Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
1 METLEG Cours Général V2 2013
1 METLEG Cours Général V2 2013
9 Mtrologie:SciencedelaMesureassocielvaluationdesonincertitude
9 Mtrologie fondamentale ou scientifique : couvre tous les aspects gnraux
thoriques et pratiques relatifs aux units de mesure, aux talons de mesure, aux
mthodesetrsultatsdemesure(calculsderreursetincertitude)
9 Mtrologieindustrielle:couvretouteslesactivitsmtrologiquesdanslentreprise:
contrledesprocessusdemesure,gestiondesinstrumentsdemesure,procduresde
vrification/talonnage(traabilitdesmesures)
9 Mtrologie lgale : ensemble des rgles et exigences lgales et rglementaire
imposes par lEtat concernant le systme national dunits (units lgales, la
fabrication et lutilisation des instruments de mesure utiliss dans le domaine du
commerce,delasant,delascuritetlaprotectiondelenvironnement
1
Utilitdelamtrologie
Matriserlesprocessusdefabrication
Vrifieretvaluerlaconformitdesproduitsauxspcificationstechniqueset
rglementaires
Contrlerlaqualitdesproduits
Vrifierlexactitudedesrsultatsanalytiques
Assurerlaloyautdeschangescommerciauxetlaprotectiondesintrtsdu
consommateur
Assurerlaprotectiondelasantetdelascuritdescitoyens
Assurerlaprservationetlaprotectiondelenvironnement
2
GESTIONDESMOYENSDEMESUREDECONTROLEETDESSAI.
Lagestiondesmoyensdemesurerecouvrelensembledesactionsengagerpour
constitueretentretenirleparcdinstrumentsdemesurencessairelasatisfaction
desbesoinsdelentreprise.
Cettegestionncessitedeprendreencompte:
Lanalysedubesoinetlechoixdesmoyensdemesure,
Larception,lamiseenserviceetlesuividesmoyens,
Ltalonnageoulavrificationdesmoyensetlesdcisionsquiendcoulent.
Cettegestiondoitaiderl'entreprisemieuxmatriserlaconnaissancedesperformances
exactesdesesmoyens,leurlimitesd'emploietleurcomportementdansletemps,ceciafin
qu'ellepuissedonnerl'assurancedelaqualitdesoprationsdemesuragequ'elleralise.
PLACEDELAMETROLOGIEPARRAPPORTALENTREPRISE:
L'entreprisenepeutacquriretdonnerl'assurancedesmoyensdecontrlede
mesureetd'essaiquesiellematriselaconnaissancedesperformancesexactesde
sesmoyensainsiqueleurslimitesd'emploietleurscomportementsdansletemps.
Lafonctionmtrologiedansl'entrepriseestuninvestissementimportantquiconcourt
laqualitdesdiffrentsproduits,defaonsimple,efficace,conomiqueetsre.
Leservicemtrologieestpartieintgranteauservicecontrlequalit.
Rledelafonctionmtrologiedansl'entreprise:
Assurerlagestiondetouslesmoyensdecontrledemesureetd'essaienservice,
Matriserl'aptitudel'emploidetouslesmoyensdecontrledemesureet
d'essaiutilissdansl'entrepriseetendonnerl'assurance,enralisantdes
oprationsdtalonnageetdevrificationparrapportdesdonnesprtablies.
Lamtrologiedtientlestalonsderfrence,
Lamtrologieassurelasurveillancequalitativel'aidedestalonsderfrence
qu'elledtientouparrecoursdesorganismesagrsouhabilits,
Sonrleconsisteaussiinformeretsensibiliserlesutilisateurs,d'assurerlamise
jourdesdocuments:fichesdevie,procsverbaldtalonnage,planning
dtalonnage,etc.
Maintenirunpotentieldemoyensdecontrledemesureetd'essaiadapt
auxcaractristiquesmesurer,auvolumedelaproductionetauniveautechnique
recherch.
