Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
_LHSOVRHJIJ
LIBHNLIE
I_ZÒLNKI JO
KÈTHBN
B_ORZHNLIVHN PVOSHN7
9. Kolbhnlo pnr en kolns tros prnbosns jo bnlcnrkijn ol crën, jiljn uli frovo oxpehbibhòl
jo en quo so triti biji uln jo oeens.
Burvijn n jnfeijn. Ol osto prnbosn so roiehzi uli jocnrkibhòl ol jnljo eis chfris
oxtorhnros rosuetil
rosue til osthrijis y eis hltorhnros
hltorhnro s so robiebil n so bnkpibtil, porn ol ikfns bisns
oxhsto uli chfri loutri buyis enlmhtujos porkilobol hlvirhifeos, ei jhrobbhòl jo eis chfris so
olbuoltri moloriekolto ol jhrobbhòl pirieoei i ei kiynr jhkolshòl jo ei cnrki bnkorbhie joe
kitorhie, sh ln so iprobhi so roiehzil
roiehz il olsiyns piri jotorkhliren. Ostns
Os tns puojol sor jo jnfeijn
i 80 mrijns, so rnkporé prhkorn ei prnfoti quo tholo bnltibtn pirieoen ie bnltibtn jo
jnfeijuri. Pnr okfuthjn so rnkpo prhkorn ei peibi som÷l ei jhrobbhòl joe eikhlijn. Ol oe
prnbosn jo jnfeijn
jnf eijn so tholo quo jir ul rijhn jo jnfeijuri yi quo oe kitorhie tholo ul
rotrnbosn oeésthbn.
Dorrikholtis jo bnrto bnl peibi muëi. Ostis ostél bnlstruhjis pnr jns dorrikholtis jo
bnrto quo os oe pulzòl y ei peibi jo bnrto n kitrhz. Ostns snl chgijns ol sus pnshbhnlos pnr
uli peibi muëi. Osto thpn jo dorrikholtis i vobos so bnlstruyol piri bnrtos bnlsobuthvns.
Pnr en tiltn,
jnfeijn, so roiehzil
trnquoeijn oltnlbos yshkuetéloikolto
(pròxhkikolto) robnrto. virhns prnbosns bnkn7 imugoroijn,
6. Kolbhnlo eis bitomnrëis jo ens prnbosns jo ulhòl, ijokés jo eis bnlshjoribhnlos quo
so jofol tnkir ol buolti piri osto thpn jo prnbosns.
Vo
Vokibdos
kibdos
suoeol (rn
(rnfenl
diborsofenl
bnlos). Rnl sugotijnros
kotieos kotéehbns piri
feiljns, kieoifeos quo ln tholol
pnjor rnsbis lh bnl
trifigirens bifozi risuriji,
cibhehjij Ens
rokibdos tholo disti 9/: pem jo jhékotrn ens rnfenlos tholol ul jhékotrn kiynr jo 9/: pem,
so uthehzil ol kotieos jhcëbheos jo snejir y ol ntris nporibhnlos.
_lhnlos olsikfeijuris
olsikfeijuris y bnsturis.
bnstur is. Ro uthehzil piri irkir prnjubtns jo eékhli kotéehbi
y kijori, so jolnkhlil
jolnkh lil bnsturis builjn so dibol ulhnlos
u lhnlos ol prnjubtns jo eékhli
kotéehbi. Bnkn, pnr ogokpen7 bnsturi jo peomijn sieholto, riluriji, peomiji, bnsturi jnfeo,
oltro ntris. Eis bnsturis ol eékhli bish shokpro so dibol shl usir sugotijnros, lh
pomikoltns ijhbhnlieos.
:. Kolbhnlo pnr en kolns bhlbn jo ens hlstrukoltns, n dorrikholtis quo so uthehzil ol osti
prébthbi y piri què shrvol.
Biehfrijnros piri eékhli. Rnl jhsbns kotéehbns quo tholol riluris ol tnjn oe fnrjo
oxtorhnr7 so okpeoi piri kojhr oe osposnr jo ei eékhli kotéehbi y ieikfros ol puemijis,
biji riluri osti lukoriji y biji
b iji riluri roprosolti bhor
bhortn
tn osposnr n jhékotrn ol puemijis.
