Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
30 %
www.bmcebank.ma
2019
قـائـمـة الـجداول
4 CLIMAT
Liste des tableaux
الـمناخ4
6 Pluviométrie annuelle par station مقاييس األمطار حسب الـمحطات6
8 POPULATION ET EMPLOI السكان والتشغيل 8
10 Nombre de cercles et de communes par région et province (ou préfecture) ( عدد الدوائر والـجماعات حسب الـجهة واإلقليم (أو العمالة 10
12 Organisation administrative des principales préfectures التنظيم اإلداري ألهم العماالت 12
12 Population légale par milieu de résidence السكان القانونيون حسب وسط اإلقامة 12
13 Population selon le milieu de résidence et province (ou préfecture) ( السكان حسب وسط اإلقامة واإلقليم (أوالعمالة 13
16 Nombre de ménages selon le milieu de résidence et province (ou préfecture) (عدد األسر حسب وسط اإلقامة واإلقليم (أوالعمالة 16
18 Population urbaine par sexe et groupe d’âge السكان الـحضريون حسب الـجنس وفئة السن 18
18 Population rurale par sexe et groupe d’âge السكان القرويون حسب الـجنس وفئة السن 18
20
Taux d’activité et taux de chômage par sexe selon le groupe d’âge (Urbain + Rural) ( قروي+ معدل النشاط ومعدل البطالة حسب الـجنس وفئة السن (حضري 20
20
Population active occupée par branche d’activité économique (Urbain + Rural) ( قروي+ السكان النشيطون الـمشتغلون حسب فروع النشاط اإلقتصادي (حضري 20
21 Taux d’activité et taux de chômage par sexe selon la région (Urbain + Rural) ( قروي+ معدل النشاط ومعدل البطالة حسب الـجنس والـجهة (حضري 21
22
Taux d’activité et taux de chômage par sexe selon le groupe d’âge (milieu urbain) ( معدل النشاط ومعدل البطالة حسب الـجنس وفئة السن (الوسط الـحضري 22
22 (milieu urbain)
Population active occupée par branche d’activté économique ( السكان النشيطون الـمشتغلون حسب فروع النشاط اإلقتصادي (الوسط الـحضري 22
23 Taux d’activité et taux de chômage par sexe selon la région (milieu urbain) ( معدل النشاط ومعدل البطالة حسب الـجنس والـجهة (الوسط الـحضري 23
24 Taux d’activté et taux de chômage par sexe selon le groupe d’âge (milieu rural) ( معدل النشاط ومعدل البطالة حسب الـجنس وفئة السن (الوسط القروي 24
24
Population active occupée par branche d’activité économique (milieu rural) ( السكان النشيطون الـمشتغلون حسب فروع النشاط اإلقتصادي (الوسط القروي 24
25 Taux d’activité et taux de chômage par sexe selon la région (milieu rural) ( معدل النشاط ومعدل البطالة حسب الـجنس والـجهة (الوسط القروي 25
26 ENSEIGNEMENT التعليم 26
28 Effectifs scolaires et universitaires par niveau selon le type d’enseignement عدد التالميذ والطلبة حسب الـمستوى الدراسي ونوع التعليم 28
30
Effectifs des élèves de l’enseignement primaire, secondaire collégial et secondaire qualifiant (public) ( عدد التالميذ بالتعليم اإلبتدائي والثانوي اإلعدادي والثانوي التأهيلي (العمومي 30
32 Formation pédagogique et formation professionnelle التكوين التربوي والتكوين الـمهني 32
32 Personnel enseignant selon le niveau d’enseignement هيئة التدريس حسب مستوى التدريس 32
34 SANTE الصحة34
36 Effectif des médecins par secteur et province (ou préfecture) ( عدد األطباء حسب القطاع واإلقليم (أو العمالة36
38 PRIX األسعار38
40 Indice des prix à la consommation (milieu urbain) ( الرقم االستداللي لألثمان عند اإلستهالك (الوسط الـحضري40
44 Indice des prix à la production indusrtielle, énergétique et minière الرقم االستداللي لألثمان عند اإلنتاج الصناعي والطاقي والـمعدني44
46 AGRICULTURE, FORETS ET PECHE MARITIME الفالحة والغابات والصيد البحري 46
48 Superficies cultivées des principaux produits agricoles الـمساحة الـمزروعة ألهم الـمنتوجات الفالحية 48
49 Principales productions agricoles إنتاج أهم الـمنتوجات الفالحية 49
51 Production des agrumes إنتاج الـحوامض 51
51 Production forestière الـمنتوجات الغابوية 51
52 Effectif du cheptel عدد رؤوس الـماشية 52
52 Abattages contrôlés الذبائح املراقبة 52
52 Viandes disponibles à la consommation إنتاج اللحوم لإلستهالك 52
53 Produits de la pêche maritime et leur destination منتوجات الصيد البحري واستعماالتها 53
55 Débarquements des produits de la pêche côtière et artisanale par région منتوجات الصيد البحري الساحلي والتقليدي الـمفرغة بالـموانىء حسب الـجهات 55
58 MINES, ENERGIE ET INDUSTRIE الـمعادن والطاقة والصناعة 58
60 Indice de la production minière الرقم االستداللي لإلنتاج الـمعدني 60
60 Production de minerais إنتاج الـمعادن 60
62 Indice de la production énergétique الرقم االستداللي إلنتاج الطاقة 62
62 Production de l’énergie إنتاج الطاقة 62
62 Importations des produits pétroliers استيراد الـمنتجات النفطية 62
63 Consommation de l’énergie primaire استهالك الطاقة األولية 63
63 Consommation des produits pétroliers استهالك الـمواد النفطية 63
65 Production de l’eau potable par région et province (ou préfecture) ( إنتاج الـماء الصالح للشرب حسب الـجهة واإلقليم (أو العمالة 65
67 Indice de la production industrielle الرقم االستداللي لإلنتاج الصناعي 67
69 Production industrielle par grands secteurs اإلنتاج الصناعي حسب القطاعات الكبرى 69
69 Investissements industriels par grands secteurs اإلستثمارات الصناعية حسب القطاعات الكبرى 69
70 Activité de la minoterie industrielle نشاط الـمـطاحن الصناعية 70
71 Activité sucrière نشاط معامل السكر 71
71 Production laitière انتاج الـحليب 71
73 Exportations de produits artisanaux صادرات منتوجات الصناعة التقليدية 73
2
Le Maroc en chiffres 2019
3
2019
1400
1200
1000
800 1
2
3
600 4
5
6
400
7
8
200 9
10
11
0 12
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
13
14
15
Meknès 19 Agadir 1 16
Midelt 20 Al Hoceima 2 17
Nador-Aroui 21 Béni Mellal 3 18
Nouaceur 22 Bouarfa 4
Ouarzazate 23 Casablanca 5
19
Oujda 24 Chefchaouen 6 20
Rabat-Salé 25 Dakhla 7 21
Safi 26 El Jadida 8
22
Settat 27 Errachidia 9
Sidi Ifni 28 Essaouira 10 23
Sidi Slimane 29 Fès 11 24
Tanger 30 Guelmim 12 25
Tan-Tan 31 Ifrane 13
Taroudannt 32 Kénitra 14
26
Taza 33 Khouribga 15 27
Tétouan 34 Laâyoune 16 28
Tiznit 35 Larache 17
29
Marrakech 18
30
31
32
33
2019
NOMBRE DE CERCLES ET DE COMMUNES PAR REGION عدد الدوائر والـجماعات حسب الـجهة
ET PROVINCE (OU PREFECTURE) )واإلقليم (أوالعمالة
Année 2017 2017 سـنـة
عدد الـجمـاعات
Région Nombre de communes الـجهة
Préfecture (ou province) الـحضرية القروية الـمجموع الدوائر ) العمالة (أواإلقليم
Total Rurales Urbaines cercles
Tanger - Tétouan - Al Hoceima 146 129 17 22 الـحسيمة- تطوان- طنجة
Al Hoceima 36 31 5 4 الـحسيمة
Chefchaouen 28 27 1 5 شفشاون
Fahs-Anjra 7 7 - 2 أنـجرة- الفحص
Larache 19 17 2 3 العرائش
Ouezzane 17 16 1 3 وزان
Tanger-Assilah 12 9 3 2 أصيلة- طنجة
Tétouan 22 20 2 2 تطوان
M’Diq-Fnideq 5 2 3 1 الفنيدق- الـمضيق
L’Oriental 124 96 28 17 الشرق
Berkane 16 10 6 2 بركان
Driouch 23 20 3 2 الدريوش
Figuig 13 11 2 2 فجيج
Guercif 10 9 1 2 جرسيف
Jerada 14 11 3 2 جرادة
Nador 23 16 7 2 الناضور
Oujda-Angad 11 8 3 2 أنـجاد- وجدة
Taourirt 14 11 3 3 تاوريرت
Fès - Meknès 194 161 33 26 مكناس- فاس
Meknès 21 15 6 3 مكناس
Boulemane 21 17 4 3 بولـمان
El Hajeb 16 12 4 3 الـحاجب
Fès 5 3 2 1 فاس
Ifrane 10 8 2 2 إيفران
Sefrou 23 18 5 3 صفرو
Taounate 49 44 5 4 تاونات
Taza 38 34 4 5 تازة
Moulay Yacoub 11 10 1 2 موالي يعقوب
Rabat - Salé - Kénitra 114 91 23 19 القنيطرة- سـال- الرباط
Kénitra 23 20 3 5 القنيطرة
Khémisset 35 31 4 4 اخلميسات
Rabat 2 - 2 - الرباط
Salé 4 2 2 1 سـال
Sidi Kacem 29 24 5 5 سيدي قاسم
Sidi Slimane 11 9 2 2 سيدي سليمان
Skhirate-Témara 10 5 5 2 تـمارة- الصخيرات
Béni Mellal - Khénifra 135 119 16 19 خنيفرة- بني مالل
Azilal 44 42 2 6 أزيالل
Béni Mellal 22 18 4 4 بني مالل
Fquih Ben Salah 16 13 3 3 الفقيه بن صالح
Khénifra 22 20 2 3 خنيفرة
Khouribga 31 26 5 3 خريبكة
10
Le Maroc en chiffres 2019
NOMBRE DE CERCLES ET DE COMMUNES PAR REGION عدد الدوائر والـجماعات حسب الـجهة
ET PROVINCE (OU PREFECTURE) (suite) )واإلقليم (أوالعمالة) (تابع
Année 2017 2017 سـنـة
عدد الـجمـاعات
Région Nombre de communes الـجهة
Préfecture (ou province) الـمجموع الـحضرية القروية الدوائر ) العمالة (أواإلقليم
Total Rurales Urbaines cercles
Casablanca - Settat 153 124 29 16 سطات- الدار البيضاء
Benslimane 15 12 3 2 بنسليمان
Berrechid 22 16 6 2 برشيد
Casablanca 2 - 2 - الدار البيضاء
El Jadida 27 24 3 4 الـجديدة
Médiouna 5 2 3 1 مديونة
Mohammadia 6 4 2 1 الـمحمدية
Nouaceur 5 2 3 1 النواصر
Settat 46 41 5 3 سطات
Sidi Bennour 25 23 2 2 سيدي بنور
Marrakech - Safi 251 228 23 25 ا^سفي- مراكش
Al Haouz 40 37 3 5 الـحوز
Chichaoua 35 33 2 4 شيشاوة
El Kelâa des Sraghna 43 39 4 3 قلعة السراغنة
Essaouira 57 52 5 2 الصويرة
Marrakech 15 13 2 4 مراكش
Rehamna 25 23 2 2 الرحامنة
Safi 25 22 3 3 ا^سفي
Youssoufia 11 9 2 2 اليوسفية
Drâa- Tafilalet 125 109 16 17 تافياللت- درعة
Errachidia 29 22 7 4 الرشيدية
Midelt 29 27 2 4 ميدلت
Ouarzazate 17 15 2 2 ورزازات
Tinghir 25 22 3 4 تنغير
Zagora 25 23 2 3 زاكورة
Souss - Massa 175 154 21 17 ماسة- سوس
Agadir-Ida-Ou-Tanane 13 12 1 2 أكادير إداوتنان
Chtouka-Aït Baha 22 20 2 3 اشتوكة أيت باها
Inezgane-Aït Melloul 6 2 4 1 إنزكان أيت ملول
Taroudannt 89 81 8 5 تارودانت
Tata 20 16 4 3 طاطا
Tiznit 25 23 2 3 تيزنيت
Guelmim - Oued Noun 53 45 8 9 واد نون- كلميم
Assa-Zag 7 5 2 2 الزاك- أسا
Guelmim 20 18 2 3 كلميم
Sidi Ifni 19 17 2 2 سيدي افني
Tan-Tan 7 5 2 2 طانطان
Laâyoune - Sakia El Hamra 20 15 5 5 الساقية الـحمراء- العيون
Boujdour 4 3 1 1 بوجدور
Es-Semara 6 5 1 1 السمارة
Laâyoune 5 3 2 1 العيون
Tarfaya 5 4 1 2 طرفاية
Dakhla - Oued Ed-Dahab 13 11 2 4 وادي الذهب- الداخلة
Aousserd 6 5 1 2 أوسرد