5
Systmedecontrledeconformit
Approbationdemodledesinstrumentsdemesure
Vrificationprimitiveetpriodiquedinstrumentsdemesure(neufsourpars)
Surveillance
talonnage
Travauxdejaugeage(rservoirsdestockage,camionciterne,bateauxciternes)
METROLOGIELEGALE
1. TERMESDEBASEDEMTROLOGIELGALE
2. ACTIVITSDEMTROLOGIELGALE
3. DOCUMENTSETMARQUESENMTROLOGIELGALE
4. UNITSETINSTRUMENTSDEMESURE
7
LISTEDESENTRES
0Termesdebaseetgnrauxde 2.11valuationdeconformitdun 3.2certificatdapprobationdetype
mtrologie instrumentdemesure 3.3certificatdevrification
1TermesdebasedeML 2.12examenprliminaire 3.4certificatdexpertise
1.1mtrologie 2.13vrificationduninstrumentdemtrologique
1.2mtrologielgale mesure 3.5bulletinderefus
1.3assurancemtrologique 2.14vrificationpar 3.6documentationduntalonde
2Activitsdemtrologielgale chantillonnage mesure
2.1contrledeML 2.15vrificationprimitive 3.7marquedevrification
2.2contrlelgaldesinstruments 2.16vrificationultrieure 3.8marquederefus
demesure 2.17vrificationpriodique 3.9marquedescellement
2.3surveillancemtrologique obligatoire 3.10marquedapprobationdetype
2.4expertisemtrologique 2.18vrificationvolontaire 4Unitsetinstrumentsdemesure
2.5valuationdetype(modle) 2.19refusduninstrumentde 4.1unitslgales(demesure)
2.6approbationdetype mesure 4.2Systmeinternationaldunits,
2.7approbationdetypedeffet 2.20reconnaissancedevrification SI
limit 2.21inspectionduninstrumentde 4.3instrumentdemesure
2.8examendeconformitautype mesure lgalementcontrl
approuv 2.22inspectionparchantillonnage 4.4instrumentdemesure
2.9reconnaissancedune 2.23marquage acceptablepourlavrification
approbationdetype 2.24oblitrationdunemarquede 4.5typeapprouv
2.10retraitduneapprobationde vrification 4.6exemplaireduntypeapprouv
type 3DocumentsetmarquesenML 4.7quipementdevrification
3.1loidemtrologie VIMLJEDITION2000B19A
8
1/Ltenduedelamtrologielgalepeutdiffrerdunpayslautre.
Ainsi,chaqueinstrumentdemesureutilisdanslecadredeschangescommerciaux
fait lobjet dune rglementation stricte visant garantir lgalit du citoyen devant
cetchange.
9
La Mtrologie Lgale a dvelopp, dans ce cadre, diffrents outils adapts sa
mission,etnotamment:
1. lapprobationdesnouveauxmodlesdinstrumentdemesure,
2. des dcrets dfinissant les contrles raliser priodiquement sur chaque type
dinstrumentdemesure
3. des dcrets dfinissant les Erreurs Maximales Tolres (E.M.T) et les classes
dinstrumentsdemesure
4. des dcrets dfinissant les frquences auxquelles doivent tre effectues ces
contrles
Grcecetterglementation,lEtatoffredesgarantiesindispensables,tellesque:
lesmmesE.M.Tpourtoutlemonde,
lesmmespriodicitspourtoutlemonde,
lesmmescontrlespourtoutlemonde,
lesmmestiquettesdevaliditpourtoutlemonde.
Danscecontexte,lamtrologielgalevisegarantirunchangequitable,cequi
signifielgalitdetousdevantlchangecommercial.
10
Lamtrologieindustrielledoitgarantir,nonpaslhonntetetlgalitdelchange,
maislafonctionnalitduproduitdansuncontexteconomiquesouventdifficile.Pour
celaelledisposeduncertainnombredenormesquilaidedanssadmarche.
