Vous êtes sur la page 1sur 22

Index des noms

Dans Hors collection 2022, pages 483 à 503


Éditions Presses Universitaires de France
ISBN 9782130835899
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

Article disponible en ligne à l’adresse


https://www.cairn.info/histoire-mondiale-de-la-philosophie--9782130835899-page-483.htm

Découvrir le sommaire de ce numéro, suivre la revue par email, s’abonner...


Flashez ce QR Code pour accéder à la page de ce numéro sur Cairn.info.

Distribution électronique Cairn.info pour Presses Universitaires de France.


La reproduction ou représentation de cet article, notamment par photocopie, n'est autorisée que dans les limites des conditions générales d'utilisation du site ou, le
cas échéant, des conditions générales de la licence souscrite par votre établissement. Toute autre reproduction ou représentation, en tout ou partie, sous quelque
forme et de quelque manière que ce soit, est interdite sauf accord préalable et écrit de l'éditeur, en dehors des cas prévus par la législation en vigueur en France. Il est
précisé que son stockage dans une base de données est également interdit.
© Humensis

Index des noms


© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
A Aelius Stilo, 88
Abbâs Ier, 155 Ænésidème, 62
Abbès, Makram, 128 Agatharchide, 59
Abbon de Fleury, 168 Agnivesha, 306
Abd al-Quddûs, 122 Agrippa, 62
Abd al-Rahman II, 124 Ai Siqi, 413
Abd al-Rahman III, 138 Aizawa Seishisai, 448
Abd-el-Jalil, Jean-Mohammed, 125 Ajâtasatru, 284
Abélard, 169 Ajita Keshakambalî, 291
Abhinavagupta, 336 Ajjuna Goyamaputta, 289
Aboulcasis, voir Abû Al-Qasîm Aksakov, Constantin, 252
Abrikosov, Alekseï, 269 Aksakov, Ivan, 261
Abû ‘Alî al-Jubbâ’î, 133 Akṣhapâda Gautama, 297-298, 316,
Abû Al-Qasîm (Aboulcasis), 144 322
Abû Amr Ibn al-Alâ’, 117 Al-Abharî, 153
Abû Hanîfa, 116 Alain, 202, 210
Abû l-Hudhayl al-‘Allâf, 118, 125 Al-Baghdâdî, 146
Abû l-Wafâ, 144 Al-Balâdhurî, 132
Abû Madyane, 145 Al-Balkhî, 123, 128, 132, 134
Abû Ma‘shar al-Balkhî (Albumasar), Al-Basrî, Hassan, 116
120 Al-Battânî, 132
Abû Yûsuf Ya’qûb, 149 Albert de Saxe, 172
Abû ‘Ubayd al-Jûzjânî, 147 Albert le Grand, 170
Acyuta Pisârati, 339 Alberti, Leon Battista, 175
Adams, John, 194 Al-Bîrûnî, 144, 147
Adams, Samuel, 194 Al-Bistâmî, 135-136
Aelius Aristide, 96, 98 Al-Bitrûjî, 148

483

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 483 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Albucius, Titus, 84 Al-Muqammis, 136-137


Albumasar, voir Abû Ma‘shar al-Balkhî Al-Mu’tamir, 118
Alcibiade, 36 Al-Mutawakkil, 124, 139
Alcméon de Crotone, 32 Al-Nazzâm, 118, 125
Al-Dimashqî (économiste), 132 Al-Qâdit al-Jîlânî, 145
Al-Dimashqî (philosophe), 116 Al-Qûshjî, 154
Al-Dînawarî, 132 Al-Rawandî, 133-134
Alembert, Jean Le Rond d’, 183, 185- Al-Râzî (Rhazès), 123, 128-132, 134-
186, 242-243, 245 135, 144
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Alexandre II, 255-256, 258 Al-Shâfî‘î, 123
Alexandre le Grand, 29, 51-52, 93 Al-Shahrazûrî, 153
Al-Fârâbî, 123, 141-142, 147-148, 150 Al-Shîrâzî, 153-154
Al-Fârisî, 154 Al-Sijistânî, 141
Al-Farrukhan, 120 Al-Tabarî, 132
Al-Fazârî, Ibrâhîm, 120 Al-Tawhîdî, 141-142
Al-Fazârî, Muhammad, 120 Al-Tayyib al-Sarakhsî, 134
Alferov, Jaurès, 269 Althusius, Johannes, 182
Al-Ghazâlî, 145-146, 150 Al-Tûsî, 153-154
Al-Hallâj, 135-136, 139 Al-‘Urdî, 154
Alhazen, voir Ibn al-Haytham Al-Warrâq, 133
Al-Hillî, 153 Al-Ya‘qûbî, 132
Al-Iransahrî, 123, 128 Al-Zarqâlî, 147
Al-Jâhiz, 118, 123, 125, 132 Amafinius, Gaius, 84
Al-Juhânî, 115-116 Amara Simha, 323
Al-Junayd, 135-136 Ambroise de Milan, 101
Al-Kâshî, 154 Ammonios d’Athènes, 61
Al-Kâtibî, 153-154 Ammonios Saccas, 65, 100
Al-Khafrî, 154 ‘Amr ibn ‘Ubayd, 116
Al-Khwârizmî, 120, 132 Amyntas d’Héraclée, 47
Al-Kindî, 123, 126, 128, 134, 426 Anacker, Stefan, 319
Alkios, 81 Ânanda, 303
Allah, 112 Anaxagore, 32-33, 36
Al-Lâhijî, 155 Anaxarque, 45, 50
Al-Madhî, 121 Anaximandre, 31, 286
Al-Maghribî, 154 Anaximène, 31
Al-Majûsî, 144 Andô Shôeki, 441
Al-Ma’mûn, 123-124 André, Jean-Marie, 90, 94
Al-Mansûr, 117 Andronicos de Rhodes, 61
Al-Marwazî, Habash, 120 Anitchkov, Dmitri, 242, 248
Al-Mas‘ûdî, 144 Annaeus Cornutus, 98
Al-Muqaffa’, 122, 125 Annam Bhatta, 338

484

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 484 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Index des noms