Oued Ed-Dahab 7 6 1 2 وادي الذهب
Ensemble 1 503 1 282 221 196 الـمجموع
Source : Secrétariat Général du Gouvernement (Bulletin Officiel). .) األمانة العامة للحكومة (الـجريدة الرسمية: الـمصدر
11
2019
POPULATION LEGALE PAR MILIEU DE RESIDENCE السكان القانونيون حسب وسط اإلقامة
12
Le Maroc en chiffres 2019
Casablanca - Settat 7 218 021 1 765 556 5 452 465 سطات- الدار البيضاء
Benslimane 241 710 115 263 126 447 بنسليمان
Berrechid 533 286 206 982 326 304 برشيد
Casablanca 3 501 911 - 3 501 911 الدار البيضاء
El Jadida 812 995 466 481 346 514 الـجديدة
Médiouna 215 631 57 518 158 113 مديونة
Mohammadia 431 439 120 457 310 982 الـمحمدية
Nouaceur 418 673 60 319 358 354 النواصر
Settat 626 440 393 875 232 565 سطات
Sidi Bennour 435 936 344 661 91 275 سيدي بنور
Marrakech - Safi 4 687 947 2 640 327 2 047 620 ا^سفي- مراكش
Al Haouz 613 733 517 130 96 603 الـحوز
Chichaoua 384 279 314 104 70 175 شيشاوة
El Kelâa des Sraghna 569 041 397 465 171 576 قلعة السراغنة
Essaouira 450 461 340 124 110 337 الصويرة
Marrakech 1 380 604 357 176 1 023 428 مراكش
Rehamna 327 970 211 504 116 466 الرحامنة
Safi 705 517 350 098 355 419 ا^سفي
Youssoufia 256 342 152 726 103 616 اليوسفية
Drâa - Tafilalet 1 673 773 1 078 424 595 349 تافياللت- درعة
Errachidia 422 552 220 203 202 349 الرشيدية
Midelt 298 510 164 370 134 140 ميدلت
Ouarzazate 306 129 181 115 125 014 ورزازات
Tinghir 333 794 253 645 80 149 تنغير
Zagora 312 788 259 091 53 697 زاكورة
Souss - Massa 2 817 204 1 134 006 1 683 198 ماسة- سوس
Agadir-Ida-Ou-Tanane 653 087 86 032 567 055 أكادير إداوتنان
Chtouka-Aït Baha 400 485 259 843 140 642 اشتوكة أيت باها
Inezgane-Aït Melloul 597 671 27 806 569 865 إنزكان أيت ملول
Taroudannt 847 824 574 518 273 306 تارودانت
Tata 114 806 72 752 42 054 طاطا
Tiznit 203 331 113 055 90 276 تيزنيت
Guelmim - Oued Noun 441 800 143 781 298 019 واد نون- كلميم
Assa-Zag 43 898 15 972 27 926 الزاك- أسا
Guelmim 195 564 46 191 149 373 كلميم
Sidi Ifni 109 607 77 826 31 781 سيدي افني
Tan-Tan 92 731 3 792 88 939 طانطان
Laâyoune - Sakia El Hamra 388 902 19 942 368 960 الساقية الـحمراء- العيون
Boujdour 51 689 7 102 44 587 بوجدور
Es-Semara 70 569 6 244 64 325 السمارة
Laâyoune 252 653 1 704 250 949 العيون
Tarfaya 13 991 4 892 9 099 طرفاية
Dakhla - Oued Ed-Dahab 165 250 35 875 129 375 وادي الذهب- الداخلة
Aousserd 15 081 15 081 - أوسرد
Oued Ed-Dahab 150 169 20 794 129 375 وادي الذهب
Ensemble 35 219 547 13 251 446 21 968 101 الـمجموع
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Population rurale
Population urbaine
- 1 - Tanger - Tétouan - Al Hoceima
- 2 - L’Oriental
- 3 - Fès - Meknès
- 4 - Rabat - Salé - Kénitra
- 5 - Béni Mellal - Khénifra
- 6 - Casablanca - Settat
- 7 - Marrakech - Safi
- 8 - Drâa - Tafilalet
- 9 - Souss - Massa
- 10 - Guelmim - Oued Noun
- 11 - Laâyoune - Sakia El Hamra
- 12 - Dakhla - Oued Ed-Dahab
2019
NOMBRE DE MENAGES SELON LE MILIEU DE RESIDENCE عدد األسر حسب وسط اإلقامة
ET PROVINCE (OU PREFECTURE) )واإلقليم (أوالعمالة
Année 2018 (projections au milieu de l’année) ) (إسقاطات وسط السنة2018 سنة
Région مجموع قروي حضري الـجهة
Préfecture (ou province) )العمالة (أواإلقليم
Total Rural Urbain
NOMBRE DE MENAGES SELON LE MILIEU DE RESIDENCE عدد األسر حسب وسط اإلقامة
ET PROVINCE (OU PREFECTURE) (suite) )واإلقليم (أوالعمالة) (تابع
Année 2018 (projections au milieu de l’année) ) (إسقاطات وسط السنة2018 سنة
Région مجموع قروي حضري الـجهة
Préfecture (ou province) Total Rural Urbain
)العمالة (أواإلقليم
95 99
90 94
85 89
80 84
0
0
0
20
2
00
00
15
15
00
00
10
10
00
0
50
50
0
0
0
Femmes
Hommes
2019
TAUX D’ACTIVITE PAR SEXE SELON LE GROUPE D’AGE معدل النشاط حسب الـجنس وفئة السن
Urbain + Rural (en %) )% قروي (بـ+ حضري
Année 2017 2017 سـنـة
(1) Il s’agit de la population âgée de 15 ans et plus. . سنة فأكـثر15 ) السـكـان البالغون1(
Source : Haut-Commissariat au Plan (Enquête nationale sur l’emploi). .) الـمندوبية السامية للتخطيط (البحث الوطني حول التشغيل: الـمصدر
20
Le Maroc en chiffres 2019
TAUX D’ACTIVITE PAR SEXE SELON LA REGION معدل النشاط حسب الـجنس والـجهة
Urbain + Rural (en %) (1) )1(
)% قروي (بـ+ حضري
Année 2017 2017 سـنـة
TAUX DE CHOMAGE PAR SEXE SELON LA REGION معدل البطالة حسب الـجنس والـجهة
Urbain + Rural (en %) (1) )1(
)% قروي (بـ+ حضري
Année 2017 2017 سـنـة
Tanger - Tétouan - Al Hoceima 8,2 13,3 7,0 الـحسيمة- تطوان- طنجة
L’Oriental 17,1 26,6 15,0 الشرق
Fès - Meknès 9,5 14,1 8,2 مكناس- فاس
Rabat - Salé - Kénitra 12,9 20,0 10,3 القنيطرة- سال- الرباط
Béni Mellal - Khénifra 6,1 7,7 5,4 خنيفرة- بني مالل
Casablanca - Settat 11,3 14,9 9,9 سطات- الدار البيضاء
Marrakech - Safi 7,2 9,2 6,6 ا^سفي- مراكش
Drâa - Tafilalet 6,0 7,3 5,5 تافياللت- درعة
Souss - Massa 9,8 11,3 9,3 ماسة- سوس
Régions du Sud 13,1 39,0 7,4 األقاليم الـجنوبية
Ensemble 10,2 14,7 8,8 الـمجموع
(1) Il s'agit de la population âgée de 15 ans et plus. . سنة فأكثر15 ) السكان البالغون1(
Source : Haut-Commissariat au Plan (Enquête nationale sur l’emploi). .) الـمندوبية السامية للتخطيط (البحث الوطني حول التشغيل: الـمصدر
21
2019
TAUX D’ACTIVITE PAR SEXE SELON LE GROUPE D’AGE معدل النشاط حسب الـجنس وفئة السن
Milieu Urbain (en %) )% الوسط الـحضري (بـ
Année 2017 2017 سـنـة
(1) Il s’agit de la population âgée de 15 ans et plus. . سنة فأكـثر15 ) السـكـان البالغون1(
Source : Haut-Commissariat au Plan (Enquête nationale sur l’emploi). 22 .) الـمندوبية السامية للتخطيط (البحث الوطني حول التشغيل: الـمصدر
Le Maroc en chiffres 2019
TAUX D’ACTIVITE PAR SEXE SELON LA REGION معدل النشاط حسب الـجنس والـجهة
Milieu Urbain (en %) (1) )1(
)% الوسط الـحضري (بـ
Année 2017 2017 سـنـة
TAUX DE CHOMAGE PAR SEXE SELON LA REGION معدل البطالة حسب الـجنس والـجهة
Milieu Urbain (en %) (1) )1(
)% الوسط الـحضري (بـ
Année 2017 2017 سـنـة
(1) Il s’agit de la population âgée de 15 ans et plus. . سنة فأكـثر15 ) السـكـان البالغون1(
Source : Haut-Commissariat au Plan (Enquête nationale sur l’emploi). 23 .) الـمندوبية السامية للتخطيط (البحث الوطني حول التشغيل: الـمصدر
2019
TAUX D’ACTIVITE PAR SEXE SELON LE GROUPE D’AGE معدل النشاط حسب الـجنس وفئة السن
Milieu Rural (en %) )% الوسط القروي (بـ
Année 2017 2017 سـنـة
TAUX D’ACTIVITE PAR SEXE SELON LA REGION معدل النشاط حسب الـجنس والـجهة
Milieu Rural (en %) (1) )1(
)% الوسط القروي (بـ
Année 2017 2017 سـنـة
TAUX DE CHOMAGE PAR SEXE SELON LA REGION معدل البطالة حسب الـجنس والـجهة
Milieu Rural (en %) (1) )1(
)% الوسط القروي (بـ
Année 2017 2017 سـنـة
(1) Il s'agit de la population âgée de 15 ans et plus. . سنة فأكثر15 السكان البالغون )1(
Source : Haut-Commissariat au Plan (Enquête nationale sur l’emploi). .) الـمندوبية السامية للتخطيط (البحث الوطني حول التشغيل: الـمصدر
25
2019
Public 0,3
1 529 119 1 524 521 العمومي
Privé 5,6 165 382 156 603 الـخاص
Enseignement secondaire qualifiant 0,2 1 014 231 1 011 847 التعليم الثانوي التأهيلي
3,8
Instituts et écoles supérieurs (public) 22 744 21 916 )الـمعاهد والـمدارس العليا (العمومي
81,6
Formation pédagogique 20 981 11 553 التكوين التربوي
(1) Y compris les écoles rattachées aux universités ) يشمل الـمدارس التابعة للجامعات1(
Source : Ministère de l’Education Nationale, de la Formation Professionnelle, وزارة التربية الوطنية والتكوين الـمهني: الـمصدر
de l’Enseignement Supérieur et de la Recherche Scientifique. . والتعليم العالي والبحث العلمي
28
( )
4
4
3
3
2
2
1
1
0
0
2015-2016 2016-2017 2017-2018
Enseignement primaire
Enseignement secondaire collégial
Enseignement secondaire qualifiant
Enseignement universitaire
2019
الـثانـوي الـثانـوي
Région
التأهـيلي اإلعـداد
ي اإلبـتـدائـ
ي الـجـهـة
Préfecture ou province Secondaire Secondaire Primaire العـمـالـة أو اإلقـلـيـم
Qualifiant Collégial
Tanger - Tétouan - Al Hoceima 87 747 166 998 391 439 الـحسيمة- تطوان- طنجة
Al Hoceima 8 020 15 661 42 664 الـحسيمة
Chefchaouen 7 492 18 098 57 380 شفشاون
Fahs-Anjra 1 297 3 426 10 670 أنـجرة- الفحص
Larache 10 769 22 657 59 282 العرائش
Ouezzane 7 963 17 240 36 044 وزان
Tanger-Assilah 30 057 51 847 104 904 أصيلة- طنجة
Tétouan 15 536 25 852 56 299 تطوان
M’Diq-Fnideq 6 613 12 217 24 196 الفنيدق- الـمضيق
L’Oriental 58 958 97 985 244 091 الشرق
Berkane 7 839 12 121 28 171 بركان
Driouch 3 806 7 603 22 784 الدريوش
Figuig 3 048 5 362 18 153 فجيج
Guercif 5 723 11 094 26 327 جرسيف
Jerada 3 013 5 196 13 513 جرادة
Nador 12 857 23 236 58 572 الناضور
Oujda-Angad 16 940 23 350 48 058 أنـجاد- وجدة
Taourirt 5 732 10 023 28 513 تاوريرت
Fès - Meknès 120 515 200 610 451 989 مكناس- فاس
Meknès 25 546 36 375 75 263 مكناس
Boulemane 5 640 11 443 26 015 بولـمان
El Hajeb 6 439 11 629 29 291 الـحاجب
Fès 38 051 55 538 107 843 فاس
Ifrane 5 404 7 599 15 427 إيفران
Sefrou 8 145 14 041 28 926 صفرو
Taounate 13 502 30 749 88 278 تاونات
Taza 14 420 24 872 55 166 تازة
Moulay Yacoub 3 368 8 364 25 780 موالي يعقوب
Rabat - Salé - Kénitra 121 496 205 643 434 661 القنيطرة- سـال- الرباط
Kénitra 23 110 48 258 120 647 القنيطرة
Khémisset 13 867 27 852 61 278 الـخميسات
Rabat 15 593 16 488 23 805 الرباط
Salé 29 547 43 125 73 557 سـال
Sidi Kacem 14 855 27 779 66 171 سيدي قاسم
Sidi Slimane 7 343 15 413 39 433 سيدي سليمان
Skhirate-Témara 17 181 26 728 49 770 تـمارة- الصخيرات
Béni Mellal - Khénifra 72 041 117 576 290 954 خنيفرة- بني مالل
Azilal 12 310 25 081 80 336 أزيالل
Béni Mellal 17 179 26 865 57 886 بني مالل
