Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
81
Õ“»—¬∑’Ëæ∫‰¥â‡ªìπª°μ‘„π≈”‰ â ‡™◊ÈÕ ‡μ√π √Õ¬‚√§π’È®–¡’≈—°…≥–¢Õß°“√‡°“–μ‘¥¢Õß
∑’Ë°àÕ‚√§π—Èπ®–·¬°ÕÕ°®“°°≈ÿà¡∑’ˇªìπ‡™◊ÈÕ ‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬„°≈â°—∫‡´≈≈凬◊ËÕ∫ÿ·≈–∑”≈“¬
Õ‘ßÕ“»—¬ (normal flora) ®“°ªí®®—¬°“√°àÕ à«π¢Õ߉¡‚§√«‘≈‰≈ (microvilli) ∫√‘‡«≥∑’Ë
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
82
®–¡’≈°— …≥–μà“ß°—π (heterogeneous) ¡“°°«à“ ‚¥¬μ√ß À√◊Õ°“√„™â√“ßπÈ”√à«¡°—π °“√°‘π
¬°μ—«Õ¬à“߇™à𠇙◊ÕÈ E. coli „π´’ ‚√°√ÿªä O26 Õ“À“√√à«¡°—π ∑ÿàßÀ≠â“∑’Ë¡’°“√ªπ‡ªóôÕπ À√◊Õ
Õ“®¡’¬π’ verocytotoxin ‡æ’¬ß 1 À√◊Õ 2 ™π‘¥ ®“° ‘Ëß·«¥≈âÕ¡Õ◊ËπÊ ¡’§«“¡‡ªìπ‰ª‰¥â∑’Ëπ°
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
À√◊ÕÕ“®‰¡à¡¬’ π’ π’‡È ≈¬°Á ‰¥â ·≈–¡’‡æ’¬ß§√÷ßË Àπ÷ßË ·≈–·¡≈ß«—π®–‡ªìπæ“À–π”‚√§ „π°“√
¢Õ߇™◊ÈÕ E. coli O26 ∑—ÈßÀ¡¥∑’Ë “¡“√∂·¬° ∑¥≈ÕßÀπ÷Ëßæ∫«à“‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7
‡™◊ÈÕ‰¥â®“°°“√»÷°…“Àπ÷Ëß¡’¬’π ehx ´÷Ë߇ªìπ μ‘¥μàÕ‰¥â∑“ßÕ“°“»‡¡◊ËÕ¡’√–¬–Àà“ß√–À«à“ß
¬’π∑’Ë “¡“√∂æ∫‰¥â∫πæ≈“ ¡‘¥∑’ˇ°’ˬ«¢âÕß ÿ°√Õ¬à“ßπâÕ¬ 10 øÿμ ¡’°“√§“¥«à“‡™◊ÈÕªπ
°—∫‡™◊ÈÕ EHEC ‡™◊ÈÕ∑’Ë·μ°μà“ß°—πÕ“®¡’°≈ÿà¡ ¡“„π≈–ÕÕßÕ“°“»√–À«à “ ß°“√≈â “ ߧհ
¢Õßªí ® ®— ¬ °“√°à Õ §«“¡√ÿ π ·√ß∑’Ë · μ°μà “ ß ‚¥¬„™â · √ߥ— π Ÿ ß „π°“√∑”§«“¡ –Õ“¥
ÕÕ°‰ª ‡™àπ ¬’π¢Õß°“√°àÕ§«“¡√ÿπ·√ߢÕß ·μàæƒμ‘°√√¡°“√°‘π ·≈–§ÿâ¬À“Õ“À“√°Á‡ªìπ
‡™◊ÈÕ EHEC „π´’ ‚√°√ÿäª O26 ·≈– O145 ªí®®—¬∑’Ë∑”„À⇰‘¥°“√μ‘¥μàÕ‰¥â
·μ°μà “ ß°— π √«¡∑—È ß μà “ ß®“°‡™◊È Õ EHEC ‚Œ μå°—°‡°Á∫‚√§ ·≈–√–∫“¥«‘∑¬“Õ“®
O157:H7 ¥â«¬ ®“°°“√∑’Ëªí®®—¬∑’Ë°àÕ§«“¡ À≈“°À≈“¬¢÷ÈπÕ¬Ÿà°—∫™π‘¥¢Õ߇™◊ÈÕ „π —μ«å
√ÿπ·√ßÀ≈“¬Ê ™π‘¥ (√«¡∂÷ß verocytotoxin) ‡§’¬È «‡Õ◊ÕÈ ß‚¥¬‡©æ“–‚§·≈–·°–®–‡ªìπ‚Œ μå
Õ¬Ÿà ∫ πæ≈“ ¡‘ ¥ À√◊ Õ „π·∫§‡∑Õ√‘ ‚ Õ‡ø® °—°‡°Á∫‚√§∑’Ë ”§—≠∑’Ë ÿ¥¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC
(bacteriophages) ¥—ßπ—πÈ ®÷ßÕ“®¡’‡™◊ÕÈ E. coli O157:H7 ‚§ à«ππâÕ¬„πΩŸßÕ“®‡ªìπμ—«¢—∫
‡μ√π„À¡à∑’Ë¡’√Ÿª·∫∫°“√°àÕ‚√§„À¡à ·≈–/ ‡™◊ÈÕ‰¥â¡“°°«à“ 95% ¢Õ߇™◊ÈÕ∑’Ëæ∫∑—ÈßÀ¡¥
À√◊Õ∑’ˬ“°„π°“√·∫àß°≈ÿà¡‚¥¬„™â√–∫∫¢Õß —μ«å‡À≈à“π’È∂Ÿ°‡√’¬°«à“ super-shedders
ªí®®ÿ∫—π‡°‘¥¢÷Èπ‰¥â ®–¡’‡™◊ÕÈ Õ“»—¬Õ¬Ÿ∑à ’Ë «à π¢Õß≈”‰ â „À≠à «à π∑⓬
·≈– “¡“√∂§ß°“√μ‘¥‡™◊ÕÈ ‰¥â¬“«π“π°«à“‚§
°“√·æ√à°√–®“¬∑“ß¿Ÿ¡‘»“ μ√å μ—«Õ◊ËπÊ °“√‡°‘¥ super-shedders Õ“®¬—ß
‡°‘¥‰¥â „π·°– —μ«å∑’Ë ‰¡à „™à ‚Œ μå°—°‡°Á∫‚√§
°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC 0157:H7 ‡°‘¥¢÷Èπ
ª°μ‘¢Õ߇™◊ÕÈ EHEC O157:H7 Õ“®‡ªìπ‚Œ μå
‰¥â∑—Ë«‚≈° ¡’√“¬ß“π°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ‰¥â „ π∑ÿ °
°—°‡°Á∫‚√§≈”¥—∫∑’Ë 2 (secondary reservoirs)
∑«’ª¬°‡«âπ·∂∫·Õπμ“√å°μ‘°“ ‡™◊ÈÕ EHEC
‰¥â®“°°“√μ‘¥μàÕ —¡º— °—∫ —μ«å‡§’Ȭ«‡Õ◊ÈÕß
Õ◊πË Ê π—πÈ Õ“®æ∫°“√°√–®“¬Õ¬à“ß°«â“ߢ«“ß
°“√μ‘¥μàÕ∑“ßÀ≈—°¢Õ߇™◊ÕÈ EHEC O157:H7
§«“¡ ”§—≠¢Õß∫“ß´’ ‚√‰∑ªáÕ“®·μ°μà“ß
¡“ Ÿà § ππ—È π ‡°‘ ¥ ®“°°“√°‘ π Õ“À“√·≈–πÈ”
°—π„π·μà≈–æ◊Èπ∑’Ë¿Ÿ¡‘»“ μ√å ∑’Ë¡’°“√ªπ‡ªóôÕπ À√◊Õ®“°°“√ —¡º— °—∫ —μ«å
Õÿ®®“√– ·≈–¥‘π∑’Ë¡’°“√ªπ‡ªóôÕπ °“√μ‘¥μàÕ
°“√μ‘¥μàÕ ®“°§π Ÿà§πÕ“®∑”„À⇰‘¥°“√·æ√à°√–®“¬
‡™◊ÈÕ EHEC μ‘¥μàÕ‰¥â ‚¥¬°“√°‘π ‘Ëß∑’Ë¡’ ¢Õß‚√§√–À«à“ß°“√√–∫“¥ Õ¬à“߉√°Áμ“¡
°“√ªπ‡ªóÕô πÕÿ®®“√–∑’¡Ë ‡’ ™◊ÕÈ (fecal-oral route) ‰¡àæ∫«à“§π‡ªìπ‚Œ μåÀ≈—° (maintenance
°“√μ‘¥μàÕ√–À«à“ß —μ«å‡°‘¥‰¥â ‚¥¬°“√ —¡º— host) ¢Õ߇™◊ÈÕπ’È °√≥’ „π§π à«π„À≠à¡—°¡’
83
§«“¡‡°’ˬ«¢âÕß°—∫°“√ —¡º— °—∫‚§∑—Èß‚¥¬μ√ß ‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 “¡“√∂¡’™’«‘μÕ¬Ÿà
·≈–‚¥¬Õâ Õ ¡ ·μà ∫ “ß°√≥’ æ ∫«à “ ¡’ § «“¡ „πº≈‘μ¿—≥±åÕ“À“√‰¥â¬“«π“π ‚¥¬Õ“®¡’
‡°’ˬ«¢âÕß°—∫ —μ«å™π‘¥Õ◊ËπÊ ‰¥â·°à ·°– ·æ– ™’«‘쉥âÕ¬à“ßπâÕ¬ 9 ‡¥◊Õπ„π‡π◊ÈÕ‚§∫¥∑’Ë
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
(π¡∑’Ë ‰ ¡à ºà “ π°“√æ“ ‡®Õ√å ‰ √´å ) ÿ ° √ ‡°Á∫‰«â „πÕÿ≥À¿Ÿ¡‘ -20oC (-4oF) ‡™◊ÕÈ ¡’§«“¡
(´“≈“¡’·Àâß) °«“ß (‡π◊ÕÈ °«“ß) ¡â“ °√–μà“¬ ∑πμàÕ°√¥ ·≈–¬—ߧßμ‘¥‡™◊ÈÕÕ¬Ÿà „πÕ“À“√∑’Ë
·≈–π° ‚¥¬ª√‘¡“≥¢Õ߇™◊ÈÕ∑’∑Ë ”„À⇰‘¥‚√§ ¡’ ¿“«–‡ªìπ°√¥ ‡™àπ ¡“¬Õß‡π ‰ â°√Õ°
„π§ππ—Èπª√–¡“≥‰¡à‡°‘π 100 μ—« ·≈–Õ“® πÈ”·Õª‡ªîô≈À¡—° (apple cider) ·≈– ™’
¡’‡æ’¬ß‡≈Á°πâÕ¬·§à 10 μ—«°Á ‰¥â ‡™¥¥“ ´÷Ëß “¡“√∂§ßÕ¬Ÿà ‰¥â¬“«π“π‡ªìπ
—ª¥“Àå®π∂÷ßÀ≈“¬‡¥◊Õ𠇙◊ÈÕ¬—ß¡’§«“¡
°“√√–∫“¥¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC O157:H7 §ß∑πμàÕ ¿“«–∑’Ë·Àâ߉¥â
∑’Ë¡’°“√μ‘¥μàÕ∑“ßÕ“À“√ ¡—°‡°‘¥®“°°“√√—∫
