Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
protection internationale
arabophones arrivés au
Luxembourg et ceux
qui les accueillent
ًمعا
MA’AN
ENSEMBLE
ZESUMMEN
DICTIONNAIRE ÉLÉMENTAIRE
Ghassen HBARI
Siggy KOENIG
Jeanne STEINMETZER
ISBN :
978-99959-1-066-2
4
« La guerre en Syrie et l’instabilité du Moyen-Orient ont poussé à l’exil des hommes, des femmes, des enfants que rien
n’avait préparés à un tel choc. Marqués dans leur âme, parfois dans leur chair, fragilisés par la perte de proches, des mois
de fuite et d’angoisse, ils se retrouvent chez nous, enfin en sécurité, mais dans un monde inconnu, une culture ouverte et
plurilingue, néanmoins marquée par ses propres codes.
Apprendre à revivre, se reconstruire, trouver sa place, retravailler: les demandeurs de protection internationale, s’ils ont
gagné la sécurité physique, ont encore de nombreux obstacles à franchir avant de renouer avec la normalité, si tant est
que cela soit jamais possible pour ceux qui ont vécu les traumatismes les plus douloureux.
La société luxembourgeoise a fait preuve depuis les arrivées massives de septembre 2015 d’un comportement ex-
emplaire, soutenant l’action du gouvernement et agissant là où elle le pouvait : dons, bénévolat, projets d’artistes, etc.
Nombreux sont les résidents qui apportent leur aide non seulement au premier accueil des réfugiés mais aussi à leur
intégration. Or celle-ci passe d’abord par la capacité à communiquer et donc par l’apprentissage des langues. Le présent
ouvrage est plus qu’un lexique français-arabe-luxembourgeois : il est un pont culturel à trois voies entre la population
du Luxembourg et les nouveaux arrivants arabophones appelés à enrichir notre société de leur humanité. Que l’ASTI soit
remerciée d’avoir initié ce projet. »
Claude MEISCH
Ministre de l’Éducation nationale, de l’Enfance et de la Jeunesse
Depuis toujours l’ASTI aide à l’intégration des personnes nouvellement arrivées dans notre pays. Les Syriens et les Ira-
kiens, fuyant les guerres civiles et religieuses qui ravagent leurs sociétés, que nous accueillons aujourd’hui, seront demain,
lorsqu’ils auront obtenu le statut de bénéficiaire de la protection internationale, des immigrés qui devront prendre racine
chez nous. Ces femmes et hommes, ingénieurs, médecins, commerçants, artisans et ouvriers ne demandent qu’à repren-
dre leur vie et leur travail chez nous, même s’ils proviennent d’un horizon culturel et linguistique qui se situe à mille lieues
du nôtre. Construire des ponts qui facilitent le vivre ensemble par la communication, l’information, la collaboration sur
le lieu de travail, c’est la tâche à laquelle l’ASTI s’est attelée avec le projet Mateneen. L’offre de cours de langues, dont
l’élaboration de ce dictionnaire fait partie, sera suivie d’une aide à la préparation pour le marché du travail. Ces travaux
sont en grande partie réalisés par les bénévoles de l’ASTI, des résidents et des demandeurs d’asile y travaillant ensemble.
L’ASTI a une longue tradition à partager ses informations, ses documentations, dont ce dictionnaire et les documents qui
seront élaborés pour ce projet. Ils sont donc à la disposition de toutes les personnes intéressées.
Laura ZUCCOLI
Présidente de l’ASTI (Association de Soutien aux Travailleurs Immigrés)
Dans le cadre de son appel à projets « mateneen » qui s’inscrit dans l’effort du Luxembourg et notamment de sa société
civile d’accueillir et d’intégrer les demandeurs et bénéficiaires de protection internationale, l’Oeuvre Nationale de Se-
cours Grande-Duchesse Charlotte a entre autres encouragé les initiatives qui permettront aux réfugiés de maîtriser une
des langues du pays, alors que leur intégration repose essentiellement sur leur capacité de communication et d’échange
avec la population résidente.
Aussi l’Oeuvre se félicite-t-elle de l’appui qu’elle a pu porter à l’édition d’un dictionnaire français-arabe-luxembourgeois,
étant donné que cette initiative s’inscrit dans le formidable mouvement de solidarité qui s’est déclenché spontané-
ment en réplique à l’énorme détresse qui frappe des millions de personnes fuyant des situations de guerre ou de crise
écologique et économique.
L’Oeuvre saisit l’occasion pour remercier sincèrement les auteurs de cet ouvrage de leur précieuse contribution au relève-
ment de l’énorme défi que constitue le maintien, voire le renforcement de la cohésion sociale face au phénomène migra-
toire récent que connaît notre pays.
Pierre BLEY
Président de l’Oeuvre Nationale de Secours Grande-Duchesse Charlotte
5
CET OUVRAGE EST NÉ
DE L’URGENCE.
Lorsqu’un traducteur bénévole est présent, ils apprennent aussi le sens des mots français utilisés dans le cours.
Cependant, tant qu’ils ne possèdent pas, ne fût-ce qu’un embryon de dictionnaire, ils ne peuvent pas continuer à
apprendre seuls, à essayer de formuler des phrases, à étudier seuls ou en groupe pendant les longs moments de la
journée qu’ils séjournent dans les foyers.
Les dictionnaires arabes-français et français –arabes sont rares, chers et les éditions sont le plus souvent épuisées.
D’où l’idée de confectionner rapidement un outil qui puisse leur servir de premier dictionnaire.
Cet ouvrage comprend 1590 mots français traduits en arabe standard. Le dictionnaire possède deux entrées : la
première conduit aux mots français auxquels un apprenant arabophone peut être confronté. À côté de la traduction
arabe du terme, il trouvera le terme correspondant en luxembourgeois. On l’a vu dans les cours ; les demandeurs de
protection internationale sont également avides d’apprendre des mots luxembourgeois pour pouvoir communiquer
avec leur entourage. Les mots inscrits en luxembourgeois sont suivis d’une translittération du mot arabe. Celle-ci
pourra intéresser des lecteurs non-arabophones puisqu’elle permet de prononcer un mot en arabe standard sans
connaître l’alphabet arabe.
La sélection des mots a été faite de la manière suivante : un répertoire de 1500 mots, publié sur EDUSCOL, le site des
ressources pédagogiques du ministère de l’éducation nationale français et établi suivant une étude lexicologique
sur la fréquence des mots, a servi de base. Certains mots jugés trop liés au monde des écoliers ont été éliminés et
remplacés par des termes intéressant plutôt les adultes qui – pendant un certain temps du moins – vont vivre en-
semble dans notre pays. Il s’agit de mots liés à la politique, à l’administration de notre pays, à la vie quotidienne et
à la compréhension interculturelle.
La partie centrale du dictionnaire présente des tableaux de verbes conjugués au présent ; des tableaux de pronoms
et de prépositions ; les chiffres, les nombres, les opérations arithmétiques et les poids et mesures du moins ceux
qui sont d’un usage courant. Elle contient également une partie dédiée à la communication dans les trois langues
dans des situations quotidiennes.
Siggy KOENIG
Les personnes intéressées trouveront des enregistrements audio correspondant à des pages du dictionnaire, en particu-
lier, les expressions de la communication quotidienne dans les trois langues sur le site internet de l’ASTI sous la rubrique
« Ma’an, Ensemble, Zesummen ».
6
TABLE
DES MATIÈRES
الفهرس
PRÉFACES ( français ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05
CET OUVRAGE EST NÉ DE L’URGENCE ( français ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 06
LA LANGUE ARABE - BREF APERÇU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 08
DICTIONNAIRE FRANÇAIS / ARABE / LUXEMBOURGEOIS ( Lettre : A ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
DICTIONNAIRE FRANÇAIS / ARABE / LUXEMBOURGEOIS ( Lettre : Z ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
7
LA LANGUE ARABE – BREF APERÇU
La langue arabe est parlée aujourd’hui par 422 millions de personnes, et dans 20 pays elle est la langue officielle.
L’arabe est, comme l’hébreu, une langue sémitique ; les plus anciennes inscriptions attestées datent du VIe siècle. Au
VIIe siècle, l’arabe devient la langue du Coran ; l’orthographe et les règles grammaticales sont alors définitivement fixées.
La langue utilisée dans ce dictionnaire est l’arabe standard. Il est employé dans les écrits et dans les médias, notamment
sur la chaîne télévisée Al Jazeera. Il se distingue fortement des différents dialectes (maghrébin, syro-irakien, égyptien,
saoudien). Ainsi par exemple, un Marocain comprend très difficilement un Irakien.
L’arabe est une langue très riche, comprenant quelque 80.000 mots. Les mots sont ordinairement composés de trois
lettres qui donnent le verbe et les substantifs en relation avec l’action. P.ex. les 3 consonnes ktb donnent racine à une
multitude de mots concernant l’écrit : kataba = il a écrit ; alkaatib = l’écrivain ; alkitaab = le livre ; almaktab = le bureau ;
almakataba= la bibliothèque ; almiktaab = la machine à écrire ; almukaataba = la correspondance. Les 3 consonnes drs
donnent racine aux mots concernant l’apprentissage : darasa = il a appris ; = almoudaris = l’enseignant ; addarsou = la
leçon ; almadrasa = l’école.
L’alphabet arabe comporte beaucoup de consonnes : 28 (20 pour la langue française) et très peu de voyelles : a, i, u ainsi
que trois voyelles longues : un a long (anaa = je), un i (altilmiidh = l’élève) et un u (assuuk = le marché) longs. Cet alphabet
est né de l’alphabet araméen (langue quotidienne parlée et écrite couramment au Moyen Orient pendant mille ans à
partir du IIIe siècle avant Jésus Christ), élaboré à partir de l’écriture phénicienne qui a donné aussi naissance à l’écriture
hébraïque, grecque et latine.
On écrit seulement les consonnes et trois voyelles longues : le a long (prononcé aa) , le i (ii) et le u (uu) longs. Les voyelles
brèves ne sont pas écrites ce qui rend la lecture des mots difficile. Dans les premiers temps d’apprentissage, on ajoute
des signes aux consonnes pour indiquer la voyelle à prononcer.
L’écriture est cursive, c’est-à-dire que certaines lettres doivent être connectées ; une même lettre peut alors prendre plu-
sieurs formes écrites en fonction de la place qu’elle occupe dans le mot ou des lettres qui l’entourent, p.ex. le k change
de forme suivant qu’il se trouve au début (kataba), ou à la fin (malek = roi) d’un mot.
Avec la propagation de l’Islam, de nombreux non-Arabes se sont mis à apprendre l’écriture pour pouvoir lire le Coran et
certains pays ont adopté l’écriture arabe pour exprimer leur langue : Iran (farsi), Afghanistan (farsi et pachtou), Pakistan
(ourdou), Nord de l’Inde (sindhi) ; en Turquie cependant, la transcription latine a été imposée par Kemal Atatürk.
- les substantifs sont déclinés au nominatif, à l’accusatif et au datif moyennant voyelles brèves ajoutées à la fin du mot : -u
pour le nominatif; -a pour l’accusatif, -i pour le datif: alkaatibu kataba alkitaaba fii-almakatabi = l’écrivain a écrit le livre sur
le bureau. Lorsque les mots sont parlés, les terminaisons ne sont pas prononcées ; il faut alors comprendre l’intention de
celui qui parle. Les substantifs sont soit au singulier, soit au pluriel, comme cela est le cas dans les langues européennes.
S’y ajoute cependant une troisième forme: le duel lorsque les sujets et les objets sont pris par deux, surtout si la « paire
» est systématique (yeux, parents, chaussures, ...).
- les verbes « avoir » et « être » ne sont pas utilisés dans la langue arabe, qui s’exprime par des phrases nominales : un
sujet et un attribut suffisent à donner l’information; le verbe être ou avoir est sous-entendu: alwalad mariid = l’enfant (est)
malade ; li-binti qualam = avec la fille (est) un stylo.
8
La conjugaison est limitée en apparence, mais au moyen de particules, on détermine le présent, le passé, le futur, le sub-
jonctif...avec autant de précision que dans une autre langue.
Un certain nombre de mots français ont été repris directement de l’arabe, ainsi : abricot (al-barkuk, lui-même venant du
latin praecoquum : fruit précoce) , algèbre (al-jabr : réduction), almanach (al-munah : climat) , amiral (amir al bahr : émir de
la mer) assassin (aschaschun : fumeur de haschich) ... .
Mais il existe aussi des mots dont l’origine remonte très loin dans le temps et qui ont des ressemblances avec nos langues :
baqara - vache ; thaurun - taureau ; hamal - (all.) Hammel ; tauwila - table … .
La prononciation :
On comprendra à la vue de ces différences d’écriture, de syntaxe, de grammaire et de prononciation pourquoi il est
difficile pour un arabophone d’apprendre nos langues et inversement.
9
10
A
Dictionnaire F / A / L I 11
âge, m عمر،سن Alter, m omr, sinn
agir ف
َ َص
َّ َ ت handelen tasarrafa
agiter خ ََّض rëselen khadha
agneau, m )حمل (حيوان Schof, n / Hammel, m haml
Grousst Fest (vum Abraham)
aïd el kébir عيد األضحى e’id aladhhaa
Klengt Fest
aïd el seghir عيد الفطر (Schluss vum Ramadan) e’id alfitri
aide, f مساعدة Hëllef, f musaa’ada
aider َساعَد hëllefen saa’ada
ail, m ثوم Knuewelek, m thaoum
ailleurs يف َمكانٍ آ َخ َر soss enzwousch fi makanin aakhar
aimer يحب gär hunn yuhibu
air هواء Loft, f hawaa’
ajouter َ َأ
ضاف bäifügen adhaafa
alcool, m كحول Alkohol, m kuhuul
algèbre, f علم الجرب Algebra, f ‘ilm aljabr
Allemagne, f أَلْامنيا Däitschland, n almaaniyaa
Allemand, m أَلْام ّين Däitschen, m alamaani
aller َب َ َذه goen dhahaba
allumer أَشْ َع َل ufänken / entzünden asha’ala
alors )إ ًذا (تفيد االستنتاج dann idhan
ambassade, f ِسفارة Ambassad, m / Botschaft, f sifaara
âme, f روح،نفس Séil, f ruuh, nafsson
ami, m صديق Frënd, m sadiiq
amitié, f َصداقة Frëndschaft, f sadaaqa
amour, m ُح ّب Léift, f hub
ampoule, f لَ ْمبة elektresch Bir, f lamba
amuser (s') تس ّل َ ameséieren tasalaa
an, m سنة،عام Joer, n ‘aam, sana
anarchie, f فوىض Anarchie, f fawdhaa
ancien سابق،قديم al saabiq, qadim
12 I Dictionnaire F / A / L
ange, m مالك Engel, m malaak
Anglais, m ْكليزي
ّ إن Englänner, m inglizi
animal, m حيوان Déier, n hayawaan
année, f سنة،عام Joer, n sana, ’aam
annonce, f إعال ن Annonce, f i’ilaan
annoncer أعلن usoen, ukënnegen a’alana
anorak, m سرتة واقية Anorak, m sotra waaqia
août, m أغسطس،اب August, m aghustuss, aab
apercevoir رأى gesinn, erblécksen ra’aa
apparaître بان optauchen baana
appartement, m ِشقّة Appartement, m shiqqa
appartenir انْ َتمى gehéieren intamaa
appel, m )اتِّصال (هاتفي Uruff, m / Opruff, m ittisaal
appeler نادى، يتصل ب اتصل،ينادي ruffen, uruffen ittasala, naadaa
appétit, m شَ ه ّية Appetit, m shahiya
apporter َقدَّ َم،َجل ََب bréngen qaddama, jalaba
apprendre تَ َعل ََّم léieren ta’allama
approcher َق َّر َب no kommen qarraba
appuyer َط َ ضَ غ stäipen, drécken dhaghata
après َبَ ْعد dono, duerno, no ba’da
après-midi, m َب ْعدَ الظُّ ْه ِر Nomëtteg, m ba’da athohri
arabe َع َر ّيب arabesch ‘arabii
arbre, m شجر ٌة Bam, m shajara
architecte, m ٌّ ُم َه ْن ِد ٌس ِم ْع
امري Architekt, m muhandiss mi’imaari
argent, m ِفضّ ة،مال Geld, n / Suen, m maal, fidha
arme, f سالح Waff, f silaah
armée, f جيش Arméi, f jaysh
armoire, f ِخزانة Schaf, m khizaana
arracher ا ْق َتل ََع erof rappen iqtala’a
arrêt d'autobus, m موقف الباص Haltestell, f mauqif al-baas
arrêter / s'arrêter َف توقف َ أَ ْوق ophalen, unhalen tawaqqafa
Dictionnaire F / A / L I 13
arrière وراء hannen, zréck waraa'
arriver َو َص َل kommen wasala
art, m َف ّن Konscht, f fann
article, m مقال صحفي Artikel, m maqaal sahafi
asile, m لُجوء Asyl, m lojuu’
assassin, m قاتل Mäerder, m qaatil
asseoir (s') جلس sëtzen jalasa
assez ِكفاي ًة genuch kifaaya
assiette, f صحن Teller, m sahn
assister َساعَد assistéieren saa’ada
assurer َأَكَّد versécheren akkada
athée, m ُملْ ِحد Atheist, m mulhid
attacher َربَ َط ustrécken, festmaachen rabata
attaquer هاجم ugräifen haajama
attendre إنتظر waarden intadhara
Opmierksamkeet, f
attention, f ! ا ْح َت ِْس،انْ ِتباه ihtariss, intibaah
au revoir إىل اللقاء äddi, awuer ila liqaa’
aujourd'hui ال َي ْو َم haut al-yaum
aumône, f صدقة Almosen, m sadaqa
auparavant سابقا،ًقبال virdrun saabiqan, qablan
aussi ً أيضا، َكَ َذلِك och kadhalika, aydhan
auteur, m ُم َؤلِّف Auteur, m moua’allif
auto, f َس ّيارة Auto, m sayaara
automne, m خريف Hierscht, m kharif
autorité, f ُسلْطة Autoritéit, f sulta
autour َح ْو َل ronderëm hawla
autre آ َخ ُر aner 'aakharu
autrefois سابقا fréier saabiqan
Avance, f / Virschoss, m
avance, f تسبقة taqaddum, musbaqan
avancer َقدَّ َم virugoen qaddama
14 I Dictionnaire F / A / L
avant َق ْب َل virun qabla
avant-hier قبل أمس virgëschter qabla ams
avec مع mat ma’a
avenir, m مستقبل Zukunft, f mustaqbal
aventure, f مغامرة Aventure, f mughaamara
averse, f َزخّة Schluet, m zacha
avion, m طائرة Fliger, m / Avion, m taa’ira
avis, m رأْي Meenung, f / Matdeelung, f ra’ai
avocat, m حام
ٍ ُم Affekot, m muhaamin
avoir )فعل (التملك hunn fi'l tamaluk
avouer إعرتف zouginn i’itarafa
avril, m ُ ْ أَب، ُنَ ْيسان
ريل Abrëll, m abril, naysaan
azur الزوردي himmelblo laazurdi
Dictionnaire F / A / L I 15
B
16 I Dictionnaire F / A / L
bientôt قَري ًبا geschwënn qariban
bienvenue )بِها،ُم َر َّح ٌب ( ِب ِه wëllkomm murahhabun bihi / biha
bière, f جِ عة Béier, m ji’a
billet, m تذكرة Billjee, m tadhkara
blanc أبيض wäiss abyadh
blé, m قمح Weess, m qamh
bleu أزرق blo azraq
Rand, m / Rëndfleesch, n
bœuf, m لحم البقر،ثور صغري lahm albaqar, thawr sagheer
boire ش َب َِ drénken shariba
bois, m خَشَ ب Holz, n khashab
boisson, f َم ْشوب Gedrénks, n mashruub
bon ج ِّيد gutt jayyid
bonheur, m َسعادة Gléck, n sa’aada
moien, gudde Moien
bonjour صباح الخري/مرحبا marhaban, sabaahu alkhair
bonnet, m َقلَ ْنسوة Mutz, f qalansua
bonsoir مساء الخري gudden Owend masaa’ al-kheir