Fquih Ben Salah 12 448 21 204 60 379 الفقيه بن صالح
Khénifra 11 570 18 986 41 177 خنيفرة
Khouribga 18 534 25 440 51 176 خريبكة
30
Le Maroc en chiffres 2019
الـثانـوي الـثانـوي
Région التأهـيل
ي اإلعـداد
ي اإلبـتـدائـ
ي الـجـهـة
Préfecture ou province Secondaire Secondaire Primaire العـمـالـة أو اإلقـلـيـم
Qualifiant Collégial
Casablanca - Settat 186 987 278 037 575 302 سطات- الدار البيضاء
Benslimane 4 857 9 795 23 762 بنسليمان
Berrechid 13 088 21 702 51 640 برشيد
Casablanca 96 332 119 178 173 636 الدار البيضاء
El Jadida 18 432 34 955 93 581 الـجديدة
Médiouna 6 503 10 790 21 859 مديونة
Mohammadia 11 748 16 469 32 708 الـمحمدية
Nouaceur 11 889 18 893 40 543 النواصر
Settat 14 241 25 787 77 396 سطات
Sidi Bennour 9 897 20 468 60 177 سيدي بنور
Marrakech - Safi 104 511 196 755 571 340 ا^سفي- مراكش
Al Haouz 10 018 23 962 89 165 الـحوز
Chichaoua 5 569 13 212 56 257 شيشاوة
El Kelâa des Sraghna 12 512 25 272 77 112 قلعة السراغنة
Essaouira 8 736 18 117 58 592 الصويرة
Marrakech 38 929 62 753 136 515 مراكش
Rehamna 7 041 14 078 42 795 الرحامنة
Safi 16 875 29 772 77 840 ا^سفي
Youssoufia 4 831 9 589 33 064 اليوسفية
Drâa - Tafilalet 54 142 90 728 226 279 تافياللت- درعة
Errachidia 16 140 23 915 53 871 الرشيدية
Midelt 7 896 15 577 37 675 ميدلت
Ouarzazate 9 481 15 144 40 677 ورزازات
Tinghir 9 946 17 779 46 999 تنغير
Zagora 10 679 18 313 47 057 زاكورة
Souss - Massa 77 915 130 582 312 047 ماسة- سوس
Agadir-Ida-Ou-Tanane 18 604 26 913 53 210 أكادير إداوتنان
Chtouka-Aït Baha 10 005 19 181 51 810 اشتوكة أيت باها
Inezgane-Aït Melloul 18 535 29 525 56 924 إنزكان أيت ملول
Taroudannt 18 754 38 436 114 534 تارودانت
Tata 4 898 6 880 15 403 طاطا
Tiznit 7 119 9 647 20 166 تيزنيت
Guelmim - Oued Noun 15 047 21 320 44 492 واد نون- كلميم
Assa-Zag 1 226 1 406 3 003 الزاك- أسا
Guelmim 7 263 9 793 19 633 كلميم
Sidi Ifni 2 963 5 234 12 868 سيدي افني
Tan-Tan 3 595 4 887 8 988 طانطان
Laâyoune - Sakia El Hamra 14 097 17 109 32 916 الساقية الـحمراء- العيون
Boujdour 2 090 2 731 5 279 بوجدور
Es-Semara 2 839 3 197 5 531 السمارة
Laâyoune 8 720 10 573 20 715 العيون
Tarfaya 448 608 1 391 طرفاية
Dakhla - Oued Ed - Dahab 4 036 5 776 11 865 وادي الذهب- الداخلة
Aousserd 61 80 203 أوسرد
Oued Ed-Dahab 3 975 5 696 11 662 وادي الذهب
Ensemble 917 492 1 529 119 3 587 375 الـمجموع
Source : Ministère de l’Education Nationale, de la Formation Professionnelle, وزارة التربية الوطنية والتكوين الـمهني: الـمصدر
de l’Enseignement Supérieur et de la Recherche Scientifique. . والتعليم العالي والبحث العلمي
31
2019
32
2019
EFFECTIF DES MÉDECINS PAR SECTEUR ET PROVINCE عدد األطباء حسب القطاع واإلقليم
(OU PRÉFECTURE) )(أوالعمالة
Année 2017R م
2017 سنة
األطــبــــاء
Médecins
Régions
الـخاص )1(العمومي الـجهات
Privé Public (1)
Tanger - Tétouan - Al Hoceima 971 702 الـحسيمة- تطوان- طنجة
Al Hoceima 36 150 الـحسيمة
Chefchaouen 21 83 شفشاون
Fahs-Anjra 1 6 أنـجرة-الفحص
Larache 78 82 العرائش
Mdiq-Fnideq 18 36 الفنيدق-الـمضيق
Ouezzane 22 30 وزان
Tanger-Assilah 561 192 أصيلة-طنجة
Tétouan 234 123 تطوان
L’oriental 571 830 الشرق
Berkane 77 82 بركان
Driouch 17 47 الدريوش
Figuig 8 52 فجيج
Guercif 19 34 جرسيف
Jerada 5 55 جرادة
Nador 164 114 الناضور
Oujda-Angad 258 391 انـجاد-وجدة
Taourirt 23 55 تاوريرت
Fès - Meknès 1 144 1 503 مكناس- فاس
Boulemane 11 95 بولـمان
El Hajeb 27 48 الـحاجب
Fès 587 803 فاس
Ifrane 20 49 إيفران
Meknès 368 240 مكناس
Moulay Yacoub _ 22 موالي يعقوب
Sefrou 28 50 صفرو
Taounate 30 87 تاونات
Taza 73 109 تازة
Rabat - Salé - Kénitra 2 588 2 786 القنيطرة- سال- الرباط
Kénitra 426 216 القنيطرة
Khémisset 119 96 الـخميسات
Rabat 1 239 2 001 الرباط
Salé 366 241 سال
Sidi Kacem 59 76 سيدي قاسم
Sidi Slimane 47 24 سيدي سليمان
Skhirate-Témara 332 132 تـمارة-الصخيرات
Béni Mellal - Khénifra 476 456 خنيفرة- بني مالل
Azilal 19 129 أزيالل
Béni Mellal 182 109 بني مالل
Fquih Ben Salah 72 29 الفقيه بن صالح
Khénifra 44 77 خنيفرة
Khouribga 159 112 خريبكة
36
Le Maroc en chiffres 2019
EFFECTIF DES MÉDECINS PAR SECTEUR ET PROVINCE عدد األطباء حسب القطاع واإلقليم
(OU PRÉFECTURE) (SUITE) )(أوالعمالة) (تابع
Année 2017R م
2017 سنة
األطــبــــاء
Médecins
Régions
الـخاص )1(العمومي الـجهات
Privé Public (1)
Casablanca - Settat 4 537 2 123 سطات- الدار البيضاء
Benslimane 46 57 بنسليمان
Berrechid 153 58 برشيد
Casablanca 3 577 1 535 الدار البيضاء
El Jadida 314 128 الـجديدة
Médiouna 27 27 مديونة
Mohammadia 200 79 الـمحمدية
Nouaceur 59 62 النواصر
Settat 113 146 سطات
Sidi Bennour 48 31 سيدي بنور
Marrakech - Safi 1 238 1 156 ا^سفي-مراكش
Al Haouz 43 90 الـحوز
Chichaoua 22 98 شيشاوة
El Kelâa des Sraghna 61 90 قلعة الصراغنة
Essaouira 40 101 الصويرة
Marrakech 850 600 مراكش
Rehamna 33 46 الرحامنة
Safi 154 112 ا^سفي
Youssoufia 35 19 اليوسفية
Darâa - Tafilalet 126 391 تافياللت-درعة
Errachidia 35 112 الرشيدية
Midelt 19 51 ميدلت
Ouarzazate 29 91 ورزازات
Tinghir 23 78 تنغير
Zagora 20 59 زاكورة
Souss - Massa 658 543 ماسة-سوس
Agadir-Ida-Ou-Tanane 382 171 أكادير إداوتنان
Chtouka-Aït Baha 31 50 اشتوكة أيت باها
Inezgane-Aït Melloul 145 79 إنزكان أيت ملول
Taroudannt 67 130 تارودانت
Tata 2 38 طاطا
Tiznit 31 75 تيزنيت
Guelmim - Oued Noun 36 209 واد نون-كلميم
Assa-Zag 1 26 الزاك-أسا
Guelmim 25 101 كلميم
Sidi Ifni 5 40 سيدي إفني
Tan-Tan 5 42 طانطان
Laâyoune - Sakia El Hamra 41 163 الساقية الـحمراء-العيون
Boujdour 2 41 بوجدور
Es-Semara 2 27 السمارة
Laâyoune 37 90 العيون
Tarfaya - 5 طرفاية
Dakhla - Oued Ed-Dahab 11 60 وادي الذهب-الداخلة
Aousserd - 3 أوسرد
Oued Ed-Dahab 11 57 وادي الذهب
Ensemble 12 397 10 922 الـمجموع
(1) Non compris les centres hospitaliers universitaires ) ال يشمل الـمراكز اإلستشفائية الـجامعية1(
Source : Conseil National de l’Ordre des Médecins. . الـمجلس الوطني لهيئة األطباء: الـمصدر
37
2019
Divisions األقسام
% نسبة التغير الـمدن
Villes
Mois Variation % 2018 2017 األشهر
Indice général 1,8 120,1 117,9 الرقم االستداللي العام
Divisions األقسام
Produits alimentaires et boissons الـمواد الغذائية والـمشروبات
non alcoolisées 1,0 128,0 126,8 غير الكحولية
Boissons alcoolisées et tabac 11,7 138,5 124,0 الـمشروبات الكحولية والتبغ
Articles d’habillement et chaussures 1,0 116,8 115,7 الـمالبس واألحذية
Logement, eau, gaz, électricité السكن والـماء والكهرباء والغاز
et autres combustibles 0,9 116,3 115,3 ومحروقات أخرى
Meubles, articles de ménage et entretien األثاث واألدوات الـمنزلية والصيانة
courant du foyer 1,0 110,9 109,8 العادية للمنزل
Santé 0,5 105,7 105,2 الصحة
Transport 1,4 112,2 110,7 النقل
Communications 0,0 59,4 59,4 الـمواصالت
Loisirs et culture 0,8 99,5 98,7 الترفيه والثقافة
Enseignement 2,5 150,1 146,5 التعليم
Restaurants et hôtels 1,9 132,0 129,6 مطاعم وفنادق
Biens et services divers 6,5 122,7 115,2 مواد وخدمات اخرى
Villes الـمدن
Agadir 1,9 118,0 115,8 أكادير
Casablanca 1,8 122,8 120,6 الدار البيضاء
Fès 2,2 120,9 118,3 فاس
Kénitra 1,7 118,5 116,5 القنيطرة
Marrakech 1,3 119,8 118,3 مراكش
Oujda 1,9 118,4 116,1 وجدة
Rabat 1,2 117,1 115,7 الرباط
Tétouan 1,9 120,2 117,9 تطوان
Meknès 1,4 121,7 120,0 مكناس
Tanger 1,3 121,8 120,2 طنجة
Laâyoune 2,7 122,1 118,9 العيون
Dakhla 3,0 121,9 118,3 الداخلة
Guelmim 2,2 119,4 116,8 كلميم
Settat 0,6 117,7 117,0 سطات
Safi 2,7 115,8 112,8 ا^سفي
Béni Mellal 1,1 118,1 116,8 بني مالل
Al Hoceima 1,6 120,3 118,4 الـحسيمة
Mois األشهر
Janvier 2,0 120,1 117,7 يناير
Février 1,8 119,5 117,4 فبراير
Mars 2,5 119,6 116,7 مارس
Avril 2,7 120,0 116,9 أبريل
Mai 2,6 120,6 117,5 مايو
Juin 2,5 120,9 117,9 يونيو
Juillet 2,1 119,8 117,3 يوليوز
Août 1,7 119,7 117,7 غشت
Septembre 1,1 120,0 118,7 شتنبر
Octobre 1,1 119,9 118,6 أكتوبر
Novembre 1,3 120,7 119,1 نونبر
Décembre 0,1 119,8 119,7 دجنبر
Source : Haut-Commissariat au Plan. . الـمندوبية السامية للتخطيط:الـمصدر
40
EVOLUTION DE L'INDICE DES PRIX A LA CONSOMMATION
Milieu urbain
(Base 100 : 2006 : 100 )
130
120
110
100
90
80
70
60
50
2014 2015 2016 2017 2018
Indice général
Communications
Transport
42
Le Maroc en chiffres 2019
Indice
général 122,7 132,0 150,1 99,5 59,4 112,2
Ville
Agadir
114,7 123,0 148,0 99,5 60,5 111,0
Casablanca 113,8 139,1 165,1 101,6 57,5 116,5
Fès 132,4 142,6 170,5 84,8 57,7 105,8
Kénitra 131,2 160,1 117,3 101,6 58,7 114,2
Marrakech 131,8 117,7 164,4 106,4 54,9 112,5
Oujda
137,5 133,6 179,7 104,2 55,6 108,9
Rabat 114,4 116,0 130,1 100,9 61,5 110,1
Tétouan 124,3 143,3 152,8 97,7 60,4 109,8
Meknès 128,4 144,0 148,6 93,2 59,8 118,1
Tanger 124,7 134,6 141,3 103,9 58,7 112,2
Laâyoune
140,6 148,5 144,1 88,3 55,8 123,8
Dakhla
126,6 140,7 170,6 90,6 70,5 119,8
Guelmim
125,7 122,5 144,8 100,4 69,3 108,3
Settat
116,7 142,2 147,0 96,6 58,3 113,0
Safi
121,9 127,1 123,7 98,4 66,7 106,7
Béni
Mellal 134,3 151,4 117,7 85,4 62,4 110,1
Al
Hoceima 140,0 141,5 140,1 80,9 54,6 113,3
Mois
Janvier
122,2 130,8 148,4 98,8 59,4 111,6
Février
122,1 130,9 148,4 99,4 59,4 111,6
Mars 122,3 131,1 148,4 99,4 59,4 111,0
Avril 122,7 131,8 148,4 99,5 59,4 111,8
Mai
122,7 131,9 148,4 99,5 59,4 112,2
Juin 122,7 132,4 148,4 99,5 59,4 112,7
Juillet 122,9 132,6 148,4 99,5 59,2 112,7
Août 122,8 132,3 148,4 99,6 59,2 112,6
Septembre 122,9 132,5 153,4 99,6 59,2 113,0
Octobre 123,0 132,6 153,5 99,7 59,6 113,5
Novembre 123,0 132,7 153,5 99,7 59,6 113,1
Décembre 123,0 132,8 153,5 99,7 59,6 110,5
Source : Haut-Commissariat au Plan.