Anokhin, Pyotr, 269 Ashvapati, 284


Anon, 334 Aspasie, 36
Anonyme de Jamblique, 36 Âtreya Punarvasu, 305
Ansart, Olivier, 435, 438, 448 Auguste, 93, 370
Anselme de Cantorbéry, 168 Augustin d’Hippone, 99, 101, 167, 178
Antiochos d’Ascalon, 61, 83, 88 Aulu-Gelle, 98
Antiphon, 35-36, 38-39, 42 Avenarius, Richard, 202
Antisthène, 44, 49 Averroès, voir Ibn Rushd
Aoki Kon’yô, 438 Avicenne, voir Ibn Sînâ
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Âpâstamba, 307 Aviddhakarna, 327
Apel, Karl-Otto, 208 Avvakum, 238
Appius Claudius, 80
Apulée, 98 B
Arai Hakuseki, 437, 439 Babhru, 307
Aratos, 90 Bacchus, 81
Arcésilas de Pitane, 57 Bachilov, Semion, 242
Archélaos de Milet, 35 Bacon, Francis, 177, 180
Archimède, 59, 178 Bâdarâyana, 316
Archytas de Tarente, 53, 80 Baer, Karl Ernst von, 199
Aristarque de Samos, 57, 59 Bain, Alexander, 197
Aristarque de Samothrace, 59 Bakounine, Mikhaïl, 251, 253, 256
Aristippe de Cyrène, 44, 50 Ballanche, Pierre-Simon, 194
Aristophane de Byzance, 59 Ban Nobutomo, 450
Aristote, 45, 47-49, 53, 55-56, 60-61, Bankei Yôtaku, 434
94, 114-115, 126-127, 140-141, 147- Banri Hoashi, 450
149, 167, 170-172, 174, 178, 181, Banû Mûsâ (frères), 132
268, 299, 426, 476 Baopuzi, voir Ge Hong
Aristoxène, 48 Barrès, Maurice, 202
Arkoun, Mohammed, 142 Bashâr Ibn Burd, 122
Arnaldez, Roger, 140 Bassov, Nikolaï, 269
Arnobe, 99-100 Baudhâyana, 287
Âryabhata I, 324, 330 Bayet, Jean, 91
Âryabhata II, 334 Bayle, Pierre, 122, 183, 185
Âryadeva, 315 Beeckman, Isaac, 180
Asada Gôryû, 443, 446 Bekhtérev, Vladimir, 266
Asada Kôritsu, 443 Belosselski-Belozerski, Alexandre, 246
Asami Keisai, 434 Bentham, Jeremy, 455
Asanga, 315, 318 Berdiaev, Nikolaï, 263-264, 271
Ashoka, 307, 309-310 Bérenger de Tours, 168-169
Ashtâvakra, 333 Bergson, Henri, 197, 202, 414, 457
Ashvaghosa, 314 Berkeley, George, 185

485

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 485 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Berlin, Isaiah, 257 Bradley, Francis Herbert, 202-203


Bernard, Claude, 197 Brahe, Tycho, 177, 181
Bernard de Clairvaux, 169 Brahmagupta, 324, 330
Berthelot, Marcellin, 197 Brentano, Franz, 203
Besançon, Alain, 253, 264 Brihaspati, 290-291, 301
Bharadvâja, 286 Bruno, Giordano, 177, 181
Bhartrihari, 329 Brunschvicg, Léon, 202
Bhâsarvajña, 333 Buchez, Philippe, 195
Bhâskara I, 330 Büchner, Ludwig, 197
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Bhâskara II, 339 Buckle, Henry Thomas, 454
Bhâviveka, 326 Buddha Bhatta, 330
Bhela, 306 Buddhabhadra, 320
Bhîsma, 309 Buddhadatta, 327
Biardeau, Madeleine, 332, 336 Buddhaghosa, 320
Biélinski, Vissarion, 251, 253, 256 Buffon, Georges-Louis Leclerc de, 185-
Billeter, Jean-François, 382, 400 186
Billioud, Sébastien, 415 Bugault, Guy, 340
Blondel, Maurice, 202 Buialski, I. V., 254
Boas, Franz, 200 Buisson, Ferdinand, 202
Bodin, Jean, 176 Buniakovski, Viktor, 255
Boèce, 102 Burckhardt, Jacob, 196
Boèce de Dacie, 172 Buridan, Jean, 172
Boerhaave, Herman, 185 Burke, Edmund, 186
Bogdanov, Alexandre, 264-265
Bolotov, Andreï, 248 C
Bonald, Louis de, 194 Cabanis, Pierre Jean Georges, 194
Bonaventure, 171 Cabet, Étienne, 195
Boniface VIII, 171 Callippe de Cyzique, 48
Bosanquet, Bernard, 202-203 Campanella, Tommaso, 177
Botero, Giovanni, 176 Candramati, 327
Boucher de Perthes, Jacques, 196 Cao Xueqin, 403
Bouddha, 284, 288-289, 293-296, 301, Caraka, 300, 304-305, 312, 319, 330
303-304, 314, 318, 381, 408, 462 Carnap, Rudolf, 204-205
Boukharev, Alexandre, 261 Carnéade, 57, 59, 83
Boulainvilliers, Henri de, 185 Carnot, Sadi, 199
Boulgakov, Serge, 263-264, 271 Caro, Elme-Marie, 197
Boulier-Fraissinet, Jean, 290 Cassiodore, 102
Boutlerov, Alexandre, 261 Catherine II, 242-243, 247-249
Boutroux, Émile, 202, 457 Catius Insuber, 84
Bowdoin, James, 194 Caton l’Ancien, 83
Boyle, Robert, 180-181 Celse, 94, 98

486

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 486 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Index des noms

César, Jules, 87, 91-92 Cohen, Hermann, 202


Chakrapâni, 339 Collins, Anthony, 185
Chambers, Ephraïm, 185 Collins, Randall, 288, 338
Chandragomin, 327 Columelle, 94
Chandragupta, 311 Comte, Auguste, 189, 193, 195, 197-
Chandrakîrti, 326 198, 408, 452-454, 457
Chandranandana, 330 Condillac, Étienne Bonnot de, 186
Chao Fu, 392 Confino, Michael, 256
Chârâyana, 311 Confucius, voir Kongzi
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Charlemagne, 113 Constantin, 100, 309
Charles Quint, 176 Copernic, Nicolas, 176-177, 181
Charmide, 36 Cortès, Hernán, 176
Chattopadhyaya, Debiprasad, 286-287, Cosandey, David, 288
295, 301-302, 304, 330 Cousin, Victor, 194
Chavannes, Alexandre César, 186 Couturat, Louis, 203
Chemla, Karine, 375 Cratès d’Athènes, 48
Chen Di, 396 Cratès de Mallos, 81
Chen Duxiu, 411 Critias, 35-36
Chen Guiru, 413 Critolaos, 59, 83
Chen Xianzhang, 393 Croce, Benedetto, 202
Chen Zhuo, 375 Crucius, Christian, 248
Cheng, Anne, 364, 382 Cruz Hernández, Miguel, 139
Cheng Hao, 387 Cui Shi, 373
Cheng Shaokai, 392 Cui Shu, 405
Cheng Yi, 387-388, 391 Cuvier, Georges, 199
Chestov, Léon, 263, 271 Cyprien, 99-100
Chokr, Melhem, 121
Chpet, Gustav, 265 D
Chrysippe de Cnide, 53 Dai Mingcheng, voir Dai Mingshi
Chrysippe de Soles, 57 Dai Mingshi (Dai Mingcheng), 401-402
Chtcherbatov, Mikhaïl, 244-245 Dai Zhen, 402-403, 405, 407
Cicéron, 84, 86-90, 92, 96, 178 Dal, Vladimir, 255
Cincius Alimentus, 86 Damascios, 66
Claude, 97 Danto, Arthur, 208
Claus, Karl Ernst, 255 Daoji, voir Shitao
Cléanthe, 56 Daosheng, 378
Cléarque de Soles, 53 Darwin, Charles, 196, 258-260
Clément d’Alexandrie, 65 Date Munehiro, 448
Clinton Godart, Gerard, 459 Dattaka, 311
Clitomaque, 83 Dazai Shundai, 438
Cneus Flavius, 80 Déborine, Abram, 267

