Vous êtes sur la page 1sur 6

Caput VI: Ltna et Niob (I)

Poeta Ovidius fbulam d de Ltn et d fmin Niob nrrat. Niob, rgna


Thbrum, erat superba. Erat superba quod septem flis et septem flis habbat. S et
lbers sus laudbat: Causa superbiae meae nn est potentia familiae et amcrum,
sed fma lberrum merum. Dea Ltna quoque lbers clros habbat. Filius erat
deus Phoebus Apoll et flia erat dea Dna.

Mant erat fmina oppid Thbrum. Mant multam sapientiam habbat. In


vis oppid ambulbat et monbat fmins ita: Date dona Ltnae et lbers quoque
Ltnae, Phoeb et Dnae. Ltna est dea fminrum. Itaque fminae Thbrum
ram deae in templ rnant; ibi dna des debusque (1) dant et tra (2) sancts
flamms dant.

Ecce Niob pulchra et superba cum fmins in vi oppid ambulbat. Stat et (3)
oculs superbs circumspectat; fmins Thbrum vocat et clmat: Cr Ltnam
rtis? Nm m rat. Sum flia avrum clrrum (4). Sum rgna rgiae Cadm (5).
Pulchra sum, digna deae, sed maxim beta sum quod septem puers et septem flis
habe. Rogte nunc causam superbiae meae. Cr Ltna m praestat? Ltna num
flium et nam fliam slum habet. Fortna mihi septem dat. Fmina, rte m, nn
Ltnam. Date dna mihi, nn Ltnae.

Itaque fminae Thbrum dna rgnae superbae, nn Ltnae dabant.


____________________________
1.- y a las diosas. Flia y dea tienen unas formas de dativo y ablativo plural
irregulares, filibus y debus, que se utilizaban para diferenciarlas de filis y des, sus
equivalentes masculinos.
2.- incienso
3.- (cum) oculis superbis

4.- de ilustres abuelos - los abuelos de Nobe eran Jpiter y Atlas.


5.- Cadmo fue el fundador de Tebas, ciudad de Beocia, en Grecia, y por tanto el constructor de
su palacio.

Ecce numeri!
nus

quattuor IV

septem VII

decem

duo

II

quinque V

oct

ndecim XI

trs

III

sex

novem IX

VI

VIII

duodecim XII

Vocabula nova
Sustantivos
ra, ae, f. - altar
*causa, ae, f. - causa, motivo
Dna, ae, f. - Diana (diosa de la caza)
*dnum, , n. - regalo, ofrenda
fma, ae, f. - fama
familia, ae, f. - familia
*flius, i, m. - hijo
*flamma, ae, f. - llama
fortna, ae, f. - fortuna
Graecia, ae, f. - Grecia
Ltna, ae, f. - Latona
liber, rum, m. pl. - hijos
Mant, f. - Manto (una mujer sabia)
Niob, f. - Nobe
*oculus, , m. - ojo
*oppidum, , n. - ciudad
Phoebus, , m. - Febo
*potentia, ae, f. - poder
*puer, puer, m. - chico
rgia, ae, f. - palacio
superbia, ae, f. - soberbia
*templum, , n. - templo
Thbae, rum, f. pl. - Tebas
*via, ae, f. - camino

Verbos
circumspect, re, v, tum - mirar
alrededor
*mone, re, u, itum - aconsejar, avisar
rn, re, v, tum - decorar
*r, re, v, tum - rezar, pedir
praest, re, v, tum - estar por
delante, superar
*rog, re, v, tum - pedir
*st, re, stet - estar (de pie)
Adjetivos
betus, a, um - feliz
*clrus, a, um - ilustre, famoso
*dignus, a, um (+ abl/gen) - digno
*multus, a, um - mucho
snctus, a, um - santo
*nus, a, um - uno
Otras
*cr? - por qu?
*ecce - he aqu (que)
*ibi - all
slum - solamente

Gramtica
1.- Segunda declinacin
La segunda declinacin contiene nombres en masculino (con nominativo en -us
o -er) y neutros (con nominativo en -um); muy pocas aparecen en femenino.
Masculino Singular

