Vous êtes sur la page 1sur 12

!NTROD'CT!

ON

R)S'M)

Après un exposé des types de problèmes relatifs à l’exploitation minière


que la géostatistique peut résoudre, un exercice d’introduction illustre le
besoin de bons estimateurs, particulièrement dans le cas d’une exploitation
sélective. Leur impact économique sur les calculs de réserve et les effets
d’information de support y sont soulignés. On présente également des
exemples comparant la géostatistique avec d’autres méthodes d’estimation.

A" $%"&' ()' *+ ()&,-.&)' /,,0)'1 2/ 30%'4/4-'4-5") / 6&%"70 '/ '"60&-%&-40 ),


4/,4 5") 8049%() (’)'4-8/4-%, ()' &0')&7)' (/,' () ,%8;&)"< 4=6)' ()
8-,)' (804/"< 6&0$-)"<1 ?)&1 804/"< () ;/') )4$@)@ S%, /662-$/4-%, C
2’-,("'4&-) (" 604&%2) )'4 62"' &0$),4)1 8/-' / ,0/,8%-,' 6&%"70 '%, "4-2-401
4%"4 6/&4-$"2-.&)8),4 6%"& 04/;2-& 2/ 4%6%3&/69-) ()' '-4)'1 6%"& 8%(02-')& )4
'-8"2)& 2’9040&%30,0-40 -,4)&,) ()' &0')&7%-&' )4 ()' /5"-?.&)'@ M/23&0 $)
'"$$.'1 $)&4/-,' ')$4)"&' () 2’-,("'4&-) 8-,-.&)1 $%88) 2’)<62%-4/4-%, ("
$9/&;%,1 ,’%,4 8%,4&0 () 2’-,40&E4 6%"& 2/ 30%'4/4-'4-5") 5") 4&.'
4/&(-7)8),4@ L’/44),4-%, 3&/,(-''/,4) 6%&40) '"& 2/ 6&%4)$4-%, ()
2’),7-&%,,)8),4 )4 2) ;)'%-, () 62"' () 6&0$-'-%, 6%"& 2’)'4-8/4-%,
5"/,4-4/4-7) )4 5"/2-4/4-7) ()' &0')&7)' ?%&$),4 ;)/"$%"6 (’),4&)6&-')' C
&)8)44&) ), $/"') 2)"&' 6&%$0(0' (’)'4-8/4-%,@ U, )<)862) ?&/66/,4 () $)44)
4),(/,$) )'4 (%,,0 6/& 2’-,("'4&-) 8-,-.&) /80&-$/-,) (" $9/&;%,1 5"- (%-4 ')
62-)& C ()' $%,4&H2)' 4&.' '4&-$4' (’08-''-%, () SO*@

!""#$%!&$'() +, #! -.')&!&$)&$/0, ! #1$(+0)&2$, 3$($42,

N%"' 6&%6%'%,' 5")25")' 5")'4-%,' 5") ') 6%') 4%"4 )<62%-4/,4 8-,-)&@ L’",
()' 6%-,4' ?%&4' () 2/ 30%'4/4-'4-5") $%,'-'4) C 4-&)& 6/&4- ()' $%&&02/4-%,'
'6/4-/2)' 5"- )<-'4),4 (/,' 2)' (%,,0)' 8-,-.&)' K )22)' '%,4 8%(02-'0)' 6/& ",
%"4-2 6&%;/;-2-'4)1 2) 7/&-%3&/88)@ L)' 4)$9,-5")' (’)'4-8/4-%, 6%&4),4 2)
,%8 30,0&-5") () L M&-3)/3) N@

EST!MAT!ON DES R)SERVES GLO2ALES

L/ 6&)8-.&) 04/6) -86%&4/,4) (/,' ",) 04"() () ?/-'/;-2-40 )'4 2/


(04)&8-,/4-%, ()' &0')&7)' -, '-4"@ L/ 30%'4/4-'4-5") 6)"4 /-()& 2’-,30,-)"&
* G0%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)@ A662-$/4-%, /" (%8/-,) 8-,-)&

(’)<62%-4/4-%, C %;4),-&1 C 6/&4-& ()' -,?%&8/4-%,' (-'6%,-;2)'1 () ;%,,)'


)'4-8/4-%,' (" 4%,,/3) 32%;/2 -, '-4" )4 () 2/ 4),)"& 8%=),,)1 )4 /-,'- 2"-
6)&8)44&) () (0$-()& '- ", 6&%P)4 80&-4) ()' -,7)'4-'')8),4' 62"' -86%&4/,4'@

EST!MAT!ON DES ERRE'RS

A"$",) 8049%() (’)'4-8/4-%, ,) 6)"4 (%,,)& C $%"6 'Q& ",) 7/2)"& )</$4)1
6"-'5"’-2 = / -,07-4/;2)8),4 ",) )&&)"& /''%$-0) (%,4 -2 )'4 -86%&4/,4 ()
$%,,/R4&) 2’%&(&) () 3&/,()"&@ L)' (0$-()"&' %,4 ;)'%-, () '/7%-& '- 2/ 4),)"&
)'4-80) )'4 $%&&)$4) C S T U %" C S TV U@ L/ 30%'4/4-'4-5") ?%"&,-4 ,%,
')"2)8),4 2/ 7/2)"& )'4-80)1 8/-' /"''-1 /7)$ 2/ 7/&-/,$) () M&-3)/3)1 ",)
8)'"&) () 2/ 6&0$-'-%, () 2’)'4-8/4-%,@ C’)'4 2’",) ()' '"60&-%&-40' () 2/
30%'4/4-'4-5") '"& 2)' 8049%()' 4&/(-4-%,,)22)' (’)'4-8/4-%, ()' &0')&7)'@

ES3ACEMENT O3T!MAL DES SONDAGES (O' DES )C5ANT!LLONS)

L/ 7/&-/,$) (’)'4-8/4-%, ($/2$"20) 6/& 2/ 30%'4/4-'4-5")) (06),( (" 8%(.2)


() 7/&-%3&/88) $9%-'- 6%"& 2) 3-')8),41 /-,'- 5") () 2/ 2%$/2-'/4-%, ()'
'%,(/3)'1 8/-' 6/' ()' 7/2)"&' ,"80&-5")' ()' 0$9/,4-22%,'@ D%,$ ",) ?%-'
5") 2) 7/&-%3&/88) / 040 (04)&8-,0 6%"& ", 3-')8),4 6/&4-$"2-)&1 %" ",)
&03-%, 6/&4-$"2-.&)1 2/ 7/&-/,$) (’)'4-8/4-%, 6)"4 E4&) $/2$"20)@ C)$- 6)&8)4
(’07/2")& 2/ 7/&-/,$) (’)'4-8/4-%, 6%"& ",) 2/&3) 7/&-040 () $%,?-3"&/4-%,'
() '%,(/3)'1 '/,' /7%-& 6%"& /"4/,4 C 2)' &0/2-')&1 )4 () (04)&8-,)& /-,'- ",)
$/86/3,) () '%,(/3)' $%&&)'6%,(/,4 C 2/ 6&0$-'-%, &)5"-')@ C)$- 6)"4
$%,("-&) C ()' 0$%,%8-)' $%,'-(0&/;2)' '"& 2)' ;"(3)4' () '%,(/3) )4
(’0$9/,4-22%,,/3)@

