Vous êtes sur la page 1sur 48

TP690F

(Revis06/2010)

Guidedtudeetderfrence pourlesexamens
critspourla

LICENCEDEPILOTEDELIGNEAVION

VINGTIMEDITION
October2006

Revis

TC1004096
*TC-1004096

Veuillezacheminervoscommentaires,voscommandesouvosquestions:
LeBureaudecommandes
Produitsetservicesmultimdias
TransportsCanada(AARAMPS)
2655,rueLancaster
Ottawa(Ontario)K1B4L5
Tlphone: 18888304911(AmriqueduNord)6139914071(autrespays)
Tlcopieur: 6139911653
Courriel:
MPS@tc.gc.ca

SaMajestlaReineduchefduCanada,reprsenteparleministredesTransports,1977.
LeministredesTransports,Canadaautoriselareproductionducontenudecettepublication,entoutou
enpartie,pourvuquepleinereconnaissancesoitaccordeauministredesTransports,Canadaetquela
reproductiondumatrielsoitexacte.Bienquelutilisationdumatrielsoitautorise,leministredes
Transports,Canadasedgagedetouteresponsabilitquantlafaondontlinformationestprsente
etlinterprtationdecelleci.
Ilestpossiblequecettepublicationnetiennepascomptedesderniresmodificationsapportesau
contenuoriginal.Pourobtenirlinformationlaplusrcente,veuillezcommuniqueravecleministredes
Transports,Canada.
Linformationcontenuedanscettepublicationnedoitservirquedeguideetnedoitpastrecitetitre
dautoritlgale.Ellepeutdevenirprime,entoutouenpartie,nimportequelmomentetsans
pravis.

ISBN9781100956671
No decatalogueT524/602010FPDF

TP690F
(Revis06/2010)
TC1004096

ThispublicationisalsoavailableinEnglishunderthefollowingtitle[StudyandReferenceGuidefor
writtenexminationsfortheAirlineTransportPilotLicenceAeroplane].

TABLEDESMATIRES
GNRALITS............................................................................................................... 1
CONNAISSANCESEXIGES...............................................................................................1
RGLESRELATIVESAUXEXAMENS.................................................................................1
MATRIELREQUIS..............................................................................................................1
DLAIS .................................................................................................................................1
REPRISED'UNEXAMEN .....................................................................................................2
COMPTERENDUDEXAMEN .............................................................................................2

EXAMENS...................................................................................................................... 3
EXAMENDECONVERSIONCERTIFICATDEPILOTEDELIGNEFAAAVION ............3

PARTIE1:DROITARIENETPROCDURES............................................................ 4
RGLEMENTDELAVIATIONCANADIEN(RAC)................................................................4
PARTIEIDISPOSITIONSGNRALES ...........................................................................4
PARTIEIIIDENTIFICATIONETIMMATRICULATIONDESARONEFSETUTILISATION
DARONEFSLOUSPARDESPERSONNESQUINESONTPAS
PROPRITAIRESENRIGISTRS.............................................................................4
PARTIEIIIARODROMESETAROPORTS ...................................................................4
PARTIEIVDLIVRANCEDESLICENCESETFORMATIONDUPERSONNEL ...............5
PARTIEVNAVIGABILIT..................................................................................................5
PARTIEVIRGLESGNRALESDUTILISATIONETDEVOLDESARONEFS..........6
PARTIEVIISERVICESARIENSCOMMERCIAUX........................................................10
PROCDURES...................................................................................................................15

PARTIE2:CELLULES,MOTEURS,HLICESETCIRCUITSDEBORD.................. 17
PARTIE3:MTOROLOGIE...................................................................................... 18
PARTIE4:INSTRUMENTS ......................................................................................... 21
PARTIE5:NAVIGATIONGNRALITS ............................................................... 22
PARTIE6:COMMUNICATIONSRADIOETAIDESLANAVIGATION
PRINCIPESFONDAMENTAUXETUTILISATION....................................................... 23
PARTIE7:OPRATIONSARIENNES..................................................................... 24
PARTIE8:THORIEDUVOL..................................................................................... 25
PARTIE9:FACTEURSHUMAINS.............................................................................. 26
PARTIE10:GRAPHIQUESETTABLEAUX ............................................................... 27
MATRIELDTUDERECOMMAND........................................................................ 39

MATRIELDTUDERECOMMANDPOURLEXAMENDECONVERSIONFAA.. 40
RENSEIGNEMENTS..................................................................................................... 43

ii

Pagelaisseintentionnellementenblanc

iii

GNRALITS
Lessectionscontenantdesbarresverticalesgaucheindiquentdenouvellesadditionslatable
desmatires.
CONNAISSANCESEXIGES

LecandidatuneATPLAestcenspossderuneconnaissanceapprofondiedesdiverses
matiresdontilestquestiondansleprsentguide,enplusdavoirlesconnaissancesrequises
pourobtenirunelicencedepiloteprofessionnel avion(voirTP12881F).
RGLESRELATIVESAUXEXAMENS

RAC400.02
(1)Saufautorisationdusurveillant,ilestinterditdanslecasd'unexamencritdefaireoude
tenterdefairecequisuit:
a) copierouenleverd'unendroitletextedel'examenoutoutepartiedeceluici
b) donnerquiconqueouaccepterdequiconqueunecopiedutextedel'examenoudetoute
partiedeceluici
c) aiderquiconqueouaccepterdel'aidedequiconquependantl'examen
d) subirl'examenoutoutepartiedeceluicipourlecompted'uneautrepersonne
e) utilisertoutmatrieloutoutedocumentationpendantl'examen.
(2)Lapersonnequiaccomplitunacteinterditparleparagraphe(1)chouelexamenetnepeut
seprsentertoutautreexamenpendantlannequisuit.
MATRIELREQUIS

Uncrayonestexigpourletravailapproximatif.Lescalculatriceslectroniquessontutileset
sontautorisessileurmmoireestdgageavantetaprsl'examen.Lesordinateurscapablesde
stockerletextenesontpasapprouvs.Desoutilsdenavigation(rgle,rapporteur,ordinateurde
vol)sontexigspourlesquestionsdenavigation.Unelisted'ordinateursdenavigation
lectroniqueapprouvsestdisponible:
http://www.tc.gc.ca/aviationcivile/generale/examens/ordinateurs.htm
DLAIS

Lesexamens,ycompristouteslespartiesdunexamendivisenparties,exigsenvuedela
dlivrancedunpermisoudunelicenceoudelannotationdunequalificationsurunpermisou
surunelicencedoiventavoirtpasssdansles24moisprcdantladatedelademandedu
permis,delalicenceoudelaqualification.

REPRISED'UNEXAMEN

RAC400.04
(1)Sousrserveduparagraphe(2)et(6),lapersonnequichoueunexamenouunepartie
d'unexamendivisenparties,exigenvuedeladlivranced'unpermis,d'unelicence,d'une
qualificationoud'uncertificatdevalidationdelicencetrangredemembred'quipagede
conduiten'estpasadmissiblereprendrel'examenoulapartiedel'examenavantl'expiration
desdlaissuivants:
modifi2001/03/01versionprcdente)
a) danslecasd'unpremierchec,14jours
b) danslecasd'undeuximechec,30jours
c) danslecasd'untroisimechecoud'unchecsuivant,30jours,plus30jours
supplmentairespourchaquechecaprsledeuximechec,sansdpasser180jours.
COMPTERENDUDEXAMEN

Lecompterenduvaaviserlecandidatdesquestionsrponduesincorrectement.
Exempleduncompterendu
Nommerlesconditionsatmosphriquesquifavorisentledveloppentd'unorage.