487

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 487 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Deleuze, Gilles, 213 Duhem, Pierre, 203


Démétrios de Phalère, 48 Dühring, Eugen, 197
Démocrite, 35, 39-41, 45, 49-50, 130, Duns Scot, Jean, 172, 238
291
Deng Xi, 356 E
Derrida, Jacques, 213, 414 Eckhart, Maître, 172, 465
Descartes, René, 23, 180-181 Egnatius, 91
Desnitski, Semion, 248 Eichwald, Karl Eduard von, 255
Destutt de Tracy, Antoine, 194
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Einstein, Albert, 204
Dewey, John, 411 Elman, Benjamin A., 398, 408
Dharmakîrti, 327 Emerson, Ralph Waldo, 194
Dharmapâla, 326 Émine, Fiodor, 247
Dhul-Nûn al-Misrî, 121 Empédocle, 32-33, 143, 152
Diagoras de Mélos, 36
Enfantin, Prosper, 195
Dicéarque, 48-49, 53
Engels, Friedrich, 197, 201, 411, 413,
Dickie, George, 208
458
Diderot, Denis, 130, 183, 185-186,
Ennius, 82
242-245, 351, 400
Entsû, 445
Dignâga, 319, 326-328
Épictète, 61, 78, 96, 98
Dilthey, Wilhelm, 203
Épicure, 45, 50, 58, 91, 131, 292
Dinostrate, 47
Érasistrate, 59
Dioclès, 53
Érasme, 126, 175-176
Diogène d’Apollonie, 35-36
Étiemble, René, 355-356, 362, 365-366
Diogène de Babylone, 59, 83
Euclide d’Alexandrie, 59
Diogène de Sinope, 50
Euclide de Mégare, 44, 49
Dion Chrysostome, voir Dion de Pruse
Euctémon, 41
Dion de Pruse (Dion Chrysostome), 96,
98 Eudème de Rhodes, 48, 53
Dirâr ibn ‘Amr, 118 Eudore d’Alexandrie, 62
Djebbar, Ahmed, 126 Eudoxe de Cnide, 47-48, 53
Dobrolioubov, Nikolaï, 260 Euripide, 36
Dôgen, 427, 465 Euryphon, 41
Dokuchaev, Vasily, 261 Euthymènes, 31
Domitien, 97-98
Dong Zhongshu, 351, 370-372, 402, F
407 Fabianus, Papirius, 94-95
Dostoïevski, Fiodor, 261 Fabius Pictor, 86
Dridhabala, 323 Fakhr al-Dîn al-Râzî, 146, 150
Du Bois-Reymond, Emil, 197 Fakhry, Majid, 127, 134
Du Weiming, 415 Falloppia, Gabriele, 177
Dufrenne, Mikel, 208 Fan Ye, 378

488

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 488 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Index des noms

Fan Zhen, 378 G


Fan Zhongyan, 383-385
Gabrieli, Francesco, 133, 135
Fang Dongmei, 414
Gadamer, Hans-Georg, 208
Fang Dongshu, 407
Galien, 49, 57, 63, 129, 140, 177-178
Fang Yizhi, 399
Galilée, 57, 181
Faure, Bernard, 379
Gamow, George, 269
Favorinos, 96, 98
Gan De, 367
Fazang, 379
Gan Yang, 415
Fechner, Gustav, 196, 199
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Ganeri, Jonardon, 338
Fédor III, 238
Gangesha, 338
Fédotov, Guéorgui, 271
Gao Panlong, 397
Feng Ding, 413
Gaozi, 357
Feng Youlan, 358, 370, 388, 412-413
Gassendi, Pierre, 180
Ferguson, Adam, 186
Fichte, Johann Gottlieb, 193, 251 Gaudapâda, 329
Ficin, Marsile, 175 Ge Hong (Baopuzi), 376
Filliozat, Jean, 284, 286 Geber, voir Jâbir Ibn Hayyân
Filliozat, Pierre-Sylvain, 328 Germanicus, 95
Filomafitski, Alexeï, 255 Gernet, Jacques, 397, 400
Fiodorov, Nikolaï, 261 Ghotakamukha, 311
Firmicus Maternus, 99 Gibbon, Edward, 199
Florenski, Pavel, 263, 271 Gilbert, William, 177
Fontenelle, Bernard Le Bouyer de, 185, Gmunden, Johannes von, 175
241 Gobineau, Arthur de, 198
Fonvizine, Denis, 246-247 Goi Ranshû, 442
Foucault, Michel, 213 Golitsyne, Dmitri, 245
Fouillée, Alfred, 202 Gonardîya, 311
Fourier, Charles, 195, 253-254 Gongsun Long, 362
François Ier, 176 Gonikâputra, 311
Frank, Semion, 263-264, 271 Goodman, Nelson, 208
Frege, Gottlob, 203 Gorbatchev, Mikhaïl, 268, 272
Fronton, 96 Gorgias, 35, 50
Fujita Tôko, 448 Gotô Konzan, 440
Fujita Yûkoku, 448 Govinda, 329
Fujiwara Seika, 430-431 Graham, Loren, 260, 270
Fukan Fabian, 431 Gramsci, Antonio, 91
Fukuzawa Yukichi, 454 Granet, Marcel, 354
Fulvius Nobilior, 82 Green, Thomas Hill, 202
Funayama Shin’ichi, 458 Grotius, Hugo, 182, 241
Furius Philus, 84 Gu Xianzheng, 397
Fustel de Coulanges, Numa Denis, 196 Gu Yanwu, 399, 402

489

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 489 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Gu Zuyu, 400 Heidegger, Martin, 152, 332, 414, 457,


Guanzi, 354 459, 464-466
Guizot, François, 199 Heisig, James, 462
Guna, 289-290 Hélicon de Cyzique, 47
Guo Shoujing, 390-391 Hellanikos, 42
Guo Xiang, 376 Helmholtz, Hermann von, 197
Gurvitch, Georges, 271 Helvétius, Claude-Adrien, 185-186
Guyau, Jean-Marie, 202 Hemacandra, 334
Henry, Michel, 208
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
H Héraclide du Pont, 53
Habermas, Jürgen, 208 Héraclite, 32-33
Haeckel, Ernst, 197, 454 Héraclius, 67
Hagiwara Hiromichi, 448 Herbart, Johann Friedrich, 199
Hahn, Hans, 205 Herder, Johann Gottfried von, 194, 459
Hamann, Johann Georg, 194 Hermès, 152
Hamelin, Octave, 202 Hérode Atticus, 96
Han Feizi, 361, 369 Hérodote, 41-42
Han Yu, 380 Héron d’Alexandrie, 63
Hanaoka Seishû, 450 Hérophile, 59
Hantan (Houen Touan), 362 Herzen, Alexandre, 251, 253, 256
Hare, Richard Mervyn, 208 Hésiode, 27-28
Haribhadra, 334 Hess, Henri, 255
Haridatta, 330 Hilaire, 99
Hârîta, 306 Hipparque, 59
Harris, John, 185 Hippase de Métaponte, 32
Harrison, Frederic, 197 Hippias d’Élis, 35, 38
Hartley, David, 185-186 Hippocrate de Chios, 41
Hartmann, Karl Robert Eduard von, 202 Hippocrate de Cos, 41-42, 62, 178,
Hashimoto Sôkichi, 450 305, 375
Hatano Seiichi, 459, 464 Hippodamos, 32
Hayashi Gahô, 431 Hippon de Métaponte, 36
Hayashi Hôkô, 434 Hiraga Gennai, 446
Hayashi Razan, 431, 434 Hirata Atsutane, 448-449
Hazard, Paul, 183 Hiromatsu Wataru, 458
He Chengtian, 375, 378 Hisashi Kimura, 467
He Xinyin, 394-396 Hîwî al-Balkhî, 134, 136
He Yan, 376 Hoashi Banri, 450
Hécatée de Milet, 31 Hobbes, Thomas, 180-182, 351, 358,
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich, 142, 370, 426
189, 193, 251, 257, 388, 413-414, Holbach, Paul Thiry d’, 185
457-460, 476 Homère, 28