EST!MAT!ON DES R)SERVES DES 2LOCS

U,) ?%-' 5") 2/ (0$-'-%, (’)<62%-4)& ", 3-')8),4 / 040 6&-')1 ()' )'4-8/4-%,'
;2%$ 6/& ;2%$ (" 4%,,/3) ), 8-,)&/- )4 ( 4),)"& 8%=),,) '%,4
,0$)''/-&)'@ I$- ", ;2%$ 6)"4 &)6&0'),4)& 2/ 6&%("$4-%, (’", 6%'4)1 2C 2/
6&%("$4-%, (’", 8%-'@ L) M&-3)/3) ?%"&,-4 ,%, ')"2)8),4 ",) )'4-8/4-%, ("
4%,,/3) ;&"4 )4 () 2/ 4),)"& 8%=),,) () $9/5") ;2%$1 8/-' 03/2)8),4 ",)
)'4-8/4-%, ()' 7/&-/;2)' 5"/2-4/4-7)'@ D/,' 2) $/' (" $9/&;%,1 $)22)'Z$-
$%86&),,),4 2/ 4),)"& ), $),(&)'1 ), '"2?"&)' )4 2/ 7/2)"& $/2%&-?-5")@ P%"& 2/
;/"<-4)1 -2 '’/3-4 6/& )<)862) (" 6%"&$),4/3) () '-2-$)1 ()' %<=()' () ?)& )4$@

MA!LLAGE ET CARTOGRA35!E

B-), 5") 2/ 62"6/&4 ()' ),4&)6&-')' 8-,-.&)' &)$9)&$9),4 9/;-4")22)8),4 ()'


)'4-8/4-%,' 6/& ;2%$1 -2 )'4 6/&?%-' "4-2) (’/7%-& ",) $/&4%3&/69-) 6/&
I,4&%("$4-%, ]

-'%2-3,)'@ L/ 30%'4/4-'4-5") 6)&8)4 (’)'4-8)& ()' 7/2)"&' /"< ,^"(' (’",


8/-22/3) &03"2-)&@ O, 6)"4 ),'"-4) "4-2-')& ", 05"-6)8),4 '4/,(/&( ()
$/&4%3&/69-) /?-, () &0/2-')& 2) 4&/$0 ()' -'%2-3,)'@ C)44) 8049%() )'4 62"'
6&0$-') 5") 2)' /"4&)' 8%=),' (’)'4-8)& ()' 7/2)"&' /"< ,^"(' (’",
8/-22/3)@ C’)'4 6%"& $)44) &/-'%, 5"’/" $%"&' ()' (-< ()&,-.&)' /,,0)'1
2’-,("'4&-) (" 604&%2) '’)'4 4%"&,0) () 62"' ), 62"' 7)&' 2) M&-3)/3)@

S!M'LAT!ON D7'N D)38T 3O'R )VAL'ER 'N 3LAN DE FORAGE

C%88) 4%"4 -,4)&6%2/4)"&1 2) M&-3)/3) (%,,) (" 3-')8),4 ",) -8/3) 62"'
2-'') 5") 2/ &0/2-40@ C)2/ -862-5") 5") '- 2’%, $%,_%-4 ", 8%(.2) ,"80&-5")
() 3-')8),4 6%"& 4)'4)& (-??0&),4)' 8049%()' (’)<62%-4/4-%,1 ", 8%(.2)
%;4)," 6/& M&-3)/3) (%,,)&/ ",) -8/3) )&&%,0) () 2/ 7/&-/;-2-40 '6/4-/2) C
6)4-4) 0$9)22)@ D/,' $) $/'1 -2 ?/"4 ?/-&) /66)2 C ",) '-8"2/4-%, $%,(-4-%,,)22)
(" 3-')8),4@

EST!MAT!ON DE LA R)C'3)RAT!ON

A" '4/() () 2’04"() () ?/-'/;-2-40 (’", 3-')8),41 -2 ?/"4 6&07%-& 2)' &0')&7)'
&0$"60&/;2)'1 $’)'4ZCZ(-&) 2)' 5"/,4-40' () 8-,)&/- )4 () 804/2 $%,4),"' (/,'
()' ;2%$' (%,4 2/ 4),)"& )'4 '"60&-)"&) C ", ')"-2 0$%,%8-5")@ S- 2)'
(-8),'-%,' () 2/ 8/-22) (’0$9/,4-22%,,/3) '%,4 $%86/&/;2)' C $)22)' ()'
;2%$'1 2)' 4),)"&' 6)"7),4 E4&) )'4-80)' /7)$ ",) 6&0$-'-%, &/-'%,,/;2)@ M/-'
'- 2)' ;2%$' '%,4 ;)/"$%"6 62"' 6)4-4' 5") 2/ 8/-22) () '%,(/3)1 $%88) $’)'4
'%"7),4 2) $/' /" '4/() () 2’04"() () ?/-'/;-2-401 -2 6)"4 E4&) )&&%,0 () &0/2-')&
2/ '02)$4-%, '"& 2)' ;2%$' )'4-80'1 $/& $)' )'4-8/4-%,' ,) '%,4 6/' /'')`
6&0$-')'@ I2 ?/"4 /2%&' 8)44&) ), ^"7&) 2)' 4)$9,-5")' () 2/ 30%'4/4-'4-5") ,%,
2-,0/-&)@

A6&.' /7%-& 7" 5")25")' /662-$/4-%,' 6%''-;2)' () 2/ 30%'4/4-'4-5") C


2’-,("'4&-) 8-,-.&)1 2/ 5")'4-%, ,/4"&)22) )'4 K L )'4Z$) 5") 2/ 30%'4/4-'4-5")
/66%&4) 7&/-8),4 ", 62"' 6/& &/66%&4 /"< /"4&)' 8049%()' (’)'4-8/4-%, ()'
&0')&7)' a N@ N%"' 6&0'),4%,' 4%"4 (’/;%&( ", )<)862) '-862-?-0 8%,4&/,4
2’-86/$4 ?-,/,$-)& (’",) 8/"7/-') )'4-8/4-%, ()' ;2%$'@ E,'"-4)1 ,%"'
)<6%'%,' 62"'-)"&' 04"()' () $/' 6)&8)44/,4 () $%86/&)& (-??0&),4)'
4)$9,-5")' (’07/2"/4-%, (" 8-,)&/-@

D/,' 2)' $9/6-4&)' '"-7/,4'1 ,%"' 6%"&'"-7%,' ), )<62-5"/,4 $) 5"’)'4 ",


7/&-%3&/88)1 )4 $%88),4 %, 2’"4-2-') 6%"& )'4-8)& ()' ;2%$' )4 %;4),-& 2/
7/&-/,$) (’)'4-8/4-%,@ C)44) 8049%() )'4 /66)20) M&-3)/3)1 (" ,%8 ("
6&0$"&')"& '"(Z/?&-$/-, D@G@ c&-3)@ C)4 %"7&/3) 4&/-4/,4 ",-5")8),4 () 2/
30%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)1 2)' 49.8)' () 2/ '-8"2/4-%, $%,(-4-%,,)22) )4 ()
d G0%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)@ A662-$/4-%, /" (%8/-,) 8-,-)&

