Vous êtes sur la page 1sur 395

OEUVRES

COMPL&TES

DE

J.

DOMAT.

TOME

IX.

OEUVRES

DE PREMIERE

J.

DOMAT EDITION IN-OCTAVO,

ORN^E

D*UN PORTRAIT,

Revue, corrigee, et augmentee <l'uno Noticc biographique sur Domat, et iTune Tablc de conconlancc entre les aiticles tlc nos Coiles et !es passages ilo Domat qui s'y rapportcnt; PAR M. CARRE, AVOCAT LA COVRROYALE VARIS. A DE

TOME

NEUVIEME.

PARIS,

TENR^, LIBRAIRE, jfltjE^t^IS NI. RUEDUPA0N-SAINT-ANDRE-DE8-ARTS, 1825.

DK 1,'IMPRIMERIE DE BHODARD, A COVLOMMIBRS.

LEGUM EX

DELECTUS LIBRIS

DIGESTORUM ET AD-USUM CODICIS, SCIIOLiVE ET FORI.

LIBER

QUADRAGESIMUS

UNUS.

TITULUS

PRIMUS.

De at/uirendo rcrum dominw< i. OUARUMDAM rerum dominium nanciscimur jure gentium, quocl ralione naturali a inler omnes homines persequc servalur : quarumdam jure civili, id est, jure proprio civitatis nostrao : Et quia antiquius jus gentium cum ipso generc humano proditum est, opus cst ut de hoc prius referendum sit. 1. i. Vid. tit. de divis. rer. a Id est, jure gentium : nam jure naturali omnia sunt communia. Nec signare quideui aut partiri limite campum Fas ernt, in medium quocrebant, ipsaque tellus Omnia llberius nulla poscente ferebat. ( Vmo. /. Gcorg.) IX. I

LEGUM

DKLECTUS.

2. Omnia igitur animalia, quee terrd, mari, ccelo cavolucres, pisces, capiunlnr, id cst, ferae bcslix (et), picntium fmnt a, vel qu& ex his apud nos sunt edita. 1. 1, $ i el I. 2. La chasse et la piche sont du droit des gens; mais le droit cisnl a usurpe ce quietait du droit desgens. Ilarendu propre a quelques-uns ce qui apparlenait en commun a plusieurs. Jus civile subegit jus gcntium. 2. Quod enimnullius est, id ratione naturali occupanli conceditur.!. 3. 4 Nec interest quod ad feras bestias ct volucrcs, ntrum insuo fuudo quisque capiat, au in alieno. Plane qui iu alienuin fundum ingreditur venandi aucupandiquegratid, potesta domino, si is providerit, jureprohiberine ingrederetur. I. 3, 1. eo usque nos5. Quidquid autem eorum cccperimus, 4 trum esse inlelligitur, douec nostra custodia cocrcetur. Quum ver6 evaserit custodiam nostram, et in naturalem libertatemse nostrum esse desinit, et rursus rcccperit, nisi si mansuefacta emilli, ac reverti solita occupantisjit, sunt. Naturalem autem libertalem recipere intelligitur, quum vcl oculos nostros cffugerit, vel ita sit in conspcctu nostro, ut dhTicilis sit ejus persccutio. 1. 3, $ 2, 1. 4 et I. 5. ahire et In his autem animalihus, qua) consuetudine talis regula comprobata redire soient, est, ut e6usque donec rcvertcndi animum hanostra esse intelligantur, beant : qu6d si desiefint revertendi animum habere desinant nostra esse, et fiant occupantium. Intelliguntur autcm desiisse rcvertendi animum haberc tunc, qutim re-

LEGUM DELECTUS. 3 vertendi consueludinem deseruerint. 1. 5, 5, in (in. 6. Illud quxsitum est, an fera bestia, quae ila vulnerata sil, ut capi possit, statim noslram csse intelligatur. Trebatio placuit, statim nostram esse, et eousque nostram vidcii, donec eam persequamur. Qu6d si desierimus eam persequi, desincrc nostram cssc, et vursus fieri occupantis. Itaqne si per hoc tempus, quo cam persequimur, alius eam ceperit eo animo ut ijse lucrifaceret, furtum vidcri nobis cum commisisse. Plerique non nlitcr putaverunt eam nostram esse; quhm si cam cepcrimus : quia multa accidere possunt, ut eam non capiamus. Quod verius csl. I. 5, S i 7. Apium quoque nalura fcra est Itaque qnae in arbore nostra* consederint, antequhm h nobis alveo conciudanlur, non magis nostras esse intelligunlur, quhm volucres; quae in nostrA arbore nidum fecerint. Ide6 si alius eas incluserit, earum dominus erit. Favos quoque si quos hftc fccerint, sine furto quilibet possidere potest. Sed (ut suprh quoque diximus) qui in aiienum fundum ingreditur potest h domino, si is providcrit, jure prohiberi ne ingredcretur. Examen quod ex alveo nostro evolaverit, e6usque nostrum esse intelligitur, donec in conspectu nostro cst, nec difficilis ejus persecutio est: alioquin occupantis fit. I. 5 , ult. ex statim 8. QUGD hostibus capiunlura, juregentium capientium fiunt. 1. 5, ult. a Droit de conauile. 9. Proctereh quod per alluvionem agro nostro flumen adjicit, jure genlium nobis aquiritur per alluvionem; per alluvioncm autem id videlur adjici; quod ith pauIntim adjicllur, ut intelligere non possimus quantum

LEGUM

DELF.CTUS.

quoque nioiucnto temporis adjiciatur a. I. 7, i, Vid I, 16. a La loi 16 dit: l\\ agris limitalis jus alluvionis locum non habere constat. Locum habebat olim dumtaxat in agris occupaloriis et arcifiniis, qui occupanli erant sino mcnsur;\; sed obtinuit ut omnes agros occupatorio more possitjere liceret. Vide I. 1, S 6. Dc fluminibus. Nous n'olmrvons point cette loi. Voyez Duperier. I. 2, q. 3, qui dil queles llomains, apres la conquete d'une vitle 011d'unc province, disiribuaient Ies terres aux soldals. On ecrivait dans des tuldcs d'airain la porlion de chacun, el on laissiiit un grand espace vide depuis leurs ferres jusqu 'a la //vicre; 011ne voulaitpas que leurporlion fiit susceplible d'accroissement ni d'atluvion, a/in d'eviter les proces; etpar ce et retnoyen, laporlion decliacun demeurail loujoursjixe gtce; mais cliez nous , toul cela n 'a point d'application. Les lieritages des parliculiers vont jusqu}aux rivieres, et comrne ils en ressentenl des incommodiles, it est juslc qu 'ils jouissent desprofits. Vid. 1. 7, 1, h. 1. 1, 6, dc (luminibus. 10. Qu6d si vi fluminis partem aliquam cx tno praulio ct meo proedio attulerit, palhni est eam tuaiu ietraxerit, a. Plane si longiore tenlpore fundo msero has- . permanere scrit, arborcsque, quas secum traxcrit, in meum fundum radlces egerint, cx eo tempore videtur meo fundo adquisita esse. 1. 7, 2. a Ista praescriptio definilum tempus non habct. Vid. .1. 9, 2. De damno infecto. 11. Qu6d si uno lalere perruperit flumen, et alia*partc novo rivo fluere ccepit, deinde infrh novus iste rivus in vclcremse converterit, ngerqui a duobiis rivis cmnpie-

LEGUM DELECTUS. 3 hcnsus, in formam insulrc rcdaclus est, cjus est scilin t cujus etfuit. 1. 7, 4 12. Qu6d si, toto naturali alveo dereiicto, flumen alias fluere cccperit, prior quidem alveus eorum est qui prope ripam pracdia possident, pro modo scilicct latitudinis cujusque pradii, quee latiludo prop6 ripam sit. Novus autem alvcus ejus juris esse incipit, cujus etipsumflumcn, id est, publicus, juris gentiuma. 1. 7, $ 5. a Quod si post aliquod temporis ad priorem alvcum reversum fuerit flumen, rursus novus alveus eorum esse incipit qui prope ripamejus prasdia possident. Vid. I. 38, eod. i3. Quum suo loco aliquis alicnA materia' scdificaverit, ipse dominus iutclligitur aedificii, quia omnc quod iimdi' Jicalur soto cedit. Nec lamen ide6 is, qui matcriae dominus fuit, desit ejus dominus esse : sed tantisper neque vindicare eam polest, nequc ad exhibendum de ea agere, propler legem duodecim tabularum, qua* cavetur : m quis tignum atienum cedibus suisjunctum eximere cogaturos I. 7, S 10. a JNe ruinis civilalis deformetur. 1. 1. De ligno juncto. 1. 25, 6. De rei vindicatione. i/f. Ua3 res, quoc traditione nostroe fiunt, jure gentium nobis adquiruntur : nihil enim tam conveniens est naturali ocquitati, quam voluntatem volentis rem domini, suam in alium transferre, ratam haberi. Nihil auleln 111*terest, utrum ipse dominus per se tradat alicui rem, an voluntate ejus aliquis. Qua ratione, si cui libera negoab eo, qui peregre pvoficiscitur, tiorum administralio et tra^ permissa fuerit, ct is ex negotiis, rem vendtderit, diderit, facit eam accipientis. 1.9, S 3 et 4

LEGUM DELECTUS. Nunquhm nuda tradilio transfert dominium, scd ith si vendilio, aut aliqua justa causa pr&ccsserit, propter quam tradilio sequeretur a. 1. 3i. a Pariter dominia rerum nontransfcrunturpactionibus sinc tradilione. 1. 20. De paclis. Erg6 duo requirunlur, causa cl tradilio, vel saltem usucapio cum possessione. Grolius, 2, 8, 25. i5. lntcrdum sine traditione nuda voluntas domini sufticit ad rcm transferendam : veluti si rem quam commodavi, aut locavi tibi, aut apud le deposui, vendidero tibi. Liccl euim ex ea causa* tibi cam non tradiderim, eo tainen quod patior eam ex causa emplionis apud te esse, tuam cflicio. I. 9, 5. 16. Si quis inerces in horreo re^ositas vendiderit, simul atquc ciaves horrei tradiderit emptori, transfert mercium ad emptorem a. 1. 9, 6 b. propiiclatem a ls.'a traditio impcdiret vilium de donner et relenir. b Vid. 1. 1, 21. De acquirenda vel amiltenda' pos-A sessione. 17. Interdum et in incertam personam collocata volnntas domini transfcrt rei proprietatem : Ut ecce, qui missilia jactat in vulgus. ^gnoral enim quid eorum quisque excepturus sit. Et tamen quia vult, quod quisque exceperil cjus esse, stalim quiim dominum eflicit. 1. 9, 7. 18. Alia causa est earum rcrum, quoe in tempestate maris, levandac navis caus^, ejiciuntur a. Haec enim domiuorum permanent; quia non eo animo ejiciunhir, qu6d quis eas habere non vult, sed qu6d magis quum ipsd nave periculum maris ellugiat. Qua de causa, si quis easfluctibus cxpulsas, vel ctiam in ipso mari nanctus, lucrandi animo abstulerit, iurtum committit. I. 9, ult.

LEGUM DELECTU$. 7 a Vid. tit. de lege Khodia4.1. 7. Pro derelict. non indigct 19. Pupillus, quanlum ad ncquirendum, tutoris autoritate a : alieuare ver6 nuilam rein potest, nisi pracsente tutore autore, et ne quidem possessionem ul Sabinianis visum cst: quae senlen* quae est naluralis, tia vera est. I. 11. a Quid, chcz nous? Un mineur peut-il accepler unc donalion sans tuteur? Voyez Ricard, des Donaiions. 20. Si procuralor rem lnihi emerit ex mandalo mco, dominium mihi, id est, eique sit tradita meo nomine, etiam ignoranti. Et lulor pupiili, proprietas adquiritur, emendo nomine pupilii, pupillse similiter ut procurator, illis adquirit, eliam ignoranlibus. pupillae, prcprietatem 1. i3.Dict. I.i. Si ego et Tilius r?m cmcrimus, et quasi eaqueTilio mco procuratori tradila sit, puto mihi quoque quaesilum omnium dominium, quia placet, perliberam personam, rerum possessionem quaeri posse, et per hanc dominium. 1,20, ult. a. a Vid. L 1, 20, de acquirenda* vel amillenda possessione. nihil amplius transferre debet,velpotest ad 21.Traditio eum qui accipit, quam est apud eum qui tradit. Si igitur quis dominium in fundo habuit, in tradendo transferta: si non habuit, ad eum qui accipit nihii transfert. Quoliens ad cum qui accipit, tale autem dbnrinium trapsfertur transfertur quale fuit apud eum qui tradit. Si servus fuit fundus, cum servitutibus transit: si liber, uti fuit: et $i fundo qui traditus cat, cum forle servitutes debebantur 1. 20. Dict. 1. 1.. jure servitutum debitarum transferlur. de servitinV a h. i3^Communia

LEGUM DELECTUS. 22. Thesaurus est velus quaedam depositio pecunia, ut jam domiuum non habeat. cujns non exlat memoria, 1. 3i, i. Vid. 1. 22, familiae erciscunda*. Alioquin si quis nliquid vel lucri causa* a> vel metus, vel custodiee, condiderit sub terra 4, non est thesaurus, cujus ctiam furlum lit. Dict. I. in fin. a Quia avaripccunias suas dcfodiunt, dum sperant pretia nummorum augeri. Gotofr. Vid. 1. 67. ft'. de rei vind. I. 63, h. tit. et 1. un Cod. de thesaur. quoe inventiin atienofundo ihesaun\ dtmidiam inventori, dimidiam dominofundi largitur. 2.3. Ilercditas non heredis personam, sed defuncti uslinet, ut mullis argumehtis juris civilis comprobatum esttf. 1.34. Vid.inf.I. 61. a Adc6 usucapio nondum adilA hcreditaic compleatur, 1. 3o. Ex quihus causis majores. 24. Si pecuniam numeratam tibi tradam donandi gra^ia a, tu cam quasi creditam accipias; constat propriefatcm ad le transire. Ncc impedimento cssc, quod circh' causam daiidi atquc accipiendi dissenserimus b. 1. 36, inf. " a Secus si contrh. b La loi 4o dit: Si fundum suum quis legaverit, heres qui cum lcgatum esse sciat, procul dubio fructus suos ex eo suos non facist. Anton. Faber. ), conject.4, ait sfbi non liquere quid huic legi responderi commode possit. Vid. I. 42, de usuris. Contrh I. 4 hfe l* 1 2 et ult. Cod. de usuris et fructibus legatorum, 25. Subslitulio extrh bona quae nondum competit, nostra est. 1. /p. 26. Incorporales res tradilionem et usucapionem non,

DELECTUS. 9 1. i. accipere manifcstum esl. I. 4^, * Vid. tit.seq. Ego puto usum ejus juris pro traditione possessionis accipicndum esse. 1. ult. ff. de servitut. dubie. percipiendo fructus 27. Boncetidei emptornon eliam ex aliena re suos interim facit: nou tantura eos , sed omnes: qui diligentid et ojjera* ejus pervenerunt, quia quod ad fructus allinet, loco domini pene est a. Dcnique etiam priusquhm percipiat, sfatim ubi h solo scparati sunt, bonae fidei emptqris fiunt. Nec interest ea res quam bona fide enii, longo tempore capl possit, necne: vcluti si pupilli sit b, aut vi possessa, aul praesidi contru donala, ab eoque alienata sitbonic legem repetundarum lidei emplori. I. 48 c. a Apud nos bona fldes exigit ut observemus legem 48, 1 de acquirendo rerum dominio, potius quhralegem25, non potest quis lucrari fructus 2, de usuris. Pratereh cx re aliena, nisi propter bonam fidem: atqui deficit bona fidcs, quand6 quis cognoscit rem alienam esse, et eum qui vendidit }us vendendi non habuisse b Vid. leem 25, ^2 de usuris. 1.43 de usurpationibus. Le %idela loilfi dit: In contrarium quaeritur si eo temporc quo mihi res tradilur, putem vendentis esse, deindc cognovero alienam esse; quia perseverat per longum vetcmpus capio, an fructus meos faciam : Pomponius rendum ne non sit boncc fldei possessor, quamvis usuncc capiat. Hoc enim ad jus illud ad factura pertinet: contrarium est qu6d longum tempus currit: nam e contrarib is qui non potest capere propter rei vitium suos facit. La /o/23 J 1 hic, dil; Magis est ut singula momcnta spectemus. La loi 25 2 de usuris dil: Bonca fidei emptor servit antequam fructus perciperet, cogno-

LEGUM

LEGUM DELECTUS. alienum esse, an perceplio f ructus suos faciat, bonce fidei emptor quod ad perciquocriiur? Respondi evictus fundus piendos fructus intelligi debet quamdiu non fuerit. Erg6 consequentia non valet de usucapione ad fruclus, nec contrh. Dic leges istas conciliat i non posse, quia dissenserunt jurisconsulti. c Vid. 5 i hujuslegis. Cerlum est maloc fldei possessores omncs fructus soIcre cum ipsA re praslare; bonas fidei ver6, extantes: universos. 1. 22, Cod. de post autem litis contestationem rci vind. 28. Ovium foetus in fructu sunt, et ideo ad bonae fldei cmptorem pertinent. I. 48, ult. 29. Retn in bonis nostris habere intelligimur, quotiens possidentes aut amittentes, ad recucxceptionem, cam, aclionem habemus. 1. 52. perandam 30. Res (ex) mahdatu meo empta, non prius mea (iet, quhm si mihi Iradideiit, qui emit a. 1. SQ. Vid. sup. 1. i3. a Propter I. 30, Cod. de paclis. 31. Hereditas iu multis partibus juris pro domino habetur. I. 61. Vid. sup. 1. 34. 32. Quaedam quae non possunt sola aiienari J, per universitatem ut fundus dotaiis ad heredem, transeunt, ct res cujus aliquis commercium uon habet. Nam elsi ei dominus ejus legari noti possit, tanicn heres institutus cflicilur. 1. 62. /zldem de jure patronatus addicto gleb%. Laloi 14 de lcgatis, dit: Monumenta legari non posse manifestum cst. Verum per universitatem legari non posse manifestum cst. Vcrum per universitatcm nisi legari possunt,

to vit fundum

II DELECTUS. sint addicta familioR tanlnm. Vid. 1. 6 de reli>iosis'. I. 9 de jure patronalus* La loi 64 dit: Qua? quisque aliena in censum deducit nihilo magis ejus tiunt. Quand les dimes infeodees reviennent a VEgiise cum universitate feudi et castri, etles demeurcnt infiodies jure accessionis^ dit Dunioulin: Seciis quand elles reviennent siue universitate, si elles ne sont revenues avec la condition expreise de lafoi et hommage, LEGUM TITULUS De acquirenddi II.

vel amittendd possessione.

1. Possessio nppellala est h pcdihus, qua6i positio: quia naturaliter tenetur ab co qui insistit. I. 1. Possideri possunt quae sunt corporalia. I. 3. 2. Dominium rerum ex naturali possessionc cccpit a. l.i,i. a La possession fait une prisomption legale de proprieii. 1. tt 3. Adipiscimur possessionem per nosmelipsos. 2. Per procuratorem, tutorem, curatoremve possessio nobis acquiritur. I. 2.0 a. a Vid. I. 20, ult. de acquirendo rerum doniinio. rem tradere, 4. Si jusserim venditorem procuralori quum ea in preesentijl sit, videri mihi traditam Priscus ait. Idemque esse, si nummos dcbitorem jusserim alii dare, non est enim corpore et actu necesse apprehendere possessioneni) sed etiam oculis et a/fectu, t argumento csse eas res, quas propter magnitudinem ponderis monam pro tradilis (eas) yeri noil possunt, ut colamnas:

DELECTUS. sV in re praesenti consenserint : et vina tradila habcri, videri quum clavcs cellao vinariae emptori traditoe fuerint. 1. i,2i a. a Vid. 1. 9, i deacquirendo rerum dominio. Si vicinum mihi fundum mercato, vendilor in niea turre demonslret b} vacuamque se possessionem tradere dicat, non minus possidere cccpi, quhm si pedem finibus intulissem. I. 18, 2. b Traditio longoe manus. Adipiscimur possessionem corpore el animo c: neque per se animo, aut per se corpore. Quod autem diximus, et corpore et animo adquirere nos debere possessionem, non, utique accipiendum est, ut qui fundum possidcrc velit, omncs glebas circumambulet: sed sufticit quamlibet partcm cjus fundi inlroire, d6m mcnte et cogitalione (hAc) sit, uli totum fundum usque ad lerminum veiit possiderc. I. 3, i. 3, 6. <:Vid.infrh,l. 5. Incertam partem rei possidere nemo potest a: vcluli si hta mente sis, ut quidquid Titius possidet, tu quoquc velis possidere. I. 3, 2. ncc a Igitur ista possessio non pareret usucapionem, adversus creditores hypothecarios. pricscriplionem Xocus certus ex fundo et possideri, et per longam possessionem capi potest: et ccrta pars pro indiviso', qua3 introducitur vel ex emptione, vel ex donatione, vel qua^ libet alia ex causA; incerta autem pars b nec tradi, nec veluti si ith tibi tradam, quidquid meijuris capi potest: in eofundo est. Nam qui ignorat, nec tradere, nec accipere id quod incertum est, potest c. I. 26. b Incertitudo de qua* hic ogilur est incertitudo facti,

12

LEGUM

l3 LEGUM DELECTUS. non juris, nam si quis emerit fundum quem alter vindicct, pcndente lite incertum est jus emptoris, sed possessio incerta non erat, id est, factum non erat incerlum, undsc prxscriptio locum habebit, et implebiiur duranlc litc adversiis creditores hypothecarios venditoris, siforte ex post facto vcnditio confirmetur, et cadat h lite is qui fundum venditum vindicabat. c Lex ista adversatur principiis juris; maxime si post longum tempus creditor hypothecarius agat hypothecaric conlrh eum qui emit et possedit. 6. Neratius et Proculus (et) solo anime non posse nos acquirere possessionem, si non antecedat naturaiis posin fundo meo positum sessio. Ide6que si thesaurum sciam, conlinuo me possidere, simulatque possidendi af: fcctum habuero: quia quod desit naturali possessioni id animus implet. Caeterftm, quod Brutus et Manilius putant, eum, qui fundum longa* possessione ccepit, etiam thesaurum ccepisse, quamvis nesciat in fundo esse, non est verum. Is enim qui nescit, non p.ossidet thesaurum, quamvis fundum possideat. Sed etsi sciat, non capiet longa possessione, quia scit alienum esse a. Quidam putant Sabini sententiam veriorem esse, nec alihs eum qui scit possidere, nisi si loco motus sit, quia non sit sub cuslodiA nostra 4, quibus consentio. b. 1. 3, 3. a Vid. contrh 1.48, i de acquirendo rerum dominio. b Si thesaurus non possidetur, sequitur non dari intcrdictum recuperandac possessionis adversus eum, qui thesaurum efTodit in alieno agro. 4 In amittenda quoque possessione, affectio ejus qui 7. possidet, intuenda est a. Itaque si in fundo sis, et tamen uolis eum possidere, protinus amittes possessionem. Igi-

LEGUM DEt.ECTUS. t(\ tur amilti et animo solo potest, quamvis adquiri non potest. I. 3, 6 b. a Vid. conlrh I. 8. b Vid. i,I. i pro derelict. 8. Sed etsi animo solo possideas, licet alius in fundo sit, adhuc tamen possides. I. 3, 7. Liiel possessio nudo animo acquiri non possit, tamen solo auimo relineri polest a. Si erg6 procdiorum dcsertam possessionem, non derelinquendi aflfeclione, transacto tempore non coluisti; sed meti\s necessitate culturani eoruui distulisti, praejudicium tibi ex transmissi temporis Injuiia generari non potest. 1. 4. Cod. de acquir. et rer. posses. a La /w'3, &ff. eod. dit: Si qitis nuntiet domum h lalronibus occupatam, et dominus tiinore conterritus voluerit accedere, amisisse eam possessionem placet. Golofr. ad hanc legera ait: Si periculum vitoe sit non amitli possessionem : secus si non sit vitac periculum. La loi 7, eod. dit: Et si nolit in fundum reverli, qu6d Vim majorem vereatur, amisisse possessionem videbitur. ( Quod quidem intelligi debet de possessione naturali, non de civili:) nec inlcrrumpitur possessio. Sicut si flumen agrum aliquamdiu occupaverit. 1. 34, i,L 35, Vid. I. 3, 17, deservitulibuspraediorumrusticanorum. h. I. i3, ibid. et lit. de vi et vi armata, n 2. 9. Nerva filius, res mobiles, excepto homine, quatcnus sub custodid nostr^ sint, haclenus ppssideri, id est, quatenus ( si) velimus naturalem possessionem nancisci Nam pecus simul atque aberraveritj aut (possimus). vas ith exciderit ut non inveniatur, protinus desinere h nobis possideri, licet h nullo possideatur : dissimiliter

LEGUM DELECTUS. l5 atque si sub custodia me;\ sit, nec invenialur, quia in prceseulia* non sit, et tantum cessat intcrim diligens inquisitio. 1. 3, i3. 10. Quidam recte putant columbas quoque quoc ab acdificiis nostris ( volant), item apes quae ex alveis nostris evolant, et secundtim consuetudinera h redeunt, nobis possideri. I. 3, 16. 11. Labeo et Nerva filiut responderunt, desinere me possidere eum locum, quem flumen aut mare occupaverit a, I. 3, 17. a Nec tamen interrumpitur prsescriptio. 1. 34 1 ct I. 35, de servitutibus rusticorum. Contrh prsediorum servilus amitlalur. Vid. 1. 3, 8 h. 1.14. Quemadmodum demersi refert, quum lapidcs inTiberim Pomponius essent naufragio, et post tempus extracti, an dominium in integro fuit per id lempus quo erant mersi? Ego dominium me relinere puto, possessionem nonputo. 1. i3. 12. Illud quoque a veteribus praeceptum est, neminem sibi ipsum causam possessionis mutare posse. 1. 3, 19 causam possessionis neminem Quod vulg6 respondelur, sibi mutare posse, sic accipiendum est, ut possessio non solum civilis, sed etiam naturalis intelligatur. Proptereh aut responsum est neque eum apud quem res deposita, cui commodata est, lucri faciendi causa pro herede usucapere posse. 1. 2, 1. ff. pro herede. Quod vulg6 respondetur, ipsum sibi causam possessionis mulare non posse, totiens verum est, quotiens quis 4 et lucri faciendi causa sciret se bona fide non possidere, inciperet possidere. Idque per haec probari posse: si quis emerit fundum sciens ab eo cujus non erat, possi-

t6 LEGUM DELECTUS, , debit pto possessore : sed si eumdem h domino emerit* nec videbitur sibi ipse incipiet pro emptore possidere, causam possessionis mulasse. I. 33, i< ff. de usurp* i3. Potest dividi possessionis genus in duas species, aut bona* fide, aut non bona fide. 1. 3,

ut possideatur 22. tibi Stichum debeam, et non. I/J. Si exstipulatione tradam eum, tu aurem nanctus fneris possessionem,I.J^ tradidcro rem, si praedo es a. AF.uue si vendidero, non voluntale med nanctus sit possessionem, non pro emptore possides, sed proedo es. I. 5. a Vid. I. T3. Quod meuls causa\ 1. 7, ad legem Juliam de vi privata, de vi bonorum raptorum. m. ult. i5. Clhm possidere eum dicimus, qui furtive ingressus est possessionem, ignorante eo, quem sibi controetne faceret timebat. 1. 6, versiamfacturumsuspicabatur, Clhm nanciscitur posscssionem, qui futuram controversiam metuens, ignorante eo, quem metuit, furtive (in ) possessionem ingreditur. Dict. 1. 16; Quemadmodum nulla possessio adquiri nisi animo et corpore potest o, ith nulla amittitur, nisi in qua utrunvque in contrarium actum est. I. 8. a Vid. contrh 1. 3, 6. 17. Generaliter quisquis omnin6 nostro nomine sit in veluti procurator, hospes, amicus, nos possessionem, possidere videmur. I. 9. Et per colonos, et inquilinos possidemus a.\. 25, 1. servitus amita Per medicos. 1. 20. Quemadmodum latur, n 3, h. 1, 7, de itinere actuque privato. 18. Aiiud est possidere, longc aliud in possessionc

LRGUM DELECTUS. 17 esse. Denique rei servandoo causa legatorum, damni infecli, non possident, sed sunt in pnssessione custodiao causa1. 1. 12, 1. Vid. I, 7, sup. de damn. infecto. 19. Juste possidet, qui auctore praetore possidet. 1.11. 20. Nihil coinmune a habet proprietas cum possessioue. I. 12, 1. Nec possessio et proprietas inisceri debcnt. I. 5a. a Vid. Fernandum ad h. I. Proprietas h possessione separari non potest. 1. 8. Cod. de acq. et rer poss. Naturaliter videtur possidcre is qui usumfructum habet. Dict. 1. 12. Fructuarius non possidct, $ 4> mst Pei" quas pers. cuiq. acq. Alia possessio civilis, alia naluralis. 1.3, ult. ff. ad exhib.Vid. inf. Quod iegator. I. 1, 8. 21. Quum quis ulilur adminiculo ex persoua* auctoris, uli drbet cum sua causa suisque vitiis. Denique addimus in accessione de vi, et clhm el precari6 venditoris.l. i3, 1. Vid. inf. de diversis temp. proesc. I. 5 a. a L. 11, eodcm de diversis. 22. Picetereh quwritur, si quis hominem venditori 4 in accessione uli possit ex persona ejus a? redhibuerit, Et sunt, qui putent non posse, quia venditionis est resolutio, redhihitio : alii emptorem venditoris accessione usurum, et venditorem emploris: Quod magis probandum puto. 1. i3, 2, 1. 14. ff de usurp. et usuc. 1. 6. ff. de divers.temp. praesc. Vid. I. 19. h. 1.1. 2, 20. ff. pro emptor. a Idcm.in 1. 2. Cod. de rescindendd vendilione. Idem in retractu conventionali. Attamen in casu redhibilionis hvpolhecce impositoe ab emptore durant. 1. 4- Quibus modis pignus vei hypotheca solvitur. IX. 2

LEGUM DELECTUS. a3. Non ea tantum possessio testatoris heredi procedit, quaj niofli fuit injnncla, verum ea quoque qtitc unquam testaloris fuerit. In dole quoque, si data res fuerit vel ex dote receptA, accessio dabitur, vel marito, vel uxori a. I. 13, 5 ct 6. I. 14, i. ff. de usurp. et hsue. 4 n Si defunctus possedit hiala fide, possessio ejus h6n proderit legatario, neque possessio heredis, quia hcfes succedit in vitia defuncti, sed legatarius poterit novam ex sun* pfopria* possessibnem inehoare. Si defuhctiis sit boncc fidei, heres mata fidei, quid de leg:.tafi6? ProdedefuhclUt possessio hcredis 4, quiainirit ci etposseslio tium temporis spectalur, et heres ipse potest usucapere. \. 10 ebd. I. 48, 1 deacqni1. 43 deusurpalibnibus. rendo rerum dolninio. Sed et legatari* d.ndam accessionem ejns temporis , quo fnit apud tCstatbreni, sciendum esl: an heredis j?6sscssib ei accedat, videamus? Et putb sive bure, sive sub conditione fiterit feliclhm, dieendum esse, id tempovis, quo heres possedit anle existeutem fcbndilionem vel festilutionem rei, legatafio pvoficere. Testatbfis autem semper prodcrit legaUtibj si legatum vefc fuit, vel fideic6mmissum. Sed et is, cui res dbnata est, accessione utetur ex personli cjus qul dohavit. 1. i3, ibet ii. 24. Qu&siluin est, si heVes pfrus fion possederat tf, an testatoris pbssessib fci accedat? !*ll quitlem in ethptbfibus stidhbn idem iri heredibus ptepossessto 5nterfufnJ)ilurj rique probant quoniam plenius est jus successiohis, ojhhfn et emplionis b : sed c swVlilhis est itJUod in eiriptbrem, *ni%' e d in heredem id quoque probari* 1. i3, 4 ^iistirp. et usucap. I. ao de diveVs. teiivpbfibus pfaescfipi. I. i5, i.Vid. nfc8.

l8

LEGUM DELF.CTUS. 19 a Gotofr. ad hanc legem ait: Sensus est possessionein si medio tempore res h nullo testatoris heredi prodesse, Vid. 1. 3i, 5, possessa fuerit. 1. 20 de usurpationibus. et legem 4 de usurpationibus. 1. 2, 18 proemptore. b Vid. 1. i38.1. 195 de re judicala\ c Quia. 25. Si quis vi de possessione dejeclus sit, peiinde haberi debet, dc si possideret: quttm intcrdicto de vi recuperandaj possessionis facullatem habeat a. I. 17. aLa cotnplainte el /a rein/egrande font continuer lapos^ session, 26. Differenlia inter dominium et possessionera hoec est, quod dominium nihilomjnus ejus manet, qui doroinus esse non vult, possessio autera recedit, ut quisque constituit nolle possidere. I. 17, 1. 271 Non videtur possessionem adeptus is, quiithnactus est, ut eam retinere non possit. I. 22. 28. Quum heredes instituti sumus a, adita hereditate oninia quidem jura ad nos transeunt, possessio tamen, nisi naturaliter ad nos non perlinet b. 1. comprehensa, i 23 C. a Quid de herede ab intestato? Golofr. ^Gotofr. ait ad hanclegem. Huic legiebnsuetudoGalliee, femort saisit le vif, contraria est, quoe tantum in suis heredibus locum habetj sed eliain in .extraneis. Yid. 1. Vhetiiier en 3i, -S, et 1. 4 de usurpationibusi-Erg6 droit napas la complainic. Vid. I. 3b. >Ex quihus causis majores. ]. 11 de iibefis. Golofr. ad 1. 3o ex quibus causis majores. c Vid. n 24.

LEGUM DELECTUS. 29. Qui universas scdes possidet, singulas res qnce iu aedilieio sunt, non videtur possedisse a. ldem dici debct etde nave, et de armorio b. 1.3o. a Voyez la consequcnce de cetie regle dans la loi 2, 6 in fine pro emplore, ubi dicitur : Si fundus cmptus sit, et ampiiores fines posscssi sint, totum longo lempore, api, non singulcc partes. quia universitas possidetur, b llatio est, qu6d tignum alienis ccdibus junctum vindicari non poterat: unde nata actio non erat. 30. Exitus controversicc possessionis hic est tantum, ut prius pronuutiet judcx, uter possideat. Ith enira fiet, ut is qui victus est de possessione, petitoris parlibus fun1. 35. gatur, el luric de dominio quceratura. a Vid. 1. 36 de judiciis. 3i.Interesse a deputo quamenteapud sequestrum ponitur res ; nam si omittendce possessionis causct, et hoc ad usucapionem possessio ejus approbalutn, aperlefuerit at si custodicecausa deponatur, partibus non procederet: eam possessionem victori procedere consadusucapionem tat. 1. 39. vide legem 110 de verborum signia De sequestro, ficatione. 32. Possessio non tanlum cOrporis, sed et juris est. I. 49, 1, infin, reriim animo possessionem nos adi33. Quarumdam pisci ait Labeo. Veluti si acervum lignorum emero, et eum simu! atque custodiam povenditor tollere me jusserit, suissem ,; traditus mibi videtur. Idem esse juris vino vendito, qttum universse amphoree vini simul essent. 1. 5i.

20

LEGUM DELECTUS. 21 34. Mintis instruclus est, qui te sollicitum reddidit, quasi in vacuam possessionem ejus quod per procuratorem emisli, non sis induclus : quum ipse proponas te cliu in possessione (e)us) fuisse, omniaque ut dominum gessisse.Liccteniminstrumentonon sit comprchensum quod tibi fradita sit possessio, ipsa tamcn rei veritate itl consecutus es, si sciente vcnditore in posscssione fuisli. I. 2. Cod. cod. 35. Nemo ambigit possessionis duplicem esse ralionem a : aliam quce jurc consislit, aliam quas corporc : utramque aulem ila demum esse ligitimam : qtitim omnium adversariorum silenlio et tacilurnilate firmatur. Innon posse eum tcrpellatione vero controversia progressa, intelligi possessorcm, qui licel (possessionem) corporc et causa in tcneat, taincn ex interposilrt conlestationc, judicium deducla super jure possessionis vacillet, ac dubitet. 1. 10. Cod. eod. a Interruptio judicialis ei dumtaxat prodest qui fecit: secus realis. TITULUS De usurpationibus III. ei usucapionibus.

1. Bono publico usucapio introducta est, nc scilicet rerum diu et fere semper inccrta dominia quarumdam res suas essent; qutim sufficeret dominis ad inquirendas statuli temporis spatium. 1. 1. 2. Usucapio est adjectio dominii per conlinualionem possessionis temporis lege definili. 1. 3. 3. Quod dicit lex Atinia, ut res furliva non usucapia-

22

DELECTUS. lur, nisi in potestatem ejus, cui subrepta est, revertatur, sic acceptum est; ut in domini potestatem debeat reverti, non in cjus utiqnc cui subrcptum est. 1. 4, 6,1. ult. Usucapere uon potest ( qui) vi possidet. Dict. 1. 25. raptumve sit, antequhm in po Quod vi possessum, teslate domini, heredisve ejus pervenit, usucapi lex vetat. 1. ull. ff. vi bon. rap. 4. Libertalemservilulum usucapi posse verius est. 1.4 ult. ne mihi pulh Itaque si quum tibi servilulem deberem, licet altius ccdificare, et per slalulum tempus allius acdificare, et pcr stalutum lempus allitis ccdificatumhabuero, sublala erit servilus. Dict. I. ulf in fin. Vid. 1. 10. fY. si serv. vind. I. 5, 3. ff. de itin. act. pr. I. 1 et 2. Cod. de servitnt. I. 1, ult. ff. de servil. prsed. rust. cx5. Usucapionem recipiunt maxime res corporales, ceptis rebus sacris, sanclis, publicis, populi romani, et civilalum. I. 9 a. a Vid. legtm 16, de vcrborum significatione, ubi civitates loco privalorum habenlur. G. Si aliena res bonrt fide empla sit, quccritur, ut usuutriim emplionis initium ul bonam fidem capio currat, habeat, exigimus, an Iraditionis? Et obtinuit Sabini et Cassii senlenlia, traditionis inilium spectantium a. I. 10. a La loi 2, in fme prid. pro emptore, dit: In cceteris contraclibus sufficit tradilionis tempus : at in emptione et illud lempus inspicilur, Erg6 et bona quo conlractalur. fide emisse debet et possessionem bonrt fide adeptus csse. 7. Si ab eo emas, quem praetor vetuit, alienare, idque tu scias, usucapere non potes. 1, 12.

LEGUM

LEGUM

8. Pignori remacceptam quia pro ' alieno possidemus a. 1. 13. a Nec prcescribilur facuhas debitori data, luendi pignoris. I. 10 et 12. Cod. de pigneratilia aclione. 9. Servi nomine qui pignpri dalus est, ad pxltiberidum cum crcditore, nou cum dcbilprc agendum cst; quia qui taiUuin possiplet: qu6d pignori dedH ad usucapioncm ad reliquas prones causas perlinet, qui accepit possidet, adeo ut adjipi possit, et possessio ejus qui pignori dedit. 1. iG.1.33, $ 4. 10. Quainvis adversus fiscum qsucapio non prpccdat, nondum tamen nuntialis, tamen ex bonis vacantibus, emplor prccdii ex iisdcm bonis exliterit, recle dinlurna possessionc capiet. Idque conslilutum cst. 1. 18. 11. Posscssio lcstaloris ilh hercdi prsecedit, si medio lempore h nullo possessa cst. 1. 20. Vid. sup. de pcq. vel amit. possess. I. 23 et I. i3, 4 12. Ubi lex inhibet usucapionem, bpna fiu^s possidentinihil prodest. 1. 24. i3. Sine pessessionc usucapio conlingere non potest. I. 25. sine solo capi longo lempore poNunquhmsuperficies test. I. 26. 14. Si solum usucapi non pplerit, nec superficies usucapietur a. I. 3g. a Oest un cas oh le mineur quisera seigneur dufonds, releve le majeur qui est seigneur de la superficie, comme servitus amittatur. dqns la loi 10. Quemadmodum i5. Nunquani in usucapipnibus juris error posscssori prpdest. 1. 3i, 1. 2, i5. ff. pro empt. Vid. n 22,in fm. 16. Vacuum tempus qupd anl6 adilam heredilaleni,

DELECTUS. usu non capimus;

23

LEGUM DELECTUS. 24 vel post aditam inlercessit, heredi proad usucapionem cetVt fj I. 3i, 5. a Vid, 1. i3. 4 ! 2^, de acquirendft vel amittendct possessioue. Gcptam usucapionem h defuncto, posse et anle aditam heredilatem constitutum est. I. /jo. adimplcri, 17. Potest plurihus niodis accidere, ut quis rem alienani aliquo errore deceplus, tanquam suam vendat forte, aut donet: ct ob id h bona; fidei possessore res usucapi aut possil. Veluti, si heres rem defuncto commodatam, locatam, vel apud etim depositam , existimans hereditariam esse, al.ienaveril. I. 36. 18. Furlum sine affeclu furandi non committilur a. 1. 36. a Ilh nec delictum fit sine dolo. 19. Heres ejus qui bona fide rem emit 0, usunon capiet seiens alienam b. I. 43 c. a Ergo inilium conlractus non sttfilcit. Contrhl. 10, suprh. b Si modo ipsi possessio tradila sit. Conlinuatione vero non impediretur heredis scientia. 1. 10, h. Quid, chez noiis du legalcire universelP Chez nous scienlia rei alience impcdit usucapionem, quando quis vult acquirere per prcrscriplioncm. Quid apud nos si defunctus fuit bonce lidei, heres nialce fidei, et legatarius bonse fidei, an convel obslabil possessio heredis malae jungenlur tempora, fidei? Nola. Legalarius jus suum non capit ab herede, sed h defnncto; nec dcbet nocere heredis scicntia legatario bonce fidei. Nam regulaiiter initium solum possessionis in*cipi debet, lex ver6 non vult facere possessori malee fidei ut usucapionem impleat, hic vero qui praescriplione

. 25 DELECTUS. juvatur non erat mala) fidci, qui autem erat malae fidei, non fruilur; et apud nos est id est heres prcescriplione \ilinm pcenale possessoris dumlaxat exceplio propter malce fidei. Quid de eo qui emit bonu fide ab herede; nam jus suum ab eo teuet. c Vid. 1. 11, de diversis, 20. Pro herede usucapio locum nonhabet aX i. Cod. de usucap. pro hered. 1. ult. Cod. com. de usuc. Vid. n 22. a Tribus casibus usucapio pro herede locum habet, i in 1. 3. pro herede. 2 in 1. 33, i. Vid. hoc amplius de usurpationibus. 3. Si defunctus quid sine vilio possedit. Gotofr. ad t. c. pro herede. Sed hccc omnia falsa sunt. h majoribus contracla perdurant, Vitia possessionum et successorem auctoris sui culpa comitatur. 1. n. Cod. de acq. et rel. poss. Vid. 1. I i. fT. de div. temp. praesc. seu sc moventem 2i. Si qnis alienam rem mobilem, bona fide per continuum is firmo triennium delinuerit, jure eam possideat. 1. un. Cod. de usuc. transf. 22. Super longi temporis praescriptione quce ex dccem vcl viginli annis introducilur, perspicuo jure sancimus, ut sive ex donatione, sive ex alia lucrativA causa, bona fide quis per decem vel viginli annos rem detinuisse probetur, adjeclo scilicfct tempore etiam prioris possessoris, memorata longi lemporis exceplio sine dubio ei com1. n. petat, nec occasione lucralivcc causa repellatur. Cod. de prcesc. long. temp. his qui bona fide accepLongi temporis prcescriptio, tam possessionem, et conlinuatam, nec interruptam, LEGUM

DELECTUS. I. 2. Cp<L lilis tenueiunt, solet patfocinari. inquieludinc eod. Vid, inf. n 24. sine juslo Diulina possessio tantum jure successionis, bk sola ad prccscriplionem lilulo abtcnta a, prodesse ratione non potest. i. 4* Cod. eod. a Vide n 2.0. Nec pelenlem dominium ab eo cui petentis solus error causam possessionis b, sine vero tilulo prceslilit, silenlli prccscriplione repelli, juris evidentissimi longi temporis esl. 1.5. Cod. eod. b Viden 0 i5. s3. Longi temporis munitis, instrumenpossessione torum amissio nihil jttris aufeit, nec diuturnilate ppssesalterius turbare securitatem malcficium sionis parlam potest. I. 7. Cod. cod. a. vel periculo tutorum. a Vid. I. 57, de administratione inter prccscntes, et vicennjuni 24 Ppst decennium securus cst possessor ex jqstp tilulo cum inter apsentes, si rei bonrt fide, licet ejus aulor malct fide possederit, non sit ignarus. Si vero dominus sui juris ct alienalionis h possessore a solo trice,nnio repeilelur hcec ignoret, cujus autor fucrit malcc fidei. Nov. 119, cap. 7. a Hccc exceptio non servalur. Voy. Henrys, t. 1,1. 4. si 25. Pro prcescnlibus ar.lor et possessor, habenlpr in cadem provincia doniicilium habeant, pro absentibus vcro, si aller in aitera. 1. ult. Cod. eod. 26. Si quibusdam annis ahscntia, quibusdam prcedecennio tantum tcmposentia intervcnerit, adjicicndum ris, quanlum fuit absenlirc. Nov. 119, cap. 8. aut depositi, scu 27. Neque rautui, neque cpmmodati, 26 LEQUM

DELECTUS. 27 legati vel fideicommissi, vel tuteloo, seu alii cuilibet personali actioni, longi temporis prcescriptionem objici posse certi juris est. I. 5. Cod. cuib. non. objcct. long. tcmp. prccscrip. I. 3, 1. 4* Cod. in quib. caus. cess. longi tcmp. pr. Sicut iri rem speciales, ilh de universitate, ac personales actiones ullrh trigenta annorum spatium minime Sed si qua res, vel jus aliquod postuletur, protendantur. vel persona qualicumque actione vel persectttione pulsetur, nihilominus erit agenti triginta annorum prcescriptio metuenda. 1. 3. Cod. de pracscrip. 3o vel 4o ann. Vid. inf. I. 4 et 1. 7 eod. n 35 et 37. 28. Hrc acliones annis triginta continuis extinguantur, : non illce quce antiquis temquic perpetucc videbantur 1. 3 in fin. Cod. de praesc. 3o vel poribus limitabantur. 4o an. bonrt fide possidentes adversus 29. Praescriptione annorum decem, abserites autem viginti miprasentes nuuntur. Qu6d si ex alicujus pelsona de pelitorum parte restilutiouis auxilium, deducto co, quo si prsetendatur quid fuerit gestum succurri solet, residuum computari fationis est a. 1. 7. Cod. quib, non obji. long. temp. prcescript. a La minorite n 'esi pas une interrupiion, mais une sus~ pension de la prescription. 30. Qttum per absenliam luam eos de quibus quccreris in res juris lui irrnisse adseveres, teque ob medendi curam h comilatu noslro discedere non posse palam sit: Prcefeclus prcetorio nosler, accersilishis quos causa contingit, inter vos cognoscet. Non necessario autem petis ex longi temporis diuturnitale tibi non prcescriptionem

LEGUM

LEGUM DELECTUS. opponi, quand6 justre absentice fatio, et necessitatis publiccc obscquiuum ab hujusmodi prccjudicio re defendat. I. 2. Cod. quib. non obji. long. temp. prccsc. Si possessio inconcussa sine eontroversia" perseveravit, firmitatcm suam tenct abjecla prascriplio, quam contra abscntes vel reipublicaj causrt, vel maxime fortuilo casu, nequaquhm valcre decernimus. 1. 4 eou*. 3i. Noc est incognitum, id temporis, quod in minore rctate transmissum non cst, longi lemporis prcescriptioni imputari. Ea-cmni tunc currerc incipit, quand6 ad ma1. 3. Cod. quib. jorem cclatem dominus rei pervcncrit. non objic. long. temp. prrcscript. 32. Univcrsas terras qucch colonis, sive emphylcuticariis domintei jnris, vel juris sacrorum reipublicrc, in qualibet provinciA vendilcc, vel ullo alio, templorum paclo alicnatcc stmt, ab iis, qui perperam atque conlrh nullrt longi tcmporis prctscriplione leges eas detinent, officienle, jubemus rcstitui : ith ut ncc prelium quidem iniquis coinparatoribus rcposccre liceat. 1. 2. Cod. ne rei. dom. vel templ. vind. tenipl. prccscr. subntov. Non nisi /\0 annorum ectlesice, et veneptwscriptio rabilibits locis opponittu\ Nov. I3I. Cap. 6. 33. Male ogilurcum dominis pranlioruin, si lanlaprecario possidcnlibns ut eos post defertur, pra^rogativa annorum quadraginta spalia qurtlibet ratioue decursa, non litcat. Quum lex Conslantiaua inquiclare jubeat ab his posscssoribus inilium non rcquiri, qui sibi politis Eos aulem possessorcs non quant alteri possederunt. convcnit appcllari, quia ilh tenent, ut ob hoc ipsum solilam debeaut pneslare inefccdcm. Ncmo igitur qui ad res lcnendo |)oss<'.ssionem conductor accidit,.diualienas

28

DELECTUS. 29 ne cogarituf domini aut usurpet, jps sibj proprietatis utiles sibi aut conductores amittere qucc locaverunt, aut annis omnibus super dominio fortassis excludere, 1. 2. Cod. de ptcesc. 3o vel 4o suo publicc potestari. ann. omnis contracannorum prcescriptione Quadraginta non petus, omnis actio, quco cceteris prccscriptionibus 1. 4o reat, sive privati juris, sive publici, extinguitur. ann. 35. Publicaj functiones et tributa nulla* prajscriptione tollantur. 1. 6. Cod. de prtesc. 3o vel 4o ann. 36. Aclio liypotliccaria a contrh exlrancos posscssores triccnnio finilur : at contrh debitorem, aut ejus heredes ad annos quadraginta pignorum possessores, perseverat; licet actione pcrsonali tricennio liberentur. 1. 7 dc prcesc. 3o vel 4o ann. a Louet, 1. h. Si antcrior creditor vivo dcbitore agat hypothecarie adversus poslcriorem ejusdcm debitoris creditorem, eunv sola 4o annorum prasdemquc pignoris possessorem, tuebitur j eique accedel tempus quo criplio possessorcm debitor ipse possedit. Si vero mortuo debilore secundus creditor Iricennio possederit, ttitus erit. Dict. 1. 2. Idem jus erit pro temporum computatione, si posterior credilor anteriori credttori possessione se tuenli debitum olferat. Dict. 1. 3. ., 37. Debili sub condilione vel sub die non currit prcescriplio, nisi post diei aut conditionis evenlum a, Dict. I. 7, 4> Cod. de prcesc. 3o vel ann. a Secus apud nos, saltem in actione hypothecarA adversus extraneum possessorcm : Quia datur actio ad deLEGUM

3o clarationem juris

LBGUM

DELECTUS. quce juri romano erat in~

spectantem,

cognita. 38. In his eliam promissionibus, vel legatis, vel aliis annos vel obligationibus, qurc dationem pcr singulos mcnses aul aliquod singulare tempus contincnt, tcmpora mcmoratarum non ab exordio lalis obliprajscriplionttm gationis, sed ab initio cujusque anui, vel mcnsis, vel alterius singularis manifeslum est a. temporis, computari 1. 7, ult. Cod. de prassc. 3o vel 4o ann. a Yid. conlrh I. 26 Cod. de usuri9 quce est Justiniani et ita rcvocat. 1. 7. Cod. de prcescriplione triginta vel aunorum. Vid. de usuris. n 24. quadrai;inta TITULUS Pro IV. emptore.

1. Si fnndus emptus sit, et ampliores fines posscssi sint, to\um longo tempt)re capi: quoniam universitas ejus non singulce partes. 1. 2, 6 in fin. a. possideatur, a Jlfaut crant, supposer que neque fines demonstrati neque numcrus jugerum dictus erat. Alioquin emptor Vid. possideret contrh proprium titulum, nec usucaperet, 1. 3o dc acquircndtt vcl amittcnda* possessione. 2. Eliam heredi ulteriori defuncti possessio proderit, quamvis meditis hercs possessioncm ejus nanctus non sit a. I. 2, 18 b, a Erg6 non ihtemtmpitnr, sed dumtaxat snspenditur et h nemine fucrat occupata. possessio, Vid. I. i3, J^ 4 ^c acquirciuU vel amiltendii possessionc.

LEGUM

DELECTUS. V.

3i

TITULUS Pro herede, velpro

possessore. de usuca-

a Vid. I. i Cotl h. 1.1. ult. Cod. communia n 20. pionibus, et titttlum prceccdentem, TITULUS Pro TITULUS Pro a Malc hic titulus donato. VII. derelicto. VI.

est inter modos acquirendi si qnidcm litulus pro dereticto, Non per usucapiohem, sufticit, si is qui rem pro dereliclo habuit, non erat verus dominus. 1. Si res pro dcrelicto habila sit, statim nostra esse sit d. Quia iisdem modis dctinit, et occupantis (statim) rcs desinunt cssc nbslrce, quibus acquirunlur. 1. 1. a Vid. I. 3, 6 de acquirendrt vel amitlcndri possessione. 2. Pro derelicto rem h domiuo habitam si sciamus, Sed Proculus non desinere eam possumus adquirere. rem domini esse, nisi ab alio posscssa fueril. Julianus desinere quidem omittentis esse, non fieri autem alterius,"iiisi possessa fuerit, et rccte. I. 2, dict. I. 1. 3. Si quis incrces ex havc jactatas ihvenissct, num ideo usucaperc nott possit, derequia non viderenlur insertus

LEGUM DELECTUS. licta?, quccritur? sed verius est, eum pro derelicto usucapere non posse. 1. 7 a. a Vid. 1. de lege Khoditt. I. 9, ult. de acqnirendo rerum dominio. TITULUS Pro legalo, 1. Pro legato usucapit cui recte legalum relictum est. vel legatum ademp* Sed ctsi non jurelegatum relinqnalur, tum est, pro legato usucapi, post magnas varielales, obtinuit a. 1. ult. 4 htc de re alienu Iegata\ Tres sunt defmitioa Agilur nes in hac lege: Prima est de eo cui res aliena reclc de eo cui res aliena legata est in legata est. Secunda, testamento imperfecto. Locum habct usucapio in his casibus el valet decisio. Tcrtia, de co cui res aliena legala est in testamento, et per codicillos adempta; non valet decisio legis, nam deest titulus; proiudeque non currit usucapio. TITULUS De dote. TITULUS , Pro suo, tolerabilis error est. I. ult. X. IX. VIII.

32

1. In alicni facti ignoranlia in fin.

LEGUM I LIBER i \ De re jndicald,

DELECTUS. SEC. PRIMUS-

33

QUADRAGES. TITULUS

et de effectu sententiarum, tionibus.

et de interlocu-

i. Res judicala a dicitur quce fmem controversiarum judicis accipit: quod vel condemnatione | pronunlialione i vel absolutione contingit. I. i. a Vid. 1. 9, i de reccptis. i Prrcscs provincice non ignorat definitivam sententiam, I vcl absolutionem non continet, i qucc condemnationem I pro justrt non haberi. I. 3. Cod. de sentcnt. et interloc. 2. Qui pro tribunali cognoscit, non semper tempus judicati scrvat, scd nonnunquhm arctat, nonnunquhm pro! rogat, pro causce qualitate, et quantitate, vel personaruni temobsequio, vel contumaciri. Sed perrar6intrhstatutum Veluli si alimenla constituanpus senlenlice exscqucnlur. I tur, vclminori 1. 2. viginli quinquc annis subvenitur. 3. Qui damnare potcst, is absolvendi quoque potestatem habel. 1. 3. judioati aclio in euni 4* Si sc non hlulit procurator, ct in dominum dabilur : si se oblulit, in denegahitur, ipsum dabitur. I. 4 Tulor quoque vel curator in ea condilione sunt, ut non videantur videri se liti obtulisse: debet idcirc6que > dcnegari in eos judicati actio dict. I. 4 r> I : in Actor mnnicipum polest rem judicatam recusare municipes enim judicati actio dabilur. Dict. I. 4 S 2. 3 n*. . I

34

LEGUM

DELECTUS.

5. Si quis proiniserit, prohibere se, ut aliquod damnum et faciat: ncque ex ea*re damnum stislipnlatorpaliatu)\ facit quod et faciat : (ith habcalur) pulalor palieltir, promisit, si minus qui non facit, quod promisit, in pecuniam numcralam siculc venit.in omnibus eondemnatur, facieudi obligalionibus. 1. i3, i. 6. Quod jussit, veluitve prcetor, contrario imperio tollere et repeterc licct a\ de sententiis contrh. 1. i4 b Distingiicr cnlre une ordonnance ei une sentence. Judcx postqnhm semel sentenliam dixit^, posteh judex esse desinit. Et hoc jttre utimur, ut judex qui semelvel pluris, vtl minoriscondcmnavit, amplius corrigeresentcntiam suam non possit. Semcl cnim male seu bcne oificio funclus cst a. I. 55,1. 62, h. tit. 1.2, Cod. fin sent. ex peric. recit. /; Vid. 1. 27 de pccnis. c Vid. 1. 19, 2 de receptis. Ncque suam, ncquc decessoris sui sentcntiam quemin dubium non venit. 1. 1, Cod. quam possc rctraclare, sent. resc. n poss. 7. Scntcntiam lloinrc dictam, ctiam in provinciis posse prcesidcs, si hoc jussi fuerint, ad finem persequi, imperalor noster ctim palre rescripsit. I. i5, % 1. 8. In vendilionc pignorunt captorum facienda 4, primo quidem res mobites animalcs pignori capi jubent a, mox distrahi. Quarunt pretium si suIVecerit, bcne est: si non ctiam soli pignora capi jubent, et dislrahi. suffecerit, soli initium Quod si nnlla moventia sint, h pignoribus faciunt. I. i5, 2. a Abroge par tordonnance de i53y, h ta riserve des mincurs; ilfaul discufer kurs mrubles, avanf Vadjudicaiion dcs immtubks.

DELECTUS. 35 9. Oportet res captas pignori et distractas prresenti a non sic, ut post tempus pecunia solpecunirt distrahi, vatur. I. t5, 7 in fm. a Prcetor vendit grrecct fidc. 10. Posse nomen jure pignoris capi, imperator noster rescripsil. I. i5, 8, I. 5, Cod. de cxcrc. rei jud. 11. Inter eos quibus ex ertdem causft debclur, occupanlis melior a conditio cst. 1. 19 b. a Priorite de saisie. b Vide I. 10 de pignoribus et hypothccis. 12. Et si tidejussor acceptus sit rci, vel aclionis, non prodeiit (ei) si persona pro qur\ fidejussit; in quantum facere potest condcmnanda est a. 1. 24,1. 7 de exceptionibus. a Ne eludatnr providentia ide6 ejus qui fidejussorem accepit, quia reus tenebatnr dumlaxat in id quod facere potcst. Hoc autem privilegium est 0111111116 pccnale. Verum nonnc fidejussor regressum habebit in solidum si solvat? llespondeo aflirmative, quia illud privilcgium est relalivum dumtaxat inter conjunctas pcenas: ct ith eludi remedio lidejussoris. I. 33, 3. potest hoc piivilegiuin I. 41, h. De donalionibus. Sciendum est hcredes earum personarum, non in id sed id inlegrum teneri. I. 25, Vid. quod facere possunt, " inf. n i4 i3. Si convcncrit intcr litigatores quid pronuntietur 0, non abs re crit, judjcem hujusmodi sentcntiam profcrre. I.26*. a Ubi partes convcniunt, cessat officium judicis. ' b Vid. I. 21. Communi dividundo. i^. Qnum ex causi donationis promissa pecunia cst, LEGUM

LEGUM DELECTUS. 36 sit an ea res c6 usque donaloris fncultates si dubilatum exhaurire possit a, ut vis quicquam ei in bonis relictum danda est b : ilh ut sit, actio in id quod faccre possit; sufficiens et ipsi donalori aliquid relinquatur. Quod est. 1. 3o. niaxime inter liberos ct parentes observandum a Vid. infrh n 2a. b Quid de donatore dotis? Si sit pater, tenelur tanautera in solilum in id quod faccre polest; extraneus dum. Arg. I. 4i> infrh, quia maritus indotatam uxorem non fuissct. 1. io. Quce in fraudem crediiodcduclurus rum. Pinguius donalori succurcrc debemus c, quhm ei qui ne liberalitate su;\ verum debitum persolvere coinpcllitur; 1. 49, in fin. et l. 5o. inops fieri pcriclitctur. ld est, deducto a;re alieno: secus de patrono, demaI. 16, 1. 19, rito , diclA Icgc 49- Dc socio et parente. cod. dies ad solt5. Dehitoribus non tanttim pctentibus vcndum dandi sunt, sed ct prorogandi, si res exigat: si magis, qtthm quia*hon posqui tamen per contumaciam sint cxplicarc pccuniam a, difTerant solulionem, pignoribus compcllendi sunt ad satisfaciendttm b, L 3i. a Itt pccnali post menses quatuor, in re protinus cst omnis sententia petikienda. Sed postquhm quis diem ad via 1. 5, c. soivendum petiit, prcccludilur ei appellalionis h. t. Vid. infrhn03g. b ISota. Judex inducias largitur, potcst inler usmium , quia potest benelemporis proprio motu pronuntiare et eluditur hic omnis usurcc iicio conditionem addere, nuctorc Hcgone. prohibitce suspicio, 16. Quitm prolatis conslitulionibus contra eas pronun-

LKGUM DELECTUS. 3; tial judex, c6 quod non exislimat causam', de qua judicat, per eas juvari 0, non videtur conlrh constilutiones dedissc. I. 32. Vid. inf. n 3o. senteniiam a Nec litem suamfacit, qutim malce fideinon sit; sed opinione surt licet falsa* excusatur. Lex enim humane cum ministro suo agit. Vid. 1. i5, 1, dejudiciis. Antoninus et Verus rcscripserunt, 17. Imperatores obieniu novorum instrumentorum resiiiuinequamquamsub tatnen in negotio publicoexcausA per gotia minirneoporteat, miiiere se hujusmodi instrumentis uli a, 1. 35. a Cest un des privileges duftsc. J*ai vu M, d'Aguesh un arrit rendu seau, pYoeureur-ginhal) formeropposition conformiment h ses conctusic.p >\ A/. Maci ilait avocal. II ni ny a point dejin de non-ucevoir contre le droitpublic, contre les oppeltations comme d 'ahus, parce qtfit ne se comre point. Sub specie novorum instrumentorum posteh reperlo1. 4>.Cod. rum, rcs judicatas restaurari exemplograveesl. eod. Vid. inf. n. ult. 18. Tunc universi judices intelliguntur judicarc, quum omnes adsunt a. 1. 37 bv a Nam siunus abfuit, potnisset alios.trahereinsuam I. 17, ult. De receplis scnlentiam. /; Licet unus contrh sentiat. 1. 39. 19. Inter pares numero judiccs, si dissonce sententice in liberalibus quidein causis a (secundum proferantur, est) pro libertate slalutum quod h divo Pio constilutum oblinet b, In aliis autem causis pro reo. a Voyez Varticte 12 de$. sentences de Vordonnance.de 1670. b Acccdit judicium Minervce pro reo. Alteserra. 13,

LEGUM DELECTUS. 38 Ce c. 17. De Ficlion. jur. Vid. I. 24. De manussionibus. du roi privilege a iieu pour leftsc par une declaralion en dale du mois de mars 16^0, viriftee le Louh XIII, sur Louet, let. 20 avril suivant, rapportce par Brodeau On dit quette ne s'observe ptus. P. //.45. I. 38. Quod ct in judiciis publicis oblincre oporlet. Vid. sup. de nianuin. 1. 24. ao. Si diversis summis condemnent judices, lninimam essc Julianns scribil a. 1. 38, 1. speclandam a Le Prclre, cent. 1, chap. 74. Vid. I. 10, de inofficioso tcstamento. 21. Duo cx tribus judicibns, ttno abscntc, judicarc non possuut a: quippc omncs judicare jussi sunt. Scd si ndsil, et conlra senliat, stalur duorum scntcnlicc. Quid enim initius vcrum cst, omncs judicassc. 1. 3g, I. 37. h. a Quia potuit prrcsenlia unius alios Iraherc in suam I. 17, ult. 1. 18. Dc rcccplis. scnlcntiam. a2. Nescnnius Apollinaris : Si tc donaturum mitii dcsis? lcgavcro credilori meo , an in solidum convcnicndus Et si in solidum conveniendus a, an diversum ptiles, si' non credilori mco, sed ci cui donarc volcbam tc dclegavcro? Et quid de co qui pro inulicrc, qui donarc volebat, marilo cjtis dotcm proniiserit? nullrt creditor respondi, liccl is qui dclegnliis est polccxceptiouc snmmoverclur, rit uti ndvers6s cum cujus nominc promisit : cui similis cst marilus, maxime si conslanm matrimonio petat. Et sicut hcres donaloris in solidum '.ondcmnatur, et ipsc ith et ei cui non fidejussor quem in donando adhibuit, b. I. (\\. Vid. sup. de donavit, in solidum condemualur dount. 1.33, 2. a Vid. suprhn 0 14.

3$ ^LEGUM DEI.ECTUS. b Vid. I. 19. Dc novalionibus, quia curiosus cssc uon dcbet. 2.'}. Paulus rcspondit, eos qui unrt senlentia in unam I 1 quantilateni condemnati sunt, pro portione virili a, cx causii judicali conveniri: et, si ex sentenlii\ adversus tres exsolvit, ex dicla, Tilius portioncm sibi competentem ex ectdem senlentirt cpnveniti cum pcrsona creterorum non posse. 1. 43. a Scindilur sententia ptenas atque adeo qui condcmnati sunt viriles parles dant.,1. 10, 3. De appellationibtis. Si non singuli in solidum, sed genrrnliler tu ct colleg.i (uus una et ceilA quantitate condcmnali cstis, nccndditum est, ui quod ab attero servari non posset, id alter supdis-t pleret; cffectus senlentire pro virilibus portionibus crctus est. Ideuque parens pro tua* porlione scnicnticc, ob cessationem nltcrius, cx causrt judicali conveniri non potcs. I. t. Cod. si plur. unrlscnt. cond. sunt. 24. Conlrh indefensos minores tutorem vel curatoreni a non habentes, nulla scntentia profcrcnda est. 1. 45, 8 2' . a Vid. titul. Cod. Si ndversus rcm judicatam. Ncquc cnim debet adultis nocere, quidquid eo temporc statulum est, quo defcnsione jush\, et curatoris nuxilio fucrant desliluti. 1. 6, inf. Cod. quomod. ct quand. jud. 25. De uno quoquc negotio prccscntibus omnibus, qttos causa conlingit, judicnri oportct. Alitcr enim judicnlum tanl6m inter prcesentes tenet a, I. 47 h, a Olim nemo absens condemnari potcrat; scd cx tribus cdictis evocabalur, etfiobat ntissio in possessioneni

LEGUM DELECTUS. 4o bonorum ejus : secus jure novo. I, i, 3. Cod. Quo modo ct quand6 judex est h parle abs. 1. 8, cod. cum authent. per annum. qui semel, ubi reus cxpectatur b Vid. 1. io,S ult. De appellationibus. 1. io. De exceprei judicatcc. tionibus. I. 12 et i3. Dc exceplionibus vel jurejurando 26. Post rem judicalam, decisam, vel in jure factam, nihil quccritur post oratioconfessionein nem divi Marci : quia in jure confessi pro judicatis habenltir. 1. 56, 1. 1, de confessis. , res inter alios judicatas a aliis 27. Srcpc conslitulum 1. 63. Tolo titulo. Cod. quib. resjud. 11011procjudicare. n. noc. el tit. Cbd. inter al. act. vel jud. ad n. hoc. a Imo licct is contrh quem judicatum cst alleri heres 1. 10, ci non nocet. 1. 10. De exceplionibus. cxliterit, ult. De nppellationibus. Quid, un criancier peut-ilformer opposiiion h un arrit rendu conire le debiteurP Vid. rei judicalse, et I. 12, i3 et I/J. tit. dccxceplione 28. Ntilla ct senlenlia prolata die feriato, autextrhlocttm judicii a cx 1. 4 <?t 5. Cod. Quom. et quand. jud. sent. pr. dcb. 1. 6. Cod. de sent. et interloc. a Extrh locum majornm. 29. Prolalam h prceside sententiam contrh solilum judiciorum ordinem 0, auctoritatcm rei judicatrc non obtincrc, cerlum cst b. I. 4 Cod. de sent. et inteiioc. a Non ex periculo. 1. 1. Cod. sentent, ex pcric. recit. Si judex tanlum suasit. 1. 7.Cod. de sentcntiis ct interlocutionibus. Si non in loco majorum. Si non sedens, ctc. b Nec vox judicis , judicati continet aucloritatem dicta lege 7, dc sentcnliis ct interlocutionibus. 30. Nemo judex, vel arbiter exislintet, neque consul-

LEGUM DELECTUS. 41 taliones, quas non rile judicatas esse putaverit, sequendum. Et mult6 magis sentenlias eminenVissimorum prcefectorum , vel aliorum procerum (non enim si quid non bene dirimalur, hoc et in aliorum judicum vilium extendi oportet a; quum non exemplis, sed legibus judicandum sit), vcl Neque si cognilionales sint amplissiince prrcfeclurcc, sed omalicujus maximi magislratus prolatce senientice, et legum et justilice sequi nes judices nostros verilatem, vestigia sancimus bX. i3, Cod.de sent. et inleiioc. Vid. sup. 1. 32. et quid Romce factum a Non enim thm spectandura est, quhm quid fieri debeat. 1. 12. De oflicio prccsidis. Quid si jus deficit, exeraplis juvari potest. Socinus. Ileg. 225. b VideDuval, derebus dubiis tract. i.Dc aucloritate arrestorum. 31. Liccat judici vel contrh actorem ferre sententiam a> et aliquid eum daturum vel faclurum pronuntiare, nullct ei opponenda* exceptione, qu6d non competens judex agentis esse cognoscatur. Cujus enim in agendo observat arbitrium, cum habere et contrh se judicem in eodem negotio non dedignelur a.\, i4 Cod. de sentcnt. et intciioc. a Apud nos reconvenlio locum non hnbet. Voyez Variicle 60 de la coutume de Paris. b In causA reconventionis si ertdem lite agalur, non habetlocum Gotofr. exceptio juris incompetentis. 32. Quum plura sunt in lile capila, potest judex delinitivc qtircdam judicare, de cccteris intctioqui. cx 1. i5, Cod. de senlent. et intciioc. 33. Ubi de eo quod interest ngilur, danmum omne

LEGUM DEI.ECTUS. 4a ex ccquo tcmperandum : nisi lex modum statuerit a. ex 1. un. Cod. dc sentent. qucc pro eo qttod. intcr. profes. a Si dc quantitntc pccuuiarirt agitur, non licct judici nliam prenam iniligerc, quam tisuras ordiuarias , quia conlcnti cssc dcbemus pccnis legum compreherisis. 1. 19. De verborum obligationibus. Vid. contrh Vordonnance de 60, et i539 art. 88 et 89; fordonnance d'Orlians,art. fordonnance de Blois, art. i45. 34. El in privalornm causis hujusmodi forma scrvelur, ne qucmquam liligntorum sententia non h suu lidice dicla constringat a. 1. ult. Cod. si h non coinp. jud. judic. * csse die b. a Le jugc n}a point daulorile sur celui qui n 'est pas son justiciable, et inipune ei non paretur. 1. ttlt. De jurisdictionc. b L. 25, eod. 35. Peremptorias excepliones omissas in initio aiitequhrh sententia feralur, opponi posse perpeluum edictum manifes(e declarat. 1. 2, Cod. sent. rescin. 11'on posse. * 36. Possessor viclusfruclusrestiluit, non tantum quos percepit, sed etiam quos percipcre potuit, ex quo res in judicium deducla est. Heredis quoque succedentis a in vitium par habenda fortuna cst ex. 1. 2. Cod. de fruct. et lit. exp. b. ali. 5. De diversis. b Vide 1. 40. De hereditatis pelitione. Hoc frucluum nomine continetur, quod justis sumptibus deduclis superest. 1. 1. Cod. eod. 37. Omnis litigator viclus debet impensas. cx L 5 , Cod. de fruct. et lit. imp.

'

LKGUM DELECTUS. 4^ 38. Res judicatre si sub pnelextucompulationisinstaulitium finis. I. 2, Cod. dc re judic. \id. rentur, nullusctit infr. I. 1, 1. Qurc scnlent. sin. appell. resciud, a. a L. 1, 1. Qucc scntcntice sine appellatione. Vid. de transaclionibus. n 24, 1. un. Cod. de error. calculi. adquievissc 39. Ad solntionem dilationem petenlem, scntcnlicc manifestc probalur a, sicujl cum qui quolibet modo sentcnliiu acquieverit b, Nec ehirn instaurnri fiuila rcrum judicatarum patiturauctorilas. 1.5, Cod. de re jud. a Fin de non-recevoir contre Vappel. h Vide suprhn 0 i5. 40. Gesta quce sunl translala in publica monumenta, habere volumus pcrpetuam firmitatem. Neque enim morle cognitoris perire debet publica fidcs. I. ult. Code de re jud. 4i. Stipendia relineri proptereh qu6d condemnatus es, non patietur prreses provincice, quum rem judicatam possit aliis rationibus exequi a. I. 4 Cod. de excc. rei jud. a Ni les gages dc la maison du roi par les statuls de Vordre de S. Lazare, ou on ne peut saisir les pensions que les chevatiers ont sur les biniftces; mais comme ces stoiuts ne sontpas enregistres aupdrtement\ on nyy apoint eu d'idu 18 avril-ifoSj donne h tagrande charngardpararrit bre a Vaudience de relevce, contreM. de Crequy, marqiiis d'Hesmony plaidant M. des Rues pour lui. Peul-on saisir les gages futurs de mon domesiiqueP Non, carilme servira mal. Vid. I. 6. De cessione bonorum. 42. Ex falsis tabulis, vel instruinenlis judicalum rescinditur. ex I. 1; et seq. Cod. si ex fals. inst. vel test. jud. sup. Vid. I. pen. Cod. de transact.

44

LEGUM TITULUS

DELECTUS. II.

| ;;

De confessis. i. Confessus pro judicato est, qui quodam modostnv sententirt damnatur a. 1. b. a Indfc point d'appel. b Vid. 1. 9, i. De donalionibus ct 56. De re judicata\ 2. Confessos in jure pro judicatis haberi placet. Quare sine causa desidcras recedi h confessione tuit, quum et solvere cogaris. I. un. Cod. eod. 3. Non fatetur qui errat, nisi jus ignoravit. 1.2. TITULUS IIL

| u '< b g I)

De cessione bonorum. qui ob restitutionem redificiorum crediderit, prjvilegium a exigendi datur. 1. 1. a Les crianciers du fonds peuvent chez nous demander Ia ventilation de la superficie , et mime les simptes crianciers hypothicaires 1e peuvent. Vid. 1. 1. In quibus causis pig. 1. 5 et 6, Qui potiores. I. 24, 1, 3. De rebus auctoderitatejudicis possid. Iln'y apointde loiquiordonnele vis pour avoir privilige; mais au Chdtelet on en veut un : il y en a eu un acle de notoriite et.un riglement. 2. personalibus aclionibus, qui posteh quidem contraxerunt, ver6m ut pecunia eorum ad priores creditores ( perveniat, in locum eorum succedunt a, 1. 2. a Vid. 1. 1. Cod. De his qui in priorum creditorum lo1. Creditori | [ l ? ! l I

DELECTUS. 45 itim, el suprh. Qui priores. n i5 et 1. 3. Quce res pignori. Modo pervenerit pecunia, nec post aliquod intervallum. 1. 24, S 3. Dc rebus auctoritate judicis possid. 3. Is qni bonis ccssit, ante rerum venditionem utique bonis suis non caret: quare si paratus fuerit se defendere bona cjus non veneunt. 1. 3. Quem pcenitet bonis ccssisse, potest, defendendo se consequi, ne bona ejus veneant. 1. 5. Non tamen crediloribus sua auctoritate dividere hccc bona, et jure dominii detinere, sed venditionis remedio, quatenus substantia palilur, indemnitati suce consulere permissum est a. Quiim itaque, contrh juris rationem res jure dominii teneas ejus qui bonis cessit, te creditorem dicens, longi temporis prcescriptione petitorem submoveri. non posse manifestura est. Quod si non bonis eum cessisse, sed res suas in solutum tibi dedisse monstretur, prreses provincice poterit de proprietate tibi accommodare nolionem. 1. /f. Cod. qui bon. ced. poss. a Lliiritage vendu sur le curaleur a cette chose abandonnie est sui eta reiraititant propretparce que lepremier abandonnement est datio in solutum, ct par consiquent une vente, Is qui bonis cessit, si quid posteh ncquisierit, in qunntum facere polest convenitur 1. 4- Si debitoris bona verursum creditoribus nierint, permillitur poslulantibus ejusdem debitoris bona distrahi, donec suum consequantamen facultates acquisilre sunt debitori, quilurjsitales bus prcetor moveri possit. 1. 7. Qui bonis sttis cessit, si modicum aliquid post bona sua veudila acquisivif, iterum bona ejus non. veneunt. Undfc ergo ntodum hunc ceslimabimus? tttrum ex quan-

LEGUM

LRGUM DELECTUS. 46 titale cjus quod acquisitum est, an vero ex qualitate? et csse ejus quod qurcputem exquanlilateidarstimandum siit: dummodo illud sciamus, si quid misericordicc causrt ei fuerit rclictum, puta, menslruum vel annuum nlimenlorum nomine , non oportere propter hoc hona cjus iterato venundari; uec eniut fratidandusestalimentis quoci sit concessus vel legattdianis. idcm et si ususfrurtus tus, ex quo tanluin percipitur, qttantum ci alimentorum nominc satis cst. 1. 6. a Pensions atimentaires non sujettes h saisie} nisi tale sit lcgatum quo prretor moveri possit. I. 7, h. ni les gages et appointemens. Vid. de re judicala, n %i. 5. Sabinus cl Cassius pulabnnt, eum qui bonis cessit, debet, posseinquietaria. 1-4 1. nequidemabaliis,quihus a Altamcn est res inter alios acta, nam debuit debitor creditores omnes vocare in tributum. 6. Qui cedit. bonis antequhm debitnm ngnoscat, condentnetur, vel in jus confiteatur, audiri non debet. 1. 80. a Voyez Varl. 111 dc Paris. 7. Qui bonis cesserint, nisi solidum creditor reccpehoc rit, non sunt liberati. In co enim tantummod6 beneficium eis prodest, ne judicali delrahantur in carcerema. 1. 1, Cod. qui bon. ced. poss. , a La contrarnte par corps avait tieu avani le Digesle, par /a loi des douze Tables et par les lois du Code, Si quid(ei quibonis cessit)postea pinguius accesserit, hoc ilerum; usque ad modum debili, posse h creditoribus legitimo modo avelli. 1. 7 in fin. Cod. eod. 8. Prreter miserabile cessionis auxilium 0, quinquen1. ull. nales interdtim inducire debitoribus indulgentur. Cod. cod.

LEGUM

DELECTUS.

.{7

a Ripiis ct quinquenneltes. per ndoranda prcebeat eloqttia ( qui 9. Jusjurandum bonis ccdil), qubd nuilam rerum causdoccasioncm% aut aurum reliquum habeat, unde mris alieni supptemenlumfaciat. Prrelerea, si qua ipsi jura lex hercditate, vel cognalorum donalione in rebus mobilibus prcestet, in quarunt possessione nondum coustilutus sit, compclere taincn ipsi videantura, possintque credilores vel parlem ex iis, vel eliam totum colligere, cxtrh tamcn res uxoris, si quidem reverhad illam pertincant, hoc fiat. Nov. 135. cap. 1. Jure novo sufficit bonam copiam cjurare absque cessione bonorum. Nov. i35. TITULUS IV.

Quibus ex causis in possessionem ealur. 1. Is qui miscuit se (hereditati) contrahere videtur. 1.4. Etiam impubes a. 1. 3. in fine. a A Toulouse Vadiiion dltiridiii emporle hypotheque conire la loi. Paulus 29. De pignoribus. 2. Si ditt incerlum sit heres extaturus nec ne sit 0, causri cognitapermitti oporlebit bona rei servandre causa possideri. Et si ilh res urgeat, vel conditio, bonum etiam ut curator constitualur unus ex hoc erit concedendum, creditoribus. 1. 8, et 1. 9 b. a La Ioi 7, 11 dit: Furiosi staltts et habilus h puquod quitlem pilli conditione non multum abhorret, non est sinc ratione. Vcrum furiosi non sunt immunes prresctiptione. b\~. 2, 4' ^e caratore bonis dando.

48

LEGUM

DKLECTUS. V. vel vtndendis.

TITULUS De rebus auctoritate

judich possidendis}

i. Hereditarium rcs alienum inlelligilur eliam id de non poteritfl: veiuli, quod is quuni quo cuiri defunctoagi item quodis qui pro moreretur dalurum se promissiset; defuncto fidejussit, post mortem cjus solvit^. 1. 7. aLa loi 6, 2, dit: Quid erg6 si quibusdam creditoribus solvit, deinde bona venierint; si quceritur an repetitio sit, ex causft id statuendttm esse Julianus ait, ne altcrius aut negligentia, aut cupiditas huic qui diligens fuit noceat. Quid si utroque instantc tibi gralificatus tutor solvit, reqtium esse aut prius eamdem portionem mihi quari, aut communicandum quod accepisti. Vid. Vid. plura privi! 6, 7. Quce in fraudem creditorum. legia in tit. In quibus causis pig. et qui potiores. b La loi 1. de religiosis, <///:Quia cum ipso defuncto conlrahere videtur, ha2. Qucesitum est, utrum ith demiim privilegium si TScujus bona veneunt funeralus sit, au bet funeraria Et hoc jurc alium esse funeratum? cliam si proponas utiniur, ut quicumque ut funeratus, (id est, sive is cuquod reddere jns de bonis agilur, sive quid is debuita, eum, si viveret, funerariri actione cogi oporteret)^r/V/7tfgio locussit. 1. 17. a Si in stipulatum funeris impcnsa deducta est, diccndum est locum esse privilegio, si modo quis non nbjiciendi privilegii causrt stipulatus est. ibid. in fine. Vid. I. 11. 1. de pigneratilict actione. 1. de animo novandr. Vid. I. 1, 10, dc separationib.

LEGUM DELECTUS. 49 3. Si sponda dcdit dotem, ct nuptiis renuncialum cst, tamctsi ipsa dotem condicit, tamcn requum est hanc ad privilegium admitli, licct nullttm malrimonium conIracluut est. Idem puto dicendum, etiamsi minor dttodecint annis in domum quasi uxor deducta sit a\ lic&t nonduiii uxorsit. Interest enim reipublicre, ct hanc solidum conscqui, ttt retate permittente nubere possit. 1. 17, 1. etl. i8.Vid. 1. 74. ff. dejur. dot. 0 Pariter actio empti datur ad dislraheridam emptionem. Qualre droits au proftl de lafemme. i. Celui de ceite loi, 17 quon appelai/ privilegium actionis principalis, quod locum habebat inter creditores chirographarios. 20. Lliypotheque Ilgale donnee par Juslinien dans la loi 3o. Cod. de jure dotium. 3. Celui de la loi Assiduis. Cod. Qui potiores. 4 Celuide Vauthenlique res quce communia de legatis. Quid dans ce cas la femme exercera-iellc Ie privilige de Vauthentique res qure Cod. communia Ow/cessantefraude. delegalis? 4. Divus Marcus ith edixit, creditorqui ob reslituiionem oedficiorum crediderit, in pecunid quce credita eril} privilegium exigendi habebit a. Quod ad eum quoque pertinet, b, domino mandante, pecuniam submiqni redemptori ministravit. 1. 24, 1. ali. 5, de rebus creditis. 1. de cessione bonorum. ^Vid. I. 1. in quibus causis pig. 1. 1. de cessioue bonofum. 5. In bonis mensurarii vendendi 4, post privilegia potiorem eomm causarii esse placuit, qui pecunias apud merisam, fidem publicam secuti, deposuerunt. Sed enim qui deposilis nummis usuras h mensulariis acceperunt, h cretcris creditoribus et merito: aliud non separantur; IX* 4

DELECTUS. b. Si tameu nummi est enim credcrc, aliud dcponorc et fucxtent, vindicari eos posse puto h depositariisi; lurum eum qui vindicat, ante privilegia. I. 24 2. Vid. -up. 7, 2. dcpos. a Idcnt du rcceveitr des consignations qui fait banqite1. 4, 4* wute. Duperrier, b Hic versiculus si tamen rcfertur ad inilium ; natn si ustirns semcl accepit, perdit vindicationem, dcpositarius licet ntimmi cxtctit; sed vindicalio datur ei tantum quum nummi extenl. deusuras ncceperunt, quasi renuntiaverunt cQuienim posito. I. 9, a. depositi vcl contra. 6. Eorum ralio prior est creditorum , quorum pecuauuia a ad creditores privilegiatos perveriit. Pervcnisse tcm qucmadmodum accipimus, ulrum si slatim profecta an vero et si per ad privilegiarios? cst ab inferioribus Iloc est, si ante ei numerata sit, debitoris personam? numerala ct sic debitoris facla, creditori privilegiario ( cst) : quod qnidcm potest benigne dici; si modo non id factum sit b. 1. 24, 3, et post aliquod intervallum %ic. a Vid. I. 11. ult. Qui potiores. b Apud nos nullum tempus definitum est, quod valdc ad hanc materiam. in arrestis publicis'curire desideralur c Vid. 1. 2. de cessione bonorum. credi0, vel instruendam 7Qui in navem extruendam dit; vel etiam emendam, privilegium habet. 1. 26. a Vid. 1. ult. de exercitorirt actione. 8. Fusidius refert statuas publico positas, bonis disIractis ejus, cujus in honorem positre sunt ,* non esse si ornandi muemptoris bonorum ejus. Scd autpublicas,

>o

LKGUM

DELECTUS. 5l nicipii causft positre sint, aut ejus cujus in honorem posilcc sint/r, et nullo modo eas detrahi posse. 1. 29. a Porlraits. Senience des requites du pataisy qui fait moin-kvee h fabbe d*Ilocqitincours des porlraits de sa famitle dans une saisie de meubks, Vid. 1. 4. de acquirendo rcrum dontinio, et l. 6. in fine, de auro et argento. 9. Privilegia non ex tempore ceslimantur, sed ex caulicet disa; et si ejusdem tituli fuerunt, concurrunt, versilates emptoris in his fuerint. 1. 32,1. 7, ult. depositi. 10. Si pupillus ex contractu suo non defendalur, ideoque bona ejus creditores possidere cceperint, diminulio ex his bonis fieri debet, vescendi pupilli causa a. 1. 33. a Provision aux parlies saisies pendant la saisie rlette. Pupillus, si non defendatur, in possessione creditoribus constitutis, minoribus ex his, usque ad puberlatem, alimenla prcestanda sunt. a. 1. 8. a L. 38, 1. Respublica creditrix omnibus chirographariis creditoribus prrefertur. TNola civitatem noa esse ex quibus causis majores. 1. 16. rcmpublicam.l. 26,^9, dc verborum significatione. TITULUS VI.

LEGUM

De separalionibus. 1. creto ribus bnit; Sciendum solere impelrarl deest separalionem prretoris a. Solet autem separatio permitti creditoex his causis : ut puth, debitorem quis Seium hahic decessit, heres ejus extilit Titius; hic non est

LKGUM DKLKCTUS. solvendo, palilur houorum vcnditionem : credilores Seii dicunt bona Seii snfliccrc sihi: crcditores Tilii conlcnlos esse debere bonis Tilii: el sio qnasi dtiornm fieri bonorum vemlilionem. Eicri^enim polest, ut Seius quideui solvendo fucrit, potueritquc (salis) crcditoribus snis vcl ilhscmel, et si non in assent, in aliquid tamcn salisfaccrc: admissis nuteni contmixlisquc crcditoribus Tilii; rainus sunt conseculuri; quia ille non est solvcndo; attt minus v, quia plures sunt. Ilic cst igitur requissimuni conseqiv creditorej Seii desideranles separalioncnt audiri, impctrarcque h prxetore, ut scparatim quautum cujusquc, crcditoribus prrcstelur. 1. i. Dict. I. i. a Voyez k Prefre, i, 7^. Bacquet} 2. des droils dejustice, a 1. 422. e/suiv. ks loisciviks. indemnitatisEst jurisdictionis tenor promptissimus, hereditariis que remedium edicto prreloris crediloribus nt quotiens scparationcm bonorum posdemonslratum, Inlant, causa cognitrt iinpetrent. 1. 2. Cod. de bon. auct. jud. possid. 2. Sciendum est, eiiam si obligala res esse proponatur ab herede jure pignoris vel hypothectv} attamen si hereditariafuit, jure separalionis hypoihecario creditori poiiorem esse eum qui separationem impelravit a. 1. 1, 3. a Creditor defuncti chirographarius prrefertur in rc heredis. heredilarift creditori hypothecario 3. Etiam adversus fiscum ei municipes iinpctraretur separalio. I. 1, f\. secundus 4. Si primus secundum heredcm scripserit, tertiura, et tertii bonaveneant 0, qui creditores possirit si qujdem prim* Et pulem, separationem impetrare? creditores petant, utique audiendos et adversus secun

52

53 LKGUM DELECTUS. ili, et adversus tertii creditores. Si vero secundi credilores petant, adversus terlii utique eos impetrare posse. 1. a Pariter non fit confusio heredilalum in personct, nec in hereditate ejus, qui inventarium fecit. Scilicet rccepta secus recepta heredum cjus; verbi gratict, creditorum; si heredes plurium linearum aptul nos relinquat. 5. lllud sciendum est, cos deintuu creditores posse impetrare separationem, qui non novandi animo ab herede stipulati sunto. Cceterutn, si eum hoc animo secuti commodum. Quippe quinn sunt, amiserunt separationis secuti sunt nomen heredis, nec possunt jam se ab eo cuni elcgerunt. 1. i, 10. separare, qui quodammodo d. 1. 11 ctJjj 15. Vid. 1. 2. Cod. de bon. anth. ]ud. possid. AL. 17, in finc. de rcbns auctoritate judicis. 6. Prccterea scicndum cst, postquam bona hereditaria bonis heredis mixta sunt, non posse impetrari sepnrationem. Confusis enim bonis et unitis, separalio impetrari non poterit. Quid ergo, si prredia extent, vcl mancipia, vel pecora, vel aliud quod separari polest? Hic ulique poterit impetrarl separatio, 1. 1, 12. extitit, ejusque bona venic-s. 7.Debitorfidejussoriheres runt: quamvis obligalio fidejussionis exliricta sil, nihilominus separatio impetrabitur, petente eo cui fidejussor fuerat obligalus; sive solus sit hereditarius creditor, sive plures. Neque enini ratio juris o (quce) causam fidejussionis propter principalera quce major fuit ^ obligatioi\em, adficere creditorem, cxclusit, damnodebet quisibidilise- genler prospexefat. Quid erg6, si bonis fidejussoris solidum cx hefcditate paratis, consequi non stipulalor possit? Utrtim porlio cum cceteris he.red.is crediloribu,s.

LEGUM DELECTUS. 54 ei quwrenda erit, an conlentus esse debebit bonis qnre non aditrt lidescparari maluit? Sed qnumstipulatoriste jussoris h reo hereditatc bonis lidejussoris vendilis, in reralio siduunt promisceri debiloris creditoribus potuerit, non patitur eumin proposito summoveri. 1.3. Dicl. 1. i. a Non debct eludi providenlia* crcdiloris qui fidejussorem accepit. 8. Crediloribus quibus ex die, vel sub condilionc debelur, et propter hoc nondum pecuniam petere possunt, ajque separalio dabitur. Quoniam et ipsis cautione comI. 4* muni consulelur. 9. Quotiens heredis bona solvendo non sunt, non solunt creditores sed etiam eos, quibus legatum testatoris, fuerit impetrare bonarum separationem cequum est: ith solidum adquisitum fuerit, legaut quum iri creditoribus tariis vel solidum, vel porlio qurcratur. 1. 6. TITULUS VII.

De curatore bonis dando. hoc jure ulimur, ut prre1. De curatore constituendo tor adeatur, isque curalorem curatoresque constituat, ex consensu majoris partis creditorum. 1. 2. 2. Qure per eum, eosve qui ilh crealus creative essent, acta, facla, gestaque sunt, rata habebunlur; eisque actiones, et in eos utites compelunt. 1. 2, 1, 3. Si plures aulera constituantur curatores, Celsus ait, in solidum eos agere, et conveniri, non pro portionibus. unus Quod si per regiones fuerint constiluti curatores, forte rei Itaiicre, alius in provincia, puto regiones eos suas debere. 1. 2, 2. conservare

55 DKLECTUS. curatorcs factisunt, inqnciii Si plures ejusdembonorunt coruin vult actorin solidum ei datur actio, tanquhm uuivis corum in solidum nget. I. 3. esse oportet eum qui 4. Ncc omnimodo creditorem curalor constituilur; sed possunt et non credilores a. 1. 2, 4 b. La loi 2, 3 dit: Qucciitur an invilus curator fieri polest, et Cnssius scribil neminem invitum cogendum fieri bonorum curalorem; nisiex magnanequod vcriusest, cessitate et iinperatoris imperiu. b Vid I. 9. Quibus ex causis in possessionem eatur. LKGUM TITULUS Quce in fraudem credilontmfacta VIII. sunt, ut restiluaniur.

1, AitPrrelor, quce fraudalioniscausdgestaerunt}cum eo quijraudcm non ignoraveritt de his curaiori bonorum, vet ei cui de ed re aclionem dare oportebit, actionem daho: Idservabo. Necesque etiam adversus ipsum quifraudemfecit sari6 prrelor hoc edictum proposuit. Quo edicto consuljt creditoribus, revocando ea qucecumque in fraudcm eorum alienata sunt. 1. 1 Dict. 1. 1. 2. Quae fraudationis causdgesla erunt. Hrec verba gcneralia sunt, et continent in se omnem omnino in frr!u<contracdem factam vel alienationem, vel quemcumque tum. Quodcumque igitur fraudis causrl factum est, videturhis verbisrevocari, qualecumque fuerit. Nam late ista verba patent: sive erg6 rem alienavit, sive acceptilaliont* Et si vel pacto aliquein liberavit, idem erit probandum. pignora liberet, vel qucm alium in fraudenx creditoruqi

56

LEGUM

DELECTUS.

sive se obligavit prceponat, veleiprrebuit exceplioncm, fraudandarum creditorum causd; sive numeravit pecufraudem creditorum, niam, vel quodcumqueatiudfccitin palhm cst ediclum locum habere. 1. i, 2. 1. 2 et 1. 3. ,Vid. sup. 1. 9, 5 dc jurej. liberanOniites debitores qui in fraudem creditorum in pristinam obbgatur, per lianc actioncm revocantur tionem. I. 17. hu). t. IIoc in factum actione non soluni dominia revocantur, vcrtim etiam actiones restaurantur. Ea propter compelit bccc nclio et adversus eos, quibus actio cpmpetit, utactiones ccdant. Proiridc si interposuerit quis personam Titii, ut ci fraudator res tradat, actione mandati cedcre debet. 1. 14. h. tit. 3. Gesta fraudationis causa* accipere dehcmus, nonsoltun ea qucc contrahens gesserit aliquis, vcrum etiam si ibrtc data* opent ad judicium non adfttit 0, vel litemmori patiatur, vel h debitore non petit ut tempore liberelur, attt usumfructum vel servitutcm amittit b. Et qui aliquid fecit, ut desinat habcre quod habct, ad hoc edictum pertinet c. \. 3, 1 et 2. a Vid. 1. 58, $ 1 de fidejussoribus. Difaut. Piremp/ion. Prescription. b Vcl si cxceptioncs in judicio non apponat. creditor polest c;is cx ipsius pcrsona opponcrc. 1. i5.Cod. dennu numeratrt pecunii. c Dans tes ordrcs on ne cotloque point un criancier du jour dc von coniral, quand apres la prescription acquisey k dibiteur a reconnu la dctte: on ne cottoqueque dujourde la nouvette reconnaissance, Quid k criancierdu criancier peut-it ogir en ditlaration (Vhypothequc contre k tiersditentcur?

LEGUM DELECTUS. 57 4. ln fraudem facere videri etiam eum qui ribn facit quod debet facere, intelligendum esl; id est,sinonutasedet si rem suampro derelictohabuerit, lurservilutibus, ut quis cam suam faciat. 1. 4 et 5. 5. Apud Labeonem scriplum est, eura qui suura rccipial, nultam videri fraudem facere: hoc est, eum, qui Eum cnim quem prteses quod sibi debelur, rcceperat. invilum solvcre cogat, impunc non solverc iniquum esse a, I. 16, S 6. 0 Vid. 1. ult. Depositivel contrh. Sciendum, Julianura sCribere, eoque nos jurc uti, ut qui debitam pecuuiam recepit, antequhra bona dcbiloris solvcndo non possideanlur, quamvis sciens prudcnsqiie cssc, rccipiat, non timere hoc edictum; sibi cnim vigilavitc Dict 1. 6, 7. a Vid. I. 6, a de rebus auctoritatc judicis. Vigilavi, meliorem meam conditionerii feci. Jus civiie vigiianiibus scripium est. Ide6 (quoque) non revocalur id qttod pcrcepit. I. 24 in fin. Aliicredilores succ negligenticu expeusum ferrc debent. Dict. 1. 24. 6. Qui ver6post bona possessa debitum suumrecepit, hunc in porlioricm vocandum, ccctcris exccquaudamque creditoribus. Neque enim debuit prceripcre ccctcris post bo.na posscssa, quum jnm par conditio omnium cicditorum facla essct a, Dict. 1.6, S 7. a Par une dictaralion du \ 8 novembrc 1702, les transports faits dans ks dix fours pricidcns de la banqueroute Item, ks obligations ct ks sentenccs dans sontfraudutcux, ks dix fottrs n'cmportent point d'hypoi/fcquc aupri/udicc des criancicrs chirographaires.

58

LEGUM

DELECTUS.

Si dcbitorcm mcum, et complurinm concrcditorum seculus cssem fugientem, sccum ferontem pecuniam b, et ci id quodmilti abslnlissem debealur, placel Julianisententiadicentismulluminteresse,anlequhminpossessionem bonorum hoc factum sit, an mittantur, ejus crcdilores posteh. Si antfc, cessarc in faclum actionem; si posleh, huic locum fore. 1. 10, 16. bSi calvitur pedemvc struit manum eundojacito. 7. IIoc edictum eum coercet qui sciens eum 111 fraudem crcditornm hoc facere, suscepit quod in fraudem crcdilorum fiebat. Quare si quid in fraudem creditorum factum sit, si tamcn is qui cepit ignoravit, cessare videntur vcrba edicli. 1. 6, 8. 8. Simili modo dicimus, et si cui donatum est, non csse an scienle co cui donatum, qmcrendum gestum sit, sed hoc tanlnm an fraudentur creditores. Kec videtur injuric\ affici is qui ignoravit; quum lucrum extorquntur, non damnum infligatur. In hos tamen qui ignoranlcs ab co haclenus qui solvendo non sit liheralitatem accepcrunt, actio erit dnnda, qualenus locupteliores facti sunt a: ultrh non. 1.6, 11. Vid. 1. 5. Cod. de revoc. his qucc in fraud. cred. aSi lautius vixit cl dilnpidnvit, mclioris est condiliouis quhmis qui scrvavit. Vid 1. 25, de hereditntis petitionc. minore prelio 9. Si debilor in fraudcm credilortnn fundum scienti cmploii vcndiderit; deinde hi, qttibus dc rcvocnndo co actio datur, cum petant, qucesilum est, an debei f a? Proculus rcsthuerc omniexistimat, pretium mod6 reslitucndum csse fttndum , ctiamsi prelium non solvatttr. Et rescriptum est secundum Proculi sentenlianK 1.7.

LEGUM DELECTUS. 5^ a Sed emplor sallem veniel in tributum rntione pretii soluli cum ccctcris creditoribus. Vid. 1.10, 19 et 3o. Ex his colligi potest, ne quidem portionem rmptori ex prelio : posse tamen dici, eam rem apud reddendam ut sinummi soluti causa animadvertendnm, arbitrumcx in bonis extent, jubeat eos reddi; quia ea rnlione ncmo fraudetur. 1. 8. credi10. Ith denium revocatur, quod fraudandorum torum causa* factum est, si cventura frnus habuit a\ scilicet, si hi credilores, quorum fraudandorum causr\fecit, bona ipsius vendiderunt. Ccclerum, si illos dimisit, quorum fraudandorum causa fccit, et alios sorlitus cst, si quidem simpliciter dimissis prioribus, quos fraudare voluit, alios posteh sortitus est, cessat rcvocatio. Si aulem horum petunia quos frnudare noluit 0, priores dimisit, quos fraudare voluit, Marcellus dicit, revocntioni locum fure. Secundum hanc distinctionem, et ab imperatorc Severo et Antonino rescriptum est. Eoquc jurc utimur. 1. 10, 1. a L, 3, 2 de jure fisci. b (jmd faut-il ici observer ks formalitis de la stipulation el de la subrogalion? Utruniquc in eorumdem pcrsonam exigimus, cl consilium ct evcntum. 1. i5. Consilium fraudis et evcntus damui. 1. 1. Cod. qui mnn. n. poss. 11. Quod ait prtctor scientc> sic accipimus tc conscio ct fraudem parlicipantc. Non cnim si simplicilcr Scio, illum creditores haberc, lioc sulficit ad contcndcndinn tcneri eum in factum actione, scd si pnrliceps frattdis cst. 1, 10, 3.

LEGUM DELECTUS. Alihs autetn qui scit aliquem creditores haberc, si cum eo contrahat simpliciter, sine fraudis conscienlirt, non vidcri hrtr. actione teneti. Dict. 1. 4* 12. Ait prcetor, scicnle, id est, co qui convcnietur hac aclione. Quid crgo si forlc tulor pupilli sit, ipse pupillus ignoravil? Videamus, an actioni locus sit, ut scicutin ttitoris noceat? Idem et in curalore furiosi et adoles'ccnlis? Et pulem hactcnus illis nocere conscienliam tutorum, sive curatorum, quntenus quid ad eos pervenit. 1. IO, 5,1. 198, de rc judicatrl. i3. Si quum in diera raihi deberctur, fraudator prrescns solverit, dicendum erit (qu6d) in co quod sensi commodum in reprcesentntione actioni loa} infaclum cum fore. Nam praitor fraudem intelligil; etiam in temporc fieri^. 1. 10, $ 12 c. a Vid. 1. i, $ 10, ad legem falcidiam. b Tcmporc cnim plus solvilur sicut ct minus. I. 12, % 1, de verborum significalionc. Vid. 1. 10, 17, 18, dc condilione indebiti. c Vid. I. 17, % 2, infrh. crcditorunt consii4 Siquum mulier fraiulandorum liura inissct, marito suo cidcmque debitori in frattdcm creditorum acceplum dcbitum fcccrit, dotis constilucndcc causft; locum habct hrec actio. Et per hnncomnis pecunia quam niaritus debucrat, cxigilur. Ncc mulier de dolc habet actionem. Neque enint dos in frnudcm credilorum constituenda est. Kt hoc ccrlo certius cst a ct sccpissimu constilutum. 1. 10, 14, 1. 2. Cod. de rcvoc. his. qucc in fr. cred, . a Nota disctimcn. Qtiand6 niulier ipsa dotcm dat, licet maritus non fucrit frnudis pnrliceps.. cripiturmarito,

60

6l LEGUM DELECTUS. Si vcro dos ab allcrd data sil, non auferluv marito, nisi fucrit ftaudis conscius matitus. Si h soccro frnudalorc sciens gener nccepit dolem, lenebitur hAc actionc. 1. 25, J i. non In marilum qui iguornvit non dnndam aclionem, tnngis quhm in credilorem, quod ei qui h fraudatore deberetur acccperit a. Quum is indolalam uxoreai duclurus non fuerit b. Dict. in fiu. a Vid. 1. 72, de jurc dolium, qurc ait: Mulier bona sua omnia in dotcm dedit. Quccro an maritus quasi heres eum quioncribus rcspondere cogatur. Paulus respondit detn qui tota ex repromissione dotis bona mulieris reticonveniri ejus non posse, scd non nuil; h crcditoribus bonorum, quhm quodsupcreplus esse in promissione rit deducto rere alicno. Nota. Licet maritus tola uxoris hona rclinet post morlem ejus, tamen non tenclur nclionc principnii nomine, quia non cst hcrcs; proprio sed in rem tenelur; et cogilur rcsliluerc quod lucrntus crnt morte uxotis. b \, 25, 1 , ait: Quia marilus indotatam uxorem ducturus non fuissct. Dicitur in 1. 19, de obligationibus et nctionibus, dotem essc titulum oncrosum. i5. Si debitorem riieum et complurium credilorum consecutus cssem fugientcm, sccum fercnlem pecuniam, et abslulissem ei id quod mihi debeatur; placet Juliani scntcnliit disccntis, iu posnuillum intcresse antequhm sessionem bonorum hoc facmitlantnr, ejus creditores tum sit, an posleh, si antc, cessarc in fnclum nctionem; si posteh, huic locttm fore I. 10, 16. Vid. J 7 ct n" 6, suprh. J6. Pcr hanc nctionem rcs mlitui dcbet cunxsuA sci-

LEGUM DELECTUS. licet causA, et fructus non tantum qui pcrccpli sttnt, veriim ctinm hi qui percipi potuerunt h fraudatorc veniunt; scd cum aliquo modo, scilicet, ut sumptus facli dcducantur a. Nam arbitrio judicis non prius cogcndus cst retn rcsliluere, quam si impensas ueccssarias conseqnalur. I. 10, 19 et 20. flPfjtiler cmptor non debcret restituerc rcm, nisi reccpto prelio. Vid. suprh. 1. 7, 8. 17. Prcctcreh genernliter sciendum est, ex hac aclione rcslitulionem lieti oportcre in prislinum slatum, sive res sive obligationcs : ut perinde omnia revoccntur, fucrunt, ac si liburalio facta non esset a. Proptcr quod etiam mcdii lemporis commodum, quod quis conscqueretur erit. I. 10, 22. libcrationc non facl:\, prceslandum a Qnid du donalaire qui est de bonnefoi, rendra-t-it ks Sntius est eum non lucrnri, lic&t tilulum babeat fruitsP h vero domino cum bonr\ fidc, qnhm creditores in datnno vcrsati. Vid. suprh, n 8, scd fruclus dantur pro cullura* remanereincultos. ct curc\, quia publiciintcrestfundosnon datur. Li18. Ilrcc actio etiam in ipsum fraudatorcm eam dandam : quia cet Mcla non putabat in frnudutorem nulla actio in eum cx antegesto, post bonorum venditionetn daretur; et iniquum cssct actionem dari in cum cui si bona nblata cssent. Si vei'6 quccdam dispcrdidisset, niltilominus aclio nulla rcslitutiouc recupernri possent, in eum dnbitur. El proclor non tantum emolumentunx actionis intucri videtur in eo qui exulus est bonis, quhm pccnam a, 1. ull., ult. iu carcerem cona Gotofr. nit debitorem fraudatorem cedere. jiti posse, nec posscbonis

62

LEGUM LIBER QUADR TITULUS De i/iterdictis}

DELECTUS. AGES. PIUMUS. actionibus TERT.

63

sive exiraordinariis competunt.

quce pro his

i. Inlerdictorum tres species sunt; exhibitoria, pro1. i, i.Vid. 1. i, inst. huj. t. reslitutoria. hibitoria, 2. Inierdicta omnia licct in rem videantur concepta, vi tamcn ipsrt personalia sunt. 1. i, 3. aut 3. Interdicta spectant, quce ad rem familiarem aut readipiscendccsunt possessionis,autrecuperandce, linendcc. 1. 2, 3. 4 In interdiclis exinde ratio habetur frucluum ex quo cdicta sunt, non retr6. I. 3, Vid. 1. 1, 40 de vi et vi arinnla 4. 5. Quum proponas radicibus arborum in vicinr\ Agadomiis fundamentis thnngeli nrect positis crescentibus, turc periculum aflerri, prccses rem ad suam ajquitatcm redigct. 1. 1, Cod. de inlerdict.' TITULUS Quorum TITULUS II. bonorum. III.

Quod kgatorum, t. Neque ususfruclus, magis tenetur. I. 1, 8. ncque usus possidetur, sed

DELECTUS. 2. Quodquis kgalorum nomine, non ex voluntate heredis occupavii} idrestituat heredi. Etenim asquissimum prretori visum cst, unumquemque non sibi ipsuin jus dicere occupalis legatis a, sed nb heredc petere. I. i, a. a Atqui legatum recta viA transit h testatore in legatarium si sit per vindicationcm. Item fructus ei debentur. I. 64. De usiuis 1. 4o. De acquirendo rcrurn dominio. I. 43. De furtis. 64 TITULUS Ne visftat IV.

LEGUM

R. ; i;

-\

l\ /

ei qui in possessionern missus eril.

1. Extrh ordinctn prastor jure sure potcitatis cxcquitur decrelutn suum, nonnunquhin ctiam pcr ninnum mililarem a, 1. 3. a Vid. 68. De rei vindicatione. TITULUS V.

1 )

De tabulis exhibcndis. TITULUS VI.

Ne qttid in loco sacroftai. 1. In muris itemque portis ct aliis sanctis locis aliquid non facerc ex quo damnuin aut incotnmodum irrogetur, I. 2. pcrmittitur. 2, Ncque muti, ncqueportcc hnbitnri, sine permissu principis, proptcr fortuila iuccndia possunt. 1. ult.

LEGUM TITULUS

DELECTUS. VII.

65

De locis el itineribus pttblicis, i. Vicc vicinales, collatis quce ex ngris privatorum factrc sunt, qunrum mcmoria non exlot a} publicarum viarum numero sunt. Sed inter eas et ccetevas vias militares hoc interest, qu5d vice militares exitum ad mare, aut in urbes, aut in flumina publica, aut ad atiam viam militarcm hnbcnt: harum autcm vicinalium viarum dissimilis condilio est; nam pars earum in militarcs vias exitum habent, pars sine ullo exitu intermoriuntur. 1. 3, dict. 1. i. a Vid. 1. 2, tit. seq. TITULUS VIII.

Ne quid in loco pttblico vel ilinere ftat. i. Tam publicis utilitatibus, quhm privatorum per hoc (interdiclum) Loca enim publicn uliprospicitur. que privatorum usibus deserviunt, jure scilicet civilalis a, non quasi propria cujusque. Et tantum juris habcmus ad obtinendum, quantnm quilibet cx populo ad proltibendum. Propter quod, si (quod) forle opus in puhlico liet, interquod ad privati damnum redundet, prohibitorio dicto potest convcniri, proptcr quam rcm hoc inlcrdictum proposilum est. I. 2, 2. a Sed jus prohibendi, fortius est jure faciendi. 1. 28. Communi dividundo. 1. 11. Si scrvitus vindicetur. 2. (Si quist) in cnmpo publico lndore, vel in publico 5 ix.

66 LEGUM DELECTUS. bal nco lavare, aut iu thealro spcctare arccalur, in omnibus his casibus injurariuui actione utcndum cst. 1.2, 9. 3. Quotiens aliquid in publico fieri pcrmittilur, ilh oporlct permilti, ut sine injuria" cujusquani fiat, ith solet princcps, quoliens aliud novi operis inslilucnduin pctitur, pennitlere. 1. 2, 10. Si quis ii principe simplicitcr impelrnverit, ut in puhiico loco (vdificel, 11011 csse crcdendus sic ccdilicare, ul cum iucoiumodo alicujus id fiat : nequc sic concedilur, nisi forte quis hoc impetraverit a, 1. 2, 16. a Le prince a dettx sorles de puissancc} la puissance ordinaire et la puissance absotue. 4. Si quis neniine prohibente in publico redificnverif, 11011 cssc cuin cogcudutn tollere, nc ruinis urbs defornon resnielitr, ct quia prohibilorium est interdicluin, liluloriutu. Si tnnien obslct id rcdificium publico usui, utiqtie is qui opcribus puhlicis procurnt a} debcbit id. deponcrc: aut si non obslct, solarium ci iinponere. Vecligal cniin hoc sio nppellnlur solarium, c6 quod pro solo pendalur b. I. 2, 17. a Le grand voycr. b L. 3i. %)c pignoribus. 1. i5. Qui potiores. 5. Vicc piivaht' solum alicnutn cst a , jus tnnluni eundi (ct) ngcndi nobis competit. Viiu autein publiccc solum publictnu est, rclictum nd dircclum ccrlis finibus lntitudiuis, nb co qui jus publicandi linbuit, ul ea" piibliec irclur, cominearctur. I. 2, J 21. a Ilcfectio tamen vias privnlrc ettni speclnt ad quem pcrtinct privata; non eum cujtis forum est. 6. Viaruin quccdani publicrc sunt, qucedam privntrc, quccdani vicinnlcs a. I. 2, 22 b.

LEGUM DELECTUS. 67 flPublicns vias dicimus quns Grceci B7i>tx;, id ost, Priregias nostri praelorias, nlii consularcs nppellarit: vntce, quns agrnrias quidam dicunt: Vicinales, qucc in vicis sunt, vel qucc in vicos ducunt : Ilas quoque publicas cssc quidam dicttnt. Ibid. // Vid. I. 3. De locis et itincribus. TITULUS IX.

De loco pttblico frttendo. TITULUS Dc vidpttbticd} X.

et si quid in cd factttm csse dtcalur,

1. AEdiles sludcnnt, ut qucc sccundtnn civitnlem sunt : ct efiluxiones non noceant doniibus; vice, adcequcntur ct ponlcs fiant ubicumquc oporlct. I. un. 2. Stndeant cuim ne eorum, aut nliornm pnricles, ctiam domorum qui nd vinm ducunt, sint cnduci. Scd ut ct conslruant. Sin oporlet emundent domini doniorum, autcm non emuudavcrint, niullcnt neque conslruxerint, cos quousquc firmos elfecerint. Dict. I. t. 3. Conslruatvias publicns utlllsquisquL, secundum proprinm donnnn a : ct aqucc dtictus purget qui sub dio sunt, id cst crrlo libero, ct conslrunt ila, ut non prohibealur vehiculum Iransire. Dict. 1. $ 3. a Arrct dans M. k Priire, qtti fuge que k haut-justi^ cier doit k premierpavi, \ 4. Quicumquc mcrcedc linbitnnt, si non construnt do* minus, ipsi construenlcs computent dtspcndium in mcrcedem a dict. I. unic. 3, in fm.

LEGUM DELECTUS. a Le.propriitaire est tenu des charges publiques, si Von saisit enlre les mains du locataire, ii fimpute sur ks loyers. 5. Sliuleant (rediles) ut anl6 oflicinas niliil projeclum si fullo vestinicnla sicsit, vel propositum, prrctorquhin tct, aut faber ctirrus exterius ponat. Ponaut autcnt et hi, tituon proliibennt vchiculum ire. Dict. 1. 4autem rixari in viis, ncque ster6. Non permillilur cora projicere, ncquc morlicina, neque pelles jaccrc. Dicl. 1. ult. 68 TITULUS XI.

De vid publicd et itincrc pubtico reftciendo. TITULUS XII.

Dejlitmitu'bus} ne qttid in ftuminc pubtico ripdve ejus fiat} qtto pefus navigelur a. a La loi l, $ 6 dit: Si insula in pubiico flumine fuerit nata nut occupnnlis est, si ngfi fucrint linntali, aut cjus o.ujus ripnm conlingit, aut si in niedio nlveo nata est, eorum cst qui propc utrnsque ripns possident. Vid.,1. 16. Dc ncquirendo rcrum dominio. Quam imn servamus. Dupcricr. 1, 2, q. 3. i. Elumina publica quas (iiint ripccqne corutti, pttllubltcro sttnt. llipa ea pulalnr csse qiue plcnissimum nien conlinet. 1. 3, dict. 1. i. Vid, I. 99 ct 1 la dc verborum significalione. 2. Quccsitum est an is, qui in utrrtque riprt flutnini.t publici doinus habeat, ponlcm privati juris faccrc potost; rcspondit non possc. I. ultv

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XIII.

69

Ne quid in Jlumine pubiico ftat} qtto alitcr aqua flttat, atque uti priore astatc fluxii, 1. Ait prcetor, inflttmine publico} inve ripd ejusjacere attt in idjlumen ripatnve ejus intmiitere} qtto aliler aqua veio. 1. 1. fluat} qttam priore astatcjluxit} Si quod vitii accolce ex facto ejus qui convenitur, senlocus crit. Dict. 1. 3 in fm. tient, inlcrdicto Oporlct cnim in hujusmodi 4 rebus utililatein et tutelant facientis spectari, sinc injuria accolarunt. Dict. 7 in fm. 2. AEslas ad requinoxium autumnalc rcfcrlur. I. un., 8. Vid. inf. de aqurt quotid. ct test. 1. 1, 3n. TITJJLUS Ui injlttminc XIV.

pttblico tmvigare liceat. XV.

TITULUS

De ripd muniendd, TITULUS XVI.

De vi} el de vi armatd, ei qui vi dejcclus csl. 1. Hoc interdum proponilur Etcnim fuit ccquissimttm vi dcjccto subvenirc. Propler inlcrdiclum hoc possessioncm quod ad rccupcrandam ctiam Nc quid autcm per vim ndniillntur, proponilur.

LEGUM DELECTUS. 70 ct privatorum, legibus Juliis prospicitur publicoruin, necnon, ct conslitulionibus piincipum. I. i, i et 2. 2. Qui vi dejectus est, quidquid damui senserit ob hoc quod dejcctus csl, recuperare debet: prislina cnim causa" rcstitui dcbel a} quam habilurus erat, si non fuisset dejectus. I. 1, 3i b. ad usucaa Ilcstiluilur erg6 interruplio possessionis privntus est. Vide tempus quo quis possessione pioneni quic dixi ad titulum de acquirendd vel amiltendd possesstonc, n 8. a Vid. I. 1. Quod vi et danino. I. i5, 7, eod. 3. Ex (lic quo quis dcjeclus est, fructuum ratio habetur : qtiaiuvis in cajleris interdictis, cx quo edilasunt, non reiro conipulantur a. Idem est etin rebus mobilibus, sunt, quce ibi eranl. iNain ct carum fruclus computandi ' cx quo qnis vi dcjectus cst. I. 1, 4* a Vid. 1. 3, dc inlerdictis. Si dtvposscssionc vi dejettus es, euui ct lcgc Juliri vis ct nd instar interdicli unde vi} privalre mnn poslulare, convenire poles, quo reum causam oinneiu prccslarc oportct: in qnf\ fruclus eliani quos velus possessor perciperc poluit, non tanlutn quos prcedo pcrcepit, venirc 11011ainbigilur. 1. 4 Cod. unde vi. facienda 4. ln inlerdicto unde vi, tanti condemnatio el. hoc jurc nos ttli pompoest, quanti inlersit possidcre: nius scribiltf. 11 est, tanti rcm videri, quanti actorisintersil. 1. 6. a L. nll. de vcrborum significatione. 5. Fulcinius dicebat, vi possidcri quoliens vel non dovi dejcctus cst. a. 1, 8. minus, qutim tamen possideret, a Lex i3. Qtiod mcttU causa4,

I.EGUM TITULUS

DELECTUS. XVII.

