Tho mai gia lê...

/ Nguyên Tân
Chiêu(pseud. Thái Son)

Source gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

 Nguyên, Tân Chiêu. Auteur du texte. Tho mai gia lê... / Nguyên
Tân Chiêu(pseud. Thái Son). 1922-1954.

1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées
dans le domaine public provenant des collections de la BnF. Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-
753 du 17 juillet 1978 :
- La réutilisation non commerciale de ces contenus ou dans le cadre d’une publication académique ou scientifique
est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source
des contenus telle que précisée ci-après : « Source gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France » ou « Source
gallica.bnf.fr / BnF ».
- La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation
commerciale la revente de contenus sous forme de produits élaborés ou de fourniture de service ou toute autre
réutilisation des contenus générant directement des revenus : publication vendue (à l’exception des ouvrages
académiques ou scientifiques), une exposition, une production audiovisuelle, un service ou un produit payant, un
support à vocation promotionnelle etc.

CLIQUER ICI POUR ACCÉDER AUX TARIFS ET À LA LICENCE

2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété
des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

- des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent
être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans l'autorisation préalable du titulaire des droits.
- des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont
signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est
invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.

4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et
suivants du code de la propriété intellectuelle.

5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de
réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur de vérifier la conformité de son projet avec
le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur,
notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non respect de ces dispositions, il est notamment
passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter

utilisation.commerciale@bnf.fr.
XEM TRA AYí 67
 <2
— —
trtrác mà dúrng. tay ta cam tà áo. tay hCru càm xÔng ao,
gpi iên ho agirai 3 iàn thât to. lue thiràng goi ràug : « Hù
ba bòa bay via (ciào bà thi chía via,) òug (hà ...) or
. . .
dàu vè nià ahàp thàn cu, Ò ho ! Eòi cuqii áo l$i di
. . .
xuòng mài sau càm áo ày dàp lèa mìah ngirai, bay già
con gìai con gài dèu so toc khóc òa lèn ca.

TEI HÒN BACH

Khi ngirài eòo thoi thóp thì lay lya
hoac vài traog dài cÌq 7 thiràc phü lèn
mài và agire nguoi, lúe ugirai tat nghi ròi
thi là) iua hoàc vài ay mà tét ilòti bach.
HÒn bach têt ahir hiuh agirai uiQt
dàu hai tay và hai chàu de lèn mloh
agirai, bao già nhâp quan thi dat hòa
bach lèn dìrorug mà thà. Nhàgiàu có dàt
linh-sàng iiuh-toa ngày t buoi sani tói
rime ra riràc vào cuog te. bang nhà
nghèo thòi triràc hòa-bach thà ânh cüng
dirçc,
Hinh hon bach
* »
LAP NG UÙl TAN G CHU
-
Khi agirai mat di thi cat
con gìai Irtràog ruguen lam
ehù tang, níu chàug may con Iruòng màt ròi
tbi cat chau
dich~tÒn agirai goi là chàu (thira-trong)
làmi chu t«ng. Làp
chu-phu thì cat va agliài mât làm chu-phu. rêu
vo ngirài
màtcüng qua c6 ròi thì cat vo ngìrai chu-tang
làm ebù-
phu. Néu cha con song, me mat hay
vo con cua agirai con
cbàog may màt di thì cha dung
làm chu-tang. hay cha
mât ròi con òng, tbi
ong dirng làm cbû-tang, the là lè
pbài theo cha ông,
« Le fhong nu ton »

•
* *
i K
'
 LÂP NGITGI M0 TANG
Ivhi cba me mât, phâi nhcr ngtrôi barn bè tbân tinh hay
agirai hp hàng thân thich nào nhiëu tuoi da tirng trai
viçc iê lara ngtiài Hô-tang de huân thi lê nghi phàm moi
vi^c taag-gia dëu theo nghe ngirài hô-tang chï bâo. lai
chpn 2 ngirci nîra giùp vi£c. mpt agirai tir-thir, mpt agirai
tw-hóa, ngirai tir-thir gift so biên các ugirai dën phûng lè,
n gu ai tir-h ó a giù so chi tiêu,

TRI QUAN - TÀI

tri quan tài phâi sâp du càc dò dùng
SAU nay ; San song, mat cira dè dâp mach.
Vôi ta va do dò trong quan dày dp 4- tâc ta,
trên giài mây lirpt giây rôi dat thât-tinh-bàn
(vàD) lên.
VT àn thât-tinh là mieng go mông vira
Ipt vào trong quan, duc ra 7 lô, tirgng nhir
7 ngôi sao Bac-dàu, càch duc thât-tinh
ngôi (lô) thir nhât, Dgôi thir nam và ngôi thù
bay duc thâng hàng vori nhau nhir cài giây
dàit, coq ngôi thtr ha thi duc rièng
ra mpt
nai. ugùi thii hai, thir tir và thir sàu cüng
duc ch5ch môi ngôi xa nhau naôt it, không
nên duc thâng hàng dèmiihau mà d<>e.

Hinh thàt-tinh

GÁO PHÔ
Ngirai tir-thir viët giày cáo-phó báo
cao các thân bâcg
có hiru cúa ngiròi mât btét là mât ngày
nào thâng nào và
djnb den hôm nào riróc linh-cüu táng tai dâu Giây cào
phó dai khài nhu sau này : .. .

Chúng tòi i (it làg làin <f

au do*/! cáo phó de các guau
 — 4 -
rae cu, ene òng, các bà biè.t eho rang : phu-quán thân-phu
nhgç-phu chúng iòi là :
Òng TRÀN -CÔNG -M1NH
Tri-phù Tri-si
Hu*ò*ng tho too tuÒi
àà la thè ngày thàng nani . , Ini tè-xà làng . .
. . . . . . .
link
.

long . . . huyen tang-gia dinh den hôm

. . . . . . . .
hoi già' se rir&c linh-emi an táng tai dông
, , . . . .
bàn-qimn.
Vi vong-nhàa Nguyën-thi-Chmh
Cô-tur Iran . . .
Te-tu' B|ng .
. .
Tang-gia dông kinh eòo
6

DUC MÔC
Ngùai mát ròi truóc khi nhàp quan phài tam gòi da.
mà tam g<?i phài sap nhùng dò dùng cho du nhir sau này *
mot con dao con. mòt khan bòng mói. mçt cái liioc thura,
va mòt cái gâo mùc niróc, phài bac bëp bfing hoa lò mói
cho sach, phài navi mòt noi (noi mói) nuóc ngu-vi huang
cho tham, dùng mòt cái noi mói nùa dè chira niróc tam
Ihùa vào dày, xong ròi quày màn cho kin, bay gió nguói
tang chu vào qny xuong khóc mà khán rang :
Nay xin tarn gòi, rira sueh bui tr'àn, càn eòo
(Tir thïnh inòc due, dì dièu eira tran, can cáo)
Le mòt lè ròi dùng ngay lén, nëu ugu-oi màt là cha
thi con giai tâm. là me tbi con gài tam, lúe tám thi iáy
khan bóng thám vào niróc ngü vi lau màt ngùai cho s?ch
láy iu-QC trái toe ngiroi cho sóng, iáy khan lúa chit khan
ngùai cho ngay ngan, ròi lai Iáy khan bòng tham nuac
ngu-vi lau hai tay va hai chàn cho ngùai, ké ìay dao con
cat mòng chàn móng tay cho ngrrói, xong dàu dày ròi mói
màc quan ào cho te chïnh, hè toc ngùai dung ra thi nhàt
tày. ioóng tay. móng chàn, nguói rai ra thi láy giáy phong
4i, toc thi de lèn dàu, ma móng lay và móng chan ben nao.
(hi de vào béa áy, cùng de vào tho-duóng, côn dao, lucre,
khan bòng và nu*ôc tarn ròi dein ra noi dal saeh ma ha thb
roi rude ngirai leu long-sàng, quày màn kin lai. Nam vi
lurong là nhfrng thiï uà y :
Bach dati. tùng dièp. quai diçp, mge hircrng dièp.
do diêp.

PHAN HAM
Phan hârn la lúe ho tien, gao vào mom. lây mot dura
gao nëp sàt cho tràng, ha dong tien dàn mài cho sàng.
nhà giàn cô lay ha hat vàng song (kim~sinh) chia bat ngoc
trai (bang-tràu) càng hay. tang-chiî vào, ngiroi bà con giúp
viçc cùng vào, tang-chü quÿ xuoog khan rang :
N a y xin pliqn lumi, .vin rigirai align lag. can cáo
(Tir I ¡vi n/i plign ha in, pliiir dug lid in nap. can cáo),
Ròi lê mòt lè dirog ngay lên. ròi tarig-chu ngôi sang
bén hîru së mo* tô giày dây mat mòt it chô miëng ngrrói
de hé rang ra, ngirai trâp-su’ xiróng :
So* phgii lutin.

Fang-chù lâ'y cai thia suc mol it gao nëp vói mot dông
tien hay mot bat vàng s6ng tra vào ben hfru mièng uguói.
Iràp-su xuóng ;
I^lì
7 id plum lumi.

Tang-chù lai suc gao và tien nhir trtróc, tra vào bea la
miçng agirai, trap-su* lai xiróng ;
Tam plign lumi.
iang-chu lai suc tien gao nhu triróe, tra vào gifra
miçng ngìroi, xong ròi nan hàm ngìrai lai cho kin, dày
mat ngìrai lai nini triróe, bày già cà nhà dieu khóc lien
thanh.
 ivHÀM LIEVI
Ngiroi mat roi thi sao do kbâm [ièua, lúe khàm thi dpi
khan (cJut goi hïvc-cân) che ngìroi trirór, de goi vào, lay
1
na hoac bòug nut hai iô tai (chiv goi siing-nhï) ròi láy
liai mieng lua trong dò ngoài mùi huyën moi miëng deu
mòt thiróc hai tâc ta. gifra dai it bông khâu giáp iijd, bon
góe khâu dâi dây Iên mat ngù’oi roi buôc ra dang 3au
cho chat (chi'r goi là khan minh-mue).
Kë lay giay gâp vuông thàt giày de vào long bàn ta)>
lay giâi \âi buôc trai lai, cbó de co ngón tay ngurói lai, roi
long bao tay bao ebán, rnac quaa áo ebo ngùoi nhir lúe
binh sinh. mac áo thi mac áo don, cbó nén mac áo kép,
mac le cbó mac cháa dôi, khép v$t cá vào tr.róc. val con
vào sau, láy vai hoác Lia làm daí-dái (dai long) de hai tay
âp vào hai bèn dût nguôi cho thaï,g, roi that ngang lai
cho trat.

TIÊU LIÈVI BAI LIÈVI

lieu liêm dai liêm

Lèni doc dài mirai bon
thoac ta. ngang ba
doan moi doau 6 thiróc
ta, doc ngang bai bë
dëu sé móni làna ba de
phòng lúe buçc,
Bgá liem thi doc
cüng thë, nhirng ngang
nam doan, moi doau
nua kho mà không sé
dàu.

lien liêm mot kbâm, dai liêm snôt khâm, moi chiè'c
khàm 5 khò vài kbâu giáp dirong song dài 12 thiróc ta.
 Tai quail lót duòi áo quan thi tána khò ngang doc nhu*
nhau, dat ngay can l^i, cher làm 4 kliò can doc, e khi vô l
vàüg khâu không kÿ ma buoi cháng.
Lúe khâru lièrn sâp du 2 lam âp-nhï, 2 tara lót dâa và
giày bo-khuyét (va vào cho thiêu) roi dâi chiëu giîra dau
nhà dal dò dai liera xuóng truòc, bay nani cài ugang ra
do tir dàu xuóng chàu. chia cho dèli khoáng, sau dài cài
doc lèn trén, ròi dai dgd-lièm-khàm dè ièn cái doc ày. he
dai làn nào lay biit dàuh dau cho ngay gòra, ròi khàu lai
ebo trat, se dal dò tièu-lièm dè lèu, dat ba cài ngaog
roí dén cài doc, ròi den cái khâm-tiëu-liçm, câ hai thú*
dai-liêni tiëu-li^m khâu iàm mot, ròi 4 bên dëu cuòn lai
dijit lên duerng. bty giò tang-chu cirai quÿ xuóng, tiap-sir
cüng quÿ xuóng khan rang :
Xin ngit&i nhçtp liêm càn cáo.
(thinh nghênh nhàp tieni, càn cáo)
Lë mot lè dung ngay leu, bày giò nhímg ngtroi hó
viêc rime nguòi ra chó dò khâm liêm, dat cho ngay, ròi
gói dati,dòn 2 tàm âp-nhï, ròi dat càc tara tiÒp lót trèn dàu
dirai chàu ròi den giáy bo-khuyët dêm vào cho that
vuông.
B041V gap 2 bên châki tiêu-liçm lai, bên ta Iruôc
ròi
bên büu sau, ròi gâp dàu dirói chan lên. dâu trên chân
xuóng, ròi bupc dai doc dai ngang iati.
Tiëu-liçm xoîig ròi cir tù*ng lân lirçrt buôc. dò dé
liera cüng thë. Liera xong dâi lót quan (ta-quan) dât ugiròi
vào cho dùug giüa. bay giò con cháu so tóc mai den ugày
thành pi\uc raòi ttiòi,

• •

BÒ BÒ KHUYÊT

Bò bò khuyët ibi dòn giày bay là dòn bàc.