2’)'4-8/4-%, ()' &0')&7)' &0$"60&/;2)'1 ?/-'/,4 /66)2 C 2/ 30%'4/4-'4-5") ,%,


2-,0/-&)1 ,) '%,4 6/' /;%&(0'@

,5,2%$%, 6 $3"!%& 7$(!(%$,2 +, #! 3.&8'+, +1,)&$3!&$'(

U,) ()' "4-2-'/4-%,' 2)' 62"' ?&05"),4)' () 2/ 30%'4/4-'4-5") (/,' 2’-,("'4&-)


8-,-.&) $%,'-'4) C )'4-8)& 6/& M&-3)/3) 2/ 4),)"& 8%=),,) ()' ;2%$' 8-,-)&' Z
6/& )<)862) 6%"& ", $%,4&H2) 5"%4-(-), ()' 4),)"&'@ C%88) -2 )'4 203-4-8)
() ') ()8/,()& '- 2) M&-3)/3) ?%"&,-4 &0)22)8),4 () 8)-22)"&' &0'"24/4' 5") 2)'
/"4&)' 8049%()'1 $)4 )<)&$-$) / 040 $%,_" 6%"& 8)44&) ), 07-(),$) 2)'
(-??0&),$)' ),4&) 4&%-' )'4-8/4)"&' $2/''-5")'@ A7/,4 () ') 2/,$)& (/,' 2)'
$/2$"2' 6&%6&)8),4 (-4'1 -,40&)''%,'Z,%"' /"< (%,,0)'@

F"#$%& 1.1 : S&",& -./012"33415.


g]+ d+ T*+ Teg
L/ ?-3"&) T@T 8%,4&) ()' ;2%$' ()
* < *1 (0$%"60' $9/$", ), 5"/4&)
d+V ]]g h+ *d+ '%"'Z;2%$' () T < T1 /-,'- 5") 2/ 4)Z
,)"& (’", ()' '%"'Z;2%$' () $9/5")
;2%$ (2)' 4),)"&' ()' ] /"4&)' '%"'Z
T*d d]V *]V deV ;2%$' '%,4 03/2)8),4 $%,,")' )4
')&%,4 "4-2-'0)' 6/& 2/ '"-4) 6%"&
)??)$4")& ()' $%86/&/-'%,')@ A-,'-1
g+ *V ]* *V
,%"' (-'6%'%,' -,-4-/2)8),4 () Te
7/2)"&' '"& ed@ C)' Te 7/2)"&' 7%,4
$%,'4-4")& 2)' L 0$9/,4-22%,' N "4-2-'0'
6%"& )'4-8)& 2)' 7/2)"&' () ;2%$'
8-,-)&' () (-8),'-%,' * < * (-@)@ d ?%-' 62"' 3&/,(' 5") 2)' 0$9/,4-22%,')@ O,
$%864) Te () $)' ;2%$' (/,' 2) (%8/-,) (’04"()1 $9/$", /=/,4 ",
0$9/,4-22%, ), '%, $%-, '"60&-)"& 3/"$9)@ L/ 8049%() 2/ 62"' '-862) 6%"&
)'4-8)& 2/ 4),)"& () $9/5") ;2%$ )'4 () &)4),-& 2/ 7/2)"& $%&&)'6%,(/,4 C 2/
4),)"& ?%"&,-) 6/& '%, 0$9/,4-22%,@ C)$- )'4 2/ 8049%() 6%2=3%,/2)@ L/
?-3"&) T@* 8%,4&) $)' )'4-8/4-%,'@

F"#$%& 1.2 : E52"802"41 943:#4103& ;&5 2&1&$%5 ;&5 <34.5.


g]+ d+ T*+ Teg
A 7%"' 8/-,4),/,4 () 4&%"7)& ",) 8049%() 6%"&
d+V ]]g h+ *d+
)'4-8)& $)' Te 7/2)"&'@ V%"' 6%"7)` )''/=)& ,’-86%&4)
5")22) 8049%() K $9%-'-& ",) 7/2)"& 6%"& $9/5") ;2%$
T*d d]V *]V deV /" 7" ()' (%,,0)' )4 () 2)"&' 7/&-/4-%,'1 $/2$"2)& ()'
8%=),,)' 8%;-2)' )4$@ I,'$&-7)` 7%' Te 7/2)"&' '"& 2/
g+ *V ]* * V ?-3"&) T@]@
I,4&%("$4-%, +

F"#$%& 1.= : >42%& &52"802"41 ;&5 2&1&$%5 ;&5 <34.5.

L) 4&%-'-.8) P)" () 7/2)"&' (?-3"&) T@d) / 040 %;4),"


6/& M&-3)/3) 6/& ", 30%'4/4-'4-$-),@ L) M&-3)/3) ,’)'4
5"’",) $/403%&-) 6/&4-$"2-.&) () 8%=),,) 8%;-2)
6%,(0&0)@ I2 ,’)'4 6/' ,0$)''/-&) C $) '4/() ()
$%86&),(&) $%88),4 $)' 7/2)"&' %,4 040 $/2$"20)'@
P%"& 2’-,'4/,41 )22)' ,) $%,'4-4"),4 5"’", P)" 6%''-;2)
(’)'4-8/4-%, ()' 4),)"&' ()' ;2%$'@

L)' (-??0&),4)' )'4-8/4-%,' -862-5"),4 ()' 6%2-4-5")'


dd* ThV Td* *Vd (’)<62%-4/4-%, &/(-$/2)8),4 (-??0&),4)'@

]+d *ge *T* *gh

Tmh **e *Te *gT

hh mT mm T*+ F"#$%& 1.? : E52"802"41 90% 3& @%"#&0#& ;&5 2&1&$%5 ;&5 <34.5.

E:3LO!TAT!ON M!N!;RE S)LECT!VE

D/,' 2/ 62"6/&4 ()' %60&/4-%,' 8-,-.&)'1 2)' ;2%$' (%,4 2)' 4),)"&' '%,4 02)70)'
'%,4 )<62%-40'1 4/,(-' 5") 2)' /"4&)' '%,4 2/-''0' '"& 62/$) %" &)P)40' $%88)
(0$9)4 ('40&-2))@ S"66%'%,' 5")1 (/,' $) $/'1 2) ')"-2 '%-4 () ]VV )4 2) 6&%?-4
6&%6%&4-%,,)2 C 2/ 4),)"& /"Z()''"' () $) ')"-2@ E<62%-4)& ", ;2%$ (’",)
4),)"& () ]VT $%,("-&/ (%,$ C ", 6&%?-4 () T ",-401 /2%&' 5"’)<62%-4)& ",
;2%$ () 4),)"& *hh -862-5")&/ ",) 6)&4) () T ",-40@ P%"& 2’-,'4/,41 ,%"'
-3,%&)&%,' 2)' $%,4&/-,4)' 30%804&-5")' (")' C 2/ 8049%() (’)<62%-4/4-%,
8-,-.&)1 )4 '"66%')&%,' 5") 4%"' 2)' ;2%$' &),4/;2)' '%,4 )<62%-40'@
L/ 6&)8-.&) 04/6) )'4 () $/2$"2)& 2)' 6&%?-4' 6&07"' 6/& $9/$",) ()' 4&%-'
8049%()' (’)'4-8/4-%,@ N%"' 8%,4&%,' 2) $/2$"2 $%&&)'6%,(/,4 C
2’)'4-8/4-%, 6%2=3%,/2)1 ), 7%"' 2/-''/,4 2) '%-, () 2’/662-5")& /"< ()"<
/"4&)' 8049%()'@ T%"4 (’/;%&(1 8/&5")` (’", /'40&-'5") 4%"' 2)' ;2%$' (%,4
2/ 4),)"& )'4-80) )'4 '"60&-)"&) %" 03/2) C ]VV@ I2 = ), / +@ L) 6&%?-4 /44),("
)'4 /-,'- K

