Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
__________
Chapitre 2 COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE
CD:\ELP\Cours\Chap2 M. Correvon
T A B L E D E S M A T I E R E S
PAGE
2.1 GÉNÉRALITÉS
Dans ce chapitre, nous allons décrire de manière détaillée le comportement du courant
traversant une charge inductive soumise à un train d'impulsions de tension de fréquence et de
rapport cyclique fixe. Une démonstration mathématique aussi complète que possible va
permettre de démontrer que dans certaines conditions, le système à étudier peut être remplacé
par un modèle continu dans lequel les grandeurs électriques sont des valeurs moyennes. Il est
alors possible de calculer de manière très simple les grandeurs moyennes ainsi que leur
ondulation. Cette modélisation permet aussi bien de travailler en régime permanent qu'en
régime transitoire.
id(t)
L
Ud
id (t ) =
Ud
R
( )
⋅ 1 − e −t / τ + id (0) ⋅ e −t / τ . 2.2
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 2
2.3.1 Montage
Le montage le plus simple pour étudier les caractéristiques de la commutation est représenté à
la Figure 2-2. L'interrupteur commandé S est fermé puis ouvert de manière cyclique. Un cycle
dure un temps Tp appelé Période de pulsation.
Sur une période de pulsation, l'interrupteur est fermé pendant un temps te appelé Temps
d'enclenchement, puis ouvert pour le restant de la période. Le temps d'ouverture td est appelé
Temps de déclenchement.
i id
iD
L
D ud
R
U
S d
Ce circuit peut être décomposé en deux topologies distinctes, ceci en fonction de l'état de
l'interrupteur commandé. La Figure 2-2 correspond à l'état fermé de l'interrupteur
i id
ud
R
U
te
S
Tp
i id
iD
L
ud
R
U
td
S
Tp
Dans la Figure 2-4, on voit la nécessité de la présence d'une diode dite de roue libre
(freeweehling diode). C'est en effet grâce à cette dernière que le courant circulant dans
l'inductance (source de courant) peut se refermer.
ud(t) [V] Tp te td
Ud=12
10
0
t [s]
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 4
i(t) [A] 6
5
U
i (t ) = (1 − e −t / τ )
R
4 U − ( t −T p ) / τ − ( t −T p ) / τ
i (t ) = (1 − e ) + i (T p )e
R
3
2 i (T p + t e )
i (t e )
− ( t − (T p + t e )) / τ
i (T p ) i (T p + t e )e
1
i (t e )e − (t −te ) / τ
0
0 5 10 15 20 25 t [ms]
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 5
U U −T / τ
Valeur initiale : i (Tp ) = ⋅ (1 − e − t e / τ ) ⋅ e − t d / τ Valeur initiale : i (Tp + te ) = ⋅ (1 − e − t e / τ ) ⋅ (1 + e p )
R R
U
i (T p + t e ) = ⋅ (1 − e − t e / τ ) + i (T p ) ⋅ e − t e / τ
R i (2T p ) = i (T p + t e ) ⋅ e −t d / τ
U U
Valeur finale : = ⋅ (1 − e − t e / τ ) + ⋅ (1 − e −t e / τ ) ⋅ e −t d / τ ⋅ e − t e / τ Valeur finale : U −T / τ
R R = ⋅ (1 − e −t e / τ ) ⋅ (1 + e p ) ⋅ e −t d / τ
U −T / τ
R
= ⋅ (1 − e − t e / τ ) ⋅ (1 + e p )
R
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 6
U −T / τ U −T /τ − 2T / τ
Valeur initiale : i (2T p ) = ⋅ (1 − e −t e / τ ) ⋅ (1 + e p ) ⋅ e −t d / τ Valeur initiale : i(2T p + te ) = ⋅ (1 − e − t e /τ ) ⋅ (1 + e p + e p )
R R
U
i (2T p + t e ) = ⋅ (1 − e −t e / τ ) + i (2T p ) ⋅ e −t e / τ
R
i (3Tp ) = i (2Tp + te ) ⋅ e − t d / τ
U U −T / τ
Valeur finale : = ⋅ (1 − e −t e / τ ) + ⋅ (1 − e −t e / τ ) ⋅ (1 + e p ) ⋅ e −t d / τ ⋅ e −t e / τ Valeur finale : U −T / τ − 2T / τ