43
2019
INDICE DES PRIX A LA PRODUCTION INDUSTRIELLE, الرقم االستداللي لألثمان عند اإلنتاج الصناعي
ENERGETIQUE ET MINIERE والطاقي والـمعدني
(Base 100 : 2010) )2010 : 100 (أساس
% نسبة التغير
Section Variation % 2018* 2017 القطاع
Industries extractives 0,0 100,2 100,2 الصناعات اإلستخراجية
Industries manufacturières (1)
2,1 109,3 107,0
)1(
الصناعات التحويلية
Production et distribution إنتاج وتوزيع
d’électricité 0,0 115,3 115,3 الـكهرباء
Production et distribution d’eau 0,0 119,0 119,0 إنتاج وتوزيع الـماء
44
2019
%نسبة التغير
Produits م R الـمنتوجـات
Variation % 2018-2017* 2017-2016
48
Le Maroc en chiffres 2019
Source : Ministère de l’Agriculture et de la Pêche Maritime, , وزارة الفالحة والصيد البحري: الـمصدر
du Développement Rural et des Eaux et Forêt. .والتنمية القروية والـمياه والغابات
49
PRODUCTION DES PRINCIPALES CEREALES
(en millions de tonnes) ( )
12
10
2
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
%نسبة التغير
Agrumes الـحـوامـض
Variation % 2018-2017* 2017-2016
Source : Ministère de l’Agriculture et de la Pêche Maritime, ، وزارة الفالحة والصيد البحري: الـمصدر
du Développement Rurale et des Eaux et Forêts. .والتنمية القروية والـمياه والغابات
%نسبة التغير
Type de produit Unité Variation % 2017 2016 الوحدة نـوع الـمـنـتـوج
(1) Ventes du Haut Commissariat aux Eaux et Forêts ) مبيعات الـمندوبية السامية للمياه1(
et à la Lutte contre la Désertification. . والغابات ومحاربة التصحر
(2) Une stère = 500 Kg pour le bois de feu كلغ من خشب التدفئة500 ) ستير = حوالي2(
Une stère = 100 Kg pour le liège. . كلغ من الفلني100 ستير = حوالي
Source : Haut-Commissariat aux Eaux et Forêts et à la Lutte contre la Désertification. . الـمندوبية السامية للمياه والغابات ومحاربة التصحر: الـمصدر
51
2019
%نسبة التغير
Type de cheptel نـوع الـمـاشـيـة
Variation % 2018* 2017
%نسبة التغير
Type de viande نـوع اللـحـوم
Variation % 2018* 2017
% نسبة التغير
Produits الـمـنـتـوجـات
Variation % 2018* 2017
(1) Aquaculture, Algues, Corail, Madragues الـمرجان وصيد التون، الطحالب،) تشمل تربية الـحيوانات الـمائية1(
Source : Ministère de l’Agriculture et de la Pêche Maritime, ، وزارة الفالحة والصيد البحري: الـمصدر
du Développement Rural et des Eaux et Forêts. .والتنمية القروية والـمياه والغابات
53
PECHE MARITIME
(en milliers de tonnes) ( )
1500
1200
900
600
300
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Sardines
Pêche côtière
Pêche maritme
Le Maroc en chiffres 2019
- 17,6 24 740
Souss - Massa 30 018 ماسة- سوس
Agadir - 17,9 23 600 28 750 أكادير
Imessouane -10,5 662 740 إمسوان
Imi Ouaddar 11,4 225 202 أمي أودار
Taghazout 27,7 46 36 تاغزوت
Aglou - 36,0 43 67 أكلو
Sidi Boulfdail - 44,3 83 149 سيدي بولفضايل
Tifnit 9,7 81 74 تيفنيت
Guelmim - Oued Noun 97,4 146 069 74 013 واد نون- كلميم
R’Kount - 64,7 5 14 ركونت
Sidi Ifni 18,1 26 713 22 615 سيدي إفني
Tan Tan 132,3 119 351 51 384 طانطا
Laâyoune - Sakia El Hamra
- 6,0 419 753 446 342 الساقية الـحمراء- العيون
Amegrioui - 13,1 377 434 امكريو
Boujdour - 12,4 43 071 49 155 بوجدور
Laâyoune - 3,2 359 800 371 584 العيون
Ougnit - - - أوكنيت
Sidlghazi - 27,6 804 1 111 سيد الغازي
Tarfaya - 30,3 12 894 18 499 طرفاية
Tarouma - 10,5 388 434 تاروما
Aftissat - 31,3 1 414 2 058 أفتيسات
Lacraa - 67,2 1 005 3 067 لقرع
Dakhla - Oued Ed - Dahab - 3,4 587 225 607 743 وادي الذهب- الداخلة
Ain Baida - 53,6 6 13 العني البيضاء
Dakhla - 3,0 568 777 586 207 الداخلة
Imoutlane - 31,5 1 059 1 547 إموطالن
Labouirda - 17,7 6 043 7 339 لبويردة
Lassarga - 22,5 4 063 5 242 لساركة
Lmhiriz 1,6 3 249 3 199 لـمحيريز
Ntirift - 4,0 4 028 4 196 انتيريفت
Total 0,9 1 296 752 1 285 788 الـمجموع
Source : Ministères de l’Agriculture et de la Pêche Maritime, ، وزارة الفالحة والصيد البحري: الـمصدر
du Développement Rural et des Eaux et Forêts. .والتنمية القروية والـمياه والغابات
56
2019
% نسبة التغير
Industries الصناعات
Variation % 2018 2017
% نسبة التغير
Types األنـواع
Variation % 2018 2017
Phosphates الفوسفــاط
Production marchande 4,5 34 315 32 843 اإلنتاج التجاري
Ventes locales 56,8 9 092 5 799 الـمبيعات الـمحلية
Exportations 1,7 11 251 11 061 التصدير
60
PRODUCTION ET VENTES DE PHOSPHATES
(en millier de tonne) ( )
40000
32000
24000
16000
8000
0
2014 2015 2016 2017 2018
Exportations
Production marchande
2019
% نسبة التغير
Electricité الـكـهـربــاء
Variation % 2018 2017
% نسبة التغير
Type de produit pétrolier صنف الـمادة النفطية
Variation % 2018 2017
Sources : Office National de l’Electrcité et de l’Eau Potable. . الـمكتب الوطني للكهرباء والـماء الصالح للشرب: الـمصادر
Ministère de l’Energie, des Mines et du Développement Durable. .وزارة الطاقة والـمعادن والتنمية الـمستدامة
62
Le Maroc en chiffres 2019
% نسبة التغير
Type d’énergie نـوع الـطـاقـة
Variation % 2018 2017
Produits pétroliers - 2,7 11 312 11 627 الـمواد النفطية
Charbon 19,6 6 351 5 308 الفحم الـحجري
Electricité hydraulique 42,9 440 308 الكهرباء الـمائية
Gaz naturel - 9,8 1 024 1 135 الغاز الطبيعي
Electricité importée - 42,8 877 1 533 الكهرباء الـمستوردة
Electricité éolienne 53,7 1 213 789 الكهرباء الريحية
Electricité solaire 128,4 247 108 الكهرباء الشمسية
Total 3,2 21 464 20 808 الـمجموع
T.E.P : Tonne Equivalent Pétrole.
Sources : Ministère de l’Energie, des Mines et du Développement Durable. . وزارة الطاقة والـمعادن والتنمية الـمستدامة: الـمصادر
Office National de l’Eléctricité et de l’Eau Potable. .الـمكتب الوطني للكهرباء والـماء الصالح للشرب
% نسبة التغير
Type de produit م2017R نـوع الـمـادة
Variation % 2018*
Source : Ministère de l’Energie, des Mines et du Développement Durable. . وزارة الطاقة والـمعادن والتنمية الـمستدامة: الـمصدر
63
CONSOMMATION DE L'ENERGIE PRIMAIRE
( en millions de T.E.P.) ( )
12
10
0
2014 2015 2016 2017 2018
Produits pétroliers
Charbon
Electricité
Gaz naturel
Le Maroc en chiffres 2019
Tanger - Tétouan - Al Hoceima 0,7 151 301 150 198 الـحسيمة- تطوان- طنجة
Al Hoceima - 2,8 12 829 13 201 الـحسيمة
Chefchaouen 3,1 4 222 4 096 شفشاون
Fahs-Anjra 0,9 63 765 63 171 أنـجرة- الفحص
Larache 14,5 20 068 17 529 العرائش
Ouezzane - 4,8 3 880 4 077 وزان
Tanger-Assilah - 7,8 23 943 25 962 أصيلة- طنجة
Tétouan - 1,2 13 544 13 708 تطوان
M’Diq-Fnideq 7,1 9 050 8 454 الفنيدق- الـمضيق
L’Oriental 0,0 82 136 82 106 الشرق
Berkane 0,1 21 747 21 717 بركان
Driouch 21,3 165 136 الدريوش
Figuig 2,6 2 656 2 590 فجيج
Guercif 5,1 3 344 3 182 جرسيف
Jerada - 0,8 2 766 2 788 جرادة
Nador 1,8 27 012 26 547 الناضور
Oujda-Angad - 8,2 6 688 7 287 أنـجاد- وجدة
Taourirt - 0,6 17 759 17 859 تاوريرت
Fès - Meknès - 3,9 130 317 135 547 مكناس- فاس
Meknès 1,5 2 882 2 841 مكناس
Boulemane - 2,4 3 296 3 379 بولـمان
El Hajeb - 5,7 39 968 42 395 الـحاجب
Fès - 6,6 47 991 51 366 فاس
Ifrane - 0,3 5 663 5 679 إيفران
Sefrou - 2,1 8 563 8 747 صفرو
Taounate 4,1 9 603 9 222 تاونات
Taza 3,5 9 736 9 408 تازة
Moulay Yacoub 4,2 2 615 2 510 موالي يعقوب
Rabat - Salé - Kénitra - 0,8 277 739 280 027 القنيطرة- سـال- الرباط
Kénitra 3,3 29 510 28 570 القنيطرة
Khémisset 2,4 13 319 13 009 الـخميسات
Rabat - 17,1 175 950 212 299 الرباط
Salé … - - سـال
Sidi Kacem 1,8 18 025 17 711 سيدي قاسم
Sidi Slimane - 4,6 8 046 8 437 سيدي سليمان
Skhirate-Témara - 32 890 - تـمارة- الصخيرات
Béni Mellal - Khénifra 3,7 102 163 98 559 خنيفرة- بني مالل
Azilal 6,3 7 582 7 130 أزيالل
Béni Mellal 7,0 55 398 51 752 بني مالل
Fquih Ben Salah - 2,2 21 992 22 494 الفقيه بن صالح
Khénifra 0,4 8 740 8 704 خنيفرة
Khouribga - 0,3 8 451 8 479 خريبكة
65
2019
% نسبة التغير
Industries الـصـنـاعـات
Variation % 2018 2017
150
120
90
60
30
0
2016 2017 2018
Mines
Industries de transformation
Energie
Le Maroc en chiffres 2019
PRODUCTION INDUSTRIELLE PAR GRANDS SECTEURS اإلنتاج الصناعي حسب القطاعات الكبرى
En millions de Dh بـمليون درهم
% نسبة التغير
Secteurs الـقـطـاعـات
Variation % 2017 2016
INVESTISSEMENTS INDUSTRIELS PAR GRAND SECTEUR اإلستثمارات الصناعية حسب القطاعات الكبرى
En millions de Dh بـمليون درهم
% نسبة التغير
Secteurs الـقـطـاعـات
Variation % 2017 2016
Source : Ministère de l’Industrie, du Commerce, de l’Investissement وزارة الصناعة والتجارة واالستثمار: الـمصدر
et de l’Economie numérique. .واالقتصاد الرقمي
69
2019
(1) Il s’agit des minoteries à vocation de blé tendre, celles à vocation مطاحن القمح الصلب،) يتعلق األمر بـمطاحن القمح الطري1(
de blé dur et orgeries. . ومطاحن الشعير
Source : Office National Interprofessionnel des Céréales et des Légumineuses. . الـمكتب الوطني الـمهني للحبوب والقطاني: الـمصدر
70
Le Maroc en chiffres 2019
% نسبة التغير
Activités األنـشـطـة
Variation % 2018 2017
Production de sucre raffiné (1) 12,1 2 886 276 2 575 126 إنتاج السكر الـمكرر
(1)
% نسبة التغير
Type de lait نـوع الـحـلـيـب
Variation % 2017 2016
Source : Ministère de l’Agriculture, de la Pêche Maritime, وزارة الفالحة والصيد البحري: الـمصدر
du Développement Rural et des Eaux et Forêts. .والتنمية القروية والـمياه والغابات
71
PRODUCTION DU SUCRE
(en milliers de tonnes) ( )
2500
2000
1500
1000
500
N.B : Les chiffres ci-dessus sont partiels et ne reflètent pas les réalisations األرقام الواردة أعاله جزئية وال تطابق الـمعطيات الـحقيقية: مالحظة
réelles du secteur de l’Artisanat, du fait qu’une grande partie des exportations ذلك ألن بعض الـمنتوجات،لقطاع الصناعة التقليدية
du secteur est comptabilisée avec les produits industriels. .الـمصدرة يتم احتسابها ضمن الـمنتوجات الصناعية
Source : Secrétariat d’Etat chargé de l’Artisanat et de l’Economie Sociale. .كتابة الدولة الـمكلفة بالصناعة التقليدية واالقتصاد االجتماعي: الـمصدر
