L<JINOIDAU
Cac em hQC sinh than men!
Tuyen sinh viw 10 THPT himg nam Ia m<;>t ki thi rii't quan trQng. Vi~c M thong hoa kien
thuc cling nhu xac djnh cac d:;mg bill thu(mg gij.p, huang d§n each hQC va on luyt\'n thea lif
d:;mg bill, nhfun h6 trq hQc sinh trong qua trlnh on t~p Ia rii't din thiet.
Cuon sach CAP TOC 789+ THI vAo 10 MON NGii vAN nfun trong bQ sach CAP TOC
789+ duqc bien so;;tn nhfun cung cii'p cho cac em m<;>t bQ till lit\'u tham khiw quan trqng, kip
thm dap Ung nhu diu On t~p va ren ]uyt\'n cii'p thiet ella cac em hQC sinh lop 9, chuii'n bi cho
ki thi vao 10.
Cii'u true cua cuon sach baa gom 3 ph"an chinh voi 7 chu de:
Ph'iin I: T6ng hqp li thuye't vit phuong pha.p lam biti v6i 3 chu de chinh: DQc- hieu van
btin, Nghi luijn xii hf)i va Nghi luijn van hQc. NQi dung phan nay se huang dik cac em cac
phuong phap lam bai, chi ra nhilng I6i sai hay mil.c phiti va c6 cac bill luyt\'n t~p v(\n d1,1Ilg.
Phan II: He th6ng kie'n thirc cac h\c philm trQng tam baa gom cac kien thuc trQng til.m
ella cac tac phii'm Ngfr van 9, giup cac em hQC sinh on luyt\'n nh~ nhang rna khong c"an ton
thOi gian hQc eel "nlii" scich.
Phll.n III: 10 d'e luyen t~p Ia cac aethi luyt\'n t~p bam sat chuang trlnh hQc va cii'u trUe ra
de thi mon Ngfr van moi nhii't ella BQ Giao d1,1c va Dao t;;to kern thea huang di'ln tra loi cil.u
hOi de giao vien Va cac em hQC sinh tham khao.
De su d1,1ng hit\'u qua nhii't cuon sach nay, sau khi on xong m6i don vi kien thuc duqc dua
ra trong sach, cac em c6 the t1,1luyt\'n online hoan toan mi~n phi t;;ti app.onluyen.vn de thvc
hilnh.
Cach tham gia lam bill t~p t\}luyt\'n nhu sau:
Vi dw Link bili t~p t\1 luyt\'n ella bai Chi em Thuy K{eu Ia:
TAP TV LUY~N:
Chi em Thuy Kieu
https://onluyen.app.link/chiernThuyKieu
Cach 1. D{rng dit\'n tho;;ti hoij.c may tinh (c6 ket noi internet), truy c~p vao link hili Iuyt\'n
tuong Ung cua tUng don vi kien thuc (vi dw https:l/onluyen.app.link/chiemThuyKieu) va
bil.t dau luyt\'n t~p online ngay!
Cach 2. D{rng dit\'n tho:;U (c6 ket noi internet), till {mg dt.mg Onluyen.vn tren Coogle Play
hoij.c Onluyen tren Appstore. Sau d6 mo app da tai len, dang nh~p hoij.c dang ki tili khoim
de" su dvng tinh nang quet rna QR (g6c tren ben phiti man hinh), thvc hit\'n quet rna QR tuong
{mg 6 m6i phan kien thuc de nh(ln link bili t~p luyt\'n online ngay tren dit\'n tho;;ti.
Luu y, cdc em c'fin diing nhqp hoqc dang ki tid khoan tren app.onluyen.vn de"du!J"c luyfn bed tqp
miln phi hdng ngay nhe!
Hi vqng cuon sachse Ia tiri lieu tham khlo hiln ich cho cic em hQC sinh cii'p Tnrng hQC phO thong.
Nhom tacgia
L<JINOIDAU
Cac em hQC sinh than men!
Tuyen sinh viw 10 THPT himg nam Ia m<;>t ki thi rii't quan trQng. Vi~c M thong hoa kien
thuc cling nhu xac djnh cac d:;mg bill thu(mg gij.p, huang d§n each hQC va on luyt\'n thea lif
d:;mg bill, nhfun h6 trq hQc sinh trong qua trlnh on t~p Ia rii't din thiet.
Cuon sach CAP TOC 789+ THI vAo 10 MON NGii vAN nfun trong bQ sach CAP TOC
789+ duqc bien so;;tn nhfun cung cii'p cho cac em m<;>t bQ till lit\'u tham khiw quan trqng, kip
thm dap Ung nhu diu On t~p va ren ]uyt\'n cii'p thiet ella cac em hQC sinh lop 9, chuii'n bi cho
ki thi vao 10.
Cii'u true cua cuon sach baa gom 3 ph"an chinh voi 7 chu de:
Ph'iin I: T6ng hqp li thuye't vit phuong pha.p lam biti v6i 3 chu de chinh: DQc- hieu van
btin, Nghi luijn xii hf)i va Nghi luijn van hQc. NQi dung phan nay se huang dik cac em cac
phuong phap lam bai, chi ra nhilng I6i sai hay mil.c phiti va c6 cac bill luyt\'n t~p v(\n d1,1Ilg.
Phan II: He th6ng kie'n thirc cac h\c philm trQng tam baa gom cac kien thuc trQng til.m
ella cac tac phii'm Ngfr van 9, giup cac em hQC sinh on luyt\'n nh~ nhang rna khong c"an ton
thOi gian hQc eel "nlii" scich.
Phll.n III: 10 d'e luyen t~p Ia cac aethi luyt\'n t~p bam sat chuang trlnh hQc va cii'u trUe ra
de thi mon Ngfr van moi nhii't ella BQ Giao d1,1c va Dao t;;to kern thea huang di'ln tra loi cil.u
hOi de giao vien Va cac em hQC sinh tham khao.
De su d1,1ng hit\'u qua nhii't cuon sach nay, sau khi on xong m6i don vi kien thuc duqc dua
ra trong sach, cac em c6 the t1,1luyt\'n online hoan toan mi~n phi t;;ti app.onluyen.vn de thvc
hilnh.
Cach tham gia lam bill t~p t\}luyt\'n nhu sau:
Vi dw Link bili t~p t\1 luyt\'n ella bai Chi em Thuy K{eu Ia:
TAP TV LUY~N:
Chi em Thuy Kieu
https://onluyen.app.link/chiernThuyKieu
Cach 1. D{rng dit\'n tho;;ti hoij.c may tinh (c6 ket noi internet), truy c~p vao link hili Iuyt\'n
tuong Ung cua tUng don vi kien thuc (vi dw https:l/onluyen.app.link/chiemThuyKieu) va
bil.t dau luyt\'n t~p online ngay!
Cach 2. D{rng dit\'n tho:;U (c6 ket noi internet), till {mg dt.mg Onluyen.vn tren Coogle Play
hoij.c Onluyen tren Appstore. Sau d6 mo app da tai len, dang nh~p hoij.c dang ki tili khoim
de" su dvng tinh nang quet rna QR (g6c tren ben phiti man hinh), thvc hit\'n quet rna QR tuong
{mg 6 m6i phan kien thuc de nh(ln link bili t~p luyt\'n online ngay tren dit\'n tho;;ti.
Luu y, cdc em c'fin diing nhqp hoqc dang ki tid khoan tren app.onluyen.vn de"du!J"c luyfn bed tqp
miln phi hdng ngay nhe!
Hi vqng cuon sachse Ia tiri lieu tham khlo hiln ich cho cic em hQC sinh cii'p Tnrng hQC phO thong.
Nhom tacgia
 Ml)CLl)C
LOr NO! DAU ........................................................................................................................................... 3
PHAN I. TONG HQP Li THUYET vA PHUONG PHAP LAM BAI .............................................. s
Chit d'e 1. Dqc hieu van ban .................................................................................................................... 6
Bid 1. Gi&i thi~u chung ve kie'u bai doc hie'u van ban ........................................................................... 6
Bai 2. Nhiing kie'n thu·c tr 0ng li'im tie'ng Vi~t ....................................................................................... 13
Chu d'e 2. Nghi lu~n xa hi)i... ................................................................................................................. 20
Bid 1. Gi&i thi~u chung ve kie'u bai nghi lu~n xa hi)i .......................................................................... 20
Bid 2. Phuang phap viet do9n van nghi Juan xii hi)i ........................................................................... 24
Bid 3. Cic d9ng hili ngh:i lu~n xa h(li .................................................................................................... .30
Chit d'e 3. Nghi lu~n van hqc ................................................................................................................. 39
Bili 1. Gi&i thi~u chung ve kie'u hili nghi lu~n van hoc ....................................................................... 39
Bai 2. Ky nang vie't bai van, do;;m van nghi lu~n van hoc ................................................................. .43
Bai 3. Nghi Juan ve m(lt hie pham truy~n, do9n trich ........................................................................ .47
Bai 4. Nghj Juan ve m(lt bili tho, do<en tho ............................................................................................ 51
PHAN u. H~ THONG KJEN THuc cAc rAe TRONG TAM ................................................. ss
Chit d'e 1. Van hc;>c !rung d'!i ... ,............................................................................................................. 56
Bai 1. Chuy~n nguiri con gai Nam Xuong ............................................................................................ 56
Bai 2. Hoang Le nhat thong chi .............................................................................................................. 66
Bili 3. Chi em Thuy Kieu ......................................................................................................................... 75
Bai 4. Kieu 6 !'au Ngung Bich ................................................................................................................. 83
Chit d'e 2. Tho hi~n d'!i Vi~t Nam ........................................................................................................ 89
Biti 1. Dong chi .......................................................................................................................................... 89
Bai 2. Bai tho ve tie'u d(li xe khong kinh ............................................................................................... 96
Bai 3. Doan thuyen danh ca .................................................................................................................. 101
Bai 4. Bep Iua .......................................................................................................................................... 107
Bili 5. Anh trang ..................................................................................................................................... 114
Bai 6. Mila xuan nho nh6 ...................................................................................................................... 119
Bili 7. Vie'ng lang Bac ............................................................................................................................. 126
Bai 8. Sang thu ........................................................................................................................................ 132
Bai 9. N6i v&i con ................................................................................................................................... 138
Chu d'e 3. Truy~n hi~n d'!i Vi~t Nam ................................................................................................ 144
Bid 1. Limg ............................................................................................................................................... 144
Bai 2. L~ng le Sa Pa ................................................................................................................................ 151
Bai 3. Chiec luge nga ............................................................................................................................. 159
Bai 4. Nhi'mg ngoi sao xa x6i ................................................................................................................ 166
Chit d'e 4. Van nh~t d\mg vi nghi lu~n ............................................................................................. 174
Bili 1. Phong each Ho Chi Minh ........................................................................................................... 174
Bai 2. Dau tranh cho m(\t the gi&i hoa blnh ........................................................................................ 177
Bai 3. Tuyen bo the gi&i ve S\f song con, quyen dtr(l'c bao v~ va phat trie'n cua Ire ern ............... 181
Bai 4. Ban ve doc sach ............................................................................................................................ 184
Bili 5. Tieng n6i cua van ngh~ ............................................................................................................... 186
PRAN Ill. 10 DE lUY~N
Ml)CLl)C
LOr NO! DAU ........................................................................................................................................... 3
PHAN I. TONG HQP Li THUYET vA PHUONG PHAP LAM BAI .............................................. s
Chit d'e 1. Dqc hieu van ban .................................................................................................................... 6
Bid 1. Gi&i thi~u chung ve kie'u bai doc hie'u van ban ........................................................................... 6
Bai 2. Nhiing kie'n thu·c tr 0ng li'im tie'ng Vi~t ....................................................................................... 13
Chu d'e 2. Nghi lu~n xa hi)i... ................................................................................................................. 20
Bid 1. Gi&i thi~u chung ve kie'u bai nghi lu~n xa hi)i .......................................................................... 20
Bid 2. Phuang phap viet do9n van nghi Juan xii hi)i ........................................................................... 24
Bid 3. Cic d9ng hili ngh:i lu~n xa h(li .................................................................................................... .30
Chit d'e 3. Nghi lu~n van hqc ................................................................................................................. 39
Bili 1. Gi&i thi~u chung ve kie'u hili nghi lu~n van hoc ....................................................................... 39
Bai 2. Ky nang vie't bai van, do;;m van nghi lu~n van hoc ................................................................. .43
Bai 3. Nghi Juan ve m(lt hie pham truy~n, do9n trich ........................................................................ .47
Bai 4. Nghj Juan ve m(lt bili tho, do<en tho ............................................................................................ 51
PHAN u. H~ THONG KJEN THuc cAc rAe TRONG TAM ................................................. ss
Chit d'e 1. Van hc;>c !rung d'!i ... ,............................................................................................................. 56
Bai 1. Chuy~n nguiri con gai Nam Xuong ............................................................................................ 56
Bai 2. Hoang Le nhat thong chi .............................................................................................................. 66
Bili 3. Chi em Thuy Kieu ......................................................................................................................... 75
Bai 4. Kieu 6 !'au Ngung Bich ................................................................................................................. 83
Chit d'e 2. Tho hi~n d'!i Vi~t Nam ........................................................................................................ 89
Biti 1. Dong chi .......................................................................................................................................... 89
Bai 2. Bai tho ve tie'u d(li xe khong kinh ............................................................................................... 96
Bai 3. Doan thuyen danh ca .................................................................................................................. 101
Bai 4. Bep Iua .......................................................................................................................................... 107
Bili 5. Anh trang ..................................................................................................................................... 114
Bai 6. Mila xuan nho nh6 ...................................................................................................................... 119
Bili 7. Vie'ng lang Bac ............................................................................................................................. 126
Bai 8. Sang thu ........................................................................................................................................ 132
Bai 9. N6i v&i con ................................................................................................................................... 138
Chu d'e 3. Truy~n hi~n d'!i Vi~t Nam ................................................................................................ 144
Bid 1. Limg ............................................................................................................................................... 144
Bai 2. L~ng le Sa Pa ................................................................................................................................ 151
Bai 3. Chiec luge nga ............................................................................................................................. 159
Bai 4. Nhi'mg ngoi sao xa x6i ................................................................................................................ 166
Chit d'e 4. Van nh~t d\mg vi nghi lu~n ............................................................................................. 174
Bili 1. Phong each Ho Chi Minh ........................................................................................................... 174
Bai 2. Dau tranh cho m(\t the gi&i hoa blnh ........................................................................................ 177
Bai 3. Tuyen bo the gi&i ve S\f song con, quyen dtr(l'c bao v~ va phat trie'n cua Ire ern ............... 181
Bai 4. Ban ve doc sach ............................................................................................................................ 184
Bili 5. Tieng n6i cua van ngh~ ............................................................................................................... 186
PRAN Ill. 10 DE lUY~N
 ""
PHANL ""
PHANL
A.? , ,., ' A.? , ,., '

TONG HOP
•
LI THUYET VA TONG HOP
•
LI THUYET VA
PHUONG PHAP LAM BAI PHUONG PHAP LAM BAI

Trang 5 Trang 5
 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10
---------- ----- ------ --- -------· ---------- ----- ------ --- -------·

CHU DE 1. DOC HIEU vAN BAN CHU DE 1. DOC HIEU vAN BAN
BAI 1. GICH THI~U CHUNG VE KIEU BAIIJQC HIEU vAN BAN BAI 1. GICH THI~U CHUNG VE KIEU BAIIJQC HIEU vAN BAN
I. IJ~c diem cua kiitu bai IJ<;>c- hieu van ban I. IJ~c diem cua kiitu bai IJ<;>c- hieu van ban
- Trong diu true de thi cuoi ki 6 cac truong THCS hay de thi vao 10, kieu bai doc hieu - Trong diu true de thi cuoi ki 6 cac truong THCS hay de thi vao 10, kieu bai doc hieu
viin bim duqc thiet ke duoi d(lllg 1V lu~n. !Jay Ia ph'an tkh hqp 3 phan mon Viin h 0 c, viin bim duqc thiet ke duoi d(lllg 1V lu~n. !Jay Ia ph'an tkh hqp 3 phan mon Viin h 0 c,
Tieng Vi~t va T~p lam van nen ph(lrn vi kien thuc kha r9ng. Cac van ban dua ra khong Tieng Vi~t va T~p lam van nen ph(lrn vi kien thuc kha r9ng. Cac van ban dua ra khong
chi g6i gon trong cac van bim 6 SGK rna c6 the n~rn ngoai ph(lrn vi SGK. chi g6i gon trong cac van bim 6 SGK rna c6 the n~rn ngoai ph(lrn vi SGK.
- IJo(lll ngfr li~u c6 the Ia tho hoi;ic van xuoi, thu(\c bat ki lo(li van ban nao, tU khoa - IJo(lll ngfr li~u c6 the Ia tho hoi;ic van xuoi, thu(\c bat ki lo(li van ban nao, tU khoa
h 0 c, bao chi, ngh~ thu~t, chinh lu~, sinh ho<>t den hitnh chinh - cong vu nh~rn kiern tra h 0 c, bao chi, ngh~ thu~t, chinh lu~, sinh ho<>t den hitnh chinh - cong vu nh~rn kiern tra
danh gia nang ll:fC a9c hieu cua hoc sinh. IJQ kho cua cac cau hoi trong kieu bai duqc phan danh gia nang ll:fC a9c hieu cua hoc sinh. IJQ kho cua cac cau hoi trong kieu bai duqc phan
theo 3 rnuc d(\: Nhqn bier, thong hie'u, v{jn d1:mg. IJieu nay yeu diu hoc sinh khong chi niirn theo 3 rnuc d(\: Nhqn bier, thong hie'u, v{jn d1:mg. IJieu nay yeu diu hoc sinh khong chi niirn
chiic kien thuc da hoc rna con phai biet v~ dung kien thuc va ky nang vao xu ly rn(\t chiic kien thuc da hoc rna con phai biet v~ dung kien thuc va ky nang vao xu ly rn(\t
van ban cu the. van ban cu the.
- IJe yeu diu h 0 c sinh d 0 c hieu va tra !Oi 3-4 cau h6i nho. Cac cau hoi trong phan doc - IJe yeu diu h 0 c sinh d 0 c hieu va tra !Oi 3-4 cau h6i nho. Cac cau hoi trong phan doc
hieu thuimg t~p trung vao cac khfa C(lnh Cu the sau: hieu thuimg t~p trung vao cac khfa C(lnh Cu the sau:

:E D'"'''"";
- Cau hoi thuimg yeu cau xac dinh di;ic
- r~ v=l ---,
- IJO<>n tho tren duqc viet theo i
:E D'"'''"";
- Cau hoi thuimg yeu cau xac dinh di;ic
- r~ v=l ---,
- IJO<>n tho tren duqc viet theo i
diem hinh thuc cua van ban nhu the the tho gi? diem hinh thuc cua van ban nhu the the tho gi?
lo(li, phuong thuc bieu d(lt, phong each - Xac djnh phuong thuc bieu d(lt lo(li, phuong thuc bieu d(lt, phong each - Xac djnh phuong thuc bieu d(lt
ngon ngfr, chi ra cac bi~n phap tu tu, chinh duqc su dung trong van ngon ngfr, chi ra cac bi~n phap tu tu, chinh duqc su dung trong van
xac djnh chi tiet chinh, . . . trong van bim. xac djnh chi tiet chinh, . . . trong van bim.
bim. - Trong do(lll trich, tac gi<i cho bim. - Trong do(lll trich, tac gi<i cho
- Nh~ biet cac thong tin duqc thehi~n, r~ng anh hung Ia nguoi c6 thai - Nh~ biet cac thong tin duqc thehi~n, r~ng anh hung Ia nguoi c6 thai
phan anh tn,rc tiep trong van ban; dii:in d(\ nhu the nao truoc kh6 khan, phan anh tn,rc tiep trong van ban; dii:in d(\ nhu the nao truoc kh6 khan,
I d(lt ho~c rno ta l(li n9i dung cua van bim nghjch canh? (De tham khlw l/"in 1 I d(lt ho~c rno ta l(li n9i dung cua van bim nghjch canh? (De tham khlw l/"in 1
b~ng ngon ngfr cua rninh. nam 2020) b~ng ngon ngfr cua rninh. nam 2020)
- Em hieu nhu the nao ve n(\i - Em hieu nhu the nao ve n(\i
- Cau hoi nay thuimg yeu cau neu chu - Cau hoi nay thuimg yeu cau neu chu
dung hai cau tho: dung hai cau tho:
de ho~c n(\i dung chinh cua van ban; de ho~c n(\i dung chinh cua van ban;
TOi yeu chuy?n co' nu&c toi TOi yeu chuy?n co' nu&c toi
s~p xep, phan lo(li duqc thong tin trong s~p xep, phan lo(li duqc thong tin trong
Viea nhan h{ju lqi tuy?t viii sdu xa Viea nhan h{ju lqi tuy?t viii sdu xa
van ban, chi ra rnoi lien h~ gifra cac van ban, chi ra rnoi lien h~ gifra cac
ThOng (De vao 10 niim 2021-2022 tinh An ThOng (De vao 10 niim 2021-2022 tinh An
thong tin trong van bim. thong tin trong van bim.
hie'u Giang) hie'u Giang)

Trang 6 Trang 6
 - Giai thich each hieu n9i dung m9t - Chi ra va neu hi~u qua cua m9t - Giai thich each hieu n9i dung m9t - Chi ra va neu hi~u qua cua m9t
khai ni~m/ nh(in djnh/ cau van/ cau bi~n phap tu tU trong hai cau tho khai ni~m/ nh(in djnh/ cau van/ cau bi~n phap tu tU trong hai cau tho
tho ... trong van bim. sau: tho ... trong van bim. sau:
- Cam nh(in duqc nhfrng di).c sil.c, noi Ta lam con chim h6t - Cam nh(in duqc nhfrng di).c sil.c, noi Ta lam con chim h6t
b(it cua van bim: tu ngfr, hinh ilnh, chi Ta lam m9t nhanh hoa b(it cua van bim: tu ngfr, hinh ilnh, chi Ta lam m9t nhanh hoa
tiet quan tr9ng, di).c sil.c, ... (De vao 10 niim 2021-2022 tinh Ha tiet quan tr9ng, di).c sil.c, ... (De vao 10 niim 2021-2022 tinh Ha
- Xac djnh va phan tich gia tri ella bi~n Nam) - Xac djnh va phan tich gia tri ella bi~n Nam)
phap tu ttr, tac dt,mg ella vi~c su dvng phap tu ttr, tac dt,mg ella vi~c su dvng
ket hqp cac phuang thuc bieu d;:tl, su ket hqp cac phuang thuc bieu d;:tl, su
dl,tng tU ngfr ... trong cfm/ doq.n van dl,tng tU ngfr ... trong cfm/ doq.n van
bim. bim.
- Cau hoi nay thu6ng yeu diu viet m9t - Thong di~p ni10 trong doq.n - Cau hoi nay thu6ng yeu diu viet m9t - Thong di~p ni10 trong doq.n
do;:tn van (khoimg 5 cau) trinh bay trich coy nghla nhat doi v&i em? do;:tn van (khoimg 5 cau) trinh bay trich coy nghla nhat doi v&i em?
quan diem rieng cua ca nhan ve m9t VI sao? Trinh bay bkg m9t doq.n quan diem rieng cua ca nhan ve m9t VI sao? Trinh bay bkg m9t doq.n
van de di)t ra trong van bim theo yeu van khoimg 5-7 dong. van de di)t ra trong van bim theo yeu van khoimg 5-7 dong.
diu cua de biti. (De VCIO 10 niim 2021-2022 tinh Ha diu cua de biti. (De VCIO 10 niim 2021-2022 tinh Ha
+ Neu cam xuc, suy nghi, thai d9 va Nam) + Neu cam xuc, suy nghi, thai d9 va Nam)
quan diem ca nhan tru&c m9t nh(in - Theo em, t;:ti sao "Doi khi ta phdi quan diem ca nhan tru&c m9t nh(in - Theo em, t;:ti sao "Doi khi ta phdi
v (in djnh/ thong di~p/ aung len chO'ng lqi ajnh lcien xii h9i
van de di).t ra trong v (in djnh/ thong di~p/ aung len chO'ng lqi ajnh lcien xii h9i
van de di).t ra trong
van bim dQC hieu. ae'ai theo con auiYng cua minh." (De van bim dQC hieu. ae'ai theo con auiYng cua minh." (De
+ Lien h~ m6 r9ng m9t van de nao do vao 10 niim 2021-2022 tinh Nam + Lien h~ m6 r9ng m9t van de nao do vao 10 niim 2021-2022 tinh Nam
tU van ban b&ng suy nghi, y kien ella Djnh) tU van ban b&ng suy nghi, y kien ella Djnh)
minh. minh.

II. Phuong phap lam d~ng
1. Phuong phap chung
Cic yeu dl.u ca ban
B~l dliu !.1m
phlin Dqc - hii'"u
Nh(in dien diu hoi
bili D<;>c- hii'u van ban II. Phuong phap lam d~ng bili D<;>c- hii'u van ban
1. Phuong phap chung
Cach tii'p c(in Cic yeu dl.u ca ban Cach tii'p c(in
- Khong nen dQC ngay Van bim rna nen dQC cac CaU hoi - Khong nen dQC ngay Van bim rna nen dQC cac CaU hoi
B~l dliu !.1m
de djnh hu6ng yeu c'i'iu tru&c, sau d6 m&i d9c van bim de djnh hu6ng yeu c'i'iu tru&c, sau d6 m&i d9c van bim
phlin Dqc - hii'"u
de tra Ioi. de tra Ioi.
- Xac djnh so cil.u hoi, so ve trong tUng cau hoi, muc diem - Xac djnh so cil.u hoi, so ve trong tUng cau hoi, muc diem
tUng diu, tUng ve. tUng diu, tUng ve.
- G;:tch chan cac tU khoa, cac y tr9ng tam 6 m6i cau hoi, Nh(in dien diu hoi - G;:tch chan cac tU khoa, cac y tr9ng tam 6 m6i cau hoi,
xac djnh cau hoi thu9c n9i dung kien thuc nao, muc d9 xac djnh cau hoi thu9c n9i dung kien thuc nao, muc d9
nao. nao.

Trang 1 Trang 1
 10
- Phan tich S\f lien quan giua cac diu hoi vi nhieu !<hi cac
diu hoi sau Ia gQi y phan nao de tra !Oi cac diu hoi tru6c ...
- Xac dinh van ban thu9c the lo<,U tho hay van xuoi.
van ban - Xac dinh van ban dang n6i ve n\ii dung gi? C6 bao
n.hieu do;;m? N9i dung rung do;;m Ia gi?
- Ngiin g0n, chinh xac, day d{t, tranh Ian man.
- Tra Joi tn,rc tiep ciiu h6i, khong can di\n diit long vong,
chu y den yeu cau ve d9 dai (thu&ng 6 cau v~ d1,lllg thilp).
+ Phiin tich tac dvng: khong viet chung chung Ia "sinh
l&i d9ng, gai hinh, gQi ta", mit phai neu tac dvng n6i biji.t clia
bi~n phap tu tu trong ngfr canh.
Vi d7!: Bi~n phap so sanh da lam n6i b(it len ve d.;p ... , d(ic
diem ... cuanhan v(\t, nhan mqnhynghia ... , t(IO nen tinh
hinh tuang/ tinh nh(lc, h 0 a ra sao ...
- Trinh bay khoa hoc, khong nen tay x6a, dung cac ky
tr!nh
hi~u thong nhat trong hili.
- Phiin b6 th&i gian hap li de lam cac diu h6i ngiin trong
ph'an nay, khoimg tu 20 - 25 phut, danh thi:ri. gian de' lam
cau NLXH va NLVH.
2. Plmong cu cJu
a. Cau
- C/iu luJi hm hiiSt chun;s -ut? tire gid. ttic phiifn: Neu ten tac giit, neu bUt danh (ne'u cO),
tr\nh bay net chinh Ve que quan, S\f nghi~p van hoc, phong each sang tac, ... CUa tac gia;
Neu ten tac pham, nhan de, hoan canh sang tac, vi tri do(ln trich, thelo(li, ... cua tac pham.
Vi dv: Do;;m tho tren n~m trong tac phil'm nao? Gi6i thi~u ngiin gon ve tac gia va hoim
canh sang hie cua tac pham ay.
-+ Doi v6i d(lng cau h6i nay, can lien M, viji.n dvng de'n nhfrng kien thuc l<hai quat ve
tac gia, tac pham dii duac hoc. Neu m9t each ngiin gon, sue tich nhfrng net chinh, co ban
nhat, tranh di~n giai dai dong.
C/iu
Vi dv; Xac dinh phuang thuc bieu d(lt chinh cua van ban tren.
--> D6i v6i d(lng diu hoi nay, can d 0c ki yeu c'i\u, xac dinh dling cac khai ni~m: de tili,
chu de, n9i dung chinh phuang thuc bieu d(lt, phong each ngon ngfr, ... de' tranh nham
Iiln; tra loi ngiin g 0n, sue tich, dung tr0ng tam van de.
Luu y:
10
- Phan tich S\f lien quan giua cac diu hoi vi nhieu !<hi cac
diu hoi sau Ia gQi y phan nao de tra !Oi cac diu hoi tru6c ...
- Xac dinh van ban thu9c the lo<,U tho hay van xuoi.
van ban - Xac dinh van ban dang n6i ve n\ii dung gi? C6 bao
n.hieu do;;m? N9i dung rung do;;m Ia gi?
- Ngiin g0n, chinh xac, day d{t, tranh Ian man.
- Tra Joi tn,rc tiep ciiu h6i, khong can di\n diit long vong,
chu y den yeu cau ve d9 dai (thu&ng 6 cau v~ d1,lllg thilp).
+ Phiin tich tac dvng: khong viet chung chung Ia "sinh
l&i d9ng, gai hinh, gQi ta", mit phai neu tac dvng n6i biji.t clia
bi~n phap tu tu trong ngfr canh.
Vi d7!: Bi~n phap so sanh da lam n6i b(it len ve d.;p ... , d(ic
diem ... cuanhan v(\t, nhan mqnhynghia ... , t(IO nen tinh
hinh tuang/ tinh nh(lc, h 0 a ra sao ...
- Trinh bay khoa hoc, khong nen tay x6a, dung cac ky
tr!nh
hi~u thong nhat trong hili.
- Phiin b6 th&i gian hap li de lam cac diu h6i ngiin trong
ph'an nay, khoimg tu 20 - 25 phut, danh thi:ri. gian de' lam
cau NLXH va NLVH.
2. Plmong cu cJu
a. Cau
- C/iu luJi hm hiiSt chun;s -ut? tire gid. ttic phiifn: Neu ten tac giit, neu bUt danh (ne'u cO),
tr\nh bay net chinh Ve que quan, S\f nghi~p van hoc, phong each sang tac, ... CUa tac gia;
Neu ten tac pham, nhan de, hoan canh sang tac, vi tri do(ln trich, thelo(li, ... cua tac pham.
Vi dv: Do;;m tho tren n~m trong tac phil'm nao? Gi6i thi~u ngiin gon ve tac gia va hoim
canh sang hie cua tac pham ay.
-+ Doi v6i d(lng cau h6i nay, can lien M, viji.n dvng de'n nhfrng kien thuc l<hai quat ve
tac gia, tac pham dii duac hoc. Neu m9t each ngiin gon, sue tich nhfrng net chinh, co ban
nhat, tranh di~n giai dai dong.
C/iu
Vi dv; Xac dinh phuang thuc bieu d(lt chinh cua van ban tren.
--> D6i v6i d(lng diu hoi nay, can d 0c ki yeu c'i\u, xac dinh dling cac khai ni~m: de tili,
chu de, n9i dung chinh phuang thuc bieu d(lt, phong each ngon ngfr, ... de' tranh nham
Iiln; tra loi ngiin g 0n, sue tich, dung tr0ng tam van de.
Luu y:
41;---------
+ v 6i ciiu hoi xac djnh phuang thuc bieu d\[t, phong each ng6n ngu, thao tac l(ip
lu(in, ... : Can chu y mi)t so dau hi~u trong cau l~nh (chinh, chU. yeu, cac, mi)t, mi)t so, ... )
+ V6i cau h6i xac djnh chu de, ni)i dung chinh ella vi'in ban, ... : Chu y den cac tu ngu,
hlnh anh xuat hi~n xuyen suot 6 trong ni)i dung ella vi'in ban vi d6la nhfrng ru ngfr, hlnh
anh t(ip trung thehi~n chU de. Vi'in ban gom nhi'eu do\lfl vi'in, m6i do\lfl van thehi~n mi)t
chu de di)c l(ip din phai xem xet cac chu de d6 c61ien quan gi v6i nhau kh6ng de tim ra
dugc chu de chinh. Cac thong tin thu&ng dugc the hi~n, phan anh tn,rc tiep trong van
ban, di~n d<tt ho~c m6 tit li;li bfug ng6n ngu cua minh.
- Giu h6i xac djnh thi" tlw: H 0c sinh chu y phil.n bi~t cac the tho bon chu, na.m chu, bay
chfr, h,!C bat, Song that 1\IC bat, tho tv do, ... de xac djnh cho chinh xac.
b. Ciiu thOng hiet<
- Cfiu hoi lien quan ai!i1 hlnh t!U:rc nghf tlzu[jt:
+ Xac djnh each dirng fir (ru loi;li, nghia ella fir, ... ), each ng~t nhjp, each gieo van, ...
+ Xac djnh thitnh phan cau, kieu cau, ...
+ Cac bi~n phap tutu (chi ra bi~n phap tu ttr va phil.n tich tac dl,lllg).
+ Xac djnh phep lien ket (lien ket ni)i dung va lien ket hlnh thuc).
+ Xac djnh cac kien thuc tieng Vi~t khac xuat hi~n trong ngfr li~u.
Vi dw Chi ra va neu lac dl,lllg ella phep tu ru di~p ngu dugc Slr dl,lllg trong kh6 tho
cuoi cua do\[TI tho tren.
--+ Doi v6i d\lflg cil.u h6i nay, can lam theo 3 bu6c sau:
Bu&c 1: Neu chinh xac ten g 0i cua cac bi~n phap tu ru d6.
Bu&c 2: Neu len cac Cl,lffi ru, cau n6i trong bai the' hi~n bi~n phap tu ru.
Bu&c 3: Neu lac dl,lllg, y nghia cua bi~n phap tu ru d6 den loan bi) do<tn van.
Di~n d<Jt: Bi~n phap tu ru nay lam cho loi tho, lin vi'in them sinh di)ng, gQ'i hinh gQ'i
cam, hilp dfuV thu vi/ d~ hieu/ c6 hon/ nhiln m<Jnh vao ni)i dung ... dong thai thehi~n ...
cua tac gia.
- Cdu hoi lien quan aei1 n(li dung:
+ Neu y nghia ella ru ngfr, hlnh itnh tieu bieu trong van ban. Khi giru thich cac tu ngfr,
hinh itnh, chi tiet can dva viw ni)i dung vi'in ban de giai thfch, ap dl,lllg dung viw vi'in
canh de bai ra de trlnh bay day du cac net nghia.
+ C~t nghia, li giai ni)i dung, tu tu6ng ella mi)t diu tho, cau vi'in trong vi'in ban. Neu
cau c6 nhi'eu ve thi giai thich tirng ve, neu c6 mi)t ve thi chon ru khoa de giid thich roi
flll ray nghia ella ca. cau vi'in/ cau tho.
+ Xac djnh tu tu6ng, tinh cam cua tac gia dugc the hi~n qua van ban.
Vi dw Hai cau tho "Mf g~t mo hoi dtngocli diu hdtl Gidc ma toi ng9t hoi th& lang gieng"
ggi cho em suy nghi gl?
41;---------
+ v 6i ciiu hoi xac djnh phuang thuc bieu d\[t, phong each ng6n ngu, thao tac l(ip
lu(in, ... : Can chu y mi)t so dau hi~u trong cau l~nh (chinh, chU. yeu, cac, mi)t, mi)t so, ... )
+ V6i cau h6i xac djnh chu de, ni)i dung chinh ella vi'in ban, ... : Chu y den cac tu ngu,
hlnh anh xuat hi~n xuyen suot 6 trong ni)i dung ella vi'in ban vi d6la nhfrng ru ngfr, hlnh
anh t(ip trung thehi~n chU de. Vi'in ban gom nhi'eu do\lfl vi'in, m6i do\lfl van thehi~n mi)t
chu de di)c l(ip din phai xem xet cac chu de d6 c61ien quan gi v6i nhau kh6ng de tim ra
dugc chu de chinh. Cac thong tin thu&ng dugc the hi~n, phan anh tn,rc tiep trong van
ban, di~n d<tt ho~c m6 tit li;li bfug ng6n ngu cua minh.
- Giu h6i xac djnh thi" tlw: H 0c sinh chu y phil.n bi~t cac the tho bon chu, na.m chu, bay
chfr, h,!C bat, Song that 1\IC bat, tho tv do, ... de xac djnh cho chinh xac.
b. Ciiu thOng hiet<
- Cfiu hoi lien quan ai!i1 hlnh t!U:rc nghf tlzu[jt:
+ Xac djnh each dirng fir (ru loi;li, nghia ella fir, ... ), each ng~t nhjp, each gieo van, ...
+ Xac djnh thitnh phan cau, kieu cau, ...
+ Cac bi~n phap tutu (chi ra bi~n phap tu ttr va phil.n tich tac dl,lllg).
+ Xac djnh phep lien ket (lien ket ni)i dung va lien ket hlnh thuc).
+ Xac djnh cac kien thuc tieng Vi~t khac xuat hi~n trong ngfr li~u.
Vi dw Chi ra va neu lac dl,lllg ella phep tu ru di~p ngu dugc Slr dl,lllg trong kh6 tho
cuoi cua do\[TI tho tren.
--+ Doi v6i d\lflg cil.u h6i nay, can lam theo 3 bu6c sau:
Bu&c 1: Neu chinh xac ten g 0i cua cac bi~n phap tu ru d6.
Bu&c 2: Neu len cac Cl,lffi ru, cau n6i trong bai the' hi~n bi~n phap tu ru.
Bu&c 3: Neu lac dl,lllg, y nghia cua bi~n phap tu ru d6 den loan bi) do<tn van.
Di~n d<Jt: Bi~n phap tu ru nay lam cho loi tho, lin vi'in them sinh di)ng, gQ'i hinh gQ'i
cam, hilp dfuV thu vi/ d~ hieu/ c6 hon/ nhiln m<Jnh vao ni)i dung ... dong thai thehi~n ...
cua tac gia.
- Cdu hoi lien quan aei1 n(li dung:
+ Neu y nghia ella ru ngfr, hlnh itnh tieu bieu trong van ban. Khi giru thich cac tu ngfr,
hinh itnh, chi tiet can dva viw ni)i dung vi'in ban de giai thfch, ap dl,lllg dung viw vi'in
canh de bai ra de trlnh bay day du cac net nghia.
+ C~t nghia, li giai ni)i dung, tu tu6ng ella mi)t diu tho, cau vi'in trong vi'in ban. Neu
cau c6 nhi'eu ve thi giai thich tirng ve, neu c6 mi)t ve thi chon ru khoa de giid thich roi
flll ray nghia ella ca. cau vi'in/ cau tho.
+ Xac djnh tu tu6ng, tinh cam cua tac gia dugc the hi~n qua van ban.
Vi dw Hai cau tho "Mf g~t mo hoi dtngocli diu hdtl Gidc ma toi ng9t hoi th& lang gieng"
ggi cho em suy nghi gl?
 ---. v oi d;;mg diu hoi nay, c'iin dva vao ni)i dung van ban de giiti thich, ap dvng d{mg ---. v oi d;;mg diu hoi nay, c'iin dva vao ni)i dung van ban de giiti thich, ap dvng d{mg
vao van canh de bai ra de trinh bay day du cac net nghla. HQC sinh chu y dQC ky cang vao van canh de bai ra de trinh bay day du cac net nghla. HQC sinh chu y dQC ky cang
van ban, sau do lien h~ cvm ili/hinh anh/ quan diem do v6i ni)i dung van bim. Thuimg van ban, sau do lien h~ cvm ili/hinh anh/ quan diem do v6i ni)i dung van bim. Thuimg
m6i hinh anh tho hay quan diem se co tu 2 den 3 lop y nghla bao gom y nghia chinh. m6i hinh anh tho hay quan diem se co tu 2 den 3 lop y nghla bao gom y nghia chinh.
HQC sinh dill phili khai thac day du cac lop nghla nay moi co the dat dUQ'C diem toi da. HQC sinh dill phili khai thac day du cac lop nghla nay moi co the dat dUQ'C diem toi da.
c. Ciiu d1mg c. Ciiu d1mg
- \fj{>[ dor;n Piin trlnh bi'ly suy nghl uC n(!i dung f'fuvc eft? qlp dlh1 trong ·uifn bdn. Day Ia dqng - \fj{>[ dor;n Piin trlnh bi'ly suy nghl uC n(!i dung f'fuvc eft? qlp dlh1 trong ·uifn bdn. Day Ia dqng
cau hoi cuoi cling cua de dQc hieu, gom 3 dang chinh: cau hoi cuoi cling cua de dQc hieu, gom 3 dang chinh:
+ Dang 1: Viet doan van ngi\n tU 4 cho den 6 dong. HQc sinh se trinh bay ve quan + Dang 1: Viet doan van ngi\n tU 4 cho den 6 dong. HQc sinh se trinh bay ve quan
diem CUa minh (khong dong y hay dong y) ve mi)t van de C\1 the. diem CUa minh (khong dong y hay dong y) ve mi)t van de C\1 the.
+ Dang 2: Viet doan van ngi\n tU 4 cho den 6 dong neu len y kien va giili phap cua em + Dang 2: Viet doan van ngi\n tU 4 cho den 6 dong neu len y kien va giili phap cua em
cho mi)t thvc trang hay van de con ton tai trong van ban duqc de bai dua ra. Day chinh cho mi)t thvc trang hay van de con ton tai trong van ban duqc de bai dua ra. Day chinh
Ia dang de nghi lu.\ln xa hi)i thuimg gi;ip. De lam tot de nay, hQc sinh can co duqc kien Ia dang de nghi lu.\ln xa hi)i thuimg gi;ip. De lam tot de nay, hQc sinh can co duqc kien
thuc xa hi)i kha tot. thuc xa hi)i kha tot.
+Dang 3: Tu van ban cua de bai, hQc sinh neu len hili hQc hoi;ic thong di~p co y nghla +Dang 3: Tu van ban cua de bai, hQc sinh neu len hili hQc hoi;ic thong di~p co y nghla
voi ban than hay xa hi)i. voi ban than hay xa hi)i.
Vi d!' 1: Viet doan van khoimg 12 cau theo phep l~p lu.\ln tong- phan- hqp de lam rii Vi d!' 1: Viet doan van khoimg 12 cau theo phep l~p lu.\ln tong- phan- hqp de lam rii
co sa hinh thanh tinh dong chi cua nhfrng nguoi !inh each mang trong doan tho tren. co sa hinh thanh tinh dong chi cua nhfrng nguoi !inh each mang trong doan tho tren.
Doan van co su dvng phep li;ip de liien ket va cau ghep. Doan van co su dvng phep li;ip de liien ket va cau ghep.
--> Doi v6i dang cau hoi nay, can dva vi10 ni)i dung cua van bim de trien khai theo cac --> Doi v6i dang cau hoi nay, can dva vi10 ni)i dung cua van bim de trien khai theo cac
each: quy nap, di€'n dich, tong- phan- hqp, ... Doan van cling phili trien khai theo 3 each: quy nap, di€'n dich, tong- phan- hqp, ... Doan van cling phili trien khai theo 3
phan: mo doan - than doan - ket do<;~n. phan: mo doan - than doan - ket do<;~n.
Vi d¥ 2: Truce tinh hlnh dich b~nh hi~n nay, cac em can lam gl debao v~ mlnh va Vi d¥ 2: Truce tinh hlnh dich b~nh hi~n nay, cac em can lam gl debao v~ mlnh va
nhting nguoi xung quanh khoi nguy co cua dich b~nh. Hay viet mi)t doan van dii"n dich nhting nguoi xung quanh khoi nguy co cua dich b~nh. Hay viet mi)t doan van dii"n dich
(khoimg 8 -10 cau). (khoimg 8 -10 cau).
---. Doi voi dang cau hoi nay, diu tra loi hoan toan dva tren hieu biet cua hQC sinh, hQC ---. Doi voi dang cau hoi nay, diu tra loi hoan toan dva tren hieu biet cua hQC sinh, hQC
sinh can xac dinh dung suy nghl, nh~n thuc cua minh de ban lu~n cho thau dao, chi;it sinh can xac dinh dung suy nghl, nh~n thuc cua minh de ban lu~n cho thau dao, chi;it
che. Tra loi ngiin gQn, chan thilnh, trung thvc nhting suy nghi, cam xuc ca nhiin, tranh che. Tra loi ngiin gQn, chan thilnh, trung thvc nhting suy nghi, cam xuc ca nhiin, tranh
khu6n m~u, sao r6ng, ... khu6n m~u, sao r6ng, ...
m. Bai m. Bai
Bai 1. D9c doqn !rich vii hOi du&i day: Bai 1. D9c doqn !rich vii hOi du&i day:
"Nilng hq. Nhimg tia aau tien {mh len trang v& con chua lchO mclll ml:f'C. Va a'n dau trong "Nilng hq. Nhimg tia aau tien {mh len trang v& con chua lchO mclll ml:f'C. Va a'n dau trong
nhfmg tan Ia xanh ay, c6 nhii:ng nang vu cong aan xoe chiec vay do Yl:fC cua minh ra, nhu m(it nhfmg tan Ia xanh ay, c6 nhii:ng nang vu cong aan xoe chiec vay do Yl:fC cua minh ra, nhu m(it
di!'u bale trong ban nhqc ve sau du duang. D6i miit toi chQ't tlwang nhu6in mau buon, m¢t mdng di!'u bale trong ban nhqc ve sau du duang. D6i miit toi chQ't tlwang nhu6in mau buon, m¢t mdng
mau nhf thai mil khOng hie'u sao lchoe miit elf rung rung ... T8i ldng minh xuoi1g, dui'rng nhu t8i mau nhf thai mil khOng hie'u sao lchoe miit elf rung rung ... T8i ldng minh xuoi1g, dui'rng nhu t8i

Hl Hl
nghe viing vdng dfiu day m(it hili hat chia tay mil chU ve s'fiu ngoili khung ciea dang cii1: li!n. Silp
den roil sdp chia lay th(jt roi sao!"
(Trich Tu61 h9c tro va nhfmg tltang ngity klt6ng quen, Nguy~n Hung Vi~t)
Cau 1. Xac dinh phuang thuc bieu d;;tt chinh cU.a do;;tn van tren?
Ciiu 2. Hay tim va chi ra phep lien ket cau c6 trong doqn van tren.
Cau 3. Cau cam than "Sdp den roil Sdp chia tay th(jt roi sao!" mangham y gi?
Cau 4. Hay chi ra va phan tich tac dl,ll1g ngh~ thui).t cU.a bi~n phap tu tU dtrQ'C su dvng
trong doqn trich?
Huang d~n giai
Cau 1. Phuong thuc bieu d;;tt chinh cU.a doqn van: Bieu cam
Cau 2. Phep lien ket cau duqc su dvng trong doqn van: Phep the
- "Nhfrng tia nilng dau tien" -the cho "Nilng h;;t"
- "MOt mang m8.u" - th€ cho "Mau huOn"
Cau 3. Ham y cua cau "Si!p den roil Si!p chia tay th(jt roi sao!": Nhan vi).t trong do;;tn trich
ngo ngimg, bimg hoang, tiec nuoi khi mila h;;t den, cling Ia hie nhan vi).t phiii chia tay v6i
bqn be, chia tay mai truimg, thay c6 ...
Cau 4. Bi~n phap tu til duqc tac gia su dung: Nhan hoa
- " .. .Nhii'ng nang vu cong clan xoe chiec vay ao rvc cua minh ra, nhu: m(it di?u ba 1€ trong
ban nhqc ve sau du du:ong."
- "M(it biii htit chia tay rna chU ve sau ngoai khung ciea aang cii1: len"
* Tac d\ffig:
- Lam cho nhiing sv vi).t duqc nh~c den trong do<;~n van them sinh d9ng, c6 hon, gQ'i
hinh iinh cho doqn van.
- G6p ph'an kh~c hoi;! ro net ni\i buon, ni\i lo !i\ng cua nhiing c6/ ci).u hQc tro khi mila
hi;! s~p t6i- mila chia tay.
nghe viing vdng dfiu day m(it hili hat chia tay mil chU ve s'fiu ngoili khung ciea dang cii1: li!n. Silp
den roil sdp chia lay th(jt roi sao!"
(Trich Tu61 h9c tro va nhfmg tltang ngity klt6ng quen, Nguy~n Hung Vi~t)
Cau 1. Xac dinh phuang thuc bieu d;;tt chinh cU.a do;;tn van tren?
Ciiu 2. Hay tim va chi ra phep lien ket cau c6 trong doqn van tren.
Cau 3. Cau cam than "Sdp den roil Sdp chia tay th(jt roi sao!" mangham y gi?
Cau 4. Hay chi ra va phan tich tac dl,ll1g ngh~ thui).t cU.a bi~n phap tu tU dtrQ'C su dvng
trong doqn trich?
Huang d~n giai
Cau 1. Phuong thuc bieu d;;tt chinh cU.a doqn van: Bieu cam
Cau 2. Phep lien ket cau duqc su dvng trong doqn van: Phep the
- "Nhfrng tia nilng dau tien" -the cho "Nilng h;;t"
- "MOt mang m8.u" - th€ cho "Mau huOn"
Cau 3. Ham y cua cau "Si!p den roil Si!p chia tay th(jt roi sao!": Nhan vi).t trong do;;tn trich
ngo ngimg, bimg hoang, tiec nuoi khi mila h;;t den, cling Ia hie nhan vi).t phiii chia tay v6i
bqn be, chia tay mai truimg, thay c6 ...
Cau 4. Bi~n phap tu til duqc tac gia su dung: Nhan hoa
- " .. .Nhii'ng nang vu cong clan xoe chiec vay ao rvc cua minh ra, nhu: m(it di?u ba 1€ trong
ban nhqc ve sau du du:ong."
- "M(it biii htit chia tay rna chU ve sau ngoai khung ciea aang cii1: len"
* Tac d\ffig:
- Lam cho nhiing sv vi).t duqc nh~c den trong do<;~n van them sinh d9ng, c6 hon, gQ'i
hinh iinh cho doqn van.
- G6p ph'an kh~c hoi;! ro net ni\i buon, ni\i lo !i\ng cua nhiing c6/ ci).u hQc tro khi mila
hi;! s~p t6i- mila chia tay.

Bi!i 2. Dqc do<;~n trich va Ira loi d.c diu hoi du&i day: Bi!i 2. Dqc do<;~n trich va Ira loi d.c diu hoi du&i day:
Thay Thay
Con gi6 vo tinh thO! mqnh sang nay Con gi6 vo tinh thO! mqnh sang nay
Con b8ng thai; t6c th'fiy bqc trilng Con b8ng thai; t6c th'fiy bqc trilng
Cu tv nhu rffng d6 Ia b!li phan Cu tv nhu rffng d6 Ia b!li phan
Mil sao lOng xao xuyen miii khOng nguoi Mil sao lOng xao xuyen miii khOng nguoi
Bao niim roi? Dii baa nitm roi h&? Thay ai ... Bao niim roi? Dii baa nitm roi h&? Thay ai ...
L6p h9C tro ra di, con th'fiy o·lqi L6p h9C tro ra di, con th'fiy o·lqi
Mai cheo a6 Iii nhfmg vien phd'n trdng Mai cheo a6 Iii nhfmg vien phd'n trdng
Vii th'fiy Iii ngu:o·i au:a do can mdn Vii th'fiy Iii ngu:o·i au:a do can mdn

n n
 Cho chung con djnh huang Iuong lai Cho chung con djnh huang Iuong lai
ThD'i gian ai xin dimg lqi dung tr8i ThD'i gian ai xin dimg lqi dung tr8i
Cho chung con lchoanh tay cui tfdu fdn nfra Cho chung con lchoanh tay cui tfdu fdn nfra
G9i tiiFng thay v&i tat ca tin yeu. G9i tiiFng thay v&i tat ca tin yeu.
(N gill Hoimg) (N gill Hoimg)
Ciu 1. Bili tho tren viet thea the tho nitO? Ciu 1. Bili tho tren viet thea the tho nitO?
Ciu 2. Neu n9i dung chinh cua bili tho. Ciu 2. Neu n9i dung chinh cua bili tho.
Cau 3. Xac dinh phep tu ill va tac d1,!11g cua no trong hai dl.u tho sau: Cau 3. Xac dinh phep tu ill va tac d1,!11g cua no trong hai dl.u tho sau:
Mai chi!o d6 Ia nhi:mg vien phdi1 trdng Mai chi!o d6 Ia nhi:mg vien phdi1 trdng
Va thay Ia ngui!'i aua do clin mfin Va thay Ia ngui!'i aua do clin mfin
Ciu 4. Bai hQc em nh(ln thuc sau khi dQc bai tho Ia gl? Ciu 4. Bai hQc em nh(ln thuc sau khi dQc bai tho Ia gl?
Huang d.1n giili Huang d.1n giili
Ciu 1. Biti tho tren duqc viet thea the tho: Tv do Ciu 1. Biti tho tren duqc viet thea the tho: Tv do
2. Bai tho the hi~n long biet an v6i nguO:i th'ay kinh yeu. 2. Bai tho the hi~n long biet an v6i nguO:i th'ay kinh yeu.
Cilu 3. Bi~n phap ngh~ thu(\t: So sanh Cilu 3. Bi~n phap ngh~ thu(\t: So sanh
- Qua hlnh anh so sanh, hie gia dii ca ngqi ce\ng lao to 16n, cao d.;p cling nhu sv vat - Qua hlnh anh so sanh, hie gia dii ca ngqi ce\ng lao to 16n, cao d.;p cling nhu sv vat
va, nhQC nhofu ma nguoi thay b~ng tat ca tai nang, tam huyet cua mlnh da ch~p canh cho va, nhQC nhofu ma nguoi thay b~ng tat ca tai nang, tam huyet cua mlnh da ch~p canh cho
baa theh~ hQc tro. Hlnh anh do cling giong rum nguoi ]ai do dua khach sang song. baa theh~ hQc tro. Hlnh anh do cling giong rum nguoi ]ai do dua khach sang song.
Ciu 4. NMn thuc duqc c6ng lao to l&n va n6i gian kho, vat va, nhQC nh~n ella th'ay. Ciu 4. NMn thuc duqc c6ng lao to l&n va n6i gian kho, vat va, nhQC nh~n ella th'ay.
Biet an, cam phvc, quy trQng nguoi th'ay dong thai ra sue quyet tiim hQC t(\p, tu du6ng Biet an, cam phvc, quy trQng nguoi th'ay dong thai ra sue quyet tiim hQC t(\p, tu du6ng
de kh6ng phv c6ng lao va u6c mong cua thay. de kh6ng phv c6ng lao va u6c mong cua thay.

H/lUY~N: H/lUY~N:
@------------------------- ----------------- @------------------------- -----------------

BAI 2. NHUNG K[EN THUC TRQNG TAM TIENG VI~T BAI 2. NHUNG K[EN THUC TRQNG TAM TIENG VI~T
I. H~ thong kien !hue vll tu VJ,I'llg I. H~ thong kien !hue vll tu VJ,I'llg
Dan vi Dan vi
I Nqi dung Vidv I Nqi dung Vidv
! kien thuc ! kien thuc
- Tu dan: Lam chi gom m()t tieng. - Tu dan: Lam chi gom m()t tieng.
- Tu phuc: La ru gom hai hay nhi'eu - Tu dan: sach, vo, mu, ao, bat, - Tu phuc: La ru gom hai hay nhi'eu - Tu dan: sach, vo, mu, ao, bat,
tieng nha, hQc, lam, ngli, ... tieng nha, hQc, lam, ngli, ...
+ T1r ghep: Ut nhfrng tu phuc duqc - Tu lay: lung linh, sam s(\p, xon + T1r ghep: Ut nhfrng tu phuc duqc - Tu lay: lung linh, sam s(\p, xon
Glu t?om Glu t?om
t?O ra bkg each ghep cac tieng CO xao, rl ram, bat ngat,"' t?O ra bkg each ghep cac tieng CO xao, rl ram, bat ngat,"'
quan h~ v6i nhau ve nghla. - Tu ghep: non song, t6c tai, nha quan h~ v6i nhau ve nghla. - Tu ghep: non song, t6c tai, nha
+ Tu lay: Ut nhfing m phuc c6 quan ella, mUa xuan, hoa mai, ... + Tu lay: Ut nhfing m phuc c6 quan ella, mUa xuan, hoa mai, ...
h~ lay am gifra cac tieng h~ lay am gifra cac tieng
- Lit io?i tlr CO CaU t?O CO djnh, bie'u thj - Lit io?i tlr CO CaU t?O CO djnh, bie'u thj
m()t y nghia hoan chinh (tuang m()t y nghia hoan chinh (tuang
duang nhu mqt ru) duang nhu mqt ru)
- Nha tranh vach dat - Nha tranh vach dat
- Nghla clia thimh ngfr c6 the tn,rc tiep - Nghla clia thimh ngfr c6 the tn,rc tiep
Thanhngfr - G6p gi6 thanh bao Thanhngfr - G6p gi6 thanh bao
biit nguon tlr nghia den ella cac tlr t?O biit nguon tlr nghia den ella cac tlr t?O
- Chin nguoi muoi y - Chin nguoi muoi y
nen n6 nhung thu<'mg thong qua m()t nen n6 nhung thu<'mg thong qua m()t
so bi~n phap chuyen nghla nhu an so bi~n phap chuyen nghla nhu an
dv, so sanh. dv, so sanh.
- Dong bcw: Ia chi nhilng nguoi - Dong bcw: Ia chi nhilng nguoi
- Ut n()i dung (sv v(lt, tinh chat, ho?t c1rng m()t giong noi, mQt dan - Ut n()i dung (sv v(lt, tinh chat, ho?t c1rng m()t giong noi, mQt dan
d()ng, quan h~ ... ) rna tU bieu thj. tqc, mi?t to quoc v6i minh (ham d()ng, quan h~ ... ) rna tU bieu thj. tqc, mi?t to quoc v6i minh (ham
Nghiacua - Cach giill thich nghia clia tlr: y c6 quan h~ than thlet nhu ru9t Nghiacua - Cach giill thich nghia clia tlr: y c6 quan h~ than thlet nhu ru9t
m +Trinh bay khai ni~m rna m bieu thj thjt). Dong thai, day cung Ia tu m +Trinh bay khai ni~m rna m bieu thj thjt). Dong thai, day cung Ia tu
+ Dua ra tU dong nghia, trai nghia v6i dung de g 0i nhan dan n6i + Dua ra tU dong nghia, trai nghia v6i dung de g 0i nhan dan n6i
tU can bieu thi chung, khong phai Ia quan d9i tU can bieu thi chung, khong phai Ia quan d9i
hoi;ic khong phiti Ia can b(). hoi;ic khong phiti Ia can b().
- Chuyen nghia Ia hi~n tuqng doi - Chuyen nghia Ia hi~n tuqng doi
Tu nhieu nghla cua tU t?o ra nhilng tU nhieu Tu nhieu nghla cua tU t?o ra nhilng tU nhieu
nghla va nghia (nghia goc -> nghla chuyen, nghla va nghia (nghia goc -> nghla chuyen,
hi~n tuqng nghia den, nghla bong). - Mua xuan: nghia goc hi~n tuqng nghia den, nghla bong). - Mua xuan: nghia goc
chuyen - Trong tU nhi'eu nghla c6: - Tuoi xuan: nghia chuyen chuyen - Trong tU nhi'eu nghla c6: - Tuoi xuan: nghia chuyen
nghia cua + Nghia goc Ia nghla xuat hl~n tu nghia cua + Nghia goc Ia nghla xuat hl~n tu
m dau, lam co so de hlnh thanh cac m dau, lam co so de hlnh thanh cac
nghia khac. nghia khac.
 CAP Toe 789+ THI vA.o UJP 10 ---------------------.
CAP Toe 789+ THI vA.o UJP 10 ---------------------.

- ----------~-~,--------------~~-- T----~----------------- ---------~---, - ----------~-~,--------------~~-- T----~----------------- ---------~---,

1_ + Nghla chuyen Ia nghia duqc hlnh I I 1_ + Nghla chuyen Ia nghia duqc hlnh I I

' thitnh tren co sa cua nghia goc. 1 ' thitnh tren co sa cua nghia goc. 1
--~- ------------.----------------------~----------~---------j --~- ------------.----------------------~----------~---------j

I La nhfrng tu giong nhau ve fnn thanh I I I La nhfrng tu giong nhau ve fnn thanh I I

Th~ · I Th~ · I
, nhung nghia khac xa nhau, kh6ng I - Con ngl,l'a da con nma da 1 , nhung nghia khac xa nhau, kh6ng I - Con ngl,l'a da con nma da 1
am ' lien quan gl voi nhau ~ ,i am ' lien quan gl voi nhau ~ ,i
-y{r d(,-;;-g---~La nhftng tU ~6 nghia giong nhau -------~- --- --------~1 -y{r d(,-;;-g---~La nhftng tU ~6 nghia giong nhau -------~- --- --------~1
: - Qua - trai, mat-chet - qua dai : - Qua - trai, mat-chet - qua dai
nghia ho~c gan giong nhau nghia ho~c gan giong nhau
Tu trai i ~---------~----------r-::xi!--;;-=-t6td{;;;-g:::sai cao- Tu trai i ~---------~----------r-::xi!--;;-=-t6td{;;;-g:::sai cao-
i La nhftng tU c6 nghia trai nguqc nhau ' N ' ' i La nhftng tU c6 nghia trai nguqc nhau ' N ' '

nghia ! thap nghia ! thap

i&:;;hieu-T u;:&-;:;:;-;;;;--;;--;:;-t;-u:;:,-g-~-~~ thai y- ngrua -_ "Ia phSr'-;;-.:m thi.:,.iliph5____ i&:;;hieu-T u;:&-;:;:;-;;;;--;;--;:;-t;-u:;:,-g-~-~~ thai y- ngrua -_ "Ia phSr'-;;-.:m thi.:,.iliph5____
nghla I khac nhau do hi~n tuqng chuyen nghla I khac nhau do hi~n tuqng chuyen
I nghia I nghia
··-- ----+~------- -------------- ---- ---------~-----------------------------~ ··-- ----+~------- -------------- ---- ---------~-----------------------------~
: - Tu muqn Ia tlf c6 nguon goc tu ng6n : - Tieng Han: giang san, vi nhan, : - Tu muqn Ia tlf c6 nguon goc tu ng6n : - Tieng Han: giang san, vi nhan,
ngfr tieng nuoc ngoai. Bao gom: !,1_ thien thu, tien phong, ... ngfr tieng nuoc ngoai. Bao gom: !,1_ thien thu, tien phong, ...
Tumuqn II + Tu mw;m tieng Han Tumuqn II + Tu mw;m tieng Han
! - Ng6n ngfr khac: xa phong, ti ! - Ng6n ngfr khac: xa phong, ti

~ -
Tu tuqng
hinh
-

Tutuqng
--~

-
--
r I
Tu muqn tU cac ng6n ngfr khac
--
La tU gqi ta hlnh dang, dang ve, tr(lllg
j thai cua su vat.
- ---

La tu· m6 ph6ng am thanh ella tu

---
-- - - ~- -----
vi, mit tinh, ghi dong, ...
---- -

- Lorn khom, ngoan ngoeo

-

o
- -~--------

__,
~ -
Tu tuqng
hinh
-

Tutuqng
--~

-
--
r I
Tu muqn tU cac ng6n ngfr khac
--
La tU gqi ta hlnh dang, dang ve, tr(lllg
j thai cua su vat.
- ---

La tu· m6 ph6ng am thanh ella tu

---
-- - - ~- -----
vi, mit tinh, ghi dong, ...
---- -

- Lorn khom, ngoan ngoeo

-

o
- -~--------

__,

- R6c rach, vi vu, inh 6i - R6c rach, vi vu, inh 6i

thanh nhien, con nguai. thanh nhien, con nguai.
' -"·-·"---·---------·--- - - - . -1--- ---------------- ---------------- .. -- .. ---·-·- .. ---------"~ ~
' -"·-·"---·---------·--- - - - . -1--- ---------------- ---------------- .. -- .. ---·-·- .. ---------"~ ~

DOi chie'u cac S\1' v~t, Sl,l' vi~c rna gifra I Tre em nhu: bup tren canh DOi chie'u cac S\1' v~t, Sl,l' vi~c rna gifra I Tre em nhu: bup tren canh
I I
chung c6 net tuang dong (thu&ng i Biet an biet ngu, bii!t h9c hanh Ia chung c6 net tuang dong (thu&ng i Biet an biet ngu, bii!t h9c hanh Ia
So sanh J i So sanh J i
dung cole tu so sanh: nhu, Ia, chang 1 ngoan. dung cole tu so sanh: nhu, Ia, chang 1 ngoan.
bdng, gi8ng nhu: .. . ) I (Ho Chi Minh) bdng, gi8ng nhu: .. . ) I (Ho Chi Minh)
-- ----------------------
d-Qng, II
------------------···-~-····-----···--------------

Dling nhfmg tU ngfr chi ho<;~t

-- ----1 -- ----------------------

Dling nhfmg tU ngfr chi d-Qng, II

------------------···-~-····-----···--------------

ho<;~t
-- ----1
i i
tinh each, suy nghi, ten g9i ... von chi I Doan thuyen cluzy aua cung mift triii. I tinh each, suy nghi, ten g9i ... von chi I Doan thuyen cluzy aua cung mift triii. I
Nhanh6a Nhanh6a
ditnh cho con nguai de mieu ta do vat, (HuyCan) I ditnh cho con nguai de mieu ta do vat, (HuyCan) I
Sl,l' Vat, COn Vat, cay COi.
----------------------- -------------------- ---- . ----·iI
-------------------"·~
Sl,l' Vat, COn Vat, cay COi.
----------------------- -------------------- ---- . ----·iI
-------------------"·~

G9i ten sl,l' vat, hi~n tuqng bimg ten G9i ten sl,l' vat, hi~n tuqng bimg ten
An dv Sl,l' Vat, hi~n tuqng khac CO net luang U8i1g nu:&c nh6 nguon An dv Sl,l' Vat, hi~n tuqng khac CO net luang U8i1g nu:&c nh6 nguon
dong. dong.
A.o cham au:a bu81 phiin li A.o cham au:a bu81 phiin li
G9i ten Sl,l' vat, hi~n tuqng bimg ten G9i ten Sl,l' vat, hi~n tuqng bimg ten
Cam tay nhau biet n6i gi h8m Cam tay nhau biet n6i gi h8m
Hoan dv Sl)' Vat, hi~n tuqng khac CO net luang Hoan dv Sl)' Vat, hi~n tuqng khac CO net luang
nay. nay.
can (sl,l' gan gi.ii). can (sl,l' gan gi.ii).
(ToHfru) (ToHfru)

Trang 14 Trang 14
 A' A'
I I Dimg each di@n d(lt te nhi uyen Btic aii ai ve v6i tiJ' tiiin I I Dimg each di@n d(lt te nhi uyen Btic aii ai ve v6i tiJ' tiiin
! Noi giam, ! Noi giam,
1 chuyen cte trarm gay cam giac qua Mac, Lenin thitgi6i nguiYi hien 1 chuyen cte trarm gay cam giac qua Mac, Lenin thitgi6i nguiYi hien
I noi tranh I noi tranh
dau buon, ghe sq, ... (ToHilu) dau buon, ghe sq, ... (ToHilu)
VDl: Nb tung khUc ru{jt. VDl: Nb tung khUc ru{jt.
Phong d(li muc d9, quy m6, tinh chil't VD2: Phong d(li muc d9, quy m6, tinh chil't VD2:
cua sl,l' v(lt, hl~n tuqng duqc mieu ta Con ai tram suoi ngim khe cua sl,l' v(lt, hl~n tuqng duqc mieu ta Con ai tram suoi ngim khe
Noiqua Noiqua
' de nhan ffi(lnh, gay an tuqng, tang Dau bling muon n6i tai te long ' de nhan ffi(lnh, gay an tuqng, tang Dau bling muon n6i tai te long
I sue bieu cam. bCim I sue bieu cam. bCim
(ToHilu) (ToHilu)
Lqi dvng d(ic diem am thanh, y nghla I Con huou ai chc; Dong Nai Lqi dvng d(ic diem am thanh, y nghla I Con huou ai chc; Dong Nai
Choichu Choichu
cua 1ir de t(lo ra 1ir m6i, hiun y m6i. Di qua N ghe l~i nhai thit bO. cua 1ir de t(lo ra 1ir m6i, hiun y m6i. Di qua N ghe l~i nhai thit bO.
, ,

! "Mai ve mien Nam thuong triw ! "Mai ve mien Nam thuong triw
i i
nu&c milt nu&c milt
! !
Muon lam con chim, h6t quanh Muon lam con chim, h6t quanh
i lang Bac i lang Bac
Muon lam a6a hoa, toa huang adu Muon lam a6a hoa, toa huang adu
Di~pngft L(ip l(li tlr ngft (ho(ic ca cau). Di~pngft L(ip l(li tlr ngft (ho(ic ca cau).
aay aay
I I
i Muon lam cay tre, trung hieu chon i Muon lam cay tre, trung hieu chon
n?J.y". n?J.y".
I I
(Vi@n Phuong) (Vi@n Phuong)

.l .l
H. H~ thong kien thuc ve ngu phap H. H~ thong kien thuc ve ngu phap
Do'll vj Do'll vj
ki€n N(li dung 1 Vi d\J ki€n N(li dung 1 Vi d\J
tlllrc tlllrc

Danh tir U oh<mg <' oh; "g.W;, "''· kM; ";Om... t&k . ;" W, "" = Danh tir U oh<mg <' oh; "g.W;, "''· kM; ";Om... t&k . ;" W, "" =
Di)ng tir La nhilng tir chi himh d<;lng, lf\mg thfu cila S\f v(lt. I Hoc t!jp, nghien c!tu, hao man ... Di)ng tir La nhilng tir chi himh d<;lng, lf\mg thfu cila S\f v(lt. I Hoc t!jp, nghien c!tu, hao man ...
Lit nhfrng tir chi dac diSm, tinh ch~t cua su 1 • • Lit nhfrng tir chi dac diSm, tinh ch~t cua su 1 • •
Tinh tir , h'-'- d' · h'. · Xdu, ilfp, vui, bu6n. .. Tinh tir , h'-'- d' · h'. · Xdu, ilfp, vui, bu6n. ..
V(lt, auu 9ng, lr(lllg t m. V(lt, auu 9ng, lr(lllg t m.

s6 ru j Lit nhfing tir chi s6 lu\lllg va thu l\1 cua sv v(lt.
Lit nhilng tir dung di\ tro nguiri, sv v(lt, ho~t
di)ng tinh ch~t duqc noi di\n trong mi)t ngfr
c{mh nhfit djnh cua liri n6i hoi:\c dung di\ hOi.
M(it, hai, ba, thu nhdt, thu hai...
T6i, n6, thi, ai, gi, vGo, kia, nGy,
i/6...
s6 ru j Lit nhfing tir chi s6 lu\lllg va thu l\1 cua sv v(lt. M(it, hai, ba, thu nhdt, thu hai...
Lit nhilng tir dung di\ tro nguiri, sv v(lt, ho~t
T6i, n6, thi, ai, gi, vGo, kia, nGy,
di)ng tinh ch~t duqc noi di\n trong mi)t ngfr
i/6...
c{mh nhfit djnh cua liri n6i hoi:\c dung di\ hOi.

Trang Hi Trang Hi
 I VAO UJP 10 I VAO UJP 10

Lit nhilng tlr dung dti bi<lu thi cac y nghia Lit nhilng tlr dung dti bi<lu thi cac y nghia
QuanM quan h~ nhu sa hfru, so sanh, nhan qua ... gifra QuanM quan h~ nhu sa hfru, so sanh, nhan qua ... gifra
Cua, nhu, vi ... nen Cua, nhu, vi ... nen
tlr cac bi) ph~n cua cau hay gifra ciic cilu v&i cau tlr cac bi) ph~n cua cau hay gifra ciic cilu v&i cau
trong do~n van. trong do~n van.
Lit nhfrng tir chuyen di kern v&i mi)t tir ngfr Lit nhfrng tir chuyen di kern v&i mi)t tir ngfr
trong cau db nhfrn m~nh ho~c bibu thi thid di) Chinh thdy hiiftu trwmg ila t(mg trong cau db nhfrn m~nh ho~c bibu thi thid di) Chinh thdy hiiftu trwmg ila t(mg
Trq tlr Trq tlr
danh gia sv v(it, sv vi~c duqc n6i dSn a m toi quyiin sach nay. danh gia sv v(it, sv vi~c duqc n6i dSn a m toi quyiin sach nay.
ngfr d6. ngfr d6.
La nhfrng tcr dLrqc them vito cilu de ciiu t~o La nhfrng tcr dLrqc them vito cilu de ciiu t~o
Tinh Tinh
diu nghi v<ln, diu c~u khi@n, diu cam va d6 At' oz.
"t diu nghi v<ln, diu c~u khi@n, diu cam va d6 At' oz.
"t
thai tlr thai tlr
bibu thi cac sic thai tinh cam cua nguai n6i. bibu thi cac sic thai tinh cam cua nguai n6i.
Lit nhilng m ngfr dung d<'i bi)c li) tinh cam, Lit nhilng m ngfr dung d<'i bi)c li) tinh cam,
Thantlr Than oil Troi ail Thantlr Than oil Troi ail
cam xuc cua nguai n6i ho~c dung db goi dap. cam xuc cua nguai n6i ho~c dung db goi dap.
Lit nhfrng thilnh phiin bit bui)c phiti c_6 m~t Lit nhfrng thilnh phiin bit bui)c phiti c_6 m~t
de diu c6 diu t~o hoan chlnh va dien d~t de diu c6 diu t~o hoan chlnh va dien d~t
duqc y tr0 n v~n (CN- VN) duqc y tr0 n v~n (CN- VN)
- CM ngfr (CN): - CM ngfr (CN):
+ thuirng tn\ liri cho cau hOi Ai? Con gi? + thuirng tn\ liri cho cau hOi Ai? Con gi?
hoi;ic Cai gi? hoi;ic Cai gi?
+ thuirng Ia danh m, d~i mho~c C\lm danh + thuirng Ia danh m, d~i mho~c C\lm danh
Thanh tlr. Trang nhfrng tnxirng hqp nhiit djnh, d(lng Thanh tlr. Trang nhfrng tnxirng hqp nhiit djnh, d(lng
Chlmg baa ldu, t6i II ila triY thcmh m(H Chlmg baa ldu, t6i II ila triY thcmh m(H
phiin tU, tinh tir ho~c C\lm di)ng tir, C\lill tinh tlr phiin tU, tinh tir ho~c C\lm di)ng tir, C\lill tinh tlr
chang dii thanh nien cuimg u·ang. chang dii thanh nien cuimg u·ang.
chinh cling c6 thb lam chU ngfr. chinh cling c6 thb lam chU ngfr.
(To Hoai) (To Hoai)
ella diu - Cau c6 th<'i c6 mi)t ho~c nhiilu chU ngfr. ella diu - Cau c6 th<'i c6 mi)t ho~c nhiilu chU ngfr.
-Vi ngfr (VN): -Vi ngfr (VN):
+ thuirng trit liri cho cac ciiu hOi Lam gi? Lam + thuirng trit liri cho cac ciiu hOi Lam gi? Lam
sao?, Nhu the" nao? La gz? sao?, Nhu the" nao? La gz?
+ !huang Ia di)ng mho~c C\liTI di)ng tir, tinh + !huang Ia di)ng mho~c C\liTI di)ng tir, tinh
tlr ho~c C\lill tinh tir, danh mhoi;ic Cl,lln danh tlr ho~c C\lill tinh tir, danh mhoi;ic Cl,lln danh
!Lt. !Lt.

trong ciiu. trong ciiu.

Chling baa ldu. toi ilii triY thanh Chling baa ldu. toi ilii triY thanh
- Tr~ng ngi't: biilu thj y nghia vil mi;it thiri - Tr~ng ngi't: biilu thj y nghia vil mi;it thiri
chang dii thanh nien cu&ng trang. chang dii thanh nien cu&ng trang.
Thanh gian, dia diilm, nguyen nhiin, ill\lC dich, Thanh gian, dia diilm, nguyen nhiin, ill\lC dich,
(To Hoai) (To Hoai)
phiin phuong ti~n, each thuc ... diiln ra sv vi~c neu phiin phuong ti~n, each thuc ... diiln ra sv vi~c neu
- Vfi CGC thfi van trong lfnh VU'C vdn - Vfi CGC thfi van trong lfnh VU'C vdn
ph\l cua trong ciiu. ph\l cua trong ciiu.
nghe, chung ta c6 thii tin (r tiilng ta, nghe, chung ta c6 thii tin (r tiilng ta,
diu - Kh6·i ngfr: Lit phiin diu dimg tnr6c chli ngfr diu - Kh6·i ngfr: Lit phiin diu dimg tnr6c chli ngfr
khong Sfl/10 thifiu giaU Va iJep {. .. }. khong Sfl/10 thifiu giaU Va iJep {. .. }.
dil neu len dil tai duqc n6i dbn trong ciiu. dil neu len dil tai duqc n6i dbn trong ciiu.
(Phgm Vdn DiJng) (Phgm Vdn DiJng)
- Tru&c khai ngfr, thuimg c6 th<'i them cac - Tru&c khai ngfr, thuimg c6 th<'i them cac
quan M tlr: vib, dbi v6i ... quan M tlr: vib, dbi v6i ...

16 16

Thanh ph:l.n tinh thai: Thil hi~n each nhin cua
ngm'ri n6i d6i v&i S\f vi~c duqc n6i dbn trong
cau (c6 le, ch~c, hinh nhu, ducmg nhu ... )
Cac
Thitnh phiin cam than: B(\c I(\ tam li cua
thimh
nguiri n6i (vui, bubn, mung, gi~n) (ili, chao
phlin
ili, qua, thay ... )
bi~t l~p.
Thanh phiin g<;>i- dap: T~o l~p ho~c duy tri
quan h~ giao tibp (Nay, vang, thua ... )
V6·i long mong nh6· cita anh, chiic
anh nghf rling, con anh se chqy xo
vao long anh, se om ch(lt idy c6
anh.
(Nguyln Quang Sang)
Q, sao rna a(J dy vui thi
(KimLdn)
Ai ai ch& bo ru(Jng hoang
Baa nhieu tdc adt, tdc vang bdy
nhieu.
V6·i long mong nh6· cita anh, chiic
Thanh ph:l.n tinh thai: Thil hi~n each nhin cua anh nghf rling, con anh se chqy xo
ngm'ri n6i d6i v&i S\f vi~c duqc n6i dbn trong vao long anh, se om ch(lt idy c6
cau (c6 le, ch~c, hinh nhu, ducmg nhu ... ) anh.
(Nguyln Quang Sang)
Cac
Thitnh phiin cam than: B(\c I(\ tam li cua
thimh Q, sao rna a(J dy vui thi
nguiri n6i (vui, bubn, mung, gi~n) (ili, chao
phlin (KimLdn)
ili, qua, thay ... )
bi~t l~p.
Ai ai ch& bo ru(Jng hoang
Thanh phiin g<;>i- dap: T~o l~p ho~c duy tri
Baa nhieu tdc adt, tdc vang bdy
quan h~ giao tibp (Nay, vang, thua ... )
j nhieu. j

Thanh phftn phv chU: B6 sung mi)t s6 chi tibt B~;~n dy hiiu idm toi, toi nghf vdy. Thanh phftn phv chU: B6 sung mi)t s6 chi tibt B~;~n dy hiiu idm toi, toi nghf vdy.
cho n(\i dung chinh cua cil.u . nen toi bubn !lim. cho n(\i dung chinh cua cil.u . nen toi bubn !lim.
Cau d~c . Lit lo~i cau kh6ng d.u thilnh thea mil hinh Cau d~c . Lit lo~i cau kh6ng d.u thilnh thea mil hinh
Mua. Gi6. Bam. LU:a Mua. Gi6. Bam. LU:a
bi~t chU ngi't - vi ngi't. bi~t chU ngi't - vi ngi't.
Lit cau mit khi n6i ho~c vibt c6 thb hrqc b6 Lit cau mit khi n6i ho~c vibt c6 thb hrqc b6
Cau rut - Anh ain v&i ai? Cau rut - Anh ain v&i ai?
mi)t s6 thitnh phftn cua ciiu nh&m thOng tin mi)t s6 thitnh phftn cua ciiu nh&m thOng tin
g<;>n - M(Jt minh! g<;>n - M(Jt minh!
nhanh, tranh l~p l~i tir ngi't. nhanh, tranh l~p l~i tir ngi't.
- Lit nhfrng ciiu do hai ho~c nhiSu cvm C- V - Lit nhfrng ciiu do hai ho~c nhiSu cvm C- V
khilng bao chUa nhau t~o thitnh. khilng bao chUa nhau t~o thitnh.
- M6i cvm C -V m!y duqc g<;>i himi)t vi\ cau. - Tr&i baa nen toi nghi h 0 c. - M6i cvm C -V m!y duqc g<;>i himi)t vi\ cau. - Tr&i baa nen toi nghi h 0 c.
Cau Cau
+ N6i b~ng m(\t quan h~ tir. - Vi anh Khoai cham chi khoe + N6i b~ng m(\t quan h~ tir. - Vi anh Khoai cham chi khoe
ghep ghep
+ N6i b~ng m(\t c~p quan h~ tt'r. m~;~nh nen phzl ong rdt hai long. + N6i b~ng m(\t c~p quan h~ tt'r. m~;~nh nen phzl ong rdt hai long.
+ N6i b~ng ph6 tir, d~i tir. + N6i b~ng ph6 tir, d~i tir.
+ Khilng dimg tir n6i, dimg <ffiu phfty, hai chfun... + Khilng dimg tir n6i, dimg <ffiu phfty, hai chfun...
i----+---c---c--:.-----"".-c----'----c--=--c---'-__'_~--:-~+---- - - - - - - - - - - - - - - 1 i----+---c---c--:.-----"".-c----'----c--=--c---'-__'_~--:-~+---- - - - - - - - - - - - - - - 1
Lit chuy<ln d6i cau chU d(\ng thilnh cau bi Lit chuy<ln d6i cau chU d(\ng thilnh cau bi
di)ng (vit nguqc l~i) 6 mih do~n van dSu di)ng (vit nguqc l~i) 6 mih do~n van dSu
nh~m lien kbt cac cau trong do~n thanh mi)t nh~m lien kbt cac cau trong do~n thanh mi)t
m~ch van th6ng nh~t. m~ch van th6ng nh~t.
i - Cach I: Chuyiln tir ( cvm tir) chi d6i tuqng i - Cach I: Chuyiln tir ( cvm tir) chi d6i tuqng

Chuyi\n i cua ho~t di)ng len d:l.u cau vit them cac tir "bi/ Chu(Jt bt mea bfit -> Mea blit
dbi cau I duqc" vito sau (cvm tir) ~y. chu(Jt.
J -Cach 2: Chuyt\n tir ( C\lffi tir) chi d6i ttrqng
: cua ho~t di)ng len dftu ciiu, dbng thai luqc b6 ;
j ho~c bii\n tir (c\lffi tir) chi chu thil cua ho~t :
Chuyi\n i cua ho~t di)ng len d:l.u cau vit them cac tir "bi/ Chu(Jt bt mea bfit -> Mea blit
dbi cau I duqc" vito sau (cvm tir) ~y. chu(Jt.
J -Cach 2: Chuyt\n tir ( C\lffi tir) chi d6i ttrqng
: cua ho~t di)ng len dftu ciiu, dbng thai luqc b6 ;
j ho~c bii\n tir (c\lffi tir) chi chu thil cua ho~t :

I di)ng thanh mi)t bi) pMn khilng b~t bu(\c I I di)ng thanh mi)t bi) pMn khilng b~t bu(\c I
j trong ciiu. I j trong ciiu. I
-- Lit ciiu c6 nhfrng tir ~gfr cam than dung dill VDJ: "Nghilr,u'lin gio·sJng mat -- Lit ciiu c6 nhfrng tir ~gfr cam than dung dill VDJ: "Nghilr,u'lin gio·sJng mat
Caucam bi)c li) lr\fc tii\p cam xuc cua nguiri n6i win con cay" (B!ing Vi!!t). Caucam bi)c li) lr\fc tii\p cam xuc cua nguiri n6i win con cay" (B!ing Vi!!t).
than (nguai viSt): xu~t hi~n trong ngi\n ngi't giao VD2: Than oil Th&i oanh li?t nay than (nguai viSt): xu~t hi~n trong ngi\n ngi't giao VD2: Than oil Th&i oanh li?t nay
titlp vit ngi\n ngi't van chuang. cOn tldu! titlp vit ngi\n ngi't van chuang. cOn tldu!
 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

La ca;' c6 nhilng tir nghi viln, nhilng tir n6C[ - , La ca;' c6 nhilng tir nghi viln, nhilng tir n6C[ - ,
Cau cac ~e c6 quan h~ Iva chQn. Chuc nang chinh I "S6m mai ~ay ba nh6m bep len Cau cac ~e c6 quan h~ Iva chQn. Chuc nang chinh I "S6m mai ~ay ba nh6m bep len
nghi vftn lit de hOi, ngoiti ra con dung de khang djnh, chua?" (Bang Vi?t) nghi vftn lit de hOi, ngoiti ra con dung de khang djnh, chua?" (Bang Vi?t)
hac bi\, de do~... i hac bi\, de do~... i
' , --------1-- ' , --------1--

La cilu c6 nhilng tir cau khien hay ngil di~u I La cilu c6 nhilng tir cau khien hay ngil di~u I
Cau ciiu Cau ciiu
cku khiiln; dung di\ ra l~nh, yeu cku, dil nghi, Xin t!itng hut thubc! cku khiiln; dung di\ ra l~nh, yeu cku, dil nghi, Xin t!itng hut thubc!
khii\n ! khii\n !
khuyen bito ... khuyen bito ...
-------+---------- -------+----------
Cau phU La cau c6 nhilng t\r phU djnh dung di\ thong ! Cau phU La cau c6 nhilng t\r phU djnh dung di\ thong !
- Con kh8ng vd phep att(YC m? a! - Con kh8ng vd phep att(YC m? a!
dinh hao, phan hac ... dinh hao, phan hac ...
----''-----+- Lien kilt chU dil: C.ic do~n van phili phvc V\1 cl;,;;-de chung ~-;;;;,van him, -;;-,ic;-ci~-, ----''-----+- Lien kilt chU dil: C.ic do~n van phili phvc V\1 cl;,;;-de chung ~-;;;;,van him, -;;-,ic;-ci~-,
Lien kilt pMi phvc vv chu dil cua do~n van. Lien kilt pMi phvc vv chu dil cua do~n van.
1 ni)i dung - Lien kilt logic: C.ic do~n van vit cac cau phiii dm;rc sfip xilp theo mi)t trinh tv _ 1 ni)i dung - Lien kilt logic: C.ic do~n van vit cac cau phiii dm;rc sfip xilp theo mi)t trinh tv _
I _hqpli. I I _hqpli. I

~-------l-;~ep~;;tir :~~~~;~~;~-~-;au ~::~-~::;:;~;-~~-;~;:-~~u&c.----------j-1 ~-------l-;~ep~;;tir :~~~~;~~;~-~-;au ~::~-~::;:;~;-~~-;~;:-~~u&c.----------j-1

I ._ , --Phep -dilng nghia, trai u'ghia~~ lien tu6ng: Su d\lllg ~au-d(r,;g-~-;,;z~~!(;-;:;gr;·----- -, I ._ , --Phep -dilng nghia, trai u'ghia~~ lien tu6ng: Su d\lllg ~au-d(r,;g-~-;,;z~~!(;-;:;gr;·----- -,
i Lien ket d' li .. h- h - . . ]" . .. . - d- . . - . ' i Lien ket d' li .. h- h - . . ]" . .. . - d- . . - . '
I ~h': -P~~: :;i\:~utr:~~~6~ii~(}~~~~!~E'~:n;fr~fi~~\T~~f~'h:il~::ciuc:oc--j I ~h': -P~~: :;i\:~utr:~~~6~ii~(}~~~~!~E'~:n;fr~fi~~\T~~f~'h:il~::ciuc:oc--j
i ~c~~--~"~:_" _____________________________________________ _ i ~c~~--~"~:_" _____________________________________________ _
Phep nlii: Su dvng 6 cau dung sau cac tir ngil bii\u thi quan h~ v6i ciiu tru6c. Phep nlii: Su dvng 6 cau dung sau cac tir ngil bii\u thi quan h~ v6i ciiu tru6c.

!H. Ml;i! so va'n de khac !H. Ml;i! so va'n de khac

Don vj Don vj
kien Nqi dung Vi dv kien Nqi dung Vi dv
thuc thuc
Trdu Ia mijt loai gia sue nuoi b Trdu Ia mijt loai gia sue nuoi b
Phuong Khi giao liep, din n6i c6 ni;>i dung; n9i nha. Phuong Khi giao liep, din n6i c6 ni;>i dung; n9i nha.
cham ve dung cua !Oi n6i phai dung v6i yeu diu - Cau vi ph<;~m phuong cham ve cham ve dung cua !Oi n6i phai dung v6i yeu diu - Cau vi ph<;~m phuong cham ve
luqng cua giao tiep. khong thua, kh6ng thieu. luqng vi thua thong tin (nuoi 6 luqng cua giao tiep. khong thua, kh6ng thieu. luqng vi thua thong tin (nuoi 6
nha) nha)
Phuong Trong giao tiep, dU:ng n6i nhfrng dieu Phuong Trong giao tiep, dU:ng n6i nhfrng dieu
-An aam, n6i aqt: Vu khong, di;\t -An aam, n6i aqt: Vu khong, di;\t
cham ve rna minh khong tin Ia dling hay kh6ng cham ve rna minh khong tin Ia dling hay kh6ng
dif!u, bia chuy~n. dif!u, bia chuy~n.
chat c6 b&ng chung xac thvc. chat c6 b&ng chung xac thvc.
Phuong - Ong n6i ga ba n6i vif: n6i khong Phuong - Ong n6i ga ba n6i vif: n6i khong
Trong giao tiep din n6i dung vao de tai Trong giao tiep din n6i dung vao de tai
cham dung de tai giao tiep, m6i cham dung de tai giao tiep, m6i
giao tiep, tranh n6i l<;~c de. giao tiep, tranh n6i l<;~c de.
quanh~ nguoi n6i m9t neo. quanh~ nguoi n6i m9t neo.

Trang 111 Trang 111

 Phuong Phuong
iI cham Khi giao tiep din n6i ng~n g<;m, rimh - Day ca ra day muong: N6i nang iI cham Khi giao tiep din n6i ng~n g<;m, rimh - Day ca ra day muong: N6i nang
each m<;~ch; tranh each n6i mo ho. did dong, ruom ra. each m<;~ch; tranh each n6i mo ho. did dong, ruom ra.
thuc thuc
Phuong Phuong
Khi giao tiep can chu y aen Sl,f te nhi, - N6i nhu: dam viw tai: N6i nang Khi giao tiep can chu y aen Sl,f te nhi, - N6i nhu: dam viw tai: N6i nang
cham cham
khiem ton va to trQng nguoi khac. kh6nghe khiem ton va to trQng nguoi khac. kh6nghe
lich sv lich sv
La nghia duqc bieu hi~n tren be m~t La nghia duqc bieu hi~n tren be m~t
Nghia - Mwjn roi, con di hgc ail Nghia - Mwjn roi, con di hgc ail
ca.u chfr, nguoi dQc/viet khong can ca.u chfr, nguoi dQc/viet khong can
tuang 7 m"' thay da mu(\n va gi1,1c tuang 7 m"' thay da mu(\n va gi1,1c
phiti suy luijin, chi can doc be m~t cau phiti suy luijin, chi can doc be m~t cau
minh con dihQc minh con dihQc
chfr Ia hieu duoc y nghia cua diu n6i. chfr Ia hieu duoc y nghia cua diu n6i.
- Nam di hQc mu(\n 10 phut. - Nam di hQc mu(\n 10 phut.
Den noi, co giao n6i: "Dong ho Den noi, co giao n6i: "Dong ho
cita cd lap chung ta bi nhanh 10 cita cd lap chung ta bi nhanh 10
- La nghia khong duqc bieu hi~n tren phut. H6a ra chUng ta di hgc sam - La nghia khong duqc bieu hi~n tren phut. H6a ra chUng ta di hgc sam
be m~t cau chfr rna nguoi dQc/ nguoi
10 phUt, m8i bgn Nam la dung giii' be m~t cau chfr rna nguoi dQc/ nguoi
10 phUt, m8i bgn Nam la dung giii'
Hamy nghe phid dt,ra vao hoan cimh de' suy th8i cdc em qr Hamy nghe phid dt,ra vao hoan cimh de' suy th8i cdc em qr
lu~n, til d6 m6i hieu duqc y nghia cua 7 Y n6i Nam di hQc mu(\n so lu~n, til d6 m6i hieu duqc y nghia cua 7 Y n6i Nam di hQc mu(\n so

c8un6i. v6i quy dinh chung 10 phut va c8un6i. v6i quy dinh chung 10 phut va
ngam y nh~c kheo Ian sau N am ngam y nh~c kheo Ian sau N am
rut kinh nghi~m dedi hQC dung rut kinh nghi~m dedi hQC dung
gio. gio.
- Diin trvc tiep, tUc Ia nh~c l').i nguyen Chang ngi).c nhien g<;~n hoi. Dua - Diin trvc tiep, tUc Ia nh~c l').i nguyen Chang ngi).c nhien g<;~n hoi. Dua
I van IO:i n6i hay y nghi cua nguoi ho~c con nh6 n6i: "Tru6c day, thu:iJng I van IO:i n6i hay y nghi cua nguoi ho~c con nh6 n6i: "Tru6c day, thu:iJng
Cich Cich
nhiin v~t; loi diin trvc tiep duqc d~t c6 mtjt ngu:ii'i dan 8ng, dem nao nhiin v~t; loi diin trvc tiep duqc d~t c6 mtjt ngu:ii'i dan 8ng, dem nao
d~n trvc d~n trvc
trong dau ngo~c kep. ciing den, m? Ddn di ciing ai, m? trong dau ngo~c kep. ciing den, m? Ddn di ciing ai, m?
tiep tiep
Ddn ngoi ciing ngoi, nlnmg chdng Ddn ngoi ciing ngoi, nlnmg chdng
baa giii' bi"Ddn ca." baa giii' bi"Ddn ca."
- Diin ghm tiep, tUc Ia thu~t l').i 1/ri n6i M9t Zan den thiim Tru:ii'ng Cao - Diin ghm tiep, tUc Ia thu~t l').i 1/ri n6i M9t Zan den thiim Tru:ii'ng Cao
hay y nghi cua nguO:i ho~c nhiin v~t, c6 adng MT thuqt C8ng nghifri Ha hay y nghi cua nguO:i ho~c nhiin v~t, c6 adng MT thuqt C8ng nghifri Ha
Cach Cach
dieu chinh cho thich hqp; loi d~n gian Ntji, Bac HO gr;ri y nen phdt trie'n dieu chinh cho thich hqp; loi d~n gian Ntji, Bac HO gr;ri y nen phdt trie'n
diin gian diin gian
tiep khong d~t trong dil'u ngo~c kep. ao sU: dan ttjc. Bac n6i ngu:ii'i Vi('t tiep khong d~t trong dil'u ngo~c kep. ao sU: dan ttjc. Bac n6i ngu:ii'i Vi('t
tier tier
thu:ang dung chen chU: kh8ng thu:ang dung chen chU: kh8ng
dung tach. dung tach.

Trang 19 Trang 19
 roc 189+ THI vAo UJP 10 roc 189+ THI vAo UJP 10

CHlJ DE 2. NGHJ LU~N XA CHlJ DE 2. NGHJ LU~N XA

BAI 1. GICli THI£;U CHUNG VE KlEU BAI NGHf LU!N XA H(H BAI 1. GICli THI£;U CHUNG VE KlEU BAI NGHf LU!N XA H(H
L die'm cua kie'u bai xa L die'm cua kie'u bai xa
- Nghi lu~ xa h9i c6 ph;;tm vi rat r9ng tU bay t6 thai d9 tru6c m9t sl,l' vi~c, hi~n tuQng - Nghi lu~ xa h9i c6 ph;;tm vi rat r9ng tU bay t6 thai d9 tru6c m9t sl,l' vi~c, hi~n tuQng
trong dai song den bim lu~ ve nhfrng van de chinh trj, tu tu6ng; tu nhfrng bieu hi~n trong dai song den bim lu~ ve nhfrng van de chinh trj, tu tu6ng; tu nhfrng bieu hi~n

nh6 lien quan t6i van de loi song, each tmg xu den nhfrng van de 16n nhu tu tu6ng, d;;to
due, triet li song.
- Nghi lu~ xa h9i thuirng c6 3 d;;tng biti chinh: nghi lu~ ve m9t tu tu6ng d;;to li, nghi
lu(ln ve m9t hi~n tuQng dai song, nghi lu~ ve mQt van de xa hQi d"'t ra trong tac pham
vanhQC.
- Trong nhfrng nam gan day, cau h6i nghi lu~ xa h9i yeu diu thi sinh v~ dt,mg kien
thuc xa hQi va doi song de viet m9t do;;tn van nghi lu~ ban ve m9t van de xa hQi (kh6ng
viet thilnh bai) v6i dung luqng gi6i h;;tn: khoang 200 chfr, khoang 2/3 trang giay thi, ....
Cau h6i thu6ng la: Tie n<Ji dung do~n trich 6· phan Drc hie'u., ., anhl chi hiiy viet m9t do~n viin
khodng 200 chii: ve.'.
Vi dw
Cho van ban sau:
"Nguiri ta k€'rling, a5 m9t may pluit di¢n ca l6n cua cong ty Pho bi hOng. M9t h{,ii dOng gam nhif!u leT su
IY7P 3 tluing llen fim khOng ra nguyen nhfin. NguOi ta phdi m&i den chuyen gia Xten-met-xa. Ong xcm xet
va li:11n cho mtiy ho~t d<Jng tr& l~i. Cong ty phdi trd cho ong 10 000 diJ-la. Nhzeu ngze&i cho Xten-met-xa la
tham, biit bi dtlfiy tif!n. Nhung trong gifii; bien nlz4n, Xtcn-met-xa ghi: "Tif!n ~ch m9t duong th!ing la 1
do-la. Tif!n tim ra ch!i ae'vgch dung dui'mg fiy la 9 999 diJ-la", Ri5 rangnguiri a5 tri thuc thfim lz4u c6 thllam
durc nhii:ng vi?c ma nhif!u nguiri khdc khdng lam n6i."
(Ngfr van 9, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2020)
Dl,l'a vao do;;tn trich tren ket hqp nhfrng hie'u biet xa hQi, hay trlnh bil.y suy nghi cua
em (khoimg 2/3 trang giay thi) ve y kien: Phiti chang tri thuc lam nen gia tri con nguoi?
- Muon lam tot kieu hili nghi lu(ln, nguiri viet can giai quyet tot cac yeu diu sau:
+ Xac dinh ro n9i dung can ngN lu~n va ph;;tm vi tu li~u can v~ dl,lllg.
+ Xac dinh kie'u biti nghi lu~ va yeu c'iiu nghi lu~: giiti thich, chung minh, pharr tich
hay Ia neu suy nghi, trinh bay y kien ...
+ L(lp dan y cho bili viet
Dl,l'a viw yeu diu da xac dinh, nguoi viet huy d9ng von tri thuc, von song de tim va
!t,ra chon h~ thong lu~ diem, lu(ln cu cho hili viet cua minh.
a. min nghi
nh6 lien quan t6i van de loi song, each tmg xu den nhfrng van de 16n nhu tu tu6ng, d;;to
due, triet li song.
- Nghi lu~ xa h9i thuirng c6 3 d;;tng biti chinh: nghi lu~ ve m9t tu tu6ng d;;to li, nghi
lu(ln ve m9t hi~n tuQng dai song, nghi lu~ ve mQt van de xa hQi d"'t ra trong tac pham
vanhQC.
- Trong nhfrng nam gan day, cau h6i nghi lu~ xa h9i yeu diu thi sinh v~ dt,mg kien
thuc xa hQi va doi song de viet m9t do;;tn van nghi lu~ ban ve m9t van de xa hQi (kh6ng
viet thilnh bai) v6i dung luqng gi6i h;;tn: khoang 200 chfr, khoang 2/3 trang giay thi, ....
Cau h6i thu6ng la: Tie n<Ji dung do~n trich 6· phan Drc hie'u., ., anhl chi hiiy viet m9t do~n viin
khodng 200 chii: ve.'.
Vi dw
Cho van ban sau:
"Nguiri ta k€'rling, a5 m9t may pluit di¢n ca l6n cua cong ty Pho bi hOng. M9t h{,ii dOng gam nhif!u leT su
IY7P 3 tluing llen fim khOng ra nguyen nhfin. NguOi ta phdi m&i den chuyen gia Xten-met-xa. Ong xcm xet
va li:11n cho mtiy ho~t d<Jng tr& l~i. Cong ty phdi trd cho ong 10 000 diJ-la. Nhzeu ngze&i cho Xten-met-xa la
tham, biit bi dtlfiy tif!n. Nhung trong gifii; bien nlz4n, Xtcn-met-xa ghi: "Tif!n ~ch m9t duong th!ing la 1
do-la. Tif!n tim ra ch!i ae'vgch dung dui'mg fiy la 9 999 diJ-la", Ri5 rangnguiri a5 tri thuc thfim lz4u c6 thllam
durc nhii:ng vi?c ma nhif!u nguiri khdc khdng lam n6i."
(Ngfr van 9, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2020)
Dl,l'a vao do;;tn trich tren ket hqp nhfrng hie'u biet xa hQi, hay trlnh bil.y suy nghi cua
em (khoimg 2/3 trang giay thi) ve y kien: Phiti chang tri thuc lam nen gia tri con nguoi?
- Muon lam tot kieu hili nghi lu(ln, nguiri viet can giai quyet tot cac yeu diu sau:
+ Xac dinh ro n9i dung can ngN lu~n va ph;;tm vi tu li~u can v~ dl,lllg.
+ Xac dinh kie'u biti nghi lu~ va yeu c'iiu nghi lu~: giiti thich, chung minh, pharr tich
hay Ia neu suy nghi, trinh bay y kien ...
+ L(lp dan y cho bili viet
Dl,l'a viw yeu diu da xac dinh, nguoi viet huy d9ng von tri thuc, von song de tim va
!t,ra chon h~ thong lu~ diem, lu(ln cu cho hili viet cua minh.
a. min nghi

20 20
·---
- Lui;ill diem la tu tu&ng, quan diem cua nguoi viet doi voi van de nghi lui;ill. Lui;ill
diem trong van bim nghi lui;ill duqc the hi~n duoi hlnh thuc nhfing diu van c6 tinh chat
kh~ng dinh hay phu djnh. Lu~n diem dua ra phai c6 tinh chat dling diln, sang r6, moi
me va t~p trung.
Vi dv: Trong van bim Phong cdch H6 Chi Minh cua tac gia Le Anh Tra, ae lam r6 van
de Phong each Hi5 Chi Minh Iii S\1 lee! h9'P hili hoa giU:a tinh dan t9c vii tinh nhdn loqi, giU:a
truyen thO'ng Vii hi¢n aqi, giffa Vl aqi vii gian dj, hie gia da dua ra hai lui;ffi diem rat ngi\n gQn,
r6 rimg va c6 tinh t~p trung cao la:
- Lui;ill diem 1: Tac gia neu von tri thuc van h6a sau r9ng cua HO Chi Minh c6 duqc
la do N guoi n6i thanh th"o dU'QC nhieu thu tieng, tiep xuc va am hieu van hoa cua cac
dan t9c tren the gi&i h'r Dong sang Tay.
- Lui;ill diem 2: Tac gia neu ra loi song rat binh di, rat phuong Dong, rat Vi~t N am cua
HO Chi Minh. Le Anh Tra da su d\ffig ba lui;ill cu (nai a, trang phvc, each an mi,ic) de giai
thich va chung minh cho lui;ill die'm nay.
Sau khi neu len hai lui;ill diem ve von tri thuc van hoa va loi song, tac gia da fan luqt
su d\ffig li le, lui;ill cu ve cac mi,it, cac di,ic diem, phuong di~n khac nhau trong loi song,
phong each cua Bac ae chtrng minh each song cua Bac giong nhu m9t quan ni~m tham
ffil Ve CUQC song, CO kha nang mang l"i Sl,f fuanh CaO cho ca tam hon Va the Xac
b. Lu,;in cu· trong van nghi lu,;in
- Lui;ffi cu bao gom li le va dk chtrng. Lui;ill cu la ca sa hlnh thanh lui;ill diem, Ia ch6
dva cho lui;ill chtrng va Ia co sa cho bai van nghi lui;ill.
- Lu~n cu phai c6 moi lien h~ logic v6i lu~n diem. Lui;ill cu phai mang tinh khach quan
dien h\nh va toan di~n tren cac mi,it phuong di~n khac nhau cua dm song xa h9i. De c6
lui;ill cU, nguoi viet phai c6 kha nang lien h~ vm thvc te dm song.
Vi dv, Trong van ban Phong clich H6 Chi Minh, tac gia Le Anh Tra da su d\ffig ba lu~n
cu (noi a, trang phvc, each an mi,ic) ae giiti thich va chtrng rrtinh cho lui;ill diem Bac c6
loi song rat binh di, rat phuong Dong, rat Vi~t Nam.
+ Cai "cung di~n" cua vi Chu t:ich nuoc Ia m9t chiec nha san nh6 b~ng g6 ben c~
chiec ao. Chi ven V<;n c6 vai phong de "tiep khach, hQp B9 Chinh tri, lam vi~c va ngli"',
dO dq_c rat mQc mqc, dan sa".
II
+Trang phvc cia N guOi "het strc giim d( voi b9 quan ao bil ba nau, chiec ao tran thu,
doi dep lop "tho sa nhu cua cac chien si Tru&ng Son".
+ Cach an uong cia Ho Chi Minh "rat d"m b"c": ca kho, rau lu9c, dua ghem, ca muoi,
chao hoa ... , d6la "nhfrng m6n an dan t9c khong chut diu k\".
Cac dk chtrng rna tac gia neu ra rat toan di~n, day du a m 0i phuong di~n trong loi
song cua m9t con nguoi. Nho cac dk chtrng d6 rna Le Anh Tra da lam sang t6 duqc
21
·---
- Lui;ill diem la tu tu&ng, quan diem cua nguoi viet doi voi van de nghi lui;ill. Lui;ill
diem trong van bim nghi lui;ill duqc the hi~n duoi hlnh thuc nhfing diu van c6 tinh chat
kh~ng dinh hay phu djnh. Lu~n diem dua ra phai c6 tinh chat dling diln, sang r6, moi
me va t~p trung.
Vi dv: Trong van bim Phong cdch H6 Chi Minh cua tac gia Le Anh Tra, ae lam r6 van
de Phong each Hi5 Chi Minh Iii S\1 lee! h9'P hili hoa giU:a tinh dan t9c vii tinh nhdn loqi, giU:a
truyen thO'ng Vii hi¢n aqi, giffa Vl aqi vii gian dj, hie gia da dua ra hai lui;ffi diem rat ngi\n gQn,
r6 rimg va c6 tinh t~p trung cao la:
- Lui;ill diem 1: Tac gia neu von tri thuc van h6a sau r9ng cua HO Chi Minh c6 duqc
la do N guoi n6i thanh th"o dU'QC nhieu thu tieng, tiep xuc va am hieu van hoa cua cac
dan t9c tren the gi&i h'r Dong sang Tay.
- Lui;ill diem 2: Tac gia neu ra loi song rat binh di, rat phuong Dong, rat Vi~t N am cua
HO Chi Minh. Le Anh Tra da su d\ffig ba lui;ill cu (nai a, trang phvc, each an mi,ic) de giai
thich va chung minh cho lui;ill die'm nay.
Sau khi neu len hai lui;ill diem ve von tri thuc van hoa va loi song, tac gia da fan luqt
su d\ffig li le, lui;ill cu ve cac mi,it, cac di,ic diem, phuong di~n khac nhau trong loi song,
phong each cua Bac ae chtrng minh each song cua Bac giong nhu m9t quan ni~m tham
ffil Ve CUQC song, CO kha nang mang l"i Sl,f fuanh CaO cho ca tam hon Va the Xac
b. Lu,;in cu· trong van nghi lu,;in
- Lui;ffi cu bao gom li le va dk chtrng. Lui;ill cu la ca sa hlnh thanh lui;ill diem, Ia ch6
dva cho lui;ill chtrng va Ia co sa cho bai van nghi lui;ill.
- Lu~n cu phai c6 moi lien h~ logic v6i lu~n diem. Lui;ill cu phai mang tinh khach quan
dien h\nh va toan di~n tren cac mi,it phuong di~n khac nhau cua dm song xa h9i. De c6
lui;ill cU, nguoi viet phai c6 kha nang lien h~ vm thvc te dm song.
Vi dv, Trong van ban Phong clich H6 Chi Minh, tac gia Le Anh Tra da su d\ffig ba lu~n
cu (noi a, trang phvc, each an mi,ic) ae giiti thich va chtrng rrtinh cho lui;ill diem Bac c6
loi song rat binh di, rat phuong Dong, rat Vi~t Nam.
+ Cai "cung di~n" cua vi Chu t:ich nuoc Ia m9t chiec nha san nh6 b~ng g6 ben c~
chiec ao. Chi ven V<;n c6 vai phong de "tiep khach, hQp B9 Chinh tri, lam vi~c va ngli"',
dO dq_c rat mQc mqc, dan sa".
II
+Trang phvc cia N guOi "het strc giim d( voi b9 quan ao bil ba nau, chiec ao tran thu,
doi dep lop "tho sa nhu cua cac chien si Tru&ng Son".
+ Cach an uong cia Ho Chi Minh "rat d"m b"c": ca kho, rau lu9c, dua ghem, ca muoi,
chao hoa ... , d6la "nhfrng m6n an dan t9c khong chut diu k\".
Cac dk chtrng rna tac gia neu ra rat toan di~n, day du a m 0i phuong di~n trong loi
song cua m9t con nguoi. Nho cac dk chtrng d6 rna Le Anh Tra da lam sang t6 duqc
21
 CAP roc 789+ THI v A.o LCJP 1 0
- ·-- -- -- ---- -----------~~-~--~-~-----~--~~"-·-·-·-·- --- --------------------~---------~---- " '- - --- --- ------- -----·-·--------- ----- --- -- -- ------- ---------- ---- --· -113
CAP roc 789+ THI v A.o LCJP 1 0
- ·-- -- -- ---- -----------~~-~--~-~-----~--~~"-·-·-·-·- --- --------------------~---------~---- " '- - --- --- ------- -----·-·--------- ----- --- -- -- ------- ---------- ---- --· -113

lu~n diem dii neu, vua lam cho l~p lu~ cua hie gia duqc ch(it che, thuyet ph\lc nguoi lu~n diem dii neu, vua lam cho l~p lu~ cua hie gia duqc ch(it che, thuyet ph\lc nguoi
d 0 c, nguoi nghe. d 0 c, nguoi nghe.
c. Ujp lu(jn trong bai van nghi lut;in c. Ujp lu(jn trong bai van nghi lut;in
- L~p lu~ Ia neu len nhiing y kien cua nguoi viet ve m9t van de nhat djnh b~ng each - L~p lu~ Ia neu len nhiing y kien cua nguoi viet ve m9t van de nhat djnh b~ng each
dua ra c;k li le xac dang. qp lu~n trong van ban nghi lu~ cling rat quan trong, b6i vi dua ra c;k li le xac dang. qp lu~n trong van ban nghi lu~ cling rat quan trong, b6i vi
l~p lu~ Ia dua ra cac li le, bkg chung nh~m diln dih nguoi d 0 c, nguiri nghe den m9t l~p lu~ Ia dua ra cac li le, bkg chung nh~m diln dih nguoi d 0 c, nguiri nghe den m9t
ket lu~n nElO d6 rna nguO:i n6i muon dat t&i. qp lu~ cang ch(it che, hqp li thi strc thuyet ket lu~n nElO d6 rna nguO:i n6i muon dat t&i. qp lu~ cang ch(it che, hqp li thi strc thuyet
ph\IC CUa Van ban cang Cao. ph\IC CUa Van ban cang Cao.
- Trong van ban Chuiiiz bi himh trnng vizo thtki m6-i, tac gia Vu Khoan da dua ra m9t - Trong van ban Chuiiiz bi himh trnng vizo thtki m6-i, tac gia Vu Khoan da dua ra m9t
!oat nhfrng so sanh, doi chieu ket hqp v6i cac d~n chilng tieu bieu xac thvc de the h~ tre !oat nhfrng so sanh, doi chieu ket hqp v6i cac d~n chilng tieu bieu xac thvc de the h~ tre
nh~ thay duqc nhfrng diem manh, diem yeu cua nguoi Vi~t Nam khi bu6c vao the ky nh~ thay duqc nhfrng diem manh, diem yeu cua nguoi Vi~t Nam khi bu6c vao the ky
m6i. C\1 the Ia: m6i. C\1 the Ia:
• I ' 'l • I ' 'l
i Cii manh i eli yeu i i Cii manh i eli yeu i

~h6~g minh, nhay ben v6i eM~ Hong kien thuc co ban do thien hu6;gl ~h6~g minh, nhay ben v6i eM~ Hong kien thuc co ban do thien hu6;gl
- Can cu, sang t<~O trong lao d9ng. I chay thea nhiing mon hoc thai thuqng, I - Can cu, sang t<~O trong lao d9ng. I chay thea nhiing mon hoc thai thuqng, I
- C6 tinh than doan ket, dum boc, yeu I kern ve kha nang thvc hitnh. I - C6 tinh than doan ket, dum boc, yeu I kern ve kha nang thvc hitnh. I
1
thuong giup do nhau. 1- Thieu due tinh ti mi, hay dai khai, qua I 1
thuong giup do nhau. 1- Thieu due tinh ti mi, hay dai khai, qua I
loa, khong coi tr0ng nghiem ngi)t quy ~,
1
loa, khong coi tr0ng nghiem ngi)t quy ~,
1
': - C6 l<ha nang thich ilng nhanh v6i cai '1 ': - C6 l<ha nang thich ilng nhanh v6i cai '1

m6i I trinh cong ngh~. m6i I trinh cong ngh~.

I - Do ki trong lam an, ki~ d.oanh I I - Do ki trong lam an, ki~ d.oanh I
I - Th6i khon v(it, b6c ngiin can dai. I - Th6i khon v(it, b6c ngiin can dai.
------------------~---- -------~ ------------------~---- -------~

V6i each l~p lu~ tren, tac gia Vu Khoan da giup nguoi Vi~t Nam, d(ic bi~t Ia theM V6i each l~p lu~ tren, tac gia Vu Khoan da giup nguoi Vi~t Nam, d(ic bi~t Ia theM
tre nh~n thuc duqc m(it dung, sai; ml:\t IQ'i, h<~i cua nguoi Vi~t Nam, giup nguoi doc c6 tre nh~n thuc duqc m(it dung, sai; ml:\t IQ'i, h<~i cua nguoi Vi~t Nam, giup nguoi doc c6
thai d9 dieu chinh hitnh vi cho phU hqp. Tit nhung so sanh aOi chieit tren, tac gia aii ch6t lqi thai d9 dieu chinh hitnh vi cho phU hqp. Tit nhung so sanh aOi chieit tren, tac gia aii ch6t lqi
van ae: Buac viw the'ki mai, muon sanh vai cttng cdc cuang quoc niim chiiu thi chung ta phai liip van ae: Buac viw the'ki mai, muon sanh vai cttng cdc cuang quoc niim chiiu thi chung ta phai liip
aay himh trang biing nhung aiern mqnh, vut b6 nhung aie'm yeit. aay himh trang biing nhung aiern mqnh, vut b6 nhung aie'm yeit.
II. C!u true hili van nghi lu~n xa h(\i II. C!u true hili van nghi lu~n xa h(\i
Van nghi lu~n cling giong nhu cac the loai van !<hac duqc chia thanh 3 phan co ban. Van nghi lu~n cling giong nhu cac the loai van !<hac duqc chia thanh 3 phan co ban.
- M& bai: Day duqc coi Ia chia kh6a giup gay an tuqng v&i nguoi nghe de d~n d~t moi - M& bai: Day duqc coi Ia chia kh6a giup gay an tuqng v&i nguoi nghe de d~n d~t moi
nguoi chu y den bai van. Phan nay phM dap tmg gi6i thi~u van de, dua ra van de va nguoi chu y den bai van. Phan nay phM dap tmg gi6i thi~u van de, dua ra van de va
lu~ diem co ban de giai quyet. lu~ diem co ban de giai quyet.
- Thiin bi'li: Trien khai cac lu~n diem, giai thich va chilng minh cho van de d6 de nh~m - Thiin bi'li: Trien khai cac lu~n diem, giai thich va chilng minh cho van de d6 de nh~m
thuyet ph\lc nguoi nghe thea quan diem clia minh. thuyet ph\lc nguoi nghe thea quan diem clia minh.
-Ker bai: La phan t6m t~t va dua ra ket lu~n cua minh da trinh bay. -Ker bai: La phan t6m t~t va dua ra ket lu~n cua minh da trinh bay.

Trang 22 Trang 22
HI. Nhting luu y khi viet do;tn van nghj lu~n xa h\)i HI. Nhting luu y khi viet do;tn van nghj lu~n xa h\)i
1. Thai gian 1. Thai gian
- Biet phan bO thOi gian m9t each hqp li (diinh khoang 15 den 25 phlit cho m9t biti - Biet phan bO thOi gian m9t each hqp li (diinh khoang 15 den 25 phlit cho m9t biti
viet tuy vito yeu cau va dung luqng dta de bai). viet tuy vito yeu cau va dung luqng dta de bai).
2. Hlnh thuc 2. Hlnh thuc
- Do;;m van phai dam bao dung dung luqng theo yeu diu dta de bai, thong thuemg la - Do;;m van phai dam bao dung dung luqng theo yeu diu dta de bai, thong thuemg la
200 chu (khoang 20 toi 23 dong), tranh viet qua dai ho~c qua ngi\n. 200 chu (khoang 20 toi 23 dong), tranh viet qua dai ho~c qua ngi\n.
- Dam bao du diu true va hlnh thuc cU. a m9t do;;m van nghi lu~ xa h9i. C6 du 3 phan: - Dam bao du diu true va hlnh thuc cU. a m9t do;;m van nghi lu~ xa h9i. C6 du 3 phan:
Neu van de, trie'n khai van de va ket thlic van de. (Khong xuong dong sau khi ket thuc Neu van de, trie'n khai van de va ket thlic van de. (Khong xuong dong sau khi ket thuc
m6iphan.) m6iphan.)
3. N9idung · 3. N9idung ·
- Phai xac djnh xem day la d;;mg nghj lu~ gi (tu tuemg ve d(lo li hay hi~n tuqng xa - Phai xac djnh xem day la d;;mg nghj lu~ gi (tu tuemg ve d(lo li hay hi~n tuqng xa
hQi) de c6 each trien khai phil hgp. hQi) de c6 each trien khai phil hgp.
- C'an viet trc;mg tam, ngi\n gQn, bay t6 suy nghi, quan diem va each nhln nh~n, danh - C'an viet trc;mg tam, ngi\n gQn, bay t6 suy nghi, quan diem va each nhln nh~n, danh
gia cua minh ve van de xa h9i rna de yeu cau. gia cua minh ve van de xa h9i rna de yeu cau.
- Dib ch1rng dua ra din chinh xac, tieu bieu, phil hgp; tranh nhiffig dib ch1rng mang - Dib ch1rng dua ra din chinh xac, tieu bieu, phil hgp; tranh nhiffig dib ch1rng mang
tinh chu quan, thieu thvc te. tinh chu quan, thieu thvc te.
- L~p lu~ ch~t che, loi viin co d9ng, giau sue thuyet phvc - L~p lu~ ch~t che, loi viin co d9ng, giau sue thuyet phvc
- Biet v~ dl,lTig linh ho(lt cac bi~n phap tu til (so sanh, an d1,1, nhan hoa, ... ), eac thao - Biet v~ dl,lTig linh ho(lt cac bi~n phap tu til (so sanh, an d1,1, nhan hoa, ... ), eac thao
tac l~p lu~ va eac yeu to bieu cam de biti viet sinh d9ng, hap dib hon. tac l~p lu~ va eac yeu to bieu cam de biti viet sinh d9ng, hap dib hon.
4. Phuong phap lilm bai 4. Phuong phap lilm bai
- Sau khi nh~ de hQc sinh tuy~t doi khong nen lam bai ngay, se d~ bi l(!C de. - Sau khi nh~ de hQc sinh tuy~t doi khong nen lam bai ngay, se d~ bi l(!C de.
+Dung but (nen dung bUt chi) g(lch duoi nhiffig til ngfr quan trQng c6 trong de bai +Dung but (nen dung bUt chi) g(lch duoi nhiffig til ngfr quan trQng c6 trong de bai
de tren co sa d6 bam sat yeu cau dta de trong qua trinh lam bai va tranh dugc l(lc de. de tren co sa d6 bam sat yeu cau dta de trong qua trinh lam bai va tranh dugc l(lc de.
Hieu r6 va dung nghia cac tu nay. Hieu r6 va dung nghia cac tu nay.
+ L~p dan bai chi tiet. DQc di dQc l(li dan bai de tim xem c6 con thieu s6t de b6 sung + L~p dan bai chi tiet. DQc di dQc l(li dan bai de tim xem c6 con thieu s6t de b6 sung
them. them.
+ Tim d~n chting de minh hQa ho~c lOng ghep eac minh chtrng c6 lien quan vito cac + Tim d~n chting de minh hQa ho~c lOng ghep eac minh chtrng c6 lien quan vito cac
lyle phan rich cua minh. D&n chtrng cang phong phU (c6 chQn lQC, tranh tham lam) va lyle phan rich cua minh. D&n chtrng cang phong phU (c6 chQn lQC, tranh tham lam) va
d9c dao se nang chat luqng biti lam cua minh len. d9c dao se nang chat luqng biti lam cua minh len.
+ Tranh viet lan man va qua diti gay nham chan, l(lc long d~ di den vi~c phan rich + Tranh viet lan man va qua diti gay nham chan, l(lc long d~ di den vi~c phan rich
kh6ng sat chu de. Nhiffig bai lam nhu the nay ch~c chiin kh6ng the d(lt diem trung binh, kh6ng sat chu de. Nhiffig bai lam nhu the nay ch~c chiin kh6ng the d(lt diem trung binh,
neu kh6ng n6i Ia diem kern. neu kh6ng n6i Ia diem kern.
Ngoiti ra, phong each the hi~n (Ia viin phong cua m6i hQc sinh) lit dieu vo cling quan Ngoiti ra, phong each the hi~n (Ia viin phong cua m6i hQc sinh) lit dieu vo cling quan
trQng, cac em can the hi~n Sl,l' sang t(!O trong bai lam. Cach viet hay each the hi~n khac 1(1 trQng, cac em can the hi~n Sl,l' sang t(!O trong bai lam. Cach viet hay each the hi~n khac 1(1
d~ gay chu y giam khao, neu Sl,l' khac 1(1 do d(\c dao ch~c ch~n cac em se d(lt diem cao. d~ gay chu y giam khao, neu Sl,l' khac 1(1 do d(\c dao ch~c ch~n cac em se d(lt diem cao.

Trang 23 Trang 23
 2. PHUONG r.nru YrET DO~N VAN NGHl WAN XA 2. PHUONG r.nru YrET DO~N VAN NGHl WAN XA
I. hinh !hire l~p I. hinh !hire l~p

1. Dii'n 1. Dii'n
- Dinh nghla: Do(l11 di&n djch la do;:>n van trong do diu chu de mang y nghia khai quat - Dinh nghla: Do(l11 di&n djch la do;:>n van trong do diu chu de mang y nghia khai quat
dtrng a dau doo;~n, CaC ciiu con l9i trien khai C\l the Jr CUa cau chu de, bo sung, lam r6 cho dtrng a dau doo;~n, CaC ciiu con l9i trien khai C\l the Jr CUa cau chu de, bo sung, lam r6 cho
cau chu d'e. Cac cau trien khai duqc tht,rc hi~n bimg cac thao tac giili thich, chting minh, cau chu d'e. Cac cau trien khai duqc tht,rc hi~n bimg cac thao tac giili thich, chting minh,
phan tich, binh lu~, co the kern theo nh~n xet, danh gia va b9c 19 cam nh~n cua nguoi phan tich, binh lu~, co the kern theo nh~n xet, danh gia va b9c 19 cam nh~n cua nguoi
viet viet
- M6 hinh cii'u to;~o: Giu chu de (rna do(l11) -+ Cac cau phat trien chu de. - M6 hinh cii'u to;~o: Giu chu de (rna do(l11) -+ Cac cau phat trien chu de.

Ciiu eM db Ciiu eM db

.A .A

Ciiu 1 Ciiu 2 : Ciiu 3 Ciiun Ciiu 1 Ciiu 2 : Ciiu 3 Ciiun

Vi dv: Trdn Ddng Khoa rdf tji'u tlnrong. Em thuong btic afiy xe bo "mo hOi u&t lung, Vi dv: Trdn Ddng Khoa rdf tji'u tlnrong. Em thuong btic afiy xe bo "mo hOi u&t lung,
cling Sf!i day thirng" ch6· voi cat ve xiiy tneilng h9C, va mi'Ji btic ve nha minh ... Em !huang th'fiy cling Sf!i day thirng" ch6· voi cat ve xiiy tneilng h9C, va mi'Ji btic ve nha minh ... Em !huang th'fiy
giao mijt hOm tri'Ji mua auang tmn bi ngfi, cho nen dan limg ben adp lqi atea·ng. giao mijt hOm tri'Ji mua auang tmn bi ngfi, cho nen dan limg ben adp lqi atea·ng.
(Theo Xuan Di~u) (Theo Xuan Di~u)

-+ Do<:m van tren duqc trlnh bay theo hlnh th{rc di&n djch (til khai quat den C\l the). -+ Do<:m van tren duqc trlnh bay theo hlnh th{rc di&n djch (til khai quat den C\l the).
Cau chu de n~m a dau do;:>n van: "Tr'fin Dang Klwa rat bier yeu thuang". Nhfmg ciiu van Cau chu de n~m a dau do;:>n van: "Tr'fin Dang Klwa rat bier yeu thuang". Nhfmg ciiu van
sau dua ra li le va d~n chting de lam sang t6 cau chu ae. Vi~c Tr'an Diing Khoa rat biet sau dua ra li le va d~n chting de lam sang t6 cau chu ae. Vi~c Tr'an Diing Khoa rat biet
yeu thuong the hi~n a nhfrng hilnh d9ng: thuong bac da'y xe bo nen moi bac ve nha yeu thuong the hi~n a nhfrng hilnh d9ng: thuong bac da'y xe bo nen moi bac ve nha
minh; thuong thay giao di du&ng tran bi ngii nen dan lang d~p l;:>i duong. minh; thuong thay giao di du&ng tran bi ngii nen dan lang d~p l;:>i duong.
2. n~p 2. n~p

- Dinh nghia: Do(l11 quy n?p la do(l11 vi'm dugc trlnh bay di tu cite y nh6 deny 16n, til - Dinh nghia: Do(l11 quy n?p la do(l11 vi'm dugc trlnh bay di tu cite y nh6 deny 16n, til
cac y chi tiet den y khai quat, tu y lu~ dr C\l the' den y ket lu~n bao trum. Theo each cac y chi tiet den y khai quat, tu y lu~ dr C\l the' den y ket lu~n bao trum. Theo each
trinh bay nay, cau chu de n~m 6 vi tri cuoi do(ill. 6 vj tri nay, cau chu de kh6ng lam trinh bay nay, cau chu de n~m 6 vi tri cuoi do(ill. 6 vj tri nay, cau chu de kh6ng lam
nhi~m V\l djnh huang nQi dung trien khai cho toan do;:>n rna l(li lam nhi~m V\l khep lo;~i nhi~m V\l djnh huang nQi dung trien khai cho toan do;:>n rna l(li lam nhi~m V\l khep lo;~i

ni)i dung cho do9n ay. Cac cau tren dugc trlnh bay b!mg cac thao tac 1<\ip lu~, minh hQa, ni)i dung cho do9n ay. Cac cau tren dugc trlnh bay b!mg cac thao tac 1<\ip lu~, minh hQa,
cam nh~ va rtlt ra nh~n xet danh gia chung. cam nh~ va rtlt ra nh~n xet danh gia chung.
- M6 hlnh cau t(lo: C\c diu phat trien chu ae -+ Cau chtt de (ket do;;~n). - M6 hlnh cau t(lo: C\c diu phat trien chu ae -+ Cau chtt de (ket do;;~n).

24 24
 Can 1 Can2 Can3 Can 1 Can2 Can3
············.... ············....

Can chu dil Can chu dil

Vi dv: Ccic te'biw cita lei city c6 ch(ea nhieu lw lqp. Trang cdc l¥c lqp nay c6 chua m!it chat g9i Vi dv: Ccic te'biw cita lei city c6 ch(ea nhieu lw lqp. Trang cdc l¥c lqp nay c6 chua m!it chat g9i
la difp l¥c, tire la chdt xanh cua ld. Sa dT char diifp l~:~c c6 mint xanh l¥c vi n6 hut ccic tia sang c6 la difp l¥c, tire la chdt xanh cua ld. Sa dT char diifp l~:~c c6 mint xanh l¥c vi n6 hut ccic tia sang c6
miiu lchdc, nhfit lii miiu do va mau lam, nhung lch8ng tim nhfjn mau xanh lw mii lqi phan chieu miiu lchdc, nhfit lii miiu do va mau lam, nhung lch8ng tim nhfjn mau xanh lw mii lqi phan chieu
mint nay va do d6 miit ta m6i nhin thay mau xanh l~:~c. Nh~r vqy, Ia diy c6 mint xanh Ia do char mint nay va do d6 miit ta m6i nhin thay mau xanh l~:~c. Nh~r vqy, Ia diy c6 mint xanh Ia do char
diep l\fc cMrn trong thimh phan te'bao. diep l\fc cMrn trong thimh phan te'bao.
(Theo Ngif viin 8, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2010, tr. 35) (Theo Ngif viin 8, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2010, tr. 35)
-> Do\ill van tren chrqc trlnh bay theo hinh thuc qny nq.p. Ba cau van ct'au tien phan -> Do\ill van tren chrqc trlnh bay theo hinh thuc qny nq.p. Ba cau van ct'au tien phan
tich cii'u tq.o dm tebao Ia cay, dua ra cac li le de giai thich cho vi~c Ia dly ca mau xanh va tich cii'u tq.o dm tebao Ia cay, dua ra cac li le de giai thich cho vi~c Ia dly ca mau xanh va
chat l<;ri bimg cau chu de nilm a cuoi do\ill: "Nhu v(jy, ld cay c6 mau xanh Iii do chdt difp l~:~c chat l<;ri bimg cau chu de nilm a cuoi do\ill: "Nhu v(jy, ld cay c6 mau xanh Iii do chdt difp l~:~c
ch(ea trong thanh phan tii'biio." ch(ea trong thanh phan tii'biio."
3. T6ng- phan- hqp 3. T6ng- phan- hqp
- Djnh nghla: Do\ill tong- phan- hqp Ia do\ill van phoi hqp di~n djch voi quy nq.p. - Djnh nghla: Do\ill tong- phan- hqp Ia do\ill van phoi hqp di~n djch voi quy nq.p.
Cau mo dau doq.n neu y khai quat b~c m(\t, cac cau tiep theo trien khai Cl,l the y khai Cau mo dau doq.n neu y khai quat b~c m(\t, cac cau tiep theo trien khai Cl,l the y khai
quat. Cau ket do\illla y khai quat b~c hai mang tinh chat nang cao, mo r(\ng. Nhfrng cau quat. Cau ket do\illla y khai quat b~c hai mang tinh chat nang cao, mo r(\ng. Nhfrng cau
trien khai y duqc tht,rc hi~n bimg cac thao tac giili thich, chung minh, phan tich, blnh trien khai y duqc tht,rc hi~n bimg cac thao tac giili thich, chung minh, phan tich, blnh
lu~, nh~ xet, danh gia ho(ic neu suy nghi, ... de tU d6 de xuat nh~n djnh doi voi chu lu~, nh~ xet, danh gia ho(ic neu suy nghi, ... de tU d6 de xuat nh~n djnh doi voi chu
de, tong hqp, kh~ng djnh, nang cao van de. de, tong hqp, kh~ng djnh, nang cao van de.
- M6 hinh cau tq.o: Cau ma doq.n- Cac cau phat trien doq.n- Cau ket do\ill. - M6 hinh cau tq.o: Cau ma doq.n- Cac cau phat trien doq.n- Cau ket do\ill.

Cau rna do~tn Cau rna do~tn

•... ·· •... ··

Cau 1 Cau 1
·······... ·······...

