Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Paschasius Radbertus, "Cogitis me" (11v-40v). Ps. Ildefonsus Toletanus, Sermo de assumptione Beatae Virginis Mariae (41-52v), Homelia in Purificatione Beatae Virginis Mariae (53-55), Sermones (55-65v). Hymni in laude Beatae Virginis Mariae (66-74v). Hymnus de Ascensione Domini (74v). Ps. Augustinus, Sermo in assumptione Beatae Virginis Mariae (75-78v). Miracula Beatae Virginis Mariae (79-105). Officium conceptionis Beatae Virginis Mariae (105v-110v). Ps. Augustinus, Sermo (111-112v). Maximus Taurinensis, Sermo (112v-114v). Ps. Augustinus, Sermones de natale apostolorum (114v-118). S. Leo papa, Sermo in natale s. Petri apostoli (118v-119v). Lectio in vigilia sanctae Agnetis (120r-120v).
Latin 18168 (cote) S. Martin 76 (ancienne cote) S. Martin 111 (ancienne cote) IXe s. (4e quart) (ff. 1-78 et 111-119) XIe (fin) - XIIe s. (dbut) (ff. 79-110) Xe s. (f. 120) France (Nord-Est, Saint-Mdard de Soissons?) (sauf ff. 79-110, localisation propose par B. Bischoff). Initiale orne de style franco-saxon trace l'encre brune sur fond orange et lie de vin (41). Parch. 120 ff. 180 x 160 mm Reliure parchemin mouchet aux armes de l'abbaye S. Martin-des-Champs, dos avec pices de titre sur peau verte, traces de lanires de parchemin. Estampille Bibliothque nationale (Rvolution), 1792-1802, modle identique Josserand-Bruno, 277.
Historique de la conservation
Au f. 40v, on lit le colophon suivant, en capitales rustiques rubriques, de la main du copiste: "Erloinus levita iussit fieri", suivi de la mention, en minuscules, "Quisquis hoc legit obsecro illi per Dominum ut sit memor anime meae". Ce commanditaire a t identifi avec Erluinus, notaire la cour de Charles le Simple (893-922), puis vque de Beauvais en 902, dont le nom apparat galement dans les Evangiles de Sainte-Aure (Paris, Arsenal, ms. 1171, "Erluinus peccator" ajout sur le dernier feuillet; cf. The Utrecht Psalter, 1996). D. Nebbiai a propos, quant elle, d'identifier Erloinus avec un moine de Saint-Denis, car ce nom est cit au IXe sicle dans deux listes de moines de cette abbaye. Le ms. a appartenu par la suite au prieur de Saint-Martin-des-Champs (Paris). Il correspond l'article n100 du catalogue de la fin du XIIe sicle de cet tablissement (C. Denol, art. paratre). Au f. 52v, on lit le nom suivant: "Thomas Curius (?)", d'une main du XVe sicle.
Prsentation du contenu
Ce ms. constitue l'un des principaux tmoins de la collection mariale du Pseudo-Ildefonse. Les ff. 79-110 sont un palimpseste de la fin du XIe sicle ou du dbut du XIIe sicle.
Bibliographie
Catalogus codicum hagiographicorum..., III, p. 431; Colophons, II, n3923; G.G. Meersseman, Der Hymnos Akathistos im Abendland, I, Fribourg, 1958, p. 10-12; A. Ripberger, Der Pseudo-Hieronymus Brief IX, "Cogitis me", Spicilegium Friburgense 9, Fribourg, 1962; R. Maloy, The Sermonary of St. Hildefonsus (Classical Folia, 25), 1971, p. 193, 258-259, 273, 295-296; W. Koehler, F. Mtherich, Die karolingischen Miniaturen. 5, 1, Die Hofschule Karls des Kahlen, Berlin, 1982, p. 20; D. Nebbiai-Dalla-Guarda, La bibliothque de l'abbaye de Saint-Denis, Paris, 1985, p. 308, 318; Paschasii Radberti, De Assumptione Sanctae Mariae Virginis, d. A. Ripberger, Turnhout, 1985 (CCCM 56C), p. 100 (ms. N de l'd.); Clavis Patristica pseudepigraphorum Medii Aevi, IB. Opera homiletica, Turnhout, 1995, n5020; The Utrecht Psalter in Medieval Art, Utrecht, 1996, p. 216. 2011 Charlotte DENOL, "La bibliothque mdivale de saint-Martin-des-Champs Paris", extrait de Scriptorium, ISSN 0036-9772, 65, 2011, p. 67-108 ; cit p. 76, p. 85, annexe 3
Bibliographie
Page1de2
Archives et manuscrits
Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise Consulter la fiche bibliographique numrise
Informations sur le traitement
Microfilm en noir et blanc. Cote de consultation en salle de lecture : MF 27699. Cote de la matrice (pour commander une reproduction) : R 52430
Page2de2