73
2019
AUTORISATIONS DE CONSTRUIRE PAR CATEGORIE DE CONSTRUCTION رخص البناء حسب صنف البناء
Surface en milliers de m2 2
الـمساحة بألف م
Valeur en millions de Dh القيمة بـمليون درهم
% نسبة التغير
Indicateurs الـمـؤشـرات
Variation % 2018* 2017
Nombre d’autorisations - 4,5 46 136 48 325 عدد رخص البناء
Immeubles - 15,9 5 897 7 009 عمارات
Villas - 2,0 2 200 2 245 فيالت
Habitations de type marocain - 2,8 33 408 34 368 سكنى مغربية
Bâtiments commerciaux et industriels - 0,2 3 924 3 931 بنايات تـجارية وصناعية
Bâtiments administratifs 6,1 385 363 بنايات إدارية
Autres - 21,3 322 409 بنايات أخرى
Surface des planchers - 5,0 17 057 17 946 مساحة السقوف
Immeubles - 6,0 5 021 5 344 عمارات
Villas 4,0 852 819 فيالت
Habitations de type marocain - 5,9 8 026 8 526 سكنى مغربية
Bâtiments commerciaux et industriels - 9,7 2 015 2 231 بنايات تـجارية وصناعية
Bâtiments administratifs - 17,1 715 862 بنايات إدارية
Autres 161,0 428 164 بنايات أخرى
Surface bâtie - 4,3 6 149 6 426 الـمساحة الـمبنية
Immeubles - 18,4 1 242 1 522 عمارات
Villas 4,1 378 363 فيالت
Habitations de type marocain - 3,0 2 775 2 861 سكنى مغربية
Bâtiments commerciaux et industriels - 7,8 1 141 1 237 بنايات تـجارية وصناعية
Bâtiments administratifs - 9,6 303 335 بنايات إدارية
Autres 187,0 310 108 بنايات أخرى
Valeur prévue 2,0 31 554 30 928 القيمة الـمتوقعة
Immeubles 1,7 9 745 9 582 عمارات
Villas 10,1 1 868 1 697 فيالت
Habitations de type marocain - 3,8 11 864 12 338 سكنى مغربية
Bâtiments commerciaux et industriels 11,9 5 284 4 724 بنايات تـجارية وصناعية
Bâtiments administratifs - 14,1 1 933 2 250 بنايات إدارية
Autres 155,2 860 337 بنايات أخرى
Nombre de logements - 2,6 116 503 119 668 عدد الـمساكن
Immeubles - 2,8 45 183 46 475 عمارات
Villas 9,6 3 356 3 061 فيالت
Habitations de type marocain - 3,1 67 964 70 132 سكنى مغربية
Nombre de pièces - 3,7 366 023 379 893 عدد الغرف
Immeubles - 0,4 137 625 138 236 عمارات
Villas 9,7 14 822 13 511 فيالت
Habitations de type marocain - 6,4 213 576 228 146 سكنى مغربية
76
Le Maroc en chiffres 2019
% نسبة التغير
Région الـجـهـة
Variation %
Indicateur 2018* 2017 الـمؤشر
Tanger - Tétouan - Al Hoceima الـحسيمة- تطوان- طنجة
Nombre d’autorisations - 10,3 3 982 4 437 عدد رخص البناء
Surface bâtie - 13,9 395 459 الـمساحة الـمبنية
Surface des planchers - 10,0 1 222 1 358 مساحة السقوف
Valeur prévue - 17,2 2 024 2 443 القيمة الـمتوقعة
Nombre de logements -14,6 9 430 11 048 عدد الـمساكن
Nombre de pièces - 13,0 30 371 34 906 عدد الغرف
L’Oriental الشرق
Nombre d’autorisations 11,8 6 651 5 947 عدد رخص البناء
Surface bâtie 7,5 734 683 الـمساحة الـمبنية
Surface des planchers 3,5 1 895 1 831 مساحة السقوف
Valeur prévue 7,6 3 768 3 501 القيمة الـمتوقعة
Nombre de logements 3,5 11 696 11 298 عدد الـمساكن
Nombre de pièces 3,8 36 291 34 961 عدد الغرف
Fès - Meknès مكناس- فاس
Nombre d’autorisations - 8,3 6 740 7 351 عدد رخص البناء
Surface bâtie - 11,8 755 856 الـمساحة الـمبنية
Surface des planchers - 9,4 2 422 2 672 مساحة السقوف
Valeur prévue - 5,5 3 154 3 337 القيمة الـمتوقعة
Nombre de logements - 12,6 18 758 21 455 عدد الـمساكن
Nombre de pièces - 11,7 65 027 73 662 عدد الغرف
Rabat - Salé - Kénitra
القنيطرة- سال- الرباط
Nombre d’autorisations - 15,3 7 427 8 765 عدد رخص البناء
Surface bâtie - 27,6 869 1 200 الـمساحة الـمبنية
Surface des planchers - 32,9 2 202 3 284 مساحة السقوف
Valeur prévue - 30,5 4 066 5 848 القيمة الـمتوقعة
Nombre de logements - 27,1 14 730 20 209 عدد الـمساكن
Nombre de pièces - 25,8 42 342 57 044 عدد الغرف
Béni Mellal - Khénifra خنيفرة- بني مالل
Nombre d’autorisations - 2,0 3 591 3 665 عدد رخص البناء
Surface bâtie 9,6 307 280 الـمساحة الـمبنية
Surface des planchers 7,9 875 811 مساحة السقوف
Valeur prévue 3,5 1 228 1 186 القيمة الـمتوقعة
Nombre de logements 5,4 6 957 6 599 عدد الـمساكن
Nombre de pièces 8,3 19 869 18 339 عدد الغرف
77
2019
AUTORISATIONS DE CONSTRUIRE SELON LES REGIONS (suite 1) (1رخص البناء حسب الـجهات (تابع
Surface en milliers de m2 2
الـمساحة بألف م
Valeur en millions de Dh القيمة بـمليون درهم
AUTORISATIONS DE CONSTRUIRE SELON LES REGIONS (suite 2) (2رخص البناء حسب الـجهات (تابع
Surface en milliers de m2 2
الـمساحة بألف م
Valeur en millions de Dh القيمة بـمليون درهم
Région % نسبة التغير الـجـهـة
Indicateur Variation % 2018* 2017 الـمؤشر
CIMENT اإلسمنت
En milliers de tonnes باأللف طن
% نسبة التغير
Consommation Variation % 2018* 2017 اإلستهالك
Villas
4,8% 0,8% 0,7%
Bâtiments administratifs
Autres
14,6%
14,4%
16,1%
PAR REGION
8,6%
- 2 - L’Oriental
7,8%
- 3 - Fès - Meknès
- 4 - Rabat - Salé - Kénitra
4,3%
7,2%
8,7%
7
- 12 - Dakhla - Oued Ed-Dahab
2,1%
30 %10
11
1,2%
12
Le Maroc en chiffres 2019
2018 2017
Région العدد الـمساحة العدد الـمساحة الـجـهـة
Superficie Nombre Superficie Nombre
Tanger-Tétouan-Al Hoceima 38 758 36 738 48 204 17 268 الـحسيمة- تطوان- طنجة
L’Oriental 17 487 9 307 260 432 2 136 الشرق
Fès-Meknès 19 954 44 599 564 285 34 435 مكناس- فاس
Rabat-Salé-Kénitra 18 354 18 611 36 162 1 270 القنيطرة- سال- الرباط
Béni Mellal-Khénifra 94 660 19 325 42 556 8 296 خنيفرة- بني مالل
Casablanca-Settat 77 408 53 058 113 560 32 479 سطات- الدار البيضاء
Marrakech-Safi 15 558 11 563 174 255 69 095 ا^سفي- مراكش
Drâa-Tafilalet 4 301 3 107 540 456 4 142 تافياللت- درعة
Souss-Massa 22 630 20 172 52 961 58 165 ماسة- سوس
Guelmim - Oued Noun 23 130 1 080 6 480 429 واد نون- كلميم
Laâyoune - Sakia El Hamra 11 880 73 22 742 66 الساقية الـحمراء- العيون
Dakhla - Oued Ed-Dahab 3 317 14 18 489 23 وادي الذهب- الداخلة
Total 347 438 217 647 1 880 582 227 804 الـمجموع
2018 2017
Région العدد الـمساحة العدد الـمساحة الـجـهـة
Superficie Nombre Superficie Nombre
Tanger-Tétouan-Al Hoceima 23 932 13 474 21 496 7 101 الـحسيمة- تطوان- طنجة
L’Oriental 200 055 2 893 482 249 2 872 الشرق
Fès-Meknès 298 895 14 579 596 222 10 674 مكناس- فاس
Rabat-Salé-Kénitra 77 473 3 403 22 223 3 601 القنيطرة- سال- الرباط
Béni Mellal-Khénifra 143 384 6 330 23 669 9 092 خنيفرة- بني مالل
Casablanca-Settat 118 771 30 776 87 019 35 382 سطات- الدار البيضاء
Marrakech-Safi 206 409 23 464 247 280 19 157 ا^سفي- مراكش
Drâa-Tafilalet 441 124 7 487 631 641 9 879 تافياللت- درعة
Souss-Massa 72 479 25 896 72 944 14 315 ماسة- سوس
Guelmim - Oued Noun 6 678 1 557 9 225 2 513 واد نون- كلميم
Laâyoune - Sakia El Hamra 82 479 82 23 993 37 الساقية الـحمراء- العيون
Dakhla - Oued Ed-Dahab 50 128 94 66 024 62 وادي الذهب- الداخلة
Total 1 721 805 130 035 2 283 986 114 685 الـمجموع
2018 2017
Région العدد الـمساحة العدد الـمساحة الـجـهـة
Superficie Nombre Superficie Nombre
Tanger-Tétouan-Al Hoceima 34 240 20 740 2 832 18 879 الـحسيمة- تطوان- طنجة
L’Oriental 38 214 15 163 21 597 12 869 الشرق
Fès-Meknès 45 298 31 237 22 789 28 985 مكناس- فاس
Rabat-Salé-Kénitra 51 953 35 409 58 185 30 221 القنيطرة- سال- الرباط
Béni Mellal-Khénifra 1 180 3 418 11 586 4 105 خنيفرة- بني مالل
Casablanca-Settat 104 089 87 225 178 443 80 837 سطات- الدار البيضاء
Marrakech-Safi 42 693 19 219 17 264 13 416 ا^سفي- مراكش
Drâa-Tafilalet 46 975 3 009 84 253 3 707 تافياللت- درعة
Souss-Massa 1 755 11 118 5 749 13 865 ماسة- سوس
Guelmim - Oued Noun 15 103 8 584 935 واد نون- كلميم
Laâyoune - Sakia El Hamra 41 514 2 157 28 731 2 183 الساقية الـحمراء- العيون
Dakhla - Oued Ed-Dahab 0 159 37 123 وادي الذهب- الداخلة
Total 407 926 228 957 440 050 210 125 الـمجموع
2018 2017
Région القيمة العدد القيمة العدد الـجـهـة
Valeur Nombre Valeur Nombre
Tanger-Tétouan-Al Hoceima 5 256 533 15 978 3 696 449 15 180 الـحسيمة- تطوان- طنجة
L’Oriental 2 321 183 9 369 2 326 518 10 679 الشرق
Fès-Meknès 9 988 498 18 354 7 053 917 19 589 مكناس- فاس
Rabat-Salé-Kénitra 14 563 168 31 342 11 012 939 27 626 القنيطرة- سال- الرباط
Béni Mellal-Khénifra 922 341 3 000 713 490 3 779 خنيفرة- بني مالل
Casablanca-Settat 36 972 850 62 346 31 899 646 68 320 سطات- الدار البيضاء
Marrakech-Safi 8 097 688 13 311 5 760 389 13 495 ا^سفي- مراكش
Drâa-Tafilalet 195 135 795 201 783 1 119 تافياللت- درعة
Souss-Massa 5 439 211 12 255 3 387 331 9 930 ماسة- سوس
Guelmim - Oued Noun 76 574 174 56 823 201 واد نون- كلميم
Laâyoune - Sakia El Hamra 264 792 355 400 613 365 الساقية الـحمراء- العيون
Dakhla - Oued Ed-Dahab
1 708 468 190 74 714 142 وادي الذهب- الداخلة
Total 85 806 442 167 469 66 584 610 170 425 الـمجموع
Source : Agence Nationale de la Conservation Foncière, الوكالة الوطنية للمحافظة العقارية: الـمصدر
du Cadastre et de la Cartographie. .والـمسح العقاري والـخرائطية
82
Le Maroc en chiffres 2019
% نسبة التغير
Région Variation % 2018 2017 الـجـهـة
PLANS CADASTRAUX ETABLIS PAR REGION الـتـصـامـيـم الـعـقـاريـة الـمنـجـزة حـسـب الـجـهـة
% نسبة التغير
Région Variation % 2018 2017 الـجـهـة
Tanger-Tétouan-Al Hoceima
42 47 537 33 523 الـحسيمة- تطوان- طنجة
L’Oriental - 32 13 011 19 202 الشرق
Fès-Meknès -24 35 276 46 276 مكناس- فاس
Rabat-Salé-Kénitra 41 45 900 32 657 القنيطرة- سال- الرباط
Béni Mellal-Khénifra 26 10 910 8 682 خنيفرة- بني مالل
Casablanca-Settat - 2 107 855 110 065 سطات- الدار البيضاء
Marrakech-Safi - 8 40 603 44 034 ا^سفي- مراكش
Drâa-Tafilalet - 59 7 808 19 211 تافياللت- درعة
Souss-Massa 10 43 544 39 670 ماسة- سوس
Guelmim - Oued Noun - 28 4 237 5 884 واد نون- كلميم
Laâyoune - Sakia El Hamra 54 264 171 الساقية الـحمراء- العيون
Dakhla - Oued Ed-Dahab - 1 217 219 وادي الذهب- الداخلة
Total - 1 357 162 359 594 الـمجموع
Foncière,
Source : Agence Nationale de la Conservation الوكالة الوطنية للمحافظة العقارية: الـمصدر
du Cadastre et de la Cartographie.