NFENV13005:Guidepourlexpressiondelincertitudedemesure(GUM)
NFENISO10012:SystmedemanagementdelamesureExigencespourles
processusetlesquipementsdemesure
NFENISO142531:Spcificationgomtriquedesproduits,rglesdedcisionpour
prouverlaconformitoulanonconformitlaspcification,
11
Toute la srie des normes et fascicules de documentation qui traitent de la
mtrologie dans lentreprise (constat de vrification et certificat dtalonnage des
moyens de mesure, estimation et utilisation de lincertitude de mesure,
raccordementdesrsultatsdemesureauxtalons,etc.).
Ilapparatenparticulierqueleconceptdincertitudedemesuredevraitprendreune
place de plus en plus importante en mtrologie industrielle, alors quil na pas lieu
dtre dans le cadre de la mtrologie lgale tant dj intgr dans les rgles de
dcision. Il nous rappelle quaucune mesure ne peut tre parnature, juste.Ainsi, la
valeurmesureestdiffrentedelavaleurvraie.
Delammemanire,lamtrologielgaledfinitlesmmesEMTpourtoutlemonde,
alorsquelamtrologieindustriellerecherchecellesrellementacceptablesetdfinit
les EMT les plus grandes possibles, permettant ainsi une utilisation optimale des
quipementsdemesure.
12
Enconclusion:
La mtrologie lgale, cest grer les instruments de mesure qui ont un rle
commercial.
Endfinitive,lamatrisedelamesuredanslecadredelamtrologieindustrielle,cest
cequipermetde:
matriserlaconformitdesproduits,
matriserlescots,
garantirunemeilleurerentabilit,
augmenterlasatisfactionduclient.
13
HistoriquedelamtrologieAlgrienne
Avant1962:
ServicedesPoidsetMesures
19621980:
ServicedesinstrumentsdeMesure(rattachsauxdirectionsdelIndustrieetde
lnergie).
19801986:
Sousdirectiondesinstrumentsdemesuredewilaya
1986:
CrationdelOfficeNationaldeMtrologieLgale
2002:
ConseilNationaldeMtrologiecrepardcretexcutifN02220du20juin2002
14
Statutjuridiquedel'OfficeNationaldeMtrologieLgale
Etablissementpubliccaractreadministratif(EPA)
Dotdelautonomiefinancire
SoustutelleduMinistredelIndustrie,delaPetiteetMoyenneEntrepriseetde
laPromotiondelInvestissement
Crepardcretn86250du30septembre1986
Grparunconseildadministration
Missionprincipale:participerlasauvegardedelagarantiepubliqueetla
protectiondelconomienationalesurleplandeschangescommerciaux
nationauxetinternationaux.
15
Missionsdel'ONML
Effectuerlasurveillancepermettantdeconstaterquelesinstrumentsdemesure
rpondentauxprescriptionslgales
laborerlarglementationtechnique
Acquriretconserverdestalonsnationaux
Dvelopperetpromouvoirlamtrologie.
16
Rglementationetlgislation
Loi9018relativeauSystmeNationalLgaldeMtrologie.
Cetteloifixelesrglesgnralesconcouranteslaprotectionducitoyenetde
lconomienationale.
LesystmenationallgaldeMtrologieutiliselesystmeinternationaldunits
SI.Ilcomportelesseptunitsdebasesuivantes:
1. lemtre,unitdelongueur 5. lekelvin,unitdetemprature
thermodynamique
2. lekilogramme,unitdemasse
6. Lacandla,unitdintensit
3. laseconde,unitdetemps lumineuse
4. lampre,unitdintensit 7. Lamole,unitdequantitde
lectrique matire
(VoirSystmeSIdisponibleenfichier)
17
Miseenuvredusystmenationallgaldemtrologie
Lesvrificationsdeconformitseportentsur:
9 lapprobationdemodlesdinstrumentsdemesure;
9 Lavrificationprimitivedesinstrumentsdemesureneufs;
9 Lavrificationpriodique;
9 Lavrificationprimitivedesinstrumentsdemesurerpars;
9 Lasurveillance.
Dcretexcutifn91538relatifaucontrleetvrificationdelaconformitdes
IM.
