Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Devoir Maison 15
un corrigé
Autrement dit :
∀n ∈ N, I n = Jn
1
h π i
Comme u, v ∈ C 1 0, , R , on a par intégration par parties :
2
Z π i π Z π2
2 h
n+1 n+1 2
In+2 = cos(t) cos(t) dt = sin(t) cos(t) − − (n + 1) sin(t)2 cos(t)n dt
0 0 0
| {z }
=0
Z π
2
= (n + 1) (1 − cos(t)2 ) cos(t)n dt
0
Z π
2
cos(t)n − cos(t)n+2 dt
= (n + 1)
0
Z π Z π !
2 2
n n+2
= (n + 1) cos(t) dt − cos(t) dt
0 0
= (n + 1)(In − In+2 )
On en déduit que In+2 + (n + 1)In+2 = (n + 1)In , i.e. (n + 2)In+2 = (n + 1)In . En divisant par n + 2 6= 0,
on a bien :
n+1
∀n ∈ N, In+2 = In
n+2
4. On procède par récurrence.
π
? On sait que I0 = J0 = et on a :
2
(2 × 0) ! π 1 π π
× = × = = I0
40 (0 !)2 2 1×1 2 2
donc l’égalité est vérifiée au rang 0.
(2p) ! π
? Soit p ∈ N. On suppose que I2p = × . D’après la question 3., on a :
4p (p !)2 2
2p + 1 2p + 1 (2p) ! π
I2(p+1) = I2p+2 = I2p = × p 2
×
2p + 2 2p + 2 4 (p !) 2
(2p + 2)(2p + 1)(2p) ! π
= ×
4(p + 1)2 4p (p !)2 2
(2p + 2) ! π
= 2 ×
4p+1 (p + 1) × p ! 2
2(p + 1) ! π
= 2 ×
4p+1 (p + 1) ! 2
(2p) ! π
∀p ∈ N, I2p = p 2
×
4 (p !) 2
2
Partie C : Vers la formule de Stirling
6. (a) Soit n ∈ N∗ . On a :
n+1 n+1 n+1
2(n − t) + 1 2n + 1 − 2t
Z Z Z
2n + 1
dt = dt = − 1 dt
n 2t n 2t n 2t
n+1
2n + 1
= ln(t) − t
2 n
1 1
= n+ ln(n + 1) − (n + 1) − n + ln(n) + n
2 2
1
= n+ ln(n + 1) − ln(n) − 1
2
1 1
= n+ ln 1 + −1
2 n
Finalement :
n+1
2(n − t) + 1
Z
∀n ∈ N∗ , un = dt
n 2t
Ainsi :
1
1 − 2u
Z
∀n ∈ N∗ , un = du
0 2(n + u)
7. (a) Soit n ∈ N∗
1 1 1
? Soit u ∈ 0, . La fonction t 7−→ étant décroissante sur 0, , on a :
2 n+t 2
1 1 1 1 1 1
1 6 2(n + u) 6 2n i.e. 6 6
2 n+ 2 2n + 1 2(n + u) 2n
Or :
1
Z
2 h i1 1 1 1
2
(1 − 2u) du = u − u2 = − =
0 0 2 4 4
On en déduit bien que :
1 1
6 rn 6
4(2n + 1) 8n
1
? Soit u ∈ , 1 . On a :
2
1 1 1 1 − 2u 1 − 2u 1 − 2u
6 6 puis 6 6
2 n + 12
2(n + 1) 2(n + u) 2n + 1 2(n + u) 2(n + 1)
3
avec : Z 1 i1
h 1 1 1
(1 − 2u) du = u − u2 1 = (1 − 1) − − =−
1
2
2 4 4
2
Par conséquent :
1 1
− 6 sn 6 −
4(2n + 1) 8(n + 1)
(b) Soit n ∈ N∗ . En sommant membre à membre les inégalités obtenues à la question précédente, et en
utilisant le fait que un = rn + sn , on a :
1 1 1
0 6 un 6 − i.e. 0 6 un 6
8n 8(n + 1) 8n(n + 1)
Ainsi :
1
∀n ∈ N∗ , Sn 6
8
(c) La suite S est croissante et majorée (par 1/8) donc, d’après le théorème de la limite monotone, la
suite S est convergente. Notons ` ∈ R la limite de cette suite. On sait que :
4
Par principe de récurrence simple, on peut conclure que
∗ 1
∀n ∈ N , Sn = n + ln(n + 1) − n − ln(n !)
2
n!
∀n ∈ N \ {0, 1}, vn = √
nn e −n n
√
On a vn −−−−−→ C > 0 donc n ! ∼ Cnn e −n n. Par conséquent :
n→+∞ n→+∞
√ n n
∃ C ∈ R∗+ , n! ∼ C n
n→+∞ e