Viyijnr. Osto so uthehzi piri kirbir ol eikhlis kotéehbis, os uli virheei joemiji jo
ierojojnr jo 4 i 96 hl (600 n 200 kk) jo enlmhtuj bnl uli snei pulti icheiji, piri eëlois
jo jnfeoz ol ei eékhli so uthehzi ul eéphz. Piri oe trizijn jo bërbuens so uthehzi oe bnkpés jo
pultis piri bërbuens poquoùns y oe bnkpés jo viris so uthehzi piri bërbuens mriljos.
Vneijnris kiluieos. Eis rneijnris kés bnkulos tholol rnjheens jo 6 hl i (?9 kk) y jo
ilbdn jo 20 n 23 hl (=30 n 89: kk) puojol cnrkir kotie disti biehfro 66. Ostis kéquhlis
tholo tros rnjheens, ens jns crnltieos so ibbhnlil bnl olmrilos ie dibor mhrir ei pieilbi. Oe
rnjheen pnstorhnr os ul rnjheen enbn quo os oe quo ocobt÷i oe cnrkijn. Ro puojo knvor dibhi
irrhfi n dibhi ifign piri dibor bhehljrns kés mriljos n poquoùns y oe rnjheen hlcorhnr
joeiltorn so puojo knvor dibhi irrhfi n dibhi ifign pnr kojhn jo ens tnrlheens joeiltorns
jo igusto piri trifigir bnl jhcoroltos osposnros jo kotie. Piri sibir ens bhehljrns jospuès
jo cnrkiren, so josehzi oe oxtrokn joe rnjheen suporhnr bnrrojhzn jospeizéljnen jo su eumir.
B_ORZHNLIVHN
; ∖ ∖ ()
Jnljo7
I7 jhstilbhi tntie
F7 jhstilbhi prnpuosti
o7 osposnr jo ei eikhli
9
; + + ()
6
Jnljo7
I ; jhstilbhi tntie (kk)
F ; jhstilbhi prnpuosti (kk)
r ; rijhn jo burvituri hltorli (kk)
o ; osposnr joe kitorhie (kk)
; ∖ ∖ ()
Rusthtuyoljn jitns7
; 9? ∖ 92.? ∖ 9 (. 89)) ; 9.0:?
89
6
Rusthtuyoljn ol ei cnrkuei nrhmhlie
9
9?
9?
; 92
92.?
.?
+ 9.
9.0:
0:? + (. 89
? 89)
6
9? ; 9?
9?
Sikns i tnkir ei khtij joe porche piri roiehzir oe biebuen tntie piri osi rospobthvi
khtij
rijhn jo burvituri
; ( + + )
) + ( + + )
)
hltorli; 9.0:?kk
k
k Jnljo7
?
?
8
EZ; enlmhtuj tntie (kk)
.
2 E9 ; enlmhtuj 9 (kk)
9
E6 ; enlmhtuj 6 (kk)
r ; rijhn jo burvituri hltorli (kk)
o ; osposnr joe kitorhie (kk)
8.8?? kk
Idnr
Id nr i ei enl
e nlmh
mh tu j tnt
t ntie
ie nft
n ft olh
olhji
ji jo os i khtij
kh tij j o porch
por ch e, e i vikns
vik ns i kuet
ku et hp eh bir pn
pnrr 6
piri isë
isë nftolor
nftolor ei enlmh tuj tnt ie joe porche bnkpe otn
:) ¾I què so eo
eo eeiki peiltheei>
peiltheei>
os ul kojhn quo pnshfhehti pnrtir n bnlstruhr ul jhsoùn projochlhjn, snl pitrnlos quo
so usil piri cifrhbir ul ibbosnrhn
ibbos nrhn snejifeo i pirthr jo ul tufn, so dibol moloriekolto
ol pipoe jhfugn, porn sh so usi kubdis
k ubdis vobos, so vi i jotorhnrir y ln soré jo chir1 pnr
osn os robnkoljifeo trizir ei peiltheei ol uli eékhli kotéehbi jo fign biehfro y so
jofo jo tolor buhjijn ie propirir eis peiltheeis, puos oe ibbosnrhn snen toljré ei
oxibthtuj joe pitròl bnl oe quo so cifrhbò.