Neutro Singular

Nom

amcus

- us

puer

templum

- um

Voc

amce

-e

puer

templum

- um

Ac

amcum

- um

puerum

templum

- um

Gen

amc

puer

templ

Dat

amc

puer

templ

Abl

amc

puer

templ

Masculino Plural

Neutro Plural

Nom

amc

puer

templa

-a

Voc

amc

puer

templa

-a

Ac

amcs

- s

puers

templa

-a

Gen

amcrum - rum

puerrum

templrum - rum

Dat

amcs

- s

puers

templs

- s

Abl

amcs

- s

puers

templs

- s

Cv!: en esta declinacin es en la nica donde el vocativo se diferencia del


nominativo, y eso nicamente en aquellos nombres que tienen el nominativo en -us. En
el resto, como veis, son idnticos.
Nota bene!: Fjate que en los neutros, nominativo y acusativo (y vocativo, claro) son
iguales, tanto en singular como en plural
2.-Concordancia con adjetivos
Ya sabes que los adjetivos conciertan en gnero, nmero y caso con el
sustantivo que modifican. Las terminaciones de los adjetivos regulares de la segunda
declinacin son igual que amcus para el masculino y templum para el neutro; por eso
a partir de ahora aparecern enunciados con la terminacin de cada gnero en el
vocabulario. Observa estos ejemplos:

Nom.
Ac.

Singular
amcus bonus
amcum bonum

Plural
amc bon
amcs bons

Nom.
Ac.

amca bona
amcam bonam

amcae bonae
amcs bons

Nom.
Ac.

dnum bonum
dnum bonum

dna bona
dna bona

Sin embargo, puede suceder que, aunque concierten en caso, gnero y nmero,
no siempre tengan las mismas terminaciones:
puer bonus / puerum bonum
Esto puede resultar especialmente confuso cuando se unan con palabras de la
primera declinacin de gnero masculino, las cuales afortunadamente son poqusimas:
agricola, poeta, nauta, prta...
poeta clarus

prta malus

agricolae mult

Exercitia
I. Respondte Latn, quaes
- Habetne Niob septem flios?
- Habetne Ltna septem flis? dus flis? num flium?
- Habetne Ltna septem flis? dus filis? nam fliam?
- Quid est nmen fliae Ltnae?
- Quid est nmen fli Ltnae?
- Eratne Niob superba?
- Dantne fminae dna Ltnae?
- Ubi ambulbat Niob?
- Quid dxit Niob fmins Thbrum? Niob dxit ita: . . .
II. Declina los siguientes sustantivos y sintagmas
via

flamma

fma

oculus

flius

lber (solamente en plural)

puer

dnum

Phoebus (solamente en singular)

templum

flia

causa

flius bonus

frtuna bona

templum magnum

III. Cambia de nmero las siguientes formas verbales y tradcelas.


temptat
ambulat
mts
dat

->

temptant, intentan

glomerat
est
dbent
certant
mnstrat
simulatis
IV. Pasa a pretrito de imperfecto las siguientes formas y tradcelas
circumspectat

-> circumspectabat, miraba alrededor

habetis
docet
rnamus
stant
negs
rat
praesto
clmant
habitat
V. Verte latine
yo llevaba

t eres

l cambiaba

ellos daban

nosotros narrbamos

nosotros caminamos

ellos eran

vosotros caminabais

yo tengo

mostraba l?

debemos dar

debemos decorar

yo enseaba

ellos tenan

l era
VI. Practica los nmeros: Niob habbat...
un hijo

...............

una hija

dos hijos

dus fis

dos hijas dus flis

tres hijos

trs filis

tres hijas trs flis

cuatro hijos

cuatro hijas

cinco hijos

cinco hijas

seis hijos

seis hijas

siete hijos

siete hijas

VII. Vrt Latn


- Diana era la hija de Latona
- Nobe tena siete hijas
- Nobe tena siete hijos
- Febo era el hijo de Latona
- Nobe estaba orgullosa porque tena siete hijos y siete hijas
- Latona solamente tena un hijo y una hija
- Latona estaba airada porque Nobe rechaz (=negre) decorar los altares de Latona
- Nobe dijo: Mujeres de Tebas, rezadme a m, dadme las ofrendas a m, no a Latona
- He aqu que Nobe es la reina del palacio de Cadmo.

Vous aimerez peut-être aussi