71

Uli possidetis. r. Ait prretor, uli eas cedes de quidus agilur, nec vt} nec clftm, ncc precarib atler ab attero possidctis} qttomitihs ilh possideatis vimfteri velo, 1. 1. 2. Hujus inlerdicli proponendi causa ltccc fuit, qudd scparata esse dcbet possessio a proprielale : fieri elenini dominns non sit; alter dopolcst ut alter posscssorsit, ininus qnidem sit, posscssor ver6 non sit: fieri polcst ut et possessor idem, el dominus sit. 1. 1, 2. 3. Inter liligatorcs ergo quotiens est proprielatis controvcrsia, aut convcnit inler liligalorcs uter posscssor sit, uler pelitor, aut non convenit. Si convcnit, absolutum cst; illc posscssoris rommodo, qucm convcnit possidere, illc pelitoris oncrc fungclur. Scd si intcr ipsos conlcndatur utcr possidcat, quia nltcrulcrse mngis possidere adfirmat, tuncsi rcssolisit, in cujus posscssionc ad hoc interdiclunt rcmiltentur. I. 1, % 3. contenditur, Incerli juris non est, orlA propriclnlis et possessionis lite, pritis possessionis decidi oportere qiiccslionom. I. 3. Cod. de inlerd. a, a Vid. tit. Cod. De ordine cognitionutn. 4 Omnis de possessionc controvcrsia aut co pcrlinet ut quod non possidemus nobis rcslihiatnr, nut nd hoc tit nobis rclincre liceat quod pobsidonius. 1. 1, 4 5. Pcrpcluo autcm hoc interdicto insunt hrcc, qttod necvt\ neccthm} nccprecarib, ab ilto possides. 1. 1, 5. Quod ait prcctor in intcrdicto ncc vi} ncc elhm, ncc

LEGUM DELECTUS. 72 ut si precarib aiier ab atiero possidetis, hoc eo pertinet, si quidem ab quis possidet vi, aut clam, aut precario, alio, prosit ci possessio : si vero ab adversario suo a, vinnon debeat eum, propter hoc qu6d ab eopossidet, cere : has enim possessiones non debere possidere palhm est. 1. 1, ult. a Unusquisque actionem suam subire debet, fiducia juris sui, non defectu juris alicni. Justa nn injusla ndversus crcleros possessio sit, in hoc inlcrdicto nihil refert: qualiscumque enitn possessor, hoe ipso quod possessor est, plus juris habet, quhm ille qui non possidct. 1. 2. 6. IIou interdictum duplex est: et hi quibus compelit ct nclorcs, et rci sunt. I. 3> J i. TITULUS XVIII.

De supetftciebus, TITULUS De itincre, XIX. actuque privalo.

l. Hoc intcrdicto prcetor non inquirit utrum hnbuit nn non, sed lioc tantum an jurc servittttem impositnm, itinere actuque hoc anno usus sitnon vi, non clhm, non precari6 a. Et tuclur eum, licet eo temporc, quo interdictum redditur, usus non sit. 1. i, $ 2. a A Parispoint de comptainte pour ks servitudes, II nyy cn a point sans titre, et la possession nc suffit pas, Anntint cx die inlerdicti retrorsuin computare dehemus. 1. i, 3. Vid. 1. 2. Cod. unde vi.

DELECTUS, 7^ 3. In cujus colonus, nut hospcs, nut quis alius iter a ad fundum fecit, usus videlur ilinere, vel actu, vel vir, habcbit. 1. i, 7. et idcirc6 interdictum servilutes aniittnnlur, n 3, ALCX 20. Quemadmodtim I. 25, $ 1. De ctcquireiidrt vel amittendrt possessione, n 17. 3. Si ego libi fundum precari6 dedero cui via debcbatur, et lu rogaveris, precari6, ut ect virt utaris, uihilominus utile interdictum milii esse. 1. 1, 11. Quotiens enim colonus mcus, aut is cui prccari6 fundum dedi via* utitur, ego ire intelligor, propler quod ct rectfc dico mc itinere usum a, Dicl. $11. Non entiii opinio tua, sed mea quccrcnda est. Dict. $11. a Opinio dotnini non coioui inquiritur. 4. Si quis supradicto lempore anni non vi, non clhm, non prccari6 hinere itsiis sit, veriun posleh non sit usus, scd clam prccariovc, videndum est, an ei noccat; ct magis est ut niltil ci noccat quod atlinet ad inlerdictttm. Nec enim corrunipi aut mutari quod rccte transaclum 1. i, ult. I. 2. est, supervenicnle delicto, potcslrt. non corrunipit quod reetc a Delictum superveniens antea gestum est, attt polius inilium possessionis spcctatur. Sicut 11011 nocet ei qui &inc vitio usus est, quod codem nnno vitios6 usus est, ilh emptori, herediquc non noccvcndilorvc bit, quod ipsi viliosc usi sunt, si testntor, reele usi sunt. 1. 6. 5. Reficere sic accipimus, nd prislinnm formnm iler et actum reducerc, hoc cst, nc quis dilatet, aul producat, nut depiimnt, nut cxngcrct: ct aliud cst enini rcficere, longe nliud faccre. 1. 3, i5.

LEGUM

'

LEGUM DELECTUS. 6. Si quis servitutem jure impositam non habeat, habeat autem velut longas possessionis prcerogativam <?, cx eo qu6d diu usus est servitutc, inlerdiclo hoc uli potest. 1. 5, 3. Vid. 1. io. ff. si serv. vind. 1. i. Cod. de servit. 1. 2. Cod. eod. Vid. tit. seq. 1. 3, 4. a Vid. contra/V/. 186 dcParis, 74 TITULUS De aqud cotiidiand, XX. et aeslivd.

tradidcrunt ab 1. AEstatem incipere sic pcriliores cequinoxio verno a} ct finiri requmoxio autumnali. Et ith scnis mensibus ccslas, atque hiems dividilur. 1. 1, 32. Vid. s. ne quid iu flum. pttbl. 1. 1, 8. a Dettx saisons} six mois d'iti ct six mois d'hiver. horarum aquccduca. Si diurnnrum nut nocturnnrum 11011possum alirt lior;\ duccre, tum liabeam, quam qiut jtts habeam ducendi. I. 2. scd 3. Hoc jurc ulimttr, ut etiam non ad irrigandum, pccoris causa 4, vcl nmoenitalis nqua duci possit. I. 3. jure 4> Ductus aqurc ctijus otigo inemoriam cxcessit, constiluti loco habetur a. I. 3, 4* ^* SUP* ul> Prox> I. 5, 3. a Minucndarum litium causa* veluslas pro lege habelur. I. 2. De aqun et aqucc pluvicc. TITULUS De rivis, 1. Si quis novum canalcm, vel fistulas in rivo velit colXXI.

75 locare, quum id numquam habuerit* ullle ei hoc interdiclum fulurum, Labeo ait. Nos et hic opinamur utilitatem ejus qui ducit, sine incommoditate a ejus cujus nger est, spectandam. 1. 3, ?,. a Vid. 1. i, 4 et $ 11. De aqua* et aquce pluvice. TITULUS Defonte. TITULUS XXIII. XXII.

LEGUM

DELECTUS.

De ctoacis. TITULUS XXIV.

Quod viautclam. i. Prcetor ait, quodvi aut clhm facttim est} qud de re esl, restituas, IIoc inagitur} id quhm experiendipotestas tcrdiclum reslittitorium est: et per hoc occursum cst calliditati eorum qui vi aut clam qucedam nioliuntur; jubeiilur enim ea restilucre. Et parvi refert, ulrnni jns habuerit faciendi, an non a. Sive enim jus habuit, sive non, tamcn tenelur intcrdicto, propler quod vi aut clhni fccit; tueri enim jtis suum debuit, non injuriam comminisci h, 1. i.Dict. 1. S i ct 2. a Lex i3. Quod metus caiisA. b L. i, S 3i, de vi, et vi armnttL 2. Vi faclum videri, Quintits Mucitts scripsit, si quis contrh quhm prohiberelur fecerit: et mihi videtttr plenn essc Quinti Muciidefinitio. 1. i, S 5.

76

LEGUM

DELECTUS.

Sed et si contra testalionem, fecedenuntiationemque rit a} idcm esse Cassellius et Trebatius putant. Quod verum est. I. 1, S 7. ' a Supposi qu 'on ait droit dfemphher. 3. Clhni faccre videri Cnssius scribit, eum qui celavit si mod6 limuit ejus adversarium, neqtic ei denuntiavit, aut debuit timere. ldem Aristo putat, cum conlrovcrsiam, quoquc clatn facere qui celandi animo habet eum queni se intellcxerit; et id cxistimat, autcxistiprohibilurunt mare debel se prohibilum iri. 1. 3, S pen. et ult. 4. Si alius fcceril mc invito, tcnebor ad hoc ut patientiam pracstcm. 1. 7. 5. Kst et alia exccplio dc qurtCelsus dubilat nn sit objicienda : ut puth, si inccndii nrcendi causft, viciniiccdes inlcrcidi a} ct quod vi nut clam inecum agatur, atit damni an excipi oporteret, injuriri. Gallus cnim dubitat, qttbd incendii defendendi cattsdfactum nonsit, Servius atttem ait, si id mngislrntus fecisset, dandam csse; privato 11011 essc idem conccdendum. 8i tamcn quid vi, aut clhm faclum sit, ncque ignis usque c6 pervenisset, simpli liteni oestieuin oportere. I. 7, 4ninndnm; si pcrvcnissel,.nbsoIvi Vid. sup. ndlcg, nquil. I. 49 i, 1. 3, $ 7, deincendio. a C*esl ttn cas ou la multitudc a droit de dicider en Vabsence du fuge, ct ou k peupk a k pouvoir souverain entre ks mains, 6. Ad quccdnm quccnon hnbcnt nlrocilnlem facinotis vcl sccleris rtignosciturscrvis, si vei dominis, vcl his qui vicc doniinorum 1. 11, 7. sunt? obtcmperaverint. a Lcx i5, de rc judicat;\. domincc locum obtinet a. 1. i3, 5, 7. Heredilas in fin.

DELECTUS. 77 aut certe implet. a Hereditas acquirit usucapionem 8. Opus quod a pluribus pro indiviso factum est^singulos in solidum obligat. I. i5, 2. tanti lis restimatur, quanti actoris 9. IIoc interdicto inlerest id opusfactum essc; officio autem judicis ith oportere fieri restilutionem est, ut in omni causa* judicandum eademconditio siidopus, sitactorisflqucefuluraesset, de quo actum est, neque vi, neque clam factum esset. I.i5,7. a Lcx 1, 3i. De vi et vi armatft. TITULUS XXV.

LEGUM

De remissionihus. TITULUS XXVL

De precario. 1. Precarium est quod prccibus petenti utendum conrcditur (tamdiu) quamditt is qui concessit partitur. I. 1. 2. Distat ( precnrium ) h donationc, eo quod qui doac qui prccario concedit, sic uat, sic dat ne recipiat: dat quasi tunc reccptttrus, quum sibi libuerit pi ecarium solvere. 1. 1, 2. Nnm et qui 3. Est simile ( precatiuin ) comniodnlo. rcm sic commodal, ut non fnciat rcui accicommodat, pienlis, sed ut ci uli re commodalrt permittnl. 1. 1, $ 3. vcl cor4. Haberc precari6 videlur qui posses.;ioncm causa , poris, vel juris adeptus est, ex luic soluniniodo ct impctravit ut sibi possidorc , quod prcces adbibuit, aut uti liceat. Veluli si nio prccario ro^javeris, ut per

LEGUM DELECTUS. 78 fundum meum ire vel agere tibi liceat, velut in tectum, vel tignum in vel in aream redium mearum sliHicidium, habeas. In rebus cliatn mobilibus parictcm immissum precnrii rogalio conslilit. 1. 2, 3, I. 3 ct 1. 4 5. Quum precari6 aliquid dalur, si convenil, tttin kalettdas Juiias precario possideal, numquid exceptione adsed nulla juvaudus cst, ne ante ci possessio auferalur? vis cst hujus conventionis, ut rem alienam domino invito possiderc liccat. 1. 12. Vid. 1. 17, 3. fT. coinmod. 6. Kum qui precari6 rogavit, ut sibi possidere liceat, nancisci possessionem non est dubium. An is quoque possideat, qui rogatus sit, dubilatum est. Placet autcm esse cum hominem qui precario datus pencs utrumque csset : penes cunt qui rogassct, qu;\ posscderat corporc: pcnes dominutn, quia non discesscrit anitno possessione l.i5,8 47. Duo in solidum precario hahcre non magis possunt, quhm duo in solidum vi possidere, aut clani. Nam nequc dure concurrcrc justrc, neque injuslrc passcssiones possunt. I. 19. Vid. 1. 3, 5, 1. 3, 5, de ncquirendA vel nniittenda* possessione. TITULUS XXVII.

De arboribus cmdendis. TITULUS Deglande XXVIIL legendd.

1. Ait pr.xlor, glatidcm qtia: ex illitts agro in tuum cadal quominits ittiterlio qitoipte die Icgcre} aufcrre liceat} vim

LEGUM DELECTUS. 79 fieri vero. Glandis nomine omnes fruclus conlinentur a, I. un. Dict. 1. 1. a Mod6 arbor nec radices nec ramos agat in tuum fundum: verum elsi radicibus, arbor vicini nlitur, tamen cjus est in cujus jus fundo origo ejus fuetil. 1. 6 in finc. Arborum furtint crcsarum. Vid. suprh de interdiclis, n ult. TITULUS XXIX.

De homine libero exhibcndo. TITULUS De liberis cxhibendis, XXX. item ducendis.

1. Interdum magis (apud matrcma) quam apud patrcm morari filius debet et justissima sciliccl causa*. 1. 1, 3,1. 3, 5. Vid. sup. de divort, n 2. a Vide tilulum, ubi pupillus educnri et morari debet. 2. Cerlo jure ulimur, ne bene concordantia malrimonia jure patticc polestnlis turhcnlur. Quod tamen sic erit a nc ncerbe pnlriam ut patri persundetur ndhihendum, potestntem cxercent b,\, 1, ult. in fin. 1. 3, 5, in f. a Nota leges suasorias et hortnlorias vanas et inutiles esse, et nullnm vini obtinerc : fruslrh cst lex quce de cive i4> 7, sed omni prohibet ctnon punit. Ilobbes, legi pcena appensn intclligitur. Idcm 8. b Patria enim poteslas in pietatc non in atrocitatc consi.slit. 1. 5. De lege Ponipeia de parricidiis.

8o

I.EGUM TITULUS

DKLBCTUS. XXXI.

De utrtibi. TITULUS XXXII.

I)e migrando. LIBER QUADRAG. TITULUS De cxccptionibus, PIUMUS. prascriplionibus ctpnrptduiis. l i | h v : : h { \ * j[( t j? k |

QUART.

i. Ilcus in cxrcplionc actor csl. I. i. ' . Kxrcplio dicla esl, quasi qiiivdam cxtiusio qiur ( inlor) npponi arlioui cujusquc rci solel, nd eludciitluui coniloinnalionciuvc id quud in intcnlionctu, dcduclntn rsl. 1. >., 3. Ileplicaliones niliil aliud sunt quhtn exceplionos, rl h partc arloiis vcniunt: pi.e quidcnt idco iierossnriii* snnt, ut o\ooptiont\s cxtiudanl. Scinper onint rrplicnlio idrirro ohiiritur, ul oxcoplunuin I. 2, . i. oppugnti. solot laii Iriplionlio, 4 Sotl ti ronlrh roplioationctn cl oonlia liiplicalinnoin nirsus; ol doinrcps ninlliplioan lur noinina, dnm aut rous ntit atitir objicit. I. a, $ .'{. 5. Noloinus tlioorc pia.stlain oxcopliones osso lilalo : ut pulh dilitloria csl o\ rins, qiiasdaui pcioniploiias ooplio qu;t dilloii ncliouout, voltili proeuraloiia oxrep tio dibttoria osl : nain qui dioil non iiccrc proruralorio

LF.GUM DELKGTUS. 8l uoiuinc ngi, noit prorsus litcnt inlicinlur, scd pcrsonnm cvilat. 1. 2, $ 4> 0\ Kxccptioucs nnt pcrpeltuect nut pcrcinptoriresunl, el dilalorite. loinporales Perpcluaj ntque percuiploriai suut picc scmpor locum habcnt, ncc cvitari possunt, qunlis esl doli malt, rci judicalie, ct si quid conlrh legcs sonalusve constilltnn lao.lum cssc dicclur: ilcm pacli convenli pcrpelui, id ost, ne otnnino pecunia pclalur. Tciuporales ntquc dilalorhe suut quic non scnipcr locum hahcul, scd ovitari possunl: qualis cst pniii convcnti lomngcrclur. pnrnlis, id est, ue lorle inlrh quiiupienuium 1. !i. 7. Is quis dioit sefttrassc} polost cl nliis exocplionibns uli cnni cxcoplionc jurisjuraudi, vol nliis: solis pluribus I. 5. ouim dcronsiouibu.s nti perniillilur. Ncmo prohiluiur plutibus exeopiionibus a uli, qtiiunvis divcrsrc snnl. I. 8. // Vid. I. 5. Dc probalionibus. 8. Hxooplionos qihe porsonie cujiuquo oohaironl, non Irnnscunl nd nlios : uiuli on qiiam sotius babct exoeplionom qund fnccro possit, vcl parons, non ooinpetit lidojtissori. I. 7 a. I\oi nutcni coluvrcntCA oxccptionos otinm lidcjussnrihus ul roi judionliu, doli cnmpclunl, uiali, jnrisjurnndi, quod imiils cnusa laeltunesl. Igitur ol si rcus pncltis sil in roin, oinniinodo oonipolil cxocplin lidcjussori a, Dicl. 1. 7, $ 1. a Lcx :t(j. Do 10 judionlA. Nonncsooius, pnrons, donator, tonchtinlur in soliduin rrgh litlojussorcnt qui solvctit ? b ISon uliquc cxislinintnr conlilcii do inlontionc ndvor .irius qnocuin ngilur, quia oxceptiotio ulilur. I. t). V; IX.

DELECTUS. : Res inicr alios fudicata, respoudit g. Modeslinus ftliis noti obest. Nec si is conlra qucm judicalum est d, heres exliterit ei contrh qucm nihil pronuntiatum csl, ei litem infercnti, prascribi ex ea*sentenliit hcreditariam antequam hepossc, quhm proprio noinine disceptans, res cxtiterit, excepit. 1. 10. Vid. tit. ac.q. 1. 3 a, a Lex 9. Dc trnnsaclionibus. b Vid. I. G3. De re judicala. I. 1. I)e exceplione rei judicntte el lit. Cod. inler alios acta vel judic. 10. Si res judicntn esset ex lalsis inslrumcntis, si poslca fnlsa invcniantur, nec rei judicnta? pracscriptionem opponi. I. 11. 11. Omncs excepliones quaj reo compelunj a} lidojussori quoquc, ctiam invilo reo compettint. I. 10 b. a Vid. 1. i5. De (idejussor. b Vid. I. ult. Dc paclis. 12. Piei majoris pecunhc procjudiciuin fieri videtur, quutn ea qtiEcslio iu judicitun dedttcilur, qucn vel tola vcl cx aliqua* patic communis cst qutestioni de rc mnjori. I.21. i3. lixceplio est conditio, quac tnodo eximit rcum modo minuit dnmnntioncm. 1. 22. * dnmnntioue, 14. Debitores quidem hereditnrii unicuique hcrcdum, pro portionc hereditnvift a} nnliquA lege oblignti sunt. Sed si eis hcredibus omnem pecuninm exsolvisti qttibus doli nomcn pntris tui lestator in divisiorie adscripscrnt, mali cxceptione ndvcrsus alios ngcntes tueri te potes. 1. 1. Cod. de cxcept. seu praese. a Pnriter hcrcs crcditoris non potcst peterc ab hercnisi partes singulns. Vid. 1. 1 ct a. Si . dibus debitoris, unus cx plnribus hercdibus.

8'2

l/KGUM

LKGUM

DELECTUS.

83

i5. Ileplicatio doli opposila bontc fidei jttdicium facit, fraudis rcpellit. 1. 3. Cod. cod. et commenlum 16. Exceptioncs peremplorias a nnte senlenliam quandocumque objiccrc licet. 1. 4 ct 1. 8. Cod. eod. a Laloi 2, Cod. scntentiam rescindi non posse, dit: Pcremptorins exceptioncs omissn in initio nntcquam sentcntia fcratur opponi posse; et judicnlum contrh mnjores velaviginti quinquc annis non oppositrc procscriptionis mcnto, citrh remedium appellationis rescindi nonpossc. 17. Dilatoria exceplio in exordlo litis proponi debet. I. penult. Cod. cod. 18. Prcescriplio fori in principio litis opponcnda est. 1. ult. Cod. eod. TITULUS De exaptionc II. reijtidicatcc.

1. Rcs inlcr alios judicntcc, ntillum aliis praijudicium faciunt. 1. \ a. ah. 63. De re judicata\ 1. 10. De cxceplionibus. lit. Cod. Inter alios acta vel jtidic. 2. Julianm rcspondit, rci judicatoc obsexceptionem tare, quoliens cadem qunjstlo intcr easdem personns revocatur. Et idco ct si singulis rebus petilis hcrcditatcm 1. 3 b. pctat a} vel contrh, cxceptionc summovebitur. a Vide I. 10. Dc cxceptionibus. b Vidc I. 28, infrh. 1. 12, i3| i4> rei judicntce h pcr3. Juliantts sctibit, cxccptionctn translre solere, relr6 autem sont\ aiictoris ad cmptorem b cmplore ad auctorcm rcvciii non dcbcrc a. Qunre s\

I.KGLM DKLECTUS. 8j horoditaiiatn rcm vciididcris, ego euindcm ah cmptore cl \iccro, ptiicro, petenli libi non opponam exccplioncni b. 1. 9, 2. a Sccus coulru. b lieiu si viclus fucro, tu advcrsus 111 cxceptioncni e 11011 habcbis. I. 10. Lxceplio rci judicaloe uoccbil ci qui in doiuiuium succrsj.il cjus tpii jttdicio expettiLs csl. 1. 28 c. c Vidc I. 3, snpra. I. i3. Conmiunia prcediorum. 4. Qtuini quasritur, hajc exceplio noceat, nccnc; inspitiendun est, an idem corpus sit, quanlilas eadem , idtm jus : et cadem causa petendi, et eadem conditio alia res est: personarutn. Quae niVi omnia concurrunt, idrm corpus itt hac exceplione, non uliqiie omni prisnulla adjeclionc, tiuA (pialilale vcl quantitate servata, diiuinutioncvc facta, scd pinguius pro coinmuni utililale accipilur a. 1. 12, 1. i3, 1. i4a lies aliquando pinguis accipilur in jure. 5. Actionus in personnm ab actionibus in rem hoc diflerunt, quod qutim eadem res ab eodeni niihi debealur, nec singulas singulae causae sequuntur, obligationes, ulla earuin alterius petitione vitiatur : at quiim in rem ago non expressa causa ex qua rem ineam ess dico, oinncs causce una petitione adprchenduntttr : ueqtte enim amplius quam semel res mea esse potest. Srcpius autem dcb^ri potest. 1. 14, 2. 6. Si quis interdicto egerit dc possessione, postea, in : quoniam in rent agens non repellitur per exceptionem in actione proprietas vertilur. 1. i4f interdicto possessio, ult. Vid. sup. uti posYidelis. 1. 1, 3. 7. Si cum uno herede depositi aclum sit, tamen ct

85 LEGUM DEI.ECTUS. ouni cccteris heredihus recle agetur, nec exccptio rei jtidicaiiO eis proderil. Nam et si eadem qurestio in omnicuni bus judicits vertitur, tnnten personarum mutalio, quibus singulis suo nomine agitur, aliam alquc aliam rcm facit. 1. 22/7. a Vide 1. 19. De inoflicioso leslamenlo. 1. 46. De usuI. 10, ult. de appellafrurt. 1. 10. De exceptionibus. lionibus. 1. a5, 8. Familise erciscunda?. Judicatie rei prcrscriplio eo heredi qui non liligavit, obslare non potest. 1. 29. 8. Si dehitor de dominio rei, quam pignori dedit, unn admonito ct contrariam causam egetit, credjtore senlenliam acceperit, credilor in locum vicli successisse non videbilur; quttm pignoiis convenlio sentenliam prcccesserit a. I. 29, 1. ;Ex sextante heres instilntus qui intestato legilimus essc potest, qutim de jure toslamenti faceret qu$stioncm, ab nno ex instilulis dimidiam hereditalis peliit, nec ohlinuit: vidctur in illa pctitione eliam pnrlem sextnntis et ideo cceperit ab. eodcm ex tcstamento vindicasse, eamdem porlionem pelete, obslabit ci exceplio rei judir cata. I. 3o. Dq exceptionc rci judicatie. TITULUS III. et ( de) acccs-

De diversis temporalibus pmscriplionibus, sionibus possessionttm.

1. An vitium auctoris, vel donatoris, ejusve qui mihi rem legavit a mihi noceat, si forle auctor meus justum iniliuni possidendi non habuit, vidcndum est: Et puto

Dfcl.KCTUS. Nnui deniquc ct usticanequc nocerc, ncqtie prodessc. pere posstim qtiod auctor nteus usucapere non poluit a. I. 5. Vid. sup. de acq. vcl ainil. possoss. I. i3, 1. Vid. 1. 5. Cod. de usucap. pro empt. a Allainen in causa lucraliva dolus aucloris nocet. 1. 4, Jj 29, lit. sequcnti. b ld ohliuet in sucoessorc singulari, et niodo non utatur nccessionc ntictoris : secus in successore universali. 1. ii. '2. Si quam rcm libi vendidciim, rursns a te emam, otTilio vcndam, et meam oinneni et ttiain posscssionem Titio acccssuruni, vidtiicet ct quod et tu mibi et ego ei pos.st ssioncm prcestare dcbcmus. I. 6. l)e accessionibus possessionum nibil in perpciuuni, neeniut in delinire possumus : consistttnt quo generaliter sola xqiitate. Plane ttihuuntur his qui in loeinn aliorum sive volunlate. Heredibus sive ex contractu, .succedunt, datur accesenini, ct his quisuccessoruinloco habentur, sio testatoris. 1. i^- Dict. I. i. Ki cui hercs rem hercditariam et heredis vendidit, tenipus et defuncti debet accedere. 1. 25, S ult. 3. Qutun hercs a in jus omne defuncli succedit, ignoralione sua defuncti vilia non cxcludit b : veluti quum sciens alienuin illum, illo, vel precario posscdit. Quamvis enim prccarium non teneat, heredem ignorantem nec intcrdicto recle convcniatur; tamen usucapere non poteril, quod defuncliis non poluit. Ideni juris est, quum de longa possessione quccritur. Neque enim recte defendetur: quum exordium el bonae lidei ratio non lueafur. 1. 11. Vid, sup. de usurp. etusucap. n 20. a Secus de successorc 1. 5, supra. d. La singulari.

86

LKGUM

LlUUMbKLKCTUS. 7 !ci \\\} de usurpationibus, dit: Ilcres cjus qui bona fidc 1tin ctuit, usu non capiet sciens alienam. b Vide I. u, 2. De publiciana 4. In usucapione ita urvatiir, ut etiam si minimo momento novissinti diei pos..tssa sit res, uihilominuus repleatur usucapio, nec tolus dios exigitur ad explendum constilutum temptis. I. io, iu et aclionibus. princ. Vid. contra; I. 6. De obligalionibus ,\. Acccssio possessionis fil non solum lempoiis, quod apud eum fuit, und6 is emit: sed et qui ei vendidit uude tu emisli. Sed si nwlius (medius) aliqttis ex auctoribus non possederit, auctorum possessio non praecedentium proderit, quia conjuncta non estfl. Sicut nec ei qui non possidel, aucloris possessio acccdere potest b. 1. i5, i. Vid. sup. de acq. vel amilt, poss. 1. i3, 4' a Verum quaero an pussint tempora computariiet conjungi deducto saltem medio? an vero sit pmnino ju,erin h&c lege tcmpus praecedens rupta posse3sio.?.Deciditur non conipulari, unde praescriplio de npvo ppst inlerrup.lionem est iuchoanda. Secus in interruptione. quqe.lit pcr minoremaetalcm, quia est dumlaxatsu$pe.nsip.:i, b Ratio discrimiuis, quo faVorabilior sit usuc&pjp, quia ', in ea occurrit ppsscssio. ..._...,. TITULUS Dc\dqli IV. ,; i,

maU, et melusexcepiiouC.^s

i. An dolp quid aclum sit} cj faclo.iullligiltir!'a.\. a Dolum dolo. ''.,' ex judiciis probari couveiut. :' :l: >' -, *; ;

1, .6>.CQd..,de ' :' '

88

I.F.GUM DKLRCTUS. 2. Doccrc debct is qui objicit doli exccplionem, dolo malo atioris faclum, nec sufliciet ei ostendere in re esse doluin. Aut si allcrius dicat dolo faclum, coruin personas spccialilcr debehil cnutuerarc a: dummodo haj sint, qnartim dolus noceat b. I. a, S 2. Vid. inf. 1. 4' 33. a Quia 11011 licct in tanto errore vagari. 1. 16, dc dolo. b Si qnis sinc causa* ab nliquo fuerit slipulatus, deindc cx ci< slipnlalionc experialur, cxceplio utiqiie doli mali ci nocehit. I. 2, 3, 1. 7, 4- De paclis. 3. Dolo facil quicumque id quod quaqua cxceplione clidi potest, pelil. Nnm et si inler initia nihil dolo malo facit, nllamen nunc pelendo facit dolose, nisi si talis sit ignorantia in eo, ut dolo careal. 1. 2, 5. Dolo facit, qui petit quod reddilums est a. 1. 8. a La toi 2, G, dit: Accipiens nsurns in futurum videlur convenisse se non petilurum intereh. 4. Opinor de dolo tutoris exceplionem pupillo essc objicicndam. Qme in tutore diximus, cadem in curatore quoque fiiriosi dicenda erunt; sed el in prodigi a vel minoris viginli quinque annis. 1. 4> 24 in fin. et 25. a Laloi l} $ 3, dit: Iniquum cst communem malitiam pelitori quidem prscmio, reo vero penac esse. Ex dolo tutoris dalur cxccplio adversus pupillum, non vero actio: et sic intellige. I. 198. De re judicat^. 5. De dolo'minoris viginti quinque annis exceplio ulique locum habebit. Nam et de pupilli dolo interdum esse a nequaquam excipiendum est, ex ea celate ambigendum quaj dolo non careat; Denique Julianus quoque soepissime sunt, cascripsit doli pupillos, qui prope pubertatem paccs essc. 1. 4 26. a Vid. I. III. Dc rc judicala. ct 1. 23. De fuiiis.

DELECTUS. 89 G. Hei cQuacren3 cxceptio etiam emptoti nocet. Kam aulein qtiac ex dcliclo persona? oriatur, nocere non oporlet. I. 4 S 27, in (in. 7. Si qutun legitima heredilas Gaii Seii ad tc pervenimihi ret a} et cgo essem heres instilulus, persuaseris et posteaquam per dolnm lnalutn ne adeani hereditalem: tu eam Sempronio cesseris, ego repudiavi hereditatem, prelio acccpto, isque a mc petat hercditatem b, cxceptionem doli mali cjus qui ei cessit non potest pali c. 1. 4, 28. a Exceptio doli non est scripta in rcm : secus exceptio mettis. I. 4? S 33. /; Quant tanien possideo non obslante mea repudialione. 1. 36. De verborum obligationibus. Le cessionnaire aplus de droit ici que k cidant, cl cetle maxime a licu dans loutcs ks cxccptions du dol. 8. Si quis ex causa legati vindicet, aut is cui ex causa donationis res pra?slita est, vindicet, an de doloexceplionem palialur ex causa ejus in cujus locum successerita? ct magis putat Pomponins Et ego puto summovendum. exceplione eos esse repellendos, quum lucrativam causam sint nancti. Aliud est enim emere, aliud ex his causis succedere b. \. ^} 29. a Atlamen currit praescriptio. 1. 5. De diversis temporalibus. Discrimen cst inter vindicalionem et praescriptionem. Non datur vindicalio quidem ei t;ui tilulo graIttito acquisivit, sed acquiritur ei proescriplio si sit bonai fidei, ut se possil defendere. Laprcscription eslfavorablc, parcc que c'est un iitre qui iteint tous les atttres et quelk empeche Viruerlitude des possessions. b Vid. de rei vindicatione, n 26.

LEGUM

(]0

LKGUM

DKLKCTUS.

F.x quAcumquc aliAcausa quie propelucralivain liabet :*'!= !!iisilioiu'iu, quajsiisse quis videaltir, patitiur excep4 ^in doli cx persoua ejus in ctijus locum successit. : i. ;. .^ 3i. \) Qui preliuni dedit, vel vice prelii, quuui sit bona fde cnijioi', non palilur doli exceplioneiu ex persona .utcloris : utiquc si ipse dolo caret. Cxterum si ipse dolo non careat, pervenielur ad doli cxceptionem ct pnlietur df dob) suo cxceptiouem. 1. 4 3i, itt lin. Vid. sup. Diti. 1. S 27 et 28. to. Metiis cnusa exceptio in rem scripta est (7, si in ed re nihil meitis causdfactum au est: ut non inspitiamus is qui agil metus causa* fecit aliquid, sed an oinnino nictus causa fatiurn est in Itac re, a quocumque, non tantuin ab eo qui agit. Et quanivis dc dolo auctoris exceptio non objicialur 0, verumtainen hoc jure utinnir, ut dc adriiptu non tantiim ab auctore ,'verum a quocumque hibito exccptio objici possit. 1. 4 33, in fiu. Vid. sup. 1. 2, 11. Vid.,1. 4 3. IT. quod met. caus. a Secus de doli exceplione qucc non est scripta in rem. 1.4, 28. . b Quocnam est diversitalis ratio, nam et in melu facto dolus inest? Vid. 1. 2, 1, 2, supra. Golofr. ad. 1. 4, 33, ait: Exceplio doli cst in rem ex parte opponcntis, in personam ex parte ejus cui opponitur. Exeeplio vero mettis ex utraqtte parte est in rem. Zoesius hanc diversitalis ralionem affert, scilicet propter delicti atrocitateni quar in se vis vel nielus habent. Haec ergo summa est doli, utreus exccptionis probet dolum in hac re ab actore commissum esse, licct adversus ipsum reum commissus uon sit.

LKGUM DKLECTUS. 91 11. Non sicut de dolo aclio cctlo tcnipore finitur, ita tiiain cxccplio cotlcin lempore danda est. Nam ha>c perquiun actor quideni in suti potestalc hapeluo conipelit: beat quando utalur suo j..rc, is antent cum quo agilur, non bnbcat potestatem quando convcniatur a. 1. 5. ult. Vid. I. G. Cod. de cxccpt. seu pra?script. b. a La loi 17, 1, h. t. dit: Avus nepotibus ex filia lenam gavit singulis 100, et adjecit hccc verba : Ignosiile, nisi ine fronto palcr potucrani vobis amplitis relinquere, vesler nialc acccpissct, cui dederam niutua quindecim est nn si avi quoe ab eo recipere non polui. Quasilum lieres abiis nepolibus patris sui heredibus pclat quiudcct doli cim contra volunlalem defuncli facere videalur, mali exceptio summoveatur? exceplionent liespondit obslaluram. La /0/9, dit: Turpiler accepta pecunia jnstius penes euni esl qui deceplus est, quatn qui .dcccpit. fit: La loi 11 dit : Lilis contestalcc res procuratoris nomine exequilur. eamque suo jam quodammodo TITULUS Quarum tfHic V.

rerum actio non dctur a. ul dicalur: La loi 2, et cvicta re tion immcsuum a de 1. 1.

titulus respui debel aut niutari ila Quarum rcrum exceptio non detur. Freigius. 1, dit: Si in alea rera vendam ul ludaiii, conveniat, exceplione summovcbitur cmptor. 1. Jusjurandum vicem rei judicataj oblinet, rilo: quum ipse quis judicem adversarium causa* sua fecerit, deferendo eis jusjurandum. a Vid. 1. i.De jurejurando.

9*

LRGUM TITULUS

DELECTUS. VI.

De liligiosis a. a Vice de litige n 'a lieu en France. TITULUS De obligationibus VII. et actionibtts.

nut cx aut cx contracttt i. Ohligationes nascuntur, maleficio, aul proprio quodnm jure ex vnriis causarum Ijguris. |. i. aut re contrahunlur, a. Oblig.iliones ex contractu, ant consensu. 1. i} $ i. Vid. 1. 52. 3. Re contrahitur obligatio mutui donationc. I. i. 2. rc nobis Is quoque cui rem aliquam commodamus, obligntur. Dict. 1. i, S 3. re nobis tenctur. Is (juoque apttd quem deponimus, Dict. I. i, 5. Credilor quoque qui pignus accepit, re tenelur. 1. i. $ 6. 4> Mutui dalio consislit in his rcbus quoe pondere, veluti vino, aleo, fruconslant: mensurave nmnero, mento, pecunui numerata, quas res in hoc damus ut fiant accipientis, postea alias recepturi ejusdem generis et qualitalis. Dict. 1. 1, $ 2. re nohis obliga5. Is cui rem aliquam commodamus, reslituenda tur. Sed is de ea ipsa re, quam acceperit, tenetur a. Et ille quidem qui mutuum accepit, si quolinihilominiis bet casu quod accepit, amiserit, obligatus accepit, si majore casn perraanet. Is vero qui utendum

LEGUM DELECTUS. g3 rui lunnaiKi infirmilas resistere non potest ( vcluti inceiv serein quam acccpit amiserit, tlio, ruind, naufragio) curtis cst. 1. i, 3, in fin. ct 4* vel contra. a Lex 5, 7, 1. 18. Coininodati 6. Exactissimam diligentiain custodiendae rei praestare compellilur (qui utendam accepit ), nec sufficit ei eamsi dent diligentiatn adhibere, quam suis rebus adhibet, alius diligentior custodire poterit. Sed et in lnajoribus si si culpa ejus inlerveniat, tenetur. Veluti, casibus, argentttm quod in quasi aniicos ad ccennm invitalurus seeant rem utcndum acceperit, peregrfc proficiscens, ciun porlare voluerit, et id aut naufragio aut prcedouum a} hosliumve incursu amiserit. 1. i, 4* vel contra. a Vid. legem 18. Commodati re 7. Is quoque apud quem rem aliquam deponimus, nobis tenetur. Qui et ipse de ea re quam acceperit reslirem custodituenda tenelur: sed is etiam si negligenter lam ami.erit, securus est: Quia enim non sua gratia accepit, sed ejus i quo accipit, in eo solo tenelur, si quid dolo perierit. Negligentiae vero nomine ideo non tenetur, quia qui negligenli amicc rem custodiendam committit, de se queri debet. Magnam lamen negligentiam placuit in doli crimine cadere a. 1. 1, 5. Vid. 1. 32. fT. de poss. a Lata culpa dolo aequiparatur. aut alieno; 8. Aut proprio nomine quisque obligalur, fidejussor vocatur. qui autem alieno nomine obligatur, Et plerumque ab eo quem proprio nomine obligamus, dtim alios accipimus qui eadem obligatione teneautur, tutius nocuratnus ut quod in ohligationem deduximus, bis debeatur. 1. 1, ^8.

J.KGUM DLLI.CTUS. lale sil, ut dari nou 9. Si id quod dari stipulemur possil, palam cst naturali ratione iiiulilem csse stipulationein. I. 1, 9. A eluli si qnis locuni sacrum , atit rcligiosum dari sibi slipulatus fucri. Dict. in lin. 10. Sub impossibili condilione factam stipulationem, c.onslat inutileni esse. 1. 1, 11. Non solnni sliptlaliones condilioni appliimpossibili calcc nullius nionienli suut a} scd cliam caicri quoquc conlr;*:lus , veluli cmptiones , iocaliones , impossibili condilione interposila, reque iiullius momcnli sunt. Quia in ca re qu;c cx dnorum pluriumve consensu agilur, omnitiin voluntas speclelur b quorum procul dtibio in hujusmodi acttt talis cogitalio est, ut nihil agi existiment npposila ea conditione quam sciant csse inipossibileni. 1. 3t. a Vid. lcgent 58, dc conditione indebiti, ct ibi. Gctofr. 1. 3. De comlitionibus et demonstralionibus. bt Conlrahcntcs intclligiinlur locali. 11. Conscnsu linnt obligationes in emptionibus, ACIIdilionibus, socielalibus, localiouibus, condictionibus, mardalis. Idco nutcm islis modis consensu dicimus obligationem contrnhi, neque scripquia neque verborum, : scd snfficit eos qui netura; ttlla proprielas tlesidcratur consentire. I. 2. Dict. 1. 1. golia gerunt, 12. Inler absentes quoque talia negotia conlrahuntur vcluii per cpistolam, vel per nuntium. 1. 2, 2. de co 13. lit his contractibus altcr altcri obli^atur ; ->1altcrum alteri ex bono et cequo prceslarc oportet a. )\ ., S 3. a i.f\ 3, de rcbus credilis. 9f

LF.GUM DELF.CTUS. 9$ non in eo consislit, ut subslantin i4 Obligationum nnt scrvilulcm noshnni faciat: aliquod corpus noslrum, nd danduin scd ut alium nobis obsliingal, aliquid vti 1. 3. vel praslaudun. fiuitiidum, cl bVri i5. Non satis nuleni est daulis csse nnromos, ut obligatio nnscntnr : scd tii.un hoc aniino nnipientis, dari ti accipi, ut obligatio constituatur. Ilaquc si quis pecuniam suam donnndi cnusa dcderit niilti, quainqn.ini et donanlis fuerit a} ct niea fiat, lamen non obligabor ei, quia non hoc inter nos acium cst. I. 3, i. a Lex 57. h. ronIn onmibus rehus, quae dominium transferunt. currat oportel afleclus cx utraque parle coiitraheuliiun. sive ISam sive ea vendilio, sive donatio, sive conductio. fuit, nisi animus ulriusquaiibet nlia causa contrahendi perdnci nd efleclum id quod inchoatur, que consenlit, non potest. 1. 55. veluli ex 16. Ex maleficia nnscuntur obligaliones, cx injuria, ex rapina, furlo, ex damno, qua? oumia itl est unius generis sunt. Nam ha; re tantum consislunt, obligatioues ipso maleficio: quum alioquin ex conlraclu sed etiani consensu. I. 4non tantum re consistant, si quidcm cx 17. Si quis abscnlis negolia gesscrit, mandatu, palatn est ex contractu nasci inter eos at liones mandati, quibus invicem experiri possunt dc co quod allerum alteri ex bona fide prsestare opoiiet. Si vero sine niandatu, placuit quidem sane eos invicem obliguri, eonequas apptilanuis que nomine prodilce sunt actiones, quibus seque invicem cxperiri possunt goiiorumgestorum, dc co quod ex bona fide alterum alleri prccstati opotiet. Scd neque ex conlraclu, neque ex maleficio acliones uas-

LEGUM DELECTUS. 96 cunlur; neque enim is qui gessil, cum absenle credilur antc ccntraxissc: neque ullum nialeficium cst, sine mandalu suscipcre negcliorum administrationem. Longe magis is cujus negotia gesla sunt ignorans, aufcontraxisse, nut dcliquissc intelligi potest. Sed utilitatis causa reccptum cst invicem eos obligati : Ide6 atilcm id ila rcceptum est, quia plerumquc homines co animo pcregr6 proficiscunlur, quasi slatim redituri : nec ob id ulli cutara negotiorum deinde novis causis intervenientibus, suorum mandant: ex necessilate diulius absunt, quorum negotia desperirc si vel is quiobtuiniquum erat, qtuesane desperirent, nullam hnbiturus csset actiolissetse negoliis gerendis, nem dc co qttod uliliter de suo impendisset, vel.is cujus gesta cssent adversus eum qui invasisset negolia cjus, nullo jure agere possct. I. 5. non proprie ex con18. Tuteice fudicio qui tenenlur, : nullum cnim ncgotium inter traclu obligari intclliguntur tutorem el pupillum contrahilur. Sed quia sane non ex maleficio tencntur, Et quasi ex contraclu tenerividenlur. hoc aulem casu mutuce snnt actiones: non tanttim enim pupillus cum tutore, sed et contra tutor cum pupillo habet actionem, si vel impenderit aliquid in rem pupilli, vel pro eo fuerit obligatus, aut rem snam creditori ejuo obligaverit. 1. 5, 1. 19. Ileres quoque qui legatum dehct, neque ex contractu, neque ex maleficio obligatus essc intelligilur: nam neque cum defuncto, neque cnm herede conlraxisse quicquam legatarius inlelligilur. Malelicium autem nullum in QAre cssc plusquam manifestum est. 1. 5, 2. 20. Is qttoque qui non debitum accepit per erroreni solventis obligatur quidem quasi ex mului dationc : et ca-

LEGUM DELECTUS. 97 dem actione lenetur qtta debitores creditoribus. Sed non potest intelligi is, qui ex cnusa* tenetur ex contractu obligntus esse: qui enim solvit per errorem, magis distrahendae obligationis animo, quam contrahendaj dare videtur. 1. 5, 3. 21. Si judex litem suam fecerit, non proprie ex maleficio ohligalus videtur, sed quia neque ex contractu obligalus cst 0, etulique peccasse aliqnid intelligitur, licct ideo videlur quasi ex maleficio teneri. per imprudenlinm, 1.5, $4. a L. i5 et 16, de judiciis. . 22. Is quoque ex cujus cacnaculo, vel proprio ipsius, vel conduclo, vel in quo gralis habilnbat, dejectum ef* fusumve aliquid est, ilh ut alicui noceret, quasi ex maleficio leneri videlur. Ide6 autem non propric ex maleficio obligatus intelligitur, quia plerumque ob alterius culpam tenelur, 4 aut servi, aut liberi: cui similis est is qui ea* parte qua vulg6 iter fieri solet, id posilum aut susalicui nocere. quod potest, si ceciderit, pensumhabet, 1.5, 5. 23. Idem exercitor nnvis, aul cauponao, aut stabuli, de damno, aut furto quod in nave, aut caupond, aut slabulo factum sit, quasi ex maleficio tencri videtur : si sed alicujus eorum modo ipsius nullum est maleficium, aut cauponam, aut stabulum quorum opera* navcmj exerceret. QuCim enim neque ex contraclu fit adversus eum constituta hac actio, et aiiquatenus culpaj rcus est, ide6 quasi ex qubd operA malorum hominum uteretur: malelicio teneri videtur. I. 5, ult. nisi novisactionibus, 24. In omnibus temporalibus 1 ^ IX. ">v 7' ^N^'^'

LEGUM DELECTUS. 98 non finit ohligationem a. I. (i. simus totus dies compleatur, a Vid. conlra. 1. i5. De diversis temporalibus. Vcrum et actionibus nott loquitur dc lex 6. De obligationibus 1. 5o, infra. I. i3, 8. De verborum praescriplionibus. et I. 3, 3. De niinoribus. obligationihus, similis est ei Qui ante kakndas proximas stipulelur, 1. i3. fl. de vtrb. obl. Vid. inf. qui kalendis stiputatur. !. 5o. 25. Sub hac conditionc, si voiam} nulla sit obligatio. Pro non dicto enim est, quod dare, nisi velis, cogi non ejus qui numquam possis: nam nec heres promissoris dare voluerit, tenetur a\ quia hacc conditio in ipsum numquam extitit. I. 8. promissorem a Vid. authenlitam. Si quando. Cod. de conslituta pecunia. 26. Nalurales obligaliones non eo solo astimantur, veruui etiam eo, si actio aliqua earum nomine compelit: si soluta pecunia repeti non possit. 1. 10. Vid. inf. de fidej. 1. 16, 4. 27. Quaecumque gerimus, quum ex nostro contractu nisi ex nostrA persona obligationis origincm trahunt, initium sumant, inanem nctum nostrum efficiunt. Et ideo contrahere, neque stipulari a, neque emere, vendere, ut alter suo noinine recle agal, possumus. 1. 11. a Quia slipulntiones in id dumtaxat inveutae sunt, ul non quod unusquisque quod sua interest persequeretur, alterius. 1. 38, 17. De verhorum obligationibus. 28. Ex depositi, et commodali et mandati, et tuteke et negotiorum ob dolum malum defuncti he* gestorum, res insohdum tenetur. I. 12.

LEGUM DELECTUS. 99 venientes actiones in heredes dantur, Ex contraclibus licet delictum quoqtte verselur: veluti quum tutor in tutela gerendd dolo fecerit, aut is apud quem depositum. cst. I. 49- Vid. inf. 1. 33. 29. Omnes debilores, qui speciem ex causd lucrativd debent a} liherantur, quum ca species ex causd lucraI. 17. Vid. 1. seq. livd ad creditores pervenisset. a Dute causae lucrnlivao non concurrunt. I. 19. h. 30. Si is qni Stirhum dari stipulalus fuerat heres exliterit ei cui ex lestameuto idem Stichus debebatur, si cx teslamento slicbum petierit, non consttmet stipulationem : et contra si ex stipulalu Stichum pctierit, actionem ex teslamenlo salvam habebit: quia initio ita constiterint hac duae obligation 1, ut altera in judicium deductd, altera nihilomitius inlegra remaneret. 1. 18. Vid. I. seq. 3i. Ex permissione dolis non videbitur lucrativa causa esse <?, sed quodammodo creditor, aut emptor intelligivel emptor lur qui dotem pelit porro quiun creditor, ex lucrativa causa rem habere cccperit, nihilominus ii sicut ex contrario qui non ex tcgras actioncs retinent: lucraliva* causa* rcm habere ccepit, eamdem non prohibelur ex lucrativd causa petere. 1. 19. a Lcx 10. Quce in fraudem creditorum. Indotatam uxorem maritus duclurus uon luissel. I. 25, 1, eod. in eo loco intelligitur, in 32. Conlraxisse ttnusquisque quo, ut solveret, se obligavit. I. 21. si quand6 dies, 33. Servius rectissime existimavit, nrbilri compreheusa qua pecunia daretur a} sententid non esset, modicum spatium. datum videri. lioc idem dicendum et quum quid ed lege venierit, ut n si ad diem pretium solutum fuerit, inempta res fiat. I. a3, in fin.

too LEGUM DELECTUS. a Vid. legem io5. De solulionibus. 1. 21, 1. De pe-' cunidconstitutd. I. 14. De rejudicatd etl. 21. De judiciis. 34. Actionum genera sunt duo: in rem, qurc dicitur vindicatio : et in personam, ln quse condictio appellatur. rem aclio est, per quam rem nostram quae ab alio poset semper adversus cum cst qui rcm sidetur, petimus, In pcrsonam actio est, qud cum eo agimus, posstlct. qtti obligatus est nobis ad faciendum aliquid, vcl dandum: et semper adversus eumdem locum habet. 1. 25. 35. Omnes pccnales actiones, post litem inchoatam, et ad hcredcs transcunt. I. 26. Constitulionibus heredes pcend non quibus ostenditur teneri} placuit, si vivus convenlus fuerat, eliam pcenae transmissam videri, quasi lite contcstatd perseculioncm cum mortuo. 1. 33. Jure canonico, quodsequitnur, tenelur omninb heressarciredamnum ex delicto defuncti. 16, q. 6. c. 3, 12, q. 2. c. 36, 1. q. 4- c ll' Ifcm peccato Israetitarum infin. Cod. ult. de sepul/. c. 5, de rapl. e/ incend. Cur cnim quod in principaiihus personis juslum est, non adheredes et advcrsus eos transmitlatur? 1. i3. Cod. de contr. et committ. slipul. Heres vitiorum defuncti successor. I. n, 2, in fin. fT. de public. in rem act. 1. 2, in fin. Cod. de fruct. et lit. exp. Licet non ea sit liarum kgum sententia, quae in causd delicti adversits heredem aptari possit; ratio ipsa legutn furi canonico convenit} et nostris moribus. viribus consis36. Obligationes, qua) 11011propriis tunt, neque officio judicis, neque pnetoris imperio, ne1. 27. confirmantur. qttelegis potestate,

101 LEGUM DELECTUS. 37. Mixlce sunt actiones in quibus uterque actor est: comfamiliae erciscundac, utpnth finiuin regundorum, muni dividundo, interdictnm uti possidelis. 1. 37, 1. 38. Hereditariarum actionum loco habentnr legata, quamvis ab herede cccperint. 1. 4o. cos accipcre debemus qui aliquam ac39. Creditores tionem habent: sic tamen nec cxccptione sttmmoveantur. I.42, Si.. , fere quatuor cnusec sunt, aut enim 40. Obligationum dies in his est, conditio, nut niodus, aut accessio. 1. 44> 41. Circa diem duplex inspectio est: nnm vel ex die aut confertur in diem. Ex dieveluti kaincipit obligatio, lendis marltidare spondesP Cujus natura hcec est, ut ant6 diem non exigalur. Ad diem autem usque ad kalendas martiidare spondesP 1. 44 * obli42. Conditio ver6 efficax est quae in constitucnda gatione inseritur, non quac post perfectam eam ponitur: veluti centum dare spondes, nisinavis ex Asid venerit P Sed hoc casn, existente locus erit exccptione conditionc, pacli conventi, vel doli mali. 1. 44 2* decem, 43. Modus obligationis est, quiim stiputamur authominem a\ nam alterius soltttio totam obligationem interimit; nec alter peti potest: Utique quaindiu utrumque est. 1. 44 S 3. a Lex 17, ult. De conditionibus et demonstralionibus. aut personas, aut 44 Accessio ver6 in obligatione, rei fit: persona?, quttm mihi autTilioslipulor: rei, quum niihi decem, aut Titio hominein stipulor : ubi quaeritur, an ipso jure liat liberatio homine soluto Titio. I. 44 4' non dederisy cen45. Si ita stipulatus sim, sifundum

LEGUM DELECTUS. tutn dare spondes} sola cenlum in stipulatione sunt: iii fundus a. Sed si navem fieri stipulatus sum, exsolntionc, ct, si non fcceris, cenlum : videndum ulrum diuestipulaliones sint, pura el condilionalis, et existens sequentis conditio non lollnt priorem, in se, an vero transferat et quasi novntio prioris fiat. Qttod magis verum est. 1.44 penult. et ult. a Et quasi novn atiio est. el pupillus, ubi ex re aclio venit, obli46. Furiosus etiatn sine curatore, vel tutoris auctoritate. Veganlur, fundtim habeo cum liis, ct aliquid in luti si coinmunem : vel damnum eutn impendero in eo pupillus dcderil. 1. 46. Natn judicio coininuni dividuudo obligabunlur. ait, multum interesse, 47. Arrianus quteras utriun an aliquis liberetur. Ubi de obligando aliquis obligetur, essc debcre nos, si habeamus quaeritur, propensiores occasionem ad negandum ex dia. Ubi de liherando, 1. 47 verso, ut facililor sis ad liberalionem. aVid. legem 109. De verborum obligalionibus. 1.138, eod. 48. In quibuscumque negotiis sermone opus non est, sufliciente consensu, iis ctiain surdus intervenire potest: et consentire. Veluti in locationiquia potest inlelligere et cseteris. 1. /fi. bus, condtu iionibus, emptionibus, aut dare 49. Quod quis aliquo anno dare promiltit, ei pottstas est quolibetejus anni die dandia. damnnlur, 1. 5o b. a Vid. lcgf-m 6, supra. Quid, polestne solvere anl6 diem praefixum, si forle moneta imminutionem patiatur? b L. 70. De solutionibus. Qui hoc anno, aut hoc mense dnri stipulatus sit, nisi

102

DELECTUS. Io3 annt vel mensis, non rect6 omnibus partibus prceterilis, petet. 1. 42- ff de verb. obl. 49. NiKil aliud est aclio quam )us, quod sibi debea1. 5i. tur, judicio persequendi. 1. 52, ult. 5i. Nulu solo pleraque consistunt. sive bond fide 52. In oninibus negotiis contrahendis, ut aliud sint, sive non sint, si error aliquis inlervenit, sentiat (puta) qui emil, aut qui conducit a, aliud qui cum his contrahit, nihil valet quod acti sit. Et idero in socictate quoque coeundd respondtndum est, ut s|, disnihil valet ea societas aliud alio existimante, sentiant, quae in consensn Consistit. 1. 87 b, aL. i5. De jurisdictione. b L. 3, 1. h. I. 83, 1. De verborum obligatiombus. 1. 66. De judiciis. 53. Sciendum est ex omnibus causis lites contestatas I. 58. transire. et in heredem, similesque personas actiones peennles de eddem pecunid 54. Numquam concurrentes alia aliam consnmit. I. 60. 55. Seia quum salarium constituere vellet, ita epistolam emisiti Lttcio Titio satutem. Si ( in ) eodem animo et eddem affectione circh me es qui sempetfuisti a+ tx eonHinenii acceptis tii/erts tneis} dis/rac/d.re /ud} veni: hoc /ibi quamdiu vivam prcestabo} annuos deeetti: scio enitn quia vnhle me bettC ames. Qucero, quum et rem suam distraxerit Lucius Titius, et ad eam profetlus sit, et ex eo ciim ed sit, an ei ex his epistolis snlnrium anntium dehealur? llespondit ex personis causifcque eurii cujus notio sit, sestimalurum an actio danda sit. 1. ult. $ r. a Kpistola obligationetn parit.

LEGUM

LEGUM DELECTUS. 104 56. Bonam fidem in coutractibus considerari acquum cst, 1. 4 Cod. de obl. et act. 57. Sicut inilio tibera polestes unicuique est hahendi, velnon hahendi contractus : ita rcnuntiare semel constilutae obligalioni, non consenlientc, adversario nemo volunlaria; oblidebetis, potest. Quapropter intelligere alterd gationi semel vos nexos, ab hdc, non consentiente de cujus precibus fecistis mentioncm, minimc parte, posse disccdere. 1. 5. Cod. eod.' 58. Advcrsus debitorem clectis pignoribus ( personalis) actio non tollitur, sed eo iquod de pretio servati potuit in debituni computato, dc residuo manet integra. 1. 10. Cod. eod. et contrh heredes incipiunt actio59. Ah heredihus nes et obligationes. I. un. Cod. ut act. et ab hered. ct conlr. her. inc. 60. Certissimum cst ex alterius contractu neminem obligari. 1. 3. in fin. Cod. ne ux. pro mar. vel. mar. p. v. DICxESTORUM LIBER QUADRAG. TITULUS De verborum 1. Stipulalionum ciendo consistuut, praestationem PRIMUS. obligationibus. QUINT.

quacdam in dando, qucedam in faet harum omniutn quccdam partium veluti quum decem dari slipularecipiunt,

105 LEGUM DELECTUS. ut in his quae naturd diviinnr: quasdam non recipiunt, vcluti quum viatn} iter, actum sionem non admillunt, slipulamur a. 1. 2. Dict. 1. i. a Ex persond heredum conditio Qbligationis non immulatur. 1. a, 2. Erg6 nomina non deberent passiv6 lic6t acliv6 dividandividi inter plures heredes debitoris, eliam passiv6. 1. 1 et 2. tur ex. 1. 12. Tab. dividuntur In Neuslrid noniine Cod. si unus ex pluribus heredibus. ct actiones non dividuntur inter heredes debitoris; sicut in quihusdam aliis consuetudinibus. 2. Satis acceptio est stipulatio qtiee ilh obligat promis: id sotem, ut ad promissores quoque ab eo accipiantur cst qui idcm promittunt. 1. 5, 2. 3. Si sorlem promiseris, et sieas sotuta nonesset} paenam} etiam si unus ex heredibus tuis portionem suam ex sorte donec portio solverit, nihilominus pcenam commiltet, coheredis solvatur a. Idcmque est de pcend ex compromisso si unns paruerit, alter non paruerit sententiae juei satisfieri debet. Nec cnim dicis b, sed a coherede nliud in his stipulationibus sine injuria stipulaloris consfitui potest. 1. 5, in fin. a Quid deshiriiiers du vassalpour lafoiP b Qui non paret, pcenam integram debet, non potest parlem ofTerre, qutim plures sint. Qui autem paret; nil debet; nec enim iniqun conditio alteri per alterum inferri dtbet. 1. 6 ait: Is cui bonis interdictum est, stipulando sibi acquirit; tradeie ver6 nori potest vel promittendo obligari; et ide6 nec fidejussor pro eo intervenire poterit, sicut nec pro furioso. Vid. contra 1. 25. De fidejussor. Quid si fidejussor sese in solidum et tanquhm prin-, cipalcm debitum obliget ?

DELECTUSi si kakndis Stichtim non dcder/s, 4. Inilld stipulatione, dctein iJarc spondes a P Mortuo homtnc quccritur an staProculus tim onte kaleudas expecagi possit? Sahinus, tandtim diem actori putant; quod est verius. Tota cnim ct in diem collata est. Et licct obligalio sub conditione, 1.8. committi vidcatur, dies tamensuperest. adcondilionem (j Iilern in lcgatis, ubi tempus ct condilio sunt in favoreni lieredis. Vid. I. 3, Jj 3. De usuris. cerhominem 5. Si ex Iegnli causd aut ex stipulatu tum milii debeas a, non alitei 4 post mortcm ejus tenenris mihi; quhm si per te steterit, quotninus vivo eo, cum non deuiihi dares b: qttod ith fit, si nut interpellatus disti, aut occidisli eum. I. 23. Vid. 1. 33 et I. 82, 1. a laloi 19 dit: Contenti esse debemus pocnis legum 'agit d'une sommc, on compreliensis. Cestpourqttoiquandiis nepettifjilftiger plusqtte ks intirils poitr dommages etintirits. b Qui moram conimisit, teuetur de cnsu fortuito. Moram fecissc videtur qui litignre irialuit quhm restituere. I. 82, S 1. nullius 6. (ieneraliter novimns turpes stipnlaliones institutionum. esse niomeiiti. 1. 26 1. i5 dc conditionibus dari, erra7. Si in nomine servi quem stipularemur tum fnisset, quum de corpore constitisset, placet stipulationem valerc a. I. 32. a Qtiia nomina dumtaxat invcnta sunt ad res signifi1. 9, signo cum demonstraverit. candas, si indubilabili iiisliluettdis. 8. De heredibtts ant6 diem mo8. Si Stichus ccrto die dari promissus, lo6 a, 1. 33. Vid. sup. rialur, nott tenelur promissor otl. 8a, Jj 1. a Dcbilor intcritu rei debhae liberatur. 1. 23

LEGUM

107 bbligari, ali9. Si quis, quum aliter eum convenisset ter per machinationem obligatus est, erit quidem subtised doli exceptione uti potest. Quia Htati juris obstrictus, enim per dolum obligatus est, compelit ei exceplio. Idem sed ipsa res cst, et si nullus dolus intercessit stipulanlis, in se dolum habet a. Quum enim quis petat ex ed stipulalione, hoc ipso dolo facit, qu6d petit. 1.36. a Vid. I. 4, 28. De except. d. IO. Atteri stipulari nemo potest 1. 38, 17. ad hoc, Inventae sunt enim hujusmodi obligationes ut unusquisque sibi adquirat quod sttd interest. 1. Coetetiim ut alii detur nihil inlerest med. I. 38, 17. et actionibus. a Lex 11. De obligationibus videamus an stiSi slipuler alii quum med intcresset, va? Et ait Marcellus pulnlio committetur stipuiationem lere in specie hujusmodi. 1. 38, 20. 11. In stipulationibus quum quaeritur quid actum sit, sunt. I. 38, verba contra stipnlatorem interpractandit 18. Vid. 1. 39, ffde pact. 1. 21 et 33, ff. de contr. empt. 1. 39. fT. de act. empt. et vend. Vid. inf. 1. 99. 12. Quotiens in obligntionibus dies non ponitur a, praesenti die pecunia debetur. Nisi si locus adjectus spatium temporis 1. 41 inducat, quo 1II6 possit perveniri. ..l.73. a Lex 14 de re judicatd. Vid. 1. io5. De solutionibus. L. 21. De pecunid constitutd, 1. Neqne eum magnum datnnum Nec quis cum est in mord modici temporis. sacco venire debet, sed decem dies sunt indulgendi. i3. Si quis arbitratu (puth) Lucii Titii restitui sibi sti moram pulatus est, deind6 ipse stipulator fecerit, quomintis arbitretur Titius, quasi moram fecepromissor,

LEGUM

DELECTUS.

DELECTUS. debuil rit, non tenelur. Quid ergo si ipse qui arbitrari moram fccerit a} niagis probandum cst h pcrsohd non cssc rcccdcndum est. Et incertum ejus cujus arbitrium nihil valet slipulatio: ideo, si onuiino non arbitrclur, idco ut ct si pocna adjecta sit, nc ipsa quidem committatttr. I. 43 et 44. a Quia hiccc igilur induslria pcrsona} non aequilas in gcnere. 1. 76, 77, 78, 79. Pro Iccio. 1. 24. Locaticonducti. mo14. Si decem quittn petiero dari fucro stipulatus, nitioncm magis quamdam, ct quo celerius reddarilttr, et habet stipulalio, quasi sinc mord, quam conditionem ide6 licct decessero priusquhm petiero non videtur defecissc condilio. I. 48. i5. In ccmventionalibus contraclui forstipulationibus manl conlrahentes dant. Enim vero praetoriae slipulationes legem accipiunt de mentc praetoris, qui eas" proposuit. Denique niliil immutarc prsctoris slipulationihus, 1. 5, 1. 9, in fin. licet, nequc addere, neque delrahere. de slip.' pract. 16. Stipulntiones est ith coiriponere, commodissimum ut quoccumque conticomprchendi possint, specinlitcr doli autem clausula ad ea pertineat, neantur: quoe in occurrere non possint, ct ad inccrtos casus praesentid 1. 53. 1. 110. pertinent. Quoliens in diem vel sub conditione okum quis stipulalur a, ejus oDstinialionem eo tempore spectari oportet, quo dies obligalionis venit. Tunc enim ab eo peli potest. Alioquin (alihs) rei captio erit. Idem eiit, et si Caputv certum okipondo dari quis stipulatus sit: nani ejus temporis fit astimatio, quum petit potest. Pcti autem po-

108

LEGUM

LEGUM DELECTUS. 109 test, quo primum in locum perveniri potuit. 1. 59 et 60. a Vid. 1. 2. De rebus creditis. 18. Si qttis ilh stipttletur, sive navis ex Asid venerii} sive Titius consul factus fuerit} utra prius conditio exticommittctur et amplitis committi non tisset, stipulatio potcst; scd enim quuin cx duabus disjunctivis condilionecesse est ut ea qtia) extiterit nibus altera defecerit, committat. 1. 63. slipulationem ex rc ipsd dilationem pura stipulatio 19. Injerdum dari stipulalur, quum capit. 1. 73. Sic qui Carthagini Roinoe sit, tacit6 tempus complecti videtur, quo perveniri Carthaginem potest. Dict. 1. ^3. Vid. infr. I. 137, l.4i2, 20. Stichi promissor, post moram ofterendo purgat moram a: cert6 enim doli mali exceptio docebit ei qui pecuniam oblalam accipere noluit. 1. 73, ult. a L. 17. De periculo et com. 1. 5i. De actione emptitid. Vid. 1. 19. Cod. de usuris. 1. 102. De solulionibus. 1. 72, eod. 21. Stipulationum quaidam certae sunt, quaedam incertcc. Certum est quod ex ipsd pronuntiatione apparet a} sit: ut ecce aurei decem, funquid, quale, quantumque homo Stichus, tritici Africi oplimi modusTusculanus, dii centum, vini Campani optimi amphoree centum. Ubi autem non apparet quid, quale, quantumque est in stiincertam diccndum est. esse stipulationem pulalione, sine propria appellatione, \el homiErgo si qmsfundurn nem generaliter sine proprio nomine, aut vinumfrttmenlumw sme qualitate, dari sibi stipulatur, incertum deducit in obligationem. Usque adeo ut si quis ith stipulatus sit, tritici Africi boni ntodios centtttn} vini Camponi.boni

LEGUM DELECTUS. quia bouo jainphoras tentum, incertum videatur slipnlari: mclius inveniti poteet. Quo fit ut boui appellatio non sit ceiice rei significativa; qtitim id quod hono meliussit, ipsum quoque bonum sit. At quum optimum qnisque stipulatur, id stipulari intelligitur cujus bonitas principalem gradum bonitatis habel: qucc res eflicit ut ea appellalio cerli significativa sit.). 74,1. 75. Dict. I. 1 et 2. a Quid dicatur certum. Vid. 1. 6. De rebus credilis. 22. Si stipulatus fuerim illud aut illud, quod ego voluero, hccc eleclio personalis est. 1. 76. In heredes tamen transit obligatio, et ante electionem morttto stipulatore. Dict. I. 76. Vid. n 4<>. a3. Ad diem sub pcend pectinia protnissa a} et antc diem morluo promissore, committetur poena, licel non sit hereditas ejus adita. 1. 77,1. 82,, 1. a Contra in. 1. AEmilius de minoribus. id tempus spectatur 24. In stipulalionibus quo contrahimus. I. 78$ I. \t\t\,$. dereg. jur. 1. 18, eod. 25. Quotiens in stipulationibus ambigua oratio est, est id accipi, quo res, qua de agitur a, commodissimum in tuto sit. 1. 80. a Magis ut actus valeat. 26. Si post mornm promissoris homo decesserit, tenetur nihilominus, perinde ac si homo viveret a. 1. 82, 1. Vid. sup* 1. a3 et 1. 33, a Si Stichum stipulatus de alio sCntiam, tn de alio, nil actum erit;quod in judiciis Aristo Cxistimavit; sed hic magis est ut is petitus videatur de quo aclor sehlit: ex utriusque conseflsu valet; judicitim pam stipulatio et ide6 ar.lori potius autem etiam iri invituriv reddiliir, ^redendum estj alioquin semper negabit reus se confio

Ul DELECTUS. sensisse. 1. 83, i. h. t. Vid. I. 66. De judiciis. 1. 57. et actionibus. 1. i5. De jurisdictione. De obligationibus debitoris perpetuatur obliQuotiens culpa iulervenit, galioA I. 91, 3. b La loi 83, 5, dit . Casum adversamque fortunam hominis liberi expeclare neque civile, neque nalurale est. 1. 34, 2. De contrahendd emptione. La loi 5, dit: In executione obligalionis sciendum csl quatuor causas esse. Nam interdum est aliquid quod h siugulis heredibus divisttm consequi possumus. Aliud quod tutum peti nccesse est, nec divisum prastari potest. Aliud quod pro parte petitur, sed solvi nisi tolum non potest. Aliud quod solidum pelendum est, licet in solulionem admitlat solutionem. 27. Mora rei fidejussori quoque nocet a. 1. 88. a Und6 usurae currunt adversus fidejussorem ex mord in omnem causam intercesserit. rei, mod6 fidejussor I. 54. Locati conducli. Cujac. ad. 1. 2*1, $ 1. De usuris. 1. 2, 2. De administratione rerum ad civitates perlinentium. 1. 10. Cod. de fidejussoribus. Vid. 1. 68. De fidejussoribus. 1.10. Rem pupilli vel adolesccntis salvam fore, 28. (/ qucestionibus de bonoei cequo)pkrumque, sub auctoritate juris, scientid periculose erralur. 1. 91, 3. est, id nisi adstringenda? 29. Quidquid obligatiouis palam verbis exprimilur a omissum intelligendum est, ap fer6 secundum promissorem : qiiia stipuinterpraetamur latori iiberum 1. 99. Vid, fuit verba lat6 coucipere. ..,..' n3i b. a Omissum in contractu habetur pro omisso, b Vid. snprh. I. 38, 18,1. 39. De pactis. 1. 21. De contrahendd emptione et 1. 26. De rebus creditis.

LEGUM

LEGUM DELECTUS. in praeterilum non tantum in prcesens tempus relaja, statim aut peremit oblig ttioncm, aut omnino non diilr.t. 1. too. 3i. Si \\\n posl annutn atttbiennnium dabis} post biennium debeutur. Quia in stipulatiouibus id servatur, ut quod minus esset quodque longius a esse videtur in oblignlionem deductum. I. 109 b. a Vid. 1. 47- De obligaliouibus et actionibus. b L. i38. 32. Si quis stipulatus sit Slichum au/ Pamphiliim, utrum ipse vellet, quem elegerit petet: ct is erit solus in obligatione. An autem mulare voluntatem possit et ad alterius petilionem transire, quserentibus respiciendus erit sermo stipulationis a. I. ,1 12. Vid. inf. 1. i38, 1. a Vid. 1. 20, de optione legatd. 33. In insulam deportato reo promittendi, stipulatio ith concepta, qurttn morieris dari; non nisi moriente eo committitur a. I. 121, 2. a Mais la banqueroute fait ichoir ks bilkts. ea quas praefationibus convenisse con34i Plerumque etiam in stipulatione a. cipiuntur, reposita, creduntur 1. i34, 1. a Laloi i34 in fin. princ. dit: Inhonestum yisum est vinculo pcenae matrimonia obstringi sive.futura sive jam contracta. 35. Plura ad judicis cognitionem remittenda sunt a. 1. i35, J 2, in fin. a Hobbes de Cive, i3, i5. 36. Quum stipulatus s.um Ephesi dari; inest tempus: Quod autem accipi debeat, quoeritur. Et magis est ut lotam eani rem ad judicem, id est, ad virum bonum re-

112 3o. Couditio

LEGUM DELECTUS. Il3 mitlamus, qui ccstimet quanto tempore diligens paterfamilias conlicero possit quod facturum se promiserit. I. 137, a a. aLc% ajoule: Ut qui Ephesi daturum se promisserit, neque diplomate , diebus ac uoctibus, etoranitenv ter conlinuare cogatur; neque . taui pestate contemptd, dignus sit. delignt6 progredi debeat, ut reprehensione Duplomata sunt codicilli qui danlur cursu pttblico utenlibus. 27, in fine ad legem Corn. De ialsis, Duplomate uli, courir la posle. Godefroi. non utique conquiItem qui insuhm fieri apopondit, sitis undique fabris, et plurimis operis adhibitis, festinare debet: nec rursus utroque a aut altero contenlus esse : sed modus adhihendus est secundum rationem di et temporum locorumque. 1. 137, ligenlis aedificatoris, 3. a Uno aut altero. 37. Eum, qu* certarum nundinarum diebus dari stipuletur a, primo die petere posse Sabinus ait: Proculus autem et caeteri diversee scholee auctores quamdiu vel exiguum tempus ex nundinarum spatio superesset, peli sed ego cum Proculo sentio b. 1. i38. posse exislimant: a Imo tolus novissimus dies arbitrio solventis est. Vid. 1. 70. De solutionibus. . b Vid. 1. 47 de obligationibus. 1. 109. h. 38. Qu6m pure stipulatus sum, illud aut Hlud dari, licebittibi, quotiens voles, mutare voluntatem in eo qubd expraBstaturus sis: quia adversa causa est voluntatis pressa?, et qua? inest. 1. i38, 1. Vid. sup. 1. 112. etiam si non solemnibus, 39. Omnes stipulationes, verbis consensu contravel directis, sed quibuscumque IX.

I.EGUM DELECTUS. Il4 hentium coinpositic sunt, vel legibus cognilce suam habeant firmitatem. 1. 10. Cod. de contr. et comm. slip. 4o. Sancimus omnem stipulationem sive in dando, sive in faciendo, sive mixta et dando et faciendo invcniatur, et ad heredes a, et contrh heredes transmitli, sive specialis heredum fiat menlio, sive non. Cur enim quod in principalibus personis juslum est, non ad hcredes, ct ndvcrsus eos transinitlatur? 1. i3. Cod. de conlr. ct comm. stipul. a Non solum nobis, sed et heredibus nostris conlrahimus. nullam vos habere aclionem, 4i. Ex eo inslrumento in quo contrh bonos raores de successione futurd inlerposita fuit slipulatio, manifestum est: qutim omnia quce conlrh bonos mores, vcl in pactum, vel in stipulationem nullius momenli sint. 1. 4* Cod. de inulil. deducunlur, stipul. a. a Lex ultima Cod. de paclis. 1. 29 et 3o. De donationibus. TITULUS II.

De duobus reis consiiluendis. 1. Qui stipulatur reus stipulandi dicitur; qui promittit, reus promiltendi habetur. I. 1. 2. Qunm duo eamdetn pecuniam aut promiserint aut stipulati sunt, ipso jure ct singuli singulis in solidum debetur in solidum debentur, et singuli debent. 1. 2. Vid. infr. 1. 11, 1. 3. In dtiobu<, reis promittendi frustrh timelur novatio. Nam lic6t ant6 prior responderit, posterior etsi cx in-

DELECTUS. Il5 tervallo accipiatur, consequens est dicere pristinam obliet parvi refert gationem durare, et sequentem accedere; an separatim simul spondeant, promittant; quum hoc nctum inter eos sil ut duo rei consliluantur; nequeulla novatio fiet. 1. 3. 4. Ubi duo rei facti sunt, polest vel ab uno corum solidum peli: hoc cst enim duorum reorum, ut ttnusquisque eoruni in solidum sit obligatus, possitque ab al1. 3, 1. terutropcti. Creditor prohiberi non potest exigere debitum a} quum sint duo rei promittendi cjusdcm pecunioe, h quo velit. Et ide6, si probaveris te conventum in solidum exolvisse, rector provinciae adjuvare te adversus eum, cum quo conimuniler non cunctamuiuam, pecuninm accepisli, bitur b. 1. 2. Cod. eod. Vid. inf. n.lult. a Cetui des coobiigis qui a paye avec ccssion les donaiions du criancier, peut-il exercer k recours so/idaire contre Iesautres} sa part confuseP M. Gueret sttr M. k Prilre, cent. 1, c. 69, tient Vaffirmative. II ripond a Varril de i65o. /. 5. C. 54, cc que DuDufresne du 22 fivrier fresne dit lui-mime qne cet arrit ripugnait a la disciptine pubtique} el qu "tt vaul mivrc ks mieux suivre de Louet. I. R. n. 11. // ripond encore a Varrii dtt 5 sep/embre 1674, rendti conire Cochon} procureur} qui voulaitfaire dcsfrais. Duperier} 3, i5. oContrh olim, quia proprium quis non alienum negotiurn gesserat. Vid. infrh de fidejussoribus, n. i4 H n 20. Est hic Tribonianismus. Anton. Fab. conject. Duperier, 1. 3, q. i5. 5. Ex duobus reis promittendi alius in diem, vel sub conditione obligari potest: nec eniat impedimento erit

LEGUM

llG

LKGUM

dies, aut couditio, obligatus est, pctalur. 1. 7. 6. Eamdein rem apttd duos pariter deposui a} ulrius(idcm fidem in solidum secutus b : vel eamdem rem duobus similiter commodavi: fiunt duo rei promittendi, quia sed Cveteiis contractinon lanliim verhis stipulationis, bus, velttti emplionc, vendilione, locatione, conductione, ut puth, si, pluribus lestamento, deposilo, cominodato, hcredibus inslilutis testator dixit, Titius e/ Moevius Sempronio decem dato. c I. 9. a Voyez k conseil donni par Dimosthene a un diposilairc. b Vid. 1. 47 Locati conducti. c La loi 10 dit: Si duo rei promittendi socii non sinl, non proderit alteri quod stipulator alteri reo pecuniam debet. La loi 11 dit: Ileos promittendi vice mutud fidejussores non inutiliter accipi convenit. duo rei fieri possunt. Et stipulalionum praioiiaruin illum et illurn 7. Quum tabulis esset comprehensum, centum aureos stipulatos, neque adjectum ith ut duo rei essent, virilem partem singuli stipulari videstipulandi bantur. Et 6 contrario quum ith caulum inveniretur, /0/ aureos recte dari sliputalus est Julius Carpus spopondimtis cgo Antonius Achilleus et Cornetius Ditts, partes vitiles deberi: quianon fuerat adjectum singulos in soilhut duo rei promittendi fierent a. Hdum spopondisse, .1. 11, 1, 2. a Vid. contrh I. 2, suprh, in qud tamen de pecunia agitur. Vix est ut concilientur leges Digestorum circh 6oIiditatem. Locum habet in mandato, deposito,cpm-

DELECTUS. quomiuus ab eo qui pure

DELECTUS. 117 modato, ct quando quis duorum fidem in solidum secutus est. Ilic vero exigitur ttt expressh adjccta fuerit. Idem in nov. 99, quam sequimur. Exprimere debueras tuis precibus utrumve M partem ac duo rei pronn in solidum singuli vos obligaverilis, mittendi extiteritis: quum, siquidcm ab inilio unusquisobligatus, egredi contractus fidem non que pro partesit electio rescripto adimi nnn possit: si ver6 in solldum, debeat. 1. 3, Cod. de duob. reis stip. et prom. altero altcri reo heres extite8. Si reus promittendi rit, duas obligationes eum sustinere dicendum est a. Nnm esse possit, nhi quidem altera difTerenlia obligationum constitit alleram nh ut in fidejussore et reo principali, altcrd peritni a: quum vero cjusdem duae potestalis sint, uon potest reperiri qud altera potius quhm alteram conetsi reus slipulandi hercs extiterit, summari. Ideoque duas species obligationis eum sustinere. 1, i3, Vid. 1. 5, in fin.de fidejuss. a L. 3, 2. De solutionibus. /; Et de novd eavendnm est. 1. 8, 3. Qui satisdare cogunlur. 9. Et duobus reis slipulandi 0, si semel unus egerit, nihil agit. 1. 16. altcrt prpmissor offerendo pecuniam, a Primo agenli solvendum est, se nonnc is partiri debet cum altero, si quidem in correis debendi, qui totum solvit, regressum habet. I. 2, Cod. h. t. Vid. 1. 1, i3. De tuteld rationibus nisi socii sint. 10. Ex duobus reis ejusdem Stichi promiltendi factis, alterius factum alleri quoque nocet. 1. 18. Vid. inf. n. ,12. :.-.' 11. Quum duo eamdem pecuniam dcbent, si unus ca-

LEGUM

Il8

LEGUM

DELECTUS.

nlter non lipitis dimiiiutione exemptus cst obligatione, beratur: multiim enim interest, utrum res ipsa solvatur, an persona liberelur. Qutim persona liberatur manente et ideo si aqud et alter durat obligatus; obligalione, est alicui, fidejusspr postea ab eo dalus igni interdictum tcnelur. I. ttlt. vel pluiium stipulandi correo12. Si reus stipulandi, unum vel plurinm promissorum rum unus, promissorem, vel unus promissorum aut si promissor, interpellaverit, , tota obligasponle agnoveiit dehilum uni stipulatorum lio omnibus stipulatoribus adversus omnes promissores a* ult. Cod. de duob. reis slip. et integra perpetuatur prom. b. verum etl. 47 eod.Td <?Vid. 48. De fidejussoribus, id est, qui se invicem et esl iuter correos dunitaxat^ : secus inter eos qtti in mutuo obligaverunt principaliter derelinsolidum quidem ohligati sunt; veluti tutores, quenles, etc, sed quid reciprocam non subierunt obligar tautum tionem, obligatos. Quid neque inter realiter inter realiter obligatos in solidum, si alter tolum solvat ? Verura regressus habet adversus alterum. Regrcssum istc exerceri debet iutrh triginta annos (h die obligadebet inmoveri tionis) sicut et ipsa aclio principalis tra trig^nta annos, adeo ut per eosdem triginta annos extinnomine et actio regressus et actio principalis guitur.'/ ne solulio ab uno facta alteri noceat postquhm liberatus est: nam prsescriptio hic per pra?scriplionem pro solutiorie est. Piegulaviter et jure antiquo', qui tolum solvit regressum non habet, quia suum negotium gessit; noraine. Vedatur dumtaxat iste regressus benignitatis rum isla benignitas verti non debet in praejudicium alte-

DELECTUS. 119 vius, ith ut postquam libcratus est ab actionc principali, teneatur adhuc regressils nomine, licet h compossessorc litis non fucrit. Vid, Molin. Dc pulsatus inquietudine usuris. q. 89, n 671 et seq. b Voy. Louet. 1. P, n 2. i3. S\ duo vel plures in solidum promiserint 0, non in solldum tamen singuli, pro sua* quisquc parte convenientur, Verum quod a quibusdam exigi non poluerit, cajterorum onus erit. Nov. 99. a Quid? exist&novel. Divisio facta estne inter creditores sicut inter debitores ? Respondco aflirmative. Vidc Duperier, l. 3, q. 14 et 17. LIBER QUADRAGES. TITULUS De/idejussoribus PRIMUS. et mandatoribus. SECT.

LEGUM

1. Omni obligatiom fidejussor accedere potest. 1. 1. Kt conimodati, et depositi lidejussor accipi polest, et. lcnelur. I. 2. Et gencra|iter omnium obligationum fidejussorem accipi posse nemini dubium est a. 1. 8, 6. a Excipe casum inlerdicti. 1. 6. De verborum obligalionibus. Sed et si ex deliclo oriatur actio, magis putamus teneri fidejussorem. 1, 8, 5, Vid. 1. 70, {Jult. 2. Qui satisdare promisit, ilh. demum implesse stipulationem satisdationis videtur, si eum dederit accessionis loco, qui obiigari potcst, ct conveniri a. 1. 3.

120 LEGUM DELECTUS. a Fidejussor debet rcnuntiare privilegio fori. 1. a. Qui salisdare coguntur. I. 7, in. p. eod. 3. Plane si non idoneum fidejussorem dederit, magis est ut satisfactum sit, quia qui admisit eum fidejubentem, idoneum esse comprobavit a. 1. 3, in f. a L. 10. Qiri satisdare cogunlur. 1. 3 et 4 Ut in posscssionem legatorum. 4. Potcsl accipi fidejussor ejus actionis quam habilu* vel mandati, rns sum advcrsiis eum pro quo fidejussi, vel negoliorum geslorum a. 1, l\. mais les biens a Fidejnssor in antecessum obligationis; dtt fidejusseur ne seront hypoiheques que du jour de Vobligation contractee par le debiieur qui emprunte. Vid. 1. 1, et Yobligation accessoire - 9 ) 11 i Qui potiores, ne peut subsister sans principal. Quii! peut-on opposer qu 'il de nitre pas oblige, et que ne depend pas dufidejusseur Yobligation dn ftdejusseur est conditionneUe, et la condition aun effet retroactif dans le conlrat? Dyaiiieurs il peuty avoir hypotheque sur les biens du fde/usseury sans%qu'ily en ait $ur ceux du debi/eur% si le cautionnement est passepar~ devant notaire, el que le dibiteur ne soit obiige quesous seingprive. Ce parti est le meilleur, et cest un principe que fidejussor, pignus et hypotheca possunt accipi in antecessum fulurrc obligationis. Vide I. 16, infra, et-1. 8, 4' h. sum a reo, nec accepi fidejussorem; posSlipulalus tea volo adjicere fidejussorem; si adjecero, fidpjussor obiiobligatur. Et parvi refert ulrum purfe fidejussorem gem, an ex die, an sub conditione. Adhiberi autem fidejussor tam futurae, quam prascedenti obligationi potest dummod6 sit aliqua, vel naturalis futura obligatio. 1. 6. Dict. 1. 1 et2.

DELECTU5. 121 et ipse obligatur, et heredem obligatum 5. Fidejussor quiim rei locum obtineat, 1. 4 rclinquit, 6. lllud commune est in universis qui pro aliis oblicausam adhibiti, gantur, qu5d si fuerint in duriorem eos omnino non obligari a. In leviorem plane placuit, causam accipi possunt. quod in minorem sumPropter mam recte fidejussor accipielur. Item accepto reo pure, ipse ex die, vel sub conditione accipi potest. Enim ver6 si reus sub conditione sit acceptus, fidejussor pure non 1. 8, 7. obligabitur. saltem in veram causam. 1. 22. Mandati a Obliganlur vel contra. fidejussorem accipi, nequaquam 7. Pro fidejussore dubium est, 1. 8, ult. 8. Si mandatu meo Titio decem credideris a, et menon liberatur Titius, sed ego tibi cum mandati egeris, non aliter condemnari debcbo, quam si actiones quas adversus Titium habes, mihi praestiteris. 1. 13. actionum.l. a Iieneficium cedendarum 17. non 9. Si cum Titio debitore egeris, ego (mandator) sed in id dumtaxat libi obligatus ero quod a liberabor, Tilio servare non potueris. 1. i3, in fin. 1. 55. in fin. 1. 68, 1, in fin. Priiis debitor conveniendus, et quod ab eo creditor non potuerit recipere, secundiim hoc ad fidejussorem, aut sponsorem, aut mandatorem veniat, et ab illo quod Nov. 4 cap. 1. reliquum estsumat. 10. Si slipulatus esses h me sine causS, et fidejussorem dedissem a\ et nbllem eum exceptione uti, sed potiiis sblvere, ut meciim martdati judicio ageret; fidejussori, etiam invilome, exceplio dari debet. Interest enim ejus

LEGUM

123

LEGUM

DELECTUS.

pccuniam retinerc polius, quam sotutam. slipulari a rco repelere. i. i5. a Vid. legem 19. De exceptionibus. 1. ult. Dcpaotis. Ex persona rei, et quidem invito reo %exceptio et cactera rei commoda fidejussori, cajlerisque accessionibus competere potest. 1. 32. 11. Fidejussor obiigari non potest ei apud quem reus promittcndi obligatus non est. 1. 16. 12. Nalurales obligationes non eo solo acslimantur, si actio aliqua eorum nomine competit, veriim etiam quiim soluta pecunia* repeti non potest. INam licct minus proprie debere dicantur naturales debitores, per abusionem intelligi possunl debitores ; et qui ab his pecuniam recipiunt, debilum sibi recepisse. I. 16, 4* ^^. SUP; de obl. et act. n 26. i3. Siipulatione, in diem concepta, fidejussor si sub conditione accepius fuerit, jus ejus in pendenti erit: ut si si ante diem conditio impleta fuerit, non obligelur; concurret dies et conditio, vel etiam diem conditio secuta fuerit, obligelur. I. j6, 5. 16. Fidejussoribus succurri solet, uli stipulator compellatur ei qui solidum solvere paralus est, vendere cacterorum nominaa. 1. 17. Vid. 1. 3^, 1; 4*> li- J3a Quid, possuntne actiones cedi ex intervallo propter Vid. 1. 57. De legatis i. legem 76. De solutipnibus? . Quum is, quj et reum et fidejussores habens, ab uno ex fidejussoribus accepta* pccunia, prxstet actiones, poterit quidem dici nullam jam esse, quuni suum perceperit, et perccptione omnes liberati sunt. Sed non \[h, <;st, nomen lion enim in solutum accipit, sed quodammodb et ide6 babet actiones, quia tenetur debitoris vendidit,

123 DELECTUS. ad id ipsum ut practet actiones. I. 36,1. 76, desolutionibus. 1. 28. Mandati vel contra. Quum alter ex fidejussoribus in solidum debilo satisfaciat, actio ei adversiis eum qui una fide jussit non desidecompetit a. Potuisti san6, quum fisco solveres, rare ut jus pignoris quod (iscus habuit in te transferetur, et si hoc iia factum est, cessis actionibus uli poteris, est, 1. u.Cod. quodetin privatis debitis observandum defidejuss. a Quia fidejussor suum proprium non aiicnum negotium gessit. Idem olim in correis; secus hodie, I, 2. Cod, De duobus reis. Vid, n 4 5. De duobus reis, et infra. 1.39. i5. Heres a debitore hereditario fidejussorem accepit, deinde hereditatem ex Tfebelliano reslituit. Fidejussoris in suo statu manere ait. Idemque in bac obligationem causa- servandum, quiun heres contra qu6d servaretur qucm emancipatus filius bonorum possessionem accepit, fidejussorem accepit: Ide6que in utraque specie tran-* seunt actionesfl, I. 21. ah. 25, ait: si quis pro pupillo sine tutoris auctoritale obligato, prodigove, vcl furioso fidejusserit; magis esse ut ei non subveniatur: quoniam his niandati actio non competit. Vid. contra;. 1. 6. De verborum obligationibqs. Gotofredus legit: Quaravis ei mandati actio non competit,-Vid. 1.46, h. 16, luter fidejussores non ipso jufe dividitur obligatio. Ex epistola divi Hadriani: et ideo si quis eorum, ant6 exactam a se partem, $ine herede decesserit, vel ad inopiam pervenerit, pars, ejus ad coetcrorum orius respicit 0. I.26. LEGUM

*&*&;

LEGUM DELECTUS. 124 n Nonne distinguendum est inter eos qui simul uno aclu fidejusserunt, et eos quorum alter post alterum fidejussit? tunc enim primus accessit alience obligationi integra? ct solus. Secundus autem potuit ignorare primutn lldejussisse. Ut autem is qui cum altero fidejussit, non solus convenialur, sed dividatur actio inter eos quisolvendo sunt, anlc condemnationem ex ordine postulari solet. 1. 10, i, Cod. de fidejuss. Vid. 4 ms 1, eo^* 17. Sicut ipsi fidejussori, itaheredibus quoque eorum succurrendum. 1. 27, 3. 18. Fidejubere pro alio potest quisque, etiam si promissor ignoret. I. 3o. vel quis alius pro reo antc diem 19. Si fidejussor, creditori solverit, expectare debebit diem quo eum sotvere oporluit. I. 3i. 20. Utfidejussor suum agat, advers6s confidcjussorem danda actio non est, lde6que si ex duobus fidejussoribus ejusdem quanlitatis, quiim alter electus a creditorc totum ei exsolvet a, nec ei cessae essent acliones; aller ncc h crcditore, ncc h fideconjussore convenietur. 1. 3g. a Vid. suprh n 14 in liue. 21. Si fidejussorcs in id accepti sunt, quodh curalore servari non possit, et post impletam legilimain atatem, thm ab ipso curatore; quhm ab hercdibus cjus in solidum servari potuit a; ct ccssante eo qui pupillus fuit b, splvendo csse desicrit, non lemere c utilcm in fidejussores actionem compctcre. 1. 4l 0 Parentes pupilli vcl judex fidejussorem pro pupillo acceperunt ab cjus curatore, sed subsidiarinm dumtaxat. est, in id quod h curatore servari non possct.

125 LEGUM DELECTUS. b Loiseau concilie ces deux lois, en distinguant le fidijusseur subsidiaire et lefidijusseur pur et simple. ^Facile. Si fidejussor creditori denuntiaverit ut debitorem ad solvendam pecuniam compelleret, vel pignus distraheret, isquc cessaverit, an possit eum fidejussor doli mali exceptione summovere? respondil, non posse. 1. 62. 22. Quu.m lex venditionibus occurrere votuerit a, fidejussor quoque liberatur b: e6 magis qu6d per ejusmodi actionem ad reuin pervenitur c. 1. 46. aVid.l. 25, h. b Parexemple si une veuvc quise remarie donne le conquit de sa premiere communauti avec garantie contre Yarde Paris Gotofr. ait: Puta de donationibus //^279 inter conjuges quac vetitaj sunt. c Quid dufidijusseur d'une femme mariee qui s*oblige sans son tnariP Id locum habct in fidejussore minoris. Vide n 27. 23. Si Titius et Seia pro Maevio fidejusserint, subducta* muliere dabimus in sotidum adversus Titium actioncm: quutn scire polucrit aut ignorare non debucrit nmlierem frustrh intercederc a. 1. 48. Vid. ult. de duobus reis. a La loi 47 dit: Si debitori deportatio irrogata est, non posse pro eo fidejussorem accipi, scribit Jui. quasi 1. 1, q. 6. Ralio obligatio extincta sit. Voy. Duperier, quia condemnatus intelligitur mortuus civiliter et hereditatem habet, und6 sicut bonis exuilur, ith etomni rere alieno liberatur. Vid. 1. 6. De verborum obligationibus. La loi 47 dit: Si debitori deportatio irrogata est, non posse pro eo fidejussorem accipi scribit Julianus,

LEGUM DKLECTUS. quasi tota obligatio contrh ciim cxtincta sit. Duperier, I. i, q. 6 hoc limitat ad obligationem contractam antc exuitnr bonis, et sucquia depoftatus deportationem, ccssorcm accipit : sectis si post condcmnationem mutuum ateeperit et fidejussorem dederit, quiaremanet capax juris naturalis et genlium. Obligatur saltem naturaliter cl obligalio naturalis sufiicit ad fidejussioncm. 1. 16, 3. Dc fidejussoribus. Quid de minore si restituatur adVide i, cujus distinctioni non verstis fidejussorem? plaudo. 24. Crcditor pignus distraherc non cogitur, si fidejussorcni simpliciler acceptum omisso pignore, vetit convenire. 1. 51, 3. Sed neque ad res debitorum qu.nc ab aliis detinentur veniat priiis, antequam transcat viam super personalibns contrh mandatores, ct fidcjussores, ct sponsorcs. Nov. 4. Cod. 2, ap. 25. Non deceptus videtur jure communi usus. 1. 5i, 4> u^* Cod. de in integrum rcstitutionibus. 26. Quinn faclo suo reus principalis obligalionem pcrpetuat 0, cliam fidejjssoris durat obligatio : vcluli si moram fccit in Sticho solvcndo //, et is dccessit. 1. 58, a Le dibitcurpeut couvrir lapiremption au prijudice du fidejusseur. Quid sieile emporlait pmcription P Vid. 1. 3, t. Quai in fraudem creditorum, sed dnmlaxat debitor hic jurc suo non usus est, sed fidejussor potest adessc lili nc collutlatur. Authcnt. Nunc. Cod. De litig. niora sun\ b Rcus potcst pcrpeluarc obligalioncm Quid, potcstnc augero usuras ex mord ? Vid. 1. 88. Dc verborum obligationibus.

I2'6

DELECTUS. 127 27. 'Juicumque reusita libcratur h creditore, ut nateneri fidejussorem respondit a. lura debitum maneat, Quiim vcro genere novationis transeat obligalio, fide1. 60. jussorem aut jure, aut exceptione liberandum. debilori acquisitam ? a Quid, post prxcscriptionem Fidejussor liberatur. Si dcbilor perpcram h judicc absolutus sit, liberatur fidejussor propter auctorilatem judiciorum. non liberatur, nisi Mlnoris fidejussor, co restituto, dolus creditoris. 1. 1, Cod. de fidejuss. intervenerit niin. a. a Vid. 1. 10. Rein pupilli satvam ubi lidejussor tutoris rerum ad debet usuras. 1. 2, S 2. De administrationc civ. pertinent. 28. Fidcjussores magistratuum iti pocnam, vcl vindicnon dcbere conveniri tam quam non spopondisscnt, dccrevit. 1. 68 a. a La caution du bail sera tenue des dotnmnges et intirits de Vincendie. Sec6s de la simple caulion des loyers. Dargen.tre, I. 54> Locali. Quid de usuris quae cx mora* vei niunt. Vid. I. 88. De verborum obligationibus. 1. 54 \ Locati. 1. ult. De magistrat. conveniendis. I. 17, ult. Ad municip. I. 21, 1, cod. 1. 10. Uem pupil. sal. in his qnac ad reipuMic.T magistratuum Fidejussores teneri; non in his qtiae ob .) adininistrationem perlinent, thm irrogentur, culpam, vel delictum eis ptEnajnominc v milii quhm divo Scvero patri mco placnit. I. un. Cod. de x peric. eor. qui pro mag. inuv. \y 29. Id quod vulg6 dictum cst a, miikftciorumfidejnssorem accipinon posse, non sic intetligt debet, ut in pav-

LEGUM

LEGUM DELECTUS. 128 nam furli, is cui furtum factum est, fidejussorem acciperc non possit. 1. 70, ult. Vid. 1. 8, 5. a Vid. 1. 68, 1. Qua* multum obtinetin praxi ubi si fidcjussor tenctur de secund;\ summd, 110n.de primi, forte dcbitor solvcndo sit in primd summi, parce que le fidejttsseur ne serait qne certificateur, et les criancicrs ne trouveraient aucutie stlreti dans le cautionnetnent, Voy. les arrits de Augeardy t. 2, arl. 89. 3o. Si vcl uniiin 6 reis, vel unum 6 fidejussoribus non amittit jus agendi contrh caccrcditor convenerit, tcros. 1. 28. Cod. de fidejuSs. et mand. TITULUS II.

De novationibus et detegationibus, 1. Novalio est prioris debiti in atiam obligationem vel civilcm, vel naturatcm transfusio atque translatio a. lloc est, quum ex prrecedenti causct ita* nova conslituatur, ut prior perimatur: Novatio enim h novo nomen acccpit, et a novd obligatione. 1. 1. a Point denovation. in l. 33, 3 De donationibus. In 1. 24. De morlis causft donationibus. in 1. 17, in finc princ. Dc rebus auctoritate judicis possidendis. in. 1. 11, 1. l)c pigneratitiA actione. in. I. 1, 10. De separalionibtis. in. I. 3. De duobus reis. 1. 6, hic. Cujacius 11, ob. C. 3a, ait novatione obligationem rautari, superioris dtt diguerpissetemporis ordinem non mutari. Loyseau, tnent, I. 6, c. 7, n 8, ditqm cctle ctause de sans prdjudicier h fhypotlieque, est d'ordinaire superftue aux conlrats. Voyez Louet et Rrodeau. I. n, c. 7.

LEGUM DELECTUS. 129 2. Itlud non inlcrest qualis processit obligatio, utrum naturaiis, an civilis, an honoraria : ct utriim verbis, an re, an conscnsu : qualiscumque igilur obligatio sit quae prascessit, novari verbis potest: dummod6 sequens obliut puth si pugatio, aut civiliter leneat, aut naturaliter: pillus sine tutoris auctoritate promiscrit a.\. 1, 1. a Lifemme mariie chez nous ne peut donner tieu h la novatton sans Yauforiti de son mari. 3. Novatio ilh demiim fit, si hoc agatur, ut novetur obligatio. Coeterumsi non hoc agatur fl, dua erunt obligationes. 1. 2. in fin. b. a Quare si in slipulalum funeris impensa dcducta cst, diccndum est locum csse privilegio, si mod6 quis non est. I. 17, in fine objiciendi privilegii causd stipulatus princ. De rebus auctoritate judicis. h Vid. ibi. I. 8, 1, hic. 1. ult. Qui potiores, n 5. ct veteris Novationem nocentia corrigenles volumina, sancimus, si quis vel aliam juris ambiguitates resecantes, vel pignus acccpevel mutaverit, personam adhibuerit, vcl minuendam esse r:c~ rit vel quantitalem augendam, seu tempus addidcrit, vet dedidcrit, vel condilionem, vel aliquid acceperit, traxerit, vel cautionem minorem nofecerit ex quo veteris juris conditores inlroducebant vationes, nihii penilus prioris cauteirc innovari, sed anillis accederer, teriora stare et posleriora increnienlum nisi ipsi specialiter remiserint qttidem priorem obligationem, et hoc cxpresserint, quodsecundam magispro anterioribus elegerint, Et generaliter definimus votuntate solum etsi non verbis exprimatur, essc, non lege novandum; ut sine novationc ( quod sotilo vocabulo vuuwuvo T:G graeci dicunt) causa procedat d, lloc enim naturatibus ix. 9

l3o LEGUM DELECTUS. incsso rcbus volumus, ct non verbis cxtrinsecus supei> venirc. 1. ult. Cod. eod. c Licet utraque subsistat obligatio, idem tamen non bis datur. d Jure distinguitur. Non sil novatio nisi hoc actum sit, Jure vcro Cod. Nisi expressum sit. Actum autem intelligilur thm ex metu debitoris quhm creditoris, etapudnos novatio locum habet, nisi hypotheca prioris obligalionis cxpresse retenta fuerit. Vide tamen Louet, 1. n. c. 7. 4. Cui bonis interdictum est, novare obligationcm suam non potcst, nisi meliorcm suatn conditionem feccrit. 1. 3. 5. Si ith fuero stipulatus quanto tninus h Titio debitoretn exegissetnt tantum fidejubes ? Non fit novatio, quia non hoc agitur ut novelur. 1. 6. 6. Legata, vel fideicommissa, si in slipulatione fuerint deducta, et hoc actum utnovetur, fict novatio. 1. 8, 1. Vid. sup. 1. 2, in fine. 7. Quod ego debeo, si alius promittat, liberare me potest, si novalionis caus&hoc fiat. I. 8, lilt. Mc is qui quod debco promittit, eliam si nolim, libcrat. Dict. in fin. Vid. inf. de solut. 1. 23. 8. Qui sub condilione slipulatur quoc omnimod6 cxtaturaest, pure videtur stipulari. 1. 9, $ 1. 9. Delegare est vice stu\ alium reum dare crcditori, vel cuijusscrit. 1. 11. 10. Novatione legitime facw, liberanlur hypothccaj a, et pignus : usurac non currunt b. 1. 18. a Vid. 1. 11, 1. De pigneratitia* actione, 1. 17, in fine princ. De rebus auctoritate judicis possidcndis. La/0/27, dit: Emptor cum delcgante venditore pectiniam ith pro-

LEGUM DELECTUS. l3l miltit quidquid ex vendito dare facere oportct novatione secutA usuras neutri post insecuti i-mporis debet. Nota, Yenditio fundi parit ustiras ipso jurc. I. 2. Cod. De usurls. I. 5. Cod. De actione emplitia\ b Cujacius ad. 1. 6. Si certum petatur, dit: Pecunia aliundc veniens veluti ex vendito vel ex mandato potest transire in mutmim partium conventione, nec illa tamen novatio impedit usuras. Kx contractu pccuniffi creditcD, actio inefficax dirigitur, si delegatione persona? rite facta*, jure novalionis ve* tustior conlractus cvanuit. I. 2. Cod. eod. 11. Dolicxceptio quae poterat deleganti opponi, cessat in pcrsona* creditoris, cui qui delegatus est: Idemque est, I. 19. ct in cccteris simitibus cxccptionibus. ( Qui) jam excessit cctatem viginti quinque annorum, quamvis adhiic possit restitui adversiis priorem creditorcm, (delegatione excepiibnem amitttit). Ide6 autem deadvers6s secundum creditorem, ncgantur exceptiones et paclionibus, non facile quia in privatis contractibus scirc petitor potest quid inter eum qui delegalus est a et debilorem aclum est, aut Ptiam si sciat, dissimulare dcbet, ne curiosus videatur h : et ide6 merit6 deneganex personA debitodum est adversus eum exceptionem ris. Dict. I. 19. a Creditor curiosus csse debet in. 1. 3, 9. De in rem vcrso. I. ult. De exercitoritL 1. 41 De re jub Vide 1. 33, 3. De donationibus. dicatft. Si Titius donare mitii volens, delegatus h me credilori non habebit adversiis eum ilmeo slipulandi spopondit, lam exceptionem, ut quatenus facere potest condemnetur.

LEGUM DELECTUS. l3a Nam adversiis me tali dcfensione metito utebalur, quia donatumab creditorautem debitum perseeopetebam, quitur c. 1. 33. c Secuj? par la voie de ta simple cession sans deligation fortnclte. 12. Tutor (novare) potest, si hoc pupillo expediat a. 1. ao, i. a Vid. contrh. 1. 96. De solutionibus. Ubi potest tutor delegare, licet non oxpediat pupillo, modo non malo concilio fecerit. Reveih domini loco habetur. 1. 2. De administralione et periculo tutorum. i3. Novare possumus aut ipsi, si sui juris sumus, aut per alios, qui voluntate nostrd stipulantur. 1, 20, Procuralor omnium bonorum ( novare potest). Dicl. I. 20, 1, infin. Vid. contrh. I. 60, de procuratoribus. 14. Agiialum furiosi, aut prodigi curatorcm novandi jus haberc minime dubitandum est, si hoc furioso, vel prodigo cxpcdiat. I. ult. 1. i5. Paulus respondit, si creditor h Sempronio novandi anitno sliputatus esset, ith ut h prima obligattonc 111 univcrsum disccderctur, rursum easdem res h postc riore debitore, sine consensu prioris, obligari non posse. 1. 3o. 16. Si duo rei stioulandi sint a, an attcr }us novandi babcat qu,xritur| et quid juris unusquisque sibi adquisierit? Ferc autem convcnit, et uni rcct6 solvi, et ununi judicium pctcntem tolam rem in litem dcducere h; ileni unius acceplitatione petimi utriusquc obligationem; e\ perindc sibi acquiquibus colligitur c unumquemque sissc ac si sotus stipulalus cssct: cxccpto eo, qu6d etiau. faclo ejus, cum qtto communc jus stipulantis est, amit

i33 DELECTUS. letc debitorem potest. Sectmdum quse si unus ab alio quo slipuletur, novationc quoque liberare eum ab allcro potetit, quum id specialiler agit. 1. 3i, 1. a L. 27. De pactis contrh. 1. 16, eod. b L. i3, ult. De accepiilatione. c Si alter 6 correis credendi praevenit, debitor noti potest alteri solvere. Verum qui tolum accepit debet partein alteri inferre. Arg. 1. 2. Cod. De duobus reis. Krgo anle solutionem totius potest debitor mediam partem alleri non petenli solvere. ltem potest hujusce mcdias partis compensationem pctenli solidum opponere. Vid. 1. 16. De duobusreis. NoU semper ipso jure inesse sociclalem in h&c parte. 17. In summA admonendi stimus nihil vetare utia slipulatione plures obligationes novari, vcluti si ith stipulemur: Quod Tititim et Seium mihi dare oportet, id dari spondes? Licet enim ex diversis causis singuli fticrant quiim obligati, utrique tamen novationis jure liberantur: h quo liuuc stiiitriusque obtigatio in unius personam, pulcmur, confluat. 1. utt. 2. et slipulanti 18. Detegatio debiti, nisi consenlicnte promittentc debitore, jure pcrfici non polost a, Nominis et ignorantc, vel invito eo- adversus autem venditio, conlrahi solct. 1. 1. Cod. dc quem actioncs maudanlur, novat. et dcleg a Discrimen ccssionis et dclcgalionis. 19. Si delegalio non est intcrposita debitoris tui, ac quamvis creproptereh acliones npud tc remanserunt, dilori tuo adversiis eum sotulionis causA mandaveris actiones: tamcn nnlcquhm lis constelur, vcl aliquid ex "dcbilo acciptat, vcl debilori tuo dpnunliavcrit, exigere k LEGUM

LEGUM DELECTUS. l34 debitore tuo debitam quantilatcm non vetaris: et eo modo tui trcditoris exactionem contra eum inhibere. I. 3. Cod. eod. 20. Si delegatione facta* jure novalionis tu liberalus es, frustrh vereris, ne eo qu6d qur/: h clicnle/2 suo non faciat exaclionem, rcdundet: ad te periculim quiim per verborum obligalionem volunlate novationis inlcrpositfl, h deblto liberalus sis. 1. 3, in fin. Cod eod. a Istud veibum non est appositum : Reverh non cst sed imperatorum. jurisconsultorum, TITULUS III.

De solutionibus et liberationibus. i. Quotiens quis debilor ex pluribus causis unum debilum sotvit, est in arbilrio sotventis dicere, quod potius dcbitum votuerit solutnm : et quod dixerit, id crit solutum. Possumus cnim certam legem dicerc ci quod solvimus. 1. i. Iu potcstatc ejus cst qui cx pluribus contractibus pectiniam debet, tempore sotutionis exprimere in quam rausain rcddat, I. i. Cod. cod. 2. Quotiens vero uon dicimus id quod solutum sit, in arbittio est accipientis, cui potius debilo acceptum fucrat dummodo in id consliluat solutum, in quod ipse, si debcrct, esset solitlurus, quoque debiio se exoneraturus cssct, si dcbcret a\ id cst, in debituin quod non est in controversia*, aut in illud quod pro atio quis fuleaut cujus dies notidum vcnerat : oequtaimum jusserat, cnim visum cst crcditorem ith rem agere debitoris, ut

LEGUM DELECTUS. i3J suam ageret. Permittitur in crg6 crcditori constiluere, ut in. quod velit solutum: dummodo sic constituamus, re sua* constitueret, sed constituere in re prasenti, hoc. est stalim atque solutum est b. Dum in re agendd hoc fiat, ut vel creditori liberum sitnon accipere, vel debitori noit dare, si alio modo exsolutum quis eorum velit. Cecterum Haec res efficiet, ut in duriorcm posteh non permittilur. causam c semper videalur sibi debere accepto ferre.Jth cnim ct in suo constitueret nomine. 1. i, 2, 3. a Idque juxth prceceptum altefi ne fcceris, elc. tam prccclara htimanitatis principia. b Vid. 1, 73. c Vid. 1. 10, 1. h. t. el 1. 35. De pigueratitiA ac^ lione. In dictft legc IOI. Creditor qui pignus distrahit, pretium imputat in quamlibet causam. Arg. tit. Cod. Etiam ob chirogr. pecun. pig. Item ad puniendam conluinaciam debitoris, et ut indcmnis evadat creditor. Vitl. tamen. 1. io3, quipeut syappliquerh un heritier quidoit dtt chef du difunt et de son propre chef. Si te titre qui itait contre le difunt tiest pas diclari exicutoire contre Yhiritier, itfattdra imputer ce que Yhiritier apayi sur ce quit devait de son chefs qui nondiim competli poterat. Idcm iil n}ilait hiritier quepar biniftce, quandte titre attrait ilc exicutoire. 3. Qu6d si forte h netttro dictum sit, in liis quidcm habuerint, id nominibus, qtuc diem (vel conditioncm) vldetur solulum, cujus dics venit: et magis quod mco 110niiue, quhm quod pro alio fidejussorio noniine debeo : ct potiiis quod cum pccna*, quhm quod sine porm\ dcbetur: et polius quod satisdato, quam qttod sinc sali.sdaiione debeo. I. 3, 1 ct t. !\.

DELECTUS. Quum ex pturibus causis debitor pecuniam solvit, demonstratione cessante, utriusque polior habebttur causa ?jus pecuniae qutcsub infamid dcbetur : mox ejtis quoe pcenam continet a: terli6 qute sub hypolhccA, vel pignore conlracla est. Post hunc ordinem polior liabebitur propria, quhm aliena causa, veluti fidcjtissoris quod vetcres ide6 defmierunt, quod verisimile viderelur diligentiam debitorem admonitu ith negolium suum gcsturum fuisse. Si nihil eorum intervcniat, vctustior contraclus antc solvetur b. Si major pecunia numerata sit, quam ratio singulorum exposcit, nihilominiis, primo conlractu soluto, qui potior erit, superfiuum ordini secundo, vcl in totum, vel pro parle niiiiucndo videbitur datum. 1 97* a Sed quo proprio nomiiie debetur eliam sine hypoihecA durius est co quod debetur iiomine fidejussorio cum hypothecii. Quod cum pcenfl vel usuris debelur durius est quhm cum fidcjussore. b Si sint duo vcl plures conctraclus ejusdem tempbris, in singulos imputabitur pro rata. I. 96, 3,1. 8, eod. c Quid, pcut-on payer et recevoir par avance des arriragestYun contratde constitution^ sans qtie te debiteurpuisse dans ta suite lesfaire imputer au principal pour le diminuer? Le criancier pourrait-il dirc qtiii navnit intenlion de morceter son principat^ ct que le debiteur ne pouvait en La loi 2, 6. De doli exceptionc, dit: payer uneparlie? Accipiendo usuras in futurum distulisse videlur petitionem in id tempus quod est post diem usurarum proestitarum, et tacite convenisse interim se non petiturum. llfaut distinguer entre ce qtti est exigi et ce qui estpoyi votontairement.

l36

LEGUM

DELECTUS. l37 4. In his quaj prscsenti die dcbentur, constat quollens indistinct6 quid soUilur, in graviorem causam videri solutum : si autem nutta pcrgravet, id estsi omnianomina similia fuerint, in antiquiorcm a. Gravior vidctur, quoe et sub satisdatione vidctur, quhm ea quce pura est. 1. 5. a Conirh te dibiteitr a intirit d'ileindre les nouvetles dettesy parcc qu 'ii empruntera plus aisiment de Vdrgent pour pwer tes ancicnnes, en donnant la subrogatian; mais c*est une subliliti. 5. Si quid cx famosft causa et non famosd debeatur, id solutum videtur quod ex famosi causd debetur; proind6 si quid cx causa judicati, et non judicati a debclur, id 1. 7. putem solutum quodex causdjudicati^debeturr. a La toi 6 dit: Nec ordo scripturae spectatur, sed potius ex juresumitur quod agi videtur. Ideminl. 77, 12. Dc lcgatis 20. Causa judicati durior erat, i. Quiainficiatio rci juclicatrc crescebat in duplum. Cujacius, ad. 1. 36. Familiae crciscundx. 20. Propler usuras rei judicaUe quai sunt centesimee. 1. utt. Cod. De usuris rei judicatoe. Chez nous tachose adjugiepar sen/ence. Paris, art. 111. bh. 24, hic loquilur dc fidejussore duorum debitorum qui solvit atiquid, soiutio imputatur 111 antiquius debitum. 6. Quod generalitcr constitutum est a, priits in usuras nummum sotutum acceptoferendum^ ad eas usuras videtur periinere, quas debitor exsolvcre cogilur b. 1. 5, 2, in finr. oL. 35. De pigneratilia" antione. b Vid. 1. 5, 21. Ut in possessioncm legatorum. c Vid. I. io3. Si fortb usurarum rationem arbiter dotis rccuperandce

LEGUM

l38 LEGUM DELECTUS. haberc debuerit d, ith est computandum, ut prout quidque ad muliercm pervenit, non ex universd summct decedat, sed prius in eam quanlitatem quam usurarum nomine mulierem consequi oportebat; quod non est iniquum. 1. 48. d Lapremiere imputalion est pow le dibilettr in graviorem. La seconde est pour le criancier iu usuras. Le dernier de la loi 5 dit: Si quis ita caverit debifori in sortem et usuras se accipere non sorti et tisuris pro rata" deccderc, sed pritis in usuras, tunc deinde si quid superfuerit iu sortem cedat. La /0/6 dit: Nec euim ordo scripturae spcctalur, sed poiiiis ex jure sumitur id quod agi videtur. Gotofr. ait t. Volumus coiitrahenlitim expressa. 2. Juris dispositio. 3. Ordo scriptura inspicitur et sic voluntas tacita. 7. Apud Marcellum quaeritur, si quis ith caverit debitori, in sortem et usuras se accipere^ utrum pro rata et sorti, et usuris decedat, an vero prius in usuras, etsi quid suego non dubito quin haec cautio, perest, in sorte?Sed in sorle et in usuras, prius usuras admitlat, tunc deindc, si quid superfuerit, in sortem cedat a. 1. 5, utt. a Nous distinguons quand les intirits sont aussianciens que le principat. 8. Vero procuratori recte solvilur. Verum autem accipere debemus euni, cui mandalum est, vel speciatlter, vel cui omnium negotiorum administratio mandata cst a. \.l2b. a Quand le dibiteur doit ex pluribus causis, Yimputation sefait en sa faveur. Quand il doit ex eddem causa, inais principalet intirit, ellesefait enfaveur du eriancier prius in usuras, pourvu que tes intirets soient aussi anciens.