1,— Tram (gói dàu) rapt phiën, ngaog 4 tac, dai b lai
 phàn, dày mot tác, trên mât de chôn môt cbô dày dp
nam
nam phàn.
phiën, cüng bang phiën Ira n dày
2. Phu mal mQt
môt tâc
Àp nhï hai phiën, dài sàü tac nam phàu, dày hai tác
3. -phàn,
nàm cao nain lac.
Lót dàu lót chàn hai phiën, dày rapt tác, cao nam tác
4.
dan ngang chin tác, chán i gaog tám tac nám phàn.
Bây mot phiën, dài môt thuóc bn tac, dan trén
ò ron
khoát sáu tac, dày nám phán, dan dirói khoát boa tác, dáy
ba tac uám phàn.
b.— Hai bên vë chân dung bai phiën, dài mot thtràc
nam tac, cao nâra tac, dàu trên dày nam phàn, dàu dirai
dày hai tác nam phàn

NHÂP QUAN

Luc nhâp quan thi con cháu sâp hàng qui truàc ma
khòc, nbüng ngirài giùp vipc vói ngirài tang-chû cüng qui
bang iriróe quan, ròi ngirài tang-chü khân rang :
Nay durgc già tôt xin ngirài nhâp quan, cân cáo.
(Ludi cát thòi thïnh nghênh nhâp quan càn cào).
Ngirài chu-tang lê mot lê roi dùng ngay lên, bây già cir
con giài tay trai, con gài tay mât, dung ra hai bên, nhüng
nguòi bà con giùp viçc dëu sùm nhgu vào càm láy ta-quan
nâng nguài lên ròi ruàc nguài vào quan cho èm ài, con
cháu dieu *khóe leu, bây già nhüng ngirài bà con xem kÿ
trong quan có chô nào con bà hay con long, thi lây thèm
già} hay áo cu eòa nguòi dòn thèm vào cho dày, ròi gàp
dàu duói ta quan lên, gâp dàu trên ta quan xuông, bên ta
khép vào bên ta, hüu vào bên hüu, roi dây nâp gân son
dóng dinh l$i cho kin, ròi ruàc quan vào gian giüa, dàu vë
hiróng Nam (phia ngoái là Nam, trong là Bác) ròi bó mach
cho kÿ cbò nèn de dën hôm sau.
Bay giò giai rom hai ben gàn linh-crru, con giai mpt
dàng. con gài mot dâng, không dtrgc ngòi hay nam chung,
tir dáy các con phâi gÒi dát nâm dom châu churc khuya
sòm, khong dirge ròi chân.
BÀr LI N H SANG LING IQA
Nbâp quan song roi, nhà rông rai thì dat linh-sàng a
pbia dóng linh-ciru, bài chi nhir lúe ngtroi con song, de
ruóc ra nróc vào, nëu trât hep không lien thi dat lihh toa
ó’ triròc cûu, de hòn bach vào ÿ, không có thì bay bài-vi
giáy hoac ÿ không, hay ânh thò cüng dirge.
Ngoài án thì bay các dò thò vong, dò so*n cüng dirge
,
duy cái quàn-tay thì ebang, ròi chiëu Ughi tiël ta cáo-ván
làm le yèn vi.
LÓI LÀM VÂN TE
Ngiròi màt con dè trong nhà, cha thì vigt
;
« Có-phu Tran-qui-còng hùy hièu. phu-quân »
. ..

Me thì viét :
«
C5-màu ITào-raôn chinh-thâl Nguyën-thi hàng.
, , . .
bùy. hiêu . nhu-nhân »,
. . . .
Khi trôn ròi (thành phàrì) cha thì viët hay khân là
(hienkhào ) me thì viët hay khân là (Men tî. .) neu
, . .
cha mât, me con thi sirng mình là co-tir, me mài cha con
thì mình là ai-tir, cha me mât câ ròi thi sirng mình là cò-
ai-tir.
Nëu cha mât me con thi khân ràng :
Cô-tir mô. .mô, dang cung hiçp mâu Ngayên-thi
. , , . . .
Nëu me mât cha con, thoi kbân rang :
Ai-tir mô, dang cung thira phu-mçoh (không nên sirng
,
ho tên cha).
 lù
Nëa chòng te vg thi xung ià ; ai - phu rnô tinh
dardi cùng vói càc ai-tii lèn raô ... tên m6 , . .. chòng
dung tren con tiling duó’i mà lê. con uh un g ngtrài duói
eli’ làn inot ina dirng le.
Te ngày giò, con hoac chàu xirug là : tu-tir ha}» tu-
l oa ehÚ* khótig doge xumg là hièu-tu.

NGHi riÉr iHiÈr linh loa.

Lâp linh-toa ià pliép bay dò te lè truác tir duàug lay
ünh-eù’u.
thì có hai Dguòi thòng-siràng, ogirói dòng-xiràng
Te
và ngùai tày-xiróng ; lüc lê vài sap dii ròi, Ibi nguòi diiag
ben dòng (dòng-xuòng) xuóng rang :
Tip làp, tang-chii vào diing truóc linh-toa, ròi giai
gài có làn lirgt sap hàng cùng vào, nguòi tra nhiëu (trong
pbuc) dirng tnràc, ngirài Irò’ il (khinh phuc) diing sau
4

Nguòi dòng-xiràng xuàng :

Civ ai, con cháu dëu khòc.
Quàn tap, nbiiug ugnai hô lê dêu thò tay vào châu
dung rirgu soa lay.
Thuë càn Lày khan !au tay, rôi cii ngirài dông-xiiaog
xiiong the nào thi nhfrog nguòi hô lè nghe mà hàuh iê.
Nghè Unii toa tien, chu tang vào diiag truàc iinh toa.
•
Qug, chu tang qui xuong,
Ph'ân lupcnig, nhirng ngirài chàp su- tràm hirang diiug
ra hai ben rôi biróc mot dan lèn liah-toa ma cam vao biuh
Phu phuc, chu tang lê xuong.
Hcrng binh thân, chu tang diing ugay lèn.
Trâm tüu, nhirng nguòi chàp sur rôt rirgu vào dài
¡Jim tini, bung lên dáng dát linh tga,
 - il
Ai chi (Coa chán thôi khóc).
(ridi qui (Chù tang qui bên hiru agircri d<?c van qui bèn
là, doc van dèu im mà nghe.
Phû pluie (chil tang lê xudog).
Hung binh thcln (chu tang dang lèn).
Cü ai (con cháu la» kbóc).
Cile cuiig bài, coq cháu dèu le xu6ng hai le mà thôi.
Qièm tra (Nhìrag nguòi trap su tru5èu tre birac mòt
dân lên linh toa
Phàn cao van (Agirai dçc vàn hóa vân).
Le tàt (le xoog).
TH1ÉT LINH TQA GÁO VAN (Van lé)

Dug nicn him nam tháng ngày

. . . . . . . . . . . . . .
tính. plui. huyen. tòng. tang. giai hag gài.
. . . , .. . , . .
Tnr&c linh sàng khóc mà than rang ; than eri ! eây
muón tang ma già cháng dinig, con nmon nudi ma than
không ô\
Nlicr. rira nép nhà trung hâu, uè ngirài doan trang,
. .
hay láu ,iuni hop irony lung, gier bong dm du’crnq cách
bici. Heri eri ! di dòn khoug bici, tròng vìrng Ir cri mài) cao
tit bay ngang. Iòng con luóng nhinig ino' màng,
gal hàng le mièng than càu nati bao. mol luán le lào. càm
dèa .vuoi uàng, Mn ngtr&i lutin hivùng, phù ho un khany.
Càn eòo
 - 12

BË MIN H Tl N H
VJinh-tinh là cài cô- de ghi chép phàm tirôc cua agirai
niât, làiii bang ina dò, Viet chu; phán trâng hay phán vàag
Gà lua dò uà y quaa tam phâm trô lèa thi chiù tbirae
ngü phaai irò lên tbi lám thirac. lue phâm trô' xuÔng dën
sï thir tbi bây thiróc.
Cha thi de rang :
« Mô-quan Mô-tinh thuy mo Phü-quàn ebi cüu »
Me tin de rang ;
« Mò quau mò tinh mòti chaub that mô tbi nhu-uhân
ebi cüu ».
iù that pbâai trô' lên thi end Nhu-nbâu doi làm Au-nhân
Ngîi-pbâm Uoi làui Nghi-nhâu, Ur-phain doi lam Lung,
unau, taiii phàm doi iauu iènh-nbàn, nhi-pbaui trô lea
dëo nha: pbâui doi làin Pbu-ubàu. tfuôc vao can tre, câm
bèn dong iiuh-toa, khi dna ra vác di trircrc cnu.
eli ir de trong uainh tiuh pliai tinh cho cân thàn, cir
bon eh ir : (¡ay. eòe, link, Lhinh ; nbirng dìrng phgun bai
chù' quij eòe tinh eho duoc chir link tliinh mài bay.
PHÉP SAM AÜ G HO’ ( Tang-phuc)

Bón ngày là thành phuc, thì con giai con gài deu may
soug ào de cbô ebo du, elio cha thì áo sb gàu chô me thi
1

áo vén gàu ; néu cha mat triróc ròi, mà chô me thì e un g

so gàu cà.
Gàch may ào chô, cir lâÿ cuòi dòt ngón tay dira là mòt
làc. nuròi tàc là mòt thiróc la, lùy ngiròi cao thàp mà
may
dai ngan.
Cbô mot nàm gçi ià Go niên
Chin thàng gç>i là Bai-công
Nàm thàng go ; là liêu-công,
Ba thàng goi la ty-ma.
 — 13 -
Nhirng chô âÿ áo may nhir âo mac thuóng vay,
nhung elio mot nani thi phài có gay có mu, dirog ve beo
1

b Cru, no may vai to cüng có v^t và phu-bân nhur áo IroQg-

,a '>g, (phu-bân la niiëug vai khâu them dinh vào sau
hrng)
Còu cha chía thàng (dai cóny) chi raac áo vài to, và ba
vong khan bò tbòng vë bén btju.
Cho nàm tháng ba tháog (tieu-công, ty-ma) Ibi ba vòng
1

khan bàng vai nhò trang bò thòng vë bên ta, dàu cüng
quan già) gai ubo, và lung cüng that giây chuôi nhô, chu
không mac gì bang sô nhir d^i-phuc.
Ihiên cbinh-hành có chép rang i pbârn nhirng dò mac
de cbô ràdi không nên va, ngân không nên nôi thêin.
1

AÓ CHO’ GÛ.\ GUN (alAl (Nam-thôi-phuc)

Con giai de chô cha me, áo mac khâu diràng s5ng ra

1

Dgoài, siêm tbi khâu diróng seing vào trong

Bau dpi mu rom.
Lung that dai ram buôc giâi.
Aó may bai bire giài bôn thiróc bon pbân, tay áo hai ben
giài blng ngirói,
Ihich (2 vai có 2 rnieng vai) dài mòt thiróc sáu tac ^ng
A

lám tac
Phu-bân dài mòt thiróc lám* tàc, dinh vào giira lung
giáp hai ben diróng song bó thòng xuong.
Xiêm khâu tiëp bay birc.

