ኣብዚ መፅናዕቲ ቴክኖሎጂካዊ ዓቕሚ እቲ ትካል ንምግምጋም ሞዴል ቴክኖሎጂካዊ ድሌታት ምግምጋም ተጠቒምና

ኢና። ብመሰረት እዚ ሞዴል ዓቕሚ ትካላት ብ 9 ሸነኻት ይዕቀን፣ ምድብ ናይ ቴክኖሎጂ ዓቕሚ ኣብዚ ሞዴል ኣብ ስእሊ
1 ተገሊፁ ኣሎ፤

ንቕሓት፦ እቲ ትካል ቴክኖሎጂ ምምሕያሽ ከምዘድሊ ኣብ ምፍላጥ ዘለዎ ዓቕምን ንቕሓትን ማለት እዩ።

ምድላይ፡ ዓቕሚ እቲ ኩባንያ ኣብ ምፍላጥ ዕድላት ቴክኖሎጂን ስግኣታትን።

ምህናጽ ቀንዲ ብቕዓት፦ እቲ ኩባንያ ቀንዲ ብቕዓታት ናይ ምህናጽ ዓቕሙ (ኣብ መንጎ ተወዳደርቲ ዘሎ
ፍልልይ) እዩ።

ስትራተጂ ቴክኖሎጂ፦ እቲ ትካል ነቲ ቢዝነስ ዝድግፍ ግቡእ ስትራተጂ ኣብ ምምዕባል ዘለዎ ዓቕሚ።

ቴክኖሎጂ ምግምጋምን ምምራፅን፦ እቲ ትካል ኣብ ምግምጋምን ምምራፅን ምቹው መፍትሒ ቴክኖሎጂ

ዘለዎ ዓቕሚ ማለት እዩ።

ቴክኖሎጂካዊ ገምጋምን ምምራጽን፦ ግቡእ ቴክኖሎጂካዊ ፍታሕ ናይ ምግምጋምን ምምራጽን ክእለት።

ቴክኖሎጂ ምጥራይ (technology Acquisition)፦ እቲ ኩባንያ ሓደ ቴክኖሎጂ ኣብ ምርካብን ምጥቃምን

ዘለዎ ብቕዓት።

ኣብ ቴክኖሎጂ ተግባራዊን ምውሓጥን: እቲ ኩባንያ ኣብ ኣተገባብራን ውፅኢታዊ ኣጠቓቕማን ቴክኖሎጂ

ዘለዎ ዓቕሚ ዘመልክት እዩ።

ኣተገባብራን ምውህሃድን ቴክኖሎጂ፡- ቴክኖሎጂ ብኣድማዒ መንገዲ ናይ ምትግባርን ምጥቃምን ክእለት።

ትምህርቲ፦ እቲ ትካል ካብ ዝሓለፉ ተመኩሮታት ተማሂሩ ሓደሽቲ ቴክኖሎጂታትን ፍርያትን ንምጥቃም ዘለዎ
ዓቕሚ ንምምሕያሽ።

ትምህርቲ፦ ቴክኖሎጂ ንምምሕያሽን ሓደሽቲ ፍርያት ንምፍራይን ካብ ዝሓለፉ ተመኩሮታት ትምህርቲ ናይ

ምውሳድ ክእለት።

ምዝመዛ ግዳማዊ ምትእስሳርን ምትብባዕን፦ እቲ ኩባንያ ምስ መርበብ ኮንትራክተራትን ግዳማዊ

ምትእስሳራትን (ዩኒቨርሲቲታት፣ ምስ ትካላት ምምኽኻርን ምርምርን ምስራሕ፣ መንግስታዊ ምትብባዕ ወዘተ) ናይ
ምትእስሳር ዓቕሙ እዩ።

ምጥቃም ናይ ደገ ምትእስሳር፦ ምስ ቀረብ መርበብ ርክብ ናይ ምፍጣርን ናይ ደገ ቦንድ ምጥቃምን (i.e. ምስ

ዩኒቨርሲቲታት፣ ናይ ምምኽኻር ትካላት፣ መንግስታዊ ስፖንሰርሺፕ ትካላት ወዘተ)

ኣገባብ ትንተና መረዳእታ

ነቲ መረዳእታ መፅናዕቲ ንምትንታን ክልተ ዝተፈላለዩ ኣገባባት ተጠቒሞም፤

ስታቲስቲካዊ ትንተና፦ ኣብዚ ኣገባብ ብኣገደስቲ ስታቲስቲካዊ መርኣይታት ዝተኣከበ
መረዳእታ ተጠቓሊሉ ይምደብ።

እቲ ኣብ ፍርዲ ክኢላታት ዝተመርኮሰ ትንታነ፦ ሞያዊ ፍርዲ ሰብ ሞያ ብምጥቃም ነቲ

መረዳእታ ምትንታን፣ ኣብቶም መፅናዕትታት ሓደ ካብቶም ኣገደስቲ ኣገባባት ውሳነ ኮይኑ
ኣጠቓቕማ መደምደምታታቶም ወሳኒ ምዃኑን ኣብ ካልኦት ኣገባባት ትንተና ትኽክለኛነት ወይ
ጌጋ ናይ ምፍጣር ተኽእሎታትን እዩ። ንሕጋውነት ናይቲ ርኽበታት ከጉድል ይኽእል።