P&%?-4 /44),(" j g]+ k d+V k ]]g k d]V k deV Z + < ]VV j hT*

C/2$"2%,' 8/-,4),/,4 2)' 6&%?-4' 5"- ')&%,4 &0)22)8),4 %;4),"' '- %, )<62%-4)
2)' ;2%$' '02)$4-%,,0'@ L/ fi#ure ()* (%,,) 2)' 4),)"&' &0)22)' ()' ;2%$' * < *@
A7)$ 2/ 8049%() 6%2=3%,/2)1 + ;2%$' ')&%,4 )<62%-40'@ É$&-7)` 2)"&' 4),)"&'
e G0%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)@ A662-$/4-%, /" (%8/-,) 8-,-)&

&0)22)' (/,' 2)' $/&&0' $%&&)'6%,(/,4 '%"' 2)' 7/2)"&' )'4-80)'@ L) 6&%?-4 &0)2
')&/ /-,'- K

P&%?-4 &0)2 j +V+ k *gV k ]*m k **V k *e] ZT +VV j me

F"#$%& 1.A : T&1&$%5 %-&33&5 ;&5 <34.5.


o +V+ Td] mm *Vg
A" 2-)" (’", 6&%?-4 () hT* ",-40'1 ,%"' %;4),%,'
')"2)8),4 me ",-40'@ L’),4&)6&-') 6%"&&/-4 /2%&'
o *gV o ]*m TgT dTT E4&) $%,?&%,40) C () '0&-)"')' (-??-$"240' ?-,/,Z
$-.&)'@ E??)$4")` 8/-,4),/,4 2)' $/2$"2' $%&&)'Z
TV* o **V T+d o *e] 6%,(/,4 C 7%4&) 6&%6&) )'4-8/4-%, )4 /" M&-3)/3)@
N%4)` 7%' &0'"24/4' (/,' 2) 4/;2)/" T@T@ O,
$%,'4/4) 5") 6%"& 2) M&-3)/3)1 2) 6&%?-4 &0)2 )'4 ()
TVT +d dd T++
Tg+ /7)$ ", 6&%?-4 /44),(" () The@

&!9#,!0 1.1 6 9.(.7$%, !&&,(+0 ,& 9.(.7$%, 2.,# "'02 %8!%0( +,) &2'$)
,)&$3!&,02)

!"#"$%&'( )**'#+, !"#"$%&'( -"'.


E'4-8/4-%, 6%2=3%,/2) hT* me
V%4&) )'4-8/4-%,
c&-3)/3) The Tg+

%'33,(&!$2,)

R)C'3)RAT!ON O3T!MALE

A7/,4 () $%86/&)& $)' &0'"24/4'1 ,%"' /22%,' $/2$"2)& 2/ &0$"60&/4-%, %64-8/2)


$’)'4ZCZ(-&) $) 5") ,%"' /"&-%,' 6" &0$"60&)& '- ,%"' /7-%,' $%,," 2)'
4),)"&' &0)22)' /7/,4 2’)<62%-4/4-%,@ B-), ),4),("1 ')"2)8),4 ] ;2%$' /"&/-),4
040 $9%-'-' (/,' $) $/' (+V+1 ]*m )4 dTT) )4 2) ;0,0?-$) /"&/-4 040 () ]dd@ O,
$%,'4/4) (%,$ 5") 2) ;0,0?-$) 6&07" 6/& 2/ 8049%() 6%2=3%,/2) (hT*) )'4 4%"4
C ?/-4 -&&0/2-'4)1 (/,' 2/ 8)'"&) %n 2) ;0,0?-$) %64-8/2 )'4 ')"2)8),4 () ]dd@
O, 6)"4 03/2)8),4 %;')&7)& 5") 2/ 6&07-'-%, -''") (" M&-3)/3) (The) )'4
;)/"$%"6 62"' &0/2-'4)1 6"-'5") 2) ;0,0?-$) &0)2 )'4 () Tg+1 $) 5"- -862-5")
", 0$/&4 () ')"2)8),4 TV U@ I2 )'4 8/-,4),/,4 -,40&)''/,4 () ') ()8/,()&
6%"&5"%- 2) M&-3)/3) (%,,) () 8)-22)"&' &0'"24/4'1 ), 30,0&/21 5") 2)' /"4&)'
8049%()' (’)'4-8/4-%,@ N%"' /22%,' 7%-& 5") 2)' 6&%;2.8)' &),$%,4&0' 2%&' ()
2’)'4-8/4-%, ()' ;2%$' '%,4 ("' C ()"< )??)4' K 2’)??)4 (’-,?%&8/4-%, )4 2’)??)4
() '"66%&4@
I,4&%("$4-%, g

EFFET D7!NFORMAT!ON

L’)??)4 (’-,?%&8/4-%, )'4 &)2/4-? C ,%4&) 8/,5") (’-,?%&8/4-%, /" 8%8),4


6&0$-' %n ,%"' ()7%,' ?/-&) ", $9%-< ),4&) 2)' ;2%$' () 8-,)&/- )4 2)' ;2%$'
L '40&-2)' N@ N%"' (-'6%'%,' ')"2)8),4 (’)'4-8/4-%,' ()' 4),)"&' ()' ;2%$'1 )4
,%, ()' 4),)"&' &0)22)'@ O, 6)"4 ?/-&) ", 3&/69-5") &)6&0'),4/,4 2)' 4),)"&'
&0)22)' (/<) ()' %&(%,,0)') ), ?%,$4-%, ()' 4),)"&' )'4-80)' (/<) ()'
/;'$-'')') 6%"& 2)' 4&%-' (-??0&),4)' 8049%()' (’)'4-8/4-%,@ P%"& 2’)'4-8/4)"&
-(0/21 2)' 4),)"&' )'4-80)' ')&/-),4 03/2)' /"< 4),)"&' &0)22)'1 '- ;-), 5") 4%"'
2)' 6%-,4' ')&/-),4 '-4"0' '"& 2/ 6&)8-.&) (-/3%,/2)@ M/29)"&)"')8),4 $) ,’)'4
6/' 2) $/'@ L)' 6%-,4' ?%&8),4 ", ,"/3) 5"- )'4 8%(02-'0 ?-3"&) T@e 6/& ",)
)22-6')@

T),)"& 7&/-) F"#$%& 1.C : N$0#& ;& .4%%-302"41 :