EXAMENS
Lesexamenssont:
Examen
Rglementdelaviationet
procduresdelacirculation
arienne,exploitation
daronefsetnavigationen
gnral SARON
(Partie1,2,4,5,79)

Questions

Dure

Notedepassage

80

3heures

70%

Examen
Mtorologie,aidesradio
lanavigationetprparation
desvolsSAMRA
(Partie3et6)

Questions

Dure

Notedepassage

80

3heures

70%

Pourobtenirlalicencedepilotedeligneavion(ATPLA),ilfautgalementrussir(70%)
lexamenrelatiflaqualificationdevolsauxinstruments(INRAT).
EXAMENDECONVERSIONCERTIFICATDEPILOTEDELIGNEFAA AVION

LespilotestitulairesdunelicencedepilotedeligneAviondestatsUnisd'Amriquequina
pastDlivresurlabaseduneautrelicencetrangredoiventdmontrerleurs
connaissancesenrussissantlexamencritdeTransportsCanadacomposdequestions
choixmultiplesdontvoicilesmodalits:
Examen

Questions

Dure

Noteminimale
requise

Droitarienet
procdures(FAAAA)

25

1heure

70%

L'examenFAAAAestbassurlessujetscouvrantlesrubriques:DROITARIENET
PROCDURES.Lescandidatsdevraientlirelesrfrencesrecommandesauxpages41et43
quiportentsurlexploitationdavions.

PARTIE1:DROITARIENETPROCDURES
RGLEMENTDELAVIATIONCANADIEN(RAC)

CertainesdispositionsduRglementdel'aviationcanadien(RAC)renvoientunenorme
connexe.LesquestionsportantsurleRACpeuventvaluerlesconnaissancesdurglementoude
lanorme.
PARTIEIDISPOSITIONSGNRALES

101DFINITIONS
101.01 Dfinitions
103ADMINISTRATIONETAPPLICATION
103.02 Inspectiondelaronef,demandededocumentsetinterdictions
103.03 Retourdundocumentdaviationcanadien
103.04 Tenuedesdossiers
103.12 Dfinitiondedirigeant
106GESTIONNAIRESUPRIEURRESPONSABLE
106.01 Application
106.02 Nominationetacceptation
106.03 Obligationderendrecompte
106.04 Pluralitdecertificats
107EXIGENCESRELATIVESAUSYSTMEDEGESTIONDELASCURITI
107.01 Application
107.02 tablissementdusystmedegestiondelascurit
107.03 Systmedegestiondelascurit
107.04 Ampleur
PARTIEIIIDENTIFICATIONETIMMATRICULATIONDESARONEFSETUTILISATION
DARONEFSLOUSPARDESPERSONNESQUINESONT
PASPROPRITAIRESENRIGISTRS

203UTILISATIONDARONEFSLOUSPARDESPERSONNESQUINESONTPAS
PROPRITAIRESENRIGISTRS
203.02 Application
203.03 Utilisationd'aronefslousGnralits
203.04 Utilisationd'aronefslouschelleinternationale
203.05 Immatriculationd'unaroneflou
203.06 Envoideconsignesdenavigabilit
203.07 Nombremaximald'aronefslous
203.08 Restrictionsrelativeslaprioded'utilisationauxtermesdel'autorisation
203.09 Prsentationdelalocationsigne
PARTIEIIIARODROMESETAROPORTS

300DFINITIONS
300.01 Dfinitions
301ARODROMES
301.01 Application
4

301.04 Balisesetmarques
301.06 Indicateurdedirectionduvent
301.07 Balisagelumineux
301.08 Interdictions
301.09 Prventiondesincendies
302AROPORTS
302.10 Interdictions
302.11 Prventiondesincendies
PARTIEIVDLIVRANCEDESLICENCESETFORMATIONDUPERSONNEL

400GNRALITS
400.01 Dfinitions
401PERMIS,LICENCESETQUALIFICATIONSDEMEMBREDQUIPAGEDE
CONDUITE
401.03 Obligationdtretitulairedunpermis,dunelicenceoudunequalificationde
membredquipagedeconduite
401.04 Membredquipagedeconduitedunaronefimmatriculdansuntatcontractant
autrequeleCanada
401.05 Misejourdesconnaissances
401.08 Carnetspersonnels
401.10 Reconnaissancedutempsdevolaccumulparuncopilote
401.11 Programmedeformationdelicencedepilotedeligne
401.34 ATPL Avion Avantages
401.47 QualificationdevolsauxinstrumentsAvantages
401.48 Priodedevalidit
401.52 Qualificationdesecondofficier
401.53 SecondofficierAvantages
401.61 Qualificationdinstructeurenvol
404EXIGENCESMDICALES
404.03 Obligationdtretitulaireduncertificatmdical
404.04 Dlivrance,renouvellementetpriodedevaliditducertificatmdical
404.06 Interdictionconcernantlexercicedesavantages
404.10 Exigencesrelativesaucertificatmdicalpourleslicencesdupersonnel
404.18 Permissiondecontinuerexercerlesavantagesdunpermis,dunelicenceoudune
qualification
PARTIEVNAVIGABILIT

NORMES
MANUEL DENAVIGABILIT,CHAPITRE525 AVIONSDELACATGORIE
TRANSPORT
SOUSCHAPITRED CONCEPTIONETCONSTRUCTION
525.855 Compartimentsfretetbagages
525.857 Classificationdescompartimentscargo

PARTIEVIRGLESGNRALESDUTILISATIONETDEVOLDESARONEFS

600DFINITIONS
600.01 Dfinitions
601STRUCTURE,CLASSIFICATIONETUTILISATIONDELESPACEARIEN
601.01 Structuredelespacearien
601.02 Classificationdelespacearien
601.03 Espaceariendutilisationdetranspondeurs
601.04 VolsIFRetVFRdanslespaceariendeclasseFstatutspcialrglementou
statutspcialserviceconsultatif
601.05 VolIFRdanslespaceariendeclasseA,B,C,D ouE,oudanslespacearien
contrldeclasseFstatutspcialrglementoustatutspcialservice
consultatif
601.06 VolVFRdanslespaceariendeclasseA
601.07 VolVFRdanslespaceariendeclasseB
601.08 VolVFRdanslespacearien declasseC
601.09 VolVFRdanslespaceariendeclasseD
601.14 Dfinition
601.15 Restrictionsrelativeslutilisationdaronefslorsdesfeuxdeforts
601.16 DlivrancedunNOTAMvisantdesrestrictionsrelativeslutilisationdesaronefs
lorsdesfeuxdeforts
601.17 Exceptions
601.18 Arrtinterdisantourestreignantl'utilisationdesaronefs
601.20 Projectiond'unesourcelumineusedirigedeforteintensitversunaronef
601.21 Exigencerelativeauxavis
601.22 Obligationducommandantdebord
602RGLESDUTILISATIONETDEVOL
602.01 Utilisationimprudenteoungligentedesaronefs
602.02 tatdesmembresdquipagedeconduite
602.03 AlcoolsoudroguesMembresdquipage
602.04 AlcoolsoudroguesPassagers
602.06 Usagedutabac
602.07 Limitesdutilisationdesaronefs
602.08 Appareilslectroniquesportatifs
602.09 Avitaillementencarburantavecmoteurenmarche
602.10 Dmarragedesmoteursdunaronefetmoteursenmarchedunaronefausol
602.11 Givragedunaronef
602.12 Volaudessusdezonesbtiesoudunrassemblementdepersonnesenpleinair
pendantledcollage,lapprocheetlatterrissage
602.13 Dcollage,approcheetatterrissagelintrieurdezonesbtiesdunevilleoudun
village
602.14 Altitudesetdistancesminimales
602.15 VolbassealtitudeAutorisation
602.17 Personnesbordpendantunvolbassealtitude
602.19 PrioritdepassageGnralits
602.20 PrioritdepassageAronefmanuvrantlasurfacedeleau