ª√–∑“πº≈‘μ¿—≥±å®“° μ— «å∑ª’Ë √ÿ߉¡à °ÿ À√◊Õ ∫“ß°√≥’ „π§π¡’°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ‰¥â®“°°“√
‰¡àº“à π°“√æ“ ‡®Õ√å ‰√´å ‚¥¬‡©æ“–‡π◊ÕÈ ‚§∫¥ —¡º— °—∫¥‘π·≈–πÈ”∑’Ë¡’°“√ªπ‡ªóôÕ𠇙◊ÈÕ
·μà “¡“√∂æ∫‰¥â„π‡π◊ÕÈ ·≈–‰ °â √Õ°™π‘¥Õ◊πË EHEC ¡—°∂Ÿ°°”®—¥‰¥â ‚¥¬°√–∫«π°“√∫”∫—¥
πÈ”¢Õ߇∑»∫“≈ ·μà‡™◊ÈÕ‡À≈à“π’ÈÕ“®‡°‘¥¢÷Èπ‰¥â
·≈–π¡∑’Ë ‰¡àºà“π°“√æ“ ‡®Õ√å ‰√´å ·≈–™’
„π·À≈àßπÈ” à«π∫ÿ§§≈ ‡™àπ ∫àÕπÈ” °“√«à“¬πÈ”
¡’°“√√–∫“¥Õ◊ËπÊ ∑’Ëæ∫«à“‡°’ˬ«¢âÕß°—∫À≠â“
„ππÈ” ∑’Ë ¡’ ° “√ªπ‡ªóô Õ π‡™◊È Õ ‚¥¬‡©æ“–„π
Õ—≈ø“øÉ“ À√◊Õ·√¥‘™ °–À≈Ë”ª≈’ º—°‚¢¡
∑–‡≈ “∫·≈–≈”∏“√°Á¡’§«“¡‡°’ˬ«¢âÕß°—∫
·≈–º—°™π‘¥Õ◊πË Ê ∑’¡Ë °’ “√ªπ‡ªóÕô 𠇙àπ‡¥’¬«
°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ„π∫“ß°√≥’ °“√ªπ‡ªóôÕπ¢Õß
°—∫πÈ”º≈‰¡â∑’Ë ‰¡àºà“π°“√æ“ ‡®Õ√å ‰√´å πÈ”∑’Ë ‡™◊ÈÕ„π¥‘π°àÕ„À⇰‘¥°“√·æ√à√–∫“¥∑’Ë ∂“π
π”¡“≈â“ߺ—°∑’Ë¡’°“√ªπ‡ªóôÕπÕÿ®®“√–°Á‡ªìπ ∑’Ëμ—Èß§à“¬·≈–∫√‘‡«≥Õ◊ËπÊ ´÷Ëß¡—°‡ªìπ∫√‘‡«≥
·À≈àߢÕ߇™◊ÈÕ EHEC O157:H7 „πº—°‰¥â ∑’Ë — μ «å ª »ÿ — μ «å ‰ ¥â ¡’ ° “√‡≈Á ¡ À≠â “ ¡“°à Õ π
‚¥¬‡™◊È Õ ·∫§∑’ ‡ √’ ¬ “¡“√∂‡°“–Õ¬Ÿà ∫ πº‘ « √–¬–‡«≈“°“√Õ¬Ÿ√à Õ¥¢Õ߇™◊ÕÈ EHEC O157:H7
¢Õߺ—° ·≈– “¡“√∂¡’™«’ μ‘ Õ¬Ÿà ‰¥â¥∫’ πº‘«¢Õß „𥑠π ∑’Ë ¡’ ° “√ªπ‡ªóô Õ π∑’Ë √ “¬ß“π‰«â æ ∫«à “
º≈‰¡â º—°·≈– ¡ÿπ‰æ√∑’Ëπ”¡“ª√ÿßÕ“À“√ ‡™◊È Õ ¡’ ™’ «‘ μ Õ¬Ÿà ‰¥âπ“π‡ªìπ‡¥◊Õπ∂÷ß¡“°°«à“
À≈“¬™π‘¥ ‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬®”π«π‰¡à¡“°∑’Ë 7 ‡¥◊Õ𠇙◊ÈÕ¬—ß “¡“√∂¡’™’«‘μÕ¬Ÿà „π·À≈àß
Õ¬Ÿà ∫ πº— ° ∑’Ë ≈â “ ß·≈â « Õ“®¡’ ° “√·∫à ß μ— « ‡æ‘Ë ¡ πÈ”®◊¥∫“ß·Àà߉¥âπ“π 2 ‡¥◊Õπ À√◊Õπ“π
®”π«π¢÷ÈπÕ¬à“ß¡“°‰¥âÀ≈“¬«—π¢÷Èπ°—∫ ¿“«– °«à“π—Èπ‚¥¬‡©æ“–∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘μË” ·≈–‡™◊ÈÕ
¢Õß ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ ‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 “¡“√∂¡’ ™’ «‘ μ Õ¬Ÿà ‰ ¥â „ππÈ”∑–‡≈‡ªìπ‡«≈“
“¡“√∂·∑√°‡¢â“‰ªÕ¬Ÿà¿“¬„π‡π◊ÈÕ‡¬◊ËÕ¢Õß 2 —ª¥“Àå „π°“√»÷°…“Àπ÷Ëß· ¥ß„Àâ‡ÀÁπ
æ◊™∫“ß™π‘¥ √«¡∑—Èߺ—°°“¥ ´÷Ë߉¡à “¡“√∂ «à“‡™◊ÕÈ EHEC O157:H7 ∂Ÿ°¬—∫¬—ßÈ ‰¥â¿“¬„π
≈â“߇æ◊ÕË °”®—¥‡™◊ÕÈ ‰¥â ·¡≈ß«—πº≈‰¡â°Á “¡“√∂ 2 —ª¥“À凡◊Ë Õ Õ¬Ÿà „π‚§≈π „πÕ’°√“¬ß“π
·æ√à‡™◊ÈÕ Ÿà·Õª‡ªîô≈‰¥â ´÷Ë߇™◊ÈÕ “¡“√∂‡æ‘Ë¡ Àπ÷Ëßæ∫«à“‡™◊ÈÕ “¡“√∂§ßÕ¬Ÿà ‰¥â¬“«π“π∂÷ß
®”π«π‰¥â ∫ π‡π◊È Õ ‡¬◊Ë Õ º≈‰¡â ∑’Ë ¡’ √ Õ¬·μ° 3 ‡¥◊Õπ
84
¥â“π√–∫“¥«‘∑¬“¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC ´’ ‚√‰∑ªá °—∫øÕ√å¡—≈¥’ ‰Œ¥å ‡™◊ÈÕπ’Ȭ—ß “¡“√∂∂Ÿ°¬—∫¬—Èß
Õ◊ËπÊ π—Èπ¬—߉¡à‡ªìπ∑’ˇ¢â“„®¡“°π—° —μ«åÕ“® ‰¥â ‚¥¬„™â§«“¡√âÕπ™◊πÈ (121C [250F] ‡ªìπ
‡ªìπ‚Œ μå°—°‡°Á∫‡™◊ÈÕ EHEC O26 ¡“™‘° ‡«≈“Õ¬à“ßπâÕ¬ 15 π“∑’) À√◊Õ„™â§«“¡√âÕπ
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
¢Õ߇™◊ÕÈ „π´’ ‚√°√ÿªä π’∂È °Ÿ æ∫‰¥â „π μ— «åÀ≈“¬™π‘¥ ·Àâß (160-170C [320-338F] ‡ªìπ√–¬–
ª√–°Õ∫¥â«¬‚§ ÿ°√ ·°– ·æ– °√–μà“¬ ‡«≈“Õ¬à“ßπâÕ¬ 1 ™—Ë«‚¡ß) Õ“À“√§«√¡’°“√
·≈–‰°à ‡™◊ÕÈ π’æÈ ∫‰¥â‡ªìπª°μ‘„π μ— «å∑’Ë ¢ÿ ¿“楒 ª√ÿß ÿ°∑’ËÕÿ≥À¿Ÿ¡‘Õ¬à“ßμË” 160F/ 71C
‡™à 𠇥’ ¬ «°— ∫ — μ «å ∑’Ë · ¥ßÕ“°“√∑â Õ ß‡ ’ ¬ °“√„™â°—¡¡—πμ¿“æ√—ß ’À√◊Õ°“√„™â “√‡§¡’
∂÷ß·¡â«à“®–¬—߉¡à∑√“∫·À≈àß∑’Ë¡“¢Õ߇™◊ÈÕ„π æ«° “√≈–≈“¬‚´‡¥’ ¬ ¡‰Œ‚ª§≈Õ‰√∑å
À≈“¬Ê °√≥’ „π§π ·μà°“√√–∫“¥¢Õ߇™◊ÈÕ Õ“®≈¥ À√◊Õ°”®—¥®”π«π‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬∑’ËÕ¬Ÿà
EHEC O26 „π∫“ߧ√—ßÈ æ∫«à“ºà“π∑“ßÕ“À“√ „πº≈‘μ¿—≥±å ‰¥â
(º≈‘μ¿—≥±å®“°‡π◊ÈÕ‚§·≈–π¡∑’Ë ‰¡àºà“π°“√
æ“ ‡®Õ√å ‰ √´å ) ‡°’Ë ¬ «¢â Õ ß°— ∫ °“√μ‘ ¥ μà Õ °“√μ‘¥‡™◊ÈÕ„π¡πÿ…¬å
—¡º— °—∫ —μ«å À√◊Õ‡°’ˬ«¢âÕß°—∫πÈ”∑’Ë¡’°“√
ªπ‡ªóôÕπÕÿ®®“√– ¡’√“¬ß“π∂÷ߧ«“¡‡ªìπ‰ª √–¬–øí°μ—«
‰¥â∑’Ë®–‡°‘¥°“√μ‘¥μàÕ√–À«à“ߧπ Ÿà§π ‡™◊ÈÕ
VTEC O103 “¡“√∂æ∫‰¥â „π‚§ ·°– √–¬–øí°μ—«¢Õß‚√§∑’‡Ë °‘¥®“°‡™◊ÕÈ EHEC
·≈–·æ– ·≈– “¡“√∂æ∫‰¥â∑—Èߧπ∑’Ë ÿ¢¿“楒 O157:H7 Õ¬Ÿà„π™à«ß 1-16 «—π °“√μ‘¥‡™◊ÈÕ
·≈–§π∑’˪ɫ¬ „π∑“ßμ√ß°—π¢â“¡‡™◊ÈÕ EHEC à « π„À≠à ® –· ¥ßÕ“°“√À≈— ß ®“°μ‘ ¥ ‡™◊È Õ
O157:H- æ∫‰¥â πâ Õ ¬¡“°„π‚§·≈–¡â “ 3-4 «—π Õ¬à“߉√°Áμ“¡ §à“‡©≈’ˬ¢Õß√–¬–
·≈–‰¡àæ∫‡™◊ÈÕ®“°μ—«Õ¬à“ß¡“°°«à“ 1,800 ‡«≈“øí°μ—«„π°“√√–∫“¥§√—ÈßÀπ÷Ëß∑’Ë ∂“π
μ—«Õ¬à“ßÕÿ®®“√–¢Õß‚§ ·°– ·æ– ·≈–°«“ß ∫”∫—¥·ÀàßÀπ÷Ëß §◊Õ 8 «—π
„π‡¬Õ√¡—π·≈–‡™Á° Õ¬à“߉√°Áμ“¡æ∫°“√
√–∫“¥§√—ÈßÀπ÷Ëߺà“π∑“ßÕ“À“√ (‰ â°√Õ°) Õ“°“√
·≈–¡’§«“¡‡ªìπ‰ª‰¥â«à“°“√ —¡º— °—∫‚§·≈– „π§π “¡“√∂μ‘ ¥ ‡™◊È Õ ·∫∫‰¡à · ¥ß
¡â“∑’μË ¥‘ ‡™◊ÕÈ ®–‡ªìπ·À≈àß∑’¡Ë “¢Õß°“√μ‘¥‡™◊ÕÈ Õ“°“√ À√◊ÕÕ“®· ¥ßÕ“°“√‰¥âμ—Èß·μà∂à“¬
„π°“√√–∫“¥§√—ÈßÕ◊ËπÊ ‡À≈«‡ªìππÈ” hemorrhagic colitis ·≈–°≈ÿ¡à
Õ“°“√ HUS ´÷ËßÕ“°“√ à«π„À≠àπ—Èπ‡√‘Ë¡μâπ