bord, m جانِب حافة Rand, n haaffa / jaanib
bouche, f فَم Mond, m fam
boucher, m َج ّزار Metzler, m jazzaar
bouddhiste, m بوذي
ّ Buddhist, m boudhi
boulanger, m َخ ّباز Bäcker, m khabbaaz
boulgour, m برغل Boulgour (Couscous) bourghul
bout, m طَ َرف Enn, n / Wutz, m taraf
bras, m ِذراع Arem, m dhiraa’
bravo أَ ْح َس ْن َت bravo ahsant
briquet, m َقدّ احة Briquet, m qaddaaha
brosse à dents, f فرشاة أسنان Zännbiischt, f furshaat assnaan
brouillard, m ضَ باب Niwwel, m dhabaab
bruit, m ضَ ّجة Geräisch, n Kaméidi, m dhajja
brûler أَ ْح َر َق brennen ahraqa
Dictionnaire F / A / L I 17
brun أَ ْس َم ُر brong assmar
brusquement َف ْجأَ ًة plëtzlech faj’atan
Stëmmziedel, m
bulletin de vote, m قصاصة اقرتاع qusaasat Iqtiraa’
bureau, m مكتب Büro, m maktab
bus, m ٍ حا ِفل ُة ُرك
ّاب Bus, m baas
but, m هدف Zil, n hadaf
18 I Dictionnaire F / A / L
C
Dictionnaire F / A / L I 19
casser َس
ََك futti maachen qassara
catholique, m يك
ّ كاثولي Katholik, m kaathuuliki
cause, à cause de بسبب،سبب wéinst sabab, bisabab
cause, f سبب Ursaach, f / Gronn, m sabab
verursaachen, schwätzen
causer َس َّب َب sabbaba
cent ِمئة honnert mi’a
centre, m َم ْركَز Zentrum, m markaz
cercle, m دائرة Krees, m daa’ira
cerise, f كَ ْرز Kiischt, f qaraz
certain أكيد sécher akiid
sécher, ganz bestëmmt
certainement بال َّتأْكي ِد belta’akiid
cerveau, m ِدماغ Gehir, n dimaagh
cesser َّف
َ تَ َوق ophalen tawaqqafa
chacun ك ُّل jiddereen koll
chaîne, f ِسل ِْسلة Ketten, f silsila
chaise, f يس
ّ كُ ْر Stull, m kurssi
chaleur, f َحرارة Hëtzt, f haraara
chambre, f ُغ ْرفة Zëmmer, f / Kummer, f ghourfa
chameau, m َج َمل Kaméil, n jamal
champ, m َحقْل Feld, n haql
chance, f َح ّظ Chance, f / Gléck, n hadh
changement, m تَغْيري Ännerung, f taghyiir
changer َغ ََّي änneren ghayyara
chanter َغ ّنى sangen ghannaa
chaque ك ُّل all kull
Laascht, f / Prise en charge, f
charge, f ِح ْمل himl
charger َح َّم َل oplueden hammala
Scharia, f (religiéist Gesetz)
charia, f الشيعة
َّ sharia’a
chasser صا َد joen saada
20 I Dictionnaire F / A / L
chat, m ٌ
قط Kaz, f qitt
chaud سا ِخن warem saakhin
wiermen, waarm maachen
chauffer َس َخ َن sakhana
chauffeur, m سائق Chauffeur, m saa’iq
chef, m َرئيس Chef, m ra’iis
chef d'Etat, m رئيس دولة Staatschef, m ra’iis dawoula
chemin, m طَريق Wee, m tariiq
chemise, f قَميص Hiem, n qamiis
cher ٍغال deier ghaalin
chercher بَ َح َث َع ْن sichen bahatha ‘an
cheval, m حصان Päerd, n hissaan
cheveu, m شَ ْعرة Hoer, n sha’ra
chez َِع ْند bei ‘inda
chien, m كلب Hond, m kalb
chiffre, m رقم Zuel, f / Ziffer, f raqm
chimie, f )كيمياء (علم Chimie, f kiimiaa’
chocolat, m شوكوالتة Schockela, m chokolaata
choisir اخْتا َر wielen ikhtaara
choix, m خَيار Wiel, f Auswiel, f khayaar
chose, f يشء ْ Saach, f shay’
chou, m كرنب ملفوف Kabes, m malfuuf
chrétien, m سيحي
ّ َم Chrëscht, m massihi
chute, f ُسقوط Fall, m suquut
ciel , m سامء Himmel, m samaa’
cigarette, f سيجارة Zigarett, f siijaara
cinéma, m سي َنام Kino, m siinnamaa
circonstance, f ظَ ْرف Geleeënheet, f dharf
cire, f شَ ْمع Wues, f sham'
ciseaux, m مقص Schéier, f miqass
citoyen, m ِ ُم
واطن Bierger, m muwaatin
Dictionnaire F / A / L I 21
citron, m ليمون Zitroun, f laymuun
clair واضح ِ kloer waadhih
classe, f )ف (مدريس ّ َص Klass, f saff
clé, f مفتاح Schlëssel, m miftaah
clou, m مسامر Nol, m mismaar
cœur, m قلب Häerz, n qalb
coiffeur, m ُم َزيِّن Coiffeur, m hallaaq / muzayen
coin, m ركن Eck, m rokn
colère, f غَضَ ب Roserei, f ghadhab
colle, f ِغراء Pech, m ghiraa’
colline, f تَلّة Hiwwel, m talla
combat, m ِقتال Kampf, m qitaal
combien ك َْم wéi vill kam
commander قا َد kommandéieren, bestellen qaada
comme ِمث َْل wéi mithla
commencement, m بِداية Ufank, m bidaaya
commencer ََبدَ أ ufänken bada’a
comment فَ كَ ْي wéi kaifa
commun ُمشْ َتَك allgemeng mushtarak
commune, f َبلْدة Gemeng, f balda
communiste, m ّ ُش
يوعي Kommunist, m shuyu’ii
Kollegin, f / Liewenspartnerin, f
compagne, f رفيقة rafiqa
compagnie, f رفقة Gesellschaft, f rifqa
22 I Dictionnaire F / A / L
conclure أبرم ofschléissen abrama
condamnation, f تجريم Veruerteelung, f tajrim
condamner يدين veruerteelen youdiinu
Viraussetzung, f / Bedéngung, f
condition, f شط
َْ shart
conduire قا َد fueren, féieren qaada
confiance, f ثقة vertrauen, n thiqa
confier َعهِدَ ِﺑ uvertrauen ’ahida bi
beschlagnahmen, konfiskéieren
confisquer صا َد َر saadara
Congé, m / Vakanz, f
congé, m ُعطْلة،إجازة ijaaza / ‘utla
Wëssen, n / Bekanntschaft, f
connaissance, f َم ْعرِفة ma’rifa
connaître ف َ َع َر kennen 'arafa
conscience, f ضَ مري Gewëssen, n dhamiir
conseil, m نَصيحة Rot, m nasiha
conservateur, m ُمحا ِفظ Konservativen, m muhaafidh
considérer ا ْع َت َ َب bedenken, betruechten i'tabara
construire َبنى bauen banaa
consulter ْاس َتشا َر konsultéieren istashaara
content َم ْسور zefridden massruur
weidermaachen, weidergoen
continuer ْاس َت َم َّر istamarra
contraire, m َعكْس Géigendeel, m ’akss
contre ِّضد géint dhidda
conversation, f نقاش Gespréich, n niqaash
Komerod, m Komerodin, f
copain, m copine, f رفيقة،رفيق rafiq / rafiqa
Coran, m ُ ال ُق ْرآنُ الك
َريم Koran, m al-quraan al qarim
corbeille, f َسلّة Kuerf, m salla
corps, m جِ ْسم Kierper, m jisim
côte, f ِضلْع Rëpp, f dhila'
coton, m ُقطْن Kotteng, m qutn
Dictionnaire F / A / L I 23
cou, m ُع ُنق Hals, m ounouq
Schicht, f / Wëndel, f
couche, f ِحفاض،طَ َبقة hifaadh / tabaqa
coucher (se) نام leeën naama
coudre َ
خاط bitzen khaata
couleur, f لون Faarf, f lawn
coup, m ضبة َْ Schlag, m dharba
couper َقطَ َع schneiden qatta’a
cour, f ساحة Haff, m saaha
courage, m شَ جاعة Courage, m / Mutt, m shajaa'a
Stroum, m (elektresch)
courant, m تَ ّيا ٌر كَ ْه َربا ٌّيئ tayyaar kahrabaa'ii
courir َرك ََض lafen rakadha
cours, m َد ْرس Cours, m dars
course, f ِسباق Course, f / Laf, m sibaaq
court قَصري kuerz qasiir
cousin, m ابْ ُن َع ٍّم Cousin, m / Koséng, m ibn ’amm
couteau, m ِسكّني Messer, n sikkiin
coûter َّف
َ كَل kaschten kallafa
couverture, f بَطّان ّية Decken, f battaania
crayon, m ٌ َقل ٌَم َر
صاص Bläistëft, m qalam rasaas
créer ا ْبتَدَ َع خلق schafen khalaqa, ibtada'a
creuser َح َف َر gruewen hafara
cri, m صخة ْ َ Kreesch, m sarkha
crier َصخ َ َ jäizen sarakha
crise, f أزمة،نَ ْوبة Kris, f azma, nawba
croire َصدَّ َق gleewen, mengen saddaqa
croix, f َصليب Kräiz, n salib
cruel قاس ٍ grausam qaasi
cube, m ُمكَ َّعب Küb, m / Wierfel, m muka’ab
cuillère, f ِملْ َعقة Läffel, m mil’aqa
cuire طَها kachen, baken tahaa
24 I Dictionnaire F / A / L
cuisine, f َمطْ َبخ Kichen, f matbakh
cuisinière, f جهاز طبخ Kachmaschinn, f jihaaz tabkh
curé, m خوري Paschtouer, m kaahin / khurii
curieux فُضو ّيل virwëtzeg fudhuuli
curiosité, f فُضول Virwëtz, m fudhuul
Dictionnaire F / A / L I 25
D
26 I Dictionnaire F / A / L
demander سأَ َل ع ْن،طَل ََب froen talaba / sa’ala 'an
demi نِ ْصف hallef nisf
démocrate, m ّ دميُ ْقر
اطي Demokrat, m dimoqraati
démocratie, f دميُ ْقراط ّية Demokratie, f dimoqraatia
dent, f رضس،ِّسن Zant, m dhirs, sinn
départ, m إنطاق رحيل،َذهاب Depart, m / Start, m rahil / intilaaq
iwwerhuelen, iwwerschreiden
dépasser تَ َخطّى،َتَجا َوز takhattaa, tajaawaza
verréckelen
déplacer ) مكان،غ َّ ََي (موعد ghayyara (makaan, maw’id)
depuis منذ säit, zënter munthu
député, m )نائب (مجلس نواب Deputéierten, m naa’ib
dernier أخري،آ ِخ ُر lescht, Leschten aakhiru
derrière ْف
َ َخل hannert khalfa
dès َم ْن ُذ säit, soubal munthu
descendre نَ َز َل erofgoen nazala
désert, m صحراء Wüste, f sahraa'
désespoir, m َيأْس Verzweifelung, f ya’s
désigner َع َّ َي bestëmmen ’ayyana
désirer اشْ َتهى،َر ِغ َب يف Loscht hunn ishtahaa, raghaba fi
dessert, m تَ ْحلية Dessert, m tahliya
dessiner َر َس َم zeechnen rasama
dessus أَ ْعىل iwwer a’laa
lassmaachen
détacher َفكَّ رِباطًا،أَز َال ال ُبق ََع fakaa ribaatan, azaala albuqa’a
détail, m تَفْصيل Detail, m / Klengegkeet, f tafsil
futtimaachen, zerstéieren
détruire َد َّم َر dammara
devant َأما َم virdrun amaama
devenir َأ ْص َب َح ginn asbaha
deviner َح َز َر roden hazara
devoir َو َج َب mussen wajaba
devoir, m فرض،واجب Aufgab, f / Pflicht, f fardh, waajib
Dictionnaire F / A / L I 27
diable, m شَ ْيطان Däiwel, m shaitaan
diarrhée, f إسهال ْ Schësser, m ishaal
dictature, f ديكْتاتوريّة Diktatur, f dictaaturia
dieu, m إلَه Gott, m ilah
différent ُم ْخ َتلِف verschidden mukhtalif
difficile َص ْعب schwéier sa’b
dimanche, m َاﻷ َحد Sonndeg, m al'ahad
dîner, m َعشاء Owendiessen, n ’ashaa'
diplôme, m شَ هادة Diplom, m shahaada
dire قالَ soen qaala
directeur, m مدير Direkter, m mudir
dirigéieren, féieren
diriger َ َو َّجه،أَدا َر wajjaha, adaara
discours, m ِخطاب Ried, f / Usprooch, f khitaab
Diskussioun, f / Gespréich, n
discussion, f ُمناقَشة munaaqasha
discuter تَناق ََش diskutéieren tanaaqasha
disparaître ا ْخ َتفى verschwannen ikhtafaa
distance, f مسافة Distanz, f masaafa
ënnerscheeden,
distinguer َم َّي َز ausenanerhalen mayyaza
divan, m أريكة Kautsch, f arika
docteur, m طبيب Dokter, m tabib
doctorat, m شهادة الدكتوراة Doktorat, m shahadat aldoctoraa
doigt, m إص َبع
ْ Fanger, m isba’
dominéieren, bewältegen
dominer َس ْيطَ َر saytara
donc إ ًذا also ithan
donner أَ ْعطى ginn a’ataa
dont ... الَّتي،الّذي wouvun allati, allathi
dormir نا َم schlofen naama
dos, m ظَ ْهر Réck, m dhahr
double ُم ْز َدوِج duebel muzdawij
28 I Dictionnaire F / A / L
doucement ٍ ِبلُ ْط
ف lues, duuss bilutuf
douche, f استحامم Dusch, f istihmaam
douleur, f أمل Péng, f Wéi, n alam
doute, m ّشَ ك Zweiwel, m shak
douter َّشَ ك zweiwelen shakka
doux نا ِعم duuss naa’im
douzaine, f َدزّينة Dosen, f dazina
drame, m مأساة Drama, m ma'saat
dresser ر َّو َض dresséieren rawwadha
droit ُم ْس َتقيم riicht mustaqim
droit, m حق Recht, n haq
droite ميني rechts yamin
droite, f توجه مييني Rietsparteien, f tawajuh yamini
Droits de l'Homme حقوق اإلنسان Mënscherechter, n huquq alinsaan
dur َص ْعب haart sa’ab
durant طوال während tawaala
durer دا َم daueren istamarra / daama
Dictionnaire F / A / L I 29
E
30 I Dictionnaire F / A / L
élire َب
َ انْ َتخ wielen intakhaba
éloigner َأَ ْب َعد ewechhalen ab’ada
embrasser َق َّب َل këssen, emäermelen qabbala
emmener ْاصطَ َح َب mathuelen istahaba
Emotioun, f / Opreegung, f
émotion, f تَأَثُّر ta’athara
empêcher َم َن َع verhënneren mana’a
employé, m ُم َوظَّف Beamten, m muwadhaf
benotzen, beschäftegen
employer ْاس َت ْع َم َل ista’mala
emporter َح َم َل mathuelen hamala
encore َُب ْعد nach ba’adu
endormir نَ َّو َم aschlofen nawwama
endroit, m َمكان Plaz, f makaan
énergie, f طاقة Energie, f taaqa
enfant, m, f طفل Kand, n tifl
enfermer َس َج َن aspären sajana
enfin ًأخريا endlech akhiran
enfoncer َغ َر َز aschloen, erandrécken gharaza
engager ْاس َتخْدَ َم وظف engagéieren, astellen wadhafa
enlever َخل ََع اقتلع forthuelen iqtala’a
ennemi, m عَدُ ّو Feind, m ’aduw
énorme ضَ خْم enorm dhakhm
ensemble ً معا،َسويًّا zesummen sawyyian / ma'an
ensuite ثُ َّم dono thumma
entendre َس ِم َع héieren sami’a
entier كا ِمل ganz kaamil
entourer َ َأ
حاط ëmginn ahaata
entraîner َد َّر َب matrappen, trainéieren darraba
entre بَ ْ َي zwëschen bayyana
Agang, m / Entrée, f
entrée, f دخول،َمدْ خَل dukhuul,madkhal
32 I Dictionnaire F / A / L
étage, m طابِق Stack, m taabiq
Etat, m َد ْولة Staat, m dawla
état, m دولة،حالة Zoustand, m haala, dawla
etc إلخ asw, an esou weider ilach
été, m صيف Summer, m sayf
éteindre أطْفَأ ausmaachen atfa’a
éternel ّ َأَب
دي éiweg abadii
étoile, f نَ ْجم Stär, m najm
étonner أ ْده ََش iwwerraschen adhasha
étouffer َخ َن َق erstécken khanaqa
étrange غَريب komesch gharib
étranger, m بيّ أَ ْج َن Auslänner, m / Friemen, m ajnabi
être فعل الكينونة sinn fi’l alkaynuuna
étroit ضَ ِّيق enk, schmuel dhayyiq
étude, f دراسة Studium, m / Etüd, f diraasa
étudiant, m طالِب Student, m taalib
étudier َد َر َس studéieren darasa
Européen, m أورو ّيب Europäer, m oroppi
événement, m َحدَ ث Evenement, n hadath
éviter تَ َج َّن َب vermeiden tajannaba
examen, m ا ْم ِتحان Examen, m imtihaan
examiner َف َح َص ënnersichen fahasa
exception, f ْاس ِتثْناء Ausnam, f istithnaa’
excursion, f نُ ْزهة Ausfluch, m nuzha
excuse, f ا ْع ِتذار Entschëllegung, f ii’tithaar
excuser َع َذ َر entschëllegen udhr
maachen, doud maachen
exécuter أعدم،َأنْ َج َز anjaza, a'dama
exemple, m َمثَل Beispill, n mathal
exiger طال ََب verlaangen taalaba
existence, f ُوجود Existenz, f wojuud
Dictionnaire F / A / L I 33
exister َُوجِ د existéieren, liewen wojida
expérience, f تجربة Experienz, f tajruba
expliquer ش َح ََ erklären sharaha
exporter َصدَّ َر exportéieren saddara
exposition, f َم ْع َرض Ausstellung, f ma’rath
Ausdrock, m / Expressioun, f
expression, f ِعبارة 'ibaara
exprimer ََع َّب ausdrécken 'abbara
extérieur خارِج dobaussen khaarij
extraordinaire خارِق aussergewéinlech khaariq
extrême droite, f اليمني املتطرف Rietsextrem, f alyamin almutatarrif
extrême gauche, f اليسار املتطرف Lénksextrem, f alyasaar almutatarrif
34 I Dictionnaire F / A / L
F
Dictionnaire F / A / L I 35
fermier, m ُمزارِع Bauer, m muzaari’
fête, f حفلة Fest, n hafla
feu, m نار Feier, f naar
feuille, f ورقة Blat, n waraqa
février, m ِف ْبا ِي ُر،باط
ُ ُش Februar, m febrayir, shubaat
fidèle َّويف trei wafiy
fier فَخور stolz fakhuur
fièvre, f ُح ّمى Féiwer, n hummaa
figure, f َو ْجه Figur, f wajh
fil, m َخ ْيط Fuedem, m khayt
fille, f فَتاة Meedchen, f / Duechter, f fataat
fils, m ابْن Bouf, m / Jong, m ibn
fin, f نِهاية Enn, n nihaaya
faerdegmaachen, ophéieren
finir أَنْهى anhaa
fixe ثابِت fix, fest thaabit
fixer ثَ َّب َت umaachen, fixéieren thabbata
flamme, f شُ ْعلة Flam, f shou’la
fleur, f َزهْرة Blumm, f zahra
flûte, f ناي Flute, f naay
foi, f إميان Glawen, m imaan
fois, f َم ّرة Kéier, f marra
Verrécktheet, f Wahnsinn, m
folie, f ُجنون junuun
fonction, f َوظيفة Funktioun, f wadhifa
fonctionnaire, m ُم َوظَّف Beamten, m muwadhaf
fond, m َق ْعر Fong, m qa’ar
force, f ق ّوة Kraaft, f qouwwa
forcer َأَ ْج َب forcéieren, zwéngen ajbara
forêt, f غابة Bësch, m ghaaba
forme, f شَ كْل Form, f shakl
former شَ ك ََّل forméieren shakkala
36 I Dictionnaire F / A / L
fort َوي
ّ ق staark qawiy
fortune, f ثَ ْروة Räichtum, m tharwa
fou َم ْجنون verréckt, géckech majnuun
foulard, m وِشاح Foulard, m / Schal, m wishaah
foule, f َحشْ د vill Leit hashd
fourchette, f شَ ْوكة Forschett, f shawka
fraction, f ك َْس Brochdeel, m kasr
frais َحديث frësch hadith
fraise, f َفراوِلة Äerdbier, n faraawla
framboise, f تُوت ُة ال ُعلَّ ْي ِق Hambier, n tuutat alolaiyq
franc َصيح éierlech, riicht eraus sariih
Français, m ّ َف َرن
ْيس Fransous, m faransi
France, f فرنسا Frankräich, n faransaa
frapper ض َب ََ klappen, schloen dharaba
freiner َف ْر َم َل bremsen farmala
frère, m أَخ Brudder, m ach
frites, f بطاطا مقلية Fritten, f bataata maqliya
froid بارِد kal baarid
fromage, m ُج ْبنة Kéis, m jubna
front, m َج ْبهة Stir, f / Front, f jabha
fruit, m فا ِكهة Uebst, n fakiha
fuir َه َر َب fortlafen haraba
fumée, f دُخان Damp, m doukhaan
fumer َد َّخ َن dämpen, fëmmen dachana
fusil, m ُب ْندُ ق ّية Gewier, n bundouqiya
Dictionnaire F / A / L I 37
G
gewannen, verdingen
gagner ربح،ك ََسب qasaba / rabiha
garage, m َم ْرأَب Garage, f mir’ab
garçon, m بي
ّ َص Bouf, m / Jong, m sabiy
garde, f حراسة Garde, f hiraasa
garder َ ا ْح َتف
حرس، َرعى،َظ versuergen, oppassen harasa
gare, f محطة Gare, f mahatta
gare d'autobus, f محطة حافالت Autobusgar, f mahatat haafilaat
gâteau, m َحلْوى كعكة Kuch, m ka’ka
gâteau (petit), m كعكة صغرية Kichelchen, m ka’ka saghira
gauche, f َيسار lénks / Lénk, f yasaar
gel, m ُم َث ِّبت Frascht, m muthabit
général, m عا ّم allgemeng ’aamm
genou, m ُركْبة Knéi, m rukba
genre, m نَ ْوع Genre, m naw'
gens, m أُناس Leit, m unaas
géographie, f ُج ْغرافية Geographie, f jughraafia
geste, m إشارة Gest, m ishaara
glace, f بوظة،َجليد Äis, n / Glace f budha, jalid
glisser تَ َز ْحل ََق rutschen, rëtschen tazahluq
Geschmaach, m / Goût, m
goût, m َمذاق،َذ ْوق madhaaq, dhawq
goutte, f َقطْرة Drëps, m qatra
38 I Dictionnaire F / A / L
gouvernement, m ُحكومة Regierung, f hukouma
grain, m َح ّبة Kär, m habba
grand كَبري grouss kabiir
Grand-Duc, m الدوق Groussherzog, m adduq
Grande-Duchesse, f الدوقة Groussherzogin, f adduqa
grandir ك ُ ََب wuessen kabura
grand-mère, f َجدّ ة Groussmamm, f / Bomi, f jadda
grand-père, m َّجد Grousspapp, m / Bopi, m jadd
grippe, f إنْفلُ َونْزا Gripp, f infilwanzaa
gris مادي
ّ َر gro ramaadii
gros ضَ خْم déck dhakhm
groupe, m َم ْجموعة Grupp, f majmuua’a
guerre, f َح ْرب Krich, m harb
guichet, m شُ ّباك Guichet, m shubbaak
guitare, f غيتار Gittar, f ghitaar
Dictionnaire F / A / L I 39
H
40 I Dictionnaire F / A / L
honneur, m شف ََ Éier, f sharaf
honte, f َخ َجل Schan, f / Schimmt, f khajal
hôpital, m ُم ْس َتشْ فًى Spidol, m mustashfaa
horizon, m أُفُق Horizont, m ufuq
hôtel, m ُف ْندُ ق Hotel, m funduq
huile, f َزيْت Ueleg, m zayt
humain إنْسا ّين mënschlech insaanii
humide َرطْب naass ratb
Dictionnaire F / A / L I 41
I
42 I Dictionnaire F / A / L
instinct, m غَريزة Instinkt, m ghariza
Schoulmeeschter, m / Här Lehrer, m
instituteur, m ُم َعلِّم mu’allim
Joffer, f / Schoulmeeschtesch, f
institutrice, f معلِّمة mu’allima
intelligence, f َذكاء Intelligenz, f thakaa’
intention, f ن ّية Intentioun, f / Absiicht, f niyya
intéresser أَثا َر ا ْه ِتام َم interesséieren athaara ihtimaam
intérêt, m ا ْه ِتامم Interessi, m ihtimaam
intérieur ّ دا ِخ
يل bannen daakhilii
interroger ْاس َت ْج َو َب froen, befroen istajwaba
interrompre قاطَ َع ënnerbriechen qaata'a
inutile غ ْ َُي ُم ْج ٍد onnéideg, onnëtz ghayr mujdin
inventer ْت َع َ َ اخ erfannen ikhtara’a
inviter دَعا invitéieren, alueden da’aa
Iran, m إيران Iran, m 'iraan
Iranien, m إيرا ّين Iraner, m 'iraani
Iraq, m ال ِعراق Irak, m al'iraq
Iraquien, m اقي ّ ِعر Iraker, m 'iraqi