602.21 vitementdabordage
602.22 Remorquage
602.23 Chutedobjets
602.24 Volenformation
602.25 Monterborddunaronefouquitterunaronefenvol
602.26 Sautsenparachute
602.27 AcrobatiesariennesInterdictionsrelativesauxendroitsetauxconditionsdevol
602.28 Acrobatiesariennesavecpassagersbord
602.30 Vidangedecarburant
602.31 Conformitauxinstructionsetautorisationsducontrledelacirculationarienne
602.32 Limitedevitesse
602.33 Volsupersonique
602.34 Altitudesdecroisireetniveauxdevoldecroisire
602.35 Procduresdecalageetd'utilisationdesaltimtresRgiondecalagealtimtrique
602.36 Procduresdecalageetd'utilisationdesaltimtresRgiondutilisationdela
pressionstandard
602.37 Procduresdecalageetd'utilisationdesaltimtresTransitionentrelesrgions
602.38 Volaudessusdelahautemer
602.39 Volstransocaniques
602.40 Dcollageouatterrissageunarodromelanuit
602.46 Refusdetransporter
EXIGENCESRELATIVESLQUIPEMENTOPRATIONNELETLQUIPEMENT
DESECOURS
602.58 Interdiction
602.59 Normesrelativeslquipement
602.60 Exigencesrelativesauxaronefsentransparmoteur
602.61 quipementdesurvieVolsaudessusdelasurfacedelaterre
602.62 Giletsdesauvetage,dispositifsetvtementsdeflottaisonindividuels
602.63 RadeauxdesauvetageetquipementdesurvieVolsaudessusdunplandeau
PRPARATIONDUVOL,PLANSDEVOLETITINRAIRESDEVOL
602.70 Dfinitions
602.71 Renseignementsavantvol
602.72 Renseignementsmtorologiques
602.73 Exigencesrelativesaudptduplandevoloudelitinrairedevol
602.74 Contenuduplandevoloudelitinrairedevol
602.75 Dptduplandevoloudelitinrairedevol
602.76 Modificationsduplandevol
602.77 Exigencesrelativesaudptduncompterendudarrive
602.78 Contenuducompterendudarrive
602.79 Rapportssurlesaronefsenretard
602.86 Bagagesdecabine,quipementetfret
602.87 Instructionsauxmembresdquipage
602.88 Exigencesrelativesaucarburant
602.89 Exposdonnauxpassagers
UTILISATIONDUNARONEFUNARODROMEOUDANSSONVOISINAGE

602.96 Gnralits
602.97 UtilisationsdesaronefsVFRetdesaronefsIFRaux arodromesnoncontrls
lintrieurdunezoneMF
602.98 ExigencesgnralespourlescomptesrendusMF
602.99 ProcduresdecompterenduMFavantdecirculersurlairedemanoeuvre
602.100ProcduresdecompterenduMFaudpart
602.101ProcduresdecompterenduMFlarrive
602.102ProcduresdecompterenduMFaucoursdescircuitscontinus
602.103ProcduresdecompterenduentraversantunezoneMF
602.104ProcduresdecomptesrendusdunaronefIFRavantdeffectueruneapprocheou
un atterrissageunarodromenoncontrl
602.105Critresacoustiquesdutilisation
602.106Pistessoumisesauxcritresacoustiques
RGLESDEVOLVUE
602.114ConditionsmtorologiquesdevolvueminimalespourunvolVFRdanslespace
ariencontrl
602.115ConditionsmtorologiquesdevolvueminimalespourunvolVFRdanslespace
ariennoncontrl
602.116VolVFROTT
602.117VolVFRspcial
RGLESDEVOLAUXINSTRUMENTS
602.121Exigencesgnrales
602.122Exigencesrelativesauxarodromesdedgagement
602.123Minimumsmtorologiqueslarodromededgagement
602.124Altitudesminimalesrespecterpourlefranchissementdobstacles
602.125CompterendudepositionIFRenroute
602.126Minimumsdedcollage
602.127Approcheauxinstruments
602.128Minimumsd'atterrissage
602.129InterdictiondapprocheGnralits
602.130InterdictiondapprocheCATIII
RADIOCOMMUNICATIONS
602.136coutepermanente
602.137PannederadiocommunicationsbilatralesenvolIFR
602.138PannederadiocommunicationsbilatralesenvolVFR
COMMUNICATIONSDURGENCEETSRET
602.143Capacitdelaradiofrquencedesecours
602.144Signauxdinterception,interceptiondaronefsetinstructiondatterrir
602.145ADIZ
602.146PlanESCAT
604TRANSPORTDEPASSAGERSPARUNEXPLOITANTPRIV
GNRALITS
604.01 Dfinitions
604.02 Application
8

604.03 Certificat
604.04 Systmedegestion
604.05 Contenuducertificat
604.06 Dlivrancedesautorisations
604.07 Arrtsministrielslorsquelascuritestcompromise
OPRATIONSARIENNESETFORMATION
604.21 VisibilitenvolminimaleenvolVFREspaceariennoncontrl
604.22 AucunarodromededgagementVolIFR
604.23 Minimumsdedcollage
604.24 Procduresdapprocheauxinstruments
604.25 Systmedenavigation
604.2 Programmedeformation
604.27 Manueldutilisationdelaronef
605EXIGENCESRELATIVESAUXARONEFS
605.03 Autoritdevol
605.04 Accessibilitaumanueldevoldelaronef
605.05 Inscriptionsetaffiches
605.06 Normesettatdeservicedelquipementdelaronef
605.07 Listedquipementminimal
605.08 quipementquinestpasentatdeserviceouatenlev -Gnralits
605.09 quipementquinestpasentatdeserviceouatenlev -Aronefayantuneliste
dquipementminimal
605.10 quipementquinestpasentatdeserviceouatenlevAronefsansliste
dquipementminimal
EXIGENCESRELATIVESLQUIPEMENTDELARONEF
605.14 Aronefsentransparmoteurs VolVFRdejour
605.15 Aronefsentransparmoteurs VolVFROTT
605.16 Aronefsentransparmoteurs VolVFRdenuit
605.17 Utilisationdesfeuxdepositionetdesfeuxanticollision
605.22 Exigencesrelativesauxsigesetauxceinturesdescurit
605.23 Exigencesrelativesauxensemblesderetenue
605.24 Exigencesrelativeslaceinturebaudrier
605.25 CeinturesdescuritetensemblesderetenueUtilisationgnrale
605.26 Utilisationdesceinturesdescuritetdesensemblesderetenuedespassagers
605.27 Utilisationdesceinturesdescuritdesmembresdquipage
605.28 Ensemblesderetenuedenfants
605.29 Dispositifdeblocagedescommandesdevol
605.30 Systmededgivrageetdantigivrage
605.31 quipementetrservedoxygne
605.32 Utilisationdoxygne
605.33 Exigencesrelativesauxenregistreursdedonnesdevoletauxenregistreursdela
paroledanslepostedepilotage
605.34 Utilisationdesenregistreursdedonnesdevoletdesenregistreursdelaparoledans
lepostedepilotage
605.35 Transpondeuretquipementdetransmissionautomatiquedaltitudepression

605.36 Dispositifousystmedavertisseurdaltitude
605.37 Dispositifavertisseurdeproximitdusol
605.38 ELT
605.39 UtilisationdesELT
605.40 DclenchementdelELT
605.41 Indicateurdassiettedesecours
605.84 MaintenancedaronefsGnralits
605.85 Certificationaprsmaintenanceettravauxlmentaires
605.86 Calendrierdemaintenance
605.87 Changementdecalendrierdemaintenancedesproduitsaronautiques
605.88 Inspectionsuivantdesconditionsdutilisationanormales
DOSSIERSTECHNIQUES
605.93 DossierstechniquesGnralits
605.94 Exigencesrelativesauxcarnetsderoute
605.95 Carnetderoutetransportbord
605.96 Exigencesrelativesauxdossierstechniquesautresquelecarnetderoute
605.97 Transfertdesdossiers
606DIVERS
606.01 Matrieldeguerre
606.02 Assuranceresponsabilit
606.03 quipementdentranementsynthtiquedevol
PARTIEVIISERVICESARIENSCOMMERCIAUX

700SERVICESARIENSCOMMERCIAUX
700.01Dfinitions
700.02 Exigencesrelativesaucertificatd'exploitationarienne
700.03 Autorisationd'exploiterunservicearienspcialisenvertudel'ALNA
700.04 Admissibilitaucertificatd'exploitationarienne
700.05 Exigencesrelativesauxaronefs
700.06 Affrtementdedureprolonge
700.07 Accorddegestion
700.08 Exploitationentrepointsl'tranger
700.09 Fonctionsdutitulaireduncertificat
LIMITESDETEMPSDEVOLETDETEMPSDESERVICEDEVOLETDEPRIODESDE
REPOS
700.14 Systmedecontrle
700.15 Limitesdetempsdevol
700.16 Limitesdetempsdeservicedevoletpriodesderepos
700.17 Circonstancesoprationnellesimprvues
700.18 Reportdelheuredeprsentationautravail
700.19 Exigencesrelativeslapriodesansservice
700.20 Miseenplacedunmembredquipagedeconduite
700.21 Membresdquipagedeconduiteenrserve
700.22 Volsdelonguedistance
700.23 Reposauxcommandesaupostedepilotage
10