T),)"& &0)22)
2&1&$% &52"8-& &2 2&1&$% %-&33&.
j T),)"& )'4-80)
M-,)&/- ),7%=0 L%&'5"’%, $9%-'-4 ()' ;2%$' C
/" '40&-2) 8-,)&/- )<62%-4)&1 4%"' 2)' ;2%$' (%,4 2/
]VV 7/2)"& estimée )'4 '"60&-)"&) /"
'40&-2) ')"-2 ?-<0 '%,4 $%,'-(0&0' $%88)
'40&-2) ),7%=0 (" 8-,)&/-@ P%"& &)6&0'),4)& $)$-
6%"& 4&/-4)8),4
3&/69-5")8),41 %, / ()''-,0 ",)
(&%-4) 7)&4-$/2) (’05"/4-%, Xj
T),)"& )'4-80)
]VV@ L)' ;2%$' '-4"0' C (&%-4) ()
]VV
$)44) 2-3,) '%,4 '02)$4-%,,0' 6%"&
E4&) )<62%-40'@ C) 5") ,%"' 7%"Z2-%,' ), ?/-41 $) '%,4 2)' ;2%$' (%,4 2/ 4),)"&
réelle )'4 '"60&-)"&) C ]VV1 $’)'4ZCZ(-&) 2)' ;2%$' '-4"0' /"Z()''"' () 2/ (&%-4)
9%&-`%,4/2) (’05"/4-%, q j ]VV@ O, / /-,'- '06/&0 2) 62/, ), 5"/4&) `%,)' K
• 4),)"& &0)22) r ]VV )4 4),)"& )'4-80) r ]VV K $)' ;2%$' () 8-,)&/- %,4 040 C
&/-'%, $%,'-(0&0' $%88) (" 8-,)&/- s
• 4),)"& &0)22) t ]VV )4 4),)"& )'4-80) t ]VV K $)' ;2%$' '40&-2)' %,4 040 C
&/-'%, $%,'-(0&0' $%88) '40&-2)'@
• 4),)"& &0)22) r ]VV )4 4),)"& )'4-80) t ]VV K $)' ;2%$' () 8-,)&/- %,4 040 C
4%&4 $%,'-(0&0' $%88) '40&-2)'@ C)44) )&&)"& (’)'4-8/4-%, &)6&0'),4) ",
8/,5") C 3/3,)& 6%"& 2/ 8-,)@
• 4),)"& &0)22) t ]VV )4 4),)"& )'4-80) r ]VV K $)' ;2%$' '40&-2)' %,4 040
$%,'-(0&0' C 4%&4 $%88) (" 8-,)&/-@ C)44) )&&)"& (’)'4-8/4-%, ,’)86E$9)
), &-), 2) 4=6) (’)&&)"& 6&0$0(),4 )4 $%,'4-4") /"''- ", 8/,5") C 3/3,)&
6%"& 2/ 8-,)@

E</8-,%,' 8/-,4),/,4 2)' ,"/3)' () $%&&02/4-%, $%&&)'6%,(/,4 C 2/ 8049%()


6%2=3%,/2) )4 /" M&-3)/3) (?-3"&)' T@g )4 T@m)@
m G0%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)@ A662-$/4-%, /" (%8/-,) 8-,-)&

%!! %!!

Valeur réelle

Valeur réelle
$!! $!!

#!! #!!
"!! "!!
! !
! "!! #!! $!! %!! ! "!! #!! $!! %!!
Valeur estimée Valeur estimée

F"#$%&5 1.E &2 1.F : N$0#&5 ;& .4%%-302"41 &12%& 30 G03&$% %-&33& &2 30 G03&$% &52"8-&H 94$%
30 8-2/4;& ;&5 943:#41&5 IJ #0$./&KH 94$% 3& @%"#&0#& IJ ;%4"2&K.

L’)22-6') (" M&-3)/3) )'4 %&-),40) '"-7/,4 ",) (&%-4) C d+ u (6),4) () T)1 /2%&'
5") 2’/"4&) )22-6') '"-4 ",) 6),4) -,?0&-)"&) C T@ O;')&7%,' 03/2)8),4
L 2’06/-'')"& N ()' ()"< )22-6')'@ P%"& ", ;%, )'4-8/4)"&1 ",) 4)22) )22-6') ')
(%-4 (’E4&) L 8-,$) N@ L) M&-3)/3) (%,,) )??)$4-7)8),4 ",) )22-6') 62"' ?-,)@
D/,' 2) $9/6-4&) '"& 2) M&-3)/3)1 ,%"' 7)&&%,' 5") 2)' ()"< $&-4.&)' 6%"&
07/2")& ", )'4-8/4)"& '%,4 (’",) 6/&4 2/ 6),4) () 2/ (&%-4) () &03&)''-%, ()'
7/2)"&' &0)22)' ), ?%,$4-%, ()' 7/2)"&' )'4-80)'1 )4 (’/"4&) 6/&4 2/ (-'6)&'-%,
()' 6%-,4' /"4%"& () $)44) (&%-4) () &03&)''-%,@ S"& 2)' ()"< 3&/69-5")'
6&0$0(),4' ()''-,)` 2)' (&%-4)' (’05"/4-%, X j ]VV )4 q j ]VV1 )4 $%864)` 2)
,%8;&) () ;2%$' 8/2 07/2"0' 6%"& $9/$",) ()' ()"< 8049%()' (’)'4-8/4-%,@
C)2/ ()7&/-4 $%,?-&8)& 2)' 8)-22)"&)' 6)&?%&8/,$)' (" M&-3)/3)@

EFFET DE S'33ORT

E, 30%'4/4-'4-5")1 2) 4)&8) () L '"66%&4 N (0'-3,) 2/ 4/-22) )4 2) 7%2"8) (’",


0$9/,4-22%, %" (’", ;2%$@ I$-1 2)' 0$9/,4-22%,' %,4 ", '"66%&4 () T < T1 4/,(-'
5") 2)' ;2%$' 6%''.(),4 ", '"66%&4 () * < *@ E, 30,0&/21 2) '"66%&4 ()'
0$9/,4-22%,' )'4 62"' 6)4-4 5") $)2"- ()' ;2%$'@ L)' ?-3"&)' T@+ )4 T@h 8%,4&),4
2)' 4),)"&' &0)22)' ()' Te ;2%$' () * < * )4 ()' ed '%"'Z;2%$' () T < T@
R)6&0'),4)` 2)' 9-'4%3&/88)' () $)' P)"< () (%,,0)' ), "4-2-'/,4 ",
-,4)&7/22) () $2/'') 03/2 C +V@ C/2$"2)` 2/ ?&05"),$) () $9/5") $2/'') '%"' 2/
?%&8) (’", 6%"&$),4/3) (6%"& ?/$-2-4)& 2/ $%86/&/-'%, ()' ()"<
9-'4%3&/88)')@ L’9-'4%3&/88) &)2/4-? /" 6)4-4 '"66%&4 )'4 62"' (-'6)&'0 5")
$)2"- (" 3&/,( '"66%&4@ A7)$ ", ')"-2 () ]VV1 %, &0$"60&)&/ 62"' () 8-,)&/-
), )<62%-4/,4 ()' ;2%$' () T < T 5"’), )<62%-4/,4 ()' ;2%$' () * < *@ A?-,
(’/7%-& ",) 07/2"/4-%, 5"/,4-4/4-7)1 $/2$"2)` 2/ 8%=),,) )4 2/ 7/&-/,$) ()'
()"< 6%6"2/4-%,'1 )4 8%,4&)` 5") 2)' ()"< 8%=),,)' '%,4 2)' 8E8)'1 8/-'
5") 2/ 7/&-/,$) ()' '%"'Z;2%$' )'4 62"' 3&/,() 5") $)22) ()' 3&%' ;2%$'@
I,4&%("$4-%, h

F"#$%& 1.L : L&5 2&1&$%5 %-&33&5 ;&5


g]+ ]*+ d+ TdV T*+ Tg+ Teg dm+ C? <34.5 ;& 1 N 1.