Cau kilt do~tn Cau kilt do~tn

25 25
 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10
.. CAP roc 789+ THI vAo UJP 10
..
Vi dv: Trong hoim cdnh "triim diiu d6'tfiiu tdm", to etlng thai; chi Dfiu thiit ltlm6t 11gtdri phu Vi dv: Trong hoim cdnh "triim diiu d6'tfiiu tdm", to etlng thai; chi Dfiu thiit ltlm6t 11gtdri phu
mi' dtim dong, tluio vat,Mijt minh chi phcd gild quyi!! m9i lcho lchi'in aijt xuiit cua gia ainh, phdi mi' dtim dong, tluio vat,Mijt minh chi phcd gild quyi!! m9i lcho lchi'in aijt xuiit cua gia ainh, phdi
auang aau vai nhfeng thii'll;fC tim b~o: quan l~i, cuang hiw, aia chu va lay sai cua chung. Chi co auang aau vai nhfeng thii'll;fC tim b~o: quan l~i, cuang hiw, aia chu va lay sai cua chung. Chi co
khoc loc co keu trai, nhung chi kh6ng nhdm mdt lchoanh tay, rna tich eve tim each cuu aUI;c chong khoc loc co keu trai, nhung chi kh6ng nhdm mdt lchoanh tay, rna tich eve tim each cuu aUI;c chong
ra khOi can hoqn nqn. Hinh dnh chi Dt,1u hi,'n lbz uzi·ng cluTi nhrl' mc1t cluJ d[m cluic cluin Clin cd ra khOi can hoqn nqn. Hinh dnh chi Dt,1u hi,'n lbz uzi·ng cluTi nhrl' mc1t cluJ d[m cluic cluin Clin cd
gin dinh. gin dinh.
(Theo GS. Nguy~n Dang M<;~nh) (Theo GS. Nguy~n Dang M<;~nh)
--> Do<;ITI van tren dUQ'C trinh bay theo hinh thuc tong- phan- hQ'p. Cau th{r nhat neu --> Do<;ITI van tren dUQ'C trinh bay theo hinh thuc tong- phan- hQ'p. Cau th{r nhat neu
len nh(ln djnh chung ve nhan v(lt. Cau thu hai va cau thu ba dua ra cac bieu hii)n C\l the len nh(ln djnh chung ve nhan v(lt. Cau thu hai va cau thu ba dua ra cac bieu hii)n C\l the
rninh ho<;~ cho nh(ln djnh chung ay. Tu nhfrng bieu hii)n Cl,l the nay, cau cuoi due ket rninh ho<;~ cho nh(ln djnh chung ay. Tu nhfrng bieu hii)n Cl,l the nay, cau cuoi due ket
~~~~~~~~~~~~~~~~~ ~~~~~~~~~~~~~~~~~
4. Moe xich 4. Moe xich
- Djnh nghia: Do<;~n van c6 ket cau moe xich Ia do<;~n van rna cac y goi dau, dan xen - Djnh nghia: Do<;~n van c6 ket cau moe xich Ia do<;~n van rna cac y goi dau, dan xen
nhau va the hii)n C1,l the b!ing vii)c li:ip l<;~i m(\t vai tU ngfr da c6 6 cau tm6c vao cau sau. nhau va the hii)n C1,l the b!ing vii)c li:ip l<;~i m(\t vai tU ngfr da c6 6 cau tm6c vao cau sau.
Do<;~n rn6c xich c6 the c6 ho~c kh6ng c6 cau chu de. Do<;~n rn6c xich c6 the c6 ho~c kh6ng c6 cau chu de.
- M6 hinh cau t<;~o: - M6 hinh cau t<;~o:

Cau2 Cau2
Cau3 Cau3
Caun Caun

Vi dv: Muon linn nha thi phtii co g8. Muon co g8 thi phai trong diy gay rung. Trang cay gay
rung thi phai coi tr9ng chiim soc, bdo v? ai!' c6 nhti!u cay xanh bong mat. Nhti!u cay xanh bong
mat thi canh quan thien nhii!n rlfp, aat meac co hoa thorn trai ng(Yt bon mua, co nhieu lam thO'
san at xudt khau. Nuac se m~nh, diin se giau, moi truang song rlU(YC baa Vf.
(Thea Internet)
--> Do<;ITI van tren dUQ'C trinh bay theo hinh thuc rn6c xich. Ck y goi len nhau de the
hii)n chu de ve rn6i tm<'mg song. Cac tlf, Cl,lill tU 6 ciiu tm6c dUQ'C l~p l<;~i 6 ciiu sau: g8,
trong cay gay rifng, cay xanh bong mat.
5. Songhimh
- Dinh nghla: Day Ia do<;ITI van c6 cac cau trien khai n(\i dung song song nhau, kh6ng
n(\i dung nao bao trurn len n(\i dung nao. M6i diu trong dO<;ITI van neu rn(\t khia C<;lnh
cua chu de do<;ITI van, lam ro cho n(\i dung do<;~n van.
- M6 hinh cau t\lO:
Vi dv: Muon linn nha thi phtii co g8. Muon co g8 thi phai trong diy gay rung. Trang cay gay
rung thi phai coi tr9ng chiim soc, bdo v? ai!' c6 nhti!u cay xanh bong mat. Nhti!u cay xanh bong
mat thi canh quan thien nhii!n rlfp, aat meac co hoa thorn trai ng(Yt bon mua, co nhieu lam thO'
san at xudt khau. Nuac se m~nh, diin se giau, moi truang song rlU(YC baa Vf.
(Thea Internet)
--> Do<;ITI van tren dUQ'C trinh bay theo hinh thuc rn6c xich. Ck y goi len nhau de the
hii)n chu de ve rn6i tm<'mg song. Cac tlf, Cl,lill tU 6 ciiu tm6c dUQ'C l~p l<;~i 6 ciiu sau: g8,
trong cay gay rifng, cay xanh bong mat.
5. Songhimh
- Dinh nghla: Day Ia do<;ITI van c6 cac cau trien khai n(\i dung song song nhau, kh6ng
n(\i dung nao bao trurn len n(\i dung nao. M6i diu trong dO<;ITI van neu rn(\t khia C<;lnh
cua chu de do<;ITI van, lam ro cho n(\i dung do<;~n van.
- M6 hinh cau t\lO:
 Vi dw Non lti thuiYng co hinh chop nh9n, am;rc liim b!ing la c9 pho'i khO, c6 ph€1 srm bong phia
ngoid. Day liz chiec non thong d!mg, au(J'c nguai dan ta sie d(mg thuang xuyen at che niing, che
mua, ciing nhu tr& thiznh m9t thu bieu tu(J'ng cho con nguai Vi¢t Nam. Cung co loqi non la hinh
trim, g(J'i liz non quai thao, aay la non a(jc trung ma ctic lien anh lien chi dtlng trong cac 1€ h9i
giao duyen truyen thOng. Ngoai ra dm co non ngva, aay liz loqi non rieng cua tinh Binh D!nh,
au(J'c lam bitng Ia dim, nguai ta thuang a9i khi cuiii ngva.
(Theo Internet)
---> Do(ll1 van tren dugc trinh bay theo hinh thuc song himh. Do(ll1 van khong c6 diu
chu de, khong c6 n9i dung niw bao trlim len n(\i dung niw. Tat cit cite cau d'eu c6 vai tro
ngang himg nhau: Cau thu nhat neu di:[c diem ve hinh dang, chat li~u clia chiec n6n lit;
cau thu hai neu cong dt,mg cua chiec n6n lit; cau thu ba li~t ke cite loij.i n6n Ia; cau thu tu
m& r(lng them kien thuc ve m9t n6n kh;k Ia n6n ta dua.
II. Cac thao hie l~p lu~n
1. Thao hie l~p lu~n ghii thich
- Dinh nghla: Giai thich Ia cil.t nghla m(\t S\f v~t, hi~n tuQ"Tig, khai ni~m de nguoi khac
hieu r6, hie'u dung van de. Giiti thich trong van nghi lu~ Ia lam cho nguoi dQc hieu r6
dugc tu tu&ng, d.,o li, pham chat, quan h~ din dugc giiti thich nh&m nang cao nh~ thuc,
tri tu~, boi du6ng tam hon, tinh cam.
- Cach lam: Giai thich tir ngu, khai ni~m kh6, nghla den, nghia bong cua tir. Tren co
so d6 giai thich to an b9 van de, chu y nghla tu&ng minh va nghla hitm an.
Vi dv: Long khiem torn co tht au(J'c coi Ia m9t btin tinh din ban cho con nguai trong ngh¢
thu(jt xie the' viz aoi alii v6'i sv vqt. Vqy khiem ton Ia gi? Khiem ton Ia tinh nhii nh(jn, biel song
m9t each nhim nhuang, luon luon huang ve phia titn b9, tv khtip minh vizo nhfrng khuon thu6c
cua cu9c aai, baa giir cilng khOng ngimg h9c hoi. Hoai biio 16n nhilt cua con nguii'i la tien miii
klJ6ng ngimg, nhung khong nh!im 111\IC afch tv khoe khoang, l!f ae CaD cti nhan minh trUrYC nguii'i khtic.
(Theo Lam Ngfr Du&ng, Tinh hoa xu· the)
2. Thao tac l~p lu~n phan tich
- Dinh nghia: Phan tich Ia chia tach doi tuQ'Tig, s\f v;\\t, hi~n tuQ"Tig thimh nhieu b9
ph;\\n, yeu to nh6; xem xet ki lu6ng n(\i dung va moi lien h~. Tir d6, cho thay dugc gia trj
y nghia cua Sl,l' v;\\t hi~n tuQ"Tig, moi quan h~ giua hinh thuc v6i ban chat, n(\i dung. Phan
tich giup nh~ thuc c:!'ay du, sau sil.c cill gia trj hoi:[c cai phi gia trj cua doi tuQ"Tig.
- Cach lam: Chia tach doi tuQ"Tig thimh nhieu yeu tob(\ ph;\\n theo nhfrng tieu chi, quan
h~ nhat dinh.
Trang 27
Vi dw Non lti thuiYng co hinh chop nh9n, am;rc liim b!ing la c9 pho'i khO, c6 ph€1 srm bong phia
ngoid. Day liz chiec non thong d!mg, au(J'c nguai dan ta sie d(mg thuang xuyen at che niing, che
mua, ciing nhu tr& thiznh m9t thu bieu tu(J'ng cho con nguai Vi¢t Nam. Cung co loqi non la hinh
trim, g(J'i liz non quai thao, aay la non a(jc trung ma ctic lien anh lien chi dtlng trong cac 1€ h9i
giao duyen truyen thOng. Ngoai ra dm co non ngva, aay liz loqi non rieng cua tinh Binh D!nh,
au(J'c lam bitng Ia dim, nguai ta thuang a9i khi cuiii ngva.
(Theo Internet)
---> Do(ll1 van tren dugc trinh bay theo hinh thuc song himh. Do(ll1 van khong c6 diu
chu de, khong c6 n9i dung niw bao trlim len n(\i dung niw. Tat cit cite cau d'eu c6 vai tro
ngang himg nhau: Cau thu nhat neu di:[c diem ve hinh dang, chat li~u clia chiec n6n lit;
cau thu hai neu cong dt,mg cua chiec n6n lit; cau thu ba li~t ke cite loij.i n6n Ia; cau thu tu
m& r(lng them kien thuc ve m9t n6n kh;k Ia n6n ta dua.
II. Cac thao hie l~p lu~n
1. Thao hie l~p lu~n ghii thich
- Dinh nghla: Giai thich Ia cil.t nghla m(\t S\f v~t, hi~n tuQ"Tig, khai ni~m de nguoi khac
hieu r6, hie'u dung van de. Giiti thich trong van nghi lu~ Ia lam cho nguoi dQc hieu r6
dugc tu tu&ng, d.,o li, pham chat, quan h~ din dugc giiti thich nh&m nang cao nh~ thuc,
tri tu~, boi du6ng tam hon, tinh cam.
- Cach lam: Giai thich tir ngu, khai ni~m kh6, nghla den, nghia bong cua tir. Tren co
so d6 giai thich to an b9 van de, chu y nghla tu&ng minh va nghla hitm an.
Vi dv: Long khiem torn co tht au(J'c coi Ia m9t btin tinh din ban cho con nguai trong ngh¢
thu(jt xie the' viz aoi alii v6'i sv vqt. Vqy khiem ton Ia gi? Khiem ton Ia tinh nhii nh(jn, biel song
m9t each nhim nhuang, luon luon huang ve phia titn b9, tv khtip minh vizo nhfrng khuon thu6c
cua cu9c aai, baa giir cilng khOng ngimg h9c hoi. Hoai biio 16n nhilt cua con nguii'i la tien miii
klJ6ng ngimg, nhung khong nh!im 111\IC afch tv khoe khoang, l!f ae CaD cti nhan minh trUrYC nguii'i khtic.
(Theo Lam Ngfr Du&ng, Tinh hoa xu· the)
2. Thao tac l~p lu~n phan tich
- Dinh nghia: Phan tich Ia chia tach doi tuQ'Tig, s\f v;\\t, hi~n tuQ"Tig thimh nhieu b9
ph;\\n, yeu to nh6; xem xet ki lu6ng n(\i dung va moi lien h~. Tir d6, cho thay dugc gia trj
y nghia cua Sl,l' v;\\t hi~n tuQ"Tig, moi quan h~ giua hinh thuc v6i ban chat, n(\i dung. Phan
tich giup nh~ thuc c:!'ay du, sau sil.c cill gia trj hoi:[c cai phi gia trj cua doi tuQ"Tig.
- Cach lam: Chia tach doi tuQ"Tig thimh nhieu yeu tob(\ ph;\\n theo nhfrng tieu chi, quan
h~ nhat dinh.
Trang 27
 10
Vi dw Dan so' ngay dmg tang dii dnh huang rei! nhieu aei1 dai s8i1g cua miJi cd nhan, miJi
dan t¢c ciing nhu loan tht c¢ng aang. Nhffng dnh huang d6 la: /chOng c6 au luo·ng thl;fC, thl;fC
phCiln cung clip cho bffa lin h!ing ngay, tit d6 ddn den c!mh d6i ngheo, tinh trqng thieu dinh dui'i'ng
dfln aei1 S\l' suy thoai SUC /choe, giong noi /chOng nhffng /chOng phat tri£?n ma con d§ di'mg bf suy
thodi. Dan so' tang, trong khi vi¢c lam ca sa san xudl c6 hqn ddn dei1 thieu vi?c lam, thfit nghiijp
ngay cang tiing, dan so' tiing cang nhanh thi chat lu:rng cu¢c song cua c¢ng aong, dta gia dinh
va cd nhiin se giam sut.
(D~n theo Nguyb Minh Thuyet, Tii'ilg time lulnh,
NXB D?i hQc Quae gia Ha NQi, 1996)
3, Thao tac minh
- Djnh nghia: Chilng minh L'. dung nhiing bimg chilng chan thvc, da dugc thua nh~
de chilng t6 doi tuQng.
- Cach lam: Xac djnh van de chilng minh de tim nguon d~n chilng phu hgp. Dk
chilng pha.i phong phu, tieu bie'u, toan dien sat hgp v6i van de din chilng minh, sil.p xep
dk chilng phili logic, ch~t che va hgp H.
Vi dv: Dii baa Zan bqn S9' vap ngii ma kh8ng h'e nhb. Lan aau tien chijp chimg bu6c ai, bqn dii
bi vdp nga. Lan aau lien lfjp bai, bqn uong nu:6·c va suyl ch€1 auoi phai /chOng? Uin aau tien chai
bong ban, bqn co dfmh trung bong /chong? Kh8ng sao dau vl. .. Oan Di-xniiy tung bi loa b(w sa
thtii vi lhieu y luang. Ong cung nein mui phd san nhzeu lfin tnr6c /chi sting tqo nen Di-xnay-len.
Luc con h9c phd thOng, Lu-i Pa-xla chi la m¢t h9c sinh trung binh. V€ man Hod, ong ati:ng hqng
15 trong s8'22 h9c sinh cua lop. Lep Ton-xtoi, Ide gia cz~a b¢ tieu thuy€1 no! tieng "Chiei1 tranh
va hoa binh", bi dinh chi h9c dqi h9c vi "mea kh8ng c6 niing l!fc, vit'a thieu y chi h9c tijp" .... Vfjy
xin bqn ch6lo lhiii bqi. Dzeu aang S9' h011la bqn ad btl qua nhzeu co h¢i chi vi /chong co'gdng h€1 minh.
(Theo Tnii tim n5 ki difu)
4. Thao lac binh
- Dinh nghia: Blnh lu~n Ia de xuat, thuyet phvc nguai dQc (nguai nghe) tan dong v6i
nh~ xet, da.nh gia, ban lu~ cU.a minh ve m9t van de.
- Cach blnh lu~: Trinh bay r6 rang, trung thl,l'c van de dugc blnh lu~, de xuat va
chilng to dugc y kien nh~n dinh, danh gia cua mirth Ia xac dang, c6 nhimg lai ban sau
r9ng ve chu de binh lu~.
Vi dv: Tiei1g n6i la ngu:o·i baa v¢ quy bau nhat nen d¢c lfjp cua cdc dan t¢c, la yeu to' quan
trQng nhiit giup gild ph6ng cdc dan t¢c bi thol1g trf. Neu nguoi An Nam hiinh di?n giff gin tiei1g
n6i cua minh va ra sue lam cho tieng n6i ay phong phu han a€' c6 kha niing phO'bieh tqi An Nam
cac hQC thuyet aqo auc va khoa hQC dta chfiu Au, vi?c gidi ph6ng dan t¢c An Nam chi con la vilh
ae lhi'J'i gian. Bat cu nguai An Nam ni'w vut b6 tiehg n6i cua minh, thi cilng du:ang nhien khu6c
28
10
Vi dw Dan so' ngay dmg tang dii dnh huang rei! nhieu aei1 dai s8i1g cua miJi cd nhan, miJi
dan t¢c ciing nhu loan tht c¢ng aang. Nhffng dnh huang d6 la: /chOng c6 au luo·ng thl;fC, thl;fC
phCiln cung clip cho bffa lin h!ing ngay, tit d6 ddn den c!mh d6i ngheo, tinh trqng thieu dinh dui'i'ng
dfln aei1 S\l' suy thoai SUC /choe, giong noi /chOng nhffng /chOng phat tri£?n ma con d§ di'mg bf suy
thodi. Dan so' tang, trong khi vi¢c lam ca sa san xudl c6 hqn ddn dei1 thieu vi?c lam, thfit nghiijp
ngay cang tiing, dan so' tiing cang nhanh thi chat lu:rng cu¢c song cua c¢ng aong, dta gia dinh
va cd nhiin se giam sut.
(D~n theo Nguyb Minh Thuyet, Tii'ilg time lulnh,
NXB D?i hQc Quae gia Ha NQi, 1996)
3, Thao tac minh
- Djnh nghia: Chilng minh L'. dung nhiing bimg chilng chan thvc, da dugc thua nh~
de chilng t6 doi tuQng.
- Cach lam: Xac djnh van de chilng minh de tim nguon d~n chilng phu hgp. Dk
chilng pha.i phong phu, tieu bie'u, toan dien sat hgp v6i van de din chilng minh, sil.p xep
dk chilng phili logic, ch~t che va hgp H.
Vi dv: Dii baa Zan bqn S9' vap ngii ma kh8ng h'e nhb. Lan aau tien chijp chimg bu6c ai, bqn dii
bi vdp nga. Lan aau lien lfjp bai, bqn uong nu:6·c va suyl ch€1 auoi phai /chOng? Uin aau tien chai
bong ban, bqn co dfmh trung bong /chong? Kh8ng sao dau vl. .. Oan Di-xniiy tung bi loa b(w sa
thtii vi lhieu y luang. Ong cung nein mui phd san nhzeu lfin tnr6c /chi sting tqo nen Di-xnay-len.
Luc con h9c phd thOng, Lu-i Pa-xla chi la m¢t h9c sinh trung binh. V€ man Hod, ong ati:ng hqng
15 trong s8'22 h9c sinh cua lop. Lep Ton-xtoi, Ide gia cz~a b¢ tieu thuy€1 no! tieng "Chiei1 tranh
va hoa binh", bi dinh chi h9c dqi h9c vi "mea kh8ng c6 niing l!fc, vit'a thieu y chi h9c tijp" .... Vfjy
xin bqn ch6lo lhiii bqi. Dzeu aang S9' h011la bqn ad btl qua nhzeu co h¢i chi vi /chong co'gdng h€1 minh.
(Theo Tnii tim n5 ki difu)
4. Thao lac binh
- Dinh nghia: Blnh lu~n Ia de xuat, thuyet phvc nguai dQc (nguai nghe) tan dong v6i
nh~ xet, da.nh gia, ban lu~ cU.a minh ve m9t van de.
- Cach blnh lu~: Trinh bay r6 rang, trung thl,l'c van de dugc blnh lu~, de xuat va
chilng to dugc y kien nh~n dinh, danh gia cua mirth Ia xac dang, c6 nhimg lai ban sau
r9ng ve chu de binh lu~.
Vi dv: Tiei1g n6i la ngu:o·i baa v¢ quy bau nhat nen d¢c lfjp cua cdc dan t¢c, la yeu to' quan
trQng nhiit giup gild ph6ng cdc dan t¢c bi thol1g trf. Neu nguoi An Nam hiinh di?n giff gin tiei1g
n6i cua minh va ra sue lam cho tieng n6i ay phong phu han a€' c6 kha niing phO'bieh tqi An Nam
cac hQC thuyet aqo auc va khoa hQC dta chfiu Au, vi?c gidi ph6ng dan t¢c An Nam chi con la vilh
ae lhi'J'i gian. Bat cu nguai An Nam ni'w vut b6 tiehg n6i cua minh, thi cilng du:ang nhien khu6c
28
tit ntern hi v9ng gidi ph6ng gi6ng noi. [ ... ] Vl the; ct6i v6i nguiYi An Narn chung ta, ch6i tit tieng tit ntern hi v9ng gidi ph6ng gi6ng noi. [ ... ] Vl the; ct6i v6i nguiYi An Narn chung ta, ch6i tit tieng
rn? ae aong nghza VOi tit choi Sl:f tl:f do efta rninh ... rn? ae aong nghza VOi tit choi Sl:f tl:f do efta rninh ...
(Theo Nguyi'n An Ninh, Tiel1g tn? de- ngul1n girii ph6ng cac dfin ti}c bj ap b(rc) (Theo Nguyi'n An Ninh, Tiel1g tn? de- ngul1n girii ph6ng cac dfin ti}c bj ap b(rc)
5. Thao bic l~p lu~n hac bo 5. Thao bic l~p lu~n hac bo
- Djnh nghla: Bac b6 Ia dung li le va d~n ch{mg de g;tt b6 nhi'ing quan diem, y kien - Djnh nghla: Bac b6 Ia dung li le va d~n ch{mg de g;tt b6 nhi'ing quan diem, y kien
sai J~ch hoi;ic thieu chinh Xilc, ... Uf do, neu J kien dung ella mJnh Ge thuyet phl,lC nguoi sai J~ch hoi;ic thieu chinh Xilc, ... Uf do, neu J kien dung ella mJnh Ge thuyet phl,lC nguoi
nghe (nguoi dQc). nghe (nguoi dQc).
- Cach lam: C6 the hac b6 m9t lu~ diem, lu~n ci hoi;ic each l~p lu~ bbg each neu - Cach lam: C6 the hac b6 m9t lu~ diem, lu~n ci hoi;ic each l~p lu~ bbg each neu
tac h;ti, chi ra nguyen nhan hoi;ic pharr tich nhfrng khia c;tnh sai l~ch, thieu chinh x<k, ... tac h;ti, chi ra nguyen nhan hoi;ic pharr tich nhfrng khia c;tnh sai l~ch, thieu chinh x<k, ...
CUa lu~ diem, lu~ CU, l~p )u~ ay. Khi bac b6, c'i\n to fuaj dQ khach quan, dUng ml,l'C. CUa lu~ diem, lu~ CU, l~p )u~ ay. Khi bac b6, c'i\n to fuaj dQ khach quan, dUng ml,l'C.
Vi dv: Nhii!u aong baa chung ta, de' bi?n rninh vi?c tit b6 tieng rn? de, eta than phii!n r&ng Vi dv: Nhii!u aong baa chung ta, de' bi?n rninh vi?c tit b6 tieng rn? de, eta than phii!n r&ng
tieng nu6c rninh ngheo nan. LiYi trach cu nay kh6ng c6 co sb nao ca. H9 chi biet nhfeng Ue thOng tieng nu6c rninh ngheo nan. LiYi trach cu nay kh6ng c6 co sb nao ca. H9 chi biet nhfeng Ue thOng
d!mg cua ng6n ngfe va con ngheo nhfeng tit An Nam han bat cu nguiYi ph¥ nfe vii n6ng dan An d!mg cua ng6n ngfe va con ngheo nhfeng tit An Nam han bat cu nguiYi ph¥ nfe vii n6ng dan An
Narn nao. Ng6n ngfe cua Nguy€n Du ngheo hay giau? Narn nao. Ng6n ngfe cua Nguy€n Du ngheo hay giau?
Vl sao nguiYi An Narn c6 the' djch nhfeng tac pharn cita Trung Quoc sang nu6c rninh, rnalqi Vl sao nguiYi An Narn c6 the' djch nhfeng tac pharn cita Trung Quoc sang nu6c rninh, rnalqi
kh6ng the' viet nhfeng Ide phfim tucmg ll:f? kh6ng the' viet nhfeng Ide phfim tucmg ll:f?
Phdi quy li5i cho Sl:f ngheo ncm cua ng6n ngfe hay Sl:f bm tai cita con nguiYi? Phdi quy li5i cho Sl:f ngheo ncm cua ng6n ngfe hay Sl:f bm tai cita con nguiYi?
(Theo Nguy~n An Ninh, Tieizg In? de- nguon gidi ph6ng eric dan I(Jc bj ap b(rc) (Theo Nguy~n An Ninh, Tieizg In? de- nguon gidi ph6ng eric dan I(Jc bj ap b(rc)
6. Thao hie l~p lu~n so sanh 6. Thao hie l~p lu~n so sanh
- Djnh nghia: So sanh Ia lam sang to doi tuqng dang nghien cilu trong tuong quan - Djnh nghia: So sanh Ia lam sang to doi tuqng dang nghien cilu trong tuong quan
v6i doi tuqng khac. v6i doi tuqng khac.
- Cach so sanh: Di;it doi tuqng vao cling m9t binh di~n, danh gia tren cling m9t tieu - Cach so sanh: Di;it doi tuqng vao cling m9t binh di~n, danh gia tren cling m9t tieu
chi de thay duqc Sl,l' giong nhau va khac nhau gifra ch{mg, dong thai neu fO quan diem, chi de thay duqc Sl,l' giong nhau va khac nhau gifra ch{mg, dong thai neu fO quan diem,
y kien cua nguoi n6i (nguoi viet). y kien cua nguoi n6i (nguoi viet).
Vi dv: D9c quyen sach hay nhu tro chuy?n v6i rn(Jt nguiYi bqn thOng rninh. Hay suy nghi Vi dv: D9c quyen sach hay nhu tro chuy?n v6i rn(Jt nguiYi bqn thOng rninh. Hay suy nghi
xern, khi tro chuy?n v6i nguiYi bqn thOng minh chUng ta se duvc gi? NguiYi bqn thOng rninh phdi xern, khi tro chuy?n v6i nguiYi bqn thOng minh chUng ta se duvc gi? NguiYi bqn thOng rninh phdi
Ia ngui'Yi bqn hie'u biet, c6 nhieu thOng tin rn6i, c6 nhfeng suy nghi m6i me, sfiu siic, kh6ng lqp lqi Ia ngui'Yi bqn hie'u biet, c6 nhieu thOng tin rn6i, c6 nhfeng suy nghi m6i me, sfiu siic, kh6ng lqp lqi
nhfmg ctieu film thuiYng ai ciing bier, kh6ng ciin khoe khoang, ph6 bay nhfeng ctieu th(ec ra anh ta nhfmg ctieu film thuiYng ai ciing bier, kh6ng ciin khoe khoang, ph6 bay nhfeng ctieu th(ec ra anh ta
kh8ng hie'u gi. Qua dung nhu v(jy, d9c quyeh sach db ta biit gqp nhfeng dilht nham chan, nhfeng kh8ng hie'u gi. Qua dung nhu v(jy, d9c quyeh sach db ta biit gqp nhfeng dilht nham chan, nhfeng
tri thuc tit rntt, nhfeng Sl:f khoe khoang l(J li€u, nhung y ao dqy ctiYi v8 bO. Con d9C quye'n sach hay tri thuc tit rntt, nhfeng Sl:f khoe khoang l(J li€u, nhung y ao dqy ctiYi v8 bO. Con d9C quye'n sach hay
t¥' nhien nhfjn duQ'c nhfeng thOng tin m6i, g9·i y m6i, aau 6c minh tl! nhien sang ra, /wife biit gqp t¥' nhien nhfjn duQ'c nhfeng thOng tin m6i, g9·i y m6i, aau 6c minh tl! nhien sang ra, /wife biit gqp
nhfeng ctii!u minh aa cam thay mil chua auvc ai n6i ro, nay bi5ng ctuvc n6i t6i m(Jt each ri5 rang, nhfeng ctii!u minh aa cam thay mil chua auvc ai n6i ro, nay bi5ng ctuvc n6i t6i m(Jt each ri5 rang,
thuyer ph!lC, giong nhll gqp atf(J'C ngui'Ji bqn tri fim, tri ki. thuyer ph!lC, giong nhll gqp atf(J'C ngui'Ji bqn tri fim, tri ki.
(Theo Internet) (Theo Internet)

Trang 29 Trang 29
 CAP n5c 789+ THI vAo u:Jp 10 CAP n5c 789+ THI vAo u:Jp 10
HI. Cach Ll.m bid van nghi lu~n xa h(\i HI. Cach Ll.m bid van nghi lu~n xa h(\i
Bll'iJ'C 1: Phdn tich nc Bll'iJ'C 1: Phdn tich nc
- D<;>c ki de, chu y tu ngfr quan tr<;>ng, nhfrng khai ni~m kh6, nghia den, nghia bong. - D<;>c ki de, chu y tu ngfr quan tr<;>ng, nhfrng khai ni~m kh6, nghia den, nghia bong.
Chia ve, ngiin do<:m, tim moi tuong quan gifra cac ve. Chia ve, ngiin do<:m, tim moi tuong quan gifra cac ve.
- Xac djnh ba yeu diu: - Xac djnh ba yeu diu:
+ Yeu cau ve n9i dung: Van de ngh:i lu(in L'l gi? C6 bao nhieu y din trien khai? Moi + Yeu cau ve n9i dung: Van de ngh:i lu(in L'l gi? C6 bao nhieu y din trien khai? Moi
quan h~ gifra cac y nhu the nao? quan h~ gifra cac y nhu the nao?
+ Yeu cau ve hinh thuc: Can ket hqp cac thao tac l~p lu~n giai thich, phan tich, + Yeu cau ve hinh thuc: Can ket hqp cac thao tac l~p lu~n giai thich, phan tich,
chtrng minh, binh lu(in. chtrng minh, binh lu(in.
+ Yeu cau ve phqm vi diln chtrng: doi song viin hQC, doi song thl,l'C ti~n (chu yeu la + Yeu cau ve phqm vi diln chtrng: doi song viin hQC, doi song thl,l'C ti~n (chu yeu la
dai song thv·c ti~n), dai song thv·c ti~n),
Bmic 2: Uip dim 1} Bmic 2: Uip dim 1}
- N(\i dung lu(ln de can duqc trien khai thitnh h~ thong lu~n diem, lu(in Ctf, lu(in - N(\i dung lu(ln de can duqc trien khai thitnh h~ thong lu~n diem, lu(in Ctf, lu(in
chtrng, chtrng,
- Can sil.p xep cac y thitnh h~ thong chi;it che va bao quat n9i dung. - Can sil.p xep cac y thitnh h~ thong chi;it che va bao quat n9i dung.
- Can chu y cac bu6c co bim cua bai van nghi lu(in ve hf tu6ng, d<;>o li: - Can chu y cac bu6c co bim cua bai van nghi lu(in ve hf tu6ng, d<;>o li:
- Giai thich tu tu6ng, d9o 1i can ban lu(in, - Giai thich tu tu6ng, d9o 1i can ban lu(in,
- Phan tich, chung minh nhfrng mi;it dung, bac b6 nhfrng bieu hi~n sai l~ch c6lien - Phan tich, chung minh nhfrng mi;it dung, bac b6 nhfrng bieu hi~n sai l~ch c6lien
quan den van de can ban lu(in. quan den van de can ban lu(in.
- Neu y nghia, rut ra bai hQc nh(ln thuc va himh d(Jng. - Neu y nghia, rut ra bai hQc nh(ln thuc va himh d(Jng.
Brt6'c 3: T1"fi1 himh viitt bili viln Brt6'c 3: T1"fi1 himh viitt bili viln

BAI 3. cAc D~NG BAI NGH! LUA.N xA H(H BAI 3. cAc D~NG BAI NGH! LUA.N xA H(H
L D~ng bili nghi lu~n xa hQi ve m(\1 hi~n hrqng dai song L D~ng bili nghi lu~n xa hQi ve m(\1 hi~n hrqng dai song
1. Gi6i lhi~u chung 1. Gi6i lhi~u chung
- Trong dai song xii hQi thuang xay ra vo van nhfrng Sl,l' vi~c, hi<;'n tuqng khac nhau - Trong dai song xii hQi thuang xay ra vo van nhfrng Sl,l' vi~c, hi<;'n tuqng khac nhau
khien con nguoi phai quan til.m va the hi¢n thai d9, quan diem cua mlnh, Ch~ng h<:tn, c6 khien con nguoi phai quan til.m va the hi¢n thai d9, quan diem cua mlnh, Ch~ng h<:tn, c6
nhfrng sv vi~c; hi~n tuqng c6 quy mo va anh huang 16n nhu chien tranh, xung d9t sil.c nhfrng sv vi~c; hi~n tuqng c6 quy mo va anh huang 16n nhu chien tranh, xung d9t sil.c
t(\c, xung d9t ton giao, tinh tr<:mg o nhi~m moi tru&ng, tai n<:m giao thong, thien tai hoa t(\c, xung d9t ton giao, tinh tr<:mg o nhi~m moi tru&ng, tai n<:m giao thong, thien tai hoa
ho<:tn,,, .; nhung cling c6 nhfrng S\1' vi¢c, hi~n tuqng c6 quy m6, anh huang nh6 hon nhu ho<:tn,,, .; nhung cling c6 nhfrng S\1' vi¢c, hi~n tuqng c6 quy m6, anh huang nh6 hon nhu
phong trao ru thi~n ling h9 dong bao bi thien tai, hi lvt, tlnh tr(lng nfr sinh danh nhau phong trao ru thi~n ling h9 dong bao bi thien tai, hi lvt, tlnh tr(lng nfr sinh danh nhau
hay b~nh thitnh tich trong h<;>c t(lp, thi cu, .. , hay b~nh thitnh tich trong h<;>c t(lp, thi cu, .. ,
- Ngay trong rung Sl,l' vi~c, hi~n tuqng cling c6 nhieu tinh huang, nhi'eu each bieu hi~n - Ngay trong rung Sl,l' vi~c, hi~n tuqng cling c6 nhieu tinh huang, nhi'eu each bieu hi~n
thai d9, each nhln nh(in, danh gia khac nhau, Chfug h(ln, cling m9t hi~n tuqng h<;>c sinh thai d9, each nhln nh(in, danh gia khac nhau, Chfug h(ln, cling m9t hi~n tuqng h<;>c sinh
quay c6p bai trong thi cu, nhung c6 ngu&i cho d6 la chuy~n binh thu&ng, c6 nguoi cho quay c6p bai trong thi cu, nhung c6 ngu&i cho d6 la chuy~n binh thu&ng, c6 nguoi cho

Trang 30 Trang 30
la hi~n tuQTlg c'iln len an; cl1ng la vi~c giu v~ sinh nai c6ng c(\ng nhung ngui:ti nay thl la hi~n tuQTlg c'iln len an; cl1ng la vi~c giu v~ sinh nai c6ng c(\ng nhung ngui:ti nay thl
tln,rc hl~n nghiem hie, c6 trach nhi~m, ngui:ti kia thui:tng xuyen vi ph(lm, l(li c6 ngui:ti tln,rc hl~n nghiem hie, c6 trach nhi~m, ngui:ti kia thui:tng xuyen vi ph(lm, l(li c6 ngui:ti
ciing thvc hi~n nhung mang tinh chil't doi ph6 (c6 sv giam sat thi thvc hi~n, kh6ng c6 sv ciing thvc hi~n nhung mang tinh chil't doi ph6 (c6 sv giam sat thi thvc hi~n, kh6ng c6 sv
giam sat thi c6 the vi ph(lm). giam sat thi c6 the vi ph(lm).
- Nhu vi)y, nghi lui;ln ve m(\t sv vi~c, hl~n tuQTlg trong di:ti song xa h(\i la ban ve m(\t - Nhu vi)y, nghi lui;ln ve m(\t sv vi~c, hl~n tuQTlg trong di:ti song xa h(\i la ban ve m(\t
sv vi~c, hl~n tuqng c6 y nghla doi v6i xa h(\i, dang khen, dang che hay c6 van de dang sv vi~c, hl~n tuqng c6 y nghla doi v6i xa h(\i, dang khen, dang che hay c6 van de dang
suy nghl. Vi dw 6 nhl~m m6i tmi:tng, nep song van minh d6 thi, tai n(lfi giao thong, b(!O suy nghl. Vi dw 6 nhl~m m6i tmi:tng, nep song van minh d6 thi, tai n(lfi giao thong, b(!O
hanh gia dinh, loi song tho a, v6 cam, ... hanh gia dinh, loi song tho a, v6 cam, ...
2. Cach xay d1,mg dan y 2. Cach xay d1,mg dan y
a.M&bai a.M&bai
- Trvc tiep ho~c gian tiep neu sv vi~c, hi~n tuQTlg c'iln nghi lui;ln. - Trvc tiep ho~c gian tiep neu sv vi~c, hi~n tuQTlg c'iln nghi lui;ln.
- Khai quat thai d(\, quan diem cU.a ngui:ti viet ve sv vi~c, hi~n tuQTlg d6. - Khai quat thai d(\, quan diem cU.a ngui:ti viet ve sv vi~c, hi~n tuQTlg d6.
- Gi6i h(lll n(\i dung va thao tac l~p lui;ln. - Gi6i h(lll n(\i dung va thao tac l~p lui;ln.
b. Than bai b. Than bai
- Lui;ln diem 1: Giai thich so luqc ve sv vi~c, hi~n tuQTlg di:ti song duqc neu trong de - Lui;ln diem 1: Giai thich so luqc ve sv vi~c, hi~n tuQTlg di:ti song duqc neu trong de
bili; lam ro nhii'ng hlnh anh, ru ngfr, khai ni~m trong de hili (neu xet tha'y la c'iln thiet). bili; lam ro nhii'ng hlnh anh, ru ngfr, khai ni~m trong de hili (neu xet tha'y la c'iln thiet).
- Lui;ln diem 2: Neu cac bieu hl~n va anh hu5ng cua sv vi~c, hl~n tuQTlg d6; pharr tich, - Lui;ln diem 2: Neu cac bieu hl~n va anh hu5ng cua sv vi~c, hl~n tuQTlg d6; pharr tich,
chtmg minh, binh lui;ln cac bie'u. hi~n cU.a sv vi~c, hi~n tuQTlg; bay to thai d(\ dong tinh, chtmg minh, binh lui;ln cac bie'u. hi~n cU.a sv vi~c, hi~n tuQTlg; bay to thai d(\ dong tinh,
khilng dinh, ngqi ca ho~c phan doi, bac bo, phe pharr nhii'ng bieu hl~n C1,l the cua sv vi~c, khilng dinh, ngqi ca ho~c phan doi, bac bo, phe pharr nhii'ng bieu hl~n C1,l the cua sv vi~c,
hi~n tuQTlg. Chu y lien h~ v6i thvc te cu(\c song de dua ra nhii'ng diin ch1mg sil.c ben, hi~n tuQTlg. Chu y lien h~ v6i thvc te cu(\c song de dua ra nhii'ng diin ch1mg sil.c ben,
thuyet phvc, ru d6lam n6i b~t tinh cap thiet phai giai quyet van de. thuyet phvc, ru d6lam n6i b~t tinh cap thiet phai giai quyet van de.
- Lui;ln diem 3: U giai nguyen nhan diin den sv vi~c, hl~n tuQTlg d6 (nguyen nhan chu - Lui;ln diem 3: U giai nguyen nhan diin den sv vi~c, hl~n tuQTlg d6 (nguyen nhan chu
quan, nguyen nhan khach quan); lay diin chtmg minh ho(l (nen CO soli~u, dfin chtmg Cl,l quan, nguyen nhan khach quan); lay diin chtmg minh ho(l (nen CO soli~u, dfin chtmg Cl,l
the, tieu bieu, the hl~n hilnh vi, thai d(\ C1,l the). the, tieu bieu, the hl~n hilnh vi, thai d(\ C1,l the).
- Lu~n diem 4: Neu y nghla, lien h~ thvc te de rut ra bili hQc nh~n thuc va hanh di;\ng - Lu~n diem 4: Neu y nghla, lien h~ thvc te de rut ra bili hQc nh~n thuc va hanh di;\ng
cho ban than, cho mQi nguoi. De xuat giai phap ae giai quyet sv vi~c, hl~n tuQTlg (dill cho ban than, cho mQi nguoi. De xuat giai phap ae giai quyet sv vi~c, hl~n tuQTlg (dill
xuat phat ru nguyen nhan nay sinh van de de de xuat phuang hu5ng giai quyet tru6c xuat phat ru nguyen nhan nay sinh van de de de xuat phuang hu5ng giai quyet tru6c
mil.t va !au dai; chu y chi ro nhung vi~c din lam, each thuc thvc hi~n, co che phoi hqp mil.t va !au dai; chu y chi ro nhung vi~c din lam, each thuc thvc hi~n, co che phoi hqp
giua cac Ivc ltrQTlg xa h(\i de giai quyet van de). giua cac Ivc ltrQTlg xa h(\i de giai quyet van de).
c. Ket bai c. Ket bai
- Khai quat l(li van de nghi lui;ln; rut ra loi khuyen, dinh hu5ng nhi;ln thuc va hanh - Khai quat l(li van de nghi lui;ln; rut ra loi khuyen, dinh hu5ng nhi;ln thuc va hanh
di;\ng; bay to thai di;\ cua ban than ve sv vi~c, hl~n tuQTlg neu trong de bai. di;\ng; bay to thai di;\ cua ban than ve sv vi~c, hl~n tuQTlg neu trong de bai.

Trang 31 Trang 31
 CAP roc 789+ THI vAo LOP 10 CAP roc 789+ THI vAo LOP 10

3. Cic bu&c trien khai 3. Cic bu&c trien khai

lam Vi lam Vi

yeu diu
- Hlnh thuc trlnh bay bai: Do<:m van (bai
van), dung luqng viet (200 chu, 2/3 trang
giay thi, ... ).
- X.ic dinh van de din nghi lu(ln: Tu kh6a
thuimg xuat hi~n sau diu
de bai Viet do<)n van (khoang 1 trang giay thi) yeu diu de bai Viet do<)n van (khoang 1 trang giay thi)
trlnh bay nguyen nhiln, hijlu qua va de ra - Hlnh thuc trlnh bay bai: Do<:m van (bai trlnh bay nguyen nhiln, hijlu qua va de ra
giai phap cho hi~n tuqng 6 nhi~m moi van), dung luqng viet (200 chu, 2/3 trang giai phap cho hi~n tuqng 6 nhi~m moi
tnrimg tlr rae thai nhva. giay thi, ... ). tnrimg tlr rae thai nhva.
(Trich ddn De thi tuyeh sinh vao l6p 10 niim - X.ic dinh van de din nghi lu(ln: Tu kh6a (Trich ddn De thi tuyeh sinh vao l6p 10 niim
l~nh (ve ... ). h9c 2021 - 2022 Sa GD&DT Vinh Long) thuimg xuat hi~n sau diu l~nh (ve ... ). h9c 2021 - 2022 Sa GD&DT Vinh Long)
- Hlnh thuc trinh bay bai: Do<)n van, dung - Hlnh thuc trinh bay bai: Do<)n van, dung
hrqng khoang 1 trang giay thi. hrqng khoang 1 trang giay thi.
- Xac djnh van de nghj lu(ln: Nguyen - Xac djnh van de nghj lu(ln: Nguyen
hijlu qua va de ra giili phap cho hi~n hijlu qua va de ra giili phap cho hi~n
6 nhi~m moi tnrong tu rae thai 6 nhi~m moi tnrong tu rae thai

gi6i thi~u, neu hi~n tuqng: gi6i thi~u, neu hi~n tuqng:
Hi~n tuqng 6 nhi~m moi tnriYng ur rae Hi~n tuqng 6 nhi~m moi tnriYng ur rae
1
'- IJhn ddt- gi6·i thi~~u vdlz thainhva. 1
'- IJhn ddt- gi6·i thi~~u vdlz thainhva.
- D.k d.it tlr hi~n thvc doi song ho~c m ·· Citii thich: Rae thai nhva Ia gl? - D.k d.it tlr hi~n thvc doi song ho~c m ·· Citii thich: Rae thai nhva Ia gl?
mot diu chuy~n Cl,l the CO noi dung gfu Rae thili nhva Ia nhfing vijlt, nhfrng chat mot diu chuy~n Cl,l the CO noi dung gfu Rae thili nhva Ia nhfing vijlt, nhfrng chat
v&i hi~n tu<;mg. rna con nguoi khong cony muon Slr dvng v&i hi~n tu<;mg. rna con nguoi khong cony muon Slr dvng
- Gi6i thi~u van de: Ghi l9i diu n6i ho~c nua, d6 Ia cac chai nhva va nhung vijlt - Gi6i thi~u van de: Ghi l9i diu n6i ho~c nua, d6 Ia cac chai nhva va nhung vijlt
van de ve hi~n tuqng duqc d~t ra trong de dvng lam tu nhva cU:ng, nhva deo. van de ve hi~n tuqng duqc d~t ra trong de dvng lam tu nhva cU:ng, nhva deo.
bai. !rang: T9i Vi~t Nam, m 0t nghien bai. !rang: T9i Vi~t Nam, m 0t nghien
cU:u cho thay mbi ngay c6 trung blnh cU:u cho thay mbi ngay c6 trung blnh
- Giiti thich nhfrng m ngii, hlnh anh con khoimg 12 tri~u tan rae thai sinh ho9t. Va - Giiti thich nhfrng m ngii, hlnh anh con khoimg 12 tri~u tan rae thai sinh ho9t. Va
an y ho~c chua ro nghla. dv kien trong tuong lai, con so nay c6 the an y ho~c chua ro nghla. dv kien trong tuong lai, con so nay c6 the
- Giili thich m ngii, hlnh anh tru6c roi tang len them nua. Con tren toim the gi6i - Giili thich m ngii, hlnh anh tru6c roi tang len them nua. Con tren toim the gi6i
khai quat y nghla cua toan b 0 hi~n tw;mg thl m 0t nam c6 the thu duqc con so vao khai quat y nghla cua toan b 0 hi~n tw;mg thl m 0t nam c6 the thu duqc con so vao
xa hoi din nghi lu(\n khoilng 2,5 den 4 ti tan nic thai - day Ia xa hoi din nghi lu(\n khoilng 2,5 den 4 ti tan nic thai - day Ia
~- N[1u nlril'ng th(rc tr(mg con so thong bao cua Vi~n nguyen v(\t Mu ~- N[1u nlril'ng th(rc tr(mg con so thong bao cua Vi~n nguyen v(\t Mu
hi('n tu~mg ri£) din' Cyclope va Veolia Proprete, cong ty quan hi('n tu~mg ri£) din' Cyclope va Veolia Proprete, cong ty quan
~-Ph/ill ffchr brln lur~·n: li rae thai Ion thu hai the gi6i. ~-Ph/ill ffchr brln lur~·n: li rae thai Ion thu hai the gi6i.

!rang 32 !rang 32
·----------------- ·-----------------

- Nguyen nhan: Neu nguyen nhan cln1 - Nguyen nhan cua hi~n tuqng o nhi~m - Nguyen nhan: Neu nguyen nhan cln1 - Nguyen nhan cua hi~n tuqng o nhi~m
quan va nguyen nhan khach quan gay moi truang tU nic thai nhva: quan va nguyen nhan khach quan gay moi truang tU nic thai nhva:
nen hi~n tuqng. + y thuc bao v~ moi truang, xu li rae thai nen hi~n tuqng. + y thuc bao v~ moi truang, xu li rae thai
- Anh huang, tac d 0ng (tich eve)/ H(\u cua nguOi dan chua cao, nhieu nguoi viln - Anh huang, tac d 0ng (tich eve)/ H(\u cua nguOi dan chua cao, nhieu nguoi viln
qua, tac h(l.i (tieu eve): Voi hi~n tuqng tich con th6i quen su dvng v(\t dvng lam tU qua, tac h(l.i (tieu eve): Voi hi~n tuqng tich con th6i quen su dvng v(\t dvng lam tU
eve, can neu duqc y nghia, tac d1,111g clia nhva dung m9t Ian va vut rae bua bai. eve, can neu duqc y nghia, tac d1,111g clia nhva dung m9t Ian va vut rae bua bai.
hi~n tuqng; v6i hi~n tuqng tieu eve, din + Cac nha may, xi nghi~p su d1,111g qua hi~n tuqng; v6i hi~n tuqng tieu eve, din + Cac nha may, xi nghi~p su d1,111g qua
neu duqc tac h\li, h(lu qua cua hi~n tuqng nhieu v(\t li~u nhva trong san xuat va neu duqc tac h\li, h(lu qua cua hi~n tuqng nhieu v(\t li~u nhva trong san xuat va
d6 doi v6i doi song con nguoi va xa h9i. buon ban, chua c6 bi~n pMp thu gom va d6 doi v6i doi song con nguoi va xa h9i. buon ban, chua c6 bi~n pMp thu gom va
* Gicii phcip: xu li rae thiii nhva dung each. * Gicii phcip: xu li rae thiii nhva dung each.
+ N eu Ia hi~n tuqng tich eve thl can neu - H(\u qua cua vi~c su d1,1ng rae thiii nhva + N eu Ia hi~n tuqng tich eve thl can neu - H(\u qua cua vi~c su d1,1ng rae thiii nhva
ra nhfmg bi~n phap tuyen trnyen phat huy. tran ian: ra nhfmg bi~n phap tuyen trnyen phat huy. tran ian:
+ N eu Ia hi~n tuqng tieu eve thi can neu + Thanh phan cau t11o nhva gay anh + N eu Ia hi~n tuqng tieu eve thi can neu + Thanh phan cau t11o nhva gay anh
ra nhfrng bi~n pMp kh~c ph1,1c ngan chii\n. huang khong tot toi sue khoe con nguOi. ra nhfrng bi~n pMp kh~c ph1,1c ngan chii\n. huang khong tot toi sue khoe con nguOi.
- Ma r 0ng van de ho(lc phim de: Dling li + Cac loai sinh v(\t, d 0ng v(\t du6i nuac - Ma r 0ng van de ho(lc phim de: Dling li + Cac loai sinh v(\t, d 0ng v(\t du6i nuac
1
le, 1(\p lu(\n va di\n chling ng~n g9n de khong c6 noi de avi ao ho bi o nhi~m. Cac 1
le, 1(\p lu(\n va di\n chling ng~n g9n de khong c6 noi de avi ao ho bi o nhi~m. Cac
khuyen khich, tuyen truyen nhfmg hi~n chat d9c trong rae thai nhva khien nhfrng khuyen khich, tuyen truyen nhfmg hi~n chat d9c trong rae thai nhva khien nhfrng
tuqng dung d~n; phe phan, bac b6 nhfrng lohl d 0ng v(\t dum nu6c bi thuong, bi chet. tuqng dung d~n; phe phan, bac b6 nhfrng lohl d 0ng v(\t dum nu6c bi thuong, bi chet.
i hi~n tuqng sai l~ch. + Nhva phan huy rat kern gay nen u dQng i hi~n tuqng sai l~ch. + Nhva phan huy rat kern gay nen u dQng
* Rut ra cho minh bili hpc nhijn tlnic vel hi'mh va o nhi~m moi truang. * Rut ra cho minh bili hpc nhijn tlnic vel hi'mh va o nhi~m moi truang.
,f(ing tirchfnh hii!n tu-png xa hi)i viea bi'm luan. * Giai phrip: ,f(ing tirchfnh hii!n tu-png xa hi)i viea bi'm luan. * Giai phrip:
* Ker thuc vnn ,fe: + Nhil may, xi nghi~p su d1,111g nhfmg v(\t * Ker thuc vnn ,fe: + Nhil may, xi nghi~p su d1,111g nhfmg v(\t
- Khfug dinh chung ve hi~n tuqng doi li~u than thi~n v6i moi truang de thay the - Khfug dinh chung ve hi~n tuqng doi li~u than thi~n v6i moi truang de thay the
song da ban. cho v(\t li~u nhva; tai che rae thiii nhva de song da ban. cho v(\t li~u nhva; tai che rae thiii nhva de
- Loi nhfu glii den m9i nguoi. sim xuat nhfmg v(\t d1,111g m6i. - Loi nhfu glii den m9i nguoi. sim xuat nhfmg v(\t d1,111g m6i.
+ Nguoi dan nang cao y thuc bito v~ moi + Nguoi dan nang cao y thuc bito v~ moi
truang, h<;Ul che su d1,111g rui ni-long, do truang, h<;Ul che su d1,111g rui ni-long, do
nhva dung m9t Ian; khong vUt rae bua nhva dung m9t Ian; khong vUt rae bua
bai, thu gom f<lC thai va Xlf li dung each. bai, thu gom f<lC thai va Xlf li dung each.
+ Ma cac chien dich d9n rae de m9i nguoi + Ma cac chien dich d9n rae de m9i nguoi
cling tham gia, nang cao y thuc bao v~ cling tham gia, nang cao y thuc bao v~

moi truang, giu gin moi truang khong bi moi truang, giu gin moi truang khong bi
o nhi~m. o nhi~m.
* M6 r!5ng vfi/1
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _L _ _ _
ae hoflc ph an ,fi':
------~
* M6 r!5ng vfi/1
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _L _ _ _
ae hoflc ph an ,fi':
------~

Trang 33 Trang 33
 CAPJOC 789+ vAo U)P 10 CAPJOC 789+ vAo U)P 10

Phe phan nhfrng himh vi gay o nhi~m moi Phe phan nhfrng himh vi gay o nhi~m moi
truimg, su dt,mg trim lan nk thai nhl,l'a, truimg, su dt,mg trim lan nk thai nhl,l'a,
vilt nk thai bua bai, ... vilt nk thai bua bai, ...
(Hoc sinh can lfii; tlli'\)C dtfn c/n/·ng, c6 thc'lfii; (Hoc sinh can lfii; tlli'\)C dtfn c/n/·ng, c6 thc'lfii;
!l\{nlj
{_ " nest/'
(_ lieu
• trcmcz:
c bi?i doc
• lzi(>[,! di?' c!nfno
(') !l\{nlj
{_ " nest/'
(_ lieu
• trcmcz:
c bi?i doc
• lzi(>[,! di?' c!nfno
(')

minh cho li lc' crfa minh.J minh cho li lc' crfa minh.J
*Bill hqc nh(in th(rc vi? hindz d~lng: *Bill hqc nh(in th(rc vi? hindz d~lng:

M6i nguoi chung ta nen b~t dau tU vi~c M6i nguoi chung ta nen b~t dau tU vi~c
nh6 nhat nhung ciing la vi~c quan twng nh6 nhat nhung ciing la vi~c quan twng
nhat -nang cao y thuc cua ban than minh. nhat -nang cao y thuc cua ban than minh.
Co y thuc thi ta se chu y han trong hanh Co y thuc thi ta se chu y han trong hanh
d(Jng clia ban than mi\i ngay. Tir do co the d(Jng clia ban than mi\i ngay. Tir do co the
lam guang cho nhfrng nguoi xung quanh, lam guang cho nhfrng nguoi xung quanh,
t<~o ra hi~u ilng bay dan, lan toil den m<;>i t<~o ra hi~u ilng bay dan, lan toil den m<;>i
nguoi trong c(Jng dong. nguoi trong c(Jng dong.
* Kt>t tlnic 71tilr dC: * Kt>t tlnic 71tilr dC:
- Khkg djnh van de 6 nhi~m moi truong - Khkg djnh van de 6 nhi~m moi truong
do rae thai nhl,l'a dang la van de dang baa d(Jng. do rae thai nhl,l'a dang la van de dang baa d(Jng.
- M<;>i nguOi can chung tay vao cong CUQC - M<;>i nguOi can chung tay vao cong CUQC
baa v~ m6i truimg boi baa v~ m6i truimg baa v~ m6i truimg boi baa v~ m6i truimg
cling chinh Ia baa v~ sue khoe va CUQC cling chinh Ia baa v~ sue khoe va CUQC
song clia chinh chung ta. song clia chinh chung ta.
Bu&c 3. Viet bili - H<;>c sinh trinh bay dO<'fl van dilng quy Bu&c 3. Viet bili - H<;>c sinh trinh bay dO<'fl van dilng quy
chuiln: Cau dau lui vao m(Jt 6, giua do<'fl chuiln: Cau dau lui vao m(Jt 6, giua do<'fl
kh6ng each xuong dong, ket thuc can co kh6ng each xuong dong, ket thuc can co
dau cham ciiu. dau cham ciiu.
- Dam baa dung lu<;>ng hili viet thea yeu - Dam baa dung lu<;>ng hili viet thea yeu
diu de bai. diu de bai.
-Viet day du n(Ji dung clia dan y. -Viet day du n(Ji dung clia dan y.
Bu&c 4. Kiem tra, sua chua HQC sinh nen co khoiing 2- 3 phut dQC l<~i Bu&c 4. Kiem tra, sua chua HQC sinh nen co khoiing 2- 3 phut dQC l<~i
bili lam, soat i<~i 16i chinh tit, 16i trinh bay bili lam, soat i<~i 16i chinh tit, 16i trinh bay
va ra soat day du cac y trong dan y. va ra soat day du cac y trong dan y.

4. die'm din luu y khi lam bai van 4. die'm din luu y khi lam bai van
- B(Jc 19 nh~n thuc (neu r6 Sl,l' vi~c, hi~n tu<;>ng dOi song thong qua m6 ta; xem xet Sl,l' - B(Jc 19 nh~n thuc (neu r6 Sl,l' vi~c, hi~n tu<;>ng dOi song thong qua m6 ta; xem xet Sl,l'
vi~c, hi~n tu<;>ng v6i cac bieu hi~n khac nhau): Muon co n(Ji dung nghi lu~ s~c sao, du vi~c, hi~n tu<;>ng v6i cac bieu hi~n khac nhau): Muon co n(Ji dung nghi lu~ s~c sao, du
sue thuyet phvc, dill neu duqc sv vi~c, hi~n tuqng c'im nghi lu(ln (g<;>i dling ten, chi r6 sue thuyet phvc, dill neu duqc sv vi~c, hi~n tuqng c'im nghi lu(ln (g<;>i dling ten, chi r6
cac bieu hi~n va muc d9 phO bien cua n6 trong xii h9i). cac bieu hi~n va muc d9 phO bien cua n6 trong xii h9i).
- Danh gia (phan tich cac m~t dung/ sai, phai/ trai, !qi/ hqi, ... cua Sl,f vi~c, hi~n tuQng - Danh gia (phan tich cac m~t dung/ sai, phai/ trai, !qi/ hqi, ... cua Sl,f vi~c, hi~n tuQng
ay): Phai xuat phat tU m(\t quan diem, thai d(i dung dfu de nhln nh(ln, danh gia Sl,f vi~c, ay): Phai xuat phat tU m(\t quan diem, thai d(i dung dfu de nhln nh(ln, danh gia Sl,f vi~c,
hi~n tuqng ffiQt each khach quan, khoa h<;>c; dln ciln CU vao chum ffil,fC xa hQi de xem xet hi~n tuqng ffiQt each khach quan, khoa h<;>c; dln ciln CU vao chum ffil,fC xa hQi de xem xet
sv vi~c, hi~n tuqng (c6 trach nhi~m doi vc\i xii hQi, biet quan tam t6i lqi ich c9ng dong, sv vi~c, hi~n tuqng (c6 trach nhi~m doi vc\i xii hQi, biet quan tam t6i lqi ich c9ng dong,
quan tiim toi vi~c tu dui'ing d;;to due, pham chat cho ban than va cho m<;>i nguoi); tranh quan tiim toi vi~c tu dui'ing d;;to due, pham chat cho ban than va cho m<;>i nguoi); tranh
thai d9 danh gia thieu trung thvc, thieu khach quan, thieu c6ng bilng. thai d9 danh gia thieu trung thvc, thieu khach quan, thieu c6ng bilng.
- Bay t6 thai d9 (khen/ che, dong tinh/ pharr doi, tiep tim/ khuyen bao, kham phvc/ - Bay t6 thai d9 (khen/ che, dong tinh/ pharr doi, tiep tim/ khuyen bao, kham phvc/
phe pharr, ... ) ve Sl,f Vi~c, hi~n tli'Qng (neu nguyen nhiin, dl,f bao h~ qua, ... ). phe pharr, ... ) ve Sl,f Vi~c, hi~n tli'Qng (neu nguyen nhiin, dl,f bao h~ qua, ... ).
- Trong qua trinh nghi lu(ln, din neu ra m9t so quan diem, thai d9 khac nhau, th~m - Trong qua trinh nghi lu(ln, din neu ra m9t so quan diem, thai d9 khac nhau, th~m
chi trai nguqc nhau ve Sl,f Vi~c, hi~n tuqng de phan tfch, khfug dinh, phe phan, ... tU do chi trai nguqc nhau ve Sl,f Vi~c, hi~n tuqng de phan tfch, khfug dinh, phe phan, ... tU do
rna dinh huang nh(ln thuc va hanh d(ing. M~t khac, dln xem xet Sl,f vi~c, hi~n tuqng tU rna dinh huang nh(ln thuc va hanh d(ing. M~t khac, dln xem xet Sl,f vi~c, hi~n tuqng tU
nhieu g6c d9, d~t trong nhieu tinh huang, hoan canh khac nhau de n9i dung nghi lu(in nhieu g6c d9, d~t trong nhieu tinh huang, hoan canh khac nhau de n9i dung nghi lu(in
xac dang, sau sil.c, thuyet phvc. xac dang, sau sil.c, thuyet phvc.
-ve each di@n d;;tt, van nghi lu(ln yeu c'iiu l~p lu(ln ch~t che, thuyet phvc the hi~n qua -ve each di@n d;;tt, van nghi lu(ln yeu c'iiu l~p lu(ln ch~t che, thuyet phvc the hi~n qua
each su dvng ng6n tU va cac kieu cau c6 ynghia bieu 19 thai d9, quan diem, nh(ln thuc, ... each su dvng ng6n tU va cac kieu cau c6 ynghia bieu 19 thai d9, quan diem, nh(ln thuc, ...
cua ngu&i viet. cua ngu&i viet.
H. D<;~ng bai nghi lu~n xii hQi vi:; m91 tu tu&ng, d<)o li H. D<;~ng bai nghi lu~n xii hQi vi:; m91 tu tu&ng, d<)o li
1. Gi&i !hi~u chung 1. Gi&i !hi~u chung
- N ghi lu(ln ve m9t van de tu tu6ng, d;;to li Ia qua trinh ket hqp cac thao tac l~p lu~n - N ghi lu(ln ve m9t van de tu tu6ng, d;;to li Ia qua trinh ket hqp cac thao tac l~p lu~n
de ban b;;tc, Jam rO nhfrng van de thUQC Jinh Vl,fC tu tuang, d<;!O due, quan diem nhan de ban b;;tc, Jam rO nhfrng van de thUQC Jinh Vl,fC tu tuang, d<;!O due, quan diem nhan
sinh, loi song cua con nguoi (nhu ca.c van de ve nh(ln thuc, ve nhan each, ve cac quan h~ sinh, loi song cua con nguoi (nhu ca.c van de ve nh(ln thuc, ve nhan each, ve cac quan h~
gia dinh va xa h9i, loi song cia con nguoi, ... ) gia dinh va xa h9i, loi song cia con nguoi, ... )
- Day Ia d<;lllg van nghi lu(ln xii h9i quen thu(ic, pho bien; c6 y nghia quan tr<;>ng doi - Day Ia d<;lllg van nghi lu(ln xii h9i quen thu(ic, pho bien; c6 y nghia quan tr<;>ng doi
voi doi song con ngu&i. Doi tuc;mg nghi lu~n &day c6 the Ia nhfrng van de dii duqc xac voi doi song con ngu&i. Doi tuc;mg nghi lu~n &day c6 the Ia nhfrng van de dii duqc xac
dinh, th~m chi dii duqc coi la chan li nhu cac diu danh ng6n, cac cau tvc ngfr, loi phat dinh, th~m chi dii duqc coi la chan li nhu cac diu danh ng6n, cac cau tvc ngfr, loi phat
bieu CUa danh nhan; cfrng CO the la nhfrng van de buc XUC do CUQC song hi~n t;;ti d~t ra, bieu CUa danh nhan; cfrng CO the la nhfrng van de buc XUC do CUQC song hi~n t;;ti d~t ra,
c6 tinh c~p nh~t va moi me (nhu ban ve van hoa giao thong, van hoa trong su dvng di~n c6 tinh c~p nh~t va moi me (nhu ban ve van hoa giao thong, van hoa trong su dvng di~n
tho<;~i di d9ng noi c6ng c9ng, van hoa I~ h9i, van hoa li xi ngay Tet, ... ). tho<;~i di d9ng noi c6ng c9ng, van hoa I~ h9i, van hoa li xi ngay Tet, ... ).
2. Cach xay dvng dim y 2. Cach xay dvng dim y
a. M& biii a. M& biii
- Gioi thi~u khai quat ve tu tu6ng, d;;to li rna de bai dua ra. - Gioi thi~u khai quat ve tu tu6ng, d;;to li rna de bai dua ra.
- Khai quat thai d9, quan diem cia nguoi viet ve tu tu6ng, d<;~o li d6. - Khai quat thai d9, quan diem cia nguoi viet ve tu tu6ng, d<;~o li d6.
- Gioi h<;lll n9i dung va thao tac l~p lu~n. - Gioi h<;lll n9i dung va thao tac l~p lu~n.

Trang 35 Trang 35
 CAPTOC 789+ CAPTOC 789+

!J. Tlu1n !J. Tlu1n

- Lu~n diem 1: Giai thich r6 n9i dung tu tu&ng, d\lo li (giai thich cac tt'r ngfr, thu~t - Lu~n diem 1: Giai thich r6 n9i dung tu tu&ng, d\lo li (giai thich cac tt'r ngfr, thu~t
ngfr, khai ni~m (nghia den, nghia bong); rut ray nghia chung cua tu tu&ng, d<;to li); quan ngfr, khai ni~m (nghia den, nghia bong); rut ray nghia chung cua tu tu&ng, d<;to li); quan
diem clia t<k gia qua diu n6i (doi v6i nhfrng d'e biti ma tu tu&ng, d<;to li duqc the hi~n diem clia t<k gia qua diu n6i (doi v6i nhfrng d'e biti ma tu tu&ng, d<;to li duqc the hi~n
gian tiep du6i hinh thuc ciiu danh ngon, tl,lc ngi!, ng<;tn ngfr, ... ). gian tiep du6i hinh thuc ciiu danh ngon, tl,lc ngi!, ng<;tn ngfr, ... ).
- Lu~ diem 2: Phan tich, chtrng minh, blnh lu~ nhfrng mi;it dung cli<;t tu tu&ng, d<;to - Lu~ diem 2: Phan tich, chtrng minh, blnh lu~ nhfrng mi;it dung cli<;t tu tu&ng, d<;to
li; bac b6 nhfrng bieu hi~n sai l~ch (c6 nhfrng tu tu&ng, d<;to li dung trong hoan canh nay li; bac b6 nhfrng bieu hi~n sai l~ch (c6 nhfrng tu tu&ng, d<;to li dung trong hoan canh nay
nhung chua hin da dU:ng trong hoan canh khac). Dung diin ch1'rng lily tt'r thvc te cu9c nhung chua hin da dU:ng trong hoan canh khac). Dung diin ch1'rng lily tt'r thvc te cu9c
song de chU:ng mlnh. Tt'r d6 chi ra fam quan tn;mg, tac dvng cua tu tu&ng, d<;to li d6 doi song de chU:ng mlnh. Tt'r d6 chi ra fam quan tn;mg, tac dvng cua tu tu&ng, d<;to li d6 doi
v6i doi song xa h9i. v6i doi song xa h9i.
- Lu;:in diem 3: Neu y nghia cua tu tuong, d<;to li; blnh lu~, mo r9ng van de; lien h~ - Lu;:in diem 3: Neu y nghia cua tu tuong, d<;to li; blnh lu~, mo r9ng van de; lien h~
thl,l'C te, rut ra bai hQC nh~n thtrc va hilnh dQng. thl,l'C te, rut ra bai hQC nh~n thtrc va hilnh dQng.
c. c.
- Danh gia khai quat y nghia etta tu tu&ng, d<;to li d6. - Danh gia khai quat y nghia etta tu tu&ng, d<;to li d6.
- Bay t6 thai d9, suy nghi cua ban than. - Bay t6 thai d9, suy nghi cua ban than.
-Rut ra bai hQc nh~n thuc va hanh d9ng. -Rut ra bai hQc nh~n thuc va hanh d9ng.
3. C\c bu6c khai 3. C\c bu6c khai

C\c bu&c !inn bai Vid~J C\c bu&c !inn bai Vid~J

hili
- Hlnh thuc trinh bay bai: Do;;tn van (bai
van), dung luqng viet (200 chfr, 2/3 trang
giay thi, ... ).
- Xac dinh van de din nghi lu;:in: Tt'r kh6a
thu&ng xuat hi~n sau diu l~nh (ve ... ).
Tt'r n9i dung do(ln trich a phan DQc hieu,
em hay viet do(ln van (khoimg 200 chfr)
trinh bay suy nghi ve y nghia cua tlnh yeu
thuong COn nguoi trong CUQC song.
(Trich diin De thi tuyen sinh viw l6p 10 niim
h9c 2021 - 2022 Sa GD&DT HaiPhong)
- Hinh thuc trlnh bay biti: Do(ln van, dung
luqng 200 chfr.
- Xac dinh van de nghi lu~: Ynghia
tJnh yeu thuong con ngum trong CUQC song.
hili Tt'r n9i dung do(ln trich a phan DQc hieu,
- Hlnh thuc trinh bay bai: Do;;tn van (bai em hay viet do(ln van (khoimg 200 chfr)
van), dung luqng viet (200 chfr, 2/3 trang trinh bay suy nghi ve y nghia cua tlnh yeu
giay thi, ... ). thuong COn nguoi trong CUQC song.
- Xac dinh van de din nghi lu;:in: Tt'r kh6a (Trich diin De thi tuyen sinh viw l6p 10 niim
thu&ng xuat hi~n sau diu l~nh (ve ... ). h9c 2021 - 2022 Sa GD&DT HaiPhong)
- Hinh thuc trlnh bay biti: Do(ln van, dung
luqng 200 chfr.
ctla - Xac dinh van de nghi lu~: Ynghia ctla
tJnh yeu thuong con ngum trong CUQC song.
f i 7/1 J f i 7/1 J

~- Cidi thich: ~- Cidi thich:

- Diin d~t tt'r hi~n thl,l'c doi song hoi;ic diu - Tinh yeu thuong !a tinh cinn gifra con - Diin d~t tt'r hi~n thl,l'c doi song hoi;ic diu - Tinh yeu thuong !a tinh cinn gifra con
tho, diu danh ngon c6 n9i dung g~n v6i nguoi v6i con nguoi, Ia sv dong cam, thau tho, diu danh ngon c6 n9i dung g~n v6i nguoi v6i con nguoi, Ia sv dong cam, thau
tu tu&ng. hieu, se chia, giup do nhau, ... tu tu&ng. hieu, se chia, giup do nhau, ...
- Gi6i thi~u van de: Chi l11i diu n6i hoi;ic - Tlnh yeu !huang c6 vai tro quan tr9ng - Gi6i thi~u van de: Chi l11i diu n6i hoi;ic - Tlnh yeu !huang c6 vai tro quan tr9ng
van de ve tu tu6ng trong de biti. trong cu9c song con nguai, lam cho cu9c van de ve tu tu6ng trong de biti. trong cu9c song con nguai, lam cho cu9c
'' Gidi thich tu tuong, ago li: song tr6 nen tot d<;p han. '' Gidi thich tu tuong, ago li: song tr6 nen tot d<;p han.
- Giai thich nhfrng tir ngfr, hlnh imh con * Phdn tich: - Giai thich nhfrng tir ngfr, hlnh imh con * Phdn tich:
i'l'n yhoi;ic chua r5 nghia. -y ngliia rua tlnh yeu !huang trong cu(\c song: i'l'n yhoi;ic chua r5 nghia. -y ngliia rua tlnh yeu !huang trong cu(\c song:
- Giai thieh tir ngfr, hinh imh tru6e roi + Tmh yeu !huang giup xoa diu nhfrng - Giai thieh tir ngfr, hinh imh tru6e roi + Tmh yeu !huang giup xoa diu nhfrng
khai quat y nghia cua toim b9 tu tu6ng manh dOi dau kho, bat h\lnh, truyen cho h9 khai quat y nghia cua toim b9 tu tu6ng manh dOi dau kho, bat h\lnh, truyen cho h9
d11o li. sue ln\ll1h, nghi h,rc de vuc;rt len hoim canh. d11o li. sue ln\ll1h, nghi h,rc de vuc;rt len hoim canh.
* Neu nhi:mg bicct hicn d~a tu ttrong, ago li + T11o sue m\lnh cam hoa ki di~u doi v6i * Neu nhi:mg bicct hicn d~a tu ttrong, ago li + T11o sue m\lnh cam hoa ki di~u doi v6i
trong cu(jc s8i1g. nhfrng nguoi "!'am duang l11c loi"; mang trong cu(jc s8i1g. nhfrng nguoi "!'am duang l11c loi"; mang
* Phfin tich, bcm lu(jn: l11i rtiem h\lnh phuc, ni'em tin va co hQi de * Phfin tich, bcm lu(jn: l11i rtiem h\lnh phuc, ni'em tin va co hQi de
- Phan tich, ehia tach tu tuong d\10 li thimh e6 eu9e song tot d<;p han. - Phan tich, ehia tach tu tuong d\10 li thimh e6 eu9e song tot d<;p han.
eae khia e\lnh de xem xet, danh gia tot - + M6i nguai biet chia se, yeu thuang, giup eae khia e\lnh de xem xet, danh gia tot - + M6i nguai biet chia se, yeu thuang, giup
xau, dling- sai, tich C\fe - tieu Cl,l'e,... do nguoi khac se gop phan lam cho xa hQi xau, dling- sai, tich C\fe - tieu Cl,l'e,... do nguoi khac se gop phan lam cho xa hQi
- Neu y ngliia rua tu tu6ng, d11o li doi v6i nay giau tlnh ciun han, phat trien van - Neu y ngliia rua tu tu6ng, d11o li doi v6i nay giau tlnh ciun han, phat trien van
CUQe song (tu tu6ng, d110 Ji do dem 1\li lqi ich/ minh han. CUQe song (tu tu6ng, d110 Ji do dem 1\li lqi ich/ minh han.
tach¢ gi trong CUQC song rua chling ta). * Mo r(jng villi cte hoijc ph an ae: tach¢ gi trong CUQC song rua chling ta). * Mo r(jng villi cte hoijc ph an ae:
- M6 ri)ng van de hoi;ic phan de: Dung li Phe phan nhfrng nguOi trong xa hQi song - M6 ri)ng van de hoi;ic phan de: Dung li Phe phan nhfrng nguOi trong xa hQi song
le, l~p lu~ va d~n eht'rng ngik gQn de thieu tlnh !huang, vo cam, dling dung le, l~p lu~ va d~n eht'rng ngik gQn de thieu tlnh !huang, vo cam, dling dung
cht'rng mi.n.'l tinh dling dik, dong thai phe tnr6c n6i dau chung cua dong lo11i; nhfrng cht'rng mi.n.'l tinh dling dik, dong thai phe tnr6c n6i dau chung cua dong lo11i; nhfrng
phan, bac bo nhfrng bieu hi~n Sai !~ch CO ke ich ki, chi biet !o cho CUQC song CUa ban phan, bac bo nhfrng bieu hi~n Sai !~ch CO ke ich ki, chi biet !o cho CUQC song CUa ban
lien quan den tu tu6ng, d\10 li can bim. than m1nh ma khong quan tam den bat clr ai. lien quan den tu tu6ng, d\10 li can bim. than m1nh ma khong quan tam den bat clr ai.
(Khi bim lu~, danh gia can khach quan, (HQC sinh can lay duqc d~n chtmg, c6 the (Khi bim lu~, danh gia can khach quan, (HQC sinh can lay duqc d~n chtmg, c6 the
c6 ciin cu r5 rang.) lay ngay ngfr li~u trong bili d9c hie'u de' c6 ciin cu r5 rang.) lay ngay ngfr li~u trong bili d9c hie'u de'
*Rut ra ba.i hpc nh(m th,;rc ml himh a(!ng Ur cht'rng minh cho li le rua minh.) *Rut ra ba.i hpc nh(m th,;rc ml himh a(!ng Ur cht'rng minh cho li le rua minh.)
chinh tu hr6·ng, ciao li mil ric yeu ciiu. * Biii h0c nhf!n th{rc va himh a6ng: chinh tu hr6·ng, ciao li mil ric yeu ciiu. * Biii h0c nhf!n th{rc va himh a6ng:
* Ket tlulc vii/1
etc: - Tlnh yeu thuang c6 vai tro rat quan tr9ng * Ket tlulc vii/1
etc: - Tlnh yeu thuang c6 vai tro rat quan tr9ng
- Khfug d:jnh 1¢ y ngliia rua tu tu6ng d\10 li. trong CUQC song, Ia le song rua m6i nguOi. - Khfug d:jnh 1¢ y ngliia rua tu tu6ng d\10 li. trong CUQC song, Ia le song rua m6i nguOi.
- LiYi nh~n glii den mQi nguoi. - Chung ta hay nang niu, tran twng h\lnh - LiYi nh~n glii den mQi nguoi. - Chung ta hay nang niu, tran twng h\lnh
phuc minh dang c6; hay song yeu !huang, phuc minh dang c6; hay song yeu !huang,
biet se chia, dong cam v6i nhfrng citnh biet se chia, dong cam v6i nhfrng citnh
ng9 trong cu9c doi. ng9 trong cu9c doi.
* Ki'! tluic valt ae: * Ki'! tluic valt ae:
- Khkg dinh l11i van de: Tinh yeu !huang - Khkg dinh l11i van de: Tinh yeu !huang
cO vai tr0 quan trQng trong CUQc sang connguOi cO vai tr0 quan trQng trong CUQc sang connguOi

37 37
 CAP TOC 789+ THI VAO I.OP 10 CAP TOC 789+ THI VAO I.OP 10

~----------------------------~--- ~Ch~;_:;g-t~phi;i-hi~fy@.;ili_uang lful nh~~;-1 ~----------------------------~--- ~Ch~;_:;g-t~phi;i-hi~fy@.;ili_uang lful nh~~;-1

lan toa tinh yeu thuong trong c9ng dong I lan toa tinh yeu thuong trong c9ng dong I
I ae xa h9i ngay cimg van minh va phat trien. I I ae xa h9i ngay cimg van minh va phat trien. I
Bu&c 3. Viet bai ---~-- Hoc sinh trlnh bay do;:tn van di!~-q-;.,_yi Bu&c 3. Viet bai ---~-- Hoc sinh trlnh bay do;:tn van di!~-q-;.,_yi
I chuan: Ci\u dau lui vao m9t 6, giua do;:tn I I chuan: Ci\u dau lui vao m9t 6, giua do;:tn I

khong each xuong dong, ket thuc can CO I khong each xuong dong, ket thuc can CO I

.I dau cham cil.u. .I dau cham cil.u.

i - Dam bao dung luQng bai viet theo yeu i i - Dam bao dung luQng bai viet theo yeu i

cau d'e bai. II cau d'e bai. II

~-------------------+~----------------
Bu&c 4. Kiem tra, sua chua
-Viet day du n9i dung clia dim y.
~~~
Hac sinh nen co khoimg 2- 3 phut doc l;:ti [
bai lam, soat l;:ti 16i chinh ta, 16i trlnh bay
-Viet day du n9i dung clia dim y.
~-------------------+~---------------- ~~~
Bu&c 4. Kiem tra, sua chua Hac sinh nen co khoimg 2- 3 phut doc l;:ti [
I bai lam, soat l;:ti 16i chinh ta, 16i trlnh bay I
' '

_ _ _ _ _ __jl_v_a_ra soil! day_~u cac y trong dim y_.__ _j _ _ _ _ _ __jl_v_a_ra soil! day_~u cac y trong dim y_.__ _j

4. M9t so diem din luu y khi Ll.m bai van nghj lu~n ve m.;lt van de tu tu&ng, d;;to li
- The hi~n quan die'm r6 rimg khi nhin nhi\n, xem xet, danh gia m9t van d'e thu9c
ph;:tm tru tu tu&ng, d(lo li. De nghi lui\n dling hu&ng, can dva vao chuan mvc !u Iuong,
d(lo li clia xa h9i duoc dong dao mQi nguiri chap nhi\n.
- Trong qua trlnh nghj lui\n ve m/?t !u Iuong, d<to li, can bay t6 thai d/?, quan diem clia
mlnh (khen hay chi', kh~ng djnh hoi;ic phi' phan, ... ). Can m(lnh d<;tn dua ra each nhin,
each danh gia d9c li\p clia rieng minh; co the phat hi~n them nhfrng khia c(lnh m6i, xem
xet van de tir nhieu chi'i'u, nhieu goc d9 khac nhau ae 16-i ban chij_t che, thilu dao, co tlnh
coli. Muon 16-i bim co sue thuyet phvc, can coli leva d.i.n chU:ng Cl,l the, tieu bieu.
4. M9t so diem din luu y khi Ll.m bai van nghj lu~n ve m.;lt van de tu tu&ng, d;;to li
- The hi~n quan die'm r6 rimg khi nhin nhi\n, xem xet, danh gia m9t van d'e thu9c
ph;:tm tru tu tu&ng, d(lo li. De nghi lui\n dling hu&ng, can dva vao chuan mvc !u Iuong,
d(lo li clia xa h9i duoc dong dao mQi nguiri chap nhi\n.
- Trong qua trlnh nghj lui\n ve m/?t !u Iuong, d<to li, can bay t6 thai d/?, quan diem clia
mlnh (khen hay chi', kh~ng djnh hoi;ic phi' phan, ... ). Can m(lnh d<;tn dua ra each nhin,
each danh gia d9c li\p clia rieng minh; co the phat hi~n them nhfrng khia c(lnh m6i, xem
xet van de tir nhieu chi'i'u, nhieu goc d9 khac nhau ae 16-i ban chij_t che, thilu dao, co tlnh
coli. Muon 16-i bim co sue thuyet phvc, can coli leva d.i.n chU:ng Cl,l the, tieu bieu.

TArn/LUY~N: TArn/LUY~N:
Nghi lu~n xa h(\i Nghi lu~n xa h(\i
h t tps://on tu ven.a pp .link/N ghilu anxahoiN V9 h t tps://on tu ven.a pp .link/N ghilu anxahoiN V9

Trang 311 Trang 311

·- ~~-------------------------- ---~-- --~--- ----------------·-·- ---------·-- ----------------~ ------------ --------------- ·- ~~-------------------------- ---~-- --~--- ----------------·-·- ---------·-- ----------------~ ------------ ---------------

CHlJ DE 3. NGHJ LUiN vAN HOC CHlJ DE 3. NGHJ LUiN vAN HOC
BAI 1. GIOI THI~U CHUNG VE KIEU BAI NGH~ LUk.N vAN HOC BAI 1. GIOI THI~U CHUNG VE KIEU BAI NGH~ LUk.N vAN HOC
L Khaini~m L Khaini~m
Nghi lu~n van hQc Ia m9t d(lng bai viet su dvng phuang thuc nght lu~ de dua ra Nghi lu~n van hQc Ia m9t d(lng bai viet su dvng phuang thuc nght lu~ de dua ra
quan diem va each danh gia cua nguOi viet Ia nhung ly le de danh gia, phan tich, ban quan diem va each danh gia cua nguOi viet Ia nhung ly le de danh gia, phan tich, ban
b(IC Ve mQt khia c(lnh trong nQi dung hoi;ic ngh~ thu~t ella mQt tac pham van hQC (CO the b(IC Ve mQt khia c(lnh trong nQi dung hoi;ic ngh~ thu~t ella mQt tac pham van hQC (CO the
Ia m9t do(lll tho, m9t bhl tho, m9t do(lll trich, m9t tac phil.'m truy~n, ktch, ... ) dekham pha Ia m9t do(lll tho, m9t bhl tho, m9t do(lll trich, m9t tac phil.'m truy~n, ktch, ... ) dekham pha
the gi6i n9i tam clia tic gia, dong thai tim ra nhfrng gia trt thuyet phvc nguoi khac nghe the gi6i n9i tam clia tic gia, dong thai tim ra nhfrng gia trt thuyet phvc nguoi khac nghe
theo quan diem, y kien ca nhil.n cua mlnh. theo quan diem, y kien ca nhil.n cua mlnh.
H. D~c diifm cua nght lu~n van hQC H. D~c diifm cua nght lu~n van hQC
- Nght lu~n van hQC thu<'mg co h~ thong lu~n diem, lu~ rn, dil.n chilng va l~p lu~: - Nght lu~n van hQC thu<'mg co h~ thong lu~n diem, lu~ rn, dil.n chilng va l~p lu~:
+ Lu~ diem: y kien thehi~n tu tu<'mg quan diem trong bai van nght lu~n. + Lu~ diem: y kien thehi~n tu tu<'mg quan diem trong bai van nght lu~n.
+ Lu~ cu: li le dua ra lam co sa cho lu~ diem. Lu~ cu phiti chan th~t, dung d~n, + Lu~ cu: li le dua ra lam co sa cho lu~ diem. Lu~ cu phiti chan th~t, dung d~n,
tieu bieu thl m6i khien cho lu~ diem co sue thuyet phvc. tieu bieu thl m6i khien cho lu~ diem co sue thuyet phvc.
+ D~n chilng: nhfrng chilng cu, vi d1,1 Cl,l the de t(IO nen Sl,l' thuyet ph1,1c cho Ju~ diem + D~n chilng: nhfrng chilng cu, vi d1,1 Cl,l the de t(IO nen Sl,l' thuyet ph1,1c cho Ju~ diem
da duara. da duara.
+ L~p lu~ Ia Sl,l' s~p xep m9t each logic, chi;it che nhfrng lu~ diem, lu~ cu va dil.n + L~p lu~ Ia Sl,l' s~p xep m9t each logic, chi;it che nhfrng lu~ diem, lu~ cu va dil.n
chilng de lam sang t6 van de dang duqc ban den. chilng de lam sang t6 van de dang duqc ban den.
- Nght lu~ van hQc co ket cau ml).ch II).C, r6 rang. - Nght lu~ van hQc co ket cau ml).ch II).C, r6 rang.
- Ng6n ngu trong bai nght lu~ van hQc vua dam bao tinh khiti quat, khoa hQc, chinh - Ng6n ngu trong bai nght lu~ van hQc vua dam bao tinh khiti quat, khoa hQc, chinh
xac vua giau hlnh 8.nh va c6 sue bieu cam. xac vua giau hlnh 8.nh va c6 sue bieu cam.
m. Cic kii'u hili nghi h.t~n van hQC m. Cic kii'u hili nghi h.t~n van hQC
1. Phan tich/ cam nh~n ve bai tho hoij.c do<).n tho 1. Phan tich/ cam nh~n ve bai tho hoij.c do<).n tho
- Doi tuqng nght lu~ cua dl).ng de phil.n tich/ cam nh~ ve tho thu<'mg Ia m9t bili tho, - Doi tuqng nght lu~ cua dl).ng de phil.n tich/ cam nh~ ve tho thu<'mg Ia m9t bili tho,
dol).n tho, h\nh tu<;mg tho, ban Ve mQt khia Cl).nh, chi tiet trong bai tho/ dol).n tho (co the dol).n tho, h\nh tu<;mg tho, ban Ve mQt khia Cl).nh, chi tiet trong bai tho/ dol).n tho (co the
cho san hoi;ic kh6ng cho s~n van ban/do(lll trich). cho san hoi;ic kh6ng cho s~n van ban/do(lll trich).
Vi d1;1: Trong bai tho Bcp lim, Bfulg Vi~t viet: Vi d1;1: Trong bai tho Bcp lim, Bfulg Vi~t viet:
Lijn d(jn d&i ba bie! may nilng mua Lijn d(jn d&i ba bie! may nilng mua
May ChflC niim roi, den tfjn bfiy gii'Y May ChflC niim roi, den tfjn bfiy gii'Y
Bil vtin giu th6i quen d(jy s6m Bil vtin giu th6i quen d(jy s6m
Nh6m bi'p lita ap iu nang dUf!'m, Nh6m bi'p lita ap iu nang dUf!'m,
Nh6m nii!m yeu thuang, khoai siin ng9t bui, Nh6m nii!m yeu thuang, khoai siin ng9t bui,
Nh6m noi xoi gqo m6i, se chung vui, Nh6m noi xoi gqo m6i, se chung vui,
Nh6m d(jy ca nhfrng tam tinh tu81 nh6 ... Nh6m d(jy ca nhfrng tam tinh tu81 nh6 ...
6i ki lq va thieng lii!ng- bep lim! 6i ki lq va thieng lii!ng- bep lim!
(Bci' lira, Bfulg Vi~t, Ngfe viin 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2017) (Bci' lira, Bfulg Vi~t, Ngfe viin 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2017)

Trang 39 Trang 39
 VAO VAO

Anh/ chi hay cam nhijln tinh cam cua nguoi chau danh cho nguoi ba duqc l<h~c hoa Anh/ chi hay cam nhijln tinh cam cua nguoi chau danh cho nguoi ba duqc l<h~c hoa
trong do(ln tho tren. trong do(ln tho tren.
2. Phan hie 2. Phan hie
- Doi tll'Q1lg nghj luijln Ctla d(lng de phiin tich/ cam nhijln van xuoi la cac gia tri n(\i - Doi tll'Q1lg nghj luijln Ctla d(lng de phiin tich/ cam nhijln van xuoi la cac gia tri n(\i
dung va ngh~ thuijlt, m(\t nhan vijlt/ hinh tuQng, m(\t tlnh huang truy~n ho;:ic m(\t l<hia dung va ngh~ thuijlt, m(\t nhan vijlt/ hinh tuQng, m(\t tlnh huang truy~n ho;:ic m(\t l<hia
C(lnh n(\i dung/ ngh~ thuijlt trong m(\t hie pham ho;:ic trich dO(lll van XUOi. C(lnh n(\i dung/ ngh~ thuijlt trong m(\t hie pham ho;:ic trich dO(lll van XUOi.
Vi d1;t: Trong tmy~n ng~ L.tjng it' Sn Pn, nha van Nguyi'n Thanh Long dii viet ve nhan Vi d1;t: Trong tmy~n ng~ L.tjng it' Sn Pn, nha van Nguyi'n Thanh Long dii viet ve nhan
vijlt anh fuanh nien qua hai do(ln trich sau: vijlt anh fuanh nien qua hai do(ln trich sau:
"Kh6ng, btic aimg mal c6ng ve chdu! Chdu gi&i thi?u v6i bac 6ng kz su: 6· vuim rau du6i Sa Pal "Kh6ng, btic aimg mal c6ng ve chdu! Chdu gi&i thi?u v6i bac 6ng kz su: 6· vuim rau du6i Sa Pal
Ngay nay sang ngay khac 6ng ngoi im trong vu:im su hiw, rinh xem each ong lai; phffn, thl;l phai1 Ngay nay sang ngay khac 6ng ngoi im trong vu:im su hiw, rinh xem each ong lai; phffn, thl;l phai1
cho hoa su hao. Roi, a€' auqc thea y minh, t;r 6ng c'iim mqt chiec que, mfii ngay chin muO'i giG' cho hoa su hao. Roi, a€' auqc thea y minh, t;r 6ng c'iim mqt chiec que, mfii ngay chin muO'i giG'
sang, luc hoa tung ctinh, ai tung cay su !tao lam thay cho ong. Hang vqn cay nhu v(jy. De' cit su sang, luc hoa tung ctinh, ai tung cay su !tao lam thay cho ong. Hang vqn cay nhu v(jy. De' cit su
hew nhfin dan toim mien Bile nu&c ta iin au9·c to han, ng9t han tru:6·c. Ong lei su li1.1n chdu thai; hew nhfin dan toim mien Bile nu&c ta iin au9·c to han, ng9t han tru:6·c. Ong lei su li1.1n chdu thai;
cuqc aO'i afp qua. Btic ve Sa Pave 6ng ta ai, btic". cuqc aO'i afp qua. Btic ve Sa Pave 6ng ta ai, btic".
Cam nhijln clia em nhan vijlt anh thanh nien do(ln trich tren. Tu do nit ra nhijln xet ve Cam nhijln clia em nhan vijlt anh thanh nien do(ln trich tren. Tu do nit ra nhijln xet ve
ve d.;p cua nguoi lao d(\ng. ve d.;p cua nguoi lao d(\ng.
(Lang h' Sa Pa, Nguyi'n Thanh Long, Ngfr viin 9, tijlp 2, (Lang h' Sa Pa, Nguyi'n Thanh Long, Ngfr viin 9, tijlp 2,
NXB Giao dw Vi~t Nam, 2018) NXB Giao dw Vi~t Nam, 2018)

Nhfrng chiec xe tu trong bam roi Nhfrng chiec xe tu trong bam roi
Dii ve day h9p thimh tieu aqi Dii ve day h9p thimh tieu aqi
Gijp be bqn su6t d9c duO'ng di t6·i Gijp be bqn su6t d9c duO'ng di t6·i
Bilt tay qua cim kinh VO' roi. Bilt tay qua cim kinh VO' roi.

Bep Hoang Cam ta d;eng gii'm tro·i Bep Hoang Cam ta d;eng gii'm tro·i
Chung bat dila nghia Ia gia ainh aay Chung bat dila nghia Ia gia ainh aay
Vong mile chOng chiinh au:ong xe chqy Vong mile chOng chiinh au:ong xe chqy
Lqi di, lqi ai trD'i xanh them. Lqi di, lqi ai trD'i xanh them.

Kh6ng c6 kinh, roi xe /chOng c6 den, Kh6ng c6 kinh, roi xe /chOng c6 den,
Kh6ng c6 mui xe, thung xe c6 xu:&c, Kh6ng c6 mui xe, thung xe c6 xu:&c,
Xe vdn chqy vi mien Nam phia tne6·c Xe vdn chqy vi mien Nam phia tne6·c
Chi can trong xe c6 mqt trai tim. Chi can trong xe c6 mqt trai tim.
(Ht\i tho xi! khCmg kinh, Ph1;1m Tie'n Du~t, Ngff viin 9, t?p 1, (Ht\i tho xi! khCmg kinh, Ph1;1m Tie'n Du~t, Ngff viin 9, t?p 1,
NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
.
---------------------------------------------- ---------------- ---------------------------------------------·-·--··· .
---------------------------------------------- ---------------- ---------------------------------------------·-·--···

Citm nhi).n cua anh (chi) ve do;;m tho tren. Tu d6 nhi).n xet ve ly tu6ng cao d<;p cua Citm nhi).n cua anh (chi) ve do;;m tho tren. Tu d6 nhi).n xet ve ly tu6ng cao d<;p cua
nguai linh lai xe. nguai linh lai xe.
Hu&ng diin giai Hu&ng diin giai
1. Gi&i thi~u chung: 1. Gi&i thi~u chung:
- Gi6i thi~u nha tho Ph<;~m Tien Du~t va bai tho Btli t!w ve tielt dt')i XC khi3ng kin h. - Gi6i thi~u nha tho Ph<;~m Tien Du~t va bai tho Btli t!w ve tielt dt')i XC khi3ng kin h.
- Gi6i thi~u qua n9i dung cua ba kho tho. - Gi6i thi~u qua n9i dung cua ba kho tho.
2. Phan !ich do~n trich 2. Phan !ich do~n trich
a. Cam nh~n vf! tinh diJng chi, dong dqi cao d?p ngu:iYi linh ltii xe a. Cam nh~n vf! tinh diJng chi, dong dqi cao d?p ngu:iYi linh ltii xe
- Bai tho v6i hlnh imh nhfrng chiec xe kh6ng kinh lam noi b~t len nhfrng kh6 khan - Bai tho v6i hlnh imh nhfrng chiec xe kh6ng kinh lam noi b~t len nhfrng kh6 khan
cila nguai linh hii xe. Tuy nhien, tru6c nhfrng kh6 khan, thieu than, nguai linh lai xe cila nguai linh hii xe. Tuy nhien, tru6c nhfrng kh6 khan, thieu than, nguai linh lai xe
kh6ng khuat phvc rna viin l<;~c quan, yeu dai. kh6ng khuat phvc rna viin l<;~c quan, yeu dai.
- Trong do(ln tho, nhfrng nguai linh lai xe g~p l<;~i nhau, dilnh cho nhau nhfrng sv - Trong do(ln tho, nhfrng nguai linh lai xe g~p l<;~i nhau, dilnh cho nhau nhfrng sv
quan tiim, lai d9ng vien va chinh nhfrng hoan canh d6 kh6 khan d6 da giup cac chien si quan tiim, lai d9ng vien va chinh nhfrng hoan canh d6 kh6 khan d6 da giup cac chien si
gan giii, than thiet v6i nhau han. gan giii, than thiet v6i nhau han.
- Hlnh anh "Nhii:ng chiec xe tit trong bam mi" Ia m9t hlnh anh ta thvc ve nhfrng chiec - Hlnh anh "Nhii:ng chiec xe tit trong bam mi" Ia m9t hlnh anh ta thvc ve nhfrng chiec
xe VU'Q't qua bao thu thach khoc li~t ella chien truang de tro ve, de g~p l<;~i dong d9i cua xe VU'Q't qua bao thu thach khoc li~t ella chien truang de tro ve, de g~p l<;~i dong d9i cua
mlnh. Cach g9i "tieu d9i" Ia each n6i di d6m, giau hlnh anh, vua gQ'i len nhfrng doan xe mlnh. Cach g9i "tieu d9i" Ia each n6i di d6m, giau hlnh anh, vua gQ'i len nhfrng doan xe
mang tren m\nh biet bao thuong tich cua chien tranh, VUa ggi len dU'Q'C cai than thuong mang tren m\nh biet bao thuong tich cua chien tranh, VUa ggi len dU'Q'C cai than thuong
thiim tlnh dong d9i. Hlnh anh "biit tay nhau qua dea kinh va roi" Ia m9t hlnh anh giau sue thiim tlnh dong d9i. Hlnh anh "biit tay nhau qua dea kinh va roi" Ia m9t hlnh anh giau sue
ggi the' hi~n tinh than doim ket, gin b6 v6i nhau cua cac chien silai xe. Dong thai Ia lai ggi the' hi~n tinh than doim ket, gin b6 v6i nhau cua cac chien silai xe. Dong thai Ia lai
d9ng vien ngiin nglii, sv se chia v9i vang nhfrng buon vui cua nhfrng nguai linh qua d9ng vien ngiin nglii, sv se chia v9i vang nhfrng buon vui cua nhfrng nguai linh qua
tren cac cung du6ng da qua. tren cac cung du6ng da qua.
- Cach nguai linh djnh nghla ve "gia dlnh" mang d~m chilt linh, teu tao nhung chan - Cach nguai linh djnh nghla ve "gia dlnh" mang d~m chilt linh, teu tao nhung chan
tlnh, sau n~g qua ciiu tho "Chung bat diia nghla Ia gia dinh dft)/'. Tu Iay "chong chenh" tlnh, sau n~g qua ciiu tho "Chung bat diia nghla Ia gia dinh dft)/'. Tu Iay "chong chenh"
ggi cam giac bii'p benh, t<;~m bg, cho thily phut nghi ngoi v9i vang cua nguai linh. Di~p ggi cam giac bii'p benh, t<;~m bg, cho thily phut nghi ngoi v9i vang cua nguai linh. Di~p
ngfr "l<;~i di" ket hgp v6i nhip tho 2/2//3 t<;~o am di~u nhip nhang cho cau tho, khiing djnh ngfr "l<;~i di" ket hgp v6i nhip tho 2/2//3 t<;~o am di~u nhip nhang cho cau tho, khiing djnh
doan xe kh6ng ngl'rng tien ve phia tru6c. D6 Ia nhip song, chien dau va hilnh quan cua doan xe kh6ng ngl'rng tien ve phia tru6c. D6 Ia nhip song, chien dau va hilnh quan cua
tieu d9i xe kh6ng kinh rna kh6ng m9t sue m<;~nh tan b<;~o nao ngan can dugc. NgM thu~t tieu d9i xe kh6ng kinh rna kh6ng m9t sue m<;~nh tan b<;~o nao ngan can dugc. NgM thu~t

an d1,1 "trai xanh them" Ia mau xanh cua ni'em tin, hi vQng viw ngay mai, gQi sv l<;~c quan
cua nguiri linh.
- Hlnh anh nhfrng chiec xe kh6ng toan v<;n l<;~i m9t Ian ni:i'a duQc tac gia nhiic den m9t
each sinh d9ng, chan thvc. Thll phap li~t ke "kh6ng kinh, kh6ng dim ... " gQ'i len hlnh anh
nhfrng chiec xe bi tim pha, meo m6, bien d;;mg, qua d6 phan anh hi~n thvc chien tranh
khoc li~t. N gh~ thu~t di~p ngfr "kh6ng c6" ket hQp v6i thu phap doi l~p da nhan m(lllh
du chiec xe kh6ng nguyen v<;n, nhung chi can c6 "m9t trai tim", nhfrng chiec xe ay viln
an d1,1 "trai xanh them" Ia mau xanh cua ni'em tin, hi vQng viw ngay mai, gQi sv l<;~c quan
cua nguiri linh.
- Hlnh anh nhfrng chiec xe kh6ng toan v<;n l<;~i m9t Ian ni:i'a duQc tac gia nhiic den m9t
each sinh d9ng, chan thvc. Thll phap li~t ke "kh6ng kinh, kh6ng dim ... " gQ'i len hlnh anh
nhfrng chiec xe bi tim pha, meo m6, bien d;;mg, qua d6 phan anh hi~n thvc chien tranh
khoc li~t. N gh~ thu~t di~p ngfr "kh6ng c6" ket hQp v6i thu phap doi l~p da nhan m(lllh
du chiec xe kh6ng nguyen v<;n, nhung chi can c6 "m9t trai tim", nhfrng chiec xe ay viln
bang ra chien truimg giai ph6ng mi'en Nam. Hinh imh hoan dv "trai tim" thehi~n long bang ra chien truimg giai ph6ng mi'en Nam. Hinh imh hoan dv "trai tim" thehi~n long
yeu nu6c thiet tha, cam thu gi(ic Mi s6i svc, y chi kien cuimg giili ph6ng mi'en N am. yeu nu6c thiet tha, cam thu gi(ic Mi s6i svc, y chi kien cuimg giili ph6ng mi'en N am.
b. Nh{in xet ve li tuong cao ngu&i linh lai xe b. Nh{in xet ve li tuong cao ngu&i linh lai xe
- Doi m(it vm kh6 khan, thieu than, nhfrng nguoi linh lu6n d(\ng vien, quan ti'\m den - Doi m(it vm kh6 khan, thieu than, nhfrng nguoi linh lu6n d(\ng vien, quan ti'\m den
nhau du chi Ia qua cai b~t tay hay nhfrng bua com v(\i vang giua rung. nhau du chi Ia qua cai b~t tay hay nhfrng bua com v(\i vang giua rung.
- Lu6n gifr vfrng m(\t ni'em tin vao m(\t chien th~ng dang ngay m9t den gan de tir d6 - Lu6n gifr vfrng m(\t ni'em tin vao m(\t chien th~ng dang ngay m9t den gan de tir d6
vfrng bu6c tren duimg himh quan. vfrng bu6c tren duimg himh quan.
- Li tu6ng song cao d~p: tat ca vi mi'en Nam than yeu, vi sv thong nhat hai mien Nam - Li tu6ng song cao d~p: tat ca vi mi'en Nam than yeu, vi sv thong nhat hai mien Nam
Bik Cho du born d;;m cua Mi c6 the lam hong nhi'ing chiec xe nhung kh6ng the lam nhvt Bik Cho du born d;;m cua Mi c6 the lam hong nhi'ing chiec xe nhung kh6ng the lam nhvt
di y chi chien dau rua nguoi linh lai xe. H<;> - nhi'ing nguoi da tlr b6 ca. tuoi thanh xuan di y chi chien dau rua nguoi linh lai xe. H<;> - nhi'ing nguoi da tlr b6 ca. tuoi thanh xuan
dedi thea tieng g9i rua trai tim, m(\t trai tim luon huang ve mien N am, huang ve sv d(\c dedi thea tieng g9i rua trai tim, m(\t trai tim luon huang ve mien N am, huang ve sv d(\c
l~p cua nu6c nha. l~p cua nu6c nha.
_, Nhi'ing nguoi linh lai xe c6 m9t li tuang cao d~p, c6 y chi ngoan cuimg, ban linh _, Nhi'ing nguoi linh lai xe c6 m9t li tuang cao d~p, c6 y chi ngoan cuimg, ban linh
vi'ing vang. Do rung chinh Ia ve d~p thanh nien Vi~t Nam trong thai ki khang chien vi'ing vang. Do rung chinh Ia ve d~p thanh nien Vi~t Nam trong thai ki khang chien
chong Mi cUt! nu6c. chong Mi cUt! nu6c.
3. Danh gia 3. Danh gia
- PhiJ.m Tien Du~t da di/in ta dugc tinh dong d(\i, dong chi cao d"'p va tinh than dau - PhiJ.m Tien Du~t da di/in ta dugc tinh dong d(\i, dong chi cao d"'p va tinh than dau
tranh kien cuimg, dung cam cua nhi'ing nguiYi linh lai xe. H9 da chien dau bbg tat ca tranh kien cuimg, dung cam cua nhi'ing nguiYi linh lai xe. H9 da chien dau bbg tat ca
long nhi~t huyet va v6i m(\t trai tim yeu nu6c rua minh. long nhi~t huyet va v6i m(\t trai tim yeu nu6c rua minh.
- Bil.i tho Ia m(\t each noi d~m chat PhiJ.m Tien Du~t ve tinh than, pha'm chat cua nguoi - Bil.i tho Ia m(\t each noi d~m chat PhiJ.m Tien Du~t ve tinh than, pha'm chat cua nguoi
Jinh khi GOi m(\t Vm nhfrng trueU than, kho khan trong CUQC khang chien chong MJ cUu nUOC. Jinh khi GOi m(\t Vm nhfrng trueU than, kho khan trong CUQC khang chien chong MJ cUu nUOC.

42 42
 BAI 2. KY NANG VIih BAI VAN, DOAN VAN NGH~ LUJ,.N VAN HQC
I. Huang d~n each viet bid van nghi lu~n van h<;>c
1. M(lt so yeu diu chung khi viet bai van nghj lu~n van h<;>c
- Tim hieu tac gia, hoan canh sang tac, nam thang tac pham ra doi.
- Tim hieu ti\m tu tinh cam tac gia.
- Cac van de ban lu~n la cac van de ban b<~c ve van h<;>c, co the' la tac gia, tac pha'm,
kien nh~n djnh ve tac pha'm, nhan v~t trong tac pham.
- Doi voi tho thi c'an chu y den hinh thuc nhu nhjp di~u, each gieo van, cau true, ngh~
thu~t su dt,mg ngon i:U ... Luu y nhieu den tinh tham my trong tac pha'm.
- Doi voi tac pham van xuoi thi chu y den cot truy~n, nhi\n v~t, tinh tiet, hinh tuQ11g
dien hinh, tinh huang truy~n. C"an khai thac n(\i dung hi~n thuc va n(\i dung tu tu6ng
cua tac pha'm, thong di~p cua tac gia. Cac dk chl'rng can chinh xac, ch<;>n lQC.
2. Cach litm biti van
Buac .1: Ph an tich ,re, xiic ajnh yeu ceiu cita af! bili
- Xac djnh kl cac yeu diu cua de bai (Dola bai tho nao? Do<lfi tho do n~m 6 vi tri nito?
N(\i dung chinh cua hili tho/ dO<Ifi tho lit gi? Hrnh tu<;>ng, chi tiet, khia C<lnh ngh~
BAI 2. KY NANG VIih BAI VAN, DOAN VAN NGH~ LUJ,.N VAN HQC
I. Huang d~n each viet bid van nghi lu~n van h<;>c
1. M(lt so yeu diu chung khi viet bai van nghj lu~n van h<;>c
- Tim hieu tac gia, hoan canh sang tac, nam thang tac pham ra doi.
- Tim hieu ti\m tu tinh cam tac gia.
y - Cac van de ban lu~n la cac van de ban b<~c ve van h<;>c, co the' la tac gia, tac pha'm, y
kien nh~n djnh ve tac pha'm, nhan v~t trong tac pham.
- Doi voi tho thi c'an chu y den hinh thuc nhu nhjp di~u, each gieo van, cau true, ngh~
thu~t su dt,mg ngon i:U ... Luu y nhieu den tinh tham my trong tac pha'm.
- Doi voi tac pham van xuoi thi chu y den cot truy~n, nhi\n v~t, tinh tiet, hinh tuQ11g
dien hinh, tinh huang truy~n. C"an khai thac n(\i dung hi~n thuc va n(\i dung tu tu6ng
cua tac pha'm, thong di~p cua tac gia. Cac dk chl'rng can chinh xac, ch<;>n lQC.
2. Cach litm biti van
Buac .1: Ph an tich ,re, xiic ajnh yeu ceiu cita af! bili
- Xac djnh kl cac yeu diu cua de bai (Dola bai tho nao? Do<lfi tho do n~m 6 vi tri nito?
thu~t N(\i dung chinh cua hili tho/ dO<Ifi tho lit gi? Hrnh tu<;>ng, chi tiet, khia C<lnh ngh~ thu~t

n~m 6 vi tri nito trong hili tho? Doi tu<;>ng can phi\n tich, cam nh~ lit gi?). n~m 6 vi tri nito trong hili tho? Doi tu<;>ng can phi\n tich, cam nh~ lit gi?).
Bu6c 2: Tim !), siip xep!} Bu6c 2: Tim !), siip xep!}
- Xay dung y tu6ng trien khai cac lu~ diem di theo bo Cl,LC, cau true hay m<~ch cam - Xay dung y tu6ng trien khai cac lu~ diem di theo bo Cl,LC, cau true hay m<~ch cam
xuc clia bai tho. xuc clia bai tho.
- Trien khai thitnh cac lu~n diem chinh thitnh cac do<~n van, theo hinh thuc dii'n djch - Trien khai thitnh cac lu~n diem chinh thitnh cac do<~n van, theo hinh thuc dii'n djch
ho(ic quy n<~p. ho(ic quy n<~p.
- Nen trien khai thanh it nhat 4-5 do<~n van xoay quanh chu de lit van de nghi lu~ - Nen trien khai thanh it nhat 4-5 do<~n van xoay quanh chu de lit van de nghi lu~
chinh cua de biti. chinh cua de biti.
- Siip xep cac dO<'fi van theo thu tu logic hgp li. - Siip xep cac dO<'fi van theo thu tu logic hgp li.
Luu !}: Pharr phi\n tich, cam nh~ can dua tren kien thuc co ban dii dugc funhie'u ve van ban. Luu !}: Pharr phi\n tich, cam nh~ can dua tren kien thuc co ban dii dugc funhie'u ve van ban.
Buac 3: Viet thimh bl!i viin hoim chinh Buac 3: Viet thimh bl!i viin hoim chinh
+ Trien khai biti viet theo cau true quen thu(\c: m6 biti -than bid- ket biti theo dim Y· + Trien khai biti viet theo cau true quen thu(\c: m6 biti -than bid- ket biti theo dim Y·
+ Di phil.n tich chi tiet tUng cau tho, y tho. + Di phil.n tich chi tiet tUng cau tho, y tho.
+ Dua ra cac nh~ djnh, danh gia bili tho, do<~n tho, hinh tu<;>ng, khia c<~nh ngh~ thu~t. + Dua ra cac nh~ djnh, danh gia bili tho, do<~n tho, hinh tu<;>ng, khia c<~nh ngh~ thu~t.
+ Chi ra nhfrng dt,mg y ngh~ thu~t, tu tu6ng, quan ni~m clia tac gia thong qua each + Chi ra nhfrng dt,mg y ngh~ thu~t, tu tu6ng, quan ni~m clia tac gia thong qua each
su dvng ngon tU, hinh anh, ... su dvng ngon tU, hinh anh, ...
Bu6'c 4: D9c lqi, lciein tra, s?ra l6i va hoan thifn bai viet Bu6'c 4: D9c lqi, lciein tra, s?ra l6i va hoan thifn bai viet
- Ditnh ra khoang 3-5 pMt de d<;>c l<~i tU dau den cuoi hili, hoan thi~n nhfrng n(\i dung - Ditnh ra khoang 3-5 pMt de d<;>c l<~i tU dau den cuoi hili, hoan thi~n nhfrng n(\i dung
con thieu, chinh sua lbi chinh ta. con thieu, chinh sua lbi chinh ta.

43 43
3. Dim y khai 3. Dim y khai
a. bid a. bid
- Diin d~t van de nghi lu(in: Dung hlnh thuc trich d~n (cau tho/ nMn djnh) hoi:\c so - Diin d~t van de nghi lu(in: Dung hlnh thuc trich d~n (cau tho/ nMn djnh) hoi:\c so
sanh cac van de co lien quan de !;;to sv an tuQ'Ilg, hap diin cho bai viet. sanh cac van de co lien quan de !;;to sv an tuQ'Ilg, hap diin cho bai viet.
- Gioi thi~u tac gia, tac pham. - Gioi thi~u tac gia, tac pham.
- Gioi thi~u ve doi tuQ:ng nghi lu.\ffi. - Gioi thi~u ve doi tuQ:ng nghi lu.\ffi.
+ Neu Ia bai tho, hinh tuQ'Ilg, nhan v;!.t hay m9t khia c;;tnh thi chi c'iin neu ten. + Neu Ia bai tho, hinh tuQ'Ilg, nhan v;!.t hay m9t khia c;;tnh thi chi c'iin neu ten.
+ Neu Ia m9t do<:~n tho thi trich l;;ti dong d'iiu, dong cuoi cua do;;tn tho. + Neu Ia m9t do<:~n tho thi trich l;;ti dong d'iiu, dong cuoi cua do;;tn tho.
+ Neu Ia m9t do;;tn van xuoi thi neu vi tri cua do~n trich va n9i dm1g clia do;;tn van + Neu Ia m9t do;;tn van xuoi thi neu vi tri cua do~n trich va n9i dm1g clia do;;tn van
s~p cam nh;j.n, s~p cam nh;j.n,
b. Tluin b. Tluin
* V/Ii nd ltk plu7Jn * V/Ii nd ltk plu7Jn
- Gioi thi~u ng~ gQn hoim canh ra doi, xuat xu cua tac pham. - Gioi thi~u ng~ gQn hoim canh ra doi, xuat xu cua tac pham.
~:- J-1h/in tich / nlu;In d[/i flf\Yng nul cl1u ~:- J-1h/in tich / nlu;In d[/i flf\Yng nul cl1u
- Bam sat doi tuQ'Ilg din phan tich/ cam nh;j.n til van ban, tranh loi suy di~n. - Bam sat doi tuQ'Ilg din phan tich/ cam nh;j.n til van ban, tranh loi suy di~n.
- Phai ill ngh~ thui[it chi ra n9i dung: Chu y thu phap ngh~ thu;j.t tmoc, tu do chi ra y - Phai ill ngh~ thui[it chi ra n9i dung: Chu y thu phap ngh~ thu;j.t tmoc, tu do chi ra y
nghia tu tu6ng cua chung. nghia tu tu6ng cua chung.
- Bam sat the lo~i d~c trung cua doi tuQTig. - Bam sat the lo~i d~c trung cua doi tuQTig.
+ li\ tho: Can dva vao di;ic tmng thelo;;ti tho de cam nh.\in, phan tich. Dola nhfrng + li\ tho: Can dva vao di;ic tmng thelo;;ti tho de cam nh.\in, phan tich. Dola nhfrng
di:\c trung ve tU ngu, hinh imh, mau s~c, am thanh, giong di~u, nhip tho, each gieo van,.'' di:\c trung ve tU ngu, hinh imh, mau s~c, am thanh, giong di~u, nhip tho, each gieo van,.''
va di:\c bi~t Ia cau tU cua bai tho, do~ tho . va di:\c bi~t Ia cau tU cua bai tho, do~ tho .
• Co the chia thea bo CJ,lC bai tho, kh6 tho hoi:\c thea ffi(!Ch cam xuc, bam sat each su • Co the chia thea bo CJ,lC bai tho, kh6 tho hoi:\c thea ffi(!Ch cam xuc, bam sat each su
dl,lng cac hinh anh, bi~n phap ngh~ thu;j.t, ngon tU bieu cam, giong di~u tho, each ng~t dl,lng cac hinh anh, bi~n phap ngh~ thu;j.t, ngon tU bieu cam, giong di~u tho, each ng~t
nhip. nhip.
• Lva ch0n nhfrng phuong di~n di:\c s~c, noi bi[it, co gia tri nhat. • Lva ch0n nhfrng phuong di~n di:\c s~c, noi bi[it, co gia tri nhat.
• V;!.n dvng tot de kien thuc ve bi~n phap ngM thu;!.t tu til, thao tac l(lp lu;i.n de giiti • V;!.n dvng tot de kien thuc ve bi~n phap ngM thu;!.t tu til, thao tac l(lp lu;i.n de giiti
mi.\ rung 16p ngon til, hlnh i.\nh, chi ra dvng yngh~ thu~t va thong di~p n9i dung rna tac gia mi.\ rung 16p ngon til, hlnh i.\nh, chi ra dvng yngh~ thu~t va thong di~p n9i dung rna tac gia
muon truyen titi. muon truyen titi.
• Biet each dua ra nhfmg quan diem cua ca nhan de ban lu.\ffi ve d.c van de duqc dua • Biet each dua ra nhfmg quan diem cua ca nhan de ban lu.\ffi ve d.c van de duqc dua
ra trong tac pham. ra trong tac pham.
• Can d 0 c ki de va xac dinh dl'rng van de can nghi lu.\ffi de trien khai bai viet m9t each • Can d 0 c ki de va xac dinh dl'rng van de can nghi lu.\ffi de trien khai bai viet m9t each
chinh xac va khong qua om dom. chinh xac va khong qua om dom.
+ Neulil Cann~m ch~c cac di;ic trung cua thelo<~i de cam nh;j.n/ phan tichnhu: + Neulil Cann~m ch~c cac di;ic trung cua thelo<~i de cam nh;j.n/ phan tichnhu:
nhan de, cot truy~n (tinh huong truy~n), nhan vi\t, cac hlnh anh chi tiet dien hinh, di;ic nhan de, cot truy~n (tinh huong truy~n), nhan vi\t, cac hlnh anh chi tiet dien hinh, di;ic
s~c ve ngon til. s~c ve ngon til.
Q/tl ------. ------------------- -------------------- Q/tl ------. ------------------- --------------------

• C6 the phiin tich theo tuyen nhan v(lt (lai lich, ngo<:~i hlnh, philm chat, tinh each, each • C6 the phiin tich theo tuyen nhan v(lt (lai lich, ngo<:~i hlnh, philm chat, tinh each, each
t'mg xu trong tUng hoim citnh ... ), trl.nh tv di@n bien dta ciiu chuy~n, chu y den cac chi t'mg xu trong tUng hoim citnh ... ), trl.nh tv di@n bien dta ciiu chuy~n, chu y den cac chi
tiet ngh~ thu(\t di;ic siic, thai d9 cua nha van hoi;ic nguoi ke chuy~n doi v6i nhiin v(\t. Tu tiet ngh~ thu(\t di;ic siic, thai d9 cua nha van hoi;ic nguoi ke chuy~n doi v6i nhiin v(\t. Tu
d6 khai thac hi~u qua do;;m trich va neu b(\t duqc gia tri n9i dung. d6 khai thac hi~u qua do;;m trich va neu b(\t duqc gia tri n9i dung.
• Niim chil.c phuang phap phiin tich, blnh lu(\n, giiti thich, de trien khai van de nghi • Niim chil.c phuang phap phiin tich, blnh lu(\n, giiti thich, de trien khai van de nghi
lu(\n m9t each logic, day du va chinh xac. lu(\n m9t each logic, day du va chinh xac.
* Nh(m xet, danh gia kluii quat * Nh(m xet, danh gia kluii quat
- Nh(ln xet gia tri ngh~ thuat duqc the hi~n, til d6 chi ra tai nang ngM thu(lt cua t<l.c - Nh(ln xet gia tri ngh~ thuat duqc the hi~n, til d6 chi ra tai nang ngM thu(lt cua t<l.c
gi<i. gi<i.
- Neu gia tri n9i dung dta doi tuqng, til d6 chi ra tu tuang dta tac gia. - Neu gia tri n9i dung dta doi tuqng, til d6 chi ra tu tuang dta tac gia.
c. Ktt bai c. Ktt bai
- Khai quat ngk gon nhfmg net di;ic siic ve tu tuang va ngh~ thu(\t cua doi tuqng - Khai quat ngk gon nhfmg net di;ic siic ve tu tuang va ngh~ thu(\t cua doi tuqng
- Phat trien, lien tuang m6 r9ng va nang cao van de. - Phat trien, lien tuang m6 r9ng va nang cao van de.
H. Huang d~n each Jam do~n van nghi lu~n viin hQc H. Huang d~n each Jam do~n van nghi lu~n viin hQc
a. Cach li'im dofiln vii:n a. Cach li'im dofiln vii:n
Bu6c 1: Xtic djnh yeu diu ciw ae Bu6c 1: Xtic djnh yeu diu ciw ae
- Xac dinh ki cac yeu cau cua de bai (D6la bai tho nao? Do;;m tho d6 nii.m 6 vi tri nit0? - Xac dinh ki cac yeu cau cua de bai (D6la bai tho nao? Do;;m tho d6 nii.m 6 vi tri nit0?
N9i dung chinh cua bai tho/ do;;m tho Ia gl? Hlnh tuqng, chi tiet, khia c(lnh ngM thu(\t N9i dung chinh cua bai tho/ do;;m tho Ia gl? Hlnh tuqng, chi tiet, khia c(lnh ngM thu(\t
niim 6 vi tri nao trong biti tho? Doi tuqng can phiin tich, ciun nh(\n Ia gl?). niim 6 vi tri nao trong biti tho? Doi tuqng can phiin tich, ciun nh(\n Ia gl?).
- Xac dinh r6 yeu diu ve hlnh thuc (so ciiu, ket cau do;;m van). - Xac dinh r6 yeu diu ve hlnh thuc (so ciiu, ket cau do;;m van).
Bu6c 2: Tim t} cho doqn viin Bu6c 2: Tim t} cho doqn viin
- Xac dinh cau chu de dta do;;m van va vi tri cua ciiu chu de (tuy vao tUng kieu do;;m - Xac dinh cau chu de dta do;;m van va vi tri cua ciiu chu de (tuy vao tUng kieu do;;m
van, cau chu de se 6 nhfrng vi tri khac nhau.). van, cau chu de se 6 nhfrng vi tri khac nhau.).
- Tu cau chu de phat trien cac y chi tiet, Cl,l the. - Tu cau chu de phat trien cac y chi tiet, Cl,l the.
- Slip xep cac y theo thu tv logic hqp li. - Slip xep cac y theo thu tv logic hqp li.
Luu y: Phan phiin tich, cam nh(\n din d1)'a tren kien thuc co ban dii duqc tim hieu ve Luu y: Phan phiin tich, cam nh(\n din d1)'a tren kien thuc co ban dii duqc tim hieu ve
van ban. van ban.
Bu6c 3: Vier eric :l; thimh rfoqn vcln Bu6c 3: Vier eric :l; thimh rfoqn vcln
- Viet cac y vua tim duqc thanh do;;m van, can cu vitO vi tri cau chu de va each 1(\p - Viet cac y vua tim duqc thanh do;;m van, can cu vitO vi tri cau chu de va each 1(\p
lu(\n trong do(ln van. lu(\n trong do(ln van.
- Gifra cac y trong do;;m van din c6 S\1' lien ket ve n9i dung va hl.nh thuc. - Gifra cac y trong do;;m van din c6 S\1' lien ket ve n9i dung va hl.nh thuc.
- Cac di@n d<:~t luu !oat, m(!Ch l(IC, each dung tU ngfr chinh xac, viet dung chinh t<i. - Cac di@n d<:~t luu !oat, m(!Ch l(IC, each dung tU ngfr chinh xac, viet dung chinh t<i.
- C6 the su dvng nhieu kieu cau de do;;m van tr6 nen sinh d9ng, hap diln. - C6 the su dvng nhieu kieu cau de do;;m van tr6 nen sinh d9ng, hap diln.
Bu6'c 4: Dpc lt;7i, kiCln tra, sz:ra 18i i)il hoitn ihifn bizi viet Bu6'c 4: Dpc lt;7i, kiCln tra, sz:ra 18i i)il hoitn ihifn bizi viet
- Danh ra khoang 3-5 phUt de d 0 c l:;ti tlr dau den cuoi bai, hoan thi~n nhfrng n9i dung - Danh ra khoang 3-5 phUt de d 0 c l:;ti tlr dau den cuoi bai, hoan thi~n nhfrng n9i dung
con thieu, chl.nh sua li"ii chinh tit. con thieu, chl.nh sua li"ii chinh tit.
 c.AP roc 789+ THI vAo LOP 10 c.AP roc 789+ THI vAo LOP 10

b. Dim y khai quilt b. Dim y khai quilt

* M6'dot_m * M6'dot_m
- Giai thi~u tac gia, tac pham. - Giai thi~u tac gia, tac pham.
- Gi6i thi~u ve doi tuQng nghi lu(\n. - Gi6i thi~u ve doi tuQng nghi lu(\n.
+ Neu Ia hili tho, hinh tuQng, nhiln v~t hay m9t khia c<tnh thi chi din neu ten. + Neu Ia hili tho, hinh tuQng, nhiln v~t hay m9t khia c<tnh thi chi din neu ten.
+ Neu Ia m9t do<tn tho thi trich l<ti dong dau, dong cuoi ella do;;m tho. + Neu Ia m9t do<tn tho thi trich l<ti dong dau, dong cuoi ella do;;m tho.
+ Neu Ia m9t do;;m van xu6i thi neu vi tri cua do;;tn trich va n9i dung cua do;;m van + Neu Ia m9t do;;m van xu6i thi neu vi tri cua do;;tn trich va n9i dung cua do;;m van
s~p cam nh(\n. s~p cam nh(\n.
* Tltdn doqn * Tltdn doqn
-Viii net ve tac pham: Gioi thi~u ng~ g9n hoan cilnh sang tac, gia trj n9i dung khai -Viii net ve tac pham: Gioi thi~u ng~ g9n hoan cilnh sang tac, gia trj n9i dung khai
quat ella tac pham. quat ella tac pham.
- Lam ro van de nghi lu(\n: - Lam ro van de nghi lu(\n:
+ Bam sat doi tuQng can phi'm tich/ cam nh~n tU van ban, tranh loi suy di@n. + Bam sat doi tuQng can phi'm tich/ cam nh~n tU van ban, tranh loi suy di@n.
+ Di tU ngM thu~t cte chi ra n9i dung: Chli y phan tich thu phap ngh~ thu~t truoc, tU + Di tU ngM thu~t cte chi ra n9i dung: Chli y phan tich thu phap ngh~ thu~t truoc, tU
d6 chi ra y nghia m ru6ng cua chung. d6 chi ra y nghia m ru6ng cua chung.
+ Phan tich theo yeu cau cua cte, dung li le, diln chling lam ro van de can phan tich. + Phan tich theo yeu cau cua cte, dung li le, diln chling lam ro van de can phan tich.
- Danh gia chung: Danh gia khai quat ve n9i dung va ngh~ thu~t ella doi tuQng nghi lu(\n. - Danh gia chung: Danh gia khai quat ve n9i dung va ngh~ thu~t ella doi tuQng nghi lu(\n.
• Ktl dorm • Ktl dorm
- Khai quat ng~n g9n nhfing net d~c s~c ve m ru6ng va ngh~ thu~t cua doi tuqng. M6 - Khai quat ng~n g9n nhfing net d~c s~c ve m ru6ng va ngh~ thu~t cua doi tuqng. M6
r9ng, lien h~ de bai viet sau s~c hon. r9ng, lien h~ de bai viet sau s~c hon.
3. M9t so luu y khi viet b;'!i van. 3. M9t so luu y khi viet b;'!i van.
a. Lull y a. Lull y
- N~m duqc nhfing net co ban ve CUQC dOl lac gia, - N~m duqc nhfing net co ban ve CUQC dOl lac gia,
- Biet duqc hoan canh sang tac cua lac pham va phai d~t tac pham vi10 trong hoim - Biet duqc hoan canh sang tac cua lac pham va phai d~t tac pham vi10 trong hoim
canh ljch su C\1 the. canh ljch su C\1 the.
- Cac van de can bim lu~n thu9c ve tac gia, n9i dung cua tac pham hay ngh~ thu~t ella - Cac van de can bim lu~n thu9c ve tac gia, n9i dung cua tac pham hay ngh~ thu~t ella
tac pham. tac pham.
- H~ thOng lu(\n diem can ro rang, logic, each l~p lu~n cMt che, thuyet ph1,1c. - H~ thOng lu(\n diem can ro rang, logic, each l~p lu~n cMt che, thuyet ph1,1c.
- Cach di@n d;;tt chinh xac, ro rang, thehi~n duqc m\}C dich va tinh cam cua nguoi viet. - Cach di@n d;;tt chinh xac, ro rang, thehi~n duqc m\}C dich va tinh cam cua nguoi viet.
- Khi lam hili, can lien h~, m6 r9ng v6i nhfing lac philm khac c6 cling de tai. - Khi lam hili, can lien h~, m6 r9ng v6i nhfing lac philm khac c6 cling de tai.
IJ. Luu lf khi tich dO{)It tho; biii tho IJ. Luu lf khi tich dO{)It tho; biii tho
- Can n~m duqc m(\ch cam xuc, m tu6ng va cal t6i tru tinh ella lac gia de bill viet di - Can n~m duqc m(\ch cam xuc, m tu6ng va cal t6i tru tinh ella lac gia de bill viet di
dung hu6ng, tranh tinh tr;;mg bi l<tc de. dung hu6ng, tranh tinh tr;;mg bi l<tc de.
- Chu y cten each gieo van, nhip tho, the lo<ti, bi~n phap ngh~ thu~t va each su d\lng - Chu y cten each gieo van, nhip tho, the lo<ti, bi~n phap ngh~ thu~t va each su d\lng
ng6n til. ng6n til.
%it----------------------------------- %it-----------------------------------

c. Lml y khi phiin tfch aO(l11 trich hoif,c m(Jt tac pha1n truyijn, van xu!Ji
- Chu y den cot truy~n (tinh huong truy~n).
- Khi phan tich nhan v~t can eM y den tam ly, himh d9ng, loi noi, ...
- Thong di~p rna tac gia muon g{ri gil.m qua tac philm clia mlnh la g1? Gia trj n9i dung
tu tu6ng va n9i dung hi~n thuc clia tac philm.
- Dfut cht'rng can Cl). the, chinh xac, ngil.n g 0n va sue tich.
c. Lml y khi phiin tfch aO(l11 trich hoif,c m(Jt tac pha1n truyijn, van xu!Ji
- Chu y den cot truy~n (tinh huong truy~n).
- Khi phan tich nhan v~t can eM y den tam ly, himh d9ng, loi noi, ...
- Thong di~p rna tac gia muon g{ri gil.m qua tac philm clia mlnh la g1? Gia trj n9i dung
tu tu6ng va n9i dung hi~n thuc clia tac philm.
- Dfut cht'rng can Cl). the, chinh xac, ngil.n g 0n va sue tich.

BAI 3. NGHl LU~N VE M(H TAC PHAM TRUY~N, DO~N TRICH BAI 3. NGHl LU~N VE M(H TAC PHAM TRUY~N, DO~N TRICH
I. D~ng d~ nghj lu~n v~ m(\1 hie pham truy~n ho~c do~n trich !huang g~p I. D~ng d~ nghj lu~n v~ m(\1 hie pham truy~n ho~c do~n trich !huang g~p
Nghj luan ve m9t tac pham truy~n, do<tn trich la trlnh bay nhan xet, danh gia ve Nghj luan ve m9t tac pham truy~n, do<tn trich la trlnh bay nhan xet, danh gia ve
nhan v~t, sv ki~n chu cte hay ngh~ thu~t clia hie phil'm truy~n (hoi,ic do(ln trich). De bai nhan v~t, sv ki~n chu cte hay ngh~ thu~t clia hie phil'm truy~n (hoi,ic do(ln trich). De bai
nghi luan co the ra theo cac huang sau: nghi luan co the ra theo cac huang sau:
- Phan tich m9t tac phil'm truy~n (gia trj n9i dung, gia trj ngh~ thu~t clia truy~n hoi,ic - Phan tich m9t tac phil'm truy~n (gia trj n9i dung, gia trj ngh~ thu~t clia truy~n hoi,ic
m9t do(ln trich). m9t do(ln trich).
- Phan tich/ cam nhan ve m9t nhan v~t trong tac phil'm truy~n. - Phan tich/ cam nhan ve m9t nhan v~t trong tac phil'm truy~n.
- Phan tich m9t di,ic diem n9i dung hay ngh~ thu~t clia tac pham truy~n hoi,ic do(ln trich. - Phan tich m9t di,ic diem n9i dung hay ngh~ thu~t clia tac pham truy~n hoi,ic do(ln trich.
- Phan tich tinh huang truy~n. - Phan tich tinh huang truy~n.
-So sanh, doi chieu hai nhan v~t trong hai tac pham co cling chu de. -So sanh, doi chieu hai nhan v~t trong hai tac pham co cling chu de.
H. Hu&ng diln each Jam bai H. Hu&ng diln each Jam bai
1. C\ch !;1m biti 1. C\ch !;1m biti
Blr6c 1: Tim hiet1 rle va tim y Blr6c 1: Tim hiet1 rle va tim y
- Tim hie'u cte: - Tim hie'u cte:
+ Xac djnh doi tuQ'llg can nghj luan. + Xac djnh doi tuQ'llg can nghj luan.
+ Xac djnh van de nghj luan. + Xac djnh van de nghj luan.
- Tim y: Khi di tim y can di,it ra cac diu hOi: - Tim y: Khi di tim y can di,it ra cac diu hOi:
+Van de nghi luan duqc bieu hi~n trong tac pham nhu the niw? +Van de nghi luan duqc bieu hi~n trong tac pham nhu the niw?
+ Dau Ia n9i dung trong tam cua van de nghj luan? + Dau Ia n9i dung trong tam cua van de nghj luan?
+ Can dua ra nhfing hlnh imh nao trong tac pham hay lien h~ v6i nhfing tac phil'm + Can dua ra nhfing hlnh imh nao trong tac pham hay lien h~ v6i nhfing tac phil'm
nao cte lam noi b~t luan diem? nao cte lam noi b~t luan diem?
Bucic 2. Uip diuz .Y Bucic 2. Uip diuz .Y
a. Ma bai: Gi6i thi~u khai quat ve van de nghj luan, ve tac phil'm hoi,ic do(ln trich. a. Ma bai: Gi6i thi~u khai quat ve van de nghj luan, ve tac phil'm hoi,ic do(ln trich.
b. Than hili: b. Than hili:
- Trien khai cac van de thimh lu~n diem, the hi~n cac n9i dung khac nhau cua van - Trien khai cac van de thimh lu~n diem, the hi~n cac n9i dung khac nhau cua van
cte din nghi luan. cte din nghi luan.

,.,.,,,.,.. 47 ,.,.,,,.,.. 47
 - Phan tich, chung minh de lam sang t6 van de nghi lu~n: Chia van ae nghi lu~n - Phan tich, chung minh de lam sang t6 van de nghi lu~n: Chia van ae nghi lu~n
thanh cac lu~ diem, m6i lu~n diem din dUQC lam sang t6 rung khia c<mh bfug cac li le thanh cac lu~ diem, m6i lu~n diem din dUQC lam sang t6 rung khia c<mh bfug cac li le
va diin chling. va diin chling.
c. Ket bai: Danh gia khai quat ve y nghla cua van de nghi lu~. c. Ket bai: Danh gia khai quat ve y nghla cua van de nghi lu~.
Brdrc 3: Vift bili Brdrc 3: Vift bili
- Dva vao dan y da l~p, viet thanh bai van hoan chinh. - Dva vao dan y da l~p, viet thanh bai van hoan chinh.
-Viet it nhat 4- 5 do(l11 van, trong do<tn van the hi~n noi b~t lu~n diem va c6 nhung -Viet it nhat 4- 5 do(l11 van, trong do<tn van the hi~n noi b~t lu~n diem va c6 nhung
diin ch1mg cv the, chinh xac. diin ch1mg cv the, chinh xac.
- Bai viet c6 ba Cl)C mqch l<tC, loi van giau cam xuc, bieu cam. - Bai viet c6 ba Cl)C mqch l<tC, loi van giau cam xuc, bieu cam.

-Doc l<ti tU dau den cuai hili, hoan thi~n nhling n9i dung con thieu, chinh sua l6i -Doc l<ti tU dau den cuai hili, hoan thi~n nhling n9i dung con thieu, chinh sua l6i
chinh tit. chinh tit.
2. Dim y khili 2. Dim y khili
* *
- Gi6i thi~u ngi\n g 0 n tac gia, tac pham ho(ic do<tn trich. - Gi6i thi~u ngi\n g 0 n tac gia, tac pham ho(ic do<tn trich.
- Gi6i thi~u van de nghi lu~n. - Gi6i thi~u van de nghi lu~n.
Luu );: Neu Ia do<tn trich thi neu vi tri va n9i dung khai quat cua do(l11 trich d6. Luu );: Neu Ia do<tn trich thi neu vi tri va n9i dung khai quat cua do(l11 trich d6.
*Than bai *Than bai
'* Vdi nt~t hie phfi'm '* Vdi nt~t hie phfi'm
- Gi6i thi~u ngi\n gon hoan canh ra doi, xuat xu cua tac pham. - Gi6i thi~u ngi\n gon hoan canh ra doi, xuat xu cua tac pham.
* Phdn tich I rnd d't * Phdn tich I rnd d't
- Lan luQt trinh bay cac lu~ diem, can bam sat dai tu0ng din nghi lu~n tranh lai - Lan luQt trinh bay cac lu~ diem, can bam sat dai tu0ng din nghi lu~n tranh lai
suy dii'n. suy dii'n.
-Can xac dinh tinh huang truy~n va neu y ngh!a neu d6la tac pham ho(lc do<tn trich -Can xac dinh tinh huang truy~n va neu y ngh!a neu d6la tac pham ho(lc do<tn trich
c6 tinh huang truy~n. c6 tinh huang truy~n.

- Xac dinh dugc n9i dtmg trong tac philm g~n v6i yeu cau cua de bai. Tu d6 trien - Xac dinh dugc n9i dtmg trong tac philm g~n v6i yeu cau cua de bai. Tu d6 trien
khai thanh cac lu~n diem trong hili de phan tich ro rang, C\1 the tlmg khia C<;lnh. khai thanh cac lu~n diem trong hili de phan tich ro rang, C\1 the tlmg khia C<;lnh.
-Tim diin chling, chi tiet chin!< xac trong tac pham ae chung minh cho cac lu~n -Tim diin chling, chi tiet chin!< xac trong tac pham ae chung minh cho cac lu~n
diem trong hili. diem trong hili.
- Chtt y aen cac chi tiet ngh~ thu~t d(ic s~c, thai d9 cua nha van ho(ic ngnoi ke - Chtt y aen cac chi tiet ngh~ thu~t d(ic s~c, thai d9 cua nha van ho(ic ngnoi ke
chuy~n dai v6i nhan v~t. Tu d6 khai thac hi~u qua do<tn trich va neu b~t dugc gia tri chuy~n dai v6i nhan v~t. Tu d6 khai thac hi~u qua do<tn trich va neu b~t dugc gia tri
n9i dung. n9i dung.
-Can thehi~n nhfmg suy nghl, cam xlic rieng b-ong qua binh tiep c~, khitm pha tac philin. -Can thehi~n nhfmg suy nghl, cam xlic rieng b-ong qua binh tiep c~, khitm pha tac philin.
- N~m ch~c phuong phap phan tich, binh lu~, giiti thich, de trien khai van de nghi - N~m ch~c phuong phap phan tich, binh lu~, giiti thich, de trien khai van de nghi
lu~ m9t each logic, day dtt va chinh xac. lu~ m9t each logic, day dtt va chinh xac.
 * Nhijn xet, ,tanh gia kluli quat * Nhijn xet, ,tanh gia kluli quat
- Nh~ xet gia tri ngh~ tlmat duqc the'hi~n, tU d6 chi ra till nang ngh~ thu~t rua lac gia. - Nh~ xet gia tri ngh~ tlmat duqc the'hi~n, tU d6 chi ra till nang ngh~ thu~t rua lac gia.
- Neu gia trj n9i dung cua doi tuqng va chi ra tu tu6ng cua tac gia. - Neu gia trj n9i dung cua doi tuqng va chi ra tu tu6ng cua tac gia.
* Ke't bid: * Ke't bid:
- KMi quat ngi\n gc;m nhtrng net d~c s~c ve tu tu6ng va ngh~ thu~t cua doi tuqng. - KMi quat ngi\n gc;m nhtrng net d~c s~c ve tu tu6ng va ngh~ thu~t cua doi tuqng.
- Phat trien, lien tu6ng m6 r<)ng va nang cao van de. - Phat trien, lien tu6ng m6 r<)ng va nang cao van de.
3. M()t so dfeu din chU y khl vie't bai nghj lu~n vi! m()t hie pham tmy~n ho~c do~n !rich. 3. M()t so dfeu din chU y khl vie't bai nghj lu~n vi! m()t hie pham tmy~n ho~c do~n !rich.
- C"an ~ xet, danh gia ve tac pham truy~n ho~c do~ !rich m9t each r6 rang, chinh xac, - C"an ~ xet, danh gia ve tac pham truy~n ho~c do~ !rich m9t each r6 rang, chinh xac,
CO nhfrng )~p )u~, d§n chUng thuyet ph\IC, S~p xep theo mQl trinh 1\f chi,\! che, logic. CO nhfrng )~p )u~, d§n chUng thuyet ph\IC, S~p xep theo mQl trinh 1\f chi,\! che, logic.
- Trong qua trlnh pharr tich, din su dl,ll1g phuang pMp lien M, so sanh, doi chieu - Trong qua trlnh pharr tich, din su dl,ll1g phuang pMp lien M, so sanh, doi chieu
(lien h~ VOi CUQC d6i va phong each sang hie cua lac gia, hoan canh sang lac cua lac (lien h~ VOi CUQC d6i va phong each sang hie cua lac gia, hoan canh sang lac cua lac
pham, ho~c lien h~, doi chieu v6i cac lac pham c6 cling chu de). pham, ho~c lien h~, doi chieu v6i cac lac pham c6 cling chu de).
- Khi phan tich m9t do<tn trich, din d~t do~ !rich d6 trong moi quan h~ chlnh the - Khi phan tich m9t do<tn trich, din d~t do~ !rich d6 trong moi quan h~ chlnh the
v6i tac pham, m d6 phan tich, danh gia, kh~ng djnh vj tri, vai tro cua do~ trich trong v6i tac pham, m d6 phan tich, danh gia, kh~ng djnh vj tri, vai tro cua do~ trich trong
vi~c thehi~n chu de clia tac philln. vi~c thehi~n chu de clia tac philln.
- L(yj van trong bill vua phili linh ho<tl, khuc chiet, ch~t che de dam bilo d~c !rung - L(yj van trong bill vua phili linh ho<tl, khuc chiet, ch~t che de dam bilo d~c !rung
cua van ngN luan, vua phai c6 sv uyen chuyen, tinh te cho phil hqp v6i doi tuqng nghi cua van ngN luan, vua phai c6 sv uyen chuyen, tinh te cho phil hqp v6i doi tuqng nghi
luan Ia t<ic pham van hqc. luan Ia t<ic pham van hqc.
IU. Bai t~p v~n
d1,mg IU. Bai t~p v~n d1,mg
Dqc do<tn trich sau: Dqc do<tn trich sau:
[ ... ] N6 ... N6 vi'w li'mg ChQ' Dau hb bcic? Thtta giet aUQ'C baa nhieu th!f.ng? [ ... ] N6 ... N6 vi'w li'mg ChQ' Dau hb bcic? Thtta giet aUQ'C baa nhieu th!f.ng?
N guai aim ba am con cong m6i len dong aanh: N guai aim ba am con cong m6i len dong aanh:
- C6 gii!t aUQ'C th!f.ng nao aau. Ca lang chung n6 Vi('t gian thea Tay dm gii!t gi ni'ra! - C6 gii!t aUQ'C th!f.ng nao aau. Ca lang chung n6 Vi('t gian thea Tay dm gii!t gi ni'ra!
Co' 6ng lao nghfn dng hdn l~i, da m# te ran ran. Ong liio lqng di, tuirng nhu deh kh8ng thir Co' 6ng lao nghfn dng hdn l~i, da m# te ran ran. Ong liio lqng di, tuirng nhu deh kh8ng thir
dUQ'C. M(it luc lau iJng m6i rqn ee, nu!Jt m(it cai gi vuirng 6· ciJ; 6ng cat tii!ng hOi, giQng lqc hdn di: dUQ'C. M(it luc lau iJng m6i rqn ee, nu!Jt m(it cai gi vuirng 6· ciJ; 6ng cat tii!ng hOi, giQng lqc hdn di:
- Li?u c6 thijt khiJng h& bdc? Hay Ia chi lqi ... - Li?u c6 thijt khiJng h& bdc? Hay Ia chi lqi ...
- Thi chung tiJi vim ir du&i fly len day mii lqi. Vi!'t gian Ue th!ing chu tjch ma di ca iJng q. Tdy - Thi chung tiJi vim ir du&i fly len day mii lqi. Vi!'t gian Ue th!ing chu tjch ma di ca iJng q. Tdy
vi'w lang chung n6 bdo nhau vac ca than ra hoan h8. Th!ing chfmh B('u thi khuan ca ti1 chi!, dinh vi'w lang chung n6 bdo nhau vac ca than ra hoan h8. Th!ing chfmh B('u thi khuan ca ti1 chi!, dinh
dOng, vai v6c li!n xe cam-nh8ng, dua VQ' con li!n vj tri v6i giijc ir ngoai tinh ma lqi. dOng, vai v6c li!n xe cam-nh8ng, dua VQ' con li!n vj tri v6i giijc ir ngoai tinh ma lqi.
C6 nguai hOi: C6 nguai hOi:
-Sao bdo l?mg ChQ' Dau tinh than ldm w ma? ... -Sao bdo l?mg ChQ' Dau tinh than ldm w ma? ...
- A'y thtma My gia· ao ctiJi1 ra thtaay! ... - A'y thtma My gia· ao ctiJi1 ra thtaay! ...
(Limg, Kim Lan, Ngfr Van 9, t~p 1, NXB Ciao dvc, 2019) (Limg, Kim Lan, Ngfr Van 9, t~p 1, NXB Ciao dvc, 2019)
Cam nh~ clia em ve nhan v~t 6ng Hai trong truy~n ngi\n Umg cua Kim Lan qua tlnh Cam nh~ clia em ve nhan v~t 6ng Hai trong truy~n ngi\n Umg cua Kim Lan qua tlnh
huang ngh~ thu~t tren. huang ngh~ thu~t tren.

Trang 49 Trang 49
 CAP roc 789+ THI vAo UJP Hl CAP roc 789+ THI vAo UJP Hl

Htr&ng d~n gi;ii Htr&ng d~n gi;ii

1. Gioi thi~u chung 1. Gioi thi~u chung

- Gi&i thi~u tac gia Kim Lim, truy~n ng.fu Limg
- Gi&i thi~u qua n9i dung do<;1n trich: Tam tri;lng bimg hoimg, s1'mg sot, nga ngimg cua
6ng Hai khi nghe tin limg Chq Dau theo gi(ic.
2. Phan tich do(ln trich
a. Gi6i thii;u ngiin gqn tinh huoitg ong Hai nghe tin lting Chq theo giqc
- Gi&i thi~u khru quat ve hoim cimh cua 6ng Hai phru di tim cu.
- Tinh huong truy~n: 6ng Hai nghe tin limg Chq Dau theo gi(ic.
--. Day !a tinh huong truy~n v6 cling di,ic sk di,it nhim v~t vito thu thach ttr do lam
b~t len tinh than yeu lang, yeu nu&c, yeu each m<;1ng clia 6ng Hai.
b. Tam trq.ng c1ia ong Hai
- Luc m&i nghe tin, 6ng ng<;1c nhien den bimg hoang, sung so:
+ Co' ngh~n iing.
+ Da mi# te ran ran.
+ Gi9ng lqc hdn eli.
+ Lifng eli nhu: kh8ng tM elu:(Yc ...
- Trong n6i dau dan den cling ct,rc, 6ng v~ con mang trong minh m9t chut hi v.;mg
"Li~u co th~t kh6ng ha bac? Hay !a chi l<;1i. .. "
- Nhung cau khfutg djnh phia sau clia nguoi dim bit da lam 6ng duang nhu hoan toan
svp do. Loi khfutg djnh ch~c nich do nhung con dao cua sau vito tam can 6ng, khien 6ng
dau dan den nghl;'t tho. Ong dau dan den muc nhu kh6ng di'eu khien dU'Q'C than the cua
chinhminh.
--. Tac gia da mieu ta rat tinh te tiim tr<;1ng bimg hoang, stmg sot, uat uc, dau dan, tlii
h6 clia nhan v~t. Ni'em tv hito ve limg Chq Dau bil'y !au b6ng svp do.
- Tu giay phlit do, 6ng chlm viw tam tr<;lng hoang mang, dau kho, sq hai. 6ng lo I.fug,
xot xa, tr~n trQC ca dem.
- Cru tin ay con khien 6ng day dtrt, gi~ng xe du d.;li: Vi 6ng vua yeu limg, vua yeu
nu&c, 6ng bu6c phili Iva chQn giua hai fmh cam ay.
--. Mieu ta di~n bien tam tr<;1ng 6ng Hai khi nghe tin limg Chq Dau theo gii,ic, Kim Lim
da phim anh nhiing net d<;'p m&i trong tam hon nguoi n6ng dan sau each m<;lflg. Cling
v&i tinh yeu limg tha thlet hQ con trim day fmh yeu dat nu&c va nhl~t tl.nh each mqng.
3. Danh gia chung
- Kim Lan da mieu ta chan thvc, s~c sao di~n bien tam tr<;lflg 6ng Hai.
- Loi ke chuy~n giim di, tv nhien, ng6n ngfr mang tinh khau ngfr.
- Ngoi but phiin tich tiim li s~c sao.
- Gi&i thi~u tac gia Kim Lim, truy~n ng.fu Limg
- Gi&i thi~u qua n9i dung do<;1n trich: Tam tri;lng bimg hoimg, s1'mg sot, nga ngimg cua
6ng Hai khi nghe tin limg Chq Dau theo gi(ic.
2. Phan tich do(ln trich
a. Gi6i thii;u ngiin gqn tinh huoitg ong Hai nghe tin lting Chq theo giqc
- Gi&i thi~u khru quat ve hoim cimh cua 6ng Hai phru di tim cu.
- Tinh huong truy~n: 6ng Hai nghe tin limg Chq Dau theo gi(ic.
--. Day !a tinh huong truy~n v6 cling di,ic sk di,it nhim v~t vito thu thach ttr do lam
b~t len tinh than yeu lang, yeu nu&c, yeu each m<;1ng clia 6ng Hai.
b. Tam trq.ng c1ia ong Hai
- Luc m&i nghe tin, 6ng ng<;1c nhien den bimg hoang, sung so:
+ Co' ngh~n iing.
+ Da mi# te ran ran.
+ Gi9ng lqc hdn eli.
+ Lifng eli nhu: kh8ng tM elu:(Yc ...
- Trong n6i dau dan den cling ct,rc, 6ng v~ con mang trong minh m9t chut hi v.;mg
"Li~u co th~t kh6ng ha bac? Hay !a chi l<;1i. .. "
- Nhung cau khfutg djnh phia sau clia nguoi dim bit da lam 6ng duang nhu hoan toan
svp do. Loi khfutg djnh ch~c nich do nhung con dao cua sau vito tam can 6ng, khien 6ng
dau dan den nghl;'t tho. Ong dau dan den muc nhu kh6ng di'eu khien dU'Q'C than the cua
chinhminh.
--. Tac gia da mieu ta rat tinh te tiim tr<;1ng bimg hoang, stmg sot, uat uc, dau dan, tlii
h6 clia nhan v~t. Ni'em tv hito ve limg Chq Dau bil'y !au b6ng svp do.
- Tu giay phlit do, 6ng chlm viw tam tr<;lng hoang mang, dau kho, sq hai. 6ng lo I.fug,
xot xa, tr~n trQC ca dem.
- Cru tin ay con khien 6ng day dtrt, gi~ng xe du d.;li: Vi 6ng vua yeu limg, vua yeu
nu&c, 6ng bu6c phili Iva chQn giua hai fmh cam ay.
--. Mieu ta di~n bien tam tr<;1ng 6ng Hai khi nghe tin limg Chq Dau theo gii,ic, Kim Lim
da phim anh nhiing net d<;'p m&i trong tam hon nguoi n6ng dan sau each m<;lflg. Cling
v&i tinh yeu limg tha thlet hQ con trim day fmh yeu dat nu&c va nhl~t tl.nh each mqng.
3. Danh gia chung
- Kim Lan da mieu ta chan thvc, s~c sao di~n bien tam tr<;lflg 6ng Hai.
- Loi ke chuy~n giim di, tv nhien, ng6n ngfr mang tinh khau ngfr.
- Ngoi but phiin tich tiim li s~c sao.