704EXPLOITATIONDUNSERVICEARIENDENAVETTE
704.01 Application
OPRATIONSARIENNES
704.12 Instructionsrelativesauxoprations
704.13 Renseignementsgnrauxrelatifsauxoprations
704.15 Systmedecontrledexploitation
704.16 Autorisationdevol
704.17 Plandevolexploitation
704.19 Listedevrifications
704.20 Exigencesrelativesaucarburant
704.21 Accsaupostedepilotage
704.22 Simulationdesituationsdurgence
704.23 ExigencesrelativeslamargedefranchissementdobstaclesenvolVFR
704.24 VisibilitenvolminimaleenvolVFRespaceariennoncontrl
704.25 ConditionsmtorologiquesenvolVFR
704.26 Minimumsdedcollage
704.27 AucunarodromededgagementvolIFR
704.29 Routesdanslespaceariennoncontrl
704.30 Procduresdapprocheauxinstruments
704.32 Contrledelamasseetducentrage
704.33 Procduresdescuritdanslacabineetsurlairdetrafic
704.34 Exposdonnauxpassagers
704.35 Cartedesmesuresdescurit
LIMITESDUTILISATIONRELATIVESAUXPERFORMANCESDESARONEFS
704.46 Limitesdemasseaudcollage
704.47 Trajectoirenettededcollage
704.48 Limitesenrouteavecunmoteurinoprant
704.49 Limitesdergulation:atterrissageunarodromededestinationetunarodrome
dedgagement
704.50 Limitesdergulation:pistemouilleavionsturboracteurs
EXIGENCESRELATIVESLQUIPEMENTDESARONEFS
704.62 Exigencesgnrales
704.63 Utilisationdunaronefdansdesconditionsdegivrage
704.64 Dtecteurdorageetradarmtorologiquedebord
704.65 quipementsupplmentaireutilisationdunaronefparunseulpilote
704.66 Inhalateurprotecteur
704.67 Oxygnedepremierssoins
704.68 Ceinturebaudrier
QUIPEMENTDESECOURS
704.83 Extincteursportatifs
704.84 Normesrelativeslquipementetlinspection
EXIGENCESRELATIVESAUPERSONNEL
704.106quipageminimal
704.107Dsignationduncommandantdebordetduncommandantensecond
11

704.108Qualificationsdesmembresdquipagedeconduite
704.109Qualificationsdupersonnelducontrled'exploitation
704.110Pouvoirsdevrification etdecontrle
704.111Priodedevalidit
ENTRAINEMENT
704.115Programmedeformation
704.116Approbationconditionnelleduprogrammedeformation
704.117Dossiersdeformationetdequalifications
MANUELS
704.122Diffusiondumanueldexploitationdelacompagnie
704.123Manueldutilisationdelaronef
704.124Procduresdutilisationnormalises
705EXPLOITATIONDUNEENTREPRISEDETRANSPORTARIEN
705.01 Application
OPRATIONSARIENNES
705.16 Exceptions
705.20 Systmedecontrledexploitation
705.21 Autorisationdevol
705.22 Plandevolexploitation
705.23 Maintenancedelaronef
705.24 Listedevrifications
705.25 Exigencesrelativesaucarburant
705.26 OprationavecdistancedevolprolongeAvionbimoteur
705.27 Accsaupostedepilotage
705.28 Sigedesinspecteursdelascuritdanslacabine
705.29 Membresdquipagedeconduiteauxcommandes
705.30 Simulationdesituationsdurgence
705.31 Exposdonnauxmembresdquipage
705.32 ExigencesrelativeslamargedefranchissementdobstaclesenvolVFR
705.33 ConditionsmtorologiquesenvolVFR
705.34 Minimumsdedcollage
705.35 AucunarodromededgagementVolIFR
705.37 Routesdanslespaceariennoncontrl
705.38 Procduresdapprocheauxinstruments
705.39 Contrledelamasseetducentrage
705.40 Procduresdescuritdanslacabineetdescuritdespassagers
705.42 Bagagesdecabine
705.43 Exposdonnauxpassagers
705.44 Cartedesmesuresdescurit
705.45 Fermetureetverrouillagedelaportedupostedepilotage
705.46 VolVFRdenuitavion
LIMITESDUTILISATIONRELATIVESAUXPERFORMANCESDESARONEFS
705.55 Exigencesgnrales
705.56 Limitesdemasseaudcollage

12

705.57 Trajectoirenettededcollage
705.58 Limitesenrouteavecunmoteurinoprant
705.59 Limitesenrouteavecdeuxmoteursinoprants
705.60 Limitesdergulation:Atterrissageunarodromededestinationetunarodrome
dedgagement
705.61 Limitesdergulation:pistemouilleavionsturboracteurs
EXIGENCESRELATIVESLQUIPEMENTDESARONEFS
705.67 Exigencesgnrales
705.68 Pharesdatterrissage
705.69 Utilisationdunaronefdansdesconditionsdegivrage
705.70 Radarmtorologiquedebord
705.71 Inhalateurprotecteur
705.72 Oxygnedepremierssoins
705.73 Postedinterphone
705.74 Circuitdannoncespassagers
705.75 Ceinturebaudrierdesmembresdquipage
705.76 Protectionincendiedanslestoilettes
705.78 Marquesdvacuationdurgencesituesproximitduplancher
705.79 Rangementdeslampesdepoche
705.80 Portesetverrous
705.81 Protectioncontrel'incendiedanslessoutesfretetlessoutesbagages
QUIPEMENTDESECOURS
705.89 Mgaphone
705.90 Troussedepremierssoins
705.91 Troussemdicaledurgence
705.92 Hachedesecours
705.93 Extincteursportatifs
705.94 quipementdoxygne
705.95 quipementdesurvie
705.96 Exigencesrelativesauxinspections
705.97 Lampedepoche
EXIGENCESRELATIVESAUPERSONNEL
705.103Dsignationduncommandantdebordetduncommandantensecond
705.104Exigencesrelativesauxagentsdebord
705.106Qualificationsdespilotes
705.107Qualificationsdesmcaniciensnavigantsetdessecondsofficiers
705.108Appariementdesmembresdquipagedeconduite
705.111Qualificationsrelativesauxroutesetauxarodromes
705.113Priodedevalidit
FORMATION
705.124Programmedeformation
705.125Approbationconditionnelleduprogrammedeformation
705.126Cabinedentranementlvacuationdurgence
705.127Dossiersdeformationetdequalifications
MANUELS
13

705.136Diffusiondumanueldexploitationdelacompagnie
705.137Manueldutilisationdelaronef
705.138Procduresdutilisationnormalises
SYSTMEDEGESTIONDELASCURIT
705.151 Exigences
705.152 lmentsdusystmedegestiondelascurit
ENTRAVEAUTRAVAILDUNMEMBREDQUIPAGE
705.174 Signalementdesincidentsdentraveautravaildunmembredquipage

14

ESPACEARIENCANADIEN
SPCIFICATIONDE
PERFORMANCESMINIMALESDE
NAVIGATION(CMNPS)
1 Gnralits
2 Pannepartielleoutotaledesmoyens
denavigation
3 Compterendudeposition
SPCIFICATIONSCANADIENNESDE
PERFORMANCESMINIMALESDE
NAVIGATION(CMNPS)
CERTIFICATION

PROCDURES

NOTAM
AIMDETC
BUREAUDELASCURITDES
TRANSPORTSDUCANADA(BST)
AIMDETCGEN3.0
PROCDURESETSERVICESDELA
CIRCULATIONARIENNE
1 Servicesconsultatifsetdecontrle
delacirculationarienne
2 Stationsdinformationdevol,
Centresdinformationdevol
3 Procduresdecommunication
4 Serviceradar
5 AutorisationsetinstructionsduATC
6 PlanESCAT
7 Espacementencasdeturbulence
desillage
8 Procduresauxaroportset
arodromesnoncontrls
9 Procduresauxaroportset
arodromescontrls
10 Frquenceobligatoireetfrquence
detraficdarodromes
11 ProcduresenrouteVFR
12 Atterrissageetattentelcart
(LAHSO)
VOLSDANSLESPACEARIEN
SUPRIEURINTRIEUR