R R = ⋅ (1 − e − t e / τ ) ⋅ (1 + e p + e p ) ⋅ e − t d / τ
U R
−T / τ − 2T / τ
= ⋅ (1 − e −t e / τ ) ⋅ (1 + e p + e p )
R
Nème période de commutation ( N − 1)T p ≤ t < NT p
Fermeture du commutateur : ( N − 1)T p ≤ t < ( N − 1)T p + t e Ouverture du commutateur : ( N − 1)T p + t e ≤ t < NT p
N −2
U −te / τ − nT / τ
i (( N − 1)T p ) = ⋅ (1 − e ) ⋅ ∑ e p ⋅ e −t d / τ
R − NT / τ
n =0 U 1− e p
Valeur initiale : p− ( N −1)T / τ
Valeur initiale : i(( N − 1)Tp + te ) = ⋅ (1 − e− t e / τ ) ⋅ −T / τ
U −t e / τ 1− e −t d / τ
R 1− e p
= ⋅ (1 − e )⋅ −T / τ
⋅e
R 1− e p
U −t / τ −t / τ
i((N − 1)Tp + te) = ⋅ (1 − e e ) + i((N − 1)Tp) ⋅ e e
R
N −1 i ( NTp ) = i (( N − 1)Tp + te ) ⋅ e − t d / τ
U −t / τ − nT / τ
= ⋅ (1 − e e ) ⋅ ∑ e p − NT / τ
Valeur finale : R Valeur finale : U 1− e p
n =0
= ⋅ (1 − e − t e / τ ) ⋅ −T p / τ
⋅ e−t d / τ
− NT / τ R 1− e
U −t / τ 1− e p
= ⋅ (1 − e e ) ⋅ −T / τ
R 1− e p
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 7
−3T / τ
2.5 U −te / τ 1− e p En résumé :
i (3Tp ) = ⋅ (1 − e )⋅ −T p / τ
e−t d / τ
R 1− e
− NT / τ
2 U 1− e p
i ( NTp ) = ⋅ (1 − e − t e / τ ) ⋅ −T p / τ
⋅ e−td / τ
R 1− e
1.5
− ( N +1)T / τ
p
U −te / τ 1− e
1 i ( NTp + te ) = ⋅ (1 − e )⋅ −T / τ
R 1− e p
0.5
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 t [s]
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 8
A partir des relations générales donnant le courant aux instants NTp, il est possible de définir
le courant minimum circulant dans la charge lorsque l'on se trouve en régime permanent.
−NT / τ
⎡U − te / τ 1− e p − td / τ ⎤
I MIN = Nlim i( NTp ) = lim ⎢
N →∞ R
⋅ ( 1 − e ) ⋅ − T / τ ⋅ e ⎥
→∞
⎣ 1− e p ⎦
2.5
−t /τ
U (1 − e e ) − td / τ
= ⋅ ⋅e
R 1 − e− T p / τ
La moyenne glissante sur une période de pulsation du courant circulant dans la charge
correspond au courant moyen. Cette moyenne glissante est définie par la relation suivante :
1 ⎛⎜ ⎞
(N + 1 )T p NTp + te (N +1)Tp
1 ⎟
I(NTp) =
Tp ∫NT i( t) ⋅ dt =
Tp ⎜ NT∫
i ( t) ⋅ dt + ∫ i ( t) ⋅ dt
⎟
p ⎝ p NTp + te ⎠
2.6
1 ⎛⎜ ⎞
NTp + te (N +1)Tp
U ⎟
Tp ⎜ NT∫ R ∫
−t /τ − te / τ −t /τ
= ( ⋅ ( 1 − e ) + I ⋅ e ) ⋅ dt + I ⋅ e ⋅ dt
MIN MAX
⎟
⎝ p NTp + te ⎠
∫
U
R
⋅ (1 − e− t / τ ) ⋅ dt =
U
R
(
t + τ ⋅ e− t / τ ) NT p + te
NT p
NT p
2.7
=
U
R e
( − NT / τ −t /τ
⋅ t − τ ⋅ e p ⋅ (1 − e e ) )
NTp + te
NTp + te − NTp / τ
∫I
− te / τ
MIN ⋅ e− t / τ ⋅ dt = − I MIN ⋅ τ ⋅ e− t / τ = I MIN ⋅ τ ⋅ e (1 − e )
NTp
NTp
2.8
− NTp / τ
U 1− e −t /τ −t /τ − NT / τ
= ⋅ ( 1 − e e )2 ⋅ e d τ ⋅ e p
R 1 − e− T p / τ
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 9
(N +1)Tp
(N +1)Tp − (N +1)Tp / τ
∫ IMAX ⋅ e ⋅ dt = − IMAX ⋅ τ ⋅ e
−t /τ −t /τ t /τ
= −I MAX ⋅ τ ⋅ e (1 − e d )
NTp + te
NTp + te
2.9
− NTp / τ
U 1− e −t /τ − (N + 1 )T p / τ t /τ
=− ⋅ (1 − e e ) ⋅ τ ⋅ e (1 − e d )
R 1 − e− T p / τ
Finalement le courant moyen sur une période de pulsation est donnée par la relation suivante
(N +1)Tp
1
I(NTp) =
Tp ∫ i(t) ⋅ dt
NTp
=
1 U
⋅
Tp R
(− NT / τ −t /τ
te − τ ⋅ e p ⋅ (1 − e e ) )
− NT / τ
2.10
1 U 1− e p − te / τ 2 −t /τ − NT / τ
+ ⋅ ⋅ − T p / τ (1 − e ) ⋅e d τ ⋅e p
Tp R 1 − e
− NT / τ
1 U 1− e p −t /τ − (N +1)Tp / τ t /τ
− ⋅ ⋅ (1 − e e ) ⋅ τ ⋅ e (1 − e d )
Tp R 1 − e−Tp / τ
De la Figure 2-5, on peut calculer la moyenne glissante de la tension aux bornes de la charge.