Trang 50 Trang 50
 ~~~--~~~~~~~~ -- --- --~.~~~--~~ ~~~--~~~~~~~~ -- --- --~.~~~--~~

'
BAI 4. NGm LU~N
" "' MOT
VE " '
BAI THO, DO~N THO '
BAI 4. NGm LU~N
" "' MOT
VE " '
BAI THO, DO~N THO
I. Cic d~ng d'e nghi lu%n v'e mi;it bai tho, do~n tho thu<'mg g~p I. Cic d~ng d'e nghi lu%n v'e mi;it bai tho, do~n tho thu<'mg g~p
- Phan tich/ciun nh~n m9t do~n tho, bai tho. - Phan tich/ciun nh~n m9t do~n tho, bai tho.
- Phiin tich/cam nh~n m9t hlnh anh, chi tiet trong bai tho. - Phiin tich/cam nh~n m9t hlnh anh, chi tiet trong bai tho.
- Phan tich gia trj n9i dung hay ngh~ thu~t trong biti tho ho~c do~ tho. - Phan tich gia trj n9i dung hay ngh~ thu~t trong biti tho ho~c do~ tho.
-So sanh giu hai bai tho, hai do~ tho. -So sanh giu hai bai tho, hai do~ tho.
n. Cach lam hili n. Cach lam hili
1. Cac bu&c lam bill 1. Cac bu&c lam bill
Bu6·c 1. Tim ae va tim tj Bu6·c 1. Tim ae va tim tj
- DQC ki de biti va xac djnh ni;ii dung rna de bai yeu diu: - DQC ki de biti va xac djnh ni;ii dung rna de bai yeu diu:
+ D6la bill tho nao? Do~ tho d6 nfun 6 vj tri nao? N<:\i dung chinh cua bai tho/ + D6la bill tho nao? Do~ tho d6 nfun 6 vj tri nao? N<:\i dung chinh cua bai tho/
do~ tho la gi? do~ tho la gi?
+Van de din nghi lui'tn la gl? +Van de din nghi lui'tn la gl?
+ Doi tuQng can phiin tich/cam nhi'tn gi? + Doi tuQng can phiin tich/cam nhi'tn gi?
-Tlmy: -Tlmy:
+Tim hie'u nhfrng net chung ve tac gia, hoan canh sang tac bill tho. +Tim hie'u nhfrng net chung ve tac gia, hoan canh sang tac bill tho.
+Tim hieu nhi:fng d~c s~c ve ngh~ thu~t va gia tri n<:\i dung clia do~ tho, bill tho ay. +Tim hieu nhi:fng d~c s~c ve ngh~ thu~t va gia tri n<:\i dung clia do~ tho, bill tho ay.
+ Xac djnh va s~p xep cac lu~n diem theo bO Cl,lC m;;tch l;;tc, r6 rang va g~ v&i van de + Xac djnh va s~p xep cac lu~n diem theo bO Cl,lC m;;tch l;;tc, r6 rang va g~ v&i van de
nghi lui'tn rna de hili dua ra. nghi lui'tn rna de hili dua ra.
Btr6·c 2. Lijp dan y Btr6·c 2. Lijp dan y
a. Mo bill: a. Mo bill:
- Gi6i thi~u kh:ii quat t<\c gia, tac philm. - Gi6i thi~u kh:ii quat t<\c gia, tac philm.
- Gi6i thi~u ve van de nghi lui'tn. - Gi6i thi~u ve van de nghi lui'tn.
b. Than bai b. Than bai
- Lan lugt dua ra cac lui'tn diem ve ni;ii dung va ngh~ thu~t clia do~ tho, bill tho, - Lan lugt dua ra cac lui'tn diem ve ni;ii dung va ngh~ thu~t clia do~ tho, bill tho,
- Tim nhi:fng diln chting r6 rang, chinh xac co trong tac pha'm. Co the lien ket, d:Oi - Tim nhi:fng diln chting r6 rang, chinh xac co trong tac pha'm. Co the lien ket, d:Oi
chieu v6i nhung ciiu tho, do;;tn tho c6 cling chu de de linn siiu s~c han lui'tn diem. chieu v6i nhung ciiu tho, do;;tn tho c6 cling chu de de linn siiu s~c han lui'tn diem.
c. Ket hili: c. Ket hili:
- Khai quat chung ve y nghia cua do~ tho, bai tho. - Khai quat chung ve y nghia cua do~ tho, bai tho.
- Ma r9ng, lien h~. - Ma r9ng, lien h~.
Bu6c 3: Viet bizi Bu6c 3: Viet bizi
- Dva vao dan y da l~p, viet thanh bili van hoan chinh. - Dva vao dan y da l~p, viet thanh bili van hoan chinh.
-Viet it nhat 4- 5 do~ van, trong do;;tn van the'hi~n noi b~t lu~n die'rn va co nhi:fng -Viet it nhat 4- 5 do~ van, trong do;;tn van the'hi~n noi b~t lu~n die'rn va co nhi:fng
diln chting Cl). the, chinh xac. diln chting Cl). the, chinh xac.
- Bai viet c6 bo Cl,lC m;;tch l;;tc, lai van giau cam xuc, bieu cam. - Bai viet c6 bo Cl,lC m;;tch l;;tc, lai van giau cam xuc, bieu cam.

Trang 51 Trang 51
 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10
" "
Bu{rc 4: D~IC !r,ti, kifln trn, Slf'a l(5i un horln thifn brli vifl: Bu{rc 4: D~IC !r,ti, kifln trn, Slf'a l(5i un horln thifn brli vifl:
- DQC L""i ru dau den cuoi bai, haan thi~n nhfrng n9i dung con thieu, chinh sua 16i - DQC L""i ru dau den cuoi bai, haan thi~n nhfrng n9i dung con thieu, chinh sua 16i
chinh ta. chinh ta.
2. Dim y khai quat 2. Dim y khai quat
*M& *M&
- Gioi thi~u tac gia va da<;~n tho, bai tho can phiin tich (c6 the chep l<;~i cit da9n tho, - Gioi thi~u tac gia va da<;~n tho, bai tho can phiin tich (c6 the chep l<;~i cit da9n tho,
neu daqn tho qua diti thl chi can chep hai cau dau, cham cham roi chep hai d\u cuoi). neu daqn tho qua diti thl chi can chep hai cau dau, cham cham roi chep hai d\u cuoi).
- Gioi thi~u van de nghi lu~: - Gioi thi~u van de nghi lu~:
Luu y: Neu Ia dqng bai c6 hai da9n tho, hai hili tho thl can gioi thi~u ca hai tac gia va Luu y: Neu Ia dqng bai c6 hai da9n tho, hai hili tho thl can gioi thi~u ca hai tac gia va
hai bai tho hai bai tho
*Than bid *Than bid
- Vai net ve tac pham: Neu khai quat ve vi tri, cam xuc chu d9a clia daqn tho, bai tho. - Vai net ve tac pham: Neu khai quat ve vi tri, cam xuc chu d9a clia daqn tho, bai tho.
- Phan tich/cam nh~n ve daqn tho, hili tho: - Phan tich/cam nh~n ve daqn tho, hili tho:
+ C6 the phan tich thea bo Cl,IC ha;:ic m<;~ch cam xuc cua daqn tho, biti tho. + C6 the phan tich thea bo Cl,IC ha;:ic m<;~ch cam xuc cua daqn tho, biti tho.
+ C6 the phan tich thea rung dong, nmg kh6 ha~c thea cau true cua da9n tho, hili tho, + C6 the phan tich thea rung dong, nmg kh6 ha~c thea cau true cua da9n tho, hili tho,
+ C6 the phan tich da9n tho, bai tho thea hinh tuqng, n 0i dung xuyen suot hili tho. + C6 the phan tich da9n tho, bai tho thea hinh tuqng, n 0i dung xuyen suot hili tho.
M6i lu~ diem Ia m 0t n 0i dung 16n trong da<;~n tho, hili tho. M6i lu~ diem Ia m 0t n 0i dung 16n trong da<;~n tho, hili tho.
+Can chu y den nhfrng hinh ilnh, bieu tuqng, nhfrng bi~n phap ngh~ thu~t tieu bieu, +Can chu y den nhfrng hinh ilnh, bieu tuqng, nhfrng bi~n phap ngh~ thu~t tieu bieu,
bam sat ru ngfr, nhip di~u de' phan tich. Tu vi~c phiin tich ngh~ thu~t se giiti nghia duqc bam sat ru ngfr, nhip di~u de' phan tich. Tu vi~c phiin tich ngh~ thu~t se giiti nghia duqc
cac hlnh ilnh, hlnh tuqng bieu trung, y nghia cua cau tho, da<tn tho. cac hlnh ilnh, hlnh tuqng bieu trung, y nghia cua cau tho, da<tn tho.
+ Lien h~, so silnh voi nhfrng da<;~n tho, bai tho cling chu de de bai viet them phang + Lien h~, so silnh voi nhfrng da<;~n tho, bai tho cling chu de de bai viet them phang
phu va sau siic han. phu va sau siic han.
- Nh~ xet va dilnh gia: - Nh~ xet va dilnh gia:
+ Nh~ xet gia tri ngh~ thu~t, ru d6 chi ra tai nang ngh~ thu~t cua tac gia. + Nh~ xet gia tri ngh~ thu~t, ru d6 chi ra tai nang ngh~ thu~t cua tac gia.
+ Neu gia tri n 0i dung cua doi tuqng, ru d6 chi ra tu luang clia hie gia. + Neu gia tri n 0i dung cua doi tuqng, ru d6 chi ra tu luang clia hie gia.
* b.ii * b.ii
- Khai quat ngil.n gQn nhfrng net di;ic sil.c ve tu tu&ng va ngh~ thu~t - Khai quat ngil.n gQn nhfrng net di;ic sil.c ve tu tu&ng va ngh~ thu~t
- Phat trien, lien tu&ng m6 r9ng va nang cao van de. - Phat trien, lien tu&ng m6 r9ng va nang cao van de.
3. luu y khi bai van bili 3. luu y khi bai van bili
- Can khai thac duqc mqch cam xuc va tu tu&ng CtJa cai t6i trfr tlnh trang hie pham. - Can khai thac duqc mqch cam xuc va tu tu&ng CtJa cai t6i trfr tlnh trang hie pham.
- Chu y den ket cau clia hili tho, vi ket cau chinh Ia m9ch dii'n bien tiim lr9ng, cam - Chu y den ket cau clia hili tho, vi ket cau chinh Ia m9ch dii'n bien tiim lr9ng, cam
xuc cua nhan v~t trfr tinh. xuc cua nhan v~t trfr tinh.
-Trang qua trinh nghi lu~n, can phili chu y khi khai thac ng6n ngu cling nhu cac bi~n -Trang qua trinh nghi lu~n, can phili chu y khi khai thac ng6n ngu cling nhu cac bi~n
phap ngh~ thu~t tu ttr trong tho. Vi trang tho, ng6n ngfr tho c6 chile nang bieu hi~n c1,1 phap ngh~ thu~t tu ttr trong tho. Vi trang tho, ng6n ngfr tho c6 chile nang bieu hi~n c1,1
the tam trqng, cam xuc, suy tu cua chu the trfr tlnh. the tam trqng, cam xuc, suy tu cua chu the trfr tlnh.
@- ---------------------·-·-·--·- @- ---------------------·-·-·--·-

-Can dil.n y kien ct'ta nguoi khac (cac nha nghien cuu, phi' b\nh van hQc) hoi;ic lien h~, -Can dil.n y kien ct'ta nguoi khac (cac nha nghien cuu, phi' b\nh van hQc) hoi;ic lien h~,
SO sanh, doi chieu v6i nhfrng diu tho, do(ln tho, biti tho khac rung de tid de Sl,f phan tich, SO sanh, doi chieu v6i nhfrng diu tho, do(ln tho, biti tho khac rung de tid de Sl,f phan tich,
danh gia, bim lu;iin duqc sau s~c va giau sue thuyet phvc han. danh gia, bim lu;iin duqc sau s~c va giau sue thuyet phvc han.
IV. Bilil~p v~n dvng IV. Bilil~p v~n dvng
Cam nh;iin ve h\nh anh nguoi linh trong do(ln tho sau: Cam nh;iin ve h\nh anh nguoi linh trong do(ln tho sau:
Anh v&i toi biei h'eng can &n lqnh, Anh v&i toi biei h'eng can &n lqnh,
So't run nguai, vieng trcin u&t mo hOi. So't run nguai, vieng trcin u&t mo hOi.
Ao anh rdch vai Ao anh rdch vai
Quan toi c6 vili mdnh vci Quan toi c6 vili mdnh vci
Mi?ng cuo·i buo't gici Mi?ng cuo·i buo't gici
Chan lch8ng giay Chan lch8ng giay
Thuang nhau tay ndm lily ban tay! Thuang nhau tay ndm lily ban tay!
Dem nay rieng hoang suong mu{i1 Dem nay rieng hoang suong mu{i1
Dimg cqnh ben nhau ch& giijc t&i Dimg cqnh ben nhau ch& giijc t&i
D'au sung trang treo. D'au sung trang treo.
(Dong chi, Chinh Hfru, Ngfi: van 9, t~p m9t, (Dong chi, Chinh Hfru, Ngfi: van 9, t~p m9t,
NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019) NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Hu&ng diin giai Hu&ng diin giai
1. Gi&i thi~u chung 1. Gi&i thi~u chung
- Gi&i thi~u tac gia Chinh Hfru, bid tho Dong chi - Gi&i thi~u tac gia Chinh Hfru, bid tho Dong chi
- Gi&i thi~u n9i dung do(ln trich: T\nh dong chi d.;p de, cao ca ct:1a nhilng nguoi linh. - Gi&i thi~u n9i dung do(ln trich: T\nh dong chi d.;p de, cao ca ct:1a nhilng nguoi linh.
2. Phan lich 2. Phan lich
a. Tinh than do an ki!t, yi!u thuong ctia nhfing nguoi linh no! b{it len trong hoan canh gian khiJ' a. Tinh than do an ki!t, yi!u thuong ctia nhfing nguoi linh no! b{it len trong hoan canh gian khiJ'
- Nhilng kh6 khan rna nguoi linh gi;ip phai trong nhfrng ngay thang chien dau: - Nhilng kh6 khan rna nguoi linh gi;ip phai trong nhfrng ngay thang chien dau:
+ Dat nu&c ta con ngheo, nhilng nguoi linh con thieu than quiin trang, quiin dl,lllg, + Dat nu&c ta con ngheo, nhilng nguoi linh con thieu than quiin trang, quiin dl,lllg,
phai doi mi;it v6i sot ret rimg, cai l(lllh gia cua man dem. phai doi mi;it v6i sot ret rimg, cai l(lllh gia cua man dem.
+ Chi d6i milnh quan va, cai ao rach vai, nguOi linh vil.n vilng long theo khang chien, + Chi d6i milnh quan va, cai ao rach vai, nguOi linh vil.n vilng long theo khang chien,
mi;ic dtl nv cuoi ay la nv cuoi gia buot, li;ing cam. mi;ic dtl nv cuoi ay la nv cuoi gia buot, li;ing cam.
+ T\nh dong d9i qua th~t cang trong gian kho l(li cang t6a sang, no gan giii rna chan + T\nh dong d9i qua th~t cang trong gian kho l(li cang t6a sang, no gan giii rna chan
tht,rc, kh6ng gia doi, cao xa. tht,rc, kh6ng gia doi, cao xa.
- M9t nv cuoi l(lc quan, m9t ni'em tin tat thkg: nv cuoi chinh la bie'u tuQ.ng cua nguoi - M9t nv cuoi l(lc quan, m9t ni'em tin tat thkg: nv cuoi chinh la bie'u tuQ.ng cua nguoi
linh khi chien dau, trong hOa b\nh cling nhu khi xay dl,lllg To quae, m9t nv cuoi ng(lo linh khi chien dau, trong hOa b\nh cling nhu khi xay dl,lllg To quae, m9t nv cuoi ng(lo
ngh@, yeu thtrang, rnQt n1,1 CUOi l(IC quan chien thkg. ngh@, yeu thtrang, rnQt n1,1 CUOi l(IC quan chien thkg.
 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

b. ve il?p ng&i sang cua nguo·i linh b. ve il?p ng&i sang cua nguo·i linh
- Nhting nguai linh dtmg giua "rtmg hoang suong muoi" trong m9t kh6ng gian nui - Nhting nguai linh dtmg giua "rtmg hoang suong muoi" trong m9t kh6ng gian nui
rung r9ng 16n, hoang vu, v~ng ve voi khi h~u kh~c nghi~t thvc hi~n nhi~m vv m9t each rung r9ng 16n, hoang vu, v~ng ve voi khi h~u kh~c nghi~t thvc hi~n nhi~m vv m9t each
chu dt;\ng, Sfu sang qua dt;\ng ru "cha". 1Jnh dong chi da SU'Oi am long hQ, giup hQ VU'Qt chu dt;\ng, Sfu sang qua dt;\ng ru "cha". 1Jnh dong chi da SU'Oi am long hQ, giup hQ VU'Qt
len tat ca ... len tat ca ...

- "Dau sung trang treo" la m9t hlnh anh tho d9c dao, co sue gQi nhieu lien tu6ng phong - "Dau sung trang treo" la m9t hlnh anh tho d9c dao, co sue gQi nhieu lien tu6ng phong
phusauxa. phusauxa.
+"Sung" biih1 tuqng cho chien tranh, cho hi~n thvc khoc li~t. "Trang" bieu tll'Qng cho +"Sung" biih1 tuqng cho chien tranh, cho hi~n thvc khoc li~t. "Trang" bieu tll'Qng cho
ve d';'p yen binh, mo m9ng va lang m;:m. ve d';'p yen binh, mo m9ng va lang m;:m.
+ Hai hlnh anh "sung" va "trang" ket hQp voi nhau t<:>o nen m9t bieu tll'Qng d';'p ve + Hai hlnh anh "sung" va "trang" ket hQp voi nhau t<:>o nen m9t bieu tll'Qng d';'p ve
CUQC dai nguai linh: chien sl rna thi sl, thvc t<:>i rna mo mt;\ng. Hinh anh ay mang dU'QC ca CUQC dai nguai linh: chien sl rna thi sl, thvc t<:>i rna mo mt;\ng. Hinh anh ay mang dU'QC ca
d~c diem cua tho ca khang chien - m9t nen tho giau chat hi~n thvc va giau cam htmg d~c diem cua tho ca khang chien - m9t nen tho giau chat hi~n thvc va giau cam htmg
lang m;:m. lang m;:m.
--.. Nhting nguai linh, nhting anh b9 d9i Cl,l Ho sat C(l.nh vai nhau "ke vai sat canh" --.. Nhting nguai linh, nhting anh b9 d9i Cl,l Ho sat C(l.nh vai nhau "ke vai sat canh"
cung chien hila dau tranh gianh d9c l~p. cung chien hila dau tranh gianh d9c l~p.
3. Danh gia chung 3. Danh gia chung
- Do;:m tho vua the hi~n nhung ve d';'p giim dj, binh di khi noi ve dai song v~t chat - Do;:m tho vua the hi~n nhung ve d';'p giim dj, binh di khi noi ve dai song v~t chat
cua nguai chien sl, vua the hi~n ve d';'p cao ca, thieng lieng, tho m9ng khi noi ve dai cua nguai chien sl, vua the hi~n ve d';'p cao ca, thieng lieng, tho m9ng khi noi ve dai
song tam hon, ve tinh dong chi cua cac anh - nguai Hnh trong bu6i dau khang chien. song tam hon, ve tinh dong chi cua cac anh - nguai Hnh trong bu6i dau khang chien.

Trang 54 Trang 54
 """'
PHAN II. """'
PHAN II.
HE• THONG KIEN THUC cAc HE• THONG KIEN THUC cAc
, N A , N A

TAC PHAM TRONG

•
TAM TAC PHAM TRONG
•
TAM

55 55
 CAP roc 789+ THI vAo lOP HJ CAP roc 789+ THI vAo lOP HJ

CHlJ DE VAN HQC TRUNG DAJ CHlJ DE VAN HQC TRUNG DAJ
BAI 1. CHUYtN NGUOI CON GAI NAM XUONG BAI 1. CHUYtN NGUOI CON GAI NAM XUONG
Nguy~n Dfr Nguy~n Dfr
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. T<ic gi<1 1. T<ic gi<1
- Nguyi'n Dfr (chua r6 nam sinh nam mat) que 6 Thanh Mi~n, Hii Duang. Ong song - Nguyi'n Dfr (chua r6 nam sinh nam mat) que 6 Thanh Mi~n, Hii Duang. Ong song
vao ntra dau the ki XVI, hJ.c tri'eu dinh nha Le bih dau khung hoimg, cac t~p doan Le, vao ntra dau the ki XVI, hJ.c tri'eu dinh nha Le bih dau khung hoimg, cac t~p doan Le,
Mqc, Trinh tranh gianh quyen h)"c, gay ra canh n9i chien keo dai khien nhi\n di\n !'am Mqc, Trinh tranh gianh quyen h)"c, gay ra canh n9i chien keo dai khien nhi\n di\n !'am
than. 6ng hac r9ng, titi cao, Ia hac tro gi6i ctJa Nguyi'n Binh Khiem. than. 6ng hac r9ng, titi cao, Ia hac tro gi6i ctJa Nguyi'n Binh Khiem.
- Ong song vao thai ki eM d9 phong kien Le-Milc-Trinh tranh giimh quyen h,rc, Ia thai - Ong song vao thai ki eM d9 phong kien Le-Milc-Trinh tranh giimh quyen h,rc, Ia thai
k\ trieu Le cia b~t cfau khung hoang - rna cfau cho m9t chang dai ljch sl'r toi tam cua xa k\ trieu Le cia b~t cfau khung hoang - rna cfau cho m9t chang dai ljch sl'r toi tam cua xa
hQi nuoc ta thai phong kien: lo;;m lqc trien mien, dan tlnh khon kho. hQi nuoc ta thai phong kien: lo;;m lqc trien mien, dan tlnh khon kho.
- Sau khi thi eli\ huang cong, 6ng chi lam quan m9t nam roi cao quan ve 6 an 6 vimg - Sau khi thi eli\ huang cong, 6ng chi lam quan m9t nam roi cao quan ve 6 an 6 vimg
nui rirng Thanh Hoa. Ong de' lqi m9t sv nghi~p van hac khiem ton, nhtrng co gia trj to nui rirng Thanh Hoa. Ong de' lqi m9t sv nghi~p van hac khiem ton, nhtrng co gia trj to
Ion trong nen van hac Vi~t Nam, n6i b~t nhat Ia Truycn ki mqn luc. Ion trong nen van hac Vi~t Nam, n6i b~t nhat Ia Truycn ki mqn luc.
2. Tac philm 2. Tac philm
a. Hod11 canh sang tac a. Hod11 canh sang tac
- Tac phil'm ra doi vao the ki XVI, Ia thai trieu dinh nhit Le b~t dau khung hoimg, de - Tac phil'm ra doi vao the ki XVI, Ia thai trieu dinh nhit Le b~t dau khung hoimg, de
t~p doan phong kien Le, Mqc, Trinh tranh gianh quyen binh, gay ra cac cu9c nQi chien t~p doan phong kien Le, Mqc, Trinh tranh gianh quyen binh, gay ra cac cu9c nQi chien
keo dili, l<'lm doi song nhi\n dan v6 cling eve kh6 cling nhu gay ra bi kich cho biet bao keo dili, l<'lm doi song nhi\n dan v6 cling eve kh6 cling nhu gay ra bi kich cho biet bao
gia dinh. gia dinh.
b. l\lgu0n gf/cF xzf· b. l\lgu0n gf/cF xzf·
- Clwy('n ngrdxi con giii Nam Xuang Ia truy~n thU 16 trong TruyCn ki mqn Tuc. Truy~n c6 - Clwy('n ngrdxi con giii Nam Xuang Ia truy~n thU 16 trong TruyCn ki mqn Tuc. Truy~n c6
nguon goc nr mQt truy~n dan gian ten L'l Vi chang Tnrong (Kho tang truy~n co tich Vi~t nguon goc nr mQt truy~n dan gian ten L'l Vi chang Tnrong (Kho tang truy~n co tich Vi~t
Nam). Qua cau chuy~n ve CUQC doi va cai chet thuang tam cua Vu Nuang, Chzn;enngzrili Nam). Qua cau chuy~n ve CUQC doi va cai chet thuang tam cua Vu Nuang, Chzn;enngzrili
con gtii Nam Xmmg the hi~n mem thuang cam doi voi so ph~n oan nghi~t, dong thai ca con gtii Nam Xmmg the hi~n mem thuang cam doi voi so ph~n oan nghi~t, dong thai ca
ng9i ve d<i'p truyen thong cua nhfrng phv nfr Vi~t Nam duoi che d9 phong kien. ng9i ve d<i'p truyen thong cua nhfrng phv nfr Vi~t Nam duoi che d9 phong kien.

- Truycu kljman luc co nghia Ia "Chi chep tdn mqn nhu·ng dieu lei lq vtin dur;c luu truycn" - Truycu kljman luc co nghia Ia "Chi chep tdn mqn nhu·ng dieu lei lq vtin dur;c luu truycn"
Ia truy~n truyen ki, thu9c Ioili van xu6i tv sv, co nguon goc til van hac Trung Quoc va Ia truy~n truyen ki, thu9c Ioili van xu6i tv sv, co nguon goc til van hac Trung Quoc va
thjnhhanh tu thai Duong, du<;>c cacnha van Vi~tNam tiep nh~n dva trennhfrng chuy~n thjnhhanh tu thai Duong, du<;>c cacnha van Vi~tNam tiep nh~n dva trennhfrng chuy~n
co tht)'c ve nhfrng con nguoi that, mang dam gia tri nhi\n ban, the hi~n U'OC ma khat Vang co tht)'c ve nhfrng con nguoi that, mang dam gia tri nhi\n ban, the hi~n U'OC ma khat Vang
cua nhan dan ve m9t xa hQi tot d\i'p. cua nhan dan ve m9t xa hQi tot d\i'p.
- Tmycnlnj znm11uc du<;>c viet bofug chu Han, gom 20 truy~n, de tai phong phil: che c19 - Tmycnlnj znm11uc du<;>c viet bofug chu Han, gom 20 truy~n, de tai phong phil: che c19
phong kien suy thoii, cia kich ban tham quan 6l<;~i, h6n qui\n b<;~o chua, tinh yeu va h<;~nh phong kien suy thoii, cia kich ban tham quan 6l<;~i, h6n qui\n b<;~o chua, tinh yeu va h<;~nh

Trang 56 Trang 56
phuc lila d6i, tlnh nghla vq chong, ... Hau het cac nhan v~t deu Ia nguoi nu6c ta, cac sv phuc lila d6i, tlnh nghla vq chong, ... Hau het cac nhan v~t deu Ia nguoi nu6c ta, cac sv
ki~n di@n ra 6 nu6c ta. Nguy@n Du da gui g~m vito tac pham tam tu, tlnh cam, nh~n ki~n di@n ra 6 nu6c ta. Nguy@n Du da gui g~m vito tac pham tam tu, tlnh cam, nh~n
thuc cua nguoi tri thuc c6 luang tri vi10 nhfrng van de 16n ella thai di;!i. thuc cua nguoi tri thuc c6 luang tri vi10 nhfrng van de 16n ella thai di;!i.
d. Tn,mg tam kif/iz thuc d. Tn,mg tam kif/iz thuc
* Noi dung * Noi dung
- Gia tri hifn th,ec: - Gia tri hifn th,ec:
+ Phim anh mot each chan thl,I'C so ph~ bat hi;lnh ella nguoi phl,l nu du6i che do + Phim anh mot each chan thl,I'C so ph~ bat hi;lnh ella nguoi phl,l nu du6i che do
phong kien bat c6ng, 11' giao hit kh~c, tr<;mg nam khinh nu. phong kien bat c6ng, 11' giao hit kh~c, tr<;mg nam khinh nu.
+ Pharr anh so ph~ con nguoi chu yeu qua so ph~n ph1,1 nu: chiu nhieu oan khuat va + Pharr anh so ph~ con nguoi chu yeu qua so ph~n ph1,1 nu: chiu nhieu oan khuat va
betk betk
+ U~n an chien tranh phi nghla loi;lllli;!C da chia c~t gia dlnh gay nen bi kjch cho nguOi dan. + U~n an chien tranh phi nghla loi;lllli;!C da chia c~t gia dlnh gay nen bi kjch cho nguOi dan.
- Gia tri nhfin dqo: - Gia tri nhfin dqo:
+ Kh~ng djnh ve d~p truyen thong va pham chat cua nguoi phl,l nu: dam dang, hieu + Kh~ng djnh ve d~p truyen thong va pham chat cua nguoi phl,l nu: dam dang, hieu
nghia, thuy chung. nghia, thuy chung.
+ The hi~n niem cam thuong doi v6i so ph~ oan nghi~t cua nguoi phv nu du6i che + The hi~n niem cam thuong doi v6i so ph~ oan nghi~t cua nguoi phv nu du6i che
do phong kien. De cao mot quan ni~m trong dan gian: 6 hien gi,ip lanh. do phong kien. De cao mot quan ni~m trong dan gian: 6 hien gi,ip lanh.
* Ngh~ thu~t * Ngh~ thu~t
- Ngh~ thu~t viet truy~n dieu luy~n, ket cau doc dao, sang ti;lo: th~t nut va rna nut - Ngh~ thu~t viet truy~n dieu luy~n, ket cau doc dao, sang ti;lo: th~t nut va rna nut
hqp ly. hqp ly.
- Ng6n ngfr doi thoi;!i, lOi tu bi;!ch lam noi b~t tam li va tinh each nhan v~t. Nhan v;\lt - Ng6n ngfr doi thoi;!i, lOi tu bi;!ch lam noi b~t tam li va tinh each nhan v~t. Nhan v;\lt
mang tinh dien hlnh. mang tinh dien hlnh.
- Xay dl,lllg tlnh huang truy~n d(lc s~c. - Xay dl,lllg tlnh huang truy~n d(lc s~c.
- V~n dl,lllg nhfmg yeu to tu6ng tuqng ki ao c6 tac dvng di;ic s~c - V~n dl,lllg nhfmg yeu to tu6ng tuqng ki ao c6 tac dvng di;ic s~c
B. Tim hie'u van ban B. Tim hie'u van ban
1. Ynghia nhan de 1. Ynghia nhan de
Nhan de Chuy¢n nguiJ'i con gai Nam Xtwng la cau chuy~n ke ve nguoi con gai 6 Narn Nhan de Chuy¢n nguiJ'i con gai Nam Xtwng la cau chuy~n ke ve nguoi con gai 6 Narn
Xuang. Da so cac chuy~n deu duqc b~t dau b&ng chu "chuy~n" hay "cau chuy~n" va Xuang. Da so cac chuy~n deu duqc b~t dau b&ng chu "chuy~n" hay "cau chuy~n" va
Chuyijn ngu/Ji con gai Nam Xtwng cling v~y. Nhung day kh6ng phai Ia mot yeu to thua Chuyijn ngu/Ji con gai Nam Xtwng cling v~y. Nhung day kh6ng phai Ia mot yeu to thua
rna qua d6 nguoi dQC hieu duqc day lit cau chuy~n ke ve m.;lt nguoi con gai 6 Narn rna qua d6 nguoi dQC hieu duqc day lit cau chuy~n ke ve m.;lt nguoi con gai 6 Narn
Xuang. Tac gia dua Cl,lffi ru "nguOi con gai" len nhan de ella tac pham, muon cho nguoi Xuang. Tac gia dua Cl,lffi ru "nguOi con gai" len nhan de ella tac pham, muon cho nguoi
dQc thay duqc nhan v~t trung tarn ella truy~n Ia mot nguoi ph1,1 nu. dQc thay duqc nhan v~t trung tarn ella truy~n Ia mot nguoi ph1,1 nu.
Tuy nhien, nha van li;!i d(\t mot each phiem chi "nguoi con gai Narn Xuang" chu Tuy nhien, nha van li;!i d(\t mot each phiem chi "nguoi con gai Narn Xuang" chu
kh6ng phai Ia "Chuy~n nguoi con gai Vii Nuang" hay "Chuy~n nguoi con gai Vii Th:i kh6ng phai Ia "Chuy~n nguoi con gai Vii Nuang" hay "Chuy~n nguoi con gai Vii Th:i
Thiet" nh~m khkg djnh day kh6ng phai Ia cau chuy~n cua rieng Vii Nuang rna con Ia Thiet" nh~m khkg djnh day kh6ng phai Ia cau chuy~n cua rieng Vii Nuang rna con Ia
cau chuy~n chung cua nhfrng nguoi phv nu trong xa hQi xua. HQ c6 the g(lp bat hi;!nh cau chuy~n chung cua nhfrng nguoi phv nu trong xa hQi xua. HQ c6 the g(lp bat hi;!nh
bat cu luc nao, v6i mot nguyen nhan v6li nao. Nhan de ella truy~n da thehi~n day du bat cu luc nao, v6i mot nguyen nhan v6li nao. Nhan de ella truy~n da thehi~n day du

Tmng 57 Tmng 57
 VAO LOP 10
ve hi~n th1,1'c xii hoi phong kien bat cong v6i che do nam quyen doc doan, chien tranh
phi nghia gay dau kho cho m<;>i gia dinh.
2. Nhan Vii Nm:mg
a. Ngui'!i ph(l nii'
- Ma dau tac pham, tac gia dii co loi gi6i thi~u bao quat ve Vii Nuong Ia nguoi ph\!
nu d<;'p nguiri, d<;'p net.
+Vii Nuong- Vii Thi Thiet, que aNam Xuong la nguoi phv nu xuat than tU tang lop
binh diin, nang Ia "con nha ke kho".
+Vii Nuong cove d\'p hoan thi~n cave pham chat va nhan s~c: "Tinh dii thuy mi net
na l<;ti them tu dung tot d<;'p".
+ Chinh vi cam kich tru6c ve d\'p cua nang rna Truong Sinh dii xin m(' "dem 100 l;mg
vang cu6i ve". Chi tiet nay dii to dii\m ve d<;'p nhan s~c va pham chat cua nang.
---> Vii Nuong mang ve d\'p chuil'n m1,l'c clia nguiri phv nu theo quan ni~m Nho giao
xua, gom du "c6ng-dung-ng6n-h;mh" (Ia n 0i dung co ban trong thuyet "Tam tong til
due" cua Khong Til-mot triet gia noi tieng cua Trung Quae)
* TroHg qwm lrf 7.li5;i chOng:
-Nang la nguoi vq thuy chung, luon giu gin khuon phep, yeu thuong chong het mJ!c,
khat khao co mot gia dinh dam am, h(lnh phuc.
- Trong cu6c s6ng vq chOng: Bie't Truong Sinh vOn cO tinh da nghi, nen nang luOn
"giu gin khuiJn phep, lchiJng tung ae'ZUc niw v9· chong pluii ai!n that hoa". Nang luon giu cho
tinh cam gia dinh dam am, yen vui. ---> Nang Ia mot nguiri vq hien thvc, luon coy thuc
xay dl,l'I1g, vun ven cho mai am gia dinh, giu gin h;mh phuc tr<;>n V('n. Day cling Ia u6c
mo chung eli a bat ki nguoi phv nu nao.
- Lt:1c ti0n chtmg di linh: Khi dat nu6c co chien tranh, Truong Sinh phili dau quiin ra
trii\n. Trang buoi ti~n chong, Vii Nuong rot chen ruqu day, d~ do chong nhfrng liri tinh
nghia, d!im thk, thiet tha. Nang d~t h;mh phUc gia dinh len tren tat ca, khong trong
mong vinh hien, chi cau cho chong duqc tro ve binh an. Loi d~n the hi~n nang coi tr<;>ng
h;;tnh phuc gia dinh han m<;>i cong danh phU phi em: "Chang ai chuyi!n nay, thiep chdng
dam mong aU(YC aeo fii1 phong h'fiu, mqc ao gain Ira ve que CU, chi xin ngay ve mang thea aU(YC
hai chit binh yen, the'la a{t roi.''
-Cam thong sau s~c v6i n6i gian lao, nguy hiem cua chong: "Chi e vi?c quan kh6li?u,
thit giifc kh6n luang. Giifc cuong con Zan lut, quan trieu con gian lao, roi the' che tre chu·a c6 ma
miia dua chin qua ki, khii!n cho ti?n thii!p bang khoiin, m? hien lo ldng."
- The hi~n n6i nh6 nhung kh~c khoili cua nguoi vq yeu chong: "Nhin triing soi thimh
cii l~i s{ra soqn ao rr!t, gil:i nguo·i ai xa, triJng li€u ru biii hoang lqi thO'n thuc tam tinh thwng
nguo·i adt thu! Dtl c6 thu tin nghin hang ding S(Y lch6ng c6 canh hong bay bOng."
58
VAO LOP 10
ve hi~n th1,1'c xii hoi phong kien bat cong v6i che do nam quyen doc doan, chien tranh
phi nghia gay dau kho cho m<;>i gia dinh.
2. Nhan Vii Nm:mg
a. Ngui'!i ph(l nii'
- Ma dau tac pham, tac gia dii co loi gi6i thi~u bao quat ve Vii Nuong Ia nguoi ph\!
nu d<;'p nguiri, d<;'p net.
+Vii Nuong- Vii Thi Thiet, que aNam Xuong la nguoi phv nu xuat than tU tang lop
binh diin, nang Ia "con nha ke kho".
+Vii Nuong cove d\'p hoan thi~n cave pham chat va nhan s~c: "Tinh dii thuy mi net
na l<;ti them tu dung tot d<;'p".
+ Chinh vi cam kich tru6c ve d\'p cua nang rna Truong Sinh dii xin m(' "dem 100 l;mg
vang cu6i ve". Chi tiet nay dii to dii\m ve d<;'p nhan s~c va pham chat cua nang.
---> Vii Nuong mang ve d\'p chuil'n m1,l'c clia nguiri phv nu theo quan ni~m Nho giao
xua, gom du "c6ng-dung-ng6n-h;mh" (Ia n 0i dung co ban trong thuyet "Tam tong til
due" cua Khong Til-mot triet gia noi tieng cua Trung Quae)
* TroHg qwm lrf 7.li5;i chOng:
-Nang la nguoi vq thuy chung, luon giu gin khuon phep, yeu thuong chong het mJ!c,
khat khao co mot gia dinh dam am, h(lnh phuc.
- Trong cu6c s6ng vq chOng: Bie't Truong Sinh vOn cO tinh da nghi, nen nang luOn
"giu gin khuiJn phep, lchiJng tung ae'ZUc niw v9· chong pluii ai!n that hoa". Nang luon giu cho
tinh cam gia dinh dam am, yen vui. ---> Nang Ia mot nguiri vq hien thvc, luon coy thuc
xay dl,l'I1g, vun ven cho mai am gia dinh, giu gin h;mh phuc tr<;>n V('n. Day cling Ia u6c
mo chung eli a bat ki nguoi phv nu nao.
- Lt:1c ti0n chtmg di linh: Khi dat nu6c co chien tranh, Truong Sinh phili dau quiin ra
trii\n. Trang buoi ti~n chong, Vii Nuong rot chen ruqu day, d~ do chong nhfrng liri tinh
nghia, d!im thk, thiet tha. Nang d~t h;mh phUc gia dinh len tren tat ca, khong trong
mong vinh hien, chi cau cho chong duqc tro ve binh an. Loi d~n the hi~n nang coi tr<;>ng
h;;tnh phuc gia dinh han m<;>i cong danh phU phi em: "Chang ai chuyi!n nay, thiep chdng
dam mong aU(YC aeo fii1 phong h'fiu, mqc ao gain Ira ve que CU, chi xin ngay ve mang thea aU(YC
hai chit binh yen, the'la a{t roi.''
-Cam thong sau s~c v6i n6i gian lao, nguy hiem cua chong: "Chi e vi?c quan kh6li?u,
thit giifc kh6n luang. Giifc cuong con Zan lut, quan trieu con gian lao, roi the' che tre chu·a c6 ma
miia dua chin qua ki, khii!n cho ti?n thii!p bang khoiin, m? hien lo ldng."
- The hi~n n6i nh6 nhung kh~c khoili cua nguoi vq yeu chong: "Nhin triing soi thimh
cii l~i s{ra soqn ao rr!t, gil:i nguo·i ai xa, triJng li€u ru biii hoang lqi thO'n thuc tam tinh thwng
nguo·i adt thu! Dtl c6 thu tin nghin hang ding S(Y lch6ng c6 canh hong bay bOng."
58
 -> D6 Li loi n6i rua nguoi VQ' thliy rni, diu dimg va rat mvc yeu chong, d~m thiim,
thiet tha. Loi di)n ay xuat phat tu trai tim giim tinh yeu thuang, biet chap nh;jin nhfing
thu thach, biet dgi chO de yen long nguoi di xa. Dong thai con giup ta cam nh(in dugc
khat vqng rua nguoi ph1,1 nil: binh di.
- Khi xa chong (chong di linh): Vu Nuang t6 ra la nguoi vg thuy chung, yeu thuang
chong het m1,rc, lu6n nh6 nhung chong: "MiJi khi buam lm;m aay vui'm, may che kin nui thi
niJi buon g6c be'chftn trai kh8ng th€'nao ngan am;rc".-> Nguoi vg he'tmvc thliyrni, diu dang,
giau long yeu thuang, biet chiu dl,Tng nhfing thu thach, biet dgi cho de yen long nguOi
di xa.
- Khi bi chong nghi oan: Nang het sue phan tran de ch(\ng hieu qua 3loi tho(li:
+ Loi tho(li 1: Thiep von con lee kh6 aur;rc nurmg t;ra nha giau aur;rc nuang tva nhil giau. Sum
h9p chua thoa tinh chan goi, chia phoi vi a{jng vi¢c lira binh. Cdch bi¢t ba nam gifi: gin m{jt tiel.
To son aie'm phan tung aii nguoi long, ngo litu tuang hoa chua he ben g6t. Dftu c6 sv mar net
hu than nhu lo·i chang n6i ... Dam xin biiy to at cai moi nghi ngiY. Mong chang dung m{jt m11c
nghi oan cho thiep.
-> Vu Nuang phan tran ae chong hieu ro tam long cua minh. Nang n6i den than ph~n
cua minh, tinh nghia vq chong va khikg dinh tam long thuy chung trong triing, diu xin
chong dtrng nghi oan de the hi~ sv thi~n chi co gikg han gik h(lnh phlic gia dinh dang
c6 nguy co tan v5.
+ Loi tho(li 2: Thiep sa di nuang tva vao chang vi c6 cdi thU vui nghi gia nghi thfit. Nay aii
binh rai triim gay, miiy tqnh mua tan, sen rii trong ao, lilu tan truac gi6; kh6c tuyet bong hoa
n,mg cuong, keu xuiin cdi en lia dan, nuac thdm huon xa, aau con c6 the'lqi len nui V9ng Phu kia
nua.
-> Nang da n6i len n6i dau d6n that vqng khi kh6ng hieu sao minh bi nghi oan, bi
d6i xu bat c6ng. Dong thOi d6 con la sv tuy~t vqng den cling eve khi khao khat rua cit
doi nang vun diip da tan v5. Tinh yeu kh6ng con. Cit n6i dau kho cho chong den hoa da
nhu tru6c day cling kh6ng con c6 the lam duqc nil: a.
+ Loi tho(li 3: Ke bqc m¢nh nay duyen phijn hitm hiu, chong con rtiy bO, aieu aiiu bay bu{jc,
tieng chju nhu8'c nha, than song c6 linh, xin ngiii chU:ng giam. Thiep ni!u c!oan trang gifi: tiel,
trinh bqch gin long, viw nuac xin lam ng9c Mj Nuang, xuong alit xin lam co Ngu Mi. Nhur;rc
b&ng long chim dq cd, lua chong dol con, duai xin lam moi cho cd tom, tren xin lam cam cho dieu
quq vii xin chju khdp m9i nguo·i phi nhO.
-> Day la lOi d<;\c tho(li. Loi tho(li la m9t lOi than, m9t lOi nguyen xin than song chtrng
giam n6i oan khuat va tiet h(lnh trong S(lCh cua nang. LOi tho(li da the hi~n n6i that vqng
den tQt cling, ni\i dau cung Cl,TC CUa ngtroi ph1,1 nil: pham gia nhung bi nghi Oan nen tl,f
Trang 59
-> D6 Li loi n6i rua nguoi VQ' thliy rni, diu dimg va rat mvc yeu chong, d~m thiim,
thiet tha. Loi di)n ay xuat phat tu trai tim giim tinh yeu thuang, biet chap nh;jin nhfing
thu thach, biet dgi chO de yen long nguoi di xa. Dong thai con giup ta cam nh(in dugc
khat vqng rua nguoi ph1,1 nil: binh di.
- Khi xa chong (chong di linh): Vu Nuang t6 ra la nguoi vg thuy chung, yeu thuang
chong het m1,rc, lu6n nh6 nhung chong: "MiJi khi buam lm;m aay vui'm, may che kin nui thi
niJi buon g6c be'chftn trai kh8ng th€'nao ngan am;rc".-> Nguoi vg he'tmvc thliyrni, diu dang,
giau long yeu thuang, biet chiu dl,Tng nhfing thu thach, biet dgi cho de yen long nguOi
di xa.
- Khi bi chong nghi oan: Nang het sue phan tran de ch(\ng hieu qua 3loi tho(li:
+ Loi tho(li 1: Thiep von con lee kh6 aur;rc nurmg t;ra nha giau aur;rc nuang tva nhil giau. Sum
h9p chua thoa tinh chan goi, chia phoi vi a{jng vi¢c lira binh. Cdch bi¢t ba nam gifi: gin m{jt tiel.
To son aie'm phan tung aii nguoi long, ngo litu tuang hoa chua he ben g6t. Dftu c6 sv mar net
hu than nhu lo·i chang n6i ... Dam xin biiy to at cai moi nghi ngiY. Mong chang dung m{jt m11c
nghi oan cho thiep.
-> Vu Nuang phan tran ae chong hieu ro tam long cua minh. Nang n6i den than ph~n
cua minh, tinh nghia vq chong va khikg dinh tam long thuy chung trong triing, diu xin
chong dtrng nghi oan de the hi~ sv thi~n chi co gikg han gik h(lnh phlic gia dinh dang
c6 nguy co tan v5.
+ Loi tho(li 2: Thiep sa di nuang tva vao chang vi c6 cdi thU vui nghi gia nghi thfit. Nay aii
binh rai triim gay, miiy tqnh mua tan, sen rii trong ao, lilu tan truac gi6; kh6c tuyet bong hoa
n,mg cuong, keu xuiin cdi en lia dan, nuac thdm huon xa, aau con c6 the'lqi len nui V9ng Phu kia
nua.
-> Nang da n6i len n6i dau d6n that vqng khi kh6ng hieu sao minh bi nghi oan, bi
d6i xu bat c6ng. Dong thOi d6 con la sv tuy~t vqng den cling eve khi khao khat rua cit
doi nang vun diip da tan v5. Tinh yeu kh6ng con. Cit n6i dau kho cho chong den hoa da
nhu tru6c day cling kh6ng con c6 the lam duqc nil: a.
+ Loi tho(li 3: Ke bqc m¢nh nay duyen phijn hitm hiu, chong con rtiy bO, aieu aiiu bay bu{jc,
tieng chju nhu8'c nha, than song c6 linh, xin ngiii chU:ng giam. Thiep ni!u c!oan trang gifi: tiel,
trinh bqch gin long, viw nuac xin lam ng9c Mj Nuang, xuong alit xin lam co Ngu Mi. Nhur;rc
b&ng long chim dq cd, lua chong dol con, duai xin lam moi cho cd tom, tren xin lam cam cho dieu
quq vii xin chju khdp m9i nguo·i phi nhO.
-> Day la lOi d<;\c tho(li. Loi tho(li la m9t lOi than, m9t lOi nguyen xin than song chtrng
giam n6i oan khuat va tiet h(lnh trong S(lCh cua nang. LOi tho(li da the hi~n n6i that vqng
den tQt cling, ni\i dau cung Cl,TC CUa ngtroi ph1,1 nil: pham gia nhung bi nghi Oan nen tl,f
Trang 59
 vAo UJP 10 vAo UJP 10
----· ----·
day den ch6 t~ cling Ia cai che't. Himh di;\ng ket li.'iu CUQC doi Ia himh di;\ng quyet li~t day den ch6 t~ cling Ia cai che't. Himh di;\ng ket li.'iu CUQC doi Ia himh di;\ng quyet li~t
cuoi cling debao v~ pham gia cua nimg. cuoi cling debao v~ pham gia cua nimg.
- Khi 6 du6i thtly cung: achon lim may cung mr6c, nang duqc CLIU song va duqc doi - Khi 6 du6i thtly cung: achon lim may cung mr6c, nang duqc CLIU song va duqc doi
xu tinh nghla. Nang het sue cam kich on cw m(lng cua Linh Phi va cac tien nil dum xu tinh nghla. Nang het sue cam kich on cw m(lng cua Linh Phi va cac tien nil dum
cung nuoc. Tuy nhien, nang v§.n khong nguoi nf>i nho CUQC song tran the- CUQC song cung nuoc. Tuy nhien, nang v§.n khong nguoi nf>i nho CUQC song tran the- CUQC song
nghi~t nga da day nang den cili chet. Nang v§.n luon dau dau nh6 ve chong con, que nghi~t nga da day nang den cili chet. Nang v§.n luon dau dau nh6 ve chong con, que
huang, m9 phan cha m", dong thiri luon khat khao duqc tra l(li pham gia, drum dv: Gui huang, m9 phan cha m", dong thiri luon khat khao duqc tra l(li pham gia, drum dv: Gui
chiec thoa vang, nho Phan Lang noi v6i Truong Sinh l~p dan gi;h oan cho minh. Vi v~y, chiec thoa vang, nho Phan Lang noi v6i Truong Sinh l~p dan gi;h oan cho minh. Vi v~y,
nang da tr6 ve duong gian trong choc !at khi Truong Sinh l~p dan trang giili oan va gifr nang da tr6 ve duong gian trong choc !at khi Truong Sinh l~p dan trang giili oan va gifr
lai hua song chet 6l(li v6i Linh Phi, khong quay tr6l(li duong gian doan t\l v6i gia dinh. lai hua song chet 6l(li v6i Linh Phi, khong quay tr6l(li duong gian doan t\l v6i gia dinh.
-'!- Trong quan hf -u6i nw chang: -'!- Trong quan hf -u6i nw chang:
+Nang Ia m9t nguai con dau hieu thao. Vil Nuong thay Truong Sinh lam trim bon +Nang Ia m9t nguai con dau hieu thao. Vil Nuong thay Truong Sinh lam trim bon
ph(in cua m9t nguoi con: cham soc m" chong khi gia yeu, om dau "UFy l&i ng9t ngao lch8n ph(in cua m9t nguoi con: cham soc m" chong khi gia yeu, om dau "UFy l&i ng9t ngao lch8n
lcheo lchuyen lon, thuO'c thang, ll bdi than ph#" Khi m" chong mat, nang het long thuong lcheo lchuyen lon, thuO'c thang, ll bdi than ph#" Khi m" chong mat, nang het long thuong
x6t "Pham viifc ma chay t€'1€ nhu doi vai cha 111? ae minh." x6t "Pham viifc ma chay t€'1€ nhu doi vai cha 111? ae minh."
+ Loi tran troi cua m" chong tm6c khi mat da khikg djnh long hieu thi10, tinh cam + Loi tran troi cua m" chong tm6c khi mat da khikg djnh long hieu thi10, tinh cam
chan thimh va cong lao to 16n cua Vil Nuong: "Xanh lcia quye! chdng ph¥ con, cung nhu con chan thimh va cong lao to 16n cua Vil Nuong: "Xanh lcia quye! chdng ph¥ con, cung nhu con
aa chdng ph¥ 111f." aa chdng ph¥ 111f."
* Trmzg qwm h{; u6i con: * Trmzg qwm h{; u6i con:
+ a nha, Vil Nuong m9t minh VUQt C(ln, sinh be Dan, vua thvc hi~n thien chuc clia + a nha, Vil Nuong m9t minh VUQt C(ln, sinh be Dan, vua thvc hi~n thien chuc clia
nguoi m" cham soc nuoi duong con nh6, l(li vua thay chong thvc hi~n chuc trach cua nguoi m" cham soc nuoi duong con nh6, l(li vua thay chong thvc hi~n chuc trach cua
nguoi cha d(ly d6 be Dan. nguoi cha d(ly d6 be Dan.
+ Nang con Ia m9t nguiri m" tam li, khong chi cham lo cho con ve m~t v(it chat, rna + Nang con Ia m9t nguiri m" tam li, khong chi cham lo cho con ve m~t v(it chat, rna
concave m~t tinh than: be Dim slim ra chua biet m~t cha, lo con thieu than tinh cam eli a concave m~t tinh than: be Dim slim ra chua biet m~t cha, lo con thieu than tinh cam eli a
cha nen nimg da chi vao cai bong cua minh tren vach rna bao "cha Dim". cha nen nimg da chi vao cai bong cua minh tren vach rna bao "cha Dim".
__, Vil Nuong khong chi hoan thanh tot trach nhi~m cua m9t nguoi vg, nguoi con, __, Vil Nuong khong chi hoan thanh tot trach nhi~m cua m9t nguoi vg, nguoi con,
nguoi m~;,
nguiri cha rna con Ia nguoi tr\l c9t gia dinh, nguoi dem l;;ti ng0 n lua am ap nguoi m~;,
nguiri cha rna con Ia nguoi tr\l c9t gia dinh, nguoi dem l;;ti ng0 n lua am ap
tinh yeu thuong th~p len trong ngoi nha v~ng bong dan ong tr\[ c<)t. Nang xt'mg dang tinh yeu thuong th~p len trong ngoi nha v~ng bong dan ong tr\[ c<)t. Nang xt'mg dang
dugc huang nhilng gi h(l11h phuc, tuy~t voi nhat. Nhung tr6 treu thay, nang l(li bi oan dugc huang nhilng gi h(l11h phuc, tuy~t voi nhat. Nhung tr6 treu thay, nang l(li bi oan
vi m9t li do het sue don giim, de roi bi day den cai chet m9t each oan uong va dau d6n. vi m9t li do het sue don giim, de roi bi day den cai chet m9t each oan uong va dau d6n.
Nang chinh Ia hi~n than cua nguoi ph\l nil xinh d"p va phil'm h9nh nhung l(li co so ph~ Nang chinh Ia hi~n than cua nguoi ph\l nil xinh d"p va phil'm h9nh nhung l(li co so ph~
ham hiu trong xa h9i phong kien. ham hiu trong xa h9i phong kien.
1>. NguiYi nii c6 oan nghiijt, luynh 1>. NguiYi nii c6 oan nghiijt, luynh
- Vil Nuo11g Ia 11(111 nhan cua che d9 nam guyen, mi;\t xa hQi rna han nhan khong dugc - Vil Nuo11g Ia 11(111 nhan cua che d9 nam guyen, mi;\t xa hQi rna han nhan khong dugc
binh d~ng, kho11g co tinh yeu va tv do. binh d~ng, kho11g co tinh yeu va tv do.

60 60
·---
- Nang la n;;m nhan cila chien tranh phi nghia. Chien tranh da lam xa each, t;:>o di'eu
ki~n cho S\f hieu lam tro thanh nguyen nhan gay bilt hanh. Do cling la ngoi no cho th6i
hay ghen, da nghi cila Truong Sinh nay no, phattrien, diln den em chet oan uong cila Vi'i Nuong.
- Dlnh diem cila bi kjch la khi gia dlnh tan va, be t~c, Vi'i Nuong da phai tim den cai
chet de giili ni\i Oan UC, thoat khoi CUQC doi day dau kho, Oan nghi~t.
- Ket thuc tu6ng la c6 h~u hoa ra cling chi t6 d~m them tinh chat bi kjch trong than
ph~n Vi'i Nuang.
+ Sv vi~c Vi'i Nuong trol;:ti duong gian trong choc lat khi Truong Sinh l~p dim giili
oan c6 the coi la m9t ket thuc c6 h~u, the hi~n ruem rna uac cua tac gia ve m9t ket thuc
tot lanh cho nguffi luang thi~n, ruem khat khao IDQt CUQC song cong bil.ng mai cai thi~n
eM d~p se chien thil.ng em xau, cai ac.
+ Tuy nhien, ket thuc nay kh6ng lam giam di tinh bi kjch cila tac pha'm. Vi'i Nuong
tuy c6 hi~n ve uy nghi, r;:tng ra nhung chi la ao imh, hi en linh trong thoang choc roi phili
ng~m nglli am duong each bi~t, vq chong, con cal kh6ng duqc doim 1:\l. Qua d6, lam noi
b~t len so ph~ cay d~ng, oan nghi~t eli a nguoi phv nfr song trong xa h9i hQi phong kien
bat c6ng, phi li duong thOi da cha d;:tp len h;:tnh phlic cua con nguoi.
c. Nh£i:ng nguyen nhiin khiitn Vil Nuang phai che't oan khui'ft
-Nguyen nhan trvc tiep:
+ Loi n6i ngay tho cila be Dan da v6 tinh gay nen moi hii'u lam cila Truong Sinh.
+ Sv ghen tu6ng mila quang, tinh each da nghi, hay ghen va each hanh xu ho do,
kh6ng chju suy xet tru6c sau cua Truong Slnh.
- Nguyen nhan gian tiep:
+ Cu9c h6n nhan kh6ng blnh dil.ng: Vi'i Nuong von la "con ke kh6" duqc Truong Slnh
dem tram l;:tng vimg rna cu6i ve. Hon nfra xa h9i ci'i "tr9ng nam khinh nfr", nguOi phv
nfr trong gia dinh kh6ng c6 tieng n6i, Vi'i Nuong kh6ng the mlnh oan cho mlnh.
+Chien tranh phong kien: Truong Sinh phili di linh, nen kh6ng c6 ca h9i hieu vq.
--+ Xay dvng hlnh tuqng Vi'i Nuong, m9t m~t nha van ngqi ca nhfmg pham chat tiim
han dang quy clia nguoi phv nfr, m~t khac the hi~n thai d9 cam thOng thuong x6t cho
so ph~ hilt hanh ella hQ va eve h,!'e len an xa h9i phong kien duang thai bat c6ng, phi li
cha d;:tp, re rung con nguoi, d~c bi~t la nguoi phv nfr. Qua nhan v~t Vi'i Nuang, nguoi
d9c du thil'y chieu sau hi~n thvc va nhan d;:to cua ngoi bUt Nguy~n Dfr.
2. Nhan v~t Truong Sinh
* Tlnh c8.ch, con ngHCJi Truong Sinh:
- Xuat than: La con trai duy nhat nha hao phil, kh6ng c6 hQc.
- H6n nhan: Xin lay Vi'i Nuang vi men dung hanh--> Cu9c h6n nhan kh6ng blnh dil.ng
- Bim tinh: Da nghi, hay ghen, phong ngua vq qua muc.
Trang 61
·---
- Nang la n;;m nhan cila chien tranh phi nghia. Chien tranh da lam xa each, t;:>o di'eu
ki~n cho S\f hieu lam tro thanh nguyen nhan gay bilt hanh. Do cling la ngoi no cho th6i
hay ghen, da nghi cila Truong Sinh nay no, phattrien, diln den em chet oan uong cila Vi'i Nuong.
- Dlnh diem cila bi kjch la khi gia dlnh tan va, be t~c, Vi'i Nuong da phai tim den cai
chet de giili ni\i Oan UC, thoat khoi CUQC doi day dau kho, Oan nghi~t.
- Ket thuc tu6ng la c6 h~u hoa ra cling chi t6 d~m them tinh chat bi kjch trong than
ph~n Vi'i Nuang.
+ Sv vi~c Vi'i Nuong trol;:ti duong gian trong choc lat khi Truong Sinh l~p dim giili
oan c6 the coi la m9t ket thuc c6 h~u, the hi~n ruem rna uac cua tac gia ve m9t ket thuc
tot lanh cho nguffi luang thi~n, ruem khat khao IDQt CUQC song cong bil.ng mai cai thi~n
eM d~p se chien thil.ng em xau, cai ac.
+ Tuy nhien, ket thuc nay kh6ng lam giam di tinh bi kjch cila tac pha'm. Vi'i Nuong
tuy c6 hi~n ve uy nghi, r;:tng ra nhung chi la ao imh, hi en linh trong thoang choc roi phili
ng~m nglli am duong each bi~t, vq chong, con cal kh6ng duqc doim 1:\l. Qua d6, lam noi
b~t len so ph~ cay d~ng, oan nghi~t eli a nguoi phv nfr song trong xa h9i hQi phong kien
bat c6ng, phi li duong thOi da cha d;:tp len h;:tnh phlic cua con nguoi.
c. Nh£i:ng nguyen nhiin khiitn Vil Nuang phai che't oan khui'ft
-Nguyen nhan trvc tiep:
+ Loi n6i ngay tho cila be Dan da v6 tinh gay nen moi hii'u lam cila Truong Sinh.
+ Sv ghen tu6ng mila quang, tinh each da nghi, hay ghen va each hanh xu ho do,
kh6ng chju suy xet tru6c sau cua Truong Slnh.
- Nguyen nhan gian tiep:
+ Cu9c h6n nhan kh6ng blnh dil.ng: Vi'i Nuong von la "con ke kh6" duqc Truong Slnh
dem tram l;:tng vimg rna cu6i ve. Hon nfra xa h9i ci'i "tr9ng nam khinh nfr", nguOi phv
nfr trong gia dinh kh6ng c6 tieng n6i, Vi'i Nuong kh6ng the mlnh oan cho mlnh.
+Chien tranh phong kien: Truong Sinh phili di linh, nen kh6ng c6 ca h9i hieu vq.
--+ Xay dvng hlnh tuqng Vi'i Nuong, m9t m~t nha van ngqi ca nhfmg pham chat tiim
han dang quy clia nguoi phv nfr, m~t khac the hi~n thai d9 cam thOng thuong x6t cho
so ph~ hilt hanh ella hQ va eve h,!'e len an xa h9i phong kien duang thai bat c6ng, phi li
cha d;:tp, re rung con nguoi, d~c bi~t la nguoi phv nfr. Qua nhan v~t Vi'i Nuang, nguoi
d9c du thil'y chieu sau hi~n thvc va nhan d;:to cua ngoi bUt Nguy~n Dfr.
2. Nhan v~t Truong Sinh
* Tlnh c8.ch, con ngHCJi Truong Sinh:
- Xuat than: La con trai duy nhat nha hao phil, kh6ng c6 hQc.
- H6n nhan: Xin lay Vi'i Nuang vi men dung hanh--> Cu9c h6n nhan kh6ng blnh dil.ng
- Bim tinh: Da nghi, hay ghen, phong ngua vq qua muc.
Trang 61
 CAP roc 789+ THI vAo u:JP 10 CAP roc 789+ THI vAo u:JP 10

- u. m()t nguoi con hieu thao: khi di tong quan, vang loi cha ffit;' d~n do. Khi ve lien - u. m()t nguoi con hieu thao: khi di tong quan, vang loi cha ffit;' d~n do. Khi ve lien
ra m(\ tham m~ v6 cling dau kho. ra m(\ tham m~ v6 cling dau kho.
,. Sau khi di linh tr6 ve: ,. Sau khi di linh tr6 ve:
- Khi nghe con noi co nguoi cha hay den tham no: li'en nghi cho vq mlnh that tiet - Khi nghe con noi co nguoi cha hay den tham no: li'en nghi cho vq mlnh that tiet
kh6ng chung thuy, moi nghi ngo ngay cimg sau. kh6ng chung thuy, moi nghi ngo ngay cimg sau.
- Ve den nha ben L'tm urn len, chui milng vq mlnh, kh6ng cho nang co h()i giiti thich, - Ve den nha ben L'tm urn len, chui milng vq mlnh, kh6ng cho nang co h()i giiti thich,
kh6ng nghe loi nang noi rna m()t mvc khang khang minh dung. Bong gio milng nhiec kh6ng nghe loi nang noi rna m()t mvc khang khang minh dung. Bong gio milng nhiec
nimg va duoi nang di m~c cho hang xom khuyen ngan. --> Con nguoi co chap, bao thu. nimg va duoi nang di m~c cho hang xom khuyen ngan. --> Con nguoi co chap, bao thu.
* Khi hieu ra mQi chuy~n: * Khi hieu ra mQi chuy~n:
- Khi con trai tr6 bong mlnh tren tuang va nh~n dola cha thi Truong Sinh m6i vole - Khi con trai tr6 bong mlnh tren tuang va nh~n dola cha thi Truong Sinh m6i vole
ra mQi chuy~n, biet minh da nghi oan cho vq nhung kh6ng lam gi khac duqc--> Truong ra mQi chuy~n, biet minh da nghi oan cho vq nhung kh6ng lam gi khac duqc--> Truong
Sinh vik kh6ng co y hOi I6i. Sinh vik kh6ng co y hOi I6i.
- Khi Phan Lang dua ki v~t cua vq cho minh: nholq.i chuy~n eli va !i\i fii.m nam xua, - Khi Phan Lang dua ki v~t cua vq cho minh: nholq.i chuy~n eli va !i\i fii.m nam xua,
nghe theo loi d~n cua Phan Lang, l~p dan 6 ben Hoang Giang de don vq tr6 ve nhung nghe theo loi d~n cua Phan Lang, l~p dan 6 ben Hoang Giang de don vq tr6 ve nhung
mQi chuyen da mu(\n mang. mQi chuyen da mu(\n mang.
-->Truong Sinh Ia hi~n than cua che d(\ phl,l quyen phong kien bat c6ng, Sl,l' d(\c doan -->Truong Sinh Ia hi~n than cua che d(\ phl,l quyen phong kien bat c6ng, Sl,l' d(\c doan
da giet chet tinh nguoi va dik den bi kjch. da giet chet tinh nguoi va dik den bi kjch.
3. chi tiet ki va y ngh1a 3. chi tiet ki va y ngh1a
a. Nlliillg cl!i titt ki a. Nlliillg cl!i titt ki
- Phan Lang niim m()ng roi tha rna. - Phan Lang niim m()ng roi tha rna.
- Phan Lang lq.c vao d(\ng rna cua Linh Phi, duqc diii yen va g~p, tro chuy~n v6i Vii - Phan Lang lq.c vao d(\ng rna cua Linh Phi, duqc diii yen va g~p, tro chuy~n v6i Vii
Nuong; duqc tr6 ve duong the. Nuong; duqc tr6 ve duong the.
-Vii Nuong duqc cac tien nu re nu6c cho xuong d(\ng rua du6i thuy cung -Vii Nuong duqc cac tien nu re nu6c cho xuong d(\ng rua du6i thuy cung
-Vii Nuong hi~n ve sau khi Truong Sinh l~p dan giai oan cho nang 6 ben song Hoang Giang. -Vii Nuong hi~n ve sau khi Truong Sinh l~p dan giai oan cho nang 6 ben song Hoang Giang.
!1. Y nghfa !1. Y nghfa
- Tang sue hil'p dik bii.ng 51,1' li ki va tri tuqng tuqng phong phu. - Tang sue hil'p dik bii.ng 51,1' li ki va tri tuqng tuqng phong phu.
- Hoan chinh them nhfrng net d~p von co cua Vii Nuong, m()t nguoi du da 6 the gi6i - Hoan chinh them nhfrng net d~p von co cua Vii Nuong, m()t nguoi du da 6 the gi6i
khac, vik quan tam den chong con, nha cua, pharr m() to tien, khao khat duqc ph\lc hoi khac, vik quan tam den chong con, nha cua, pharr m() to tien, khao khat duqc ph\lc hoi
danhdv. danhdv.
- Tq.o nen m(\t ket thuc phan nao co h~u, the hi~n u6c mo ngan doi clia nhan dan ta - Tq.o nen m(\t ket thuc phan nao co h~u, the hi~n u6c mo ngan doi clia nhan dan ta
ve Sl,l' cong bii.ng: nguOi tot du CO phffi trai qua bao oan khuat, cuoi cling se duqc minh oan. ve Sl,l' cong bii.ng: nguOi tot du CO phffi trai qua bao oan khuat, cuoi cling se duqc minh oan.
- Khfutg dinh ni'em cam thuong cua tac gia doi v6i 51,1' bi tham cua nguOi phl,l nu trong - Khfutg dinh ni'em cam thuong cua tac gia doi v6i 51,1' bi tham cua nguOi phl,l nu trong
xa h(\i phong kien. xa h(\i phong kien.
4. y chi tiet cai bong 4. y chi tiet cai bong
- L'ii.n thu nhat: Ngay Truong Sinh di Hnh, chiec bong xuat hi~n hiing dem trong cau - L'ii.n thu nhat: Ngay Truong Sinh di Hnh, chiec bong xuat hi~n hiing dem trong cau
chuy~n m"' con Vii Nuong. Khi be Dan th~c m~c, Vii Nuong da chi len chiec bong cua chuy~n m"' con Vii Nuong. Khi be Dan th~c m~c, Vii Nuong da chi len chiec bong cua

Trang 62 Trang 62
·---------------------- ------------------------------ ------------- ---- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - " - · · -
mlnh tren tuemg de khoa liip di n6i nh& chong, 81,1' thieu than tlnh cam, bong hinh nguai
cha cua con trai.--+ Chiec b6ng thehi~n tlnh yeu thuang con v6 ba clia Vfl Nuang
- L'iin thu hai: Chiec bong xua't hi~n mot Ian nua trong lm ke clia be Dan khi Truong
Sinh man h9Il tr& ve, dua con ra m 0 m(;'. --+ Chiec b6ng xuat hi~n nhu m 0t tlnh tiet "th~t
nut", day mau thuiin len den dinh diem, gay ra 81,1' nghi nga v6li clia Truong Sinh va cai
chet oan khuat clia Vil. Nuang.
- Lan thu ba: Chiec b6ng xuat hi~n Ian cuoi khi Vfl Nuang dii. chet. Mot dem ngoi ben
ngQn den, be Dan lq.i chi len chiec bong tren tuemg va noi v&i Truong Sinh do chinh Ia
nguai dan 6ng thuemg den v&i m(;' h~ng dem. --+ Chiec b6ng Ia chi tiet "rna nut" cho cau
chuy~n, hoa giai n6i ham oan cua Vfl Nuang.
- Hlnh anh chi tiet "cai bong" Ia chi tiet ngh~ thuijt d~c s~c nhat clia truy~n. N 6 dii.
b6c tran him chat gia tru6ng clia nguai dan 6ng trong xii. hQi phong kien va the hi~n so
ph~ dau kho, hilt hq.nh cua ngum phv nu.
C. Bai t~p v~n d1,mg
Bai 1. Dq.ng bai u 9 c- hieu
DQc do9Il trich va tra lai cac cau hoi du&i day:
Chang ben thea liJi, lijp m9t aan trang ba ngay aem aben Hoang Giang. Roi qua thfty Vii
Nu:ang ngoi tren chiec ki?u hoa afrng agiua dong, thea sau a6 aen niim mu:ai chiec xe ciJ tcm,
vong l(J'ng, rvc ra aay song, luc fin, luc hi?n.
Chang v9i g(J'i, nimg v!in agiua dong mil n6i V(J'ng vao:
- Thiep cam an auc cua Linh Phi, aii th'e song che! cung kh8ng bel. Da IQ tinh chang, thiep
chdng th€' Ira ve nhfin gian aU:(J'C nua.
Roi trong choc ltit, b6ng nimg loang lacing miJ nhQt roi clan bien mar.
(Chuy?n nguiJ'i con gai Nam Xuang, Nguy~n Du,
Ngfr van 9, t~p
Cau 1. Doq.n trich tren su dvng ng6i ke so may, neu tac dvng clia ng6i ke do?
Cau 2. Chi ra mot lai diifl twc tiep trong do9Jl trich tren va chuyen lai diifl tfl,l'c tiep
d6 thilnh Iai diin gian tiep.
Clu 3. Tu phan ket phia tren, em thay truy~n nay ket thuc co h~u hay kh6ng c6 h~u,
vi sao?
C'iu 4. Qua diu noi clia Vil. Nuang v&i chong, em nh~ thay nang Ia con nguai nhu
thenao?
Hu6ng d.in giai
Cau 1. Doq.n trich tren su dvng ng6i ke thu ba. Ng6i ke nay nguai ke giau mlnh, ng6i
ke nay giup ngum ke linh hoq.t va ke chuy~n khach quan han.
·---------------------- ------------------------------ ------------- ---- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - " - · · -
mlnh tren tuemg de khoa liip di n6i nh& chong, 81,1' thieu than tlnh cam, bong hinh nguai
cha cua con trai.--+ Chiec b6ng thehi~n tlnh yeu thuang con v6 ba clia Vfl Nuang
- L'iin thu hai: Chiec bong xua't hi~n mot Ian nua trong lm ke clia be Dan khi Truong
Sinh man h9Il tr& ve, dua con ra m 0 m(;'. --+ Chiec b6ng xuat hi~n nhu m 0t tlnh tiet "th~t
nut", day mau thuiin len den dinh diem, gay ra 81,1' nghi nga v6li clia Truong Sinh va cai
chet oan khuat clia Vil. Nuang.
- Lan thu ba: Chiec b6ng xuat hi~n Ian cuoi khi Vfl Nuang dii. chet. Mot dem ngoi ben
ngQn den, be Dan lq.i chi len chiec bong tren tuemg va noi v&i Truong Sinh do chinh Ia
nguai dan 6ng thuemg den v&i m(;' h~ng dem. --+ Chiec b6ng Ia chi tiet "rna nut" cho cau
chuy~n, hoa giai n6i ham oan cua Vfl Nuang.
- Hlnh anh chi tiet "cai bong" Ia chi tiet ngh~ thuijt d~c s~c nhat clia truy~n. N 6 dii.
b6c tran him chat gia tru6ng clia nguai dan 6ng trong xii. hQi phong kien va the hi~n so
ph~ dau kho, hilt hq.nh cua ngum phv nu.
C. Bai t~p v~n d1,mg
Bai 1. Dq.ng bai u 9 c- hieu
DQc do9Il trich va tra lai cac cau hoi du&i day:
Chang ben thea liJi, lijp m9t aan trang ba ngay aem aben Hoang Giang. Roi qua thfty Vii
Nu:ang ngoi tren chiec ki?u hoa afrng agiua dong, thea sau a6 aen niim mu:ai chiec xe ciJ tcm,
vong l(J'ng, rvc ra aay song, luc fin, luc hi?n.
Chang v9i g(J'i, nimg v!in agiua dong mil n6i V(J'ng vao:
- Thiep cam an auc cua Linh Phi, aii th'e song che! cung kh8ng bel. Da IQ tinh chang, thiep
chdng th€' Ira ve nhfin gian aU:(J'C nua.
Roi trong choc ltit, b6ng nimg loang lacing miJ nhQt roi clan bien mar.
(Chuy?n nguiJ'i con gai Nam Xuang, Nguy~n Du,
1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Doq.n trich tren su dvng ng6i ke so may, neu tac dvng clia ng6i ke do?
Cau 2. Chi ra mot lai diifl twc tiep trong do9Jl trich tren va chuyen lai diifl tfl,l'c tiep
d6 thilnh Iai diin gian tiep.
Clu 3. Tu phan ket phia tren, em thay truy~n nay ket thuc co h~u hay kh6ng c6 h~u,
vi sao?
C'iu 4. Qua diu noi clia Vil. Nuang v&i chong, em nh~ thay nang Ia con nguai nhu
thenao?
Hu6ng d.in giai
Cau 1. Doq.n trich tren su dvng ng6i ke thu ba. Ng6i ke nay nguai ke giau mlnh, ng6i
ke nay giup ngum ke linh hoq.t va ke chuy~n khach quan han.
Trang 63 Trang 63
 CAP TOC 789+ THI VAO lOP 10 CAP TOC 789+ THI VAO lOP 10

Ciu 2. M9t l&i d~n tn,rc tiep trong do<m trich tren L'l: "Thiep cam an due cua Linh Phi,
dii th'e song che! kh8ng bo. Da tq tinh chang, thiep chdng the' tra ve nhiin gian dU'Q'C nfea."
- Chuyen l&i d~ trvc tiep do thimh l&i d~n gian tiep nhu sau: "Chang vf?i gqi, nang vtin
d(mg gifea dong ma n6i vqng VCIO rdng nang cam 0'11 due cita Linh Phi da the SOJ1g ch€1 kh6ng bO.
Nang da tq tinh chang nhung nang chdng tht tra ve nhan gian duq·c ni'ea".
Clu 3. Cai ket cua truy('n Ia cai ket kh6ng c6 h(lu b6i leVu Nuang kh6ng duqc song
CUQC d&i h;;mh phuc du nang Ia ngu&i tiet h<;~nh, doan chinh. Chi tiet Vii Nuang tr6 ve
khi Truong Sinh l;tp dan giili oan Ia sv an ui ph'an nao doi v6i ngu&i m\'nh b(lc nhu nang.
Clu 4. Qua cau n6i cua Vii Nuong v6i chong, em nh(in thay:
-Vii Nuong Ia nguoi song ni;ing nghia ni;ing tinh, lu6n biet on ngu&i da c6 c6ng gittp
minh, song c6 tru6c c6 sau (v6i Linh Phi).
- Nang cling Ia nguoi bao dung nh(ln h(lu (hieu tam long, ghi nh~n sv an h(ln cua
Truong Sinh).
___, D6 Ia m9t ngu&i phv nfr tot d.;p dang duqc trim tr0 ng, ngqi ca.
Bid 2. D?ng bai NL VH
Cam nh(ln cua em ve ve d.;p va so ph(in bi thuong cua nhan v(it Vii Nuong trong
Chuy(n nsm'ri con gdi Nam X nang ella Nguy~n Dfr.
Huang giai
1. Gi&i !hi~u dmng
- Gi6i thi('u khai quat tac gia Nguy~n Dfr, tac pham Chuyh1 ngtrrh con grii Nmn Xuong.
- Gi6i thi('u ve ve d.;p va so ph(in bi thuong cua nhan v~t Vii Nuong
2. Phan tich
a. Ve VII Nuong
- Ve d.;p nhan sik tu dung tot d.;p
-ve d.;p tiim hon, pham h(lnh:
+ Tinh nghia, thuy chung son sit: gifr gm khu6n phep, coi tr 0ng h<;lnh phuc gia dinh;
lu6n nh6 thuong chong va m9t mvc gifr gm tiet h(lnh ...
+Dam dang, thao vat: ganh vac, lo toan tat cit c6ng vi('c nha chong; vua nu6i con nh6,
vua phvng du6ng m.; chong.
+ Hieu thao v6i m.; chong: cham s6c, phvng du6ng m.; chong khi m.; om, lo vi<\'c rna
chay tel~ chu tat !<hi m.; qua d&i.
+ Yeu thuong con het mvc: nu6i d<;~y con tho, tim each kh6a lil'p nbi trong ving ve
ngu&i cha trong long con, nang da chi bong minh tren tu&ng va n6i d6la cha Dan.
+ Giau long vi tha, tr 0ng danh dv: song 6 noi lang may cung nu6c, nang v~ nh6 ve
noi tran the cling mong muon duqc giiti oan, duqc phvc hoi danh dv. Tr6 ve trong I~
giai oan, nang kh6ng trach Truong Sinh rna da t<;~ chimg vi hieu nbi oan cua minh ...
Ciu 2. M9t l&i d~n tn,rc tiep trong do<m trich tren L'l: "Thiep cam an due cua Linh Phi,
dii th'e song che! kh8ng bo. Da tq tinh chang, thiep chdng the' tra ve nhiin gian dU'Q'C nfea."
- Chuyen l&i d~ trvc tiep do thimh l&i d~n gian tiep nhu sau: "Chang vf?i gqi, nang vtin
d(mg gifea dong ma n6i vqng VCIO rdng nang cam 0'11 due cita Linh Phi da the SOJ1g ch€1 kh6ng bO.
Nang da tq tinh chang nhung nang chdng tht tra ve nhan gian duq·c ni'ea".
Clu 3. Cai ket cua truy('n Ia cai ket kh6ng c6 h(lu b6i leVu Nuang kh6ng duqc song
CUQC d&i h;;mh phuc du nang Ia ngu&i tiet h<;~nh, doan chinh. Chi tiet Vii Nuang tr6 ve
khi Truong Sinh l;tp dan giili oan Ia sv an ui ph'an nao doi v6i ngu&i m\'nh b(lc nhu nang.
Clu 4. Qua cau n6i cua Vii Nuong v6i chong, em nh(in thay:
-Vii Nuong Ia nguoi song ni;ing nghia ni;ing tinh, lu6n biet on ngu&i da c6 c6ng gittp
minh, song c6 tru6c c6 sau (v6i Linh Phi).
- Nang cling Ia nguoi bao dung nh(ln h(lu (hieu tam long, ghi nh~n sv an h(ln cua
Truong Sinh).
___, D6 Ia m9t ngu&i phv nfr tot d.;p dang duqc trim tr0 ng, ngqi ca.
Bid 2. D?ng bai NL VH
Cam nh(ln cua em ve ve d.;p va so ph(in bi thuong cua nhan v(it Vii Nuong trong
Chuy(n nsm'ri con gdi Nam X nang ella Nguy~n Dfr.
Huang giai
1. Gi&i !hi~u dmng
- Gi6i thi('u khai quat tac gia Nguy~n Dfr, tac pham Chuyh1 ngtrrh con grii Nmn Xuong.
- Gi6i thi('u ve ve d.;p va so ph(in bi thuong cua nhan v~t Vii Nuong
2. Phan tich
a. Ve VII Nuong
- Ve d.;p nhan sik tu dung tot d.;p
-ve d.;p tiim hon, pham h(lnh:
+ Tinh nghia, thuy chung son sit: gifr gm khu6n phep, coi tr 0ng h<;lnh phuc gia dinh;
lu6n nh6 thuong chong va m9t mvc gifr gm tiet h(lnh ...
+Dam dang, thao vat: ganh vac, lo toan tat cit c6ng vi('c nha chong; vua nu6i con nh6,
vua phvng du6ng m.; chong.
+ Hieu thao v6i m.; chong: cham s6c, phvng du6ng m.; chong khi m.; om, lo vi<\'c rna
chay tel~ chu tat !<hi m.; qua d&i.
+ Yeu thuong con het mvc: nu6i d<;~y con tho, tim each kh6a lil'p nbi trong ving ve
ngu&i cha trong long con, nang da chi bong minh tren tu&ng va n6i d6la cha Dan.
+ Giau long vi tha, tr 0ng danh dv: song 6 noi lang may cung nu6c, nang v~ nh6 ve
noi tran the cling mong muon duqc giiti oan, duqc phvc hoi danh dv. Tr6 ve trong I~
giai oan, nang kh6ng trach Truong Sinh rna da t<;~ chimg vi hieu nbi oan cua minh ...

Trang 6.11 Trang 6.11

 -. Vil Nuang h9i l:1,l tat ca nhiing ve d.;p dta nguoi phv nil Vi~t Nam truyen thong -. Vil Nuang h9i l:1,l tat ca nhiing ve d.;p dta nguoi phv nil Vi~t Nam truyen thong
va XUng dang dUQ'C hu6ng CUQC song h<;illh phUc. va XUng dang dUQ'C hu6ng CUQC song h<;illh phUc.
b. So' phtjn bi thuong b. So' phtjn bi thuong
- Bi chong nghi oan, bi doi xu tan nhiln, nang phai tim den cai chet chiing minh cho - Bi chong nghi oan, bi doi xu tan nhiln, nang phai tim den cai chet chiing minh cho
tam long thuy chung. tam long thuy chung.
- Bi kich cua Vil Nuang con duqc thehi~n 6 chi tietki ao cuoi truy~n. Vil Nuang duqc - Bi kich cua Vil Nuang con duqc thehi~n 6 chi tietki ao cuoi truy~n. Vil Nuang duqc
CUu song, dua ve thuy cung; duc;tc chong l~p dan giai oan, nang da hi~n ve cung voi lm CUu song, dua ve thuy cung; duc;tc chong l~p dan giai oan, nang da hi~n ve cung voi lm
ti;l tU, rOi bie'n ma't. ti;l tU, rOi bie'n ma't.
-Nguyen nhan cua bi kich: do 1~ giao phong kien ha kh~c va CUQC chien tranh phi -Nguyen nhan cua bi kich: do 1~ giao phong kien ha kh~c va CUQC chien tranh phi
nghla duang thai; do sv ghen tu6ng va ho do, d<:Jc doan cua Truong Sinh ... bi kich cua nghla duang thai; do sv ghen tu6ng va ho do, d<:Jc doan cua Truong Sinh ... bi kich cua
Vil Nuang cling la bi kich chung dta nguoi ph1,1 nil trong xii h9i xu a. Vil Nuang cling la bi kich chung dta nguoi ph1,1 nil trong xii h9i xu a.
c. Nghr thutjt xay d!rng nhan vtjt c. Nghr thutjt xay d!rng nhan vtjt
- Kh~c hQa tinh each nhil.n v~t qua ng6n ngfr, hanh d9ng va n9i tam; xay dvng tinh - Kh~c hQa tinh each nhil.n v~t qua ng6n ngfr, hanh d9ng va n9i tam; xay dvng tinh
huong bat ngo, kich tinh. huong bat ngo, kich tinh.
- Loi ke chuy~n tv nhien, hap dil.n; ket hc;tp yeu to hi~n thvc voi yeu to hoang duang, - Loi ke chuy~n tv nhien, hap dil.n; ket hc;tp yeu to hi~n thvc voi yeu to hoang duang,
ki ao lam nen di;ic trung cua the lo(li truy~n truyen ki, hoan thi~n ve dt;p cua nhil.n v~t. ki ao lam nen di;ic trung cua the lo(li truy~n truyen ki, hoan thi~n ve dt;p cua nhil.n v~t.
3. Danh gia chung 3. Danh gia chung
- Vil Nuang la ngui:ri ph1,1 nu co ve d.;p hoim m1 song so ph~ nang th~t bi thuang, - Vil Nuang la ngui:ri ph1,1 nu co ve d.;p hoim m1 song so ph~ nang th~t bi thuang,
bat h<;mh. bat h<;mh.
- Voi tam long dong cam sau s~c, Nguy~n Dubay to biet bao tinh cam tran tn;mg, - Voi tam long dong cam sau s~c, Nguy~n Dubay to biet bao tinh cam tran tn;mg,
thuang xot. Chinh di'eu do dii t6 d~m gia tri hi~n thvc va nhil.n d(lo cho tac pham. thuang xot. Chinh di'eu do dii t6 d~m gia tri hi~n thvc va nhil.n d(lo cho tac pham.

TAPTljLUY~N: TAPTljLUY~N:
Chuy~n nguiYi con gai Nam Xuong Chuy~n nguiYi con gai Nam Xuong
https://onluyen.app.link/chuyennguoicongaiNamXuong https://onluyen.app.link/chuyennguoicongaiNamXuong

Trang 65 Trang 65
 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10
--- ---@ --- ---@

BAI 2. HOANG LE THONG CHI BAI 2. HOANG LE THONG CHI

(Hoi thu Hl (Hoi thu Hl
Ngo gia van phai Ngo gia van phai
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. He gia 1. He gia
- Ng6 gia van phai ten g9i m9t nh6m hie gia thu9c dong h9 Ng6 Thl, 6limg Ta Thanh - Ng6 gia van phai ten g9i m9t nh6m hie gia thu9c dong h9 Ng6 Thl, 6limg Ta Thanh
Oai, nay thu9c huy~n Thanh Oai, Ha N9i. Oai, nay thu9c huy~n Thanh Oai, Ha N9i.
- Trong d6 c6 hai tac gia chinh la: - Trong d6 c6 hai tac gia chinh la:
+ Ng6 Thi Chi (1753 - 1788) em ru9t Ng6 Thl Nh~m lam quan duc\i thai Le Chieu + Ng6 Thi Chi (1753 - 1788) em ru9t Ng6 Thl Nh~m lam quan duc\i thai Le Chieu
Thong, tuy~t doi trung thanh voi nha Le, tUng ch;ey theo Le Chieu Thong khi Nguyi\n Thong, tuy~t doi trung thanh voi nha Le, tUng ch;ey theo Le Chieu Thong khi Nguyi\n
Hu~ sai Vil Van Nh~m ra Biic di~t Nguy~n Hfru Chinh. Dang Tru ng lnmg s!lch bim ke Hu~ sai Vil Van Nh~m ra Biic di~t Nguy~n Hfru Chinh. Dang Tru ng lnmg s!lch bim ke
kh6i phvc nhit Le. Sau d6, duqc Le Chieu Thong C1'r di L;eng Son tri~u t~p nhilng ke luu kh6i phvc nhit Le. Sau d6, duqc Le Chieu Thong C1'r di L;eng Son tri~u t~p nhilng ke luu
vong l~p nghia binh chong l<~i Tay Son. Tren dubng di, 6ng bi b~nh mat t<~i Biic Ninh, vong l~p nghia binh chong l<~i Tay Son. Tren dubng di, 6ng bi b~nh mat t<~i Biic Ninh,
viet 7 hoi dau tien. viet 7 hoi dau tien.
+ Ng6 Thl Du (1772 -1840) lam quan duoi tri'eu nha Nguyi\n, la t<ic gia cua 7 hoi tiep + Ng6 Thl Du (1772 -1840) lam quan duoi tri'eu nha Nguyi\n, la t<ic gia cua 7 hoi tiep
theo (trong d6 c6 hoi thu 14) anh em chu bac ru9t voi Ng6 Thi Chi, h9c gi6inhung kh6ng theo (trong d6 c6 hoi thu 14) anh em chu bac ru9t voi Ng6 Thi Chi, h9c gi6inhung kh6ng
db d<~t. Duoi tri'eu Tay Son, 6ng song an 6 Ha Nam. Thai nha Nguy~n 6ng lam quan den db d<~t. Duoi tri'eu Tay Son, 6ng song an 6 Ha Nam. Thai nha Nguy~n 6ng lam quan den
nam 1827 thi ve nghi. nam 1827 thi ve nghi.
+ Ngoai ra con 3 hoi cuoi c6 the do m9t so nguai khac trong dong h9 Ng6 Thi viet vito + Ngoai ra con 3 hoi cuoi c6 the do m9t so nguai khac trong dong h9 Ng6 Thi viet vito
khoang dau trieu Nguy~n. khoang dau trieu Nguy~n.
- H9 la nhfrng nha nho mang n(ing tu tu6ng trung quan, ai quoc, la nhilng cay but - H9 la nhfrng nha nho mang n(ing tu tu6ng trung quan, ai quoc, la nhilng cay but
trung thvc va c6 tu tu6ng tien b9. trung thvc va c6 tu tu6ng tien b9.
2. Tac pham 2. Tac pham
a. Haa11 canh sa11g tac a. Haa11 canh sa11g tac
- Hoang Lc nhfif th6i1g chi la tac pham duqc viet b~ng chfr Han. Tac pham viet trong - Hoang Lc nhfif th6i1g chi la tac pham duqc viet b~ng chfr Han. Tac pham viet trong
khoang thm gian diti 6 nhi'eu thm diem khac nhau, trong giai do<'fl day bien d9ng clia khoang thm gian diti 6 nhi'eu thm diem khac nhau, trong giai do<'fl day bien d9ng clia
xa h9i Vi~t Nam (khoang cuoi theki XVIII dau theki XIX). Che d9 phong kien Vi~t Nam xa h9i Vi~t Nam (khoang cuoi theki XVIII dau theki XIX). Che d9 phong kien Vi~t Nam
khung hoang tram trQng, bao tap phong trao n6ng dan no ra 6 khiip nai, tieu bieu la khung hoang tram trQng, bao tap phong trao n6ng dan no ra 6 khiip nai, tieu bieu la
phong trito Tay Son. phong trito Tay Son.
b. The' lo(li b. The' lo(li
- Ho,lng U nhiit th6i1g chi duqc viet theo the chi, m9t the van ghi chep sv v~t, sv vi~c, - Ho,lng U nhiit th6i1g chi duqc viet theo the chi, m9t the van ghi chep sv v~t, sv vi~c,
vua c6 tinh van hQc, vila c6 tinh lich su l(li viTa mang tinh triet li. vua c6 tinh van hQc, vila c6 tinh lich su l(li viTa mang tinh triet li.
- Tac pham thu9c vito lo;ei tieu thuyet lich su, duqc viet theo kieu chuang hoi, trong - Tac pham thu9c vito lo;ei tieu thuyet lich su, duqc viet theo kieu chuang hoi, trong
d6 gam 17 hoi. d6 gam 17 hoi.

Trang 66 Trang 66
c. Vi tri ao(ln trich c. Vi tri ao(ln trich
- Do;;m trich tren phan 16n thu9c hoi thu 14, mieu ta chien th~ng l&y 11mg clia vua - Do;;m trich tren phan 16n thu9c hoi thu 14, mieu ta chien th~ng l&y 11mg clia vua
Quang Trung, Sl,l' tham bi;li cua qwin tu6ng nhit Thanh va so p~ hi vua quan phan Quang Trung, Sl,l' tham bi;li cua qwin tu6ng nhit Thanh va so p~ hi vua quan phan
nu6c, h<;~i dan. nu6c, h<;~i dan.
d. Trqng tiim kii!n thuc d. Trqng tiim kii!n thuc
* N9i dung * N9i dung
- V6i cam quan ljch Slr va long tv hito dan tQC, cac tac gia cia till hi~n mQt each chan - V6i cam quan ljch Slr va long tv hito dan tQC, cac tac gia cia till hi~n mQt each chan
thvc, sinh d9ng hinh imh Nguyi"n Hu~ qua chien c6ng than toe ci<;~i pha quan Thanh, sv thvc, sinh d9ng hinh imh Nguyi"n Hu~ qua chien c6ng than toe ci<;~i pha quan Thanh, sv
tham b<;~i cua quan tu6ng nha Thanh va so ph(in bi ciat cua vua t6i Le Chieu Thong. tham b<;~i cua quan tu6ng nha Thanh va so ph(in bi ciat cua vua t6i Le Chieu Thong.
* Ngh~ thu~t * Ngh~ thu~t
- Cach tran thu~t cii;ic s~c; ghi l<;~i nhfrng sv ki~n lich su dii"n bien gap gap, khan tmang - Cach tran thu~t cii;ic s~c; ghi l<;~i nhfrng sv ki~n lich su dii"n bien gap gap, khan tmang
qua t1mg moe thai gian. qua t1mg moe thai gian.
- Kh~c ho<;~ m9t each r6 net hinh tuqng nguiY:i anh himg Nguyi"n Hu~ giau chat su thi. - Kh~c ho<;~ m9t each r6 net hinh tuqng nguiY:i anh himg Nguyi"n Hu~ giau chat su thi.
- Ke Sl,l' ki~n ljch su ranh m<;~ch chan thvc, khach quan, ket hgp v6i mieu ta su dvng - Ke Sl,l' ki~n ljch su ranh m<;~ch chan thvc, khach quan, ket hgp v6i mieu ta su dvng
hinh anh so sanh d9c l~p. hinh anh so sanh d9c l~p.
B. Tim hiifu van ban B. Tim hiifu van ban
1. Ynghia nhan d'e 1. Ynghia nhan d'e
- Lit CUOn tieu thuyet ghi chep ve Sl,l' thong nhat CUa vuang tri€u nha Le vao thai diem - Lit CUOn tieu thuyet ghi chep ve Sl,l' thong nhat CUa vuang tri€u nha Le vao thai diem
Tay San di~t Trinh, tra li;li B~c Ha cho vua Le. Tay San di~t Trinh, tra li;li B~c Ha cho vua Le.
- Nhan de tuy mangy nghla ca nggi nha Le, nhung n9i dung tac phil'm l<;~i v<;~ch r6 sv - Nhan de tuy mangy nghla ca nggi nha Le, nhung n9i dung tac phil'm l<;~i v<;~ch r6 sv
thoi nat, mvc ru6ng clia tri€u ciinh nha Le, va ca nggi nguai anh himg ao vai Tay San thoi nat, mvc ru6ng clia tri€u ciinh nha Le, va ca nggi nguai anh himg ao vai Tay San
Nguyi"nHu~. Nguyi"nHu~.
b. Cac st,t vi?c chinh b. Cac st,t vi?c chinh
- Ngay 24: N~ tin bao, Nguyl'n Hu~ rat tlrc gi(in, cijnh than chinh di cianh gii;ic ngay. - Ngay 24: N~ tin bao, Nguyl'n Hu~ rat tlrc gi(in, cijnh than chinh di cianh gii;ic ngay.
- Ngay 25: Nguyl'n Hu~ len ng6i vua, lay nien hi~u la Quang Trung, tv minh doc suat - Ngay 25: Nguyl'n Hu~ len ng6i vua, lay nien hi~u la Quang Trung, tv minh doc suat
ci<;~i binh tien quan ra B~c de' d~p Thanh. ci<;~i binh tien quan ra B~c de' d~p Thanh.
- Ngay 29: Hanh quan aen Ngh~ An, vua gi;ip La San Phu Tu Nguyi"n Thiep de hoi - Ngay 29: Hanh quan aen Ngh~ An, vua gi;ip La San Phu Tu Nguyi"n Thiep de hoi
co muu cianh gi~c. D9c ciu6ng di, vua cho ken them linh, m6 m9t cu9c duy~t binh 16n, co muu cianh gi~c. D9c ciu6ng di, vua cho ken them linh, m6 m9t cu9c duy~t binh 16n,
roi ra lai pM dv tu6ng si. roi ra lai pM dv tu6ng si.
- Ngay 30 Tet: Ong den Tam Di~p h9i ng9 v6i canh quan cua tu6ng 56, va Lan. T<;~i - Ngay 30 Tet: Ong den Tam Di~p h9i ng9 v6i canh quan cua tu6ng 56, va Lan. T<;~i
day vua rna ti~c khao quan va h~n den mong 7 Tet th~ng gi~c se m6 ti~c an m1mg 6 day vua rna ti~c khao quan va h~n den mong 7 Tet th~ng gi~c se m6 ti~c an m1mg 6
Thang Long. Toi 30 Tet, Quang Trung chia quan lam 5 ci<;~o keo quan ra B~c. Thang Long. Toi 30 Tet, Quang Trung chia quan lam 5 ci<;~o keo quan ra B~c.
- Mong 3 Tet: Danh chiem cion Ha Hoi. - Mong 3 Tet: Danh chiem cion Ha Hoi.
- Mong 5 Tet: Nguyi"n Hu~ tien quan vao Thang Long. Tm6c khi the nhu vii bao clia - Mong 5 Tet: Nguyi"n Hu~ tien quan vao Thang Long. Tm6c khi the nhu vii bao clia
nghla quan Tay San, tu6ng nha Thanh laTon Si Nghi v9i va thao ch<;~y ve nu6c, vua Le nghla quan Tay San, tu6ng nha Thanh laTon Si Nghi v9i va thao ch<;~y ve nu6c, vua Le
Chieu Thong cimg gia quyen ch<;~y tron theo gi~c trong sv nhvc nha kinh hoang. Chieu Thong cimg gia quyen ch<;~y tron theo gi~c trong sv nhvc nha kinh hoang.

Trang 6'1 Trang 6'1

 CAP r6c 789+ THI vA.o u')p 10 CAP r6c 789+ THI vA.o u')p 10

2. Hinh tm;mg nguoi anh hung Nguy~n Hu~ 2. Hinh tm;mg nguoi anh hung Nguy~n Hu~
a. Con nguiYi hanh a(mg vai tfnh each me, a. Con nguiYi hanh a(mg vai tfnh each me,
Trong m<;>i !inh huong, Nguyi\n Hu~ lu6n la con nguoi hilnh d()ng m(\t each m;;mh Trong m<;>i !inh huong, Nguyi\n Hu~ lu6n la con nguoi hilnh d()ng m(\t each m;;mh
me, quyet doan. Ong lu6n x6ng xao, giai quyet nhanh g<;>n va co chu dich. Dieu do the me, quyet doan. Ong lu6n x6ng xao, giai quyet nhanh g<;>n va co chu dich. Dieu do the
hi~n qua tUng thai d(\, cU chi, hilnh d(\ng cua nhill v~t: hi~n qua tUng thai d(\, cU chi, hilnh d(\ng cua nhill v~t:
- Nh~n dw;rc tin gii;ic chiem Thang Long, mat ca m(\t vimg dat dai r(\ng lon rna 6ng - Nh~n dw;rc tin gii;ic chiem Thang Long, mat ca m(\t vimg dat dai r(\ng lon rna 6ng
kh6ng he nao nung "dinh than chinh dl.m quill di ngay". kh6ng he nao nung "dinh than chinh dl.m quill di ngay".
- Chi trong vong han m(\t thang, Nguyi\n Hu~ da lam rat nhi'eu vi~c lon: - Chi trong vong han m(\t thang, Nguyi\n Hu~ da lam rat nhi'eu vi~c lon:
+ Te cao troi dat, len ng6i hoitng ae de" chinh vi hi~u", "gifr lay long nguoi". + Te cao troi dat, len ng6i hoitng ae de" chinh vi hi~u", "gifr lay long nguoi".
+ Tv mlnh "doc suat d(lo binh" ra B~c. + Tv mlnh "doc suat d(lo binh" ra B~c.
+Tim gi;ip nguoi cong si 6 huy~n La San la Nguyi\n Thiep aeh6i ke sach. +Tim gi;ip nguoi cong si 6 huy~n La San la Nguyi\n Thiep aeh6i ke sach.
+ Tuye'n mQ quan Sl va "rna CUQC duy~t binh 16n" 6 Ngh~ An, phu dv tu6ng sl. + Tuye'n mQ quan Sl va "rna CUQC duy~t binh 16n" 6 Ngh~ An, phu dv tu6ng sl.
--> Nguyiin Hu~ qua thvc la m(\t nguoi tuong linh m(lnh me, quyet doan trong tUng --> Nguyiin Hu~ qua thvc la m(\t nguoi tuong linh m(lnh me, quyet doan trong tUng
quyet dinh va hilnh d(\ng. quyet dinh va hilnh d(\ng.
11. Con nguiYi c6 tri s1uft~ nltqy ben tru6·c tho·i 11. Con nguiYi c6 tri s1uft~ nltqy ben tru6·c tho·i
- Ngay khi may chvc V(IU quill Thanh do Ton SI Nghi himg ho keo vao nuoc ta, the - Ngay khi may chvc V(IU quill Thanh do Ton SI Nghi himg ho keo vao nuoc ta, the
gii;ic dang m;;mh, tinh the khan cap, v~n m~nh dat nuoc "nghin can treo s<;ri toe", Nguyi\n gii;ic dang m;;mh, tinh the khan cap, v~n m~nh dat nuoc "nghin can treo s<;ri toe", Nguyi\n
Hu~ da qu yet djnh len ng6i hoitng ae de "chinh vi hi~u". --> Vi~c len ng6i la vi~c lam Hu~ da qu yet djnh len ng6i hoitng ae de "chinh vi hi~u". --> Vi~c len ng6i la vi~c lam
sang suet, VOi ffil,IC dich thong nhat n(\i bQ, hQi tl,l anh titi va quan tn;mg han la "de yen sang suet, VOi ffil,IC dich thong nhat n(\i bQ, hQi tl,l anh titi va quan tn;mg han la "de yen
ke phan tr~c va giu lay long nguoi". ke phan tr~c va giu lay long nguoi".
- Nguyi\n Hu~ con v6 rung sang suet trong vi~c phiin tich tlnh hinh thai CUQC, the - Nguyi\n Hu~ con v6 rung sang suet trong vi~c phiin tich tlnh hinh thai CUQC, the
tuong quan gifra ta va dich. tuong quan gifra ta va dich.
- Nguyi\n Hu~ la nguoi sang suot trong vi~c xet doan va dung nguoi: The hi~n qua - Nguyi\n Hu~ la nguoi sang suot trong vi~c xet doan va dung nguoi: The hi~n qua
each xu tri vua coli vua co tinh voi cac tu6ng si t(li Tam Di~p. each xu tri vua coli vua co tinh voi cac tu6ng si t(li Tam Di~p.
+ Voi 56 va Lan, 6ng hieu duqc vi~c rut quill cua h<;> boi sue quan ta co h(IU, kh6ng + Voi 56 va Lan, 6ng hieu duqc vi~c rut quill cua h<;> boi sue quan ta co h(IU, kh6ng
dich n6i d(\i quill cila nha Thanh, phiti rUt quill debao toan h,rc luqng. V1 v~y, So va Uln dich n6i d(\i quill cila nha Thanh, phiti rUt quill debao toan h,rc luqng. V1 v~y, So va Uln
kh6ng bi trimg ph(lt rna con duqc khen ngqi. kh6ng bi trimg ph(lt rna con duqc khen ngqi.
+ Voi Ng6 Thl Nh~m, 6ng dilnh gia cao tai dvng binh, S\l' da muu rue tri cua Nh~m + Voi Ng6 Thl Nh~m, 6ng dilnh gia cao tai dvng binh, S\l' da muu rue tri cua Nh~m

va su dl,l11g nhu m(\t quan su. va su dl,l11g nhu m(\t quan su.
--> N guyi\n Hu~ la nguOi co tai lanh d(lo lam chu dat nuoc va each nhin nguoi v6 cimg --> N guyi\n Hu~ la nguOi co tai lanh d(lo lam chu dat nuoc va each nhin nguoi v6 cimg
chuiln xac, biet dvng dung nguoi dung vi~c. chuiln xac, biet dvng dung nguoi dung vi~c.
c. Con c6 .!J chi tlu'ing va {am nhin xa r(jng c. Con c6 .!J chi tlu'ing va {am nhin xa r(jng
- Moi khOi binh, chua lay duqc tac dat nao, v~y rna Quang Trung da tuyen bo ch~c - Moi khOi binh, chua lay duqc tac dat nao, v~y rna Quang Trung da tuyen bo ch~c
nich "phuang luge tien danh da co sful', "Chkg qua muoi ngay co the duoi duqc nguOi Thanh". nich "phuang luge tien danh da co sful', "Chkg qua muoi ngay co the duoi duqc nguOi Thanh".
- Biet truoc ke thu "16n gap muoi nuoc mlnh", bi thua m(\t tr~n "~t lay lam th.;n rna - Biet truoc ke thu "16n gap muoi nuoc mlnh", bi thua m(\t tr~n "~t lay lam th.;n rna
lo muu bao thu" khien vi~c binh dao kh6ng bao gio dut nen Nguyi"n Hu~ con tinh sfu lo muu bao thu" khien vi~c binh dao kh6ng bao gio dut nen Nguyi"n Hu~ con tinh sfu
cit ke ho(lch ngo(li giao SaU chien thi\ng de CO thiJ'i gian "yen on rna nuoi du6ng h)'C
luQTig", lam cho nu6c giau quan m<;Um.
---. Nguy~n Hu~ la nguoi c6 fam nhln chien luqc va niem tin quyet thi\ng ke thu.
d. Con ngui'Yi c6 tiii d¥ng binh nhu than
- Cu9c hitnh quiin than toe ella nghla quan Tiiy San do vua Quang Trung chi huy den
nay vk lam chung ta kinh ng(lc:
+ Ngay 25 thang Ch(lp xuat quan tU Phu Xuan (Hue).
+ Ngay 29 da t6i Ngh~ An, vita tuyen quan, to chuc d9i ngU., vua duy~t binh, chi trong
vi:mg m9t ngay.
+Hom sau, tien quan ra Tam Di~p. Dem 30 thang Ch<'p da "l~p tlrc len duang", tien
quan ra Thiing Long. Quang Trung djnh ke ho(lch mong 7 thang Gieng se vao an Tet 6
Thang Long nhung tren thvc te da hoan thitnh keho(lch sam hai ngay.
-To chuc cac triin danh 6 Ha HOi, Ng<;>c HOi hqp li, it hao ton binh h)'c.
---. Hanh quan xa, lien l:t,lc nhung d9i quan vk chinh te cling la nho tai to chuc cua
nguoi dim quan, rung voi S\f dong long quyet tam cua toan the cac binh sl da )am nen
chien thi\ng ella nghla quan Tay San.
e. Hinh anh vi anh hung ldm lii't ttong chien tr{in
- Vua Quang Trung dim quan danh gi~c kh6ng chi tren danh nghia rna 6ng lit m9t
tong chi huy chien dich thvc sv: than chinh c'il.m quan ra triin, vita ho(lch djnh chien luqc,
sach luqc, vita trvc tiep to chuc quan si, bai binh bo tr~n, vua tv minh thong rum m9t
miii tien c6ng, cum voi di doc thuc, x6ng pha noi chien triin.
- Du&i S\f liinh d(lo tai tinh ella nguoi thu linh taiba nay, nghla quan Tiiy San da chien
thilng ap di10 ke thu.
- Khi the d9i quiin lam choke thu khiep via va hlnh anh nguiri anh hung Quang Trung
cling duqc kh~c hO(l )fun li~t: trong canh "khoi to amu troi, each gang tac khong thay gi",
n6i b~t hlnh anh nha vua "cuoi voi di doc thuc v&i tam ao bilO mim do dii. s(lm den kh6i
sting.
---. Hlnh anh nguiri anh hung duqc kh~c hoiil d~m net v&i tinh each eli a m9t nha dim
quan m(lnh me, tri tu~ sang suot, nh(ly ben, till dling binh nhu than, la linh hon cua chien
c6ng vi d(li.
3. N<;li dung va y nghia loi phu d1,1
a. N(ii dung
-La m9t bile quan vuang, thong linh cit v<;~n tinh binh, vua Quang Trung d:ii. to ra d:uqc
)a ffiQt nguiJ'i sang SUOt, nhiily ben trong Vi~C nhan djnh tinh hJnh the CUQC Va tuang quan
h,l'C )U'QTig gifra ta Va dich. Dieu do GUQ'C the hi~n trong loi phu d1,1 VOi quan )inh khi 6
Ngh~An:
69
cit ke ho(lch ngo(li giao SaU chien thi\ng de CO thiJ'i gian "yen on rna nuoi du6ng h)'C
luQTig", lam cho nu6c giau quan m<;Um.
---. Nguy~n Hu~ la nguoi c6 fam nhln chien luqc va niem tin quyet thi\ng ke thu.
d. Con ngui'Yi c6 tiii d¥ng binh nhu than
- Cu9c hitnh quiin than toe ella nghla quan Tiiy San do vua Quang Trung chi huy den
nay vk lam chung ta kinh ng(lc:
+ Ngay 25 thang Ch(lp xuat quan tU Phu Xuan (Hue).
+ Ngay 29 da t6i Ngh~ An, vita tuyen quan, to chuc d9i ngU., vua duy~t binh, chi trong
vi:mg m9t ngay.
+Hom sau, tien quan ra Tam Di~p. Dem 30 thang Ch<'p da "l~p tlrc len duang", tien
quan ra Thiing Long. Quang Trung djnh ke ho(lch mong 7 thang Gieng se vao an Tet 6
Thang Long nhung tren thvc te da hoan thitnh keho(lch sam hai ngay.
-To chuc cac triin danh 6 Ha HOi, Ng<;>c HOi hqp li, it hao ton binh h)'c.
---. Hanh quan xa, lien l:t,lc nhung d9i quan vk chinh te cling la nho tai to chuc cua
nguoi dim quan, rung voi S\f dong long quyet tam cua toan the cac binh sl da )am nen
chien thi\ng ella nghla quan Tay San.
e. Hinh anh vi anh hung ldm lii't ttong chien tr{in
- Vua Quang Trung dim quan danh gi~c kh6ng chi tren danh nghia rna 6ng lit m9t
tong chi huy chien dich thvc sv: than chinh c'il.m quan ra triin, vita ho(lch djnh chien luqc,
sach luqc, vita trvc tiep to chuc quan si, bai binh bo tr~n, vua tv minh thong rum m9t
miii tien c6ng, cum voi di doc thuc, x6ng pha noi chien triin.
- Du&i S\f liinh d(lo tai tinh ella nguoi thu linh taiba nay, nghla quan Tiiy San da chien
thilng ap di10 ke thu.
- Khi the d9i quiin lam choke thu khiep via va hlnh anh nguiri anh hung Quang Trung
cling duqc kh~c hO(l )fun li~t: trong canh "khoi to amu troi, each gang tac khong thay gi",
n6i b~t hlnh anh nha vua "cuoi voi di doc thuc v&i tam ao bilO mim do dii. s(lm den kh6i
sting.
---. Hlnh anh nguiri anh hung duqc kh~c hoiil d~m net v&i tinh each eli a m9t nha dim
quan m(lnh me, tri tu~ sang suot, nh(ly ben, till dling binh nhu than, la linh hon cua chien
c6ng vi d(li.
3. N<;li dung va y nghia loi phu d1,1
a. N(ii dung
-La m9t bile quan vuang, thong linh cit v<;~n tinh binh, vua Quang Trung d:ii. to ra d:uqc
)a ffiQt nguiJ'i sang SUOt, nhiily ben trong Vi~C nhan djnh tinh hJnh the CUQC Va tuang quan
h,l'C )U'QTig gifra ta Va dich. Dieu do GUQ'C the hi~n trong loi phu d1,1 VOi quan )inh khi 6
Ngh~An:
69
 CAP TOC 189+ lHI VAO lOP 10 CAP TOC 189+ lHI VAO lOP 10

+ Nguy@n Hu~ da khfing djnh chu quyen cua dan t(\c ta: "dat nao sao ay, deu da phan
bi~t ro rang" va len an hanh d(\ng xam lang phi nghia, trai d<!O troi clia quan dich: "Tu
doi nha Han den nay, chung da may phen cu6p boc nu6c ta, giet h"i nhan dan ta, vo vet
cua cai, ngu&i mlnh khong the chiu noi, ai cling muon duoi ch{mg di".
+ 6ng da nh.!ic l<~i truyen thong chong giiic ngo<~i xam ella dan t6c ta m ngan doi xu a
nhu: Trung Nfr Vuong, Dinh Tien Hoang, Le D<~i Hanh, ... ae khich I~ tu6ng si du6i
quyen, khoi ggi long yeu nu6c va tv hao dan t(\c trong hQ.
+ Ong dv kien dugc vi~c Le Chieu Thong ve nu6c co the lam m(\t so nguoi phu Le
"thay long doi d<~" v6i minh nen ong da coloi dv v6i quan linh vua chi vua tinh, vua
nghiem kh~c: "Cdc nguai aeu la nhu·ng ke c6luang tri, hiiy nen cimg ta aong tdm hi¢p Zvc de"
dvng len cong l6n. Ch& c6 quen th6i cu, iin b hai long, neu nhu vi¢c phflt giac rase bj giet ngay
tile khiic, kh8ng tha m(jt ai."
b. Nghij thwjt
- Loi phil d1,1 co the xem nhu m(\t hili hich hay ban tuyen ngon ng~ g9n rna y ru
phong phil, sau xa, no kh.!ing djnh d(\c l~p chu quyen dan t(lc va co tac d(lng, kich thich
long yeu nu6c, y chi qu~t cu&ng clia dan t(lc.
- Co y nghia cling co, chan chinh quan d(li
4. Hinh anh quan xam luqc va Ill tay sai bim nu&c.
a. S;r tluim l":ti ola qudn tu6ng nhd 11wnh
- Khong de phong, khong dugc tin cap baa.
- Ngay mong 4, quan gii:\c dugc tin Quang Trung da vao den Thang Long:
+Ton Si Nghi "sg mat m~t, nma khilng kip dong yen, nguoi khong kip mi:\c ao giap,
nhiim huang b~c rna ch<~y".
+ Quan si "ai nay deu nmg roi sg hai" xin ra hang hoiic "b6 ch<~y toan Io~, giay xeo
len nhau rna chet" den n6i "nu6c song Nhj Ha vi the rna t~c nghen khong chay dugc
nfra".
b. So phijn tham ht;ti cua bqn vua toi ph em nu6·c, hqi ddn
- Le Chieu Thong v(li cling b9n than tin "dua thai h~u ra ngoid", ch<~y ban song ban
chet, cu6p ca thuyen ella dan de qua song, "luon may ngay khong an".
- Duoi kip Ton SI Nghi, vua toi "nhin nhau than tho, oan gi~n cha.y nu6c m~t" den
muc "Ton SI Nghi ciing lay lam xau ho".
---> Du Ia ke toi trung thanh v6i nha Le va trong each mieu ta cimh khon quk cua Le
Chieu Thong, cac tac gia vii.n the hi~n S\f ng~m nglii, thuong cam, nhung v6i quan diem
ton trQng ljch su va y thuc dan t(lc cua nhfrng tri thuc da giup hQ phan rum dung diiln
bien ljch su, lam n6i v~t hanh d(lng "cong r~ c~ ga nha" cua ong vua phitn mr6c Le
Chieu Thong cling nhu to d~m chien cong Iii.y lung cua nguoi anh hung ao viti Nguyiln
+ Nguy@n Hu~ da khfing djnh chu quyen cua dan t(\c ta: "dat nao sao ay, deu da phan
bi~t ro rang" va len an hanh d(\ng xam lang phi nghia, trai d<!O troi clia quan dich: "Tu
doi nha Han den nay, chung da may phen cu6p boc nu6c ta, giet h"i nhan dan ta, vo vet
cua cai, ngu&i mlnh khong the chiu noi, ai cling muon duoi ch{mg di".
+ 6ng da nh.!ic l<~i truyen thong chong giiic ngo<~i xam ella dan t6c ta m ngan doi xu a
nhu: Trung Nfr Vuong, Dinh Tien Hoang, Le D<~i Hanh, ... ae khich I~ tu6ng si du6i
quyen, khoi ggi long yeu nu6c va tv hao dan t(\c trong hQ.
+ Ong dv kien dugc vi~c Le Chieu Thong ve nu6c co the lam m(\t so nguoi phu Le
"thay long doi d<~" v6i minh nen ong da coloi dv v6i quan linh vua chi vua tinh, vua
nghiem kh~c: "Cdc nguai aeu la nhu·ng ke c6luang tri, hiiy nen cimg ta aong tdm hi¢p Zvc de"
dvng len cong l6n. Ch& c6 quen th6i cu, iin b hai long, neu nhu vi¢c phflt giac rase bj giet ngay
tile khiic, kh8ng tha m(jt ai."
b. Nghij thwjt
- Loi phil d1,1 co the xem nhu m(\t hili hich hay ban tuyen ngon ng~ g9n rna y ru
phong phil, sau xa, no kh.!ing djnh d(\c l~p chu quyen dan t(lc va co tac d(lng, kich thich
long yeu nu6c, y chi qu~t cu&ng clia dan t(lc.
- Co y nghia cling co, chan chinh quan d(li
4. Hinh anh quan xam luqc va Ill tay sai bim nu&c.
a. S;r tluim l":ti ola qudn tu6ng nhd 11wnh
- Khong de phong, khong dugc tin cap baa.
- Ngay mong 4, quan gii:\c dugc tin Quang Trung da vao den Thang Long:
+Ton Si Nghi "sg mat m~t, nma khilng kip dong yen, nguoi khong kip mi:\c ao giap,
nhiim huang b~c rna ch<~y".
+ Quan si "ai nay deu nmg roi sg hai" xin ra hang hoiic "b6 ch<~y toan Io~, giay xeo
len nhau rna chet" den n6i "nu6c song Nhj Ha vi the rna t~c nghen khong chay dugc
nfra".
b. So phijn tham ht;ti cua bqn vua toi ph em nu6·c, hqi ddn
- Le Chieu Thong v(li cling b9n than tin "dua thai h~u ra ngoid", ch<~y ban song ban
chet, cu6p ca thuyen ella dan de qua song, "luon may ngay khong an".
- Duoi kip Ton SI Nghi, vua toi "nhin nhau than tho, oan gi~n cha.y nu6c m~t" den
muc "Ton SI Nghi ciing lay lam xau ho".
---> Du Ia ke toi trung thanh v6i nha Le va trong each mieu ta cimh khon quk cua Le
Chieu Thong, cac tac gia vii.n the hi~n S\f ng~m nglii, thuong cam, nhung v6i quan diem
ton trQng ljch su va y thuc dan t(lc cua nhfrng tri thuc da giup hQ phan rum dung diiln
bien ljch su, lam n6i v~t hanh d(lng "cong r~ c~ ga nha" cua ong vua phitn mr6c Le
Chieu Thong cling nhu to d~m chien cong Iii.y lung cua nguoi anh hung ao viti Nguyiln

Trang 70 Trang 70
Hu~ va nghla qulin Tay San. D6 chinh Ia m(it trong nhfing yeu to t<;~o nen ghi tri cia tac
phil'm.
c. Sy khac biet cua ngoi but cUa tac gia khi mifiu ta hai CUQC thao ch(ly (mQt cua qulin
tu6ng nlu'i Thanh vii m(it ctia vua toiLe Chieu Thilitg)
- Tat ca deu ta thl,l'c, v6i nhfing chi tiet Cl,l the; nhtmg am huang l<;~i khac nhau:
+ Do<;~n van tren nhip di~u nhanh, m<;lnh, hoi ha, ngoi but mieu ta khach quan nhung
viin ha he sung suang cia nguoi thilng tr(\n tru6c sv tham b<;~i cua Iii cu6p nuoc.
+ Do<;~n van du6i nhip di~u cMm han, mieu ta ti mi gi9t nu6c mih cia nguoi tho hao,
nu6c m~t tlii h6 cua vua t6i nha Le ... Am huang c6 phan ng~m nglii, chua x6t.
-> V1 cac tac gia aeu Ia nhfing Cl,I'U than cia nha Le, nen kh6ng the kh6ng c6 81,1' thuang
x6t, ng~m nglii cho tlnh canh cua vua t6i Le Chieu Thong. Day Ia di'eu t<;~o nen sv khac
bW trong thai d9 va each mieu ta hai CUQC thao ch<;~y.
C. Bili t~p v~n dvng
Bili 1. Dq.ng bai D9c- hiifu
D9c do<;~n trich va tra loi cac diu hoi du6i dil.y:
Vua Quang Trung cu&i voi ra doanh yen ui qulin linh, truyen cho tilt cd aeu ngoi rna nghe
l¢nh, roi d¥ hQ rling:
- Qulin Thanh sang xam lan nuac ta, hi¢n & Thiing Long, cdc nguoi dii biet chua? Trang
khodng vu tr¥, alit nao sao liy, aeu phan bift ri5 rang, phuong Nam, phuong Bile chia nhau ra rna
cai trj. NguiJi phuong Biic kh6ng phdi noi gi8ng nuac ta, b1:1ng dq iit khcic. Tie diJi nha Han t6i
nay, chung dii may phen cuap b6c nuac ta, giet hqi nhan dlin, vo vet cua cdi, nguiJi minh kh6ng
the' chju not, ai ciing muon dual chung di. DiJi Han c6 Trung Vuong, diJi Tong c6 Dinh Tien
Hoang, Li! Dqi Hanh, diJi Nguyen c6 Tran Hung Dqo, do'i Minh c6 Le Thai To; cdc ngiii kh6ng
n& ngoi nhin chung lam aieu tan bqo, nen dii thuijn long ngua·i, day nghza qulin, aeu chi aanh
m9t trijn Ia thiing vii duo) dUI;tc chung ve phuong Biic. 6 cdc thiJi ay, Biic, Nam rieng phijn, biJ
ci5i lijng yi!n, cdc vua truyen ngoi liiu dai. TL'e nhii Dinh tai dliy, dlin ta kh6ng den n3i khiJ' nhu
hoi n9i thu!Jc xua kia. MQi vi¢c lQ'i, hqi, aU(J'C, miit iiy aeu Ia chuy¢n cii ranh ri'mh cua trieu dqi
truac. Nay nguiJi Thanh lqi sang, muu ao liiy nuac Nam ta dijt lam quijn huy¢n, kh6ng biet trong
guong may aii'i Tong, Nguyen, Minh ngay xua. Vz v{jy, ta phdi keo qulin ra aanh duo! chung.
Cdc nguoi aeu Ia nhung ke c6luong tri, luang nang, hay nen cung ta aong tlim hi¢p lvc, atd1;mg
ni!n c6ng l6n ...
(Hoang Le nluit th81tg chi, Ng6 gia van phai,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Ciu 1. Neu ngi\n g9n n9i dung chinh trong loi d1,1 cua vua Quang Trung trong do<;~n
trich tren.
Trang 71
Hu~ va nghla qulin Tay San. D6 chinh Ia m(it trong nhfing yeu to t<;~o nen ghi tri cia tac
phil'm.
c. Sy khac biet cua ngoi but cUa tac gia khi mifiu ta hai CUQC thao ch(ly (mQt cua qulin
tu6ng nlu'i Thanh vii m(it ctia vua toiLe Chieu Thilitg)
- Tat ca deu ta thl,l'c, v6i nhfing chi tiet Cl,l the; nhtmg am huang l<;~i khac nhau:
+ Do<;~n van tren nhip di~u nhanh, m<;lnh, hoi ha, ngoi but mieu ta khach quan nhung
viin ha he sung suang cia nguoi thilng tr(\n tru6c sv tham b<;~i cua Iii cu6p nuoc.
+ Do<;~n van du6i nhip di~u cMm han, mieu ta ti mi gi9t nu6c mih cia nguoi tho hao,
nu6c m~t tlii h6 cua vua t6i nha Le ... Am huang c6 phan ng~m nglii, chua x6t.
-> V1 cac tac gia aeu Ia nhfing Cl,I'U than cia nha Le, nen kh6ng the kh6ng c6 81,1' thuang
x6t, ng~m nglii cho tlnh canh cua vua t6i Le Chieu Thong. Day Ia di'eu t<;~o nen sv khac
bW trong thai d9 va each mieu ta hai CUQC thao ch<;~y.
C. Bili t~p v~n dvng
Bili 1. Dq.ng bai D9c- hiifu
D9c do<;~n trich va tra loi cac diu hoi du6i dil.y:
Vua Quang Trung cu&i voi ra doanh yen ui qulin linh, truyen cho tilt cd aeu ngoi rna nghe
l¢nh, roi d¥ hQ rling:
- Qulin Thanh sang xam lan nuac ta, hi¢n & Thiing Long, cdc nguoi dii biet chua? Trang
khodng vu tr¥, alit nao sao liy, aeu phan bift ri5 rang, phuong Nam, phuong Bile chia nhau ra rna
cai trj. NguiJi phuong Biic kh6ng phdi noi gi8ng nuac ta, b1:1ng dq iit khcic. Tie diJi nha Han t6i
nay, chung dii may phen cuap b6c nuac ta, giet hqi nhan dlin, vo vet cua cdi, nguiJi minh kh6ng
the' chju not, ai ciing muon dual chung di. DiJi Han c6 Trung Vuong, diJi Tong c6 Dinh Tien
Hoang, Li! Dqi Hanh, diJi Nguyen c6 Tran Hung Dqo, do'i Minh c6 Le Thai To; cdc ngiii kh6ng
n& ngoi nhin chung lam aieu tan bqo, nen dii thuijn long ngua·i, day nghza qulin, aeu chi aanh
m9t trijn Ia thiing vii duo) dUI;tc chung ve phuong Biic. 6 cdc thiJi ay, Biic, Nam rieng phijn, biJ
ci5i lijng yi!n, cdc vua truyen ngoi liiu dai. TL'e nhii Dinh tai dliy, dlin ta kh6ng den n3i khiJ' nhu
hoi n9i thu!Jc xua kia. MQi vi¢c lQ'i, hqi, aU(J'C, miit iiy aeu Ia chuy¢n cii ranh ri'mh cua trieu dqi
truac. Nay nguiJi Thanh lqi sang, muu ao liiy nuac Nam ta dijt lam quijn huy¢n, kh6ng biet trong
guong may aii'i Tong, Nguyen, Minh ngay xua. Vz v{jy, ta phdi keo qulin ra aanh duo! chung.
Cdc nguoi aeu Ia nhung ke c6luong tri, luang nang, hay nen cung ta aong tlim hi¢p lvc, atd1;mg
ni!n c6ng l6n ...
(Hoang Le nluit th81tg chi, Ng6 gia van phai,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Ciu 1. Neu ngi\n g9n n9i dung chinh trong loi d1,1 cua vua Quang Trung trong do<;~n
trich tren.
Trang 71
 CAP roc 789+ TH& vAo LOP 10 CAP roc 789+ TH& vAo LOP 10

Cau 2. Trong diu "Trang khoang vu tr!l, dar niw sao dy, tfeu dd phiin bi¢t ri5 rimg phuang
Nam, phuang Bile chia nhau mil cai tr('. Nh~c em nh6 t&i tac pham ni10 da h<;>c trong chuang
trinh Ngii van THCS. Vua Quang Trung muon khiing djnh di'eu gi qua diu n6i tren.
Cau 3. Em hay giili thich nghia cua til "Iuong tri, Iuong nang".
Clu 4. Til do;:m trich tren, em hay viet doi)n van di@n djch khoiing 10 diu c6 stf dvng
thimh phan phv chu va phep noi neu ve suy nghl etta em ve van cte: Tuoi Ire Vi¢t Nam
hiijn nay din lam gi de' thlhiijn long yeu nu&c?
Hu&ng d.'in giai
Ciu 1. N9i dung chinh cua loi phil dw
- Vua Quang Trung neu hoim canh liim nguy cua dat nu&c "quan Thanh sang xam
la'n nu6c ta".
- Kh!ing djnh chu quyen dan t9c, nen d9c l~p tv cu&ng cua quae gia.
- Nh~c l;:li cho nghia quan, tu6ng si nh6 t&i lich su dau thuong cua quae gia dan t9c
khi bi gii;ic d6 h9, xam chiem.
- Neu tilm guong nhiing nguo'i anh hung dau tranh bao v~ nen d9c l~p clia dan t9c,
de khoi d~y niem tv hito, y chi chien dau chong ke thu.
- Neu ro da tam cua b9n gii;ic Thanh muon muu do cu&p nu&c ta, va khiing dinh
ket C\IC tham h<:~i rna chung phiti nh~n Jay.
- Quyet tam giii bo coi, khiing djnh tu6ng linh, nghia quan Ia nguoi c6 Iuong tri,
Iuong nang.
Ciu 2. Trong diu "Trang khodng vu lr!l, tlfit nao sao dy, aeu tlii phdn biijt ri5 rang, phuang
Nam, phuang Bile chia nhau mil cai tr(' ggi nh~c t&i hai diu tho trong bai Silng nzli mrric
Nan1 tuong truyen cua Ly Thu&ng Ki~t.
"Song nui nuric Nam vua Nama
Ranh rimh dfnh phqn a sach tri'ri"
- Cau n6i cua vua Quang Trung c6 y nghla khiing dinh nen d9c l~p, tv cuong etta
nu6c ta, dat nu6c c6 ranh gi6i lanh tho r6 rang, c6 vua cai trj. Dong thai day rung Ia cau
n6i nh~m bao v~ nen d9c l~p dan t9c, chu quyen lanh tho tm6c m<;>i ke thu xam luge.
Clu 3. Nghia cua til "Iuong tri" va "luang nang".
+Luang tri: Nguoi c6luong tam, biet nh~n thuc dung d~n, soi xet dung sai.
+ Luong nang: nguoi c6 tai nang, pham each tot.
---. Y cua vua Quang Trung: tat ca cac tu&ng linh, quan si deu Ia nhfrng ngu&i biet
phiti trai, dung sai, deu Ia nhfrng nguo·i c6 luang tiim, biet yeu nu6c thuong dan. Vua
Quang Trung dung each n6i nay de khich !~long tv ton dan t9c cua quan si.
Cau 2. Trong diu "Trang khoang vu tr!l, dar niw sao dy, tfeu dd phiin bi¢t ri5 rimg phuang
Nam, phuang Bile chia nhau mil cai tr('. Nh~c em nh6 t&i tac pham ni10 da h<;>c trong chuang
trinh Ngii van THCS. Vua Quang Trung muon khiing djnh di'eu gi qua diu n6i tren.
Cau 3. Em hay giili thich nghia cua til "Iuong tri, Iuong nang".
Clu 4. Til do;:m trich tren, em hay viet doi)n van di@n djch khoiing 10 diu c6 stf dvng
thimh phan phv chu va phep noi neu ve suy nghl etta em ve van cte: Tuoi Ire Vi¢t Nam
hiijn nay din lam gi de' thlhiijn long yeu nu&c?
Hu&ng d.'in giai
Ciu 1. N9i dung chinh cua loi phil dw
- Vua Quang Trung neu hoim canh liim nguy cua dat nu&c "quan Thanh sang xam
la'n nu6c ta".
- Kh!ing djnh chu quyen dan t9c, nen d9c l~p tv cu&ng cua quae gia.
- Nh~c l;:li cho nghia quan, tu6ng si nh6 t&i lich su dau thuong cua quae gia dan t9c
khi bi gii;ic d6 h9, xam chiem.
- Neu tilm guong nhiing nguo'i anh hung dau tranh bao v~ nen d9c l~p clia dan t9c,
de khoi d~y niem tv hito, y chi chien dau chong ke thu.
- Neu ro da tam cua b9n gii;ic Thanh muon muu do cu&p nu&c ta, va khiing dinh
ket C\IC tham h<:~i rna chung phiti nh~n Jay.
- Quyet tam giii bo coi, khiing djnh tu6ng linh, nghia quan Ia nguoi c6 Iuong tri,
Iuong nang.
Ciu 2. Trong diu "Trang khodng vu lr!l, tlfit nao sao dy, aeu tlii phdn biijt ri5 rang, phuang
Nam, phuang Bile chia nhau mil cai tr(' ggi nh~c t&i hai diu tho trong bai Silng nzli mrric
Nan1 tuong truyen cua Ly Thu&ng Ki~t.
"Song nui nuric Nam vua Nama
Ranh rimh dfnh phqn a sach tri'ri"
- Cau n6i cua vua Quang Trung c6 y nghla khiing dinh nen d9c l~p, tv cuong etta
nu6c ta, dat nu6c c6 ranh gi6i lanh tho r6 rang, c6 vua cai trj. Dong thai day rung Ia cau
n6i nh~m bao v~ nen d9c l~p dan t9c, chu quyen lanh tho tm6c m<;>i ke thu xam luge.
Clu 3. Nghia cua til "Iuong tri" va "luang nang".
+Luang tri: Nguoi c6luong tam, biet nh~n thuc dung d~n, soi xet dung sai.
+ Luong nang: nguoi c6 tai nang, pham each tot.
---. Y cua vua Quang Trung: tat ca cac tu&ng linh, quan si deu Ia nhfrng ngu&i biet
phiti trai, dung sai, deu Ia nhfrng nguo·i c6 luang tiim, biet yeu nu6c thuong dan. Vua
Quang Trung dung each n6i nay de khich !~long tv ton dan t9c cua quan si.

Trang 72 Trang 72
 Ciiu 4. Do(ll van c'iin dam bao cac y sau:
- Tuoi tre dong vai tro quan tr 0 ng trong vi~c kien to;1o v~ m~nh, tuong lai non song
dat nu6c vi v~y tuoi tre din hieu duqc vi tri quan tr0 ng clia minh.
+Von tri thuc, d11o due duqc ren luy~n til nha tru<'mg la nen tang co ban de thvc
hanh trong doi song.
+ Tuoi tre phill nil lvc khong ngung hoc h6i, phat trien ve khoa hoc, ki thu~t de
b~t kip v6i S\1' phat trien rua the gioi.
+ Tuoi tre din nuoi du5ng trong minh tinh yeu gia dinh, que huang, dat nu6c,
ni'em tv ton dan ti)c.
+Can y thuc vi~c trau dOi tri thuc va d11o due ngay khi con tre.
l:lai 2. D<)ng bai NL VH
Cam nh~ cua em ve ve dt;'p clia hinh tuqng ngum anh hung ao vai Quang Trung qua
hoi thu 14 clia tac pham Hoang U nhat th8itg chi clia Ngo gia van phai.
Huang d~n giai
1. Gi&i thi~u chung
- Gi6i thi~u khai quat t<ic gia, hie philm
- Gi6i thi~u ve ve d<:'p cua hinh tuqng nguoi anh hling ao vii Quang Trung qua hoi
thu 14 clia tac pham Hoang Le nhdl thO'ng chi
2. Phan tich
a. Milt can nguiYi hiinh d9ng mt;~nh me quye't daan
- Tir dau den cuoi do(ll trich, Nguy~n Hu~ luon luon la con nguoi hitnh di)ng mi)t
each xong xao, nhanh gon c6 chu dich va rat qua quyet.
- Nghe tin gi(\c da danh chiem dent~ Thang Long mat ca mi)t vling dat dai ri)ng 16n
rna 6ng khong he nao nilng "djnh than chinh cam qulin di ngay".
- Roi chi trong vong hon mi)t thing, Nguy~n Hu~ da lam duqc bao nhieu vi~c 16n: "te
cao troi dat", len ngoi hoang de, doc xuat di;li binh ra l:l~c ...
b. C6 tri tuij sang suot vii nht;~y ben
- Phan tich rat dilng va sang suot S\1' tuong quan giua quan ta va quan dich (duqc the
hi~n r6 qua loi phil d1,1 quan linh a Ngh~ An- neu ni)i dung va y nghla lm phu d1,1)
- Sang suot trong vi~c xet doan va dung nguoi, the hi~n rat r6 qua each xu tri v6i cac
tu6ng si t11i Tam Di~p. Khi 56 va Lan "deu mang guam tren lung chiu ti)i", vua Quang
Trung da phan tich thau tinh d11t li nhfrng cal ti)i va khong ti)i, nhfrng cai duqc va cai
mat, neu r6 vi~c clia tUng ngum.
- Doi v6i Ngo Thl Nh~m, ong danh gia rat cao va su d1,111g nhu mi)t vi quan si "da
muu tUc tri" vi~c 56 va Lan rut ch11y Quang Trung cfrng doan la do Nh~m chu muu, vir a
Trang i'3
Ciiu 4. Do(ll van c'iin dam bao cac y sau:
- Tuoi tre dong vai tro quan tr 0 ng trong vi~c kien to;1o v~ m~nh, tuong lai non song
dat nu6c vi v~y tuoi tre din hieu duqc vi tri quan tr0 ng clia minh.
+Von tri thuc, d11o due duqc ren luy~n til nha tru<'mg la nen tang co ban de thvc
hanh trong doi song.
+ Tuoi tre phill nil lvc khong ngung hoc h6i, phat trien ve khoa hoc, ki thu~t de
b~t kip v6i S\1' phat trien rua the gioi.
+ Tuoi tre din nuoi du5ng trong minh tinh yeu gia dinh, que huang, dat nu6c,
ni'em tv ton dan ti)c.
+Can y thuc vi~c trau dOi tri thuc va d11o due ngay khi con tre.
l:lai 2. D<)ng bai NL VH
Cam nh~ cua em ve ve dt;'p clia hinh tuqng ngum anh hung ao vai Quang Trung qua
hoi thu 14 clia tac pham Hoang U nhat th8itg chi clia Ngo gia van phai.
Huang d~n giai
1. Gi&i thi~u chung
- Gi6i thi~u khai quat t<ic gia, hie philm
- Gi6i thi~u ve ve d<:'p cua hinh tuqng nguoi anh hling ao vii Quang Trung qua hoi
thu 14 clia tac pham Hoang Le nhdl thO'ng chi
2. Phan tich
a. Milt can nguiYi hiinh d9ng mt;~nh me quye't daan
- Tir dau den cuoi do(ll trich, Nguy~n Hu~ luon luon la con nguoi hitnh di)ng mi)t
each xong xao, nhanh gon c6 chu dich va rat qua quyet.
- Nghe tin gi(\c da danh chiem dent~ Thang Long mat ca mi)t vling dat dai ri)ng 16n
rna 6ng khong he nao nilng "djnh than chinh cam qulin di ngay".
- Roi chi trong vong hon mi)t thing, Nguy~n Hu~ da lam duqc bao nhieu vi~c 16n: "te
cao troi dat", len ngoi hoang de, doc xuat di;li binh ra l:l~c ...
b. C6 tri tuij sang suot vii nht;~y ben
- Phan tich rat dilng va sang suot S\1' tuong quan giua quan ta va quan dich (duqc the
hi~n r6 qua loi phil d1,1 quan linh a Ngh~ An- neu ni)i dung va y nghla lm phu d1,1)
- Sang suot trong vi~c xet doan va dung nguoi, the hi~n rat r6 qua each xu tri v6i cac
tu6ng si t11i Tam Di~p. Khi 56 va Lan "deu mang guam tren lung chiu ti)i", vua Quang
Trung da phan tich thau tinh d11t li nhfrng cal ti)i va khong ti)i, nhfrng cai duqc va cai
mat, neu r6 vi~c clia tUng ngum.
- Doi v6i Ngo Thl Nh~m, ong danh gia rat cao va su d1,111g nhu mi)t vi quan si "da
muu tUc tri" vi~c 56 va Lan rut ch11y Quang Trung cfrng doan la do Nh~m chu muu, vir a
Trang i'3
 CAP Toe 789+ THI vAo L6P 10 CAP Toe 789+ THI vAo L6P 10

L1 de bao toim h,rc lu<;mg, vua gay cho djch Sl,l' chu quan. Ong dii tinh den vi~c dung L1 de bao toim h,rc lu<;mg, vua gay cho djch Sl,l' chu quan. Ong dii tinh den vi~c dung
Nh~m Ia nguoi biet dung loi kheo !eo de' d<:ep vi~c binh dao. Nh~m Ia nguoi biet dung loi kheo !eo de' d<:ep vi~c binh dao.
c. La nguiYi c6 xa trfmg r(,ing c. La nguiYi c6 xa trfmg r(,ing
- M6i kh6i. binh danh gi(ic, chua gianh duqc tac dat nao v~y rna vua Quang Trung dii - M6i kh6i. binh danh gi(ic, chua gianh duqc tac dat nao v~y rna vua Quang Trung dii
n6i ch~c nhu dinh dong c(>t "phuong luqc tien danh dii c6 tinh s:in". n6i ch~c nhu dinh dong c(>t "phuong luqc tien danh dii c6 tinh s:in".
-Dang ngoi tren lung ngva, Quang Trung dii n6i v6i Nh~m ve quyet sach ngo9-i giao -Dang ngoi tren lung ngva, Quang Trung dii n6i v6i Nh~m ve quyet sach ngo9-i giao
va keho9-ch 10 niim t6i khi nu6c ta hoa blnh. Doi v6i djch, thuang thi biet Ia th~ng vi~c va keho9-ch 10 niim t6i khi nu6c ta hoa blnh. Doi v6i djch, thuang thi biet Ia th~ng vi~c
binh dao kh6ng the dut ngay duqc vi xi nht,1c cua nu6c 16n con d6. Neu "eM 10 niim nfi:a binh dao kh6ng the dut ngay duqc vi xi nht,1c cua nu6c 16n con d6. Neu "eM 10 niim nfi:a
ta du(Yc yen 6'n ma nu6i dui'ing li;:c lu(Yng, bity gio· nu6c giau quiin mqnh thi ta c6 s(Y gi cluing". ta du(Yc yen 6'n ma nu6i dui'ing li;:c lu(Yng, bity gio· nu6c giau quiin mqnh thi ta c6 s(Y gi cluing".
d. La tu6ng c6 tiii thao han nguiYi d. La tu6ng c6 tiii thao han nguiYi
-Vila hanh quan, vua danh gi(ic han nfra con ho9-ch djnh keho9-ch tU 25 thang Ch9-p -Vila hanh quan, vua danh gi(ic han nfra con ho9-ch djnh keho9-ch tU 25 thang Ch9-p
den milng 7 thang Giieng se vito an tet a Thi'ing Long, trong thvc te dii vuqt muc 2 ngay. den milng 7 thang Giieng se vito an tet a Thi'ing Long, trong thvc te dii vuqt muc 2 ngay.
- H'lnh quan xa lien tvc v6i quy m6 16n nhung d(>i quan ay viln chinh te, chien dau - H'lnh quan xa lien tvc v6i quy m6 16n nhung d(>i quan ay viln chinh te, chien dau
nhip nhang, hi~u qua, trong khi d6 c6 den m9t v9-n quan m6i tuyen tm6c d6 viti ngay. nhip nhang, hi~u qua, trong khi d6 c6 den m9t v9-n quan m6i tuyen tm6c d6 viti ngay.
e. vua trong e. vua trong
- Vua Quang Trung than chinh dim quan kh6ng pha.i chi tren danh nghia. Ong lam - Vua Quang Trung than chinh dim quan kh6ng pha.i chi tren danh nghia. Ong lam
tong chi huy chien djch thvc sv. tong chi huy chien djch thvc sv.
- Du6i SI,J' liinh d<).O tai tlnh cua vi tong chi huy nay, nghia quan Tiiy San dii danh - Du6i SI,J' liinh d<).O tai tlnh cua vi tong chi huy nay, nghia quan Tiiy San dii danh
nhung tr~n th~t d<:ep, th~ng ap dao ke thU. nhung tr~n th~t d<:ep, th~ng ap dao ke thU.
- Khi the' d(>i quan lam cho ke thu khiep via va hlnh anh nguoi anh hilng cling duqc - Khi the' d(>i quan lam cho ke thu khiep via va hlnh anh nguoi anh hilng cling duqc
kh~c hoi). Iilm li~t. kh~c hoi). Iilm li~t.
- Hlnh anh nguoi anh hilng duqc kh~c ho9- kha d~m net v6i. tinh each mi).nh me, tri - Hlnh anh nguoi anh hilng duqc kh~c ho9- kha d~m net v6i. tinh each mi).nh me, tri
tu~ sang suot, nh9-y ben, tai dung binh nhu than, Ia nguoi to chile va Ia linh hon cua tu~ sang suot, nh9-y ben, tai dung binh nhu than, Ia nguoi to chile va Ia linh hon cua
chien c6ng vi d9-i. chien c6ng vi d9-i.
3. Danh chung 3. Danh chung
- Qua ngoi bUt tai tinh, dieu luy~n cua cac tac gia Ng6 gia vi'in phai, nhan v~t vua - Qua ngoi bUt tai tinh, dieu luy~n cua cac tac gia Ng6 gia vi'in phai, nhan v~t vua
Quang Trung hi~n len th~t chan thvc, d<:ep de, vila titi ni'ing !9-i vua Iilm li~t, anh dfrng. Quang Trung hi~n len th~t chan thvc, d<:ep de, vila titi ni'ing !9-i vua Iilm li~t, anh dfrng.

TljLUY~N: TljLUY~N:
Hoang Li' thong chi Hoang Li' thong chi
h ttps:l I on Iuven .a pp .I ink/H oa n gLen h a tthongchi h ttps:l I on Iuven .a pp .I ink/H oa n gLen h a tthongchi

74 74
 BAI 3. CHl EM THUY KIEU
Nguy~n Du
A. Khai quat chung
1. Tac gia
- Nguyi!n Du (1765- 1820) co ten chula To Nhu, hi~u L1 Thanh Hien, que alang Tien
Di'en, huy~n Nghi Xuan, tinh Ha. Tinh.
- 6ng song viw giai do<m dat nuoc co nhieu bien d<:\ng du d<:Ji: xa h<:\i phong kien Vi~t
Nam co nhU:ug khung hming sau si\c, phong trao n6ng dan khai nghla nora lien tvc va
kh~p nai rna dinh cao la CUQC khai nghla Tay San da danh do cac t~p doan phong kien
Le- Trjnh, Nguyiln, quet S<tch gi(ic Xiem Lava Man Thanh xam luqc. Sau do, trieu d<ti
Tay San Sl,lp do, che GQ phong kien tri'eu Nguyiln duqc thiet l~p. Dieu nay da tac d<:\ng
kh6ng nh6 aen dai song, tinh cam, nh~ thuc de 6ng huang ngoi but vao hi~n thvc.
- 6ng xuat than trong m9t gia dlnh Gi).i quy tQC phong kien, nhieu dai lam quan va co
truyen thong ve van h 0c. Cha la Nguyi!n Nghiilm, d6 tien si, t:lmg giu chuc Te' tu6ng, co
tieng gi6i van chuang. Mt; la Tr'an Thi Tan, m<:\t nguai dt;p n6i tieng a Kinh B~c (B~c
Ninh). Cac anh deu hoc gi6i, d6 d<tt, lam quan to, trong do co Nguyiln Khan (cling cha
khac mt;) lam quan thuqng thu duoi tri'eu Le Trinh, gi6i tho phu. Nhung CUQC song em
dem v6i Nguyiln Du rat ngfu nglii, ong tUng c6 nhi'eu nam phai luu li).c anhi'eu nai.
- 6ng la ngum co hieu biet sau r<:\ng, am hieu van hoa dan t9c va van hoa nuoc ngoai,
co von song phong phu do tiep xuc voi nhieu citnh doi, con nguai a nhieu mien dat,
tung di su Trung Quoc ... 6ng la nguoi co trai tim giau long yeu thuang con nguoi.
2. Tacphilm
a. Nguon goc, xuitt xti
- Truyijn Kieu duqc sang hie dva tren tieu thuyet Kim Vdn Kieu truyijn cia Thanh Tam
Titi Nhan (Trung Quoc). Tuy nhien, Nguyiln Du da co nhieu sang t(lo ili ngh~ thu~t tv
S1)', ke chuy~n bkg tho, den ngh~ thu~t xay dung nhan v~t, mieu hi thien nhien, ...
b. Ten gQi, the' loq:i, de tai
- Truyijn Kieu cia Nguyiln Du hie dau co ten la Doqn truong tiin thanh (do(ln: dut;
trulmg: ru<:\t; tan: m6i; thanh: am thanh, tieng keu) co nghla la tieng keu m6i ve n6i dau
aUt ru<:Jt.
- Tac pham duqc viet bkg chu Nom gom 3254 cau tho lvc bat, chia lam 3 phan: G(ip
go va dinh uoc; Gia bien va luu li).c; Doitn 11,1.
- Tac pham viet ve CUQC am nang Kieu, thong qua GO to cao xa hQi phong kien ... ca
nguoi Va benh V\)'C con nguoi. ..
Trang 75
BAI 3. CHl EM THUY KIEU
Nguy~n Du
A. Khai quat chung
1. Tac gia
- Nguyi!n Du (1765- 1820) co ten chula To Nhu, hi~u L1 Thanh Hien, que alang Tien
Di'en, huy~n Nghi Xuan, tinh Ha. Tinh.
- 6ng song viw giai do<m dat nuoc co nhieu bien d<:\ng du d<:Ji: xa h<:\i phong kien Vi~t
Nam co nhU:ug khung hming sau si\c, phong trao n6ng dan khai nghla nora lien tvc va
kh~p nai rna dinh cao la CUQC khai nghla Tay San da danh do cac t~p doan phong kien
Le- Trjnh, Nguyiln, quet S<tch gi(ic Xiem Lava Man Thanh xam luqc. Sau do, trieu d<ti
Tay San Sl,lp do, che GQ phong kien tri'eu Nguyiln duqc thiet l~p. Dieu nay da tac d<:\ng
kh6ng nh6 aen dai song, tinh cam, nh~ thuc de 6ng huang ngoi but vao hi~n thvc.
- 6ng xuat than trong m9t gia dlnh Gi).i quy tQC phong kien, nhieu dai lam quan va co
truyen thong ve van h 0c. Cha la Nguyi!n Nghiilm, d6 tien si, t:lmg giu chuc Te' tu6ng, co
tieng gi6i van chuang. Mt; la Tr'an Thi Tan, m<:\t nguai dt;p n6i tieng a Kinh B~c (B~c
Ninh). Cac anh deu hoc gi6i, d6 d<tt, lam quan to, trong do co Nguyiln Khan (cling cha
khac mt;) lam quan thuqng thu duoi tri'eu Le Trinh, gi6i tho phu. Nhung CUQC song em
dem v6i Nguyiln Du rat ngfu nglii, ong tUng c6 nhi'eu nam phai luu li).c anhi'eu nai.
- 6ng la ngum co hieu biet sau r<:\ng, am hieu van hoa dan t9c va van hoa nuoc ngoai,
co von song phong phu do tiep xuc voi nhieu citnh doi, con nguai a nhieu mien dat,
tung di su Trung Quoc ... 6ng la nguoi co trai tim giau long yeu thuang con nguoi.
2. Tacphilm
a. Nguon goc, xuitt xti
- Truyijn Kieu duqc sang hie dva tren tieu thuyet Kim Vdn Kieu truyijn cia Thanh Tam
Titi Nhan (Trung Quoc). Tuy nhien, Nguyiln Du da co nhieu sang t(lo ili ngh~ thu~t tv
S1)', ke chuy~n bkg tho, den ngh~ thu~t xay dung nhan v~t, mieu hi thien nhien, ...
b. Ten gQi, the' loq:i, de tai
- Truyijn Kieu cia Nguyiln Du hie dau co ten la Doqn truong tiin thanh (do(ln: dut;
trulmg: ru<:\t; tan: m6i; thanh: am thanh, tieng keu) co nghla la tieng keu m6i ve n6i dau
aUt ru<:Jt.
- Tac pham duqc viet bkg chu Nom gom 3254 cau tho lvc bat, chia lam 3 phan: G(ip
go va dinh uoc; Gia bien va luu li).c; Doitn 11,1.
- Tac pham viet ve CUQC am nang Kieu, thong qua GO to cao xa hQi phong kien ... ca
nguoi Va benh V\)'C con nguoi. ..
Trang 75
 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

c. Vi tri trich Chi em 11nnj Kieu c. Vi tri trich Chi em 11nnj Kieu
- Do(ln trich n!im a ph'iln dau clia !ik pham: G~p ga va dinh u6c, day !a do(lll tho tieu - Do(ln trich n!im a ph'iln dau clia !ik pham: G~p ga va dinh u6c, day !a do(lll tho tieu
bieu cho ngh~ thu~t tit nguoi clia Nguy~n Du. bieu cho ngh~ thu~t tit nguoi clia Nguy~n Du.
d. Tn;mg tii.m kien thuc d. Tn;mg tii.m kien thuc
* N~H du11g * N~H du11g
- Do(ln tho giau chat nhan van, the hi~n tam long cua nha tho trong vi~c ca ngqi, tran - Do(ln tho giau chat nhan van, the hi~n tam long cua nha tho trong vi~c ca ngqi, tran
trong, de cao ve d<;'p, gia tri, pham giit cua chi em Kieu, cling nhu dv cam ve kiiip ngum trong, de cao ve d<;'p, gia tri, pham giit cua chi em Kieu, cling nhu dv cam ve kiiip ngum
tili hoa b(lc m~nh clia Thuy Kieu. tili hoa b(lc m~nh clia Thuy Kieu.
* Ngh¢ tlnu}t * Ngh¢ tlnu}t
- Do(lll tho tieu bieu cho ngh~ thu~t tit nguoi clia Nguy~n Du: but phap mieu ta giau - Do(lll tho tieu bieu cho ngh~ thu~t tit nguoi clia Nguy~n Du: but phap mieu ta giau
s~c thai co dien v6i ngh~ thu~t u6c I~ tuqng trung quen thu9c trong van chuang trung d(li. s~c thai co dien v6i ngh~ thu~t u6c I~ tuqng trung quen thu9c trong van chuang trung d(li.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Gi&i !hi~u ve d'i'p chung cua em Kieu- Van (4 tho dau) 1. Gi&i !hi~u ve d'i'p chung cua em Kieu- Van (4 tho dau)
- Tru6c he't, Nguy~n Du gi6i thi~u chung ve hai c6 con gai nha Vuong vien ngo(li: - Tru6c he't, Nguy~n Du gi6i thi~u chung ve hai c6 con gai nha Vuong vien ngo(li:
"Dau long hai ato' nga "Dau long hai ato' nga
Thuy Kieu Ia chi, em Ia Thuy Vdn." Thuy Kieu Ia chi, em Ia Thuy Vdn."
---> Lai gi6i thi~u co die'n, trang tr 0 ng r!ing h 0 Ia "tonga" ---> an dv chi hai nguai con ---> Lai gi6i thi~u co die'n, trang tr 0 ng r!ing h 0 Ia "tonga" ---> an dv chi hai nguai con
gai d<;'p va trong sang nhu hai v'ang trang. gai d<;'p va trong sang nhu hai v'ang trang.
- Tiep den, hie giit mieu tit chung ve d<;'p cua hai chi em trong m9t nh~ xet mang tinh - Tiep den, hie giit mieu tit chung ve d<;'p cua hai chi em trong m9t nh~ xet mang tinh
chat li tu6ng h6a, tuy~t doi h6a (d<;'p m9t each hoan thi~n): chat li tu6ng h6a, tuy~t doi h6a (d<;'p m9t each hoan thi~n):
+ V6i bUt phap u6c I~ tuong trung, tac giit dii gqi tit ve d'i'p duyen dang, thanh tao, + V6i bUt phap u6c I~ tuong trung, tac giit dii gqi tit ve d'i'p duyen dang, thanh tao,
trong tr~ng clia hai thieu nu: "Mai cor each, tuyi!! tinh than". Do kh6ng chi Ia ve d<;'p hlnh trong tr~ng clia hai thieu nu: "Mai cor each, tuyi!! tinh than". Do kh6ng chi Ia ve d<;'p hlnh
thuc rna con Ia ve d<;'p tam hon. Thuy Kieu va Thuy Van co voc dang thanh mitnh, tao thuc rna con Ia ve d<;'p tam hon. Thuy Kieu va Thuy Van co voc dang thanh mitnh, tao
nhii nhu mai, l11i co tam hon trkg trong nhu tuyet. nhii nhu mai, l11i co tam hon trkg trong nhu tuyet.
+ N gh~ thu~t tieu doi cling each ng~t nhip 3/3 t(lo nen sg can doi, hai hoa cua cit ve + N gh~ thu~t tieu doi cling each ng~t nhip 3/3 t(lo nen sg can doi, hai hoa cua cit ve
d<;'p hlnh thuc va tam hon. d<;'p hlnh thuc va tam hon.
+ Cach noi qua "muoi phan V<;'n mum" nhan m(lnh ve d<;'p hoan hiw. Tuy nhien, m6i + Cach noi qua "muoi phan V<;'n mum" nhan m(lnh ve d<;'p hoan hiw. Tuy nhien, m6i
nimg co rn9t ve d"'p rieng "xuan Ian thu cue m(in rna cit hai". M9t nguai nhu Ian rnua nimg co rn9t ve d"'p rieng "xuan Ian thu cue m(in rna cit hai". M9t nguai nhu Ian rnua
xuan, rn9t ngum nhu rue rnua thu. v e d<;'p cua ai cling tuy~t vai, tron vo;n cit rnuai phan. xuan, rn9t ngum nhu rue rnua thu. v e d<;'p cua ai cling tuy~t vai, tron vo;n cit rnuai phan.
Ngum xua co cau: "Nhan v6 th.\lp toan", v~y rna Nguy~n Du dii het lai ca ngqi Thuy Ngum xua co cau: "Nhan v6 th.\lp toan", v~y rna Nguy~n Du dii het lai ca ngqi Thuy
Kieu va Thuy Van, du cho thay sv tran trong clia nhit tho v6i hai nang thieu nu xinh d<;'p. Kieu va Thuy Van, du cho thay sv tran trong clia nhit tho v6i hai nang thieu nu xinh d<;'p.
---> Bon cau tho dau Ia buc tranh khai quat ve hai chi em Thuy Kieu de tU do tac giit ---> Bon cau tho dau Ia buc tranh khai quat ve hai chi em Thuy Kieu de tU do tac giit
dfuc ngu&i d 0 c Ian luqt chiem nguang s~c d<;'p cua tUng nguai. dfuc ngu&i d 0 c Ian luqt chiem nguang s~c d<;'p cua tUng nguai.
2. Ve do;p cua Thuy Van (4 dong tho !iep theo) 2. Ve do;p cua Thuy Van (4 dong tho !iep theo)
- Cau tho rna dau: "Vfin xem trang tr9ng khdc vai" da gi6i thi~u khai quat ve do;p cua - Cau tho rna dau: "Vfin xem trang tr9ng khdc vai" da gi6i thi~u khai quat ve do;p cua
Thuy Van: m9t ve do;p cao sang, quy phill, trang tr0ng, dill cac, khac v6i ngum binh thuang. Thuy Van: m9t ve do;p cao sang, quy phill, trang tr0ng, dill cac, khac v6i ngum binh thuang.

16 16
- - Ve dt;p ct'ta Thuy Viln duqc gQ'i tit tU khuon mi}t, doi mit, miti t6c, !an da den
cuai, giong n6i:
nt,l
"KhuiJn trang aay J4n nr!t ngai ni't nang
Hoa cu:ai ng9c thO! doan trang
May thua nu:&c t6c, tuye! nhu:ang mau da."
+ V6i but pha.p uoc I~ dii lam noi b~t len ve dt;p rieng cua Thuy Viln: nguil'i c6 khuon
mi}t trim day, r<;lng ro nhu trang r~m. Doi long may thanh ill nhu con buom t~m. Mai
t6c cua nang thuot tha, mem ID<;li, 6ng a nhu may. Lim da tring min nhu tuyet. Nhung
dt;p nhat Ia nv cum ct'ta nang, tuoi thim nhu dmi hoa m6i n6, tieng n6i trong treo nhu ngoc.
+ Thu phitp so sanh va nhiln hoa duqc Nguy~n Du su dvng tai tinh: "khuon trang",
"hoa cum", "may thua", "tuyet nhuang". Nhit tho dii lay eM dt;p cua thien nhien lam
chuan mvc, dem so sanh voi ve dt;p cua Thuy Van. C6 the thay thien nhien uu M nhuang
nhfmg ve dt;p ki'eu di~m cho nang. Tat cit cac duang net tren khuon mi}t nang deu hili
hoa, toat len ve dt;p phUc h~u.
+ Nha tho cling dtmg nhfmg m ngfr di}c sic de t<;lO diem nhan cho ve dt;p rieng cua
Thuy Viln. Cac tU lay "day di}n", "n6 nang" gqi ra 6 nang m9t ve dt;p vien miin, tron
vt;n. Nhung hay nhat phiti ke den tU "thot". N6 khong chi gQ'i gi0ng n6i trong treo rna
nhfmg lm nang n6i ra deu Ia loi vang y ng0c. Ngon ngfr gi0ng n6i cling Ia bieu hi~n cia
tri tu~, tam hon. Qua loi n6i c6 the thily Thuy Van Ia con nha gia giao, ne nep, song c6
khuon phep. NM tho dau chi ca ngqi ve dt;p nhan sic rna con ca ngqi ve dt;p tam hon
cua nguil'i con gai ay.
--> Tu nhan sic ct'ta Thuy Viln, chung ta nh~ thily eM gi 6 nang cling vien miin, thien
nhien rat c6 thi~n citm voi nang. Nao may, nao tuyet deu s:k simg nhuang ve dt;p cua
minh de to diem cho nhan sic cua Thuy Viln. Cac tu "thua, nhuang" the hi~n thai d9
nhlin nhuang ct'ta thien nhien. N6 nhu lil'i dv bao ve s6 ph~, CUQC dil'i nang se binh li}ng,
em d'em, suOn se.
3. Ve d~p cua Thuy Kil'u (12 dong tho tie'p)
a. Sdc ctla Kieu
- Nguy~n Du dii mieu ta Thuy Viln truoc de lam n6i b~t Thuy Ki'eu theo thU phap
ngh~ thu~t don bay. Ta ki, tit dt;p de Viln tr6 thilnh tuy~t the giai nhiln, de roi khiing
djnh Kieu con han hiin:
"Ki€u dtng sdc s&o mif.n ma
So b'e tai siic lqi Ia phiin han".
--> Tu "cang" dting truoc hai tU lay lien tiep "sic sao", "mi}n rna" lam n6i b~t ve dt;p
khac bi~t ctia Thuy Kieu so voi Thuy Viln: neu Thuy VanIa co giti hien h~u, diu dang thi
Thuy Kieu l<;li Ia co gai sic sao ve tri tu~, mi}n rna ve tam hon.
Trang
- - Ve dt;p ct'ta Thuy Viln duqc gQ'i tit tU khuon mi}t, doi mit, miti t6c, !an da den
cuai, giong n6i:
nt,l
"KhuiJn trang aay J4n nr!t ngai ni't nang
Hoa cu:ai ng9c thO! doan trang
May thua nu:&c t6c, tuye! nhu:ang mau da."
+ V6i but pha.p uoc I~ dii lam noi b~t len ve dt;p rieng cua Thuy Viln: nguil'i c6 khuon
mi}t trim day, r<;lng ro nhu trang r~m. Doi long may thanh ill nhu con buom t~m. Mai
t6c cua nang thuot tha, mem ID<;li, 6ng a nhu may. Lim da tring min nhu tuyet. Nhung
dt;p nhat Ia nv cum ct'ta nang, tuoi thim nhu dmi hoa m6i n6, tieng n6i trong treo nhu ngoc.
+ Thu phitp so sanh va nhiln hoa duqc Nguy~n Du su dvng tai tinh: "khuon trang",
"hoa cum", "may thua", "tuyet nhuang". Nhit tho dii lay eM dt;p cua thien nhien lam
chuan mvc, dem so sanh voi ve dt;p cua Thuy Van. C6 the thay thien nhien uu M nhuang
nhfmg ve dt;p ki'eu di~m cho nang. Tat cit cac duang net tren khuon mi}t nang deu hili
hoa, toat len ve dt;p phUc h~u.
+ Nha tho cling dtmg nhfmg m ngfr di}c sic de t<;lO diem nhan cho ve dt;p rieng cua
Thuy Viln. Cac tU lay "day di}n", "n6 nang" gqi ra 6 nang m9t ve dt;p vien miin, tron
vt;n. Nhung hay nhat phiti ke den tU "thot". N6 khong chi gQ'i gi0ng n6i trong treo rna
nhfmg lm nang n6i ra deu Ia loi vang y ng0c. Ngon ngfr gi0ng n6i cling Ia bieu hi~n cia
tri tu~, tam hon. Qua loi n6i c6 the thily Thuy Van Ia con nha gia giao, ne nep, song c6
khuon phep. NM tho dau chi ca ngqi ve dt;p nhan sic rna con ca ngqi ve dt;p tam hon
cua nguil'i con gai ay.
--> Tu nhan sic ct'ta Thuy Viln, chung ta nh~ thily eM gi 6 nang cling vien miin, thien
nhien rat c6 thi~n citm voi nang. Nao may, nao tuyet deu s:k simg nhuang ve dt;p cua
minh de to diem cho nhan sic cua Thuy Viln. Cac tu "thua, nhuang" the hi~n thai d9
nhlin nhuang ct'ta thien nhien. N6 nhu lil'i dv bao ve s6 ph~, CUQC dil'i nang se binh li}ng,
em d'em, suOn se.
3. Ve d~p cua Thuy Kil'u (12 dong tho tie'p)
a. Sdc ctla Kieu
- Nguy~n Du dii mieu ta Thuy Viln truoc de lam n6i b~t Thuy Ki'eu theo thU phap
ngh~ thu~t don bay. Ta ki, tit dt;p de Viln tr6 thilnh tuy~t the giai nhiln, de roi khiing
djnh Kieu con han hiin:
"Ki€u dtng sdc s&o mif.n ma
So b'e tai siic lqi Ia phiin han".
--> Tu "cang" dting truoc hai tU lay lien tiep "sic sao", "mi}n rna" lam n6i b~t ve dt;p
khac bi~t ctia Thuy Kieu so voi Thuy Viln: neu Thuy VanIa co giti hien h~u, diu dang thi
Thuy Kieu l<;li Ia co gai sic sao ve tri tu~, mi}n rna ve tam hon.
n Trang n
 CAPTOC 789+ I VAO LOP 10 CAPTOC 789+ I VAO LOP 10

- But phap u6c It\' tu<;mg tnrng, phep an dv: "Um thu thUy mit xutin scm" gQ'i doi m~t
trong sang, long lanh nhu lim nu6c mua thu; hang long may thanh tU nhu dang nui mua
xuan. Ve d~p cua Ki'eu hQi t\[ adoi m~t- ctra so tam hon, thehi<\'n phan tinh anh cua tam
hon va tri tu<\'.
- Ve d~p cua Ki'eu khien "hoa ghen", "li~u h&n". Nhit tho khong ta tf\[c tiep ve d~p,
nhan S~C ella nang rna ta gian tiep qua S\f do ki, ghen ghet VOi ve d~p ay CUa t(\O hoa
thien nhien, phan nao the hi<\'n Slf ngtriYng ffiQ, me say truoc ve d~p ay.
- "Nghii!ng nuac nghii!ng thanh" Ia each noi sang t(\O dling dien co de C\fC ta giai nhan.
Ro rang, cai d~p ella Kieu co chieu sau, co sue quyen rli lam me man long nguoi, co sue
m(lnh lam khuynh thimh do nu6c.
--> Ve d~p ay nhu tiem an pham chat ben trong cao quy- tai va tinh rat d~c bi<\'t. Tuy
nhien, no cfmg d\f doan ph'an nao ve m9t tuang lai day song gio, l~rn truan chuyen cua
nang Ki'eu.
b. Tiii
- Nguy~n Du tiep t\[c Slr dvng ngh<\' thuiit khoa truang de' noi ve tai nang va tri tu<\'
cua Thuy Kieu: "Sdc dcmh doi m(it, tai diinh hoq hai" (s~c thl chi co m9t rna tai thi ho(l chang
m6i co ngu&i thu 2) --> Khilng dinh Kieu co cit nhan s~c va titi nang tri tu<\' (di'eu hi em
thay khi viet ve nguoi ph\! nfr trong van tho trung d(li).
- Nguy~n Du khfulg dinh Thuy Kieu co tri tu<\' thong minh troi phu: "Thong minh von
siin tinh tri'Yi''. Ong troi nhu qua U'U ai cho Ki'eu. Tai nang cua nang trai sinh ra da the, vi
viiy rna cam, kl, thi, ho(l, nhfrng thu chai tao nha cua cac biic van nhan titi tu, nang deu
d(lt den d9 hoim thi<\'n, xuat chung: "Pha nghe thi hoq, au mili ca ngfim".
- D~c bi<\'t, titi dim ella nang VUQ't tr9i han ca. Nang da so;;~n rieng m9t khuc "b(lc
m~nh" rna ai nghe xong cling nao long. Khuc nh(lc the hi<\'n tam hon, tai nang, trai tim
da sau da cam. Chan dung Thuy Ki'eu mang tinh each so phan khi "Hoa ghen thua thdm,
litu hi'Yn kem xanh". V e d~p cua nang khien thien nhien oan trach, gii'tn dft, do ki. Do Ia
dau hl~u ella m9t CUQC d&i gian truan, tr~c tro, khong em dem bilng phfulg nhu Thuy Van.
--> Nguy~n Du Cl,I'C tit cai tai cua Thuy Kieu den mac tuy~t dinh, cling Ia diem bao ve
so phan b(lc m~nh ella nang: "C6 tai ma c(jy chi tail Chu tai lien vai chu tai m(it van". Du<'mg
nhu chinh Thuy Ki'eu cling d\f cam dUQ'C so phiin CUQC doi cua nimg se g~p nhi'eu eo le,
dau kho, vi viiy ban dim nang viet nen m6i Ia m9t thien b;;~c m~nh. Du&ng nhu ban dim
ay da van vao CUQC doi nang, di theo SO phan nang.
4. Nh~n xet chung ve CUQC song cua em Kieu dong tho cuoi)
- Thuy Van, Thuy Kieu du6i ngoi bUt ella Nguy~n Du khong chi nhan s~c tuy~t v&i
rna con due h(lnh khuon phep. Du da den tuoi "citi tram, bui toe" "Xudn xanh xap xi tai
- But phap u6c It\' tu<;mg tnrng, phep an dv: "Um thu thUy mit xutin scm" gQ'i doi m~t
trong sang, long lanh nhu lim nu6c mua thu; hang long may thanh tU nhu dang nui mua
xuan. Ve d~p cua Ki'eu hQi t\[ adoi m~t- ctra so tam hon, thehi<\'n phan tinh anh cua tam
hon va tri tu<\'.
- Ve d~p cua Ki'eu khien "hoa ghen", "li~u h&n". Nhit tho khong ta tf\[c tiep ve d~p,
nhan S~C ella nang rna ta gian tiep qua S\f do ki, ghen ghet VOi ve d~p ay CUa t(\O hoa
thien nhien, phan nao the hi<\'n Slf ngtriYng ffiQ, me say truoc ve d~p ay.
- "Nghii!ng nuac nghii!ng thanh" Ia each noi sang t(\O dling dien co de C\fC ta giai nhan.
Ro rang, cai d~p ella Kieu co chieu sau, co sue quyen rli lam me man long nguoi, co sue
m(lnh lam khuynh thimh do nu6c.
--> Ve d~p ay nhu tiem an pham chat ben trong cao quy- tai va tinh rat d~c bi<\'t. Tuy
nhien, no cfmg d\f doan ph'an nao ve m9t tuang lai day song gio, l~rn truan chuyen cua
nang Ki'eu.
b. Tiii
- Nguy~n Du tiep t\[c Slr dvng ngh<\' thuiit khoa truang de' noi ve tai nang va tri tu<\'
cua Thuy Kieu: "Sdc dcmh doi m(it, tai diinh hoq hai" (s~c thl chi co m9t rna tai thi ho(l chang
m6i co ngu&i thu 2) --> Khilng dinh Kieu co cit nhan s~c va titi nang tri tu<\' (di'eu hi em
thay khi viet ve nguoi ph\! nfr trong van tho trung d(li).
- Nguy~n Du khfulg dinh Thuy Kieu co tri tu<\' thong minh troi phu: "Thong minh von
siin tinh tri'Yi''. Ong troi nhu qua U'U ai cho Ki'eu. Tai nang cua nang trai sinh ra da the, vi
viiy rna cam, kl, thi, ho(l, nhfrng thu chai tao nha cua cac biic van nhan titi tu, nang deu
d(lt den d9 hoim thi<\'n, xuat chung: "Pha nghe thi hoq, au mili ca ngfim".
- D~c bi<\'t, titi dim ella nang VUQ't tr9i han ca. Nang da so;;~n rieng m9t khuc "b(lc
m~nh" rna ai nghe xong cling nao long. Khuc nh(lc the hi<\'n tam hon, tai nang, trai tim
da sau da cam. Chan dung Thuy Ki'eu mang tinh each so phan khi "Hoa ghen thua thdm,
litu hi'Yn kem xanh". V e d~p cua nang khien thien nhien oan trach, gii'tn dft, do ki. Do Ia
dau hl~u ella m9t CUQC d&i gian truan, tr~c tro, khong em dem bilng phfulg nhu Thuy Van.
--> Nguy~n Du Cl,I'C tit cai tai cua Thuy Kieu den mac tuy~t dinh, cling Ia diem bao ve
so phan b(lc m~nh ella nang: "C6 tai ma c(jy chi tail Chu tai lien vai chu tai m(it van". Du<'mg
nhu chinh Thuy Ki'eu cling d\f cam dUQ'C so phiin CUQC doi cua nimg se g~p nhi'eu eo le,
dau kho, vi viiy ban dim nang viet nen m6i Ia m9t thien b;;~c m~nh. Du&ng nhu ban dim
ay da van vao CUQC doi nang, di theo SO phan nang.
4. Nh~n xet chung ve CUQC song cua em Kieu dong tho cuoi)
- Thuy Van, Thuy Kieu du6i ngoi bUt ella Nguy~n Du khong chi nhan s~c tuy~t v&i
rna con due h(lnh khuon phep. Du da den tuoi "citi tram, bui toe" "Xudn xanh xap xi tai

18 18
----
tu'fin c(jp k€" nhrmg hai chi em vik giu gln ne nep, gia phong: "Tuong dong ong bu&m, di
ve mijc ai".
----
tu'fin c(jp k€" nhrmg hai chi em vik giu gln ne nep, gia phong: "Tuong dong ong bu&m, di
ve mijc ai".
C. Bili t~p v~n dt.mg C. Bili t~p v~n dt.mg
Bol.i 1. D~ng bai D<;>c- hie'u Bol.i 1. D~ng bai D<;>c- hie'u
DQC do<:~n trich va tra ICri cac diu h6i du6i day: DQC do<:~n trich va tra ICri cac diu h6i du6i day:
Kieu ciing s!ic sao mqn mil Kieu ciing s!ic sao mqn mil
So be tai siic lqi Ia ph'fin h011 So be tai siic lqi Ia ph'fin h011
Lan ti1U thUy net xufin san Lan ti1U thUy net xufin san
Hoa ghen thua thiim lilu hii'n ktim xanh Hoa ghen thua thiim lilu hii'n ktim xanh
Mljt hai nghii!ng nu6c nghii!ng thanh Mljt hai nghii!ng nu6c nghii!ng thanh
Siic danh doi mljt tiii dimh h9a hai Siic danh doi mljt tiii dimh h9a hai
Thong minh von s8n tinh tri'Ji Thong minh von s8n tinh tri'Ji
Pha nghe thi h9a au mid ca ngfim Pha nghe thi h9a au mid ca ngfim
Cung thu011g l'fiu b(jc ngu fim Cung thu011g l'fiu b(jc ngu fim