490

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 490 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Index des noms

Honda Toshiaki, 444-446 Ibn Ashras, 118


Hônen, 427 Ibn Bâjja, 123, 146-148, 150
Hong Qian, 411 Ibn Hanbal, 122
Hongren, 379 Ibn Hazm, 143, 146
Horng, Wann-Sheng, 389, 409 Ibn Kammûna, 153
Hoshina Masayuki, 431 Ibn Khaldûn, 154
Houen Touan, voir Hantan Ibn Khordadbeh, 132
Hsu Heng, 392 Ibn Masarra, 143
Hu Shi, 411 Ibn Maymûn (Maïmonide), 123, 146-150
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Hu Yan, 383 Ibn Rushd (Averroès), 123, 146-150, 171
Hua Tuo, 375 Ibn Sab‘în, 150, 153
Huan Tan, 372 Ibn Sahl Rabbân al-Tabarî, 132, 137
Huang Zongxi, 399 Ibn Sînâ (Avicenne), 123, 142-143, 146-
Hui Dong, 402 147, 150, 152
Hui Shi, 362 Ibn Sinan, 144
Hui Shiqi, 405 Ibn Taymiyya, 153
Hui Yang, 362 Ibn Tufayl, 146-148
Huineng, 379 Ibn Tûmart, 148
Hûlâgû Khân, 154 Ibn ‘Ubâd, 146
Humboldt, Alexander von, 199 Ibn Yûnus, 144
Humboldt, Wilhelm von, 199 Ibn Zur‘a, 141-142
Hume, David, 186, 248, 291 Ide Takashi, 458
Hunayn ibn Ishâq, 123, 126-128 Ienaga Saburô, 430, 459, 463
Husserl, Edmund, 189, 202-203, 205- Iinuma Yokusai, 450
206, 265, 457-458, 463 Ilyine, Ivan, 271
Hutcheson, Francis, 186 Inô Jakusui, 440
Huxley, Thomas Henry, 197, 408 Inô Tadataka, 446
Huygens, Christian, 180 Inoue Enryô, 459, 462
Hygin, 94 Inoue Tetsujirô, 459, 462
Hypatie, 66 Ishâq al-Isrâ’îlî, 137
Ishida Baigan, 441, 448
I Ishikawa Shundai, 462
Ibn Abî-l-‘Awjâ, 122 Îshvara Krisna, 321
Ibn Adî, 141-142 Isidore de Séville, 102
Ibn al-Faqîh, 132 Isocrate, 44, 50
Ibn al-Haytham (Alhazen), 144, 147 Itô Jinsai, 433, 453
Ibn al-Hayyât, 133 Ivan le Terrible, 237
Ibn al-Samh, 141
Ibn al-Shâtir, 154 J
Ibn an-Nawbakht, 120 Jâbir ibn Aflaḥ, 147
Ibn ‘Arabî, 150-151, 153 Jâbir Ibn Hayyân (Geber), 120

491

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 491 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Jacobi, Friedrich Heinrich, 194 Kâlidâsa, 318, 324


Ja’far ibn Harb, 118 Kamalashîla, 334
Jahm ibn Safwân, 116 Kâmandaka, 324
Jaimini, 309, 316 Kambalashvatara, 291
Jaïna, 284, 288-289, 293-294 Kamo no Mabuchi, 441
Jakobson, Roman, 269 Kanâda, 297-298, 316
Jamblique, 65 Kang Youwei, 408, 411
James, William, 202 Kangxi, 401
Jami, Catherine, 404 Kant, Emmanuel, 133, 183, 186, 189,
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Janaka, 284 193-194, 202, 412-414, 457-458, 462
Janet, Paul, 197 Kantemir, Antiochus, 241, 245, 247
Janus, 37 Kantorovitch, Leonid, 269
Jatûkarna, 306 Kapila, 297, 321
Jaucourt, Louis de, 186 Kapitsa, Piotr, 269
Jaurès, Jean, 202 Karjavine, Fiodor, 246
Jayadeva, 334 Karsavine, Lev, 271
Jayanta Bhatta, 333 Kâshânî, 155
Jayarâshi Bhatta, 327 Kâshyapa (pédiatre), 306
Jean de Mirecourt, 172 Kâshyapa (toxicologiste), 306
Jean Philopon, 66 Katô Hiroyuki, 454
Jefferson, Thomas, 194 Kautilya, 311, 324
Jésus-Christ, 257, 408, 462 Kawakami Hajime, 458
Ji Yun, 402 Kawatsura Bonji, 462
Jia Xian, 386 Keichû, 434
Jiang Dandan, 415 Kelsen, Hans, 208
Jiang Qing, 415 Kepler, Johannes, 177, 181, 450
Jiang Yong, 402, 405 Khayyâm, ‘Umar, 146-147
Jin Yuelin, 411 Khéraskov, Mikhaïl, 245
Jîvaka, 305 Khomiakov, Alexeï, 252
Jnânaghana, 333 Khrouchtchev, Nikita, 268
Jones, William, 199 Kierkegaard, Søren, 198, 201
Joseph de Volok, 236 Kinoshita Jun’an, 431
Jung, Carl Gustav, 319 Kiréievski, Ivan, 252
Justin de Naplouse, 65 Kisa Sankicca, 289
Justinien, 66 Kiyozawa Manshi, 459, 462
Kodaira Kunihiko, 467
K Kojève, Alexandre, 271
Kafarov, Piotr, 255 Kolmogorov, Andreï, 269
Kaibara Ekken, 433-434 Kong Yingda, 379
Kaiho Seiryô, 443-444 Kongzi (Confucius), 351, 355-357, 365-
Kakei Katsuhiko, 464 366, 369, 376, 408, 412, 414, 433, 439

492

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 492 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Index des noms