Italie, f إيطاليا Italien, n itaalia
Italien, m إيطا ّيل Italiener, m itaalii
Dictionnaire F / A / L I 43
J
44 I Dictionnaire F / A / L
juif, m هودي
ّ َي Judd, m yahuudi
juillet, m يولْيو،تَ ّوز Juli, m yolyio , tamuuz
juin, m يونْيو،ُح َزيْران Juni, m yonio, huzayran
jus, m َعصري Jus, m ’asiir
jusque َح ّتى bis hattaa
juste َصحيح richteg, gerecht sahih
justice, f َعدالة Justiz,f / Gerechtegkeet, f ’adala
Dictionnaire F / A / L I 45
K
kermesse, f ٌ ا ْح ِت
فال Kiermes, f ihtifaal
kilo, m كيلو Kilo, m kilo
kinésithérapeute, m مدلك عالجي Kiné, m mudallik / mua’alij tabi’i
46 I Dictionnaire F / A / L
L
là هُنا do hunaa
laine, f صوف Woll, f suuf
lait, m َحليب Mëllech, f halib
lame à rasoir, f شفرة حالقة Gillette, f shafrat hilaaqa
lampe, f ِق ْنديل Lut, f qindil
langue, f لِسان،لُغة Sprooch, f / Zong, f lisaan, lugha
large َعريض breet ’ariidh
larme, f َد ْمعة Tréin, f dam’a
lavabo, m ِمغ َْسلة Lavabo, m mighsala
lave-linge, m غ َّسالة Wäschmaschinn, f ghassaala
léger خَفيف liicht khafif
lentement ِب ُب ْط ٍء lues bibutu’
lequel الَّذي deen alladhi
lettre, f رِسالة،َح ْرف Buschtaf, m / Bréif, m risaala, harf
lever َرف ََع ophiewen rafa’a
lèvre, f شَ فة Lëps, f shafa
libéral ُح ّر liberal hur
liberté, f ُح ّر ّية Fräiheet, f hurriya
libre ُح ّر fräi hur
lien, m رابِط Verbindung, f raabit
lier َر َب َط verbannen rabata
lieu, m مكان Plaz, f makaan
Dictionnaire F / A / L I 47
ligne, f غَسيل Linn, f ghasiil
liquide (en) سائل bor saa’il
lire َقَرأ liesen iqra’
liste, f ﻻئحة Lëscht, f laa’iha
lit, m رسير Bett, m sarir
littérature, f أَدَب Litteratur, f adab
livre, m كتاب Buch, m kitaab
bréngen, liwweren
livrer أوصل،َسل ََّم awsala, sallama
loi, f قانون Gesetz, n qaanuun
loin َبعيدً ا wäit ba’aidan
long طَويل laang tawiil
longtemps ًطويال laang tawiilan
lorsque ح َني wann hiina
loup, m ِذئب Wollef, m thi’b
lourd ثَقيل schwéier thaqiil
lumière, f نور Luucht, f nuur
lundi, m اﻹثْ َن ْي Méindeg, m alithnayn
lune, f َق َمر Mound, m qamar
lunettes, f نَظّارات Brëll, m nadhaaraat
lutte, f ِكفاح Kampf, m kifaah
lutter قا َو َم kämpfen qaawama
Luxembourg, m لوك َْس ْمبورغ Lëtzebuerg, n luxembourgh
Luxembourgeois, m بورغي
ّ لوك َْس ْم Lëtzebuerger, m luxembourghi
lycée, m ثانَويّة Lycée, m thaanawyya
48 I Dictionnaire F / A / L
M
Dictionnaire F / A / L I 49
manquer نَق ََص feelen naqasa
manteau, m ِم ْعطَف Mantel, m mi’taf
marchand, m بائع Händler, m baa'i'
marche, f َد َرجة Träppléck, m daraja
marché, m سوق Maart, m suuq
marcher َم َش goen mashaa
mardi, m ثالثاء Dënschdeg, m thulaathaa’
mari, m َز ْوج Mann (bestuet), m zawj
mariage, m زَواج Bestietniss, n zawaaj
marier َز َّو َج bestueden zawwaja
marmite, f ِقدْ ر Dëppen, n qidr
marquer تَ َركَ أَثَ ًرا سجل markéieren taraka atharan, sajjala
mars, m ما ْر ُس،آذا ُر Mäerz, m mars, adhaar
marteau, m ِمطْ َرقة Hummer, m mitraqa
masse, f كُ ْتلة Mass, f kutla
master, m ماجيسرت Master, m maajistair
match, m ُمباراة Match, m mubaaraat
matelas, m ِفراش Matrass, f firaash
mathématiques, f رِياض ّيات Mathematik, f riaadhiyyaat
matière, f مادّة Fach, n Matière, f maadda
matin, m َصباح Moien, m Muergen, m sabaah
matinée, f َصبيحة Matinée, f sabiiha
mauvais سء ِّ َ schlecht sayyi'
mécanicien, m يك
ّ ميكاني Mecanicien, m mikaaniki
médecin,m طَبيب Dokter, m tabib
médicament,m دَواء Medikament, n dawaa’
meilleur أَفْضَ ُل besser afdhalu
mélanger َخل ََط mëschen khalata
membre, m ُعضْ و Member, m udhwon
même نَفْس selwecht, souguer nafsu
50 I Dictionnaire F / A / L
Gediechtnes, n / Verhalt, m
mémoire, f ذا ِك َره thaakira
menacer هَدَّ َد dräën haddada
mensonge, m ِك ْذبة Ligen, f kidhba
mentir كَ َذ َب léien kadhaba
menuisier, m نَ ّجار Schräiner, m najjaar
mer, f بَ ْحر Mier, n bahr
merci شُ كْ ًرا Merci shukran
mercredi, m أَ ْربِعاء Mëttwoch, m arbi’aa’
mère, f أُ ّم Mamm, f umm
mériter ْاس َت َح َّق verdingen istahaqqa
mesure, f قياس Mooss, f qiyaas
mesurer َ
كال moossen kaala
métier, m ِم ْهنة Beruff, m mihna
mettre َوضَ َع leeën wadha’a
midi, m ظُ ْهر Mëtteg, m dhuhr
mieux أَفْضَ ُل besser afdhalu
milieu, m َو َسط Milieu, m / Mëtt, f wasat
militaire, m َري
ّ َع ْسك Militär, m ’askarii
mince نَحيف dënn nahiif
mine, f َم ْن َجم Minn, f manjam
ministre, m َوزير Minister, m wazir
minute, f دَقيقة Minutte, f daqiqa
miroir, m ِم ْرآة Spigel, m mir’aat
mixer َخل ََط mëschen, mixen khalata
moins أَق َُّل manner aqallu
mois, m شَ ْهر Mount, m shahr
moitié, f نِ ْصف Hallschent, f nisf
moment, m َوقْت Moment, m waqt
monde, m عالَم Welt, f ’aalam
monsieur, m َس ّيد Här, m sayyid
Dictionnaire F / A / L I 51
montagne, f َج َبل Bierg, m jabal
monter ََص ِعد eropgoen sa’ida
montre, f ساعة Auer, f saa’a
montrer أَرى weisen ’araa
morceau, m ِقطْ َعة Stéck, n qit’a
mort, f َم ْيت Doud, m / doud mayt
mosquée, f جا ِمع Moschee, f jaami’
mot, m كَلِمة Wuert, n kalima
moto, f َد ّرا َج ٌة ناريّ ٌة Motorrad, n darraaja naaryyia
mourir مات
َ stierwen maata
moutarde, f َخ ْردَل Moschtert, m khardal
Beweegung, f /
mouvement, m حركة،تَ َح ُّرك Mouvement, m haraka
moyen, m ُم َت َو ِّسط Mëttel, n mutawassit
muet أ ْخ َر ُس stomm akhrasu
multikulturell
multiculturel متعدد الثقافات muta’addid althaqaafat
mur, m جِ دار Mauer, f jidar
musique, f موسيقى Musik, f musiqaa
musulman, m مسلم Moslem, m muslim
52 I Dictionnaire F / A / L
N
Dictionnaire F / A / L I 53
note, f ُمدَ َّونة Nout, f mudawwana
nourrir أطْ َع َم fidderen at’ama
nouveau َجديد nei jadid
November, m
novembre, m ُ نو َف ْم ِب،تِ ْشي ُن الثّاين november, tishrin althani
nu عا ٍر plakech ’aarin
nuage, m َغ ْيمة Wollek, f ghayma
nuit, f لَ ْيل Nuecht, f layl
54 I Dictionnaire F / A / L
O
Dictionnaire F / A / L I 55
orage, m عاصفَة ِ Donnerwieder, n ’aasifa
orange, f بُ ْرتُقالة Orange, f burtuqaala
ordinateur, m حاسوب Computer, m haasuub
ordre, m أَ ْمر Uerder, m amr
oreille, f أُ ُذن Ouer, n udhun
orientation, f اتِّجاه Orientatioun, f ittijaah
oser َتَ َج ّرأ woen, sech trauen tajarra’a
ou أ ْو oder aw
où أيْ َن wou ayna
oublier َيس
َ ن vergiessen nasiya
oui نَ َعم jo na’am
ouvert َمفْتوح op maftuuh
ouvre-boîte, m َف ّتاح ُة ُعل ٍَب Béchsenëffner, m fattaahat ’ulab
ouvrir َف َت َح opmaachen fataha
56 I Dictionnaire F / A / L
P
Dictionnaire F / A / L I 57
parmi بَ ْ َي zwëschen bayna
parole, f كالم Wuert, n kalaam
part, f ِح ّصة Deel, m hissa
partager ق ََّس َم deelen qassama
parti, m ِح ْزب Partei, f hizb
particulier خاص
ّ bestëmmt, privat khaass
partie, f ِق ْسم Deel, m qissm
partir َر َح َل fortgoen rahala
partout ٍيف ك ُِّل َمكان iwwerall fi kulli makaan
parvenir تَ َكَّ َن ِم ْن färdeg brëngen tamakkana min
pas, m ُخطْوة Schrëtt, m khutwa
passage, m َم ْع َب Passage, m ma’bar
passé, m مايض Vergaangenheet, f maadhi
passer َم َّر eriwwergoen marra
passion, f شَ غَف Passioun, f shaghaf
pâtisserie, f َحلْوى Patisserie, f Kichelcher, n halwaa
patron, m ٍَر ُّب َع َمل Patron, m rabbu ’amalin
paupière, f َجفْن Aendeckel, m jafnon
pauvre فَقري arem faqiir
payer َدف ََع bezuelen dafa’a
pays, m َبلَد Land, n balad
paysage, m َم ْنظَر Landschaft, f mandhar
paysan, m فالح Bauer, m fallaah
Pays-Bas, m هولَندا Holland, n huulandaa
peau, f جِ لْد Haut, f jild
peine, f ُعقوبة، ُصعوبة،ُح ْزن Strof, f / Leed, n / Suerg, f
uquba / sou’uba / huzun
pèlerinage, m َح ّج Pilgerfahrt, f / Wallfahrt, f hajj
pelle mécanique, f ِم ْج َرف ٌة ميكانيك ّي ٌة Bagger, m mijrafa mikaanikiya
pelle, f ِم ْج َرف ٌة Schëpp, f mijrafa
pendant بَ ْي َنام während baynamaa
58 I Dictionnaire F / A / L
pénétrer اخ َْتَ َق،َدخ ََل andréngen, arécken
ikhtaraqa, dakhala
pensée, f ِفكْر Gedanken, m fikr
penser َفكَّ َر denken fakkara
Pentecôte, f عيد العنرصة Païschten, f e’id alansara
perdre ََف َقد verléieren faqada
père, m أَب Papp, m abb
perle, f لؤلؤة Pärel, f lu’lu’aa
permettre َس َم َح erlaben samaha
persan ِيسّ فار persesch farisii
persil, m َبقْدونِس Péiterséileg, m baqduuniss
personnage, m شَ خْص ّية Personnage, m shakhssiya
personne َﻻ أَ َحد keen la ahad
personne, f شَ خْص Persoun, f shakhss
perte, f خَسارة Verloscht, m khasaara
peser ََوزَن weien wazana
petit َصغري kleng saghir
petit-déjeuner, m فُطور Moieskaffi, m futuur
peu قليل wéineg qalil
peuple, m شَ ْعب Vollek, n sha’b
peur, f َخ ْوف Angscht, f khawf
peut-être ُر َّبا vläicht rubbamaa
pharmacie, f َص ْيدَل ّية Apdikt, f saydaliya
photo, f صورة Foto, f soura
phrase, f ُج ْملة Saz, m jumla
pièce, f ِقطْعة Stéck, n qit’a
pied, m ساق Fous, m saaq
pierre, f َح َجر Steen, m hajar
pitié, f شَ فَقة Matleed, n shafaqa
place, f َمكان Plaz, f makaan
placer َع َّ َي،أَ ْجل ََس stellen, leeën ayyna, ajlasa
Dictionnaire F / A / L I 59
plaindre أشْ ف ََق َعىل bematleeden ashfaqa ’alaa
plaire أ ْع َج َب gefalen a’ajaba
plaisir, m لَ َّذة Freed, f ladha
plan, m ُخطّة Plang, m khutta
planche, f لَ ْوح Briet, n lawh
plante, f نَ ْبتة Planz, f nabta
plein ُم ْم َتلئ voll mumtali’
pleurer َبىك kräischen bakaa
plonger َغطَ َس dauchen ghattassa
pluie, f َمطَر Reen, m matar
plus مزيد méi mazid
plusieurs ِعدّ ة verschidden, eng Partie ’iddat
plutôt ب َِاﻷ ْحرى éischter bil ahraa
poche, f َج ْيب Täsch, f jayb
poêle, f مقالة Pan, f miqlaat
poème, m قَصيدة Gedicht, n qasida
poète, m شا ِعر Dichter, m shaa’ir
poids, m َوزْن Gewiicht, n waznon
point, m نُ ْقطَة Punkt, m nuqta
pois, m ُجلْبان Ierbes, f julbaan
pois chiche, m ِح َّمص Pois-chiche, f himmass
poisson, m َس ْمكة Fësch, m samaka
poitrine, f َصدْ ر Broscht, f sadron
poivre, m بَهار Peffer, m bahaar
poli ُم َه َّذب héiflech muhadhab
police, f شطة ُْ Poliss, f shurta
policier, m طيّ ش ُْ Polizist, m shurtii
politesse, f تَ ْهذيب Héiflechkeet, f tahdhib
politique سيايس
ّ politesch siyaasi
politique, f سياسة Politik, f siyaasa
pomme, f تُفّاحة Apel, m tuffaaha
60 I Dictionnaire F / A / L
pomme de terre, f َبطاطا Gromper, f bataataa
pont, m جِ ْس Bréck, f jissr
porc, m ِخ ْنزير Schwäin, n khinziir
port, m َم ْرفأ Hafen, m marfa’
portable, m َم ْحمول Handy, m mahmuul
porte, f باب Dir, f baab
porter لَب َِس،َح َم َل droen hamala, labisa
poser َرك ََّب،َوضَ َع leeën, poséieren rakkaba , wadha’a
position, f َوضْ ع ّية Positioun, f wadhi’ia
posséder ََملَك hunn malaka
possible ُم ْم ِكن méiglech mumkin
poste, m, f َم ْن ِصب،البي ِد
َ َمكْ َت ُب Plaz, f / Post (PTT), f
mansib, maktab albariid
poubelle, f دوق قُامم ٍة
ُ ُص ْن Dreckseemer, m / Poubelle, f
sunduq qumaama
poulet, m )دجاج (لحم Poulet, m dajaaj
pour اىل،َْك fir ilaa, kay
pourquoi لِامذا firwat limaadha
poursuivre ﻻ َح َق nolafen laahaqa
pourtant َّّإﻻ أَن awer illa anna
pousser َدف ََع stoussen dafa’a
poussière, f غُبار Stëbs, m ghubaar
pouvoir ْاس َتطا َع kënnen istataa’a
précéder َس َب َق vir goen sabaqa
précieux َق ِّيم waertvoll qayyim
précis ُم َحدَّ د präzis muhaddad
préférer فَضَّ َل léiwer hunn fadhala
premier أ َّول éischten awwal
prendre أَ َخ َذ huelen akhadha
prénom, m ْاسم Virnumm, m ism
préparer َّأَعَد virbereeden a’adda
près قرب bei qurb
Dictionnaire F / A / L I 61
présence, f ُحضور Präsenz, f hudhuur
présent َم ْوجود präsent mawjuud
présenter َقدَّ َم virstellen qaddama
président, m َرئيس President, m ra’iis
presque تَقْري ًبا bal taqriban
presser ص
َ َ َع pressen ’asara
prêt جا ِهز prett jaahiz
prétendre تَ َوق ََّع،ادَّعى behaapten, mengen tawaqqa’a
prêter أَعا َر léinen a’aara
preuve, f دَليل،بُ ْرهان Prouf, f / Beweis, m burhaan
prévenir َبلَّ َغ warnen ballagha
prévoir تَ َوق ََّع virausgesinn, unhuelen
tawaqqa’a
prier َّ َ ت،َص ّل
َض َع bieden, froen sallaa
prière, f صالة Gebiet, n salaat
prince, m أمري Prënz, m amir
princesse, f أمرية Prinzessin, f amira
principe, m َم ْبدأ Prinzip, m mabda’
printemps, m َربيع Fréijor, n rabii’
prison, f ِس ْجن Prisong, m sijn
prix, m َثَن Präis, m thaman
problème, m ُمشْ ِكلة Problem, m mushkila
prochain ُم ْقبِل nächst muqbel
produire أنْ َت َج produzéieren antaja
professeur, m أُ ْستاذ Professer, m ustaadh
profiter ْاس َتغ ََّل profitéieren istaghalla
profond َعميق déif ’amiiq
profondément َعميقًا déif ’amiiqan
projet, m َم ْشوع Projet, m mashruu’
promener (se) تنزه spadséieren tanazzaha
promesse, f َو ْعد Verspriechen, n wa’d
62 I Dictionnaire F / A / L
promettre ََوعَد verspriechen wa’ada
prononcer َ لَف
َظ prononcéieren, ausschwätzen
lafadha
prophète, m َبي
ّ ن Prophet, m nabiy
proposer اق َْتَ َح virschloen iqtaraha
propre نَظيف propper nadhif
protéger َحمى beschützen hamaa
prouver أَثْ َب َت beweisen athbata
public عا ّم ëffentlech ’aamm
puis ثُ َّم dann thumma
puisque َّبِ ا أَن well bima anna
puissance, f ُق ّوة Kraaft, f quwwa
puissant َقو ِّي kräfteg, mächteg, staark qawiy
punir عاق ََب bestrofen ’aaqaba
punition, f ِعقاب Strof, f ’iqaab
pur َقي
ّ ن pur naqiy
Dictionnaire F / A / L I 63
Q
64 I Dictionnaire F / A / L
R
Dictionnaire F / A / L I 65
recommencer عا َو َد nei ufänken ’aawada
erëmkennen, agestoen
reconnaître ف ِب
َ ا ْع َ َت،ف إىل
َ تَ َع َّر i’tarafa bi, ta’arrafa ila
recueillir َج َم َع sammelen, ophuelen jama’a
reculer تَرا َج َع hannerzech goen taraaja’a
réduire َّف
َ َخف verklengeren khaffafa
réel قيقي
ّ َح wierklech haqiqi
réfléchir َفكَّ َر nodenken, iwwerleeën fakkara
réflexion, f إنعكاس،تَفْكري Iwwerleeung, f ini’ikaass, tafkiir
réfrigérateur, m بَ ّراد Frigo, m / Äisschaf, m barrad
refroidissement, m تربيد،فاض َحرار ٍة
ُ انْ ِخ Erkältung, f tabrid
réfugié, m ﻻجئ Flüchtling, m laaji’
refuser َرف ََض refuséieren, ofleenen rafadha
regard, m نَظْرة Bléck, m nadhra
regarder نَظَ َر إىل kucken nadhara ilaa
règle, f قا ِعدة Regel, f qaa’ida
vermëssen, leed doen
regretter ندم, تندم،س َعىل
َ َّ تَ َح tanadama, nadima
reine, f َملِكة Kinniginn, f malika
rejeter نَ َب َذ verwerfen nabadha
relation, f عالقة Relatioun, f ’alaaqa
religion, f ديانة Relioun, f diaana
remarquer ﻻ َح َظ bemierken laahadha
remerciement, m شُ كْر Merci, m shukr
remercier شَ كَ َر Merci soen shakara
remettre َسل ََّم iwwerginn, iwwerreechen sallama
remplacer َبدَّ َل ersetzen baddala
remplir مأل fëllen mala’a
renard, m ثَ ْعلَب Fuuss, m tha’lab
rencontrer الْ َتقى ِب begéinen iltaqaa bi
rendre أعا َد erëmgin, zereckginn a’aada
renoncer تَخ َّل َعن verzichten takhalaa ’ann
66 I Dictionnaire F / A / L
Schoulufank, m
rentrée scolaire, f السن ِة الدِّ راس ّي ِة
َّ بِداي ُة bidayat alsana aldirassiyia
rentrer عا َد heemgoen ’aada
ausschëdden, ëmwerfen
renverser َ َ أ، قلب،أَ ْوق ََع
طاح ِب qalaba / awqa'a
repas, m َو ْجبة Iessen, n / Molzecht, f wajba
répéter كَ َّر َر widderhuelen karrara
répondre أجابَ äntwerten ajaaba
réponse, f إجابة Äntwert, f ijaaba
repos, m راحة Rou, f raaha
reposer َوضَ َع rouen, raschten wadha’a
repousser نَ ا ِمن َجدي ٍد zeréckstoussen namaa min jadid
reprendre ْاس َ ْت َج َع zeréckhuelen istarja’a
représenter َر َم َز إىل duerstellen ramaza ilaa
république, f ُج ْمهور ّية Republik, f jumhuuriya
réserver خ ََّص َص،َح َج َز reservéieren, versuergen hajaza
résistance, f ُمقا َومة Resistenz, f muqaawama
résister قا َو َم resistéieren, widderstoen qaawama
résoudre َح َّل opléisen halla
respect, m ا ْح ِتام Respekt, m ihtiraam
respecter ا ْح َ َت َم respektéieren ihtarama
respirer َّس َ تَ َنف otmen tanaffasa
ressembler َشابَه gläichen shaabaha
reste, m بقية Rescht, m baqyia
rester قيَ َب bleiwen baqia
résultat, m نَتيجة Resultat, n natija
retirer سحب،َخل ََع zereckzéihen sahaba
retour, m َع ْودة Retour, m 'awda
retourner َقل ََب ëmdréinen, zereckgoen qalaba
retrouver ََو َجد erëmfannen wajada
réunir َج َم َع versammelen jama’a
réussir نَ َج َح fäerdeg bréngen, packen najaha
Dictionnaire F / A / L I 67
réussite, f نَجاح Reussite, f / Erfolleg, m najaah
rêve, m ُحلُم Dram, m hulm
réveiller َظَ أَيْق waakreg man ayqadha
revenir َر َج َع zeréckkommen raja’a
rêver َحل ََم dreemen halama
revoir أعاد النظر،را َج َع rëmgesinn, nokucken raaja’a
révolution, f ثَ ْورة Revolutioun, f thawra
rhume, m زُكام Schnapp, m zukaam
riche َني
ّ غ räich ghaniy
rideau, m ِستارة Riddo, n sitaara
rien ش َء َْ ﻻ näischt laa shay’
rire َضَ ِحك laachen dhahika
risque, m مجازفة Risiko, m mujaazafa
risquer جازف riskéieren jaazafa
robe, f ف ُْستان Rack, m fustaan
rocher, m َصخْرة Fiels, m sachra
roi, m َملِك Kinnek, m malik
rôle, m َد ْور Roll, f dawr
roman, m رِواية Roman, m riwaaya
rompre قطع عالقة briechen kati’ 'alaaqa
rond ُم ْس َتدير ronn mustadir
rose َو ْردة rosa warda
rôtir شَ وى broden shawaa
rouge أَ ْح َم ُر rout ahmar
rouler َف
َّ ل rullen, fueren laffa
route, f طَريق Strooss, f tariiq
royaume, m َم ْملَكة Kinnekräich, n mamlaka
rue, f شارِع Strooss, f shaari’
ruine, f ِخ ْربة Ruin, f khirba
68 I Dictionnaire F / A / L
S
Dictionnaire F / A / L I 69
savon, m صابون Seef, f saabuun
scène, f َمشْ َهد Zeen, f / Bühn, f mash-had
science, f ِعلْم Wëssenschaft, f 'ilm
sec جاف
ّ dréchen jaaff
seconde, f ثانية Sekonn, f thaaniya
secours, m نَ ْجدة Hëllef, f najda
secret, m ِّ
س ّي geheim / Geheimnis, n sirriy
secrétaire, m, f ِسكْرِتري Sekretär, m / Sekretärin, f sicritair
secte, f َم ْذهَب Sekt, f madhhab
Secteur, m / Bezierk, m /
secteur, m ِقطاع Branche, f qitaa’
seigneur, m َس ِّيد Här, m sayyid
sein, m ثَدْ ي Broscht, f thadiy
sel, m ِملْح Salz, n milh
semaine, f أُ ْسبوع Woch, f usbuu'
Sënn, m / Zweck, m /
sens, m حاسة
ّ ، اتِّجاه،َم ْع ًنى Richtung, f haassa, ittijaah, ma’naa
sentier, m َد ْرب Pad, m / Wee, m darb
sentiment, m شُ عور Gefill, n shu’uur
fillen, richen, spieren
sentir أَ َح َّس،شَ َّم ahassa, shamma
séparer ف ََص َل trennen fasala
septembre, m ِس ْب َت ْم ِب،أَيْلول September, m september, ayluul
sérieux جِ دّ ّي serieux, eescht jiddiy
serrer َّشَ د straffen, zouzéien shadda
Service, m / Déngscht, m /
service, m طَقْم، ِق ْسم،ِخدْ مة Gefalen, m taqm, qissm, khidma
Zerwéit, f / Handduch, n
serviette, f فوطة،ِم ْنشَ فة foota, minshafa