.والـمسح العقاري والـخرائطية
83
2019
Classe de routes
2018* 2017* صنف الطرق
Source : Ministère de l’Equipement, du Transport, de la Logistique et de l’Eau (Direction des Routes). .( وزارة التجهيز والنقل واللوجستيك والـماء (مديرية الطرق: الـمصدر
% نسبة التغير
Indicateurs الـمـؤشـرات
Variation % 2018* 2017
86
PARC AUTOMOBILE
(en milliers) ( )
3000
2500
2000
1500
008 1000
500
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Voitures de tourisme
Véhicules utilitaires
2019
2018 2017
Régions الـمجموع الـمجموع اإلناث اإلناث الـجهات
Total Femmes Total Femmes
Tanger - Tétouan - Al Hoceima 41 772 12 550 45 317 12 259 الـحسيمة- تطوان- طنجة
Al Hoceima 3 356 853 3 684 851 الـحسيمة
Chefchaouen 1 676 121 1 562 120 شفشاون
Larache 3 080 825 5 306 1 103 العرائش
Ksar El-Kébir 1 367 328 القصر الكبير
Tanger 19 411 6 929 21 203 6 891 طنجة
Tétouan 11 142 3 267 11 310 2 997 تطوان
Ouezzane 1 741 226 2 252 297 وزان
L’Oriental 27 290 9 169 33 582 9 891 الشرق
Berkane 3 569 1 225 4 302 1 476 بركان
Guercif 2 604 665 2 924 605 جرسيف
Midar 2 128 500 2 542 425 ميضار
Bouarfa 551 150 1 191 299 بوعرفة
Jerada 878 268 1 288 254 جرادة
Nador 6 937 2 242 8 736 2 421 الناضور
Oujda 8 107 3 293 9 439 3 492 وجدة
Taourirt 2 516 825 3 160 919 تاوريرت
Fès - Meknès 40 646 11 117 48 461 11 372 مكناس- فاس
Meknès 11 377 3 837 11 956 3 563 مكناس
El Hajeb 2 861 554 3 207 608 الـحاجب
Fès 13 466 4 021 16 703 4 285 فاس
Sefrou 2 441 653 3 145 660 صفرو
Taounate 3 262 406 3 704 450 تاونات
Taza 5 025 1 258 6 477 1 437 تازة
Missour 1 182 119 1 988 118 ميسور
Azrou 1 031 268 1 281 250 أزرو
Rabat - Salé - Kénitra 55 747 18 761 65 609 20 376 القنيطرة- سـال- الرباط
Kénitra 10 118 3 405 10 994 3 507 القنيطرة
Khémisset 5 705 1 333 7 531 1 694 الـخميسات
Rabat 8 790 3 885 10 193 4 091 الرباط
Salé 11 095 4 227 14 345 5 231 سـال
Sidi Kacem 4 694 838 5 083 627 سيدي قاسم
Sidi Slimane 3 050 746 3 063 617 سيدي سليمان
Souk El Arbaâ 2 846 341 3 341 370 سوق األربعاء
Témara 9 451 3 985 11 059 4 239 تـمارة
Béni Mellal - Khénifra 26 843 8 299 32 590 8 917 خنيفرة- بني مالل
Azilal 2 094 308 3 865 544 أزيالل
Béni Mellal 4 737 1 928 5 595 2 166 بني مالل
Fquih Ben Salah 5 659 1 506 7 099 1 754 الفقيه بن صالح
Khénifra 3 619 789 4 344 858 خنيفرة
Khouribga 4 932 2 110 5 218 1 902 خريبكة
Oued Zem 3 006 893 3 281 971 وادي زم
Kasbat tadla 2 797 765 3 188 723 قصبة تادلة
88
Le Maroc en chiffres 2019
2018 2017
Régions الـمجموع الـمجموع اإلناث اإلناث الـجهات
Total Femmes Total Femmes
Casablanca - Settat 77 180 27 693 94 440 33 128 سطات- الدار البيضاء
Benslimane 2 714 722 3 466 816 بنسليمان
Casa Bernousi 9 401 3 975 10 808 4 260 البرنوصي- الدار البيضاء
Casa Est 10 542 4 044 12 059 4 173 شرق- الدار البيضاء
Casa Nord 8 835 3 659 12 262 4 568 شمال- الدار البيضاء
Casa Sud 16 222 6 475 19 877 8 229 جنوب- الدار البيضاء
El Jadida 8 049 2 781 11 135 4 262 الـجديدة
Berrechid 6 299 1 930 6 806 1 941 برشيد
Mohammadia 5 346 2 224 5 946 2 204 الـمحمدية
Settat 6 057 1 299 7 521 2 069 سطات
Sidi Bennour 3 715 583 4 560 606 سيدي بنور
Marrakech - Safi 42 785 11 646 50 960 12 046 ا^سفي- مراكش
Chichaoua 2 156 317 2 912 380 شيشاوة
El Kelâa des Sraghna 5 276 844 6 413 1 047 قلعة السراغنة
Essaouira 3 185 741 3 649 1 248 الصويرة
Marrakech 15 653 5 745 18 854 6 041 مراكش
Safi 8 438 2 505 10 077 2 200 ا^سفي
Tahanaout 3 446 459 4 493 504 تاحناوت
Bengurir 2 124 358 3 607 419 بنكرير
El youssoufia 2 507 676 955 207 اليوسفية
Drâa - Tafilalet 18 412 3 564 21 842 3 247 تافياللت- درعة
Errachidia 5 351 1 397 6 059 1 217 الرشيدية
Midelt 2 631 515 2 930 527 ميدلت
Ouarzazate 3 327 584 4 037 517 ورزازات
Tinghir 3 985 737 5 042 653 تنغير
Zagora 3 118 331 3 774 333 زاكورة
Souss - Massa 34 653 11 148 39 628 11 315 ماسة- سوس
Agadir 9 191 3 852 10 565 3 800 أكادير
Chtouka-Aït Baha 4 157 973 5 627 1 192 اشتوكة أيت باها
Inezgane 8 317 3 225 9 059 2 934 إنزكان
Taroudannt 9 755 2 093 9 313 1 801 تارودانت
Tiznit 2 096 888 4 020 1 476 تيزنيت
Tata 1 137 116 1 044 112 طاطا
Guelmim - Oued Noun 4 964 1 505 6 822 1 945 واد نون- كلميم
Guelmim 3 113 949 4 602 1 340 كلميم
Tan-Tan 1 187 404 1 645 491 طانطان
Sidi ifni 664 152 575 114 سيدي إفني
Laâyoune - Sakia El Hamra 6 845 2 550 7 916 2 468 الساقية الـحمراء- العيون
Laâyoune 5 646 2 056 5 302 1 824 العيون
Boujdour 597 374 1 050 503 بوجدور
Es-Semara 602 119 1 564 141 السمارة
Dakhla - Oued Ed-Dahab 1 628 355 2 338 513 وادي الذهب- الداخلة
Dakhla 1 628 355 2 338 513 الداخلة
Total 378 766 118 357 449 504 127 477 الـمجموع
Source: Ministère de l’Equipement, du Transport, de la Logistique et de l’Eau. . وزارة التجهيز والنقل واللوجستيك والـماء: الـمصدر
89
2019
% نسبة التغير
Indicateurs م R
الـمـؤشـرات
Variation % 2018 2017
Tonnage chargé (en milliers de tonnes) - 9,3 26 805 29 563 (األطنان الـمحملة (بآالف األطنان
(1) Non compris les recettes des phosphates ) ال يشمل مداخيل نقل الفوسفاط1(
Source : Office National des Chemins de Fer. . الـمكتب الوطني للسكك الـحديدية: الـمصدر
90
Le Maroc en chiffres 2019
I - Activité des ports gérés par l’ANP - Iنشاط الـموانىء الـمسيرة من طرف الوكالة الوطنية للموانىء
Export - 0,8 32 162 32 428 التصدير
Casablanca - 11,6 12 114 13 696 الدار البيضاء
Mohammadia - 37,0 36 57 الـمحمدية
Safi - 8,0 3 694 4 014 ا^سفي
Jorf Lasfar 14,0 10 925 9 581 الـجرف األصفر
Nador 2,7 1 042 1 015 الناضور
Agadir 2,5 2 180 2 127 أكادير
Tan-Tan 64,2 15 9 طانطان
Laâyoune 11,8 2 156 1 928 العيون
Dakhla - - الداخلة
Import 4,8 50 018 47 722 االستيراد
Casablanca 3,5 16 641 16 085 الدار البيضاء
Mohammadia - 5,2 4 539 4 786 الـمحمدية
Safi - 4,9 1 872 1 968 ا^سفي
Jorf Lasfar 6,0 20 792 19 624 الـجرف األصفر
Nador 46,4 2 177 1 487 الناضور
Tanger - 100,0 - 5 طنجة
Agadir 10,7 2 848 2 572 أكادير
Tan-Tan - 37,0 26 42 طانطان
Laâyoune - 10,4 455 508 العيون
Dakhla 3,3 668 646 الداخلة
Cabotage Import - 8,4 2 144 2 342 الـمالحة الساحلية -استيراد
Casablanca 16,7 848 727 الدار البيضاء
Mohammadia - 28,7 696 977 الـمحمدية
Safi - - ا^سفي
Jorf Lasfar 249,3 7 2 الـجرف األصفر
Nador 3,6 191 184 الناضور
Agadir - 33,9 148 224 أكادير
Tan-Tan /// 11 - طانطان
Laâyoune 6,1 238 225 العيون
Dakhla /// 4 3 الداخلة
Cabotage Export - 16 989 1 178 الـمالحة الساحلية -تصدير
Casablanca 0,4 497 495 الدار البيضاء
Mohammadia - 74,6 18 70 الـمحمدية
Safi - 46,4 92 171 ا^سفي
Jorf Lasfar - 23,4 300 392 الـجرف األصفر
Nador - - - الناضور
Agadir 68,7 82 49 أكادير
Tan-Tan - - - طانطان
Laâyoune - - - العيون
Dakhla - - 1,1 الداخلة
II - Activité du Port Tanger Med 1,8 52 243 51 328 - IIنشاط ميناء طنجة الـمتوسط
) (1
Marchandises traitées Tanger Med 1,8 52 243 51 328 )(1
البضائع الـمعالـجة طنجة الـمتوسط
)(1) Y compris transbordement (1 ( )1يشمل إعادة الشحن
Sources : Agence Nationale des Ports. 91 الـمصادر :الوكالة الوطنية للموانىء.
Agence Spéciale Tanger-Méditéranée. الوكالة الـخاصة طنجة الـمتوسط.
2019
I - Activité des ports gérés par l’ANP - Iنشاط الـموانىء الـمسيرة من طرف الوكالة الوطنية للموانىء
Vracs liquides
- 4,7 18 101 18 987 الـمختلطات السائلة
Hydrocarbures - 8,7 10 268 11 247 الـمواد النفطية
Acide Phosphorique - 2,5 3 780 3 876 حامض الفوسفور
Ammoniac - 3,3 1 436 1 485 المونياك
Huiles végétales 12,9 663 587 الزيوت النباتية
Autres vracs liquides 9,0 1 954 1 792 الـمختلطات السائلة األخرى
Vracs solides 4,8 51 126 48 789 الـمختلطات الصلبة
Phosphates 0,0 11 181 11 177 الفوسفاط
Céréales 2,4 6 661 6 504 الـحبوب
Soufre 3,4 5 534 5 350 الكبريت
Engrais 3,3 9 247 8 953 األسمدة
Autres vracs solides 10,1 18 503 16 804 الـمختلطات الصلبة األخرى
Marchandises générales 1,2 16 086 15 893 بضائع مختلفة
(1) Il s’agit des marchandises transportées sur des véhicules roulants. ( )1يتعلق األمر بالبضائع الـمحمولة على العربات الـمنقولة عبر البواخر.
(2) Y compris transbordement. ( )2يشمل إعادة الشحن.