Kouo Mo-jo, 362 Lâtadeva, 330


Kovalevski, Alexandre, 261 Lavelle, Pierre, 464
Kovalevski, Maxime, 266 Lavoisier, Antoine, 199
Kovalevski, Vladimir, 261 Lavrov, Piotr, 259-260
Kowalewski, Józef Szczepan, 255 Law, Bimala Churn, 320
Koyré, Alexandre, 271 Lebedev, Piotr, 266
Kozelski, Iakov, 242, 246 Leibniz, Gottfried Wilhelm, 180, 263,
Kozitski, Grigori, 242 426
Kraus, Paul, 129 Lénine, Vladimir Ilitch, 257, 264-265,
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Krishna, 309, 313 268, 411, 413, 458
Krisna Âtreya, 301, 305 Lenz, Emil, 255
Kropotkine, Piotr, 259-260 Leo Esaki, 467
Ksârapâni, 306 Léodamas de Thasos, 47
Kûkai, 427 Léonard de Vinci, 175
Kûki Shûzô, 458, 464 Léontiev, Constantin, 261
Kulmus, 445 Le Play, Frédéric, 198
Kumârajîva, 320, 378 Leroux, Pierre, 195
Kumârila, 329 Leucippe, 35, 39-40, 50
Kumazawa Banzan, 432 Levi, Jean, 370
Kundakunda, 317 Lewes, George Henry, 197, 201
Kuwaki Gen’yoku, 464 Li Ao, 381, 384, 388
Li Da, 411
L Li Dazhao, 411
La Boétie, Étienne de, 176 Li Gong, 402
Labriola, Antonio, 202 Li Gou, 384
Labzine, Alexander, 251 Li Kui, 358
Lachelier, Jules, 197 Li Rui, 409
Lactance, 99-100 Li Shanlan, 409
Laelius Sapiens, 84 Li Shizhen, 397
Lafargue, Paul, 202 Li Si, 370
Lagadha, 307 Li Tao, 390
Lagneau, Jules, 202 Li Xinchuan, 391
Lalla, 334 Li Ye, 389, 391
Lamarck, Jean-Baptiste de, 199 Li Zhi, 394-396
Lamennais, Félicité de, 194 Li Zhizao, 396-397
La Mettrie, Julien Offray de, 185-186 Lian Zhou, 415
Landau, Lev, 269 Liang Qichao, 411
Lao-tseu, voir Laozi Liang Shuming, 412
Laozi (Lao-tseu), 355-356, 364, 369 Liao Ping, 407
Laplace, Pierre-Simon de, 199 Liebmann, Otto, 202
Las Casas, Bartolomé de, 176 Likhoude, Joannicius, 238

493

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 493 08/04/2022 11:22:55


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Likhoude, Sophronius, 238 Machiavel, Nicolas, 176, 311, 361, 370,


Linné, Carl von, 446 438
Liu Hui, 375 Macrobe, 101
Liu, James T. C., 386-388, 390 Mâdhava, 334
Liu Shuxian, 415 Madhava de Sangamagrama, 339
Liu Xianting, 400 Madhavacharya, 337
Liu Xiaofeng, 415 Mâdhva, 336
Liu Xin, 372, 375 Magellan, Fernand de, 176
Liu Xisou, 386 Mahâ Kâshyapa, 303
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Liu Yin, 392 Mahâdeva, 310
Liu Yuxi, 381 Mahâvîra, 334
Liu Zhiji, 380 Maïmonide, voir Ibn Maymûn
Liu Zongyuan, 381 Maine de Biran, 193-194, 197, 457
Liu Zongzhou, 397 Maistre, Joseph de, 194
Livius Andronicus, 81 Maitreyanâtha, 315, 318
Lobatchevski, Nikolaï, 254 Makkhali Gosâla, 289-290, 303
Locke, John, 180, 182, 291 Maksimovitch, Carl Johann, 250
Lomonossov, Mikhaïl, 241, 245-246 Maldiney, Henri, 208
Lord Kames, 186 Mâlik ibn Anas, 122
Lossev, Alexeï, 271 Mallavâdin, 321, 327
Malthus, Thomas, 199, 445
Losski, Nikolaï, 263, 271
Manava, 287
Lotze, Hermann, 197
Mandana Mishra, 333
Louchkov, Alexandre, 242
Mandeville, Bernard de, 185
Lu Ban, 358
Manilius, 95
Lu Buwei, 369
Manjula, 334
Lu Jiuyuan, 388, 392-394
Manu, 312
Lucien de Samosate, 64, 98, 372
Mao Zedong, 412-413
Lucilius, 84-85
Marat, Jean-Paul, 264
Lucrèce, 87, 90-91, 130, 299
Marc Aurèle, 96-98
Luther, Martin, 176, 395 Marinos de Tyr, 63
Lvov, Nikolay, 255 Marsile d’Inghen, 172
Lyell, Charles, 199 Marsile de Padoue, 172
Lyotard, Jean-François, 213 Marx, Karl, 196-198, 201, 213, 253,
Lyssenko, Trofim, 270 257, 264, 411, 413, 457-458
Masao Maruyama, 432-433, 438
M Mâsawayh, 132
Ma Duanlin, 391 Mâshâ’allâh ibn Atharî, 120
Ma Yifu, 412 Maslama al-Majrîtî, 144
Macaire, 236 Mason, George, 194
Mach, Ernst, 202 Maspero, Henri, 356-357, 375

494

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 494 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Index des noms

Masson-Oursel, Paul, 335, 363 Miskawayh, 142


Matsudaira Sadanobu, 441 Miura Baien, 439-440, 449
Matsunaga Sekigo, 431 Miwa Shissai, 441
Mattâ ibn Yunûs, 141 Miyake Setsurei, 462
Maudgalyayana, 303 Moggaliputta Tissa, 310
Maupertuis, Pierre Louis Moreau de, Mohila, Pierre, 237
185-186 Moleschott, Jacob, 197
Maurras, Charles, 202 Mollâ Sadrâ, 155, 332
Mâwardî, 142 Mommsen, Theodor, 196
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Maxime le Grec, 236 Montaigne, Michel de, 125, 176
McTaggart, J. M. E., 202 Montesquieu, 186, 241, 243, 400, 408
Mei Wending, 400, 404-405, 409 More, Thomas, 176-177, 245, 358
Meiners, Christoph, 199 Morgan, Lewis Henry, 196
Meinong, Alexius, 203 Mori Arinori, 455
Mélissos, 32, 35 Motoki Ryôei, 445-446
Ménandre, voir Milinda Motoori Haruniwa, 448
Mencius, voir Mengzi Motoori Norinaga, 445, 448
Mendéléiev, Dmitri, 261 Motoori Ôhira, 448
Ménechme, 47 Mou Zongsan, 413-414
Ménédème d’Érétrie, 49 Moussine-Pouchkine, Apollon, 254
Ménélaos d’Alexandrie, 63 Mozi, 351, 357-358, 363, 369
Mengzi (Mencius), 365-366, 433 Mu‘ammar ibn ‘Abbâd, 118
Mérejkovski, Dmitri, 263 Mucien, 98
Merleau-Ponty, Maurice, 208 Muhammad, 114-115, 133
Mersenne, Marin, 179-180 Muro Kyûsô, 441
Meslier, Jean, 185 Musonius Rufus, 96, 98
Métchnikov, Ilya Ilitch, 261 Mutai Risaku, 458, 464
Méton, 41
Meyerson, Émile, 203 N
Michelet, Jules, 199 Naevius, 81
Mikhaïlovski, Nikolaï, 260 Nagakubo Sekisui, 440
Miki Kiyoshi, 458-459, 465 Nâgârjuna, 314, 317
Milinda (Ménandre), 312 Nâgasena, 312
Mill, John Stuart, 197-198, 201, 408, Nakae Chômin, 455
452-453 Nakae Tôju, 431
Millar, John, 186 Nakai Chikuzan, 442
Minagawa Kien, 445 Nakai Shûan, 438
Ming Antu, 405 Nakamura Masanao, 453
Minucius Félix, 99-100 Nakayama Shigeru, 449, 452
Mîr Dâmâd, 155 Namsadeva, 340
Mîr Fendereski, 155 Nanda Vaccha, 289

