sur Unsur Intrinsik Drama - Bahasa Jawa

Apa pengertian Drama ? Drama yaiku salah sawijning karya sastra kang nggambarake crita
ngenani uripe manungsa utamane saka konflik kang dialami kanthi pacelathon pacelathon lan
tindak tanduk ing dhuwur panggung.
Unsur intrinsik drama yaiku bab bab kang ana ing njero naskah drama, bisa digoleki kanthi
maca naskah drama kasebut.
Bab bab kang kalebu unsure intrinsik :

1. Tema

Saben karya sastra pasti nduweni tema, Tema yaiku bab kang dadi dashare naskah drama
digawe Tema uga bisa diarani masalah utama kang dadi sumber cerita.

2. Alur

Alur utawa plot yaiku urutan kedadeyan kang dilakoni paraga utama saka babak kapisan
nganti babak terakhir. Alur diperangake :

 Ngenalake masalah, yaiku kedadeyan wiwitan kang ndandekake masalah maslaah

kang dilakoni paraga paragane.
 Mangerteni isi crita saka perkenalan paraga lan watake.
 Masalah utawa konflik, yaiku kedadean kang isine ngenani masalah masalah kang
wiwit diadhepi paraga paraga ing cerita kasebut.
 Klimaks/puncak konflik, yaiku masalah sing saling angel kang diadepi paraga
paraga ing crita, yaiku kedadean kang isine nyritakake kahanan para paraga ing
pungkasaning crita drama.

3. Pacelathon

Miturut jinise pacelathon diperangake dadi loro. Miturut panggonan (prolog lan epilog) lan
miturut cacahing paraga (monolog lan dialog)
- Miturut Panggonan :

 Prolog : pacelathon kang ana ing ngarep drama (sadurunge paraga omong omongan )
 Epilog : Pacelathon kang dadi panutupe pementasan drama. Sing nyritakake prolog
lan epilog diarani narator.

- Cacahing paraga :

 Dialog : Pacelathon kang diucapake sambung sinambung antarane salah sawijining

paraga klawan paraga liyane.
 Monolog : Pacelathon kang ditindakake mung dening siji paraga lan paraga liyane.

4. Paraga lan Watake (Tokoh dan penokohan)

a. Paraga ing drama diperangake dadi :

 Tokoh utama : Paraga kang dadi sumber crita

  Tokoh pembantu : Paraga kang ana nduweni dialog nanging ora dadi pusat
penceritaan.
 Tokoh figuran : Paraga kang dianakake supaya kahanane dadi kaya nyata, nanging
paraga iki ora ngucapake dialog lan mung lewat saklebetan.

b. Miturut wtake, ing drama ana :

 Tokoh Antagonis : yaiku paraga kang nduweni watak kang ala, saengga ora
disenengi penonton.
 Tokoh Protagonis : yaiku paraga kang nduweni watak kang apik lan disenengi
penonton.
 Tokoh Tritagonis : Yaiku paraga kang bisa dadi kancane tokoh protagonis utawa
antagonis, bisa duweni watak kang apik utawa ala (penengah).

5. Amanat

Amanat yaiku pesen moral kang disampekake penulis naskah drama kanggo para penonton.

6. Latar Utawa Setting

Latar utawa setting diperangake dadi telu, yaiku latar wektu, latar panggonan, lan latar
swasana.

 Latar wektu : yaiku wektu kang digambarake nalika paraga paraga ngalami
kedadean kedadeyan ing panggung.
 Latar panggonan : Yaiku panggonan kang digambarake ing panggung saben babake.
 Latar swasana : Latar swasana di perangake dadi loro yaiku :

Jenis-jenise drama :

1. Drama Tragedi
Drama tragedi yaiku drama kang isine kadadeyan sing nrenyuhake ati (sedhih).
2. Drama Komedi
Drama komedi yaiku drama kang medharake lakon sing lucu.