N ghe rii!ng an dU:t ho c'fim mljt chuang N ghe rii!ng an dU:t ho c'fim mljt chuang
Khuc nha tay lt:fa ni!n chuang Khuc nha tay lt:fa ni!n chuang
Mljt thii!n bqc mfnh lqi cang nita nhfin Mljt thii!n bqc mfnh lqi cang nita nhfin
(Chi em ThLnj Kieu, Nguy@n Du, (Chi em ThLnj Kieu, Nguy@n Du,
Ngu van 9, t~p 1, NXB Ciao d1,1c Vi~t Nam, 2019) Ngu van 9, t~p 1, NXB Ciao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Em hieu the nao ve hlnh tuc;mg "thu thuy", "xuan san". Cach n6i "lim thu Cau 1. Em hieu the nao ve hlnh tuc;mg "thu thuy", "xuan san". Cach n6i "lim thu
thuy, net xuan san" la each n6i an d1,1 hay hoan d1,1? Vi sao? thuy, net xuan san" la each n6i an d1,1 hay hoan d1,1? Vi sao?
Cau 2. Dl,lllg y clia tac gia trong cau "Hoa ghen thua thdm, lilu hii'n kem xanh"? Theo em Cau 2. Dl,lllg y clia tac gia trong cau "Hoa ghen thua thdm, lilu hii'n kem xanh"? Theo em
c6 nen thay the tU "han" bfug tU "buon" dugc khong? c6 nen thay the tU "han" bfug tU "buon" dugc khong?
Cl.u 3. Qua cung dim cua Thuy Kieu (6 cau tho cuoi do<:lfi trich) em hieu them give Cl.u 3. Qua cung dim cua Thuy Kieu (6 cau tho cuoi do<:lfi trich) em hieu them give
nhan v~t nay? nhan v~t nay?
Cau 4. Viet do<'fi van quy n<:~p khoang 10 cau de phan tich ngh~ thu~t mieu ta ngo(ll Cau 4. Viet do<'fi van quy n<:~p khoang 10 cau de phan tich ngh~ thu~t mieu ta ngo(ll
hinh nhan v~t clia Nguy@n Du trong do<:~n trich. Trong do<:~n trich c6 su dvng diu ghep hinh nhan v~t clia Nguy@n Du trong do<:~n trich. Trong do<:~n trich c6 su dvng diu ghep
vaphepthe. vaphepthe.
Hu&ng d~n giai Hu&ng d~n giai
Cl.u 1. Cl.u 1.
- Thu thuy: lim nu6c mua thu. - Thu thuy: lim nu6c mua thu.
- Xuan san: net nui mua xuan. - Xuan san: net nui mua xuan.
Ca diu tho su dl,lllg hinh anh mang tinh u6c 1~ va bi~n phap an d1,1 g¢ len doi m~t Ca diu tho su dl,lllg hinh anh mang tinh u6c 1~ va bi~n phap an d1,1 g¢ len doi m~t
trong sang, long lanh, linh ho<:~t nhu lim nu&c mua thu, doi long may thanh til nhu net trong sang, long lanh, linh ho<:~t nhu lim nu&c mua thu, doi long may thanh til nhu net
nlii mlla xuan. nlii mlla xuan.

Trang 79 Trang 79
 CAP -16c
-
189+-- THI
-------
' " ' " --~
v Ao u'lP 1o
- -------
" " --"·-----~ "" """ """"""""" -------"""""""""" '""""""" --- ____ " _____ """" ----- ----------- "" _______ --- ---"-- --- """""" _______ _______
" _. CAP -16c
-
189+-- THI
-------
' " ' " --~
v Ao u'lP 1o
- -------
" " --"·-----~ "" """ """"""""" -------"""""""""" '""""""" --- ____ " _____ """" ----- ----------- "" _______ --- ---"-- --- """""" _______ _______
" _.

Cilu 2.
- Ve d'i'p cua Thuy Ki'eu Ia ve d'i'p cua m(\t trang
uhoa ghen"' 11 li~u hOn".
- Nguy~n Du kh6ng mieu ta nhiln v~t rna mieu ta sv ghen ghet, do ki hay ngu5ng m(\,
say me ve d'i'p d6.
- Ve d'i'p cua Thuy Ki'eu Ia ve d'i'p c6 sue hut, chi'eu sau den l;e 11mg.
- Kh6ng the' thay the tU "him" b~ng tU "buon" b6i tu "buon" kh6ng lam noi b~t dtrQC
tinh chat him ghen hi em h 0 a cua tv nhien tru6c ve d'i'p cU. a Thuy Ki'eu.
Giu 3.
- Cung dan clia nang Ki'eu Ia "cung thuang !'au b~c ngii am" - cung dan b;ec m~nh cua
Ki'eu Ia tieng cua trai tim da cam.
- Tam hon Ki'eu da sau da cam khien Ki'eu kh6ng the tranh kh6i so pMn nghi~t nga,
eo le, gian kho cua boi "chfr tai chfr m~nh kheo Ia ghet nhau" va troi xanh quen th6i rna
hong danh ghen.
Giu 4. Do;en trich Chi em Tilli!J Kieu the hi~n bUt phap mieu ta nhan v~t d(ic s~c cua
Nguy~n Du, kh~c hoa net rieng ve nhan s~c, tili nang, tinh each, so ph~n nhan v~t b~ng
but phap ngM thu~t co die'n.
- Tac giil su dvng but phap tuong trung de gQi ta ve d'i'p nhan s~c, tili nang, tam han,
qua m6i buc chan dung d'eu gui g~m nhfrng dl! bao ve cu(\c doi va so philn.
- Qua hai buc chan dung ve Thuy Van va Thuy Kieu deu the hi~n thai d(\ triln tr0ng
ngQi ca nhung ong UU ai danh nhieu cau tho mieu til buc chan dung Ctla Thuy Kieu noi
b~t cil ve nhan s~c va tai nang.
- Cai tili cua t<k giil Ia til vi~c mieu til ngo;ei hinh nhil.n v~t lam hi~n len ve d'i'p ve tinh
each va tam han d~ng sau nhfrng tin hi~u ng6n ngfr Ia dv bao ve so ph~n con nguoi.
+ Thuy Van: ve d'i'p khien tv nhien nhuimg nhin nen nang ch~c ch~ cu(\c doi nimg
emdem.
+ Thuy Kieu: ve d'i'p khien tv nhien ganh ghet, ghen ti, ch~c chk cu(\c doi g(ip nhi'eu
song gi6, g~p ghenh.
- Tac gia su dvng nhfrng hinh ilnh tuoi d'i'p nhat, ng6n tU hoa mi de xay dvng, mieu
ta ve d'i'p cua con nguoi d;et t6i muc ly tuong.
D6 cfrng chinh Ia cam hung nhan d;eo cao cil xuat phat til tam long dong cam v6i m 0i nguOi.
Cilu 2.
tuy~t the giai nhiln, ve d'i'p khien - Ve d'i'p cua Thuy Ki'eu Ia ve d'i'p cua m(\t trang tuy~t the giai nhiln, ve d'i'p khien
uhoa ghen"' 11 li~u hOn".
- Nguy~n Du kh6ng mieu ta nhiln v~t rna mieu ta sv ghen ghet, do ki hay ngu5ng m(\,
say me ve d'i'p d6.
- Ve d'i'p cua Thuy Ki'eu Ia ve d'i'p c6 sue hut, chi'eu sau den l;e 11mg.
- Kh6ng the' thay the tU "him" b~ng tU "buon" b6i tu "buon" kh6ng lam noi b~t dtrQC
tinh chat him ghen hi em h 0 a cua tv nhien tru6c ve d'i'p cU. a Thuy Ki'eu.
Giu 3.
- Cung dan clia nang Ki'eu Ia "cung thuang !'au b~c ngii am" - cung dan b;ec m~nh cua
Ki'eu Ia tieng cua trai tim da cam.
- Tam hon Ki'eu da sau da cam khien Ki'eu kh6ng the tranh kh6i so pMn nghi~t nga,
eo le, gian kho cua boi "chfr tai chfr m~nh kheo Ia ghet nhau" va troi xanh quen th6i rna
hong danh ghen.
Giu 4. Do;en trich Chi em Tilli!J Kieu the hi~n bUt phap mieu ta nhan v~t d(ic s~c cua
Nguy~n Du, kh~c hoa net rieng ve nhan s~c, tili nang, tinh each, so ph~n nhan v~t b~ng
but phap ngM thu~t co die'n.
- Tac giil su dvng but phap tuong trung de gQi ta ve d'i'p nhan s~c, tili nang, tam han,
qua m6i buc chan dung d'eu gui g~m nhfrng dl! bao ve cu(\c doi va so philn.
- Qua hai buc chan dung ve Thuy Van va Thuy Kieu deu the hi~n thai d(\ triln tr0ng
ngQi ca nhung ong UU ai danh nhieu cau tho mieu til buc chan dung Ctla Thuy Kieu noi
b~t cil ve nhan s~c va tai nang.
- Cai tili cua t<k giil Ia til vi~c mieu til ngo;ei hinh nhil.n v~t lam hi~n len ve d'i'p ve tinh
each va tam han d~ng sau nhfrng tin hi~u ng6n ngfr Ia dv bao ve so ph~n con nguoi.
+ Thuy Van: ve d'i'p khien tv nhien nhuimg nhin nen nang ch~c ch~ cu(\c doi nimg
emdem.
+ Thuy Kieu: ve d'i'p khien tv nhien ganh ghet, ghen ti, ch~c chk cu(\c doi g(ip nhi'eu
song gi6, g~p ghenh.
- Tac gia su dvng nhfrng hinh ilnh tuoi d'i'p nhat, ng6n tU hoa mi de xay dvng, mieu
ta ve d'i'p cua con nguoi d;et t6i muc ly tuong.
D6 cfrng chinh Ia cam hung nhan d;eo cao cil xuat phat til tam long dong cam v6i m 0i nguOi.

Trang Sll Trang Sll

 Biti 2. D(lng bid NL VH Biti 2. D(lng bid NL VH
Phan tich ve d'i'p cila nhan vat Thuy Kfeu qua do(ln trich sau: Phan tich ve d'i'p cila nhan vat Thuy Kfeu qua do(ln trich sau:
Kieu cilng sifc sao mifn rna Kieu cilng sifc sao mifn rna
So be tai sifc lgi Ia phan hem So be tai sifc lgi Ia phan hem
Lan thu thity net xuan san Lan thu thity net xuan san
Hoa ghen thua thdm lilu him kern xanh Hoa ghen thua thdm lilu him kern xanh
M!it hai nghieng nuac nghieng thanh M!it hai nghieng nuac nghieng thanh
Sdc danh doi m¢t tai danh h9a hai Sdc danh doi m¢t tai danh h9a hai
Thong minh von s!in tinh triYi Thong minh von s!in tinh triYi
Pha nghe thi h9a d{t mui ca ngam Pha nghe thi h9a d{t mui ca ngam
Cung thuang Uiu bfjc ngii am Cung thuang Uiu bfjc ngii am
Nghe rieng an d!et ho cam m!it chuang Nghe rieng an d!et ho cam m!it chuang
Khuc nha tay I!fa nen chuang Khuc nha tay I!fa nen chuang
M¢t thien bqc mfnh lqi cang niio nhdn M¢t thien bqc mfnh lqi cang niio nhdn
(Trich Chi em Thut) Kieu, Nguy@n Du (Trich Chi em Thut) Kieu, Nguy@n Du
Ngil' van 9, tap 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngil' van 9, tap 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Hu&ng di!n lam bili Hu&ng di!n lam bili
1. Gi&i thi~u
chung 1. Gi&i thi~u
chung
- Gi&i thi~u khai quat tac gia Nguy@n Du, Truyfn Kieu va do(ln trich Chi em Thut) Kieu. - Gi&i thi~u khai quat tac gia Nguy@n Du, Truyfn Kieu va do(ln trich Chi em Thut) Kieu.
- Gi&i thi~u ve ve d'i'p cua nhan vat Thuy Kieu trong do(ln trich. - Gi&i thi~u ve ve d'i'p cua nhan vat Thuy Kieu trong do(ln trich.
2. Phan tich 2. Phan tich
a. Khai quat vii ve d?p cita nhiin vt# a. Khai quat vii ve d?p cita nhiin vt#
- Ve d'i'p cua Kieu duqc d(H trong tuong quan v&i Thuy Van, tac gia da mieu ta siic - Ve d'i'p cua Kieu duqc d(H trong tuong quan v&i Thuy Van, tac gia da mieu ta siic
d"p cila Van tru&c nhu m(\t thu phap "don bay" de lam noi bat len ve d'i'p cila Kfeu: "sdc d"p cila Van tru&c nhu m(\t thu phap "don bay" de lam noi bat len ve d'i'p cila Kfeu: "sdc
sao mijn rna, so be tai sdc lqi Ia phan han". sao mijn rna, so be tai sdc lqi Ia phan han".
- Ve d'i'p cua Kieu duqc Nguy@n Du tai hi~n tren hai phuong di~n: siic d:'i'p ngoi).ihlnh - Ve d'i'p cua Kieu duqc Nguy@n Du tai hi~n tren hai phuong di~n: siic d:'i'p ngoi).ihlnh
va tai nang: va tai nang:
b. ve d?p ngo!li hinh cua Ki'eu b. ve d?p ngo!li hinh cua Ki'eu
- Thuy Kieu Ia hi~n than ve d'i'p cua nhan siic: nhan siic tuy~t mi, m(\t ve d'i'p "nghieng - Thuy Kieu Ia hi~n than ve d'i'p cua nhan siic: nhan siic tuy~t mi, m(\t ve d'i'p "nghieng
mrac nghieng thanh": mrac nghieng thanh":
+ Ve d"p cila Ki'eu 6 d:6i miit "Ian thu thuy": trong veo, em diu, d:uqm buon nhu nuoc + Ve d"p cila Ki'eu 6 d:6i miit "Ian thu thuy": trong veo, em diu, d:uqm buon nhu nuoc
mua thu. mua thu.
+ Ve d:ti'p d:6i may "net xuan son": nhu net but ve nui mua xuan trong tranh thuy mi;ic. + Ve d:ti'p d:6i may "net xuan son": nhu net but ve nui mua xuan trong tranh thuy mi;ic.
-> Phep tutU an d1,1, ngh~ thuat lay diem ta di~n: chi di;ic til d:6i miit, d6i may nhungda -> Phep tutU an d1,1, ngh~ thuat lay diem ta di~n: chi di;ic til d:6i miit, d6i may nhungda
lam hi~n len guong mi;it cua m(\t trang giai nhan h1y~t my. lam hi~n len guong mi;it cua m(\t trang giai nhan h1y~t my.

Trang 81 Trang 81
 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10

- Nhan sic cua Ki'eu: d<;p nhtr hoa, yeu di~u nhtr li~u nhung ve d<;p vuqt tren ve d<;p
thong thu&ng __, khien tr&i dat "ghen", "han", thien nhien do Jq.
- sic d<;p clia Ki'eu vi nhu sic d<;p cua nguoi con gai khien cho quan vuong say dim
khien quoc gia nghieng nga.
--> Kieu mang ve d<;p cua m9t giai nhan tuyet my, nhung ve d<;p ay liJ,i khien troi dat
phai ghen ti. Qua do, tac gia ngam dt,r bao CUQC doi nhieu chong gai, tric tra cua nang
saunay.
c. W <I?P tiii nang cua K{eu
- Nhan sic clia Kieu sic sao !a v~y nhung tai nang cua nang con tuyet voi han.
- Tat ca tai nang cua nang deu duqc thien phil, nimg am hieu ca cam - ky - thi - hQa.
Mang ve d<;p cua ngtroi con gai ly tu·&ng trong xa h9i phong kien "pha nghe thi hQa, du
mUi ca ngam".
- Kieu am hieu mQi phuong di~n nghe thu~t nhung noi b~t nhat !a thi ca, "nghe rieng
an dut ho cam mQt truong" --> sang tac khuc dan bij.C menh (khuc nhi).C khien ai Cling
phai thuong tiim, dau long).
--> Dt,r bao CUQC doi, v~n menh clia nimg nhtr khuc dan Bij.C menh.
3. Nh~n xet chung
- Ve d<;p nhan sic rung tai nang cua Kfeu da 6 muc tuyet my, khien cho tr&i dat cling
phil.i ghen ti, do ky --> bao hieU CUQC doi kho ai sau nay CUa nang.
- Nghe thu~t don bay, u&c 1~ duqc Nguy~n Du v~ dl,ll1g de mieu tave d<;p tuy~t my
clia Kieu--> thehien ngoi bUt ta ngu&i di;ic biet sic sao, tai hoa clia di).i thi hilo Nguyi:'n Du.
- Nhan sic cua Ki'eu: d<;p nhtr hoa, yeu di~u nhtr li~u nhung ve d<;p vuqt tren ve d<;p
thong thu&ng __, khien tr&i dat "ghen", "han", thien nhien do Jq.
- sic d<;p clia Ki'eu vi nhu sic d<;p cua nguoi con gai khien cho quan vuong say dim
khien quoc gia nghieng nga.
--> Kieu mang ve d<;p cua m9t giai nhan tuyet my, nhung ve d<;p ay liJ,i khien troi dat
phai ghen ti. Qua do, tac gia ngam dt,r bao CUQC doi nhieu chong gai, tric tra cua nang
saunay.
c. W <I?P tiii nang cua K{eu
- Nhan sic clia Kieu sic sao !a v~y nhung tai nang cua nang con tuyet voi han.
- Tat ca tai nang cua nang deu duqc thien phil, nimg am hieu ca cam - ky - thi - hQa.
Mang ve d<;p cua ngtroi con gai ly tu·&ng trong xa h9i phong kien "pha nghe thi hQa, du
mUi ca ngam".
- Kieu am hieu mQi phuong di~n nghe thu~t nhung noi b~t nhat !a thi ca, "nghe rieng
an dut ho cam mQt truong" --> sang tac khuc dan bij.C menh (khuc nhi).C khien ai Cling
phai thuong tiim, dau long).
--> Dt,r bao CUQC doi, v~n menh clia nimg nhtr khuc dan Bij.C menh.
3. Nh~n xet chung
- Ve d<;p nhan sic rung tai nang cua Kfeu da 6 muc tuyet my, khien cho tr&i dat cling
phil.i ghen ti, do ky --> bao hieU CUQC doi kho ai sau nay CUa nang.
- Nghe thu~t don bay, u&c 1~ duqc Nguy~n Du v~ dl,ll1g de mieu tave d<;p tuy~t my
clia Kieu--> thehien ngoi bUt ta ngu&i di;ic biet sic sao, tai hoa clia di).i thi hilo Nguyi:'n Du.

TA,P T!j LUY~N: TA,P T!j LUY~N:

Chi em Thuy Ki'eu Chi em Thuy Ki'eu
https:// onl uyen.a p p .link/chi ero_Thu y K1!:1.-1 https:// onl uyen.a p p .link/chi ero_Thu y K1!:1.-1

Tn:mg 82 Tn:mg 82
 sAr 4. KIEU o LAU NGVNG BICH sAr 4. KIEU o LAU NGVNG BICH
Nguy~n Du Nguy~n Du
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
a. Vi tri do~n trich a. Vi tri do~n trich
- Do<tn trich n~m a phan thu hai: Gia bien va luu l<tc. Sau khi bi Ma Giam Sinh lua - Do<tn trich n~m a phan thu hai: Gia bien va luu l<tc. Sau khi bi Ma Giam Sinh lua
g<tt, lam nhvc, bi Tu Ba m~ng nhiec, Ki'eu nhat quyet khong chiu cha'p nh~n CUQC song g<tt, lam nhvc, bi Tu Ba m~ng nhiec, Ki'eu nhat quyet khong chiu cha'p nh~n CUQC song
!'au xanh. Dau dan, philn uat, nang dinh tt,r viln, Tu Ba sq mat von ben h,ra liri khuyen !'au xanh. Dau dan, philn uat, nang dinh tt,r viln, Tu Ba sq mat von ben h,ra liri khuyen
giai dua nang ra song rieng a !'au Ngung Bich vai loi hua h<:'n khi nang blnh phvc se ga giai dua nang ra song rieng a !'au Ngung Bich vai loi hua h<:'n khi nang blnh phvc se ga
nang cho nguoi t(r te nhung thvc chat la giam long nang de thvc hi~n am muu mai de nang cho nguoi t(r te nhung thvc chat la giam long nang de thvc hi~n am muu mai de
ti~n va tan b(IO han. ti~n va tan b(IO han.
b. Trqng tilm kien thuc b. Trqng tilm kien thuc
* N9i dung * N9i dung
- Do<tTI trich da mieu ta chan thvc canh ng9 co dan, huon mi, dang thuang, n6i nh6 - Do<tTI trich da mieu ta chan thvc canh ng9 co dan, huon mi, dang thuang, n6i nh6
nguoi than da diet va tiim long thuy chung, hieu thao vi tha clia Thuy Ki'eu khi bi giam nguoi than da diet va tiim long thuy chung, hieu thao vi tha clia Thuy Ki'eu khi bi giam
long a!'au Ngung Bich. long a!'au Ngung Bich.
* Ngh~ thu~t * Ngh~ thu~t
- Ki'eu a !'au Ngung Bich Ia m9t trong nhfrng do<tTI ta canh ngv tlnh hay nhat trong: - Ki'eu a !'au Ngung Bich Ia m9t trong nhfrng do<tTI ta canh ngv tlnh hay nhat trong:
Truy~n Kfeu. Tac gia rat thanh cong trong vi~c su dvng ng6n ngfr d9c tho<ti, d9c tho<ti Truy~n Kfeu. Tac gia rat thanh cong trong vi~c su dvng ng6n ngfr d9c tho<ti, d9c tho<ti
n9i tam, di~p ngfr lien hoan, doi xtrng, hinh anh an dv." de kh~c ho(l n9i tam nhan v~t. n9i tam, di~p ngfr lien hoan, doi xtrng, hinh anh an dv." de kh~c ho(l n9i tam nhan v~t.
B. Tim hi"u van ban B. Tim hi"u van ban
1. Hoan canh co don, cay d~ng x6t xa cua KiE!u (6 dong tho dl!u) 1. Hoan canh co don, cay d~ng x6t xa cua KiE!u (6 dong tho dl!u)
- N6i huon duqc gqi len m canh thien nhien nai !'au Ngung Bich. Canh rna ra vai - N6i huon duqc gqi len m canh thien nhien nai !'au Ngung Bich. Canh rna ra vai
kh6ng gian r9ng lan: !'au Ngung Bich cao ngat, tro tr9i giua menh m6ng troi nu&c. kh6ng gian r9ng lan: !'au Ngung Bich cao ngat, tro tr9i giua menh m6ng troi nu&c.
+ Ngu&c nhln xa xa, chi thay day nui rna nh<tt. + Ngu&c nhln xa xa, chi thay day nui rna nh<tt.
+ Nhin len troi cao chi c6 "tam trang gan". + Nhin len troi cao chi c6 "tam trang gan".
+ Xa han nua, nhln ra "bon b'e bat ngat xa tr6ng" Ia nhfrng cat vang con nQ noi tiep + Xa han nua, nhln ra "bon b'e bat ngat xa tr6ng" Ia nhfrng cat vang con nQ noi tiep
nhau cling vm bvi hong tren d~m dai tham th~m. nhau cling vm bvi hong tren d~m dai tham th~m.
---. Ngh~ thu~t li~t ke, doi l~p mang phan "non xa" I "trang gan", dao ngfr day m Liy ---. Ngh~ thu~t li~t ke, doi l~p mang phan "non xa" I "trang gan", dao ngfr day m Liy
"bat ngat" len tmac g<;ri kh6ng gian n;m ngqp, vfug l~g kh6ng m9t bong nguoi. Khong "bat ngat" len tmac g<;ri kh6ng gian n;m ngqp, vfug l~g kh6ng m9t bong nguoi. Khong
gian tmac !'au N gung Bich Ia kh6ng gian clia n6i huon, kh6ng gian tam tr<tTig. gian tmac !'au N gung Bich Ia kh6ng gian clia n6i huon, kh6ng gian tam tr<tTig.
-Nang dau dan, mi nhvc cho than ph~n cua mlnh: -Nang dau dan, mi nhvc cho than ph~n cua mlnh:
- T<ti noi Jau Ngung Bich dang giam long Ki'eu, tm&c kh6ng gian menh m6ng, tro tr9i - T<ti noi Jau Ngung Bich dang giam long Ki'eu, tm&c kh6ng gian menh m6ng, tro tr9i
nang vo cling x6t xa, dau dan. Nang tim kh~p bon be de mong mQt sv se chia nhung chi nang vo cling x6t xa, dau dan. Nang tim kh~p bon be de mong mQt sv se chia nhung chi
la vo VQng. Nang soi mlnh vao thien nhien de cam nh~n Sl,f be bang: la vo VQng. Nang soi mlnh vao thien nhien de cam nh~n Sl,f be bang:
"Be bang may s6m tten khuya "Be bang may s6m tten khuya
Nua tinh niea cdnh nhu chia tam long" Nua tinh niea cdnh nhu chia tam long"

Trang 83 Trang 83
 CAP Joe 789+ THI vAo u:Jp 10
+ Tu lay "be bimg" the hi~n sv t:Ui nhl)c, xot xa, cay d~ng, duqc di;it d'au cau xoay sau
vito n6i dau buon cua Kieu. Nang t:Ui h6 khi mlnh von Ia m.;lt nguai con gai trong tr~ng
nhung l;;ti bi day vito chon rau xanh, khong biet so ph~n sau nay se di ve dau.
+ C\lm ru "may sam den khuya" gqi thai gian tuan hoim khep kin, sam lam b;;tn vai
may, khuya lam b;;tn v6i den. Thai gian cu the troi eli, roi li;ip l;;ti quan quanh, Ki'eu thay
tuy~t VQng v6i tam tr;;tng co don, buon t:Ui, h6 thE:'n.
+ Ngh~ thu~t tieu doi "nua tinh- nua canh" ket hqp bon chu "nhu chia tam long"
di~n ta n6i ni'em chua xot, n6i long tan nat cua Kieu. Thuy Kieu dau dan, day vo ban
than trong CUQC song hi~n t;;ti vi nang y thuc duqc hoim canh cUa mffih va khao khat
huang tai CUQC SOng trong S;;tch .
..._, But phap cham pha. di;ic s~c ma khung cimh r9ng Jon, r911 ng9p lam nen cho Ki'eu
th619 tam tinh. Thien nhien r.;lng lan rna con nguai nh6 be, don coi.
2. Nili thuong nh6 Kim TrQng va cham" Ki'eu (8 dong tho liep
- Chinh trong hoan canh c6 don noi dat khach que nguai, tam tr;;tng cua Ki'eu chuyen
ru buon sang nha. Ki'eu nha nguOi yeu, nha cha IDE:'. Nili nha ay c!UQC Nguyi'in Du mieu
til xuc c!9ng b~g nhfrng lai c!9c tho;;ti n.;li tam rua chinh nhiin v~t.
- Tmac het, Kieu nha den Kim TrQng truac boi trong con gia bien, Kieu eta phai hi
sinh moi tlnh dau c!E:'p de de cuu gia dlnh. Vi the trong long Kieu, nang cam thay co !6i
vai Kim TrQng boi nang eta ph\1 lai the v6i chang, da m~c nQ chang, con vai gia c!inh
nang da phan ni10 lam tron chu hieu. Nili dau ay cu vo xe tam can Kieu khien Kieu day
dUt, luon nghi den Kim TrQng.
+ Nimg nha den canh minh cirng Kim TrQng uong rtrQU the nguyen duai anh triing.
Chu "tu:&ng" 6 clay co the xem Ia m9t nhan w. Nguyl'n Du kh6ng dung chu "nh&" rna
dung chu "tu:&ng". "Tu:&ng" vtra Ia nha, vua la hlnh dung, tuang tuQUg ra nguai minh
yeu.
+ Thuy Ki'eu nhu tuang tuQUg thay, a noi xa lda, nguai yeu rung dang huang ve
mlnh, dang ngay dem dau dau cha tin nang: "Tin su:ang luang nhung ray tr8ng mai chiY'.
+ Roi bat chqt, nang lien tuang den than ph~n "ben triYi g6c bie'n bo· vo" cua mlnh. Kieu
ban khoiin t\f hoi: "Tmn son g!)t riea baa giiY cho phai". Cii.u tho muon noi t6i tam long son
cua Ki'eu, tam long nha thuong Kim TrQng se kh6ng bao gia phai rna, ngu6i quen du
cho co gi;ip nhi'eu tr~c tro trong duang dai. Cii.u tho con gqi ra m9t each hieu nua: Tam
long son trong tr~g cua Kieu bi nhfrng ke nhu TU. Ba, Ma Giam Sinh lam cho d~p viti,
hoen o, biet bao gia mai g9t rua c!uqc?
- Kieu con xot xa nghi den cha IDE:'. Nha ve cha IDE:', nimg tuang tu'Qng hlnh bong cua
song than gia yeu !\fa cua ngong trong tin con gai:
"X6t ngu:iJi 11m ciea hOm mai
!14
CAP Joe 789+ THI vAo u:Jp 10
+ Tu lay "be bimg" the hi~n sv t:Ui nhl)c, xot xa, cay d~ng, duqc di;it d'au cau xoay sau
vito n6i dau buon cua Kieu. Nang t:Ui h6 khi mlnh von Ia m.;lt nguai con gai trong tr~ng
nhung l;;ti bi day vito chon rau xanh, khong biet so ph~n sau nay se di ve dau.
+ C\lm ru "may sam den khuya" gqi thai gian tuan hoim khep kin, sam lam b;;tn vai
may, khuya lam b;;tn v6i den. Thai gian cu the troi eli, roi li;ip l;;ti quan quanh, Ki'eu thay
tuy~t VQng v6i tam tr;;tng co don, buon t:Ui, h6 thE:'n.
+ Ngh~ thu~t tieu doi "nua tinh- nua canh" ket hqp bon chu "nhu chia tam long"
di~n ta n6i ni'em chua xot, n6i long tan nat cua Kieu. Thuy Kieu dau dan, day vo ban
than trong CUQC song hi~n t;;ti vi nang y thuc duqc hoim canh cUa mffih va khao khat
huang tai CUQC SOng trong S;;tch .
..._, But phap cham pha. di;ic s~c ma khung cimh r9ng Jon, r911 ng9p lam nen cho Ki'eu
th619 tam tinh. Thien nhien r.;lng lan rna con nguai nh6 be, don coi.
2. Nili thuong nh6 Kim TrQng va cham" Ki'eu (8 dong tho liep
- Chinh trong hoan canh c6 don noi dat khach que nguai, tam tr;;tng cua Ki'eu chuyen
ru buon sang nha. Ki'eu nha nguOi yeu, nha cha IDE:'. Nili nha ay c!UQC Nguyi'in Du mieu
til xuc c!9ng b~g nhfrng lai c!9c tho;;ti n.;li tam rua chinh nhiin v~t.
- Tmac het, Kieu nha den Kim TrQng truac boi trong con gia bien, Kieu eta phai hi
sinh moi tlnh dau c!E:'p de de cuu gia dlnh. Vi the trong long Kieu, nang cam thay co !6i
vai Kim TrQng boi nang eta ph\1 lai the v6i chang, da m~c nQ chang, con vai gia c!inh
nang da phan ni10 lam tron chu hieu. Nili dau ay cu vo xe tam can Kieu khien Kieu day
dUt, luon nghi den Kim TrQng.
+ Nimg nha den canh minh cirng Kim TrQng uong rtrQU the nguyen duai anh triing.
Chu "tu:&ng" 6 clay co the xem Ia m9t nhan w. Nguyl'n Du kh6ng dung chu "nh&" rna
dung chu "tu:&ng". "Tu:&ng" vtra Ia nha, vua la hlnh dung, tuang tuQUg ra nguai minh
yeu.
+ Thuy Ki'eu nhu tuang tuQUg thay, a noi xa lda, nguai yeu rung dang huang ve
mlnh, dang ngay dem dau dau cha tin nang: "Tin su:ang luang nhung ray tr8ng mai chiY'.
+ Roi bat chqt, nang lien tuang den than ph~n "ben triYi g6c bie'n bo· vo" cua mlnh. Kieu
ban khoiin t\f hoi: "Tmn son g!)t riea baa giiY cho phai". Cii.u tho muon noi t6i tam long son
cua Ki'eu, tam long nha thuong Kim TrQng se kh6ng bao gia phai rna, ngu6i quen du
cho co gi;ip nhi'eu tr~c tro trong duang dai. Cii.u tho con gqi ra m9t each hieu nua: Tam
long son trong tr~g cua Kieu bi nhfrng ke nhu TU. Ba, Ma Giam Sinh lam cho d~p viti,
hoen o, biet bao gia mai g9t rua c!uqc?
- Kieu con xot xa nghi den cha IDE:'. Nha ve cha IDE:', nimg tuang tu'Qng hlnh bong cua
song than gia yeu !\fa cua ngong trong tin con gai:
"X6t ngu:iJi 11m ciea hOm mai
!14
~ ----------------
Qu~t nang ilp l~nh nhung ai a6 gia"
+ Nimg xot xa vi cham~ da gia yeu ma chua duqc yen long vi con. Chu "xot" di,it dau
cil.u dii"n hi sv xot xa, dau d&n cua Ki'eu doi v6i dang sinh thanh.
+ Nang lo l~ng xot xa nghi den hinh bong t(\i nghi~p cua cham.;, khi sang s6m, luc
chfeu hom tva cua ngong tin con, hay mong cho con den do dan; lo l~ng kh6ng biet gio
day ai la nguOi cham soc cham~ khi trai gio tra trai. Nang xot xa khi cham~ ngay m(lt
them gia yeu ma minh kh6ng duqc aben c<;mh de phvng duang.
+ Tac gia da Slr d1,1ng cac thanh ngfr "ray trong mai cho", "qu(lt nong ap l(lnh", "each
may dng mua" va cac dien tich, dien co "san Lai, goc Tu" de noi len tam tr(lllg nh6
thuong, lo l~g va tam long hieu thao ella Ki'eu danh cho cha m~.
-> 0 day, Nguy@n Du da mieu tit khach quan tam tr(lng ella Thuy Kfeu vuqt qua
nhfrng djnh kien ella tu tu&ng phong kien: di,it chu tinh tru6c chu hieu. Trong canh ng(l
khi a !'au Ngung Bich, Kfeu la nguOi dang thuong nhat nhung nang v~n quen minh de
nghi den nguOi yeu, nghi den cha m~. Chling to Kfeu la con nguoi thuy chung hieu
nghia, dang tran tr<;mg.
3. Tam lr'!ng dau bulln, lo au cua Ki"eu qua each nhin cimh v~t (8 dong tho cuoi)
-Tam diu tho cuoi co the coila buc tranh d~p nhat ma tham d~m n6i buon dau ella
Thuy Ki'eu. Thien nhien va con nguoi hoa quy~n vao nhau. Tam cau tho chia lam bon
ci,ip, mi\i ci,ip deu ma dau bi\ng hai chfr "buon trong" t'!O am hu6ng tram buon, tra thanh
di~p khuc di@n tit n6i buon dang dang len 16p 16p trong long Kieu. Citnh v~t thien nhien
qua con m~t ella Kieu g<;ri n6i buon da diet:
- Hoang h6n bu6ng xuong, nhin ve nai cua be chfeu hom, "thuyen ai thap thoang
canh buOm xa xa"
-> Ngh~ thu~t doi "canh buom" (nh6 be)- "cua be" (r(lng l&n) ket hqp cling cite 1:U
hiy "thap thoang, xa xa" gqi hanh trinh IU'U l(lc mo mit kh6ng biet dau Ia ben bo ella con
thuyen hay chinh Ia than ph~ ba va, kh6ng nai nuong tva, kh6ng biet di dau ve dau
nai dat khach que nguoi cua Ki"eu.
- Nhln ve m(\t phia khac, ngQn nu6c tU tren cao do xuong nhu muon cuon tr6i nhfmg
canh "hoa tr6i man mac". "Hoa" Ia an d1,1 gqi than phij.n nh6 be, m6ng manh. Cau h6i tu
tU "biet Ia ve dau" gqi len Sl,f noi tr6i v6 djnh tren dong doi, kh6ng biet di dau ve dau.
+ Kh6ng gian mo ra v6 t~, canh v~t hoang v~g, kh6ng m(\t bong dang con nguoi,
chi co chan may mi,it dii't noi tiep nhau. "N(li c6 rau rau" trai r(lng nai chan may mi,it dat
gQi CUQC song Ua tan, bi thuong, VO VQng keo dai khong biet den bao gio.
+ Hum imh "gio cuon mij.t duenh" an d1,1 cho nhfrng song gio bUa vay so phij.n Thuy
Kieu va am thanh "am am" cua tieng song "keu quanh ghe ngoi" gQi tam tn;mg lo SQ hai
~ ----------------
Qu~t nang ilp l~nh nhung ai a6 gia"
+ Nimg xot xa vi cham~ da gia yeu ma chua duqc yen long vi con. Chu "xot" di,it dau
cil.u dii"n hi sv xot xa, dau d&n cua Ki'eu doi v6i dang sinh thanh.
+ Nang lo l~ng xot xa nghi den hinh bong t(\i nghi~p cua cham.;, khi sang s6m, luc
chfeu hom tva cua ngong tin con, hay mong cho con den do dan; lo l~ng kh6ng biet gio
day ai la nguOi cham soc cham~ khi trai gio tra trai. Nang xot xa khi cham~ ngay m(lt
them gia yeu ma minh kh6ng duqc aben c<;mh de phvng duang.
+ Tac gia da Slr d1,1ng cac thanh ngfr "ray trong mai cho", "qu(lt nong ap l(lnh", "each
may dng mua" va cac dien tich, dien co "san Lai, goc Tu" de noi len tam tr(lllg nh6
thuong, lo l~g va tam long hieu thao ella Ki'eu danh cho cha m~.
-> 0 day, Nguy@n Du da mieu tit khach quan tam tr(lng ella Thuy Kfeu vuqt qua
nhfrng djnh kien ella tu tu&ng phong kien: di,it chu tinh tru6c chu hieu. Trong canh ng(l
khi a !'au Ngung Bich, Kfeu la nguOi dang thuong nhat nhung nang v~n quen minh de
nghi den nguOi yeu, nghi den cha m~. Chling to Kfeu la con nguoi thuy chung hieu
nghia, dang tran tr<;mg.
3. Tam lr'!ng dau bulln, lo au cua Ki"eu qua each nhin cimh v~t (8 dong tho cuoi)
-Tam diu tho cuoi co the coila buc tranh d~p nhat ma tham d~m n6i buon dau ella
Thuy Ki'eu. Thien nhien va con nguoi hoa quy~n vao nhau. Tam cau tho chia lam bon
ci,ip, mi\i ci,ip deu ma dau bi\ng hai chfr "buon trong" t'!O am hu6ng tram buon, tra thanh
di~p khuc di@n tit n6i buon dang dang len 16p 16p trong long Kieu. Citnh v~t thien nhien
qua con m~t ella Kieu g<;ri n6i buon da diet:
- Hoang h6n bu6ng xuong, nhin ve nai cua be chfeu hom, "thuyen ai thap thoang
canh buOm xa xa"
-> Ngh~ thu~t doi "canh buom" (nh6 be)- "cua be" (r(lng l&n) ket hqp cling cite 1:U
hiy "thap thoang, xa xa" gqi hanh trinh IU'U l(lc mo mit kh6ng biet dau Ia ben bo ella con
thuyen hay chinh Ia than ph~ ba va, kh6ng nai nuong tva, kh6ng biet di dau ve dau
nai dat khach que nguoi cua Ki"eu.
- Nhln ve m(\t phia khac, ngQn nu6c tU tren cao do xuong nhu muon cuon tr6i nhfmg
canh "hoa tr6i man mac". "Hoa" Ia an d1,1 gqi than phij.n nh6 be, m6ng manh. Cau h6i tu
tU "biet Ia ve dau" gqi len Sl,f noi tr6i v6 djnh tren dong doi, kh6ng biet di dau ve dau.
+ Kh6ng gian mo ra v6 t~, canh v~t hoang v~g, kh6ng m(\t bong dang con nguoi,
chi co chan may mi,it dii't noi tiep nhau. "N(li c6 rau rau" trai r(lng nai chan may mi,it dat
gQi CUQC song Ua tan, bi thuong, VO VQng keo dai khong biet den bao gio.
+ Hum imh "gio cuon mij.t duenh" an d1,1 cho nhfrng song gio bUa vay so phij.n Thuy
Kieu va am thanh "am am" cua tieng song "keu quanh ghe ngoi" gQi tam tn;mg lo SQ hai
 c.AP r6c 789+ THI vAo UJP 10 c.AP r6c 789+ THI vAo UJP 10
-----· -----·
hilng nhu bao truce, chi ngay sau !lie nay, dong bao cua so ph~n se noi len, x6 day, vlii hilng nhu bao truce, chi ngay sau !lie nay, dong bao cua so ph~n se noi len, x6 day, vlii
d~p cu(\c dO:i Ki'eu. d~p cu(\c dO:i Ki'eu.
--+ Tac gia lay ngo(li canh de b(\c I(\ tam carm. Canh duqc mieu ta h'r xa den gan, mau --+ Tac gia lay ngo(li canh de b(\c I(\ tam carm. Canh duqc mieu ta h'r xa den gan, mau
s~c h'r nh(lt den d~m, am thanh h'r tinh den d(\ng, n6i buon h'r man mac, m6ng lung den s~c h'r nh(lt den d~m, am thanh h'r tinh den d(\ng, n6i buon h'r man mac, m6ng lung den
lo au, SQ' hai, don den con bao tap cua n(\i tam, Cl,I'C diem cua cam xuc trong long Ki'eu. lo au, SQ' hai, don den con bao tap cua n(\i tam, Cl,I'C diem cua cam xuc trong long Ki'eu.
C. Bai t~p v~n d\lng C. Bai t~p v~n d\lng
Bili 1. D;mg bai DQc- hie'u Bili 1. D;mg bai DQc- hie'u
DQC dO(IU trich sau va tra loi cac cau hoi duoi day: DQC dO(IU trich sau va tra loi cac cau hoi duoi day:
Tu&ng nguiYi du6'i nguyft chen aong Tu&ng nguiYi du6'i nguyft chen aong
Tin suang luang nhffng ray tr8ng mai chiY Tin suang luang nhffng ray tr8ng mai chiY
Chiin tro'i g6c be'ba va Chiin tro'i g6c be'ba va
Tam son g(jt riea baa giiY cho phai Tam son g(jt riea baa giiY cho phai
X6t nguai t;m cim hOm mai X6t nguai t;m cim hOm mai
Quqt nang dp lqnh nhfing ai d6 gio· Quqt nang dp lqnh nhfing ai d6 gio·
Sdn Lai each mfii; ndng mua Sdn Lai each mfii; ndng mua
C6 lchi goc tU: dii viea nguai om. C6 lchi goc tU: dii viea nguai om.
(Trich Klfu ,) l!m Ngrmg Bich, Nguyl'n Du, (Trich Klfu ,) l!m Ngrmg Bich, Nguyl'n Du,
Ngu van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngu van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Clu 1. Em hay neu n(\i dung chinh cua do(IU tho. Clu 1. Em hay neu n(\i dung chinh cua do(IU tho.
Cau 2. Neu dvng y ngh~ thu~t eli a tac gia khi su d\111g h'r "tu6ng" va "xot" trong do(ln Cau 2. Neu dvng y ngh~ thu~t eli a tac gia khi su d\111g h'r "tu6ng" va "xot" trong do(ln
tho tren. tho tren.
Cl.u 3. Em hay nh~ xet ve trlnh tl,l' thuong nho cua Thuy Kieu trong do(IU trich tren. Cl.u 3. Em hay nh~ xet ve trlnh tl,l' thuong nho cua Thuy Kieu trong do(IU trich tren.
Theo em th{r t1,l' d6 c6 hqp ly kh6ng? Theo em th{r t1,l' d6 c6 hqp ly kh6ng?
Ciu 4. Viet do(IU van theo phuong phap dil'n dich neu cam nh~ etta em ve til.m tr(lng Ciu 4. Viet do(IU van theo phuong phap dil'n dich neu cam nh~ etta em ve til.m tr(lng
cua nhan v~t Ki'eu trong do;m tho. cua nhan v~t Ki'eu trong do;m tho.
Hu&ng dan giai Hu&ng dan giai
C.l.u 1. Do(IU trich dil'n t<i n6i nho thuong cha m~; va nguoi yeu cua Thuy Ki'eu khi C.l.u 1. Do(IU trich dil'n t<i n6i nho thuong cha m~; va nguoi yeu cua Thuy Ki'eu khi
nang bi giam long 6 Iau Ngung Bich. nang bi giam long 6 Iau Ngung Bich.
C1u2. C1u2.
- Til "tu6ng" gqi len duqc n6i long kh~c khoai, nho mong ve nguoi eli tlnh xua cua - Til "tu6ng" gqi len duqc n6i long kh~c khoai, nho mong ve nguoi eli tlnh xua cua
Thuy Ki'eu. Trong long nang lu6n thu&ng twc n6i nho nguoi yeu dau don, day vo tam Thuy Ki'eu. Trong long nang lu6n thu&ng twc n6i nho nguoi yeu dau don, day vo tam
can. can.
- Tu "x6t" tai hi~n chan thl,l'c n6i dau d6n den dlrt ru(\t clia Kieu khi nghi ve cha m<;. - Tu "x6t" tai hi~n chan thl,l'c n6i dau d6n den dlrt ru(\t clia Kieu khi nghi ve cha m<;.
Nang kh6ng the 6 C(lnh bao hieu cho cha m<;, nang dau d6n tu6ng tu<;mg 6 chon que nha Nang kh6ng the 6 C(lnh bao hieu cho cha m<;, nang dau d6n tu6ng tu<;mg 6 chon que nha
cha m~; dang ng6ng cho tin tile cua nang. cha m~; dang ng6ng cho tin tile cua nang.

Trang 86 Trang 86
 Cau 3. Trinh tt,r thuang nh6 dta Thuy Kieu: nh6 Kim Tn;mg truoc, sau d6 nh6 cha Cau 3. Trinh tt,r thuang nh6 dta Thuy Kieu: nh6 Kim Tn;mg truoc, sau d6 nh6 cha
m<;. Theo nhieu nha hu nho thi nhu v~y la kh6ng dung voi truyen thong dan t9c, th~t ra m<;. Theo nhieu nha hu nho thi nhu v~y la kh6ng dung voi truyen thong dan t9c, th~t ra
l~i la rat hqp ly. l~i la rat hqp ly.
+ Kieu ban mlnh chUQC cha m<; Va em la da the hi~n Sl,f hieu di! ella ban than VOi + Kieu ban mlnh chUQC cha m<; Va em la da the hi~n Sl,f hieu di! ella ban than VOi
c6ng lao cha m<;, nen nang phan nao do day dut. c6ng lao cha m<;, nen nang phan nao do day dut.
+ Doi v6i Kim Tn;mg, Ki'eu nh~ thay minh nhu m9t ke phv tlnh, kh6ng den dap + Doi v6i Kim Tn;mg, Ki'eu nh~ thay minh nhu m9t ke phv tlnh, kh6ng den dap
duqc tlnh cam va tam long dta nguoi yeu. duqc tlnh cam va tam long dta nguoi yeu.
Cau 4. Kieu m9t mlnh tro trQi giua m9t kh6ng gian menh m6ng, hoang v~ng thi n6i Cau 4. Kieu m9t mlnh tro trQi giua m9t kh6ng gian menh m6ng, hoang v~ng thi n6i
c6 dan cua Ki'eu cang luc cang dang cao, va tam trang thuang nh6 nguoi yeu va nguOi c6 dan cua Ki'eu cang luc cang dang cao, va tam trang thuang nh6 nguoi yeu va nguOi
than kh~c khoai, da diet. than kh~c khoai, da diet.
- Tam trang nh6 thuang Kim TrQng: Kieu lu6n day dtrt vi kh6ng the dap l~i tlnh cam - Tam trang nh6 thuang Kim TrQng: Kieu lu6n day dtrt vi kh6ng the dap l~i tlnh cam
va tam long dta Kim Twng. va tam long dta Kim Twng.
+ Nili nh6 ve ciinh the nguyen khien Kieu thil'y thuang than mi ph~, nang thay l~i + Nili nh6 ve ciinh the nguyen khien Kieu thil'y thuang than mi ph~, nang thay l~i
ki ni~m thieng lieng trong niem nuoi tiec. ki ni~m thieng lieng trong niem nuoi tiec.
+ Thuang x6t, dau d6n nghl rkg Kim TrQng se ng6ng dqi khi kh6ng thay Kieu. + Thuang x6t, dau d6n nghl rkg Kim TrQng se ng6ng dqi khi kh6ng thay Kieu.
+Tam long son s~t cua nang bi viti d~p, hoen 6 kh6ng biet bao gio g9t rna cho duqc. +Tam long son s~t cua nang bi viti d~p, hoen 6 kh6ng biet bao gio g9t rna cho duqc.
--> Nili nh6 chang Kim la ni\i nh6 da diet, dau d6n t6i day xe tam can. --> Nili nh6 chang Kim la ni\i nh6 da diet, dau d6n t6i day xe tam can.
- Nili nh6 cham<;: thay "x6t" khi tu6ng tuqng cham<; vk ng6ng dqi nang. - Nili nh6 cham<;: thay "x6t" khi tu6ng tuqng cham<; vk ng6ng dqi nang.
+ Kieu tu6ng tuqng cha m<; nai que nha gia m6i ngay yeu di, kh6ng biet c6 ai cham + Kieu tu6ng tuqng cha m<; nai que nha gia m6i ngay yeu di, kh6ng biet c6 ai cham
s6c chu dao. s6c chu dao.
+ Mili khi nh6 ve cham<; nang lu6n an h~n mlnh da ph1,1 c6ng slnh thanh, ph1,1 c6ng + Mili khi nh6 ve cham<; nang lu6n an h~n mlnh da ph1,1 c6ng slnh thanh, ph1,1 c6ng
nu6i duang dta cham<;. nu6i duang dta cham<;.
--> Nili nh6 thuang dta Ki'eu n6i len nhan each dang tran trQng cita nang. Hoan canh --> Nili nh6 thuang dta Ki'eu n6i len nhan each dang tran trQng cita nang. Hoan canh
dta nang th~t x6t xa, dau d6n. Nang da quen di n6i kho, thvc tr~ng cua ban than de dta nang th~t x6t xa, dau d6n. Nang da quen di n6i kho, thvc tr~ng cua ban than de
huang ve nguOi than. Trai tim cua nang giau tinh yeu thuang va due hi sinh. Nang la huang ve nguOi than. Trai tim cua nang giau tinh yeu thuang va due hi sinh. Nang la
m9t tlnh nguoi chung thuy, m9t nguoi con hieu thi10, giau due hi slnh, long vi tha va sv m9t tlnh nguoi chung thuy, m9t nguoi con hieu thi10, giau due hi slnh, long vi tha va sv
cao thuqng, dang tran trQng. cao thuqng, dang tran trQng.
Bili 2. D').ng bid NL VH Bili 2. D').ng bid NL VH
Buon trong cU:a be' chieu hOm, Buon trong cU:a be' chieu hOm,
Thuyen ai thap thoang canh buom xa xa? Thuyen ai thap thoang canh buom xa xa?
Buon tr8ng ng9n nu&c m&i sa, Buon tr8ng ng9n nu&c m&i sa,
Hoa troi man mac biet Ia ve atiu? Hoa troi man mac biet Ia ve atiu?
Buon trong n¢i co rau rau, Buon trong n¢i co rau rau,
Chan may m# aat m¢t mint xanh xanh Chan may m# aat m¢t mint xanh xanh
Buon tr6ng gi6 cu8n mqt duenh, Buon tr6ng gi6 cu8n mqt duenh,
Am am tieng sang keu quanh ghtngoi. Am am tieng sang keu quanh ghtngoi.

Trang 87 Trang 87
 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10

(Trich Kicu 6' rtiu Ngung Bich, Nguyi'n Du, (Trich Kicu 6' rtiu Ngung Bich, Nguyi'n Du,
Ngfr van 9, t~p m9t, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p m9t, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Phan tich doi;ill tho tren de thay duqc ngh~ thu~t tit cilnh ngu tinh di;ic siic ct1a Nguyi'n Du. Phan tich doi;ill tho tren de thay duqc ngh~ thu~t tit cilnh ngu tinh di;ic siic ct1a Nguyi'n Du.
Hm1ng di!n giaj Hm1ng di!n giaj
1. Gi&i !hi~u chung 1. Gi&i !hi~u chung
- Gi&i thl~u khill quat tac gia Nguy@n Du, Truycn Kiht, doi;ill trid1 Kih1 ,] Tau Ngung Bich. - Gi&i thl~u khill quat tac gia Nguy@n Du, Truycn Kiht, doi;ill trid1 Kih1 ,] Tau Ngung Bich.
- Gioi thi~u ti\m tri;illg huon kho, co don va tuy~t v<;ng cua Thuy Ki'eu khi aIau Ngrmg - Gioi thi~u ti\m tri;illg huon kho, co don va tuy~t v<;ng cua Thuy Ki'eu khi aIau Ngrmg
Bich c!uqc mieu ta qua canh v~t. Bich c!uqc mieu ta qua canh v~t.
2. Phan tich 2. Phan tich
- Tru6c Iau Ngtmg Bich, Thuy Ki'eu thay long trong trill vo cimg huang ve canh v~t - Tru6c Iau Ngtmg Bich, Thuy Ki'eu thay long trong trill vo cimg huang ve canh v~t
bimg cai nhin li;ing le: "Thuyen ai thap tlwang canh buom xa xa ... ghe' ngoi". bimg cai nhin li;ing le: "Thuyen ai thap tlwang canh buom xa xa ... ghe' ngoi".
- Cua be' buoi chi'eu, m9t oinh buom nh6 be gifra bat ngat r9ng Ion, hoang viing va xa - Cua be' buoi chi'eu, m9t oinh buom nh6 be gifra bat ngat r9ng Ion, hoang viing va xa
1(1. Hmh anh tho an dv ve CUQC song le loi, bo vo sau bao nhieu tai h<;a vua moi ~p den 1(1. Hmh anh tho an dv ve CUQC song le loi, bo vo sau bao nhieu tai h<;a vua moi ~p den
v&i nang. Con thuyen, canh hoa troi vo dinh, qua nh6 be cling lenh denh khong biet c!au v&i nang. Con thuyen, canh hoa troi vo dinh, qua nh6 be cling lenh denh khong biet c!au
Ia ben bo, nhu so ph~n mong manh cu9c c!oi nang khong biet ngay mai se ra sao. Ia ben bo, nhu so ph~n mong manh cu9c c!oi nang khong biet ngay mai se ra sao.
- Nhi'ing ng<;n c6 rau rau ... n9i c6 "rau rau" tan !viva heo ua. Mau xanh cua cay c6 - Nhi'ing ng<;n c6 rau rau ... n9i c6 "rau rau" tan !viva heo ua. Mau xanh cua cay c6
va mau xanh cua bau troi, chan may, m;:it dat... bi nhoe di, pha Jiin vao nhau khiic ve va mau xanh cua bau troi, chan may, m;:it dat... bi nhoe di, pha Jiin vao nhau khiic ve
canh v~t nhuom mau huon chan va hoang vu, khong m9t bong nguoi lam cho tang them canh v~t nhuom mau huon chan va hoang vu, khong m9t bong nguoi lam cho tang them
ni\i dau dan va huon tlii cua Thuy Kieu. ni\i dau dan va huon tlii cua Thuy Kieu.
- Lfug nghe tieng d9ng cua xung quanh, nhin theo con gic\ cuon, nh~ ra bon be bat - Lfug nghe tieng d9ng cua xung quanh, nhin theo con gic\ cuon, nh~ ra bon be bat
ngat, bon be sc\ng nu6c pM tan canh v~t r9ng Ian qua tieng sc\ng vi\ "'am am". ngat, bon be sc\ng nu6c pM tan canh v~t r9ng Ian qua tieng sc\ng vi\ "'am am".
- Tam cau lvc bat chia thilnh 4 c;:ip, m&i c;:ip c!eu biit c!au b!ing tlr "huon trong" theo - Tam cau lvc bat chia thilnh 4 c;:ip, m&i c;:ip c!eu biit c!au b!ing tlr "huon trong" theo
trinh tt,r khong gian ttr xa t6i gan, cao t6i thap ... ket hqp v6i nhieu t:lr lay tuqng thanh, trinh tt,r khong gian ttr xa t6i gan, cao t6i thap ... ket hqp v6i nhieu t:lr lay tuqng thanh,
tu<;mg hinh eta di@n ta thanh cong tam tr(lng huon c!au, kho s& va co don cua TI1uy Ki'eu. tu<;mg hinh eta di@n ta thanh cong tam tr(lng huon c!au, kho s& va co don cua TI1uy Ki'eu.
- Nguy@n Du da dung c!i~p ttr, ttr h1y, hinh anh mangy nghla bieu tu<;mg, ngM thu~t - Nguy@n Du da dung c!i~p ttr, ttr h1y, hinh anh mangy nghla bieu tu<;mg, ngM thu~t
ta canh ngu tinh di;ic siic. Bon buc tranh canh v~t Iau Ngrmg Bich c!uqc mieu ta qua cai ta canh ngu tinh di;ic siic. Bon buc tranh canh v~t Iau Ngrmg Bich c!uqc mieu ta qua cai
nhin cua nhan v~t. nhin cua nhan v~t.
3. Dimh gia chung 3. Dimh gia chung
- Mieu til thanh cong canh v~t de gqi ta tiim tr(l11g Thuy Kieu, Nguy.'in Du tha'u hieu, - Mieu til thanh cong canh v~t de gqi ta tiim tr(l11g Thuy Kieu, Nguy.'in Du tha'u hieu,
dong cam sau siic v6i tam tu, so ph~n bi kich c(ta con nguO:i tai s~c. dong cam sau siic v6i tam tu, so ph~n bi kich c(ta con nguO:i tai s~c.

BAITAr n,J' LUY~N: BAITAr n,J' LUY~N:

Kieu & !au Ngung Bich Kieu & !au Ngung Bich
https://onluven.app.link/KieuolauNgungBich https://onluven.app.link/KieuolauNgungBich

Trang 88 Trang 88
 CHlJ DE 2. THO Hl~N DA.I VI~T NAM CHlJ DE 2. THO Hl~N DA.I VI~T NAM
BAI 1. DONG CHi BAI 1. DONG CHi
Chinh Hfru Chinh Hfru
A. Khai qual chung A. Khai qual chung
1. Tile gia 1. Tile gia
- Chinh Hfru (1926- 2007), ten khai sinh la Tran Dlnh D~c, que 6 Can L9c, Ha Tmh. - Chinh Hfru (1926- 2007), ten khai sinh la Tran Dlnh D~c, que 6 Can L9c, Ha Tmh.
- Nam 1946, 6ng gia nh?p Trung doan Thu d6 va ho(lt d9ng trong quan d9i suot hai - Nam 1946, 6ng gia nh?p Trung doan Thu d6 va ho(lt d9ng trong quan d9i suot hai
CUQC khang chien chong Phap va chong Mi. CUQC khang chien chong Phap va chong Mi.
- Chinh Hfru lam tho tU nam 1947. Tho cua 6ng t?p trung khai thac 6 hai mang d'e tili - Chinh Hfru lam tho tU nam 1947. Tho cua 6ng t?p trung khai thac 6 hai mang d'e tili
chinh la nguOi linh va chien tranh. D~c bi~t la tinh cam dong chi, dong dc;li, Sl,f gk b6 chinh la nguOi linh va chien tranh. D~c bi~t la tinh cam dong chi, dong dc;li, Sl,f gk b6
cua ti'en tuyen v6i h?u phuang. cua ti'en tuyen v6i h?u phuang.
- Tho cia ong VUa blnh dj VUa tri tu~, ngon ngfr, hJnh anh ChQn lQC, giQng di~u phong - Tho cia ong VUa blnh dj VUa tri tu~, ngon ngfr, hJnh anh ChQn lQC, giQng di~u phong
ph{t, cam XUC don nen, khi thiet tha, tram hung khi l(li sau l~ng, ham SltC. ph{t, cam XUC don nen, khi thiet tha, tram hung khi l(li sau l~ng, ham SltC.
2. Tac pha'm 2. Tac pha'm
a. Roan dmh sang tac a. Roan dmh sang tac
- Bili tho Dong chi dugc sang t<ic vao dau nam 1948, sau khi tac gia cling dong d9i - Bili tho Dong chi dugc sang t<ic vao dau nam 1948, sau khi tac gia cling dong d9i
tham gia chien dau trong chien dich Vi~t B~c Thu -Dong 1947 danh b(li cu9c tien c6ng tham gia chien dau trong chien dich Vi~t B~c Thu -Dong 1947 danh b(li cu9c tien c6ng
quy m616n cia gi~c Phap len chien khu Vi~t B~c. quy m616n cia gi~c Phap len chien khu Vi~t B~c.
- Bai tho dugc in trong t~p Dau sung triing treo (1966) va dugc danh gia la tieu bieu - Bai tho dugc in trong t~p Dau sung triing treo (1966) va dugc danh gia la tieu bieu
cua tho ca khang chien chOng Phap (1946 -1954). cua tho ca khang chien chOng Phap (1946 -1954).
b. Trqng tiim kien thti:c b. Trqng tiim kien thti:c
* N9idung * N9idung
- Biti tho n6i ve tinh dong chi cia nhilng nguiJ:i linh each m(lllg trong thOi ki dau cia - Biti tho n6i ve tinh dong chi cia nhilng nguiJ:i linh each m(lllg trong thOi ki dau cia
cu 0c khang chien chong thvc dan Phip gian kho, nhieu kh6 khan, thieu thOn. D6 la tinh cu 0c khang chien chong thvc dan Phip gian kho, nhieu kh6 khan, thieu thOn. D6 la tinh
dong doi gk b6 th~m thiet cia nhilng nguiJ:i n6ng dan m~c ao linh, cling chung li tu6ng dong doi gk b6 th~m thiet cia nhilng nguiJ:i n6ng dan m~c ao linh, cling chung li tu6ng
chien dau vi dc;Jc l?p, tu do cia To quae. T'mh cam ay dii t(lo nen sue m(lnh va ve d<;'p tinh chien dau vi dc;Jc l?p, tu do cia To quae. T'mh cam ay dii t(lo nen sue m(lnh va ve d<;'p tinh
than cia nguOi linh. than cia nguOi linh.
* Ngh~ thu%t * Ngh~ thu%t
- The tho tv do linh ho(lt. - The tho tv do linh ho(lt.
- Cac chi tiet, hlnh anh dugc su dvng mang tinh tieu bieu, chan thvc. - Cac chi tiet, hlnh anh dugc su dvng mang tinh tieu bieu, chan thvc.
- Ng6n ngfr c6 dQng, gian diva giau sue bie'u cam. - Ng6n ngfr c6 dQng, gian diva giau sue bie'u cam.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Y nghia nhan di! 1. Y nghia nhan di!
- Dong chi: nguoi c6 cling chi hu6ng, li tu6ng. Nguoi cling 6 trong m9t doan the - Dong chi: nguoi c6 cling chi hu6ng, li tu6ng. Nguoi cling 6 trong m9t doan the
chinh tri hay mot to chuc each m(lllg thuang gQi nhau Ia "dong chi". Tu sau Cach m(lllg chinh tri hay mot to chuc each m(lllg thuang gQi nhau Ia "dong chi". Tu sau Cach m(lllg

Trang 119 Trang 119

 CAP roc 789+ I VAO UJP Hl
thang Tam 1945, "dong chi" thimh tu xung ho quen thui;>c trong cac co quan, doim the',
don vj b9 dQi.
- Chinh Hfru d~t ten cho biti tho cua mlnh Ia "Dong chi" khong chi c6 y nghla viet ve
nhung con nguOi cling chung li tuang, chi huang, cung lam mi;>t don vj, co quan; rna
sau s~c han, 6ng muon viet ve tlnh dong di;>i, ve nhfrng con nguai dong canh, dong cam
ci;>ng kho, dong sue chung long chien dau bito v~ To quae.
2. Ca s6 hinh thimh tin h dong chi.
- Tmh dong chi b~t nguon tU Sl,l' tuong dong ve hoim cimh xuat than: cling giai cap,
deu Ia nhfrng nguai n6ng dan lao di;>ng ngheo kho, chan lam tay bim, ra di tU nhfrng
vimg que lam lu:
+ "nu&c mqn a6ng chua" Ia vitng dat nhi~m m~ ven bien va vling dat phen c6 d9 chua
cao, d6 Ia nhung vung dat xau kh6 trong tr<;>t.
+ "afit cay tren soi aa" chi vling dat dn c6i, kh6 h(lll.
--; Cau true song d6i, doi l'rng: "Que anh -lang t6i'' da di~n ta Sl,l' tuong dong ve cimh
ngi;>. Va chinh Sl,l' hrong dong ve cimh ng9 ay da tr6 thimh niem dong cam giai cap, Ia co
s6 cho tinh dong chi, dong di;>i cua nguai linh.
- HQ cung chung chi huang, nhi~m Vl,l va li tuang each mqng cao d'i'P·
+ HQ von Ia "d6i nguai xa 111", "chfug hen quen nhau" nhung ly tu6ng chung clia
thai d11i da gfu ket h<;> l11i v6i nhau trong hang ngft quan di;>i each m(lllg.
+ "Sung" bieu tu<;mg cho nhi~m v1,1 chien dau, "&iu" bieu tu<;mg cho ly tuang, suy
ngru. Phep di~p tU (sung, dau, ben) tqo nen am di~u khoe, ch~c, nhan mqnh Sl,l' g~n ket,
cung chung ly tuang, cung chung nhi~m Vl,l.
- HQ cling trill qua nhfrng kh6 khan, thieu than, chia se ng<;>t bui trong CUQC song day
gian nan cua nguai linh: dem ret, chan kh6ng du d~p nen phiti "chung chan".
--;Tat ca nhfrng himh di;>ng va tinh cam chan thimh ay da lam nen nhfrng nguai b(lll
"tri ki" tri am ma cao han Ia tinh dong chi, dong di;>i ben ch~t, thieng lieng.
+ Tac gia da rat kheo leo khi su dvng tU "d6i": D6i c6 nghla Ia "hai", nhung tU "hai"
chi hai ca the' hoim toan tach bi~t, tU "d6i" the hi~n Sl,l' gk ket kh6ng the tach rai. TU
"d6i nguai xa !11", hQ da tr6 "d6i tri ki", thimh d6i b11n tam tlnh than thiet, hie'u b(lll nhu
hieuminh.
+ Khep l11i do(lll tho Ia mi;>t cau tho c6 vj tri rat d~c bi~t, duqc cau t11o bOi hai tU "dong
chi!". Tu "dong chi" Ia each g<;>i vua trang nghiem vua than thui;>c, day tlnh cam, mang
hoi tho thai dqi moi cua each m(lllg, khang chien, the hi~n Sl,l' ket tinh clia m<;>i cam XUC,
tlnh cam (tinh b(lll, tlnh nguai). Dong thai Ia cao trao cua bai tho, vua ket l11i mi;>t do(lll
tho, wa nhu ban !'e de m6 ra m11ch tho m6i.
Trang 90
CAP roc 789+ I VAO UJP Hl
thang Tam 1945, "dong chi" thimh tu xung ho quen thui;>c trong cac co quan, doim the',
don vj b9 dQi.
- Chinh Hfru d~t ten cho biti tho cua mlnh Ia "Dong chi" khong chi c6 y nghla viet ve
nhung con nguOi cling chung li tuang, chi huang, cung lam mi;>t don vj, co quan; rna
sau s~c han, 6ng muon viet ve tlnh dong di;>i, ve nhfrng con nguai dong canh, dong cam
ci;>ng kho, dong sue chung long chien dau bito v~ To quae.
2. Ca s6 hinh thimh tin h dong chi.
- Tmh dong chi b~t nguon tU Sl,l' tuong dong ve hoim cimh xuat than: cling giai cap,
deu Ia nhfrng nguai n6ng dan lao di;>ng ngheo kho, chan lam tay bim, ra di tU nhfrng
vimg que lam lu:
+ "nu&c mqn a6ng chua" Ia vitng dat nhi~m m~ ven bien va vling dat phen c6 d9 chua
cao, d6 Ia nhung vung dat xau kh6 trong tr<;>t.
+ "afit cay tren soi aa" chi vling dat dn c6i, kh6 h(lll.
--; Cau true song d6i, doi l'rng: "Que anh -lang t6i'' da di~n ta Sl,l' tuong dong ve cimh
ngi;>. Va chinh Sl,l' hrong dong ve cimh ng9 ay da tr6 thimh niem dong cam giai cap, Ia co
s6 cho tinh dong chi, dong di;>i cua nguai linh.
- HQ cung chung chi huang, nhi~m Vl,l va li tuang each mqng cao d'i'P·
+ HQ von Ia "d6i nguai xa 111", "chfug hen quen nhau" nhung ly tu6ng chung clia
thai d11i da gfu ket h<;> l11i v6i nhau trong hang ngft quan di;>i each m(lllg.
+ "Sung" bieu tu<;mg cho nhi~m v1,1 chien dau, "&iu" bieu tu<;mg cho ly tuang, suy
ngru. Phep di~p tU (sung, dau, ben) tqo nen am di~u khoe, ch~c, nhan mqnh Sl,l' g~n ket,
cung chung ly tuang, cung chung nhi~m Vl,l.
- HQ cling trill qua nhfrng kh6 khan, thieu than, chia se ng<;>t bui trong CUQC song day
gian nan cua nguai linh: dem ret, chan kh6ng du d~p nen phiti "chung chan".
--;Tat ca nhfrng himh di;>ng va tinh cam chan thimh ay da lam nen nhfrng nguai b(lll
"tri ki" tri am ma cao han Ia tinh dong chi, dong di;>i ben ch~t, thieng lieng.
+ Tac gia da rat kheo leo khi su dvng tU "d6i": D6i c6 nghla Ia "hai", nhung tU "hai"
chi hai ca the' hoim toan tach bi~t, tU "d6i" the hi~n Sl,l' gk ket kh6ng the tach rai. TU
"d6i nguai xa !11", hQ da tr6 "d6i tri ki", thimh d6i b11n tam tlnh than thiet, hie'u b(lll nhu
hieuminh.
+ Khep l11i do(lll tho Ia mi;>t cau tho c6 vj tri rat d~c bi~t, duqc cau t11o bOi hai tU "dong
chi!". Tu "dong chi" Ia each g<;>i vua trang nghiem vua than thui;>c, day tlnh cam, mang
hoi tho thai dqi moi cua each m(lllg, khang chien, the hi~n Sl,l' ket tinh clia m<;>i cam XUC,
tlnh cam (tinh b(lll, tlnh nguai). Dong thai Ia cao trao cua bai tho, vua ket l11i mi;>t do(lll
tho, wa nhu ban !'e de m6 ra m11ch tho m6i.
Trang 90
 -+ Nhu v~y, trong tlnh dong chi c6 tinh cam giai dip (xuat than tU nong dan), c6 tinh
b11n be tri kiva c6 sv g~n b6 gifra con nguOi cling chung li tu6ng, chung mvc dich chien
da'u.
3. Biiiu hi~n cua tinh dbng chi dbng dqi
- H 0 thau hieu hoan canh, tam tu rna nhau, chia se v6i nhau n6i nh6: nh6 goc da,
ben nu6c, san dinh, nguai than yeu ...
+ "Gieng nu6c, goc da" la hinh anh than thuang rna lang que duqc an dv va nhan h6a
tr6 thanh nhfrng con nguai 6 l11i c6 n6i nhc't doi v6i nguai ra di.
+ Cui)c song cua ho con nhi'eu kh6 khan: gia dinh neo nguOi, thieu sue lao di)ng, v~t
chat con thieu thon, kh6 khan. Rui)ng nuang, can nha la nhfrng till san quy gi<i, gan gG.i,
g~n b6, v~y rna ho sful sang b6 1¢ nai h~u phuang, hi sinh h\lnh phuc rieng tu v!lqi ich
chung, VI di)c l~p tv do cua dan ti)c.
+ Tl'r "m~c k~" cho thay thai di) dUt khoat rna nguai linh. Ho dUt ao ra di den nhfrng
phuang trOi xa 1\1, vao nai kh6i lua, sung d\ln nguy hiem la xuat phat tU nhfrng tinh cam
16n lao, nhfrng quyet tam miinh li~t: ra di v1 nghla 16n.
-+ Hinh tuQ'llg nguai linh thai kl dau rna CUQC khang chien chong Phap dii hi~n len
tran day khi the va y chi kien cu6ng, quyet ra di debao v~ di)c l~p tv do cua to quoc.
- Ho dong cam ci)ng kho, cling chiu dl,fng va se chia nhfrng gian kho thieu thon
+ Hinh anh: "an lqnh, sot run nguai, uat mo hOi"-+ la nhfrng bieu hi~n C1,1 the de n6i ve
can b~nh sot ret rl'rng rat nguy hiem khi rna trong chien tranh khong he c6 du thuoc men
de ch11y chua.
+ Su dvng thu phap li~t ke de mieu ta mi)t each C\1 the va chinh xac nhiing thieu thon
cua nguOi linh: "tio rach vai, qulin vai manh vti, chan lch8ng giay" d6la nhiing chi tiet rat th~t
duqc chfu loc tU thl,fC te CUQC song.
+ Sv kh~c nghi~t rna thai tiet mii rl'rng: Mi?ng cuai bu8r gia -+ Sl,f buot gia cua nhiing
dem rl'rng hoang suang muoi. Song ho vii.n 1\IC quan "mi~ng cuai" coi thu&ng thu thach
de vuqt len kh6 khan va hoan thanh tot nhi~m Vl,l.
- H 0 luon sful sang chia se, yeu thuang, gfu b6 v6i nhau
+ Hinh anh "tay n~m lay ban tay" chinh la cai n~m tay de d9ng vien nhau, tmyen cho
nhau hoi am, tinh thuang va sue m\lnh, de vuqt qua ffiQi thu thach.
-+ Chinh tlnh dong di)i g~n b6 keo san dii t11o nen sue m\lnh, tinh than cua nhiing
nguai linh each ffi\lllg.
4. Sue m~nh va ve d~p cua tlnh dbng chi, dbng dqi
- Ba diu cuoi rung ket thuc bill tho b~ng mi)t hinh anh tho th~t dl;'p, tren nen thai gian
va khong gian vo cling d~c bi~t:
+ Thai gian: M9t dem phvc kich gi~c
Trang 91
-+ Nhu v~y, trong tlnh dong chi c6 tinh cam giai dip (xuat than tU nong dan), c6 tinh
b11n be tri kiva c6 sv g~n b6 gifra con nguOi cling chung li tu6ng, chung mvc dich chien
da'u.
3. Biiiu hi~n cua tinh dbng chi dbng dqi
- H 0 thau hieu hoan canh, tam tu rna nhau, chia se v6i nhau n6i nh6: nh6 goc da,
ben nu6c, san dinh, nguai than yeu ...
+ "Gieng nu6c, goc da" la hinh anh than thuang rna lang que duqc an dv va nhan h6a
tr6 thanh nhfrng con nguai 6 l11i c6 n6i nhc't doi v6i nguai ra di.
+ Cui)c song cua ho con nhi'eu kh6 khan: gia dinh neo nguOi, thieu sue lao di)ng, v~t
chat con thieu thon, kh6 khan. Rui)ng nuang, can nha la nhfrng till san quy gi<i, gan gG.i,
g~n b6, v~y rna ho sful sang b6 1¢ nai h~u phuang, hi sinh h\lnh phuc rieng tu v!lqi ich
chung, VI di)c l~p tv do cua dan ti)c.
+ Tl'r "m~c k~" cho thay thai di) dUt khoat rna nguai linh. Ho dUt ao ra di den nhfrng
phuang trOi xa 1\1, vao nai kh6i lua, sung d\ln nguy hiem la xuat phat tU nhfrng tinh cam
16n lao, nhfrng quyet tam miinh li~t: ra di v1 nghla 16n.
-+ Hinh tuQ'llg nguai linh thai kl dau rna CUQC khang chien chong Phap dii hi~n len
tran day khi the va y chi kien cu6ng, quyet ra di debao v~ di)c l~p tv do cua to quoc.
- Ho dong cam ci)ng kho, cling chiu dl,fng va se chia nhfrng gian kho thieu thon
+ Hinh anh: "an lqnh, sot run nguai, uat mo hOi"-+ la nhfrng bieu hi~n C1,1 the de n6i ve
can b~nh sot ret rl'rng rat nguy hiem khi rna trong chien tranh khong he c6 du thuoc men
de ch11y chua.
+ Su dvng thu phap li~t ke de mieu ta mi)t each C\1 the va chinh xac nhiing thieu thon
cua nguOi linh: "tio rach vai, qulin vai manh vti, chan lch8ng giay" d6la nhiing chi tiet rat th~t
duqc chfu loc tU thl,fC te CUQC song.
+ Sv kh~c nghi~t rna thai tiet mii rl'rng: Mi?ng cuai bu8r gia -+ Sl,f buot gia cua nhiing
dem rl'rng hoang suang muoi. Song ho vii.n 1\IC quan "mi~ng cuai" coi thu&ng thu thach
de vuqt len kh6 khan va hoan thanh tot nhi~m Vl,l.
- H 0 luon sful sang chia se, yeu thuang, gfu b6 v6i nhau
+ Hinh anh "tay n~m lay ban tay" chinh la cai n~m tay de d9ng vien nhau, tmyen cho
nhau hoi am, tinh thuang va sue m\lnh, de vuqt qua ffiQi thu thach.
-+ Chinh tlnh dong di)i g~n b6 keo san dii t11o nen sue m\lnh, tinh than cua nhiing
nguai linh each ffi\lllg.
4. Sue m~nh va ve d~p cua tlnh dbng chi, dbng dqi
- Ba diu cuoi rung ket thuc bill tho b~ng mi)t hinh anh tho th~t dl;'p, tren nen thai gian
va khong gian vo cling d~c bi~t:
+ Thai gian: M9t dem phvc kich gi~c
Trang 91
 CAPTOC 789+ VAO UJP 10 CAPTOC 789+ VAO UJP 10

+ Kh6ng gian: ding thibg, trong m9t khu rirng hoang vibg va phu day suang muoi + Kh6ng gian: ding thibg, trong m9t khu rirng hoang vibg va phu day suang muoi
+ Hinh anh "d1mg c;;tnh ben nhau": cho thay tinh than doan ket, lu6n sat canh ben + Hinh anh "d1mg c;;tnh ben nhau": cho thay tinh than doan ket, lu6n sat canh ben
nhau trong m<;>i hoan canh. nhau trong m<;>i hoan canh.
+ Tu "ch.Y' hi~n len tu the chu d<:\ng, hien ngang cua ngum linh s£n simg chien dau. + Tu "ch.Y' hi~n len tu the chu d<:\ng, hien ngang cua ngum linh s£n simg chien dau.
HQ dirng c;;tnh ben nhau giua cai gia ret cua rirng dem, giua cai ding thibg cua nhfrng HQ dirng c;;tnh ben nhau giua cai gia ret cua rirng dem, giua cai ding thibg cua nhfrng
giay phut "cho gii;ic t6i". Trnh dong chi da suoi am long hQ, giup hQ VUQ't len tat ca ... giay phut "cho gii;ic t6i". Trnh dong chi da suoi am long hQ, giup hQ VUQ't len tat ca ...
- Cau cuoi "Dau sung trang treo": hinh anh ket thuc day bat ngo, d<:\c dao, diem - Cau cuoi "Dau sung trang treo": hinh anh ket thuc day bat ngo, d<:\c dao, diem
sang cua toan bai, gQ'i lien tu6ng thu vi: sang cua toan bai, gQ'i lien tu6ng thu vi:
+ "Sung": bieu tuqng clia chien tranh + "Sung": bieu tuqng clia chien tranh
+ "trang": bieu tuqng cho thien nhien trong mat, cho hoa binh + "trang": bieu tuqng cho thien nhien trong mat, cho hoa binh
__, Sl,l' hoa hqp giua trang va sung lam toat len ve d\'p tam han nguoi linh, vua n6i __, Sl,l' hoa hqp giua trang va sung lam toat len ve d\'p tam han nguoi linh, vua n6i
[en J nghia ella Vi~C hQ cam Stmg chien dau [a bito V~ cho CUQC song thanh b)nh noi que [en J nghia ella Vi~C hQ cam Stmg chien dau [a bito V~ cho CUQC song thanh b)nh noi que
huang. huang.
C. Bai t~p v~n dvng C. Bai t~p v~n dvng
Bili 1. D0ng bili Bili 1. D0ng bili
D<;>c do;;tn tho sau va tnl. loi ci\u hoi: D<;>c do;;tn tho sau va tnl. loi ci\u hoi:
Que huang anh nu6·c mqn a6ng chua Que huang anh nu6·c mqn a6ng chua
Umg t8i nghea afit cay zen sbi aa. Umg t8i nghea afit cay zen sbi aa.
Anh v6i t6i a6i nguai xa l~ Anh v6i t6i a6i nguai xa l~
T1:r phuang tril"i chdng hfn quen nhau, T1:r phuang tril"i chdng hfn quen nhau,
Sung ben sung, afiu sat ben aau, Sung ben sung, afiu sat ben aau,
Dem ret chung chan thimh a6i tri ki. Dem ret chung chan thimh a6i tri ki.
Dong chi! Dong chi!
( D(1ng chi, Chinh Hfm, Ngfr van 9, t~p 1, ( D(1ng chi, Chinh Hfm, Ngfr van 9, t~p 1,
NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Clu 1. Chi ro phuang thuc bie'u. d11t trong do;;tn tho tren Clu 1. Chi ro phuang thuc bie'u. d11t trong do;;tn tho tren
Clu 2. Hai cau tho: Que huang anh nu6c mqn aong chua/ Lang toi ngheo afit cay len soi Clu 2. Hai cau tho: Que huang anh nu6c mqn aong chua/ Lang toi ngheo afit cay len soi
aa su dvng bi~n phap tutu gl? Chi ra tac dvng cua bi~n phap tu ill d6. aa su dvng bi~n phap tutu gl? Chi ra tac dvng cua bi~n phap tu ill d6.
Ciiu 3. Tu "tri ki" trong bai tho c6 y nghia gi? Em hay chep chinh xac m<:\t cau tho Ciiu 3. Tu "tri ki" trong bai tho c6 y nghia gi? Em hay chep chinh xac m<:\t cau tho
trong m9t tac pham em da h<;>c ciing su· dt,mg tu "tri ki", ghi r5 ten t<ic gia, tac pham d6. trong m9t tac pham em da h<;>c ciing su· dt,mg tu "tri ki", ghi r5 ten t<ic gia, tac pham d6.
So sanh hai ill "tri ki" trong hai tac phil'm. So sanh hai ill "tri ki" trong hai tac phil'm.
Ciu 4. Cau tho th(r 7 c6 cau t<:>o d~c bi~t nhu the nao? Vi~c cau t<:>o nhu v;j.y c6 tac Ciu 4. Cau tho th(r 7 c6 cau t<:>o d~c bi~t nhu the nao? Vi~c cau t<:>o nhu v;j.y c6 tac
dvng gl? dvng gl?

92 92
·-----------~ ·-----------~
Huang dfin giai Huang dfin giai
Ciiu 1. Phuong thuc bieu d<;~t trong do<;~n tho tren Ia: bieu cam ket hqp tv sv va mieu Ciiu 1. Phuong thuc bieu d<;~t trong do<;~n tho tren Ia: bieu cam ket hqp tv sv va mieu
ta. ta.
Cau2. Cau2.
- Hai cau tho: Que huong anh nuac m(in cfiJng chua/ Umg ti!i ngheo aat cay len soi aa sl'r - Hai cau tho: Que huong anh nuac m(in cfiJng chua/ Umg ti!i ngheo aat cay len soi aa sl'r
dvng bi~n phap tu tlr n6i qua. dvng bi~n phap tu tlr n6i qua.
- Tac dl,lllg ella bi~n phap tu tlr d6 Ia: Hai hlnh anh nu&c m/P1 dong chua va dat cay - Tac dl,lllg ella bi~n phap tu tlr d6 Ia: Hai hlnh anh nu&c m/P1 dong chua va dat cay
len s6i da deu de chi nhilng vtmg dat rat xau, rat kh6 khan trong vi~c trong trQt. Vi v~y, len s6i da deu de chi nhilng vtmg dat rat xau, rat kh6 khan trong vi~c trong trQt. Vi v~y,
CUQC song ella nhfrng ngum nang dan rung muon phan nhQC nhk, vat va. VOi each noi CUQC song ella nhfrng ngum nang dan rung muon phan nhQC nhk, vat va. VOi each noi
qua ay, tac gia da nhan m<;~nh canh ng(\ xuat than ngheo kh6 cua nhilng nguoi linh va qua ay, tac gia da nhan m<;~nh canh ng(\ xuat than ngheo kh6 cua nhilng nguoi linh va
chinh Sl,f dong canh ngQ ay khien hQ xich ]qi gan nhau, d~ dang tim duqc tieng noi chung. chinh Sl,f dong canh ngQ ay khien hQ xich ]qi gan nhau, d~ dang tim duqc tieng noi chung.
Cau3. Cau3.
- Tu "tri ki" trong bili tho c6 nghia Ia: thau hie'u minh, hieu b<;~n nhu hieu ban than - Tu "tri ki" trong bili tho c6 nghia Ia: thau hie'u minh, hieu b<;~n nhu hieu ban than
minh. minh.
- Cau tho trong bhl Anh trang ella Nguy~n Duy c6 chua tlr "tri ki": Yang triing thanh - Cau tho trong bhl Anh trang ella Nguy~n Duy c6 chua tlr "tri ki": Yang triing thanh
tri ki. tri ki.
- So sanh hai tlr "tri ki": - So sanh hai tlr "tri ki":
+ Tu "tri ki" trong bai Dong chi di~n ta sv thau hieu gifra 2 nguoi linh ctmg chien + Tu "tri ki" trong bai Dong chi di~n ta sv thau hieu gifra 2 nguoi linh ctmg chien
tuyen, ctmg li tu<'mg chien dau, ctmg hoan canh chien dilu. tuyen, ctmg li tu<'mg chien dau, ctmg hoan canh chien dilu.
+ Tu "tri ki" trong bai Anh tn7ng di~n ta sv dong di~u, thau hieu ella trang v&i con + Tu "tri ki" trong bai Anh tn7ng di~n ta sv dong di~u, thau hieu ella trang v&i con
nguoi, ella con nguOi v&i chinh qua khu cua mlnh. nguoi, ella con nguOi v&i chinh qua khu cua mlnh.
Cau4. Cau4.
- Cau "Dong chi!" Ia ciiu di;\c bi~t, n6 chi gom 1ir "dong chi" va dau cham cam, khien - Cau "Dong chi!" Ia ciiu di;\c bi~t, n6 chi gom 1ir "dong chi" va dau cham cam, khien
cho nguoi dQC cam thay Sl,f sau ]~ng chi VOi hai chfr "dong chi", t<;~O thanh diem tva Va cho nguoi dQC cam thay Sl,f sau ]~ng chi VOi hai chfr "dong chi", t<;~O thanh diem tva Va
diem chat, cau tho nhu ban re noi hai ph'an cua bhl tho. diem chat, cau tho nhu ban re noi hai ph'an cua bhl tho.
- Tac dl,lllg ella vi~c cau t<;~o d6 Ia: Cau tho nay khiii quat l<;~i y ella 6 cau tho dau: - Tac dl,lllg ella vi~c cau t<;~o d6 Ia: Cau tho nay khiii quat l<;~i y ella 6 cau tho dau:
Nhilng nguOi linh tlr phuang troi khac nhau, hQ c6 ctmg canh ng(\ xu at than, hQ c6 cling Nhilng nguOi linh tlr phuang troi khac nhau, hQ c6 ctmg canh ng(\ xu at than, hQ c6 cling
mvc dich li tu<'mg chien dau va da tro thanh dong chi. Cau tho nhu m(\t not nhan vang mvc dich li tu<'mg chien dau va da tro thanh dong chi. Cau tho nhu m(\t not nhan vang
Ien nhu m(\t Sl,f phat hi~n, nhu m(\t ](ri khkg djnh ve m(\t tinh Cam moi me va thieng Ien nhu m(\t Sl,f phat hi~n, nhu m(\t ](ri khkg djnh ve m(\t tinh Cam moi me va thieng
lieng - tinh dong chi. Ciiu tho giong nhu m(\t bim re khep l<;~i y cua 6 cau tho dau nhung lieng - tinh dong chi. Ciiu tho giong nhu m(\t bim re khep l<;~i y cua 6 cau tho dau nhung
]qi moray cUa 10 cau tiep theo, tqO Sl,f lien m<;~ch cho cam XUC. ]qi moray cUa 10 cau tiep theo, tqO Sl,f lien m<;~ch cho cam XUC.
---. Ciu tho giong nhu m(\t ng6i sao sang lam noi b~t va sang bung ca bhl tho, Ia ket ---. Ciu tho giong nhu m(\t ng6i sao sang lam noi b~t va sang bung ca bhl tho, Ia ket
tinh cua m(\t tinh cam each m<;~Tig. tinh cua m(\t tinh cam each m<;~Tig.

Trang 93 Trang 93
 CAP toe 789+ THI vAo 1.6P 10
l:li!i 2. D<).ng bai NL VH
Cam nh(ln ve hinh itnh nguoi linh trong do<:~n
Anh v&i toi bi€1 h'eng wn &n lqnh
So't run ngu:o·i, vieng tran u&t mo hoi.
Ao anh rach vai
Quan toi c6 vai mdnh va
Mi¢ng cu:i'Yi buo't gia
Chan kMng giay
Thwng nhau tay niim lay ban tay.
CAP toe 789+ THI vAo 1.6P 10
l:li!i 2. D<).ng bai NL VH
tho sau: Cam nh(ln ve hinh itnh nguoi linh trong do<:~n tho sau:
Anh v&i toi bi€1 h'eng wn &n lqnh
So't run ngu:o·i, vieng tran u&t mo hoi.
Ao anh rach vai
Quan toi c6 vai mdnh va
Mi¢ng cu:i'Yi buo't gia
Chan kMng giay
Thwng nhau tay niim lay ban tay.

Di!m nay rieng /wang su:ang muoi Di!m nay rieng /wang su:ang muoi
Dung cqnh bi!n nhau eM gi(ic t&i Dung cqnh bi!n nhau eM gi(ic t&i
Dau sung trilng treo. Dau sung trilng treo.
(Ddng chi, Chinh Hfru, Ngrr 11iin 9, t(\p m<)t, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2014, tr. 129) (Ddng chi, Chinh Hfru, Ngrr 11iin 9, t(\p m<)t, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2014, tr. 129)
H "f"'""' dan gLH H "f"'""' dan gLH
1. thi~u 1. thi~u

- Gioi thi~u khai quat ve tac gia Chinh Hfru, bai tho D[ing chi.
- Gioi thi~u n<)i dung chinh cua do(ln trich: Do<tn trich da neu len bieu hi~n cua tinh
dong chi va kh~ng djnh sue m<tnh, ve d.;p cua tinh dong chi, dong d<)i.
2. Phan lich
a. Biezt tinh d()ng
* Thau hii!u nhfeng tam tu:, tinh cdm cua nhau:
Nhan v(lt trfr tinh n6i ve n6i long cua dong d<)i rna nhu dang b<)c b(lch n6i long cua
chinh minh. Nhfrng nguoi dong chi, dong d<)i thau hieu nhau bOi hQ c6 chung:
- C'lnh ng<), xuat than va n6i b(in long ve noi h(lu phuong.
- Y chi, li tuang len duang vi tieng gQi thieng lieng cua To quae; h 0 hi sinh ban than
minh vi d<)c 1(\p, !1,1 do rua dan tQc.
*Dong cam, c¢ng kh6' cung nhau trong gian kh6:
- Cling chju dvng nhfrng con sot ret rling nguy hiem den tinh m<tng: Anh v&i t6i bii!t
tieng can 6nlqnh I SO't run ngu:i'Yi, vimg tran u:6't mo Mi.
- Cling triti qua hi~n thvc gian kho, thieu than ctla CUQC doi nguoi linh: thieu an, thieu
mi,ic, thieu thuoc men, ... : ao rach vai, quan va, chan kh6ng gi<3y.
- Cling song va chien dau gifra S\f khiic nghi~t cua khi h(lu nui rling: "rung hoang
suong muoi", song ho vk l(lC quan "mi~ng cuoi", coi thuang thtr thach devuqt len kh6
khan va hoan thitnh tot nhi~m Vl,l.
- Gioi thi~u khai quat ve tac gia Chinh Hfru, bai tho D[ing chi.
- Gioi thi~u n<)i dung chinh cua do(ln trich: Do<tn trich da neu len bieu hi~n cua tinh
dong chi va kh~ng djnh sue m<tnh, ve d.;p cua tinh dong chi, dong d<)i.
2. Phan lich
a. Biezt tinh d()ng
* Thau hii!u nhfeng tam tu:, tinh cdm cua nhau:
Nhan v(lt trfr tinh n6i ve n6i long cua dong d<)i rna nhu dang b<)c b(lch n6i long cua
chinh minh. Nhfrng nguoi dong chi, dong d<)i thau hieu nhau bOi hQ c6 chung:
- C'lnh ng<), xuat than va n6i b(in long ve noi h(lu phuong.
- Y chi, li tuang len duang vi tieng gQi thieng lieng cua To quae; h 0 hi sinh ban than
minh vi d<)c 1(\p, !1,1 do rua dan tQc.
*Dong cam, c¢ng kh6' cung nhau trong gian kh6:
- Cling chju dvng nhfrng con sot ret rling nguy hiem den tinh m<tng: Anh v&i t6i bii!t
tieng can 6nlqnh I SO't run ngu:i'Yi, vimg tran u:6't mo Mi.
- Cling triti qua hi~n thvc gian kho, thieu than ctla CUQC doi nguoi linh: thieu an, thieu
mi,ic, thieu thuoc men, ... : ao rach vai, quan va, chan kh6ng gi<3y.
- Cling song va chien dau gifra S\f khiic nghi~t cua khi h(lu nui rling: "rung hoang
suong muoi", song ho vk l(lC quan "mi~ng cuoi", coi thuang thtr thach devuqt len kh6
khan va hoan thitnh tot nhi~m Vl,l.

* Siin simg chia se, yeu thu:ang, quan tam, lo Zdng cho nhau: * Siin simg chia se, yeu thu:ang, quan tam, lo Zdng cho nhau:

Trang 94 Trang 94
 - Thurmg nhau tay ndm ban tay, cai ni\m tay de d<;lng vien nhau, truyen cho nhau hoi
am, sue mqnh de vuqt qua m<;>i thu thach.
-t Vuqt len tren tat ca nhfrng kh6 khan, gian kho, thieu then d6, nhfrng nguoi linh
v~n l<;~c quan, v~n quan tilm, lo Ji\ng cho nguoi dong chi, dong d9i clia minh. Chinh tlnh
dong chi chan thimh, sau si\c da nang do buoc chil.n nguiri Hnh va suoi am ti:l.m hon h9
tren m<;>i neo duang chien dau.
b. Sue nu;mh vil ve d?p cua tinh dong chf
* DU9'C xay d;mg tren mijt nen hoim ciinh lchdc nghi¢1:
- Khong gian, thai gian: Dem nay rung hoang, surmg mu8i.
- Khong khi cang thi\ng truoc m9t tr~n chien dau.
- Tu the clia nguoi Hnh: di'em Crnh, chu d<;lng: Dimg cqnh ben nhau chi! giijc t&i.
-t Nho h,ra vao sue mqnh clia tinh than dong d<;li, h<;> dtrng ben cqnh nhau va tro
thimh m9t khoi thOng nhat khong gi lay chuyen n6i.
* DU9'C bieu hi¢n qua mijt hinh iinh tha aijc dao, aay sang tqo: Dau sung triing treo.
Von Ia m9t hinh imh tho duqc cam nh~n tU thvc ti~n chien dau, song hlnh imh nay
mang nhieu ynghia bieu tuqng phong phu:
- "Sling": bieu tuqng clia chien tranh.
- "Trang": bie'u tuqng cho thien nhien trong mat, cho hoa blnh.
-> Sv hoa hqp giua trang va sung lam toat len ve d~p tam hon nguoi linh, vua n6i
len y nghla cua vi~c h<;> di.m sling chien dau Ia bao v~ cho cu9c song thanh binh nai que
huang.
3. Tong ke't
- N<;li dung: Doqn tho thehi~n chan thvc, cam d<;lng m9t t1nh cam 16n mang tinh
thiri d<;ti, d6la tlnh dong d<;li, dong chi. Qua d6 tac gia khi\c ho<;t thimh cong hlnh anh
nguoi Hnh thiri ki dau khang chien chong Philp.
- NgM thu~t: Hlnh anh tho t1,r nhien, chan thvc; ngon ngfr gian di, giau sue gqi, cam
xUc dOnnen.
TAP nj LUY~N:
Dllng chi
https://on! uye n. a pp.link/ dong chi
lmng 95
- Thurmg nhau tay ndm ban tay, cai ni\m tay de d<;lng vien nhau, truyen cho nhau hoi
am, sue mqnh de vuqt qua m<;>i thu thach.
-t Vuqt len tren tat ca nhfrng kh6 khan, gian kho, thieu then d6, nhfrng nguoi linh
v~n l<;~c quan, v~n quan tilm, lo Ji\ng cho nguoi dong chi, dong d9i clia minh. Chinh tlnh
dong chi chan thimh, sau si\c da nang do buoc chil.n nguiri Hnh va suoi am ti:l.m hon h9
tren m<;>i neo duang chien dau.
b. Sue nu;mh vil ve d?p cua tinh dong chf
* DU9'C xay d;mg tren mijt nen hoim ciinh lchdc nghi¢1:
- Khong gian, thai gian: Dem nay rung hoang, surmg mu8i.
- Khong khi cang thi\ng truoc m9t tr~n chien dau.
- Tu the clia nguoi Hnh: di'em Crnh, chu d<;lng: Dimg cqnh ben nhau chi! giijc t&i.
-t Nho h,ra vao sue mqnh clia tinh than dong d<;li, h<;> dtrng ben cqnh nhau va tro
thimh m9t khoi thOng nhat khong gi lay chuyen n6i.
* DU9'C bieu hi¢n qua mijt hinh iinh tha aijc dao, aay sang tqo: Dau sung triing treo.
Von Ia m9t hinh imh tho duqc cam nh~n tU thvc ti~n chien dau, song hlnh imh nay
mang nhieu ynghia bieu tuqng phong phu:
- "Sling": bieu tuqng clia chien tranh.
- "Trang": bie'u tuqng cho thien nhien trong mat, cho hoa blnh.
-> Sv hoa hqp giua trang va sung lam toat len ve d~p tam hon nguoi linh, vua n6i
len y nghla cua vi~c h<;> di.m sling chien dau Ia bao v~ cho cu9c song thanh binh nai que
huang.
3. Tong ke't
- N<;li dung: Doqn tho thehi~n chan thvc, cam d<;lng m9t t1nh cam 16n mang tinh
thiri d<;ti, d6la tlnh dong d<;li, dong chi. Qua d6 tac gia khi\c ho<;t thimh cong hlnh anh
nguoi Hnh thiri ki dau khang chien chong Philp.
- NgM thu~t: Hlnh anh tho t1,r nhien, chan thvc; ngon ngfr gian di, giau sue gqi, cam
xUc dOnnen.
TAP nj LUY~N:
Dllng chi
https://on! uye n. a pp.link/ dong chi
lmng 95
 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10

BAI 2. BAI THO VE TIEU D(H XE KHONG KINH BAI 2. BAI THO VE TIEU D(H XE KHONG KINH

A. Khai quat chung A. Khai quat chung

1. Tac gia 1. Tac gia
- Ph<:~m Tien Du~t (1941 - 2007) que 6 Thanh Ba, Phil ThQ. - Ph<:~m Tien Du~t (1941 - 2007) que 6 Thanh Ba, Phil ThQ.
- Nam 1964, 6ng gia nh~p quan d(\i va ha<:~t d(\ng tren tuyen du6ng Tm6ng San va - Nam 1964, 6ng gia nh~p quan d(\i va ha<:~t d(\ng tren tuyen du6ng Tm6ng San va
tr& thitnh m9t trang nhfrng guang m~t tieu bieu cua the h~ nha tho tre thai chong M1 tr& thitnh m9t trang nhfrng guang m~t tieu bieu cua the h~ nha tho tre thai chong M1
ctfunu6c. ctfunu6c.
- Tho 6ng t~p trung the hi~n hlnh anh the h~ tre trong cu 0c khang chien chong MI - Tho 6ng t~p trung the hi~n hlnh anh the h~ tre trong cu 0c khang chien chong MI
qua hlnh tuqng nguoi linh, c6 thanh nien xung phang tren tuyen du6ng Truong San, ... ; qua hlnh tuqng nguoi linh, c6 thanh nien xung phang tren tuyen du6ng Truong San, ... ;
giQng di~u tho s6i noi, tre trung, hon nhien, tinh nghich rna sau s~c. giQng di~u tho s6i noi, tre trung, hon nhien, tinh nghich rna sau s~c.
2. Tac ph am 2. Tac ph am
a. Hoan cdnh sang tac a. Hoan cdnh sang tac
- Bai tho "'' ticil d6i Xf kh6ng kinh dtrQC sang tac trong thai gian tac gia dang Ia nguiYi - Bai tho "'' ticil d6i Xf kh6ng kinh dtrQC sang tac trong thai gian tac gia dang Ia nguiYi
linh lai xe tren tuyen du6ng Tru6ng San, cu9c chien tranh chong M1 dang di~n ra gian linh lai xe tren tuyen du6ng Tru6ng San, cu9c chien tranh chong M1 dang di~n ra gian
kho va ac li~t. kho va ac li~t.

- Biti tho dtrQC dtrQC t;:ing giai Nhat CUQC thi tho cua baa Vdn nghf nam 1969, in trang - Biti tho dtrQC dtrQC t;:ing giai Nhat CUQC thi tho cua baa Vdn nghf nam 1969, in trang
t~p tho Vlin8 trtlng qu'iing il'!il cua tac giiL t~p tho Vlin8 trtlng qu'iing il'!il cua tac giiL
b. TrQng tam kieit tlni·c b. TrQng tam kieit tlni·c
* N6i dung * N6i dung
- Biti tho kh~c ha<:~ hlnh anh d 0c daa: nhfrng chiec xe kh6ng kinh. Qua do, tac gia kh~c - Biti tho kh~c ha<:~ hlnh anh d 0c daa: nhfrng chiec xe kh6ng kinh. Qua do, tac gia kh~c
ha? n6i b~t hlnh anh nguiYi chien si lai xe Tm6ng San hien ngang dung cam, l<:~c quan, bat ha? n6i b~t hlnh anh nguiYi chien si lai xe Tm6ng San hien ngang dung cam, l<:~c quan, bat
chap mQi kh6 khan gian kh6, chien dau vi mi'en Nam, vi sv nghi~p thong nhat dat nu6c. chap mQi kh6 khan gian kh6, chien dau vi mi'en Nam, vi sv nghi~p thong nhat dat nu6c.
* Nghi) thu~t * Nghi) thu~t

- Ket hqp the' tho bay chfr va tam chfr. - Ket hqp the' tho bay chfr va tam chfr.
- Su dvng cac bi~n phap tu tit· nhu di~p ngfr, haan d1,1. - Su dvng cac bi~n phap tu tit· nhu di~p ngfr, haan d1,1.
- Nhi'eu chat hi~n thvc, nhi'eu cau van xu6i t<:~a sv ph6ng khaang, ngang tang, nhip - Nhi'eu chat hi~n thvc, nhi'eu cau van xu6i t<:~a sv ph6ng khaang, ngang tang, nhip
tho s6i n6i, tre trung, tran day sue song. tho s6i n6i, tre trung, tran day sue song.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Y nghla nhan 1. Y nghla nhan
- Cai ten "tieu d(\i xe kh6ng kinh" gqi sv khoc li~t cua chien tranh, m9t cai ten tr'iin - Cai ten "tieu d(\i xe kh6ng kinh" gqi sv khoc li~t cua chien tranh, m9t cai ten tr'iin
tnP, kh6ng mi mi'eu nhu baa nhan de biri tho khac, doi l~p v6i cill dt;p van chuang thu'iin tuy. tnP, kh6ng mi mi'eu nhu baa nhan de biri tho khac, doi l~p v6i cill dt;p van chuang thu'iin tuy.
- Tac gia them hai chfr "biti tho" vaa Ia muon thehi~n quan ni~m, each nhln hi~n thvc - Tac gia them hai chfr "biti tho" vaa Ia muon thehi~n quan ni~m, each nhln hi~n thvc
CUQC song CUa mlnh: bai tho khong chi viet ve nhfrng chiec xe khong kinh hay hi~n th1)'C CUQC song CUa mlnh: bai tho khong chi viet ve nhfrng chiec xe khong kinh hay hi~n th1)'C
khoc Ji~t ella CUQC chien tranh rna COn noi ve chat tho VUt Jen ttr hi~n th1)'C ay, chat tho khoc Ji~t ella CUQC chien tranh rna COn noi ve chat tho VUt Jen ttr hi~n th1)'C ay, chat tho

Trang 96 Trang 96
cua tuoi tre nhfrng nguai hii xe hao hoa, lang m;;m, l;;tc quan, dling cam giua kh6i born,
lua d;;m clia chien tranh.
2. Hinh anh nhfrng chie'c xe khong kinh
- Nhling chiec xe khong kinh duqc mieu ta chfm thvc, gan glii den muc tran tn,ti
+ D6 lit nhfrng chiec xe v?n titi ch6 hitng h6a, d;;m duqc ra m~t tr?n, bi may bay Mi
biln pha, kinh xe vo het.
+ D(\ng til "gi?t", "rung" cling v6i til "born" duqc nhan m;;tnh hai lan cang lam tang
Sl,f khoc li~t cua chien tranh.
__, Hai diu tho dau giai thich nguyen nhan dong thai phan anh muc d(l khoc li~t
chiec tranh. Chiec xe bi mua born bao d;;m tan pha aen muc bien d;;mg, meo m6.
- Nhfrng chiec xe khong kinh mang day vet tich chien tranh.
+ Di~p til "khong c6" ket hqp chat van xuoi qua loi n6i khau ngu nhan m;;tnh sv tan
pha clia chien tranh.
+ Cac til phil dinh duqc su dvng noi tiep "khong c6 ... khong phai ... khong c6"
+ Gi 0ng di~u: H6m hinh, tinh nghich l;;tc quan.
--> Hinh anh nhfrng chiec xe khong kinh von khong hiem trong chien tranh, nhung
vi~c dua vao tho chat li~U hi~n thl,fc sinh d(\ng cua CUQC song chien truang qua hinh ffilh
nhfrng chiec xe khong kinh, th?m chi bi meo m6, bien d;;mg. Nhtmg v6i hOn tho nh;;ty
cam v6i net ngang tang va tinh nghich, thich cai l;;t cua Ph;;tm Tien Du?t da khien nhfrng
chiec xe khong kinh tr6 thanh hinh tuong tho d(lc dao ctia th6i chien tranh chong Mi.
3. Hinh anh ngu6i chie'n si hii xe
a. Tu thitung dung, hienngang
- Tinh til ung dung d~t
6 dau cilu nhan m;;tnh tu the chu d(lng, coi thu6ng m 0i kh6
khan, nguy hi em cua cac chien si !ai xe.
- Nguai lai xe b(\c 19 nhfrng phil'm chat cao d<;p, sue m;;tnh 16n lao d~c bi~t lit sv diing
cam, hien ngang cua hQ.
- Nhiing kh6 khan gian kho nhu tang len gap b(li vi xe khong c6 kinh: gi6 vao xoa mdt
adng, b1;d phun t6c trdng nhu ngtr&i gia, mua tuon mua xoi nhu ngoai trih ... nhung kh6ng
lam giam di ychi va quyet tam clia cac chien si lai xe.
b. Tinh than lq:c quan, tfch qtc coi thuong hiem nguy
- H 0 tv tin, hien ngang doi di~n v6i gian kho, kh6i lua chien tranh.
-Giang n6i ngang tang, bat chap hiem nguy thehi~n ro trong cau true" khong c6 ... u
thi" ct'mg c6i, bien kh6 khan thitnh di'eu thu vi.
__, Kh6 khan, nguy hiem, thieu than khong lam nhvt chi nguai linh lai xe Truong San.
Nguqc l(li, 6 ho laban fmh, nghi lvc phi thu6ng han.
cua tuoi tre nhfrng nguai hii xe hao hoa, lang m;;m, l;;tc quan, dling cam giua kh6i born,
lua d;;m clia chien tranh.
2. Hinh anh nhfrng chie'c xe khong kinh
- Nhling chiec xe khong kinh duqc mieu ta chfm thvc, gan glii den muc tran tn,ti
+ D6 lit nhfrng chiec xe v?n titi ch6 hitng h6a, d;;m duqc ra m~t tr?n, bi may bay Mi
biln pha, kinh xe vo het.
+ D(\ng til "gi?t", "rung" cling v6i til "born" duqc nhan m;;tnh hai lan cang lam tang
Sl,f khoc li~t cua chien tranh.
cua __, Hai diu tho dau giai thich nguyen nhan dong thai phan anh muc d(l khoc li~t cua
chiec tranh. Chiec xe bi mua born bao d;;m tan pha aen muc bien d;;mg, meo m6.
- Nhfrng chiec xe khong kinh mang day vet tich chien tranh.
+ Di~p til "khong c6" ket hqp chat van xuoi qua loi n6i khau ngu nhan m;;tnh sv tan
pha clia chien tranh.
+ Cac til phil dinh duqc su dvng noi tiep "khong c6 ... khong phai ... khong c6"
+ Gi 0ng di~u: H6m hinh, tinh nghich l;;tc quan.
--> Hinh anh nhfrng chiec xe khong kinh von khong hiem trong chien tranh, nhung
vi~c dua vao tho chat li~U hi~n thl,fc sinh d(\ng cua CUQC song chien truang qua hinh ffilh
nhfrng chiec xe khong kinh, th?m chi bi meo m6, bien d;;mg. Nhtmg v6i hOn tho nh;;ty
cam v6i net ngang tang va tinh nghich, thich cai l;;t cua Ph;;tm Tien Du?t da khien nhfrng
chiec xe khong kinh tr6 thanh hinh tuong tho d(lc dao ctia th6i chien tranh chong Mi.
3. Hinh anh ngu6i chie'n si hii xe
a. Tu thitung dung, hienngang
- Tinh til ung dung d~t
6 dau cilu nhan m;;tnh tu the chu d(lng, coi thu6ng m 0i kh6
khan, nguy hi em cua cac chien si !ai xe.
- Nguai lai xe b(\c 19 nhfrng phil'm chat cao d<;p, sue m;;tnh 16n lao d~c bi~t lit sv diing
cam, hien ngang cua hQ.
- Nhiing kh6 khan gian kho nhu tang len gap b(li vi xe khong c6 kinh: gi6 vao xoa mdt
adng, b1;d phun t6c trdng nhu ngtr&i gia, mua tuon mua xoi nhu ngoai trih ... nhung kh6ng
lam giam di ychi va quyet tam clia cac chien si lai xe.
b. Tinh than lq:c quan, tfch qtc coi thuong hiem nguy
- H 0 tv tin, hien ngang doi di~n v6i gian kho, kh6i lua chien tranh.
-Giang n6i ngang tang, bat chap hiem nguy thehi~n ro trong cau true" khong c6 ... u
thi" ct'mg c6i, bien kh6 khan thitnh di'eu thu vi.
__, Kh6 khan, nguy hiem, thieu than khong lam nhvt chi nguai linh lai xe Truong San.
Nguqc l(li, 6 ho laban fmh, nghi lvc phi thu6ng han.

Trang 91 Trang 91
 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10
········<& ········<&

c. Tam ho11 soi no'i cua tub! tre, ella tinh do11g chi, do11g d¢i sau sifc
- Nhiing cu chi, ho<tt d9ng: "nhln nhau m~t Him cuoi ha ha", "biit ta qua cua kinh vo
roi" dvng bep lua giua troi, cling an cling ca hat, cling miic v6ng ngu trong rilng. -->
trong khc\ khan, nguoi linh til m 0i mi'en xa l<t tro thanh "gia dlnh" cua nhau.
d. Lii11g yeu IIU'cYC Va 11i/!m tin vao chien thif11g manh /iijt
- Di~p til "l<ti di" khilng djnh doim xe se kh6ng ng1rng tien t6i di tiep con du&ng gian
kho phia tru6c.
- Ket diu doi l~p: kh6ng c6 (kinh, mui, den) nhung c6 (trai tim) da lam noi b~t
rn<tnh, y chi ngoan cu&ng cua nguoi linh lai xe.
- Hinh anh an dv "troi xanh them" va hoan dv "trong xe c6 m9t trai tim": tlnh yeu
thuang danh cho mi'en Nam, cho To quae, Ia ni'em tin va chien thiing, viw tv do. Kh~ng
djnh quyet tiim giai ph6ng mi'en Nam kh6ng gi lay chuyen, tlnh yeu mfen Nam Ia sue
m\lnh v6 song (xe c6 the' thie'u nhi'eu thu, nhung kh6ng the thieu dugc trai tim huang ve
mi'enNam).
--> D6 Ia tnl.i tim yeu nu6c, mang ly tu6ng khat v 0ng cao d~p, quyet tiim giai ph6ng
c. Tam ho11 soi no'i cua tub! tre, ella tinh do11g chi, do11g d¢i sau sifc
- Nhiing cu chi, ho<tt d9ng: "nhln nhau m~t Him cuoi ha ha", "biit ta qua cua kinh vo
Tu roi" dvng bep lua giua troi, cling an cling ca hat, cling miic v6ng ngu trong rilng. --> Tu
trong khc\ khan, nguoi linh til m 0i mi'en xa l<t tro thanh "gia dlnh" cua nhau.
d. Lii11g yeu IIU'cYC Va 11i/!m tin vao chien thif11g manh /iijt
- Di~p til "l<ti di" khilng djnh doim xe se kh6ng ng1rng tien t6i di tiep con du&ng gian
kho phia tru6c.
sue - Ket diu doi l~p: kh6ng c6 (kinh, mui, den) nhung c6 (trai tim) da lam noi b~t sue
rn<tnh, y chi ngoan cu&ng cua nguoi linh lai xe.
- Hinh anh an dv "troi xanh them" va hoan dv "trong xe c6 m9t trai tim": tlnh yeu
thuang danh cho mi'en Nam, cho To quae, Ia ni'em tin va chien thiing, viw tv do. Kh~ng
djnh quyet tiim giai ph6ng mi'en Nam kh6ng gi lay chuyen, tlnh yeu mfen Nam Ia sue
m\lnh v6 song (xe c6 the' thie'u nhi'eu thu, nhung kh6ng the thieu dugc trai tim huang ve
mi'enNam).
--> D6 Ia tnl.i tim yeu nu6c, mang ly tu6ng khat v 0ng cao d~p, quyet tiim giai ph6ng

mi'en Nam, thong nhat dat nu6c. Hinh anh nguoi chien silai xe gil.n lien v6i sv hy sinh mi'en Nam, thong nhat dat nu6c. Hinh anh nguoi chien silai xe gil.n lien v6i sv hy sinh
gian kho cua nhiing c6 gai thanh nien xung phong. gian kho cua nhiing c6 gai thanh nien xung phong.
C. Baj t~p v~n dJ!:ng C. Baj t~p v~n dJ!:ng
Bai 1. D(lng b;H Dqc - hieu Bai 1. D(lng b;H Dqc - hieu
D 0c do<tn tho sau va trilloi diu hoi neu 6 du6i: D 0c do<tn tho sau va trilloi diu hoi neu 6 du6i:
Nhfrng chiec xe tit trong bam mi Nhfrng chiec xe tit trong bam mi
Dii ve day h9p thrmh tie'u d¢i Dii ve day h9p thrmh tie'u d¢i
Gqp bqn be su8't d9c duimg di t6'i Gqp bqn be su8't d9c duimg di t6'i
Bilt tay nhau qua ciea kinh viY roi. Bilt tay nhau qua ciea kinh viY roi.

Bep Hoang Cam ta d1:mg gii'm trii'i Bep Hoang Cam ta d1:mg gii'm trii'i
Chung bat dua nghza la gia dinh day Chung bat dua nghza la gia dinh day
Vong mile chOng chenh duimg xe ch9y Vong mile chOng chenh duimg xe ch9y
Lqi di, l9i di trii'i xanh them. Lqi di, l9i di trii'i xanh them.
(B11i tim vc tiei1. d(li xe kh6ng kinlz, Ph<tm Tien Du~t, (B11i tim vc tiei1. d(li xe kh6ng kinlz, Ph<tm Tien Du~t,
Ngfr van 9, T~p m9t, NXB Giao dvc VW Nam, 2012, tr. 132) Ngfr van 9, T~p m9t, NXB Giao dvc VW Nam, 2012, tr. 132)
Cau 1. Do<tn tho tren duqc trich til bai tho niw? Cua tac gia nao? Neu hoan canh ra Cau 1. Do<tn tho tren duqc trich til bai tho niw? Cua tac gia nao? Neu hoan canh ra
doi cua hili tho. doi cua hili tho.
Cau 2. Bai tho c6 nhiing cau tho tren gqi cho em nh6 den bai tho ni10 da h 0 c trong Cau 2. Bai tho c6 nhiing cau tho tren gqi cho em nh6 den bai tho ni10 da h 0 c trong
chuang trinh THCS. Diem giong nhau cua hai bai tho d6la gi? chuang trinh THCS. Diem giong nhau cua hai bai tho d6la gi?

Trang 98 Trang 98
 ·~~--------- ·~~---------

Cilu 3. Cau tho "Lqi ai, lqi ai triJi xanh them" su dt,mg bi~n pMp tutU gi? Neu tic Cilu 3. Cau tho "Lqi ai, lqi ai triJi xanh them" su dt,mg bi~n pMp tutU gi? Neu tic
dvng cua bi~n pMp tu md6. dvng cua bi~n pMp tu md6.
Cau 4. Thong di~p rua do(ln tho tren Ia gl? Cau 4. Thong di~p rua do(ln tho tren Ia gl?
Huang dlin giai Huang dlin giai
caul. caul.
- Do(lfl trich tren thu(lc t;k pham Bai tho ve tii!it a{ji xe kh8ng kinh cua Ph(lm Tien Du$t. - Do(lfl trich tren thu(lc t;k pham Bai tho ve tii!it a{ji xe kh8ng kinh cua Ph(lm Tien Du$t.
- Bid tho duqc sang tac trong thai gian tac gia dang Ia nguoi linh 1M xe tren tuyen - Bid tho duqc sang tac trong thai gian tac gia dang Ia nguoi linh 1M xe tren tuyen
duang Tmang Son, CUQC chien tranh chong Ml dang di~n ra gian kho va ac li~t. Bid tho duang Tmang Son, CUQC chien tranh chong Ml dang di~n ra gian kho va ac li~t. Bid tho
nilm trong chum tho dtrQC giai Nhat rua CUQC thi tho bao Viin nghf to chuc va dUQC dua nilm trong chum tho dtrQC giai Nhat rua CUQC thi tho bao Viin nghf to chuc va dUQC dua
vao t$p tho Viing trang quang lua cua tac gia. vao t$p tho Viing trang quang lua cua tac gia.
Cau2. Cau2.
- Do(ln tho tren giong v6i biti tho Dong chi clia nha tho Chinh Hfru. - Do(ln tho tren giong v6i biti tho Dong chi clia nha tho Chinh Hfru.
- Giang nhau: - Giang nhau:
+ Deu xay dt,mg hlnh anh nguoi linh trong khang chien. + Deu xay dt,mg hlnh anh nguoi linh trong khang chien.
+ Tinh than chien dau dtmg cam, l(IC quan va tlnh dong d(li cao d~p. + Tinh than chien dau dtmg cam, l(IC quan va tlnh dong d(li cao d~p.
Cau3. Cau3.
- Cau tho "L(li di, l(li di troi xanh them" su dt,mg bi~n pMp tu ili: di~p ngfr. - Cau tho "L(li di, l(li di troi xanh them" su dt,mg bi~n pMp tu ili: di~p ngfr.
- Tile dvng: Nhiln m(lnh vao hlnh anh doan xe dang tien bu6c ve phia tru6c v6i m(\t - Tile dvng: Nhiln m(lnh vao hlnh anh doan xe dang tien bu6c ve phia tru6c v6i m(\t
niem tin vao tuang lai chien thilng. niem tin vao tuang lai chien thilng.
Ciiu 4. Thong di~p clia do(ln tho tren Ia: Ciiu 4. Thong di~p clia do(ln tho tren Ia:
- Ve d~p rua ngtroi lfnh dUQC the hi~n qua cai nhJn ](IC quan, yeu diJi truac hi~n thl,l'C - Ve d~p rua ngtroi lfnh dUQC the hi~n qua cai nhJn ](IC quan, yeu diJi truac hi~n thl,l'C
CUQC chien dau con nhfeu gian kho. CUQC chien dau con nhfeu gian kho.
- Ca ngqi tlnh dong chi, dong d(li cao d~p. - Ca ngqi tlnh dong chi, dong d(li cao d~p.
Bili 2. D;:mg biti NL VH Bili 2. D;:mg biti NL VH
Cam nh$n ve ve d~p clia nguOi linh 1M xe tren tuyen duang Tmang San trong do(ln Cam nh$n ve ve d~p clia nguOi linh 1M xe tren tuyen duang Tmang San trong do(ln
trich sau: trich sau:
Kh6ng c6 kinh kh8ng phdi vi xe khilng c6 kinh Kh6ng c6 kinh kh8ng phdi vi xe khilng c6 kinh
Bam gi(lt bam rung kinh viY ai roi Bam gi(lt bam rung kinh viY ai roi
Ung dung buong lai ta ngoi, Ung dung buong lai ta ngoi,
Nhin ddt, nhin triJi, nhin thiing. Nhin ddt, nhin triJi, nhin thiing.

Nhin thdy gi6 vaa xoa mdt adng Nhin thdy gi6 vaa xoa mdt adng
Nhin thay con auiJng chqy thiing vao tim Nhin thay con auiJng chqy thiing vao tim
Thdy sao triJi va a{jt ng{jt cdnh chim Thdy sao triJi va a{jt ng{jt cdnh chim
Nhu sa nhu ua vao buong ldi. Nhu sa nhu ua vao buong ldi.

Trang 99 Trang 99
 CAP Toe 789+ THI vAo LCJP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LCJP 10

(Trich Rli tho ve licit d\li xc khring kinh, Ph<:~m Tien (Trich Rli tho ve licit d\li xc khring kinh, Ph<:~m Tien
Du$t, Ngu van 9, T~p mi;>t, NXB Ciao d1,1c Vii['t Nam, 2012, tr.l31) Du$t, Ngu van 9, T~p mi;>t, NXB Ciao d1,1c Vii['t Nam, 2012, tr.l31)
Huang dil.n Huang dil.n
1. Gi&i thi~u chung 1. Gi&i thi~u chung
- Gi&i thii['u khai quat Bni tho ve tii'it doi XC kh(Jng kinh, nhit tho Ph<:~m Tien Du~t. - Gi&i thii['u khai quat Bni tho ve tii'it doi XC kh(Jng kinh, nhit tho Ph<:~m Tien Du~t.
- Neu van de din ngh:i lu~: Ve d"p cua nguoi Hnh lai xe tren tuyen duang Truong - Neu van de din ngh:i lu~: Ve d"p cua nguoi Hnh lai xe tren tuyen duang Truong
San trong do<:~n trich: hien ngang, dung cam, bat chap mQi kh6 khan, gian kh6 v&i niem San trong do<:~n trich: hien ngang, dung cam, bat chap mQi kh6 khan, gian kh6 v&i niem
vui tuoi, s6i noi, l<:~c quan cua tuoi tre va y chi chien dau vi To quae. vui tuoi, s6i noi, l<:~c quan cua tuoi tre va y chi chien dau vi To quae.
2. Phan tlch hai kho tho de thay duqc ve cua nguoi linh xe lren duong 2. Phan tlch hai kho tho de thay duqc ve cua nguoi linh xe lren duong
Truong Son Truong Son
a. Hinh tuqng tlw giin lilhz chiec xe khong a. Hinh tuqng tlw giin lilhz chiec xe khong
- Hinh ilnh nhi'i'ng chiec xe kh6ng kinh duqc tac gia mieu tit tran tn,ti, chan tht,rc: - Hinh ilnh nhi'i'ng chiec xe kh6ng kinh duqc tac gia mieu tit tran tn,ti, chan tht,rc:
+ D6 Ia nhi'i'ng chiec xe v~n tai ch6 himg h6a, d<:~TI duqc ra mij.t tr~n, bi may bay Mi + D6 Ia nhi'i'ng chiec xe v~n tai ch6 himg h6a, d<:~TI duqc ra mij.t tr~n, bi may bay Mi
b~n pha, kinh xe v6 Mt. b~n pha, kinh xe v6 Mt.
+ Dii['p ttl "kh6ng c6" ket hqp chat van xu6i qua loi n6i khau ngu nhan m~ S\t tan + Dii['p ttl "kh6ng c6" ket hqp chat van xu6i qua loi n6i khau ngu nhan m~ S\t tan
pha cua chien tranh. pha cua chien tranh.
+ D9ng ttl "gi~t", "rung" cling v&i ttl "born" duqc nhan m~ hai Ian cang lam tang + D9ng ttl "gi~t", "rung" cling v&i ttl "born" duqc nhan m~ hai Ian cang lam tang
sv khoc li~t cua chien tranh. sv khoc li~t cua chien tranh.
--> Hinh ilnh nhi'i'ng chiec xe kh6ng kinh von kh6ng hiem trong chien tranh, nhung --> Hinh ilnh nhi'i'ng chiec xe kh6ng kinh von kh6ng hiem trong chien tranh, nhung
vi~c dua vao tho chat li~U hii['n thl,fc sinh d(>ng CUa CUQC song chien truong qua hmh vi~c dua vao tho chat li~U hii['n thl,fc sinh d(>ng CUa CUQC song chien truong qua hmh
anh nhi'i'ng chiec xe kh6ng kinh, th~m chi bi meo m6, bien dqng dii khien nhi'i'ng chiec anh nhi'i'ng chiec xe kh6ng kinh, th~m chi bi meo m6, bien dqng dii khien nhi'i'ng chiec
xe ay tr6 thanh hlnh tuqng tho di;>c dao cua thai chien tranh chong Mi; dong thai Ia co xe ay tr6 thanh hlnh tuqng tho di;>c dao cua thai chien tranh chong Mi; dong thai Ia co
s6 de lam noi b~t pham chat dung cam, sv ]qc quan va quyet til.m danh chien th~ng cua s6 de lam noi b~t pham chat dung cam, sv ]qc quan va quyet til.m danh chien th~ng cua
anh linh lai xe tren tuyen duang Truang Son. anh linh lai xe tren tuyen duang Truang Son.
b. Hinh anh nhihtg nguiYi si lai xe trim duimg Trucmg Son b. Hinh anh nhihtg nguiYi si lai xe trim duimg Trucmg Son
- Trong born d<:~n khoc li~t cua chien tranh, nguoi chien si vi'in giu vi'i'ng tu the hien - Trong born d<:~n khoc li~t cua chien tranh, nguoi chien si vi'in giu vi'i'ng tu the hien
ngang, huang ve phia tm6c: "Ung dung buong lai ta ngoi I Nhin ddt, nhin trai, nhin thdng". ngang, huang ve phia tm6c: "Ung dung buong lai ta ngoi I Nhin ddt, nhin trai, nhin thdng".
+ Nhung tu ngu chqn lqc "ung dung", "nhln dat", "nhln troi", "nhln thofug" thehi~n + Nhung tu ngu chqn lqc "ung dung", "nhln dat", "nhln troi", "nhln thofug" thehi~n
tu the chu di;>ng, coi thuang mqi kh6 khan, nguy hiem cua cac nguOi chien si lai xe. tu the chu di;>ng, coi thuang mqi kh6 khan, nguy hiem cua cac nguOi chien si lai xe.
+ Tu the hien ngang, long tv tin rua anh b(> di;>i con dtrqc bi;>c 19 a chi\ bat chap "born + Tu the hien ngang, long tv tin rua anh b(> di;>i con dtrqc bi;>c 19 a chi\ bat chap "born
gi~t, born rung" cua ke thu, bat chap "gi6 vao xoa m~t d~ng" vi'in tien ve phai tm&c v&i gi~t, born rung" cua ke thu, bat chap "gi6 vao xoa m~t d~ng" vi'in tien ve phai tm&c v&i
m9t long quyet tiim chien th~ng ke thli. m9t long quyet tiim chien th~ng ke thli.
- Cac anh c6 m9t tinh than l<:~c quan, tich eve, lang m<:~n va yeu doi. Vi~c xe kh6ng c6 - Cac anh c6 m9t tinh than l<:~c quan, tich eve, lang m<:~n va yeu doi. Vi~c xe kh6ng c6
kinh kh6ng con Ia kh6 khan nua, rna du6i cai nhln l<:~c quan cua nguoi chien si, d6 Ia kinh kh6ng con Ia kh6 khan nua, rna du6i cai nhln l<:~c quan cua nguoi chien si, d6 Ia
dieu kii['n thu~ ]qi de cac anh cam nh~ dtrqc ve d"p cua thien nhlen, dat nuoc. "Nhln dieu kii['n thu~ ]qi de cac anh cam nh~ dtrqc ve d"p cua thien nhlen, dat nuoc. "Nhln

Trang 100 Trang 100

thay sao troi va d9t ng9t canh chim, nhu sa, nhu ua vao buong lai" de b'au b(ll, tam tinh
cling CaC anh tren V(ill di,\m truang chinh.
- Nhfing nguai chien Sl lru xe ay con co m9t long yeu nuoc, m9t H tuang song va chien
dau sang ngOi, duqc the hi~n qua hlnh anh tho: "con duang ch<;1y thkg vao tim". Do
vua la hlnh anh thvc mieu til toe d9 lao nhanh clia chiec xe tren con duang ra ti'en tuyen,
dong thai la hlnh anh an dv tuqng trung cho con duang H tuang, con duang chien dau
vi d9c li;\p tv do clia To quoc rna nguOi linh tv nguy~n dan than theo duoi trong suot
CUQC doi minh.
3. Danh gi<i chung
- Tac gia da khiic hoi;l thanh c6ng nhfing chiec xe kh6ng kinh, tlr do lam noi bi;\t hlnh
anh nguai Hnh lai xe 6 Truang Son trong thai chong MI: dung cam, hien ngang, l<;1c quan,
yeu doi va giau y chi chien dau, tinh th'an yeu nu6c mi;lnh me, slit son.
- Gi<;mg tho tre trung, tinh nghich, ng<;1o ngh~, ngang tang; ket hqp v6i ng6n ngi'i tho
gian di, song dQng, giau hinh anh, giau tinh nhi;lC di~U, ...
TAP Tlj LUY~N:
Bai tho v'e !i~u di)i xe khong kinh
https:l/onluyen.app.link/baithovetieudoixekhongkinh
EAI3. DOAN THUYEN DANH cA
Huy C@n
A. Khai quat chung
1. Tac gi<\
- Tac gia ten day du la Cu Huy Ci;\n (1919- 2005) que Ha Tinh
- Ong la nha tho noi tieng cua phong trao Tho moi voi ti;ip Urn thieng 1940
- Tho ca sau each m<;1ng tran ngi;\p ni'em vui tuoi, tlnh yeu cu9c song la m9t trong
nhung nha tho tieu bieu cua nen tho ca hi~n d<;1i Vi~t N am.
- Nam 1996 6ng duqc trao t~ng giili thuang Ho Chi Minh ve van hoc ngh~ thui;\t.
2.. Tac philrn
a. Hoim d.nh sang t<\c
- Gifra nam 1958, Huy Ci;\n co chuyen di thvc te dai ngay 6 vl'rng m6 Quang Ninh. Tu
chuyen di thvc te nay, hon tho Huy Ci;\n moi thvc sv nay n6 tr6l<;1i va doi dao trong cam
h{rng ve thien nhien, dat nUOC, ve lao dQng Va niem VUi truoc CUQC song moi.
- Bai tho Doiln thuyen ddnh ca duqc sang hie trong thm gian ay vain trong ti;\p tho Tr&i
miJi ngily lai Sling (1958).
Trang 101
thay sao troi va d9t ng9t canh chim, nhu sa, nhu ua vao buong lai" de b'au b(ll, tam tinh
cling CaC anh tren V(ill di,\m truang chinh.
- Nhfing nguai chien Sl lru xe ay con co m9t long yeu nuoc, m9t H tuang song va chien
dau sang ngOi, duqc the hi~n qua hlnh anh tho: "con duang ch<;1y thkg vao tim". Do
vua la hlnh anh thvc mieu til toe d9 lao nhanh clia chiec xe tren con duang ra ti'en tuyen,
dong thai la hlnh anh an dv tuqng trung cho con duang H tuang, con duang chien dau
vi d9c li;\p tv do clia To quoc rna nguOi linh tv nguy~n dan than theo duoi trong suot
CUQC doi minh.
3. Danh gi<i chung
- Tac gia da khiic hoi;l thanh c6ng nhfing chiec xe kh6ng kinh, tlr do lam noi bi;\t hlnh
anh nguai Hnh lai xe 6 Truang Son trong thai chong MI: dung cam, hien ngang, l<;1c quan,
yeu doi va giau y chi chien dau, tinh th'an yeu nu6c mi;lnh me, slit son.
- Gi<;mg tho tre trung, tinh nghich, ng<;1o ngh~, ngang tang; ket hqp v6i ng6n ngi'i tho
gian di, song dQng, giau hinh anh, giau tinh nhi;lC di~U, ...
TAP Tlj LUY~N:
Bai tho v'e !i~u di)i xe khong kinh
https:l/onluyen.app.link/baithovetieudoixekhongkinh
EAI3. DOAN THUYEN DANH cA
Huy C@n
A. Khai quat chung
1. Tac gi<\
- Tac gia ten day du la Cu Huy Ci;\n (1919- 2005) que Ha Tinh
- Ong la nha tho noi tieng cua phong trao Tho moi voi ti;ip Urn thieng 1940
- Tho ca sau each m<;1ng tran ngi;\p ni'em vui tuoi, tlnh yeu cu9c song la m9t trong
nhung nha tho tieu bieu cua nen tho ca hi~n d<;1i Vi~t N am.
- Nam 1996 6ng duqc trao t~ng giili thuang Ho Chi Minh ve van hoc ngh~ thui;\t.
2.. Tac philrn
a. Hoim d.nh sang t<\c
- Gifra nam 1958, Huy Ci;\n co chuyen di thvc te dai ngay 6 vl'rng m6 Quang Ninh. Tu
chuyen di thvc te nay, hon tho Huy Ci;\n moi thvc sv nay n6 tr6l<;1i va doi dao trong cam
h{rng ve thien nhien, dat nUOC, ve lao dQng Va niem VUi truoc CUQC song moi.
- Bai tho Doiln thuyen ddnh ca duqc sang hie trong thm gian ay vain trong ti;\p tho Tr&i
miJi ngily lai Sling (1958).
Trang 101
 CAP roc
____________ ..... ~--~·-
789+ THI VAO LCJP 10
--------~~~~~~ -------~-~--~~-·-- -------~-~- -----------------~~- -··-·--~-----------·-~ - "" -· ------------6
CAP roc
____________ ..... ~--~·-
789+ THI VAO LCJP 10
--------~~~~~~ -------~-~--~~-·-- -------~-~- -----------------~~- -··-·--~-----------·-~ - "" -· ------------6

b. Tn;mg !am kien thuc b. Tn;mg !am kien thuc

* N(li dung * N(li dung
- Ca ng<;ri ve d<;p thien nhien, ve d<;p rua con nguoi lao d(lng. Thien nhien cho con - Ca ng<;ri ve d<;p thien nhien, ve d<;p rua con nguoi lao d(lng. Thien nhien cho con
nguoi nhieu rua cai, con nguoi cling c'an biet on thien nhien, con nguoi va thien nhien nguoi nhieu rua cai, con nguoi cling c'an biet on thien nhien, con nguoi va thien nhien
Ia b(lil dong hitnh; thehi~n niem tin, niem vui truce CUQC song m6i, CUQC song 1:1)' do lao d(lng. Ia b(lil dong hitnh; thehi~n niem tin, niem vui truce CUQC song m6i, CUQC song 1:1)' do lao d(lng.
* Nghi;' thu~t * Nghi;' thu~t

- Xay dl,IDg hinh ilnh tho bkg lien tuang. - Xay dl,IDg hinh ilnh tho bkg lien tuang.
- Tri tuang tuQng phong phil. - Tri tuang tuQng phong phil.
- But phap ph6ng d;;ti, khoa truong !;;to dau an rieng cho bai tho. - But phap ph6ng d;;ti, khoa truong !;;to dau an rieng cho bai tho.
- Am huang tho kh6e khoiln hao hung va sang t;;to. - Am huang tho kh6e khoiln hao hung va sang t;;to.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Y nghia nhan de 1. Y nghia nhan de
- Bai tho Dorm lhuycn dtinh cti dugc viet vao giua nam 1958 thvc S\f Ia m(lt hon tho - Bai tho Dorm lhuycn dtinh cti dugc viet vao giua nam 1958 thvc S\f Ia m(lt hon tho
Huy C~ doi dao cam xuc ve thien nhien va dat nu6c. Ngay tu nhan de hili tho, ta dii Huy C~ doi dao cam xuc ve thien nhien va dat nu6c. Ngay tu nhan de hili tho, ta dii
thay dugc S\f Jang m;;tn an chua trong CUQC song sinh ho;;tt hang ngay CUa COn nguoi lang thay dugc S\f Jang m;;tn an chua trong CUQC song sinh ho;;tt hang ngay CUa COn nguoi lang
chili dugc bien nu6i kh6n Jan. chili dugc bien nu6i kh6n Jan.
- Nhan de tho D0tl11 thuyen t1anh ca ng<;ri ca c6ng vi~c xay dl,IDg que huang, Ia sv tv - Nhan de tho D0tl11 thuyen t1anh ca ng<;ri ca c6ng vi~c xay dl,IDg que huang, Ia sv tv
hito ve manh dat chon nhau cih ron. Ten gQi ay con chi S\f dong Jong chung StrC va tinh hito ve manh dat chon nhau cih ron. Ten gQi ay con chi S\f dong Jong chung StrC va tinh
th'an doan ket dan t(lc cua hQ. Nhan de tho con phi\n i\nh kh6ng khi s6i noi cua nhan dan th'an doan ket dan t(lc cua hQ. Nhan de tho con phi\n i\nh kh6ng khi s6i noi cua nhan dan
mien Bil.c trong Cong CUQC xay dl,IDg CUQC song. mien Bil.c trong Cong CUQC xay dl,IDg CUQC song.
- V6i but phap lang m;;tn ket hgp v6i hi~n thuc doi song, Huy Can dii vera m(lt buc - V6i but phap lang m;;tn ket hgp v6i hi~n thuc doi song, Huy Can dii vera m(lt buc
tranh b~ng ng6n ngu thi ca, m(lt buc tranh ve thien nhien va con nguoi v6i m(lt tam the tranh b~ng ng6n ngu thi ca, m(lt buc tranh ve thien nhien va con nguoi v6i m(lt tam the
1:1)' hao va tin luang vao m(lt luang lai tuoi sang cua dat nu6c. 1:1)' hao va tin luang vao m(lt luang lai tuoi sang cua dat nu6c.
2. Cinh d:oan thuyen diinh ca ra khoi 2. Cinh d:oan thuyen diinh ca ra khoi
- Khung canh hoang h6n tren bien vtra dii'm I~ vua hung vi day sue song. - Khung canh hoang h6n tren bien vtra dii'm I~ vua hung vi day sue song.
Miff triYi xua'ng bien nhu hOn lua Miff triYi xua'ng bien nhu hOn lua
Song dii cai then dem sfjp dta Song dii cai then dem sfjp dta
+ Ngh~ thui\t so sanh "Mift triYi"- "han liea" va nhan hoa "song cai then", "dem sijp cua": + Ngh~ thui\t so sanh "Mift triYi"- "han liea" va nhan hoa "song cai then", "dem sijp cua":
vli 111,1 nhu m(lt can nha khong 10 bu6c vito tr;;tng thai nghi ngoi. vli 111,1 nhu m(lt can nha khong 10 bu6c vito tr;;tng thai nghi ngoi.
+ Nha tho lien tuang vli !11,1 nhu ng6i nha Ian v6i man dem Ia ci\nh cua con song bien + Nha tho lien tuang vli !11,1 nhu ng6i nha Ian v6i man dem Ia ci\nh cua con song bien
Ia then cai. Ia then cai.
+ Nguoi dan chai ra khoi theo m9t tap the- "Doan thuyen" + Nguoi dan chai ra khoi theo m9t tap the- "Doan thuyen"
+ Tu "l;;ti" cho thay d6 Ia m(lt c6ng vi~c !huang xuyen, quen thu<)c rua hQ, cu man + Tu "l;;ti" cho thay d6 Ia m(lt c6ng vi~c !huang xuyen, quen thu<)c rua hQ, cu man
dem bu6ng xuong thl hQ l;;ti ra khoi. dem bu6ng xuong thl hQ l;;ti ra khoi.
+ An dv "cau hat ciing buom" cho thay cau Mt cling nhu co sue m;;tnh gop gi6 ciing + An dv "cau hat ciing buom" cho thay cau Mt cling nhu co sue m;;tnh gop gi6 ciing
buom day con thuyen ra khoi. buom day con thuyen ra khoi.

Trang 102 Trang 102

 --> Vu ti'\1 buoc vao tr;mg thai nghi ngai thl con nguCri b~t dau ra khai danh ca voi khi
the phoi ph6i va niem vui dang chinh phvc bien khoi.
- Cau hat the'hi~n mong uoc danh nhi'eu cava S\]' t1,l' hao ve S\]' giau co dta bien.
+ "Ca bq.c, ca thu" gqi S\l' giau co phong phu cua bien.
+ So sanh "ca thu bien dong nhu doan thoi" - ttrng dan ca lao tren m(it bien nhu doan
thoi mang anh sang Hlp lanh d~t muon Iuong sang tren tam tham bien.
+ An d1,1, nhiin h6a "dem ngay d~t bien" t(lo ra nhi'eu s~c mim chuyen d9ng.
- Nha tho cat tieng g 0i ca th~t diu dang "den d~t luoi ta doim ca oi": vua la loi goi wa
la niem mong uoc danh duqc nhieu ca vtra xen ca Sl,l' lq.c quan tuai vui va t1,l' hao ve bien.
__. Khi the cua nhling con nguCri ra khoi danh ca m(lnh me tuoi vui, l(lc quan, yeu lao
d(lng. Di/in ta nfem VUi yeu dai, yeu lao d(lng, yeu CUQC song t\]' do, tieng hat cua nhfu1g
con nguoi lam chu que huang giau d~p.
3. Cinh doim thuy"n danh ca. dem tren bii!n
- N gui'ri dan ra khai vai tu the'fam v6c Zan lao:
+ NgM thu~t phong dqi "Luot gifra may cao voi bien bbg"- con thuyen danh ca von
nh6 be gia day qua eM nhin dta tac gia da sanh ngang tam vu tf\1.
+ N gh~ thu~t an dv: "1M gio buom trang": thien nhien hoa hQp, cimg con nguCri lao d(lng.
+ Khong khi lao d9ng dang tra nen hling khoi "Ra dqu dijm xa do bt,tng bie'n"- m(ic dem
toi, m(ic gi6 khai nguai dan chili vil.n ra khai do lOng ca trong long bien.
--> 51,1' ket hqp gifra hi~n thl,l'c (doan thuyen) voi chat Hing m;m (thuyen lai gio, trang
treo tren canh buom) tq.o nen nhling van tho d~p va sau s~c.
- Canh bien dlfP trong dfm:
+ Tac gia li~t ke ten caC lo(li ca 0 bien nhu ca nh1,1, ca chim, ca de ... cho thay S\]' phong
pM va quy gia dta bien ca.
+ Nhan hoa "CM duoi e quil.y" ket hQp v6i cac tinh ru chi mau s~c: lam cho l&i tho
them sinh d<:Jng.
+ Phep so sanh "duoi ca" v6i "ng0n duoc": hlnh anh so sanh thu vi giim lien tu6ng
+ Nha tho goi ca b~ng m<:Jt each goi rat diu dang - "em" an chua Sl,l' yeu men v6i ca va
bien ca que huang.
+ "Dem thb sao lita nuac H9 Long": Mim dem trnoc bien nhu m9t sinh m~nh
__. Thien nhien tren bien dem thl,l'c S\l' f\l'C ro s~c mau nhu m9t buc tranh son miti.
- Tinh than lao d9ng hiing say vii long bi€1 em bien:
+ "Ta hat hili ca ... trang cao'' -->bong trang in xuong m(it nuoc hoa vao song vi'\ m;m
thuyen cimg diu hat ngiin vang cua nguai danh ca tq.o thanh hili ca lao d9ng han hoan
trim ng~p ni'em vui, ni'em tin.
Trang 103
--> Vu ti'\1 buoc vao tr;mg thai nghi ngai thl con nguCri b~t dau ra khai danh ca voi khi
the phoi ph6i va niem vui dang chinh phvc bien khoi.
- Cau hat the'hi~n mong uoc danh nhi'eu cava S\]' t1,l' hao ve S\]' giau co dta bien.
+ "Ca bq.c, ca thu" gqi S\l' giau co phong phu cua bien.
+ So sanh "ca thu bien dong nhu doan thoi" - ttrng dan ca lao tren m(it bien nhu doan
thoi mang anh sang Hlp lanh d~t muon Iuong sang tren tam tham bien.
+ An d1,1, nhiin h6a "dem ngay d~t bien" t(lo ra nhi'eu s~c mim chuyen d9ng.
- Nha tho cat tieng g 0i ca th~t diu dang "den d~t luoi ta doim ca oi": vua la loi goi wa
la niem mong uoc danh duqc nhieu ca vtra xen ca Sl,l' lq.c quan tuai vui va t1,l' hao ve bien.
__. Khi the cua nhling con nguCri ra khoi danh ca m(lnh me tuoi vui, l(lc quan, yeu lao
d(lng. Di/in ta nfem VUi yeu dai, yeu lao d(lng, yeu CUQC song t\]' do, tieng hat cua nhfu1g
con nguoi lam chu que huang giau d~p.
3. Cinh doim thuy"n danh ca. dem tren bii!n
- N gui'ri dan ra khai vai tu the'fam v6c Zan lao:
+ NgM thu~t phong dqi "Luot gifra may cao voi bien bbg"- con thuyen danh ca von
nh6 be gia day qua eM nhin dta tac gia da sanh ngang tam vu tf\1.
+ N gh~ thu~t an dv: "1M gio buom trang": thien nhien hoa hQp, cimg con nguCri lao d(lng.
+ Khong khi lao d9ng dang tra nen hling khoi "Ra dqu dijm xa do bt,tng bie'n"- m(ic dem
toi, m(ic gi6 khai nguai dan chili vil.n ra khai do lOng ca trong long bien.
--> 51,1' ket hqp gifra hi~n thl,l'c (doan thuyen) voi chat Hing m;m (thuyen lai gio, trang
treo tren canh buom) tq.o nen nhling van tho d~p va sau s~c.
- Canh bien dlfP trong dfm:
+ Tac gia li~t ke ten caC lo(li ca 0 bien nhu ca nh1,1, ca chim, ca de ... cho thay S\]' phong
pM va quy gia dta bien ca.
+ Nhan hoa "CM duoi e quil.y" ket hQp v6i cac tinh ru chi mau s~c: lam cho l&i tho
them sinh d<:Jng.
+ Phep so sanh "duoi ca" v6i "ng0n duoc": hlnh anh so sanh thu vi giim lien tu6ng
+ Nha tho goi ca b~ng m<:Jt each goi rat diu dang - "em" an chua Sl,l' yeu men v6i ca va
bien ca que huang.
+ "Dem thb sao lita nuac H9 Long": Mim dem trnoc bien nhu m9t sinh m~nh
__. Thien nhien tren bien dem thl,l'c S\l' f\l'C ro s~c mau nhu m9t buc tranh son miti.
- Tinh than lao d9ng hiing say vii long bi€1 em bien:
+ "Ta hat hili ca ... trang cao'' -->bong trang in xuong m(it nuoc hoa vao song vi'\ m;m
thuyen cimg diu hat ngiin vang cua nguai danh ca tq.o thanh hili ca lao d9ng han hoan
trim ng~p ni'em vui, ni'em tin.
Trang 103
 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

+"Bien chota ca ... buoi nao" ni'em biet on cua nguai dan chili doi voi bien ca. NgM +"Bien chota ca ... buoi nao" ni'em biet on cua nguai dan chili doi voi bien ca. NgM
thu~t so sanh, nhan hoa----. Lai ca ngqi va biet an bien ca nlm long m"' hi'en hoa bao dung thu~t so sanh, nhan hoa----. Lai ca ngqi va biet an bien ca nlm long m"' hi'en hoa bao dung
nuoi Ion bao the h~ nguai dan chili. nuoi Ion bao the h~ nguai dan chili.
- Cdnh thu hoqch ca: - Cdnh thu hoqch ca:
+ N guiri dan thu ho(lch ca vao luc trOi da gan sang, vOi thitnh qua b9i thu "chum ca ni;ing". + N guiri dan thu ho(lch ca vao luc trOi da gan sang, vOi thitnh qua b9i thu "chum ca ni;ing".
+ Thanh qua to Ion, con nguoi lao di;>ng han hoan: dan ca tren thuyen lilp lanh loe + Thanh qua to Ion, con nguoi lao di;>ng han hoan: dan ca tren thuyen lilp lanh loe
sang duoi anh r(ll1g dong, ngu dan xep luoi, ding buom trove trong "nilng hong". sang duoi anh r(ll1g dong, ngu dan xep luoi, ding buom trove trong "nilng hong".
+ "Vay b(lc duoi vimg loe r(ll1g dong": rn<;>i v~t deu tran ng~p sue song. + "Vay b(lc duoi vimg loe r(ll1g dong": rn<;>i v~t deu tran ng~p sue song.
----. Canh bien vao luc blnh rnlnh bao Ia ki v1 va doan thuyen dang khan truong de' tr6 ve. ----. Canh bien vao luc blnh rnlnh bao Ia ki v1 va doan thuyen dang khan truong de' tr6 ve.
4. Clnh doim thuyen danh cii tr& v'e 4. Clnh doim thuyen danh cii tr& v'e
- Khi blnh rninhlen ciing Ia hie doan thuyen danh cii tr6 ve. Canl'l doan thuyendanh - Khi blnh rninhlen ciing Ia hie doan thuyen danh cii tr6 ve. Canl'l doan thuyendanh
ca tr6 ve ky vi', hiw hung, kh~c h<;>a d~rn net ve d<;'p khoe In(lnh va thanh qua lao di;>ng ca tr6 ve ky vi', hiw hung, kh~c h<;>a d~rn net ve d<;'p khoe In(lnh va thanh qua lao di;>ng
cua nguiri dan mien bien. cua nguiri dan mien bien.
+ Tac gia Slr dt,mg nhiing hinh anh giong canl1 doan thuyen ra khoi 6 kho 1: cau hat, + Tac gia Slr dt,mg nhiing hinh anh giong canl1 doan thuyen ra khoi 6 kho 1: cau hat,
rn~t troi nlmng vOi nhiing s~c thai rn6i. Dola canh binl1 rnlnh len, rn~t troi d9i bien nho rn~t troi nlmng vOi nhiing s~c thai rn6i. Dola canh binl1 rnlnh len, rn~t troi d9i bien nho
len xua tan di man dern con sot l(li. len xua tan di man dern con sot l(li.
+ Ngu dan v~n hat cling gio khai, bay gio Ia khuc ca an mung thitnh qua cua m9t dern + Ngu dan v~n hat cling gio khai, bay gio Ia khuc ca an mung thitnh qua cua m9t dern
lao di;>ng rni~t rnai. Day Ia rn9t dt,mg y ngh~ thu~t cua t<k gia: nguoi ngu dan ra khai lao di;>ng rni~t rnai. Day Ia rn9t dt,mg y ngh~ thu~t cua t<k gia: nguoi ngu dan ra khai
trong tieng hat, lao di;>ng trong tieng hat va khi tr6 ve ciing cat vang tieng hat. Luc ra di, trong tieng hat, lao di;>ng trong tieng hat va khi tr6 ve ciing cat vang tieng hat. Luc ra di,
tieng hat cat len voi giai di~u rnong cha va hi VQng, khi tr6 ve, tieng hat Ia niern han hoan tieng hat cat len voi giai di~u rnong cha va hi VQng, khi tr6 ve, tieng hat Ia niern han hoan
da tlwc hi~n duqc nhu nl1iing gi rnong uoc. da tlwc hi~n duqc nhu nl1iing gi rnong uoc.
+ Tieng hat cua nhilng nguoi ngu dan nhu co the thai phong canh buorn de luot song + Tieng hat cua nhilng nguoi ngu dan nhu co the thai phong canh buorn de luot song
d(li duong. Tieng hat do chinh Ia an d1,1 cho rni;>t tlnh th'an l(lc quan, yeu dOi, !u6n co sin d(li duong. Tieng hat do chinh Ia an d1,1 cho rni;>t tlnh th'an l(lc quan, yeu dOi, !u6n co sin
trong tarn thtfC CUa nguiJi dan lao di;>ng. trong tarn thtfC CUa nguiJi dan lao di;>ng.
+ Doan thuyen v~n di th~t nhanh, nhu "chqy dua cling rn(it troi" de ve cho kip phi en + Doan thuyen v~n di th~t nhanh, nhu "chqy dua cling rn(it troi" de ve cho kip phi en
chq bu6n ban. Doan thuyen Ia rn9t hoan d1,1 chi nguoi dan chai trong tu the sanh ngang chq bu6n ban. Doan thuyen Ia rn9t hoan d1,1 chi nguoi dan chai trong tu the sanh ngang
VOi !1,1 nhien, th~rn chi trong CUQC ch(ly dua VOi thien nhien, hQ da danh chien th~ng. VOi !1,1 nhien, th~rn chi trong CUQC ch(ly dua VOi thien nhien, hQ da danh chien th~ng.
+ Hlnh anh "rn~t troi" xuat hii;'n 6 ca kho tho dau va kho tho cuoi nhung lqi rnang y + Hlnh anh "rn~t troi" xuat hii;'n 6 ca kho tho dau va kho tho cuoi nhung lqi rnang y
nghi'a hoan toan khac nhau. M~t troi 6 kho tho dau Ia Sl,l' nhuang vi tri cho man dern nghi'a hoan toan khac nhau. M~t troi 6 kho tho dau Ia Sl,l' nhuang vi tri cho man dern
buong xuong, con rn~t troi 6 kho tho cuoi Ia kh6ng gian va thai gian vito buoi sang binh buong xuong, con rn~t troi 6 kho tho cuoi Ia kh6ng gian va thai gian vito buoi sang binh
rninh --> bao hi~U InQt CUQC Song rnoi voi niern vui va hanh phuc sau nhiJng nhQC nh&n rninh --> bao hi~U InQt CUQC Song rnoi voi niern vui va hanh phuc sau nhiJng nhQC nh&n
va kho khan. va kho khan.
+ Hlnh imh "rn~t ca huy hoang muon d(irn phai" Ia ni'ern vui khi duqc mila ca, ni'ern + Hlnh imh "rn~t ca huy hoang muon d(irn phai" Ia ni'ern vui khi duqc mila ca, ni'ern
tin hy VQng Va chien thi\ng vinh quang cua nguai ]ao dQng. tin hy VQng Va chien thi\ng vinh quang cua nguai ]ao dQng.
--> Sau rni;>t dern lao di;>ng rnii;'t rnai, hQ tr6 ve trong canh binh rninh, rn~t troi bu·ng --> Sau rni;>t dern lao di;>ng rnii;'t rnai, hQ tr6 ve trong canh binh rninh, rn~t troi bu·ng
sang nho rnau rnoi, hin11 anh rn(it troi cuoi bai tho Ia hinh anh rn~t troi n,rc ro voi muon sang nho rnau rnoi, hin11 anh rn(it troi cuoi bai tho Ia hinh anh rn~t troi n,rc ro voi muon

Trang U:l4 Trang U:l4

.---------------- .----------------
tri~u m~t trOi nh6 lil'p lanh tren thuyen: M<)t canh tugng huy hoimg cua thien nhien va tri~u m~t trOi nh6 lil'p lanh tren thuyen: M<)t canh tugng huy hoimg cua thien nhien va
lao d<)ng. lao d<)ng.
C. Biti !~p v~n dvng C. Biti !~p v~n dvng
Bili 1. D;;tng biti Dqc - hiifu Bili 1. D;;tng biti Dqc - hiifu
Doc do;;tn tho sau va trit loi d\u hoi: Doc do;;tn tho sau va trit loi d\u hoi:
Mijt tri'Ji xuong bieh nhu hOn liea. Mijt tri'Ji xuong bieh nhu hOn liea.
Song tlii cili then, tli!m sijp ciea. Song tlii cili then, tli!m sijp ciea.
Doiln thuyen tlanh ca l~i ra khrYi, Doiln thuyen tlanh ca l~i ra khrYi,
Cfiu hat ci1ng buom cimg gio kiwi. Cfiu hat ci1ng buom cimg gio kiwi.
(Doiin thuyen tlanh eli, Huy C~, (Doiin thuyen tlanh eli, Huy C~,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Ciao d1,1c Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Ciao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Do;;tn tho tren trich trong van ban nao? Tac giit la ai? Cau 1. Do;;tn tho tren trich trong van ban nao? Tac giit la ai?
Cau 2. Xac djnh phuong thuc bieu d;;tt duqc su dl,lllg trong do;;tn tho. Cau 2. Xac djnh phuong thuc bieu d;;tt duqc su dl,lllg trong do;;tn tho.
Cau 3. Chi ra va neu tac dl,lllg cua phep tutU trong hai cau tho sau: Cau 3. Chi ra va neu tac dl,lllg cua phep tutU trong hai cau tho sau:
Mijt tri'Ji xuong bieh nhu hi'm liea Mijt tri'Ji xuong bieh nhu hi'm liea
Song tlii ciii then tli!m s(jp ciea. Song tlii ciii then tli!m s(jp ciea.
Cau 4. Tu n<)i dung do;;tn tho tren, hay viet m<)t do;;tn van ngfu (khoang 5 - 7 ci\u) Cau 4. Tu n<)i dung do;;tn tho tren, hay viet m<)t do;;tn van ngfu (khoang 5 - 7 ci\u)
trlnh bay suy nghl eli a em ve bien dito que huang. trlnh bay suy nghl eli a em ve bien dito que huang.
Huang d~n giai Huang d~n giai
Cau 1. Do;;tn tho tren trich trong van ban Doim thuyen tlanh ca cua nha tho Huy C~n. Cau 1. Do;;tn tho tren trich trong van ban Doim thuyen tlanh ca cua nha tho Huy C~n.

Cau 2. Phuong thuc bieu d;;tt duqc su dl,lllg trong do;;tn tho tren: Mieu tit.
Cau 3. Phep tu tU: So sanh
- Tac dvng: Mieu tit canh bien hoang h6n v6 cling trang 1~, hung vi. M~t troi duqc vi
nhu m<)t hOn lua khong 1'6 dang tU ili l~n xuong. Trong h\nh anh lien tu6ng nay, vii tfl,l
nhu m9t ng6i nha l&n, v6i dem bu6ng xuong la tam cua khong 1'6, nhiing lugn song la
then CUa. Voi Sl,f quan sat tinh te nha tho dii mieu ta rat tht,rc chuyen doi thai kh/l.c gifra
ngay va dem khi mat trOi 1~.
Cau 4. Doi v6i m9t dat nu6c v6i du<'mg bo bien nhu Vi~t Nam thl bien dao la m9t
dieu thieng lieng doi v6i m6i nguoi.
+ Bien dua den cho chling ta nhieu nguon lqi khac nhau ve klnh te- van h6a.
+ Bien la nguon tili nguyen thien nhien giup cho nhfrng nguoi dan ven bien c6 cu<)c
song tot dt;p han.
+ Bien mang l;;ti nhfrng 1¢ ich ve du lich, la nhfrng k\ quan, danh lam thfug canh dt;p
cua dat nu6c.
- Van de bien diw la van de rna duqc toan xii h<)i quan tam, de lam sao bao v~ m6i
truong bien, van de tranh chap tren bien Dong.
Cau 2. Phuong thuc bieu d;;tt duqc su dl,lllg trong do;;tn tho tren: Mieu tit.
Cau 3. Phep tu tU: So sanh
- Tac dvng: Mieu tit canh bien hoang h6n v6 cling trang 1~, hung vi. M~t troi duqc vi
nhu m<)t hOn lua khong 1'6 dang tU ili l~n xuong. Trong h\nh anh lien tu6ng nay, vii tfl,l
nhu m9t ng6i nha l&n, v6i dem bu6ng xuong la tam cua khong 1'6, nhiing lugn song la
then CUa. Voi Sl,f quan sat tinh te nha tho dii mieu ta rat tht,rc chuyen doi thai kh/l.c gifra
ngay va dem khi mat trOi 1~.
Cau 4. Doi v6i m9t dat nu6c v6i du<'mg bo bien nhu Vi~t Nam thl bien dao la m9t
dieu thieng lieng doi v6i m6i nguoi.
+ Bien dua den cho chling ta nhieu nguon lqi khac nhau ve klnh te- van h6a.
+ Bien la nguon tili nguyen thien nhien giup cho nhfrng nguoi dan ven bien c6 cu<)c
song tot dt;p han.
+ Bien mang l;;ti nhfrng 1¢ ich ve du lich, la nhfrng k\ quan, danh lam thfug canh dt;p
cua dat nu6c.
- Van de bien diw la van de rna duqc toan xii h<)i quan tam, de lam sao bao v~ m6i
truong bien, van de tranh chap tren bien Dong.

Trang 105 Trang 105

 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10

Bili 2. Oqng bai NL VH Bili 2. Oqng bai NL VH

Cam nh~n clia anh (chi) ve hai kh6 tho sau:
M(tt trii'i xuong biln nhu: him lim,
S6ng da dli then, dem s(jp dea.
Doan thuyen ddnh cci ltJi ra kho·i,
Ciiu hdt cling buom cung gi6 khai.
[... ]
Ciiu hcit cling buom v6i gi6 kiwi,
Doiin thuyen chqy dua cung mqt trai
M(it trai d¢i biln nho mau m6i,
Milt cci huy hoiing muon dqm phoi.
(Dorin tlwyen dimh cri, Huy
Cam nh~n clia anh (chi) ve hai kh6 tho sau:
M(tt trii'i xuong biln nhu: him lim,
S6ng da dli then, dem s(jp dea.
Doan thuyen ddnh cci ltJi ra kho·i,
Ciiu hdt cling buom cung gi6 khai.
[... ]
Ciiu hcit cling buom v6i gi6 kiwi,
Doiin thuyen chqy dua cung mqt trai
M(it trai d¢i biln nho mau m6i,
Milt cci huy hoiing muon dqm phoi.
C~n, (Dorin tlwyen dimh cri, Huy C~n,

Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
1. Gi&i thi~u chung 1. Gi&i thi~u chung
- Giai thi~u ve tac gia Huy C~n va tac pham Doim tlnrycn cfrinh cri. - Giai thi~u ve tac gia Huy C~n va tac pham Doim tlnrycn cfrinh cri.
- Gi&i thi~u van de: Canh doan thuyen danh ca ra khoi a kh6 tho dau va canh doim - Gi&i thi~u van de: Canh doan thuyen danh ca ra khoi a kh6 tho dau va canh doim
thuyen danh ca tra ve akh6 tho cuoi clia hili tho. thuyen danh ca tra ve akh6 tho cuoi clia hili tho.
2. Cam nh~n v'e hai kh6 tho 2. Cam nh~n v'e hai kh6 tho
a. Cinh cloim thuyen <.tanh ca ra khoi (kh6 dau tien) a. Cinh cloim thuyen <.tanh ca ra khoi (kh6 dau tien)
- Khung canh hoimg hon tren bien vua di~m 1~ vua hung vi day sue song. - Khung canh hoimg hon tren bien vua di~m 1~ vua hung vi day sue song.
M(tt tri)i xu6ng bien nhu: him liea M(tt tri)i xu6ng bien nhu: him liea
S6ng da ciii then dem s(jp ciea S6ng da ciii then dem s(jp ciea
+ Ngh~ thu~t so sanh "M~t trbi"- "hOn lUa" va nh3n hoa "s6ng chl then", "dem s~p + Ngh~ thu~t so sanh "M~t trbi"- "hOn lUa" va nh3n hoa "s6ng chl then", "dem s~p
cua": vii trv nhtr m(\t can nha khong 10 btr6c vao trqng thai nghi ngai. cua": vii trv nhtr m(\t can nha khong 10 btr6c vao trqng thai nghi ngai.
+ Nhil tho lien ttr&ng vii trv nhtr ngoi nha l&n v6i man dem la canh cua con song bien + Nhil tho lien ttr&ng vii trv nhtr ngoi nha l&n v6i man dem la canh cua con song bien
la then cai. la then cai.
+ Nguoi dan chai ra khai theo m()t t~p the- "Doim thuyen" + Nguoi dan chai ra khai theo m()t t~p the- "Doim thuyen"
+ Tu "l;;ti" cho thay d6 la mot cong vi~c thuang xuyen, quen thuoc cua hQ, khi mim + Tu "l;;ti" cho thay d6 la mot cong vi~c thuang xuyen, quen thuoc cua hQ, khi mim
dem buong xuong nhling ngum dan chili l(li b~t dau cho m(\t ngay lao d(\ng m6i. dem buong xuong nhling ngum dan chili l(li b~t dau cho m(\t ngay lao d(\ng m6i.
+ An dv "cau hat cang buom" cho thay diu hat cling nhtr c6 sue m(lnh g6p gi6 cang + An dv "cau hat cang buom" cho thay diu hat cling nhtr c6 sue m(lnh g6p gi6 cang
buom day con thuyen ra khoi. buom day con thuyen ra khoi.
--->Vii trv buac vao trqng thai nghi ngoi thi con nguoi b~t dau ra khoi danh ca vai khi --->Vii trv buac vao trqng thai nghi ngoi thi con nguoi b~t dau ra khoi danh ca vai khi
the phoi ph6i va niem vui dang chinh phvc bien khoi. the phoi ph6i va niem vui dang chinh phvc bien khoi.
b. Cinh doan thuy'en danh ca tr6 v'e (kh6 cuo'i) b. Cinh doan thuy'en danh ca tr6 v'e (kh6 cuo'i)
- Day la !lie bai ca lao dong ngan vang hilo hung nhat. - Day la !lie bai ca lao dong ngan vang hilo hung nhat.

Tro::mg106 Tro::mg106
 - Hlnh rum diu hat tiep h,lc rna dau cho kho tho. Cau hat theo suot CUQC himh trinh - Hlnh rum diu hat tiep h,lc rna dau cho kho tho. Cau hat theo suot CUQC himh trinh
cua ngu6i dan chili. cua ngu6i dan chili.
- Cau true li)p khien tieng hat vang len nhu rn()t di~p khuc ngan nga, nhan rn;;mh nfern - Cau true li)p khien tieng hat vang len nhu rn()t di~p khuc ngan nga, nhan rn;;mh nfern
vui lao d()ng. vui lao d()ng.
- Hlnh anh m(it troi duqc l(lp lq.i bao hi~u khoi dau cua nhfrng nfern vui, ni'ern hq.nh - Hlnh anh m(it troi duqc l(lp lq.i bao hi~u khoi dau cua nhfrng nfern vui, ni'ern hq.nh
phuc cua nguoi dan chili sau chuyen hrum trlnh vat va. phuc cua nguoi dan chili sau chuyen hrum trlnh vat va.
- Hlnh rum "doan thuyen danh ca chq.y dua ci:mg m(it troi": hlnh rum hoan d1,1 d()c dao, - Hlnh rum "doan thuyen danh ca chq.y dua ci:mg m(it troi": hlnh rum hoan d1,1 d()c dao,
y chi con ngu6i trong tu the srum ngang v6i vii trv, th~rn chi da danh chien thi\ng trong y chi con ngu6i trong tu the srum ngang v6i vii trv, th~rn chi da danh chien thi\ng trong
cu()c chq.y dua v6i thien nhien. cu()c chq.y dua v6i thien nhien.
3. Danh ghi chung 3. Danh ghi chung
- Doan thuyen danh ca Ia m()t bili tho ca ngqi CUQC song m6i, con nguoi rn6i. Hai kho - Doan thuyen danh ca Ia m()t bili tho ca ngqi CUQC song m6i, con nguoi rn6i. Hai kho
tho noi len ni'em say sua lao d()ng va nhfrng uoc rna bay bong clia con ngu6i muon chinh tho noi len ni'em say sua lao d()ng va nhfrng uoc rna bay bong clia con ngu6i muon chinh
phvc thien nhien. phvc thien nhien.
- Hai kho tho vila co kinh vua m6i me trong hlnh anh, ng6n ngii, am di~u vui tuai, - Hai kho tho vila co kinh vua m6i me trong hlnh anh, ng6n ngii, am di~u vui tuai,
khoekho~n. khoekho~n.

T~P Tlj LUY~N: T~P Tlj LUY~N:

Doim thuy'en danh ca Doim thuy'en danh ca
https:l/onluyen.app.link/doanthuyendanhca https:l/onluyen.app.link/doanthuyendanhca

BAI 4. BEP LUA BAI 4. BEP LUA

B!i.ngVi~t B!i.ngVi~t
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. Tac gia 1. Tac gia
- B!i.ng Vi~t ten th~t Ia Nguy~n Vi~t B!i.ng, sinh nam 1941, que 6 Thq.ch That- Ha Tay. - B!i.ng Vi~t ten th~t Ia Nguy~n Vi~t B!i.ng, sinh nam 1941, que 6 Thq.ch That- Ha Tay.
- Ong thu()c lop nha tho truong thrum trong khang chien chong MY, - Ong thu()c lop nha tho truong thrum trong khang chien chong MY,
- Giqng tho clia 6ng trong treo, thiet tha, giqng di~u thu thi, tam tlnh; ng6n ngfr dfern - Giqng tho clia 6ng trong treo, thiet tha, giqng di~u thu thi, tam tlnh; ng6n ngfr dfern
dq.m, cau tU mq.ch lq.c va h~ thong thi rum d(ic s~c. Phu hqp voi de tai ky ni~rn, rna uoc dq.m, cau tU mq.ch lq.c va h~ thong thi rum d(ic s~c. Phu hqp voi de tai ky ni~rn, rna uoc
cua tuoi tre. cua tuoi tre.
2. Tac pha'rn 2. Tac pha'rn
a. Hoan cimh sang tac a. Hoan cimh sang tac
-Sang tac nam 1963, khi nha tho dang la sinh vien theo hqc nganh Lu~t tq.i nu6c Nga -Sang tac nam 1963, khi nha tho dang la sinh vien theo hqc nganh Lu~t tq.i nu6c Nga
- 1n trong t~p Huang cfiy- bei' lua- t~p tho dau tay cua B!i.ng Vi~t in chung v6i Luu - 1n trong t~p Huang cfiy- bei' lua- t~p tho dau tay cua B!i.ng Vi~t in chung v6i Luu
Quang Vii. Quang Vii.

Trang 107 Trang 107

 VAO LOP 10 VAO LOP 10

- Nha tho ke i(li: "NhU:ng niim aau thea h9c Luqt tqi day toi nh6 nha kinh khitng. ThCmg 9 b - Nha tho ke i(li: "NhU:ng niim aau thea h9c Luqt tqi day toi nh6 nha kinh khitng. ThCmg 9 b
ben d6 triYi sese lqnh, bu61 sang suang kh6i thuiYng bay miY mo· mijt dar, ngoai ciea so; tren cdc ben d6 triYi sese lqnh, bu61 sang suang kh6i thuiYng bay miY mo· mijt dar, ngoai ciea so; tren cdc
vom cay, g(fi nha canh mua dong b que nha. Mdi bu61 dqy sam di h9c, t6i hay nh6 den khung vom cay, g(fi nha canh mua dong b que nha. Mdi bu61 dqy sam di h9c, t6i hay nh6 den khung
dmh m9t bep liea than quen, nh&lq:i hlnh dnh ba n9i l!ti qti dqy sam niiu noi x6i, lu9c cit khoai, dmh m9t bep liea than quen, nh&lq:i hlnh dnh ba n9i l!ti qti dqy sam niiu noi x6i, lu9c cit khoai,
cit sdn cho cd nha". cit sdn cho cd nha".
b. Tn;mg lam thuc b. Tn;mg lam thuc
* N(\i dung * N(\i dung
Qua hoi tuemg va suy ngil.m cua nguoi chau da tru<'mg thimh, bai tho Bep lua gqi i(li Qua hoi tuemg va suy ngil.m cua nguoi chau da tru<'mg thimh, bai tho Bep lua gqi i(li
nhung ki ni~m day xuc d(\ng ve nguoi ba va tinh bit chau, dong thai the hi~n long kinh nhung ki ni~m day xuc d(\ng ve nguoi ba va tinh bit chau, dong thai the hi~n long kinh
yeu trim tr 0 ng va the hi~n long biet an cua nguoi eMu doi vai ba va cling Ia doi vai gia yeu trim tr 0 ng va the hi~n long biet an cua nguoi eMu doi vai ba va cling Ia doi vai gia
dinh, que huang, dat nuac. dinh, que huang, dat nuac.
* Ngh0 thu0t * Ngh0 thu0t
- Bili tho da ket hqp nhuan nhuy~n gifra bieu cam vai mieu ta, h,r Sl,l' va blnh lu(\n. - Bili tho da ket hqp nhuan nhuy~n gifra bieu cam vai mieu ta, h,r Sl,l' va blnh lu(\n.
- The tho 8 chfr ket hqp vai 7 chfr, 9 chfr phu hqp vai vi~c di~n ta dong cam xuc va - The tho 8 chfr ket hqp vai 7 chfr, 9 chfr phu hqp vai vi~c di~n ta dong cam xuc va
suy ngi'im ve ba. suy ngi'im ve ba.
- Gi0ng di~u tilm tinh, thiet tha, tv nhien, chan thilnh. - Gi0ng di~u tilm tinh, thiet tha, tv nhien, chan thilnh.
- Sang t(!O hinh imh bep lua g~n lien vai hinh imh nguai ba, lam diem tva khoi gQ'i - Sang t(!O hinh imh bep lua g~n lien vai hinh imh nguai ba, lam diem tva khoi gQ'i
m 0 i ki ni~m, cam xuc va suy nghl ve ba va tinh bit eMu. m 0 i ki ni~m, cam xuc va suy nghl ve ba va tinh bit eMu.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Y nghia nhan de 1. Y nghia nhan de
- Bep lua - cai ten mang de tai cua tac pham vua ham chua chu ly tu<'mg. Hinh anh - Bep lua - cai ten mang de tai cua tac pham vua ham chua chu ly tu<'mg. Hinh anh
bep lua kh6ng chi gqi i(li nhfrng ki ni~m day xuc d9ng ve tinh cam ba chau, ve tu6i tho, bep lua kh6ng chi gqi i(li nhfrng ki ni~m day xuc d9ng ve tinh cam ba chau, ve tu6i tho,