°“√¶à“‡™◊ÈÕ ®“°°“√∑âÕ߇ ’¬ „πºŸâªÉ«¬∫“ß√“¬ “¡“√∂
‡™◊ÈÕ E. coli “¡“√∂∂Ÿ°∑”≈“¬‰¥â®“° À“¬‰¥â „π‡«≈“ª√–¡“≥ 1 ª— ¥“Àå‚¥¬‰¡àμÕâ ß
°“√„™âπÈ”¬“¶à“‡™◊ÕÈ À≈“¬™π‘¥ ‰¥â·°à ‚´‡¥’¬¡ ∑”°“√√—°…“ ºŸâªÉ«¬Õ◊ËπÊ ®–æ—≤π“Õ“°“√
‰Œ‚ª§≈Õ‰√∑å 1% ‡Õ∑“πÕ≈ 70% ¬“¶à“ hemorrhagic colitis ¿“¬„π√–¬–‡«≈“‰¡à°«’Ë π—
‡™◊ÈÕ®”æ«°øïπÕ≈À√◊Õ¬“¶à“‡™◊ÈÕ∑’Ë¡’ ‰Õ‚Õ¥’π Õ“°“√®”‡æ“–¢Õß hemorrhagic colitis §◊Õ
‡ªìπ à«πª√–°Õ∫æ◊Èπ∞“π ·≈–°≈Ÿμ“√—≈¥’ ‰Œ¥å ¡’∑Õâ ߇ ¬’ Õ¬à“ß√ÿπ·√ß·≈–¡’‡≈◊Õ¥ªπ√à«¡°—∫
85
Õ“°“√‡®Á∫∑’Ë∑âÕß ·≈–„πÀ≈“¬Ê √“¬∑’Ëæ∫ ‚√§À≈Õ¥‡≈◊Õ¥ ¡Õß·μ° (stroke) ¡Õß∫«¡
Õ“°“√ª«¥‡°√Áß∑âÕßÕ¬à“ß√ÿπ·√ß ºŸâªÉ«¬ ·≈–‚§¡à “ Õ“°“√·∑√°´â Õ π∑“ß√–∫∫
∫“ß√“¬¡’ ‰¢âμË”Ê „πºŸâªÉ«¬Õ◊ËπÊ ®–‰¡àæ∫ ∑“߇¥‘πÀ“¬„® “¡“√∂∑”„À⇰‘¥πÈ”„π™àÕß
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
86
§«“¡ “¡“√∂„π°“√μ‘¥μàÕ Õ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ ∑’®Ë ”‡æ“–μàÕ‡™◊ÕÈ (selective
°“√μ‘ ¥ μà Õ ®“°§π Ÿà § π‡°‘ ¥ ®“°°“√ media) ·≈–Õ“À“√‡≈’Ȭ߇™◊ÈÕ摇»…‡æ◊ËÕ°“√
°‘ π Õ“À“√∑’Ë ª π‡ªóô Õ πÕÿ ® ®“√–∑’Ë ¡’ ‡ ™◊È Õ §—¥·¬°™π‘¥¢Õ߇™◊ÈÕ (differential media)
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
§π à«π„À≠à¡’°“√¢—∫‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 ∂Ÿ°æ—≤π“¢÷πÈ ¡“ ”À√—∫‡™◊ÕÈ EHEC O157:H7
ÕÕ°¡“ª√–¡“≥ 7-9 «— π §π à « ππâ Õ ¬ ‚¥¬Õ“»—¬À≈—°°“√∑’ˇ™◊ÈÕ‰¡à¡’ β-glucuroni-
“¡“√∂¢—∫‡™◊ÕÈ π’ÕÈ Õ°¡“‡ªìπ‡«≈“ 3 ª— ¥“Àå dase ·≈– ‡μ√π¢Õ߇™◊ÈÕ à«π„À≠à‰¡à “¡“√∂
À≈—ß®“°‡√‘Ë¡· ¥ßÕ“°“√ „π‰¡à°’Ë√“¬æ∫«à“ À¡—°πÈ”μ“≈´Õ√å∫∑‘ Õ≈‰¥âÕ¬à“ß√«¥‡√Á« π‘¬¡„™â
°“√¢—∫‡™◊ÕÈ Õ“®‡°‘¥μàÕ‡π◊ÕË ß‡ªìπ‡«≈“À≈“¬‡¥◊Õπ MacConkey agar ∑’¡Ë ´’ Õ√å∫∑‘ Õ≈ 1% (SMAC)
„π‡¥Á°‡≈Á°¡’·π«‚πâ¡∑’Ë®–¢—∫‡™◊ÈÕ¬“«π“π ¡—°„ √à «à ¡°—∫¬“ªØ‘™«’ π–‡´øî°´’¡ (cefixime)
°«à“ºŸâ „À≠à °“√μ‘¥μàÕ√–À«à“߇¥Á°¡—°æ∫‰¥â ·≈–¡’πÈ”μ“≈·√¡‚π (rhamnose) À√◊Õ
∫àÕ¬„π‡¥Á°∑’ˬ—ß„ àºâ“ÕâÕ¡ ‚æ·∑ ‡´’¬¡‡∑≈≈Ÿ‰√μå (potassium tellurite)
Õ¬à“ß„¥Õ¬à“ßÀπ÷ßË Õ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ hemorrhagic
°“√«‘π‘®©—¬ colitis agar “¡“√∂„™â‡æ◊ÕË ·¬°‡™◊ÕÈ EHEC
‡π◊ËÕß®“°ª°μ‘§π®–‰¡àæ∫‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 ®“°Õ“À“√‰¥â Õ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ ™π‘¥
¥—ßπ—Èπ„π√“¬∑’Ë· ¥ßÕ“°“√ “¡“√∂«‘π‘®©—¬ Õ◊ËπÊ ª√–°Õ∫¥â«¬ Õ“À“√‡≈’Ȭ߇™◊ÈÕ∑’Ë¡’ à«π
‰¥â®“°°“√À“‡™◊ÕÈ „πμ—«Õ¬à“ßÕÿ®®“√– μ—«Õ¬à“ß º ¡¢Õß “√∑’Ë∑”„À⇰‘¥ ’ (chromogenic
®“°Õ“À“√·≈– ‘Ë ß ·«¥≈â Õ ¡Õ“®π”¡“„™â agars) ‡™àπ rainbow agar °Á “¡“√∂„™â ‰¥â
∑¥ Õ∫‰¥â‡™àπ°—π ‡æ◊ËÕæ‘®“√≥“·À≈àß∑’Ë¡“ ‡π◊ËÕß®“° ‡μ√πÕ◊ËπÊ ¢Õ߇™◊ÈÕ E. coli ·≈–
¢Õ߇™◊ÈÕ ∫“ߧ√—Èß°“√μ√«®√–∫ÿ‡™◊ÈÕ EHEC ·∫§∑’‡√’¬™π‘¥Õ◊ËπÊ “¡“√∂‡®√‘≠‡μ‘∫‚쉥â
π—Èπ∑”‰¥â¬“° ‡™◊ÈÕ‡À≈à“π’ȇªìπ‡™◊ÈÕ°≈ÿà¡πâÕ¬ ∫πÕ“À“√‡≈’Ȭ߇™◊ÈÕ‡À≈à“π’È °“√‡μ‘¡ “√‡æ◊ËÕ
„πÕÿ®®“√– ·≈–„πÕ“À“√ ‡™◊ÈÕ‡À≈à“π’Ȭ—ß¡’ °“√‡®√‘≠‡μ‘∫‚μ‡©æ“– ”À√—∫ E. coli O157
§«“¡§≈⓬§≈÷ß°—∫‡™◊ÈÕ E. coli ∑’ˇªìπ‡™◊ÈÕÕ‘ß “¡“√∂™à«¬„π°“√μ√«®·¬°‡™◊ÈÕ‰¥â ‚¥¬‡©æ“–
Õ“»—¬ ¬°‡«âπ„π‡√◊ÕË ß°“√ √â“ß verocytotoxin
„πμ—«Õ¬à“ß®“°Õ“À“√·≈–®“° ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
Õ¬à“߉√°Áμ“¡ “√æ‘… verocytotoxin ‡æ’¬ß
‡æ◊Ëՙ૬„À⇙◊ÈÕ‡®√‘≠‰¥â¥’¢÷Èπ Õ“®π”μ—«Õ¬à“ß
Õ¬à “ ߇¥’ ¬ «‰¡à “¡“√∂„™â √ –∫ÿ «à “ ‡ªì 𠇙◊È Õ
¡“‡æ“–‡≈’¬È ß„πÕ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ ‡À≈«∑’‡Ë μ‘¡ “√
EHEC ‰¥â ¬—ßμâÕßæ∫ªí®®—¬°“√°àÕ§«“¡√ÿπ·√ß
‡æ‘Ë¡‡μ‘¡¥â«¬ ÀâÕߪؑ∫—μ‘°“√„π°“√«‘π‘®©—¬ ‡æ◊ËÕ‡ √‘¡°“√‡®√‘≠‡μ‘∫‚μ¢Õ߇™◊ÈÕ À√◊Õ„™â«‘∏’
À≈“¬Ê ∑’Ë “¡“√∂À“‡™◊ÈÕ verocytotoxin- Õ‘¡¡Ÿ‚π·¡Á°‡πμ‘° (immunomagnetic sepa-
producing E. coli (VTEC) ·≈–√–∫ÿ‡™◊ÈÕ ration; IMS) ‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡§«“¡‡¢â¡¢âπ¢Õ߇™◊ÈÕ
EHEC O157:H7 ‡™◊ÈÕ ‡μ√πÕ◊Ëπ∑’Ë ‰¡à „ ™à ·∫§∑’‡√’¬´’ ‚√°√ÿäª O157 °àÕπ∑’Ë®–π”¡“‡æ“–
EHEC O157 μâÕß∂Ÿ° à߉ªÀâÕߪؑ∫—μ‘°“√ ≈ß„π®“π‡æ“–‡™◊ÈÕ «‘∏’Õ‘¡¡Ÿ‚π·¡Á°‡πμ‘°π—Èπ
Õâ“ßÕ‘ß ”À√—∫°“√μ√«®√–∫ÿ‡™◊ÈÕ ‰¡à ¡’ «‘ ∏’ ®–„™â‡¡Á¥·¡à‡À≈Á°∑’ˇ§≈◊Õ∫¥â«¬·Õπμ‘∫Õ¥’
«‘π®‘ ©—¬„¥‡æ’¬ß«‘∏‡’ ¥’¬«∑’®Ë – “¡“√∂·¬°‡™◊ÕÈ μàÕ·Õπ쑇®π O157 ‡æ◊ÕË ®—∫°—∫‡™◊ÕÈ ·∫§∑’‡√’¬
EHEC ∑ÿ°´’ ‚√‰∑ªá ‰¥â ‡À≈à“π’È
87
‚§‚≈π’∑’Ë ß —¬«à“®–‡ªìπ‡™◊ÈÕ EHEC (beta-glucuronidase) °“√√–∫ÿ‡™◊ÕÈ EHEC
O157:H7 “¡“√∂∂Ÿ°¬◊π¬—π«à“‡ªìπ‡™◊ÕÈ E.coli O157:H- π—Èπ∑”‰¥â¬“°≈”∫“° ·μà “¡“√∂
‰¥â ® “°°“√∑¥ Õ∫∑“ß™’ « ‡§¡’ · ≈–æ∫ ∑”‰¥â ‚¥¬„™â«∏‘ «’ ∏‘ Õ’ ¡‘ ¡Ÿ‚π·¡Á°‡πμ‘° μ“¡¥â«¬
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