+dV d*V *eV T*m *V ]V TV+ gV L/ 8049%() 6%2=3%,/2)1 ), 6&)Z


,/,4 6%"& 4),)"& (’", ;2%$ 2/
d+V *VV ]]g ThV h+ *eV *d+ *gh
4),)"& (’", 0$9/,4-22%,1 '";'4-Z
4") C 2’9-'4%3&/88) ()' ;2%$'
$)2"- ()' 0$9/,4-22%,' Z 8E8)
TmV *+V ]mV dV+ *+V m V +T+ eV+
'’-2' '%,4 4&.' (-??0&),4'@ C)$-
)<62-5") 2/ 8/"7/-') 6)&?%&Z
T*d T*V d]V Tg+ *]V T*V deV *eV 8/,$) () $)4 )'4-8/4)"& (.'
5"’%, '’-,40&)'') C 2/ '02)$4-7-401
dV T]+ *dV ]+ T]V T]+ TeV TgV $’)'4ZCZ(-&) 2%&'5") 2’%, 7)"4
'/7%-& '- 2/ 7/&-/;2) &03-%,/2-'0)
g+ h+ *V ]+ ]* h+ * V d+V (06/'') ", $)&4/-, ')"-2@ T%"4
;%, )'4-8/4)"& ') (%-4 ()
*VV ]+ TVV +] * d+ +m h V 6&),(&) ), $%864) 2/ (-??0&),$)
),4&) 2) '"66%&4 ()' 0$9/,4-22%,'
)4 $)2"- ()' ;2%$' C )'4-8)&1 $’)'4ZCZ(-&) 2’)??)4 () '"66%&4@
N%"' /7%,' (%,$ 7" 5") 2’)??)4 (’-,?%&8/4-%, )4 2’)??)4 () '"66%&4 04/-),4
()"< $/"')' (’)&&)"& -86%&4/,4) 2%&' () 2/ 6&07-'-%, ()' &0')&7)'@ N%"' ),
'/7%,' 8/-,4),/,4 62"' '"& 2)' 6&%6&-040' C )<-3)& (’", )'4-8/4)"&@ O, 6)"4
7%-& 5") 2/ 6%,(0&/4-%, ()' (%,,0)' (/,' 2) 7%-'-,/3) ()' ;2%$' C )'4-8)& )'4
-86%&4/,4)@ L/ 6&)8-.&) 6/&4-) () $) $%"&' 4&/-4)&/ (" 7/&-%3&/88)@ I2 '’/3-4
(’", %"4-2 '4/4-'4-5") 6)&8)44/,4 (’07/2")& 2/ '-8-2/&-40 ()' 4),)"&' () ()"<
0$9/,4-22%,' ), ?%,$4-%, () 2/ (-'4/,$) '06/&/,4 $)' 0$9/,4-22%,'@ D/,' 2/
')$%,() 6/&4-) (" $%"&'1 2) 7/&-%3&/88) 6)&8)44&/ () $/2$"2)& 2)'
6%,(0&/4-%,' %64-8/2)' C $%,'-(0&)& 6%"& )'4-8)& ", ;2%$ %" ", 6%-,4
(M&-3)/3))@

#! -.')&!&$)&$/0, ,( "2!&$/0,
N%"' ,%"' -,40&)'')&%,' C 5")25")' 04"()' () $/' %n ()' 6&07-'-%,' &0/2-'0)'
/" 8%=), () 2/ 30%'4/4-'4-5") '%,4 $%86/&0)' C ()' $9-??&)' () 6&%("$4-%,
&0)2'@ N%"' )</8-,)&%,' 4%"4 (’/;%&( ()"< )<)862)' $%,$)&,/,4 2) $9/&;%,1
%n 2)' )'4-8/4-%,' '%,4 30,0&/2)8),4 &)2/4-7)8),4 /-'0)'1 6"-' ()"< /"4&)' '"&
2’%& 8)44/,4 ), P)" ", M&-3)/3) 2%3,%&8/21 )4 ),?-, (’/"4&)' 62"' &0$),4'@

)T'DES DE CAS S'R LE C5AR2ON

L)' 04"()' '"& 2) $9/&;%, '%,4 4-&0)' () S/;%"&-, (Thg+) )4 w%%( (Thge)@
T%"' ()"< %,4 040 ?/7%&/;2)8),4 -86&)''-%,,0' 6/& 2)' &0'"24/4' (%,,0' 6/&
2) M&-3)/3)@ S/;%"&-, / )'4-80 2/ 4),)"& ), '"2?"&) ()' ;2%$' ), "4-2-'/,4 ()'
TV G0%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)@ A662-$/4-%, /" (%8/-,) 8-,-)&

(%,,0)' () &/-,"&/3)'@ I2 / ),'"-4) $%86/&0 ')' )'4-8/4-%,' /7)$ 2)' $9-??&)'


() 6&%("$4-%, &0)2'@ L’)&&)"& &)2/4-7) 8%=),,) ),4&) 2)' 7/2)"&' &0)22)' )4
)'4-80)' 04/-4 () h1m U1 $) 5"- 04/-4 P"30 « 4&.' '/4-'?/-'/,4 N@ I2 )'4 -86%&4/,4
() &)8/&5")& 5") (/,' $) 3-')8),4 2)' 4),)"&' ), '%"?&) 6&0'),4/-),4 ",)
(0&-7) (7/&-/4-%, 2),4) ), ?%,$4-%, () 2’)'6/$))1 $) 5"- -86%'/-4 (’"4-2-')& 2)
M&-3)/3) ,%, '4/4-%,,/-&)@ D/,' 2/ 8)'"&) %n $) ()&,-)& )'4 62"' $%862)<)
5") 2) M&-3)/3) %&(-,/-&)1 2’/(05"/4-%, /7)$ 2)' $9-??&)' &0)2' () 6&%("$4-%,
)'4 6/&4-$"2-.&)8),4 &)8/&5"/;2)@
w%%( ,’/ 6/' 040 $%,?&%,40 /" 6&%;2.8) (’",) (0&-7) (/,' 2)' (%,,0)' ()
'%, 04"() () $9/&;%, '"(Z/?&-$/-,@ I2 6%"7/-4 (%,$ ') $%,4),4)& () 2/
8049%() (" M&-3)/3) %&(-,/-&)@ L) ;"4 () $)44) 04"() 04/-4 () 6&07%-& 2/
6"-''/,$) (’",) $%"$9) C ",) (-'4/,$) () Tm 8 6/& &/66%&4 /"< 4&/7/"< (/,'
2/ 8-,) () w-4;/,M@
x"/4&) 4)$9,-5")' (’)'4-8/4-%, (-??0&),4)' %,4 040 "4-2-'0)' K
• 2/ 8%=),,) () 4%"4)' 2)' 8)'"&)' (/,' 2)' 4&%-' ()&,-.&)' /7/,$0)' s
• 2/ 8%=),,) () 4%"4)' 2)' 8)'"&)' (/,' 2/ ()&,-.&) /7/,$0) s
• 2/ 8)'"&) -'%20) 2/ 62"' 6&%$9) s
• )4 2) M&-3)/3)@
L)' 4)'4' %,4 040 &0/2-'0' (/,' ()"< 6/&4-)' () 2/ 8-,) (2’",) /7)$ T]]
0$9/,4-22%,'1 2’/"4&) /7)$ TVT 0$9/,4-22%,')@ P%"& $9/$",) ()' 5"/4&)
8049%()' (’)'4-8/4-%,1 2’0$/&4Z4=6) ()' (-??0&),$)' ),4&) 2)' )'4-8/4-%,' )4 2)'
7/2)"&' &0)22)' ?-3"&) (/,' 2) 4/;2)/" T@*@ C)2"-Z$- 8%,4&) 5") 2)' )'4-8/4-%,'
-''")' (" M&-3)/3) 04/-),4 '";'4/,4-)22)8),4 62"' 6&%$9)' ()' 7/2)"&' &0)22)'
5") 2)' )'4-8/4-%,' $/2$"20)' /7)$ 2)' /"4&)' 8049%()'@