495

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 495 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Napoléon Ier, 113 Olivi, Pierre Jean, 172


Nârâyana, 339 Ônishi Hajime, 462
Natorp, Paul, 202 Ono Azusa, 455
Needham, Joseph, 352, 363, 367, 391 Ono Ranzan, 446
Néron, 98 Opillius, Aurelius, 84
Neurath, Otto, 205 Oresme, Nicole, 172
Newton, Isaac, 181, 183, 450 Origène, 65
Nichiren, 427, 462 Ôshio Heihachirô, 448
Nicolas d’Autrécourt, 172 Ossipovski, Timofeï, 254
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Nicolas de Cues, 175 Ostrogradski, Mikhaïl, 255
Nicolas Ier, 255-256 Ôtsuki Gentaku, 443, 450
Nietzsche, Friedrich, 122, 202-203 Oumov, Nikolaï, 261
Nigantha Nâtaputta, 292 Ouyang Xiu, 384-385
Nigidius Figulus, 87, 92 Owen, Robert, 195
Nikon, 237
Nil Sorski, 236 P
Nimbârka, 336 Pacuvius, 82
Nishi Amane, 453, 455, 462 Padmapâda, 333
Nishi Shin’ichirô, 464 Pakṣilasvâmin Vâtsyâyana, 322-324
Nishida Kitarô, 460, 462-466 Pakudha Kaccâyana, 304
Nishikawa Joken, 434 Pâlakâpya, 330
Nishimura Shigeki, 452-453 Panétios de Rhodes, 57, 61, 79, 83-84
Nishitani Keiji, 463, 465 Pânini, 306-307, 311-312, 320
Nizâm al-Mulk, 145 Pantène d’Alexandrie, 65
Novikov, Nikolaï, 244-245, 247-248 Papadopoulo, Alexandre, 247, 253
Nozick, Robert, 208 Paperno, Irina, 258
Numa, 81 Paracelse, 177
Numénios d’Apamée, 61 Parameshvara, 339
Parâshara, 306
O Paré, Ambroise, 177
Obolevitch, Teresa, 241 Parménide, 30, 32-33, 286
Ockham, Guillaume d’, 172 Pârshva, 285
Oda Nobunaga, 429 Pascal, Blaise, 91, 125, 135, 180, 184,
Odoacre, 101 426, 476
Odoïevski, Vladimir, 251 Pascal, Pierre, 260
Œnomaos de Gadara, 98 Pasteur, Louis, 260
Œnopide de Chios, 41 Patanjali, 313, 320, 322
Ogata Kôan, 450 Patanjali (grammairien), 312
Ogyû Sorai, 433, 437-438, 441-442, Patrikiéev, 236
453 Patrizi, Francesco, 177
Ôkuni Takamasa, 448 Paul Émile, 81

496

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 496 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Index des noms

Pavlov, Ivan, 250, 261 Pline le Jeune, 96


Pavlov, Mikhaïl, 250 Plotin, 65, 79, 100, 148, 155, 178, 332,
Pâyâsi, 284, 292 426
Pei Xiu, 375 Plutarque d’Athènes, 66
Peirce, Charles Sanders, 203 Plutarque de Chéronée, 61, 79, 98
Périclès, 34, 36, 42 Poincaré, Henri, 203
Persée, 81 Polémon d’Athènes, 48
Pétrachevski, Mikhaïl, 254 Polénov, Aleksej, 246
Pétrov, Vassili, 254 Polybe de Cos, 52
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Peurbach, Georg von, 175 Polybe de Mégalopolis, 59, 81
Phainias d’Érèse, 49, 53 Porphyre, 65
Phédon d’Élis, 44, 49 Porter, Jonathan, 405
Phèdre, 83 Posidonios, 57-58, 79, 83
Phidias, 36 Posochkov, Ivan, 238
Philippe d’Oponte, 47, 53 Potamon, 61
Philippe II, 51 Pougatchov, Emelian, 243
Philippe le Bel, 171 Prabhâkara Mishra, 329
Philiskos, 81 Prakâsâtman, 333
Philodème de Gadara, 79, 91 Prashastapâda, 321, 327-328
Philolaos de Crotone, 35 Pravâhna Jaivali, 284
Philon d’Alexandrie, 61 Praxagoras de Cos, 48, 53
Philon de Larissa, 83 Priestley, Joseph, 185-186
Philothée de Pskov, 236 Prithudaka Swami, 334
Pic de la Mirandole, 175 Proclos, 66
Pierre Damien, 168 Prodicos, 35
Pierre le Grand, 237-238, 240, 244, 248 Prokhorov, Alexandre Mikhaïlovitch, 269
Pierre Lombard, 169 Prokopovitch, Theofan, 240-241, 247
Pietra, Régine, 415 Protagoras, 36, 38-39, 362
Piovesana, Gino K., 457-459 Proudhon, Pierre-Joseph, 198, 201,
Pirogov, Nikolaï, 255 253-254
Pison Caesonius, 91 Pseudo-Denys l’Aréopagite, 66
Pissarev, Dmitri, 260 Ptolémée, Claude, 63, 135, 140, 144,
Pizarro, Francisco, 176 147-148, 153, 175, 177-178
Platon, 23, 38, 44-48, 60-61, 65, 94, Ptolémée VI, 59
100, 127, 140, 142, 152, 167, 169- Ptolémée VIII, 59
171, 173-174, 178, 329, 351, 370, Pufendorf, Samuel von, 182, 241
388, 426 Pûraṇa Kâshyapa, 289-291
Platon Levchine, 241 Purandara, 327
Plaute, 81 Pyrrhon d’Élis, 50, 60, 62
Plékhanov, Guéorgui, 264-265 Pythagore, 31, 60, 152
Pline l’Ancien, 94 Pythéas, 53

497

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 497 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Q Rouillier, Karl, 255