1 Gnralits
2 Certification
3 Exigencesenmatiresdesystme
denavigation
4 Transitionentrelespacearien
CMNPSetlerseaudesvoies
intrieurescanadiennes
5 Minimumsdespacement

1 Procduresdecalagealtimtrique
2 Altitudesdecroisire
3 Nombredemach/Changements
devitesse
4 Profilededescente
5 Entreetsortiedanslespacearien
noncontrl
6 Procduresdevoldanslespace
ariennoncontrl

15

PROCDURESATCSPCIALES

MINIMUMDESPERATION
VERTICALERDUIT(RVSM)

1 RespectdunombredeMach
2 Procdurespourroutesparallles
etdcales
3 Espacearienstructur
4 Espaceariendeperformances
minimalesdenavigation
requises(RNPC)
5 Espaceariencanadien
spcificationdeperformance
minimalesdenavigation(CMNPS)
6 Routesintrieurescanadiennes
7 Structuredesroutescanadiennes
8 Systmedavertissementdetrafic
etdvitementdabordage(TCAS)
PROCDURESATLANTIQUENORD

1
2
3
4

Gnral
EspacearienRVSM
RVSMTransitionAirspace
Procduresdecontrledela
circulationarienne
5 Exigencesrelativesauxaronefs
PROCDURESPOURVOLS
INTERNATIONNEAUX
1 Entre,transitetdpartdaronefs
(AIMdeTCFAL2.0)
AUTRELGISLATION
1 LoisurlestransportsauCanada
PartieII
licence,interdictions(sections57)
Reglementsurlestransports
aeriens(section3et7)
2 Codecanadiendutravail
PartieII Scuritetsantau
travail,Obligationsetdroitsdes
employs(articles126,127et128)
3 Transportariendemarchandises
dangereuses(AIMdeTCRAC
Annexe3.0)

1 Aronefsdelaviationgnrale
2 Routesariennes
nordamricaines(NAR)
3 SystmederoutesorganisesNAT
4 Rglesdevoletprocdurespourles
plansdevol
5 Autorisations,comptesrendusde
positionetpannedecommunication
6 Utilisationdutranspondeur

16

PARTIE2:CELLULES,MOTEURS,HLICESETCIRCUITSDEBORD
CELLULES

CIRCUITSDEBORD

1 Commandesdevol
2 Volets
3 Fentesdeborddattaqueetbecs
deborddattaque
4 Dporteurs
5 Cloisonsdedcrochage
6 Ailettesdextrmitdevoilure
7 Avionscanards
8 Gnrateursdetourbillons
9 Mcanismedecompensation
MOTEURS

1
2
3
4
5
6

Carburant
Huile
lectrique
Hydraulique
Pneumatique
Avertissement(ex.Givrage,
incendie,)
7 Protectionincendie
8 Chauffage
9 Dgivrageetantigivrage
10 Oxygne
11 Climatisation
12 Pressurisation
13 Traindatterrissageetfrein
14 Piloteautomatique
15 Avioniques
16 Commandesdevol
SYSTMESDAVERTISSEMENTET
DEPROTECTION

1 Principesdefonctionnementde
moteurspiston
2 Procduresdutilisationdesmoteurs
piston
3 Principesdefonctionnementdes
turbomoteurs
4 Procduresdutilisationdes
turbomoteurs
5 Principesdefonctionnementdes
turboracteurs
6 Procduresdutilisationdes
turboracteurs
7 Commandesmoteur
8 FADEC(rgulationautomatique
pleineautoritredondante)
HLICES

1 Systmeavertisseurprincipale
2 Avertisseurdedcrochage
identification/protection
3 TAWS/GPWS
4 ACAS/TCAS
5 Avertisseurd'altitude
6 Dtectiondemtoetd'clair
7 Avertisseurdeconfigurationenvol
8 Dcollage/vrificationde
configuration/avertisseur

1 Tractionetcoupledelhlice
2 Pasgomtriqueetpaspratique
3 Souffledelhlice,effet
gyroscopiqueettractionasymtrique
4 Commandes
5 Plagederglageausoletenvol
6 Vitesseconstante
7 Miseendrapeau
8 Inversiondespas

17

PARTIE3:MTOROLOGIE
ATMOSPHRETERRESTRE

STABILITETINSTABILIT

1 Proprits
2 Structureverticale
3 AtmosphretypeOACI
PRESSIONATMOSPHRIQUE

1 Gradientthermiquevertical
etstabilit
2 Modificationdelastabilit
3 Caractristiquesdelairstableetde
lairinstable
4 Rchauffementetrefroidissementdela
surface
5 Processusdascendance
6 Subsidenceetconvergence
NUAGES

1
2
3
4

Mesuredelapressionatmosphrique
Pressionauniveaudelastation
Pressionauniveaumoyendelamer
Systmesdepressionet
leursvariations
5 Effetsdelatemprature
6 Diffrenceshorizontalesdepression
LASPECTMTOROLOGIQUEDE
LALTIMTRIE

1
2
3
4

Classification
Formation
Typesetidentification
Prcipitationsetturbulencesassocies
auxnuages
TURBULENCE

1
2
3
4
5

Altitudepression
Altitudedensit
Altitudevraie
Calagesaltimtriques
Effetsdelapressionetdela
temprature
TEMPRATURE

1
2
3
4
5

Convection
Mcanique
Orographique
Turbulenceenairclair
VIRGA Refroidissementpar
vaporation
6 Critrespourlatransmission
desobservations
7 Ondeorographique(demontagne)

1 Rchauffementetrefroidissementde
latmosphreConvection,advection
etrayonnement
2 Diffrencehorizontale
3 Variationsdelatemprature
enaltitude
4 Inversions
5 Couchesisothermes
HUMIDIT
1
2
3
4
5

Humiditrelative,pointderose
Sublimationetcondensation
Formationdenuages
Prcipitations
Gradientadiabatiquesaturetsec

18

VENT

TEMPSAUXFRONTS

1 Gradientdepression
2 Dviationscausesparlarotationdela
terre
3 Ventsdanslesbasses
couchesVariationduventensurface
4 Frottement
5 Forcecentrifuge
6 Mouvementdextrogyre,lvogyre
7 Rafalesetgrains
8 Effetsdiurnes
9 Brisesdeterresetbrisesdemer
10 Effetscatabatiquesetanabatiques
11 Effetstopographiques
12 Cisaillementduvent,types
etcauses
COURANTSJETS

1
2
3
4

Frontchaud
Frontfroid
Frontstationnaire
Languedairchaudetfront
enaltitude
GIVRAGEDELARONEF
1 Formation
2 Typesdeglace
3 Critresdecompterendu
4 Typedenuagesetdegivrage
5 Pluieverglaanteetbruine
6 Givrageenairclair(geleblanche)
7 Efficacitdelaccumulation
8 Rchauffementarodynamique
ORAGES
1 Conditionsfavorisantlaformation
desnuages
2 Cycledevie
3 Classification associsauxmasses
dair,auxfronts,auxlignesdegrain,
laconvectionauxeffetsorographiques
etnocturnes
4 Tornadesetouragans
5 Dangers turbulence,grle,pluie,
givrage,altimtrie,clairs,frontsde
rafales,rafalesdescendanteset
microrafales
COUCHESAUSOL

1
2
3
4

Courantsjetsdusaufront
Rpartitionduvent/Endroit
Rpartitiondelatemprature
Variationsaisonnireenlatitude
etenvitesse
5 JetsstratosphriquesdelArctique
6 Courantsjetssubtropicaux
7 Turbulences
MASSESDAIR
1
2
3
4
5
6
7

Dfinitionetcaractristiques
Formation
Classification
Modification
Facteursquidterminentletemps
Effetssaisonniersetgographiques
MassesdairtouchantlAmriquedu
Nord
FRONTS
1 Structure
2 Types
3 Formation
4 Coupesverticales
5 Discontinuitstraverslesfronts
6 Ondesfrontalesetocclusions
7 Frontognseetfrontolyse

