¢ π∞∆∞ƒ∞Ã∏

∂ §§∂πªª∞∆π∫∏™
¶ ƒ√™√Ã∏™ –
À ¶∂ƒ∫π¡∏∆π∫√∆∏∆∞

1
¢π∞∆∞ƒ∞Ã∏ ∂§§∂πªª∞∆π∫∏™
¶ƒ√™√Ã∏™ / À¶∂ƒ∫π¡∏∆π∫√∆∏∆∞

∏ ¢È·Ù·Ú·¯‹ ∂ÏÏÂÈÌÌ·ÙÈ΋˜ ¶ÚÔÛÔ¯‹˜ / ÀÂÚÎÈ-

ÓËÙÈÎfiÙËÙ· (¢∂¶/À) Â›Ó·È ÌÈ· ·Ó·Ù˘Íȷ΋ ‰È·Ù·-
Ú·¯‹ Ë ÔÔ›· ÚÔηÏ› ÛÔ‚·Ú¤˜ Î·È Â›ÌÔÓ˜
‰˘ÛÎÔϛ˜ Û ÔÏÏÔ‡˜ ÙÔÌ›˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ·È-
‰ÈÔ‡ Î·È ÂΉËÏÒÓÂÙ·È Ì ٷ ÂÍ‹˜ Û˘ÌÙÒÌ·Ù·:
ñ ∞ÚÔÛÂÍ›·
ñ ¶·ÚÔÚÌËÙÈÎfiÙËÙ·
ñ ÀÂÚÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·
∞Ó Î·È Ù· ·ÎÚÈ‚‹ ·›ÙÈ· Ù˘ ‰È·Ù·Ú·¯‹˜ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó
ÂÍ·ÎÚÈ‚ˆı›, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ¤Ú¢Ó˜ ·Ô‰›‰Ô˘Ó
ÙË ¢∂¶/À Û Ó¢ÚÔÏÔÁÈ΋˜ ‹ ÁÂÓÂÙÈ΋˜ ʇÛ˘
·›ÙÈ·. ¡· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Ë ¢∂¶/À ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÔÙ¤-
ÏÂÛÌ· ÌÂȈ̤Ó˘ ÓÔËÌÔÛ‡Ó˘, Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋˜
‰È·Ù·Ú·¯‹˜, ·Ó¢ı˘ÓfiÙËÙ·˜ ‹ ¤ÏÏÂȄ˘ ÎÈÓ‹ÙÚˆÓ.
∏ Û˘¯ÓfiÙËÙ· Ù˘ ¢∂¶/À ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ·fi 1% ˆ˜
5% ÛÙÔ Û¯ÔÏÈÎfi ÏËı˘ÛÌfi Î·È Â›Ó·È Ì¤¯ÚÈ Î·È 3
ÊÔÚ¤˜ ÈÔ Û˘¯Ófi˜ ÛÙ· ·ÁfiÚÈ· ·Ú¿ ÛÙ· ÎÔÚ›ÙÛÈ·.
∆· Û˘ÌÙÒÌ·Ù· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·fi ÙËÓ ÚÔÛ¯ÔÏÈ΋
ËÏÈΛ·. ∏ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ú¤ÂÈ Ó· Á›ÓÂÈ
·fi ¤ÌÂÈÚÔ Â·ÁÁÂÏÌ·Ù›· Ô ÔÔ›Ô˜ Â›Ó·È ÂÎ·È-
‰Â˘Ì¤ÓÔ˜ ÛÙË ‰È·Ù·Ú·¯‹ ·˘Ù‹ (·È‰Ô„˘¯›·ÙÚÔ˜,
·È‰ÔÓ¢ÚÔÏfiÁÔ˜, ÎÏÈÓÈÎfi˜ „˘¯ÔÏfiÁÔ˜).