Cedcretapourobjetdedfinirlecontrledeconformitdesinstruments
destinsmesurerlesgrandeursphysiquesnoncesdanslaloi9018relativeau
systmenationallgaldeMtrologie.
18
Lecontrledeconformitcomprend:
9 Ltudeetlessaidesnouveauxmodlesdinstrumentsdemesureenvuedeleur
approbation;
9 LavrificationprimitivedesIMneufsourajusts,auxfinsdeconstaterqueles
instrumentsneufssontconformesunmodleapprouvetquelesinstruments
rajustsrpondentauxprescriptionsrglementaires;
9 LavrificationpriodiquedesIM,ayantpourobjetdesassurerqueces
instrumentsonttsoumislavrificationprimitiveetdeprescrirele
rajustementoulamisehorsservicedeceuxquineremplissentpaslesconditions
rglementaires;
9 LasurveillancepermettantdeconstaterquelesIMenservicerpondentaux
prescriptionslgales,quilssontentatdefonctionnementrgulieretquilen
estfaitunusagecorrectetloyal.
19
Lesempreintesdevrificationdoiventtrecaractrisescommesuit:
9 Empreintedevrificationprimitive:toileinscritedansuncercle.
Empreintedevrificationpriodique:unedeslettresdelalphabetdelalangue
nationale.
9 Empreintederefus:astrisquedansuncercle.
9 Toutdtenteurdinstrumentdemesurenonrevtudelamarquedevrification
deconformitestpunidespeinesprvuesauxarticles451et452ducodepnal.
9 Danslecasdercidive,ilestfaitapplicationdelarticle465ducodepnal.
9 Loisurlaprotectionduconsommateuretlarpressiondesfraudes.
20
Protectiondesconsommateurs
EnAlgrie,laprotectiondesconsommateursatoujourstetdemeure,une
proccupationmajeuredespouvoirspublics.
Consommerest,enapparence,unactetrsanodin,maisaussitrscomplexepar
soncaractremultidimensionnel.Sesimplicationssontconsidrables.
Lerleconomiquedelaconsommationestlundesaspectslesplusimportants,
ilestdunecertainemanire,inhrentlamtrologielgale,cedomainelila
sciencedelamesure.
21
Lersultatdunmesurageestuneinformationtechniqueauvudelaquelleun
utilisateurserachargdeprendredesdcisions:
9 Acceptationourefusdunproduitsuiteltablissementduneconformit/
nonconformitunespcification;
9 Validationdunehypothsedanslecadredundveloppement;
9 Rglagedunparamtredanslecadreducontrledunprocddefabrication;
9 Dfinitiondesconditionsdescuritdunproduitoudunsystme;
9 Diagnosticmdical;
9 Protectiondelenvironnementetc.
Rappel:Mesurer,cestattribuerunegrandeurunevaleurnumriqueenla
comparantdirectementouindirectementuntalon.
22
Laqualitdursultatdemesureconditionneessentiellementlafiabilitetla
pertinencedesdcisionsprisesquiconcourentlaqualitduproduitoudu
service.
Satisfaireunclient,ausensdelamtrologie,cestluifournirleproduitquil
attend,aujusteprix,avecunefiabilitmaximale.
Lespritdecetterglementationpermetdatteindrelesobjectifssuivants:
entermesdeprotectiondesconsommateurs
Linformationduconsommateurdelaquantitproposeparlarglementationdela
dclarationducontenu(tiquetage).
entermesdavantagespourlesprofessionnels
Lesrglementationsducontenunetetlescontrlesrgulierspardesvrificateurs
neutres(agentsdeltat)garantissentlesmmesconditionsdeconcurrence
lindustrieetaucommerce.
23
Exemples
Distributeursdecarburant,stationsdeservices
Lesvolucompteurssontdesappareilsralissdemanirepouvoirmesureret
distribuerdesquantitsdecarburant.
Compteursdomestiques:compteursdnergielectrique,gazetEau.
Lescompteursdnergielectrique,gazeteaucesontdesinstrumentsde
mesureinstallschezleclient.