Unsur-unsur drama :
1. Unsur Intrinsik
Sing kalebu unsur intrinsik yaiku :
a. Naskah/ Skenario
Teks sing ngemot kedadeyan sing bakal dimainake dening para paraga.
b. Paraga
Wong sing bakal meragakake drama.
c. Sutradara
Salah sijining pawongan kang ngendalekake pentas drama.
2. Unsur Ekstrinsik
Sing kalebu unsur ekstrinsik, yaiku :
a. Busana/ kostum lan rias
b. Panggung/ papan pentas
c. Gamelan
3. Unsur Teateral
Paraga kudu nguwasani papan pentas/ panggung.
4. Unsur Budaya
Budaya sing ana ing masyarakat sakiwa tengene pentas
5. Unsur Kaendahan (estetika)
Unsur sing ana gegayutane karo rasa kaendahan, kreativitas, lsp.

Sing kudu ditindakake dening paraga sadurunge meragakake drama, yaiku :

1. Maca naskah drama kanthi mangerteni isine
2. Ngerteni watake paraga jumbuh karo naskah kang arep diperagakake
3. Nyiapake papan panggonan (setting)
4. Milih lan nemtokake paraga
5. Akting (carane paraga berekspresi)
6. Bloking : tata posisi paraga ing panggung
7. Tata artistik : tata rias, tata musik, tata busana, lan pengaturane lampu

Pamilahe pacelathon ing pentas drama yaiku :

1. Dialog : pacelathon antara rong paraga/ luwih
2. Monolog : pacelathon dhewean
3. Prolog : pacelathon sing ditindakake ana ing wiwitan pentas drama
4. Epilog : pacelathon sing ditindakake ana ing pungkasan pentas drama

Jinis Drama Adhedhasar Crita Konten:

1. Drama Komedi
Drama komedi yaiku drama lucu lan lucu karo kabungahan.

2. Drama Tragedi
Drama tragedi minangka drama sing crita sedih kebak nalisir.

3. Drama Tragedi Komedi

Drama komedi tragedi iku drama sing sedih lan ana lucu.

4. Opera
Opera minangka drama sing ngemot musik lan nyanyi.

5. Jokes / Slapstick
Lawakan-lawang sing drama sing muter-muter dolanan dolanan sing lucu.

6. Operet / Operette
Opera yaiku opera sing luwih cendhek.

7. Pantomime
Pantomime minangka drama sing ditampilake ing wangun gerakan awak utawa basa isyarat tanpa
obrolan.

8. Tablau
Tablau minangka drama pantomim sing diiringi kanthi patrap lan ekspresi wajah.

9. Passie
Passie minangka drama sing ngandhut unsur agama / agama.

10. Wayang
Wayang yaiku drama kang pamuter drama minangka boneka wayang. Lan liya-liyane

. Unsur ekstrinsik

Unsur ekstrinsik ing drama iki minangka unsur pendukung cara drama sing metu saka njaba struktur
sastra drama. Unsur unsur pendukung kalebu pamimpin prodhuksi, direksi, tim kreatif, seniman
dandanan lan kostum, pendhukung dana, lan unsur pendukung liyane ing pamentasan drama. Kejabi
unsur-unsur ekstrinsik bisa dadi faktor sing berkembang ing masyarakat, kayata pangembangan
ekonomi, kahanan politik, kahanan sosial-budaya, tingkat pendidikan, akses masyarakat, amarga
unsur-unsur unsur kasebut bisa nyebabake pangaruh ing penentuan jenis crita sing bakal
dipentasake lan kena pengaruh carane para penonton nanggapi kinerja drama. Saliyane faktor
psikologis saka pemain, awak, lan watch uga kalebu unsur-unsur ekstrinsik sing bisa nyebabake
drama.
Struktur Drama

A drama bakal duwe aliran crita sing asring diputer. Lakon ing drama iki nduweni struktur sing cetha
sing gegayutan karo saben liyane kanggo mbentuk kabèh sing disatoni. Kene sawetara bab sing
kalebu ing struktur drama,

Babak

Babak ing drama drama iku saben bagean utawa sesi adegan ing drama. Babak punika ringkesan
kabeh acara sing dumadi ing latar mburi ing ngendi urutan wektu tartamtu.

Pemandangan
Pemandangan iku sawijining struktur sing kalebu cara aktor utawa aktris sing mbintangi karakter sing
diputer ing drama. Pemandangan iki uga minangka bagéan saka bab ing ngendi wates adegan
ditemtokake dening owah-owahan acara utawa transisi karakter sing diputer ing drama.