1
2
3
4

19

Formationdebrouillard
Typesdebrouillard
Brumeetfume
Obstacleslavisibilitassocisau
vent

SERVICESMTOROLOGIQUES
OFFERTSAUXPILOTES

PRVISIONSPOURLAVIATION
1 Horairesdesmissionsetpriodes
devalidit
2 Dchiffrage
3 Prvisionsdezonesgraphiques(GFA)
etAIRMET
4 Prvisionsdarodromes(TAF)
5 Prvisionsdesventsetdes
tempraturesenaltitude(FD)
6 Avertissementdesdangers
mtorologiquesenvol(SIGMET)
CARTESDUTEMPSETCARTESDE
PRVISIONS(PROG)

1 Servicedexposmtorologique
laviation(SEMA)
2 Servicedinformationmtorologique
laviation(SIMA)
3 Stationsdinformationdevol(FSS)
4 Diffusiondebulletinsmtorologiques
parlesFSS
5 Expossmtorologiquesduservice
delenvironnement
6 Radiodiffusiondebulletins
mtorologiquesenregistrs
7 DUATSServicemtorologique
fourniparlentrepriseprive
8 Serviceautomatiquedinformationde
rgionterminale(ATIS)
9 DiffusiondeVOLMETenHF
10 Servicetlphoniqueautomatiquede
bulletinsmtorologiquespourles
pilotes(PATWAS)
BULLETINSMTOROLOGIQUES
POURLAVIATION

1 Horairesdesmissionsetpriodes
devalidit
2 Dchiffrageetsymboles
3 Cartedutempsensurface
4 Cartedeprvisionensurface
5 CarteenaltitudeANAL(850mb,
700mb,500mb&250mb)
6 CarteenaltitudePROG(FL240,
FL340,FL450)
7 Cartedeprvisiondutemps
significatif FL100250(700400mb)
etFL250630(400100mb)

1 Messagedobservation
mtorologiquesrgulires(METAR)
2 Speci
3 Dchiffrage
4 AWOS/LWIS
5 Comptesrendusmtorologiques
(PIREPetAIREP)

20

PARTIE4:INSTRUMENTS
INSTRUMENTSDEVOLPRINCIPES
ETUTILISATION

INSTRUMENTSMOTEURS
PRINCIPESETUTILISATION

1 Systmeanmomtrique
(Pitotstatique)
2 Anmomtre
3 Machmtre
4 Altimtreetaltimtrecodeur
5 Radioaltimtre/Altimtreradar
6 Tempratureextrieure
7 Indicateurdevirageetdinclinaison
latrale/Coordonnateurdevirage
8 Variomtre(VSI)
9 Indicateurdecap
10 Indicateurdassiette(AI)
11 Directeurdevol
12 Indicateurradiomagntique(RMI)
13 Indicateurdesituationhorizontale
14 Indicateurdangledattaque
GESTIONDEVOLINSTRUMENTS

1 Tachymtre
2 Pressiondadmission
3 Pressiondelhuile
4 Tempraturedelhuile
5 Tempraturedesgazdchappement
6 Tempraturedelaculasse
7 Tempraturedelairducarburateur
8 Tempraturedeprisedair
9 Pressionducarburant
10 Dbitducarburant
11 Couplemtre
12 Rapportdepressionmoteur(EPR)
13 Tempratureentreturbine
(ITT/TIT)
SYSTMEDECOMPASDES
ARONEFS
1
2
3
4

1 Systmegestiondevol(FMS)
2 Systmedinstrumentsdevol
lectroniques(EFIS)
3 Moniteurlectroniquecentralis
debord(ECAM)

21

Construction
Utilisation
Restrictionsetanomalies
Tlcompasgyromagntique

PARTIE5:NAVIGATIONGNRALITS
TERMESDENAVIGATION

PLANDEVOLINFORMATIS

1 Positionair
2 Orthodromie
3 Loxodromie
4 Anglehoraireorigine
CARTES

1 Dchiffrement
2 Analyseetinterpolation
NAVIGATIONENROUTE
1 Utilisationdescartesaronautiques
2 Calculdecapetdevitessesol
3 Utilisationdesaidesradiopour
dterminerlapositionetlereportdes
lignesdeposition
4 Techniquesdenavigation
gyroscopiquedanslesrgions
dincertitudecompas
5 Misejourdujournaldebord
(positionair)
6 Calculdelavlocitduvent

1 Projectionconiqueconforme
Lambert
2 ProjectionMercatortransversale
3 Cartesenroute Espacearien
infrieuretsuprieur
HEUREETLONGITUDE
1 Fuseauxhorairesetleursrapports
aveclalongitude
CALCULSRELATIFSLA
PLANIFICATIONDESVOLSET
FORMULAIREDEPLANDEVOL
1
2
3
4
5
6
7
8

Capetvitessevraie
Ventetvitesseduvent
IASCASEASTAS
Routeetvitessedusol
Mach
Dure
Masseetcentrage
Exigencecarburantdaprs
leplandevol
9 Quantittotaledecarburant
bord/Massesanscarburant
10 Chargesutiles/Transfertdepoids
11 Pointcritique(CP)
12 Pointquitemps(ETP)
13 Plansdevolinformatiss
14 Itinrairedevol

22

PARTIE6:COMMUNICATIONSRADIOETAIDESLA
NAVIGATIONPRINCIPESFONDAMENTAUXETUTILISATION
RADIO

SYSTMESDENAVIGATION

1 Thorielmentaire
2 Longueurdondesetfrquence
3 Bandes,frquencesutilisespourles
communicationsetlanavigation
4 Caractristiquesdesondes
radiolectriquesdebassefrquence,
hautefrquenceettrshaute
frquence
5 Ondesdesol etondes
ionosphriques
6 Distancedesaut
7 Rflexionetrfraction
8 Effetnocturne
METTEURSRCEPTEURSDE
BORD

1 Radiocompasautomatique(ADF)
2 RadiophareomnidirectionnelVHF
(VOR)
3 quipementdemesurededistance
(DME)
4 VORetTACANcoimplants
(VORTAC)
5 Systmemondialdesatellitesde
navigation(GNSSGPS)
6 Radiogoniomtriedetrshaute
frquence(VHF DF)
7 Systmedenavigationdesurface
(RNAV)
8 Systmedenavigationparinertie
(INS)
9 Systmedenavigationpar
lacomposantedinertie(IRS)
AIDESLAPPROCHE

1 VHF
2 HF
3 LIAISONDEDONNES
SYSTMEDAPPELSLECTIF
(SELCAL)

1 Systmedatterrissageaux
instruments(ILS)
2 Systmedenavigationet
datterrissageglobal(GNSSGPS)
3 Radardesurveillance(ASR&
AASR)
4 Radardapprochedeprcision
(PAR)
5 Radarsecondairedesurveillance
(SSR)
6 VASIS/PAPI
TRANSPONDERS
ACAS/TCAS

1 VHF
2 HF
RADIOBALISESDEDTRESSE(ELT)
1
2
3
4
5
6

Exigences
Essais
Planificationdesvols
Dclenchementaccidentel
Ractiondupiloteauxsignaux
Procduresrelativesauxaronefs
accidents
RADAR
1
2
3
4

1 Gnral
2 UtilisationdunACAS/TCAS
3 Immunitaccordeaupilotecontre
lesmesuresdapplicationdelaloi
EnforcementAction
4 CommandeduPilotecontrleur
5 changedupilotecontleur

Thorielmentaire
chosprimaires
chossecondaires
Radarsmtorologiques

23

PARTIE7:OPRATIONSARIENNES
7 Atterrissage
8 Ventdetravers/CRFI
9 Massealtitudetemprature,
diagrammesdeperformanceau
dcollageetlatterrissage
CONTAMINATIONDESSURFACES
CRITIQUES

EFFETSATMOSPHRIQUESSURLE
VOL
1 AtmosphretypeOACI
2 Tempratureetpression/Densitde
lair
3 Humidit/Pluie
4 Correctionspourtempratures
froides
PERFORMANCE