Trong gáy, cha thì trong gày tre, tron mau dot, lay nghïa
eba tiromg nhir giói, (tre tròn) me tbì trong gây gô vòng
ma deo tren’tròn duói vuòng, lay nghïa me tirong vói dat
(d3t vuòng), cir nùa ugnai Irò xuong trong rrói herp le.
1
 — 14

L*i phai dói giày bang dorn nüa, chù goì là bna ini£t)
ÁO ma CON GAI (Niï limi phuc)
de Irò cting khàu duòug song ra ngoài quàa Ibi
Con gai
dirong song vào irorig, la) uguai cao thàp ma may, ¿o may
1

hai, quâu may iiên bjic. cha cha so gáu, cha

that FQiig tav
gáu, dàu dOi mu man bàog vai, lung that dai gai
toe ven
di giày gai.
LÈ FHÀNH PHUC
Kè tir ngày nguòi mat dèa li gay ih ir tu dugc bon riga y ròi,
thì goi là ngày tbành phuc.
Lè thàuh phuc thì con chàu sàp dii san khan ào mà
làm lè.
Lue iàm lè nguai ho iè vào xuang lèn thi nhCrng Dgirói
írong «mgü-phuc» (d^i tang, ca men, dai-cèng, tièu-còng,
ty-ma) naàc ào tang-phuc vào mà hành lè.
Chap sir xuòng :
Tir làp tang chù vào dùng truac linh tça.
Cii ai, con chàu cung khóc,
Quali tcìij, Chap su- ra soa ruou vào tay,
Time càn, chap sir lay khan lau ta y,
Aghè lur crii g cm lien, chù tang di !èn mgt bitoc trucrc àn
Than ìuvo-ng chap su dot huang dan lèn àu tiéa mà
cam vào
Tremi lini, châp su rot rugu.
Dien Lira, dàu lèn in ròi nghièug minh di tra xuóng.
Ai chi -
con chàu thòi kbóc.
tìoc cime chu uhàu bèn hùu, ngirói dçc bén tà, long ròi
chù tang lè mQt lè dùng lèn.
Phuc ui chu tang lui xuong mgt buòc.
Dlèiii trù Mhùng nguòi tràp su truyèn trè.dàn lén àu
ròi lai xuóug dùng ra hai bèn.
Cà ai con chau lgi khóc.
 15

Các ciwg bài, chu tang Ü ha» lê.

Hong bình thdn, chù tang dung ngay lei.
Pìiàn cluic. nguòn dpc vàci hóa van.
Le lai, tal cà coti chau cung lê.

VÀN IÉ RiÀNH PHUC

vàn vàn nhu tru-óc
Duy
....
Iruàc linh sàng khóc ma than râng :
....
t han ai ! xuang xa cáy dò, mây phu nui tau, hai thiêa
công sao khéo da doau, cho ngtiài thé thé ma lai thé, l ao
sàc sa triràe them entra thôa chi,tban thòi còri thiëu nghïa
iàuv cou l sâu da mang troug dqt Irai thàuh uoq, sôag vô
biët bao tàn dàu bè. nhô Ihuong dôi lç, turàng nhà liuh
hon. Nhàn nay Lang phuc dâ an, kiuh dàng iuQt lê, goi
là tâc long báo dën trung thuy, chûc ngàa thu yèn nghï
suòi vàng, thuang huàng.

VANÌ PHU THÈV1 (Hiiu the)

Than oi, nguyêt rai dàu non, trâu rai dòn bë.
liai.., (cha hay me) di dàu, cupe dòi sao voi thÔ, de
nhà vâng vé.trong da nhung au sàu ; long coo nay thuang
nhô, tròng mày trang mOt naàu, tuông câu chin chíí cù
lao, thàoh lâm ri¡Qt lê, ào tang bòn ngày vçn ve, irtróc àn
cui dàu, xin nguòi chúng quâ, trçn nghïa truòc sau,
Ihuçnig huàng,
jfr % •

LÊ CHIÊC B1ÊS T1CH-DIÊN (Som toi)

Chiéu-Uch-dièn là iê buoi sàm và buoi tôi, con cháu
latri iê truòc linh-sàng, buòi sàng thì thuang thuc, buoi
toi thì IÒ tich-dièn, nghïa là : « Sòm mài vong d£y ma
àn, tòi mài voug di ngù *.
 - 1(3

Té buoi sáng thì con chàu vào truóc linh sàng, khóc !èn
ba tiëng, ròi quan màu lên, qui xuòng raà kbin râng :
Già da sàng ròi, riràc linh-b?cb ra ngu linh-toa càa cào.
(Nhàt sac di rninh, tbïnh nghénh linh-bach vu linfa- toa,
caa cào.
Lê root lê, ròi ruóc hòn bach d$t vào y, b£y già ngirài
nhà càt trân goi di. làm lé chièu-dièu.

• »

Té buoi tói tfeì eoa chàu vào truóc linh sàng khóc lèn
ròi qui xuóng khân rang ;
ba tiëng,
Già da tòi ròi, ruóc linh bach vào màn nghì, can cào
(Nh$t thòi hiràng mò, thình nghinh linh bach vu tàm
so càn cào.
Le mòt lè, ròi riràc hòn bach ra linh sàhg, dip trán áo
lên, buông màn suòng rôï làm lê tich-diên.
Gir inôi ngày hai buoi làm nhu thë, tuô'ng vçmg nhu
lúe bay côn sông, vây bàn thà phâi huong dâng hoa qua
cúog bài kbôug nên de khôi tàa hirong l^nh.

NGHl TiÊr TÊ CHiÊÜ-BlÈS TjCH-Bl$N

ié chièü'diêa và ticli-dièn nghi iiet nhu sau.
Tir lâp chu tan g vào.
Cu- ai con chàu dëu khóc.

Quán tâg cháp su- rua lay vào thau rgrou.

Time. càn chap su' lay khan lau màt.
Nghê hircrng àn tien, chu tang lea mçt buóc.
Phàn hirer ng, chap su dôt huong dâng lên.
Chàm tiru, châp su rót rupu ra dài.
Bien tùli, chip su rân ruçu lên án.
- iv
 - -18

KHÁCH BEN VlftM© (Trìti khárh dica)

ISguói mát chura dën ogây than h phuc hoâc có khách
dën thàm viëng ni à chu nhàn chira có mû ao, t hi dirng ra
chao t hay khách den thi khóc lên, roi cho nguai hç-tang
ra tiëp, ngiroi hô-tang lay loi nhë ôn ton mà tiëp khách,
tir t£ ân cân, kêo maqg tiëng chû-tang kiêu ngíjio. Nëu dâ
thành phuc rói, có khách dën viëng, thi chu-nhân dpi rañ
macào, trong gây ra mà dap iè. nêû khách có phiing cè
bàn hay tièn bac gì thi lam trang të theo righi tiêt,

Phu lue
Có ngiroi khách dën thàm cha me minh, hô mu gây
mà le dàp, dieu dô thât là không nén, phâi bièl râng ;
r a
mü dô là tnü cher cha rue. chir kiiông phâi dôi mü tnac
ào chong gây tiêp lê vói khách.
X-tra hç> La nói vë viçc taug diêû râng ; « Gha me chêt
di. con ba ngày không ân, không dët tiêng khóc, dën nò*
ôm mà không dây diroc, sau phâi chong gày môi d£y
dtroc vày viêc tièp khách dëu thàm cba mç có mu dpi gây
chong tir day ».

LE PHÚNG (Phiing dièn)

Có khách dën phúng cha me minh. lúe sâp lara lê.
thi tang-cbü dôi mû mâc ùo vào qui irucrc linh-toa ma
khâniang: (niât khan)
Nag có quan... ôrig... là ban Ihàn Invôc co long dea
thàm, uûnj xin lùm le.
(Ttv hu'u. mô quan dico aghi a nhcip kành dieu-le)
Le xong birbe chàn ra ngoài mà dürog vë pida dòng
irông dang lày, dai té xoug thi lê ígi khách,
 19

XC'Ó’NG 1È
Tir lap, khách dirng tbành bang chi rapt n g ir dòn
ai g
mire vào chu lë, nhirng e ir ao trang khan lhâm.
Cii’ ai, con chàu dèa khóc.
Ai chi. con chiù thòi khóc.
Clic cung bài, rigirai lé-chù lè hai lè,
yg hç Unii loa lien, rigiro i lë-chu lén chiéú triróc linh-
toa,
Phàn hivang, ngiròi hó ìè dot hirong dàn lén àn
Quij, ngiroi nào nhiëu tuoi hay dure to khòng phài qui,
Chirac lini, iiguoi hO le dira ragù cho khách rót
Bien lini, ngiròi hp-lê dâu ragù lén án tiën
Giai gui, ngiroi bq-lë qui bên hfru ngiroi chû-te
Tuyèn Irgng, ngiroi hq-lê doc van,
Phû phue
Hang binh than
Pluie vi
Clic cung bài, lê hai lè
Hang binh thân
Nap Irgng, ngiroi doc trang hôa trçog
Le tiit. )ê roi các tân khàch dirng sâp hàng dâng tây
i gânh sang dâng dông, chü-tang lê tg. khách bai lê,

TRANG PHÚNG
Khách di thâm ngiròi b*u thân mât, nëu làm trang
phüng thi viët lire này ;
Niên hiça. nâm. thâng. . ngày. . ho và tên. . .
. , . . . ,
mô (ngiroi khách) nay có ië v£t xin dem kinh dâng linh
quan, Ijnh công, xin ugiròi chúng dám, can trang.
 - 20 -
PHÉP QUÀN THAN
Nguòi màt eòa de trong nhà dura 'dira ra dòng gpi là
quân than (tam táng).
Quàu than là nhà giàu có muòn luu i$i it làu trong
nhà de sap dat tang ngbi cho ehinh tè, hoac nhà nghèo
ngat ebua kip lo liçu xong, c.ho nèn hay qua a taro fai,
nhurngquàn chi phai gin giu linh-cuu dèm ngày ebo càn
than, con Ughi tiët )è bài cüng giÔDg nhir trèn.

VÀN TE QUÀN THAN

'

Thuang thay cha (tue) od, dau lòng con lam, ke tù

tieng cha (nie) vang vang, r.àm canh da nhfirng bòi ho 1
»

cüng mong báo hieu nhu ngùoi, lu tang dác vinh ià

trpDg. xoDg vi viçc rhà chira trpn, muon dem tac da dai
bay, nhàn con quàn tam dây, lòng thanh turang vong,
truóc án chàu cori tròng ngóng, hirang lira kbòi bay, xin
ngiròi chirng dám, khôi tüi lòng này, thiroug htiong.
Te xong thì nhung ngirò’i ho viçc vào ruòc cüu ra
noi quàn, quàn xong con chàu ra dirng trtróc (juàn than,
pbát khoc ròi lê ta hai lê.
Nhà giàu có, có thè tuàn tiëtnào làm lê tuàn liët £y,
nhu te : Ha - tiet, truug-nguyên, tuë-chù, trung-that và
bâch-nbât v.,. v..,

VAN IÉ HA T1ÈT

Hoi cha di dâu, cupe dai vpi the, de nhà vâng vë.
lòag con àu sàu, tirong công sinb duc hày lâu, ân nguòn
ai bè, nay dâ âm dircmg chia rë, rupi héo gan dau, buoi
nâug hè uâng dám mùi nâu, thuang con cuôc kè, dêm
luyët diem giàng soi lang le, tua trong canh thâu, nhân
nay ha tiët là dàu, kinh dâng mot lê, goi là tac lôug trung
tbüy, báo due cù lao thuong hirang-
 VAN TÉ TRU.NG-NGUYÊN (thiêt linh-sâog)
»...
Iban ôi. chía chü' cù iao, ba nâm bú móni, nay cha
raç vë soin, biët bao gió thâin mira sàu, càug dire bay iâu
khâc nào giói cao bè thâm, dau dòn nói chini bay thô lân,
áo ban-y chira dirge mua trên lâu, buòn bere Uiay nâng
îâi xuang rau tiet trung-nguyén da ho vira tói khoâng, long
thành ai cani, dàog bua cara rau, xin ngirài chirng dàm, O
tò nói xira sau tbirgng huròng.

VAN IË rRUNG-NGÜVÊN
i ban òi, giâng tói vi mày, bèo tan boi gió, cuéc dòi
không khó, châc thiên-cong chirng có co eau, hai
...
dàu de con tre xiët bao thuang ahó, dâu be bao làn sóng
di

vô. mày xanh Hong ngât mot màu, nbô công sinh due
bay lâu, lç rai chan chira, già dâ âin duang chia ngâ. da
lai àu sau, thôi thì thôi nghïa nang ân sâu. long con dâ
rô. ngày thirc chong trung-uguyên tiët giura, tháng bay là
dàu. tara thành mot !ê, triróc an cui dàu. xin nguôi chirng
qua, tron nghïa tnrâe sau. Ihirgng hircrng.