ካብዚ ሞዴልን ምደባን ሰሌዳ ቁፅሪ 2 መሰረት ብምግባር እተን ትካላት ኣብ ኣርባዕተ ዓይነታት
ክምቀላ ይኽእላ፤

ቀዳማይ ዓይነት ትካል ( Passive ) :

እዘን ትካላት ቴክኖሎጂታት ወይ ምምሕያሽ ከባቢ ንምስግጋር ዘድልዮ ጠለባት ኣይፈልጣን

እየን። ኣየኖት ናይ ቴክኖሎጂ ዓቕምታት ኣብ ዝዓበየ ደረጃ ከምዘለዉ ኣይፈልጡን እዮም።
እዞም ትካላት ኣብ ወሳኒ ሃዋህው ጽኑዕን ርጉእን ፖሊሲ ክህልዎም ዝኽእል ተኽእሎ ጸቢብ
እዩ።

ካልኣይ ዓይነት (Reactive) ዘለዎ ትካል፤

እዘን ትካላት ዕላማታት ዕብየትን ምዕባለን ንምዕዋት ቴክኖሎጂካዊ ዓቕሚ ምምሕያሽ

ከምዘድሊ ብግቡእ ክግንዘባ ይኽእላ እየን ግን ብሰንኪ ድሩትነት ውሽጣዊ ፀጋታት (ንኣብነት
ሕፅረት ቁልፊ ክእለትን ኣብ ቴክኖሎጂካዊ ዓውድታት ውልቃዊ ተመኩሮ ዘይምህላውን)፣
ንከባብያዊ ስግኣታት ጥራይ እየን ክምልሳ ዝኽእላ . ነዚ ፍጻመታት እዚ ኣብ ረብሓኦም
ክጥቀሙሉ ኣይክእሉን እዮም።

ሳልሳይ ዓይነት ትካል (ስትራተጂካዊ)፤

እዘን ትካላት እዚኣተን ናይ ቴክኖሎጂ ዓቕመን ንምዕባይ ኣጸቢቐን ይፈልጣ እየን።

ስትራተጂካዊ ኣጠማምታን ፕሮጀክትታቶም ናይ ምፍጻም ልዑል ዓቕምን ኣለዎም።

ትካል ራብዓይ ዓይነት (ፈጠራዊ)፤

እዘን ትካላት (ንኣብነት ማይክሮሶፍት፣ ፎርድ ወዘተ) ካብ ማእከላይ ክሳብ ልዑል ደረጃ ኣታዊ
ኣለወን። ናይ ቴክኖሎጂ ዓቕሞም ብቕልጡፍ ከማሓይሹ ይኽእሉ እዮም።

ስም ትካል........ዕለት....
ብዝሒ ቀወምቲ ሰራሕተኛታት / ዓመታዊ ምዝውዋር....

ዓይነት ፍርያት/ዕዳጋ..........

ስም ናይቲ ቃለ መሕትት ዝገበረ ሰብ..........

ለውጢ ኣብ ቁጽሪ ናይ ፍርያት ምትሕውዋስ

1. ኣየናይ እዩ ትካልካ ዝበለጸ ክገልጾ ዝኽእል? (ሓንቲ ጥራይ ምረጽ)

መሰረታዊ ሓጺንን ሓጺንን (Rolling mills and profiling)

ኣቃውማን ምፍራይን ሓጺን

ስፔር ፓርትስን መሳርሕታትን ምፍራይ

ኣፍራዪ ኣካልን ተጎታቲ ተሽከርከርትን

ኣፍረይቲ ማሽነሪታትን መሳርሕታትን

ካልእ ___________________

2. ኣብ መዓልታዊ ንግዳዊ ስርሓትካ ሓደ ወይ ገለ ካብዞም ዝስዕቡ ንጥፈታት ትፍጽም

/ትለማመድ ዲኻ፣ በጃኻ ኣብቲ ምልክት ሳጹን ኣመልክት።

1. ሪቨርስ ኢንጅነሪንግ

2. ምድላው ዲዛይን

3. ምፍፃም ምርምርን ምዕባለን (R&D).