88
«‘∏’∑“ß¿Ÿ¡‘§ÿâ¡°—π«‘∑¬“·≈–«‘∏’∑’Ëμ√«® °“√‡°‘¥ªØ‘°‘√‘¬“¢â“¡°—∫‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬Õ◊ËπÊ
À“°√¥π‘«§≈’Õ‘° (nucleic acid) ∑’Ë„™âμ√«® “¡“√∂æ∫‰¥â
À“·Õπ쑇®π O ·≈– H verocytotoxin À√◊Õ
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
¬’πÕ’°¡“°¡“¬∑’ˇ°’ˬ«¢âÕß°—∫‡™◊ÈÕ EHEC °“√√—°…“
“¡“√∂„™â‡æ◊ËÕ«‘π‘®©—¬‡∫◊ÈÕßμâπ «‘∏’°“√∑¥ Õ∫ °“√√—°…“Õ“°“√ hemorrhagic colitis
∑’Ë „Àâº≈√«¥‡√Á«‡À≈à“π’È “¡“√∂„™âæ‘®“√≥“ ∑”‰¥â ‚¥¬°“√√—°…“·∫∫æ¬ÿßÕ“°“√ ·≈–
»— ° ¬¿“æ¢Õ߇™◊È Õ °à Õ ‚√§∑’Ë æ ∫„πμ— « Õ¬à “ ß Õ“®√«¡∂÷ß°“√„Àâ “√πÈ” „ÀâÕ“À“√ÕàÕπÊ
°àÕπ∑’Ë®–π”¡“∑”°“√·¬°‡™◊ÈÕ «‘∏’‡À≈à“π’È à«π°“√„™â¬“ªØ‘™’«π–¬—߇ªìπ∑’Ë ‚μâ·¬âß°—π
ª√–°Õ∫¥â«¬™ÿ¥πÈ”¬“μ√«®Õ¬à“ß√«¥‡√Á« Õ¬Ÿà·≈–¡—°®–À≈’°‡≈’ˬ߰“√„™â ‡π◊ËÕß®“°«à“
À√◊Õ¥‘ª μ‘Í° (dipstick) ·≈–‡∑§‚π‚≈¬’ ¬“ªØ‘ ™’ « π–‰¡à ™à « ¬≈¥°“√· ¥ßÕ“°“√
‡¡¡‡∫√π (membrane technologies) «‘∏’ ¢Õß‚√§ ‰¡àªÑÕß°—π°“√‡°‘¥¿“«–·∑√°´âÕπ
∑¥ Õ∫ªØ‘°√‘ ¬‘ “°“√‡°“–°≈ÿ¡à «‘∏’ ‰¡‚§√‡æ≈∑ À√◊Õ≈¥°“√¢—∫‡™◊ÈÕ ·≈–Õ“®‡æ‘Ë¡§«“¡‡ ’ˬß
(microplate assays) «‘∏’ ‚§‚≈π’Õ‘¡¡Ÿ‚π „π°“√‡°‘¥°≈ÿà¡Õ“°“√ HUS °“√„™â¬“≈¥
∫≈Õμμ‘Èß (colony immunoblotting) PCR °“√‡§≈◊ËÕπ‰À«¢Õß∑“߇¥‘πÕ“À“√„π√“¬
Õ‘¡¡Ÿ‚πø≈ŸÕÕ‡√ ‡´π å (immunofluores- ∑’Ë¡Õ’ “°“√ hemorrhagic colitis π—Èπ°ÁÕ“®
cence) ·≈– ELISAs ∂÷ß·¡â«à“°“√ √â“ß ∑”„Àâ‡æ‘Ë¡§«“¡‡ ’ˬßμàÕ°“√‡°‘¥°≈ÿà¡Õ“°“√
“√æ‘… verocytotoxin “¡“√∂™à«¬„π HUS ‰¥â ºŸâªÉ«¬∑’Ë¡’¿“«–·∑√°´âÕππ—Èπ§«√
°“√√–∫ÿμ—«‡™◊ÈÕ‰¥â ·μà ‰¡à®”‡ªìπ∑’ˇ™◊ÈÕ VTEC ‰¥â√—∫°“√√—°…“‡ªìπ摇»… ‡™àπ °“√øÕ°‰μ
®–‡ªìπ‡™◊ÈÕ EHEC ·≈–§«√μ√«®√–∫ÿÀ“ °“√∂à“¬‡≈◊Õ¥ ·≈–/À√◊Õ°“√„À⇰≈Á¥‡≈◊Õ¥
ªí®®—¬§«“¡√ÿπ·√ߢÕ߇™◊ÈÕ∑’ˇæ‘Ë¡¢÷Èπ¡“ °“√ ºŸâªÉ«¬∑’ˇ°‘¥Õ“°“√‰μ«“¬·∫∫∑’Ë ‰¡à “¡“√∂
∑’Ë ‰¡àæ∫Õπÿæ—π∏å¢Õß “√æ‘…„π‡™◊ÈÕ EHEC °≈—∫¡“‡ªìπª°μ‘‰¥âÕ“®μâÕß∑”°“√ ºà“μ—¥
Õ“®æ∫‰¥â∫“ߧ√—Èß„π™à«ß∑’Ë¡’æ—≤π“°“√¢Õß ‡ª≈’¬Ë π‰μ
°≈ÿ¡à Õ“°“√ HUS º≈¢Õß«‘∏«’ π‘ ®‘ ©—¬∑’√Ë «¥‡√Á«
“¡“√∂μ√«®¬◊π¬—π‰¥â®“°°“√‡æ“–·¬°‡™◊ÕÈ °“√ªÑÕß°—π
„π§π∑’Ëμ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC Õ“®‰¡àæ∫„πÕÿ®®“√– °“√≈â“ß¡◊Õ„Àâ∫àÕ¬§√—Èß‚¥¬‡©æ“–™à«ß
À≈—ß®“°∑’Ë¡’°“√μ‘¥‡™◊ÈÕºà“π‰ª 1 —ª¥“Àå °àÕπ°‘πÕ“À“√À√◊Õ„π™à«ß∑’μË Õâ ߇μ√’¬¡Õ“À“√
«‘∏’∑“ß´’√—Ë¡«‘∑¬“¡’§«“¡ ”§—≠„π°“√ ·≈–°“√¡’ ÿ¢»“ μ√å∑’Ë¥’‡ªìπ ‘Ëß ”§—≠„π°“√
«‘π‘®©—¬„π§π ‚¥¬‡©æ“–™à«ßÀ≈—ß®“°‡ªìπ ªÑÕß°—π°“√μ‘¥μàÕ®“° —μ«å·≈– ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
‚√§´÷Ë ß ‡ªì π ™à « ß∑’Ë ¬ “°„π°“√μ√«®À“‡™◊È Õ √Õ∫μ—« μ— «å §«√¡’∫√‘‡«≥≈â“ß¡◊Õ‡æ◊ÕË Õ”π«¬
EHEC «‘∏’ indirect ELISAs “¡“√∂ §«“¡ –¥«°„π «π μ— «å·≈–„π∫√‘‡«≥Õ◊πË Ê
μ√«®À“·Õπμ‘∫Õ¥’μÕà ‡™◊ÕÈ EHEC O157:H7 ∑’Ë ™ÿ ¡ ™π¡’ ° “√μ‘ ¥ μà Õ — ¡ º— °— ∫ ª»ÿ — μ «å
‡ªìπ‡«≈“À≈“¬‡¥◊ÕπÀ≈—ß®“°∑’Ë¡’°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ ·≈–§«√À≈’°‡≈’¬Ë ß°“√°‘πÕ“À“√ ·≈–°“√¥◊¡Ë
89
πÈ” ∑’Ë ∫ √‘ ‡ «≥‡À≈à “ π’È ‡æ◊Ë Õ ‡ªì π °“√ªÑ Õ ß°— π ·≈–πÈ” ∑‘È ß ∑’Ë ¬— ß ‰¡àºà“π°“√¶à“‡™◊ÈÕ°Á ‰ ¡à§«√
°“√μ‘ ¥ ‡™◊È Õ „π‡¥Á ° ·≈– ¡“™‘ ° „π∫â “ π π”¡“„™âª≈Ÿ°º≈‰¡âÀ√◊Õº—°∑’Ë®–π”¡“°‘π¥‘∫
∫ÿ§§≈∑’Ë∑”ß“π∑’ˇ°’ˬ«¢âÕß°—∫ —μ«å§«√¡’°“√ «‘∏’ªÑÕß°—πÀ≈—ß®“°°“√‡°Á∫‡°’ˬ«°Á§«√≈â“ß
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
90
∑”§«“¡ –Õ“¥Õ¬à“߇À¡“– ¡ „π∫“ßæ◊Èπ∑’Ë Õÿ∫—μ‘°“√≥åª√–®”ªï¢Õß°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC
°Æ¢âÕ∫—ߧ—∫Õ“®Àâ“¡‡¥Á°∑’¡Ë °’ “√μ‘¥‡™◊ÕÈ ‰¡à„Àâ O157:H7 „π °ÁÕμ·≈π¥å À√—∞Õ‡¡√‘°“
Õ¬Ÿà ∑’Ë ∂“π√— ∫ ‡≈’È ¬ ߇¥Á ° À√◊ Õ ‚√߇√’ ¬ π®π ‡¬Õ√¡—π ÕÕ ‡μ√‡≈’¬ ≠’˪ÿÉπ ·≈–‡°“À≈’Õ¬Ÿà
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
°√–∑—ßË ‡¥Á°‡À≈à“π—πÈ ‰¡à¡°’ “√ª≈àÕ¬‡™◊ÕÈ ÕÕ°¡“ „π™à«ß 0.08 ∂÷ß 4.1 √“¬μàÕª√–™“°√
‡ªìπ√–¬–‡«≈“π“π ¡’°“√‡ πÕ·π–«à“°“√ 100,000 √“¬ ‚¥¬ °ÁÕμ·≈π¥å¡’Õÿ∫—μ‘°“√≥å
·¬°‡¥Á°∑’μË ¥‘ ‡™◊ÕÈ ÕÕ°®“°æ’πË Õâ ß À√◊Õ ¡“™‘° ߟ ∑’Ë ¥ÿ „π À√—∞Õ‡¡√‘°“ Center for Disease
‡¥Á°§πÕ◊πË „π∫â“π “¡“√∂™à«¬≈¥§«“¡‡ ¬’Ë ß Control and Prevention (CDC) ‰¥â
„π°“√·æ√à√–∫“¥¢Õß‚√§μàÕ‰¥â ª√–¡“≥°“√«à “ ‡™◊È Õ EHEC O157:H7
§«“¡‡ ’ˬߢÕߧπ®–≈¥≈߉¥â∂Ⓡ™◊ÈÕ °à Õ „Àâ ‡ °‘ ¥ °“√ªÉ « ¬ 73,000 √“¬ 2,000
EHEC „π —μ«å¡’ª√‘¡“≥≈¥≈ßÀ√◊Õ∂Ÿ°°”®—¥ μâ Õ ß‡¢â “ ‚√ß欓∫“≈ ·≈–¡’ § π‡ ’ ¬ ™’ «‘ μ
‰¥âÀ¡¥‰ª‰¥â ª√–¡“≥ 50-60 §πμàÕªï §«“¡™ÿ°¢Õß°“√
μ‘¥‡™◊ÈÕ°≈ÿà¡∑’Ë ‰¡à „™à EHEC O157 „π§π ¡’
§«“¡‡ªìπ‰ª‰¥â«“à ®–μË”°«à“∑’ªË √–¡“≥‡Õ“‰«â
Õ—μ√“°“√ªÉ«¬·≈–Õ—μ√“°“√쓬
‡π◊ËÕß®“°ÀâÕߪؑ∫—μ‘°“√ à«π„À≠àπ—Èπ‰¡à ‰¥â