VÀN TUE TRÙ

Than ôi. ngày qua tháng lai. thám thoat lira ten bay.
là rung hoa rai, thêm 9au can gió thôi. sire nhá nam xira
durai goi, biët bao sóm tói vui vày. an sâu chin chu*, nghïa
n£ng bay nay, nhân vira nam dâ hët ngày. tue trir gâp
buoi, kinh thành lirng cam dia muo¡. triróc án dal bay.
xin agirai chirng dàm. khôi lui long này. Ihirgng
h iron g.
 ~ 22 ~
VAN TRÜNG THAT va BÁGH NHÀT (nhu Dbau)
Thau ôi ! cha (nae,) liai di dân, cupe dòi sao vçî chan,
lôngcon ngao ngán, thirang nhó báy lâu nay, nhàn vira
liët dén bay ngày, rirau dâng ba trân, ugân nói mira sau,
gîô thâm. thô chay chim bay, mot mâm trên àn sâp bay,
xiti moi sâug linh cbiÊu dám, can cào.
Quàn trong ba thàng, trirérc ngày au íáug phài tim chô
dát tôt ma iáng.
• •
CÀCH LÀM THAN CHU
Lâm thào-cnü tbi lay mot dong tien làm thurâc t3c
raà do, cir moi dÔng là mot tac, mirai dong là môt thtrôc,
)àm bang g lât, (Chu dï làt) pbâi tinh ngày già.
Thàn-chû bë cao môt thiróc hai tàc, rôag ba tàc. dày
mot tâc bai phân, d&ng trurâc bôn phân làm phàn di£n,
bë dirai vuông bon tàc. giày mot tâc hai pliât». duc suot de
vua loi than chu. than chu hai góc trên de each ra nam
phân, làm hinh trôn, trên làm mui luyçu, cüng de càch
giüa moi bêû môt tàc dâng tnrôc sâu vào bon phàu, hâm-
trung de chir, chiëu dài sau tac, rong mot tac. cüug duc
sàu bon phàn, hai bên dëu duc iô b<5n phân de iùa làm
ván ham-trung vào.
MO' QUÀN THAN

Horn nào mo quàn than thòi htrong dàng iè vàt bay

ra triróe quàn thán, tràp-sir xuóng :
Tir làp, chu-lang váo dirng trace quàu than
Gir ai, con chàu dëu klióc
Qui,
Tràm tùu, trap-sir qui rót rtrcru
Hien tùu, dau nrou lèn ánquaulhán.
Chile cáo tic, chu tang qui bên hùu khàn rang;
 2.3

Divini g dà mcr vói, sap dem an iting. nag xìn ino'

Hum. vili mài ngir&i leu te-du&ng. can dio
Io dgo kg khai, iivong hành iiinli tàng, Ur khai than
nghènh nhap un te-dw&ng, càn dio
Le hai iê roi chii-tang dùng sang bên. nhifng ngiïài
v içc khai quàn than ra riràc cìru vë nhà thà làrn lê
yèn vi.

VÂN TÉ KHAI QUÀN THAN

Hai cha (me ) có hay, cuqc dai quèn ca, de cou non
na. troog long dáng cay, nhà eông chin tháng hoài thaï,
hio hiëu tac long chura già, uhà thiraag trong d$, quyën
*am báy
nay, thán khai nhàu da dirge ngày, lê bac xin
dâng bài la,mài ngtrài giàng ha, de kip già nhe gài diràng
mây Thugug huang,
.

CHUYEN CUU
friràcngày phâtdân (dura ma) mot boni phâi làm le
chièn-diçn dè truyen ctru.
Chuyên-ciru là lê ruàc cüu de chiëu to, aghi Jiê'l cüng
nhtr trên, truàc khi riràc di thi chu* tang qui truàc cfru ma
khân ring :
Nay duçrc giù• làuti, uüy xin lliièn civil, cân cao,
(Kim dì càt tliòi thiên cita, càn cáo)
Nëu nïàc cùru di triëu to, nhà chât quanh ra quanh
vào khòng tiçn thì chi të chuyên cüa ròi phát dàn ma
thòi.
tiên-biën day phâi ruàc cîru di chiëu tò,
Bang
nhirng bày già nhà trât hep, cfru naog ne, ruàc di khòng
tiçn, tliì nên dâm bàt di, chi riràc hòn-bach thay cuu
cüng diroc, ma ruóc thì riràc hòn b$ch khòng thòi, the
 - - 24

cüog là cô long trqng tb tien roi, du !âra quan có raü áo

pbâoi phiic cüug không nén phong vào hon bach má rtràc
vi mil áo do là de cháu vua chúa. chu không nên làm
<àn, lieu ai phong n.ü áo duòc, tiërg là troog cba
ong. nhiïng boa Jôi ruât ha dieu vây :
1
- Cha ông tb tiên dám dâu nhàn lê raü áo cua vua.
2 Ngirôi mât (voag) hà dára mac caü áo cua vua.
¿ ~ Con cháu há dà ru phuog mu áo cüa vua bau.

Làm the e rang latu quá, chi nêu chit khân nbieu màc
áo lara elio voog Ihôi, eòa mü áo thi tong chuag xocrg roi
bay già se phong phuc ruà thá, the thi vira hop le tréo
Jkíah vua, dirài hiëu vài cha, dôi bë ven cá

*
• *
NGHi riÉr rüóc yét to
l'riràc khi sáp rtróc cüru ia dÒng an táng. thi phâi ruràc
culi hoac hon bach dërv tùr-duàng dë y£t tb.
Luc làcn lê nguài chap «ur strong s

Tiv lap, chu lang vào truóc àn tù-duàn^

Cà ai con cháu dëu khôc,
Ai chi thòi khoc.
Giai qui dëu qui ca.
Qnàn tàij. chàp su- soa rirau vào tay và màt
Tràm tua. rôt ruçru vào dài.
Hiën tini dân ruo-u lén an.
Chúc cáo oân : chù tang qui bén hüu khân râog
•

Sâp nr&c cira ra nhà ma, nay den yet to, can cáo
l ivo'iKj lioàn ii tradì. think yet lir-dir&ng can cáo.
Plui phuc, chù tang lê hai lè,
H(/n(j bình Ilian, dúug ngay nguài lèn,
 25
~ -
Diem Irà (ráp sir dàn nude irà lên áa, chu nhàn lui
btróc ra ngoài.
Phung hôn bgch tliaiig xa, ngoròi nh¿ bang hòu bach
lèu ki^u.
Luc ki£u di thi con cháu di theo mà khóc, kiçu dën
thi dô trirôc sân iir-dirôag, vè phia tây trôag sang hirông
dòug, dçri trong nbà khàn xoug thi bâog vào, Day gìò
nguòi tràp-sir vói chû-taug vào cào lê trong nhà thô,
iràp-sir X irán g ;
Tiru vi, ohù-iang uiü gày choug vào tarde àn tir-diràng'
Cue Cling bùi, chu tang lê bai lê,
H&ng binh thàn, dirng nguy leu,
7 ràm tùti, tràp su- rôt nrçru dân lèrj,

Chúc cào van, chü-tang qui bêu ta kh5n râng ; Cháu vi

cha mài, nay dira ra mò, lay long cuug kinli, xin detn
yët tò (tir ton rao vi dï raô thân quyên quán, ttrong
. .
hoàn u tr$ch,thinh yët tir-dirông, eau cào)
Phii phuc, chu tang lê b6n lê
Herng binh than dirng ngay lên btrôc ra dirng canh xn
linh-bach
l'hînh Unii bgch nhgp tìr-diròng, ngtrô] nhà bang linh
b*ch vào, con cháu theo vào dirng bên
Cúc cung bài, dëu bon lè
Binh thàn thièu civ&c, ehu-tang lui rapt btrôc roi lê bon
iê nira, (8ôn lê trurôc thay cha, b6u lê sau cua cháu)
Le tal,
Tliinli nghènh Unii bgch hoàn eira só\ nguoi nhà ! ai
bàng linh bach vào liuh-xa.
Bày gicr chu-taDg và cou cháu dèu khoc roi rude di.
*
* *
 VÀN CÁO BAÓ HUYÈr
(Le righi xem duòi)
Nay eó cu than, ròi xa ran thé. trou dây cát dja. xìu
1

de mô ph'áu. hòn rnà khoái lac, ngtròi châc có nhán, gò

nào ((lian áy. chini do dát lauh, nay toi thiël le, dâng kinh
tho thàu, uhô ngurùi ung ho. moi vjçc xa gàn. diem hay
dem dën, diern dii di dan, tâm tbành mot tàc, rtrou chudc
ba tuàn, xin ngirùi chirng dam. rai chût long trào.

NGH1 IlÉr TÉ CAO THAN BAO L0

-
Iriróe ngà) phát dàn mot ngày. dèm bòni áy chò nga
ba diròng, sap bày hành !è.
Tuli vi, nhà ngiròi ngoài thay chu taog.
Clic cung bài le 4 le ròi dùrg lén ngay.
Hong binh Ihcin.
Qui, qui xuòng.
Thu’ong luvong, chap su' dòt huo-ng dàn lén.
‘1 rum lini, rót ruou dàn lén.

Hoc chúc ngiròi doc vàn qui ben là.

Pini phuc.
Hu ng bài, (lè 4 lè) •

Hu ng bình than,
Phan chúc, nguài dçc vân ra hoa van.
Le tat< cung lê xuông bon le.

VÂN TÉ CAO tHAN BAO - LÔ

Phü huyçn. tong. xâ. .të-chü raô càn dï
. . .. . . . ...
cào vu ngu phirang dao lò chi than, vi tien viët ; Nay cà
cô-thân each noi tràn the, tron dây cát dja, nhàn gap giò
iành, dáui xin ngü tiróng lôi linh, duòng dira loi chi cho
duoc an ninh tbi thè, gió quéi mày thauh, nbàn nay g<?
 - 27
-
chût long íhánh kính dàag bòa lê xin agirà i hp
vç, v ang
phân bình ninh. rtiirçrng huràng,

B17ÓC G&ü RA NHÀ SÁNH SU'

-
Gó nhà sa ih-sur thì riràc ciru ra dày, nëu không tlaì
thòi, chi sap dàt ma hàah lè,
I ráp-sy xiràng :

Tir làp chu-tang vào dùng triràc cftu

t

Gir ai. con chàu dëu khóc

Ai chi. thòi khóc
Chii nhàri dì ha giai quy. moi ngirài dëu qnÿ
Chile cao vàn chü-tang qui bên htm khan râng ;
Sâp vè u-tr?ich, tron duçre già tôt, vây xin truyên cüu
can cáo, (Tuong hoàn u-trach, kim dï càt thài thiém cüu
càn cáo)
Phü phuc, lê hai lê
Hong bình than
Le tal, các ngiròi giúp viçc vao truyên cñu di, bay giù
con cháu khóc theo rtróc di.
NGHI TIÉT LÈ IO - B1$N
(Ben bòi trira liti làm lê cúng lo)
Tini vi, chü-tang vào dùng triràc àn
Gir ai, con chàu dëu khóc
Ai chi. thòi khóc
Oiiàn tày, ngnòi trap-sn soa rupu vào tay
Nghè linh toa tien, chu-tang biróc lên mpt
biróc

Quy, quÿ xuong

Phan hiremg, trap-su* dot hirong dân lên
Tròni tini, rot rirçru dân lên,
 - 28

Cdo tir, khan rang :

Nay dirçrc già' tòt, xin (Imre cmi di, nay den le tò, can

cao.
(Vìnti thièn chi le, linh th&i bat Imi, kim pluìng cìtu .va,
tiare tuàn tò dgo, can cao)
Pim phiic, iê boa lê
Hong bình thrìn,
Clì ai con chàu dèa khóc
Clic cung bài, le bon iê
Herng binli them,
Le tat,
*
* *
LÊ n-HÊN CÜU RA XE DIT (dai dir)
Lê ibiên cüu là lúe rtróc cira
ra dai dur, thi mot ngirài
râp-su* x tram g lên de hành iê.
/ir làp. ebu-tang ra di'rng trime etri
Civ ai, cou chàu dëu khóc
Giai gui. dëu quÿ xuoog
Cluic edo tir chii tang quÿ bé íitru khan rang ;
;