92
EVOLUTION DU TRANSPORT MARITIME
(en millions de tonnes) ( )
4
100
80
3
60
40
1
20
0
0
2016 2017 2018
Cabotage
Marchandises exportées
Marchandises importées
Marchandises transportées
2019
94
Le Maroc en chiffres 2019
TELECOMMUNICATIONS الـمواصالت
% نسبة التغير
Indicateurs الـمـؤشـرات
Variation % 2018* 2017
Téléphone fixe (en milliers) (1) 7,5 2 199 2 046 (1) (الهاتف الثابت (باال^الف
Téléphone mobile (en milliers) 1,9 44 738 43 916 (الهاتف الـمحمول (باال^الف
Densité téléphonique (2) 1,1 133,30 131,88 (2) التليفونية الكثافة
Internet األنترنيت
Nombre d’utilisateurs estimés (en milliers) 6,5 20 835 19 555 (عدد الـمستعملني (باال^الف
Nombre d’abonnés (en milliers) 2,7 22 782 22 192 (عدد اإلشتراكات (باال^الف
Source : Agence Nationale de Réglementation des Télécommunications. . الوكالة الوطنية لتقنني الـمواصالت: الـمصدر
95
2019
100
Le Maroc en chiffres 2019
101
2019
103
2019
105
2019
107
2019
% نسبة التغير
Région الـجـهـة
Variation % 2018* 2017
Source : Ministère du Tourisme, du Transport aérien, de l’Artisanat وزارة السياحة والنقل الـجوي والصناعة التقليدية: الـمصدر
et de l’Economie sociale. . واإلقتصاد اإلجتماعي
108
(2018 )
NUITEES TOURISTIQUES PAR REGION (année 2018)
(En milliers) ( )
9092,5
5984,3
2005,2
1582,5
2689,0
607,8
684,2
180,0
942,3
1
4 3 2
6
5
7 8
54,0
9
82,5
30 %10
11
127,0
12
الواردات الصادرات
Type de produit Importations Exportations نوع الـمنتوج
2018* م2017R 2018* م2017R
Alimentation, الـمواد الغذائية
boissons et tabac 45 772 42 526 52 806 49 382 والـمشروبات والتبغ
Energie et lubrifiants 82 152 69 542 3 291 2 279 الطاقة وزيوت التشحيم
Produits bruts 24 628 20 716 20 162 20 491 الـمواد الـخام
Demi-produits
99 843 95 571 60 619 52 346 أنصاف الـمنتجات
Produits finis d’équipement 120 068 109 352 54 022 45 275 مواد التجهيز
Produits finis de consommation 108 394 100 259 83 881 78 473 مواد االستهالك
Or industriel 177 114 377 595 الذهب الصناعي
Total 481 035 438 080 275 156 248 841 الـمجموع
الواردات الصادرات
Type de produit Importations Exportations نوع الـمنتوج
2018* م2017R 2018* م2017R
112
( 2018 )
COMMERCE EXTERIEUR (année 2018)
( )
Répartition de la valeur par groupe de produits (en %)
20,8%
25,0%
5,1%
17,1%
22,5%
9,5% Importations
0,1%
19,8% Exportations
1,2% 30,5%
7,3%
22,0% 19,6%
2018* م2017R
Produits الوزن القيمة الوزن القيمة الـمواد
Poids Valeur Poids Valeur
Vêtements confectionnés 77 23 774 75 23 317 الـمالبس الـجاهزة
Acide phosphorique 2 065 13 863 2 001 10 637 الـحامض الفوسفوري
Fils, câbles et autre conducteurs أسالك وموصالت،خيوط
isolés pour l’électricité 176 30 197 163 26 323 كهربائية
Articles de bonneterie 48 7 798 46 7 553 القبعات والـجوارب ومواد النسيج
Engrais naturels et chimiques 8 386 29 828 8 236 25 203 األسمدة الطبيعية والكيماوية
Phosphates 11 251 8 298 11 061 8 370 الفوسفاط
Composants électroniques (transistors)
2 4 411 2 4 272 (مكونات الكترونية (الترانزستورات
Crustacés, mollusques et coquillages
89 8 691 114 9 209 القشريات والرخويات
Préparations et conserves de
poissons et crustacés 197 7 452 185 6 769 أســمـاك مـعـلـبـة
Agrumes 724 4 177 691 3 777 الـحوامض
Chaussures 11 2 373 11 2 255 األحذية
Poissons frais, salés, ، الـمملح،السمك الطري
séchés ou fumés 298 4 062 252 3 489 الـمجفف أو الـمدخن
Légumes frais congelés الـخضر الطرية الـمجمدة
ou en saumure 518 5 303 390 5 175 أوالـمملحة
Tomates fraîches 569 6 428 533 5 710 الطماطم الطرية
Fruits frais ou secs, congelés ،الفواكه الطرية أو الـجافة
ou en saumure 58 2 057 58 1 822 الـمجمدة أوالـمملحة
Conserves de légumes 107 1 831 98 1 652 مصبرات الـخضر
Huiles de pétrole et lubrifiants 379 3 103 406 2 247 زيت النفط والـمحروقات
Argent brut et ouvrages منتجات فضية وشبه
mi-ouvrés en argent e 662 e 1 129 فضية
Minerai de zinc 114 780 117 807 معدن الزنك
Minerai de plomb 72 816 59 805 معدن الرصاص
Voitures utilitaires 6 609 3 260 السيارات النفعية
Parties et pièces pour voitures أجزاء مفصلة للسيارات
et véhicules de tourisme 28 2 150 24 1 666 السياحية
Ferraille, déchets, débris de cuivre, الـخردة والنفايات وبقايا مشتقة من
fonte, fer, acier et autres minerais 75 1 663 91 1 905 النحاس والـحديد والصلب وغيرها
Médicaments et autres produits األدوية والـمستحضرات
pharmaceutiques 6 1 054 5 974 الصيدالنية األخرى
Bois bruts, équarris ou sciés 4 9 4 9 مربع أو منجور،خشب خام
Autres produits 7 635 103 767 7 373 93 508 منتوجات أخرى
Total 32 892 275 156 32 000 248 841 الـمجموع
Source : Office des Changes. 114 . مكتب الصرف: الـمصدر
Le Maroc en chiffres 2019
2018* م2017R
Produits الوزن القيمة الوزن القيمة الـمواد
Poids Valeur Poids Valeur
Gasoil et fueloil 7 124 41 393 7 566 34 291 غازوال وزيت الفيول
Machines et appareils divers 89 10 175 88 8 958 ا^الت وأجهزة مختلفة
Gaz de pétrole et autres hydrocarbures
3 612 15 601 3 637 13 789 غازات نفطية ومحروقات أخرى
Blé 3 987 9 124 3 630 8 341 القمح
Tissus et fils de coton 28 2 829 29 3 082 أقمشة وخيوط من القطن
Tissus et fils de fibres synthétiques أقمشة وخيوط من ألياف
et artificielles 68 7 549 64 7 113 اصطناعية
Voitures de tourisme 200 21 957 200 21 140 السيارات السياحية
Produits chimiques 2 468 10 216 2 356 10 507 منتوجات كيماوية
Voitures utilitaires 64 5 282 69 5 249 السيارات النفعية
Appareils recepteurs radio et télévision
17 2 828 15 2 741 أجهزة اإللتقاط للراديو والتلفزة
Fils, câbles et autres conducteurs األسالك والكابالت وغيرها من
isolés pour l’électricité 53 9 061 56 9 356 الـموصالت الـمعزولة للكهرباء
Maïs 2 360 4 647 2 380 4 414 الذرة
Bois bruts équarris et sciés 722 2 926 702 2 591 خشب خام مربع ومنشور
Fils, barres, et profilés en fer أسالك وقضبان وقطع مجنبة
ou en aciers non alliés 548 3 549 576 3 429 من الـحديد أو الفوالذ غير السبيكة
Papiers et cartons ; ouvrages divers الورق والورق
en papiers et cartons 621 6 565 568 5 900 الـمقوى
Médicaments et autres produits األدوية والـمستحضرات الصيدالنية
pharmaceutiques 9 6 369 8 6 141 األخرى
Huiles végétales brutes ou raffinées 697 5 531 694 5 962 زيوت نباتية خامة أو مكررة
Soufres bruts et non raffinés 5 835 7 994 5 467 5 002 الكبريت الـخام وغير الـمكرر
Moteurs à pistons, autres moteurs ومحركات،محركات بالـمكبس
et leurs parties e 55 e 42 أخرى وأجزاؤها
Matières plastiques et ouvrages البالستيك واللدائن
divers en plastique 822 13 763 787 13 050 الـمتنوعة
Cuivre et alliages de cuivre 1 40 1 38 النحاس وسبائك النحاس
Appareils pour la coupure ou la connexion أجهزة لقطع أو توصيل الدوائر
des circuits électriques et résistances 28 9 275 25 8 634 الكهربائية والـمقاومات
Sucre brut ou rafiné 1 057 3 505 1 163 4 951 السكرالـخام أو الـمكرر
Motoculteurs et tracteurs agricoles 14 959 14 962 أدوات الـحرث والـجرارات اال^لية
Machines à trier, concasser, ا^الت الـجرش
broyer ou agglomérer 20 1 255 18 836 والتجميع
Graines et fruits oléagineux 23 340 40 365 حبوب وفواكه زيتية
Autres produits 24 633 278 248 22 809 251 195 منتوجات أخرى
Total 55 100 481 035 52 961 438 080 الـمجموع
Source : Office des Changes. 115 . مكتب الصرف: الـمصدر
2019
الصادرات الواردات
Pays Exportations Importations الدول
2018* م2017R 2018* م2017R
Pays de l’Union Européenne 182 502 165 458 260 776 249 272 دول اإلتـحاد األوروبي
France 59 784 56 866 57 158 52 473 فرنسا
Espagne 64 943 58 881 76 079 73 787 إسبانيا
Italie 11 770 11 451 26 882 25 397 إيطاليا
Pays-Bas 6 184 5 400 8 738 7 227 هولندا
Allemagne 8 709 7 015 23 433 26 440 ألـمانيا
Grande-Bretagne 7 791 5 958 10 612 9 910 ابريطانيا العظمى
Belgique 4 449 3 851 7 615 5 867 بلجيكا
Portugal 4 224 3 529 12 448 13 476 البرتغال
Autriche 2 003 1 831 2 673 2 040 النمسا
Pologne 2 725 2 294 4 188 3 797 بولونيا
Roumanie 1 467 1 433 6 050 6 008 رومانيا
Irlande 1 473 1 382 1 227 1 513 إرالندا
Malte 144 153 13 23 مالطا
Suède 1 176 649 4 768 4 546 السويد
Lituanie 114 34 708 883 ليتوانيا
Slovaquie 567 477 1 921 1 767 سلوفاكيا
Lettonie 17 36 724 51 ليتونيا
Bulgarie 1 764 1 376 1 146 1 135 بلغاريا
Tchèque (République) 1 151 956 3 703 3 194 تشيك
Danemark 361 374 1 038 1 815 الدانـمارك
Grèce 220 528 1 291 860 اليونان
Hongrie 556 445 2 384 2 533 هنغاريا
Slovénie 417 204 879 468 سلوفينيا
Estonie 52 28 107 342 استونيا
Luxembourg 67 48 180 188 اللوكسمبورغ
Finlande 97 60 4 553 2 488 فنالندا
Chypre 20 18 155 11 قبرص
Croatie 258 183 104 1 034 كرواتيا
Pays méditerranéens partenaires
10 541 11 735 36 768 31 563 دول متوسطية شريكة
Turquie 5 540 6 889 21 527 19 260 تركيا
Tunisie 1 093 901 2 434 2 083 تونس
Algérie 1 630 1 946 6 960 5 353 الـجزائر
Egypte 779 585 5 350 4 413 مـصر
Syrie 504 460 82 90 سـوريا
Jordanie 202 301 197 138 األردن
Liban 793 652 218 226 لبنـان
Ensemble des pays Euro/méditerraneens
193 043 177 193 297 545 280 835 متوسطية/مجموع الدول األورو
116
( 2018 )
PRINCIPAUX ECHANGES AVEC LES PAYS
EURO-MEDITERRANEENS (année 2018)
(en millions de dirhams) ( )
80000
70000
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Exportations
Importations
Espagne 1
France 2
Italie 3
Allemagne 4
Turquie 5
Algérie 6
Grande-Bretagne 7
Belgique 8
Portugal 9
Pays-Bas 10
Suède 11
Egypte 12
Roumanie 13
Pologne 14
Tunisie 15
2019
118
Le Maroc en chiffres 2019
119
2019
120
Le Maroc en chiffres 2019
(2018 )( )
BALANCE DES PAIEMENTS (Transactions courantes) (année 2018)
35,37%
46,88%
Crédit 17,75%
5,99%
Débit
17,92%
76,08%
Biens
Services
Revenus
121
2019
% نسبة التغير
Agrégats الـمـجـمـعـات
Variation % 2018 2017*
III- Placements à vue : (M2 - M1) 3,5 159 191 153 879 (1م-2 (م: التوظيفات تـحت الطلب-II
Comptes d’épargne auprès الـحسابات على دفاتر لدى
des banques 3,5 159 191 153 879 البنوك
Agrégat M2 5,6 1 017 888 964 334 2الـمجمع م
IV- Autres actifs monétaires - 0,5 302 737 304 194 أصول نقدية أخرى-IV
Comptes à terme et bons de caisse الـحسابات والسندات ألجل محدد
auprès des banques 3,4 161 106 155 758 لدى البنوك
Titres OPCVM monétaires - 6,8 56 507 60 642 سندات مؤسسات التوظيف الـجماعي النقدية
Dépôts en devise (2) - 8,9 37 397 41 051 (2) ودائع بالعمالت األجنبية
(1) Circulation fiduciaire = Billets et monnaies mis en circulation - - ) التداول االئتماني = األوراق والنقد الـمعدني الـمتداول1(
encaisses des banques. .محصل الصندوق لدى البنوك
(2) Dépôts à vue et à terme en devises auprès des banques. .) ودائع تـحت الطلب وألجل محدد لدى البنوك بالعمالت األجنبية2(
(3) Emprunts contractés par les banques auprès des sociétés financières. .) اقتراضات البنوك لدى الـمؤسسات الـمالية3(
124
Le Maroc en chiffres 2019
% نسبة التغير
Agrégats الـمـجـمـعـات
Variation % 2018 2017
Bons du Trésor négociables 7,0 385 119 359 875 أذينات الـخزينة القابلة للتداول
Autres sociétés financières 7,1 381 927 356 625 مؤسسات مالية أخرى
Sociétés non financières - 1,7 3 193 3 249 مؤسسات غير مالية
Bons de sociétés de financement 20,0 9 682 8 069 سندات شركات التمويل
Autres sociétés financières
16,8 9 382 8 033 مؤسسات مالية أخرى
Sociétés non financières /// - 36 مؤسسات غير مالية
Billets de trésorerie - 35,5 649 1 006 أوراق الـخزينة
Autres sociétés financières - 33,5 649 976 مؤسسات مالية أخرى
Sociétés non financières /// - 30 مؤسسات غير مالية
