pour vous ? ምን ላድርግልዎ ; voyeur, -euse n. — fam. ነውር አነፍናፊ ፣ የሰው ነውር ማየት
que lui voulez-vous ? ምን አድርግ ይሉታል ? ; ~ qqn. የሚወድ
pour roi ይንገሥልን አለ ; je ne lui veux pas de mal በክፉ
voyou n.m. — ሮበላ @ ዱርዬ
አልፈልገውም ; en ~ à qqn. ቂም ያዘ ; s’en ~ ተቆጨ ፣ ቆጨው
d. je veux bien que mon fils ait tort, mais le punir si vrac n.m. — በስፍር (ተቃራኒው በቁጥር) ; en ~ በክምር ; livres
sévèrement, non ! ልጄ ጥፋት ማጥፋቱን እቀበላለሁ ቅጣቱ jetés en ~ sur le plancher በወለሉ ላይ የተዝረከረከ መጽሐፍ
እንደዚህ መጥናቱን ግን እቃወማለሁ e. ወሰነ ፣ ፈቀደ ; il n’a pas
vrai — 1. adj. a. እውነት ; c’est (bien) ~ ! እውነትም ! ; fam.
voulu signer son contrat ውሉን ለመፈረም ፈቃደኛ አልሆነም ;
pour de ~ የምሩን ነው ፣ ከልቡ ነው ; ~ de ~ ? በእውነት ; fam.
vous l’avez voulu ! በገዛ እጅህ ነው (ይህ የደረሱ) ; veuillez
c’est pas ~ ! አትለኝም ! b. c’est là sa ~e place የሚገባው ቦታ
vous asseoir እባክዎ ይቀመጡ ; Dieu le veuille ፈቃዱ ይሁን ;
ይህ ነው ; un homme vrai ሰው ብሎ ዝም ነው c. tu as faim,
le hasard a voulu que je soit là እዚያ የተገኘሁት በአጋጣሚ
pas ~ ? እርቦሃል አይደለም ? እርቦህ የለም ? ; fam. tu m’aimes,
ነው
~ ? ትወደኝ የለም ? 2. n.m. il y a du ~ là-dedans ውሸቱን
vouloir (2) n.m. — bon ~ በጎ ፈቃድ ; mauvais ~ እምቢታ ፣ አይደለም ; à vrai dire እንደውነቱ ከሆነ
ልግምት ፣ አባያ (ለበሬ)
vraiment adv. — በእውነት ፣ በእውነቱ
voulu, -e adj. — ተፈላጊ ፣ የሚፈለገውን ያህል ፣ የተጠየቀውን
vraisemblable adj. & n.m. — ሊሆን የሚችል ; une excuse
ያህል ; j’écrirai en temps ~ ሲያስፈልግ (አስፈላጊ ሲመስለኝ)
peu ~ የማይመስል ሰበብ
እጽፋለሁ ; produire l'effet ~ የተፈለገውን ውጤት አስገኘ
vraisemblablement adv. — እንደሚመስለው ; la situation
vous pron. pers. — a. እናንተ ፣ እርስዎ ; ~ et moi እኔና
va ~ évoluer ሁኔታው ሳይለወጥ አይቀርም
እርስዎ ፣ እኔና እናንተ b. c’est à ~ que je parle እርስዎን ነው
የማነጋግረው ; c’est à ~ de jouer የርስዎ ተራ ነው ; ceci est à vraisemblance n.f. — መምሰል ; selon toute ~ ካለው ሁኔታ
~ ይህ የርስዎ ነው ; un ami à ~ አንድ የርስዎ ወዳጅ c. ~ ~ (... ሊደርስ ይችላል)
connaissez ትተዋወቃላችሁ
vrille n.f. — a. የሐረግ መንጠልጠያ b. ባለመዘውር መሰርሠሪያ
vous-même(s) pron. pers. — ራስዎ c. descente en ~ እየተሽከረከሩ መጥለቅ (ዋና)
voûte n.f. — a. ቀስት ፣ ቅስት b. la ~ céleste የሰማይ ጠፈር c. ~ vrombir v.intr. — አጓራ (ሞተር)
plantaire የእግር መዳፍ ቅስት
vrombissement n.m. — ማጓራት (እንደ ሞተር)
voûté, -e adj. — a. ቅስት ያለው (ጣራ) b. ጎባጣ ፣ ጎበብ ያለ (ሰው)
vu, vue — 1. adj. a. የታየ ፣ የታየች b. il est bien ~ ጥሩ ስም
voûter — 1. v.tr. ቀሰተ 2. v.pr. se ~ ጎበጠ ፣ ጎበበ አለው c. fam. c’est tout ~ በቃ ፣ አለቀ d. vu ? ገባህ? 2. n.m.