Nay rir&c cien ra xe, xin meri Unii bach lên xe, né ding
tien to crin edo.
(Kim thièn e ini tini dir, thinh pluìng tinti bacii tilling
xa, ngòn hoàn tò dgo, can edo)
Phil pluie c'ns (ang iê bai Jê
Hong binh than
Le lut
Bay già ngirài giúp viçc bang iinh-bach lên kiêu, dat
thàn-ehü san hòn-bacb. cát don linh-sàng liuh-toa di ròi
ruée cup di ra xe dir.
*
+ *
 -29 -
Rlróc C&u LÈN BAI BÜ
Lúe ruàc cu*n ra dai dir thì dau cùu ve dang truer,.
{Ho Thuang-thir giày vjçe )ê khi ruere cùu de dàu vë dâug
ruée nghïa ià tù cho toi ra chô sang vây) huôc cho tra*
ròi dal uba tai.g lèn, nhùn^ agirai giùp viêc bày các lê vàf
^ên ta dai-dir, ròi nguài tráp-sir xuùng :
Tira vi, hiëu-chü vào qui xuoag
Qui,
Tram tivù, nhûag agirai trâp-str rôt rirçra
Doc elide,
Phân chiic, hóa van
Lê tâi
Bv)^n ròi rapt viên tráp-su vào iruóc linh-xa quÿ mà
khan rang :
Xe dir dei rir&c den il track, æin mài link-back ra di
vàn cao.
(Lin¡i aa kij giá, vcwg tire u track. Hunk ngkêrih link-
bach tien hewh can cao)
Bay giò »gám sau ngám triróc dëu dan mà di.
TÉ K HI EN 01ÊN
Sáng sóm hôm pbâï dan, te khiên-diçn nghïa là të
tié \ blet.
N g uro i
trap sir x irá a g :
Tira vi, (vàn vàn nìnr t ruere)
Cir ai Ai chi Quàn tag, Ngkè link toa tien. Qui. Pkdn,
kiro-ng, Tremi tini,
Cào tù rang ; Xe du da ruùc, dem dea nhà mò, long
hành iê bac, dàng giùa trung-dò can cào. (Linfa-efru kv
già tire vang u-tracb, tài tran khien lê. vïnh quyet trung-
dò, can cào.
Pini pluie, Herng bình them, Cii ai Clic cuiig bài)
Le tal.
 - so

VAN TÉ THAN r BAI DU’

Phü... huyen... tong... xâ të chu mô„ candi ;

.. ,
cáo vu dir-thàn chi tien viët :
Nay có co-thân, diroc già ninh^tho, xe di cbung lò» nhà
có iirc thân, giây dai chác nút, rüi buác nhe chân, nhá
ngu-ái che tro, dáu xa cüng gàn, gç>i là lê mçn, xin agliài
làm àu. lhcroug hirong
TPHÁh DÂN CÜ*U (Bua derni)

Lúe phát dân cûu nèn di có'thú tu*, trirác hêt dân hai
vi phuo’ng tiíáng Ji,dàu, jbai tiróng ay làm bàng giay, mat
vë có ve hung ác, tay cam khi giói, qnan tú* phàm trà
ièn làm bon mat (goi ia phuang tiràug) tú phám tro- suong
làm 2 mat (goi là kÿ dàu)
Thú hai den cò’ dan-triêu, (dàn ông Ibi viet chü trung
tiu dàu bà thi viët chü trinh thu£n)
Thú ba thi hironng an
ihù Ur do mihh khi
ihirnam an thne
Thú sau minh tiuh
Ihir bày iinh-xa rirôc linh bach
Thir tàm còng-bó, làm bang ba thiróe vârUrang, di truóc
dai-dur, hê thày dirôug chô nào chàt hep hoàc gàp ghëuli
khôag du-çrc thaag, thài do lên da xuong cài côag-bo de ra
hièu cho dir-phu hiët, mà di cho dèu.
i uù chin quat mo (chü’ goi cài thiëp) quan tiràc thi bon
cài, dân thi hai cáij.
lhú mirai, do dira dam,
ihir miròi mòt dai-du (ciTu) tú tang-chu tró’ xuoag di
bò khoc tbeo.
 31

Tbú- mimi hai bach m^c, dàn bà con gai Irong ngu-phuc
(3 nàm, 1 nani, 9 thàDg, 5 thàug, 3 thàDg^) dëu di vào Irong
rtrÓDg ay)
%

TE TRUNG QÒ (GiCva divèng)

Trap-sir ximng :
I ir tâp, (vân vân nbir trime)
Cii’ ai. Ai chi, Qiiàn tag, Time càn, Nghè hiver ng àu
tien Qui, Phan hiucrng, Tràm Uhi, Hiën tini Hièn sogli,
fìoc cime, Phu pluie Hcnig binh them Pluie vi diêm tra,
Cii ai, Clic enng bài, Binh thàn phan chúc. Be tát.
iràp-sir lai xtróDg ;
phiing lion bach tháng xa ngiròi giúp !ê rime farcii lêa
t
xe rime di.

VAN TÉ CHUNG - DÒ
Than ai, chin cbür cù Iao, ba nani bù nióm, on
sâu chira già, nghïa nang biët bao.
Nhü*ng mong tuoi bg.c càng cao, som trira nuog tira
nào ngò xe hac voi già, xa each tir dày.
Ban dòn thay thó chay cbiin bay, ngao ngàn nói gió thu
mira ha, àm diro*ng chia nga, thimng nhà khòn khuày.
fu-ang cÒDg dimng due bay nay, báo dën nglrîa ca. goi
ùcht kinh thàah tir t?. nam bac chia tay. giûa duòng sap
dal lè này, xin ngimi dâüg vân dáng ha. Thimng
himng.
Giira diràng tan khách cao tir tró’ ve tiiì tói trtmc
cüru ò ho vài tiëng ròi Iè hai lè se ve, n£u da tàDg xong
(thành phân) thi lê bon le.
 - - 32

HA HÜYÊT
Lúe rtrác eira dea huyêt thi thày phùdhuy hay nhà su-
cara gày tara síck khua bou góc huyçt, (tbeo co lê thòi
nhfì’ng phirang ttràng cara khi giói khua b5n góc huyèt
ròi cara dàog ra bon góc) do$n ròi ha quan xuoug huygt
thav dia-lÿ phàn kim ào quan cho ngay ròi dai minh-tinh
Ièri mat, (Sách Vgra-hOc-minh-chau-kÿ chép râng : miah
tinti dai lên mât quan dây ! ài ròi cuon lai dem ra phirang
bac ma dot di,
*
* *
TANG HUYEN HU An
Tang-chû xem phân kim câu thân ròi, lây 6 târa Iua
Huyen, 4 tara lua Huân, de xuôog bèn eau. Huyen là màu
huyën, Huân là mùi hôog nbaU môi tara dài mot trirgng
tám thiróc, nëu không co du thi môi thà raôt tara cüng
duge, doan taug-chu và con cháu dàug írirác huyêt vàa
klióc vira lê hai lê.
Bay già nhürag nguài hô-dir là là ha tho, tri tam-
hop dirge thi bon. khôi lo ntróc dï vào hay rê cày dâm vào
quan, Júe dáp dát cà duge dô 1 thurâc, thi lây vò lay mà
lèn chó làm dông dây dên ciru.
Bâp thành ino ròi, Ibi rguòi tráp-sy vào dirng ben
tang-chu xiróng rang :
Chu nhân nghê trac tir tien
Xuáng xoDg thi dâu chû-ahân dèn nhà Bè-chu (dè-
cbû-diràng)

TÊ THÀN MO
Tàng xong ròi thi bày lê vât truóc linh -phàn rag ma
te than Hâu-tho.
Nguòi trap-su* xuông :
 - 33 -
Tiru vi. vàn van nhu trurác
Cúc cuiig bài Quán tag, Thue ccm Nghè luvcnig an
lien, Quij thircrng hircrng, Iràm tini
Logi hi'ii chu nhân roí ru-gu xuông fiât
Pluie tram chü-nhâo lai rôt
Hién tien, tráp-su rôt rurgu dan iên
Phù pluie, vôn vân nhu* truóc
Binh than thiêu cir&c Qui doc ernie. Phù pluie, Hong
binh tliàn, P hein chiic Le tai

VÀN IÉ THÂN LIlNH M0

Than o*i, sông có Ha-bá, dát có th'ô than, nay vi cô than,
ròi xa duong-thè, iron dây cát dia an táug mç phàn, nhò
ngtròi üng hp, rông nao hòng ân. duae yèn nniôn ih ua
trou ven muai pbân, lâu dài mai mai, kët quâ dan dan
tâm thàuh bon lê, rugu ebuôc ba tuàn, xin nguòi hâm
huôbg. xét toi long tran Thirgng huong.
*
* *
BÈ CHÛ

Be than chu thôi de o phia tây phàn niô.

Trtp su xuôug :
Tir lâp, di' ai. Ai chi,
Thuè cân, xuat chu, ngiròi doc chûc ma bòna duóc
chu dat lôn dâng.
¡upe
De chu, Truóc de ham-trung, sau de phan di£n.
Phuny ehû ehi linh-lga, nguòi doc chûc bàng chu lêu
linh-loa,
Tlui hên bacii nguòi doc chûc cát linh b^ch vào hôm
de sau than chu
 34
—

Nghê link toa tien,

Phàn hirerng, Trap su* dot hirang dñu )èn hirang àn
Qui Irâm tini, irap sir qui xuòng rót rirgu,
Hièn tini, dàn rirgu íén àn,
Hiën sogn eli ha, bang cô lèn àn,
(ìiai qui, con moi ugnai dieu qui xuong,
tìoc ciuic, chu nhàn ben hfru nguài doc van bên ta
Pini pluie, lienig. chu tang le mòt lè,
Pioli tluìn pluie vi, lui xuong iDQt buóc,
Die in tra. Tàp su- dàn Irà lèn hirang àn,
Cit ai, coa chàu deu khóc,
Clic cung bài, chu iang, con chàu lè bón lè
Ai ehi, con cnàii thòi klióc,
ié xoug dàn day ròi thi con chàu !ê ta quan Bè-clm,
hai lê,
VÀM TÉ BË CHU
than ai, giàng giâi dau non, bóng in mat bê, kê cha
(me) each xa tran thè, long con mo tuang nhir con, nhân
nay mò dap da an, tùi trông và kÿ, nhuán bût chu de mue
vi, nguinh phung than bon, dam xin linh sang ehi tôn
ngàa thu yên ngbî, goi chût bao dën hiëu nghïa, m()t tàc,
long son. ihirçrug huong.

• •
CÁCH TH [JC BÈ CHU

Màm trung
Cha Ibi de ; co mò quan, mo-công, buy mò, lu mò
hành-ca thàn-chu,
Me thi dë : c6 mô-phong. mô-thi, huÿ mô bi^u mò
hành-ca thân-cbû
 35

Mal phàn dieu

Cha thi de :
Hiên-khâo mô quan, mó-còog, tu' niô
phü-quàn than chu.
Me thi de i Hiën-tî mô-phong mô-thi hiéu mô nhu
nhàn thàn-chu,
Hai bên ngoùi hàm-trung
râ thi de ; siuh u .niên.. nguyêt .nhât,., thòi,. huông
ho,
.
Hfru thi de : lot u niên nguyêt,,. uhât„. thòi,
,
Phia dir&i bên ta phan-diên
Bè râng ’dieu tir mô pbung tir.
:

( di g h ve se ô’ sau)

Kong ròi ruóc than chu lèn kièu, de hôm hon bach
sau thàn-chu,
LÊ THÀNH PHÂN
Tiu lâp, Civ ai, Queta tag, Time câu, Phân hirerng
Cile ciing bài. Tremi tini qui, Hien tini, Doc cime. Pini
pluie, Diem tra, Phân cime. Le tdt. (vân vân nhu truoc)

VAN TÉ THANH PHÂN

Than ôi, xirang xa cây dô, mâv phu núi tre. boi Ihiên-
công sao khéo khât khe, cho cupe thè ai ngò ra thè, nhó-
công cha me, giot le dàm dia, duròng di ebang thây loi vë
sóng vò cam làn dâu bê, thòi iù dày, dim thè phách da ve
mien bac lÿ, nhung linh bòri con tïnh giac nam-khè (kha)
thòi vói tròng chin tang mây phû, ha thuóc dal dò, càuli
tìi.h lai láng, thuong ubò thàrn thè, nhân nay phân mò
ven ve, công vi'éc êm dep moi bë. suoi vàng có biët, ngàn
thu dùng mê. goi là lòng thành lè b^c, rài to long qué.
Te xong duóc vë, lúe vë thi chut-ang di rât lui dang
truòc li ri h xa. con chàu theo sau, vë den nhà roi thi viên
trap su qui bên c^nh Iinbxa ma xirông râng ;
 - 36
-
Kin rime lhau-chu vói linh-b^ch vào iinh-toa, càn
cao.
(Thioh nghênh thàn-chù linh~bach nhâp linh-ioa, caa
cào)
Bay giù ngiròi hç> viçc ruróc vào, ròi theo nglii tiét
mà làm lê phàu khôc, nëu khôog te Ihi câc con cháu vào
khóc mòt lúe làu, lê yèn vi bon lê roi sua soan tî? ngu.
K
* *
LÊ PHÂN KHÓC
Phân khóc là lê dira dám xoug tró vë thi Iàin lê
Iràp «su’ xuông :

Tir lap
Civ ai
Ai chi
Phân h no* ii g
Clic cung bài
Trám tira qui
Then tini
(Hai qui dòc cluìc
Phù pluie
Phân chic
Le lai (van van o bu- trim e)

VÁN TÉ PHÁN KHÓC

Ihirong i hay cha oi, dau lòng con lara, nhâi nav
viçc tang, phân mç xong ròi, gió nghênh than chu vë
dây, lê vàt sâp bày truóc áu, huong thorn và nén, rurou
tôt (ngon) ba dài, xin ngirài chirng dám, dai chût tìnti
ai, tbirong huôüg.
 NüHi HÈ r TÊ N GL
Ngu nghïa là yêo, vi khi cha me mat di, sac thit dâ
chou dirai dàt, con bon phàch bâng khuàng chira uircrng
tira vào dâu, nên con cháu te ba tuàn ngu-tê này, de càu
au hon phách cha me.
fë Sa-ngu roi, hê Biuh, Kÿ, Tâo,Qui thòi
gâp ugàv At,
te i ái-ngu, ngày Giàp, Binh, àiàu, Canh, Nhàm thòi te
Xam-ngu.
î e Ngu ba tuàn, nghi-tiët nhir nhau.
Bat 2 vi Thông-tàn Dan-tàn xruòng te
Thông-tàn xirông :
lir làp, chu-nhàn ra truràc án.
Auài cliii, ogu’ôi hô iè vào ma khâm,
Civ ai con cháu dëu khôc.