bep Jua con CO tinh chat bieu tuqng, mang y nghi ve CQi nguon, ve nguoi nh6m Jua, gifr bep Jua con CO tinh chat bieu tuqng, mang y nghi ve CQi nguon, ve nguoi nh6m Jua, gifr
lua, truyen lua - ngon ltra cua nghla tinh, cua ni'em tin cho cac the h~ noi tiep va long lua, truyen lua - ngon ltra cua nghla tinh, cua ni'em tin cho cac the h~ noi tiep va long
kinh tr0ng, biet an sau s~c cila ngu&i chau doi v6i ba va cfrng Ia doi v6i que huang, dat nuac. kinh tr0ng, biet an sau s~c cila ngu&i chau doi v6i ba va cfrng Ia doi v6i que huang, dat nuac.
2. Hlnh imh bep lua gAn v6i ki ni~m vui buon cua tuoi tho 2. Hlnh imh bep lua gAn v6i ki ni~m vui buon cua tuoi tho
- Bai tho b~t dau ttr hinh anh "bep Ura" g~n b6 m~t thiet vai nguai bit tan tao s6m - Bai tho b~t dau ttr hinh anh "bep Ura" g~n b6 m~t thiet vai nguai bit tan tao s6m
khuya. Hinh anh gan glii, than thu9c a lang que. khuya. Hinh anh gan glii, than thu9c a lang que.
+ Bep lua "chan von suang sam"- bep lua b~p bung trong suang sam. + Bep lua "chan von suang sam"- bep lua b~p bung trong suang sam.
+ Bi~n phap di~p ttr (di~p ttr "bep lua") gqi len hinh anh song d9ng lung linh nhung + Bi~n phap di~p ttr (di~p ttr "bep lua") gqi len hinh anh song d9ng lung linh nhung
het sue than thu9c gan glii vai nguai cMu. het sue than thu9c gan glii vai nguai cMu.
+ Di;ic bi~t atinh ttr "lip iu ", "nang du9·m" giup ta lien tuemg den ban tay kheo leo, kien + Di;ic bi~t atinh ttr "lip iu ", "nang du9·m" giup ta lien tuemg den ban tay kheo leo, kien
nhi'in va tam long nhan h~u cila ngu&i ba. nhi'in va tam long nhan h~u cila ngu&i ba.
+ Cvm ttr "biet may n~g mua" kh6ng chi n6i ve nhfrng ngay ni\ng ngay mua dqi ba + Cvm ttr "biet may n~g mua" kh6ng chi n6i ve nhfrng ngay ni\ng ngay mua dqi ba
rung trili qua rna con n6i tai nhfrng vat va nhoc nhfu rna bit tUng nem trai: born d(ln, d6i rung trili qua rna con n6i tai nhfrng vat va nhoc nhfu rna bit tUng nem trai: born d(ln, d6i
ngheo, thay con nu6i chau ... ngheo, thay con nu6i chau ...

11!8 11!8
·"-------"--
-> Hlnh imh bep lua linn trbi d;:iy dong ki uc ve ba va tuoi tho, la hlnh imh quen thu9c
lu6n giln b6 v6i ky uc tuoi tho cua nguoi ch<iu.
3. Nhfrng hoi tu&ng v'e tinh yeu !huang cua hai ba chau cling nhfrng ki ni~m g~n lien
cung nam !hang tru6ng thimh cua lac gia
- Khi len bOn tuoi, ki ni~m d6 dugc the hi~n:
+ Tuoi tho dai di\ng v6i nhi'eu thieu thon, kh6 khan v6 cung khi bong den ghe rgn cia
ni).n d6i nam 1945 da lam han hai tri~u diln Vi~t Nam da chet d6i vl chinh sach cai tri cua
ban lhl,l'c diln Phap. Tat ca nhfrng hlnh imh nhu: d6i man d6i moi, b8'di danh xe lch8 rt;~c ng1ea
gay, kh6i hun, ... la nbi am anh ve nhfmg nam !hang tuoi tho gian kho, thieu thon, nhac
nhofu. Nhfrng hlnh anh, nhi'ing ki ni~m ben ba, ben be'p lua da cho !hay m9t tuoi tho gian
kho, thieu thon, nhac nhofu va day am imh cua lac gia.
- Tam niim tr6i qua ben ci).nh ba:
+ Hoim canh: nu6c ta phai emu canh m9t co hai trong, khi rwn d6i chua qua di thl
gi(ic ngoO).i xam ;:ip den. Chau lO).i ngay qua ngay song ben ci).nh ba, cha m<; c6ng tac kh6ng
ve, gia dlnh li tan, chia xa.
+ Dong hoi tu&ng, ki ni~m gi\n v6i am thanh tieng tu hU cua chon dong n9i: tieng tu
hu dugc nh~c t6i 5 lan trong bai khi thimg !hot, luc kh~c khoai, rna ho tat ca de ggi len
kh6ng gian menh m6ng, bao la, buon vi\ng den li).nh lung.
+ "Ba d\ly", ba cham" thehi~n sau d;:im tam long nhiln h;:iu, tlnh yeu thuong v6 bo va
S\1' cham chut cia ba doi v6i chau.
+ Khong chi v;:iy ma bil CO mQl S\1' dung earn, mQl nghi ll,l'C song. Khi khang chien dang
a nhfrng giai doi).ll ac li~t nhat ba da vugt qua, lu6n la h;:iu phuong vfrng ch~c cua cac
con dang a chien truiYng.
+ Cac d:9ng tU "nhen", "u", "chua" da khofug d:inh y chi, ban linh song cia ba, cling
la cua nhfrng nguoi ph1,1 nfr Vi~t Nam. An dv "rn9t ng<;>n lua" rung ket cau song hanh.
Bep lua cua bacon dugc nhen len b6i ngan lua cua tlnh yeu !huang am ap, cia ni'em tin
vfrng ben, cia sue song hilt di~t.
->Thong qua nhfrng suy ng&m ve hlnh imh Mp lua, tac gia da khofug dinh va nggi ca
ve d<;p fan tao, nhik ni).i, day yeu !huang cua bit hi~n len lap limh nhu m9t thu imh sang
di~ukl.
4. Nhung suy ngiirn cua nguoi chau v'e bil va ynghia hinh tuqng be'p lira
- Bep lua chinh la th6i quen yeu !huang cua bil: ca CUQC doi bil d;:iy s6rn nh6rn bep
lua. Lua lu6n chay trong bep cling tugng trung cho S\1' am cling trong rn9t gia dlnh. Tu
xua nguOi phv nu Vi~t Nam lu6n dugc g9i Ia nguoi "gifr lua" cho ng6i nha, cham s6c
gia dlnh tU bfra earn rnanh ao.
- Di~p tU "nh6m" dugc l~p lO).i 4lan: the'hi~n cap d(\ tang lien cua tlnh cam.
Trang 109
·"-------"--
-> Hlnh imh bep lua linn trbi d;:iy dong ki uc ve ba va tuoi tho, la hlnh imh quen thu9c
lu6n giln b6 v6i ky uc tuoi tho cua nguoi ch<iu.
3. Nhfrng hoi tu&ng v'e tinh yeu !huang cua hai ba chau cling nhfrng ki ni~m g~n lien
cung nam !hang tru6ng thimh cua lac gia
- Khi len bOn tuoi, ki ni~m d6 dugc the hi~n:
+ Tuoi tho dai di\ng v6i nhi'eu thieu thon, kh6 khan v6 cung khi bong den ghe rgn cia
ni).n d6i nam 1945 da lam han hai tri~u diln Vi~t Nam da chet d6i vl chinh sach cai tri cua
ban lhl,l'c diln Phap. Tat ca nhfrng hlnh imh nhu: d6i man d6i moi, b8'di danh xe lch8 rt;~c ng1ea
gay, kh6i hun, ... la nbi am anh ve nhfmg nam !hang tuoi tho gian kho, thieu thon, nhac
nhofu. Nhfrng hlnh anh, nhi'ing ki ni~m ben ba, ben be'p lua da cho !hay m9t tuoi tho gian
kho, thieu thon, nhac nhofu va day am imh cua lac gia.
- Tam niim tr6i qua ben ci).nh ba:
+ Hoim canh: nu6c ta phai emu canh m9t co hai trong, khi rwn d6i chua qua di thl
gi(ic ngoO).i xam ;:ip den. Chau lO).i ngay qua ngay song ben ci).nh ba, cha m<; c6ng tac kh6ng
ve, gia dlnh li tan, chia xa.
+ Dong hoi tu&ng, ki ni~m gi\n v6i am thanh tieng tu hU cua chon dong n9i: tieng tu
hu dugc nh~c t6i 5 lan trong bai khi thimg !hot, luc kh~c khoai, rna ho tat ca de ggi len
kh6ng gian menh m6ng, bao la, buon vi\ng den li).nh lung.
+ "Ba d\ly", ba cham" thehi~n sau d;:im tam long nhiln h;:iu, tlnh yeu thuong v6 bo va
S\1' cham chut cia ba doi v6i chau.
+ Khong chi v;:iy ma bil CO mQl S\1' dung earn, mQl nghi ll,l'C song. Khi khang chien dang
a nhfrng giai doi).ll ac li~t nhat ba da vugt qua, lu6n la h;:iu phuong vfrng ch~c cua cac
con dang a chien truiYng.
+ Cac d:9ng tU "nhen", "u", "chua" da khofug d:inh y chi, ban linh song cia ba, cling
An dv "rn9t ng<;>n lua" rung ket cau song hanh.
la cua nhfrng nguoi ph1,1 nfr Vi~t Nam.
Bep lua cua bacon dugc nhen len b6i ngan lua cua tlnh yeu !huang am ap, cia ni'em tin
vfrng ben, cia sue song hilt di~t.
->Thong qua nhfrng suy ng&m ve hlnh imh Mp lua, tac gia da khofug dinh va nggi ca
ve d<;p fan tao, nhik ni).i, day yeu !huang cua bit hi~n len lap limh nhu m9t thu imh sang
di~ukl.
4. Nhung suy ngiirn cua nguoi chau v'e bil va ynghia hinh tuqng be'p lira
- Bep lua chinh la th6i quen yeu !huang cua bil: ca CUQC doi bil d;:iy s6rn nh6rn bep
lua. Lua lu6n chay trong bep cling tugng trung cho S\1' am cling trong rn9t gia dlnh. Tu
xua nguOi phv nu Vi~t Nam lu6n dugc g9i Ia nguoi "gifr lua" cho ng6i nha, cham s6c
gia dlnh tU bfra earn rnanh ao.
- Di~p tU "nh6m" dugc l~p lO).i 4lan: the'hi~n cap d(\ tang lien cua tlnh cam.
Trang 109
 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10

Nhom bep ltra ap iu nang dugm: tinh cam CUa bil am ap, fl,l'C chay nhu ng<;m ltra. Nhom bep ltra ap iu nang dugm: tinh cam CUa bil am ap, fl,l'C chay nhu ng<;m ltra.
+ Nhom niem yeu thuong, khoai siln ngqt bui: ba d(ly eMu biet yeu thuong, yeu tu + Nhom niem yeu thuong, khoai siln ngqt bui: ba d(ly eMu biet yeu thuong, yeu tu
nhung kho khan lam nen con nguoi, yeu lang xom que huang. nhung kho khan lam nen con nguoi, yeu lang xom que huang.
+ Nhom ni'em x6i g(lo m6i, se chung vui: bit d(ly chau biet se chia + Nhom ni'em x6i g(lo m6i, se chung vui: bit d(ly chau biet se chia
+ Nhom d~y ca nhfrng tiim tinh tuoi nho: bit gop ph'an boi d~p len tiim han chau. + Nhom d~y ca nhfrng tiim tinh tuoi nho: bit gop ph'an boi d~p len tiim han chau.
- Cau cam than "Oi ky lq va thieng lieng - bep Ural" the' hi~n hinh anh binh di rna cao - Cau cam than "Oi ky lq va thieng lieng - bep Ural" the' hi~n hinh anh binh di rna cao
quy, than thu6c rna 1(1 ki nho vao ban tay bit, nha tinh yeu ella ba. quy, than thu6c rna 1(1 ki nho vao ban tay bit, nha tinh yeu ella ba.
5. Hinh anh bep lira theo chan chitu di muon noi 5. Hinh anh bep lira theo chan chitu di muon noi
- Dong tho "Cia cluiu aii ai xa. C6 ng9n kh6i triim tiiU" co dau cham giUa dong dugc ng~t - Dong tho "Cia cluiu aii ai xa. C6 ng9n kh6i triim tiiU" co dau cham giUa dong dugc ng~t
thilnh hai diu da khep l(li dong hoi tu6ng. thilnh hai diu da khep l(li dong hoi tu6ng.
- Di~p tU tr8.m", c6" ke't hqp v6i thU phcip li~t ke "kh6i tram t3.u", "llra tram nha", - Di~p tU tr8.m", c6" ke't hqp v6i thU phcip li~t ke "kh6i tram t3.u", "llra tram nha",
11 11 11 11

"niem vui tram nga". Cho thay nguoi eMu dii co nhung thay doi 16n trong cu6c doi, da "niem vui tram nga". Cho thay nguoi eMu dii co nhung thay doi 16n trong cu6c doi, da
tim dugc bao niem vui m6i. tim dugc bao niem vui m6i.
- "Sam mai nay, ba nh6m bep len chua?": diu hoi tu tU cuoi bid vl'in co ba va hinh anh - "Sam mai nay, ba nh6m bep len chua?": diu hoi tu tU cuoi bid vl'in co ba va hinh anh
bep lua. Du CUQC song co hi~n d(li, thay doi den dau nguoi eMu vl'in kh6ng the quen bep lua. Du CUQC song co hi~n d(li, thay doi den dau nguoi eMu vl'in kh6ng the quen
hinh anh bep lua. Khiing djnh dua eMu kh6ng the quen dugc ngqn lua ella ba, tam long hinh anh bep lua. Khiing djnh dua eMu kh6ng the quen dugc ngqn lua ella ba, tam long
dum bqc, ap iu ella ba. Ngqn lua ay dii thanh ki ni~m am long, thilnh niem tin thieng dum bqc, ap iu ella ba. Ngqn lua ay dii thanh ki ni~m am long, thilnh niem tin thieng
lieng, kl di~u nang bu&c nguoi eMu tren suot chifmg duang dai. lieng, kl di~u nang bu&c nguoi eMu tren suot chifmg duang dai.
--> Kho tho chua d1,1'11g d(lo li thuy chung, cao d"p bao doi cua nguoi Vi~t: "uong nu6c --> Kho tho chua d1,1'11g d(lo li thuy chung, cao d"p bao doi cua nguoi Vi~t: "uong nu6c
nh6 nguon". 8(10 li ay dugc nu6i du6ng 6 mi\i tam han con nguoi m thu& au tho, de roi nh6 nguon". 8(10 li ay dugc nu6i du6ng 6 mi\i tam han con nguoi m thu& au tho, de roi
nhu ch~p canh de mi\i nguoi bay cao, bay xa tren hilnh trinh cu 0c dai. nhu ch~p canh de mi\i nguoi bay cao, bay xa tren hilnh trinh cu 0c dai.
C. Bai t~p v~n d1,1ng C. Bai t~p v~n d1,1ng
Bili 1. D 0ng hili 8qc- hieu Bili 1. D 0ng hili 8qc- hieu
8qc do(ln trich va tra loi cac cau hoi du&i day: 8qc do(ln trich va tra loi cac cau hoi du&i day:
Cia chdu aii ai xa. C6 ng9n kh6i triim tiiU Cia chdu aii ai xa. C6 ng9n kh6i triim tiiU
C6 lua tram nha, niem vui triim nga C6 lua tram nha, niem vui triim nga
Nhu:ng vdn chdng luc nao quen nhdc nhb: Nhu:ng vdn chdng luc nao quen nhdc nhb:
- Sam mai nay, bi'l nh6m bep len chua? ... - Sam mai nay, bi'l nh6m bep len chua? ...
(Bep l!i·a, Biing Vi~t, (Bep l!i·a, Biing Vi~t,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Ciu 1. 8o<:~n tho tren trich trong bai tho nao? Tac gia la ai? Neu hoan canh ra doi etta Ciu 1. 8o<:~n tho tren trich trong bai tho nao? Tac gia la ai? Neu hoan canh ra doi etta
hili tho do. hili tho do.
Ciu 2. 8o<:~n tho ggi len trong em den truyen thong dqo li nao cua dan t 0c? Ciu 2. 8o<:~n tho ggi len trong em den truyen thong dqo li nao cua dan t 0c?
Ciu 3. Chi ra va phan tich tac dvng cua bi~n phap tu tlr co trong do(lll tho. Ciu 3. Chi ra va phan tich tac dvng cua bi~n phap tu tlr co trong do(lll tho.
Ciu 4. B~ng m6t do<:~n van tong- philn- hgp khoimg 12 cau co su d1,1ng each dik tn,rc Ciu 4. B~ng m6t do<:~n van tong- philn- hgp khoimg 12 cau co su d1,1ng each dik tn,rc
tiep, trinh bay cam nh~n cua em ve dO(Ill tho tren. tiep, trinh bay cam nh~n cua em ve dO(Ill tho tren.

Trang 11!1 Trang 11!1

 Huang diin giiti Huang diin giiti
Cau 1. Bai tho Bep lira cua tac gia Bkg Vi~t Cau 1. Bai tho Bep lira cua tac gia Bkg Vi~t
Hoim citnh sang tac: Bai tho dugc sang tac vao nam 1963, khi tac gia dang Ia sinh vien Hoim citnh sang tac: Bai tho dugc sang tac vao nam 1963, khi tac gia dang Ia sinh vien
ngitnh Lui;it 6 nuoc ngoai (Lien Xo cii), in trong ti;ip Huang cay- Bep lit:a. ngitnh Lui;it 6 nuoc ngoai (Lien Xo cii), in trong ti;ip Huang cay- Bep lit:a.
Cau 2. Do(lll tho gQ'i nh~c den truyen thong "uong nuoc nh& nguon" a'ta nguOi Vi~t Nam. Cau 2. Do(lll tho gQ'i nh~c den truyen thong "uong nuoc nh& nguon" a'ta nguOi Vi~t Nam.
Cau 3. Phep li~t ke ket hgp di~p til: c6 ngQn kh6i tram tau, lua tram nha, ni'em vui Cau 3. Phep li~t ke ket hgp di~p til: c6 ngQn kh6i tram tau, lua tram nha, ni'em vui
tramnga. tramnga.
Cau 4. Gi&i thi~u khoii quat ve xuat xu, vi tri do(ln trich va van de nghi lui;in. Cau 4. Gi&i thi~u khoii quat ve xuat xu, vi tri do(ln trich va van de nghi lui;in.
-Dong tho dau dugc ng~t thitnh hai cau de ggi den S\1 chay troi cua thOi gian (til bon -Dong tho dau dugc ng~t thitnh hai cau de ggi den S\1 chay troi cua thOi gian (til bon
tuoi, tam tuoi den !tic truong thanh) va S\1 bien doi cua khong gian (tt'r can bep rua ba tuoi, tam tuoi den !tic truong thanh) va S\1 bien doi cua khong gian (tt'r can bep rua ba
den nhfrng khoang troi r9ng 16n). den nhfrng khoang troi r9ng 16n).
- Di~p til "tram" mora m9t the gioi r9ng 16n voi bao di'eu moi me. - Di~p til "tram" mora m9t the gioi r9ng 16n voi bao di'eu moi me.
- Di~p til "c6" ket hgp voi thu phoip li~t ke: - Di~p til "c6" ket hgp voi thu phoip li~t ke:
+ Cho thay nguoi eMu da co nhfrng thay doi 16n trong cu9c dOi, da tim thay dugc + Cho thay nguoi eMu da co nhfrng thay doi 16n trong cu9c dOi, da tim thay dugc
bao nfem vui m6i. bao nfem vui m6i.
+ Khkg djnh dua chau khong the quen dugc ngQn lua a'ta ba, tam long dum bQc, ap + Khkg djnh dua chau khong the quen dugc ngQn lua a'ta ba, tam long dum bQc, ap
iu a'ta ba. NgQn lua ay da tro thanh ki ni~m am long, thanh ni'em tin thieng lieng, kl di~u iu a'ta ba. NgQn lua ay da tro thanh ki ni~m am long, thanh ni'em tin thieng lieng, kl di~u
nang bu6c chan chau tren suot chi;lng du6ng dai. nang bu6c chan chau tren suot chi;lng du6ng dai.
- Danh gia khoii quat: - Danh gia khoii quat:
+ Do(ln tho da cho thay S\l' tru6ng thitnh va tinh cam a'ta nguOi chau doi voi ba. + Do(ln tho da cho thay S\l' tru6ng thitnh va tinh cam a'ta nguOi chau doi voi ba.
-Qua do;,m tho da thehi~n truyen thong d(lo li tot dl;'p til ngim dOi a'ta dan t9c, truyen -Qua do;,m tho da thehi~n truyen thong d(lo li tot dl;'p til ngim dOi a'ta dan t9c, truyen
thong "uong nu6c nh6 nguon". thong "uong nu6c nh6 nguon".
Biti 2. D(lng biti NLXH Biti 2. D(lng biti NLXH
Pharr tich do(ln tho sau de thay dugc dong hoai ni~m d!;'p de cua nguoi eMu ve tuoi Pharr tich do(ln tho sau de thay dugc dong hoai ni~m d!;'p de cua nguoi eMu ve tuoi
tho song ben ba. tho song ben ba.
"Lfjn afjn aiJi bii biel may ndng mua "Lfjn afjn aiJi bii biel may ndng mua
May ch1:1c nam roi, den tfjn biiy gi& May ch1:1c nam roi, den tfjn biiy gi&
Bii v&n giii: th6i quen dfjy s6m Bii v&n giii: th6i quen dfjy s6m
Nh6m bep liea ap iu nang dtrQ'm Nh6m bep liea ap iu nang dtrQ'm
Nh6m niem yeu thuang, khoai sdn ngpt bid Nh6m niem yeu thuang, khoai sdn ngpt bid
Nh6m noi xoi gqo m6i se chung vui Nh6m noi xoi gqo m6i se chung vui
Nh6m dfjy cd nhii:ng tiim tinh tu81 nhb Nh6m dfjy cd nhii:ng tiim tinh tu81 nhb
Oi ki lq vii thii!ng lieng- bep Uea! Oi ki lq vii thii!ng lieng- bep Uea!

Gi& eMu aii ai xa. C6 ngpn kh6i tram tau Gi& eMu aii ai xa. C6 ngpn kh6i tram tau
C6 lit:a tram nha, niem vui tram ngd C6 lit:a tram nha, niem vui tram ngd

Trang 111 Trang 111

·--- ·---
 CAP Toe 789+ THI vAo'
LOP 10
- - - --- -- ----------- -- ---- - -- _____ " ___ " ________ " _____ " ______________ ""-- -- -·----- --·------- --------- ----- -· CAP Toe 789+ THI vAo'
LOP 10
- - - --- -- ----------- -- ---- - -- _____ " ___ " ________ " _____ " ______________ ""-- -- -·----- --·------- --------- ----- -·
Nhung vfin chdng luc niw quen nhiic nhiY: Nhung vfin chdng luc niw quen nhiic nhiY:
- Sam mai nay ba nh6m bep len chua? . .. - Sam mai nay ba nh6m bep len chua? . ..
(Be~1 lz/·a. B.kg Vi~t, (Be~1 lz/·a. B.kg Vi~t,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)

Huang di!n ghH Huang di!n ghH

1. Gi6i thi~u chung 1. Gi6i thi~u chung
- Gi&i thi~u hk gia, tac pham, trich dii.n do<m tho. - Gi&i thi~u hk gia, tac pham, trich dii.n do<m tho.
- Gi&i thi~u van d'€> can nghi lu~: Nhfrng suy nghi sau sil.c ve nguoi bit kinh yeu, ve - Gi&i thi~u van d'€> can nghi lu~: Nhfrng suy nghi sau sil.c ve nguoi bit kinh yeu, ve
bep lila va niem thuang nh& cua eMu. bep lila va niem thuang nh& cua eMu.
2. Ph an tich 2. Ph an tich
a. Kluii quat chung a. Kluii quat chung
- Bill tho da gqi l<;ti nhfrng ki ni~m day xuc di;>ng ve nguoi bit va tinh bit eMu dong - Bill tho da gqi l<;ti nhfrng ki ni~m day xuc di;>ng ve nguoi bit va tinh bit eMu dong
thai the hi~n long kinh yeu, tran tr0ng va biet an cua nguoi eMu doi v&i bit. thai the hi~n long kinh yeu, tran tr0ng va biet an cua nguoi eMu doi v&i bit.
- Do<;tn tho cuoi cua bai tho la dong hoi tu6ng cua nguoi eMu ve CUQC d&i 1~ d~n, - Do<;tn tho cuoi cua bai tho la dong hoi tu6ng cua nguoi eMu ve CUQC d&i 1~ d~n,
gian kh6 clia bit. Sv hoi tuemg duqc biit dau til cam nh~n cua nguoi eMu ve CUQC doi bit, gian kh6 clia bit. Sv hoi tuemg duqc biit dau til cam nh~n cua nguoi eMu ve CUQC doi bit,
ve bep lila. Til d6 de nguoi cha.u suy nghi ve tinh cam gia dlnh, tinh lang nghia x6m, ve bep lila. Til d6 de nguoi cha.u suy nghi ve tinh cam gia dlnh, tinh lang nghia x6m,
tinh yeu que huang, dat nu6c. tinh yeu que huang, dat nu6c.
b. Nlulug suy nglim ve lnl vii ldnh imh bep ltla b. Nlulug suy nglim ve lnl vii ldnh imh bep ltla
- Tam cau tho 6 dau kho tho Ia nhfrng suy nghi sau sil.c cua dua eMu ve nguoi ba - Tam cau tho 6 dau kho tho Ia nhfrng suy nghi sau sil.c cua dua eMu ve nguoi ba
kinh yeu, ve bep lila. Til nhfrng ki ni~m hoi tu<'mg ve tuoi tho va bit, nguoi eMu suy kinh yeu, ve bep lila. Til nhfrng ki ni~m hoi tu<'mg ve tuoi tho va bit, nguoi eMu suy
ngi'lm ve CUQC dai va le song cua ba. HJnh anh bit luon gi\n lien VOi hinh anh bep lila, ngi'lm ve CUQC dai va le song cua ba. HJnh anh bit luon gi\n lien VOi hinh anh bep lila,
ng0 n lila. C6 the n6i ba la "nguai nh6m lila", l<;ti cling Ia nguai giu cho ng 0n lila lu6n ng0 n lila. C6 the n6i ba la "nguai nh6m lila", l<;ti cling Ia nguai giu cho ng 0n lila lu6n
am n6ng va toa sang trong gia dlnh. Hlnh imh bit cang hi~n ro net C\1 the v&i nhfmg am n6ng va toa sang trong gia dlnh. Hlnh imh bit cang hi~n ro net C\1 the v&i nhfmg
pham chat cao quy: Ba tan tao, emu thuang chju kh6, li;ing le hi sinh ca m9t doL pham chat cao quy: Ba tan tao, emu thuang chju kh6, li;ing le hi sinh ca m9t doL
+ "L~n di).n"' "ni\ng mua" Ia nhung tU lay bieu cam gqi ra CUQC doi gian nan, vat va + "L~n di).n"' "ni\ng mua" Ia nhung tU lay bieu cam gqi ra CUQC doi gian nan, vat va
cua ba. Cvm til "may chvc nam" ket hqp v6i ph6 til "ti).n", "viln" chi thai gian dai. Trong cua ba. Cvm til "may chvc nam" ket hqp v6i ph6 til "ti).n", "viln" chi thai gian dai. Trong
suot thai gian ay aen nay "ba vi'ln giU th6i quen di).y s6m". "di).y s&m" Ia "th6i quen" suot thai gian ay aen nay "ba vi'ln giU th6i quen di).y s6m". "di).y s&m" Ia "th6i quen"
nhung day kh6ng phili la th6i quen v6 thtfC mala trong y th!'rc cua ba. Til "giu" da kh&ng nhung day kh6ng phili la th6i quen v6 thtfC mala trong y th!'rc cua ba. Til "giu" da kh&ng
dinh dieu d6. dinh dieu d6.
+ Tac gia sil dvng di~p ngu "nh6m" v6i nhfrng y nghia kh;k nhau, bOi dil.p cao them, + Tac gia sil dvng di~p ngu "nh6m" v6i nhfrng y nghia kh;k nhau, bOi dil.p cao them,
toa sang dan dan: Til nh6m bep lila de xua tan thai tiet gia l<;tnh den nu6i du6ng "niem toa sang dan dan: Til nh6m bep lila de xua tan thai tiet gia l<;tnh den nu6i du6ng "niem
yeu thuang"; khoi d~y tlnhx6m langva thil.p sang hoili bao, u6c mo tuoi tre ... Nhu vi[ty, yeu thuang"; khoi d~y tlnhx6m langva thil.p sang hoili bao, u6c mo tuoi tre ... Nhu vi[ty,
bit "nh6m lila" dau chi b.kg nhien li~u 6 ben ngoili ma b.kg ca tam long "ap iu nong duqm". bit "nh6m lila" dau chi b.kg nhien li~u 6 ben ngoili ma b.kg ca tam long "ap iu nong duqm".
+ Nha tho da cam nh~ duqc trong hlnh imh bep lila b\nh dj, than thui;>c SlJ' ky di~u, + Nha tho da cam nh~ duqc trong hlnh imh bep lila b\nh dj, than thui;>c SlJ' ky di~u,

thieng lieng: "Oi lei lq va thieng lieng- bep lim". thieng lieng: "Oi lei lq va thieng lieng- bep lim".

Trang 112 Trang 112

 + Bep lua lu6n di rung hinh anh nguOi bit- nguai ph1,1 nu Vi~t Narn muon thuo v&i
ve dt;p tao tan, nh~n n(li va day yeu thuong. Bep lua Ia tinh ba ii'rn n6ng. Bep lira Ia tay ba
cham chut. Bep lira gi\n v&i nhfrng gian kho ctiri ba, ...
- Bep lua va hlnh anh nguai ba than yeu cta tro thanh rn(lt rnanh tarn hon, rn(lt phan
ki uc kh6ng the thieu trong dai song tinh than cua eMu.
c. Kho' tha cuifi the'hi~n m(it each aiim thifm tinh thu:aug nh6, long kinh yi!u, bitt au cua
chau vai ba.
- Sau cau tho tv su "Cia chau cta cti xa", y tho rna ra 6 cac chi'eu kh6ng gian, thai gian,
cam xl1c nhO di~p ill "tram" trong ca'u trllcli~tke "kh6i tram tau", "lUa tramnh£t", "ni'em
vui tram nga". Chau cta cti xa, biet nhieu, hieu nhieu cu(lc ctOi ct6i thay theo huang th~t
vui, th~t dt;p ...
- Tu "nhtmg" rnang y nghia khfug djnh, ct6 Ia lai hua dinh ninh r&ng du 6 nai dau
chau vk kh6ng quen qua khu, kh6ng ngu6i nh& bit, nh& rn(lt thai au tho gian nan ct6i
kho rna am ap nghia tinh. Do Ia d<to ly uong nu&c nho nguon, Ia tinh earn thuy chung
tot dt;p ctia con nguai Vi~t Nam xua nay ...
3. Diinh gia chung
- Mo ra va khep l<ti b&ng hinh anh "bep lua" vua thuc vua mang y nghia bieu tugng,
cam xuc d<tt diJ.O, lai tho tha thiet, hinh tuqng tho d(lc dao, ... biti tho Ia dong hOi tu<'mg,
suy tu6ng cua nguoi chau ve nhfrng nam thang tuoi tho ctuqc song ben bit. Qua ct6, nha
tho ngqi ca due hi sinh, su tan tao va tinh yeu thuong bao Ia rua bit; dong thai b(lc I(\ n6i
thuong nh&, long kinh yeu va biet on v6 h(ln cua minh v&i bit rung Ia v&i gia dinh, que
huong, ctat nu&c.
T A.P Tlj LUY~N:
Be'p lira
https:l/onluyen.app.link/beplua
Trang 113
+ Bep lua lu6n di rung hinh anh nguOi bit- nguai ph1,1 nu Vi~t Narn muon thuo v&i
ve dt;p tao tan, nh~n n(li va day yeu thuong. Bep lua Ia tinh ba ii'rn n6ng. Bep lira Ia tay ba
cham chut. Bep lira gi\n v&i nhfrng gian kho ctiri ba, ...
- Bep lua va hlnh anh nguai ba than yeu cta tro thanh rn(lt rnanh tarn hon, rn(lt phan
ki uc kh6ng the thieu trong dai song tinh than cua eMu.
c. Kho' tha cuifi the'hi~n m(it each aiim thifm tinh thu:aug nh6, long kinh yi!u, bitt au cua
chau vai ba.
- Sau cau tho tv su "Cia chau cta cti xa", y tho rna ra 6 cac chi'eu kh6ng gian, thai gian,
cam xl1c nhO di~p ill "tram" trong ca'u trllcli~tke "kh6i tram tau", "lUa tramnh£t", "ni'em
vui tram nga". Chau cta cti xa, biet nhieu, hieu nhieu cu(lc ctOi ct6i thay theo huang th~t
vui, th~t dt;p ...
- Tu "nhtmg" rnang y nghia khfug djnh, ct6 Ia lai hua dinh ninh r&ng du 6 nai dau
chau vk kh6ng quen qua khu, kh6ng ngu6i nh& bit, nh& rn(lt thai au tho gian nan ct6i
kho rna am ap nghia tinh. Do Ia d<to ly uong nu&c nho nguon, Ia tinh earn thuy chung
tot dt;p ctia con nguai Vi~t Nam xua nay ...
3. Diinh gia chung
- Mo ra va khep l<ti b&ng hinh anh "bep lua" vua thuc vua mang y nghia bieu tugng,
cam xuc d<tt diJ.O, lai tho tha thiet, hinh tuqng tho d(lc dao, ... biti tho Ia dong hOi tu<'mg,
suy tu6ng cua nguoi chau ve nhfrng nam thang tuoi tho ctuqc song ben bit. Qua ct6, nha
tho ngqi ca due hi sinh, su tan tao va tinh yeu thuong bao Ia rua bit; dong thai b(lc I(\ n6i
thuong nh&, long kinh yeu va biet on v6 h(ln cua minh v&i bit rung Ia v&i gia dinh, que
huong, ctat nu&c.
T A.P Tlj LUY~N:
Be'p lira
https:l/onluyen.app.link/beplua
Trang 113
 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10 CAP Toe 789+ THI vAo UJP 10

BAI 5. ANH TRANG BAI 5. ANH TRANG

Nguyib Duy Nguyib Duy
A. Khai qual chung A. Khai qual chung
1. Tac gia 1. Tac gia
- Nhit tho Nguyl\n Duy ten khai sinh Ia Nguyl\n Duy Nhu~, sinh nam 1948 t<;~i phuemg - Nhit tho Nguyl\n Duy ten khai sinh Ia Nguyl\n Duy Nhu~, sinh nam 1948 t<;~i phuemg
Dong v~, thanh pho Thanh Hm\. Dong v~, thanh pho Thanh Hm\.
- Lit nha tho chien si, tru&ng thitnh trong cu9c khang chien chong Mi. Ong duqc trao - Lit nha tho chien si, tru&ng thitnh trong cu9c khang chien chong Mi. Ong duqc trao
giitinhat CUQC thi tho cua ba.o VanngM nam 1972-1973. giitinhat CUQC thi tho cua ba.o VanngM nam 1972-1973.
- Tho 6ng c6 net dung dj, hon nhien trong sang va giau chat trfr tinh, thuemg mang - Tho 6ng c6 net dung dj, hon nhien trong sang va giau chat trfr tinh, thuemg mang
mau s~c triet li. mau s~c triet li.
2. T<i.c ph.im 2. T<i.c ph.im
a. Hoiin e<inh sang hie a. Hoiin e<inh sang hie
- Biti tho sang tac nam 1978, ba nam sau ngay mfen Nam duqc hoitn toitn giai ph6ng, - Biti tho sang tac nam 1978, ba nam sau ngay mfen Nam duqc hoitn toitn giai ph6ng,
dat nu6c duqc thong nhat. Lltc nay t<l.c gia dang song va lam vi~c t<;~i thanh pho Ho Chi dat nu6c duqc thong nhat. Lltc nay t<l.c gia dang song va lam vi~c t<;~i thanh pho Ho Chi
Minh - noi d6 thi c6 CUQC song ti~n nghi hi~n d<;~i. Tac pham duqc in trong t(lp tho Anh Minh - noi d6 thi c6 CUQC song ti~n nghi hi~n d<;~i. Tac pham duqc in trong t(lp tho Anh
triing nam 1978. T(lp tho duqc ti;ing giiii A cua H9i Nhit van Vi~t Nam nam 1984. triing nam 1978. T(lp tho duqc ti;ing giiii A cua H9i Nhit van Vi~t Nam nam 1984.
b. Trqng tam kie"n thu·c b. Trqng tam kie"n thu·c
* N9i dung * N9i dung
- V6i giong di~u tam tinh, bai tho nhu Ia m9t loi tam sv cua tac gia ve nhfrng nam - V6i giong di~u tam tinh, bai tho nhu Ia m9t loi tam sv cua tac gia ve nhfrng nam
thang gian kho da di qua v6i nhfrng tinh cam binh di va hien h(lu. thang gian kho da di qua v6i nhfrng tinh cam binh di va hien h(lu.
- Dong thai bai tho con gui g~m den chung ta ve m9t thai d9 song tich eve: "uong - Dong thai bai tho con gui g~m den chung ta ve m9t thai d9 song tich eve: "uong
nu6c nh6 nguOn." nu6c nh6 nguOn."
* Ngh~ thu(lt * Ngh~ thu(lt
- Ket hqp hili hoa, tv nhien gifra tv sv va trfr tinh. - Ket hqp hili hoa, tv nhien gifra tv sv va trfr tinh.
- Giang tho tam tinh bkg the tho nam chfr. - Giang tho tam tinh bkg the tho nam chfr.
- Nhip tho khi tr6i chay, tv nhien, nhip nhitng theo loi ke, khi thl ngan nga, thiet tha, - Nhip tho khi tr6i chay, tv nhien, nhip nhitng theo loi ke, khi thl ngan nga, thiet tha,
xuc d9ng (kho 5), !lie lqi tram l~g bieu hi~n thai d9 suy tu (kho cuoi). xuc d9ng (kho 5), !lie lqi tram l~g bieu hi~n thai d9 suy tu (kho cuoi).
- Ket di'u, giqng di~u cua bai tho c6 tac dvng lam noi b~t chu de, t'i'O nen tinh chan - Ket di'u, giqng di~u cua bai tho c6 tac dvng lam noi b~t chu de, t'i'O nen tinh chan
thvc, chan thanh. thvc, chan thanh.
- Su dvngnhieu bi~n phap tu ttr: So sanh, li~tke, nhanhoa, di~p ngfr, an dv, doi 1(\p .... - Su dvngnhieu bi~n phap tu ttr: So sanh, li~tke, nhanhoa, di~p ngfr, an dv, doi 1(\p ....
B. Tim B. Tim
1. Y nghla nhan d'e 1. Y nghla nhan d'e
- Anh triing kh6ng chi Ia ve d"p cua thien nhien, dat nu6c binh dj, hi'en h(lu rna n6 con - Anh triing kh6ng chi Ia ve d"p cua thien nhien, dat nu6c binh dj, hi'en h(lu rna n6 con
Ia m9t thu anh sang di~u ki (doi v6i nhan v(lt tru tinh trong bai tho, d6la nghla tinh d"p Ia m9t thu anh sang di~u ki (doi v6i nhan v(lt tru tinh trong bai tho, d6la nghla tinh d"p
de cua qua khu). Anh sang ay co the len Ioi vao nhfrng g6c khuat trong tiim hon con de cua qua khu). Anh sang ay co the len Ioi vao nhfrng g6c khuat trong tiim hon con
nguoi va thuc tinh con nguoi nh~n ra nhfrng di'eu sai tr<ii. Anh sang cua vang trang ay nguoi va thuc tinh con nguoi nh~n ra nhfrng di'eu sai tr<ii. Anh sang cua vang trang ay

Trang 114 Trang 114

con hu&ng con nguOi ta den v6i nhfrng le song cao d<;p, le song "uong nuoc nho nguon"'
an nghia, thliy chung ci:tng qua khu. 86 chinh lay nghia cua bai tho duqc Nguy~n Duy
glii gi\.m qua nhan de Anh trang.
2. Cam nghi v~ vang !rang qua khu
- V"ang trang giin v6i tuoi tho tren mi\t khong gian bao la (song voi dong, song, be).
- Trang gi\.n voi nhfrng nam thang quill ngi16 rtmg.
- Vilng trang la tri ki, tlnh nghia. Trang v6i nguoi d<;p de, an tlnh, gi\.n voi h(lnh phuc
va gian lao cua mi\i con nguoi, cua dat nuoc.
- Di~p tU "v6i" duqc li;ip l(li ba ran cang to d~m them S\l' gil.n b6 chan hoa cua con
nguoi voi thien nhien, v6i nhiing tuai d<;p cia tuoi tho.
- Tu "ng&" 6 dau diu tho nhu bao truoc m 0t tlnh huong, mi\t sv chuyen bien bat ngo
trong diu chuy~n cling nhu trong tlnh cam giua con ngu6i va vang trang.
-+ Trong qua khu, diiu hoan cimh day kh6 khan, khiic nghi~t, vang trang trong qua
khu khong nhiing tr6 thanh bgn tri ki, rna da tr6 thitnh "vang triing tlnh nghfa" bieu tuqng
cho qua khu nghia tlnh.
3. Cam nghi v~ v'iing triing hi~n l(li
- Chien tranh ket thuc, dat nuoc hOa blnh, hoan canh song c6 nhi'eu thay d6i. Nguoi
Hnh til gia nui rfrng tr6 ve voi thanh pho noi do thi hi~n d(li, song sung tile.
- Hlnh anh hoan dv "dnh aifn cua guang"- to d~m CUQC song day du ti~n nghi, khep
kin trong can phong hi~n d(li, xa roi thien nhien.
- Bi~n phap nhan h6a, so sanh: "Viing trang ai qua ngii I nhu ngui'ri dung qua aui'rng" tra
thanh "nguai dung qua auang" ...... Anh trang luc nay nhu mi\t nguoi dung qua duong, xa
1(1, khong quen biet. Con nguoi tho a, l(lnh nh(lt, bi\i b(lc voi trang, coi vang trang nhu
mi\t nguOi xa 1(1.
...... Kh6 tho 3 mang mi\t y nghla khill quat: Khi hoan canh song thay d6i thl con nguoi
ta c6 the' phan bi\i l(li chinh mlnh, d~ dang liing quen di nhfrng gian kho, nh<;>c nhim cia
mi\t thOi da qua. Song, cal S\]' quen ay ciing la le thuang tlnh boi nhfrng lo toan thuang
nh~t tU CUQC song.
- Con nguOi gi;ip l(li vang trang trong mi\t tlnh hu6ng bat ngo:
+ Tlnh hu6ng: mat di~n, phong toi om, con nguOi vi\i vii di tim nguon song "v(ii bqt
tung cua s6'" va anh trang hi~n len bat ngo: mi\t vang trang tron day, v<;n nguyen.
+ Phep dao ngii til lay "thlnh llnh", "a(jt ng(jt" duqc dua len dau ci\u: nhan mgnh sv
vi~c bat ng6la mat di~n.
-> Kho tho thtr 4 ke l(li tJnh huong g(ip l(li nguffi b(ln - vang trang Xlfa gifta CUQC song
hoi hit hom nay, tiim han con nguoi duqc danh thuc, tri\i d~y va cam xuc. Day lit kh6
Trang 115
con hu&ng con nguOi ta den v6i nhfrng le song cao d<;p, le song "uong nuoc nho nguon"'
an nghia, thliy chung ci:tng qua khu. 86 chinh lay nghia cua bai tho duqc Nguy~n Duy
glii gi\.m qua nhan de Anh trang.
2. Cam nghi v~ vang !rang qua khu
- V"ang trang giin v6i tuoi tho tren mi\t khong gian bao la (song voi dong, song, be).
- Trang gi\.n voi nhfrng nam thang quill ngi16 rtmg.
- Vilng trang la tri ki, tlnh nghia. Trang v6i nguoi d<;p de, an tlnh, gi\.n voi h(lnh phuc
va gian lao cua mi\i con nguoi, cua dat nuoc.
- Di~p tU "v6i" duqc li;ip l(li ba ran cang to d~m them S\l' gil.n b6 chan hoa cua con
nguoi voi thien nhien, v6i nhiing tuai d<;p cia tuoi tho.
- Tu "ng&" 6 dau diu tho nhu bao truoc m 0t tlnh huong, mi\t sv chuyen bien bat ngo
trong diu chuy~n cling nhu trong tlnh cam giua con ngu6i va vang trang.
-+ Trong qua khu, diiu hoan cimh day kh6 khan, khiic nghi~t, vang trang trong qua
khu khong nhiing tr6 thanh bgn tri ki, rna da tr6 thitnh "vang triing tlnh nghfa" bieu tuqng
cho qua khu nghia tlnh.
3. Cam nghi v~ v'iing triing hi~n l(li
- Chien tranh ket thuc, dat nuoc hOa blnh, hoan canh song c6 nhi'eu thay d6i. Nguoi
Hnh til gia nui rfrng tr6 ve voi thanh pho noi do thi hi~n d(li, song sung tile.
- Hlnh anh hoan dv "dnh aifn cua guang"- to d~m CUQC song day du ti~n nghi, khep
kin trong can phong hi~n d(li, xa roi thien nhien.
- Bi~n phap nhan h6a, so sanh: "Viing trang ai qua ngii I nhu ngui'ri dung qua aui'rng" tra
thanh "nguai dung qua auang" ...... Anh trang luc nay nhu mi\t nguoi dung qua duong, xa
1(1, khong quen biet. Con nguoi tho a, l(lnh nh(lt, bi\i b(lc voi trang, coi vang trang nhu
mi\t nguOi xa 1(1.
...... Kh6 tho 3 mang mi\t y nghla khill quat: Khi hoan canh song thay d6i thl con nguoi
ta c6 the' phan bi\i l(li chinh mlnh, d~ dang liing quen di nhfrng gian kho, nh<;>c nhim cia
mi\t thOi da qua. Song, cal S\]' quen ay ciing la le thuang tlnh boi nhfrng lo toan thuang
nh~t tU CUQC song.
- Con nguOi gi;ip l(li vang trang trong mi\t tlnh hu6ng bat ngo:
+ Tlnh hu6ng: mat di~n, phong toi om, con nguOi vi\i vii di tim nguon song "v(ii bqt
tung cua s6'" va anh trang hi~n len bat ngo: mi\t vang trang tron day, v<;n nguyen.
+ Phep dao ngii til lay "thlnh llnh", "a(jt ng(jt" duqc dua len dau ci\u: nhan mgnh sv
vi~c bat ng6la mat di~n.
-> Kho tho thtr 4 ke l(li tJnh huong g(ip l(li nguffi b(ln - vang trang Xlfa gifta CUQC song
hoi hit hom nay, tiim han con nguoi duqc danh thuc, tri\i d~y va cam xuc. Day lit kh6
Trang 115
 cAP Toe 789+ THI vAo UJP 10 cAP Toe 789+ THI vAo UJP 10

tho quan trong trong cilu m loan hili, Ia sv chuyen bien c6 y nghia bu6c ngo~t trong tho quan trong trong cilu m loan hili, Ia sv chuyen bien c6 y nghia bu6c ngo~t trong
mach cam XllC, gop phan b(\c ](\ tu luang Va ffiO ra nhfing suy ng~m Clla nha thO. mach cam XllC, gop phan b(\c ](\ tu luang Va ffiO ra nhfing suy ng~m Clla nha thO.
4. Niem suy tu cua tile gia va long cua vling !rang 4. Niem suy tu cua tile gia va long cua vling !rang
- Tam trqng, cu chi cua con nguiJi khi aoi difn v&i vang triing: - Tam trqng, cu chi cua con nguiJi khi aoi difn v&i vang triing:
+ Tu the "ngua mijt len nhin mijt": Ia tu the trvc tiep doi m~t + Tu the "ngua mijt len nhin mijt": Ia tu the trvc tiep doi m~t
+ Phep nhan h6a, t:U m~t thu hai chi v'il.ng tri'ing trim, d6 !a thien nhien hon nhien tuoi + Phep nhan h6a, t:U m~t thu hai chi v'il.ng tri'ing trim, d6 !a thien nhien hon nhien tuoi
mat, d6 con Ia qua khu b;;tn be tuoi d"P· mat, d6 con Ia qua khu b;;tn be tuoi d"P·
+So sanh, li~t ke, di~p ngfr, l~p cil'u m "nhu la aong la be'- nhu Ia song la rieng": dii'n ta +So sanh, li~t ke, di~p ngfr, l~p cil'u m "nhu la aong la be'- nhu Ia song la rieng": dii'n ta
dong hoai ni~m ua ve va con nguai thay !rang !a !hay nguai ban tri ki ngay nao. dong hoai ni~m ua ve va con nguai thay !rang !a !hay nguai ban tri ki ngay nao.
- Cau trl1c song hanh (nhu !a ... Ia), c(\ng v6i bi~n phap tu t:U so sanh (nhu), di~p ngfr - Cau trl1c song hanh (nhu !a ... Ia), c(\ng v6i bi~n phap tu t:U so sanh (nhu), di~p ngfr
(nhu Ia, Ia) va li~t ke (dong, be, song, rung), nhip tho don d~p. -> Gqi nh6 ve qua khu (nhu Ia, Ia) va li~t ke (dong, be, song, rung), nhip tho don d~p. -> Gqi nh6 ve qua khu
nghia tlnh, gian di rna cao d"P· nghia tlnh, gian di rna cao d"P·
- Trang triJn aay vi'mh vqnh c6 hai l6p nghia: - Trang triJn aay vi'mh vqnh c6 hai l6p nghia:
+ Nghia ta thvc ve sv Iron day lung llnh rna !rang, thien nhien vil ln,t vinh h&ng. + Nghia ta thvc ve sv Iron day lung llnh rna !rang, thien nhien vil ln,t vinh h&ng.
+ Nghia bieu tuqng: Trang tron vitnh vanh Ia hi~n di~n cho qua khu d"p de kh6ng + Nghia bieu tuqng: Trang tron vitnh vanh Ia hi~n di~n cho qua khu d"p de kh6ng
the phai mo. the phai mo.
- Hlnh itnh an d1,1, tu lay "vanh vanh" -> tuqng tnrng cho ve d"p cua qua khtr nghia - Hlnh itnh an d1,1, tu lay "vanh vanh" -> tuqng tnrng cho ve d"p cua qua khtr nghia
tinh, v~n tron day, tr0n v"n m~c cho con nguai thay doi, v6 tlnh. tinh, v~n tron day, tr0n v"n m~c cho con nguai thay doi, v6 tlnh.
- NgM thu~t doi, nhiln hoa, hinh itnh tho giau tinh bieu tuqng, ket hqp gifra tv sv va - NgM thu~t doi, nhiln hoa, hinh itnh tho giau tinh bieu tuqng, ket hqp gifra tv sv va
trfr tinh. -> Gqi den m(\t cal nhin nghiem khiic song cling day bao dung d(\ luqng. Sv im trfr tinh. -> Gqi den m(\t cal nhin nghiem khiic song cling day bao dung d(\ luqng. Sv im
l~ng ay khien cho nhan v~t trfr tlnh "gi~t mlnh" thuc tinh. l~ng ay khien cho nhan v~t trfr tlnh "gi~t mlnh" thuc tinh.
+ "Giijt minh" Ia cam giac va phil.n X;;t tam li c6 th~t cua m(\t nguoi biet suy nghi, chqt + "Giijt minh" Ia cam giac va phil.n X;;t tam li c6 th~t cua m(\t nguoi biet suy nghi, chqt
nh.\ln ra sv v6 tlnh, b;;tc beo, sv n6ng noi trong each song cua mlnh. Cal "giijt minh" cua nh.\ln ra sv v6 tlnh, b;;tc beo, sv n6ng noi trong each song cua mlnh. Cal "giijt minh" cua
sv an nan, tu trach, tu thay phai doi thay trong each song. Cal "giijt minh" tu nh~c nho sv an nan, tu trach, tu thay phai doi thay trong each song. Cal "giijt minh" tu nh~c nho
ban than kh6ng baa gia duqc lam nguai phan b(li qua khu, phan b<:\i thien nhien, silng ban than kh6ng baa gia duqc lam nguai phan b(li qua khu, phan b<:\i thien nhien, silng
bai hi~n lai rna coi re thien nhien. bai hi~n lai rna coi re thien nhien.
-> Cau tho cuoi mang y nghia nhiln van, cai gi~t mlnh thuc tinh cua con nguai tUng -> Cau tho cuoi mang y nghia nhiln van, cai gi~t mlnh thuc tinh cua con nguai tUng
b(\i bac tro nen dang trill tr0ng boi nh6 quen Ia le thu&ng tlnh, quan tr0ng Ia biet thuc b(\i bac tro nen dang trill tr0ng boi nh6 quen Ia le thu&ng tlnh, quan tr0ng Ia biet thuc
tinh luang tam. Day cling chinh Ia tinh triet ly d~m sau cua bai tho. tinh luang tam. Day cling chinh Ia tinh triet ly d~m sau cua bai tho.
C. Bill !~p d1,mg C. Bill !~p d1,mg
Bai 1. D""ng bai D9c- Bai 1. D""ng bai D9c-
Bi>i tho Anh tning cua Nguy~n Duykhiennguai d 0 c v6 cling xl1c d(\ng boinhling suy Bi>i tho Anh tning cua Nguy~n Duykhiennguai d 0 c v6 cling xl1c d(\ng boinhling suy
ngiim ve CUQC song Va nhfing lriet Ji nhan sinh sau S~C dtrc;YC di@n ta dung di nhu ](yj tam ngiim ve CUQC song Va nhfing lriet Ji nhan sinh sau S~C dtrc;YC di@n ta dung di nhu ](yj tam
tlnh, lai nh~c nho chan thanh, cam d(\ng. Mo dlm bai tho, tac gia viet: tlnh, lai nh~c nho chan thanh, cam d(\ng. Mo dlm bai tho, tac gia viet:
HOi nh6 song v&i aong HOi nh6 song v&i aong
v&i song roi v&i be' v&i song roi v&i be'

H6 H6
·--- ·---
hoi chien tranh 0' rung hoi chien tranh 0' rung
vang triing thimh tri lei vang triing thimh tri lei
(Anh trcmg, Nguyi"n Duy, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019) (Anh trcmg, Nguyi"n Duy, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Biti tho dugc viet theo the tho nao va hoan cimh ra d&i co gi di;ic bi~t? Cau 1. Biti tho dugc viet theo the tho nao va hoan cimh ra d&i co gi di;ic bi~t?
cau 2. Cling trong bai tha Anh tn'ing, c;k hinh ann_ dOng'', ''s0ng
!I
11
, ''be"', rUngll cOn
11
cau 2. Cling trong bai tha Anh tn'ing, c;k hinh ann_ dOng'', ''s0ng
!I
11
, ''be"', rUngll cOn
11

dugc nhiic l;;ti 6 m(\t kho tho kMc. Hay chep lqi chinh xac kho tho do va cho biet ynghla dugc nhiic l;;ti 6 m(\t kho tho kMc. Hay chep lqi chinh xac kho tho do va cho biet ynghla
cua cac hinh itnh nay trong m6i kho tho. cua cac hinh itnh nay trong m6i kho tho.
Ciiu 3. Cau tho cuoi cua kho tho tren, tac gia viet "vang trang thanh tri ki" Ciiu 3. Cau tho cuoi cua kho tho tren, tac gia viet "vang trang thanh tri ki"
a. Hay giai thich ngh'la til "tri ki". Vi sao con ngu&i va trang co the tro thitnh tri ki? a. Hay giai thich ngh'la til "tri ki". Vi sao con ngu&i va trang co the tro thitnh tri ki?
b. Gqi ten va phan tich hi~u qua ngh~ thuij.t clia bi~n pMp tutU dugc su dvng trong b. Gqi ten va phan tich hi~u qua ngh~ thuij.t clia bi~n pMp tutU dugc su dvng trong
cau tho tren. cau tho tren.
Cau 4. Khep lqi hili tho, Nguyi"n Duy viet: Cau 4. Khep lqi hili tho, Nguyi"n Duy viet:
Trang de triin vanh vqnh Trang de triin vanh vqnh
ke' chi nguiri vo tinh ke' chi nguiri vo tinh
dnh triing im phiing phdc dnh triing im phiing phdc
au cho ta giqt minh. au cho ta giqt minh.
Dva vao kho tho, hay viet m(\t do<).n van quy nqp khoimg 12 diu lam r6 nhfmg suy Dva vao kho tho, hay viet m(\t do<).n van quy nqp khoimg 12 diu lam r6 nhfmg suy
ng1\.m saU sil.c Va triet !i nhan sinh CUa nha tho qua hinh tugng trang, trong d011n van CO ng1\.m saU sil.c Va triet !i nhan sinh CUa nha tho qua hinh tugng trang, trong d011n van CO
su dvng cau phil djnh va phep noi de lien ket cau (gG~ch chan va chu thich). su dvng cau phil djnh va phep noi de lien ket cau (gG~ch chan va chu thich).
Huang d~n giai Huang d~n giai
Cau 1. Biti tho dugc viet theo the tho: nam chu Cau 1. Biti tho dugc viet theo the tho: nam chu
- Hoan citnh ra d&i clia bai tho kha di;ic bi~t khi hie nay t;k gia Nguyi"n Duy dang song - Hoan citnh ra d&i clia bai tho kha di;ic bi~t khi hie nay t;k gia Nguyi"n Duy dang song
t11i thitnh pho H6 Chi Minh - noi d6 thl clia cu(lc song ti~n nghi hi~n d11i, noi nhfmg t11i thitnh pho H6 Chi Minh - noi d6 thl clia cu(lc song ti~n nghi hi~n d11i, noi nhfmg
ngu&i tU trij.n ditnh trove da de IG~i sau lung CUQC chien gian kho rna nghla tinh. ngu&i tU trij.n ditnh trove da de IG~i sau lung CUQC chien gian kho rna nghla tinh.
Cau 2. Chep dung kho tho: Cau 2. Chep dung kho tho:
N gila m4t len nhin mi!f N gila m4t len nhin mi!f
c6 cdi gi rung rung c6 cdi gi rung rung
nhu la aong Ia b€' nhu la aong Ia b€'
nhu la song la rung nhu la song la rung
- y ngh'la clia cac hlnh anh nay trong m6i kho tho: - y ngh'la clia cac hlnh anh nay trong m6i kho tho:
+ trong kho tho dau Ia nhfmg hlnh itnh v6 cling than thu(\c clia que huang, !a hinh + trong kho tho dau Ia nhfmg hlnh itnh v6 cling than thu(\c clia que huang, !a hinh
anh khil.c vao tuoi tho. anh khil.c vao tuoi tho.
+ vk Ia cac hlnh anh ''dOng~~, ~~sOng", ''be"', "rimgll d6, hinh 3nh ki ni~m cOn v~n nguyen. + vk Ia cac hlnh anh ''dOng~~, ~~sOng", ''be"', "rimgll d6, hinh 3nh ki ni~m cOn v~n nguyen.
Ciu 3. Cau tho cuoi clia kho tho tren, t<ic gilt viet" vang trang thitnh tri ki" Ciu 3. Cau tho cuoi clia kho tho tren, t<ic gilt viet" vang trang thitnh tri ki"
a. "tri ki" Ia thu tlnh cam v6 djnh hinh, no the hi~n S\f than thiet de ta co the chia se a. "tri ki" Ia thu tlnh cam v6 djnh hinh, no the hi~n S\f than thiet de ta co the chia se
mqi khoitnh khiic vui huon, ngu&i thau hieu ta. mqi khoitnh khiic vui huon, ngu&i thau hieu ta.

H1 H1
 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10

- Con nguiri va trang c6 the tro thimh tri ki boi: - Con nguiri va trang c6 the tro thimh tri ki boi:
+ Trang tro thilnh nguoi cling chia se mQi vui buon, trang dong cam ci;\ng kh6, xoa + Trang tro thilnh nguoi cling chia se mQi vui buon, trang dong cam ci;\ng kh6, xoa
diu nhfrng n6i dau cua chien tranh bimg anh sang tuoi mat, hien hoa. diu nhfrng n6i dau cua chien tranh bimg anh sang tuoi mat, hien hoa.
+ Trang Ia nguoi b;;m dong hilnh, dong cam ci;\ng kh6 voi nguai chien si, trang chinh + Trang Ia nguoi b;;m dong hilnh, dong cam ci;\ng kh6 voi nguai chien si, trang chinh
Ia hi~n than cua qua khu chan hoa tlnh nghia. Ia hi~n than cua qua khu chan hoa tlnh nghia.
b. GQi ten va phiin tich hi~u qua ngh~ thu(H clia bi~n phap tu tlr dugc Slr dvng trong b. GQi ten va phiin tich hi~u qua ngh~ thu(H clia bi~n phap tu tlr dugc Slr dvng trong
ciiu tho tren. ciiu tho tren.
Ciu 4. Dam bao ni;\i dung: Ciu 4. Dam bao ni;\i dung:
- Hlnh anh "trang cu trim vilnh v;;mh" Ia tugng trung cho qua khu nghia tinh, thuy - Hlnh anh "trang cu trim vilnh v;;mh" Ia tugng trung cho qua khu nghia tinh, thuy
chung, day di).n, bao dung, nhiin h~u. chung, day di).n, bao dung, nhiin h~u.
- Hlnh iinh "lmh triing im phiing phdc" mangy nghia nghiem khi\c nhiic nh6, Ia sv trach - Hlnh iinh "lmh triing im phiing phdc" mangy nghia nghiem khi\c nhiic nh6, Ia sv trach
m6c trong li).ng im. Chinh cal im phang phi\c cua vang trang da danh thuc con nguoi, m6c trong li).ng im. Chinh cal im phang phi\c cua vang trang da danh thuc con nguoi,
lam xao di;\ng tam hon nguoi linh nam xua. Con nguoi "gi~t mlnh" truoc anh trang Ia lam xao di;\ng tam hon nguoi linh nam xua. Con nguoi "gi~t mlnh" truoc anh trang Ia
S\f birng tlnh cua nhiin each, Ia SU' tr6 ve voi luang tam trong s;;>ch, tot d!;'p. D6 Ia loi an S\f birng tlnh cua nhiin each, Ia SU' tr6 ve voi luang tam trong s;;>ch, tot d!;'p. D6 Ia loi an
h~n, an nan day dUt, lam d<:'p con nguoi. h~n, an nan day dUt, lam d<:'p con nguoi.
Biti 2. D<!ng bili NL VH Biti 2. D<!ng bili NL VH
Phiin tich do<)n tho sau: Phiin tich do<)n tho sau:
N gim mijt li!n nhln mijt N gim mijt li!n nhln mijt
c6 cai gi nmg nmg c6 cai gi nmg nmg
nhu Ia aong Ia be' nhu Ia aong Ia be'
nhu Ia song la nlng. nhu Ia song la nlng.
Triing de tron vanh vqnh Triing de tron vanh vqnh
lee' chi nguiYi v8 tinh lee' chi nguiYi v8 tinh
anh triing im phiing phdc anh triing im phiing phdc
au cho ta giijt minh. au cho ta giijt minh.
(Anh triing, Nguy~n Duy, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) (Anh triing, Nguy~n Duy, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Hu6ng d~n gi.ai Hu6ng d~n gi.ai
1. Gi6i thi¢u chung 1. Gi6i thi¢u chung
- Gi6i thi~u nha tho Nguyi"n Duy. - Gi6i thi~u nha tho Nguyi"n Duy.
- Gioi thi~u bai tho Anh tning, vi tri va ni;\i dung cua dO?TI trich. - Gioi thi~u bai tho Anh tning, vi tri va ni;\i dung cua dO?TI trich.
2. Phan tich 2. Phan tich
- Tac gia 6 trong mi;\t tu the doi di~n twc tiep voi trang: "Ngua mi;it len nhin mi;it". - Tac gia 6 trong mi;\t tu the doi di~n twc tiep voi trang: "Ngua mi;it len nhin mi;it".
- Trong giiiy phlit doi m~t voi v'iing trang, trong long t<ic gia ng~p tran nhfrng hlnh - Trong giiiy phlit doi m~t voi v'iing trang, trong long t<ic gia ng~p tran nhfrng hlnh
imh qua khu- mi;\t qua khu tlnh nghia. imh qua khu- mi;\t qua khu tlnh nghia.
+ Phep nhan h6a, 1ir mi;it thu hai chi v'iing trang tron, d6Ia thien nhien hon nhien tuoi + Phep nhan h6a, 1ir mi;it thu hai chi v'iing trang tron, d6Ia thien nhien hon nhien tuoi
mat, d6 con Ia qua khu b;;>n be tuoi d!;'p. mat, d6 con Ia qua khu b;;>n be tuoi d!;'p.

Trang 118 Trang 118

" "
 + So sanh, li~t ke, di~p ngfr, l~p cil'u tU "nhu !a dong la be'- nhu la song la rtmg": di@n
ta dong hoai ni~m ua ve va con nguoi thay trang la thay ngum bi)TI tri ki ngay nao.
- Cau true song hitnh (nhu Ia... la), c(\ng v6i bi~n phap tu til so sanh (nhu), di~p ngfr
(nhu la, la) va li~t ke (dong, be, song, rtmg), nhip tho don d~p.-> Gqi nha ve qua khu
nghla tinh, gian di rna cao d~p.
- Qua khu hon nhien, tinh nghla da thuc tinh tiim hon thi nhan dua nhan v~t trfr tinh
tr6 ve doi di~n vai chinh minh va nhiin ra minh la "nguoi vo tinh" da c6 m(\t thm vi cu(\c
song, vi hom cilnh am em rna tr6 thanh ke quay lung vai qua khu.
- Doi di~n vai vang !rang baa dung, m(\t vang trang "tron vanh V(lnh, im phang phiic"'
khong loi bu(\c t(\i nhung du cte cho nhan v~t trfr tinh "gi~t minh" tham thia vai !6i lam,
da M hfrng va b(\i b(lc vai nhfrng ky ni~m than thuang clia minh.
+ Cai "gi~t minh" cua Sl,f an nan, t1,f trach, t1,f thay phffi doi thay trong each song. Cai
"gi~t minh" t1,f nhiic nh6 ban than khong baa gio duqc lam nguoi phim b(\i qua khu,
phan b(\i thien nhien, sung bai hi~n l(li rna coi re thien nhien.
3. Danh gia chung
- Khai quat n(\i dung va thong di~p rna lac gia muon truyen tai qua do(ln trich.
+ So sanh, li~t ke, di~p ngfr, l~p cil'u tU "nhu !a dong la be'- nhu la song la rtmg": di@n
ta dong hoai ni~m ua ve va con nguoi thay trang la thay ngum bi)TI tri ki ngay nao.
- Cau true song hitnh (nhu Ia... la), c(\ng v6i bi~n phap tu til so sanh (nhu), di~p ngfr
(nhu la, la) va li~t ke (dong, be, song, rtmg), nhip tho don d~p.-> Gqi nha ve qua khu
nghla tinh, gian di rna cao d~p.
- Qua khu hon nhien, tinh nghla da thuc tinh tiim hon thi nhan dua nhan v~t trfr tinh
tr6 ve doi di~n vai chinh minh va nhiin ra minh la "nguoi vo tinh" da c6 m(\t thm vi cu(\c
song, vi hom cilnh am em rna tr6 thanh ke quay lung vai qua khu.
- Doi di~n vai vang !rang baa dung, m(\t vang trang "tron vanh V(lnh, im phang phiic"'
khong loi bu(\c t(\i nhung du cte cho nhan v~t trfr tinh "gi~t minh" tham thia vai !6i lam,
da M hfrng va b(\i b(lc vai nhfrng ky ni~m than thuang clia minh.
+ Cai "gi~t minh" cua Sl,f an nan, t1,f trach, t1,f thay phffi doi thay trong each song. Cai
"gi~t minh" t1,f nhiic nh6 ban than khong baa gio duqc lam nguoi phim b(\i qua khu,
phan b(\i thien nhien, sung bai hi~n l(li rna coi re thien nhien.
3. Danh gia chung
- Khai quat n(\i dung va thong di~p rna lac gia muon truyen tai qua do(ln trich.

T A.P Tlj LUYjlN: T A.P Tlj LUYjlN:

Anh !rang Anh !rang
h!tps://onluyen.app.link/anhtrang h!tps://onluyen.app.link/anhtrang

BAI 6. MUA XUAN NHO NHO BAI 6. MUA XUAN NHO NHO
Thanh Haj Thanh Haj
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. T<ic gi<l 1. T<ic gi<l
-Thanh Hili que 6 tinh Thua Thien Hue. 6ng ho<'t d(\ng van ngM til cuoi nhfrng nam -Thanh Hili que 6 tinh Thua Thien Hue. 6ng ho<'t d(\ng van ngM til cuoi nhfrng nam
cua CUQC khang chien chong tb,rc dan Phap xam luqc. cua CUQC khang chien chong tb,rc dan Phap xam luqc.
- Ong la m(\t trong so nhfrng cay bUt c6 cong xay dungnen van hQC each mi)Tig 6 mien Nam. - Ong la m(\t trong so nhfrng cay bUt c6 cong xay dungnen van hQC each mi)Tig 6 mien Nam.
2. Tac philm 2. Tac philm
a. Hoan canh ra diri a. Hoan canh ra diri
Bai tho MLia xuiln nho nh6 duqc Thanh Hili viet vao thang 11 - 1980, khi tac gia dang Bai tho MLia xuiln nho nh6 duqc Thanh Hili viet vao thang 11 - 1980, khi tac gia dang
n~m tren giuang b~nh va khong !au sau d6 ong qua dm. n~m tren giuang b~nh va khong !au sau d6 ong qua dm.

Trang 119 Trang 119

 CAP roc 189+ THI vAo LOP 10 CAP roc 189+ THI vAo LOP 10

b. Trr;mg tam kien t!urc b. Trr;mg tam kien t!urc

* N()i dung * N()i dung
Bili tho the hi~n him ni~m, uac nguy~n chan thimh, tha thiet rna het sue khiem ton Bili tho the hi~n him ni~m, uac nguy~n chan thimh, tha thiet rna het sue khiem ton
cua nha tho. Bid tho rung la loi keu g 0i, thuc dvc m 0 i nguoi song dE;'p, song co ich cho cua nha tho. Bid tho rung la loi keu g 0i, thuc dvc m 0 i nguoi song dE;'p, song co ich cho
cu(lcdoi. cu(lcdoi.
* Ngh~ thu;jt * Ngh~ thu;jt
-The tho nam chfr gan v6i am di~u dan ca, tqo am huang trong sang, nht; nhang, tha thie"t. -The tho nam chfr gan v6i am di~u dan ca, tqo am huang trong sang, nht; nhang, tha thie"t.
- Hinh anh tho h,r nhien, gian dj, giitu y nghla bieu tu<;mg. - Hinh anh tho h,r nhien, gian dj, giitu y nghla bieu tu<;mg.
- Cau tu, mqch cam xuc chi:[t che. - Cau tu, mqch cam xuc chi:[t che.
- Giong di~u thay doi linh hoqt, phil hqp v6i cam Xl!C cua hie gia. - Giong di~u thay doi linh hoqt, phil hqp v6i cam Xl!C cua hie gia.
B. Tim hii'u van ban B. Tim hii'u van ban
1. Y nghia nhan de 1. Y nghia nhan de
- "Mua xuan nho nh6" la m9t simg tac d(lc dao, m9t phat hi~n m&i me cua nha tho. - "Mua xuan nho nh6" la m9t simg tac d(lc dao, m9t phat hi~n m&i me cua nha tho.
- Hinh anh "Mila xuan nho nh6" la bie'u tuqng cho nhfrng gi tinh tuy, d.;p de nhat - Hinh anh "Mila xuan nho nh6" la bie'u tuqng cho nhfrng gi tinh tuy, d.;p de nhat
CUa Sl,f SOng Va CUQC doi mi'\i COn nguoi. CUa Sl,f SOng Va CUQC doi mi'\i COn nguoi.
- The hi~n quan diem ve Sl,l' thong nhat gifra cai rieng VOi ci\i chung, gifra ca nhan va - The hi~n quan diem ve Sl,l' thong nhat gifra cai rieng VOi ci\i chung, gifra ca nhan va
c(lng dong. c(lng dong.
- Thehi~n nguy~n u6c dw nha tho muon lam m(lt mila xuan, nghia Ia song d<:'p, song - Thehi~n nguy~n u6c dw nha tho muon lam m(lt mila xuan, nghia Ia song d<:'p, song
v6i tat ca sue song tuoi tre, dem nhfrng gi tot d.;p nhat cua minh, du la be nh6 de gop v6i tat ca sue song tuoi tre, dem nhfrng gi tot d.;p nhat cua minh, du la be nh6 de gop
vao mila XUan )On CUa thien nhien, dat nUOC, CUa CUQC doi chung. £)6 rung chinh )a Chll vao mila XUan )On CUa thien nhien, dat nUOC, CUa CUQC doi chung. £)6 rung chinh )a Chll
ae cua bai tho rna nhit tho muon. ae cua bai tho rna nhit tho muon.
2. Cam XtiC cua t.k giii tru&c mila xuan cua thien nhien, dat triYi (kh61) 2. Cam XtiC cua t.k giii tru&c mila xuan cua thien nhien, dat triYi (kh61)
- Cam hilng mila xuan phoi ph6i, t<ic gia da d~t len m9t buc tranh thien nhien mila - Cam hilng mila xuan phoi ph6i, t<ic gia da d~t len m9t buc tranh thien nhien mila
xuan tuoi dt;p, day sue song cua xu Hue m(lng mo. xuan tuoi dt;p, day sue song cua xu Hue m(lng mo.
- Buc tranh xuiln hi~n len v6i m(lt ve d.;p hoim thi~n v&i m(lt khong gian r(lng 16n vit - Buc tranh xuiln hi~n len v6i m(lt ve d.;p hoim thi~n v&i m(lt khong gian r(lng 16n vit
day du mitu sk hinh anh. day du mitu sk hinh anh.
+ Khong gian r(lng 16n: "dong song xanh" + Khong gian r(lng 16n: "dong song xanh"
+ Hinh anh, mim s~c: mim xanh cua dong song, mau tim biec cua bong hoa lvc binh. + Hinh anh, mim s~c: mim xanh cua dong song, mau tim biec cua bong hoa lvc binh.
Bong hoa ay moe gifra dong song xanh nhu tam diem clia m(lt buc tranh day an tuqng. Bong hoa ay moe gifra dong song xanh nhu tam diem clia m(lt buc tranh day an tuqng.
+Am thanh: chim chien chi~n- am thanh tuoi vui, r(ln ra m6i d(l xuan ve. Tieng chim +Am thanh: chim chien chi~n- am thanh tuoi vui, r(ln ra m6i d(l xuan ve. Tieng chim
ay hot vang tren troi cao, tieng hot trong treo, ngan nga co d9 lan toa khong d{rt, lam ay hot vang tren troi cao, tieng hot trong treo, ngan nga co d9 lan toa khong d{rt, lam
cho mila xuan tr6 nen nao nuc m(lt each ]q thu6ng. cho mila xuan tr6 nen nao nuc m(lt each ]q thu6ng.
+ NgM thuat dao ngfr duqc tac gia su dvng lam cho buc tranh tritn day sue song. + NgM thuat dao ngfr duqc tac gia su dvng lam cho buc tranh tritn day sue song.
--+ Buc tranh mi1a xuan trong sang, mau s~c tuoi th~m, aay sue song manh liet. --+ Buc tranh mi1a xuan trong sang, mau s~c tuoi th~m, aay sue song manh liet.
- Cam xuc, tam tr11ng cua tac gia: - Cam xuc, tam tr11ng cua tac gia:

Trang 120 Trang 120

 + Nhit tho li;ing ng~m, l(lng nghe v6i ve say me va tam long tran day cam xuc thanh
cao, trong sang.
+ Than h'r "ai": gc;l'i m(lt cam giac gan gilL
+ V6i cam nh(in tinh te clia m(lt tiim hon ngh~ si, nha tho da t<;to dl,l'Ilg m(lt hinh anh
tuy~t dt;p, ggi ra Sl,f lien tu6ng phong phil cho nguiri dQC ve am thanh cua tieng chim.
Am thanh mugt rna, trong treo cua tieng chim thanh th6t nhu chu6i ng9c long lanh,
dQng l9j lam thitnh timg giQt ni'em vui, rai vao tam hon thi si dang r<;to n,rc hon xuiin.
+ Ngh~ thu(lt il'n d1,1 chuyen d6i cam giac "T6i dua tay t6i htrng": tac gia chu d(lng d6n
nh(in ve d.;p clia thien nhien, the hi~n cam xuc say sua cua tac gia tru6c buc tranh mila
xuan tuoi d.;p. Sv chuyen d6i cam giac ay la m(lt sang t<;to ngh~ thu(lt ggi cam tir con m~t
nhln rat tho clia thi si. Hinh anh dua tay "hung" xiet bao yeu quy, nang niu da the hi~n
Sl,f dong cam ella tam hon nha tho truoc thien nhien va CUQC doi.
3. Cam xuc cua nhiltho truoc mua xuiin cua da't nuoc (khtl2, khtl3)
- Khong chi thien nhien rna ca dat nu6c, con nguoi cling mang ve d.;p cua sue song
vo t(in, r(ln rang bu6c vao m(it mila xuan m6i.
- Tac gia su dvng hlnh imh tho sang t<;to, da nghia, gc;l'i len ve d.;p clia mila xuan dat nu6c:
+ Mtia xuiin nguai cl1m sung/ L9c gidt aay tren lung: "L(ic" la choi non, Ia la non, la hlnh
imh d(\c trung clia mila xuan, cilng la sue song, la thitnh qua clia h<;tnh phuc. Hai cau tho
ggi len hinh anh nhilng nguoi chien si ra tr(in, tren vai h9 c6 nhi'ing citnh Ia ngvy trang,
nhu mang theo cit mua xuan vao chien tru&ng.
+ Mila xuiin ngui:Ji ra aongl L(Jc trai deli nuang mg: ggi hinh imh nhi'ing nguoi lao d9ng
6 h(iu phuong tren nhi'ing canh dong dai menh mong.
---> Day la hai ll,fc lugng nang cot, gop pharr lam nen thimh cong, sue song cua dan
t(lc, dat nu6c. Nhfmg nguiri lao d(lng ay da mang cit mila xuiin ra "tr(in dja" cua mlnh de
g(lt hai mila xuiin ve cho dat nu6c.
+ Tu lay "h6i hd", "x6n xao", bi~n phap so sanh, di~p tir "tift cd": lam n6i b(lt tinh than
lao d(ing khan truong, hmg bilng, r(in ra va thay tam tr<;tng nao nuc, vui su6ng cia tac
gia. Tu d6, tac giit nh6 aen niem tu hito 16n lao clia dat nu6c.
- Nhit tho the hi~n sv tin tu&ng,tu hito ve tuong lai tuoi sang cua dat nu6c:
+ Nhit tho da c6 m(it cai nhin sau s~c va tu hito ve chi'eu dai ljch su bon nghln nam
cua dat nu6c. D6 Ia m(it truyen thong dugc xay dl,l'Ilg tir mo hoi, cong sue cua biet bao
nguoi di tru6c.
+ Tac gia da gQ'i nh~c ve quiing thoi gian "b6'n nghin niim" v6i nhi'eu kh6 khan, "gian
lao", "vat vd" cua dat nu6c. Dil con g(\p nhieu kh6 khan, nhung dat nu6c viln cu ngoi
sang, ru tien len phia tru6c nhu m9t vl sao.
Trang 121
+ Nhit tho li;ing ng~m, l(lng nghe v6i ve say me va tam long tran day cam xuc thanh
cao, trong sang.
+ Than h'r "ai": gc;l'i m(lt cam giac gan gilL
+ V6i cam nh(in tinh te clia m(lt tiim hon ngh~ si, nha tho da t<;to dl,l'Ilg m(lt hinh anh
tuy~t dt;p, ggi ra Sl,f lien tu6ng phong phil cho nguiri dQC ve am thanh cua tieng chim.
Am thanh mugt rna, trong treo cua tieng chim thanh th6t nhu chu6i ng9c long lanh,
dQng l9j lam thitnh timg giQt ni'em vui, rai vao tam hon thi si dang r<;to n,rc hon xuiin.
+ Ngh~ thu(lt il'n d1,1 chuyen d6i cam giac "T6i dua tay t6i htrng": tac gia chu d(lng d6n
nh(in ve d.;p clia thien nhien, the hi~n cam xuc say sua cua tac gia tru6c buc tranh mila
xuan tuoi d.;p. Sv chuyen d6i cam giac ay la m(lt sang t<;to ngh~ thu(lt ggi cam tir con m~t
nhln rat tho clia thi si. Hinh anh dua tay "hung" xiet bao yeu quy, nang niu da the hi~n
Sl,f dong cam ella tam hon nha tho truoc thien nhien va CUQC doi.
3. Cam xuc cua nhiltho truoc mua xuiin cua da't nuoc (khtl2, khtl3)
- Khong chi thien nhien rna ca dat nu6c, con nguoi cling mang ve d.;p cua sue song
vo t(in, r(ln rang bu6c vao m(it mila xuan m6i.
- Tac gia su dvng hlnh imh tho sang t<;to, da nghia, gc;l'i len ve d.;p clia mila xuan dat nu6c:
+ Mtia xuiin nguai cl1m sung/ L9c gidt aay tren lung: "L(ic" la choi non, Ia la non, la hlnh
imh d(\c trung clia mila xuan, cilng la sue song, la thitnh qua clia h<;tnh phuc. Hai cau tho
ggi len hinh anh nhilng nguoi chien si ra tr(in, tren vai h9 c6 nhi'ing citnh Ia ngvy trang,
nhu mang theo cit mua xuan vao chien tru&ng.
+ Mila xuiin ngui:Ji ra aongl L(Jc trai deli nuang mg: ggi hinh imh nhi'ing nguoi lao d9ng
6 h(iu phuong tren nhi'ing canh dong dai menh mong.
---> Day la hai ll,fc lugng nang cot, gop pharr lam nen thimh cong, sue song cua dan
t(lc, dat nu6c. Nhfmg nguiri lao d(lng ay da mang cit mila xuiin ra "tr(in dja" cua mlnh de
g(lt hai mila xuiin ve cho dat nu6c.
+ Tu lay "h6i hd", "x6n xao", bi~n phap so sanh, di~p tir "tift cd": lam n6i b(lt tinh than
lao d(ing khan truong, hmg bilng, r(in ra va thay tam tr<;tng nao nuc, vui su6ng cia tac
gia. Tu d6, tac giit nh6 aen niem tu hito 16n lao clia dat nu6c.
- Nhit tho the hi~n sv tin tu&ng, tu hito ve tuong lai tuoi sang cua dat nu6c:
+ Nhit tho da c6 m(it cai nhin sau s~c va tu hito ve chi'eu dai ljch su bon nghln nam
cua dat nu6c. D6 Ia m(it truyen thong dugc xay dl,l'Ilg tir mo hoi, cong sue cua biet bao
nguoi di tru6c.
+ Tac gia da gQ'i nh~c ve quiing thoi gian "b6'n nghin niim" v6i nhi'eu kh6 khan, "gian
lao", "vat vd" cua dat nu6c. Dil con g(\p nhieu kh6 khan, nhung dat nu6c viln cu ngoi
sang, ru tien len phia tru6c nhu m9t vl sao.
Trang 121
 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

+ \Tan tho SO s;illh va nhan hoa da the hi(;'n mQl niem tin, mQl S\f ngqi ca dil't mrac + \Tan tho SO s;illh va nhan hoa da the hi(;'n mQl niem tin, mQl S\f ngqi ca dil't mrac
tru&ng ton, trang li;'. tru&ng ton, trang li;'.
+ Khkg djnh niem tin vao tuang lai, tt,r hao va tin tu&ng dat mr6c se lu6n hien ngang + Khkg djnh niem tin vao tuang lai, tt,r hao va tin tu&ng dat mr6c se lu6n hien ngang
"eli len phia tm&c", vuqt qua mQi kh6 khan de xay dvng m9t dat mr6c giau m;;mh. "eli len phia tm&c", vuqt qua mQi kh6 khan de xay dvng m9t dat mr6c giau m;;mh.
_, D~t biri tho vi10 boi canh xa h9i hie bay gia, khi dat nu6c ta con g~p nhieu kh6 khan _, D~t biri tho vi10 boi canh xa h9i hie bay gia, khi dat nu6c ta con g~p nhieu kh6 khan
trong kinh te thi m6i !hay r6 long yeu nu6c, yeu CUQC song va niem tin manh Iii;'! ella nha trong kinh te thi m6i !hay r6 long yeu nu6c, yeu CUQC song va niem tin manh Iii;'! ella nha
tho Thanh Hai vi10 que huang, dat nu6c. tho Thanh Hai vi10 que huang, dat nu6c.
4. u'&c nguy~n chan cua nha tho (khO 4, kho 5) 4. u'&c nguy~n chan cua nha tho (khO 4, kho 5)
- Ttr xuc cam tru6c mila xuiin cua thien nhien, cua dat nu6c, lac gia the hii;'n u6c - Ttr xuc cam tru6c mila xuiin cua thien nhien, cua dat nu6c, lac gia the hii;'n u6c
nguyi;'n muon cong hien mila xuiin nho nh6 cua minh de dong g6p vao mt1a xuan Ian nguyi;'n muon cong hien mila xuiin nho nh6 cua minh de dong g6p vao mt1a xuan Ian
cua dat nu6c qua nhfing hinh anh gian di, gan giii. cua dat nu6c qua nhfing hinh anh gian di, gan giii.
+ Dii;'p tir "ta": loi khkg djnh d6la tam nii;'m, khat vQng chung cua nhi'eu nguai. + Dii;'p tir "ta": loi khkg djnh d6la tam nii;'m, khat vQng chung cua nhi'eu nguai.
+Lam "con chim h6t": cong hien tieng h6t reo vui cho cu9c dai. +Lam "con chim h6t": cong hien tieng h6t reo vui cho cu9c dai.
+Lam "m9t nhimh hoa": cong hien huang si\c cho dai. +Lam "m9t nhimh hoa": cong hien huang si\c cho dai.
+ Lam "m9t n8't tram" gifra bim hoa ca muon dii;'u cua CUQC dai. + Lam "m9t n8't tram" gifra bim hoa ca muon dii;'u cua CUQC dai.
--> M9t u6c nguyi;'n nh6 nhoi, giim di, chiin thanh muon hoa nhi[lp cling CUQC song --> M9t u6c nguyi;'n nh6 nhoi, giim di, chiin thanh muon hoa nhi[lp cling CUQC song
cua dat nu6c, muon cong hien cho dai. u'6c nguyi;'n ay da tr6 thimh m9t le song cao cua dat nu6c, muon cong hien cho dai. u'6c nguyi;'n ay da tr6 thimh m9t le song cao
d~p, kh6ng chi v6i rieng nha tho macon v6i tat ca mQi nguai, cho thai d<;~i cua chung d~p, kh6ng chi v6i rieng nha tho macon v6i tat ca mQi nguai, cho thai d<;~i cua chung
ta. D6la mQt le song biet cong hien cho doi, dli nh6 be va tham l~ng. ta. D6la mQt le song biet cong hien cho doi, dli nh6 be va tham l~ng.
-"Mila xuiin nho nho" Ia m9t an dv day sang t<;~o thehii;'n khat vQng duqc song c6 y -"Mila xuiin nho nho" Ia m9t an dv day sang t<;~o thehii;'n khat vQng duqc song c6 y
nghia, khiem nhu&ng nhung het sue ben bi va v6 cling dang quy. nghia, khiem nhu&ng nhung het sue ben bi va v6 cling dang quy.
+ Tir lay "nho nhO", "l(jng le": each n6i khiem ton, chan thanh ma gian di clia m9t loi + Tir lay "nho nhO", "l(jng le": each n6i khiem ton, chan thanh ma gian di clia m9t loi
song cao d~p. song cao d~p.
+ Dii;'p ru "du Ia" khien am dii;'u ciiu tho tha thiet, sau !i\ng han, lam cho nguai dQc + Dii;'p ru "du Ia" khien am dii;'u ciiu tho tha thiet, sau !i\ng han, lam cho nguai dQc
XUC d<:Jng truac ]oi tam Sl,l' thiet tha CUa mQl con nguoi da cong hi en lrQn dai cho dat XUC d<:Jng truac ]oi tam Sl,l' thiet tha CUa mQl con nguoi da cong hi en lrQn dai cho dat
nuOC va S\f nghi(;'p. nuOC va S\f nghi(;'p.
+ "Tu61 hai muoi", "lchi toe bqc": each n6i an d1,1, thehi(;'n khat VQng cong hien cho + "Tu61 hai muoi", "lchi toe bqc": each n6i an d1,1, thehi(;'n khat VQng cong hien cho
CUQC doi bat ke thai gian va tuoi lac. CUQC doi bat ke thai gian va tuoi lac.
--> lfac nguy(;'n giim di, cao dc;p CUa nha tho, muon am tham duQ'C song d~p, song CO --> lfac nguy(;'n giim di, cao dc;p CUa nha tho, muon am tham duQ'C song d~p, song CO
ich cua cong hien cho CUQC dai chung. Dil da 6 nhfing ngay !hang cuoi cling clia CUQC ich cua cong hien cho CUQC dai chung. Dil da 6 nhfing ngay !hang cuoi cling clia CUQC
doi, nhung nha tho vk tha thiet duqc song d.,p, song c6 ich v6i tat ca sue song tuoi Ire doi, nhung nha tho vk tha thiet duqc song d.,p, song c6 ich v6i tat ca sue song tuoi Ire
clia minh cho cu9c dai chung. clia minh cho cu9c dai chung.
5. Loi ngqi ca que huang, c!ilt nuoc cua lac gi<i (kho 6) 5. Loi ngqi ca que huang, c!ilt nuoc cua lac gi<i (kho 6)
- Nhfing ciiu tho cuoi cling mang dij.m dau an cua nhfing Ian dii;'u dan ca trfr tinh xu - Nhfing ciiu tho cuoi cling mang dij.m dau an cua nhfing Ian dii;'u dan ca trfr tinh xu
Hue. Nhung dong tho nhu tieng n6i tam tinh, thi1 thi, nhu tieng long sau !il.ng thiet tha Hue. Nhung dong tho nhu tieng n6i tam tinh, thi1 thi, nhu tieng long sau !il.ng thiet tha
cua lac gia Thanh Hili. cua lac gia Thanh Hili.

Trang l :!2 Trang l :!2

 - Biti tho khep l(li trong am di~u khuc Nam ai, Nam binh- khuc ca ca ngqi ve d<;!p va - Biti tho khep l(li trong am di~u khuc Nam ai, Nam binh- khuc ca ca ngqi ve d<;!p va
nhfrng n6i ni'em cia con nguoi xu Hue. Nha tho muon hat len di~u Nam ai, Nam blnh, nhfrng n6i ni'em cia con nguoi xu Hue. Nha tho muon hat len di~u Nam ai, Nam blnh,
di~u dan ca tha thiet xu Hue de' don chao xuan ve. di~u dan ca tha thiet xu Hue de' don chao xuan ve.
- Day kh6ng phai nhfrng !Oi ca buon thuo tru6c rna Ia nhfrng giai di~u nghe gion - Day kh6ng phai nhfrng !Oi ca buon thuo tru6c rna Ia nhfrng giai di~u nghe gion
gii'i, vang xa. Nhfrng giai di~u ay se con vang ngan mi'ii mi'ii ve sau. gii'i, vang xa. Nhfrng giai di~u ay se con vang ngan mi'ii mi'ii ve sau.
- Khuc ca ay se lu6n con mi'ii, the hi~n tam long lac quan, yeu doi, yeu que huang, - Khuc ca ay se lu6n con mi'ii, the hi~n tam long lac quan, yeu doi, yeu que huang,
dat nu6c cia nha tho. Di'eu d6 cang lam ta yeu quy tieng hat va tam long cia nha tho. dat nu6c cia nha tho. Di'eu d6 cang lam ta yeu quy tieng hat va tam long cia nha tho.
C. Bili t~p v~n d1,mg C. Bili t~p v~n d1,mg
Bili 1. D'!-ng biti DQc- hie'u Bili 1. D'!-ng biti DQc- hie'u
D 0 c do;;m trich va tra loi cac dlu hoi du6i day: D 0 c do;;m trich va tra loi cac dlu hoi du6i day:
Ta lam con chim h6t Ta lam con chim h6t
Ta lam mi)t nhi:mh hoa Ta lam mi)t nhi:mh hoa
Ta nhfjp vao hoa ca Ta nhfjp vao hoa ca
Mi)t nor tram xao xuyen. Mi)t nor tram xao xuyen.
Mi)t mua xuan nho nhO Mi)t mua xuan nho nhO
Ujng li! dang cho aai Ujng li! dang cho aai
Dttla tuii! hai muai Dttla tuii! hai muai
Dttla /chi t6c bqc. Dttla /chi t6c bqc.
(Trich Mtta xuiin nho nhO, Thanh Hili, (Trich Mtta xuiin nho nhO, Thanh Hili,
Ngfr van 9 t~p 2, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2018) Ngfr van 9 t~p 2, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2018)
Cau 1. Doan tho tren duqc trich tU tac phiim nao? Cua tac gia nao? Cau 1. Doan tho tren duqc trich tU tac phiim nao? Cua tac gia nao?
Cau 2. Neu tac dvng cia phep di~p duqc su dl,lfig trong do;;m tho. Cau 2. Neu tac dvng cia phep di~p duqc su dl,lfig trong do;;m tho.
Cau 3. Nhfrng hlnh i>nh: "con chim h6t", "m9t nhanh hoa", "m9t not tram xao xuyen" c6 Cau 3. Nhfrng hlnh i>nh: "con chim h6t", "m9t nhanh hoa", "m9t not tram xao xuyen" c6
diem gl chung giong nhau vi> y nghia cua chung. diem gl chung giong nhau vi> y nghia cua chung.
Cau 4. Tu u6c nguy~n duqc cong hi en cia nhan v~t trfr tinh trong do;;m tho, hay viet Cau 4. Tu u6c nguy~n duqc cong hi en cia nhan v~t trfr tinh trong do;;m tho, hay viet
do;;m vi'in (khoi>ng 200 i:U) tdnh bay suy nghl ve quan ni~m: Song Ia cong hien. do;;m vi'in (khoi>ng 200 i:U) tdnh bay suy nghl ve quan ni~m: Song Ia cong hien.
Huang dlin giai Huang dlin giai
Cau 1. Do;;m tho tren duqc trich 1:U tac pham: M1ia xuan nho nhO cia tac gia Thanh Hai. Cau 1. Do;;m tho tren duqc trich 1:U tac pham: M1ia xuan nho nhO cia tac gia Thanh Hai.
Cau2. Cau2.
+ Di~p 1:U "ta" de kh&ng djnh do Ia tam ni~m chan thanh cia nha tho, cfrng Ia khat + Di~p 1:U "ta" de kh&ng djnh do Ia tam ni~m chan thanh cia nha tho, cfrng Ia khat
VQng cong hien cho dOi chung CUa nhfeu ngtroi. VQng cong hien cho dOi chung CUa nhfeu ngtroi.
+ Di~p 1:U "ta lam" duqc l(l.p lai trong m6i dong tho, duang nhu nha tho kh6ng chi + Di~p 1:U "ta lam" duqc l(l.p lai trong m6i dong tho, duang nhu nha tho kh6ng chi
n6i v6i chinh minh rna con muon nh~n gili t6i moi nguOi. n6i v6i chinh minh rna con muon nh~n gili t6i moi nguOi.
Tac gia the hi~n tam nguy~n tha thiet muon cong hien qua nhfrng hlnh i>nh d<;!p, Tac gia the hi~n tam nguy~n tha thiet muon cong hien qua nhfrng hlnh i>nh d<;!p,
binh di nhat, cling Ia khat Vong cong hien cho doi chung cia nhi'eu nguOi. binh di nhat, cling Ia khat Vong cong hien cho doi chung cia nhi'eu nguOi.

Trang 123 Trang 123

 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

Ciiu3. Ciiu3.
- Nhfing hinh anh: ucon chim hOt", "mQt nh3nh hoa", "mQt nOt tr'am xao xuye'n" cO - Nhfing hinh anh: ucon chim hOt", "mQt nh3nh hoa", "mQt nOt tr'am xao xuye'n" cO
die'm gl chung giong nhau la n6 deu la nhfrng v~t nh6 be. die'm gl chung giong nhau la n6 deu la nhfrng v~t nh6 be.
- Tac gia chi u6c lam m9t tieng chim trong muon ngan gi<;mg h6t de gQi xuan ve, m9t - Tac gia chi u6c lam m9t tieng chim trong muon ngan gi<;mg h6t de gQi xuan ve, m9t
bong hoa trong muon tri~u doa hoa de to diem cho mila xuan, muon lam m9t not tram bong hoa trong muon tri~u doa hoa de to diem cho mila xuan, muon lam m9t not tram
trong ban hoa ca em ai chu khong phai la m9t not thanh thanh th6t, noi tr9i. Tac gia trong ban hoa ca em ai chu khong phai la m9t not thanh thanh th6t, noi tr9i. Tac gia
muon cong hlen mQt phan dta CUQC dOi mlnh- du chl!a nh6 be vao mua xuan ella dat 11U'OC. muon cong hlen mQt phan dta CUQC dOi mlnh- du chl!a nh6 be vao mua xuan ella dat 11U'OC.
Ciu4. Ciu4.
- Van de can nghi lu~n: Song la cong hien. - Van de can nghi lu~n: Song la cong hien.
- Giai thich: Cong hien la dong g6p cong sue, nhfrng thu quy gia viw sv nghi~p chung - Giai thich: Cong hien la dong g6p cong sue, nhfrng thu quy gia viw sv nghi~p chung
cua dat nu6c, cua dan t9c. cua dat nu6c, cua dan t9c.
- Banlu~n: - Banlu~n:
+ Mbi nguoi deu c6 the ci'ing hien, c6 the c6'ng hien tai nang ho(lc cong sue dta ban + Mbi nguoi deu c6 the ci'ing hien, c6 the c6'ng hien tai nang ho(lc cong sue dta ban
than, nhung tat ca deu cung xuat phat tll m1,1c dich tot d<;p, khong ffiUU c'il.u danh lqi. than, nhung tat ca deu cung xuat phat tll m1,1c dich tot d<;p, khong ffiUU c'il.u danh lqi.
+ Nhfrng nguoi biet cong hi en da biet di;it lqi ich cua dat nu6c, cua c9ng dong len tren + Nhfrng nguoi biet cong hi en da biet di;it lqi ich cua dat nu6c, cua c9ng dong len tren
lqi ich cua ca nhan. Vl thehQ luon la nhfrng nguOi duqc ton trQng va kinh ne. lqi ich cua ca nhan. Vl thehQ luon la nhfrng nguOi duqc ton trQng va kinh ne.
+ Khi biet cong hlen cho xa h9i, cho dat nu6c, thl con nguoi ta se biet bao dung han + Khi biet cong hlen cho xa h9i, cho dat nu6c, thl con nguoi ta se biet bao dung han
va tro thanh c6 ich, biet yeu thuang lful nhau nhi'eu han. va tro thanh c6 ich, biet yeu thuang lful nhau nhi'eu han.
- Bi~nphap: - Bi~nphap:
+ Tranh xa nhfrng nong qm, vi ki, nh6 nhen + Tranh xa nhfrng nong qm, vi ki, nh6 nhen
+ M6 r9ng t'am nhln ra the gi6i ben ngoai. + M6 r9ng t'am nhln ra the gi6i ben ngoai.
- Lien h~ bim than va ket thuc van de. - Lien h~ bim than va ket thuc van de.
Bai 2. D~ng bai Nl VH Bai 2. D~ng bai Nl VH
M9c giifa dong song xanh M9c giifa dong song xanh
M!it bong hoa tim biec M!it bong hoa tim biec
Oi con chim chien chif:n Oi con chim chien chif:n
H6t chi ma vang tro·i H6t chi ma vang tro·i
Timg gi9t long lanh roi Timg gi9t long lanh roi
Toi du:a fay toi h!mg. Toi du:a fay toi h!mg.

Mtia xuan ngu:D-i cam sung Mtia xuan ngu:D-i cam sung
L!ic gidt aay tren lung L!ic gidt aay tren lung
Mua xuiin ngum ra aong Mua xuiin ngum ra aong
L!ic trdi dili meang mq L!ic trdi dili meang mq
Tat cd nhu hOi hd Tat cd nhu hOi hd
Tat cd nine xon xao ... Tat cd nine xon xao ...

Trang 124 Trang 124

 (Trich Mtta xuiinnho nh6, Thanh Hai,
Ngfr van 9, tijlp 2, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2018)
Trinh bity cam nhijln cua em ve ve dt;p clia mila xuan trong do;;m tho tren. Nhijln xet ngi\n
g<;m ve cam xuc, suy nghi cua tac gia truoc mila xuil.n.
Huang diln giai
1. Gi&i thi~u chung
- Gioi thi~u khai quat bili tho Mtla xuan nho nho, nha tho Thanh Hai.
- Neu van de nghi luijln: Cam xuc say sua, tuai vui cua tac gia truoc ve d.;p cua mila
xuil.n trong do;;m trich: tran day sue song va mang dijlm net Hue.
2. Phan tich hai kh6 tho diithily duqc ve d~p cua mila xuan va tir do rut ra nhijln xet
ve cam xuc, suy nghi cua t.ic gi<l.
a. Mila xuiin cua thien nhien
- Bai tho duqc mo ra bfug mqt buc tranh thien nhien day sue song.
+ Bi~n phap dao ngfr gQ'i sue song m<;~nh me den hilt ng& khien bong hoa nhu tran day
sUe xuful, sfic xuful.
+ cac hlnh ilnh blnh di: "dong song"' "bong hoa"' "bau tr&i"' "chim chien chi~n" da
tai hi~n m9t khong gian cao r9ng c:Ua mila xuil.n v6i nhfrng hlnh ilnh d(ic trung c:Ua xU: Hue.
+ Mau s~c tuoi sang, hili hoa: dong song xanh da tro thilnh cai nen cho s~c tim c:Ua
hoa, lam noi bijlt ve dt;p song d9ng cua mila xuan.
+ Tieng chim chien chi~n gQ'i khong gian cao rqng cua bau tr&i tuoi sang, am ap, gQ'i
lien tuang aen nhfrng khong gian day ~p mau xanh ella mqt khu VUOn que VOi nhfrng
vom cay xanh mat hay mqt canh dong r9ng l&n, blnh yen.
-> Tac gia dave ra khung cilnh mila xuil.n tuy~t d.;p, du day hlnh ilnh, am thanh, mau
s~c, tritn day sue song va dijlm da net Hue.
- Doi di~n voi ve dt;p ay lit cam xuc say sua, tuai vui c:Ua nha tho dang hoa mlnh vito
dat tr&i.
- An dv chuyen doi cam giac: c6 the lit gi 0t mua xuil.n long lanh, c6 the lit am thanh
tieng chim dang h6t gifra dat tr&i. Ta khong chi nghe thay rna con nhln thay ca gi0t am
thanh trong v~t.
- Hlnh ilnh dua tay "htl:ng" xiet bao yeu quy, nang niu da the hi~n sv dong cam cua
tam hon nha tho lrU'OC thien nhien va CUQC dai.
b. Mtla xuiin cua dat nu6c
- Nhit tho kham pha, ca ngqi ve d.;p clia mila xuil.n dat nuoc.
-"Mila xuil.n", "19c": gqi quang cilnh mila xuan tuoi d.;p, tran day sue song cua choi
non 19c biec, gqi nhfrng thanh qua trong cong cu9c xay dvng dat nuoc.
Trang 125
(Trich Mtta xuiinnho nh6, Thanh Hai,
Ngfr van 9, tijlp 2, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2018)
Trinh bity cam nhijln cua em ve ve dt;p clia mila xuan trong do;;m tho tren. Nhijln xet ngi\n
g<;m ve cam xuc, suy nghi cua tac gia truoc mila xuil.n.
Huang diln giai
1. Gi&i thi~u chung
- Gioi thi~u khai quat bili tho Mtla xuan nho nho, nha tho Thanh Hai.
- Neu van de nghi luijln: Cam xuc say sua, tuai vui cua tac gia truoc ve d.;p cua mila
xuil.n trong do;;m trich: tran day sue song va mang dijlm net Hue.
2. Phan tich hai kh6 tho diithily duqc ve d~p cua mila xuan va tir do rut ra nhijln xet
ve cam xuc, suy nghi cua t.ic gi<l.
a. Mila xuiin cua thien nhien
- Bai tho duqc mo ra bfug mqt buc tranh thien nhien day sue song.
+ Bi~n phap dao ngfr gQ'i sue song m<;~nh me den hilt ng& khien bong hoa nhu tran day
sUe xuful, sfic xuful.
+ cac hlnh ilnh blnh di: "dong song"' "bong hoa"' "bau tr&i"' "chim chien chi~n" da
tai hi~n m9t khong gian cao r9ng c:Ua mila xuil.n v6i nhfrng hlnh ilnh d(ic trung c:Ua xU: Hue.
+ Mau s~c tuoi sang, hili hoa: dong song xanh da tro thilnh cai nen cho s~c tim c:Ua
hoa, lam noi bijlt ve dt;p song d9ng cua mila xuan.
+ Tieng chim chien chi~n gQ'i khong gian cao rqng cua bau tr&i tuoi sang, am ap, gQ'i
lien tuang aen nhfrng khong gian day ~p mau xanh ella mqt khu VUOn que VOi nhfrng
vom cay xanh mat hay mqt canh dong r9ng l&n, blnh yen.
-> Tac gia dave ra khung cilnh mila xuil.n tuy~t d.;p, du day hlnh ilnh, am thanh, mau
s~c, tritn day sue song va dijlm da net Hue.
- Doi di~n voi ve dt;p ay lit cam xuc say sua, tuai vui c:Ua nha tho dang hoa mlnh vito
dat tr&i.
- An dv chuyen doi cam giac: c6 the lit gi 0t mua xuil.n long lanh, c6 the lit am thanh
tieng chim dang h6t gifra dat tr&i. Ta khong chi nghe thay rna con nhln thay ca gi0t am
thanh trong v~t.
- Hlnh ilnh dua tay "htl:ng" xiet bao yeu quy, nang niu da the hi~n sv dong cam cua
tam hon nha tho lrU'OC thien nhien va CUQC dai.
b. Mtla xuiin cua dat nu6c
- Nhit tho kham pha, ca ngqi ve d.;p clia mila xuil.n dat nuoc.
-"Mila xuil.n", "19c": gqi quang cilnh mila xuan tuoi d.;p, tran day sue song cua choi
non 19c biec, gqi nhfrng thanh qua trong cong cu9c xay dvng dat nuoc.
Trang 125
 CAP roc 789+ THI vAo LOP 10 CAP roc 789+ THI vAo LOP 10

- "Nguoi dim stmg" "nguoi ra dong": nhfing con nguoi dang g6p sue mlnh cho mila
xuan cua dan t(lc.
- Hlnh anh "nguoi d\m sung": gqi nhfing nguoi dang chien dau ngoai tr~n dja. "L9c
tren lung" vua Ia hlnh anh canh Ia ngvy trang wa Ia mila xuan rna h9 mang l11i cho dat
nu6c.
- Hlnh anh "nguoi ra dong": khong khi lao d9ng 6 h~u phuang. "L9c triti dai nuang
ffi\1": mang den nhfrng canh dong xanh tuoi, nhfing V\l mila no am, mang l11i S\f song.
- Cac tU lay "hoi ha" "x6n xao" dii'n ta nhip song s6i d(lng, tung bfing, triln day ni'em
vui, h\lnh phuc.
-> Mila xuiln cua dat nu6c gib v6i hai nhi~m vv: xay dvng va bao v~ dat nu6c.
c. Nhijn xet ve cam xuc, suy nghi cua tac gia tru!Yc mtla xuiin
- Tam han thi nhan say sua cam nhijn ve d<:'p clia thien nhien, dat nu6c khi mila xuan ve.
- Tu sv cam nhijn d6, thi s1 c6 nhfing u6c nguy~n hien dang sau s~c, chan thanh 6
phia sau.
3. Danh gia chung
- Thanh Hai dave len m9t buc mila xuiln cila thien nhien day mim s~c va kh~c ho11
nhip song cua dat nu6c khi mila xuan ve.
- Hai kho tho v6i nh\IC di~u trong sang, tha thiet ke't hqp v6i nhfing hlnh anh giim tv
nhien, gian di cling nhieu hinh anh giau y nghia bie'u trung, khai quat, ...
- "Nguoi dim stmg" "nguoi ra dong": nhfing con nguoi dang g6p sue mlnh cho mila
xuan cua dan t(lc.
- Hlnh anh "nguoi d\m sung": gqi nhfing nguoi dang chien dau ngoai tr~n dja. "L9c
tren lung" vua Ia hlnh anh canh Ia ngvy trang wa Ia mila xuan rna h9 mang l11i cho dat
nu6c.
- Hlnh anh "nguoi ra dong": khong khi lao d9ng 6 h~u phuang. "L9c triti dai nuang
ffi\1": mang den nhfrng canh dong xanh tuoi, nhfing V\l mila no am, mang l11i S\f song.
- Cac tU lay "hoi ha" "x6n xao" dii'n ta nhip song s6i d(lng, tung bfing, triln day ni'em
vui, h\lnh phuc.
-> Mila xuiln cua dat nu6c gib v6i hai nhi~m vv: xay dvng va bao v~ dat nu6c.
c. Nhijn xet ve cam xuc, suy nghi cua tac gia tru!Yc mtla xuiin
- Tam han thi nhan say sua cam nhijn ve d<:'p clia thien nhien, dat nu6c khi mila xuan ve.
- Tu sv cam nhijn d6, thi s1 c6 nhfing u6c nguy~n hien dang sau s~c, chan thanh 6
phia sau.
3. Danh gia chung
- Thanh Hai dave len m9t buc mila xuiln cila thien nhien day mim s~c va kh~c ho11
nhip song cua dat nu6c khi mila xuan ve.
- Hai kho tho v6i nh\IC di~u trong sang, tha thiet ke't hqp v6i nhfing hlnh anh giim tv
nhien, gian di cling nhieu hinh anh giau y nghia bie'u trung, khai quat, ...

https:/ /onluven.app.linkimuaxuannhonho https:/ /onluven.app.linkimuaxuannhonho

BAI 7. VrENG LANG BAC BAI 7. VrENG LANG BAC

Vien Phuong Vien Phuong
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. Tac gia 1. Tac gia
- Vii'n Phuang (1928- 2005), ten khai sinh Ia Phan Thanh Vii'n, que 6 tinh An Giang. - Vii'n Phuang (1928- 2005), ten khai sinh Ia Phan Thanh Vii'n, que 6 tinh An Giang.
-Trang khang chien chong Phap va Ml, 6ng ho11t d(lng 6 Nam B(l, la m9t trong nhfrng -Trang khang chien chong Phap va Ml, 6ng ho11t d(lng 6 Nam B(l, la m9t trong nhfrng
cay but c6 m(it s6m nhat cua Ivc luqng van ngh~ giai ph6ng 6 mien Nam thai ki chong cay but c6 m(it s6m nhat cua Ivc luqng van ngh~ giai ph6ng 6 mien Nam thai ki chong
Ml cw nu6c. Ml cw nu6c.

126 126
 - Tho cila Vi~n Phuong dung di, giim cam xuc, giim chat m()ng mo nhung kh6ng bi
h,ry, cuimg di~u n6i dau.
2. Tacphilm
a. Hoim canh sang hie
- Nam 1976, khi CUQC khang chien chong Mi th~ng lqi, dat nuoc thong nha't, lang Chu
tich H6 Chi Minh ci'ing vua duQ"c khanh thitnh, nha tho Vi~n Phuong cling dong bi10
mien Nam ra tham mien B~c, vao lang vieng Bac. Biti tho Vii!i1g lting Bac duqc ra diYi trong
dip d6.
- Bai tho duqc in trong t~p Nhu may mtla xudn (1978).
b. Trqng tilm kie'n !hue
* N()i dung
Biti tho the hi~n tam tr;;mg xuc d()ng, tilm long thitnh kinh, biet on sau s~c cila hie gia
va mQi nguoi doi vO:i Bac H6 khi vao Hing vieng Bk
* Ngh~ thuil.t
- The tho tam chu c6 d6i chi\ bien the, each gieo van va nhip di~u tho linh ho\lt.
- Ng6n ngiX binh di rna co dQng.
- Gi 0ng di~u tho vira trang nghiem, sau lkg, vira thiet tha, dau x6t xen liin tv hao,
phil hqp voi n()i dung, cam xuc cila biti.
- Su d1,mg hinh anh tho d()c dao, sang t11o, giau y nghia.
B. Tim hie'u lac philm
1. Y nghia nhan d'e
- Bai tho Vii!ng ldng Bcic la tieng long thitnh kinh, x6t thuong, biet on v6 h11n cua nha
tho cilng nhu cila dong baa mien Nam doi voi vi lanh tv.- nguoi cha gia kinh yeu cua
dan t()c. Vieng la den chia huon voi than nhan nguiYi da mat. Tham la aen g(ip go, hOi
han tro chuy~n voi nguiYi con song. Nhan de dung tit vieng thea dung nghia den kh~ng
dinh m()t S\f th~t: Bac da di xa. Trang cau tho dau dung tit tham la ngv y n6i giam. Bac
nhu vfrn con dang song trong long mqi nguoi d~c bi~t la trong long nhan dan mien Nam.
2. Cam xuc cua Lie gia tru&c khong gian, canh v~t ben ngoai lang Bac (khi.ll)
-"Con & mti!n Nam ra thiim lang Bac": nhan dan mien Namxung con voi Bac vi Bac nhu
m()t nguiYi cha nhan h~u hien tit.
- Nha tho dling tit "tham": n6i giam n6i tranh de giam nh(' di ni\i dau, m(ic du Bac da
di xa nhung trong tam tri m6i nguoi Bac lu6n song mai.
- Tu lay "bat ngat" hi~n len truoc m~t la m()t mau xanh nglit ngan triti diti va lan ra
quanhlang.
Trang 127
- Tho cila Vi~n Phuong dung di, giim cam xuc, giim chat m()ng mo nhung kh6ng bi
h,ry, cuimg di~u n6i dau.
2. Tacphilm
a. Hoim canh sang hie
- Nam 1976, khi CUQC khang chien chong Mi th~ng lqi, dat nuoc thong nha't, lang Chu
tich H6 Chi Minh ci'ing vua duQ"c khanh thitnh, nha tho Vi~n Phuong cling dong bi10
mien Nam ra tham mien B~c, vao lang vieng Bac. Biti tho Vii!i1g lting Bac duqc ra diYi trong
dip d6.
- Bai tho duqc in trong t~p Nhu may mtla xudn (1978).
b. Trqng tilm kie'n !hue
* N()i dung
Biti tho the hi~n tam tr;;mg xuc d()ng, tilm long thitnh kinh, biet on sau s~c cila hie gia
va mQi nguoi doi vO:i Bac H6 khi vao Hing vieng Bk
* Ngh~ thuil.t
- The tho tam chu c6 d6i chi\ bien the, each gieo van va nhip di~u tho linh ho\lt.
- Ng6n ngiX binh di rna co dQng.
- Gi 0ng di~u tho vira trang nghiem, sau lkg, vira thiet tha, dau x6t xen liin tv hao,
phil hqp voi n()i dung, cam xuc cila biti.
- Su d1,mg hinh anh tho d()c dao, sang t11o, giau y nghia.
B. Tim hie'u lac philm
1. Y nghia nhan d'e
- Bai tho Vii!ng ldng Bcic la tieng long thitnh kinh, x6t thuong, biet on v6 h11n cua nha
tho cilng nhu cila dong baa mien Nam doi voi vi lanh tv.- nguoi cha gia kinh yeu cua
dan t()c. Vieng la den chia huon voi than nhan nguiYi da mat. Tham la aen g(ip go, hOi
han tro chuy~n voi nguiYi con song. Nhan de dung tit vieng thea dung nghia den kh~ng
dinh m()t S\f th~t: Bac da di xa. Trang cau tho dau dung tit tham la ngv y n6i giam. Bac
nhu vfrn con dang song trong long mqi nguoi d~c bi~t la trong long nhan dan mien Nam.
2. Cam xuc cua Lie gia tru&c khong gian, canh v~t ben ngoai lang Bac (khi.ll)
-"Con & mti!n Nam ra thiim lang Bac": nhan dan mien Namxung con voi Bac vi Bac nhu
m()t nguiYi cha nhan h~u hien tit.
- Nha tho dling tit "tham": n6i giam n6i tranh de giam nh(' di ni\i dau, m(ic du Bac da
di xa nhung trong tam tri m6i nguoi Bac lu6n song mai.
- Tu lay "bat ngat" hi~n len truoc m~t la m()t mau xanh nglit ngan triti diti va lan ra
quanhlang.
Trang 127
 CAP Toe 789+ THI vAo UJP Hl
- Hlnh imh "hi:mg tre xanh" v1ra Ia hlnh imh til thvc vir a Ia hinh anh mangy nghla bieu
tm;mg. Himg tre nga quanh lang Bac -loai cay than thu(\c &lang que Vi~t Nam nhung
mang nghla an dv chi pham chat con nguoi Vi~t Nam bat khuat kien cuang, ngay thfug,
tarn han thanh cao, sue song ben bi, kien cuang "biio tap mu:a sa vii.n thdng hi'mg".
-Than tu "oi": niern xlic d(\ng, til hiw clia tac gia khi dling truoc lang Bile.
3. Cam xuc cua ti\c gia tru&c doim ngu&i vi10 vieng lang Bac (kho 2)
- Hlnh imh "mijt trai" trong hai cau tho dau Ia m(\t hlnh imh d(\c dao:
+ "Mijt trai" trong cau tho thtr nhat Ia hinh imh thvc, d6la mi;it troi cua thien nhien
rvc ra, vinh h&ng, ngay ngay di qua tren lang Bac.
+ "Mijt trai" trong cau tho thtr hai Ia m(\t hinh anh an dv cho BacHa, rnang anh sang
den cho nhiin diin, dat nuoc.
--> Tile gia the hi~n niern yeu men kinh tr 0 ng Bile.
- Hinh anh "Dong ngu:ai ai trong thuang nM" Ia hlnh imh ta thvc, ngay ngay dong
nguoi di lrong ni\i XUC d(\ng boi hOi, S\f tiec !huang kfnh can.
- Hlnh imh an dv "triing hoa": v1ra Ia hinh anh ta thvc, nhfrng nguoi vao lang vieng
Bac ket thanh !rang hoa rvc ra huy hoang vua Ia hlnh imh an dv, cu(\c doi ho da no hoa
duoi anh sang cua Bac, dang len nguoi nhfrng gi tuoi d<;'p nhat.
- Hinh imh hoan dv "bay mu:ai chin mua xu an": Bac da song cu(\c doi tuoi d<;'p nhu
nhfrng mua xuiin.
--> Kho tho the hi~n SlJ biet on, ni'em kinh trong cua lac gia voi Bac.
4. Cam XtlC cua hie gia khi viw trong lang Bac (kho 3)
-"Gille ngu binh yen": each n6i giamn6i tranhnh&m giam di ni\i dau, vua thehi~n thai
d(\ nang niu, tran tr 0ng giac ngu cua Bk
- "VCing trang sang diu hien ": gqi len tam han cao d<:'p, trong sang cU. a Bac.
- Tam lr911g xuc d(\ng clia nhit tho:
+ "Vii.n bier trai xanh la miii miii": Hinh anh an dv thehi~n SlJ h6a thiin bat t{r clia Bac,
Bac da h6a than vao thien nhien, dat troi, song mai trong ti\m tri cua nhiin dan.
+ Nhit tho dung ngh~ thu~t an dv chuyen doi cam giac "nghe nh6i a trong tim", nha
tho nhu nghe thay n6i dau cu nhuc nhoi nhu c~t cua trong tim mlnh. Cam xuc cua tac
gia duqc b(\c I(\ m(\t each trvc tiep, the hi~n ni\i dau qui;in th~t, te tal trong t~ sau trai
tim clia hang tri~u nguoi dan Vi~t Nam.
--> Kho tho the hi~n ni'em x{lc d(\ng ngh<:'n ngao clia tac gia !<hi nhin thay Bac.
5. Cim xuc cua tac gia khi r&i lang Bac (kho 4)
- Cau tho "Mai ve mien Nam dang tri:w nu:6-c mdt" nhu m(\t loi gia bi~t:
+ Tu "triio" di~n ta cam xuc bjn rjn, luyen tiec kh6ng muon roi xa.
+ D6 Ia kh6ng chi Ia ni\i niem clia tac gia rna Ia tieng n6i chung cua muon tri~u trai
tim du chi trong giay phut nhung kh6ng bao gio muon roi xa Bac.
- Ba cau tho con l<:~i Ia uoc nguy~n thanh kinh cua Vi~n Phuong va cling Ia mong uoc
chung cua m 0i nguoi diin Vi~t:
Trang 128
CAP Toe 789+ THI vAo UJP Hl
- Hlnh imh "hi:mg tre xanh" v1ra Ia hlnh imh til thvc vir a Ia hinh anh mangy nghla bieu
tm;mg. Himg tre nga quanh lang Bac -loai cay than thu(\c &lang que Vi~t Nam nhung
mang nghla an dv chi pham chat con nguoi Vi~t Nam bat khuat kien cuang, ngay thfug,
tarn han thanh cao, sue song ben bi, kien cuang "biio tap mu:a sa vii.n thdng hi'mg".
-Than tu "oi": niern xlic d(\ng, til hiw clia tac gia khi dling truoc lang Bile.
3. Cam xuc cua ti\c gia tru&c doim ngu&i vi10 vieng lang Bac (kho 2)
- Hlnh imh "mijt trai" trong hai cau tho dau Ia m(\t hlnh imh d(\c dao:
+ "Mijt trai" trong cau tho thtr nhat Ia hinh imh thvc, d6la mi;it troi cua thien nhien
rvc ra, vinh h&ng, ngay ngay di qua tren lang Bac.
+ "Mijt trai" trong cau tho thtr hai Ia m(\t hinh anh an dv cho BacHa, rnang anh sang
den cho nhiin diin, dat nuoc.
--> Tile gia the hi~n niern yeu men kinh tr 0 ng Bile.
- Hinh anh "Dong ngu:ai ai trong thuang nM" Ia hlnh imh ta thvc, ngay ngay dong
nguoi di lrong ni\i XUC d(\ng boi hOi, S\f tiec !huang kfnh can.
- Hlnh imh an dv "triing hoa": v1ra Ia hinh anh ta thvc, nhfrng nguoi vao lang vieng
Bac ket thanh !rang hoa rvc ra huy hoang vua Ia hlnh imh an dv, cu(\c doi ho da no hoa
duoi anh sang cua Bac, dang len nguoi nhfrng gi tuoi d<;'p nhat.
- Hinh imh hoan dv "bay mu:ai chin mua xu an": Bac da song cu(\c doi tuoi d<;'p nhu
nhfrng mua xuiin.
--> Kho tho the hi~n SlJ biet on, ni'em kinh trong cua lac gia voi Bac.
4. Cam XtlC cua hie gia khi viw trong lang Bac (kho 3)
-"Gille ngu binh yen": each n6i giamn6i tranhnh&m giam di ni\i dau, vua thehi~n thai
d(\ nang niu, tran tr 0ng giac ngu cua Bk
- "VCing trang sang diu hien ": gqi len tam han cao d<:'p, trong sang cU. a Bac.
- Tam lr911g xuc d(\ng clia nhit tho:
+ "Vii.n bier trai xanh la miii miii": Hinh anh an dv thehi~n SlJ h6a thiin bat t{r clia Bac,
Bac da h6a than vao thien nhien, dat troi, song mai trong ti\m tri cua nhiin dan.
+ Nhit tho dung ngh~ thu~t an dv chuyen doi cam giac "nghe nh6i a trong tim", nha
tho nhu nghe thay n6i dau cu nhuc nhoi nhu c~t cua trong tim mlnh. Cam xuc cua tac
gia duqc b(\c I(\ m(\t each trvc tiep, the hi~n ni\i dau qui;in th~t, te tal trong t~ sau trai
tim clia hang tri~u nguoi dan Vi~t Nam.
--> Kho tho the hi~n ni'em x{lc d(\ng ngh<:'n ngao clia tac gia !<hi nhin thay Bac.
5. Cim xuc cua tac gia khi r&i lang Bac (kho 4)
- Cau tho "Mai ve mien Nam dang tri:w nu:6-c mdt" nhu m(\t loi gia bi~t:
+ Tu "triio" di~n ta cam xuc bjn rjn, luyen tiec kh6ng muon roi xa.
+ D6 Ia kh6ng chi Ia ni\i niem clia tac gia rna Ia tieng n6i chung cua muon tri~u trai
tim du chi trong giay phut nhung kh6ng bao gio muon roi xa Bac.
- Ba cau tho con l<:~i Ia uoc nguy~n thanh kinh cua Vi~n Phuong va cling Ia mong uoc
chung cua m 0i nguoi diin Vi~t:
Trang 128
 + NgM thu(it di~p ngu "muon lam" t(lo am hu&ng tha thiet, sau l~ng, dong thai the + NgM thu(it di~p ngu "muon lam" t(lo am hu&ng tha thiet, sau l~ng, dong thai the
hi~n UOC muon, Sl)' tl)' nguy~n chan thimh rua t;ic gia. ( hi~n UOC muon, Sl)' tl)' nguy~n chan thimh rua t;ic gia. (
+ "Muoi1 lam con chim h6t": am thanh d\'p de, trong \~nh dta thien nhien. + "Muoi1 lam con chim h6t": am thanh d\'p de, trong \~nh dta thien nhien.
+"Muon lam d6a hoa": toa huang thorn thanh cao cho noi Bac yen nghi. +"Muon lam d6a hoa": toa huang thorn thanh cao cho noi Bac yen nghi.
+"Muon lam diy tre trung hieu" giu mai giac ngli binh yen cho Ngu&i. +"Muon lam diy tre trung hieu" giu mai giac ngli binh yen cho Ngu&i.
- Hinh anh himg tre xuat hi~n cuoi bai tho t(IO ket cau dau cuoi tuong l'rng la m9t sang - Hinh anh himg tre xuat hi~n cuoi bai tho t(IO ket cau dau cuoi tuong l'rng la m9t sang
t(IO ngh~ thu(it d9c dao cua tac gia. t(IO ngh~ thu(it d9c dao cua tac gia.
c. Bai t~p v~n dvng c. Bai t~p v~n dvng
Bai 1. D<1ng biti Dc;>c - hie'u Bai 1. D<1ng biti Dc;>c - hie'u
Viei1g li1ng Bac Ia bill tho an tinh, cam d9ng dta Vi~n Phuong viet ve Bac HO kinh yeu. Viei1g li1ng Bac Ia bill tho an tinh, cam d9ng dta Vi~n Phuong viet ve Bac HO kinh yeu.
Cau 1. Em hay cho biet hoan canh ra d&i cua bill tho. Cau 1. Em hay cho biet hoan canh ra d&i cua bill tho.
Ciiu 2. akho tho th{r hai, tac gia viet: a
Ciiu 2. kho tho th{r hai, tac gia viet:
N gay ngay mift trii'i di qua tren liing N gay ngay mift trii'i di qua tren liing
Thfty m(it mgt triJi trong liing rdr do. Thfty m(it mgt triJi trong liing rdr do.
Chi ra m9t hinh anh thvc va m9t hinh anh an d1,1 song d6i v6i nhau trong hai cau tho Chi ra m9t hinh anh thvc va m9t hinh anh an d1,1 song d6i v6i nhau trong hai cau tho
tren. Vi~c xay dvng ci,ip hinh anh song d6i do co tac d1,1ng gl? tren. Vi~c xay dvng ci,ip hinh anh song d6i do co tac d1,1ng gl?
Cau 3. Hoa trong dong ngu&i vao lang vieng Bac, nha tho Vi~n Phuong xuc d9ng Cau 3. Hoa trong dong ngu&i vao lang vieng Bac, nha tho Vi~n Phuong xuc d9ng
bay to: bay to:
Bac n!im trong gifiC ngu binh yen Bac n!im trong gifiC ngu binh yen
Giua m(Jt vang triing sang dju hien Giua m(Jt vang triing sang dju hien
van biet triJi xanh la miii miii van biet triJi xanh la miii miii
Ma sao nghe nh6i atrong tim! Ma sao nghe nh6i atrong tim!
(Ngu van 9, T(ip hai, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019) (Ngu van 9, T(ip hai, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
B~ng m9t do(lll van khoiing 12 d\u theo phep l(ip lu~ difn djch, em hay lam r6 cam B~ng m9t do(lll van khoiing 12 d\u theo phep l(ip lu~ difn djch, em hay lam r6 cam
xuc va suy nghi ella tac gia the hi~n 6 kho tho tren, trong do co su dl,ll1g phep noi va cau xuc va suy nghi ella tac gia the hi~n 6 kho tho tren, trong do co su dl,ll1g phep noi va cau
chua thitnh phan bi~t l(ip tlnh thai (g(lch du&i, chu thich r6 tu ngu dung lam phep noi chua thitnh phan bi~t l(ip tlnh thai (g(lch du&i, chu thich r6 tu ngu dung lam phep noi
va thanh pharr bi~t l~p tinh thai). va thanh pharr bi~t l~p tinh thai).
Cau 4. Neu ten m9t van ban khac trong chuang trinh Ngu van Trung hQc co so ciing Cau 4. Neu ten m9t van ban khac trong chuang trinh Ngu van Trung hQc co so ciing
viet ve Bac Ho, ghi r6 ten hie gia. viet ve Bac Ho, ghi r6 ten hie gia.
Hu&ng d~n giai Hu&ng d~n giai
Ciu 1. Bai tho ra d&i vao nam 1976- m9t nam sau khi dat nu&c thong nhat, lang Bac Ciu 1. Bai tho ra d&i vao nam 1976- m9t nam sau khi dat nu&c thong nhat, lang Bac
duqc khanh thanh. Vi~n Phuong ra mi'i'n B~c, vao lang vieng Bac Ho. Bai tho in trong duqc khanh thanh. Vi~n Phuong ra mi'i'n B~c, vao lang vieng Bac Ho. Bai tho in trong
t~p Nlm may mzla xudn. t~p Nlm may mzla xudn.

Cau2. Cau2.
- Hinh anh thvc "mij.t troi di qua tren lang" va hlnh anh an d1,1 "mij.t tr&i trong lang". - Hinh anh thvc "mij.t troi di qua tren lang" va hlnh anh an d1,1 "mij.t tr&i trong lang".
- Tac d\mg dta vi~c xay dvng hinh ci,ip hinh anh song d6i: t(IO Sl)' dang doi, can xl'rng, - Tac d\mg dta vi~c xay dvng hinh ci,ip hinh anh song d6i: t(IO Sl)' dang doi, can xl'rng,
nhjp nhang; t(IO Sl)' doi Ung, soi chieu ve y nghla gifra hai hinh anh nh~m ton vinh S\f Vi nhjp nhang; t(IO Sl)' doi Ung, soi chieu ve y nghla gifra hai hinh anh nh~m ton vinh S\f Vi

Trang 129 Trang 129

 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10

d<:~i, tmimg ton cua Bac; the hi~n thai d9 ngqi ca, ton kinh cua tac gia, cua nhan dan doi d<:~i, tmimg ton cua Bac; the hi~n thai d9 ngqi ca, ton kinh cua tac gia, cua nhan dan doi
v6iB<ic. v6iB<ic.
Clu 3. Clu 3.
* V'e nQi dung: H9c sinh biet bam sat ngfr li~u va khai thac hi~u qua cac tin hi~u ngh~ * V'e nQi dung: H9c sinh biet bam sat ngfr li~u va khai thac hi~u qua cac tin hi~u ngh~
thu~t (hinh anh, bi~n phap tu til, ... ) de lam ro cam xuc va suy nghi cua tac gia: thu~t (hinh anh, bi~n phap tu til, ... ) de lam ro cam xuc va suy nghi cua tac gia:
- Cam xuc: xuc d9ng, thuong tiec, x6t dau, ... - Cam xuc: xuc d9ng, thuong tiec, x6t dau, ...
- Suy nghi ve ve d('p thanh cao va S\f vi d(li, tmimg ton clia Bac. - Suy nghi ve ve d('p thanh cao va S\f vi d(li, tmimg ton clia Bac.
* ve hinh thuc: * ve hinh thuc:
- Dam bao dung luQng theo yeu cau clia de; dii"n d<:~t m(lch i(lc, roy, dling chuan chinh - Dam bao dung luQng theo yeu cau clia de; dii"n d<:~t m(lch i(lc, roy, dling chuan chinh
ta, ngfr phap tieng Vi~t. ta, ngfr phap tieng Vi~t.
- Trinh bay do(lfl van theo phep l~p lu~ dii"n djch. - Trinh bay do(lfl van theo phep l~p lu~ dii"n djch.
- Su dvng dung, g<:~ch du6i va chu thich ro til ngfr dung lam phep noi, thitnh pharr - Su dvng dung, g<:~ch du6i va chu thich ro til ngfr dung lam phep noi, thitnh pharr
bi~t l~p tinh thai. bi~t l~p tinh thai.
Ciiu 4. Neu dling ten m9t van ban va ten tac gia cua van ban d6. Ciiu 4. Neu dling ten m9t van ban va ten tac gia cua van ban d6.
Vi dv: Dcm nay Brie khcmg ng1i- Minh Hu~, Phang erich ~[{i Chi Minh- Le Anh Tra, ... Vi dv: Dcm nay Brie khcmg ng1i- Minh Hu~, Phang erich ~[{i Chi Minh- Le Anh Tra, ...

Bai 2. D;;mg bai NL VH Bai 2. D;;mg bai NL VH

ve biti tho lilng Bdc cua Vii"n Phuong, sach Ngfr van 9, t~p hai, NXB Giao dvc ve biti tho lilng Bdc cua Vii"n Phuong, sach Ngfr van 9, t~p hai, NXB Giao dvc
Vi~t Nam, 2017, trang 60 c6 viet: "Bili tha Vif'i1g li7ng Brie the'hi?n long thiinh kinh vii niem Vi~t Nam, 2017, trang 60 c6 viet: "Bili tha Vif'i1g li7ng Brie the'hi?n long thiinh kinh vii niem
xuc a9ng sfiu sdc cua nhii tha va cua m9i ngu:ai d8i vbi Bdc HO khi viio liing vitng Bac". xuc a9ng sfiu sdc cua nhii tha va cua m9i ngu:ai d8i vbi Bdc HO khi viio liing vitng Bac".
Anh/ chi hay phan tich do<:~n tho sau de lam sang to nh~n djnh tren. Anh/ chi hay phan tich do<:~n tho sau de lam sang to nh~n djnh tren.
Con amien Nam ra thitm liing Bdc Con amien Nam ra thitm liing Bdc
Dii thd'y trong suang hang tre bat ngat Dii thd'y trong suang hang tre bat ngat
Oil Hang tre xanh xanh Vi?t Nam Oil Hang tre xanh xanh Vi?t Nam
Biio tap mu:a sa vdn dung thdng hang. Biio tap mu:a sa vdn dung thdng hang.

Ngay ngay mqt tr&i ai qua tren liing Ngay ngay mqt tr&i ai qua tren liing
Thai; m9t mqt trai trong liing rat do Thai; m9t mqt trai trong liing rat do
Ngiiy ngay dong ngu:ai ai trong thu:ang nhb Ngiiy ngay dong ngu:ai ai trong thu:ang nhb
Ket trang hoa dang bay mu:ai chin mila xuan. Ket trang hoa dang bay mu:ai chin mila xuan.
Hu&ng Hu&ng
1. Gi&i chung 1. Gi&i chung
- Khai quat ve tac gia Vii"n Phuong, biti tho Viei1g lilng Btic. - Khai quat ve tac gia Vii"n Phuong, biti tho Viei1g lilng Btic.
- Neu khai quat n9i dung cua hai kho tho va nh~n djnh: "Biii tha Viei1g ltlng Brie the' - Neu khai quat n9i dung cua hai kho tho va nh~n djnh: "Biii tha Viei1g ltlng Brie the'
hi?n long thiinh kinh va niem xuc d9ng sau sdc cua nhii tha vii cua m9i ngu:ai a61 vbi Bdc HO khi hi?n long thiinh kinh va niem xuc d9ng sau sdc cua nhii tha vii cua m9i ngu:ai a61 vbi Bdc HO khi
vao liing vitng Bdc". vao liing vitng Bdc".

Trang 130 Trang 130

2. Phan tich
a. Giai thfch nhijn djnh
"Bili tho Vii!ng lang Bac the hi~n long thimh kinh va ni'em xuc d<;ing sau s~c ella nha
tho va ella m<;>i ngum doi v6i Bac Ho khi vao lang vieng Bac" ___, Nh~ xet da khkg djnh
cam xuc, nfem xuc d9ng chan thimh ella tac gia khi vao tham lang Bac.
b. Phan tich hai kho' tha
*Cam xuc ciw nhil tha tru-ac khong gian, canh vqt bi!nngoai liing Bac (Kh6'1)
- Sv boi hoi, x{,c d9ng ella tac gia thehi~ qua cau tho: "Con &mim Nam ra thiim liing Bac".
+ qp d<Ii tU xung ho "Con- Bac" la each xung hogan gfri, than thiet cua ngum mi'en
N am, vua the hi~n sv ton kinh v6i Bac vua b<;ic 19 tlnh cam yeu thuong dimh cho m<;it
nguoi ru9t fhit, m9t nguoi be tren trong gia dinh.
+ Cach n6i giam n6i tranh "!ham" lam giam b6t n6i dau thuong, mat mat, dong thai
khkg djnh sv bat tU cua Nguoi trong long nhilng ngum con nu6c Vi~t.
---+ Cau tho giitn di nhu m9t lm ke nhung li;li !ham duc;rm bao n6i boi hoi, xuc d9ng
cua nha tho, sau bao mong nh6, dc;ri cho, nay m6i duqc den vieng lang Bac.
- An tuqng d~m net hi~n len tru6c m~t nha tho: "hang tre bat ngat".
+ Day !a hinh itnh thvc lam nen quang citnh d~p cho lang Bac, mang l<Ii cam giac than
thu<;ic, gan gfri cua lang que, dat nu6c Vi~t.
+ Day cling !a hinh itnh chua nhieu sue gqi: "hang tre xanh xanh" gc;ri ve d~p cua con
nguoi, aat nu6c Vi~t Nam v6i sue song tran tre; "bao tap ... thkg hang" !ave d~p cl'rng
coi, kien cuang, ben bi, hien ngang, bat khuat ella con nguoi. Hinh itnh hang tre bao
quanh lang Ia bieu tuqng cua cit dan t<;ic dang quay quan ben Ngum, thehi~n tinh cam
cua ngum dan mi'en Nam noi rieng, con ngum Vi~t Nam n6i chung danh cho Bac.
---> Kho tho thu nhat !a rliem xuc d9ng sau s~c ella nha tho khi dl'rng tru6c lang Bac
Ho, ng~m nhin khong gian, citnh v~t xung quanh lang Bac.
* Nhfrng cdm xuc, suy ngtim cua nha tha tru-ac dong ngu-o·i vao lang vieng Bac (Kh6'2)
- Sang l<IO hinh anh thvc va hinh itnh an dl,l song doi: "m(it troi di qua tren lang" -
m(it trm tv nhien, "m(it troi trong lang" - an dv cho Bac, Bac da mang l<Ii anh sang chan
li, giup dan t(lc thoat khoi kiep song no 1~, kho dau. Hinh itnh an d1,1 da wa khkg djnh,
ngc;ri ca sv vi di;li ella Ngum, vua the hi~n tinh cam ton kinh, biet on cua cit dan t9c doi
v6iNgum.
- Hinh anh "dong nguoi" di lien v6i di~p tU "ngay ngay" gqi dong !hoi gian vo t~
va SlJ song vinh ctru; mang gia lri l<IO hinh, Ve len quang Citnh nhfrng doan nguoi noi
tiep nhau khong dut, l(ing leva thanh kinh vao vieng Bac. Lei n6i "di trong !huang nh6"
the hi~n n6i tiec !huang, nh6 nhung Ian lao cua bao the h~ nguoi dan Vi~t N am trong
giay phlit vao lang vieng Bac.
Trang 131
2. Phan tich
a. Giai thfch nhijn djnh
"Bili tho Vii!ng lang Bac the hi~n long thimh kinh va ni'em xuc d<;ing sau s~c ella nha
tho va ella m<;>i ngum doi v6i Bac Ho khi vao lang vieng Bac" ___, Nh~ xet da khkg djnh
cam xuc, nfem xuc d9ng chan thimh ella tac gia khi vao tham lang Bac.
b. Phan tich hai kho' tha
*Cam xuc ciw nhil tha tru-ac khong gian, canh vqt bi!nngoai liing Bac (Kh6'1)
- Sv boi hoi, x{,c d9ng ella tac gia thehi~ qua cau tho: "Con &mim Nam ra thiim liing Bac".
+ qp d<Ii tU xung ho "Con- Bac" la each xung hogan gfri, than thiet cua ngum mi'en
N am, vua the hi~n sv ton kinh v6i Bac vua b<;ic 19 tlnh cam yeu thuong dimh cho m<;it
nguoi ru9t fhit, m9t nguoi be tren trong gia dinh.
+ Cach n6i giam n6i tranh "!ham" lam giam b6t n6i dau thuong, mat mat, dong thai
khkg djnh sv bat tU cua Nguoi trong long nhilng ngum con nu6c Vi~t.
---+ Cau tho giitn di nhu m9t lm ke nhung li;li !ham duc;rm bao n6i boi hoi, xuc d9ng
cua nha tho, sau bao mong nh6, dc;ri cho, nay m6i duqc den vieng lang Bac.
- An tuqng d~m net hi~n len tru6c m~t nha tho: "hang tre bat ngat".
+ Day !a hinh itnh thvc lam nen quang citnh d~p cho lang Bac, mang l<Ii cam giac than
thu<;ic, gan gfri cua lang que, dat nu6c Vi~t.
+ Day cling !a hinh itnh chua nhieu sue gqi: "hang tre xanh xanh" gc;ri ve d~p cua con
nguoi, aat nu6c Vi~t Nam v6i sue song tran tre; "bao tap ... thkg hang" !ave d~p cl'rng
coi, kien cuang, ben bi, hien ngang, bat khuat ella con nguoi. Hinh itnh hang tre bao
quanh lang Ia bieu tuqng cua cit dan t<;ic dang quay quan ben Ngum, thehi~n tinh cam
cua ngum dan mi'en Nam noi rieng, con ngum Vi~t Nam n6i chung danh cho Bac.
---> Kho tho thu nhat !a rliem xuc d9ng sau s~c ella nha tho khi dl'rng tru6c lang Bac
Ho, ng~m nhin khong gian, citnh v~t xung quanh lang Bac.
* Nhfrng cdm xuc, suy ngtim cua nha tha tru-ac dong ngu-o·i vao lang vieng Bac (Kh6'2)
- Sang l<IO hinh anh thvc va hinh itnh an dl,l song doi: "m(it troi di qua tren lang" -
m(it trm tv nhien, "m(it troi trong lang" - an dv cho Bac, Bac da mang l<Ii anh sang chan
li, giup dan t(lc thoat khoi kiep song no 1~, kho dau. Hinh itnh an d1,1 da wa khkg djnh,
ngc;ri ca sv vi di;li ella Ngum, vua the hi~n tinh cam ton kinh, biet on cua cit dan t9c doi
v6iNgum.
- Hinh anh "dong nguoi" di lien v6i di~p tU "ngay ngay" gqi dong !hoi gian vo t~
va SlJ song vinh ctru; mang gia lri l<IO hinh, Ve len quang Citnh nhfrng doan nguoi noi
tiep nhau khong dut, l(ing leva thanh kinh vao vieng Bac. Lei n6i "di trong !huang nh6"
the hi~n n6i tiec !huang, nh6 nhung Ian lao cua bao the h~ nguoi dan Vi~t N am trong
giay phlit vao lang vieng Bac.
Trang 131
 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10

+ "K€1 trimg hoa dang bay chin mila xuiin": Bay muai chin nam cu9c doi Bac da hien
dang trQn v"n cho que huong, dat nuoc. Trang hoa ay duqc ket ru himg ngan, hang V(!Il
trai tim ae bay t6 ni'em tiec thuong, kinh yeu vi cha gia dan tQC. D6 ciing la each de nha
tho khiing dinh Bac song mai trong long dan t9c.
--> Kho tho vua ca ngqi sv vi d<;~i cila Bac Ho, vua the hi~n duqc sv ton kinh va biet
an vi\ h(!Il cua nhan dan Vi~t N am n6i chung va cua nha tho n6i rieng doi v6i Bac.
3. Danh gi.i chung
- Bai tho thehi~n tlnh cam chan thanh, tha thiet cua cit dan t9c Vi~t Nam ditnh cho
Bk Dong thai, ca ngqi sv vi d<;~i cua hac doi v6i dan t9c.
- N gon ngfr giim di, gan giii, giau sue gqi.
- Gi9ng di~u wa chan thitnh, trang nghiem, wa sau liing watha thie't, dau x6t tv hito.
+ "K€1 trimg hoa dang bay chin mila xuiin": Bay muai chin nam cu9c doi Bac da hien
dang trQn v"n cho que huong, dat nuoc. Trang hoa ay duqc ket ru himg ngan, hang V(!Il
trai tim ae bay t6 ni'em tiec thuong, kinh yeu vi cha gia dan tQC. D6 ciing la each de nha
tho khiing dinh Bac song mai trong long dan t9c.
--> Kho tho vua ca ngqi sv vi d<;~i cila Bac Ho, vua the hi~n duqc sv ton kinh va biet
an vi\ h(!Il cua nhan dan Vi~t N am n6i chung va cua nha tho n6i rieng doi v6i Bac.
3. Danh gi.i chung
- Bai tho thehi~n tlnh cam chan thanh, tha thiet cua cit dan t9c Vi~t Nam ditnh cho
Bk Dong thai, ca ngqi sv vi d<;~i cua hac doi v6i dan t9c.
- N gon ngfr giim di, gan giii, giau sue gqi.
- Gi9ng di~u wa chan thitnh, trang nghiem, wa sau liing watha thie't, dau x6t tv hito.

8.SANGTHU 8.SANGTHU
Hfru Thinh Hfru Thinh
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. 1.
- Hfru Thlnh ten day du la Nguy~n Hfru Thinh, sinh nam 1942, que a huy~n Tam - Hfru Thlnh ten day du la Nguy~n Hfru Thinh, sinh nam 1942, que a huy~n Tam
Duong, tinh Vinh Phuc. Duong, tinh Vinh Phuc.
- Nam 1963, Hfru Thinh nh~p ngii vao binh chung Tang Thiet Giap, tr& thitnh can b9 - Nam 1963, Hfru Thinh nh~p ngii vao binh chung Tang Thiet Giap, tr& thitnh can b9
van h6a tuyen huiln trong quan d9i va b~t dau sang tac tho. van h6a tuyen huiln trong quan d9i va b~t dau sang tac tho.
- Ong la nha tho tru&ng thitnh trong th&i ki khang chien chong Mi cliu nu6c, viet hay - Ong la nha tho tru&ng thitnh trong th&i ki khang chien chong Mi cliu nu6c, viet hay
ve nhfrng con nguoi, CUQC song 0 limg que, ve mua thu. ve nhfrng con nguoi, CUQC song 0 limg que, ve mua thu.
2. Tile pha"m 2. Tile pha"m
a. H oim sting a. H oim sting
- Bai tho Sang tiw duqc sang tac gan cuoi nam 1977 khi dat nu6c m6i hoa blnh thong - Bai tho Sang tiw duqc sang tac gan cuoi nam 1977 khi dat nu6c m6i hoa blnh thong
nhat, in lan dau tren bao Van ngh~. Sau d6 duqc in trong t~p tho Ti'r chit1i1 hiw dci1 tiuinil nhat, in lan dau tren bao Van ngh~. Sau d6 duqc in trong t~p tho Ti'r chit1i1 hiw dci1 tiuinil
phD (1991) va nhi'eu t~p tho khac. phD (1991) va nhi'eu t~p tho khac.
®- -----------------" ®- -----------------"

b. Trrng tam kiei1 thuc b. Trrng tam kiei1 thuc

* Ni)i dung * Ni)i dung
- Bai tho the hi~n nhiing ciun nh~n tinh te cua nha tho tru<Jc ve d<:'p cua thien nhien - Bai tho the hi~n nhiing ciun nh~n tinh te cua nha tho tru<Jc ve d<:'p cua thien nhien
trong khoimh kh~c giao mila. trong khoimh kh~c giao mila.
- Bill tho con the hi~n nhiing suy ng~m sau s~c, mang tinh triet li clia hie gia ve con - Bill tho con the hi~n nhiing suy ng~m sau s~c, mang tinh triet li clia hie gia ve con
nguoi va CUQC doi. nguoi va CUQC doi.
* Ngh~ thuiit * Ngh~ thuiit
- The tho niim chfr. - The tho niim chfr.
- Hinh anh tho di)c dao, sinh di)ng, giau y nghia. - Hinh anh tho di)c dao, sinh di)ng, giau y nghia.
- Gi 0ng di~u khoan thai, nh<; nhang, tr'iim l~g. - Gi 0ng di~u khoan thai, nh<; nhang, tr'iim l~g.
- Su dvng til ngfr sang t;;to cling cac bi~n phap tu til d~c s~c (nhiin h6a, so sanh, ... ). - Su dvng til ngfr sang t;;to cling cac bi~n phap tu til d~c s~c (nhiin h6a, so sanh, ... ).
B. Tim hil!u van ban B. Tim hil!u van ban
1. Y nghla nhan d'e 1. Y nghla nhan d'e
- Nhan de Sang thu tai hi~n mi)t each nh<:' nhang Sl,l' chuyen mila tinh te cua troi dat - Nhan de Sang thu tai hi~n mi)t each nh<:' nhang Sl,l' chuyen mila tinh te cua troi dat
hie sang thu. Qua nhan de, nguOi doc ph'iin nao cam nh~ duqc nhiing rung cam clia hie sang thu. Qua nhan de, nguOi doc ph'iin nao cam nh~ duqc nhiing rung cam clia
Hfru Thinh tru6c ve d<:'p t;;to hoa, thehi~n tlnh yeu thien nhien CUQC song cua nha tho. Hfru Thinh tru6c ve d<:'p t;;to hoa, thehi~n tlnh yeu thien nhien CUQC song cua nha tho.
- "Sang thu" kh6ng chi la khoimh kh~c clia dat troi, rna con la cua doi nguoi, la - "Sang thu" kh6ng chi la khoimh kh~c clia dat troi, rna con la cua doi nguoi, la
khoanh kh~c chuye'n giao gifra tu6i tre sang d9 tu6i tru<'mg thanh, tling trai, viing chai. khoanh kh~c chuye'n giao gifra tu6i tre sang d9 tu6i tru<'mg thanh, tling trai, viing chai.
1. Cam nh~n v'e thien nhien hie giao mua, nhiing tin hi?u ba.o !hu vl:' (khol) 1. Cam nh~n v'e thien nhien hie giao mua, nhiing tin hi?u ba.o !hu vl:' (khol)
- Nhiing tin hi~u clia thien nhien, dat troi hie sang thu: - Nhiing tin hi~u clia thien nhien, dat troi hie sang thu:
+ "Huang 61": huang thorn d~c trung cua mi'en B~c Vi~t Nam m6i d9 vao thu. + "Huang 61": huang thorn d~c trung cua mi'en B~c Vi~t Nam m6i d9 vao thu.
+ "Gi6 se": nhiing can gi6 nh<;, kh6 va mang theo hoi l;;tnh nhe nh<; chi c6 6 mila thu. + "Gi6 se": nhiing can gi6 nh<;, kh6 va mang theo hoi l;;tnh nhe nh<; chi c6 6 mila thu.
+ Di)ng tu "phd": huang thorn cua oi nhu sanh l;;ti, luon vao trong gi6, lam cho huang + Di)ng tu "phd": huang thorn cua oi nhu sanh l;;ti, luon vao trong gi6, lam cho huang
thorn tr6 nen d~m d~c han. thorn tr6 nen d~m d~c han.
+ Ngh~ thu~t nhiin h6a "suang chiing chlnh qua ngo": hinh imh tho duqc cam nh~n + Ngh~ thu~t nhiin h6a "suang chiing chlnh qua ngo": hinh imh tho duqc cam nh~n
b&ng thi giac, di@n ta di)c dao buoc di clia suang va cua mila thu. Do la tr;;tng thai dling b&ng thi giac, di@n ta di)c dao buoc di clia suang va cua mila thu. Do la tr;;tng thai dling
d&ng, ch~m riii, nua muon di nua muon 6. d&ng, ch~m riii, nua muon di nua muon 6.
- Tam tr;;tng, cam xuc cua tac gia: - Tam tr;;tng, cam xuc cua tac gia:
+ "BBng": gQ'i sv ngo ngang, ng;tc nhien. + "BBng": gQ'i sv ngo ngang, ng;tc nhien.
+ "Hlnh nhu": sv ph6ng doan m9t net thu rna mang, chua ch~c ch~. + "Hlnh nhu": sv ph6ng doan m9t net thu rna mang, chua ch~c ch~.
--> Nhiing tin hi~u sang thu duqc tac gia cam nh~ tinh te va b&ng nhieu giac quan. --> Nhiing tin hi~u sang thu duqc tac gia cam nh~ tinh te va b&ng nhieu giac quan.
Qua d6, cho thay tiim tr;;tng ngo ngang, cam xuc bang khuiing cua nha tho khi chqt nh~ Qua d6, cho thay tiim tr;;tng ngo ngang, cam xuc bang khuiing cua nha tho khi chqt nh~
ra nhiing tin hi~u bao thu sang ra nhiing tin hi~u bao thu sang
2. Quang canh da'! troi viw lhu (khO 2) 2. Quang canh da'! troi viw lhu (khO 2)
- "Song aur;c luc clenh dang": Tir lay d'enh dang gqi hinh imh dong song thiet tha, mem - "Song aur;c luc clenh dang": Tir lay d'enh dang gqi hinh imh dong song thiet tha, mem
m;;ti, hien hila tr6i. Tu d6, lam cho buc tranh thu mang ve d<;p em diu. m;;ti, hien hila tr6i. Tu d6, lam cho buc tranh thu mang ve d<;p em diu.
 CAP Toe 789+ THI vAo u)p 10 CAP Toe 789+ THI vAo u)p 10

- "Chim bdt adu vgi vii": Hlnh imh doi l~p voi Sl,l' d'enh dimg cua dong song, hlnh imh - "Chim bdt adu vgi vii": Hlnh imh doi l~p voi Sl,l' d'enh dimg cua dong song, hlnh imh
nhung ca.nh chim VQi vii bay ve phuang Nam tranh ret dii bao hi~u het h<:~, thu sang. nhung ca.nh chim VQi vii bay ve phuang Nam tranh ret dii bao hi~u het h<:~, thu sang.
- Hlnh anh "!!am may mua hq:"- "vdt niea minh sang song": Ngh~ thu~t nhan h6a dUQ'C - Hlnh anh "!!am may mua hq:"- "vdt niea minh sang song": Ngh~ thu~t nhan h6a dUQ'C
su dvng mqt each sang tij.o, gQ'i lien hr6ng di;>c dao. su dvng mqt each sang tij.o, gQ'i lien hr6ng di;>c dao.
+ Nhfrng dam may m6ng nhu dai Iva treo tren bau troi. + Nhfrng dam may m6ng nhu dai Iva treo tren bau troi.
+ D6 con !a ranh gi&i, nhfrng dam may ay nua nghieng ve mila hOJ., nua nghieng ve + D6 con !a ranh gi&i, nhfrng dam may ay nua nghieng ve mila hOJ., nua nghieng ve
mila thu. Du6ng nhu, thien nhien viln con chut gl d6luu luyen. mila thu. Du6ng nhu, thien nhien viln con chut gl d6luu luyen.
--. Sv chuye'n di;>ng rua cimh v~t thien nhien til h<:~i sang thu nh';' nhang nhung r5 r~t --. Sv chuye'n di;>ng rua cimh v~t thien nhien til h<:~i sang thu nh';' nhang nhung r5 r~t
va tinh te voi nhieu lien hrong dqc dao. va tinh te voi nhieu lien hrong dqc dao.
3. Nhung bie'n chuye'n am thilm cua l~o v~t va suy ng~m etta t.lc gi<! (kha 3) 3. Nhung bie'n chuye'n am thilm cua l~o v~t va suy ng~m etta t.lc gi<! (kha 3)
- sv chuyen bien rua nhung hi~n hrQ'ng tv nhien: - sv chuyen bien rua nhung hi~n hrQ'ng tv nhien:
+ Niing: vi\n con. + Niing: vi\n con.
+ Mua: voi dan. + Mua: voi dan.
+Sam: "bat bill ngiY', kh6ng con du di;>i nua. +Sam: "bat bill ngiY', kh6ng con du di;>i nua.
--. Canh v~t thai tiet dii thay doi. Tat cit nhfmg dau hi~u cua mila hOJ. my vil.n con --. Canh v~t thai tiet dii thay doi. Tat cit nhfmg dau hi~u cua mila hOJ. my vil.n con
nhung da giam dan va siic thu dang ngay tro nen d~m net han. nhung da giam dan va siic thu dang ngay tro nen d~m net han.
- Nhfrng suy ngil.m cua tac gia duQ'C the hi~n qua nhfrng hlnh imh an dl,l dqc dao trong - Nhfrng suy ngil.m cua tac gia duQ'C the hi~n qua nhfrng hlnh imh an dl,l dqc dao trong
hai cau tho cuoi: hai cau tho cuoi:
+ Sd'm: Hinh imh an dv cho nhfrng kh6 khan, vang di;>ng cua CUQC doi rna m6i nguoi + Sd'm: Hinh imh an dv cho nhfrng kh6 khan, vang di;>ng cua CUQC doi rna m6i nguoi
se phiti trai qua. se phiti trai qua.
+ Hang cay i!ung tuo!: Nhung con nguoi tling triii, da c6 nhi'eu triii nghi~m. + Hang cay i!ung tuo!: Nhung con nguoi tling triii, da c6 nhi'eu triii nghi~m.
--. Hai diu tho !a chiem nghi~m cua tac gia ve cui;>c doi, con nguoi. Khi con nguoi da --. Hai diu tho !a chiem nghi~m cua tac gia ve cui;>c doi, con nguoi. Khi con nguoi da
dt\ng moi, da triii nghi~m nhi'eu cfrng se vung vang, blnh tlnh han truoc nhfrng tac di;>ng dt\ng moi, da triii nghi~m nhi'eu cfrng se vung vang, blnh tlnh han truoc nhfrng tac di;>ng
bat ngo rua ngo<:~i canh, cua CUQC doi. bat ngo rua ngo<:~i canh, cua CUQC doi.
C. Bi>i t~p v~n d1,1ng C. Bi>i t~p v~n d1,1ng
Bai 1. D~ng Dqc hie'u van ban Bai 1. D~ng Dqc hie'u van ban
DQC van ban sau va tlwc hi~n cac yeu diu: DQC van ban sau va tlwc hi~n cac yeu diu:
Biing nhijn ra huang ol Biing nhijn ra huang ol
Phd vao trong gi6 se Phd vao trong gi6 se
Suang chung chinh qua ngo Suang chung chinh qua ngo
Hinh nine thu i!ii ve Hinh nine thu i!ii ve

Song i!UQ'C luc aenh dang Song i!UQ'C luc aenh dang
Chim bdt aau vgi vii Chim bdt aau vgi vii
C6 !!am may mua hq: C6 !!am may mua hq:
Vdt nU:a minh sang thu Vdt nU:a minh sang thu

Trang 134 Trang 134

 Cau 1. Do<:m trich tren duqc trich trong bili tho nao? Gi6i thi~u doi net ve tac gia
Cau 2. C6 the thay the tir "pha" b~g tir "t6a" duqc khong?
Cau 3. Chi ra bi~n phap tutU trong kho tho sau:
Song dux;c luc cfenh dang
Chim biit aau vrji vii
C6 dam may mila hq
Vilt niea minh sang thu ... "
Cau 4. Hai tir "denh dang" va cvm tir "biit dau v9i va" trong do(ln tho vtra chep c6 y
nghia gi trong vi~c the hi~n dvng y ngM thu(it cua nha tho?
Huang diin giai
Cau 1. Do<:m trich tren duqc trich trong bili tho Sang tlw.
Gi6i thi~u doi net ve tac giit:
- Nha tho Hfru Thinh sinh nam 1942, que 6 huy~n Tam Duong, tinh V'mh Phuc. Ong
da tUng nh(lp ngu, vao binh chling Tang - Thiet giap roi tr6 thitnh can b9 van hoa tuyen
truyen clia quan d<":\i. Tu nam 2000, Hfru Thinh duqc bau lam Tong Thu ki H9i Nha van
Vi~tNam.
- Hfru Thinh rat giin b6 v6i CUQC song nong thon. 6ng c6 nhieu bili tho hay ve Con
nguoi va CUQC song nong thon.
Ciu 2. Khong the thay tir "pha" b~ng tir "t6a" b6i vi:
- "pha": d9ng tir c6 nghia la t6a vao, tr9n liin-+ gqi mui huang oi 6 d9 d(im nhat,
thorn nong quyen ru, hoa vao trong gi6 heo may choan lay tiim tri cua con nguoi, lan
toa khiip khong gian.
- "t6a" se gqi ra sv lan t6a ve mui huang trong khong gian, huang oi se khong the
kich thich va gay duqc an tuQng m(lnh v6i nguoi citm nh(in.
-+ Tac gia muon gay an tuQng m(lnh v6i nguoi dQC ve sv t(lp trung khi citm nh(ln
huang vj d~c trung clia mua thu.
Cau 3. Bi~n phap tu tir duqc tac gia su dvng trong kho tho tren la:
- Bi~n phap nhan h6a:
+ Suong chirng chinh: ngh~ thu(lt nhan h6a, ket hqp v6i tir lay g<;Ji hinh, di~n ta hinh
anh dong song em dem lfrng lo troi nhu liing l(li phu sa, khac v6i hinh itnh dong song
mua h(l giong bao.
+ Chim v()i va - ngh~ thu(lt nhan h6a gqi len hinh itnh nhting dan chim duang nhu
cling v9i va han b6i chling cling da cam nh(ln duqc hoi se l(lnh clia mua thu.
+ "C6 dam may mua h(l/ V~t nua minh sang thu": ngM thu(lt nhan h6a d9c dao va
thi vj nhat trong hili sang thu, dam may nhu dai lva mem m(li, uyen chuyen tren bau
troi, chiec cau noi m6ng manh giua hai mua.
Trang 135
Cau 1. Do<:m trich tren duqc trich trong bili tho nao? Gi6i thi~u doi net ve tac gia
Cau 2. C6 the thay the tir "pha" b~g tir "t6a" duqc khong?
Cau 3. Chi ra bi~n phap tutU trong kho tho sau:
Song dux;c luc cfenh dang
Chim biit aau vrji vii
C6 dam may mila hq
Vilt niea minh sang thu ... "
Cau 4. Hai tir "denh dang" va cvm tir "biit dau v9i va" trong do(ln tho vtra chep c6 y
nghia gi trong vi~c the hi~n dvng y ngM thu(it cua nha tho?
Huang diin giai
Cau 1. Do<:m trich tren duqc trich trong bili tho Sang tlw.
Gi6i thi~u doi net ve tac giit:
- Nha tho Hfru Thinh sinh nam 1942, que 6 huy~n Tam Duong, tinh V'mh Phuc. Ong
da tUng nh(lp ngu, vao binh chling Tang - Thiet giap roi tr6 thitnh can b9 van hoa tuyen
truyen clia quan d<":\i. Tu nam 2000, Hfru Thinh duqc bau lam Tong Thu ki H9i Nha van
Vi~tNam.
- Hfru Thinh rat giin b6 v6i CUQC song nong thon. 6ng c6 nhieu bili tho hay ve Con
nguoi va CUQC song nong thon.
Ciu 2. Khong the thay tir "pha" b~ng tir "t6a" b6i vi:
- "pha": d9ng tir c6 nghia la t6a vao, tr9n liin-+ gqi mui huang oi 6 d9 d(im nhat,
thorn nong quyen ru, hoa vao trong gi6 heo may choan lay tiim tri cua con nguoi, lan
toa khiip khong gian.
- "t6a" se gqi ra sv lan t6a ve mui huang trong khong gian, huang oi se khong the
kich thich va gay duqc an tuQng m(lnh v6i nguoi citm nh(in.
-+ Tac gia muon gay an tuQng m(lnh v6i nguoi dQC ve sv t(lp trung khi citm nh(ln
huang vj d~c trung clia mua thu.
Cau 3. Bi~n phap tu tir duqc tac gia su dvng trong kho tho tren la:
- Bi~n phap nhan h6a:
+ Suong chirng chinh: ngh~ thu(lt nhan h6a, ket hqp v6i tir lay g<;Ji hinh, di~n ta hinh
anh dong song em dem lfrng lo troi nhu liing l(li phu sa, khac v6i hinh itnh dong song
mua h(l giong bao.
+ Chim v()i va - ngh~ thu(lt nhan h6a gqi len hinh itnh nhting dan chim duang nhu
cling v9i va han b6i chling cling da cam nh(ln duqc hoi se l(lnh clia mua thu.
+ "C6 dam may mua h(l/ V~t nua minh sang thu": ngM thu(lt nhan h6a d9c dao va
thi vj nhat trong hili sang thu, dam may nhu dai lva mem m(li, uyen chuyen tren bau
troi, chiec cau noi m6ng manh giua hai mua.
Trang 135
 CAP TOC 789+ THI VAO U)P 10
- Ngh~ thu~t doi: Suong chilng chinh >< Cllirn v(\i va- V~n d(\ng tuang phan, tv nhien
muon hinh v;;m tr;;mg.
--> N gh~ thu~t nhiin hoa, doi khien cho hinh anh tv nhien tra nen gan giii, than thu(\c
voi con nguai, ggi len nhfrng lien tuang thu vj.
Ciu 4. Hai til "denh dang" va Cl,lffi tir "bitt dau v(\i va" trong do<).n tho vua chep coy
nghla trong viec the hi en dvng y nghe thu~t cua nha tho 1.3.:
-Tu "denh dimg" va "cvrn til "bitt dau v(\i va" gQi ra hai tr<:~ng thai doi l~p cua Sl,J' v~t,
hien tuqng.
+ Song d'enh dang: ggi hinh anh dong song cham ch~rn, lfrng la troi, giOng bu6c di
cua thai gian va cua khoimh khitc giao mila thanh tao, nh~ nhang.
+ "Bitt dau v(\i va" la hinh anh nhfrng dim chim bitt dau tim cho minh CUQC song am
ap, d~ chiu han, tranh di Sl,J' se l?nh rua mila rn6i dang t6i gan.
Bai 2. D;mg hili Nl VH
Biii tha Sang tim the'hi?n nhfmg cam nh(jn tinh te'cua nhii tho· Huu Thinh ve Sl;l' bieh dol cua
dar tr&i tit cu61 hq sang aau thu. (Ngfr vi'in 9, t~p 2, NXBGD Viet Narn, 2010)
Phan tich hili tho de linn sang t6 nhan dinh tren.
Huang dh giai
1. Gi&i thi~u chung
- Gioi thieu tac gia Hfru Thinh, bai tho Sang thu
- Dfm ditt van de: Sang tlw thehien nhfrng cam nhan tinh te cua nhit tho Huu Thinh
Ve Sl,l' bien doi CUa dat troi til CUOi h<). sang dau thu.
2. Phan !ich
a. Khii 1: Nhiing cam nh{m ban rt'au ctia nha tha ve canh sang t/111 cua di{t trm:
- TI1ien nhien dur;c cam nhijn ttl· nhung gi v6 hinh:
+"Huang 8/" la lan huang dij.c biet cua mira thu mien Bite dugc cam nhan til• mui oi
chin r().
+ Tir "phd": d()ng tir co nghia la toil vao, tr(\n liln--. ggi mili huang oi ad() darn nhat,
thorn nang quyen rii, hoa vao trong gio heo may cua mila thu, lan toil khitp khong gian
t?O ra rn()t rnili thorn ngot mat - huang thorn nang nan hap d~n cua nhfrng VU'On cay
sum sue trai ngot anong thon Viet N am.
+ "SuiY11g chtlng chinh ": nhfrng h?t suong nh6li ti gii'ing mite nhu m()t lam suang m6ng
nh~ nhimg troi, dang "co' y" cham l?i thong tha, nh'.' nhimg, chuyen d()ng cham ch~m
sang thu. HiJ,t suang sam rnai cling nhu c6 tarn han.
- Cam xuc cila nha tho:
Trang 136
CAP TOC 789+ THI VAO U)P 10
- Ngh~ thu~t doi: Suong chilng chinh >< Cllirn v(\i va- V~n d(\ng tuang phan, tv nhien
muon hinh v;;m tr;;mg.
--> N gh~ thu~t nhiin hoa, doi khien cho hinh anh tv nhien tra nen gan giii, than thu(\c
voi con nguai, ggi len nhfrng lien tuang thu vj.
Ciu 4. Hai til "denh dang" va Cl,lffi tir "bitt dau v(\i va" trong do<).n tho vua chep coy
nghla trong viec the hi en dvng y nghe thu~t cua nha tho 1.3.:
-Tu "denh dimg" va "cvrn til "bitt dau v(\i va" gQi ra hai tr<:~ng thai doi l~p cua Sl,J' v~t,
hien tuqng.
+ Song d'enh dang: ggi hinh anh dong song cham ch~rn, lfrng la troi, giOng bu6c di
cua thai gian va cua khoimh khitc giao mila thanh tao, nh~ nhang.
+ "Bitt dau v(\i va" la hinh anh nhfrng dim chim bitt dau tim cho minh CUQC song am
ap, d~ chiu han, tranh di Sl,J' se l?nh rua mila rn6i dang t6i gan.
Bai 2. D;mg hili Nl VH
Biii tha Sang tim the'hi?n nhfmg cam nh(jn tinh te'cua nhii tho· Huu Thinh ve Sl;l' bieh dol cua
dar tr&i tit cu61 hq sang aau thu. (Ngfr vi'in 9, t~p 2, NXBGD Viet Narn, 2010)
Phan tich hili tho de linn sang t6 nhan dinh tren.
Huang dh giai
1. Gi&i thi~u chung
- Gioi thieu tac gia Hfru Thinh, bai tho Sang thu
- Dfm ditt van de: Sang tlw thehien nhfrng cam nhan tinh te cua nhit tho Huu Thinh
Ve Sl,l' bien doi CUa dat troi til CUOi h<). sang dau thu.
2. Phan !ich
a. Khii 1: Nhiing cam nh{m ban rt'au ctia nha tha ve canh sang t/111 cua di{t trm:
- TI1ien nhien dur;c cam nhijn ttl· nhung gi v6 hinh:
+"Huang 8/" la lan huang dij.c biet cua mira thu mien Bite dugc cam nhan til• mui oi
chin r().
+ Tir "phd": d()ng tir co nghia la toil vao, tr(\n liln--. ggi mili huang oi ad() darn nhat,
thorn nang quyen rii, hoa vao trong gio heo may cua mila thu, lan toil khitp khong gian
t?O ra rn()t rnili thorn ngot mat - huang thorn nang nan hap d~n cua nhfrng VU'On cay
sum sue trai ngot anong thon Viet N am.
+ "SuiY11g chtlng chinh ": nhfrng h?t suong nh6li ti gii'ing mite nhu m()t lam suang m6ng
nh~ nhimg troi, dang "co' y" cham l?i thong tha, nh'.' nhimg, chuyen d()ng cham ch~m
sang thu. HiJ,t suang sam rnai cling nhu c6 tarn han.
- Cam xuc cila nha tho:
Trang 136
 + Ket hqp cac tir: "b8ng, h!nh nhu" the hi~n til.m tr11ng nga ngimg, cam xuc bang + Ket hqp cac tir: "b8ng, h!nh nhu" the hi~n til.m tr11ng nga ngimg, cam xuc bang
khui\ng tru6c thoang di bat chqt cua mua thu. Nha tho gi;J.t millh, hoi boi roi, hlnh nhu khui\ng tru6c thoang di bat chqt cua mua thu. Nha tho gi;J.t millh, hoi boi roi, hlnh nhu
con co chut gi chua th<;lt r6 rimg trong cam nh<;ln. Do co the' Ia do nhfrng cam nh<;ln nht; con co chut gi chua th<;lt r6 rimg trong cam nh<;ln. Do co the' Ia do nhfrng cam nh<;ln nht;
nhitng, thoang qua ho~c do qua d9t ng9t mit tac gia chua nh;j.n ra. nhitng, thoang qua ho~c do qua d9t ng9t mit tac gia chua nh;j.n ra.
+ Tii.m hon thi si bien chuyen nhip nhitng v6i phlit giao mua cia canh v;j.t. Tl'mg canh + Tii.m hon thi si bien chuyen nhip nhitng v6i phlit giao mua cia canh v;j.t. Tl'mg canh
sang thu thap thoang hon nguai: chung chillh, bin rin, luu luyen, bang khuang ... sang thu thap thoang hon nguai: chung chillh, bin rin, luu luyen, bang khuang ...
b. Khfi 2: Hinh anh thii!n nhii!n sang thu b. Khfi 2: Hinh anh thii!n nhii!n sang thu
- Thien nhien sang fhu aU(YC nha tha phat hi?n bdng nhiJ:ng hlnh an/1 quen thu{Jc lam nen m{Jt - Thien nhien sang fhu aU(YC nha tha phat hi?n bdng nhiJ:ng hlnh an/1 quen thu{Jc lam nen m{Jt
buc tranh mua thu a?p ae va trong sang: buc tranh mua thu a?p ae va trong sang:
+ Dong song que huang thu6t tha mem m11i, hien hoa tr6i m/?t each nhitn h\1, thanh + Dong song que huang thu6t tha mem m11i, hien hoa tr6i m/?t each nhitn h\1, thanh