LEGUM DELECTUS. l3g qut te principat. Qttand les intirits sont dtts par une sentence, qui les adjugey on pcttt dire que c'est diversa causa h sorte principali; en sorie que dans quetques lieux Yhypaihequc des inlirits n*a licu que du jour de la sentencc; ainsi en itnputant sur leprincipal', c'est itnpuier sur la cause la plus dure el ta plus ancienne. u Non autem procuratori ad lites. 1.86. h. Vid. 1. 58, 5"g. De procuratoribus. 9. Sed et si quis mandaverit, ut Tilio solvam, deinde veluerit eum accipere, si ignorans prohibitum eum accipere, solvam, liberabor; sedsi sciero, non liberaborfl. 1. 12, 2. Vid. n 17. flldem in cacteris contractibus, empti venditi, locati conducti, etc. Mais queltes pricautions prendre pourfaire sgnifierla rivocation h ioute la terreP Sibi enim imputet nui mandatum dedit. Hoc jure utimur ut lilis procuratori lion recto solvatur. 1. 86. Si Tilium omnibus negotiis liieis prceposuero, deinde vclucro eum, ignoranlibus debitoribus, administrare neNam is golia mea, debitores ei solvendo liberabuntur. qui omnibus negotiis suis aliquem proponit, intelligitur clinm debitoribus mandare, ut procuratori solvant. I. 34, 3. 10. Sunt quidam tutorcs qui honorarii nppellantur, sunt qui rei noliliae gratid dantur, sunt qui ad hoc dantur, ut gerant, et hoc vel pater adjicit ut uniis ( puta) gerat, et vel voluntatc tutorum uni commitlitur gestus, vel 1. pralor ith decernit. 1. i4,- 11. Sive legitimi sunt (tutores), sive testamentarii, sive ex inquisilione dati j reclfc vel urti solvitur. 1. i.{, S 5. 12. Curatori quoqtte rect6 furiosi sotvitur: item cura-

LEGUM DELECTUS. 1^0 tori sibi non sufiicientis vel per cctatem, vel per aliam justam causam: sed et pupilli curatori recte solvi constat. 1. 4 $7* i3. Cassius ait, si cui pecuniam dedi, ut eam creditori meo solveret, in suo nomine dederit, neutrumlibcrari: me, quianon meo nomine data sit; illum, quia afieuani dederit: Caeterum mandati eum teneri: sed si crcdilor cos nummos sine dolo malo consumpsisset, is qui suo nomineeos ne, si aliter observaretur, solvisset, liberalur: creditor in lucro versaretur . 1. a Et creditor de pradd magis quhm de damno sollicilus esset. 1. 25, in fine. De administralione et pericuio lutorum. i4> Sotulione pro nobis et inviti, et ignorantes liberali 1. 23. possumns. Solvere pro ignorante et invito cuique licet, quum sit licere etiam ignoranlis invitique jure civili constitulum meliorem conditionem facere a. 1. 53. Vid. inf. n 4o. a Vid. Cod. 1. 69. Dere judicata. i5. Debilores solvendo ei qui pro tutore negotia gerit, liberantur, si pecunia in rem pupilli pervenit. I. 28. 16. Inter artifices longa difTerentia est, et ingenii, et Ide6 si navem a se naturae, et doctrinae et inslitutionis. vel insulatn adifcandam fofabricandam quis promiserit, et hoc specialiter actum cst, ut suis opccatnvefaciendatn, ris idper/iciaty fidejussor ipse aedificans, vel fossam forJieus, non consentiente f.tipulatore, non liberabit reum. 1. 3i. debitor fals6 exisli17. Si nullo mandato intercedente maVerit voluntate medpecuniam se numerare, non liberabitur. Et ide6 procuratdri qui se ultro alicnis negotiis offert solvendo, nerao liberabilur?

LEGUM DELECTUS. l4l Si qnis offercnti se negoliis alieno bona fide solverit, quando libcretur? Et ait Jutianus, quiim dominus ratum Iiabuerit, tunc liberali. 1. 58. 18. Reo criminis postulato interim nihil proliibet recte pecuniam h debitoribus solvi: alioquin plerique innoccntium necessario sumptu egebunt a. Sed nec illud prohibilum videtur, ne h reo creditori solvatur b. 1.4i et i\2. a Vid. 1. De donationibus. 1. 46, 6. De jnre fisci. I. 20. De accusat. 1. i5. Qui et h quibus maj. contrarium dicil in crimine Majest. b Sed curandum ne reo qui profugit aliquid h debitoribus ejus solvatur, ne per hoc fuga ejus instruatur. I. ult. De requirendis reis. 19. In omnibus speciebus liberalionum etiam accessioncs liberantur : puth adpromissores, pihypothec, gnora. 1. 43 ao.Intercreditorem et adpromissores confusione facta* reus non liberatur. 1. 43. in fin. 21. In numerationibus aliquand6 evenit, ut una* nuduse obligationes meratione tollantur uno momento. Veluti si quis pignus pro debito vendiderit creditori. Evenit enim, ut et ex vendito tollatur obligati et debiti. Item si pupitlo, qui sine tutoris auctoritate mutuam pe1 cuniam accepit, legatum a creditore fuerit sub ea r.onditione, si eum pecuniam numeravit, in duas causas videri eum numerasse, et in debitum suum ut in falcidiam heredi imputetur , et condilionis gratia ut legalum consequatur. i. 44* "Vid- in^r- b 64. 22. Si quis aliam rem pro al$ volenti solverit, et evicta et si pro parte fuerit (res), manet pristina obligalio,

LEGUM DELECTUS. t4'J fuerit evicta, tamen pro 'solido durat obligatio a, Nhm non accepisset re inlegru" creditor, nisi pro sotido ejus ficret I. 46. a Item non ptito hic fidejussorem liberari qtiand6 solutum non durat solulum. Vide I. fin. 1. 47 i De minoribus. I. 84. De regulis juris. 23. Salisfactio pro solulione est 1. 5a. Solutionis verbum pertinet ad omnem libcrationem quoquo modo factam : magisque ab substantiam obtigationis referttir, quam ad nummomm solutionem. 1. 54ad a4 In perpetuum quotiens id quod tibi debeam, te pervenit, et tibi nihil absit, neque quod solutum cst repeti possit, competit liberatio. 1. 6 . 2,5. Quiim jussu meo,id quod mihi debes, solvis creditori meo, et tu h me, et ego h creditore meo liberor. 1. 64. 2(\ Quodcertd die promissum est, vel statimdari potest a : totum enim medium tenipus, ad solvendum promissori liberum relinqui intelligitur. I. 70 b. a Quid si immineat monetae immunilio?Puto non posse solvi ante diem locationis : alioquin captaretur jus civile tanquhm ex aucupio syllabarum contrh mentem legis. b Videl. i38. De verborum obligalionibus. 1. 5o. De obligationibus et actionibus. si post solulum sine utlo 27. Modestinus respondit, pacto omne quod ex causa" tutelae debeatur, actiones post aliquod intervallum cessse sint, nihil ea"cessione actum, quiim nutla actio superfueritfl : quod si ante soltitionem hoc faclum est, vel quiim convenisset, ut mandarentttr actiones b, tunc solutio facta esset, mandatarum subsecutum est, salvas esse mandatas actiones : quum novissimo quoque casu c} pretium magismaudatarum ac-

. , * f

tionum solulum, I. 76 d. a Gouj. t, des hypotheques. P. III, p. 196. distingue coinine M. Louct. Vid. 1, 5 de legalis i. L. 25. De ndministralione et periculo tutorum. L. 23. De peculio legalo. Chez notts on ne pratique point ta cession et intervention ex intervallo enfaveur de cetui quipouvait etre contraint, parce qtt 'elte a tieu de ptein droit, comme dit Du-' moulin. a Voyez M. Louet. L. C. n 38. // distingue si celui qui paie pouvait y itre forci, ilpeut recevoir cession de droit cx intervallo : seciis contrhglos. Vid. 1. 1 et 3, Cod. de his qui in priorum creditornm loctim succedunt. L. 25. De administratione et periculo tulorum.L. 1, Cod. de contrario judicio tutelae. L. 25, ff. De administratione et periculo tutorum. M. 1e Pritre, centur. i, C. 99, disiindebttorem et extraneum. La Ioi5% $ 10, h. t. ^inler dit: Si mandatu meo Titio pecuniam credidisses, mandatore damnato, quamquam pecunia soluta sit, non liberari debitorem ratio suadet, sed et prcestare debet creditor actiones mandatori adversus debitorera, ut ei salisfiat. La loi 28 Mandati dil ta mitne chose. Molinoeus, de usuris 176. Dutnoutin ad L. Modestinus, qui esl la premiere lecon du dol, pritend qtte celuiqui creditori principaliter vel realiter obligatus solvit quum cogi posset licet ipso jure actiones ejus cessas habere intelligitur, de hoc in sotutione nulla mentio facta sit. Voy. 'Ie Pritre ct M. Guerei, cent. 1, C* 69, Maynard contrh in 1. 5. De censibus. Fiscus mandat actiones suas ex intei vallo et post solutionem acceptam, quia novum venditorum pretium acceptum videtur.

LEGUM DELECTUS. i/t3 quam actio quocfuit, peremplavideatur.

LEGUM DELECTUS. J44 b La tai 28, Mandati, dit que mandotorsolvens reum ipso jure non liberat quia stipersunt acliones quas creditor potest cx intervallo cedere saltem mandatori non extraneo. c L. De fidejussoribus. 28. Si lancem apud me deposuerit Titius, et pluribus hercdibus relictis decesserit 0, si pars heredum me interpellct, optimum quidem esse, si praclor adilus jussissct me parti heredum eam lancem tradere :- quo casu deponon teueri. Sed et si sine sili me reliquis cohcredibus proetore, sine dolo malo, hoc fecero, liberabor b : aut, quod verius est, non incidam in obligationem : optimum autem est id per magistratum facere. 1. 81, 5 1. a IIy a un beau conseil que Dimosthene donna h un diposilaire qui avait iti trompe par un de ses diposans. 1. ult. Cod. depositi. b Payer par autoriti de justice. 29. Quasi generale quid retinendum est a, ut ubi ei obligationi quae sequelae locum obtinet, principalis accedit, confusa sit obligatio b: quotiens duae sint principales, altera alteri potiiis adjicitur adactionem, quam confusionein parere. I. 93, 2. a L. j3. De duobus reis ubi dixi de novo cavendum esse. 1. 8, 3. Qui salisdare coguntur. b liemanet etiam beneficium separationis bonorum. 1. 3, 1. De separationibus. 30. Stichum aut Pamphitum^ utrum ego velim, dare qui vivit solus petetur; ^isi spondesP Altero morluo, (si) mora facta sit in eo mortuo quem pelitor elegerit. Tunc enim perinde solus ille qui decessit, praebetur a. ac si solus in obligationem deductus fuisset. 1. g5.

LEGUM DELECTUS. I45 a Saltem aeslimatio. 3i. Si creditor a debitore culpa* sua* causa* ceciderit, prope est ut actione mandali nihil h mandatore consequi debeat: quum ipsius vitio acciderit, ne mandatori pussit actionibus cedere. I. g5, 11 a. a Vid. legcm 67. De fidejussoribus, ubi ultima verba expungenda stint : Cujacius 6, ad Afr. 3i. Quum eodem tempore pignora duobus contractibus obligantur, pretitmi eorum pro modo pecuniae cujusque contractus credilor accepto facere debet. Nec in arbilrio ejus eleclio erit, quiitn debitor prelium pignoris consorlioni snbjecerit. Quod si tempoiibus discretis superfluum pignorum obligari placuit, prius debitum pretio pignorum jure solvetur, secundum superfluo compensabilur. 1. 96, 3 a. Vid. n 3. a Vid. 1. 36 in princ. quae ait: pupillo debilor tutore delegante creditori tuloris solvit, liberatur si non malo consilio factum est. Vid. 1. 20, S 1. De novationibus. Ratio, quia lutor polent ipse recipere debitum : secus autem si debitor nondinr solvit: nam pupillus aut ejus curator poterit impedire srJutionem. Yid. 1. 23. De compensationibus. Duperier 3, '. 33. ln perpetuum sublar* obligatio restitui non potest. 1. 98, 8. 1. ult, de p^-is. non esse cogendum in 34. Debitorem a creditom aliam formam nummos accjper , si ex ea*re damnum aliquod passurus sit. I. 99. aliam causam a L. 101, 1 ait: Paulus rt*iondit esse debitoris solventis, aliam cre. toris pignus distrahenlis; nam quum debitor solvit pe uniam in potestate ejus esse commemorare in quam caui*im solveret; quiim 10 IX. -

DELECTUS. crcditor pignus distraheret, licere ei prelium in acceptum referre etiam in eam quantitatem quac natura lantiim debebalur, et ide6 deducto eo tantum debitum peti posse. 1. 5, 2, hic. 1. 35. De pigneratiti;\ actione. 1. io3, ait: quiim ex pturibus causis debitor pecuniam solvit, Julianus putat eum ex hctc causd videri solvisse c*x qua" tunc compclli poterat. 35. Crcditor oblatam h debitore pecuniam 0, ut alia die accepturus, distulit, mox pecunia, qua illa respubiica ulebalur, quasi acrosa jussu pracsidis sublata est: item pupillpris pecunia ut possit idoneis nominibus credi servata, ith interempta est: qttaesitum est b, cujus detrimenlum esset? Respondi, secundum ea quse proponerentur, nec crcditoris, nec tuloris detrimentum esse c. 1. 102. flCambol. 2, 24. b Vid. 1. ult. hic et Cujacium 1. Obs. 38. c Quod dicimus in eo herede sui falejussori testatoris id quod ante aditam hereditatem ab eo solntum est, debere slalim solvere, quum aliquo scilicet temperamento temporis intelligendum esse, nec eum cum sacco adire debet. 1. io5 1. 23 in fine. De obligationibus et actionibus. 1. 21, 1. De pecunia constituta\ 1. 21. De judiciis. Quia debitor debebat pecuniam solemniter oblatam obsignare. Vid. n 34-1- 19, Cod. De usuris. 1. 73, ult. De verborum obiigationibus. 36. Ejus quantitatis cujus petitionem ratio compensationis excludit, usuras nonposse reposci manifestum est. 1. 7, Cod. de solut. et lib. a. 1. 4 et 5, Cod. a Vid. 1. 11. De compensationibus. eod. tolius debilae pecunioe solcmniler 37. Obsignatione 1^6 autem

LEGUM

LEGUM DELECTUS l/tf est i sed ith fautft, liberationem contingere manifestum demum oblatio debiti liberationem parit, si eo loco quo debctur solulio fuerit celebrata. 1. 9, Cod, eod. 38. Pecuniee solutae a professio collata ihstrumento majorem rei gestaa probationem continet, quhm si chirographum acceptas pecuniee mutuae fuisset redditum. I. i4> Cod. eod. a Vid. 1. 2, 1 de pactis. 39. Eum h quo mutuam sumpsisti pecuniam in solutum nolentem suscipere nomen debitoris tui, compelli juris ratio non permittit. 1. 16, Cod. eod. 40. Manifisti juris est tam alio pro de\itore solvente, consenticnte crediquam rebus pro numerata* pecunii, a. 1. 17, Cod. tore, datis, tolli paratara obligationem eod. Vid. sup. 1. 23. Nov. 4 cap. 3 etsup. tit. de cess. bon. a ObUgation parie. 4i. Quum pro pecuniaVquam (mutu6) acceperas, secundum placitum Evandro te fuudum dedisse profitearis: vel eventum meliorem, tibi non ipsi cjus industriam, si minoris disprodesse, contrarium non postulaturus, traxisset, non juste petis. I. 24, Cod. eod. onus incum42. Solutionem asseveranti probationis cbndicere bit: quo facto chirographum potest. 1. ult. Cod. eod. TITU1.US De 1. Pluribus IV.

acceptilatione.

stiputationibus factis, si promissor ith accepto rogasset: quod ego tibi promisi habesne acceptutn?

LEGUM DELECTUS. t/{8 Si quidein apparet quid actum est, id solum per acceptabilem sublalum est: si nonapparet, onmes stipulationes solulae simt. I. 6. Et uno et pluribus contractibus, vel cerlis vel incertis, vcl quibusdam exccplis caeteris, et onmibus ex cansis una acceplilatio et liberatio fieri potest. 1. 18. 2. Species acquircndi a est liberari obligatione. 1. 11. a Quis'acquitle s'enrichit. 3. Ex pluribus reis stipulandi, si unus acceptum fcctfrit 0, iiberatio contingilin solidum. I. i3, ult. <! L. 3i, i. De novationibus. 4. Si ex pluribus obligalis uni accepto feratur, non sed et hi qui secum obligaulur. ips.e soltis liberatur, Na;n quum ex duobus pluribusque ejusdem obligalionis participibus uni accepto fertur, caeteri quoque liberantur, non quoniam ipsis accepto latum est, sed ^uoniam velut solvisse videtur a is qui acceptilatione sotutns est. I. 16. a L. 3, 3. De liberatione legata. Si res sit indivisibilis, velnti servitus, acceptilatio in partem est inutilis. 1. i3, $1 etff. h. t. 5. Per Aquilianam slipulationem pacto subditam obligatione praecedente subiata, et acceplilatione quae fuit inducta, peremptd, ei qui ex nulla causa reslitui potest omnis agendi via praecluditur. 1. ult. Cod. de acceptil. TITULUS V.

De stipulationibus praioriis. ' 1. Si quid vel addi, vel detrahi, vel immutari in stipu-

DELECTUS. 1^9 latione oporteat, praitorue erit jurisdictionis. 1. i, ult. z. Praetoriae satisdationes personas desiderant pro se intervenientium: et neque pignoribus quis, neque pecuin vicem satisdaniai, vcl auri, vel argenti depositioue, tionis fungittir. I. 7 a. a Lex 8 ait: Pauhis notat. Qtii sub conditione institutus est agnila* bonorum possessione, cogitur substituto in diem cavere longiorem : prcctorenimbeneficium suum nemini vult esse captiosum, nec potest videri caItmmios6 satis petere quem alius antecedit. I. 8. Species est: Titius heres esto, si navis ex Asia* venerit: si non venerit, Caius heres esto. Omni casu heres legitimus e^cluditur, sive navis venerit, sive non; unde inslitutus admittilur ad possessionem non autem heres legitimus, bonorum, sed institutus admiltitur tanliim ex beneficio praetoris, quia revera nondiim est dominus et incerta estconditio. Posset autem bona dilapklare intereh, unde tenetur'satisdare substituto vulgariter, ne beneficium pracforis nof ceat substituto. DD. ad hanc I. quaerunt utrum gravatus teneatur satisdare substituto. Cambol. 4>' J'5. Cujac. 9, ob. 5. Nota; defectus conditionis ex parte instituti, retrotrahitur ad tempus mortis.testatoris in favorem subsdecesserit ante defectum contituti, licet substitutus ditionis; et ilh potest transmittere, quia agnovit judicium defuncti quando satis petiit. Verum ipse potiori jurc frui deberet: nara videtur jure institutus, qu6m primus institutus vocatur tantiimsub et ipsi dari decondilione; beret possessio potius quam inslituto. Lex ith sequitur ordinem verborum, mentem testanlis. ' potius quam 3. In prxetoriis stipulationibus, si ambiguus sermo acciderit, praetoris erit interpretatio. Ejus enim mens aes-

LEGUM

l5o LEGUM DELECTUS. timanda est. 1, 9. Vid.J. 9. De verborum obligationibus. 4. In ejusmodi stipulationibus, qutc quanti res esl \ivomissionem habent, commodius est certam summam comprehendere; quoniam plertmique difiicilis probatio est, quaiili cujusque inlersit, et ad exiguam summam dcducilur. 1. ult. Vid. 1. 24 de re judicata\ TITULUS VI.

Rem pupitliy vel adotescentis, satvamfore. . 1. Si poslcaquhm pupillus ad pubertatcm pervenerit, tutor in icstituenda* tutel^ aliquamdiii moram fecerit a, certum est et friicluum nomine, ct usurarum medii temporis, tam fidejussbres ejus, quhm ipsutn teneri b, I. 10. a Mora rei nocet fidejussori. 1, 88. De verborum obli1. 54- Locati. Vid. gationibus. 1. 68. de fidejussoribus. 1. 4'. De fidejussoribus, quse est tantum de fidejussore subsidiario. a Ergo fidejussor tutelac in omnem causam fidejubet. TITULUS Judicatum .. 1. VII. solvi. ;

> 1. . . l. In slipulatione judicatum solvi, post rem judicatam statim dies cedit : sed exactio in tempus reo principali indultum differtur. J. 1. Vid. instit. de satisd. et 1. ult. Cod. de usur.

LEGUM TITULUS Datam

DELECTUS. VIII. ct de ralihabittone.

I5I

rem haberi\

1. .Tutianus ait, intcrcsse quand6 dominus ratain ha~ bere debere solutionem in procuratorem factam, an tunc demiim quiim primum certior factus esset, hoc aulem ivR>atc*<, id est, cutn taxamento et atnptiludine accipiendum, et cum spatio quodam temporis, nec minimo, ncc maxirao (et) quod inagis intellectu percipi, quhin locutione exprimi possit. 1. 12, a. 2. Si commissa Cst slipulatio, ratam rem doininiim ha1 hiiurtttn 0, in tanlum competit, in quantum mea interlucrari fuit. Id est, quantum mihi abest, quantumque potuit b. 1. 13. Lucrum cesisans, damnum emera Dommages-intirits. gens. 1. 2, S ult. De eo quod certo loco. Saepius ex slipuiatione rem ratam habcri agi potest, prout intersit agentis quod litigat, quod consumit, quod advocat, quod damnatus solvit. 1. 18, conlrh in 1. 6, l\. Nautae caupones. Lucrum continetur in aestlmatione damni. 1. 3o ct 33. Locati 1. 7, Cod. Arbitrium tutelac. Cavet ratam rem domiIn stipulatione qua procurator nutn habituruin, id continetur quod intersit stipulatoris. 119.

l52

LEGUM

DELECTUS. SEPT. PRIMUS.

LIBER

QUADRAG. TITULUS

De privatis detictis. t. Civilis constitutio est pccnalibus actionibus heredes non teneri, ncc cateros quidem successorcs; idcirco nec fuili convcniri possunt a,\, i. Vid. sup. 1. 26, dc ob. etact. a Conlra apud nos, quia debemus exonerare animas parentum. 2. Hasredem autem furti agere posse osquc constat; execulio enim quorumdam delictorum heredibus data cst. ith el legis Aquili.c aclionem heres habet. I. 1, 1. 3. Sed injuriarum actio heredi non compelit a. 1. $ 1, in fin. a Quia pcenac non irrogatae indignalio solam duriticm continet. 1. 7. De servis exportandis. faeiutit, ut 4- Numquam plura deticta concurrentia ultius impunilas detur: ncque enini delictum ob aliud dctictum minuit poenam. Qui igitur homincm subripuit.. et occidit, quia subripuit furli, quia occidit, Aquilid tenetur: neque altera liarum actionum alleram consumit. icendum si rapttit et occidit. Nam ct vi bonoIdcm rum raptorum, et Aquilirl tenebitur. 1. 2, dict. 1. $ 1 et 2.

LEGUM

DELECTUS. II.

l53

TITULUS De furtis, i. Sola cogitatio furti faciendi

non facit furema.

I. i.

a Cogitationis poenam nemo patitur. 1. 18. De pcenis. Vide 1. 225. De verborum Nec etiam signilicatione. adutterum licet quis eo animo sit occasione dala yovafaa verborum significatione. ^vjYi. 1. 2i5.De 2. Furtum est contrectatio rei fraudulosa, lucri faciendi gratid, vel ipsius rei, vcl eliam usus ejus posscssionisvc. Quod legc nalurati a prohibitum est admitterc, l.i,$3. a Id est, jure gentium. 3. Furlorum genera duo sunt, manifestum, et nec matiifestum. I. 2. 4. Fur et manifesttis quemiit^toy^wappcllant,hoc cum furto. I. 3. est, eum qui deprehendilur Nec manifestum furlum quid sit, apparet: nam qnod tnaiiifestum tion est, hoc scilicet nec manifeslum est. 1.8. 5. Cujtts interfuit non subripi, is actioncm furli habet: tum is cujus intercst furli habet aclionem, si honcsta causa interest : Itaque fulto qui curanda, polienda vestimenta accepit, sempcr agit: Prestare enim custodiam debet. 1. 10, 11, 12, Qui non habet quod perdat, ejus periculo nihil est a. I. 12. a Inanis est aclio quam inopia debitoris excludit. La

LEGUM DELECTUvS, l54 toi 6. Dc dolo. Qui dccumbit humi, non habet unde cadat. 7. Scd (ct) si res pignori data sit, creditori quoque damus furli aclionem, quamvis in bonis ejus res non sit. dabimus, Quinim6 non solum adversus exlraneum verum et contrh ipsum quoque dominum furti actionem. 1. 12, $ 2. 8. Procterea habetit furli actionem coloni, quamvis domini 11011 sint, quia intercst corum. 1. i/f, 2. 9. Kt ptito otiinibus quorum periculo rcs atiense sunt vetuti comrnodati, item locati, pignorisvc accepli, si hae subrcptae sint, omnibus furti actiones compctere 0. \, 14, S 16. a Si dcbitor rcm pignori datam auUlumiaxnt obligatam vendat, fuiium facit. I. 19, 6. 1. 66. De furtis. Erg6 chez nous on pettt contraindre au rachat celtti qui vend thypolheque, 10. Si duo pluresvc unum tignum furari stitit, quod dicendum cst omncs cos singuli totlere non potuerint, furti in sotidum teneti, quamvis id contrectarc ncc tollere solus posset: et ilh utimur. Neqtie enim potest dicere pro parle furtum fecisse singulos, sed totius re univcrsos : sic fiet singulos furti lcneri. 1. 21, 9. Vid. 1, 1, in fin. fV, si is qui test. lib. cssc juss. er. 1.6, ff. arb. furt. caes. 11. Impubes fmiumfaccre potcst, si jam doli capax sit a, 1. 23. a L. 4 S 6. De doli exccptionc. 1. 111. De re judicahl. 12. Qni tabulas vel cauliones aniovct, furti tcnetur verum cjus qnod non tant6m pretii ipsarum tabularum, interfuit: quod nd tcstimatiotvcnt rcfetinr ejns stmmiD?

LEGUM qua* in his I. 27. i3. Qui alien&ve re a L. i5, tabiilis

DELECTUS. scilicet

l55 si tanti intcrfuit.

continetur;

jumenta sibi commodata longitis eduxerit 0, invito domino usus sit, furtum facit. 1. 4 b. 3. Locati.

JVidel.76. i4- Falsus creditor ( hoc esi is qui se simulat creditorem), si quid accepcrit, furlum facit. 1. 43. i5. Si quis nihil in personft sua* mentitus est, scd verbis fraudem adhibuil, fallax est magis, quhm futium facit. Ut puth , si dixit se locupletem, si in mercem se collocaturum quod accepit , si fidejussores idoneos daturum, vel pecuniam confeslim se solutorum : nam ex his onmibus magis decepit, quhm furtum fecit, ct idc6 furti non tenetur : sed quia dolo fecit, nisisitalia advcrMIS eum actio, de dolo dabitur. 1. 43, $ 3. a Stellional) 011plutdt difaut dfetnploi. 16. Qui alicnum quid jaccns, lucri faciendi causti, sive scit cujus sit, sive ignusustulil, futii obslringitur, ravit ? Nihil cnim ad itirtum minuendum facit, qu6d ctijus sit ignoret. 1. 43, 4* 17. Sotcnt plerique ctiam hoc facere, ut libellum proponant continentem invcnisse, ct redditurum ci qui dcnon furandi animo se sideraverit. Hi erg6 ostendunt fccisse. 1, 43, 8 in fin. id est, inventionis pmmia qmc Quid erg6 si e^ttp, dicunt petat : nec id videtur furtum facerc, ct si non probe petat aliquida. 1. /f3, 9. a L. 1, 5. Dc cxtraordinariis Ccognitionibus : ubi inhonestc tamen pcquicdam licet honest6 accipiantur, tuntur.

LEGUM DELECTUS. eliamsi extincta res furli19. Inter omnes constat, va, atlamcn furti remanere actionem adversus furem. I. 46. 20. Rectc dictum est, qui putavit se domini voluntate rem altingere, non esse furem a. Quid cnim dolo facit, qui ptitat dominum consensurum fuissc, sive fals6 id, sive vere putet? Is erg6 solus fur est qui attrectavit quod invito domino sc facere scivit. I. 46, 7 i fin. a Sine dolo furtum non commitlimus. 1. 5, 3. 21. Qui furem novit, siv. indicet eutn, sive non jndicet, fur non est: quum multum intersit furem quis ceIct a, an-non indicct: qui novit, furti non tcnelur; qui celut, hoc ipso tenetur. 1. 48, $ 1, a Vid. I. 1. De receptatoribus, et ad leg. Jul. de vi priv. n. ult. 22. Hcctc Pedius ait, sicut nemo furtum facit sine dolo mato, ith ncc consilium, vel opem ferre sine dolo malo posse : consiliumautem dare videturqui persuadet ct impellit, atque instruit consilio ad furtum faciendum a: atque adjutorium ad subriopem fcrt qui ministerium piendas res praebet, I. 5o, S 2 et 3. a Vid. 1. 53, 1. De verborum significatione. 23. Tanli oeslimanda (rcs) quanti emptorcm a potest inveniie. I. 52, 29 in f. a Non erg6 ex aflcctionc omnium rcs hic restimatur, sed cx afiectione singulari. Contrh 1, 33. Ad legem Aquiliam. 24. Maleficia volimtas ct propositum delinquentis distinguit. 1. 53. i5. Si pignore creditor utatur, furti teuetur. 1. 54

l56

LEGUM DELECTUS. l5y 26. JEuni qui quid utendum accepit, si ipse atii commodavit, furti obligari, responsnm est. Ex quo satis apparet furlum fieri, ct si quis usum alienoe rei in suum lucrum converlat: nec movere quem debet, quasi nihil lucri stii gratia* a. Species enim lucri est, alieno targiri b et beneficii debitorum sibi adqtiirerc : Undfi et is furli tenetur, qui ide6 rem amovet, ut eam alii donet. 1. 54, .. a L. 72. De re judicatft. b Quia donatio obligat ad avwfapx 1. 25, Jj 11, De hereditatis petitione. 27. Quod ver6 ad mandati actionem atlinet 0, dubitare se ait, nunt ajqufc diccndum sit omnimodo damnum proestari deberc? Et quidem hoc amptius quhm in causis servandum, ut etiam si ignoraverit superioribus is qui certum hominem emi mandaverit, furem esse, niliilotninus tamen damntun decidere cogelur : justissimt enim procuratorem allegare, non fuisse se id damnuni passurum, si id mandalum non suscepisset. ldque cvidentius in causA depositi apparere: natn licet alioquin aequum videatur non oportere cuiquam plus danmi pcr servum evenire, quam quanti ipse servus sit b: mull6 tamen cequius csse, nemini officiutn suuin^ quod ejus cum non etiam sui commodi causd suscepequo contraxerit, rat, damnosum esse: Ktsicut in superioribus contraclibus, vendilione, locatione, pignore, dolum ejus qui sciens relicuerit, puniendum essc dictum sit; ith in his culpam eorum quorum causcl contrahatur, ipsis potius damnosam esse tlebere: nam cerlc mandautis cttlpam esse, qui talem servum emi sibi mandaverit. Kt simililer ejus qui deponat, qu6d non fuerit dili-

l58

LEGUM

genlior circh monendum, deponeret. 1.6t, 5. a La toi 56, 1, dit: Si fur in perirulum majoris poenae deductus est, et judex jussit tanlum resliluere, quaeslio furti sublata est. Voy. Daudin, ad l. 8 de postulando. Vid. I. ult. h. Vtd. n. ult. dc accusalionibus. b L. 7, 1. De damno infecto. Circa commodatum aulem merit6 aliud existimandum, videlicct qu6d tunc ejus solius commodum qtti utendum rogaverit, versetur : itaque eum qui commodaverit, sicut in locatione, si dolo quid fecerit, non ullrh pretium servi quid amissurum ; quin etiara paul6 remissius circh interprcctationem doli debere nos versari: quoniam ut dictum sit 1, nulla utilitas commodanlis iuterveniat, Dict. 1. ', Hnccita pulo vcra, si nulla cutpa ipsius, qui mandainlercedat: coetcruni si tum, vei depositum susceperit, ipse ultr6 ei custodiam argenti forle, vel nummorum commiserit, quum alioquin nihil unquam dominus tule quid fccisset, aljtcr cxistimandum est. c, 1. 61, 7. c Dicitur autem in % 8 colonum teneri furti, si fructus pendentes vcndiderit in fraudem domini. a8. Ka quoe legantur rectd viA ab co qui legavit 0, ad cuin cui lcgata sunt, transcunt. 1. 64 in fin, n\i, i5. \)a rebus dubiis. 29, Qui cAmente alicnum quid contrectavit, ut lucri fnccrct; tametsi mutato consilio, id domino posteh reddidit, fur cst : nemo enim taii peccato prcnitentid sud noccns esse dcsiit a, t. 65. Vid. 5, ff. vi bon raptt a L. 8, Cod. Ad legem Comeliam de falsis. 30. Qui re sibi commodal^, vel apud se deposita" usus

DELKCTUS. qualem servum

DELECTUS. 1^9 est, aliter atque accepit: si existimavit se non invilo domino id facere, furti non tenetur, sed nec depositi ullo in culptt aesmodo tenebitur a. Commodati an tencatur, timatio erit, id est, an non debuerit ecxistimare id doa. 1. 76. minum permissurum 0 Vid. 1. 40. b La toi 91 dit: Si quis quum sciret quid sibi subripi nonprohibuit quum posset, nihilominus furli aget. 3i. Iucivilem rem desideratis ut agnitas res furtivas non prius reddatis, quhm pretium fuerit solutum h dominis. Curate igitur cautius negotiari, ne non lantimi in indamna ejusmodi, sed eliam in criminis suspicionem cidatis. 1. 2, Cod. dc furt. scrv. corrupt. 32. Civile est quod h te adversarius tuus exigit, ut rei Nam quatn apud te fuisse fateris, exhibeas venditorem. atransetmte et ignoto te emissc dicerc non convenit, vo1. 5, Cod. lenli evitare alienam bono viro suspicioncm. de furt. etserv, corrupt. TITULUS III.

LEGUM

De tigno juncto. 1. Lex duodecim a labularum neque solvere permitlit tignum furiivum cedibus^ vel vtneis functum, neque vindilex efikit, nc vel oedificia sub care, Quod providcnter hoc preetexlu diruantur, b vel vinearum cultura turbetur. Sed in eum qui convictus est junxisse, in duplum dat omnis continelur actionem, Tigui autem appellatione materia ex qu& ocdificium constet, vineaeque necessaria. Und6 quidam aiunt tegnlam quoque, et lapidem, et les-

LEGUM DELECTUS. tam, caeteraquc, si qua aedificiis sunt utilia : tigna enim h tegendo dicta sunt: Iloc amplius ct calcem, et arcnam tignorum appellatione contineri. Scd el in vineis tigni ut puth appellatione omnia vineis necessaria continentur, perlicx, pedamenla. 1. t, 1. dict. i. a Vid. I. 33, 6. De rei vindicatione. 1. 7, 10. De rerum dominio. acquirendo b. Nota legem cxtendi adalios casus identilale rationis. TITULUS IV.

160

Si is qui testamento liber esse fussus erit a, post mortem domini ante adita/n hereditalem subripuisse aut corrupisse quid dicetur, flVid.l.48.AdTrebeltianum. t. Si quidem civilis deficit actio, quod natura' oequum est, seqtiiinur. I. 1, 1. excusationem 2. In pluribus causis justa ignorantia meretur. 1. 2, in fin. TITULUS Ftirti adversus nautas, V. caupones stabutarios.

si t. Ineos qui naves, cauponas, stabula exercebunt, quid h quoquo eorum quosve ibi habcbunt, furtum factum csse dicetur, judicium datur: sive fuiium ope, consilio exercitoris factum sit, sive eorum cujus qui in e& navi navigatidi causA csset. Navigandi autem causA acciut navis naviget, hoc pere debemus eos qui adhibentur est, nautas. 1. 1. Dict, 1, 1.

LEGUM DELECTUS. l6l 2. Caupo praeslat faclum eorum qui in ea* caupona* ejus cauponoe exercendee causa* ibi sunt: item, corum qui habitandi causA ibi sunt: Viatorum autem factum non praestat: namque viatorem sibi eligere caupo vel stabularius non videtur. Nec repellere potest itcr ageuvero perpeluos ipse quodammod6 tcs a : inhabitatores elegit qui non rejecit, quorum factum oportet eum praestare. I. i, ult, a Vid. Cod. 1. i, ult. 1. 2 et 3. Nautoo, caupones. 3. In navi veclorum iaclum non preestatur a. 1. un. utt. in fin. a Scilicet in duptum, secus in simplum. Cuj. Vide quae dixi hic ad. 1. 6, 3. Naulae, caupones. TITULUS Sifatniliafurtum i. li accipitur VI. fecisse dicetur. 1. i,

scirc, qui scit et potuit prohibere. TITULUS VII.

Arborum furtim ccssarum. i. Sciendumcst cos qui arbores, et maximc vites eecideront, cliam tamquam latrones puniri. I. 2. 2. Si plures eamdem arborem furtim ceciderint a cum siugulis in sotidum agetiir. 1. 6. a L. 2t, 9. De fuiiis. 3. Si arbor in vicini fundum radiccs porrexit, recidere eas vicino non licebit a\ agerc autcm liccbit, non csse

l6a

LEGUM

habere. cjus, siculi tignum 1.6, 2. ^ a Nemo sibi jus potcst dicere, ne occasio sit ttiniuitus. 1. 176. De re judicata\ 4. Si radicibus vicini arbor alclur, lamen cjus est, in cujus fundo origo cjtis fuerit. I. 6, in fin. a. a Vide tit. De glande legala4. 1. 12. h. 1. 6. De aqua et nquac. Ulrtini hsec aclio detur venditori vcl emptori fimdi. TITULUS VIII.

DELECTUS. atit proteclum, immissum

Vi bonorum raptorum et de iurbd. 1. Prtclor ait, sicuidolo nwlo hotninibus coactis datnni quidfacltun esse dicetur, sive cufus bona rapta esse dicetilury in cttm qtti idfecisse dicatury judicium dabo, 1. 2. a La loi 2, 20, dit: Si publicanus pecus abduxit dtitn pttlat contra legcm vccti^alis aliquid faclum esse , quamvis erraverit, ngi tamen non potest adversus" cum vi bonorum raptorum. Heverh ftuiuni sine affectu furandi non cominittilnr. 2. Kcs obligatas sibi creditorem vi rapientem, non rem licitam faccre, sed crimen committerc convcnit. 1. 3. Cod, cod. Vid, inf. ad leg, jul. de vi priv. 1. 7 a, a L. i3. Quod mettVs causA. 1. 5. Ad leg, Jut. De vi priv. 1. 5. De acquircmhl vel ainillcndft posscssione. TITULUS De incendio, rtiitul^ naufragio, datur) IX, rate} nave expugnatd. qui cx incendio, ruinfl,

1. In eum (judicium

163 rccenaufragio, ratc, nave expugnata* quid rapuisse, pissc dolo malo 0, damnive quid in rebus dedisse dicetur. Ad lcg. Jul. De vi priv. Ilujus .edicti utilitas cvidens, et justissima severitas est.: si quidem publicc intcrest niliil rapi ex hujusmodi casibus. Dict. 1. i. 2. Non tantum autem qui rapuit, vertim is quoque qui recepit ex causis suprh scriplis tenetur : quia rcceplores I. 3, 3. non minus delinquunt, quain adgressores. 3. Quod ait proetor de danino dato, ilh demiun locum habet si dolo mato damnum datum sit: nam si dolus iiinlus absit rt, ccssat cdiclum : qucmadmodiun ergo procedit quod Labeo scribit, si dcfendcndi mci caus;\ vicini fedificiutn orto incendio dissipaverim : ct tneo nominc, et familiac, judicium in me dandum ? a Delictutn sinc dolo non commiltitur, scd quasi deliclum. mearum ocdittm causa* feQutnn enim dcfcndcndarum cerim, utique dolo careo. Puto igittir non essc vcrum quod Labeo scribit. An tamcn tegc Aquilia* b agi cum hoc possit? Et non puto agendum. Nec cnim injurin* hoc fecit, qni se tucri voluit, qttum atihs non possct. Et ith Cclsus scribit. 1. 3, 7. b Vid. I. 49 i' Ad legem Aquilinm. I. 7, 4- Quod vi aut clam. Vid. 1. 27, J'i. Locati. 4. Plulimtim interest peritura collcgerint ( qni dirian qttm scrvori puissc aliqua ex naulragio probantur) possint, flngitios6 invascrunt. 1. 4 i A7 omnino utin cajteris, itit hufusmodi causis, ex personarum conditione, */ rerum quatitate, el ditigenter suttt ctslimando*, ne qttid aut / a L. i.

LEGUM

DELECTUS.

LEGUM DELECTUS. l64 durius aut rcmissius constituatur quatn causa postulabit, Dict. in fin. 5. Katis vi fluminis in agrum mcum dclatoe a} non nliter potestatem libi faciendam, quhmsi praeterito quoque damno mihi cavisses. 1. 8. a Vid. De damno infecto, n* 3 et 4 TITULUS De injuriis eljamosis i, enim litcr. dunt X. libettis,

Injuria cx eo dicta cst, quod non jure fiat. Omne quod jure non fit, injuria" fiert dicilur: hoc generaSpccialiter nutem injuria dicitur contumelia, interinjurias appellationc damnum culpA datum significatur, ut in lege Aquilia* diccrc solemus: intcrdum iniquitatem, injuriam dicemu9. Nam quum quis inique, vci injusth sentenliam dixit, injuriam ex eo dictam, quod jure et justitia* caret, quasi non injuriam : contumeliam 1. i. autem h contemnendo. 2. Injnriam autem fieri Labco ait, aut re, aut verbis: verbis aulem, quotiens re, quotiens manus inferuntur: non manus mferuntur, convicium fit. 1. i, i. 3. Omuemque injuriam nttt in corpus infcrri, aut ad dignitntem, nut nd infnminm perlinere : in corpus fit, qu6m quis pulsatur : ad dignitatcm quum comes matronoc abducilur : adinfamiam, quuni pudicilia attentatur. 1. i.S. 4. Item aut per semctipsum alicut fit injuria, aut per nlias personas : per semet, quixim direct6 ipsi cui patrifamilias, vel malrifamilias fit injuria: per nlias, qui\m

l65 DELECTUS. fit, quiim fit libcris meis, vel scrvis per consequenlias nuruive, Speclat enim ad nos injuna meistf, veluxori, qucc in his fit, qui vcl potcstati noslrse, vcl aficctui snbjccti sunt. 1. i, 3. a L. 8, 3. Quod meuls causa. 5, Hcredis intercst defuncti existimationcm purgaro a, LEGUM li,6. flEgregium ct honeslum intcrcsse. Contrh injuriarum aclio heredi non compclit. \. io, 2. Si quis caution. 1. i3, hic. 6, Qu6d si viro injuria facta sit, uxor non agit: quia' dcfendi uxores h viris, non viros ab uxore ccquum cst. 1.2. 7, Sanh sunt quidam qui facerc 11011 possunt (infunon riam); ut pnlh furiosus, ctimpubcs, quidolicapax est. Nnmqtte hi patl injmiam solent, non facerc : quihn enim injuria cx affectu facientis a consistat, consequcns crit dicerc bos, sivo putsent, sivo convicium dicant, iniutinm fecissc non videri. I. 3, 1. a L *on ne peutfaire le proces h unfurienx, ni te pttnir pour un critne commis temporc dilucidii intervatli, parce qu*ilfaul que chacun aii la tiberti de se difendrc^ etpeutforeaurait de bonnes raisonspour tcfaire s'ititait dans son bon sens. On nepeut tui crier un cttrateur^ parce qtte Yordonnance nc ta dit pas, ctle ne parle que du muet et du Yinsensi: en sortoque$fil sourd, ce qtiinepcuts^apptiquerh devientftitictix aprcs Yinslrttction, mais avant h demicr inla peinc pubiique ne pottrra itre injtigie, Mais temgatoire, pour les intirits civits de la patrie^ onpcut te condamncr^ nmis ce sera par ta voie civile seutemetit, en sorte qifilfaudra convcrlir tes informations en enquites^ demitmqws^l

LEGUM DELECTUS. 166 1. 7, ilait tnort. Pcenae proptcr exemplum infliguntur. et ih emendalionem 3. Ad legem Juliain majestatis, homitium. I. 20. De poenis. 8. Pati quis injuriam, eliam si non scnliat, potest: facerc ncnio, nisi qui scit se itijuriam faccre. 1. 3, 2. et ma9. Atroccm injuriam quasi contumeliosiorcm, atrocetn auteni injtuiam aut personft, jorcm accipiiuus, aut rcipsd fieri Labco ait. Pcrsond atrocior atit tcnipore, qiium parcuti, patrono iiijmia fit, ut qtitim magislratui, si ludis et in conspectu; nam prsctoris in fial: tempore, an in soliludinc injutia facta sit, niiilttim inconspeclu, tcresse ait a: quia atrocior cst qme in conspectu fiat. . . 1. 7,7U8. ^ ^ a Vid. 1. ult. Dc ritu liuptiarum. 1. ult. Dc abigcis. actio ex bono ct ocquo est: et dissi10. Injuriarum muialione abolelur. Si quis enim injuriam dcrclinqucrit, hoc cst statim passus ad animttm stitim non revocaveiit, posteh ex pccmteiitKt remissam injutiam non poterit rccolere a. 1. 11, 1. actiones a liitniniscence non-recevable. Rcmiltentibus suas non datur regessus. 1. 14, 9. De tcdilitio cdicto. 1. 7, in fine. De scrvis exportandis. injuiiam suam rcmisit. Nam Qui accipit satisdalioncm, et si nudA voliutlate injuriarum rcmisit, indubitnt6 diccndiim cst evtingui injiitiarum aclioncm, non minus quhm si tempore abolila fiicrtt injutia. I. t7, 6. aclio amio piacscribilttr a, 1. 5. Cod. dc Injuiiarum ] t a Nisi dc crcditore quiriiutur. 11. Si mandatu ngattir : tuiic cnim viginti anni repleriquc

meo facta sit nlictii injutia,

DELECTUS. 167 aiunt, thm me qui mandavi, qnhm eum qui suscepit, injuriarnm tefncri. 1. 11, 3. 12. Injuriarum actio neque heredi fl, nequc in Itcredem datur. 1. 13 b, a L. 1, $ 6. Ubi heredis interest deftmcti exisliinationem purgare. b L. 10, 2. Si quis caution. Lile contestata" hcec actio ad successores perlinet. Dict. 1. i3. Is qui itire publico ulitur, non videtur injtiriae faciendae eausa* lioc lacere: Juris enim execulio uon habet injuriam. 1. i3, $ 1. 14. Si quis dc honoribus decernendis alicujus passus non sit deccrni, ut puth imaginem alicui, vct quid alittd tale, an injuriarum teneatur: et ait Labeo, 11011teiicri: quamvis hoc conlumeliae causa* faciet. Etenim mullum contnmeliae causA quid fiat, an ver6 interest, (inquit) licri quid in honorcm alicujusquis non patiatur. I. i3, 54i5. QUODjurc potestatis h magistraltt fitint, ad injttliaruni actionem non pertinent. 1. i3, Jj 6. 16. Quod ait praior: siquis adversiis eafecerit, prottt Qticeque res eril aniinadverlatn : sic intclligcndum est, ut id est, et quodplenior esset proctoris animadversio, ctimqtte cum moverittf, vet in persoiu\ cjus qui agit invel ejus adversus juriarum actione, quein agitur, vcl ctiatn in rc ipst\ in qunlilatc injuriaj audiat cunt qui agil b. 1. 10, 28. a La loi 18 dit: Eum qui nocentcm infamavit non esse bonuni eequum ob eam rem condemnari, peccata

LEGUM

l68 enim nocentium

LEGUM DELECTUS. noln esse et oportero et expedirc

1. 3i.

Depositi. b Non tenclur qui curavit ut convicium ficret, si fac tum non sit. I. i5, $ 10. Vid. 1. t. s. oestimatio non ad id tempu3 quo judi17. Injuriarum catur, sed ad id quo facta est, rcferri debct a, \. 21. a Non augelur ex post facto procteriti dclicti sostimalio. I. i34, t, De regulis juris. 18. Si quis injuriam atrocem feccrit, qui contcmnerc judiciuni possit ob itifamiam suam et egestainjuiiarnm tein A, prsetor acriter cxequi hanc rcm debet b, et eos 1. 35. qui injuiiani feccruntcocrccre. a Infamia el egcstas. b h, 1, ult. De pcenis. cnvctur, ea quic principalibus 19. Conslilulionibus atteritis cnusav in monumenta infamandi pubiica posila sunt, tolli de medio. 1, 37. 20. Aliud convicii consilio aliquid injuriosum diccre, atiund in rix:l incoiisullo cnlorc prolnpsum convicium obde injiir. jicere. 1. 5.Cod. 21. lnjuriarum causanon publlci judicii, sed privati continct qttcrctain. I, 7, Cod. eod. 22. Si quis famosum libelliun sive domi, sive in puloco ignarus rcpcril* aut corrumbtico, vel quocumquc nltcr invcnint, nnt nulli confitenlur invenpal priiisquam lum; sivero non slatim easdem cliatiulas vel corruperit, vcl igni consumpscrit, scd vim earum manifcstaverit, sciat sc quasi auctorcm hu}usmodi dcticti capitnti sentcn1, 1. Cod. do famos, libell. Vid. 1. 5, tiac subjngandum. 9, l, i5, 29, iT. dc injur.

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XI. criminibus.

169

De extraordinariis

1. Sollicitatores alienarum nupliarum, ilemque matriet si elTectuscelcris pqtiri non moniorum intcrpellalores, possunt, propter voluntatem perniciosce libidinis a extrh ordinem puniuutur. 1. i< a Conlra. 1, 18. De pcenis. Et distingue conatum h spei cogitationc. Vid. 1. 225. De verborum significationc. 1. i5, j to. Tituli praeccdcntis. vel sub specic solvcndi 2. Sul) prcetcxtu religionis, voti, coclus ilticilos nec h vctcranis tentare oportet. 1, s. 3. Stellionali\s vcl expilatae hcreditatis judicia accusalionem quidem habcnt, sed non sunt publica. 1. 3. ne Dardanarii a ul4. Dcbct custodirc ( proconsul) lius ntcrcis sint, ne aut ab his qtti coemptas merces supnul a locupletioiibus primunt, qui frttclus suos ocquts dum mintis ubcres provcnttis preliis vcnderc nollcnt, expectnnt ( ne ) nnnona onerelur. I. 6/A a Dardanarius, cociator, ariblnlor, TravTon&Xns,p*:/3oj, Trav:o/;io:<*j3$).o, auo/Anr^w, inonojjoleur. b Vid. til. de lege Juli;\. De nnnonsL 5. Onernnt nnnonam etiam statercc adulterinna r/, dc quibus D. Trajanus cdicltmi proposttit, quo edicto pmnam legis Cornelioe in cos staluit I. 6, $ 1. a L. 32, 1. Dc Icge ConirliavDe fhlsis, 6. Sunt qu&cdam quao mnre prnviticiarum coercitionem solent admitlcrc : ul.pulh in piovinciti Arabia* w.oit^tsftov, crimcn appcllantfl. 1, b. idest} topidumposilionetn.

LEGUM DELECTUS. 170 " a Vid. 1. 16, 9. De pcenis. b Plcriquc inimicorum solent lapides ponere indicio futuros quod si quis euni agrum coluisset, malo lelho periliirus esset, TITULUS XII.

De sepulchro viotato. La toi 3, 5, dil: D. Hadrianus rcscripto poenam stutuit in eos qui in civitale sepeliunt. Quid lamen si lex municipalis permittat? Post rescripta principalia an ab hoc discessum sit, videbimus. Quin generalia sunt rescripta, et opotiet imperialia slatuta suam vim obtinere et in omni loco valere. TITULUS XIII.

De concussione a. est tcrror injectus pecunioe vcl rei allerius extorquendac eausA. Cujacius. 1. Si simulato pra?sidis jussu concussio intcrvenit, ablatum cjusmodi tcrrore restitui prajses provincieq jubet, ct dclicltmi coercet. 1. 1. 2. Si ideo pecuniam qttis accepit, quod irinieii niinatussit, potest judiciuin publicttin csse ex scnatusconstiltis, qtiibtis poenA lcgis Corneliao tencri jubeutur qui in nccusnlioueni iiinocentium coierint, quive ob accusandeiiuntiandum vel non dedum vcl non accttsatidum, liuiiiiaiidtim tcstimonium, pecuniam acccpetint. 1. 2, a Concussio

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XIV.

171

De abigeis. ad gladium 1. Abigei qniim dinissinie puniuntur damnari solcnt: puniiiiittir autem durissimc non ubique, scd ubi freqtientius cst id gmos maleficii. 1. 1. 2. Abigei autcm propric hi liabciilur qtii pccora cx et quodammodo pascuis, vel ex arnientis sublralumt, cl abigendi studium quasi arleni exercent, dcpracdanlur, vel boves de armenlis'abduceittcs. cquos de ^rcgibus, vel eqttos in solituCaierum si quis bovem aberrantem, dinc rclictos abduxerit, 11011 abigcus, sed fur potius. cst 1. 1, 1. vel vorvccem abduxit, 3. Qui porcant vcl capram, 11011tnm graviler, qtthm qui majora aniinalia abigunt, plecli dcbet. 1. 1, 2. 4 Quia plcruniquc abigci ct ferro uluntur, si deprcIieudantttr, ideo ct graviler puniri coriim admissum solct. I. 2. Vide infrh de furib. bal. n 2. 5. Oves pro nuinero abactorum, aut ftircm aut abigcuin faciunt. Quidam dcccm ovcs grcgcm cssc ptttavel quatuor verunt, porcos cliani quinquc, abactos, cquuiti, novem vel titium nbigealtis crimen faccre. 1. 3. 6. Eum quoque ptenius a coercendum qui h stabulo abcgit doiniluni pccus 11011h sylvn", nec grcgc b. 1. 3, 1. a Cujacius legit lenius non ptenius, b Vid.-l. ult. De rilti nuplianmi. I. 7, 7 ct 8. Dc injuriis. I. 1. De ftuibus balncarum.

172

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XV.

De prcevaricotione. est quasi varicator 0, qui diversam parlein adjtivat prodita* causft sun* : quod nomen Labeo h varia" certatione traclum ait : nam qui praevaricatur ex ulr&que paiie constitit, quininm ex altcra. 1, 1. a L. 1, 1 et 1. 1, 6. Ad senatusconsultum Turpillianum. 2. In omnibus causis, proeterquam in sanguinc, qui delatorem corrupit ax ex senatusconsulto pro victo habetur. 1. ult. b, a Quaelibct est lionesta ratio sanguinis cximcndi. 1. 18. Cod, De transaclionibus. b L. 29, De jure Gsci. I. 14. Ad leg. Jul. de adultcriis. TITULUS XVI. 1. Frcevaricalor

Dc receplaloribus. sine quibus 1. Pcssimuni gcnus cst rcceptalorum, ncmo lalerc diu potesl a, Et pro2cipitur, ut pcrr.ule puIn pari eausA kaliiuicli sunt: uiantur, atque lalrones. lalroncs .possent, pccunii\ accept;\, quia apprchcndcrc vel subreptorum paiie dimiserunt b, I. 1. a Vid. I. 48, 1. De ftniis. Ad Icgem Juliam. Dc vi n ult, privata^, n ult. et de vi bonorum raptortim, b Aflinis antcm qui latronem reccpit, non tam gravilcr puniltir. I. ?..

LEGUM DELECTUS. 1^3 eum Eos, qui secum alieni criminis rcos occultando, eamve sociarunt, par ipsos et reos poena expectet: et latrones quisquis sciens suscepcrit, et eos offerre judicibus supersederit, aut dispendio supplicio corporali, et judicis oestimafacultatum, pro qualitate personae, tione plectetur. 1. i. Cod. de his qui latr. vel al. crim, i. occ. 2. Latrones auxilio militari inde eximendi a quo aufugerunt, et latirant: iique puniendi, qui apud se latitantem non exhibcnt. 1. 2. Cod. eod. a Manu militari. 1. 68. De rei vindicatione. TITULUS Defuribus XVII. batneariis.

i. Fures nocturni extrh ordincm audiendi sunt, ct causa* cognitft puniendi a. 1. i. a L. 3, i. De abigeis. 1. 2. De effractoribus. 2. Sitelo se fures defendunt, vel effractores, vel caeteri mctatli pccna*, his similes, nec quicquarn b percusserunt, afliciendi erunt. 1. i. vel honesliores relegationis, b Quemquam. TITULUS De ejjractoribus XVIII. et expitatoribus.

sumcndum i, l)e his qul carccrc cffracto evascrunt custodum i, Quod si per negligentiam supplicium.0.1. levius puniendi. Dict. 1. v. I. i3. ff. de cusevaserunt, tod. et exhib. reor.

LEGUM DELECTUS. 174 a Fn France onjait te proces pour le bris de prison. i, Inter efVractores varie animadverlilur. Atrociores enim sunt nocturni eflVactores. 1. a. TITULUS XIX.

Sfeltionatus. i. Maxime in his locum habet (s/ellionattts) a, si b obligationc, quis fortc rem alii obligatam/dissimulala vcl iu pcr calliditalem, alii distraxerit, vcl pcrmulavciil, solutinn .dcdetit: nam lioc oinncs spccies slcllionalum contineiit. 1. 3, i c. a L. 43, J 3. De furtis. b Chez nous ilfaui dklarer la chose franche et quitte. c Vid. L. 36. l)e pigneratitia actione. Improbum quisdem et ciiininosum fatcris, casdcm res pluribus in posteriorc dissimulando pignorasse, Veobligatione, quod eaedem aliis pignori lencrenlur. rtim sccuritati tuae consttics, si oblato omnibns dcbito, criminis instilucndi causam pcrcmeris. 1. i. Cod.de crim. slcllion. llcm donatam obligare stcllionattts est. 1. 2, Cod. cod. . TITULUS XX.

De termino moto. i. Divus Hadtianus in haec vcrba rescripsit: qtiin pessimtini fnclunt sit corum qui terminos finium causll positos proptilerimt, dubitari 11011 potcst, De pccna" tainen

I75 modus ex conditione persohae, et mente facientis magis statui polest. 1. 2. Vid. 1. 1. Cod. de accus. et insc. 2. ,IIi quoque qui fmalium a quDCStionum obscurandarum causi\ faciem locorum convertunt, ut ex arbore araut atiqttid ejusmodifabuslum, aut ex sylva* novate^, ciunt, pccna plcclcndi sunt, pro personii ct conditione, et factorum violentia 4. I. 3, ult. a L. ii. Finitim regtmdorum. b L. 3o. De verborum significntione. TITULUS XXL

LEGUM

DELECTUS.

De collegiis et corporibus. 1. Mnndatis principnlibus praecipitur prccsidibus provincinrum, ne pntiantur essc coltegia sodalilia. 1. 1. aucloritate In siinuna* nisi cx senalusconsulti , vel tale corpus coicrit, Cossaiis, collcgium vel quodcumque ct constiliiliones ct mandata, contrh senatusconsultum, collegium b cetebrant. 1. 3, $ 1. a Vid. 1. Quod cujusque universi. En Vannie 1662, diclaration dtt roi aui obtige toutes les coinmunuutis de France iiabties depuis quarante ans, de rapporter les lettrcspatcntes de leur ittiblissement, b Scd permittittir pcctmias ipsis qtitim dissolvuntur communes patiiri. Pacla collegiorum scrvaiilur ne quid 1. ult, Vid. Bodin, de ta tipufdiex publico corrumpant, qtte.

176 LIBER

LEGUM

DELECTUS. OCTAV. PRIMU3.

QUADRAG. TITUIvUS

De publicis fudiciis. 1. Publicorum judiciorum quaedam capitatia, quaedam non capitalia a. Capitalia sunt ex quibus pccna, mors nut exilium b cst, hoc est nquse et ignis intcrdictio: perhas enim pccnns eximitur caput de civitatc. Nam caetera, non exilia, sed relegaliones proprie dicuntur : tunc enim civitas retinetur. Non capitaliasunt, exquibus pecuniariar, aut in corpus aliqua cocrcilio poena cst. 1. 2. a L. 2. De pccnis. AScilicet perpetuum. 1.3o,, De jure fisci. c L. 2 et 21. De pocnis. 1. io3. De verborum significatione. 2. Publica accusatio, reo vel reft antc defunctis, perimitur. 1. 3. Vid. exceptionem tit. scq. 1. 20. 3. Si quis reus factus est, purgare se debet a : ncc ante polest nccusare, quhm fuerit excusatus. Constitutionibus enini observattir, ulnon relalione criminutn, sed innocentid reus purgetur, 1. 5. a Ricritnination, ex 4> Infamen 11011 otmii crimine sententia facit, scd ex eo qtiod judicii publici causam habuit: itaque ex eo criminc quod judicii publici 11011 fuit, damnatum infamia 4 non sequetur: nisi id crimen ex ea aclione fuit, quoe etiam in privato jttdicio infamiam condemnnto importat: velut furli, vi bonorum raptorum a. I. 7.

LEGUM DELECTUS. 177 a Idem de Yamende, 5. Feriatis diebus custodias a audire posse rescriptum est, ith ut innoxios dimittat, et nocentes qut duriorem b animadversionem differat. 1. 12. indigent, a Id est, custodia* detentos. b Duriore animadversione. TITULUS De accusationibus II. et inscriptionibus.

i. Si cui criraen objiciatur, praecedere debet in crimen subscriptio. Quae res ad id invenla est, ne facile quis 0, quum sciat inultam sibi acprosiliat ad accusalionem cusationem non futuram. I, 7. a Quia visum est Mmieritatem agentium etiam extraorcoercendam. 1. ult. De furtis. diuaria* animadversione 2. (Accusare non licet) eum qui reipublicoe causa* abfuerit, dum 11011retractandae legis causa* abest. 1. 12, Vid.l. i5,i.fT.adleg.Jul, dendult. 3. Ex judiciorum publicorum admissis non alihs transeunt adversus heredes pcence bonorum ademptionis, fuerit secuta: et condemnatio quhm si lis contestata, et majestatis judicio : quac etiam exceplo repetundarum, mortuis reis, cum quibus nihil actum est, adhiic exerceri ade6 ut D. placuit, ut bona eorum fisco vindicentur: Severus et Antoninus rescripserint, exquo quis atiquod exhiscausis critnen contraxit, nihil ex bonis suis alienare, aut manumiitereeumposse a, Ex cecteris ver6 delictis pcena incipere ab herede ith demum potest, si vivo reo accusecuta I. 20. satio mota est, licet nou fuit condemnatio * 12 IX,'

LEGUM DELECTUS. 178 Vid. sup. tit. prox. 1. 3. Vid. inf. de leg. Jul. repet. 1. 2. a. L. i5, De donalionibus. 4i. De solutionibus. 46, 6. De jure fisci. 1. i5. Qui et h quibus manumissi. 4. Alterius provinriac reus apud cos accusatur et damnatur apud quos ciiinen contiactum oslenditur. I. ult. Vid. lit. seq. I. 11. 5. Non ide6 minits crimine, sive atrocium injuriarum judicio tenelur is qui in justam accusalionem incidit, quia dicit aliuin se hujusmodi facti mandalorcm habuisse : reum mandatonamque hoc casu, pra.iei\principaleni rem quoque ex sua" person^ convciiiri possc, ignotum non est. 1. 5. Cod. eod. 6. Quotiens dc re familiariet civilis ct criminatis conv petit actio, utrAque licct expeiiri, sive priiis criminatis sive civilis actio moveatur : ncc sive civililer fueiit actum, criminalem posse consumi : ct simililer h contrario. Sic denique et per vim de posscssionc dejectus , si de en*recupernnda interdicto undc vi fucrit usus, non prohibe tur tamen cliam lege Jtilia dc vi, publtco judicio inslituere accusationcm a. un. Cod. quando civ. act. crim. praejud. 0, Vid. 56, 1, et 1, ult. De juris. TITULUS III.

De custodid et exhibitione reorum, 1. De custodia rcorum proconsulccstimarcsolct, utrum in carcerem recipienda sit persona. 1. 1. Hoc autem vel pro criminis quod objicitur qualitatc, vel propter honorcm, aut propler amplissimas facultales, vel pro inno-

LEGUM DELECTUS. 179 centia" personae, vel pro dignitate ejus qui accusalur Dict. l.i. 2. Si quis reum criminis pro quo satisdedit, non exhibuerit, pcena* pecuniariaV plectitur. 1. 4> 3. Irenarchae quum apprebenderint latrones, interro1. 6. gent cos dc sociis et receptatoribus. in quibus delictum 4. Solent praesides provinciarum, ad collegas suos ubi factores facinorosi cst, scriberc ad agere dicuntur, et desiderare ut cum prosecutoribus sc remittantur. 1. 7. 5. Carceri praeposilns si pretio corruplus, sinevincutis agere custodiam vel ferrum venenumve ih carcerem inferri passus cst, officio judicis puniendus est. 1. 8. 6. Non est dubium , quin cujuscumquc cst provincias homo qui ex custodia* producilur, cognoscere debeat is qui ei provinciac pracest, in qua* (provinciA a) agittir: illud h quibusdam observari solet, ut qiium cognovit, ct constituit, remittat illum cum elogio b ad eum qui proviticiae pracest, unde is homo est. Quod ex causafaciendum cst. I. 11. Dict. 1. 1. a. Vid. 1. ult. De accusalionibus. b Informations. 7. Kei non diutius in custodi;\ detinendi sunt, scd quant6 citius aut puniendi, aut absotvendi. Nec vincutis, aut intima sede a cruciandi: scd pro modo criminis custodiendi. Nec ferenda custodum avaritia qui crudelitalem accusatoribus vendant. 1. 1, Cod. de cust. reor. alntima sedes est lorus uttimus carceris ubi nulla lux. id aperta definitionc De his quos tenet carcerinclusos, sancimus, utaut convictos velox poena subducat, aut liberandos custodia diuturna non maceret, 1. 5. Cod. cod.

LEGUM DELECTUS. 180 8. Quoniam uiiuin carccris conclave permixtos sexu hac lcgc sancimus, ul ctiamsi pccua crimiuosos iurludit, taincn disparesdiqualilas pcrmixtionc jungcttdacst,sexu habcre tulamina jubeautur. I. 3. Cod. versa rlaustrorum eod. a receptarum c). Ad commeiitarienscm personarum custodia observalioque perlineat. I. 4. Cod. cod. aGreflier dcs prisons. 10. Neinincin opoiiet iujiei custodiae absque jussione 1. uh. Cod. eotl. maglslratuum. 11. Jubemus nemini penitus licerein quibuslibct prodomi privati vinciis, vel in ngris suis, attt ubicumque carceris exercere cuslodiani. I. 1. Cod. de priv. carc. itihib. TITULUS Ad tegeni Juliam IV. mafesfalis.

1. Majestatis crimen illud est, quod adversus popuvel adversus securitatem ejus commitlum romanum, titur. 1. 1, 1. 2. Etiam ex aliis causis majestatis crimina cessant meo .saeculo : ncdiim ctiam admittam te paratum accusare jucrimine majestatis, dicem propterea quod conlrh constittttionem meam (eum) dicis pronuntiasse. 1. 1. Cod. eod. 3. Eadem severitate voluntatem sceleris qua eflectum (in reis majestatis) puniri jura voluerunt. 1. 5. Cod. eod, Vid. inf. de pcen. I. 18 a. a Vid. 1. 1. Deextraordinariis criminibus. Cod. eod. Propter cogitationem dignus est pcena^,1.6.

LI.GUM DKI.r.CTUS. l8l b Lasctiie pensie est criminetle. \.A Yigard de lasottreraine/i. 2. A Ytgard de Infui. 3. A Yigard de la chasteti. inajestatis) quibus \ilnmimperato4.1'ilii vcr6(reoruni ria spctialitcr lenitnte ronmlimus, (patcrno cnim debcrent pcrire supplitio, in quibus paleuii, hoc cslhereditarii criminis cxeinpla nietuuntur) h mntrrnaa, vel avita, oniniiuu eliam pmximorum hereditnte ac succcssione habeantur alieni : tcslamcnlis exlraueorum nihil capiant, sint perpetuo cgentes, el pauperes, infamia eos palcrna semper comitelur, ad nnllos prorsus honorcs, ad nulla sacramcnta perveniant : sint poslumo tales, ut his pervita petua cgestate sordentibus , sil et niors solatium,et supplicium. I. 5. Cod. eod. Vitl. inf. de pocn. n 42 b* a Charitas enim parentum erga liberos parenles amiciores reipublica? reddidit. b L. 2, J) 7. De decurionibus et filiis eornm. 5. Hoc tanien crimcn it judiribus non in occasionem est, sed obprincipalis majeslalis vcneratJonem.habendum in veritate. Nain et personam scctandam esse an potuerit facere, et an antc quid fecerit, et an cogitaverit, et an sanac mcntis fuerit. Nec tubricttm liiigua? adpoennm faciie trahendumesta. Quamquam enim tcmerarii dignipcena sint, tamen ut insanis illis parccndum est, si non tale sit delictum, qttod vel ex scriplura legis descendit ad exemplum legis vindicandum est b. I. 7, 3. a L. ult. Cod. Si quis imperntori maledixerit. b Poenae propter exemplum infliguntur. Voy. Hobbes de cive, i3. n 16. Vide ad I. 3, 1. De injuriis. 6. Is qui in realu decedit, integri status decedit: exnisi forle quis majes* tinguitur euim crimen mortalitate,

l8a LKGUM DKLKCTUS. tatis rcus fuit. Nain hoc crimine, nisi a succcssioiihus hcrcditas lisco vindicatur. I. ult. purgettir, ct conMajestatis rei ctiam post mortem tciienlur, liscatur cornni substantia. Kt post mortem hoc crimci movcri incipit, et mci . defuncti daninatur, et res Nam ex t 'tempore quo hanc ejus heredibus aufcruntur. subiit, proptcr cogitationem cogitationem dignus cst ptrna. I. (i. Cod. eod. I. penult. et ult. eod. Post mortcni nocentium hoc crimen inchoari polesl. Dict. I. ////. Cod. eod. TITULUS V.

Ad legem Juliam de adulteriis coerceadis. i. Lenocinii crimen lege Julia de adulleriis praescriptum cst, quum sit in eum maritum pcena statuta qui de adultetio uxoris suae quid ceperit. 1. 2, 2. 2. Proprie adulterium in nupta commiltitur; propter partum ex altero conceptum composito nomine. Stuprum vero in virginem, viduamve commitlitur. Quod graeci onopdv id est, corruptionem appellant. 1. 6, 1. 3. Ignorare non debuisti, durante eo matrimonio in quo adulterium dicitur esse commissum, non posse mulierem ream adulterii fieri, sed nec adulterum interim accusari posse. 1. n, 10, in fin. Constante matrimonio, ab eo qui extra maritum ad accusalionem admittitur, accusari mulier adulterii non potest. Probatam enim a marito uxorem, et quiscens matrimonium non debet alius turbare, atque inquietare, nisi prius lenocinii maritum accusaverit1. 26.

l83 LF.GUM DEI.ECTUS. 4 4 Mulier, quum nbscntem virnm audisset vilh defunc* tum esse, alii se jtuixit, mox maiilus revcrsus cst. Quaero, sit? 1. 11, quid advcrsus eam mulierem slaluendum 12. Non lini niuiiori quantocnmqiic tcmpore vir adftierit, alteri iiuborc : nisi ceiiissimo mortuum esse virum conslilerit. AW. 117, cap. 11. legitimis probationibus 5. Divi Scverus ti \ntoninus etiam in rescripserunt, sponsA lioc idem viudicandmu. Quia neque matrimonitim nec spcm matiimonii violare permitlimur. qualcciunqiie, I. i3, 3. 6. Is ciijus ope, concilio, dolo malofactum est 0, ut vir toeminave in ndulterio dcprehensa, pecunia atiave quA eadem pcena damnatur. 1. i4pactione b se redimerent, a L. 18. Cod. De transactionibus. b L. ult. De praevaricat. 7. Marito mntierem adtttteram non est permissura occidere. 1. 22, ttlt. Mariti cator et impetus facile decernentis, fuit refraenandus a. Dict. . Vid. 1. 38, $ 8eod. I. 1, 5, ff.ad leg. Corn. de sic. a Patri autem occidere filiam permittitur, plerumque pietas paterni nomiiiis consilium pro liberis capit. Dicki lege 22, S//. 8. Sacrilegos nuptiarum gladio puniri oportet. 1. 3o. Cod. ad/eg. Jtti. deadttlt. a. 1. 1. De extraora Item sollicitatores et interpellatores dinariis criminibus. detrudenda 0. Nov. i34, 9. Adultera in monasterium cap. 10. a Authent. Sed hodie Cod. h. t. Au Chd/elet de Paris on adjugeta dot au tnari, mais en usufruit seulemeni, quand ily a des enfans.

LKGUM DKLKCTtl.S. io. Propter dotis qti.Tslionem, ulritm in lucro marito cedat, an heredibus mulieris (adulteroo) restituatur facultatem maritus habeat probationes adulterii praestare. /.36, Cody ad leg. Jul. de adult. l84 TITULUS Ad lcgem Juliam VI. de vipttbticA.

\. Lcgc Julia dc \I pttblica tencntur, qui turbae sedilionisve faciendac consilium inrerint, aut homines in armis babticrint. 1. 3. Vid. teg. io eod. 2. In eadem causa sunt, qui pessimo cxemplo convoet cum telis et arcatu, sedilione \ illas expugnaverint, mis bona rapuerint. I. 3, 2. a Point d'assetnblies illicites sans porl d'armes : point sans assemblies. deportdarmesdefendu Ili, qui aedes alienas aut villas expilaverint, eflregesi quidem in lurba cumtelo fecerint, rint, expugnaverint, 1. n. capite puniuntur. 3. Eadem lege tenetur, quicumhominibusarmatisposexsessorem domo agrove suo, aut navi sua dejecerit, pugnaverit (concursu). 1. 3, utt. Qtii caetu, concursu, turba, seditione, incendium feobsederit. cerit, quique hominem dolo malo incluserit, 1. 5. Quive per vim sibi aliquem obligaverit: nam eam obligationem lex rescindit. Dict. 1. 5. 4- Si de vi et possessione,>vel dominio quaeratur, ante de vi, quhm de proprietate rei. i. 5, cognoscendum

LKGUM

Prius de vi qurcratnr, possessionis. Dict. $ \n fin. Anlc omnia violenliac causam examinari praccipimus; : ct in ci\ reqniri, qttis nd qtiem pervenerit possidenlem ut ei quem constilerit exptilsum, nmissae possessionis jura I. 7.C01I. eod. repareiilur. 5. Qui vacantem a mulierem rapuit, vel nuptam, ullimo supplicio punilur. 1. 2. a Viduam. Raptorcs virginum, sive jam desponsatae fuerint, sive non, vel quarumlibet viduarum foemiriarum, pessimacriminum peccantes, capitis supplicio plectendos decernimus. /. un. Cod. de rapt. virg. Eadem pcena tenentur qui eos comitati fuerint: item conscii, et ministri hujus criminis. Dict. 1. 5, 2. 6. Armatos non utique eos intelligere debemus qui leta habuerint, sed etiam qui aliud quod nocere potest. 1. 9. TITULUS yid legem Juliam 1. Ex constilutionibus VII. de vi privafd.

DKLKCTUS. quam de jtire dominii,sive

185

principum extraordinem qui de Nam et divus naufragiis aliquid diripuerint, puniunlur. Pius rescripsit, nullam vim nautis fieri debere, et si quis fecerit, ut severissime punialur. 1. 1, 2 a. a De incendio, ruina, naufragio. 2. Sed si nulli convocati, nullique pulsati sint, per injuriam tamen ex bonis alienis quid ablatum sit, hdc lego teneri cum, qui id fecerit. 1. 3, 2,

l86 LF.GUM DELF.CTUS. 3. Crcditores, si cdvcrsus debitores suos agant, per judicem iu quod sihi debeti putant, reposcere debctit. id nullo conAlioquin, s"iin rcni debitoris suiintraverint, divus Marcus decrevit jus credili eos non hacedcute, bere. Vorbadecreti hac sunt: Optimum est a, ut si quas ptttes (e hnbere pelitiones, actionibus experiaris. Interim ilte iti possessionc debet niorari, itt peliior es. Et quutn Marcianus dicmi, f'im nttllam feci; Caesardixit, Tuviinpttlas esse solttm% si homines vulnerenlur? Vis est et ttinc, non per fttdicem requoliens quis id quod deberi sibiputat, f/oscit: nofi puto au/euiy uec verenmdiie, nec dignitati tucv convenire qtiicquain no/i furefacere. Qttisqiiis igitur proba/us mihi ftierit millam debitoris non ub ipso sibi traditattt> sine ullo fudicc merepossidere^ ettmquesibi jtts in eam rem dixi$sey fus creditinon habebit. I. 7, 1. 5, Cod. eod. a L. i3. Quod metus causa. I. 5. De acquirenda vel amillcnda* possessione. De vi bonorum n. raptorum. ult. 5. Quoniam multa facinora sub uno violentiae nomine aliis continentur, quuin aliis vim inferre certantibus, cum indignatione resistentibns, verbera caedesque crebro deteguntur admissce; placuit si forte quis ex possidentis temere tentaverit. partc, vel ex ejus qui posscssionem sit, in eum supplicium exerceri, qui vim faintercmptus cere tentaverit, et alterutri parti causam malorum praeaut deportatione buerit: ct non jam aut relegatione, insulae plectatur, sed supplicium capitale excipiat. 1. 6, Cod. eod. 5. Crimen non dissimile est rapere, et ei qui rapuit servare. 1. 9, Cod. raptam rem , scientem delictum eod. a.

l.KGUM DKLKCTUS. 187 11Vid. liluliim. De reccptatoribtis. 1. 48, 1. Defurtis. TITULUS VIII.

Ad legem Corne/iam de sicariis e/ veneficiis. 1. Lcgc Cornclia de sicnriis et veneficiis tenetur qui homincm occiderit. I. 1. Praeterea tenetur, qui hominis necandi cnusa venenum confecerit, dederit: quive falsum testimonium dolo malo dixerit, quo quis publico judicio rei capilalis damnaretur; quive magistratus judexvc causam, pecuniam acceperit, ut quaestionis subcapitalem publica lege reus fieret, dict. 1., 1. 2. Qui honiiuem occiderit, punitur, non habita differentia cujus condiliouis hominem interemit. 1. 1, 2. 3. Divus Hadrianus rescripsit eum qui hominem occioccidendi animo hoc admisit, absolvi posse.. dit, si 11011 I. i, S 3. ... 4 Si gladium strinxerit et in eo percusserit, indubitale occidendi animo id eum admisisse : Sed si clavi percussit, aut cucumaflin rixa, quamvis ferro. percusserit, tanien non occidendi animo, leniendam poenam ejus, qui in rixa causci(casu) magis, quam voluntate homicidium admisit. Dict., 3. a Genus vasis. 1 5. Qui venenum necandi hominis causa fecerit, vel vendiderit, vel habuerit, pleclilur. 1. 3. 6. Pigmentari a si cui temere b venena dederint, pcena teneantur hujus legis. 1. 3 3, c. a Pharmacopolae. b Facilius.

188 LF.GUM DELECTUS. c Lex 3, 2, ait: Relcgatur conci qui porlioncm piendi caust\ dedil, licct non malo animo, scd malo cxcmplo, si ea quae sumpsit decesserit. 3, 7. Solent hodie (sicarii ct vcneficii) capile ptiniri.!. S 5 a' a Lex 7 ait: In hi\e lcge dolus pro facto accipitur : nec lata ctilpa pro dolo nctipitur. Vid. quod dixi nd tit. de suspeclis lutoribus. 8. Si quis dolo insulnm menm exusscrit, capilis pcena I. 10. plecletur, quasi incendiarius. lege 9. lulans vcl furiosus qui homincm occiderint, Cornelia non teuentur : quiim alterum innocentia cousilii tuetttr, alterum fati infelicitns excttsat a. 1. 12. a. Snflirit euni furore ipsc puniri. I. 9, 2. De lege Pompeia de parricidiis. 1. 14. De oflicio praesidis. 10. In malificiis voluntas spectatur, non exitus. 1. i4Yid. n 14. 11. ISibil interest, occidat quis, an causam mortis prasbeat. 1. i5. 12.O evT()^-:vo; TIVI ^ovlu^oi, W; <pov-o;xpivsTai, id est, mandator cogdis, pro homicida habetur. 1. i5, 1. i3. Si in rixa" percussus homo perierit, ictus uniuscujusque in hoc collectorum contemplari oportel. 1. utt. si et voluntas nocendi interi5. Crimen contrahitur, cedat: Cseterum ea quae cx improviso casu polius quam non noxae imputantur. fraude accidunt, fato plerumque, 1. 1, infm. Cod. eod. 1. 5, eod. i5. PIus est hominem cxtinguere Veneno, quam occidere gladio. 1. 1, Cod. demalef. et math. 16. Eorum est scientia punienda 0, et severissimis merito legibus vindicanda, qui magicis accincti artibus,

LEGUM DELECTUS. 189 aut contrh snlutem hominum moliri, aut pudicos animos adlibidinem deflexisse b, detegentur. 1. /^Cod. dematef. et malh. Vid. 1101.seq. a Voyez la diclaration dtt roi de 1682. b Bonum hoc amatorium sine medicamento', cannine, vel herb:\, si vis amari, ama. Senec. 1. cpist. 9. aut malhematictim, consullat, 17. ISemo aruspicem nemo ariolum. Augurum et vatum prava confessio conticescat. Chaldsei ac magi, et caeteri quos malelicos, ob nec ad hanc facinorum magniludinem vulgus appellat, partem aliquid moliantur. Sileat omnibus perpetufr divinandi curiositas. Etenim supplicio capitis ferietur, gladio ullore prostratus, cuicumque jussis (noslris) obsequium denegaverit. 1. 5, Cod. eod 18. Culpa similis est lam prohibita discere, quam docere. 1. 8, Cod. eod. TITULUS De lege Pompeid IX. de parricidiis.

1. Si quis parentis, aut filii, aut omnino affectionis ejus quse nttncupalione parricidii rontinetur, fata, properaverit, sive clam, sive palam id enisus fuerit, pcena parricidii puniatur. 1. 1, Cod. de his qui part vel tib. occid. Vid. 1. 1, 1. 9, eod. 2. Ulriim qui occiderunt parentes, an etiam conscii poena parricidii adficiantur, quaeri potest: Et ait Maecianus, etiam conscios eadem poena adficiendos, non solom parricidas : Proinde conscii etiam extranei eadem pcena adficiendi sunt a. 1. 6.

LEUUM DKLKCTUS. \i)0 a La loi 6 dit que: Patria potestas in pietate, non in atrocitalc consislit. La loi i, dernier, Dc liberis exhine acerbe bendis, dit: lla tamcn ut patri persuadeatur palriam potestatem exerccat. TITULUS De legc Cornetid X. Libo-

de falsis, et de senatusconsutto riiano a.

a L'ordonnance de Blois pertnei aux curis de recevoir des iestamens, quoiqu'ity ait des tegs au profit de YEglise. vid.i. i, h. ,4,j i. Poena legis Corneliac irrogalur ei, qui falsas testa tioncs faciendas, testimoniave falsa inspicienda dolo malo conjecerit. (Coegerit.) 1. i. 2. Qui testamentum amoverit, celaverit, cripnerit deleverit, interlevcrit, subjecerit, resignaverit; quive testamenltun falsum scripserit, signaverit, recitavcrit dolo malo cujusve dolo id factum erit, legis Corneliae pocna damnatur. 1. 2,1. 9, 3. 3. Qui ignorans falsum esse testamentum, vel hereditatem adiit, vel legatum accepit, vel quoquo modo agnodicere non prohibetur a. 1. 3, vit, falsum testamentum Cod. eod. a L. I/J. b De inoflicioso testamento. 1. 5. De bis qmeut indignis auferuntur. Point deftn de non-recevoir en faux. 4- Quicumque nummos nureos a partim raserit, partim tinxerit, vel finxerit, summo supplicio aflici debent. 1.8.

DELECTUS. 191 n Idem si argenteos. Patil. 5. Sent. 25, 1 contra pauia non exteuditur secundtim quosdam. Lcge Cornelia' cavelur, ut qui in aurum vilii quid addiderit, qui nrgenteos iiummos adulterinos flavcrit, falsi crimine teneri. Kadcm pcena" afikitur etiam is qtti, quum prohibere tale quid posset, non prohibuit. I. 9, Dict. 1., Si.Vid.1.8. Qui ad hoc miiiisteiium prrcbuerint, cum eo, qui fecil, supplicio capitali plecttintur. 1. 1. Cod, defals. mon. 5. Quum falsi rcus antccrimen illatum, aut sententiam dictam, vita decedit, cessantcCornelia, quodscclerc qua1. 12. silum est, beredi non rclinquitur. 6. Falsi nominis vcl cognominis adscvcratio pccna falsi coercetur. a. a La loi 14 , 1, peut s'appliquer h un cure et a un notaire qui icrit un legs confointement pour lui et pour un autre: elle dicide pottr un autre : eJIe dicide qttil est nul. Vid. conlra Paul III. Sent. 6, 14. Nominis mutatio, sine fraude, jion cst illicila. 1. un. Cod. de mtttal. nom. 7. Paulusrespondit, legisCorneliajpcenaomnesteneri. caetera falsa signassent. Sed Qui etiam extra teslamenta et caeleros qui in ralionibus, tabulis, lilleris publicis, aliave qua re, si ne consiguntinne falsttm fecerunt, vel ut verum non appareat, quid celaverunt a, subjecerunt, eadem pcena aiTici solere dubium non resignaverunt, esse. 1. 16, 1 et 2. a La loi 19, 7, dit: Accusatio suppositi partus nulljt nec interest decessetemporis praescriptione depellitur: ritnecne quse partum subdidisse contenditur.Cujaciusau-. tem ait prccscribi per viginti annos, scilicet quoad pcenam.

LEGUM

LKGUM DKLKCTUS. 192 8. Qui duobtts in solidum eamdcm rem di\ersis contractibus vendidit, pan;\ falsi cocrcelur. Et hoc et divus lladrianus constittiit a I. 21. et is qui jiulicem corruinpit; a Adjungitur scd remissius puniri solet, cod. Causa cadere debct qui in corI. 1, Cod. ruplelain judicis spem victoriie reposuerit. De pcuna judieis qui nialc judicavit. 9. Quid sil falsum quaetiltir : et videtur id esse, si quis alienum chirographuni imitelur, aut libellum vel rationcs vel describat: jSott (jtti alias in computatione, intercidat, I. 23 a. vel in ratione mcnliuntur. a Non qui mentitur. 10. Eos qui divcrsa inter se tcstimonia praebucrunt, legis teneri pronunquasi falsum fecerint, et priescripto ciat: Et eum qui contra signum suum falstim prabuit testimonium cst: de /2, pana falsi teneri pronunciatum impudentia ejus qui diversa duobus lcstimonia praibuit b, cujus itu anceps fides vacillat c, quod crimine falsi teneuest. I. 27, Dict. 1., 1. tur, nec dubitandum a jSec fides vili testimonio adhibelur conlra Guidonem papam qui ait testem in secunda depositione videri corrtiplum. Quid de ceux qui donuent des consutiaiions contraires ? b Qui se pro milite gessit, vel illicitis insinibus usus est, vel falso diplomate vias commeavit, puniendus est, 2, 1. 137, 2. De verborum obligationibus. c L. 23. De testibus. 11. Si a debitore, praelato die a, pignoris obligatiu falsi crimine (crimini) locus est. I. 28. mentiatur, a Antidate wpoxrj6viano^ proferre diem. Repelere. Au1. 33. De receptis. 1. 3, tevertere. Referre. Anticipare.

I.KGUM DELECTUS. 1^3 2. De cdendo, tit. 2, 6. Testamenta quemadmodum aperiantur. 12. Decreto divi Hadriani praeceptnm est, in insulam eos relcgnri qui pondera, aut mensuras falsassent a. 1. '.32, a Vid. I. 6, 1. Dc extrnordinariis criminibus, ubi dicitur: onemnt nnnonam eliam slaterae adulterinoe, quo casu lex Coruelia locum habet. 13. Capitalis est causa snbjecii partus/?. 1.1. Cod. eod. a Nec pra?scriptione tollilur, aut morte. 1. 19, 1, . supra. La loi 3o, 1, dil: De partu sunposito soli accusant parentes, aut ii ad ouos ca res pertinet? non quilibete populo. Ergo le procureur du roi chez notts nepourra s'en /daindre si les parens se taisent: cxcepte qttaad le roiy aura iiitiret, par exemple, dans la deshirance. Vid. Cod. 1. 1, 5 i3. De inspiciendo ventre. Cbi dicitur, publice intcrest partus non subjici, ut ordinum dignitas familiarumque salva sit. En effel, par ce moyen onfera un noble aVun roturier. i4- Salis aperte divorum patentum meorum rescriptis declaratum est, quiim moranda; solutionis gratia a debitore falsi crimcn objicitur 0, nihilominus, salva execulione criminis, debitorem ad solutionem compelli oportere. 1. 2. Cod. eod. a On donne la provision au tilre quand il est authenlique: secus s V/ est sous seing-privi. i5. Falsi quidem crimen, vel aliud capitale movere vos matri vestrae, secta mea non patitur: sed ea res pecuniarium compendium non aufert. Si enim de fide scripmater veslra fideicommissum sibi turae, undc cadem IX. i3

LEGUM DELECTUS. 194 vindicat dubilalio est, inqniri fides vetitatis, eliam sinc nietu criminis polcsl. I. 5. Cod. cod. 16. Ipse significasfl, quiim primtim advcrsarii insfidcui eonmi le habuisse suspectrunienta prolulerunt, tam. Facla igilur transaiiiowc , diflicile csl, ut is qui provinciam rcgit, velut falsum cui scmel acquicvisli, libi accusare permittat. I. 7, Cod. eod. a Qui lalsas tnbulas dixerit, nec oblinuerit, ad denon potcsl. 1. 6. Cod. eod. ftmcli judicium adspirare sciliccl si legatarius falso accusavei it licrcdcm falsi. Vid,1. 5, 7 et8, 1. 7. De his qun? ut iudignis. 17. Si falsos codicillos nb his contra quos supplicas, factos esse contendis a, tion ideo accusationem evadere quod se illis egcnt uti. Nam illis prodcst inspossunt, trumcnti usu abslincrc / qui non ipsi falsi machiiiatorcs esse dicuntur, ct quos periculo solus usus ndslrinxerit. Qui nutem composilis per scelus codicillis, in severitanon possunt, tem legis Cornelia; inciderunt, defcnsiocrimen evitare. 1. 8. Cod. cod. nes cjus recusando, a Voy. Yarl. 8 du crime defaux de Yordonnance de 1670. b Nemo enim tnli peccato pcenitenlia sua noceus esse desinit. 1. 65. De finiis. 18. Querela falsi lemporalibus non praescriplionibus excludilur a nisi viginti annorum exceptione: sicut caicra quoquc ferc crimina b. 1. 12. Cod. cod. a Preescriplio criminuni. Vid. 1. 2, 1, et 1. 3 infra. De requirendis reis. b Ratio depromi potest ex versu Petronii: Et paviilo ccrnunt inclusum corde tribtmal. Dii immortalcs quhm male est extra legcm viventibus quidquid meruere semper expectant. Vid. 1.25. De pceuis.

LEGUM DELECTUS. 195 com19. Eum, qui celavit vel amovit testamentum, mittere crimen falsi publice notum est. 1. 14 Cod. eod. 20. Ubi falsi examen incidcrit, tunc acerrima fiat testibus , scripturarum collatione a, iudago argumenlis, aliisque vestigiis veritatis : ncc accusnlori tantum qua\stio incumbat; nec probationis ci lota nccessitas indicalur : scd intcr utramque personam sit judex medius : nec ulla interlocutione divulget, quae senliat b. Sed tanqunm nd imitntioncm rclalionis, qua solum audicndi mandat ofTicium, praebeat nolionum : postrema scntentia', quid sibi liceat, prodilurus. I. 22. Cod. cod. a Vid. n 73. q Officitmi judicis facere. TITULUS De lege Jutid XI. repetundarum.

1. Lex Julia repelundarum pertinet ad eas pecunias, qtnis qnis in magislratu, potestate, curatione, legatione, vel quo alio ofticio, rnunere, ministeriove publico cepit: vel quum ex cohwtie cujus eorum est. 1. 1. tenclur, qui quiim aliquam Lege Juli;\ repetundarum dccerpotcstntem haberel, pecuniam ob judicnndum, nendumve nccepctit : vel quo magis aut miniis quid ex officio suo faceret. I. 3 et 4 Omncs cognitores et judices a pecuniis alque patrimoniis malius abslineant a : neque alienum jurgium putent suam pradam. I. 3. Cod. ad lag. Jul. repet. a Idem des procttrcurs att Chdtelct. 2. Dalur ex hac legc in heredes actio. 1. 2.

LEGUM DELECTUS. 196 Sciant jtuliccs supcr admissis propriis aut a se, aut ab 1. 2. Cod. nd hcrcdibus suis pcciiam csse repelcndam. I. Jnl. repet. b Coutra si judex litcm sunm faciat. 1. 16. De judiciis. Vid. inf. ad Icg. Jul. pecul. I. ult. 3. ln comiles quoqtie judicum cx bac Icge judicium datur. 1. 5. Vid. sup, 1. 1. tnctus possit esse mutlorum/2, 4. Ut unius pana, ducem qui male egit ad provinciam quam littdaverit, cum custodia competenti ire praecipinius : ut.noti solum et quod ejus, non dicam domcslicus, sed manipularius, verum eliam quod ipsc a provinciaminister acceperit, libus nostris rapuerit aut sustulcrit, in quadruplum cxolvat invilus. 1. 1. Cod. cod. a. L. 3i. Deposili. llobbcs, de Cive, i3, 16. 1. 7, S 3. Ad legem Juliam majestalis. 1. 16, ult. De pccnis. TITULUS De legc Julid XII. annond.

adversus cum, 1. Lcgc Julia dc annonapanaslaliiitur coicrit,'fmo qui contra aunonam fecerit societatcmve nnnona carior fiat a. 1. 2. criminibus. a Dardauari. Vid. 1. 6. Dc cxtraordinariis TITULUS Adtegem XIII. etde residttis.

Juliam pcculultls, etdesacrilegiis, pcculalus cavelur,

1. Lcgc Jutia

nc quis ex pectmia

DELECTUS. 19/ neve itttercipiat, sacra, religiosa, publicave auferat, neve in rcm suam vertat, neve faciat quo quis auferat, vel in rem suam vertat. 1. 1. inlercipiat, 2. Lege Julia de residuis tenetur qui publicam pecuniam, delegatam in usum aliquera, retinuit, neque itt eum consumpsit. 1. 2. Lege Julia de residuis tenetur is, apud quem ex locaalimentaria ratione, ex pecunid qiiam tione, emptione, nccepit, aliave qua causa pecunia publica resedit. Sed ct qui pecuniam publicnmin usu aliquo acceptam retinucrit, nee erogaverit, hac lege tenetur. I. 4 * 3 et 43. Mandalis cavetur de sacrilegiis, ut praesides sacriet ut prout quislegos, latrones, plagiarios conquirant, Et sic constituiu eum animadverlant. que deliquerit, tionibus cavetur, ut sacrilegia extra ordinem digna poena 1. 4 2. punianlurff. a L. 7, aii: Prajscriplione crimcn pecuquinquennii latus tolli. Sacrilegi capile piiniuntur. 1. 9. 4. Publica judicia peculattis, et de residuis, et repe: nec lundarum simililer adversus heredem exercentur immerito, quum in his quoestio principalis ablatac pecuiiiac moveatur. a. 1. ult. a Sacrilegii inslar est dubitare an is dignus sit quem elegerit imperntor. 1. 3. Cod. De sacrileg. LEGUM TITULUS XIV.

De tege Jutid atnbitus. 1. Si conlrh hanc legem magistratum, 1. 1, 1. tium quis petierito. aut sacerdo-

LEGUM DELECTUS. ig8 a ult ait : Rcus et accusator non poterant doinum judicis. Cujacius, 6, ob. 3o. TITULUS Ad senalusconsullttm XV.

ingredi

Turpillianum, eriminum.

el de alolilionibtis

i. Accusatorum tcmeritas tribus modis detegitur, el aut praetribus panis subjicitur. Aut cnim calumniantur, aut tergiversantur. Calumniari est falsa crivaricantur, mina intendere : pracvaricari, vera crimina abscondere a: in universum ab accusalione desisterel. 1. tergiversari, Dict. 1. . i. a Aut colludere cum rco. 1. i, 6. 2. Non utique qui non probat quod intcndit prolintis calunmiari vidclur. Nam cjus rei inquisilio arbitrio cognoscentis commitlitur, qui, reo absolnto, de accusatoris incipil consilio quarere : qua mente ductus ad accusationem processit; cl si quidem juslum ejus errorem rcpcrit, absolvit eum : si vero in evidenti calumuia eum lcgilimam pccnam ei crogat. I. i, 3. deprehenderit, 3. Facli quaeslio in arbitrio est judicanlis a. 1. i, 4 a Facti quaudo est in potestate judicantium, juris autem auctoritas non est. 1. i5. Ad municip. 1. 7. Cod. de fideicommissis. eum esse ostendimus, qui colludit 4 Praevaricatorem cum reo, et translatitic a mutiere accusandi dcfungitur; co quod proprias quidem probationes dissimularct, falsas ver6 (rei) excusationcs admilteret. 1. i, 6. flPcrfunctorie.

DELECTUS. 199 5. Provocalionis remedio, condauiiiationis extinguitur I. 1, ult. in fin. pronuncialio. a ln civilibus suspendiUir dumtaxat. Si quis, quuin capitali pocna \cl dcpotialione damnalus essti, ct in suspenso appellatione interposita, fati diem tiinctus est, crimen morte finitum conslitula, csl; idem observatur et si arcusator, pendentc appellatiouis lempore, niinium dicm obiiasct. 1. ult. Cod. si reus vel. accus. mor. fuer. a L. 2, 2, De pamis. 6. Et iu privntis, et in exlraordinariis ciiminibus omnes calumniosi exlra ordinem pro qualitate admissi plcctuntur. I. 3. Et qui caperit arguere, aut vindicta proposita sit, si vcra delulerit; aut supplicium, si fefellerit. 1. 7, in fin. Cod. de calum. aut 7. Abolitio aut publice fit, ob diem insignem, vel ob rem gestnm. 1. 8. 1. 9. publicam gratulationem, Vid. I. 12. Abolitio reorum quae pubhcc indulgetur, ad crimen falsi non perlinet. I. 17. in fin. 8. lndulgcntia nolat a 1. ult. Cod. dc quos liberat, gcner. abol. a Sunlne infames juris et facti ? TITULUS XVI. b,

LEGUM

De requirendis, vel a absentibus damnandis flNec. Vid. 1. i.h. b Divi Severi et Antonjni

Magni

rescriptum

est,

ne

LEGUM DELECTUS. ct hoc jurc ulimur ne abscnte& quis absens puniatur; danmcnliir, neque enim inaudita causa quemquam damnari ajquitalis ralio palilur. 1. i. i. Si per vigenli annos fiscus bona non occupavcrit, postca praescriptione, vcl ab ipso rco a, vel ab hcredibus enim qua^slioncni cjus suminovebitur. Quamcumque apud fisctim, si non alia sit prascriptio, viginti aimoruin silentio prascribi divi principes voltterunt. I. 2, i, et. 1.3. a Propler 1. 12, c. Ad legem Corneliam de falsis. 2. In summa sciendum et nulla temporis pr.xscriptione, causae defensione submovcri cuni qui requirendtis adonatatus cst a. 1. 4. 2. a Quia dcfensio est juris naluralis, et pracscriptio juris civilis. Jus aulem civile non potest corrumpcre jura naturalia. 1. 8. de capitc mlnulis. 3. Requirendorum bona obsignanlur a.... moventia si qua sttnt, ne aut mora deteriora fiant, aut aliquo modo venire debent.... intcr moventia fruclus quoinlereant, curandum cst ne quid ei qui profugit, que habentur..,. medio temporc it debiloribus cjus solvatur, ne per hoc fuga ejus inslilualur b. 1. ult. Dict. 1. 1, 2 et 3. a Voyez Yarlicle 1" du titre des difauls et contumaces tk YOrdonnance de 1670. b Vid. 1. 4i L)c solutionibus. 20O TITULUS De qumlionibus a Par FOrdonnance de 1670, XVII. a, ilfaut trois condilions

LEGUM DELECTUS. 201 pour la queslion : i. Qtte le corps du dilit soit ceilain. ??. Que le crime tnirite lamorl. 3. Qu'ily ait un commenccment dc preuve considirable. Quid a"un seul iitnoin qui parle de visu. Vid. 1. 20. 1. In criminibus eruendis quacstio adhiberi solct. Sed quando, vcl quatenus id faciendum sit videamus. Et non esse a tormentis incipicndum ct divus Augustus consliluit, 1.1. Vid. n 5, ueque adeo quwslioni fidem adhibendam. et n 11. 2. Divus Scverus rescripsit, confessiones reorum pro cxploralis facinoribus hnberi non oportet, si nulla pro bntio religionem cognoscentis instruat a.\. 1, 17. a Non audilur perire volcns. Si quis ultr6 de malelioio falcalur, non semper ei fides aut qnaaliu adhibenda est nonnunquatn enim autmelu, dc causa in se confitenlur. 1. 1, 27. 3. In tributis a reipublicnc nervi b. 1. 1. 20. a Tacilus 1. Hist. ult. et i3. Annal., ail: Nam neque quics gentium sine armis, neque arma sine stipendiis, neque stipendia sine tribulis haberi possuntj dissolulionemque imperii sequi sublatis stipendiis et fruclibus Undc servus torquclur iu quibus respublica subslinelur. criniine fraudati vectigalis advcrsus dominum. Cujac. 6. ob. 19. Iloug. 1. II. n 8. b. L. C. h. 1.1. 53. De judiciis. 1. 25. De administratione et periculo tutorum. 4. Qui quaestionem habilurus est, non debet specialiler intcrrogare, an Lucius Tilius homicidium fecerit, sed generaliter quis id fecerit: atterum enim magis suggerentis a, quam requircnlis vidctur I. 1, 22. a Suggeslioiu.

302 LEGUM DELECTUS. 5. Quoeslioni fulem non scmpcr, nec tamen nunquam coiistiluliouibus dcclaralur. Ktenim res est habeudam, et qua verilatem fallat. Nam ptefragilis, cl periculosa, ita lormenla rique palientia, sive dutitia a tormeutorum ut exprimi eis vcritas millo modo possit : contemmmt, alii tanta sunt impatienlia, til quodvis meiitiri, quam pati tormenta velint. lta fit, ut cliam vario modo fateantur, noii tantum se, verum etiam alios comminentur. inimicorum quaestioni fides haberi non debct, Praicrea quia facilc meutiuiilur : nec tamen sub pratextu inimicitiarum delrahenda eril fides quaestionis. Causaquc cognita,habcndafidcs,aulnonhabenda. 1.1, 23, 2^, 25. a En Angleterre on ne pralique point laquestion. 6. Quaestionis modum magis est judices arbilrari oportcrc. Ilaque quaestionem habcre oportet, ut servus salvus sit vcl innoccntia}, vel suppticio. t. 7. Tormenta adhibenda sunt ut moderatoe ralionis temperamcnta desiderant. 1. 10, 3. annis quajstio habcnda 7. De minorc qualuordecim non cst. 1. 10. Vid. 1. i, $ 33. fV. dc Senat. Silan. 8. Plurimum quoqttc in excutienda veritatc eliam vox sublilis diligentia affert : nam et ex i}>sa et cognitionis sermone, ct ex eo, qua qttis constantia a, qua trepidatione quid dicerct, vel cujus exislimationis quisque in civilate sua est, quacdam ad illuminandara veritatera in lucem cmcrgunll. 10, $5. a Quo vultu. 9. Repcli posse quacstionem divi fratres rescripserunttf. 1. 16. a Contra vero apnd nos. Reus evidentioribus repeti in argumentis oppressus,

2o3 LEGUM DELECTUS. quaistionem potest, maximc si in tormenta animnm corpusque duraverit. 1. 18, S i. 10. Unius facinoris plurimi rei ita nudiendi sunt, ut ab eo primiim incipialur, qui timidior est, vel lenerae cctatis videtur. I. 18. II. ln ea causd, in qua nullis reus argumcntis urgebatur, tormenta non facilc adhibenda sunt, sed instnndum accusatori, ut id quod intendat comprobet, atque convincat a. I. 18, 2. a La loi 20 dil: Teslimonium non oportere unius hominis admitli, ut quacstio habeatur. 12. Quaeslionis habenda causa ncminem essc damnandum, D.'Iladrianus rescripsit. 1. 21. i3. Ipsa quoque mulicr torquebilur. Neque enim a:gre feret, si torquealur quoe venenis suis visccra hominis exlinxit. I. 3, 1. Cod. eod. ad societatem scelerum i4> Convictis confessisque vocantibus cos a quibus apprehensi custodilive sunt a facile credi non oporlet. 1. 4 Cod. eod. a Testarnens de mortfort incertains. i5. Oportet judices, nec in his criminibus, quoc publicorum judiciorum sunt, ad investigationem veritalis atormenlis initium sumere; sed argumentis primumverisimilibus probnbilibusque uti. Et si his veluti cetiisindiciis ducti, investigandae veritatis gralia, ad tormenta tunc id demum faccre debcputaverint esse veniendum, bunt. I. 8, 1. Cod. eod.

204

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XVIII.

De pawis, i. Generaliterplacetin legibus pubticorum judiciorum, vel privatorum criminum, qui exlra ordinem cognoscunt prafecli, vel pra>sides, ut eis, qui pcctiani pecuniariam egcntes eludunt, coercilioneiu exlraoidinariam inducant. 1. i, $ ult. a Lex 35. De injuriis. 2. Rei capitalis damnatum sic accipere debcmus, cx ^quu causa damnalo vel mors, vel eliam civilalis amissiu contingit. 1. 2/;. a L. 2. De publiciis judiciis. 1. 21. h. slatim civitalem perQui ultimo supplicio damnanlur, b hic casus mortem. 1. 29. dunt. Ilaque prtcoccupat b 11 devient incapable d'effets civits. 3. Eum accipiemus damnatum qui non provocabit: caierum si provocet, nondum damnalus videlur a. Sed ct si ab co, qui jus damnandi non habuit, rei capilalis enim quis damnalus sit, eadem causa erit. Damnattts ille est, ubi damnatio tenuit. 1.2, 2 b. 1. 1, $ ult. Ad senatusconsullum a Proptcr. Turpillianum. b Quid des co/nmissaires. Voycz Yordonnance de Blois. 4. Pra^gnantis mulieris consumeiidac damnatae pccna difTertur, quoad pariat a: ego quidem, et ne quosslio scio observari, quamdiu prxgnans de ea habeatur, cst. 1.3. a Quia parlus rcipublicec nascitur.

LEGUM DELECTUS. 205 5. Si quis non excesserit in exilium inlrhtempus intrh quod debnit, sive ctiam alias exilio non obtemperavcrit, contumacia cjus cumulat panam a. 1. 4- ^rid. I. 8, 7. a Cujacius, 6, ob. 36, delet negationem in principio legis. 1. 46. Nemo polest commcatum remeatumvc dare cxuli, nisi imperator, cx aliqua causa. 1. 4, in fin. non debet aliquis damnari. Sa7. l)e suspicionibus tiits enim impunitum relinquifacimis nocentis, quam innocentem damnare a. 1. 5. a La politique der, Turcs cst contraire. 8. Rcfert ct in majoribus consulto aliquid delictis, an casu; ctsnnfc in omnibus criminibus disadmittatur, tinctio hocc panam nut juslam eligerc debet, aut lempcramenlum admillere. I. 5, S rtlt. 9. Si quis forte, ne supplicip afTiciatur, dicat se habere qtiod principi referat salulis ipsius causd, an remitlcndus sit ad eum, videndum est. 1. 6. Coclcrum, ut mea fert opinio, prorsus cos non debuisse, posteaquam seniel damnatisunt, audiri, quidquid allegcnt. Quis enim dubitat, cludembc pcenae causa ad hacc cos dccurrere? Magisque esse puniendos, qui tamditi conticucrunt, quod pro salute principis babere sc dicere jnctant. Nec enim debebant tam mngnnm rcm tamdiu relicerc. Dict. 1. 6. 10. Nunc g_enern panarum nobis enumeranda sunt, qtiibus proesides afliccre quemque possint. Et sunt pannc nut cxiqua; aut vitam adimant, aut civitatem nufernnt, lium, aut cocrcitionem corporis contincant. 1. 6, 2. Aut damnum cum infamia*, atit dignitatis aliquam dcpositio1. 8. ncm, aut nlicujus actus prohibitioncm. Solcnt pr^sides in carcere continendos danmarc, aut

LEGUM DELECTUS. 206 scd id cos faccrc non oporlet, ut in vinculis conlincaiitiir: nnm hujusmodi pcenac intcrdictac sunt. Carcer enim ad continendos homines a, non ad puniendos haberi dcbet. 1.8, 9^. a Cujacius, 4 ob. 9 corrigit. 1. 8, S 2. IIy a des coulunies en France qui punissent ceriains critnes de prison perpitttelle et de consfication de biens. b Vid. ult. Cod. h. t. Mattdatis principalibus, quae praesidibus dantur, cavetur, ne qttis perpeluis vinculis damnetur. I. 35. 12. Moris est advocatiotiibus quoquc pracsides interin perpetuum interdicunt, nondicere a. Et nonnunquam nunquam ad tempus, vel annis mctiuntur. 1. 9. a L. 3, 1. Dc decurionibus. sed cui interdicitur, non advocalionibus Nonnunquam interdiforo Plus est antem foro, quam advocalionibus ccre; si quidem huic omnino forensibus negotiis accommodarc se non permitlatur. Solet autem ita vel juris sluvel advocatis, vel tabellionibus, sivc diosis interdici, pragmaticis. n 1. 9, 4dicunlur multo rerum usu pcrili, ct soa Pragmatici lertcs, quasi advocatorum stigpostici, dicendorumque yestorcs. Golofr. i3. a Sunt ct aliac pccnae, si ncgolialione abstincre quis vel ad conductionem eorum quac publicc lojtibeatur, cantur accedere, ut ad vectigatia publica. 1. 9, 9. a Vid. 9, S *4 et !^' ^e libcris decurionis nalis anlc el post dccurionatum. ne quid nut durius, est judicanti, i4> Perspiciendum nut remissius constittiatur, quhm cnusn deposcit. Nec enim aut sevcritatis, aut clemeuliac gloria affcctanda cst.

207 Sed perpenso judicio, prout quaeque res expostulat stalucndum cst. Plane in Icvioribus causis proniores ad lenitatem judices esse debent : in gravioribus panis severitalem legum cuin aliquo temperamento benignitatis subsequi. I. 11. i5. Delinquitur atttem aut proposito, aut impetu, atit casu : Proposito delinquunt latrones qui factiouem habent : Impelu autem quuni pcr ebrictatem ad nianus, aut ad furtum venitur: Casu vero quum in vcnando telum in fcram misstun, homincm interficit. 1. 11, 2. 16. Hodic licct ci qui exlra ordinem de criminc cognoscita, quam vult scntenliam ferre, vel graviorcm, vel leviorem : ita tamen ut in utroque modo ralionem 11011 cxccdat. I. i3. a Les pcines sont arbilraires. utfurta, ca:desque:autdicla, 17. Autfactapuniunlur, ut convicia, ct infidaj advocatioues a: aut scripta, ut falsa, H famosi libelli: aut tonsilia, ut c.onjurationes et latronuni conscienlia : quosquc alios sundendo jnvissc, sccleris est inslnr b, 1. 16. a Non cxlnt npud nos hujtis dclicti exemplum, sed omniuo piiniorum est Romanorum. b Persuadere cnim plus est quatn competlere. I. 1, 3. De servo corrupto. Scd hacc quatuor genern consideranda sunt septem ntodis : causa, pcrsona, loco, tempore, quatilate, quanlilate et eventu. 1. 16, $ 1. Causa, ut in verberibtts, quac impunita sunt h manon gistro allata, vcl parentc, quoniani emendationis, injurla) gratiit videnlur adhiberi: puniunliir, quum quis per iram ab extraneo pulsatus est, I. 16, S 2.

LEGUM

DELECTUS.

ao8 Persona

LEGUM

DELECTUS.

duplicilcr spectatur, ejus qui fecit, et eju* qui passus est. Alilcr enim puniuntur ex iisdcm facinoribus servi, quhm liberi: ct aliter qui quid in dominum in maparcntemve ausus est, quhm qui in extraneum, gistrum, vel in privatum. In ejus rei consideralione cclatis quoque ratio habeatur. 1. 16, 3. Vid. inf. 1.28, S 8. Locus facit, ut idem vel fuiium vel sacrilegium sit, et capite luendum, vel minore supplicio. 1. 16, $ 4h nocturno. 1. 16. Tcmpus discernit furcnTdiurnum 5. Qualitale, quum factum vel alrocius, vel levius est. Ut fuiia manifcsta a nec manifestis diccrni solent, rixcr h grassaluris : expilaliones a furtis : petulantia h. violentia. 1. 16, S 6. Quanlitas discernit furem ab abigeo : nam qui unum suem subripuerit, ut fur coercebitur, qui gregem, ut nbigeus, 1. 16, S 7 ut h clemenlissimo Eventus spcclelur, quoquc facla. !. 16, SS. 18. Evcnit ut eadem scelera in quibusdam provinciis 1 ut in Africa messium incensores, in gravius pleclantur: adulteratores monetootf. Mysia vitium : ubi metallasunt, a In Arabia minib. 1. <7XOUS).KJ^O?.g. De extraordinariis cri-

evenit ut aliquorum mateficiorum 19. Nonnunquam : quotiens nimiiim multis persosupplicia exacerbentur nis grassantibus, exempto opus sit a. 1. 16, ult. a Ut unius poenae melus possit esse multorum. De teg. fur. repetund. n. tilt. 20. Sunt quidam oMiWssa, hoc est, sine civitate, ut

209 sunt in opus ptiblicum pcrpehid dati, et in insulam deporlati: ut ea quidem quae jtiris civilis snnt b, non habeant, quoo ver6 juris genlium sunt, habeant c. 1. 17, a Vagabonds. b Oit doit-on Jaire assigner un banni? A son demier* domicile. e Leg. 8. De capile minutis. 21. Cogilationis pcennm nemo palitur a. 1. 18. V. s. adleg. Jul. majest. n 3. a V. 1. 1, 1. De fiuiis. 1. 225, De verborum significatione. Videcontra. 1. 1. De extraordinariis criminibus. Sola cogitalio crimen est circa polestatem supremam, circa religionem et cnstilnlem. Lex. 20. h. ait: Si pana aticui irrogalur, receptum est commentilio fure ne ad hoeredes. transeat. Cujus rei ilta ralio videtur quod pana constituitur in emendalionem hominum, qua3 mortuo co in cujus emendalionem constituilur, desinit. X. quae dixi ad. 1. 3, S- 1. De injuriis Antori. Faber, in jurisprud. Papin. T. 1. princ. lllatio. 6. ait jus commenlitium non esse fictitium aut mendax, iinliquo more receptum sine ulla lege latS; sed quod sine lege recipilur, non tamen sine ratione recipi. Unde jus dividilur in constitutum et receplum. 22. Ullimum supplicium csse mortem solam interpretamur a. 1. 21. a. L. 2. eod. 1. 2. De publicis'jiidiciis. 1. io3, De verborum significatione. -23. In metallum damnati si valetudine aut ajiatis in^ firmitate inutiles opeii faciendo deprehendanlur, ex rcscripto divi Pii, h pracside dimilti poterunt. 1. 22. ' * IX. 14

LEGUM DELKCTUS.

iito 24. tenns csl a: rcntu

LEGUM

DELECTUS.

Si diutino tcmpore aliquis inreatu fuerit, aliquapccna ejus subtevanda erit, sic enim constitutum non eo modo puniendos eos qui longo tempore in ngtint, quhm eos qui in recenti senlenlinm cxcipiuut b, I. 25. a Lcx ista convenit mnximc legi querela 12. C. Ad legem Corneliam dc fatsis. b V. I. 12. C. Ad legem Juliam de falsis. Ft paviJo cernunt inclusum corde tribunalt... Quod meruore semper cxpectant. 25. Crimen FETRON.

vel pcena paterna nullam maculam filio ex suo admisso inlligcre potest a. Namque unusquisquc sorli subjicitur, nec alieni criminis successor constiluitur. 1. 26. V. s. ad leg, Jul. maj. n" 4. et inf. h. t. n42' a Lex 2. c. 4. De Decurionibus. 26. Suam mutare sententiam nemo potest a. 1.27. rtV.I. i4- Dere judicata. 1. 55. eod. Si tamen de se quis menlitus fuerit, vel cum non ha* beret probalionum instrurnenta, quae postea repererit, pcena afflictus sit, nonnulla extant principalia rescripta, quibus vel pcena eorum minuta est, Yel in infegrum restilulio concessa. Sed id dumtaxat a principibus fteri potest. D. 1. 27. dictam senlentia praesidi provinciie revoPcenamsua care non licet. 1. i5. C. eod. maritum propinquum, 27. Omnia admissa inpatrem, uxores, caeterasque necessitudines, gravius vindicnnda sunt, quam in extraneos. 1. 28, 8, 28. Venennrii capite puniendi sunt. I. 28, 9.

LEGUM

DELECTUS.

