Vous êtes sur la page 1sur 35

Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu

Chæång 1
VÁÛT LIÃÛU CAÏCH ÂIÃÛN
Cáu hoíi 1.1:
Chæïc nàng vaì nhiãûm vuû cuía cäng nhán thê nghiãûm âiãûn cao aïp laì gç?
Cáu hoíi 1.2:
Âënh nghéa vaì phán loaûi cháút âiãûn mäi?
Cáu hoíi 1.3:
Trçnh baìy caïc quaï trçnh chênh vãö âiãûn trong cháút âiãûn mäi?
Cáu hoíi 1.4:
Yãu cáöu cuía váût liãûu âiãûn? Caïc yãúu täú aính hæåíng âãún váût liãûu caïch âiãûn?
Cáu hoíi 1.5:
Taûi sao doìng âiãûn trong váût liãûu caïch âiãûn thay âäøi theo thåìi gian? Giaíi thêch hãû säú
háúp thuû âiãûn mäi (Kht ) vaì yãu cáöu cuía noï?
Cáu hoíi 1.6:
Âãø âaïnh giaï tçnh traûng caïch âiãûn ta dæûa vaìo nhæîng yãúu täú âàûc træng naìo? Taûi sao? Vç
sao trong qui trçnh âo tg dáöu caïch âiãûn laûi qui âënh âo åí 20oC vaì 70oC?
Chæång 2
CAÏC PHÆÅNG PHAÏP ÂO VAÌ THÊ NGHIÃÛM CÅ BAÍN
Cáu hoíi 2.1:
Trçnh baìy caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí caïch âiãûn vaì caïch tênh hãû säú háúp thuû âiãûn
mäi? Nãu vê duû vãö caïch qui âäøi âiãûn tråí caïch âiãûn vãö cuìng nhiãût âäü âãø so saïnh?
Cáu hoíi 2.2:
Chè tiãu C2/C50 laì gç? Caïch xaïc âënh vaì âaïnh giaï caïch âiãûn qua chè tiãu naìy nhæ thãú
naìo?
Cáu hoíi 2.3:
Nãu cáúu taûo vaì nguyãn lyï laìm viãûc cuía cáöu âo tg, caïch âaïnh giaï caïch âiãûn qua chè
tiãu tg naìy?
Cáu hoíi 2.4:
Nãu cáúu taûo vaì nguyãn lyï laìm viãûc cuía cáöu âo tg, æu khuyãút âiãøm tæìng så âäö vaì
caïch khàõc phuûc sai säú khi âo?
Cáu hoíi 2.5:
Muûc âêch yï nghéa cuía haûng muûc thê nghiãûm caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp chènh læu tàng
cao âãø âo doìng âiãûn roì? Veî så âäö vaì caïc qui âënh chung khi âo?
Cáu hoíi 2.6:
Muûc âêch yï nghéa cuía haûng muûc thê nghiãûm caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp xoay chiãöu tàng
cao táön säú cäng nghiãûp? Veî så âäö thê nghiãûm vaì nãu caïch tênh toaïn choün thiãút bë thê nghiãûm
(cho vê duû)?
Cáu hoíi 2.7:
Trçnh baìy caïc phæång phaïp âo âiãûn dung cuía tuû buì cao aïp vaì haû aïp loaûi 1 pha vaì 3
pha?
Cáu hoíi 2.8:
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 1/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Nãu caïc phæång phaïp âo âiãûn caím cho vê duû cuû thãø?
Cáu hoíi 2.9:
Nãu caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí tiãúp âëa vaì âiãûn tråí suáút cuía âáút?
Cáu hoíi 2.10:
Muûc âêch cuía viãûc âo âiãûn tråí tiãúp xuïc? Trçnh baìy caïc phæång phaïp âo vaì caïch âaïnh
giaï?
Chæång 3
THÆÍ NGHIÃÛM CAÏC THIÃÚT BË ÂIÃÛN CHÊNH
Cáu hoíi 3.1:
Maïy biãún aïp âiãûn læûc træåïc khi âæa vaìo váûn haình láön âáöu tiãn cáön tiãún haình thê
nghiãûm theo khäúi læåüng vaì tiãu chuáøn naìo, yï nghéa tæìng haûng muûc âoï?
Cáu hoíi 3.2:
Khi thê nghiãûm khäng taíi maïy biãún aïp læûc 3 pha bàòng nguäön 1 pha cáön chuï yï váún âãö
gç? Âàûc âiãøm cuía caïc kãút quaí âo khäng taíi?
Cáu hoíi 3.3:
Muûc âêch yï nghéa vaì caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí mäüt chiãöu cuía cuäün dáy maïy biãún
aïp læûc? Caïc chuï yï vaì qui âënh khi âo R1c?
Cáu hoíi 3.4:
Khi âo khäng taíi trãn cuäün dáy âáúu tam giaïc cuía maïy biãún aïp Y/ -11vaì Y/ -5 duìng
nguäön 1 pha, váûy âãø traïnh sai säú , mäùi càûp cæûc âo phaíiâáúu tàõc caïc cæûc naìo?giaíi thêch.
Cáu hoíi 3.5:
Nãu nguyãn tàõc cuía caïc phæång phaïp kiãøm tra cæûc tênh âãø xaïc âënh täø âáúu dáy cuía
maïy biãún aïp læûc ?
Cáu hoíi 3.6:
Nãu yï nghéa cuía viãûc âo tyí säú biãún cuía maïy biãún aïp læûc? Caïc quy âënh chung vaì caïc h
tênh tyí säú biãún cuía maïy biãún aïp khi thê nghiãûm bàòng nguäön mäüt pha.
Cáu hoíi 3.7:
Trong thæûc tãú do cáúu taûo maûch tæì khäng âãöu , doìng khäng taíi pha giæîa bao giåì cuîn g
nhoí hån doìng khäng taíi hai pha bãn tæì (2050)%. Váûy doìng khäng taíi láûp trong lyï lëch maïy
biãún aïp âæåüc tiãún haình nhæ thãú naìo ?.
Cáu hoíi 3.8:
Nãu nguyãn tàõc chung ,veî så âäö vaì caïch tênh toaïn thê nghiãûm ngàõn maûch bàòng nguäön
1 pha åí âiãûn aïp tháúp ? caïch quy âäøi caïc thäng säú ngàõn maûch vaì âënh mæïc?
Cáu hoíi 3.9:
Trçnh baìy cáúu taûo, nguyãn lyï laìm viãûc cuía thiãút bë chuyãøn maûch phán thãú maïy biãún aïp
.Cáu hoíi 3.10:
Nãu khäúi læåüng thê nghiãûm kiãøm tra vaì yï nghéa tæìng haûng muûc thê nghiãûm thiãút bë
chuyãøn maûch phán thãú dæåïi taíi.

Cáu hoíi 3.11:

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 2/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Trçnh baìy haûng muûc chuûp soïng bäü cäng tàõc tå trong thiãút bë chuyãøn maûch : muûc âêch,
så âäö thê nghiãûm caïch âoüc phim.
Cáu hoíi 3.12:
Nãu khäúi læåüng thæí nghiãûm thæí nghiãûm maïy càõt âiãûn dáöu? Khi màõt så âäö thåìi gian
âoïng, càõt, täúc âäü âoïng càõt cáön chuï yï gç?
Cáu hoíi 3.13:
Maïy ngàõt âiãûn khäng khê, sau khi làõp âàût cáön kiãøm tra nhæîng haûng muûc gç?veî så âäö
chuûp soïng vaì caïch âoüc phim nhæ thãú naìo?
Cáu hoíi 3.14:
Trçnh baìy caïc näüi dung chênh kiãøm tra may âiãûn âäöng bäü?
Cáu hoíi 3.15:
Trçnh baìy caïc näüi dung chênh khi thê nghiãûm maïy âiãûn di bäü?

TRAÍ LÅÌI
Cáu hoíi 1.1 :Chæïc nàng vaì nhiãûm vuû cuía cäng nhán thê nghiãûm âiãûn cao aïp laì gç?
Traí låìi1.1
- Cäng nhán thê nghiãûm âiãûn cao aïp laì ngæåìi træûc tiãúp sæí duûng caïc phæång tiãûn thiãút bë, duûng
cuû thê nghiãûm, xaïc âënh caïc chè tiãu caïch âiãûn, tæì âoï phaïn âoaïn , âaïnh giaï tçnh traûng thiãút bë âiãûn,
âaím baío âæa chuïng vaìo laìm viãûc an toaìn chàõc chàõn.
- Cäng nhán thê nghiãûm âiãûn cao aïp coï caïc nhiãûm vuû sau:
+ Sæí duûng thaình thaûo caïc maïy moïc, thiãút bë, duûng cuû âo âiãûn cao aïp.
+ Nàõm væîng khäúi læåüng vaì tiãu chuáøn thê nghiãûm.
+ Chëu traïch nhiãûm hoaìn toaìn vãö caïc säú liãûu vaì biãn baín do mçnh láûp ra vaì kãút luáûn sau khi
thê nghiãûm.
Cáu 1.2: Âënh nghéa vaì phán loaûi cháút âiãûn mäi?
Traí låìi1.2
a) Âënh nghéa: Váût liãûu caïch âiãûn hoàûc cháút âiãûn mäi laì cháút duìng noï âãø thæûc hiãûn caïch âiãûn
cho caïc pháön tæí dáùn âiãûn trong thiãút bë âiãûn.
So våïi cháút dáùn âiãûn , cháút âiãûn mäi coï âiãûn tråí låïn hån ráút nhiãöu vaì coï khaí nàng têch luyî
nàng læåüng (tuû âiãn.......).
b) Phán loaûi:theo kãút cáúu chia ra
- cháút khê(khäng khê) Nito.
- Cháút loíng( dáöu caïch âiãûn)
- Cháút ràõn(sæï , thuyí tinh)
 Theo thaình pháön hoaï hoüc:
- Cháút vä cå (mi ca , gäúm )
- Cháút hæîu cå (nhæûa, täøng håüp )
 Theo phæång phaïp tinh chãú chia ra.
- Loaûi tæû nhiãn (dáöu moí, mi ca..)
- Loaûi täøng håüp (nhæûa, fip, boxy..)
 Theo cáúu truïc phán tæí chia ra:
- Loaûi nguyãn tæí, phán tæí trung hoaì âiãûn (khäng coï mä men âiãûn phán tæí nhæ sæï, thuyí
tinh mica...)

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 3/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Loaûi nguyãn tæí phán tæí phán cæûc (trong cáúu taûo coï mo men âiãûn ban âáöu ) nhæ dáöu caïch
âiãûn , ba kã tit...)
Cáu 1.3: Trçnh baìy caïc quaï trçnh chênh vãö âiãûn trong cháút âiãûn mäi?
Traí låìi13
- Váût liãûu caïch âiãûn vaì cháút âiãûn mäi âãöu coï caïc âàûc tênh âiãûn nhiãût sau:
a) - Tênh chëu nhiãût:âiãûn mäi vaì váût liãûu caïch âiãûn duìng trong maïy âiãûn maïy biãún aïp âæåüc
chia laìm 7 cáúp theo tênh chëu nhiãût sau:

Cáúp caïch âiãûn . Nhiãût âäü cho pheïp 0 C Kãút cáúu cuía váût liãûu caïch âiãûn.
Y 90 Váût så thæï, san luy lä, vaíi tå tàòm täøng håüp.
A 105 Váût så thæï, nhæng táøm caïch âiãûn loíng.
B 120 Maìng hæîu cå,cháút deío, âäün hæîu cå.
D 130 Mi ca, ny lon,såüi thuyí tinh, keo.
F 155 Mi ca, ny lon, táøm täøng håüp .
H 180 Mi ca, ny lon, táúm ai lêc.
Mi ca, gäúm, thuyí tinh,thaûch anh aïp khäng cháút kãút
G 180
dênh.
b) Tênh dáùn âiãûn: màûc duì caïch âiãûn, nhæng VLCÂ váùn coï doìng âiãûn roì qua tæïc laì âãöu coï
tênh dáùn âiãûn. Âàûc biãût , doìng âiãûn qua cháút caïch âiãûn thay âäøi theo thåìi gian do viãûc
háúp thuû nàng læåüng åí trong âiãûn mäi qua caïc âiãûn dung hçnh hoüc vaì âiãûn dung háúp thuû
cuía chuïng gáy nãn.
c) Tênh phán cæûc:
+ Phán cæûc laì quaï trçnh di chuyãøn thuáûn nghëch cuía caïc haût mang âiãûn coï trong cháút
âiãûn mäi khi âàûc caïch âiãûn vaìo âiãûn træåìng.
Coï 3 daûng phán cæûc.
- Phán cæûc âiãûn tæì: âiãûn mäi coï sàôn caïc âiãûn tæí tæû do, khi âàûc trong âiãûn træåìng, âiãûn tæí
chuyãøn vãö mäüt phêa taûo thaình cæûc.