Cesinstrumentssontassujettisauxexigencesrglementaires.Nanmoins,ilest
jugutilequelesprconisationssuivantessoientprisesencompte:
Lavrificationpriodique,partielleouparchantillonnage;
Retraitdescompteursquidpassentleurduredevie;
Lerespectdesconditionsdinstallationetdutilisation.
24
Lamtrologiedansl'entreprise:
talonnersesinstrumentsdemesureundesenjeuxessentielsdelaqualitdans
l'entreprise,interneousoustraite,lamaintenanced'unparcd'appareils
rattachsauxtalonsnationauxfaitintervenirdesprestatairesagrs
(Laboratoireetcentred'talonnage).
Lamesureetlaqualit:
L'valuationdelamtrologieesttrsliel'importancedelaqualitde
fabricationdesproduitsetqualitdesessais.
Lesexigencesdelamtrologiedansl'entreprise:
Pourgarantirlaqualitdessesmesureschaqueentreprisedoitpouvoirmettre
enplaceuneorganisationadapteplusoumoinscomplexe.Maisilyaun
paramtrelabasedetoutesonorganisationc'estceluidelatraabilit
C'estd'ailleursunproblmemondial.UnepesefaiteenFrance,enTunisieou
enAlgriedoitavoirlammevaleurauxincertitudesprs,carlesbalances
utilisessontvrifiesavecdesmassestalonnesparunlaboratoirenational.
25
LinfrastructureQualit
Ledveloppementdesstructuresetdesprogrammesdepromotiondela
qualitdemeurelobjectifcentraldelapolitiqueindustrielle.
Lesinstitutionsdelaqualitcouvrentplusieursfonctions:lanormalisation,
lacertification,laccrditationetlamtrologie.Ciaprs,unebrve
prsentationdesinstitutionsdelaqualitenAlgrie,leurmissionet
attribution:
IANOR
Elaboration,adoptionetconsultationsdesnormesnationales;
Promotiondesactivitsnationalesdenormalisationpouramliorerlaqualitet
lacomptitivit;
Formerdescomitstechniquesdenormalisationetdeleurfournirconseils
ncessaires;
Attribuerlamarquedeconformitauxnormesalgriennesquiattestela
conformitdesproduitsauxnormesalgriennes
27
ONML
Etreresponsabledelagestiondespoidsetmesuresdesactivitsdanslepays;
Appliquerlesloisetrglementsrelatifslamtrologielgale
Promouvoirl'intercomparaisondesnormesdemtrologiepourlesdiffrents
domainesetunitsdemesure;
Promouvoirlaformationdessecteursindustriels,techniquesetscientifiquessur
lamesureetl'talonnagedesinstrumentsdenormesnationales;administrerle
LaboratoireNationaldeMtrologie
ALGERAC
Accrditertoutorganismedvaluationdelaconformit(OEC).
Mettreenplacelesrglesetprocduresrelativeslaccrditationdes
organismesdvaluationdelaconformit;
Examinerlesdemandesetdlivrerlesdcisionsdaccrditationauxorganismes
dvaluationdelaconformit,conformmentauxnormesnationaleset
internationalespertinentes;
28
Apportdel'infrastructuredelaqualit
lEtalonnagedesinstrumentsdemesureestuneexigencedfinieparlesnormes
internationalestellesqueISO9001etISO/CEI17025,carilassurelatraabilit
desmesuresparrapportdestalonsderfrenceraccords.
Doncltalonnagereprsenteuncritredebasepourlaqualit,ilgarantiune
prcisiondesrsultatsdemesureetdecefaitrelvedelamtrologieindustriel.
talonnerlesinstrumentsdemesurepermetlentreprisedacqurirunesolide
expriencedemtrologie,reconnueeninterneetexterne.