211

inimicilias, quiob 29. Iuceiuliarii capite puniuntur, vel pr.ocda) causa incenderiut. 1. 28, 12. 30. Foiiuila incendia, si ciim vitari possint, per negligentiam eortim, npud quos orta sunt, damno viciuis ut qui jactura affcctus est, fuerunt, civiliter cxercenlur, damni disceptet, vcl modicfc vindicaretur. 1.28, 12. 31. Famosos latrones in his locis ubi grassati suut furcu ut et conspectu deterligendos, compluribtis placuit: reantur alii ab iisdem facinoribus a, ct solatio sit coeodem loco pcena* redgnatis et adfinibus interemptorem, dita, in quo latrones homicidia fecissent. 1. 28, i5. a De furca* et cruce. V. Gotofr. ad 1. 28. h. in prinhtc statuisse furcam cipio. Quidam putant Tribonianum loco crucis, quia crucis supplicium Christi veneratione sublatum fuerat a Constantino; et baec est sentenlia Cujacii. Sed crux et furca sunt res diversae, ait Gotofr. cruci criminosi iiguntur; furcse ver6 suspenduntur; erat et aiiud furca) genus quo furca in collum injecla damnati traducebantur ad suppliciura virgis ad necem cxdcndi. V. Cujac. 16. ob. 1. refert figuram hujusce furca?. 32. Severius famosi, quam iutegra fam& homines puniendi sunt. 1. 28, ult. 33. Sanctio legum quoc novissime certam pcenam irroad eas, gat iis qui praeceptis legis non obtemperaverint, species pertinere non videlur, quibus ipsa lege pcena specialiter addita est: nec ambigitur in caetero omni jure speciem generi derogare. Nec sane versimile est delictum unum eSdem lege variis a^stimationibus coerceri. 1. /\i. V. 1. 8Q. de reg. jur. 34. Interpretatione legum pcenac molliendse sunt, potius qtiara asperandaB. 1. 42.

212 LEGUM DELEGTUS. 35. Si ante conceptus est puer de quo libellos dedisti, a, natus qumn niater ejus in tnetallum condemnaretur conditionis mater ejus est, cujus anlfc condemnationem ejus fuit. 1. 4 Cod. depan. a Vid. 1. 3. De interdictis et relegatis. 36. Impunitas delicti propter tetatem non datur: si mo* do in e;\ quis sit, in quam crimen, quod intenditur, cadere potest. I. 7, Cod. eod. 37. Non remilti pccnam facile, publice intcrest: ne ad maleiicia tcmcrc quisquam prosiliat. 1. i/f, in fin. Cod. eod. 38. CapitaUptxnd non damnelur, nisiquiconspirantibus. <7 concordantibus probationibus ithconvictussit, ut vix ipse criinen mgarepossit. 1. 16, Cod. eod. 1. ult. Cod. de probalionibus. 39. Si quis in metallum fuerit pro crirainum deprehensorum minime in ejus facie scriqualitate daranatus, batur: Quum et inmanibus, et in suris possit pcena dam4 nationis una inscriptione coraprehendi; qu6 facies quaj ad simililudinem est ccelestis figurata, mipulchritudinis nime maculetur. 1. 17, Cod. eod. 40. Non est differenda reorum condemnatio: sed citiits proferenda sententia in'sceteros a. 1. 18, Cod. eod. a Extat constitutio Theodosii, non qua condamnati debent supplicio tradi ante triginta dies, ut principis clementiara possint interea implorare 4^. Sancimus ibi esse pcenam, ubi et noxa est. Pronotos, familiares, pinquos, procul a calumriia submovemus, quos reos sceleris societas non facit. Nec enim aflinitas vel amicitia nefarium crimen admittunt. Peccata igitur suos teneant auclores : nec ulterius progrediatur

LRGUM

melus, quam reperialur sup. adleg. Jul maf. n 442. Mulcla damnum famcc non irrogat a. I. 1, Cod. de modo mukiar. a Apudnos mulcta, idest, Yamende, quw ex dclicto descendit ct condemnato infligitur, est infamis, secus de aliis. Voy. Yarticle 7 dutitre a5 de Yordonnance de 1670. Chez nous on ne condamne point auxgateres eiaYainende, llsuffit de servir le Roi de soricorps. Item on ne condanme point au bannissement et aii bidme non bis B. TITULUS XX.

DELECTUS. deliclum. I. 22, Cod. eod.

2t3 Vid.

De bonis damnatorum. 1. Danmatione bona publicantura, quum aut vita adirailur, nut civitas b. 1. 2. a Qui confisque te corps, confisque tes biens. Paris, i83. Item in exilio perpeluo. I. 39. De jure' fisci. Vid. exinter virum. ceptio in 1. 24. Cod. de donationibus 2. Maritus (mulieris damnaloe) salvas actiones tontra fiscum habet. 1. 4 Vid. I. 10. bona cjus qui tutelnm tunm adminisSi, utproponis, travit sentenliam passi ad fiscumsunt devoluta, procuiatorem nostrum adire cura, qui si quid jure posci ani1.5 Cod. debon.prosc.seu damnat. madvertit, nonnegabit. 3. Ralio naluralis, quasi lex quaedam tacita, liberis addicit a. 1. 7. parenlum hereditalem fl.Vclutad debitam successionem cos vocando, propter qtiod et in jure civili suorum beredum nomen eis indiclum est, ac ne Judicio quidem parentis, nisi meritis de

LEGUM DRLECTUS. 2l4 causis, summoveri ab ea*succcssione possunt: ccquissttnum cst, si propler pccnam parentis aufert bona damne alicno admisso granatio, rationcm haberi liberorum; viorem pcenam luercnt quos ntilla contingeret culpa, interdum insumrnam poegestatcm dcvoluti: utimperiura tius repleatur civibiis, quhm fiscus pecuniis, 3. Le dernierdit: Post damnationem acquisita, si is cujus bona publicata sunt relegatus sit, ad heredes ejus pertinent testamento scriptos, vel ad heredes ab intestato. Quod si habere dcportalussit, quia civitatem amisit, hereditatem non potest et acquisita fiscus accipit. Vide I. i5. De inierdictiset relegatis, el I. 22, 5 Mandati. TITULUS XXI.

De bonis eorttm qui ante sententiatn morlem sibiconsciverunt, vel accusalore/n corruperunt. TITULUS De interdictis, XXII.

et retegatis, et deportalis a.

aliud dit: Eum qui civitatem amitteret,nihil aLaloiZ esjuris adimere libcris, nisi quod ab ipso perventurum hoc est ciset ad eos, si intestalus in civitate moreretur; vitatcm ejus et liberos, elc. Qua3 ver6 non a patre sedh ea ma^enere, a civitate, a rerum naturA tribuerenlur, nere cis incolumia : itaque et frntres fratribus fore legitimbs heredes et agnatorura tutelas, etc. Vid. 1. 4- Cod. Depcenis. 1. Potest alir.ui et unus honor inlerdici. Sic tamen, ut

2l5 LEGUM DELECTUS. si cui honore uno interdictum sit, non tanlum eum honorem petere non possit, verum ne eos quoqne qui co honore majores sunt. Est enim pcrquam ridiculum, eum qui minoribus, pcenaj causa prohibitus sit, minores pe terenon 1. 7, ult. prohibetur. 2. Relegatusnonpotest llomaj morari, Itcet hoc sententtd comprehensum non sit, quia omnium est patria a. Sed neque in civitate in qud versaturprinceps^ transit; cis velperquam enim dttmtaxat principem iniueri liccl, qui liomatn ingredi I. ult. possunt. Est enim princeps paterpatrice. a.Lex 33. Ad municipalem. TITULUS XXIIL

De sentenliam passis et rcstitulis. TITULUS XXIX.

De cadaveribus punitonim. LIBER NON. PRIMUSet retalionibus.

QUADRAGES. TITULUS De appellalionibtts

1. Appellandi usus quam sit frequens, quamque ncnerao est qui nesciat. Quippe quum iniquilacessarius, vel imperitiam (re) corrigat: licet 11011tem judicantium, nunquam bene latas sententias in pejus refprraet. Neqiic

ai6

LKGUM DKLECTUS. cnim ulique nielius pronunciat, qui novissimus scntcnliam laturus cst. I. i, Vid. n 23. 2. Libclli qui danliir appellatorii ilh sunt concipiendi, ut habeant scriplum, et a qtio dati sunt, hoc est, qniappcllet, ct adverstis quem, ela qua senlentia\ 1. i, ult. 3. Si apud actn quis appcllaverit, satis erit si dicat, Appcilo a, 1. 2, a Apud nos fierct judici injuria, si quis ante ora judicis appellnret. si plures habuerit ad4 lHud ceciditin qusstionem, vcrsarios, ct quorumdam nominalibellissintplexa, quorumdam nou, an asque prrcscribifl ei possit ab eis quorum nomina comprehensa non sunt, quasiadversus ipsos arbitror scntcntiai: ct quum una causasit, adquievcrit non cssc praescribendum. 1. 3, 1. a Id es\%fn de non-recevoir. 5. Cerlc siplures bi suntndversus quos pronuncinlur, ct quorumdam nomina in libcllissint comprehensa, quorumdam non, hi soli nppellasse videbuntur, quorum 110mina libellis sunt comprehensa. 1. 3, 2. 6. Quid ei 2<>si cnusam appellnndi certnm dixerit, an liceat ei discedere ab hac, et aliam causam allegare? an vero quasi forma quadam obstriclus sit? puto lamen, esse ei facilitatem, in agendo quum semel provocaverit, etiam nliam causam provocationis reddere, persequique provocalionem suain, quibuscumque modis potuerit. 1. 3, 3. Vide infra, n 20. is cujus inlerest, nppellarepo7. Alio condemnalo, test a. 1. 4) 2 SiemptOr de proprietate victus est, eo Autsi auctoregit, ccssantc, auctor ejus appollarep.olerit. ct viclus sit, non est neganda emptori appcllandi facut

LEGUM DELECTUS. 217 tas. Quid enim si venditor, qui appellare rioluit, idoneus non est? quin etiam si auctor nppellaverit, deinde in caus defensione suspectus visus sit, perinde defensio causae Idcmptori commillenda est, atque sc ipse appellasset. que ita constitutum cst in persona* creditoris, qniim debitor victus appellasset, nec ex fide cnusam defenderet. cre / Quaj constilutio ita accipienda est, si inlerveniente ditore debitor de pignore viclus provncaverit: nam absenti creditori nullum praejudicium debitor facit, idque stalutum est. Dict. 1. 4 3 el 4* a Krgo credilor appellare potest a sententialata adversus debitorem, si injusta sit. 8. A sententia inter alios dictn appellari non potest, nisi ex justA causS, Veluli si quis in coheredum praejudicium se condemnati pnlilur, vel similem huic causam, lutus est coheres : Item fiqtiamvis et sine appellatione dejussores pro eo, pro quo intervenerunt. Igitur et venditoris fidejussor, emptore victo, appellabit, licetemplcc ct veiiditor acquiescant. 1. 5. Legatarii (heredc viclo a) cnusam appellationis agere possunt. 1. 5, 2.1.14. Maxime adfuit, quia non cresiheresinjudicionon ditur tunc jus fieri ex sentenlia judicis. 1. 17, 1. De inofficioso teslamento. cst adversus provocato9. Si rcsistat qui damnalus pem, nec velit admilti ejus appellalionem a, perire festinans; adhuc putem differendum supplicium. I; 6. in fin. a llumanitatis ratione receptum est ut quis possit pro c,ondemnato appetlare. 10. Illud sciendum est, eum qui provocavit, non de-

2l8 LEGUM DELECTUS. bcre conviciavi ei h quo appellat: C&terum oportebit eum plecli. 1. 8. II. Si qui separatim fuerint condemnati, quamvis ex cfidem causa, pluribus eis appellationibus opus est. 1. io. Vid.inf.l. 17. 12. Si quis cum una actione ageretur a, quae plures in se species habeat, pluribus summis sitcondemnatus, quarum singulse notionem principis non faciunt, omnes autem conjuncke faciunt, appellare. poterit ad principem 1. 10, 1. a Contrh in 1. 11. De jurisdictione. i3. Quod est rescriptum in communi causa, quoticns alter appeliat 0, alter non, alterius victoriam eiproficerc hoc ith demum probandum est, si qui non provocavit, una eadem causa fuit defensionis b. 1. 10, ult. a Res judicata est individua, qui pro veritate habetur, Porr6 quod per arrestum seu vice alia quae estindividua. senjudicatum est, habetur pro veritate in prajudicium tentia?. Victoria heredis proficit heredi in 1. 19. De inofContrh in ficioso testamento. 1. 7. Familiaj erciscundaj. 1. 25, 8. Familia; erciscundee et in 1. 22. De exceplionc Vid. rei judicata* et in 1. 11, 3 eod. 1.46. Deusufructu. 1. 62, 1. De evictionibus. 1. 20. De tutela; et rationibus. b Secus ratione pcenas si diversum judicium redditum esset. Distingui potest inter actorem et reum. Victoria unius h reis proficit alteri reo, secus de victoria unius acalter ut uno liberato, torum; idque favore liberationis, etiam liberetur. Igitur respectu actorum regula locum hareoruni bet, quia sibi quisque agit et vincit. Respeclu

LEGUM DELECTUS. aig Ait exceptio. 1. 2. CodJSi unusex pluribus appellaverit, unius alteri prodesse. Sed Gotofr. ait in appetlationem Gallia non prodesse; nam quilibet tenetur appellare secundum Rebuffum in proccmio constit.//. 5, n 98. 14. Quum ex causa judicali soluta esset pecunia necessitate judicis 0, ab eo qui appellatione interpositamenierit meliorem sententiam, recipere eumpecuniam quam solvit, oportet. 1. 11. sententia?. a Quia invitus solvit, und6nonacquievit i5. Constitutiones quae de recipiendis, nec nonappellocum non habent lationibus loquuntur,utnihilnovifiat, in eorum persona, quos damnatos statim puniri publice interest, ut sunt insignes latrones o, vel scditionum concitatores, vel duces factionura. 1. 16. a Vel alia justacausa, quam moK prseses litteris excused savit, moram non recipiat, non pamce festinatione, tunc enim punire pennittilur, prasveniendi periculicausa; deinde scribere. 1, 6, . De infusto rupto. 16. Quum in una causa separatira duplex sententiadivisa datur, veluti una sortis, alia usurarum, duplex appellatio necessaria [est, ne alteram agnovisse, de altera provocasse intelligatur. 1.17. Vid. sup. 1. 10, 4 ^0^* depositi. secun17. Eum, qui cognovit edictum peremptorium dum ordinis causam dari a% placuit non recte provocasse, quum in ejus potestate fuerit, ante diem praistitutum pro aut defensum edicti denunciatiotribunali respondentem nem rumpere. 1. 23, ult. a On n'appetait point de la troisieme senfencepar defaut. 38. Substituli tutores in locum legitimi tutoris, experti cum eo tutelae judicio, quum arbiter iniqufc condemna-

DELECTUS. a sentcnlia ejus provovit, quam rci aquitas cxigebat, 4 caverunt a : pendente causa appellationis juvenes adoleverunt. QiuTsituiu est, quum omnis executio hujus ad aduilos pertineat, causam adse pertinentem idonee tuert an postulatio eorum contrh quos appellatum possunt, eratdiccnlium illos debuisse causas appellalionis reddere, qui primi sunt experli, admitlenda non sit? Respondit, cos quorum tutela gesta csset, si vellent causam exequi, non prohibendos. Idem et in curaloribus observandum cst, si interim adultus ad legitimara actatem pervenit. 1. ult. ult. Vid. 1. io, in fm. Cod. eod. a Dans Yusage de /a procidure, le mineursorii de tutette doit reprendre linslance, parce quil n'y itatt pas en son nom. Secus du mineurimancipi^ en cause parce qttiiilait en son nom avec son curaiettr, et le curateur cesse seutement d'y etre. 19. Super omnicausa interpositam provocalionem vel vel justam a. 1. 6. injustam tantum liceat pronuntiare, Cod. deappeltat. et consult. a Bien fugi ou malfugi, 2.0. S\ quid in agendo ncgotio minus se allegasse litiomissum, apud gator crediderit, quod injudicioactofuerit : quum eum, qui de appellatione cognoscit, persequatur votum gerentibus nobis alittdnihil in judiciis, quhm justitiam locum babere debere a, necessaria res forle transmissa, non excludenda videatur. \. 6, S i. de appelt. et consutt. a Vid. I. 2. Cod. Sententiam rescindi non posse. Vid. 1. 3, 3. Vid. suprh n 6. 2.1. Ne temere autem ac passim provocandi omnibus arbitramar enm qui malum litem fuefacultas pra;beatur,

320

LEGUM

221 LEGUM DELECTUS. rit persecutus, mediocriter pcenam h competenti judice sustinere. 1. 6, 4 Cod. eod. 22. Si intrh dies praestitutos qui nppellavit desistat a, deserta existimatur provocatio, sententia et executioni mandabitur. 1. 18. Cod. cod. a Disertion a"appel. Annus datur in Authent. ei qui appellat. Cod. De temporibus et reparationibus. 23. Et in majoribus, et in minoribus negotiis appellandi facultas est. Nec enim judicem oportet injuriam sibi fieri exislimare, e6 quod litigator ad provocationis auxilium convolavit a. 1. 20. Cod. eod. a Plusieurs coutumes admetfent Vcxempiion d'appetpour empicher Yappetant de relourner devant le mime juge pour une auire cause. Propter. 1. 1, suprh. 24. Et in mullis h judicibus inferendis, appellationes jubemus admitti. 1. 25. Cod. eod. 25. Si quis libellos appellatorios ingesserit, sciat sehabcre licentiam arbitrium commutandi, et suos libellos rehumanitas araputetur, a. cuperandi, nejusta^poenitudinis 1. 28. Cod. eod. a La loi 3g, 1. Cod. De appellationibus, recommande la briiveti dans les griefs> et de ne point ripiterce qui a iii icrit en cause principale. TITULUS Quibus appellare TITULUS II. non lieet. III.

Quis ct h quo appelleiur.

222

LEGUM DELECTUS. TITULUS Quando appeltandum TITULUS IV. sit et intrh quce tetnpora. V.

De appetlationibus recipiendis, vel non. i. Non solent audiri appellatilos, rest. 1. i. TITULUS VL dicuntur. nisi hi quorum inte-

J)e tibellis dimi$sorii$> quiapostoli TITULUS VII.

Nihit innovari appellatione interpellatione inierpositd. TITULUS VIII.

Quce sentenlice sine appettatione rescindantur. i. Si calculi error in sententid esse dicatur 0, appellare necesse 11011 est. Veluti si judex ita pronuntiaverit, quiitn constet Titium Seio cx illd specie quinquaginta, item ex iltd specie viginti quinque debere: idcircb Luciuin Tititttn Seio cenfutn condemno: nam quoniam crror computationis est, nec appellare necesse cst, et citra provocationcm corrigitur. 1. 1, r'. a Error catculi nunqiiam veritati prrcjudiciuni facil.

223 LEGUM DELECTUS. 1. unic. Cod. De errore calculi. suprh. De transactionibus. Error calculi non praescribitur. I. 8. De administratione rerum ad civitates pertinentium. Vid. 1. 2. Cod. De re judicata\ et suprh. De re judicata. n 38. Errorem calculi, sive ex uno conlractu, siveexpluribus einerserit, veritati non afferre praejudicium, saepe constitutum est. 1. un. Cod. de error. calc. 2. Contrh constitutiones judicatur, quum de jure constitutionis, non de jurc litigatpris prpnuntiatur. Nam si judex volenti se ex cura muneris vel tutelac, beneficio liberorum, vel aetatis, aut privilegii excusare, dixerit, nequeflios^ neque cetatem, dul ullutn privilegium de jure ad muneris vel tutelae excusationem . prodesse, constituto pronuntiasse intelligitur. Quod si de jure suo probantem admiserit , sed idcirc6 contra eum sententiam dixerit, qu6d negaverit eum de cetate sud, aut de nutnero liberorum probasse^ de jure liligatoris pronuntiasse intelligilur. 1. i, 2. TITULUS IX.

De fure fisci a, a Vide quinque privilegia fisci ad 1. 5. infrh de cenibus. i. Quand6 fraus (legi) interposita videatur agendum est a, id est, utrum exitus spectari debeat b an consi1. 3, 2. lium. Et placuit exilum esse spectandnm. a Combien faut-il de prescription contre te roi pour les biens vacan$s occupis de bonne foiel vendtis h un acheteur de bonnejoi? Faut-it 3o ans? Oti si laprescription de io

LEGUM DELECTUS. 224 et 20 ans sujfit? Lc roi qui agit par procureur sera-t-it ripute prisent parlout ? Vid. 1. 2, i, 1. 3. De requirendis reis, ubi si per annos 20, tiscus bona non ocui paverit. h L. 10, 1. Quaj in fraudem creditorum. Justa (rerum) prelia non ex praeterita* emptione a> sed cx prnesenli oestimalione constituntur b. I 3, 5. a L. 2, 1 et 2, ait in omni causd nummaria instrumenta cdenda csse fisco. 1. 3. De edendo. 1. 2. De fide instrunientorum. b Quanli res venire potest. 3. Si posteriori creditori fiscus successerit, eo jure ulilur quo usurus erat, ctti successit. 1. 3, 7. Vid. n I9.. 4. Si in locis fiscalibus, vel publicis rcligiosisvc, aut in monumentis thesauri reperli fuerint; Divi fratres constituerunt, ut dimidia pars ex his fisco vindicaretur. Item si in Cassaris possessione repertus fuerit, diinidiam aeque partem fisco vindicari. 1. 3, 10. Thesauri in privato loco invenli dimidinm hnbet inventor 0, dimidiam loci dominns. 1. 1. Cod. dc Thesaur. a Apud nos tres partes fiunt, quaud6 quis in alieno loco invenit. 5. Quodcumque priviligii fisco competit, hoc idem ct Ccesaris ratio, ct Augusta) habere solet a. 1. 6 , S 1. a Vid. 1. 56 et 5y. De legntis 2. 6. Non puto dcliiiquere enm qui in dubiis qiu-estionibus contrh fiscum Iacil6 responderit a. I. 10. a Sub bono principc cnusa lisci semper mala est. Cassiodor.

225 LEGUM DELECTUS. Quod communiler omnibus prodest, hoc rei privatse nostrae utilitati preefereiulum esse cnnsemus: nostrum, esse proprium subjectorum commodum imperialiler existimantes. I. 1, 14. Cod. de cad. toll. 7. Non possunt ulla bona ad fiscum perlinere a, nisi qua; creditoribus stiperfulura sunt: id enim bonorum cujusque inlelligilur, quod aeri alieno superest. 1. n. a Scilicet in confiscatione bonormn. 8..I11 summd sciendum est, omniuni fiscalium pcenarum pelitionem crcditoribus postponi a. 1. 17. a Secus in creditore peculatus. Quod yhcuil fisco non e$$e pcenam petcndam, nisi credilores suutn recupaverini, eb pertinet, ut privilegium in pcena contrh crcditorcs non exercealur, non ut jus commune privatorum fiscum amittat. I. 37. Vid. 1. 1. Cod. pcen. fisc. cred, praef. 9. Nullo modo exigcndum quem probare undc habeat c, circh delationes fiscales : sed delalorem probare de' bere qttod *'^dit. 1. 25. a L. 11. J pelitione hereditalis. 1. io. C. Arbitrium tutelae. Le Preii , cent. 4. Cod. 55. 10. Si qui milii obligaverat quce habct habilurusque esset, cum fisco contraxerit, sciendum cstfl, in re posteh adquisitn, fiscum potiorem essc debere Pnpininnum respoitr disse; quod et constitulum est: prrevenit enim causam pignoris fiscus a. 1. 28. a Voyez Yidit du mois d^aotH 1669. b Vide 1. ult. Qui potiores, n 5, ubi excipitur causa tutelac. ii. Eum, qui debitoris fisci adiit hereditatem, privicgiis fisci cccpisse esse subjcctum a, I. 33. tx. i5

226 LEGUM DELECTUS. a An fiscus habet ipso jure hypothecam in ejus Lona? Nov. Sed dumtaxat fiscus habebit privilegium actionis principalis. 12. Bona fisco, citrh pcenam exilii a perpetuam, adjudicari sententia* non oportet. 1. 3g b. a Le bannissement perpituel emporle confiscation. Vid. I. i. De bonis damnatorum. b Vid. exceplion. in 1. 24. Cod. De donationibus in' tcr virum. . i3. Eum, qui bona vacantia a fisco comparavit, debcre aclionem quae contrh defunclum competebat excipere. 1. /i a. a La loi 45, S i4 f"I ' Minoribus vectigalia locanda non sunt, ne beneficio aetalis utantur. 14. Fiscus semper habet jus pignoris a, 1. 46, 3 Vid. a qui potior. n 5. a Le % 9 dit: Qui pro alio h fisco conventus solvit, non inique petit persecutionem ejus bonorum pro quo solvit.. . 15. Ut debitoribus fisci a, quod fiscus debet compenselur, sa;pe constitutum est, excepta causa tributorin, et stipendiorium b> item pretio rei h lisco emptae, et quod ex causd annonariA debelur. 1. 46, $ 5. Vid. de compcns. 1. 20 t. a Le % 6, I. 45, dit: Ipse autem fiscus liitc conditione sua instrumenta edit, ut ne is cui describcndi sit potestas udversiis se vel rempublicam his actis utatur. Cesl le styte de ta Chambre des Comptes. La /0/29, S 1 dit: Eum qui falsutn testamentum dixit, possc adire hereditatem constat; sed denegalis actionibus fisco locus erit, ct obligationes quas adeundo tonfauit, non restiluuntur. I*e'$ 2

LEGUM DELECTUS. 227 dit: Nam et in eo qui potest aditam hereditatem defuncti morlera non defendit, imperator rescripsit obligatioues confusas non resuscilari. b Item oportet ut ex eadem statione debeatur. c L. 46, ult. ait: si multi fisco fraudem fecerint, non ut in actione futii, singulisolidum, sed omnes semel quadrupli pcenam pro virili portione clebent: sanc pro non conveniuntur. Vide 1. 6. De puidoneis, qui suntidonei, blicanis. ubi dixi de Yamende de iooo livres contre tes fraudeurs de tabac, 16. Moschis a quaedam fisci debitrix ex conductione vectigalis, heredes habuerat, h quibus post aditam hereditatem Faria Senilla, et alii prcedia emerant: quum convenirentnr propler Moschidis reliqua, et dicebant heredes Moschidis irjoneos esse, et multos alios ex iisdem bonis emisse, eequum putavit imperator prius heredes conveniri debere b, in reliquum possessorem omnem, et ilh pronuntiavit. 1. 47 Vid. n 19 c. a Discussion mime contre tefisc, Vid. n 19. Quid chez nouspour les deniers royaux? L'iditdumoisd'aoU 1669 n 'exctul point la discussion. b. Par dictaration de 1669, les dibets de clair sonl imprescriplibles par quetque lapsde tetnps qtie ce soit: et ilspor* tent intiril de plein droit, quand ils excidenl 200 Uv.parYidit de 1670. Vid. De administratione rerum ad civitates, n8. c Vid. Cujacium ad Nov. 4. 17. Cornelio Felici a mater scripta heres, rogata erat reslitucre hereditatem post mortem suam, quum heres scripta, condemnata esset h fisco, et omnia bona mulieris occuparentur, diccbat Felix, se ante pcenam esse :

LEGUM DELECTUS. 228 hoc enim constitutum est. Sed si nondum dies Cdeicommissi venisset, qnia posset prius ipse mori bt repulsus est inlcrim h pelitione. 1. 48, i e. a La conjiscation emporle Yusujruit au profit du fisc. Si les biens du pere quiavait Pusufruit de ceux de sonfils} sont confisquis, ilfaut distinguer : si le pereperdta puissance palernelte^ leftls gagne et riunit Yusufruit: Secus il passe att fisc. b Vid. 1. 69, i. De legatis 1, etibiCujacium. c Vid. 1. 77, 4- L>elegalis 2. 18. Justns etiam, et quco locum habent fisci actiones praocipimus concremari ob hoc solum, qu6d suis temporibtis prolata? non sunt. Ut jam calumniaj privatorum eo sallcm nrceantur exemplo, quo justasfisci lites silere pra> cipimns. 1. 6. Cod. dc jur. fisc. a. a L. 2, ult. 1. 3. Di requirendis rcis. 19. Non injusta* ratione desideratis, repromissa* fisco eos ptiore loco conveniri, qui reliqua conindemnitate, traxenmt, mox nd vos perveniri qui nb his quoedammercati cstis. 1. Cod. de conv. fisc. deb. Vid. stip. I. 4720. Qui propria* scripturA debitorem sibi adnolat crcditor non est, nec fiscus si'ei succedat a. 1. ult. Cod. de conv. fisc. debit. a Exemplo perniciosum cst ut ci scripturae credatur, sibi annotatione debitorem propria quia unusquisque constituit. J. 7, Cod. De probationibus. 21. Scire debet gravitns tttn intestntornmres, quisine legilimo hercdc deccsseriut a, fisci nostri rntionibus vindicandns. 1. 1. (^od. dc bon. vncnnt. ct incorp. Vncnntia mortuorum bona tunc ntl fiscum jubemus transferri, si nullum ex qunlibet sanguinis linej\, vel ju-

LEGUM

ris tilulo, legitimum heredem. Cod. cod. a Dishirence. . 22. Si quando adnolnliones nostrae continennt possessionem, sive domum quam donaverimus integro stnlu donalam, hoc verbo ea vis continebitur, quam ante sctibcbamus, ctini adjacentibus, et pecoribus, et fructibus, et omni jure suo: ut ea quae ad inslructum possessionis vel domus perlinent, tradenda sint. 1. 2. Cod.debon.vacant. et de incorp. a L. 191. De re judicala. 1. 3. De constitutionibus principum. 23. Respublica minorum jurc uti solet. I. 4 Cod. quib. ex caus, maf. in int. rest. Rempublicam ut pupillam extrh ordinem juvari moris est. 1. 3. Cod. de fure reip. lib, 11. 24. Si priusquhm fisci rationibus pater vcslcr obligaretur, perfectam preediorum donnlionem fecissc fuerit probatus, quod cltrh fraudem creditorttm gestuni est, non rescindilur 1. 1 de furefsci. TITULUS X.

DELKCTUS. reliquerit intestatus

229 1. 4-

De captivisy et de posltiminio, et redemptis ab hosfibtts. 1. Verum cst, expulsis hostibus ex agris quos ccpcaut rint, dominia eorum ad priores dominos rcdire;-nec publicnri, nut prncdao loco ccderc, Publicalur enim illc agcr qui ex hoslibti3 captus sit. 1. 20, 1.

23o

LEGUM

DELECTU5. XI. ''>'

TITULUS

De re militari. TITULUS XII.

De castrensi peculio. TITULUS XIII.

De veieranis. LIBER

QUINQUAGESIM. TITULUS Ad municipalem, PRIMUS. et de incotis.

1. Municipes dicimussua) cujttsquecivilatis cives. I. i, l.infin. 2. Placet etiam filios famiiias domicilium habcrc posse : non utique ubi pater habuit, sed ubicumque ipsc domiciiium conslituit. I. 3 et 1. 4* 3. Imperator Titius Antonius Lcntulo Vero rescripsit: Magislratuum ojjicium individttum^ ac pericutum esse cotnmune. Qttod sic intelligi oportet, ut ith demura collegoo si neque ab ipso qui gessit, nepericulum adscribatur, res scrvari possit, que ab his qui pro eo intervenerunt, ct solvendo non fuit, honore deposito. Alioquin si persona vel cautio sit idonea, vcl solvcndo fiiit quo tem-

LEGUM pore conveniri potuit, travit tenebitur. I. ir.

23l DELECTUS. in id quod adminisunusquisque

4; Municipes intelliguntur scire quod sciant hi quibus summa reipublicae commissa est. 1. i4 5. Facti quaestio est in potestate judicantium : juris autem autoritas non esla. 1. i5, infn. pr. b. a L. 7. Cod. dc fideicommissis. b L. 1, 4. ad Turpillianum. 6. Exigendi tyibuti munus inter sordida munera a non habetur. 1. 17, 7. a Iiecette de capitalion> dixieme, etc. qui salvam rempublicam fore respon7. Fidejussores, non adstringuntur a, in derunt, poenalibus actionibus : eos enim quas inciderunt hi pro quibtis intervenerunt damnum reipublicrc praestare salis est b, quod promitli videtur. I. 17, ult, Vid. inf. 1. ai, 1. a L. ult, De magistrat. convent. 1. 68. Defidcjussor. rerum ad civitates pcrtibL. 9. De administratione nentiuni. 8. Divtis Severus rcsctipsit inlervalla temportini iu continuendis oneribtis, invitis, non etiam volentibus con1. 18, 1. i/i, ccssa, dum ne quis continuet bonorem. . penutt, inf. de tnun, ei hon, 9. Quod major pars curiaj eflicit fl, pro eo habetur ac si omnes egerint. 1. 19 b. a Idem dans la constilulion des bannatilis. b Vid. 1. 3. Dc decretis ab ordine faciendis. 10. Domicilium re et facto transfertur, uonnudt\ coittestalione, sicut in hi3 cxigitttr, qui negant se posse atl mtinera, ul incolas, vocari. 1. 20. eos qui pre aliis non cx con1 r. Paulus respomlit,

LEGUM DELECTUS. convctractu, sed ex oflicio a quod administrnverint, niuntur, in dnmnuni sortis subslilui solere , non etinm in usurns b. 1. 21, . 1. a L. ult. De mngistrnlibus convent. b Quin 11011 datur poena pcenae. 1. a/j. infra. 1. 17, $ ttlt. suprit. 12. Constantc mntrimonio dos in bonis niariti est. 1. 21, 4- Vid. sup. defur. dot. n 4 i3. Idem rospondit, si civitas nullam propriam legem /inbet de adjectionibus admittendis d, non possc rccedi h locatione, vcl venditionc proedioruni publicorum jam perfeclA : tempora enim adjeclionibus prastita ad causas fisci pertincnt b. I. 2t, S ulls a. Tiercement, doublement. b. Civitus non fruitur privilegiis fisc.i. Si tcmpora, qua; in fiscalibus actionibus, vel hastis stalula sunt patitmlur> quum etiam augmentum te facturam csse profitearis, adi rationalem noslrum, ut justam uberioris prelii oblationem admillal. 1. /. Cod. deftd. et fur. hasl. ut veteres possessores fundoruni Congruit aiquitali, ptiblicoruni novis conductoribus pracferanlur c, si facla per alios augmenta suscipiant. 1.4. Cod. de locat. pnvd. civ. c Idem dans tes boutiques du Pa/ais. 14. Vidua nnilier amissi mnriti domicirtum retinct, excmplo clarissiinoc personae per maritum factne : scd ulrumquealiis intervenientibus nuptiis perniutatur. 1. 2?., $ 1. Vid. inf 1. 32 et 1. ult, 3. i5. Miles ibi domcilium habcre videtur ibimcrel, si niltil in patriA possidcat. 1. 23, 1. t6. Conslitutionibus ut pecuprincipum conlinclur,

232

LEGUM DELECTUS. 233 niae quae ex detrimento solvilur usurae non praestentur a I.24. a Non datur pcena pcenee. 1. 21, 1, supra. Les dom-\ inages et inlirets peuvent quetquefois produire des intirits* 17. Si quis negotia sua non in colonia 4, scd in municipio semper agit, in illo vendit, emit, conlrnhit; eo in foro, balneo, spectaculis utitur, ibi fcstos dies celebrat; omnibus deniquc municipii commodis, nullis coloniarum fruitur, ibi magis debere domicilium, quam nb\ colendi causa" diversatur. 1. 27, 1. Vid. inf. n 23. nostrum debere existintari Eam domum unicuique constitutum est, ubi quisque sedcs et tabulas haberet,' fecisset. 1. zoS.Jf. de suarumquc rerum constitutionem verb. signif. In eo loco singulos habere domicilium non ambigituiy ubi quis larcm, rerumque ac fortunarum suaruni sumsi mnm constituit : unde rursus non sit discessurus, nihil nvocet : untl6 quttm profetius tst, peregrinari videtur(quo) quod si rediit jani dcstitit, 1. 7. Cod. de incol. el ubl quisq. domic. hab. vid, 18. Kihil est impcdimcnto quominus quis ubi velit habeat domicilium, quod ei interdiclum non sit. 1. 3i. Non tibi obcst, si quiim incola esses, aliqttod mtmus suscepisti, modo si antequam ad nlios honorcs vocnreris, domicilium trnnstttlisti. 1. 1. Cod. de inc. el ublquisdotn. Vid. inf. n 21. 19. Ka quoe desponsa cst, nnte conlrnctas nuptins sutim non mutnt domicilium 1. 32. Vid. sup. 1. 23, 1. 20. Roiua conuntinis nostra pntrin est. I. 33 a. a L. itlt. Dc interdiiiis. 1. 6, 11. De cxcusntionibus. 21. Incola jatn muueribtis publicis dcstitiatus, nisi per-

LEGUM DELECTUS. 234 fecto munere, incolatuirenuntiare non potest. 1.34- Vid. inf de inun. et hon. 1. 4> utt. 22. Itemrescripserunt, mulierem, quamdiunupta est, iucolam ejusdem civitatis vidcri, cujus maritus ejus est: et ibi unde originem trahit, non cogi muneribus fungi. 1. //, 3. Mulieres honore maritorura erigimus, genere nobiliex eorum persona* statuimus, et domitamus, etforum cilia mutamus. Si autem minoris ordinis virum posteh sorlita? fuerint, priorc dignitate privata?, posterioris ma1. i3. Cod. de dignit, Vid. rili sequentur conditionem. 1. 22, i, 1. 8, ff. de Senat. a3. Cives origo, incolas domicilium facit a.\. 7. Cod. de incol. et ubi quisq. domic. habet. vid. a Vide titulum sequentem, n 8. 24. Senatorcs in sacrntissimn urbe domicilium dignitatis habcre videntur. I. 8. Cod. de incol. et ub\ quisq. dom. hab. vid. v 25. Uona civitatum non sine solenmibus alienanda. 1.3. Cod. de vend. reb. civ. TITULUS II.

De decurionibus etfitiis eorunt. 1. Nullum palris deliclum itmoccnli filio pcenae est a. Ideoque ncc ordinc decnrionunu aut coeteris honoribus propter ejusmodi causam prohibetur. 1. 2, 7. Vid. sttp. nd teg. maj, n 4 *t tnf de mun. el hon, n 4a L. 26. de paMiis. 2. Antoninus edicto proposito stntuit, ut cuicinnquc dtit quacumque causa nd tcmpus ordinc a vl ndvocn-

235 LEGUM DELECTUS, comtionibus, vel quo alio officio fuisset interdictum, vel officio nihilominus pleto tempore, fungi lionore, possit. Et hoc recte, neque enim ex pggeranda fuit. sententia quae modum inlerdictioni fecerat. 1. 3, i. b L. 26. De pcenis. Ad tempus ordine motos ex crimine quod ignominiam importat, in perpetuum moveri placuit. 1. 5. Qnibus posthhc ordini suo, vel advocationi ad tempus interdicetur, post impletum temporis spalium, non prorogabitur infamia. 1. 1. Cod. de his quiin exil. dati ab ord.m. s, Vid. 1. &,Jf, depostul. 3. Privilegiis cessantibus cceteris, eorum causa potior babetur in sentenliis ferendis, qui pluribus eodem tempore suffragiis jure decurionis decorati sunt. Sed et qui plures liberos habet <?, in suo collegio primus sententiam rogatur, caeterosque honoris ordine proecellit. 1.6, $ult. a Privilegium plurium liberorum honos est primum sententiam dicere, vel opinionem. Patrem non habenti filios anteferri constat. 1. 9. Cod, eod. 4- Licct indivisa bona fratres habcnt, nihilominus tamcn singuli suo nomine civilibus tenentur mtmeribus. 1. 7. Cod. eod. Vid, inf de muner, et honor, n 21. 5. Si ultrh sepluagesimum cetatis annum a patrem eum personatuum essc prajses provincice perspexerit, lium munerum vacationo perfrui providebit. 1. 10. Cod, eod. d Vid. 1. 3. De jnrc immunitatis. Erg6 nnnus sepluagcsimus dcbct esse completus. Vld. 1. 8. De muneribus et honoribus.

236 LEGUM DELECTUS. 6. A mtmcribus podagroo valetudo non praestat excusalionem. 1. t3. Cod. eod. niuPodagrac qtiidcm vnlctudo nec nd personalium nerum prodest cxcusalioncm. Verunt quum ith te valetudine pedum afflictuin dicas, ut rebus propriis intercessum commodare si non possis, rector provincia), allegntionibus tuis fidem ndessc perspexerit, ndpersonalia mimera te vocari non patietur. 1.3. Cod. quimorbo se excus. ho7. Si quis decurio pnter sit duodecim liberorum, norntissima munerum quiete donetur. 1. 24. Cod.h.tit. 8. Pntris originem untisquisque sequilur. 1.*36. Cod. eod. a. a Vide tituUnn proeccdentem, n 23. 9. Quis tnm inveniri iniquus nrbiter rerum potest, in urbibus magnifico statu praedilis, ac votiva curialium numerositate locupletibus , ad iterationem quempiam transacti oneris compellat : ut quum alii necdum pene et reinitiali ctiria; sacris fuerint, alios et continualio, petitaj saepb functiones adliciant. I. S2.C0d.c0d.Vid. inf. de mtin. et bon. I. 3, S *5 et n i5. TITULUS III.

De aivo (albo) scribendo a. a Album est malricuia dccurionum. Gotofred. 1. Decuriones in albo ith scriptos esse oportet, ut : sed si lex ccssat, tunc diglege municipnli pracipitur eo ordine, quo nitales eruut spectandac, ut scribanlur quisque corum maximo honore in municipio functus est. 2. Ili, qui nullo honore funcli sunt (ith scribendi),

LEGUM DELECTUS. 237 prout quisque eorum in ordinem venit. 1. i. infm, prin. 3. In albo decurionum in municipio nomina a antfc scribi oportet eorum, qni dignitates principis judicio consecuti sunt, posteh eorum qui tantum municipalibus honoribus functi sunt. 1. 2. aLes officiers du roipricedentles offtciersde ville, TITULUS IV.

De muneribus et honoribus. 1. Munerum civilium quoedam sunt patrimonii, alia 1. 1. personarum. lllud lenendum est generaliler personale quidem mttnus esse, quod corporibus, cum sollicitudine labore, animi, ac vigilantia solemniter extitit : patrimonii vero, in quo sumptus maximc postulatur. I. 1, 3. Munerum civilium triplex divisio est, nam quaedam munera personalia sunt, quacdam patrimoniormn; dn cuntur alia mixta. 1. 18. dict. 1. 1. 2. Qui originem ab urbe Roma" habent, si alio loco domicilium constituerunt, munera ejus sustinere dcbent. 1. 3. 3. His, qui castris operam per militiam dant, nullum municipale munus injungi potest. 1. 3, 1. 4. Quod pater in reatu criminis alicujus est a, filiis impedimento ad honores esse non debe.t. 1. 3, 9. a Vid. 1. 2, 6. De decurionibus. 5. Eos mili*es, quibus supervenientjbus hospitia praj^ beri in civitate oportet, per vices ab omnibus a quos id munus contingit, suscipi oportct. 1. 3, i3.

DELECTUS. ut dividi pro ralct fortunarum, a Nonne satiushospitia vir summoe probitatis, quhm pcr vices; putatLaviuitis, revera aequalitas queo sit per vices videtur prorsus iniqua. 6. Proeses provinciac provideat, munera et honores in civitalibus seqaliter per vices secundum aetates, et ut gradus munerum, honorumque, diguitates, qui anliquitus statuti sunt, injungi: ne fine discrimine et fresimul viris et viribus respuquenter iisdem oppressis, 1. 3, i5. blicae destituantnr. Civilia munera per ordinem pro modo fortunarum sustinenda sunt. 1. un Cod. de inun. patrim. 7. Qui obnoxius muneribus suae civitatis fuit, nomen militiae, defun^endi oneris municipalis gratia, dedit, deteriorem causam reipublicas facere t.on potuit. 1. 4 ult. Vid. f. ad municip. n 21. vel intribu8. Munera, quoe patrimoniis injunguntur, tiones, talia sunt, ut neque aetas caexcuset, neque nunec alia praerogaliva, merus liberorum, quoc solet h personalibus muneribus exuere. 1. 6, 4. 9. Munera, quoenatrimoniis inducunlur, duplicia sunt: sive municipes Nam quaedampc.essoribus injungunlur, sunt, sivenonsunt: Quoedam non, nisi municipalibus vel incolis. Intributiones quoc agris fiunt, vel sedificiis, possessoribus inducuntnr. Munera vero quac patrimoniorura vel incolis 1. 6, babentur, non aliis quhm municipalibus, 18, S21. ult.Cod. ante vicesimum 10. Ad rempublicam administrandam quoe non palrimonii quinlum nnnum, vel ad munera, sunt, vel honores, minores admitti non oporlet. 1. 8. 11. Aunus vicesimus quintus cceptus pro pleno habclurrtr.

238

LEGUM

DELECTUS. 239 IIoc enim in houoribus favoris causa constitutum est, ut pro plenis inchoatos accipiamus : sed in his honoribus in quibus reipublicoc qui eis non commitlitur : cacterum cum damno publico honorem ei committi non cst dicendum, etiam cum ipsius pernicie minoris. 1. 8. a Secus in restitutionibus. 1. 3, $ 3. De minoribus. Vid. de docurionibus, n 5. in municipio creatus, munere 7. Si quis magistratus injuncto ftmgi detrectet, per pracsides munus agnoscere cogendus est remediis, quibus tutores quoque solent 1. 9. cogi ad munus, quod injunclum est, agnoscendum. 8. Honorem sustinenli, munns imponi non potest; munus sustinenti, honor deferri potest. 1. 10. edicto, et ut a i4> Ut gradatim honores deferantur, minoribus ad majores perveniatur, epistola divi Pii ad Titianum exprimilur. 1. 11. Vid. inf. 1. 14, pen. i5. Quotiens penuria est eorum, qui magistratum suscipiunt, immunitas ad aliquid infringitur. 1. 11, 2. Vid. inf. 1. i4 pen. et de Decurionibus. n 9. 16. Honor municipalis est administratio reipublicae cum dignitatis gradu, sive cum sumptu, sive sine erogatione contingens a, 1. 14* a L'Office estune dignite ayant Jonction publique, dit Loyseau dans son Traili des OJJices. 17. Publicum munus dicitur, quod in administranda cum sumptu sine titulo dignitatis subimus. Republica 1.I4,I. 18. De honoribus sive muneribus gerendis quum qua> ritur, in primis consideranda persona est ejus, cui defertnr honor, sive muneris administratio : ilem origo nataan suflicere injuncto muneri lium, facultates quoque,

LEGUM

LEGUM DELECTUS. a/jO item lex secund&m quam muneribus possint, quisque fungi debeat. 1. 14, 3. 19. Gerendorum honorumnon promiseua facultas est, sed ordo cerlus huic rei adhibitus est. Nam neque pritts nisi minorem suscemajorem magistratum quisquam, perit, gcrerc potest, ncque ab omni octate, neque continuare quisque honores potest. Si alii non sint, qui honores gerant, cosdem compellendos qui gesserint comcavetur. D. etiam Hadrianus dc plurimis constitutionibus iterandis muneribus rescripsit in haec verba : illud consentio, ut si alii non erunt idonei, qui hoc munere funex his qui jiftn functi sunt, creentur. 1. i3, ganlur, penult. et ult. Vid. sup. 1. 11. Defensionem reipublicaj nmplius quamsemel suscipere nemo cogitur, nisi id fieri necessitas postulet. 1. 16, S uit. 20. Sicut honores et munera quum pater et filius Decuriones siint, in efldem domo conlinuari non oportet: ita vacationum concessa tompora non aliis prodesse possunt, quhm his, qui ad eosdem vel alios honores eadera que vel alia munera, denu6 vocantur. 1. 1. Cod. de muner. et hon. non conlin. Vid. n seq. 21. Intervalla temporum, qua in unius persona locum habent, fratribus (licct communia possideant bona) minime prodesse, constitutura est. 1. ult. Cod. frequenter eod. Tit. de Decurionibus, n 14. 22. Quum te omoibus muneribus functum esse adseveres, ad cadem munera, si aliorum.civium copia cst, qui obsequiis civilibus fungi possint, proesesprovinciae de vocari tc non permiltet. 1.3.Cod quemadm. civ. mun, indic. 23. Ab honoribus ad honores eosdem quinquennii datur vocatio a : triennii ver5 alios. 1. 2. Cod. de mUn.

et honor. honor. a Idem des Cottecteurs. 24. Veterani snnt, qui post vicesimum annuni mililioe honestam, vel causariam missionem consecuti sunt. 1. ult. Cod. de his qui non impl. stip. sacr. sol. s. 25. Decuriones ad magistratum, vel exactionem annonarum antc tres menses, vel amplius, nominari debent. Ut si querimonia eorum videaturjusta, sine impedimento, in absolvendi locum alius subrogetur. I. 1. Cod. de magistr. munic. CJ TITULUS V. :;-

LKGUM DELECTUS. 2^1 Idem in muneribus. Vid. 5. ff. de nmn. et

De vacaiione, et excusatione munerum.

1. Omnis excusatio suti aequilate nititur. 1. 1. ' 2. Quamvis sexaginta quinque annorum aliquis sit, et tres liberos incolumes habeat, h muneribus tamen civilibus propter has causas non liberatur. 1. 1, ult. 3. Numerus liberorum, aut septuaginta annorum, ab honoribus aut muneribus his cobaerentibus excusationem nOn praestat: sed a rauneribus tantum civilibus. 1."2, 1. In honoribus delatis heque major annorum septuaginta, neque pater numero quinque liberorum excusatur. 1.8. l\. Qui ad raunera vocantur', vivorum se liberorum numeruni habere, tempore quo propter eos excusari desiderant, probare debent; numerus enim liberonim postea impletus susceptis anteh muneribus non liberat. ''- -.' 1.2V3,.: * 16 II.

LEGUM DELECTUS. 2^2 Hoc circh vacationes dicendum est, ut si antc qtiis ad vocatus sit, qtihm negotiariinciperet, mtmcramimicipalia vel nntequhm in collegium ndsumcretur quod immunitatem pntiat, tel antequhm scpluagenarius fieret a, vel antequam publice profiteretur, vel antequhm liberos susciperet, compellatur ad honorem gerendum. 1. 5, 7. ff. de jure imm. b. a Verum nonne aetas septuagenaria superveniens deberet excusalionem afferre? neque enim est privilegium, sed mtilto magis impotcntia et incapacitas. b L. 7. Cod. De judiciis. 5. Qnoe patrimoniorum onerasunt, numero liberorttm non excusantur. 1. 2, 4Neque tempore aetatis , neque numero liberorum h muneribus quae patrimoniorura sunt, excusationcm quis habere potest. 1. 5. Cod. de muner. patrim. Etiam minores oetate patrimoniorum muneribus subjugari solent. 1. 7. eod. munera mulieres eliam sustinere dePatrimoniorum bent. 1. 9. Cod. eod. 6. Minus audiensimmunitatem civilium munerum non habet.l. 2, 6. 7. Corporis debilitas eorum munerum excusalionem praeslat, quoe tantum corpore implenda surit. Caeterum quse consilio prudehtis viri, vel patrtmonio suflicientis in homines obiri possunt : nisi certis, et receptis probabilibus causis non rcmittuntur. 1. 2, penulL 8. Tempus vacalionis, quod datur eis,, qui reipublicae causa affilenmt, non ex. ep die numerandum est, quo quis abesse desiit, sed cum quodam laxamento itineris. Neque enim minus abesse reipublicae causa inlelligendus

LEGUM DELECTUS. 2^3 est qui adit ncgotium, vel ab co revertilur. Si quis tamen plus justo temporis, aut itineris, aut in alio loco commoratus, consumpserit a : ilh ea interprctanda crit, ut ex eo tempore vacationis dies incipui ei ccdere, qtto iter ex commodo peragere potuisset. 1. 4 a L. a, 8. Si quis cautionibus. 9. Verc philosophantes pecuniam contemnunt a, cujus retinendoe cupidine fictam adseverationem detegunt. 1. 8, 4, in fin. a Vid. 1. 6, 5 et 7. De excusationibns. Possessio et desiderium tuum inter se discrepant. Nam quum philosophum te esse proponas, vinceris avarilia et et onera, quoe patrimonio tuo injungunlur, rapacilate, solus reeusare conaris, quod frustrh te facere coeterorum exemplo poteris edoceri. 1. 6. Cod. de mun. patr. Turpe esl ut palrias functiones ferre non possit, qui etiam fortunas vim se ferre profitetur. 1. 8 in fin. Cod. de profess. et med. 10. Qui in eam valetudinem incidit, ut certum sit eum civilia officia subire non posse, aut alio morbo laboret, utsuisrebus superesse non possit (hic), in perpetuum excusatur. 1. i3. 11. Eodem tempore idem duas curas operis nori administrabit. 1. ult., 1. 12. Exceptis qui liberalium studiorum antistites surit, decreto et qui medendi cura^ fungurilur, Decurionum immuriitasnemirii tribuipotesf. 1. r. Cod. de dec. ret. dec. stirp. imm. quib. coric. i3. Tutelas sollicitudo a muneribus civilibus non excusat: ut pote qriuhi rieC tres sithiilmjunctae diversarum dbmutnfrit htijudtiiodi b^neficiurn praestenf. 1.3, de excus. mun.

Js44

r.F.GUM DRLRCTUS. TITULUS VI.

De jure immunitatis. i. Personis datcc immunitates, heredibus non relinquuntur. 1. i, i. 2. Sed et generi posterisque datce custoditceque ad eos qui ex focminis nati sunt non pertinent a.\. i, 2. a Nam mulier familiic suac fuiis est, sicut novae familiae caput est. 1. [9!*, ult. De verborum significatione. Immunitates generaliler tributce eo jure, ut ad postein perpetuum succedentibus durant ros transmitterentur, M. 3. Si cui certa conditione muneribus vel honoribus a se adstrinxerunt, quum alias compelli non possent inviti suscipere istum honorein, fides eis servanda est conditioque, qiia* se ad munera sive honores applicari passi sunt. 2. a Vid. n 9. 4. Majores septuaginta annis a tutelis et muneribus personalibus vacant. Sed qui ingressus est septuagesimum annum, nondum egressus, hac vacatione non utetur : quia non videtur major esse septuaginta annis qui annum agit septuagesimum a. 1. 3. a Deux Arrels contraires pour la decharge de la contrainie par corps au Parlement. Deux Arrels conformes a la loi, moiplaidanl a la cour des Aides. Vid. de Decurionibus. Supra n 5. 5. Semper in civitate nostra* senectus venerabilis fuit: naraque majores nostri penfc eumdem honorem senibus,

DELECTUS. 2^5 tribuebanl. Circh muncra quoque quem magistratibus municipia subeunda idem honor senectuti tributus est. Sed eum qui in senectute locuples faclus est, dici potest uon eximi ab hoc onere privilegio cetatis: maximc si non tam corporis habeat vexationem, quhm pecunirc eroga: et ex ea*sit civitale, tionem indicli muneris administratio in qua* non facilc suiTicientes viri publicis murieribus invenianlur. Legem quoque respici cujusque loci oportet, an quiim aliquas immunitates nominatim complecterelur, eliam de numero annorum in ea commemoretur. 1. 5. Dict. 1. i. 6. Demonstratur varie nec abcise, numerum liberorum ad excusationem municipalium munerum prodesse, ex rescriptis divi Elvii Pertinacis. Namque Silvio Candido in haec verba rescripsit. Et xctt pj ncta&v ).eixo\jpyi&v ccyivqw TOUS 7rTe,oso TWV xiyytov ccpiGxpoi;d)lovv ir.eiftri lx/.ctidexu ncadcn; tyexv ix TOU 6I&XIQV eo^jXocras, oux eaxiv a).oyoVj was ovyywpfacu ayo\<x^eiVTWTcaeJbTp y, YUIavil%cu<je TWV hixovpytw. Id est: Etsi non ab omnibus muntribus dimittit patrem natorum numerus; tamen auia sedecim pueros habere te per libellum notifcasli, non est irrationabile, ut I. 5, 2. concedamusfiliorum educatione remiltitibimunera. Eos, qui cujuscumque sexus liberos quinque habeant, impetrata semel vacatione poliri convenit. 1. ult. Cod. de his qui num. lib. vice eorum succedentes, 7. Nepotes loco parentum a. Ideoque si quinque numerus prodesse consueverunt liberorum ex amissorum filiorum nepotibus suppletur, a muneribus personalibus, is quem patrem tuum esse dicis, juxta constiluta excusalur. 1. 3. Cod. De his qui num. liber.

LEGUM

LEGUM DELECTUS. 2^0 a Sed plurcs nepotes unius dumtaxat filii vice funguntur. 8. Quibusdam collegiis vel corporibus, quibus jus coiiundi lege permissum est, immunitas tribuilur : scilieet eis collegiis vel corporibus, in quibus artificii sui causa unusquisquc adsumitur : ut fabroruin corpus est, et si qua eamdem rationem originis habent, id est, idcirc5 instituta sunt, ut necessariam operam publicis utilitatibus exhiberent. 1. 5, 12. 9. Qui publici muneris vacationem habet, si aiiquem honorem susceperit a, ob id qu&d patriae suce utilitatibus cesserit, vel glorice cupiditate paulisper jus publicam relaxaverit, competens privilegium non amittit. I. 2. Cod. de his qui spont. mun. sub. a Vide n 3. 10. Presbyteros, Diaconos, Subdiaconos, atque Exorcitas et Lectores , Ostiarios et Acolitos a etiam munerum expertes esse prcecipimus. L. 6. personalium Cod. de Episcop. et Clericis. a Qui non sunt in sacris, ea lege immunes suitf, tantummodo ut Ecclesicc inserviant. TITULUS De VI.I.

legationibus.

1. Si quis legalum hostium pulsasset, contra jus esse existimatur : quia sancti gentium id commissum habentur legali. Et ideo, si quum legati apud nos essept gentis alicujus bellum quum cis indictum sit, responsum est, liberos eos manere : id enim juri gentium convenit esse. 1. ult.

LEGUM TITULUS De adminislratione

DELECTUS. VIII.

2^7

rerum ad civi/ates pertinentium.

id i. Quod quis suo nomine exercero prohibelur, nec per subjectam personam agere debet. Et ideo si decurio subjectis aliorum nominibus praedia publica locat a, quoB decurionibus conducere non licet, secntvdiim legem usurpata revocentur. 1. 2, . i. 2, 9. oLege conducit% vel colat, ut Fornerius, 2. Qui fidejusserint vectigalis a in pro conductore universam conductionem , \\\ usuras quoque in jure conveniuntur , nisi proprie quid in persona* eorum verbis obligationis expressum est. 1. 2, 12. a Vid. S4. Locati. 1. 88. De verborum obligationibus. I. 68. De fidejussor. 3. Curatores communis officii, divisa pecunia, quam omnibus in solidum publicfc dari placuit, periculo vice Prior tamen exemplo tutorum mutua non liberanlur. conveniendus est is qui gessit. 1. 3, l. 1 et 1. 2. Cod. quo quisque ord.. conv. 4. Legatam municipio pecuniam in aliam rem, quam defunctus voluit a convertere cilra principis auctoritatem non iicet. Et ideo , si unum opus fieri jusserit, permitquod falcidicc legis interventu fieri non potest, titur summam quac eo nomine debetur , in id quod convertere. maxime necessarium reipublicae videatur, 1. 4. Vid. n seq. c Vid. /. 16. De usufructu legato. 5. Pecuniam , quaj in opera nova legata cst, potius

I.EGUM DELECTUS. 2^8 in tulclam eorum operum , qucc sunt, couvcrtciulam , quhm ad inchoandum opus erogaudum , divus Pius scilicet si satis operum civilas haheat," et non rcscripsit; I. uit. ff. facile, ad reficienda ea, pecunia inveniatur. dc oper. publ. Vid. n. super. 6. Magislratus veipublicoe non dolum solummodo, sed et latam negligentiam, et hoc amplius etiam diligentiam debent. I. 6. etiam ppst decennii aut 7. Calculi erroris retractatio a. 1. 8. vicennii tempora admiltelur a Quid sit error calculi. Vid. /. 1 , 1. Quce senVid. /. 1. Cod. De errore caltentice sine appellatione. culi. Quid de tricennio ? Disfmguo , si patet errorem calculi fuisse cognitum vel incognitum. II y a un arrit contre la prescription de 3o ans. et Verus rescripserunt, 8. Imperatores Antoninus pecunia? a, quoe apud curatores remansit, usuras exigendas : ejus vero, quae a redemptoribus operum exigi non potest, sortis dumtaxal periculum ad curatores pertinere, *.1.9. a Vid. De jure tisci. n 16. b Vid. /. 17 ult. Ad municipalem. eum Antoninus et Verus rescripserunt, Imperatores sui tempore, et magistratus publicam qui pecuniam usuras etiam praespost non pauco tempore defmuerat, nisi si quid allegare possit, tare debere, qua ex causa* tardius intulisset. 1. 9 , ult.

LEGUM TITULUS

DELECTUS. IX.

a/f9

De decretis ab ordine faciendis, i. Illa decreta, qucc non legitimo numcro decurionum coacta facla sunt, non valent a. I. 2. a I. 19. Ad municipalem. La loi 3 dit: Lege aulera municipali cavetur ut ordo non aliter habeatur, quam duobus parlibus adhibitis. La loi 4 dit : Ambitiosa decreta decurionum rescindi debent, sive aliquem debitorem dimiserint, sive largiti sunt. TITULUS X.

De operibus publicis. 1. Curam operis aquaeduclus in alio jhm munere coustitutus posteh susceperat : praepostere visus est petere exonerari priore munere utrisque jhm implicilus : quanante do, si alterum tantum eum sustinere oportuisset, probabilius impetrasset propter prius munus a sequenti excusationem. 1. 1 , 1. 2. Ne ejus nomine, cujus liberalilate opus exttuctum est, eraso, atiorum nomina inscribantur , et proptereh revocentur similes civium in palrias liberalitales, Praeses provincice auctoritatem suam interponat. 1. 2, . 2. ^ 3. Quibus operum publicorum extructio credita est, si quid vitii intrh quindeeim annos a ab opere perfecto

25o

1. 8. Cod. de evaserit, oper. publ. a A Paris^ dix ans pour les parliculiers. 4. An in totum ex ruinct doimls licuerit non eamdcm faciem in civitate restituere , sed in hortum convernon protere : et an hoc consensu tunc magistraiuum item vicinorum factum sit, hibentium, praeses proin eodem genere batis his quae in oppido frequenter controvcrsiarum servata sunt, causa cognita* staluet. I. 3. Cod. aedif. priv. sedificandi juxlh publicas 5. Si cui loci proprietas ccdes animum dederit, is quindecim pedum spatio interjecio a inter publfca ac privata aedificia , ith sibi novcrit fabricandum, ut tali intervallo et publicaj ccdcs h periculo vindicentur, et privatus aedificator velut perfuturac quandoque perhm fabricato loco destructionis; non timcat detrhnentum. I. 9. Cod. aedif. priv. a Vid. I. ult. Einium regundorum. TITULUS XI.

LEGUM DELECTUS. tencbuntur et eorum heredes.

De nundinis. t. Qui ad nundinas a concurrerunt, non possunt pro debitis privatis inquietari. 1. un. Cod. de nund. e/ mcrc. b. a Ptmtcges des Foires. b La loi 1 au digeste dit : Nundinis impelralis h dcccnnii tempore principe , non utendo qui meruit, usum amittit.

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XII.

a5l

De pollici/a/ionibus. i. Inter liberos ncpotcm quoquc ex filia contineri divus Pius rescripsit. 1. ult. a. a L. Ifi, 116, 120, 220. De verborum significatione. TITULUS De extraordinariis XIII. litem suam

cognitionibus , et si judex /ecisse diceretura.

ali i5 et iG De Judiciis. 1. Est quidem res sanctissima, civilis sapientia: scd ncc deshoquac prctio nummario non sit eestimanda, dum in judieio honor petilur, neslanda, qui in ingrcssu a sacramenti efierri debuit : quacdam enim tamclsi honestc accipianlur, inhoneste tamen petuntur. b 1. 1, 5. a\j. 36, 1. Locati, id est, in nntecessum. b Verbi gratia h txpct, 1. 43, 9. De furlis; item honoravium advocatorum. Divus Antoninus Pius rescripsit, juris sludiosos qui salaria petebant, hcec exigere posse. 1. 42. In honorariis advocatoruni ila versari judcx dcbet, ut pro modo litis a, proque advocati facundul et fori consuetudinc , et judicii b , in quo crat acturus , ccstimationem adhibeat : dummodo licitum honorarium I. 1, % to. quanlitas non cgrcdiatur.

25a LEGUM DELKCTUS. a Avocat. bli. 38, i. Locati. Licita autem quantitas inteiligitur pro singulis causis usque ad centum aureos , c I. 12 , in fin. c Le i3 dit: Divus Severus ab heredibus advocali mortuo eo prohibuit mercedem repeli; quia per ipsum non steterat quominus causam ageret. Vid. 1. 38 , i. Locati, 1. ult. Cod. De condictione ob causam data\ 3. Si medicus , cui curandos suos oculos , qui eis eocommiserata, laborabat, periculum amittendorum rum per adversa medicamenta inferendo, compulit, ut ci possessiones suas conlrh fidem bonam ceger vendcremret, incivile factum prceses provincice coerceat, que restitui jubeat. I. 3. a Voy. Varl. 276 de ta coulume de Paris. fere genera di4. Numcrus cognilionum in.quatuor vidi potcst : aut cnim de honoribus sive muneribus gcrendis agitatur, aut de re pecuniarid disceptaturi, aut de existimatione alicujus cognoscitur, aut de capilali aimine quceritur. 1. 5. 5. Exis/imalio est dignitatis inlcscc status, legibus ac moribus comprobalus, qui ex delicto nostro auctoritatc legum attt minuilur, aut consumilur. I. 5 , 6. Minuilur cxistimatio , quoticns circh statum digni tatis pcena* plectimur : sicuti quum relegatur quis, vel vel quum prohibelur honoribus quum ordine movetur, publicis fungi, vel quum plebeius fustibus cacditur, vel in opus publicum datur, vel qutim in eam causam quis incidit, qucc ediclo pcrpctuo infamice causA enumeratur. 1.5, 2. S":

LEGUM

DELECTUS.

253

vero, (existimatio) quotiens magna 7. Consumitur veluti quum aqud et igni incapitis minutio intervenit: terdicitur a, 1. S 3. a Solus Cailistratus dixit magnam aut maximam capitis minutionem fieri per aquae et ignis interdictionem. Cujacius 3, ob. 10. TITULUS XIV,

De proxene/icis. 1. Proxenetica jurc a licito petuntur. 1. 1. a Sur les Courliers, voy*z la coulume de Bayonne. ttt 2. Si proxencta faciendi nominis, intervenerit temulti solent, videamus, an possit quasi mandator neri. Et non puto teneri, quia hic monstrat magis nomen , quhm mandat, tametsi laudet nomen. Idem dico, et si aliquid philanthropi nomine acceperit, nec ex locato conducto erit actio. Plane si dolo et calliditate creditorem circumvencrit, de dolo actionc tenebitur. I. 2. 3. De proxenetico , quod et sordidum , solent prce: sic tamen ut in his modus esse dcsides cognoscere et negotiis , in quo operula* ista* beat, et quantitatis, defuncti sunt, ministerium qualc quatc accommodaverunt. 1. 2. Ex proxenetarum vendimodus, qui emptionibus, contractibus licilis tttites nonide6 tionibus, commerciis, more se cxhibent. 1. 3 , in fin. improbabili

254

LEGUM TITULUS

DELECTUS. XV.

De Censibus. i. Personis data immunilas cum perso'n& cxtinguitur a : rebus numquam extinguilur. I. 3, infm. I. 4 y S 3. a L. 196. De regulis juris. 2. Formct censuali cavetur, ut agri sic in censum renomen fundi cujusque , et in qua" civitate, et ferantur, quo pago sit, et quos duos vicinos proximos a habeat. I. 4 quot jugerum sit. Dicet. a Les tenans e/ les aboulissans. 3. Illam aequitatem debet admittcre censitor, ut ofrclevari cum qui irt pubticis tabutis licio ejii3 congruat, delaro modo frui certis ex causis non possit. Quare, et debebit per ccnsitorem si agri portio chasmate pericrit, refevari, Si vites mortitcc sunt, vel arborcs aruerint a , iniquum eum nunterum inseri censui. I. 4 > S 1 1. i5, vetustam vinearum a Secos proptcr 5. * Locati. in ea" 4. Is vcro qui agrum in atid civitate habet, civitate profiteri debet, in quct ager est. Agri cnim triImlum in eam civitatcm debet lcvare , in cujus territoI. 4 S 2rio possidetur. 5. Lwcus quoquc piscatorius et portus in censum domittus debet deferre. Salincc, si quae sunt in precdiis, et ipsae in censum deferendce sunt. 1. 4 $ 6 et 7. 6. Quum possessor unus expedicndi negotii caus& triadvcrsus cceteros, quorum butorum jure convenirelur, ccquc prccdia tenentur, ei qui conventus cst, actioncs h

255 LEGUM DELECTUS. fisco pracstantur : scilicetut omnes pro modo prsediofum pecuniam tributi conferant: Nec inutiliter actiones praestantur, tametsi fiscus pecuniamsuam quia recuperaverit: nominum venditorum prelium acceplum videtur a. 1.5 b. a Contrh in 1. Modestinus 76. De solulionibus. actiones non possunt ex intervatlo cedi, utpotc exlinctcc. Verum Cujacius ad 1.1. lib. 19. respons. Pap. ait convenisse in solvendo, ut actiones ccderentur, quod quidcm est omnin6 divinatorium : nam ista Iex conlrarium prorsus innuit. Cujacius quatuor alia fisci privilegia cnumerat hic, quae ratione tributoruni tantum competurit. Priinum est, ut fisco tributa persequenti cdmpensatio opporii rion possit. Secundum, ut iri caus;\ tributorutn servi tofqueantur adversus dominos. Tertiurii, ut universa boria ploisessoris tributorum nomine tacite obligata sint, alias frscus iioli habet hypothecam nisi cx suis contractibus. Qriartum, ut fiscus possit prius agere hypothecariA riClione in tribtttis ut quhm principali, quttm alihs non possit. Postrcmuril, secundttm hanc legem 5. Si in uno vico vci territorio pturcs sint praediorum possessofes, fiscus possit unum convenirepro omnibus expcdiendi negotii tribotorum causa, ne distingntur in plttres, salvo regressu cjus qui solvit contrh cccteros. i. b Vid. I. 57 in lln. Delegatis TITULUS XVI.

Dt verbotum significatione. i. Creditorum appollatione nonhi sedomnes qui pecuniam crcdidcrunt: causA debetur. I. 11. tantum accipiantur quibus cx qnalibel

5l56 LEGUM DELECTUS. Sed etsi ex delicto debeatur, mihi videtur posse ercditoris loco accipi. 1. 12. 2. Miniis solvit, qui tardius solvit: nam et tempore minussolvitur. 1. 12, 1. 3. Plerumque plus cst in manus pretio, quhm in re. I. i3, 1, infin. 4. Rem amisisse videtur, qui adversus nullum ejuspersequendac aclionem habet. I. 14- ' 5. Bona civitatis abusive publica dicta sunt. Sola enim ca publica sunt, quce populi romani sunt. 1. i5 a. ~ a Vid. I. 26, 9. Ex quibus causis majores. 1. 38, 1. De rebus auctoritate judicis. 1. 16, ibid, 6. Princeps bona concedendo, videtur etiam obligationcs concedere. 1. 21. 7. Niltil est aliud hereditas, quam successio in uuiversmtt jus, quod defunctus habuif. 1. 24. Vid. ins. dereg. jur. n 5,i. 8. Recte dicimus, eum fundum totum nostrum esse, etiam quimt ususfructus atienus est: quia iisusfruclus non dominii pars, sed servitutis sit, ut via et iter. Nec fals6 dict totum meum esse, cujus non potest tttla pars dici alterius csse. 1. 25. rem pro iu9. Quintus Mutius ait partis appellationc diviso significari; nam quod pro diviso nostrum sit, id non partem, sed totum esse: Servius rion ineleganter parlis appellattone utrumque significari. 1.25, 1. 10. Qui occasione adquirendinon ulitur,nonintelIigitur alienare: veluli qui hereditatcm omittit, aut optionem intrh cerlum tempus datum non amptectitur. 1. 28. Vid. inf de reg.fur. n 95.

287 x T. Conjunctionem nonnunquarn pro disjunctione acutin ilIastipulatione,w//;/^r^/^//?^, te cipiLabeoait: heredemque iuum. 1.26. Saepe ith comparatum e$t, nt conjuncta pro disjunctis accipiantur, et disjuncta pro conjunclis, interdum soluta pro separatis. 1. 53. Quam dicimus, quod dedi, aut donavi, utraque contincmus: quum vero dicimus, quod eum dare^facere oportet, quodvis eorum suflicit probare. Dict. 1. 12. Bona intelliguntur'cujusque; quae deducto tcre atieno supersunt. I. 3g, x. i3. Familiae appellatione liberi quoque continentur. 1. 4o, 2. i5. Verbo victus continentur quae esui, potuique, cultuique corporis, quacque ad vivendum homini necessaria sunt: vestem quoque victus habere vicem Labeo ait. Et ccctera, quibus tuendi, curandive corporis nostri gratict utiniur, cc\ appellatione significantur. 1.43 et 44' Verbum vime quidam putant ad cibum pertinere. Sed Ofitius ad Atticum ait, his verbis et veslimenta ct stramenta contineri: sine his enim vivere nemincm posse. I. 234, 2. i5.Matrem familias accipere debemuseam,quaenon inhoneste vixit. Malrem enim familias a cceteris focminis morcs dicernunt atque separant. Proinde niltil intererit, an vidua; nam ncque nuptce, ncque natales nuptasit, faciunt matremfamilias, sed boni mores. I. 46, 1. 16. Libcrattonis vcrbum eamdem vim habet, quhm solutionis. 1. 4-7* 17. In bonis nostris computari sciendum est, nonsolttm quco dominii nostri sunt, sed et si bonc\ fido h, nobis iXv X7

IBGUM

DEL'ECTtt$\

DELECTUS. superficiaria sint. AEque bonis adnumepossideantur,vet rabitureliam si quidest inactionibus, petitionibus, perNani hccc omnia in bonis esse videntur. secutionibus. cstilla verba, ope, consilio^ quemscntentice conjungentium, axtt admodumaccipiendasunt, quod et Labeo ait, sepaseparantium?Sedveriusest, ratim accipienda : quia illud factum est ejus, qui con* silio facit.l. 53, 1. 19. Nemo ope videtur fecisse, nisi et consilium matinec consitiumhabuissenocet,uisi et facgnumhabuerit: tum secutum fuerit. Dict. . 20. Conditionatcs creditores dicuntur, et hi quibus nondum competit actio, est autem competitura : vel qui speia habcnt ut competat. I. 54> 21. Grcditor autem is est, qui exceptione perpctua summoveri non potest: qui autem temporatcm exceptionem timet, similis est condilionali creditori. 1. 55. 22. Liberorum appellatione continentur non tantum scd omnes qui sui juris sunt, sive qui sunt in potcstate, virilis, sive fceminini sextis sunt, exve foeminini sexus des-. cendentes. 1. 0*7,$ 1. s3* Intestatus est, non tantum qui tcstamentutn non fecit, sed etiam cujus ex testamento hereditas adita non est. I. 64* 24. Hercdis appettatio non solttm ad proximum heredem, sed et ad ultcriores relertur: nam et heredis heres, et deinceps,heredisappellationecontinetur. 1. 65. Scicndum est heredem edam per raultas successiones accipi. k. 70. Vid. inf dereg.jur. n i58. 25. Restiluere is videtur, qui id restituit quodhabitu1.49. 18. Item dubitatum

258

LEGUM

LEGUM DELECTUS. 259 rus esset actor, si controversia ci facta non esset. 1. 75. Vid. inf n ult. 26, Interdnm proprietatem quoque verbum possessionis significat; sicut in eo, qui possessiones suas legasset, responsum est. 1. 78. 2,7. Impensce necessarise sunt, quae si factae nonsint, res aut peritura, aut deterior futura sit. 1. 79. 28. Utiles impensas csse Fulcinius ait, quce meliorem dotem faciant, non deteriorem esse non sincnt ex quibus reditus mulieri adquiratur, sicut arbusti pastinatione ultrh quhm necesse fuerat; quorum nomine onerari muliercm ignorantcm, vel invitam, non oportct, ne cogatur fundo carerc. In his impensis et pristinum, et horreum insuta? dotati adjectum, plerumque dicemus. 1. 79, $ 1. 29. Voluptarice sunt, quae speciem dumtaxat ornant, non ctiam fructum augent: ut sunt viridia, et aqucc salientes, incrustationcs, tolicationes, picturce. I. 79, 2. 30. Neratius priscus tres facere existimat collegium. Et hoc magis sequcndum est. 1. 85. 3i. Littits est, quousque maximusfructus amaripervenit. 1. 96. Qua maxime lluctus exacstuat. 1. 112. I. 3, 1 De fluminibus. 32. Derogatur lcgi, aut abrogatur. Derogatur lcgi, quum pars detrabitur; abrogatur legi, qutim prorsus tollitur. 1. 102. 33. Dcbitor intetligatur is, h quo invito cxigi pccunia potest. 1. 108. 34 Ronccfidei emptor esse videlur, qui ignoravit eam rem atienam esse; aut putaviteum, qui vendidit, jus venauttutorem esse.l. 109. dendiltabere, puthprocuratorem,

26o 180UM DBLBCTUS. 35. Seqnester dicitur, apud quem plures eamdem rem. de qua* conlroversia est, deposuerunt; diclus ab eo, quod occurrenti, aut quasi sequentieos, qui contendunt, committitur. 1. no. 36. Qui mortui nascuntur, neque nali, neque procreati videntur : quia nunquamliberi appellari potuerunt. 1. 129. 37. Inter mulctam etpoenam rmiltiira interest: quum pcena generale sit nomcn, omnium delictorum coercitio: mulcta, specialis peccati, cujus animadversio hodie pecunaria est. 1. I3I, 1. 38. Anniculus non statinxut natus cst, trecenlissimo sexagesimo quinto die dicilur, incipienle plane, non exacto die: quia annum civilitcr, non ad momenta tem1. x34. Vid. 1. 5, qui porum, sed ad dies numeramus. testam. fac.poss, l. 8, jf de muner, el honor. I. i>infin. de inanum. L*yff. excus. L un. c.quialalel 3, 3,ff deminor. vel monstrosum, 3Q. Quseret atiquis si portentosum, vel debile mulier ediderit, vel qualemvisu, vel vagitu novum, non humanao figurae, sed alterius magis animalis, quhmhominis parlum, an quia enixa est, prodcsse ei debeat? ct magis est, ut hccc quoque parentibus prosint. Nec cnim est, quod cis Xmputetur, qucc quatitcr potuerunt, statutis obtcmperaverunt: neque id, quod fatatitcr acccssit, matri damnum injungere debet. 1.135. Vid. Zfc sta/uhom. /. i/f. 4o. Cepisse quis intelligitur, qtwmvis alii adquisiit. 1.14o. 4i. Tripiicimodo conjunclio intelligitur. Autenim re per se conjunctio contingit, aut re et verbis, aut verbis tanlum. 1. 142.

LBGUM

DBLECTUS.

4a. Idapudse quishabere videtur, de quohabet nem. Habetur enim, quod peti potest I. z4^> Vid. infr. dereg. jur.L i5. cui vel unusfilius, unave filia 43. Non est sineliberis, est. Haec enim enunciatio, habet!iberos(non habet liberos), semp erplurativo numero profertur. 1. 148. Nan: qu >m sincliberis esse dicerenonpossumus,nunc . necesse est dicamus liberos habere. I. i4g. 44 Delata hereditas intelligitur, quam quis possit adeundo consequi. I. I5I. 45. Hominis appeilatione tamfccminam, quam masculum contineri, non dubitatur. I. i52. cst mortistemporefuisse, quiinutero 46.1ntelligcndus relictus est. 1. i53. 47* Farlitionis nomen non semper dimidium signiftcat, sed prout cst adjectum : potest enim juberi aliquis, ct maximam partiriposse et vicesimam, ct terliam, et prout libuerit: sed si non fucrit portio adjecta, dimidia pars debetur. 1. 164, $ i, L 43. De usufructu. et 48. Hereditas juris non est, quod et accessionem deccssionem in se recipit. Hereditas autem vel maxim& fructibus augetur. 1. 178, $ I. 49. Verbum exac/cepecuniaj non solum ad solutionem 1. 187. rcferendum est, verum etiam ad delegationem. 50. Jure proprio familiam dicimus, plures personas, qucc sunt sub unius potestate, aut naturc\, aut jure subfiliumfa* malrcmfamitias, jectcc, ut puth patremfamilias, ittilias, filiamfamilias; quique deinceps vicem eorum se* quuntur, ut puth nepotes, etneptes, et deinceps. 1. ICJ5, 2. 5i. Paterfamilias qui itl dorao dominjuui , oppellatur,

261 actio-

262 LEQUM DKLECTT7S. habet. Recteque hoc nomine appellatur, quamvis filium non habeat: non cnim solam personam ejus, sed et jus demonstramus. Deniquc et pupillum patremfamilias appellamus. 1. 195, 2. 52. Quum paterfamilias moritur, qubtquot capita ei sinsubjecta fuerint, singutas familias incipiunt habere: guli enim patrum familiarutn nomen subeunt : idemque eveniet, etin eo qui emahcipatus cst; nam et hic sui juris eftectus, propriam familiam habet. L 195, 2. 53. Gommuni jure famitiam dicimus omnium agnalorum : nam etsi patrefamilias mortuo singuli singulas famitias habent, tamen omnes qui sub unius potestate fuerunt; rcctc ejusdem familicc appcllabuntur: qui ex ecldem domo etgente proditi sunt. I. 195, 2, in fin. Appellalur familia plurimum personarum quaj ab ejusdcm ultimi gcnitoris sanguine proficiscuntur, sicuti dicimus famiiiam Juliam, quasi h fonte quodam memoricc. Dict. K 195, 4* et finis est. /. 195, 54. Mntier familiaesucc ct caput, ul/. L 1, 2, dejure immunitalis. Focminarum libero3 in familia* earumnon essc, palhm est: quia qui nascitntur patris, non matris, familiam scquuntur. 1. 196, 1. 55. Familicc appellatione et ipse princcps familicc continetur. I. 196. nostrum dcbet cxistimari, 56. Ea domus unicuiquc ubi quisque sedes et tabulas Itabcret, suarumquc rerum fecisset. 1. 2o3. constitutionem 57. Bonorum appetlatio, sicut hcreditatis universitatem quamdam ac jus succcssionis, et uon singularcs res demonstrat. 1. 208.

LEGUM DELECTUS. 263 53. Praevaricatores eos appetlamus, qui causam adversariis suis donant, et ex parte actoris in partem rei concedunt. 1.2ia. 5g. Cedere diem significat incipere deberi pecuniam: venire dicm significat eum diem venisse, quo pecunia peti possit. Ubi purc quis stipulatus fuerit, et cessit, et venit dies. Ubi in diem, cessit dies, sed nondum venit: ubi sub coridittone, ncque cessit, neque venit dies pendente adhuc condilione. 1. 2i3. 6o. Lata culpa est nimia liegligentia, id est, non inteliigere quod omnes inlclligunt. 1. 2i3, $ 2. Lateo culpae finis est non intetligere id quod omnes intelligunt. 1. 223. 6i. Potestatis verbo plura significanlur: in persona magistratuum, imperium; in persona liberorum, patria poteslas. 1.2i5. contrahentium 62. In conventibus (conventionibus) voluntatem potius quhm verba speclari placuit. Quum igitur ec\ lege fundum vectigalem municipes locaverint, ut ad heredem ejus qui suscepit, pertineret, jus hereduniad legatarium quoque transferri potuit. 1. 219. 63. Natura nos docet parentes pios, quiliberorumprocreandorum animo et voto uxores ducunt, filiorum appetlatione omnes qui cx nobis dcsceiidunt, contineri. Ncc enim dutciore ttomine possumus nepotes nostros quhm filii appellare. I. 220, ult.64. Amicos appellare debemus, non levi notilic\ conjurictos, sed quibus fucrint jura cutn patre famitias honestis familiaritatis qutesila rationibus. I. 223, 1. 65. Magna ncgligentia, calpa est; magna culpa, dolus est. 1. 226.

JCEQUM DELECTC& 2$4 66* Quod dicemus eum, qui nasci speratur, pro, superstiie esse, tunc verum est, quum de ipsiusjure quaeritur. Aliis autem non prodest, nisi natus.l. 23i. Gj. Pignus proprie rei mpbilis constituitur. 1.238, $ 2. infin. 68. Munus publicum est oflicium privati hominis, er quo commodum ad singulos universosque cives, remque eorum pervenit. 1. 239, 3. est universitas agrorum intra fines cu69. Territorium jusque civitatis. I. 239, 8. 70. Verbum suum ambiguum est, utrum de toto, an de parte significet: el ideo qui jurat suum non esse, ad<bi comraunem esse, 239, ult. jicere debet, nequi 71. Jiestituit non tantum quisolum corpus, sed etiam redditc\ causa" preestet, qui omnem rem conditionemque et tota restuliUo juris est interpretatio, 1, ult., 1. TITULUS XVII.

De diversis regutis juris antiqui. 1. Regula est, quao rera, quas est, breviter enarrat. Non ex regula* jus sumatur : sed ex jure quod est, regula fiat: per regutara igitur brevis rerum narratio traditur, et (ut ai/ Sabinus) quasi causcc conjectio cst. Quae simul quura in aliquo vitiata est, perdit officiuni suum. I. 1, 2. Foenjince ab omnibus olTiciis civilibus, vel publicis remotce sunt: et ideo nec judices esse possunt/nec ntagistratum gerere, nec postulare. 1. 2. 3. Yelle non creditur, qui obscquituriwperiopatris'

A65 LEGUty DELECTUS. '4* 'ura sangninis nullo jure civili diriml possunt. I. 8. 5. Semper in obscuris, quod miniraum est, sequimur. 1. 96. Secundum naturam est, commoda cujusque rei eum sequi, quem sequuntur incommoda. 1. io. 7. Id quod nostrum est, sine facto nostro ad alium transferri non potest. 1. 11. 8. In testamentis plenius voluntates testantium inter1. 12. pretantur. in quibus dies non po9. In omnibus obligationibus, nitur, pracsenli die debentur. 1. i/f. 10. Is qui actionem habet ad rem recuperandam, ipsam reni habere videtur. 1.i5 Yid. sup de verb, signil. 1, i43. 10. Quum tempus in testamento adjicitur, credendum est pro herede adjectum, nisi aliamens fuerit testatoris: sicut in stipulationibus promissoris gratict tempus adjicitur. 1, 17. 12. Qui cum alio contrahit, yel est, vel debet esse non ignarus condilionis ejus. Ileredi autcm hoc imputari non potest, quum non sponte cum legatariis contraltit. 1.19 i3. Non debct, cui plus lieet, quod minus est non licere. I. 21. 14. Generaliter probandum est, ubicumque in bonae fidei judiciis confertur in arbitri^m domini vel procuratoris ejus conditio, pro boni viri arbitrio hochabendum esse. I. 22, i. i5. Contractus quidam dolum malum dumtaxat recipiunt; quidam et dolum, et culpam. Dotura tantum, deDolum ct cutpam, mandatum, positum, ct precarium. locatum, commodatum, vendilum, pignori acceptum,

266 LEGUM DELECTUS. itcm dotis datio, tutelae, negotia gesta 5 ihhis quidemct ditigentiam. Societas. et rerum communio, et dolum et culpam recipit, sed hccc ith, nisi si quid nominatim convenit, vel plus, vel minus in singulis contractibus. Nam hoc servabitur, quod initio convenit; legem enim contractus dedit: Excepto eo quod Celsus putat, non valere, si convenerit, ne dolus praestetur;hocenimboneefidei judicio contrarium est, et ita utimur. Animalium verd casus, raortesque quac sine culpd accedunt, rapirise, tumultus, inccndia, aquarum magnitudines, impelus praedonum a nullo praestantur. 1. 23. 16. Quatenus cujus intersit,infacto, non jure consistit. I.24. 17. Plus cauttonis in re est, quhm in person5.1. 25. 18. Qui potest invitis.alienare, multomagis etignorantibus etabsentibus potest. 1.26. 19. Nec ex practorio, nec exsolemnijure, privatorum conventione quidquam immutandum cst. 1. 27. Privatorum conventio juri publico 11011 derogat. 1. 45, I. 20. Obligationum causcc paclione possunt immutari. 1. 27. 21. Divus Pius rescripsit, eos,qui ex liberatitate conin id quod facere possunt condemnandos. veniuntur, I. 28. 22. Quod initio vitiosum est, non potest tractatu temporis convatescere. 1. 29. a3. Verum est, neque pacta, neque slipulationes factum posse tollure : quod enim impossibile est, neque ut ulilem pacto, ncque sliptdationc potcst comprchcndi, actionem, aut factum eificcre' possit. I. 3i.

DELECTUS. 267 24 Quodad jus naturale attinet, omnes homines aequales sunt. 1. 32. infin. 25. In eo, quod vel is qui petit, vel is a quo petitur, lucri facturus est, durior causa est petttoris. I. 33. Quum de lucro duorum quaeratur, melior est causa possidentis. 1. 126, 2. Yid. inf. 1. 98. et in cteteris contracti26. Semper in stipulationibus bus id sequimur, quod actum est. Aut, si nori appareat quid actum est, crit consequens ut id sequamur quod in ergo, si regione, in quc\ actum est, frequentanlur.Quid neque regionis mos appareat, quia varius fuit? Ad id, quod minimum est, rcdigenda summa est. 1. 34 27. Nihil tam naturale est, quam eo genere quidve dissolvere, (quodque) quo colligalum est. Ide6 verborum obligatio verbis totlitur. Nudi consensiis oHigatio contrario consensu dissolvitur. 1. 35. Omnia qucc jure conlrahuntur, contrario jure pereunt. 1 100. Yid. inf. 1. i53. 28. Culpa est, immiscere se rei ad se non pcrtinenti. po29. Nemo, qui condemnarc potest, absolverenon test. 1. 37. 30. Sicuti pcena ex delicto defuncti hercs teneri non debeat, ila nec lucrum facere, si quid cx ec\ re ad eum 1.152. III,I, pervenisset. I. 38. Yid. inf. I. 44>^id.l. I. 157, 2, J. 164. 3i. In omnibus causis pro facto accipilur id, in quo pcr alium morcc sit quominus fit. 1. 39. Yid. inf. I. 161. 32. Furiosi, vel ejus cui bonis inlerdictuni sit, nulla voluntas est. 1. 4o. 33. Nou debet actori licere, quod rconon pcrmittitur. 1.4.. LEGUM

LEGUM DELECTUS. 34. In re obscurci melius est favere repetitioni, quam adventitio lucro. 1. 4* 1 35. Qui in alterius locura succedunt, justam habent causam ignorantiae, an id, quod peteretur, deberetur. Fidejussores quoque non minus quhrii heredes, justam ignorantiam possunt allegare. Hcec ita de herede dicta sunt, si cum eo agetur: non etiam si agat. Nam plane, qui agit certus esse debet, quum sit in potestate ejus, et ante debet rem diligentcr exquand6 velit, experiri: plorare, et tunc ad agendum procedere. 1. 42 36. Nemo, ex his qui negant se debere , prohibetur etiam aliri defensione uti, nisi iex impedit. 1. 43. 37. Totiens in heredem damus de eo quod ad cum pervenit, quotiens ex dolo defuncti convenitur, non quotiens ex suo. 1. 44' "Vid* SUP* 138. Etsi nihil peweni/, jure canonico quod sequimur, /ene/ur heres. Yoy. 16. q. 6. c. 3, 12. q. 2. c, 34- c. 3. depig. e, ult, de sepult. c. 5. de rapt. 38. Neque pignus, neque depositum, neque precarium, neque emptio, neque locatio rei suee consistere . potest. 1. 45. 3g. Consilii non fraudulenti nulla obligatio cst. Cceterum si dolus ct calliditas intercessit, de dolo actio competit. 1. 47. 4o. Socii mei socius, meus socius non cst. 1. 47, 1. 4i. Quidquid in calore iracundice vel fit, vel dicitur, non prius rarum est, quhm si perseverantic\ apparuit judicium animi fuisse. 1. 48. 42. Culpct caret, qui scit, sed prohibere non potest. Nullum crimen patitur is, qui non prohibet, quum prohiberc non potest. 1. 109.

268

LEGTJM DELECTUS. 269 '43. Non videtur quisquam id capere, quod ei necesse estalii restituere. 1. 5i. 44 Cujus per crrorem dati repetitio est, cujus consulto dati donatio est. 1.53. 45. Nemo plus juris ad alium transferre potest, quhm ipse haberet. 1. 5/f. 46. Nullus videtur dolo facere qui suo jure utitur. 1. 55. 56. 47-Semperindubiisbenignioraprseferendasunt.l. Yid.inf.I.168. 48. Heredem ejusdem potestatis, jurisque esse cujus fuit defunctus, cpnstat. I. 5g. Yid. inf. I. 120. man49. Semper qui non prohibetproseintervenire, dare creditur. Sed et si quis ratum habuerit, qttod gestum est, obstringitur mandati actione. 1. 60. Yid. infr. I, l52, 2. 50. Domum suam reficere unicuique licet, dum non officiat invito altcri, in quo jus non habct. 1. 61. 5i. Hercditas nihilaliud est, quhm successio in universum jus quod defunctus habuerit. 1. 62. 52. Ea qucc rar6 accidunt, non temerc iri agendis ne1. 64. 1. 6. Qui et a quibus manugotiis computantur. mitti liberi. 53. Quoliens idem sermo duas scntentias exprimit, ea potissimtim excipiatur, qucc rci gerendcc aptior est. 1. 67. 54. In omnibus causis id observatur, ut, ubi personcc conditio locum facit beueficio, ibi deficiente eci beneticium quoque deficiat. Ubi ver6 genus actionis id desiderat, ibi, ad quemvis pcrsecutio ejus dcvenerit, non deGciat ratio auxilii. 1. 68. Privilegia quccdam causae sunt, quccdam persottcc, et

LEGUM DELECTUS. 2^0 ide6 qusedam ad heredem transmitluutur, qucc causse sunt: quce personce sunt, ad heredem non transeunt. 1.196. 55. Invito beneficium non datur. 1. 69. 56. Fruclus rei est, vel pignori dare licere. 1. 72. 57. Yi faclum id videtur esse , quA de re quis quftm prohibetur fecit. Clhm, quod quisque quum controverhabiturumve se putaret, fecit. 1. 73, a. siamhaberet, ut intelligi 58. Qucc in testamento ith sunt scripta, non possint, perinde sunt ac si scripta non essent. 3. I.73, nec legem dicendo, necstipu59. Nec paciscendo, lando quisquam atteri cavere potest. 1. 73 , 4* Y' 0' inf. 1. 123. 60. Non dcbet alteri per alterum iniqua condilio inferri. 1. 74. 61. Ncmo potest mutare consilium in alterius injuriam. 1. 75. 62. In totum omnia, quce animi destinatione agenda sunt, non nisi vera* et certa sententid perfici possunt. 1 79' non quid 63. Generatiter quum de fraude disputatur, non habeat actor, scd quid per advcrsarium babcre non poluerit, considerandum est. 1. 78. 64. Fraudis interpretatio semper in jnre civilt non ex eventu dumtaxat, scdconsilio quoque desideratur. 1. 79. 65. In toto jure generi per speciem derogatur : et illud potissimum habetur, quod ad spcciem directum est. 1. 80. 66. Qucc dubitationis tollcndas causc\ contraclibus infcruntur, jus commune uon lsedunt. 1. 81.

LBGUM

67. Donari videtur, ceditur. 1. 82. 68. Non videntur rem amittere, quibus propria non fuit. 1.83. cu69. Quttm amptius solutum est quhm debebatur, totum esse jus pars non invenitur, quce repeli possit, manente pristina obligatione. 1. 84* indebitumintelligitur, '70. Is naturc\ debet, quera jure gentium dare oportet, cujus fidem secuti sumus. 1. 84 * * melius est. 71. In ambiguis pro dotibus respondere 1. 85. 72. Non est novum, ut quae semel utiliter constituta licct ille casus extiterit, a quo initium sunt, durent, 1. 85 , 1. capere non potuerunt. desiderii naturalis 73. Quoliens ccquitate (acquitatem) aut dubitatio juris raoratur, ratio, justis decretis res terapcranda est. 1. 85, $ 2. In omnibus quidem, maxinic tamen in jure, cequitas spectanda sit. 1. 90. 74. Non solet deterior conditio fieri eorum qui litem 1.86. contestatisunt, quhmsj non: sed plerumquemelior. deteriorem causam, sed 75. Nemo in persequendo heredi meliorem facit. Denique post litem contestatam et heres tenetur ex omnibus cauquoque prospiccretur, sis. 1. 87. 76. Nulla intelligitur mora tibi fieri, ubi nulla petitio est. 1. 88. tamdiu lepossit valcrc testamentum, 77. Quamdiu 1. 89. gitimus non admittitur. vidare scripturas. quce abundant, 78. Nonsolent, 1.94.

DBLBCTUS. 271 quod nullo jure cogente ,..con-

LEGUM DELECTUS. 272 79. In ambiguis orationibus maximc sententia spectanda (est) ejus, qui eas prdtulisset. I. 96. Yid. /. 33, ff. de contr. empt. 80. Quotiens utriusque causa* lucri ratio vertitur, is cst, cujus in lucrum causa tempore pracpraeferendus ccdit. 1. 98. 81. Si in duabus actionibus alibi summa mnjor, alibi infamia cst, pracponcnda est causa cxistimationis. Ubi autem eequiparant famosa judicia , et si summam imparem habent, pro partibus accipienda sunt. 1. 104. 82. Ubicumque causae cognitio est, ibi praetor desideralur. 1. io5. 83. Fere in omnibus pcenalibus judiciis, et setali et 1. 108. imprudentia? succurrilur. 84. In co quod plus fit, semper inest mlnus. I. 110. In toto ct pars conlinetur. 1. 113. 85. In hcredem non solent acliones transire, qucc pocnales sunt ex maleficio: velut furli, damni, injuricc, vi bonorum 1. 111, $ 1. Yid. raptorum, injuriarum. sup. I. 33 et l. 44S6. Nihil interest, ipso jure qnis actionem non haan per exceptionem infirmetur. 1. 112. beat, 87. In obscuris inspici solet quod verisimilius est, aut quod plerumque fieri solet. I. 114. 88. Si quis obligalione liberalus sit, potest vidcri cepisse. 1. n5. Vid, 1. 5o, de donationibus intervirum. 89. Non potest videri acccpisse , qui stipulatds potest exceptione summoveri. 1. n5, 1. 90. Nihil consensui tam contrarium est, qui ct bonce fidei judicia sustinet, quhm vis, atque metus, quem contrh bonos morcsest. 1. 116. comprobare

LKGUM 91. Noncapilur, ;* . 92. Non videntur,

DELECTUS. sequitur. consentire.

273 1. 116, 1. 116,

qui jus publicum qui crrant,

g3. Non atienat, qui dumtaxat omittit possessionem. ! "9 94. Nemo plus commodi lteredi suo relinquit, quhm ipse habuit. 1. 120. Vid. sup. I. 5g. 95. Nemo atieno nomine lege agere potest. 1. 123. Vid. sup. /. 73, 4. 96. Favorabiliores rei potiiis, quam aclores habentur. I. 125. 97. Quiim de hicro duorum quccratur, metiorest causa possidentis. L. 126, 2. 98. In pari causa* possessor potior haberi debet. 1. 128. Vid. inf.l. i54. 99. Nihil dolo creditor facit, qui suum rccipit. I. 129. 100. Quum principalis causa non consistit, ne ea locunt habent. 1. 129, 1. quidem, quce sequuntur, Quum principalis causa non consistat, pterumque nc ca quidem, quce sequunlur, locum habent. 1. 178. 101. Nunquant actiones, pracscrtim pocnales, de ectaliam consumunt. 1. i3o. dem re concurrentes, io2. Qui dolo desierit possidere, pro possidente damnalur, quiapro possessione dotus est. I. I3I. Parcm esse conditionem oporlet ejus qui quid possideat vct habcat, atque ejus cujus dolo malo factunt si quomintis possideret, vcl haberet. 1. i5o. pro eo Semper qui dolo fecit, quominus haberet, habendus est, ac si habcrct. 1. 1^7 , 1. I. i32. io3. Imperitia cnlpcc adnumcratur. ix. 18*

274

LEGUM

DELECTUS.

io4^ Non fraudantur creditores, quuni quid non acquiritur a dcbitore, sed quiim quid de bonis diminuilur. 1. i34. io5. Nemo ex suo delicto meliorem suam condilionem facere potest. 1. i34, 1. 106. Ea, qucc dari impossibitia sunt, vel qucc in rerum natura" 11011 sunt, pro non adjectis habentur. 1.135. 107. Bona fides tantumdem possidenti prcestat, quanttim veritas, quoties lex impedimento non est. 1. i36. 108. Qui auctore judice comparavit, bonce fidei posscssor est. I. 137. taquamvis posteh adeatur, 109. Oinnis hereditas, mortis continuatur. 1. i38. nien ciimtcmpore ac si Omnia fere jura hcredum perindc habentur, continu6sub tcmpus mortis here^es extitissent. 1. ig3. 110. Nunquam crescit ex postfacto praeteriti deticli tcstimatio. 1. i38, 1. aut tempore peIII. Omnes actiones, quccmorle, reunt, semel inctuscc judicio, salvcc permanent. 1. i'd. 112. Non videtur perfecte cujusque id rsse, quod ex casu auferri potest. 1. 139, 1. 113. Absentia ejus, qui reipnbliccc causa* abest, neque ci, neque atii damnosa esse debct. I. iifjo. 114. Quod contra rationem jnris rcccptum est, non 1. i/fi. ad consequentias. esl produccndunt n5. Uni duo pro sotido hercdes esse non possunt. 1. 141, S 1. 116. Qnt tacet, non utique fatelur : scd tamcn verum cst cutn 11011 negarc.l.'142; obstat, et suc117. Quod ipsis , qui contraxerunt, cessoribus eorutn obstabit. I. i4 3.

DELECTUS. 2jS t 118. Non omne, quod licet, honestum est. L. i44* id tempus spectatur , quo 119. In stipulalionibus 1. i44> * contrahimus. 120. Nemo videtur fraudare eos qui sciunt et consenliunl. I. i45. 121. Semper specialia generalibus insunt. 1. 147. 122. Ex qua personci quis lucrum cnpit, ejus factum praestare debet. I. 149. 123. Nemo damnum facit, nisi qui id fecit, quod fitcere jus non habet. 1. I5I. Non videtur vim faecrc, qui jure suo utitur, ordinaric\ actionc experitur. I. i55, 1. I. 124. Itt maleficio ratihabitio mandata comparalitr. i52, 2. 125. In contractibus, quibus doli prccstatio, vcl bona fides inest, heres in solidum tcnelur. 1. i52, Jj 3. Vid. sup. I. 38, e/1. 44> 126. Ferfc quibuscumque modis obligamnr, iisdem in contrarium aclis libcramur : quum quibus modis nciisdem in contrarium aclis amitlimus : uli igiquirimus, tttr nulla posscssio acquiri animo et corporc polcst, ith nuila admitlitur, nisi in qua* utrumquc in conlrarium actum. I. i53. 127. Quum par est dclictorum duoruni, scraperoncratur pctitor, et mclior habctur possessoris catisa : sicul fit, quiun dc dolo cxcipilur petitoiis : ncquo cnini datur tatis replicatio pelitori, aut si reiquoquo in ed re dolo actum sit. 1. i54128. llli debel perniitli pccnant petere, qui in ipsain tton incidil. 1. i54, i.

LEGUM

LEGUM DELECTUS. 276 nocere 129. Factum cuique suum, non adversario, debet. 1. i55. i3o. In pocnalibus causis benignius interpretandum est. 1. i55, S 2. : i3i. Cui damus acliones, eidemet exceptipnem compctere mullo magis quis dixerit. I. i56, 1. i32. Quum quis in alii (alicujus) locum successerit, non est aequum ei nocere hoc , quod adversus eum nocuit, cujus locum successit. I. i56, 2. i33. Plernmque emptoris eadem causa esse debet circh pctendum ac defendendum, quce fuit auctoris. I. i56,3. invito non i34. Quod cuique (pro eo) prcestatur, tribuilur. 1. i56, ult. i35. In contractibus successores ex dolo coruin (qui* non tantum in id quod pervenit, bus) successerunt, vcrum etiam in sotidum tcnentur : hoc est, unusquisque pro cd parte , qut\ heres est. 1. 1^7, 2. Vid. sup. 33, et I. 44. i36. Greditor, qui permitlit rem venire, pignus dcmittit. 1. i58. 137. Non ut ex pluribus causis deberi nobis idem potest, ith cx plurihus causis idem possit nostrum esse. ' 1% . , i38. Aliud est vendere, atiud vendenti consentire. 1. 160. quod publicc fit, pcr i3g. llefertur ad universos, majorem partem. 1. 160, 1. i4o. Jure civili receptum est, quotiens per eum, cunon impleri, fiat quominus conditionem jus interest,

DELECTUS. 77 impleatur, perinde haberi, ac si conditio impleta fuisset. instituet legata, et ad heredum Quod ad libertatem, tiones perducitur : quibus exemplis stipulationes quoque factum esset, committuntur, qutim per promissorem 1. 161. Vide quominus stipulator conditioni pareret. de condit. e/ dem. supra l 39, /. i(\,ff i41 Quce propter necessitatem recepta sunt, non debentin trahi. 1. 162. argumentum 1^2. Cujus est donandi, eidem et vendendi, etconcedendi jusest, 1. i63. i43. Pcenalia judicia semel accepta, in heredes transmitli possunt. 1. 164. Vid. sup. I. 38 e/1. 44 i44 Non videntur data quce, eo tempore quo dantur, accipientis non fiunt. 1. 167. i45. Qui jussu judicis aliqttid facit, non videtur dolo malo facere, qui parere necesse habet. 1. 167, $ 1 Vid. inf I. 169. Non potest doto carere, qui imperio magistratus non paruit. I. 199. 146. Uapienda occasio est, qucc prccbet benigniusresponsum. 1. 168. In re dubict benigniorem interpretationem sequi, non mintis juslius est, quhm tufms. 1. 192, 1. 147. Quod factum est, quiim in obscuro sit, ex aifectione 1. 168, cujusque capit iuterprelalionem. S 1. i48. Is damnum dat, qui jubet dare: ejus vero nulla culpa est, cui parere necesse sit. 1. 169. Yide supra. I. 167,1. i4<)' Quod pendet, non est pro eo, quasi sit. I. 169, S *

LEGUM

LKGUM DKI.KCTUS. 78 i5o. Factuni h judire, quod ad oflicium cjus non perlinet, ratum non esl. I. 170. i51. Nemo ideo ubligatus, quia recepturus est ab alio quod prrcsliterit. I. 171. venditioue ambiguum pactuin i!>2. In contrahenda coulra vcndilorem iuterprelendum est. 1. 172. i53. Ainbigua intenlio ita accipienda est, ut res salva aclori sil. 1. 172, 1. 1.54. lncondcinnationc qucc iu id, quod pcrsonarum, facere possunt, danuiantur, non tolmu quod habent, ex~ lorqucnduin esl; scd et ipsarum ratio habcnda est, ne egeant. 1. 173. elsi non i55. Qiium verbum, restituas, legeinvenitur, spccialiler dc fruclibus addilunt est, tainen eliant fruclus sunt restiluendi. I. 172, 1. i56. Unicuiquc sua niora nocel. Quod et in duobus . 1. 173, 2. rcis promiltendi obscrvatur. 1^7. Dolo facit qui pclit quod reddilurus cst. I. 173, i58. Quod quis, sivelil, habere 11011 potesl, idrepudiare non potest. 1. 174, 1. i5g. Non debeo melioris conditionis csse, quani auce tor ineus, a quo jus in 111. transit. 1. 17!, 1. Vid.sw/;. /. 120. Qui in jus dominiumve alterius succedit, jure ejus uti debet. 1. 177. 160. Non est singutisconcedendum, quod per magistratum publicc possit fieri, ne occasio sit niajoris tuniulliis faciendi. 1. 176. 161. Nemo videtur dolo exequi, qui ignorat causam cur non debeat petere. 1. 177, 1.

LF.GUM DELECTUS. 279 162. Quod jussu allerius solvitttr, pro co csl, qtiasi ipsi solutum esset. 1. 180. i63. Si nemo subiit hereditatem, omnis vis testamcnti solvitur. I. 181. 164. Etsi niltil facile mutandum est ex solemnibns, lameit ubi ccquitas evidens poscit^ subveniendam est. 1. i83. i65. Vani timoris jtlsta excusatio tion cst. I. 184. 166. Impossibiliunt nulla obligalio. I. i85. nutlc\ lege eonfinriala Qucc rertutt natura prohibentur, sunt. 1. 188, 1. 167. Nihil peti potest antc id tcntpus quo per rerum naturam persolvi possit. Et quuni solvendi tempus obligationi additur, nisi Co prceterit, pcti non potest. 1. 186. uxorem reliquit, non vi168. Si quis praegnantent detur sine liberis decessisse. 1. 187. inter se in testamenlo juberen169. Ubi pugnantia tur, neutruni ralum est. 1. 188. 170. Quod evincitur in bonis non est. 1. 190. dare an quod beneficiutn cottsultus, 171. Neralius Ccesar rescripserat, se, quasi vivenli, jam defuncto dedisse Cxislimaretur, respondil : non videri sibi princoncessisset, cipem quod ci, queni vivere existimabat, defunclo concessisse : quem tamen uiodiim esse hencficii sui vellet, ipsius cestimationem esse. I. 191. 172. Ea, qucc in partes dividi non possttut, solida a singulis hercdibus debentur. 1. 192. quamvis longissimam, 173. Qui per successionem, defuncto heredes constiterunt, non minus heredes intelliguntur, quhm qui principaliter hcredes existunt. 1. ig/f. Vid. sup. de verb. sign. I. 65.

280

LKGUM

noit uocent. 174. Expressa I. I95. 175. Privilcgia qiuudam causcc sunt, quccdani personcc : et idco qiuedain ad hcrcdem Iransinillunlur, qucc causcc suut: quce pcrsoucc sunt, ail hercdem non transeunt. I. 196, I. 3, in (iue, J. 4 3 de censibus. solum quid liceat 176. Semper in conjuiictiouibus 11011 consideranduni est, sed et quid honestum sit. 1. 197. Vid. sup. I. 144. 177. Neque in interdicto, ncque in cceteris causis pupitlo nocerc oportet doluiii tutoris : sive solvendo est, sive non est. I. 198. Vid. /. 4 24 ^25, de. doli exceptione. 178. Quoliens nihil sine captioue investigari polest, eligendum est quod ininimum habeat iniquitatis. I. 200. ilh proficiscuntur,, 179. Omnia, quce ex testamento slatum eventus capiunt, si inilium quoque sine vitio ceperint. 1. 201. ex post facto Quce ab initio fuit inutilis institulio, convatescere non potest. 1. aio. 180. Oniuis definilio jurc civili periculosa est. Pariim est enim, ut non subverti posset. 1. 202. 181. Quod quis ex culpa suci damnum sentit, non inlelligitur damnum sentire. 1. 2o3. 182. Minus est actionem habere , quam rem. 1. 204. i83. Plerumque fit, ut etiam ea, quce nobis abire possint, proinde in eo statu sint, atque si non essent ejus conditionis, ut abire possint: et ideo quod fisco obligamus, in et alienare, et servitutem et vindicare interdum, prcedio imponere possumus. 1. 2o5.

DKLKCTUS. nocent, non expressa

LKGUM 184. Jure nattircc dctriincnlo et injuria i85. Hes judicata 186. Non potest habuit. 1. 208.

281 DELECTUS. ccquunt est, ueminem cum alterius 1. 206. fieri locuplctiorent. pro veritate accipilur. ]. 2107. videri desiissc habere, qui niniquani

FINIS.

TABULA 1N HOC

MATERIARUM CONTKNTAIUJM.

VOLUMINE

LIBKR QUADRAGKS. PlllM. UNUS. TITULUS De ncquirendo rcrum iloininio i Png. 1i TITULUS II. De nquirendn, vel ninittendn possessione. TITULUS 111. De usurpntionibus et usucnpionibus. . . 21 3o TITUU.SIV. Proemptore 3i TITUIJUS V. Pro licrede, vcl pro possessore ibitl. TtTULUS Vl.Prodonnto ibid. TITULUS VII. Pro derelicto 33 TITULUS VIII. Prolegnto Dedolo ibid. TITUI.USIX. ibul. TITULUS X. Prosuo ' LIBER QUADRAGES. SKC. TITULUS PRIMUS. De rejudicntu, t\ le eflectu sentenliaruiu, et ile in33 terlocutionibus TlTULUSILDeconfessis 44 ibid. TITULUS 111. De cessione bonorum TITULUS IV. Quibus ex cnusis in possessioneiu cntur. /\j TITULUS V. De rcbus uuctoritnte judicis possidendis, vel vendendis 4^ 5i TITULUS VI. De sepnrntionibus TITULUS VII. De curntore bonis dnndo 54 TITULUS VIII. Qute'in irnudem creditorum fuctn sunt, 55 ut restitunntur LIBER QUADRAGES. TERT. TITULUS PRIMUS. De interdictis, sive extrnordinnriisnctionibus quce pro 63 bis competunt ibid. TITULUS II. Quoram bonoriun ibid. TITULUS 111. Quod legntorum

283 TABULA MATERIARUM. TITULUS IV. Ne vis fmt ei qui in possessionem missus erit Png. 64 ibid. TITULUS V. Do tnbulis exhibcndis ibid. TITULUS VI. Ne quid in loco sncro fiat 65 TITULUS VII. De locis et itiueribus publicis TJTULUS VIII. Ne quid in loco publico vol itinere fiat./A/V/. ibid. TITULUSIX. De loco publico fruendo TITULUS X. De viA pnblica, ct si quid in ea Ikctum esse dicatur 67 TITULUS XI. De vii\ publica et itinere publico refi68 ciendo TITULUS XII. Do fluminibus, ne qnid in fluminc publico ripave ejus fiat, quo pejus navigetur ibid. TITULUS XIII. Ne quid in iliunine publico fiat, quo alitev nqun ilunt, ntqueuti prioro cRSlnte iluxit. ... 69 TITULUS XIV. Ut in ilumine publico nnvignre licent. ibid. ibid. TITULUS XV. Dc rlpft munienda ibid. TITULUS XVI. De vi, et de vi armata ^i TITULUSXVII. Uti possidetis TITULUS XVIII. De superficiebus 7a TITULUS XIX. Deitinere, nctuque privato ibid. TITULUS XX. De aquft cottidianu, etwstivu 74 TITULUS XXI. Derivis ibid. ibid. TITULUS XXII. Da fonte TITULUS XXIII. De cloncis 75 ibid. TITULUS XXIV. Quod vi aut clam TITULUS XXV. De remissionibus 77 TITULUS XXVI. Dc precario ibid. TITULUS XXVII. De nrboribus csedendis 78 TITULUS XXVIII. De glnnde legenda ibid. TITULUS XXIX. De hominelibero exhibendo 79 TITULUS XXX. Deliberis exhibendis, item ducendis./#/i/. De utrubi 80 TITULUSXXXI. De migrando ibid. TITULUSXXXIL LIBER QUADRAG. QUART. TITULUS PRIMUS. De exceptionibus, proescriptionibus et prrejudiciis. . ibid.

TARUI.A MATKRIARUM. '28,'} TITULUS II. De excoptione ei judicatce. .... l\g. 83 TITULUS 111. l)o diversis temporulibus pnescriplioni85 bus, ct (de) acccssionibus posscssionum. ...... TiTULUS IV. De doli mnli, et mctus exccplioue. . . 87 TITULUS V. Qunrum reruninctio non ilctur. ..... 91 TITULUS VI. De litigiosis 93 TITULUS VII. Do obligationibus et actionibus. . . . Jbid. LIRER QUADRAGES. DIGESTORUM QUINTUS. TITULUS PRIMUS. De verborum obligationibus. . 104 ,/bid. TITULUS II. De duobus reis constituendis. . .... LIRER QUADRAGES. SECT. TITULUS PMMUS. De fidcjussoribus et mandatoribus. 119 TlTULUS II. De novationibuset dclegationibus. . . . 138 . . . i34 TITULUS III. l)o solulionibus et liberalionibus. TITULUS IV. De ncccptilntione 147 TITULUS V. Dc stipulntionibus prcetoriis 148 TITULUS VI. Rem pupilli, vel ndolescentis, salvam i5o fore ibid. TJTULUSVIL Judicntumsolvi. , TITULUS VIII. Rntnm remhnberi, et de rntihnbitione. i5i LIBER QUADRAG. SEPT. TITULUS PRIMUS. De 162 privntis delictis. i53 TITULUS II. De furtis TITULUS III. De tigno juncto i59 TITULUS IV. Si is qui testamento liber esse jussas erit post mortem domini nnte aditnm hereditatew subri160 puissc nut corrupisse quid dicetur TITULUS V. Eurti adversus nnutas, caupones stabula- ibid. rios 161 TITULUS VI. Si fnmilia furtum fecisse dicetur .... .ibid. TITULUS VII. Arborum furtim coesarum,. ..... TITULUS VIII. Vi bonorum rnptorum et de turM . . \6z TITULUSIX. De iucendio, ruina, naufragio, rate, nave ibid. . cxpugnntu TITULUS X. De injuriis et famosis libellis 164 TITULUS XI. De cxtraordinariis crimimbu? 169

28!> TAiniLA MATKRUniTJl. TITULUS XII. i)osemilcbro\iola>o Pag. 170 ibid. Deconcussione TlTULUSXlll. TITULUSXIV. 71 Deabigcis TITULUS XV. l)o proev uiontionc 172 ibid. I)o roccptnloribus TlTULUSXVl. TiTULUSXVlI. Oo lunhus balncariis i73 .ibid. TITULUS XVllL Dc elYrnclorilms ct expilatoribus.. Stollionntus TITULUSXIX. i74 ib/d. TlTULUSXX.Dotcrminomoto TITULUSXXI. Docollegiisctcorpoviks i75 OCTAV. TTTUUJS PltlMUS. LIBER QUADRAG. Po publicis jiuliciis i76 TITULUS II. De accusationibus ct insoriptionibus.. . . i77 . . . j78 TlTULUSllI.Decustotliaetexhibitionereoi-iim. 180 TITULIJS IV. Ad lcgeia Julinm mnjeshuis TITULUS V. Ad legem Julinm dc iJulteriis coercen182 tlis T1TUJX\S VI. Ad legem Juliam de vi pnblicu 184 i85 TITULUS VII. Ad lcgem Julinm de vi rrivata TITULUS VIII. Ad legem Corneliam dc sicariis et veiieficiis 187 TITULUS IX. Dc legc Pompein de parricidiis 189 TITULUS X. Dc lege Comeliu de falsis, et Je senatusconsulto Liboniano. ..190 , 95 TJTULUS XI. De legc Julia repctundarum De lege Julia annona TITULUSXII. 196 TITULUS XIII. Ad lcgeni Juliam peculatis, et de saib/d. crilegiis, et de residuis TITULUSXIV. i97 Delege Jnlia ambitus TITULUS XV. Ad. senntusconsultum Turpillianiun, et de atolitionibus criminum 19B TITULUS XVI. De requirendis, vel absentibus dnmmndis 199 200 TITULUS XVII. De (juiestionibus TITULUS XVIII. De poenis 204 2i3 TITULUSXlX.Debo;usdnmuatoruin

286 TADULA MATERIARUM. TTTULUS XXI. I)e bonis eorum qui nnte senlcntiam mortem sibi eonseiverunt, vcl nccnsntoreiu corruporunt Pag. 24 TTTULUS XXII. De interdictis, et relegnlis, et doporibid. tatis TITULUS XXlll. De sci.tcnti.im passis ct restitutis. , .ibid. o,i5 TTTULUS XXIX. De cndnveribus punitorum. . .... LIBl.R QUADRAGES. NON. TITULUS 1MUMUS. ibid. De nppcllnlionibus ct relntionibns aai TTTULUS II. Quibus nppellare non licet ibid. TTTULUS 111. Quis et a quo appellctur TTTULUS IV. Qnando nppellnmlum sit ct intra qua^ 222 tcmporn TTTULUS V. De nppellntionibus recipiendis, vel non...o/V/, TTTULUS VI. De libellis dimissoriis, qui npostoli diibid. cuntur. . TTTULUS VII. Nibil innovnri nppellnliono interpellnibid. tione interposita TTTULUS VIIL Qua? sententitc sine appellatione resibid, cindnntur TTTULUSIX. De jurefisci 2a3 TITULUS X. De captivis, ct de postliminio, et redemptis ab hostibus 229 a3o TITULUSXI. . Dcrcmilitari.. ibid. TITULUS XII. De castrensi peculio ibid. TITULUS XIII. De veteranis LIRER QUINQUEGESIMUS. TTTULUS PRIMUS. ibid. et de incolis Admunicipalem, TTTULUS II. Dc decurionibus et filiis eorum 234 TITULUS III. Denlvo (albo) scribendo 236 TITULUS IV. De muneribus et honoribus 2^7 TITULUS V. De vncatione, et excusatione munerum. . 241 TITULUS VI. Dejureimmunitalis.. 244 TITULUS VII. De legationibus 246 TITULUS VIII. De ndministratione rerum nd civitates 2^7 pertinentium

TARUI.A

MATERIARUM.