_
_ + _
+ _ + +

Hçnh 1.b
- Phán cæûc ion: âiãûn mäi âæåüc cung cáúp nhiãût coï âiãûn tæí trong phán tæí tæû bæït ra khoíi kãút
cáúu phán tæí tråí thaïnh mäüt iän dæång.Coï phán tæí nháûn thãm âiãûn tæí thaình mäüt iän
ám.Khi âàût trong âiãûn træåìng âiãûn mäi taûo thaình cæûc.
- Phán cæûc læåîng cæûc: Âiãûn mäi coï láùn taûp cháút,boüt khê,næåïc...caïc taûp cháút boüt khê tæû hçnh
thaình caïc cæûc coï hæåïng tæû do.Khi âiãûn mäi âàût trong âiãûn træåìng,caïc cæûc phán tæí âæåüc
sàp xãúp taûo thaình cæûc.
_
+

d) Tênh dáùn âiãûn hoaìn toaìn :


Hçnh 1.c
- Nãúu âàût vaìo âiãûn mäi coï bãö dáöy d(mm) mäüt âiãûn aïp Ucdkhi tàng dáön Ucd âãún giåïi haûn naìo
âoï thç âiãûn mäi bë phoïng âiãûn (dáùn âiãûn hoaìn toaìn).
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 4/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Trë säú âiãûn aïp taûi thåìi âiãøm xaíy ra âaïnh thuíng âiãûn mäi, goüi laì âiãûn aïp phoïng âiãûn âaïnh
thuíng Udt (KV)
Tyí säú giæîa âiãûn aïp âaïnh thuíng våïi âäü daìy låïp âiãûn mäi giæîa hai âiãûn cæûc d(mm) goüi laì âäü
bãön caïch âiãûn cuía âiãûn mäi Ecâ

Udt
Ecd = kV/mm
d

Ecd - âäü bãön caïch âiãûn(KV/mm)


Udt - âiãûn aïp phoïng âiãûn âaïnh thuíng(KV)
D - chiãöu daìy âiãûn mäi (mm).
Cáu 1.4: Yãu cáöu cuía váût liãûu âiãûn? Caïc yãúu täú aính hæåíng âãún váût liãûu caïch âiãûn?
Traí låìi1.4
a) Caïc yãu cáöu vãö VLCÂ
1- Âäü bãön caïch âiãûn phaíi cao(Udt vaì Ecdphaíi låïn ) âãø giaím kêch thæåïc vaì troüng læåüng cuía thiãút
bë âiãûn.
2- Âiãûn tråí caïch âiãûn phaíi låïn(giaím doìng roì, täøn hao beï).
3- Täøn hao mäi cháút nhoí(caïch âiãûn maït, tuäøi thoü cao)
4- Taín nhiãût täút ( thiãút bë váûn haình liãn tuûc âæåüc).
b) Caïc yãúu täú aính hæåíng âãún täøn hao mäi cháút:
- Täøn hao cäng suáút trong mäi cháút âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc
P = U2â. W .C.tg (W) (1-2)
Trong âoï : P -Täøn hao cäng suáút trong caïch âiãûn(W)
Uâ-Âiãûn aïp âàût vaìo caïch âiãûn(KV)
W-Táön säú goïc cuía âiãûn aïp âàût
C-Âiãûn dung cuía caïch âiãûn ( μF)
tg- Goïc täøn hao âiãûn mäi (%)
Tæì cäng tæïc (1-2) trãn ta tháúy ràòng täøn hao P phuû thuäüc vaìo caïc yãúu täú sau
1-Yãúu täú âiãûn aïp âàût Uâ
2-Yãúu täú nhiãût âäü to
3-Yãúu täú táön säú w,cæûchoaï.
Vç váûy khi váûn haình thiãút bë âiãûn,âãø giaím täøn hao ta phaíi giæî âiãûn aïp åí mæïc âuí låïn ,nhiãût âäü
tháúp vaì táön säú âuïng qui âënh.
Cáu 1.5:
-Taûi sao doìng âiãûn trong váût liãûu caïch âiãn thay âäøi theo thåìi gian ? Tæì âoï haîy giaíi thêch
hãû säú háúp thuû laì gç vaì yãu cáöu ra sao ?
Traí låìi
a) Hiãûn tæåüng:
Khi âàût âiãûn aïp mäüt chiãöu vaìo báút cæï VLCÂ naìo ta cuîng tháúy :
1-Thåìi âiãøm âáöu doìng âiãûn tàng voüt åí mäüt trë säú.
2-Sau âoï doìng âiãûn giaím tæì tæì .
3-Cuäúi cuìng giaím åí mäüt giaï trë khäng âäøi
b) Giaíi thêch:

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 5/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Khi kêch thæåïc hçnh hoüc nháút âënh cuía caïch âiãûn âæåüc coi nhæ mäüt tuû âiãûn hçnh hoüc Chh.Khi
âàût âiãûn aïp vaìo caïch âiãûn âæång nhiãn khäng coï âiãûn tråí naûp .Chhâæåüc naûp âáöy nhanh vaì tiãu thuû
mäüt doìng âiãûn låïn sau âoï tàõt ngay. Doìng naìy biãøu diãùn Chh.
- Duì tinh khiãút bao nhiãu,caïch âiãûn váùn coï taûp cháút. Caïc taûp cháút taûo thaình phán cæûc vaì coi
nhæ caïc tuû naìy nàòm trong bãö dáöy caïch âiãûn âæåüc näúi tiãúp våïi mäüt âiãûn tråí. Khi âàût âiãûn aïp caïc tuû
näüi bäü naìy tiãu thuû mäüt doìng naûp coï tênh cháút háúp thuû maì khäng cho qua caïch âiãûn .Vi váûy biãøu
diãùn tuû,vaì doìng naìy bàòng Cht vaì Iht.Trong bãö dáöy caïch âiãûn coï nhiãöu taûp cháút (tæïc nhiãöu Chtnäúi tiãúp )
thç pháön caïch âiãûn coìn laûi Rhtseî nhoí nãn Iht tàõt nhanh
-Nãúu Rhtlåïn,Iht tàõt cháûm. Âiãöu naìy tæång æïng våïi caïch âiãûn áøm hay khä.
-Khi caïc tuû Cht vaì Chh âaî naûp xong, doìng qua caïch âiãûn chè laì doìng roì vaì âæåüc âàûc træng båíi
Rcâ vaì Iroì.
Âãø khaïi quaït doìng täøng håüp âi qua caïch âiãûn ta coï cäng thæïc :
Icâ = Ihh + Iht + Ir ( μA) (1-3)
Tæì cäng thæïc naìy ta coï thãø biãøu diãùn caïch âiãûn bàòng så âäö thay thãú hçnh 2

Trong âoï : Vd - âiãûn aïp 1 chiãöu âàûc vaìo caïch âiãû n. Chh Iht Iroì
Chh - âiãûn dung hçnh hoüc gia tæåíng cuía caïch âiãûn. R th

Uâ Rcâ P
Cht - âiãûn dung háúp thuû. Uhh
Cht
Rht - âiãûn dung háúp .
Rcd - âiãûn tråí caïch âiãûn .
P-khe håí phoïng âiãûn biãøu thë caïch âiãûn bë âaïnh thuíng.
c) Hãû säú háúp thuû: khi âàûc Ud vaìo caïch âiãûn.ta biãút ràòng åí caïch âiãûn khä doìng roì qua caïch âiãûn
láu äøn âënh, nãúu biãøu diãøn trãn giaín âäö hçnh 4 laì âæåìng 1, coìn ngæåüc laûi åí caïch âiãûn áøm, doìng roì
háöu nhæ sau 15 giáy âáöu âaî äøn âënh räöi (âæåìng2)
Tæång æïng våïi doìng roì åí caïch âiãûn khä vaì áøm, laì âiãûn tråí caïch âiãûn, vaì biãøu diãùn trãn cuìng
giaín âäö, hçnh a laì âæåìng 3 vaì 4. caïc thæûc nghiãûm trãn cho ta tháúy caïch âiãûn khä R60" >> R15".
caïch âiãûn áøm R60 " ~ R15 ". qua thæûc tãú tháúy ràòng mæïc âäü khä hoàûc áøm cuía caïch âiãûn âæåüc âaïnh giaï
bàòng tyí säú giæîa âiãûn tråí âo âæåüc âaïnh giaï bàòng tyí säú giæîa âiãûn tråí âo âæåüc åí 60' vaì 15" kãø tæì luïc
âàût âiãûn aïp lãn caïch âiãûn vaì âæåüc laì hãû säú háúp thuû.

R 60" Iroì, Rcâ


Kht =
R15"

Rcâ khä
thæåìng caïch âiãûn khê Kht  1.3
caïch âiãûn áøm Kht  1 Iroì áøm

Rcâ áøm
Iroì khä

0 15" 60" t
Hçnh 3

Cáu hoíi 1.6:


Âãø âaïnh giaï tçnh traûng caïch âiãûn ta dæûa vaìo nhæîng yãúu täú âàûc træng naìo? Taûi sao? Vç
sao trong qui trçnh âo tg dáöu caïch âiãûn laûi qui âënh âo åí 20oC vaì 70oC?
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 6/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Traí låìi: A. Âãø âaïnh giaï tçnh traûng caïch âiãûn, ngæåìi ta dæûa vaìo caïc yãúu täú âàûc træng sau:
Ud
1. Âiãûn tråí caïch âiãûn tuyãût âäúi: Rcâ = R60 '' = ( M)
Ir
trong âoï R60''' laì âiãûn tråí caïch âiãûn âo bàòng Mãgämmet, âoüc âæûoc sau R60''kãø tæì luïc âàût Ud.
Ud : âiãûn aïp 1 chiãöu:100V, 2500V....tiãu cæûc: mã ga äm.
2.Hãû säú háúp thuû: laì tè säú giæîa âiãûn tråí caïch âiãûn âo âæåüc sau R60'' vaì R15''
kãø tæì luïc âàût Ud lãn caïch âiãûn.
R 60"
Kht =
R15"
åí caïch âiãûn khä, Kht> 1.3.
äø caïch âiãûn áøm, Kht <1.3.
Cn
3. Âiãûn dung nhiãût âäü : : laì tyí säú âiãûn dung cuía caïch âiãûn xaïc âënh hai nhiãût âäü chãnh
Cng
lãûch nhau 500C, vaì khäng âæåüc tháúp hån 200C.
- Xaïc âënh Cn (âiãûn dung åí nhiãût âäü noïng)bàòng cáöu âo âiãûn dung, bàòng Vän Ampe bàòng
cáöu tg...
- Xaïc âënh Cng (âiãûn dung åí nhiãût âäü nguäüi) cuîng bàòng caïc duûng cuû trãn.
- Vç khi nhiãût âäü thay âäøi trong phaûm vi 500C, åí caïch âiãûn khä, åí caïch âiãûn khä háöu nhæ
khäng thay âäøi:
Cn
=1
Cng
åí caïch âiãûn áøm, trong phaûm vi thay âäøi nhiãût âäü 500C, âiãûn dung tàng êt
Cn
nháút =10% : > 1.1.
Cng
4. Âiãûn dung táön säú C2/C50( coìn goüi laì âäü áøm) : laì tyí säú giæîa âiãûn dung cuía caïch âiãûn âo åí
táön säú 2Hz vaì 50Hz:
C2
= 1 caïch âiãûn khä.
C 50
C2
>1 caïch âiãûn áøm.
C 50
Vç khi naûp âiãûn cho caïch âiãûn khä bàòng nguäön 2Hz vaì 50Hz, sau thåìi gian nháút âënh qua 2
láön naûp vaì âo, âiãûn dung cuía caïch âiãûn gáön nhau, nãn C2/C50=1.
åí caïch âiãûn áøm, cuìng thåìi gian nãúu naûp bàòng nguäön 2Hz thç 02 tàng nhanh rãût so våïi C50, do âoï
C2/C50>1.
5. Goïc täøn hao âiãûn mäi tg: tg laì tè säú giæîa thaình pháön taïc duûng våïi thaình pháön phaín
khaïng cuía doìng âiãûn roì qua caïch âiãûn khi âàût vaìo chuïng mäüt âiãûn aïp Ud:

Itd
tg  = (1-6)
Ipk
vç cháút kæåüng caïch âiãûn âæåüc phaín aïnh bàòng täøn hao p trong caïch âiãûn , maì
P = Ud.Itd
= Ud . Ir. cos =Ud .Ipk. tg Uâ
Ud
= Ud. . tg = U2d.  C. tg Ir
Xo Itd 
Váûy P = U2d. C. tg w (1.7)  (
trong âoï Ud: khäng âäøi
Ipk
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 7/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
: khäng âäøi
C: khäng âäøi
nãn P: tyí lãû våïi tg
nãúu tg låïn  P låïn caïch âiãûn áøm.
nãúu tg nhoí  P nhoí caïch âiãûn khä.
Do âoï tg laì mäüt chè tiãu âãø âaïnh giaï caïch âiãûn .
P(w) = U2(kv).CF.DF%.3,14.10-6
B.- Trong quy trçnh âo tg cuía dáöu caïch âiãûn, ngæåìi ta âo åí 200C vaì 700C laì dæûa vaìo âiãûn dung tàng
cuía caïch âiãûn trong phaûm vi nhiãût âäü nhiãût âäü thay âäøi 500C vaì nhiãût âäü tháúp láúy laì +200C. ( vç 700C
-ì 200C =500C).
- Khi cán bàòng trãn cáöu tg, ngæåìi ta coï trë säú âiãûn bàòng tæì âoï tênh âæåüc âiãûn dung cuía
dáöu åí 200C vaì 700 C theo.

Cx= N.C0 R 4
R3
Nhæ váûy åíí200C ta xaïc âënh âæåüc Cx20.
Nhæ váûy åí 70 0C ta xaïc âënh âæåüc Cx70 vaì theo chè tiãu 3 åí trãn âaî nãu:
Cx70
 1,1 caïch âiãûn khä.
Cx 20
Cx70
 1,1 caïch âiãûn áøm.
Cx 20
Chæång2:
CAÏC PHÆÅNG PHAÏP ÂO VAÌ THÊ NGHIÃÛM CÅ BAÍN
Cáu hoíi 2.1:
Trçnh baìy caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí caïch âiãûn vaì caïch tênh hãû säú háúp thuû
âiãûn mäi? Nãu vê duû vãö caïch qui âäøi âiãûn tråí caïch âiãûn vãö cuìng nhiãût âäü âãø so saïnh?
Traí låìi: Âãø xaïc âënh âiãûn tråí caïch âiãûn, coï thãø duìng hai phæång phaïp:
a) Phæång phaïp giaïn tiãúp :
- Duìng Vän vaì Ampe mäüt chiãöu âo doìng âiãûn roì åí caïc âiãûn aïp chuáøn 500V, 1000V,
2500V hoàûc cao hån næîa tuyì thuäüc vaìo caïch âiãûn cuía thiãút bë âiãûn, kãút quía caïc trë säú
âiãûn aïp âàût Ud vaì doìng roì tæång æïng qua pheïp tênh cho ta âiãûn tråí cáön xaïc âënh:
Ud
Rcd= ( M)
Ir
Trong âoï: - Ud laì âiãûn aïp chènh læu 500V, 1000V,2500V... âàût vaìo caïch âiãûn .
- Ir laì doìng âiãûn roì tæång æïng âo âæåüc( F) åí cáúp âiãûn aïp âàût âoï.
- Nãúu cáön xaïc âënh hãû säú háúp thuû thç ghi vaì tênh trë säú doìng roì åí 15 giáyvaì 60 giáy
vaì xaïc âënh:
U 2d
R60''=
R60"
U2 R60"
R15''= d vaì Kht =
R15" R15"
b) Phæång phaïp giaïn tiãúp :
- Duìng Mãgaämet chuyãn duìng cå âiãûn hoàûc âiãûn tæì 500V, 1000V,2500V, træûc tiãúp xaïc
âënh R60''ì R15''vaì tæì âoï tênh Kht.
- Så âäö âo âiãûn tæí caïch âiãûn bàòng Mãgaäm met theo caïc daûng cå baín sau trãn hçnh5.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 8/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Kãút quaí âiãûn tråí caïch âiãûn cuía âäúi tæåüng
- Âo Rcd giæîa caïc pháön dáùn vaì voî khäng loaûi træì roì tæì pha khaïc.
- Âo Rcd giæîa pháön dáùn va voí coï loaûi træì roì tæì maûch khaïc.
- Âo Rcd giæîa hai pháön dáùn coï loaûi doìng roì maûch khaïc.
- Âo laì säú chè trãn mãgaäm met âoüc sau 60'' kãø tæì luïc âàût Ud vaìo caïch âiãûn.
- Khi nhiãût âäü âo: khaïc nhiãût âoü tiãu chuáøn(hoàûc khaïc nhiãût âäü nhaì chãú taûo ghi trong lê
lëch) thç hiãûu chènh âiãûn tråí theo nhiãût âäü bàòng hãû säú K2 nhæ sau trong (baíng1)
Hiãûu nhiãût âäü T2-T1 Hãû säú hiãûu chènh Hiãûu nhiãût âäü T2-T1 Hãû säú hiãûu chènh
1 1,04 10 1,5
2 1,08 15 1,84
3 1,13 20 2,25
4 1,17 25 2,75
Chuï yï: T1 laì nhiãût âäü âo træåïc âoï hoàûc trong lyï lëch
T2 laì nhiãût âäü âo sau.
Nãúu T2 - T1>0 khi quy âäøi vãö T1 phaíi nhán våïi K2
Nãúu T2 - T1<0
Vê duû: Âiãûn tråí caïch âiãûn cuía mäüt thiãút bë âo åí T1 = 250C laì R1 = 1000M. Sau naìy làõp âàût
váûn haình åí T2 = 350C âo âæåüc R2 = 600M. Váûy quy âäøi R2 vãö T1 âãø so saïnh ta
coï:
Hiãûu nhiãût âäü T2 - T1:35-25=10 0C.
Tæång æïng bàòng cho K2 = 1,5.
Váûy âiãûn tråí quy âäøi R2 = K2R2 = 1,5.600 = 900M.
Âiãûn tråí R2 = 900M.> 70% R1 = 700M.
Nãn caïch âiãûn váùn âaût tiãu chuáøn quy âënh.
Cáu hoíi 2.2:
Chè tiãu C2/C50 laì gç? Caïch xaïc âënh vaì âaïnh giaï caïch âiãûn qua chè tiãu naìy nhæ thãú
naìo?
Traí låìi:- C2/C50 laì tyí säú âiãûn dung cuía caïch âiãûn xaïc âënh åí táön säú 2Hz vaì 50Hz. âáy laì mäüt chè
tiãu xaïc âënh mæïc âäü áøm cuía caïch âiãûn.
- Xaïc âënh chè tiãu naìy nhåì duûng cuû âo âäü áøm 7KB - 7, 7KB - 13 cuía liãn xä.
- Theo quy trçnh vaì cáúu taûo cuía duûng cuû maïy xaïc âënh mæïc âæåüc C2- C50 vaì C50. tæì âoï láûp
C2/C50 bàòng caïch láûp tyí säú giæîa C2 - C50 vaì C50 âo âæåüc räöi cäüng thãm 1.
C2 C 2  C 50  C 50
Vç 
C 50 C 50