3. ኣብ ዝሓለፉ ሓሙሽተ ዓመታት ኣብ ዝኾነ ካብዞም ዝስዕቡ መዳያት ገለ ምህዞታት

ኣጋጢሙኩም ድዩ በጃኹም ኣብቲ ምልክት ሳጹን ኣመልክቱ።
 1. ፍርያት፣ (ናይ ባዕሎም ምልክታት)

2. መስርሕ፣ ከምኡ እውን...

3. ውደባዊ ምህዞታት

4. ኣብ ታሕቲ ከም ዝተመደቡ ቀወምቲ ሰራሕተኛታትኩም ኣመልክቱ፤

1. ናይ ምሕደራ ሰራሕተኛታት’ዩ።

2. ብዝሒ ቴክኒሻናት

3. ብዝሒ መሃንድሳት

5. ናይ ትካልኩም ወጻኢታት ኣብ:-

1. ወፃኢታት ስልጠና

2. ወፍሪ ምርምርን ምዕባለን (ዓመታዊ ባጀት/ወፃኢ)

II. በጃኹም ነዞም ዝስዕቡ ሕቶታት ብመሰረት እቲ ዝቐረበ ሚዛን መልሱ ንነፍሲ ወከፍ ሕቶ
1፣ 2፣ 3፣ ወይ 4 ኣእትዉ።

ብትሪ ኣይሰማማዕን እየ

ብመጠኑ ኣይሰማምዑን።

ብመጠኑ ተሰማምዑ

ኣትሪረ ይሰማማዕ

1. ቴክኖሎጂ ኣብ ስትራተጂ ንግዲ ትካለይ ዓቢ ተራ ኣለዎ።

2. ትካለይ ንንግዱ ኣዝዮም ኣገደስቲ ዝኾኑ ቴክኖሎጂታት ኣጸቢቑ ይፈልጥ እዩ።

3. ትካለይ ዕድላት ቴክኖሎጂ ንምግምጋም ፅቡቕ ዕጥቂ ኣለዎ።

4. ትካለይ ስግኣታት ቴክኖሎጂ ብዘይ ጸገም ክግምግም ይኽእል።

5. ትካለይ ፍሉይ ናይ ቴክኖሎጂ ጥንካረታት ዘለዎ ኮይኑ ክጥቀመሉ ዝኽእል እዩ።

6. ትካለይ ኣየኖት ቴክኖሎጂታት ንኻልኦት ከም ዝህብን ኣየኖት ድማ ብውሽጢ ውሽጢ ከም

ዘማዕብልን ይፈልጥ እዩ።
7.ኣመራርሓና ዕላማታት ቢዝነስ ንምዕዋት ስትራተጂ ቴክኖሎጂ ኣብ ምሕንፃፅ ክኢላ እዩ።

8. ትካልና ቀንዲ ቀዳምነታቱ ቴክኖሎጂ ይፈልጥ እዩ።

9. ትካልና ጽቡቕ ዝማዕበለ ቴክኖሎጂ ‘ራእይ’ ኣለዎ።

10. ትካልና ንንግዱ ዘድሊ ቴክኖሎጂ ከመይ ጌሩ ከም ዝመርፅ ይፈልጥ እዩ።

11. ምንጪታት ቴክኖሎጂ ትካልና ኣየኖት ዝበለጹ ምዃኖም ይፈልጥ እዩ።

12. ትካልና ካብ ግዳማዊ ምንጭታት ቴክኖሎጂ ኣብ ምጥራይ ውፅኢታዊ እዩ።

13. ትካልና ምስ ኣገደስቲ ናይ ደገ ኣቕረብቲ ቴክኖሎጂ ፅቡቕ ርክብ ኣለዎ።

14. ንጥፈታት ቴክኖሎጂና (ንኣብነት ምህንድስናን ምርምርን ምዕባለን) ኣብ ውሽጢ ትካልና

ብኣድማዒ መንገዲ ዝተወደበ እዩ።

15. ፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንምፍፃም ንጹር መስርሕ ኣለና።

16. ትካልና ንፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንምግምጋም ፅቡቕ ስርዓት ኣለዎ።

17. ትካልና ድሕሪ ፕሮጀክት ዳህሳስ የካይድ

18. ካብ ሓደ ፕሮጀክት ቴክኖሎጂ ናብ ካልእ ክንመሃር ንኽእል ኢና።

19. ፖሊሲታት መንግስቲ ኣብ ቴክኖሎጂ ወፍሪ ክንገብር የተባብዑና።

20. ኣብ ኣገደስቲ ፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ኣብ ትካላት ገምጋም ቴክኖሎጂ ንኽሕግዙና ናይ