servir خَدَ َم déngen, zerwéieren khadama
seul َوحيد eleng wahiid
seulement َفقَط nëmmen faqat
shampoing, m شامبو Shampoing, m shaampuu
70 I Dictionnaire F / A / L
si بيل،لو wann law, balaa / law
siècle, m َق ْرن Jorhonnert, n qarn
Sëtz, m / Belagerung, f
siège, m َم ْركَز،َم ْق َعد markaz, maq’ad
siffler َص َّف َر päiffen saffara
signature, f تَ ْوقيع Ënnerschrëft, f tawqii'
signe, m إشارة zeechen, n ishaara
signer َوق ََّع ënnerschreiwen waqqa’a
signifier َعنى bedeiten ’anaa
silence, m ُسكون Rou, f sukuun
silencieux صا ِمت roueg saamit
simple َبسيط einfach basiit
simplement ِب َبساط ٍة einfach bibasaata
Lag, f / Zoustand, m
situation, f موقف،َوضْ ع wadh’on, mawqif
social اجتامعي sozial ijtimaa’iy
socialiste, m ّ اشْ ِتا
يك Sozialist, m ishtiraakiy
Sociétéit, f / Gesellschaft, f
société, f شكة
ِ َ ،ُم ْج َت َمع sharika, mujatama’
sœur, f أخت Schwëster, f ucht
sofa, m أَريكة Kanapee, m ariika
soie, f َحرير Seid, f harir
Gewëssenhaftegkeet, f / Hëllef, f
soin, m إتْقان،ِعناية itqaan, inaayia
soir, m َمساء Owend, m masaa’
soirée, f َس ْهرة،أُ ْمسية Owend, m / Soirée, f sahra,umssyia
sol, m أَ ْرض ّية Buedem, m ardhiya
soldat, m دي
ّ ُج ْن Zaldot, m jundiy
soleil, m شَ ْمس Sonn, f shams
solidarité, f تَضا ُمن Solidaritéit, f tadhaamun
Einsamkeet, f / Verloossenheet, f
solitude, f عزلة،وحدة uzla, wihda
sombre ُم ْع ِتم däischter mu’tim
somme, f َم ْجموع Zomm, f majmuu’
Dictionnaire F / A / L I 71
Middegkeet, f / Schlof, m
sommeil, m نُعاس nu’aass
sommet, m ِق ّمة Spëtzt, f qimma
son, m َص ْوت Toun, m sawt
sonner َق َر َع schellen qara’a
sorte, f نَ ْوع Zort, f naw’
sortie, f َم ْخ َرج Ausgang, m makhraj
sortir َخ َر َج erausgoen kharaja
soudain َف ْجأَ ًة op eemol faj’atan
souffler َنَفَخ blosen nafakha
souffrance, f معاناة Leiden, n / Leed, n mu’aanaat
souffrir عاىن leiden ’aanaa
souhaiter َ َم ّنى wënschen tamannaa
soulever َرف ََع ophiewen rafa’a
ënnerbreeden, ënnerwerfen
soumettre َع َر َض،َأخْضَ َع a’aradha, akhdha’a
soupe, f َحساء Zopp, f hasaa’
source, f َم ْصدَ ر Quell, f masdar
sourd أَ َص ُّم daf asamm
sourire, m ابْ ِتسامة laachen, n ibtisaama
sous تَ ْح َت ënner taht
sous-vêtement, m ٌّ ثَ ْو ٌب دا ِخ
يل Ënnerwäsch, f malaabis dakhilia
soutenir َد َع َم ënnerstëtzen, stäipen da’ama
souvenir ِذكْرى erënneren dhikraa
souvent غالِ ًبا oft ghaaliban
spectacle, m َع ْر ٌض Spektakel, m ’ardhon
steak, m َشيح ُة لَ ْح ٍم Bifdeck, m sharihat laham
stylo, m َقل َُم ِح ْ ٍب Bic, m qalam hibr
subir خَضَ َع erleiden khada’a
succès, m نَجاح Erfolleg, m / Succès, m najaah
sucre, m ُسكَّر Zocker, m sukkar
sud, m َجنوب Süden, m januub
72 I Dictionnaire F / A / L
sueur, f َع َرق Schweess, m ’araq
suffire كَفى duergoen kaffaa
suite, f تَ ِت ّمة Reiefolleg, f / Suite, f tatimma
suivant ٍتال nächsten taalin
suivre تَب َِع nogoen tabi’a
sujet, m َم ْوضوع Thema, m / Sujet, m mawdhuu'
supérieur أَ ْعىل iewescht a’laa
supermarché, m ٌَم ْت َج ٌر كَبري Supermarché, m matjar kabir
supporter تَ َح َّم َل erdroen, aushalen tahammala
supposer اف َْتَ َض unhuelen iftaradha
sur َف ْو َق op fawq
sûr ُم َتأكِّد sauer muta’akkid
surprendre َفا َجأ iwwerraschen faaja’a
surtout خاص ًةّ besonnesch, virun allem khaassatan
surveiller راق ََب oppassen, iwwerwaachen raaqaba
suspendre َعل ََّق ophänken, suspendéieren ’allaqa
synagogue, f كَنيس Synagog, f kaniiss
syndicat, m نِقابة Gewerkschaft, f niqaaba
Syrie, f سورية Syrien, n suuriya
Syrien, m سوري
ّ Syrer, m suurii
système, m نِظام System, m nidhaam
Dictionnaire F / A / L I 73
T
74 I Dictionnaire F / A / L
probéieren, verféieren
tenter أَغْرى،َج َّر َب aghraa / jarraba
terme, m ُم ْصطَل ٌَح،لَفظة Begrëff, m mustalah, lafdha
terminer أَنْهى fäerdeg maachen anhaa
terrain, m أَ ْرض،مو ِقع Terrain, m / Gronn, m ardh / mawqi’
terre تُ ْربة،أَ ْرض Buedem, m / Äerd, f ardh / turba
terreur, f ُر ْعب Terror, m rou’b
schrecklech, fuerchtbar
terrible َرهيب،ُم ْر ِعب rahiib, mour’eb
tête, f رأْس Kapp, m ra’s
théâtre, m سح
َ ْ َم Theater, m masrah
Ticket, m / Billjee, m
ticket, m تذكرة،بِطاقة tadhkira / bitaaqa
tirer َس َح َب، َّشَ د schéissen, zéien sahaba, shadda
titre, m ُع ْنوان Titel, m unwaan
toile, f قامش Toile, f / Bild, n qimaash
toit, m َسقْف Daach, m saqf
tolérance, f تَسا ُمح Toleranz, f tasaamuh
tomate, f َب َندُ ورة Tomat, f banaduura
tombe, f ق َْب Graf, n qabr
tomber َوق ََع falen waqa’a
ton, m ن َْبة Toun, m nabra
Torah, f ال َّت ْوراة Thora, f al tawraat
tôt با ِك ًرا fréi baakiran
toucher لَ َم َس beréieren lamasa
toujours دامئًا ëmmer daa’iman
tour, m, f بُ ْرج،َج ْولة Tour, f / Tuerm, m burj / jawla
tourner أَدا َر dréinen adaara
tournevis, m ِّم َفك Schrauwenzéier, m mifaq
tout ك ُّل alles kull
trace, f أَثَر Spuer, f athar
tracer َر َس َم zeechnen rasama
Dictionnaire F / A / L I 75
train, m ِقطار Zuch, m qitaar
trait, m َسطْر Stréch, m satr
traiter عا َم َل behandelen ’aamala
tramway, m حا ِفل ٌة كَ ْه َربائ ّي ٌة Tram, m haafila kahrabaa'yia
tranquille هادئ roueg haadi’
verwandelen,
transformer َح َّو َل transforméieren hawwala
travail, m َع َمل Aarbecht, f ’amal
travailler َع ِم َل schaffen ’amila
traverser ا ْجتا َز duerch goen ijtaaza
trembler ف
َ ا ْرتَ َج zidderen irtajafa
très جِ دًّ ا ganz, vill jidan
trésor, m كَ ْنز Schatz, m kanz
triste َحزين traureg haziin
bedréien, ieren
tromper خَدَ َع، َخان khada’a, khaana
trop جِ دًّ ا ze vill jiddan
trottoir, m َرصيف Trottoir, m rasiif
trou, m ُحفْرة Lach, n hufra
verkuerbele n, veronsécheren
troubler َعكَّ َر ’aqqara
trouver ََو َجد fannen wajada
tuer َق َت َل ëmbréngen qatala
Turc, m يك
ّ تُ ْر Tierk, m turkiy
Turquie, f تُ ْركيا Tierkei, f turquiya
type, m ِطراز،نوع Typ, m / Kärel, m naw’ / tiraaz
76 I Dictionnaire F / A / L
U
Dictionnaire F / A / L I 77
V
78 I Dictionnaire F / A / L
vert ُ َ أَخ
ْض gréng akhdharu
verts, m ِح ْز ُب البيئ ّي َني Gréng, m hizb albii’iyin
vêtement, m َملْ َبس Gezei, n / Kleed, n malbas
viande, f لَ ْحم Fleesch, n lahm
victime, f ضَ ح ّية Opfer, n dhahiya
vide فارِغ eidel faarigh
vie, f َحياة Liewen, n hayaat
vieux قديم،َعجوز al qadiim / ’ajuuz
vif َح َيوي lieweg hayawiy
village, m َق ْرية Duerf, n qaryia
ville, f َمدينة Stad, f madiina
vin, m نَبيذ Wäin, m nabiidh
vinaigre, m خ َّل Esseg, m khall
violence, f ُع ْنف Gewalt, m unf
violent َعنيف gewalteg, gewalttäteg ’anif
vis, f غي
ّ ُب ْر Schrauf, f burghii
visage, m َو ْجه Gesiicht, n wajh
visibilité, f رؤْية Siicht, f rou’ya
visite, f زيارة Visite, f ziyaara
vite ِسع ٍةُْب séier, schnell bisour’a
vivant َح ّي lieweg hay
vivre عاش liewen ’aasha
voici ها ه َو hei haa huwa
voie ِسكّة،طَريق Bunn, f / Gleis, m sikka, tariiq
voile, m, f رشاع،حجاب Schleier, m / Voile, m / Segel, m
hijaab
voir رأى gesinn ra’aa
voisin, m جار Noper, m jaar
voiture, f َس ّيارة Auto, m sayyaara
voix, f َص ْوت Stëmm, f sawt
vol, m ِ َ ،طَ َيان
سقة Fluch, m / Déifstall, m
sariqa / tayaraan
Dictionnaire F / A / L I 79
voler س َقَ َ ،طا َر fléien, klauen saraqa, taara
voleur, m سارِق Déif, m saariq
volonté, f إرادة Wëllen, m iraada
vote, m ت َْصويت Ofstëmmung, f / Wahl, f taswiit
voter َص َّو َت wielen, ofstëmmen sawwata
vouloir أَرا َد wëllen araada
voyage, m َسفَر Rees, f safar
voyager سا َف َر reesen saafara
vrai قيقي
ّ َح،َصحيح richteg, wouer haqiiqiy, sahiih
vraiment ً حقا،ًفعال wierklech haqqan, fi’lan
vue, f بَ َص Aussiicht, f / Vue, f basar
80 I Dictionnaire F / A / L
- Z
W
Dictionnaire F / A / L I 81
LE PREMIER CONTACT اللقاء األول DEN ÉISCHTE KONTAKT
Moien, gudde Moien
Bonjour صباح الخري/ مرحبا Marhaban, sabaahu al khayri
Salut مرحبا Salut Marhaban
Bonjour Monsieur
Bonjour Monsieur صباح الخري سيدي/ مرحبا Marhaban, sa baahu al khayri sayedii
Bonjour Madame
Bonjour Madame صباح الخري سيديت/ مرحبا Marhaban, sabaahu al khayri sayedatii
Bonsoir مساء الخري gudden Owend masaa’u alkhayri
Bonsoir Monsieur
Bonsoir Monsieur مساء الخري سيدي masaa’u alkhayri sayedii
Bonsoir Madame
Bonsoir Madame مساء الخري سيديت masaa’u alkhayri sayedatii
Bienvenue أهال وسه ًال Wëllkomm Ahlan wa sahlan
Comment allez-vous ? كيف حالكم؟ wéi geet et Iech ? kayfa haalukom ?
Comment vas-tu ? كيف حالك؟ wéi geet et Dir ? kayfa haaluk ?
Ça va, merci بخري شكرا et geet, Merci bikhayrin, chokran
Je m’appelle اسمي ech heeschen ismii…
Enchanté مبعرفتك/ ترشفت بلقائك freet mech tacharaftu bilikaa’ik
ech kommen aus : Syrien / dem
Je viens de : Syrie / Iraq العراق/لقد جئت من سورية Irak laqad ji’tu min : souriya / al’iraaq
Je suis réfugié أنا الجئ ech sinn e Refugié anaa laaji’
Je suis ingénieur أنا مهندس ech sinn Ingenieur anaa muhandis
Je suis marié أنا متزوج ech si bestuet anaa mutazawej
ech sinn eleng komm
Je suis venu seul جئت لوحدي ji’tu liwahdii
En cas d’urgence, je peux voir أستطيع أن،يف حالة الطوارئ fir eng Urgence kann ech bei en
un docteur à la clinique ou à أرى طبيباً يف العيادة أو يف Dokter an d’Clinique goen oder
la maison médicale املركز الطبي an d’maison médicale.
Bonjour Madame. Est-ce que هل لديك.مرحباً سيديت Bonjour Madame. Hutt Dir
vous avez rendez-vous ? موعد ؟ Rendez-vous ?
Oui, j’ai téléphoné hier pour اتصلت يوم أمس،نعم jo, ech hu gëschter telephonéi
un rendez-vous chez Madame للحصول عىل موعد مع ert fir e Rendez-vous bei der
le Docteur. Mon nom est … … اسمي هو.الطبيبة Doktesch. Mäin Numm ass ...
Non, c’est la première fois. .ال انها املرة األوىل nee, t’ass fir d’éischt
حسناً إذاً سأقوم بعمل ملف
Alors je vais établir une fiche. da maachen ech eng Fiche
. لك
Prenez place dans la salle خذوا مكاناً يف قاعة
huelt Plaz an der Salle d’attente.
d’attente ! Madame le doc- االستقبال! ستقوم الطبيبة D‘Doktesch wärt Iech ruffen.
teur va vous appeler. .باستدعائكم
Madame … ! Bonjour Madame, ،! مرحبا سيديت... السيدة Madame…. ! Bonjour Madame,
venez avec moi ! ! اتبعيني من فضلك kommt mat mir !
Est-ce que vous comprenez le هل بإمكانكم فهم الفرنسية ؟ verstitt Dir franséisch ? Wéi
français ? Comment puis-je
كيف ميكنني املساعدة ؟ kann ech Iech hëllefen?
vous aider ?
Docteur, depuis deux se Dokter, zënter zwou Wochen
maines, j’ai mal à l’estomac.
.لدي أمل باملعدة منذ اسبوعني hunn ech de Mo wéi
Décrivez-moi cela ! Est-ce صفوا يل ذلك! هل تشعرون beschreiwt mir dat. Hutt Dir de
que vous avez mal toute la
باألمل طوال اليوم؟ ganzen Dag wéih ?
journée ?
jo, awer haaptsächlech an der
Oui, mais surtout la nuit. . خاص ًة بالليل،أجل Nuecht
Est-ce que vous avez des
هل تشعرون بالغثيان ؟ gëtt et Iech schlecht ? hutt Dir
nausées ? des crampes ? des
Krämp ? musst Dir Iech iwwer-
vomissements ? de la fièvre ? تشنجات؟ القيء؟ الحمى ؟ ginn? hutt Dir Féiwer?, den
de la diarrhée ? des maux اإلسهال؟ الصداع؟ Duerchfall?, Kappwéi ?
de tête ?
Est-ce que vous prenez des
médicaments ?
هل تأخذون دوا ًء ما ؟ huelt Dir Medikamenter ?
Bien Madame … , je vais سأقوم،... حسناً سيدة gutt Madame ..., ech ënner-
vous examiner. Ôtez la اخلعي ثيابك.بفحصك sichen Iech. Dot Är iewescht
partie supérieure de vos
العلوية! بإمكانك االحتفاظ Kleeder aus ! Dir kënnt Är Ënner-
vêtements ! Vous pouvez
wäsch unhalen
garder vos sous-vêtements. .بثيابك الداخلية
Allongez-vous s’il vous plaît استلقوا عىل طاولة الفحص leet Iech wann ech gelift op
sur la table d’examen ! ! رجا ًء d’Brëtsch!
Je vais vous prescrire سوف أصف لكم شيئا ech verschreiwen Iech eppes
quelque chose pour calmer géint de Wéih an d’Iwwelzeg-
la douleur et les nausées. .لتخفيف األمل والغثيان keet
Est-ce que c’est grave, هل األمر خطري يا حرضة Dokter, hunn ech eppes
docteur ? الطبيب ؟ Schlëmmes?
Je voudrais quelque chose أصيب.أريد شيئا لزوجي ech hätt gären eppes fir mäi Mann.
pour mon mari. Il a le rhume لديه سعال ويشعر،بنزلة برد Hien huet de Schnapp an den
et la toux et il a mal à la gorge. .بأمل بالحنجرة Houscht an hien huet den Hals wéi
Est-ce qu’il a été chez le
médecin ?
هل ذهب لزيارة الطبيب ؟ war hie bei den Dokter ?
Non, nous pensons que c’est نحن نعتقد أنها نزلة برد،ال nee, mir mengen et wär eng
un simple refroidissement. .بسيطة einfach Erkältung.
Il n’a pas de fièvre ? هل لديه حمى ؟ huet hie keng Féiwer ?
Non ! !ال nee !
Oui, c’est une bonne idée ! ! انها فكرة جيدة،نعم jo, dat ass eng gutt Iddi
Oui, nous sommes deux. . نحن اثنان،نعم jo, mir sinn zu zwee
هاهي قامئة.تفضلوا بالجلوس installéiert Iech. Hei ass de
Installez-vous. Voici le menu.
.الطعام Menü
Désirez-vous prendre un هل ترغبون يف مرشوب فاتح
hätt Dir gären en Aperitif ?
apéritif ? للشهية ؟
Non merci, nous comman-
dons tout de suite.
.ً سنطلب الطعام فورا،ًال شكرا nee Merci, mir bestellen direkt
Alors deux fois fromage. .إذاً اثنتني بالجبنة dann zweemol Kéis.
Combien je vous dois ? بكم أنا مدين لكم ؟ wat sinn ech Iech schëlleg?
J’ai besoin d’un portable pour احتاج محموالً يك امتكن من ech brauch en Handy fir mat
pouvoir téléphoner à ma /االتصال بعائلتي يف سورية menger Famill a Syrien/am Irak
famille en Syrie/Iraq .العراق ze telefonéieren
Je dois acheter une nouvelle يجب أن اشرتي رشيحة ech muss eng nei Pre-paid Kaart
carte prépayée .هاتف مسبقة الدفع جديدة kafen
C’est très cher, mais je me dat ass alles ganz deier, mä ech
fais beaucoup de soucis
. ولكني قلق،انها مكلفة جدا maache mir vill Suergen
Vous pouvez m’envoyer un بإمكانكم أن تبعثوا يل
Dir kënnt mir en SMS schécken
sms. .بإرسالية قصرية
Vous pouvez m’envoyer un ًبإمكانكم أن ترسلوا يل بريدا
Dir kënnt mir en Email schécken
email. .ًإلكرتونيا
Je n’ai pas accès à internet. .ليس لدي اتصال باإلنرتنت ech kommen net op den Internet
Vous pouvez aller dans une بإمكانكم الذهاب إىل مركز Dir kënnt an eng Internetstuff
Internetstuff .لإلنرتنت goen
Les expressions de communication courante I 89
تحتوي اللغة الفرنسية عىل حوايل ٤٠٠٠فعل.
األفعال القياس ٌّية( :ينتظر) ( attendreينهي ) ( finirيأكل) mangerاملجموعة األوىل
تتكون من األفعال املنتهية ب erتعد حوايل ٣٥٠٠فعل ( ٩٠ ٪من مجموع األفعال)
املجموعة الثانية تتكون من األفعال املنتهية ب irتعد ٣٥٠فعل
املجموعة الثالثة تتكون من األفعال املنتهية ب reتعد ٦٠فعل
األفعال الشاذة قليلة ،لكنها األفعال التي غالبا ما تستخدم .يجب إذا حفظ هذه األفعال.
تحتوي اللغة الفرنسية عىل ١٣زمن ترصيف لألفعال للتعبري عن الحارض ،املايض ،املستقبل،
الشط ّي ِة وصيغ ُة اإللزام.
صيغ ُة َ ْ
ميكنكم يف األثناء التعبري بكل سهولة عن طريق استخدام أفعال أخرى .األفعال املساعدة
( )verbes auxiliairesهي األفعال التي تساعدكم عىل ترصيف بقية األفعال:
Les verbes I 91
AUTRES VERBES
AUXILIAIRES األفعال املساعدة
ALLER DEVOIR VOULOIR POUVOIR
je vais dois veux peux
tu vas dois veux peux
il/elle va doit veut peut
nous allons devons voulons pouvons
vous allez devez voulez pouvez
ils / elles vont doivent veulent peuvent
impératif va/allez/allons veuille/veuillez
passé composé allé dû voulu pu
AUTRES VERBES
IRRÉGULIERS FRÉQUENTS األفعال األكرث أهمية
FAIRE PRENDRE
je fais prends
tu fais prends
il/elle fait prend
nous faisons prenons
vous faites prenez
ils / elles font prennent
impératif fais/faites/faisons prends/prenez/prenons
passé composé fait pris
METTRE VOIR VENIR
je mets vois viens
tu mets vois viens
il/elle met voit vient
nous mettons voyons venons
vous mettez voyez venez
ils / elles mettent voient viennent
impératif mets/mettez/mettons vois/voyez/voyons viens/venez/venons
passé composé mis vu venu
92 I Les verbes
Le chameau traverse le désert
Il (le chameau) transporte des hommes et des marchandises
. الجمل يعرب الصحراء.إنه (الجمل) ينقل الرجال والبضائع
Les pronoms I 93
LA PERSONNE EST
L’OBJET DE LA PHRASE :
الضمري مفعول به يف الجملة ( le sujet fait quelque chose avec la personne )
LA PERSONNE EST À LA FOIS الضمري فاعل ومفعول به يف ( le sujet fait quelque chose avec lui-même :
LE SUJET & L’OBJET DE LA
ضمري انعكايس:نفس الجملة le pronom est réfléchi ) :
PHRASE
s’appeler يسمى
je m’appelle أنا أسمى
tu t’appelles m. أنت تسمى
tu t’appelles f. أن ِْت تسمني
il s’appelle هو يسمى
elle s’appelle هي تسمى
94 I Les pronoms
nous nous appelons نحن نسمى
vous vous appelez m. أنتم تسمون
vous vous appelez f. أننت تسمني
ils s’appellent هم يسمون
elles s’appellent هن يسمني
LA PERSONNE EST
DISTINGUÉE FORTEMENT : الضمري شد متميز
On frappe à la porte. من:أحدهم يطرق الباب
« Qui est là ? » الطارق؟
C’est moi ! !هذا أنا
C’est toi ? m. أهذا أنت؟
C’est toi ? f. أهذا أن ِْت؟
C’est lui ! !هذا هو
C’est elle ! !هذه هي
C’est nous ! !هذا نحن
C’est vous ? m. أهذا أنتم؟
C’est vous ? f. أهذا أننت؟
C’est eux ! !هؤالء هم
C’est elles ! !هؤالء هن
On demande : « À qui ملن هذه:أحدهم يسأل
appartient cette voiture ? » السيارة؟
À moi ! !يل
À toi ! m. !لك
À toi ! f. !ليك
À lui ! !له
À elle ! !لها
À nous ! !لنا
À vous ! m. !لكم
À vous ! f. !لكن
À eux ! !لهم
À elles ! !لهن
Les pronoms I 95
LA PERSONNE POSSÈDE ضمري:الضمري ميتلك شيئاً ما ( pronom possessif )
QUELQUE CHOSE امللكية
La chose est du genre اليشء اململوك مذكر
masculin :
mon crayon قلمي
ton crayon قلمك
son crayon قلمه
son crayon قلمها
notre crayon قلمنا
votre crayon قلمكم
votre crayon قلمكن
leur crayon قلمهم
leur crayon قلمهن
La chose est du genre اليشء اململوك مؤنث
féminin :
ma maison بيتي
ta maison بيتك
sa maison بيته
sa maison بيتها
notre maison بيتنا
votre maison بيتكم
votre maison بيتكن
leur maison بيتهم
leur maison بيتهن
Il y a plusieurs choses اليشء اململوك يف صيغة الجمع
(masculin ou féminin) : مؤنث ومذكر
mes crayons أقالمي
tes crayons أقالمك
ses crayons أقالمه
ses crayons أقالمها
nos crayons أقالمنا
vos crayons أقالمكم
vos crayons أقالمكن
leurs crayons أقالمهم
leurs crayons أقالمهن
96 I Les pronoms
LES PRONOMS EN RELA الضامئر يف عالقة مع
TION AVEC DES CHOSES : : األشياء
LA CHOSE EST
LE SUJET DE LA PHRASE :
: اليشء هو جوهر الجملة
Le verre est plein الكأس مآلنة
Il est plein انها مآلنة
Les verres sont pleins الكؤوس مآلنة
Ils sont pleins انها مآلنة
Les pronoms I 97
LES PREPOSITIONS
98 I Les prepositions
LE LIEU, LA DIRECTION (OÙ ?) االتجاه،املكان WOU?
dans Dans le vase il y a . يف املزهرية زهرة- An der Vase ass eng Blumm.