C 2  C 50 C 50
= 
C 50 C 50

C 2  C 50
= 1
C 50
nhæ pháön 3' cáu hoíi 1 -6 âaî nãu, âaïnh giaï tçnh traûng caïch âiãûn thäng qua chè tiãu naìy dæûa vaìo :
C2
caïch âiãûn khä thç 1
C 50
C2
thç caïch âiãûn >1
C 50
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 9/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Âiãûn aïp âënh mæïc C2/C50 cho pheïp låïn nháút åí caïc nhiãût âäü
0
kV 10 200 300 40 0 500 600 700
Âãún 35 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7
Trãn 35 1,05 1,15 1,25 1,35 1,45 1,55 1,65

Cáu hoíi 2.3:


Nãu cáúu taûo vaì nguyãn lyï laìm viãûc cuía cáöu âo tg, caïch âaïnh giaï caïch âiãûn qua chè tiãu tg
naìy?
Traí låìi:
a) Cáúu taûo : Cáöu xoay chiãöu tg coï cáúu taûo nhæ (hçnh 6)

Tp B
Tp - maïy biãún thãú thê nghiãûm. CX
C0
Cx - âiãûn dung cuía caïch âiãûn.
G
C0 - âiãûn dung dáùn.
R3 R4
G - ganvanämet cán bàòng C4

R3 - âiãûn tråí âiãöu chènh.


C4 - âiãûn dung âiãöu chènh. H çn h 6
P - khe håí phoïng âiãûn .
R4 - âiãûn tråí âàût.
b) Nguyãn lyï laìm viãûc cuía cáöu: Nãúu âàût vaìo caïch âiãûn mäüt âiãûn aïp xoay chiãöìu qua caïch
âiãûn I, phán têch ra hai thaình pháön taïc duûng(Itd) vaì thaình pháön phaín khaïng (Ipk) tæì âoï ta
coï:
Itd Ptd I 2 Rx
tg = = = = .Cx.Rx
Ipk Ppk I 2l x
- Khi cáöu cán bàòng thç:
tg = .Cx.Rx = .C4.R4
10000
trong cáúu taûo cáöu, ngæåìi ta âàût R4 = = 31830 äm, do âoï, nãúu âiãûn dung tênh ra

microfara ta coï:
10000
tg =  C4.10-6

10000
= 2.50 .C4.10-6

= C4
Váûy tg C4. cho nãn âiãöu chènh âiãûn âiãûn dung C4, khi cáöu cán bàòng cho ngay trë säú tg.C4 âæåüc
khàõc âäü theo% nãn tg % âæåüc âoüc træûc tiãúp.
c)- Caïch âaïnh giaï caïch âiãûn qua trë säú tg.
theo cäng thæïc 1-7 thç täøn hao âiãûn mäi laìm phaït noïng caïch âiãûn âæåüc tênh theo cäng thæïc.
P =U2.  .C. tg
Nhæng Ud : khäng âäøi
: khäng âäøi
C: khäng âäøi
Vç váûy coìn phuû thuäüc vaìo tg. Nãúu tg låïn thç P låïn chæïng toí caïch âiãûn áøm hoàûc nhiãöu taûp
cháút. Nãúu tg nhoí thç P nhoí thç chæïng toí caïch âiãûn khä.
Cáu hoíi 2.4:
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 10/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Nãu cáúu taûo vaì nguyãn lyï laìm viãûc cuía cáöu âo tg, æu khuyãút âiãøm tæìng så âäö vaì
caïch khàõc phuûc caïc sai säú khi âo?
Traí låìi:- Khi âo tg cuía caïch âiãûn thiãút bë âiãûn, thæåìng aïp duûng hai så âäö cå baín laì så âäö
thuáûn vaì så âäö nghëch, ngoaìi ra ngæåìi ta coìn duìng så âäö näúi âáút âæåìng cheïo cuía
cáöu.
a) Så âäö thuáûn( hçnh7) Tp B
- Dáy cao aïp cuía biãún thãú Tp âæåüc CX
C0

âáúu vaìo G
P
caïch âiãûn cáöu âo Cx vaì cæûc cao R3 R4
C4
aïp cuía tuû
máùu coï nãu an toaìn
H çnh 7: Så âäö thuáûn

- Doìng âiãûn roì bãö màût cuía caïch âiãûn


- âæåüc maìn che âæa ra voí cáöu, khäng
- qua cå cáúu âo gáy sai säú, kãút quaí âo chênh xaïc hån.
- Phaûm vi xæí duûng chè aïp duûng âäúi våïi caïch âiãûn khäng coï âiãøm naìo näúi âáút âiãöu naìy bë
haûn chãú khi âo caïch âiãûn thiãút bë âiãûn , vç âaûi âa säú thiãút bë âiãûn. Âãöu coï mäüt âáöu näúi âáút
( voí thiãút bë âiãûn).
b) Så âäö nghëch ( hçnh 8)
Tp B
CX
C0
G
P R3 R4
C4
D

Hçnh 8: Så âäö nghëch

- Dáy cao aïp cuía Tp âáúu vaìo ( voí cáöu chëu âiãûn thãú cao).
- Doìng roì bãö màût cuía caïch âiãûn âãöu qua cå cáúu âo cuía cáöu nãn gáy sai säú thæï nháút.
- Chán tuû máùu cå baín cuîng coï doìng roì vaì qua cå cáúu âo gáy sai säú thæï hai.
- Doìng qua caïch âiãûn dáy âo  vaì Cx cuîng qua cå cáúu âo gáy sai säú thæï ba.
- Tuy nhiãn, så âäö nghëch váùn duìng räüng raîi khi âo tg cuía caïch âiãûn thiãút bë âiãûn. Vç
pháön låïn thiãút bë âiãûn âãöu coï mäüt âáöu caïch âiãûn, näúi âáút maì så âäö thuáûn khäng
thæûc hiãûn âæåüc.
c) Caïc biãûn phaïp khàõc phuûc sai säú khi âo tg .
- Vãû sinh vaì laìm khä bãö màût caïch âiãûn cáön âo.
- Làõp voìng maìn chàõn doìng roì bãö màût caïch âiãûn räöi näúi våïi voí cáöu.
- Bàõt chàût caïc chäù näúi caïc så âäö vaì chäù näúi âáút.
- Bäü pháûn mang âiãûn khi âo så âäö nghëch phaíi âàût xa cáöu êt nháút 0,5m
- Keïo daìi dáy âo Cx âãún âäúi tæåüng âo ( âàût biãût khi Cx 1000 f)
- Xoay cáöu vãö hæåïng âo êt gáy nhiãøu nháút.
- Nguäön cung cáúp cho cáöu phaíi duìng âiãûn aïp dáy âãø traïnh soïng haìi.
- Pin trong cáöu phaíi tiãúp xuïc täút vaì âuí âiãûn aïp vaì doìng âiãûn.
- Coï thiãút bë chènh pha caím æïng âãø âiãöu chènh goïc ra tæì 0 3500.
- Âan læåïi bao läöng fara dáy váût âo khi âiãûn træåìng maûng.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 11/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Chuyãn khoaï âäøi cæûc âo tg, luïc âoï.
Cáu hoíi 2.5:
Muûc âêch yï nghéa cuía haûng muûc thê nghiãûm caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp chènh læu tàng
cao âãø âo doìng âiãûn roì? Veî så âäö vaì caïc qui âënh chung khi âo?
Traí låìi: a) - Muûc âêch åí mæïc âäü chëu âæûng nheû cuía âiãûn aïp mäüt chiãöu tàng cao, thàm doì sæû
hæ hoíng cuûc bäü cuía caïch âiãûn maì caïc chè tiãu khaïc khäng phaïn âoaïn âæåüc.
- Phaïn âoaïn mæïc âäü xáúu cuía âiãûn aïp thäng qua doìng roì, âãø coï giaíi phaïp khàõc
phuûc âaím baío kinh tãú vaì kyî thuáût.
c) - Så âäö chènh læu tàng cao cå baín (hçnh9):
ÂA Tp A
R
V CX
P

Hçnh 9: Så âäö chènh læu tàng aïp cå baín

TN : maïy âiãöu chènh âiãûn aïp.


TP: biãún thã thê nghiãûm 1 pha.
CL: chènh læu cao aïp.
R: âiãûn tråí haûn chãú doìng âiãûn phoïng.
P: khe håí phoïng âiãûn.
Cx: âäúi tæåüng caïch âiãûn âæåüc thæí nghiãûm.
trong så âäö thê nghiãûm, coï thãø micro ampe(A) åí vë trê 1.2 hoàûc 3 tuyì âiãön kiãûn cuû thãø.
c) caïc quy âëng chung:
- Trong så âäö (hçnh 9), khi thæí caïp læûc cao aïp, khäng duìng khe håí phoïng âiãûn P.
- Khi thê nghiãûm thu läi van, thay vaìo vë trê P vaì R laì tuû loüc cao aïp.
- Trë säú âiãûn aïp chènh læu tàng cao thê nghiãûm tiãu chuáøn láúy theo tiãu chuáøn nghaình.
- Láûp âàût tuyãún doìng roì Ir = f ( Ucl) phaíi âæåüc tiãún haình khäng dæåïi 5 càûp trë säú tæång
æïng caïch âãöu giæîa Ir vaì Ucl tæì 0 Utn (âiãûn aïp tiãu chuáøn).
- Khi tàng âiãûn aïp vaì âo doìng âiãûn roì Ir nãúu tháúy trë säú tàng âäüt ngäüt ( gáúp 2 âãún 3 láön trë
säú kãø træåïc phaíi ngæìng thê nghiãûm, giaím âiãûn aïp, càõt nguäön xem xeït.
- Khe håí P chènh sao cho Upd = (1,05 + 1,1) Utn.
- Âiãûn tråí haûn chãú choün sao cho khi xaíy ra phoïng âiãûn qua P , Â âiãûn khäng væåüt quaï
doìng âënh mæïc cuía TP.

Cáu hoíi 2.6:


Muûc âêch yï nghéa cuía haûng muûc thê nghiãûm caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp xoay chiãöu tàng
cao táön säú cäng nghiãûp? Veî så âäö thê nghiãûm vaì nãu caïch tênh toaïn choün thiãút bë thê
nghiãûm (cho vê duû)?

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 12/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Traí låìi: a) Muûc âêch: - thæí nghiãûm caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp tàng cao táön säú cäng nghiãûp laì haûng
muûc cuäúi cuìng, nhàòm kiãøm tra åí chãú âäü nàûng nãö nháút caïch âiãûn chëu âæûng trong 1 phuït maì tênh cháút
cuía caïch âiãûn khäng bë phaï hoaûi. tæì âoï âæa thiãút bë âiãûn vaìo váûn haình an toaìn chàõc chàõn.
b) Så âäö thê nghiãûm cå baín xem (hçnh10).
Så âäö thê nghiãûm bàòng âiãûn aïp tàng cao 50Hz.
ÂA Tp
AB: maïy ngàõt tæû âäüng baío vãû.
R
DA: âiãöu chènh âiãûn aïp.
V kV CX
Tp: MBA thê nghiãûm.
P
Cx: âäúi tæåüng thê nghiãûm.