°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC “¡“√∂‡°‘¥‰¥â ∑”°“√μ√«®§— ¥ °√Õ߇™◊È Õ π’È ‡ ªì π ª°μ‘ „π
‡ªì π §√—È ß §√“«À√◊ Õ ‡°‘ ¥ ‡ªì π °“√√–∫“¥ À√—∞Õ‡¡√‘°“Àπ૬ߓπ CDC ‰¥âª√–¡“≥
„π∑«’ªÕ‡¡√‘°“‡Àπ◊Õæ∫«à“°“√μ‘¥‡™◊ÕÈ EHEC °“√Õÿ∫—μ‘°“√≥å¢Õß°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ°≈ÿà¡ ∑’Ë ‰¡à „™à
O157:H7 π—Èπæ∫‰¥â∫àÕ¬μ—Èß·μà™à«ßƒ¥Ÿ√âÕ𠇙◊ÕÈ EHEC O157 «à“¡’§«“¡§≈⓬§≈÷ß°—∫‡™◊ÕÈ
®π∂÷߃¥Ÿ„∫‰¡â√à«ß „π À√“™Õ“≥“®—°√æ∫ EHEC O157 „π∑«’ª¬ÿ‚√ª ≈–μ‘π Õ‡¡√‘°“
·π«‚πâ¡°“√μ‘¥‡™◊ÈÕμ—Èß·μà „π™à«ßª≈“¬ƒ¥Ÿ ·≈–ÕÕ ‡μ√‡≈’ ¬ ∫“ßÀ≈— ° ∞“π· ¥ß«à “
„∫‰¡âº≈‘®π∂÷ß™à«ßª≈“¬ƒ¥Ÿ√Õâ π °“√‡°‘¥‚√§ ¡’°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ°≈ÿà¡Õ◊Ëπ∑’Ë ‰¡à „™à EHEC O157
μ“¡ƒ¥Ÿ°“≈π—ÈπÕ“®¡’ “‡Àμÿ¡“®“°√Ÿª·∫∫ Õ“®æ∫‰¥â ∫à Õ ¬„π§π¡“°°«à “ °“√μ‘ ¥ ‡™◊È Õ
°“√¢— ∫ ‡™◊È Õ ·∫§∑’ ‡ √’ ¬ ¢Õß — μ «å À√◊ Õ Õ“® EHEC O157:H7
‡π◊ÕË ß®“°ªí®®—¬Õ◊πË Ê ‡™àπ °“√°‘π‡π◊ÕÈ ∑’ˉ¡àº“à π
„π√“¬∑’Ë· ¥ßÕ“°“√æ∫Õ—μ√“°“√쓬
°“√ª√ÿ ß ÿ ° „π™à « ß∫“√å ∫’ §‘ « „πƒ¥Ÿ √â Õ π
¡’§«“¡·ª√º—π‰ªμ“¡°≈ÿà¡Õ“°“√ Õ“°“√
„π∑“ßμ√ß°— π ¢â “ ¡°“√μ‘ ¥ ‡™◊È Õ EHEC
hemorrhagic colitis ‡æ’¬ßÕ¬à“߇¥’¬«π—Èπ
O157:H- ¡—°æ∫‰¥â∫Õà ¬„π‡¥Á°∑’¡Ë Õ’ “¬ÿμË”°«à“
¡—°À“¬‰¥â‡Õß ·μà„π∫“ß√“¬°ÁÕ“®‡ ¬’ ™’«μ‘ ‰¥â
3 ªï ´÷ßË ¡’·π«‚πâ¡æ∫‰¥â¡“°„π™à«ßƒ¥ŸÀπ“« ®”π«πºŸâªÉ«¬∑’Ë®–æ—≤π“Õ“°“√‰ª‡ªìπ°≈ÿà¡
Õÿ∫—μ‘°“√≥å°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC „π§π Õ“°“√ HUS ®–·ª√º—π‰ªμ“¡™π‘¥¢Õ߇™◊ÕÈ
π—È𬓰∑’Ë®– “¡“√∂§“¥°“√≥å ‰¥â‡π◊ËÕß®“° ·≈–°“√√–∫“¥ª√–¡“≥ 5-10% ¢ÕߺŸâªÉ«¬
„π√“¬∑’¡Ë Õ’ “°“√∑âÕ߇ ¬’ ·∫∫‰¡à√πÿ ·√ßÕ“® ∑’Ë¡’Õ“°“√ hemorrhagic colitis ®“°°“√
‰¡à ‰¥â¡’°“√∑¥ Õ∫«à“¡’°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ‡À≈à“π’È μ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 ¡—°¡’æ—≤π“°“√
„πªï æ.». 2547 ¡’√“¬ß“π°“√ª√–¡“≥ ¢Õß‚√§‡ªìπ°≈ÿ¡à Õ“°“√ HUS Õ¬à“߉√°Áμ“¡
91
‰¥â¡’√“¬ß“πÕÿ∫—μ‘°“√≥å°“√‡°‘¥‚√§∑’Ë 16% „π‚§ ÿ°√ ·°– ·æ– °√–μà“¬ ·≈–‰°à
‚¥¬‡©æ“–„π™à«ß∑’Ë¡’°“√√–∫“¥Õ¬à“ß√ÿπ·√ß Õ¬à“߉√°Áμ“¡ ‡™◊ÈÕ‡À≈à“π’È∑—ÈßÀ¡¥‰¡à®”‡ªìπ
∑’¡Ë §’ «“¡‡°’¬Ë «¢âÕß°—∫º—°‚¢¡ „π À√—∞Õ‡¡√‘°“ «à“®–μâÕ߇ªìπ‡™◊ÈÕ EHEC ‡™◊ÈÕ VTEC O103
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
92
·≈–Õ“‡®’¬π ·μàæ∫«à“ —μ«å “¡“√∂À“¬‰¥â ‡™◊ÈÕ EHEC O153:H- ¡’§«“¡‡°’ˬ«¢âÕß°—∫
‡Õß„π 1-2 «—π‚¥¬‰¡à ¡’ ¿ “«–·∑√°´â Õ π °“√√–∫“¥¢ÕßÕ“°“√∑âÕ߇ ¬’ ·∫∫¡’‡≈◊Õ¥ªπ
„π°“√∑¥≈Õß∑”πÕ߇¥’ ¬ «°— π ‚¥¬©’ ¥ ‡™◊È Õ ·≈–Õ“°“√ªÉ«¬∑’˧≈⓬§≈÷ß°—∫°≈ÿà¡Õ“°“√
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
°≈ÿà¡∑’Ë ‰¡à „™à EHEC O157 „π ÿπ—¢æ∫«à“¡’ HUS „π°√–μà“¬‡≈’È¬ß °√–μà“¬∑’Ë∂Ÿ°∑”„Àâ
°“√æ—≤π“¢Õß‚√§∑’√Ë πÿ ·√ß ¡’Õ“°“√∑âÕ߇ ¬’ μ‘¥‡™◊ÈÕ®“°°“√∑¥≈Õß¡’°“√æ—≤π“Õ“°“√
·≈–Õ“‡®’ ¬ πμ“¡¥â « ¬¿“«–Õà Õ π·√ß·≈– ∑â Õ ß‡ ’ ¬ ‡ªì π ‡≈◊ Õ ¥√à « ¡°— ∫ Õ“°“√Õà Õ π·√ß
‡∫◊ËÕÕ“À“√ ¿“«–·ÀâßπÈ”·≈–πÈ”Àπ—°≈¥≈ß ‡∫◊ËÕÕ“À“√ ·ÀâßπÈ” ·≈–πÈ”Àπ—°≈¥
ÿπ—¢‡À≈à“π’Ȭ—ß¡’Õ“°“√∑“ß√–∫∫ª√– “∑
ª√–°Õ∫¥â«¬Õ“°“√™—° ¡Õß à«π´’√’∫√—¡ §«“¡ “¡“√∂„π°“√μ‘¥μàÕ
‡°‘¥‡ªìπ‡π◊ÈÕ쓬 (cerebral infarction) — μ «å ∑’Ë μ‘ ¥ ‡™◊È Õ ·∫∫‰¡à· ¥ßÕ“°“√π—Èπ
μ“∫Õ¥ ‚§¡à“ ‡ ’¬™’«‘μ¿“¬„π 5-6 «—πÀ≈—ß “¡“√∂¢—∫‡™◊ÈÕ EHEC °“√¢—∫‡™◊ÈÕÕ“®‡ªìπ
®“°∑’‡Ë √‘¡Ë ¡’°“√· ¥ßÕ“°“√¢Õß‚√§ ‡™◊ÕÈ ∑’ÕË ¬Ÿà ·∫∫™—Ë«§√“«À√◊Õ‰¡àμàÕ‡π◊ËÕß ·≈– —μ«å∑’Ë
„π∫“ß´’ ‚√°√ÿäª∑’Ë ‰¡à „™à°≈ÿà¡ EHEC O157 À¬ÿ¥°“√¢—∫‡™◊ÈÕπ’ÈÕ“®°≈—∫¡“¡’‡™◊ÈÕ‡æ‘Ë¡‰¥â
ª√–°Õ∫¥â«¬ O26 O111 O118 ·≈– O103 Õ’°§√—ßÈ ¡’§«“¡‡ªìπ‰ª‰¥â¡“°«à“≈Ÿ°‚§ “¡“√∂
∑”„Àâ ‡ °‘ ¥ Õ“°“√∑â Õ ß‡ ’ ¬ ·≈–Õ“°“√∑“ß ¢—∫‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 ‰¥â¡“°°«à“‚§∑’Ë
√–∫∫∑“߇¥‘πÕ“À“√„π≈Ÿ° —μ«å ‡™◊ÈÕ EHEC ‚μ‡μÁ¡∑’Ë °ÿ √∑’μË ¥‘ ‡™◊ÕÈ ®“°°“√∑¥≈Õß “¡“√∂
O118:H16 ¡—°¡’§«“¡‡°’ˬ«¢âÕß °—∫Õ“°“√ ¢—∫‡™◊ÈÕπ’È ‰¥â‡ªìπ‡«≈“Õ¬à“ßπâÕ¬ 2 ‡¥◊Õπ
∑âÕ߇ ’¬„π≈Ÿ°‚§ ·≈– “¡“√∂¬◊π¬—πº≈‰¥â
®“°°“√∑¥≈Õß©’ ¥ ‡™◊È Õ „π≈Ÿ ° ‚§‡°‘ ¥ „À¡à √Õ¬‚√§À≈—ß°“√쓬
Õ¬à“߉√°Áμ“¡ °“√»÷°…“∑“ß√–∫“¥«‘∑¬“ √Õ¬‚√§®“°°“√μ‘ ¥ ‡™◊È Õ EHEC „π
¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC à«π„À≠à‡ªìπ°“√ª√–¡“≥ — μ «å ‡ §’È ¬ «‡Õ◊È Õ ßπ—È π ¡— ° æ∫°“√Õ— ° ‡ ∫¢Õß
°“√¡“°°«à“°“√¬◊π¬—πÕ¬à“ß™—¥‡®π ¡’°“√ ‡¬◊Ë Õ ∫ÿ ≈”‰ â ·≈–¡— ° ®–®”°— ¥ ‡©æ“–∑’Ë
»÷°…“πâÕ¬∑’Ë„™â‡™◊ÈÕ E. coli ‡μ√π∑’Ë∑√“∫ ≈”‰ â „À≠à „π∫“ß°√≥’æ∫¢Õ߇À≈«®“°°“√
·πà™—¥ ·≈–°“√∑¥≈Õß à«π„À≠à∂Ÿ°∑”°àÕπ Õ— ° ‡ ∫∑’Ë ¡’ ≈— ° …≥–¢Õ߉ø∫√‘ π ·≈–‡≈◊ Õ ¥
∑’Ë®–¡’§«“¡‡¢â“„®‡°’ˬ«°—∫≈—°…≥–¢Õߧ«“¡ (fibrinohemorrhagic exudates)