يف une fleur. . سيعود بعد ساعتني- Hie kënnt an zwou Stonnen
َبَ ْعد Il revient dans deux zréck.
heures
à Ce bus va à Diekirch. هذا الباص يذهب إىل- Dëse Bus fiert op Dikrech.
إىل Il habite à la cam- .ديكريش Hie wunnt um Land.
يف pagne. . هو يسكن يف الريف-
de Ce train vient de هذا القطار قادم من- Deen Zuch kënnt vu Paräis.
ِم ْن Paris. .باريس
sur Sur la table il y a un . عىل الطاولة مزهرية- Um Dësch do steet eng Vase.
َعىل vase. هو يعطي معلومات عن- Hie gëtt Infomatiounen iwwert
َف ْو َق Il donne des informa- d‘Wieder.
َع ْن tions sur la météo. .الطقس
jusqu’à Je t’accompagne . سأرافقك إىل املوقف- Ech gi mat dir bis op d’Haltestell.
إىل jusqu’à l’arrêt. . هو قاوم حتى النهاية- Hien huet bis zum Schluss re-
َح ّتى Il a résisté jusqu’à la sistéiert.
fin.
au-dessus Au-dessus du lit il y a . هناك لوحة فوق الرسير- Iwwert dem Bett hänkt e Bild.
َف ْو َق un tableau.
sous Les carottes poussent . الجزر ينبت تحت األرض- D’Muerte wuessen ënnert dem
تَ ْح َت sous la terre. Buedem.
devant Devant le palais il y a . هناك حرس أمام القرص- Virum Palais sti Garden.
أَما َم des gardes.
derrière Derrière la maison il . هناك حديقة خلف املنزل- Hannert dem Haus ass e Gaart.
ْف
َ َخل y a un jardin.
chez Il vit chez nous. . هو يعيش عندنا- Hie wunnt bei eis.
َِع ْند
contre Ils vont jouer contre . سيلعبون ضد فريق جيد- Sie wärte géint eng gutt Equipe
ِّضد une bonne équipe. ! الوجه مقابل الحائط- spillen.
ُمقابِل Face contre mur ! Mat dem Gesiicht widdert d’Mauer!
entre Abou Ghraib se أبو غريب توجد بني دجلة- Abou Ghraib läit tëschent dem
بَ ْ َي trouve entre l’Eu- .والفرات Eufrat an dem Tigris.
phrate et le Tigre
à l’ex- À l’extérieur vous تستطيعون التدخني- Dobausse kënnt dir fëmmen.
térieur : pouvez fumer. .فالخارج
يف الخارج
à l’in- à l’intérieur de la . توجد هدية داخل العلبة- Bannen an der Këscht ass e
térieur : boîte il y a un Cadeau.
يف الداخل cadeau.
Les prepositions I 99
à droite : Tournez à droite der- استديروا مييناً خلف- Fuert no riets hannert dem Park !
عىل اليمني rière le parc ! .الحديقة
à gauche : L’arabe s’écrit de تكتب اللغة العربية من- Arabesch gëtt vu riets no lénks
عىل اليسار droite à gauche. .اليمني إىل اليسار geschriwwen.
ici : Viens ici ! ! تعال اىل هنا- Komm heihin !
هنا
là : J’ai mis les clés là, وضعت املفاتيح هنا- Ech hunn d’Schlësselen dohinner
هُنا sur la table. .(باإلشارة) فوق الطاولة geluecht, op den Dësch.
là-bas : Regardez là-bas انظروا إىل القوس قزح- Kuckt dohannen, de Reebou !
هناك l’arc-en-ciel ! ! هناك
partout : Nous t’avons cherché . لقد بحثنا عنك يف كل مكان- Mir hunn iwwerall no dir gesicht.
ٍيف ك ُِّل َمكان partout.
loin : C’est trop loin pour y هذا بعيد للذهاب عىل- Et ass ze vill wäit ewech fir zu
َبعيد aller à pied. .األقدام Fouss ze goen.
mi-mai
Ascension
صعود يسوع إىل السامء Christihimmelfahrt
fin mai
dimanche de Pentecôte
اليوم الخمسون بعد الفصح Péngschtsonndeg
24 décembre
Veillée de Noël
والدة يسوع Hellegowend
25 décembre
Chrëschtdag
1er jour de Noël
26 décembre
Stiefesdag
2e jour de Noël
108 I Dictionnaire A / F / L
weien wazana peser ََوزَن
Minister, m wazir ministre, m َوزير
Milieu, m / Mëtt, f wasat milieu, m َو َسط
Foulard, m / Schal, m wishaah foulard, m وِشاح
beschreiwen wasafa décrire ف َ َو َص
kommen wasala arriver َو َص َل
leeën wadha’a mettre َوضَ َع
rouen, raschten wadha’a reposer َوضَ َع
leeën, poséieren rakkaba, wadha’a poser َرك ََّب،َوضَ َع
Lag, f / Zoustand, m wadh’on, mawqif situation, f موقف،َوضْ ع
Positioun, f wadhi’ia position, f َوضْ ع ّية
Funktioun, f wadhifa fonction, f َوظيفة
Verspriechen, n wa’d promesse, f َو ْعد
verspriechen wa’ada promettre ََوعَد
Stierffall, m wafaat décès, m َوفاة
trei wafiy fidèle َّويف
vill wafiir nombreux َوفري
Moment, m waqt moment, m َوقْت
Zäit, f / Wieder, n waqt /taqss temps, m طَقْس،َوقْت
ënnerschreiwen waqqa’a signer َوق ََّع
falen waqa’a tomber َوق ََع
Gebuert, f wilaada naissance, f وِﻻدة
op 't Welt kommen wulida naître َُولِد
Dictionnaire A / F / L I 109
و
an wa et َو
Aufgab, f / Pflicht, f fardh, waajib devoir, m فرض،واجب
Dall, m waadin vallée, f وا ٍد
kloer waadhih clair واضح ِ
Realitéit, f waaqi’ réalité, f وا ِقع
Tatsaach, f waaqi’aa fait, m وا ِقعة
Elteren, m waalidaan parents, m والِدان
mussen wajaba devoir َو َج َب
Iessen, n / Molzecht, f wajba repas, m َو ْجبة
erëmfannen wajada retrouver ََو َجد
fannen wajada trouver ََو َجد
existéieren, liewen wojida exister َُوجِ د
Figur, f wajh figure, f َو ْجه
Gesiicht, n wajh visage, m َو ْجه
Existenz, f wojuud existence, f ُوجود
Einsamkeet, f / Verloossenheet, f
uzla, wihda
solitude, f عزلة،وحدة
eleng wahiid seul َوحيد
hannen, zréck waraa' arrière وراء
rosa warda rose َو ْردة
Pabeier, m waraq papier, m َو َرق
Blat, n waraqa feuille, f ورقة
Gewiicht, n waznon poids, m َوزْن
110 I Dictionnaire A / F / L
ه
hei haa huwa voici ها ه َو
ugräifen haajama attaquer هاجم
roueg haadi’ tranquille هادئ
verloossen, fortgoen ghaadara, hajara quitter غا َد َر،َه َج َر
berouegen hadda’a calmer َهَدَّ أ
dräën haddada menacer هَدَّ َد
Zil, n hadaf but, m هدف
roueg huduu' calme هُدوء
fortlafen haraba fuir َه َر َب
gewannen hazama vaincre هزم
Ufank vun enger Fro hal est-ce que هل
hei hunaa ici هنا
do hunaa là هُنا
Loft, f hawaa’ air هواء
Holland, n huulandaa Pays-Bas, m هولَندا
Hollänner, m huullandi Néerlandais, m ّ هولَ ْن
دي
Dictionnaire A / F / L I 111
aschlofen nawwama endormir نَ َّو َم
Intentioun, f / Absiicht, f niyya intention, f ن ّية
Abrëll, m abril, naysaan avril, m ُ ْ أَب، ُنَ ْيسان
ريل
112 I Dictionnaire A / F / L
dënn nahiif mince نَحيف
erofgoen nazala descendre نَ َز َل
Ausfluch, m nuzha excursion, f نُ ْزهة
vergiessen nasiya oublier َيس
َ ن
hallef nisf demi نِ ْصف
Hallschent, f nisf moitié, f نِ ْصف
Rot, m nasiha conseil, m نَصيحة
Brëll, m nadhaaraat lunettes, f نَظّارات
System, m nidhaam système, m نِظام
kucken nadhara ilaa regarder نَظَ َر إىل
Bléck, m nadhra regard, m نَظْرة
propper nadhif propre نَظيف
Middegkeet, f / Schlof, m nu’aass sommeil, m نُعاس
jo na’am oui نَ َعم
blosen nafakha souffler َنَفَخ
selwecht, souguer nafsu même نَفْس
Séil, f ruuh, nafsson âme, f روح،نفس
Gewerkschaft, f niqaaba syndicat, m نِقابة
Gespréich, n niqaash conversation, f نقاش
feelen naqasa manquer نَق ََص
Punkt, m nuqta point, m نُ ْقطَة
pur naqiy pur َقيّ ن
zeréckstoussen namaa min jadid repousser نَ ا ِمن َجدي ٍد
Enn, n nihaaya fin, f نِهاية
Kris, f azma, nawba crise, f أزمة،نَ ْوبة
Luucht, f nuur lumière, f نور
Zort, f nawa’ espèce, f نَ ْوع
Genre, m naw' genre, m نَ ْوع
Zort, f naw’ sorte, f نَ ْوع
Typ, m / Kärel, m naw’ / tiraaz type, m ِطراز،نوع
Qualitéit, f naw’iyia qualité, f نَ ْوع ّية
Dictionnaire A / F / L I 113
ن
rar, sielen naadir rare نا ِدر
Feier, f naar feu, m نار
duuss naa’im doux نا ِعم
Fënster, f naafitha fenêtre, f نا ِفذة
kréien naala obtenir نال َ
leeën naama coucher (se) نام
schlofen naama dormir نا َم
Flute, f naay flûte, f ناي
Deputéierten, m naa’ib député, m )نائب (مجلس نواب
Planz, f nabta plante, f نَ ْبتة
verwerfen nabadha rejeter نَ َب َذ
Toun, m nabra ton, m ن َْبة
Prophet, m nabiy prophète, m َبي
ّ ن
Wäin, m nabiidh vin, m نَبيذ
Resultat, n natija résultat, m نَتيجة
Reussite, f / Erfolleg, m najaah réussite, f نَجاح
Erfolleg, m / Succès, m najaah succès, m نَجاح
Schräiner, m najjaar menuisier, m نَ ّجار
fäerdeg bréngen, packen najaha réussir نَ َج َح
Hëllef, f najda secours, m نَ ْجدة
Stär, m najm étoile, f نَ ْجم
hin nahwa vers نَ ْح َو
114 I Dictionnaire A / F / L
Musik, f musiqaa musique, f موسيقى
Thema, m / Sujet, m mawdhuu' sujet, m َم ْوضوع
Beamten, m muwadhaf employé, m ُم َوظَّف
Beamten ,m muwadhaf fonctionnaire, m ُم َوظَّف
Terrain, m / Gronn, m
ardh / mawqi’
terrain, m أَ ْرض،مو ِقع
Haltestell, f mauqif al-baas arrêt d'autobus, m موقف الباص
Auteur, m moua’allif auteur, m ُم َؤلِّف
honnert mi’a cent ِمئة
Doud, m / doud mayt mort, f َم ْيت
ënnerscheeden, ausenanerhalen
mayyaza
distinguer َم َّي َز
Mecanicien, m mikaaniki mécanicien, m يك
ّ ميكاني
Dictionnaire A / F / L I 115
Atheist, m mulhid athée, m ُملْ ِحد
Läffel, m mil’aqa cuillère, f ِملْ َعقة
Kinnek, m malik roi, m َملِك
hunn malaka posséder ََملَك
Kinniginn, f malika reine, f َملِكة
selwecht mumaathil pareil ُمامثِل
voll mumtali’ plein ُم ْم َتلئ
Infirmier, m mumarridh infirmier, m ُم َم ِّرض
méiglech mumkin possible ُم ْم ِكن
Kinnekräich, n mamlaka royaume, m َم ْملَكة
gespaart mamnuu’ barré ممنوع
Diskussioun, f / Gespréich, n
munaaqasha
discussion, f ُمناقَشة
Minn, f manjam mine, f َم ْن َجم
säit, zënter munthu depuis منذ
säit, soubal munthu dès َم ْن ُذ
Haus, n manzil maison, f َم ْنزِل
Zerwéit, f / Handduch, m
foota, minshafa
serviette, f فوطة،ِم ْنشَ فة
Landschaft, f mandhar paysage, m َم ْنظَر
verhënneren mana’a empêcher َم َن َع
héiflech muhadhab poli ُم َه َّذب
wichteg muhimm important ُمه ِّم
Beruff, m mihna métier, m ِم ْهنة
Architekt, m muhandiss mi’imaari architecte, m ٌّ ُم َه ْن ِد ٌس ِم ْع
امري
Bierger, m muwaatin citoyen, m واطنِ ُم
Accord, m / Ofkommes, n
muwaafaqa
accord, m موافقة
Well, f mawja, ghayr waathih vague, f ٍ غ ْ َُي واضح،َم ْوجة
präsent mawjuud présent َم ْوجود
Betrib, m / Entreprise, f
mua’assasa
entreprise, f ُمؤ َّسسة
Etablissement, m mua’assasa établissement, m مؤسسة
َّ
116 I Dictionnaire A / F / L
Schlëssel, m miftaah clé, f مفتاح
op maftuuh ouvert َمفْتوح
Schrauwenzéier, m mifaq tournevis, m ِّم َفك
Gespréich, n / Ënnerhalt, m muqaabala entretien, m ُمقابلة
Entrevue, f muqaabala entrevue, f ُمقابلة
Gréisst, f / Taille, f hajm, maqaass taille, f َح ْجم،مقاس
Artikel, m maqaal sahafi article, m مقال صحفي
Resistenz, f muqaawama résistance, f ُمقا َومة
nächst muqbel prochain ُم ْقبِل
helleg muqaddas sacré ُم َقدَّ س
Schéier, f miqass ciseaux, m مقص
Rulotte, f / Karawann, f
maqtuurat takhyim
caravane, f مقطورة تخييم
Bänk, f maq’ad banc, m َم ْق َعد
Sëtz, m / Belagerung, f markaz, maq’ad siège, m َم ْركَز،َم ْق َعد
Pan, f miqlaat poêle, f مقالة
Bistro, m maqhaa café, m مقهى
Plaz, f makaan lieu, m مكان
Plaz, f makaan endroit, m َمكان
Plaz, f makaan place, f َمكان
Büro, n maktab bureau, m مكتب
Plaz, f / Post (PTT), f
mansib, maktab albariid
poste, m, f َم ْن ِصب،البي ِد
َ َمكْ َت ُب
Ongléck, n makruuh malheur, m َمكْروه
Küb, m / Wierfel, m muka’ab cube, m ُمكَ َّعب
fëllen mala’a remplir مأل
Observatioun, f / Bemierkung, f
muraqaba
observation, f مراقبة،مالحظة
Engel, m malaak ange, m مالك
Gezei, n / Kleed, n malbas vêtement, m َملْ َبس
Ënnerdaach, m malja’ abri, m ملجأ
Salz, n milh sel, m ِملْح
Dictionnaire A / F / L I 117
allgemeng mushtarak commun ُمشْ َ َتك
Gedrénks, n mashruub boisson, f َم ْشوب
Projet, m mashruu’ projet, m َم ْشوع
Problem, m mushkila problème, m ُمشْ ِكلة
Aprikos, f mishmish abricot, m مشمش
Zeen, f / Bühn, f mash-had scène, f َمشْ َهد
goen mashaa marcher َم َش
Quell, f masdar source, f َم ْصدَ ر
Fabrik, f masna’ fabrique, f َم ْصنع
Fluchhafen, m mataar aéroport, m َمطار
Kichen, f matbakh cuisine, f َمطْ َبخ
Reen, m matar pluie, f َمطَر
Hummer, m mitraqa marteau, m ِمطْ َرقة
mat ma’a avec مع
Oppositioun, f mu’aaradha opposition, f ُمعا َرضة
Leiden, n / Leed, n mu’aanaat souffrance, f معاناة
Passage, m ma’bar passage, m َم ْع َب
däischter mu’tim sombre ُم ْع ِتم
Ausstellung, f ma’rath exposition, f َم ْع َرض
Wëssen, n / Bekanntschaft, f ma’rifa connaissance, f َم ْعرِفة
Schluecht, f ma’raka bataille, f معركة
Mantel, m mi’taf manteau, m ِم ْعطَف
Schoulmeeschter, m /
Här Lehrer, m mu’allim
instituteur, m ُم َعلِّم
Meeschter, m mu’allim maître, m ُم َعلِّم
Joffer, f / Schoulmeeschtesch
mu’allima
institutrice, f معلِّمة
Sënn, m / Zweck, m / Richtung, f
haassa, ittijaah, ma’naa
sens, m حاسة
ّ ، اتِّجاه،َم ْع ًنى
Aventure, f mughaamara aventure, f مغامرة
Lavabo, m mighsala lavabo, m ِمغ َْسلة
Bidden, f mightas baignoire, f ِم ْغطَس
118 I Dictionnaire A / F / L
moien, gudde Moien
marhaban, sabaahu alkhair
bonjour صباح الخري/مرحبا
Moien / Äddi / Salut, m
ila alliqaa’, marhaba
salut, m إىل اللقاء،مرحبا
Kandidat, m murashah candidat, m ُم َرشَّ ح
Krankheet, f maradh maladie, f َم َرض
schrecklech, fuerchtbar rahiib, mour’eb terrible َرهيب،ُم ْر ِعب
Hafen, m marfa’ port, m َم ْرفأ
Zentrum, m markaz centre, m َم ْركَز
krank maridh malade َمريض
Bauer, m muzaari’ fermier, m ُمزارِع
duebel muzdawij double ُم ْز َدوِج
zerrappen mazzaqa déchirer َم َّز َق
méi mazid plus مزيد
Coiffeur, m hallaaq, muzayen coiffeur, m ُم َزيِّن
Owend, m masaa’ soir, m َمساء
gudden Owend masaa’ al-kheir bonsoir مساء الخري
Hëllef, f musaa’ada aide, f مساعدة
Distanz, f masaafa distance, f مسافة
Gläichheet, f musaawaat égalité, f ُمساواة
onméiglech mustahil impossible ُم ْس َتحيل
ronn mustadir rond ُم ْس َتدير
Spidol, m mustashfaa hôpital, m ُم ْس َتشْ فًى
Zukunft, f mustaqbal avenir, m مستقبل
riicht mustaqim droit ُم ْس َتقيم
dréchnen nashafa, masaha essuyer نشف
َ ،َم َس َح
Theater, m masrah théâtre, m سح َ ْ َم
zefridden massruur content َم ْسور
Moslem, m muslim musulman, m مسلم
Nol, m mismaar clou, m مسامر
al mussin âgé مسن
Chrëscht, m massihi chrétien, m سيحي
ّ َم
Dictionnaire A / F / L I 119
Sociétéit, f / Gesellschaft, f
sharika, mujatama’
société, f شكة
ِ َ ،ُم ْج َت َمع
Schëpp, f mijrafa pelle, f ِم ْج َرف ٌة
Bagger, m mijrafa mikaanikiya pelle mécanique, f ِم ْج َرف ٌة ميكانيك ّي ٌة
Zomm, f majmuu’ somme, f َم ْجموع
Grupp, f majmuua’a groupe, m َم ْجموعة
verréckt, géckech majnuun fou َم ْجنون
onbekannt majhuul inconnu َم ْجهول
ausmaachen, ofwëschen mahaa effacer َمحا
Konservativen, m muhaafidh conservateur, m ُمحا ِفظ
Affekot, m muhaamin avocat, m حام
ٍ ُم
präzis muhaddad précis ُم َحدَّ د
Gare, f mahatta gare, f محطة
Autobusgar, f mahatat, haafilaat gare d'autobus, f محطة حافالت
Handy, m mahmuul portable, m َم ْحمول
verschidden mukhtalif différent ُم ْخ َتلِف
Ausgang, m makhraj sortie, f َم ْخ َرج
Agang, m / Entrée, f
dukhuul, madkhal
entrée, f دخول،َمدْ خَل
Schoul, f madrasa école, f مدرسة
Kiné, m mudallik, mua’alij tabi’i kinésithérapeute, m مدلك عالجي
Nout, f mudawwana note, f ُمدَ َّونة
Direkter, m mudir directeur, m مدير
Stad, f madiina ville, f َمدينة
Sekt, f madhhab secte, f َم ْذهَب
eriwwergoen marra passer َم َّر
Garage, f mir’ab garage, m َم ْرأَب
Spigel, m mir’aat miroir, m ِم ْرآة
Kéier, f marra fois, f َم ّرة
Toilett, f mirhaadh wc, m ِم ْرحاض
wëllkomm murahhabun bihi, biha bienvenue )بِها،ُم َر َّح ٌب ( ِب ِه
120 I Dictionnaire A / F / L
م
Waasser, n maa’ eau, f ماء
stierwen maata mourir ماتَ
Master, m maajistair master, m ماجيسرت
Fach, n / Matière, f maadda matière, f مادّة
wat maadhaa qu'est-ce que ماذا
Drama, m ma'saat drame, m مأساة
Vergaangenheet, f maadhi passé, m مايض
Geld, n / Suen, m maal, fidha argent, m ِفضّ ة،مال
Mamma, f mama maman, f ماما
Match, m mubaaraat match, m ُمباراة
Prinzip, m mabda’ principe, m َم ْبدأ
spéit muta’akhiran tard ُمتأ ِّخ ًرا
sauer muta’akkid sûr ُم َتأكِّد
Buttek, m / Geschäft, n matjar magasin, m َم ْت َج ٌر
Supermarché, m matjar kabir supermarché, m َم ْت َج ٌر كَب ٌري
egal, gläich mutassin, mutasaawin égal ُم َتسا ٍو
multikulturell
muta’addid althaqaafat
multiculturel متعدد الثقافات
Mëttel, n mutawassit moyen, m ُم َت َو ِّسط
Frascht, m muthabit gel, m ُم َث ِّبت
Beispill, n mathal exemple, m َمثَل
wéi mithla comme ِمث َْل
Risiko, m mujaazafa risque, m مجازفة
Dictionnaire A / F / L I 121
ophiewen iltaqata ramasser التقط،ل ََّم
firwat limaadha pourquoi لِامذا
elektresch Bir, f lamba ampoule, f لَ ْمبة
beréieren lamasa toucher لَ َم َس
wann law, balaa / law si بيل،لو
Briet, n lawh planche, f لَ ْوح
Lëtzebuerg, n luxembourgh Luxembourg, m لوك َْس ْمبورغ
Lëtzebuerger, m luxembourghi Luxembourgeois, m بورغي
ّ لوك َْس ْم
Pärel, f lu’lu’aa perle, f لؤلؤة
Faarf, f lawn couleur, f لون
Nuecht, f layl nuit, f لَ ْيل
Zitroun, f laymuun citron, m ليمون
122 I Dictionnaire A / F / L
ل
neen laa non ﻻ
keen la ahad personne َﻻ أَ َحد
näischt laa shay’ rien ش َء َْ ﻻ
Flüchtling, m laaji’ réfugié, m ﻻجئ
bemierken laahadha remarquer ﻻ َح َظ
nolafen laahaqa poursuivre ﻻ َح َق
himmelblo laazurdi azur الزوردي
well li’anna parce que ََّﻷن
Lëscht, f laa’iha liste, f ﻻئحة
Asyl, m lojuu’ asile, m لُجوء
Moment, m lahdha instant, m لَ ْحظة