thim --> g¢ len ve dt;p em diu cua buc tranh thien thlen mila thu. thim --> g¢ len ve dt;p em diu cua buc tranh thien thlen mila thu.
+ Doi l;J.p v6i hillh itnh tren Ia nhfmg canh chlm chi'eu b~t dau VQi vii bay ve phuang + Doi l;J.p v6i hillh itnh tren Ia nhfmg canh chlm chi'eu b~t dau VQi vii bay ve phuang
N am tritnh ret trong buoi hoitng h6n. N am tritnh ret trong buoi hoitng h6n.
+ May duqc mieu ta qua Sl,l' lien tu6ng d9c dao b!mg tam hon tillh te, nhqy cam, yeu + May duqc mieu ta qua Sl,l' lien tu6ng d9c dao b!mg tam hon tillh te, nhqy cam, yeu
thien nhien tha thlet: thien nhien tha thlet:
"C6 aam may mua hQ. "C6 aam may mua hQ.
Vdt nU:a m!nh sang thu" Vdt nU:a m!nh sang thu"
--> Gqi hlnh itnh m9t lim may m6ng, nh~, keo diti cia mua h\1 con sot l11i nhu luu --> Gqi hlnh itnh m9t lim may m6ng, nh~, keo diti cia mua h\1 con sot l11i nhu luu
luyen. Kh6ng phai ve d~p cua mila h11 cfrng chua h~n Ia ve dt;p cia mua thu mit do Ia ve luyen. Kh6ng phai ve d~p cua mila h11 cfrng chua h~n Ia ve dt;p cia mua thu mit do Ia ve
dt;p CUa thai kh~c giao mua dUQC sang tqO tlr mQt hon tho tinh te va nh11y cam dang say dt;p CUa thai kh~c giao mua dUQC sang tqO tlr mQt hon tho tinh te va nh11y cam dang say
thai kh~c giao mua nay. thai kh~c giao mua nay.
c. Kh6' cum: Suy ngiim mang tinh trii!t l£ ve cu(jc airi, con nguiri c. Kh6' cum: Suy ngiim mang tinh trii!t l£ ve cu(jc airi, con nguiri
- Thien nhii!n sang thu auf!c gQ'i ra qua h!nh dnh Cl;l the: ndng- mua - Thien nhii!n sang thu auf!c gQ'i ra qua h!nh dnh Cl;l the: ndng- mua
"Vdn con baa nhieu nting "Vdn con baa nhieu nting
Da vai aan can mua" Da vai aan can mua"
+ Nfug Ia hlnh anh cv the cua mua h\1. Nfug cuoi h\1 v~n con nang, con sang nhung + Nfug Ia hlnh anh cv the cua mua h\1. Nfug cuoi h\1 v~n con nang, con sang nhung
dii nh11t dan, yeu dan boi gio se dii den chu kh6ng ch6i chang, du d/?i, gay g~t. dii nh11t dan, yeu dan boi gio se dii den chu kh6ng ch6i chang, du d/?i, gay g~t.
+ Mua cling dii it di. Can mua mua h11 thu6ng bat nga chqt den roi l11i chqt di. + Mua cling dii it di. Can mua mua h11 thu6ng bat nga chqt den roi l11i chqt di.
Tir "vo·i" co gia tri gqi h\, di~n ta cii thua dan, it dan, het dan nhfrng con mua rao ito \It, Tir "vo·i" co gia tri gqi h\, di~n ta cii thua dan, it dan, het dan nhfrng con mua rao ito \It,
bat nga cia mua hq. bat nga cia mua hq.
- Hinh anh an dv: - Hinh anh an dv:
"Sam ciing bat bat ngiJ "Sam ciing bat bat ngiJ
Tren hang cay aung tu61" Tren hang cay aung tu61"
+ y nghia ta thvc: hlnh tuqng sam thu6ng xuat hi~n bat nga di lien v6i nhfrng can + y nghia ta thvc: hlnh tuqng sam thu6ng xuat hi~n bat nga di lien v6i nhfrng can
mua rao chi c6 6 mila h\1. Sam cuoi mila h\1 cling bat di, it di !lie sang thu. mua rao chi c6 6 mila h\1. Sam cuoi mila h\1 cling bat di, it di !lie sang thu.

Trang 137 Trang 137

 cAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 cAP Toe 789+ THI vAo LOP 10

+ Ynghia an dw "Sam" la hlnh anh bieu tuqng cho nhling vang d9ng bat thuimg cua
ngo;;ti canh, cua CUQC dai. "Hang diy dtmg tuoi" gqi ta nhling con nguoi rung trai, rung
vuqt qua nhling kh6 khan, thang tram. Qua d6, kholng djnh ban linh c1'mg c6i cua con
nguoi tm6c nhfrng bien d9ng clia cu9c doi.
--> Ngqi ca ban linh c1'mg c6i va tot d~;p cua m6i con nguoi rung tn1i n6i rieng va nhan
dan ta n6i chung tm6c nhling thach thuc kh6 khiin, gian kho.
3. Danh gia chung
- Thong qua bai tho, nha tho da the' hi~n nhling cam nh(ln tinh te cua millh ve sv bien
doi cua dat troi m cuoi h<;~ sang dau thu, dong thai ciing gui g~m t6i ngtroi dQC nhling
triet li sau xa ma tham thia. Qua day cho thay tlnh yeu thien nhien va ngoi bUt tai hoa,
sau s~c clia tac gia.
+ Ynghia an dw "Sam" la hlnh anh bieu tuqng cho nhling vang d9ng bat thuimg cua
ngo;;ti canh, cua CUQC dai. "Hang diy dtmg tuoi" gqi ta nhling con nguoi rung trai, rung
vuqt qua nhling kh6 khan, thang tram. Qua d6, kholng djnh ban linh c1'mg c6i cua con
nguoi tm6c nhfrng bien d9ng clia cu9c doi.
--> Ngqi ca ban linh c1'mg c6i va tot d~;p cua m6i con nguoi rung tn1i n6i rieng va nhan
dan ta n6i chung tm6c nhling thach thuc kh6 khiin, gian kho.
3. Danh gia chung
- Thong qua bai tho, nha tho da the' hi~n nhling cam nh(ln tinh te cua millh ve sv bien
doi cua dat troi m cuoi h<;~ sang dau thu, dong thai ciing gui g~m t6i ngtroi dQC nhling
triet li sau xa ma tham thia. Qua day cho thay tlnh yeu thien nhien va ngoi bUt tai hoa,
sau s~c clia tac gia.

9. NOI VCH CON 9. NOI VCH CON

A. Khai A. Khai
l. He l. He
- Y Phuong sinh nam 1948, ten khai sinh la Hua Vmh Su6c, la nguai dan t9c Tay. - Y Phuong sinh nam 1948, ten khai sinh la Hua Vmh Su6c, la nguai dan t9c Tay.
- y Phuong nh(lp ngii nam 1968, phvc Vl,l trong quan d9i den nam 1981 chuyen ve - y Phuong nh(lp ngii nam 1968, phvc Vl,l trong quan d9i den nam 1981 chuyen ve
cong tac t<;~i 56 Van h6a - Thong till tinh Cao Bbg. Tu nam 1993, 6ng la Chu t:ich H9i cong tac t<;~i 56 Van h6a - Thong till tinh Cao Bbg. Tu nam 1993, 6ng la Chu t:ich H9i
Van hQc ngh~ thu~t Cao B~ng. Van hQc ngh~ thu~t Cao B~ng.
-Tho ong the hi~n tam hon chan th(lt, m<;lnh me va trong sang, each tu duy giau hinh -Tho ong the hi~n tam hon chan th(lt, m<;lnh me va trong sang, each tu duy giau hinh
anh ella con nguOi mfen nUi. anh ella con nguOi mfen nUi.
2. Tac 2. Tac
a. Hoim a. Hoim
- Bai tho N!ii v6i COil duqc sang hie vao nam 1980, khi dat mr6c m6i hoa blnh thong - Bai tho N!ii v6i COil duqc sang hie vao nam 1980, khi dat mr6c m6i hoa blnh thong
nhat nhrmg gi:ip rat nhi'eu kh6 khiin, thieu thon. Tir hi~n thvc ay, nha tho sang tac bai nhat nhrmg gi:ip rat nhi'eu kh6 khiin, thieu thon. Tir hi~n thvc ay, nha tho sang tac bai
tho nhu la loi tam sv, nh~ nhu t6i con eMu. tho nhu la loi tam sv, nh~ nhu t6i con eMu.
- Bai tho ill trong t~p Tho Nam 1945 - 1985. - Bai tho ill trong t~p Tho Nam 1945 - 1985.
b. TrQng tilm kien thuc
* N9i dung
-Bid tho the'hi~n tinh cam gia dinh th~m thie't, am cling va nggi ca nhfrng truyen thong,
sue song m:;mh me ella que huang va dan t(lc.
- Bid tho con ggi nh~c v6i mi\i ngum ve tinh cam g~ b6 v6i gia dinh, que huang va y
chi vuan ]en trong CUQC song.
* Ngh~ thu<)_t
- The tho l1,r do phu hgp v6i each b9c 19 tinh cam.
- BO cue ch~t che, diin d~t 11,r nhien.
- Gi<;mg di~u thu thi, tiim tinh, tha thiet qua !Oi tiim sv ella cha doi v6i con, khi s6i n6i
m<tnh me, hie l<ti ca nggi, hling hon khi n6i ve que huang.
- Ng6n ngfr tho cu the, ham sue, nhieu y nghia.
- Hlnh anh tho GQC dao, mang d<)_m ban s~c tho ca mien nui, vua Cl,l the vua mang
tinh chat khai quat.
B. Tim hieu viin ban
1. Yngh'la nhan d'e
- Nhan d'e bai tho N6i vai con c6 thehieu Ia loi ella nha tho nh~c nho the'M con chau
phai biet r6 CQi nguon, tU d6 giu gin truyen thong ella que huang, song xilng dang Ia
nhfrng con nguOi nh6 rna kh6ng be (nh6 dang nh6 hlnh nhung kh6ng nh6 chi, nh6 ti:\m).
- Nhan de bai tho khai quat dugc y nghia ella loan bid tho: di tU tinh cam gia dinh roi
mo ra tinh cam que huang, tU nhfrng ki ni~m gan giii, thiet tha de' nang len le song.
2. Nguoi cha n6i voi con v'e c(Ji nguon sinh duang (11 cau tho dau)
a. C(H nguon gia dinh
- Con Ian len trong tinh yeu !huang, sv nang do, che cho va mong cho ella cha me:
+ Nhip tho 2/3 ke't hgp v6i cau true doi xilng cling ngM thu?t di~p tU, di~p cau true
t<to ra am di~u tuai vui, quan quyt.
+ Cac hlnh anh cv the "chfin phai- tai cha", "chan trai- t&i m(', "mf?t buac"- "hai buac",
"tieng n6i"- "tieng cui:Yi" da t<tO ra dugc kh6ng khi gia dinh dam am, quan quyt, h<tflh
phuc. Tling bu6c di, tUng tieng n6i ella con deu dugc cha me d6n nh<!-n va mong cho
tung giay, tling phlit.
- Ngum chacon ggi nh~c nhfrng ki ni~m ve ngay cu6i ella cha me- "ngay aau lien dfp
nhiit tren di'Yi" de mong con lu6n nh6 aen. Boi ngay cu6i chinh Ia diem xuat phat, Ia kh6i
nguon cho mQi tinh yeu thuang trong con.
---+ Gia dinh chinh Ia c9i nguon dau tien, Ia nai con lu6n nh~n dugc sv yeu thuang,
quan tam, cham s6c, cho che va nang do.
b. TrQng tilm kien thuc
* N9i dung
-Bid tho the'hi~n tinh cam gia dinh th~m thie't, am cling va nggi ca nhfrng truyen thong,
sue song m:;mh me ella que huang va dan t(lc.
- Bid tho con ggi nh~c v6i mi\i ngum ve tinh cam g~ b6 v6i gia dinh, que huang va y
chi vuan ]en trong CUQC song.
* Ngh~ thu<)_t
- The tho l1,r do phu hgp v6i each b9c 19 tinh cam.
- BO cue ch~t che, diin d~t 11,r nhien.
- Gi<;mg di~u thu thi, tiim tinh, tha thiet qua !Oi tiim sv ella cha doi v6i con, khi s6i n6i
m<tnh me, hie l<ti ca nggi, hling hon khi n6i ve que huang.
- Ng6n ngfr tho cu the, ham sue, nhieu y nghia.
- Hlnh anh tho GQC dao, mang d<)_m ban s~c tho ca mien nui, vua Cl,l the vua mang
tinh chat khai quat.
B. Tim hieu viin ban
1. Yngh'la nhan d'e
- Nhan d'e bai tho N6i vai con c6 thehieu Ia loi ella nha tho nh~c nho the'M con chau
phai biet r6 CQi nguon, tU d6 giu gin truyen thong ella que huang, song xilng dang Ia
nhfrng con nguOi nh6 rna kh6ng be (nh6 dang nh6 hlnh nhung kh6ng nh6 chi, nh6 ti:\m).
- Nhan de bai tho khai quat dugc y nghia ella loan bid tho: di tU tinh cam gia dinh roi
mo ra tinh cam que huang, tU nhfrng ki ni~m gan giii, thiet tha de' nang len le song.
2. Nguoi cha n6i voi con v'e c(Ji nguon sinh duang (11 cau tho dau)
a. C(H nguon gia dinh
- Con Ian len trong tinh yeu !huang, sv nang do, che cho va mong cho ella cha me:
+ Nhip tho 2/3 ke't hgp v6i cau true doi xilng cling ngM thu?t di~p tU, di~p cau true
t<to ra am di~u tuai vui, quan quyt.
+ Cac hlnh anh cv the "chfin phai- tai cha", "chan trai- t&i m(', "mf?t buac"- "hai buac",
"tieng n6i"- "tieng cui:Yi" da t<tO ra dugc kh6ng khi gia dinh dam am, quan quyt, h<tflh
phuc. Tling bu6c di, tUng tieng n6i ella con deu dugc cha me d6n nh<!-n va mong cho
tung giay, tling phlit.
- Ngum chacon ggi nh~c nhfrng ki ni~m ve ngay cu6i ella cha me- "ngay aau lien dfp
nhiit tren di'Yi" de mong con lu6n nh6 aen. Boi ngay cu6i chinh Ia diem xuat phat, Ia kh6i
nguon cho mQi tinh yeu thuang trong con.
---+ Gia dinh chinh Ia c9i nguon dau tien, Ia nai con lu6n nh~n dugc sv yeu thuang,
quan tam, cham s6c, cho che va nang do.

139 139
 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10
" "
b, C(1i nguon que huong b, C(1i nguon que huong
- "NguiYi aong mlnh": nguoi vimg rnlnh, nguoi mien rnlnh, Day lit each n6i rnang dau - "NguiYi aong mlnh": nguoi vimg rnlnh, nguoi mien rnlnh, Day lit each n6i rnang dau
an rieng cua nguOi dan t9c de chi nhfrng nguoi cling song tren rn9t rni'en dat, cimg que an rieng cua nguOi dan t9c de chi nhfrng nguoi cling song tren rn9t rni'en dat, cimg que
huang, cling rn9t diin t.;Jc, huang, cling rn9t diin t.;Jc,
- Nguoi cha gQ'i nh~c v6i con ve CUQC song lao d9ng dln eli va tuai vui cua "nguiYi - Nguoi cha gQ'i nh~c v6i con ve CUQC song lao d9ng dln eli va tuai vui cua "nguiYi
aong mlnh": aong mlnh":
+ "Dan liY cili nan hoa ": c6ng vi~c t;;to ra ve d<;'p clia nguoi dong rninh, + "Dan liY cili nan hoa ": c6ng vi~c t;;to ra ve d<;'p clia nguoi dong rninh,
+ "Vdc/1 nhillcen cfiu hat": CUQC song luon ng(lp tran tieng hat, ni'ern vuL + "Vdc/1 nhillcen cfiu hat": CUQC song luon ng(lp tran tieng hat, ni'ern vuL
+ Cac d9ng til "cili", "ken": vl:ra cho thay sv kheo leo, ti mi trong lao d9ng vl:ra n6i len + Cac d9ng til "cili", "ken": vl:ra cho thay sv kheo leo, ti mi trong lao d9ng vl:ra n6i len
CUQC song gfu h6, hiJa quy~n, nhieu niem vui clia nguOi dong mlnh, CUQC song gfu h6, hiJa quy~n, nhieu niem vui clia nguOi dong mlnh,
-> NguOi dong rninh lit nhung nguOi kheo leo, din eli trong lao d9ng va l;;tc quan, nhieu -> NguOi dong rninh lit nhung nguOi kheo leo, din eli trong lao d9ng va l;;tc quan, nhieu
niern vui trong CUQC song, niern vui trong CUQC song,
- NguOi cha gQ'i nh~c cho con ve SlJ' durn bQC, che ch6 cua con nguOi va rl:rng nui que - NguOi cha gQ'i nh~c cho con ve SlJ' durn bQC, che ch6 cua con nguOi va rl:rng nui que
huang: huang:
+ "Rung cho hoa": Ngh~ thu(lt nhiin h6a, hoa lit ve d<:'p cua thien nhien rna rimg ban + "Rung cho hoa": Ngh~ thu(lt nhiin h6a, hoa lit ve d<:'p cua thien nhien rna rimg ban
t"'ng, dong thai qua d6 con gqi len ve d"p tlnh than clia nhfrng con nguoi noi day, t"'ng, dong thai qua d6 con gqi len ve d"p tlnh than clia nhfrng con nguoi noi day,
+ "Con aui'mg cho nhiing tam long": Nu6i du6ng con nguoi loi song thuy chung, tlnh + "Con aui'mg cho nhiing tam long": Nu6i du6ng con nguoi loi song thuy chung, tlnh
nghia, nghia,
-> Thien nhien, mii rl:rng dii che ch6, nu6i du6ng con nguoi ca ve tam hon vit loi song, -> Thien nhien, mii rl:rng dii che ch6, nu6i du6ng con nguoi ca ve tam hon vit loi song,
3, Nhfrng due tinh cao d<;'p d1a nguoi dong mlnh vii loi nh~c nh6, mong u&c etta nguoi 3, Nhfrng due tinh cao d<;'p d1a nguoi dong mlnh vii loi nh~c nh6, mong u&c etta nguoi
cha doi v&i con (do;~n con cha doi v&i con (do;~n con
IL Nhtl'ng ve d?p CIJa "ngu'iYi d()ng minh" IL Nhtl'ng ve d?p CIJa "ngu'iYi d()ng minh"
- C6 chi khi rn;;tnh me, biet vuqt qua rn9i n6i buon, thu thach: "N5i buon" duqc Cl! the - C6 chi khi rn;;tnh me, biet vuqt qua rn9i n6i buon, thu thach: "N5i buon" duqc Cl! the
h6a bkg chi'eu "cao", "chi l&n" duqc do b&ng d9 "xa", Tu d6, cho thay dil.u CUQC song h6a bkg chi'eu "cao", "chi l&n" duqc do b&ng d9 "xa", Tu d6, cho thay dil.u CUQC song
vil.n nhieu kh6 khan, n6i buon nhung dieu d6 citng lam cho h9 c6 ychi, biet nhln xa tr6ng vil.n nhieu kh6 khan, n6i buon nhung dieu d6 citng lam cho h9 c6 ychi, biet nhln xa tr6ng
r.;\ng va VUQ't qua, r.;\ng va VUQ't qua,
-Song thuy chung, tlnh nghia: -Song thuy chung, tlnh nghia:
+ Di~p tU "song" khfug dinh ban fmh song kien cuang, bilt chap rnQi kh6 khan, gian kho, + Di~p tU "song" khfug dinh ban fmh song kien cuang, bilt chap rnQi kh6 khan, gian kho,
+ Di~p tu "kh8ng chfi" nhung ngheo kh6, vat va thieu thon da the hi~n SlJ' thuy chung, + Di~p tu "kh8ng chfi" nhung ngheo kh6, vat va thieu thon da the hi~n SlJ' thuy chung,
sfu sang gk b6 va xay dvng que huang cua nguoi dong rnlnh, sfu sang gk b6 va xay dvng que huang cua nguoi dong rnlnh,
- Loi song ph6ng khoang, day nghi lvc: Bi~n phap tu tU so sanh "nine song nhu suoi" - Loi song ph6ng khoang, day nghi lvc: Bi~n phap tu tU so sanh "nine song nhu suoi"
cimg each n6i "len thdc xuong gh'enh u gqi len loi song rniinh li~t, day iip nghia tlnh, cimg each n6i "len thdc xuong gh'enh u gqi len loi song rniinh li~t, day iip nghia tlnh,
- Giitu y chi, tv hito va lu6n sang t;;to, gifr gln de gln gifr nhfrng truyen thong tot d<;'p - Giitu y chi, tv hito va lu6n sang t;;to, gifr gln de gln gifr nhfrng truyen thong tot d<;'p
cua que huang: "t!t' aw aa Ice cao que huang", t(\O nen truyen thong tot d<;'p CUa que huang, cua que huang: "t!t' aw aa Ice cao que huang", t(\O nen truyen thong tot d<;'p CUa que huang,

140 140
b. Uri nhdn nhu cua ngum cha tUfi v6i con b. Uri nhdn nhu cua ngum cha tUfi v6i con
- Cach g<;>i "con oi" the hi~n tlnh cam cha con gik ket, lam cho loi nh~n nhu tro nen - Cach g<;>i "con oi" the hi~n tlnh cam cha con gik ket, lam cho loi nh~n nhu tro nen
tha thiet, sau Iikg. tha thiet, sau Iikg.
- Hinh anh "tho SO' da thft" l~p l<~i hai Dill nhu muon con lu6n ghi nho "nguai aong - Hinh anh "tho SO' da thft" l~p l<~i hai Dill nhu muon con lu6n ghi nho "nguai aong
minh" tuy m.;Jc m<~c, chan chat nhung cole song cao d(;'p. Tu do, nguoi cha mong muon minh" tuy m.;Jc m<~c, chan chat nhung cole song cao d(;'p. Tu do, nguoi cha mong muon
khi con tru6ng thitnh, du 6 bat cu dau, di bat cu noi nao ding kh6ng bao gio duqc song khi con tru6ng thitnh, du 6 bat cu dau, di bat cu noi nao ding kh6ng bao gio duqc song
m9t each film thuong phiti lu6n gifr lil'y cot each giitn di, y chi cua dan t9c ae vfrng buoc. m9t each film thuong phiti lu6n gifr lil'y cot each giitn di, y chi cua dan t9c ae vfrng buoc.
C. Bai t~p v~n dt,mg C. Bai t~p v~n dt,mg
B;li 1. D(lng bill DQc- hii'u B;li 1. D(lng bill DQc- hii'u
Do<~n do<'fl trich va tra !M cac ciiu hoi duoi day: Do<~n do<'fl trich va tra !M cac ciiu hoi duoi day:
Chiin phdi bu6c tm cha Chiin phdi bu6c tm cha
Chan trai bu6c t6i mf Chan trai bu6c t6i mf
M(it bu6c chqm tieng n6i M(it bu6c chqm tieng n6i
Hai bu6c t6i tien g cuai Hai bu6c t6i tien g cuai
N guai aong minh thuong liim con oi N guai aong minh thuong liim con oi
Dan Ia dli nan hoa Dan Ia dli nan hoa
Vtich nha ken cfiu hat Vtich nha ken cfiu hat
Rieng cho hoa Rieng cho hoa
Con ctuiYng cho nhi'rng tam long Con ctuiYng cho nhi'rng tam long
Cha mf miii nh6 ve ngily cu6i Cha mf miii nh6 ve ngily cu6i
N gay aau tien dfp nhdr tren ctai N gay aau tien dfp nhdr tren ctai
(N6i v6i con, Y Phuong, (N6i v6i con, Y Phuong,
Ngfr van 9, tap 2, NXB Ghio dvc 2019) Ngfr van 9, tap 2, NXB Ghio dvc 2019)
Cau 1. Do<'fl tho tren nfun trong tac phil'm nao? Tac gia? Trinh bay hoan citnh ra doi cua Cau 1. Do<'fl tho tren nfun trong tac phil'm nao? Tac gia? Trinh bay hoan citnh ra doi cua
hili tho. hili tho.
Cau 2. Cach mieu tit buoc chan con "ch<lffi tieng noi", "toi tieng cuM" co gi d~c bi~t? Cau 2. Cach mieu tit buoc chan con "ch<lffi tieng noi", "toi tieng cuM" co gi d~c bi~t?
Cau 3. Em hieu "nguoi dong minh" !a gi? Cach g<;>i "nguM dong mlnh" cua tac gia co gi Cau 3. Em hieu "nguoi dong minh" !a gi? Cach g<;>i "nguM dong mlnh" cua tac gia co gi
sau s~c? sau s~c?
Cau 4. Phiin tich gia tri clia hai cau tho: Cau 4. Phiin tich gia tri clia hai cau tho:
Dan la cai nan hoa Dan la cai nan hoa
Vach nha ken cfiu hat Vach nha ken cfiu hat
Hu&ng d.'in gi<ii Hu&ng d.'in gi<ii
Cau 1. Do<~n tho nfun trong tac pham N6i v<i'i con cua Y Phuong. Hoan citnh ra doi clia Cau 1. Do<~n tho nfun trong tac pham N6i v<i'i con cua Y Phuong. Hoan citnh ra doi clia
hili tho: hili tho:
- Biti tho sang tac nam 1980 khi dat nu&c g~p nhi'eu kh6 khan do vua thoat kh6i chien - Biti tho sang tac nam 1980 khi dat nu&c g~p nhi'eu kh6 khan do vua thoat kh6i chien
tranh. Bai tho nhu loi tiim Sl,l' voi dua con gai ve nhfrng gia tri ve tinh nguoi va van hoa. tranh. Bai tho nhu loi tiim Sl,l' voi dua con gai ve nhfrng gia tri ve tinh nguoi va van hoa.

Trang 141 Trang 141

 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

Clu2. Clu2.
- Cach mieu ta buoc chan con "chqm tieng n6i ", "t6i tieng cuiYi" Ia each cam nh(in d(lc - Cach mieu ta buoc chan con "chqm tieng n6i ", "t6i tieng cuiYi" Ia each cam nh(in d(lc
dao. Vi~c dimg loi an dv chuye'n doi cam giac trong ci;ip diu tho dang doi da t;;to nen dao. Vi~c dimg loi an dv chuye'n doi cam giac trong ci;ip diu tho dang doi da t;;to nen
h'mh anh tho vira C\1 the vua c6 sue khai quat cao. h'mh anh tho vira C\1 the vua c6 sue khai quat cao.
- Y Phuong da tai hi~n dugc m(lt kh6ng khi gia d'mh d11m am, quan quyt va h;;tnh - Y Phuong da tai hi~n dugc m(lt kh6ng khi gia d'mh d11m am, quan quyt va h;;tnh
phuc tran day. Tilng buoc di ch(ip chfmg, tilng tieng noi cuai bi b6 cua con deu dugc phuc tran day. Tilng buoc di ch(ip chfmg, tilng tieng noi cuai bi b6 cua con deu dugc
cham"' nang don voi m(lt tinh yeu v6 biY. cham"' nang don voi m(lt tinh yeu v6 biY.
- Tac gia da n6i vOi con m(lt each giim di rna xuc d(lng: c(li nguon sinh du5ng dau tien - Tac gia da n6i vOi con m(lt each giim di rna xuc d(lng: c(li nguon sinh du5ng dau tien
cua con chinh Ia gia dinh, Ia tinh yeu thuong cua cha m"'. cua con chinh Ia gia dinh, Ia tinh yeu thuong cua cha m"'.
Ciu 3. "Nguai dong m'mh" Ia each g<;>i than thuong, chan thanh va gian di cua tac gia ve Ciu 3. "Nguai dong m'mh" Ia each g<;>i than thuong, chan thanh va gian di cua tac gia ve
nguai cling que, cling bim v6i m'mh. nguai cling que, cling bim v6i m'mh.
Ciiu 4. Tac gia Ia nguai am hieu ve phong tvc t(ip quan, dai song clia "nguai dong minh". Ciiu 4. Tac gia Ia nguai am hieu ve phong tvc t(ip quan, dai song clia "nguai dong minh".
Nha tho dave len khnng canh sinh ho;;tt van hoa mang tinh c(lng dong cua dan t(lc m'mh. Nha tho dave len khnng canh sinh ho;;tt van hoa mang tinh c(lng dong cua dan t(lc m'mh.
Hai cau tho ggi len khung canh lao d(lng cua nguai dan mi'en mii. Hai cau tho ggi len khung canh lao d(lng cua nguai dan mi'en mii.
+ Dan Ia cili nan hoa: h'mh anh mieu ta trgc quan, til d(lng tac mem m;;ti cua ban tay + Dan Ia cili nan hoa: h'mh anh mieu ta trgc quan, til d(lng tac mem m;;ti cua ban tay
nhfrng chang trai, c6 gill Tay, nan tre tr6 thitnh nhfrng bong hoa dep de. nhfrng chang trai, c6 gill Tay, nan tre tr6 thitnh nhfrng bong hoa dep de.
+ Vach nha ken cau hat Ia cau tho day chat tho m(lng, day Ia nhfrng yeu to van hoa + Vach nha ken cau hat Ia cau tho day chat tho m(lng, day Ia nhfrng yeu to van hoa
phi v~t the. phi v~t the.
Hai cilu tho thi vj b6i trong lao d(lng, nguai ta v~n l;;tc quan, vui ve t(in huang cu(lc Hai cilu tho thi vj b6i trong lao d(lng, nguai ta v~n l;;tc quan, vui ve t(in huang cu(lc
song, va song h;;tnh phUc b6i ban tay lao d(lng. song, va song h;;tnh phUc b6i ban tay lao d(lng.

Bai 2. Di!ng NLVH Bai 2. Di!ng NLVH

Cam nh(in clia em ve khuc tam tinh cua nguai cha qua do;;tn tho. Cam nh(in clia em ve khuc tam tinh cua nguai cha qua do;;tn tho.
Dfiu lam sao thi cha vdn muon Dfiu lam sao thi cha vdn muon
Song tren aa khong chi! aa gfjp ghenh Song tren aa khong chi! aa gfjp ghenh
Song trong thung /chOng che thung ngheo a6i Song trong thung /chOng che thung ngheo a6i
Song nhu song nhu suo! Song nhu song nhu suo!
Len thtic xu8ng ghenh Len thtic xu8ng ghenh
Kh6ng lo qec nhgc Kh6ng lo qec nhgc
N guiYi aong minh tho sa da thit N guiYi aong minh tho sa da thit
Chdng may ai nhO be adu con Chdng may ai nhO be adu con
NguiYi aong mlnh tv dl;lC aa lee cao qui! huang NguiYi aong mlnh tv dl;lC aa lee cao qui! huang
Con que huang thi lam phong t1;1c. Con que huang thi lam phong t1;1c.
Con ai tuy thO sa da thit Con ai tuy thO sa da thit
Len auiYug Len auiYug
Kh6ng baa giiY nhO be aUI!C Kh6ng baa giiY nhO be aUI!C

142 142
 Nghe con. Nghe con.
(N6i v6-i con, Y Phuang, (N6i v6-i con, Y Phuang,
Ngti van 9, t~p 2, NXB Ciao dvc 2019) Ngti van 9, t~p 2, NXB Ciao dvc 2019)
Huang dlin giiii Huang dlin giiii
1. Gi&i thi~u chung 1. Gi&i thi~u chung
- Gi&i thi~u ve tac gia Y Phuang, biti tho N6i vo·i con - Gi&i thi~u ve tac gia Y Phuang, biti tho N6i vo·i con
- Gioi thi~u ni;>i dung do;;tn trich: Do\lfi tho Ia lai khuyen cua cha voi con, nen song - Gioi thi~u ni;>i dung do;;tn trich: Do\lfi tho Ia lai khuyen cua cha voi con, nen song
theo nhfrng truyen thong tot d~p cua nguai dong minh. theo nhfrng truyen thong tot d~p cua nguai dong minh.
2. Phan tich 2. Phan tich
- Tu d6, nguOi cha khuyen con biet song theo nhfmg truyen thong cU.a nguOi dong minh: - Tu d6, nguOi cha khuyen con biet song theo nhfmg truyen thong cU.a nguOi dong minh:
+ Di~p m "song" kh&i dau 3 dong tho lien tiep, to d~m mong uoc thiet tha, manh li~t + Di~p m "song" kh&i dau 3 dong tho lien tiep, to d~m mong uoc thiet tha, manh li~t
cua cha danh cho con. cua cha danh cho con.
+An dl,l "da" "thung" chi khong gian song cU.a nguai mien cao, gqi len nhfrng nhoc +An dl,l "da" "thung" chi khong gian song cU.a nguai mien cao, gqi len nhfrng nhoc
nhfu, gian kh6, d6i ngheo. Nguai cha mong con "khong che" nrc Ia biet yeu thuang, nhfu, gian kh6, d6i ngheo. Nguai cha mong con "khong che" nrc Ia biet yeu thuang,
tran tr0ng que huang minh. tran tr0ng que huang minh.
+So sanh "nhu song" "nhu suoi": loi song hon nhien, trong sang, m;;tnh me, ph6ng +So sanh "nhu song" "nhu suoi": loi song hon nhien, trong sang, m;;tnh me, ph6ng
khoang, vuqt len m 0i g~p ghenh cU.a cu9c dai. khoang, vuqt len m 0i g~p ghenh cU.a cu9c dai.
+ Doi "len thac xuong ghenh": CUQC song kh6ng d~ dang, bfug ph.ing, can diing cam + Doi "len thac xuong ghenh": CUQC song kh6ng d~ dang, bfug ph.ing, can diing cam
doi m~t bikg long can dam va y chi kien cuang. doi m~t bikg long can dam va y chi kien cuang.
- Bai tho khep l;;ti bfug !Oi d~n do vua an can, wa nghiem khiic cU.a nguOi cha: - Bai tho khep l;;ti bfug !Oi d~n do vua an can, wa nghiem khiic cU.a nguOi cha:
+ "Tho sa da thif' duqc nhiic l<ti d€ nhil'n m;;tnh nhfrng kh6 khan, thu thach rna con c6 + "Tho sa da thif' duqc nhiic l<ti d€ nhil'n m;;tnh nhfrng kh6 khan, thu thach rna con c6
the' g~p tren duang dai. the' g~p tren duang dai.
+ Diiu v~y, "kh6ng bao gia nh6 be duqc" rna phai biet duang dau v6i kh6 khan, vugt + Diiu v~y, "kh6ng bao gia nh6 be duqc" rna phai biet duang dau v6i kh6 khan, vugt
qua thach thuc, kh6ng dugc song yeu hen, h~p hOi, ich ki. Phai song sao cho xl'rng dang qua thach thuc, kh6ng dugc song yeu hen, h~p hOi, ich ki. Phai song sao cho xl'rng dang
v6i cha m~, v6i nguai dong minh. v6i cha m~, v6i nguai dong minh.
3. Danh gia chung 3. Danh gia chung
- Bai tho the hi~n tinh cam sau n~ng rna nguOi cha danh cho con. Hay biet song sao - Bai tho the hi~n tinh cam sau n~ng rna nguOi cha danh cho con. Hay biet song sao
cho xl'rng dang v6i gia dinh, que huang. Qua d6, b(k 19 tinh yeu que huang xu sa va cho xl'rng dang v6i gia dinh, que huang. Qua d6, b(k 19 tinh yeu que huang xu sa va
ni'em t1,l hiw ve nguOi dong minh cua t:k gia. ni'em t1,l hiw ve nguOi dong minh cua t:k gia.
- Tu ngti, hinh ilnh gian dj, giau sue gQ'i, in d~m loi tu duy trong sang, hon nhien, sinh - Tu ngti, hinh ilnh gian dj, giau sue gQ'i, in d~m loi tu duy trong sang, hon nhien, sinh
di;>ng cua nguai mien nui. Gi0ng di~u khi an can, tha thiet; khi m<tnh me, nghiem khil.c. di;>ng cua nguai mien nui. Gi0ng di~u khi an can, tha thiet; khi m<tnh me, nghiem khil.c.

TAP n/ LUY~N: TAP n/ LUY~N:

N6i v6i con N6i v6i con
https://onluyen.app.link/noivoicon https://onluyen.app.link/noivoicon
 CAP roc 789+ THI vAo I.OP 10 CAP roc 789+ THI vAo I.OP 10

CHlJ DE 3. TRUY~N HIEN D~J VI~T NAM CHlJ DE 3. TRUY~N HIEN D~J VI~T NAM
BAil. LANG BAil. LANG
Kim Lin Kim Lin
A. Khai qua! chung A. Khai qua! chung
1. Tac gia 1. Tac gia
-Ten khai sinh Nguy~n Van Tai (1920-2007), que Tu Son- Bil.c Ninh. -Ten khai sinh Nguy~n Van Tai (1920-2007), que Tu Son- Bil.c Ninh.
- Do hoim cimh gia dinh kho khan, Kim Lim chi duqc hoc het b~c tieu h 0 c roi phai di - Do hoim cimh gia dinh kho khan, Kim Lim chi duqc hoc het b~c tieu h 0 c roi phai di
lam. Kim Uin bil.t dau viet van ru nam 1941. lam. Kim Uin bil.t dau viet van ru nam 1941.
- Ong Ia nha van chuyen viet truy~n ngil.n. Von am hieu va gil.n bo sau sil.c CUQC song - Ong Ia nha van chuyen viet truy~n ngil.n. Von am hieu va gil.n bo sau sil.c CUQC song
n6ng th6n, Kim Lan hau nhu chi viet ve de tai sinh ho?t a lang que va cilnh ngi;> cua n6ng th6n, Kim Lan hau nhu chi viet ve de tai sinh ho?t a lang que va cilnh ngi;> cua
nguai n6ng dan. nguai n6ng dan.
- Mi;>t so truy~n da the hi~n duqc kh6ng khi tieu dieu, am dqm cua n6ng th6n Vi~t - Mi;>t so truy~n da the hi~n duqc kh6ng khi tieu dieu, am dqm cua n6ng th6n Vi~t

Nam va CUQC song lam IU, vat va rua nguai n6ng dan tru6c Cach m(lng thang Tam.
- Ong duqc du lu?n chu y nhieu han khi di vao nhfrng de tal di;>c dao nhu tai hi~n
sinh ho(lt van h6a phong phU a th6n que, qua do gop phan bieu hi~n ve d.;p tam hon
cua nguai n6ng dan.
- Sau each m?flg thang Tam, Kim Lan tiep tl,lc lam bao, viet van va vii'n viet ve lang
que Vi~t N am - mang hi~n thvc ma ttr !au 6ng da hie'u biet sau sil.c.
-N goal ho?t di;>ng sang tac, nha van Kim Lancon tham gia san khau va di~n anh, dong
lqch, dong phim. (Tieu bieu Ia vai Lao H\lc trong bi;> phim Ltlng Vii Dni ngin; ai;).
- Nam 2001, Kim Lan duqc trao ti:\ng Giai thuang Nha nu6c ve van hoc ngh~ thu~t.
6ng mat nam 2007, sau mot thai gian dai chong ch 0 i vai can b~rlh hen suy~n.
- Cac t;k pham tieu bieu: Nen vp· nc11. chong, V9 nh{it, Con clui xdit xi, Lrlng, ...
2. Tacpha'm
a. Hoan canh sang t.ic
- Umg duqc viet va dang bao tren tqp chi Van ngh~ nam 1948- giai do(ITI dau rua CUQC
khang chien chong Phap. Trong thai kl nay thl nguai dan nghe theo chinh sach cua chinh
phu: keu gQi nhan dan ta tan cu, nhilng nguai dan a vimg djch t(lm chiem di len vimg
chien khu de chling ta cling khang chien !au dai.
-Kim Lan ke l?i: "HOi dy gia dinh toi ciing ai sa tan. Tren khu am&i, c6 tin aon lang toi Iii
lang Vi?t gian. M9i ngu:iYi aeu nhin nhung ngu:ai dan lang v6i con mdt che'gilu, khinh thu:ang.
Toi yeu ngoi lang cua toi vii kh8ng tin lang t8i lqi c6 the' tti thea gi{i.c Phcip. Toi vie! truy?n ngdn
"Li'mg" nhu: tit€' ae'khfing afnh niem tin cita minh vii minh oan cho lang toi".
Nam va CUQC song lam IU, vat va rua nguai n6ng dan tru6c Cach m(lng thang Tam.
- Ong duqc du lu?n chu y nhieu han khi di vao nhfrng de tal di;>c dao nhu tai hi~n
sinh ho(lt van h6a phong phU a th6n que, qua do gop phan bieu hi~n ve d.;p tam hon
cua nguai n6ng dan.
- Sau each m?flg thang Tam, Kim Lan tiep tl,lc lam bao, viet van va vii'n viet ve lang
que Vi~t N am - mang hi~n thvc ma ttr !au 6ng da hie'u biet sau sil.c.
-N goal ho?t di;>ng sang tac, nha van Kim Lancon tham gia san khau va di~n anh, dong
lqch, dong phim. (Tieu bieu Ia vai Lao H\lc trong bi;> phim Ltlng Vii Dni ngin; ai;).
- Nam 2001, Kim Lan duqc trao ti:\ng Giai thuang Nha nu6c ve van hoc ngh~ thu~t.
6ng mat nam 2007, sau mot thai gian dai chong ch 0 i vai can b~rlh hen suy~n.
- Cac t;k pham tieu bieu: Nen vp· nc11. chong, V9 nh{it, Con clui xdit xi, Lrlng, ...
2. Tacpha'm
a. Hoan canh sang t.ic
- Umg duqc viet va dang bao tren tqp chi Van ngh~ nam 1948- giai do(ITI dau rua CUQC
khang chien chong Phap. Trong thai kl nay thl nguai dan nghe theo chinh sach cua chinh
phu: keu gQi nhan dan ta tan cu, nhilng nguai dan a vimg djch t(lm chiem di len vimg
chien khu de chling ta cling khang chien !au dai.
-Kim Lan ke l?i: "HOi dy gia dinh toi ciing ai sa tan. Tren khu am&i, c6 tin aon lang toi Iii
lang Vi?t gian. M9i ngu:iYi aeu nhin nhung ngu:ai dan lang v6i con mdt che'gilu, khinh thu:ang.
Toi yeu ngoi lang cua toi vii kh8ng tin lang t8i lqi c6 the' tti thea gi{i.c Phcip. Toi vie! truy?n ngdn
"Li'mg" nhu: tit€' ae'khfing afnh niem tin cita minh vii minh oan cho lang toi".

Trang 144 Trang 144

b. Tn,mg tiim kH{n !hue b. Tn,mg tiim kH{n !hue
* N9idung * N9idung
- Truy~n the' hi~n tinh yeu limg va long yeu nuac, tinh than khang chien cua nguai - Truy~n the' hi~n tinh yeu limg va long yeu nuac, tinh than khang chien cua nguai
nong dan phai riYi limg di tim cu trong cu9c khang chien chong thvc dan Phap xam luqc. nong dan phai riYi limg di tim cu trong cu9c khang chien chong thvc dan Phap xam luqc.
* Ngh~ thu~t * Ngh~ thu~t

- Xay dvng tinh huang truy~n d9c dao. - Xay dvng tinh huang truy~n d9c dao.
- Ngh~ thu~t mieu tit di~n bien tam li nhan v~t tai tinh. Tiim li nhan v~t duqc tac gia - Ngh~ thu~t mieu tit di~n bien tam li nhan v~t tai tinh. Tiim li nhan v~t duqc tac gia
tai hi~n chan thvc, sau s~c thong qua y nghl, hitnh d9ng, ngon ngii', .. cua nhan v~t, d~c tai hi~n chan thvc, sau s~c thong qua y nghl, hitnh d9ng, ngon ngii', .. cua nhan v~t, d~c
bi~t la thOng qua ngh~ thu~t d9c tho;;ri n9i tam. bi~t la thOng qua ngh~ thu~t d9c tho;;ri n9i tam.
- N gon ngfr mang d~m tinh khau ngii' va lai an tieng noi h~ng ngay cua nhan dan. - N gon ngfr mang d~m tinh khau ngii' va lai an tieng noi h~ng ngay cua nhan dan.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Ynghia nhan d~ 1. Ynghia nhan d~
- Nhan de clia hie phil'm duqc Kim Lan d~t la "Lang" rna khong phiti Ia "Lang Dau" - Nhan de clia hie phil'm duqc Kim Lan d~t la "Lang" rna khong phiti Ia "Lang Dau"
vi neu la "Lang Chq Dau" thl van de rna tac gia de c~p tai khong chi nb trong ph(lrn vi vi neu la "Lang Chq Dau" thl van de rna tac gia de c~p tai khong chi nb trong ph(lrn vi
6 m9t lang Cl,l the nao ca. Dvng y cua tac gia muon noi t&i m9t van de mang tinh pho 6 m9t lang Cl,l the nao ca. Dvng y cua tac gia muon noi t&i m9t van de mang tinh pho
bien 6 kh~p cac lang que, co trong mqi nguiri nong dan. Qua do ta hieu chu ae cua truy~n bien 6 kh~p cac lang que, co trong mqi nguiri nong dan. Qua do ta hieu chu ae cua truy~n
nh~m ca ngqi tinh yeu lang que tha thiet va nhfrng chuyen bien m&i trong tinh cam clia nh~m ca ngqi tinh yeu lang que tha thiet va nhfrng chuyen bien m&i trong tinh cam clia
nhilng nguai nong dan Vi~t Nam trong khang chien chong Phap. nhilng nguai nong dan Vi~t Nam trong khang chien chong Phap.
- Nhan de Limg vua noi len duqc cai rieng Ia tinh yeu lang cua ong Hai, dong thiri qua - Nhan de Limg vua noi len duqc cai rieng Ia tinh yeu lang cua ong Hai, dong thiri qua
cai rieng ay, cfrng noi len duqc cai chung: tam long cua nhilng nguiri dan que dat Vi~t cai rieng ay, cfrng noi len duqc cai chung: tam long cua nhilng nguiri dan que dat Vi~t
doi v6i dat nu6c. doi v6i dat nu6c.
2. Tinh huong tmy~n 2. Tinh huong tmy~n
a. Khai ni~m tinh huong tmy~n a. Khai ni~m tinh huong tmy~n
- Tinh huang Ia dieu ki~n, hoan canh de nay sinh ra cau chuy~n, de tU do nhan v~t - Tinh huang Ia dieu ki~n, hoan canh de nay sinh ra cau chuy~n, de tU do nhan v~t
b9c 19 duqc loan b9 di~n bien tam tr(lllg cua minh giup cho nha van the hi~n duqc tu b9c 19 duqc loan b9 di~n bien tam tr(lllg cua minh giup cho nha van the hi~n duqc tu
tu6ng, chu de cua tac pham. tu6ng, chu de cua tac pham.
b. Tinh huilng truy~n trong truy~n ngil.n Litng b. Tinh huilng truy~n trong truy~n ngil.n Litng
* Cac tinh huang: * Cac tinh huang:
- Tinh huang 1: 0 noi tan cu, 6ng Hai nghe tin lang chq Dau yeu qui cua minh theo - Tinh huang 1: 0 noi tan cu, 6ng Hai nghe tin lang chq Dau yeu qui cua minh theo
Phap (nut th~t). Phap (nut th~t).
- Tinh huang 2: Ong Hai dang trong tam tr(lng tiin cling cua kha dau thi ong nghe tin - Tinh huang 2: Ong Hai dang trong tam tr(lng tiin cling cua kha dau thi ong nghe tin
lang duqc ciri chinh. (nut m6) lang duqc ciri chinh. (nut m6)
* Y nghla tinh huang truy~n * Y nghla tinh huang truy~n
- Truy~n Limg da xay dvng duqc m9t tinh huang truy~n d~c s~c, lam b9c 19 sau s~c - Truy~n Limg da xay dvng duqc m9t tinh huang truy~n d~c s~c, lam b9c 19 sau s~c
tinh cam yeu lang, yeu nu6c 6 nguai nong dan. Ong Hai trong truy~n Ia nguai rat yeu tinh cam yeu lang, yeu nu6c 6 nguai nong dan. Ong Hai trong truy~n Ia nguai rat yeu
cai lang chq Dau clia minh, lu6n hanh di~n khoe ve lang. Ay the rna ong l(li phai nghe cai lang chq Dau clia minh, lu6n hanh di~n khoe ve lang. Ay the rna ong l(li phai nghe

Trang 145 Trang 145

 CAP TOC 789+ THI VAO U)P 10 CAP TOC 789+ THI VAO U)P 10

cai tin limg 6ng theo gii;ic, ngnoi limg 6ng lam Vi~t gian ttr mi~ng nhi'ing nguoi tan cu cai tin limg 6ng theo gii;ic, ngnoi limg 6ng lam Vi~t gian ttr mi~ng nhi'ing nguoi tan cu
duoi xu6i len. Tmh huang ay khien 6ng cay diing, dau x6t, tUi ho va day dut trong S\f duoi xu6i len. Tmh huang ay khien 6ng cay diing, dau x6t, tUi ho va day dut trong S\f
xung d(\t gifra ti.nh yeu limg que va tmh yeu nu6c, rna tinh earn nao ding manh li~t, thiet xung d(\t gifra ti.nh yeu limg que va tmh yeu nu6c, rna tinh earn nao ding manh li~t, thiet
tha. Di;it nhan v(it vito tinh huang gay g~t ay, t<ic gia da lam b(\c 19 sau s~c ca hai ti.nh cam tha. Di;it nhan v(it vito tinh huang gay g~t ay, t<ic gia da lam b(\c 19 sau s~c ca hai ti.nh cam
n6i tren 6 nhan v(it va cho thay tinh yeu nu6c, tinh than khang chien lan r(\ng va bao n6i tren 6 nhan v(it va cho thay tinh yeu nu6c, tinh than khang chien lan r(\ng va bao
trum len tmh yeu lang, n6 chi phoi va thong nhat m<;>i tlnh cam khac trong con ngnoi trum len tmh yeu lang, n6 chi phoi va thong nhat m<;>i tlnh cam khac trong con ngnoi
Vi~t Nam thiri kl dau cu(\c khang chien chong thvc dan Phap. Vi~t Nam thiri kl dau cu(\c khang chien chong thvc dan Phap.
3. Cuqc silng cua 6ng Hai 6 noi tan cu 3. Cuqc silng cua 6ng Hai 6 noi tan cu
- Ong Hai la m(\t nguoi n6ng dan quanh niim giin b6 v6i limg nhung vi chien tranh, - Ong Hai la m(\t nguoi n6ng dan quanh niim giin b6 v6i limg nhung vi chien tranh,
6ng phai roi limg di tan CU'. 6ng phai roi limg di tan CU'.

a. Tinh fmg Hai danh cho lang a. Tinh fmg Hai danh cho lang
- ROi limg di tan cu nhrmg trong 6ng viln lu6n dau dau nbi nh6 ve que huang, 6ng - ROi limg di tan cu nhrmg trong 6ng viln lu6n dau dau nbi nh6 ve que huang, 6ng
lu6n "nghi den nhung ngay cimg lam vi¢c vai anh em" va di'eu d6 khien "8ng thdy minh nhu: lu6n "nghi den nhung ngay cimg lam vi¢c vai anh em" va di'eu d6 khien "8ng thdy minh nhu:
trera". trera".
- Ong lu6n muon duqc ve limg, du:(Yc "cimg anh em dao duang ddp l:f, xe hila, khufill dci. .. " - Ong lu6n muon duqc ve limg, du:(Yc "cimg anh em dao duang ddp l:f, xe hila, khufill dci. .. "
- 6ng luon khoe voi m 9 i ngnai ve lang rua minh day tv Mo: giau va d<:'p, lat da xanh, - 6ng luon khoe voi m 9 i ngnai ve lang rua minh day tv Mo: giau va d<:'p, lat da xanh,
"quyi!t tam mfjt song mfjt chi!! v6i giijc" ... "quyi!t tam mfjt song mfjt chi!! v6i giijc" ...
- 6ng thuang hay de'n phOng thOng tin de nghe ng6ng tin tuc, tinh hinh ve khang - 6ng thuang hay de'n phOng thOng tin de nghe ng6ng tin tuc, tinh hinh ve khang
chien, ve ng6i limg cU.a mlnh. chien, ve ng6i limg cU.a mlnh.
b. Tinh vd'i b. Tinh vd'i
- Ong Hai den phong thong tin d<;>c bao va nghe tin tile ve khang chien, 6ng cham chu - Ong Hai den phong thong tin d<;>c bao va nghe tin tile ve khang chien, 6ng cham chu
nghe "chdng s6t mfjt ciiu niio". nghe "chdng s6t mfjt ciiu niio".
- Khi nghe nhi'ing tin chien th~ng cua ta nhu "mf)t em nhO trong ban xung phong bai ra - Khi nghe nhi'ing tin chien th~ng cua ta nhu "mf)t em nhO trong ban xung phong bai ra
gifi:a ha Hoan Kiein cdm qu8'c ki", "milt anh trung di}i truimg sau khi gii!t du:9·c bay ten giijc dii gifi:a ha Hoan Kiein cdm qu8'c ki", "milt anh trung di}i truimg sau khi gii!t du:9·c bay ten giijc dii
IJ! sat bfing qua lJ!U d~n cu81 cung", ... "rui}t gan 8ng cie mua ca liin ". IJ! sat bfing qua lJ!U d~n cu81 cung", ... "rui}t gan 8ng cie mua ca liin ".
--+ Thai d(\ vui su6ng, tv hao va tin tu6ng vito que huang, khang chien. Qua d6 cho --+ Thai d(\ vui su6ng, tv hao va tin tu6ng vito que huang, khang chien. Qua d6 cho
thay tinh cam g~n b6 tha thiet cua 6ng Hai doi v6i v(in m~ cU.a dan t(\c. thay tinh cam g~n b6 tha thiet cua 6ng Hai doi v6i v(in m~ cU.a dan t(\c.
4. Tam 6ng Hai tin lang minh lheo 4. Tam 6ng Hai tin lang minh lheo
a. Khi nghe tin thea a. Khi nghe tin thea
- "Co' 8ng liio ngh?n dng hdn lqi, da miff te riin ran". - "Co' 8ng liio ngh?n dng hdn lqi, da miff te riin ran".
- "Ong lao liJng di, tu:ong nhu: den khong thO- du:iJc". - "Ong lao liJng di, tu:ong nhu: den khong thO- du:iJc".
- "Gi9ng l~c hdn di ", nhu c6 cai gi vu6ng 6 co. - "Gi9ng l~c hdn di ", nhu c6 cai gi vu6ng 6 co.
- 6ng va dU:ng lang ra ch6 khac, di thiing, "cui glim miJt xuong" va di ve nha. - 6ng va dU:ng lang ra ch6 khac, di thiing, "cui glim miJt xuong" va di ve nha.

146 146
 --- ·----~ ..- - - - - - - - - - - -
-> Khi m6i nghe tin limg chq Dau theo gi;:ic, 6ng cam thay sfrng so, xau h6, be bimg,
nhvcnha.
b. Khi v'e den nha trq
- 6ng n~m v(it ra giuang, thay tU.i than, "mr6'c mdt 6ng lao cu giiin d!ta ra".
- 6ng t1,l a(it ra bao nhieu cii.u hoi va nghl aen Sl,f hilt hui, khinh bi rua mQi ngui'Ji danh
cho nhtmg d:ua tre: "chung n6 ciing Iii tre con cua lang Vi¢t gian day u:? Chung n6 ciing bi
ngu:ai tare rung, hdt hili day u:?"
- 6ng thay thoang chut ngo Vl,fC, CO gi do khong dung liim, ong kie'm diem li;li tUng
nguoi, "h9 tleu Ia nhimg ngu:ai c6 tinh than", "quyel tam m9t sil'ng m9t ch€1 v&i giijc", ...
- Khi n6i chuy~n v6i vr;r: 6ng vua bvc b(\i vua day don, 6ng giit gong v6i VQ' v6 co,
n~m trk trQc kh6ng ngli dur;rc, lo l~ng den muc chan tay nhiln ra ...
-> Tac gia da mieu ta di~n bien tiim li nhan v(iy thong qua tu ngu, hilnh d(lng cu chi
va nghe thu(it d(\c thoi;li n(\i tam. Tu d6, cho tha'y tam twng d:au kho, uat trc va d;:in v;:it
clia nhan v(it 6ng Hai.
c. Nhffng ngay sau khi nghe tin lang chq Dau thea giif,c
- 6ng kh6ng bu6c chan ra ngoili, "su6't ngay chi quanh qud'n & trong cai gian nha ch[jt ch9i
rna nghe ng6ng".
- Khi mv chu nha danh tieng duoi di nai khac: 6ng cam thay tuyet VQng, 6ng "ngoi
lijng tren m9t g6c giu:ang", "bao nhieu y nghT den t61, ghe rr;rn, n6i tiep trong aau 6c 6ng lao", ...
- 6ng bim khoim giua quyet djnh quay tr6 ve limg hay 6li;li nhung cuoi cling 6ng gi;lt
bo ngay y nghl quay tr6 ve bOi d:oi v6i 6ng "chung n6 thea Tfiy ca roi. Ve lang tuc Ia bo
lchang chien, bO Clj HO", "ve lang tuc Ia chfu quay lqi lam n6l¢ cho thdng Tfiy" va v6i 6ng "lang
thi yeu thqt nhu:ng lang theo Tfiy md't roi thi phdi thu ".
-> Tlnh yeu nu6c r(lng 16n, bao tritm len tlnh yeu limg, yeu que huang.
- 6ng tro chuyen, tam sv v6i con:
+ 6ng muon con ghi nh6lang chq Dau- que huang cua minh: "nha ta & lang ch9' Dfiu".
+ 6ng di;ly con tam long thuy chung v6i each mi;lflg, v6i khang chien.
_, 6ng Hai n6i v6i con cling la t1,1 giiii bay tam long minh va d:e them m(\t !'an nua
6ng khkg djnh tii'm long thUy chung v6i each mi;lllg "lang thi yeu thqt nhung lang theo
Tdy md't roi thi phdi thu".
--> Tac gia da tal hien m(\t each chan thvc va sau siic tinh yeu lang tha thiet va tinh
yeu d:at nu6c, m(\t long thuy chung v6i lanh tv, v6i khang chien cua nhan v(lt 6ng Hai.
Trang 147
--- ·----~ ..- - - - - - - - - - - -
-> Khi m6i nghe tin limg chq Dau theo gi;:ic, 6ng cam thay sfrng so, xau h6, be bimg,
nhvcnha.
b. Khi v'e den nha trq
- 6ng n~m v(it ra giuang, thay tU.i than, "mr6'c mdt 6ng lao cu giiin d!ta ra".
- 6ng t1,l a(it ra bao nhieu cii.u hoi va nghl aen Sl,f hilt hui, khinh bi rua mQi ngui'Ji danh
cho nhtmg d:ua tre: "chung n6 ciing Iii tre con cua lang Vi¢t gian day u:? Chung n6 ciing bi
ngu:ai tare rung, hdt hili day u:?"
- 6ng thay thoang chut ngo Vl,fC, CO gi do khong dung liim, ong kie'm diem li;li tUng
nguoi, "h9 tleu Ia nhimg ngu:ai c6 tinh than", "quyel tam m9t sil'ng m9t ch€1 v&i giijc", ...
- Khi n6i chuy~n v6i vr;r: 6ng vua bvc b(\i vua day don, 6ng giit gong v6i VQ' v6 co,
n~m trk trQc kh6ng ngli dur;rc, lo l~ng den muc chan tay nhiln ra ...
-> Tac gia da mieu ta di~n bien tiim li nhan v(iy thong qua tu ngu, hilnh d(lng cu chi
va nghe thu(it d(\c thoi;li n(\i tam. Tu d6, cho tha'y tam twng d:au kho, uat trc va d;:in v;:it
clia nhan v(it 6ng Hai.
c. Nhffng ngay sau khi nghe tin lang chq Dau thea giif,c
- 6ng kh6ng bu6c chan ra ngoili, "su6't ngay chi quanh qud'n & trong cai gian nha ch[jt ch9i
rna nghe ng6ng".
- Khi mv chu nha danh tieng duoi di nai khac: 6ng cam thay tuyet VQng, 6ng "ngoi
lijng tren m9t g6c giu:ang", "bao nhieu y nghT den t61, ghe rr;rn, n6i tiep trong aau 6c 6ng lao", ...
- 6ng bim khoim giua quyet djnh quay tr6 ve limg hay 6li;li nhung cuoi cling 6ng gi;lt
bo ngay y nghl quay tr6 ve bOi d:oi v6i 6ng "chung n6 thea Tfiy ca roi. Ve lang tuc Ia bo
lchang chien, bO Clj HO", "ve lang tuc Ia chfu quay lqi lam n6l¢ cho thdng Tfiy" va v6i 6ng "lang
thi yeu thqt nhu:ng lang theo Tfiy md't roi thi phdi thu ".
-> Tlnh yeu nu6c r(lng 16n, bao tritm len tlnh yeu limg, yeu que huang.
- 6ng tro chuyen, tam sv v6i con:
+ 6ng muon con ghi nh6lang chq Dau- que huang cua minh: "nha ta & lang ch9' Dfiu".
+ 6ng di;ly con tam long thuy chung v6i each mi;lflg, v6i khang chien.
_, 6ng Hai n6i v6i con cling la t1,1 giiii bay tam long minh va d:e them m(\t !'an nua
6ng khkg djnh tii'm long thUy chung v6i each mi;lllg "lang thi yeu thqt nhung lang theo
Tdy md't roi thi phdi thu".
--> Tac gia da tal hien m(\t each chan thvc va sau siic tinh yeu lang tha thiet va tinh
yeu d:at nu6c, m(\t long thuy chung v6i lanh tv, v6i khang chien cua nhan v(lt 6ng Hai.
Trang 147
 CAP roc 789+ THI vAo u)P 10 CAP roc 789+ THI vAo u)P 10

5. Tam tr~ng cua ong Hai khi tin dii' ve limg dugc e<li chinh 5. Tam tr~ng cua ong Hai khi tin dii' ve limg dugc e<li chinh
- Sau khi co nguoi dim ong a limg Chq Dau den chai nhit, ong Hai khan ao chinh fe, - Sau khi co nguoi dim ong a limg Chq Dau den chai nhit, ong Hai khan ao chinh fe,
"di miii d€11 sdln t8i m&i v'€". "di miii d€11 sdln t8i m&i v'€".
- Sv: thay doi tam tr11ng cua 6ng Hai qua dang di~u, himh d9ng, loi noi: - Sv: thay doi tam tr11ng cua 6ng Hai qua dang di~u, himh d9ng, loi noi:
+ "Cai mi# bi5ng tuai vui, rqng riY + "Cai mi# bi5ng tuai vui, rqng riY
+ "Ivf6m bam bern nhai trau ". + "Ivf6m bam bern nhai trau ".
+ "Mdt hung hung eta, hf{p hay". + "Mdt hung hung eta, hf{p hay".
+ L(it d~t ch11y di kh~p nai, khoe "Tay a81 nhii t8i roi" va khoe v6i m 0 i nguoi tin lang + L(it d~t ch11y di kh~p nai, khoe "Tay a81 nhii t8i roi" va khoe v6i m 0 i nguoi tin lang
minh duqc cai chinh. minh duqc cai chinh.
+ "ven qulin len t~n bpt rna n6i chuy¢n ve lang" trong gian nha cua hl.c Thu. + "ven qulin len t~n bpt rna n6i chuy¢n ve lang" trong gian nha cua hl.c Thu.
--+ Tam tr11ng sung su6ng den t9t cling cua ong Hai khi nghe tin lang chq Dau duqc --+ Tam tr11ng sung su6ng den t9t cling cua ong Hai khi nghe tin lang chq Dau duqc
cai chinh. Do con !a thai d9 tv: hao tm6c tmyen thong each m(lng cua que huang. cai chinh. Do con !a thai d9 tv: hao tm6c tmyen thong each m(lng cua que huang.
c. Bai t~p d~,mg c. Bai t~p d~,mg

Bai 1. Deng DQc- Bai 1. Deng DQc-

Doc do(ln trich sau va tra loi cac diu hoi duoi day:
"Dut lai 8ng liio lqi lfjt a~t ai thti.ng sang bbt gian bac Thfr.
Chua aen bifc dta, ong liio aii b8 b8:
- Bac Thu afiu roi? Bac Thu lam gi day? Tfiy n6 aot nhii toi roi bdc q. Dol nhdn! Ong
chu tich lang toi vifa m6i len triin nay cdi chinh, ong ay cho bieL cdi chinh cai tin lang Ch9' Dau
chung ti!i ai Vi¢t gian fii; rna. Lao! Lao het! Toan Iii sai Sif m(lC aich ca.
Bdc Thu chua nghe thung cau chuy¢n ra sao, 8ng liio ali lqi lfjt aqt b6 len nha tren.
- Tdy n6 aot nhii t8i roi ong chU q. Dot nhdn. Ong chu tfch lang em vifa len cdi chinh ...
cdi chinh cai tin lang Ch9' Dau chung em Vi¢t gian fii; rna. Ra lao! Lao hill, chti.ng c6 gi sat. Toan
la sai sv m(lc aich cd!
Ciing chi aU(i'C bdng ai; cdu, 8ng liio lqi lfjt a~t b6 ai nai khdc"
(Trich Lang - Kim Liin)
Ciu 1. Do(ln trich tren ke ve tinh huang niw?
Ciu 2. T(li sao tac gia l;;ti de ong Hai noi "sai S(l' m(lC aich"?
Giu 3. Ch tin"Ltlng Ch(!' Dau chung em Vi¢t gian" su d1,1ng bi~n pha.p tutU nao?
Ciiu 4. Doi v6i nguoi nong diin, can nha !a m9t co nghi~p. V~y rna ong Hai l(li sung
su6ng he hit khoe"Tdy n6 a8t nhii t8i roi biic q". Di'eu do co ynghla gi?
Huang diln giai
Cau 1. Do(ln trich ke ve tinh huong: Khi tin dfr ve lang Chq Dau duqc cai chinh 6ng
Hai nhu duqc hOi sinh, "b¢nh" hay khoe clia 6ng l;;ti "tdi phat".
Doc do(ln trich sau va tra loi cac diu hoi duoi day:
"Dut lai 8ng liio lqi lfjt a~t ai thti.ng sang bbt gian bac Thfr.
Chua aen bifc dta, ong liio aii b8 b8:
- Bac Thu afiu roi? Bac Thu lam gi day? Tfiy n6 aot nhii toi roi bdc q. Dol nhdn! Ong
chu tich lang toi vifa m6i len triin nay cdi chinh, ong ay cho bieL cdi chinh cai tin lang Ch9' Dau
chung ti!i ai Vi¢t gian fii; rna. Lao! Lao het! Toan Iii sai Sif m(lC aich ca.
Bdc Thu chua nghe thung cau chuy¢n ra sao, 8ng liio ali lqi lfjt aqt b6 len nha tren.
- Tdy n6 aot nhii t8i roi ong chU q. Dot nhdn. Ong chu tfch lang em vifa len cdi chinh ...
cdi chinh cai tin lang Ch9' Dau chung em Vi¢t gian fii; rna. Ra lao! Lao hill, chti.ng c6 gi sat. Toan
la sai sv m(lc aich cd!
Ciing chi aU(i'C bdng ai; cdu, 8ng liio lqi lfjt a~t b6 ai nai khdc"
(Trich Lang - Kim Liin)
Ciu 1. Do(ln trich tren ke ve tinh huang niw?
Ciu 2. T(li sao tac gia l;;ti de ong Hai noi "sai S(l' m(lC aich"?
Giu 3. Ch tin"Ltlng Ch(!' Dau chung em Vi¢t gian" su d1,1ng bi~n pha.p tutU nao?
Ciiu 4. Doi v6i nguoi nong diin, can nha !a m9t co nghi~p. V~y rna ong Hai l(li sung
su6ng he hit khoe"Tdy n6 a8t nhii t8i roi biic q". Di'eu do co ynghla gi?
Huang diln giai
Cau 1. Do(ln trich ke ve tinh huong: Khi tin dfr ve lang Chq Dau duqc cai chinh 6ng
Hai nhu duqc hOi sinh, "b¢nh" hay khoe clia 6ng l;;ti "tdi phat".

1411 1411
 Cau 2. "Sai s!-f m!Jc dich": dimg v6i nghla la sai sv th~t. D{mg ra phai dimg tU "m11c
kich" (nhln thay r6 rang, t~ miit). Tac gia de 6ng Hai thich n6i chfr nhung dung tU kh6ng
chinh xk Dieu nay cho thay ng6n ngfr cua nhan v~t 6ng Hai vua c6 net chung trong
ng6n ngfr cua nguoi n6ng dan, wa mang d~m ca tinh ella nhan v~t nen rat sinh d(\ng.
Cau 3. N6i "Lang Ch9' Dau chung em Vi?t gian" la each n6i hoan dv- lay lang de' chi
nhfmg nguoi dan lang Chq D'a.u.
Cau 4. Doi v6i nguoi n6ng dan, can nha la m(\t co nghi~p. V~y rna 6ng Hai sung
su6ng heM khoe "Tdy n6 dot nha toi roi bdc ~" nhu m9t chien c6ng b6i vi:
- V6i 6ng Hai, Tay dot nha la minh ch{mg hung hon khil.ng djnh lang 6ng kh6ng theo
gii,lc, lang 6ng viln anh dung khang chien. N6 cling the hi~n tam long 6ng ngay thiing,
trung thvc.
- Ong Hai coi vi~c nha bi dot la m9t d6ng g6p cho khang chien, la m9t ni'em h;:mh
phuc. Doi v6i nguoi n6ng dan trung thvc ay, danh dv con c6 ynghia 16n lao han tai san,
v~t chat.
- D6 la nfem vui ki l~t, the hi~n m(\t each cam d()ng tinh than yeu nu6c va each m(l.ng
cua nguoi dan Vi~t Nam trong khang chien.
Bili 2. DiJ,ng bai Nl VH
~~~~~~~~~lli~fu~~~~~d€
thay "Til: tinh yeu lang den tinh yeu nubc Ia 1 qua trinh phdt trie'n her sue t;e nhien, chan th;ec
trong con nguii'i 8ng Hai" trong van ban Lang cua Kim Lan.
Huang dil.n giai
1. Gi&i lhi~u chung
- Gi6i thi~u chung ve dO<tfl trich' ve t<ic gia Kim Lan
- Gi6i thi~u n(\i dung chinh cua bai la qua di~n bien tam tr(l.ng nhan v~t 6ng Hai da
cho thay tl.r tinh yeu lang den tinh yeu nu6c la m9t qua trinh phat trie'n het sue tv nhien
2. Phan !ich, chung minh
a. Tinh yeu lang, yeu m{(Yc, yeu khang chien cua ong Hai
- Ong Hai coi lang nhu m9t phan mau thit cua minh. Luc dau 6ng Hai kh6ng muon
di tan cu, nhat quyet bam lang. Nhung vi tinh yeu nu6c, yeu khang chien 6ng da chap
nh~ di tan cu.
- Phai di tan cu --. 6ng rat muon 6 l;;ti cimg anh em dao hao dil.p \1, tham gia khang
chien, m(lc du da di tan cu nhung luc nao cling nh6 ve lang, tv hao khoe ve limg clia
minh --> 6ng Ia nguoi giac ng(\ each m<tTig, yeu nu6c, yeu khang chien, luc nay 6 ong Hai
tinh yeu lang hOa quy~n v6i tinh yeu nu6c.
Trang 149
Cau 2. "Sai s!-f m!Jc dich": dimg v6i nghla la sai sv th~t. D{mg ra phai dimg tU "m11c
kich" (nhln thay r6 rang, t~ miit). Tac gia de 6ng Hai thich n6i chfr nhung dung tU kh6ng
chinh xk Dieu nay cho thay ng6n ngfr cua nhan v~t 6ng Hai vua c6 net chung trong
ng6n ngfr cua nguoi n6ng dan, wa mang d~m ca tinh ella nhan v~t nen rat sinh d(\ng.
Cau 3. N6i "Lang Ch9' Dau chung em Vi?t gian" la each n6i hoan dv- lay lang de' chi
nhfmg nguoi dan lang Chq D'a.u.
Cau 4. Doi v6i nguoi n6ng dan, can nha la m(\t co nghi~p. V~y rna 6ng Hai sung
su6ng heM khoe "Tdy n6 dot nha toi roi bdc ~" nhu m9t chien c6ng b6i vi:
- V6i 6ng Hai, Tay dot nha la minh ch{mg hung hon khil.ng djnh lang 6ng kh6ng theo
gii,lc, lang 6ng viln anh dung khang chien. N6 cling the hi~n tam long 6ng ngay thiing,
trung thvc.
- Ong Hai coi vi~c nha bi dot la m9t d6ng g6p cho khang chien, la m9t ni'em h;:mh
phuc. Doi v6i nguoi n6ng dan trung thvc ay, danh dv con c6 ynghia 16n lao han tai san,
v~t chat.
- D6 la nfem vui ki l~t, the hi~n m(\t each cam d()ng tinh than yeu nu6c va each m(l.ng
cua nguoi dan Vi~t Nam trong khang chien.
Bili 2. DiJ,ng bai Nl VH
~~~~~~~~~lli~fu~~~~~d€
thay "Til: tinh yeu lang den tinh yeu nubc Ia 1 qua trinh phdt trie'n her sue t;e nhien, chan th;ec
trong con nguii'i 8ng Hai" trong van ban Lang cua Kim Lan.
Huang dil.n giai
1. Gi&i lhi~u chung
- Gi6i thi~u chung ve dO<tfl trich' ve t<ic gia Kim Lan
- Gi6i thi~u n(\i dung chinh cua bai la qua di~n bien tam tr(l.ng nhan v~t 6ng Hai da
cho thay tl.r tinh yeu lang den tinh yeu nu6c la m9t qua trinh phat trie'n het sue tv nhien
2. Phan !ich, chung minh
a. Tinh yeu lang, yeu m{(Yc, yeu khang chien cua ong Hai
- Ong Hai coi lang nhu m9t phan mau thit cua minh. Luc dau 6ng Hai kh6ng muon
di tan cu, nhat quyet bam lang. Nhung vi tinh yeu nu6c, yeu khang chien 6ng da chap
nh~ di tan cu.
- Phai di tan cu --. 6ng rat muon 6 l;;ti cimg anh em dao hao dil.p \1, tham gia khang
chien, m(lc du da di tan cu nhung luc nao cling nh6 ve lang, tv hao khoe ve limg clia
minh --> 6ng Ia nguoi giac ng(\ each m<tTig, yeu nu6c, yeu khang chien, luc nay 6 ong Hai
tinh yeu lang hOa quy~n v6i tinh yeu nu6c.
Trang 149
 ...:"' ,.....,. . ... ...:"' ,.....,. . ...
CAP TOC 789+ THI VAO LOP 10 CAP TOC 789+ THI VAO LOP 10

+ 0 noi tan CU': ong vii.n ]uon quan ti!m den tlnh hlnh chien S\1' va truoc nhfrng tin + 0 noi tan CU': ong vii.n ]uon quan ti!m den tlnh hlnh chien S\1' va truoc nhfrng tin
chien th~ng cua quan ta --. Ru(\t gan ong Clf nao ca len --. tinh earn cua lao nang yeu chien th~ng cua quan ta --. Ru(\t gan ong Clf nao ca len --. tinh earn cua lao nang yeu
nuoc, vui buon truoc vi;in m~nh cua dan t(\c. nuoc, vui buon truoc vi;in m~nh cua dan t(\c.
2. Khi nghe !in don limg theo gi~c, va CUQC da'u lranh Ill' Iuong 2. Khi nghe !in don limg theo gi~c, va CUQC da'u lranh Ill' Iuong
- Luc moi nghe tin--. tam tn;mg sfrng so khong tin noi va dau d6n: - Luc moi nghe tin--. tam tn;mg sfrng so khong tin noi va dau d6n:
+ Cam giac dau dan den bimg holing, chet li;ing "co' ong liio nghfn adng hdn lqi, da mijt + Cam giac dau dan den bimg holing, chet li;ing "co' ong liio nghfn adng hdn lqi, da mijt
fe rfin rfin, ong liio lijng ai luang chieng /chOng thO- au9·c". fe rfin rfin, ong liio lijng ai luang chieng /chOng thO- au9·c".
+ Tam tr<;mg: chua het bang holing, co khong tin "M(it luc lfiu sau, khi clan tinh durc + Tam tr<;mg: chua het bang holing, co khong tin "M(it luc lfiu sau, khi clan tinh durc
ph'fin nao, ong hoi lqi, mong a6 /chOng phdi Sfl thi;jt" ph'fin nao, ong hoi lqi, mong a6 /chOng phdi Sfl thi;jt"
- Luc ve den nhit --. ti!m tr(lng xau ho, rui nhvc, thuang mlnh thuang con, cam ghet - Luc ve den nhit --. ti!m tr(lng xau ho, rui nhvc, thuang mlnh thuang con, cam ghet
vi~t gian: vi~t gian:
+Tam tr(lng xau ho, tlii nhvc, dau d6n, thuang mlnh, thuang con "1/e den nha, nhin lU +Tam tr(lng xau ho, tlii nhvc, dau d6n, thuang mlnh, thuang con "1/e den nha, nhin lU
con, tui thfin, nu&c mdt 6ng liio cu trao ra. Chung ciing la tre con limg Vift gian dfiy u? Kh6i1 con, tui thfin, nu&c mdt 6ng liio cu trao ra. Chung ciing la tre con limg Vift gian dfiy u? Kh6i1
nqn, b!ing fiy tu81 aau"(lai d(lc tho<;>i n(\i tam) nqn, b!ing fiy tu81 aau"(lai d(lc tho<;>i n(\i tam)
+Cam gi~n bQn &lang, ong n~m ch~t hai tay rit len "ChUng bay iin mieng cam hay miei1g +Cam gi~n bQn &lang, ong n~m ch~t hai tay rit len "ChUng bay iin mieng cam hay miei1g
gi vao mom ma di lam cai gi6i1g Vi?t gian ban nu6c de' nh!IC nhii the' nay". gi vao mom ma di lam cai gi6i1g Vi?t gian ban nu6c de' nh!IC nhii the' nay".
- Khi mv chu nha c6 y duoi di --. tlnh huang mau thuii.n trong n9i tam ong Hai duqc - Khi mv chu nha c6 y duoi di --. tlnh huang mau thuii.n trong n9i tam ong Hai duqc
day len dlnh diem: --. ong Hai bi d~t gifra hai ]\fa chQn: day len dlnh diem: --. ong Hai bi d~t gifra hai ]\fa chQn:
+ Di noi khac, nhung ong pharr van: Di dau bay gii:l, kh~p noi ngui:li ta deu khong + Di noi khac, nhung ong pharr van: Di dau bay gii:l, kh~p noi ngui:li ta deu khong
chua nhfrng nguai Vi~t gian ban nu6c. chua nhfrng nguai Vi~t gian ban nu6c.
+ Ve lang: y nghl d6 thoang qua, l~p me ong g<;>t di ngay boi ve lang !lie nay Ia til b6 + Ve lang: y nghl d6 thoang qua, l~p me ong g<;>t di ngay boi ve lang !lie nay Ia til b6
khang chien, b6 C\1 Ho. --. the hi~n ti!m tr<;>ng dau don, be t~c eli a ong Hai. (S\1' be t~c nay khang chien, b6 C\1 Ho. --. the hi~n ti!m tr<;>ng dau don, be t~c eli a ong Hai. (S\1' be t~c nay
cling b(\c 19 tlnh yeu lang, yeu nu6c, ong kh6 chQn ll,l'a, khong the chQn ]\fa m(\t trong cling b(\c 19 tlnh yeu lang, yeu nu6c, ong kh6 chQn ll,l'a, khong the chQn ]\fa m(\t trong
hai boi trong ong tlnh yeu lang, yeu nuoc da hOa lam m(\t). hai boi trong ong tlnh yeu lang, yeu nuoc da hOa lam m(\t).
+ Cuoi cling, ong quyet djnh "Lang thi yeu thljt nhung lang thea Tdy mat roi thi phdi thit" + Cuoi cling, ong quyet djnh "Lang thi yeu thljt nhung lang thea Tdy mat roi thi phdi thit"
-> Voi quyet dinh nay, nha van Kim Landa khilng djnh tU tlnh yeu lang den tlnh yeu -> Voi quyet dinh nay, nha van Kim Landa khilng djnh tU tlnh yeu lang den tlnh yeu
nuoc Ia m(\t qua trlnh phat trien het sue tv nhien chan thvc rna tinh yeu nuoc da r(lng nuoc Ia m(\t qua trlnh phat trien het sue tv nhien chan thvc rna tinh yeu nuoc da r(lng
16n, bao trum, chi phoi mQi thu tlnh cam khac trong nhan v~t ong Hai. 16n, bao trum, chi phoi mQi thu tlnh cam khac trong nhan v~t ong Hai.
- Trong CUQC tro chuy~n voi con trai: - Trong CUQC tro chuy~n voi con trai:
+ Nhfrng dieu 6ng n6i v6i con chi xoay quanh hai di'eu: lang-nuoc. "nha ta a lang Clw + Nhfrng dieu 6ng n6i v6i con chi xoay quanh hai di'eu: lang-nuoc. "nha ta a lang Clw
Dau ", "Ung h!i C!l H6 Chi Minh muon ni'im ". LiYi ong n6i voi con tre cling Ia nhfrng li:li gan Dau ", "Ung h!i C!l H6 Chi Minh muon ni'im ". LiYi ong n6i voi con tre cling Ia nhfrng li:li gan
ru9t. Tim duqc tieng n6i dong cam, nuoc m~t ong chay rong rong. ----. N6i dau th~t dang ru9t. Tim duqc tieng n6i dong cam, nuoc m~t ong chay rong rong. ----. N6i dau th~t dang
tran trQng, tran trQng,
--. Li:li n6i voi con trai vua de giai bay, vua de mlnh oan cho mlnh, qua d6 ta thay 6ng --. Li:li n6i voi con trai vua de giai bay, vua de mlnh oan cho mlnh, qua d6 ta thay 6ng
Hai nholang, yeu lang tha thiet va m9t long m9t d(l silt son theo each m<;mg, theo cu Ho. Hai nholang, yeu lang tha thiet va m9t long m9t d(l silt son theo each m<;mg, theo cu Ho.

Trang 150 Trang 150

Tam sv v6i con, eng cling muon truyen cho con, cho theM sau finh cam cao d\'p, thieng
lieng, nhan ban nhat cila con nguoi: Tinh yeu lang va yeu nu6c.
3. Danh ghi chung
- Qua van ban da the hi~n ro duqc tlnh yeu lang, yeu nu6c cila nhan v~t eng Hai Ia
m9t qua trlnh phat trie'n wnhien, chan thvc.
- Tac gia gay dvng tlnh huang truy~n d9c dao, xay dvng dii!n bien tam li nhan v~t de
b9c 19 ro chu de cila t<k pham.
Tam sv v6i con, eng cling muon truyen cho con, cho theM sau finh cam cao d\'p, thieng
lieng, nhan ban nhat cila con nguoi: Tinh yeu lang va yeu nu6c.
3. Danh ghi chung
- Qua van ban da the hi~n ro duqc tlnh yeu lang, yeu nu6c cila nhan v~t eng Hai Ia
m9t qua trlnh phat trie'n wnhien, chan thvc.
- Tac gia gay dvng tlnh huang truy~n d9c dao, xay dvng dii!n bien tam li nhan v~t de
b9c 19 ro chu de cila t<k pham.

T~PTijLUYeN: T~PTijLUYeN:
Lang Lang
https:// on luyen.app .link/lang https:// on luyen.app .link/lang

BAI 2. LJ\NG LE SA PA BAI 2. LJ\NG LE SA PA

Nguy~n Thimh Long Nguy~n Thimh Long
A. Khai qual chung A. Khai qual chung
1. Tac gia 1. Tac gia
- Nguyi:in Thanh Long (1925-1991), que a Duy Xuyen, Quang Nam. - Nguyi:in Thanh Long (1925-1991), que a Duy Xuyen, Quang Nam.
- Ong viet van tU thai khang chien chong Phap, Ia cay bUt chuyen viet tmy~n ng~n - Ong viet van tU thai khang chien chong Phap, Ia cay bUt chuyen viet tmy~n ng~n
va ki. Ong thuang viet ve ceng CUQC xay dvng chu nghia xa h9i a mien B~c nhilng nam va ki. Ong thuang viet ve ceng CUQC xay dvng chu nghia xa h9i a mien B~c nhilng nam
60-70 theki XX. 60-70 theki XX.
- Truy~n ng~ cila Nguy@n Thanh Long nhl' nhang, finh cam, thuang pha chat kiva - Truy~n ng~ cila Nguy@n Thanh Long nhl' nhang, finh cam, thuang pha chat kiva
giau chat tho, tham d~m chat tru tlnh. giau chat tho, tham d~m chat tru tlnh.
- Van eng thuang anh len ve d\'p cila con ngum nen c6 kha nang thanh 10 c lam trong - Van eng thuang anh len ve d\'p cila con ngum nen c6 kha nang thanh 10 c lam trong
sang tam hon, khien chung ta them yeu cu9c song. sang tam hon, khien chung ta them yeu cu9c song.
- Nguyi:in Thanh Long ngoai viet van con viet bao, lam xuat ban, dich m9t so tac pham - Nguyi:in Thanh Long ngoai viet van con viet bao, lam xuat ban, dich m9t so tac pham
noi tieng cua van hoc nu6c ngoru. noi tieng cua van hoc nu6c ngoru.
- Cac tac pham tieu bieu: Gifia trong xanh, Li Son nula toi, Bat com C!' H6, Gi6 bile gi6 - Cac tac pham tieu bieu: Gifia trong xanh, Li Son nula toi, Bat com C!' H6, Gi6 bile gi6
nSm, Chuyljn nha chuyijn xln)ng, Trong gi6 biio, ... nSm, Chuyljn nha chuyijn xln)ng, Trong gi6 biio, ...
2. Tac pham 2. Tac pham
a. Hoan canh sang tiic a. Hoan canh sang tiic
- L(!ng le Sa Pa duqc sang tac nam 1970, trong chuyen di thvc te cila tac gia a Lao Cai. - L(!ng le Sa Pa duqc sang tac nam 1970, trong chuyen di thvc te cila tac gia a Lao Cai.
Day Ia m9t truy~n ng~n tieu bieu a de till viet ve CUQC song m6i hOa blnh, xay dvng chu Day Ia m9t truy~n ng~n tieu bieu a de till viet ve CUQC song m6i hOa blnh, xay dvng chu
nghia xa h9i amien B~c. nghia xa h9i amien B~c.
-In trong t~p Gifm trong xan/1 (1972) cua Nguyi:in Thanh Long. -In trong t~p Gifm trong xan/1 (1972) cua Nguyi:in Thanh Long.

Trang 151 Trang 151

 ........ ....... . "" ........ ....... . ""
CAP TOC 789+ THI VAO lOP 10 CAP TOC 789+ THI VAO lOP 10
- ----·e - ----·e

b. Trqng tiim kii!n thkc b. Trqng tiim kii!n thkc

* N9i dung * N9i dung
- Truy~n ng~n da kh~c hQa thimh c6ng hlnh imh nhfrng con nguoi lao d9ng tham - Truy~n ng~n da kh~c hQa thimh c6ng hlnh imh nhfrng con nguoi lao d9ng tham
li:ing, cong hien cho doi rna nhiln v~t anh thanh nien chinh Ia hi~n than tieu bieu va do;p li:ing, cong hien cho doi rna nhiln v~t anh thanh nien chinh Ia hi~n than tieu bieu va do;p
de nhat. de nhat.
- Ca nggi ve do;p cua nguoi lao dong va ynghia cua nhfrng c6ng viec tham li:\ng nhung - Ca nggi ve do;p cua nguoi lao dong va ynghia cua nhfrng c6ng viec tham li:\ng nhung
c6 y nghia v6 cling quan trQng. c6 y nghia v6 cling quan trQng.
* Ngh~ thu(lt * Ngh~ thu(lt
- Tm6c het, tac gia da tqo d;mg du:r;tc m9t chiit tho trong sting lam nen kh6ng khi va s~c - Tm6c het, tac gia da tqo d;mg du:r;tc m9t chiit tho trong sting lam nen kh6ng khi va s~c
di~u rieng toat len til sv hili hoa giua phong cimh thien nhien do;p 19ng lily va rna mang di~u rieng toat len til sv hili hoa giua phong cimh thien nhien do;p 19ng lily va rna mang
cua Sa Pa v6i ve do;p trong suy nghi, cam xuc va c6ng vi~c cua cac nhiln v~t cling moi cua Sa Pa v6i ve do;p trong suy nghi, cam xuc va c6ng vi~c cua cac nhiln v~t cling moi
quan h~ eli a hQ. quan h~ eli a hQ.
- Cfft truy(!n th{jt dan gi!m, xoay quanh tlnh huang g~p go bat ngo giua 6ng hQa si gia, - Cfft truy(!n th{jt dan gi!m, xoay quanh tlnh huang g~p go bat ngo giua 6ng hQa si gia,
c6 kl su m6i ra tm&ng v6i anh thanh nien mi)t mlnh song va lam vi~c tren dinh Yen San c6 kl su m6i ra tm&ng v6i anh thanh nien mi)t mlnh song va lam vi~c tren dinh Yen San
trong tr<:tm khi tugng kiem v~t li dja ciiu. trong tr<:tm khi tugng kiem v~t li dja ciiu.
- Lva chQn dugc dieln nhin tran thufjt hr;tp ly, til cai nhln va tam tr<:tng clia nguoi hQa si - Lva chQn dugc dieln nhin tran thufjt hr;tp ly, til cai nhln va tam tr<:tng clia nguoi hQa si
gia- mi)t ngh~ si nhieu rung triti va chiem nghi~m ve CUQC doi va ngh~ thu~t -Ia nguoi gia- mi)t ngh~ si nhieu rung triti va chiem nghi~m ve CUQC doi va ngh~ thu~t -Ia nguoi
thehi~n nhfrng suy nghi, tinh cam cua tac gia, nhiln v~t 6ng hQa sl c6 vai tro quan trQng thehi~n nhfrng suy nghi, tinh cam cua tac gia, nhiln v~t 6ng hQa sl c6 vai tro quan trQng
di:\c bi~t trong truy~n sau nhfm v~t chu chat anh thanh nien. di:\c bi~t trong truy~n sau nhfm v~t chu chat anh thanh nien.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Y nghia nhan d"e 1. Y nghia nhan d"e
- Sa Pa Ia mi)t thj tran vling nui nh6 cua tinh Lao Cai, nai day c6 ve do;p ctla rilng nui - Sa Pa Ia mi)t thj tran vling nui nh6 cua tinh Lao Cai, nai day c6 ve do;p ctla rilng nui
hoang sa, em dem va rat tho mi)ng, li:ing lerna kh6ng he qu<tnh hiu. Truy~n da kh~c ho(l hoang sa, em dem va rat tho mi)ng, li:ing lerna kh6ng he qu<tnh hiu. Truy~n da kh~c ho(l
ve do;p clia nhfrng con nguoi lao di)ng li:ing tham. Nhfrng c6ng vi~c, thanh qua rna hQ ve do;p clia nhfrng con nguoi lao di)ng li:ing tham. Nhfrng c6ng vi~c, thanh qua rna hQ
d(lt dugc cfrng het s(rc blnh dj, hQ lam viec say me kh6ng he nghi den nghi ngai va ding d(lt dugc cfrng het s(rc blnh dj, hQ lam viec say me kh6ng he nghi den nghi ngai va ding
kh6ng can ai biet den minh. HQ Ia nhfrng con nguoi rat d6i khiem ton, nhfrng anh hung kh6ng can ai biet den minh. HQ Ia nhfrng con nguoi rat d6i khiem ton, nhfrng anh hung
v6 danh. "L~ng le" dugc dua len d·au cau de nhan m(lnh ve do;p th'arn l~ng, binh di cua v6 danh. "L~ng le" dugc dua len d·au cau de nhan m(lnh ve do;p th'arn l~ng, binh di cua
hQ. Va phili chang d6 cfrng Ia nhjp song binh yen, em a clia vling dat xa x6i va tho m(mg ay. hQ. Va phili chang d6 cfrng Ia nhjp song binh yen, em a clia vling dat xa x6i va tho m(mg ay.
- Nhan de ham chtra ca chi1 de, de tai va nhfrng tam tu rna tac gia Nguy~n Thanh - Nhan de ham chtra ca chi1 de, de tai va nhfrng tam tu rna tac gia Nguy~n Thanh
Long muon glii g~, giup ta cam nh~ sau s~c han ve do;p clia nhfu1g con nguOi nai Sa Pa Long muon glii g~, giup ta cam nh~ sau s~c han ve do;p clia nhfu1g con nguOi nai Sa Pa
Iiing Ie. Iiing Ie.
2. Tinh huong truy~n 2. Tinh huong truy~n
- Truy~n ng~ Lt,lng ie Sa Pa dugc xay d\mg xoay quanh mi)t tinh huang truy~n kha - Truy~n ng~ Lt,lng ie Sa Pa dugc xay d\mg xoay quanh mi)t tinh huang truy~n kha
dan gian rna tv nhien. D6 chinh Ia CUQC g~p go tinh co cua may nguoi khitch tren chuyen dan gian rna tv nhien. D6 chinh Ia CUQC g~p go tinh co cua may nguoi khitch tren chuyen
xe len Sa Pa v6i anh thanh nien lam c6ng tac khi tugng tren dinh Yen San. xe len Sa Pa v6i anh thanh nien lam c6ng tac khi tugng tren dinh Yen San.

Trang 152 Trang 152

- ------~---~~~~~~~~~~~-~ ~ ~~~-~~~

- Tinh huong gi;lp go nay Ia co h(\i tlm(i.n ti~n de tac gia kh~c h9a "buc chan dung"
- ------~---~~~~~~~~~~~-~ ~ ~~~-~~~

- Tinh huong gi;lp go nay Ia co h(\i tlm(i.n ti~n de tac gia kh~c h9a "buc chan dung"
nhan v~t chinh m(\t each t1,l' nhien va t~p trung, qua sv quan sat cua cac nhan v~t khac nhan v~t chinh m(\t each t1,l' nhien va t~p trung, qua sv quan sat cua cac nhan v~t khac
va qua chinh loi le, hanh d(\ng ella anh. Dong then, qua "buc chan dung" (ca CUQC song va qua chinh loi le, hanh d(\ng ella anh. Dong then, qua "buc chan dung" (ca CUQC song
va nhfrng suy nghi) ella nguoi thanh nien, qua sv cam nh~n ella cac nhan v~t khac (chu va nhfrng suy nghi) ella nguoi thanh nien, qua sv cam nh~n ella cac nhan v~t khac (chu
yeu Ia 6ng h9a si) ve anh va nhfrng nguOi nhu anh, tac gia da lam noi b~t duqc chu de yeu Ia 6ng h9a si) ve anh va nhfrng nguOi nhu anh, tac gia da lam noi b~t duqc chu de
cua tac pham: Trong cai li;lng le, vhg ve tren nui cao Sa Pa, noi ma nghe ten nguoi ta chi cua tac pham: Trong cai li;lng le, vhg ve tren nui cao Sa Pa, noi ma nghe ten nguoi ta chi
nghi den sv nghi ngoi, vful c6 bao nhieu nguoi dang ngay dem lam vi~c mi~t mai, say nghi den sv nghi ngoi, vful c6 bao nhieu nguoi dang ngay dem lam vi~c mi~t mai, say
me cho dat nu6c. me cho dat nu6c.
- Tinh huong cua truy~n ngh L(ing le Sa Pa lam b(\c 19 chat tho cua tac pha'm. Chat - Tinh huong cua truy~n ngh L(ing le Sa Pa lam b(\c 19 chat tho cua tac pha'm. Chat
tho ay cilng ph1,1 trq d~c Ivc cho bai ca, ca ngqi con nguoi binh dj ma cao quy: trong tinh tho ay cilng ph1,1 trq d~c Ivc cho bai ca, ca ngqi con nguoi binh dj ma cao quy: trong tinh
huong tru tinh, trong buc tranh thien nhien, trong loi doi tho;:ti, nhung quan tr9ng nhat huong tru tinh, trong buc tranh thien nhien, trong loi doi tho;:ti, nhung quan tr9ng nhat
d6 Ia nhfrng y nghi, cam xuc cua nguoi trong CUQC va ve d~p rat d6i nen tho, nen hoa, d6 Ia nhfrng y nghi, cam xuc cua nguoi trong CUQC va ve d~p rat d6i nen tho, nen hoa,
nen nh;:tc cua loi song ma nhan v~t chinh gqi ra. nen nh;:tc cua loi song ma nhan v~t chinh gqi ra.
3. Nhiin v~l anh thanh nH~n 3. Nhiin v~l anh thanh nH~n

a. Roan canh song va c6ng vi~c cua anh thanh nien a. Roan canh song va c6ng vi~c cua anh thanh nien
- Nhan v~t anh thanh nien kh6ng xuat hi~n ngay tU dau tac pham ma xuat hi~n qua - Nhan v~t anh thanh nien kh6ng xuat hi~n ngay tU dau tac pham ma xuat hi~n qua
loi gi6i thi~u clia bac lai xe va di;lc bi~t Ia qua CUQC gi;ip go choc !at v6i cac nhan v~t khac loi gi6i thi~u clia bac lai xe va di;lc bi~t Ia qua CUQC gi;ip go choc !at v6i cac nhan v~t khac
(bac h9a si, c6 ki su, ... ) (bac h9a si, c6 ki su, ... )
--+ Cach m6 dau di;lc bi~t, nhan v~t anh thanh nien hi~n len qua sv nhin nh~n, each --+ Cach m6 dau di;lc bi~t, nhan v~t anh thanh nien hi~n len qua sv nhin nh~n, each
danh gia, suy nghi clia nhan v~t khk danh gia, suy nghi clia nhan v~t khk
- Hoan canh song: anh thanh nien 27 tuoi, song m(\t minh tren dinh nui Yen Son cao - Hoan canh song: anh thanh nien 27 tuoi, song m(\t minh tren dinh nui Yen Son cao
2600m, "bOn be chi c6 cay co vii may mit lqnh leo". 2600m, "bOn be chi c6 cay co vii may mit lqnh leo".
--+ Hoan canh song kh~c nghi~t, c6 don, thieu thon. --+ Hoan canh song kh~c nghi~t, c6 don, thieu thon.
- C6ng vi~c: anh lam c6ng tac khi tuc;mg kiem v~t li dja cau "ao gi6, ao mu:a, ao ndng, - C6ng vi~c: anh lam c6ng tac khi tuc;mg kiem v~t li dja cau "ao gi6, ao mu:a, ao ndng,
tinh may, ao chffn a{Jng mijt aat, d11 VCIO VifC bao tru:6c thiJi tie! himg ngay, ph\IC V\l san xufil, tinh may, ao chffn a{Jng mijt aat, d11 VCIO VifC bao tru:6c thiJi tie! himg ngay, ph\IC V\l san xufil,
phw V¥ chii!i1 aait ". C6ng vi~c doi hoi Sl,f ti mi va tinh chinh xac cao. phw V¥ chii!i1 aait ". C6ng vi~c doi hoi Sl,f ti mi va tinh chinh xac cao.
--+ Hoan canh song va c6ng vi~c het sue di;lc bi~t. --+ Hoan canh song va c6ng vi~c het sue di;lc bi~t.
b. Pham chat va tinh each cua anh thanh nien b. Pham chat va tinh each cua anh thanh nien
- Anh Ia ngu:iJi c6 long yeu nghe, c6 trach nhi?m cao trong cong vi?c: - Anh Ia ngu:iJi c6 long yeu nghe, c6 trach nhi?m cao trong cong vi?c:
+ C6ng vi~c clia anh 6 trong dieu ki~n kh~c nghi~t, gian kh6 nhung anh lu6n yeu va + C6ng vi~c clia anh 6 trong dieu ki~n kh~c nghi~t, gian kh6 nhung anh lu6n yeu va
mong muon duqc lam vi~c: "Cong vi?c cua chau gian kh6' the' aay, chu cat n6 ai, chau huon mong muon duqc lam vi~c: "Cong vi?c cua chau gian kh6' the' aay, chu cat n6 ai, chau huon
chi!! mar". chi!! mar".
+ Anh ]uon CO nhfrng suy nghi dung d~n, SaU S~C Ve cong Vi~c va CUQC Song: "khi fa + Anh ]uon CO nhfrng suy nghi dung d~n, SaU S~C Ve cong Vi~c va CUQC Song: "khi fa
lam vi?c, ta v6i cong vi?c Ia a8i, sao lqi g9i la m(!t minh au:9'c". lam vi?c, ta v6i cong vi?c Ia a8i, sao lqi g9i la m(!t minh au:9'c".

Trang 153 Trang 153

 CAP TOC 789+ THI VAO U)P 10
" "
+ Du chi c6 m9t mlnh kh6ng ai giam sat nhrmg anh lu6n h,r giac hoim thilnh nhi~m
vu v6i tinh than trach nhi~m cao: "niea dem dung gio· op du mua gi6 thitniw anh cung trb dfjy
ra ngoiii trai lam viifc m(Jt each aeu dijn va chinh xac 4 ian trong m(Jt ngay ",
+ Anh da hoim thimh c6ng vi~c cua mlnh m9t each xuat siic: "g6p phan phtit hiifn m(it
dam may kho ma ngay iJy, thting dy, khong qudn ta hq duqc ban nhieu pluln lvc MT triin cau Ham Rang".
- Bi€1 each to' chU:c, slip xep cu(Jc song m(Jt each gQn gang, ngiin ndp, chit d(ing va khoa hQC.
+ Ng6i nha ba gian cua anh hie nao cung S(lch se, do doec duqc siip xep gQn gang, ngiin
niip: "m9t ciin nha ba gian, sqch se, v6i ban ghi!; so' sach, bieu ao, thOng ke, may b(J dam. Cu(Jc
dbi rieng cua anh thanh nien thu g9n lqi m(Jt g6c trai gian v6i chi& giuang con, m(Jt chiec ban
h9c, m9t gid sach ".
+~~~~~~~anh~~~~~~~~~
thuoc Nam, tu hQC vatu dQC sach.
- M(Jt nguai chdn thimh, CO'i mb, hieu khach va rat khiem ton
+ Anh vui ml'mg ra m(\t khi c6 nguoi den tham nha.
+ Anh t(lng cho bac lai xe eli tam that ttrai vlia m6i dao duqc de mang ve cho vq chi
vi trong lan g(lp tnr6c bac lai xe bao "bdc gai vt'ea om dfjy",
+ Khi khach den nha, anh tiep diii rat c6i m6: pha tra, ciit hoa, t(\ng hoa, bieu lim !:rUng, .. ,
+ Khi 6ng hQa Si dtra ra yeu dl.u muon ve mlnh, anh thanh nien da khiem ton ti:r choi
va gi6i thi~u cho 6ng hQa si nhieu nguoi xung dang han .
....,. Anh thanh nien la m9t nguoi nhW tlnh, say me, c6 trach nhi~rn v6i c6ng vi~c. Anh
CO mQt CUQC SOng gian eli, khoa hQC, khiem ton Va chan thanh v6i nhiing ngtr6i xung quanh.
4. Cic nhan v~t khac
a. Nhiin v;it ong hqa sJ
- Cam xuc clia ngtroi hQa si tru6c anh thanh nien:
+ Xuc d9ng m(lnh r'6i cam thay boi roi.
+ 6ng muon ve anh thanh nien.
+ Ong nh~n xet ve anh thanh nien: "Nguoi con trai ay dang yeu thfjt nhung li:lln cho ong
nh9c qua. V&i nhung dieu lam cho nguai ta suy nghf ve anh. Va ve nhu·ng dieu anh suy nghl
trong cai v/ing VC VOi VQi hai nghin sau tram met tren mijt bie'n, CUOn CU(in tuon ra lchi gijp nguai ",
- Cu9c g(lp go v6i anh thanh nien da lam cho nhiln v~t 6ng hQa si nh~n ra nhi'eu di'eu
va thay doi suy nghi cua minh: suy nghi ve manh dat Sa Pa va ve ngh~ thu~t, h9i hQa.
---> Ong hQa Si hi~n len lit m9t con ngtrOi yeu men, quy trQng nhfrng nguoi lao d9ng.
b. Nh{m co kl su
- Cu9c g(ip go v6i anh thanh nien va nhiing dieu anh n6i, anh nghi khien c6 ki su cam
thay "bang /wang", giup c6 "hieu thi!m cu(Jc song m(Jt minh dung cam tuyijt d?p cua nguo·i
CAP TOC 789+ THI VAO U)P 10
+ Du chi c6 m9t mlnh kh6ng ai giam sat nhrmg anh lu6n h,r giac hoim thilnh nhi~m
vu v6i tinh than trach nhi~m cao: "niea dem dung gio· op du mua gi6 thitniw anh cung trb dfjy
ra ngoiii trai lam viifc m(Jt each aeu dijn va chinh xac 4 ian trong m(Jt ngay ",
+ Anh da hoim thimh c6ng vi~c cua mlnh m9t each xuat siic: "g6p phan phtit hiifn m(it
dam may kho ma ngay iJy, thting dy, khong qudn ta hq duqc ban nhieu pluln lvc MT triin cau Ham Rang".
- Bi€1 each to' chU:c, slip xep cu(Jc song m(Jt each gQn gang, ngiin ndp, chit d(ing va khoa hQC.
+ Ng6i nha ba gian cua anh hie nao cung S(lch se, do doec duqc siip xep gQn gang, ngiin
niip: "m9t ciin nha ba gian, sqch se, v6i ban ghi!; so' sach, bieu ao, thOng ke, may b(J dam. Cu(Jc
dbi rieng cua anh thanh nien thu g9n lqi m(Jt g6c trai gian v6i chi& giuang con, m(Jt chiec ban
h9c, m9t gid sach ".
+~~~~~~~anh~~~~~~~~~
thuoc Nam, tu hQC vatu dQC sach.
- M(Jt nguai chdn thimh, CO'i mb, hieu khach va rat khiem ton
+ Anh vui ml'mg ra m(\t khi c6 nguoi den tham nha.
+ Anh t(lng cho bac lai xe eli tam that ttrai vlia m6i dao duqc de mang ve cho vq chi
vi trong lan g(lp tnr6c bac lai xe bao "bdc gai vt'ea om dfjy",
+ Khi khach den nha, anh tiep diii rat c6i m6: pha tra, ciit hoa, t(\ng hoa, bieu lim !:rUng, .. ,
+ Khi 6ng hQa Si dtra ra yeu dl.u muon ve mlnh, anh thanh nien da khiem ton ti:r choi
va gi6i thi~u cho 6ng hQa si nhieu nguoi xung dang han .
....,. Anh thanh nien la m9t nguoi nhW tlnh, say me, c6 trach nhi~rn v6i c6ng vi~c. Anh
CO mQt CUQC SOng gian eli, khoa hQC, khiem ton Va chan thanh v6i nhiing ngtr6i xung quanh.
4. Cic nhan v~t khac
a. Nhiin v;it ong hqa sJ
- Cam xuc clia ngtroi hQa si tru6c anh thanh nien:
+ Xuc d9ng m(lnh r'6i cam thay boi roi.
+ 6ng muon ve anh thanh nien.
+ Ong nh~n xet ve anh thanh nien: "Nguoi con trai ay dang yeu thfjt nhung li:lln cho ong
nh9c qua. V&i nhung dieu lam cho nguai ta suy nghf ve anh. Va ve nhu·ng dieu anh suy nghl
trong cai v/ing VC VOi VQi hai nghin sau tram met tren mijt bie'n, CUOn CU(in tuon ra lchi gijp nguai ",
- Cu9c g(lp go v6i anh thanh nien da lam cho nhiln v~t 6ng hQa si nh~n ra nhi'eu di'eu
va thay doi suy nghi cua minh: suy nghi ve manh dat Sa Pa va ve ngh~ thu~t, h9i hQa.
---> Ong hQa Si hi~n len lit m9t con ngtrOi yeu men, quy trQng nhfrng nguoi lao d9ng.
b. Nh{m co kl su
- Cu9c g(ip go v6i anh thanh nien va nhiing dieu anh n6i, anh nghi khien c6 ki su cam
thay "bang /wang", giup c6 "hieu thi!m cu(Jc song m(Jt minh dung cam tuyijt d?p cua nguo·i
thanh nien, ve cdi the' gi&i nhifng con ngui'ti nhu anh mil anh ke'" va tin vao con duimg ma c6
dang di toi.
- C6 co nh;\in thuc dung d~n ve tlnh yeu chan chinh va ve quyet djnh ella mlnh: "giup
co a(mh gid dung hO'n moi tinh nhqt nheo mil co aii b6, vil yen tam ve quyi!t dinh cita minh ".
--> C6 k1 SU' Ia m9t nguO:i tre trung, giau khao khat va song co H tuimg, hoili bao.
c. Nhdn vijt btic lai xe
- Bac lai xe Ia nhan v~t xuat hl~n tU dau truy~n, nhung cilng kip the' hi~n nhfulg net
d('p trong tinh each. La nguoi rat yeu c6ng vi~c, suot 30 nam trong nghe lai xe ma vik
lu6n gifr duqc tfnh c6i ma, niem no co trach nhl~m voi c6ng vi~c, nh\ly dun tmoc ve d('p
ella thien nhlen va con nguoi. Bac lai xe Ia cau noi gifra anh thanh nien va CUQC doi (mua
sach cho anh, dl:mg xe dum chan doi de anh tro chuy~n, gi6i thi~u nhfulg nguoi b\lfl m6i
cho anh). Bac lai xe cilng Ia nguO:i dik d~t truy~n, kich thich Sl,l' to mo cua 6ng h<;>a siva
CO kJ SU' ve anh thanh nien- nguoi CO dQC nhat the gian, nguoi rat "them nguoi".
--> Qua cam XUC, suy ngru va thai dQ cam men ella bac ]ai xe, CO kJ SU', ong h<;>a si, hfnh
anh anh thanh nien duqc hl~n ra cimg r6 net va d\'p han. Chu de clia tac pham m6 r9ng
them va gQi ra nhleu y nghla. Buc chan dung nhan v~t chfnh nhu duqc soi r<;>i nhieu
Iuong anh sang khien no them r\lflg ro va anh len nhleu mau siic.
d. Nhiin v{it ong ki su vuiJn rau vii anh can b(J nghii!n cuu ban diJ set.
- Ong ki SU' VU'On rau Sa Pa het long voi c6ng vi~c. Kien tri, ben bi, lam vi~c trong am
tham l~ng le "ngay nay sang ngay khac". Ong ngoi im trong VU'On su hao rinh xem each
ong lay phan, thv phan cho hoa su hao. Va t1,l' 6ng di thv phan cho tl:mg cay su hao de
cu su hao nhan dan tom mien Biic an duqc to han, ng<;>t han. Ong k! su ]am cho anh
thanh nien cam thay CUQC doi d('p qua! C6ng vi~c tham l~g ay chi nhfulg con nguoi noi
manh dat Sa Pa m6i hle'u het duqc y nghia ella no.
- Anh can bQ nghien Clru ban do set. Anh ]uon a trong t1J' the si\n sang SUOt ngay cho
set "nua dem mua gi6, ret buot, m~c, ru nghe set Ia choang choang ch<~y ra". Anh da hi
sinh hqnh phuc ca nhan vi ni'em dam me c6ng vi~c de khai thac "cua chim n6ng, cua
chlm sau" duoi long dat lam giau cho To quoc.
--> Du khong xuat hl~n trl,l'C tiep trong truy~n rna chi gian tiep qua loi ke clia anh
thanh nien, song h<;> hi~n len voi nhfulg net tuy~t d\'p trong tam han va each song. HQ Ia
nhl:mg nguoi say me c6ng vi~c. Vi c6ng vi~c lam giim cho dat nuoc, h<;> siin sang hi sinh
tuoi thanh xuan, hqnh phllc va tlnh cam gia dlnh. Cu9c song clia h<;> l~g le va cao thu<;>ng.
C. Bili qp v#n dvng
Bai 1. Di,lng bid DQc - hieu
D<;>c do<~n van sau va tra loi cau h6i duoi day:
Trang HiS
thanh nien, ve cdi the' gi&i nhifng con ngui'ti nhu anh mil anh ke'" va tin vao con duimg ma c6
dang di toi.
- C6 co nh;\in thuc dung d~n ve tlnh yeu chan chinh va ve quyet djnh ella mlnh: "giup
co a(mh gid dung hO'n moi tinh nhqt nheo mil co aii b6, vil yen tam ve quyi!t dinh cita minh ".
--> C6 k1 SU' Ia m9t nguO:i tre trung, giau khao khat va song co H tuimg, hoili bao.
c. Nhdn vijt btic lai xe
- Bac lai xe Ia nhan v~t xuat hl~n tU dau truy~n, nhung cilng kip the' hi~n nhfulg net
d('p trong tinh each. La nguoi rat yeu c6ng vi~c, suot 30 nam trong nghe lai xe ma vik
lu6n gifr duqc tfnh c6i ma, niem no co trach nhl~m voi c6ng vi~c, nh\ly dun tmoc ve d('p
ella thien nhlen va con nguoi. Bac lai xe Ia cau noi gifra anh thanh nien va CUQC doi (mua
sach cho anh, dl:mg xe dum chan doi de anh tro chuy~n, gi6i thi~u nhfulg nguoi b\lfl m6i
cho anh). Bac lai xe cilng Ia nguO:i dik d~t truy~n, kich thich Sl,l' to mo cua 6ng h<;>a siva
CO kJ SU' ve anh thanh nien- nguoi CO dQC nhat the gian, nguoi rat "them nguoi".
--> Qua cam XUC, suy ngru va thai dQ cam men ella bac ]ai xe, CO kJ SU', ong h<;>a si, hfnh
anh anh thanh nien duqc hl~n ra cimg r6 net va d\'p han. Chu de clia tac pham m6 r9ng
them va gQi ra nhleu y nghla. Buc chan dung nhan v~t chfnh nhu duqc soi r<;>i nhieu
Iuong anh sang khien no them r\lflg ro va anh len nhleu mau siic.
d. Nhiin v{it ong ki su vuiJn rau vii anh can b(J nghii!n cuu ban diJ set.
- Ong ki SU' VU'On rau Sa Pa het long voi c6ng vi~c. Kien tri, ben bi, lam vi~c trong am
tham l~ng le "ngay nay sang ngay khac". Ong ngoi im trong VU'On su hao rinh xem each
ong lay phan, thv phan cho hoa su hao. Va t1,l' 6ng di thv phan cho tl:mg cay su hao de
cu su hao nhan dan tom mien Biic an duqc to han, ng<;>t han. Ong k! su ]am cho anh
thanh nien cam thay CUQC doi d('p qua! C6ng vi~c tham l~g ay chi nhfulg con nguoi noi
manh dat Sa Pa m6i hle'u het duqc y nghia ella no.
- Anh can bQ nghien Clru ban do set. Anh ]uon a trong t1J' the si\n sang SUOt ngay cho
set "nua dem mua gi6, ret buot, m~c, ru nghe set Ia choang choang ch<~y ra". Anh da hi
sinh hqnh phuc ca nhan vi ni'em dam me c6ng vi~c de khai thac "cua chim n6ng, cua
chlm sau" duoi long dat lam giau cho To quoc.
--> Du khong xuat hl~n trl,l'C tiep trong truy~n rna chi gian tiep qua loi ke clia anh
thanh nien, song h<;> hi~n len voi nhfulg net tuy~t d\'p trong tam han va each song. HQ Ia
nhl:mg nguoi say me c6ng vi~c. Vi c6ng vi~c lam giim cho dat nuoc, h<;> siin sang hi sinh
tuoi thanh xuan, hqnh phllc va tlnh cam gia dlnh. Cu9c song clia h<;> l~g le va cao thu<;>ng.
C. Bili qp v#n dvng
Bai 1. Di,lng bid DQc - hieu
D<;>c do<~n van sau va tra loi cau h6i duoi day:
Trang HiS
 CAP Joe 789+ THI vAo LOP 10
"Ta tlu)a thuijn the'nay. Chuy?n du&i xuoi, muai ngay nifa trb lqi aay, t8i se ke'anh nghe.
T8i se trb lqi, danh d¥' day. T8i ciing muon bie! cai yen lifng luc m9t gii'J' sang chon von tren cao
n6 tl£ new. Bay gio· c6 cd ba chung ta aay, anh hay ke' chuy?n anh di. Sao ngui'Yi ta bdo anh Ia
ngui'Yi co d9c nha! the'gian? R&ng anh "them" nguoi Zdm?".
Anh thanh nien btjt cui'Yi khanh khach:
- Cdc tie ay aeu Ia cua bac lai xe. Kh6ng, kh6ng dung dau. M9t minh thi anh bqn tren trqm
dinh Phan-xi-pang ba nghin m9t tram bon mu'ai hai met /cia m6i m9t minh han chdu. Lam /chi
tuc;mg, b du:r-c cao the' m6i Iilli tubng ch(e.
(Trich Uing /e Sa Pa- Nguyi'in Thanh Long,
Ngfr van 9, ti;\p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Tac pham Lzing h' Sa Pa su dvng ng6i ke nao? Neu tac dvng d1a ng6i ke d6.
Ciu 2. Trong do;;m trich tren, 6ng h<;>a si c6 n6i "Bay gio· c6 cd ba chUng tab day", em
hay cho biet ba nhan vi;\t ay Ia nhiing ai? H9 gi;ip nhau trong hoiln canh nita?
Ciu 3. Tim cau van c6 thilnh phan khai ngfr trong do(ln trich tren?
Clu 4. "Them nguoi" trong cau n6i cua 6ng ho(l si Ia gi? Bieu hi~n sv "them nguoi"
rua anh thanh nien duqc the hi~n nhu the nao trong tac pham?
Hu6ng d.in giai
Clu 1. Tac pham duqc ke' ang6i thu ba
- Tac dvng: Khien cho cau chuy~n tra nen khach quan han, loi ke linh ho(lt han.
Clu 2. Ba nhan vi;\t duqc nhil.c t6i a day Ia: 6ng h<;>a si, c6 ki suva anh thanh nien
- Thui;\t l(li tinh huang gi;ip go bat ngo ella h<;>
C'iu 3.
- Cau van c6 thanh phan khai ngfr:
"M9t minh thi anh bqn tren trqm dinh Phan-xi-pang ba nghin m9t tri'im bon muai hai met
kia m6i m9t minh han chtiu. n
Hoi;ic: "Lam khi tu(!'ng, b du(!'c cao tht m6i Iilli tubng ch(e."
Clu4.
-Them nguoi: Ia mong muon duqc giao tiep, duqc gi;ip go nguoi khac.
- Bieu cua S\1' them nguoi a nhan vi;\t anh thanh nien:
+ Anh lay cay chij.n ngang duang de lay c6 duqc gi;ip m<;>i nguoi.
+ Anh xuc d9ng khi duqc nhilng ngum khach den tham mi;ic du m6i Ia Ian dau gi:ip go.
+ Anh vui ve, chan thilnh tro chuy~n vui ve rung m<;>i nguoi ve c6ng vi~c rua anh, ve
nep song cua anh h~g ngay.
+ Anh rat hieu khach.
+ Anh cling c6 nhilng u6c v<;>ng ve tinh yeu tuoi tre: Cach anh tro chuy~n rung c6 gai.
Cach anh ti;lng hoa cho c6. Cach anh nhin c6.
Trang 156
CAP Joe 789+ THI vAo LOP 10
"Ta tlu)a thuijn the'nay. Chuy?n du&i xuoi, muai ngay nifa trb lqi aay, t8i se ke'anh nghe.
T8i se trb lqi, danh d¥' day. T8i ciing muon bie! cai yen lifng luc m9t gii'J' sang chon von tren cao
n6 tl£ new. Bay gio· c6 cd ba chung ta aay, anh hay ke' chuy?n anh di. Sao ngui'Yi ta bdo anh Ia
ngui'Yi co d9c nha! the'gian? R&ng anh "them" nguoi Zdm?".
Anh thanh nien btjt cui'Yi khanh khach:
- Cdc tie ay aeu Ia cua bac lai xe. Kh6ng, kh6ng dung dau. M9t minh thi anh bqn tren trqm
dinh Phan-xi-pang ba nghin m9t tram bon mu'ai hai met /cia m6i m9t minh han chdu. Lam /chi
tuc;mg, b du:r-c cao the' m6i Iilli tubng ch(e.
(Trich Uing /e Sa Pa- Nguyi'in Thanh Long,
Ngfr van 9, ti;\p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Tac pham Lzing h' Sa Pa su dvng ng6i ke nao? Neu tac dvng d1a ng6i ke d6.
Ciu 2. Trong do;;m trich tren, 6ng h<;>a si c6 n6i "Bay gio· c6 cd ba chUng tab day", em
hay cho biet ba nhan vi;\t ay Ia nhiing ai? H9 gi;ip nhau trong hoiln canh nita?
Ciu 3. Tim cau van c6 thilnh phan khai ngfr trong do(ln trich tren?
Clu 4. "Them nguoi" trong cau n6i cua 6ng ho(l si Ia gi? Bieu hi~n sv "them nguoi"
rua anh thanh nien duqc the hi~n nhu the nao trong tac pham?
Hu6ng d.in giai
Clu 1. Tac pham duqc ke' ang6i thu ba
- Tac dvng: Khien cho cau chuy~n tra nen khach quan han, loi ke linh ho(lt han.
Clu 2. Ba nhan vi;\t duqc nhil.c t6i a day Ia: 6ng h<;>a si, c6 ki suva anh thanh nien
- Thui;\t l(li tinh huang gi;ip go bat ngo ella h<;>
C'iu 3.
- Cau van c6 thanh phan khai ngfr:
"M9t minh thi anh bqn tren trqm dinh Phan-xi-pang ba nghin m9t tri'im bon muai hai met
kia m6i m9t minh han chtiu. n
Hoi;ic: "Lam khi tu(!'ng, b du(!'c cao tht m6i Iilli tubng ch(e."
Clu4.
-Them nguoi: Ia mong muon duqc giao tiep, duqc gi;ip go nguoi khac.
- Bieu cua S\1' them nguoi a nhan vi;\t anh thanh nien:
+ Anh lay cay chij.n ngang duang de lay c6 duqc gi;ip m<;>i nguoi.
+ Anh xuc d9ng khi duqc nhilng ngum khach den tham mi;ic du m6i Ia Ian dau gi:ip go.
+ Anh vui ve, chan thilnh tro chuy~n vui ve rung m<;>i nguoi ve c6ng vi~c rua anh, ve
nep song cua anh h~g ngay.
+ Anh rat hieu khach.
+ Anh cling c6 nhilng u6c v<;>ng ve tinh yeu tuoi tre: Cach anh tro chuy~n rung c6 gai.
Cach anh ti;lng hoa cho c6. Cach anh nhin c6.
Trang 156
 + Anh gili qua cho vq cua bac 1M xe nhu m9t chuy~n phiti lam.
Bili 2. D~ng bili NL VH
Cam nh~ rua em ve do<~n trich sau:
"- TriJi ai, chi con c6 niim phut!
Chinh la anh thanh nien giqt minh n6i to, gi9ng cuai nhung aay tiec re. Anh chq:y ra nha
phia sau, roi tr& vao lien, tay dim mpt cai zan. Nha hQa Sl life luiYi ditng dfjy. Co gai ciing ditng
zen, aif.t lq:i chiec ghe; thong thri ai den ch6 bdc gia.
- 6! Co con quen chiec mui soa day nay!
Anh thanh nien viea vao, keu len. De' nguai con gai khoi tr& lq:i biln, anh lay chiec khiin tay
con vo tron cifp giua cuon sach t6i trd cho co gai. Co ki su mift do itng, nhfjn lq:i chiec khiin va
quay vpi di.
- Chao anh. - Den bfju ciea, b6ng nha h9a si gia quay lq:i ch!lp IfFy tay nguai thanh nien lilc
mq:nh. - Chile chiln roi toi se tr& lq:i. Toi &v6i anh it hOm aU(YC chU:?
Den lu(Yt co gai tit bi¢1. Co chia tay ra cho anh nilm, dtn tr9ng, ro rang, nhu nguai ta cho
nhau cai gi chU: kh8ng phdi Ia cai hilt lay. Co nhin thilng vao milt anh - nhung nguai con gai silp
xa ta, biet khong baa gia gifp ta nua, hay nhin ta nhu vf!.y.
-Chao anh.
Ll'in aau, chinh Ia anh thanh nien quay mift di. Anh dn cai lim vao tay bdc gia vii n6i vpi vii:
- Cai nay de' iin trua cho bdc, cho co va bac lai xe. Chdu c6 baa nhieu Ia tritng, an kh8ng xu€:
Chau kh8ng tiln bdc vii co ra xe du(Yc, vi gan t6i gia "oj:J'' roi. Th8i chao bdc, chao co. Bac se tr&
lq:i nhC.
Hai ong con thea bfjc cap bu6c xuong aoi, den mift duang nhin len, khong thay nguai con
trai dung day nua. Anh ta ail vao nhil trong. Ong xach cai Zan tritng, co om b6 hoa to. Luc bay
gia, nilng dii mq bq:c cd con deo, dot chay rung cay hifng hvc nhu mijt b6 duo'c l6n. Nilng chieu
lam cho b6 hoa cimg them rvc riY vii. lam cho co gai cam thay minh rvc riY thea. Hai nguai lUng
thifng dive phia chiec xe d6, im lifng r(it ltiu. B6ng bdc gia nhin chiec dOng ho n6i m9t minh:
- Thanh nien btiy gia lq: thtjt! Cac anh chi cU: nhu con bu6m. Mil ail muai mijt gia, den gia
"oP" diiu? Tq:i sao anh ta /chOng tiln minh den ttjn xe nhi?
Co gai liec nhin bdc gia mijt cai rat nhanh, tv nhien hoi hijp, nhung viin im lifng.
(Trich Lqng le Sa Pa, Nguy~n Thanh Long,
Ngfr van 9, T;ip m\)t,, NXB Giiio d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Twng 157
+ Anh gili qua cho vq cua bac 1M xe nhu m9t chuy~n phiti lam.
Bili 2. D~ng bili NL VH
Cam nh~ rua em ve do<~n trich sau:
"- TriJi ai, chi con c6 niim phut!
Chinh la anh thanh nien giqt minh n6i to, gi9ng cuai nhung aay tiec re. Anh chq:y ra nha
phia sau, roi tr& vao lien, tay dim mpt cai zan. Nha hQa Sl life luiYi ditng dfjy. Co gai ciing ditng
zen, aif.t lq:i chiec ghe; thong thri ai den ch6 bdc gia.
- 6! Co con quen chiec mui soa day nay!
Anh thanh nien viea vao, keu len. De' nguai con gai khoi tr& lq:i biln, anh lay chiec khiin tay
con vo tron cifp giua cuon sach t6i trd cho co gai. Co ki su mift do itng, nhfjn lq:i chiec khiin va
quay vpi di.
- Chao anh. - Den bfju ciea, b6ng nha h9a si gia quay lq:i ch!lp IfFy tay nguai thanh nien lilc
mq:nh. - Chile chiln roi toi se tr& lq:i. Toi &v6i anh it hOm aU(YC chU:?
Den lu(Yt co gai tit bi¢1. Co chia tay ra cho anh nilm, dtn tr9ng, ro rang, nhu nguai ta cho
nhau cai gi chU: kh8ng phdi Ia cai hilt lay. Co nhin thilng vao milt anh - nhung nguai con gai silp
xa ta, biet khong baa gia gifp ta nua, hay nhin ta nhu vf!.y.
-Chao anh.
Ll'in aau, chinh Ia anh thanh nien quay mift di. Anh dn cai lim vao tay bdc gia vii n6i vpi vii:
- Cai nay de' iin trua cho bdc, cho co va bac lai xe. Chdu c6 baa nhieu Ia tritng, an kh8ng xu€:
Chau kh8ng tiln bdc vii co ra xe du(Yc, vi gan t6i gia "oj:J'' roi. Th8i chao bdc, chao co. Bac se tr&
lq:i nhC.
Hai ong con thea bfjc cap bu6c xuong aoi, den mift duang nhin len, khong thay nguai con
trai dung day nua. Anh ta ail vao nhil trong. Ong xach cai Zan tritng, co om b6 hoa to. Luc bay
gia, nilng dii mq bq:c cd con deo, dot chay rung cay hifng hvc nhu mijt b6 duo'c l6n. Nilng chieu
lam cho b6 hoa cimg them rvc riY vii. lam cho co gai cam thay minh rvc riY thea. Hai nguai lUng
thifng dive phia chiec xe d6, im lifng r(it ltiu. B6ng bdc gia nhin chiec dOng ho n6i m9t minh:
- Thanh nien btiy gia lq: thtjt! Cac anh chi cU: nhu con bu6m. Mil ail muai mijt gia, den gia
"oP" diiu? Tq:i sao anh ta /chOng tiln minh den ttjn xe nhi?
Co gai liec nhin bdc gia mijt cai rat nhanh, tv nhien hoi hijp, nhung viin im lifng.
(Trich Lqng le Sa Pa, Nguy~n Thanh Long,
Ngfr van 9, T;ip m\)t,, NXB Giiio d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Twng 157
 CAP Toe 789+ THI
----- - -- - - --- - ---- - ---
vAo LOP 10
--- ------- -- _" ____ " ________ ----------"- ---- ----------" ---- ------·------·-·-------- -------"- - "" - " ----- - ---- "-- -- --- - -@
CAP Toe 789+ THI
----- - -- - - --- - ---- - ---
vAo LOP 10
--- ------- -- _" ____ " ________ ----------"- ---- ----------" ---- ------·------·-·-------- -------"- - "" - " ----- - ---- "-- -- --- - -@

Ru&ng diin giai Ru&ng diin giai

1. Gi&i !hi(iu chung 1. Gi&i !hi(iu chung
- Gioi thl~u hie gia, tac phil'm - Gioi thl~u hie gia, tac phil'm
- Gioi thi~u n9i dung va vi tri do;;tn trich: Do;;tn trich n~m 6 phan cuoi cua truy~n - Gioi thi~u n9i dung va vi tri do;;tn trich: Do;;tn trich n~m 6 phan cuoi cua truy~n
ngib, khi CUQC g(\p go gifi'a anh thanh nien, ong hQa Sl Va CO ki SU' da den hoi ke't. Do;;tn ngib, khi CUQC g(\p go gifi'a anh thanh nien, ong hQa Sl Va CO ki SU' da den hoi ke't. Do;;tn
trich da lam noi b(\t ve d~p cua cac nhan v(\t. Qua do;;tn trich, chling ta hieu them nhiing trich da lam noi b(\t ve d~p cua cac nhan v(\t. Qua do;;tn trich, chling ta hieu them nhiing
net d~p cua nhfi'ng nhan v(\t nay. net d~p cua nhfi'ng nhan v(\t nay.
2. Phan tich tung ph'an cua do~n !rich theo nhan v~t 2. Phan tich tung ph'an cua do~n !rich theo nhan v~t
a. Nluin v(it anh thanh nifin a. Nluin v(it anh thanh nifin
- Khong chi Ia nguoi cc\ tinh than trach nhi~m voi cong vi~c, cc\ phong each song d~p, - Khong chi Ia nguoi cc\ tinh than trach nhi~m voi cong vi~c, cc\ phong each song d~p,
anh con rat biet quan tam den mQi nguoi: anh con rat biet quan tam den mQi nguoi:
+ Anh ngo ngang sao thai gian troi qua nhanh qua. Anh thanh nien gi~t minh nc\i to, + Anh ngo ngang sao thai gian troi qua nhanh qua. Anh thanh nien gi~t minh nc\i to,
giQng cuoi nhung day tiec re. Ba muoi phUt duqc gi;ip de nc\i chuy~n voi nguoi khac voi giQng cuoi nhung day tiec re. Ba muoi phUt duqc gi;ip de nc\i chuy~n voi nguoi khac voi
anh Ia rat ng~n nglii, trong tieng keu troi oi ay cua anh cc\ thai do tiec nuoi, bin rin. anh Ia rat ng~n nglii, trong tieng keu troi oi ay cua anh cc\ thai do tiec nuoi, bin rin.
+ Bieu ong hQa sl gi6 trling de lam bua trua. + Bieu ong hQa sl gi6 trling de lam bua trua.
+ Gui co k1 SU' cal khan tay kern theo cuon sach co ay da dQC. + Gui co k1 SU' cal khan tay kern theo cuon sach co ay da dQC.
+ Anh luon de cao, cc\ tinh than trach nhi~m voi cong vi~c clia mlnh. + Anh luon de cao, cc\ tinh than trach nhi~m voi cong vi~c clia mlnh.
----> Anh thanh nien khoi d(\y trong ong hQa Sl va co kl su nhfi'ng tinh cam tot d~p. ----> Anh thanh nien khoi d(\y trong ong hQa Sl va co kl su nhfi'ng tinh cam tot d~p.

- Ong hQa sl: khong chi Ia m 0t nguoi ngh~ s1 chan chinh, say me tim kiem cal d~p, - Ong hQa sl: khong chi Ia m 0t nguoi ngh~ s1 chan chinh, say me tim kiem cal d~p,
trong hanh trinh len Sa Pa Ian nay, bkg doi m~t tinh tuang clia minh, ong da cc\ cal nhln trong hanh trinh len Sa Pa Ian nay, bkg doi m~t tinh tuang clia minh, ong da cc\ cal nhln
moi me, l;;tc quan ve theh~ tre: moi me, l;;tc quan ve theh~ tre:
+ Khi nh(\n xet ve anh thanh nien, CO ki SU' ong nh(\n xet "anh chi CU nhu con buarn". + Khi nh(\n xet ve anh thanh nien, CO ki SU' ong nh(\n xet "anh chi CU nhu con buarn".
Trang cau nc\i de\, "con buom" Ia mot hlnh anh an dv d~p ve net han nhien, muon mim Trang cau nc\i de\, "con buom" Ia mot hlnh anh an dv d~p ve net han nhien, muon mim
S~C ve cit theh~ thanh nien rna ong hi VQng. S~C ve cit theh~ thanh nien rna ong hi VQng.
----> Nhan v(\t ong hQa s!la nhitn v(\t ph1,1, mieu tit khong nhieu nhung hi~n len voi net ----> Nhan v(\t ong hQa s!la nhitn v(\t ph1,1, mieu tit khong nhieu nhung hi~n len voi net
dang yeu, dang quy. Thong qua nhan V# nay, tac gia glri g~m nhfrng suy ngm ve CUQC dang yeu, dang quy. Thong qua nhan V# nay, tac gia glri g~m nhfrng suy ngm ve CUQC
song va con ngum. song va con ngum.
b. Nhan v~l co ld su b. Nhan v~l co ld su
+ Day Ia co gal xuat hi~n tn)'c tiep trong hie pham: m 0t nguoi con gai Ha N9i da b6 + Day Ia co gal xuat hi~n tn)'c tiep trong hie pham: m 0t nguoi con gai Ha N9i da b6
L;ti sau lung moi tinh nh;;tt nheo de len Lao Cai cong tac. L;ti sau lung moi tinh nh;;tt nheo de len Lao Cai cong tac.
+ Trang cu0c gi;ip go bat ngo voi anh thanh nien, duqc nghe nhfrng dieu anh nc\i, co + Trang cu0c gi;ip go bat ngo voi anh thanh nien, duqc nghe nhfrng dieu anh nc\i, co
bang hoang hieu ve CUQC song mQt rninh dung Cam tuy~t d~p ella anh thanh nien va ve bang hoang hieu ve CUQC song mQt rninh dung Cam tuy~t d~p ella anh thanh nien va ve
cit the gioi nhiing con nguoi nhu anh. Giay phlit bang hoang cua co Ia sv xuc dong khi cit the gioi nhiing con nguoi nhu anh. Giay phlit bang hoang cua co Ia sv xuc dong khi
b~t gi;ip mot tinh yeu dich thvc, mot tinh yeu Ian, lam bung d(\y trong co nhfi'ng tinh cam b~t gi;ip mot tinh yeu dich thvc, mot tinh yeu Ian, lam bung d(\y trong co nhfi'ng tinh cam
Ian lao, cao d~p. Tu de\ co nh(\n ra, bay !au nay minh da song cu 0c doi nh;;tt nheo, tam Ian lao, cao d~p. Tu de\ co nh(\n ra, bay !au nay minh da song cu 0c doi nh;;tt nheo, tam
thuang, giup co yen tam tin tuang vao con duang minh da chQn. Cling voi de\ Ia m9t SlJ' thuang, giup co yen tam tin tuang vao con duang minh da chQn. Cling voi de\ Ia m9t SlJ'

Hill Hill
·---· ·---·
ham an kh6 ta doi v6i anh thanh nien. D6 khong chi vi b6 hoa rat to rna anh da tiing co, ham an kh6 ta doi v6i anh thanh nien. D6 khong chi vi b6 hoa rat to rna anh da tiing co,
rna con la m9t b6 hoa khac - b6 hoa clia nhfrng khat khao, hao hue, m(>ng rna, clia nhfrng rna con la m9t b6 hoa khac - b6 hoa clia nhfrng khat khao, hao hue, m(>ng rna, clia nhfrng
khat VQng cong hien cao a~p aa truyen sang CO. khat VQng cong hien cao a~p aa truyen sang CO.
---> Cu(>c g(ip go va tro chuy~n ng~n nglii da khai gqi cho co suy nghl ve CUQC song ---> Cu(>c g(ip go va tro chuy~n ng~n nglii da khai gqi cho co suy nghl ve CUQC song
m6i. m6i.
3. Danh gi<i chung 3. Danh gi<i chung
- Do;;m trich da kh~c h9a thanh cong hinh anh nhfrng con nguai lao d(>ng tham liing, - Do;;m trich da kh~c h9a thanh cong hinh anh nhfrng con nguai lao d(>ng tham liing,
nhfrng con nguM vo danh nhung ta h9c duqc rn h9 kha nhieu ve pham chat, each song nhfrng con nguM vo danh nhung ta h9c duqc rn h9 kha nhieu ve pham chat, each song
va trng XU VOi m9i nguai. Vi v~y, chtmg ta phai luon CO gfug hQC t~p, ren luy~n ae song va trng XU VOi m9i nguai. Vi v~y, chtmg ta phai luon CO gfug hQC t~p, ren luy~n ae song
c6 ich cho minh va nhfrng nguM xung quanh. c6 ich cho minh va nhfrng nguM xung quanh.

T ~p nj LUY~N: T ~p nj LUY~N:
L~ng le Sa Pa L~ng le Sa Pa
https:/lonluyen.app.link/langleSaPa https:/lonluyen.app.link/langleSaPa

BAI 3. CHIEC Lu'QC NGA BAI 3. CHIEC Lu'QC NGA

Nguy~n Quang Sang
A. Khai quat chung
1. He gia
- Nguy@n Quang Sang, sinh ni\m 1932, que 6 huy~n Chq M6i, tinh An Giang. Trong
khang chien chong Phap, 6ng tham gia b9 d(>i, ho;~t d(>ng 6 chien truang Nam B(>.
- Tu sau nam 1954, t~p ket ra mien B~c, Nguy@n Quang Sang b~t dau viet van. Nhfrng
nam chong Mi, 6ng tr6 ve Nam B(> tham gia khang chien va tiep tl,l.c sang tac van hQc.
-He philln cua Nguy@n Quang Sang c6 nhieu thelo;~i: truy~n ngfu, tieu thuyet, kich
ban phim va hau nhu chi viet ve CUQC song va con nguM Nam B9 trong hai CUQC khang
chien cling nhu sau hba binh.
- Ni\m 2000, 6ng duqc Nha nu6c tiing Giai thu6ng H'6 Chi Minh ve van h9c ngh~ thu$t.
2. He pha'm
a. Hoim cimh sang lac
- Truy~n ngfu Chii!C lur·c ngil duqc vietnam 1966-khi tac gia ho;~t d(>ng 6 chien truang
Nam B9 nhfrng na.m khang chien chong Mi va duqc dua vao t~p truy~n cling ten.
- N6i ve hoan cimh viet truy~n ngfu Chiec lupc nga, Nguy@n Quang Sang tam sv: "Nam
1966, t6i tie mien Biic tra ve mien Nam. Vimg Dong Thap Muai menh m6ng nuac triing. Toi di
ghe vao siiu trong rieng va song a m(jt nha san treo tren ng9n cay. Luc d6, aoan giao lien ddn
Nguy~n Quang Sang
A. Khai quat chung
1. He gia
- Nguy@n Quang Sang, sinh ni\m 1932, que 6 huy~n Chq M6i, tinh An Giang. Trong
khang chien chong Phap, 6ng tham gia b9 d(>i, ho;~t d(>ng 6 chien truang Nam B(>.
- Tu sau nam 1954, t~p ket ra mien B~c, Nguy@n Quang Sang b~t dau viet van. Nhfrng
nam chong Mi, 6ng tr6 ve Nam B(> tham gia khang chien va tiep tl,l.c sang tac van hQc.
-He philln cua Nguy@n Quang Sang c6 nhieu thelo;~i: truy~n ngfu, tieu thuyet, kich
ban phim va hau nhu chi viet ve CUQC song va con nguM Nam B9 trong hai CUQC khang
chien cling nhu sau hba binh.
- Ni\m 2000, 6ng duqc Nha nu6c tiing Giai thu6ng H'6 Chi Minh ve van h9c ngh~ thu$t.
2. He pha'm
a. Hoim cimh sang lac
- Truy~n ngfu Chii!C lur·c ngil duqc vietnam 1966-khi tac gia ho;~t d(>ng 6 chien truang
Nam B9 nhfrng na.m khang chien chong Mi va duqc dua vao t~p truy~n cling ten.
- N6i ve hoan cimh viet truy~n ngfu Chiec lupc nga, Nguy@n Quang Sang tam sv: "Nam
1966, t6i tie mien Biic tra ve mien Nam. Vimg Dong Thap Muai menh m6ng nuac triing. Toi di
ghe vao siiu trong rieng va song a m(jt nha san treo tren ng9n cay. Luc d6, aoan giao lien ddn

159 159
 CAP roc 789+ THI vAo I.OP 10 CAP roc 789+ THI vAo I.OP 10

au:ang toiin Iii nu. Toi rat c6 fin hf9'ng v6i cfiu chuy?n cua m(it co gai giao lien c6 chiec lu:r;c ngii au:ang toiin Iii nu. Toi rat c6 fin hf9'ng v6i cfiu chuy?n cua m(it co gai giao lien c6 chiec lu:r;c ngii
trdng. Sau lchi nghe co k€' chuy?n, toi ngoi viet m(it ngiiy, m(it aem la hoan thimh ttic phfim nay". trdng. Sau lchi nghe co k€' chuy?n, toi ngoi viet m(it ngiiy, m(it aem la hoan thimh ttic phfim nay".
- Van bim trong s<ich giao khoa Li do<;~n trich phan giua d1a truy~n. - Van bim trong s<ich giao khoa Li do<;~n trich phan giua d1a truy~n.
b. TrQng tilm kien thu·c b. TrQng tilm kien thu·c
* N(ii dung: * N(ii dung:
- Truy~n C/zic'i:: izt(YC ngtl da the hi~n mqt each cam dqng tinh cha con thi\m thiet, sau - Truy~n C/zic'i:: izt(YC ngtl da the hi~n mqt each cam dqng tinh cha con thi\m thiet, sau
n~ng va cao d\'p cua cha con 6ng Sau trong hoan canh eo le cua chien tranh. n~ng va cao d\'p cua cha con 6ng Sau trong hoan canh eo le cua chien tranh.
- Truy~n con gQi cho nguoi dQc nghi den va tham thia nhffng mat mat dau thuong, - Truy~n con gQi cho nguoi dQc nghi den va tham thia nhffng mat mat dau thuong,
eo le rna chien tranh gay ra cho bao nhieu con nguoi, bao nhieu gia dinh. eo le rna chien tranh gay ra cho bao nhieu con nguoi, bao nhieu gia dinh.
* Nghf I illicit: * Nghf I illicit:
- Xay dvng tinh huang truy~n bat ngo rna tv nhien, hQp li - Xay dvng tinh huang truy~n bat ngo rna tv nhien, hQp li
- Xay dvng cot truy~n kha ch~t che, h,ra chQn nhan v;;tt ke chuy~n thich hQp. Truy~n - Xay dvng cot truy~n kha ch~t che, h,ra chQn nhan v;;tt ke chuy~n thich hQp. Truy~n
dUQC ke theo ng6i thu nhat, d~t vao nhan v;;tt bac Ba, nguoi b<;~n chien dau cua 6ng Sau dUQC ke theo ng6i thu nhat, d~t vao nhan v;;tt bac Ba, nguoi b<;~n chien dau cua 6ng Sau
va cling Ia nguOi chl'rng kien, tham gia vao cau chuy~n. V 6i ng6i ke nay, nguoi ke chuy~n va cling Ia nguOi chl'rng kien, tham gia vao cau chuy~n. V 6i ng6i ke nay, nguoi ke chuy~n
xen ViiO nhffng Joi binh Ju;;tn, suy nghi, bay to Sl)' dong cam, chia se vai nhan v;;tt, va cau xen ViiO nhffng Joi binh Ju;;tn, suy nghi, bay to Sl)' dong cam, chia se vai nhan v;;tt, va cau
chuy~n viln mang tinh khach quan. chuy~n viln mang tinh khach quan.
- Mieu ta dii:'n bien tam li nhan v;;tt tinh te va sau si\c, nhat Ia doi v&i nhan v;;tt be Thu. - Mieu ta dii:'n bien tam li nhan v;;tt tinh te va sau si\c, nhat Ia doi v&i nhan v;;tt be Thu.
- Ng6n ngu truy~n mang d;;tm chat dia phuong Nam Bq. - Ng6n ngu truy~n mang d;;tm chat dia phuong Nam Bq.
B. Tim hieu van ban B. Tim hieu van ban
1. Y nghia nhan de 1. Y nghia nhan de
- Chi& ilt(YC nga!a mqt nhan de hay, the hi~n dUQC nqi dung tu tu6ng cot loi cua t<ic - Chi& ilt(YC nga!a mqt nhan de hay, the hi~n dUQC nqi dung tu tu6ng cot loi cua t<ic
pham. Chiec luQc nga da tro thanh m9t hinh tuQng ngM thu;;tt chua dvng tinh cam cha pham. Chiec luQc nga da tro thanh m9t hinh tuQng ngM thu;;tt chua dvng tinh cam cha
con sau n~g. thieng lieng. ChQn hinh anh chiec hrQc nga- ky v~t cua nguoi b<;~n trao cho con sau n~g. thieng lieng. ChQn hinh anh chiec hrQc nga- ky v~t cua nguoi b<;~n trao cho
con lam nhan de tac pham, nha van Nguyi:'n Quang Sang da the hi~n dUQC till nang cua con lam nhan de tac pham, nha van Nguyi:'n Quang Sang da the hi~n dUQC till nang cua
minh trong vi~c thehi~n tu tuong chu de cua tac pham trong m9t hinh anh ngh~ thu;;tt minh trong vi~c thehi~n tu tuong chu de cua tac pham trong m9t hinh anh ngh~ thu;;tt
c6 due, giau y nghia. c6 due, giau y nghia.
+ V&i be Thu "chiec luQc nga" Ia kyv~t cua nguoi cha, Ia ni\i nh6 thuong mong nha + V&i be Thu "chiec luQc nga" Ia kyv~t cua nguoi cha, Ia ni\i nh6 thuong mong nha
cua nguoi cha noi chien khu danh cho minh. Cam chiec luQc trong tay, be Thu duQc suoi cua nguoi cha noi chien khu danh cho minh. Cam chiec luQc trong tay, be Thu duQc suoi
am boi tinh cha, nhu co nguoi cha 6 ben. am boi tinh cha, nhu co nguoi cha 6 ben.
+ V6i 6ng Sau, chiec luQc nga da tro thanh mqt v~t quy gia, thieng lieng voi 6ng Sau. + V6i 6ng Sau, chiec luQc nga da tro thanh mqt v~t quy gia, thieng lieng voi 6ng Sau.
No chua dvng bao nhieu tinh cam yeu men, nha thuong mong dQi cua nguOi cha va lam No chua dvng bao nhieu tinh cam yeu men, nha thuong mong dQi cua nguOi cha va lam
diu di ni\i an h;;tn da danh con cua 6ng. Trao cay IUQC cho con, 6ng Sau nhu da noi dUQC diu di ni\i an h;;tn da danh con cua 6ng. Trao cay IUQC cho con, 6ng Sau nhu da noi dUQC
voi con gal yeu tinh cam cua minh. voi con gal yeu tinh cam cua minh.
- Chiec luQc nga kh6ng chi noi len tinh cha con thiim thiet, sau n~g rna con gQi cho - Chiec luQc nga kh6ng chi noi len tinh cha con thiim thiet, sau n~g rna con gQi cho
nguOi dQC tham thia nhffng mat mat, eo Je dau !huang do chien tranh gay ra cho bao gia dinh. nguOi dQC tham thia nhffng mat mat, eo Je dau !huang do chien tranh gay ra cho bao gia dinh.

Trang 160 Trang 160

2. Tinh huong truy~n 2. Tinh huong truy~n
Truy~n duqc xay d1,lllg tren hai tinh huong co ban: Truy~n duqc xay d1,lllg tren hai tinh huong co ban:
- Tinh huang 1: De\ la cu9c g(ip go clia hai cha con ong Sau sau tam nam xa each, - Tinh huang 1: De\ la cu9c g(ip go clia hai cha con ong Sau sau tam nam xa each,
nhung th~t tr6 treu la be Thu khong nh~n cha, den luc em nh~n ra va bieu 19 tinh cam nhung th~t tr6 treu la be Thu khong nh~n cha, den luc em nh~n ra va bieu 19 tinh cam
thiim thiet thi ong Sau l<ti phili len duimg. thiim thiet thi ong Sau l<ti phili len duimg.
- Tinh huang 2: 0 khu ci'in cu, ong Sau don tat ca tinh yeu thuong va long mong nh6 - Tinh huang 2: 0 khu ci'in cu, ong Sau don tat ca tinh yeu thuong va long mong nh6
dua con vao vi~c lam cay lU'Q'C nga de t(i'ng con, nhung ong da hi sinh khi chua kjp trao dua con vao vi~c lam cay lU'Q'C nga de t(i'ng con, nhung ong da hi sinh khi chua kjp trao
mc\n qua ay cho con gai. mc\n qua ay cho con gai.
-> Nhu v~y, neu 6 tinh huang thu nhat b9c 19 tinh cam manh li~t clia be Thu v6i cha, -> Nhu v~y, neu 6 tinh huang thu nhat b9c 19 tinh cam manh li~t clia be Thu v6i cha,
thi tinh huong thu hai l<ti bieu 19 tinh cam sau si\c, thi\m thiet clia ong Sau v6i con. Tinh thi tinh huong thu hai l<ti bieu 19 tinh cam sau si\c, thi\m thiet clia ong Sau v6i con. Tinh
huang truy~n 6 day mang day kich tinh chua d1!11g nhieu yeu to bat ngo. De\ la nhfrng huang truy~n 6 day mang day kich tinh chua d1!11g nhieu yeu to bat ngo. De\ la nhfrng
tinh huang ng~u nhien song lqi rat pho bien, nhfrng tinh huong day eo le rna chung ta tinh huang ng~u nhien song lqi rat pho bien, nhfrng tinh huong day eo le rna chung ta
thuimg g(ip trong chien tranh. Song d(it cac nhan v~t cua minh vao cac tinh huong ay, thuimg g(ip trong chien tranh. Song d(it cac nhan v~t cua minh vao cac tinh huong ay,
nha van muon kh~ng djnh va ngQ'i ca: tinh cha con thieng lieng, sau n(ing nhu m9t gia nha van muon kh~ng djnh va ngQ'i ca: tinh cha con thieng lieng, sau n(ing nhu m9t gia
trj nhan ban sau siic. Tmh cam ay cang cao d~p trong hoan citnh chien tranh. trj nhan ban sau siic. Tmh cam ay cang cao d~p trong hoan citnh chien tranh.
3. Cui)c g~p g& giii'a ong Siiu va be Thu sau him niim xa each nhung be Thu chua chju 3. Cui)c g~p g& giii'a ong Siiu va be Thu sau him niim xa each nhung be Thu chua chju
nh~n ong Sau lit cha. nh~n ong Sau lit cha.
a. Tinh cam cua ong Sau: a. Tinh cam cua ong Sau:
- Luc 6 chien khu: - Luc 6 chien khu:
+ 6ng luon khao khat duqc g(ip con, vQ' den thi'im "ian niio anh cung bdo chf dua con den". + 6ng luon khao khat duqc g(ip con, vQ' den thi'im "ian niio anh cung bdo chf dua con den".
+ 6ng luon mong duqc g(ip con, "ctii tinh nguai cha cu non nao trong nguai anh". + 6ng luon mong duqc g(ip con, "ctii tinh nguai cha cu non nao trong nguai anh".
-> Tmh yeu con tha thiet va khao khat duqc g(ip l<ti con. -> Tmh yeu con tha thiet va khao khat duqc g(ip l<ti con.
- Trang giay phlit tr6 ve g(ip con 6 ben xuong: - Trang giay phlit tr6 ve g(ip con 6 ben xuong:
+ Khong the cho xuong c~p ben, "anh nhun chiin nhay th6t len, x8 chiec xuong tqt ra" roi + Khong the cho xuong c~p ben, "anh nhun chiin nhay th6t len, x8 chiec xuong tqt ra" roi
"k€u to". "k€u to".
+ Khong ghim noi XUC d9ng, "vel th?D di'Ji ben ma phai l~i do tmg len, gian giQI" va buoc + Khong ghim noi XUC d9ng, "vel th?D di'Ji ben ma phai l~i do tmg len, gian giQI" va buoc
ve phia truoc, giQng run run "Ba day con". ve phia truoc, giQng run run "Ba day con".
+ Khi be Thu khong nh~ ra anh la cha, anh "d{mg sung lqi ", "dau dan", m(it sam lqi + Khi be Thu khong nh~ ra anh la cha, anh "d{mg sung lqi ", "dau dan", m(it sam lqi
va "hai ctinh tay buong xuong nhu bf gay". va "hai ctinh tay buong xuong nhu bf gay".
-> Bat ngo, choang vitng va h1,1t h~ng khi con nh~ ra minh. -> Bat ngo, choang vitng va h1,1t h~ng khi con nh~ ra minh.
- Trang ba ngay 6 nha: - Trang ba ngay 6 nha:
+ Suot ngay, "anh chdng di ddu xa ", luon tim each gan gili de duqc nghe con gQi m9t + Suot ngay, "anh chdng di ddu xa ", luon tim each gan gili de duqc nghe con gQi m9t
tie'ng /Jba". tie'ng /Jba".
+ Khi nghe con nc\i "trong" voi minh: "anh quay lqi nhin con vira lche lche li'ic aau cuai". + Khi nghe con nc\i "trong" voi minh: "anh quay lqi nhin con vira lche lche li'ic aau cuai".
Duang nhu, anh da qua kho tam, khong the khc\c duqc nen danh cuOi - m,t cuoi v6i bao Duang nhu, anh da qua kho tam, khong the khc\c duqc nen danh cuOi - m,t cuoi v6i bao
nbi xc\t xa. nbi xc\t xa.

Trang 161 Trang 161

 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10
+Co gilng lam m9i vi~c nhu "gid v& kh8ng nghe" hay "aon con viw thii'bi" vai mong
muon con g9i Ia "ba" nhung cling kh6ng co ket qua.
+ Trong bfra an, anh quan tilrn con bilng each "gdp mijt cai trfmg cti to vcmg tle'vcw cluin".
+ Khi con lay dua xoi trling ra: anh vung tay danh va rn~ng con.
b. Tinh cam Clla be Tim
- Trang CUQC g~p go 6 ben xuong:
+ Khi nghe 6ng Sau g9i con: "giijt minh, trong mdt nhin", "nga ngac, lg lung".
+ Khi anh Sau lai gan, Thu thay Ia, chOp rnih va chay vut di tim mE:'.
--> Be Thu het s~c ngac nhien va hoang sg tru6c 6ng Sau.
- Trang ba ngay 6ng Sau 6 nha:
+ Ong Sau cang vi\ ve, cang quan t<'lm, be Thu cang day ra.
+ N6i trong v6i anh Sau: "Vo an com!", "Com chin roil".
+ Nhat quyet kh6ng chju g9i 6ng Sau bi'mg ba ngay cit khi bi don vao the'bi.
+ Khi 6ng Sau g~p trling ca, "bdr than htit trfmg ra, com viing tung t6e cd mfim ". Du bi ba
danh cling kh6ng kh6c chi "ngoi im, aau cui gdm xuong" va xuong xuong di qua nha ba
ngoai roi rn6i kh6c.
+ Nhat quyet kh6ng chju ve nha du mE:' sang d6 danh.
-->Be Thu nhat quyet kh6ng chiu nhi)n cha song day Ia phan ling het sue tv nhien cua
m9t dua tre khi thay hinh anh 6ng Sau khac v6i buc anh rna himg ngay Thu v.in thily.
Va xet den cling day chinh Ia bieu hi~n cua tinh yeu thuang cha.
4. Be Thu ra cha va cu9c chia tay earn ci1a hai cha con
a. Tinh 6ng Sau
- Dua rn.it nhln con, "muon om con, h8n con" nhung Lei sg con ill choi, b6 chay nen "chi
aifng nhin" vai "tloi mdt triu men liin buon rau".
- Khi be Thu cat tieng g9i "ba" va 6m ch~t lay ba, 6ng Sau earn thay hanh phlic va
sung su&ng den t9t cling: "mijt tay om con, mljt tay rut khiin lau nu6·c mdt roi h8n len mai t6c
cUa conn.
- Ltru luyen, nghE:'n ngao trong giay phut chia tay.
b. Tinh ctim nia be Tim
- Trong dem 6 lai nhit ba ngoai, dugc nghe ba ngoai gi{ti thich ve vet SE:'O tren rn~t 6ng
Sau Ia do chien tranh: "n6 ndm im, liin lijn vii thinh thodng th& dai nhu ngu&i l6n ".
--> MQi nghi ngo, th~c rn~c da dugc h6a giai, be Thu earn thay an h~n, hoi tiec vi thai
gianda qua.
- Trong gio phut chia tay:
+ Luc dling 6 g6c nha h1c lai tva cua, "ve mqt n6 sam lgi, buon rau ".
+ Khi b~t g~p anh nhln trlu men cua anh Sau, d6i rn~t be thu "bfing xon xao ".
162
CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10
+Co gilng lam m9i vi~c nhu "gid v& kh8ng nghe" hay "aon con viw thii'bi" vai mong
muon con g9i Ia "ba" nhung cling kh6ng co ket qua.
+ Trong bfra an, anh quan tilrn con bilng each "gdp mijt cai trfmg cti to vcmg tle'vcw cluin".
+ Khi con lay dua xoi trling ra: anh vung tay danh va rn~ng con.
b. Tinh cam Clla be Tim
- Trang CUQC g~p go 6 ben xuong:
+ Khi nghe 6ng Sau g9i con: "giijt minh, trong mdt nhin", "nga ngac, lg lung".
+ Khi anh Sau lai gan, Thu thay Ia, chOp rnih va chay vut di tim mE:'.
--> Be Thu het s~c ngac nhien va hoang sg tru6c 6ng Sau.
- Trang ba ngay 6ng Sau 6 nha:
+ Ong Sau cang vi\ ve, cang quan t<'lm, be Thu cang day ra.
+ N6i trong v6i anh Sau: "Vo an com!", "Com chin roil".
+ Nhat quyet kh6ng chju g9i 6ng Sau bi'mg ba ngay cit khi bi don vao the'bi.
+ Khi 6ng Sau g~p trling ca, "bdr than htit trfmg ra, com viing tung t6e cd mfim ". Du bi ba
danh cling kh6ng kh6c chi "ngoi im, aau cui gdm xuong" va xuong xuong di qua nha ba
ngoai roi rn6i kh6c.
+ Nhat quyet kh6ng chju ve nha du mE:' sang d6 danh.
-->Be Thu nhat quyet kh6ng chiu nhi)n cha song day Ia phan ling het sue tv nhien cua
m9t dua tre khi thay hinh anh 6ng Sau khac v6i buc anh rna himg ngay Thu v.in thily.
Va xet den cling day chinh Ia bieu hi~n cua tinh yeu thuang cha.
4. Be Thu ra cha va cu9c chia tay earn ci1a hai cha con
a. Tinh 6ng Sau
- Dua rn.it nhln con, "muon om con, h8n con" nhung Lei sg con ill choi, b6 chay nen "chi
aifng nhin" vai "tloi mdt triu men liin buon rau".
- Khi be Thu cat tieng g9i "ba" va 6m ch~t lay ba, 6ng Sau earn thay hanh phlic va
sung su&ng den t9t cling: "mijt tay om con, mljt tay rut khiin lau nu6·c mdt roi h8n len mai t6c
cUa conn.
- Ltru luyen, nghE:'n ngao trong giay phut chia tay.
b. Tinh ctim nia be Tim
- Trong dem 6 lai nhit ba ngoai, dugc nghe ba ngoai gi{ti thich ve vet SE:'O tren rn~t 6ng
Sau Ia do chien tranh: "n6 ndm im, liin lijn vii thinh thodng th& dai nhu ngu&i l6n ".
--> MQi nghi ngo, th~c rn~c da dugc h6a giai, be Thu earn thay an h~n, hoi tiec vi thai
gianda qua.
- Trong gio phut chia tay:
+ Luc dling 6 g6c nha h1c lai tva cua, "ve mqt n6 sam lgi, buon rau ".
+ Khi b~t g~p anh nhln trlu men cua anh Sau, d6i rn~t be thu "bfing xon xao ".
162
 + Keu thet len "Ba ... a... a... bat"- Tieng keu da xe tan S\f im l~ng cua kh6ng gian va
cit ru6t gan nhi'ing nguoi ad6. "Tieng ba nhu va tung tu atiy long n6".
+Bay t6 tinh yeu thuang cha v6 bo ben bkg hanh d6ng: "n6i trong tieng kh6c", "han
ba no cung /chdp ... , hOn Ca VeT fh?O d(Ji ben ma CUa ba no", "/chOng cho ba ai nua ... "; "hai fay no
siel chqt lay dt' ... "dang cd 2 chan roi cau chqt ldy ba n6; aoi vai nh6 be cua n6 run run".
+ Deba di v&i u&c muon "ba mua cho con m(it ciiy lu(!'c".
--> Be Thu la m6t c6 be hon nhien, bim linh va c6 tinh yeu thuang cha sau sic.
5. Khi ong Sau quay tr& lqi chien khu
- 6ng luon nh& con va an h~n vi minh eta ctanh con, "nl5i kho' tam a6 cu giay vo anh".
- Ong don het tinh yeu va nbi nh& con vao vi~c lam chiec luge nga de t~ng con:
+ Khi tim thay khuc nga, ve m~t anh "h6n hb nhu m(it aua Ire aU(!'C qua".
+Dung v6 dqn di>'lam thilnh m6t cay cua nh6, cua khuc nga thanh tling mieng, "anh
cua tieng chiec rang lu(!'c, thijn tr9ng, ti mi vii co' cong nhu nguiti th9' bqc".
+ Go lung, ta'n ma'n khdc tung net: "Yi!u nh6 tqng con Thu cua ba".
- Khi bi d;:m cua may bay Mi bin vao ngvc, tru&c giay phut hi sinh, 6ng Sau m6c cay
luge ra trao vao tay nguoi bqn chien dau v&i mong muon trao l<:~i cho con.
--> 6ng Sau la nguoi c6 tinh yeu thuang con tha thiet.
C. Bili t~p v~n dvng
Bai 1. D;:mg b•H DQc- hie'u
D<;>c do<:~n trich va tra loi cac cau hoi sau:
"V6i long mong nh6 cua anh, chdc anh nghi riing, con anh se chqy x8 viw long anh, se om chift
lay co' anh. Anh mea bu6c vua khom nguiYi aua tay a6n chiJ con. Nghe g9i, con be giijt minh, tron
mdt nhin. N6 nga ngtic, lq hing. Con anh, anh khOng ghim not xuc a(ing. Mi5i lan bi xuc a(ing,
vi!f ih?o dai bi!n mti phai lqi ail img /i!n, gzan giijt, trong rar d[ S(!'."
(Chiec hr<7c nga, Nguy~n Quang Sang,
Ngfr van, t$p 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Ciiu 1. Nhan v$t "anh" va "con be" trong doqn trich tren la nhfrng ai? T<:~i sao trong
do<:~n trich tren, nhim v$t con be con "ngo ngac, l<:~lling" nhung den phan sau cua truy~n
l;:ti c6 Sl,f thay doi "N6 hOn t6c, h6n co; h6n vai va h6n ca vi!! th?O dai bi!n md cua ba n6 nii:a"?
Cau 2. Xac djnh va g<;>i ten thanh phan bi~t l$p c6 trong diu "V&i long mong nh& cua
anh, chic anh nghi rkg, con anh se ch<:~y x6 vao long anh, se 6m ch~t lay co anh"?
Cau 3. Theo trinh tv cot truy~n thl do<:~n trich n!im atinh huang nao? Ynghia cua tinh
huang nay la gi?
Ciiu 4. Theo em, chi tiet "vet th~o dai ben rna phiri" cua nhan v$t "anh" trong
ngin nay c6 y nghia nhu the nao v&i vi~c hlnh thanh cot truy~n?
+ Keu thet len "Ba ... a... a... bat"- Tieng keu da xe tan S\f im l~ng cua kh6ng gian va
cit ru6t gan nhi'ing nguoi ad6. "Tieng ba nhu va tung tu atiy long n6".
+Bay t6 tinh yeu thuang cha v6 bo ben bkg hanh d6ng: "n6i trong tieng kh6c", "han
ba no cung /chdp ... , hOn Ca VeT fh?O d(Ji ben ma CUa ba no", "/chOng cho ba ai nua ... "; "hai fay no
siel chqt lay dt' ... "dang cd 2 chan roi cau chqt ldy ba n6; aoi vai nh6 be cua n6 run run".
+ Deba di v&i u&c muon "ba mua cho con m(it ciiy lu(!'c".
--> Be Thu la m6t c6 be hon nhien, bim linh va c6 tinh yeu thuang cha sau sic.
5. Khi ong Sau quay tr& lqi chien khu
- 6ng luon nh& con va an h~n vi minh eta ctanh con, "nl5i kho' tam a6 cu giay vo anh".
- Ong don het tinh yeu va nbi nh& con vao vi~c lam chiec luge nga de t~ng con:
+ Khi tim thay khuc nga, ve m~t anh "h6n hb nhu m(it aua Ire aU(!'C qua".
+Dung v6 dqn di>'lam thilnh m6t cay cua nh6, cua khuc nga thanh tling mieng, "anh
cua tieng chiec rang lu(!'c, thijn tr9ng, ti mi vii co' cong nhu nguiti th9' bqc".
+ Go lung, ta'n ma'n khdc tung net: "Yi!u nh6 tqng con Thu cua ba".
- Khi bi d;:m cua may bay Mi bin vao ngvc, tru&c giay phut hi sinh, 6ng Sau m6c cay
luge ra trao vao tay nguoi bqn chien dau v&i mong muon trao l<:~i cho con.
--> 6ng Sau la nguoi c6 tinh yeu thuang con tha thiet.
C. Bili t~p v~n dvng
Bai 1. D;:mg b•H DQc- hie'u
D<;>c do<:~n trich va tra loi cac cau hoi sau:
"V6i long mong nh6 cua anh, chdc anh nghi riing, con anh se chqy x8 viw long anh, se om chift
lay co' anh. Anh mea bu6c vua khom nguiYi aua tay a6n chiJ con. Nghe g9i, con be giijt minh, tron
mdt nhin. N6 nga ngtic, lq hing. Con anh, anh khOng ghim not xuc a(ing. Mi5i lan bi xuc a(ing,
vi!f ih?o dai bi!n mti phai lqi ail img /i!n, gzan giijt, trong rar d[ S(!'."
(Chiec hr<7c nga, Nguy~n Quang Sang,
Ngfr van, t$p 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Ciiu 1. Nhan v$t "anh" va "con be" trong doqn trich tren la nhfrng ai? T<:~i sao trong
do<:~n trich tren, nhim v$t con be con "ngo ngac, l<:~lling" nhung den phan sau cua truy~n
l;:ti c6 Sl,f thay doi "N6 hOn t6c, h6n co; h6n vai va h6n ca vi!! th?O dai bi!n md cua ba n6 nii:a"?
Cau 2. Xac djnh va g<;>i ten thanh phan bi~t l$p c6 trong diu "V&i long mong nh& cua
anh, chic anh nghi rkg, con anh se ch<:~y x6 vao long anh, se 6m ch~t lay co anh"?
Cau 3. Theo trinh tv cot truy~n thl do<:~n trich n!im atinh huang nao? Ynghia cua tinh
huang nay la gi?
truy~n Ciiu 4. Theo em, chi tiet "vet th~o dai ben rna phiri" cua nhan v$t "anh" trong truy~n
ngin nay c6 y nghia nhu the nao v&i vi~c hlnh thanh cot truy~n?
Trang 163 Trang 163
 cAP Toe 789+ THI vAo LOP 10 cAP Toe 789+ THI vAo LOP 10

Huang diln gLH Huang diln gLH

C!u 1. Nhiin v~t "anh" va "con be" trong do<;m trich tren la 6ng Sau va be Thu, vi: C!u 1. Nhiin v~t "anh" va "con be" trong do<;m trich tren la 6ng Sau va be Thu, vi:
+ Luc dau, be Thu kh6ng nh~ ra ba sau t<im nam xa ca.ch va do vet th'i'o khien 6ng + Luc dau, be Thu kh6ng nh~ ra ba sau t<im nam xa ca.ch va do vet th'i'o khien 6ng
Sau khac v6i nguoi ba trong anh. Sau khac v6i nguoi ba trong anh.
+ Duqc ba ngo;;ti giai thich, be Thu nh~ ra ba nen do la bieu hi\'n rua tinh yeu danh + Duqc ba ngo;;ti giai thich, be Thu nh~ ra ba nen do la bieu hi\'n rua tinh yeu danh
cho ba cua c6 be. cho ba cua c6 be.
Clu 2. Xac djnh va g9i ten m6t thanh phan bi~t l~p co trong cau "ch~c" Clu 2. Xac djnh va g9i ten m6t thanh phan bi~t l~p co trong cau "ch~c"
- Thanh phan bi~t l~p tinh thai - Thanh phan bi~t l~p tinh thai
Cau 3. Theo trinh h,r cot truy~n thi do<;m trich nb a tinh huang thu nhat: Ong Sau Cau 3. Theo trinh h,r cot truy~n thi do<;m trich nb a tinh huang thu nhat: Ong Sau
tr& ve sau tam nam xa each nhung be Thu l;;ti kh6ng nh~n ra ba, den khi c6 be nh~ ra tr& ve sau tam nam xa each nhung be Thu l;;ti kh6ng nh~n ra ba, den khi c6 be nh~ ra
thlla luc 6ng Sau phai len du&ng. thlla luc 6ng Sau phai len du&ng.
-Ynghia rua tinh huang: B6c 16 tinh each, tinh chacon miinh li~t rua bacon be Thu -Ynghia rua tinh huang: B6c 16 tinh each, tinh chacon miinh li~t rua bacon be Thu
Cau 4. y nghla chi tiet "vet th'i'O dai ben rna phai" cua nhiin v~t "anh" voi vi~c hlnh Cau 4. y nghla chi tiet "vet th'i'O dai ben rna phai" cua nhiin v~t "anh" voi vi~c hlnh
thanh cot truy~n. thanh cot truy~n.
- Chi tiet "vet th'i'o" xuat hi~n 3 lan trong tac phii'm. Lan thu nhat, phut dau be Thu - Chi tiet "vet th'i'o" xuat hi~n 3 lan trong tac phii'm. Lan thu nhat, phut dau be Thu
g(ip ba, lan thu hai, qua CUQC tro chuy~n VOi ba ngo;;ti, lan thu ba, Thu nh~n ra ba, hon g(ip ba, lan thu hai, qua CUQC tro chuy~n VOi ba ngo;;ti, lan thu ba, Thu nh~n ra ba, hon
cling kh~p, h6n ca vet th"o. cling kh~p, h6n ca vet th"o.
- Chi tiet nay gop phan t;;to SIJ' hoan chinh, chi;it che cho cot truy\'n. Vet th"o tren mi;it - Chi tiet nay gop phan t;;to SIJ' hoan chinh, chi;it che cho cot truy\'n. Vet th"o tren mi;it
6ng Sau la chi tiet ngh~ thu~t di;ic s~c, noi ket cac tinh tiet trong truy~n, t;;to nen ngh~ 6ng Sau la chi tiet ngh~ thu~t di;ic s~c, noi ket cac tinh tiet trong truy~n, t;;to nen ngh~
thu~t thAt nut, m& nut bat ngo, hqp ly. thu~t thAt nut, m& nut bat ngo, hqp ly.
+ Chi vi "vet th'i'O" rna be Thu kh6ng nh~ ra ba, doi xu voi ba rn6t each l;;tnh lung, + Chi vi "vet th'i'O" rna be Thu kh6ng nh~ ra ba, doi xu voi ba rn6t each l;;tnh lung,
CIJ' tuy('t. CIJ' tuy('t.
+ Khi duqc ba ngo;;ti giili thich ve "vet th'i'O" tren guang mi;it ba, rnoi nghi ngo cua be + Khi duqc ba ngo;;ti giili thich ve "vet th'i'O" tren guang mi;it ba, rnoi nghi ngo cua be
Thu ve 6ng Sau da duqc giiti t6a, khien be Thu nh~ ra ba. Thu ve 6ng Sau da duqc giiti t6a, khien be Thu nh~ ra ba.
+ Khi nh~n ra ba, tinh cam, thai d6 cua em da thay doi hoan toan. Thu nh~n cha, yeu + Khi nh~n ra ba, tinh cam, thai d6 cua em da thay doi hoan toan. Thu nh~n cha, yeu
cha, yeu vet th'i'O, khong muon chia tay cha. cha, yeu vet th'i'O, khong muon chia tay cha.

Bai 2. D(lng bai NL VH Bai 2. D(lng bai NL VH

Phiin tich nhiin v~t be Thu trong do;;tn trich Chi& hmc nga cua Nguy~n Quang Sang Phiin tich nhiin v~t be Thu trong do;;tn trich Chi& hmc nga cua Nguy~n Quang Sang
Huang giai Huang giai
1. Giai chung 1. Giai chung
- Gioi thi~u tac gia Nguy~n Quang Sang va truy~n ng~n Chiei· ltmc ngil - Gioi thi~u tac gia Nguy~n Quang Sang va truy~n ng~n Chiei· ltmc ngil
- Di'in d~t van de: Phiin tich nhiin v~t be Thu de thay duqc tinh cam cha con sau ni;ing - Di'in d~t van de: Phiin tich nhiin v~t be Thu de thay duqc tinh cam cha con sau ni;ing
kh6ng chien tranh nao co the tan phil. kh6ng chien tranh nao co the tan phil.

Trang 164 Trang 164

2. Phan lich
a. Khai quat clmh ng¢ etta be Thu.
- Ba di chien dau tt'r khi be con rat nh6, nen hlnh arm ngum ba trong be v6 cling it 6i.
Gia dinh chi cho be xem hinh ba rna th6i. Chinh dieu nay da gay ra nhfulg bi kich gi.hig
xe khi ba co be trove tham nha may ngay sau tam nam xa each.
b. Be Thu Ia dU:a be bu&ng binh, uang ngt;~nh
- Trong CUQC gi;ip go dau tien, khi nghe tieng ong Sau 6 ben xuong, Thu "gi~t minh
tron mih nhin". No nga ngac l<;~ lung nhln roi b6ng tai di, roi V\lt ch<;~y va keu thet len
"rna, mli".
- Trong 3 ngay ong Sau nghi phep be Thu bu<'mg binh khong nh~n cha