Miseenplaced'unlaboratoireinterned'talonnage
Lamiseenplacedunlaboratoireinternedtalonnage,peuttreraliseavecla
contributiondesorganismesalgriensdequalit,chacundansledomainedesa
comptence:
Lechoixdesnormesapplicables&lacertificationsystmedemanagementdela
qualitdelentreprise,selonlISO9001,peuventsefaireencollaborationavec
lIANOR;
29
Laccrditationdulaboratoiredtalonnageetlesuividelabonneapplicationet
lefficacitpardesauditspriodiquespeuventsefaireparlorganismealgrien
daccrditationALGERAC;
LaFormation/assistanceenmtrologie&lAideauchoixdesinstrumentsde
mesureetlaformationlarglementationpeuventtreeffectuesparlONML;
30
Lamtrologieestl'ensembledestechniquesetdessavoirfairequipermettent
d'effectuerdesmesuresetd'avoiruneconfiancesuffisantedansleursrsultats.
Elleestlasciencedelamesureetdelvaluationdesonincertitude.Lamesure
nestjamaisexacte,elleestdfiniedansunintervalledincertitudepourrester
danslesnormesadmises.
Avoirlabonnemesurecestmatriserleprocessusdemesureetlesparamtres
ayantuneinfluencesurlafiabilitdursultatdecettemesure.
Cesparamtressontclasssen5familles:Mesurande(grandeurinconnue),
Moyensmatriels(quipement):larfrence<alon(grandeurconnue),
Milieu(conditionsdenvironnement),MthodedemesureetMoyenshumains
(oprateur).
Pourrpondreunbesoinde:
Contrlequalit;
Mesuragedesquantitstransportesdanslecadregestiondesstocksetla
matrisedescoulages;
Mesuragedesquantitsvendues(transactionscommerciales);
Prisededcisionpourmettreenuvre:
Ladclarationdeconformit;
31
Lerglagedunparamtre;
Laprotectiondelenvironnement;
Lesconditionsdescuritrelativeslamanipulationdesproduitsetla
ralisationdesdiffrentesoprationsdexploitation.
Lamtrologiebasedeconfiance:entrelimportanceconomiqueetla
protectionduconsommateur
Lamtrologielgaleapporteauplannationaluncertainniveaudescuritetde
confiancepourlescitoyensdansleursactesd'achatquotidiens.
Lerledel'tatestd'quilibrerlespositionsdeforcerelativesdesagents
conomiquesentreeuxetdemettrelescitoyensoulespetitesentreprises
l'abridemanuvresdloyalespouvantlestrompersurlaquantitousurla
qualitdesbiens,produitsetservicesqu'ilsachtentouvendent.
Lesconsommateursnes'inquitentplus,oupeu,desavoirsilekilogrammede
viandefaitbienunkilogramme.Celanedoitpastretenucommedfinitivement
acquisetilestncessairequel'tatyveille.
Auplannational,lamtrologieprotgeleconsommateuretlecitoyen,rduit
l'apparitiondelitiges,vitelescotsinutilesdeduplicationdesmesurages,
fluidifielecommerceetamlioresonefficacit.Ellejouedoncunrlesocial
vident,maisaussiunrleconomiqueimportant,moinsbienconnu.
32
Dmarchepourmatriserlamtrologiedanslentreprise
1.Analysersesbesoinsmtrologiques
lesbesoinsorganisationnelsrelatifslagestiondelamtrologie(sontils
suffisammentimportantspourncessiterlimplantationdunemtrologiepart
entire?)
lesbesoinsmatrielsrelatifslaralisationdesmesures(quemesureretavec
quelleprcision?Quellessontlesmthodesdemesurepossibles?).
2.Recensersonparcdinstruments
- inventairedesquipementsdemesuredisponibles.
3.Choisirlematrielsuivrerigoureusement
Fautilappliquerlammerigueurdesuivitouslesinstrumentsdemesure?
Non.Pourdesraisonsdecot.Quelcritredeslectionretenir?
33
4.Dterminerlapriodicitdusuivi
Impossiblededterminerunintervalledetempssuffisammentcourtpourquil
nyaitpasderisquededrivedunappareildemesure.unefrquence
dtalonnagetropleveestcoteuse(oprationchre)etquilfautprendreen
comptelemanquegagnerrsultantdelimmobilisationouduremplacement
delappareil.