Ai chi, cou cháu thôi kiiôc.

Dân-tàn xirâng :

Ng hê qiiàn-tàg so\chu nhân ra xoa rirgu vào tay

Time ccin. lav khan lan tay.
Ny h è hiver ng-án tien, ckû nhân ra án tien,
Phan hivo'iig, chu nhân dot hirerng khan : xin linh-hôn
. .
tir trên dirang dáng xuoog than vi.
.

Clic ciing bài, chü-nhân hai lê,

Binh t lui ii dáng than, Frap-sir mçt ngiròi birng ho rugo
uiQt nguòi cam khay dài dú-ng ven chu-nhân.
Qui, Trap-sir cùng qui, chu-nhân càm trai rirgu rôt vr.o
chén dai.
Logi tivù, chu-nhân bung rirou lên ngang chán khan
rang ; xin .tir dirai âm lên thàn vi.
....
Khan xong tbì dò rirgu 'en cài sa-mao.
*r

— 58
Phù pluie chu-nbân lê inôt iè.
Pinh than dúng dày xuông mol huôc
Clic cuug bài, lê bai le.
Pint idilli phiic vi, xuông mot birôc,
Nguôi Thông-tàn xuông t
Tham than die cung bài !ê hai lê,
lien sogli nguôi bô lê tien soan lên,
So- bien le, chu-nhàri di cbü* so* làm iè,

Ngirô't Dan-táu xvrông :

Nghê ehù trac tien tram tini chu-tang ra dang rôt ruou
Ng he Unii toa ôen,cbu-tang cùng chap su* burug ruga theo
lên
Te Urn, chu-nhân rôt vào xa-mao mot il.
Bien Uni, tr3p sir dân rirgu lên au tien,
Pini pluie licmg bin h tliân, chu-nhân le bon !ê
Nguôi rbông-îàn xuông :

Giai qui dôc chûc ~~

chu-nhân cùng qui vói ngiròi
doc van,
V
Phu phue -
chu tang lê hai lê.
Binh thân
Ngirôi Thóng-tàn xuông :
Gir ai — cou châu dëu khôc.
Ai cbï — thôi kbôc,
Nntrôi Dàn-làn xuông :
Clic cung bâi chu nbàn haï le,
Nguôi rbông-tàu xuông :
Á hiên lê cbü-nhàn di chu* â làm lê,
—
N guài Dan-tán xuông ;
 - 39
-
Nghê chu trac tien tram tuu, chu-uhân ra dirng rôt
rirçru
Quv, ctau-nhân quÿ
lé liru, chu-Dhân nghiêng rwou xuông sa mao
Bi£n tini, tráp-str dân ruau lêa àn
Phu phuc, chu-tang lê hai lè

Thon g tán xiróng :

Chung hiën lê.

Dân táu xuàng :

Nghç trú trac tiëu, la» nhii Á hiën lê

phue vi, chu-tang lêa inôt buàc
Ngirôi thàng tán xuóng :
Hàu thirc, trëp-sir rót thè u ba chén nua
Chu-nhân dï bagiai xuât, con giai ngoânh mat phia dông
con gài ngoânh mat phia tây dëu dùng yên iang
Hgp mon, «guài hO-lê khép cüa lai
Chûc hj-hâm, ngirôi hô-lê dirng triróc cira dàng hâng
iên o lieng tô Y bào dpng qui than de mô' cira
Khâi mon, mô cira ra
Chu-nhân dï ha phuc cuu vi, ngirôi nào dâu lai day
Bièm Irà, trap su’ dân Irà Iên
Cáo loi thành, ngirôi chûc tir trong nhà di ra chô chu-
nhân nói « Loi thành » ÿ nói kirông lê roi, giâ làru lôi
thàu dap ta chü-nbân
Pù- than eu- ai, chu-nhâu có lòi lui nhirông
Clic cung bài, hai lê
Hong binb thân
Ai chï,
Phân chúc, hóa van
Iriçt so^a dpn cô té di
Le tât
 -
40 -
VAN TÉ NGU
Than oi ! sao dbi pbircmg nam, n ày tre dtt do, tu or g
den cù lao chin chü bú móm bá nam, nhó khi sóm viÔng
-
,
foi thâm, triróc )àu bóu ho, giò bông tây xa bac tro, trong
dg knàt khao, dau don thay be tbâm giòi cao, nông noi Ôy
nhîrng thirong címg nhó. nbân vi£c thông (huyen) diròng
quyên co, le agu yén mô gpi là, dàm sin tiên tb gan sa
(jong lai chúng dàm, phù hô tre già Thuong huong

LÂP MÔ CHÍ
Lâp mô-chi thi lay viên gach bay dà ktiâc cbu vào, frôn
dirói chân mô làm di-ticli

LÊ TÔT KHÔC
Te tam-ngu roi thi làm lê tot khôc, lê tôt khôc là lè
tram ngày (bâcb nbàl) neu cou trung ühà tram ngày chira
c bôn, thôi chô nên làm lè tôt khôc vôi, cir làm lê cbiêu-
tich-diên nbu- trên. van te cüng thë ngbi tiët tÔ tôt khôc
cung nhtr te ugu, chi có kbàc là ngiròi doc chüc, qui bèn tâ
tang-cbu mà thôi.

VAN TÉ TÔT KHÔC

Than oi, gió thoi mây bay, dirge ngày an tâng, dàm xin
link sang, tôt khôc lê bay, xuoi vàng có hay, xin ngirôi
ciurng dára, rhirgng hirông.

NGHI TJÉT TÉ PHU

Sau lê tôt khôc roi thôi làm lê te pku nghïa là trink
tiên tb roi dem thàn-cku cha (me) minh vào tù*-dirông, cba
thôi phu theo eu ông, me thôi phu theô eu bà,
Ngirôi trap-so xirông rang :
 4í
Tir lâp
Tbam than cúc cung bài, chü-nhân vào lê b5a lê
Dáng than, khan
Quán tày nghê h iron g àn tien, quy
Thuong bircrng. trâp-su dot huong dan lên
Log.i tûu, chü-nhân rôt ru-gu vào sa mao,
Phû phuc, chu-nhân lê bai lê
Tiên soan, trap-su dân sogui lên
So hiën lê nghi hiëa tàng, chu-nhân de chu- so lên
To than vi tien quy truóc mat bàn thó to mà qui
Té tuu, tráp-su dan ruou lên án
Phû phuc. chü-nhân lê hai lê
Giai quy, chü-nhân vói châp-su dëu quÿ, chu quy bên
(â
Phû phuc, chu-nhân lê hai lê
Bgc chûc, doc vàn
Nghê tiên khâo than vi tien, chü-nhân di îên gàn
h iron g ân
Te tûu diçn tüu, châp-su dân ruou
Phû phuc, chü-nhân lê hai lê
Giai quy, chü-nhân vói châp-su dëu quÿ
Boc chûc, doc van te cuâ vong
Phû phuc, chü-nhân lê hai lê
Bình thàn phuc vi, lai lên gàn án.
 hiën lè nghê bien tâng to khâo ho$c tÿ than vi tien
quy te tüu, chü lên giüa di chu á dën àn qui Jvuoug.
Biçn tüu, chap su’ dân ruou.
Phû phuc, chü-nhân lè hai lê.
Chung hiën lê (nhu á bien lê) phuc vi. chü di cüng nhu
chu á lai dû 'g giüa .
Chü nhàn dï ha giai xuât hap mon, moi nguôi dëu di ra
roi khép cüa lai.
Chûc y hàm khai mon, trap su mô cüa.
 - 42 -
Phuc vi nguòi nào vào chô ay
}
Biêm trà, trap sir dâa trà, chu-ubân theo sau
Cào Joi thàuh, trap sir doc càu ay.
Tir than cúc cung bài, chu cara on không dàru nhân lê
xuông bon lê.
Phan chùc, trircrc bòa van to sau héa van cùa voag
P hung tàn chu hoàn li nb toa, Lap su duòc tán chu lén
con chá'i khòc theo.
Ai chi, thôi khóc.
Lê tai, xong hët lê.

PHP TE VÀN
Than oi, nuòc chày tir nguòn, nguòi sinh cô ,tô. nbàn
nay than chu, të phu gia tiên, phâ dë ngü thë tiran g trusën
ghi tac ngàn thu không phai nét, nhân nay lê thircrng bài
yët. klnh dâng cao tâng tò khào ba tuàn, xin ngiròi dòng
lai dáng cácb, cô phu phû-quân.

LÉ TIEU TGBNG BAI riTàNG

Nguòi mât chou roi, duoc mot nam là lê tieu tuòng
duoc ba nam là lê d^i-tuòng.
Phép le tieu tuàng và dgi tuòng cung nhu të toi khôc
vây, hôra làm lê lieu tuòng thì ruòc ihàn-chu lên linh-toa,
trâp-su xuòng ; Tu !âp, Lirai \ì chî. Con cháu dëu ra
chô tbav âo (trù phuc) ma ho tirng cài mot : con giai thi
bò ( ài bang bang sô quán b mü dam cher di và raQt raieng
phu ban dính b ào ra, vói chi da tràng mang b dàu nira
con gài thì hô hët nbfrng cai dai lung bang da di, ròi cir
theo nghi tiet raà hanhje. Lè dai liroug cuag strong nhu
Ô’ trèn kia. Ihi con chah dëu thay hët câ mü aó, ròi
bò* gay di nua, bay giò thay mac toàn càf-pbuc, ròi lai
chiëu nghi tiet mà làm le.
 43

VÂN TÉ TIEU TU’(TNG BAI TUÒNO

Môt nam không îâu, giô dàu da dën, tieu tuàng
kinh viêng, lê bac xin dâng, ru-gu té ba tu'ân, xuo>i vàng
cô biët. Tbu-gng hirông.
Té dai tiròng cüng lhè\
 44 —

VAN TÈ NGÀY GIÔ

Than oi, tháng lai ngày qua, thì giò’ tham thoat
long cod khao khát nbó nhu lúe hay con, cóng dú*c tay
non, to tóc chua he báo dáp, nhán nay lé Ihuóng sap dat
biïa gió nbá nguy, trirác them buemg lúa kbói bay, kioh
dáng iinb sang, xin nguòi chúr.g dám. khôi tüi lòng con,
Thucrng huong.