&!9#,!0 1.< 6 .%!2&)=&>",) ),#'( /0!&2, &,%8($/0,) +1,)&$3!&$'( +$77.2,(&,)

R03-%, A R03-%, B D)"< &03-%,'


N%8;&) () ;2%$' T]] TVT *]d
(T) g1+V *1eh +1d*
(*) g1]m T1md d1hh
(]) +1gh ]1Tg d1ee
(d) c&-3)/3) d1mh T1]m ]1]m
2"%- ;$ %0994%2 1O 2 ;& P44; I1LECK ;& 30 C/08<%& M"1"S%& S$;-AV%".0"1&

)T'DES DE CAS S'R DES M!NES D7OR

P%"&'"-7%,' ), 04"(-/,4 ()' )<)862)' $%86/&/4-?' '"& ()' 3-')8),4'


/"&-?.&)'1 %n 2)' )'4-8/4-%,' '%,4 &),(")' 62"' (-??-$-2)' 6/& 2y/'=804&-) ()'
(-'4&-;"4-%,' ()' 4),)"&'@ D)"< 04"()' -,40&)''/,4)' '%,4 $)22)' () R),("
I,4&%("$4-%, TT

(Thgh)1 )4 () c&-3) )4 M/3&- (Thm*)1 5"- %,4 4%"' 4&/7/-220 '"& ()' 3-')8),4'
'"(Z/?&-$/-,'@
R),(" zd{ '’)'4 )862%=0 C 70&-?-)& 2)' 6&07-'-%,' 30%'4/4-'4-5")' ), 6&/4-5")@
I2 $%,,/-''/-4 ),7-&%, + VVV 7/2)"&' &)2/4-7)' /"< 4),)"&' ), %& (/,' ",)
6/&4-) () 2/ 8-,) () H/&4);))'4?%,4)-,@ C%88) 2)' (%,,0)' 04/-),4
(-'6%,-;2)' 6%"& ",) 3&-22) () m 81 -2 / 6" 6&),(&) ", 0$9/,4-22%, 6/& 3&%"6)
() *+ ;2%$' 7%-'-,'1 )4 $%86/&)& 2)' &0'"24/4' /7)$ 2/ 4),)"& « &0)22) N %;4),")
), $/2$"2/,4 2/ 8%=),,) ()' *d /"4&)' 4),)"&' (/,' 2) ;2%$@ E, (062/_/,4 2)
$),4&) () '/ 3&-22) (’0$9/,4-22%,,/3)1 -2 / /-,'- 6" &0-40&)& $)44) 6&%$0("&)
6%"& 2’/662-5")& C d mVm ;2%$'@
P"-'5") 2)' (%,,0)' '"-7/-),4 ",) (-'4&-;"4-%, 2%3,%&8/2) C ] 6/&/8.4&)'1 -2 /
"4-2-'0 2) M&-3)/3) 2%3,%&8/2 )4 2) M&-3)/3) %&(-,/-&)1 /-,'- 5") ()"< /"4&)'
8049%()' $2/''-5")' (6%2=3%,)' (’-,?2"),$) )4 6%,(0&/4-%, 6/& 2’-,7)&') ()
2/ (-'4/,$))@ P%"& 6&0'),4)& 2)' &0'"24/4'1 -2 / $/2$"20 2/ (&%-4) () &03&)''-%, ()'
4),)"&' &0)22)' ), ?%,$4-%, ()' 4),)"&' )'4-80)' ('"& ",) (%";2) 0$9)22)
2%3/&-498-5"))1 6%"& 4%"4)' 2)' 8049%()' (’)'4-8/4-%, ),7-'/30)'@ D/,'
2’-(0/21 $)44) (&%-4) () &03&)''-%, (%-4 /7%-& ",) 6),4) 03/2) C T@ L) M&-3)/3)
2%3,%&8/2 C 8%=),,) $%,,") )'4 2) 62"' 6&%$9) () $) &0'"24/4@ L%&'5") 2/
6),4) () 2/ (&%-4) () &03&)''-%, ,’)'4 6/' 03/2) C T1 2)' )'4-8/4-%,' 6&0'),4),4
", ;-/-' $%,(-4-%,,)2@ C%88) 2/ 6),4) )'41 ), 30,0&/21 -,?0&-)"&) C T1 2/
4),)"& () ;2%$' &-$9)' ), 8-,)&/- )'4 '"&)'4-80)1 /2%&' 5") 2/ 4),)"& ()' ;2%$'
6/"7&)' )'4 '%"'Z)'4-80)@ C’)'4 ), 6/&4-$"2-)& 2) $/' 6%"& 2/ 8049%()
6%2=3%,/2)@ C%88) ,%"' 2’/7%,' 7"1 2)' $%,'05"),$)' 0$%,%8-5")'
$%&&)'6%,(/,4)' 6)"7),4 E4&) 4&.' '0&-)"')' 2%&'5") 2)' )'4-8/4-%,' '%,4
"4-2-'0)' 6%"& '02)$4-%,,)& ()' ;2%$' ), ?%,$4-%, (’", ')"-2 0$%,%8-5")
(’)<62%-4/4-%,1 %" 6%"& 6&07%-& 2)' &0')&7)' &0$"60&/;2)'@
L/ ')$%,() 04"() $%86/&/4-7) () c&-3) )4 M/3&- z]{ 4&/-4/-4 ()' 4),)"&' ), %&
(/,' ", ?-2%, 4&.' 9040&%3.,) () 2/ 8-,) (’%& () L%&&/-,)1 )4 ()' 4),)"&' ),
62%8; (/,' 2/ 8-,) () $"-7&) `-,$ () P&-)'M/@ L)"&' $%,$2"'-%,' %,4
$%,?-&80 $)22)' () R),("@