?) _thehziljn
_thehzilj n ul pir jo tufns jo birtòl (puojo sor jo rneen jo pipoe jo fiùn) josirrneeo
eis peiltheeis y roiehbo oe olsikfeo cëshbn jo tuforëi som÷l ei chmuri. (Vobuorjo iloxir
eis peiltheeis y ulis cntnmricëis joe olsikfeo)
ILOTNR X DOVVIKHOLZIR
IJHBHNLI
I JHBHNLIE
E
Bnlnbhji tikfhèl bnkn biejororëi n peilbdhstorëi jopoljholjn jo ei znli ol ei quo ostès, os
ei tèblhbi quo so uthehzi piri oe trizn, bnrto y ulhòl jo phozis kotéehbis i pirthr jo eékhlis n
peibis. Ei pieifri "piheorëi" prnvholo joe eitël ―pitoeei,
― pitoeei, pijheei‛
pijheei‛ quo shmlhchbi vishgi mriljo jo
kotie, rojnlji y pnbn prnculji.
Dorrikh
Dorrikholtis
oltis usijis ol ei piheorëi
Ib thvh
th vh ji
jijos
jos mo
molor
lorieos
ieos .
Piheorëi knjorli.
Rhl okfirmn i posir jo quo ol ens ÷ethkns iùns osti prncoshòl di shjn ul pnbn ―npibiji‛ pnr
pn r
ei toblnenmëi jhspnlhfeo ol oe korbijn bnkn ens snctwiro
snct wiro ospobhiehzijns,
ospobhiehzijns , ul fuol piheorn jofo
sifor bòkn culbhnli ei eòmhbi jo ostns prnmrikis, piri isë pnjor jotobtir sh oxhsthò iem÷l
orrnr ol oe prnbosn jo josirrneen, ijokés jo ostn ens prnmrikis bnkulos ol oe korbijn ln
iyujil i ei porsnli i dibor oe kiltolhkholtn provolthvn lobosirhn n eis ropiribhnlos
kolnros i eis kiquhlis n dorrikholtis jo usn bnthjhiln.
Ens kitorhieos quo so nbupil snl7
• BDIPI (eikhli n peothli)
• PEIBI
• POVCHEOR ORZV_BZ_VIEOR.
Ro nbupil jo uli kilori bnk÷l joltrn jo ei riki jo piheorëi, puojol sor hjolthchbijns pnr
su biri eitorie n porche, ens porcheos kés bnkulos7
- POVCHEOR BOVVIJNR7 Ptr, Vojn
Vojnljns
ljns Bu
Buijrijns,
ijrijns, Firris Rnehjis
Rnehjis Doximnlieos.
Doximnlieos.
Vobtilmueiros (Rneori).
- POVCHEOR IFHOVZNR7 Élmuens Ostr Ostrubturieos
ubturieos E (E, EJ), Shmis D (DO), Bilieos _
(_PL), Porcheos Z (Z y jnfeo Z1 mruosns y so uthehzil bnkn rhoeos).
Rus jhkolshnlos snl7 (BIEHFVOR, BÈJ_EIR, EIVMNR, ILBDNR, OZB.) Biehfro7 bilthjij
jo ulhjijos n eikhlis quo surmol jo ei jhvhshòl ol ei kimlhtuj jo uli puemiji. Bojueis piri
Eikhli 9T 6 KZR .80 T 6.:: .80 T 2.0? 9.66 T 6.:: 9.6 T 2.0? Jhkolshnlos pnr oe shstoki
hlmeès piri firris y tufns ENLMHZ_J 3 KZR.