ደገ ትካላት (ንኣብነት ናይ ምኽሪ ትካላት) ንጥቀም

21. ቴክኖሎጂ ንምምዕባል ዝሕግዙና ናይ ደገ ኣካላት ንጥቀም

22. ናይ ደገ ትካላት ኣፈፃፅማ ቴክኖሎጂና ንምግምጋም ይሕግዙና።

23. ምስ ዩኒቨርሲቲታት ኣብ ቁልፊ ፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንሰርሕ

24. ብመንግስታዊ መፅናዕቲ ንሰርሕ

እቲ ትካል ንነፍሲ ወከፍ ሕቶ 1፣ 2፣ 3 ወይ 4 ብምእታው ብመሰረት ኣብ ታሕቲ ዘሎ ስኬል

ነዞም ዝስዕቡ ሕቶታት ክምልስ ይሕተት።25 እቲ ናይ ኣርባዕተ ነጥቢ ስኬል ብቐጥታ ምስ
ኣርባዕተ ምድባት ትካላት (ዓይነት ሀ፣ ለ፣ ሐን መን) ይሰማማዕ )፣ ካብ ድኹም (ተሓላቒ) '1'
ክሳብ ኣዝዩ ሓያል (ፈጠራዊ) '4' ዝበጽሕ።
1.ትካለይ ንንግዱ ኣዝዮም ኣገደስቲ ዝኾኑ ቴክኖሎጂታት ኣጸቢቑ ይፈልጥ እዩ።

2. ቴክኖሎጂ ኣብ ንግዳዊ ስትራተጂ ትካለይ ዓቢ ተራ ኣለዎ።

3. ትካለይ ዕድላት ቴክኖሎጂ ንምግምጋም ፅቡቕ ዕጥቂ ኣለዎ።

4. ትካለይ ስግኣታት ቴክኖሎጂ ብዘይ ጸገም ክግምግም ይኽእል።

5. ትካለይ ፍሉይ ናይ ቴክኖሎጂ ጥንካረታት ዘለዎ ኮይኑ ክጥቀመሉ ዝኽእል እዩ።

6. ትካለይ ኣየኖት ቴክኖሎጂታት ንኻልኦት ከም ዝህብን ኣየኖት ድማ ብውሽጢ ውሽጢ ከም

ዘማዕብልን ይፈልጥ እዩ።

7. ኣመራርሓና ዕላማታት ቢዝነስ ንምዕዋት ስትራተጂ ቴክኖሎጂ ኣብ ምሕንፃፅ ክኢላ እዩ።

8. ትካልና ቀንዲ ቀዳምነታቱ ቴክኖሎጂ ይፈልጥ እዩ።

9. ትካልና ጽቡቕ ዝማዕበለ ቴክኖሎጂ ‘ራእይ’ ኣለዎ።

10. ትካልና ንንግዱ ዘድሊ ቴክኖሎጂ ከመይ ጌሩ ከም ዝመርፅ ይፈልጥ እዩ።

11. ትካልና ኣየኖት ዝበለጹ ምንጪ ቴክኖሎጂ ምዃኖም ይፈልጥ እዩ።

12. ትካልና ካብ ግዳማዊ ምንጭታት ቴክኖሎጂ ኣብ ምጥራይ ውፅኢታዊ እዩ።

13. ትካልና ምስ ኣገደስቲ ናይ ደገ ኣቕረብቲ ቴክኖሎጂ ፅቡቕ ርክብ ኣለዎ።

14. ንጥፈታት ቴክኖሎጂና (ንኣብነት ምህንድስናን ምርምርን ምዕባለን) ኣብ ውሽጢ ትካልና

ብኣድማዒ መንገዲ ዝተወደበ እዩ።

15. ፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንምፍፃም ንጹር መስርሕ ኣለና።

16. ትካልና ንፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንምግምጋም ፅቡቕ ስርዓት ኣለዎ።

17. ትካልና ድሕሪ ፕሮጀክት ዳህሳስ የካይድ

18. ካብ ሓደ ፕሮጀክት ቴክኖሎጂ ናብ ካልእ ክንመሃር ንኽእል ኢና።

19. ፖሊሲታት መንግስቲ ኣብ ቴክኖሎጂ ወፍሪ ክንገብር የተባብዑና።

20. ኣብ ገምጋም ቴክኖሎጂ ንኽሕግዙና ናይ ደገ ትካላት (ንኣብነት ናይ ምኽሪ ትካላት)

ንጥቀም
21. ቴክኖሎጂ ንምምዕባል ዝሕግዙና ናይ ደገ ኣካላት ንጥቀም

22. ናይ ደገ ትካላት ስትራተጂ ቴክኖሎጂና ንምትግባር ይሕግዙና።

23. ምስ ዩኒቨርሲቲታት ኣብ ቁልፊ ፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንሰርሕ

24. ምስ መንግስታዊ ትካላት ምርምር ኣብ ኣገደስቲ ፕሮጀክትታት ቴክኖሎጂ ንሰርሕ