Hçnh 10: Så âäö âo caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp tàng cao
táön säú cäng nghiãûp
- Caïch tênh toaïn vaì choün thiãút bë thê nghiãûm:
- Choün âiãûn aïp thê nghiãûm tênh toaïn (Stt) tênh theo cäng thæïc:(2.3):
Stt = U2tn.  . Cx.10-9(KVA) (2-3)
Utn: âiãûn aïp thê nghiãûm tiãu chuáøn(KV)
: táön säú goïc cuía Utn (3,14)
Cx: âiãûn dung cuía caïch âiãûn.
Udmtp
Sct = Stt KVA( 2.4)
Utn
Stt - cäng thæïc tênh toaïn KVA.
Udm tp - âiãûn aïp âënh mæïc cuía mba thê nghiãûm KV.
Utn - âiãûn aïp thê nghiãûm tiãu chuáøn (KV).
- Thê duû: tênh toaïn choün thiãút bë âãø thê nghiãûm cao thãú cho mäüt maïy phaït âiãûn 120000
KVA, âiãûn aïp 10,5KV, âiãûn dung pha Cx = 0,3 f.
- Caïc bæåïc tênh toaïn:
- âiãûn aïp thê nghiãûm tàng cao 50HZ , theo cäng suáút vaì âiãûn aïp âënh mæïc cuía maïy phaït
âiãûn , tiãu chuáøn thæí theo.
Utn = 19.2 KV.
2. Cäng suáút thê nghiãûm tênh toaïn:
Stt = U2tn . . Cx .10-9 = 34,73 KVA
3. Dæûa vaìo Utn vaì Stt ta choün mba chuyen duìng Tp kiãøu
U O M - 35 - 70 TH/100
coï Udmtp = 35 KV/0,2 KV
Stp = 70 KVA.
4. tênh cäng suáút cáön thiãút do choün U O M coï Udm = 35 KV låïn hån âiãûn aïp thê nghiãûm,
Utn = 19,2 KV:
Udmtp 35
Sct = Stt.. = 34,73. = 63,3KVA.
Utn 19,2
váûy choün Uom  35 - 70/100 laì phuì håüp vç:
SUOM = 70 > 63,3 KVA
UUOM = 35 > Utn = 19,2 KV
5. Tênh toaïn doìng âiãûn bãn haû âãø choün thiãút bë âiãöu chènh:
Icao = Utn. C. 10-9 = 19,2 . 314 . 0,3 . 106 . 10-9 = 1,8 ampe
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 13/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
35
Iha = k.Icao = . 1,8 = 315 ampe
0,2
Âãø thê nghiãûm âaím baío choün maïy âiãöu chènh âiãûn aïp POT - 100/0,5
coï U= 220/0 = 220V
I= 360/300 ampe
6. Choün vaì chènh khe håí qua cáöu phoïng âiãûn.
Theo Iâmtp choün qua cáöu kiãøu Wp - 62,5
Chènh khe håí UPâ = (1,05 -:- 1,1)Utn
= 20,15 -:- 2,12 kV
Âàût UPâ = 21 kV
7. Âäø næåïc vaìo äúng thuíy tinh laìm âiãûn tråí sao cho coï âiãûn tråí
U 21
R= Pâ   10k
I âmUOM 70
35
Cáu hoíi 2.7:
Trçnh baìy caïc phæång phaïp âo âiãûn dung cuía tuû buì cao aïp vaì haû aïp loaûi 1 pha vaì 3
pha?
Traí låìi:
1. Caïc phæång phaïp âo tuû âån (2 cæûc):
a) Duìng vän-àmpe (Giaïn tiãúp):

100 - 200V
- Så âäö âo nhæ hçnh 11-a
- Nguäön 110 hoàûc 220V
- Âäöng häö "V" âo âiãûn aïp âàût vaìo tuû
- Âäöng häö "A" âo doìng âiãûn âi qua tuû V
- Kãút quaí I vaì U âo âæåüc
Tênh âiãûn dung CX theo cäng thæïc: A
Cx
I .10 6
CX= F
.U Hçnh 11-a
Trong âoï: - I tênh bàòng àmpe
- U tênh bàòng vän
-  = 3,14
b) Duìng cáöu chuyãn duûng ( Træûc tiãúp ):
- Caïc cáöu chuyãn duìng âo C træûc tiãúp coï quy trçnh chè dáùn cuû thãø
- Nãúu duìng cáöu xoay chiãöu tg, xaïc âënh tg vaì R3
Tæì âoï tênh:
CX=N.CO R 4 F
R3
Trong âoï: N - Náúc nhán cuía cáöu âàût khi âo
CO- Tuû máùu coï sàôn cäú âënh âiãûn dung PF
10000
R4=  3183

R3- Säú chè trãn nuïm âiãöu chènh cán bàòng.
2.Caïc phæång phaïp âo tuû 3 pha:
- Âo âiãûn dung tæìng càûp âáöu vaìo näúi tàõt våïi cæûc thæï 3 theo kyï hiãûu dæåïi baíng sau:

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 14/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Âiãûn dung Kyï hiãûu
TT Càûp cæûc näúi tàõt
âo giæîa Kãút quaí
1 1.2 3-1.2 C3-1.2
2 2.3 1-2.3 C1-2.3
3 3.1 2-3.1 C2-3.1
- Så âäö âo sau khi näúi tæìng càûp theo så âäö hçnh 11b
- Tênh âiãûûn dung tæìng càûp theo 3 kãút quaí âo: 1 2 3
C1 2.3  C 21.3  C 31.2
C1-2=
2
C  C 21.3  C12.3
C2-3= 31.2
2
C1 2.3  C 31.2  C 23.1
C3-1=
2
Hçnh 11.b
- Tênh âiãûn dung täøng caí 3 pha cáön xaïc âënh:
C  C1 2.3  C 23.1
CX= 31.2
2
- Tiãu chuáøn âãø âaïnh giaï tuû âiãûn:
- Caïch âiãûn caïc cæûc våïi voí âuí låïn theo cáúp âiãûn aïp.
- Âäü lãûch âiãûn dung khäng âæåüc væåüt quaï trë säú trong baíng dæåïi âáy:
Âiãûn aïp âënh mæïc Âãún 1050 3150 6300 10500
Pháön tràm âiãûn dung lãûch 10  33  16 9
Cáu hoíi 2.8:
Nãu caïc phæång phaïp âo âiãûn caím cho vê duû cuû thãø?
Traí låìi:
Viãûc âo âiãûn caím cuía cuäün khaïng, cuäün caím coï thãø duìng cáöu chuyãn duûng âo træûc tiãúp. Viãûc
duìng cáöu âiãûn caím xaïc âënh thç quy trçnh âo coï chè dáùn riãng cho tæìng loaûi cáöu. Khi khäng coï cáöu
chuyãn duìng ta coï thãø âo L giaïn tiãúp bàòng V-A hoàûc V-A-W nhæ sau:
a) Âo L giaïn tiãúp bàòng V-A

- Cuäün caím bao giåì cuîng coï âiãûn tråí thuáön rdo âoï duìng cáöu P333 hoàûc P334 xaïc âënh.
- Sau âoï âæa nguäön vaìo vaì âo V, I nhæ hçnh 12
- Täøng tråí Z cuäün dáy âæåüc tênh: CD A
U 2 2 2 2 2
Z=  r  x L  r   L
I L
1 V
Váûy L= Z 2  r2
 P
1 U
Hay L= ( )2  r 2
2 f I Hçnh 12

Phæång phaïp naìy tênh L coï sai säú låïn vç r chæa âaûi diãûn cho täøn hao taïc duûng trong caí loîi sàõt.
Vç váûy phæång phaïp naìy chè âo âiãûn tråí cuäün dáy cäng suáút nhoí.
b) Xaïc âënh L giaïn tiãúp qua V-A-W

- Så âäö thê nghiãûm nhæ hçnh13.


- Nãúu cuäün caím cäng suáút låïn thç doìng watt met cos tháúp (cos =0,1) âãø chè thë chênh xaïc
täøn hao trãn L
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 15/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Xaïc âënh âæåüc P, U, I qua pheïp tênh tçm âæåüc L nhæ sau:
U P
Z= vaì cos =
I U .I
- Tæì âoï suy ra caïc thäng säú:
Sin=1- cos2 Vaì x L= z sin A W
Cuäúi cuìng xaïc âënh:
x L
L= L (H)

Nãúu: z- Tênh bàòng äm.
P- tênh bàòng watt
I- tênh bàòng àmpe Hçnh 13
U- Tênh bàòng vän
Thç : L- Tênh bàòng henry.
c) Vê duû: Âãø thê nghiãûm täø maïy 1 nhaì maïyThuíy âiãûn Hoaì Bçnh, trung tám âaîù duìng cuäün caím âãø buì
doìng âiãûn dung cuía maïy phaït, giaím cäng suáút biãún thãú thê nghiãûm. Khi doìng V-A-W âo âæåüc caïc
thäng säú sau:
U = 300vän
I = 0,13Ampe
P = 3,2 watt
Váûy cuäün caím coï caïc thäng säú tênh âæåüc laì:
300
z=  2307,7
0,13
3,2
cos =  0,0821
300.0,13
sin = 1 - 0,082120,9179
1870,4
x L= z sin= 1870,4  L=  5,9 H
314
Cáu hoíi 2.9:
Nãu caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí tiãúp âëa vaì âiãûn tråí suáút cuía âáút?
Traí låìi:
Âo âiãûn tråí tiãúp âëa thæåìng duìng 2 phæång phaïp chênh træûc tiãúp vaì giaïn tiãúp .
a) Phæång phaïp âo Rnâtræûc tiãúp:
- Så âäö âo:

+ Duìng caïc maïy âo chuyãn duûng E P C

nhæ MC-05, MC-08, M418, A317.


Rnâ
+ Näúi maûch nhæ hçnh 14a.
+ Duìng biãún tråí so saïnh trãn maïy Hçnh 14a: Så âäö 3 coüc
âiãöu chènh cán bàòng chè 0 cuía Ganvanämet.
+Trë säú Rnâ tæång âæång våïi âiãûn tråí chè thë trãn vaì so saïnh khi Ganvanämet chè thë 0

+ Nãúu cáön xaïc âënh âiãûn tråí suáút cuía âáút C1 P1 P2 C2

thç ngoaìi trë säú Rnâ vaì âo âæåüc theo så A B C


âäö hçnh 14b cáön phaíi tênh âiãûn tråí suáút theo: L L L

â=2.Rnâ.l äm.m Rnâ

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 16/35 H çnh 14b: Så âäö 4 co üc
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu

b) Phæång phaïp âo Rnâ giaïn tiãúp :


- Duìng V-A màõc theo så âoì 3 coüc hçnh 15 BT

A- Hãû thäúng mäúi âáút cáön âo. V

B- coüc phuû. A
C- coüc doì. L L
A B C
Hçnh 15: Så âäö âo Rnâ giaïn tiãúp

- Caïc coüc càõm thaíng haìng våïi Rnâ vaì caïch âeìu nhau khoaíng l. Khi âoïng nguäön qua biãún aïp caïch ly
BT, trãn V-A chè thë I vaì U.
- tæì âoï ta tênh âæåüc: 2
U
Rnâ= Vaì â=2.Rnâ.l 1 40m
I
d) Caïc så âäö âo âiãûn tråí tiãúp âëa cå baín
5d
Rnâ
Rnâ 1 2 d
20m 10m

5d
1

25m Rnâ
10m 40m
d
2
Rnâ 30m
5d

2
Hçnh 15: Caïc så âäö âo tiãúp âëa cå baín
- Så âäö 15a vaì 15b aïp duûng âo tiãúp âëa caïc traûm nhoí, cäüt âäüc láûp, chäúng seït nhaì cæía.
- Så âäö 15c vaì 15d aïp duûng âo caïc traûm låïn coï hãû thäúng tiãúp âëa maûch voìng, d laì âæåìng cheïo låïn
cuía maûch voìng tiãúp âëa.
Cáu hoíi 2.10:
Muûc âêch cuía viãûc âo âiãûn tråí tiãúp xuïc? Trçnh baìy caïc phæång phaïp âo vaì caïch âaïnh
giaï?
Traí låìi:
a) Muûc âêch:
- Âo âiãûn tråí tiãúp xuïc nhàòm xem xeït cháút læåüng liãn kãút caïc tiãúp âiãøm, mäúi näúi, mäúi haìn
trong caïc maûch læûc coï doìng âiãûn låïn, âãö phoìn g sæû cäú do phaït nhiãût gáy chaïy näø taûi caïc chäù
nãu trãn.
b) Phæång phaïp âo diãûn tråí tiãúp xuïc.
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 17/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
* Træûc tiãúp: Duìng cáöu âo M д-6, P316
Doìng Micro ohm met (M246T, 415). Quy trçnh âo theo tæìng loaûi thiãút bë
* Giaïn tiãúp: Duìng âäöng häö milivän vaì ampe màõc theo så âäö hçnh 17
- Taûo doìng âiãûn låïn tæì 20 âãún 50A,
L
âo åí âiãûn aïp an toaìn 6 âãún 12vän.
U mV
RTX= 
I A mV
c) Caïch âaïnh giaï cháút læåüng tiãúp xuïc
A 6-12V
- Âäúi våïi mäúi näúi, mäúi haìn thç âiãûn tråí
tiãúp xuïc âoaûn mäúi haìn âæåüc phaíi khäng
âæåüc låïn hån 20% âiãûn tråí cuía pháön 220V
dáùn âoï coï cuìng âäü daìi nhæng khäng näúi Hçnh 17î: Så âäö âo âiãûn tråí tiãúp xuïc bàòn g phæång phaïp V-A

Chæång3
Thæí nghiãûm caïc thiãút bë âiãûn chênh
Cáu hoíi 3.1:
Maïy biãún aïp âiãûn læûc træåïc khi âæa vaìo váûn haình láön âáöu tiãn cáön tiãún haình thê
nghiãûm theo khäúi læåüng vaì tiãu chuáøn naìo, yï nghéa tæìng haûng muûc âoï?
Traí låìi : maïy biãún aïp læûc cäng suáút låïn( 1000KVA tråí lãn) vaì âiãûn aïp trãn 35KV, sau khi làõp raïp ,
muäún âæa vaìo váûn haình, cáön kiãøm tra theo khäúi læåüng vaì tiãu chuáøn sau:
1- Xem xeït täøng thãø bãn ngoaìi(sæï, dáöu måî, quaût gioï, muìa haût phoìng áøm) coï gç khuyãút táût.
2- Kiãøm tra täøn hao khäng taíi vaì doìng khäng taíi âãø xem xeït cháút læåüng loîi theïp, cuäün dáy
trong quïa trçnh váûn chuyãøn, làõp raïp coï gç sai khaïc.
3- Kiãøm tra tçnh traûng caïch âiãûn qua caïc thäng säú Rcd, Rht,C2/C50.
4- Âo âiãûn tråí caïc cuäün dáy bàòng doìng âiãûn mäüt chiãöu âeí xem xeït phán náúc âuïng sai , cuäün
dáy liãn maûch hay âæït, cháút læåüng âáöu bàõt näúi vaì mäúi haìn.
5- Kiãøm tra tyí säú biãún âãø xaïc minh laûi âiãûn aïp så vaì thæï vaì cuîng qua âoï xem xet caïch âiãûn
voìng dáy täút hay xáúu.
6- Kiãøm tra täø âáúu dáy âãø biãút goïc lãûch pha cuía caïc âiãûn aïp så vaì thæï vaì laìm cå såí cho viãûc
váûn haình song song sau naìy.
7- Kiãøm tra caïch âiãûn ( Vpâ vaì tg)cuía dáöu, phán têch hoaï hoüc cuía âãø åí caí thuìng maïy vaì
thuìng cäng tàõc tå.
8- Âo tg cuäün dáy cuìng våïi sæï âáöu vaìo âaî xem xeït caïch âiãûn cuía chuïng.
9- Thæí âäü kên thuìng maïy âãø xem xeït mæïc âäü roì rè dáöu sau naìy khi váûn haình.
10- Kiãøm tra âäö thë voìng bäü læûa choün vaì chuûp soïng bäü tiãúp xuïc cuía thiãút bë chuyãøn maûch phán
thãú dæåïi taíi , nhàòm xaïc âënh vë trê âuïng vaì quaï trçnh laìm viãûc âuïng cuía chuïng.
11- Thæí taïc âäüng cuía råle håi vaì rå le doìng âáöu xem mæïc âäü an toaìn.
12- Thæí nghiãûm caïch âiãûn voìng vaì ngàõn maûch nãúu coï âiãöu kiãûn.
13- Thæí cao aïp táön säú cäng nghiãûp trong mäüt phuït.
14- Âoïng xung kêch 3 âãún 5 láön ngám 15 phuït mang taíi 50% trong 72 giåì âãø xem xeït.