+ Thu xa lanh ong Sau trong khi ong Sau luon tim each vi\ ve, Thu nhat quyet khong
chiu g<;>i tieng ba.
+ Ma d<;>a danh, Thu bu(lc phai g<;>i ong Sau vo an cam, nho ong chiit nuoc cam nhung
l').i noi trong khong.
+ Bi don vao thebi no nhan nho muon khoc nhung h,1 lay ra chi\t nuoc earn chu khong
chiu g<;>i ba.
+ Thu hat tung em tr6ng ca ra mam, earn vang tung toe, bi ba drum don nhung co
khong khoc rna ch<;~y sang nha ngoi).i.
-+ Be Thu "c6ng dau" uang ngi).nh nhung giau tinh yeu thuang cha.
c. Be Thu c6 tinh yeu thmmg cha tha thiet, manh li?t
- Truoc hie ong Sau len duang
+ Tinh cha con tro li).i viw khoanh khiic ly bi~t ngiin ngui dem li).i cho nguoi d<;>c xuc
d9ng ngh~n ngao.
+ Truoc khi 6ng Sau vao chien khu, be Thu duqc ba giai thich vet th~o tren rna ong
Sau, con be lan 19n suot dem khong ngli duqc, no an h~ roi cam thu gii;ic va thuang ba
novohi).n.
- Cu(lc chia tay cam d(lng gifra ong Sau va be Thu
+ Be Thu chla tay ba nhung tam tri).ng khac truoc, no khong bu<'mg binh nhan may
cauc6nUa.
+ Tieng g<;>i ba cat len trong sau th&m tam hon be bOng cua con be, sv khao khat tinh
cha con bi kim nen b6ng b~t len, tieng g<;>i suot 8 nam cho dqi.
+"No vua keu vua ch\ly x6 toi dang hai chan om lay coba no". No hon khiip nguoi
ong Sau va h6n ca vet s~o dai tren rna ong.
Nhu v~y, trong long co be, tinh yeu danh cho ba luon la m9t tinh cam thong nhat,
manh li~t. Du each bieu hi~n tinh yeu ay th~t khac nhau trong hai hoan canh, nhung no
vil.n xuat phat tt'r m9t CQi nguon trong trii tim dua tre luon khao khat tinh cha. Tuy nhien,
Trang 165
2. Phan lich
a. Khai quat clmh ng¢ etta be Thu.
- Ba di chien dau tt'r khi be con rat nh6, nen hlnh arm ngum ba trong be v6 cling it 6i.
Gia dinh chi cho be xem hinh ba rna th6i. Chinh dieu nay da gay ra nhfulg bi kich gi.hig
xe khi ba co be trove tham nha may ngay sau tam nam xa each.
b. Be Thu Ia dU:a be bu&ng binh, uang ngt;~nh
- Trong CUQC gi;ip go dau tien, khi nghe tieng ong Sau 6 ben xuong, Thu "gi~t minh
tron mih nhin". No nga ngac l<;~ lung nhln roi b6ng tai di, roi V\lt ch<;~y va keu thet len
"rna, mli".
- Trong 3 ngay ong Sau nghi phep be Thu bu<'mg binh khong nh~n cha
+ Thu xa lanh ong Sau trong khi ong Sau luon tim each vi\ ve, Thu nhat quyet khong
chiu g<;>i tieng ba.
+ Ma d<;>a danh, Thu bu(lc phai g<;>i ong Sau vo an cam, nho ong chiit nuoc cam nhung
l').i noi trong khong.
+ Bi don vao thebi no nhan nho muon khoc nhung h,1 lay ra chi\t nuoc earn chu khong
chiu g<;>i ba.
+ Thu hat tung em tr6ng ca ra mam, earn vang tung toe, bi ba drum don nhung co
khong khoc rna ch<;~y sang nha ngoi).i.
-+ Be Thu "c6ng dau" uang ngi).nh nhung giau tinh yeu thuang cha.
c. Be Thu c6 tinh yeu thmmg cha tha thiet, manh li?t
- Truoc hie ong Sau len duang
+ Tinh cha con tro li).i viw khoanh khiic ly bi~t ngiin ngui dem li).i cho nguoi d<;>c xuc
d9ng ngh~n ngao.
+ Truoc khi 6ng Sau vao chien khu, be Thu duqc ba giai thich vet th~o tren rna ong
Sau, con be lan 19n suot dem khong ngli duqc, no an h~ roi cam thu gii;ic va thuang ba
novohi).n.
- Cu(lc chia tay cam d(lng gifra ong Sau va be Thu
+ Be Thu chla tay ba nhung tam tri).ng khac truoc, no khong bu<'mg binh nhan may
cauc6nUa.
+ Tieng g<;>i ba cat len trong sau th&m tam hon be bOng cua con be, sv khao khat tinh
cha con bi kim nen b6ng b~t len, tieng g<;>i suot 8 nam cho dqi.
+"No vua keu vua ch\ly x6 toi dang hai chan om lay coba no". No hon khiip nguoi
ong Sau va h6n ca vet s~o dai tren rna ong.
Nhu v~y, trong long co be, tinh yeu danh cho ba luon la m9t tinh cam thong nhat,
manh li~t. Du each bieu hi~n tinh yeu ay th~t khac nhau trong hai hoan canh, nhung no
vil.n xuat phat tt'r m9t CQi nguon trong trii tim dua tre luon khao khat tinh cha. Tuy nhien,
Trang 165
 CAP roc 789+ THI vAo u'lP 10 -------- -~~
CAP roc 789+ THI vAo u'lP 10 -------- -~~

Thu tru&c sau vi'in chi Ia m9t c6 be ngay tho, em dong y cho ba di de ba mua m9t chiec Thu tru&c sau vi'in chi Ia m9t c6 be ngay tho, em dong y cho ba di de ba mua m9t chiec
!uqc, m6n qua nh6 rna bat cu em be gai nao rung ao u&c. B~t dau til chi tiet nay, chiec !uqc, m6n qua nh6 rna bat cu em be gai nao rung ao u&c. B~t dau til chi tiet nay, chiec
!uqc nga bu&c vao cau chuy~n, tr6 thanh m(Jt ch1'rng nhiln am tham cho tinh cha con !uqc nga bu&c vao cau chuy~n, tr6 thanh m(Jt ch1'rng nhiln am tham cho tinh cha con
thieng lieng, bat tu thieng lieng, bat tu
..... Be Thu c6 tinh yeu thuang cha milnh li~t, v6 bi:r ..... Be Thu c6 tinh yeu thuang cha milnh li~t, v6 bi:r
3. [);]nh gi<l chung 3. [);]nh gi<l chung
- Ta.c gia thanh c6ng trong ngh~ thu~t mieu ta tiim ly nhan v~t d;\ic bi~t tam ly nhan - Ta.c gia thanh c6ng trong ngh~ thu~t mieu ta tiim ly nhan v~t d;\ic bi~t tam ly nhan
v~t tre em rat tinh te, di'i'u nay thehi~n tam long yeu thuang cua nha van v&i con ngui:ri. v~t tre em rat tinh te, di'i'u nay thehi~n tam long yeu thuang cua nha van v&i con ngui:ri.
-Be Thu Ia nhiln v~t dugc kh~c h9a v&i nhi'eu bien chuyen ve tam ly, 6 em Ia dua tre -Be Thu Ia nhiln v~t dugc kh~c h9a v&i nhi'eu bien chuyen ve tam ly, 6 em Ia dua tre
hon nhien, bu&ng binh va giau tinh yeu thuang v6 bi:r ben dilnh cho cha. hon nhien, bu&ng binh va giau tinh yeu thuang v6 bi:r ben dilnh cho cha.

https:/ /onluven.app.link/chiecluocnga https:/ /onluven.app.link/chiecluocnga

BAI 4. NHD'NG NGOI SAO XA XOI BAI 4. NHD'NG NGOI SAO XA XOI
Le MinhKhue Le MinhKhue
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. Ta.c gia 1. Ta.c gia
- Le Minh Khue sinh na.m 1949, que 6 huy~n Tinh Gia, tinhThanh H6a. Trong khang - Le Minh Khue sinh na.m 1949, que 6 huy~n Tinh Gia, tinhThanh H6a. Trong khang
chien chong Mi, ba gia nh~p thanh nien xung phongva b~t dau viet van vao dau nhting chien chong Mi, ba gia nh~p thanh nien xung phongva b~t dau viet van vao dau nhting
nam 70. nam 70.
- Le Minh Khue Ia cay but nu chuyen ve truy~n ng~n. Trong nhung nam chien tranh, - Le Minh Khue Ia cay but nu chuyen ve truy~n ng~n. Trong nhung nam chien tranh,
truy~n clia Le Minh Khue vie't ve CUQC song chien dau cua tuoi tre 6 tuyen du&ng Tm&ng truy~n clia Le Minh Khue vie't ve CUQC song chien dau cua tuoi tre 6 tuyen du&ng Tm&ng
San. Sau nam 1975, t;k pham cua nhil van bam sat nhting chuyen bien cua di:ri song xa San. Sau nam 1975, t;k pham cua nhil van bam sat nhting chuyen bien cua di:ri song xa
h9i va con ngu&i tren tinh than doi m&i. h9i va con ngu&i tren tinh than doi m&i.
2. Ta.c pham 2. Ta.c pham
a. Hoim dmh sang lac a. Hoim dmh sang lac
- Truyen N/11/ng ng6i sao xa x6i 6 trong so nhting tac pham dau tay cua Le Minh Khue, - Truyen N/11/ng ng6i sao xa x6i 6 trong so nhting tac pham dau tay cua Le Minh Khue,
vietnam 1971, luc CUQC khang chien chong Mi cua dan t(\c dang dii'n ra cac liet. Van ban vietnam 1971, luc CUQC khang chien chong Mi cua dan t(\c dang dii'n ra cac liet. Van ban
dua vao sach giao khoa c6lugc b&t m(Jt so do9J.l. dua vao sach giao khoa c6lugc b&t m(Jt so do9J.l.
- Truyen ng~n dugc dua vao tuyen t~p Nght" thu~t truyenngdn thc'gi6i xuat bim 6 Mi. - Truyen ng~n dugc dua vao tuyen t~p Nght" thu~t truyenngdn thc'gi6i xuat bim 6 Mi.

Trang 166 Trang 166

b. Tr9ng tilm kie'n thuc b. Tr9ng tilm kie'n thuc
* N¢i dung: * N¢i dung:
- Truy~n Nhfmg ngoi sao xa xoi clia Le Minh Khue dii lam n6i b~t tiim hon trong sang, - Truy~n Nhfmg ngoi sao xa xoi clia Le Minh Khue dii lam n6i b~t tiim hon trong sang,
rna m(\ng, tinh than dfulg cam, CUQC song chien dau day gian kho, hi sinh nhung rat hon rna m(\ng, tinh than dfulg cam, CUQC song chien dau day gian kho, hi sinh nhung rat hon
nhien, l<tc quan cua nhting c6 giti thanh nien xung phong tren tuyen duangTruemg Son. nhien, l<tc quan cua nhting c6 giti thanh nien xung phong tren tuyen duangTruemg Son.
D6 chinh Ia hlnh itnh d~p, tieu bieu ve the h~ tre Vi~t Nam trong thO:i ki khang chien D6 chinh Ia hlnh itnh d~p, tieu bieu ve the h~ tre Vi~t Nam trong thO:i ki khang chien
chong iv!i. chong iv!i.
* Nghf tlmi;it: * Nghf tlmi;it:
- Lva ch9n ng6i ke phu hqp, each ke chuy~n tv nhien. - Lva ch9n ng6i ke phu hqp, each ke chuy~n tv nhien.
- N gM thu~t xil.y dvng nhil.n v~t, nhat Ia mieu tit til.m li. - N gM thu~t xil.y dvng nhil.n v~t, nhat Ia mieu tit til.m li.
- Ng6n ngfr gian di, vua mang tinh khau ngfr vua d~m chat trfr tlnh. - Ng6n ngfr gian di, vua mang tinh khau ngfr vua d~m chat trfr tlnh.
- Cil.u van ngi\n, nhip di~u don d~p, gq:i kh6ng khi chien truemg - Cil.u van ngi\n, nhip di~u don d~p, gq:i kh6ng khi chien truemg
B. Tlm hii1u van ban B. Tlm hii1u van ban
1. Ynghia nhan de 1. Ynghia nhan de
- Nhu·ng ngoi sao xa xoi Ia m(\t nhan de d~c s~c, an tuqng, vua c6 y nghla Cl,l the, vua - Nhu·ng ngoi sao xa xoi Ia m(\t nhan de d~c s~c, an tuqng, vua c6 y nghla Cl,l the, vua
c6 y nghla an dl,l mang tinh bieu tuqng: c6 y nghla an dl,l mang tinh bieu tuqng:
- Nhan de Nhfeng ngOi sao xa xoi g<;Yi nho den hlnh itnh nhfrng ng6i sao 16n tren bau - Nhan de Nhfeng ngOi sao xa xoi g<;Yi nho den hlnh itnh nhfrng ng6i sao 16n tren bau
trai thitnh pho que huong rna Phuong Dinh- nhil.n v~t chinh trong truy~n- thuang hay trai thitnh pho que huong rna Phuong Dinh- nhil.n v~t chinh trong truy~n- thuang hay
nh6l<ti. Hlnh itnh ay giln lien voi khoang thai gian yen binh mit c6 duqc song cling gia nh6l<ti. Hlnh itnh ay giln lien voi khoang thai gian yen binh mit c6 duqc song cling gia
dlnh mlnh. Di'eu d6 cho thay, du trong hoitn citnh chien tranh khoc li~t, nhfrng c6 giti dlnh mlnh. Di'eu d6 cho thay, du trong hoitn citnh chien tranh khoc li~t, nhfrng c6 giti
thanh nien xung phong v~n gifr duqc net hon nhien, trong sang, ma m9ng. Va dong thai thanh nien xung phong v~n gifr duqc net hon nhien, trong sang, ma m9ng. Va dong thai
the hi~n tam long clia c6 giti tre lu6n lu6n huang ve gia dlnh, que huong. the hi~n tam long clia c6 giti tre lu6n lu6n huang ve gia dlnh, que huong.
- Nhan de nay con muon n6i len 3 c6 thanh nien xung phong Ia nhfrng ng6i sao tren - Nhan de nay con muon n6i len 3 c6 thanh nien xung phong Ia nhfrng ng6i sao tren
b'il.u trai r(\ng !On, h9 t6a sang nhfrng ve d~p rieng lap lanb, di~u kl. H<;> Ia nhfrng ng6i b'il.u trai r(\ng !On, h9 t6a sang nhfrng ve d~p rieng lap lanb, di~u kl. H<;> Ia nhfrng ng6i
sao k1 di~u mit ai ciing phiti cam phvc khi lam nhi~m vv tren tuyen duemg Truang Son. sao k1 di~u mit ai ciing phiti cam phvc khi lam nhi~m vv tren tuyen duemg Truang Son.
Nhung h9 Ia "nhfrng ng6i sao xa x6i", vl the phiti th~t cham chU. mO:i nhln thay duqc, Nhung h9 Ia "nhfrng ng6i sao xa x6i", vl the phiti th~t cham chU. mO:i nhln thay duqc,
moi phat hi~n ra de yeu va quy tr<;>ng nhfrng ve d~p ay clia h<;>. moi phat hi~n ra de yeu va quy tr<;>ng nhfrng ve d~p ay clia h<;>.
2. Tlnh huo'ng truy~n 2. Tlnh huo'ng truy~n
- Ba nfr thanh nien xung phong tren tuyen duang Truemg San trong nhfrng nam - Ba nfr thanh nien xung phong tren tuyen duang Truemg San trong nhfrng nam
khang chien chong My ctru nuoc. khang chien chong My ctru nuoc.
+ H9 Ia nhfrng nfr thanh nien con rat tre tu6i. C6ng vi~c clia h9 Ia theo doi may bay + H9 Ia nhfrng nfr thanh nien con rat tre tu6i. C6ng vi~c clia h9 Ia theo doi may bay
dich nem born, do de'm khoi luqng dilt da bi born dich dao xoi, san lap m~t duang va dich nem born, do de'm khoi luqng dilt da bi born dich dao xoi, san lap m~t duang va
pha born no ch~m. pha born no ch~m.
+ C6ng vi~c clia h9 th~t kh6 khan vat vit va lu6n phai doi m~t voi citi chet. Vi~c t<to + C6ng vi~c clia h9 th~t kh6 khan vat vit va lu6n phai doi m~t voi citi chet. Vi~c t<to
tlnh huang tren nha van Le Minh Khue muon the hi~n tiim hon hon nhien trong sang tlnh huang tren nha van Le Minh Khue muon the hi~n tiim hon hon nhien trong sang

Trang 167 Trang 167

 CAP roc 789+ THI vAo L6P 1o
day rna m9ng va long dung ciun, tinh than doan ket, tinh dong chi dong d9i cila nguoi
linh trong cu9c khang chien chong My cuu nuoc.
3. Hoim canh song va chien dau cua ba cil giii thanh nien xung phong
- Ha song va chien dau tren m9t cao diem trang diem tren tuyen duong Tru&ng San:
"6 trong m9t cai hang d u6i chan cao diem"' "du&ng bi danh Ia loet"' ...
- Cong vi~c cila ba co gai: phiii ch<;~y tren cao diem ca ban ngay, phoi minh giua nhfrng
vung trang diem b~n pha cua may bay djch; sau m6i tr~n born, phai do khoi luang dat
da, danh dau nhi'fng qua born chua nova pha born.
--+ Nai song va cong vi~c cua nhi'fng co gai thanh nien xung phong Ia m9t cong vi~c
VO cling ffi<;IO hiem, Juon ding thikg than kinh va doi hoi Sl)' dung cam, binh t!nh cua ha.
Do cling chinh Ia hi~n thvc chien tranh khoc li~t trong thai ki khang chien chong Mi cilu
mroc 6 m9t trang diem giao thong tren tuyen du&ng Truong San.
4. Nhung net cl:mng va net rieng cua ba cil giii thanh nien xung phong.
a. Net chung
- Co tinh than triich nhi~m cao voi cilng vi~c, voi nhi~m Vl,l duqc giao, ha d~t nhi~m
vvlen tren ca tinh m(lng cua minh: 0 day day born Mi, cai chet co the' den bat c(r khi nao
nhung de ill(!Ch giao thong ]Uon thong SUClt nen Cac co]uon s.fu sang cho Vi~C ra tr~n dja.
Co nhieu !lie ha cling nghi den cai chet nhung chi thoang qua va ma nh(lt nhu&ng chb
cho y nghi lam the nao de nhi'fng qua born kia phid no.
- Ha Ia nhi'fng nguoi dung cam, gan d(l: Siin sang nh~n vi~c phii born rna khong can
Sl,f giup do cila doi vi, dam doi m~t voi th'an chet rna khong he run SQ'. Sau m6i dqt born
danh hal(li ]ao ]en m~t duang ]am nhi~m Vl,l. Khong biet bao nhieu Jan bj born vui, trong
ba nguoi thi hai nguoi dii tUng bi thuang. Ha noi ve ciii chet rat nh.; nbang va vi the sau
m6i tr~n born vuqt qua cai chet, ha i(li hat say sua nhi'fng bai hat tuai vui.
- Ha co tinh dong d9i g~ b6 than thiet: Ha hie'u dugc tinh each, sa thich cila nhau va
luon quan tiim, cham soc nhau rat chu dao:
+ Phuang Djnh bon chon, Ia l~g khi cho chi TI1ao va Nho di trinh sat born tren cao diem.
+ Khi Nho bi thuang, Phuang Djnh va chi Thao dii lo l~ng, bang bo, cham soc cho
Nho can than voi m9t ni'em xot xa nhu chi em ru9t thjt.
- Ve d.;p tiim han:
+ D~ xuc cam va nhieu rna m9ng: tr~n mua da d9t ng9t giua Tru&ng San da lam song
d~y ki ni~m ngat ngao tuoi au tha ...
+ Nu tinh, thich lam d.;p cho CUQC song cua minh: thich theu thua, trang diem du do
Ia noi cao diem. L(lc quan, yeu doi: trong hang vlln vang len tieng hat cua ba co gai.
__, Ha Ia nhi'fng thanh nien tieu bieu cho the h~ tre Vi~t Nam trong cu9c khang chien
chong Mi Clru nUOC.
Trang 168
CAP roc 789+ THI vAo L6P 1o
day rna m9ng va long dung ciun, tinh than doan ket, tinh dong chi dong d9i cila nguoi
linh trong cu9c khang chien chong My cuu nuoc.
3. Hoim canh song va chien dau cua ba cil giii thanh nien xung phong
- Ha song va chien dau tren m9t cao diem trang diem tren tuyen duong Tru&ng San:
"6 trong m9t cai hang d u6i chan cao diem"' "du&ng bi danh Ia loet"' ...
- Cong vi~c cila ba co gai: phiii ch<;~y tren cao diem ca ban ngay, phoi minh giua nhfrng
vung trang diem b~n pha cua may bay djch; sau m6i tr~n born, phai do khoi luang dat
da, danh dau nhi'fng qua born chua nova pha born.
--+ Nai song va cong vi~c cua nhi'fng co gai thanh nien xung phong Ia m9t cong vi~c
VO cling ffi<;IO hiem, Juon ding thikg than kinh va doi hoi Sl)' dung cam, binh t!nh cua ha.
Do cling chinh Ia hi~n thvc chien tranh khoc li~t trong thai ki khang chien chong Mi cilu
mroc 6 m9t trang diem giao thong tren tuyen du&ng Truong San.
4. Nhung net cl:mng va net rieng cua ba cil giii thanh nien xung phong.
a. Net chung
- Co tinh than triich nhi~m cao voi cilng vi~c, voi nhi~m Vl,l duqc giao, ha d~t nhi~m
vvlen tren ca tinh m(lng cua minh: 0 day day born Mi, cai chet co the' den bat c(r khi nao
nhung de ill(!Ch giao thong ]Uon thong SUClt nen Cac co]uon s.fu sang cho Vi~C ra tr~n dja.
Co nhieu !lie ha cling nghi den cai chet nhung chi thoang qua va ma nh(lt nhu&ng chb
cho y nghi lam the nao de nhi'fng qua born kia phid no.
- Ha Ia nhi'fng nguoi dung cam, gan d(l: Siin sang nh~n vi~c phii born rna khong can
Sl,f giup do cila doi vi, dam doi m~t voi th'an chet rna khong he run SQ'. Sau m6i dqt born
danh hal(li ]ao ]en m~t duang ]am nhi~m Vl,l. Khong biet bao nhieu Jan bj born vui, trong
ba nguoi thi hai nguoi dii tUng bi thuang. Ha noi ve ciii chet rat nh.; nbang va vi the sau
m6i tr~n born vuqt qua cai chet, ha i(li hat say sua nhi'fng bai hat tuai vui.
- Ha co tinh dong d9i g~ b6 than thiet: Ha hie'u dugc tinh each, sa thich cila nhau va
luon quan tiim, cham soc nhau rat chu dao:
+ Phuang Djnh bon chon, Ia l~g khi cho chi TI1ao va Nho di trinh sat born tren cao diem.
+ Khi Nho bi thuang, Phuang Djnh va chi Thao dii lo l~ng, bang bo, cham soc cho
Nho can than voi m9t ni'em xot xa nhu chi em ru9t thjt.
- Ve d.;p tiim han:
+ D~ xuc cam va nhieu rna m9ng: tr~n mua da d9t ng9t giua Tru&ng San da lam song
d~y ki ni~m ngat ngao tuoi au tha ...
+ Nu tinh, thich lam d.;p cho CUQC song cua minh: thich theu thua, trang diem du do
Ia noi cao diem. L(lc quan, yeu doi: trong hang vlln vang len tieng hat cua ba co gai.
__, Ha Ia nhi'fng thanh nien tieu bieu cho the h~ tre Vi~t Nam trong cu9c khang chien
chong Mi Clru nUOC.
Trang 168
., _ _ __
b. Net rii!ng
* Chi Thao - to tru6ng
- Chi co ba quyen so day chep hili hat, rdi Ia chi ngoi chep bai hat nhung khi chi hat
"nhqc sai bet, gi9ng thi chua", "chi khJng hat lroi chay aU:Q'C bai nilo"; "do 161 CUa chi cai nao
ciing theu chi mau ", chi cling thich trang diem, hay tia long may rna minh va tia nh6 nhu
cai ti'im.
-Chi Juan rat blnh tinh: may bay den nhung chi vii.n "moe banh quy trong lui, thong tha
nhai". Chi SQ' mau va v~t: "thi{y mau, thdy vdt Ia chi nhdm mdt lqi, mqt tai met".
*Nho
- M(\t co gai tre, xinh xfu, "tr6ng n6nh?, mat me nhu: m9t que kern trdng", "cdi co' trong va
nhfmg cue do nh6 nhdn ".
- Nho rat hon nhien, cal hon nhien rna tre tho: "vita tdm b du:&i su811en, cu qulin do uat,
Nho ngoi roi lin k?o"; khi bi thuang n&m trong hang vii.n nhom d~y, xoe tay xin may vien
eta mua nhung khi chien ctau l(li rat diing cam.
* Phuong Dinh
- Vao chien tru6ng eta ba nam nhung 6 co vii.n khong mat cti Sl,f hon nhien, trong sang
va nhil.ng u6c mo ve tuang lai.
- Hon nhien, yeu ctai: thich hat, thu(\c rat nhieu bai hat, thich bia lai cho nhil.ng cti~u
nh(lc: "T6i thich dan ca quan h9, m'em mqi, diu dang, thich Ca-chiu-sa cua HOng qufin Lien X6".
- Hon nhien, mo m(\ng: chi m(\t can mua eta cling lam song d~y ca. ki uc tuoi tho voi
biet bao hlnh ilnh than thuang cua gia ctlnh va thilnh pho que huang.
- La co gal kin ctao trong tinh cam va tv trQng ve bi'm than minh: hay ng~m nhln mlnh
qua guang, tv nh~n minh Ia m(\t co gal kha, thich bo goi, ...
....., Mdi nguai co ca tinh khac nhau nhung cteu mang net tuai tre, hon nhien cua nhfrng
co gal thanh nien xung phong co long dung cam, kh6ng quan kho khan nguy hiem, siln
sang hi sinh VI nhi~m V\1.
5. Nhiin v~t PhuongDjnh:
a. Phucrng Dinh Iii co gai c6 tam han trong sang
* Nh:;ty cam, mo m6ng:
-La co gai tre nguai Ha N(\i, tUng co m(\t thoo hQc sinh hon nhien v6 tu. Hay nh6 ve
ky ni~m (ky ni~m lu6n song l(li trong co ngay gifra chien truang ac li~t; chi m6t can mua
eta vvt qua Ia ky ni~m l(li thuc d~y trong co ... )....., Do vua Ia khao khat, vua Ia lieu thuoc
tinh th'an ct(\ng vien c6 noi tuyen lua.
- Nh<:ly cam, thuang quan til.m cten hlnh thuc (tv ctilnh gia minh Ia m 0t co gai khL.);
biet mlnh Oll'Q'C nhi'eu nguai dey, thay tv hao nhung kh6ng von vii rna t6 ra kin ctao,
tuang nhu kieu ki.
Trang 169
., _ _ __
b. Net rii!ng
* Chi Thao - to tru6ng
- Chi co ba quyen so day chep hili hat, rdi Ia chi ngoi chep bai hat nhung khi chi hat
"nhqc sai bet, gi9ng thi chua", "chi khJng hat lroi chay aU:Q'C bai nilo"; "do 161 CUa chi cai nao
ciing theu chi mau ", chi cling thich trang diem, hay tia long may rna minh va tia nh6 nhu
cai ti'im.
-Chi Juan rat blnh tinh: may bay den nhung chi vii.n "moe banh quy trong lui, thong tha
nhai". Chi SQ' mau va v~t: "thi{y mau, thdy vdt Ia chi nhdm mdt lqi, mqt tai met".
*Nho
- M(\t co gai tre, xinh xfu, "tr6ng n6nh?, mat me nhu: m9t que kern trdng", "cdi co' trong va
nhfmg cue do nh6 nhdn ".
- Nho rat hon nhien, cal hon nhien rna tre tho: "vita tdm b du:&i su811en, cu qulin do uat,
Nho ngoi roi lin k?o"; khi bi thuang n&m trong hang vii.n nhom d~y, xoe tay xin may vien
eta mua nhung khi chien ctau l(li rat diing cam.
* Phuong Dinh
- Vao chien tru6ng eta ba nam nhung 6 co vii.n khong mat cti Sl,f hon nhien, trong sang
va nhil.ng u6c mo ve tuang lai.
- Hon nhien, yeu ctai: thich hat, thu(\c rat nhieu bai hat, thich bia lai cho nhil.ng cti~u
nh(lc: "T6i thich dan ca quan h9, m'em mqi, diu dang, thich Ca-chiu-sa cua HOng qufin Lien X6".
- Hon nhien, mo m(\ng: chi m(\t can mua eta cling lam song d~y ca. ki uc tuoi tho voi
biet bao hlnh ilnh than thuang cua gia ctlnh va thilnh pho que huang.
- La co gal kin ctao trong tinh cam va tv trQng ve bi'm than minh: hay ng~m nhln mlnh
qua guang, tv nh~n minh Ia m(\t co gal kha, thich bo goi, ...
....., Mdi nguai co ca tinh khac nhau nhung cteu mang net tuai tre, hon nhien cua nhfrng
co gal thanh nien xung phong co long dung cam, kh6ng quan kho khan nguy hiem, siln
sang hi sinh VI nhi~m V\1.
5. Nhiin v~t PhuongDjnh:
a. Phucrng Dinh Iii co gai c6 tam han trong sang
* Nh:;ty cam, mo m6ng:
-La co gai tre nguai Ha N(\i, tUng co m(\t thoo hQc sinh hon nhien v6 tu. Hay nh6 ve
ky ni~m (ky ni~m lu6n song l(li trong co ngay gifra chien truang ac li~t; chi m6t can mua
eta vvt qua Ia ky ni~m l(li thuc d~y trong co ... )....., Do vua Ia khao khat, vua Ia lieu thuoc
tinh th'an ct(\ng vien c6 noi tuyen lua.
- Nh<:ly cam, thuang quan til.m cten hlnh thuc (tv ctilnh gia minh Ia m 0t co gai khL.);
biet mlnh Oll'Q'C nhi'eu nguai dey, thay tv hao nhung kh6ng von vii rna t6 ra kin ctao,
tuang nhu kieu ki.
Trang 169
 CAP Toe 789+ THI vAo u)p 10 CAP Toe 789+ THI vAo u)p 10

- Hay rna m(\ng, tim thay Sl!' thu vi trong cu(\c song, trong cit cong vi~c day nguy hiem - Hay rna m(\ng, tim thay Sl!' thu vi trong cu(\c song, trong cit cong vi~c day nguy hiem
"Vi~c nao cling c6 cai thu vi rna n6. C6 a diiu nhu the nay hay khong ... " ---> Cong vi~c ay "Vi~c nao cling c6 cai thu vi rna n6. C6 a diiu nhu the nay hay khong ... " ---> Cong vi~c ay
nhu thach thuc than kinh con ngu&i de roi luc vugt qua n6, chien thikg n6, co cam thay nhu thach thuc than kinh con ngu&i de roi luc vugt qua n6, chien thikg n6, co cam thay
thu vi. thu vi.
* r-mn nhii'n, yeu dbi: * r-mn nhii'n, yeu dbi:
- Thich hat, thu(\c rat nhieu bai hat (til bai hitnh khuc b(\ d(\i den ... ), th~m chi bia ra - Thich hat, thu(\c rat nhieu bai hat (til bai hitnh khuc b(\ d(\i den ... ), th~m chi bia ra
l&i rna hat. l&i rna hat.
- Duoi can mua da, co "vui thich cuong cuong", say sua t~n huang can mua hon - Duoi can mua da, co "vui thich cuong cuong", say sua t~n huang can mua hon
nhien nhu chua he nghe thay tieng born roi d<'l' no. nhien nhu chua he nghe thay tieng born roi d<'l' no.
b. Phmmg Iii ngum c6 chat anh lliing b. Phmmg Iii ngum c6 chat anh lliing
- C6 tinh than trach nhi~m v6i cong vi~c. - C6 tinh than trach nhi~m v6i cong vi~c.
- Dling citm, gan d<;t. - Dling citm, gan d<;t.
- Blnh tinh, tl)' tin va rat tl)' trQng. - Blnh tinh, tl)' tin va rat tl)' trQng.
- Khi thl)'c hi~n nhi~m V\1 pha born, ban dau co ding thay ding thil.ng, hoi h(\p, nhrmg - Khi thl)'c hi~n nhi~m V\1 pha born, ban dau co ding thay ding thil.ng, hoi h(\p, nhrmg
cam thay c6 3.nh mM cua cac chien si dang doi thea d()ng vien, khich 1~, long tl!' tr9 ng cam thay c6 3.nh mM cua cac chien si dang doi thea d()ng vien, khich 1~, long tl!' tr9 ng
trong co da thil.ng cit born d<;tn. ---> Co kh6ng di khom rna dang hoitng bu6c t6i; binh tinh, trong co da thil.ng cit born d<;tn. ---> Co kh6ng di khom rna dang hoitng bu6c t6i; binh tinh,
tl)' tin thl)'c hi~n tUng thao tac pha born, ch<;ty dua v6i thai gian de vugt qua cai che"t. tl)' tin thl)'c hi~n tUng thao tac pha born, ch<;ty dua v6i thai gian de vugt qua cai che"t.
- Thuong yeu nhfrng ngu&i dong d(\i rna minh: - Thuong yeu nhfrng ngu&i dong d(\i rna minh:
+ Cham s6c Nho chu dao. + Cham s6c Nho chu dao.
+ Hieu r6 tam tr<'l'g lo likg rna Thao khi Nho bi thuang, mi).c du Thao da co che dau + Hieu r6 tam tr<'l'g lo likg rna Thao khi Nho bi thuang, mi).c du Thao da co che dau
b~ng vi~c bao co hat. b~ng vi~c bao co hat.
+ v 6i d<;ti d(\i tm&ng, chi tiep xuc qua di~n tho<;ti nhung biet r6 til each an n6i den dij.c + v 6i d<;ti d(\i tm&ng, chi tiep xuc qua di~n tho<;ti nhung biet r6 til each an n6i den dij.c
diem rieng. diem rieng.
+ Quy trQng va cillll phvc tat cit nhfm.g chien si rna coda gi;i.p tren tuyen du&ng Tm&ng Son. + Quy trQng va cillll phvc tat cit nhfm.g chien si rna coda gi;i.p tren tuyen du&ng Tm&ng Son.
-Qua dong suy tu cua Phuong Djnh, ngu&i dQC khong chi thay S\]' toa sang Ctla pham -Qua dong suy tu cua Phuong Djnh, ngu&i dQC khong chi thay S\]' toa sang Ctla pham
chat anh hung rna con hlnh dung dugc the gi6i n(\i til.m phong phu a co. 51)' khoc li~t rna chat anh hung rna con hlnh dung dugc the gi6i n(\i til.m phong phu a co. 51)' khoc li~t rna
chien tranh da toi luy~n til.m hon von nh;;ty cam yeu duoi thimh ban linh kien cu&ng cua chien tranh da toi luy~n til.m hon von nh;;ty cam yeu duoi thimh ban linh kien cu&ng cua
nguoi anh hung each m<'l'g· nguoi anh hung each m<'l'g·
-Net di~u da, hon nhien, duyen dang cua m(\t co gai citng ton them ve dang yeu cua -Net di~u da, hon nhien, duyen dang cua m(\t co gai citng ton them ve dang yeu cua
co thanh nien xung phong gan d<;t, dung cam. co thanh nien xung phong gan d<;t, dung cam.
- Phuong Dinh (cling nhu Nho va Thao) lit hinh anh tieu bieu cho theh~ tre Vi~t N am - Phuong Dinh (cling nhu Nho va Thao) lit hinh anh tieu bieu cho theh~ tre Vi~t N am
thai chong My c1'ru nu6c. thai chong My c1'ru nu6c.
--> Qua nhan v~t Phuong Dinh vit d.c co thanh nien xung phong, Le Minh Khue da --> Qua nhan v~t Phuong Dinh vit d.c co thanh nien xung phong, Le Minh Khue da
c6 cai nhln th(it d'i'p, th(it lang m;;tn ve cu(\c song chien tranh, ve con ngu&i trong chien c6 cai nhln th(it d'i'p, th(it lang m;;tn ve cu(\c song chien tranh, ve con ngu&i trong chien
tranh. Chinh til nhfrng noi gian lao, quyet li~t ta l<;ti thay ngoi sang ve d'i'p cua tuoi tre, tranh. Chinh til nhfrng noi gian lao, quyet li~t ta l<;ti thay ngoi sang ve d'i'p cua tuoi tre,
cua chu nghia anh hung each m<;tng Vi~t Nam. cua chu nghia anh hung each m<;tng Vi~t Nam.

Trang 170 Trang 170

C. Bili t~p v~n dt,mg C. Bili t~p v~n dt,mg
Bil.i 1. D<!ng bili DQc - hieu Bil.i 1. D<!ng bili DQc - hieu
DQc do<!fl van sau va th1,1c hi~n cac yeu d\.u duoi day: DQc do<!fl van sau va th1,1c hi~n cac yeu d\.u duoi day:
"Toi dung xeng nhO diw dat duai qua bam. EJiit rdn. Nhung him soi thea tay toi bay ra hai "Toi dung xeng nhO diw dat duai qua bam. EJiit rdn. Nhung him soi thea tay toi bay ra hai
ben. Thinh thoang luih xeng chqm vao qua bam. M!it tiei1g d(ing sdc dei1 gai nguiti, cua vao da ben. Thinh thoang luih xeng chqm vao qua bam. M!it tiei1g d(ing sdc dei1 gai nguiti, cua vao da
thit tai. Toi rung minh va b!Jng thay tqi sao minh lam qua ch(jm. Nhanh len m!it til Vo qua bam thit tai. Toi rung minh va b!Jng thay tqi sao minh lam qua ch(jm. Nhanh len m!it til Vo qua bam
n6ng. M!it ditu hi¢u ch&ng lanh. Hoifc Ia n6ng h'e bi!n trong qua bam. Hoifc Ia mift trii'i nung n6ng. M!it ditu hi¢u ch&ng lanh. Hoifc Ia n6ng h'e bi!n trong qua bam. Hoifc Ia mift trii'i nung
n6ng." n6ng."
(Nhfmg ng6i sao xa x6i, Le Minh Khue, (Nhfmg ng6i sao xa x6i, Le Minh Khue,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Nhan v~t "t6i" trong do(ln trich tren la ai? Trong do(ln trich, tac gia mieu ta Cau 1. Nhan v~t "t6i" trong do(ln trich tren la ai? Trong do(ln trich, tac gia mieu ta
nhan v~t ay dang lam c6ng vi~c gi? Qua c6ng vi~c d6, nhan v~t da b9c 19 nhfrng ve d<;p nhan v~t ay dang lam c6ng vi~c gi? Qua c6ng vi~c d6, nhan v~t da b9c 19 nhfrng ve d<;p
pham chat nao? pham chat nao?
Cau 2. Nh~ xet ve each su dl,lllg cac kieu diu trong do'lfl trich va neu hi~u qua su Cau 2. Nh~ xet ve each su dl,lllg cac kieu diu trong do'lfl trich va neu hi~u qua su
dl,lng de kieu cau nay trong vi~c bieu d(lt n9i dung? dl,lng de kieu cau nay trong vi~c bieu d(lt n9i dung?
Cau 3. Viet m9t do<lfl van 5- 7 diu pharr tich ngh~ thu~t mieu ta tam 1i nhan v~t "t6i" Cau 3. Viet m9t do<lfl van 5- 7 diu pharr tich ngh~ thu~t mieu ta tam 1i nhan v~t "t6i"
trong fan di lam nhi~m V1,l dugc nhiic den qua do(ln trich tren. trong fan di lam nhi~m V1,l dugc nhiic den qua do(ln trich tren.
Cau 4. Ke ten m9t tac pham trong chuang trinh Ngfr van 9 cimg de tai voi truy~n Cau 4. Ke ten m9t tac pham trong chuang trinh Ngfr van 9 cimg de tai voi truy~n

ngiin NhU:ng ng8i sao xa x8i? Ghi r5 ten tac gia.
Hu&ng diln giai
Cau 1. Nhan v~t "t6i" la Phuong Dj.nh
- Tac gia mieu ta nhan v~t dang chuan bi va pha born tren cao diem
- ve d~p pham chilt: gan d(l, diing cam, binh tinh, tv tin
Ciu 2. Su d1,1ng cac kieu diu tran thu~t ngiin, cau rut g9n
- Hi~u qua (tac dl,lng): l(IO nhip nhanh, lam noi b~t kh6ng khi cang thfug nai chien
truong, tam tr<!flg hoi hQp, lo liing cua Phuong Dj.nh, pham chat diing cam, tinh than
trach nhi~m cao trong c6ng vi~c
Cau 3. Phan tich di~n bien tam 1i nhan v~t khi lam nhi~m vv.
+ Cang thiing, lo liing khi t6i gan qua born.
+ Can dam, diing cam, binh tinh, ban linh viing vang va hanh d9ng dut khoat khi
cham min pha born.
+Hoi h9p, lo liing nhung day tinh than trach nhi~m khi cho born no
- Nh~ xet ve ngh~ thu~t mieu ta tam 1i nhan v~t cua tac gia:
+ Mieu ta tam 1i nhan v~t q'ua suy nghi, hanh d9ng tinh tl'
+ Su dl,lllg nhieu cau tran thu~t ngiin, cau nit gQn ...
+ Ngh~ thu~t an d1,1 chuyen doi cam giac
ngiin NhU:ng ng8i sao xa x8i? Ghi r5 ten tac gia.
Hu&ng diln giai
Cau 1. Nhan v~t "t6i" la Phuong Dj.nh
- Tac gia mieu ta nhan v~t dang chuan bi va pha born tren cao diem
- ve d~p pham chilt: gan d(l, diing cam, binh tinh, tv tin
Ciu 2. Su d1,1ng cac kieu diu tran thu~t ngiin, cau rut g9n
- Hi~u qua (tac dl,lng): l(IO nhip nhanh, lam noi b~t kh6ng khi cang thfug nai chien
truong, tam tr<!flg hoi hQp, lo liing cua Phuong Dj.nh, pham chat diing cam, tinh than
trach nhi~m cao trong c6ng vi~c
Cau 3. Phan tich di~n bien tam 1i nhan v~t khi lam nhi~m vv.
+ Cang thiing, lo liing khi t6i gan qua born.
+ Can dam, diing cam, binh tinh, ban linh viing vang va hanh d9ng dut khoat khi
cham min pha born.
+Hoi h9p, lo liing nhung day tinh than trach nhi~m khi cho born no
- Nh~ xet ve ngh~ thu~t mieu ta tam 1i nhan v~t cua tac gia:
+ Mieu ta tam 1i nhan v~t q'ua suy nghi, hanh d9ng tinh tl'
+ Su dl,lllg nhieu cau tran thu~t ngiin, cau nit gQn ...
+ Ngh~ thu~t an d1,1 chuyen doi cam giac

Trang 111 Trang 111

 CAP roc 789+ THI vAo LCJP 10 CAP roc 789+ THI vAo LCJP 10
" "
+ Ng6i ke thu nhat va ng6n ngfr d6c tho(li n6i tam + Ng6i ke thu nhat va ng6n ngfr d6c tho(li n6i tam
-> Di~n ta tinh chat c6ng vi~c nguy hiem, kh6ng khi ding thibg noi cao diem, pham -> Di~n ta tinh chat c6ng vi~c nguy hiem, kh6ng khi ding thibg noi cao diem, pham
chat anh hirng trong chien dau clia c6 gffi tre. chat anh hirng trong chien dau clia c6 gffi tre.
Clu 4. Tac pham cling de tai v&i Nhfmg ng8i sao xn x8i Ia B,); tlw ti'''' n6i xe khDng Clu 4. Tac pham cling de tai v&i Nhfmg ng8i sao xn x8i Ia B,); tlw ti'''' n6i xe khDng
kin/1 cU.a Ph(lm Tien Du;jJ, ca hai t<ic pham deu n6i ve hlnh anh nguoi chien si trong kin/1 cU.a Ph(lm Tien Du;jJ, ca hai t<ic pham deu n6i ve hlnh anh nguoi chien si trong
khang chien chong My ruu nu&c. khang chien chong My ruu nu&c.

Bai 2. D~ng bili NL VH Bai 2. D~ng bili NL VH

Cam nh(ln cua em ve ve d<;p cua cac c6 gai thanh nien xung phong qua hai do(ln trich Cam nh(ln cua em ve ve d<;p cua cac c6 gai thanh nien xung phong qua hai do(ln trich
sau: sau:
Gm chung toi thi chqy tren cao die'm ca ban ngay. Ma ban ngay chqy tren cao die1n khong Gm chung toi thi chqy tren cao die'm ca ban ngay. Ma ban ngay chqy tren cao die1n khong
phai chuy?n chai. Than chella m9t tay kh8ng thich dua. Hfin ta lfi'n trong ru9t nhitng qua bam. phai chuy?n chai. Than chella m9t tay kh8ng thich dua. Hfin ta lfi'n trong ru9t nhitng qua bam.
Toi bfiy gia con m9t vi!! thuang chua liinh mi?ng adui. Tfit nhii!n, toi kh6ng vao vi?n qufin y. Toi bfiy gia con m9t vi!! thuang chua liinh mi?ng adui. Tfit nhii!n, toi kh6ng vao vi?n qufin y.
Vi?c new cilng c6 cai thu cua n6. C6 adfiu nhu thtnay kh6ng: dfit bile kh6i, !chOng !chi bang hoang, Vi?c new cilng c6 cai thu cua n6. C6 adfiu nhu thtnay kh6ng: dfit bile kh6i, !chOng !chi bang hoang,
may bay dang am i xa aan. Than kinh ciing nhu: chiio, tim d~p bfit chfip cd nhip di?u, chfin chqy may bay dang am i xa aan. Than kinh ciing nhu: chiio, tim d~p bfit chfip cd nhip di?u, chfin chqy
ma vtin bii!! r!ing khfip chung quanh c6 nhieu qua bam chua n(/ C6 thi!' no' bdy gia, c6 the' ch6c ma vtin bii!! r!ing khfip chung quanh c6 nhieu qua bam chua n(/ C6 thi!' no' bdy gia, c6 the' ch6c
nita. Nhu:ng nhat dinh si! nO: .. Roi khi xong vi?c, quay lqi nhin cdnh cloqn duang m9t rtin nita, nita. Nhu:ng nhat dinh si! nO: .. Roi khi xong vi?c, quay lqi nhin cdnh cloqn duang m9t rtin nita,
th& philo, chqy ve hang. th& philo, chqy ve hang.
va: va:
Toi thich nhieu bai. Nhitng bai himh khuc b9 cl9i hay hat tri!n nhifng ngd ,tuang m/ft trijn. Toi Toi thich nhieu bai. Nhitng bai himh khuc b9 cl9i hay hat tri!n nhifng ngd ,tuang m/ft trijn. Toi
thich diin ca quan h9 mem mqi, diu dang. Thich "Ca-chiu-sa" cua Hong quiin Lii!n Xo. Thich thich diin ca quan h9 mem mqi, diu dang. Thich "Ca-chiu-sa" cua Hong quiin Lii!n Xo. Thich
ngoi b6 goi ma miing: "1/e clfiy !chi mai t6c con xanh xanh ... ". [. .. ] Chi Thao hat: "Day Thiing ngoi b6 goi ma miing: "1/e clfiy !chi mai t6c con xanh xanh ... ". [. .. ] Chi Thao hat: "Day Thiing
Long, afiy Dong Do ... Hii N9i ... ". Nhqc sai bet, con gi9ng thi chua, chi !chOng hat troi chay aur;tc Long, afiy Dong Do ... Hii N9i ... ". Nhqc sai bet, con gi9ng thi chua, chi !chOng hat troi chay aur;tc
bai niio. Nhung chi lqi c6 ba quy'i!n so' day, chep bai hat. RiJi Ia ngoi chep bai hat. ThiJm chi, say bai niio. Nhung chi lqi c6 ba quy'i!n so' day, chep bai hat. RiJi Ia ngoi chep bai hat. ThiJm chi, say
mi! chep ca nhitng lai toi tv bia ra nita. mi! chep ca nhitng lai toi tv bia ra nita.
(Nhif'ng ng6i sao xa xOi, Le Minh Khue, (Nhif'ng ng6i sao xa xOi, Le Minh Khue,
Ngu van 9, t(lp 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngu van 9, t(lp 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Hu6ng dan gi.ili Hu6ng dan gi.ili
1. Gi6i thieu chung 1. Gi6i thieu chung
- Gi&i thi~u ve tac gia Le Minh Khue, truy~n ngib Nlnlng ngoi saa xa x6i - Gi&i thi~u ve tac gia Le Minh Khue, truy~n ngib Nlnlng ngoi saa xa x6i
- Gi&i thi~u n6i dung do(ln trich va neu cam nh(ln chung ve nhitn v(lt Phuong Dinh: - Gi&i thi~u n6i dung do(ln trich va neu cam nh(ln chung ve nhitn v(lt Phuong Dinh:
Khung canh va c6ng vi~c pha born cua Phuong Dinh a m6t cao diem tren dubng mon Khung canh va c6ng vi~c pha born cua Phuong Dinh a m6t cao diem tren dubng mon
Tru&ng Son da duqc nha van tai hi~n m6t each chan thvc va sinh d<;ing qua do(ln trich Tru&ng Son da duqc nha van tai hi~n m6t each chan thvc va sinh d<;ing qua do(ln trich
tren. Nhan v(lt Phuong Dinh trong do(ln trich da de l(li an tuqng sau d(lm trong long tren. Nhan v(lt Phuong Dinh trong do(ln trich da de l(li an tuqng sau d(lm trong long
nguoi dQC b6i ]ong qua cam, khong S9' hi sinh ... nguoi dQC b6i ]ong qua cam, khong S9' hi sinh ...
2. Phi!n tich 2. Phi!n tich

Trang 112 Trang 112

·----------- -------------------- - --------------------------- ·----------- -------------------- - ---------------------------

a. Hoiin dmh siJ"ng vii chien dau
+ Phuong Djnh cling v6i chi Thao va Nho lam thilnh mi)t t6 trinh sat mi;it duimg. HQ
6 "trong mi)t hang dum chan cao diem" ...
+ C6ng vi~c clia Phuong Djnh va dong di)i di;ic bi~t nguy hiem. H.fug ngay, hQ thay
nhau dtffig tren cao diem dem born rai roi lao ra trQng diem sau mili tr(in born de' do
khoi luQ'llg dat, da phili san lap, danh dau va pha nhfrng qua born chua n6.
-> Cui)c song gian kho giua chien tru6ng ac li~t, c6ng vi~c day nguy hiem va lu6n
a. Hoiin dmh siJ"ng vii chien dau
+ Phuong Djnh cling v6i chi Thao va Nho lam thilnh mi)t t6 trinh sat mi;it duimg. HQ
6 "trong mi)t hang dum chan cao diem" ...
+ C6ng vi~c clia Phuong Djnh va dong di)i di;ic bi~t nguy hiem. H.fug ngay, hQ thay
nhau dtffig tren cao diem dem born rai roi lao ra trQng diem sau mili tr(in born de' do
khoi luQ'llg dat, da phili san lap, danh dau va pha nhfrng qua born chua n6.
-> Cui)c song gian kho giua chien tru6ng ac li~t, c6ng vi~c day nguy hiem va lu6n

phai doi mi;it v6i cai chet, nhung Phuong Djnh vful giu duqc nhfrng ve dt;'p cila chu nghla
anh hling each ID9Jlg. N6i b~t Ia tinh than dung cam, gan di,~, kh6ng SQ' hi sinh duqc the
hi~n sau s~c trong mi)t lan pha born.
+ Du c6ng vi~c cua hQ rat kh6 khan nguy hiem nhung hQ v1i.n li,~C quan va yeu doi.
+ C6 thui)c rat nhfeu hili hat va hay hat.
+ C6 rat hay mo mi)ng va nghl van VO'.
-> Phuong Djnh Ia mi)t c6 gill l<~c quan yeu doi va yeu nu6c, c6 tam han trong tr~ng,
phai doi mi;it v6i cai chet, nhung Phuong Djnh vful giu duqc nhfrng ve dt;'p cila chu nghla
anh hling each ID9Jlg. N6i b~t Ia tinh than dung cam, gan di,~, kh6ng SQ' hi sinh duqc the
hi~n sau s~c trong mi)t lan pha born.
+ Du c6ng vi~c cua hQ rat kh6 khan nguy hiem nhung hQ v1i.n li,~C quan va yeu doi.
+ C6 thui)c rat nhfeu hili hat va hay hat.
+ C6 rat hay mo mi)ng va nghl van VO'.
-> Phuong Djnh Ia mi)t c6 gill l<~c quan yeu doi va yeu nu6c, c6 tam han trong tr~ng,

honnhien. honnhien.
b. Tinh than dung cam, gan dii! trong m{)t lan pha bam b. Tinh than dung cam, gan dii! trong m{)t lan pha bam
- J<hung CaM Va khong khf chua day S\1' cang th.fug, nhfrng hinh anh ella hung than - J<hung CaM Va khong khf chua day S\1' cang th.fug, nhfrng hinh anh ella hung than
chien tranh da gay an tU'Q'llg ve chien tru6ng ac li~t. chien tranh da gay an tU'Q'llg ve chien tru6ng ac li~t.
- C6 chi sq du6ng kh6ng thong, khong hoan thilnh nhi~m vv. Roi khi born n6- mi)t thl'r - C6 chi sq du6ng kh6ng thong, khong hoan thilnh nhi~m vv. Roi khi born n6- mi)t thl'r
tieng kl_ quill vang 6c- ngvc nh6i, m~t cay, co vful phlli ao va chi,~y xuong ngay nai no. tieng kl_ quill vang 6c- ngvc nh6i, m~t cay, co vful phlli ao va chi,~y xuong ngay nai no.
- Chinh Sl,f khoc li~t cila chien tru6ng da toi luy~n tam han von nhi,~y cam cila mi)t nfr - Chinh Sl,f khoc li~t cila chien tru6ng da toi luy~n tam han von nhi,~y cam cila mi)t nfr
sinh thanh ban linh cua nguOi thanh nien xung phong kien cu6ng, bat khuat. sinh thanh ban linh cua nguOi thanh nien xung phong kien cu6ng, bat khuat.
-> Cam xuc va suy nghi chil.n tht,rc clia c6 da truyen sang cho nguOi dQc nili ni'em -> Cam xuc va suy nghi chil.n tht,rc clia c6 da truyen sang cho nguOi dQc nili ni'em
dong cam yeu men va Sl,f kinh phl,IC. Mi)t co nfr sinh nh6 be, han nhien, giau mo m$ng dong cam yeu men va Sl,f kinh phl,IC. Mi)t co nfr sinh nh6 be, han nhien, giau mo m$ng
va nhi,~y cam rna rung th~t anh hling, th~t xtffig dang v6i nhfrng ki tich kh~c ghi tren va nhi,~y cam rna rung th~t anh hling, th~t xtffig dang v6i nhfrng ki tich kh~c ghi tren
nhfrng tuyen du6ng Truang Son bi trang. nhfrng tuyen du6ng Truang Son bi trang.
3. Danh gia chung 3. Danh gia chung
-Phuong Dinh Ia mi)t hinh anh tieu bie'u cho theh~ Vi~t Nam trong thOi ki khang -Phuong Dinh Ia mi)t hinh anh tieu bie'u cho theh~ Vi~t Nam trong thOi ki khang
chien chong My c1'ru nu6c ac li~t. chien chong My c1'ru nu6c ac li~t.
- Le Minh Khue da mieu ta chan thvc va sinh di)ng ti\m li nhil.n v~t. Tac phil'm duqc - Le Minh Khue da mieu ta chan thvc va sinh di)ng ti\m li nhil.n v~t. Tac phil'm duqc
ke tir ng6i thl'r nhat t<~o thu(ln IQ'i cho tac gia mieu ta the' gi6i ni)i tam qua vi~c de' nhan ke tir ng6i thl'r nhat t<~o thu(ln IQ'i cho tac gia mieu ta the' gi6i ni)i tam qua vi~c de' nhan
v~t tl,f S\1 ve minh. v~t tl,f S\1 ve minh.

TAPTT/LUY~N: TAPTT/LUY~N:
Nhfrng ngOi sao xa xOi Nhfrng ngOi sao xa xOi
https:// onlu ven. app .link/nhu n~ngoisaoxaxoi https:// onlu ven. app .link/nhu n~ngoisaoxaxoi
........................·· ........................··

Trang 173 Trang 173

 CAP t6c 789+ THI vAo LCJP 10 CAP t6c 789+ THI vAo LCJP 10

cm:J DE 4. vAN NH!T m,JNG vA NGHJ LU!N cm:J DE 4. vAN NH!T m,JNG vA NGHJ LU!N
BAI 1. PHONG eAcH Ho cHi MINH BAI 1. PHONG eAcH Ho cHi MINH
Le Anh Tril Le Anh Tril
A. Khai chung A. Khai chung
1. Tacgia 1. Tacgia
- Le Anh Tra Ia vi~n truimg vi~n Van hoa Vi~t Nam. Ong nguyen Ia hi~u tmimg - Le Anh Tra Ia vi~n truimg vi~n Van hoa Vi~t Nam. Ong nguyen Ia hi~u tmimg
Tmimg D<:ti hoc Tong hgp (nay Ia D<;~i hoc Khoa hoc Xii hQi va Nhan van Ha N<:Ji). Tmimg D<:ti hoc Tong hgp (nay Ia D<;~i hoc Khoa hoc Xii hQi va Nhan van Ha N<:Ji).
2. Tacpham 2. Tacpham
- Nam 1990, nhan dip kyni~m 100 namngay sinh BacHa, conhi'eu biti vietve Nguoi. - Nam 1990, nhan dip kyni~m 100 namngay sinh BacHa, conhi'eu biti vietve Nguoi.
Phong each H6 Chi Minh Ia m<:Jt phan trong bai viet Phong erich 1{6 Chi Minh. crii vi dqi Phong each H6 Chi Minh Ia m<:Jt phan trong bai viet Phong erich 1{6 Chi Minh. crii vi dqi
gdn vth ctfi gidn d.i ella hie gia Le Anh Tra. gdn vth ctfi gidn d.i ella hie gia Le Anh Tra.
- Tac philm thu<:Jc the lo(li: van ban nh~t dl,ll1g - Tac philm thu<:Jc the lo(li: van ban nh~t dl,ll1g
- Van ban nh~t dvng: Ia lo(li van ban dugc Slf dl,ll1g thuimg xuyen trong CUQC song - Van ban nh~t dvng: Ia lo(li van ban dugc Slf dl,ll1g thuimg xuyen trong CUQC song
hang ngay, Ia the lo<;~i van ban tuong thu~t, thuyet minh, mieu til, ban luiin, danh gia ve hang ngay, Ia the lo<;~i van ban tuong thu~t, thuyet minh, mieu til, ban luiin, danh gia ve
m<:Jt sv v~t, hi~n tugng xung quanh hoi).t d<:Jng cua con nguoi (thuimg la nhfmg van de m<:Jt sv v~t, hi~n tugng xung quanh hoi).t d<:Jng cua con nguoi (thuimg la nhfmg van de
buc thiet, thai sv). buc thiet, thai sv).
B. Tim van ban B. Tim van ban
1. Sv tiiip tim !inh hoa vim hoi>. nhi'm loqi cua H'o Chi Minh 1. Sv tiiip tim !inh hoa vim hoi>. nhi'm loqi cua H'o Chi Minh
a. canh tir/p a. canh tir/p
- Cu<:Jc dOi ho<;~t d<:Jng each m(lng cua Bac day truan chuyen, vat va. Qua nhieu noi, - Cu<:Jc dOi ho<;~t d<:Jng each m(lng cua Bac day truan chuyen, vat va. Qua nhieu noi,
tiep xuc nhieu nen van hoa cua nhieu nuoc tu phuong Dong den phuong Tay (chau A, tiep xuc nhieu nen van hoa cua nhieu nuoc tu phuong Dong den phuong Tay (chau A,
chiiu Au, chau Phi, chiiu Mi) chiiu Au, chau Phi, chiiu Mi)
b. Cach tiitp thu b. Cach tiitp thu
- Tmoc het, Bac tv h 0 c ngo;;li ngfr, n~m phuong ti~n giao tiep (noi, viet th<;~o nhieu thu - Tmoc het, Bac tv h 0 c ngo;;li ngfr, n~m phuong ti~n giao tiep (noi, viet th<;~o nhieu thu
tieng: PMp, Anh, Hoa, Nga, .. ) tieng: PMp, Anh, Hoa, Nga, .. )
- H 0 c hoi 6 m 0 i noi, m 0 i !lie (trong c6ng vi~c, trong lao d<:Jng) - H 0 c hoi 6 m 0 i noi, m 0 i !lie (trong c6ng vi~c, trong lao d<:Jng)
- H 0 c hoi m<:Jt each toan di~n, sau s~c: Tiep thu co ch0 n 10 c tinh hoa van hoa cU. a nu6c - H 0 c hoi m<:Jt each toan di~n, sau s~c: Tiep thu co ch0 n 10 c tinh hoa van hoa cU. a nu6c
ngoai, khilng chju anh huang mQt each thv d9ng, tiep thu cai dt;p, cai hay, phe pharr ngoai, khilng chju anh huang mQt each thv d9ng, tiep thu cai dt;p, cai hay, phe pharr
nhling h<;~n che, tieu eve. nhling h<;~n che, tieu eve.
- Tren nen tang van hoa dan t9c rna tiep thu nhfmg anh huang quae te - Tren nen tang van hoa dan t9c rna tiep thu nhfmg anh huang quae te
--. Phong each Ho Chi Minh Ia sv ket hqp hili hoa, thOng nhat giua cac yeu to: dan t9c --. Phong each Ho Chi Minh Ia sv ket hqp hili hoa, thOng nhat giua cac yeu to: dan t9c
va nhan loi).i, truyen thong va hi~n di).i, t<;~o thanh m9t phong each rat Vi~t Nam, rat va nhan loi).i, truyen thong va hi~n di).i, t<;~o thanh m9t phong each rat Vi~t Nam, rat
phuong Dong, nhung dong thai cung rat moi, rat hi~n d<;~i. phuong Dong, nhung dong thai cung rat moi, rat hi~n d<;~i.

2. V e d!,'p thanh cao trong song cua Ho Minh 2. V e d!,'p thanh cao trong song cua Ho Minh
- Loi song sinh ho<;~t vil cling gian dj: - Loi song sinh ho<;~t vil cling gian dj:

11<1 11<1
 + Nai 6, noi liun vi~c dan so: chiec nha san nh6 vila la noi tiep khach, vua lanai lam
vi~c, dong thai cting la noi ngli.
+Trang phvc gian dj: b(\ quan ao ba ba, chiec ao tran thu, d6i dep lop ...
+An uong d(lm b<;~c: ca kho, rau lu(\c, ca muoi, chao hoa ...
--+ Tac gia su dvng ng6n ngu gian dj, each n6i dan da v6i nhfrng tU chi so ltrQ'llg it 6i,
tU ngfr diu van gqi hinh xen ke loi nhan v~t, so sitnh y nhj rung v6i phep li~t ke cac bieu
hi~n C1,1 the, xac thl,l'C trong doi song rua Bac, tac giai da di\n d!it nguoi dQc vao tham noi
an, chon 6 cua H6 Chi Minh nhu vao m(\t bao tang vua binh dv, vua thieng lieng.
- Bieu hi~n clia doi song thanh cao:
+ Loi song clia Bac kh6ng phai la loi song khiic kho cua nhfrng con nguOi tv vui trong
ngheo kh6, ding kh6ng phiti la each tv than thitnh h6a, tv lam cho khac doi, han dOi.
Day la each song c6 van h6a, the hi~n m(\t quan ni~m thil'm my: cai d~p giin Hen v6i Sl,l'
gi<\n di, tv nhien.
+Viet ve each song clia Bac, tac gia lien tu6ng den cac vi hien triet ngay xua: Nguy~n
Trai: B~c th'ay khai quoc c6ng than, 6 an. Nguy~n Binh Khiem: lam quan, 6 an.
--+ Tac gia lam sang to each song binh dj, trong sang clia Bac, thehi~n niem cam phvc,
t1,l' Mo cua nguoi viet.
3. Di)c sic ngh~ thu~t cua bai viet
- Ket hqp dan xen giua thuyet minh v&i ke' chuy~ va binh luan, so sitnh, diln tho clia
Nguy~n Binh Khiem
- Su dvng ng6n ngfr trang trQng (dung cac lo;;tt tU Han Vi~t (Tiet che, hi'en triet, thuan
due, danh nho di du5ng tinh than, thanh d<tm, thanh cao, ... )
- Ket hqp cac phuang thuc bieu d;;tt: tv Sl,l', bieu cam, l~p luan.
- Su dvng ngh~ thu~t doi l~p: vi nhan rna Mt sue gian dj, gan giii, am hieu mQi nen
van h6a nhan lo;;ti, hi~n d<;ti rna het sue dan t(\c, het sue Vi~t Nam, ...
- ChQn lQc nhfrng chi tiel tieu bieu trong phong each va loi song cua Bac, lam cho bai
van giau sue thuyet phvc ...
--+ Giup nguoi dQC cam nh~n sau siic net d<;p trong loi song gian dj rna thanh cao dta
Chu t:ich H6 Chi Minh.
C. Bai t~p v~n dvng
Trang bai Phong each J-J6 Chi Minh, sau khi nhiic l;;ti vi~c Chu t:ich H6 Chi Minh da tiep
xuc v&i van hoa nhi'eu nu6c, nhieu vting tren the gi&i, tac gia Le Anh Tra viet:
... "Nhung <iieu ki lQ va tar cd nhung dnh hu&ng quae tit <16 <iii nhao nifn cai g/J'c viin hoa dan tiJc
kh6ng gi lay chuyen <iu(/c b NguiYi, <i€' trb thanh m(it nhan each rat Vift Nam, m(it l8i song rat
binh di, rat Vift Nam, rat phuang Dong, nhung ciing aong thiYi rat m6i, rat hifn <iQi." ...
(Trich Ngu· vfln 9, t~p m(\t, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Trang 175
+ Nai 6, noi liun vi~c dan so: chiec nha san nh6 vila la noi tiep khach, vua lanai lam
vi~c, dong thai cting la noi ngli.
+Trang phvc gian dj: b(\ quan ao ba ba, chiec ao tran thu, d6i dep lop ...
+An uong d(lm b<;~c: ca kho, rau lu(\c, ca muoi, chao hoa ...
--+ Tac gia su dvng ng6n ngu gian dj, each n6i dan da v6i nhfrng tU chi so ltrQ'llg it 6i,
tU ngfr diu van gqi hinh xen ke loi nhan v~t, so sitnh y nhj rung v6i phep li~t ke cac bieu
hi~n C1,1 the, xac thl,l'C trong doi song rua Bac, tac giai da di\n d!it nguoi dQc vao tham noi
an, chon 6 cua H6 Chi Minh nhu vao m(\t bao tang vua binh dv, vua thieng lieng.
- Bieu hi~n clia doi song thanh cao:
+ Loi song clia Bac kh6ng phai la loi song khiic kho cua nhfrng con nguOi tv vui trong
ngheo kh6, ding kh6ng phiti la each tv than thitnh h6a, tv lam cho khac doi, han dOi.
Day la each song c6 van h6a, the hi~n m(\t quan ni~m thil'm my: cai d~p giin Hen v6i Sl,l'
gi<\n di, tv nhien.
+Viet ve each song clia Bac, tac gia lien tu6ng den cac vi hien triet ngay xua: Nguy~n
Trai: B~c th'ay khai quoc c6ng than, 6 an. Nguy~n Binh Khiem: lam quan, 6 an.
--+ Tac gia lam sang to each song binh dj, trong sang clia Bac, thehi~n niem cam phvc,
t1,l' Mo cua nguoi viet.
3. Di)c sic ngh~ thu~t cua bai viet
- Ket hqp dan xen giua thuyet minh v&i ke' chuy~ va binh luan, so sitnh, diln tho clia
Nguy~n Binh Khiem
- Su dvng ng6n ngfr trang trQng (dung cac lo;;tt tU Han Vi~t (Tiet che, hi'en triet, thuan
due, danh nho di du5ng tinh than, thanh d<tm, thanh cao, ... )
- Ket hqp cac phuang thuc bieu d;;tt: tv Sl,l', bieu cam, l~p luan.
- Su dvng ngh~ thu~t doi l~p: vi nhan rna Mt sue gian dj, gan giii, am hieu mQi nen
van h6a nhan lo;;ti, hi~n d<;ti rna het sue dan t(\c, het sue Vi~t Nam, ...
- ChQn lQc nhfrng chi tiel tieu bieu trong phong each va loi song cua Bac, lam cho bai
van giau sue thuyet phvc ...
--+ Giup nguoi dQC cam nh~n sau siic net d<;p trong loi song gian dj rna thanh cao dta
Chu t:ich H6 Chi Minh.
C. Bai t~p v~n dvng
Trang bai Phong each J-J6 Chi Minh, sau khi nhiic l;;ti vi~c Chu t:ich H6 Chi Minh da tiep
xuc v&i van hoa nhi'eu nu6c, nhieu vting tren the gi&i, tac gia Le Anh Tra viet:
... "Nhung <iieu ki lQ va tar cd nhung dnh hu&ng quae tit <16 <iii nhao nifn cai g/J'c viin hoa dan tiJc
kh6ng gi lay chuyen <iu(/c b NguiYi, <i€' trb thanh m(it nhan each rat Vift Nam, m(it l8i song rat
binh di, rat Vift Nam, rat phuang Dong, nhung ciing aong thiYi rat m6i, rat hifn <iQi." ...
(Trich Ngu· vfln 9, t~p m(\t, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Trang 175
 CAP Toe 789+ THI vA.o LOP 10
Cau 1. 6 phan trich tren, t<k gia dii cho thay ve dt;'p cua phong each Ho Chi Minh
duqc ket hqp ha.i hoa b&i nhilng yeu to nao? Em hieti duqc di'eu gi ve tinh cam cua tac
gia danh cho Nguai?
Cau 2. Xac djnh hai danh tt'r duqc su dvng nhu tinh tt'r trong phan trich d.in va cho
biet hi~u qua ngh~ thu(it cua each dung ru ay.
Glu 3. Em hay trinh bity suy ngh'i (khoang 2/3 trang giay thi) ve trach nhi~m cua the
h~ tre doi v6i vi~c gifr gin bim s~c van hoa dan t9c trong thai ki hQi nh(ip va phat trie'n.
Huang d:in giai
Cau 1.
- Ve dt;'p cua phong each H6 Chi Minh duqc ket h.;rp hai hoa bai hai yeu to: truyen
thong van hoa dan t9c va tinh hoa van hoa nhan lo\[i, gifra gian diva thanh cao.
- Tinh cam tac gia ditnh cho Nguai: kinh yeu, tran trong, nguang m9, tt.r hi>o.
Clu2.
- Hai danh ru duqc su dvng nhu tinh ru trong phan trich d.in Ia: "Vi~t Nam", "phuang
Dong" (c6 dau hi~u nh(ln biet Ia dling sau tt'r "rat").
- Tac dung: nh&m kh~ng djnh va nhan m\lflh ve dt;'p cua phong each Ho Chi Minh.
M9t phong each mang d(im ban s~c dan t<:;c, bim s~c van hoa phuang Dong.
Ciu3.
-Van de nghi lu(in: Gifr gin ban s~c van hoa dan t9c trong thai ki hQi nh(ip.
- Giiti thich: Bim s~c van hoa dan t9c Ia gia trj goc, Ia nhfrng din bim, cot li5i, nhilng
gia tri h\[t nhan tieu bie'u duqc hinh thitnh va phat trien trong suot qua trinh phat trien
dat nu6c, Ia nen timg mang tinh tmang ton, ben vfrng, mang tinh dan t9c sau s~c.
- Bieu hi~n qua nhieu phuang di~n: each song, loi song, quan ni~rn, suy ngh'ia, 6 ho\lt
dQng an n6i, an m?c, Ung xU, ...
- Tht,rc tr\lflg:
+ Hi~n nay, Vi~t N am dang trong qua trlnh h9i nh(ip quoc te ve rn0i mi:[t nhu kinh te,
van hoa, xii h9i, ... St,r giao thoa gifra cac nen van hoa v6i thu(in lgi Ia lam phong phu dai
song tinh than cua nhan dan ta, nhung n6 cung di:[t ra nhieu thach thuc.
+ 6 m9t b9 ph(in gi6i tre hi~n nay c6 nhilng bie'u hi~n cua vi~c quay lung 1\li v6i bim
s~c van hoa dan t9c. Di'eu d6 duqc the hi~n qua hinh thuc be ngoai (an mi:[c, !Oi n6i, ... )
va ca quan ni~m, each ngh'i, loi song (coi ljch su van hoa Ia l\[C h(iu, co hu, song a dua,
nho nhang, dOi truy,).
---> Nhilng bieu hi~n d6 can phai duqc len im, dau tranh Ioili b6.
- Bi~n phap:
+ Gi6i tre - nhilng chu nhan tuang lai dat nu6c can tt,r nh(in th{>c ve vai tro, trach
nhi~m clia minh doi v6i vi~c bao v~ va gin gifr bim s~c van hoa dan t<:;c.
Trang 116
CAP Toe 789+ THI vA.o LOP 10
Cau 1. 6 phan trich tren, t<k gia dii cho thay ve dt;'p cua phong each Ho Chi Minh
duqc ket hqp ha.i hoa b&i nhilng yeu to nao? Em hieti duqc di'eu gi ve tinh cam cua tac
gia danh cho Nguai?
Cau 2. Xac djnh hai danh tt'r duqc su dvng nhu tinh tt'r trong phan trich d.in va cho
biet hi~u qua ngh~ thu(it cua each dung ru ay.
Glu 3. Em hay trinh bity suy ngh'i (khoang 2/3 trang giay thi) ve trach nhi~m cua the
h~ tre doi v6i vi~c gifr gin bim s~c van hoa dan t9c trong thai ki hQi nh(ip va phat trie'n.
Huang d:in giai
Cau 1.
- Ve dt;'p cua phong each H6 Chi Minh duqc ket h.;rp hai hoa bai hai yeu to: truyen
thong van hoa dan t9c va tinh hoa van hoa nhan lo\[i, gifra gian diva thanh cao.
- Tinh cam tac gia ditnh cho Nguai: kinh yeu, tran trong, nguang m9, tt.r hi>o.
Clu2.
- Hai danh ru duqc su dvng nhu tinh ru trong phan trich d.in Ia: "Vi~t Nam", "phuang
Dong" (c6 dau hi~u nh(ln biet Ia dling sau tt'r "rat").
- Tac dung: nh&m kh~ng djnh va nhan m\lflh ve dt;'p cua phong each Ho Chi Minh.
M9t phong each mang d(im ban s~c dan t<:;c, bim s~c van hoa phuang Dong.
Ciu3.
-Van de nghi lu(in: Gifr gin ban s~c van hoa dan t9c trong thai ki hQi nh(ip.
- Giiti thich: Bim s~c van hoa dan t9c Ia gia trj goc, Ia nhfrng din bim, cot li5i, nhilng
gia tri h\[t nhan tieu bie'u duqc hinh thitnh va phat trien trong suot qua trinh phat trien
dat nu6c, Ia nen timg mang tinh tmang ton, ben vfrng, mang tinh dan t9c sau s~c.
- Bieu hi~n qua nhieu phuang di~n: each song, loi song, quan ni~rn, suy ngh'ia, 6 ho\lt
dQng an n6i, an m?c, Ung xU, ...
- Tht,rc tr\lflg:
+ Hi~n nay, Vi~t N am dang trong qua trlnh h9i nh(ip quoc te ve rn0i mi:[t nhu kinh te,
van hoa, xii h9i, ... St,r giao thoa gifra cac nen van hoa v6i thu(in lgi Ia lam phong phu dai
song tinh than cua nhan dan ta, nhung n6 cung di:[t ra nhieu thach thuc.
+ 6 m9t b9 ph(in gi6i tre hi~n nay c6 nhilng bie'u hi~n cua vi~c quay lung 1\li v6i bim
s~c van hoa dan t9c. Di'eu d6 duqc the hi~n qua hinh thuc be ngoai (an mi:[c, !Oi n6i, ... )
va ca quan ni~m, each ngh'i, loi song (coi ljch su van hoa Ia l\[C h(iu, co hu, song a dua,
nho nhang, dOi truy,).
---> Nhilng bieu hi~n d6 can phai duqc len im, dau tranh Ioili b6.
- Bi~n phap:
+ Gi6i tre - nhilng chu nhan tuang lai dat nu6c can tt,r nh(in th{>c ve vai tro, trach
nhi~m clia minh doi v6i vi~c bao v~ va gin gifr bim s~c van hoa dan t<:;c.
Trang 116
·-------
+ HQC t~p nhfing thimh tt,ru, tien b9 khoa hQC de nang cao trlnh d(\ khoa hQC, klnh te.
·-------
Nhung dong thai cilng din phai dill twng, llnh ho<:~t, tinh h\o trong qua trlnh tiep thu.
+ Tiep thu co ch9n IQc. Hoa nh?p nhung kh6ng hoa tan. Kh6ng ch<:ty theo nhilng thu
xa xi, kh6ng phu hqp rna danh mat di bim siic dan t(\c.
- Lien h~ bim than:
+ Rut ra bill h9c cho bim than.
+ Bim than em se lam gl de gop phan gifr gin bim s~c van hoa dan t(\c.
+ HQC t~p nhfing thimh tt,ru, tien b9 khoa hQC de nang cao trlnh d(\ khoa hQC, klnh te.
Nhung dong thai cilng din phai dill twng, llnh ho<:~t, tinh h\o trong qua trlnh tiep thu.
+ Tiep thu co ch9n IQc. Hoa nh?p nhung kh6ng hoa tan. Kh6ng ch<:ty theo nhilng thu
xa xi, kh6ng phu hqp rna danh mat di bim siic dan t(\c.
- Lien h~ bim than:
+ Rut ra bill h9c cho bim than.
+ Bim than em se lam gl de gop phan gifr gin bim s~c van hoa dan t(\c.

T~P njLUYI;N: T~P njLUYI;N:

Phong each HlJ Chi Minh Phong each HlJ Chi Minh
htt:ps:l/onluyen.app.link/phongcachHoChiMinh htt:ps:l/onluyen.app.link/phongcachHoChiMinh

BAI z. DAU TRANH cHo MQT THE cH'n HoA BiNH BAI z. DAU TRANH cHo MQT THE cH'n HoA BiNH
e.G. Mac-ket e.G. Mac-ket
A. Khai quat chung A. Khai quat chung
1. Tile gia 1. Tile gia
- Ga-bri-en Gac-xi-a Mac-ket sinh nam 1928la nha van C6-16m-bi-a. Tac gia cua nhi'eu - Ga-bri-en Gac-xi-a Mac-ket sinh nam 1928la nha van C6-16m-bi-a. Tac gia cua nhi'eu
tieu thuyet va t~p truy~n ngk thea khuynh huang hl~n thvc huyen ao. T<\c pham xuat tieu thuyet va t~p truy~n ngk thea khuynh huang hl~n thvc huyen ao. T<\c pham xuat
s~c nhat Triim nam c6 dan (1967). Ong duqc nh~n giru No-ben ve van hQc nam 1982. s~c nhat Triim nam c6 dan (1967). Ong duqc nh~n giru No-ben ve van hQc nam 1982.
2. Tile pha"m 2. Tile pha"m
- Van bim duqc trich tU bai tham lu~n cua nha van, khl 6ng tham dv CUQC gi:\p ga cua - Van bim duqc trich tU bai tham lu~n cua nha van, khl 6ng tham dv CUQC gi:\p ga cua
nguyen thu 6 nuoc voi n(\i dung: "keu gQi "cham dut ch<:ty dua vil trang, thu tieu vil khi nguyen thu 6 nuoc voi n(\i dung: "keu gQi "cham dut ch<:ty dua vil trang, thu tieu vil khi
h<:tt nhan de dam bao an ninh va hoa blnh the gi6i" t<:~i Me-hl-c6. h<:tt nhan de dam bao an ninh va hoa blnh the gi6i" t<:~i Me-hl-c6.
- Tac philm thu(\c the lo<)i: van bim nh(it dJ,mg - Tac philm thu(\c the lo<)i: van bim nh(it dJ,mg
B. Tim hi<!u van ban B. Tim hi<!u van ban
1. N guy co chien tranh h<:tt nhan 1. N guy co chien tranh h<:tt nhan
- Tole gia dua ra cac cau hoi roi 1\f tra ]oi bkg m(\t thai diem hi~n t<)i rat C\1 the voi - Tole gia dua ra cac cau hoi roi 1\f tra ]oi bkg m(\t thai diem hi~n t<)i rat C\1 the voi
nhfing con so cu the; each tinh toan don gian nh&m chling minh cu(\c song con nguai nhfing con so cu the; each tinh toan don gian nh&m chling minh cu(\c song con nguai
dang doi mat voi nguy ca chien tranh h<:~t nhan. dang doi mat voi nguy ca chien tranh h<:~t nhan.
+50. 000 dau d<)ll h<)t nhan tuong duong 4 tan thuoc no/ nguai -> 12 Ian bien mat tat +50. 000 dau d<)ll h<)t nhan tuong duong 4 tan thuoc no/ nguai -> 12 Ian bien mat tat
ca m9i sv song tren toan Trai Dat, tat ca cac hitnh tinh xoay quanh Mat Trai, 4 hitnh tinh ca m9i sv song tren toan Trai Dat, tat ca cac hitnh tinh xoay quanh Mat Trai, 4 hitnh tinh
nfra va pha huy the thiing bkg cua M Mat Trai. nfra va pha huy the thiing bkg cua M Mat Trai.
+ Tat ca m9i nguOi, kh6ng tru tre con, dang ngoi tren m(\t thi.mg bon tan thuoc no- + Tat ca m9i nguOi, kh6ng tru tre con, dang ngoi tren m(\t thi.mg bon tan thuoc no-
tat cit ch6 do no tung se lam bie'n het thay, kh6ng phai Ia m(\t lan rna la mum hai Ian, tat cit ch6 do no tung se lam bie'n het thay, kh6ng phai Ia m(\t lan rna la mum hai Ian,
ffiQi dau vet ella S\f song tren trai dat. ffiQi dau vet ella S\f song tren trai dat.

Trang 177 Trang 177

 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10 CAP TOC 789+ THI VAO UJP 10

--; Thehi~n tinh chat hi~n thl,fc va S\f khung khiep cua nguy CO chien tranh h;;tt nhan. --; Thehi~n tinh chat hi~n thl,fc va S\f khung khiep cua nguy CO chien tranh h;;tt nhan.
-So sanh voi mot dien tich lay ru than tho<:~i Hy L<:~p "Nguy cO' ghe gam 116 aang ae nqng -So sanh voi mot dien tich lay ru than tho<:~i Hy L<:~p "Nguy cO' ghe gam 116 aang ae nqng
len chung ta nhu: thanh gu:D'm Da-mo-clet". len chung ta nhu: thanh gu:D'm Da-mo-clet".
- Dua ra nh~n djnh ch;;ty dua vii trang, nhat la vii trang h<:~t nhan, la v6 cling ton ken - Dua ra nh~n djnh ch;;ty dua vii trang, nhat la vii trang h<:~t nhan, la v6 cling ton ken
va het sue phi li. Chien tranh h;;tt nhil.n kh6ng chi di nguqc l;;ti li tri loili nguoi rna con va het sue phi li. Chien tranh h;;tt nhil.n kh6ng chi di nguqc l;;ti li tri loili nguoi rna con
nguqc l;;ti li tri eli a tl,f nhien, phim l(li S\f tien hoa, dua tat ca the gioi ve l;;ti diem xuat phat nguqc l;;ti li tri eli a tl,f nhien, phim l(li S\f tien hoa, dua tat ca the gioi ve l;;ti diem xuat phat
each day hang nghl:n tri~u nam. each day hang nghl:n tri~u nam.
-So sanh S\f nguy hiem clia chien tranh h;;tt nhil.n voi dich hgch (So sanh an d1,!). -So sanh S\f nguy hiem clia chien tranh h;;tt nhil.n voi dich hgch (So sanh an d1,!).
- Vi v~y, tat ca nhanlo(ti phai CO nhi~m V\[la ngan chi;in chien tranh h;;tt nhan, dau - Vi v~y, tat ca nhanlo(ti phai CO nhi~m V\[la ngan chi;in chien tranh h;;tt nhan, dau
tranh vi m9t the gioi hoa binh. tranh vi m9t the gioi hoa binh.
--; Cac lu~n cu duqc tac gia neu ra rat ffi(ICh l(IC, chi;it che, sau siic, gay an tuqng, thu --; Cac lu~n cu duqc tac gia neu ra rat ffi(ICh l(IC, chi;it che, sau siic, gay an tuqng, thu
hut nguoi doc ve tinh chat nghiem trong ve van de hie gia dang ban toi. hut nguoi doc ve tinh chat nghiem trong ve van de hie gia dang ban toi.
2. Tac dqng cua CUQC dua chien tranh nhiin imh huang doi song con n<n<rni 2. Tac dqng cua CUQC dua chien tranh nhiin imh huang doi song con n<n<rni
- Ch;;ty dua vii trang, chuan bi cho chien tranh h;;tt nhil.n da lam mat di kha nang de - Ch;;ty dua vii trang, chuan bi cho chien tranh h;;tt nhil.n da lam mat di kha nang de
con nguoi duqc song tot d"p han. con nguoi duqc song tot d"p han.
Chi Chi
Stt linh v\rc doi Stt linh v\rc doi

100 ti USD de giai quyet nhling van Can 100 ti USD de giai quyet nhling van Can
de cap bach, CUu trq y te, giao d\[C born chien luqc B.lB va 7000 ten lira vuqt de cap bach, CUu trq y te, giao d\[C born chien luqc B.lB va 7000 ten lira vuqt
1 cho 500 tri~u tre em ngheo tren the d<:~i chil.u (chua dau d;;tn h<:~t nhil.n) 1 cho 500 tri~u tre em ngheo tren the d<:~i chil.u (chua dau d;;tn h<:~t nhil.n)
gioi (chuang trinh UNICEF, nam gioi (chuang trinh UNICEF, nam
1981 1981
Kinh phi clia chuang trinh phong gia 10 chiec tim san bay Ni-mit Kinh phi clia chuang trinh phong gia 10 chiec tim san bay Ni-mit
b~nh trong 14 nam va phong b~nh mang vii khi h<:~t nhil.n ella Mi dv dinh sim b~nh trong 14 nam va phong b~nh mang vii khi h<:~t nhil.n ella Mi dv dinh sim
2 2
sot ret cho 1 ti nguoi va CUu 14 tri~U xuat tu nam 1986-2000 sot ret cho 1 ti nguoi va CUu 14 tri~U xuat tu nam 1986-2000
tre em chau Phi tre em chau Phi
Nam 1985 (Theo tinh toan cua Can kinh phi san xuat 149 ten lira Nam 1985 (Theo tinh toan cua Can kinh phi san xuat 149 ten lira
3 FAO), 575 tri¢u nguoi thieu dinh MX 3 FAO), 575 tri¢u nguoi thieu dinh MX
duang duang
Tien n6ng C\[ can thiet cho cac quae ti'en 27 ten lira MX Tien n6ng C\[ can thiet cho cac quae ti'en 27 ten lira MX
4 4
gia ngheo trong 4 nam gia ngheo trong 4 nam
Xoa n<:~n mu chu cho toan the gi6i tien dong 2 tau ngam mang vii khi Xoa n<:~n mu chu cho toan the gi6i tien dong 2 tau ngam mang vii khi
5 5
h;;tt nhan h;;tt nhan
- Cach dua chtmg va SO sanh ella tac gia da cho thay S\f doi li\ip gifra nguon kinh - Cach dua chtmg va SO sanh ella tac gia da cho thay S\f doi li\ip gifra nguon kinh
phi qua 16n (den muc khong the thvc hi~n noi) va nguon kinh phi thvc te da duqc cap phi qua 16n (den muc khong the thvc hi~n noi) va nguon kinh phi thvc te da duqc cap
cho cong ngh¢ chien tranh. cho cong ngh¢ chien tranh.

Trang 178 Trang 178

.. --~ .. --~

- Chien tranh h<;~t nhi\n chbg nhfrng di ngu9c l;;ri y chi dta con nguoi ma con phim - Chien tranh h<;~t nhi\n chbg nhfrng di ngu9c l;;ri y chi dta con nguoi ma con phim
l<;~i Sl,l' tien hoa CUa t1,J' nhien. l<;~i Sl,l' tien hoa CUa t1,J' nhien.
S\f tie'n hoa cua l\f nhien S\f phat trie'n CUa khoa hQC va trf tU~ S\f tie'n hoa cua l\f nhien S\f phat trie'n CUa khoa hQC va trf tU~
380 tri~u nam con bu6m m6i bay duQc The nhung ngay nay khoa hQC va trf tu~ 380 tri~u nam con bu6m m6i bay duQc The nhung ngay nay khoa hQC va trf tu~
180 tri~u nam bOng hong m6i no, chi de chi c'iin bam nut m9t ciii la ca qua trinh 180 tri~u nam bOng hong m6i no, chi de chi c'iin bam nut m9t ciii la ca qua trinh
lam d<;p tien hmi l<;~i tr6 ve diem xuat phat cua nc\ lam d<;p tien hmi l<;~i tr6 ve diem xuat phat cua nc\
Trai qua 4 ki dja chat con nguai m6i hat Trai qua 4 ki dja chat con nguai m6i hat
duqc hay hon chim va m6i chet vi yeu duqc hay hon chim va m6i chet vi yeu

Qua trinh lau dili Thai gian ng~n Qua trinh lau dili Thai gian ng~n

Bam nut m9t cai Bam nut m9t cai

1 1
Tro v'e dil!m xuilt phiit cua n6 Tro v'e dil!m xuilt phiit cua n6
_, T<ic gia dii chting minh nhfrng h<\iu qua cua chien tranh h<;~t nhan lit di ngu9c l<;~i v6i _, T<ic gia dii chting minh nhfrng h<\iu qua cua chien tranh h<;~t nhan lit di ngu9c l<;~i v6i
li tri cua con ngu&i va tl,l' nhien. Cu9c ch<;~y dua vil. trang chuan bi cho chien tranh h<;~t li tri cua con ngu&i va tl,l' nhien. Cu9c ch<;~y dua vil. trang chuan bi cho chien tranh h<;~t
nhan la S\f ton kern va phi li. N6 da va dang cu6p di cua the gi6i nhi'eu di'eu ki~n de cai nhan la S\f ton kern va phi li. N6 da va dang cu6p di cua the gi6i nhi'eu di'eu ki~n de cai
thi~n CUQC song con nguai. Chien tranh h<;~t nhan nora kh6ng chi tieu di~t nhan lo<;~i rna thi~n CUQC song con nguai. Chien tranh h<;~t nhan nora kh6ng chi tieu di~t nhan lo<;~i rna
Con tieu huy mQi Sl,l' song tren trai dat. Con tieu huy mQi Sl,l' song tren trai dat.
3. Nhi~m v1,1 dilu tranh ngan ch;in chil!n tranh h<1t nhan cho m(\1 the gi6i hoa binh 3. Nhi~m v1,1 dilu tranh ngan ch;in chil!n tranh h<1t nhan cho m(\1 the gi6i hoa binh
- Khbg djnh vai tro cua c9ng dong trong vi~c dau tranh ngan chi).n chien tranh h<;~t - Khbg djnh vai tro cua c9ng dong trong vi~c dau tranh ngan chi).n chien tranh h<;~t
nhan. Huang nguai dQC v6i thai d9 tich Cl,l'C la dau tranh ngan chi).n chien tranh h<;~t nhan, nhan. Huang nguai dQC v6i thai d9 tich Cl,l'C la dau tranh ngan chi).n chien tranh h<;~t nhan,
cho m9t the gi6i hoa binh. cho m9t the gi6i hoa binh.
- Dua ra lm de ngN thl,l'c te: m& nha bang luu tru tri nh6 de c6 the ton t.,i duqc sau - Dua ra lm de ngN thl,l'c te: m& nha bang luu tru tri nh6 de c6 the ton t.,i duqc sau
khi (gia thiet) chien tranh h<;~t nhan nora. khi (gia thiet) chien tranh h<;~t nhan nora.
+ Nhan lo<;~i tuong lai biet den CUQC song dta chung ta da tUng ton t<;~i, c6 dau kho, c6 + Nhan lo<;~i tuong lai biet den CUQC song dta chung ta da tUng ton t<;~i, c6 dau kho, c6
bitt c6ng, c6 tinh yeu, h<;~nh phuc. bitt c6ng, c6 tinh yeu, h<;~nh phuc.
+ Nhan lo<;~i tuong lai biet den nhfrng ke vi nhfrng l9i ich ti ti~n rna day nhan lo<ti vao + Nhan lo<;~i tuong lai biet den nhfrng ke vi nhfrng l9i ich ti ti~n rna day nhan lo<ti vao
thiun ho<;~ di~t vong. thiun ho<;~ di~t vong.
-'> Nhan lo<;~i c'iJ.n gln gifr ky UC ella rninh, ljch SU se len an nhfrng the ll,l'C hieu chien, -'> Nhan lo<;~i c'iJ.n gln gifr ky UC ella rninh, ljch SU se len an nhfrng the ll,l'C hieu chien,
day nhan lo<;~i vao tham ho<t h<;~t nhan. day nhan lo<;~i vao tham ho<t h<;~t nhan.
c. Bai t~p v~n dvng c. Bai t~p v~n dvng
DQc do<;~n van sau va tra loi cac cau hoi sau: DQc do<;~n van sau va tra loi cac cau hoi sau:
" [... ] Chung ta clang & aiiu? Hom nay ngay 8- 8 -1986, han 50 000 aau aqn hqt nhiin eta " [... ] Chung ta clang & aiiu? Hom nay ngay 8- 8 -1986, han 50 000 aau aqn hqt nhiin eta
aur,rc bo' tri tren lchdp hiinh tinh. N6i nom na ra, aieu a6 c6 nghia la m6i ngui"ri, kh8ng tri:t tre con, aur,rc bo' tri tren lchdp hiinh tinh. N6i nom na ra, aieu a6 c6 nghia la m6i ngui"ri, kh8ng tri:t tre con,

Trang 119 Trang 119

 CAP roc 189+ THI vAo UJP 10 CAP roc 189+ THI vAo UJP 10

dang ngoi tren m(it thimg 4 tan thuoc no' tar ca ch6 d6 se no' tung len se lam bien her thdy, khOng
phai Ia m(it llin rna Ia muiJi hai l'iin, mqi dau vet cua Slf song tren Trai Dilt. Nguy c& ghe gh&m
d6 dang de nijng len chung ta nhu thanh guam Da-m8-clet, ve li thuy€1 c6 the' tieu dift tat cd cac
hanh tinh dang xoay quanh mijt triJi, c(ing them bOn hanh tinh nfea, va phd huy the' thi'ing bdng
cua hf mijt triJi. Kh8ng c6 m(it nganh khoa hqc hay c8ng nghi?p new c6 duQ'c nhfrng tien b(i nhanh
ghe gh6m nhu nganh c8ng nghifp hqt nhan kl tit khi n6 ra diJi each day 41 niim, kh8ng c6 m(it
dua con nao cua tili niing con nguiJi lqi c6 tam quan trqng quye1 dinh den nhu vr]y doi v6·i vijn
mfnh the'gi&i".
(Trich Dd'tt tnmh cho 1n(it thf'gi6i horl bini!,
dang ngoi tren m(it thimg 4 tan thuoc no' tar ca ch6 d6 se no' tung len se lam bien her thdy, khOng
phai Ia m(it llin rna Ia muiJi hai l'iin, mqi dau vet cua Slf song tren Trai Dilt. Nguy c& ghe gh&m
d6 dang de nijng len chung ta nhu thanh guam Da-m8-clet, ve li thuy€1 c6 the' tieu dift tat cd cac
hanh tinh dang xoay quanh mijt triJi, c(ing them bOn hanh tinh nfea, va phd huy the' thi'ing bdng
cua hf mijt triJi. Kh8ng c6 m(it nganh khoa hqc hay c8ng nghi?p new c6 duQ'c nhfrng tien b(i nhanh
ghe gh6m nhu nganh c8ng nghifp hqt nhan kl tit khi n6 ra diJi each day 41 niim, kh8ng c6 m(it
dua con nao cua tili niing con nguiJi lqi c6 tam quan trqng quye1 dinh den nhu vr]y doi v6·i vijn
mfnh the'gi&i".
(Trich Dd'tt tnmh cho 1n(it thf'gi6i horl bini!,

Ngfr van 9, t~p 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2018) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2018)
Cau 1. Hay t6m t~t nqi dung tren b~ng m9t cau ng~n g 0n. Cau 1. Hay t6m t~t nqi dung tren b~ng m9t cau ng~n g 0n.
Ciu 2. Tim va philn tich bi~n phap tu tu tong diu van: "Nguy CO' ghe gh&m d6 dang de Ciu 2. Tim va philn tich bi~n phap tu tu tong diu van: "Nguy CO' ghe gh&m d6 dang de
nifng len chung ta nhu thanh guam Da-mo-clet, ve li thuy€1 c6 the' tieu diift tar cd cdc hanh tinh nifng len chung ta nhu thanh guam Da-mo-clet, ve li thuy€1 c6 the' tieu diift tar cd cdc hanh tinh
dang xoay quanh mijt triJi c(ing them bOn hanh tinh nfea, va n6 phd huy the' thiing b&ng cua hf dang xoay quanh mijt triJi c(ing them bOn hanh tinh nfea, va n6 phd huy the' thiing b&ng cua hf
mljt tri'ri. '' mljt tri'ri. ''
Ciu 3. Tu do;;m trich, em hay viet 1 do;;tn van ng~n (til 15 den 20 dong) trinh bay suy Ciu 3. Tu do;;m trich, em hay viet 1 do;;tn van ng~n (til 15 den 20 dong) trinh bay suy
nghi cua em ve vi~c chi)y dua vfr trang. nghi cua em ve vi~c chi)y dua vfr trang.

Ciu 1. Chien tranh h;;tt nhan Ia de doi) 16n nhat den Van m~nh cua trai dat va Sl,f song Ciu 1. Chien tranh h;;tt nhan Ia de doi) 16n nhat den Van m~nh cua trai dat va Sl,f song
con cua con nguoi. con cua con nguoi.
Clu 2. Clu 2.
- Bi~n phap tu til: So sanh. - Bi~n phap tu til: So sanh.
- Tac dvng: Nhan mi)nh st'rc c6ng pha cua chien tranh hilt nMn, n6 c6 the tieu di~t - Tac dvng: Nhan mi)nh st'rc c6ng pha cua chien tranh hilt nMn, n6 c6 the tieu di~t
duqc tat ca moi tht'r. Qua d6, tac gia muon gui g~m thong di~p: hay dt'rng len dau tranh duqc tat ca moi tht'r. Qua d6, tac gia muon gui g~m thong di~p: hay dt'rng len dau tranh
bao V~ hoa binh, ngan ch(in chien tranh de CUQC song ella COnngtrOi dtrQ'C yen blnh, hi)nh phuc. bao V~ hoa binh, ngan ch(in chien tranh de CUQC song ella COnngtrOi dtrQ'C yen blnh, hi)nh phuc.
Cau3. Cau3.
- Van de nghi luiln: Ch;;ty dua vfr trang. - Van de nghi luiln: Ch;;ty dua vfr trang.
- Giai thich: Chi!y dua vii trang Ia hanh dqng cua cac nuoc, cac to cht'rc dua nhau tang - Giai thich: Chi!y dua vii trang Ia hanh dqng cua cac nuoc, cac to cht'rc dua nhau tang
cuang, bo sung ve mi;it quan Sl,f, tich trfr nhi'eu vii khi chien dau de chuan bi cho cac CUQC cuang, bo sung ve mi;it quan Sl,f, tich trfr nhi'eu vii khi chien dau de chuan bi cho cac CUQC
chien tranh. chien tranh.
- Banlu~n: - Banlu~n:
+Con nguai lu6n tham v 0ng tr& nen mi)nh me, thong tri nhiln lo<>i. Cach nhanh nhat +Con nguai lu6n tham v 0ng tr& nen mi)nh me, thong tri nhiln lo<>i. Cach nhanh nhat
cte d;;tt duqc tham v 0ng d6 Ia chien tranh. -> Cac cu9c chien tranh lu6n lien tvc di~n ra. cte d;;tt duqc tham v 0ng d6 Ia chien tranh. -> Cac cu9c chien tranh lu6n lien tvc di~n ra.
Cac nu&c ciing rao riet ch;;ty dua vii trang de chuii'n bi cho chien tranh. Cac nu&c ciing rao riet ch;;ty dua vii trang de chuii'n bi cho chien tranh.
+ The gi6i da trai qua hai cui;>c chien tranh tan khoc. Ca hai cu9c chien tranh d6 deu + The gi6i da trai qua hai cui;>c chien tranh tan khoc. Ca hai cu9c chien tranh d6 deu
gay ra ton h;;ti 16n nhat ve v~t chat va mi)ng song cua con nguai. gay ra ton h;;ti 16n nhat ve v~t chat va mi)ng song cua con nguai.

Trang HICI Trang HICI

 + Nhfrng CUQC ch(ly dua vii trang c6 kha nang se lam mat di rnQt CUQC song tot dl;'p + Nhfrng CUQC ch(ly dua vii trang c6 kha nang se lam mat di rnQt CUQC song tot dl;'p
cua con nguiri. Kinh phi de chi tra cho cic cu(lc dau tranh la rn(\t con so khong 1'6 va cua con nguiri. Kinh phi de chi tra cho cic cu(lc dau tranh la rn(\t con so khong 1'6 va
nguon kinh phi d6 chinh la so tien de cai thi~n dm song con nguiri. nguon kinh phi d6 chinh la so tien de cai thi~n dm song con nguiri.
+ Ch<:~y dua vii trang kh6ng chi bao rnon S1!' song cua con nguoi rna con khien con + Ch<:~y dua vii trang kh6ng chi bao rnon S1!' song cua con nguoi rna con khien con
nguoi mat di CUQC song binh yen, h(lnh phuc. D(ic bi~t, chien tranh h(lt nhan con nguy nguoi mat di CUQC song binh yen, h(lnh phuc. D(ic bi~t, chien tranh h(lt nhan con nguy
hiern hon rat nhieu. hiern hon rat nhieu.
- Giaiphap: - Giaiphap:
+ Cic nu6c xay dvng rnoi quan h~ hoa binh, ch(it che v6i nhau. + Cic nu6c xay dvng rnoi quan h~ hoa binh, ch(it che v6i nhau.
+ H6 trq, giup dalk nhau khi g\ip kh6 khan. + H6 trq, giup dalk nhau khi g\ip kh6 khan.
+ Khi c6 tranh chap, din darn phan, dua ra cac giiti phap trong hoa binh, tranh vi~c + Khi c6 tranh chap, din darn phan, dua ra cac giiti phap trong hoa binh, tranh vi~c
xung d(\t, rnau thuk, ... xung d(\t, rnau thuk, ...
- Lien h~ ban than. - Lien h~ ban than.
+Rut ra duqc hili hqc gi cho ban than? +Rut ra duqc hili hqc gi cho ban than?
+ Ern dill lam gi ae g6p phan gin gifr hoa binh. + Ern dill lam gi ae g6p phan gin gifr hoa binh.

T ~p nj LUY~N: T ~p nj LUY~N:
Dilu tranh cho mi)t the' gioi hoa blnh Dilu tranh cho mi)t the' gioi hoa blnh
https:llonluyen.app.link/dautranhchomotthegioihoabinh https:llonluyen.app.link/dautranhchomotthegioihoabinh

BAI 3. TUYEN BO THE GH'H v£ sl/ soNG coN, QUYEN DVQc sAo v~ v A
PHAT TRIEN CUA TRE EM
A. Khai quat chung
-Van ban Tuyen b8' lh€'gi6·i ve SJ;f s61Jg con, quyen dte(YC baa vf va phrit trii?n nia Ire em duqc
trich til Tuyen b6 clia H(\i nghi cap cao the gi6i ve tre ern hqp t;;ri Lien hqp quoc ngay 30-9-1990,
in trong cuon Vifl Nam va ccic viinldfn quae te've quyen Ire em, NXB Chinh tri quoc gia- Uy ban
Bao v~ va cham s6c tre ern Vi~t Narn, 1997.
- Tac pharn thu(\c the loi;li: van ban nh~t dl,illg
B. Tim hie'u van ban
1. IJ~t van die
- Di;it van de rn(\t each trvc tiep, khofug djnh S1!' cap thiet ella vi~c "dam bao cho tat ca
tre ern c6 rn(\t tuong lai tot d<:'p hon". Dong thiri khofug dinh nhfrng quyen co ban rna tre
ern can duqc huang: quyen duqc song, vui choi va phat trien. --> Cach di;it van ae ro rang
the hi~n quan diem lap tru&ng vfrng vimg va kien quyet trong vi~c bao v~ quyen tre ern
2. Thvc tr~ng cui)c song, nhung hiern hoq. doi v6i tre em va tMch thuc doi v6i nhan lo<;~i
- Tac gia chi ra cu(\c song eve kho nhieu rni;it clia tre ern tren the gi6i hi~n nay.
BAI 3. TUYEN BO THE GH'H v£ sl/ soNG coN, QUYEN DVQc sAo v~ v A
PHAT TRIEN CUA TRE EM
A. Khai quat chung
-Van ban Tuyen b8' lh€'gi6·i ve SJ;f s61Jg con, quyen dte(YC baa vf va phrit trii?n nia Ire em duqc
trich til Tuyen b6 clia H(\i nghi cap cao the gi6i ve tre ern hqp t;;ri Lien hqp quoc ngay 30-9-1990,
in trong cuon Vifl Nam va ccic viinldfn quae te've quyen Ire em, NXB Chinh tri quoc gia- Uy ban
Bao v~ va cham s6c tre ern Vi~t Narn, 1997.
- Tac pharn thu(\c the loi;li: van ban nh~t dl,illg
B. Tim hie'u van ban
1. IJ~t van die
- Di;it van de rn(\t each trvc tiep, khofug djnh S1!' cap thiet ella vi~c "dam bao cho tat ca
tre ern c6 rn(\t tuong lai tot d<:'p hon". Dong thiri khofug dinh nhfrng quyen co ban rna tre
ern can duqc huang: quyen duqc song, vui choi va phat trien. --> Cach di;it van ae ro rang
the hi~n quan diem lap tru&ng vfrng vimg va kien quyet trong vi~c bao v~ quyen tre ern
2. Thvc tr~ng cui)c song, nhung hiern hoq. doi v6i tre em va tMch thuc doi v6i nhan lo<;~i
- Tac gia chi ra cu(\c song eve kho nhieu rni;it clia tre ern tren the gi6i hi~n nay.

Trang 1111 Trang 1111

 CAP roc 789+ THI vAo u)P 10 CAP roc 789+ THI vAo u)P 10

+ Tro thimh n;:m nhan chien tranh, b<to h,rc, sv phiin bi~t chung t9c, sv xam luqc, chiem
dong va than tinh cua nu6c ngoili. M9t so vi dv: Ire em cac nu6c ngheo a chiiu A, chau
Phi bi chet d6i; nqn nhan chat d9c mau da cam, nqn nhan cua chien tranh b<to h,rc; tre em
da den phai di linh, bi diinh d~p; Ire em Ia nqn nhan clia cac CUQC khung boa Nga, ...
M6i ngay c6 t6i 40.000 tre em chet do suy dinh duang va b~nh t~t.
+ Chiu dvng nhfrng tham h 0 a d6i ngheo, khung hoimg kinh te; tinh trqng vi\ gia cu,
n;:m nhiin cua dich b~nh, mil chu, moi truimg 6 nhiiim ...
-+ Nhfrng diin chilng cu the, day sue thuyet phvc da lam ro CUQC song cua tre em hi~n
nay tren the gi6i tu d6 dua ra nhfrng thach thuc v6i toim nhiin lo<ti trong van de bao v~
+ Tro thimh n;:m nhan chien tranh, b<to h,rc, sv phiin bi~t chung t9c, sv xam luqc, chiem
dong va than tinh cua nu6c ngoili. M9t so vi dv: Ire em cac nu6c ngheo a chiiu A, chau
Phi bi chet d6i; nqn nhan chat d9c mau da cam, nqn nhan cua chien tranh b<to h,rc; tre em
da den phai di linh, bi diinh d~p; Ire em Ia nqn nhan clia cac CUQC khung boa Nga, ...
M6i ngay c6 t6i 40.000 tre em chet do suy dinh duang va b~nh t~t.
+ Chiu dvng nhfrng tham h 0 a d6i ngheo, khung hoimg kinh te; tinh trqng vi\ gia cu,
n;:m nhiin cua dich b~nh, mil chu, moi truimg 6 nhiiim ...
-+ Nhfrng diin chilng cu the, day sue thuyet phvc da lam ro CUQC song cua tre em hi~n
nay tren the gi6i tu d6 dua ra nhfrng thach thuc v6i toim nhiin lo<ti trong van de bao v~

tre em. tre em.

3. Nhfrng di'eu ki~n thu~n lqi de' ci)ng dong quilc te co thE' day m~nh cham soc va bao 3. Nhfrng di'eu ki~n thu~n lqi de' ci)ng dong quilc te co thE' day m~nh cham soc va bao
v~ tre em v~ tre em
- Dieu ki~n thu~n lqi co ban de the gi6i day mqnh vi~c chiim s6c bao v~ tre em: - Dieu ki~n thu~n lqi co ban de the gi6i day mqnh vi~c chiim s6c bao v~ tre em:
+ Hi~n nay kinh te, khoa hoc ky thu~t phii.t trie'n, tinh c9ng dong hQ'p tac quae te duqc + Hi~n nay kinh te, khoa hoc ky thu~t phii.t trie'n, tinh c9ng dong hQ'p tac quae te duqc
cling CO ma r<':\ng, chung ta CO du phuang li~n Va kien thuc de Jam !hay doi CUQC song cling CO ma r<':\ng, chung ta CO du phuang li~n Va kien thuc de Jam !hay doi CUQC song
kho eve clia tre em. kho eve clia tre em.
+ Sv lien ket cua cac quae gia cling nhu y thuc cao cua c9ng dong quae te c6 Cong + Sv lien ket cua cac quae gia cling nhu y thuc cao cua c9ng dong quae te c6 Cong
UOC ve quyen cua Ire ern !<;tO ra IDQI CO hQi m6i. UOC ve quyen cua Ire ern !<;tO ra IDQI CO hQi m6i.
+ Sv hqp t<k va doan ket quoc te ngay cang hi~u qua tren nhieu linh V\fC, phong trao + Sv hqp t<k va doan ket quoc te ngay cang hi~u qua tren nhieu linh V\fC, phong trao
giai tn'r quan bi duqc day rnqnh, tang cuong phuc lqi xa h9i. giai tn'r quan bi duqc day rnqnh, tang cuong phuc lqi xa h9i.
-+ Tat ca da !<;tO co h9i kha quan va dieu ki~n de thvc hi~n nhi~m V\[ m9t each d@ dimg -+ Tat ca da !<;tO co h9i kha quan va dieu ki~n de thvc hi~n nhi~m V\[ m9t each d@ dimg
4. Nhiem V\1 ca'p thiet cua ci)ng dong, quilc te vi> tu·ng quoc gia 4. Nhiem V\1 ca'p thiet cua ci)ng dong, quilc te vi> tu·ng quoc gia
-Tang cuimg sue kh6e va che d9 dinh duong cua tre em Ia nhi~m Vl,l hang dau. -Tang cuimg sue kh6e va che d9 dinh duong cua tre em Ia nhi~m Vl,l hang dau.
- Di;ic bi~t quan til.m den tre em bi tan t~t c6 hoan dtnh kh6 khan. - Di;ic bi~t quan til.m den tre em bi tan t~t c6 hoan dtnh kh6 khan.
-Tang ruimg vai tro clia phv nu, dam bito quyen binh dilng narn nfr vl!Qi ich clia tre em. -Tang ruimg vai tro clia phv nu, dam bito quyen binh dilng narn nfr vl!Qi ich clia tre em.
- Giua tinh tr<;tng, co hQi va nhi~m V\l c6 moi quan h~ chi;it che. Ban tuyen bo da xac - Giua tinh tr<;tng, co hQi va nhi~m V\l c6 moi quan h~ chi;it che. Ban tuyen bo da xac
dinh nhfrng nhi~m Vl,l cap thiet CUa CQng dong quae te va rung quae gia: tU tang cuimg dinh nhfrng nhi~m Vl,l cap thiet CUa CQng dong quae te va rung quae gia: tU tang cuimg
sue kh6e va de cao che d9 dinh duang den phat trien giao dvc tre em, tU cac doi tm;mg sue kh6e va de cao che d9 dinh duang den phat trien giao dvc tre em, tU cac doi tm;mg
quan tam hang dau den cling co gia dinh, xay dvng moi truimg xa h9i; tU bao dam quan quan tam hang dau den cling co gia dinh, xay dvng moi truimg xa h9i; tU bao dam quan
h~ blnh di\ng nam nu den khuyen khich Ire ern tham gia vao sinh ho<tl van h6a xa h<':\i. h~ blnh di\ng nam nu den khuyen khich Ire ern tham gia vao sinh ho<tl van h6a xa h<':\i.
+ Quan tam vi~c giao dvc phat trie'n tre em, pho c~p b~c giao dvc co so. + Quan tam vi~c giao dvc phat trie'n tre em, pho c~p b~c giao dvc co so.
+ Nhan m<;tnh trach nhi~m ke ho<;tch h6a gia dinh. + Nhan m<;tnh trach nhi~m ke ho<;tch h6a gia dinh.
+ Cia dinh Ia c9ng dong, Ia nen m6ng va moi truong tv nhien de tre em ion khan va + Cia dinh Ia c9ng dong, Ia nen m6ng va moi truong tv nhien de tre em ion khan va
pMt trie'n. pMt trie'n.
+ Khuyen khich tre em tham gia vao sinh hoi'lt van h6a xa h9i + Khuyen khich tre em tham gia vao sinh hoi'lt van h6a xa h9i

Trang 182 Trang 182

C. RH t~p v~n d1,mg C. RH t~p v~n d1,mg
D9c do<;~n trich du6i day va tra loi cau hoi: D9c do<;~n trich du6i day va tra loi cau hoi:
"Tal cd Ire em tren the'giai aeu trong trdng, di bj ton thuong va con phJ4 thu{!c, Dong thiYi "Tal cd Ire em tren the'giai aeu trong trdng, di bj ton thuong va con phJ4 thu{!c, Dong thiYi
chung hieu bii!!, ham hoqt di}ng va aay u&c V(Jng. Tuol clning phdi dU(!'C s6ng trong vui tuoi, chung hieu bii!!, ham hoqt di}ng va aay u&c V(Jng. Tuol clning phdi dU(!'C s6ng trong vui tuoi,
thanh binh, dU(i'C choi, dU(i'C hQC va phcit triln. Tuong lai cua chUng phtii dU(i'C hinh thanh trong thanh binh, dU(i'C choi, dU(i'C hQC va phcit triln. Tuong lai cua chUng phtii dU(i'C hinh thanh trong
s!f hOa h9'P va tuong tr(!'. Chung phdi du(!'c trubng thanh khi du(!'c m& r(ing tam nhin, thu nh~n s!f hOa h9'P va tuong tr(!'. Chung phdi du(!'c trubng thanh khi du(!'c m& r(ing tam nhin, thu nh~n

them nhfrng kinh nghirm mai." them nhfrng kinh nghirm mai."
(Trich Tuyen bo thi!'gi6i vi! S~l' song con, quyl!n dUQ'C bcw vi} ml pluit trie'n cua tre em, (Trich Tuyen bo thi!'gi6i vi! S~l' song con, quyl!n dUQ'C bcw vi} ml pluit trie'n cua tre em,
Ngfr van 9, t(lp m(\t, NXB Ciao d1,1c Vi~t Nam, 2016) Ngfr van 9, t(lp m(\t, NXB Ciao d1,1c Vi~t Nam, 2016)
Cau 1, Xet ve mvc dich n6i, nhfrng cau "Tuoi chung phiti duqc song trong vui tuoi, Cau 1, Xet ve mvc dich n6i, nhfrng cau "Tuoi chung phiti duqc song trong vui tuoi,
thanh blnh, duqc chai, duqc h9c va phat trie'n. Tuong lai cua chung phiti duqc hlnh thanh blnh, duqc chai, duqc h9c va phat trie'n. Tuong lai cua chung phiti duqc hlnh
thitnh trong S\!' hoa hqp va tuong trq. Chling phiti duqc tru&ng thitnh khi duqc m6 thitnh trong S\!' hoa hqp va tuong trq. Chling phiti duqc tru&ng thitnh khi duqc m6
r(\ng fam nhln, thu nh(ln them nhfrng kinh nghi~m m6i." thu(\c kieu cau gi? r(\ng fam nhln, thu nh(ln them nhfrng kinh nghi~m m6i." thu(\c kieu cau gi?
Cau 2. Chi ra bi~n phap tu t:U c6 trong do<;~TI trich tren? Neu tac dvng clia bi~n phap Cau 2. Chi ra bi~n phap tu t:U c6 trong do<;~TI trich tren? Neu tac dvng clia bi~n phap
tutU d6? tutU d6?
Cau 3. Tu "chling" trong do(U1 van tren dimg de' chi ai? T<;~i sao tuong lai clia "chung" Cau 3. Tu "chling" trong do(U1 van tren dimg de' chi ai? T<;~i sao tuong lai clia "chung"
phiti dU'QC hlnh thitnh trong Sl,l' hoa hqp Va tuong trq? phiti dU'QC hlnh thitnh trong Sl,l' hoa hqp Va tuong trq?
Cau 4. Em c6 nh(ln thuc nhu the nao ve fam quan tr9ng clia van debao v~, cham Cau 4. Em c6 nh(ln thuc nhu the nao ve fam quan tr9ng clia van debao v~, cham
SOC tre em, Ve Sl,l' quan tam CUa c(\ng dortg quoc te ve Van de nay? SOC tre em, Ve Sl,l' quan tam CUa c(\ng dortg quoc te ve Van de nay?
Huang dlin giai Huang dlin giai
Cau 1. D61a cac cil.u diu khien. Cau 1. D61a cac cil.u diu khien.
Ciiu 2. Bi~n phap tu tU c6 trong do<;~TI trich: L,ip l<;~i cii'u true cau Ciiu 2. Bi~n phap tu tU c6 trong do<;~TI trich: L,ip l<;~i cii'u true cau
- Tac dvng: - Tac dvng:
+ T<;~o gi9ng di~u m<;~nh me, dut khoat. + T<;~o gi9ng di~u m<;~nh me, dut khoat.
+ Nhan m<;~nh nhfrng quyen rna tre em duqc huang, kh~ng djnh tre em din duqc + Nhan m<;~nh nhfrng quyen rna tre em duqc huang, kh~ng djnh tre em din duqc
bao v~ va phat trien. bao v~ va phat trien.
C'lu 3. Tu "chling" dimg de' chi tat ca tre em tren the gi&i. C'lu 3. Tu "chling" dimg de' chi tat ca tre em tren the gi&i.
- Tre em din duqc song trong m6i tru&ng hila blnh, lu6n c6 SJ!' tuong trq, giup do - Tre em din duqc song trong m6i tru&ng hila blnh, lu6n c6 SJ!' tuong trq, giup do
lful nhau tren m9i fmh V1,1C, kh6ng c6 hi'em khich, kh6ng c6 chien tranh. D6 Ia dieu ki~n lful nhau tren m9i fmh V1,1C, kh6ng c6 hi'em khich, kh6ng c6 chien tranh. D6 Ia dieu ki~n
tot de cho tre em phat trien ca ve the chat va tam hon. tot de cho tre em phat trien ca ve the chat va tam hon.
Cau 4. Bao v~ quyen IQi, cham lo den sv phat trien clia tre em Ia m(\t trong nhfrng Cau 4. Bao v~ quyen IQi, cham lo den sv phat trien clia tre em Ia m(\t trong nhfrng
nhi~m V1,l c6 y nghla quan twng hang dau cua tUng quoc gia va ella c(\ng dong quoc te. nhi~m V1,l c6 y nghla quan twng hang dau cua tUng quoc gia va ella c(\ng dong quoc te.
Day Ia van de lien quan tr\!'C tiep den tuong lai clia m(\t dat nu6c cua toan nhan lo<;~i. Day Ia van de lien quan tr\!'C tiep den tuong lai clia m(\t dat nu6c cua toan nhan lo<;~i.
- Qua nhfrng chu truong, chinh sach, qua nhfrng hitnh d9ng cv the doi v6i vi~c Mo - Qua nhfrng chu truong, chinh sach, qua nhfrng hitnh d9ng cv the doi v6i vi~c Mo
v~, cham s6c tre em ma ta nh(ln ra trlnh d(\ van minh clia m(\t xa h(\i. v~, cham s6c tre em ma ta nh(ln ra trlnh d(\ van minh clia m(\t xa h(\i.

Trang 183 Trang 183

 CAP TOC 789+ THI VAO LOP 10 CAP TOC 789+ THI VAO LOP 10
------ ----~ ~----------~--~----------~--~--·--·-· --------~--·-·- ------~-~-"- ---------~---- - -- ---------·--·--- - --- -----------~---·"- -- --· ------ ----~ ~----------~--~----------~--~--·--·-· --------~--·-·- ------~-~-"- ---------~---- - -- ---------·--·--- - --- -----------~---·"- -- --·
- Van de bao v~, cham s6c tre em dang dugc c9ng dong quae te dimh sv quan tilm - Van de bao v~, cham s6c tre em dang dugc c9ng dong quae te dimh sv quan tilm
thich dang v6i cac chu tmang, nhi~m vv de ra c6 tinh C\1 the toim di~n. thich dang v6i cac chu tmang, nhi~m vv de ra c6 tinh C\1 the toim di~n.

T~P nj LUYtN: T~P nj LUYtN:

Tuyen bO the' gi&i ve Sl,f sOng cOn, quy'en duqc b<io v~ va phat trie'n ella tre Tuyen bO the' gi&i ve Sl,f sOng cOn, quy'en duqc b<io v~ va phat trie'n ella tre
Tuyenbothegioivesuson~conquyenduocbaovevaphattrientreem Tuyenbothegioivesuson~conquyenduocbaovevaphattrientreem

BAI 4. BAN vi: DOC sAcH BAI 4. BAN vi: DOC sAcH
Chu Quang Tiem Chu Quang Tiem
A. Khili quat chung A. Khili quat chung
1. Tac gia 1. Tac gia
- Chu Quang Tiem (1897-1986) que 6 Dong Thanh, An Huy, Trung Quae - Chu Quang Tiem (1897-1986) que 6 Dong Thanh, An Huy, Trung Quae
- Nha mi h 0 c va li lu~ van h 0 c n6i tieng cU.a Trung Quae. - Nha mi h 0 c va li lu~ van h 0 c n6i tieng cU.a Trung Quae.
2. Tac philm 2. Tac philm
- Van ban c!ugc trich trong cuon Doanh nhnn Tnmg Qu& bim v'fi nicm vui n6i buou czla - Van ban c!ugc trich trong cuon Doanh nhnn Tnmg Qu& bim v'fi nicm vui n6i buou czla
vice 1loe sdeh B~c Kinh. nam 1995, do Tr"an Dinh Su dich. vice 1loe sdeh B~c Kinh. nam 1995, do Tr"an Dinh Su dich.
- Tac pham thu9c the'loq:i: van ban nghi lu~n - Tac pham thu9c the'loq:i: van ban nghi lu~n
B. Tim hie'u van ban B. Tim hie'u van ban
1. T"am quan trQng va y nghia cua vi~c dQc sach 1. T"am quan trQng va y nghia cua vi~c dQc sach
- Sach la kho tang quy bau cua di sim tinh than cua nhan lo<ti suot may nghin nam va - Sach la kho tang quy bau cua di sim tinh than cua nhan lo<ti suot may nghin nam va
d6 cling Ia nhiing cQt moe tren con duimg phat trien h 0c thu~t cU.a nhil.n lo9i. d6 cling Ia nhiing cQt moe tren con duimg phat trien h 0c thu~t cU.a nhil.n lo9i.
-Ynghia cua vi~c doc sach: -Ynghia cua vi~c doc sach:
+ H 0 c van khong chi Ia chuy~n d 0 c sach, nhtmg d 0 c s;\ch viin Ia m9t con duimg quan + H 0 c van khong chi Ia chuy~n d 0 c sach, nhtmg d 0 c s;\ch viin Ia m9t con duimg quan
trong cua hoc van. B&i vi hoc van khong chi la vi~c ca nhil.n rna Ia vi~c cua toan nhan trong cua hoc van. B&i vi hoc van khong chi la vi~c ca nhil.n rna Ia vi~c cua toan nhan
lo;;ti. lo;;ti.
+ Doc sach la muon trit m6n nq doi v6i thilnh qua Ctla nhil.n lo;;ti trong qua khu. + Doc sach la muon trit m6n nq doi v6i thilnh qua Ctla nhil.n lo;;ti trong qua khu.
+ DQC sach giup on l;;ti nhiing kinh nghi~m, tu tu&ng cua nhil.n hei tich luymaynghln + DQC sach giup on l;;ti nhiing kinh nghi~m, tu tu&ng cua nhil.n hei tich luymaynghln
nam trong may chvc nam ng~ nglii. nam trong may chvc nam ng~ nglii.
+ D 0c sach con Ia huang thv cac kien thuc, loi d;;ty rna biet baa nguoi trong qua khu + D 0c sach con Ia huang thv cac kien thuc, loi d;;ty rna biet baa nguoi trong qua khu
da kho cong tim kiem moi thu nh~n dugc. da kho cong tim kiem moi thu nh~n dugc.
--+ Giup con nguoi lam chu dugc cu9c truimg chinh v;;tn d;:im de phat hi~n ra m9t the --+ Giup con nguoi lam chu dugc cu9c truimg chinh v;;tn d;:im de phat hi~n ra m9t the
gi6i m6i v6i nhi'eu di'eu m6i l;;t, d9c dao. gi6i m6i v6i nhi'eu di'eu m6i l;;t, d9c dao.
-> qp lu~ ch(lt che c6 tinh chat kh~g dinh van ae: D 0c sach la con duimg co ban -> qp lu~ ch(lt che c6 tinh chat kh~g dinh van ae: D 0c sach la con duimg co ban
quan trQng cU.a hoc van. quan trQng cU.a hoc van.

Trang 1114 Trang 1114

2. Nhfrng kh6 khan trong vi~c dqc sach hi~n nay
- Sach nhi'eu khien nguoi d<;>c kh6ng chuyen sau:
+ Ngay truoc sach it nen kho kiem, do do "m¢1 dii'i den bqc aau m&i he! m¢t quye'n kinh"
nhung d<;>c nghien ngiim den "thu¢c long, tham vao xuang tuy", no tro thanh nguon d.;lng
h,rc dung miii kh6ng c~.
+ Ngay nay, nhfrng h<;>c gia tre dQC nhi'eu sach, "c6 thtkhoe khoang timg d(YC hang V(ln
CUOn sach" nhung chi "luOt qua", nhu v~y chi la "hu danh nang C(ln".
- Sach nhieu khien nguoi ta d 9 c l(lc huang:
+ Lang phi thai gian, sue h,rc tren nhfrng cuon sach v6 thu&ng v6 ph(lt: Truoc m<;lt so
lu<;>ng l&n sachse khien con ngum "tham nhfeu rna kh6ng thvc chat", kh6ng pharr bi~t
duqc nhfrng "tac pham co ban dich thvc" voi "nhung cuon sach "v6 thu&ng v6 ph<;lt".
+ B6 15 mat dip dQC nhfrng cuon sach quan tr<;>ng, co hill.
3. Phuong phap dqc s;ich dung din
- Cach chQn sach:
+ Ch<;>n tinh, dQc ki nhfrng quyen co gia tri ho~c thu9c linh vvc chuyen m6n cua mlnh.
+ D<;>c cit sach thuang thuc va tai li~u chuyen m6n.
- Cach d<;>c:
+ Tranh: DQC luot qua, d<;>c de trang tri b9 m~t, dQC tran lan theo htrng thu ca nhan.
+ Nen: Vua dQC vua suy nghl, dQC co keho(lch, co h~ thong.
C. Biti t~p v~n d\mg
D<;>c do~ trich sau va tra loi cac cau hoi:
"D9c sdch kh8ng cot lfly nhieu, quan tr9ng nhilt la phai ch9n cho tinh, d9c cho lcf. Ni!u d9c
dtt(YC 10 quye'n sach kh8ng quan fr9ng, kh8ng b&ng dem thiJi gian, SUC l7!C d9c 10 quye'n (;(y ma
d(YC m¢t quye'n thqt Sl! c6 gia trf. Neu d(fC dU(fC muo·i quyi!n sdch mil chi lu&t qua, kh8ng b&ng chi
lay m¢t quyen mil d9c mui'Ji llin, "Sach cii triim llin xem chdng chan - Thu¢c long, ng/im kf m¢t
minh hay", hai diu tha d6 dang lam li'Ji riin cho mdi nguii'i d(YC sdch, D(YC sdch von c6 ich rii!ng
cho minh, d(YC nhieu kh8ng tht coi la vinh d!l, d(YC it ciing kh8ng phdi la xiiu M D(YC it mil d(YC ld,
thi se t~p thanh ni!p suy nghi siiu xa, tram ngfim tich lu!J, tubng tu(fng 111 do den muc lam aol
~w~~~~~~~·~~~~~~~~~~
chi to' lam cho miit hoa y loqn, tay kh8ng mil ve. ",
(Theo Ngfr van 9, t~p hai, NXBGDVN, 2018)
Cau l.Do~ trich tren thu<;lc van bannao? Die giit!a ai? Neu n<;li dung chinh ciado(lll trich.
Cau 2. Xac dinh phuong thuc bieu d(lt chinh cia do(ln trich.
Cau 3. Chi ra loi diin trvc tiep co do~ trich. Vl sao d6la loi diin trvc tiep?
Trang 1115
2. Nhfrng kh6 khan trong vi~c dqc sach hi~n nay
- Sach nhi'eu khien nguoi d<;>c kh6ng chuyen sau:
+ Ngay truoc sach it nen kho kiem, do do "m¢1 dii'i den bqc aau m&i he! m¢t quye'n kinh"
nhung d<;>c nghien ngiim den "thu¢c long, tham vao xuang tuy", no tro thanh nguon d.;lng
h,rc dung miii kh6ng c~.
+ Ngay nay, nhfrng h<;>c gia tre dQC nhi'eu sach, "c6 thtkhoe khoang timg d(YC hang V(ln
CUOn sach" nhung chi "luOt qua", nhu v~y chi la "hu danh nang C(ln".
- Sach nhieu khien nguoi ta d 9 c l(lc huang:
+ Lang phi thai gian, sue h,rc tren nhfrng cuon sach v6 thu&ng v6 ph(lt: Truoc m<;lt so
lu<;>ng l&n sachse khien con ngum "tham nhfeu rna kh6ng thvc chat", kh6ng pharr bi~t
duqc nhfrng "tac pham co ban dich thvc" voi "nhung cuon sach "v6 thu&ng v6 ph<;lt".
+ B6 15 mat dip dQC nhfrng cuon sach quan tr<;>ng, co hill.
3. Phuong phap dqc s;ich dung din
- Cach chQn sach:
+ Ch<;>n tinh, dQc ki nhfrng quyen co gia tri ho~c thu9c linh vvc chuyen m6n cua mlnh.
+ D<;>c cit sach thuang thuc va tai li~u chuyen m6n.
- Cach d<;>c:
+ Tranh: DQC luot qua, d<;>c de trang tri b9 m~t, dQC tran lan theo htrng thu ca nhan.
+ Nen: Vua dQC vua suy nghl, dQC co keho(lch, co h~ thong.
C. Biti t~p v~n d\mg
D<;>c do~ trich sau va tra loi cac cau hoi:
"D9c sdch kh8ng cot lfly nhieu, quan tr9ng nhilt la phai ch9n cho tinh, d9c cho lcf. Ni!u d9c
dtt(YC 10 quye'n sach kh8ng quan fr9ng, kh8ng b&ng dem thiJi gian, SUC l7!C d9c 10 quye'n (;(y ma
d(YC m¢t quye'n thqt Sl! c6 gia trf. Neu d(fC dU(fC muo·i quyi!n sdch mil chi lu&t qua, kh8ng b&ng chi
lay m¢t quyen mil d9c mui'Ji llin, "Sach cii triim llin xem chdng chan - Thu¢c long, ng/im kf m¢t
minh hay", hai diu tha d6 dang lam li'Ji riin cho mdi nguii'i d(YC sdch, D(YC sdch von c6 ich rii!ng
cho minh, d(YC nhieu kh8ng tht coi la vinh d!l, d(YC it ciing kh8ng phdi la xiiu M D(YC it mil d(YC ld,
thi se t~p thanh ni!p suy nghi siiu xa, tram ngfim tich lu!J, tubng tu(fng 111 do den muc lam aol
~w~~~~~~~·~~~~~~~~~~
chi to' lam cho miit hoa y loqn, tay kh8ng mil ve. ",
(Theo Ngfr van 9, t~p hai, NXBGDVN, 2018)
Cau l.Do~ trich tren thu<;lc van bannao? Die giit!a ai? Neu n<;li dung chinh ciado(lll trich.
Cau 2. Xac dinh phuong thuc bieu d(lt chinh cia do(ln trich.
Cau 3. Chi ra loi diin trvc tiep co do~ trich. Vl sao d6la loi diin trvc tiep?
Trang 1115
 CAPTOC vAo UJP 10 CAPTOC vAo UJP 10

Ciu 4. Phuong phap rna em dii dling de d<;>e saeh ec\ hi~u qua la gi? Viet m<:;t do(ln Ciu 4. Phuong phap rna em dii dling de d<;>e saeh ec\ hi~u qua la gi? Viet m<:;t do(ln
van 6- 8 cau ec\ Sll' dt,mg it nhat 01 phan khoi ngfr de tra lai cau hoi tren. van 6- 8 cau ec\ Sll' dt,mg it nhat 01 phan khoi ngfr de tra lai cau hoi tren.
Huang d~n gLii Huang d~n gLii
1. Do(ln trich tren thu9e tae pham B,?n ""doc srich clia tae gia Chu Quang Ti'em. 1. Do(ln trich tren thu9e tae pham B,?n ""doc srich clia tae gia Chu Quang Ti'em.
- N<:\i dung ehinh clia do(ln trich la: D<;>e sach nhu the nao cho dung. - N<:\i dung ehinh clia do(ln trich la: D<;>e sach nhu the nao cho dung.
Cilu 2. Phuong thue bieu d(lt ehinh clia do(ln trich la nghi lu~. Cilu 2. Phuong thue bieu d(lt ehinh clia do(ln trich la nghi lu~.
Ciu 3. Laid~ true tiep: "Saeh eli tram Ian xem ehilng chan - Thu9e long, ngiim ki Ciu 3. Laid~ true tiep: "Saeh eli tram Ian xem ehilng chan - Thu9e long, ngiim ki
m9t minh hay". m9t minh hay".
-De\ la laid~ true tiep vi nhiie l;:ti nguyen van lai nc\i hay y nghi cua nguai ho(le -De\ la laid~ true tiep vi nhiie l;:ti nguyen van lai nc\i hay y nghi cua nguai ho(le
nhiln v;j.t va duqe d~t trong dau ngo~e kep. nhiln v;j.t va duqe d~t trong dau ngo~e kep.
Glu 4. Phuong phap rna em dling de d<;>e sach hi~u qua la: Glu 4. Phuong phap rna em dling de d<;>e sach hi~u qua la:
- Xae djnh m1,1e dich eua vi~e d<;>e sach. - Xae djnh m1,1e dich eua vi~e d<;>e sach.
- T(ip trung vao vi~e d<;>e. - T(ip trung vao vi~e d<;>e.
-Chi ehep l;:ti nhfing n9i dung ehinh, nhfrng cau van hay, y nghia .... -Chi ehep l;:ti nhfing n9i dung ehinh, nhfrng cau van hay, y nghia ....

https:i /on 1..\I;c.~n.app.lin k/b§]:Jvcdocsach https:i /on 1..\I;c.~n.app.lin k/b§]:Jvcdocsach

A. Khili chung A. Khili chung

1. Tac 1. Tac
- Nguyi'n Dinh Thi (1924- 2003) que 6 Ha N<:\i, la thanh vien eua to ehue Van hc\a etru - Nguyi'n Dinh Thi (1924- 2003) que 6 Ha N<:\i, la thanh vien eua to ehue Van hc\a etru
qu6'e do Dang C<:\ng san thimh l(ip ru nam 1943. qu6'e do Dang C<:\ng san thimh l(ip ru nam 1943.
- Ong la nha van, nha tho, nha viet kjeh, SO(In nh(le, viet li lu~ phe binh ec\ tieng. - Ong la nha van, nha tho, nha viet kjeh, SO(In nh(le, viet li lu~ phe binh ec\ tieng.
2. Tac 2. Tac
- Tieu lu~ Tit'izg n6i dw min nghc' dugc Nguyi'n Dinh Thi viet van nam 1948, trong - Tieu lu~ Tit'izg n6i dw min nghc' dugc Nguyi'n Dinh Thi viet van nam 1948, trong
thiri ki dau cua CUQC khang chien chong thuc dan Phap xam luge. thiri ki dau cua CUQC khang chien chong thuc dan Phap xam luge.
- Biti tieu lu;j.n dugc in trong euon Mfii; uniz uiin !we (xuat ban niim 1956) - Biti tieu lu;j.n dugc in trong euon Mfii; uniz uiin !we (xuat ban niim 1956)
- Tac pham thu9c the lo;:ti: van ban nh(it dl).ng - Tac pham thu9c the lo;:ti: van ban nh(it dl).ng
B. Tim van ban B. Tim van ban
1. dung imh 1. dung imh

Trang 186 Trang 186

 - Van ngh~ kh6ng chi phan anh thvc t<>i xung quanh rna con the hi~n tu tu6ng, tinh
earn clia nguoi ngh~ si, the hi~n dO:i song tinh than cua ca nhan nguoi sang tac.
+ Van ngh~ phim aM thvc t(li CUQC song qua nmg cam rnanh Ji~t cua nguoi ngh~ si:
van hQc dan t9c va the gi6i: Hai cau tho Ki'eu, Nguyi"n Du viet "Co non xanh ... Cimh le
triing ... ", d6 Ia hi~n thvc CUQC song qua each nhin, mieu ta sang t(IO ella ngu!Ji ngh~ si.
+ Van ngh~ glri vao d6 rn9t loi nhiin nhu, m9t cai nhin, 1 quan ni~m cua tac gilt ve
CUQC song xung quanh lam thay doi each nhin, each nghi, each song cua con nguO:i: Cai
chet tham khoc clia An-na Ca-re-nhi-na trong tieu thuyet cimg ten cua T6n-xt6i, cua nha
van Nga da lam cho.
-+ Cach dk dih tv nhien cimg each lap luan ch(it che, giau hinh itnh, dk chl'mg Cl,l
the lam sang ro van de M6i tac pham van ngM deu chua dvng nhfing tu tuemg, tinh
cam say sua, vui buon, yeu ghet, mang l<>i nhfrng rung cam va nh;\in thuc khac nhau.
Dong thiJ:i, n6 tap trung kham pha, the hi~n chien sau tinh each, so phan, the gi6i n(li
tam cua con nguoi.
2. Vai tro, y nghia cua van ngh~ doi v&i dO:i song con nguO:i
-Van ngh~ tac d(lng den dong dao quan chling nhan dan. Lam bien doi doi song, tam
hon hQ: "Milt ta nhin, 6c ta nghl... ".
- Van ngh~ giup chung ta dUQ'C song day du hon, phong phu hon vm CUQC diJ:i va
chinh rninh.
- Khi con nguoi b\ ngan each Vm the giai ben ngoai th\ van ngh~ nhu SQ'i day VO hinh
duy nhat noi hQ v6i xii h9i ben ngoili.
- Van ngM con g6p phan lam cho nhfrng nguO:i lao d9ng dau t~t, m(it toi "bien doi
khac hil.n ... " b&i rn9t tac phil'rn van ngh~ hay se giup cho hQ quen di n6i eve nhQc de song
vai nhfing UOC rna trong CUQC d(ri, "van ngh? dii lam cho tiim han h9 thvc Sl/ aU:(!C song".
-+ Van ngh~ da gieo vao CUQC doi tarn toi rn9t tieng cuoi, niern vui, n6i buon, sv chia
se, lay d(lng tinh earn, y nghi khac !huang.
---. NgM thuat Ia tieng n6i cua tarn hon, tinh earn.
3. Con duimg de'n v6i van ngh~ va sue m<'nh ki di~u cua no
- Viin ngh? Iii tieng n6i cua tu: tuong:
+ Tu tuang ngh~ thuat b~t nguon tU CUQC song va tharn vao tat ca trong CUQC song.
+ Lam nguiJ:i dQC rung d('>ng Va khai gQ'i nhfrng van de phai suy nghi.
- Tac pharn vlia Ia ket tinh ella tam hon nguoi sang tac vua Ia SQ' day truyen cho mQi
nguoi sv song rna nguiJ:i ngh~ si glii g~rn.
- Sue mqnh ld di?u cita van nghl':
+Van ngh~ t(IO dUQ'C sv song trong tarn hon con nguoi.
Trang 1117
- Van ngh~ kh6ng chi phan anh thvc t<>i xung quanh rna con the hi~n tu tu6ng, tinh
earn clia nguoi ngh~ si, the hi~n dO:i song tinh than cua ca nhan nguoi sang tac.
+ Van ngh~ phim aM thvc t(li CUQC song qua nmg cam rnanh Ji~t cua nguoi ngh~ si:
van hQc dan t9c va the gi6i: Hai cau tho Ki'eu, Nguyi"n Du viet "Co non xanh ... Cimh le
triing ... ", d6 Ia hi~n thvc CUQC song qua each nhin, mieu ta sang t(IO ella ngu!Ji ngh~ si.
+ Van ngh~ glri vao d6 rn9t loi nhiin nhu, m9t cai nhin, 1 quan ni~m cua tac gilt ve
CUQC song xung quanh lam thay doi each nhin, each nghi, each song cua con nguO:i: Cai
chet tham khoc clia An-na Ca-re-nhi-na trong tieu thuyet cimg ten cua T6n-xt6i, cua nha
van Nga da lam cho.
-+ Cach dk dih tv nhien cimg each lap luan ch(it che, giau hinh itnh, dk chl'mg Cl,l
the lam sang ro van de M6i tac pham van ngM deu chua dvng nhfing tu tuemg, tinh
cam say sua, vui buon, yeu ghet, mang l<>i nhfrng rung cam va nh;\in thuc khac nhau.
Dong thiJ:i, n6 tap trung kham pha, the hi~n chien sau tinh each, so phan, the gi6i n(li
tam cua con nguoi.
2. Vai tro, y nghia cua van ngh~ doi v&i dO:i song con nguO:i
-Van ngh~ tac d(lng den dong dao quan chling nhan dan. Lam bien doi doi song, tam
hon hQ: "Milt ta nhin, 6c ta nghl... ".
- Van ngh~ giup chung ta dUQ'C song day du hon, phong phu hon vm CUQC diJ:i va
chinh rninh.
- Khi con nguoi b\ ngan each Vm the giai ben ngoai th\ van ngh~ nhu SQ'i day VO hinh
duy nhat noi hQ v6i xii h9i ben ngoili.
- Van ngM con g6p phan lam cho nhfrng nguO:i lao d9ng dau t~t, m(it toi "bien doi
khac hil.n ... " b&i rn9t tac phil'rn van ngh~ hay se giup cho hQ quen di n6i eve nhQc de song
vai nhfing UOC rna trong CUQC d(ri, "van ngh? dii lam cho tiim han h9 thvc Sl/ aU:(!C song".
-+ Van ngh~ da gieo vao CUQC doi tarn toi rn9t tieng cuoi, niern vui, n6i buon, sv chia
se, lay d(lng tinh earn, y nghi khac !huang.
---. NgM thuat Ia tieng n6i cua tarn hon, tinh earn.
3. Con duimg de'n v6i van ngh~ va sue m<'nh ki di~u cua no
- Viin ngh? Iii tieng n6i cua tu: tuong:
+ Tu tuang ngh~ thuat b~t nguon tU CUQC song va tharn vao tat ca trong CUQC song.
+ Lam nguiJ:i dQC rung d('>ng Va khai gQ'i nhfrng van de phai suy nghi.
- Tac pharn vlia Ia ket tinh ella tam hon nguoi sang tac vua Ia SQ' day truyen cho mQi
nguoi sv song rna nguiJ:i ngh~ si glii g~rn.
- Sue mqnh ld di?u cita van nghl':
+Van ngh~ t(IO dUQ'C sv song trong tarn hon con nguoi.
Trang 1117
 CAP roc 789+ THI vAo UJP Hl CAP roc 789+ THI vAo UJP Hl

+ Ma r9ng kha nang rua tam han con nguoi, "lam cho con nguiYi vui buon nhieu han, yeu + Ma r9ng kha nang rua tam han con nguoi, "lam cho con nguiYi vui buon nhieu han, yeu
thuong vii ciim him duqc nhieu han". thuong vii ciim him duqc nhieu han".
+ Giai ph6ng con nguOi kh6i bien gi6i cU.a chinh mlnh, lam cho con nguOi t1,l' xay d\ffig duqc. + Giai ph6ng con nguOi kh6i bien gi6i cU.a chinh mlnh, lam cho con nguOi t1,l' xay d\ffig duqc.
---> Van ngh~ giup con nguoi song phong phu hon va tv hoan thi~n nhan each, tam ---> Van ngh~ giup con nguoi song phong phu hon va tv hoan thi~n nhan each, tam
honminh. honminh.
C. Rl.i l~p v~n d\mg C. Rl.i l~p v~n d\mg
Em hay doc doiJ.n van sau va tht,rc hi~n cac yeu diu ben du6i: Em hay doc doiJ.n van sau va tht,rc hi~n cac yeu diu ben du6i:
"( ... )Chung ta nhijn rii cdi ld difu cua van ngh? khi chung ta nghi den nhfi'ng nguiJi rdt dong, "( ... )Chung ta nhijn rii cdi ld difu cua van ngh? khi chung ta nghi den nhfi'ng nguiJi rdt dong,
kh8ng phdi & tron trong mijt co quan bi mijt, khong phdi bi giam trong mijt nha pha, mil bi tu kh8ng phdi & tron trong mijt co quan bi mijt, khong phdi bi giam trong mijt nha pha, mil bi tu
chung than trong cuijc dai u toi, vdt vd khong m6· duqc mdt. Nhung nguo·i dan bii nha que lam chung than trong cuijc dai u toi, vdt vd khong m6· duqc mdt. Nhung nguo·i dan bii nha que lam
Iii ngay tru&c, suot dai aau tdt mift t8i, song toi tam, vijy ma bien dol khac hiin, khi hp ru con hay Iii ngay tru&c, suot dai aau tdt mift t8i, song toi tam, vijy ma bien dol khac hiin, khi hp ru con hay
hat gh?o nhau b!ing mijt cdu ca dao, khi hp chen nhau say me xem mijt bu6i cheo. Cdu ca dao tv hat gh?o nhau b!ing mijt cdu ca dao, khi hp chen nhau say me xem mijt bu6i cheo. Cdu ca dao tv
baa gia truyen lqi dii gieo vao bong toi nhifng cuijc d&i ay mijt anh sang, lay dijng nhfmg tinh baa gia truyen lqi dii gieo vao bong toi nhifng cuijc d&i ay mijt anh sang, lay dijng nhfmg tinh
cam, y nghf khdc thuong. Vii tinh den bu81 cheo, nhifng nhan vijt ra tro, nhifng lai n6i, nhung cam, y nghf khdc thuong. Vii tinh den bu81 cheo, nhifng nhan vijt ra tro, nhifng lai n6i, nhung
cdu hat, lam cho nhii·ng con ngua·i dy trong mijt bu8i duqc cuo·i hd dq hay ro gidu mijt gipt me&c cdu hat, lam cho nhii·ng con ngua·i dy trong mijt bu8i duqc cuo·i hd dq hay ro gidu mijt gipt me&c
mdt. Van nghf ali lam cho tdm han hp thvc duqc song. L&i gu·i cua van ngh? Ia S\f song." mdt. Van nghf ali lam cho tdm han hp thvc duqc song. L&i gu·i cua van ngh? Ia S\f song."
(Theo Ngfr van 9, t~p hai, NXBGDVN, 2018) (Theo Ngfr van 9, t~p hai, NXBGDVN, 2018)
Cilu 1. Do(ln van tren trich tit van bim ni10, cua ai? Cilu 1. Do(ln van tren trich tit van bim ni10, cua ai?
Ciu 2. Do(ln van sir dvng phuong thuc bieu d(lt chinh nao? Ciu 2. Do(ln van sir dvng phuong thuc bieu d(lt chinh nao?
Ciu 3. Em hay neu n9i dung chinh cua doiJ.11 trich tren. Ciu 3. Em hay neu n9i dung chinh cua doiJ.11 trich tren.
Ciu 4. Tu UOij.11 van, em c6 nh~n xet give each viet cua tac gia? Ciu 4. Tu UOij.11 van, em c6 nh~n xet give each viet cua tac gia?
Hu6ng d~n gLii Hu6ng d~n gLii
Cilu 1. Do(ln van tren trich tir van ban Ticilg n6i nla vr'in nghc cua tac gia Nguy~n Cilu 1. Do(ln van tren trich tir van ban Ticilg n6i nla vr'in nghc cua tac gia Nguy~n
Dinh Thi. Dinh Thi.
Ciu 2. Do(ln van sir dvng phuong thuc bieu d(lt chinh: Nghi lu~. Ciu 2. Do(ln van sir dvng phuong thuc bieu d(lt chinh: Nghi lu~.

Clu 3. N9i dung chinh cua doiJ.11 van Ia: Vai tro, y nghla cua van ngh~ doi v6i doi Clu 3. N9i dung chinh cua doiJ.11 van Ia: Vai tro, y nghla cua van ngh~ doi v6i doi
song con ngu·oi. song con ngu·oi.
Ciu4. Ciu4.
- DoiJ.n van c6 l~p lu~n chi;it che, each dfu> dih t1,1 nhien. - DoiJ.n van c6 l~p lu~n chi;it che, each dfu> dih t1,1 nhien.
- Cach viet giau hinh ilnh, c6 nhieu d~n chilng sinh d:9ng duqc lily tir tho van, tir doi - Cach viet giau hinh ilnh, c6 nhieu d~n chilng sinh d:9ng duqc lily tir tho van, tir doi
song thvc te. song thvc te.

n6i cila van ngh~ n6i cila van ngh~

https:/ /onJuvcn.app,:Jink/tien~?;noicuayan~ https:/ /onJuvcn.app,:Jink/tien~?;noicuayan~

Trang Hill Trang Hill

·-------------------------~--------- ~ ~- ~-------- ·-------------------------~--------- ~ ~- ~--------

"' III.
PHAN "' III.
PHAN
10 DE LUYEN
•
TAP
•
10 DE LUYEN
•
TAP
•

Trang Hl9 Trang Hl9

 CAP Toe 789+ THI
~- '
vAo
- '
LOP 10
- --- -"- ~----·--·~-- ----- - - --------~·~· -· --· -- ------------·~--- - - --- --------- -- - --- -· CAP Toe 789+ THI
~- '
vAo
- '
LOP 10
- --- -"- ~----·--·~-- ----- - - --------~·~· -· --· -- ------------·~--- - - --- --------- -- - --- -·
PHAN I (6, s diem) PHAN I (6, s diem)
DQc do<tn trich sau va tra loi cau hoi ben duoi: DQc do<tn trich sau va tra loi cau hoi ben duoi:
"Anh thanh nien dang n6i, dung lqi. Va tqi sao hoq s1 cam giac minh b81 r81? Vi nhac thay "Anh thanh nien dang n6i, dung lqi. Va tqi sao hoq s1 cam giac minh b81 r81? Vi nhac thay
nguii'i con gai nhO nh?, e If, dung giU:a cdc Iuong don, lch8ng cein hai hoa nua, om nguyen b6 hoa nguii'i con gai nhO nh?, e If, dung giU:a cdc Iuong don, lch8ng cein hai hoa nua, om nguyen b6 hoa
trong tay, ldng tai nghe? Vi hoq s1 dii bdt gi;ip mpt dieu thfjt ra 8ng vdn ao u6·c aUI}'c bie!, 8i, mpt trong tay, ldng tai nghe? Vi hoq s1 dii bdt gi;ip mpt dieu thfjt ra 8ng vdn ao u6·c aUI}'c bie!, 8i, mpt
net th8i au lchdng d!nh mpt tam han, khoi gl}'i mf?t ysang tac, mf?t net m&i au Ia gia tri m9t chuyen net th8i au lchdng d!nh mpt tam han, khoi gl}'i mf?t ysang tac, mf?t net m&i au Ia gia tri m9t chuyen
ai dai". ai dai".
(Trich Ng,l· viin 9, T~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019) (Trich Ng,l· viin 9, T~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Dooen van tren trich trong van ban nao? Tac gia Ia ai? Xac djnh mi?t phep lien Cau 1. Dooen van tren trich trong van ban nao? Tac gia Ia ai? Xac djnh mi?t phep lien
ket ciiu duqc su dvng trong do(ln van do. ket ciiu duqc su dvng trong do(ln van do.
Cilu 2. Trang van ban, nhiin v~t 6ng hooe s1 co vai tr6 nhu the nao? Toei sao hooe s1 "cam Cilu 2. Trang van ban, nhiin v~t 6ng hooe s1 co vai tr6 nhu the nao? Toei sao hooe s1 "cam
giac minh boi roi" khi gijp go va tr6 chuy~n voi anh thanh nien? giac minh boi roi" khi gijp go va tr6 chuy~n voi anh thanh nien?
Clu 3. Nhiing di'eu anh thanh nien ke ve c6ng vi~c cua minh du de khoi d~y trong Clu 3. Nhiing di'eu anh thanh nien ke ve c6ng vi~c cua minh du de khoi d~y trong
ong hO(l Sl "mQt y sang tac", dude lam nen "gia trj mQt chuyen di dai". ong hO(l Sl "mQt y sang tac", dude lam nen "gia trj mQt chuyen di dai".
Bing m<?t do(ln van co di? dai khoang 12 ciiu, trinh bay theo phep l~p lu~ quy noep. Bing m<?t do(ln van co di? dai khoang 12 ciiu, trinh bay theo phep l~p lu~ quy noep.
hiiy lam sang to tinh yeu nghe cua nhiin v~t anh thanh nien trong tac pham. Trang do(ln hiiy lam sang to tinh yeu nghe cua nhiin v~t anh thanh nien trong tac pham. Trang do(ln
van su dvng hqp li thanh pharr bi~t l~p cam than va mi?t ciiu phil dinh (chu thich r5). van su dvng hqp li thanh pharr bi~t l~p cam than va mi?t ciiu phil dinh (chu thich r5).
Cau 4. Hinh anh con nguoi lao di?ng thai ki d6i moi con duqc mieu ta tn,rc tiep trong Cau 4. Hinh anh con nguoi lao di?ng thai ki d6i moi con duqc mieu ta tn,rc tiep trong
mi?t ciiu tho a bai Doim thuyen d(mh Cil clia Huy C~n. Hay chep chinh xac ciiu tho do. mi?t ciiu tho a bai Doim thuyen d(mh Cil clia Huy C~n. Hay chep chinh xac ciiu tho do.
PHAN 11 (3,5 diem) PHAN 11 (3,5 diem)
Cho dooen van sau: Cho dooen van sau:
gian Ia vang gian Ia vang
N gqn ngU: c6 diu: Th&i gian Ia vim g. Nhung vimg thi mua du!Jc ma thai gian /chOng mua N gqn ngU: c6 diu: Th&i gian Ia vim g. Nhung vimg thi mua du!Jc ma thai gian /chOng mua
aUI}'C. The' m6'i bie! vang c6 gia ma th&i gian Ia vo gia. aUI}'C. The' m6'i bie! vang c6 gia ma th&i gian Ia vo gia.
Thijt vijy, thai gian Ia S!l' song. Bqn vao b¢nh vifn ma xem, nguai bfnh ni;ing, neu kip tl1ili Thijt vijy, thai gian Ia S!l' song. Bqn vao b¢nh vifn ma xem, nguai bfnh ni;ing, neu kip tl1ili
chqy chua thi s8i1g, de' chfjm Ia ch€1. chqy chua thi s8i1g, de' chfjm Ia ch€1.
Thai gian Ia thdng I!Ji. Bqn hoi cac anh b(! d(!i ma xem, trong chien dait, bii!! ndm thi'J'i co, dtinh Thai gian Ia thdng I!Ji. Bqn hoi cac anh b(! d(!i ma xem, trong chien dait, bii!! ndm thi'J'i co, dtinh
dich dung IUc Ia thdng I!Ji, de' mat th&i co Ia th{[t bqi. dich dung IUc Ia thdng I!Ji, de' mat th&i co Ia th{[t bqi.
Th&i gian Ia tiiin. Trang kinh doanh, san xufi! hang hod dung luc Ia liii, /chong dung luc Ia ltf. Th&i gian Ia tiiin. Trang kinh doanh, san xufi! hang hod dung luc Ia liii, /chong dung luc Ia ltf.
Thai gian Ia tri thuc. Phdi thuang xuyen hrc tfjp thi m6'i gibi. Hgc ngoqi ngu· ma bua d!fc, Thai gian Ia tri thuc. Phdi thuang xuyen hrc tfjp thi m6'i gibi. Hgc ngoqi ngu· ma bua d!fc,
bU:a cai, thieit lcien tri, thi hrc may cung kh8ng gibi dur·c. bU:a cai, thieit lcien tri, thi hrc may cung kh8ng gibi dur·c.

Trang 190 Trang 190

 Thit mai biel, neu bie! tqn d!tng thi'Yi gian thllam iht(Yc bao nhieu ctieu cho ban thiin va cho xii
hiji. Bo phi thi'ri gian thl c6 hqi va ve sau h81 tiec ciing kh8ng kjp.
(Trich Ngfe vdn 9, T(ip 2, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Xac djnh phuang thuc bit~'u d11t van ban tren.
Cau 2. Vi~c l(ip Lcti kieu ciiu trong cac ciiu in d(im c6 tac dl,l.Ilg gi?
Cau 3. Theo tac gia, neu b6 phi thai gian se nhu the nao?
Cl.u 4. Tu n.;li dung van bitn tren va nhi'ing hieu biet xa h9i clia bitn than, hay viet
khoimg 2/3 trang giay thi trinh bay suy nghi cua em ve y kien: "Dimg bao giiJ cte'cten ngay
mai nhfrng vi¢c bqn c6 the'lam ngay hOm nay".
Huong dlin giai
PHAN I (6, 5 die'm)
Cau 1.
- Do;m van tren trich trong van bitn Li)ng Iii Sa Pa cua tac gia Nguyiin Thanh Long.
- Phep lien ket ciiu duqc su dl,l.Ilg trong do11n van: Phep l(ip.
Cau2.
- Trong van bitn, nhan v(it 6ng ho11 si du kh6ng phiti Ia nhan v(it chinh nhung 6ng ho11
si c6 vai tro rat quan trong trong truy~n: nguO:i ke chuy~n da nh(ip vao cai nhin va nhi'ing
y nghi ella 6ng h0\1 si de tran thu(it, de quan sat va mieu tit tlr citnh thien nhien den nhan
v(it chinh cua truyen.
- Ong ho\1 si u cam giac minh boi roi" khi g(ip go va tro chuy~n v6i anh thanh nien b6i
6ng da "b~t g(ip m9t dieu th(it ra 6ng v§n ao u6c duqc biet".
Cau3.
* ve hlnh thuc:
- Du so ciiu quy d:inh, c61ien ket ch(it che giua cac diu trong do;m van.
- D{mg kie'u do;m van quy n11p.
- C6 su d1,1ng diu phU djnh hqp n9i dung, c6 g11ch chan.
- C6 su d1,mg thitnh phan bi~t l(ip cam than, c6 g11ch chan.
* ve nlji dung:
- C6ng vi~c cua anh thanh rtien:
+ Anh thanh rtien lam ki su khi tuqng thuy van tren dinh Yen San cao 2.600m.
+ Nhi~m V1,l cua anh Ia do gi6, do mua, do n~ng, tinh may, do chan d9ng m(it dat, dv
vao vi~c bao truoc thm tiet hfug ngay de phl,l.C V\1 san xuat, phl,lC V\1 chien dau.
--+ C6ng viec day gian kho, thach thuc, dang S\) han cit Ia phai doi di~n v6i n6i c6 don
"th2m nguOi".
Trang 191
Thit mai biel, neu bie! tqn d!tng thi'Yi gian thllam iht(Yc bao nhieu ctieu cho ban thiin va cho xii
hiji. Bo phi thi'ri gian thl c6 hqi va ve sau h81 tiec ciing kh8ng kjp.
(Trich Ngfe vdn 9, T(ip 2, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Xac djnh phuang thuc bit~'u d11t van ban tren.
Cau 2. Vi~c l(ip Lcti kieu ciiu trong cac ciiu in d(im c6 tac dl,l.Ilg gi?
Cau 3. Theo tac gia, neu b6 phi thai gian se nhu the nao?
Cl.u 4. Tu n.;li dung van bitn tren va nhi'ing hieu biet xa h9i clia bitn than, hay viet
khoimg 2/3 trang giay thi trinh bay suy nghi cua em ve y kien: "Dimg bao giiJ cte'cten ngay
mai nhfrng vi¢c bqn c6 the'lam ngay hOm nay".
Huong dlin giai
PHAN I (6, 5 die'm)
Cau 1.
- Do;m van tren trich trong van bitn Li)ng Iii Sa Pa cua tac gia Nguyiin Thanh Long.
- Phep lien ket ciiu duqc su dl,l.Ilg trong do11n van: Phep l(ip.
Cau2.
- Trong van bitn, nhan v(it 6ng ho11 si du kh6ng phiti Ia nhan v(it chinh nhung 6ng ho11
si c6 vai tro rat quan trong trong truy~n: nguO:i ke chuy~n da nh(ip vao cai nhin va nhi'ing
y nghi ella 6ng h0\1 si de tran thu(it, de quan sat va mieu tit tlr citnh thien nhien den nhan
v(it chinh cua truyen.
- Ong ho\1 si u cam giac minh boi roi" khi g(ip go va tro chuy~n v6i anh thanh nien b6i
6ng da "b~t g(ip m9t dieu th(it ra 6ng v§n ao u6c duqc biet".
Cau3.
* ve hlnh thuc:
- Du so ciiu quy d:inh, c61ien ket ch(it che giua cac diu trong do;m van.
- D{mg kie'u do;m van quy n11p.
- C6 su d1,1ng diu phU djnh hqp n9i dung, c6 g11ch chan.
- C6 su d1,mg thitnh phan bi~t l(ip cam than, c6 g11ch chan.
* ve nlji dung:
- C6ng vi~c cua anh thanh rtien:
+ Anh thanh rtien lam ki su khi tuqng thuy van tren dinh Yen San cao 2.600m.
+ Nhi~m V1,l cua anh Ia do gi6, do mua, do n~ng, tinh may, do chan d9ng m(it dat, dv
vao vi~c bao truoc thm tiet hfug ngay de phl,l.C V\1 san xuat, phl,lC V\1 chien dau.
--+ C6ng viec day gian kho, thach thuc, dang S\) han cit Ia phai doi di~n v6i n6i c6 don
"th2m nguOi".
Trang 191
 CAP roc 789+ THI vAo I.OP 10 CAP roc 789+ THI vAo I.OP 10

- Tlnh yeu nghe cua nhan v~t anh thanh nien: - Tlnh yeu nghe cua nhan v~t anh thanh nien:
+ Anh lam vi~c ffiQt mlnh tren dlnh nui cao, chap nh~ CUQC song CO don, xa each v6i + Anh lam vi~c ffiQt mlnh tren dlnh nui cao, chap nh~ CUQC song CO don, xa each v6i
c9ngd'6ng. c9ngd'6ng.
+ Mbi ngay deu phai bao cao so li~u Cl,l the vao 4 moe thai gian la 4 gia sang, 11 gia + Mbi ngay deu phai bao cao so li~u Cl,l the vao 4 moe thai gian la 4 gia sang, 11 gia
lru'a, 7 gia toi va 1 gia sang. lru'a, 7 gia toi va 1 gia sang.
+ Anh lam vi~c trong dieu ki~n thai tiet kh~c nghi~t: c6 mua tuye't, trai toi den. + Anh lam vi~c trong dieu ki~n thai tiet kh~c nghi~t: c6 mua tuye't, trai toi den.
Cau 4. Hlnh anh con nguai lao d9ng thai ki d6i m6i con duqc mieu ta tn,rc tiep trong Cau 4. Hlnh anh con nguai lao d9ng thai ki d6i m6i con duqc mieu ta tn,rc tiep trong
mQt cau tho 6 biti Dothz thuyen dtinh cti clia Huy C~, cau tho d6 la: "Ta keo xoan tay mQt cau tho 6 biti Dothz thuyen dtinh cti clia Huy C~, cau tho d6 la: "Ta keo xoan tay
chUm ca nijng". chUm ca nijng".
PHAN n (3,5 diem) PHAN n (3,5 diem)
Ciiu 1. Phuong thuc bieu d;;tt la nghi lu~n. Ciiu 1. Phuong thuc bieu d;;tt la nghi lu~n.
Clu 2. Vi~c l~p l;;ti cac kieu cfm in d~m c6 tac dvng kh~c sau, nhan m;;tnh vai tro, tac Clu 2. Vi~c l~p l;;ti cac kieu cfm in d~m c6 tac dvng kh~c sau, nhan m;;tnh vai tro, tac
dvng cua thai gian, khkg djnh thai gian la v6 dmg quy gia, quy bau. N6 cling cho dvng cua thai gian, khkg djnh thai gian la v6 dmg quy gia, quy bau. N6 cling cho
nguai dQC thay ttl' tu6ng, thai dQ quy trqng thm gian CUa tac gia. nguai dQC thay ttl' tu6ng, thai dQ quy trqng thm gian CUa tac gia.
Glu 3. Theo tac gia, neu b6 phi thm gian thi c6 h<;ti va ve sau nuoi tiec cling kh6ng kip. Glu 3. Theo tac gia, neu b6 phi thm gian thi c6 h<;ti va ve sau nuoi tiec cling kh6ng kip.
Clu4. Clu4.
* Xac djnh van d{'> nghi lu~n: Dung baa giiJ de' den ngay mai nhfmg vifc bqn c6 the' lam * Xac djnh van d{'> nghi lu~n: Dung baa giiJ de' den ngay mai nhfmg vifc bqn c6 the' lam
ngay h6m nay. ngay h6m nay.
* Ban lu~ van de: * Ban lu~ van de:
- Khkg djnh quan diem la dung dk va din ap d1,1ng vao CUQC song hkg ngay. - Khkg djnh quan diem la dung dk va din ap d1,1ng vao CUQC song hkg ngay.
- L~p lu~: Thai gian kh6ng cha dqi ai bao gia, chinh vi the, b;;tn c'im t~n dvng het quy - L~p lu~: Thai gian kh6ng cha dqi ai bao gia, chinh vi the, b;;tn c'im t~n dvng het quy
thai gian trong ngay de thgc hi~n tot c6ng vi~c cua mlnh. thai gian trong ngay de thgc hi~n tot c6ng vi~c cua mlnh.
- Ynghia: - Ynghia:
+ NguOi biet tranh thu thai gian se lu6n duqc danh gia cao. HQ cling di\ tien gan han + NguOi biet tranh thu thai gian se lu6n duqc danh gia cao. HQ cling di\ tien gan han
den dich thanh c6ng. den dich thanh c6ng.
+ Biet su dvng thai gian hqp li kh6ng chi giup b\lll thanh c6ng trong sg nghi~p rna + Biet su dvng thai gian hqp li kh6ng chi giup b\lll thanh c6ng trong sg nghi~p rna
COnCa trong CUQC song. COnCa trong CUQC song.
- Phan de: Phe phan loi song y l;;ti, luai nhac, nu6c den chan m6i nhay, ... - Phan de: Phe phan loi song y l;;ti, luai nhac, nu6c den chan m6i nhay, ...

Trang 192 Trang 192

" "
 DE02 DE02
PHAN I (6, 5 diifm) PHAN I (6, 5 diifm)
Mo dau biti tho Dong chi, tac gia Chinh Hfru co vie't: Mo dau biti tho Dong chi, tac gia Chinh Hfru co vie't:
"Que huang anh nu&c mijn, aong chua "Que huang anh nu&c mijn, aong chua
Lang tili ngheo alit cay li'n soi ad" Lang tili ngheo alit cay li'n soi ad"
Va k€1 thuc la nhimg van tha: Va k€1 thuc la nhimg van tha:
Dem nay rifng hoang suang muili Dem nay rifng hoang suang muili
DU11g cqnh ben nhau chii' giijc t6'i DU11g cqnh ben nhau chii' giijc t6'i
Dau sung trang treo," Dau sung trang treo,"
(Trich Ngii· viin 9, T(lp 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019) (Trich Ngii· viin 9, T(lp 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Cau 1. Neu hoim cimh saug tac va xuat xu clia biti tho. Hoim cimh sang tac do cho em Cau 1. Neu hoim cimh saug tac va xuat xu clia biti tho. Hoim cimh sang tac do cho em
hieu dfeu gi ve CUQC Song chien dau cila ngu(ri Jinh trong thai ki nay? hieu dfeu gi ve CUQC Song chien dau cila ngu(ri Jinh trong thai ki nay?
Ciu 2. Xac djnh m9t thimh ngfr trong hai diu mo dau bai tho va giai nghia thimh ngfr Ciu 2. Xac djnh m9t thimh ngfr trong hai diu mo dau bai tho va giai nghia thimh ngfr
do. Hay chep 1¢ m9t diu tho trong chuang trlnh NgU: van 9 c6 su d\llig thimh ngfr (ghi r6 do. Hay chep 1¢ m9t diu tho trong chuang trlnh NgU: van 9 c6 su d\llig thimh ngfr (ghi r6
ten tac gia). ten tac gia).
Ciu 3. Trong hai diu tho mo dau cila biti, ta thay nhfing nguO:i linh xuat than tU nhfing Ciu 3. Trong hai diu tho mo dau cila biti, ta thay nhfing nguO:i linh xuat than tU nhfing
hoan canh khac nhau, v(ly rna anhfing diu sau, Chinh Hfru 1¢ viet: "Sirng ben sung, dau hoan canh khac nhau, v(ly rna anhfing diu sau, Chinh Hfru 1¢ viet: "Sirng ben sung, dau
sat ben dau". Hay tlm bi~n phap di~p ngfr duqc su dvng trong cau tho tren va cho biet sat ben dau". Hay tlm bi~n phap di~p ngfr duqc su dvng trong cau tho tren va cho biet
hi~u qua ngh~ thu(it clia bi~n phap do trong vi~c thehi~n n9i dung. hi~u qua ngh~ thu(it clia bi~n phap do trong vi~c thehi~n n9i dung.
Ciu 4. Dva vito kho cuoi cua biti tho tren, hay viet doqn viin khoaug 12 ciiu theo Ciu 4. Dva vito kho cuoi cua biti tho tren, hay viet doqn viin khoaug 12 ciiu theo
phuang phap l(ip lu(in dii'n dich de lam r6 duqc buc tranh d~p ve tlnh dong chi, dong phuang phap l(ip lu(in dii'n dich de lam r6 duqc buc tranh d~p ve tlnh dong chi, dong
d9i eli a nguO:i linh, Ia bie'u tuqng d~p ve CUQC doi nguoi chien si. Trong doqn co su dvng d9i eli a nguO:i linh, Ia bie'u tuqng d~p ve CUQC doi nguoi chien si. Trong doqn co su dvng
m9t diu phil dinh, m9t thitnh phan phv chu (g;:tch chan, eM thich r6 diu phil djnh va m9t diu phil dinh, m9t thitnh phan phv chu (g;:tch chan, eM thich r6 diu phil djnh va
thimh phan phv chu). thimh phan phv chu).
PHAN II (3,5 diifrn) PHAN II (3,5 diifrn)
Cho cau chuy~n sau: Cho cau chuy~n sau:
Nguoi an xin Nguoi an xin
M(it nguai an xin dii giit Dili mdt ilng do hoe, nu6c mdt 6ng giim gi(ta, d6i m6i tai nh9·t, quan M(it nguai an xin dii giit Dili mdt ilng do hoe, nu6c mdt 6ng giim gi(ta, d6i m6i tai nh9·t, quan
do td tai. Ong chia tay xin tili. Tili l!fc he! tui n9 di!it tui kia, khilng c6 lfly m(it xu, kh6ng c6 cd do td tai. Ong chia tay xin tili. Tili l!fc he! tui n9 di!it tui kia, khilng c6 lfly m(it xu, kh6ng c6 cd
khan tay, chdng c6 gi hi!i. Ong vdn dqi tili. T6i chdng bie! lam tht niw. Ban tay tili run run ndm khan tay, chdng c6 gi hi!i. Ong vdn dqi tili. T6i chdng bie! lam tht niw. Ban tay tili run run ndm
chijt biin tay run ray cua 6ng: chijt biin tay run ray cua 6ng:
- Xin ong difng giqn chdu! Chdu khilng c6 gi cho ilng cd. - Xin ong difng giqn chdu! Chdu khilng c6 gi cho ilng cd.
Ong nhin tili cham cham, d6i m6i na n!f cui!'i: Ong nhin tili cham cham, d6i m6i na n!f cui!'i:
- Chdu ai, cam an chtiu! Nhu vqy la chdu dii cho lao roi. - Chdu ai, cam an chtiu! Nhu vqy la chdu dii cho lao roi.

Trang 193 Trang 193

 CAP Toe 789+ THI vAo u)p 10 CAP Toe 789+ THI vAo u)p 10

Khi dy, toi chrt hilu ra: cd toi nua, toi ciing viea nhtjn thwc ctii gi tt6 cua ong. Khi dy, toi chrt hilu ra: cd toi nua, toi ciing viea nhtjn thwc ctii gi tt6 cua ong.
(Trich Ngii· z,iin 9, np 1, NXB Giao dvc Vi/it Nam, 2019) (Trich Ngii· z,iin 9, np 1, NXB Giao dvc Vi/it Nam, 2019)
Clu 1. Cil.u chuyiin tren duqc ke theo ng6i thu may? Tac d\lflg cua viiic su dvng ng6i Clu 1. Cil.u chuyiin tren duqc ke theo ng6i thu may? Tac d\lflg cua viiic su dvng ng6i
kedo. kedo.
Ciu 2. Em hay nh~n xet ve each ilng xu cua hai nhil.n v~t trong cil.u chuyiin tren. Ciu 2. Em hay nh~n xet ve each ilng xu cua hai nhil.n v~t trong cil.u chuyiin tren.
Ciu 3. Tu ni,\i dung cua diu chuyiin, cling v6i hieu biet xa hi,\i, hay trinh bay suy nghi Ciu 3. Tu ni,\i dung cua diu chuyiin, cling v6i hieu biet xa hi,\i, hay trinh bay suy nghi