√ÿπ·√ß®”‡æ“–¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC ‡™◊ÈÕ ‡μ√π °√–μà “ ¬∑’Ë ∂Ÿ ° ∑¥≈Õß∑”„Àâ μ‘ ¥ ‡™◊È Õ
VTEC ∑’Ë¡’§«“¡‡°’ˬ«¢âÕß°—∫Õ“°“√∑âÕ߇ ’¬ EHEC O153 æ∫«à“≈”‰ â „ À≠à à « π´’ °— ¡
„π°“√∑¥≈Õß∑’∑Ë ”„Àâ쥑 ‡™◊ÕÈ „π≈Ÿ°‚§ ª√–°Õ∫ (cecum) ·≈–/À√◊Õ≈”‰ â „À≠à à«π‚§≈Õπ
¥â«¬ VTEC O5:H- VTEC O8:H9, VTEC à«πμâπ (proximal colon) ¡’°“√∫«¡πÈ”
O26:H11 VTEC O26:H- VTEC O26 Àπ“μ—« ·≈–æ∫®ÿ¥‡≈◊Õ¥ÕÕ° (petechial)
VTEC O80:H- ·≈– VTEC O111:H- À√◊Õ (ecchymotic) ∑’˺‘«‡¬◊ËÕ∫ÿ™—ÈππÕ°
„πÀ≈“¬Ê °√≥’ ·μà‰¡à∑°ÿ °√≥’®–æ∫∑âÕ߇ ¬’ (serosal surfaces) ¡’√“¬ß“π°“√æ∫≈—°…≥–
·∫∫¡’‡≈◊Õ¥ ·≈–‡¡◊Õ°ªπ ‰μ´’¥¥â«¬
93
„π ÿπ—¢∑’Ëμ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 π—Èπ „π∫“ß°“√»÷ ° …“æ∫«à “ μ— « Õ¬à “ ß∂Ÿ ° ‡°Á ∫ ‰¥â
‰¡à æ ∫√Õ¬‚√§®“°°“√ºà “ ´“°Õ¬à “ ß¡’ π— ¬ ®“°Àπ—ß —μ«åπÕ°‡Àπ◊Õ®“°Õÿ®®“√– „π°“√
”§—≠ „π ÿπ—¢∑’Ë∂Ÿ°©’¥‡™◊ÈÕ ‡μ√π∑’Ë ‰¡à „ ™à »÷ ° …“Àπ÷Ë ß √“¬ß“π«à “ “¡“√∂ ”√«®
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
94
À¡— ° πÈ” μ“≈´Õ√å ∫‘ ∑ Õ≈‰¥â Õ ¬à “ ß√«¥‡√Á « «‘ ∏’ ‚æ≈’‡¡Õ‡√ ‡™π√’·Õ§™—Ëπ (PCR) ·≈–
¡’§«“¡π‘¬¡„π°“√„™â MacConkey agar «‘∏Õ’ ¡‘ ¡Ÿ‚π∫≈Õμμ‘ßÈ (immunoblotting) À√◊Õ
∑’Ë¡’´Õ√å∫‘∑Õ≈ 1% (SMAC) ¡—°„ à√à«¡°—∫ Vero cell assay °Á “¡“√∂„™â ‰¥â‡æ◊ËÕμ√«®
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
¬“ªØ‘™’«π–‡´øî°´’¡·≈–¡’πÈ”μ“≈·√¡‚π À“ “√æ‘… verocytotoxin À√◊Õ¬’π∑’Ë √â“ß
À√◊Õ‚æ·∑ ‡´’¬¡‡∑≈≈Ÿ‰√μåÕ¬à“ß„¥Õ¬à“ßÀπ÷ßË “√æ‘… ·≈–«‘∏°’ “√®”·π°·∫§∑’‡√’¬ (phage
Õ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ hemorrhagic colitis agar typing) ·≈–«‘ ∏’ ° “√·¬°¥’ ‡ ÕÁ π ‡Õ‚¥¬„™â
“¡“√∂„™â‡æ◊ËÕ·¬°‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7 °√–· ‰øøÑ “ 2 ∑‘ » ∑“ßÀ√◊ Õ æ— ≈ ´å øî ≈ ¥å
®“°Õ“À“√‰¥â Õ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ ™π‘¥Õ◊πË Ê ‡™à𠇮≈Õ‘‡≈Á°‚∑√‚ø‡√´‘ (pulsed field gel
Õ“À“√‡≈’Ȭ߇™◊ÈÕ∑’Ë¡’ à«πº ¡¢Õß “√∑’Ë∑”„Àâ electrophoresis) “¡“√∂·¬°´— ∫ ‰∑ªá
‡°‘¥ ’ ‡™àπ rainbow agar °Á “¡“√∂„™â ‰¥â ¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC O157:H7 ‡æ◊ËÕ°“√»÷°…“
‡π◊ËÕß®“° ‡μ√πÕ◊ËπÊ ¢Õ߇™◊ÈÕ E. coli ·≈– ∑“ß√–∫“¥«‘∑¬“ «‘∏’‡À≈à“π’È „™â‡ªìπ«‘∏’∑—Ë«‰ª
·∫§∑’‡√’¬™π‘¥Õ◊ËπÊ “¡“√∂‡®√‘≠‡μ‘∫‚쉥â ∑’Ë∑”„πÀâÕߪؑ∫—μ‘°“√Õâ“ßÕ‘ß
∫πÕ“À“√‡≈’Ȭ߇™◊ÈÕ‡À≈à“π’È °“√‡μ‘¡ “√‡æ◊ËÕ
°“√‡®√‘≠‡μ‘∫‚μ‡©æ“– ”À√—∫ E. coli O157 «‘∏∑’ ’Ë„™â „π°“√√–∫ÿ‡™◊ÕÈ EHEC O157:H7
“¡“√∂™à«¬„π°“√μ√«®·¬°‡™◊ÈÕ‰¥â ‡æ◊ËÕ Õ“®∑”„Àâæ≈“¥°“√æ∫ ‡μ√πÕ◊πË Ê ∑’Ë ‰¡à§Õà ¬
™à«¬„À⇙◊ÈÕ‡®√‘≠‰¥â¥’¢÷Èπ Õ“®π”μ—«Õ¬à“ß¡“ æ∫‡ªìπª°μ‘ √«¡∂÷߇™◊ÈÕ∑’Ë·¬°‰¥âπâÕ¬¡“°
‡æ“–‡≈’¬È ß„πÕ“À“√‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ ‡À≈«∑’‡Ë μ‘¡ “√ ®“°°“√À¡—°πÈ”μ“≈´Õ√å∫∑‘ Õ≈ «‘∏‡’ À≈à“π—πÈ ¬—ß
‡æ◊ËÕ‡ √‘¡°“√‡®√‘≠‡μ‘∫‚μ¢Õ߇™◊ÈÕ À√◊Õ„™â«‘∏’ ‰¡à§àÕ¬¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ„π°“√μ√«®À“‡™◊ÈÕ
Õ‘ ¡ ¡Ÿ ‚ π·¡Á ° ‡πμ‘ ° ‡æ◊Ë Õ ‡æ‘Ë ¡ §«“¡‡¢â ¡ ¢â π EHEC O157:H- ´÷Ëß “¡“√∂À¡—°πÈ”μ“≈
¢Õ߇™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬´’ ‚√°√ÿäª O157 °àÕπ∑’Ë®– ´Õ√å∫‘∑Õ≈·≈–¡’‡Õπ‰´¡å‡∫μ“°≈Ÿ§Ÿ‚√𑇥
π”¡“‡æ“–≈ß„π®“π‡æ“–‡™◊ÕÈ «‘∏Õ’ ¡‘ ¡Ÿ‚π·¡Á° (beta-glucuronidase) °“√√–∫ÿ‡™◊ÕÈ EHEC
‡πμ‘ ° π—È π ®–„™â ‡ ¡Á ¥ ·¡à ‡ À≈Á ° ∑’Ë ‡ §≈◊ Õ ∫¥â « ¬ O157:H- π—Èπ∑”‰¥â¬“°≈”∫“° ·μà “¡“√∂
·Õπμ‘∫Õ¥’μàÕ·Õπ쑇®π O157 ‡æ◊ËÕ®—∫°—∫ ∑”‰¥â ‚¥¬„™â«∏‘ «’ ∏‘ Õ’ ¡‘ ¡Ÿ‚π·¡Á°‡πμ‘° μ“¡¥â«¬
‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬‡À≈à“π’È π”μ—«Õ¬à“߇擖≈ß∫π Sorbitol Mac Conkey
agar (SMAC) ·≈–∑¥ Õ∫°“√À¡—°πÈ”μ“≈
‚§‚≈π’∑’Ë ß —¬«à“®–‡ªìπ‡™◊ÈÕ EHEC
´Õ√å∫∑‘ Õ≈·μà≈–‚§‚≈π’‡æ◊ÕË μ√«®À“·Õπ쑇®π
O157:H7 “¡“√∂∂Ÿ°¬◊π¬—π«à“‡ªìπ‡™◊ÕÈ E.coli
O157 verocytotoxins À√◊Õ¬’π„π°“√ √â“ß
‰¥â ® “°°“√∑¥ Õ∫∑“ß™’ « ‡§¡’ · ≈–®–æ∫
°“√· ¥ß¢Õß O157 ‡ªìπ·Õπ쑇®π∫π “√æ‘… ·≈–/À√◊Õªí®®—¬§«“¡√ÿπ·√ßÕ◊ËπÊ
ºπ—߇´≈≈å ·≈–æ∫ H7 ‡ªìπ·Õπ쑇®π∫π Õ“À“√‡≈’Ȭ߇™◊ÈÕ∑’Ë®”‡æ“–μàÕ‡™◊ÈÕ·≈–
·ø°‡®≈≈“‚¥¬«‘∏’∑“ßÕ‘¡¡Ÿ‚π·Õ ‡ ·≈– «‘∏’°“√·¬°‡™◊ÈÕ‰¥â¡’°“√æ—≤π“ ”À√—∫‡™◊ÈÕ
«‘∏’∑¥ Õ∫Õ’°¡“°¡“¬√«¡∂÷߇Õπ‰´¡å≈‘ߧå ∫“ßμ—«„π°≈ÿ¡à ∑’Ë ‰¡à„™à‡™◊ÕÈ EHEC O157 ‡¡Á¥
Õ‘¡¡Ÿ‚π´Õ√å‡∫π∑å·Õ ‡ °“√∑¥ Õ∫ªØ‘°‘√‘¬“ ·¡à ‡ À≈Á ° ¢Õß«‘ ∏’ Õ‘ ¡ ¡Ÿ ‚ π·¡Á ° ‡πμ‘ ° π—È π
°“√‡°“–°≈ÿ¡à À√◊Õ·Õ°°≈Ÿμ‡‘ π™—πË (agglutination) ¡’®”Àπà“¬„π∑“ß°“√§â“‡æ◊ËÕ‡æ‘Ë¡§«“¡‡¢â¡¢âπ
95
¢Õ߇™◊ÈÕ EHEC ∫“ß´’ ‚√°√ÿäª ª√–°Õ∫¥â«¬ ·≈– ELISAs ∂÷ß·¡â«à“°“√ √â“ß “√æ‘…