CAI i'ÁNG (cal mei)

tiôm nao cat ma (thay áo quan) thi chu-nhân dën cáo
nbà thô lù* hôm truóc, iúc ma ma cüug phâi làm lê nh^
tbò do, roi iai ra dòng làm lê than iinh mô aíra, ròi môq
mo mi. nhà giàu cô cung sam dii càc dò khàrn liera
te le nhu- lúe nguòi mói mat mà chôo, nbà ngbèo thi dân
tiçn di cat xong thi bay tuàn te N gu cho yen hon phach
T

Kmh Tbanh-diëu chép rang : rnà cô nam dieu phâi cAt

(thay) di chò khac :

1er tu nhiêu mà io ujòu ham nát,

-

2* thâo môe vô cà mà chet khô,

ó' IroDg nhà sinu dâai logm, hiêm hoi hôa hua
4- ngùoi nhà phàt dieu, dau 6m. tai va ebày h?i.
b* ngìroi cua hao tàn sinb thura kiçn lân nhau
Sach Dong-hành-biên phong-thuy loai chép rang ; Khi
cât mô thây h diëm tôt ô’huyçt thi dimg cSt, làp ngav
lai
ïer thay nhu hiuh con ròng hay ran nam bò trèn tbây
2* thày nhu- to’ hÔDg hô Irgt quan tài
o• thày iiuo'C diuh nhir keo, sua, am nông hoac cô boù
bay nhu xa mù. hay trong huyçt không cô kiên moi. nude
gi, mà khô rào thi là ninrog dièm hay diëm làoh cà,
 45 —

VAN IE CAI TANG

Than ôi, ha tram sáu nbám ngày, tbâm thoât tên

bay không may choc, mot nam mirai hai tháng. nhàn
dugo kbi câ: táng là ngày, nhó công chía tháng hoài thai»
ba nani bù mòro, iê t h iron g kinh dâng triróc ¿n, suô*
vàog rira sach nam xuang kbô, nhàn uay da \en nam mo,
dal dô ngàn thu bbn khoái lac, long thàuh le bac,
ruou te ba tuàn, xin nguài phoi huàug, soi xét long Iran,
ihugng buông.

cüu roc ngü phuc

Ilo hàng noi ngogi cô 5 hgng ciiô• s au nàg :

1’ ~ Tram tuôi và të-thôi de chà ba uâm,

¿
-
Co niên de cba mot nam,
¡V — Bai-công de cha chin tháng,
Tiëu-công de cher nam thang.
4“
-
5 - Fy ma de cher ba tháng

Phép ch& cil iigü-dni, eu, ông (Cao-tb tàng to, to )

Nhir cao-tò phu-mâu, là ông bà sinh ra ông eu, ce chà

tëdhôi ba tháng.
Nhu* tang-to phu man là ông bà siuh ra ông, dé cba
lë-tbôi nam tbaog, nén ôog vói cba rninn da mat roi thi
minh là nguôi thira irong cua eu « tang-to thùa tro ng
thi nguôi cbáu truàng pbái cha tram thôi. ba nam.
Tang-to bà Unie phu uiau, là ông bà eu ho anb em
ruôt vói ông eu tâüg, dé chô’ ba thâng,
làng-tb-cô là cu ho chi em ruôt vói ông
bà
cii tâng, de chà ba tháng, néu tb cô xnât già rot thi
tbôi.
 4H
— —

io phu màu là ông thi të-tliôi mot nàm

bà sinh ra cha,
khóng có gay, n£u cha mal ròi, tbì chàu dich-lón poi là
cbàu thìra-trong, phai de cha ba Dám, có gàv.
To bá thúc phu mâu, la òng bác bà bác, òug chú bà
chù vói bà co, là anh em ruQt vói òng. dëu chà nàm thàng
nèu bà cò da xuàt già, thì chi cha ba tháng Ibòi.
lo bá thúc phu màu, vói Iqc tò cò là òng bà ho anh
em con chù con bác vói òng ày cfing dëu chó ba thàDg,
tòc-tò cò da xuàt già ròi thì thôi
n eu
*
* *
CHO’ CHA ME

Cha me xinh ra minh dëu phài de chô ba nàm, cho

cha thì mac áo xo gSu, (tram thôi) trorg gày tre, cha n e
thi màc áo vén gàu, nhir thiróng(ìe thôi) trónggày vòng
neu cha mat triróc iòi khi me cbët thì cfing xò gàu ca,
gày cix thí.
Bòug-cir ke-pbu (cha gbë) là nhir diraug ó’ cùng tbi
cha mot nàm, nëu truóc có ó vói, sau vë khóng a nüa
tbì cho ba thàhg, neu khóng theo a vói ngày nào, là bit
1

dòng-cir kè phu thì khóng phai cba.

Tòng-ke-mau già-phu là cha mal rò i. ké-n-àu l?i lay
tròng khác. minii có theo me di ò’ vói cha ày ibi chô cha
ay mòt nàm. Neu khóng theò a vói ngày nào thì khóng
phai cha, (vô phuc)
Bich-ruâu, kê-mâu, duóug-màu tbi chó' ie-thòi hoàc
tram thôi, cüng dëu ha pàm. nêu kë-mâu bi cba day bò
tbì cüng vô phuc.
Iir tnàu là me de ra dà mat, minh con nho, cha l$i
kbièn thè Ihiëp khac nuôi láy con ày, goi là i ir irâu, thi
cha te thôi hay tram thôi ba nàm, ngu cba kliông khiën
nuòi, chi có o' chung thôi, thì chô' nàm tharg
- 47
 Thiëp ià nàng h au, có con hay không có cüng chò' ha
tháng.
Huynh dé tÿ muôi là anh, em, chi, em ruôt dëu chô
nhau môt nam, cüi dâu em dâu chô’ chin tháng, chi em
gài dà xuàt già bi chòng cbët hay chòng bô phâi Irò vë1

con lai không có, thì phâi chô* mot nam.

Biròng huynh dç lÿ muôi là anh em ch; em, con chú
con Dác ruôt dëu chô chin tháng. các va anh em £ y cbî
chô có ba tháng thôi, nëu ch; em ay xuàt già, thì chô’ chi
nam tháng.
lai tòng huynh dê ti muôi, là anh em ch; em ho, bon
dai Ibi chô’ nhau ba tháng, ch; dâu em dâu ay chô’ có ba
tháng, nëu ch; em ay da xuàt già thì cüng chô' ba thaug
thôi.
loc huynh dè tyr muçi. là anh em ch; em ho nam dài
chô nhau ba thang, va anh em ây, vói ch; em ây xuàt
già, thì dëu vô phuc câ.
Huynh dê tÿ mupi là anh em ch; em cùng me khac
cba, chô nhau nam thang, va ngirài aoh ây không phâi
chô, con nguài anh ây mi ah cüng không phâi chô.
#
% *
CHÔ’ HÀNG G ON

Chô con truông vái các con IhiV dieu mòt nam câ,
nhirng không phâi gây, chô nàng dâu thi cbî có nàng dâu
câ là môt nam, con cac dâu thir chi chô chin tháng, nëu
dâu con có di làm con nuôi nhà liguai ta, thi cfing chô’
the.
Con gài cüng chô môt uâm xuat già ròi thi chô’ chin
tháng, fibir xuàt già hoac b; chòng day hay chòng mât lai
không có con phâi vë nhà minh Ibi cüng phâi de chô
mOt nam,
 49

Co con rè thi chi cher có ba thàng tbôî

i
Bièt-natu là chàu giai ho con giai anh em, thi cher
mot nam, ver chàu ay chò' chi i thàng dàu chàu nào có
di lana con nuòi thi cüng elio chin thàng, ver thi nàiu
1

tharig.
Chàu gài cùng chò'mçt nam, dâ xuát già thi chicó
chin thàng thòi.
Biròng diçt nam nü là chah nhà hác chii, dieu
cha nhau uàm thàng, diròng diet nü xuàt già thi chò'
ba thàng thòi.
Tal long diçt nana-nu* là eoa giai con gai nhà, tai tòng
huynh dç áy là chat, Ông tò bà thiic thi cha ba tháng,
vo tai long diêt nam vói tai tòng diçt nü- dà xuât già thi
vô phuc.
•
• •
PHÉP CHO' HANG CHÁU
Chah giai dich ton thi cha mot nam, va dich tôn cha
nana tháng,
Chung tôn nam nur dëu chò* chin tháng, va chúng
tôn nam thi chò ha tháng, chaii gài dâ xuat già thi cher
nàm tháng
Biçl tôn nam nu là châu nhà anh em thi chô' nam
thang. ver uó vói diçt-nü* xuât gia thi chô’ ba ihang.
Birerng diçt ton nam nü’ là chàu nhá anh em thi cha
ba thang. va nò vài air dcràng-diçt dâ xuat già thòi vô
phuc.

PHÉP CHÓ CHÂU TÂNG TÔN

Fang tôn nam nfr bai châu sinh ra chô' no ba tháng
ver nò vói châu gài tSng ton xuât già ròi vô phuc.
 PHÉP CHÔ CHAU HUYÊN TÔN
Huyen ton nam où là chau bon dôi (goi là chut) vçr
nò vói huyën-tôn nù suât già roi cüng vô phuc.
PHEP CHO* NGÜÔ’I TÔN THONG <druô ng-ho)
Troug nam phép chô’ co nói, cha nguòi ton lù còti
de cha ba tháng, ya Ibi không, xong ton tù là nguòi gin
giù tù duòug, noi theo tien to, vày phâi de chô me và va
vói nguòi ton tù dëu ba tháng, nghïa là troug t°
tông,

PHÉP CHÒ 1
rÀVI ME (bât mâu)
Phép chô tàm me kê sau này :
1,., Bich-mâu, kë-mâu, tù-raâu, duang-màu, xuàt-mau
già-mâu. thù-mâu, nhü-mâu.
Cha cac con chòng vói uang dàu, cà bà dich-mâu kë-
mâ u và tù-mâu. dëu mot nam, dâu thú chin thang,
Kë-mâu câi già con chòng theo di a cùng thi chô’ con
ày niQi nam. con ày cüug phái bào phuc mot nam, côn
chô’ anh em chi era bên kë-mâu cuug dëu nam tháng,
Già-mâu xuàt-màu, con de ra thi chô mot nam, con
gài xuât già ròi chin tháng, chòng già-màa và xuàt-màu
den vò phuc câ.
Con de cua thú-máu vói con cbòpg, dëu pbai chò
mot nam.

PHÉP CHÒ' HO NBA ME

Ong bà sinh ra me cùng anh em ruòt vói me goi là
càu, chi em ruòt vói rae goi là gi. dëu chô nàm tháng, va
câu chòng gì thi không phâi chô’, nhu cô a cùng thi va
càu chòng gì de cha ha tháng,
Oog bà sinh ra dich-mâü cùng anh em chi em ruòt vói
djch-mâù, thi dëu ba tháng.
 Anh era chi era, con cò con càu rupi, cùng dó¡ con g»
mot, dëu chó ba tbáng.
Câu de chô’ chati giai châu gài. con nhà chi era ruót,
thì dëu nana tháng, bat luán xuát già* ina va cháu giai thì
có ba tbáng
Ngoqù-tón nam nir. bat luán xuát già dëu cha nhau
ba tháng.

phép ver be cuir mk chong

Gao-to phu-raàu, tang tò phu raau dëu ba tháng, nhir
cao tâag bá thúc vói cao tâng cò thòi vò phuc, nhir tò php
mâu là òng bà chong thì chó' chin tháng,
rò bá thúc phu raâu vài tò cô là aah era chi era rupt
vài òng chong, dea cha ba tháng, tò co xuát già thì thòi.
Tpc bá thúc ohii œâu cùng tôc tò cò dëu vò phuc.
N'goai tò phu mâu là òng bà sinh ru cha me, thì chó 1

ba tháng.
Cha me sinh ra chong thì de cha ba nani, neu chong
có di iàm con nuòi ngircri la thi chó cùng nhir chong.
1

Bàc giai bac gài chú thiim là anh era mot vói pha
chong thì dea chin tháug. cò là chi etn rupt vói cha
chong thì chó' ràm tháng.
Buràng t)á thúc phu tuàu vói diràng cô dëu elio ba
tháng cô xuát giu thì thòi,
Chong thi cher trânu-thôi ba uam.
Fqc ba thúc phu mâu, vói toc cò thi dëu vô phuc.
Anh em chi em rupi, vò ! chong cùng va anh era là
1

l,g vai den cha nani tbáng.

Biròng buvnh dp phu phu cùng duòng tÿ muòi deu
chó ba tháng, nêu chi era da xuát già rói thì thòi.
Tai tòng huyob dp ly muòi vói anh em chi era ho
deu vò phuc.•

Fhir mâu drag thiep láy ië cha chong dêu cha rapt
nárn.
 52

Con ni i n h de ra ciing các con chòng con giat con gài

vói nàng dâu câ cfiong dëu chô mot nam, con nàng dàu
thù vói con gài xuat già dëu chin thàng, nhir giá-nü* bi
chòng day hay chong mat không cô con thi chô reôt nám.
Con giai con gài nhà anh em rupi vói chông dëu chô 1

môt nam, va chúng nó vói cháu gài xuàt già thi de chó
chin thang
Biróng-dipt nani nò thi chó’ nani thàng, vo no vói
chàu gai ày xuat già thì chó ba thàng.
Xài tòug diet nam nir, dëu clió ba thang, va nó vói
tài tòng-dipt nó xuat già thi dëu vô phuc cà,
Chàu giai chàu gai dëu cher chin thàng, ver nó thi de
cher ba thàng, chàu gài xuál già ibi chó nàm thang.