)T'DES 3L'S R)CENTES

S)64 04"()' $%86/&/4-7)' '"66208),4/-&)' %,4 040 6&0'),40)' 2%&' ("


S=86%'-"8 '"& 2’E'4-8/4-%, ()' R0')&7)' ), M-,)&/- 4)," C M%,4&0/2 ), 8/-
Thme@ D)"< 04"()' 6/&4-$"2-.&)8),4 -,40&)''/,4)' '%,4 $)22) () R/=8%,( )4
A&8'4&%,3 z+{ 5"- %,4 4&/7/-220 '"& ", 3-')8),4 () 6%&69=&) $"6&-?.&)1 )4
$)22) () B2/$M})22 )4 ~%9,'4%, ze{ C 6&%6%' (’", 3-')8),4 () $"-7&) )4
8%2=;(.,) C ?/-;2)' 4),)"&'@ R/=8%,( )4 A&8'4&%,3 %,4 4&%"70 ",) '4&"$4"&)
4&.' &0/2-'4) 6%"& ()' 4),)"&' () 8-,)&/- ;&%=0 '"& ",) 60&-%() () Tg 8%-'@
I2' %,4 "4-2-'0 2) M&-3)/3) 2%3,%&8/2 (5"- )'4 ", 4=6) 6/&4-$"2-)& () M&-3)/3)
'’/662-5"/,4 C ()' (%,,0)' /(8)44/,4 ",) (-'4&-;"4-%, 2%3,%&8/2))@
T* G0%'4/4-'4-5") 2-,0/-&)@ A662-$/4-%, /" (%8/-,) 8-,-)&

B2/$M})22 )4 ~%9,'4%,1 6%"& 2)"& 6/&41 %,4 (0$&-4 $%88),4 -2' %,4 "4-2-'0 C 2/
?%-' ()' (%,,0)' ('%,(/3)' $/&%440') )4 ()' (%,,0)' () 4&%"' () 4-& (%" ()
8-,)&/- )<62%-40) 6%"& M&-3)& ()' ;2%$'@ D/,' 2)"& $%,$2"'-%,1 -2' 0,"8.&),4
4&%-' /7/,4/3)' &)2/4-?' /"< 8049%()' 30%'4/4-'4-5")' K
• L)' &0'"24/4' 6%&4/,4 '"& 2)' &0')&7)' ), 8-,)&/- '%,4 ?/$-2)8),4
/66&09),(0' 6/& 2)' (-??0&),4' %60&/4)"&' () 2/ 8-,)1 6"-'5") 2/ 62/$) ()
2’-,4)&6&04/4-%, '";P)$4-7) )'4 4&.' &0("-4) ",) ?%-' 5") 2) 8%(.2) ()
7/&-%3&/88) / 040 $9%-'- s
• L/ 30%'4/4-'4-5") /802-%&) '-3,-?-$/4-7)8),4 2)' )'4-8/4-%,' () 4),)"&'1 =
$%86&-' 2%&'5"’%, "4-2-') ()' (%,,0)' () '"66%&4 )4 () ?-/;-2-40 7/&-/;2)' s
• U, $/2$"2 /802-%&0 ()' &0')&7)' () 8-,)&/- 6)&8)4 ",) 8)-22)"&)
62/,-?-$/4-%, C $%"&4 )4 2%,3 4)&8)1 )4 /"4%&-') ",) 62"' 3&/,() ?2)<-;-2-40
() 2’%60&/4)"& 2%&'5"’-2 )'4 $%,?&%,40 C ()' $%,4&)4)86' (6/,,)1 -,'4/;-2-40
()' 6/&%-'1 ?2"$4"/4-%, (" 6&-< ()' 804/"< )4$@)@
D/,' 2/ 8)'"&) %n $)' 04"()' $%86/&/4-7)' $%,?-&8),4 2/ '"60&-%&-40 ("
M&-3)/3) '"& 2)' /"4&)' 8049%()' $%"&/,4)' (’)'4-8/4-%, 6%"& ()' 3-')8),4'
/22/,4 (" $9/&;%, C 2’%&1 -2 6/&/R4 P"'4-?-0 () '’-,40&)'')& () 62"' 6&.' C 2/
4)$9,-5")@ N%"' /22%,' $%88),$)& 6/& (0$&-&) $%88),4 "4-2-')& 2/
30%'4/4-'4-5") 6%"& 8%(02-')& $)' 4=6)' () 7/&-/;2)@

2.7.2,(%,) 9$9#$'-2!"8$/0,)
zT{ R@ S/;%"&-, K L G&45202"52".03 &G03$02"41 4V 5$39/$% .412&12 "1 L"1#01 C403 M"1& -
C09& B&)4%, N1 P&%$@ T]49 I,4@ APCOM S=86%'-"81 C2/"'4/2 (Thg+) TZTT1 TZTe
z*{ I@D@ w%%(' K X G&45202"52".03 "1G&52"#02"41 4V 1O 2 5&08 "1 2/& P"2<01@ 0%&0 YH
R)6%&4 ,u *1 S%"49 A?&-$/, C9/8;)& %? M-,)'1 R)6%&4 ,u hh•he (Thge) T+ 66
z]{ D@G@ c&-3) )4 E@~@ M/3&- K X G&45202"52".03 .05& 52$;"&5 4V 2/& 0;G0120#&5 4 V
34#14%803-D& P"[5"01 @%"#"1# \"2/ 8&01 V4% 0 <05& 8&203 8"1& 01; 0 #43; 8"1& YH ~ @
M/49@ G)%2@1 V%2@ Td1 ,u e (Thm*)1 +dgZ+++
zd{ ~@M@ R),(" K X ]%"#"1#H 34#0%"2/8". @%"#"1# 01; .41;"2"4103 &52"802"41 :
.4890%"541 4V 2/&4%: 01; 0.2$03 %&5$325 YH Te49 A662-$/4-%, %? $%86"4)&' /,(
%6)&/4-%,' &)')/&$9 -, 49) 8-,)&/2 -,("'4&=1 T@~@ O’N)-2 E(-4%&1 S%$-)4= %? M-,-,3
E,3-,))&' %? AIME (Thgh) TVhZ*T*
z+{ G@F@ R/=8%,( )4 w@P@ A&8'4&%,3 : X S0893& <"05 01; .41;"2"4103 9%4<0<"3"2:H O%&
R&5&%G& &52"802"41 02 >033&: YH O&) R)')&7) E'4-8/4-%, K M)49%('1 M%()2' /,(
R)/2-4=1 E(@ M@ D/7-(1 R@ F&%-()7/"<1 A@~@ S-,$2/-& )4 M@ V/22))1 CIMM M%,4&)/2
(Thme) e+ZTVg
ze{ G@H@ B2/$M})22 )4 T@G@ ~%9,'4%, K X S/4%2 01; 341# 2&%8 49&1 9"2 #%0;& .412%43 YH
O&) R)')&7) E'4-8/4-%, K M)49%('1 M%()2' /,( R)/2-4=1 E(@ M@ D/7-(1 R@ F&%-()7/"<1
A@~@ S-,$2/-& )4 M@ V/22))1 CIMM M%,4&)/2 (Thme) e+ZTVg

Vous aimerez peut-être aussi