O26 O103 O111 ·≈– O145 Õ“À“√ verocytotoxin “¡“√∂™à«¬„π°“√√–∫ÿμ—«
‡≈’¬È ߇™◊ÕÈ rhamnose MacConkey ª√–°Õ∫ ‡™◊ÈÕ‰¥â ‡™◊ÈÕ VTEC ‡ªìπ‡™◊ÈÕ∑’Ëæ∫∫àÕ¬„π —μ«å
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
96
ª√–°Õ∫¥â«¬°“√©’¥«—§´’π °“√„™âπÈ”¬“ °àÕπ∑’Ë®–ª≈àÕ¬≈ß Ÿà ‘Ëß·«¥≈âÕ¡ ¬—߉¡à¡’¢âÕ
¶à“‡™◊ÈÕ ‡™àπ §≈Õ‡Œ°´‘¥’π (chlorhexidine) √ÿª∂÷ߺ≈°√–∑∫¢Õß°“√∫”∫—¥¥â«¬ “√‡§¡’
°“√„ ¬à “μâ“π‡™◊ÕÈ ®ÿ≈™’æÀ√◊Õ·∫§‡∑Õ√‘‚Õ‡ø® μàÕ ‘Ëß·«¥≈âÕ¡
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
∑’Ë∫√‘‡«≥≈”‰ âμ√ß à«πª≈“¬ ·≈–°“√„™â «‘∏’°“√‡æ◊ËÕ°”®—¥‡™◊ÈÕ EHEC ®“° —μ«å
‚æ√‰∫‚Õμ‘ ° ‡æ◊Ë Õ ™à « ¬‡æ‘Ë ¡ ®”π«π¢Õ߇™◊È Õ ‡≈’È ¬ ß∑’Ë μ‘ ¥ ‡™◊È Õ π—È π ¬— ß ‰¡à ¡’ ° “√√“¬ß“π‰«â
·∫§∑’‡√’¬∑’Ë¥’ „π∑“߇¥‘πÕ“À“√ °“√®—¥°“√ Õ¬à“߉√°Áμ“¡ °“√∑”«—§´’π¥â«¬‡™◊ÈÕ ‡μ√π
¥â “ πÕ“À“√°Á ¡’ ° “√‡ πÕ·π–‡æ◊Ë Õ ªÑ Õ ß°— π EHEC ( O145:H-) ºà“π∑“ߪ“° ‚¥¬∑”„Àâ
°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ ¢âÕ‡ πÕ·π–‡À≈à“π’Ȭ—ß¡’°“√ ‡™◊ÈÕ쓬¥â«¬§«“¡√âÕπ “¡“√∂À¬ÿ¥°“√
«‘®¬— ‡æ‘¡Ë ‡μ‘¡Õ¬Ÿà ¢—∫¢Õ߇™◊ÈÕ„π·¡«‰¥â
°“√®—¥°“√‡æ◊ÕË ≈¥®”π«π‡™◊ÕÈ EHEC „π
ß‘Ë ·«¥≈âÕ¡ ∑”‰¥â ‚¥¬°“√‡°Á∫¢Õ߇ ¬’ ∑’Ë ‰À≈ Õ—μ√“°“√ªÉ«¬·≈–Õ—μ√“°“√쓬
ÕÕ°¡“Õ¬Ÿ∫à πæ◊πÈ ªŸπ´’‡¡πμ凪ìπ‡«≈“ 3 ‡¥◊Õπ ®“°°“√ ”√«®æ∫«à “ ‡™◊È Õ EHEC
À√◊Õπ“π°«à“π—Èπ°àÕπ∑’Ë®–ª≈àÕ¬ÕÕ° ·≈– O157:H7 ¡’°“√·æ√à°√–®“¬«ß°«â“ß„πΩŸß‚§
§«√‡°Á∫¢Õ߇À≈«∑—ÈßÀ¡¥„π∑àÕæ—°πÈ”‡æ◊ËÕ ·μ৫“¡™ÿ°„π —μ«å·μà≈–μ—«Õ¬Ÿà „π√–¥—∫μË”
≈¥°“√ºà“π¢Õß ‘Ëߪؑ°Ÿ≈∑’ˇªìπ¢Õ߇À≈«≈ß ∫“ß°“√»÷°…“√“¬ß“π«à“‡™◊ÈÕπ’Èæ∫‰¥â∫àÕ¬„π
ŸàπÈ”„μâ¥‘π ‡™◊ÈÕ EHEC ∫“ßμ—«Õ“®¬—ß¡’™’«‘μ ‚§√–À«à“ß™à«ßƒ¥Ÿ√âÕπ·≈–μâπƒ¥Ÿ„∫‰¡â√à«ß
Õ¬Ÿà ‰¥âÀ≈—ß°“√‡°Á∫∑’ˬ“«π“π ·≈–¡Ÿ≈∑’Ë®–„™â ¡’°“√»÷°…“Àπ÷Ëß∑’Ë√“¬ß“𧫓¡™ÿ°¢Õß‚√§
‡ªì π ªÿÜ ¬ ·≈–πÈ” ∑‘È ß ∑’Ë ¬— ß ‰¡à ºà “ π°“√¶à “ ‡™◊È Õ «à“ ߟ ¢÷πÈ ‡¡◊ÕË Õ“°“»‡¬Áπ≈ß ·μà‡™◊ÕÈ ·∫§∑’‡√’¬
°Á ‰¡à§«√π”¡“„™âª≈Ÿ°º≈‰¡âÀ√◊Õº—°∑’Ë®–π” ®–∂Ÿ°¢—∫ÕÕ°¡“¡“°„π™à«ßƒ¥Ÿ√Õâ π °“√»÷°…“
¡“°‘π¥‘∫ ‰¡à§«√„Àâ —μ«å·∑–‡≈Á¡À≠Ⓡªìπ Õ◊ËπÊ æ∫«à“¬—߉¡à¡’√Ÿª·∫∫°“√¢—∫ÕÕ°¢Õß
‡«≈“Àπ÷ËßÀ≈—ß®“°∑’Ë¡’°“√ª≈àÕ¬¢Õ߇ ’¬Õ¬Ÿà ‡™◊ÈÕ·∫§∑’‡√’¬μ“¡ƒ¥Ÿ°“≈
∫πæ◊Èπ∑’Ëπ—ÈπÊ ‡æ◊ËÕ°“√ªÑÕß°—π°“√μ‘¥‡™◊ÈÕ Õ—μ√“§«“¡™ÿ°¢Õ߇™◊ÕÈ EHEC O157:H7
Ÿà —μ«å °“√À¡—°„∫‰¡â À √◊ Õ °‘Ë ß‰¡â À√◊Õ°“√ „π‚§æ∫«à“¡’§«“¡·ª√º—πÕ¬Ÿà „π™à«ßμ—Èß·μà
∫”∫—¥ ‘Ëߪؑ°Ÿ≈°àÕπ∑’Ë®–𔉪‡ªìπªÿܬՓ® πâÕ¬°«à“ 1% ∂÷ß 36% ¢÷ÈπÕ¬Ÿà°—∫ª√–‡∑»∑’Ë
™à«¬≈¥§«“¡‡ ’ˬ߮“°·À≈àßπ’È ‰¥â √–À«à“ß ‡°‘¥°“√√–∫“¥ ™π‘¥¢ÕßΩŸß —μ«å∑’Ë∑”°“√
°“√À¡—° °“√√Õ¥™’«μ‘ ¢Õ߇™◊ÕÈ ‡À≈à“π’·È ª√º—π »÷°…“ ·≈– ¿“«–Õ◊ËπÊ „π°“√»÷°…“Àπ÷Ëß
°— ∫ ¢π“¥¢Õß°Õß∑’Ë À ¡— ° Õÿ ≥ À¿Ÿ ¡‘ ·≈– §“¥°“√≥å«à“ 28% ¢Õß‚§∑’Ë ‚ √ß¶à “ — μ «å
ª√‘¡“≥¢Õ߇™◊ÈÕ «‘∏’∑“ß™’««‘∑¬“Õ◊ËπÊ (°“√ „π À√—∞Õ‡¡√‘°“¡’‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7
¬àÕ¬·∫∫„™âÕÕ°´‘‡®π·≈–‰¡à „™âÕÕ°´‘‡®π) „π™à«ßƒ¥Ÿ√Õâ π „π°“√ ”√«®‡¡◊ÕË ‰¡àπ“π¡“π’È
°“√∑”·Àâ ß ‚¥¬„™â § «“¡√â Õ π ·≈–/À√◊ Õ æ∫«à“ 97% ¢Õßß“π®—¥‡‡ ¥ß ‘π§â“°“√
°“√∫”∫—¥¥â«¬ “√‡§¡’ °Á‡ªìπ«‘∏’∑’Ë·π–π” ‡°…μ√¢Õߪ√–‡∑» À√—∞Õ‡¡√‘°“®–¡’ —μ«å
‡æ◊ËÕ∑”„Àâ¢Õ߇ ’¬®“°ø“√å¡∂Ÿ°∫”∫—¥¶à“‡™◊ÈÕ Õ¬à“ßπâÕ¬ 1 μ—«∑’Ëμ‘¥‡™◊ÈÕ EHEC O157:H7
97
‚¥¬√«¡·≈⫇™◊ÈÕπ’È∂Ÿ°·¬°‰¥â®“°‚§ 11.4% §«“¡™ÿ°¢Õ߇™◊ÈÕ à«π„À≠à¢Õß°≈ÿà¡∑’Ë ‰¡à „™à
„π ÿ°√ 1.2% „π·°– ·≈–·æ– 3.6% ·≈– EHEC O157 π—Èπ¬—߉¡à‡ªìπ∑’Ë∑√“∫¡“°π—°
„πΩŸß·¡≈ß«—π 5.2% ∑’Ëß“π®—¥· ¥ß ‘π§â“ °“√»÷°…“Àπ÷Ëß√“¬ß“π§à“‡©≈’ˬ¢Õߧ«“¡™ÿ°
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
98
gov/nczved/dfbmd/disease_listing/ Available at: http://www.brs.gov.au/
stec_gi.html usr-bin/aphb/ahsq?dislist=alpha.*
Medical Microbiology http://www. Accessed 8 Oct 2002.
gsbs.utmb.edu/microbook Ateba CN, Bezuidenhout CC.
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
MicroBioNet. Serotypes of VTECwww. Characterisation of Escherichia coli
microbionet.com.au/VTECtable.htm O157 strains from humans, cattle and
Public Health Agency of Canada. pigs in the North-West Province,
Material Safety Data Sheets. http:// South Africa. Int J Food Microbiol.
www.phac-aspc.gc.ca/msds-ftss/ 2008;128(2):181-8.
index-eng.php Avery LM, Williams AP, Killham K,
The Institute of Food Technologists Jones DL.Survival of Escherichia coli
http://www.ift.org O157:H7 in waters from lakes,
The Merck Manual of Diagnosis and rivers, puddles and animal-drinking
Therapy http://www.merck.com/ troughs. Sci Total Environ. 2008;
pubs/mmanual/U.S. FDA Foodborne 389(2-3):378-85.