Rousseau, Jean-Jacques, 183, 192, 243,
Qâdî-zâde al-Rûmî, 154
246, 253, 370, 408, 411, 441, 452,
Qian Daxin, 405
455
Qianlong, 402
Rozanov, Vassili, 263
Qin Jiushao, 391
Ruan Yuan, 407
Qummî, 155
Rûmî, 153
Qustâ ibn Lûqâ, 123, 127
Russell, Bertrand, 204-205, 411-412,
414
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
R Rutilius Rufus, 84
Rabaut Saint-Étienne, Jean-Paul, 194
Rabelais, François, 125, 177 S
Rabirius, 84
Sahadeva, 310
Radichtchev, Alexandre, 246-247
Sahl ibn Bishr, 120
Raghunâtha Shiromani, 338 Saichô, 427
Rai San’yo, 450 Saint-Martin, Louis-Claude de, 245
Râmânuja, 336 Saint-Simon, Claude-Henri de Rouvroy
Ranke, Leopold von, 199 de, 195, 253
Rashed, Roshdi, 127 Sakharov, Andreï, 269
Ravaisson, Félix, 197, 457 Sakuma Shôzan, 450
Ravigupta, 330 Saladin, voir Ṣalâḥ ad-Dîn
Rawls, John, 208, 416 Ṣalâḥ ad-Dîn (Saladin), 150
Razoumovski, Grigori, 254 Sâlikanâtha Mishra, 329
Regiomontanus, 175 Salluste, 87
Reichenbach, Hans, 205 Samarine, Iouri, 261
Renan, Ernest, 197-198, 201 Samudra Gupta, 319
Renouvier, Charles, 198, 201-202 Sanjaya Belatthaputta, 292, 303
Renzong, 382 Sâramati, 315
Rhazès, voir Al-Râzî Sartre, Jean-Paul, 192, 210, 466
Ricardo, David, 199 Satô Naokata, 434
Ricci, Matteo, 396 Satô Nobuhiro, 449
Rickert, Heinrich, 202 Say, Jean-Baptiste, 199
Riehl, Aloys, 202 Scaevola le Pontife, 85, 87
Riepe, Dale, 286, 291-292, 299 Schaffer, Simon, 187
Rifâ’î, 145 Scheler, Max, 205
Ritter, Carl, 199 Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph
Roberval, Gilles Personne de, 180 von, 193, 250-251, 257, 414
Robespierre, Maximilien, 264 Schlick, Moritz, 204
Roger Bacon, 170 Schlosser, Friedrich Christoph, 199
Romulus Augustule, 101 Schlözer, August Ludwig von, 199
Rougier, Louis, 205 Schopenhauer, Arthur, 193, 202

498

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 498 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Index des noms

Schuppe, Wilhelm, 202 Shrîdhara, 334


Schwarz, Johann Georg, 245 Shrîpati, 339
Scipion Émilien, 84 Shukra, 301
Scipion l’Africain, 82 Shvetaketu Auddâlaki, 286
Seki Takakazu, 435 Siddhasêna Divâkara, 321, 327
Semionov, Nikolaï, 269 Siebold, Philipp von, 449
Semnânî, 153 Siger de Brabant, 172
Sen, Amartya, 324 Sihag, Balbir S., 311
Sénèque, 95-96, 178, 351 Sima Guang, 386, 390
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Sengzhao, 378 Sima Qian, 375
Sepúlveda, Juan Ginés de, 176 Siméon de Polotsk, 238
Servius Sulpicius Rufus, 87 Simmel, Georg, 202
Sétchénov, Ivan, 261 Simplicios de Cilicie, 66
Severgin, Vassili, 254 Siron, 91
Sextius le Père, Quintus, 92 Sivin, Nathan, 390
Sextius Niger, 95 Skovoroda, Grigori, 240
Sextus Empiricus, 64 Smith, Adam, 186, 248, 311, 408, 440,
Shabara, 316 444
Shang Yang, 360 Socrate, 36-38, 43-44, 46, 49-50, 57,
Shankara, 329, 332-333 240, 294-295
Shankarasvâmin, 327 Sohrawardi, 150-152, 155
Shântarakshîta, 334 Sohrawardi, Omar, 153
Shao Yong, 384-385, 387-388 Soljenitsyne, Alexandre, 271
Shâriputra, 303 Soloviev, Vladimir, 236, 260, 263
Shastri, Dakshinaranjan, 291, 334 Song Yingxing, 397
Shen Buhai, 361 Sorel, Georges, 202
Shen Gua, 391 Sosigène, 87
Shen Tao, 361 Sotion, 95
Shen Yue, 378 Spencer, Herbert, 197-198, 201, 408,
Shenxiu, 379 452, 454
Shi Chen, 367 Spéranski, Mikhaïl, 251
Shi Huangdi, 370 Speusippe, 47
Shi Jie, 384 Spinoza, Baruch, 180, 182
Shibukawa Harumi, 434 Staline, Joseph, 264-265, 267-268, 413,
Shibukawa Kagesuke, 450 461
Shinran, 427 Stankévitch, Nikolaï, 251
Shitao (Daoji), 400 Steiner, Rudolf, 202
Shiva, 309, 313 Stépanov, Vladimir, 267
Shivâdithya, 333 Stéphanos d’Alexandrie, 67
Shizuki Tadao, 450 Sthiramati, 326
Shrî Harsha, 337 Stirner, Max, 363

499

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 499 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Stolétov, Alexandre, 261 Taurus de Béryte, 98


Strabon, 63 Tchaadaïev, Piotr, 251
Straton de Lampsaque, 45, 49, 53 Tchebychev, Pafnouti, 261
Struve, Friedrich Georg Wilhelm von, Tche-kai, voir Zhiyi
254, 264 Tcherenkov, Pavel, 269
Stumpf, Carl, 203 Tchernychevski, Nikolaï, 257, 259-260
Su Song, 386 Tchikhatchov, Piotr, 255
Sugita Genpaku, 445-446 Tchitchérine, Boris, 261
Sun Bin, 361 Tchouang-tseu, voir Zhuangzi
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Sun Fu, 384 Tempier, Étienne, 171
Sun Shi, 382 Térence, 84-85
Sun Simo, 380 Tertullien, 99-100
Sun Tzu, voir Sun Zi Thâbit ibn Qurra, 123, 127
Sun Xingyan, 409 Thalès, 31, 286
Sun Zi (Sun Tzu), 356, 361 Théétète d’Athènes, 47
Surapâla, 330 Thémon Juif, 172
Sureshvara, 333 Théodore de Cyrène, 41
Sushruta, 304-306, 330 Théodose, 101
Suzuki Daisetzu, 464 Théophraste, 45, 48-49, 53
Suzuki Shôsan, 431 Théophylacte, 239
Swedenborg, Emanuel, 185 Thierry de Freiberg, 172
Sylla, 60 Thomas d’Aquin, 170, 172, 238, 388
Sylvestre II, 168 Thomasius, Christian, 185
Syrianos, 66 Thoraval, Joël, 414-415
Thrasymaque de Chalcédoine, 36
T Thucydide, 35-37, 41-42
Taine, Hippolyte, 197-198, 201 Thunberg, Carl Peter, 445
Takahashi Yoshitoki, 450 Timiriazev, Kliment, 261
Takano Chôei, 450 Tîmûr Leng (Tamerlan), 151
Takayama Chogyû, 462 Tite-Live, 94
Takebe Katahiro, 440 Tkatchev, Piotr, 260
Tamerlan, voir Tîmûr Leng Tocqueville, Alexis de, 195-196, 198-
Tamm, Igor, 269 199
Tan Sitong, 408 Tokugawa Ieyasu, 429
Tanabe Hajime, 463-464 Toland, John, 185
Tanaka Chigaku, 462 Tolstoï, Léon, 261
Tang Junyi, 413-414 Tominaga Nakamoto, 439
Tang Zhen, 400 Tomonaga Sanjûrô, 464
Tannstetter, Georg, 177 Tomonaga Shin’ichirô, 467
Tarutius Firmanus, 92 Tonegawa Susumu, 467
Tatichtchev, Vassili, 241, 245 Tosaka Jun, 465