Fleesch, n lahm viande, f لَ ْحم
Baart, m lihyia barbe, f لحية
Freed, f ladha plaisir, m لَ َّذة
spillen la’iba jouer لَ ِع َب
Spill, n lu’ba jeu, m لُ ْعبة
Sprooch, f / Zong, f lisaan, lugha langue, f لِسان،لُغة
rullen, fueren laffa rouler َف
َّ ل
souvill lifarti maa tellement لِ َف ْر ِط ما
prononcéieren, ausschwätzen lafadha prononcer َ لَف
َظ
Begrëff, m mustalah, lafdha terme, m ُم ْصطَل ٌَح،لَفظة
awer lakin mais لَ ِك ْن
Dictionnaire A / F / L I 123
Haass, m kurh haine, f كُ ْره
haassen kariha haïr كَ ِر َه
gewannen, verdingen qasaba, rabiha gagner ربح،ك ََسب
Brochdeel, m kasr fraction, f ك َْس
futti maachen qassara casser َس
ََك
Kichelchen, m ka’ka saghira gâteau (petit), m كعكة صغرية
Kampf, m kifaah lutte, f ِكفاح
genuch kifaaya assez ِكفاي ًة
duergoen kaffaa suffire كَفى
jiddereen koll chacun ك ُّل
all kull chaque ك ُّل
alles kull tout ك ُّل
Wuert, n kalaam parole, f كالم
Hond, m kalb chien, m كلب
kaschten kallafa coûter َّف
َ كَل
Wuert, n kalima mot, m كَلِمة
wéi vill kam combien ك َْم
Schatz, m kanz trésor, m كَ ْنز
Synagog, f kaniiss synagogue, f كَنيس
Kierch, f kanisa église, f كنيسة
Elektriker, m kahrabaa'ii électricien, m كَ ْه َربا ّيئ
fir ilaa, kay pour اىل،َْك
wéi kaifa comment فَ كَ ْي
Kilo, m kilo kilo, m كيلو
Chimie, f kiimiaa’ chimie, f )كيمياء (علم
124 I Dictionnaire A / F / L
ك
Katholik, m kaathuuliki catholique, m يك
ّ كاثولي
moossen kaala mesurer كالَ
komplett, ausgebucht kaamil complet كا ِمل
ganz kaamil entier كا ِمل
Dezember, m december, caanuun alawal décembre, m ديس ْم َبَ ،كانونُ َاﻷ َّو ُل
Januar, m yanaayer, kaanun althani janvier, m يَنا ِي ُر،كانونُ الثّاين
wuessen kabura grandir َك َُب
grouss kabiir grand كَبري
Buch, m kitaab livre, m كتاب
schreiwen kataba écrire كَ َت َب
Schëller, f katif épaule, f كَ ِتف
Mass, f kutla masse, f كُ ْتلة
vill kathiiran beaucoup كَثريًا
Alkohol, m kuhuul alcool, m كحول
léien kadhaba mentir كَ َذ َب
Ligen, f kidhba mensonge, m ِك ْذبة
och kadhalika, aydhan aussi ً أيضا، َكَ َذلِك
widderhuelen karrara répéter كَ َّر َر
Kiischt, f qaraz cerise, f كَ ْرز
Stull, m kurssi chaise, f يس
ّ كُ ْر
Kabes, m malfuuf chou, m كرنب ملفوف
Fuesend, f karnafaal Carnaval, m كرنفال
Dictionnaire A / F / L I 125
briechen kati’ 'alaaqa rompre قطع عالقة
Stéck, n qit’a pièce, f ِقطْعة
Stéck, n qit’a morceau, m ِقطْ َعة
Kotteng, m qutn coton, m ُقطْن
Fong, m qa’ar fond, m َق ْعر
sprangen qafaza sauter َق َف َز
Häerz, n qalb cœur, m قلب
ëmdréinen, zereckgoen qalaba retourner َقل ََب
Onrou, f qalaq inquiétude, f َقلَق
Bic, m qalam hibr stylo, m َقل َُم ِح ْ ٍب
Bläistëft, m qalam rasaas crayon, m ٌ َقل ٌَم َر
صاص
Mutz, f qalansua bonnet, m َقلَ ْنسوة
wéineg qalil peu قليل
e bësschen qaliilan un peu قليال
Toile, f / Bild, n qimaash toile, f قامش
Spëtzt, f qimma sommet, m ِق ّمة
Weess, m qamh blé, m قمح
Mound, m qamar lune, f َق َمر
Hiem, n qamiis chemise, f قَميص
Lut, f qindil lampe, f ِق ْنديل
Kaffi, m qahua café, m قهوة
Kraaft, f qouwwa force, f ق ّوة
Kraaft, f quwwa puissance, f ُق ّوة
Nationalist, m qawmi nationaliste, m قومي
staark qawiy fort َوي
ّ ق
kräfteg, mächteg, staark qawiy puissant َقو ِّي
Mooss, f qiyaas mesure, f قياس
waertvoll qayyim précieux َق ِّيم
Wäert, m qiima valeur, f قيمة
126 I Dictionnaire A / F / L
schonn min qabl , qad déjà ِم ْن َق ْب ُل، َْقد
Briquet, m qaddaaha briquet, m َقدّ احة
Dëppen, n qidr marmite, f ِقدْ ر
virugoen qaddama avancer َقدَّ َم
schenken, offréieren qaddama offrir َقدَّ َم
virstellen qaddama présenter َقدَّ َم
Hellegen, m / helleg qiddis saint, m ِقدّ يس
al saabiq, qadim ancien سابق،قديم
liesen iqra’ lire َقَرأ
bei qurb près قرب
no kommen qarraba approcher َق َّر َب
Bréitchen, n qurs khubz pain (petit), m قرص خبز
schellen qara’a sonner َق َر َع
Jorhonnert, n qarn siècle, m َق ْرن
vun der Famill qariib parent, m قَريب
geschwënn qariban bientôt قَري ًبا
Duerf,n qaryia village, m َق ْرية
Deel, m qissm partie, f ِق ْسم
deelen qassama partager ق ََّس َم
Stëmmziedel, m qusaasat Iqtiraa’ bulletin de vote, m قصاصة اقرتاع
Geschicht, f qissa histoire, f ِق ّصة
Palast, m / Palais, m qasr palais, m ق َْص
Gedicht, n qasida poème, m قَصيدة
kuerz qasiir court قَصري
Affär, f qadhiya affaire, f قضية
Kaz, f qitt chat, m ٌ
قط
Zuch, m qitaar train, m ِقطار
Secteur, m / Bezierk, m /
Branche, f qitaa’
secteur, m ِقطاع
Drëps, m qatra goutte, f َقطْرة
schneiden qatta’a couper َقطَ َع
Dictionnaire A / F / L I 127
ق
Mäerder, m qaatil assassin, m قاتل
kommandéieren, bestellen qaada commander قا َد
fueren, féieren qaada conduire قا َد
capabel qaadir 'alaa capable قا ِد ٌر َعىل
grausam qaasi cruel قاس ٍ
Riichter, m qaadhin juge, m قاضٍ
ënnerbriechen qaata'a interrompre قاطَ َع
Sall, m qaa’a salle, f قاعة
Regel, f qaa’ida règle, f قا ِعدة
soen qaala dire قال َ
Gesetz, n qaanuun loi, f قانون
kämpfen qaawama lutter قا َو َم
resistéieren, widderstoen
qaawama
résister قا َو َم
Graf, n qabr tombe, f ق َْب
Kap, f qouba’a casquette, f ُق َّبعة
këssen, emäermelen qabbala embrasser َق َّب َل
virun qabla avant َق ْب َل
virgëschter qabla ams avant-hier قبل أمس
unhuelen waafaqa, qabila accepter وافق،قبل
virdrun saabiqan, qablan auparavant سابقا،ًقبال
Kampf, m qitaal combat, m ِقتال
ëmbréngen qatala tuer َق َت َل
128 I Dictionnaire A / F / L
Anarchie, f fawdhaa anarchie, f فوىض
op fawq sur َف ْو َق
an fi dans يف
iwwerall fi kulli makaan partout ٍيف ك ُِّل َمكان
soss enzwousch fi makanin aakhar ailleurs يف َمكانٍ آ َخ َر
Dictionnaire A / F / L I 129
eenzeg fariid unique فريد
Rack, m fustaan robe, f ف ُْستان
villsäiteg, vaste waasi’, fasiih vaste ِ ،فَسيح
واسع
Mësserfolleg, m fashala échec, m فَشَ ل
trennen fasala séparer ف ََص َل
Joreszäit, f / Saison, f
mawssim, fassl / mawsim
saison, f َم ْو ِسم،ف َْصل
Raum, m / Plaz, f makaan / fadhaa’ espace, m مكان،فَضاء
léiwer hunn fadhala préférer فَضَّ َل
Virwëtz, m fudhuul curiosité, f فُضول
virwëtzeg fudhuuli curieux فُضو ّيل
Moieskaffi, m futuur petit-déjeuner, m فُطور
maachen fa’ala faire فعل
hunn fi'l tamaluk avoir )فعل (التملك
sinn fi’l alkaynuuna être فعل الكينونة
wierklech haqqan, fi’lan vraiment ً حقا،ًفعال
verléieren faqada perdre ََف َقد
nëmmen faqat seulement َفقَط
arem faqiir pauvre فَقري
Gedanken, m fikr pensée, f ِفكْر
denken fakkara penser َفكَّ َر
nodenken, iwwerleeën fakkara réfléchir َفكَّ َر
Iddi, f fikra idée, f ِفكْرة
Bauer, m fallaah paysan, m فالح
Palästina, n filastiin Palestine, f ِفل َْسط ُني
Palästinenser, m filastini Palestinien, m ّ ِفل َْس
طيني
Mond, m fam bouche, f فَم
Konscht, f fann art, m َف ّن
Taass, f finjaan tasse, f ِف ْنجان
Hotel, m funduq hôtel, m ُف ْندُ ق
verstoen fahima comprendre َفه َِم
130 I Dictionnaire A / F / L
ف
iwwerraschen faaja’a surprendre َفا َجأ
persesch farisii persan ِيس
ّ فار
eidel faarigh vide فارِغ
Faschist, m faashi fasciste, m فايش
ّ
Boun, f faasouliya’a haricot, m فاصولياء
Uebst, n fakiha fruit, m فا ِكهة
Meedchen, f / Duechter, f fataat fille, f فَتاة
Béchsenëffner, m fattaahat ’ulab ouvre-boîte, m َف ّتاح ُة ُعل ٍَب
opmaachen fataha ouvrir َف َت َح
jonk fatey jeune َتي
ّ ف
plëtzlech faj’atan brusquement َف ْجأَ ًة
op eemol faj’atan soudain َف ْجأَ ًة
ënnersichen fahasa examiner َف َح َص
stolz fakhuur fier فَخور
Matrass, f firaash matelas, m ِفراش
Äerdbier, m faraawla fraise, f َفراوِلة
Freed, f farah joie, f َف َرح
Zännbiischt, f furshaat assnaan brosse à dents, f فرشاة أسنان
Geleeënheet, f fursa occasion, f ُف ْرصة
bremsen farmala freiner َف ْر َم َل
Frankräich, n faransaa France, f فرنسا
Fransous, m français, faransi Français, m ّ َف َرن
ْيس
Dictionnaire A / F / L I 131
änneren ghayyara changer غ َّ ََي
verréckelen ghayyara (makaan, maw’id) déplacer ) مكان،غ َّ ََي (موعد
onnéideg, onnëtz ghayr mujdin inutile غ ْ َُي ُم ْج ٍد
Wollek, f ghayma nuage, m َغ ْيمة
132 I Dictionnaire A / F / L
غ
Bësch, m ghaaba forêt, f غابة
deier ghaalin cher ٍغال
oft ghaaliban souvent غالِ ًبا
Stëbs, m ghubaar poussière, f غُبار
muer, mar ghadan demain َغدً ا
Mëttegiessen, n ghadaa’ déjeuner, m غَداء
Pech, m ghiraa’ colle, f ِغراء
aschloen, erandrécken gharaza enfoncer َغ َر َز
Saach, f gharadh objet, m َغ َرض
Zëmmer, f / Kummer, f ghourfa chambre, f ُغ ْرفة
komesch gharib étrange غَريب
Instinkt, m ghariza instinct, m غَريزة
Wäschmaschinn, f ghassaala lave-linge, m غ َّسالة
Linn, f ghasiil ligne, f غَسيل
Roserei, f ghadhab colère, f غَضَ ب
dauchen ghattassa plonger َغطَ َس
Fehler, m ghalta faute, f َغلْطة
awéckelen ghallafa envelopper َ َغل
َّف
sangen ghannaa chanter َغ ّنى
räich ghaniy riche َنيّ غ
Absenz,f ghyiaab absence, f غياب
Gittar, f ghitaar guitare, f غيتار
Dictionnaire A / F / L I 133
Klengt Fest
(Schluss vum Ramadan) aïd el seghir عيد الفطر
e’id alfitri
Chrëschtdag, m e’id milad almassih Noël, m عيد ميالد املسيح
A, n ’ayn œil, m عني
bestëmmen ’ayyana désigner َع َّ َي
Aen, n uyuun yeux, m عيون
134 I Dictionnaire A / F / L
Akzent, m lakna, alalamat tashkiil accent, m لكنة،عالمة تشكيل
Pak, m 'ulba paquet, m ُعلْ َبة
ophänken, suspendéieren ’allaqa suspendre َعل ََّق
Wëssenschaft, f 'ilm science, f ِعلْم
Algebra, f ‘ilm aljabr algèbre, f علم الجرب
genee ’ala wajhi alkamal parfaitement َِعىل َو ْج ِه الكَامل
Monni, m khaal, ’amm oncle, m خال،َع ّم
Tatta, f khaala, ’amma tante, f خالة،َع ّمة
Buergermeeschter, m umda maire, m ُع ْمدة
Aarbecht, f ’amal travail, m َع َمل
schaffen ’amila travailler َع ِم َل
Wierk, n ’amal fanni œuvre, f َع َمل َف ّني
déif ’amiiq profond َعميق
déif ’amiiqan profondément َعميقًا
Gewëssenhaftegkeet, f / Hëllef, f
itqaan, inaayia
soin, m إتْقان،ِعناية
bei ‘inda chez َِع ْند
Element, n unssor élément, m ُع ْن ُص
Gewalt, m unf violence, f ُع ْنف
Hals, m ounouq cou, m ُع ُنق
Adress, f ‘onwaan adresse, f عنوان
Titel, m unwaan titre, m ُع ْنوان
bedeiten ’anaa signifier َعنى
gewalteg, gewalttäteg ’anif violent َعنيف
uvertrauen ’ahida bi confier َعهِدَ ِﺑ
Retour, m 'awda retour, m َع ْودة
Fehler, m ’ayib défaut, m َع ْيب
Grousst Fest (vum Abraham)
e’id aladhhaa
aïd el kébir عيد األضحى
Païschten, f e’id alansara Pentecôte, f عيد العنرصة
Ouschteren, f e’id alfish Pâques, f ِعيدُ ال ِف ْصح
Dictionnaire A / F / L I 135
Justiz,f / Gerechtegkeet, f ’adala justice, f َعدالة
verschidden, eng Partie ’iddat plusieurs ِعدّ ة
Zuel, f ’adad nombre, m عَدَ د
Feind, m ’aduw ennemi, m عَدُ ّو
entschëllegen udhr excuser َع َذ َر
Iraker, m 'iraqi Iraquien, m ّ ِعر
اقي
arabesch ‘arabii arabe َع َر ّيب
Spektakel, m ’ardhon spectacle, m َع ْر ٌض
wëssen ’arafa savoir ف َ َع َر
kennen 'arafa connaître فَ َع َر
Schweess, m ’araq sueur, f َع َرق
Rass, f irq race, f ِع ْرق
breet ’ariidh large َعريض
decidéieren, entscheeden
qarrara
décider عزِم قرر
Militär, m ’askarii militaire, m َري
ّ َع ْسك
Owendiessen, n ’ashaa' dîner, m َعشاء
Gras, n ushb herbe, f ُعشْ ب
Béngel, m ’asaa bâton, m َع ًصا
nervös ’asabi nerveux بي
ّ َع َص
pressen ’asara presser ص
َ َ َع
Vull, m usfuur oiseau, m ُع ْصفور
Jus, m ’asiir jus, m َعصري
Member, m udhwon membre, m ُعضْ و
Vakanz, f utla vacances, f ُعطْلة
Schoulvakanz, f utla madrassiya vacances scolaires, f عطلة مدرسية
Strof, f ’iqaab punition, f ِعقاب
Geescht, m / Humor, m ruuh / 'akil esprit, m روح،َعقْل
verkuerbelen, veronsécheren ’aqqara troubler َعكَّ َر
Géigendeel, m ’akss contraire, m َعكْس
Relatioun, f ’alaaqa relation, f عالقة
136 I Dictionnaire A / F / L
ع
heemgoen ’aada rentrer عا َد
Gewunnecht, f ’aada habitude, f عادة
plakech ’aarin nu عا ٍر
liewen ’aasha vivre عاش
Stuerm, m ’aasifa tempête, f عاصفة ِ
Donnerwieder, m ’aasifa orage, m عاصفَة ِ
bestrofen ’aaqaba punir عاق ََب
Welt, f ’aalam monde, m عالَم
héich, uewen 'aali haut عايل
allgemeng ’aamm général عا ّم
ëffentlech ’aamm public عا ّم
Joer, n ‘aam, sana an, m سنة،عام
Joer, n sana, ’aam année, f سنة،عام
behandelen ’aamala traiter عا َم َل
leiden ’aanaa souffrir عاىن
nei ufänken ’aawada recommencer عا َو َد
Famill, f ’aaila famille, f عائلة
Ausdrock, m / Expressioun, f 'ibaara expression, f ِعبارة
ausdrécken 'abbara exprimer َع َّ َب
duerch ’abara par َع ْ َب
al qadiim, ’ajuuz vieux قديم،َعجوز
zielen ’adaa compter َّعَد
Dictionnaire A / F / L I 137
ظ
Geleeënheet, f dharf circonstance, f ظَ ْرف
Enveloppe, f dharf enveloppe, f ظَ ْرف
Schied, m dhill ombre,f ِظ ّل
Réck, m dhahr dos, m ظَ ْهر
Mëtteg, m dhuhr midi, m ظُ ْهر
138 I Dictionnaire A / F / L
Bunn, f / Gleis, m sikka / tariiq voie ِسكّة،طَريق
Aart a Weis, f tariqa façon, f طَريقة
Kand, n tifl enfant, m, f طفل
Fro, f / Ufro, f talab demande, f طَلَب
froen talaba, sa’ala 'an demander سأَ َل ع ْن،طَل ََب
berouegen tam’ana rassurer َطَ ْمَن
kachen, baken tahaa cuire طَها
während tawaala durant طوال
laang tawiil long طَويل
laang tawiilan longtemps ًطويال
Fluch, m / Déifstall, m
sariqa / tayaraan
vol, m ِ َ ،طَ َيان
سقة
Dictionnaire A / F / L I 139
طـ
Stack, m taabiq étage, m طابِق
fléien, klauen saraqa, taara voler س َق
َ َ ،طا َر
Energie, f taaqa énergie, f طاقة
Student, m taalib étudiant, m طالِب
verlaangen taalaba exiger طال ََب
reklaméieren, verlaangen
taalaba
réclamer طال ََب
soulaang, souvill
biqadari, taalamaa
tant ِب َقدَ ِر،طالَام
Dësch, m taawila table, f طاوِلة
Fliger, m / Avion, m taa’ira avion, m طائرة
Charakter, m tab' caractère, m )طَ ْبع (مزاج
Schicht, f / Wëndel, f
hifaadh / tabaqa
couche, f ِحفاض،طَ َبقة
Tromm, f tabl tambour, m طَ ْبل
Dokter, m tabib docteur, m طبيب
Dokter, m tabib médecin,m طَبيب
Natur, f tabi’a nature, f طَبيعة
natierlech tabi’ii naturel ّ َط
بيعي
natierlech, normal tabi’iian naturellement ًطبيعيا
Miel, n tahin farine, f طَحني
Enn, n / Wutz, m taraf bout, m طَ َرف
Wee, m tariiq chemin, m طَريق
Strooss, f tariiq route, f طَريق
140 I Dictionnaire A / F / L
ض
Offizéier, m dhaabit officier, m ضَ ابِط
Niwwel, m dhabaab brouillard, m ضَ باب
Geräisch, n / Kaméidi, m dhajja bruit, m ضَ ّجة
laachen dhahika rire َضَ ِحك
Opfer, n dhahiya victime, f ضَ ح ّية
enorm dhakhm énorme ضَ خْم
déck dhakhm gros ضَ خْم
géint dhidda contre ِّضد
schloen dharaba battre ض َب ََ
klappen, schloen dharaba frapper ض َب ََ
tippen, klappen dharaba taper ض َب ََ
Schlag, m dharba coup, m ضبة َْ
néideg dharuurii nécessaire وري
ّ َض
Steier, f dhariiba impôt, m َضيبة
schwaach dha’iif faible ضَ عيف
stäipen, drécken dhaghata appuyer َطَ ضَ غ
Rëpp, f dhila' côte, f ِضلْع
Gewëssen, n dhamiir conscience, f ضَ مري
enk, schmuel dhayyiq étroit ضَ ِّيق
Dictionnaire A / F / L I 141
Frënd, m sadiiq ami, m صديق
deklaréieren, aussoen sarraha déclarer ص َح َّ َ
jäizen sarakha crier َصخ َ َ
Kreesch, m sarkha cri, m صخة ْ َ
éierlech, riicht eraus sariih franc َصيح
schwéier sa’b difficile َص ْعب
haart sa’ab dur َص ْعب
eropgoen sa’ida monter ََص ِعد
kleng saghir petit َصغري
Rang, m / Rei, f saff rang, m ف ّ َص
Klass, f saff classe, f )ف (مدريس ّ َص
Säit, f safha page, f َص ْف َحة
Null, f sifr zéro, m ِصفْر
päiffen saffara siffler َص َّف َر
Gebiet, n salaat prière, f صالة
bieden, froen sallaa prier َّ َ ت،َص ّل
َض َع
Kräiz, n salib croix, f َصليب
Dreckseemer, m / Poubelle, f
sunduq qumaama
poubelle, f دوق قُامم ٍة
ُ ُص ْن
Toun, m sawt son, m َص ْوت
Stëmm, f sawt voix, f َص ْوت
wielen, ofstëmmen sawwata voter َص َّو َت
Bild, n suura image, f صورة
Foto, f soura photo, f صورة
Woll, f suuf laine, f صوف
Apdikt, f saydaliya pharmacie, f َص ْيدَل ّية
Summer, m sayf été, m صيف
142 I Dictionnaire A / F / L
ص
Seef, f saabuun savon, m صابون
joen saada chasser صا َد
beschlagnahmen, konfiskéieren
saadara
confisquer صا َد َر
Salon, m saaluun salon, m صالون
näischt iessen saama jeûner صام
roueg saamit silencieux صا ِمت
schëdden sabba verser َص َّب
Moien, m / Muergen, m sabaah matin, m َصباح
Bouf, m / Jong, m sabiy garçon, m بيّ َص
Matinée, f sabiiha matinée, f َصبيحة
Gesondheet, f sihha santé, f ِص ّحة
Wüste, f sahraa' désert, m صحراء
Teller, m sahn assiette, f صحن
richteg, gerecht sahih juste َصحيح
richteg, wouer haqiiqiy, sahiih vrai قيقي
ّ َح،َصحيح
Fiels, m sachra rocher, m َصخْرة
Frëndschaft, f sadaaqa amitié, f َصداقة
Broscht, f sadron poitrine, f َصدْ ر
exportéieren saddara exporter َصدَّ َر
Zoufall, m sudfa hasard, m ُصدْ فة
gleewen, mengen saddaqa croire َصدَّ َق
Almosen, m sadaqa aumône, f صدقة
Dictionnaire A / F / L I 143