287

TTTULUS IX. DoDccretisab mdiim fncicndis . . l\ig. 249 TTTULUS X. De operibns publicis. ......... ibid. a5 TTTULUS XI. De nundinis TTTULUS XII. De pollicitntionihi.s c.5i TTTULUS XI11. De cxtraordinariis eognitioniljus, et si ibid. judex liteiu stiam fecis c diccretur TTTULUS XIV. Do proxcneticic 253 TTTULUS XV. Dc Ccnsibus a5{ TITULUS XVI. De verbonun signifieationc 255 TTTULUS XVII. J)e diversis rcgulis juris anliqui. . . . 264

FINIS

TABULAE.

TARLK

ALNIAHETIQUK DES MATlfcllKS DANS CET OUVRAGE.

CONTENUES

l.Mcliillivsloinaiin I, II, JM, IV, ctc. Ii:>igtunt vohinus; 1 lcs s IYO/.J. ttiillni nrabcs I, ?., 3, 4- ,u>-in.ti.iucntIPS p.igcs. l.is inalii-ivicoiitcniio;* d-uish- Lec.iiii DELECTC.S, tsl i-onijuisd.un qui h%7', 8 tt <)* sont 1 voliuni'.', jtlactVsd.un table, u ttur ordrc aljthaliec nvecriudic.itiou L. D., ctccllc ilu volum(t tlc la page. tirjiii*, A. Abandon tfun liciit.ige par iin feunicr, sans cause, ilonne lieu ;i tes jioursuites, u, 20. Jdcm, jionr un locatahe, ibid. Eftets de ]'abandon 1'iine succession 1111 l>.r nihieur, IV, 422 et suiv. ^Wu/on/itit^chose). A cjuiello upparticnt, iv, 259. Les choses nentues, et celles qu'on jelte .i Janicr ilans un peril tlc liaufratje, ue sont pas abandonnees, 2j67 Abigcis (tle). L. D. ix, 171. Ab intestat (succession). Si les batards sont incapables le toute succession ab intestat, v, 78. Commcnt on peut considcrer fa capacite 011l'incapacite pour ]es successions ab inlestat, 91 et j2. Hentier testainentaire 1'intelltgence avec 1'heritier ab inteslat, 227. ~ Des trois ordres principaux tles successions le/ji* times ou ab intestat, 278 ct suiv. Si 1'heritier legitime, etant institue, pcut renoncer au testament pour succedcr ab intestat, vi, uo. Si 1'hfjritier ab intcstat a la falcidie, 55o. S'il la pcrtl jiour avoir voulu renoncer au testiiinent, 5jy. Ab intcstato ( si quis oinissii taus.i tcst.uiienti) vel nlio inodo possideat heVeilitatem.L.D. viu, * ao3. Abolitionibu, ciimintint (tle). L. D.ix, io3. Abscnt. Les comcntions peuvent se faire entre tles absens, 1, ?Jo. Itesponsabilite tle celui ,ii s'ingerc aux nffairestluu obsent, et en neglige une partie, III, a{i.Sifauscntnieurtavant la lin tle l'affaire, 242. Interet tlesilcniersrecuspourunabsent, 2.|3. De la fcminc qui gere pour un absent, 24 f. En quel &ensla j)rescription nc couit jias contrc les absens, iv, 320. Abscnlibus (de rcqiiirendis, vel ilamnandis). L. D. ix, 199. Abstcntion tle PJieredite- par lcs enfans donataires, vi, 3.{. Abus depouvoir par un^tuteur: il cn est responsable, m, i\\. Acccptation tl'une conveution: la convention s'acconiplit par l'acceptation niutuelle tles parties contractantes, i, 237. Acccptation 1'unedonation. II n'y a point de donation sans acteptation, 11,806.Par qui tloit etie iaite 1'acceptation, lorsquc

TABI.K ALPHABETIQUE DES MATIERES. 289 lo donntairo cst inca|)ablo d'ac- tions tcstantentaires, 349.Droit 1'accroisscment ntro coheiilieis c cepter, ibid. Acccptation tlo l'h5reditd.l'a nnpclcs conjointctitcnt 011sJpaculte lonuej a l'hhitier, v, i3i; reiuent, a5o. II so rcglo entro et 40. eitx selon lenrs portioits, 253. Acceptation de lcgs par un J-.escolnJriticrs ont difforenuncnt inirieur.Le niineurest releved'a- ce droit, selon la mantere dont voir accepte nu legs ou utio suc- les 11 s sout joints 011 n non joints cession, ou .'yavoirrcnonce, iv, .\ tfattties, ibid. Ce droit a lieu J22. cntreheiitiersnonconjoints,254. Kntro lcgataircs d'une meme Acccptation do succession. Droit iPaccepter une succession chose il peut y nvoir ou n'y ayoir ot tl'en recueillir les iruits, v, j)as droit 1'accroisscmcnt,a5{ et i38. a55.'U y a Iroit 1'accroisseAcceptilationc (de). L. D. ix, ment entre legataires conjoints 47ji.rr la chose, a55.'Entre l<5gaslccesuonibvs (tlc oinnibus). L. taires nar portions il n'y a pas D. VIII,3i). d'accroisseineut, 259. Divers Accessoircs. Les accessoircs cas 1'accroissement entre lt*galeschoses vendues entrent dans taires conjoints, 259 et 260.- la vente, 1, 33p.~Ceux tles cho- L^accroissenient, dans les legs et ses mol)iliaires qui peuvcnt tve l'li<?redite,est une suite de la conn'y sepait-s de la vente, tle entrent jonctionpar la chose, 260 ct 261. pas, 3 ft. -Le dvoit servitutlc L'accroissement do la portion lomprend lcs accessoires sans d'un iils de qui 1'exhtkedation Jesquels on ne pourrait en user, subsiste. accroit a celui qui fait ir, 391.^-D^iinition des acces- annuler ia sienne, 3o5. soircs des choses legucies, vr, Accusationibus (de) etinscripen distingue deux sor- tionibns. L. D. ix, 177. 444. On> Acheteur. Si toutes personnes tes, ibid. Comnicnt on tlislingue ce qui est accessoire, 44^- peuvent acheter, 1, 307 et 370. Accessoire d'une maison, 446. Dominages et int5rtsaccorUn bittiment est un accessoire des a l'acheteur pour retard tlans du fonds, et aussi ca qui est la delivrance, 3ai. Engagcajoute a son etendue, ibid.Au- mens reciproques du vendeur ct tre acccssoire dc meme nature de Pacheteur, 325 et suiv. 36o dans une terre, un parc , 447-' et suiv. Engagement de 1'acheLes meubles des maisons de ville teur tle ne pas acheter a trop vii et tle campagne n'en sont pas les 3?-9.Trois cas oii il doit interet accessoires , 4^!> Comment Fvix, du prix, 33i et33a. II s'entendent les accessoires d'une ne d<5pcnd de 1'acheteur cl*d pas Si luderlavente en hepayant point, maison de campagne, ibid. 1'accessoire qui est l'une plus 333.Engagementde l'acheteur la depense qui le regarde et grandc valeur que la chose meme, e tlcmmage appartient a celui a qui la chose fiour ibid. dont il ctoit riSponSi 1'acheteur n'est est It5gu6e,454 drc, Accroissement. Comment se pas obligti de payer le prix lovs334regle le droit d'accroissement qu'il est en peril dVSvicfion, Dd- -~ Autre engagement tle l'acheentre coheritiers, v, i\-2. iinition tle ce drott et son usage, teur dans ce cas, ibid, Si les vr, 247 et 248.II y a toujours tuteurs peuvent acheterdesbiens droit 1'accroissement cntre co- des niineursetd'autrespersonnes h^ritiers legitimes, ai8. Com- qui sont sous leur tutelle, 372. ment il est r^gle par les disposi- Dans quel cas l'aclieteur a le IX. *9

TADLE ALPIIAUETIQUE 290 droit de rcndre l.n choso ou 1' diiqutl i| Vagit, 1, 219. Les .ulait^dcs quol qmMs pruvcu.iu> j>ii*,38a. -- J)e lorv ifun fouils lenicr.s no sont supplccr 1; jour it Ixitriiidic lcs liiiits liypothdqud, iu'il y a lesion lepltts leinoitid point soinnis \ 1'liYpotheque,111, 1111 ju.stepiix, ilnd. Si l.t uaiau- kiet.Wj. tie a son cllet lorsquc P.ulietcur Acquiicndd (tle) vel ainittcnd.i csl evince 111 trouhld, 38|.et suiv. heivuitate. L. 1). vnt, ij5. Contre qui a sou ivcours PuAiquircndii (de) vel umittenda eu possessione. L. D. i\, 11. chcteur evinci: ou troubld, 011 cas AKquiniido (ile) roium loinijniil lcPdtre, 385,Enquel <lc- nio. L. D. t'iitheteur trouble ne pout IX, 1. mandcr sagavanticiPunedviction Acquis (tlroit ). Comniciit 011 ibiii. Rdgles Papreslcsquellcs ]>cut rcnoncor ii un tlroit acqtiis I.t gar.intie u lieu pour Paclietenr par uue loi, i, 187. e\iuce ou trouhld, 388 et suiv. Acquiutioit. Si lo inineur est L'ahcteur est tenu lodduoucer releve il'uno acquisition ondreulo tvouble pour obtenir sa gavan- se, iv, 445. Si Actc (JVii iticr. Si Phdtitier jtii r tie, 3o^ et 3>;5. racheteur neut fnre rdsoudre une veuto, rejoit ou f.iit un paieuient, iait les dcfauts le la chose vendue uu actc Pheiitier, v, 22S. Si tilant inconnusntix vcndouis, .[06 Phdritier niiucur cst rclevd des f.iire ct suiv. ~S'il peut domaiulertles actes d'hdrilicr, 229.Pouv Si a dommagcs-inteiels, 407. dcs 1111cte tPhdiitier, il laut savoir P.tcheteur pcut se plaindrc qtfou Pest, ->3i. Distinctiou .i ddfauts tSidons ou pidsuinds le iaire entve les actes qtie pout la chose vendue, 410. De qucl fairc un heiitier, 2\.\. Si un jour Pachctour doit restituev les acte (1'hdiitier, fait par violencc, fvuits au vendcur cxercant la fa- cngage, a36.Quelleprecaution cultdderachat, 421et suiv.Dis- peut preudro Phdritier qui cvaint tinction !o1'achcteur et tiivcn- le s'engitger par paclqueacte, tleuv dans lc contvat Pcchange, ibid. Ce qui est necessaire acte 11,4. Si Pacheteur l'un fonds pour fairc 1111 tPhdritier, 245. loit Pintdvet du |)rix, iv , 101. Actcs. EtVcts des conditions inserdes dans"lcs actes, 1, 35o et Voyc/. Confrat dc vcntc. Achctcur d'uno hdvdditd. Si, suiv. . En quels cas les actes Pachetcur de 1'hdrdditdtient lieu dcrits ont forcc de preuve, i\, d'hdritier, v, 208. 170. Si tes tdmoins d'un actc Acqucrcur ( dviction d'un ). ccrit sont recovables a tlire le Peut-on stipuler qu'en cas d'dvic- contraive, 171.-Comment s'dla tion, l'acqudreur ne pourra <le- tablit vdvitd les actes dcrits, ntanticr que la vestitution luprixi ibid. En ipicl cas des copies 1, 400. Obligations de l'acqud- d'un acte diimcnt collationndes reur de portions indivises, m, peuvent scrvir au ddfaut des ori256.-Etlcts des alienations fai- giuaux, 172 et 173.Si Penontes ii des acqudieurs de bonne ou ciation tPun acto tlans 1111 autre de mauvaise foi, 357 ct 358. fait pveuve, 174. Si tleux actes Subrogation Punacqudreur aux contvaires se ddtruisent d~iprocrdaucters qu'il paie, 4"6. La quement, 175.'Sile niincuyest caution est-ellc ddchargdequand relevd indistinctement de tous 1'acquereur s'est iliit rcstituer actes, 416 et suiv. S'il est contre le coutrat de ventei iv, relevd de tous les actes ou il a dtd ldsd , 420. S'il peut dtre 455 et 456. Acqucts. On appcllc dc cc uoni velevdd'un acte oii il a dtd auca qu\ivaitacquis cclui dcs biens torise par son tutcur, 43i. Si

DKS MATIERES. 291 Pheriticr tuiiieiir cst iclcvd les tlaus Phdrdditd, ibid. Si l'a actes d'hdriliev, v, .r.iy. En lition iPhdidditd donnc le droit lcs ionnalitds de transmission, vi, 142et 276. ijiioi tonsistcnt et !esattes, w, 45 46. Engagcment qui nalt do PaActio (qiuuuiu revitm ) non lition Phdrdditd, 148 et ua3. Quets sont les cffets de 1'adidctur. L. D. ix, 91. Action, Si la ddtision du ser- iion Phdrdditd,a.fi. Provision ment dtcinl Pattion, iv, 23o. accordde nux cnfatts qui ddlibdActionc cxenitorii (le).L. D. rcnt sur 1'aditinnd'lidreditd, 309. Si la substitution vulgaive .1 Actionc inslitoiii (do ). L. D. un inipubere tinit par son adivti, 386. tion, lorsquc cnsuite il rcnoncc, Actionc nignoratitii ( tlo ) vel vi 1,47. Adiniiiiitrationc (<le)rertim atl contr.i. L. D. vtt, 37:!. Actionc (de publiciana in rein). civitatcs pcrtiiicntiuni. L. D. ix, L. D. vii, '.76. 247. Aclionc revnin ainotartini (de) Adniuiistratiorretutorum (le). L. D. viti, <;3. L. D. VIII, io3. Actionc tiibutorii (de). L. D. Adolcsccntit (rem) vel pupilli salvum foro, L. D. ix, i5o. VII,388. Actioue ( de ) utili curationis Adoptionibus(dc). L. D. vii, causi. L. D. VIII, 126, 129. 160. Adsessomm (de officio). L. D. ^fc^'o/if(de)vcndita. L. D.vn, vit, 172. 4{o. Aduhcs. Quelssont ceux auxActionibus (de) ct obligationibus. L. D. ix, 92. qucls on tlonne cc nom, 1, aia. -^/c7/o/n'r!>/ij(deextvaortlinariis), Substitution entre un inipupro intcrdictis tompetunt. bero ct un adulte. Voy. SubsliJure ix, 63. 1.D. tution. ^c**/o/ii7i/.tinterrosatoriis(de). Adulteriis (de) coerccndis. L. L. D. vn, 338. D. ix, 182. AEdilitio cdicto (de). L. D. Actionibus (de noxalibus). L. D. VII, 324. viti, 28. AEliam sentiam (ad legem ) Actacs ( dettcs ) d'un mineur. manu missi libcri. L. D. vm, Voy. Jllineur. Actuprhato (de itinere atque). 4i5. L. D. ix, 72. AEstimatorid (de). L. D. VII, Addiclionein diem (de).L. D. 474Ajfaires. De ceux qtu font les vn, 439. Addilioht, Si les additions affaires des autres a leur insu, pouvexjiliquerun testament Pan- III, 237. Devoir de prcndre soin des affairesdes absens, ibid. nullent, vi, 128. Ademptione liberatis (de ). L. Engagemcns de continuer une D. VIII,A14. affaire commencde, ibid, Soin Adexhibcndum.lj. D. VII,337. tPune atfaire entreprisc , 240. Adilam hercditatcm ( si is qui Responsabilitd tle celui qui testamento liber csse jussus erit, s'ingere aux aifaires Punabsout, post mortem domini ante) subri- s'il en ndglige une partie, 241. S puisse, aut covvupissequid dica- 'il en entreprend sans ndccstur. L. D. ix, 160. sitd, ibid. II n'est pas tenu des Adition d'hercdite. De quel cas fortuits, 2.(2. Celni qui a jour elle a son elfet, v, 139. cntrej>risune afiaire doit la conEn quel sens Padition regarde tinuev si Pabsent meurt avant les biens qui nc demeuvent pas qu'elle soit terrninde, ibid.~De

TABLE ALPnABfeTIQUE 2C,2 celui qui gcrc 1'affaircl'unepcr- dtrc pennise lalidnntion du fonds sonno croyaiH gdrcr celle d unc dotal, 11, 254rt 2.'i.'>.Revocatiou uulre, a^j. A quoi sont tcinu drs alidnaliousde mr-ubleset imeeux qui gercnt par nccessitd, nieublesfaitescr*frnudedoscrdon3 ilid. Cas ou cclui qui gerc une cicrs parleumlebitcitvs, 111, :16ct i?ui/. Pourqtioi rtHairencst pas teirti tliiu soin suiv. Ilvceptioi), > des tres-cxnct, 2^5. Snr qtioi sont li s imnieublcs mineursnc peufondes !cs cn^agemcnsde ccliti veut dtre alicncssaus necrssitd,IV, u a lonton a gcrd1'allaive sou insu, 45o. Fovuinlites observcr pour lalieiiiiliou <lufoudsdiin mincur^ ?46". d Affairet (hoinmcs d'). Voyir, 44>*L'alieuation c la choscldle IloniniesWaffhitvt. gtiecrdvoquc Irgs, VI,533. Alienatione(de) judicii mutandi Affinibus(dc ) ct gradibus. L. causi f;iela.L. 1). vn , 23g. D. vitl, 373. Affranchit. A quelles pcrsotiucs Alimens(les) fournis par libdralitd 011aulivnicnt ne so rdpctcnt 011donne ce noni, 1, 209. Agc. Sur quoi sont fondees Irs point, 11, 317.'II rst accordddes distinctionsriui lbnt 1'clatd'S pcr- nliinrusnuxcnfnnspeudantlo temps soiuicspar l'nge, 1, 204. Liige quils delibetent, V, 210. Alitlc soixniite-rlixaiU accoinplisest lunis aecordrsniiv parens sur les 1111 otif dexcusc pour nc pasac- hicnsde leurs eiifans, 345, 346. m peut legucr dcs nlimensa un ccplcr uuo tutcllc, 111, 201. Si <>n Eltets lesletlrcs ile bciicYice dVige, iiicnpablePnulivsegs, VI,4*7*" l Lcs teiuoinjpour uu I.rs legsdiiliineusdurent pcnrlantla iv, /j36. tcstninent doivcnt aYoir iVigcdo vic dn ldmitaire, 462. Commcnt la la pubcrle, VI, 5o. Le bdneliee Icslegsdiiiimens,usqu'(i pubcrtd, j 1'uge u'accomplitpns la coudition doivent siiiteiidvc, 463.-Ccque le la majoritti, 226. comprendlc lcgsdalimens, ibid.- Age (lcttres dc bdnefice '). Voy, Coiuiuentso rigleiit lcs lcgs <l'alid s Lettret. rneiis, 464- Coinment c riglc un Agcntibut(do) vcl conveniendis. legs dalimeiisque le ttslateur avnit toutuine de dounrr, 465.-Siles L. D. vni * io3. Ic Ager (si) vcctigalispctatur. L. alimciissout dns, rruoiquc le;;aD. vn, 276. lairc ait ivcudailleurs, ibid. En ct libcris(dc). quoi lrs lvgstValiincnssout avoraf At,'iioscendit alcmlis L. J). vin, 93. blcs, 466. Aieult et ancitret. On designe Alimentit(de)vcl cibariislegntis. ousccsnoius lcs giands-pcrcspa- L. D., VIII,281. tcrnclsct maternels, V, 327. -Lc Alinioiitit(Ac) upilloprcstandis. p rang des aiculs comprcndles dcux L. D., vit, 12^. scxes, ilid. Si laicul matcvnel Alliancesdes familles (pvincipes cst obligd, au defaut du pcrc, dc dcs), I, 21. Al/ics. Si l'on doit rejetrr j>our fouruir Vcntrctirndcs enfaus, Sfa. Si le pcve a le rctour do Ia leiuoinslesallies, IV, 184 ct 18.1. dot douncc par 1'ai'cul patcnud, Allodial (co qu'ou eitt-ud par un 368. heritn^e), l. 226. Aimer (dcvoir d') proscrit par Ambitiis (dc legoJulii). L. D. lc cominnudcment o Dieu a tous IX, 197. d les honirais, 1, 27 ct 28. ^//;<*. c% S dcux puissancrs quoi a Albo scribcndo(do). L. D. ix, deslinees,1, 5. a36. Ame/iorationt (les) faites par r Aleatoribus (de). L. D. VI1, Pacheteur, lui sont ivmljoursdesn cas dVviclion, I, 390 ct 391. 4o. AUenation.En quel cas doit Egard qu'on dott avoir nuv fruii^

DES MATIERES. 2g3 dc percus pour estimer drs amcliora- responsabilitd ccuxa qui ils aptions, 391 rt 392. Lrs circons- paitienneut, IIt, 298 ct suivantes. lu tnnccs iont ilivrv.scmrnt eglcr lts Coinniciit011conserve po.sscsr lillicultcsj>our les anniliovations, sion dsnniniatix,IV, z\5. AnnonA( de legc Julia). L. IV 3g3. Si le fi-nuierdoit dtre lvmIxnirse de cclles qu'il n fititcs, II, IX, 196. 5i.Si Pusufruitierpeat fafrc des Annucl (Irgs ). Voy. Z.egs. nmc1iovutious'utilcs iidce.ssaircs, Annuislegatis ( de ). L. D. Vlll, ou dim gagcfait 262. 349. Aiueliovation Annulonimaurcorum( do jure ). le crdancier,Hi, 433. 1'rivi|)ar pour les nmcliorationslitu L. D. Mii, 416. ege Anlichrete (di^miilion, nnturect fonds, 447- Iiilet drce piivilegc. Mu- objet de 1'), lil, 397.Engagcuu nt 448.Silcraincuvestobligedc bourser sttr les amcliovations faitcs duncivancier lans1'antichrese, ll, l do par Pnequerour sonfoudsalicnd, 439 IV,/J43. Appel. Si l'on peut nppcler dcs Amendet. Cellc cncourue pour sentenccs nrbtlvalcs, lit, 19. c ct ( doiiiinngc aasdaux pcrsoiuics aux Appc/lalionibus dc) ct relationibus. L. D. ix, 2i5 222. pvoprietes, 111,293, 299. Amitii (dcllniliondeP), I, 39 Appointemcnt(les ) dcs oflicicrs Comliiciil y eti a desjiccrs, ibiil. dc guevrc peuventdtrc saisis, III, ne i Diflcivnrc entroPnmitidet 1'amour, 39738. -Eivtivquellcs pcrsoimrs<'llo Appuyer (dvoit d') un planchcr se fornic, ibid. Qiicls smit lis 0111111 Kilimcnlsur le nmr diin voii dnix covretcvcsssentielsdo 1'ami- sinj coiiuiKiitl se regle, 11, /jcSe e tie, 4o.DillcivnceiitvePiiniilie<t Aipul ( dc ) tt aqunopluviai ar l'aiiiourcoiijii;.,al,4>< Atitvedif- cenda\ L. I). vm, 3i)0. feivncocnliv 1'riniitiect1'aiuourdes Aqud ( dc ) cottidiana ct SRstiya. pniviiset dcs tufans, ibid. Qucl L. D. tx, 74. est Pusngedcs amities pnr rnppovt Aqucduc (1') cst unc condnitc deau diui foudsJiunnulre, ou par a la societd, 42. Amiltenda (dc acquircndi vel) des tuyaitx, 011a ddeouvert, 11, y,. 4i3. possessione. ]). IX, xi. Amotnrumrevum(dc actione).L. Aqui/iam (ad lcgem). L. D. VH, D. viii ,g3. 3i8. Amour' ( derdglenicnlde, 1' ). Arbitragc pour cstimntion qui ! Sourcedu dereglemciit )a societc, ,rdsultc diino conveutiou scscflcts, dc 1, 48. >,264Arbitrairet (lois ). Voy. JAIS. Amour conjuga/(difleivnceentvo Y) ct 1'amitid,l,"4>. Arbitrales ( scnteivces). Voy.SenAniour dcs enfans ct drs paveus lcnces. do (difleivncc cntre 1') et lWiilie, 1, : Arbitrcs. NcVessite nommcrun ticrs-avbitve ansun comproniis, 11, d 1 4> et^aAntour-vropre(l') cst lc poison 18. Apjxl des sentcucesreuducs de la societe.Dietien a fait un rr- par lcs aibitrts, 19. Lrur scnmcde qui conlribuc a Ja faire sub- tcnccdoit dlrc rcnditcdinisle tenins sistcr, 1, t\g et 5o. porle' par le conipromis,25. lis ux Aniinaux ( d< sortesd') t lcs ont le pouvoirde prorogerlc temps, pvivds ct lcs sauvages, 1, 223. ibid..Dclai u'ils ont jxmr 1'insq Qttclsanimaux pcuv-nt elre donnes truction, ibid.Ils ne peuvcnt chana louagc, 11, u. Usufruit drs gcr leiir s.'iit<'iitv, 6. lls uc pcu2 niiiinmtx, 36i. Scrviltidcj pottr vcnt jugcr h s uns sans les atitres, liisagcdes nniniaux, II, 416.Des ibit! J.eur pouvoirrst reglepar Jc douuna^csquils causent, ct dc la compromis, 7. lls no pcuvent

TABLE ALPIIABETIQUE 294 Arrhcs(Ics) ont lcur cfletsrlo11 dcciilcrque Irscontrstationsur less qucllcs 011a coiiipromis',et qui qu'il tn cst convcnu, i, 356- exislairntlors<lucompromis,ibid. Lcur cffetlorsqu'iln'y a ricn dcx- LVrhitredoit fixer les soiumes priine', 357. D.msqucl cas les dont il' prononce' condanuialion, arihcs doiveut!trcrcstitucVs,bid. la i 28. II pctitilonner<lu tcmjispour Dansqucl cas cllcs sont pcrducs lc pairiueut, ibid. II lic peut]ws pour Pacquercur, bidet 358. i Artisant. Privilegc'de ccux qui ordoniicr la peincstipulecpar quc le coinprouiis 1'nura lieu, ibid. ont mis leur tcmps, leur tvuvail, 1 plus Quelssmitvuvqni pcuvcntetrc lcur soinou quelquematicre pour avbitres, ibid. Lcs fcnunes nr faircunc cbose, la rcfaircou la conPar Per- server. lil, 443. qucl'cnips pcuyciittllre nrbitres, ibid.- soiuirne pctit ctri: arbilrc daus sa se prescriventrs demandes ts parl d n projirvcause, 29. lin filsne p.<ut ties<Ies rtisans, IV,290. tiv arbitivdansles causes'd.ins Ascendant.Le seeond6r<lrcdes lessucceiisions est c legitimes stceluidesasqurllrs son]>eiv parlie, ibid. cntend Arbilritim de rcccplis qui rccc- ccndnns,v, 6. -Ce qu'011 ( dicant. L. D. lignrs des nscendans,3i4> prrunt) ut scutentiam Eir ivevsc.s <lcdesVII, 240. lignesdnscendansct Arborumfurliui cxsaruiu.L. D. cend.ins,317.< Pasccudans Lignes ix, 161. paternelsctinaternels,ibid. M11U c Arbrcs (les) sont iinmcubies,1. tiplicationdes aseendans t de Jeurs 222. A qui aj)parlieniiciit Icsar- ligues, 3i8. Diilereiiccntrc lcs c brrs nbnttiM le vent, II, 345. lignrs<h's scendaus a ctcellesdcs<lespir Commeiit Iesarbresniortsnjiparticn- cciidans,319.Comnient succedcnt ncnt a Pusufruitirr, 3^6.Usago les n.scendans, a3. On designc 3 dc ccs arbres pcrmis a 1'usufruiticr souscc 110111 les personnes de toutes pour rdpnrcr, ibid. jui ehaeuiitivc naissance,326. Architectet.Quclcst le privile'3c Lc rang dascendanscomprendlcs dcs architectes,l, 237. Ellet de deux scxes, 327.>Lcs sceiidans a Jcur privildge Jeshitinicnslont plus proclicscxcluentlcs plus dloisur ils ont dirige Jaconstruction011la gnes, 3a8. Esjjcevs repre'scntadc nfjKiration, 44^ el ^t\q.L'ar- tion cntro ascendnns,329.Confii, chili-ctequi se chamv <Jcfournir cours dascrndniis,dc frcrcs ct le Jes matcnaux d'un bitiracnt qu'il ncveux, 331. -Si les asccvidans dc louage ont droit de transmission, 34- 3 enlrcprenrl liatir, fnit 1111 ct 11011 ventc, II, 54. - re- Ascrudnn.f cs Jiatards, ibid. uuc II d pond dcs dcfautsdcla mnticrcqu'il Droitsjuequelqursascendanspcudoit fouvnir,57 et suiv. tOirw, i vcntnvoira Pexclusion es autrcs, d s 1'ediflcc pdritpendanlqu'onIc butit, sur les bicns dcs cnfans, ihid. 6i. Retouruuxascendans les choses par Quellccst PinArgent(mines d'). Voy. Mines. cux donnees,349c Argcnto (<le)ct auro.L. D. Vill, tenliondes asceudans n faisantdes 283. donationsa lcurs descendnns,35i ArmutA( dc). L. D. ix , 69. et suiviintrs. Sirs frovesdcs ns< l Arrcnigetde rentesounulresre- ceiulaiissont conipris sous lc notn devancrsannuelles; ils pcuvent sc de grands onclcs, 371. Si ce qui s'ilsne sontdeinandes aus vient diiiileurs ijue des asceti<lans d c tenqisqui Invscrire cn ncquicrtla prescrip- est sujit nn rapjKirt,391"'. Enlre d la nVst tion, IV, 307.Silc paienient e asceudans legitime duequ'aux ti*ois ainuiesdiirrei-agesprouvc le plus pvocbes,'VI, 336 et 337. e Ln lcgitinic des ascendaivs st lc pairmriitdespriVt!dentes, 341. Arrftt. En quel cason pcut rcs- ticrs dcs biens, 33y.Si la imirc cindcrlesarrets, 45ct 46. et aulrcsasccndans cuvcnlfairc la p

lCkS DES MATIERES. * n snbstitution excmplaire, vu, 3i. cics, 211. Vn associt! c pcut riin Assassin <l'untestateur. llerilier faire ilans la socitite contrc lc grole qui allrulc a la vie dc cciui li qui scs coassocies,ibid. fleparjtion caustipar la negligeiice il thiil sutxedi., v, 122.Qui 110- du doiutnage gligc dc pour ivrc cii justicc les iViindesussocies,aia.-La socititc sc dissoul<hicoiiseiittmtiitdcs&ssoconpablcsdc sa mort, 128. Assignandislibcrlis ( do ). L. D. cies, 2l4- Chaque associti pout rcnoncera la socicte, 214 el 2i5. viu, 371. tlans Ic CQSo rcnoiiciad /yjjocf(;.Sil'lic'ritierd'uuassociecst Exceplioiis l v associc,11,181.Tousrxictesicitcs tion fvatiduleuse ih. coiitrc-trmps, rntrc associes, Ledcilomiuagt- 216 ct suiv. -Profitfait par 1'a.ssci84a se nient persounelVuii ssocie' rnp- cioapres larcuoticiation,217tai8. qui povtolatisUucsocic'lciiiiiversclle,igi. Uu nssocio devicut incatialilc < Coiid.iiniiatiou liienou dc son persoimcllccontre decontviluirrdc MMI unassocio, 93CequePassociepcut industrieau bdndiice<lcla soeiete, 1 011 peut preiidresur h; fondsdo peut enelvc exclus, 220. Ln morl iic cxtraor- tiiiu nssocitiintcrrompt lintiuvllela socictc, io5. Depenses u dinaircset ifiicitesd'un associc,196." mcnt ]a sociiilt! l*tigarcl tous, dc Uniotict firlelile associes,198. 221. I-a mort civile <l'uu flssociri des 'Soiuetvigilanceilont ils sont te- a le nieme cliet qtie la inort hatu nus , ibid. Jls ;/jiittcnusdti dol et relle, 222. -La socicid finie, ]i:s des fautes grossires, 199. N"on as.socies i pavlagent lc.i ]>rofits,hid. d<s r;is ioituils, u inoius pi'ils nc La pcvtedo la niisc<1 n desasson d pvoviciiueiit c lcur faute, ibid. cics nVpevepoint la dissolulioudc ou Si 1'nssocio siipjivopvio tournc 11 la societe, 223. Parlayc ciitre lcs d son prolit I,i cho.seconnuune, 200. nssocies csellets <lela societc,aa4< ~-Usage lcla chosecoiiiinuucsans DroitsetengngrniensiJeshcrituTS 2 mailvaisefoi , ibid. Pcrtcou dom- dcs associtis, 25 ctsuiv.*Lamort magccatisepar>un nssocic, 201. diui associcniiiterrompt pas la soCcquiin nssociii vendde scrvice, nc cieleloisquVUc iiicoiuiuc cst ati<cosc compciisc avecco<ia'ilcausc nssocies,2^ ct 228.S'il so trouve jws dc ptTle, ibid. Lassocic',tt tenu ]id, sansconvenlion, ovcclcs assodu Jaitdo ctlui qu'il a sous-r'.ssocie, cies dc ccluih qui il sticcetlc, III, 203. Perle ct gain ca>;ses av lc 256. Voy. Sociitc. p Dcpcnscs<les Atibain, noin clomitf un elransous-ossocic,ibid. & l associes, ao3. Perte p<i.iculievc ger 11011 imtuvalisd Frnncc, V, 38 cu d'un B.ssocie arrivecpour lc fait lola ct 39.Lctlroit rPaiibaineSc dit socictc*, 204. Desgains ou perlts de cehii jiiolc roi acqviicrtuf la de particuliorrs a Poccasionde fa so- succrssion 1'r'trangcr 1011 1 Pevtes desclioscsdcs- ralisti en Francc, 38 , 3y et natura cielti, 2o5. 203. tinecspouriHrcrjiisc. :is hisocicte, Lcs nulains nc pcuvcnt sticcAIov a A quoi sont teimsles asso- personne, 83 cl 99. lls ne 206. ciiis tlans lc cnsdinsolvabilite iliiti tester, VI, 35. 11*nc penvent priivc*iit associe, 207.-Unossocienc peut Jtre temoinsdans un tcstaraeiit,vi, engagerlcs nutrcs s'il nVna cliargc, 62. 207 ct 208. Un associdno pcut Auctoritate rehmrKis Dc celui sidendisv<l fttdicis (do L. D. retircr on fonds, 209. vendendis). ix, ct un ossocic qui cn rc- 48. qui proposc dcs pouil, ibid..Bencficcs associes Auctoritata (ilc) tutoruai. L. D. pou*le paiemeutlccc qu'ils se doi- Viu, u3. vcut cnuecux, ibid, 8i Possocid Auro(da) ct argcnto. L. D. vjii, se rtutl iudigucdc cc bcucQco,210. Co bcntfice no sVtcntl pas nux a83. Avttnces,Si lo ttiteur pout pfcncautions, ni aux lieiitiers lcsnsso-

2o6 * TABLE AIJPHABIITIQUE tlre iotciet de scs avancrs, 111, quellciiAnieielcs aveuglcs pcuvcnt 186. tcstcr, vi, 18ct 34. Aveuirinccrtain. i l'onpctitfniro S Avocatt.Liivoratdc l.i particqtii unccoiivciitioii un avcuir incer- plaidene prut rnlrer rn patt au prosur taiu, i, 284. <le ce.s, ni jiivnrlre <leStraiisjtovLs Avcit.Lavcufait par une partte ilvoitslitigieux,111, i. Lesavo5 cst-iliiuc pivuve?iv, 137 cats ne pcurcnl etre tdmoinsdans I Avcuglcs. a qucslion de savoir lcscauscsoii ils ont usridc leur misi un aveugle jxiit nrhcter, doit se nislcro, iv, 19.5. dccidrrpar dillcrcutrscircoustanccs, Avortons.Qitelsrnfaus sont apl, 377.Un tutcur avetiglepcut pcleslece noiu, 1, 199autoriscrlc niineur, 111,146. De Ayeul. Voy. Aicul. B. ftail. Convciition laquellcot\ phyteotique, 111,45i. Privilcgc par a louagrunc chosea jouir,ou du bailleursur lesmeublcsdu !ocabaille 1111 tra\ail a faire , 11, 6 et 7. A taire jwur les lovevsct lessuitesdu S hiillrur, 9. bail, 452. ila cautionditnbail qili 0'1iloiiuele noin <le Si la vilite* pri.x est consi- lVstaussipour la reVonduction, <lu iv, -Lrs 67. lcrce ilans |cs baux, 13. baux ii fcrmect lcs nutrcsbauxpasfianquitrs,ouautrcsqui recoivcnt seutatix hcviiicrs<luliaillcurct a de Pnrgeiit conditioncfofairodelia ceuxdu preiieur, i3. Couditiom vrer la memcsoinmedansun ccrd requises]>ourla vnliilite' rs hauv, laiti tcmps et dans nn autre lieti: ibid. Ofiligatioin upvencurlors- lcuvsciigai-cmrns, 81. 111, d le ]>ailcst.ilui, 21.L'intcict d Bapttmc(registres e). Voy. Jic3uc dn liail t-st<hisi lc pvix11'cst giitrct publics. 11 prix S Btitardise. ur quoi cst fonde le a pa)'<i u tcrme, 27.Le bail cst b oudroitsurlcssucroinpti par forcc majctire, ibid . droit<Ie ;itar<lise Si le prencurn ])aycdnvnncele priv cissionsdes bjtards, V, 38.Aqui i7i</. dc son l>ail,'cst-ilen Iroitile le ro- npparticnncutc<-s successions, peter s'il survicnt tjuelrjueaccidcnt BAtardt.Aquds rufanson donuc Kntes<le 198.Ils jKsuvent qui lVmpcche jouir? 28. Si lo cenom, 1, Si lesliatard*sontintcr, v, 36. gagcmrnsdit ])ailleuv,3o. ab de bail liinemaisoncsl rouipupar la capables toutessiieccssions inventedo cetto inaisoii, 32. J'our testat, 79. En favcuvde qui Jis incommoditc snrveiiuc, uoiqnesans batnrds, <piiont dcs bicns, pruvent q dim cn disposer, i35. -Atiui nppavie fait du bailleui*, 3.Eilets 3 Itftilfait par 1111 usufruitier, 35. tiriuieiit lcs biens des batards qui sans h Nature<Ies aux. fermc, 36ct sui- mr*m'cnt cnfansIdgitimes,ao3. sont coiupris sons vautes. Dcshauxempliytcotiques. Si lcs batsirds Qncl 2 67 ct suiv. -Si le frviuierpiiu'a le nom dVnfant, 82ct 283.dcs bis quAmbail 1'uncculeaiiueoa pvix rang ticniieutlcs nscendaus rccueillantriea par un tnrds, 334'I's pcuvent recevoir o'arc;ent,ncas fovtuit, pcut *tre du par testament,vi, Ao. d<Vharge de sa fernte, 44' * Coniincnt BAtiinens ct lcuvsaccessoivcs (les) l dcsIKUIVsontimincuhles, , 222.Sicschofrix cst 1 cinphytvose listingitcV d'un 11 fevine,69. Si le pvix iPiinl>ail s<sdritachtVs biitimcnteiitrcnt cna Piisufruittrrcoininelcs dans la vento, 240.-DiueVencc a|>pavlicnt deceluiqui tro losbitiuicnset autrcsheiitagcs, fiuits, 342. Privilcge a doniuiun heritage par bail em- 111,268.Droitdu voisindc fairc

MATlfcRES. a97 la sommation<ledeinolir ou d'ap- qiPii ia concurrenccdcs bicns, 216. b.itinicntciiperil de rtiiue, Lcs legs sout veiluitssclon les puycr un lli, 3o6. Intcrvcnlioii dn jugo a biens, 217. L'lidriticr crdaucicr rccouvro 1'ciletde pourvoirau pdril, 307. conscrvcsa dctle, 218. .11 ot lus Doniniagcs iiittirets pnr le pro- ses depenses, ibid.11 doit faire Obliga- vendre les meublcs, ibid.11nVst priclairc iicgligent,ibid. lo tions diin proprietniredout hati- tenu quc de rendrc conipte, 219. metit lomhoavaut la dciioncialion II nVslpas lemt,cn payoutlc?crcandu pcril, 3o8 ct 309. Connncnt cicrs, tfc gardcr lcur ordrc, ibid. s sc tloit faivo Pcstiniationdcs ovuc- II pcut paycr les ldgalaires. i Ics mens supcrflus dans lc batimcnt crcanciersne paraisscut pas, 219 ct abaltu par Ia chute dc 1'aulrc, 3io. 220. Les londs donnes en paic Chute diin batinicnt par cas inciitdcmcurentsujctsaux hypothcfortuit npres la deiioiiciation, n. qucs, 220 ct 221. 3 Coinmcntle dommagecause par ( Beneficiaire hdriticr). Voyczcila cliuted'u batttuent appirtenant dcssus Benificedinventairect Jtiriu phisicurs mailrcs, tloit Hro rcpa- tier. Betail. Le niallre tiu betail cjt rd, ibid.Si 011ne pcut pa3 faire quclque uoiivclle ccuvre dans uu tenu du dommagequ'il n causcr Que!ouvragcun en pacageant, m, 299. puA quoi baliment, 3i2. propridtaire nc pcut pas fairo dans tst tcnu cclui qui surpreud dans son son fonds au prdjudicc du voisin, hdritagc lc bdtaild'un autrc y paca3(4 ct 3i5. Dcvant qui doit sc gcant, 3oi. -Etcclui qui ne pcut pourvoir celui qui prdteud quime conlenirsouchevalou atilre belail, nouvcllc couvre<pi'un autro entie- 302. lui fait prdjudicc, 3i5. lcsdomB&tes. 'Hcsponsabilitdpour Ercud nlreprises de nouvcaut ouvragcs magcsquVUc3caiiscnt, soit quVllej dans dcs licuxpublicsdefcndus,3i6. soient agscees, soit qu'cllcs ne lc Prdcaulionsk apportcr dans lcs soicntpas, 111,3o4 et 3o5.B1H0 ouvragcsou travauxtPoiiil pcut ar- quientuc uneautreappartcnant0 un rivcr quelque dommagc, 320.-Si autrc maitrc, ihid. < Bitesjarouches. Rcsponsabilitd le 1'hypothequcsnr le toudi pcut sVtendrc sur lc batimentdlcvtisur le ccux qui les ont 011 lcs conduiqui fonds hypoibdqud, 328. LcsJ>a- sent quaarl ellcScnnsentdcsdommatimensapparticmicnta ccu.x sout gts, 111.3o4. qui inaitrcs Iu fonds, IV, 263. Un Bienfailt ites princcs. Commcnt batimcntconslruitsur un fondsdc doivcntJlrc interprdlds,1, 119, 180. tJtrc terre legud,cst un acccssoirc fait lls ne ]>euveiit saisis, 397. qui Bien /itiblic (Elfels dc la vente partie <Julcgs, vi, t\\Q. lettres<!e), forcdopour le ), 1, tiij. Beneficeddge(clietdes Biens. Dtstinction des bicns dcs IV, 436. de ct disctission pavticuliers, cn bicns patcrncls cl Benefice division <lc entre plusicurs tutcurs, 111,170. matcrneis, cn ncquets et cn proBencfice ilinventaire. Llicritier prcs, l, 228 ct 229.Silcs mincurs pcut acceplerla succession bdud- pouvcntvcndrcleurs biens,372. pnr c liee tPinvcntaire, v, 1A0.Onpeut Siles insensds t lesinterditspcuvcnt d'itt- veudrolenrs bicus, 373.Lcs biens se rcntlrclieritier par hdnelicc venlairesansddlibercr,2i3. Liii- substitncs nc pcuvcnt ctrc vcndtis vcntuire doit clre fait dans les for- tant que la substitulion durc, 374. biens dc l.i femme, incs, 2t4>IIdoit comprendrctous Distinclion<lcs les bicns, ibid.On pcut cn rdparer cn bicns dotaux ct cn bieDSparalcs oiuissions,2i5. -Peincdu di- phertianx, ti, 32, 285ct suivanibid, verlissementtlcsclVels, Llid- tcs,Conunciitla fcmmeprut jouir rilicr hdneficiairc nVst tcnn quc jns- de scs biens pnrajihcniaux, 288. 20 IX.

TABI.li ALFIIABJ&TIQUE 298 liypothcqiicdu mincursur lcsbicns calculdcs biens, 3G3. -LafolcitUc du tutcur, iil, 77. Si lccrdan- su prciiil sur les bioiu qui sc troUcirr ]H'utctre uoitir.id curateurnttx vent au tcmps de la ort1testntlts biciisabandonncs dchilcur,222. teur, 55i. LVstiiitntion bieijs tliiu Si lc bien lotal de la femmc sc fait sur cc qu'ils valcnt dftiiico le 55i peut tJlre prtscrit ]>endnnt mn- meuietcm]>s, et 55a.Lcs per< ri.ixc, IV,322. Trois iiiatiiercs le tes leshiens tomhfut sur liicriticr laire passerPusagcdcs hicns diinc cl siinplc,552 Lcscstinialioii-s cs gciicrnlioua 1'autre,v, 3. A qui Sur hicns doivcnt so fflirenrcc tous appirlicnuenl les bienslcceux jui ' lcs Idgataircs, 554 Prccaiitioiis nont point de parcns, 37 ct 204. pour ln falcidic a ]Vguir<l bicns dis Lcs bicus des condamnds mort, iiiccvtains,555.Lcs bicnscldeoua dcs dlrangcrs, des balards et lc vertsapres lc rdglciiicnt c la falcid ccuxqui 11'ont aticiuiparent, 202 ct die, la diminucnt, 55; Dot prisr siiivantes. Heglts sur !c parlage sur Icsbienssubstilues vii, 73. , dcshicuscutrcdcs cohdriticrs,247. Conlrcqui courtla prtjscriptiou d'un bien substitud,101. moVoy. Partagc. Commcnlsc fait des dc subslilulions Dilfcreiis la ficitationdcsbicnsqui nc pcuveiit tlesbiciis. Yoy. Hre]>artagds,255. Trois sorlcs Sttbititution. dc bicns qtiitn dcfunt peut ovoir, Bloc( ventc 011).S'il cst jpcrmis 260. Commcut dcs bieus ldguds, dc vcndrc cn gros ct tu bloc, 1, 011subslitues pcuvcnt cntrer Tans 337. 1111 de parlage, 261.Si lcsbicnsqu'il Bccufqui frapj>c 1cornc; lc faut rcstitucrse partagcnt, 262. - maitrc cst tenu do. douiniagcqu'il jVussi icn quc lcs choscsdont l'u- cause, 111,3o2. b sur BonisdamnatoriHmde ). L. D. ( sagccst mnuvais,ibid. Ileglcs la disposit.on pcrcs stirlesbicns IX, 2l3. dcs de lcurscnfans, 3og ct suiv. Voycz Bonit (dc)lihcrtorum.L. D. VUi, Peret. -Dcuxsorlcsde biens quc 370. Bonncfoi. Sinedtitdct bonnefoi pcuvcnt avoir lcscnfansou autrcs acscendans ont a parlager entrc dans lcs engngemciis volonlaircscl qui de de mutiiels,I, 32. -Ln lionnc doit cux la succcssion lcur pcrc 011 foi leur raerc 011 autrc asccndant, 394- ctrc cnticrc dans les conventiotis, La legitiincse rcglcsur la valcur 265. Acquereur c loniic ct 1ua.11d des bicns, vi, 346.-Lcs btens vaise foi, 111,357- Qiianclccsse ilonnds ontsujctsa la ldgitimo,ibid. la bonncfoidu posjojscur,iv, 1.39. s Diverscs sorteslebiens quc peu- -Sipottr acqudrivla prcscriptioii vcnt avoir lcs pcrsonncs ui convo- il fnut avoir possddc<lo lwnne foi, q lent cn secondesnoccs,853 ct 354> 299.Voy. Prescriplicn.Si la rrs Deuxsorles<lc bicns quc lo mari titution fnite(i itn oiinctir est indcou la fcinnicpcuvcntavoirPun dc 011 <lela LoMne? mnuvaisc bi dr la pnrtir, 4'6. 1'autrc, 354 Bicns ncquisau mnri }>endanto sur cctixilc la femmcct rdciproquc- Bonncs mceurs..Conditioiisqiti mcnt, 354 ct 355.Bicusvenus<les blrsscntlesbonncsincenrs,vt, noo". cnfniis 011 ou pcre, otia.la mere,355. L. Bonorum dc ccSsionc). I). ix, ( -Biens pcrcoude lamcreacquis 44. du Bonontm pos.srsxicnihus (cle). L jpar daulies titrts, ibid.Droits tles cnfans sur lcs bicns quc lcur D. viii, 357, 358, 367,363, 374 et pcreoumcrequise rcmarie,avaitnc- 375. 3 quis tlu prddecddd, 56et sutvnntcs. Bonontm rajitornin ( vi) ct dt Dispositions qucpciiventfairc dc turha. L D. i\, 165. lenn bicns proprcs, les pcrsonncs Bornct.Lcur usA^e potir lcslniriqui ont convoldcn srcondcsnoces, tnges des campogtios,111,268. s 36i cl suiv. Comment e fait ie Dillcrcnlcsmanieivs dc rdglcv Irs

DES MATIERES. 299 lnirius, 270. Qui j>eiitles faire ritagcs, 27^ Pouvoirtlis arbitrcs borrogin, ibitl Si Ics lidritagcs<|c- ct cxpcrts ilaiisle rdgltiuenllcs ncs, ibid. vieiiiii'iitiitcer'aiiis|).irliilispari]tion lis borncs, 2?3. A rpioi cst lcnu Bottriteois.Lcurs privilegcs, l, ccluiqui n iiifevdies Jorncsdcs lid- 206. c. C<rco( de honorum posscssionc 2^2 CnJfortuiti clont nc rdpojul L m coni])ctciitc). . D. VIM,35;. plus lc ]n'ojiridtaircd'uiie aisontlcCalcttl(ce quc cVsl tjuo IVrrcur noncde ]>oiir ctre ahnUuo, 311. cas cuust!par 1111 forluit de),iu, j,;. Dojnma^c lcquclquefait qui y itoniie Canonique(droit). Comnicnti! soLsfrvcdans lc royautue, I, 81 Iirdeddd PfdcdddtTiniefautc, icu , 3a4et 128. 1 327. EnsaRciwnj se qui foruicnt Capniitc donnee p.ir la loi poiir par decas fortuitj, ibiil. Comdcs lieriter, voy. Hcriticr. -Pour ld- tiient le chaivgemcnt lieiw arsuccciler, rivd ii' un cas fortuit pcut ctrc gucr, voy. Legs, lYiuv -Pour tretdmoin, rdpnre, 332.Dilfdrciis tflels tlcs c voy.Succession. Pour foirc un tcsta- cns forluitj jiour lcs suitcsd pcrvoy. Temoin.' mcnt, voy. Teslament. Pour vi-n- tes, 337 ct 338.Cas011lc crOan<lr>t achclcr, voy, Acheteur ct cier rdpond c cVun mi a pdri par gngo Fcnileur. cis forluit, 437ct 438-Ptusonnc t ( Cnptionibusdc) ct donalionibus 11'cstcim drscns fortuils, iv, 88. mortis cnusa. L. D. viil, 4o8-Lo mincuvn'ostpoint vclcvdj>our Icscas fortiiitsqui rendciitoncrcuse Captivis(de). L. D. IX, 229. Carbonianoctlicto (df). L. D. unesuCcc.ssioiitiuilrccucillic,4^3. n Liscnsfortuils, npres lc partnge, vui, 365. Carriirei. S'\ lcs pitlres des car- rcgardentcemb. qui iharrivcnt, v, ricrcs, ct lcs aulrcs iuatieresqui so 27.5. tircnt dimfonds, npjiartieiiijent u a L. Ca/oiii'(Wel(<lorcgnla).D. vili, mari, II, 25i et 2^2. Si cllcspa- 299. a Ciilonicmicqticllc cst la tlisposi( partieivncnt Vusufruiticr,344d'nn oli- tion de la roglc), 1, 35g.Si clle Casfortuits. Delivranco jct vciidu, cmpeclidepar tin ca.s a lieu pour lcs instilutious condifortuit, 1, 325.Lc colon u nnc tionncllcj, Ihid. l porlioudo fruirs, souflfrcescasforCaupones stahdarios (fiirli ndtuiu, 11, 44 Kflctdu eas forttiit vcrsiiJnautns).L. D. IX, ib'o. , pour la fermc d'unc aeule nnnde, Caupones ut recepta rcstituant. ibid.DilTdrcncejnireles cas for- L. D. vii, 24. tuits cjuifont pdrir los rcvenus 011 Cansd (tlcCondittoncino ). L. 1). s lo fonds d'un terrqin possdddpar vn, 357. bail cmpliytdotique,y^.Cas fors Caitsti dati, causi 11011reutii tuils orrivcs a celut qui use dc la (de conditione).L. D. vn, 355. cliosc cniprunteV contfe Vinlention vni, CaWfJlibcrali(<lc).L.D. 416. Causam(doconditioncobtuipcin dupretcur, 91. Si kscas fortuits lcs dcVhargciit ddbiUiurji88- Cns vcl injnstatn).L. D. Vii, 356. CausesJavorahlct. On nomnio forluilsdont sont tenus lcs nssocids, qui 199. Ccivx s'imttiisccntvolou- ainsi ccllrs quc favoriscnt lcs lois dans tmo aflairc, 110 sont qui ltj^nrdontn lil>crl^nalurcllcct ! loiremcnt tcnus <lcscas fovluitsqul rcn- Idquito, ct qtii jwrmcltcnt totilcs Sas SnutilcIcur lx>n.oflice, 111, sortcJ clccomcntions, 1, 118. cnt

TABLE ALPIIABltTIQUE 3oo Lcbd- disciissioii e sctend pas aux biena u Cautionel caittionncinent. no udficcdcs assocics sVleiul pas a alidndspnr le ddbitcur, 46 ci fa. leurs cautions, n, 211.Lecrdan- La cautionno pcut obligcr lc crdauaveclacauliond'uu cier oe fairc<lesdiligencescontrelo cier qui trnusigo nuctin prejurlice ddbitcur, 47. -Commeiit debitcttr, nVprouvc plnsicurs cautioussc trouvent obligdcs,48. a 1'dgnnl iesondebitctir, 111,6. Obligationque coiitraclocelui qui Si roblignlionde 1'unctles cautious se reuil caution diin tuteur, 179. S2trouvc nnniildj, les autrcscn rd L.i rautioti 011le liilcjussctirrst pondcnt, 49-Quellesscnt lesexceltii qui sohligepour 1111 nutre, rt ceptionsdu deliiteur <juisont com repond, en son noin, do la suretd mttnes a !a caution, 49 ct 5o.l'o<lc <l'uiiengagemeut u'il a conlractd, Lengagemcnt la caution fait q IV, 3i.On jicut ilonncr caution bli^ation , 5i. Lo ddbitcitr doil toutes j indouiniser jionr-On sortes dViigagcmcns nildj ducs 11caution,52. Indcmaussidonucrcautiou ihid. pour !essuites ducautioii]>cut <lc totite cspccedobligations qu'on ncmcnt, 52 ct 53 Casou la cauappcllc simplementnaturellcs,'3a. lionpeutngiravantle tcrniccontrcla CnutioniTuticlcttcu vcnir, 33. caution, 53 ct 54- Si la cantion La caution110 pcut pas clrc oldi- piie avantle tcrme, 5/j.Kllcpeut u i;cV plus que le lebileur, 34- payer sans dcmandeapres le tcrni?, IVtreli inoitis, ihid.Cau- 55. Si clle paie iinpriidcmmciit II jK-ut c lion a 1'iiisti tht Idhiteur, 35. - coqui nVtaitpas di\, ibid,^Si llo du l Kn idlit il n'v a pas de caution, ignovuiitcs cxceptions dd35 ct 36. tmgngemenshonntHes Iiaio, 55 ct 56. Si cllc paic litcur, dont ou nc petitprendrodc caution, quoiqtiVllcait tle son chef quelquc 36 ct 37. La caution nVstpasd<> cxception,56 Si clle manqiic dc chargco par la reslilution du prin- se dcfcntircou d'appelcrdc la conniincur cipal obfigd, 38.Lc nVst in- daiimation, 57. SiJa cautionn'aa rclcvd, vcrlit pas le ddhitcurjuVHe payd ilcmnisesa cnution, s'il 3g. I/Cconscilct la rccommanda- pour fui, 58Ohligalions dc la canliouncmcnt, caution d'un pret :i usngoou d'un tion nc sont pas 1111 diinc cautiou recuo ddpot, ibid. Droils du crdancier ibid.Qunlitds cn justico, 4. -Les cngagcmcns qut remct la dctte a la caution, 5Q. descaiitions passenta lcurs hdritier*, Comnientuiic descautions, nca Ia rdservc dcs conlraintcs par quittant ia detto, peut ngir contvc 59 ct corps,&i, Quoiquela caulionsoit les nutres,1'uuc 60. Lescautions nc insolvablc,011 peut cn tlcmanilcr rcpondent pour l'aulre, 6i. cautiondimc dnulro, ibid. Les cnutions des II ne peut y avoir do LV.xception pns dcs coniptablcs 110rdpondcnt Celui obligationillicite, 62. ne dti , personnelle ddhitcm* ddchnrge pcincs pdctiniaivex ibitl, une la caution, dti dol pcrqui n dotind potir caution donncr pascrcancicr11 63.Eilct caution, au dc sonncinsolvablc,est tcnu dc 1'dgard la une nouvclle caulion, fo.Qttid, 64-Circonstauccs pcuvcntrcnqui de s'\la caution solvabledevient insol- dro 1'obligation la caution nullc ddbi- 011valide, 64 ct 65. La caulion vablc, ibid.La remise 011 nc s tcur csl censdefaitc ti la caution, esl ddchargdc i 1'obligation subAt. Quid, si npres la remise lc siste plus, t>6Ou si cllc cst innoleijileurconscnt clc payer, ibid. vdc, 67. La cautiou d'un bail nc La caution 110 6 pour Ja rdcon<!uctioii, 7 peiit etre poursuivic l'cst pas La cnutionccssc dVxistersi 68. du quiipres la discussion ddbitcur, ct ddbileur succidoau crdaucicr,ou 44.E\ceptionu. 1'dgarddes cau- lc crdancierau tiom jiulicinires, j5. Autroexcep- lo ddhlteur, 68. Si Jc < loddbitcursuccedea la tiou <lansle cas uVbscnccdu ddbi crdancitr011 leur sins btcus npjiarens,46. La cautiou, 011la caution a 1'un et K

DES MATIERES. 3oi 1'autrc, 69. La dcmandecontre Charget. Engagcment du mari 1'uncdcs cautionsne ddchargc pas aux chargcs de ladot, 11, 273. ] >s aulres, ibid.Obligalion quo Lcs cliarges ajoutdcs h uno donatontractc la cautionde la ddlivrance tion no pcuvcnt avoir lf?u do la d'uno chosc qui pdrit, 70.-Lcs part du douatcur, 3i2.Charges cautionspcuventacquittcrccquVllcs quc 1'usufruiticr st tcnu dacquitter, c sontobligeVs c paycr pour d'autres, 36o. Partagc dcs chargcs lcl'hdd 35i. EUcsnc sont point ddcliar- rdditdentrc.lcscohdriticrs,v, zt\ ct gdespar la ccssiondcbicns, 396 suiv.-Lcs chargcs do 1'hdrdditc La rcstitutiou qui aiidantitl'obli- sont dc trois sortes, 48, 61 ct 148. des n gationdu mincur, nndnntit ussicellc Ddlinition chargcs imposccs <lc caution, fi\. La rcstitution dons lcs testamens, 189.La ldgisa accorddc vcndcur,nVmpechcpas timc nc peut dtrc sujettc a aucuncs au d 1'acque'rcur agir contrc la caution, chargcs, VI, 348. L'hdritier doit Lcscautionssont ddga- acquitlcr lcs chargcs des fonds ld455, 456. l gdcsparlc paicmcut, iv, 338. Si gucsju.squ'tia ddlivrance, 5t8. lccrdnncier uccedc ccluiqui sVtait s a Chargctpuhliquet(il n'y a point rcndu cauliondc sou ddbiteur, 011 do compcnsationcontrc les redela caution ou crdancicr,1'obligation vancespour), iv, 372.Lcsdtrando la caulionest andantic1mais lc gcrs sont cxclus dcs chargcs publiddbitcur rcstc toujoursobligd, 346 qucs, v, 3y. Lcscautions pcuvciitpaycr pour Chasse(lc droit dc) nc doit pa> lc ldbilcurqut Icmcure alorsobligd dtrc mis au noinbrc dcs fruits d un eii vcrs clles, 35i. L'hdriticr heritage, iv, i3.Manicre d'acc chargd <l'un fiddicommisst tcuudc qudrir par la chassc, 253. ilonncrcaution, vu 77. Chemint pubiics. L'hdritagovoiCautionibus(si qtiis) in j udicio sin dim grand chcinin qui cst emsistcndicansi factisnon ohtcmpcra- portdpar cas fortuit, doit lc chcverit. L. D. vil, 178. min , 1, 43o.Lcs hdritagcssdpaCens.Son privilcgc, Iti, 45i. rds pnr un grand clicminnc so conCensibm(de). L. D. l.x, 254. fincnt pas livn l'aulro, 111,252. Certum(de rebuscrcdilis si) pcCheval.Ccluiqui posscdc clicun lilur L. D. vii, 345. val qui mord 011qui ruc, doit cn Cettiondchient (la)cstl'abandon- nvertir, ou lc fairc gnrdcr, lli, 3o2. ncmcntfait par un ddbitcur,de tous Cheval. Si un chcval ldguddtait scs bicns a scs crdancicrs, IV, 38<) dchappdavant la niort dtt teslatcur, et suiv. Ellc 11'acquittc as lo cltf- rhdriticr n'cst jvis tcnu do le faire p Ellc comprrud lcs clierclicr,vt, 5i4> bitcur, 3g4droits acquis au ddbiteur, ibid, Chicn. Dommagccausd par un Dcs bicns acquis au debiteur opr6s cliien tiui a coutumcdc mordt-c, 11, 1 la ccssion, ibid. Serracnt dn dd- 3o3. bitcur cn faisaatla ccssion bicns, dc ( nciors). Chirographairei crdn Voy. 3o5.La cessionnc ddpouille J.JS Crianciert, Gaget ct Jlypothcquct. diibord lc ddbiteiu', 3g6- Ello Chosejugie. Lcs trnusactioiuo.it nVst rccuc quVn avouant la dctto, forcede chosejugdo, 111,6". ihld. La cessionno ddchargc pas Choset.Commentlcs lois regar!es cautions, 397.La cessionfaite dcnt lcs choscs, I, 217.Fondc a quclquescrdanciers, a licu a l'd- mcns dcs distinctions dcs choscs, ibid.Choscs comnnmcs tous, ato.. a gard dc tous, ibid. ' Cettiond'uno crdanco (Ja) donnc Choscspubliqucs, 220.-Choscs au cddant le droit d'ngir controtous dcs villes ou autrcs licttx, 221. ceiix qui sout obligdsa la dettc, !, Distinctiondcs choscsiinmobiliircs ct mobiliircs, 223 ct stiiv. Dis342. Ce!'<2'tebonorum(de). IX,t\t\. tinctiondcs choscspar lrs lois civiL.D.

TABLE ALPIIABETIQUE lcs, 224. Distinctlon dc ccllcs quoi cst obligdcclui qui trouvcunc Mdqui sontcn coinincrcc,ct dc celles cnasc pcrdue, 33o ct 339. a juin'y cntrent point, 225. Clio- langc lochose ajqiarteiiantc dises sacrdes lestindes cultc li- vers maltres, 335 A quoi cst ot nu Choscscorporellesct obligd vin, ibid. celui11 ui on rend une chose q Quellcs 226. choses ]K*rdue, d incor]>orelles, 34o.Obligationsu fiddne peuvcnt Jtrcvenrlucs, 336. jtisscurdo la ddlivranco dimo chosc Sihs clioscsdont !r comiuercccst qui pdrit, iv, 70. A juiapparleftndu, pctivcnt ?trc vcnducs ticnt unc choso obaudonnde,259. , ComiiientsVslimcla jusle Pcrdue, et tlont 011nc pcul ibid. vulcur d'une cliose, jwurrdglcrs'il deVouvrirlc maitro, 260.-Si es l y a Idsion,3Si. Qucllosclioses ciioscs peiiluesct cellcs quVti jctlo ne ]K'iiveiit prdterti Vusnge, 80. ii la merdans1111 dc uaufragc, se II, ])dril Commentunc cJiose pout <Hrc sout abamlonndes, 276. conitnunci plusieurspcrsoiincsans l s Cibariit(de) lcgalis.L. D. viil. a roiivrntion,111, 55. Engagcnicnt 281. ]>ourl.i clioso commuuc, 2.57. Civil(droit ). VoyczDroit civil. Deldriorationo Jachoscconimune, Civitatct(de ndniinislratiouered 260.Si nucuu des propridta ires rtiin ]>crtiiiciitium nd). L. D. l.x, 1'uneliose cominuneprut y fairc 247. c dti clinngrmnit, 261. 1'eincdc Clhm(quod vi aul). L. D. ix. celuiqui y fait du chaiigciueiit sans 75nccessitd, nnlgrdles nutres, ibid. Ctandeslincposscssion) quivaut i ( c A leur insu, ibid. Chaiigenieiit a ]>ossessioii mauvaisofoi, IV, de soufli-1\ iitioique nuisihle, 262. 248. Libertd <lcpnrtngtr la chosccomClaitdiano seiialtis-consulto (de ). liiutic, ibid.Co" , 211. qnon jieut faire L. D. vm codicillaire Ciatisc (dellnition el lorsqueI.iehosorommuncne peut se diviscr,ibid.A doiventdlrc usnge la ), VI, 74 ct suivantcs. de qui laissds Ics titres des chosescom- Si iexprcssion diui testateur doit clausccoilicillnire, iiiunes, 265.-Quelleschosesne avoir1efietVunc pcuvcntpns ctrc miscscn partagc, 89. danslcstes266.-Silcs clioses Clausesdirogatoires p ncquises ar de m.invaises oicscntrrnt cn partagc, tamcns: leurobjct ct leur nsage,VI, v m 267. Diftercntes anicresVavoir 95 ct suiv. la chosc<l'nulruisans couviiition, Clauscs resolittoirjscl jjdnalrs j 275.'Aquoi est obligd cclui qui quel cst leur efiet, ct si clles sVxese trouvocn possession ilime chose cutent toujoursa la rigueur, l, 283, nppirtenante (i un nutrc, ibiil. 299 et 422. Docchii qui doit <leileuv choses Codkille(le) rst unc dispositiou liinc, 281. Rr.slitutionVnnc a causcdc mort. Cnrncleres le qui nt cboscqu'011 snnsjuste tilre, 282. disliiigH, dn tcstninent,vi, 367 a Engagcmens cclui qtii a piel- rt 368.I'ourfairouncodicillc, il <le 3 qnc choso Vuncaulrc pcrsonnc, fautponvoirfairoun tcstnment, 6V). On pcut fnirc uti cotlicillc, 011 snns convention, 286.Si 1'angmcntationarrivdcii ln C1IG.SC, nvcc un tcstnmcnt, 011sans teslapcndant la possession cclui qui cst nient, 370.On faireplusicurs dc pcut qui oliligdde la rendrc, nppirtient ou cotlicillcs suhsistenttous, 371. Locodicillefait parlio <lutcstnA quoi cst propvidtairc, 280. Vun mcnt Iovsqu'ily cn a un, ibid. tenucclui qui n alidndla choso nutre, croyant <lc bonne foi cn L'hdriticr nl> inlestat rst chnrgd Ics ctro lo iiiattre, 290.Si lc inaltrc VcxcVttter codicillcs, 372. d dc la chose doit cc qui n dtd dd- Difldrenccc deux sortcs do codii pcnsdpour In conscrvcr, bid. A ciilcs, 372. Lc codillca soncllet,

302

3o3 DES MATIERES. quoiqu'il nc soit pas confirmcpar suitcsdti partagc cnlrc eux, 270 ct lo tcslameiit, 3i3 ct 374.On 110 suiv.Mode tt reglcs du rapport, peut pas imposerpar un codicillc 387 ct suiv. Entrc cohdriliers, uuccoiiditio]i<l'oii Viiulitu- rdciproquemcntsiibstituds,lcs porildjieude tion iVhdritier,374. H faut cinq lions ]K)iir stibstitutionsont les la tdmoinsdatis 1111 codicillc, ibid. mcinesquc celles tlc Vinstitittton, tlcs c Rcgles tcstamcnsqui onviennent Vi, 9. Coiuiuentse rcglc Ic Iroit aux codicilhs, 375.-Lccodicillc Vnecroissement les cohdriticrs, cntrc cst nul fautc lc formalitds, 376. 253. Falcidicenti-ocoheriticrsld Ous'il cst rdvoqud 1111 par sccond, galnires, 58ri. ihid. Ou par un tcstoment, 377. Cognitionibui cxlraortiinariis. (dc) La naissancc dini cufant annulle L. D. ix, a5i. lc codicillc, ibid.- Autres cnuscs Collatcralci (ligues). Lcurs diqui 1'nniuilli.nt,38o.-Euquoi sc versesospeccs,V, 319. Coltatcraux. Pourquoioinsi aprcssrmblcnl, ct cn quoi se distinu descolla6 gucnt lesdonatious causodc morl ]>clds,.v, . Successfons ct lcs codicillcs,385.Les regles tdraux, 10.Divcrscs ligncsdcs coldcs cotlicillcs distinctioncn conviemieiitnux do- latdraux, 319.'Leur ri .'intioiis causcdc mort, 336. troisordrcs, 320, 373 et suiv. Codicillomm(de jurc). L. 'D. La pvoximitddcs collaldrauxnc sc vni, ai3. rcgfopaspar 1'ordrcdcs ligucs, 321. La Situationdcs ligncs des collnteCofidejusseurs. dcmandocon- liv Titii des cofiddjusscurs tld- rau.x, 1'61'rt'. Dcux maniercs <ie nc chargcpas les autres, IV,69. coinplcrlcs dcgrds, liinc suivant Jc Coherititrt(lcs) liincnulmcsuc- droit romain, ct Vautresuivnnt le 3 ccssion, soit par tcslnmcut,soit ab dioit canoniquc, 22.Enlre collr.inteslat, sont lids par les droits ct tdrauxqui sont lcs plusproclies,.',70 les chnrgcs dc la succcssion qu'ils ct suiv. Lcscollatcrauxvicnnent ont cn coimnun, nt, 256. Modc a unc saccessionsclon lcurs dcgrds <!cdivisiondiinc lidrdditdriitrc lcs lc proximitd, 383 ct 384> Lcs colidriliers,v, 52.Dvoit de venir frcres sont lans lc prcmicr ordi-c <lcs cn partagc, ct lroitVaccroisscnieut collatdraux, 375. rntrc lcs cohcriliers, 142. Modc Collatione dc ) ct de dotis colla( dc la divisiondcsdcltcscntro cux, tionc. L. D. viil, 35g, 36a. s\xs Collegiii(de) et corporibus.L. D. 167 et suiv.- coheriticrs doivcnt sc fairc part rdciproqucmcnt IX, 175 dc co qu'ils ont ou savcnt uo VhdCollution (hdriticr renoncantavcc rdilitd, 195. Soin quo lcscohdri- ou sans), vi, 116 ct suiv. Voy. licrsdoivcntprcncirc bicnscom- Tettanient. dcs Colluiione muns, ic6. lls doivcnt so rapdelegenda(dc). L. D. lcurs iouissanccs,197.Et VIII, 48. ]>ovter n Commcrcans. ngagcniens dcccux mcinccc quc Vindustric pn y ajouE tcr, lcs depensesddduilcs, 198. qui cxercentquclquccommcrcc puUs doivcnt sc remliourserlcs inld- ]>licsur terre 011 surmer, m, 70. tles rcts dcs avances, ibid.Rnppovtcr Engngemens maltrcspour lo fait B lcs choscssujcttcs a rapport, 190. dc lcuvspveposds,ibtd.- orncsdu Uu cohdriticr ne pcut fairc clc pouvoirtlrs conunisct autres prdposanslr conscntemeut des sds, 71. Do celui qui est comiuis changcmens a autres, 200. Engugcment pavta- par ic preposd, ;3. Mineur 011 gcr cnlro lcs cohdriticrs,201.Lc tcinmcpreposds, 74*un Eemmesct du majcur,cohdritier inincurrelevd, lniucursqni cxei-cent coniinrrcc, deincurc lidvilier, a3o.'Modcde 75. Soliditdconlrelesninitresqui i llnconllllcm,,bid ,247 partagccntrecolidrilicrs ctsuiv. cxei-ccnteinieinlile Garanties cutrc cohdritiers, ct Conlrelesmnitrcsquicxerccntsd-

TABLE ALPHABETIQUE 3o4 Lc lcs deltcs soient liquides, 371. pardment un coinmcrcc, 76. - ait prdposdn'cst pas obligdcn son uom, Et qu'il n'y la poinl dexccption aunulle i6i'</. Commenttlnitle pouvoirdu detto, itW.-Les 3ui nou dcliucsnc se compenscnt ettcs prdposd,77. Comtnissions( cc qu'i' y a de pas, 372. II n'y a pas <lo cotn])enlcsrcdcvanccs coinmuncntrc) ct procuratiotis,111, aationcontrc pourdes 3i. chargcspubliqucs, ibid.Lc prdt Commiisit(do). L. D. viu, 3g6. ct Jc ddpdtne sc compciuentioiiit, j CommittoriA lcgc).L. D. vn, 373. Conirr.ontla compcnsation (de cn crimesct ddlits pcitt avoir lteti, 439. v Commoilati elcontru.L. D. VII, 374. Si on compensc dcux lcttcs dgalcs cn sommcs,mais daillcurs 367. Commodo( do) ct pcriculo rci iucgales, ibid. On uo pcut comvenditir. L. D. VII, 443jKiucrquc ce pii Ctredonnd pcnt 011 pcr- cn paicmcnt, 375. La compensadcs Commoricntibut (<lc) sonncs rdciproqucmcnt hdrjliercs tion rdsout la convcnlion,1, 3o3. (de) prdsoniptivesVuncdc Vautrc, pii Compentationibnt L. D. vn, jidrissentcnscmhlcpar accidcnt,V, 393. d 57' Complicct efraudet quc font lcs e 0h ddhilcursti Icurscrdanciers:ils sout Communautet ccletiastitmct. jet <ieleur instilutioti, ct Jctir ad- tcnus <lerepanr lc tort qu'ils ont fait, 111,367. niinisliation, 1, 216. Commtinautii dhahitant. Ltiir ( Compromii usagodes), 111, i4formcr<lrs socid- Ddfiniliondu compromis, 16 cl dlahlisscmrntpour tds utiles a la jiolicc gdndralc<lc 17. ProciMureatislcscompromis, d VElat, i, 216. Leurs inimcubles 18. Obligation do uommcr un iic peuvent sc vcndre 011s'aliener tiers arbilre dans uu compromis, ct quc pour des causesudccssnircs, ,ibid. Facultd liiitcrjctcr np]>cl tlcs i-cnduc un arhipar iVapres reglcsparticulicres,374. d'uncsentcnco Nominnlionlcs syndics, dirtc- tro, 19. Lc coiiipromisnVblige tcurs ct administratcurs, lcur pou- quii la jveine cl point do pcinc saus f ibid. voir ct leurs engagemens, , 229 stipulationdans fc compromis, m ct suiv. Voy. Syndict. Lcscom- On pcut stipulcr tuic pcineplus niunautt[spcuvcntsuccdtler ar tes- forte que la somnic qui fait Vobjct p - tnmcnt, V, 83 Nalurc cn cspece dc lacontcstattoii,20.On ncpciit de lcgsquon pcutlcnrfnivc, i, \* 1. sosouslraircala pcineprononcoV v par soiu prdtcxtcquc la CommuniJividcudo. . D. vu, lc coiupromis, L scntcncc11'cst favorablea celiti* 333. pas lam Communia proodioruin urba- qui veut ln soutcnir,ihid.Lapcinc licu noriiniquivnimsticoritni.L. D. vn, n'n ]>as si Varbilrc11'a propas lioncesuv totitcs les dcmandessti309. ( Compendicutesubstilution).Voy. puldeslaiu le compromis,ihld. Si Varhitreordonnoptelqucchose . Subilitution. la ( Compentation definilionlo ), conlrc lcs bonncsmoctirs,21. Si sur Elle iv, 365 ct suivantes. dvitclo Varbitren'a pas])rononcd tontcs ne circuit de lettxpaicmcns, 367. lcs tlcmandcsdont 011 Vavaitpas Ellcsc fait jiisqua concurreucc c la iiulruit, on pcut les formcrdc 11011d inoindre dcltc, 1611/. Ellc se fait vcau sans sc soumcttrc 11la pcine dc drbit, 367ct 368. Calculonndo par le comproinis, ibid. 0 compromis parlipar aiuidejiour fairo les compensa- Eortdo cst gdncrai011 Lc culicr, 22. 11finttqiutndlqtemps tions dans lcurs temps, 368. 36o. cn cst expird, ibid,Xc comprontis t jugepcul coni])cmcrVofllco, On 110coni])ense do son clicf, fiuit p^r la niort, ibid. On ne que Pour coni])cnseril faut pie pcut compromcttrcsur dcs accnsa3701

DES MATIERES. 3o5 sationsde Crimes, 2.3. Nisur une Conditionedc ) causadata, causa ( oauseou il s'ogitle VdtattVunc per- nonsccuta. L. p. vu, 355. sonucou dc son honueur, 24. La Conditionede)furtiva. L. D. vil, ( scntcncoaibitralo doit tMrcremluc 364daus lo teinpsportd par le comproConditione (dc) in dcbiti. L. D. mis, 25. Lc pouvoir des nrbilves vn, 357. tst rdgld par lc compromis,27. - Conditionele) ob turpetn vcl in( LcsBrbitresne pcuvcut.ddcider quc jastniucausam.L. D. vn, 356. s a Condilionede ) tristi causa. L. D. lcs contcstatiousur lcsquclles011 ( c compromis, tqui cxislaunt lors du vu, 364. Conditionibut ibid. LVrbitronc pcut (de) qnaein tcstacomproinis, pas ordonucrque la peinostipuldc mcnto scribuntur. L. D. vill, 3o6. iiutitutionum (dc). pas par Jccompromistinura licu, 28. L. Condilionibut Lc mincur peut dlrc rclcvdd'uu D. vill', 184. Conditiontdcs convcnlions.Lcur conipvomis,iv, 42^* Comptahlet.Hypothcqucncquisc definition, leur usagcct lcurs ditTdau roi sur lcnrs hieiis, 111,454.*-* rcns cilcts, t, 273.trois sortcs LcScautionsdcs comptahlts nc rd- d'dvdnemcns prdvus par lcs condipondcnt pas tlcs pcincspccuniaircs, tlons, 274. ComLicnil y a de sortcs dc conditions, 275.-CondiIV,4t. Comptet.Casou lc tnteur cst tenu tion d'ou depeurl Vaccomplisscmqnt dc reudrc dcs comptcs pcndant ia Vunc convcution, ibid. Qucl cst d c tutcllo, lll, 175. Comptcsa rcn- 1'cffet c Vdvdncmcntdcctlc condidrc, par !cs procurcurs constituds, tion, 277. Conditiondo laqucilc do la conduitcet administrationdcs ddpcndla rdsolution d'une *x)nvenaflaircs qui leur sont confidcs, 5o. tion, ibid. Quel cst Vcfietde l'd'Modcdc rcddition dcs comptes vdncmtntdo ccttc condition,ibid. s dcs cxdcntcurstcstameutaircs, VI, Commcnt e rcglc ce qni arrivc, oil do 289. Enquel sens le pere tutciir avant, 011opres 1'dvdiicmeut la dc son fils pcut dtro dcchargd dc condition, 277 ct 278. Quellcs conditions ont tValxwdJcur cffct, rcndrc coinptc,435. Concttssionedc). L. D. ix, 170. 280. -Siloscondilionsimpossiblrs ( ct Condamnation condamncs.Lcs annuilcnt lcs convcntions on lcs ou condanmdsa mort, ou a d'autres ajouto, ibld. Si Vcffet es cond peincsqi cmportentJa inort civilc, ditions passoaux hdriticrs, ibid. sont incapablesdc 'succdder,v, 83 Si lcs conditionsqui ddpcndcnt.dit 0192.EiVttsdc cctte incapacitd, fait dcs contractAus,pcuvcnt souf113.Cetlcincapacitdnecommenco frir ddlai, 280 et 281. A cmoicst conqucpar la condamnation, ni. Si obligdccluiqui cmpccheque la ia condamnationsuhsistc, cllc fnit dition no soit accomplic,282. Si subsistcr Vincapacitd,ibid, Cctte les coiulttions d inddpmidantes ti fait incnpacitdccssccn divcrs cas, ibid. dcs contraclansout d'abord lcur tf DiiTdrenccntro lc droit rotnain fct, 280.ElTetdc cellcs qui sont c c ct lesordonnanccs, n cc qui regardo apposdesaux ventcs, 35o. Ccllc tVunacte Vusagcdes condamnations,n5. -" insdrdeau commcnccmcnt dt.-cchaligdcdans lo corps do Condnmnationa mort nalurellc ou h mort civile cmporto confiscation Feut 354. acte, Conditiont.Si cclui qni doit acdc bicns, n6. Combicni! y a de sortcs dc condamnations, ihld. complirune condition,peut profitcr Les eoiidatnncsn'ont'point d'hdri- deViuexeVution, 365.Delinition 11, tiers, i36. Le fisctient lieud'hd- dcs conditionsdans Jcs tcstamcns, riticr dcs bicnsdcscondainuds,202. VI, 189.On confondsouvcnt lcs h Les ondamnds inort ne pcuvcnt chnrgrs, drslinatlons ct condilions c dansirs trstamcns,192.Lrs Chaitestcr, VI, 35. Exception, 36. 21 IX.

TAnLE ALPIIABlfrtQUE gcs pcuvcnt ctro concurscn condi- cux, vi, 2a3. Laconditton,ti it tions, ibid. Troissortcsde condi- testaleurmourait tant tnfant, cst sortes arrivdo, si le pcrott )ofilsineurcnt tions pnr ranpovtnuxdiverses do faitsou d dvdnciiicns, 201. en mcine temps, aa5. Diverscs VI, Trois sortcsdgaicnient conditioni maniercsde ]x>urvoir Vcxdcutioii de h c c par rapporl au tcnqvi, 202cl 2o3. <les onditious t autrrs dispositiotis Deuxsortesde roudilious Un exprts- testanienlaires,aa6 et 327.- scs 011 tncites, 204.Condilions lcgs, cn cas quc lheriticr Vagrdc, impossibles,2o5 tl 206. Condi- nVst pas conditionncl, 229.Lcs h tionsqui blesscnl s bonnesmtvnrs, conditions 011 injustes, mulhoiiuetcs Une ou plusieuvsconditiotn inipossihles,ne suspcudeut. le v.07. pus dilne disjxvsitton, 09 2 ddjiciiilantcs voiontd<lu teslnlcur lcgs, 5o2. et 2io.La Conducti( looati ). L. D. vil, est la premiererogleponr interprd- 458. a dei tcr les coiulitions, io.Conditions Confessions parlict. Dillerendu iait tlo pcut nvoir la ipii lependcnt ibid. Vhdriticr tcs mnnieresrlont011 Giiiditions eoitfessionVunepartie sur des faits i ou du Idgatnire, L de ne pas fairc quelqucchosi:, 211. IV,212. a confession jwvtie de!a onditioiuiu<ldpeudautcs fait scrt <Iepreuvc, ai5.Coufession dti C i dc Vheritier011du IdgaUiirc, bid. par unc evrcurtle fail, 216 Par Conditious ni ddpendcnt fait unc crreur tle droit, ibid. Voycz du q 2 de lierces rvcrsonncs, 12. Do Interrogatoins. combinaisousdc fails ct tVdvcnc- Confessislo) L. D. ix, 44( des Confinstles hevitages.Commcnt mens, ibiii. Excroples conditinns qui ddpcudcnt fait dc eclui ils se regleutcntreles propridlaires, tlu tdotcs, rsiuutruiticrs, lr., I c qui csl chargdthi fait diiulresper- Icscmphy Qui ddpeudentcn III, 268 ct suivantes. Le contin sonues, ibid. la oarlio de ticrccspcrsonnes,214. nese jugcqunpvos possession, 271. Aquoirst tenuccluiqni a usurpd Eilet de la conoition qui depcud cutiemnentdu fait tVunticrs, ibid. sur son voisin au-delu dcs confjns, Exemple ditne coiiditiou qui, 272 et suiv. Commentdoivent du lcs de quoiqticlcpcildantc fait Vaulres dtre rdglds oonfins deuxlicri pcrsonncs,doit eircaecomplic,214 tages devcnus incerlains, 16/V/. lesconditions Distaiicc rcquisc d.i confin pour ct 2i5. Reglrs]>our o fairc tVautres uqui ddpendentcii partic du fait do planter, hatir, 011 ceuxct qui cllss seraicnt imposdes, vragcs, ibid. sc ct cn partie daillcurs, 217.-1U- Confiscation dit dn droit qui gle pour distingurvIcs dispositions acquiertau roi leshicnsdeccuxqui d a coiiditionnellcs e cellcsqui nc le sont coiidnmnds mort, ou ii dcs sontpoiut, 218.11fnutconsiddrer pcinesqui cmporlcntla mortcivilc, dans lcs disposilions,s'il y a des V,3Q, 40 et n5. ct conrlitions, quelenest Vefiet, (la) 219. Cortftision resoutla conven La conditiouqni dcvait distin- tion, 1, 3o3. Empdche scpala guer deux heriticrs11'arrivant pas, ration dcs hiens dinte succession, ils sitcccdeiit ibid. dgalcmcnt, Unc IV,.i4- eteint la dctte, 35o. condilionpcut se trouveraccomplio Consanguins (frcrcs). Ilssonlc.xlc tcstatcur vivant, 220.Sicclto clus par les cnfansdcs frtires gevconriilionrst diin fait qui puissc mains, v, 377. Leurs cnfanslrs 221. reprdsentent,379. ctre rditdrd,il faut Vaccomnlir, - 'il y a un tcrinc joint^ la con- . Consentemenl convcntionso s S (les ditiou , il fattt altcndre ce terme, formentpar lc ), 1, 2^2 ct 243. ibid. Lcs conditionsne divisent La vcnte sVccomplit le conscnse par La conditionimposde tement, 3o6.Nullitddimcoiuenpoint 222. a plusiturj pcut se diviser entre tcment cxtorqttdpar un magislrat 3oG

DF.S MATlfcllES. 3o7 iwi lo snl juinbusodc ton autoritdpour inti- compiitCommentso coiucnlcmciit, formolo conibid. inider, III, io3. Consignation ) cn casdir refus eutcment,307. Qul pcul vcndro (la docreancierdorcccvoivonpaicmcnt ct acheter, et tjtiellcs choscs 011 s au vcndro, ibtd. Trois sorlcs pcrmiso ddbiteur,lii, 481.Lesintdrdts cesscntdocourir apres la cou- Scut 'cngagcmcnsdans lo conlrat de vente, 3o3. La premicro, des signation, iv, u3 ct 346. tiui ComlitutA(lojvccuniii).L. D. cngagcmens sont cxprimds,ibid. la sccondo,ifcscngagemens uinui vu, 366. tlo Constitution dot (la) renferino vcut J<inaturo du contrat, 309. Vohligation uc lc mariagc soit ao La troisieino,dcs engagemens rdglds q lis coutumrsct par par lcs lois, par Dola ventofaito eompli, 11,a56. d Lonslitulion o pvocurcurs. oyca Ics usages,ibid. V sans lo conscntca deux personncs Procureurt. rnii i Conititutionibusde ) principum. ment <lo iVcux, bid. ( L. D. vii, i5a. csl La ddlivrance Jo premier cnLo Consuetudine longi) L. D. gagcmcntdti vendcur, 3i 1. (de sccoud cngagemcnt vcudeiiTcst du Vli, i47ndue jusquii Conlractuel hdriticr ). Question la gardc do la cliosov< ( sur srs droits et obligations, v, 33 la dclivrauco, ibid.La garantic cst lc tvoisieiuongagemcnt, ia. ct 34. 3 c Contractitelles rdsultcdes (institutions). oy. Loqualriemccngagcment V ddfuuts la clioscvenduo.-iftirt'. de Institutions. ct d Contrahenddcmptione( do ). L. Ddfiuition elYeteo la ddiivrancc D. vil, 4*9des meubles,drs immcublcs t dcs c Contraridtutclai( de). L. D. Vlll, choses incorporclles,3i3 ct suiv. Lo premicr cffetdc la delivrance 129. Conlrarietddans lcs actcs, cffets cst la translationdc la plcinc prode celtc contrarietd,iv, 174. pridtd, 3i6. Un atilrc cffetue la Contrat( transactionpour pallicr tldlivranco ponr celuiqui,lcde liounc 111, foi, achotola choscdont vcndeur 1111), i3. Contratde doualion.Voy. Dona- 11'dlait le maitro, cst lc droit de pas iion. jouir, 3i8. Lo droit de preserire ConlratdVthangc. oy.bchange. cst un cffetdela ddlivvance, 19.. V 3 Contratdc mariage.Diflcrcncen- Aulrc effet de la delivruncecntre c tve lcs obligations cn resultent, deux achctcursdc la mdmc chose, qui ct cellcsdesaulrcs contrals,u, 232. tbid. Tcmps ct licu do la. dcli Un conlvat de iuaviagenc doit vranco, 321.r.Dommages intecl d pas rcnfermcrdes conventionscon- rdts pour lc retavdcment e la ddlitraires au.xbonncsmccurs,254. vrauccj cn quoi ils cousistcnt, 3ai 11ue pcut avoir licu quand lc ma-< ct 322.r uitedc gains; suitcs de S riage 11'est celdhrd,256.r Quid gain ou da pcrtc qui nVntrent pas pas si le mariagedtnnt.rompuune prc- dansles dommages t interiks, 323. c micro fqis, cst contractddaus la Lesdommagei iutcretssontdus, ct suite, 257 et 258. Questionssur soit quc la ventecxisteon 11011, 3a4les droitsct obligations hdritiers 11 110ddpcnd pas du vendeur dcs instiluospnr contrat dc mariagc, v, dVnnulerla vcntclaute dc ddlivrcr, 3a ct 33. ibid. Ddlivrance empdchdc un par Si le vcndcurest Contratde rente(le) cst unc vraie cas fortuit, 325. vcutc quc fait celni qui prend lc cn peril dc perdre lc prix, il 11'est t Vargenti cc til.rc, 11, 122. pas obligda la dclivrancc, ibid.i el Contrat de venle ( dc Voriginc Effelsdu retardcment u vcndcurct d de Vusagc u ), 1, 3o4--^pdfinition dc Vaehcleur, 26. Quelsoinloit d 3 de la vcnte, 3o6. La vcntc s'ac-^ prendre lc vcndcurdo la choscvcn^

TABI.E ALPIUBETIQUE c duc, i'6il. Oa |>cut rdgltr, nar droit tVagtr ontrvtouscouxqui sout < uuo couvention,lo soiu <luveiuleur, obligcs11lii tlctte, 1, 34-Lo droit V c 1,327.Si achctcur st111 emeurc do serviludo rcVlloqui appartenait d Jo reccvoir,le vendcurcst dcchargd au veiuleur,passeh lacquereur, ihid. du soin, ibid. .Eiigagcnieiitdu vento d'un droit do preudra La vcudeur do uo nas surveiulre, 3a8. <leVcaudans uneudroit, obligo lo 343. Eiigagttuenttle 1'ucheteur dc nc veudeurde fouruir uu ]>assage, achtter 0 trop vil prix, 329.- Lacqudrour 110peut demanucr IKis .e premicrciigagement Vacheteur que co qul lui a dldvcudu, ibid. <ie cst lo paieiuent du prix, 33o. Lc prix do la vcutouo peut dtro Tcnipsct lieu du paieiueiit, ibid.. autro chosoque de Vargent,345. I*o veiideur pout retenir la choso Si au licu thi prix convenu, lc vcnfautolopaicmciit, 33i. Reiarde- deur rccoitautre chosocu ]>aieineut, uient causdpar un cas.forluit, ibid. cesonl commcdeuxventesqu'il fiut L'intdrctdesdenirrs lient licu do distinguer, ibid. II peut exister tout dommagcpour le retardemciit un ou plusicurs prix d'uno sculc de paycr le prix, ibid. Trois cas vcute, 346. -Pri.xinccrtainet inoii Vachetettr doit Vinteretdu pri.x, connu, ibid. Le prix iles vrntcs ibid. Si lo vendcur reprend sa cst arbitraire, 347. Un vendeur uiarchandiscfautc dopaiemoiit,33a. cst lo niatlre de vendrea tel pri.x ct Resolution fauto do paiemeut, titclle mcsuroqu'illui plait, pourvu ibiti, U ne ddpcnd]>as l'aclic- qu'il nc coiitrevtenne,ni a la loi, de tcur dVluderla vcntccn nc payant ui aux usages, 3^7 ct 348.'Lors333. Aulrocngagemcnt c que lo jprix d'une venle cst fixd a d foint, achcteur pour la dcpensciiui le raisou tiii uomlirod'arpcus, lesrivadout ll doit ges ct chcmius publics ue doivcnt reganle ou le dommago repondre, ibid. L'achcteur nVst pas fairc partic dumcsuragc, 348. pas ohligd dc payer Jc prix s'il cst S'\, par lo tnesurago,il se trouve cii pdril tVdviction, 34- EngagctVarpcns ue lo vcndeur nVn a 3 q incnt dc Vachctcurde prendrc soiu Slus eclares, Vacheteurdoit payer lc lela choseachcleV,ihid. Do la pvix de Ve.xcddant, ibid. remise dc portion du pri.xa condiOn pcut ajouter au coulrat de tion do payer le surplus daus uu vcntc lcs pactesquon vent, 35o. Effet dc la conditiond'ou la vcnte ccrtaiu temns, ibid. Quellcscnoscspcuvent dlre ven- depeud, ihid. Efietde Ia conditioii dues, 336. Lcs clioscs incorpo- qui resoutla vcntc, ibid. Stipularclles, commcdcs Iroits, pcuvcnt lion au profit du vcndeurou de VacHre euducs, hidVontesdeschoses qudreur,351.Une cntc faitesous v i v u vcnir, ibiti. Vcute tVunecspd- condition cst nullc, cpiand la conrnncc iiicertaiuc, 337. Vente cn dition n'a pas lieu, ibtd. On peut gros ct cn hloc, ifcii/. Vcnte au stipuler qne le vendeurttendra1hdnombro, au ]x>idsct a la mesure, ritagevcndu,afermcoualoyer, ibidt ibid. Commcnt acoomplissent les On peut aussi stipuler que 1'aos ventts cn erosct cn detail, 338. qudreur no pourra vendre a tVautrc Vcntc a lessai, ibid -Lcsacces- qu'au vcndeur, 352. On peut cnsoires dc la chose vcndue entrcnt corestipulerque le vcndeurseratenu dans la vcntc, 33^. Chosesddta- de libdrer Vhdritagcdansun certain chdesdiin batimentqui cntrcnt dans temps, 353. Uneconditioninsdrde la vente, 34o. Accessoircs cho- au commencement u contrat pcnl ' dc d scs mobiiieres,341 DansJa vcnto dtre cliangeedansId corps mdmede dc 1'uncdc dcux cboses, le, clioix Vacte, 354.Effct dc la claust;que cst au vcndeur,ihid. Ventc de Ja lc vendeurseratenu de paycr Ic prix chosc dauirui, ibid. La ccssion dans nn cerlain tcmps, ibid. Dc diiue creancc, donne au cddant lc cclle que Vacqucrcur pourra vendrc

3o8

DES MATIEftES. 3ot) an vtndeur 1'tffetvendu, l, 356. dont ils fout !es nuhircs, ibtd.-~ Les nrvliesont leur cflctseton qu'il L'hdritler cliargd Vuno siibstitullou rn csl convemi,ibid. Ellctdcsar- 110 pcut vendre les liiens siihstiluds, rlics lt)rsqu'iln'y a rien dVxprhnd, 1, 3;a ct 374.Lcsmincurs, ies in357.LorsquoJesdeux partics con- sensdsct Ics IntcrdiU ne pcuvcnt sciilcnt fiuo la ventcii'ait pns Wxd- dgaleincntvcndro lcurs biens, 373. culion, Jesarrhrs doivcnt etrc res- Lrs chosrs publiqucs, tellcs que titudesi si lo coutrut a cu son cxd- les ports, les chcmins, ctc., 110 Lespcuimculion, ce qui a dtddonudpour ar- vcnt ctro venducs, ihld. rhes doit ctro ddduit sur lc prix do ucublesdcs cglises, dcs coinmunau la vtnto, 358. Clauscrdsolutoirc tds, desinineurs, ctc., ne pcuvcnt fautc do paiement, ibid. Facultd etro vcndus que pour causcsndcesde rachat, ibid. saires, 374. Ainsi que lo fonds Lcs changcmens la choscvrn- dotal, ibid. Choscs do commerclables de due, avant Vaccomplisscmcnt la dont !a vente cst ddfenduc, 375. vento, rcgardent le vendeur, 36o. Ventes nullcs par lo ddfaut dWe Ceux apres la vcntc, rcgardcnt condition, 376. Par crrcur, ibid. VotVteur, ibld. Lcs changcmcns Effetde Verrcurdans lcs qualitds f]ui arrivent apres quo lo vcndcur do la chosevcndue, 377. Nullitds cst cn dcmcurodo udlivrcr, sont a dcs ventes faites jiar dol ct violeiice, ses perils, 36i. Si Vunet Vautro ibid. Circonstanccs pour validcr sontcn demeure, 36a. Dece qui un achat fait par un avcuglc, ibid. so vend au nombre, au poids ct a LVrrcurdans lo nora de la choso lamcsure, 363. -Ventea Vcssai, venduene rcnd pas la ventonullc, ibid. r dans la vcnte de Vuncde ibid. La vcnto d'uno maison, ou Si deuxchoscs,1'unevient a pdrir, 364- do bois de hauto futaie, cst valahlc Si la choso pdrit ov.antVdvdue- pour Ic fonds, lorsquola maisonou ment tle la condition qui doit ac- la boisdtaicntbrules lors du contrat complir la vcnte, 364 ct 365.Si de vtntc, 378. La ventesouscondans lo mcmccas la chosediminuo dition d'un effctqui avait dtdvcndu ou devicnt meillrure, ibid. il 110 puremcnt, nVstpas valable, 379. Rescision vcntespour causcde des ddpeudpas dc cclui qui doit acco.n- ldsion une condition, de profiter de deplusdemoitidduprix, 38o. flir inexdcution, ibid. Pcrto arrivde Tcmps de Vcstimation, 38i. par la fautc dc Vundcs contractans, CommentsVstimcla jnsto vnleur, Choixde 1'achctenr rendre de 366.-Les fruits sont toujoursa celui i?'in*. dc qui estle mattrc quand ils se rccueil- la chose,011 supplderle prix, 382. du lent, 367, Si on a rdgldpar une Cctte rescision cst indepciid.inte convcntion, sur qui Ja pcrtc doit dol, ibid. Restitution dcs fruits d tomber, il faut s'y tcnir. 368.Cc controle posscsscur c mauvaisofoi, faut considererponr juger qui ibid. 3u'il soufirir la pertc, et avoir le De Veviction dcsautres trouWcs ct oit gain, ibid. Si 1effetvenduet livrd en matierc dc choses vcnducs, 384cst vold, la perte tombesur Vacqud- Garantio que lo vendeuvdoit a leur, 369. Si on vend un ccrtain Vacqudrcur, 385.Nullc gnrantie nombrc dc houtcillcsde vin a pren- dts casforluits ct du fait du princc, dre dans un tonneau, ct que le vin ibid.Deux sortcsde garantics, la de ce tonncau se pcrdc, la pcrte naturelle 011 droit, et la convcnde tombesur le vendeur, ibid. tionnelle, ibid. Garantic de droit Quellcssontlcs ventcsnulles, 36g 386. Garantie convcntioimellc, et 370.Lcsluteursct lcs curateurs 387. Garantio des faits du vrnne peuventachetcrdes hiensde ceu.x deur ne pcut dtrc remise, ibid. qui sont sous lcuv charge, 372. Garanties rdgldcspar quclqucsusaLes procurcurs conslituds dc ceux ges, 388. Dommageset intdrets

TABLE ALPHABKTIQUE ibui, Totites les cliosesont rcinlsrs ati pourVcviclioiiclaulrrslrotiJilcs, - ivers cffots les Iroubles tiuo meinodtat]iar la redhihition,1,408. D soitfirelovciidcur,ibid,Reslitutiou T- Chnugcinriit la chosoavant la de du pri t avcc lcs dommages t intd- rcdhiliitioii,409.Si c lesdefautssont la rdls, i, 389. Si la cliose11'apas dvidensou leclarespar vcute,ibid. changdau tempsdo Vdviclion,ibid, Si les ilefauls pcuveutdtre counus Si la chosocst diminudoau tcmps 011 pivsitinds,4io. Si lc vcudcur do Vdviction,ibid.Si la chosea a tleclardquclqncjualild rcnrle qui Si loclie- la chosomeilleur^,ibid. lldrilago dc auguicnld prix, 390. teur a fait iles oineliovations, 390 vcndu conimeil so convporte,41a et 391. Voyea AmclionUions. Si Ddfuiit du IVxpression vendcur, Vachcteurroubld110 duoiico fait itj/rf.Trompcric la choso,Ai3. t d 011 dans qnclquoaulro prdjndicc ii la coudi- Rrdhihitionpar le defautdc I unc tion do son garant, 39-'|. Luclie- <leplusicurs choscs s'assortissent, qni teur n'est tenu tjtio tlo lenoncere ibid.I^i rcdhihition ii'a p.is lieu l trouble, 3^5. Garantio avaut lo lansles venlrs qui sc font cn justroublc, ibid. Garantio dc ilvoit tico, 4'V'Tetjs ]>our excrcer cn ventedo droits, 39? ct 396. Ja rcdhibitiou, ibhi. Ou pcut stiGarautic en vente iliine hdrdditd, puicr que lc veiidcurncscra JKISag Diinc dette, 397. Quel- rant dcsdefnutsde ln chos ventluc, 1) ibid. les sonl les cJiostspottr lesquciles 4i5. La rcdhibition a licu dans !c vcndcurrst obligd tlo garantir Vac- lo casdo vcntctlobicnstle inircurs, qudreur, 398. Conlroqui la ile- iW*. mandoen garanticdoit dtro formeV, Diverscscausesdc la rdsolution 399. Ceiuiqui reprdscntcVacqud- dcs ventes,4i5 et 416.Dilldrence reur cst cn IroitVcxercer Vaction entrc la nullitdct la rdsolutiou tVuuc ne cn garanticcontrelc vendeur,commo vcnte, 417--Lo posscsseur peut i aurait pu Vcxcrccr,bid. clrOdd]>ossd<ldquola jnslice,ibid. par Vacquereur Si Vacquereur evincdavnit con- Donunagcs interetss'il y a licn, et de naissanco,lors de la vente, quo son 4i8. Lardsolution la veutorc vendeur uVtaitpas propridlairc, il met toules ehosescn dlat, i6/</. c uo pcut demaiiderdes iloniinagcs t Le voiuleur rentre dans son lroit, intcrets, 400,^n pciit stipuler ibid. Motlect cflclsdc la facultc nc dc rachat tliiuo chosevcndiio,419quen cas lVIviclioii, Vacquercur , ]>ourradeinanderla reslitntion quc Faculte de-rachnt ex inteivallo de iVune porliondu prix, ibid. Ccitii 420.DiiveV celtc fncultd, ^ai. <nii a vendu 110pourrait dvinccv Fruits depuisles ollvcs,ibid. Ohtbinsles vrn1acqtiercur 'ilavail venduVlidritngc jet du pncterdsolutoiro s d resoludiin tiers dont il sa cvoit Vhevilier, trs, 422. ElVet esclnuses sans 4oi. Si dVipresVaditiontVhdrd- toircs,ibid.Rdsolulion clausc conditd lo vrinleiir vend u iin' tievs lo rdsolutoive,ibid. Hdiolution premicr acqudrcur 110 pcut dtre senlic avanl 1'exdcution, 4a^- cviiieepar lo sccond, 402. lVxdcution, a44 jVpves Causes ventcs forcces,4a5 et des On appcllcredhibition la resolution ilo la ventc pour ddfautsde la 426. Vcntc forcco])our lc bien chosc vcnduc, 44- ^M vcndcur public, 437ct 428. Pour uno110Sicelui doit leclarerces lefauls, ibid.. cessitdpavliculiero,4^8. Distiuctionrles dcfauls dcs clioscs qui pouvait dtre contraint, conscnt lesim- h. la ventc, 429- S'il refuse dc vcndues,4o5.Rcdhihition Effct inenblcs, ibid. Quoiquc le vcn- vendrc, ibid. - dc ccs sorles deur ignorcles defauts, lnchelcura de ventes, ibid. On110 peut vcnct sonaction, 406.Dommagcs in- drc partic Vuiiieritagcdonndecu l terdtssi lc vcndcurigr.orclcsdcfauls remplacementdim grand chcmin 407. S'il les connait, ibid. qui a pcri, 43o. Vcntc'dcsbicns.

3io

3ll DES MATIERES. c Par par saisiect ddcrct, ibid. > li- vcntclrc fattesavco connaissancot no cilalion, ibut. Par ventilalicu, avcclibcrtd, 1, i\i. Pcrsonuo ibid. peut fiiro iles convcnlions pour Contiv-lcttrei Jcs) sontdcsactes duulrcs, et u lcur prdjudico,43. ( d cclui sdpa- Premierec.xcvplion o qut A que cnix piitraitentenseinblo rcnt do lcurs conventions,lorsquiis cliorgcd'un outro, ibid. Sccondo do 110vculent pas y comprcndrc co c.xccptiou ccux qui ont droit de D0V0 p qu'ils so rdservcut Vcxpliqucxar trailcj.'pour tVautrcs,a44i cn- lui qui traitc pour un aulre scn faicesconlre-letlvcs lu coutraridld trc un traitd ct uuc coulrc-letlrcno sant fort, ibid. Les coiivciitions tienueiit licu do lois, a45. Elles lc iletruit pas, IV, 175. Contributionpour la pcrle de co ijo pctvventprdiudiciera uu tiers, datisun peril de ibia, Exccption,246. Rcglcs do qiioii jetloa !amcr des Prcnaufrage,lll, 3.'ia. Sur quclpicd Vinterprclalion couvcntions. so fait ccltc contrihutiou, 3^5 ct inieve1 Lcsobscuritcsct les dontes suivautes. Si lo vaisseaupdrit, il sintevpveteutpar Vintcntioncomdc n'y a ]>oint contrihutioii, 348. munc des contractaus, 247. M Contribution. odcdo cellc qui a Douxioinc: Interprelation par les e licu, tlans luie succcssion, ulrc lea usagesou aulrcs voi.x,248.Troi: crdancitrs quinout, ni privildge, siovao Juger du sens ilo chaquc' ui hypothcquc, V, i64< ci4uscpar la tencurdo Vactc cntier, Qualricme1IntentionprefeConventhns.Eugagenicns pii se ibid. muluel rcc u Vexprcssion, fornientpar le consentcmcnt ibid.Ciiiqmeme: ledeux ou plusieurspcrsonnesis'il Des clauscsii doubio sens, 2^9. csl pcrinisde solier par toutessortcs Sixieme:Interprdtationcn favcuvdo de conventions,1, 34- Naluroet celui qui cst obligd, ibid. Sepusagc dc cetto sortc dVngagement, ticme. Intcvpvetationcoulre celui a3o. Lemot conventiononipreiid tiui a dii sVxpliquer,a5o. lluic alternativeest au toutessortcs de coutrats, traites et tieiuei LVbiigatioii pactes, a33. Maticrcdcsconven- choix do celui qui est oblige, a5i. dc : tions, ibid. Qnatrc sortcs<lecon- Neuvieme Obligations choses d venlionspar quatrc comhinaisons o dont la houtd et la valeur peuvent d Vusngc es pcrsonncset dcs choscs, aller 11plus ou li moius, irW. s 234. AucuneconvcntionnVbligc Dixiemc: Coinment e rcgle le pri.x et sans causc, 235. Livcccptation dcs choses, 25a. Onziemc: Du le conscntcmeut formcntla conven- tcmpset du lieude l'estimation, 53. a con- Douziemc: tion, J35 ct 237. Quelques .Exprcssions ui 11'ont q ancunseiis,ibid. Treiziemc: Fauvcntions ont un nom propvc,ct tVautves Vn ont point, mais toutes tcs dVVriturcs, Quatorzieme: n a54 ontlcursborncsrlans obligcntu cc qui est convcnu, 236. Lcsconventions Convcntions obligcntpar la lcuvsujct, ibid. Qtiinzieme In: qui chose, 237. Convcntions,ou par tcrprdtation dcs convcntionsjudisans ccrit, 238.Convcn- ciaires, a55. ccnt, 011 lionsdcrites, 011 devaut notaires, 011 Distinctiondo trois sortcs dVngasous seing- privd, ibid. Preuves gemens danslcs conventions, 56. a dcscoirvcnlionssaus dcvit, 239. Exdculion rdciproquodes convcnLcs conventions par-devant notaires lioiis,2^7. PcincsdcVincxccution a portcnt Icur prcuvc, ibid. Vdrifi- desconvcntions, 58. Ohligations cationdc cellcsdont le seingcst con- saustcrme, 25g. Lieu du paiosc diine conventcstd, ibid. Comm^nt fait Vac- ment pqur IVxceution durc d complissemcnt esconvcntions par- tion, 260. Lc delaitcrmejusi]u'au, devaut notaivrs, ibid. dcrnier niomcnt du e.xphc, Soin qu'on doit avOirde co faire des convcntions,ct ibid. Qii. peut cn d qucllcs,241.Lesconvcntions oi- qui cst a daulres, lorsqu'011 cst

TABLK ALPHABltTIQUK i, a6i. quolquoJanullitdno soit paj cncorc charjry parquolqiioconventioii, Hoiuio cutieroeti toutessortes reconnuc, ,387.Causoticsuullitds foi 1 loconv.^Vns, a65 et suiv. En des convcntions,ibid. Pcrsonucs do quel so j fatit entendroquo dans incapables touto rspocodo conuneconveiition pcut so trornper veutions, a88. Dcux sortrs do on VunVautre, 267. Ddlais arbitrai- nullitdsdes convcntlom rdiultnntes rcs pour 1'exeVution conventions do la naturoou doquelquoloi, Sg. tles selouVdtatdcs choses, 268.Ce- Coiivciilions nulles diino pirt, ct lui qui, dans uno conveiition, Vst dont la nullitdnVstpas rdciproque, s ddsistd<Vuneeinnnile,110 plus ibid. Conventions d nullcsqui ]>cupeut formcrla meiuedemande,269. vcntdtre validdcs,290. LVrreur Diverscssorlcs dc pactcs quon ct la forceanniiUeutcs conveiitions, l aiouter aux coiiventions lenr aoi. Lcsconventions cc qui : sur ibcrto (>eut inddfinie,370 ct 271.On ncst pas cn commcrcc,sout nulles. ordi- Conveution atinuldo lo changcpetit ojoulcr aux cngagcmeiis jwr Ex- inent do la choso Yeuduo,293. les noires011 dimiuuer',371. sauscausosontnulceptioii dc ce qui blessela botine Lcs obligations fot, 273. Chaciinpeut rvnoncer Ics, 293. Effet des conventious a son ilroit, ibid. Lespactessont ntilles par lo fait dcs coutractans, borndsa leur sujet, 373. Defini- ihid. Suitedes convcntions nnua tion dcs coiulitions iiisdrdes ansies ldes, ibid. Miuislero la justicc d de leur l conYcntions, usagect lcursdif- udcessairo pour Qiinuleres convenfdrcnseffets,ibid.Dola coudition tions,394.Lesconvcnttons ullcs n Vuno sont inutilcs aux ticrccspcrsonncs dVtiddpcnd Vaccoinplissemcut < oonvenlion, Effot lcVdvcne- qui en devaicnt profilcr, 394. 375. mentde celtecoudition,376. Do Toitto conveution fraiiduJeiiso cst rdsolu- nnllo, ag5. iNullitdd'uriCconveiila conrlitionVoii ddpendla tiou Vuncotivcution,377. Eilet tion pour cmpecliermi crime, ibid. c dc Vdvdncmcnt ct-ttccoudilion, D'micconvention de contrcla dispos ibid. Commcnt o reglentlcs sui- silion de la loi, ibttl, D'uuecontcs des conventionsouditiotniclles, vcntionportantrcnonciationaudroit c ibid. Dcsconditionsqui se rap- dc parcntd, ibid. Casoiilesparis ou valablcs, 296. portcntau prdsent au passd,279. sont des conventions Contlitions onuullent Diffdrenco entro les convcntions impossibies descon nulles, ct ccllesqui seront resolu2 eonventions, 80. LVffet ditionspasseau.xhdritiers, ibitl.- toircs, 297. Diversescauscsqui du Lesconditions inddpcndantcs fait rdsolventlcs conventions, ibid. letir descontraclans ntVabord elfct, Les derniercsconventionsddrogcnt o ihid. Cclics cn ddpcndcnt peu- aux premieres, 98.Lesuouvcllcs 2 qui De ce conventions e peuventfaire de prdn yent souffrirun ddlai, 281. ne que la dcs qui empcche un conditiou soit jmlicoau droit acquispar lcs precontractans,' niiercsa des ticrcespersonncs, 208 accomplicpar et 299. Conventionrdsoluo par a8a. Nalure, objet ct cffetdes claiiscs Vdvdnement tVuneconditlon, 290. ct dcs clauscspdnales Effetdesclauses rdsolutoires i2>iV?. rdsolutoircs, d insdrdcs ans les couventions,a83. Resolution i convcntionnelle,bid. II nc dcpend pas de celui qui Rescision dime conveutionpar le nVxdcule pofnt ce dont il rst cou- dol, mdmcpar ldsionsansdol, qu'on la Venu,dordsoudrc convention par appelledolut reipth, 3oo.*--Evdnel i Vinexdcution, bid.. ConvcntionS menscpii rdsolven^es conventions / sur Vavenir 3oi. Rdsolution Vine.xdcutlon, incerlain,284. par Conventions sont nulles dans ibid. Effetset suitesdo la rdsoluqui Les leur origine: definilinu dc.ccscon- tion dcs conventions, ibid.. h sc acccssoiics resolvent ventions,286.Conventions iilles Conventions

3i;

3l3 DKS MATlfiRES. Cornelid { do lege) de falsis. L. uvec lcs principalrs, i, 3oa,Autorite dc la juslico pour rdsoudrc les D. iv, 100. Corneliam( ad lcgan) do sicariis fonvrntionsct pour cc qu'il y a a cxdciitri', 3o3. Lts mveiitions ct vciullciis. L. 1). ix , 187. sout rdsohvcspar le p,iiement, la Corporibus(tle ) ct colfegiis. L. ct comprnsntion,la confiision luno- D. ix, i75. dc vation, 3o3 ct 3o4- Si la conven. Corrttpto( scrvo). L. D. vu, tion qui rogle sur qui la pcrtc loit 339: 6'ours d'eau. Voy. Eau ct Flu" tonihcr, loitdlro observdo,363. On nppellc vices de conventionico minibus( de). Courtters.Lcursfonctions,lll, 8a qui blessolcur unture ct leurs carnc- ctsuiv. tercs cssentiels: qucls sontces viccs, Cousins(tous lcscollatdrauxsont r III, 86. Difleronccsnlre lo plus ou le moins pour Vetlet cs vicesd.s compris sous lc nomdc ). Lcur disd convenlions, 87. Ou distiiiguo liuction sclon icurs rangs dans Ics cspcccsprincipalcs do viccs ordrcs dc coilatdraux, v, 372. commc Coutumei(les)considerdrs auatrc cs convcutions,Preiniere: L'ignodc rancc on crreur de fait 011 lroit, antant delois arhilraircs qni, sur lcs Deuxicmc: Ln forcc, nu!mcs maticres, sont dilldrcntcsen gi ct suiv. IOI ct suiv. Troisieinc:Le dol et divers Jieux, 1, 81 ct 82. Dans n'ont point cte lescoutltmcs le stelliount, n3 ct suiv. Qua- Vorigine c tricmc: T.cs conventionsillicitesct cVvilcs; llcsse sont etablies par le d malhonncies, 118 ct suiv, Deux consentcment cs pcuplcs, par unc de sortcs leconveutions illicites, 118 cspecedc convention les observcr ct 119. Commcntune convcntion et par Vnsagc, 110.Elles ont cst contraireaux lois, 119 Con- forcodc lois, ct cllcsscrvcnt do redcs vcntionspunissablcs 120. Effcts glcs pour Vinlei-pretation autrcs , lcs convcntions illicites, ibid. lois, 115ct i 16.Lcnon usagelcs Quautl 011 pcut rdpdttr ou non cc abolit, ihid.Quand lcs contumcs donnc, ibid. juicst injustcmcntse formentsans voisincsetccllesdcsprincipalcsvilles servciitdercglcauxautrcsjieux,i8a. Engagemcns qut Origiucdes diverscsjurisprudcnconvcntion, 122ct suiv. coutumcssurlcs tcstnmcns, Conventionnel (hevilier).Question ccs des sur sesiroitsct ohligations,V,33 et V, i4- Droit de retour bornc par qnclquescoutumcs, 365. 34v Creancet ct creanciers. Privildgc Conventionnel reiour ) entre as( cciij?ansct descendans, 011 autvesi dcscrtbnciers. Voy. Privilegei,Lc cessionnaire liinecrdancepeut agir commcntil se reglc, v, 355. Cooblijcs. La condition des co- contrc tous lcs obligds, 1, 342. obligessolidaircmcnt pcut t-tredifle- Droits dcs crcancicrssur lcs hiens soli- de leurs ddbitcurs, 43o. Aqui sc rcnte', lv, 21. Lcs.coobligds daircmcnt pcuvent paytr pour lc donnclc nom dc crdancier,II, 124. debitcur, les unspour lesautrcs : le Sile creancicrpcut stipuler moins n'a prctd, 127. On pcut ddbiteur rcstc nlors obligd cnvers onncr ccivx legs 3u'il une crdance,ct il nVst pas quiont payd, v, 351.Lc de ce que doit 1111e denx coobli- neVessaire d jxnir la validitddc la dogdssolidaircment, 'acquittcque lui, nation que le debitcur y coriscnto, n 3io. -^-Lcs crennciers ne pcuvcnt vi, 434. Copartageans ( garantie cntre ). poursuivrelesfiddjusseursoucnutions biensdu deEllea lieu jxmr le partagcdes choscs qu'apresladiscussiondcs biteur, 111, 44-Voy-Caution.Obliqui dtaient communcs,111,265. cllcs peu- gationsdu lutciircrcancicrqui comCopiesd'actes. Cas 011 vent servir au ddfautdcs originaux, pofoavecksautrcscreancicrs,162. Lc crdancicrpeut dtre iiommdcuvaiv, i73. 22 *ix.