1 Conceptdelaronefpropre
Pratiquesettechniques
2 Contaminantsgelsycompris
lephnomnedaronefimprgnde
froid
3 Liquidededgivrageetantigivrage
4 Procduresdedgivrageet
antigivrage
5 Variablesquipeuventinfluersurle
dlaidefficacit
6 Inspectionsdessurfacescritiques
7 Inspectionavantledcollage
8 Effetssurlasant
9 Tableauxsurleslignes
directricesdapplication
TURBULENCEDESILLAGE

1 Vitessededcrochagevraieet
indique
2 Caractristiquesdepilotage
faiblevitesse
Turbopropulseur
Turboracteur
3 Caractristiquesdepilotagevitesse
leve
Turbopropulseur
Turboracteur
4 Rapportentrelavitesse
etlangledattaque
5 Vitessedecroisireoptimalepour
ladistance
6 Performancesdelaronef Les
vitessesV,dfinitionet
utilisation
7 Masseetcentrage Rectificationde
lacharge
8 Effetsdeschangementssurla
rpartitiondelamasseetdela
charge
9 Aquaplanage
10 Cisaillementduvent Effets
etvitement
11 Techniquesdatterrissage
TABLEAUXETGRAPHIQUES
1
2
3
4
5
6

1 Causeseteffets
2 Procduresdvitement
3 Critresdespacementetdispenses
MANUELDEXPLOITATION
1 Informationapprouve
CENDRESVOLCANIQUES
1 Dangers
PROFESSIONNALISME/RGLES
EMPIRIQUES
1 Ventmoyenenmonte
2 Pointdedescente
3 Tauxdedescente

Masseetcentrage
Dcollage
Monte
Croisire
Limitesdetremblement
Descente
24

PARTIE8:THORIEDUVOL
FORCESAGISSANTSURUNAVION

CONCEPTIONDESAILES

1 Facteurdecharge
2 Rapportentrelamasseetlefacteur
dechargeparrapportaudcrochage
3 Chargederafales
4 Stabilit
5 Portance,masse,tractionettrane

1 Tourbillonsdeboutdailes
2 Flche
3 Voletsdeborddattaqueet
voletsdeborddefuite
4 Ailettessupercritiques
5 Canards
6 Gnrateursdetourbillons
7 Cloisondailes
8 Dporteurs(Spoilers)

25

PARTIE9:FACTEURSHUMAINS
PHYSIOLOGIEARONAUTIQUE

RELATIONPILOTE
QUIPEMENT/MATRIEL

1 Hypoxieethyperventilation
2 Effetsdelexpansiondesgaz
3 Dcompression(ycomprisla
plongesousmarine)
4 Vueettechniquedebalayagevisuel
5 Oue
6 Orientationetdsorientation
(ycomprislesillusionsoptiques
etvestibulaires)
7 Gpositifetngatif
8 Rythmecircadienetdcalagehoraire
9 Sommeiletfatigue
LEPILOTEETLEMILIEU
DEXPLOITATION

1 Commandesetaffichages
Erreurdinterprtationetde
commande
Choixdelinformationexemple:
postedepilotageultramoderne
2 Systmesdalerteset
davertissement
Choixetrglageappropri
Faussesindications
Distractionsetinterventions
3 Procduresdutilisationnormalises
(SOP)
4 Utilisationcorrectedetableaux,de
listedevrificationetdemanuels
5 Vuedupostedepilotageetpoint
derfrencedesyeuxetpositiondu
sige
6 Automationetsatisfaction
RELATIONSINTERPERSONNELLES

1 tatdesant,exerciceet
conditionphysique
2 Obsit,alimentationetnutrition
3 Mdicaments(avecousans
ordonnance)
4 Toxicomanie(alcooletautres
drogues)
5 Grossesse
6 Chaleuretfroid
7 Bruitsetvibrations
8 Usagedutabac
9 Dangerstoxiques(ycomprisloxyde
decarbone)
PSYCHOLOGIEARONAUTIQUE

1 Communicationsaveclquipagede
conduite,lepersonneldecabine,
passagers,gestiondelacompagnie,
oprationsariennes,personnel
dentretien,servicesdela
circulationarienne
2 Pressiondexploitation:Famille,
groupedecollguesetemployeur
GESTIONDESRESSOURCESEN
QUIPE(CRM)

1 Leprocessusdeprisededcision
2 Facteursquiinfluencentlaprise
dedcision
3 Consciencedelasituation
4 Stress
5 Gestiondurisque
6 Attitudes
7 Chargedetravail(attentionet
traitementdelinformation)

1 Rsolutiondesproblmesdes
membresdquipageetlaprisede
dcision
2 Gestiondelquipage/Dynamique
depetitsgroupes
IMPACTSANSPERTEDE
CONTRLE(CFIT)
GESTIONDESMENACESETDES
ERREURS(TEM)
1 Sources
2 Mesuresprventives
3 tatdevolindsirable
26

PARTIE10:GRAPHIQUESETTABLEAUX
Lapartiesuivantecontientdesexemplesdediffrentstableauxetgraphiquesquipeuventtre
utilisspourlesexamensATPLA.
FORMULEDEDPLACEMENTDEMASSE
MASSEDEFRETDPLACE
=
MASSEDEL'AVION

DISTANCEDEDPLACEMENTDUCdeG

DISTANCEENTREBRASdeLEVIER

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

EXEMPLEDEPLANDEVOLORDINATEUR
Iln'yapasdetraductionfranaisepourlesabrviationscidessous.
PLAN1510
CYAMTOCYOWCES2HSC/FIFR08/24/00
NONSTOPCOMPUTED1209ZFORETD1700ZPROGS2400ADFCFKEBLBBS

POACYOW
ALTCYND
HLD
RES
TOT

FUEL
001475
000369
000000
002956
004800

TIME
01/09
00/13
00/00
03/16
04/38

DIST
0386
0013

ARRIVE
809Z
1822Z

TAKEOFF
013703

LAND AVPLD
012228 000457

CYAM..SSM..YYBJ513SMAREYOW314YOW..CYOW
WINDP035MXSH1/SMARE
FL330
WPT

MTRTTRTTASG/SDRZDDREMZTCTRZFFREMAFRETTA

SSM

125.5118........0090377./.. ./.......

TOC

093.1089........06903080/200/490040043

YYB

093.1089 48372403R0513401740/200/290040039

SMARE 102.9092 48373410R0505301210/070/220010038


TOD

131.3 118 48374423R0103500860/050/170010037

YOW

131.3118........0740012./.../.......

CYOW 140.5126........01200000/170/000000033
CYAM N46291W084306
N46218W0792622
SMARE N46196W078098
N45194W0754022
FIRS

KZMP/0000

SSM

N46247W084189

YYB

YOW

N45265W075538

CYOW

CZYZ/0004 CZUL/0103

(FPLI
C550/L
CYAM1700
N0372F330DCTSSMDCTYYBJ513SMAREYOW314YOWDCT
CYOW0109CYND
EET/KZMP0000CZYZ0004CZUL0103
SEL/
E/0438P/R/S/J/D/C
A/)
IN......DOWN.....ZFW......
OUT.....UP........R/FUEL.....
FLT.....AIR.......T/OWT.....

37

OPNLWT
008446

POA
ALT
HLD
RES
TOT
AVPLD
OPNLWT

Pointdarrive
Arodromededgagement
Attente
Rservedecarburant
Total
Chargemoyenne
Poidsoprationnel

NOTE:Lescalculsdemasseetdecentragefaitssparmmentpvalentsurles
prsentscalculsdemasse.
CYAM...SSM
YOW314YOW
WINDP035
FL330
WPT
MTR
T
TAS
G/S
DR
ZD
DREM
ZT
CTR
ZF
FREM
AFR
ETA
CYAM
FIRS
FPLI
TOC
TOD

VoldirectdeCYAMSSM
Radialde314versYOW
Facteurdepoussede35noeuds
Niveaudevol330
Pointdecheminement
Routemagntique
Temprature
Vitessevraie
Vitessesol
Drive
Distancedelazone(tape)
Distancerestante
Tempsprvudanslazone(tape)
Tempsrestant
Carburantutilisdanslazone(tape)
Carburantrestant
Quantitrelledecarburantrestant
Heuredarriveprvue
LatitudeetlongitudedeCYAM
LimitesdelaFIR(temps)
Plandevolauxinstruments
Findemonte
Findedescente

38

MATRIELDTUDERECOMMAND

Commandementarien Manueldemtorologie(TP 9352F)

Commandementarien Manueldemtorologie(Supplment)(TP 9353F).