Doktorat, m shahadat aldoctoraa doctorat, m شهادة الدكتوراة
Mount, m shahr mois, m شَ ْهر
Appetit, m shahiya appétit, m شَ ه ّية
Forschett, f shawka fourchette, f شَ ْوكة
Schockela, m chokolaata chocolat, m شوكوالتة
broden shawaa rôtir شَ وى
Saach, f shay’ chose, f يشءْ
Däiwel, m shaitaan diable, m شَ ْيطان
Kommunist, m shuyu’ii communiste, m ّ ُش
يوعي
144 I Dictionnaire A / F / L
Viraussetzung, f / Bedéngung, f shart condition, f شط
َْ
Poliss, f shurta police, f شطة
ُْ
Polizist, m shurtii policier, m طي
ّ ش
ُْ
Éier, f sharaf honneur, m شف
ََ
Osten, m sharq est, m شق
َْ
Schnitzel, m sharihat dhil’ escalope, f ٍَشيح ُة ِضلْع
Bifdeck, m sharihat laham steak, m َشيح ُة لَ ْح ٍم
Strahl, m / Rayon am Buttek, m
qism, shu'aa’
rayon, m ِق ْس ُم،شُ عاع
Vollek, n sha’b peuple, m شَ ْعب
Hoer, n sha’ra cheveu, m شَ ْعرة
Flam, f shou’la flamme, f شُ ْعلة
Gefill, n shu’uur sentiment, m شُ عور
Passioun, f shaghaf passion, f شَ غَف
beschäftegen, besetzen shaghala occuper شَ غ ََل
Lëps, f shafa lèvre, f شَ فة
Gillette, f shafrat hilaaqa lame à rasoir, f شفرة حالقة
Matleed, n shafaqa pitié, f شَ فَقة
Appartement, m shiqqa appartement, m ِشقّة
Zweiwel, m shak doute, m ّشَ ك
zweiwelen shakka douter َّشَ ك
Merci, m shukr remerciement, m شُ كْر
Merci soen shakara remercier شَ كَ َر
Merci shukran merci شُ كْ ًرا
Form, f shakl forme, f شَ كْل
forméieren shakkala former شَ ك ََّل
fillen, richen, spieren ahassa, shamma sentir أَ َح َّس،شَ َّم
Norden, m shamaal nord, m شَ امل
Sonn, f shams soleil, m شَ ْمس
Wues, f sham' cire, f شَ ْمع
Diplom, m shahaada diplôme, m شَ هادة
Dictionnaire A / F / L I 145
ش
gläichen shaabaha ressembler َشابَه
Camion, m shaahina camion, m شا ِحنة
Strooss, f shaari’ rue, f شارِع
immens shaasi’ immense شاسع ِ
Dichter, m shaa’ir poète, m شا ِعر
Shampoing, m shaampuu shampoing, m شامبو
Zeien, m shaahid témoin, m شا ِهد
Jugend, f shabaab jeunesse, f شَ باب
Februar, m febrayir, shubaat février, m ِف ْبا ِي ُر،باط ُ ُش
Guichet, m shubbaak guichet, m شُ ّباك
Wanter, m shitaa’ hiver, m ِشتاء
Courage, m / Mutt, m shajaa'a courage, m شَ جاعة
Bam, m shajara arbre, m شجر ٌة
Persoun, f shakhss personne, f شَ خْص
een shakhss quelqu'un شَ خْص
Personnage, m shakhssiya personnage, m شَ خْص ّية
straffen, zouzéien shadda serrer َّشَ د
schéissen, zéien sahaba, shadda tirer َس َح َب، َّشَ د
wéi, schlecht alam, sharr mal أمل، ش َّ
drénken shariba boire ش َب َِ
erklären sharaha expliquer ش َح ََ
Schmier, f sharhat khubz tartine, f شح ُة ُخ ْب ٍز َْ
146 I Dictionnaire A / F / L
bréngen, liwweren
awsala, sallama
livrer أوصل،َسل ََّم
Himmel, m samaa’ ciel , m سامء
pardon, et deet mir leed
’afwan, samaah
pardon َع ْف ًوا،َسامح
erlaben samaha permettre َس َم َح
héieren sami’a entendre َس ِم َع
Fësch, m samaka poisson, m َس ْمكة
nennen ssamma nommer َس ّمى
Zant, m dhirs, sinn dent, f رضس،ِّسن
Alter, m omr, sinn âge, m عمر،سن
oppassen, hidden sahira veiller َس ِه َر
einfach, liicht sahl facile َس ْهل
Fro, f su’aal question, f ُسؤال
Syrer, m suurii Syrien, m سوري
ّ
Syrien, n suuriya Syrie, f سورية
Bazar, m suuq bazar, m سوق
Maart, m suuq marché, m سوق
zesummen sawyyian, ma'an ensemble ً معا،َسويًّا
schlecht sayyi' mauvais سء ِّ َ
Auto, m sayaara auto, f َس ّيارة
Auto, m sayyaara voiture, f َس ّيارة
Politik, f siyaasa politique, f سياسة
Politiker, m siyaasi homme politique, m سيايس
politesch siyaasi politique سيايس
ّ
Zigarett, f siijaara cigarette, f سيجارة
Här, m sayyid monsieur, m َس ّيد
Här, m sayyid seigneur, m َس ِّيد
Madame, f sayyidati madame, f َس ِّيديت
dominéieren, bewältegen saytara dominer َس ْيطَ َر
Kino, m siinnamaa cinéma, m سي َنام
Dictionnaire A / F / L I 147
Riddo, m, f sitaara rideau, m ِستارة
Anorak, m sotra waaqia anorak, m سرتة واقية
Teppech, m sajjaada tapis, m َس ّجادة
Prisong, m sijn prison, f ِس ْجن
aspären sajana enfermer َس َج َن
erdrécken sahaqa écraser َس َح َق
wiermen, waarm maachen sakhana chauffer َس َخ َن
geheim, Geheimnis, n sirriy secret, m س ّي ِّ
Bett, m sarir lit, m رسير
séier, schnell sari’ rapide َسيع
Stréch, m satr trait, m َسطْر
Gléck, n sa’aada bonheur, m َسعادة
glécklech sa’iid heureux َسعيد
Ambassad, m / Botschaft,f sifaara ambassade, f ِسفارة
Rees, f safar voyage, m َسفَر
Daach, m saqf toit, m َسقْف
Fall, m suquut chute, f ُسقوط
Zocker, m sukkar sucre, m ُسكَّر
Sekretär, m / Sekretärin, f sicritair secrétaire, m, f ِسكْرِتري
wunnen sakkana habiter َسكَ َن
Rou, f sukuun silence, m ُسكون
Messer, n sikkiin couteau, m ِسكّني
Waff, f silaah arme, f سالح
Fridden, m salaam paix, f سالم
Kuerf, m salla corbeille, f َسلّة
Ketten, f silsila chaîne, f ِسل ِْسلة
Zalot, f salata salade, f َسلَطة
Autoritéit, f sulta autorité, f ُسلْطة
Kabel, m silk kahrabaa'i câble, m ِسلْك كهربايئ
Trap, f sullam escalier, m ُسل ٌَّم
iwwerginn, iwwerreechen sallama remettre َسل ََّم
148 I Dictionnaire A / F / L
س
fréier saabiqan autrefois سابقا
Haff, m saaha cour, f ساحة
warem saakhin chaud سا ِخن
Déif, m saariq voleur, m سارِق
Stonn, f saa’a heure, f ساعة
Auer, f saa’a montre, f ساعة
hëllefen saa’ada aider َساعَد
assistéieren saa’ada assister َساعَد
reesen saafara voyager سا َف َر
Been, n saaq jambe, f ساق
Fous, m saaq pied, m ساق
Awunner, m saakin habitant, m سا ِكن
Chauffeur, m saa’iq chauffeur, m سائق
bor saa’il liquide (en) سائل
Course, f / Laf, m sibaaq course, f ِسباق
Spinat, m sabaanich épinard, m َسبانِخ
Ursaach, f / Gronn, m sabab cause, f سبب
Grond, m sabab raison, f َس َبب
verursaachen, schwätzen sabbaba causer َس َّب َب
wéinst sabab, bisabab cause, à cause de بسبب،سبب
Samschdeg, m sabt samedi, m س ْبت
vir goen sabaqa précéder َس َب َق
Dictionnaire A / F / L I 149
ز
Yogurt, m zabaadi yaourt, m زبادي
Botter, m zubda beurre, m زبدة
Glas, n zujaaj verre, m زُجاج
Schluet, m zacha averse, f َزخّة
Schnapp, m zukaam rhume, m زُكام
Epoque, f Zäitalter, n zaman époque, f َز َمن
Blumm, f zahra fleur, f َزهْرة
Bestietniss, n zawaaj mariage, m زَواج
Mann (bestuet), m zawj époux, m زوج
Mann (bestuet), m zawj mari, m َز ْوج
bestueden zawwaja marier َز َّو َج
Fra (bestuet), f zawja épouse, f زوجة
Visite, f ziyaara visite, f زيارة
Ueleg, m zayt huile, f َز ْيت
150 I Dictionnaire A / F / L
Siicht, f rou’ya visibilité, f رؤْية
Mathematik, f riaadhiyyaat mathématiques, f رِياض ّيات
Wand, m riih vent, m ريح
Land, n riif campagne, f ريف
Chef, m ra’iis chef, m َرئيس
President, m ra’iis président, m َرئيس
Staatschef, m ra’iis dawoula chef d'Etat, m رئيس دولة
Dictionnaire A / F / L I 151
fortgoen rahala partir َر َح َل
zeechnen rasama dessiner َر َس َم
zeechnen rasama tracer َر َس َم
Quai, m rasiif quai, m َرصيف
Trottoir, m rasiif trottoir, m َرصيف
naass ratb humide َرطْب
Terror, m rou’b terreur, f ُر ْعب
Loscht hunn ishtahaa, raghaba fi désirer اشْ َتهى،َر ِغ َب يف
Loscht, f / Näid, m raghba envie, f َرغْبة
obschonn rughma malgré ُرغ َْم
refuséieren, ofleenen rafadha refuser َرف ََض
ophiewen rafa’a lever َرف ََع
ophiewen rafa’a soulever َرف ََع
Gesellschaft, f rifqa compagnie, f رفقة
Kolleg, m / Liewenspartner, m rafiq compagnon, m رفيق
Komerod, m / Komerodin, f rafiq / rafiqa copain, m copine, f رفيقة،رفيق
Kollegin, f / Liewenspartnerin, f rafiqa compagne, f رفيقة
danzen raqasa danser َرق ََص
Zuel, f / Ziffer, f raqm chiffre, m رقم
installéieren rakkaba installer َرك ََّب
Knéi, m rukba genou, m ُركْبة
lafen rakadha courir َرك ََض
Eck, m rokn coin, m ركن
gro ramaadii gris مادي
ّ َر
duerstellen ramaza ilaa représenter َر َم َز إىل
Ramadan, m ramadhaan ramadan, m َر َمضان
Sand, m raml sable, m َر ْمل
geheien ramaa jeter َرمى
Roman, m riwaaya roman, m رِواية
dresséieren rawwadha dresser ر َّو َض
verzielen rawaa raconter َروى
152 I Dictionnaire A / F / L
ر
Verbindung, f raabit lien, m رابِط
rëmgesinn, nokucken raaja’a revoir أعاد النظر،را َج َع
Rou, f raaha repos, m راحة
Kapp, m ra’s tête, f رأْس
Erwuessenen, m raashid adulte, m ر ِاشد
begleeden raafaqa accompagner رافق
oppassen, iwwerwaachen raaqaba surveiller راق ََب
nokucken, beobachten raaqaba observer َراق ََب
gesinn, erblécksen ra’aa apercevoir رأى
gesinn ra’aa voir رأى
Meenung, f / Matdeelung, f ra’ai avis, m رأْي
Geroch, m raa’iha odeur, f رائحة
wonnerbar raa'ii magnifique رائع
Patron, m rabbu ’amalin patron, m ٍَر ُّب َع َمل
ustrécken, festmaachen rabata attacher َر َب َط
verbannen rabata lier َر َب َط
Véirel, m rub’ quart, m ُر ْبع
vläicht rubbamaa peut-être ُر َّبا
zillen, erophiewen rabbaa, rafa'a élever َرف ََع،َر ّب
Fréijor, n rabii’ printemps, m َربيع
zeréckkommen raja’a revenir َر َج َع
Mann, m Mënsch, m rajul homme, m إنْسان،َر ُجل
Dictionnaire A / F / L I 153
ذ
Gediechtnes, n / Verhalt, m thaakira mémoire, f ذا ِك َره
Arem, m dhiraa’ bras, m ِذراع
Mais, m dhura maïs, m ُذرة
Intelligenz, f thakaa’ intelligence, f َذكاء
erënneren dhikraa souvenir ِذكْرى
Depart, m Start, m rahil, intilaaq départ, m إنطاق رحيل،َذهاب
Gold, n dhahab or, m َذهَب
goen dhahaba aller َ َذه
َب
Geschmaach, m / Goût, m
madhaaq, dhawq
goût, m َمذاق،َذ ْوق
Wollef, m thi’b loup, m ِذئب
Schwanz, m dhayl queue, f َذ ْيل
154 I Dictionnaire A / F / L
ënnerstëtzen, stäipen da’ama soutenir َد َع َم
Heft, n daftar cahier, m َدف َْت
bezuelen dafa’a payer َدف ََع
stoussen dafa’a pousser َدف ََع
Minutte, f daqiqa minute, f دَقيقة
Bludd, n damm sang, m دَم
Gehir, n dimaagh cerveau, m ِدماغ
futtimaachen, zerstéieren dammara détruire َد َّم َر
Tréin, f dam’a larme, f َد ْمعة
Medikament, n dawaa’ médicament, m دَواء
Wuerm, m duuda ver, m دودة
Roll, f dawr rôle, m َد ْور
Staat, m dawla Etat, m َد ْولة
Natioun, f dawla nation, f َد ْولة
Relioun, f diaana religion, f ديانة
Diktatur, f dictaaturia dictature, f ديكْتاتوريّة
Demokrat, m dimoqraati démocrate, m ّ دميُ ْقر
اطي
Demokratie, f dimoqraatia démocratie, f دميُ ْقراط ّية
Dictionnaire A / F / L I 155
د
dobannen daakhilu dedans دا ِخ ُل
bannen daakhilii intérieur ّ دا ِخ
يل
heemelen daa’aba caresser دا َع َب
verteidegen daafa’a ’an défendre داف ََع َع ْن
daueren istamarra, daama durer دا َم
Krees, m daa’ira cercle, m دائرة
ëmmer daa’iman toujours دامئًا
Poulet, m dajaaj poulet, m )دجاج (لحم
Damp, m doukhaan fumée, f دُخان
eragoen dakhala entrer َدخ ََل
andréngen, arécken
ikhtaraqa, dakhala
pénétrer ْت َق
َ َ اخ،َدخ ََل
dämpen, fëmmen dachana fumer َد َّخ َن
Vëlo, m darraaja vélo, m َد ّراجة
Motorrad, m darraaja naaryyia moto, f َد ّرا َج ٌة نار ّي ٌة
Studium, m / Etüd, f diraasa étude, f دراسة
Pad, m / Wee, m darb sentier, m َد ْرب
matrappen, trainéieren darraba entraîner َد َّر َب
Träppléck, m daraja marche, f َد َرجة
Cours, m dars cours, m َد ْرس
studéieren darasa étudier َد َر َس
Dosen, f dazina douzaine, f َدزّينة
invitéieren, alueden da’aa inviter دَعا
156 I Dictionnaire A / F / L
erleiden khada’a subir خَضَ َع
Fehler, m khata’ erreur, f خَطأ
Ried, f / Usprooch, f khitaab discours, m ِخطاب
Plang, m khutta plan, m ُخطّة
Gefor, f khatar danger, m َخطَر
Schrëtt, m khutwa pas, m ُخطْوة
geféierlech khatiir dangereux خَطري
verklengeren khaffafa réduire َّف
َ َخف
liicht khafif léger خَفيف
Esseg, m khall vinaigre, m خ َّل
mëschen khalata mélanger َخل ََط
mëschen, mixen khalata mixer َخل ََط
forthuelen iqtala’a enlever َخل ََع اقتلع
zereckzéihen sahaba retirer سحب،َخل ََع
hannert khalfa derrière ْفَ َخل
Donneschdeg, m khamiis jeudi, m خَميس
Schwäin, n khinziir porc, m ِخ ْنزير
erstécken khanaqa étouffer َخ َن َق
Paschtouer, m kaahin, khurii curé, m خوري
Angscht, f khawf peur, f َخ ْوف
Wiel, f / Auswiel, f khayaar choix, m خَيار
Fuedem, m khayt fil, m َخ ْيط
Dictionnaire A / F / L I 157
خ
dobaussen khaarij extérieur خارِج
dobaussen khaarijan dehors خا ِر ًجا
aussergewéinlech khaariq extraordinaire خارِق
bestëmmt, privat khaass particulier خاص ّ
besonnesch, virun allem khaassatan surtout خاص ًة ّ
bitzen khaata coudre َ
خاط
falsch khaati’ faux خاطئ ِ
bedréien, ieren khada’a, khaana tromper خَدَ َع، َخان
Bäcker, m khabbaaz boulanger, m َخ ّباز
Brout, n khubz pain, m ُخ ْبز
Schan, f / Schimmt, f khajal honte, f َخ َجل
Bak, m khad joue, f ّخَد
déngen, zerwéieren khadama servir خَدَ َم
Service, m / Déngscht, m /
Gefalen, m taqm, qissm, khidma
service, m طَقْم، ِق ْسم،ِخدْ مة
Ruin, f khirba ruine, f ِخ ْربة
erausgoen kharaja sortir َخ َر َج
Moschtert, m khardal moutarde, f َخ ْردَل
Hierscht, m kharif automne, m خريف
Schaf, m khizaana armoire, f ِخزانة
Verloscht, m khasaara perte, f خَسارة
Holz, n khashab bois, m خَشَ ب
rëselen khadha agiter خ ََّض
158 I Dictionnaire A / F / L
wann, wéini mataa quand ) متى (؟،ح َني
Déier, n hayawaan animal, m حيوان
Déier, n domm ahmaq, hayawaan bête, f bête أ ْح َم ُق،َح َيوان
lieweg hayawiy vif َح َيوي
Dictionnaire A / F / L I 159
Mënscherechter huquq alinsaan Droits de l'Homme حقوق اإلنسان
Sak, m / Poche, f haqiba sac, m َحقيبة
Koffer, m / Wallis, f haqiiba valise, f َحقيبة
Wouerecht, f haqiiqa vérité, f َحقيقة
wierklech haqiqi réel قيقي
ّ َح
jugéieren, uerteelen hakama juger َحك ََم
Regierung, f hukouma gouvernement, m ُحكومة
opléisen halla résoudre َح َّل
hallal (an der Religioun erlaabt) halaal hallal حالل
Dram, m hulm rêve, m ُحلُم
dreemen halama rêver َحل ََم
Patisserie, f / Kichelcher, m halwaa pâtisserie, f َحلْوى
Kuch, m ka’ka gâteau, m َحلْوى كعكة
Mëllech, f halib lait, m َحليب
Pois-chiche, f himmass pois chiche, m ِح َّمص
mathuelen hamala emporter َح َم َل
Laascht f / Prise en charge, f himl charge, f ِح ْمل
oplueden hammala charger َح َّم َل
Schof, n / Hammel, m haml agneau, m )حمل (حيوان
droen hamala, labisa porter لَب َِس،َح َم َل
beschützen hamaa protéger َحمى
Féiwer, f hummaa fièvre, f ُح ّمى
zaart hanuun tendre َحنون
verwandelen, transforméieren
hawwala
transformer َح َّو َل
ronderëm hawla autour َح ْو َل
Quartier, m hay quartier, m َح ّي
lieweg hay vivant َح ّي
begréissen, Moie soen hayyaa saluer َح َّيا
Liewen, n hayaat vie, f َحياة
wann hiina lorsque ح َني
160 I Dictionnaire A / F / L
Gaart, m hadiqa jardin, m حديقة
liberal hur libéral ُح ّر
fräi hur libre ُح ّر
Hëtzt, f haraara chaleur, f َحرارة
Garde, f hiraasa garde, f حراسة
Krich, m harb guerre, f َح ْرب
Buschtaf, m / Bréif, m risaala / harf lettre, f رِسالة،َح ْرف
Aktioun, f / Handlung, f haraka action, f حركة
Fräiheet, f hurriya liberté, f ُح ّريّة
Seid, f harir soie, f َحرير
Partei, f hizb parti, m ِح ْزب
Gréng, m hizb albii’iyin verts, m ِح ْز ُب البيئ ّي َني
roden hazara deviner َح َز َر
Strof, f / Leed, n / Suerg, f uquba,
sou’uba, huzun
peine, f ُعقوبة، ُصعوبة،ُح ْزن
Juni, m yonio, huzayran juin, m يونْيو،ُح َز ْيران
traureg haziin triste َحزين
Zopp, f hasaa’ soupe, f َحساء
Rechnung, f / Konto, m hissaab compte, m ِحساب
vill Leit hashd foule, f َحشْ د
Päerd, n hissaan cheval, m حصان
Deel, m hissa part, f ِح ّصة
Präsenz, f hudhuur présence, f ُحضور
Chance, f / Gléck, n hadh chance, f َح ّظ
Stall, m hadhiira étable, f حظرية
gruewen hafara creuser َح َف َر
Lach, n hufra trou, m ُحفْرة
Fest, m hafla fête, f حفلة
Concert, m hafla mousiqiyaa concert, m َحفْل ٌة موسيق ّي ٌة
Recht, n haq droit, m حق
Feld, n haql champ, m َحقْل
Dictionnaire A / F / L I 161
ح
brauchen, néideg hunn haaja besoin (avoir b. de) حاجة
Rabbiner, m hakhaam rabbin, m )حاخام (رجل دين يهودي
Onfall, m / Accident, m haadith accident, m حا ِدث
Bauerenhaff, m haazim ferme, f حازِم
Computer, m haasuub ordinateur, m حاسوب
Bus, m baas bus, m ٍ حا ِفل ُة ُرك
ّاب
Tram, m haafila kahrabaa'yia tramway, m حا ِفل ٌة كَ ْه َربائ ّي ٌة
Fall, m haala cas, m حالة
Zoustand, m haala, dawla état, m دولة،حالة
versichen haawala essayer حا َو َل
Léift, f hub amour, m ُح ّب
Kär, m habba grain, m َح ّبة
onbedéngt hatman, tamaman absolument ً متاما،ًحتام
bis hattaa jusque َح ّتى
Pilgerfahrt, f / Wallfahrt, f hajj pèlerinage, m َح ّج
Foulard, m / Schal, m hijaab hijab, m حجاب
Schleier, m / Voile, m / Segel, m hijaab voile, m, f رشاع،حجاب
Steen, m hajar pierre, f َح َجر
reservéieren, versuergen hajaza réserver خ ََّص َص،َح َج َز
Evenement, n hadath événement, m َحدَ ث
frësch hadith frais َحديث
Eisen, n hadid fer, m َحديد
162 I Dictionnaire A / F / L
net wëssen, iwwersinn tajaahul, jahila ignorer تَجاه ََل،َجه َِل
Strëmp, f jawrab nissa'ii bas, m جورب نسايئ
Honger, m juu’ faim, f جوع