Ens IBIFIJNR (prosoltibhòl
(prosoltibhòl i ei volti)
EIKHLIR7
- Liturie n lomri
- Mievilhzijis
- Phltijis
- Kotie
Kuethporcnrijis
jospeomijn
- Ilthjorripiltos
POVCHEOR7
- Liturieos
- Phltijis
- Mievilhzijn
- Ilnjhzijn
ÉLM_ENR ORZV_BZ_VIEOR7
- Liturie
VHORMNR
- Ibbhjoltiehjij7 pnr quokijuris
quokijuris (pnr bnltibtn bnl phozis hlbiljosboltos, suporchbhos
bieholtos jo ens dnrlns
ens dnrlns y ntris cuoltos jo bienr, pnr prnyobbhòl jo pirtëbueis jo osbnrhi,
bdhspis jo snejijuri)
jo snejijuri),, ibbhjoltos oeèbtrhbns, otb.
-Oxpnshbhòl i ruhjn
i ruhjn hltolsn jo ens
ens biejororns
biejororns y prncoshnlieos roeibhnlijns, prnbojolto jo7 ens
kirtheens loukéthbns quo biusil ruhjn jo ieti crobuolbhi, pnr ens quokijnros jo ens dnrlns
jo mis, eis
jo mis, eis prolsis,
prolsis, voltheijnr
voltheijnros
os y ntrns oquhpns.
-Oxpnshbhòl i vhfribhnlos,
i vhfribhnlos, pnr ens kirtheens loukéthbns jo rokibdir, otb.
Biusil eoshnlos lournvisbueiros snfro tnjn pnr eis vhfribhnlos trilskhthjis i eis kilns.
Ro robnkholji ei susthtubhòl joe rokibdijn pnr snejijuri (porn hltrnjubo ens rhosmns jo
oxpnshbhòl i i rijhibhòl uetrivhneoti y jo hldieibhòl jo jo pnevns
pnevns y sustilbhis
sustilbhis tòxhbis,
tòxhbis, bnkn ens
bnkpuostns jo shehbhn,
jo shehbhn, kilmilosn,
kilmilosn, brnkn,
brnkn, o hlbeusn ce÷nr, i ens quo so iùijol poquoùis
bnlboltribhnlos
bnlboltribhnl os jo
jo knlòxhjn
knlòxhjn jo birfnln y jo òxhjns jo jo lhtròmoln)
lhtròmoln)..
-Oxpnshbhòl i misos y bnltikhliltos ikfholtieos.
PVOSOLBHÒL
- Bnltrne jo tokporituris oxboshvis kojhilto shstokis jo voltheibhòl liturie, kètnjns
jo ihseikholtn tèrkhbn, bnrthlis jo imui crolto i eis puortis jo ens dnrlns, bnrthlis jo
ihro, voltheibhòl irthchbhie, otb.
- Ol trifigns jo snejijuri7 so robnkholji ei susthtubhòl jo snejijuri ie irbn, pnr
snejijuri pnr oxhstolbhi.
- Ol bisn jo snejijuri oeèbtrhbi so roquhoro oe usn jo piltieeis n micis jo prntobbhòl jo
ens ngns bnltri eis rijhibhnlos. Ens trifigns jo snejijuri ol oe hltorhnr roquhorol oe usn
jo proljis ihseiltos jo mnki, rovosthjis bnl ul cnrrn ihseilto joe bienr. Ol molorie, so
usil proljis prntobtnris (jo ehln n jo enloti) hkpromliji bnl prnjubtns hmlëcumns.
- Provolb
Provolbhòl
hòl joe ruhjn (rojubbhòl joe ruhjn ol su nrhmol, jo ei prnpimibhòl, y ens kètnjns
jo prntobbhòl bneobthvi bnkn oe ihseikholtn, o hljhvhjuie bnkn ens prntobtnros y bisbns
ilthrruhjn)
- bisn
Provolb
Provolbhòl
jo hòl jo eis jjo
oxpnshbhòl, o joforél
eis vhfribhnlos (josobdiljn
oquhpirso ens trifignsjo
bnl iknrthmuijnros jovhfribhnlos,
rokibdijn1
rokib dijn1 muiltos
porn ol
ospobëchbns, ehkhtibhnlos ostrhbtis jo ei oxpnshbhòl, peilhchbibhòl jo ens porhnjns jo
josbilsns).
- Jntir jo ens bnrrospnljholtos kitorhieos jo prntobbhòl ol roeibh
roeibhòl
òl bnl ens
ens rhosmns joe
puostn.