Cáu hoíi 3-2:Khi thê nghiãm khäng taíi maïy biãún aïp læûc 3 pha bàòng nguäön mäüt pha, cáön chuï
yï váún âãö gç? Âàûc âiãøm cuía caïc kãút quaí âo khäng taíi?

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 18/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Traí låìi: Khi thê nghiãûm khäng taíi maïy biãún aïp læûc 3 pha bàòng nguäön mäüt pha cáön theo caïc quy âënh
sau:
1- Âo khäng taíi phaíi âæåüc tiãún haình træåïc tiãn âãø traïnh sai säú do tæì dæ tæì caïc xung âiãûn mäüt
chiãöu gáy nãn.
2- Näúi tàõt cuäün dáy pha khäng âo khäng taíi, âãø traïnh sai säú caím æïng do pha âoï gáy ra..
3- Âiãûn aïp âæa vaìo cuäûn âo sao cho khäng nhoí hån 25% âiãûn aïp âënh mæïc cuía cuäün dáy âoï.
Do váûy phaíi âo åí cuäün coï âiãûn aïp thêch håüp, khäng âo åí cuäün dáy coï âiãûn aïp låïn quaï.
+ Âàûc âiãøm cuía kãút quaí âo khäng taíi: Do kãút cáúu maûch tæì caïc truû khäng bàòng nhau truû B
(giæîa) ngàõn , hai truû bãn A vaì C daìi ( diãûn têch 18 ) do âoï täøn hao khäng taíi trãn caïc truû
khäng bàòng nhau. Tuy nhiãn sæû sai lãûch doìng khäng taíi váùn phaíi nàòm trong quy âënh
chung
A B C
IOA vaì IOC khäng âæåüc sai lãûch nhau quaï 5%
IOA = IOC = (1,2 -:- 1,5) IOB

- Tuy doìng khäng taíi caïc pha khäng giäúng nhau, nhæng doìng khäng taíi chung cuía MBA
âæåüc tênh bàòng doìng khäng taíi trung bçnh âënh mæïc.
I  I OB  I OC
IO% = OA .100
3I âm
* Chuï yï: - Nãúu kãút quaí khäng taíi cuía caïc pha báút bçnh thæåìng thç cáön tiãún haình thê nghiãûm tè
säú biãún , mäüt chiãöu âãø kãút luáûn khuyãút táût chênh xaïc.
- Nãúu nhiãöu láön âo khäng taíi maì säú liãûu khäng giäúng nhau thç cáön phaíi thæí bàòng
nguäön mäüt chiãöu âäøi cæûc tênh, sau âoï tiãún haình âo laûi.
Cáu hoíi 3.3:
Muûc âêch yï nghéa vaì caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí mäüt chiãöu cuía cuäün dáy maïy biãún
aïp læûc? Caïc chuï yï vaì qui âënh khi âo R1c?
Traí låìi:
a) Muûc âêch yï nghéa
* Âo âiãûn tråí mäüt chiãöu cuäün dáy MBA nhàòm muûc âêch:
- Xem xeït maûch âiãûn caïc cuäün dáy
- Xaïc âënh caïc náúc phán thãú âuïng hay sai.
- Âaïnh giaï cháút læåüng mäúi haìn, mäúi näúi, âáöu bàõt dáy...
- Biãút âæåüc âiãûn tråí r cuäün dáy, tênh âæåüc täøn hao âäöng âãø so saïnh våïi täøn tháút âäöng khi thê
nghiãûm ngàõn maûch.
mV
b) Caïc phæång phaïp âo âiãûn tråí mäüt
chiãöu : CD Shun doìng
- Duìng cáöu âo chuyãn duûng P333 +
Âäúi tæåüng âo

vaì P334 âo træûc tiãúp âiãûn


6 - 12V V
tråí caïc cuäün dáy.
Så âäö âo: _
- Duìng V-A màõc theo så âäö hçnh
19. Kãút quaí âo, qua bæåïc tênh toaïn tçm
âæåüc âiãûn tråí cáön âo Hçnh 19: Så âäö âo âiãûn tråí mäüt chiãöu bàòng phæång phaïp V-A

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 19/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
U
r= ()
I
Chuï yï: Khi âo r bàòng V-A theo så âäö hçnh 19 cáön chuï yï caïc duûng cuû âo nhæ sau:
- Âoïng CD1 træåïc, CD2 sau
- Càõt CD2 træåïc CD1 sau
Nãúu laìm sai quy âënh trãn seî laìm chaïy vänmet
C) Caïc qui âënh chung:
- Khi duìng cáöu âån âo âiãûn tråí nhoí ( 20 -10-5 )  phaíi màõc theo så âäö 4 dáy âãø loaûi âiãûn
tråí dáy âo. Nãúu âiãûn tråí låïn tæì (20 - 106)  thç phaíi duìng så âäö 2 dáy.
- Tiãún haình âo âiãûn tråí cho táút caí caïc cuäün dáy (Trung - Cao - Haû) åí caïc náúc phán maûch.
Træì træåìng håüp thiãút bë chuyãøn maûch coï dao âaío cæûc thç cáön âo âiãûn tråí trãn 1/2 säú náúc
phán maûch cuía mäüt vë trê dao âaío cæûc âoï.
- Duìng V-A âo âiãûn tråí thç doìng âo khäng âæåüc âæa vaìo qua Iâm cuía MBA.
- Khi cáön so saïnh våïi kãút quaí âo láön træåïc âoï hoàûc våïi säú liãûu nhaì chãú taûo âoï ghi trong häü
chiãúu, thç hiãûu chènh kãút quaí âoï vãö nhiãût âäü cáön so saïnh theo cäng thæïc.
Rt2=Rt1 310
t1  235
Trong âoï: Rt1- Âiãûn tråí âo âæåüc åí nhiãût âäü t1 OC
Rt2- Âiãûn tråí âo âæåüc åí nhiãût âäü t2 OC
t1 - Nhiãût âäü âo láön træåïc
t2 - Nhiãût âäü âo láön sau
Cuîng coï thãø tênh theo cäng thæïc
Rt2=Rt1 235  t 2 ( Nãúu cuäün dáy bàòng âäöng)
235  t1
Rt2=Rt1 245  t 2 ( Nãúu cuäün dáy bàòng nhäm)
245  t1
Nãúu cuäün dáy chè coï 3 âáöu ra A-B-C ta chè xaïc âënh âiãûn tråí càûp cuäün dáy RAB-RBC-RAC. Muäún biãút
âiãûn tråí tæìng pha ta tênh theo cäng thæïc:
R  R AC  RBC
RA= AB
2
R AB  RBC  R AC
RB= (Våïi cuäün dáy näúi  )
2
R  RBC  R AB
RC= AC
2

Cuîng tæång tæû ta coï:


( R AB  R BC  R AC )( R AB  R BC  R AC )
RA= RAB +
2( R BC  R AC  R AB )

( R AB  R BC  R AC )( R AC  RBC  R AB )
RB= RBC + Våïi cuäün dáy näúi 
2( R AB  R AC  RBC )

( R AB  RBC  R AC )( R AB  RBC  R AC )
RC= RAc +
2( R AB  RBC  R AC )

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 20/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
Cáu hoíi 3.4:
Khi âo khäng taíi trãn cuäün dáy âáúu tam giaïc cuía maïy biãún aïp Y/ -11vaì Y/ -5 duìng
nguäön 1 pha, váûy âãø traïnh sai säú , mäùi càûp cæûc âo phaíiâáúu tàõc caïc cæûc naìo?giaíi thêch.
Traí låìi:
Træåìng håüp maïy biãún aïp læûc 3 pha näúi Y/ -11 thç vectå âiãûn aïp dáy nãn så vaì thæï lãûch
nhau 3300(hçnh 20a)

B
X Y Z

b a b c
Z X
c Y
a C
A x y z
3300
Hçnh 20a Hçnh 20b

Hçnh 20: Så âäö veïc tå - täø näúi dáy MBA Y/ -11


Dæûa vaìo vectå hçnh 20a ta suy ra så âäö âáúu dáy vaì nhæ hçnh 20b

Tæì så âäö näúi dáy hçnh 20b trãn ta tháúy cáön näúi tàõt caïc cæûc sau:
Baíng 5
Thæûc hiãûn âo Thæûc hiãûn näúi tàõt
U0 ,P0, I0,pha ab bc
U0 ,P0, I0,pha bc ac
U0,P0, I0,pha ca ab

- Træåìng håüp maïy biãún aïp coï täø näúi dáy Y/ -5 thç vec tå âiãûn aïp dáy så vaì thæï lãûch
nhau 1500 (hçnh 21a) vaì suy ra så âäö näúi dáy hçnh 21b.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 21/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu

A B C

Z X X Y Z
Y x y z
Aa C
150 0
c

b
a b c
Hçnh 21a Hçnh 21b

Hçnh 21: Så âäö veïc tå - täø näúi dáy MBA Y/ -5


Vç så âäö näúi dáy Y/ -11 giäúng täø näúi dáy Y/ -5 , chè khaïc âáöu dáy ra ngæåüc nhau ,
do âoï viãûc âo vaì näúi tàõt giäúng baíng 5
Cáu hoíi 3.5:
Nãu nguyãn tàõc cuía caïc phæång phaïp kiãøm tra cæûc tênh âãø xaïc âënh täø âáúu dáy cuía
maïy biãún aïp læûc ?
Traí låìi:
Âãø xaïc âënh täø näúi dáy cuía maïy biãún aïp læûc 3 pha,ngæåìi ta coï nhiãöu phæång phaïp theo caïc
nguyãn tàõc khaïc nhau nhæ : phæång phaïp 2 vän meït,phæång phaïp xung mäüt chiãöu 9 trë säú phæång
phaïp xung mäüt chiãöu 3 trë säú,phæång phaïp gia va vän met.... sau âáy ta láön læåüt xeït tæìng phæång
phaïp âãø tuyì træåìng håüp aïp duûng:
a) Phæång phaïp 2 vän met:
Nguyãn tàõc:
-Våïi maïy biãún aïp ,biãút täø näúi dáy thç biãút så âäö vec tå âiãûn aïp så vaì thæï,tæì âoï ruït ra âæåüc caïc
cäng thæïc toaïn hoüc âàûc træng cho täø näúi dáy cuía noï.
-Ngæåüc laûi bàòng caïc pheïp âo láûp âæåüc thäng säú thoaí maîn cäng thæïc toaïn hoüc âàûc træng,thç
kãút luáûn maïy biãún aïp thuäüc täø näúi dáy âoï.
Vê duû: Våïi maïy biãún aïp coï täø näúi dáy Y/ Y-12 thç så âäö vec tå âiãûn aïp så vaì thæï nhæ hçnh 22.3vaì
cuîng tæì âoï suy ra så âäö näúi dáy nhæ hçnh 22.b
A B C

B
X Y Z

a b c V
b

a
A
c C x y z

Hçnh 20: Så âäö xaïc âënh cæûc tênh bàòn g phæång phaïp 2 Vän meït.

Nãúu näúi dáy liãn hãû giæîa så vaì thæï cho pha A;thç khi âæa âiãûn aïp vaìo A,B,C,do coï liãn hãû âiãûn,ta coï
thãø duìng caïc vän met âo UAB,Uab,UbB,.... vaì tæì hçnh 22.a ta coï:
VbB= VAB- Vab
Nãúu chia caí hai vãú cho Vabta coï
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 22/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
VbB V AB Vab
 
Vab Vab Vab
VbB
Hay  K  1 suy ra VbB= Vab( K-1)
Vab
Âoï laì cäng thæïc toaïn hoüc âàûc træng cuía maïy biãún aïp näúi dáy Y/ Y-12.
Váûy duìng 2 vän meït coï thãø âo âæåüc âiãûn aïp UAB, Uab, UbB. Nãúu caïc säú âæåüc thoaí maîn
UbB=Uab(k-1) thç ta kãút luáûn MBA thuäüc täø Y/Y - 12
b) Phæång phaïp panämeït:
Så âäö âáúu dáy

A
a
B b
c
C

Hçnh 20: Så âäö xaïc âënh täø näúi dáy bàòng phæång phaïp pazämeït.
Nguyãn tàõc: - Duìng duûng cuû âo goïc lãûch pha giæîa caïc âiãûn aïp dáybãn så vaì thæï, tæì caïc goïc
lãûch pha âoüc træûc tiãúp ta biãút âæåüc täø âáúu dáy cuía MBA.
c) Phæång phaïp xung 1 chiãöu 9 trë säú
Så âäö âáúu dáy:

A B C

a b c

Hçnh 24: MBA näúi Y/Y-12 (PP xung mäüt chiãöu 9 trë säú)

Nguyãn tàõc: - Âæa doìng âiãûn mäüt chiãöu dæåïi daûng xung vaìo mäüt cuäün dáy cuía MBA
- Doìng âiãûn caím æïng sinh raowr cuäün thæï 2 seî coï chiãöu ngæåüc våïi doìng sinh
ra noï.
Theo så âäö trãn våïi 3 láön xung, mäùi láön xeït âæåüc 3 dáúu quay cuía ganvanämeït. Qua 3 láön âäøi
cæûc, mäùi láön xeït âæåüc 3 dáúu. Täøng cäüng coï 3 trë säú biãøu thë cho täø âáúu dáy.
Vê duû täø âáúu dáy Y/Y-12 coï baíng dáúu nhæ sau:

Xung
+AB- +BC- +AC-
ganvanämeït
ab + - +
bc - + +
ac + + +
d) Phæång phaïp xung 1 chiãöu 3 trë säú
-Våïi maïy biãún aïp,biãút täø näúi dáy thç biãút så âäö vec tå âiãûn aïp så vaì thæï,tæì âoï ruït ra âæåüc caïc
cäng thæïc toaïn hoüc âàûc træng cho täø näúi dáy cuía noï.
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 23/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
-Ngæåüc laûi bàòng caïc pheïp âo láûp âæåüc thäng säú thoaí maîn cäng thæïc toaïn hoüc âàûc træng,thç
kãút luáûn maïy biãún aïp thuäüc täø näúi dáy âoï.
Så âäö âáúu dáy
A B C

a b c

Hçnh 25: MBA näúi Y/Y-12 (PP xung 1chiãöu 3 trë säú)
- Baíng dáúu coï 3 trë säú
- Vê duû täø Y/Y coï baíng dáúu theo baíng dæåïi âáy:

Dáúu ganvanämeït
Dáúu nguäön xung
ab bc ac
(+B) (-AC) - + 0
Sau âáy laì baíng âáúu täø näúi dáy cuía maïy biãún aïp,xaïc âënh bàòng phæång phaïp xung mäüt chiãöu 3 trë säú.
Täø näúi dáy Cæûc tênh xung Chiãöu lãûch kim minivän chè khäng
mäüt chiãöu ab bc ac
1 - + +
2 0 + +
3 +B AC- + + +
4 + 0 +
5 + - +
6 +B AC- + - 0
7 + - -
8 0 - -
9 - - -
10 +B AC- - 0 -
11 - + -
12 - + 0
Chuï yï: Âãø an toaìn cho ngæåìi vaì milivän chê khäng, nháút thiãút âæa xung vaìo caïc cæûc cao
thãú,minivän chê khäng màõc bãn haû thãú
-Thäúng nháút så âäö vaì khi kim lãûch phaíi laì dáúu dæång, kim lãûch traïi ghi dáúu ám, khi âæïng yãn
ghi dáúu khäng.
Cáu hoíi 3.6:
Nãu yï nghéa cuía viãûc âo tyí säú biãún cuía maïy biãún aïp læûc? Caïc quy âënh chung vaì caïc h
tênh tyí säú biãún cuía maïy biãún aïp khi thê nghiãûm bàòng nguäön mäüt pha.
Traí låìi: a) YÏ nghéa cuía viãûc âo tyí säú biãún: âo tyí säú biãún nhàòm muûc âêch.
- Xaïc âënh säú voìng dáy cuäún cuía cuäün dáy åí táút caí caïc náúc phán thãú âuïng hay sai.
- Kãút håüp våïi caïc chè tiãu khaïc xaïc âënh chaûm cháûp voìng dáy.
- Xaïc âënh säú voìng dáy cao aïp vaì haû aïp
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 24/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
b) Caïc qui âënh chung khi âo vaì tênh tyí säú biãún.
- Hãû säú biãún cuía maïy biãún aïp laì tyí säú âiãûn aïp dáy cuía cuäün dáy så vaì thæï khi khäng taíi.
- Maïy biãún aïp hai cuäün dáy thç coï mäüt bäü säú biãún C-H maïy biãún aïp ba cuäün dáy phaíi coï ba
hãû säú biãún C-H, C-T, T-H.
- Âiãûn aïp âæa vaìo âãø âo hãû säú biãún âäøi khäng âæåüc nhoí hån 0,5 âiãûn aïp âënh mæïc.
- Maïy biãún aïp coï dao âaío cæûc åí thiãút bë chuyãøn maûch thç chè cáön âo hãû säú biãún åí caïc náúc
phán thãú cuía mäüt vë trê cuía dao âaío cæûc.
- Khi âo tyí säú biãún cáön näúi tàõt cuäün khäng âo laûi âãø traïnh caím æïng gáy sai säú.
- Tyí säú biãún âæåüc cho pheïp so saïnh caïc pha våïi nhau åí cuìng náúc hoàûc so saïnh våïi säú liãûu âo
láön træåïc cuía náúc âoï åí cuìng pha våïi nhau. Sæû sai lãûch khäng âæåüc væåüt quaï 2%.
c) Caïch tyí säú biãún :
- Khi thê nghiãûm bàòng nguäön ba pha:
Caïc maïy biãún aïp täø näúi dáy Y/Y, Y/ , /, /Y khi thê nghiãûm bàòng nguäön 3 pha thç
theo quy âënh pháön b ta âæåüc pheïp tênh theo tyí säú biãún nhæ sau:

U1
K=
U2
Trong âoï: U1- âiãûn aïp dáy âo bãn cao aïp.
U2- âiãûn aïp dáy âo bãn haû aïp.
- khi thê nghiãûm bàòng nguäön âiãûn aïp 1 pha:maïy biãún aïp näúi Y/Yhoàûc.
U1
K=
U2

U1/ 2 3 U1
K= 3 = = (3-7)
U2 2 U2

U1 2 U1
K= =
U2 3 U2
3
2

Cáu hoíi 3.7:


Trong thæûc tãú do cáúu taûo maûch tæì khäng âãöu , doìng khäng taíi pha giæîa bao giåì cuîn g
nhoí hån doìng khäng taíi hai pha bãn tæì (2050)%. Váûy doìng khäng taíi láûp trong lyï lëch maïy
biãún aïp âæåüc tiãún haình nhæ thãú naìo ?.
Traí låìi:Vç doìng khäng taíi pha giæîa khaïc doìng khäng taíi hai pha bãn, coìn trong biãn baín , doìng
khäng taíi laì trë säú trung bçnh cuía doìng âiãûn dáy vaì tênh bàòng pháön tràm cuía doìng âënh mæïc maïy
biãún aïp :
I
-Maïy biãún aïp mäüt pha: I0% = 0 .100 (3-9)
I âm
I  Ib  Ic
-Maïy biãún aïp ba pha: I0 % = a .100 (3-10)
3 I âm
Trong âoï Ia, Ib, Ic, laì doìng âiãûn dáy cuía maïy biãún aïp khi khäng taíi vaì åí âiãûn aïp âënh mæïc.
+Så âäö thê nghiãûm : a) Âo täøn hao vaì doìng khäng taíi åí âiãûn aïp âënh mæïc.
-MBA mäüt pha näúi nhæ hçnh 25a

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 25/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
I
I0  .100 (3-11)
I âm
P0 = Pw
Trong âoï: I laì säú chè tiãu ampe A
Pw laì säú chè tiãu wwat met
Iâm doìng âënh mæïc MBA
-Maïy biãún aïp ba pha hçnh 25b
I  Ib  Ic
I0 % = a .100 (3-12)
3I âm
P 0 = P + (  P0 )
c)Thê nghiãûm täøn hao khäng taíi åí âiãûn aïp tháúp vaì nguäön mäüt pha:
- Maïy biãún aïp âæåüc âo khäng taíi åí cuäün näúi sao: hçnh 26a

- Maïy biãún aïp âæåüc âo khäng taíi åí cuäün dáy näúi tam giaïc: hçnh 26b

-Täøn hao khäng taíi cuía maïy biãún aïp åí âiãûn aïp tháúp âæåüc tênh qua caïc kãút quaí ddonhæ sau:
P  P0bc  P0ac
P0 = 0ab (3-13)
2
-Täøn hao khäng taíi tênh âäøi vãö âiãûn aïp âënh mæïc theo cäng thæïc:
U
P0âm = P'0 ( âm' )n w
U
Trong âoï:U - Âiãûn aïp tháúp tæûc tãú âo khäng taíi
n - Hãû säú gia cäng maûch tæì
Nãúu âo åí U = (5  10)% Uâm thç n = 1,9 theïp caïn noïng
n= theïp caïn nguäüi
Cáu hoíi 3.8
Nãu khäúi læåüng thê nghiãûm kiãøm tra vaì yï nghéa tæìng haûng muûc thê nghiãûm thiãút bë
chuyãøn maûch phán thãú dæåïi taíi.
Traí låìi: a) Nguãn tàõc chung thê nghiãûm ngàõn MBA:
-Âæa nguäön vaìo mäüt cuäün coìn cuäün kia näúi tàõt. Âiãûn aïp âæa vaìo sao cho doìng ngàõn maûch
trong cuäün dáy bàòng doìng âënh mæïc.
-Thæåìng näúi tàõt cuäün haû âæa nguäön vaìo cuäün cao.
-Táön säú âiãûn aïp thê nghiãûm ngàõn maûch chè âæåüc pheïp sai lãûch 1%
-Cho pheïp thê nghiãûm ngàõn maûch åí âiãûn aïp tháúp tæì 1/10 âãún 1/20 âiãûn aïp âënh mæïc sau âo
qui âäøi vãö âënh mæïc (nãúu maïy biãún aïp cäng suáút låïn.
-Cho pheïp thê nghiãûm ngàõn maûch MBA 3 pha bàòng nguäön mäüt pha theo tæìng càûp cæûc.
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 26/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
b) Så âäö thê nghiãûm ngàõn maûch åí âiãûn aïp tháúp vaì nguäön mäüt pha, xem hçnh 27 a, b, c.
c) Caïc tham säú ngàõn maûch åí âiãûn aïp tháúp âæåüc tênh qua caïc kãút quaí âo nhæ:
I  I B  IC
Doìng ngàõn maûch dáy trung bçnh:I'k = A ( A)
3
3 U AB  U BC  U AC
Âiãûn aïp dáy ngàõn maûch trung bçnh: U'k = . (V )
2 3
U'k = 0,288 (UAB+UBC+UAC)
P  PBC  PAC
Täøn hao ngàõn maûch trung bçnh: P'k= AB (W )
2
d) Tênh âäøi kãút quaí thê nghiãûm ngàõn maûch åí âiãûn aïp tháúp vãö âiãûn aïp âënh mæïctheo cäng
I 2
thæïc ngàõn maûch: Pkâm=P'k ( âm ) W.
I 'k
U ' k .I âm
Âiãûn aïp ngàõn maûch pháön tràm: Uk% = .100
U âm I k
Trong âoï: I'k - Doìng âiãûn ngàõn maûch trung bçnh åí âiãûn aïp tháúp.
U'k- Âiãûn aïp dáy ngàõn maûch trung bçnh åí âiãûn aïp tháúp.
P'k - Täøn hao ngàõn maûch 3 pha åí âiãûn aïp tháúp âo âæåüc.
Cáu hoíi 3-9: Trçnh baìy cáúu taûo, nguyãn lyï laìm viãûc cuía thiãút bë chuyãøn maûch phán thãú MBA.
Traí låìi: a) Cáúu taûo chung gäöm caïc bäü pháûn:
- Cuäün dáy âiãöu chènh (PO) khäng kãø cuäün chênh (O)
- Hãû thäúng dao læûa choün (U).
- Dao âaío cæûc () âãø måí räüng phaûm vi âiãöu chènh.
- Tiãúp âiãøm dáûp læía (K).
- Âiãûn tråí R hoàûc âiãûn khaïng P haûn chãú.
Xem hçnh 28 - loaûi duìng khaïng haûn chãú doìng.

e)Nguyãn lyï laìm viãûc cuía thiãút bë chuyãøn maûch:


Báút cæï loaûi chuyãøn maûch naìo cuîng laìm viãûc theo nguyãn tàõc: Tiãúp âiãøm læûa choün træåïc,
choün náúc åí tçnh traûng håí maûch: Khäng coï häö quang. Sau âoï tiãúp âiãøm dáûp læía K âoïng måí âãø chuyãøn
náúc âãöu càõt doìng âiãûn nãúu coï häö quang.
Dæåïi âáy laì quaï trçnh laìm viãûc chuyãøn maûch mäüt náúc phán thãú cuía thiãút bë chuyãøn maûch
âiãöu thãú dæåïi taíi taïc âäüng nhanh doìng âiãûn tråí haûn chãú kiãøu PO - 3:

Vë trê 1: Giaí sæí MBA âang laìm viãûc åí náúc 3(náúc leí), thç læûa choün
U1.Tiãúp vaìo náúc 3 (Hçnh 29a). Khäúi tiãúp âiãøm dáûp læía náúc leí
K1,K3 âãöu âoïng, khäúi tiãúp âiãøm náúc chàôn måí. Doìng phuû taíi (TH)
seî âi nhæ sau: IPT  A  3  U1  K3  X.
Vë trê 2: Khi chuyãøn maûch tæì náúc 3 sang náúc 4 âáöu tiãn dao læûa
choün chàôn U2 råìi tiãúp âiãøm cuî 2 sang tiãúp âiãøm måïi 4 trong tçnh
traûng vãú chàôn håí maûch. Doìng phuû taíi qua maûch cuî (Hçnh 29-b).

Vë trê 3: Sau khi dao læûa choün U2 chuyãøn vãö náúc 4 tiãúp âiãøm K3

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 27/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
måí ra (Hçnh 29-c), toaìn bäü doìng phuû taíi qua K1 vaì R1.
Vë trê 4: Tiãúp âiãøm K2 âæåüc âoïng laûi keïo næía doìng phuû taíi qua vãú
chàôn (Hçnh 29-d).
U1  3 R1  K1.
Ipt  A
U2  4  R2  K2.