Lesfacteurshumainsenaviation Manueldebase(TP12863F),etFacteurs
humainsenaviation Manuelavanc(TP12864F).

Dansledoute...Contaminationdessurfacescritiquesdelaronef(TP10643F)

ManueldinformationaronautiquedeTransportsCanada(AIMdeTC)
(TP14371) http://www.tc.gc.ca/fra/aviationcivile/publications/tp14371menu
3092.htm

Rglementdel'aviationcanadien(RAC)
http://www.tc.gc.ca/aviationcivile/servreg/affaires/rac/menu.htm

CirculaireconsultativeSrie700Servicesarienscommerciaux
http://www.tc.gc.ca/aviationcivile/servicesdegestion/centredereference/ci/700/me
nu.htm

Supplmentdevol Canada

Cartesenrouteniveausuprieur/niveauinfrieur

Leguided'tudeducertificatrestreintderadiotlphoniste(servicearonautique)est
disponiblesansfraisdesbureauxdudistrictdel'IndustrieCanadaExamensetlicence
radio(http://www.strategis.gc.ca/).
Desrenseignementssurletransportdesmarchandisesdangereusessontdisponibles
auprsdeTransportsCanada.
Desrenseignementssurleslicencesdetransportariensontdisponiblesauprsde
lOfficedestransportsduCanada(http://www.ctaotc.gc.ca/).
DesrenseignementssurlesexigencesdouaniressontdisponiblesauprsdelAgencedes
douanesetdurevenuduCanada(http://www.cbsaasfc.gc.ca/menuf.html).
DesrenseignementssurleCodecanadiendutravailsontdisponiblesauprsde
DveloppementSocialCanada(http://www.sdc.gc.ca/).
Onpeutobtenirdesrenseignementssurlespublicationsproduitespardesmaisons
dditioncommercialesauprsdescolesdepilotagelocales,deslibrairiesetdesautres
sourcesdugenre.
Onpeutobtenirdenombreusespublicationsutilisespourlaformationdespilotesaux
tatsUnis,ens'adressantau:SuperintendentofDocuments,U.S.GovernmentPrinting
Office,Washington,D.C.20402(http://www.access.gpo.gov/index.html).

39

MATRIELDTUDERECOMMANDPOURLEXAMENDECONVERSION
FAA

LescandidatsquipassentlexamendeconversionduncertificatdelaFAAlalicence
depilotedeLigne(examenFAAAA)sontencouragsrevoirlesrfrencessuivantes
danslamesureoellestraitentdelutilisationdavions:
RACPartieI,Souspartie1
RACPartieIV,Souspartie1

RACPartieIV,Souspartie4

RACPartieVI,Souspartie1

RACPartieVI,Souspartie2

RACPartieVI,Souspartie5

DISPOSITIONSGNRALES
101.01 Dfinitions(aubesoin)
PERMIS,LICENCESETQUALIFICATIONSDE
MEMBREDQUIPAGEDECONDUITE
401.05 Misejourdesconnaissances
401.34 ATPL,LicencedepilotedeligneAVION
Avantages
EXIGENCESMDICALES
404.04 Dlivrance,enouvellement,priodedevalidit
etprolongationduncertificatmdical
LESPACEARIEN
SectionI Structure,classificationetutilisationde
lespacearien
SectionIIRestrictionsrelativeslutilisation
daronefsetdangerspourlascuritarienne
RGLESDUTILISATIONETDEVOL
SectionIGnralits
SectionII Exigencesrelativeslquipement
oprationneletlquipementdesecours
SectionIII Prparationduvol,plansdevolet
itinrairesdevol
SectionIVExigencesavantvoletexigencesrelatives
aucarburant
SectionVUtilisationdunaronefunarodromeou
danssonvoisinage
SectionVIRglesdevolvue
SectionVIIRglesdevolauxinstruments
SectionVIII Radiocommunications
SectionIXCommunicationsdurgenceetsret
EXIGENCESRELATIVESAUXARONEFS
SectionIExigencesrelativesauxaronefs
Gnralits
SectionII Exigencesrelativeslquipementde
laronef

40

RACPartieVII,Souspartie0 SERVICESARIENSCOMMERCIAUX,
GNRALITS
SectionII Interdictionsd'approche
SectionIII Limitesdetempsdevoletdetempsde
servicedevoletpriodesderepos
RACPartieVII,Souspartie4 Exploitationd'unserviceariendenavette
SectionIGnralits
SectionIII Oprationsariennes
SectionVExigencesrelativeslquipementdes
aronefs
SectionVII Exigencesrelativesaupersonnel
SectionIXManuels
RACPartieVII,Souspartie5 Exploitationd'uneentreprisedetransportarien
SectionIGnralits
SectionIII Oprationsariennes
SectionIVLimitesdutilisationrelativesaux
performancesdesaronefs
SectionVExigencesrelativeslquipementdes
aronefs
SectionVII Exigencesrelativesaupersonnel
SectionIXManuels
AIMDETC GEN
GNRALITS
1.0 Renseignementsgnraux
3.0 BureaudelascuritdestransportsduCanada
AIMDETC AGA
ARODROMES
3.0Caractristiquesdespistes
7.19 Balisagelumineux Balisagelumineux
darodrometlcommand(ARCAL)
AIMDETC COM
COMMUNICATIONS
3.13 ILS
5.15 CommunicationsUtilisationdutlphoneen
casdepannedescommunicationsradio
AIMDETC RAC
RGLESDELAIRETSERVICESDELA
CIRCULATIONARIENNE
2.0 Espacearien Normesetprocdures
3.6 Planificationduvol Plansdevoletitinrairesde
vol(Miseenvigueur)
3.7Modificationlinformationcontenuedansunplan
devoloudunitinrairedevol
3.12 Fermeture
3.13 Exigencesdecarburant
3.14 Exigencesrelativesauchoixdelarodromede
dgagementVolsIFR
3.15lmentsdunplandevolcanadien/dunitinraire
devolcanadienetdunplandevoldelOACI
4.0 Exploitationdaroport
5.0 ProcduresVFRenroute
41

AIMDETC SAR

AIMDETC MAP

AIMDETC LRA

AIMDETC AIR

6.0 Volauxinstruments(IFR)Gnralits
7.0 Rglesdevolauxinstruments(IFR) Procdures
dedpart
8.0 Rglesdevolauxinstruments(IFR) Procdures
enroute
9.0 Rglesdevolauxinstruments(IFR) Procdures
darrive
10.0 Rglesdevolauxinstruments(IFR)Procdures
dattente
RECHERCHESETSAUVETAGE
3.9 RadiobalisesderepragedurgenceTableaudes
exigences
CARTESETPUBLICATIONSARONAUTIQUES
3.0 InformationaronautiqueIFR
6.0 Circulairesdinformationaronautique
Gnralits
HOMOLOGATION,IMMATRICULATIONET
NAVIGABILIT
3.9 LicencesdepiloteMisejourdesconnaissances
DISCIPLINEARONAUTIQUE
1.6 Renseignementsgnraux Coefficientcanadien
defrottementsurpiste
2.12 Oprationsdevol Exploitationenhiver

LesdocumentscidessussontdisponiblessurlesitewebdeTransportsCanada
http://www.tc.gc.ca/aviationcivile/servreg/affaires/rac/menu.htm and
http://www.tc.gc.ca/fra/aviationcivile/publications/tp14371menu3092.htm

42

RENSEIGNEMENTS
Pourdesinformationssurlemplacementdescolesdepilotageousurdautressujetsse
rattachantladlivrancedeslicencesdquipagedeconduite,veuillezcommuniquer
aveclebureaurgionaldevotrergion.Unelistecompltesetrouvel'adressesuivante:
http://www.tc.gc.ca/AviationCivile/Generale/Examens/Centres.htm

43

Vous aimerez peut-être aussi