500

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 500 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Index des noms

Toumanski, Ivan, 242 Varron, 86-90, 92


Toyama Masakazu, 455 Vasubandhu, 318-319
Toyotomi Hideyoshi, 429 Vasugupta, 333
Trajan, 98 Vateshvara, 334
Trebatius Testa, 87 Vâtsyâyana Mallanâga, 317, 324
Tremellius Scrofa, 87 Vedânta Deshika, 337
Trotski, Léon, 264 Vellanski, Danilo, 250
Troubetskoï, Evguéni, 263 Vernadski, Vladimir, 266
Troubetskoï, Sergueï, 263 Verrier, Ramón, 132
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Tsuda Mamichi, 454 Verrius Flaccus, 94
Tsurumine Shigenobu, 448-449 Vésale, André, 177
Tylor, Edward, 196, 200 Vespasien, 98
Tyrannion, 88 Vesperini, Pierre, 84, 91
Victorinus, 99, 101
U Vidal de La Blache, Paul, 459
Vijayananda, 334
Uchimura Kanzô, 462
Vijnâna Bhikshu, 337
Udagawa Yôan, 450
Vimuktâman, 333
Udayana, 333 Vishnu, 309, 313, 336
Udbhata Bhatta, 334 Vitoria, Francisco de, 176
Uddâlaka Âruni, 285-286 Vitruve, 87, 330
Uddyotakara, 327-328 Vogt, Carl, 197
Ueda Akinari, 445 Volney, 194, 199
Ulûgh Beg, 154 Volta, Alessandro, 199
Umâsvâti, 317 Voltaire, 64, 125, 185-186, 210, 246-
Upaka, 289 247, 399, 426, 439
Urvoy, Dominique, 122, 129, 133, 135, Vrisagana, 316
151 Vucinich, Alexander, 244, 254
Utpala, 334 Vvédenski, Alexandre, 263
Vyâti, 311
V Vycheslavtsev, Boris, 271
Vâcaspati Mishra, 333 Vygotski, Lev, 269
Vacherot, Étienne, 197 Vyomashiva, 333
Vâgbhata l’Ancien, 330
Vajda, Georges, 134 W
Vallabha, 336 Walras, Léon, 196, 198
Van der Eijk, Philip J., 53 Wang Anshi, 385-387
Vandermeersch, Léon, 412 Wang Bi, 376
Vandier-Nicolas, Nicole, 367 Wang Chong, 372
Vanslov, Ivan, 242 Wang Fu, 373
Varâhamihira, 324, 330 Wang Fuzhi, 351, 399-400, 402

501

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 501 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Histoire mondiale de la philosophie

Wang Gen, 395 Y


Wang Lai, 409 Yâjñavalkya, 286, 297, 312
Wang Mingsheng, 405 Yamaga Sokô, 433
Wang Shuwen, 381 Yamagata Bantô, 442
Wang Tingxiang, 396 Yamagiwa Katsusaburô, 467
Wang Xiatong, 380 Yamamura Saisuke, 450
Wang Xishan, 404 Yamanouchi Tokuryû, 465
Wang Yangming, 394-395, 397, 431, Yamawaki Tôyô, 440
441, 448
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Yamazaki Ansai, 431, 434
Wâsil Ibn ‘Atâ, 116 Yâmunâcârya, 333
Watsuji Tetsurô, 459, 464 Yan Fu, 408
Weber, Ernst, 199 Yan Ruoju, 404
Whitehead, Alfred North, 202-203, 414 Yan Yuan, 400, 402
Windelband, Wilhelm, 202 Yanagida Kenjûrô, 458
Wittgenstein, Ludwig, 204, 414 Yang Dongming, 397
Wolff, Christian, 185, 241, 248 Yang Hui, 391
Wu Cheng, 392 Yang Wenhui, 408
Wu Jingzi, 403 Yang Xianzhen, 413
Wu Liangping, 413 Yang Xiong, 372
Wu Qi, 358 Yang Zhu, 363-364
Wu Xian, 367 Yaʿqûb ibn Ṭâriq, 120
Wu Yubi, 393 Yâska, 306
Wu Yuxin, 396-397 Yi Xing, 380
Wundt, Wilhelm, 196-197, 200 Yin Wenzi, 362
Yominaga Nakamoto, 442
X Yongzheng, 402
Xénocrate, 48 Yoshida Mitsuyoshi, 435
Xénophane, 31 Yoshimune, 435
Xénophon, 52 Yu Hi, 375
Xiang Mingda, 409 Yuan Mei, 403
Xiang Xiu, 376 Yuan Shu, 391
Xing Bing, 381 Yukawa Hideki, 467
Xiong Shili, 411, 414
Xu Fuguan, 414 Z
Xu Guangqi, 396-397 Zengzi, 357
Xu Shen, 375 Zenker, Ernst Viktor, 358, 362, 365,
Xu Xiake, 396-397 368
Xuanzang, 379 Zenkovsky, Basile, 239, 271
Xuanzong, 379 Zénon de Kition, 45, 51-52
Xunxi, 366, 414 Zénon d’Élée, 32, 362

502

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 502 08/04/2022 11:22:56


© Humensis

Index des noms

Zhan Ruoshui, 395 Zhou Dunyi, 384-385, 387-388


Zhang Dongsun, 412 Zhu Shijie, 389, 391
Zhang Heng, 373, 375 Zhu Xi, 351, 388-389, 391-392, 394-
Zhang Jing, 382 395, 429-431, 433
Zhang Junmai, 412 Zhuang Cunyu, 402
Zhang Xianglong, 415 Zhuangzi (Tchouang-tseu), 364
Zhang Xuecheng, 403, 405
Zichan, 356
Zhang Zai, 384-385, 388, 400
Ziehen, Theodor, 202
Zhang Zhongjing, 375
© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)

© Presses Universitaires de France | Téléchargé le 13/05/2023 sur www.cairn.info via BIU Montpellier (IP: 191.99.151.235)
Zinin, Nikolay, 255
Zhao Mingcheng, 391
Zhao Tingyang, 415 Zisi, 357
Zhao Yi, 405 Zong Bing, 378
Zheng Qiao, 390 Zoroastre, 152
Zheng Xianzhi, 378 Zou Yan, 367, 369
Zhi Dun, 376 Zouïev, Vassili, 254
Zhiyi (Tche-kai), 379 Zu Chongzhi, 378
Zhongchang Tong, 373 Zu Kengzhi, 378

377283QBB_PHILO_CC2019_PC.indd 503 08/04/2022 11:22:56

Vous aimerez peut-être aussi