t 0 +T p NT p + te ( N +1)T p
1 1 te
U di =
Tp ∫ u d (t ) ⋅ dt =
t0
Tp ∫U ⋅ dt +
NT p
∫ 0 ⋅ dt = U ⋅ T
NT p +te p
2.12
U (1 − e − te / τ )
I MAX = ⋅ 2.13
R 1 − e −T p / τ
− Courant minimum :
U (1 − e − te / τ ) −td / τ
I MIN = ⋅ ⋅e 2.14
R 1 − e −Tp / τ
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 10
− Courant moyen :
t0 +T p
1 U te U di
I=
Tp ∫ i(t ) ⋅ dt = R ⋅ T
t0 p
=
R
2.16
− Ondulation de courant :
U (1 − e −te / τ )
∆I = I MAX − I MIN = ⋅ −T p / τ
⋅ (1 − e −td / τ ) 2.17
R 1− e
x 2 x3
ex ≅ 1+ x + + + ...
2!4432
! 443 2.18
1
=0
U te t
I MIN = ⋅ ⋅ (1 − d ) 2.21
R Tp τ
t 0 +T p
1 U te
I=
Tp ∫ i(t ) ⋅ dt = R ⋅ T
t0 p
2.22
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 11
U t e ⋅ t d 1 U t e ⋅ (T p − t e ) U ⋅ T p t e t
∆I = I MAX − I MIN = ⋅ ⋅ = = ⋅ ⋅ (1 − e ) 2.23
R Tp τ L Tp L Tp Tp
1 U t 1 U 1 t U t (T p − t e )
I MAX = I + ∆I = ⋅ e + ⋅ ⋅ ⋅ e ⋅ (T p − t e ) = ⋅ e (1 + ) 2.24
2 R Tp 2 R τ Tp R Tp 2τ
1 U t (T p − t e )
I MIN = I − ∆I = ⋅ e (1 − ) 2.25
2 R Tp 2τ
≅
U te
( )
⋅ ⋅ 1 − e −t / τ = I ⋅ 1 − e −t / τ
R Tp
( )
te
D= 2.27
Tp
CD:\ELP\Cours\Chap2
COMMUTATION SUR CHARGE INDUCTIVE Page 12
− Ondulation de courant :
U ⋅ Tp
∆I = I MAX − I MIN = ⋅ D ⋅ (1 − D) 2.30
L
U ⎛ T ⎞
I MAX = ⋅ D ⋅ ⎜ 1 + p (1 − D ) ⎟ 2.31
R ⎝ 2τ ⎠
U ⎛ T ⎞
I MIN = ⋅ D ⋅ ⎜ 1 − p (1 − D ) ⎟ 2.32
R ⎝ 2τ ⎠
U ⋅D
i (t ) =
R
( U
) ( )
⋅ 1 − e −t / τ = di ⋅ 1 − e −t / τ = I ⋅ 1 − e −t / τ
R
( ) 2.33
4.5 UTp
∆I = D ⋅ (1− D)
L
4
3.5
i (t ) = I ⋅ (1 − e − t / τ )
3
U te
2.5 I= ⋅
R Tp
1.5
0.5
t [s]
0
0 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06
CD:\ELP\Cours\Chap2