Tour, f / Tuerm, m burj / jawla tour, m, f بُ ْرج،َج ْولة
Täsch, f jayb poche, f َج ْيب
gutt jayyid bon ج ِّيد
gutt jayyid bien َج ِّيد
Arméi, f jaysh armée, f جيش
Dictionnaire A / F / L I 163
Metzler, m jazzaar boucher, m َج ّزار
Muert, f jazar carotte, f َج َزر
Insel, f jazira île, f جزيرة
Bréck, f jissr pont, m جِ ْس
Kierper, m jisim corps, m جِ ْسم
Béier, m ji’a bière, f جِ عة
Geographie, f jughraafia géographie, f ُج ْغرافية
Aendeckel, m jafnon paupière, f َجفْن
erëmbréngen, verzielen jalaba rapporter َجل ََب
bréngen qaddama, jalaba apporter َقدَّ َم،َجل ََب
Ierbes, f julbaan pois, m ُجلْبان
Haut, f jild peau, f جِ لْد
sëtzen jalasa asseoir (s') جلس
Äis, n / Glace, f budha, jalid glace, f بوظة،َجليد
Schéinheet, f jamaal beauté, f َجامل
sammelen, ophuelen jama’a recueillir َج َم َع
versammelen jama’a réunir َج َم َع
Freideg, m jumu’a vendredi, m ُج ُمعة
Kaméil, n jamal chameau, m َج َمل
Saz, m jumla phrase, f ُج ْملة
Republik, f jumhuuriya république, f ُج ْمهوريّة
schéin jamiil beau جميل
schéin jamiil joli َجميل
Ham, f janbuun jambon, m َج ْنبون
Zaldot, m jundiy soldat, m دي
ّ ُج ْن
Nationalitéit, f jinsyia nationalité, f جِ ْنس ّية
Süden, m januub sud, m َجنوب
Verrécktheet, f / Wahnsinn, m junuun folie, f ُجنون
Kachmaschinn, f jihaaz tabkh cuisinière, f جهاز طبخ
Effort,m / Ustrengung, f juhd effort, m َج ْهد
166 I Dictionnaire A / F / L
komplett tamaaman complètement تَ ا ًما
färdeg brëngen tamakkana min parvenir تَ َكَّ َن ِم ْن
wënschen tamannaa souhaiter تَ َ ّنى
Juli, m yolyio, tamuuz juillet, m يولْيو،تَ ّوز
diskutéieren tanaaqasha discuter تَناق ََش
spadséieren tanazzaha (se) promener تنزه
otmen tanaffasa respirer َّس
َ تَ َنف
Héiflechkeet, f tahdhib politesse, f تَ ْهذيب
Hambier, m tuutat alolaiyq framboise, f تُوت ُة ال ُعلَّ ْي ِق
adresséieren khaataba adresser توجه بالخطاب
Rietsparteien, f tawajuh yamini droite, f توجه مييني
virausgesinn, unhuelen
tawaqqa’a
prévoir تَ َوق ََّع
stoe bleiwen, stopp tawaqqaf halte, stop تَ َوقُّف
ophalen tawaqqafa cesser َّف
َ تَ َوق
Ënnerschrëft, f tawqii' signature, f تَ ْوقيع
Stroum, m (elektresch)
tayyaar kahrabaa'ii
courant, m تَ ّيا ٌر كَ ْه َربا ٌّيئ
Dictionnaire A / F / L I 167
opginn taraka abandonner ترك
markéieren taraka atharan, sajjala marquer تَ َركَ أَثَ ًرا سجل
Tierk, m turkiy Turc, m يك
ّ تُ ْر
Tierkei, f turquiya Turquie, f تُ ْركيا
rutschen, rëtschen tazahluq glisser تَ َز ْحل ََق
Toleranz, f tasaamuh tolérance, f تَسا ُمح
Avance, f Virschoss, m
taqaddum, musbaqan
avance, f تسبقة
ameséieren tasalaa (s’) amuser تس ّل
َ
Oktober, m oktubar, tishrine alawal octobre, m أُكْتوبَ ُر،تِ ْشي ُن َاﻷ َّو ُل
November, m november, tishrin althani novembre, m نو َف ْم ِ ُب،تِ ْشي ُن الثّاين
handelen tasarrafa agir ف
َ َص
َّ َ ت
Ofstëmmung, f / Wahl, f taswiit vote, m ت َْصويت
Solidaritéit, f tadhaamun solidarité, f تَضا ُمن
Middegkeet, f ta’ab fatigue, f تَ َعب
erëmkennen, agestoen
i’tarafa bi, ta’arrafa ila
reconnaître ف ِب
َ ا ْع َ َت،ف إىل
َ تَ َع َّر
Tarif, m ta’rifa tarif, m تَ ْعرِفة
léieren ta’allama apprendre تَ َعل ََّم
Ännerung, f taghyiir changement, m تَغْيري
Apel, m tuffaaha pomme, f تُفّاحة
Detail, m / Klengegkeet, f tafsil détail, m تَفْصيل
Iwwerleeung, f ini’ikaass, tafkiir réflexion, f إنعكاس،تَفْكري
ongeféier taqriban environ تَقْري ًبا
bal taqriban presque تَقْري ًبا
Rapport, m / Bericht, m taqrir rapport, m تَقْرير
schwätzen takallama parler تَكَل ََّم
Hiwwel, m talla colline, f تَلّة
Telé, f / Fernseh, m televisiuun télévision, f تِلِ ِف ْزيون
kréien, empfänken istaqbala, talaqqaa recevoir ْاس َت ْق َب َل،تَلَقّى
Schüler, m tilmidh écolier, m تلميذ
Schüler, m / Schülerin, f tilmidh élève, m,f تلميذ
168 I Dictionnaire A / F / L
ت
Emotioun, f / Opreegung, f ta’athara émotion, f تَأَثُّر
Effekt, m / Wierkung, f ta’thir effet, m تَأْثري
herno, spéider taaratan tantôt تار ًة
Datum, m taariikh date, f تاريخ
nächsten taalin suivant ٍتال
nogoen tabi’a suivre تَب َِع
Reiefolleg, f / Suite, f tatimma suite, f تَ ِت ّمة
iwwerhuelen, iwwerschreiden
takhattaa, tajaawaza
dépasser تَ َخطّى،َتَجا َوز
woen, sech trauen tajarra’a oser َتَ َج ّرأ
Experienz, f tajruba expérience, f تجربة
Veruerteelung, f tajrim condamnation, f تجريم
vermeiden tajannaba éviter تَ َج َّن َب
ënner taht sous تَ ْح َت
Beweegung, f / Mouvement, m haraka mouvement, m حركة،تَ َح ُّرك
vermëssen, leed doen tanadama, nadima regretter ندم, تندم،س َعىل َ َّ تَ َح
Dessert, m tahliya dessert, m تَ ْحلية
erdroen, aushalen tahammala supporter تَ َح َّم َل
verzichten takhalaa ’ann renoncer تَخ َّل َعن
virstellen takhayyala imaginer تَ َخ َّي َل
Billjee, m tadhkara billet, m تذكرة
hannerzech goen taraaja’a reculer تَرا َج َع
zécken taraddada hésiter تَ َر َّد َد
Dictionnaire A / F / L I 169
kräischen bakaa pleurer بَىك
Belgien, n beljikaa Belgique, f ِبلْجيكا
Belsch, m beljikii Belge, m يك
ّ ِبلْجي
Land, n balad pays, m َبلَد
Gemeng, f balda commune, f َبلْدة
lues, duuss bilutuf doucement فٍ ِْبلُط
warnen ballagha prévenir بَلَّ َغ
well bima anna puisque َّبِ ا أَن
virun bimuwaajahat face à مبواجهة
Gewier, n bundouqiya fusil, m بُ ْندُ ق ّية
Tomat, f banaduura tomate, f َب َندُ ورة
Bensin, m binzin essence, f ِب ْنزين
bauen banaa construire َبنى
Peffer, m bahaar poivre, m َبهار
Buddhist, m Boudhi bouddhiste, m بوذي
ّ
Ee, n baydha œuf, m بيضة
zwëschen bayyana entre بَ ْ َي
zwëschen bayna parmi بَ ْ َي
während baynamaa pendant بَ ْي َنام
während dem baynamaa tandis que بَ ْي َنام
170 I Dictionnaire A / F / L
ouni biduun sans َبدون
Frigo, m / Äisschaf, m barrad réfrigérateur, m َب ّراد
Orange, f burtuqaala orange, f ُب ْرتُقالة
Boulgour (Couscous), m bourghul boulgour, m برغل
Schrauf, f burghii vis, f غي
ّ ُب ْر
Prouf, f / Beweis, m burhaan preuve, f دَليل،بُ ْرهان
wëll barriy sauvage بَ ّر ّي
séier bisoura’a rapidement ِسع ٍةُْب
séier, schnell bisour’a vite ِسع ٍةُْب
einfach basiit simple َبسيط
Aussiicht, f / Vue, f basar vue, f بَ َص
Ënn, f / Zwiwwel, f basala oignon, m بَ َصلة
Gromper, f bataataa pomme de terre, f َبطاطا
Fritten, f bataataa, maqliya frites, f بطاطا مقلية
Kaart, f bitaaqa carte, f بِطاقة
Kreditkaart, f bitaaqat i’timaan carte de crédit, f بطاقة إئتامن
Ticket, m / Billjee, m
tadhkira / bitaaqa
ticket, m تذكرة،بِطاقة
Decken, f battaania couverture, f َبطّان ّية
Bauch, m batn ventre, m َبطْن
dono, duerno, no ba’da après ََب ْعد
nach ba’adu encore َُب ْعد
Nomëtteg, m ba’da athohri après-midi, m َب ْعدَ الظُّ ْه ِر
een, e puer ba’dh quelque بَ ْعض
wäit ba’aidan loin َبعيدً ا
Péiterséileg, m baqduuniss persil, m َبقْدونِس
Kou, f baqara vache, f َبقَرة
Fleck, m buq’a tache, f ُبقْعة
bleiwen baqia rester قي
َ َب
Rescht, m baqyia reste, m بقية
Bac, m / Première, f bakaluriyaa baccalauréat, m َبكالو ْريا
Dictionnaire A / F / L I 171
ب
Dir, f baab porte, f باب
Pappa, m baba papa, m بابا
kal baarid froid بارِد
verkafen baa’a vendre با َع
ewechstoussen, ewechdrécken
baa’ada
écarter َباعَد
fréi baakiran tôt با ِك ًرا
éischter bil ahraa plutôt ب َِاﻷ ْحرى
sécher, ganz bestëmmt belta’akiid certainement بال َّتأْكي ِد
optauchen baana apparaître بان
Händler, m baa'i' marchand, m بائع
einfach bibasaata simplement ِب َبساط ٍة
lues bibutu’ lentement ِب ُب ْط ٍء
Sich, f bahth recherche, f َب ْحث
sichen bahatha ‘an chercher َب َح َث َع ْن
Mier, n bahr mer, f َب ْحر
schéngen badaa paraître َبدا
ufänken bada’a commencer ََبدَ أ
Ufank, m bidaaya commencement, m بِداية
Ufank, m bidaaya début, m بِداية
Schoulufank, m
bidayat alsana aldirassiyia
rentrée scolaire, f السن ِة الدِّ راس ّي ِة
َّ بِداي ُة
ersetzen baddala remplacer َبدَّ َل
172 I Dictionnaire A / F / L
Nues, f anf nez, m أنْف
Gripp, f infilwanzaa grippe, f إنْفلُ َونْزا
retten anqadha sauver أَنْ َق َذ
Englänner, m inglizi Anglais, m ْكليزي
ّ إن
faerdegmaachen, ophéieren anhaa finir أَنْهى
fäerdeg maachen anhaa terminer أَنْهى
Interessi, m ihtimaam intérêt, m ا ْه ِتامم
Wichtegkeet, f ahammiya importance, f أَ َه ّم ّية
oder aw ou أ ْو
Europäer, m oroppi Européen, m أورو ّيب
ausschëdden, ëmwerfen
qalaba, awqa'a
renverser َ َ أ، قلب،أَ ْوق ََع
طاح ِب
ophalen, unhalen tawaqqafa arrêter / s'arrêter َ أَ ْوق
َف توقف
éischten awwal premier أ َّول
fir d'éischt awwalan d'abord أَ َّو ًﻻ
Mee, m ayyaar mai, m أ ّيار
éischte Mee Feier e’id ayyaar mai, Fête du 1er mai احتفال غرة ايار/أ ّيا ُر
Iran, m 'iraan Iran, m إيران
Iraner, m 'iraani Iranien, m إيرا ّين
och, selwecht, gläichfalls aydhan également أَ ْيضً ا
Italiener, m itaalii Italien, m إيطا ّيل
Italien, n itaalia Italie, f إيطاليا
waakreg man ayqadha réveiller َظَ أَ ْيق
September, m september, ayluul septembre, m ِس ْب َت ْم ِب،أَيْلول
Glawen, m imaan foi, f إميان
wou ayna où أيْ َن
Dictionnaire A / F / L I 173
Gott, m ilah dieu, m إلَه
äddi, awuer ila liqaa’ au revoir إىل اللقاء
Lénksextrem, f alyasaar almutatarrif extrême gauche, f اليسار املتطرف
Rietsextrem, f alyamin almutatarrif extrême droite, f اليمني املتطرف
haut al-yaum aujourd'hui ال َي ْو َم
Mamm, f umm mère, f أُ ّم
Imam, m (Geeschtlechen) imaam imam, m إمام
virdrun amaama devant أَما َم
Examen, m imtihaan examen, m ا ْم ِتحان
Uerder, m amr ordre, m أَ ْمر
Fra, f imra’a femme, f ا ْمرأة
halen amsaka tenir َأَ ْم َسك
Owend, m / Soirée, f sahra,umssyia soirée, f َس ْهرة،أُ ْمسية
Hoffnung, f amal espoir, m أ َمل
hoffen amala espérer أَ َم َل
Prënz, m amir prince, m أمري
Prinzessin, f amira princesse, f أمرية
beliichten anaara éclairer أَنا َر
Leit, m unaas gens, m أُناس
Opmierksamkeet, f ihtariss, intibaah attention, f ! ا ْح َت ِْس،انْ ِتباه
produzéieren antaja produire أنْ َت َج
Wal, f intiakhaabaat élection, f انتخابات
wielen intakhaba élire َب
َ انْ َتخ
waarden intadhara attendre إنتظر
gehéieren intamaa appartenir انْ َتمى
maachen, doud maachen
anjaza / a'dama
exécuter أعدم،َأنْ َج َز
Bibel, f injiil Bible, f إنجيل
Erkältung, f tabrid refroidissement, m تربيد،فاض َحرار ٍة
ُ انْ ِخ
mënschlech insaanii humain إنْسا ّين
Androck, m / Impressioun, f intibaa’ impression, f ان ِْطباع
Dictionnaire A / F / L I 179
أ
Papp, m abb père, m أَب
August, m aghustuss, aab août, m أغسطس،اب
schafen khalaqa, ibtada'a créer ابْتَدَ َع خلق
laachen, n ibtisaama sourire, m ابْ ِتسامة
ni abadan jamais أبَدً ا
éiweg abadii éternel ّ َأَب
دي
ofschléissen abrama conclure أبرم
Karaff, f ibriq carafe, f إبْريق
ewechhalen ab’ada éloigner َأَبْ َعد
Satan, m ibliss Satan, m إبليس
Bouf,m / Jong, m ibn fils, m ا ْبن
Cousin, m / Koséng, m ibn ’amm cousin, m ا ْب ُن َع ٍّم
wäiss abyadh blanc أبيض
Orientatioun, f ittijaah orientation, f اتِّجاه
Uruff, m / Opruff, m ittisaal appel, m )اتِّصال (هاتفي
erënneren, zeréckruffen
dhakkara, ittasala mujaddadan
rappeler َذكَّر،ات ََّص َل ُم َجدَّ دًا
ermidden at’aba fatiguer أَتْ َع َب
ukloen ittahama accuser اتَّ َه َم
kommen ataa venir أَىت
interesséieren athaara ihtimaam intéresser أَثا َر ا ْه ِتام َم
beweisen athbata prouver أَثْ َب َت
Spuer, f athar trace, f أَثَر
180 I Dictionnaire A / F / L
181
الفهرس
TABLE
DES MATIÈRES
182
هذا امل ُ َؤلَّف هو وليد الظرف الطارئ
خالل حصص تعليم اللغة املنظمة من طرف ASTIمنذ كانون األول لسنة ،٢٠١٥يتعلم طالبوا
الحامية الدولية القادمون من سورية والعراق ،األبجدية الالتينية ويتعرفون للمرة األوىل عىل
اللغة الفرنسية.
بحضور مرتجم متطوع ،يتعلم الالجئون معاين املفردات الفرنسية املستعملة أثناء الدرس.
رغم ذلك ،وطاملا ليس لديهم ولو نواة لقاموس ،فليس مبقدورهم مواصلة تعلم اللغة مبفردهم ،ال يستطيعون محاولة تركيب جمل ،أو حتى
الدراسة فرادى أو ضمن مجموعات طوال فرتات اليوم الطويلة التي يقضونها داخل املأوى.
القواميس عريب-فرنيس وفرنيس-عريب ،غري متوفرة ،باهظة الثمن وتكون الطبعات منتهية غالباً .لهذه األسباب جاءت فكرة إعداد عمل يكون
مبثابة أول قاموس خاص بهم.
يحتوي هذا العمل عىل ١٥٩٠كلمة فرنسية مرتجمة إىل العربية الفصحى.
للقاموس مدخلني :املدخل األول يحيل عىل املفردات التي ميكن أن تعرتض املتعلم للغة الفرنسية ،ثم نجد حذو الرتجمة العربية للكلمة ،مرادفها
يف اللغة اللكسمبورغية.
لقد عاينا أثناء الدروس تطلع طالبي الحامية الدولية لتعلم معاين كلامت اللغة اللكسمبورغية حتى يتمكنوا من التواصل مع محيطهم.
هذا النقل الحريف ميكن أن يهم القراء الغري ناطقني للغة العربية إذ ميكنهم هذا من نطق العربية الفصحى دون الحاجة ملعرفة حروف اللغة
العربية( .خاص بالقراء الناطقني بالعربية :تكون األفعال العربية مرصفة مع ضمري الغائب؛ “هو “ يف املايض)
عملية انتقاء الكلامت املكونة لهذا القاموس ،متت كاآليت :مجموعة من ١٥٠٠كلمة منشورة عىل ،EDUSCOLموقع املوارد التعليمية لوزارة
التعليم الفرنسية وضبطت القامئة استنادا إىل دراسة معجمية حول نسبة تواتر استعامل الكلامت.
تم حذف بعض الكلامت التي ارتأينا أنها شديدة االرتباط مبعجم التالميذ وتم تعويضها مبفردات تهم باألساس الراشدين اللذين سيعيشون معا
ببلدنا لبعض الوقت عىل األقل .يتعلق األمر مبفردات مرتبطة بالسياسة ،بكيفية إدارة بلدنا ،بالحياة اليومية وتالقح الثقافات.
يحتوي الجزء األوسط من القاموس عىل جداول ترصيف األفعال يف زمن الحارض ،جداول الضامئر وحروف الجر ،األرقام ،األعداد ،العمليات
الحسابية واألوزان
دفعت الحرب يف سورية وإنعدام اإلستقرار بالرشق األوسط ،رجاالً ،نسا ًء وأطفاالً إىل الرحيل من دون أن يكونوا مهيئني ملثل هذه الصدمة .حاملني آلثار هذه
املأساة يف أرواحهم وأحياناً يف أجسادهم أيضاً ،أضعفهم فقدان اقربائهم ،شهور من الهروب والجزع ،ليصلوا أخرياً إىل هنا ليكونوا يف أمان؛ لكن يف عامل مجهول،
ثقافة منفتحة ومتعددة اللغات ومع ذلك مميزة بقوانينها الخاصة.
تعلم كيفية العيش من جديد ،إعادة بناء الذات ،العودة إىل العمل :طالبوا الحامية الدولية وإن كانوا ربحوا األمن الجسدي ،فالزالت امامهم العديد من العقبات
التي يجب أن يتخطوها قبل أن يعودوا إىل الحياة بصفة طبيعية ،ومع كل هذا سيكون األمر ممكناً حتى بالنسبة لألشخاص الذين عاشوا الصدمات األكرث ايالماً.
لقد أظهر املجتمع اللوكسمبورغي تعامالً مثالياً إزاء التدفق الهائل لالجئني منذ أيلول ٢٠١٥مبعاضدة العمل الحكومي والتدخل متى اقتضت الحاجة :هبات ،عمل
تطوعي ،مشاريع فنية ،إلخ ...عديدون هم السكان املحليون الذين قدموا يد املساعدة ،ليس فقط أثناء اإلستقبال األويل لالجئني وامنا حتى املساعدة عىل ادماجهم.
لكن عملية اإلندماج متر أوالً عرب القدرة عىل التواصل وبالتايل وجوب تعلم اللغة .هذا العمل يتخطى كونه معجم فرنيس -عريب -لوكسمبورغي :إنه جرس ثقايف
ذو ثالث مسالك للربط بني السكان املحليني و الناطقني بالعربية حديثي الوفود و الذين هم مدعوون بدورهم إلثراء مجتمعنا عرب انسانيتهم .كل الشكر للASTI-
عىل اطالقها لهذا املرشوع.
دامئاً ما ساعدت “اآلستي” الوافدين الجدد عىل اإلندماج يف بلدنا .السوريون والعراقيون الهاربني من جحيم الحروب الدينية واألهلية التي تدمر مجتمعاتهم والذين
نستقبلهم اليوم؛ سيكونون يف املستقبل عند حصولهم عىل الحامية الدولية ،مهاجرين وجب عليهم أن تكون لهم جذور عندنا.
هؤالء النسوة ،الرجال ،املهندسني ،األطباء ،التجار ،الحرفيون والعامل ،ال يطلبون سوى إعادة بناء حياتهم والعمل ببلدنا ،عىل الرغم من قدومهم من أفق حضاري بعيد
كل البعد عنا.
بناء جسور لتيسري التعايش بني الجميع عن طريق التواصل ،توفري املعلومة والتعاون يف أماكن العمل؛ هي املهمة التي تتكفل بها “اآلستي” عن طريق املرشوع “معاً”.
توفري دروس للغة والتي يندرج هذا املرشوع ضمنها ،ستكون متبوعة مبساعدة عىل التحضري للدخول إىل سوق الشغل.
ساهم بأكرب قسط يف تحقيق هذه األعامل ،متطوعو “اآلستي” ،أشخاص مقيمون يف لوكسمبورغ وبعض من طالبي اللجوء.
لآلستي تقاليد قدمية يف مشاركة املعلومات واملراجع التي من ضمنها هذا القاموس وكل ما سيتم اعداده يف ضل هذا املرشوع ،لذا ستكون كل هذه األعامل متاحة لكل
األشخاص املهتمني بها.
يف إطار دعوتها لبعث مرشوع “معاً” الذي يندرج ضمن املجهودات املبذولة من طرف اللوكسمبورغ وكذلك املجتمع املدين إلستقبال وادماج طالبي واملنتفعني
بالحامية الدولية ،تقوم منظمة “العمل الوطني لإلنقاذ الدوقة شارلوت” بتشجيع املبادرات التي متكن الالجئني من تعلم واحدة من لغات البلد يف حني تعتمد
عملية اإلندماج باألساس عىل مدى قدرتهم عىل التواصل مع السكان املحليني.
تهنئ املنظمة كذلك نفسها عىل الدعم الذي قدمته لنرش قاموس فرنيس -عريب -لوكسمبورغي ،مبا أن هذه املبادرة تندرج ضمن التحرك التضامني الرائع و الذي
إنطلق بكل عفوية ملجابهة املحنة الكربى التي ترضب املاليني من األشخاص الهاربني من الحروب ناهيك عن األزمات البيئية و اإلقتصادية.
تغتنم املنظمة الفرصة لتشكر بكل صدق مؤلفي هذا العمل ملساهمتهم الثمينة يف رفع التحدي الهائل املتمثل يف إستمرارية وحتى تقوية التامسك املجتمعي يف
مواجهة ضاهرة الهجرة التي يعرفها بلدنا حديثاً.
Siggy KOENIG
Jeanne STEINMETZER
ISBN :
978-99959-1-066-2
لطالبي الحامية الدولية
الناطقني بالعربية يف
لوكسمبورغ ومضيفيهم
معاً
MA’AN
ENSEMBLE
ZESUMMEN
قاموس أسايس
فرنيس -عريب -لوكسمبورغي
عريب -فرنيس -لوكسمبورغي