Titres émis par les OPCVM السندات الـمصدرة من طرف مؤسسات التوظيف
contractuels 43,6 2 446 1 704 الـجماعي التعاقدية
Autres sociétés financières - 81,7 75 411 مؤسسات مالية أخرى
Sociétés non financières 85,2 2 235 1 207 مؤسسات غير مالية
Particuliers et MRE 58,6 136 86 أفراد ومغاربة مقيمون بالـخارج
Placement liquide : PL2 15,2 252 269 218 899 2 مجمع التوظيفات السائلة
Titres émis par les OPCVM السندات الـمصدرة من طرف مؤسسات التوظيف
obligations 15,2 252 269 218 899 الـجماعي في سندات اإلقتراض
Autres sociétés financières 16,5 200 122 171 816 مؤسسات مالية أخرى
Sociétés non financières 16,4 37 973 32 614 مؤسسات غير مالية
Particuliers
et MRE - 2,0 14 174 14 469 أفراد ومغاربة مقيمون بالـخارج
125
2019
% نسبة التغير
Agrégats Variation % 2018 2017* الـمـجـمـعـات
47,3% 22,9%
12,1% 17,7%
Monnaie scripturale
Autres actifs monétaires
Circulation fiduciaire
Placements à vue
2019
1EUR (EURO)
11,069 10,961 أورو 1
100 JPY (Yens Japonais) 8,539 8,618 ين ياباني100
(1) Décision du gouvernement mauritanien pour encourager les exportations ( قرار الـحكومة الـموريتانية بتشجيع الصادرات1)
% نسبة التغير
Bilan Variation % 2018* م2017R الـحـصـيـلـة
I.Actif األصول.I
Avoirs et placements en or 1,6 8 731 8 597 موجودات وتوظيفات من الذهب
Avoirs et placements en devises - 4,5 216 224 226 510 موجودات وتوظيفات من العمالت األجنبية
Avoirs et placements auprès 17,2 52 395 44 723 موجودات وتوظيفات لدى
des banques étrangères - 10,1 160 298 178 240 البنوك الـخارجية
Bons du Trésor étrangers et assimilés - 0,5 3 531 3 548 سندات خزينة أجنبية ومثيالتها
Autres avoirs en devises موجودات أخرى من العمالت
Avoirs auprès d’organismes financiers موجودات لدى الـمؤسسات الـمالية
internationaux 0,2 9 864 9 847 الدولية
(1)
Souscription au F.M.I. -Tranche -إكتتاب لدى صندوق النقد الدولي
de réserve 0,0 2 152 2 153 حصة اإلحتياطي
Avoirs en droits de tirage spéciaux - 0,1 7 309 7 317 موجودات من حقوق السحب الـخاصة
Souscription au Fonds Monétaire Arabe 7,0 403 377 إكتتاب لدى صندوق النقد العربي
Concours financiers à l’Etat /// - - مساعدات مالية للدولة
Avances au titre de facilités de caisse /// - - تسبيقات تعاقدية
Créances sur les établissements ديون على مؤسسات اإلئتمان ومثيالتها
de crédit et assimilés marocains 64,3 69 368 42 210 الـمغربية
Valeurs reçues en pension des Banques /// - - قيم مستحفظة
Avances aux banques 64,4 69 302 42 153 تسبيقات للبنوك
Autres créances 15,6 66 57 ديون أخرى
Bons du Trésor -opération d’open Market /// - - عمليات السوق الـمفتوحة-سندات الـخزينة
Autres actifs 6,6 5 453 5 115 أصول أخرى
Valeurs immobilisées - 0,4 3 085 3 097 قيم مستعقرة
Total 5,9 312 725 295 375 الـمجموع
II. Passif الـخصوم.II
Billets et monnaies en circulation 7,2 248 478 231 784 أوراق بنكية وقطع نقدية متداولة
Billets en circulation 7,2 245 136 228 592 أوراق بنكية
Monnaies en circulation 4,7 3 342 3 192 قطع نقدية
Engagements en or et en devises 0,2 8 492 8 477 إلتزامات بالذهب والعمالت األجنبية
Engagements en or /// - - إلتزامات بالذهب
Engagements en devises 0,2 8 492 8 477 إلتزامات بالعمالت االجنبية
Engagements en dirhams convertibles - 3,1 224 231 إلتزامات بالدرهم القابل للتحويل
Engagements en dirhams convertibles envers التزامات تـجاه الـمؤسسات
des organismes financiers internationaux
- 4,1 214 223 الـمالية الدولية
Autres engagements 21,4 10 8 التزامات أخرى
Dépôts et engagements en dirhams 3,4 31 659 30 619 ودائع والتزامات بالدرهم
Compte courant du Trésor public - 35,6 1 216 1 889 الـحساب الـجاري للخزينة العمومية
Dépôts et engagements en dirhams ودائـع والتزامـات تـجاه
envers les banques marocaines 7,3 25 510 23 782 البنوك الـمغربية
Comptes courants 7,3 25 510 23 782 حسابات جارية
Comptes de reprise de liquidités /// - - حسابات استرجاع السيولة
Comptes de facilités de dépôt /// - - حسابات تسهيالت الودائع
Dépôts des administrations - 16,8 1 598 1 922 ودائع اإلدارات والـمؤسسات
et des Etablissements publics العمومية
Autres comptes 10,2 3 335 3 027 حسابات أخرى
Autres passifs - 3,3 9 889 10 232 خصوم أخري
Allocations de droits de tirage spéciaux 0,1 7 469 7 459 مخصصات حقوق السحب الـخاصة
Capitaux propres et assimilés 0 5 528 5 530 رساميل ذاتية ومثيالتها
Capital 0 500 500 رأس الـمال
Réserves 0 5 001 5 001 إحتياطيات
Report à nouveau 4 27 26 مرحل من جديد
Autres capitaux propres - 100,0 0 2 رساميل ذاتية أخرى
Résultat net de l’exercice - 5,5 985 1 043 نتيجة صافية للسنة الـمالية
Total 5,9 312 725 295 375 الـمجموع
(1) F.M.I : Fonds Monétaire International
Source : Bank Al-Maghrib. . بنك الـمغرب: الـمصدر
129
2019
% نسبة التغير
Transactions Variation % 2018* م2017R الـمـعـامـالت
A - Dépenses totales
414 285 398 278 مجموع النفقات- أ
Budget général
329 952 324 663 الـميزانية العامة
191 572
Dépenses de fonctionnement 187 735 نفقات التسيير
Dont : : منها
Personnel 104 901 106 701 الـموظفون
Matériel 39 287 35 684 الـمعدات
Dépenses d’investissement 67 012 63 572 نفقات اإلستثمار
Dette publique 71 368 73 356 الدين العمومي
81 384
Comptes spéciaux du Trésor 70 672 الـحسابات الـخصوصية للخزينة
SEGMA 2 949 2 943 مرافق الدولة الـمسيرة بصورة مستقلة
1 868
Fonctionnement 2 198 التسييـر
Investissement 1 081 745 اإلستثمار
B - Recouvrements budgétaires 410 699 373 096 مداخيل الـميزانية- ب
Sources : Ministère de l’Economie et des Finances (Trésorerie Générale). .( وزارة اإلقتصاد والـمالية (الـخزينة العامة:الـمصادر
Secrétariat Général du Gouvernement (Bulletin Officiel). .(األمانة العامة للحكومة (الـجريدة الرسمية
132
Le Maroc en chiffres 2019
% نسبة التغير
Indicateurs
م2017R
الـمـؤشـرات
Variation % 2018*
133
2019
PRODUIT INTERIEUR BRUT PAR SECTEURS D’ACTIVITE الناجت الداخلي اإلجمالي حسب قطاعات
(PRIX COURANTS BASE 2007) (2007 األنشطة (األسعار الـجارية سنة األساس
En millions de Dh بـمليون درهم
Secteur primaire
135 730 131 419 121 554 القطاع األولي
Agriculture, forêt et services annexes
124 395 120 092 110 549 الغابة ومصالح ملحقة،الفالحة
Pêche, aquaculture 11 335 11 327 11 005 تربية األسماك،الصيد
Secteur secondaire 286 874 278 087 262 348 القطاع الثاني
Industrie d’extraction 25 528 24 483 20 638 صناعة اإلستخراج الـمعدني
Industries de transformation 173 754 166 888 158 855 الصناعة التحويلية
Electricité et eau 27 906 27 021 24 980 الكهرباء والـماء
Bâtiment et travaux publics 59 686 59 695 57 875 البناء واألشغال العمومية
Secteur tertiaire(1) 553 510 531 325 510 699
(1)
القطاع الثالث
Commerce 87 749 84 011 81 775 التجارة
Hôtels et restaurants 28 808 26 659 22 485 الفنادق والـمطاعم
Transports 42 837 40 898 37 997 النقل
Poste et télécommunications 21 615 21 175 21 239 البريد والـمواصالت
Autres services
(2)
271 074 261 226 253 712 (2)
خدمات أخرى
Administration publique générale 101 427 97 356 93 491 اإلدارات العامة والضمان
et sécurité sociale اإلجتماعي
Valeur ajoutée au prix de base 976 114 940 831 894 601 القيمة الـمضافة بالسعر األساسي
130 708 122 520 118 628 الضريبة على الـمنتوجات الصافية من اإلعانات
Impôts sur les produits nets de subventions
Produit intérieur brut 1 106 822 1 063 351 1 013 229 الناجت الداخلي الـخام
PRODUIT INTERIEUR BRUT PAR SECTEURS D’ACTIVITE الناجت الداخلي اإلجمالي حسب قطاعات
(2007 األنشطة بالـحجم (أسعار السنة الـماضية سنة األساس
EN VOLUME (PRIX DE L’ANNEE PRECEDENTE BASE 2007)
Evolution annuelle en % % التطور السنوي بـ
600000
500000
400000
300000
200000
100000
0
2016 2017 2018
Secteur primaire
Secteur secondaire
Secteur tertiaire
2019
4 070
Agriculture, forêt et services annexes 4 072 3 333 الغابة ومصالح ملحقة،الفالحة
Industrie 119 241 113 125 116 843 الصناعة
Bâtiment et travaux publics 152 181 149 155 144 921 البناء واألشغال العمومية
Services 39 471 38 219 39 189 الـخدمات
Total 314 963 304 571 304 286 الـمجموع
138
( )
FORMATION BRUTE DE CAPITAL FIXE (prix courants)
(en millions de dirhams) ( )
200000
150000
100000
50000
0
2016 2017 2018
/// Il ne peut être question d’inscrire un nombre en ال مجال لتسجيل عدد ما نظرا ///
raison de la nature des informations لطبيعة الـمعلومات
140
Le Maroc en chiffres 2019
141
2019
BANQUE MAROCAINE
DU COMMERCE EXTERIEUR
Siége Social : 140, Avenue Hassan II,
Casablanca 20 000
Télephone : 05 22 20.03.25/20.04.20/23/56/58/67/68/92/95/20.05.02/04/
20.24.70/26.60.51/26.62.04/22.21.00
Télefax : 05 22 20.05.12/20.05.13/20.05.16
Telex : 21.635/21.708/21.875/21.931/23.053
SWIFT : BMCE MA MC
PRINCIPALES AGENCES
CASABLANCA NOMBRE TOTAL D’AGENCES : 738
FRANCE MANTES-LA-JOLIE
34, Bd du Maréchal Juin
78 200 - Mantes-la-jolie,
MARSEILLE Tél : 00 331 39 29 25 30
20, Bd, Dugommier - 13 001 - Marseille Fax : 00 331 39 29 25 40
Tél, : 00 334 91 64 04 31
Fax : 00 334 91 64 88 47 DIJON
64 Bis, Avenue du Drapeau
MONTPELLIER 21 000 Dijon
59, Cours Gambetta Tél : 00 333 80 60 59 00
Fax : 00 333 80 60 59 01
34 000 Montpellier
Tél, : 00 334 67 58 06 18 PARIS
Fax : 00 334 67 58 58 06 175 Bis, Avenue de Clichy
75017 - Paris
LILLE Tél : 00 33 (0)144 69 96 70 à 78
48, Bd, De la liberté - 59 800 - Lille
Tél : 00 333 20 40 12 00
Fax : 00 333 20 12 98 08 ESPAGNE
LYON MADRID
1, Rue Carry - 69 003 - Lyon Plaza Catalunâ, n°,1 - 28002 - Madrid
Tél : 00 334 72 34 38 07 Tél : 00 3491 564 58 34/564 57 63
Fax : 00 334 78 54 24 04 Fax : 00 3491 564 59 11
STRASBOURG BARCELONE
13, Av, Du GénéraI de Gaulle Calle Tarragona, 129
67 000 - Strasbourg 08014 - Barcelona
Tél : 00 333 88 61 00 18 Tél : 00 3493 325 17 50
Fax : 00 333 88 61 45 73 Fax : 00 3493 423 26 05
BORDEAUX VALENCE
Calle Alfonso Magnanima n°3 (esquina
35, Av, Charles de Gaulle
Calle la paz) 46003 - Valencia
33 200 Bordeaux Tél : 00 3496 353 44 41
Tél : 00 335 56 02 62 60 Fax : 00 3496 394 24 39
Fax : 00 335 56 17 09 52
ALMERIA
TOULOUSE CL, Lentisco, 27 local 5
64, Bis avenue Jean Pieux - 31500 Cortijo Grande
Toulouse 04007 - Alméria
Tél : 00 335 61 20 08 79 Tél : 00 3495 028 23 28
Fax : 00 335 61 20 06 92 MURCIA
Calle Bolos, 6 bajo 2
ORLEANS 30 005 - Murcia
6-8 Place de l’indien Tél : 00 3496 829 06 73
45 100 - Orléans
Tél : 00 332 38 25 31 90
Fax : 00 332 38 25 31 99 ITALIE
ASNIERES MILAN
43, Rue pierre brossolette Viale Nazario Sauro,5 - cap 20124
92 600 - Asnières Milano
Tél : 00 331 46 13 43 40 Tél : 00 39 02 89 28 17 00
Fax : 00 331 46 13 43 44 Fax : 00 39 02 89 69 16 28
152
Le Maroc en chiffres 2019
ROYAUME-UNI
LONDRES
26 Upper Brook Street - Mayfair,
London W1K7QE
Tél : 00 4420 75 18 82 50/53
Fax : 00 4420 76 29 05 96
ALLEMAGNE
Agence de Services Financiers
Frankfurt
Baseler str 35-37
60 329 Frankfurt
Tél : 00 49 69 27 40 34 40
Fax : 00 49 69 27 40 34 44
153
الـطبعـة الـثـامـنـة والـخمسون
58ème Edition
Dépôt légal : 2017 MO 3699 :
اإليـداع القانـونـي
ر.د.م.ك ISBN : 978-9981-20-257-3 :
ر.د.م.د ISSN : 2336-0690 :
الـرســوم الـبـيـانـيــة والـطـبـاعــة
Conception, Réalisation et Impression
الدار البيضاء- الـحي الصناعي، سيدي معروف، تالـماست,21
21, Medersa Lot, Talmaste Zone Industrielle - Sidi Maârouf - Casablanca
Tél. : 05 22 58 61 60 : الهاتف- Fax : 05 22 97 34 44 : الفاكس
Tanger - Tétouan - Al Hoceima
Marrakech - Safi
Drâa - Tafilalet
Souss - Massa