Pathogenic Microorganisms and Bielaszewska M, KÖck R, Friedrich
Natural Toxins Handbook (Bad Bug AW, von Eiff C, Zimmerhackl LB,
Book). http://vm.cfsan.fda.gov/~mow/ Karch H, Mellmann A. Shiga
intro.html toxin-mediated hemolytic uremic
USDA. FSIS. E coli 0157:H7 http:// syndrome: time to change the
www.fsis.usda.gov/factsheets/ E_coli/ diagnostic paradigm? PLoS ONE.
index.asp 2007;2(10):e1024.
World Organization for Animal Health Buchanan RL, Doyle MP. Foodborne
(OIE) http://www.oie.int
OIE Manual of Diagnostic Tests and disease significance of Escherichia
Vaccines for Terrestrial Animals. coli 0157:H7 and other enterohemorrhagic
http://www.oie.int/eng/normes/ E coli. Food Technol. 1997;51(10): 69-76.
mmanual/a_summry.htm Busch U, HÖrmansdorfer S,Schranner S,
OIE Terrestrial Animal Health Code Huber I, Bogner KH, Sing A.
http://www.oie.int/eng/normes/ Enterohemorrhagic Escherichia coli
mcode/A_summry.htm excretion by child and her cat. Emerg
Infect Dis. 2007;13(2):348-9.
‡Õ° “√Õâ“ßÕ‘ß Centers for Disease Control and
Alam MJ, Zurek L. Seasonal prevalence of Prevention [CDC]. Division of Foodborne,
Escherichia coli O157:H7 in beef cattle Bacterial and Mycotic Diseases
feces. J Food Prot. 2006;69(12): [DFBMD]. Escherichia coli [online].
3018-20. CDC DFBMD; 2008 Mar. Available
Animal Health Australia. The National at: http://www.cdc.gov/nczved/
Animal Health Information System dfbmd/disease_listing/stec_
[NAHIS] E. coli 0111, 0157 [online]. gi.html. Accessed 3 Mar 2009.
99
Chalmers RM, Salmon RL, Willshaw GA, Human Vero cytotoxigenic
Cheasty T, Looker N, Davies I, Escherichia coli (VTEC) O157
Wray C. Vero-cytotoxin-producing infection linked to birds. Epidemiol
Escherichia coli O157 in a farmer Infect. 2006;134(2):421-3.
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
100
Guentzel, MN. Escherichia, Klebsiella, Low JC, McKendrick IJ, McKechnie C,
Enterobacter, Serratia, Citrobacter Fenlon D, Naylor SW, Currie C, Smith
and Proteus. In: Baron S, editor. DG, Allison L, Gally DL. Rectal
Medical microbiology. 4th ed. New carriage of enterohemorrhagic
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
York: Churchill Livingstone; 1996. Escherichia coli O157 in slaughtered
Available at: http://www.gsbs.utmb. cattle. Appl Environ Microbiol. 2005;
edu/microbook/ch026.htm. Accessed 71(1):93-7.
12 Nov 2002. Matthews L, Low JC, Gally DL, Pearce
Jenkins C, Evans J, Chart H, Willshaw MC, Mellor DJ, Heesterbeek JA,
GA, Frankel G. Escherichia coli Chase-Topping M, Naylor SW, Shaw
serogroup O26a new look at an old DJ, Reid SW, Gunn GJ, Woolhouse
adversary. J Appl Microbiol. 2008;104 ME. Heterogeneous shedding of
(1):14-25. Escherichia coli O157 in cattle and
Karama M, Johnson RP, Holtslander R, its implications for control. Proc Natl
Gyles CL. Phenotypic and geno typic Acad Sci U S A. 2006;103(3):547-52.
characterization of verotoxin-producing Naylor SW, Gally DL, Low JC.
Escherichia coli O103:H2 isolates Enterohaemorrhagic E. coli in
from cattle and humans.J Clin veterinary medicine. Int J Med Microbiol.
Microbiol. 2008;46(11):3569-75. 2005;295(6-7):419-41.
Karch H, Tarr PI, Bielaszewska M. Naylor SW, Nart P, Sales J, Flockhart A,
Enterohaemorrhagic Escherichia coli Gally DL, Low JC. Impact of the
in human medicine. Int J Med Microbiol. direct application of therapeutic
2005;295(6-7):405-18. agents to the terminal recta of
Keen JE, Wittum TE, Dunn JR, Bono JL, experimentally colonized calves on
Durso LM. Shiga-toxigenic Escherichia coli O157:H7 shedding.
Escherichia coli O157 in agricultural Appl Environ Microbiol.2007; 73(5):
fair livestock, United States. Emerg 1493-500.
Infect Dis. 2006;12(5):780-6. Porter RS, Kaplan JL, Homeier BP,
Lee JH, Hur J, Stein BD.Occurrence and Beers MH, editors. The Merck
characteristics of enterohemorrhagic manual of diagnosis and therapy
Escherichia coli O26 and O111 in [online]. 18th ed. Whitehouse
calves associated with diarrhea. Station, NJ: Merck and Co.;2005.
Vet J. 2008;176(2):205-9. Escherichia coli infections. Available
Leomil L, Pestana de Castro AF, at:http://www.merck.com/mmpe/
KrauseG, Schmidt H, Beutin L. sec14/ch173/ch173f.html
Characterization of two major groups #sec14-ch173-ch173f-720. Accessed
of diarrheagenic Escherichia coli O26 3 Mar 2009.
strains which are globally spread in Public Health Agency of Canada. Material
human patients and domestic Safety Data Sheet-Escherichia coli,
animals of different species. FEMS enterohemorrhagic. Office of
Microbiol Lett. 2005;249(2):335-42. Laboratory Security; 2001 Jan.
101
Available at: http://www.phac- Schouten JM, Graat EA, Frankena K, VAN
aspc.gc.ca/msds-ftss/msds63e- eng Zijderveld F, DE Jong MC.
php. Accessed 2 Mar 2009. Transmission and quantification of
Rasmussen MA, Casey TA. Environ- verocytotoxin-producing Escherichia
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
mental and food safety aspects of coli O157 in dairy cattle and calves.
Escherichia coli O157:H7 infections Epidemiol Infect. 2009;137(1):114-23.
in cattle. Crit Rev Microbiol. 2001;27 Seto EY, Soller JA, Colford JM Jr.
(2):57-73. Strategies to reduce person-to-
Reinstein S, Fox JT, Shi X, Alam MJ, per son transmission during
Nagaraja TG. Prevalence of Escherichia widespread Escherichia coli O157:H7
coli O157:H7 in the American bison outbreak. Emerg Infect Dis. 2007;13
(Bison bison). J Food Prot. 2007;70(11): (6):860-6.
2555-60. Silvestro L, Caputo M, Blancato S,
Renter DG, Sargeant JM. Enterohemorrhagic Decastelli L, Fioravanti A, Tozzoli R,
Escherichia coli O157: epidemiology Morabito S, Caprioli A. Asymptomatic
and ecology in bovine production carriage of verocytotoxin-producing
environments. Anim Health Res Escherichia coli O157 in farm
Rev. 2002;3(2):83-94. workers in Northern Italy. Epidemiol
Sargeant JM, Amezcua MR, Rajic A, Infect. 2004;132(5):915-9.
Waddell L. Pre-harvest interventions Sonntag AK, Zenner E, Karch H,
to reduce the shedding of E. coli Bielaszewska M. Pigeons as a
O157 in the faeces of weaned possible reservoir of Shiga toxin 2f-
domestic ruminants: a systematic producing Escherichia coli patho
review. Zoonoses Public Health. genic to humans. Berl Munch Tierarztl
2007;54(6-7):260-77. Wochenschr. 2005;118(11-12):464-70.
Sass DA, Chopra KB, Regueiro MD. Stephens TP, Loneragan GH,Thompson
Pancreatitis and E. coli O157:H7 TW, Sridhara A, Branham LA, Pitchiah
colitis without hemolytic uremic
syndrome. Dig Dis Sci. 2003;48 S, Brashears MM. Distribution of
(2):415-6. Escherichia coli 0157 and Salmonella
Scaife HR, Cowan D, Finney J, on hide surfaces, the oral cavity, and
Kinghorn-Perry SF, Crook B. Wild in feces of feedlot cattle. J Food Prot.
rabbits (Oryctolagus cuniculus) as 2007;70(6):1346-9.
potential carriers of verocytotoxin- Stordeur P, China B, Charlier G,
producing Escherichia coli. Vet Rec. Roels S, Mainil J. Clinical signs,
2006;159(6):175-8. reproduction of attaching/effacing
Scheiring J, Andreoli SP, Zimmerhackl lesions, and enterocyte invasion
LB. Treatment and outcome of Shiga- after oral inoculation of an O118
toxin-associated hemolytic uremic enterohaemorrhagic Escherichia coli
syndrome (HUS). Pediatr Nephrol. in neonatal calves.Microbes Infect.
2008;23(10):1749-60. 2000;2(1):17-24.
102
Strachan NJ, Dunn GM, Locking ME, Whitworth JH, Fegan N, Keller J,
Reid TM, Ogden ID. Escherichia coli Gobius KS, Bono JL, Call DR,
O157: burger bug or environmental Hancock DD, Besser TE. International
pathogen? Int J Food Microbiol. comparison of clinical, bovine, and
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
2006;112(2):129-37. environmental Escherichia coli O157
Ulinski T, Lervat C, Ranchin B, Gillet isolates on the basis of Shiga toxin-
Y, Floret D, Cochat P. Neonatal encoding bacteriophage insertion
hemolytic uremic syndrome after site genotypes. Appl Environ
mother-to-child transmission of Microbiol. 2008;74(23):7447-50.
Escherichia coli O157. Pediatr Williams AP, McGregor KA, Killham K,
Nephrol. 2005;20(9):1334-5. Jones DL.Persistence and metabolic
Walderhaug M. Escherichia coli O157:H7. activity of Escherichia coli O157:H7
In: U.S. Food & Drug Administration in farm animal faeces.FEMS
[(FDA], Center for Food Safety & Microbiol Lett. 2008;287(2):168-73.
Applied Nutrition [CFSAN] ,Foodborne World Organization for Animal Health
pathogenic microorganisms and [OIE]. Manual of diagnostic tests and
natural toxins handbook [online]. FDA vaccines for terrestrial animals [online].
CFSAN;2001 Jan. Available at: http:// Paris: OIE; 2008. Verocytotoxigenic
www.cfsan. fda.gov/~mow/chap15. Escherichia coli. Available at: http://
html.Accessed 3 Mar 2009. www.oie.int/eng/normes/mmanual/
Wang JY, Wang SS, Yin PZ. Haemo-lytic- 2008/pdf/2.09.11_VERO_E_
uraemic syndrome caused by a COLI.pdf. Accessed 1 Mar 2009.
non-O157 : H7 Escherichia coli Yoon JW, Hovde CJ. All blood, no stool:
strain in experimentally inoculated enterohemorrhagic Escherichia coli
dogs. J Med Microbiol. 2006;55 O157:H7 infection. J Vet Sci. 2008;
(Pt 1):23-9. 9(3) :219-31.
Welinder-Olsson C, Kaijser B. Enterohemorrhagic Zweifel C, Schumacher S, Beutin L
Escherichia coli (EHEC). Scand J B lanco J, Stephan R.Virulence
Infect Dis. 2005;37 (6-7):405-16. profiles of Shiga toxin 2e-producing
Werber D, Mason BW, Evans MR, Escherichia coli isolated from healthy
Salmon RL. Preventing household pig at slaughter. Vet Microbiol. 2006;
transmission of Shiga toxin-producing 117(2-4):328-32.
Escherichia coli O157 infection:
promptly separating siblings might
be the key. Clin Infect Dis. 2008;
46(8):1189-96.
103
‚√§∑’ˇ°‘¥®“°·∫§∑’‡√’¬
104