TAUI.t ALFIIABt.UQlJK 3i4 lcur uux hienstthiiiiiloiiuds dd- qiii puic un trdaiicter privildgid, d'uu le biteiir,ili, aaa.Diverses ill, c-spcccs succedeiisotiprivildge, 474"^"Le iiutre fruiuh*uii prdjudico creaneiers, crdaucicrqui p;iie 1111 crdaiile.s 358ct suiv. Voy./Vunr/tf. Droits ciir jdiisnnciennielui, suctvdea tlucrdaiicicr nr !eshiensdo soit <h>- son )iyjiolho<]ut>, s 476.Lccrdanciev rt biteur, si le gugeju'il a pris nist riui saisit Its Iroits actionsdeson cst pas stillisaiit, 3yj.llypothcque lehiteiiv, subrogdises hjpothe t poor tous lesheritiershitivnucier, iitcst privildges,i'W</. Du rcfus sur tout ce qui est hypolhequd,5y > fiiil jKir cveancier lortcevoirson uu ct 401. Locreuneieru> jvul, par piieinent,4811IV,n3 et 346. Lo sur voie<leliiit, se saisirdiui gage,4i3. cveaiicier sonhyj>olheque Ic JKTI! II tst ohligd<lediscutcrles hieus fomls sondebiteurlui avait hyque restes ii son dehiteuv, avaul quo polheque,lors<ju'il vientu perdrc le lesliers detciiteuis,4i8. droit <jii'il avait, 111,433. Vinquictcr y Coiiuueiitecreanciersuhsdqucnt Le crenucicr<juiconseiit Vnlida l sassuro Vhypollicqiie, II cst iiationdu fomls cngngd,perd son Aaa. iii choix du crdaucierdVxevceron liyjiotheipie 110 rdserve, 484. s'il la s qui hypotheque sur cello qu'il voudra Si lo Cveancier consent juo <le plusieurs cboses hypothdqudes son gagesoit obligd11un aulre, rst unoseuledelto, 427- Ledd- censdremctlrcson tlroit, 485. II fiotu' 'st tenti do rcmbourscrau reiitvocn son droit si Valicnation liteuv Crdancieres dd]>ciises a faites n'a pas sonclfct, ihid. Commcnt l qu'il tlu pour la conservation nagc, 43a. se foitenteudre le cousentemcnt Commcnt 111 lucvcancicri Valienation,486. i 1 creanciev pcut ctro Un des heritiers liine succession, mis cn posscssion gagc, 435. du Dioit du crdancierbornd a celui creancier du defunt, ]>eutdcmanle ddbitcur, 436. Qucls dcr la sepirationdcs bicns, iv, i3. entre ]es crdancicrs,16. auavait dlre lcs soiusdu crdancier Soliditd oivent le pour gagequi cstcn sa puissancc, Elfct du dol tles crcaucicrs i 437. Le creancierne repoudjws Vdganldd fidejusscur,64- Lo du gagc qui est en sa puissancc, crdancier110 pent ctre contraint a lorsqu'il vienl a pcrir par cas for- tlivisersa tlette,3^2. Lcddbiteur crcancierqui se sert restc toujoursobligdsi le creancier tuit, 438.Le a du gage, coiilrcle grd du ninitre, succode la cautiou, ou Ja caution commetUII larcin, ibid.A quoi au crdancier, 3^6. Lc paicmcnt d cst lenu lc creancierqui re<;oitde fait ii l*uii cscrdancievs out uu qui la ventc du gage j>Ius u'il 110 lui droit solidaire,lihcrcenvcrslcsauq cst du, ibitf. Engagcmentdu tres, 357. L'un des crdancicrs creancicrdansVantichrese, 3g. qui peutrccevoir, eut innover,3S|. 4 p Ceque peut fnire le crdaucicra On distingucIroissortes dc creanun ciers, t\$i. Quclssont leurs pri- qtiisondebitcurcndeleguc autre, vildges, ibid. Entrc crdancicrs 386. En cas dc ddconfiture, lo privilegies,il n'y a pas prioritd lc crdanciersaisitVun est preferd, Prefercnccgagc <les rdancicrs dc c du tcmps,4'j3-Concurrcncc crean- 390. ciers pour liversdepots, 463. *- dclunta ccuxde 1'heritier,sur les c e Concurrencet prdfdreuce ntrc des bicns de Vhdrdditd, i63. Prd v, Prefd- ferencedes crcanciersdc Vhdrilier crdancicrs 465. privildgids, rencc cnlre crdancicrsprivildgids, a ccuxtlu ddfunt sur lcs biens de ibid. Trois ordresde crdanciers, Vhdritier,164.Contribntionntre c 466. Effelsdc la subrogationau lescreancicrs n'ont ni hypothe qui dcs creanciers, 4^7- quc ni priviloge, i65. Concur, privildge Comment u peut acqudrirsansau- rence enlrolcscreanciers ddfunt o du torilddc justice le droit diin crdan- Sur lcs bicns do Vheriticr,ibid. icret sonhypotheque,47i.Cclui L'hc'ritiercrcancierconservesadcttc,

3l5 DKS MATIEBES. ai6.Lo marl v, at8. -- Scsdroils et obligatlons. curatcur naturel, 111, curateur VoyeaIleritiert beneficiaires. Ef- 110 pcut olreibid. de sa feinino fct diiretour a 1'dgaiildes rdauciers, cn Idincnco, c Lorsquela dd363. Un crdancier]>eutIdgncrii lncncocst pav intcrvallcs, lo curason tlcbitcurtoul ce qu'i'1lui doit, teur nVxerco dons lcs momens quo ou uno jwrlic, vi, 43. do ddinciice,217.Inlirmitdsqui Creditii(derchus).I.. D.vii, 345. deinandent n curatcur, ai8. Cuu Crcditorttm do his qtti in prio- ratciwdes protiigucsintcrdits, aio. ( rtini) locuiiisucceduut.L. D. vill, I.c prodigtiodoit etrr prouvdtel, 220.Le lils no pcut dtrecurateur Creditontm (quai in fraudem) de son ]>cve rodigue, ibid.Durde p facta sunl, ii3 restitunntur. L. D dc la chargo du curatcur diin proIX, 55. digue, ibid. Curatcur aux bicns Crimetet Delits. Ils sont inliuis, iVunalisent, ibid.Curatruri IVnt l, 45. De qucllcs voicson sosert fiiut qui n'cst pas cncorend, 2ai. pour les punir, 46. II ne pout y Curatcura uno succession,ibid, uvoir dc cnution 111matiero tfe Cuvatcur ux biensvacnns aaa. a , crimcsct delits, IV,35. Dansles Un crdaucier110 peut clra curateur crimes, lo sermcntnc pcut dtro Id- aux biens do son ddbitcur, 161V/. t fdrd, ni par Vaccusatcuri Vaccusd, Pouvoirtlcscuratcurs, aa3. ni Scrincntel ndniinistrationdescuni par 1'acv.tisdi) Vaccusateur, jvar lc jugc ii aucm. des deux, a3a. rateurs, ihid. Dillcrciice cntrc lcs Danslescrimeset ddlits,la pompen- tutcurs et lcs curateuvs, 224.Endes sationn'a pas lieu, cxceptclorsquil gagemens curatcurs, ibid. s'agit de doiumagcs-intdrcts, * Actioudcs curateurs aux ptrson374. La minoritd peul lonncrlicu de ncs, 225.Descuratcurs ux bicns, a moddrerles peiucs, maiselle nVm- 226. Des curalcursaux biens de ou pas la condainnatiou dd- Vabsent,ibid. Actiondu curatcur peVhe d aommagement u malcausd, 4l9- dout la chargecst finic, ii/rf. Ef Engagemens o Vhcriticrii cause fets tlc Vactiondes curateurs, 227, d dcs des crimcset delilsdo celui a qui il Hypolhequcs curateurs, ihid. Ils sont pevsounellcinent succede, v, 169. responCriminibus doextraordinariis). sablcsdcs fraudcs que font ii leurs ( crdancicrslcs ddhiteursqui sont a L. D. ix, 169. Criminttm abolitionibus L. lcur charge, 368. Ils peuvent ). (de fiire et reccvoir dcs patcmenspour D. ix, 198. Culledivin.La religionet lcs lois ccux dont ils sont curateuvs, IV, civilcsdistingucnt les choscsdestt- 357. Us peuventfairo des novanecs au culte divin dc toutcs les tions, 33o. Le curateur a une snccessionvacantc rcprdsenteVhdaulrcs, 1, 225. Curateurs(lcs ) ne peuventaclic- riticr, V, 208. On pcul nommer ter les biens de ceux qui sont sous un curatcur pendant que Vheriticr Jeur charge, 1, 372. Lecurateur delibere,214.Onpcut cn uonimer. a du prodigue ct dc Vinsensdpcut un a Vcnfant naitre, a raisondime a rcionccr a la socidtddont ils font succession partagcr, 293. uomCurateurs. Eccldsiastiques U , 221. Quellcs sont Jes de Sartie, especes curateursct leur mdscuratcurs.Voy.Ecctesiasliques. iverses Curationisde utili causi actione). ( pouvoir, III , 212 ct suiv. CuraL. D. viii, 126. tenrs dcs inscnsds,ai4--~DumiCuratore(de )bonis dando.L. D. ricur en ddmence, 215, La dd mence doit etre prouvdc, ifciVi. ix, 54. Fils curateur de son pere ou de sa Curatore(de eo qui negotiagessit mere en demence, 216. Fils de pro). L. D. VIII i3o. , Curatore ( dc ) ct de ventre in. adanssonpereun famillecndduvenee

TABLK ALPIIABltTIQUE niittendo.L. D. sill, liores ugere vel convetiiropossunt. L. D. Vlll, 114. itosscsslomut 163. Curatoributde). L D. vui, ioac Curatorum admiuisiraliotie t ( (dc Curatorihut( de ) furiosoet uliis pcriculo). L. D. viil, io3. cxtra miuoirs dai.dis. L, D. viu, Curatorum ( lo auctnrilate cx consensii L. D. Ylll, Ii3. ). i37. Curatoribut( de suspcclis L. D. Curatorum(do luredibus). L. D. ). vni, u5. Vlii, i3i. Cttratorit( quaudocx facto) mi3i6 D. Damno infecto (do). L. D. VIM, 383. Debiteurt. Droits dcs crdanciers sur hs hieusdo leurs ddhilcuvs,1, tlu 43o.Ditloivntcs acccptionsle mot debiteur,II, 124. A quoi ddbitciir csl obligddans 1; prtit, 128. Transaction avcola cautiondiin ddbiteur, lll, 6. P.iieiueutfuit tiers 1111 ]>ar1111 ]>our debilcur, 279. Rcvocalion io quo foutlcs<ld< cc biteursen fraudctloleilrscrcancicrs, 356 et suiv. Peiius <hiddbitcur qui fraudc ses crdancicrs,Wj. Si lc dehitcurpeut ddgagcruu gage en doiuiant1111 ntttre gagcdc meuic valeur,ou cn donnantcautiOu, 27* 4 Lo Idbiteur csttenudcrembourscr au crdancierles ddpcnscs u'il a faiq d tcspourla conservationu gage,432. Le ddhitetirqui loiinocn gago tmechosc uuc l ]x>ur nutre, coinmet o slellionat, 434 ct 435. II ne peut rcprcudrc lo gagc sans le consentemcntdu crdancier,435. L'hypothcquecst borndeau ilxoitquavait lo ucbitctir,ibid. Le seiinent ddfdrd ou tldbitcur ctciiit la detto quaud il a jurd avoir paye, 480. Si lo ddbiteursuccode sou fiddjusa seur, la sdparationdes bieus do Ja succcssion lieu, IV, 12, pfature a dela soliditdentrc deux011 lusicurs p ddbiteurs, qui doimj au creancier le droit dV.xigcr dettc cuticrodo la ccluides ddbiteursqu'il choisit, 16. La reinisefaite au ddbitcurcst ccnsde faitc a la caution, 43. La caution, ou lo fiddjusseurno peitt dtrc poursuiviquVpresla discussion des bicnsdu ddbileur, IV,44- '" discussionno sVteudpa. aux hicus aliduds ]>ar lc ddbileur, A6. Lc n liddjusseur c peut obligerlo crdaucier <Iefaire des diligcuccs coutrclo tldbiddbileur,^7 Exccplioiistlu leur qin sont comniuncs la caua tion, 49. Loddbilcurdojt iudcmuiser le iiddjiisseur, Cns011 5a. la caution jKut agir coiitrclc ddbiteur ovantlc tcrme, 53. Si lc fiddj'usscur paic, ignornntICJ t "\ccj)tionslu ddhhcitr, 55. S'il nVveititpas le ddhiteurqu'il a payd pour lui, 58. Rccours fiildjusscurs des coutru!es ddhiteiirs,59 ct suiv. LVxccptiou <Iudebitcur110 deVharge pcrSonncllc 63. pas lo fiddiusscur, Si le ddbilcur succodc u crdducicr, a oulecrdancier au Idljiteur, Si lo crcan68. cier 9UIc dcbituir succedoau fidcou lc fiddjusscur Vun011 a a {'iisjeur, Lc ddhitcur ne doit autre, 69. dinteitits, 106 ct jamais Vintcvcts d fails 107. JXatuvc es ]>aiemens par lrs ddhitcurs,ct leurs cifets,334 et suiv. Paiemciit ar autro quc p par le debiteur, 337.Plusieurs acquittcnieus pour plusieurs ddbitcurs par 1111 paiemout, seul 33o. Deuxobiigationsdun nieme debiteur acquittdes par un seul paiement, 3^0, Si la cliosc pdrit, le ddhiteur cst acquitte, 345.> Effets dc la consignation.faite lo debipar teur lorsque le crdancierrcfusele paicment, 346. Debiteurs' recus a faire la ccssiondo bieus, 348. Loscautiouset lcs coobligcs)ciivent ] lo dcbitcur, 35i. Du payer pour

DES MATIEttKS. 3>7 dcliitcur qul, de Vargcnt 'un autro, d Defen/tt tacitn faitespa leslois, pnio ]>ouvsoi mcnie au crdaucicr t, i85. L conmuin, iv, 35.*j. Lo ddhitcur de DeJ'enioribitt(i\Q). . D. VII,aoa. Degret dcs collatdraux.Commcnt plusiciiis dettes ncrjuittocello qu'il v, veul, 35o. Les paieiucnss'impu- se roglolour pvo.xiniitd, 3ao. tcut au clioi.x1I11ldhiteurct en sa i DegrJsde parente. Mauicrede lcs cst coniptcr, v, 3aa. favtur, ibid. La compcnsation cutrc<lcbi- Dejecerint dc hisqui). L. D. vn, ( rdciproqua Vactjuittement tcuvs, 367. Entro qtHs ddbitcurs 3a3. Delai. pcut so fairc la compciisation,370 delai Quand est censdexpird !a ct suiv. Eftetsdo la uovationqui pour paycr ou potir faire toute sVperecntro le crdancieret !c ddbi- autro choso,"i, 260. Ddiaisarbides de teur, 377 et sniv. Effots la ces- traircs pour IVxdcutiou convension do liiens par un tldbiteur, 393 tions, 268. ct suiv. Voyea Cessionde biens. DeUgation ) cst le changemcnt (la a Un crdancierpeut leguer a son ddhi- d'un Idbiteur u lieu diin autre, teqr tout ou partie do ce qui lui cst IV, 384- La ddldgationlemande d Lo s du, VI,43a, legscVuncurscanco le conscntement c toutcslcs partics, c h un debitcur lc ddchargc intd- ibid. Dilfdrcnccutro lo transport des ct la ddldgation,bid.Lo trausport i rdts, 435. Debordement. qui appartient ce d'unc dcttc, ni Vobligationdiinticrs. A lioritagc par pour le ddbitcur nc font pas de ddqni cst laissd dans 1111 du uu ddbordcmciit, 11,331. 1 ldgation,385.Ddldgation crdanDecet ( registrc dcs ). Voyea iie- cicr, ou autrc par sou ordre, 386, gistres. Ddldgation,sousla fonnc de novaDechargede la caution. Si elleest tion, ihid. IJO ddldgudno pcut rcvivrc opdrd:* ia cessionde hieus, IV, faire Lo la prcmiereobJigation, par ne ddldgud pcut so servir 387. 396. Dcchargedcs caux diin toit (lc des nioyensqu'il avail contrclc dddroitt!ela)estuneservitude, n, 406. ldguant, 387 ct 388. ( Dehgationibut( de ) ct uovationi Deconfittire la ) cst 1'dtatoii se trouvc un ddbiteur lorsquesesbicns bus. L. D. i.\, 128. nc sufiisentpas u ses crdauoiers Delibcrandi(de iuvc). L. D. vill, pour Ics pdycr tous, iv, 3Q8. En casde 188.p cn Dclibcration matiorode succcsddconfiture,le crdancicr saisi d'uri gagecst prcfcrd, 399. Et aussile sion. Cas ou elle a lieu do la part vendeursur la cboso veiiduc, ihid. Vun hdritier, ct scs cffets,v, 2i3 ct Mode tVacquitlement cs dcltes suiv. Lcs cnfans ddlil>dranssur d Vaddition ont tVhdrdditc, droit a une convcntionncllcs,400. Decretit( dc) ab ordinc faciendis. provision,309. Delictis ( de privatis ). L. D. IX, L. D. ix, 2^9. Decrets(les ) ne font pas cesscr l52. Delits et crimes (11 nVst point lcs servitudcs, 11, 436. U Decri dVspcces. n paicment,fait admisdc cantioncn maticrcde), iv, !a veillo diiu ddcri dVspeces, est 35. Voyez Crimes. Delivrancedes objets vendus (la) nul, IV, 35o. Decitrionibus de ) ct filiiseoruin. cst le prcmier engagcmchtdu ven( L. D. jx, 234. dcur, 1, 311. IJOsccoud c?t )a dont Didommagemens cst tcnu un gardc do la choso vcnduejusqu'a la ddlivraucc, ibid. Wode de delihdriticr, V, i58. \Defautt tVunochoso vcudue. Si vrancc dcsmeuhlcset immcublcs,ct Vachcteurpeut se plaindrc de ceux deschosesincorporcllcs,3i3 ct suiv. ddlivrancc, 3i6 et qui sontdvidensou prdsumes,1, 409 Effets de la et suiv. Temps lieu dc la ddliet suiv4

TABLfe ALVltABrVnQuK du vrancc,i, 3ai. Peiues rclarde- rateur nVxcrcoscs fonclioni qne meiitdunslii ildlivrance, ai et 3aa pcndantla ddincnce,lli, 217. 3 Ohligiitious Denicrsdotaux. Lo fonds quo le respectivesdii vcndeur cl <lo Vuclu-tcur i relativenient mari acquiert lesdenitTSlotaux, 1 delivrauco, 3a4 ct suiv. Voyen 11't-st ttota),maisproprcaunuiri, ]>as Contrat de vente. Laddlivrauco II, a53. iVunjirOti-stiuVessairo L d'un ininetir. eur emploi Denlcrs jvourforiner vente IVngiigcinent, 126. Possession lorsqu'ils pvoviennentVuno II, se qui 110 preiul que ]>arl.i ddli- lottcttes ncliws, 111, 161.Le vrauce, iv, 268. En quoi consisto tuteur cst responsabledes intdrdts la delivranccqui douuola possessiou s'il ne les a pas einployds,i63 et ct 269. Ddlivrauco priso de pos- 164. session meubles, !esiiiunciibles Dcnn!es. <les dans Lcurvente'stforceo ct tleschoses consistcnt n dvoils, les eas loneVcssitds e pnhliqucs, I, pii d 269 ct suiv. Eu maticredo deli- 4a8. Obligations u ddbitcurluns vrance dc clioscsldgiides,lc ldga- lo casdc changcnient la valeur <le tuirc doit avoir la delivrauccdii desdcnreeslout l rst tenii,II, 128. i cotnmc lcgs, et nc peut lc prcndro do voio (les) Dcpens sontconsiderds do fait, vi, 5ia.La delivranco unc sortc dc lommages intereti, ct doit elro faitoau lieuoiicst la chose IV,96. au Idgudo tcmps<lela niort du tesDcpenses.Ccllcspiipcuvcntdlre tatcur, 5i4- Llidritier doit no prisessur le fondsde la socidtd,11, quitter les chnrgesdesfonds leguds 195. Qiiellcs sont les tldpenses niari 5 souf- dout 1111 cst chargd, ct celles jiisqua )a ddlivranco, i8.11 fro la pcrtc arrivdcpar lc rctardr- dont il doit ctrc rcmboursd,278 ct ment do la ddlivrance, ibid. II suiv. Remboui'sement clepcui)ts doit garantir la delivrancc dimo sesfaitespar1111 procurcurconslitud, chosc ldgudeiudefiniment,5ig. III, 41 Queflesddpenses tules 11ne garantitpas la ildlivrance iinc teurs pcuvent employer dans leurs d choseddsignec parliculter, 520. comptes,176.-Commcntsc cn reglent Demandes.Celuiqui s'cst desistd les ldpcnses mineur, 184ct suiv. du diinc lemando c peut pltu former -Lcsddpcnsrsfaites poiir la X)iin la mcmedcmaude,l, 269. Mode servatiou dim gagc loiventctro de dcmandcdan.iVinstancc o par- remlioursdcs lc debiteur,432. d par troissortcsdc dcpenses tage entre cohdriticrs, , 357. En On distinguo Y l tempscoinmencca prescription quim hdritier peut avoirfaitestlans cs aucldemandcspour dettes, IV, 3i8. les biens de Vhdrdditd, , 218, 265 v La dcmandccn justiceinterrompt ct suiv. Rcmbciirscment dcdcs la nrcscription,329. penscsfnitcspour dcs bienssujetsa Demandescu garantic.Voy. Ga- rapjxirt, 3go. Du rapportdesddrantie. faitespour ddncation, 96. 3 pcnsos Les pcrsonncsqui sont Si-un heritier doit dtro rcmboursd Demence. de ne p gardo d'un attaqudes demcnco perdentpas de scs ddpenses our la Vdtat leur donncntleursdiverse3 fiddicommis, I, 517. Ddpenses V quc d qualites, I, 203.Laddmence iin faitespar un fermier.Voy.Fermier. majcur doit ctre prouvdepour lui Par uh prencur. Voy. Preneur. donnernn curatcur, 111,2i5. Un Deportatis( de ). L. D. ix, ai^fils pcut dtrc curateur de son pere V Depositaires. oyezDipdls. ou de sa mere en ddmence,'2i6. Deposition dctdmoin. ion a droit S Le pt^rccst naturellemcntcurateur de 1'exiger, V,191. I de son fils tombden ddmence,ihid. quel DepSts et Depositaires.Efi lar Un marine peut dtrecurateurdo cas un ddpositatreest tenu de sa femmccu ddmcucc,ihid. Dans gent ddposd pour prdtcr, II, 129. les ddmences ar intervalles, le cu- Usage du ddpdt, 139.Consdp

3i8

DKS MATIERES. 3ig II, qttfnced 'ufideiitddilddpAt, i4o. nicnrcdercudrts II, 160.Deji6t<jui Lc dtjiit, designd dlro rendu cn Vun!o sous lc uoin!o plusicurs ieux, scfpu-slro,cst lodcux sortesj rclui Iietit 161. Ohligaliontto Vhdrifait logrd ii grd rnlro les partics, tier <luddi)ositnirc,ibid. Si lhdct cclui ordonndcn justicc, iiii. riticr vcudla chascddposdc, 163. i63. i ne i p DdpAt Viumicublcs, bid. Ddpfit Lo depAt se compcnse oinl, c.xide gageurcs, i/|2. DdpAtndces- Le dcpositaire110doit ricn sairo, ibid. Ddpotde chosessai- gcr pour Ja rcstilutioniludd])6t, 164. Depot choa les lidle- CVlui a ]>rtUd un tiers 1'clfct i sics, i43. qui liers, ibid.Dcfiuition du dcpot, qui lui avait dtd doimdcn depAt, 144* N t,0'>dlro grutuit, if\5. nVn cst pas nioiiisohligdde lc renEspece<lodepotdes immcubles.On tlrc, ibiil. Celui qui a fait lo dda unc aetioncontrecclui(auqucl ]>cutdeposer la choso dini autre1 un voleur meiue peut dd]>oser c prdt c uno {>6t a dtdfiit si Vobjet st facilo cliosovoldo, ibid. Restituttou<!o i rcconnaitrcj si 11011nc pcut agir il la choscleposde, cclui juien cst cjuecontrc le dcposilairo, i65. i le maltrc, 146. Commentle dd- Difiereiiec ntre le depositairect lc e pdt pcut cire rendu i autrc qiiVu sequestre, 166.Ce qu'on entend mailro, ibid.11 peut dtre retire par ddp6tnccessairc,169. Definition de quand le maitro le vcut, 147. Ce docetteespccc dep6t, 170. Licu ou la choscddposecdoit dtre iWrf. tlepdtcst convcntionncl, Dcrenduo, 148. Toitt ce que la voir tlu depositairc, ibitl. Regles chose ddposde pcut produirc, cst dcs autrcs dep6tsqui pcuvcnt s'y aussien Jepdt,ihid, Ddpot avcc appliqucr, 171.;Prdfercncc pour la libertd au ddpositairo<l'uscrde lc dep6tsur lesbiensdes ddpositaires la choseddposdc,149, Si la chosc publics, iii, 459. Caution d'un ddposdc pparticnt a plusicurs, ibid. dep6t, seseftcts, iv, 58. La com Si unades hdritiers ayaitt recu sa pcnsationna pas lieu cntre lo prdt de- ct le dep6t, 373. du I>ortion de'p6t,le ddjxwitaire vient insolvablc, i5o.Si cnlro Derelicto( pro). L. D. ix, 3i. Descendans. e premicrordrodcs L plusieurs proprietairesi1cstdit qu'un seul puissclietirerlc ddpdt, I5I. succcssionsldgitimescst cclui des Si plusienrs sont ddpositaircsd'uno cnfansct autres descendans,v, 6. meinc chose, iWrf.Si lc ddposi- Qui sont ceuxqu'onoppelledcsccntairc use dc la choseddposdc,i5a. dans, ct s'i!ssont tous comprissous De'p6tpour Vintdretdu ddposi- le nom dVnfans,282. Lcsdescenl dcssucthire, ibid. Ddp6tdiine cassctte dans e.xclucntes ascendans oii sont plusicurs choscs, i53. ccssions, 297.CommentsVtablit Frais dc la garde d'un ddpfit, i54- la ligne des descendans, Dif3i4 Ddpcnso pour la chose deposde, fdrcncoentre cette ligne et cellc dcs iWrf. Frais de transporl, i55. ascendans, 319. Decharge ddpositairc,iWrf. dans les tcstamens, du Designalion Fondtmcnt du soindu ddpositairc, cc que cVst, VI, 191. En quoi lcs i56. Faute du ddpositaire,ap- designationsontdistmguccsdcscons Deposi- ditions, 192. prochant du dol, 157. Diiiitementdimo deinande.Celui taire ndgligcntdans ses propres afd'unc dcmande, nc faircs, i58, Si la chose se pcrd qui sVstddsistd par la faute du depositaire,i5g. pent plus la formcr,1, 269. .Convention pour Ja qualitd du soin coDestinationsdans lcs tcstamens, du ddpositairo,iWrf. Ddpositairo que cVst, VI, 190. Lcs destiqui sVst ingdrdlui-memea sechar- nations differcntdes chnrges et des ger duddpot, 160. Dn ddpjsitaire conditions, 192. tutcur. d'un Sescauscs, a vendu le depot ct Varachete*, Destitution qui Si le ioid, depositaircest cn do 111,191rt 192.

TABLE ALPHABETIQUE c Detail( vcntccn ). Commcnt llc pourplusicursdcttcs, V,364--H I y a dcs dctlcs qui nc sc compcnscul sitccomplit,i, 338. Dctentcurt. adiscnssioneshicns point, 366.Naturedcscompensations L d lcttcs,ct leurs desddhitctirsdoitdtrcprdalahlcmcnt tpii ont licu pour faitc nvnnt quc d'inquidterles ticrs clfcts, 367ct suiv. Pourcompenscr il fnutquc lcsdcttessoitnt liquiddtcnlcurs, m, 4i8. cntrcla ) ct des, 371. Et qu'il n'y dit point Ditention.(dificrcnce )d posscssion, v, a34- Coinbicn dVxceptionqui onnullc la dctlc, i il y a dccanscsdo)a ddtcntion, Wrf. iWrf, Lcsdettcsnon dchuesno sc / La possession nodctnandcpas unc compcnscntpas, 372. On pcut Dd- compcnscr dcux detles dgalcs cn ddteution conlinucllc, 2/J4-* tcntion quc )c niallrc nc pcut 6tcr, sommes, mais dnillcurs indgalcs, Dettct. Sur quoi s'acfjuittcntlcs 374- Novationdcsdcttes, ct son dcttcs passivcs ct aulrcs cliargcs ellet, 377. Novation pluSieurs de cVuiic Ndcessitd dctlcscn unc, 379. Toutcsdcttcs socictd,ll, io/j- * dc fairc cmploidcsdeniersqui pvo- peuveiits'innoV<r, Objctde 381. vicnnriit lc la vcntc drs dctlrs la ddldgationditnc dcttc, 384- du iniiiciir, III, 164. Eflels dn Eifetdu transj>ort Vunoottc, 385. < d pnlcmcntdrs deltesquVn nurnit pu Unc premiercdcltc andantiopar faire nniitilercn justicc, 283. Si la ddldgnlion nopcut rcvivro, 387. La ctssiondc bicnsnVcijuittc ns Vonpcut Jtypothdquer sonhicn pour p Si la Ja dcttc, 3t)4>^'i0 ncst rccuo lcs dottosdcs ntilrts, 399. prcscriptiondc Ia deltcdtcintVliy- quVnavonnntIndetto, 396Ohli48-- ~~ Caution cVunc gatlonsdes crdnncirrsdontla delte Sothcqttc, ettc ii venir, IV,33. Si lo fidd- cst conditionuclle, L'hdritier 4oo. cst tetiu des dettcs qui 110 doiveiit jtisscurqui a ocquittdunc detto, n sonrccourspour lc reinbourscment, ctrcpaydrsqunjircsla mortdocelui 5a ct 53. En qnel tcmpscom-, qul les n conlracldes, , i58.II V des mcnccIn prcscription drinnudcs rst trnu desdeltcsou-dclidcsbirns mn- dc Vhdrdditd,i6a. Trois sortes pour deltrs , 3t8.011Dilldventes l nicrcs Vniidnnlir do diniinuerles dodcttessIcspurespersonnrlles,es i63 engngrmrns our dcttes, 332. A hypothdcairrsetlcsprivildgides, p oti clioscso donno lo nom do ct suiv. Lndeltcliypotfidcnire auellc 336. Lo paiement fnit privildgidcso divisca Vdgnrd des. cltcs, nvoir un trnnspovt Vlcint]>ns hdvitievs, 67. Comiuciit n sodivi1 IJOUV 338.La vrntc d'un gngc senttoutes Icsdcltesenirc lescohd11 deltc, Ellessodiviscntcnlrc liVcqulllc ia detto que jusquii lo ritiers, ibid. < cc niemccontrolo iisc, concurrencc le qut rii vient, 33o. lrs cohdvitievs, -Lecrennetcrnrst pns oliligddo 168. Elles sb liviscntselon les diviscr lepaieiurnt losadrttr, 3^2. jioftions hdrddilniiTS,160. Lts Divrrsis inanitirs de painnrns tleltescontviicldcs lc defunt cupor une dellr, 343.Si vevsVhdritirr,rntrrnt d.inslesclinrpour ncrjnitlev la choscqnt dtnitdue vient i pevir ges dc Vlidvddild, Garantic 2,55. saus ia fnutc du tleuiteur, la Icltc ilcsdcllrs passives entrocolidritiers, rst ncquittcc, 3^5. Ln conftision 273.'Lesenfnnsrt ies parcnsnc dtcint in deltc, 55o. Lc ddbiteur sonl par trnusdrs dettcsles uttsdes do pltisicuvstletles ncquiltc c<'lles nutres, 3^8. Lo legs diinc drtte so vcut, 359. L'iiiipiitnlion cst rdvoqudsi lo testntcur sVnfnit J[u'ilsur ln dette dont il rst plus jviyer, vi, 533. Les deltcs se nit nu nvnntngcu.x ddbitctirdo sncqtiit- prenncnt nvont lcs lrgs, ct mdinc tcr, 36o. Iinputntlonqul n licu ce piicst dt\ t\ Vlidrilicr, Le !y\S. ddliltritr de lorsqu'1111 paicinentcsl fait stirdeitx trstntrur, ddfcndivdo xoiihdrilirr dcltes diflermtcs, 36i. Imptitn- peut lui comptcr 'i lion du pri\ du [,n;;oliypothdqud delle jiour la falcidie, 582. 320

t)ES MATlfeRES. 321 Diem(dc addlctione L. D. Vll, II suffitpour rdsoudronne eonIn). d vcntion, iil, 88.Effcts e 1'erreur Dieu.Sesvuesen crdantVhomme, causdopar do), o5 et 06. Ddfit, 5. Pourtiuoiil Vacrddcn so nition dtidol, 114, Ilsc jugepar d cidtd, a^. Puissances tabliesdc la qualitd du fait et les circoiistannVst Dieu, 29. CommcntDieu s'cst ccs, 1x5.<Ledol pas prdsumd, scrvi de Vamour-propro our faire il doit dtre prouvd, 116. Diffdp rencocutrc fc dol pcrsonncl et co subsistcrla socidtd,^g. Dilationibut(dc feriis<" >.L. D. quVunppellednlutre iptd. ibid. cntro lc dol ct le stellioDistinction Vi, 180. de Diminution legt. Un lcgs.peut nat .117. Dol du crdancicra Vdetrediminudpar quclfnicretranche- gortl dtt fiddjusseur,iv, 64- Dol mcnt, VI, 526. Diminution du cntrc cohdfiticrs, 45a. Doli mali ( do cxccptionoct raclegs par la diminution dc )a chosc Idgude,54'|. Porun ddlachcment li\s, L. D, IX,87. Dolomalo ( dc ). L. D. vil, 217. dinifi partle du fondspour lc joindre k un outro, ibld, Domeitiquetdcs hotcliers. Lctirs Ditcuisiondcs bicnsdu ddbiteur. mattrcs sont rcsponsahlcs lcurs dc EUcdoit ctrc failc avont d'iuquldtcr falts, 111,65. Par quelstempsso lcs ticrs ddlcntcurs, 111,&,i$. Lo lesdcmondcs cssalalres d fiddjusseurne peut Jtropoursulvi Srcscrivent csdoinestlqucs,IV,280. Domici/e. i la diversitddc donilS la discussiondes blens dti au'aprcs IV,44' si '* d'scii"lc.ri cilocst un moycndcxcusopour ccdbilcur, peut sVtondreaux blcns que lo dd- lui qui est oppcldaunc tutelle, lll, ati. liteur a alidnds,iWrf. Dominlo(dc acquircndorerum). d'un locataire (pourDiipamtiorx auitcscn cas do), it, 19 et suivau- L. D. tx, t. tcs. Dommagetcousdsaux pcrsonnei' L sontrcsDitpositionta causede mort 1lcur ct aux choscs. csprcncuvs ponsablcsdcs dommogcs nalurc, v, i53. qu'ils ont t Dispositiontinoflicieiises pour- cprouvdspar lcur faute, ti, 18. Diffcrcntcs dc c espcccs dommagesauqttoi ainsl appeldcs,VI, 291. constitucnt Dittinctionafaire cntre lcs causcs sdspor desfautcsqui 110 un qui rcndcut indigncs de succddcr, pasLcs crimcou un ddlit, 111,291. V, i3a. propridtaircs ou localaircs c Divinet (lois ). A qucllcs lols oa sont tonttstftidoinmogonusdpar ce donnccenom, I, 102. qui cst jotdou rdpatulti do quelquo d Divhton( bdndfice e ) entre plu- cndrnit do la tuai ", soit do jour 011 nuit, 292 11 -. Lcs pro de icurs lutcurs, lil, 170. Divitiondiiuo dcttc t lc crdancicr pridtoircs ct gardii do bcstiaut qu'ils ncpcuty elre contraint, IV,3^3. sont tciiusdcs ilommnges pcuvcnt cattscr, 298 ct suiv. Ainsl Divisione rcrttm ( dc ), L. D. Vil, d 160. que lcsproprietaircslcchevoux, o tfeclilcns dcbctesforouches ct Divortiis de ) et rcpuditils.L. D. Jiceufs, ( Iilcsscnt tucntdcspnrticulicrs, oti viii, 84. 01 Dol. Tout dol cst illicitc cn ma- 3ui ct suiv. Dommogcs ui pcuq o tierc tVeijgagcmcnt, 33. Hcst vcnJt rrivcr ]>arla clitttctVunhatlt, ceuvre, cspecode incompolinleavcc toutc 11rcnd inent ou do quclqucnouvello Autrcs ospccesde 3o5 ct sniv. convcntions, 272 ct 3oo. c une vcntc nulle, 3??. Un ddpo- doniniagesausds dcsfautcssars par crimcnl ddlit, 317. Par qul doU <lu sltairocst rcsponsahlo ddpdtqtii s le.i c lut cst confld, 'ilse pcrd ouse ddtd- ventetre rdpavds dommagcs au rlore par dol, II, 157. Le dol sin par des fautcs sans dcsscin de annulleune transaotion, lt, 9 et 10. nuire, 3i8, Si le ddfautde i'cl 23 IX.

TABLE-ALPHAfiftllQUE p Vuvenir, quittcr 4'un engagcutcnt, eut don tcsqniddpendcutde Prudenco doit avoir iv,i28.. t lier occasloiil des doinmagts, 111, le jugt que Domninsccausd por uuc, dans 1'estiination dominngcs dcs ct 3|8> suito ituprdvuctVutifait inuotent, intdrdts, 129 ct i35. Dommages de 3io. -Si ViguoranQo co quVai ct intdrdtsentro )cs mauvais plaldoit sayoircst du nomLrcdc3tloiu- dcurs, i3i. Stipulalion tVune causds ar dcsfautcs, 3ai. sotutnc ct mogcs p pour tous dommagcs intdcauscpour dvitcr w\ pd-< rcts, i32. Tousdomniagcs t in c Demniage e ril, 3aa. Dommage uVnpouvait tdrdtss'estimeut n argcnt, i33. q n empccbcr,3a4- Dommagc rrivd Pcrtrs dont cclui qui lcs couso11 dc LVchcpar un,cas fortuit prdcddd qiu.1- doit pas repondre, i34>* des quo fajt qni y donnc licu,, ibid, teur pcut uemnnder dommages eousdpar un cas fovluit ct intdrdls pour lc rctardcmcutdo Dommagc d'uucfautc, 327.Sur la ddlivranco, prdcddd qui cousistcnt cs 1, 3ai. En quoi c douunagcs t intdrets, toiubclc doinmagcarrivd m\ vatsc ibid. S'ilsont dn, soit, quo la cau, 347' e Dommaget t intiritt. Lcurs.di- vcntosubsisleou npn, 3ai. Domk tcrses cspcccsct urseauses, iv, 70. magcsct intdrdlseu cas tVdviction, Diffdreucc et entrelcs iuterOls los 388. -T-Ceitx rdclamdspar Vuchc-. ct dommages intdrels, 72. Pour- tcur, 407.Doiamagcsct iutdrdts lcs intdretssont fixds, ct lcs dus pavVhdriticr rclardolc parqui 3uoi u inddpcudans, tagc, v, 263.Contron ldgalairn, ommagcsetiu,tdrdts 73 ct suiv. -r- La qualitd des faits fautc do reccvoirson legs, VI, 5|5. Donationibut dc ). L. D. VIII, d e\ des pcrsonncs evicnt)a reglc do ( c la fixation dcsdommagcst intdrdts, 398. Donationibut( do ) intcr virum 82 ct suiv. Ccllofixationcstdans ex-> ct uxorcm.L. D, vill, 8a, lcs atlributionsdcs jugcsct dVs oj ct suiv. OII appolio Donationibus do ) morlis causa. ( et ScrUi ommagcs intdrits,ie ddtntdrcs- L. D. vtii, 4o3. Donation cn gdndital. es donaL semcnt, ou dddoinmagemciit quo doiventceuxqu}sont tinus dc quol- tions ont lettr causc, I, a35. sous 1'appaveuce u d'uncsodoiiiwoge, 5- Deux sortcs Donatipn 31AO 0 qucstions, daus lcs,matievcs<lcs cidtd, 11,187.Lcstlonations osp La preniierc, sdddes c dommagcs t intdrdts. ]>aisibfcmeut pendantlo tcmps s'il cn est dii, ihid. La secoudc, rdgld]>arla loi, peuvcut sc prcsen <juolils consistcnt, 116ct sttiv, crirc, iv, 3o5. La donationVune tLatroisieme potit dlrc fuitcpar lhdviqucslioncst rclattyo hdrdditd sor- ticr, V, 1qt.Lcdouatniro uiiivcrscl c\lcur rstiinntion, IIO.T-Deux n tes.de dommages u'ii fnnt distiu- tient licu tVlidritier, o5. Rotouv q e dcs guer, lao. Donuuagest inldrdta aux nsceutlans clioscsdoundcs potu*unc ]>erlojuVusoullre, ou pnr eux, 34g-Dvoit do rctour d'iui inanque do fairc un c.xcrcd ar lrs crt^anciers ilouap pavcc qttVu DilTdrciicc iai. dans lcs taire grcvd do dcltcspassivrs. 36o scloula bonue tRnpportJes donalioivs u fnveur Srofit ct intdrdts c ommagcs foi OUla luauvaisc docelui qui lcs dc manago, 397. Toutes autrvs so doit, taa. On doit ovoirdgard<\ lonations rap]>orlcnt,4oo. la qualittj du fait qui a catisd la Les chosca pc.'!s, snns la fautodn douunage, 126.11 pcttt el.rodt\ donalairc, IJOso rapporlcutpoint, dcs dotnningeset intdrdts, snns 4o4> Les lonationsinoDicicuscs pour lcs ldgitbncs, qu'aucnncfaute y ait donndlieu, sout diminudesLcshirns donnds ibid. Suitts qtti parnisscutdloi- VI, 3a7 ct 328. ot qui peuVent ntrcr du.i sout suVli 11la idgitituc, t\$, c (;ndrJ, es doramages iutdrels, 127. Lcscnfatisdonatajrcspcuvcut s'alj- ct e m Doniniagest inldretspour des prr- stniir do 1'hdrdditdi nis lcurs do-

322

323 DES MATLERES. nationssont cujcttesaux Jdgitimes, res, 11, 3'n. Les donationssorit VI, 347. Lcsdonations 'imputcnt in-dvocablcs,ibid. ChoscsqttVh s urla ldgititnc, 3^8. de peut doniicr, 3i2.'Ddnatlon Donationtentrevft. Lcnr natttrc, tousbicnsou cVuuo partic, ibid. c II, 2g4- Diffdrcncontro les do- Lcsfruits aprcs la donattonne Vaugnations cntro vifs ct lcs douations mcntcntpas, 3i3. dnnations Les a caascde mort, 295 ct suivautcs. sont ou pnres ct simplcs, ott sans Principcsgdndratix diverscs condition,ouavccquclqucstharges, dcs c s dansles dotlajurlsprudcticcsur lcs donations011- ibid.Lvsonditions tro maris ct fcmmcs,297. Ddfl- tions,cominodans leioAilrcsonvenc nition de la donalion, 3oi. Dcux tions,sontdc trois sottcs, i\&.On espcccsdc donationsi ccllcs cntie no pcut njouterala donationdououvifsct ccllesa causede mort : ddft- vclles cbargcs, 3i5. DiffdrcnCo nitirfndc cesdetix esp6css, 302. cnlre les motlfs ct IcSconditiOns, Unepcrsonncmalndone ]>cutdon- ibid.Un donntourpelit sordscrver ner cntrc vifs, ibid. La grojsesse Vusufruit, 316. Lcs donations d tVuncfemmon'cst point une mala- doivcut. troinsinudcs,ibid. Sont dio qui lVmpdchc donner entrc eonsiddrdsonunedoiiation lcs alido c ouaulrcvlfs, 3o3. Lr.i sottvdsct nmets- incnsfouvnis libdvalitd pav uc pcuvcntpas iaire de donntion, metit, 3i7.Lo prcmbr cngagcdc mcnt du donatcnrtst dc UcpOuvoir 3o4-Nilcsintcrdttspottrcnttsc do prodigalitd, ddmcnccct otttrn rdroquer,318. Losccondengagccouso, 3o5. Ni les mineurs,ibid. ment cst la ddlivroncc, ibid. La Nl ccu.x ontcomniis ct-ime rdtciition rml tin iVnsufruit scrtdotraditlon, capitnl, ibid. Validllddc ia do- 319. Lc donatcur doit livrer la nation Caitcpar un vicillord, ibid. chosedouncV,ibid. La tradition Par marisct fcmmesimaispar con- doit prdcdtlcrla donation, ibid, ~* trat do maringosculcinent,3o6- La pcvtcdti coutrat 11'atmullc ia pas Lotvoisieino Lcsdonationsfaitcspor dcs pcrson- donntion, 320. eilncs dont lo maringo nul, 110 sont gagcmrntdu dohatcurcst la garancst o pas valahles, ibid. II n'y n point tlc, ifcirf. Dcs dommages t Intdde lonation sans occcptation,' ibid. rdts sont dus par lo donatetir,si sa >5i donatairccst iucnpnblcVnc- mativnlsc> causc ptclquo lc t fol pcrte fait par ccnx ott douittairc,321. Lc tlonatcur sc ceptcr,Vocccplalion qul rdgisscnt sn pcrsonnc ct ses nu pcnt dlro contrnintqu'Acc qu'il hielts, ibid. Nitlhtddesdonnlioiis poitl, sanselro rddnita la ndccssitd, faltcsti dcs personues veclcsqueltrs ibtd, Intdrdtsdes chosesdo)\ndcs, a lo douatetiv vit rn ninitvalscom- ibid. Kngagempntdil donatotrc incrcc, 307.I/cs lidriticvs iVun tVocquitterlcs charges, 323. Ld donntcurpcuvcntcxclpcrdc Vntlul- doiuitiiirccst-il tinu de phycr les lVllbt<Iela dettis du doiiatcurf ibld.*Lo doterc, ]K)ttrcinptk;Iicr ln donatlon, ibid. Donntioiuqu'011 nntriirpetit-il rdvoqner donatloii*' 3o8.Nnllitd ibid. La grattttttlccst itn rngrigcpcttt faircouxJi^tnrds, dcs donatioiufnites nux niddcchu, ment dudonntniro, 3a4- L'hcrl aux procureiirs,nttxcoiifessruvs des tier du donatoiirnc pcut otlaquer doiialcuvs,3og. Vnliditddc cello utic lonatlonpottr causctVingratl d qnVn pcut fairo a uno perjoimc tudc, 325. Rdvocation VutieoItc 326. qti'011 connnUpoint, 10.*On n.itionpourcnustiVingrntUv.de, i tVune a crdancc, LerefiistVnliinens ti douatcnr, pcttt fairola donation ibld. D'nnc portiou indiviscdntu pcttt nutoriset ia rdvocationdc la un imtnctthlo, ibid. Celui qnt dortnlion,itW, Quid sl lcs olidonnoliuc! ho.10 c <lo 11'nvnient dtd pvolnlspar qti'il rst <r)l>li^t* 111OI11 pns 110 vwi.i dotinlioti, lo rontrat do doiiation, 3a?. Ltt uiif> fnit donncl , 4 ibtd. , Donatloni rdnundraioi- rdvocntion, causciVlngratltttdc, pour

TABLE ALPHABlfrlQUE 3a4 Ddt quetn ad modumpetatur sopcnt-eileavoir licu lorsquela donatioh cst faitc a dc proclicsparcns, luto matrimonio.L, D. viu, 84h Dot.Lc fonds dotal dela fcmmc, li, 328.Les dritiers du douateur demanderla rdvocalion cn puissanccdc mari, ne pcut dtrc Scuvent-ils pour causctVingrati- vcndu dans Jcslieux011 e )a donation Vaiidnation tudoT329. La dcmaudecn rdvo- en cst prohibdc, si cenVstdans les cation peut-elle dtrc formdecontrc cas cxccptds,1, 374. Fondement 1'hdriticrdu douatairc? 33o. Si des rcglcsdes dots, 11, 23a. Rele donatairc a olidnd lcs hdritagcs marque sur lc privildgcdc la dot, dc qui lui ont dtd donnds, lcs ocqud- a33. DcTinition )a dot, a38. reurs pourrout-ilsdtro dvincds pour La femniedoit apportcr unc dot lcs faits d'ingratiludc du donatairct a son mari, a3o. Lc mari jouit ibid. Lcsbiens compris dans la de la dot pour los chargcs du madonationrdvoqueV l ]>ourcausctVin- riago, ibid. Commcnt c mari est gratitude, rentrcnt-itsdaiu la main mattrc dc la dot, ibid. Dc la dot du donatcurlihrc dcs dcttcs ct hy- cn denieiJ, ou cn choscs cstimdcs, du donataircT 33i. a4t. LVffetapportdcn dot etant e)thcqucs dc rdvocationpour cause cstimd, si lc mari cst dvincd, peut(injle cas ct intdd'ingratitudr, quo doit rcudro lc il dcmandcrdcs dommagcs doiialairci ibid. Rdvocation tVuuc rdts contrc sa fcmmer 2^2. Si donntion por survcnaucc dVnfant, IVfictcstimdpdrit avant 011 pendnut Donationtk causcde mort. Toutc lo mariagc,sur qui tombcla pertc r Pciit-on' dispositiona caiuc do morl, ou il a43. stipulcr que si Vefhdri- fet, quc la fcmmcopporleen dot, n'y a pas do nomiualiouVuu moinsqu'il nVst tier, nVst rdpulde qu'un codicillc, cst vendu pltts 011 donaliona causctlo mort, ct 11011cstimd par lc contrat do miriagc, 011 un tcslaincnt, vi, 367 ct suiv. lc inari scra lcnu dc rciidrc lc prix Naturc ct usago tlcs codicilles, ct do la vcntc apvcsla dissolutiondu lcur forme, 369. Causcsqui lcs inoriogo?2^4 ct suiv.Dotdc tous Atinullcut,375. Ddfinitionde la biensou Vimo partic, 247. Une donationa causodo innrt, 383. fcinmcpcttt npportcr cn tlot cc qui En quoi se ressomblcnt,cl cn quoi lui cst ilu ]>arson mari, ibid. Si sc distingucntlcs donationsu causc lcs fruits ct revcuus, dchusavantou lc innriage, fout partic de de mort, ct lcs codicillcs, 385. a dot, Formalildsdcs donationsa causcdo t)cndant 2^3. Si'1'on peut stimort, 386.-Qiii pout fairc ccs pulcr quc les fruits qui cchcrront donations, ihid, Lcs rcgles dcs pcndant lc tnariagc, fcvoiit parlie o codicilicscouvicnncnt uxdouatlons ile la dot, 249. Profitide la dot, h cnusodo mort, ibid, Kt oussi qui nc sont pas dcs ltsvciitis, a5o. cellesdrs lcgs, ibid. La dotiation Fonds acquij des dcniersdotttux, aunuilc lc legs, 253. Lo fondstktal 110 chose Idgudo fVtinc pcut dtro 536. Touto cspeccde donationa alidnd, a54- Ni ossujctti a dcs causodo mort, cst sujct a la falci- scrvitudcsou autros chaigcs, a55. dic, 55i. Unodonation a l'effet "-Exccplion pour 1'olidnationdu du choix d'un substitudque lo do- bicn dotal, ibid. La fcmrucno nntcur pouvait choisir, vil, 08. pcut pas, sans lc consentcmcntdc Donneret retentr no vatit. Expll- son mari, aliduerlefondsdotal, a56. cationde cetta luaximodc droit ,11, La constitution de dot renferme h conditionquo lo mariagosoit aca97Dons du prince ( lcs ) s'intcrpro- compli, ibid. Lo pirc dotc sa la tent favorablemcnt, l, 180.Un fillo, 260. La fillo 011 veUve, n'n pos 1'usufruitdit pdcule qui est hors dc ln puissancede son Sevc filj, qui provicnl des don pere, se dote ellc-memc, ibid.* e son Si le pcre dotc sa tllte, il eit t\ prd^ du princc, V, i/\i.

325 DES MATlfiRES. en Dot donncV fraude des crdanSiunerque cVstdc son bien, ct non de celui que sa fille peut avoir ciers, 111, 36a. Pourquoila dot Sas 'aillcurs, li, 261. Un pcrepcut- doit, de sa nature, produire des inil repcter cc qu'il a donno cn dot? tdrdts, lv, io5. Si lc bien dotal ibid. Quellercglc un tutcur doit peut dtre prcscrit pendant lc mariasuivre pour la constitutionde !a dot ge, iv, 3aa. Lc pere a le rctour de sa mincurc, 262. Le pere nc de la dot donndcpar Vaieulpaterpeut pas diminuer la dot qu'il a nel, v, 368. l>s dots en faveur prgmisc a sa fillc, 263. Ladot de mariagcsont sujcttcsau repport, que !e pcrcou sonfondddo procura- 397. Rapportdc la dot, le mari . tion conslituc, sVppeilo Profectice, dtant insoivable, 398.Diminution Ibid. On appcllc de mdmcla dot des dots inofiicicuscs ar lcs ldgitip Dot prise sur les donndcpour gratificr le peve, 264. mcs, VI, 327. Diffdrentcs espccesde dols pro- bicns substiluds, VII, 73. factis Dotales (de impensis in fecticcs.265. Rdvcrsion e la dot d profcctice, 266. Cctlcdot cst su- rcs ). L. D. viii, 90.L. ,D. Dotali (defundo). Vlll, 79. jetle aux gains du mari, 267. L, Scscffctsrciatifs a un pere insensd Dofa/uWfdepactis). D.vm, 58. ou prodiguc, ibid. Dotprofcclico Dotepralegatd ( de ). L. D. vill, qui vicnl de Vatcul, ou atttrcs os- 273. Dotium(de jtire). L. D. vill,65. cendanspatcrncls, 268. Eftetsdo Droit cn gdndral.Combicnil y a la dot constitudcpar dcs parens ou lc des dtrangers, iiiid.Coquc p6ro dc sortcsdc reglesdcdroit, l, 148ct doit, nVst pas unc dot profcctice, sniv. Rigueur du droit tcmpdrd Casou Vignorance ii droit d 269. Facultda la mcrc de cons- 170. dc > tituer unc dot a sa fille, 269ct 270. nc scrt ririi, lil, 99. .arantie la dot, 270. Lc i de Droitcanonique,Commentl sVbperc qui a dotd, 011scs hdriticrs, servc cn Froncc, l, 81 ct 128. il Droit civil,Dc qucllcsmatieres sont garans dc la dot, 371. Si Vefletdonnd cn dot 11'oppartcnait connatt, 1, 107. Divcrscsnianie)cs a Ja frmmc, lc mari a lc droit rcs do concovoir lois qui coinpoSns 0 dcraandcrunc indchmitdsur lcs sent le droit civil, 108. A quels autrcs biens dc la feinine, 271 tt livreson donnclonom de droit ct272. Engagcmeusdu mari oux vil, 110. Toutes Ics lnaticresdo cuargesdo Ja dot, 373. Soin quo cc droit ont un ordrc simplcct nalc niori doit avoir pour les bicns tttrrl, 121 ct laa. contrcles Droit ecrit ( cc quc c'est quc le ), dotoux, ihid. Diligcncc ddbitcurs, 74. Lauovationfoitc 1, 110. ScsdiUevcns sngcs,129. u scs Droit dei gcnt. Quellcs lois lui par lc mari, cst 11 ndvils, 275. Ainsiquo lc principaltVunc dettc scrvcnt do rogles, I, io5. Enquel rccoit quc les intdrdts, scnsil cst priJ dni ie droitroinnin, dont il 110 376. La prcscriptiondu bien do- 106. Qucllcs sont lcs mntiorcs tal pcut etrc imputdou mari, ibid. dont ccdroit soconipoc, 21ct 122. 1 -Casdc la rcstitutiondc la dot ct Droitpriv^ (ccqu'onrnteiid par), d des acccssoircs, A qui 1o dot I, 107. Waticvcs ont il sc com277. doit etrc rendue, 278. Les gains posc, 121ct 122. Droit public(cc quc cVstque lc), dti mari diininueiitla rcstitutiondc Ia dot, ibid, Ainsiquc Icsrdpara- I, 107. Maticrcslontil sc comtions et autrcs ddpcnses qu'il a fat- poso, 120ct 121. c Droit romain, Coraincnt st rrcu tcs, ibld. ct suiv. Connncntlcs hicns parapliernaux sc distingucnt 111Frouce, l, 81. Division dcs do ceuxdo la dot, 289. Lafcmmo lois dont il sccompose,108. Etat peut saisir et faire vcndrelcs biens dcs personnesdam lc droit lomalu, ao5.Commcnt du mari pour sa dot, 293. Vdchange estcon y

TABLE ALPHABtiTtQUE ch- dc I.i fnntillc, quol<]ii'ils soient ne liddrd, II, i et a. Diffdronce trc io Iroitromninct lo droit frau- pas lidriticr.1,V,3o<J. oni.i pour la tutcilc, ilt, 125. Droils litlgicttx( lcs ) nc peuvcut du conJurisprittlcucc droil toiiiain sur dtroochetdipnr Its procureitrs les trstuineiij, vi, 17. Troissor- stitud.1,ct par lcs avocnti des partes dc doiKitioiu daus lc droit ro- tic.i, iil, 5t. Dttbiit (dc rebus). L. D. vin, niaiii, 363. * JJroitt .tcpiit nux pcrsoitncs ar 291. p 1'cllct es loij, l , 185.Commcnt Dupla? ( dc slipulationc), L. D. d on ]>eut enonceroux tlrolls acqtil.t, vilt, 33. r 1c l, 187. Droitsqui jwujont 1 eu.x E. EaU.Lcdrolt dc ln ddchorge dcs Ecole. Si les maltrcsd'dco!csont cauxVunolt cstuno servitudc, 11, teimsdti fait dc lcurs dcolicrs,111, t 1106. Alnsi rjiie;celui do prise 295. ilVnii, t\\*.LVuii nppnrlient u Ecrit( dvoit ). Voy. Di-oit icrit, ccluidaiislo foudsduquclso trotivc Ecrit (prcuvcspar). En qttoi conln sottrco, 4"3. L'caul'unruls- siste lcur force, Iv, 16I. senit n]ijvirtient ceux rjni cn ont 11 <losonusaso Ecrituiv. NeVcsiitd d loujouvs joui, quaud II nV a pnj <lo ]>our la conservatioii es ncles de titro contrairc, ibid. Lc droit de totttonaturo, IV,i65. tle Vcati cittctre accordd 11 Edcndo( <!o).L. D. VII, 181. p Srcndro peivioniies, Droit ifloYctitcs Ediclo (dc tcdilio). L. D. VIII, t\\\. do clicrlierdo lVntidnns un fonds 28. Edicto ( do Carboniano L. D. dnusunautro,ibid. ). poar la condiiiro lo Causesdu droit prendre dc VIII, 365. L, Edicto(dcsucccssorio). D. Ylilj lVau, ibld. On 110 pcttt chnnger 1'nnclcncotirs tlesratix, III, 3i5. 373. EditAcs ( le Voy. Flttminibus En ) ct Itivihrcs. lrs IX cn mirrs, donudp.ir Clinr, 1567,pour cmpechrrlc.i Eccliiiaitiquct, quoi lrur dtot les distinguodes Iniqttes, , at5. mcrcs<juiherilcut do lcur.tcnfnn.i, I lrs Si Jes cecldsiiisliqtks oiivent<*tre do trnn.iiuotlro blein 'palernels p nittre nomiudsttttruvs ct curntciiri, III, doiu 11110 futnillc, V, 3a5. Et/ticationdet mincitrs 208. (Idprnsrs Echalat. Si Vitiufi-iiitier ti- jwur i' ), lll, i53 ct 1.15.Volontd peut rer <lesnrhve*iVuiibois 110qiioi <iupcre stir'ccttodrliicalion,!i\. i fnlrodesdclialns our les p vigncs,ll, Atul rlle oppartieiit, i55 <t 177. Lesildpenses VddtiCntltM so 110 do 340. d Echange. PiVinierConiMcreeo rapj)ortentpoint, V,3g6. succcssion. Pcinocilln propridtd dcs clioscs, 11, 1. Effett fVnnc conruopnr Vhdritier lesa diverCominoiitdtnitcoiisidevddansledroit qni On peul nppliquer til, V, 215. roinnin, ibid. a 1'dchango totttcslesroglesdosvcnEfftlt mobiliert( mttfruit des). tcs, 3 ct 5. CoptccVstqtio l'd- Kn qnoi il consisto, 11, 353. clinnge Si dunslo contvalIV- E/f'raclorihui de). L. 1>.IX, 173. ,4 ( lils 011 di.itincliniid'1111 Ejfiiderint ( dc cliongo peutfnivo qtti). L. D. i vctidrtir ct tVtutnclicteitr, bid.- VII, 323. 5 8i Vdvicthm licudnniIWlinnjje, . n Egliiet ( tmmctthUsdes ). 8'ils Ecliflugi! onsidcrd comuio un pCUVent vendit.1,, 37.J dtto c I EgoAt,Sa ddchargcdons lc fonds porloge, v, a.lo.

326

327 voisin, cst uno scrvitudc, u, 4$- cmprunldune chosepcut ia vctenir Elcctione ) vel optimolegata, d (de compcusation o ce quo pent lui L. D. vill, 274. Sar evoircelui qui Vnprdldc, II. 92. Emancipation. Son cffct nVttirc Por qui sont ducs les ddpcnscs poiutlc droit uaturcl dc)a puissanco ndcessaires pour uscr do )a chosc patcrnellc, 1, an. Cc quo cVst eniprunlco. ibid. Quels sout lcs d V Vdmancipatiou, , 338, Un cngcgcmcns c coluiqtii cmprunte, Suc priucipau.x c scs clfcts ]>ar le ina- io5.Qunndcelui qui a cmpruntcj so c riogc, ibid. Coninvent fait IV* loVorgcnt n loitlet intercts, ibid, Emprunt par lcs iils do famillc, maucipatioti,ihid. (dc). L. D. vil, pvobibes, i35ctsuiv. Emancipationibut t6o. Emptt (de acliouibus).L. Dvu, Emancipato ( do coujungeiidi,t 448. cum ) libcris cjus. L. D. vi" , 363. Emptione( de coutralicnda) ct de ct Emancipis (iils dc famillo). S'ils pnctisiutcr cmptorcm vcnditorcm pcuvcntcinprunter, l, |37 Usu- compositis.L. D. vu, 429. Iruit desbieusdcs ciifansuou dman- Emplione( qnandolicct disccdcrc a ob). L. D. vil, 441. cipds, occor<ldu.xporcs, V, 344Emptoiv ( pvo). L. D. ix, 3o. Emphytiosc(co quc cVstquo V), il, 68. Si totis hdrilages]x'itvcut Enjant (les ) sont souj la pnissc donuer ii cmphytdosc, 69. saucodc ccux doqui ils naisscnt, 1, CommcntIVmphytdoso distin- 197. Distiustioucntro )cs cnftuis tst gudcdu bail a fcrmc, ibid. Quel legitiuics et les butards, 198. cst Velletdo la pcrpdtuitddc Vcm- Conuuont ont considdrdses enfans s i p phyldosc,70. LVmphyldolo ar- morls nds, ks avorlons, les cnfans lagolcs droitsdc proprictd, ibid. non cncorcues, les posiliuiucs, 199 d Engagcmcns c lVnipiivtcoto, 3. ctsuiv. Ccux qui naissoutoprcs 7 S'il pctit ddtdriwcr10fonds, 74. la inovtdc )cur mcrc, lcs lierniaSi, faule dc paicmcnt, il pcut dti'3 piiroditcs, los eunuques, les insoncxpulsd, 75. En quel cas il no sds ct les imbdciles, les sourds et ]>ctitas prdtcndro 10 remboursc- muets, les cnfans qui 11'ontpas menttlc scs ddpenscs,ibid, Pri- formo htuuniuc, 202 et suivantes, ct v, 66, 67 ct suiv. RdvocMiou vildgodo lVmphytdolo,tll, 451. ( dVnfans, Emphytcoticariut st agcr) pcln- de donatioupar survcnanco Si lo tiombrocVcnfans tnr. L. D. vn, 376. 11, 33a. c Emploidet dcnicrt dotaux, ct do lcgitiiuos st uu moycupottrsVxcnip* ceitxdu iniueur.Voy. Dot, Mineurs tcr do lutellc, 111, oa. Noraiima ct Ihtcurs. tiou dinii curateur ct lVnfaut qui Empnmt. Quclssont )cs cnga^c- nVst pas cncore nd, 221. SileS mcnstlocclui qui crapruntc, 11,85. cnfans, qui uc sont pas rucovends, Quclsdoiventelroscssoiiu, ibid. lorsqucln successionest dcliuo,peu Soindo cclui qui cmpvuntcpour ventjuccdder, ,84.Si o iiiotdVl V Vintdrctdu mattre do la chosoprd- fant ne sVutcndquc dcs ldgitintes, d tdo, 86. Pour Viutdyiit c cclul 28 ct 233. Si tous dcsceiidans mi cinpruntc, 87. Egard qu'on sont compvis sous lc nom dVnfaiis, toitavoir u ]a chosccinpruutccplus ibid.Silcscnfnnsndsa sepletotifce qu'\la sionnc, 89. Si cclui qut mois sont pnreitlementcompris, y rmprimlo pcut so chnrgcr dcs cas ifltVi. Si les enfunsmortsnds sont fortuili, 90.Sicclui qtti cmprunto dti uotnhrcdcscnfnnsquisucccdcut, pout so sevvirde la choscu uu aulvo 286. SilVnJantnd peudant lomaI usogcquo pour celui a quoi cllc ejt ringu cst pvdstiiudVnfunttlu mnvi, proprc, 91. En qucl cos il dolt ibtd. Si lotu lcs cnfatissiiccodent d cst powportions dgaks, 288.-81 lcs rdpon<lroo ia cboso,lorsqiiVllc drtdrior/o, ibid. '5i celui qui a cufaus dct enfans vicnnciitpai? rc

DES MATIERES.

TABLE ALPHAB6TIQUE avcc 1'cxhdrddation nulfe, cst prdscnlalion lcsenfansdu pre- etrcnommd, micr dcgrd, V, 280- Comincnt V,3o4> Provision fils exhdrddd au uccedcnlICJ cnfansdcdiversniaria- -pcndantVoppcl la scntcncercndc gcs, 290. Si lcs enlhnsdc divers tluccn sa favcur,ibid. Si lcs enmariages prenncntlesdroitsdc letirs fanj, a qui les parens donnent peres ct mcrcs, ibid. Si Vcnfant moinjouc la ldgitiino,cn pcuvent cstdu nom- demander Je.suppldmcnt, 3o5 et qui nVstpas cncorcnd bre dcs enfnns, 291. Piovijion 3o6. En quc) caj lcscnfanspcuvcnt pour IVnfantde qui Vdtatcit con- cxhdrfkterleurs parcnt, 316. lc Commcntlcs cnfans succcdcnt, testd, 294. Cas 011 p6re ct lo filsmcurentenmdmetemps,298. le testamcntdtantddclard inofiiciettx, Cas011 rnercet Vcnfanta la ma- 3a6. Voy. Exhiredation. Si tous la o inelle,mcurcntcnmcmctemps,299. lcscnfansqui pcuvcntsuccdder, nt Si lesenfantont ledroit tlctrans- di-oit lc Idgitimo,335. Commcnt t a mistion, 3o3. Provisions ux cn- se regle la ldgitimcdcs enfausau dc fans qtii ddlibdrcntsur Vodition degrd, 336. Silcscnfans onataircs Vhdrdditd,309. L'usufruit des Srenuer pcuvcnt s'abstenir de succcsjionsqul lcttr sont dcliues, l'Iidrdditd, 47. Droitsdescnfans 3 Droils sur lcs liiensquo lcur pcre011 m&rc, opparticnt ati p6rc, ibid. dcs cnfnnsdmancipds marlagc, nui so rcmnrio, vait acquisduprdn par l 3 338. La nourriturcct IVutretien dcddd, 56. Commcntcs cnfans l dcscnfanssont dVhligotioii les dcnlusicursits prcnncntlcursgains, j>our 364-Si parens, 3J7. Lrs cnfansno sont nnnullo ct la naissancedes enfant tcslamentet .codicillc, pas tenus tlesdettcsdc lcursparens, 348. Sl les cnfansdcsfrercsccr- 377. Ohligationdcs pircs ct m6d a rn mainsconcourcnt vcclcurs onclcs, reschargds c flddicommis favcur 376. Si lcs cnfonsdcsfr6rcsgcr- dc.lcurscnfaiu, 56i.Voy.Fidiil S pcut mainscxclucntcsfrcrcsconsanguins commis. i011 substitucrpupildcs latrcmcnt Vcnfaiit u lcs ct lcs utdrins,ibld.Si cnfnns quVnn'a pas en ct fr6rcsconsanguins utdrins rrprd- sa puisjoncc, u, v/,Substitutioii v totucn* cxcinplnire cs enfnns, 28 ot 38. d scntcntlcurjpircs, 379.Si nu Si Vcnfantsurvcnutt un fils chargd fans indistinctcmcntsont obligds <lo s ropport, 383. Dcttx sortcs fils tVttncubstitutionla fait ccsscr, 76 bient dcs cnfans, 3g3. Si Ic Engagemcnt dilTdrcnlcs ( csp6ccs son rst tenudornnporlcrcc pio porc d') cntro particulicrs,l, t6 ct suiv. dtait chargd<leiul rcndvc, 395. Premicrc cspcco1 Engagemcn* St ics rnfaut qui nc sont pat nds, naturcls dtt mariagoct de ln naisctro insliludslidrilicrs,VI, sance, ibid, Deuxi6mccsp6cc: d !>cuvcntou peut foirodcs Icgscti Engngcmenj ivisdt cu volontnircs [o. Si letir favcur, ibid. Si lcs cnfans ct involonloircs, 23. Qiiel cst d qnl ncsont pat concutpcuvcntrece- Vcsprit o la iol dans tousccs cngo26 et 27. R6glcs voir quclqueJiicnfnlt tcstamcnt, gdndrapar cs qui sttivcnt des cngngcmcns t cnfans du tcstnteur f;rmcns, e ibid.S'\ lcs pcuventdtrc tdmointlutcstnmrnt, qui sont autant de principcs des c 58. Si la naissancctVuncnfant lois civilcs, 3o.Sinccritdt bonnc volontaircs nnniillc lo tc.itnmcnt, 106. Si foidons Ics cngngcmens Vcxhdrddatlonnjuste des nnfans, ct mutuolj, 3a. Fiddlitdrcquiso I lonnulic dgnlcmrnt, 107. Potir danSIci cngagcmensnvolDUtairnj, i 33. cn quclle cnusopcut avoir licit Vexhd- sorte Tout dol illicito totito ibtd. Aquels i-ddation destnfans, 2p3.Ln prddVngagcmcus, in tdritiondr.t cnfonsa le mcmocffct rngagcmcns justlcepcttt conlraiii* sont sans e que Vexbdrddation causc, ig$. drc, 34*Quelsngngemrn.t de Si lorsquodo dcux on plusteurs illicites. 35. Comhion y n il dant le eoutrat sans tortcs dcngagettiens cnfans, un scul cst c.xhdrddd

328

DES MATIERES. 329 dc vcnto, 1, 3V-8. Engngcmeiit du cnvcrs lo ddbitcur, iv, $2. Mado vcndciir, 310. Engagcmcnsdo ni6rcjdVndantir011 dimiuuerles de cngagcmcns, 3a et suiv. 3 IVcIieteur,329. Engageincns cclui qtii pivnd u louagc, 11, i(\: EnmtilesdVxaincn futur. Lcur 11 Voy. Prencitr. En quoi consis- obolltioii, IV, 179. Ainsi quo teut les fiigngcmuns associds, ccllodes enqudtespar turbes, ibid. <les Entrelien.Si les lcgs d'un entrc197. Engagcinensdu niari ti causo dc la ctot ct dc la resti- tien dtirent pcndantla viodu ldgatutioii tlo la dot, 272. Enga- tairo, vi, 43. Voy. AUmcnsct gemcnsdes hotclicls pottr lcs ob- Enfans. u 6 EiAremettcuri. jels confids leur gardc, 111, 2. -Leurcmploi, lii, Des voitnviers, 67. Dc cetix qui 83. Lcurj cngagemcns, 84. c.xcvcent n coinmcrccpublic sttr LcuiJ foiictioiu, ibid. S ils sont u tevvo sur mer, 70. DesmoilrcS rcs])onsabres et desdvdnciiicnj cs nfd Lesen- fuires dont ils sVntremeltcnt,iirrf. pour leurs prdposds,ibtd, do IVigemvns sc foriucntsnnscon- Engngenicns ccttx qu'ils emqtii veulion, sont ccux qui sc formcnt pioieut, 8J. Lcurssnlaives,ibid. saus uiicvoloutdlniililello,mais oti Entrcprcncurt.S'ils sont rcsponseulenirntpnr lc fait dc ccliti qm sablet<lchiir ignornncc,II, 56. suusbi particlpaliondc la DJ qiicl soin ils sont tenus, 57. sVn^oge do dcscnpersonnccnversqui il cst ciigagd, Accessoires Vengngemeiit do Sils doivcutclrb ott inciuosans la volontd Vunui tivpreiicurs,62V do Vaulrc, 122ct suiv. Le pvc- ranLmirsds o la ddpenso d qu'ils ont mier <loces cngagenienscst celut faitcpour la conscr atioude la chosc, v dcs tiileuvs ct cuvatcuvs, 124 ct 00. Quel cst lc privildgedesensuiv. Voy. Curatetirt et Tuteurt. treprcucurs, lit, 443.Obligalions Lcs nuties sout lis cngageiucnsks dcs cntveprcncurs t avtisans, obiigds c syndicj, lirectcuvs t oulris ndnil- dc doniiir des ouvrugcsdc lcurs nistrateiirsdes corps ct coliiiuundu- mains, iv, 3^3. Envoieilposteiiion,Voy.Possestds, 227 ct suiv. Voy. Syndict. Docetixqui foutles nfihires desnu- sioncm. trcs ti leur in5ii, 237ct suiv. Voyea Epargr.esdes miuenrs. Lo luteur Affaiivs. Doccuxqui sotrouvcnt doit cufuirc Vcinploi,lll, 166. ovoirquclqtiochosodo coiuiuuncnl Epoux. SiVusufriiitaissdau surscmblc, snns collvfntiou, a53 et vivnntso pcrd par un sccondihasuiv.Decetixtntl rccoivcntcoqul viasc, vi, 365. ieur 110 cst ]>nsfti, 011 sotrouEmtili iinlnrclle. En riuol cllo t qni vent nvoii' in cliose iVnutvulsans consisic, l, 32, 118. La conest do convcntion,275ct suiv. Do ceux nnissanco Vdcpiild naturelle, eonsiddide oiuincla c juiont cousddcs donnnnges nr des 5a.' LVquitd p futttcsqui nc coiistitiwulnl crinic, loi univeisellc, i6i. La vuo do nt ddlit, 291 ct sttiv. L<scnga- ]'dquildrst la pivmievevoio pouv qui so fovinuitpnr dts cus interprdterles lois, i63. Teinpd ?emeiis 327 cl stiiv. Co qiii so rniucnsdc VequitdU\cspar 1'intenbrlttits, fnit en fvniulc crdnnciers,352ct tion dtt legislnteurtlnnsles lois nvtles suiv. Eiigagcmcns ui se fovnient hilvaivcs, i6.'|.Enquel easil faut q cas fovlnils, 33o. Si tons suivvo 011ln rigttettr ilit dvoit ou par des JCSnga^eineiis bligeiit <lepavt ct Vdquild,172. S'it tst pevinisitte o dcsuivrooiiln rigttetu* tlVtitrc, 336 et suiv.Dilldrcnlcs dillercniment cspeccsdes cngngciuciis nnissent du dvoit o\t Vequitd, 173. La qni dis cas fofluils, 33g. LVngngc- viguenrdil tlvoit, quuntl il la fattt suil iitentdu Ihldjttsscur Vohligation, sttivve,n sou dqtiito, ibid. d Envur. Si 1tnvuv pcttt rrndre IV, 5t. Eiigagrinens u dehiteuv vento rnvers la cautiou, ct de la cnution 11110 niiilo, l, 377. Erronr IX. 4

33o TAJiLE ALPIIABETIQUK danslcsqualiids<leIn chosovcnduc* Eviction. Un nchctfeurn'rst pas 1, 377. Si les trnnsnclions sonl obligddc paycr lc prlx dc son 001 (iiiuu)dcspov'erreur,111,10. Cc quisition,s'ifrsten pdvildVviclion, d <lo quo cVstquelVvveur c fait, 92. 1,,334- Ddfiuition IVviclion, En quoi cniisisleVevrcurdo droil, tseseilels, 383. IVnt-on stijiuibid. Dilfdivuco rntrc celui qtti ler quVnc.istVdvielion, rvrc dnnsle f.iit, el celui qui errc no ]urva denianrler Vaequereur quc la rcstitudans lo dvoit, 9!,.SilVnvuvnuit tion iVuuc portion du prix , /joo. nux iiiiucurs,iiud. Auxniajeiivj, Lo vciideuvprtit-il dvincer s'il n ibid.Evreur do fnit qui est la vcuilii l'lidrita^o Vuii ticrs dont il causciiuiqiicdc ia couvention.g!\. rst 1'heritirv,/joi. U11ccondncs Sielle cinpeciio ue lacbuvcntion qudreur pourvnit-il, dans cc ras, q nit lout son elfct, n!i. Errcur cvincerle pivmier, 402. SiVdviccausde itn dol , 96. Coininent tion n lieti dnnsVdcliaugc, 1,5. 1 pnv on jugode Vcfivl dcTcrrcur, ///</.Prcnetir cxpulsdpar unc dviction, Co juoc'i'stiincIVvreiir calcnl, 3i. EvictionVunontlsdonndcn tlo f Ellct <(o lVrrctir dc droit, pnii-nunt, IV, 3-4<j. 97. ibid. Si Vevveuv dvoit cst oil tln L. Evictioiiibiii(<\(!). D. vtii, 33. nVstpnj ia cuuseuiiiquudo la couExantcnh ftttitr (oiiqudlcsd'). Ltiir nbolition,IV,179. vcntion, 98 ct suiv. S Esclavage. cscausesct seselYets, Exccdantde pniement.Soncflbt, 1, 208 ct 209. IV,363.Voy. Paicmcnt. d') Espicetmonnayict(deVri ivnd Exccptionerci judicata;( do ). L un paieincntntil, si desollresrdelles D. ix, 83. iiont dtdfaitesnuparavant,IV,35o. L ( Exccptionibus<lc). . D. IX, 80. Vov. Paicmcnt. Exceptiont(lcs ) sont des reglet, Espiranceincertalne l'on pcut I, t5a. Combicnil y cn a de (si vendre iine), 1, 33-. sovtrs,ibid. Essai ( vento h V ). Scs clouscs, Excutationc(dc ). L. D. ix, a^t. conditions t clTets,1, 338 rt 363. c Excutationibui(tlc ). L. D. vili, . Estimation des hieiis. Cotinnent cllcso fait, VI, 551. Voy. Biens.', Excusci dc In lutellc(dificvcntes Estimalion dcs fvuils. Commcnt. sortcsd'), III, 200rt 20. cllc<loitsc fnivo,IV, 144Executcttrsteslaincntairct.Objct Etat des pevsonnes.En quoi i! do Icur iiibtitutioii,vi, 285. IIs sonl teinitdc rcndrc coinptc, 289. CClUislO, |)i). I, cnteitd Etnvigcrs(*cc Exciiiplairv(siibstilulion). Voy. <]u'on par In d'), l, ai3. 1'our- Snbstitution. qualilicalion ExcrcitoriA ) nctionc. L. D. (do qttoisont rxclus des cliargespubliques, v, 3y.A nppnrlientleiir Yti, 3?3. qui suecession, i35 cl 203. Si le.i Exhavdundit ( dc libcris). L. D. 'in, dlrnngrrssout inctipabltsdo surcrs- Vlll, ir>8. Exhiivdation. Unocxlidrddatioti sions,V,82, 89 ct 99. Lrsdlrnnelve urr.tqui111curents.111s l.ntuvn- injtislo onntillctiu Itslament, VI, lises, nc peuventnvoivnucitnbdri- 107 i'l 2;)3. Ln prdtcrilion <les ellet ticv, V, i3;>. Lcurs littiis soiit liifansn lo m<,nu! <jueVcxlidrdu paivns ncqui*11 roi pnr dvoilduuhniin', ilntioitsniu canse, ZQ'),Les ils tjuaii<! iiiruivht.snns nvoir dtd lte peiiventoxhdveilirletivsciiftms, laisseutleitr ldgiliiuo naltiralisd),2o3. Yoy. Bieit. Les qiioirjtVilsiLiir ne ctrni;;crs peiivenllesler, VI, 35. pnr 1'nnlrrsdisposiliotis,ibid. lls ne pettveiiti'lvetdmoins ditns Coiiiiiiiiit 1 jduiiite d'iu>llicio.iitd cvhdrddd, un trstnnieiit, t et 52. 5 pnssenux Iieritiers Vun dctixou plusimrs ctiEunuquet( vicc dc confovmntion 3ot. Si tlecst oxhdrddd sans dlro fans un svttl tks), t, B02.

331 DES MATlfiRES. d vi, causesdVxJidrddationoivent tflrc nommd,lVxhdrddationcstnullc, \t, 3o/|. ProvisionQtifils c.xlidrddd prouvdes, 317. Si Vexhdrdtld. dc pcndontVoppcl In scntcnccrcn- ctaut ld^atairc,rccoitle legs, il nj>diiocn sa lavcur, ibid.La portiou prouvo Vexhdrddation, 19. 3 fils sttliExhibendum Viin de qui lVxbdrddatioii (ad).L. D. vn, 337. Lcuvs sisto,occrolta celuiqiii faitrfnnulev Exoines (tcmoinsoppclds). la sicnnc, 3o5. La favrur dc cxcuses,tv, 193. se VJidritier ustiludno fait pas subsisi Expcrt. Cc qiii rogle 11diro ter Vcxlidrddation, Lescu- Vcxperts,II, 55. Pouvoir <hs 3o6. s fnnsnc pcuvcntctvcexhdrdddsans cxperts qui reglcnt les bovnesdes dc juslcscnitscs,3i2. Deuxsovlcj hcritagcs, Ul, 2?4* dcscnfatiS Expilatoribus. (dc). L. D. IX, do causesdVxbdredatioii, iwirleurs parcns, ct des parcnspar 173. Jeins cnfans, 3i3 ct suiv. Lrs F. Facli ct/uiis ( de ignornntiii).L. Falctdie (la ) cst ainsi oppcldo 1).vni, 5y. du noni do cclui ciuien fut Vinvcncn- tcur, VI, 546. Ccquo cVsttiuc la Faculle dc rachat ( co qu'011 ttiid par), ct scs cllels, l, 358 rt falcidic,ibid. Son usapo,547. 419. Qiteilc tst la durdo do la La !oi dc !a falcidioconsiddrtV pour facnUclerachnt, 420. 1'intdrdtdes tcstatcttrs,tlcslidrilien crrcur ct dcs ldgatniros,5^6 et suivnntcs J'"aits.Cc<]uc cVstquAinc loicit, iii, 92. Ses clfcts pour L'hdriticrnV pas la falcidies'ii lcs 1.1'nciiis lcs majcurs, o3. nc faitun invenlnirc, 55o. L'lidci Co qu'011 cntcnd par faits illicilc.t, rillcr ab intcslata \a fuleidio,ibid. ct comliicnil y cn a dcsortcs, lll , Toutcs dispositions\ cnuso le s83 ct 284.Foitillicitodo la part mort sont sujcttestila falcldic, 551. de celui qui donno, 285. Dc la La fnlcidicsc prend sur lcsbicm cclui qui rc^oit, ibid.-Dc qiiI so trouvcntnu tcinpsdc ln movt pnrt dcdo Vunet dc Ir.pnvt yVulre,286. dti tcstatcur, ibid. Lcscstimalions Deuxsortesdc fnitsdansles cnsfor- quc lo tcslatcuvpcttl uvoir fnitcs,110 Von tjtits, 328.Pouvquoi pvesiinic rcglentpns )a falcidic, 554-V.Wvs d Vignoinncces fnilt, 06. Voy. Igno- doivontso fniro nvrc tous les ldy.tIVIIICCPvcnvrs deplusieuvs taircs, ihid. Prdcnutions dofails ponr I,i sovtcs iv, \t\g. Quelsfiiit.t11'ont fnicidic lVgnrd hiensinccrtains, a dc.t , pns bcsoindo pvcuves, 157'. Sl 555.Lcs diiniuntionsdrs chargrs celui qui nvonce un fiiit', doit lo ct Ics iiouvcnuxfnndsdiminuentln doit fnicldio 556. Lrs bicns dtVon, pvouvrr,1S8. SilcIdfciideur prouvcr lcs faits qul fondcntscsdd- vcrts npvesle rdglrmentde lu fnlcifciiscs,ibid. Chnquopavlio peut diola diminurnt, 557. Sila cliose nc lc contraivcdes fnits lc ldgudc peu JO divistr, la fnlcidie !>ronvcr 'nttlvo 169 Libcrtd rdciproqne sorejdepnr de.scslininlions,558. des pnrtie.tVnlld;;ttcr fnilsctdc Cn.tdans lesqucls dcs cessola fnlcidio, lcs pvouvrv,ihid, Fnits u distin- 559. La favcnrdu ICRS du, ld011 aoi. p.i.t gucrcnmatiovodojirdsoniptions, o,ntnirenVmpdclto la falcidir, Fa/cidiam(nd legcm).L. 1). vill, 560. Morlc <lo rdglcinentle In fnlctdiclor.tqu'ily n <les condi3i8. lcps Fnlcidii' dtt 1;;;.-. I'\tlcidiam( sl cui plutqiiiiin jicr tlonnol.t, 563. sevvitiule 565. Lo leg.tlc , le^em) liciitiit, le^ntuntr.w dien- <l'unc liir. L. 1).Vill, 336. Vfivniic.' tVitue drtti' trrmo011 xout

TADLE ALPHAmtTIQUE cst CDiiilition, sujet 0 iii f.ilciilie,VI, ii'n p:i.tdc fatoidie, VI, 599.Si 011 L<> d /,<;.*>. jmv lcgstVunc eltodont lold- coii''3t <ju'iiriit j>;iyd pvomis n fait hitourcst insolvahle, Vstpascomp- itnorrreur <Io et non do droil, l>!pour rdgler lu filcidie, 566. 593. La fnlcirlio110sc pcrd p;ii Trois sortct <lecas pour la falcidio, par !e siinpleclfet dn tcmps, ibiil. 5t>7. La falcidiecst duc d'un lcgs La falcidiode plusicursfcgsa 1111 1'iiiufruits comment clle so reglo, seul lcxataircpeut se retenir sur lo ibid. L'hdritier pur ct siinjilcn'a dernicvp.iyd, .I9I.L'hdritier qui, L'hdriticr sout prctexlede la falcidic, dillero poittt do falcidic, 575. la !cs hdndlieiaire fraude, pcrtl sur Vncquilter legs, cn devrii les qui lc foiulsqti'il n voulu divertir, ibid. iutdrets, si clle tiVstpas duo, ibid. Et aussisur tc lcgsriu'il n voulti I'\Usis ( de ) de lcgoComelii. L. Mipprimcr,576. Llicritirr ab in- D. ix, 190. L. lestat 113pcrd pa.tl.i faicidio ]>our Fainiliai crcisctuidae. D. vil, nvoivvotilttrenonivritu teslainciit, 3-s.S. Famille (qusis soiit lcs lils rt .">77. Kutr>ptusietir.t lidriticrs, r ifdranmentchargd.stle logs, cbn- (lllesle), l , 209. Qiicllespereun ti li fulcidic sur si portion, sonnessont npnelees peres ou miri s ibid. Lo.t legalnires churgds do <le faiuiilo, ibid. J<\ntx. Si lo fnux cxclut do la le:s sur Irs lcnrs, 11'ojit la fnlpas VI, cidio, 578.Untcstateurpeut pro- jilaintc iViiiollieiositd, 3a4-Voy. liihev lu falcidic, 58o. Lo lcgs Inscription defaitx. <io Femmet (\es) sont incnpahlo.i l'un foiult nvec proiiihilton d'alidsorte.s dVugagcmcnsct la 5 ner, 11'rst a.tsujet 11 falcitlie, 8i, p i.e testateur, ddhitcur dc son hd- [ihisictivsl, 19.4. Distiuctiondc.t bnctioni, fennncscn biens dotauxct ritiev, pout lut ddfendrodo coinpter hirnt lcs si detto i>ourla f.ilcidie, M2.La biens piraplieriiiux, ll, 23a ct 28.1. iaicidicn'n pns lictt ]>ourles testa- La fetninopsut disjioscrle sei iucns tnilitniiv.1, ibid. \M leV,a- liieiu parnplicrimux inddpondntnt.iivcVtiufontis cliargd Vttnc pcji- incnt losonttinrl, II, 287. Ooinsionsttv Jesfruits d<;co fouds, 110 nient cilo petit jouir de ccs hieiu, lvtiont pat la fulcidie, qitoiqu'illa 288. Ce qui )n feniinepeut avoir cstnu innri, 290. .soiilliv, 583. Cc qui augmtijic snnstitrc npp&rcnt, <lo Vhdrddild diiniuuo la falcidio, 585. Ln fcmmc.-.dpardo hieiu 110 Tottt co qui revient 11Viidriticr jieut ulidner,293. Knvciiit de la rii cotloqualtld , diminuodgaleiivoiit sdpnrntionello peut saiiir tt fuivo ln falcidio, ibid. Ceqtti cst ldgud vendroles bien.t<ioson innri, ?<)3 iun <Iet hevitiovsa prondve sur ct zg\. Lrs fcnnnes110 peuveiit Elfe.tjictt1 diininui' pns la falcidic, dlvenrbitres, ttl, 28. 1'niUre, 10 u comnivre", ,39. FaloidiO entrc coheritiers vent dlvoprdposdrs undtrottitric.M tdnitaiivs, itW.Uu hdri.icr ponr 71. Eile.tnu jieuvent iliverse.t ovtionsdoit ies confontive qtio loleur.t enfant, 107. Kllrt n . pour iu faicidiode.t lcgs doloutes, peiivontpdrerpoitr itniiiiscnt, 2.'|411 s l legscon- Coiutiient.ifemnit! itccc.de son ^j,. Si le le^ataircVun lc feniniesne penn diltnnnrl snccodo Vhdrilier, lef>s mnvi, V, 334-Lrs dan.t1111 tc.ttamtiit, iivnnl lieii ne diminuerajw.sl.i fal- ventdtreteiuoins iidi<!<I<,1 orilouudsj>arcet !ie- VI, 5o. legs L iyci'iis dc ) rt de dilntioiiibus. . u ( titiii', S91. Ltt chnrgi!iinjwsde siiil pouvla I). vn, i8o. 11.1evilievli! iv;'iirlo h ntix fei-nio jmsso lnleidii),ibid. 1.0legt dont ln d<i- Fccmc,Lo iiail11 rt 11 cei\x tlu l livranci!IMIo |.iirnuiitsoiit dillii- heritievstlti biilletir r ivs, rtt iunlti.testinidpoiir la fniei- pv.iiiiv, u, t3. Dilfdrcnccnliv 38. d'<'. 592. 1,'licritier iini 11payd, lii fiiiiic et le ioii(i;;<>, tucns cn*crs Fi-rmicr. S^s tir.^151 tni pvuinisde p.iyrr lu le^s cutirr, 332

333 DES MATlfeRES. lc proprictairc, II, .{2. II doit L'hdriticr rccouvrolcs ddpcnscs vn jouir en bon pcre dc lamillc , iiirf. faitcs pour lc ilddicommis, , 68. AiUctotion fruits ct du prix LorsquVinirc chnrgdtVunliddidcs p du <loh fenuo, 43.Eflct cns for- commis cn faveurde scscnfnnscn luit pour la fermod'unc onndo,44* dissipe lcs Iiiciu, 011pcnt lcs lui IVrtes qui peuvcnt donner lieu 6ter, 69. IVinodo lndriticr qui .111 fermierdo dcniandcrdrs dddom- rcticnt dcs hictu du Itddicommis, cnfanscliargdsdu fiddiinagenicns, 5 ct suiv.11 nc pcut i6/</.Lcs 4 rcticuncntlcttrldgilime,71. Vexploilalioii cominis quiltrr ni iiitcrroinprc <lcsa fcrmo sans sVxposerti des Coqui cst ndcessaii*o )a sii Enga- rctd du itddicommts, pour qucl ct 77. En doinniages intdrdts, 48. gcmcnsdu propridtairo cnvers lc cas ic pcro ct la mere donnentcaufermier, 49- Ohjets ct moycns tion pour lo fiddiconimis, Si 78 ou fiddicommis dVxploitatiou qu'il tloit lui fouruir, 011 chargcrtVun peut ott ct un ldgataire, 80. ddjwnscs aind- Vhdriticr 5o.ildparntions, maniorcsde fairodes filioratious dont il tloit Jui lcnir DiQdrcntes 8 pcut complc, 5o ct 5i. Troublcsc.xcr- ddiconmiis, 2. cn Si 011do fairc 1111 liddicommis faveur pcrsonCCJ cnvcrs un ferniicr, 52. dcs Fiance (lo ) 110 pcut dlrc nommd ncs u uattre, ibid.Ordro fiddicn curateui'dosa iianctio ddmcucc, commissaircs s'il y cn a plusicttrs , i successivcmcnt,bid,' Dilleivntes 111,216. Fidc inslrttmentontm (dc). L. D. ninniercsde rdglercct ordrc, 83. Fiddicommisnddtlni,nu a uu do \a i vni, 5o. Fidcicommit. L'hdritier qni a famillcou h ccttxdo la famille, ibid. fuldicommis Si lorsquoVhdrilierjuiovait lo prdtdson 110111 1111 pour tVenlre tucile,tst inisau rang dcs pcrsonucs choixtVun fiddicommissairo V, inilignesdo successious, i3o. plusicurs,n'n pns fait cc choix, tous 85. L'hdriticr pcut fairo moddrer lcs ont part nu fiiJdicoininis, Do liddicoinmis,l^i.Les roglesde <julttent sou droit lc thldicommisla trnn.sniissioit peuvcutsVppiirjucr saivcchoisi par Vhdriticr, ihfd, 11111 attx tlddicoiiiiiiis, 282. Ddfi- Lo liddicoi issairo doit avoir la VI, 0 sa uilion dti fuldicommis articulier, chososujcttcati fiddicoinmis, 11 p !h)3. Qtteldlait lc premier usago vnleuv,83.Dequei jour lcs fvuils lu liddicoinmis,3o4> En quoi ct !es iuldvctslui sout dus, 89. consistcla validitdttesiiddicominis, Qui dott pvofitcr du liddicommis ;'o5.Uii teslnlrur lwut charger qtti so trouvc nul, ibid.Lo fitldison il 1111 liddiconunis logntairo,396. cominisiViutosucccstiondciinorst 5i6. un liddicoinmis articnlier, 90. Snveld our les liddicoinini.^ p p J.11 tle s Qtirile.1 ersoiines ont incnjiahles p ijuel cnt lo pero ct la 111610 tiivevslcuvt (hldicommis, Lo.t(iddicominis g!\. rhiir^dsdo fiddiconiinis d iiifiiiisdoivcutcii onuerunc sttretd, lncitis sont delendu.t,\bid. Ddlit ctttx <piiprdtontlcur noniti un ibid. Liidrititr cliar^diVuniMdi- <lo toniinit peut recouvvevco qu'il a lideicomiuisacito, ilid.Comtncnt t do t lepensdour la couscvvation In se prouventles llddicoinmisncilrs, p On no peut nvnucerla restichosc .sujetlo fideicoinniis,517. 95. nu Siles lideiconitnis sujctsii la liitiondu lideicoiiimis, sont lorsqiteIVcst vancetourncou prdjudicodu fiddiliilcidie, 549.Le fiddicoinmis IIIIC ilosiihstilulion,vil, 1 ct coinmissairc, 97. Lrs suhstituds cspoco cntro les ivVipitKjueinent Miiv., tt 60.Diildreiicc peuventrenoneernu vul- fiitdieoininij,100.La ct liddiconnnis lessubstilulions pvescviption hieu sulittitudnlidndpnr 1tisuet 5. L'lidvilitr doit iVitn i;,iiiv'i, 4 iv.stilu.i'lcs fruits du liileicoiiituis friiilier ddpouillo lo liiieiioininise i ifjinis son ivlnvileiuiiit, t niis.stes s.iire, 102. Lo lideiconiniiiijui etiiittvcUs'il) n licu, CO. iloit tire oiivtit npiej la inoit l> dtuiiiii.ij:*

TAIH.K AI.PIIABlhTQUF. 334 n Vhdritier ou du Idg.itniro, Vst pnt hitetir, IV,52 Casoii lo fidejut lo imvrrt par la inort civileloVimou seur peut xir contrc civinricr lc Vnutro,VII, io3. Les sulisti- nvant Je terme, 53. 8'il pcnl nc tnlions fiddicoiuiiiijsaiivs ]wnvent paycropris Jr tcrmc, ibid. Fiddcu avoir lieu sant institiilion, na. jussciirqiii paie impviuleininiiit IMS Un iiddicommis peut nvoir jni 11'dtait dii, 55. Fidejusne de lieii si 1tcstnincntptilo coitticnl seiirsomnie paycr ct qni acquitt<> uVstrevdtu do sesformalitds n3. la dcttodo JJOHIIO iguorautIt-s foi, , La prohihitinn Validner Vm- cxceptions uddhitciir, s'il n sonren d un fiddicomniis,ii5. cours, 55 ct 56. Si le fiddjiisscur pas tiorto .0 fiddiconimissairc chargc tVuuc poursuivi par le crcnncierinniique 0 dVpjwler!e)a sucondoreslilution n'a pas !eliv- lc s,olcfcmiro 11 bellinnique, 127. do libcvlati- condanmation, 56. Fidejusscuv a payd sanscn nvoir nvertile Fideicommisiariit ) ( a aui Iuis. L. D. VIII,4i3. dbitcur, 58. Si io fiddjusseur Fidcicommiisisdo adimendisvcl cpii le crdancicra rcmis l.i dctte, ( conlrolo debitcur, L transfercndis). . D. vm, 288. pcut la rocouvrer u Fideicommissisdc ) ct legatis. 39. Commcnt n dcs (iilciusseiirs, ( L. D. vill, 2i5, 238, 25a et 262. acquitlantla dctto, jwut ngirconire est IVng.iFideicommissortim (qtiandolies) Jcs autrcs, iiirf. Qiiclcutro rux, cedat. L. D. viu, 348. gcmcntdes fiddjusseurs du Fideicommfssontm in possessio- 61. Si Vcxcrplion (ut personucllc 63. lc nem scrvandorum) ausiicsseliceat. dcbitcurdeVbarge hddjusscur, c c L. D. VIII, 356. Qucllcs irconstances pcuventrennulle d Fideicommissortimut) scrvan- dro Vobligationu (iddjusscur ( cst dorutn causacaveatur. L. D. vill, 011 validc, 64- Lc fiddjusseur n ddchargd,Voliligatione suhsistant 354. cst Fideicommissum usu, usu- plus, 66. Ou lorsquVlle inno(do s V fructu, rcditu, hahitationcct operis vdc,67. Commcnt Vneantit cndu datis per ). L. D. vm, 269. 1, gagrmcnt fiddjusseur, 68tt 346. La dcmandofaiteu Vuudcs colidebicns La Fide/ussettr. separation a son n lieu, Jc ddbitcursucccdant ddjusseursnc ddchargepas lcs aucst IV, fiddjnsseur, 12. Ondonnoaux tres, 6\).Le fidejusseur teini le cautions nom i\eJidi/uiieurt,\>tiT- de la chosc qui a ])dii depnisqu'il cc qiie cVstsur leur foi que s'assu- est en dcmcurcdc la dclivrcr, 70. rent ccux enversqui ils sobligcnt, Yoy. Caulion. nVst pas dd28. Lo fidejusseur (de) Fidejussoribus ct mandatorichargcpar )a lestilutiondn princi- bus. L. D. ix, 119. ne peut etre Fide/uiioribus ( dc ) tutorum ct pal obligd, 38.11 discussion I3I. poursuivi qti'aprcsia cautions du curatorum.L. D. vin, dans toutes ^s Fidiliti, ndccssaire lehitcur, 44""~~ jurlisans sortcstVcngagemens, 33. ciairespenvcntdtrccontraintes 1, discussion Fiefs (loi immuabledaus la maduprincipalddbitenr,45. En quel cas Je (iddjusscur cut tierc dcs ), 1, 80. p Lc (idejusFille. Dans la loi mosaiquc, Ics etrepoursuivi, ibid. seur peut obligcr le crdancierde fillcs, se trouvant sansfrercs, pouaux fairc dcs diligcnccsconlre lo ddbi- vaicnt succdder bicns de leurs teur, 47-Commcntplusicurs fi- pcres, 1, 98. A qnel agclrs fillts 212. Por dcjusseurs sont obligds, 48.Si sont adultcs,fille se qui tloit de qni mario, 1'oliligation Vundcs fidejusseurJ ctre dotdolafille cst tchuedo 11, l cst annuleV,esaulrcsen rdpoudcnt, 260. La rap<lu tlu lidejnsseur portcr a la succession pere, la t\g. LVngagemcnt Lc 5 suil Vobligation, i. par fiddjus- totdonndc Vnieul,v, 402. Fi/s et Filles de famille. On npseijr doit elrc iiutcninisd lc ile]>nr

335 DKS MATlfcllES. lu Force. Sa iiaturc ct scscfletssur pelloninti lesciifmis sontSOIIS tjui Lnfils !a lihertd, ill, 101. Quellcforco puiss.inccmteruelle,i, 209. j d fninilledinnncipdentniipriiiiter, nuniillo les cnnveiilioiis, io3. p Delinitiondo Jn forco, 106.Ellets II, 137.Exccplions, i38ct i3>. Le lils <le1'niiiille hi ibid. limjrur, quoiqiii' <lo fovtvdniislcicoiivciitioiis, sous la piiissnucc sou peve, j>;ut le Divnses iu.inieivsdVxevtvrla dtrc tuteiir, 111,199. 11pcul i'tro fovce, 107. Co jui i'st fait pnr noiutndcuvateiiv sis pevoct ntero fovce nulu IVVard le 11 est < ccuxmciiio 1'ont ]>'i3 cxevcdo,109. qui sont en ddmciico,216. On qui 110 lioninu!uii curaleiiviiu filsde f;i- Coiumenl e juuent les rllets lc la s millo toiuhd en ildmiiice, ibid. fovce, iio, Fovcepour obligoru Le lils lii!]>iit dtrocuratcurde son unochosejusle, 111. Lo conseil 1 peuveutpasserpour pcvoprotligue, 220. Ducasoii lo ct 1'nulovitd10 hls ineurt 111 iuoniettnips quc son fovco,112. Ovtlre<le justtce11'ist tespero, v, 298. Les pceulesjiropvos p.u forco, n3. NullitdVuii aux fils 110e ropjiorleut]>oint, 94. tainentfait par forco,vi, i3o. s 3 Les (ils de flliiille ne peuvent Foivecs ( vcntes). Leur objet ct faivede testamoul,vi, 28. leur niode, I, 437. Fin. Coque cVslquodeconnailre Formalitis d un nctc.On aiipclle Ja fiu Viiiio ninsiles iniinieves chose, 1, 5. regldes p.irleslois Finittmrcgundorum.L. D. vii, ]>ourfaivcpveuvcde sa vdritd, ct 325. ctabjii- sa validild, vi, 45. /*'/fC. esdroilssur lessucccssions J?ortuils(cas). Si Von pent en S u ddfaut dhdriticr, v, 35. Dvoit dlre teiiu,l, z6i. Voy. Casfortitits. du vingtieincque le liscctoit autoFraitfunirairet. Lcur privildgc, risd, par Its lois roninines,a prea- III, 458 ct V, ipa. Coinmeiitils dvesttvlessucccssions, 573. se reglcntentrohdriticrs, V, i58 ct VI, Fisci (lejure ), L. D. ix , aa3. Fluminibttt do ). Ne quid in lluFrais de justice.Leur prefeivnce ( niinc puhlico ripavc ejus fint, quo h touteautrcdetto, III, t\5g. Fniis de voyages des temoins. pejiu ravigctur. L. D. ix, 63 et 69. Foi. L.ihnnuefoidoitJlre iticvo Par qui doivent etro rembour>ds, e dans toutessorlcsdo convenlions, , IV, 195. 1 26). Kuvcrs les tiercespevsonnes, Frattde. Cellefaitc au prdjtidicc u 267. Alienation dcs acrjiiereuvs lescrdaucicrs,111 356. Dcssein , <lobouno011do mauvaiscloi, 111, tlc fraudosuivide Vdvcncment, 3.">8. -Divevses anicrvs efraudes,3">g. m d 357.La honno foicst ndccssairc ]>ourprcscriro, I, 3o5.Dillerencc Le crdancicrfjui recoit de sou de la honitc mauvaise 011 foidansun dchitcurco qui Ini cst dii, nc commihiiccas, ibid.Ln mauvaisofoi met p.isune fraurle, 36{. A quoi est ohligcccluiqui a pavticipe une a 3 cnipechela prescviption, 23. Fonds.Ccque Vnssocid prcn- fraudefaitcu des cvdancicvs, 367. p<;ut dre dnns un foutls<lesocidtd, ll, J^raudem( qitnein ) creilitovum cnmdmc facta sunt, ut vesiituautur.L. D. ig5. Fondshvpolhdqud crdaiicirrs, lil, 3S5. ix, 55. tcuipsa lcux A qui apparlicntce juo naturc Frires. Lcsfrercsgennainset lcs la a gcrniaiucssuccedent veeles fonds, IV,262. For- soetirs ojoutti111111 < ii^s nscciidnus, 33o. Conconrs Vasmnlitdsivquiscs Validnatiou V, jvour <le et fondsdes mineurs, 4'|0'Comment cvndans fivves dc ucveux,331. do sc rdduit le legsd'un fonclslorsijuo Tvoissovtes friuvst germains, ]e testateurn'en a qiiVme c 3j$. porlion, consangiiinstutdrins, <luns Lcs frdrcssont les prcmirrs Vovdrc VI. 43i, Yoy. Legs. .FoivcmoyeHre rompu qui tles collatdraux,3^5. LesiVeres (bail par) le empcVhe preueur de jouir, 11,3i. gcraaius cxcluenllcs autrt-j, ibid.

336 TAIU.E Al.rilABtfTlQIJE Concoursdes consaiiguliis uvec 148. L'lidriticr indigncloitivsles utdriiis, V, 377. l.o friiv dn liluir les fruits des biens do Vhdteslatcur 110peut elre ttiuoiu hi rdditd, V, i3l.Dequel teiupssont n testiininit,M, 58.l.ts fveves Vnt dus les fruits <lola Idgitimc, VI, 3 pasdo Idgiliiiie, 37. 348.De quel jour soiit dus let Fntcttbus (dc ). L. D. Vlll, 39. fruils di.t legs, 4S6. Ils sont ilus Fntitt. Ics fruils pcudauspnf bs sar.siliin.indr,.^j'j. 1K joiiv quel raciuts foiitpavtietlu fowls, 1, 222. soitttlitsls1'ruils<l'uii liileieoiiiiuis, Commrnl rs fruitss'imu Ltsfruitssoii i toujours celui<pii vil, 89. inist leinnttiv,qu.md ilssericiu.il- jiuteut 011ne s'iniputentpns sur la lent, 367. l.<sfruits lela choie trebellianiqiie,128. vtiiduo sont restituesdanslo ctisdo Fugitivis(<Ie). L. D. Vll, 3.'jo. I'undo dotali ( de). L. 1). vili, r.tchut, 421. A quoi sont altlctds Its frutts ct reveiiuslufomlsbailld 79-, , a lt-rmc, II, 4^- Lcs frutts IO Funcrairct ( friis ). Lrnr peivicueillis par un usiifruitiersont sa lege,111, 58, etv, 193.Voy.J'rJt 4 3^0. On doitrestittier funirativs. es fruits iVuu Iivoprictc, hdrilngequVn resttFuncrum (de ivligiosiset siimp2 lue, 111, 88. Ceque cVstque la tibu.t),et ut fuuustluceroliceat. L. restitutiondts fruits, iv, 98 et 136. D. vil, 341. Lc molfntiti sVntend<letouteS Furibus lialiif.iriis (<Ie). L. D. sovtts de rcvcnus, i3?. Lo pos- ix, 173 sesseur<tcmauvaisctoi cst obligd Jutrioso( d>: onovuni L possessione ilc restituertousles fruils dont il a compctcnto. L. D. viil, 3.I7. ) f Jttrioso. ( de curatorihtts). L. D. ioui, i38 et suiv.Lesvuitsctieitlu lis sont au possesscur boimcfoi, viii, 137. Fttrti advcvsiis aulas, caupones, n quoiqucrestesdanslc chanip, t^o. 11 caslc possesseur boiino slaliularios.L. D. ix, 160. do quel foi cst obligdde rentlro lcs fruits Furtis ( de ). L. D. IX, i53. dont il n joui, 141.Si la reslituFurtivti ( do conditionc). L. D. tion de fruits seteiida toute la va- 111,364. Co Fiirlive(posscssion). que cVst, leur, 144.A. qui lcs fruits apparticnncnt, ibia.Coiuincnt so IV, 248. dicaFitrtttm( s'\familia) fecissc doitfaircVestimationdcsfruits, 146. 1111'cst dd intdrctdesfruits, tur. L. D. IX, 161. point G. Gagcsou hypotheques.Lcurori- ou cn donnantcaution,III, Lvj. gine, lll, 36y.Significatioudu Imputationtlc deuicrsprovenusdu mot gage, 374.Lc gage qu'un gagesur les intdrdts, ct puis sur le faicrdaucicra pris pour sa siircte, no priucipal, 428. Les depenscs lc la consersuflisant paspour soupaicmcnt,quo tcs par du creancicrpour Hreremdoit fairc lc crdancicr?399. Le vation gage, doivent crdancicrne pcut, par voie dc fait, boursdts par le ddbitcur, 4^2. s'esaisir d'un gage, 4i3. Lc gage Amcliorationdu gage fait.par le pcut dtrc vciidu,4i5. Convciilion crdancier,433. Soiudu creancier sur la veuledu gagc, 4^5. Stipu- pour lc ,age estc'nsa puissauce, Si loqui pdrit par ca,sforlation quc le gagcsera au crdancicr 437. gagc Si )o luit, ibid.Creancier qui so sert faute flo pairmcnt, ibid. ddbilcur pcut ddgagerun gagc, cn ihi gagc, 438. A qui appartient d dotmautun autro dc mduio valeur Vaugmcnlationu gage, 43g. Si

'S^ Jl l 10gu^o< iiiiprcscriplible, 11,\$o. pour Icsqucllese vcndeurcst oldigd 1 t Locrcancierqui couscut son clogarantir accpidrcur, 1,3g8.Couquo V gagosoit ohligd u un autro, remet trc qui la dcmandeen gnrontiodoit la son droit, 485.Cominent vento dtrc forindc, 399. Droit respcctif dugagoucquilteladetlCjlv,339. do garantic ltivcndcur ct dc l'acPrixdtt ga^ohypothdqud impulesur qucrcur, ibid. GarautiecnlrocoIlt, 65. Pourquoi pltisieursdettes,359Par a gariuilionoso prcscrit]>oint,iv, Gneej des domcstiqucs. qucl fmrtagcans, 3a3. Lo transport sans garantio, tempsils sc prcscrivent, iv, 289. de Gayettres<ldp6l prix dans lcs), pour dcnicurcr quitte, cst un paie( meut, 344. ~ Garantio pour lcs II, i4a. c Gain. Cc qu'il fautfaire ]K>uru- dvictions t pour les cliarges,v, 53. j cutrocrd.111ger qui doil uvoir le gain tluns uno GurantioreViproquo vento, I, 368. Porlionsdo pcrto ciers, 271. Deuxdivers effetsde 011 gain dausunosociete,11,174* cette garantie, ihid. Garantiodcs do La pnrt au gain regle cellc do la tleltcspissiveset autreschargcs,273. de pertc, ibid. Indgutito la part Les hdiilicrs peuvent regler lifau gain,et lela part a la perte, 176. fdrcinmcntIcs garanties, ibid. Societd gainsou pnro ou siiu- L'hdritierdoit garautir Ia delivrance de choso plc, 189. Pertcct gaiucauscspar cVunodu Idgudo,vi, 519. Gachosc ddsigndo 1111ssocid, 202. Gains particu- rantio legs dVmc a d licrs a Voccasion'uncsocidtd,2o5. cuparticulicr, 5ao. Gaiustlu mari survivantstipulds Garcont.Aquel age ilssont adulsur lcs bicns de la fcmmc, 253. tes, 1, 212. d Gent( droit des). Voy. Droitdet Onne distinguepas par Vorigiue cs bicns sur lcsquels sa prenucnt lcs gent. Gentilt- hommct.Lcur dtat civil gainsdu mari ou de la feinmc, VI, 358. A qui ccsgainssont ncquis, ct leursprivileges,1, 206. Germaint freres). Leur exclusion ihid. Commentse prenuent lcs ( gains des cnfans de ptusieurs lits, par lts enfans.Yoy. Friret. Glande legcnda( do ). L. D. IX, 364Garanlie.En quoi consistela go- 78. Gradibut( do ) et aflinibus, et noranlic cn matiare de vcntc, 1, 385. Nullogarautiedcscasfortuils ct minibuscorum.L. D. viu, 373. Graint (legs de ) a preudrc dans dcs fails du princo, ihid. Deux sortcs de garantio, )a naturelleou uno rdcolte,vi, tfig. ibid. dcs Grar.d chemin.Confins hcride droit, et la couventionnellc, Garantic de droit, 386. Ga- tagessdpards un grand themiu,' Ga- 111,271. par rantie conventionnellc, 87. 3 Grandsoncles oufreresdesccndans. rantic desfaits dti vendeurnc peut A ctrc rcmise, ibid. Garantiesrd- Vo>". scendans. 3 Gros ( veuto cn ). Commcntelle gldespar quelqucs U3ages, 88. Celuiqui doit garantir nc peut sVccompiit,1, 337. Grossesse dvinccr, 394. Garantieavant lc (provisionsur les bicns a a trouble, 3o5 Garantie de droit de la successionccorddVuueveuve en vente ue droits, 3o6.Garan- ])endantsa), v, 29^. tie eu vented'une hdreditd, ibid. Guerres.Lcur origineet Icurs esGarantte cn ventcdVuiedelte, 397 pecesdilfdrcntes, 1, 4*3ct 403. Quelles sont lcs choscs r * IX. 25

DLS MATIERES.

338

TADLR ALPItAUttTIQUK H.