a. au ~ et au su de tout le monde በገሃድ ; ni vu ni
vouvoiement n.m. — አንቱታ
connu ! ቄሱም ዝም መጽሐፉም ዝም (ታላቅ ምሥጢር) b. c’est
vouvoyer v.tr. — አንቱ አለ du déjà ~ የነፈሰበት ጉዳይ ነው c. au ~ de la situation
ሁኔታው ታይቶ 3. prép. ~ la cherté de la vie ils ont
voyage n.m. — a. ጉዞ ፣ መጓዝ ; ~ de noces የሙሽራ ጉዞ
demandé une augmentation ነውሮ ስለተወደደ የደሞዝ
(የፈረንጅ ባህል) ; il est en ~ በጉዞ ላይ ይገኛል ; frais de ~ የጉዞ
ጭማሪ ጠየቁ ; ~ qu’il est tard, il convient de partir
አበል ; compagnon de ~ አብሮ ተጓዛ ; bon ~ ! መልካም ጉዞ ! ;
መሽቷልና መሄድ ይበጃል
les gens du ~ ተንቀሳቃሽ የተዋንያን ቡድን b. le dernier ~
የመጨረሻ ስንብት (ሞት) vue n.f. — a. የማየት ችሎታ ; sa ~ baisse ዓይነው ደከመ ; à
perte de ~ ዓይን እስካየ ድረስ ; fam. en mettre plein la ~
voyager v.intr. — a. ተጓዘ b. ce vin voyage mal ይህ ወይን
ዘነጠበት b. à première ~ መጀመሪያ ሲያዩት ; c’est une ~ de
ጠጅ ጉዞ አይወድም
l’esprit የአዕምሮ አስተያየት ነው ; un point de ~ አስተያየት ;
voyageur, -euse adj. & n. — መንገደኛ une ~ de Paris የፓሪስ ትዕይንት c. un personnage en ~
የታወቀ ግለሰብ ; en ~ d’une paix durable ዘላቂ ሰላም
voyant, -e — 1. n. የሚታየው (ራዕይ) ፣ ነቢይ ፣ ጠንቋይ 2. n.m.
ለመመሥረት ; avoir des ~s sur quelqu’un ዓይን ጣለ(በት) ፣
~ lumineux ባለ መብራት / ብልጭ የሚል ምልክት (ተሽከርካሪ
ተመኘ d. une prise de ~e ፎቶግራፍ ማንሣት ; garde à ~e
ውስጥ የዘይት የነዳጅ የባትሪ ወዘተ ማሳያ) 3. adj. a. ዓይናማ ፣ ማየት
ቁጥጥር (የእስራት) e. à ~e de nez በዓይነ ገመድ ; payable à ~e
የሚችል (የዓይነ ሷር ተቃራኒ) b. ጉልህ ሆኖ የሚታይ ፣ የሚያንፀባርቅ
ለአቅራቢው የሚከፈል
voyelle n.f. — ድምፃዊ ፊደል
472
vulgaire adj. — ባለጌ ፣ ስድ ፣ ነውረኛ vulgarité n.f. — ብልግና
vulgairement adv. — በባለጌ መንገድ / አኳኋን ፣ በብልግና vulnérabilité n.f. — የተጋለጠ መሆን (ለአደጋ / ለበሽታ)
vulgarisation n.f. — ለሕዝብ ማስታወቅ vulnérable adj. — የተጋለጠ
vulgariser v.tr. — ሕዝብ እንዲያውቀው አደረገ vulve n.f. — የሴት ብልት @ እምስ
Z
W
zèbre n.m. — የሜዳ አህያ ; un drôle de ~ ግራ የሚያጋባ ሰው
zébré, -e adj. — ዛንጉርጉር መሥመር ያለው
wagon n.m. — a. የባቡር ጋሪ ; ~ restaurant የመመገቢያ ጋሪ
zébrer v.tr. አዛጎረጎረ
(የባቡር) ; ~ -lit ባለ አልጋ ጋሪ b. fam. un plein ~ በብዛት
zébrure n.f. — ዛንጉርጉራት
wagon-citerne n.m. — የነዳጅ ማመላለሻ ጋሪ
zébu n.m. — በሬ ፣ ላም (ሻኛ ያለው)
walkman n.m. — ዎክማን
zèle n.m. — a. ቅንዓት (መንፈሳዊ) b. faire du ~ አበዛው
water-polo n.m. — የዋና ኳስ ጨዋታ
(ኃላፊነት አጠበቀ)
watt n.m. — ዋት (የኤሌክትሪክ ኃይል መለኪያ)
zélé, -e adj. & n. — ቀናዒ (ሰው)
WC abr. water closet — የመጸዳጃ ቤት አኅጽሮት ፣ fam. ሽንት
zen adj. & n. — የሩቅ ምሥራቅ ፍልስፍና ; rester ~ አለመረበሽ
ቤት
zénith n.m. — ተስያት
week-end n.m. — የሳምንት መጨረሻ (ቅዳሜና እሑድ)
zéro — 1. n.m. a. ዜሮ b. recommencer à ~ ሀ ብሎ ጀመረ
western n.m. — የፊልም ዓይነት
c. fam. avoir le moral à ~ ሞራሉ ወደቀ 2. adj. ~ faute
whisky n.m. — ዊስኪ ምንም ስሕተት
Y
y — 1. adv. እዚያ ; j’y suis እነሆኝ ; je n’y suis pour
personne ለማንም ቢሆን የለሁም (ስልክ / ቢሮ) ; fam. ah, j’y
suis! አሁን ገባኝ! ; pendant que vous y êtes በነካ እጅዎ
2. pron. inv. j’y gagnerai አገኘበታለሁ ; je m’y attendais
ጠርጥሬ ነበር ; je vous y prends ! ተይዘሃል ! ; ça y est !
ሆኗል ! ; il y est pour quelque chose በነገሩ አለበት ; vas-
y በል ፣ በለው ፣ በርታ
474