Vë trê 5: Tiãúp theo K1 måí ra chuyãøn toaìn bäü Ipt vaì vãö vãú chàôn
theo maûch hçnh 29-e.
Ipt  A  4  R2  K2  X.
Vë trê 6: Cuäúi cuìng K4 âoïng laûi näúi tàõt R2 âãø doìng phuû taíi khäng
bë haûn chãú båíi R2 vaì âæa vãú chàôn vaìo laìm viãûc thay vãú leí træåïc
âáy vaì hoaìn thaình chuyãøn maûch mäüt náúc tæì leí 3 sang chàôn 4.
Ipt  A  4  U2  K4  X.
Cáu hoíi 3.10:
Nãu khäúi læåüng thê nghiãûm kiãøm tra vaì yï nghéa tæìng haûng muûc thê nghiãûm thiãút bë
chuyãøn maûch phán thãú dæåïi taíi.
Traí låìi:1- Khäúi læåüng thê nghiãûm: Theo tiãu chuáøn cuía nhaì næåïc LIÃN XÄ OCT - 17 - 500 - 72
vaì OCT - 8008 - 75 thiãút bë chuyãøn maûch cáön âæåüc tiãún haình thê nghieemj cacas haûng muûc sau:
1. Âo læûc neïn cuía tiãúp âiãøm læûa choün vaì tãúp âiãøm dáûp læía.
2. Âo âiãûn tråí mäüt chiãöu âiãûn tråí haûn chãú vaì âiãûn tråí tiãúp xuïc caïc tiãúp âiãøm.
3. Âo mä men xoaïy cuía loì xo têch nàng (tay quay).
4. Kiãøm tra caïch âiãûn giæîa caïc bäü pháûn våïi voí maïy.
5. Kiãøm tra âäö thë voìng cuía caïc dao læûa choün træåïc.
6. Chuûp soïng kiãøm tra quaï trçnh laìm viãûc cuía caïc tiãúp âiãøm.
Khi âënh kyì kiãøm tra, ta chè thæûc hiãûn caïc haûng muûc 2, 5 vaì 6
2- Kiãøm tra vaì hiãûu chènh âäö thë voìng.
a) Muûc âêch : - Qua giaím âäö cuía âäö thë voìng kiãøm tra, ta biãút âæåüc vë trê tiãúp xuïc cuía caïc tiãúp
âiãøm læûa choün giuîa ténh vaì âäüng âaî âuïng hay lãûch.
b) Caïc qui âënh chung:
Âäúi våïi loaûi âoìng âiãûn khaïng haûn chãú, âäö voìng kiãøm tra æïng våïi mäüt chu kyì quay choün veûn
cuía truûc chênh , khäng cáön quan tám âãún chu kyì âoï, bäü chuyãøn maûch âaî chuyãøn âæåüc mäüt náúc hoàûc
hai náúc phán thãú.
Âäúi våïi loaûi duìng âiãûn tråí haûn chãú âäö thi voìng kiãøm tra æïng våïi mäüt náúc phán thãú vaì thæûc
hiãûn theo hai chiãöu tàng vaì giaím cuía náúc âoï khäng quan tám âãún truûc chênh quay âæåüc bao nhiãu
voìng.
Tuy nhiãn cäng viãûc kiãøm tra âäö thë voìng khäng nháút thiãút âënh kyì kiãøm tra. Chè khi nao
thaïo nàõp âäüng chaûm âãún thiãút bë naìy måïi bàõt buäüc kiãøm tra laûi.
c) Så âäö thi nghiãûm kiãøm tra âäö thë voìng. Xem hçnh 30
c) d) Caïc bæåïc thæûc hiãûn kiãøm tra:
- Xem xeït säú chè trãn màût maïy vaì trãn håüp bäü âiãöu khiãøm âaî cuìng vë trê chæa.
- Xem så âäö thê nghiãûm hçnh 30b.
- Âaïnh dáúu xaïc âënh vë trê ban âáöu cuía truûc chênh.
- Âoïng nguáön coï hai âeìn D1 vaì D2 saïng.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 28/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Duìng tay quay quay cháûm theo chiãöu tiãún (tæì náúc 3 4 chàóng haûn sao cho khi quay váùn âãúm
âæåüc säú voìng quay truûc chênh.
- Khi âeìn D1 hoàûc D2 tàõt thç ghi säú voìng quay chuûc chênh vaìo cäüt tiãúp âiãøm læûa choün cuî bàõt âáöu
måí.
- Quay tiãúp chuûc chênh theo chiãöu cuî khi D1 hoàûc D2 saïng tråí laûi thç dæìng quay vaì ghi säú voìng
quay cuaí truûc chênh vaìo cäüt tiãúp âiãøm læûa choün måïi âaî tiãúp.
- Quay tiãúp mäüt säú voìng chuûc chênh theo chiãöu cuî nãúu tháúy trong thuìng maïy bäü chuyãøn maûch
laìm viãûc thç ghi säú voìng truûc chênh quay vaìo cäüt thiãút bë chuyãøn maûch laìm viãûc.
- Quay tiãúp chuûc chênh âãø hoaìn táút säú voìng cuía mäüt náúc phán thãú.
- Láûp giaím âäö vaì so saïnh våïi säú voìng tiãu chuáøn qui âënh cuía nhaì chãú taûo.
- Láûp âäö thë voìng theo caïc bæåïc nhæ trãn nhæng theo náúc ngæåüc laûi (tæì 4 3).
2- Phæång phap hiãûu chènh âäö thë voìng: Nãúu goïc âäü (hoàûc voìng quay) cuía truûc chênh kiãøm tra
nàòm ngoaìi tiãu chuáøn qui âënh, chæïng toí vë trê giæîa tiãúp âiãøm âäüng vaì ténh bäü læûa choün khäng tiãúp
xuïc chênh diãûn maì lãûch traïi hoàûc lãûch phaíi cáön hiãûu chènh laûi theo âuïng thæï tæû sau:
- Quay truûc chênh âãø trãn màût maïy vaì trãn häüp truyãön âäüng chè thë cuìng mäüt náúc.
- Thaïo chäút khåïp näúi giæîa cuía truûc truyãön chênh.
- Quay riãng næía phán truûc chênh phêa âäüng cå mäüt säú voìng hiãûu chènh theo chiãöu coï säú voìng
lãûch låïn våïi khoaíng caïch tiãu chuáøn laì:
 t   ng
N= âäü hoàûc voìng quay (3-20)
2
Trong âoï : t - säú voìng laìm viãûc sai lãûch khi quay thuáûn trong mäüt náúc naìo âoï
ng - säú voìng laìm viãûc sai lãûch khi quay ngæåüc cuìng náúc âoï
N - säú voìng hiãûu chènh næía truûc chênh phêa dæåïi våïi âäüng cå
-Sau khi hiãûu chènh mäüt säú voìng N räöi làõp chäút khåïp näúi hai nuía truûc vaì kiãøm tra âäö thë voìng laûi
theo thæï tæû nhæ pháön d.
Thê duû : Khi kiãøm tra âäö thë voìng tæì náúc 5 vaì náúc 6 (thuáûn ) truûc chênh quay mäüt voìng thç
tiãúp âiãøm læûa choün cuî måïi måí .
Khi kiãøm tra ngæåüc laûi tæì 6 vaì náúc 5 thç tiãúp âiãøm læûa choün måí phaíi quay truûc
chênh máút ...voìng
Váûy theo phæång phaïp nãu trãn , truûc chênh cáön hiãûu chènh mäüt säú voìng theo chiãöu thuáûn
laì :
????
Cáu hoíi 3-11: Trçnh baìy hang muûc chuûp soïng bäü cäng tàõc tå trong thiãút bë chuyãøn maûch : Nãu muûc
âêch , så âäö thê nghiãûm , caïch âoüc?
Traí låìi :
Thiãút bë chuyãøn maûch cuía may biãún aïp læûc chia laìm hai pháön chênh laì pháön læûa choün træåïc vaì
pháön cäng tàõc tå dáûp læía.Kiãøm tra âäö thë voìng laì kiãøm tra sæû laìm viãûc cuía bäü læûa choün . Chuûp soïng
laì kiãøm tra pháön cäng tàõc laìm viãûc coï theo âuïng thæï tæû laìm viãûc hay khäng , thåìi gian daûp læía coï
âaím baío hay khäng...
(Chæa veî hçnh)

Så âäö chuûp soïng hçnh 31, ngæåìi ta thæûc hiãûn näúi caïc cæûc cuía tæìng pha våïi nhau âãø loaûi cuäün
âieìu chènh ra ngoaìi sæû kiãøm tra naìy.
Daûng biãøu âäö chuûp âæåüc ( Caí 3 pha
Hçnh 32

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 29/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
* Caïch âoüc giaín âäö trãn phim chuûp:
- Giaí sæí chuûp quaï trinhhf laìn viãûc cuía kän tàõc k náúc laì daûng chàôn (Tæì náúc 3 sang náúc 4
chàóng haûn )
- Âiãöu kiãûn K3 váùn âoïng, doìng âiãûn I âi trong maûch vaûch thaình âæåìng 0e
Hçnh 33
- Khi K3 måí ra doìng âiãûn I bë haûn chãú båíi R1 nãn giaím xuäúng vaì vaûch thaình âæåìng ab
- Khi K2 âoïng vaìo âãø r1 // r2 thç doìng tàng lãn mäüt chuït vaûch âæåüc âæåìng bc.
- K1 måí ra âãø chuyãøn toaìn bäü doìng sang vãú chàôn thç doìng I bë haûn chãú båíi K2 nãn laûi
giaím xuäúng vaì vaûch âæåüc âæåìng cd
- Khi K4 âoïng laûi laì kãút thuïc viãûc chuyãøn maûch thç doìng I laûi tàng lãn nhæ ban âáöu nhæng
åí vãú chàôn vaì doìng vaûch âæåüc âæåìng d2.
 Caïch phán têch
- Âäúi chiãúu caïc giai âoaûn ab, bc, cd vaì toaìn bäü giaín âäö ad våïi tiãu chuáøn âãø xem xeït vãö
thåìi gian dáûp læía cuía kon tàõc K
- Xem khi tiãúp xuïc, caïc tiãúp âiãøm coï rung quaï quy âënh khäng. Nãúu rung nhiãöu thç chæïng
toí læûc caín cuía caïc loì so lãn caïc tiãúp âiãøm âaî yãúu, màût khaïc tiãúp âiãøm âaî bë räù do laìm
viãûc nhiãöu cáön phaïn âoaïn âãø sæía chæîa cho këp thåìi vaì chênh xaïc.
Cáu hoíi 3.12:
Nãu khäúi læåüng thæí nghiãûm thæí nghiãûm maïy càõt âiãûn dáöu? Khi màõt så âäö thåìi gian
âoïng, càõt, täúc âäü âoïng càõt cáön chuï yï gç?
Traí låìi:
 Thæí nghiãûm maïy ngàõt âiãûn dáöu cáön thæûc hiãûn theo caïc khäúi læåüng sau:
- Xem xeït vaì âoïng ngàõt vaìi láön âãø xaïc âënh hoíng hoïc, keût cå khê.
- Kiãøm tra caïch âiãûn åí caïc vë trê âoïng, càõt.
- Âo tg sæï âáöu vaìo ( kV).
- Âo täúc âäü âoïng càõt coï ghi rung.
- Âo thåìi gian âoïng vaì thåìi gian càõt.
- Kiãøm tra caïc biãún doìng âiãûn làõp sàôn .
- Âo haình trçnh vaì âäü neïn, hiãûu chènh âuïng.
- Âo âiãûn tråí mäüt chiãöu cuäün âoïng, cuäün càõt.
- Âo âiãûn tråí tiãúp xuïc caïc cæûc.
- Thæí âäü bãön caïch âiãûn cuía dáöu.
- Thæí cao thãú xoay chiãöu táön säú cäng nghiãûp .
- Thæí âiãûn aïp taïc âäüng täúi thiãøu khi âoïng (80%) vaì khi càõt (65%).
Caïc så âäö âo thåìi gian âoïng vaì càõt, täúc âäü âoïng vaì càõt... theo hçnh 34
Hçnh 34
Hçnh 34: Caïc så âäö cå baín âo thåìi gian vaì täúc âäü âoïng càõt cuía maïy ngàõt dáöu .
Trong âoï: K - Caïc tiãúp âiãøm chênh cuía maïy càõt
- Âäöng häö âo giáy.
B - Maïy âo âäü rung.
 Nguyãn tàõc hoaût âäüng cuía caïc så âäö
1. Så âäö âo thåìi gian càõt (tc):
- Caïc tiãúp âiãøm maïy ngàõt phaíi âãöu song song âãø ghi thåìi gian tæì luïc phaït xung càõt dãún luïc
tiãúp âiãøm cuäúi cuìng måí ra.
- Khi tiãúp âiãøm cuäúi cuìng måí thç âäöng häö âãúm giáy måïi ngæìng vç håí maûch.
Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 30/35
Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
2. Så âäö âo thåìi gian âoïng (tâ):
- Så âäö âaím baío âo thåìi gian tæì luïc phaït xung âoïng âãún luïc têãúp âiãøm cuäúi cuìng âoïng laûi.
Vç thãú 3 tiãúp âiãøm maïy ngàõt phaíi âãöu näúi tiãúp .
- Cuäün dáy âäöng häö âáúu song song våïi 3 tiãúp âiãøm maïy ngàõt nãn khi âoïng thç cuäün dáy S
bë näúi tàõt vaì ngæìng âãúïm giáy
3. Så âäö âo täúc âäü âoïng càõt.
- Duìng maïy rung våïi táön säú 50Hz - nghéa laì thæûc hiãûn 100 giao âäüng trong 01 giáy, trãn
âoï gàõn buït chç coï âáöu buït tç vaìo baíng keûp giáúy gaï trãn thanh truyãön âäüng cuía maïy ngàõt.
- Khi âoïng hoàûc ngàõt, baíng keûp giáúy di chuyãøn theo thanh truyãön âäüng, buït chç seî vaûch
trãn giáúy âæåìng giao âäüng coï æïng caïc täúc âäü khaïc nhau cuía quaï trçnh âoïng hoàûc càõt.
- Do 1 giáy, âáöu buït chç chè thæûc hiãûn 100 giao âäüng nhæ váûy mäùi chu kyì laì 0,01 giáy.
- Caí quaîng âæåìng haình trçnh cuía thanh tryuãön laì S, t laì thåìi gian âoïng hoàûc càõt. Váûy täúc
âäü âoïng hoàûc càõt seî laì:
S
V  m/s
t
Qua phán têch giaín âäö täúc âäü âoïng càõt bàòng cäng thæïc trãn, ta nháûn biãút âæåüc sæû trån træåüt cuía
maïy ngàõt hoàûc keûp cå khê.
Vê duû: Âäö thë rung trãn giáúy keí ly uía mäüt maïy ngàõt khi âoïng nhæ hçnh 35. Chia âãöu âäü daìi âäö
thë rung tênh âæåüc täúc âäü v
S= 20 40 60 83 100 120 140 Haình trçnh thanh ngang gàõn
bàòng giáúy (mm)
Âäö thë rung trãn giáúy keí ly
t= 0,042 0,042 0,028 0,022 0,024 0,032 0,064 Thåìi gian caïc åí khoaíng (giáy)
v= 0,43 0,84 0,96 0,98 0,84 0,63 0,38 Täúc âäü âoïng (mm/s)

Cáu hoíi 3.13:


Maïy ngàõt âiãûn khäng khê, sau khi làõp âàût cáön kiãøm tra nhæîng haûng muûc gç?veî så âäö
chuûp soïng vaì caïch âoüc phim nhæ thãú naìo?
Traí låìi
a) Maïy ngàõt khäng khê sau khi baío dæåîng vaì làõp âàût cáön kiãøm tra khäúi læåüng sau:
- Kiãøm tra læåüng vaì khäng khê neïn åí vë trê bçnh cæûc sau 24 giåì (lêt/giåì)
- Âo vaì chènh khe håí thuïc chäút cuía cuäün âoïng càõt (40,5mm).
- Âo âiãûn tråí mäüt chiãöu caïc cuäün âoïng càõt, âiãûn tråí sun.
- Âo âiãûn tråí caïch âiãûn sæï âáöu vaìo, sæï âåî, äúng dáùn khê bakãlit...
- Âo tg sæï âáöu vaìo khi tiãúp âiãøm chênh vaì phuû måí.
- Kiãøm tra aïp læûc âoïng tiãúp âiãøm chênh.
- Kiãøm tra aïp læûc tæû âoïng caïc tiãúp âiãøm phuû.
- Hiãûu chènh suáút hao håi sau mäüt láön càõt.
- Kiãøm tra aïp læûc taïc âäüng täúi thiãøu khi càõt.
- Âo âiãûn tråí tiãúp xuïc cuía caïc tiãúp âiãøm chênh vaì cuía cæûc.
- Chuûp soïng caïc chu trçnh laìm viãûc sau:
+ Càõt (0) åí aïp læûc 16 atm
+ Càõt (0) åí aïp læûc 20 atm
+ Càõt (0) åí aïp læûc 21 atm
+ Âoïng (Â) åí aïp læûc 16 atm

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 31/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
+ Âoïng (Â) åí aïp læûc 20 atm
+ Âoïng (Â) åí aïp læûc 21 atm
+ Âoïng càõt (Â0) åí aïp læûc 16 atm
+ Âoïng càõt (Â0) åí aïp læûc 20 atm
+ Âoïng càõt (Â0) åí aïp læûc 21 atm.
b) Så âäö chuûp soïng caïc loaûi maïy ngàõt
Hçnh 36a, 36b
c) Caïch âoüc thåìi gian trãn phim
- Giaín âäö càõt:
Hçnh
Âo thåìi gian âoïng càõt riãng: Laì khoaíng thåìi gian tæì luïc truyãön lãûnh xung X âãún luïc tiãúp âiãøm chênh
âáöu tieenK måí ra (Giáy).
- Giaím âäö âoïng
Hçnh
Thåìi gian âoïng riãng: laì khoaíng tênh âáöu xung âoïng X âãún tiãúp âiãøm chênh âáöu tiãn K âoïng laûi
(Giáy)
- Giaín âäö âoïng
Hçnh
Thåìi gian âoïng cháûm sau cuía caïc tiãúp âiãøm phuû âäúi våïi caïc tiãúp âiãøm chênh
Caïc chu trçnh khaïc cuîng âoüc tæång tæû bàòng caïc giaín âäö chuûp âæåüc trãn phim.
Cáu hoíi 3.14:
Trçnh baìy caïc näüi dung chênh kiãøm tra may âiãûn âäöng bäü?
Traí låìi
 Âäúi våïi maïy âiãûn âäöng bäü cáön âæåüc kiãøm tra thê nghiãûm caïc haûng muûc chênh sau:
- Kiãøm tra bãn ngoaìi.
- Âo âiãûn tråí caïch âiãûn caïc cuäün dáy.
- Âo âiãûn tråí mäüt chiãöu caïc cuäün dáy.
- Xaïc ânh caïc âiãûn khaïng quaï âäü cuía maïy âiãûn âäöng bäü.
- Xaïc âënh thæï tæû pha vãö hæåïng quay cuía âäüng cå âäöng bäü.
- Âo khe håí giæîa stato vaì räto
- Thæí nghiãûm caïch âiãûn bàòng chènh læu tàng cao.
- Thæí âäü bãön caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp xoay chiãöu tàng cao táön säú cäng nghiãûp.
a) Kiãøm tra bãn ngoaìi.
- Muûc âêch: Bàòng træûc giaïc kiãøm tra cå khê cuía thiãút bë nhàòm phaït hiãûn nhæîng khuyãút táût,
thiãúu soït, caïc sai lãûch trong làõp raïp âãø këp thåìi sæía chæîa hiãûu chènh nhæîng thiãúu soït âoï.
- Näüi dung kiãøm tra bao gäöm:
+ Kiãøm tra vãû sinh gian làõp maïy
+ Kiãøm tra sæû âáöy âuí caïc chi tiãút theo häü chiãúu.
+ Kiãøm tra sæû phuì håüp caïc säú liãûu xuáút xæåíng
+ Kiãøm tr caïc bäü pháûn , chi tiãút âaî sæía, thay âäøi thiãút kãú.
+ Kiãøm tra mæïc dáöu bäi trån vaì âäü kên caïc phåït dáöu.
+ Kiãøm tra caïc pháön bãn trong vaì thaïo caïc chi tiãút phuû âënh vijswj quay khäng træåïc khi thê
nghiãûm.
+ Kiãøm tra chiãöu quay thæûc tãú våïi chiãöu quy âënh muîi tãn chè trãn maïy.
+ Kiãøm tra khe håí giæîa räto vaì stato.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 32/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
b) Kiãøm tra caïch âiãûn
- sau âáy laì näüi dung chênh kiãøm tra maïy âiãûn âäöng bäü vãö caïch âiãûn:
+ Näúi âáút taûm thåìi caïc pháön tæí mang âiãûn trong 5 phuït.
+ Duìng Mãgäm coï âiãûn aïp quy âënh phuì håüp våïi cäng suáút vaì âiãûn aïp cuía maïy .
+ So saïnh trë säú âiãûn tråí âo âæåüc våïi tiãu chuáøn.
c) Âo âiãûn tråí 1 chiãöu caïc cuäün dáy
- Coï thãø duìng cáöu keïp, Vän - ampe âãø âo
- Cuäün dáy stato seî thæûc hiãûn âo tæìng pha hoàûc tæìng nhaïnh riãng.
- Cuäün dáy pháön æïng maïy kêch thêch âæåüc âo giæîa caïc phiãún laï goïp.
- Âäúi våïi maïy âiãûn chè coï 3 âáöu racuar cuäün stato, thç âiãûn tråí mäüt chiãöu âo tæìng càûp RAB,
RBC, RAC sau âoï tênh ra âiãûn tråí tæìng cuäün nhæ sau:
+ Cuäün dáy âáúu Y
R  R AC  RBC
RA= AB
2
R AB  RBC  R AC
RB=
2
R  R AC  R AB
RC= BC
2
+ Cuäün âáúu 
( R  R AC  RBC )( R AB  RBC  R AC )
RA=RAB+ AB
2( RBC  R AC  R AB )
( R  R BC  RCA )( RBC  R AC  R AB )
RB=RBC+ AB
2( R AB  R AC  RBC )
( R  R AC  RBC )( RBC  R AC  R AB )
RC=RAC+ AB
2( R AB  RBC  R AC )
d) Âo khe håí giæîa räto vaì stato
Haûng muûc naìy kiãøm tra sæû âäöng tám cuía räto vaì stato trong quaï trçnh làõp raïp hoàûc âënh kyì
váûn haình.
Phæång phaïp âo vaì quy âënh chung nhæ sau:
- Våïi maïy cæûc läöi, âo khäng dæåïi 4 âiãøm trãn mäüt màût cæûc.
- Våïi maïy cæûc áøn, âo khäng dæåïi 8 âiãøm trãn mäüt màût cæûc.
- caïc maïy coï chiãöu daìi loîi theïp dæåïi 300mm chè cáön âo khe håí trãn mäüt màût cæûc. caïc maïy
coï chiãöu daìi loîi theïp  300mm phaíi kiãøm tra vaì âo 2 phêa màût cæûc.
- Sai lãûch tæìng càûp âo âäúi diãûn qua tám so våïi giaï trë trung bçnh khong væåüt quaï quy âënh
sau:
+ Maïy tæì 150MW tråí lãn cho pheïp sai lãûch våïi trë säú trung bçnh  5%.
+ Maïy dæåïi 150MW cho pheïp sai lãûch so våïi trë säú trung bçnh   10%.
+ Maïy phaït thuyí læûc cho pheïp sai lãûch so våïi trë säú trung bçnh   10%.
e) Xaïc âënh thæï ræû pha vaì hæåïng quay
Hçnh veî
- Træåïc tiãn phaíi xaïc âënh cæûc tênh cuía cuäün dáy stato. Så âäö nhæ hçnh trãn.
Duìng pin 1,5V taûo xung vaìo 1 trong 3 cuäün daaystato qua cäng tawc K. Nãúu coï
xung, kim mV chè 0 lãûch qua traïi (âäúi våïi âäüng cå khäng âäöng bäü) vaì kim mV chè 0 lãûch
qua phaíi (âäúi våïi maïy phaït âiãûn âäöng bäü). Cuäün naìo khäng tuán theo dáúu hiãûu trãn chæïng toí
cæûc tênh cuäün âoï sai.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 33/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Xaïc âënh thæï tæû pha:
Hçnh veî
Duìng nguäön 1 chiãöu âàût vaìo cuäün dáy räto quay räto theo chiãöu muîi tãn quy âënh
trãn maïy . Caïc mV seî lãûch khoíi 0sang phaíi räöi sang traïi theo thæï tæû A,B,C.
f) Xaïc âënh caïc thäng säú quaï âäü cuía maïy âiãûn âäöng bäü.
- Så âäö:
Hçnh veî
Tp - Maïy biãún aïp thê nghiãûm 220/12V
TI - Maïy biãún doìng âiãûn
A,W,V - Caïc duûng cuû âo I,P,U.
- Caïc bæåïi tiãún haình:
+ Tênh cäng suáút MBA thê nghiãûm vaì doìng âiãûn tiãu thuû
U âo .S ddm
I=
2.0,15U ddm 2
P=U.I.cosk .
Trong âoï: U- Âiãûn aïp âàût vaìo caïc âáöu cæûc cuäün stato âãø âo (V).
Uâm- Âiãûn aïp dáy âënh mæïc cuía maïy âiãûn (kV).
Sâm-Cäng suáút âënh mæïc cuía maïy âiãûn âäöng bäü (MVA)ü.
cosk- Hãû säú cäng suáút ngàõn maûch, láúy tæì 0,2-:-0,4
- Âo vaì xaïc âënh caïc thäng säú:
+ Âoïng âiãûn láön læåüt vaìo caïc cæûc AB, BC, AC vaì âo caïc thäng säú:
UAB, UBC, UAC
IAB, IBC, IAC
PAB, PBC, PAC
+ Tênh caïc thäng säú theo cäng thæïc sau:
+ Täøng tråí pha cuía cuäün dáy stato
U U U
ZAB= AB ; ZBC= BC ; ZAC= AC
2 I AB 2 I BC 2 I AC
+ Tråí khaïng cuía stato:
P P P
RAB= AB2 ; RBC= BC2 ; RAB= AC2
2 I AB 2 I BC 2 I AC
+ Caím khaïng pha cuía stato
2 2 2
x AB= z AB  R AB ; xBc= z BC  RBC ; xAc= z AC  R AC
Tæì âoï ta coï caïc giaï trë trung bçnh cuía caïc tham säú tråí khaïng pha.049149581
Z  Z BC  Z AC
Ztb= AB
3
x  x BC  x AC
xtb= AB
3
R AB  RBC  R AC
Rtb=
3
+ Âiãûn khaïng siãu quaï âäü doüc truûc (x"d) vaì ngang truûc (x"l ) tênh theo:
x d" = xtb - x.
x"l = xtb + x.
Trong âoï: x = 0,567. x AB ( x AB  x BC )  x BC ( x BC  xCA )  xCA ( xCA  x AB )

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 34/35


Trung Tám Thê Nghiãûm Âiãûn Phán xæåíng Cao thãú - Hoïa dáöu
- Âiãûn khaïng thæï tæû maûch
x 2  xtb
- Âiãûn khaïng pháön tràm
x .P
x%= tb âm .100
U âm
Trong âoï: xtb- Âiãûn khaïng TP (äm)
Pâm- Cäng suáút âënh mæïc maïy âiãûn âäöng bäü (MVA)
Uâm- Âiãûn aïp âënh mæïc cuía maïy âiãûn âäöng bäü (V).
- Âiãûn tråí siãu quaï âäü doüc vaì ngang truûc
R"d = Rtb - r
R"q = Rtb + r
Trong âoï: r = 0,667 R AB ( R AB  RBC )  RBC ( RBC  RCA )  RCA ( RCA  R AB )
g) Kiãøm tra caïch âiãûn bàòng chènh læu tàng cao
- Så âäöì thê nghiãûm
Hçnh veî
TP - Maïy biãún aïp thê nghiãûm
CL- Chènh læu cao aïp
N- Nuït thao taïc doìng âiãûn roì
R,P- Âiãûn tråí vaì khe håí phoïng âiãûn.
- Caïc bæåïc tiãún haình thê nghiãûm: Theo quy âënh thæí caïch âiãûn bàòng âiãûn aïp chènh læu
tàng cao coï âo doìng âiãûn roì nãu åí cáu hoíi 2-5
h) Thê nghiãûm âäü bãön caïch âiãûn chênh bàòng âiãûn aïp xoay chiãu táön säú cäng nghiãûp
- Så âäö
Hçnh veî
Caïc thiãút bë trong så âäö trãn nhæ hçnh 41
- Caïc bæåïc thæí nghiãûm tiãún haình theo trçnh tæû cáu hoíi 2-6.
Cáu hoíi 3.15:
Trçnh baìy caïc näüi dung chênh khi thê nghiãûm maïy âiãûn dë bäü?
Traí låìi
- Khäúi læåüng vaì näüi dung cäng viãûc tênh haûng muûc khi thæí nghiãûm maïy âiãûn dë bäü hoaìn
toaìn giäúng maïy âiãûn âäöng bäü
- Chè riãng pháön cæûc tênh vaì thæï tæû pha thê nghiãûm tháúy hiãûn tæåüng khaïc.
- Nãúu roto kiãøu dáy quáún thç näúi nguäön 1 chiãöu vaìo dáy âoï vaì kiãøm tra cæûc tênh vaì thæï tæû
pha nhæ sau:
+ Âàût âiãûn aïp xoay chiãöu 3 pha vaìo stato sao cho doìng khäng quaï (5-:-10)%Iâm
+ Quay roto theo chiãöu muîi tãn( hoàûc chiãöu mong muäún åí thæûc tãú) tháúy caïc ampe åí roto chè
doìng giaím âi(Hçnh 43) tæïc laì cæûc tênh vaì thæï tæû pha âuïng.
+ Nãúu räto kiãøu läöng soïc thç khäng coï caïch naìo khaïc laì boí phuû taíi cuía räto ra nháûp thæí âiãûn
3 pha ( åí âiãûn aïp tháúp) vaìo cuäün stato âãø kiãøm tra chiãöu quay ( thæï tæû pha). Nãúu chiãöu quay
khäng theo quy âënh thç traïo 2 trong 3 dáy cho nhau laì âaím baío âuïng.

Bäöi huáún cäng nhán cao aïp Trang 35/35

Vous aimerez peut-être aussi