Ilabitation(V) est ponr lcj mai- etcommentony renonca, , 221. v sonscoquVst1'usage potir lcs autres Actesiiui ont rapjiortu Vacquisition fotulj, II, 352. Delinitioudelha- d'hdrdtlitd,mais sant engagcinent, t sont hitntiou,355.LcdroitVhabitation 23o. QUCIJ lcselletsdo l'aa sVtcnd toutcla famillo deceluiqni dilion cVhdrdditd, Commcut 2/1I. a codroil, 356. Aquelslicuxello on rcnonco VheroVlitd, *~~' a a44* ^ sVtt-nd,357. Si 011 peut traus- on pcut y rcnonceren )>artie, a47> mcltrolc droit d'hnhitation,ibid.- Voyca Jcs mots Accroittemint, ce Combicn droit duro, 358.Cotn- Aaitiondheriditi, Charget,Dettet, menti) finit,282. Enfant,egt, Partage, Jlapport, Habitatione(i\e ujufructuel) Sommetct Substitution. usu, vcl daAllodial. Hiiilage allodial.Yoycz pcr lcgatimi fidcicomiuissum tis. L. D. vill, 269. Iliritaget. LeursdiilerenlescspevcnducomIlabitalione(do) cl usu. L. D. ccs, 1, 226. Hdritago me il se comporte,l\\2. -LeshdVll, 295. ' ro). L. D. IX, 3i. ritages voisinsd'un grand chemin it (dc) institucndis.L. doivcutun chcminquandIcchcmin li. viu, 67^ ordinairecst cmportdpar fortuit, cas de Ilerciiibut mtituenditdo liberis). 429. Servilutlesdes hdritages i ( )a campagne,11, 4u> Commcut L. D. viil, i58. lleredibut (do suisct lcgitimis). lcs hdritagesse bornentou se confiL. D. viii, 375. ncnt, m, 267. Si lcs herkages velomil- separds un grandchcminscconHcrcditatedcacquircuda ( par finent lun Vautrc 269. Si les tenda). L. D. vili, igS. , Hereditate vel actionoveudi- ruisscaux qui ne sont pas a Vusage (de) ta. L. D. vil, 44> public servcntdc borncsaux hdriJJereditatem adittm (ante). L. D. tagesdesparticuliers,270.ComAditamhereditalem. ment doivcnl?trceglcsles confins IX,160.Voy. r Itereditatem vcl dc dcux hdritages, devcnusinccr(siquisabinstestato alio modopossidcat). D.vin, 208- tains, 273. Si011 L. doitrestilucrles Hereditatit(do petitionc). L. D. fruits dun heritagc quVn restituo, 288. Droit de retirer dj Vhdritage Vii, 263, 268. Hiriditi, ce que cVst,v, 46. d'unautrc ce qu'un casfortuit pcut Si elle comprend touslcsbicnsetlcs y avoir jete, 341. Yoy. Confint, droits d'un defunt, t\y, Quo si- EmpJiyliose,Experls. Plantation, mot gnifiece berdditd, 8. Quellcs Propriitaires, Servitttdcs. 4 sontles chargesde Vherddite,ibid. Hiritier. Ccluiquiestchargd cVune L'hdrdditeso divisocnlre cohd- substilution,nc pcut vcndrclc bien non ritiers, 52. L'hereditd encore qu'il nc possede la chargodc le qua recueilliercpreseute defunta qui rendrc, 1, 372. L'hdriticr d'un lo nVst pas nssocid,11, 18. dtaientlcsbiens, 53. Enga.sjementassocid de Vhdritier u.x o chargesdeVhdrddi- Dvoits engagemens Vhdritier\c ct dc i dcVhdritier Vassocid, 2a5.Commcnt hdriticr V td, i48. Engagcmcnt au.xchargcsde Vbdmlitd,memcin- dc Vassocid part aux profits, et a connues auddfuut, 1.57, Diverscs portcles pcrtes, 226. S il esfoblic 162. especesdeschargesde]'herdditd, gd dVclievcr c que Je defunt dtait Sdparationdes biens de Vhdre- obligede faire, 227. S'il est tenu f ditd ueceux de 1'lidritier,v, 166. enversIa socidtedcsautcsdu ddfunt, Commeut n acquiert une hdrdditd ibid. Si VhdriticriVunassociesc o

DES MATlfcRF.S. 33o trouvo lld saiucouventions vcoles Hdrilter qtii fait vwproce* tctan au associds <tocclul a qui il lucccdo, tcur sur toa e*tat, 127 qul niv, Itl, a56. A qttoiestobligdVhdri- gligede pourjuivrocn justicola putier qui, pcndant Vabscucoo son Iiittondes coupablcsdo U mort do d cohdriticr, ou so croyantscttlhdri- ccluia,qui il doit succddcr, 28 1 do d succcssionu vivant ticr, sVstmis cn posscssion tous qui traitetVune do les hiens, 282,Si les hdrilicrsde ct a Vinsu ccluia qui il doit suo toinauvaise sont tc cdtlcr, I2Q qui cmpcche tesle foi j posstsseurs uus<to nidmo !a restitution dotfruits, tatcur de fairc uu secontlcstament, t quo coux a qui ils succodent,IV, ibidsqul a prdtdsonnompourun t i46 Si VhdriticrtVundefuntqui fiddicommisacite, i3o. Si Vhddo avait possddd mauvaisofoi, prut riticr indigne doit rcndre lcs fruits cc quo i3i. prcscrivc- lcddfttntavaitusiir- de quclqucshicnsdo 1'hdrdtlitd, rt avoir 3o4 L'hdritierpcut Jtro Quellcsncrsoiincsncpcuvcnt |>d, du cht-fdu ddfunt, 407. Si cVhdriticrs,i33. Droits attachds ovd un lidriticr instititdpar son contrat b. la qualitd dheritier, i3?. Si la do niariogco libcrld, npivsla mort Vhdriticr peut renoncerliVherdditd, locclui qui Vafait heriticr, dc rc- 139. Sil pcut delibdrcrtouchant d nonccr ii sa succession, 32. Si Vncccptatione Vhdreditd, 140. v, celui qui a fait un hdviticrpar cou- S'i) pout accepterla succession cctto lidndlicocVinvcntairc,ibid. par trat de maviage,pcut rdvoquer S'il tnstitution a sa volontd, 33. Si peut faircrdduirolcs legset lesfiddicclui qui auraitfait uu hdriticrcon commis, Iorsqu'i)y eu a, irji. cetto S'il pcut vendrcou donncrVhcrdditd tractucl, 110 pouvantrdvoqucr cn tnstitution, p"ttt aliencr ses bicns, 011 disposerautrcment, ibid. sont lcs hdviticrs con- S'i)pcut transmettreVhereditdison ihid. Quefs tractuels 011 cohventionucls, heriticr, 143. Qucls droits ne i\. Le nomd'hdvitiercommun 1'he'ri- passeutpoint a Vhdriliev,iiirf. a et tier Idgitimo testanienluire, 5 ct Droits des hdriticrs du sangsur les ^ 11v a dcuxsortcsVhdviticrs,biens qui lcur sont affectd,ibid. 46. nux cntrccohdq6.L'lidritiersuccdtlaut bienj Droit dc vcuircn parta<>c d ct aux chavgcs n ddfuntsc met cn ritiers. ibid.DroittVaccroissemcnt la placodu ddfunt, 48 ct .\g. Car cntrc cohdriticrs, ibid. Droit do ractercs cssiiitielsa Vhdritier,5o. rapporter, 143. Droit do retour Si ccluiqui renorico unohdrc- ou do rdversion, ibid. Commcut a ditd pour uue certaiuosomme d'ar- Vhdritiercntre dans toutesks chargcnt, cst repuldhdviticr,55.Qui gcsde Vhdrdditd, 48.'Qticlssont 1 1 pcut dtrehdriticr,Sget 65.Quellcs ses cngagrmcns, ^9. Quclscnga ne pcrsonncs pcnvcntetre Iicriticrs, gciucnsdu ddfuutne passcnt oint a p Qucllcsprisonncssont capa- Vhdriticr, i5o. Quelles charges 66. bles de succdder,ibid. Comment on peut imposer 1'hdriticr, i53. a sc regleuties portionsdcs hdritiers Commcut rcglentlcs charges se qu'on n u tcstamentaircs, Vlantpoint rdgldcs pcut iruposer un hdritier, ibia, sV.xdcuteiit L'hdriticr Commeut ccsdispositions, par le testamcut, 57. > Si l'hdritier cst tcnu dcs mdigue, exclusde Vhdrcditc,117, 154. u8ct 121.Lcscausesqui rcndcnt chargcs tle Vhdrdditdudmcinconl Vheritierndignedc)asucccssion sont nuesau ddfunt, 157. S*il st tenu e i indcfinics, 121. lldritier qtii at- des dddommagcmens qu'il pouvait tcute a la vic dcccluia qui il doil dcvoir par quclquecrimeou delit, succdder, 122;qui y a quelquc i58. D?s dcttcs qui ne doivent i p part seulcmeut arudgligcnce,bul; elro paydesqu'u sa mort, ibid. de qui a attcntda sonhonncur, ia3. S'il cst tcnudes fraisfiindraircs Etfetd'uncinimitidcapitalccntrc la pcrsonue a qni il succedo, i58 le tcstateuret son hdritier, 124. et i5y >Droitdcs eriticrs, et lpi h

TADI.K ALVHADIATIQUFJ 34<> lienx ou il est traitd, v, 159.Chnr- *ej, v, ai8,6'il cst teimderVndro lece comple,219.S'il doit faire vcndro de 1'hdrilter iiiddpcndautes fes a qui il succcde, i6a. Com- lcs meublcs, 218.S'il cst tcnu,en ui lcs do det- ]>ayant crdancicrs, gnnler leur pinit lcs lidriticrsson tenusles tes pajjivcset detontesautrescliur- onlro, aiq. S'il pcut payer Icsldu i Vhdritier gataircs, les crdancicrs e ]>uiaisseut jesdo Vhdrdditd,bid.-Si pur ct simplc cst tcuu dcs dcttcs point, ibid. S'iljcsttcnu de garannu-deladeshieusde lhdrdtlitd,ibid. tio cnvcrsles crdanciers ont pris qui Hdrilicrsleniit pcrsoiinellcinent des fonds sujets aux hypolhdques, pour leurs portions, ct liypotlid- aai. SiVhdritier recoitou fait qui un paicment,fait 1111 cairement]>our lo toul, 166. acteiVhdriticr, Si celui qul disposo 1'Jid!o Engagemensdo Vhdritiera caiuo 325, dcs crimrs ct ddlits do celui k qui rdditd, so rcud Viidriticr, 326. il succcde, 169. En quels cas HdrilicrtestameutairoVintclligence lcs lidrilicrs sont sujcts aux pcincs avec Vhdriticrab intetlat, 227. , 187. Distinctiona Heritierqui n fait dcs soustractions, airo ontro JxVuniairesla pcinc pdcuniairc ct 223. Si Vhdritier,aprosavoir rec Vinterctcivil, cianslcscas 011 s'a- noned, ommetlarcinen souslrayant, il d'unhdritier pour ibid Si Vhdriticr mincurest rclcgit deVengagemcnt les crimesel ddlitsde celui k qui il vd lesactes dlidrilicr, 229. Cc succodc ibid. Commcnt heritier qu'il faut savoir pour laire un acle V , a pcut <5lretenn de la pcine pdcti- Vhdriticr, 3i. Si llidriticr Jdginiaire , ibid. Si VheritiereJt tou- timc, qui ignore Jo tostamentl'aptcnu de Vintdrdt ivil, lSS. prouveen se rcndant hdriticr, a33. c !'ourj l ''ngagcmeutdcs cohcriticrs cntro Distincliona fairelSentroes acenx, \gi. Si un hdritier peut tes quopcut fairc uii hdriticr, a34fairc quciqncchnngemeiit dansunc UnactciVhdritierait par violence f hdrcdite, aoo. Qui sout ceuxqni nVngage oint, 236. Quclloprdp tienuentlieu dhdriticrs, quoiquils caution pcut preudro 1'hdrilicrqui no lc soicntpas, aoi. Si lo tfona- craint de sVngager ar quelqueacte, p Diffdrentes tnire universcltient lieu dlidritier, ibitl. espocesdactes 2o5. Si Vachetcurde Vhdrdditc d'hdriticr qui ne constituent pas la tieut lieu d'hdriticr, 208. Si lc qualitd tVberitier, 38 et suivans. 2 ciiralrur a urie sticcc-rionvacanto Si la posscssionestm.Vessa.re so pour Silhe- rendre hdritier, 2^1 et 2^2. Si Vheritier, ibid. rcprdsente ritier pcut_ddlibdrer, ai3. Ce tout hdritier peut renoncera Vhdrequ'il faut fairepour metlrcVhcriticr ditd, a^a. Si 1orsqu'undeshdrien etat dd ddlibdrer, ai^.Si on tiers se rend adjucataircde la chose peut noiniuerun curaleur pendant misocn licitation, lcsaulrcspcuveiit 1'hdritier eliliere,ibid. d d Quello y avoir part en lc remliouvsant u aua il peut vendropcndantce re- prix, a56. Si Vhdriticrpcut rclosc tardement, 209. Si plusicurjJid- couvrcr toutcs sortcs de dopenscs, ritiers successivement chacunlo 264. Doininagcs t intcrets couout e droit do delihdrer, 211. > l'hd- trc Vhdriticrqui relardclo parlagc, Si rilier qui meurt pindant qu'il ddli- 268.Si leshdriticrspcuventrdgler lcs Lcrc, transmctson droit a ses suc- diUJremiiienl garantics, I, 393. 2 s d cesseurs, 12. Comincntoue rend Silcshdritiersso garantissent es hdriticr par Jidncfico d'iuventairo, chavgcs onr leursportious, 373. p Comment dtre puui Vhe- Si 1'hc'ritier st teuu Vune doit e 2i3. pertc arririlicr qui a diverti les clfctsde la vdc par une suilo de .son fail qiiVn successiou,215. Jusqucs a quoi puisselui imputcr, ibid. Si l'hdVhcriticrbendficiniri! tenu, 216. ritier qui usnrpe, porlc seul lcs csl Si Vhdritier rdaucier onscrve c c sa pertts qui en peuvent suivro, i/>i</. scs tiiiu dctte, 218.S'il rccouvrc ddpcn- D? quclle manicrcVhdriticr

U f DES MATIERES. i tVun irr, VI, rspportpcut y satijfn v, 3gi. )c?scl renoncer IVreVlitt", 418. Si la siniploinslitutiondherilicr Sili-slieritirrssoutcapablcsdclees, fait uu tcstament, VI, n. En vi, 48. L'hdrltier dolt prentlre 5 qiielcasl'hdritii'rld?itimcest'hdriticr10soin do la chosoidgude, i3. tVuno teslamentairc,13. Si potir iusti- 11doit garantir la delivrnnco tuer 1111 Jieriticril cslndcessairc iiideTiniinent, qu'il choseIdgudo 5i9ct5ao. Qucl hdriticr pcut drmnndtrla soitnoiiimd snniiomdanslo tespur i tnintnt, ^i. Si 011 peut iiislittnr falcidie, 55o. Queljedilldrer.cel hdriticruno pcrsonnciuconnue,4a y a enlro Vhdrilierbdndficiaire ct Si Vitistitiitionst nulle par lii>- Vhdritirrpuretsiinple,55a. Poure n crrlitudo dc Vlidriticr,43. L'hd- quoi Vheriticr ur et simpleno ]K>ut riticr nommdpnr un teslammtne prdtcndrcla falcidie,575.L'lidripeut y dtro tdiuoiu, 5a. L'hdri- ticr Lcucficiairc fraudo, pcrd la qui tier renoiKjnnt, Vinstitution inu- falcidicsur le foudsqu'il a vouludi cst tile, 108. Llidritirr Idgitimedtant verlir, 576. Ausstbien que sur le institud, ne pcut renoncerau testa- Jegsqu i) a voulusupprimer,577. mcntpour succddcr b inlcttat, i \6. a poiut L'hdriticrn*)iiiiejiaiucpcrd Heritierinstitudqui rcnoncepar la falcidiopour avoirvoulurcnonccr collusionavcc la ldgitime,ibid. oiitesliiiiHiit, Entrcplusicurs ibid. Ou sanscollusion, 17. Iuterprd- hu-itier* dilVdivmiuent chargds do 1 tationcn favtur doVhdriticregitimo lcgs, clincun l.ifalcidicsursa porn l contrc un ctrangcr, 157. Inter- tion, I7J/</. Un heriticr pour tltprdtationd'un premierhcvilierpre- vcrscs porlions loitlcs confondre fdrcuunsccoud dnnslesformrs,158. pour la falcidict!es lcgsdo toutcs, Diflerencc'cnlivla conditiondc 5oo. LorsfiuVin heriticr chargd Vheviticr t ccllc lcsdgataircs, 63. clun legsconaitionnelnstitucle ldc 1 i l e SiVhdritier n gdndral stplus fa- gataircson hdriticr, lc legsdiminue c vorise*pie lc Idgatairc, ibtd. la falcidicdes legsordonncspar cet dola prdfdrcnce de)'hdri- hdritier, 591. La chargcimposdc Excmplcs scul ticr, 162ct i63. Laconditionqui a un hdritierlc re;;ardc pour la dcvaitdistinguerleux hdriticrsn'ar- facidie, ibid. L'heritierqui apay rivaut pas, ilssucccdcnt Cgalemcnt, ou promisde paycr ]o legsenticr n'a Vhe*219. Trois manieresdontlcslid- pasJa falcidie,5Q2. Commcnt ritiers et les IdgalaircstVuuemcmo riiicr cst privd lela falcidie, 5g3. chosopcuventdtrc Jidsou x>njoints L'hdritierqui, sousprdtcxtcdcla dans un testamcnt, 249. A unc falcidio, diflerodacquitterlcs legs, mdmcIidrdditd,ibid. Commentlc en doit les inte'rt?ts, 94. Hdri5 droit Vaccroisjcmcnt regle cntro licr substitud hii-mdmc, vil, i3. se a cohdritiers,25o. Si lc droit d'ac- L^hdriticrcharge^dVmesuhstitution a croisscmcntlieuentre hcriticrs non peutenretenirunquart,64-Enqucl deconjoints, a53.Si Vhdriticrqui cas lesfruilsdesbicnssubstitucs mcurt dans le tcmps dc ddliberer meurcnta l'hdriticr, ibid. L'heritransmetfon droit, 276. Cas oii tier chargede rendre tout co qu'il a 1'institution d'hdriticrncsetransmct cu lcs bicns, dn ddfuntdoit rcndrc point, 280. La faveur de Vhdri- ce qu'il a eu par dcs legsct dcsprdticr institudncfait passubsistcrVe.x- ciputs, 65. Si Vhdritierdoit rcshddcration 3o6. L'hdriticrIdgi- tituer lcs fruits du fldeicommislet , time est chargddVxdcutcres codi- puis son rctardement, 66.^- Qucl l doit cilles, 372. Onne peut pas inqxv soin Vhdritier prendredcs hiens scr par un codicillcunc condition suhstituds,67. L'he'ritierpeutredVtiddpendc Viustitution f d'hdritier, couvrct les ddpcnsesiites par Ic fid i 374.Quellcillerencel y aenlreles ddicominiS,68. Pcinc dc VherihcritiersctlesIdgataires, 387.L'hd. tier qui relicut dcshicns du fideiritier hjgatairepciit s'eutcnir a son coniuiis, 69. L'hdriticr uc pcut

TABIE AI.PHAnJjTIQUP. r d rdvocjulenaiemeiit u lidcicominls Hypothtca(iu quibusomuls)taiiul, lorsquil la aequittd, vn, 89. cito contrnhitnr. L. D, viu, 10. Si Vhdriticrijtii reslituovolonHypotheca(quihus modis)solvin tairemcutloutoVhcrddild, jKiitde tur. L, D. viii, 24. iiiiuiier In tvebellianiqtio,137. HypothecA (qni potioresin) haIViuedo Vhdrilierchargddo reudro beaiituv.L. D. vill, 14. c Vhdrdditd, t piinVun pas fait inHypothecat juaj res) dal, obli( ventairo, i3o. Voy. lesinoU, Ao gari 11011 possuut.L. D. viil, 12. Codkille,Condam- Hypotnecarum dislractiouo croittement.Bail, (do ). L. 1).viil, a3. nii, Conditiom, epemet. Dipdt, D FiDommaget,Don<Uaire,Falcidie, Hypothecit (de) ct qualitcr ca diicommit,Hypothiqutt,LegtetLe- coutr ! antur ct do pactis corum.L. gatairv, Frattfttnirairei, Partagtt, D.vin, 1. Pertonnes,Posieiseur,Prescription, Hypothiquet, Lcur origiuo, 111, Prit, Procureur, Beligieux,Ilesci- 369. Naliiroct usagelo VIiyjK)s tfon,Siparation,Sociite,Subititution,theque,370. Quclleschosesenont et , Teitament,TrebeUianipte Ttttettrt. Susccptibios 01111011, Cuque 371. Lcur Hermaphrodttet. dtat dans la si.'nilielo mot hypotheque,374- l.i sncidtd, 1, 302. a Pourqitoi hypolhdquc dtddtahlie, V D. Vll, //oimViHiii(destritu).L. i54- 375. Pour quelle chosoon peul scs Honiaiustou- liypotlidcjuer bicns, 3/6. S'il Itommes. Iddo les chant Voriginc i la socidtd honj- y a Jiypothoquo d les pour un prdt a veincs, 1, 2. Pourquoi Vhomina nir, Sur lcsbicus a vcnir, 377. dc s'dignorelcs princi]>es la soeidtd,3. 378. Cointneiit Vhypothcquc Quellocst la naturc do Vliommo tcud a tous les hiens, ou so borneu ct sa rcligion, 8. Co qu'il faut do certainsbicns,379. Accessoires faire pour tlccouvrir les prcmiers de Vhypotheque,38o. L'hy]>ofondemcus es loisdc Vhommc,bid. thoque sur lo fondspcut sVtcndro d i Pourquoi Vhomme ctd fait, 9. sur lc bitinvcnt clcvosur lc fonds a Par quel motif lcs hoiumcs sout hypolhdqud,38a.Foudshypolhdobligdsdc simir et les'aimcr, ibid. quo cn mcmetcnips u dcux crdan QuelcstlVtatde Vhommen cctte cicrs, 385. Pmerencedu possesc est vie, ibid. L'homme naturelte- seur en paritd tVhypotheque,ibid. sur' mcntdestindau travail, i3. Et a Hypotliequc la portion indi>asccidtepar dcuxcspcces dVngagc- viso de l'un des lieritiers, 386. lneiis, 4. Devoirslesliommcs nypotJiequedu crdancicrsur toutcs dcs cnlre cux, i5. ren-, Jesportious hcriticrsdu ddbitcur. QnsllcsVhoses dent lcs hommcsneVessaires uns 389. Hypothequepour tous lcs lcs d s anx outres, ibid. PourauoiDicua hevitievs u crdancicr ur loutce qui niis lcs liommcs societd, 23. cst hypoihdqud,390. L'bypothe-. cn Dc qucllcs voies Dieu se scrt pour quc fait IUICoQcclalionindivise, mcttrecliacundausVordrc euga- ioid. des Quelleschoscspeuvent <kre on ou gemens il cst dcstinc, 24. hypotbdqudcs 11011, ny391. Jlommei cValfnires. Affaires. polhequeSurle fopdsd'autrui, ibtd. Voy. dans Honoraires tuteurs). oj.Tuteurt. .Stclliouat Vbypolheque, \ ( 392, Commeute tutcur, le procureur l Honorihus (de) ct muncribus. L. D. ix, 237. etautrcs,licuvcnthypothdtjucr, g3. 3 Lcurscngagcmcns, 11, Hypotbeque surlcscbosesiKirpo Hdteliert. 1 i Comment 'hotelier st chargd rellcs, 3g4. Qaelloschosesnesont 62 1 c deschosespar Jefait dc ses domesti- pointsiijettesahypothcque,3g5. qucs, 63. Quclsdoivcutctvc sos Qni pcut hypothdquer, 4oi.- Lcs aux 5oins,64- II lvponddes larcins, crdancicrs Ypothdcaires u pvdfdres ibid. II rdpondtlu fait do scs do- crdnnciers hirograpbaircs ibid. --. , c Voy. Dip6t. Prdfdteuccntroplusieurscreancier*. c mestiqucs,65.

3/x2

DES MATIEAES. 343 Sion pcut diminiiopas la dclto,111,434.Hyhypothdcaires.ill, 401. hypothequerscsbienspour lesilettcs polhcquoacquiscui\roi sur tous les drs aulres, ibid. En que)casVhy- hiens uesoihcicrscomplables,4 "4 Oson cffct, lorsquclc <fd- DViiddpcn<l IVIlet loVliypotlio Ixillioqiio co qui est li un nulro, quo, 4^5. Entro hypailieques, jitcnr engago son 4oa. CommentsVtcint Vhypolhc- cellodu roi iie va quo ians ordes dro, 457-'L'hypoth6quo quo, ibid, et 479- Distinction revtt, si fait suhsiste point, hypothoqnes cu hypothoquc pciid- ]e ]>aicincnt 110 raio, spccialc,simpleou privildjjide, /|8i. Liiypothefjue setcint si le cesso dVlre 011 409 ct 410. Trois manieresdont foiuls hyjKithdqud on acqutert Vhypotheque,4u> -* commcrco 11 vicnt a perir, 482. 0 s'il Co qtie cVst quo Vliypothcqito ox- La prescripiion la ttelteetciut dc prcssooti tacitc,413.I'hypotlieqtto Vhypoiliequo, L'hypotheque . 483. assiaudo un fondsqui vientu sa convcutionnelloou KVnle,4i3. sur de QuelssontleseQots 1'hypotncquo, pcrdre, nc subsistc p'us, ibid.Qucl ct 416 Silsout licu, soitquo cst Vcllctde la ivdhibition dc la 4i5 creauspdlhypotbequc soit oendralc 011a lo chtisehypothtqndc,484-Le cicr qui conscuta lnlieuationdeson ciale, A17. Si Je crcancier choix d cxercerson hypolhcquosur gagc,pcrd son hypothcqucs'il nc la c.'l!! c pi'il voudrade pliisjciivs ho- rdservo,ihid. S il consent sou seshypothdquces ar uneseulodette, gagesoit ohligda un autrc, quo p Quel cst Vcfletdc Vhypo- Cctte hypolhcfjuerevit si ) 485. alienaA27. thcquc avantlc tcrmodu paiement, tion n'a pas son eflet, ibid. Yoy. lcs 429. Si on pent c.xercerunc Jiy- mots Accettoire, Acquitt, Crianpotheque sur nne dcttc condition- ciert, Curateur, Debiteur, Dettet, de nellc, ibid. Quel cst VeiTct l'hy- Dot, Gage, Mineurt, Novation, s pothequo diin secondru-dancier ur Paiement,Prescription,Prit, Rcdla choso ddja cngagecc un autrc, hibition, tellionatct Trdntport. S uo 43i. La pcrto <lo Vhypothcquo I. Ignorance. Pourquoi Vignoranco nautes no peuvcnt so vnndro que dcs failscst prdsumec,111, 5.Cas ponr dcscauscs 1, g neVessaires,3?4. Oii Vignorance droit ue sert do Dansla vcntedes immcubles,la !cdu rien, 90, Entreprcneursrespon- sion de plns de moitiddu prix rcnl sahlcsde lcur ignorancc. oy. En- !n vcnte nulle, 38o. Eu qucl cas V daus la vcntclcsimmrubles,il pcut tfepreneurt. et Ignorantid(de) j*uris factis. L. y avoir licu a )a rodhibition,3o5. Desinimeubles D. vili, 5g. penventdtre prc1Illicites(conventionSjfaits.gains.cttcs, 11,80.Espccc articuli6redo p intdrets).Voy.cesraotsenparticulicr. depc-tponr les immcublcs',i45. et Imhiciles ( les ) conservcntlVlat Delivrance prise dc possessiones d que leur donncnt leurs qualilcs, l, immcubles,iv, 269. Voy. lcs mots 203. Voy. Dimence. Bient, Dilivrance, Loit, Mineurt, Immeuhlcs et (enquoiconsistentles), Bedhibition Usufruit. et cc qui est comprissousce nom, l, /iijmmVoi(dojurc).L. D.ix,244' Commeritse la tradition fait dolalesfactis. 326(dc) Impensis iu rcs des imntcublcs, 3i4- Clauso do L. D vm, 90. proVaircomisc.dans un contrat de Jmposilion dc dcnicrs publics. vente d'immeublesi3i5. Lcs im- Voy. Denierspublfct.Sur dcnlcs ineubles des dgliseset des commu- rdcs.Voy. Denriet.

TABLB ALPHABETIQUP. 344 Irnpubiret(eoquVncnlcndpar), 1'infuiiiio pcuvcntdtrc tdiuoiiudans no l, 3ia.LeJimpubvrcs peuvent un teslamint, vi, 5i. fairo do tcjtamcnt, VI, a<). lls Infantl ( do bonorumpojsessione rccovoirpar testaiuent,3y. comjvtente L. D, vill, 357. ). ]>euvcnt Substitulion cntro dcux impulxV Injirmtt. Inliriuitdsqui rcndent d rc*. Voy. Subititution. ineapablcj o l.i tutelloct de h cul 1 Imputationdes denicrsprovrnus r.ilellc,111, 98,Comiiicntes indiin gage.Voy.Gage, Stirla Id^i- firincspeuventfaire testauicut,VI, tiino, Yoy.J^gitime.Dopaieuicnt. 3o. Ingenuut( si) esscdicitur. L. D. Voy. Paiement. d'un Y Impreicriptibilitd gage. oyca viu, 417. Gage. Ingratiludedu donatairo. Comi tncapable( alimcusid^uds un ). mcnt cllc pcut donncrJicua li rdvocation la douation, 1, laf. do Yoy. Aliment. e Incapaciti. Diffdrcnce ntre Vin- Quid de Vingratilude dissimuldo Vexcuse et les inoycns pour pir lc donateur,ibid. cupacitd tle la Inimilii capitaie. Si c)le cst une lV.xercice tutclle, lll, 196. l vuluble Lescauscs s dincapacitdon.eur fon- e.xcu<st> j>our ofaireddchardemcntou sur Vequitd naturelle,ou ger tVunotutcHc, , 188. l Incapacitd In/urieux(derits). Voy.Libellet. sur juclquo 197. loi, de survenuo,aio. Incapacitd sucIn/itriit( lo ct famosislibutlis. ) Diffdrenceutre les L. D. ix, 164. c cddcr,V, 66. et Inofficieux (tcslaraent). oy.Tei Y incapacitds leursdificrvn.fcffets, tament, u 84 et 85.Temps cousidcrcrpour L. toslaiuonto. D. VII, les cffetslcsincapac.itds, Do 90. Inofficioto c pour les diQdrcutess- a53. Vincapacitd 01, 93 pccesdo successions,des ct suiv, cnInondationdiiu hdritagopojsddd Effetde Vincapacito pcrsonncs nsufruit.Voy. Uttifniit. cu sur uno convcntion.Voy. Conven- Inscription faux. Yoy.Plainte. tion. Yoyea aussi lcs mots Legt, ( Inscnptionibusde) et accusatioc Pertonnet,Succtttion, Tettament t nihus.L. D. l.x, 177. Inscnsis (lcs ) sout incapablcs do Tulelte. c c Jncendies ausdspar imprudcnco tont engagement t dc toutcadmidc ou par ndgligeiice 1 1responsabilites nistraliondcleursbieus, ,202.Ils ccux qui lesont causds,III, 333. ue peuventles veiulrc, 5-iti.Ils ont capacitd Jncendio ). L. D. ix, 163. (de pour succeder,v, 77. Incolis( de ) ad municipalcm.L. Quandles inscusds peuventfaire un D. IX,33o. tcstamcnt, VI, 29,Ils pcuvent cn Incompatibilili matiercde pos- rccevoirpar testaracnt, 39.lls ne dans un testascssion. oy. Possession. pcuventetrc tdmoins V sur ( Incorporelleshypothcque des mcnt, 5i. Itisinuation donations. Voy, des choscs). oy.Hypotheque. V Jndebili( de conditionc L. D. Donation. ). Insolvahilitid'un assccid.Yoyea VH 357. , d Jndemniteuoau fiddjusscui:. Voy. Attocie. Du mari. Voy. Dol. Instance( pdrcmption ). \6ycz d Fidi/usseur. Jndignes et Indignili en niatiere Piremplion. Instancepene, VoyczPlainte. de succcssion, , lai et suiv. Voy. v Institorid aciionc(dc ). L. D. VII, Hiritier, Legt et Tetlament Indignit(de his quaeut; r-ueran- 386. Intlituendit (de hercdibus). L. tur. L. D. vili, 3oi. InfamiA( do his qui notantur ). D. vin, 167. Instituendisdclibcrtsheredibus). L. D. VII, 199. ( Infamie. Si les persamcs uotee L. D. viii, i58.

3/i5 DES MATIEHES. Inslitution (Vhdvitier. 11, 148.Doqucl Yoy. 6'o- intdrdt desfrulU,iutdvdts <lrslegsde dicille. Enfant, Hiritier, Plainte, joiir sont <nnies ct Substitution Tcstamenl. denirrs, VI, t\g-i.Les inlcrctsdes diis Initittttionicontlitioimillei. Yoycs Jepspkiix sontniols saiu lenmnde, 'rs Absent, DibiCatoiiienne rogle). ( 4y'l' "*'0.V> EmInttittitiont contractuelkt. Trois tettr,Doniniages,l)jitaleur,Dot, dt! espcccs reglcsqui lts conctrnrnt, /itint, Fntits, lleiitier, Judiiconi' V, 3i. Reniarques do quelques mis, Lcgs.Prit, Proctireur,Femme ct Tuteur. stir princijKS ces iustiluiioiis, 32. Interloctttionibus L. D. ix, 33. Inttiliitionum do conditionihus). (de). ( v t L. D. vill, I8.'J. Intcrprctationdisconvcutions, lt-s /Hjiri<cio(de)lesato,L.D.vilt,376. legscl les.ois. Voy. les mots ConL Instramento (de ) lcgalo. L. D. ventions, oiscl Teitament Interrogationibut do) in jurc ft ( vm, 376. Jnstrtimentorttm dc fido). L. D. cirndis et iuterrogatoriisacliouibus, ( L. D. vtl, 338. VIII, 5o. raanieD Intention.Si dans les eonvcntions Iitterrogatoiret. Kfdrcntes a d Viiitentioii oit etro pvdfdrdo IVx- res dont 011 pcut avoir la conftssVn dcs faits, tv, 212. pvcssion, 1, 2^7. Intentioiidim tVunepartic surdtroordonudVinter Par qui doil tistanicnt. Voy. Testament. Intenlictis ( de ). L. D. IX, 214. rogatoirc do la partie, 216.ComInterdfclis(t!c ) siveextruordina- ment loitidpondre celuiqiii csl inriis nctionibus Quel cst l usagcdes qua? pro his compo- tcrrosd, 217. iiid. La tunt. L. D. r;, 63. interrogaloires, rcponse Inteniils( ies ) ne peuventvendre faite par uuccrreur de fait nVstpas d leursbiens, 1,373.Voy.Curateursct nuisible,218. Quel cst lVlfct es i Prodigttes. iiiteiTogaloires,Ziirf. lls n'cmp<4dis- chent pas Veffetdos aulres preuves, Intirit civil(peinepcciiniaire tingudeloV). Voy. Peine. 219. Quelle dillerenceil y a enIntirits. Cenx de la chosaprdteo tre lcs intcrrogatoirrsct la demande d se paientsur kpicd <lc lVslinialion, dc coinmiiiiicalion es piecjs ditne est 11, i35.Lintcretd'inle'v5l illi- partie, ibid. citc, ibid. 11est dii des interdts Interntption. Sa lefinition, IV, dcs dcniers r:i;us pour un absent, 309. entre Its inldrots Voyez Interniptiondc possession. 243. DiQertiicc ct les dotnmages iutdrdts, IV,72. Pottcttion. ct Pourquoi les intdrCtssont (ixds Intettat. Combicnil y a dVrdrcs c par la loi, ct les donimagcs l intd- de personnesqui succedentab inletr<itsindefinis, 73. DJfinition do tat, v, 280. Commentil doit dtre Vintdrdt,99. En qnoi il consistc, Inventaire. Co qu'il doit comjoo. Qiiand il cst dii, ibid. fait, v, ai4LVchetcurd'un fondsdoit 1'iutdrdt prendre, ii/rf.On.nVn eutreparer p Jnvenlairo du prix, 101.Iuldrdt tiii apres Ja Ics omissions, ai5. demnnde, 102. En quel cas on pour la siiretddu fideicommis,Vli, peut slipulcr lcs inleretsdessommes 77Inventaire ( Ldneficed'}. Voyea qui, df leur ualuro, nVn produiraieut pas, 104. Pourquoi1adot Hiritier. Jrrivocabiiitedcs donations.Voy. doit, de sa nature, produirc dcs intdrdls, io5. Ceuxqui rcticnnent Donationt. L Itinere ( de ) actu que priv3*.o. dcs dcniei-3 npjiartenaiisa dautrcs ix, 72.personnes,et qui lestournenta leur D.Itineribut publicis( do). L. D. ix, profit, en doiventVinterdt, 106.-TPeinesstipulecspour tenir lieud'iu- 65. tdrdt, ii3., II nVst pnint dii * IX.

3/,6

TAULK AI.VUAltRllQtJli J.

Jaclu (le icgonluxliade ). L. D. Juliani ( d Icgem m.ijejtatij. L. ) VII, 3$2. D. i.x, 180. Jar.ltn. Le lrgs liuie maison Jttliam(nd icgeni)pecuiatiij,cte. lo coiu]>reud jarilin juieu fail par- L. I). i.x, 196. Jtdiain ( ad legem vi publtci. lie, VI, 141 )do Jet a )u iucr eu cas de naufragc. L. D. ix, 18.^ i85. et cl Naufraet, Jitre ( do ) ct justitii. L. D. vil, Voy. Contributionenlend Jottrt ( co quVn jwr) en i45. falt de biitiuiem, li, t\n6- Deux Jtire (de ) ntmovuinaimulornni. sortcsdo serviludesjx>urles jours, L. D. viii, 4i5. Jitre ( dc ) cndicilloriim.L. D. 4o7. Jttdex (s'\) litem stium fccissc VIII, 2l3. diccrotur.L. D. ix, a5i. Juiv de libcrandi(<le). . D. vm, L Jttdicatd ( dorc ). L. I). IX, 33. 188. Jtulicatumsolvi. L. D. ix, i5o. T.vradotium de ). L. D. vill, 65. ( a Judicem(de quibitsvolius d cumfacienJinv (i)eintcrrogalionibus dfin) ealur. IJ. D. vil, 33y. disin). L. D. vn, 338. Jttdiciimiilatidic.iusa(<toalicnaJttnt Patronalus( do ). L. D. Ylll, tnre facla). L. D. vn , a3g. 363. Jtire /urando ( de) sive votontaJttdicio( dc ro per ijiiaiu factuin rrit, quoininusquis sistatin). L. rio, sivc nec^sjario, sive judiciati. D. VII, 178. L. D. vii, 349. Jltris (le origine). L. D. vii, IX, Jurf/c/ii(de)pitl)lici.<t.L.D.176. Judiciit(do ) et ubi quistjueagere i46. vel conveniridelicnt.L. D. vu, 2^7. Jttr.s antiqui (de divcrsisrogulis). Jud.cit ( de rebus jiossideiidis el L. D. ix,36Vi. v D Jttris (le his qni sui vel alieni vendendisauctoritato).L. . IX,48. Juge. LVIIetdcs prenves ddpoutl snnl). L. D. VII, 1^7. le)a prmlriiccdu ju*e, IV, 161. Jttris ct facti ( de ignorantii). L. Cc ju'il doit fairc pour connaltro D. VIII, 59.doil Jitrisdictio (dc ofiicioejus cui qucl JtrelVlfettliine pveuvc, iw/rf. Son discerncmentpour le maudalarst). L. D. vil, 171. choix tlesttmoins qu'il doit rntenJurisdictione (de).L. D. vii, 172. drc , 184 et suiv. Sa p:udenco 'Jtis (si quis in ) vocatus nonierit. peut discerner Veffet<lesprdsomp- L. D. vil, 276. Jus (iie quis cnm qni in) vocabitions, 2o3 En qnel cas il pcut ordonncr!e scrment, 2i6. Qucl tuv, vi eximat. L. D. vii, 176. Jtts dicciidi(si quis ) nou obtcmit le devoirdu juge sur leserment defdrd011 rdfdrd, 328. Si Ic jiige pernvcrit. L. D. VII, 270. Jtts (de in ) vocando.L. D. til, d 369.Voy.lcs }vutcompcuscr Vllico, * tnots Desmliressement,Prisomp- 175. Juslice (ordvede) nVstpas force. tion et Serment. Julid (de lege) ambitus.L. D. ix, Yoy. Force.Fraisde justice.Voy. Frais. Diinandccu justtccinter197. J//<l(do]cgc)annonl.L.D.ix,i96. rompt la prcscription.Voy. Pres*Julid ( dc lege), repetundarum. cription.Ventesen jtistice,a rqdhihltion. Yoy.Bedhihltion. '_ L; D. iXj-i'f)5. Jussu ( quofl). L. D. Vn, 393. Jvliam ( ad lcsjcm de adulteriis ) L.D. L coercendis. . D. IX, i3a. Juslit(A(de)Hliv\re. Vli,il\5.

1)1.1 MAllKllliS. I,

347

cl L. du (dolihcvaliouc). D.VIII, Tiaiismiision lc^s]>ur siniLcgatA a33. ple, VI, 280. Du leyscoiiditioua Ltgatd (dc optionovcl clcctionc). uel, 281. Du ICRS 1111 in-x jour L. D. VIII,2T4certain, 283.Silrctdpourlcs lojjs LegatA(dc ]>cii.i).L. D. vill, conditionncls,288. Quclledillerrnvil y o cnlrolcs kyatiivoiel Irs 79Legatd(do servilutc).L. D. vilt, lieritieis, 387.Coqui cstcompris sonslo uoni do legs, ibiil. Un )d373. Legatd (cje suppelltctilo L. D. ptnirc peut dtro cbargo Vun ). legs cnvcrsd autres, 396. Un leVataire viti, 379. l Ligataircs ct Lcgs. Le lc-Vataire de piusifurs legs pcut jcccpteres nVst pas obligcdo tenir lo bail fait unset rcjeter les autrcs, ibiil.Lcs par lo tcstatcur,11. M. Leslega- leis sout dc nicinonaliirc que les taires du ddfuutout le droit dc se- fideicoinu.is partictiliersct les dolc.ilc- iialionsii ruusede mort, 3p4-Ku paratiou, IV,9. Potirquoi ne sont pas leiius comme quoi cousislcla vaUditddes iec.3, fataires <Iu dts tcstateurs,3o5. 3q5. Un tcstatenr peut rharscr hdiiticr fait L'heritier peut fairo reduirc Irs diin lcgsson ld^ataire, 3y6. Les t le^s, v, I4I> -Cclterdditctionse )e;'s iiosonl dtis fjuVpvcsoutes les fait selon lcs tlettcs ct les clmr^cs detles, 397.Coiinucut sodoit p.11drs biens, 217, ct M, 4^6. Les lagcr unomduicclioseJdinteVclcnx a s i lcgs du tcstnmeut nofiicicuxnlvsis- ou plusicitrspersonncs,3o6ct t\n\. d'un Lcgs u ln volontedo Vhcriiicr, tent, VI, n5.Interprdtotion legsqui se rapporto0 deux choses, 3y8. Qucls sont lcs leas proprtt qu il faut fixer11 uue, i3g.LVr-r iueiit coiiditionnels,4o et suiv. rour dansleuom de la choseIeV,ucc LocSfait en compcnsalion, \i>/\.~ / uuitaux lcgs, 141cl 44'jU '!-"*Loleusnnniicllinitpavla inortcivili; iiilio maison comprena lc jardin du le^ataive, 410- Leps iliine chose fiitpiusieiirsfois a ln qui en fnjit artio, 144- Couiinent luOmc p les legsdiin-sccondteslamcntsub- niihnepersonne,407. Fait 1 uno jjistciit, i5g. Dilferrnceenlre la seule personnepar plusieurs, ihid. couditiondes Idgalaircsct ccllc d<s Qucllespcrsonncs peuvent faire ou Vhdrititr, 162. Excniple le lc-. iil less, 4>4* Ku quel temps il l quelles faut cotisiiicrcra capacite011l'ingalaivoest favorise,164.A on on persounes peut 011 ne pcut pas rapacite de leV,uer, i5. Le lees 4 le^iier, i84 ct i85.Comineut so tliin trouucaudc moutonsne peut un regle leirspour un ouvra^c, vi, suhsisler lorsrjtiil ne restc quinic dn aa^. Un legs fait encas que Vhc- bcto lorsdu deVes trstateiir, 4i3. ritier VasrdenVstpas conditionncl, Lorsque la choscldjiidechaiiu.e 329. Troismaniercsdont lcs Id- lonature, !o legscst rdvoqud,ibid. grttajivs ct heritiers dime memo 11ii est do mdme lovsqu'ilue chosepeuvcutetre lids ou conjoinls reste do ia choseldjudcqup dcsaci d dans un tcstanicnt, 249. A nn ee.woires,bid.On pcut Idsmer cs d mdmelegs, it/rf. Le droit dac- oiiincnsl\ un incaj>ablcVulre Icgs, a croissemcnt lieucntre les Id^ataircs 417.Le tcstateur pcut lduer l\ n'a o dime mdmechoso, 254-H pas ses hdritiers, 4'3. <Commmt a lieu eutre leVataires portious, doit partagerunlegscon.ioun deux par ibid.L'heritUrd^alaire -rI :>J>g. Divers cas dVccroissement hdritiers,teniri) et et ntre IdtjRtaircs conjoints, 2C0. peut s'en sonlp<^i r;noucev

TABLE ALPHABfcTlQtJK 3/c8 ii Vlidrdditd, 4t8.-Un teJlatcur le )*gsdime maijonde )a villo oti VI, pcut faiveun legs ii unc pcvsomio d la cainpaguecu comprcudlm e inconnui*t nidineinccrtaino, t\\g. meubles, vi, /j5t. Coque com On peut ldguer ii une pevsonno preii'1lc legsd uue inaisonaveclcs dViitrc pliuirurs, 420. On peut ineiililes, Lcspapicrsncsont 462. ville 11 ilatu lc legsde totit co ld^uerii 11110 011 uticcoiniuu- pas compvis nautd, 421.Onpeul ldguertoutcs luicjt tlaus!a maisoii, ibid.Lc^s siirtrs <lechosesqiti sont dans le Vuii usiifruitii plusicurj, ct do ia coinmevco 4^3. Les chojis pu- propridtdiiliiiitiVux,t\Mic\.&W. , OJI cliohliijuesoti sacrdesnc peuvent elro ses ]Kuttd^nernti usufrtiil<lo lo iiiohilicivs", Coinniont ld^iides,^a-i-^ 11,lt-'lK'ulM\\r t\.56. unc chosequi est 11 de uiiautvo, ibid. Jogsiliinc povtion fruitssuusistu En qitol cas lo h'j;j diuio choie oprejlo veiilo1I11 fontls,47' Ln p juinVpparticut as au trslateiirtst char^odu lcgsduu iiiulruitpasji)a Si 10lcgJ diinc choso Vbdrilicr,lorsque io legj n'a pas nul, 4^6. il licu, ibul. acquijc par lo ld^alaircti lilro lu- u enive Qnellodilldvciic; y cratif ltinoiirc il, 4*^9* kfflJdo uu legs antiuelct uu lcj!* m )a nidnicCIIOJO mOinc it la pcvsonua diuufruit, 458.Si lclogsannucl dcux tejtateuiJ, t\'io. Deux cst noquis commoticcinoiitVauau <lo sonnnc sont p.u iuV, 460. Si un legsa puycr cn 110 1>ardiiuc mdinc egs deuxlegsd'unomduic t-Jtdiino aulvonacliose,4-31. plttjicuvsanndcs Coninient sordduitlolegjdini fonds turo quim legs annuel, ib(d, Si dont lo l< u u slaleuvn'a qu unoporttou, lo lcgj diiuc sommo dislvibucr c o peut ld^uevli MII erlaiujouvcst pi/rpdtucl u an43a. Un cvdaucier son ddliitetirtottt co tjuil doit 011 nuel, 461. LCJlegj tVallmcus ou l uno partie, Ibid.Leeusfait <iun dVntreticn jxinr la vio<iuIduu* sont dcs di-iix coobligdj solldnirement tnire, 462. Connneiitcsle^sii'nl iiVicquittc uo lui, 4^4- Lo le;'S Jiinciu jiuqtiu )a puberld, doiv.-nt q tlitnc sttrjdancc tinildbiteurlo <ld- sVntendiv,4b3.Cotnmrut legj 11 leJ s char^c des intdr.Hs,435. Si oti dVliineiij i>lvgleut, &6\. Coniu engagdo, 4'*7 meut so roglettu lcgstloliiiiens peut idjJiter iiccliosc que Si 011 le tistattiir avait coiituincde doiipout Id^tvr des cliosesijiti lic sout pas fiicovc naluro, t\Sg. ner, f\65. Knquol les leystVuli en Coinnient' liorno lo legs d uuo intiissont favorahles, 66. Qids so 4 ccrtainoquantitddo grains a pren- sotit les legs pieux, 467. Dilledro sur uuc rdcoltcou clansuu giv- rcncccnlro lcs lcgj pieux et lej aus motifset letirj itsajes, nier, tbid, Coiiiinento rcgleuii tres par leiivs entro lc;vs lcgsindellnido mcnbies,vJ4'>. Lo ibld,DillJvenct! ICJ pieux coinino ct ttii legsqut reardo(juelqito bliii lcgs diitie clioso sjiecillco dUtul 111 1 ItslaletircJtnut, lovsqitVllo pulilic, t[6S.Qucltuago011doit Itcso trouvep.isdans sa succesiion, faivo<liiiilcg*pieux sans drsllna44i> Ciuiunrntso loit cntrndvo tlou, 469. DequiddpeudIVtdcitle lo^sditiie chosoinddtevinliide tion ICJ pit-tix, ibid. Si on en legj son rspetv, 443,On |>eutIdnter peut deJtineV legs pittix 11itn1111 un oiivva^eii fairo, ibld. Voiiv- autvo11111 cetiil jitele teslnif>qiti; diin rsl lo qttotIr^svaytio fomls ntil, teur auvait ovdound,470. Qu.d des 443. Coinnieiitco ijitt cst ajotitd cst lo privildgo logspi.!MX, En quellcsinaiiifivs011 471au foudsIdgudapj)at'lient011n'apjieiilltpas au ld;a!niro, 447- gittr nne de dcitx 011do plnsieitrJ Iiartioiit a jVn^nuiitationditii fonds Id^ud clioses,47'*)' Le^sqtii ne niarquo paj a qul en stra lo choix, ibttl. lVlleltlo rdv<x]ii<r lcgs, r\f\hlc Lo icgsdiin fondsromprendla scv- Cominiittso iloit cnteiitlro!o lc^J vltudolidccssaivc co fondssur diiiicchoserntvepliuicuvs,ibid. pottr itn autro quc Vhdrd-.Utd, Sl Lvgs auchoix dc Vlidritlcr t dii lec i\\g,

DES MAllltKliS. 349 eatalre, >i, t\'t6. Legs au choix meurt nvant lo terme, VI, Coo. Celulqut Celui do qtii la vcuve cst euccinte d'un tiers, 477 et 4?8. < a lc choix peut le diffdver,479- trausmct)olcgsfait a couditioii u'il q c L'hdriticr qui avait le choixcjt tenu etltdes eiifutu, 5o3.Uuc ondiliou o do la perle ou diminutiouu laqucllo injtulo, mnlliomidle tt impossiblc, son retardcmcntn <lound licu, t\8o. no suspcntlpaj lc legs, Ibfd. Si II cn cst dcitiOuicdu ldgntairc, lc ldgatairoquimenvtavontlc ciioix transnietson droit, 5o5. Losleg* des /j3i. Lorsquo chos.s dout lc ii 1111 clioixdtait ldgudil nVnivstcrjuiine, leinpjinciiaiiisoiitcontliliniicllo cstou ld^alnivc,ibid.Si proJ uels, 5o3. Lt>s allachdj aux legj n lo choixla cliosepdiit, lo ldjnlnive p.iiouiies nc se Iransmctteutjioint, t cn sonllvo p.-rte, t\$2. Litdvi- 5o5. Cfuiunciit st considcrduu la a licr oii legatilivequi fait sonchoix legs niiiuud 5o6. Excmptediiu , du ni! pcut cn fairo un nulro, ibid. legs nlloclidti !a pcvsounc ldgaLofdgnltiiroui a lc dvoitdiiuchoix, tniro, 507. Si lesrctardcniciutlti q iio petil lo fairo avaut qno Vhdrilier droit do lhdritier rctavdcnt celni nil accepld succcssion, 83. Lo du legalattv, 5oy. LcgslontVcfla 4 ldgatoirc,do co qui restevaapres lc fot estsusnendti,rtqni su Iransmct, ehoi.xd'uu aiilrc, attra lc to.it, le ibid.Silc legsdont Vlidriticrsubchoix nViniil pas fnit, ibid.Lo stitud est chavgd,csl ncqtiispar la dvoittlochoisirpnsjoa liidriticr tlu mort du lestnteiir,5io. Lc ldgaldgatalro, 483 rt t\9t\. Qtfjlles tnivcne peitt prcudre sou logs pir lunt Ics choies <lont icJ testaleuvs voio clc fait, 5i2. Doiniiuigtsct out ln libcrlddc fnivcdes b>gs, 485. Jutdrdtscoiitrolo ld;nlaire fnuto tlo La volouuidti tesUttctir ioit rJ recevoirson logs, 5i5. Da qitol t glcr losfvuilsct lcs revenuj du legs, trmpj sout dtu ics lc^s saiu term<i 486. Di! qtiel jour sont dus leS nl t.jiiilition, 5t3. K11 (jticl lieit ld.ui.dc fruits dcs lcgs, ibid. Doqiiel jottr la CIIOJO doit dtivddlivrdoau dc sont duj lej hildrdtsdes lo<j,s de- ldgntniro, 5iA. L'lidfitler nVst c liicrs, 4<ja.Pivfit de.J legs qtii pns tenu du'lcg* Vnii lievnl qui nvnntl.i niort <lules n cst dVutvi! atinv jticles frtiils et sV.sloVIinppd les hildrdts, 4<j3Lesfruils et laleiiv, ibt.l. Siiretdpottr lej logj, les inldrdts des logs pieux sont dus 5t5. Si Vhdrilierpitt recouvrcr saiu d<iiinn<io,\g\. Coiubieiiii co quil n ddpoind poiif la coiisrrvnt V; 517. 11 y a de sortes do lcgs, t\gH. Do lioil ilf in clitMO ;n:!., du foinlj s ncqititltf les clinvg. qncl moiuentIc legs pur et siinplc <**oit 5 cst iicquisntt Idgnluive, \tyj.IItit Idiiud juiqiiii la ddlivviiiico, i8. t son cst do nidniodu legsebiiviiitioniiel, II Joullrela pr.iie nrrivdj npvos 4y8.Jj..' toinpslo dvoittln id- r.invdenieut, ibitl.S'il foit gnqnel gnlaire cst iicquij, t\y(i. Si lo Id- rnnllr l.i ddlivvnucodiine ehojj liuldlhilinonl, i\g. Unrn.i! gntnire vennilii moiiriv nvaut quo Id^udo i diivoir recttInrliojo Id.ntde,l Ivnnt- lie dil lcgj diiuo ehini>ddiignd.!fil niet le legi it son hdritiev,4<J9,""!'> jiniticuliiT,5?.i).Liiefitlrrne ]viil lo ldgnlaivt n siivvtcttnii te.ita- Oltvreslituddu pikinriitiliin le^s, qul tettr triinsiitetsnn tlvoitti son lidvi- luoiijiti!uil, 5m. Cela n nitisl i li iliin le;^jdonl ln conorlrs lo legs I1011 Vdgnrd tier, ib:d. TVOIJ 5 quil funt disliinmcr pour Vcllotdu dition nosrrait jinsnrrivd.>, a2, Iroit du Idgntniiv, t\g*. DilfJ- h'i Imileperlt,nu rien ne pmt dlro ivnccrnlro lo tempj oti le 1;< rsl inipntJ ii 1'hdrttier,lvgnnlule Id.^aneijuij, ut io tcinpj oii ii pcut dttv taire, 5i<). t)o qnclles mnntoivi dcinniuld, itiid. Kn qiicl c.U lo 111 p.iit dlrontil, 525. Contlegs dlv uo legs cojiditioiiut'1 se tv.insiint nioiitil ji:>ut rdvotpu',lluiiiiud n 5 point, 5oo. Si lo legspur rt situ- on Irnn.ifdrd, 26. Si utt h?,i iil p!o fslytr.n-.smis, lorsqitoIc l^stairo dniu jo'i ort^ino pcut validor tlan

35 o TABLB ALPHABKTtQUE I tuite, 11, 5a6.>Siccla lieti .-iccctsoiret,AUinalion,Aiimeni, a 5 /D pour lej lcgscoudiliotmelj, a8. Condiliont, ette,Dommagct .( Le lcgjdcvicntnul, lorsque.le ldga- tiritt, Enfant, Entrttitn, Falcidie, taire mcurt avantla mort divlcsta- Fidiicommit,Fruilt, Garantie,Uiau rilier, Janlin, Minet, Mineurs, uO teur, 529. La chorgeimposdo legs aiinuld, pnsseii celui qtii ea vraget, Papiert, Parlage, JVetcripprofilc, 30. Vu logs qui dtait tion, Servitudjt, Subttilulion,Tesi)onnu tc.Maiucnt, tlcveniruul tament, Transmtssion, Usttjruit, pcut mi cliangeiuent, 3i.Diver- yille et Vingtihne. 5 par ses ninnieresle rdvoqiUT legs, Irs dicsUJUJvuctus) Legati(({w\mh f Lo legs liinolettcst rd- ccdnt.L. D. vil, 290. 533. le L J,cgationibus(de). . D. ix, a^tf. voqud, lnrsrjui: tesiatcursVnfait h. do Legatis(dc)et fidcicoiumissij. paycr, ibitl. LVlidnnlion lu cliosr! d;mdo lo ) rdvorjuc legs, 536. D. vill, ai5, 238, a5act 262. Siuiiedonnliou lo meinecllet, a Jjtgatis(de adimciulijvcl trnmibid, LVii^n^cinenl la choso fereiulis).L. D. vni, 288. <lo 1 rdvoquo lc lepj, 537. vol Legatis(dcnliiiieutis cibariis). Jdgudo 10 pns 11cn cst<lemeiuclcschange- L. D. vm , 281. iiii.iijqiii la rdforiucnt t <juil.i re-i Legatfi(dcauro, orgcnlo, unito, r m 5 lioiivelleiit, 38. Si lo legstliini- ornaiuiiilis, ungucntis, vcsto vel riuopar la diminutiondes ciiosiM veslimcnlis statuis). L. D. vill, ct ddlaehenient a&3. ld;;tiocs, \'av1111 5\\. dinie partic 1I11 foiidsldgtidponr ln Lcgato(pro). L. D. ix, 3a. Legato(tlc iiutrttclo vc) iiutrujoiudroti unennlvo,ibid. Lo iegs trausferdrst ld premierlegntaire, mento).L. i). VIII,276. A au ibtd. ltdvocation liin do lcux Legato(dc pccttlio).L, D. Vlll, \.'is nVnniinulc nucun desdeux, qui Lo lcgsrst rdvoqndlorsruio 278., Leiato(&ctritico, viuo ct olco). 5^5. lo IdgolnlreVn rcnd indignc, 5)6. L. D.vin , 275. s Leslogssniitdiininiids .nulefnit s Lcgatoram( quaudodics) codnt. dn tcstnlvur In falctdic, 5 ,6 et L. D. vin , 348. pnr Lesitgs iiepouvcutONcddef I,egatorum L. 547. (quod). D. IX,63. les trois quiirlsths bicns, .VjS. Legatorum( ut in poJJcJjioneni LeslegsJontJiijeU In falcidio, 51. scvvaiuloruin csscliceat). . 1). L 11 5 catuu Lo legsliincservitudocst suj-.-t Vllt, 356 ii la fnlciilio,565. Lc lcps<te IVLegatorum ( ut) scrvnixlorum vnnco diinc dettc u termc011soui cnuj.icnvenlur.L. D. vill, 354< couditiou i Legatum( de usn, usufructu,rccstsujctu ln fnlcldic,biil. Lc lcgsdiiiicdctto donticddli- ditu, litiliitationctopcristlatisptr), c tcur rst iiuolvnblo, st comptd c pouv L. D. viil, 269. la Inicidic, 566. Les lognlniivs Legatum (s\ ciut pltijquuinper diccclinigds<lo sur les lctivj, n'n;it legeiufalcidininlictmritCJSO Irg.j , pns ln ftiiVidie558Lc Idgalniro tur). L. 1).viil, 336. diin fotidjchnrgii iniGpeiuioiisur d Legecouiiuissnrii\ L. D. VII, (<lo). lci fvuitJdecofondj, rellentla fnl- t\h> Le-ieBhodid(de) do jactu. L. I). cidio, (juoiquil In soiilltv,583. Lo legsdiin fondsnvcoproliihitiun VII, 382. 5 sentinm, J,cgem ( nil ) OKlintu dVlidnrr,rjtsujctii Infulcidie, 8t. Lo lcgi tlontin ddlivrnnco lo Aqitilinni, Coviielinni,falcidintn, 011 rst Yoy. pnlciwiitrst dilfdrd, iiioinsrstiiiid 1'oiiipeiniii. ccsnioljcn pnrtipoitr In fnlcidie,5yaSl Vhcritirr culiir. Lezibttsdo). L. D. VII, i4:> rtni, souprctcxtodo ln fnlcidie, ( ditlcreiVncqiilttrr )ei?s,rn dnit !cs Legibtii ( nt posscsjiohniioi-ttni Irs iiitiirdU,fig\. Yoyea lcs woU dctntox ). L. D. Vlil, 375.

DES MATlfcRES. 351 Lifgitlattur. Lintcntion du ldgisLiaiiont de parentd. Voy. Pahiteur tlnns )cs loisarbitraircs fixo rtnti. les terupeianicns c 1'dquitd, , 16'j. d i Lihellit ( lofainosis). L. D. IX; dcs Legitime cnfaus.Cequc celait i6'|. dnns l'aiiciciidvoitromain, VI,33t. Liber (is qui tcstamcnto) csse Coquc cVstquo )a Icgitime, 335. jujjus trit. L. D. ix, 160 Yoyez A qui ellecst dtic, ihid. Coiu- Tettamento. mcntso reglc la Idgitimo dcstnfans Jjibentticatisi (dc). L. D. Vlil, au preinicrlegrd,336. Comiuent se reglo la ldgilimc dcs cnfausnux Libiraliti. Allmciu fotirnis f>ar autrcj tlogrds, /*>/</. A qui la ld- Jibdrolild.Voy. Aliment. Liberalitit frauduleutet (rdvocagitimc tst duc cntreasccndans, 37 3 Siles freresont droit de ldgitimo, tion drs ), iii, 356. ibid. Cc qtti:cVstque la quotc de Liberatione(de) legalft. L. D. li Idgitimc, 338. Ldgilime dcs vm, 283. enfdns rdgldc dilldrcniuicnt sclon Liberatfonibut dc ) ct solutioni( lcbr lioinlirc, ibtd, Qucllo cst btis. L. D. IX, 134. collcdo ccuxqui viennciitpor rcprdLiberi(uudc)si tabulatcstamcntl c scntation, 33<). CojuccVst quo iiulliT!xtahunt. L, D. VIII,371. ' )a idgitimcdes ascciidaus,ibid. Liberi ( qtti ct nquibusmanumissi Sur qucis bicnssc prcnd la ldgitime, non liunt ). L. D. vilt, t\\5. ct 346. Ccqitc cVstquc \a kiiiando Liberlt(dcagnoscendis nlendis). dc.Ja ldgitime, ibttt. Lcs bicns L. D. vtil, Q3. doiuidssont ujetsii laldgilimc,7'iV/. Liherit (de)oxhibondis, itcmdu Dtpuis s teinps .ontdus les ccndis. L. D. IX, 79. fruits do iaquel Ltbcrii(\\c)hcrcdibusinititurndiJ ldgilimo,3^8. Ln Idaiicuncs vol cxhcrcdandis.L. D. Vlit, i53. (titiiucnc pcut dtrosujcttc11 Liberit (destatu) L. D. VIII, rliargcs, ni ddlais, ni conditious, ' '/. Si la idgitimcdcs enfanslo 4i 5. divcrs innringes nVstpn.jdijtingude, Libertatem(qtiibiu nd ) procla 34o- Quci cst lo privildgodc la niaiv non licct. L. D. vnt, 4>7Libertatem(qul sinc maliumis Idgitiinctie.scnfans, VII, 71. Voycz Jes mols Donaliont, Enfani, Jrh siono pcrvcniunt nd ). L. D. vMi ret, liap/wrt ct Subititution' 415. Liberlatibut( de ) fiddicommlssaZdj7i7//JiL'f(quclsciif'anssonl).l,i()8. Legitiml(iinrlc). L. D. Vlli, 372. riis. L. D. viil, 43. do niotLibertatit ( dc ndcmptiono L. ). _Lision. La Jdsioudc plusln vcnto .tid titt prix, st cllo ivnd D. Vlll, 4'4 Libcrti. Cc qno oVslicn quoi clle nulio, 1, 38o. Do qucl jottr Vaehctcur doitrendro les fruits, lors- consijtc, l, 208. Nnturoet ctrets dc qu'i) y n Idsion p'iu do mniliddu dc In forcosur )a lihcrtd. Voye iiuto prix, 38a. Coinintiit uno 2<Vrc<?. ldsionconjiddrablcdaiu tiu.parlngo Libcrtii(deninojccndijctnlendis). peut ctre rdpnrdo, 111,641 ct V, L. D. VIII,93. Libertit ( do ) unlverjitntuni. L, a5g. Voycjj lcs mots Acheteur, CnoteiJmmenhtet,Mineur,Partage, D. Vlil, 371. v Libertit ( de nsjlgnnndis L. D. ttFente. Ilescnioit,'Trantaction )> Lettrcs de bineficed'dge. Aqucl vin, 371. Libertomm dc npcris ct bonu ), ftge sVhtiiiinent,' IV, t\$6. Qtiel ( est Icur cllet, ibid. L. 1).viil, 36<)i't370. Liboniantanodesctinttuconsnlto), Leltret de change. Leut naturc, ( L. D.IX, 190. I, 77. Licitation( ce qu'on rntend pnv). Ltvi. de deniers pnbltcs. Voyo Son objet ct srs eftvH, i, 43i <**. Dtnitn pubtiet,

35a TABLE ALPIIAB^TIQUE V.a55.JidritieradjadicatairedVne arbitratrcsou innnuahics, doigles, chosemisecn ltcitation.Voy.Ilcri* vent dtre rdgldesesniatieresiuvenl tier, tdcs,1,78ctsniv.QucllcdiHercnco Lieu.Enlrcprisosur tin licu pu- il y a cntroIcsmatieres crimliicJlrs l 3 blic, 111, i6. Coinnientc clian- ct les malidresinventdes rnppnr ccincntdes lieux, nrrivdpar un cns port aux lois, 80 ct suiv. D.-ux 8 ibrlnit, piut dtrcrdpard, 33a. Yoy. sorlcsde lois avbilvaiivs, 1. I''n ibttl. le niot Batinicnt. quelslivrescllessontconipriscs, l Lignet<le (cc parenld quVncntcnd Quatrcaulresrspeccstfooisnrhipar), V, 3io. Liguc dcs.asccu- traivesqui sont tn usigc l.iiuco dans ct dts descendnus', Dcs royuutnc, ibid.Dilldrcnco cntrc 3ii|. 3 collnldrnux, i5. Yoy.le niot Pa- lej loij nalurellesct ies lois arbirtnte. traires, 83. Quelssont lcs ditlc Litigieux( droit). Yoy. Droitt renscarncteres loItur justicect de leur auloritd, ibid.Eu juoiconlitigieux. Locataire.Aquoiil cstohligd,ll, sistcla jtiJticoet Vautorilddootitrs t ii i5 ct suiv. Sil quitlc pur )a les lois, 84-liemnrquc fairesur rrainlc dc quclque dc pdvil,il rst tcnu la disliuclion toutesles lois, 84 dcs loyrrs tt du dominagc,19. ct 85. linportnnccdc listingucr c des Potif qucllcs choses il peut dtrc les cnraclerest Vcspccc lois, 86 s les pourstiivi,lorsquil aliantloiincans ct 87.Pourqiioi loisnrbitraircs causc Viinbitation dolnmaison cn lotide, sont toujottrs dvidcncc, 7 ct 88. 8 ttiiu lofaivoles rdpa- Si Icjloisiialurellcs onttoujoiiM ibid.11cst s n rnlions, 20. Co qn'il fuut fniro u prefdvcr ux lois iirbilrnires,91. lcsloisnux ]orsquo )o locatairoiliino uiaisou Dillicultd Vnppliqiter satu payer lrj loyrrj, 20 questionsjuisoprdstiilent, g3. dispavalt ct ai. A quol sont alltcldj leJ jNeVessitdtVdtudier lesloisnntuvellcj, a causesdocetloneVesjitd, mcnlilrs<lulocalaivo, i. Aulve f)4Deux cnsoti il peut dlvccxpulsd,26.11 ibitl. Deuxsorlesdo roglesd I'dy peitt rompvclo bail iliine maijoii tudedesloisnnturcllcJ, :i.Jixcmstirvcnuc, 33. plo doliinr ct do 1'anlrojjjrlo, 96. pour iiieominodild Yoy. ICJmotJ Baux, J}rivilige, Lois lintiirellcsqut stiiililent ct aboiies Lotiage Propriitaire. quchjiicfoij pnr dcsioisconL Zotfifi'coiiducii. , I). vil, 4>>3. tvaives, 98. Dilldrenstllels do Locotacro (nc quid ilat in ). L. iiiieiqucslois nalurellts 100. Aulrcdivisiondes iois en loisdiviD. IX, 64. Locit publiclt ( dc ). L. D. IX, 1113 lois liumnincJ, ioi>A cl lois iiicllt-s on donnclonomdo lois 64. d Lott. Prcmicrs 1 princtpesdvs lois livincs, 02. Distinctton es loii toisilc ia \w~ attx iiicoijiiiu paicns, 1, 1. Quels do la lvliglontt <lcs l sont les.pvincipesIrslois, a. lice, i<>3. Qiteilesoissont comdoin niiinrict propresii liino cl ii Vnu011 Coiiimcnt jugelitcnrnclere ctrtitudode csprlncipts, 3,Yoio trc, toA. Lctiri lliu dilfdreutrs, t siAropoiir lccouvrlf preniitrs ibid. Diltcrvncciilvo Irs lois nvhs Doiix des espo- Iiilrnires<lela ivligiou et lu lpis prlncipes lois, 5. < c do cts de lois, les uneJinimunblrs t nvliitvaiivs la policc, to5. lcs ntttvtsnvbilvnivfs, 2.Potiv- Coiunientles lois dtaient diviides 7 quoi lis loij iuiinunbirssitppellent dniulodroil roinnin,108. Atitro tlesloij im- nianievodo livisivlis lois, i7n'</. niiut, 73. ExempJes dcs rnunlilfs ct arbitrnirts , i't/</. DiHtivnjVlIels loisniilure)lrs d QiicllcvstVoriuinc es lois iuiinua- ct dcs)oisnrhitraires, 109.-r Pvdlols i Idrs, "}4.Des nrhitroivej, bid. soinption potir Vutilitd dimo iot Ditlicullds nnisscnt ls lois nonohstnntrs inronvdnicns, n5. I qul Pnr iinmtulilej, ibid. q.trllcj r^- Qucissont les iulcrpritesdcs lois.

DES MATIERES. 353 u i, 115. Cominont no loi s'abo- courir au priucc pour Vinterprdta* Iit, 116. Losloistt coulumcsdes tion ilola lol, 1, 176.3'ilaut sui> f lienx voisinspcuventscrvirdVxcm- vrc h loi, quoiquele molif tn soir i iticonnu,177. QucllesJoissVtenplo et <lologlc, ibid. Commcut) dent Vuiie luul jugov scnsct dc Vesprit du favorablemeut,178.Quclles loi, ibid. Qnollcs lois doivent loisse restreignrnt, 179.Loisdont no sVttiidroon sc restreindrc, 117. les disjHwitions s'dlcudcnt]>ai Quels sont lcsdivcrscifctsou usagcs hors dc ce qnVlhs rdglcntexprcssdlcsJoiJ, 119. Etcuduc dos lois mcnt, 180.Lesloissiiitcrprdlciit sclon lettr csprit, iai.Impor- lesunrslcsnutrcsetpar liisage, 181. a lancc do distingiicr lej dilfdrcutcs Lcs loij sVtcndcnt ce qui cstessortcs de Jois, taa. Toutcs les sentielu Irurintcntion, 182. Lcs s niaticvesdes.loissontou dc Jnrcli- lois fjui iKrmcttent Vtcndcntdti 126. plus ou tfn nioins, i83. Leslois gionou dc InpolicotemjKirello, Qucllcsloissont cn UJ daiu co qni defcndcntsVtcndcnldu moius ige Cc rpi'011 cntcnd nuplus, ibfd.Coinmcnt tlroits lcs royntimo, 128. )emot Joi, 146. Pourquoilrs sont ucqulsnux personncs ar lVllet p dcs tois, i85. Si les loisont lcur Imr doivcntJtre critcs,147.Denx OIJ d de sortts do lois arbitrnires, i53. t'11'et iu<!dpcii<latnmentla volontd Coque les lois nnlurelles vdglent, dcs particuliors, 188. Conimciit l i55. Sur quoi sVtcnrl c pouvoir lcs lois civiles distingucnt lcs ptrcst sonues, 190. Coiumtut lcs loi.i leslois nrbitrnircs, ibtd.Quol du rcgardcntlcs CIIOJCS, Voy. Irj IVtbit rs loi.inouvoltes Vdgard d k 217. l Equiti, Fillti, Pertonpasjd,i56.Autrcclfetdesoisnou- motsDroit,et vollcs, 157,Do uel tcmpslcs lois net, Prince Testainent, q du aihitraires commouccnt diivoir lettr Louage. Ddfiniliou loungoen cllbt. Dcuxmnniirosdont losiois gdndral, ll, 8. Contiurntil 'ncalx>licj, onpcut nrbitraircspcuvcntdtrc ct i58. coniplit, 9.QuclJcschoscs Cora En quoi coniisleVtisngc 1'nuto- loitcr 011 non,ii ct sniv. ritd do toutcsles lois, ibid. Lrs inentsc regtolc prix du lottngc,ia. lois sont gdudralcj, 160. Eu qurl Ccluiqui tient ii louagcuncnintlcs cns il cst tidcesjairc Vinterprdtcr sonotintitrc hdritngo,pcut la louer bnillcra fermca d'nutrespcrjonlois nrhilraires, 161. Ccquo flxo 011 dniu lcslols lieJs'i! y ti convention, i3.Queli Vintonlion u idgijlntcur d iirbitvaircs i64. Divrrsrs vncs sont le.i rngagrmcns do cctix qui , des prcnnrut ct lmiltent 11 ndcissaircs lounge,14 ct pottr Vinterprdtnlton , lols, i65. Quel est Vcsprit des sttiv.Vicesdo In choseloudo 34. lois, 167.En qticl caslcs loisnn- Nnturo ileshnuxli fenno, 36. lurcllcs snut mnl oppllqudos,168. Engngemens espcctifllespropridv Aussihicn juclcs lots nrbitrnl- tnircsct lesfermiers, 4a rt stilv. ves, 169. Coqu'tl fuutfnlrepottr Voy.lesmotsAntmaux, Ilall, Moitl)iournUiidivle seiu diinc loi, 174. tont, Prencttr, PnH ct Prix. -*Commetit 11 0 pfiit supplderti Ju Loyeri. Voye Bail, Locataiiv, loi, 17.5. Kn quel cns fl fnut rc- Pnypriitaiiv rt Priviligc. M. Maccdoniano( de senulus- ronMagistratibitt de ) convitikiulis. ( L. D. VUl, 133. Milto L. 1).VU, 38y. ). Macidonicn. Sdiintus-cotisiilte 11111- /i/ik;ij'n(/riir;/i(d('OiigiiiL'oiiiniuni) cddoitiinid'odainsio|)jM>ld, i35. L. D. vn, 146. ll, 1 ' IX.

TABLE ALPMABETIQUE 35A nnc 1111 le natifragc leur pcrlo Maiton. Si cclui <iui)iH)>ite j>t'rii cniisd su]>j>orlde lespropridtaires,111, iiiuison Irnu dti diuiimiigo cst par sur jetd par cc qul est ou piipeitt lont- 35o.Iinposilioiu lcs marclio.iLer, lll, aya. IJO 1 lcgs unoinni- discsel ilenrdes. Voy.Dcnrict drs Maichandt.A qul sont <hu soncoinprendlo jnrdiuijui dtifuit fundrairejileur privildge,ill, it\\.Qucls sonl les frnij pirtio, vt,diinc accessoires niaison,446-Voy. 4)8. l'nr quel teinjissa preserid les inots Acccnoin'1, Ilubitation vent les dtiiian<lcs es particj <lej , c Junlint.Lcgi,Locatairei tMtitbkt. inuivh;iii<lsv<iidaiil(ii(ldtail, lV,2(jo. Mari. Coiiiiueut cst mittre ilc il Maitrvt. Leurscngngemcus, lil, 711. Soliilitdcotitro les iiitltvcs hi tlot, ll, 2^9. Gninslu mnri le <iu JIOUI' faitdoleitr pniposd,75. siirvivnnt, 2.'>3. Engngeuiens Solitlitdeoiilreesiiintlris<jui xer- niiiriaux churges l t doln dot, 273. < ddpcnses juo tvnt ensiiiiblc1111 coininerce, 6. Troissovtes ii 7 lointvi scs Le uiattrode lu ciios^ co <juiu 011 Iidritierjpeuveutnvoirfniti-s, doit dtddejx-nsdour iit conserver, 90. 278. De quefles lo 2 ildpeuses mavi p cst chnrgd,270.Quclles dponsos Maitivtldcolo.Voy.Ecolc. d nu J Majcttatit(a<l legeui uliam). L. sont lviiiboursees muri, ibid. D. ix, 180. Lomnri jieutdtro ii<nnmdiivnleuv c cu ( lll, Mu/ctirs ce quVneiitendpur ), a s.i feiiiiuo ildiitenco, 216. Coinnieutlo innri snccodc sa i l, ai 3.Mnjftirs bdudllco tVugo. par Voy.Bincjicoi/ilye. Doquelles fciniuo,V, 38.'}. Loinnrine jietit c.itiseses majeurspeuvtiitsoservlf ]MIS jnivdlolu ilot jiar Vingvnl dlri! relovds es aclesotiil y a liluilod<!nfenimo d l envrvs pnrcus hs jMiur Miv doiiiide, I, 3i8. Voy. V quclqtievice,IV,447' ,'1'lunjeur qui Vavuient cohdvitier iluluineiirrelevd thineuro les 1110I1 Bient, Donationt, Dot, lieritier, v, a3o. Voy les motsEr- Femme,Paraphcrnaux,Si/mration mtr, Ftlt de familte, Partage ct ct Utagc. Mariage. Son iiistitulioudivnie Pivscription. Ma/oivt (cx qiiibuscausis) vi- ;t les divers principesdes loisqui r giuti ijuinqucaimisiutcgruiii csti- cn ddpiiident,I, 17,Ungngenienj liKiiliiv. D. vil, 235. L. nnturelsdu uiariouo,a3. Qitelles Mttladet(les ) pcuvontester,VI, choscs lo doivrntprccdtler innringo, t 3o. 182. Ses deux iigageintiis, 1, 1 Dillerencontro!esconvena3o. (s! Mancipium ila vcnrrit), itt tionsdit coiilvat oo niattumitlnturvelcoiitni.L. D. VII, d mnringo tcrllrs o drs nutvcs conlrnts,a3a. S'il cst 4-.7Mandatoribui (de) et fidejiisjori- ])crniisd.tiu les conlvntsdo innJitu. L. D. IX, 119. filro toutessortes<loconllagol<! Mundati elconini.L.1).vil, 4a. Vfiilioiu,ibid. Li v dniiinnnvlage ot Mandement coininisjionj (<lif- cipo Irs liifniu, V,338.Liisufriiit fdrencoonlre ICJ rt les proourit- hilsjdnusiivvivuiil s;.'pcrd point n<! ) tioiu. Yoy. Procnrationt, par son secondinnringu,VI, 36:5. Manttmiiii et iquiliuililievi \i>y. lesnvtlolrsConlrat,Doimtion, (qtti 11011 el uti legeni/F.linm Sen- Enfitnt, Beloitrct Sccondet occt. n liiint) tiam.L. D. vill, t\\!i. Mnrft.gct( regtstrestles). Voy<' Manitmiitloiie ud libertatem Ilcgiitivt. (qitl sino ). L. D. Vllt, t\\5. Matcntamatcrnii,Kxplicntion h peiveniuut Manumltiionibut ct <lomn- cesmots, 1, 3\o. (lo) uuinijsisvindictiict teslanieiilo. . L Matrimonio soltito( tlos(jiieninilD. VIII,/jii ct 4>3> nioduinpelnltii*). JJ.D. vill, 8'|Manumisiiii ( st qnl 11pnrento Mauvaisefoi(nequdivurl Idjiot ctlatrt! Ii!). Voy Acaiiircur <i quissit). L. D. vill, 368. Muivhandisei dniis Dipositaiiv.Voyr/iiiiiislirs inols jeldrsu )n11111'

DES MATIEHES. 355 Minet d'or el durgculct dVutrrs Donatcur, Foi, Fruitt, Hiriticr, Mfneur,Poitetseurci Pretcription. mdtuuxicllcs nc pcuvcntdtre posMenucet(coiisenteniciit d particxtorqttd sdddes c piciil lroit]>nr le.s ). cuiirrs, 1, 227. [>ur Voy. Contentement. Mentor(si) falsuniiiiodumdixcMiuettrtct Mitiorili.Ccqu'oncnrit. L. D. vil, 34i. tendpar mincurs,l, 212et 2i3. Mer (jct a la ). Voy. Naufragc. Lcsmincursnc peuvent vcndreleiirs Meivenairc. eliti qui Vnengngd bicns, 373.Lerreur ans lo lroit C d > <1aasc fait 110 paj aux mtiloitlo poyrr quoiquil 110 VuitJIOS 011 l nuit luiivs, 111,93. CcquVnappclle occiqid,11,65. d Miivt. Celles esniiiirtirsontleitv dlnt do lninoritd, 124. On peut ddiiiiitioii,111,i5i.Quid.si tllts lionnufrii tin stiil inintuf plusiturs i)iitconvold secondcs oces, 5a. tuttiirs, i32. Coninicnt luteur cn lo n Casoii In tnevoel lVnfanlli !a ogitpour lo niincur, i45.S'ilptut nmmello liieuivnln inciiioteinps, ngir coiitvele biin de son iiiiiieur, l noninicau V, 299. Coiunirntcs iucrcssuo ibitl. En jitelrus 011 cedentti lcur.1 iiluns,3a3 rt suiv. minrur 1111 suhrogdluteuv, 1^8. Luiuevo ; d uu estobligde, niddfuut it Un liiteur 110 prut accepter d contrcsoiiininenr,149. pcro, tefouruirVentretifii rs en- tvnuspovt Inii.i,348. La uiere ]ieutJuivoia Lcsineivsdesuiliiiurs ont letifddusii.hslitulion c\rni]>lnive,vil, 3i. cnlion, I5D.Co quo coinprend itu iiiiiienv, MiVoy.les niolsDot, Etlit, Enjant 11 lViluciiliontvouvo i5a. i55. ntiir <jiiise sniu biens, Suiitlitittioii. ti Mcture(cliosfs cnthies 1111). v ii 1 Voy. Ulilild 1 nuiietirprdfdrdo la lu feitdettr. dts]K)silion 5011 porc, 160. dc nctivesdu inineur, Mitaux ( mincsle). Voy.Minet. VcntiM tottrs Metiit(docxaplionodoliiualicl). ibid. A fjuoi les dnitrrs qui ru sont provniusilolvenl L. D. i.x, 87. dtrorinployds, du caiuugcstunicrit. 161. Ilypoliieijue niincnvsur Mctiit( qtiotl) les liit'n.1 liittnr, 177. llngaL. I). vit, ai4> ilii ilu rnvfvsb. Mcttb/ct, uellcschosessonl rd- gt>iiitul miiKiiv (titrur, Q i leilis, l, aaa et aa3.ComQuelles Idpensrsl doit. pultV.1 II do sorlrsdo iiiouhlcs, 184. ihtd. Un iiilneiirnc iKiit hieii il y nllourr, Chnsrs inobiliove.1ui so dtrettttrur,i98.Oiidnnucplulofun. 2a3. q rousumriitpnr Vusngo, 2^Com-ttiteurtiunmineurenddinencc 2 quiin d iiiciitsofoit lo ddlivriinco rs mett- cuviilciiv,2i5.Lcmiiicurindemnisc )es rcievd,IV, 39. bies, 3i3. Aquoisont nlKctd.1 sa cniitious'il 11'est 011 incublfsdit locntnlvc, I, 21.L'u- Queilespevsonnes ojmellc :/I .lufniitirrdesimiiblrspentleslouor, neurt, 4ia.Surquoicst fonddo In ct 36t\. Ddlivrtinco priso do pos- lvstitulioii des mriKiirs, 4'4- ' de srssiondo meuliles,IV,269.Logs Eliorst inddpciidniito )a bonno i mauvnlso do la pavtlo, t\\6. fol inddltnido iiicubhs comiiient l so 011 t des Lo iniiieui'nVst]>n.i ivlevi;iudis r-iglo,VI. \\o< Les nitiihle.1 mnlsonsloln vllloet do la ciiiupa- tliicliiuentde totisactes, ibtd. II t dldfait gno nVn sont pus dcs ncctssolvis, nist pas relevddecc ttiln J,egt, pour tle jiutrj cniues,417. Lorj45i. Voy.les inotsDc/ivrance, Locataiiv, Potiesiion, Privilige, ntiil trompoou fuit qticlqucmnl, At8. Dans les criinr.1 ddliti, ct Ustfruit. Propriituiiv, Tuteurct des sVst Militaiivi( testnmtiit ). Voy. /19.LoiKjuil ddclnidiunjeur, ibid,l\cst relevdde totu les nctcs Tetlamcns. Militit ( do testnmenlo L. D. oii il rst ldsd, 421). 11cst relrvd ). diivolf ncccpld lrgs 011 nuesurun viii, 193. Milititm de successiono L. D. crsjitmoit u'y nvoir lvnontd, t\T*. ). ( Diinesucvrssioneventn^niidiviisi d vilt, 37\.

356

TABLR ALPHABlfriQUE Mort. Si la mort dun associd iupar des cas forluils, iv, 4*3. II socidte, qu'il ]icut rcprcudro unosticcession ro" terroinpt naturellcmcntta leuidmc avait nbnndonnde, >4--~ "' csl li, aaa.Sila niortcivilcn 4 lcs lcvd]>our profltsqui dcvnicntlui elltt qtic la mort naturcllc, ibid. d rcvcnlr, 4a5.-Pour vitcrdes pro- Voyczlcs niotsAttocti , Donation, cesct des nlfnires diflicilcs, 4*6. Hiritier, Mtret et Peret. Mort civile/co quVticntcnilpar), r 11pcut <5treclcvdd'un compromis, 4a7.Contrc iinc oinisslon,ibid. l, aii. Voy. les niots CondamnaIIist relcvddu prdt s'il n'y n pas tion, Fidiicommilet Sociiti. Mort le vif( SonprodVmploi utilc dn dcniers, 428. chnln taiiit habiioa lo). succdtler. lui Ln rcstitution a lieucutrcdcux milignagc ncurs, 439. Lemincurpeut dtro Explicationdc cetto rogle, V, ai ct relevd dun acte oti il a dtdautorisd 91 f,ct VI,367. Morttt causa ( dc donationlbtis son tutcur, 431. A qucl ugc ) !mr la mtnoritd, 434 Pourquoi L. D. vni, io8. init dcs lcs immcubles mincursuc ]>cu- Morttet i5d/;ir//(,rej*(regijtvejdes). sans vcnt dtrc olidnds ndccssitd, 44- Voy. Begittret. Formalitdsa ohscrvcrpour laMortt-nit (cnfans). Voy.Enfans. Morluo(dc) iiiftvcndo.L. D, vil, lidnaliondu foixtjdiin miticiir,441 Lc mincnr pcut dlre relcvdd uuc 345. lts vnntofaitc par son tutcttr snns oh1 Motift <lans testainens co quc mnnto*' servcr lcs formcs, 443-""* IJSt cVst, VI, 190. En rjuellcs oldtgd do lvmliourscrles nindltorn- rt'i ils pfuvtnt dtroconcus, 194. Moutont( lcs) pctiviiitdtro dondc ttons foitcs por Vacqudrcur son 11 fonds aliend, r'&/ci*. cst relevd ndsk louago,II, 11. lo legsd'un tVuncacf]ulsitlon ondrcusc,t\t\!i. troupcnu<lemoutoussubsistequoiL'hdrltierminctircstrelcvddes nctcs qu'il nVnrcsteouctiiilesprenilcrs, (Vhdriticr, , 329. Voycz lcs mots VI, 538. v Mttett(les)qui ne sont pns sourds Catition, Compromit Education, j tcstct,VI, 34.11 Erreur, Hiritier, Majeurt, Meret, ]K.>avent pcuveiit Batification, Pripoti, Prescriplion ctro tdmoinsdnnsuti Itstamcnt,5i. Vov. Sourdt et Mttett. ct 'ntlelle. Minorlbus do ) viginti luiuquc Midter(si) ventrisnoniiucin pos( cssedicniinnis.L. D. Vii, ai8. scuioitc, caliimuiiucnujti, Mlnorit(quanti). L. D. Vili, 28. tnr. L. D. Vltl, 06. Mttrido(do) legnto.L. D. Vlll, Mtnulit(tlc capitc). L. D. vil, 383. a34. Muneribttt ct honorihtis. L. D. iVunmur. Voy.Mtu. MitoYenneti d Modttm mcnsor lxcritfalsuin). tx, 37. (si Munemm( do vocatlonect cxcuL. D. vtl, 34l. Monnaieptthliquc(dislincllondo sntiono.L. D. ix, a4i. ln ) fnitopnr les lots, l, aa8. Voycz (nd) et do incolls. Municipalem L. D.ix, a3o. Dicri dcipbcci, Mur. En ttuolcns ll tst niitoyrn, Monitivtnul nVnt pns la fortno du hnniaines'ils sont rdputds 110111- 4'9- Obllgntlons ul rdsitttcnt 11, q hro tlcs pcrsonncs, , ao3.Euqticl de ln niitoycnnetd,ibid. l ' ensilssontmisnunomhrc ritfnn.1, Mitto (to bonorum ]>oiscssioiio dcs ). 204. Monstrcs ne doiventpas comijctrnto L. 1). vin, 357. qtti dcs Uro tnisnuiiombro enfnm,v,286.

DES MATlftHES. N. naltirels Naissance( cngngeinrns do la ), l, 16. Lien do la naiscl Juncc les priucipcsdcs loisqui cu sont les suitcs, ai. La naissancc des etifnnsnunullo ct tcstamentct codicilie,vi, 377. Etat dcs pcrsounespar la naissance.Voy. Pertonnet. Naitiancet ( rcgUlrcsdes ). Voy. Beglttret. Natalibttt ( do ) rcstitucndis. L. D. VIII, 416. Naturalitationdcsdtraugcrs.Voy. Etningert. Naturaliti ( qucl cst Vcffctdes Icttrcsdo), V, 86 ct g5. AVnrrvfdtatdes pcrsonncs ar la). p Voy. Pertonnci. Naturclles(lois). Voy. Loit. Nuiifragei( coniincntso rcglo )a pertc tlo co qu'on cst obligddo jctcr rlansla mcr cu pdril do), ttl, 331, 338et 345. l^s clioscs quVnjetto dans la mer dans un pdril do naufrnge ne sont pas pour ccla abondotindcs, IV, 276. Voy. lcs mots ct Conlribution Marchandiset. Naifragio ( do ). L. D. ix, i6a. Nautaf (ut rcceptolvstituant).L. D. vii, a44> Natttat (furti advcrstis). L. D. IX, 160. Nave cxpugnata(de ). L. D. ix, 163. dc.iticuvcs.Voy. FluNavigation mtnibut(dc). Negottit ( dc ) gestis.L. D. vil, t>5. Ncgotium gcstum cuo dlcctur ( qiiotlctim 10 qui in alicn/ipotcsIntetst). L. D. VII, 389. Nevcux. Quol cst lenr dogrd ie jinivntd, V, 370. LonrJ diversei sovtrs, ihitl.Nevett prdfdrdii Voniiieini* rlo quolquVn ilegrd, 38o. Nob/ctte.ScsprivildgesftcxempsVctiuitrt, liniu, 1, 21)6.Connutnt ibid. Nocet(chnngcuient nusdpar lcs c

357

d sccondcs), v, 35o.Lois o Vdglisc ct lois civilcsau sttjctdcs sccondes noccs, vi, 35o. Cc quVn cntend par sccondcsnoccs, 351 Peines dcs sccondcsnoccs, 35a. Trois sortcs dobicns quc peut nvoir uuo personnc qui convolccn scconiles noccs, 354 Diipositions uc pcu-> q ventfaire do lcursbicns proprcslcs cn qui ont convolo sccoiics noccs, Scrsotinci361. Nombre v au). (choscs cuducs Voy. Vtndtur. Nomtnationibut do ) tutorum ct ( curatorum.L, D. vni, i3i. Notaire(conveutiou par-dcvant). Voy.Convtntion. Nourrlturadcscnfnns.VoyczParens. Novatton(\a) rdsoutla couveti tion , 1, 3o4 Etcint Vliy]>otl)cla qtto, III, 479<Empdcho sdparntton, IV, i5. Ellc cst un paicla incnt, 344. Nnttiroct tifet 110 novation, 375. Eu qucl cos elle cst prdsttmdc,377. Lcs chnngemciis quVn pcut falro <i unc promitrc obligalton, nc sont pns uno uovatlon, 378. On pent iiiovcr plusicursdcttespar uno scult, 79. 3 Qucllcsptrsonncs sont cnpahlcs dinnovcr, 38o. Un ticrs pcttt iunover jwur 1111 nulro, 38i. On Innovcrtoutcssortcj dodcltes, pcut il 38a. Qucllodiffdrcnci' y n 011trc la novntlon la ddldgntion, 84. ct 3 Lo tramport tVuno detloou ohligntionditn ticrs pouv lo ddbitfitv ne fnlt ]>as novntioii,385. Vt>y. uno lcs niots Ciiratcur,Ditigatlon, Deltet ct Paiemcnt. Novattonibut do ) ot tloltgntioni( btis. L. I). ix, 128. Noviopcrls( do nuutiatiom).L D. viil, 38a. Noxaiibut nctiouihiu (<lo). L. D. vn, 3a4Nul. Coqui cjt iiul dnuj sonorigiuodiiurure totijoursnul, v. t<>3

358 TADLK ALPIlABrhTQUE Nttllilisqui vdiulttiitdt!eri t.iines Voy. Lcgs, Tetlamentct Vcndeur. eonviiitions.Voy. Convcitliont. Nttndinit(do). L. D. ix, 25g. Des vcnlesct tr.insnclioiis Nuntiationc ) opcrij novi. L. (do lorsrjnil iVultitds de.i D. VIII,38a. Yoy. Dol. y u <!1. ct tegs, <l'Ste.jlnmcns des ventcs. Ntiptiit ( dc ). L. D. vin, 63. 0. A Oncle( ncveuprdferd V). Voy. ii Obligation. u choix do jui cjt iilleruative,l, a5i. iV*tv<;H.Ce onteudpar gvandVobligntiou qtiVn Coquo cVstijitc Vobligntionatu- onclo,V, 371. n snus relle, 290. Si Ir.iobligntions Opcrihutpublicis (do ). L. 1). rnuses iiull'3, 93. Pourquoi IX, 249. sont 2 toiites obligutions convertijsciit Opcrii (ilo ) pcr lcgatumvel 11so eu jndt, 11, 126. LVhligationu dcicomiuisstimdutij. 1).vill, 369. d L. l (<le). judt ne peutcxcddera cho.c preldc, Operitlibcrlorum L. D. Vlll, s 127. LVbligationolidairosodi- 36f). vise, iv, 19. On peut sVbliger Operit novi(dc nunliationo L, ). solidairrmtiit t ]>ouvoulcssortes<Vo- D. vili, 38a. hlignlions,20. LocrdanciersucDifat.t. 0/)/)ojrt/o iKlefout.Voy. n editnntilu cnution011 ratitUm l ln au Optione do) velcltctionolegntii. ( du erdnnoirr, ulilignlion liildjusseuv L. 1).vni, 274. V esl andiiiitie,$t\6. Voyca les inot.i Or et nrgont( niiiiosV Voyr/. ). Caution,J'idi/uttcur, Gage, Paie- Mtnet. Lcur Onlonnanccs. uulorild,l, 81 mcnt,Pripose \\ Prit. Obligationibut rt nctionibiis. et laa. (lo) <lo IJ. 1).ix, 92. On(republic.jNdcessitd sonohObligationihut ) vcrborum.L. servulion,l, 3i. (tle V D. ix, 104. Onln't royanx ( cliovalitvs ). Obscquiit( do ) parcntibuj pra> Voy. Chcvalieri. d Onln't tacrit ( rcgistvcs esprottninlis.L. 1). vill, 369. OEttvic oilvcllc n (ddnoiicintion mtilioniaux ). Voy.Ilegiitnt, V). d'nctesseiviinl Originaux eopies ( Voy.Bdtimcni. dc.i ii ildtautV Voy. Actet. Of/iciert. Lrs nppoiiittiuen.1 ). Ornamentii( do ) Itgatis. L. D. ollieirr.1 gurvve110 <le peuvrnt dlve VIII, 283. saijls, 111,397. )< rnvevs roi. Oiphitiannm fld seiintus-consul( Officiersornptablcs c LenvshleiissntilhypollidqudsK)iiv tiiin ). L. D. Vlll, 379. ] do toutrs les stiiiiiiirsquilspciivtiit dcOuvragc. Engngeinons celui oiivrngo,II, 56 voiv,III, /j >J. <|iiifiitivpvtiid1111 tm qtti doniu O/Jicb (<li>)piwfrcllprtftiini), rl sniv.11 Dectlul:t ttiv CoiuitrliVit vlgilumipv.rtoiiim, r pvoeorw ouvriigo fnivo,63 s sulis, piwjidls, tic. L. D. vll, 64 iniiil so reglottii lcgsponrouvruge, ctsniv. VI, 2-J.3. lo /.<() logitn.L. D. vtll, 27.5. P. Pacagc,Vny.AnimalciDommu- Pattc. Lihtrtd iiidtliniedo toute hs nvtede \mU>,I, 71.Si jwie:<ct.

DES MATIERES. 35q i tes jwrticulicrssont )>orndsi leur Lc trnnsportsans gnranticpour dc jwifinent, iti, sujft, l, 273.Co qu'011cntcud metirerquittc cst 1111 n pavpactordsolutoiro,422. Dilfd- 344-l^n ovationrst 1111 On nc peut payer ]>a!eniciit, uiiechosc reutts cspcccsdo paclescntro asso- 345. uno nulre, 347.Lc eies, II, 184tt suiv. [nicmcnt Jwiir soinincaulro que do Vnvgcnl liino I>actii( <ic). L. D. Vll, i83. Pactit fde) dotalibus.L, D. vm, tst uuo viito, 349> II V a lieu n dviclion liinc partic diiu fonds 75. Pactis ( <lc intcr vcnditorcinct iloinidcn paicnuiit, 35o. On nc ) L.D,vu,429- pcut fairo un paienicntcu nrgent la emptoremcompositis. et Pactii ( do ) pignoriiin hy])0- veillodiin dtrri cn especes,ibitl. Lcs coobligdst lescautionspeuvent c thecuriini.L. D. Mll, 1. Paic dci toldntt (la) 110 pcut dtro paycr poiir Ic ddbileur, 35t. Un suisio,111,397. patemcnt pcitt dlrc fnit pnr tout s Paiemcnt.Lc pnicmcntrdsout In sortes dc persoiuirspouv une nulre, coiivention, I, 3t>3. A quoi ist 35a. En qucl cas les procurrurs p pulrmcnt constituds euvcntfuiroilrs pnirmens ohligdcelui qui recoit 1111 dc i'c qui nc lui cst pnsilit, 111, pour les tldbitetirsrt lcs rcccvoir 356. 77. Elfetdu paienient fnit pnr pour Jescvdiiiicievs, Lc paicceluiqui se croit ddbiteur<>t 110 mcnt faitiicclitiqtti n'u ]visle jwitqtit Vrstpas, 278. Ellotdii paiement voir de ilonnerquiltunce iiiii'<]iiitt<> fnit pnr un tirrs pouv lo ildbitciiv, pas lo tldbitenr,ibid,Lo pnitiiient ii l*iiiidescrdanciers otit 1111 279.-1)11 paienient fnit avnnt lo lnit qui Diipntiiiicnlfnitpnr droit solidniro,nctjuittolo ddbitruv tiiiiic, ibid. liiviiv do co qul iitsl pns di, 280. cnvers totu les nutres, 357. Les D.iiislo doiitosi nn doit 011 11011,paieuicnssinipitlriit nu clioix iln a8t. 1'oitiiirntfuit pnr celul pii ddbitcur ct cn s.i fnveur, 359. Vun tloit <loleitxchosesVuno,ibid. Qitid, do IVxeddcnt paieinint, hiiriiuitt desdclttJ iinViinuvnitpu 363.Yoy. irs motsI'"idi/nsteur,Itifnivoiiiinnlcrrn justicc, 283. Co ritier, Priiomptitini, Pivcttnurt , ]>ar [iioii cnttiid coiiiniundnient lo Stibrogatbn, Trantport, littcurci t*t's Vendeur. niotpaicmcnt, 334.Udlhiltion Paient ( priticipcsdes iois iiiconpaieiuens, 335. Quelles chosts tiemuiit lieu dc pnirmtiit, ibid. ntu nux ). Voy. Loit. sont 1'attiiientdc co qtii 11'dtnit dti, pas Paplers ( les ) 110 pas com011 coipi'011110 lo ]K>tivalt pnycr, j>rijlans lo log*tlo tout co ijul cst pns 336.Lo ddhiteur pcntpnyernvunt tliinsla niaisoii, vi, <V'2> lo terinc, 337. Qiiclst Vrlletdu Paraphirnaux ( hiens ). Quelle Elltt dn [loloinoiit i'SlIn iinlitri!de ces liirns, n, 285 pninniiit, /<V</. Irnnno Jnit jwr tui nutrc quo pnr ]t>ddbi- Leurtdlinitioit,287.Ln truv, ibid. Lo pnioniiiit idgngo peut cit <liqvoM'f iiiddiiiiftmniutiil Irscnutions les liypotticquc.i, ct 338. de son innri, ibtd. Ki les biens sonl Lr pnionient oitr nvoir mi Iruns- i)nivip'i<iiiiiiix nn.liiliiiiivJ, 88. p JDoretFcmniv, pot-t tluint In lello, ibid, 1'lu- Voy. its iiml.i/iVcfii, Panlon (lellvesde). Voy. Ijittns. siiitrs oblignt 011.1 divevjes per1 do l< Puivnt. A qui (ipimvtienuent s sonuesncqulltdrspnvun seitl pnlcVtm liiens <1tCtitxijui nnnt niiemi p:tmtiit, 33o. Dtiix obligntions mdinu ddhitcur ncquittoei par 1111lvnt, V, 37 ot stni. Lcs ])uvriis seul paienuiit, 340. Celtit qtti 110peiivent exhdrcflerleurs eiilaiis 1111 nllegiic pnirmcntdoit lc pvouvrr, ijuoiqitiishiiv laissentleur Idgitiim.' 34i. Lt pnirnuiit de trois nnntVs pnr liiulivsdispojitions, "ij.i. i iVnvvdiugrs proitvo lo painnrlil <l<<s Pan-nti, Linisonshs ]iaitiitrsne i ibid, |>rdcddiiitcs, Dilfdvrntcsna- leuvs principes, t, at. de On u dvoit pitriiild, nicvrsdofniivdes pnleniciu,344 jHiitvenoiieer 1111

TABLE ALPnABgTlQUB 36o c i, agS.T- Cc qu'011ntcnd par li- Legt,Lition, Priciputci Bctciiion. do giu-s pnrcnttf,V,3i3. Municrc Partic ( prisen ) Vun Voy. juge. dc patvntdcn- Juga, l ilccoiiiptercsdegrds liv deitx[Hi-sonnes, 3aa. LcspaPartu (lc custodicndo).L. 1). ivn-j onttcnusdc nourrir ct cntre- Vlii, 96. s ti-nirlotirsenfuns,3/17,Ilj sont 110 Pattage( cc quocVst lo droit qtio ttiiiu des dettcstlc lctirscnfans, dc), 11, 413. J>.IS do Paterna paterntt.Explication 3\H.Voy.lej niotsAlimcns,Exhicts iiiots, 1, 34o. ivdation, Pretirilhn ct Tintoin. Parente ( si h ) qui niaiiuinisstis Patronage(droit de ) altnchdu sil. L. 1).Vlli, 368. uuofamillci son cifct, v, 310. ct 1'arentihut ( de oguoscendis Palronatdt(dc jurc). L, D. vill, alrndis). L. D. VIII,93. 368. Parcntibut( loobscqiiiis prac- Patroni(si quid iu fraudom fao ) ) slaudis.L. D. vill, 369. tum sit. L. D. viii, 371. Paris. Dausquclcasi!s sontvala- Patronit ( dc agnosccndis nlrnct i\'\s\ L. D. vill, 93. hles, 1, 296. Parricidiis do) do Icgo Pompci<i. Patronii( do obsefjuiis prsestau( ) L D. ix, 189. dis. L. D. vni, 369. diui Partage. HcsciJion partago Payent. Voy. Paiens. s'iJ y n Idslou,IV,45a. Partago Pauperiem quadrupcs fccisse (si ) c doshttiis doVbdrdditdntrocohdri- dicntur.L. D. vn, 317. ticrs,v, 248.Loartagucstconnuo Piche ( rxtrclccdu droitde ), IV, p itu dchangc, tbta,11 peut dtrc a57. ii Pictde.Si p compnrd un contratde vcnto,a5i. fllsuosont lcs pdcules roprcsnti Quc doit comproudrc pnrtago, le poiutsujetsou ropiiort, cntrc V, 3p5,Usufruit [>dculo fllu a5a. Commcnt pnrtagcnt so dit tlu c les cohdriticrs l-.icnst lcs charges, par le p6rc. Voy.Vhre. 1'cculatAs ad lcgcm).L. D. iv, ( ibid,ComnientoiuuppleVaVdgalitd deJhicnsct dcschnrgcs ponrla rtn- 196. d J^ccu/io de). L. D. vil, 391. dro purfnitc,a53. Quclcst!; c( innndeur nnsVinslnnco pnrlago Pccullo\ de ) lcgato.L. D. vui, d tlo cutro cohdritiers,,57. En quel 378. L cnsil fautfnircun nouvenu parlnge, 1'ccunid(dc ) constltutri. . D. t 258. Commcnt inc ldjionconsi- vil, 366. ildraldo daus un parlngepcut dlro 1'elne.Dcux sorlesde pcincj]>oui de lescrinicspublics,v, 172. Peinc 359. rdpnroV, Troislunnlercs ciihid. d fnirolrs pnrtngcs, Conitncnt pdcuninirc istingudoc Vintdrdt d substituds cu- vil, 187. Pcines niixle.1ieitsldguts011 h p pdcuninives vcnt liilnr dans un partage, 261. iiiicllcssontsouiiiijlcjlidritievs.Voy. 8i lrs rovcnujdont clmquehdri- tliritiert. nu tier (i joitiso rap]>ortent pnrlnge, J}enlttet chosos).Voy. Chotci. ( ?.63. 81 011 Idglthne pcttt dddulrosnr les do1'tre. Leperecstlotuteur Cnsotii< sts ciilQns, II, l36. l rovenusesld]>cnsf'S I faitcspotiroutr, j ct c //,/,/. Dommnges intdrdls ontrc pcre et lo lils mcurcntcn ineiue 2 1'hdritlcr tti rotardclcpnrtago, 68. temps,v, 298. Casmi les ]crrs q Co qni n dtdprojcrit par l'hdri- out Vtisuiruit succcssioiuchues dcs d c tiercnlrc-t-il n pnrlngc, 60ct 370. ti lcttrs cnfnin, 3og. Coiniiicnt 2 L 1'S loitctre rddigdpar succ6dcnt p6rcsct niortsu lcnvs jmrlngo Vrit, 377. Ccuxfails cntroina- tufans, 3a3. Lopero110 prdjictit ihtd. tendro chosc surla propridtd jeursnc peuvrnt^trordvo<iuds, quolque Lcscnsfnrluits, opris lo [virtagc, dosbicnsncquis enfaus,3qo. nux de rrgnrdrnt ccitxh qui ilj nrrivent, IInliisurruitilesJiicns scscnfniu 34l II n'n pas 7j5. Voy,lcsinotsChotet,Iliritier, 11011 dnmncq>di,

361 DES MATIJERES. deson 011 VusufruitdupeVule Gls,v,342. vcndrc ucheter, i, 371et sui JNi clutdcsdonsdu priucect do vnntcs. Qucllcs c pcrsonncs cuvent p ou cmpruntcr,11, 3.Quelcc qui lui serait donndu condition 8 es personnes quil nVn aurait pas liijufruit, (irdter peuvcntdtrc tdmoins, sont succddant sou fllj IV, 181. Quclles pcrsonnos a 343.Lc pcre, n'a doVdtro lcur dignitd, lcs 1'usufruitdc dispeiudes Avcc frores, ]>as par d lcursportionj,344'-- Devoir u perc 193.Qucllcj pcrsonncj peuvcnt i sur Jcsbiensdont ilu Vusufruit,bid. defdvv lo sevmcnt potir daulrts, Le pcre n lu propridtd sont lctout co 234. Qucllespcisoimes inca qu'il prolllc do liuufruit, ibid.nd- pables ilVtrohciitiers, V, 66.CnLo perc Qscsalinirns ct aulivs pnblts on non do succddcr,71 ct s ccssitds ur lcs bicusdo scs eiifans, suiv. Trois ordrcs do personncs nux 345. II peut rcprcndrc lcs pro- qucIts loij apjwllcnt succesjions, sont fits vcinisleson bicn, 35o. II a 280ct 370.Qucllcs pcisoinics rcccvoir lc rctotirdc ia dot donndc Vaienl rapnblesde tester011 lo par pnr En qucl s.iis lc tcstamcnt,VI, 20 ct suiv.Qiictlcs paterncl, 368. dlrc prrsoniicspcuveut fairc dcs lcgs, pcre tutctir<lesonenfant ]>eiit dc VI, ddchargd rendrc comptt, 435. 414. En rccevoirou npn, 417 ci Voy. lts inolsDot, Enfant, 2'ldei- sniv. Voy. l<'jnioti Drottacquit t tt Filt commis, defarnille Criancicrt. Fidcicommii, Pcrte. Ceiui qui a lc profit doit , 1'iremptiondinttance ( co qtiVn rnttnd par ), IV, 290. supjiortcrlu pevto,1, 2o3. Pertet lesocidtd. Pericitlo ( do) ct coniinoilorei Yoy.Aitociit. " L Pertct (loiniiiagcsHiur). Voy. vendila. . D, VII, 443. [ instanco). Voy. Plaintc. Doiiimaxei.*- VrtescsstiytVsparun J'iric ( I Lcur rapport. ferniicr.Voy.Fcrmicr.PcrtctVunt PJriet ( clioscs ' ). hdrdilild.Yoy. Heriditi. Dimc Voy. Choict. Piril commun Idgude. Lcgi.Dola [>os(vivrcsdevicnncnt chose Voy. comnmnsdans uii). Voy. Vivitt. srssinn. Yoy. Posscsiion. Peiits Pcrmittationc ) ivvnin.L. D, 'jiuydes nr ttn procuvciir oiiititud. c p (dr Pertodcscmtncts vii, 474> Voy.Ptocuivurt Vcrtonnei.Connnrntles loiscivi- ct culturc. Yoy.Semcncci. Daiu l, ltsdisliiiguentlespci.,oiiiics, 190. niio vcnlc. Voy.Vente. Co quo cVstquo Vdtntilcs pcrjPci/eftrslointiisfnitscntcinpsdr), Dciixsortestc sonncs, 191. qtin- VI, 18 ct 64litds qui Jont 1'dlnldrs pcrsoniir.1, Pctitionc( ie) herediUilts. D. L. ihid. Sur qttoi sont londdes hs vn, 263tt 268. d rlistinclioiis font.Vdlnt es pcrPciitt-Hcvcttx. ijui Voy.Ncvcux. sonnrs pnr la natuio, 193. Pnr Pivcctfausses(tvnnsaction sur). Distlnctionpar lu Voy. Tnvisaclion, le sc.xo,194. tt <i naissanco In ptiirssnuce pnlurnelli, lHerreriesIrouveVsi qut nppav197. Distinctiniipar lugc, ao^. tirnncnt, iv, a58. Pnrlci iolsciviles,2o5.Quellrs Picttx ( lri;j). Voy.Legs. iluiis Itdvoit choscson considdvuil vclconPigncnitittA )'nctione (de rn voinnin cliuquepciionni!,ibitl. lni. L. D. vii, 372. dej Distinction pevsonntsselounoin Pinnon (qitipotiovc.j ) liubeautvousngo,206.Qnellejpcrsonnes lur. L. D. viii, \\. lnallrejdc lcursdroits, sontappoldes Pignori( qiircIVS)dalm ohligari L. 211. Quellcs persounespcuvcnl iion]K>jJtiut. D. Vlll, 12. iHvoincajwbicsdc contracter,288. 1'ignoribus(tlo) tt qualiter cu Dilldivntcjinc.ipacitds per- contvncluiiluv, t de pnctiscoruui, des r sunnes, ibid. Sk loutcs person L. D. vill, t c nc.1 L. 1'ignomm( dodijlvnctionc). p, pcuventycndvi! t nchetcv,307. 1*- Qucllij persoiinrs nc pcnvent yiu, a3. * IX. 28

TABLE ALPHABltTIQUE Vignus quibuscausis)taciti dont ila joui, iv, 'ti\i.Lcposses(in setirde mauvaise est tenu dc la foi totitraiiilur.L. D. vtn, 10. Pignut (quibus modis) solvitur. reslitutiondcsfruitsqu'il auraitpu L. D. viil, 24. rccuclllir, 145. Leshdriticrsdes ct de foi Plaideurt. Dommagcs intdrdts possesseurs mauvnije souttcdc rcstittttion frnits IV, contrclesmauvnisplaidcurs, 96. inu de la meiue Plainte d'inofficioiiti cc quon quc ccuxa qui ils succcdciit, 46. ( 1 Commcnt Si lo jx)sscsscur prdsuind rst le rntcnd pnr), VI, 292. cllcpasjcauxhdritiersdeVexhdrddd, maltre, 248. Eit quclcaslc posc 3oi. A qui cctteplaintccstinter- sesscur stmaintcnusunstilrc, 2/(9. cctte doceuxqui seprdliiident ditc, 307. Commcnt plaintc Lcqucl ccttc pojsesseuwoit dtroprdfdrd, 5i. d a ' , cesse,3tg- Par qucllcmps succodo a plainlcse prcscrit, 3aa. Si Vius- Tout possesscur Lo u droil<Io dolnplaintecstunefoispdvic, son autcur, 274. tnnce pcutcliungcrla cnusc possesscur tlc sa posscjclleno peut pliu dtrorocuo,323. cn Elle ncxclut ]>as Vinscription sion, 326. Voy. lcs mots Fntitt,l fnux,3a4- CaJ oit clloaugmeutoa Hirititr ct Pretcription. Potictiio ljonovuin 327. portiond'un filJ iiutitud, cc est scnatdjvecousultis (ut ex lcgibus Plant. Aqui apparticnt qtti dctur). L. D. I plautddans un lidrilagc, V,s.6h. VIII,37.5. Posiettlo (quibus ciuncompctit Pasntv his qu caiua) rciin(do bonortiin).L. D. vnt, 374. quunlur. L. D. Vlll, ig,. Potictiion (la ) doit dlre jugdo Ptxnit(da)L.D. ix, 204. Poids (chojcsVenducs Voy. avantquo dcdiscutcrlcconfin,III, au). Vendctir. , 271,Ujagodo la pojjcsiion IV, entrc Police.Quclcstsonfondement, a34>Dilldrcnco la ]H)JSCssIon, 1, 58. Sonesprit, 5g. Scs lois, la propridtdct la ddtcntion,tbtd. sortesdo ]>ossc&jionJ, il ioa. Comhien y n dc sorlcsdc Deu.x a35 lois dola policetcmporcllo,io5< ct a\i, Diversscnsquo recoitJe Liaison Mntiores roprcsdo la policc, 126. mot dc posjcjjion,a3g.1 p Matlercsommuncs la policect qu'tt la pojsesjion a avtc lo droit dc c 11 a^a. lareligion, ia9 Troissortcsdo Sropridto, Dcux posjcsjions dela ibld. 'unc mdmccliosoincoinpaliiilcj, mnliores policctcmporelle, clioscs pcutpos011 Pollicitationibus (dc). L. D. IX, a43, Quellcs a5i. sotlcr, ibtu. Espicodo posscsjlon 110 PompetA dolcgo)doparrioidlis. do droits, z^r\,-Lapossesslon ( dcmandcjws unc ddtentionconliL. D. ix, 189. 011 Portiontindivittt( acqudrcur e). nuclio,ibid,Connncnt coiiservc d )n pojsejjion nnimaux,a/j5. des Voy.Acqnireurt. L lentau- Lnsimplc c 1'otsctscur. oposJesscur ddtentionVuuchojen'cst i vuiscfoi cst obligdu la rcstitution jmsitnovdritaliio osjcsjion, 46. 2 p ilesfruits ttontii a jout, IV,138. On pcutpossddcr dVutrci,ibid. par tlo ltidnie possos- Co quc cVjt qtiiinc posjcssion du 11nVntst pnj furtivo scur dc honncfoi, ihid. Quand prdcniro,347. Possession CCSJC inlionnc du pojJcsjcur, fol 139. ott clandestlnc, /j.8. Ln qucslion a Lcs fruils cucillis, innij lvstds do la jiossesjion jiigenvnntcclic se ilani ic cliamp, sont au possesjeur, do la propridtd,a5i."Dansqitcl do i4o. Quel cst lo posscsscur tenipjsedoit fairc in demnndo ]>OJ* honncfoi et dc mauvaiscoi, t^o. scs.soirc, 53. Co qtio Vondoit a f cst ct 248. Lcsrevenus vicnucnt fairc qitand ln ]>ossCssion douqui .iurccjslvemcnt dc jottr cn jour tctisc, 354.IJO ct droit dc possdder sont s'acquiert lui npparticnncnt, 4i.Qncl.i nvecla pronridtd, 55. i !c lcs cai oti le posscsjetir bonno Dilferencc ncqudrir droitdo do cntro acct ln foi CJIobllgd dc rcnilre Jcs fruils possddcr, acqitdrir posscsston

36a

363 DES MATIEKES. uuclcasou peut Pottettionum( de accessiouibus). tuelle,iv, a56.En simple L. D. ix, 85. acqudrir)a proprietepar lc efletde la possessio bid. Quel Poitetiore ( pro). L. D. ix , 3i. est Vcllct e la pos ssion, 257. d Pottidendit( de rcbus) vcl vcnLaposscssion dtibutimcnt st acquisc dcndijauctoritato e judicis,L. D. 11, au mattredu fouds, 263. Posscs- 48. sion dc ce qui cst njoutda uu mcuPotiidelit(uti), L. D. IX, 71. entendjxir) la 1'otthumet(cc qu'011 blo, 264.En qtioiconsislc possession, 266. Posscssion juVn ct lcursdroils/t, aoi| ct V,a85. s prendde soi-uieiucansdroit prdcd- On peut substitucra un postliiiuir, denl, 268.Commcnt assc Vac- VII, a3. p a la Potthumit ( de) hcrcdibusinstiibid. CIIOJCJ, pidrcttr possrsjiondcj Enquoiconsislc ddlivranceqtii tttendisvel shcrcdandis. D. VIII, c L. la loiincla posscsslon, 69. Com. i58. 2 mcntso fait la ddlivrance prise Pottliminio dc). L. D. IX,329. ct ( lepossession incublcs, ibid. Pottu/ando(dc). L. D. Vll, 197.t tlcs Dts inimcubles,271.Decc qui Potetlat ( dc modisquibus) solconsistcen droils, 372. On ne vitur. L. D. vil, 160. ccrtainc Potcitate ( quod cutu co qui in pcut possdder uimo clioso q ct ddlcrmindc,bid. Commcnt alienl) cst, ucgotiumgcstumtsse i Jn se posscssion couserve, 73. Com- dia-tur.L. D. vil, 38g. 2 ment 011 urlianoruni t ruslic ]>cutcntrcr cn posscsjion, 1'rasdiorum s 274. Commrnt e pcrd la pojscs- corum(de scrvitutibus).L. D.vn, dc 3oi et 3o5. ion, 275.Quclssontlcs cflcta la posscsjion,377.Quel VcfiVu rst Prauliomm idwnorum qnuin fct do ia posscssion bonnefoi, liisticovum de (communia. L. D. vn , ) Do ccllc do mauvaiscfoi, 309. 279. 280. Posscssion e voio !o d t falt, Prafccti prcctorio,trliisct vi;iibid. Posscjsionsntermmpucs, lum(do oflicio). L. D. vil, t64 . i obscrvationsur i65tti66. s 295.Ditfdrcntcs la posscssion, o5 ct suiv.Toute 3 ( Prceptdicisdo). L. D. ix, 80. ndccssairoour prcscrirc posscsston iWegatMOledotc). L. D. vin, p doit avolr dtd sans niauvalscfoi, 273. 3a3. La voiodcfait 11'intcrrompt Praucrtptionibutdc). L. D. i\, ( 331. 80. pas ln po5scssiou, Pottettione Loiiorum( do ) c.x Prartcriptionihtit( do livovjis tcslamcnto. . D. vtll, 368. L temnornlihuj).L. D. ix , 85. Poisettionc honorum fuvioso, Prcvitdii( dc oilicio L. D. vn , (<le) ) infnnti, nititn, surdo, carcocom- 168. (de). Prartuinptionibui L. D. vn, pctentc.L. D. Vlll, 357. Posiersione( do acquirtndAvcl 46. L. i*At/orwm(dooflicio). D. vm, amittcnd.i).L. D, IX, 11. Possessione<lohonorum)conlra 165. ( Pravaricatione( le L. D. ix, labulns.L.D. vlll, 358. ). Ponciiioncm(110vis fiatei pti 173. > dePricaint oti prdt <iiisaf-e. S,t misstijerit in ). L. D. IX, 64Potsessioncm quibus cx cnujis finitiou, II, 79.Lo prccaiivliuil ( celul<jui prild, 83. n in ) ratnr. 1J.D. IX, t\\), pav IninortIc L 011 Pottetsionihitt do ) bonorum. . Coinnieut [)rntrrlirer ln CIIOK( le donndc prdeaiiv,g3. u Clanse D. VIII 357. , stPottciiionibut de ) IjOiioiiini prdcnire.VoyrzImmctthles. ( Voyrr. L. D. vili, 367. (iiissi osseision. P eundiimtnbul.is. Prccario( do ). L. D. ix, 77. Potieiiior.ibut(piisovdosrrveiur in ). L. D. vm, 37.5. Priciptit (Ic ) nVntrc [xiinl rn

TABLB ALPHAB^TIQUE 364 prcscrit des chosc'.* partagc, V, 262. Lcschosesdon- En qucl cas 011 ndes en prdciputne se rapportent qui sonthorsdu commerce, 29$. IV, Les servitudess'acquiercnt sc et jioint, 396. Voy. hst mots tliritter. ct Eapport. , prcscription*299. pcrdcntpar lala il Prijirence d'un hdrititr. Voyez Pour acqudrir prcscription faut avoir possddd lcnotmefoi, ihid. < Hiriticr. On d Preneur. A qui 011 onncco110111, pcut prcscrircsans tilrc, 3oo. Celuiqui a perdu son titro peut 11,9. Qucissontscsciigagcmens,dlro il mainlcmi lans a prcscription, s 14. Commcnt doit uscr do la choseprijo 11 dc louago,t5.A qucls 36a. LVcqudreur bonnefoi nc soltuit cst ohligc, 16.llcst tenu laijse ]KIJdo prcscrircquoiquo le d du fait dcs pcrsonues ont il doit ycndeursoit usurpatcur,3o3. Si Iltst tcnuhilom- )'Jidriticr d'un ddfuntqui avaitposrdpondrc, 17. f mngccausd]>arsoucmicini, 18. sddddo maiivaiseoi peut prcscrire Lcprcueurqui quitte,par la crainto cc quo le tldfimtavait iisur]>d, 3o4 tcs ldgataircsct lcs donataires lequclqucpdril,cJttenuICJ loycrs Qito <ioit [>cuvciit ct tlu dominagc, 19. prescriro,3o5. La prcs* fairclo proncur,le ttinps du bail criptiou pcut s'acf]udrir qu'011 sans dtant cxpird, ai. Prcueurcxpttl- posscdc soi-memo, [>ar 3o8.Quclat*. Par Ibrcc lcscattscsontcesscra prcscription, sd par dviction, f l nc majctiro cmpdch'do jouiv,3i. 3i4Qttclleschoses011 peut qui faitc r La ldjicnsc p, lo prenciir, prcscrirc,3i5. Eu qucl temps011 lu constrvationdc iti clioso coniincnco prcscriptiondcs dela IKiiir doit luidtrertniboursde oitdc, par inamlcs potirdettes, 318.Ln rcsp nc conrtpns contrelts milc haillcur, 33. cription Priposi. Dorntsde son pouvoiv, nctirs pcndantlcur minoritd,ibid. celui qui est En qucl sens ln prescription 110 III, 71.Euit d<< lcs cointnij.par lo pvdposd, Un courtpascontvo nbjcns,3ao. 73. inineuvct uue feiumo110 pcuvent Lo bicn dola!do ia fcnunenc pcut dlrt prd[K)sds, La prdposd. dlro pvescvitpendant le maviagc, ibid. no uVstpas ohligdtn sounom, 76. 322. Pouvtpioi gavoutic se Ja s Commtnt on ]>oiivoir liuit, 77. pivscvit oiiit, 323. Lamauvaise p <lc In prcscription,/6i</. Prticription. La prescviption loilo tinpcclic tilvo la dcltc dteiiit Vhypothoquo, ln III, Si viccilu cnipccho pvesdo 43a. Natuvort usage la prcs- crlption, 327. Si la pveseription tn cription, IV, 281. Prescription est interronipue ln deninndo pnr de loutessortes<lctlroits, 282. jiistico,329. Contre court In qui Deuxsortcstlo rcgles<loprcscrip- prescriptiontVuii suhstitud, il, bien V obscr- tot.-La diin bien tion, 28.4 Pr.'Scriptions prescviption veesdu teuipjdo Justitilen,a8.t. siibstitud, ntidndpnr Vusufrulticv, 102. Qnollo dilldrciireil y n entvola ddpoilillclo ilddicoiiimijsaiiv, ct Vusucupion, Voycxlrs moUAbscnt, Arriragei, 288. jnvscription lo Uiversesorlcs prcscriplioiistn- Demande, ol, Foi, Garantic,His d D hlio.spnr lcs ordoniiancea, 89. titicr, Hypotheque, Plainte, Bcsci2 la 291. sion, Scivitudes,Soliditi, Tilrcsct CcqticcVsttiuc ptvscription, Quelcst 10motifdoia pvescnp- Usucapion. eflet, ibid. ( lion, 292. S011 Prcsomplions les) sont ile deux sortcs, IV, i53 ct 190. CoipiVn Qiiuiul cllc est nctpiisc, ibid. cst Comnuiitla pvescription acquisc cntcnd iwr pvdsoinptions, 96. 1 ii souhdrilicr, 294. Lcuvs dilfdrentcs iiitposscsscur ct cspcccs, Lcs intcrvnlles a lc ]>ossesseurQucl est lcur fondcmcnt,197. o 198.' Priis tcssodVxcrccr a posscssionnipd- Qtiellccst leur fovec,201. c tli.irlient la prescription, 295.Qucllts dcncedu itigo ndccjsuive ]>onv V d tlioscspcuventsopivscrlre,297. ccvucr eiict esprdsotnptions, ao3.