cua em (khoimg 2/3 trang giay thi) ve nh~ cl:inh sau: "Nhiing gi cho cl:i la se con mai cua em (khoimg 2/3 trang giay thi) ve nh~ cl:inh sau: "Nhiing gi cho cl:i la se con mai
m8.i". m8.i".
H u6ng dfln gLH H u6ng dfln gLH
PHAN 1 (6, s diem) PHAN 1 (6, s diem)
cau 1. cau 1.
- Hoan cimh sang tac: Nam 1948, sau khi tac gia cling dong di,\i tham gia chien djch - Hoan cimh sang tac: Nam 1948, sau khi tac gia cling dong di,\i tham gia chien djch
Vi/it Bil.c (thu dong 1947). Vi/it Bil.c (thu dong 1947).
- Xuat xu: Bili tho trich trong t~p tho Dliu Sling tulng treo. - Xuat xu: Bili tho trich trong t~p tho Dliu Sling tulng treo.
-Day Ja nhfrng nam cl:au cua CUQC khang chien nen CUQC song va chien aau cua nguO:i -Day Ja nhfrng nam cl:au cua CUQC khang chien nen CUQC song va chien aau cua nguO:i
chien si gi:ip nhi'eu kh6 khan, gian kh6 va thieu thon. chien si gi:ip nhi'eu kh6 khan, gian kh6 va thieu thon.
Ci'm2. Ci'm2.
- Thimh ngfr: Nu6c mij.n dong chua. - Thimh ngfr: Nu6c mij.n dong chua.
- Giiti nghia thilnh ngfr: "Nu6c mij.n dong chua" la vling dat ngheo ven bien, nhii'm - Giiti nghia thilnh ngfr: "Nu6c mij.n dong chua" la vling dat ngheo ven bien, nhii'm
mij.n, nhii'm phen c6 di,\ chua cao, kh6 trong trQt. mij.n, nhii'm phen c6 di,\ chua cao, kh6 trong trQt.
- M9t diu tho trong chuang trinh N gfr viin 9 c6 su dvng thimh ngfr: "Mi,\t hai nghieng - M9t diu tho trong chuang trinh N gfr viin 9 c6 su dvng thimh ngfr: "Mi,\t hai nghieng
nu6c nghieng thimh I Sil.c cl:anh cl:oi m9t tai dimh ho<;> hai" (Tnn;hz Kicu - Ngnyi'n Du). nu6c nghieng thimh I Sil.c cl:anh cl:oi m9t tai dimh ho<;> hai" (Tnn;hz Kicu - Ngnyi'n Du).
Cilu 3. Cilu 3.
- Biiin phap di/ip ngfr: "sung", "dau". - Biiin phap di/ip ngfr: "sung", "dau".
- Tac dvng: - Tac dvng:
+ GQ'i len tu the, hinh imh nguoi linh trong dem phvc kich, hQ Ju6n sat canh, gi\.n b6 ben + GQ'i len tu the, hinh imh nguoi linh trong dem phvc kich, hQ Ju6n sat canh, gi\.n b6 ben
nhau trong mQi kh6 khan, ngny hiem. nhau trong mQi kh6 khan, ngny hiem.
+ Nhan m<;>nh nguoi linh cling chung nhiiim V\1, chung chi huang, li tu6ng. + Nhan m<;>nh nguoi linh cling chung nhiiim V\1, chung chi huang, li tu6ng.
Clu4. Clu4.
' ve hinh thuc: ' ve hinh thuc:
- Du so cau quy djnh, c6lien ket cMt che gifra cac cau trong do<;>n van. - Du so cau quy djnh, c6lien ket cMt che gifra cac cau trong do<;>n van.
- Dung kiel.t do<;>n van dii'n djch. - Dung kiel.t do<;>n van dii'n djch.
- C6 str dvng cau phu djnh hqp ni,\i dung, c6 g(lch chan. - C6 str dvng cau phu djnh hqp ni,\i dung, c6 g(lch chan.

Trang 194 Trang 194

 - C6 Str dvng thimh phan bi~t l~p cam than, c6 g<;lch chan.
* ve niJi dung:
HQC sinh can lam r6 duqc cac y:
- Hoan cilnh day kh6 khan, kh~c nghi~t: dem, rung hoang, suong muoi.
- Lam noi b~t len duqc buc tranh ve tlnh dong chi, dong d9i qua hinh 8nh va nhi~m V\1
cia ngu&i linh trong hoan cilnh d6: phvc kich, chO gii;ic, dilng ben nhau. Sv g~ ket, sue
mi;lnh cia tJnh dong chi, dong di;\i da giup hQ VUQ't ]en nhfrng kh~c nghi~t cia then tiet va
mQi kh6 khan, gian kho, thieu thon.
- Ba hinh anh tho g~ ket nhau: ngu&i linh, vang trang, cay sung trong cau tho "Dau
sUng trang treo": phan tich de lam r6 duqc nhip di~u cau tho, nghla thvc ciahlnh 8nh tho
va nghia bieu tugng cia "sung", "trang" de thay duqc cac mi;it doi l~p nhung bO sung va
hili hoa trong CUQC den ngu&i ]Jnh each m<;lllg.
PHAN n (3,5 die'm)
Caul.
- Cau chuy~n tren duqc ke' theo ng6i thu nhil't- nguai ke' xung t6i.
- Tac dvng:
+Lam cho cau chuy~n tr6 nen chan thvc, hap dful, ...
+ Ngu&i ke c6 theb9c 19 r6 til.m tr<;lllg, cam xuc clia mlnh ve nhil.n v~t va SlJ' vi~c duqc ke.
C.iu 2.
- Nhi\n xet: Ca hai nhan v~t deu ung xu lich Sl,f, c6 van hoa.
- Cv the':
+ Nhan v~t "t6i": khong khinh mi~t, xa lanh ma c6 thAi d9, l&i n6i ton trQng ngum an xin.
+ Nhan v~t "nguai an xin": khong nh~n duqc cua cai nhung vk ton trQng tlnh cam
ma nhan v~t "toi" dimh cho mlnh.
Cau3.
* Xac dinh van de can nghi lui\n: Nhfrng gi cho di Ia nhfrng gi con mai.
* Phil.n tich, ban lui\n:
- Giai thich nhi\n dinh:
+ Cho di: se chia, giup do, yeu thuong, ...
+ Con mai: khong bao gia mat di ma gia tri se ton t<;1i !au diti.
--> Kh~ng dinh ve tinh dling d~ cua nhi\n dinh tren: biet chia se, biet yeu thuang,
giup do, trao ti'ing nhfrng gi tot nhat ma minh c6 cho nguai khac Ia gia tri se khong bao
gia mat di ma ton t<;1i !au dai, c6 sue Ian toa 16n.
Trang 195
- C6 Str dvng thimh phan bi~t l~p cam than, c6 g<;lch chan.
* ve niJi dung:
HQC sinh can lam r6 duqc cac y:
- Hoan cilnh day kh6 khan, kh~c nghi~t: dem, rung hoang, suong muoi.
- Lam noi b~t len duqc buc tranh ve tlnh dong chi, dong d9i qua hinh 8nh va nhi~m V\1
cia ngu&i linh trong hoan cilnh d6: phvc kich, chO gii;ic, dilng ben nhau. Sv g~ ket, sue
mi;lnh cia tJnh dong chi, dong di;\i da giup hQ VUQ't ]en nhfrng kh~c nghi~t cia then tiet va
mQi kh6 khan, gian kho, thieu thon.
- Ba hinh anh tho g~ ket nhau: ngu&i linh, vang trang, cay sung trong cau tho "Dau
sUng trang treo": phan tich de lam r6 duqc nhip di~u cau tho, nghla thvc ciahlnh 8nh tho
va nghia bieu tugng cia "sung", "trang" de thay duqc cac mi;it doi l~p nhung bO sung va
hili hoa trong CUQC den ngu&i ]Jnh each m<;lllg.
PHAN n (3,5 die'm)
Caul.
- Cau chuy~n tren duqc ke' theo ng6i thu nhil't- nguai ke' xung t6i.
- Tac dvng:
+Lam cho cau chuy~n tr6 nen chan thvc, hap dful, ...
+ Ngu&i ke c6 theb9c 19 r6 til.m tr<;lllg, cam xuc clia mlnh ve nhil.n v~t va SlJ' vi~c duqc ke.
C.iu 2.
- Nhi\n xet: Ca hai nhan v~t deu ung xu lich Sl,f, c6 van hoa.
- Cv the':
+ Nhan v~t "t6i": khong khinh mi~t, xa lanh ma c6 thAi d9, l&i n6i ton trQng ngum an xin.
+ Nhan v~t "nguai an xin": khong nh~n duqc cua cai nhung vk ton trQng tlnh cam
ma nhan v~t "toi" dimh cho mlnh.
Cau3.
* Xac dinh van de can nghi lui\n: Nhfrng gi cho di Ia nhfrng gi con mai.
* Phil.n tich, ban lui\n:
- Giai thich nhi\n dinh:
+ Cho di: se chia, giup do, yeu thuong, ...
+ Con mai: khong bao gia mat di ma gia tri se ton t<;1i !au diti.
--> Kh~ng dinh ve tinh dling d~ cua nhi\n dinh tren: biet chia se, biet yeu thuang,
giup do, trao ti'ing nhfrng gi tot nhat ma minh c6 cho nguai khac Ia gia tri se khong bao
gia mat di ma ton t<;1i !au dai, c6 sue Ian toa 16n.
Trang 195
 CAP TOC 789+ THI VAO LOP 10 CAP TOC 789+ THI VAO LOP 10
········-- --- -··············· - ------- " ········-- --- -··············· - ------- "
- Bim lu~n, chling minh y ki<~'n do Ia dung diin b.kg e<ic bieu hi~n, dik chling cv the' - Bim lu~n, chling minh y ki<~'n do Ia dung diin b.kg e<ic bieu hi~n, dik chling cv the'
trong xii hQi hi~n nay (chu y den tinh thiri dqi cua dan tqc). Tu do the hi~n duqc y nghia trong xii hQi hi~n nay (chu y den tinh thiri dqi cua dan tqc). Tu do the hi~n duqc y nghia
gia trj rua Sl,l' se chia, yeu thuong, ... trong CUQC song ngay nay. gia trj rua Sl,l' se chia, yeu thuong, ... trong CUQC song ngay nay.
- L~t nguqc van de: phe phan sv ich ki, nho nhen, v6 cam, ... va h;\\u qua ct'ta di'eu d6. - L~t nguqc van de: phe phan sv ich ki, nho nhen, v6 cam, ... va h;\\u qua ct'ta di'eu d6.
* Lien h~ ban than va rut ra nhung hili hqc din thie't. * Lien h~ ban than va rut ra nhung hili hqc din thie't.

03
Clu 1. (3 diem)
Dqc do<1n trich sau va thvc hi~n cac yeu diu:
"Dfin ta c6 m9t long nang nan yeu nu6c. D6 Ia m9t truyen thong quy bau cua ta. Tit xua
aen nay, m6i khi To' quae bj xfim lang thi tinh than fiy lqi soi not. N6 kel thanh m9t lim s6ng vo
dmg mqnh mi!, to 16n, n6lu6t qua m9i sJ! nguy hiem, kh6 khan, n6 nhii\1 chim tfi't cii lU ban nu6c
va be Iii cu6p nu6c.
Ljch sit ta aii c6 nhieu cu9c khang chiei1 vf aqi cluJ:ng to tinh than yeu nu6c cua dfin ta. ChUng
ta c6 quyen IJ! hao vi nhung trang lfch sit ve vang tMi aqi Ba Trung, Ba Tri?u, Tran Hung Dqo,
L€ L!Ji, Quang Trung, ... Chung ta phdi ghi nh6' c6ng lao cua cac vj anh lning dfin t9c, vi cac vf
fiy Ia tieu bieu cua m9t dfin t(ic anh hung.
Dong baa ta ngay nay ciing rat xung aang v6i tr5' tien ta ngay tru6c. Tit cac C!l gia t6c bqc
aen cac cluiu nhi aong tre tho, tit nhfrng kieu hila & nu6·c ngoai aei1 nhfrng aong baa & vting tqm
chiem, tit nhfin dan mien ngu!JC aen mzen XUOi, ai ciing m9t long nang nan yeu nU'OC, ghet giijc.
Tit nhfrng chiei1 sf ngoai mijt trfjn chju a6i may ngay ae'bdm sat lay giijc aijng lieu diet giijc, a€11
nhfrng cong chuc & hfju phuang nhfn an a€' ung h9 b(i a9i, tit nhfrng ph1;lnfr khuyen chong con
ai tong qufin mil minh thi xung phong giup vi?c vfjn tai, cho aei1 cdc biJ mf chiei1 sf san s6c yeu
thuang bq a9i nhu con ae cua minh. Tit nhung nam nu cong nhfin va nang dan thi aua tang gia
san xu fit, kh8ng quan kh6 nh9c at giup m9t phan nao khang chiei1, cho aei1nhung aong baa azen
chu quyen afft cho Chinh phil ... Nhung cir chi cao quy a6, tuy khac nhau no·i vi?c lam, nhung
aeu gi8ng nhau nai long nang nan yeu nu6c".
(Trich Ng1i c•rin 7, T~p hai, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2018)
a. Dva vao van bim, hay cho biet, di'eu gl xay ra mbi khi To quoc bi xam lang?
b. Neu nqi dung chinh d1a do<m trich tren.
c. Hay chi ra vii phiin tich tac dvng cua nhiing bi~n phap tu tu· duqc su dvng trong
doqn van thu ba.
03
Clu 1. (3 diem)
Dqc do<1n trich sau va thvc hi~n cac yeu diu:
"Dfin ta c6 m9t long nang nan yeu nu6c. D6 Ia m9t truyen thong quy bau cua ta. Tit xua
aen nay, m6i khi To' quae bj xfim lang thi tinh than fiy lqi soi not. N6 kel thanh m9t lim s6ng vo
dmg mqnh mi!, to 16n, n6lu6t qua m9i sJ! nguy hiem, kh6 khan, n6 nhii\1 chim tfi't cii lU ban nu6c
va be Iii cu6p nu6c.
Ljch sit ta aii c6 nhieu cu9c khang chiei1 vf aqi cluJ:ng to tinh than yeu nu6c cua dfin ta. ChUng
ta c6 quyen IJ! hao vi nhung trang lfch sit ve vang tMi aqi Ba Trung, Ba Tri?u, Tran Hung Dqo,
L€ L!Ji, Quang Trung, ... Chung ta phdi ghi nh6' c6ng lao cua cac vj anh lning dfin t9c, vi cac vf
fiy Ia tieu bieu cua m9t dfin t(ic anh hung.
Dong baa ta ngay nay ciing rat xung aang v6i tr5' tien ta ngay tru6c. Tit cac C!l gia t6c bqc
aen cac cluiu nhi aong tre tho, tit nhfrng kieu hila & nu6·c ngoai aei1 nhfrng aong baa & vting tqm
chiem, tit nhfin dan mien ngu!JC aen mzen XUOi, ai ciing m9t long nang nan yeu nU'OC, ghet giijc.
Tit nhfrng chiei1 sf ngoai mijt trfjn chju a6i may ngay ae'bdm sat lay giijc aijng lieu diet giijc, a€11
nhfrng cong chuc & hfju phuang nhfn an a€' ung h9 b(i a9i, tit nhfrng ph1;lnfr khuyen chong con
ai tong qufin mil minh thi xung phong giup vi?c vfjn tai, cho aei1 cdc biJ mf chiei1 sf san s6c yeu
thuang bq a9i nhu con ae cua minh. Tit nhung nam nu cong nhfin va nang dan thi aua tang gia
san xu fit, kh8ng quan kh6 nh9c at giup m9t phan nao khang chiei1, cho aei1nhung aong baa azen
chu quyen afft cho Chinh phil ... Nhung cir chi cao quy a6, tuy khac nhau no·i vi?c lam, nhung
aeu gi8ng nhau nai long nang nan yeu nu6c".
(Trich Ng1i c•rin 7, T~p hai, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2018)
a. Dva vao van bim, hay cho biet, di'eu gl xay ra mbi khi To quoc bi xam lang?
b. Neu nqi dung chinh d1a do<m trich tren.
c. Hay chi ra vii phiin tich tac dvng cua nhiing bi~n phap tu tu· duqc su dvng trong
doqn van thu ba.

Trang 196 Trang 196

 d. Em hieu cil.u "Tu xua den nay, m6i khi To qu6c bi xam lang, thi tinh than ay l<).i soi
noi, no ket thanh mQt lim song VO rung mqnh me, to l(m, no luot qua m<;>i Sl,l' nguy hiem
kh6 khan, n6 nhan chim tat d hi ba.n nu6c va lii. cu6p nu6c" c6 y nghia nhu the nao?
(Tra loi 3- s dong)
Cau 2. (3 di~m)
Viet bill van ngi\n trlnh bay suy nghl cua em ve y kien: "Dan ta c6 m9t long nong nim
yeu nu6c. D6la m9t truyen thong quy bau cua ta".
cau 3. (4,0 di~m)
Cho doi).n van sau:
Co' 6ng lifo ngh?n dng hdn lc;i, da m~t te riin riin. Ong lila l~ng cti, tubng nhu: den /chOng thb
dU\fC. M(Jt luc liiu 6ng m6i r~n ee, nuot m9t cai gi vu&ng b c6, 6ng Cat tieng hOi, gi9ng lc;c hdn cti:
- Li¢u c6 th{jt khOng h& btic? Hay Iii chi lc;i ...
£.. .1 6ng lao va va ctung lang ra ch5 lchtlc, roi cti thdng £...1
Ong Hai cui g&m mqt xuang mii cti. Ong thoang nghl den m¥ chu nhii.
ve den nha, ling Hai n&m vtjt ra giu:ang, mffy ctua tre thii'y b6'h6m nay c6 ve lchtic, len len ctu:a
nhau ra aau nhii chai sqm chai SIJi vai nhau.
Nhin Iii con, titi thiin, me6c mdt 6ng lifo cu giiin ra. Chung n6 ciing Iii Ire con limg Vi¢1 gian
ctiiy u:? Chung n6 ciing bi ngu:iYi tare rung hdt hiti day u? Khan nc;n, bdng iiy tu61 aau ... Ong
lifo ndm chqt hai tay lqi mii rit len:
- Chung bay iin mieng cam hay mieng gi viio mom ma cti lam cdi gi6ng Vi¢t gian btin nu:ac ct€'
nhw nhfi the' nay.
Ong lfio b5ng ngilng lqi, nga nga nhlf lai minh kh6ng aU:\fC dung ldm. Cha nhe cai b9n b limg
lc;i don den tht alf\fC. Ong kiein ctieln tilng ngu:ai trong 6c. KhOng ma, h9 loan Iii nhfeng ngu:ai
c6 tinh than ca ma. H9 eta b lc;i lang, quye! tam m(Jt sang m9t ch€! v6i giqc, c6 ctai niio lqi cam
tam lam a{eu nh\{C nhif ayf ...
. . .Ong Hai nghl Y\fn cd nguai. Ca CUQC dai den toi, mm than cii nallen trong y ngh16ng. Ong
kh6ng the' ve aii lang dy cturc nfea. V€ bay gia ra 6ng ch.iu mat he! a? Khong the' ctu:rc! Umg thi
yeu th{jt, nhung lang thea Tiiy miit roi thi phdi thil ...
(Trich Limg, Kim Lim,
Ngfr van 9, T~p 1, NXB Ghio dvc Vi~t Nam, 2018)
Phan tich tam tri).ng nhan v~t ong Hai trong doi).n trich tren de lam sang t6 nh~ dinh:
6 nguoi nong dan nay, fum yeu limg tha thiet thong nhat v6i long yeu nu6c va tinh than
khang chien.
Trang 197
d. Em hieu cil.u "Tu xua den nay, m6i khi To qu6c bi xam lang, thi tinh than ay l<).i soi
noi, no ket thanh mQt lim song VO rung mqnh me, to l(m, no luot qua m<;>i Sl,l' nguy hiem
kh6 khan, n6 nhan chim tat d hi ba.n nu6c va lii. cu6p nu6c" c6 y nghia nhu the nao?
(Tra loi 3- s dong)
Cau 2. (3 di~m)
Viet bill van ngi\n trlnh bay suy nghl cua em ve y kien: "Dan ta c6 m9t long nong nim
yeu nu6c. D6la m9t truyen thong quy bau cua ta".
cau 3. (4,0 di~m)
Cho doi).n van sau:
Co' 6ng lifo ngh?n dng hdn lc;i, da m~t te riin riin. Ong lila l~ng cti, tubng nhu: den /chOng thb
dU\fC. M(Jt luc liiu 6ng m6i r~n ee, nuot m9t cai gi vu&ng b c6, 6ng Cat tieng hOi, gi9ng lc;c hdn cti:
- Li¢u c6 th{jt khOng h& btic? Hay Iii chi lc;i ...
£.. .1 6ng lao va va ctung lang ra ch5 lchtlc, roi cti thdng £...1
Ong Hai cui g&m mqt xuang mii cti. Ong thoang nghl den m¥ chu nhii.
ve den nha, ling Hai n&m vtjt ra giu:ang, mffy ctua tre thii'y b6'h6m nay c6 ve lchtic, len len ctu:a
nhau ra aau nhii chai sqm chai SIJi vai nhau.
Nhin Iii con, titi thiin, me6c mdt 6ng lifo cu giiin ra. Chung n6 ciing Iii Ire con limg Vi¢1 gian
ctiiy u:? Chung n6 ciing bi ngu:iYi tare rung hdt hiti day u? Khan nc;n, bdng iiy tu61 aau ... Ong
lifo ndm chqt hai tay lqi mii rit len:
- Chung bay iin mieng cam hay mieng gi viio mom ma cti lam cdi gi6ng Vi¢t gian btin nu:ac ct€'
nhw nhfi the' nay.
Ong lfio b5ng ngilng lqi, nga nga nhlf lai minh kh6ng aU:\fC dung ldm. Cha nhe cai b9n b limg
lc;i don den tht alf\fC. Ong kiein ctieln tilng ngu:ai trong 6c. KhOng ma, h9 loan Iii nhfeng ngu:ai
c6 tinh than ca ma. H9 eta b lc;i lang, quye! tam m(Jt sang m9t ch€! v6i giqc, c6 ctai niio lqi cam
tam lam a{eu nh\{C nhif ayf ...
. . .Ong Hai nghl Y\fn cd nguai. Ca CUQC dai den toi, mm than cii nallen trong y ngh16ng. Ong
kh6ng the' ve aii lang dy cturc nfea. V€ bay gia ra 6ng ch.iu mat he! a? Khong the' ctu:rc! Umg thi
yeu th{jt, nhung lang thea Tiiy miit roi thi phdi thil ...
(Trich Limg, Kim Lim,
Ngfr van 9, T~p 1, NXB Ghio dvc Vi~t Nam, 2018)
Phan tich tam tri).ng nhan v~t ong Hai trong doi).n trich tren de lam sang t6 nh~ dinh:
6 nguoi nong dan nay, fum yeu limg tha thiet thong nhat v6i long yeu nu6c va tinh than
khang chien.
Trang 197
 CAP TOC 789+ THI vAO LOP 10 CAP TOC 789+ THI vAO LOP 10
Huang d~n giai Huang d~n giai
Ciu 1. Ciu 1.
a. M6i khi To quoc bi xam lang thi tinh t11an yeu nu6c l;;li s6i noi. N6 ket thanh m(\t a. M6i khi To quoc bi xam lang thi tinh t11an yeu nu6c l;;li s6i noi. N6 ket thanh m(\t
Ian song v6 cimg mq:nh me, to 16n, n6 lu6t qua m<;>i sv nguy hiem, kh6 khiin, n6 nhan Ian song v6 cimg mq:nh me, to 16n, n6 lu6t qua m<;>i sv nguy hiem, kh6 khiin, n6 nhan
chim tat ca Iii ban nu6c va be hl cu6p mr6c. chim tat ca Iii ban nu6c va be hl cu6p mr6c.
b. N(\i dung chinh cua do;;m trich: Tinh than yeu nu6c clia nhan dan ta. D6 Ia m(\t b. N(\i dung chinh cua do;;m trich: Tinh than yeu nu6c clia nhan dan ta. D6 Ia m(\t
truyen thong quy bau. truyen thong quy bau.
c. Bi~n phap tu til trong do;;m van thu ba: di~p cau true "Tu ... til ... " va phep li~t ke. c. Bi~n phap tu til trong do;;m van thu ba: di~p cau true "Tu ... til ... " va phep li~t ke.
Tac dvng: Nhan mq:nh va khkg dinh long yeu nuoc Ia m(\t thu clia cai quy gia va Tac dvng: Nhan mq:nh va khkg dinh long yeu nuoc Ia m(\t thu clia cai quy gia va
r(\ng kh~p. N6 c6 m;\it trong m<;>i tang lop nhan dan. r(\ng kh~p. N6 c6 m;\it trong m<;>i tang lop nhan dan.
d. Ynghia cua cau van: Khkg dinh long yeu nu6c Ia sue mq:nh tinh than to 16n. Chinh d. Ynghia cua cau van: Khkg dinh long yeu nu6c Ia sue mq:nh tinh than to 16n. Chinh
long yeu nu6c cua nhan dan ta da giup VietNam danh bqi bao ke thu de gifr vfrng nen long yeu nu6c cua nhan dan ta da giup VietNam danh bqi bao ke thu de gifr vfrng nen
tv do, d(\c l~p. tv do, d(\c l~p.
Ciu 2. Ciu 2.
* Gioi thi~u van de: Yeu nu6c Ia tmyen thong quy bau, thieng lieng cua dan t(\c ta. * Gioi thi~u van de: Yeu nu6c Ia tmyen thong quy bau, thieng lieng cua dan t(\c ta.
* Giai thich: * Giai thich:
- Long yeu nuoc Ia tlnh cam cao ca, thieng lieng cua m6i nguai danh cho que huang, - Long yeu nuoc Ia tlnh cam cao ca, thieng lieng cua m6i nguai danh cho que huang,
dat nu6c. D6 Ia tinh cam yeu quy, g~n b6, h,r hilo ve que huang, dat nu6c va tinh than dat nu6c. D6 Ia tinh cam yeu quy, g~n b6, h,r hilo ve que huang, dat nu6c va tinh than
dem het tai nang, tri tu~ de xay d1,111g, bita Ve va phat trien dat nUOC. dem het tai nang, tri tu~ de xay d1,111g, bita Ve va phat trien dat nUOC.
- Truyen thong yeu nuoc: nhfrng pham chat, gia tri, ... dugc hinh thilnh, phat trien, - Truyen thong yeu nuoc: nhfrng pham chat, gia tri, ... dugc hinh thilnh, phat trien,
duy td trong m(\t thai gian dai thehi~n moi quan he tinh cam, nghia Vl,l tich C\]'C cua m<'\i duy td trong m(\t thai gian dai thehi~n moi quan he tinh cam, nghia Vl,l tich C\]'C cua m<'\i
ding dan doi v6i dat nuoc ... ding dan doi v6i dat nuoc ...
_. Kh~ng dinh yeu nuoc Ia truyen thong quy bau, thieng lieng cua dan t(\c ta. _. Kh~ng dinh yeu nuoc Ia truyen thong quy bau, thieng lieng cua dan t(\c ta.
* Phan tich, bim lu~ van de: * Phan tich, bim lu~ van de:
- Chilng minh truyen thong yeu nu6c cua nhan dan Vi~t Nam qua nhfrng trang su - Chilng minh truyen thong yeu nu6c cua nhan dan Vi~t Nam qua nhfrng trang su
dvng nu6c va gifr nu6c oanh lii't, hao hung: dvng nu6c va gifr nu6c oanh lii't, hao hung:
+Trang thai kl khang chien, long yeu nu6c chinh Ia cam thu gi;\ic sau s~c, dilng len, +Trang thai kl khang chien, long yeu nu6c chinh Ia cam thu gi;\ic sau s~c, dilng len,
cam sling ra tr~ chien dau v6i ke thu. cam sling ra tr~ chien dau v6i ke thu.
+Trang thai binh, long yeu nu6c the hien aviec yeu thien nhien, tv hiw ve dat nu6c, +Trang thai binh, long yeu nu6c the hien aviec yeu thien nhien, tv hiw ve dat nu6c,
chung tay xay dvng va phat trien dat nu6c. chung tay xay dvng va phat trien dat nu6c.
- Binh lu~: Li giai strc mqnh clia truyen thong yeu nu6c (van de tr<;>ng tam) - Binh lu~: Li giai strc mqnh clia truyen thong yeu nu6c (van de tr<;>ng tam)
+ Truyen thong yeu nuoc lu6n Ia yeu to tinh than cua qua khu, c6 kha nang lam hien + Truyen thong yeu nuoc lu6n Ia yeu to tinh than cua qua khu, c6 kha nang lam hien
hfru va tqo ra sue mq:nh tinh than ho(lc v~t chil"t, c6 kha nang neu guong, d(\ng vien, khoi hfru va tqo ra sue mq:nh tinh than ho(lc v~t chil"t, c6 kha nang neu guong, d(\ng vien, khoi

Trang 1911 Trang 1911

ggi nhling pham chat, gia trj tot d~p trong m6i con nguoi trong sv nghi~p xay dvng va
bao v~ dat nuoc.
+ Truyen thong yeu nuoc la sv nhil.c nh6 thieng lieng va nghiem khil.c doi voi trach
nhi~m cua h~u the trong vi~c noi tiep, duy tri, phat huy nhling phil'm chat, gia trj tot d~p
da dugc hinh thanh m nhling theh~ truoc de g6p phan xay dvng va bao v~ dat nuoc.
+ Truyen thong yeu nuoc giup con nguoi c6 ni'em tv hao, ni'em tin ve nhling phil'm
chat, gia trj dang noi tiep ru qua kht'r; cung cap nhling hili hQC kinh nghi~m cho hi~n t(li
trong sv nghi~p xay dvng va bito v~ dat nuoc.
*Tong ket van de: Bili h<;>c nh~ tht'rc va hanh d(ing cho bim than.
Glu3.
1. Gi&i !hi~u chung
- Gi&i !hi~u khai quat ve nha van Kim Lan va tac phil'm Lang.
- Neu van de din nghj lu~n: Tam trang cua 6ng Hai khi nghe tin limg 6ng theo gii).c.
Qua d6 thay dugc: a nguoi n6ng dan nay, tinh yeu lang tha !hiet thong nhat v&i long
yeu nu6c va tinh than khang chien.
2. Phan tich nhan v~t 6ng Hai trong do(ln trich
a. Tam tn;mg cua ilng Hai tru6c khi nghe tin limg chq Dau thea giijc
- 6ng Hai von rat yeu cai lang chg Dau cia minh:
+ 6ng lu6n hanh di~n khoe ve n6, lu6n nghi lang minh "tinh than each m(lllg lil.m".
+ anai tim cu, 6ng Hai nh6lang da diet, muon ve limg, muon tham gia khang chien.
6ng cling mong nil.ng to cho Tay chet. D6la tinh cam yeu thuang, gil.n b6 v6i lang que,
tv hilo va c6 trach nhi~m v6i cu(ic khimg chien cia lang.
+ aphong thong tin, nghe dugc nhieu tin hay, nhat la nhling tin chien thil.ng cia quan
ta, "ru(\t gan 6ng ct'r mua cit len, vui qua". Dieu nay cho thay 6ng lu6n quan tam tha
thiet, nong nhi~t den CUQC khang chien.
_. Nhu v~y, 6ng Hai la nguoi n6ng dan c6 tinh tinh vui ve, chat phac, c6 tam long
gil_n bo Voi lang que va CUQC khang chien.
b. Tiim tr(lng cua ilng Hai khi nghe tin lang chq Dau thea giijc
- Khi nghe tin lang minh theo gii).c:
+ 6ng Hai xau ho, uat uc, choitng vang, sling so nhu chet dt'rng: "Co 6ng lao ngh~n
il.ng hil.n l;;ri, da mij.t te ran ran. 6ng lao li).ng di, tuang nhu den kh6ng tho dtrQc". -> Ttr
dinh cao cia niem vui, niem tin 6ng Hai rai xuong Vl,fC thil.m cia sv dau dan, mi ho,
tuy~t v<;>ng, be til.c.
Trang 199
ggi nhling pham chat, gia trj tot d~p trong m6i con nguoi trong sv nghi~p xay dvng va
bao v~ dat nuoc.
+ Truyen thong yeu nuoc la sv nhil.c nh6 thieng lieng va nghiem khil.c doi voi trach
nhi~m cua h~u the trong vi~c noi tiep, duy tri, phat huy nhling phil'm chat, gia trj tot d~p
da dugc hinh thanh m nhling theh~ truoc de g6p phan xay dvng va bao v~ dat nuoc.
+ Truyen thong yeu nuoc giup con nguoi c6 ni'em tv hao, ni'em tin ve nhling phil'm
chat, gia trj dang noi tiep ru qua kht'r; cung cap nhling hili hQC kinh nghi~m cho hi~n t(li
trong sv nghi~p xay dvng va bito v~ dat nuoc.
*Tong ket van de: Bili h<;>c nh~ tht'rc va hanh d(ing cho bim than.
Glu3.
1. Gi&i !hi~u chung
- Gi&i !hi~u khai quat ve nha van Kim Lan va tac phil'm Lang.
- Neu van de din nghj lu~n: Tam trang cua 6ng Hai khi nghe tin limg 6ng theo gii).c.
Qua d6 thay dugc: a nguoi n6ng dan nay, tinh yeu lang tha !hiet thong nhat v&i long
yeu nu6c va tinh than khang chien.
2. Phan tich nhan v~t 6ng Hai trong do(ln trich
a. Tam tn;mg cua ilng Hai tru6c khi nghe tin limg chq Dau thea giijc
- 6ng Hai von rat yeu cai lang chg Dau cia minh:
+ 6ng lu6n hanh di~n khoe ve n6, lu6n nghi lang minh "tinh than each m(lllg lil.m".
+ anai tim cu, 6ng Hai nh6lang da diet, muon ve limg, muon tham gia khang chien.
6ng cling mong nil.ng to cho Tay chet. D6la tinh cam yeu thuang, gil.n b6 v6i lang que,
tv hilo va c6 trach nhi~m v6i cu(ic khimg chien cia lang.
+ aphong thong tin, nghe dugc nhieu tin hay, nhat la nhling tin chien thil.ng cia quan
ta, "ru(\t gan 6ng ct'r mua cit len, vui qua". Dieu nay cho thay 6ng lu6n quan tam tha
thiet, nong nhi~t den CUQC khang chien.
_. Nhu v~y, 6ng Hai la nguoi n6ng dan c6 tinh tinh vui ve, chat phac, c6 tam long
gil_n bo Voi lang que va CUQC khang chien.
b. Tiim tr(lng cua ilng Hai khi nghe tin lang chq Dau thea giijc
- Khi nghe tin lang minh theo gii).c:
+ 6ng Hai xau ho, uat uc, choitng vang, sling so nhu chet dt'rng: "Co 6ng lao ngh~n
il.ng hil.n l;;ri, da mij.t te ran ran. 6ng lao li).ng di, tuang nhu den kh6ng tho dtrQc". -> Ttr
dinh cao cia niem vui, niem tin 6ng Hai rai xuong Vl,fC thil.m cia sv dau dan, mi ho,
tuy~t v<;>ng, be til.c.
Trang 199
 CAP n5c 189+ THI vA.o LOP 10 CAP n5c 189+ THI vA.o LOP 10

- Khi trill tinh l;;ti dugc phan niw, 6ng con co chua tin cai tin ay. Nhung roi nhiing
nguoi tim CU' da ke ranh rQt qua, l(li kh~ng djnh hQ "vua a duai ay len"' lam 6ng kh6ng
the kh6ng tin. Nfem h,r hito ve lang the Ia Sl,lp do tan tanh truoc cai tin set danh. Ong co
ra ve binh than nhung trong long d'iiy Jo Jiing, VUa XaU ho trll'OC ntQi nguoi, Vll'a tlli ho
cho chinh minh.
- Khi ve aen nha:
+ 6ng n&m v~t ra giu&ng, roi tlii than nhin dan con "mroc miit ong lao ru giim ra.
Chung n6 cling Ia tre con lang Vi~t gian day u? Chung n6 cling bi nguoi ta re rung hiit
hui day u?" ---+ Bao nhieu di'eu h,r hao ve que huang nhu Sl,lp do trong tam hon nguoi
nang dan rat mvc yeu que ay. 6ng cam thay nhu chinh ong, va ca cac con ong, deu phai
mang n6i nlwc cua mi?t ten Viiit gian ban mroc.
+ 6ng "kiem diem rung nguoi trong 6c", thay h 9 deu c6 tinh th'an ca, hQ da quyet tiim
ol(li, "m<?t song m<?t chet voi giiftc, c6 dOi nilD l(li can tam lam dieu nhvc nha ay! ... ".
---> Niem tin m6ng, n6i nghi ngo gibg xe atrong 6ng. Voi 6ng Hai, long yeu nuoc va
tinh th'an khimg chii2n Ia nhfrng finh cam thieng lieng, con Sl,f phim b<:Ji Ia dieu xau xa 6
nhvc nhat.
+ M<?t CUQC xung d<:Jt ni?i tam gay giit gifra tinh yeu lang que va tinh than yeu nuoc da
di@n ra a ong Hai. Ong da dut khoat Iva chQn theo each cua minh: "Lang thi yeu th~t,
nhung limg theo Tay thi phiti thu". ---+ Tinh yeu nuoc da r<:Jng Jan han, bao trum len tinh
cam voi lang que. Nhu v~y, tinh yeu lang d~u c6 thiet tha, manh li~t den dau cling kh6ng
the miinh liet han tinh yeu dat nuoc. 06 Ia ve d.;p tiim hon cao cit cua con nguoi Viet
Nam, khi siln sang g(lt b6 tinh cam rieng hr de song voi tinh cam chung cua cit c<:Jng
dong, cua cit dan tQC va dat nuoc. Nhung du da xac djnh nhu the, ong vk kh6ng the
dut b6 tinh cam voi lang que, vi the' rna 6ng cang dau x6t, tlii ho.
+ Qua nhiing loi tiim Sl,f voi dua con nh6 - rna tht,rc chat Ia loi tl,f nhu voi minh, tv
minh oan cho minh- 6ng Hai da hi~n len voi nhfrng suy nghi va finh ciun vua Jon lao
cao ca, l9.i vUa sau s~c, cam dQng:
• 6ng muon dua con nh6 kh~c cot ghi tiim nhung dieu th~t gian di rna thieng lieng:
"Nhit ta a lang chg Dau". ---+ 06 Ia n6i nho que, Ia tinh yeu thiet tha, sau ni:\ng voi cai
lang chQ' Dau cua 6ng.
" Niem tin m6ng manh li~t va tam long chung thuy v6i khang chien, voi each m(lng
rna bieu tuQ'Tig Ia C1,1 Ho.
- Khi trill tinh l;;ti dugc phan niw, 6ng con co chua tin cai tin ay. Nhung roi nhiing
nguoi tim CU' da ke ranh rQt qua, l(li kh~ng djnh hQ "vua a duai ay len"' lam 6ng kh6ng
the kh6ng tin. Nfem h,r hito ve lang the Ia Sl,lp do tan tanh truoc cai tin set danh. Ong co
ra ve binh than nhung trong long d'iiy Jo Jiing, VUa XaU ho trll'OC ntQi nguoi, Vll'a tlli ho
cho chinh minh.
- Khi ve aen nha:
+ 6ng n&m v~t ra giu&ng, roi tlii than nhin dan con "mroc miit ong lao ru giim ra.
Chung n6 cling Ia tre con lang Vi~t gian day u? Chung n6 cling bi nguoi ta re rung hiit
hui day u?" ---+ Bao nhieu di'eu h,r hao ve que huang nhu Sl,lp do trong tam hon nguoi
nang dan rat mvc yeu que ay. 6ng cam thay nhu chinh ong, va ca cac con ong, deu phai
mang n6i nlwc cua mi?t ten Viiit gian ban mroc.
+ 6ng "kiem diem rung nguoi trong 6c", thay h 9 deu c6 tinh th'an ca, hQ da quyet tiim
ol(li, "m<?t song m<?t chet voi giiftc, c6 dOi nilD l(li can tam lam dieu nhvc nha ay! ... ".
---> Niem tin m6ng, n6i nghi ngo gibg xe atrong 6ng. Voi 6ng Hai, long yeu nuoc va
tinh th'an khimg chii2n Ia nhfrng finh cam thieng lieng, con Sl,f phim b<:Ji Ia dieu xau xa 6
nhvc nhat.
+ M<?t CUQC xung d<:Jt ni?i tam gay giit gifra tinh yeu lang que va tinh than yeu nuoc da
di@n ra a ong Hai. Ong da dut khoat Iva chQn theo each cua minh: "Lang thi yeu th~t,
nhung limg theo Tay thi phiti thu". ---+ Tinh yeu nuoc da r<:Jng Jan han, bao trum len tinh
cam voi lang que. Nhu v~y, tinh yeu lang d~u c6 thiet tha, manh li~t den dau cling kh6ng
the miinh liet han tinh yeu dat nuoc. 06 Ia ve d.;p tiim hon cao cit cua con nguoi Viet
Nam, khi siln sang g(lt b6 tinh cam rieng hr de song voi tinh cam chung cua cit c<:Jng
dong, cua cit dan tQC va dat nuoc. Nhung du da xac djnh nhu the, ong vk kh6ng the
dut b6 tinh cam voi lang que, vi the' rna 6ng cang dau x6t, tlii ho.
+ Qua nhiing loi tiim Sl,f voi dua con nh6 - rna tht,rc chat Ia loi tl,f nhu voi minh, tv
minh oan cho minh- 6ng Hai da hi~n len voi nhfrng suy nghi va finh ciun vua Jon lao
cao ca, l9.i vUa sau s~c, cam dQng:
• 6ng muon dua con nh6 kh~c cot ghi tiim nhung dieu th~t gian di rna thieng lieng:
"Nhit ta a lang chg Dau". ---+ 06 Ia n6i nho que, Ia tinh yeu thiet tha, sau ni:\ng voi cai
lang chQ' Dau cua 6ng.
" Niem tin m6ng manh li~t va tam long chung thuy v6i khang chien, voi each m(lng
rna bieu tuQ'Tig Ia C1,1 Ho.

:mo :mo
 c. Nh~n xet c. Nh~n xet
Tu m9t nguOi n6ng dan yeu limg, 6ng Hai d:a tro thimh m9t c6ng dan n~g long vai Tu m9t nguOi n6ng dan yeu limg, 6ng Hai d:a tro thimh m9t c6ng dan n~g long vai
khang chien. T'mh yeu limg, yeu nuoc d:a hoa lam m9t trong y nghi, tinh cam, vi~c lam khang chien. T'mh yeu limg, yeu nuoc d:a hoa lam m9t trong y nghi, tinh cam, vi~c lam
cua 6ng Hai. T'mh cam ay thong nhat, hoa quy~n nhrmg tinh yeu nuoc d:uqc d:~t cao hon, cua 6ng Hai. T'mh cam ay thong nhat, hoa quy~n nhrmg tinh yeu nuoc d:uqc d:~t cao hon,
r9ng 16n han, bao trum len tinh limg. Day Ia net d~p truyen thong rna cling mang tinh r9ng 16n han, bao trum len tinh limg. Day Ia net d~p truyen thong rna cling mang tinh
than thai di!i. Ong Hai Ia hinh anh tiieu bie'u cho ve d~p cua nguOi n6ng dan tren d:at Vi~t than thai di!i. Ong Hai Ia hinh anh tiieu bie'u cho ve d~p cua nguOi n6ng dan tren d:at Vi~t
trong thai ki khang chien chong PMp. trong thai ki khang chien chong PMp.
3. T6ng ke't 3. T6ng ke't
Khfug djnh li!i van de: 0 nhan v~t 6ng Hai, tinh yeu limg tha thiet thOng nhat vai Khfug djnh li!i van de: 0 nhan v~t 6ng Hai, tinh yeu limg tha thiet thOng nhat vai
long yeu nuoc va tinh than khang chien. long yeu nuoc va tinh than khang chien.

DE04 DE04
Cau 1. (3,0 diem) Cau 1. (3,0 diem)
D<;>c bai tho sau va tra !Oi nhfrng cau hoi a dum: D<;>c bai tho sau va tra !Oi nhfrng cau hoi a dum:
"Lqng roi ca tieng con ve "Lqng roi ca tieng con ve
Con ve ciing mfl vl he ndng oi. Con ve ciing mfl vl he ndng oi.
Nha em vtln tieng q ai Nha em vtln tieng q ai
Ki!o ca tiei1g vong m~ ngoi m~ ru. Ki!o ca tiei1g vong m~ ngoi m~ ru.
Lai ru c6 gi6 mila thu Lai ru c6 gi6 mila thu
Ban lay m~ quqt m? ttu:a gi6 ve. Ban lay m~ quqt m? ttu:a gi6 ve.
Nhfmg ngoi sao thfec ngoai kia Nhfmg ngoi sao thfec ngoai kia
Chdng b!ing m~ ttii thfec vl chung con. Chdng b!ing m~ ttii thfec vl chung con.
Di!m nay con nglt giiic trim Di!m nay con nglt giiic trim
M~ Ia ng9n gi6 cua con suot ttai." M~ Ia ng9n gi6 cua con suot ttai."
(Trich M?, Tran Quoc Minh, (Trich M?, Tran Quoc Minh,
Theo Tlw ch9n v6i Eli binh, NXB Gi<io dvc Vi~t Nam, 2002) Theo Tlw ch9n v6i Eli binh, NXB Gi<io dvc Vi~t Nam, 2002)
a. Biti tho tren duqc viet theo the tho niw? a. Biti tho tren duqc viet theo the tho niw?
b. Trang bai tho, nhfrng am thanh nao duqc hie gia nh~c den? b. Trang bai tho, nhfrng am thanh nao duqc hie gia nh~c den?
c. Chi ra va neu tac dvng cua bi~n phap tu tU trong hai cau tho sau: c. Chi ra va neu tac dvng cua bi~n phap tu tU trong hai cau tho sau:
Di!m nay con ngu giiic tri'm Di!m nay con ngu giiic tri'm
M~ Ia ng9n gi6 cua con su8t ttai. M~ Ia ng9n gi6 cua con su8t ttai.
Ciu 2. (3,0 diem) Ciu 2. (3,0 diem)
Em hay viet m9t bai van (khoimg 300 chfr) ban ve long hieu thao. Em hay viet m9t bai van (khoimg 300 chfr) ban ve long hieu thao.

Trang 201 Trang 201

 CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10
Glu 3. (4,0
Cam nhi)n tlnh cam chacon cua 6ng Situ va be Tim qua hai do"" trich sau. Qua d6,
em rut ra duqc cho mlnh bai h9c gi?
" ... Trang luc ao, no vtin om chiJI IfFy ba no. Kh8ng ghim aul)'c xuc a(!ng vii kh8ng muon cho
con thai; minh khoc, anh Sau mf)t tay om con, mf)t tay rut khiin lau nu&c milt, roi h8n liin mai toe
con:
- Ba ai roi ba ve v&i con.
- Kh8ng! - Con be het len, hai tay no sii!l chijt lay co; chiic no nghz hai tay khilng thi!'giii· au9·c
ba no, no dang cd hai chdn roi cdu chijt lfiy ba no, vii aoi vai be nh6 cua no run run."
va:
"Sau ao anh lay vo aqn hai muai li cua Ml, a[jp mong lam thiinh mf)t cay cua nh6, cua khuc
nga thilnh tieng mieng nhb. Nhieng luc rBi, anh cua timg chiec riing lu9·c, thijn tr9ng, ti mi vii co'
cong nhu nguiJi thl)' bqc. Chdng hii!u sao toi thich ngoi nhin anh li'nn va cdm thfi'y vui vui khi thai;
b~cli nga roi m8i luc m(it nhieu. Mf)t ngily, anh cua au9·c mf)t viii riing. Kh8ng baa lau sau, cay
IUI)'C aul)'c hoiln thi:mh. Cay lur;tc diii af) han mf)t tfi'c, be ngang af) ba phfin ruai, cay IUI)'C cho con
gai, cfiy lul)'c dung at chdi mai toe dii.i, cay IUI)'C chi c6 mf)t hang rang thua. Tri!n song lung lul)'c
c6 khiic m(it hang chie nh6 mil anh aii go lung, tii'n md'n khiic tt'eng net: "Yeu nh& t(ing Thu con
cua ba". Cay lui)'C nga dy chua chili aU'I)'C mai toe cua con, nhung no nhu ga roi aU'I)'C ph'dn niio
tam trqng cua anh. Nhieng aem nh& con, anh it nh& aen nBi hili h[jn aanh con, nh& con, anh lfiy
cfiy lul)'c ra ngiim nghia roi miii len mai toe cho diy lul)'c them bong, them mul)'t. Co cdy lul)'c, anh
ciing mong g(ip lqi con. Nhung roi mf)t chuy?n kh6ng may xdy ra. Mf)t ngiiy cuoi niim niim muoi
tam - niim ao ta chua vi'i trang- trong mf)t trijn can l&u cua quan Mz- nglJ.y, anh Sau bi hi sinh.
Anh bi vien aqn cita may bay MT biin vao ngvc. Trang giiJ phut cuoi cung, kh8ng dm ai1 sue
triing troi lqi aieu gi, hinh nhu chi c6 tinh cha con Ia lch8ng thi!' chi!l aU'I)'C, anh aua tay vao tui,
m6c diy IUI)'C, aua clw toi vii nhin toi mf)t hoi ldu. Toi lchong au li'ri le alta lq:i cai nhin dy, chi biel
ding, cho ai!n bdy gii'r, thinh thoang toi cu nh& lq:i aoi miit cua anh.
- Toi se mang ve vii trao t[jn tay cho chdu.
Toi cui xuong g'dn anh vii lche n6i. Di!i1luc dy, anh m&i nhiim miit ai xu8i."
(Trich Chiei·luvc ny,tl, Nguyi\n Quang Sang,
Ngft van 9, T(ip 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2018)
Huang d~n giai
Cau 1. (3,0 diem)
a. Bai tho duqc viet theo the tho h,1c bat.
Trang 202
CAP Toe 789+ THI vAo LOP 10
Glu 3. (4,0
Cam nhi)n tlnh cam chacon cua 6ng Situ va be Tim qua hai do"" trich sau. Qua d6,
em rut ra duqc cho mlnh bai h9c gi?
" ... Trang luc ao, no vtin om chiJI IfFy ba no. Kh8ng ghim aul)'c xuc a(!ng vii kh8ng muon cho
con thai; minh khoc, anh Sau mf)t tay om con, mf)t tay rut khiin lau nu&c milt, roi h8n liin mai toe
con:
- Ba ai roi ba ve v&i con.
- Kh8ng! - Con be het len, hai tay no sii!l chijt lay co; chiic no nghz hai tay khilng thi!'giii· au9·c
ba no, no dang cd hai chdn roi cdu chijt lfiy ba no, vii aoi vai be nh6 cua no run run."
va:
"Sau ao anh lay vo aqn hai muai li cua Ml, a[jp mong lam thiinh mf)t cay cua nh6, cua khuc
nga thilnh tieng mieng nhb. Nhieng luc rBi, anh cua timg chiec riing lu9·c, thijn tr9ng, ti mi vii co'
cong nhu nguiJi thl)' bqc. Chdng hii!u sao toi thich ngoi nhin anh li'nn va cdm thfi'y vui vui khi thai;
b~cli nga roi m8i luc m(it nhieu. Mf)t ngily, anh cua au9·c mf)t viii riing. Kh8ng baa lau sau, cay
IUI)'C aul)'c hoiln thi:mh. Cay lur;tc diii af) han mf)t tfi'c, be ngang af) ba phfin ruai, cay IUI)'C cho con
gai, cfiy lul)'c dung at chdi mai toe dii.i, cay IUI)'C chi c6 mf)t hang rang thua. Tri!n song lung lul)'c
c6 khiic m(it hang chie nh6 mil anh aii go lung, tii'n md'n khiic tt'eng net: "Yeu nh& t(ing Thu con
cua ba". Cay lui)'C nga dy chua chili aU'I)'C mai toe cua con, nhung no nhu ga roi aU'I)'C ph'dn niio
tam trqng cua anh. Nhieng aem nh& con, anh it nh& aen nBi hili h[jn aanh con, nh& con, anh lfiy
cfiy lul)'c ra ngiim nghia roi miii len mai toe cho diy lul)'c them bong, them mul)'t. Co cdy lul)'c, anh
ciing mong g(ip lqi con. Nhung roi mf)t chuy?n kh6ng may xdy ra. Mf)t ngiiy cuoi niim niim muoi
tam - niim ao ta chua vi'i trang- trong mf)t trijn can l&u cua quan Mz- nglJ.y, anh Sau bi hi sinh.
Anh bi vien aqn cita may bay MT biin vao ngvc. Trang giiJ phut cuoi cung, kh8ng dm ai1 sue
triing troi lqi aieu gi, hinh nhu chi c6 tinh cha con Ia lch8ng thi!' chi!l aU'I)'C, anh aua tay vao tui,
m6c diy IUI)'C, aua clw toi vii nhin toi mf)t hoi ldu. Toi lchong au li'ri le alta lq:i cai nhin dy, chi biel
ding, cho ai!n bdy gii'r, thinh thoang toi cu nh& lq:i aoi miit cua anh.
- Toi se mang ve vii trao t[jn tay cho chdu.
Toi cui xuong g'dn anh vii lche n6i. Di!i1luc dy, anh m&i nhiim miit ai xu8i."
(Trich Chiei·luvc ny,tl, Nguyi\n Quang Sang,
Ngft van 9, T(ip 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2018)
Huang d~n giai
Cau 1. (3,0 diem)
a. Bai tho duqc viet theo the tho h,1c bat.
Trang 202
 b. Trong bili tho, nhi'ing am thanh dugc t<ic gia nhiic den Ia: tieng ve, tieng vong keu, b. Trong bili tho, nhi'ing am thanh dugc t<ic gia nhiic den Ia: tieng ve, tieng vong keu,
tieng m<; hat ru. tieng m<; hat ru.
c. Bi~n phap tu tU an dv: "giac tron". c. Bi~n phap tu tU an dv: "giac tron".
Tac dvng: Cach n6i an d1,1 "giik trim" kh6ng phai chila giac ngil clia con rna cim mang Tac dvng: Cach n6i an d1,1 "giik trim" kh6ng phai chila giac ngil clia con rna cim mang
y nghla cu(\c diri con lu6n c6 m<; theo sat, nang bu6c con di, che cha cho con, danh het y nghla cu(\c diri con lu6n c6 m<; theo sat, nang bu6c con di, che cha cho con, danh het
tat ca yeu thuang cho con. tat ca yeu thuang cho con.
Cau 2. (3,0 dii!m) Cau 2. (3,0 dii!m)
* Gi6i thi~u van d'ie can ban lu(ln: Long hieu thao * Gi6i thi~u van d'ie can ban lu(ln: Long hieu thao
* Giili thich: * Giili thich:
- Hieu thao Ia hanh d(\ng doi xu tot v6i 6ng ba cham<;, lu6n yeu thuang h9. - Hieu thao Ia hanh d(\ng doi xu tot v6i 6ng ba cham<;, lu6n yeu thuang h9.
- Long hieu thao Ia phvng duang 6ng ba, cha m<; khi om yeu va gia ca. - Long hieu thao Ia phvng duang 6ng ba, cha m<; khi om yeu va gia ca.
* Phiin tich, ban lu(ln: * Phiin tich, ban lu(ln:
- Bieu hi~n cua long hieu thao: - Bieu hi~n cua long hieu thao:
+ Nhi'ing nguiri c6 long hieu thao Ia nguiri lu6n biet cung kinh va ton tr9ng 6ng ba, + Nhi'ing nguiri c6 long hieu thao Ia nguiri lu6n biet cung kinh va ton tr9ng 6ng ba,
cham<;. cham<;.
+ Biet viing lai va lam cho cha m<; duqc vui ve, tinh than dugc yen tiim. + Biet viing lai va lam cho cha m<; duqc vui ve, tinh than dugc yen tiim.
+ Lu6n biet song dling chum mt,rc v6i d;;to due xa h(\i, tht,rc hi~n I@ nghi hieu nghia + Lu6n biet song dling chum mt,rc v6i d;;to due xa h(\i, tht,rc hi~n I@ nghi hieu nghia
doi v6i cac b~c sinh thimh. doi v6i cac b~c sinh thimh.
+ Long hieu thao Ia hanh vi v6 cling y nghla mang l;;ti danh tieng tot cho 6ng ba cha + Long hieu thao Ia hanh vi v6 cling y nghla mang l;;ti danh tieng tot cho 6ng ba cha
m<; va to tien. m<; va to tien.
*LienM: *LienM:
- Em da lam nhi'ing gl de the hi~n long hieu thi10 v6i 6ng ba, cha m<; - Em da lam nhi'ing gl de the hi~n long hieu thi10 v6i 6ng ba, cha m<;
- Ph€ phan nhi'ing nguai kh6ng hieu thao trong xa h(\i hi~n nay: song hilt hieu, v6 I@, - Ph€ phan nhi'ing nguai kh6ng hieu thao trong xa h(\i hi~n nay: song hilt hieu, v6 I@,
th~m chi con danh d~p doi xu tan nhiin, b6 rai cham<; gia. D6la m(\t loi song v6 an, m(\t th~m chi con danh d~p doi xu tan nhiin, b6 rai cham<; gia. D6la m(\t loi song v6 an, m(\t
nhiin each kern c6i, dang che trach. nhiin each kern c6i, dang che trach.
Cau 3. (4,0 dii!m) Cau 3. (4,0 dii!m)
1. Gi&i thi~u chung 1. Gi&i thi~u chung
- Gi6i thi~u khai quat ve tac gia Nguy@n Quang Sang, tac phii'm Chiec hi(Yc nga. - Gi6i thi~u khai quat ve tac gia Nguy@n Quang Sang, tac phii'm Chiec hi(Yc nga.
- Neu van de can nghi lu~n: Tmh phv tU thieng lieng bieu hi~n trong hai do;;tn trich. - Neu van de can nghi lu~n: Tmh phv tU thieng lieng bieu hi~n trong hai do;;tn trich.
2. Phan tich 2. Phan tich
a. Gi6i tlti(lu khai quat nhiln v(it be Thu va ong Sau a. Gi6i tlti(lu khai quat nhiln v(it be Thu va ong Sau
*BeThu: *BeThu:

Trang 203 Trang 203

 CAP Toe 789+ THI vAo u)P 10
- Dat nu6c co chien tranh, c6ng Sau phai di c6ng tac khi con gai chua day m9t tuoi,
khi ian len, be Thu chua m9t ian duqc gijp cha, chi duqc thay ba qua tam hinh chv p
chung v6i rna.
-Be Thu "cting dau", uong ng(Ulh, coca tinh m(Ulh me, kien quyet nhung cling rat
hon nhien, ngay tho va co chlit sq hai.
- Khi hieu ra nguyen nhan eM th.;o tren mij.t clia ba - no n&m im, ian 19n suot dem,
thinh thoang l;;U tho dhl nhu nguOi ian, n6 an hi;\n rei d'un thu gi(\c va thuong ba n6 v6 h\lll.
*OngSau:
- Ong Sau kh6ng m(lt ian duqc gij.p con, duqc yeu thuong cham soc cho con.
- Sau tam nam vao sinh ra tu, khi duqc ve tham nha, n6i khao khat duqc gi;ip con,
duqc 6m con vao long khien 6ng kh6ng kim nen duqc cam XllC. Tuy nhien, vi vet th.;o
tren mij.t, vet thuong do chien tranh gay ra nen dua con gai hen nhien, ngay tho cua 6ng
nhat dinh kh6ng chiu nhi;\n cha. Den !lie con gal nhi;\n ra thi Ia !lie 6ng phM tro l;;U chien tnri:>ng.
1>. vd drp tiuh phu thieng qua hai trich
* Tinh cam cua be Thu dimh cho ong Sau:
- Hai tay Thu 6m chij.t co ba, chan qu~p chij.t lay ba kh6ng muon 6ng Sau roi di.
- Llic nay be Thu nhu da go b6 tam ao b&ng toan gai nh 0n clia minh xuong, the' hi~n
r6la m(lt c6 be hen nhien trong veo, them khat sv yeu thuong cua ba. Thu kh6ng muon
xa ba, muon ba miii ben minh.
-+Be Thu c6 tinh yeu thuong cha manh li~t, v6 ba khien nguoi d:Qc phai rai 1~.
* Tinh cam cua ong Sau diinh cho con:
- Lu6n ghi nh6 nhu in loi con dij.n v9i vang !lie chia tay "Ba ve, ba mua cho con m9t
ca.y luqc nghe ba!". Dieu do thlic give 6ng den vi~c lam cay luqc ay.
- Chiec luqc tr6 thanh m9t v.(i.t quy gia, no lam voi di n6i an h~n va chua d\fTig bao
nhieu tinh cam nh6 nhung, yeu men clia nguoi cha doi v6i dua con trong xa each. Chiec
luqc nga tr6 thanh m9t ki v~t thieng lieng, nu6i duong tinh than chien dau cho nguoi
chien si trong nhling ngay thang gian kho.
- Bi thuong nij.ng, chi den khi gui l<:~i chiec luqc nga l<:~i cho b<:~n v6i loi nh~n nhu se
trao t~n tay be Thu, 6ng m6i yen long nh~m m~t.
- Ong Sau hi sinh khi chua kip gui m6n qua cho con gal. Day Ia tinh huong rat cam
d(lng. Nhling mat mat do chien tranh gay ra Ia kh6ng bU. d~p noi. Tuy kh6ng m(lt loi
trang troi nhung hanh d(lng cuoi cling cua 6ng Sau cang cho ta thay tinh cam cua 6ng
Trang 204
CAP Toe 789+ THI vAo u)P 10
- Dat nu6c co chien tranh, c6ng Sau phai di c6ng tac khi con gai chua day m9t tuoi,
khi ian len, be Thu chua m9t ian duqc gijp cha, chi duqc thay ba qua tam hinh chv p
chung v6i rna.
-Be Thu "cting dau", uong ng(Ulh, coca tinh m(Ulh me, kien quyet nhung cling rat
hon nhien, ngay tho va co chlit sq hai.
- Khi hieu ra nguyen nhan eM th.;o tren mij.t clia ba - no n&m im, ian 19n suot dem,
thinh thoang l;;U tho dhl nhu nguOi ian, n6 an hi;\n rei d'un thu gi(\c va thuong ba n6 v6 h\lll.
*OngSau:
- Ong Sau kh6ng m(lt ian duqc gij.p con, duqc yeu thuong cham soc cho con.
- Sau tam nam vao sinh ra tu, khi duqc ve tham nha, n6i khao khat duqc gi;ip con,
duqc 6m con vao long khien 6ng kh6ng kim nen duqc cam XllC. Tuy nhien, vi vet th.;o
tren mij.t, vet thuong do chien tranh gay ra nen dua con gai hen nhien, ngay tho cua 6ng
nhat dinh kh6ng chiu nhi;\n cha. Den !lie con gal nhi;\n ra thi Ia !lie 6ng phM tro l;;U chien tnri:>ng.
1>. vd drp tiuh phu thieng qua hai trich
* Tinh cam cua be Thu dimh cho ong Sau:
- Hai tay Thu 6m chij.t co ba, chan qu~p chij.t lay ba kh6ng muon 6ng Sau roi di.
- Llic nay be Thu nhu da go b6 tam ao b&ng toan gai nh 0n clia minh xuong, the' hi~n
r6la m(lt c6 be hen nhien trong veo, them khat sv yeu thuong cua ba. Thu kh6ng muon
xa ba, muon ba miii ben minh.
-+Be Thu c6 tinh yeu thuong cha manh li~t, v6 ba khien nguoi d:Qc phai rai 1~.
* Tinh cam cua ong Sau diinh cho con:
- Lu6n ghi nh6 nhu in loi con dij.n v9i vang !lie chia tay "Ba ve, ba mua cho con m9t
ca.y luqc nghe ba!". Dieu do thlic give 6ng den vi~c lam cay luqc ay.
- Chiec luqc tr6 thanh m9t v.(i.t quy gia, no lam voi di n6i an h~n va chua d\fTig bao
nhieu tinh cam nh6 nhung, yeu men clia nguoi cha doi v6i dua con trong xa each. Chiec
luqc nga tr6 thanh m9t ki v~t thieng lieng, nu6i duong tinh than chien dau cho nguoi
chien si trong nhling ngay thang gian kho.
- Bi thuong nij.ng, chi den khi gui l<:~i chiec luqc nga l<:~i cho b<:~n v6i loi nh~n nhu se
trao t~n tay be Thu, 6ng m6i yen long nh~m m~t.
- Ong Sau hi sinh khi chua kip gui m6n qua cho con gal. Day Ia tinh huong rat cam
d(lng. Nhling mat mat do chien tranh gay ra Ia kh6ng bU. d~p noi. Tuy kh6ng m(lt loi
trang troi nhung hanh d(lng cuoi cling cua 6ng Sau cang cho ta thay tinh cam cua 6ng
Trang 204
@- ---- ----------------~·- @- ---- ----------------~·-

dimh cho con thi;it sau n~ng. Nguoi dong chi rua 6ng- nguoi ke chuy~n da thay 6ng liun dimh cho con thi;it sau n~ng. Nguoi dong chi rua 6ng- nguoi ke chuy~n da thay 6ng liun
vi~c d6. Chiec luqc nga da tra thimh bieu tuqng ella tlnh cha con doi doi bil't di~t. vi~c d6. Chiec luqc nga da tra thimh bieu tuqng ella tlnh cha con doi doi bil't di~t.
c. Nh~nxit c. Nh~nxit

- Tinh ph1,1 tU Ia tlnh cam thieng lieng nhat CUQC dm, ta dill phiti biet tril.n trQng va yeu
quy tlnh cam d6.
- Chien tranh da gay ra nhilng mat mat, dau thuong cho con nguoi.
- Con ngum phiti song va liun vi~c sao cho xtmg v6i nhi'ing tlnh cam cao quy d6.
3. T6ng ke"t
Cam nhi;in khai qwh ve hai do:;tn van, lien h~ bitn than.
- Tinh ph1,1 tU Ia tlnh cam thieng lieng nhat CUQC dm, ta dill phiti biet tril.n trQng va yeu
quy tlnh cam d6.
- Chien tranh da gay ra nhilng mat mat, dau thuong cho con nguoi.
- Con ngum phiti song va liun vi~c sao cho xtmg v6i nhi'ing tlnh cam cao quy d6.
3. T6ng ke"t
Cam nhi;in khai qwh ve hai do:;tn van, lien h~ bitn than.

DEOS DEOS
Ph'an I. D<;>c hiilu (4,0 diem) Ph'an I. D<;>c hiilu (4,0 diem)
DQc hili tho sau va tra !Oi cac cau hoi ben dum: DQc hili tho sau va tra !Oi cac cau hoi ben dum:
Nhimg mua qua mf toi htii au:vc Nhimg mua qua mf toi htii au:vc
Mf v&n trong vilo tay mf vun trong Mf v&n trong vilo tay mf vun trong
Nhimg mua qua lqn roi lqi mpc Nhimg mua qua lqn roi lqi mpc
Nhu: miff trm, khi nhu miff triing. Nhu: miff trm, khi nhu miff triing.
Lii chung t8i tit tay m? Zan li!n Lii chung t8i tit tay m? Zan li!n
Con nhimg bi vil bau thi Zan xu8'ng Con nhimg bi vil bau thi Zan xu8'ng
ChUng mang dang gipt mo hoi miJn ChUng mang dang gipt mo hoi miJn
R6 xu8'ng long tham lqng m? t8i. R6 xu8'ng long tham lqng m? t8i.
Va chung toi, m!it thu qua tri!n am Va chung toi, m!it thu qua tri!n am
Bdy muoi tuoi m? avi chiY auw htii Bdy muoi tuoi m? avi chiY auw htii
Toi hodng sv ngily ban tay m? m6i Toi hodng sv ngily ban tay m? m6i
Minh v&n con m!it thu qud non xanh? Minh v&n con m!it thu qud non xanh?
(Me va Qua, Nguyi'n Khoa Diem) (Me va Qua, Nguyi'n Khoa Diem)
Ciiu 1. Neu chu de ella bill tho. Ciiu 1. Neu chu de ella bill tho.
Ciiu 2. Trong nhan de va bai tho, chfr "qua" xuat hi~n nhi'eu !'il.n. Chu "qua" a dong Ciiu 2. Trong nhan de va bai tho, chfr "qua" xuat hi~n nhi'eu !'il.n. Chu "qua" a dong
nao mangy nghia tit thvc? Chfr "qua" a dong nao mangy nghia bieu tuqng? nao mangy nghia tit thvc? Chfr "qua" a dong nao mangy nghia bieu tuqng?
Cau 3. Chfr "m6i" trong dong tho "Toi hodng S\f ngily ban lay m? moi" c6 nghia Ia gi? Cau 3. Chfr "m6i" trong dong tho "Toi hodng S\f ngily ban lay m? moi" c6 nghia Ia gi?
Ciiu 4. Trong hai dong tho "Nhimg mua qua lqn roi lqi mpc - Nhu miJt tri'Yi, khi nhu mqt Ciiu 4. Trong hai dong tho "Nhimg mua qua lqn roi lqi mpc - Nhu miJt tri'Yi, khi nhu mqt
triing", hie giit da su d1,1ng bi~n phap tu til so sanh. Hay neu tac d1,1ng cua bi~n phap so triing", hie giit da su d1,1ng bi~n phap tu til so sanh. Hay neu tac d1,1ng cua bi~n phap so
sanhd6. sanhd6.

Trang 205 Trang 205

 CAP TOC 789+ THI VAO LOP H)
Ciu 5. DQc xong bil.i tho, em c6 suy nghl gi ve each {mg xu v6i cha m~; cua m9t so
nguai qua mau tin sau?
"Thea cao trqng, tit doqn clip dang tdi tren mqng xii h{ji (jacebook) ve viifc m!Jt nguiYi phF nu
himh hq CC/ bill6n tu8!, qua xac minh, VF viifc xay ra aap 4, xii Long Hoa, huy¢n Ciin Du6'c nen
Ca quan Canh sat dieu tra C6ng an huyifn Can Du6'c viw cu{jc dieu tra lam ri5. Hoa song cung
m? ruf)t Ia baD va con gai Tuyen. Khoang thang 11/2018, baD bj ngii, kh6ng di lqi duc;c Hoa
phai chiim s6c ba. Vllch8ng dur;c chia tili scm nen Hoa buc xuc va thuimg xuyen mdng chiei viz
c6 hanh vi hanh hq bii D. Trung bznh cu 3 mnl tuan Hoa lqi himh hq chili b6'i m? ruf)t. Khodng
thang 9/2019, Tuyen bj TNGT n!im dzeu trj tqi nhil, chung kien cdnh m? himh hq ba ngoqi, Tuyen
birc xuc dung difn thoqi ghi lqi hznh dnh tren."
(Theo bao CAND, Liinh rin 4 mlm trl vi ngrwc dtli mf gitl, ngay 17/04/2020)
Phan H. tam van (6,0 diem)
Cam nh~n cua anh (chi) ve nhan v~t anh thanh nien trong do;;tn trich sau:
Anh hq gi9ng, nu·a tam sv, niea d9c lqi m{jt dieu ri5 rimg dii ngdm nghz nhieu:
-HOi chua vito nghe, nhffng dem bau triJi den kjt, nhzn kl m6·i thay m!Jt ng8i sao xa, chdu ciing
nghz ngay ng8i sao /cia le loi mf)t mznh. Bay giiY lam nghe nay chdu /chong nghz nhu: v{jy nii:a. Vd,
khi ta lam vi¢c, ta v6·i c6ng viifc Ia d8i, sao g9i Ia mf)t minh duc;c? Hu6izg chi vi¢c cua chdu gdn
lien v6'i vi¢c cua baa anh em, aong d{ji du:6'i /cia. C8ng vi¢c cua chau gian kh6' tht day, chU· dft n6
di, chdu buon den chel mar. Con nguiJi thi ai mil chd "them" 710 btic? Minh sinh ra Ia gi, mznh de
aaiiu, minh vi ai mil lam viifc? Day, chau tv n6i v6'i chau thtday. Bac lai xe ai, ve Lai Chau dr
den day dung lqi m{jt lat. Kh6ng vao giiY "6'p" Ia chtiu chqy xu6ng clW'i, lau thimh 1¢. Chdu b8'ng
dung t;r hOi: Cai nh& xe, cai nh6' nguiYi ay th{jt ra Ia cai gi v{jy? Neu Ia ni'fi nh6' phon hoa a6 h{ji
thi xoang. Chau o·liiin trong trqm hang thlmg. Bac lai xe baa mn dffng, b6p coi toe toe, mqc, chtiu
gan li nhd't djnh kh6ng xu6ng. Ay the' Ia m{jt h6m, bdc lai phdi than hanh len trqm chau. Chau
n6i: "Day, bdc cilng chdng "them" nguo·i Ia gl? ".
Anh xoay sang nguiYi con gai dang m(!t mdt d9c cuon sach, m{jt mdt Zdng nghe, cMn co aung
dua khe khe, n6i:
- Va co cilng thdy day, luc nao t6i cilng c6 nguo·i tro chuyifn. Nghza liz c6 sach ay mil. MiJi
nguiYi viet m{jt ve.
(Ltlng le Sa Pa, Nguy~n Thanh Long,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Trang 206
CAP TOC 789+ THI VAO LOP H)
Ciu 5. DQc xong bil.i tho, em c6 suy nghl gi ve each {mg xu v6i cha m~; cua m9t so
nguai qua mau tin sau?
"Thea cao trqng, tit doqn clip dang tdi tren mqng xii h{ji (jacebook) ve viifc m!Jt nguiYi phF nu
himh hq CC/ bill6n tu8!, qua xac minh, VF viifc xay ra aap 4, xii Long Hoa, huy¢n Ciin Du6'c nen
Ca quan Canh sat dieu tra C6ng an huyifn Can Du6'c viw cu{jc dieu tra lam ri5. Hoa song cung
m? ruf)t Ia baD va con gai Tuyen. Khoang thang 11/2018, baD bj ngii, kh6ng di lqi duc;c Hoa
phai chiim s6c ba. Vllch8ng dur;c chia tili scm nen Hoa buc xuc va thuimg xuyen mdng chiei viz
c6 hanh vi hanh hq bii D. Trung bznh cu 3 mnl tuan Hoa lqi himh hq chili b6'i m? ruf)t. Khodng
thang 9/2019, Tuyen bj TNGT n!im dzeu trj tqi nhil, chung kien cdnh m? himh hq ba ngoqi, Tuyen
birc xuc dung difn thoqi ghi lqi hznh dnh tren."
(Theo bao CAND, Liinh rin 4 mlm trl vi ngrwc dtli mf gitl, ngay 17/04/2020)
Phan H. tam van (6,0 diem)
Cam nh~n cua anh (chi) ve nhan v~t anh thanh nien trong do;;tn trich sau:
Anh hq gi9ng, nu·a tam sv, niea d9c lqi m{jt dieu ri5 rimg dii ngdm nghz nhieu:
-HOi chua vito nghe, nhffng dem bau triJi den kjt, nhzn kl m6·i thay m!Jt ng8i sao xa, chdu ciing
nghz ngay ng8i sao /cia le loi mf)t mznh. Bay giiY lam nghe nay chdu /chong nghz nhu: v{jy nii:a. Vd,
khi ta lam vi¢c, ta v6·i c6ng viifc Ia d8i, sao g9i Ia mf)t minh duc;c? Hu6izg chi vi¢c cua chdu gdn
lien v6'i vi¢c cua baa anh em, aong d{ji du:6'i /cia. C8ng vi¢c cua chau gian kh6' tht day, chU· dft n6
di, chdu buon den chel mar. Con nguiJi thi ai mil chd "them" 710 btic? Minh sinh ra Ia gi, mznh de
aaiiu, minh vi ai mil lam viifc? Day, chau tv n6i v6'i chau thtday. Bac lai xe ai, ve Lai Chau dr
den day dung lqi m{jt lat. Kh6ng vao giiY "6'p" Ia chtiu chqy xu6ng clW'i, lau thimh 1¢. Chdu b8'ng
dung t;r hOi: Cai nh& xe, cai nh6' nguiYi ay th{jt ra Ia cai gi v{jy? Neu Ia ni'fi nh6' phon hoa a6 h{ji
thi xoang. Chau o·liiin trong trqm hang thlmg. Bac lai xe baa mn dffng, b6p coi toe toe, mqc, chtiu
gan li nhd't djnh kh6ng xu6ng. Ay the' Ia m{jt h6m, bdc lai phdi than hanh len trqm chau. Chau
n6i: "Day, bdc cilng chdng "them" nguo·i Ia gl? ".
Anh xoay sang nguiYi con gai dang m(!t mdt d9c cuon sach, m{jt mdt Zdng nghe, cMn co aung
dua khe khe, n6i:
- Va co cilng thdy day, luc nao t6i cilng c6 nguo·i tro chuyifn. Nghza liz c6 sach ay mil. MiJi
nguiYi viet m{jt ve.
(Ltlng le Sa Pa, Nguy~n Thanh Long,
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2019)
Trang 206
 Huang diin giai
Phlin I. DQc hie'u (4,0 die'm)
Cau 1. Chu de bai tho: viet ve hlnh anh nguOi m(;', ve tlnh miiu til.
Ciu 2. Trong nhan de va hili tho, chfr "qua" xuat hi~n 5 !'an.
- Chfr "qua" trong cac dong sau mangy nghia tit thvc: "Nhfrng mua quam(;' t6i
hai duqc ... Nhfrng mua qua liin roi lai m<;>c". Do Ia thu "qua" m(;' viin cham soc trong
khu vuan cua ill(;'.
- Chfr "qua" trong dong sau c6 y nghia bie'u tuqng: "Va chung t6i, m6t thu qua tren
dai ... Minh v&n con m6t thu qua non xanh". Cac con giong nhu m6t thu qua 16n len til
sv cham s6c an c'an ella m~.
Ciu 3. Tu "m6i" de chi tuoi gia ella m(;', lo lilng khi kh6ng con m(;' ben caflh. N6i niem
ban khoan, lo liing ella nha tho khi hlnh dung m6t ngay mai d6i tay cua m(;' se kh6ng
con du khoe nfra ae cham soc, de ben canh con. VI con du cola ai di chang nfra thi con
viin Ia con ella m(;'. M., Ia chi\ dva tlnh than vfmg chile nhat ella cu 0c dOi m6i chling con.
M., Ia goc phong ba cho con duqc tva vao.
Cau 4. Tac dvng ella phep so sanh: m<;>c roi lai l(in nhu m(it trai, m(it trang Ia quy lu(\t
cua tv nhien. M(it trang, m(it trai gqi len hlnh anh ella thOi gian. Gqi len thai gian tuan
hoan, gqi len hlnh anh m(;' v&n bao nam tan tao s6m hOm cham soc cho vuem qua, cho
cac con rna khong quan nhQC nhk.
Cau5.
- Qua bili tho "M';' va Qua" ta cang hie'u cang yeu va tham thia sv hi sinh ella m(;'
dilnh cho cac con.
- Tu d6 can di'eu chlnh hilnh vi cua minh cho phu h<;!p voi dao due, luan li. Chung ta
can len an m<'nh me nhfmg hilnh d6ng doi xu voi m(;' cha nhu trong cac ban tin tren. Do
Ia t 0i bat hieu, bat kinh. Phap lu(\t can xu li nghiem nhfmg hilnh vi nguqc di'ii doi v6i
nguOi gia nhat Ia doi voi m(;' cha nhu trong cac ban tin da neu.
Phlin II. Urn van (6,0 die'rn)
1. Khai quat chung
- Gioi thi~u khai quat ve tac gia Nguyi'n Thanh Long va tac pha'm Liing le Sa Pa
- Neu n6i dung dean trich va neu cam nh(ln chung ve nhan v(\t anh thanh nien: Dean
trich Ia nhfmg chia se, suy nghi cua anh thanh nien ve chlnh c6ng vi~c cua minh, ve y
nghia c6ng vi~c. Qua d6lam teat len ve d<cp pham cha't 6 anh.
2. Phan tich
a. Hoiin et!nh siYng vii lam viijc
Trang 207
Huang diin giai
Phlin I. DQc hie'u (4,0 die'm)
Cau 1. Chu de bai tho: viet ve hlnh anh nguOi m(;', ve tlnh miiu til.
Ciu 2. Trong nhan de va hili tho, chfr "qua" xuat hi~n 5 !'an.
- Chfr "qua" trong cac dong sau mangy nghia tit thvc: "Nhfrng mua quam(;' t6i
hai duqc ... Nhfrng mua qua liin roi lai m<;>c". Do Ia thu "qua" m(;' viin cham soc trong
khu vuan cua ill(;'.
- Chfr "qua" trong dong sau c6 y nghia bie'u tuqng: "Va chung t6i, m6t thu qua tren
dai ... Minh v&n con m6t thu qua non xanh". Cac con giong nhu m6t thu qua 16n len til
sv cham s6c an c'an ella m~.
Ciu 3. Tu "m6i" de chi tuoi gia ella m(;', lo lilng khi kh6ng con m(;' ben caflh. N6i niem
ban khoan, lo liing ella nha tho khi hlnh dung m6t ngay mai d6i tay cua m(;' se kh6ng
con du khoe nfra ae cham soc, de ben canh con. VI con du cola ai di chang nfra thi con
viin Ia con ella m(;'. M., Ia chi\ dva tlnh than vfmg chile nhat ella cu 0c dOi m6i chling con.
M., Ia goc phong ba cho con duqc tva vao.
Cau 4. Tac dvng ella phep so sanh: m<;>c roi lai l(in nhu m(it trai, m(it trang Ia quy lu(\t
cua tv nhien. M(it trang, m(it trai gqi len hlnh anh ella thOi gian. Gqi len thai gian tuan
hoan, gqi len hlnh anh m(;' v&n bao nam tan tao s6m hOm cham soc cho vuem qua, cho
cac con rna khong quan nhQC nhk.
Cau5.
- Qua bili tho "M';' va Qua" ta cang hie'u cang yeu va tham thia sv hi sinh ella m(;'
dilnh cho cac con.
- Tu d6 can di'eu chlnh hilnh vi cua minh cho phu h<;!p voi dao due, luan li. Chung ta
can len an m<'nh me nhfmg hilnh d6ng doi xu voi m(;' cha nhu trong cac ban tin tren. Do
Ia t 0i bat hieu, bat kinh. Phap lu(\t can xu li nghiem nhfmg hilnh vi nguqc di'ii doi v6i
nguOi gia nhat Ia doi voi m(;' cha nhu trong cac ban tin da neu.
Phlin II. Urn van (6,0 die'rn)
1. Khai quat chung
- Gioi thi~u khai quat ve tac gia Nguyi'n Thanh Long va tac pha'm Liing le Sa Pa
- Neu n6i dung dean trich va neu cam nh(ln chung ve nhan v(\t anh thanh nien: Dean
trich Ia nhfmg chia se, suy nghi cua anh thanh nien ve chlnh c6ng vi~c cua minh, ve y
nghia c6ng vi~c. Qua d6lam teat len ve d<cp pham cha't 6 anh.
2. Phan tich
a. Hoiin et!nh siYng vii lam viijc
Trang 207
 CAP toe 789+ THI vAo u)P 10 CAP toe 789+ THI vAo u)P 10
- Hoim cimh song: hoim canh song kha d~c bi~t. - Hoim cimh song: hoim canh song kha d~c bi~t.

- C6ng vi~c: Do gi6, do rnua, do ni\ng, tinh may, do chan di;>ng rni;it dat... phvc vv sim - C6ng vi~c: Do gi6, do rnua, do ni\ng, tinh may, do chan di;>ng rni;it dat... phvc vv sim
xuat va chien dau c6ng vi~c tuy kh6ng n~g nhoc nhtmg doi h6i ti rni, chinh xac va phai xuat va chien dau c6ng vi~c tuy kh6ng n~g nhoc nhtmg doi h6i ti rni, chinh xac va phai
c6 tinh than trach nhi~rn cao. c6 tinh than trach nhi~rn cao.
b. Tfnh each, phaln chai b. Tfnh each, phaln chai
- Anh c6 long yeu ngh'e, thay dugc c6ng vi~c th'fun li;ing cua rnlnh Ia c6 ich cho cu9c - Anh c6 long yeu ngh'e, thay dugc c6ng vi~c th'fun li;ing cua rnlnh Ia c6 ich cho cu9c
song "khi ta lam vi~c, ta v6i c6ng vi~c Ia d6i, sao g 0 i Ia rn9t mlnh duqc", ... song "khi ta lam vi~c, ta v6i c6ng vi~c Ia d6i, sao g 0 i Ia rn9t mlnh duqc", ...
- Anh rat yeu thich sach (the hi~n qua lai n6i v6i c6 ki su). - Anh rat yeu thich sach (the hi~n qua lai n6i v6i c6 ki su).
- M9t nguai song c6ly tuang, c6 trach nhi~m. Anh y thuc rni;>t each rat ro rang: Minh - M9t nguai song c6ly tuang, c6 trach nhi~m. Anh y thuc rni;>t each rat ro rang: Minh
sinh ra Ia gi, rnlnh de 6 dau, rnlnh vi ai ma lam vi~c? sinh ra Ia gi, rnlnh de 6 dau, rnlnh vi ai ma lam vi~c?
- Anh song c6i rn6, chan thimh, quy tr 0 ng tinh cam con nguai, "them nguai". - Anh song c6i rn6, chan thimh, quy tr 0 ng tinh cam con nguai, "them nguai".
-Song thimh th,rc, khiem ton. -Song thimh th,rc, khiem ton.
__, Hlnh imh nguai thanh nien the hi~n ve d.;p eli a nguai thanh nien Vi~t Nam n6i __, Hlnh imh nguai thanh nien the hi~n ve d.;p eli a nguai thanh nien Vi~t Nam n6i
chung trong giai do<tn chong Mi: gian dj, chan thimh va giau ly tuang; gop ph'an the hi~n chung trong giai do<tn chong Mi: gian dj, chan thimh va giau ly tuang; gop ph'an the hi~n
tu tuang chu de. tu tuang chu de.
c. J.it, ddnh ghi v£"> n()i dung nghi} thuij.t c. J.it, ddnh ghi v£"> n()i dung nghi} thuij.t
- Nhan v~t dugc li tuang h6a til nhieu diem nhin, nhieu g6c nhin - Nhan v~t dugc li tuang h6a til nhieu diem nhin, nhieu g6c nhin
- Nhan v~t dugc di;it trong tinh huang d~c sole: - Nhan v~t dugc di;it trong tinh huang d~c sole:
+Lit thanh nien tre trung, s6i noi, yeu dai nhung l<ti lam vi~c a m9t noi heo hut, heo +Lit thanh nien tre trung, s6i noi, yeu dai nhung l<ti lam vi~c a m9t noi heo hut, heo
limh va c6 dan. limh va c6 dan.
+ Cui;>c gi;ip go ngi\n nglii gifra anh v6i 6ng h 0 a si, c6 ki su tren dinh Yen San dii giup + Cui;>c gi;ip go ngi\n nglii gifra anh v6i 6ng h 0 a si, c6 ki su tren dinh Yen San dii giup
nguai doc cam nh~ dugc ve dt;p cua anh. nguai doc cam nh~ dugc ve dt;p cua anh.
- Khong goi nhan v~t b.fug ten Cl,l the ma b~ng di;ic diem gioi tinh, nghe nghi~p - Khong goi nhan v~t b.fug ten Cl,l the ma b~ng di;ic diem gioi tinh, nghe nghi~p
- Kholc h 0 a nhan v~t qua nhfrng chi tiet ngh~ thu~t ct~c sole, giau sue ggi. - Kholc h 0 a nhan v~t qua nhfrng chi tiet ngh~ thu~t ct~c sole, giau sue ggi.
3. T6ng 3. T6ng
- Cam nh~ rua ern ve nhan v(it anh thanh nien. - Cam nh~ rua ern ve nhan v(it anh thanh nien.
-Lien h~ theh~ tre hi~n nay. -Lien h~ theh~ tre hi~n nay.
06 06
I. D9c- I. D9c-
Doc van ban du6i day va tra lai cau h6i: Doc van ban du6i day va tra lai cau h6i:
"C6 ddt nu:6c niw ki di?u den thtkhOng? "C6 ddt nu:6c niw ki di?u den thtkhOng?
Trang hoqn nqn dmg ch& che dum bQc Trang hoqn nqn dmg ch& che dum bQc
Con hong thuy lam mien Trung phdi kh6c Con hong thuy lam mien Trung phdi kh6c

Trang 208 Trang 208

 Tri¢u trai tim cd dfin t¢c huang ve
Dat nuac t8i ki di¢u liim phdi khong?
Trang khan kh6 ci'lng vuan len mqnh me
Trang nguy nan lqi lcien cuimg ae'n the?
Trang aau thuang them aaim ket vfmg vimg.
Dan t¢c toi aii minh chU:ng ro rimg
Nh6 be thai mil thiing baa cuang quoc
Tinh aaan Ml thanh linh hon aal nuac
Dua To quoc ai qua baa lfch sir thi1ng tram"
(Ddt meac di¢u ki - Luu Huang Que)
Cau 1. Xac d:jnh phuong thuc bie'u d<;1t chinh d:uqc su dt,mg trong do<).ll tho.
Cau 2. Neu n(\i dung chinh cua do<;1n tho.
Ciiu 3. Nhil:ng d:i'eu gi lam nen oat nuoc Vi~t Nam di~u ki?
Cau 4. Chi ra cac bi~n phiip tu tU da su dt,mg trong bon diu tho sau:
"Did nuac toi ki di¢u liim phai kh8ng?
Trang kh8'n kh6 cang vuan len mqnh me
Trang nguy nan lqi kien cuimg aen the?
Trang aau thuang them aaan ki!l vii:ng vang"
Cau 5. Tir do<;1n trich tren em hay phat bieu suy nghi ve trach nhi~m cua h<;>c sinh pho
thong trong cong CUQC xay dl,l'l1g dat nUOC (khoang 5-7 cau).
Phll.n U. Lam van
Cam nh~n cita em ve ve dt;'p nguOi linh trong nhfrng cau tho sau:
"Kh8ng c6 kinh roi xe kh8ng c6 ai!n
Kh8ng c6 mui xe thung xe c6 xuac
Xe vdn chqy vi mien Nam phia tru6c
Chi can trang xe c6 m9t trdi tim."
(Bai tha ve ti!Jlt d!)i XC kh6ng kinh, Ph(lm Tien Du~t;
Ngfr van 9, t~p 1, NXB Ghio d1,1c Vi~t
H u&ng d~n giai
Phll.n I. DQc - hieu
Cau 1. Phuong thuc bieu d<tt chinh: Bieu cam.
Tri¢u trai tim cd dfin t¢c huang ve
Dat nuac t8i ki di¢u liim phdi khong?
Trang khan kh6 ci'lng vuan len mqnh me
Trang nguy nan lqi lcien cuimg ae'n the?
Trang aau thuang them aaim ket vfmg vimg.
Dan t¢c toi aii minh chU:ng ro rimg
Nh6 be thai mil thiing baa cuang quoc
Tinh aaan Ml thanh linh hon aal nuac
Dua To quoc ai qua baa lfch sir thi1ng tram"
(Ddt meac di¢u ki - Luu Huang Que)
Cau 1. Xac d:jnh phuong thuc bie'u d<;1t chinh d:uqc su dt,mg trong do<).ll tho.
Cau 2. Neu n(\i dung chinh cua do<;1n tho.
Ciiu 3. Nhil:ng d:i'eu gi lam nen oat nuoc Vi~t Nam di~u ki?
Cau 4. Chi ra cac bi~n phiip tu tU da su dt,mg trong bon diu tho sau:
"Did nuac toi ki di¢u liim phai kh8ng?
Trang kh8'n kh6 cang vuan len mqnh me
Trang nguy nan lqi kien cuimg aen the?
Trang aau thuang them aaan ki!l vii:ng vang"
Cau 5. Tir do<;1n trich tren em hay phat bieu suy nghi ve trach nhi~m cua h<;>c sinh pho
thong trong cong CUQC xay dl,l'l1g dat nUOC (khoang 5-7 cau).
Phll.n U. Lam van
Cam nh~n cita em ve ve dt;'p nguOi linh trong nhfrng cau tho sau:
"Kh8ng c6 kinh roi xe kh8ng c6 ai!n
Kh8ng c6 mui xe thung xe c6 xuac
Xe vdn chqy vi mien Nam phia tru6c
Chi can trang xe c6 m9t trdi tim."
(Bai tha ve ti!Jlt d!)i XC kh6ng kinh, Ph(lm Tien Du~t;
Nam, 2019) Ngfr van 9, t~p 1, NXB Ghio d1,1c Vi~t Nam, 2019)
H u&ng d~n giai
Phll.n I. DQc - hieu
Cau 1. Phuong thuc bieu d<tt chinh: Bieu cam.
Trang 209 Trang 209
 CAP t6c 789+ THI vAo UJP 10 CAP t6c 789+ THI vAo UJP 10
Cau 2, N9i dung chinh cua hili tho Ia ca nggi tinh than tuang than tuang ill, doiin ket Cau 2, N9i dung chinh cua hili tho Ia ca nggi tinh than tuang than tuang ill, doiin ket
dum bc;>c Iiln nhau cua nguoi dan Vi~t Nam dum bc;>c Iiln nhau cua nguoi dan Vi~t Nam
Cilu 3, Nhfrng di'eu da lam nen dat nuoc di~u ki: long yeu thuang, dum bc;>c, y chi Cilu 3, Nhfrng di'eu da lam nen dat nuoc di~u ki: long yeu thuang, dum bc;>c, y chi
kien cuang, tinh than doan ket, Tat ca da lam nen m9t dat nuoc di~u ki, VU'Q't qua mc;>i kien cuang, tinh than doan ket, Tat ca da lam nen m9t dat nuoc di~u ki, VU'Q't qua mc;>i
kho khan, gian kho, kho khan, gian kho,
Cilu 4, Bi~n phap ngh~ thu~t: Di~p m, Cilu 4, Bi~n phap ngh~ thu~t: Di~p m,
- Tac dvng: - Tac dvng:
+ Nhan m(lnh y chi kien cuong, tinh than doan ket cua dan t(\c ta khi doi m~t voi kho + Nhan m(lnh y chi kien cuong, tinh than doan ket cua dan t(\c ta khi doi m~t voi kho
khan, thu thach, khan, thu thach,
+ Cau tho sinh d(\ng, hap diln, giau hinh anh, + Cau tho sinh d(\ng, hap diln, giau hinh anh,
Cau 5, Trach nhi~m cua hQC sinh voi S\1' phat trien ella dat nuoc: Cau 5, Trach nhi~m cua hQC sinh voi S\1' phat trien ella dat nuoc:
- Truoc het hQC sinh din cham chi, sang lij,O, hc;>c t~p, lao d(\ng; co ffil,lC dich, d.;Jng co - Truoc het hQC sinh din cham chi, sang lij,O, hc;>c t~p, lao d(\ng; co ffil,lC dich, d.;Jng co
hQC l~p dung dih Tfch C\fC n2n ]uy~n d(lO due, t;k phong; song trong sang, ]anh m(lnh, hQC l~p dung dih Tfch C\fC n2n ]uy~n d(lO due, t;k phong; song trong sang, ]anh m(lnh,
tninh xa cac t~ n(ln xa h(JL tninh xa cac t~ n(ln xa h(JL
- Biet dau tranh chong cac bieu hi~n cua loi song lai ciing, thgc dl,lTig, xa rO:i cac gia trj - Biet dau tranh chong cac bieu hi~n cua loi song lai ciing, thgc dl,lTig, xa rO:i cac gia trj
Viin hoa- dij,O due truyen thong CUa dan tQC, dap trng yeu c'iiu ella Sl,l' nghi~p xay dl,lTig, Viin hoa- dij,O due truyen thong CUa dan tQC, dap trng yeu c'iiu ella Sl,l' nghi~p xay dl,lTig,
bao v~ To quae va hQi nh~p quae te, Biet phe phan, dau tranh voi nhfrng hanh vi di bao v~ To quae va hQi nh~p quae te, Biet phe phan, dau tranh voi nhfrng hanh vi di
ngugc l(li lqi ich quae gia, dan t.;Jc ngugc l(li lqi ich quae gia, dan t.;Jc
IL Urn van IL Urn van
L Kh{,j qual rhnn<> L Kh{,j qual rhnn<>

- Gioi thi~u khM quat ve lac gia Ph(lm Tien Du~t va tac pham Btii Tlw licit xc - Gioi thi~u khM quat ve lac gia Ph(lm Tien Du~t va tac pham Btii Tlw licit xc

!:hong kinh, !:hong kinh,

- Neu van de can nghi lu~n: Kho tho Ia m.;Jt y chi, m.;Jt quyet tam cao d9 chien dau vi
que huang, bao v~ To quoc cua nhfrng nguoi linh IM xe,
2, Phan lich
- Sv thieu than, vat vacua nhfrng linh IM xe tren nhfrng tuyen duemg Truimg San,
+ Sg thieu than duqc kh~c hc;>a sau s~c bbg di~p m "kh6ng": kh6ng kinh, kh6ng mui
xe, kh6ng den xe, Chiec xe tuang chling chbg the su dl,lllg nfra ay l<ti duqc leo Iai qua
bao con duiYng hiem nguy, cho bao hy vc;>ng cua nhan dan, cua to quae, --*
sau S~C S\f thieU than Va gian kho rna chien lranh gay ra,
+ Bi~n phap li~t ke "kinh, den, mui, thling" the'hi~n sg tan pha kinh khung cua chien
lranh va S\f ton that n~g ne rna nhan dan Chung ta phai ganh phai trong tr~n chien
gianh lay nen dQC l(tp nuoc nhiL
- Neu van de can nghi lu~n: Kho tho Ia m.;Jt y chi, m.;Jt quyet tam cao d9 chien dau vi
que huang, bao v~ To quoc cua nhfrng nguoi linh IM xe,
2, Phan lich
- Sv thieu than, vat vacua nhfrng linh IM xe tren nhfrng tuyen duemg Truimg San,
+ Sg thieu than duqc kh~c hc;>a sau s~c bbg di~p m "kh6ng": kh6ng kinh, kh6ng mui
xe, kh6ng den xe, Chiec xe tuang chling chbg the su dl,lllg nfra ay l<ti duqc leo Iai qua
nhan m(lnh bao con duiYng hiem nguy, cho bao hy vc;>ng cua nhan dan, cua to quae, --* nhan m(lnh
sau S~C S\f thieU than Va gian kho rna chien lranh gay ra,
+ Bi~n phap li~t ke "kinh, den, mui, thling" the'hi~n sg tan pha kinh khung cua chien
lranh va S\f ton that n~g ne rna nhan dan Chung ta phai ganh phai trong tr~n chien
gianh lay nen dQC l(tp nuoc nhiL

Trang 210 Trang 210

·------------- --------------- -------------------------------- -----~--- --- ·------------- --------------- -------------------------------- -----~--- ---

--> Doi nghich v6i nhfrng born roi d'i'n l<'c, voi nhfrng thieu thon, kho khan, tiim the
cua nhfrng nguiri linh l'i'i cimg sang ngoi. H 0 the hi~n m9t tinh than bat khuat qu(lt
cuang, m9t y chi m"nh me va m9t tnii tim ng(\p tran ni'em tin de chinh phvc nhi'ing cung
du&ng khoc li~t nhat.
- Ve d~p li tuang trong tiim hon ella nhi'ing nguiri chien si.
+ Hlnh imh hoan dv "trai tim" y chi cho long yeu nuoc sau sil.c cUng tinh than tu ton
dan t9c nong cMy trong tim mi\i nguoi linh. Chinh tnii tim nh6 be do lu6n himg hvc
chay m9t y chi chien dau quen minh de giai ph6ng mi'en Nam, thong nhat dat nuoc. Chi
"m9t trai tim" dii ciin bfug i(li m9t lo'i't cacm "kh6ng" tmoc do.
+ Hinh imh trai tim ket thuc bai tho dii tr6 thanh nhiin tu ella cit bai, t6a sang ve dE,'p
cua nguoi Hnh Jai xe Tm&ng San noi rii~ng va ella ca theh~ tre Vi~t Nam thai khang
chien chong Mi cliu nuoc:
3. Tilng ke't
- Kho tho ca ng<;ri tinh than yeu nuoc cua nhi'ing chang trai lai xe Truong San.
- Ng6n ngfr va giong tho m9c ffi(l.C, giiin dj.
- Phong each hom hinh, l(l.C quan, the hi~n niem tin vao tuang lai.
--> Doi nghich v6i nhfrng born roi d'i'n l<'c, voi nhfrng thieu thon, kho khan, tiim the
cua nhfrng nguiri linh l'i'i cimg sang ngoi. H 0 the hi~n m9t tinh than bat khuat qu(lt
cuang, m9t y chi m"nh me va m9t tnii tim ng(\p tran ni'em tin de chinh phvc nhi'ing cung
du&ng khoc li~t nhat.
- Ve d~p li tuang trong tiim hon ella nhi'ing nguiri chien si.
+ Hlnh imh hoan dv "trai tim" y chi cho long yeu nuoc sau sil.c cUng tinh than tu ton
dan t9c nong cMy trong tim mi\i nguoi linh. Chinh tnii tim nh6 be do lu6n himg hvc
chay m9t y chi chien dau quen minh de giai ph6ng mi'en Nam, thong nhat dat nuoc. Chi
"m9t trai tim" dii ciin bfug i(li m9t lo'i't cacm "kh6ng" tmoc do.
+ Hinh imh trai tim ket thuc bai tho dii tr6 thanh nhiin tu ella cit bai, t6a sang ve dE,'p
cua nguoi Hnh Jai xe Tm&ng San noi rii~ng va ella ca theh~ tre Vi~t Nam thai khang
chien chong Mi cliu nuoc:
3. Tilng ke't
- Kho tho ca ng<;ri tinh than yeu nuoc cua nhi'ing chang trai lai xe Truong San.
- Ng6n ngfr va giong tho m9c ffi(l.C, giiin dj.
- Phong each hom hinh, l(l.C quan, the hi~n niem tin vao tuang lai.

'
DE07
Philn I. DQc- hieu (3,0 die'm)
DQC do(lll trich sau va thvc hi~n cac yeu cau:
"H9C van kh8ng chi Ia chuy?n rJ9C stich, nhung rJ9C sach vdn Ia m!)t con auimg quan lr9ng
cua h9c van. Bbi vi h9c van kh8ng chi Ia vi¢c cti nhtin, mil Iii vi¢c cua loan nhfin loqi. MiJi loq:i h9c
vii'n ae'n giai aoqn hOm nay aeu Ia thanh qua cua toiin nhfin loqi nhiY bier phfin cong, co'giing tich
lay ngay aem mii c6. Ctic thiinh qua a6 so di kh8ng bi viti lap ai, aeu Iii do sdch v6 ghi chep, luu
truyen lqi Stich Iii kho tang quy bdu cat gife di san tinh than nhfin loqi, cling c6 the' n6i a6 Iii
nhfeng c!)t moe tren con auimg tien h6a hrc thu# cua nhfin loqi"
(Bi11111e a9c sach, Chu Quang Ti'em,.
Ngu viin 9, Ti\p 2, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2018)
Cau 1. Xac djnh phuang tht'rc bieu d'i't chinh duqc su dvng trong do'ilfi trich.
Cau 2. Tu "hoc van" trong do'iln trich co nghia lit g1?
Cau 3. Neu n9i dung chinh cua do'ilfi trich.
Cau 4. Em co dong y v6i quan ni~m cua hie gia: Sach la kho tang quy bau cat giu di
san tinh th'an nhan lo(li hay kh6ng? Vi sao? (Trinh bay trong khoang 3-5 dong)
Phan II. T~p linn van (7,0 diem)
'
DE07
Philn I. DQc- hieu (3,0 die'm)
DQC do(lll trich sau va thvc hi~n cac yeu cau:
"H9C van kh8ng chi Ia chuy?n rJ9C stich, nhung rJ9C sach vdn Ia m!)t con auimg quan lr9ng
cua h9c van. Bbi vi h9c van kh8ng chi Ia vi¢c cti nhtin, mil Iii vi¢c cua loan nhfin loqi. MiJi loq:i h9c
vii'n ae'n giai aoqn hOm nay aeu Ia thanh qua cua toiin nhfin loqi nhiY bier phfin cong, co'giing tich
lay ngay aem mii c6. Ctic thiinh qua a6 so di kh8ng bi viti lap ai, aeu Iii do sdch v6 ghi chep, luu
truyen lqi Stich Iii kho tang quy bdu cat gife di san tinh than nhfin loqi, cling c6 the' n6i a6 Iii
nhfeng c!)t moe tren con auimg tien h6a hrc thu# cua nhfin loqi"
(Bi11111e a9c sach, Chu Quang Ti'em,.
Ngu viin 9, Ti\p 2, NXB Giao dvc Vi~t Nam, 2018)
Cau 1. Xac djnh phuang tht'rc bieu d'i't chinh duqc su dvng trong do'ilfi trich.
Cau 2. Tu "hoc van" trong do'iln trich co nghia lit g1?
Cau 3. Neu n9i dung chinh cua do'ilfi trich.
Cau 4. Em co dong y v6i quan ni~m cua hie gia: Sach la kho tang quy bau cat giu di
san tinh th'an nhan lo(li hay kh6ng? Vi sao? (Trinh bay trong khoang 3-5 dong)
Phan II. T~p linn van (7,0 diem)

211 211
 CAP t6c 789+ THI vAo LOP 10 CAP t6c 789+ THI vAo LOP 10
Ciiu 1 (2,0 die'm). Ciiu 1 (2,0 die'm).
C6 y kie'n cho r~ng: "Tmh bqn chan chinh Ia vien ng 0c quf'. C6 y kie'n cho r~ng: "Tmh bqn chan chinh Ia vien ng 0c quf'.
Qua y kien tren, hay viet bai van ngik (kh6ng qua m6t trang giay thi) trlnh bay suy Qua y kien tren, hay viet bai van ngik (kh6ng qua m6t trang giay thi) trlnh bay suy
nghi cua em ve tlnh bqn chan chinh. nghi cua em ve tlnh bqn chan chinh.
Ciu 2 (5,0 diem). Ciu 2 (5,0 diem).
Phan tich doqn tho sau trich trong bai tho Me/a xudn nho nho cua Thanh Hl.i. Phan tich doqn tho sau trich trong bai tho Me/a xudn nho nho cua Thanh Hl.i.
Ta lam con chim hot Ta lam con chim hot
Ta lam mijt cimh hoa Ta lam mijt cimh hoa
Ta nhijp vao hOa ca Ta nhijp vao hOa ca
M9t no't tram xao xuyen M9t no't tram xao xuyen

M(it mua xuiin nho nh6 M(it mua xuiin nho nh6
Lijng le diing cho diJi Lijng le diing cho diJi
Du Ia tuoz hai mu:oi Du Ia tuoz hai mu:oi
Du Ia lchi t6c bqc. Du Ia lchi t6c bqc.
(M1ia xu !in nho nlui, Thanh Hili, (M1ia xu !in nho nlui, Thanh Hili,
Ngfr van 9, t~p 2, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2018) Ngfr van 9, t~p 2, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2018)
Huang d£n giai Huang d£n giai
rhl!n I. rhl!n I.
C\u 1. Phuong thuc bieu d~t chinh: Nghi lu~. C\u 1. Phuong thuc bieu d~t chinh: Nghi lu~.
Clu 2. Nghia clia ru "h0 c van" trong doqn trich Ia: nhfmg tri thuc, hieu biet nho h 0 c Clu 2. Nghia clia ru "h0 c van" trong doqn trich Ia: nhfmg tri thuc, hieu biet nho h 0 c
t~p ma c6 dugc clia mbi con nguoi. t~p ma c6 dugc clia mbi con nguoi.
Clu 3. N 0i dung chinh cua do~n trich: Ban ve vi~c d 0 c sach va nhan m~nh d 0 c sach Clu 3. N 0i dung chinh cua do~n trich: Ban ve vi~c d 0 c sach va nhan m~nh d 0 c sach
Ia con duang quan tr0ng clia hoc van, va con duang h 0c van kh6ng the nao kh6ng c6 sach. Ia con duang quan tr0ng clia hoc van, va con duang h 0c van kh6ng the nao kh6ng c6 sach.
Ciiu 4. Dong y v6i quan ni~m, vi: Ciiu 4. Dong y v6i quan ni~m, vi:
- Sach la ket tinh van minh cua nhan lo;ti, la noi hQi t1,1 m 0i tinh hoa cua con nguOi ve - Sach la ket tinh van minh cua nhan lo;ti, la noi hQi t1,1 m 0i tinh hoa cua con nguOi ve
cac fmh Vl,IC khoa hoc, danh dau nhfmg buOC phat trien CUa moi dan tQC. cac fmh Vl,IC khoa hoc, danh dau nhfmg buOC phat trien CUa moi dan tQC.
- Sach hru gifr kh6ng chi nhfmg kien thuc quy gia ma con luu giu cit nhfmg truyen - Sach hru gifr kh6ng chi nhfmg kien thuc quy gia ma con luu giu cit nhfmg truyen
thong van hoa dan t(\c. thong van hoa dan t(\c.
- Sach hoi t1,1 bao kien thuc de m6 r6ng fam nhin, nang cao tri tu~, boi d~p tam hon - Sach hoi t1,1 bao kien thuc de m6 r6ng fam nhin, nang cao tri tu~, boi d~p tam hon
cho moi theh~. cho moi theh~.
II. Lim van II. Lim van
Ciu 1. Ciu 1.

Trang 212 Trang 212

 * Neu van de din ban lu~: Tmh b<Ul chan chinh. * Neu van de din ban lu~: Tmh b<Ul chan chinh.
* Giili thich van de: * Giili thich van de:
- Tmh b(U1la tinh cam giln bo gifra hai nguai hoij:c nhi'eu nguai tren co sa hqp nhau - Tmh b(U1la tinh cam giln bo gifra hai nguai hoij:c nhi'eu nguai tren co sa hqp nhau
ve tinh tinh, s& thich hoij:c co cling li tu&ng song, khong phan bi~t tuoi tac, gi6i tinh, dia ve tinh tinh, s& thich hoij:c co cling li tu&ng song, khong phan bi~t tuoi tac, gi6i tinh, dia
vi xa hQi. vi xa hQi.
- Tinh b<Ul chan chinh la linh b<Ul xuat phat tu tinh cam chan thimh, ngay thikg, khong - Tinh b<Ul chan chinh la linh b<Ul xuat phat tu tinh cam chan thimh, ngay thikg, khong
vvlqi. vvlqi.
* Philn tich, bim lu~ van de: * Philn tich, bim lu~ van de:
- Bieu hi~n dia tinh b(ln chan chinh: - Bieu hi~n dia tinh b(ln chan chinh:
+ Tinh b<'ll chan chinh la luon giup do nhau khi cit hai gi):p kho khan. + Tinh b<'ll chan chinh la luon giup do nhau khi cit hai gi):p kho khan.
+ Di;>ng vien, khich 1~ nhau trong hoc t(\p ci'ing nhu trong CUQC song. + Di;>ng vien, khich 1~ nhau trong hoc t(\p ci'ing nhu trong CUQC song.
+ Dua ra y kien khuyen nhu, gop y de cit hai cling tot han. + Dua ra y kien khuyen nhu, gop y de cit hai cling tot han.
+ Doi xu chan thimh, khong Vl,llQ'i, khong mimg v(lt chat khi choi chung v6i nhau. + Doi xu chan thimh, khong Vl,llQ'i, khong mimg v(lt chat khi choi chung v6i nhau.
+ Khong lira doi hay lqi dvng liin nhau. + Khong lira doi hay lqi dvng liin nhau.
* Bili hoc nh~ thuc va lien h~ ban than: * Bili hoc nh~ thuc va lien h~ ban than:
- Tinh b(ln la tinh cam khong the thieu trong CUQC song m6i con ngum, vi v(ly c'im - Tinh b(ln la tinh cam khong the thieu trong CUQC song m6i con ngum, vi v(ly c'im
phiti biet chon b(U1 rna chai. phiti biet chon b(U1 rna chai.
-Hoc each yeu thuang, quan tam, lo lfug va bao dung cho nhau. -Hoc each yeu thuang, quan tam, lo lfug va bao dung cho nhau.
- Song chan thimh, cho di nhfrng di'eu tot d.;p va khong co himh d9ng ich ki trong - Song chan thimh, cho di nhfrng di'eu tot d.;p va khong co himh d9ng ich ki trong
tinh b(U1. tinh b(U1.
Ciiu 2. Ciiu 2.
1. Khai quat chung 1. Khai quat chung
- Gi6i thi~u khai quat ve tac gia Thanh Hili va bill tho Mrla xuiin nho nhO. - Gi6i thi~u khai quat ve tac gia Thanh Hili va bill tho Mrla xuiin nho nhO.
- Neu n9i dung chinh: Kho tho la tieng long, nhfrng tam sv, suy ngiim, mong u6c - Neu n9i dung chinh: Kho tho la tieng long, nhfrng tam sv, suy ngiim, mong u6c
duqc dang hien m9t mua xuan nho nh6 dia tac gia cho mua xuan vi d;ti cua dat nu6c. duqc dang hien m9t mua xuan nho nh6 dia tac gia cho mua xuan vi d;ti cua dat nu6c.
2. Phiin tich 2. Phiin tich
- Khat v 0ng hoa nh(lp, tv nguy~n mang niem vui den cho cu9c dm. - Khat v 0ng hoa nh(lp, tv nguy~n mang niem vui den cho cu9c dm.
+ Di~p ru "ta lam" cung voi nhip tho don d(\p di@n taro net khat Vong cong hien cua + Di~p ru "ta lam" cung voi nhip tho don d(\p di@n taro net khat Vong cong hien cua
nha tho. nha tho.
+ Khat Vong duqc cong hien: ffiUOn lam COn chim hot gop tieng hot cho CUQC dai, + Khat Vong duqc cong hien: ffiUOn lam COn chim hot gop tieng hot cho CUQC dai,
ffiUOn lam ffiQt cimh hoa gop chut si\.c huang cho CUQC song, ffiQt not tram khong On aO, ffiUOn lam ffiQt cimh hoa gop chut si\.c huang cho CUQC song, ffiQt not tram khong On aO,
khong cao di~u rna chi am tham, lij:ng li'' "nhil.p" vao khuc ca, tieng hat dia nhan dan vui khong cao di~u rna chi am tham, lij:ng li'' "nhil.p" vao khuc ca, tieng hat dia nhan dan vui
mirng don xuan ve. mirng don xuan ve.

Trang 213 Trang 213

 CAP roc --789+ THI-----· vAo u:Jp --10
-------------~------~· .. ~-------- -------~---- ----------·----
------- ----~--- -· ---- ---------·---~- " ----- ----·--- --- "" --- -----·---~-~·-·-· " --------------- -- "- -· CAP roc --789+ THI-----· vAo u:Jp --10
-------------~------~· .. ~-------- -------~---- ----------·----
------- ----~--- -· ---- ---------·---~- " ----- ----·--- --- "" --- -----·---~-~·-·-· " --------------- -- "- -·
--> u'6c mong gian dj, don so de to diem cho vuim hoa mua xuan muon huang muon --> u'6c mong gian dj, don so de to diem cho vuim hoa mua xuan muon huang muon
siic cua dat nu6c. siic cua dat nu6c.
+ Dq.i tU "ta" dung de kh~ng djnh d6 khong chi la tilm ni~m rieng cua ca nhan nha + Dq.i tU "ta" dung de kh~ng djnh d6 khong chi la tilm ni~m rieng cua ca nhan nha
tho rna con la khat VQng chung CUa nhieu nguOi. tho rna con la khat VQng chung CUa nhieu nguOi.
-->Khat VQng song hoa nhii!p vao CUQC song cua dat nu6c, cong hien phan tot dt;'p, du -->Khat VQng song hoa nhii!p vao CUQC song cua dat nu6c, cong hien phan tot dt;'p, du
nh6 be, cua minh cho cu<)c doi chung, cho dat nu6c, nguy~n hi vinh cho sl! phon vinh nh6 be, cua minh cho cu<)c doi chung, cho dat nu6c, nguy~n hi vinh cho sl! phon vinh
cua dat nu6c. cua dat nu6c.
- u'6c nguy~n cong hien chan thanh khong ke tuoi hie. - u'6c nguy~n cong hien chan thanh khong ke tuoi hie.
+ Hinh fmh "mua xuan nho nh6": an d1,1 cho CUQC doi mi\i con nguoi, mi\i SJ! cong + Hinh fmh "mua xuan nho nh6": an d1,1 cho CUQC doi mi\i con nguoi, mi\i SJ! cong
hien--> Tac gia muon g6p chut cong sue nh6 be clia minh vao mua xuan 16n clia dat nu6c. hien--> Tac gia muon g6p chut cong sue nh6 be clia minh vao mua xuan 16n clia dat nu6c.
+ Tu lay "li;ing li'i'', "nho nh6" la each n6i khiem ton, chan thilnh cua nhan each song + Tu lay "li;ing li'i'', "nho nh6" la each n6i khiem ton, chan thilnh cua nhan each song
cao dt;'p khi huang t6i vi~c g6p vito lqi ich chung cua dan t<)c. cao dt;'p khi huang t6i vi~c g6p vito lqi ich chung cua dan t<)c.
--> Le song cong hi en li;ing le, khiem ton eli a nha tho, am tham li;ing le hien dang, ch~ng --> Le song cong hi en li;ing le, khiem ton eli a nha tho, am tham li;ing le hien dang, ch~ng
pho truong, khong can ai biet den. pho truong, khong can ai biet den.
+ Di~p ngfr "du la": thai d9 t1,1 tin tru6c nhiing kh6 khan tro ngq.i cua d<'ri nguoi. + Di~p ngfr "du la": thai d9 t1,1 tin tru6c nhiing kh6 khan tro ngq.i cua d<'ri nguoi.
+ "tuoi hai muoi", "khi t6c bq.c": am tham cong hien bat ke khi tuoi tre hay !lie ve gia. + "tuoi hai muoi", "khi t6c bq.c": am tham cong hien bat ke khi tuoi tre hay !lie ve gia.
--> Lai hua, lai t1,1 nhu v6i luang tiim se phiti kien tri, thu thach v6i thai gian tu6i gia, --> Lai hua, lai t1,1 nhu v6i luang tiim se phiti kien tri, thu thach v6i thai gian tu6i gia,
b~nh t(it de' mai mai lam m9t mua xu an nho nh6 trong mua xuan r9ng 16n eli a que huang b~nh t(it de' mai mai lam m9t mua xu an nho nh6 trong mua xuan r9ng 16n eli a que huang
datnu6c. datnu6c.
3. Danh gioi chung 3. Danh gioi chung
- Y thuc ve trach nhi~m VOi que huang, dat nuoc, khat VQng dUQ'C song, dUQ'C cong - Y thuc ve trach nhi~m VOi que huang, dat nuoc, khat VQng dUQ'C song, dUQ'C cong
hien tro thanh m9t y thuc bilt di~t trong tam han tac gia. hien tro thanh m9t y thuc bilt di~t trong tam han tac gia.
- Su d1,1ng cac tu lay, di~p tu hi~u qua, ngon tU chinh xac, tinh te, gqi cam. - Su d1,1ng cac tu lay, di~p tu hi~u qua, ngon tU chinh xac, tinh te, gqi cam.

DE08 DE08
Phan I. DQc hii"u (3,0 diem) Phan I. DQc hii"u (3,0 diem)
"Mi}t cqu be c6 nhieu tien bi} trong h9c tqp nen du:r;tc b6' m? cho tien mua may nghe nhqc -vqt "Mi}t cqu be c6 nhieu tien bi} trong h9c tqp nen du:r;tc b6' m? cho tien mua may nghe nhqc -vqt
ma c4u ao u:6c biiy ldu. Dang tren du:ong di mua thi c4u gijp mi}t !Jng lao an xin. C(ju ngifm nghi ma c4u ao u:6c biiy ldu. Dang tren du:ong di mua thi c4u gijp mi}t !Jng lao an xin. C(ju ngifm nghi
mf)t luc roi quyer djnh lay tien thubng cua mznh de' tqng cho 8ng lao. Sau d6, c[ju tro· ve nhil v6i mf)t luc roi quyer djnh lay tien thubng cua mznh de' tqng cho 8ng lao. Sau d6, c[ju tro· ve nhil v6i
tam trqng vui ve mijc du ciju kh6ng mua du:r;tc m6n dO choi mo· u:6c." tam trqng vui ve mijc du ciju kh6ng mua du:r;tc m6n dO choi mo· u:6c."
(D~n theo Srich lnalng d!in hpc Ngii· z•iin 9, T(ip 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2018) (D~n theo Srich lnalng d!in hpc Ngii· z•iin 9, T(ip 1, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2018)
Ciu 1. Xac djnh phuang thtrc bieu dq.t chinh clia van ban tren. Ciu 1. Xac djnh phuang thtrc bieu dq.t chinh clia van ban tren.

Trang 214 Trang 214

 Cau 2. Tim thanh phan bi~t l~p trong cau: M¢t cfju be c6 nhieu tien b(J trong h9c tfjp nen
auqc b8' m? cho tifin mua may nghe nhqc- vfjt ma cfju ao u6c bily lau.
Cau 3. Vi sao c~u be kh6ng mua dugc mon do rna uoc rna vh vui?
Cau 4. Qua hilnh d 0ng giup do nguOi an xin, em thay c~u be Ia nguOi nhu the nao?
Ph'an H. T~p litm van (7,0 di~m)
Cau 2. Tim thanh phan bi~t l~p trong cau: M¢t cfju be c6 nhieu tien b(J trong h9c tfjp nen
auqc b8' m? cho tifin mua may nghe nhqc- vfjt ma cfju ao u6c bily lau.
Cau 3. Vi sao c~u be kh6ng mua dugc mon do rna uoc rna vh vui?
Cau 4. Qua hilnh d 0ng giup do nguOi an xin, em thay c~u be Ia nguOi nhu the nao?
Ph'an H. T~p litm van (7,0 di~m)

Cau 1 (2,0 di~m). Hay viet m(\t do(Ul van ngi\n trlnh bay suy nghl cua em ve tinh than
doan ket cua dan t(\c ta trong cu(\c chien chong d(li dich Covid-19.
Cau 2 (5,0 di~m). Phan tich nhiin v~t anh thanh nien trong truy~n ngi\n L~Jng le Sa Pa
(Ngiivdn 9, T~p m(\t, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2016). Qua d6lam noi b~t dugc tinh cam
cua nha van doi v6i nhfrng nguai c6 le song cao d('p dang l(ing le quen minh cong hien
choToquoc.
Cau 1 (2,0 di~m). Hay viet m(\t do(Ul van ngi\n trlnh bay suy nghl cua em ve tinh than
doan ket cua dan t(\c ta trong cu(\c chien chong d(li dich Covid-19.
Cau 2 (5,0 di~m). Phan tich nhiin v~t anh thanh nien trong truy~n ngi\n L~Jng le Sa Pa
(Ngiivdn 9, T~p m(\t, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2016). Qua d6lam noi b~t dugc tinh cam
cua nha van doi v6i nhfrng nguai c6 le song cao d('p dang l(ing le quen minh cong hien
choToquoc.

Ph'an I. DQc hi~u (3,0 di~m) Ph'an I. DQc hi~u (3,0 di~m)

Ciu 1. Phuong thuc bieu d(lt chinh clia van ban tren: Tv sv. Ciu 1. Phuong thuc bieu d(lt chinh clia van ban tren: Tv sv.
Cau 2. Thanh phan bi~t ~p phv chu: "v~t rna c~u ao u6c bay Hiu". Cau 2. Thanh phan bi~t ~p phv chu: "v~t rna c~u ao u6c bay Hiu".
Cau 3. C~u be du khong mua dugc do choi rna u6c nhrmg vh thay vui vi c~u be da Cau 3. C~u be du khong mua dugc do choi rna u6c nhrmg vh thay vui vi c~u be da
giup do dugc nguOi an xin. giup do dugc nguOi an xin.
Ciiu 4. Qua hilnh d(\ng giup do nguai an xin, thay dugc c~u be Ia nguai co tam long Ciiu 4. Qua hilnh d(\ng giup do nguai an xin, thay dugc c~u be Ia nguai co tam long
nhiin h~u, biet cam thong va chia se tmoc nhfrng nguOi gi;ip hoan canh kho khan. nhiin h~u, biet cam thong va chia se tmoc nhfrng nguOi gi;ip hoan canh kho khan.
Phlin II. T ~p loim van (7,0 die'm) Phlin II. T ~p loim van (7,0 die'm)
Can 1. Can 1.
* Gi6i thi~u van de: Tinh than doan ket dan t(\c. * Gi6i thi~u van de: Tinh than doan ket dan t(\c.
* Giiti thich: * Giiti thich:
- Tinh than doan ket chinh Ia tinh yeu thuang gifra nguai v6i nguai, song c6 tn\ch - Tinh than doan ket chinh Ia tinh yeu thuang gifra nguai v6i nguai, song c6 tn\ch
nhi~m v6i c(\ng dong, siln sang giup do nguOi khac trong hie gi;ip ho(ln n(Ul. nhi~m v6i c(\ng dong, siln sang giup do nguOi khac trong hie gi;ip ho(ln n(Ul.
* Phiin tich, ban luiin: * Phiin tich, ban luiin:
- Bieu hi~n clia tinh than doan ket dan t(\c trong cu(\c chien chong d1;1i dich Covid-19. - Bieu hi~n clia tinh than doan ket dan t(\c trong cu(\c chien chong d1;1i dich Covid-19.
+ Sv phoi hgp chi;it che gifra cac ca quan, don vi chuc nang tuyen dau va 6 Mu phuong + Sv phoi hgp chi;it che gifra cac ca quan, don vi chuc nang tuyen dau va 6 Mu phuong
trong chien djch phong chong Covid-19. trong chien djch phong chong Covid-19.
+ Sl,f dong ]ong, khong SQ' nguy hiem rua nhfrng chien binh ao tri\ng. + Sl,f dong ]ong, khong SQ' nguy hiem rua nhfrng chien binh ao tri\ng.
+ Tinh than doan ket the hi~n qua nhfrng tam guang nhiin a;, nhfrng nguai co tilm + Tinh than doan ket the hi~n qua nhfrng tam guang nhiin a;, nhfrng nguai co tilm
long d~p. Nhfrng nguOi co dieu ki~n tot han giup do nhfrng nguai gi;ip kho khan trong long d~p. Nhfrng nguOi co dieu ki~n tot han giup do nhfrng nguai gi;ip kho khan trong
thai buoi dich b~nh. thai buoi dich b~nh.
-Yngh!a Ctla tinh than doan ket dan t(\c. -Yngh!a Ctla tinh than doan ket dan t(\c.

Trang 215 Trang 215

 CAP Toe 789+ THI vAo u:Jp 10 CAP Toe 789+ THI vAo u:Jp 10

+ Doim ket dan lQC l(IO nen sue nwnh to Ian trong vi~c day lui dich b~nh. + Doim ket dan lQC l(IO nen sue nwnh to Ian trong vi~c day lui dich b~nh.
+ Tinh than doim ket khien con nguoi biet baa dung, biet each san se, yeu thuong va + Tinh than doim ket khien con nguoi biet baa dung, biet each san se, yeu thuong va
dong cam. dong cam.
+ Tinh than doim ket dem l(li CUQC song hoa b!nh tot d<;p. ChUng ta co the nh!n thay + Tinh than doim ket dem l(li CUQC song hoa b!nh tot d<;p. ChUng ta co the nh!n thay
truyen thong dan lQC ay duqc phat huy trong CUQC chien chong "gii).c" Covid-19. truyen thong dan lQC ay duqc phat huy trong CUQC chien chong "gii).c" Covid-19.
* Biti hQc rut ra va lien h~ bim than: * Biti hQc rut ra va lien h~ bim than:
-Qua nhling hanh d9ng tot d"p, y ngh1a do giup ta them yeu, them tv hao ve con -Qua nhling hanh d9ng tot d"p, y ngh1a do giup ta them yeu, them tv hao ve con
nguoi Vi~t Nam. nguoi Vi~t Nam.
-Can phai phat huy truyen thong do, biet giup do nhling nguoi co hoim canh kho -Can phai phat huy truyen thong do, biet giup do nhling nguoi co hoim canh kho
khan, chap hitnh dung cac quy djnh duqc de ra de co the day lui djch Covid-19. khan, chap hitnh dung cac quy djnh duqc de ra de co the day lui djch Covid-19.
Clu2. Clu2.
1. Gi&i thi~u chung 1. Gi&i thi~u chung
- Gioi thi~u khai quat ve tac gia Nguy~n Thanh Long, tac pham Lring li' Sa Pa. - Gioi thi~u khai quat ve tac gia Nguy~n Thanh Long, tac pham Lring li' Sa Pa.
- Kha.i quat ve nhan v~t anh thanh nien: anh thanh nien dang lam nhi~m vv khi tuqng - Kha.i quat ve nhan v~t anh thanh nien: anh thanh nien dang lam nhi~m vv khi tuqng
chinh Ia hlnh anh trung tam, ca ngqi nhling dong gop th'am li;ing cua nhling nguoi lao chinh Ia hlnh anh trung tam, ca ngqi nhling dong gop th'am li;ing cua nhling nguoi lao
d<:\ng trong cong CUQC xay dl,l'llg dat nuoc. d<:\ng trong cong CUQC xay dl,l'llg dat nuoc.
2. Phan tich 2. Phan tich
a. Hoim canh xuift anh thanh 11icn a. Hoim canh xuift anh thanh 11icn
- Anh thanh nien xuat hi~n trong CUQC gi:ip go voi 3 nguoi do Ia anh lai xe, ong hQa - Anh thanh nien xuat hi~n trong CUQC gi:ip go voi 3 nguoi do Ia anh lai xe, ong hQa
Sl va mQt CO gai tre. Sl va mQt CO gai tre.
- Dong thOi anh con de l(li nhi'eu il.'n tuqng voi ong h9a sy va cac nhan v~t khac. - Dong thOi anh con de l(li nhi'eu il.'n tuqng voi ong h9a sy va cac nhan v~t khac.
b. Cong viijc tlwc lliijm b. Cong viijc tlwc lliijm
- Anh song tren nui cao, thvc hi~n cong vi~c tren tr(lm khi tuqng. Cu9c song thieu - Anh song tren nui cao, thvc hi~n cong vi~c tren tr(lm khi tuqng. Cu9c song thieu
thon, kho eve. thon, kho eve.
- Cong vi~c thvc hi~n trong dieu ki~n thai tiet kho khan, thu thach v6i mua suong - Cong vi~c thvc hi~n trong dieu ki~n thai tiet kho khan, thu thach v6i mua suong
giol(lnh. giol(lnh.
- Anh co nhling suy nghl d<;p ve y nghla rua CUQC song, cong vi~c mit mlnh dang thvc - Anh co nhling suy nghl d<;p ve y nghla rua CUQC song, cong vi~c mit mlnh dang thvc
hi~n. hi~n.

- Cong vi~c Ia niem dam me, cong vi~c cua anh du tham li;ing it nguoi biet den nhung
anh viln rat yeu cong vi~c.
c. Phong aich song
- Tii.m hon anh thanh nien luon yeu doi, yeu con nguoi, khiem ton voi nguoi khac
+ Yeu con nguoi, yeu thien nhien, quy trQng tinh cam rua con nguoi voi con nguoi.
- Cong vi~c Ia niem dam me, cong vi~c cua anh du tham li;ing it nguoi biet den nhung
anh viln rat yeu cong vi~c.
c. Phong aich song
- Tii.m hon anh thanh nien luon yeu doi, yeu con nguoi, khiem ton voi nguoi khac
+ Yeu con nguoi, yeu thien nhien, quy trQng tinh cam rua con nguoi voi con nguoi.

Trang 216 Trang 216

 + Trung thvc voi c6ng vi~c (tt,r giac tt,r nguy~n voi c6ng vi~c, hoim thimh nhi~m V\1
duqc giao pho), due tfnh khiem nhuc'mg.
- Chu d9ng trong c6ng vi~c thvc hi~n, loi song khoa hQc, ne nep.
d. Anh thanh nii!n Ia ltinh tm;mg d?i diifn chung clw nguiYi lao d(ing
- Anh thanh nien Ia dq.i di~n chung cho nhi'ing nguoi lao d9ng nhi~t huyet, song d<;p,
cong hien vi To quoc m9t each th'iim 1\ing, v6 tu.
- Nhi'ing con nguoi khiem ton, giim dj, trung thvc. Am tham thvc hi~n c6ng vi~c
nhi~m V\1 duqc giao.
3. Danh gia chung
Trong truy~n Li,ing li' Sa Pa lac gia da ca ngqi nhi'ing con ngum nhu anh thanh nien
voi nhan each va tam hon, li tu6ng song rat d.;p, song cong hien am tham kh6ng doi Mi
tu IQ'i va do ci'ing chinh Ia thanh c6ng cua tac gilt Nguyi'n Thimh Long khi phac hoq.
thimh c6ng hinh imh nhi'ing nguiYi lao d9ng binh thu6ng rna cao d.;p.
Phan I. DQc hi~u
D9c ngu li~u sau va tra lm ciiu h6i:
"M(il co giao lndmg cong dii giup loi hieu ri5 cai y nghia phuc tqp cua vi¢c cho va nh{jn.
Khi nh!n each toi ceim sach lrong gia t{jp d(J'C, hien nhien co dii nh{jn lhay c6 g! khOng b!nh
thuiYng; co lien thu xep cho tOi di khdm mdt. Co khOng dua tOi den bifnh viifn ma ddn toi 16i bac
sf nhiin khoa rieng cua co, /chong phai kieu lam vi¢c lhi¢n ma nhu v&i m(it nguai bqn. Th{jt ra, loi
ngqc nhien ve hiJnh d(ing d6 den ntJi khOng nh{jn bier dU(!'C chuy¢n gi dii xay ra, cho lai m(it ngay
kia co dua cho toi m(lt ci,ip kinh.
"Em khong thenhfjn du9·c. Em /chong c6 lien tra dilu", toi n6i, cam thay xilu h6'vi nha minh ngheo.
Co lien lc€' chuyifn cha loi nghe: "HOi co dm nhb, m(lt nguo'i hang x6m dii mua kinh cho co. Ba
iiy bela m(lt ngay kia co sii trd cijp kinh d6 b&ng each tijng kinh cho m(it co be khac. Em thay chua,
cijp kfnh nay dii dU(!'C tra tien tif truac khi em ra diJ'i."
The' roi co n6i v6i tOi nhfrng lai nang hiju nhdt ma chua ai tung n6i v6i t6i: "M(it ngay nao
d6 em sii mua kinh cha m!lt co be khac".
Co nhin toi nhu m(it nguai cha. Co lam toi thanh nguai c6 trach nhi¢m. Co tin toi c6 the' c6
m(lt cdi gi di!'traa cha nguiY'i khdc. C6 chdp nhijn t6i nhu thilnh vien cita dmg m(lt thi?'gi&i ma c6
dang sD'ng. Toi bu&c ra khoi phOng, gife chijt kinh lrong lay, khOng phdi nhu ke vita nh{jn m(ll
m6n qua, mit nhu ngui'Yi chuyen liep m6n quit d6 cho kJ khdc v&i lain long l{jn tFy".
(Thea Bin-li Da-vit, trong Tnii tim ngtdri th'iiy, NXB Tre, TP. H6 Chi Minh, 2004)
Trang 217
+ Trung thvc voi c6ng vi~c (tt,r giac tt,r nguy~n voi c6ng vi~c, hoim thimh nhi~m V\1
duqc giao pho), due tfnh khiem nhuc'mg.
- Chu d9ng trong c6ng vi~c thvc hi~n, loi song khoa hQc, ne nep.
d. Anh thanh nii!n Ia ltinh tm;mg d?i diifn chung clw nguiYi lao d(ing
- Anh thanh nien Ia dq.i di~n chung cho nhi'ing nguoi lao d9ng nhi~t huyet, song d<;p,
cong hien vi To quoc m9t each th'iim 1\ing, v6 tu.
- Nhi'ing con nguoi khiem ton, giim dj, trung thvc. Am tham thvc hi~n c6ng vi~c
nhi~m V\1 duqc giao.
3. Danh gia chung
Trong truy~n Li,ing li' Sa Pa lac gia da ca ngqi nhi'ing con ngum nhu anh thanh nien
voi nhan each va tam hon, li tu6ng song rat d.;p, song cong hien am tham kh6ng doi Mi
tu IQ'i va do ci'ing chinh Ia thanh c6ng cua tac gilt Nguyi'n Thimh Long khi phac hoq.
thimh c6ng hinh imh nhi'ing nguiYi lao d9ng binh thu6ng rna cao d.;p.
Phan I. DQc hi~u
D9c ngu li~u sau va tra lm ciiu h6i:
"M(il co giao lndmg cong dii giup loi hieu ri5 cai y nghia phuc tqp cua vi¢c cho va nh{jn.
Khi nh!n each toi ceim sach lrong gia t{jp d(J'C, hien nhien co dii nh{jn lhay c6 g! khOng b!nh
thuiYng; co lien thu xep cho tOi di khdm mdt. Co khOng dua tOi den bifnh viifn ma ddn toi 16i bac
sf nhiin khoa rieng cua co, /chong phai kieu lam vi¢c lhi¢n ma nhu v&i m(it nguai bqn. Th{jt ra, loi
ngqc nhien ve hiJnh d(ing d6 den ntJi khOng nh{jn bier dU(!'C chuy¢n gi dii xay ra, cho lai m(it ngay
kia co dua cho toi m(lt ci,ip kinh.
"Em khong thenhfjn du9·c. Em /chong c6 lien tra dilu", toi n6i, cam thay xilu h6'vi nha minh ngheo.
Co lien lc€' chuyifn cha loi nghe: "HOi co dm nhb, m(lt nguo'i hang x6m dii mua kinh cho co. Ba
iiy bela m(lt ngay kia co sii trd cijp kinh d6 b&ng each tijng kinh cho m(it co be khac. Em thay chua,
cijp kfnh nay dii dU(!'C tra tien tif truac khi em ra diJ'i."
The' roi co n6i v6i tOi nhfrng lai nang hiju nhdt ma chua ai tung n6i v6i t6i: "M(it ngay nao
d6 em sii mua kinh cha m!lt co be khac".
Co nhin toi nhu m(it nguai cha. Co lam toi thanh nguai c6 trach nhi¢m. Co tin toi c6 the' c6
m(lt cdi gi di!'traa cha nguiY'i khdc. C6 chdp nhijn t6i nhu thilnh vien cita dmg m(lt thi?'gi&i ma c6
dang sD'ng. Toi bu&c ra khoi phOng, gife chijt kinh lrong lay, khOng phdi nhu ke vita nh{jn m(ll
m6n qua, mit nhu ngui'Yi chuyen liep m6n quit d6 cho kJ khdc v&i lain long l{jn tFy".
(Thea Bin-li Da-vit, trong Tnii tim ngtdri th'iiy, NXB Tre, TP. H6 Chi Minh, 2004)
Trang 217
 CAP roc 189+ THI vAo UJP 10 CAP roc 189+ THI vAo UJP 10

Cau 1. Neu phuang thuc bieu d<')t chinh clia van bim. Cau 1. Neu phuang thuc bieu d<')t chinh clia van bim.
Clu 2. Xac djnh n9i dung chinh cua van bim. Clu 2. Xac djnh n9i dung chinh cua van bim.
Cau 3. Hay dij.t nhan de cho van bim. Cau 3. Hay dij.t nhan de cho van bim.
Ciu 4. Thong di~p tac gia muon glii g~m qua van ban tren Ia gi? Ciu 4. Thong di~p tac gia muon glii g~m qua van ban tren Ia gi?
Phlln II. Lim van Phlln II. Lim van
C'iu 1. Tu n9i dung cua ph'an d9c hie'u tren, em hay viet m9t bai van khoang 200 chu C'iu 1. Tu n9i dung cua ph'an d9c hie'u tren, em hay viet m9t bai van khoang 200 chu
ve "cho va nh;j.n" trong CUQC Song. ve "cho va nh;j.n" trong CUQC Song.
Ciiu 2. Cam nh;j.n cua em ve doqn tho sau: Ciiu 2. Cam nh;j.n cua em ve doqn tho sau:
"Buon tr8ng cua be' chii!u hom "Buon tr8ng cua be' chii!u hom
Thuyen ai thilp !hoeing ccinh buom xa xa? Thuyen ai thilp !hoeing ccinh buom xa xa?
Buon tr8ng ngpn nu&c m&i sa Buon tr8ng ngpn nu&c m&i sa
Hoa troi man mcic bi€1 Ia ve iUiu? Hoa troi man mcic bi€1 Ia ve iUiu?
Buon trong n¢i co rau r'fiu Buon trong n¢i co rau r'fiu
Chan may m(# alit m¢t mim xanh xanh Chan may m(# alit m¢t mim xanh xanh
Buon trong gi6 cu8n mift duenh Buon trong gi6 cu8n mift duenh
Am am tieng song keu quanh ght ngoi" Am am tieng song keu quanh ght ngoi"
(Ki'fiu ,; li'iu Ngu·ng Bich, Nguyiin Du, (Ki'fiu ,; li'iu Ngu·ng Bich, Nguyiin Du,
Ngli van 9, t~p 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019) Ngli van 9, t~p 1, NXB Ciao dvc Vi~t Nam, 2019)
Huang dil.n giai Huang dil.n giai
Phlin l. DQc hieu Phlin l. DQc hieu
Ciu 1. Phuong thuc bieu d<;!t chinh: Tt,r st,r. Ciu 1. Phuong thuc bieu d<;!t chinh: Tt,r st,r.
Ciu 2. N9i dung chinh cua van ban: Van bim ke chuy~n 1 co giao da giup cho nhiin Ciu 2. N9i dung chinh cua van ban: Van bim ke chuy~n 1 co giao da giup cho nhiin
v~t toi hieu r5 y nghia cua vi~c cho va nh;j.n. v~t toi hieu r5 y nghia cua vi~c cho va nh;j.n.
Cau 3. Dij.t nhan de cho van ban ( HS c6 the dij.t nhieu nhan de khac nhau, nhung yeu Cau 3. Dij.t nhan de cho van ban ( HS c6 the dij.t nhieu nhan de khac nhau, nhung yeu
diu nhan de phai the hi~n duqc ni;>i dung cua van ban), vi dw Cho va nh;j.n, .... diu nhan de phai the hi~n duqc ni;>i dung cua van ban), vi dw Cho va nh;j.n, ....
Ciiu 4. Thong di~p cua van ban: Hay hQC each se chia va Ian toa S\f chia se ay de nh;j.n Ciiu 4. Thong di~p cua van ban: Hay hQC each se chia va Ian toa S\f chia se ay de nh;j.n
l?i yeu thuang. l?i yeu thuang.
Phlin H. Lilm van Phlin H. Lilm van
Clu 1. Clu 1.
* Gi6i thi~u van de dm nghi lu;j.n: cho va nh;j.n. * Gi6i thi~u van de dm nghi lu;j.n: cho va nh;j.n.
* Giai thich: * Giai thich:
- Cho: nghia Ia cho di, trao di tinh cam, s~n sang giup do nhfi'ng manh doi bat h?nh, - Cho: nghia Ia cho di, trao di tinh cam, s~n sang giup do nhfi'ng manh doi bat h?nh,
nhfi'ng nguoi gij_p kho khan trong CUQC Song. nhfi'ng nguoi gij_p kho khan trong CUQC Song.

Trang 218 Trang 218

 - Nh(ln: Ia chap thu(ln vi~c lam, tlnh cam rna nguoi khac ditnh cho mlnh.
-> "Cho va nh(ln" Ia m(lt thong di~p y nghla: trong cu(lc song, con nguoi din bie't trao
di tl.nh cam, dum b<;>c, yeu thuong, giup do nhfrng ngum kh6 khan. Khi trao di nhfrng
di€u quy gia ay chung ta se nh(ln L;ti tl.nh yeu thuong, ni€m hqnh phuc, an yen trong tam
hon va ca nhfrng Sl,l' giup do tU nguoi kh;k
* Ban lu(ln:
- Cu(lc song con c6 nhieu mitnh dOi kh6 khan, giup do h<;> lam cho xa h(li phat trien
tot hon, h<;> se do di ph'iin nao thieu thon; hon nfra l;;ti the hi~n duqc hoi am tlnh nguai.
- Khi chting ta trao cho nguoi khac bat cu di€u gl, ta se cam thay thanh than, hanh
phUchon.
- Hitnh d(lng cho di, giup do nguoi khac se !an t6a nhfrng thong di~p tot dl;'p ra toan
xa h(li, m<;>i ngum se c6 suy nghi tich eve, tot dl;'p va nhan van hon. Trong CUQC song c6
nhieu tam guong ve Sl,f "cho di", giup do nguOi khac. (H<;>c sinh t1,f tim diin ch1ffig ch1ffig
minh cho lu(ln diem nay).
*Phande
- C6 nhi€u ngum v6 cam, lil.nh dam tru6c sv dau kho, bat hanh cia ngum khac; ich
ki chi biet den ban than ml.nh; chi muon nh(ln nhfrng di€u tot dl;'p cua nguai khac rna
kh6ng muon cho di -> nhfrng nguai nay dang bi phe pharr, chi trich.
*Tong ket: Khru qmit lai van de va lien h~ ban than.
Cau2.
1. Gi&i thi~u chung
- Gi6i thi~u t;k gia Nguy~n Du, Truyiftn Kieu, vi tri doan trich
- Neu n(li dung chinh cua doan trich: tam trang dau buon, tlii ph(in cua Thuy Kieu.
2. Phan tich
- C(ip b,1c bat 1: Pharr tich hinh anh "eli a be chieu h6m", "canh buom xa xa": gc;ri ta n6i
huon clia Kieu khi nghi ve cha ffil;', nhfrng nguOi sinh thitnh ra ml.nh, nang cam thay x6t xa.
- qp h,tc bat 2: Pharr tinh hinh anh "ng<;>n nu6c m6i sa", "hoa tr6i man mac": gQi tit
n6i m6ng lung lo lilng clia Ki€u kh6ng biet CUQC dOi se tr6i di dau ve dau. Tam trang clia
Thuy kieu l(li tr6 ve v6i thvc t(li clia dOi ml.nh, tr6 ve v6i n6i dau hi~n thvc.
- qp lvc bat 3: Pharr tich hl.nh anh "n(li c6 rau rau", "chan may m(\t dat": gc;ri ta Sl,f v6
dinh clia Kieu. Tu lay rau rau gc;ri cho ta sv tan ua den tham thuong, mau xanh tan ua,
heo hiit.
Trang 219
- Nh(ln: Ia chap thu(ln vi~c lam, tlnh cam rna nguoi khac ditnh cho mlnh.
-> "Cho va nh(ln" Ia m(lt thong di~p y nghla: trong cu(lc song, con nguoi din bie't trao
di tl.nh cam, dum b<;>c, yeu thuong, giup do nhfrng ngum kh6 khan. Khi trao di nhfrng
di€u quy gia ay chung ta se nh(ln L;ti tl.nh yeu thuong, ni€m hqnh phuc, an yen trong tam
hon va ca nhfrng Sl,l' giup do tU nguoi kh;k
* Ban lu(ln:
- Cu(lc song con c6 nhieu mitnh dOi kh6 khan, giup do h<;> lam cho xa h(li phat trien
tot hon, h<;> se do di ph'iin nao thieu thon; hon nfra l;;ti the hi~n duqc hoi am tlnh nguai.
- Khi chting ta trao cho nguoi khac bat cu di€u gl, ta se cam thay thanh than, hanh
phUchon.
- Hitnh d(lng cho di, giup do nguoi khac se !an t6a nhfrng thong di~p tot dl;'p ra toan
xa h(li, m<;>i ngum se c6 suy nghi tich eve, tot dl;'p va nhan van hon. Trong CUQC song c6
nhieu tam guong ve Sl,f "cho di", giup do nguOi khac. (H<;>c sinh t1,f tim diin ch1ffig ch1ffig
minh cho lu(ln diem nay).
*Phande
- C6 nhi€u ngum v6 cam, lil.nh dam tru6c sv dau kho, bat hanh cia ngum khac; ich
ki chi biet den ban than ml.nh; chi muon nh(ln nhfrng di€u tot dl;'p cua nguai khac rna
kh6ng muon cho di -> nhfrng nguai nay dang bi phe pharr, chi trich.
*Tong ket: Khru qmit lai van de va lien h~ ban than.
Cau2.
1. Gi&i thi~u chung
- Gi6i thi~u t;k gia Nguy~n Du, Truyiftn Kieu, vi tri doan trich
- Neu n(li dung chinh cua doan trich: tam trang dau buon, tlii ph(in cua Thuy Kieu.
2. Phan tich
- C(ip b,1c bat 1: Pharr tich hinh anh "eli a be chieu h6m", "canh buom xa xa": gc;ri ta n6i
huon clia Kieu khi nghi ve cha ffil;', nhfrng nguOi sinh thitnh ra ml.nh, nang cam thay x6t xa.
- qp h,tc bat 2: Pharr tinh hinh anh "ng<;>n nu6c m6i sa", "hoa tr6i man mac": gQi tit
n6i m6ng lung lo lilng clia Ki€u kh6ng biet CUQC dOi se tr6i di dau ve dau. Tam trang clia
Thuy kieu l(li tr6 ve v6i thvc t(li clia dOi ml.nh, tr6 ve v6i n6i dau hi~n thvc.
- qp lvc bat 3: Pharr tich hl.nh anh "n(li c6 rau rau", "chan may m(\t dat": gc;ri ta Sl,f v6
dinh clia Kieu. Tu lay rau rau gc;ri cho ta sv tan ua den tham thuong, mau xanh tan ua,
heo hiit.
Trang 219
 CAP TOC 789+ THI VAO U'JP 10 CAP TOC 789+ THI VAO U'JP 10
----- -----·~ ----- -----·~

- C(ip l1,1c bat 4: Phan tich hinh iinh "gio cuon m(it duenh", "tieng song keu quanh ghe - C(ip l1,1c bat 4: Phan tich hinh iinh "gio cuon m(it duenh", "tieng song keu quanh ghe
ngoi": Sl,l' SQ' hi'ii, hoang hot cua Ki'eu. Sv Jenh denh tren ch(ing duimg diY:i nhieu song gio ngoi": Sl,l' SQ' hi'ii, hoang hot cua Ki'eu. Sv Jenh denh tren ch(ing duimg diY:i nhieu song gio
tmoc m(it Kieu, ding Ia nhfrng phong ba, g~p ghenh rna Kieu se phai di qua. tmoc m(it Kieu, ding Ia nhfrng phong ba, g~p ghenh rna Kieu se phai di qua.
- Di(ip til "buon trong" duqc nh~c di nh~c l<;ti trong kho tho. No nhu tam tr<;tng cua - Di(ip til "buon trong" duqc nh~c di nh~c l<;ti trong kho tho. No nhu tam tr<;tng cua
Ki'eu hie nay, dung Ia "nguoi buon ciinh co vui dau bao gio". Ki'eu hie nay, dung Ia "nguoi buon ciinh co vui dau bao gio".
- Ciinh duqc nhin til xa den gan, mim s~c til nh<;tt den d~m, am thanh til tinh den d6ng - Ciinh duqc nhin til xa den gan, mim s~c til nh<;tt den d~m, am thanh til tinh den d6ng
ae dii'n ta ni\i buon til man mac, mong ]ung den ]o au, kinh SQ', don den bao tap cua n(>i ae dii'n ta ni\i buon til man mac, mong ]ung den ]o au, kinh SQ', don den bao tap cua n(>i
tam. tam.
--->Tam cau cuoi Ia do<;tn tho tieu bieu cho bUt phap ta canh ngv tinh cua Nguy~n Du. --->Tam cau cuoi Ia do<;tn tho tieu bieu cho bUt phap ta canh ngv tinh cua Nguy~n Du.
Dola each bieu hi(in "tinh trong ciinh ay, ciinh trong tinh nay", Ia thvc ciinh rna cling Ia Dola each bieu hi(in "tinh trong ciinh ay, ciinh trong tinh nay", Ia thvc ciinh rna cling Ia
tamcanh. tamcanh.
3. Danh gia chung 3. Danh gia chung
- N6i buon, lo SQ' cua Thuy Kieu trong citnh co dan, vo VQng, phieu b<;tt. Dv cam ve so - N6i buon, lo SQ' cua Thuy Kieu trong citnh co dan, vo VQng, phieu b<;tt. Dv cam ve so
ph~n bat h<;tnh day song gi6 cua Kieu. The hi (in S\f cam thong, thau hieu, thuang x6t so ph~n bat h<;tnh day song gi6 cua Kieu. The hi (in S\f cam thong, thau hieu, thuang x6t so
ph~n nguoi ph1,1 nu cua Nguyi'n Du. ph~n nguoi ph1,1 nu cua Nguyi'n Du.
- Ngh(i thu~t ta ciinh ngv tinh: cam xuc cua Thuy Ki'eu anh huimg toi canh v~t nang - Ngh(i thu~t ta ciinh ngv tinh: cam xuc cua Thuy Ki'eu anh huimg toi canh v~t nang
nhrn thay---> ci\nh nao cling buon, CO qu<;tnh, U am, dang SQ'. nhrn thay---> ci\nh nao cling buon, CO qu<;tnh, U am, dang SQ'.

I. DQc hieu (3,0 dii'm) I. DQc hieu (3,0 dii'm)

DQc do<;tn tdch duoi day va thvc hi (in theo yeu cau:
"Cimg m9t can mua, nguiYi tieu cl;fc se bl;fc minh vi phai trum ao mua, ngui'l'i lqc quan thi
ngh'i den diy coi xanh tuai, kh8ng khi se au9'c trong limh. Va m9t khi chung ta /chOng the' thay
a61 aU'9'C hi?n IU9'ng xdy ra, tot nhat Ia nhin n6 bdng anh mdt tich Cl;fC. Cai thi¢n c6 the' se thua
cai ac trong m9t thai aie'm nhung chung CUrlC se chiei1 thdng. Czt sau m9t Sl;f co; COn ngui'J'i lqi
tim nguyen nhiin va khdc ph¥C n6. Sau lU l¥1, phtt sa se lam mau mo han cho canh aong, siiu b9
se bf quet sqch ra bien, du lu9'ng h6a chfit trong aflt aai se bf dta sqch. Ltii lam dta nguD'i khac,
thay vi gifi: trong long va t(ec giijn, th6i bo qua, minh se thai; thoai mai han rat nhieu. N6i m9t
each khtic, neu bqn au9'C s6i1g 100 niim, xem nhu Ia m9t b9 phim c6 100 tijp, thi hay tqo ra it nluit
213 tijp c6 tiei1g cuD'i thay vi tijp nao cftng ro'i vao bi kfch chan chuD'ng, aau khf/ chia ly, miit mtit.
NguD'i tich Cl;fC va lqc quan se c6 guang mi'jt sting bung, net cuD'i thuD'ng li'fiC tren moi, soi1g
va chay h€1 minh, h9c tijp va lam viifc h€1 minh dtl ngay mai trD'i c6 sqp."
DQc do<;tn tdch duoi day va thvc hi (in theo yeu cau:
"Cimg m9t can mua, nguiYi tieu cl;fc se bl;fc minh vi phai trum ao mua, ngui'l'i lqc quan thi
ngh'i den diy coi xanh tuai, kh8ng khi se au9'c trong limh. Va m9t khi chung ta /chOng the' thay
a61 aU'9'C hi?n IU9'ng xdy ra, tot nhat Ia nhin n6 bdng anh mdt tich Cl;fC. Cai thi¢n c6 the' se thua
cai ac trong m9t thai aie'm nhung chung CUrlC se chiei1 thdng. Czt sau m9t Sl;f co; COn ngui'J'i lqi
tim nguyen nhiin va khdc ph¥C n6. Sau lU l¥1, phtt sa se lam mau mo han cho canh aong, siiu b9
se bf quet sqch ra bien, du lu9'ng h6a chfit trong aflt aai se bf dta sqch. Ltii lam dta nguD'i khac,
thay vi gifi: trong long va t(ec giijn, th6i bo qua, minh se thai; thoai mai han rat nhieu. N6i m9t
each khtic, neu bqn au9'C s6i1g 100 niim, xem nhu Ia m9t b9 phim c6 100 tijp, thi hay tqo ra it nluit
213 tijp c6 tiei1g cuD'i thay vi tijp nao cftng ro'i vao bi kfch chan chuD'ng, aau khf/ chia ly, miit mtit.
NguD'i tich Cl;fC va lqc quan se c6 guang mi'jt sting bung, net cuD'i thuD'ng li'fiC tren moi, soi1g
va chay h€1 minh, h9c tijp va lam viifc h€1 minh dtl ngay mai trD'i c6 sqp."

Trang 220 Trang 220

 (Trich Tu duy tich qrc, Trcn drdmg biing, NXB Tre, 2016, tr 37) (Trich Tu duy tich qrc, Trcn drdmg biing, NXB Tre, 2016, tr 37)
Cau 1. Chi ra phuang !:hue bie'u d9J chinh trong doi!fi trich tren. Cau 1. Chi ra phuang !:hue bie'u d9J chinh trong doi!fi trich tren.
Ciu 2. Qua doi!fi trich, t<ic gia ngam phe phitn nhiing nguiri. c6 fum d9 song nhu the niw? Ciu 2. Qua doi!fi trich, t<ic gia ngam phe phitn nhiing nguiri. c6 fum d9 song nhu the niw?
Can 3. DUng tru6c m9t nguy co, nguiri. tu duy tich Cl,l'C se c6 each iing xu nhu the niw? Can 3. DUng tru6c m9t nguy co, nguiri. tu duy tich Cl,l'C se c6 each iing xu nhu the niw?
Cau 4. Anh/Chj rut ra bai hQc gi tU n<:Ji dung doi)ll trich tren? Cau 4. Anh/Chj rut ra bai hQc gi tU n<:Ji dung doi)ll trich tren?
Ph'an II. T~p lam van (7,0 dH!'m) Ph'an II. T~p lam van (7,0 dH!'m)
Cau 1 (2,0 diem). Tu n<:Ji dung do9n trich 6 ph'an DQc hieu, em hay viet m9t bili van Cau 1 (2,0 diem). Tu n<:Ji dung do9n trich 6 ph'an DQc hieu, em hay viet m9t bili van
(khoang 200 chfr) trinh bay suy nghi ve fuai dQ song tich CI)'C trong CUQC song hi~n nay. (khoang 200 chfr) trinh bay suy nghi ve fuai dQ song tich CI)'C trong CUQC song hi~n nay.
Cau 2 (5,0 diem). Cam nh~n clia anh I chive khuc tiim tinh cua nguoi cha qua do9-n Cau 2 (5,0 diem). Cam nh~n clia anh I chive khuc tiim tinh cua nguoi cha qua do9-n
tho sau: tho sau:
Ddu lam sao thl cha vdn muon Ddu lam sao thl cha vdn muon
Song tren da kh8ng ch€ da gijp ghenh Song tren da kh8ng ch€ da gijp ghenh
Song trong thung lch8ng ch€ thung ngheo d6i Song trong thung lch8ng ch€ thung ngheo d6i
Song nhu song nhu suoi Song nhu song nhu suoi
Len thdc xuong ghenh Len thdc xuong ghenh
Kh8ng lo cvc nhQc Kh8ng lo cvc nhQc
N guai aong mlnh thO SO' da thif N guai aong mlnh thO SO' da thif
Chdng miiy ai nhO be diiu con Chdng miiy ai nhO be diiu con
N guai aong mlnh tv d1JC da ke cao que huang N guai aong mlnh tv d1JC da ke cao que huang
Con qui! huang thllam phong tw Con qui! huang thllam phong tw
Con ai tuy thO sa da thif Con ai tuy thO sa da thif
Len duang Len duang
Kh8ng baa gia nh6 be du9·c Kh8ng baa gia nh6 be du9·c
Nghe con. Nghe con.
(Ncii v6'i con, Y Phuang, (Ncii v6'i con, Y Phuang,
Ngfr van 9, T?p 2, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2015) Ngfr van 9, T?p 2, NXB Giao d1,1c Vi~t Nam, 2015)
Huang d~n gLH Huang d~n gLH
Ph'an I. DQc hieu (3,0 diem) Ph'an I. DQc hieu (3,0 diem)
Cau 1. Phuang thuc bie'u d<tt chinh: nghj lu~n. Cau 1. Phuang thuc bie'u d<tt chinh: nghj lu~n.
Cau 2. Do(ln van ngam phe phan nguiri. c6 thai dQ song tieu CI)'C, bi quan. Cau 2. Do(ln van ngam phe phan nguiri. c6 thai dQ song tieu CI)'C, bi quan.
Cau 3. "Nguy" se dugc hQ bien thilnh "co". Nghla Ia nhfrng kh6 khan se dugc chuyen Cau 3. "Nguy" se dugc hQ bien thilnh "co". Nghla Ia nhfrng kh6 khan se dugc chuyen
thitnh co h9i. Khi diing tru6c m9t nguy co, m9t kh6 khan !:hi nguoi c6 tu duy tich cl)'c se thitnh co h9i. Khi diing tru6c m9t nguy co, m9t kh6 khan !:hi nguoi c6 tu duy tich cl)'c se
coi d6 Ia m9t ca hQi de phat trien, de d<:\t pha. coi d6 Ia m9t ca hQi de phat trien, de d<:\t pha.

Trang 221 Trang 221

 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10 CAP roc 789+ THI vAo UJP 10

Clu 4. Tu do<j.n trich tren da rUt ra dugc hili h<;>c: Nen nhln CUQC song b&ng cai nhln Clu 4. Tu do<j.n trich tren da rUt ra dugc hili h<;>c: Nen nhln CUQC song b&ng cai nhln
tich cue, l?c quan du phai doi mi;it v6i nhfing kh6 khan. Khi nhln bfug cai nhln tich cue, tich cue, l?c quan du phai doi mi;it v6i nhfing kh6 khan. Khi nhln bfug cai nhln tich cue,
chung ta se c6 nhfeu nang lugng han de CO the giai quyet va VUQ"t qua nhfrng chong gai chung ta se c6 nhfeu nang lugng han de CO the giai quyet va VUQ"t qua nhfrng chong gai
cua CUQC song. cua CUQC song.
Phiin H. T~p lam van (7,0 die'm) Phiin H. T~p lam van (7,0 die'm)
Ciu 1. Ciu 1.
* Gi6i thi~u van de dln nghi lu~: Thai d9 song tich cue * Gi6i thi~u van de dln nghi lu~: Thai d9 song tich cue
* Giiti thich * Giiti thich
Thai dQ song tich Cue )a thai dQ chu dQng truOC CUQC song, dUQ"C bieu hi~n thOng qua Thai dQ song tich Cue )a thai dQ chu dQng truOC CUQC song, dUQ"C bieu hi~n thOng qua
each nhln, each nghi, each hitnh d9ng. each nhln, each nghi, each hitnh d9ng.
* Phan tich, blnh lu~: * Phan tich, blnh lu~:
- Bieu hi~n cua thai d9 song tich cue: - Bieu hi~n cua thai d9 song tich cue:
+ C6 cai nhin dung d~n ve CUQC song, ve moi lien h~ gifra ca nhan v6i CUQC doi, ve + C6 cai nhin dung d~n ve CUQC song, ve moi lien h~ gifra ca nhan v6i CUQC doi, ve
trach nhi~rn clia bim than v6i gia dinh va xa h9i. trach nhi~rn clia bim than v6i gia dinh va xa h9i.
+ Lu6n chu d9ng tru6c CUQC song. Xac dinh dugc ffil,IC tieu song, c6 u6c rno, hoai bao, + Lu6n chu d9ng tru6c CUQC song. Xac dinh dugc ffil,IC tieu song, c6 u6c rno, hoai bao,
darn phan dau cho u6c mo, hoai bao du phai doi di~n v6i nhieu thu thach kh6 khan. darn phan dau cho u6c mo, hoai bao du phai doi di~n v6i nhieu thu thach kh6 khan.
+ Lu6n c6 khat v<;>ng vuon len khiing djnh ban than va hoan thi~n rnlnh, lu6n phan + Lu6n c6 khat v<;>ng vuon len khiing djnh ban than va hoan thi~n rnlnh, lu6n phan
dau song tot, cho mlnh va cho rn<;>i nguoi. dau song tot, cho mlnh va cho rn<;>i nguoi.
---t Thai d9 song tich cue !a phil'm chat dang quy cua con nguoi, la loi song dt;'p. ---t Thai d9 song tich cue !a phil'm chat dang quy cua con nguoi, la loi song dt;'p.
- y nghia cua thai d9 song tich cue: - y nghia cua thai d9 song tich cue:
+ Suy nghi tich cue c6 tac dvng va y nghia quan tr<;>ng doi v6i doi song tinh than, djnh + Suy nghi tich cue c6 tac dvng va y nghia quan tr<;>ng doi v6i doi song tinh than, djnh
hu6ng hitnh d9ng d{mg d~n cho m6i nguoi. hu6ng hitnh d9ng d{mg d~n cho m6i nguoi.
+ Suy nghi tich cue giup ban tin tu&ng vito nhfing di€u tot dt;'p 6 phia tru6c, tU d6 c6 + Suy nghi tich cue giup ban tin tu&ng vito nhfing di€u tot dt;'p 6 phia tru6c, tU d6 c6
them d9ng luc de cong hien het sue rnlnh v6i c6ng vi~c hi~n t(li va gi;it hai thitnh c6ng. them d9ng luc de cong hien het sue rnlnh v6i c6ng vi~c hi~n t(li va gi;it hai thitnh c6ng.
* Biti h<;>c rut ra va lien h~ ban than: * Biti h<;>c rut ra va lien h~ ban than:
- Nh~ thuc sau s~c ve y nghia to 16n cua thai d9 song tich cue nhat la trong xu the' - Nh~ thuc sau s~c ve y nghia to 16n cua thai d9 song tich cue nhat la trong xu the'
h9i nhi,lp cua dat nu6c. h9i nhi,lp cua dat nu6c.
- Tich Cl,l'C phan dau rim luy~n trong h<;>c ti,lp, trong CUQC song, boi duong long tu tin, - Tich Cl,l'C phan dau rim luy~n trong h<;>c ti,lp, trong CUQC song, boi duong long tu tin,
y thuc tu chu. y thuc tu chu.
Cau2. Cau2.
1. Gi6i thi~u chung 1. Gi6i thi~u chung
- Gi6i thi~u khai quat ve nha tho Y Phuong va bai tho N6i v6'i con. - Gi6i thi~u khai quat ve nha tho Y Phuong va bai tho N6i v6'i con.

Trang 222 Trang 222

 - Neu n9i dung chinh cua doG~n tho: Doqn tho Ia IO:i tfun tlnh, loi khuyen cua nguiY:i - Neu n9i dung chinh cua doG~n tho: Doqn tho Ia IO:i tfun tlnh, loi khuyen cua nguiY:i
cha v6i con, nen song theo nhfrng truyen thong tot dt;'p cua nguoi dong minh. cha v6i con, nen song theo nhfrng truyen thong tot dt;'p cua nguoi dong minh.
2. Ph.in tich 2. Ph.in tich
- Nguoi cha khuyen con biet song theo nhfrng truyen thong cua nguoi dong mlnh: - Nguoi cha khuyen con biet song theo nhfrng truyen thong cua nguoi dong mlnh:
+ Di~p ru "song" kh&i dau 3 dong tho lien tiep, to d~m mong u6c thiet tha, manh li~t + Di~p ru "song" kh&i dau 3 dong tho lien tiep, to d~m mong u6c thiet tha, manh li~t
cua cha danh cho con. cua cha danh cho con.
+An d1,1 "da", "thung" chi khong gian song clia nguoi mien cao, gQ'i len nhfrng nh9c +An d1,1 "da", "thung" chi khong gian song clia nguoi mien cao, gQ'i len nhfrng nh9c
nhim, gian kh6, d6i ngheo. Nguoi cha mong con "khong che" tuc Ia biet yeu thuong, nhim, gian kh6, d6i ngheo. Nguoi cha mong con "khong che" tuc Ia biet yeu thuong,
tran trQng que huang mlnh. tran trQng que huang mlnh.
+ So sanh "nhu song", "nhu suoi": loi song hon nhien, trong sang, mqnh me, ph6ng + So sanh "nhu song", "nhu suoi": loi song hon nhien, trong sang, mqnh me, ph6ng
khoang, vuqt len m9i g~p ghenh clia cu9c diY:i. khoang, vuqt len m9i g~p ghenh clia cu9c diY:i.
+ Phep doi "len thac xuong ghenh": CUQC song khong d~ dang, bimg ph&ng, can dung + Phep doi "len thac xuong ghenh": CUQC song khong d~ dang, bimg ph&ng, can dung
cam doi m~t, khong ng;;ti ngan. cam doi m~t, khong ng;;ti ngan.
-+ Nguoi cha khuyen con tiep noi tlnh cam an nghla, thuy chung v6i manh dat noi -+ Nguoi cha khuyen con tiep noi tlnh cam an nghla, thuy chung v6i manh dat noi
mlnh sinh ra va ca long can dam, y chi kien cu&ng cua "nguoi dong minh". mlnh sinh ra va ca long can dam, y chi kien cu&ng cua "nguoi dong minh".
- De roi, bai tho khep l;;ti b&ng loi d~ do vU:a an can, vU:a nghiem kh~c clia nguiY:i cha: - De roi, bai tho khep l;;ti b&ng loi d~ do vU:a an can, vU:a nghiem kh~c clia nguiY:i cha:
+ "Tho so da thit" duqc nh~c lG~i ae nhifu mqnh nhfrng kh6 khan, thu thach rna con c6 + "Tho so da thit" duqc nh~c lG~i ae nhifu mqnh nhfrng kh6 khan, thu thach rna con c6
the g~p tren du&ng doi, b&i con con non not, con chua du hanh trang rna du&ng d&i thl the g~p tren du&ng doi, b&i con con non not, con chua du hanh trang rna du&ng d&i thl
g~p ghenh, gian kh6. g~p ghenh, gian kh6.
+ Diiu v~y, "khong bao gio nh6 be duqc" rna phai biet duang dau v6i kh6 khan, vuqt + Diiu v~y, "khong bao gio nh6 be duqc" rna phai biet duang dau v6i kh6 khan, vuqt
qua thach thuc, khong duqc song yeu hen, ht;'p hoi, ich ki. Phiti song sao cho xtmg dang qua thach thuc, khong duqc song yeu hen, ht;'p hoi, ich ki. Phiti song sao cho xtmg dang
v6i cha mt;', v6i nguoi dong mlnh. Loi nhfu nhu chua dl,lTig sv yeu thuong, niem tin v6i cha mt;', v6i nguoi dong mlnh. Loi nhfu nhu chua dl,lTig sv yeu thuong, niem tin
tu6ng rna nguiY:i cha danh cho con. tu6ng rna nguiY:i cha danh cho con.
3. Diinh gh\ chung 3. Diinh gh\ chung
- The hi~n tinh cam sau n~g rna nguoi cha danh cho con. TUng liY:i d~ do, khuyen - The hi~n tinh cam sau n~g rna nguoi cha danh cho con. TUng liY:i d~ do, khuyen
nhu de con biet song sao cho xtmg dang v6i gia dinh, que huang. nhu de con biet song sao cho xtmg dang v6i gia dinh, que huang.
- B9c 19 tinh yeu que huang, xu sa va niem tv hao ve ngu&i dong minh cua tac gia. - B9c 19 tinh yeu que huang, xu sa va niem tv hao ve ngu&i dong minh cua tac gia.
- Ngh~ thu~t: Tu ngfr, hlnh anh gian dt, giau sue gqi, in d~m loi tu duy trong sang, - Ngh~ thu~t: Tu ngfr, hlnh anh gian dt, giau sue gqi, in d~m loi tu duy trong sang,
hon nhien, sinh d9ng cua ngu&i mien nui. Gi9ng di~u khi an can, tha thiet; khi m<~nh hon nhien, sinh d9ng cua ngu&i mien nui. Gi9ng di~u khi an can, tha thiet; khi m<~nh

me, nghiem kh~c. me, nghiem kh~c.

Trang 223 Trang 223

 CAPTOC 789+ I VAO UJP 10 CAPTOC 789+ I VAO UJP 10

SotavNV9 SotavNV9

BAITAPT!j BAITAPT!j
De so o3 De so o3
httpx:://onluy~bopp.link/Deso03 S 0 tay_I~~Y9 httpx:://onluy~bopp.link/Deso03 S 0 tay_I~~Y9

lUY~N: lUY~N:

so 05 so 05
https://cmluven.cU2l2Jil1hL12~.so05 SotavNV9 https://cmluven.cU2l2Jil1hL12~.so05 SotavNV9

so 06 so 06
https:/Lm!hycn.app.link!Deso()l;)_:;;.otayNV9 https:/Lm!hycn.app.link!Deso()l;)_:;;.otayNV9

sO 07 sO 07
bltps:/ I on luycn.app.J.io.kc1!2~~QQZ..5Qiil" N V9. bltps:/ I on luycn.app.J.io.kc1!2~~QQZ..5Qiil" N V9.
"-""""-·············· "-""""-··············

Trang 224 Trang 224

·- ------------------------------------------------------·--~ ·- ------------------------------------------------------·--~

BAIT AP Tl} LUY~N: BAIT AP Tl} LUY~N:

D'e s6 08 D'e s6 08
~~,I' https://onluyen.app.link/Deso08 SotayNV9 ~~,I' https://onluyen.app.link/Deso08 SotayNV9
.....·' .....·'

BAI TA.P TljLUY~N: BAI TA.P TljLUY~N:

D'e sfi 09 D'e sfi 09
'""""""'.., https:/lonluven.app.link/Deso09 SotayNV9 '""""""'.., https:/lonluven.app.link/Deso09 SotayNV9

BAI TAP Tl} LUY~N: BAI TAP Tl} LUY~N:

D'e s610 D'e s610
https://onluyen.app.link/DesolO SotavNV9 https://onluyen.app.link/DesolO SotavNV9

BAITA.P nj LUY~N: BAITA.P nj LUY~N:

D'esfi 11 D'e sfi 11
https://onluyen.app.link/Deso11SotayNV9 https://onluyen.app.link/Deso11SotayNV9
.........· .........·

BAIT A.P Tlj LUY~N: BAIT A.P Tlj LUY~N:

D€ sO 12 D€ sO 12
https://onluyen.app.link/Deso12SotayNV9 https://onluyen.app.link/Deso12SotayNV9

BAI TA.P Tlj LUY~N: BAI TA.P Tlj LUY~N:

D'esfi 13 D'e sfi 13
https://onlL!Ven.app.link/Deso13SotayNV9 https://onlL!Ven.app.link/Deso13SotayNV9

BAI TA.P Tlj LUY~N: BAI TA.P Tlj LUY~N:

D"e sfi 14 D"e sfi 14
https://onluven.app.link/Deso14SotayNV9 https://onluven.app.link/Deso14SotayNV9

BAI TAP Tlj LUY~N: BAI TAP Tlj LUY~N:

De sfi 15 De sfi 15
https://onluyen.app.link/DeS<115SotayNV9 https://onluyen.app.link/DeS<115SotayNV9

225 225
 cAP Toe 789+ THI v Ao LOP 10 MON vAN cAP Toe 789+ THI v Ao LOP 10 MON vAN
NHA XUAT BAN DAN TRi NHA XUAT BAN DAN TRi

*** ***
Sb 9- Ngo 26- Phil Hoang cftu- Q.Dbng Da- TP.Ha Ni,\i Sb 9- Ngo 26- Phil Hoang cftu- Q.Dbng Da- TP.Ha Ni,\i

VPGD: Sb 347 D(.\i dn- Qu~n Ba Dinh- TP Ha N(.\i VPGD: Sb 347 D(.\i dn- Qu~n Ba Dinh- TP Ha N(.\i

DT: (024). 66860751 - (024). 66860752 DT: (024). 66860751 - (024). 66860752

Email: nxbdantri@gmail.com Email: nxbdantri@gmail.com

Website: nxbdantri.com.vn Website: nxbdantri.com.vn

Chju tnich nhi~m xu:h ban Chju tnich nhi~m xu:h ban
BUI THl HUONG BUI THl HUONG

Chju tnich nhi~m nl}i dung Chju tnich nhi~m nl}i dung

LE QUANG KHOI LE QUANG KHOI

Bien t~p: Vil Thi Thu Ngan Bien t~p: Vil Thi Thu Ngan

Sua ban in: NguySn Thi ThUy Nga Sua ban in: NguySn Thi ThUy Nga

Thi€t k€ bla: Phl,lm Hoang Nh~t Linh Thi€t k€ bla: Phl,lm Hoang Nh~t Linh

Trinh bay sach: NguySn Thi H6ng Th~m Trinh bay sach: NguySn Thi H6ng Th~m

In 5000 cubn, kh6 19x27cm t11i C6ng ty TNHH In Thanh Blnh. In 5000 cubn, kh6 19x27cm t11i C6ng ty TNHH In Thanh Blnh.

Dia chi: Sb 432- Du<'mg K2- P. C~u DiSn- Q. Nam Tu Liem- TP. Ha Ni.\i. Dia chi: Sb 432- Du<'mg K2- P. C~u DiSn- Q. Nam Tu Liem- TP. Ha Ni.\i.

Sb xac nh~n dang ky xu~t bim sb: 4005-2021/CXBIPH-QLXB/32-115/DT. Sb xac nh~n dang ky xu~t bim sb: 4005-2021/CXBIPH-QLXB/32-115/DT.

Quy€t djnh xu~t ban sb: 2008/QDXB/NXBDT do Nha xu~t ban Dan tri dp ngay 24/11/2021. Quy€t djnh xu~t ban sb: 2008/QDXB/NXBDT do Nha xu~t ban Dan tri dp ngay 24/11/2021.

Ma ISBN: 978-604-344-416-2. In xong, ni.\p 1uu chiSu nam 2021. Ma ISBN: 978-604-344-416-2. In xong, ni.\p 1uu chiSu nam 2021.