5.Mtrologieinterneouexterne?
Poureffectuersesraccordementsauxtalonsnationaux,lindustrielestconduit
fairetalonnerau,moinsunepartiedesesmoyensdemesureauprsde
laboratoiresexternes.
Enpratique,mieuxvauxmatrisersoimmelamtrologielaplusprochedeson
mtieretconfierunprestatairelesappareilsdifficilestalonnereninterne.
6.Soustraiter:jusquo?
Lorsquelentreprisedcidedesoustraitersamtrologie,elledoitsassurerque
lesoustraitantchoisirpondbienauxcritresdelassurancequalit.La
meilleuregarantieestofferteparlessocitsdisposantdunlaboratoire
accrditparl'organismenationald'accrditation(Algerac).
34
7.Mettreenplaceunegestionrigoureuse
Unegestiondeparcdinstrumentsdemesurenepeuttreperformante
durablementsiellenestpasformalise(fichedeviedelquipementquiassure
unetraabilitcompltedesactionseffectuesoudesvnementssurvenus).
Organisationtypedunemtrologieindustrielledansuneentreprise(<100
personnes)
1DsignerleresponsableMtrologieContrle.
LaMtrologieetleserviceContrleseront,gnralement,runisdansunePME;
cesontlesmmespersonnesquiassurerontlesdeuxtchesetsouventdansle
mmelocal.
2Dsignerlelocalquidoittreprochedelatelierdeproduction,voiretreau
milieudeceluici.Lessentielestdesoignersonisolationthermiqueetmcanique
desvibrationsextrieures.
3Lesquipements
Ilsserontenrapportaveclesmoyensdeproduction.
35
4Gestiondesappareilsdemesure
Fichedevie:traabilit(manuelleouinformatique)
Rangement:Lesappareilssontdansleurtuidorigine,rangsplat,une
tiquettedidentificationsurlaboteetSparerlestalonsderfrenceet
ceuxdetravail(meublesdiffrents).
Raccordement:Lestalonsderfrenceserontpriodiquementraccordsen
externeauprsdunservicedemtrologiehabilit.Lesautresappareilsde
mesurepourronttresraccordseninterne(uneprocdurefixealorslemode
opratoireetlapriodicit).
Maintenance,rparationdesappareils:ellessontrarementralisablesen
interne,parcontrelentretiendepremierniveauestindispensable(nettoyage,
graissage,protection,ajustageduzro).
5Formationduresponsableduservice:Lesnormesetlesprincipesdela
mtrologievoluent,ilestbondesuivrepriodiquementlessminairesou
stagesdeformationpropossparlescentrestechniquesetlestablissements
denseignementhabilitsquidiffusentdesprogrammesdeperfectionnement.
36
Conclusion
Lesinstitutionsdelaqualitquicouvrentplusieursfonctions:lanormalisation,la
certification,laccrditationetlamtrologie,concourentltablissementdes
entreprisescomptitives;
Lensembledesactivitscorrespondantesconvergent:
dunepartlamiseenplaceduneinfrastructurenationaledelaqualitde
hautniveau,conformeauxexigencesrequisespourunereconnaissance
internationale,danslebutdepromouvoirlaqualitduproduitnationalet
parconsquentledveloppementdesexportationsetce,traversdes
servicesdappuilindustrienationale.
etdautrepart,assainirlemarchnationaldesimportationsdemauvaise
qualit,pouvantporterprjudicelconomienationale,aux
consommateursetusagersnationaux.
Lancessitedunsoutienparunepriseenchargefinanciredecertainsaspects
matrielspourlinstaurationdunsystmenationaldemtrologiequiassurerale
raccordementnationaldetoutelachanedemesure.Ilsagitdesbesoinspourle
dveloppementdesressourceshumaines,dinfrastructuresetdemoyens
techniques,unencessitnationalepourviterdaccuserunretardconsidrable.
37