365 DES MATI&RES. q Prcsomptioh uc cequia etd paye famillc, iu,35.Lamortdupcrene dlait dti, en quoi bicn fonddc, IV, validepas )c prdt faitdux filsdc fa2o3. Prdsomption ui nc prouvo millo, i38. On pcut prdter au fils q Prdsomption dans un dc famillcdmancipd,ibid. II n'y ricn, 206. fait ancicn, 207. Prdsomrition a pas d'hy]>othoque jwur uu prdt u diinc autrc naturc que cclies qui venir, 377. Lo prdt ne so comscrvcnt aux preuves, 208. Aulre pcnsepoint, lv, 373. Voy. lcs mots sortcde prdsomption,210. Quel Caution, Chotet, Compentation, cst Vusagcdcs prdsomptions,211. Immcublet,IntirStt, Mtneur, Pertonnct rt Privitiget. Voy.lcs motsFaits ct Juge. du Pritirition (ce quVncntcud par) Prit h usage( ddflnition ), 11, 79. Commentil oblige, 80. dcs cnfans, VI, 2p5. En quoi cllo Ccluiquiprdtodcmeurc proprietaire, diiloro do lVxliorddation,ihid. Vcxhdrddaibid. Lcs mcublcsct iiumcublcs Ellc a ic mdtno ciVctquc pcuventsc prdtcr li usage,ibid.On tiou sans causc, ibid. Prdtdrition prdtcr cc qtii cst a uu autrc, des parcns, ibid. Prdtdritioniupcut A qui appartieut de rcgler volontairc, 3o3. 81. do !a nianiercct la uuvdc Vusagc dc Preuve( cc qtiVnontentlpar ), IV, l la choscpretdc, ibiil.-~Prc.ii usage i48. Dilfdrcutcssortes <le prcuimturel de la ves, i4g. Coquc cVstquo preiivo prdsumdpour Vusago ibid. CIIOJO, Sur qttoi sc propor- cn justice, i56. Comluciiil y a tionnc la durdcdu prdt a usagc, 82. dc sortcs<lcprcuvcs, ibid.LVvcit Commentlo prJt a usage peut fait pnvuticpartic cst-iluuc pivitvc, dtro fait, ibtd. Quclicspcrsonncs 157. Qucls faits ont bcsoin lo ibtd. qui ddpcndVefDo prdter ct cinpruutcr, 83. Ecuvcnt cs cngagemcusdu prdt a ujago fireuvoj, et des jircuvcs, ibi. Co qnil Quand passcutnux hdriticrs, ibid, la faut cxamincrdunsles prctivcs,iliid. Enquoi coiuijtoin fovco pivude.j cclui qui a prdtd uuc chosc peut retirer, 9,3. Ddfaut dc la chosc ves pnr dcrit, i64 rt suiv.Qitelles prdtdo, 94. Qucllo cst VorigUic sont lcspreuvcj dcritcs, 167.Lcttr du prdt, g5. Dcuxcaractiresdcs usage, ibid, Les prtuves pnr dcrit CIIOSCJ prete, ibid. Naturc sont les pliu fortcs, 168. On 110 quVn dii prdt, ct lcscarnctorcs ui le dis- rccoit pas dcs prcuvts contrc itu q usagoct des an- dcrit, i'6/</. En quel cas les nctrs tiugtieiitdti prdt 11 trrs conlrats, 96. Si 1'intdrctdu dcrits ont forcc do prcuvo, 171. nou, 99 ct too, Controqui les prcuvesqui so lireut prdt cst illicilc 011 Dcux manicrcsdo pvdter, 101. dos nctcsdcrits ont lcttr elfet, ibid. Pavallolc u prdt avec lo louagc, Co qtto cVst fjno la'prouve par d il 102ct io3. Qitellodilfdvcnce y tdmoins, 177. C< faut fniiv qn'il ct lo contrntdt ientvolo prdt vcnto, ponvjugeriles]>reuves ar tdinoiiis, p Do ln nntnrodu prdt, 123. 188. Voy. !esmols Acqitcti, 6'on10:"). Coqui so foit dans lo pvdt, 124. Jetiion, Faitt, Interrogatoiivs, ttge, J QiielieschoSfSon peittpveter,125. Paicmcnt, Sermcntit Tvmoin. La ddlivrancccst lidcessairclans. Prtnccs.En quol <as faiitrecouil t 1'pvdtpotir formcr IVngngcmeiit, vir nn pvincopouv Viiilrrjnviatioii c 126. Pourqtioitotttes obligntions dc la ioi, I, 176.Bienfaitst dons s<> convertisseut011prdt, ibid. dts pviticos interpretcnt favoralilcs du prdt nc peiit point liunt, 180. LVbligation excdder in choso prdtdc, 127. du). Principat oA/iV/dfroslitiitiou Prdt apparentqul estiincvciitc, 128. Voy. Fidi/ttssetir. Clioso bailldoa Vendrc [>onrcn (do Quels sont L. Principttm coiulilulionibiis). ibid. D. vn, i5a. prtter ioprix, do celui lt.icngRgeniens Prise decorps (deticts <le).Voy. qui prdto, i3o Ddfeuso cprdtcr aux lilsle Dicr.ti. d

366 TABLB ALPHABETIQUE Prised'cau. Voy.Ean. Probationihusdc). L. D. Vlii, ( J'risehpartied uujugc. oy. uge. 46. Y J Prisessur lcscnncmis,i, 297. Prociduret dans les compromis Privi (droit). Voy.Droit. Voy. Compromit. Pour lntcrrode 1'rivitigc c.xemple lutellc, gatoircs. oy. Interrogatoiret, qui Y ill, 207.Privildgc cquis i 1'rocet.Combienl y cn a dc sora aprcsla d noniination,aio.Cc quVncntend tcs, 1, 45. Dcnxmanicrcs e les par privildgc im crdancicr, 43- terminergrd u grdoitde lcs prdvcd Sontflet, 444. Quelcstlc4 privi- nir, 111, 2. Proccs qui cxcuso Idgctlu vendenr,ibid. De celui dimo tutcllc, 206. Voy. lcs mots des qui pvdto dcnicrspour uucac- Hirilier,Mineur, rocureurt,TmnP quiJitiou, 446. Decclniqui prdtc tactionet 'Ihtclle. pour conscrvcrla choso, 447. L. Procontulit(deofiicio). D. vil, Doceluiqui prdtcpour 011- 166. quelijue vragc,44g Du propndtairc tVun Procnrationt.Leur origine, lll, aux ltuilldii fermc]>oure paic- 3o. Coqu'ily a docommuti horitago l mentdu prix dc la fcnno, 4-5o. procurntions nuxcommissioiis, 3i ct Du censct dcla rentc cmphytdoti- Naturcdes procurations, 33. qucs, 451 Sur lesiiicublcsdu !o Siunopvocuration cutctre cnndip calairopour )es Joyers lessuitcs tionnello,35. Procuration ct du bui), 453._ sil sVtcnd lcs rnlc ou spdcinlo, /*>/</. gdudPouvoir sur meublcs cssous-locntairrs, inddllniou rdgld ou liniitd dimc d 453. Si lo pvivildgo do pouvloycrs sVtcnd procuration,36. ElVet la proau.x propridlaircsdcs boutiqucs, curationponr1'ntfaire ticrs, 37. d'un grtnicrs. clc, 454. Privildge cutrclcsprocurations, du Dilfdroucc roi, ibid. Privildgcdes frais fu- matidemens t coinmissions, leJ cl c ndrairrs, 458. Desfrais dc jus- couscilj t rccomniandations, c 39. ticc, 459.Des ddpdts, ihid. Unoprocurationdoitdtrc cxdcuteVElTettles privildgcs, 64- Diflc*- cn soncntier, 47- ouvoir cccd P 4 rence du privildgedes crdancicrs lui qui a unoprocuralion gdudralc, ne des biens,ihid. ibtd. La procurationgdndralc pour Valfectatiou Cas dc prdfdrcnco cnlromcmrs o pri- suflitpourtransigcr tialidncr,il cn 5 vildgcs, 46/|. Coluirjui pate uti fnutunespdcinic, 3, crdancierprivildgid sttccedoa son Procumtoribut dc). L. D. vu, ( Commcnto pri- aoa. l privildgc.470. vildge sVcquicrtsans subrogntion, Procitrcurtconstitudj( lcs) ne 474* "L-VS privlidgcs VmpcVhentpcuvcnt so rcndro acqudrcursdjs la sdpfirntion,v, n Voy. !cs hiensdc cctixdontil fontlcs alTnipas i i3. mots Amiliomtiont Architecte, res, t, 372. d , Pouvoir ti procurciir Crianciers,Dip6t, Dot, Entrcpre- constitud,111,3^.Conimentse nettrs, Frait fttnimiret, Proprii- formoln convcntionntrcccltiiqui c ct taire, Sipamtion, Tmntport, Tu- constituc pvocurcur lc procuun c teur, Vendettr t Voiturteri. rciir constttttd,ibtd. Sa fonction Priviligiiet(dcttw).Voy.Dettct. grntuite,36. Procurcur pour l'ofPrtx. Commcnt c regle lc prix foiroou il a intdrdt, 36 ct 37. s <lcs IIOJCS,252. Ceju'on cn- Ddpenses faitcs jvir lo procuretir C 1, tcnd p,ir prtx de la vrnto, 344- coiutitud, i. Intdrdts csdeniers d 4 En qucl casil rst incrrlatn011in- nvnncdipar lui, 4a' * Proctireuv ibid. conini, 346. Lc prix dcs vcnlrs <>oit<ititud deuxpcrsonncs, par cst avhitvnivc, Comment c PcrtoqtiVttirc procnreur s au con34?. friitIc prix (Vun i loiuigc,it, ta. s ilndVallnirc !ont l so chnrgc,43Si ln vilite dit pvix cst cotisiddvdc qtii'la ncccptd ordro, l ,rst De.i i V ilnui les IKIIIX, Voy. Ics mots obligd ile Vexifcuttr, \6. < ibid. Soins t .lchclcurct Vcnlc. dont il rst qnil doit nux aflitircs

DES MATlfiRES. 36? chargd, m, 48. Oii se horncnt quel cas il cst tenu des dommagts srs soins, ibid.II peut fairc meil- ct intdrdts cnversle locataire,11,24. lcure la conditionde celui dont il Sescugagemens euversle fcrmier cxdcute Vordrc,4<). II c&itcnu ct cc rruiliui doit fournir, t\g, do rendrc compto,5o. II ne pcut Comhien y a do sortesde propridil enlrer cn part au proces,et acheter tds, 71. Engagemens propriddu les droits litigieux, 5i,Si1'incxd- tairc envcrsVusufruiticrct cnvcrs ctition dc la procurationcngagoa Vusagcr, 71.Eirgagementdu 3 pro quelquochoscle procurcur constl- pridtairctliui fonds associd,373 ct tud, 53. Deu.xprocureurs pour 374. Cc que doit obscrvcrle prala inetnc chose, et Vunii Vinsudc pridtairc tVun hdritagc, faisant1111 nutre ouVautrc, sontsolidaircs,54-Com- plan, un batiment, 011 mcnt fiuit lc pouvoirdu procurcur vrage, 111,272. A quoi cst tcnu du ccluiqui n usurpdsur souvoisiuauconslitud, 55. Laconstitution sccond procurcur rdvoquole prc- dcla dcs coulins, ibid. Qui n eninicr, 56. Lc procurcurpcut sc lcvd les borncsdcs hdritagcs,273. du ldchargernpres nvoir ncccptd lav Privildgo propridtairestir les d lcs procuration, ibid. 11 doit fairc mcitbles u locatairc]>oiir loycvs sayoir sou changcincnt, 57. S'il ct lcs suitesdu bail, 457. Usago no lc pcut fnirc, sur qui tombcnt de la propridtdct sa iiuisonnveclu les pcrtcsqui suivronttlo Vine.xdcu-posscssiont la propridtd, IV,242. c tioii, 57 ct 58.Procurcur gero Voy.lcsinotsFermiers,Possetsion, qui snnssavoiria mort dc celuiqtii Vn Pnviliget ct Utagct. constitud, 58.Co quo Vhdriticr Protectiontbut dc). L. D. vni, ( tlu procitrcur ddcdddfait apres sa 383. mort cst nul, 59. LrJ procurcurs Provition: doit dtrc nccorddo 1 1 la 110peuvrnt dlre tdmoinsduns les vcuvcsur lcs hiens de sa succesjion causcsou ils ont servi do lcur mi- pour sa sul.jijtancctt soncnlivticn sa grosscssc, , 294. A nistcrc, iv, ig5. En qucl cas lcs v cnfant constituespcuveut fairo Fcndantdc qui Vdtalcst contcstd, Srocureurs pour lcs ddbitcursct 295, Aux cnfans qui ddlibcrcnt es paiemens lcs reccvoir our lcscrdancicrs, 56. VaditioniVhdrdditd,3oo. Aufiis 3 p Lorsqu'ils ont Vordrc pcu- cxlidrddd 011 ils ])cnlant Vappcldo lftscnveiit innovcr,38o. tcucorcnduocn sn favour,VI, 3o.*j. Prodigucs(les), quoiquo mnjcurs, Proxeneticii(do). L. D. IX,2.53. Proxinelet. Voy. Entivmcttcttrt. doivcutdtrc mis au nombrcdcsmtProximiti cntro dcux pcrsotuitJ nours, 1, ai3. Nominationdo curatcurs nttx prodigucsintcrdits, (dcgrdslc), v, 3t3. 111, ). atg.Combicu!urcleurchargo, Prtuivntium( do successionc L Lcs prodigues interdits nc D. vii, 146. aao. sontpointincopables succddcr, do Pubtic ( droit). Voy. Droit. V, Publicanit ( de ). L. D. vm, 3g6. 77. lls nc pcuvcnttcjter, vi, 3i. Ils no pcuvcntdtro tdnioins Publiciand( de aclionc) in reni. dans L. D. VII, 276. iin ttstnmciit, 5i. Pttittance patcviielle(dtat pcrdes Prqfectice( dot). Voy. Dot. Profits des nssocidj. Voy. Asio- sonncs]ir la). Voy. Pertonnet. ciis.ltevcnnnt 1 mineur. Voy. 1 un Pttittancet. ronrqnoi dtablies lo Mineur. Desbiciu de pere, Voy. Dieu, 1, 29. Souniission leur qui Socidtdde profitJ. Voyea tJt dtio, 3i. Ijcitr nutovitd, 53. Pbre. Sociiti. Distinctioniumiiiisterc puis dcs 60. Propriitaire ct Propriiti. Lcpro- sanccs spirilucllesctteinjioa-lle.i, Leur iiniondans lcur fin nnipridlairc tliine maijon lotidi!pettt a obligcr lc locataivo cn sorlir pouv miincdc inaintcnir Vnnlrc, 65. Vliahitcr lui-ineine, 11, aa.Eti 1'ourquoiDieu n .id[mrd deiix cts

368

TABLE ALPIIABETIQUE ). puissanccs,l, 65. Sont ininid- Pupillaire ( substitution Voy. liatcmcnt dcDicu, bld. dependantcs d'unimi- Subslitulion. 'Autoritd puissancrs dcs L.D. P(/>///ar/subslitutionc(de). d nistere sttrccllcs dcVautrc anslcurs VIII, 196. lc fonctioiu,ibid. Preuvcs ceia, Pupiltes.Voy.Tttteur. ibid. Loijdcj puissanccs spirituelPupilli(rem) veladolesccnliss.ilIcs oii il paratt tlc Vautoritd lo vumfore.L. D. ix. i5o. sur d ri ri ttiiiporel, 66 Loi.i es pnisjanccs Piipilltil(ttbi) e<iuca vclmora tcinporellesui regardcutle spiri- debeat.L. D. VIII, 124. q tucl, ihid. Q( Qitadnipcss'\) pauprriemfecissc Quartctribcllianiquc. TettaVoy. diealiir.L. I). vil, 317. teur. (dc ). L.D.IX,200. Querclle. oy.Plainle. V EiTcltlcs gittvstionihus reruin.L. D. vil, Qitittancct. ^untHatc(de) quittances 160. c gdndralcs t particiiliereJ,IV,34 1 Quart quo tloit avoir Vhdriticr ct 34i. Voy. Paiement, sur quoiso prcnd, VI, 55l. R. Bachat( co quVncntcndpnr fa- l.csddpcnscs lc < Vdducation so nc r.ultd lcsclioV, dc), 1, 358. Vtnteiifacultd rupportcntpoint, 3g6.Ni <lc c rachat, cn formc11110 conditiou, scstlonntVsn pvdciput,ibid. Lcs c 419. Facullddo rachatex inter- dols ct donatioiis n favcurdc inavallo, /j20. Durdc<Icia facultd riagc sorapportcnt, 397. Coqui dovuchnt, ^1.Voy.losmolsAchc- peut dlrc imputdsur la ldgitime, 4 ioitdtro rapporld, 4oi. Lc ropteur, Factdli tt vtnto. Bncinei i y ait tcsVoy. ]>orttst di), soititi l 1111 (friiiispciidaiupav). Fntitt. tament, oti non, qo2. Lcschoscs n Bttpport(ce que oVjtnuelcdroit pdricsjans)afautcludoiiatairc, e ''>')) v, 197ct 385. lotis lcscn- se rapportcnt oint, !\o'.\. Cc>nii p n fnnssontobligds u rapport,388. so consutnc ar liisago, doitso rapp fait le rapport dcs porlcr, 4o5. Voy.les mols DonaEn quelcas sc liiiiis intre cohcritifVJ,ibid. tion, Dot, Enfant, Fi/lei, lliriau choscj QuelleJ sont snjeltcs rap- ticrt, Partage et 1'wcfptit. ia (la) cmptVhc rtsBatification ~" [H)Vt, 389. Celuiqui doit rapporter, pcut ivcouvrer lei ddpenses cisioti, IV, 43- ^" cinpeclie larcstitution mincurs, drj faitts pour lcs hicnssujclsau rap- dgalcincnt 390. En qucllcsnianiorcs 438. D. ix, I>ort, trnu Vun 'hdrilier rapport, ]>cut i?filiiofciVioi!<!(do).L. i5i. Bcbut { d<!) auctoritntcjudiris y satisfairo, 391 QucllcspcrL utt velvtndcndis. . D. l\, sonntssont bligdes rai>j>ort, o 392. possidciidij Aqui lo rnpportcst im, 3g3. Bcbut crcditis( de ) sicertumpeCe qui vient dnilleursquc dcs asceudaiis,nVstpnssiijctnn raj)povt, tatnr. L. D. vn. 345. auxfils Bebut(dc)dubiis.L. D.vili, 291. p 39-'j. LrspiVulcs vopves ne sont [KISujclsnn rupjiovt, 39.5. Bcccptatotibui L.D.ix, 173. (dc). s

DES MATIERKS. 369 lieccplis(de) qui twbitriumrccc- 1, i5i. Toutesrcglesdoivcntdtre perunt, ut scntentiamdicant. L. D. connucs,t5a. vii, 240. libglc catonicnuc.Voycz Catoliiciprooae( substitution). Voy. niennc. Substitution. llbgnicolcscqu'on cntcudpar), ( liecolcment e tdmoin.Voy. Tc- l, 2l3. d moin. liegulA Catoniana(de). L. D. Hecolte(nnticipationdc )a ) pnr Vlll, 299. 1'usufruiUer. lier.ttlis(de dircrsis) jnris antU Voy. Usufrult. Iieconduction ce qu'on cntcnd qui. L. 1). ix, 264. ( ( par), 11, 3g. Quelssontse.tcf/tWjudicntai tle cxccptione).L. fcts. ibul. La rdconductionre- D. ix, 83. nouvollntotttcs lcs mdmcscondiD.vil, ./fWvendicntloue(de)L. a6g. Itcis ( dn duobus) Constitucntlis. tions, i}o.Voy.Bailvl Caution. 1). Itcdemplis( dc ) ab hoslibus. L. L.Ile ix, 114. de L. D. ix, 229. judicatA( ). et D. ix, 33. entre Helalionibus de) Iiedc\<ances ( (compimsation nppcllationilms. L. ft. ix, ai5. lcs). Voy. Compensation. liedhitition(cequ'oncntcndpnr), Itelegatis (dc). L. D. ix, 214. dcs ItMexues( doniicilc ). Voyez avoir lic\ih In rduhibition, tlonsla Domicile. ventcdes immcublcs 4o5 ct 06. lieligieux profes(lcs) sonl dans , Qucl cst l'efl'etdelarddliibition,' ttn dlnt de mort civilc qui lcsrend succdder, 47ctsuiv. Larddhibltiontlicu iuhnhilcs1 1, ai5| V,82, tcstcr par lc ddfauttlc l'tocdc plusicurs 86, g3 ct t la. lls pcuvent 43.-Ello choscsqui'assorlissent, cinl sc nvnntluur ptofcssion,VI,35. Ilst nc pcttvcntrccevoir nr tcstanunt, n'a pas licu dans lcs vcntcs p fontcn justicc,4L4* Quandeom- 39. Voy.y<xti. incticeicourir lc tcmpspour dtre lielixion.Cc quc noiis npprcnons rccu tt oxcrccrln rddhiltition, ibid, pnr la rcli^ioncurdtienne,1,1. Quel rst 1'cllct e la rtfdhibitiou Ccttercligion cst lc fondemcntlc d de la choseliypolhdftudc, 4^4- plns nnturcldcrordrc dc la socidtd, lii> ct quoi Voy. Ifypolheijue Itnmcublet,. t>i. Snr la rcligioncst fonL. D. vnt, dde, ibid. Qucl cst son csprit, ItedhibUlonede ). ( 6a ct sulv. Qucllcssontscs lois, a8. Itcditu ( de isuct usufructuct) toa. Mnti&rcs proprcsdc la rcli tlatt c pcr hgatum vclfideiconimissum alon, 137. Mntiercs omlnuncs 1a la rcligionct 1 policc, ibld. tis. L. D. VIII. 269. ll&duclionic ICRSt fiddicommis. Iteliglotis(dc) ct sumptibusfut c ncrum. L. D. vtl 34 Voy. Heritierct Lcgs, itegistrcs fmblicsdcs liaptdmcs, Itenl ( de in ) vcrso. L. D. vtl, <lcs maringrs,dcs mortsct sdpultu- 391. Item ( rnlam hnbcri), ct dc ratircs, dc la promotionnux ordrcs, ordonnds habillonc. L. D. IX, i5i. du vomnionnca)ponrquoi | Itembourscinent ddpcnscs tlcs dcs ct dtnblis,IV, ify\, Iliglc, Co qn'oicntcnd par cc cnli-cprcnctirs. Vuy. Bnttvpreneurs. lcs l'cmpliytdole.Yoy. EmphyDe mot, 1, 1A8. Coquc c'cstquc il tiote, Du innri. Voy. Hfari. dn vegles droit, ibid, Combicn sortcs y u de sontlcs de reglcs, i'M</. Du prcncur. Voy. Preneur. Ze( lidmission ^lcttrcsdc). Voy. Quclles rcgles du droit nasontlcs regles tivs. turcl, 149. Qucfles ItdinuniSnitoiiv ). aibitraires, i5o. Trois autres ( donntion Voy. ortcsde rcglcs,ibid.En qncl cas Donation. n lcs reglcsccsscntd'nvoirlcur iliet, Iicnonciation uncsocldtd. Voyez ' IX. a9

TABLE AJLPHABETIQUE 370 Assoeii. A une succession. dcscohventions, lY,447'~-Rwcisioii Voy. d'uii Ifiritier. Legsct Mineur, partngeehtremajcurs,453. Itentes( nrrdragcsle). Voy.Ar- D'unovcntc, par la Idsioilans lo t t dort ilcs. Voy. prix, 45a. Yoy. Convcntion, lliriremses. Conlrals c Cvnlmts. ticr, Ilatificationt Vente. Itesiduis lieortun( do custodio. t exhibic L (dc) ct sacrilcgiis. . D. ix, 196. tione). L. D. ix, 178. Itisolution d'unc dues Iteparations par les fermicrs. tcurct Vcnlc, vcntc. Voy.AcheYoy. Fcrmiers, Cellcsdont cst lciiu lc locatairc.Voy.Locatairc. Hisoltttoircs (clnuscs). 6Y<IHVoy. Paclc resolutoiiv. Pacte. Voy. Rdparationsdcs scrviludes.Voyex scs. Ccllcsfnitcspour l'udnssocid. AsSeiviludes, ltesponsabilUi Voy. socii,Dcrempruntcur. oy.Etn sufruiticr.Voy. Usufruit. V JuliA). prtmt, Doscntrcprcncurs. oy. Itepelundantm(tlc lcgo V Duprcncur.Voy. L. D. l.x, 195 tle ) cntre Entivprencurs. ( lieprJscntation espcco droit de Preneur. Duvoituricr.Voy.Voiturier. lcs asccndaus,V, 329.Le oux cst in c reprdsentalion l>ornd cnfans Iicstiluantiir(t[\ix fraudcnt rcditotuiufactnsunt, t). L. D.ix, 55. des freres, 38o. Voy.Enfans. u Itcstittttionnfrnits(cequ'011 d enliepudiis( dc ). L. D. VIII,84. llcivm (do acquircndodoininio). tcnd par), ct scs cfiets, IV,t36 ct suiv. RcslituUoii L. D. IX, 1. ttesrevenusdes ct Itertun(dodivisione qunlilatc). chosesmobiliaircs, 147. Voy. lcs motsCatttion Dot, Fidiicommis, L. 1).vii, ib'o. , licruni (de pcrmutationc).L. D. Fidijusseur,Fntits, Heritagc,Mineur, Posscsscur, Vll, 474' llatijicalion,Usultcrtun ( quarun)nctiotion dc- fruit. tur. L. D. ix, 91. Heslilutions n cnticri pnr qucl c liescindenddvcnditionc de ) ct tcinpsellcsscprcscrivent,29ictsuiv. ( c quniutolicctabemptioucdisccdcre. Ce qu'011ntcud par rcstitution L. D. vil, 441' cn cntiir, 4')3. liescision. co qu'oncntcndpar), Pestittttionibtts in intcgrttm. ( "~*^0 cl"' cst &ssairo L. D. vil, ai3. (tlc) IV, 4'4' ohtenir Ja rcscision,ibld, Hetaniemcnt vendcur ttlcl'nclu c Entr cas011 11 peut faircrcscimlcr chctcur (eftetsdu). Voy.Vendcur, qubl desorrdts, 4o5,Dequiddpcndent 7?<?tVn/r (donnerct)ncvaut. Voy. i n lcsrcscisions,bid, Pourquoi cso Donner. Ic 4o6. qu; doivcntpnsaccordorfacitcment, dc/rVtoMi'(ce c'cst quc droit Qitcl cst 1'cfl'et o la rcscisiou ), v, i43 , 351ct 354. Dcux d ibid. sortcsdc rctour, 35.^ Comincnt cnirc lcs tiercespcrsonncs, Les ltdritierstlo ceiw qui penycnt scriglc lcrntourconvcntionncl, 355. ln dlro rclcvds,peuvcntcxerccr cs- Rctourdcsctioscs ouudcs n fad c ibid.Silcscrdancision, 4"7. Ccqul cstndccssairc vcurdu mnriage, ticmnndcra rescision, 8. cicispcuvcntcmpdchcr 'cll'et rcl 1 de 4 Iiour 1ratilicalion la empcche rcscision, tour, le donataireayant contracld ibid. ElTcts de 3 rdciproques la rcs- dcsttettespassives, b'o. Quclcst bornes recoit le carnctcre cision, 4"9-" Qncllcs propredu tlroit de red'unc totir, 36a. Coinmcnt droit dc lc la rcscision,4>o.Rcscision c coupnrticcpilnsoncfletpourletout.ifW.X'lourst bofndpnr quelques Qtielcst le tcmps ttcla rescision, tumcs,365. Lepercn lc retoitrdc a 1'ai'eul Au Qitandcommcncecourir, la chose paterncl, doiindcp.ir il a ibid, Coinmcnt sc coiupte l'd- 368.Voy.lcsniots//e'n7i'c/'ctiJ<>rc. gnrd dcs herilicrs, 4<t ct 413. - Itetrait.Pnrquctlcntps scprescrit cutrc majcurs,par lc vice 1'actioit ditrctrait lignager,IV,289. Rcscisum

DES MATIERES. 371 Itevenusde ln dot. Voy. Dot. tlc1'Eglisc, d 1,68. Privildge u roi D'unheritagc,rapportds partagc. surlcsbiensde ccuxqui sc trouvcnt au Voy. Partage. D'un usufruit. obligdscnvcrs lui, II, /|55. Voy. Voy. Usufruit. Ilypolhequc. Itiversion(droit dc). Voy. Hiriltomains(lcs) ignoraicnt lois lcs ticr. de riiunianitc, 1,2. IgnoraiVnt Itivocation douation, dc lcgs, lcs sottrccs cla justiccntdtnc,ibid. de d d'instituliond'ltdriticr, ct dc par- Leuriddo l'originedelasocidtd tlc tnge.Voy.tousccs molscn particu- dcs homnics,ibid. Voy. llotnmes. licr. Ituind ( cle). L. D. IX, 162. IthodiA dc lcgc) de jaclu. L. D. 7?Hi'/;(baliinens mcnacant). ( Yoy. 38a. LAtimens. Vii, Ititu nuptiarum(de). L. D. vin , liuisseaux(les ) qut nc sontpasu 63. lWagcpublic, ct qui sonl proprcs uut particttliers,ne rcglentpas lcs Ilivis(ik). L. D. ix, 74. lioi. Lcsroissontlesproteclcurs, Lorncstlc lcurshdritagcs,111,270. conscrvatcurs cxdcutcurs cslois Voy. Hiritages. ct d S.' Saciitcgiis(tle). L. D. IX, 196. norumdelurcx ). L, D. viu , 375. Salsie ( subrogation ). Voy. SenatAs-consultum ) Terlul( ad par liamunct Orpltitianum, D. vill, L. Subrogation. Saisiedcsoppointcutcns. Ap- 379Voy. Desbicnsd'un contu- SenatAs contttltum trcbellianum /lointcmens. macc.Voy. Contumace, 3 (nd). L. D. VMI, 37. - constdtitmvclleiaiium Saisies(ddpdt de choscs).Voy. Scnattts Vipdt. (nd). L. D. vii, 393. Salairesdcsdoinestiques qucl liV/Kj/iJf-co/tiu/coniaccdoniunofdc). j |vn* lcs lcmpsse prcscrivcnt dciunuues, L. D. Vll, 389. Senatus-consulto IV,289. (tte) silaninno Sataircs dcs cnlrcmcttcurs. ne Voy. ct claiidianoqiiorumtcstamcnta Entremetteurs, Destdmoins.Yoy. apcrinntuv. , 1).viil, 211. L Sens.Qucl cst lctir usngc,l, i3. Timoins. d Satis darc (qul) cognntur,Vcl Scntenceemo't(cxdcitticnd'unc). juratopromitlant, vcl sua;proinis- Voy. Condamnes, L Scntences. quoi Icsscntcnccs Sur sionicommillaiitur. . D, vil, 176. Scriptis( de his qua? pro 11011)arbitrnlcsontlcur fnndemcnt,III , liolicnlur.L. 1). vni, 3oo. 6. Dfins tcinpscllcstloivmt qticl noces. Voy. Eifans, dlrcvenducs, bid, Onpcuttti npi Secondcs dont il Mbivs, Noccsct Vcuvcs. pcter, 19 Si la seulcncc sous a Seiiigprivi (convcntion ) \ 11'y pointappel ttcnt lictidc paievdrilication la signaluic Voy. meiit, iv, 3^5. Voy.Arbhivs. tlo Sententitvcniaj) inenppcllationc s Convention, ( L Scmcnces\ Surqui tombclapcrtc rescindanlur. . D. tx, 222. L. D. Sententiamm dc cflcclu). dcsscincnccs ctculturcs, II, 48( Senatoribusde). L. D.VII, 162. x, 33. ( dcbiens.Objet, niode Separation Jc/a/HWo/iJ/?enaCLtdonicii.Vcjy. ct cllctsdc ta sdpnration biins de Macidonien, Scnattls-constdlis L.D. VII, cntrc mart tt fcnime, II, 292, (de). ttcs s t\y, Scpurnlion biens cVuneuccccsbo sion, tfavcc ccuxttu1'hiJriticv, 1. Scnattis-consultis IV, (utposscssio

TABLE ALPIIABETIQUE 372 Lc droit tlc cettc sdparation&t tVaftaires, 126. Enqncl cas lc IV, lc i IV, iuddpcndanVderhypolhequu, 8. jugepeutordcnncr sermcnt,biit. Par qui ccttc sdparation dtre Lcrefusdojurerserttlopreuve, 227. peut 1 dcmantide ibid. L'alidnation Lesermcnt , pcut dtrcrdfdrd celui faitc pcr 1'lidritici la empcchc sdpa- cittilc ddfdroit,ibid. On peut ddfait chnrgcr tlu scrmcntccliti a qni it ratiou, 10. Si 1'cngagcmcnt l a dgalcmcnta dtnitddfdrd, a8. On pctttaussilc par 1'hdriticrcmpechc sdparation,ibid. Si la sdpnratioii rdvoqucr,ibid. Qttclcstle dcvoir ou a lieu dansuncsccoude t troisictnc tlu jugc sur le sermcntddfdrd rdc unc ctnu-dclii,11.Silh sd- fere, ibid.Lescrmentddfdrdit succcssion, paration a licu, lc ddbitcursuccd- partic est ddcisif, 229. Lo ttdcidant u son fiddjusscur, 12. Ln siondti scrmcntdtcintl'action, a3o. par sdparuliondcmaudde lc crcan- Dc nouvcllcsprcuvcsddlruiscnt cicrnc ntiit pointii scstlroitscontre rcttettltt scrmcnt, 23t. Dauslcs nc 1'hdriticr,IV,i3. Si]a sdparation criincs, le sermciU jpeutctre ddd toutcs fdtd, 232. Quel cst Pcftct u scrpcut dtrc dcmanddecontre des privildgidcs,ibid, La incnt, a 1'dgnrd personncsintdpcrsonncs Lc p sdparutiott cut ttre tlemnuddc par rcssdcsavccles partics, 233.ticrccs n utt des hdritters, qui cstcrdancicr, scrmcntnescrtni 110 tiitnux Laconfusion ibid. ibitl, cmpcchcla sd- pcrsonncs, Qucllcspersonncs ddfdrcr le scrmcnt pour paration, 14. -La novationa le mciuccflet, tbid. Par qui doivcnt Scuvcnt 234. Lc scrmcntdefdrd 'autrcs, etro rdgldcscs diflicuttds ttr la sd- ticnt licu dc paicment, i\Si ^oy. l s lcsmotsJttge ct Personnes, pamtiondrmamtde,i5. Servis(de) exportandis,vclsi ita (Ac). L. D. ix, 5i, Separattonihus L. vcneritut manumittalur (de Seputchro ) a.'dificando. D. mancipium vclconlra.L. D. vil, 447 VII. 345. Sctvis( dc manumlssionibus viohUo de ). L. D. ix , ( qu Sttpulcro nd univcrsilatcmpcrtincutibus) 111170. Scpidtnres(.registre dcs). Voy. poimntur.L. 1).viil, 4ta. Servitiules.Lcur o*igincct lcur Itegistres. d ( Sct/uestre ce qu'oncntcndpar ), usage,11,38a. DdfiniUonttmot 11, l^o. I'nr qui lcs sdqucstrcs strvitudc, 385. Kn quoi consiste d pcuvcnt ?tronoinnids, ibid, Ce la scrvllude, ibid.Divisioics serc cptec'cstqu'imsdqucstre onvcntion- vitudes, 386. Lcsscrvitttdcssont nct, i65. Droitdnns tonslcs sd- pour lcs fonds, 388. Li servitudc e queslres,ibid. Dilltfrcuccnlrotc pcut subsistcrpottr unc portion ttu ct sdqiicstro le tldposilnlre,166. ionds, 389. Divcrscssortcs dc dit scrviludcs, ibid. KtlcssontcomQitcl cst l'cll'etde la posscsslon doit priscssous dcitxcspeccsgdndratcs , seqtiestro,167. I-osdcpiestro rcndre coinpte. ibid, Quo doit itW. Servitudcdcs batimcnsct faire le sdqurstro vcutetrc ttd- hdritagc ta campagne, 3p,o. de qul chnrgd, 168. Lesreglcsdu tidpdt Lcitrsnrccssoircs, 91. Lcsseri3 pcnvcnt s'nppli(iucrnu sdqucslre, ludcsse reglentpar titrcs, 392. tn ibid. Voy. Diptfl. f S'interpretent uvornblenu'iit|v\ir Scrmcns, Le tutetir doit prdtcr libcrtd, 393. Un tlrolt dc scrvlscrmcntcn jttslicc,lil, i36. Lcsi-r- tutlepents'dtal)liv uicontrntdc pnr Ou pcul cn imposcr niciit ddfcro au tfdhitettrqul jurc vente, 3g4nvoirpnyd,dtelntriiypotlieqite la sur 1111 ct hcritngcqui n'cst pns voisin de dctte, 4oo.DdfiniUondiisernicnt, du sicn, ibid. LV-spece servi ct sonttsnge,IV,22/5. 11n'cstpas ttulc imposdcpar un conlvatdoit recu, s'il n'cst IWIS tldfdrd, aa5. dtrc ddsignde, 95.Scrviludeprd3 II itf sumdc rdscrvdcpar lc contrnt dc Connncntl sc tfdfcrc,226. i pcut pas sc ddfdrcrcn tontcssortcs vcntc, 3g6. Lnequdniird'un ltd-

DES MATIERliS. 3^3 11, rilagouc pcutpretendrcaucundroit d'autrcsqu'accluinuicnn 1'ttsage, dc servitudc sur lherita^c de sou 4a3. Comment Ititissentes servil vendcur,si cedroitn'est ctablibicn tudcs,4a4.Leurprcsoription, 433. IJC ldga- Lcsdccrctsnc font pas ccsscrlcs prdcisdmcnt,II, 396. tniren'aaucuudroitdoscrvitudcsur scrvitudes, 436. Commentcloit les ltdritagcsdc la succcssion, cc dtredgalisdca scrvitudemiscsur 1111 si l droit n'est dtabli par.le testament, ltdritago,III, 263. Lcsscrvitudcs ibld. Servitndc pour unoccrtainc s'acquierent ct sc pcrdent par la d'un hcure, 397.- L'acqudreur hd- prcscription,IV,299. Servilude cntre lcgataircsdo dctix d ritagechargdtPuu roitdcscrvitudc, rdciproquo tloit laisscr jouir do cc'th-oitccltti niaisonsjoignantcs,VI, 45o. Le lo nuquclil cst dti, ibid. Changc- lcgsd'uncscrvitudecstsnjet1 falmcnsfailscontrc Ic droit dc scrvi- ciuio, 565.Vov. lcsmolsDot, Eatt, tudc, ibid. Servitudendcessaire, ligoAt,Fatcittie, Hiritagc, Jours , 398. Les scrvitudcss'acq!iierent Legs, Prescriptionct Usufmil, i par la prcscription, bid. Maniere Servitus( si) vindicclur, vcl ad dontlaservitudcpcutscconiiailrcpar alium pcrtittcrcncgctur.L. D. VII, 1'dlatdcs licux, 399. Lcs servi- 3l2. tudcs sc pcrdcnt 011sc diminucnt Servitutelegatd(dc). L. D. vm. par la prcscription, 4<>o. Ellcs 272. Scrvitutes sontattachdes fottds,ibid.- aux amitLa (qucmadmodum propridtddu lietiqui sert, opparticut ttintur ). L. D. vtl, 3t4< au mattrc dc l'hdritagc Servilutibtis asscrvi,4oi> (dc). L. D. vil, 299. Scrvitude rusagcdcdcuxfontls, Servitutibnsdc) praxliorum rush ( cloa. Sf-rvitudequi pnrnltinutilc, ticorumct ttrbanorum.L. D. vil, ibid. Posscssion servitudcs clcs pnr 3ot ct3o5. tlcslocntaircs u autrcspossesseuis, Scrvocorrupto( dc ). L. D. vii, o Posscssion scul pour la 339. d'un 4o3. Scrvorum scrvitudc communc .plusteur., n ibttl, (doopcribus).L.D.vii, -Lc privildgcdc l'un cmpechcla 295. , Sexe (dtnt dcs persouncs lc). t prcscriptionpour ous, Lo\, Scrpar Dd- Voy. Pcrsonncs. vitudc dcs bitimcns, <jo5 Sicariis( do) ntl lcgcmcorncliant. chargcd'eau:,dgoutct jotir, \o6 ct 407. Dous sortcstlc scrviludcs L. 1). ix, 187. SignaturatVimoconvcntiousous pour les rttcs, 4<>7' Droit d'apde 408. Kntrepriscssur fes scingprivd(vdrillcation la). Voy. }myer, oitdsvoisins,409ct suiv. Scrvi- Convention. lutlcsdes hdritnges la campagnc, Slgnijicatione tlc vcrborum(tlc ). L. /112. Possnges,ibid. -Cours D. ix, a55. Silaniano( dc seiiiiliis-ci>usiill<i ilVuu, t3.-Diverscsortcsdcscrs ). 4 D. viil, 211. vitudcspoiiv1'usngclcspcrsonnes t L, t c dc.snnlmnux, /\i5. -Totdinnce Sinccrili cl boiinc fni rcquiscs tte lciservitiidc,47- Scivitudecon- dnns I s c-ng.igfiurii* VOIOIIIHIIVS ct iiiiitucls,l, 32. .si>rvdepiiirclmipii'\K)rliouil'itufniids Socieli(tptcl ist lt>foiidcutciit divisd, 4'))> Fondssujcl i\ tlcnx ite du serviludcs, 4a'> Kiigngcinens l.t), 1, 11. PounpioiDiciin mi* tlti c pmprldtnirc foudspoiir lequcl il lcs hoiiuitcs iisocicld,4-Qucls cst dti uiiescrvitude, 4*t> II nt> trnubles nlesseiitlurdiv dc In sopcittrieu iuuovcr, ibid. -Hdparn- cidtd,45. Tousles troiibtcsdc b lions ndccssaircs tte pour 1'tLsngc In societdsonl itiic suitide In ddsoii loi, scrvittutc,4aa Donimngt' nr- bdissnnc.' In pivniicri <\j. qui rivc unturcllcmcut rocciislonruiie Coiuincnt iciiscst scrviilcrniuotirD 11 c I scrvitudc, 4a3. -Lc droil do scr- proprc poiir faircsiiksi.stcrnsocievltudc nc st>communiqucpns h td, 4^> Quclssont lcs fondcmciis

TABLE ALPIIABETIQUE 374 nnluivlsdc1'ordre e la socidtdans ct gainspour lc fait dc la socidtdV d d IViatpresent, , 5.Larcligionst 11,2o4-Pcrlcs choscs c dc dcstinde I le foiidemenl plusnalurcldcl'or- pourdlrcmises le dausla socidtd, 06' 2 dre dc Insocidtd, Yoy. Ilommes Un associd e jtetttricnfairetlan n 56. ct Iteligioit, lu socidte conlrclc grddcs autrcs, Societi cntre particulicrspour 211. Dissolution socidtd tt tiela d certuins ouvrugcs, ccrlains coin- conseulemcnt associds, des 214inciccs nutrcsnllhircstoriginede Chaqucassocid cl n peut rcnoncer In contratct sonusagc, n, 171. socictd, ibid.Lacnonciation fraur Dclinitiondc la socidtd, 173. dulcusene ddgagcjus,216. La Porlionsdcs associds la chose socidld par lu ccssation )a cn finit dc c-amiiitiuc, gnin011 ourperte, choscou de lnHhircpour laquclle pour Socicte p el suiv. 2 frauduleuse, clleavaitdtdconlructdc, 10. Le 17.4 curntcurdu prodiguc derinscnsd ct illicitcs, ibid, 178. Socidtds Dillctviice Insocidtd t desnutres pcut inlerroinprela socidtd,221. de c contruts dcs s l'nspour l'dtciitluc cngagc- La socidtdedissoiit lorscjue nc rcnonce sa part, aa3.Mode u IUCIIS, La socictd pcttt sc socid 179. conliactcr ponr uii tcmps,ibid. dc partagetlcscllctsde, la socidtd, quc Li'snssocids tloivcnt cchoisirrd- 224. Kflct c la socielda 1'dgard s d 2a5 ciproqucmcut,t8o. Dillcrencc des hdriticrs dcs nssocids, cl t>nlre voir qitclqnechose com- suiv. socidtd n 'de Ln 11'cstms intcrj 1111111 associd,181. Lnso- rompiie ln morld'uuassocid, i cl dlrc s par cidtdpcttt sccontrtictcrnns dcrit, cctlemortn'cslcontiuc, 37. s 2 Sort coininent,83.-Libcrtde tous cidtdd'uuefemme l'dgartl cshdd i 11 d paclcslieilcscnlrenssocids, 84. riticrs, 328.Voy.lcsmotsAssocii, 1 1'actcssur lu dtircede ln socidtd, Dipenses, cttes,Gainsct Iliritier, D ibid. Clauscspdnalcs, i85. Soch ( pro ). L. D. vil, 4i3. tlcs Pactes ur lc rdgtcnient portioiis, Sxt,irs cnnainessucccssions s g ( dcs). Donutionsous rupparcnce Voy.Frbivsgermains. 186. d'iine socictd, 187.Lcs socidtds Soldals leur testamcnl,I, 4^7 1 sont gdncralcs parliculicrcs, 88. el <135 on 1 S<K'idtdguins011 dc s Solidaiiv (obligation). Obliptirc 011iinVoy. La socidtddcs prolits galion, plc, 189. nc coiiiprcndpas les successions, Sotiditicntrc dcttx011plusicurs ttc c lcgsctdonalions.190. Socidtd ddbitcurs t cntredeuxou ptusieurs tous bicii.snV\elut ricn, igt. crdnncicrsj lintntc, IV, 16.Cc su il'unns- quc cVst Insoliditd entrclcsddUddommngcincnl ejuc pcrsonnel socid riipporlcdiins une Jiocictd bitctirs, 18. II n'y a pasde solise ibid. iiniversellc, Prolltsillicitcs dild*icllen'est cxpriincc,ibid. dcs solidaireiiVntrcnt ns cluiisln socidtd,193. La coudilion coobligds p Lcs socidtds 21 sont borndcsa cc iticnt pcttt dtv dilTdrciitc, iiui ivcotus ccluittcsoblitiu'011 inet, ibid. InterprdlntioiConlre 11 y soliunircincnt 11 clcsdispositions tlcscontratsde soqui puydjiour 'actioncontrc c3 tle cietdqui prdjcntcut l'ohscuritd, ?\isnulres, ibid. L dcs s nc fnil d'unc et 194. Dcltcs socidtd dcs 111 obligds olidaircmentLV.xussocids,i7//</. Cc que 1'associd pns ccsserln soliditd, 22. d n peut011e pcutprcndrcsur lcfond* ccptioupcrsonucllcc l'undcsoblisoliclnirement ddclinrgc ne de ln socidld,195.- pas Engagcmcns f\isnutrcs, ibid,-Lacmandeaitc cs d f tlesassocids sousle rnpport tlc l'udcs la nion, dcta liddlitd,dcs soinsct dc a 1111 coobligds rmpcclic prcsdc In vigilnncc, 197 ct suiv. Lcs cription11 1'dgard tous, a4-Kn nssociesont tcnns dit dot ct dcs ijuoiconsisteln solidildcntre pltts d fautcsgrossiercs,199. Quelqtie- sicurscrdancicrsi oh cllc ddpcnd, ibid. on folsdcscas forlttits, ibid. Pcrtes a5. Commcnt 1'ncquicrt,

3?5 DES MATIERES. Soluthnibus dc ) ct libcrationi- cicrs (cc qu'on cntcnd par), 111, ( btts. L. D. IX, i34inauiero 466. Qucllccst]> la pltts Sontme dargcnt et Ics inldrdts simplcdc subrogcr,467. Divcrdus nu propridlaircparcclniqut sc scs cspcccstlc subrogation,469.-rs trouvc avoir l'orgcnt tl'unc aulre Sttbrogationanstransport, 471. rccuo Subrogalion d'nn acqucrcur aux 2 pcrsoune,111, 86.-Soinme pour rcnonccr u une hdrdditd,v, crdancicrs u'il paic, 476.Subroq 226 ct 227. gationpar saisic, faj. La.subro( Sponsatibusdc ). L. D. vill, 62. gationcstnullc oprcslc paicment, D'ou depcnd la validitddc Aountset mttetsct autrcsqui ont ibid, dc parcillcs infirmitds lcur ctat la subrogation, A78.Voy. Ics mols 1 I cxige un curatcur, I, 2o3.- ls Crianciers,Priviligesct Tnmspoii. sont cnpablcs succdder, , 77. de v Subrogi tutcitr. Voy. Mineurct Ccluiejtiicst sourdct muct toutrn- Tuteur. scinblcnc pcut tcstcr,VI, 32.Ex- Subslitui( cflct du choixd'iui). ccptionquaiulil sait dcrirc, 33. Voy. Donation, Lo sourtl qni pcut parlcrpcttt tcsSubstituis(bicns), Voy.lcs mols ter, 34 LemiictqninVst sourd Dot, Partagc ct Prescriptlon. pas Sur cjuoi ttqui jKtitdcrirc,itW.Ix-ssonrds Substitutions. ont Icur nc iKiivcnt dlro tdmoinsdans un fondcmcnt, l, 79. Suivant le tlroit romain In substittition tcstamcnt,5i. ptipitlairocxclutJn nicrede sa Idgitimc, Sous-associi.Voy. Associi. d Sous-locatairc (privildgctlii bail- 89. Doublc3iguillcalion u niot lcnr sur les mcublcsdu). Voyca subslittttion, 1. La prcmicre Vll, cstccqn'onnpjwllc Privilige, vulgairednprds Soustractions faitcspar un hdri- le droit roinaui, ibid. Lasccoudc ticr. Voy. IUritier, cst ce iju'011 J njijtclnit idiicommis L. dans lc droit romain, 2. DefiuiSlabidariiut nccplarcstituant. D. Vii, 244. tion dc la substitutioitvulgairc, 7. Statu (clc) dcfunctorum post Dis qu'il y n 1111 nc hcritier la subL. qiiinqiicnnium qua-ratur. D.VIII, stitutionvulgairccstandautic,ibitl. Ou pcut fairc plusicursdcgrds Statu hoininttm dc ). L. D. VII, cftinc sulislitutionvulgaire, 8. ( i54. Kulrc cohdriticrs rdciproqucmciit Stattt (tlc) libcris.L, D. Vlll, substituds,lcsportionsjiotirInsuh stitulionsont lcs iiidmc-s 4.5. qucccllts Statuis( dc ) lcgnti*.L. D. vni, dc rinstituliou, 10. La substili:a83. lion rdciprajuocntrccohdriticrs cst Slellional cc qu'6ncntcndpar), 1-orndc ux survivans n ( tjuandtc cas lll, 117.II nVst pointdistingud orrivc, ibid. Lcsnbstitudnnsiittltt dol, tbid. -Son origlnc ct scs stitud1'cstnusslu l'instilud, 11, dc eflets, 118. Stclllonatconsiddrd L'institution cclui dcs dcitxqui sous lo rapport dc riiypolhcque, survivrarcnfcrmc siibstitiitinndii ln ia. 392. Lc tJdbiteurqui doiinc cn survivnntnu prdddcddd, Si tc inctirtuvnnt lc cns dc la gagc unc chosc pour uno nulrc, siibstitud commct 111 1 slcllionat,435.Voy. lcs substilution,il ne trnnsmctpn*son motsDibiteur ct Ilypothetpie, droit 11 hdriticr,i*6/</. Lcsulison Steltionaliis. D. ix, 174. L. stitudd'un dcs cohdriticrscst prdusttralre.Voy. Usuiv. fdrc nu cohdriticr cjiti n lc clroil Stipulation Sttpulatione dc duplicf). L, D. dWroisscmcnt, i3. Cns oi'i,un ( Viii.33. hdriticr cst substilitd soi-mdiuc, I dc ( Stiputalionibus praitoriis dc). L. 4> Dcfinition Insubstilntioii, D. ix, 148. i5. Lasubstilutionvtilgniredca Stibrogationux droitsdcscrdon- vicnt iinitilc si Vhdritiirdcstttud

TABLh ALPHABKTIQUK 37fi v actvpU', il, iS. Quid,si rhdrilicr st>inc\>!i(litioii,vii,(>6,LVnfuntsurse fils cfiuiosubsliqui 11 uccejitd faitrrstitucrcontrc vcnii111111 chargd sonuevrpl.itlon, Nitlnro,ol>- tution lu fuit ccsst-r, Li i6. sub avoir 76. objVt ottict it cllitsde la substiliiiKin.ipil- stiliilionJK-I, t j pour iiiire, 17 ct suiv. S.iilrtinition, tcssortcsde rliosc*,80. Lnsuh :3. On jx-ut.substitiicr uu j>os- stitutiou11 hcritirr ou legntniiv, 0 uu i c >u- 111as <ju'il ineiiresunsenlans, tlrlliiiuit,bid. la substitiition 1 rflcts'il laisst cnfans, tlcs jtilliiirerciiffrun la vulgniiv, ibid. incurcsniis Kllt lcs comprcnd bicnstlc IVu- io3. Substitution pour causedc On mjH>ut siilistilucr dissijKttion, IJIII, .*>. 110.Substitution cona lVufantqttoii 11'a tracluelle,lu. Dessnbstitutious j>iipilb>iivnifnt fii nc j>;is su puisxmct,27. Cctte fitlcicommissaircs pritvcutavoir Milolitiilinu jwrl.ij)iiicrtd,ibid.lieu sans inslitiilions,i7>/'</. Ce liuil Sukstitution 1111 u t-nJ\int dd- <iu'ilatitfaircpourgrcver 1-11 f <|uclqu'uii ntciiecJIIVII 28. tle substitut.on na.Rour rc, appcllc cv.-nijtlaire. OnIii'iq)j)flle cclttuhstitution cueillirnncstibslitution fuuteIre 11 s il c qiu' l<-sulaiisoufrercsdc1'hdritifr nd lorsde rouvcrlurede ln subsli<|iii t-st duns ci-t dlal, 29. Ellc tutioit, n3. Faculldd'y rciionliuitsi ladjmencc vicntu ccsscr, o. ccr, 117it siiivoiitcs. lcs mols 3 Voy. l.a niercctautrcsasccndans I j>cu- Bicns,Enfans,Fidiicommis,liri:nt faircccttesortede substitution, tier,Mere,Posthumest Transmisc .li. Suhslilution coinjK-ndifuse,sion. ( 34.Ellt-t dcs trois stibstitutions Subslitiitionede vulgarict jmdansl;i eoiupcndiciisc, Diffd- pillari). L. D. vili, 179. 36. d ivnct cst-Ilcts eccstroissubstitu- Successions. d Ndccssitd succcsdcs tions, ibid.Substitution rdcipro sionsct lenr usage,1, 43. Dcux Cc quc, <7>/</. qu'il fautpottrlaire maniercsde succdtler,44-^cs nnc sithstilutionpnpillairu, 37. succcssious doiveutdlre distinguees Dillercuccntiv I.istibstitution c i pu- dcs engagcinciis,bid. Pourqitoi v c pillaircct lasulistitutioixemplai- ccttcdistinction, , 1.Naluredcs substitutionpupillaire successions Icurusage,2. Suo ct re, 38.La e ctrefaitej)ourfiniravantl'uge cessions legitintcs t tcstamentaircs, Seut pubcrtd, 39. On peutsub- 3. Dcu.xsortcs de successions c 1.1 slitncr pupillairctncntattx pctits qu'ot 0 t l aj)j)clleegitimes1cstamcucnfansct autrcsdcscendans, jo. < tatrcs, 5. Ordrcdcs succcssions dessucccsCasottuu aictilne le j>cutws,ibid. legitiuies,6. Origine j Reglcs articulieres quclques sionstcstanientaires, 2. sur 1 Concip teslauicnsvec a castlcsiiLslitutiou pupillaircs,41- liationdeTusagcdcs Ellet de la substilutionrccipro- lcssuccessions lcgitimes, 3.Difdudroitromain cntrelVsprit quc cntrc dcux impuberes,42. fercnce cntre un ct celuides coutumes relativemcnt La substitntion rdciproque des 18. inipuberect un atlulte est seulc- aux successions, Laquellc sucoessious plu*favorablc, cst liicnt vulgairc,43-La substilu- elcux ou tion vulgaire un impnberc a uefinit la tt-stamcntaire la ldgitime,23. deceu.xqui mcurcnt j>as sonaditions'il rcnoncecn- Succcssiou jwr suitt, 7-Dcsccndans d'une sans parenset sanstestament, 35. greves 4 d 5o. Succcssiou cs batards, 37. substitulion fiddicommissaire, o d Defiuitioii dcssubstilutions ufiddi- Succcssion csdtrangersqu'on apdcs est pcllc aubains,38. Succession comiuis, 61.La substitution condition l>oriide ce que le testatcurlaisse personnesde a scrve,4o. &6. clescsbicns,63.L'hdriticr charge Ccqu'oncntcndpar succcssion, il d'uncsubstilutionjtettt cn rctcnir Combicn y eti a dc sortes, 47 rdsultent iut quart, 64> La substitutioii Troissortcsde cbargcs certdintcmpson dc la sttccession, 8-Modt 1 d' c ou 4 )>cut Hre it 11

t)KS MATIERKS. 377 divisiondcsbicn*tVuiu' uccession, tlts cnfans, v, 334-Les s succcssions r nerenionV,5a.~Qul jvut succcdt ct ijucllcs dcsccnilcnt jdtitdtcjuVltcs sont lcs pcrsomtcsiuciipahlcs, 9. tcnt, 381. Coinmcnt c doit jwrs 5 Dettxsortcsd'incaj)acitd jxirrup- tagcr ln siircvsiionrnlrc des riifnns lortcsdc snccesioiis, elc freres dr ilefunt, 383. Comnux s j.orl- elcux 11 66. Divers tcnij)*a rousiddrer inent]f marisucectle ln femtne ct d ( 90. jxmr 1'cll'et cs iiit-njwcitcs,h in- la fcmuttitt mnri, 381. Yoyry.lcs a Uiseitl pour les suctvssions niots Attbuin, IlAlards, CollatiEntestat, 91. -Qitcllts sontlcs per- rattx, Cuiida'iines, Dcsce.idans, de sonncsindigncs sucrddcr,118. fans morts-ncs, Etrangers, Filles, descanses Vindignild Hsc, Frins, Hiritier, Incapaciti, de Distinctions tle a 1'dgardde detix sortt-s sncccs- Legs, Mineiir, Pera, Personncs, , sions, i32. Deceux qui ne j>t-u- Protliiiiies, Provlsion Ilcli/intx, vcnlavoircVheritirrs,33. Droit Separation,Sourdset tnucts, Titre, i rc- Usi.fmit, Vettves, Vingtiemee luiesucccsion eVcn ct eVaccejttcr cn- Vcett. rueillir lcs biens, t38.Divrrs rclalifs ii unc succcssioit Sitcccssione ) vclcrnnorum rt (<le gngrnieus , par le sinipleclletde 1'adition,148 miliuim.L. D. VIII 374. cdiclo ( d<> L. D. Sticcessorio rt suiv.Knga;;eiuens qtt'on peut ). ittu lidritirr, et j>ar cjuellcs VIII,37.3. iuijxjscr on &/.?<?* disjwsitions pcut lc faitc, i5a. uoii-j.ouriititcslninent.Voy Mode tVncquttteincnt dettcs Tettament. des L. ( jiassivesct dc toutesautrcschargcs Sucgrttndisde). ct D. vm, 383. tVunc 1 succcssion, 61ct sniv.Dcs Siimptibtts dc ) rcligiosisfu( ucriiin.L. D. vn , 3^1. frais fttndraircs,190.Kngagcntr-ns - Suo (pro). L. D. ix, 32. des cohdriticrscntre eux, IQ!\. Succcssicns bdneficiaires, ct 213. (dc) legatit.L. D, 209 Suppeltcclile Curatcur a uiie succcssion , pcn- VIII ?-79. d Supplementde legitimcdu attt dantquc Vhdriticr elibfire,214. d d EtTets ttbenelice 'invcnlaire ,216. cnfans.Voy.Erfans. Commcnt acquiertunc succcs Surdo ( de bolorum jwssessiono 011 o ). sion, ct coinment n y renoncc,221. comj)ctcntc L. D. viil, 357. Actcs cngagenta la qttalitd Siiretede toutcssortcsde licitx, qui d'hdriticr, 223. Actcs qtii ont Ul, 92. a Surseance Id^udc un tlchitcitr quclejueapport a la qualilc d'hdrir tier, maissans y cngager, a3o. le dechargcdcs intcrdts, vi, 435. Effelsct suitesdc 1'nditioncVhcrc- Voy.lesmolsDibilcttr ct Legs. de ditd, 241. Motle renonciation. Snrtaux. Vov. Colisations. u la succcssion, De parlage Stttvenance enfans ( la) rdvoque d 2^4- tVune succcssion, 2^7. Objctsqni uncdonation.Voy. Donation. vcndu 11'cntrcnt Stttvendre cngagcmciit ( point cn partaac, ct refnitrs par dcitr, dene J>as),1, 328. couvrcmentdcs ddpenses les hdriticrs, 260. GaranlicscniS.irviV<jn/ ( tisnfruit laissc a 1ctrc cohdritiers suitcsdiverscsdu j)oux). Voy. Usufruit. ct Syndies.Lcur ttsagc, 111,23o.- partage tVunesucccsston, 270. C ou Successionsldgitimcs ab intestat; par tjui sontuommcs,ibid. omlc* ment s'en fait la nominatiou,231. commcnt uecedentes cnfanscX s l 2 desccndans, 81 ct suiv. Ordrc Pouvoirde celuiqui rst nommd, dc la succcssion, 86. Lignesct ivid. Durccdesonponvoir, ibid. 2 degresdc proximitd, 3tO.Mode Quelsdoiventdtrescssoins, 232. des d de succedcr espereset mereset des Engagemcns syndics, ibid. tcnusen leinc Droitsquc qttcl- Commcnt cnvcnt<5tre 3 asccndans, 23. > p asccndans cuventnvoira Vcx- nom, 235. Voy. Communautis. p aues usiondes autres sur ln succession IX. 3o

78

TABI.K AI.PHAUKTIQUF. T.

s Tabulcecstamcnti si) extabunt. iv, 193.Qucllcs t pcrsounrsontdii( L. D. vill, 357. pouscVs, Icur diimitd, iVuIlcr j>ar dcvantle jiix' tdinoijmer, i7'/'</. Tahulajttstamcnti(si nulhecxJK>ur L. tles labuiit,uudelitK-ri). D.vill, 371. P.irciuilcsfrais dcs voyages leurdoi cntdtrc v Taiulas ( dc pojscssiouibiu l>o- temoiui r.mlourses, -ConnuMit fanx tdmoin im L. 195. noriiiiisrcmidiim). 1).VIII,367. tloitdtre Tabnlas(de Imnorum puni, ibitl. I jndseiice |>o>S"'Ssioue destdmoirust ndccssaire )avar rontia). L. D. vni, 3.18. jMiir Tacite (fideironimis). Fidei- liditd d'un tcslamritt,VI, 48> Voy. Leur uge, 5o. Le* fcmmr*ue conimis. dlre Tailles cntrc lcs aidcs jxmventj>as lciuoins ihU. , (eliflercnce rt lcs). Yoy.Aides. Qucllts p-rionnesnc jieitvcntetrc 1 tcstamcnt, 5i. Ttixc drs sataircs iles temoins. tdmoins lati* 111 l du D'ousecousiderea mjiacitd tdVoy.Temoiiis. L'hdrtlicr nommd Timoignaec c (avoeaU ajipelds n). moin, 52. par un teslamcnt peuty dtrc idmoin, ne Voy.Avocats. Timoin, Lcs tdnioinsd'un acle ibid. Ni le pere, ui les cnfans, dcritnc sonlpas recevables dirc le ni lesfreresdu tcstateur, 5.- a 5 PlucVune contrairc, iv, 171. Ce quo c'cst sieurspersoDitcs memefamilie t qu'unepreuvepartemoins,177. pcuvcnteStrecmoins,58. -Quel Ceqn'oncntendpar temoin,181. nombrcde tdmoius st requispour e d cst d'un L'nsagc cstdmoins inftui, ibid. la validild codicillc,37<i-Yoy. Qucllcspersonncs euvcnte?trc lc* mots Actes, Age, Codicille, p Quellcsqualilcs Ltrangets.Excuses.Feinmes.Frais, tdmoiiu, 182. sont necessaires aus Ics tdmoius, Ileriticr, Infamie,Insensis,Juge^. d ibid.Quelstcmoitu suspccls, Muets Personnes,Prtuve, Prosont , i83. Lc tcmoin a quelque in- cureurs, rodigues, Sounlst Muets P qui tdrdtdans lc fait, doit dtre rejele, et Testamenl. d d danslcs t8f. Des tcmoinscugagds au* Termes u tempsopposds les intdret*de la partie doiveut tcstameiu, i, 191.Letcrmea un v II tcmpsinccrlainrcnd la disposition dtrc lvjetcsegalcment,ibitl. cncst tlcindmcdcstcmoinsparcns conaitiounelle198. Cequ'il faut , DJStdntoins fairclorsqu'ily a uutcrmcjoiuta la ou allics, 85. amis,ibid. Destemoius unemis, couditiou,199.Voy.Paientent. c 186. Destdmoiiu ou Termino oto(dc).L. D. ix, 174. m domestiqucs de Dcs Tertulliannmod scnatus-consul( dependans Japartie, ibid. temoinsqui chancetent, ibid. luiu). L. D. viu, 379. d r Coociliatioae 1'usage Quelnombredc tdmoins st neccs- Tcstamens. saircdanslccasou l,ipreuvc te- dcsteslamensavec lcssuoocssions Idpar moinspeut elrc recue, 187.-On gitimes,v, i3. Origiue diffddcs du pcut faire cnteudre plusieurs te- rentes jttrisj)rudenccs droit rov moins,ibid.Divcrscs ucspourju- mainct dcscoutumcs our lcs tesp gerdesprcnves temoins,1S8. tameiu, 14. Leursincouvdniens, par Destcmoins,mdine sunsrcproche 17. Succession 23. testamentaire, , s deceux peuvejtt e trompcr,191. Deste- Voy.iSuccejjw/.--Su<xcssioii raoins ^ d s pcuvent lrccontraints cdd- qui meurent ans tesUment,35. poser, ibid. lls doivcnteitrevus UeritierstcsUmentaircs,44-^oy. et ouis par le juge, 92. Excuses Hiriticrs. Peiuccncourue c&par dcslcmoius,qnon apprlleexoines, lui jui CDipdche faire uu tcstade

UKS MATIKKKS. .jhq i fctirc ctwlletk*tmtre*, iuctit,v,9.l. locapables.de 11,37Dtfl'eccc uc puuvciit avoirdhd- cutrtVincapacitcj uMler, l celU uitesltimeut tte e ritier*tcktautcutaircs, suiv. t34*~ Toute du rccevoirpartcstii.unt,39cl i d iucejvtblc* tist*r, dispositum caiuedemort s'aj>j)clle Personues dcs utaiicapable* ivccvoir tcsluNatutv dc testameut, I,* ct 3. V *tltur*dill'etvnlcs ibid. Pirsonuesjxir teslomcu*, mciil, cspcccs, dc incapablcs tes1'mi t tle Vautro, Otipcut c telltsqutitestamens ibid. ologt-ajdics, tameus pauvrcsgeusdc la cam- institucr1111 dcs ltdritUr,sansleuoiimier \ pogue,et uslamciucntrocufans, * tu lo deisiguant, i. L'hdritier 4 Dditnitioi) tcslamrnt,to. pcut etre incouuti u tcstatcur, l\i. dn a Lcs La siaiploitutitutioi hdrilicr fait - jtcrsouncs t d iudigucstepcuvent un tcstameut,n. -Le tcstamcut rccevoirpartestamcnt, 44-Kormcs de rcnferme disjHuition tousIcs 011formalitesueccssaires aus les la d bieiu, ibid. 11u'a soneltti qu'a- tcstamens,k5. Tdmoius rrquis la mort du tcstatcur,12. pourlettrvaliditd,48et suiv.On (>rc* legitimo csthdrilicrtcsta- pcutfaireuuleslament toutchcure, t .'udritit-r f inentairc,s'il rst institud,ibid. 5ij. DiHercittrsormalitds pour Letcstanient doitcoulcuiruicinsti- diversesortcsdatcstamriu,ibitl. t s tution dlterilier, i3. Lesdisposi- Tcstamcusnilitaires, cn tempsdu i tionsdcstcstateurs tirnucntlicntlo jttsteet secrots,ibid.ct suiv. Ouu lois, ibid Lo tcstament e doit vcrturod'un testaiueut,69. Tes70.Maniere ddpcndredautro pcrsoune du tamcuttVutiaveugli, quu s de trslutcur,14> Dcu.xovtes cjues- de lcslameut our toutcspcrscmnes, p 1 sur les tcstatnens Cuquc le 71. fliullitdd'un U'stnment, 'il s tions testateura pu, ccqu'il a voulu, 16. y mainjue formalitd, 2. 7 quelque Letcstament sonelfetpar l'ac- Ddliiiitiout usagede la clausccoa c 7.Divtrsesdicillaii-o,74. Yoy. Codiciiles. ceptationdeVheritier, savoir;tcstamens Clauses divcrses pcuvent unuler a sortcsde testamens, qut c dvsaveuglcs,dcssourds,desrauets un testament n totitou en partie, et dcsmilitaires} testameuienemps soit daus les formestt l ausca de pcste,ct testamens stcrcls, 17et Sjoiquil ddrogatoires, Unprer g5. 11pcutexisterplusieurs ori- micr testamcntest annule par uu 18. scul ginauxtVtin testiimeut,19. ~ second, 102. Le tcstameutqui Le testament st commuu r itotulcs pcal subsistcr vccmoinsde/ortuc, a faireuu rdvoque ptvmier,io4 Lanaisle ibid. Quijxnt mtdresscs, - e tcstament,etqutonpeut fairchc- sancc tVmt nfantannullelc tcstariticrott ldgatairc,20. Ceux qui ment, io5. Estnul uu testamcnt tes- ou les cufanssont oublicS, 107. n'ontpointdincapacite peuvent nc ter, 24. Lcsimpubercs pcnvcnt Lexhdrddatiouinjustc dcs cnfans lcstcr, ibid. Ainsique lesfils de Vanuulle,ibid. 11est nul si le L de famille,28. - csinseuses, excepte testaleurmeurt incapable tester, dansleurs bonsiutervalles, 9. >108.-Les aulrescnangemens,ni 2 Lcs TieillartU, aladcs iufirmes, le long temps, nauiutlletitpas nu m ct No peuvcuttester, 3o. peuvent testament, 109. II pcutelre, ou testerlcsprodigues, i. Ceux 3 sculrment qui enlieivmentaneanti, 011 sonta la foissourds mucts,32. poujrViiutitutiou ott pourquelque et , pour les sourdset lcs autre disposition, 114. ~- Un scExceptions a lc ntttets, 33 et 34- ~~ Lcsaveugles, condtestament nuulleou change les religiettx,avantlcurprofession premier,selonles disjiositioits , qu'il ct les balards, pcuventtester,34* conticnt, ibid. Lcslegsdu tcstatestev s suiv.-Nepeuvent Usetrangers mcntinofiicieuxubsistent,115. et Icscotidamndsmort, 35ct suiv. L'hdritie;r a dtantinbUtud, ne legititne, - Diflercnce entre Vincapacitd peut reuoncerau tcstameutiour tles c h a dlrangerst tloscondanines raort, succederb ittestaty116.-~ Sii'!i-.

TAliLE ALIMIAHKTIQVK 38o collusion la ddsignatioii, 191. DcsUrmt-1 riticr iiulitudivuouce j>ar , vi, stibsiite elutt-iiiji*, Oiconfoud ibid. soitavcelcldgitimt leU-stamcut 1, vriitlcs chargr*. lc*drjtinutioiiitt 1K,urlcsaulrcsdisj)oiitit>i)s,vi,ii7. roinlilions, 192. - Le*charges ,'iucjjiacitdsuivcnuo au tesluUur lcs cn ttnuulle toutis lcs disjHisiUons jHiivfiitiV. coiteucs,011 coiuliilu IAibitl. tions,oitsiiiiplriiientcncliargcs, trstaincul, ia6- trslatrurJJK-III elcs iiuulerst)ii csliiuiciit, IIle ileelii- Explicatiott rupj.ort*cjiiicxisC t rant, ou jKirde ratuivs, ibid. trnt rinre lcs conditions, les dcsliLt-sclluvuit*faitcsjvir liasnil, oit nations, csmotifsctIcsdcsignation*, l contie 11voloutd trslattur, i'ait- it>3 suiv. Etlet tlu terincu tni du ct nullcnt jvisle tcslauicnt, 127. .Ni tcinju inccrtain, sur lcs ronditions, lesatltlitions s jxiiir Vcxjdiqurr,128. 198. Didcreiitcs ortcstlc condi Letcslainriil uitj>ar f force uul, tious, 201ct suiv. La volontd csl dt i3o. II rst uiil ii legaitl decelui tcstatcurtst la premicreregle jiouv , foree,de le revo- inttrjiretrr lcs conditions,210. quitinjiet-hc j>ar 211 citicr,I3I. II ne Vcst jwr Ic* l)iu'errutcscsj)ccfsdccotiditioits, j>a* inotivccssur qticlqtic ct suiv. Diversesmanicrcs dc ilisjHisitions oflreou scrv.ce, i3a. Reghs tle jioinvoir Vcxccution 11 dcscouditioiu d Viutrrptviution csobsctiritds,am- ct autrc*dispositious,226 ct suiv. etaultvsilefautsdVxjnvssion Ledroitdaccroisscment, anslcs d higuiles daus lcs tcstaincn*,134*t suiv. tcstamcus, ddpend de la mnnierc la Kgartlqu'il faut avoiru elcstina- dont Ics hrriticrs 01 legatairessont tion du tcslamcut, 47. Divcrsrs jointsenscmble, Lapremicro 2^9. vues pour connatlrcI intcntiondu siitvtd jxutr Vexecution tcsladcs soientconnaset mis tcstatcur, i5i ct suiv. Reglesde nicns, rst qiVils dcsaulrcs wrles de cn lieu piihlic, 285. Usagedes VintirprJiation cellcsdesexprrssions, cxdcutionstestamentaircs, etdcvoirs diflicultesque tellcsquc la volpntetlu trstatcur,ct qui leursont imposes,286 et suiv. sacoiisidcratioti les prrsonncs, Personncs sc pour quij)cuvcnt plaindro Lavaliditei d'nnedis- d'un tcstament inoflieieux, avoir, s l54 ct suiv. du ou positioncst itiddpcndanto motif pour cause dVxhdrdtlatiou do cxpliquepar le tcstateur, 177. prdtcntion,290 et suiv. Lcstcstlcs sonl Disposition testatcurs,quon ne tamcns iuoflicicux aiuildspar doit j*s cxdcutcr, 178. En qucl Vinstitution inoflicicuse,3oo. scns lcs trstatcurs jx-uvcnt,011 ne Celui cjui a approuvdle tcstamcnt pcuvcntdcrogcraux lois, 180. ne pcut iutenltr la querelled'inoflid Dcuxtcslamens iltcrens subsis- ciosite, 3o8. Un tcstamentpctit qtti Divcrscsvues pour dtre dcclardinoflicieuxsansdonncr tent, 182. , dcs Vinterprdtation tcstamens,ibid. atteinte au.x donatiouscntrc vifs, Conditionrcquisepour j>rofiter 3io. EHets estcstamens d attaquds tVune commeinofticicux, bfd.ct suiv. i i84disj>ositiontcstamcutairc, Lcs tcstamcnsdoivcnt-ils dtrc La plaintc tVinofliciositd par cesse ecritsdcla inaittdu tcstatcurt ibid. Vapprobation tcstamcnt, 3t9 et du Le tcstamcntde celuicjuisVsttue suiv'. On pcut alldguersttccessi0 est-il valablt? ibitl. Un furicux vementlcsuullitdsdtt testamcnt, 11 peut-il tcstcr? t85. Lestestamcns Vinofiiciosild, Le tcslatnent 324peuveutJtrerdvoquds,noiinbstant etaut tldclare inoflicicux,tous les la faveurde ccuxan protitdcsqucls rnfatusucccdent b inlestal, 326. a ils contienucnl esdispositions, d ibid. Les lcgs di tcstaincut inoflicicux -Uu filsdefamillepeiit-ilrccevoir subsistent,32y Dificrence ntrc e des parteslameut?186.-Defiuitibii les trstamcnset les codicilles, 368. conditionsdans lcs tcstamens, 189. Regles dcstcstamens ui exmvjenq Deschargcs,ibid.-** Dcla dcsti-; ncntau.xcodicitlcs,375. Nullite nation,190.Desinotifs,'ibid..De iVuntcstamentrdvoqud hicodipnr

381 DKS MATTEHRS. u d'uu ct cille,vi,376.Ln nissanco cn- monslraUottilius causiset niodi* fant aimullclc tcstnmcnt,377. rortuu quaoiu) scrihuiitur. L. D. Uu tcstateurjwutchargcr1V1111 vill 3o6. legs 011 tVuiiliildiconuni* herilitr ct $011 Tcstantento hisqiiJO iii)dclen(dn 501 ldgatairc, 394 Lcs mcuii-s tur, iuducuiitur,vcl inscribuulur. tc- L. D. vitl, 166. pcrsonncs pcuvcutfaire 1111 qui Testamento de injusto, rupto, tauicul, jKuvcntfaitvdcslcgs, 4'4 ( ct suiv. Uu tcslalcurpcnt ldguer irrito facto). L. D. vill, it>4> uucchose saitnVtrcj>asiciuie, Testamenlode) iuollicioto. D. L. s ( cju'il s /126. I.a volontd testatcur crt VII, 253. du tle reglejHturrcglerlcsfruitset reTestamento dc manumissis. L. ( ) vemis eVunegs, \H5. Ltrstulcur 1). VIII,4l3. l son ( ohligtT hcriticrioccjuiUcr Testamentosi is qtti) lilicrcsso IH-nt sansdcduction la fulci- jiusus crit, j>ostmortcm doinini, cs legs, de die, 58o. Le tcslateurdebiteui* auteadilamliercditatcm subripuisso ttesonhcriticr, j>cut L.D. luidefenthetle attt corriqnsscquiddicctitr. IX, la conijtcr dctto jx>urla lalcidic, 160. 582. Lcstestauicns ilitaircslie m Testamenlo militis (de). L. D. sont jxtintsujetsa la falcidie, ibid. viii, 193. Lc tcstateurpeut, au lieu tle la Testari( si qttisaliquem) probiL qtiarlo trebellianiquo,assiguerttn buerit vcl cocgcrit. . D. Viil, 222. fondsou nitlrecbose, VII, 124. Teslibusde)L. D. Vlll, 53. ( foienvcrs 11j>cutprohibcrla trebcllinniquc, Tiercespersonnes (bonne 126.Voy.lcs motsAge, litllards, lcs). Voy. I<oi. C f Clausecodicillaire, Codicilks, om- Tiers. Paicment it j>artiit ticrs. iminaiitis Condamnis,C01 ditions, Voy. Paiement. .Effetdela resci , sion Pescision. Destinations,Enfaiis,Etrangers,Fal-. contredesticrs.Voy. a dcsticrs. Voy. cidie,Femmes,Filsdefamiile,Fidii- Sermcnt Vdganl commis,Hiritiers, Injirme,Impu- Serment, Tiersarbitre.Voy.Arbilre. bere, Insensis,Legs, Molfs, NaisP Sance,Pcrsonnes, este,Prodigues, Tiersditentcurs. Voy.Ditentcurs. Tiersusifruitier.Voy. sufruitier Peligiettx, Sounls et muetset TiU mcins. ( Tignojiinclodc). L. D. ix , i5g. Testamcnta senatus-consulto 3</n?(prcscripiion Voy.Pres(dc sur). et ne cription. silaniano claudiano,cjuorum) "Titresde la succcssionja qui ajtcrianlur.L. D. vm ,211. Testamenta,qucmadmodum apc- doivcntetre rcmis, Y,256. caux d riantur , inspiciantur,etdescriban- Toitdemaisou decharge es ( tur. L. D. VIII, 207. d'un). Yoy.Eau. C Testamenta Transaction. c que cVstqu'unc (qui) facercpossunt, et quemadmodum tcstamcnta fiaut. transaction, 11,. Sonusage, bid. i 1 i Sesdilferentesortes,2. TranL. D. viii, 41. s tutela (dc) L. D. sactionsborndes leur sujct, 3. a Testamentarid La trausuctionavccVundcs intdVIII, 100. Testamenti si qui oinrsa causi ressesne fait pas prejudicca 1'dgard ( ) faite ab intestato,velalin modopossident des autres, 4. Transaction L avccautre cjue parlie, ibid. La la hereditatem. . D. vin,2o8. Testamenti si tabulBeextabuut. transaction un droit ne fait pas sur ( ) L. D. viil, 357. tmaittredroitsemblable, prejtulicea Testamenti si tabulae nulla;cx- survcnu dcpuis, 5. Transaction ( ) de tabunt, nndelibcre.L. D. vni, 371. avccstipulation peiue,6. Avcc Testamento dc bonornmposscs- la caulionde sondebiteur, ibid. ( sionecx ). L. D. vm , 368. Lcs transactions nt forcede chosc o Testamentodecondilionibus, de- jugdc, 16/ Ellesdoivent trc '*d (

TABLK Af,MIAilf\ilQUF. autrcchose.vn, Iti, 7.Sitotttrsle% gitrrunfondsou tHgAsjvr]cVrit, 1i\. m rotisctiUnta tiullitd, 8. -II l parlk* jjncutjirohlberla trdbellianique, -Comiifnt sVittcnitre renon* ix*}. Commrnt cs frult*s'impula l etoit ciationu toit* droit*,faitepar trau- tcut nti nc s'imjniten point sur la . ne trdbcllianique,129. Voy.Icsmots Mction, i7>/*</.I.a transnction jicutnuireqiia cciixcontrequi cllc Iliritierrt Fidiicommis* est faite, 9.Lcdol otrcrrrurnnTrebellianumadsenntas-constit( ntillelatraitiarlion,10.-Sila tttm ). L. 1). viil, 337. trunsaction 1 elroit 'Itvsor.Cequoc'r*tqu'un trdsor, tltre cldro^eu111 dontlt> soit iiiconnu,u. Transiction sur I, 228.-Aqni il appartieut,ibitl. Tribonien. avaricc, 54. Son piccr*fmmrs, i7/i/. 8i lc*trausactions ontrdsolucs la Idslon s Tributorid ctionc elc).L. D. VII, a f , pai* 13. Transadionj>ourpallirr ttii 388. ronlrat, 3. Sur jiroces,it Vinsu Tritlcurid deronditione. L. D. ) ( de*purtics, i^. Voy. lc*inots Dot Vii, 364rt krrettr. L legato. .D.viil, 275. 7>/7/co(de) D.vil,)<)o. Troupeaitleg*tViin). Transactionibiis(i]c).L. ( Voy.Legs, -Usnfruitierd'uu troupc.iu. oy. cVst Tt\tnsmission <rac qne le (ce V droitde), v, i^a, 243, 3o8et 3345 Usufruiticr. Trouvies VI, 262et 5t<5. (choses) a qui apparSurquoitl estfonet d dd, 263rt stiiv. Ddllnitione la tiennriit.Voy. Pierrerics Trosor, Tuiles toiubccsVuntoit, 111, t transniission, 297. 273.Aquoielle cit -Knquelras rllc 2'ttrbd rcsttvintc, 274(de) ct vi bonoriun raptoa litii, <7i/</. ellrttdpcnd, rum. L. D. IX, 16. Doti ibitf. L'aditioncVhcrddite onne le Turbcs d (enquelepar ). Voy. Endroitde tninsumiion, Trans- ijuSte. 376. mission legsjmr tt simple, 280. di ( Dtrpilliamtm adsenatfts-consul- legsronditionnel, 81.Du tum),Ctdc abolitionibusriminum. Du c 2 legsa jour inccrtain, 282. Les L. D. ix, 108. Tuteld( ctcrebuscorttmqui snnt regles de la trunsmission jteuvmt sub atixsubstittttionst aux e ) 3inodrcrelonon alieuandis, snpplicjucr i L. fiddtcotuniis,bid. Voy. Hiritiers. YrlsujuKMicndis.D. viil, i34Tutetd( de ) tcstameutaria. D. L. il Combirn y en a de Traitsporls. sortcs, 111, 467. Qu?lestlcur cf- VIII,100. i Tutelai( defct, 468. Le transport ubroge contraria,ct utili acs et , VbyjHjthwjue au privilege 470- tione). L. D. VlU, 129. distrahen Le t.-unsport garantie,pour Ttttelm de rationibus san* ( ' .' un paiemcnt, tlis ). L. D. Vtii, 126. deiueurer , ejuitte Tutelis dc ). L. D. vill, 97. il ( IV,34<^ QuellediUercnce y a rntre le tranjjtortet la ddtegation Tuteltect Tuteur.Lestuteursnc , a tVune dettene peuvcut chetertles biens des mi384- Le transj>ort fait pasunedclcV^atieii, Voy. neursrt tVautrcs ersounrs ut sottt 386. p q NeccslesmotsDilegation, inettr,Nova- sousleur cbai^e, 1, 372. M sitd dcstutcurs, iit, 124.Ifalutv. e tion, Paiement t Sttbngation. 125. DitldTravail.DilVdrrnce entreletravail de leurscngagomens, -~d'dtald'innocencc le ntitre, l, i3- rencerntre ledroit romainrt uotre rt l Travaii. Lliontmerst naturellc- usageconccrnontcs tutCui-s,126. Quclr*t celui<ju'on lucnttlostinti u travail, ibid. o appelle tude enlend tcur, ibid.Ddfiuition la tutelle, ( eo Trebeliianitfite qu'01 A Sa aiusi 129.- durec, ibid,- qui appar ), vi1, 121. Pourquoi i 1 oppelde,bid. Sa ddfinitiou, 23. partient lalatutelle, i3o.du A qui Elfea Heupour un hdriticr en apparticnt nominatiou tuteur, 131.__ 124. Letestatcur peut/au mineurOn pctttnommcra un seul ieudela assi> fiartle, quartetrdbellianiquo, plusieurs tuteurs, i32.

382

383 DKS MATIRUKS. a Fouctioudcsnte>usltono-nuvs, coitiposevccICJautrct, 111, 62. 1 ui, t 133tl 173. Tonalcs tutcuis dol- Lc tittcur qul a ohtctuitiue rcmise c fairo cst.ilobligddVn veut ctre confirmds n juiticc, i34> dcscrdaucicrs, innuiercs _ Kncjucllcs prut se fairo une srinblablet i63. - Intdrct tlcs Ja nominatioudcs lulcurs, ibid. dcnicrsdt\ pr le liitcur, fautedVrade pltuicuts uoromdspour ploi, 164. Lo tnlcur doit-il dcs Lctjttcl ejtrc tutettrs tloit elre jnvfdrd, i35 intdrcls lorsqu'iln'o pas trotivduu lu- IiontmploiJ i65 vt 166. Qttid, ctrc ct 173. Qui jH-it tiouuud tcttr, i36. Quo doit faire cclui si lc tntcur a placdson orgcut, ibid, cst nommdttileur, ibid. Scs Le tutcttrne jteut dcvoirdcsinJjui oncUons,i3y.Son jxmvoir ct tdrets aprcs la majoritd de celui sonnutoritd, ibid. DCJH-IUCS dont il a dtdtutriir, ibid. qtt'il KmpJoi Ktnploi des i peul faire, i^o- 'Eteudueeleson dcs dj>argms, bitl. adminislration, i^a. KUnducct rtvcnusdcs nouvcauxfonils, 167. S'ilne se trottvepoint doccasion borucs de sou pouvoir, 143. Sa Si lo tuteur ij- drs rcsjonsabilttd nbusdc son jxu- dVmjiloi, i7>/</. oudc i voir, i44> Commcntl agit jniur gligede fairelViupbi prcndre KUet e sonau- sa ddchnrge,169.Adniiuistratiot d lo miucttr, 45. E toritd, ibid. lle c-*tnecnssnire de dcux 011 plusieurstuleurs, ibid. t par j>assds pour la validitddcsoeU-s Lin- Bcnelicelc divisiouetde discussion enU*c lo mincuv}c <:t'j)tion, 46. 1 pttisicursluteurs, 170. firntitd dc la tvcilenVst jwiiit 111Un tutcitr pcut-il ctre tcuu de son d de d obstaclea lVxercicc csfouctions u co-tutcur? 171.Lcqucl plusieurs tutcur, ibid. Dausquel cas lo tu- tuteurscst prefere, ibid. Tuteurs tcur csl obligdsoussa vespousabilite honoraircs, 173. Rrddttion de l tTautoriserc tutcur, 147. Quand comptoapres la tutelle finie, 174. il y a pjusicurstutcurs Vautoritd Casou lc tuteur comptepcndant c d'un scttl suflit, ibid. Lautorile la tutelle, 175.-- Rccettcs n reprU tlc du tuteur cst udccssairepour loute ses, 176.DdjKMses la tutelle, ibid. cspecetVobligations, Restt-. ibid. Ilypothcquedu mineursur des V tution nonobstant autoritd tu- lcs biens du tuteur, 177.Mere n tcurs, icW. AUaired'intdrtHdu tutricc qui convoleen secondes odcs tutcur coutre sou mincur cxigela ccs,ibid. Cautions tutcurs1 a tuteur doit omination d'un subrogd tuteur, quoi obligees, 179.Le 48.Le tutour ne peut accej>ter etre discutcavanlde vcniru sa caumineur, ifjQ. tion, 180. Da ceitxqui nttcstcnt un transportcontreson Obligationdaccepter la tutellc le tuteur solvable, ibid.- Desnodes ct de gerer, i5i. L'educationdn minatcurs, ibid. Engagemcns du mineurestle premiercugagcment heriticrs des tuteurs, 181.-Deit tuteur, ibid. Ellerst confiee la voirdes hdritiersdu tuteur pour les des 182. merc, ibid.Rcglcment dcpen- afiaircs qn'il avait commencces, i52. sesde Vetlucation, Lesccond DesaUairessurvenuesapres la Vheritier du cngagcmmt tutcur csl 1'adminis- mort duatutcur. ibid,-Si e )a tud tration desbiensdu mineur, i55. s'ingere Vadministralion Lcs papiers ct cffetsmis eatre ses telle, i83. Engagement dneral g utaiiu, 157. II cst cn posscssion du inincurenversle tutcur, 184. du dc tous les biens, t58. U doit Interet dcs avances tuleur, 186. du vendre les mcublcs, ibid. II ne Hypothecjue tuteur, 187. iSg. Ex- pcut acheterlcs bicns, la ventedes Casou letuteura un privildge,ibid. Latutellcfinit alamajorild, 189. ceptionsa la regle de meubles, ibid.-II regle Vemploi Suitede Vadministration apresla. des deniers, 261.Sa responsabi- majoritd,ibid. La tutcllefinitpar litd relativea la solvabilitedcs de- la mort du mineur et par celle du ou crdancicrqui tuteur, 190. Dcstitution cxcusc hiteurs, 162.-Tutcur

TAHLB ALPIIADRTTQUE 384 cile, cVunttiteiir.lll.igi,Cansesrtfornie Ecclitiattiquet,Enfant, Exelt destitutioiicVuiiiitcur, 191. cuses,Filt defamille,Hrpolhhpie, la l rt suiv. Aliscncc u ttiteur, 193. Incapaciti,Inimitii, Injtrtnes,Mid Prdvarication tutritr cjninliit neitrs, aiement, riviteges, itu P Procbs. P dc doiinrrraution, igi- Catur* Ditore (cle ro qui pro) nrgotia clc qui rcndfiitincajwbtc tulclle, rt grssit.L. D. vill, i3o. rellc*ejnicn cvcusrnt, 195rt suiv. Tiilore( qur 1ialso) nuctoregrsLcsrcrldsiiistiqucs pcnvciit nc dtrc titinrsscdicatur.L. D. VIII,i3l. nomiiid* ( tutctir*, so8. Jusqu'11 Tutoribiis de ) datis ab hi* qui le tutrur ttoit gercr s; jiiidandihalx-nl,etqui et iu quibti* quel trmj>s elela cusis dari L.D. tutclle, 2oy. L'ueceptalion sj>ccialitcr jx>s.sunt. chargede tutcur fait resscr lcs rx- VIII, 102. rnttv Ic* Tuloribtisele lcgitimis. L. D. rusrs, aio. Diffdrcncc ) ( dr* c des VIII, 102. fiigagcinen* tuUAirst c-rux 1111 curatcur* 224. Coniuicnt luTutoribus de sttsjectis). I). L. ( , de tcnr se rend ]>articij)ant fraude, Vill, n5. le Tvloris(quaudocxfacto) miiio363. Coinmcnt liitcurpeuthyjiossunt.L. pothdcjuer, > 3^3. Lcstutrurs peu-- rcsagcrc velconvcnire vcntjwyrrct rcccvoir lc* e jiaiciucns, D. VIII, 114. fairedcs110- Tutontm ( de administrationet e IV,357. Ils pettvent cst v vations, 381. A qtoi l>ornd j)cricuto qni gcsscrint el non. L. ) le pouvoirdu ttiteur, rn matierede D. VIII io3. , ct rcstitutiondu mineur, 431. Cc Tulorum( de auctoritate coninincur qtiVintutcur fai! jxuir sonson mi- scnsu). L. D. viii, n5. ct Tutoritm de fidcjussoribus uone doit pas lui nnire, ni a ( ) nctir,ce qu'il fait poursoi, vi, 220. ininatoribus . L. D. viu, 113. Tutrices(fentuies.\oy.Femmes. ) Voy.lesmotsCaution,Age,DomiU. finit Unguentis legatis.L. D. viil, grr, n, 371.Commcnt ledroit (de) 283. 3 tVusagc, 81. Universitatisquedcujusque 110- Usage pret tt). Voy.Prit. ( ) ( mine vel rontra ram agalur. L. D. Ustt( de ) per legatumvcl fieleicommissum uato. L. D. VIII 269. Vil, 204. , Universitalumtle libcrlis). L. Ustt(dc) ct habitatione.L. D. ( D. vifi ,371. VII, 295. cn cnlre il Usage usagcr.Diffdrcnco Q Usucapion, uelleditTercnce y r Vusaget Vttsufrnit, 1,35i. De- a cntteVusucajiionctla 1 j>rescrij>tion, finitionde Vusage, 53. Qitand IV,288.Yoy.Prescription. 3 (de Vusagc mportcVusufruit,ibid. c Usttcapionibus ). L. D. IX,21. n l L. ( L'usager e doit pas incoinmodere Usufriictude) accrcsccndo. D ne proprietaire,354- LVisago se vil , 290. traiumetpoint a dautrcs pcrsonncs, Usufmclit carnmrerumqtta (de) CommcntVusagectjuisau usu consumunlurvcl minuttntur. ibid. a marioua la fctnmecst j>onrVitn L. D, vii , 293. rt d ( Usufniclu de) ct qurmadinodum jK)iirVaulre,ibid.L^usa^c nrc jiendantla vic, 355. Usufruitdos quis utattir,frualur. L. D. vn, 277. choses seconsument Vusagc, Usufructu(de)j>cr legalumvel qut Engagemens j>ar cn- fidcicommissumdato.L.D. 269. de Vusage 358. vin, Engaravers le propridtaire 365. , Usttfructarius quemadmodnm d Vusn- vcat. L. D. vil , 299. cnvcrs gemens u propridlairc

US l)KS MATIKKKS. Ddfinitiou usufruitrgaux pour ces choscs,11, c Usnfruit t Usufruitier. it tle Vttsulriiit,li, 337.Coiiiincnt 363.Lusufruitici desmeuhltspeitt I/usufiuit lc*loucr, 364- LViiulruiiifitloit se ceuiitilue, ibid. lcprtiprictairettcdis- faireuiiinveiitairodescliosL-s nViiijuVhepas IVnucs a Vuiufruit,365. -II eloitsttjctt-s donm-r posrrtlclauu droit 333. juopriete. i cViisntiuit, 7>/</.silrctdjvtur la rcstitiitiou, 366. d.:sij;i.aiit -Kmploi uiot usufrtiit >our si- Doitprendresoin descliosessudu j Doit jclli*u 1usufruit, giiilicr In pioprietd qui apj.articnt en 1>OII do 367.- -jottir i au gtvvdde substilution, i7</'</ pere funtille, bld. UsuU.sufruildc , porlioiidivi*eeliudivise,fruitdVmbalcauott tVunvaiss.-au cl ublcs, 368. Chargestj'edoit payer l'u339. Demeublcs cVimnit ibid.LVtsufruit roniprcntlloutc* sufttiiikr, ibid. II doit acquilter sortrsdercvcuus,3^0.LVisufrui- lcs charges,36g. 11doit fairoIrs litr faitsicnslesfruitsqu'ilrccueille, rdparations, ibid. Abandonde prix du l.ail csta Vusu- Vusufrui! pour dvitcr le* churgcs, 34. Lt d fruitier conimelcs frtiits, 3^2. 370. Knga'eincns u j^opriilairc Lcsrcvcnnsqui s'accjuiercnt succcs- euvcrs 1'iisufruiticr, 71. L'usu3 ctt sc sivcmciit, parlagcuttntrc te j>ro- fruitier jouit deschoses Vdlatovi r pridtuireet 1usufruilii , a projior- clles sont, 374> L'usufruitnVst Conimcut Vu- quc j)ourttn trnips,375.--Ln tnort tiondu temps,3^3. n<> sufruitierjicutauticipcrla rdcoltc, clupropridtaire produil pas Vexou ibid. Augmeulatiou diiuiniilion tinctiou <!c1'usufruit, ibitl. -L<> dtt dc Vusufruit, wr le changcmcnt chaugcmcut de projiridlaJr", j>ar j du fonds,344- Changcmcns fontts autre c.Miio par la mort, n'aiidautilj>a*que lusulruit, ibid. que peut fairc Vusufruitierj>our droitsfiuisscnt la mortde Ces l Vtisttaugmcntcre rcvtnu, ibid. Dispar desarbrcsabattusou morls, fruitier, 376.Si Vusufruit 1'a 1 dld position et des dcbalas. 3^5. Servilude donndque j>ouruu temjts, il finit de acccssoirc lusufruit, 34*5. apres ce tcmps, ibid.Si Vhdritage nonuecessaires Vusu- chargdtVusufruit pris par lesena est Commodites a fruitier, 347. L'usufruiticr lcs ncmis,le droit deVusufruiticruVst scrvituttcs, 348. H nc pcut pas I 377. LVtsufruitdgue une villc, abattrelesboisdc hautc-futaie,ibid. rsctcint, finit si ia ville rst dd 11cst tcnude souUrirles scrvi- truitc, ibid. Rcstitutiond'un c tudcsdontVhdritagcst chargd,ilid. usufruita un tiers usufruitier,ibid. Amdliorations reparatiousqu'il LVuufruit ossc,si la chose pdrit, et c s pcut faire, ibid. ]f ne j>cutotcr 378. Usufruit ur ce qui rrste du ccllcsqu'il aura faitrs, 349- L'u- fontts, 379. Difierenccntre 111 e sufruitirr pcut ccdv.- vendtv rt usufruit univcrsel ct un usufruit , donncr son droit, 35o. II ]>eut particulicr,ibid. Chauge1.1t.ut dtt lctiail, ibid.Usufruit tbudsde la chosesujclteuVusufruil, interroinpre deschoscs seconsumeut Vu- 38o. Ccqui rcstctVunfondsj>e'ri jwr qtti au sage, ouqui sc dintinucnt, 358. nj>j>artieut propridlaire. 381. Usufruittlc toutessortesde choscs, Usufruit ux j>eressur successions a lcs a 35g. Usufruil dcs eUetsniobi- dchues lcurscnfeus,v, 309. Lc a haires, dansune toialitd dc bicns, perc, succddaut sonfils avecles sur 36o. Enquoiconsislecet usufruit, freres, u'a pas cVusufruit leur ibid. Usufruitdcs animaux, 36i. portions,343.Devoir pere rcdu -LVisufruilicr 'un troupcaude lativemcnt ux bicusdoiitif a i'usud a bdtaildoit reiuplacer, 62. L'usu- fruit, 344-* 3 pere a la proj>riotd fruitier dVnimaux ne produisent dc tout ce qu'il j>rofitc 1usufruit, dc qui pas dequoiremplaccr, ue rcmpJacj ibid. LVuufruitlaissdau survides point, ilid. UsuftuiL choscs vant ne sc perd j>aspar uu second ct qui se oonsumrnt,ibid. Usage maria^e, vi, 365. L"gsd'unusu>t IX. .)

TABI.E ALPHABE"TIQUK :>8(J tuiifruii lion usuraireilins tin rontrat n.V-1 fiuit, VI,4-5J.*- iVun Lrgs .', plusitur.s,rt de la juoj>rirld,'i pas nullc, inai*clle rst rdeliicliblc, J"11 iVtiix, t\5li. Ijsiifruit tlrs iv, 114. fim.is iunliiliairrs, Coiuincnt Usuris ). L. D. VIII, 39. itW. (dc ' I j,.<l MlhsislC Usurpuiion 1111 llliejKUtioinlcffuit'. \wt lirrititr. Voy. i L.S!.ivcntedit foiuls, \\-. La Hititicr. Debirnsji.ir tuielrfiiitt. li;ire lcgscViin MilVtiit il Voy. ibid, Dctcrrain. Voy.Proeli U j>usse riniitiir, si le le^s n'a j>asliru, prielaire. riitre1111 au'<;/</. Ditlcrciice ( Irgs Usurpationibusde ). L. D. ix, i.url, tt iiu le-|:siVusiilViiit, 4^8. 21. i Usiifructds (cju.mdodies) leg.it Voy.Lts nu)'sArbivs,Itail, DonaMa- codat.L. 1). vii, 290. tkn, Echulus,Legt, Mvttbtes, c V ( r/./.ce, tre, Vivscriptiont Usasc. ) Usitftiictits quibiis motli* vcl Usuiv.Cuusisijuila rcndeiilna- usus iuiitlitur. L D. VII, >ij3. liiriHriiit-iilllicilc, II, 99 ct 100. i ( Usujhiclus si) j>el;ilur,vel atl Mauvais rdtrxlr.s itsuriers, aliuni pcrtinerL lur. L. D. vn , di-s uc;f p Souivetle letir commcrce, 106.- 109ct 110.Iniquitcde Vusure, Ulirint( frerrs). Voy.Enjar.srt Defense Vxrrccr it- Fretvt. d V 111ct suiv. stiredai.slaIcirt lcspropbeles, 112. Uxor( undovir rt). L. D. VI11, Usinv a tlcfeiidue Ronie,n3 3?4... Au\Juifs, 115. Duns U.corcm virciui(tle tlonatiouirt VEvengilc, 11n'y a pointelccasoi Vit bus inU-r).L. D. viti, 82. 118. suresoit licite, 121.-Uuc stipulaV. cl*u>v.ConVaisscaucn peril de naufragc. Prixdela vcnte,1,344 c <lucontrat tle vcnDommages t ditionsct jwctcs Voy. Contribulions, tc, 3^9 et suiv. Arrhrj dotindrs Kaufmse. 356. ( Vcctigalibusde). L. D. VIII, jwirVachetcur, Clauscrdsoitttoirefautede j>airtueut, 358. 396. de Vectigalis( si agcr). L D. vil, Fncultd rachat,ibid. Kncastle d , 276. changcmcus e la chose vcndne commcnta jxrte ou ltgaincn sont l Vfllciar.um (adscnatus-cousultum). L. 1). vn, 3j3. le c potir vcndctir t pour Vachctcur, Vevdcmls(elc rebn*) vcl jK>ssi-359. Vcntcsniillcs, 369.Perdcntlis ittdieii.L. D. IX, sotnicsqui nc pcttvcntvcndre ou auclorilalc acheler,370.Choses ne j>cu48. qul ct u Vendt rcl Vcnte.Originc usa- vcnt ctre vendues, 373.Causes gechi coulralelevvnte, 1, 3o4- tlivcrsesqui auuullciitlcs vcutes, il dcsvcntcsj>arla jialurt t!ece contrat, ct commcnt 076. Rcscision 3o6 s'accii!iij)Iil, ct suiv. Kngagc- vilitddu prix , 379.Evictioncl mciisdiivendeurci>v:rs Vichctetir, autrrs troublcsauxqttelspcnt clre t 3to ct suiv.DelivranceleVobjet cxpose 383. Vachctcur, Rcdhibivc,ndu,3i3.Gurtle dc la chose tiou ct diminutionduprix, 43> causcsdc la rcsoltilion vcntluc,326. Garantiect decla- Divcrscs rationtlcs ddfauts la choseven- dcs vcntcs, 4>5--Facultede rade dc duc, 3a8. Engagcmcns Vacho chat assureeau veudeur, t\19.- d tcur cnvcrsle vcndeur,329et suiy. Pacterdsolutoiret incxecutton es c Diverscs de d Vcutcs cspccxis marchandiscs conditions e vcnte, 422.ou choscs enducs, 335ct suiv.- forcees, etddcrets, 3o. v 4 425.Saisics

PES MATIERES. 387 *> Licitation,l, 43o.VcntilaUoii, lollcment persoiiaei ndignct, Tl, i du { econdcs). 43i.-Privilcgcs vcndctir, 11,444*35a. Voy.IYOCIS 1 Acheleitr,Conditioni, Vi (do) ct do vi ariuata.L. D. u, Voy.lesniot* Contratda ventc,Dol, Dommagtt, 69. Vi boDorDtn Echange, Engagemens, Erreur, laptorum(dc} ct de Essai, Eviction, Gagc, Garantie, turba. L. D. ix, irja. Vi pul>lici de ) et privata.L. D. Hiritier, Immcublet, ineitrt,PerM ( sonnes, Vrivilege,Prix, PiJhibi- ix, 184ct i85. tion, liescision,Tnteurct Violence. Vi ( quotl) aut clani. L, D. IX, Vcnditd actionu).L. D. VII, 74. (de ( 44.. ViApublicAde ) ct si quiil in esi Vendita*dopericulo commodo factumessodicatur. L. D. IX, 67. ct ( Vicetde conventions qu'oncurci). L. D. vu, 443. (co cnL. Venditi(ihacliouibus). D. VII, tcnd jar), lll, 86. Dilldrcncc tre le jdus 011 moinsjtour lVllct lc 448. Vendtlione do rescindendi ct doccs viccs, 87. Effets especes ct ( ) disccdcrc. diverscsdc ccs vices, 90 et suiv. qtiandolicetah cmptiouo L. D. vll, 441. Vov. Convention. Vendiloivm de jiactisInter) ct Vieiltardt(les)peuventtestcr,VI, ( comnositis. D.VII, 29. 3o. L. cn|torcin 4 C (tle des).Voy.Echa(dchalas Vencjiciis ) ad lcgena orne- Vignes liam.Ii. D. ix, 187. las. , Ventilationnaturc, objetctmode Vilte( on jeutldguera imc), vi, ( dc la ), 1, /{3i. 421. r Ventre(de) injxjsscssioncmitm Vindicationcci ( de ). L. D. Vil, tendoct curatorcejus. L. D. VJil, 269. Vindictd( de manumissis L. D. 363. ). Venlre ( do inspicicndo cttstc vm, 4n. ) Droitquo lc fiso prcVinglihme. dieniloque artu. L. D. VIII, 96. p ct Ventris nomine (si mulier)tn nait sur lcs succcssions Ics leg*, calumnisaausacsscdi- vi, 573. c possessione Vino(de) legato.L. D. VIII,275. cattir. L. D. vill , 96. de Violence (acted'hdritierfait par). Virijication la signalured'une sous seing privd. Voy. Voy. Heritier. conventiou Vir et uxor( unde ). L. D. VIII, Convcntion. Verbis (de) pnescriptis.L. D. 3?4. Virumct uxorcm(de donationibus vii, 47^Verltorumobligationibus( dc ). inter). L. D. vui, 82. Vis (ne) fiatei qut missus in erit L. D. IX, 104. L. Verborum ( significationcdc ). L. posscssionem. D. IX, 64> la Vivres.Dansim peril commun D. ix, 255. des vivrcsdes particuliers Virite (ce quc c'estquc la),IV, evient communo, il, 332 et 346. l cutendjtarconnai- Srovision i4g. CP. cju'ou /rv? virite, ibid. La chosejula Vttlgarisubslitutione de ). L. D. ( VIII, 176. gdetient licttdc vdrite, 160. Vesteet vestimeutistle ) legatis. Vcett.La nullitd des vceuxrend ( les religieux habilesa succeder, , L. D. viil, 283. v des Veteranorum succcssioneL. 89. Regislres voentmonasti). (de D. vin, 3?4> ques.Yoy. Pegistres. une Veuve dcmaudc provisiou Voieaefatt (lcgsprispar ). Voy. qui sur Ics bicnsde la succession,Ktur Ligataire. Possession voieue j par ct soncntretienpeu- fait. Yoy.Posscssion. sa sulisislancc dant sa grosscssc, 294. Peines Voisinct Voisinage. u ne peut O V, sur dcson contre tcs vcuves se remarient rien entreprendre lc fonds qui

TABI.F. ALPHABKTTQUKl)PS MATIERKS. 388 des Ce quon peut dommagos objcUqui lcur sont AoJi voisiu, ll, i tttt prdjudice conftc*, i, 58 ct 591 ct III, 67. dans un batimeut fuin Lcur privildgestir lesmarchandiscs que du voisin, 4o.lucoiuiuodite* 449soullrir, le voisiudoit ou nc doit JVH sur le qtfils voiturcnt, lil, dejxjsercc qu'il Voleur(le) pcut 0 ibtd.- nc peul jtus passcr dc a votd, 11, 145. foud*voisin si on n'a j>asdroit Voyagct( frui*dc ) dc*tdmoins. sur cc foud, !\\2. Voyca scrvitudc Vov Frail ct Tcmoint. 1 B&timent 1Seivitttdes. Vulgain ( substilution). Voyt tcrrc ct par rau. Voituriert j>ar des 11sont rcspousublcs pcrtcsou Substiiution. ,1

FIN DIM.A TABLEDES&AT1ERES.

Vous aimerez peut-être aussi