Bièt ton nam nü dëu chô’ nàm thàng. va nó vói diçt-

tòn nó xuàt gia thi ba thàng.
Diróng diêt-lôn nam nû* thi dëu cho ba thàng, ver nó
vói duóng dipt nir dà xuat già thi vô phuc.
Tang-lôn, tang-dipt-tôn. huyën-tôn eae chau giai gài
à y dëu chô ba thang. ver nó vói chah gai xubt già thi vô
phuc.
Câu chòng vói gi chòng dëu chô' ba thàug.
tir dày gió ièu, nlnr dùng chó ho bèn
Cae phép chó
chòug, mà chòng nó ó ra long tinh phu. dirt J5i thuy
chung thì không chó chi hët thay.
Chòng de chô’ ver và cha me ver cüng mçt nàm ngoài
ra không pliai chó ai néra (Vo mât lày nguòi khac
cüng the)
 —
5a
-
NANG HÀU BE CHÔ NBA CHÒNG

Cha me sinh ra phu-quân(chòng) thi cha mot nam.

Cha phu quân thi ba nam, cha chinh that phu-quân
là va câ chòng thi mot nam, cha các con chòng vói con
minh sinh ra dëu mpi nâm câ cha me sinh ra roình thi
cha mot nàm, con xa gàn dëu vò phuc câ.

CON GÀI Bi LAY CHÒNG BE CHO NBA MÌNH

Cao tò phu man, tàng tò phu mâu, to phu mâu íheo
chà uhi* anh em giai
ío bá thúc phu mâu. là anb em chi em ruòt vói ông
dëu cha ba tháng, to-cô xuàt già thi vô phuc.
Cha me sinh ra minh thi cha mót nâm.
Bàc giai bac gài vói chii thim cùng cô là anh em ruQ*
vói cha, dëu cho chin tháng.
1

Tòng ba thúc phu mâu vói tòng cô là anh em con chu

con bac vói cha, chô’ ba tháng, tòng cô xuát già thi thôi.
Huynh de tÿ rnuôi là anh em chi em ruôt de cha chin
tháng, chi dâu em dâu thi nam tháng, chi có ehau giai bi
bo nó mât tru-óc thi phai cha nó mot nàm.
Anh em eh] em con chú con bac thi dëu nàm tháng,
va thi vò phuc. nhur ehj em xuát già thi cho' ba tháng.
Biêt nam nir là con anh em ggi là có ruòt de chó'
chin tháng, va nó vói dièt-nó xuát già thi nàm thang.
long diçt nam nü* là ehau chú bac cha ha tháng, va
nó vói tòng diçt-nü- xuât già thi thôi.
Con nhà chi em gai, nó goi bang già, gì cha nhau ba
tháng.
Phàrn con gài da xuat già thi các phuc dam di, song
di lày chòng, hoac bi chòng mât. hay dây bô lai không co
çon. pliai quay vë nhà thi cung nhu chua suât già,
 ü4 -
P HE P CB0 BA HANG I HC'O’NG

Irirong thiroog trung thimng và hg thimng, ha

thuong âv ciT môi hang darn di mot bàc, nhir dáng cha ca
aiêa i hi trimog thimng dáng xuong chin iháng. trung
thirong dáng xuong hay tháng, ha thimng dáng xuong nam
iháng, nhu daog ehô’ dai-cóng thi trtrong thimng dáng
xuong bay tháng, trung tiurong dáng xùong nani tháng,
ha thuong dáng xuong ba tháng
Mirai sáu den mimi chin tuoi !à truòng thimng, mimi
hai den mimi làm tuoi îà chung thuong. tám tuoi den
numi tuoi là ha thuong.

PHEP CON NUÔI 9È CHÒ

NHÀ CHA ME NUÒI
Cao to phu mâu ben cha nnòi lécho ba tháng, tâng
to phu mâu chò nani tháng to phu mâu cho mQt nam,
cha me nuôi mìoh thì elio ha nam có trong gày, neu thìra
trong cha nuôi cher ông thì cüng ha nam,
Ngogi to phu mâu là òng bà .sinh ra me nuôi dëu cho
nàra thang. con ngoài ra xa gàu ho châ nuôi không pbai
cher ai ulta.

LAVI CON NUÔI NHA NGüOí

LAI CHÒ’ VE NHA V1ÌNH
òng bà sinh ra cha minh de cho chin tháng.
Cha me sinh ra minti thì elio’ mot nam không gây.
Bá thúc phu mâu ià bac giaï hac gài chú tbím vói cò
là anh em chi em ruo’ vói cha de chò chin thang, có
1

xuàt già thì nano thang.

Anh em chi ern ruòt dëu chò chin thang, chi dàu
em
dàu tili ba thang, chi em xuàt già thì nani tháng.
Òng ba sin li ra dia me mìuh thì cho ba tháng.
 55 -
—

PHEP GMO BAN

Bè b^n là 1 bac trong ngü luân cho nên de cho nhau
ba thang

P HEP BÊ GH O* THAY
Ông Trinh-tu nói rang :xthày giây phâi de cho,
nhtrng không mac aô cho thày, cot lay on sâu nghïa
1

trong, ò cho phâi dao to’ nghTa thày thi bon, kia nhir
thày Nban-hoi và thày Mân-tü- de cher dire Không tir ba
nam trâni-thôi thòi ai bì, vày trô de cho- thày i êu lay
tâm tang mà cho ba nâ n hoac mot nàtn thi cháoh dàng
iâm chir không phâi mac dò cho, neu không the ngoai
nghè hgc chü- ra. eòa tràtn ligne kbac dieu cô thày dày
câ, ha cù nhat khai cho thày raac dò cho' tràng.

TRONG TANG LAI GAP TRONG TANG

Cho cha chira hët, ina lai gáp tang me, thi nèn bò dò
cho cha di làm le dai-lutòng, nhu* lè hët cho cha vày, lànci
lè ròi bày giò meri mac dò cho me, neu me chira chôn mà
dà kip ngày giò hët cha (ahi turAng) thi ciing không diroc
mac dò tiròng phuc vói, cho me gap tang cha thì ciing the,
nghïa là phuc Ir ir phuc, chó de hai phuc gàp nhan, cô ÿ
lang triróc dà hët ròi vay.
Tòt khòc là ino¡ vice gàn yèn. dai tiròng là diera tôt
I an h
hët thày cho nèn dat lé này dé can bin h au vày.
I RON G TANG GÀP KHI N H TANG
Bang cho cha me, líjii gàp tang anh eno, thi cüng dën chô
1

ây ni à ian khóc ! dën hôm thành phue rung mac aó chò’

anh ern mà khòc lóc Tuàu sóc, vong se dat riêng than vi
thó, làm lê dàu day roi, bay bò
sang nhà riêng mà xong
trong phuc di mà màc aô khinfa tang moi vào. Neu ai di xa
j,bu nuóc khac hay xir khac, nghe tin nnà mình cô tang
thi phat khôc ngay lèn, dën hôm sau làm le chièu dieu
 — ob —
ngirài mài mat ày eho teri ba ngày, dad bâu thò rièng, màc
dò cher the là Ihành phuc, xoiig roi cú' tuâu úet nao cüng
nha ciiug uhu tbuàug.
Bang eho va. cou lai gàp tang anh em,
Ai dan g cho* va cou miuh rnà 4i gàp iaug auh em,
tiëng là khirih phuc ha lhaug (ty mu) thuong nhung cüng
défi do ni à iàu khôc dira dòn elio bel ngbïa vu vói anh
em mói pbâi
HÌNH THÛ'C THAN CHU
H(tin- Trung Phàn-dièn

Vd than - chi}

\
 = 57
-
HÔN LE /V

*
Hôn lè^ cô b lè_ :

1 N^p-thài : sau khi dàm nhà gai dâ irng loi roi thi
nhà giai deai mot con chien nlian dën nhà gài, tô ÿ kén
chon da dirge nei sirng dàng nghïa là không nêa sai ldi.
2. Van-danh : le an hôi nghïa là kôi tên bà me .skih
ra cô con gài và chinh tên cô con gài fi y là gì de xem no n u -
nghi và hanh kiëm cô con gài hay do thë nâo.
d. Nap-càt : sua le sang nhà gai bàv to tân-lang và t
tàn giai-nbàu duoc tuoi iây nhau tbât là sirng dôi.
4, — Nap-tè : dân cuòi (tùy gia phong kiêrn)
5. — Thînh-kÿ : xin ngày già nào làm II hôn.
ü. — Thân-nghênh : lê rude dâu.

VAN CUÒI VO’ LÉ TÔ

Duy
....
nam ....
thàng ....
ngày
. . . .
mô ....
Nay gap :
mô ....
(tên cô dâu chu de)

Ngày îành thàng tôt, yi£c cuòi da xong,

Nên vg nên chông. dep duyên dep phân.
Chï Tan to Tan, bai ho kët giao,
Bòng liêu tây dào, mot nhà vui vè.
Gieô càu kët chi, dôi lira giao hoan.
Tiëng tiùc tiëng dàn, tram xe dòn rude.
Bào hoa thâm biëc, vui chu’ nghi gia.
Mai quâ bày ha, mùng câu dai cát,
Vây nay bài yët, cáo khan Tiën-linh.
Xin tô tac thàah, giáng cho tram phúc.
Nini mai nhir truc, nhn phirong nhir loan.
Lhâp cánh riu ran lien kënh quán quit,
Giái dòng khàng kbit bê ài sâu dai.
Biëm Dgoc irng ngay, mông hùng bao som
Qué hoa nén khóm, chat eira day uba.
Chi ngoc siali hoa. dông dàn dai iü.
Mnòti nhó phùc io, kru lai de danh.
Tram l$y anh link, dàro xiu hàm hiring.

VAN TÉ TO’ HONG

Ouy.,, nani.., thàng.,. ngày.., phù.,. tòug.., xa..,

mo vi viçc bay.,, iàrn vo, hièn nay hòn su- da thành.
kinh, moi le dàng due To-hong Nguyêt-lào thiôn lien.
,
Trôm nghï d$o treri dàt có àm. có duong, nguòi dòn
có chòng có vo, hoa dào dea nò', nhj timi cimi eòa dai
gió dông dira, là lieu pliât pho\ ngbënh dung mua con chó
tav vin den, duyén giói khéo kéo, bà mói tòt dira, vice
nghinh hòn nay da dime gió, lòng thành Un kinh daug lè
vàt càm on óng lo bà Nguy^t vàng linfa íhuong-de,
không hë thièn vi. rat mire côug îbâng, dem nhàn duyén
ket. ngliïa vo chòug. Ireo gurong ngoc thau xoi sir thé. sue
nfad mói ngày nào Un dira nhan cà, ma nay dà vui thu
uyèn uo’ng, sat càm nèu ngliïa dà vàng, lo lóc Iron duyén
Tan Tan, ruót nhà trong eoi ngoài am, giây xích-lhang xe
Ihâm mói hrong duvên, dôi lira phân dep duyén ira, d|p
eau Ttairôc bac vira sông Ngân-hàn. ba .sinh trou ven, loaa
phirçmg Ihuân hôa, ho At ho Giàp. ghi là de tho truygn
s

ti ô vui vê, trè mou say xira. nhâa nay viçc hoa da man,
dam raang dire lón phù tri, ven mien trung thüv, ubò dire
on sâu tâm gói, tôt mông hùng fai, goi là ).ê mon, xin
ngirôi chù'ng chi, thirong hirông,
59 -
 NHUNG Già SINH TOT
Con trai thì sinh ve Luc-giàp, Luc-binb, Luc-màu,
Lyc-canh, Luc-nbàm, là tot. Vày là Duong lai thu$c duong
là thuàn.
Con gài Ibi sinh vë Luc-ât, Luc-dinh, Luc-kÿ, Lyc-làn,
Luc-qui là tôt. Vày là àm lai thuçc âm.
Nëu trai là duong mà sinh vào giò' àm hoac gai là àm
;

ma siub vào già duong thi là trai già,

• • <

NÓI VE MÙA SINH

Mua xuàu, rniuh Mqc là vuong, mìnb Hoa là tuóng,
già thi dàu, thin, li là tot
Mùa ha, minii Hoa là vuong, minh Iho là tuóng, giò
thi mao. vi. boi là tot,
Mùa thu, mình Kim là vuong, rainh Thüy là luàng,
già thi ngo, thàn, dàn là tot.
Mùa dòng, mình lhuy là vuong, mìuh Móc là tuóng,
già thì suu, tuát, tí là tot.
The nào là mình myc, rniuh kim, thè nào là
vuong,
the nào là tuóng, xeni ó' quyen xeni so
xeni tuóng cùa
uba iu Thái-Son sâp xuát ban.
61 -
62