2
∏ ¢È·Ù·Ú·¯‹ ∂ÏÏÂÈÌÌ·ÙÈ΋˜ ¶ÚÔÛÔ¯‹˜ / ÀÂÚÎÈ-
ÓËÙÈÎfiÙËÙ· ÌÔÚ› Ó· ¿ÚÂÈ Ì›· ·fi ÙȘ ·ÎfiÏÔ˘ı˜
ÙÚÂȘ ÌÔÚʤ˜ ηٿ ÙËÓ ÂΉ‹ÏˆÛ‹ Ù˘, ·Ó·ÏfiÁˆ˜
ÙˆÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ·È‰›:
¢∂¶/À, Ì ÀÂÚÈÛ¯‡ÔÓÙ· ÙÔÓ ∞ÚfiÛÂÎÙÔ ∆‡Ô
¢∂¶/À, Ì ÀÂÚÈÛ¯‡ÔÓÙ· ÙÔÓ ÀÂÚÎÈÓËÙÈÎfi –
¶·ÚÔÚÌËÙÈÎfi ∆‡Ô
¢∂¶/À, ™˘Ó‰˘·Ṳ̂ÓÔ˜ ∆‡Ô˜

3
Ã∞ƒ∞∫∆∏ƒπ™∆π∫∞
™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ DSM IV (∞merican Psychiatric
Association, 1994), ÙÔ ÔÔ›Ô Â›Ó·È ÙÔ Â›ÛËÌÔ ÂÁ¯ÂÈÚ›-
‰ÈÔ ÓÔÛÔÏÔÁÈ΋˜ Ù·ÍÈÓfiÌËÛ˘ ÛÙË µ. ∞ÌÂÚÈ΋, Ù·
Û˘ÌÙÒÌ·Ù· Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯Ô˘Ó οÓÂÈ ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜
ÚÈÓ ·fi ÙÔ 7Ô ¤ÙÔ˜ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Î·È Ó· ÌËÓ
·ÓÙÈÛÙÔÈ¯Ô‡Ó ÛÙÔ ·Ó·Ù˘ÍÈ·Îfi ÙÔ˘ Â›‰Ô. √Ú›˙ÔÓÙ·È
‰˘Ô ÔÌ¿‰Â˜ ÎÚÈÙËÚ›ˆÓ (·ÚÔÛÂÍ›·˜ Î·È ˘ÂÚÎÈÓËÙÈÎfi-
ÙËÙ·˜/·ÚÔÚÌËÙÈÎfiÙËÙ·˜) ·fi οı ÌÈ· ·fi ÙȘ Ôԛ˜
Ú¤ÂÈ Ó· ÏËÚÔ‡ÓÙ·È ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ¤ÍÈ ÎÚÈÙ‹ÚÈ·. ∞Ó·-
Ï˘ÙÈο ·˘Ù¿ Ù· ÎÚÈÙ‹ÚÈ· Â›Ó·È Ù· ·ÎfiÏÔ˘ı·:

∞ÚÔÛÂÍ›·
ñ ™˘¯Ó¿ ‰ÂÓ ·ÔÂÚ·ÙÒÓÂÈ ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ Ô˘ ÙÔ˘ ¤¯Ô˘Ó
‰Ôı› Î·È ÁÂÓÈο ‰ÂÓ ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ Î¿ÙÈ Ô˘ ¤¯ÂÈ ·Ú¯›ÛÂÈ.
ñ ™˘¯Ó¿ ¯¿ÓÂÈ ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜
‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ( .¯. ‚È‚Ï›·, Ê˘ÏÏ¿‰È·, ÂÚÁ·Ï›·, ·È-
ÁÓ›‰È·).

¶Ô‡ ¤‚·Ï· ¿ÏÈ

ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙˆÓ
ª·ıËÌ·ÙÈÎÒÓ;

4
 ñ ∞ÔÙ˘Á¯¿ÓÂÈ Ó· ‰ÒÛÂÈ È‰È·›ÙÂÚË ÚÔÛÔ¯‹ ÛÙȘ ÏÂÙÔ̤-
ÚÂȘ ‹ οÓÂÈ Ï¿ıË ÏfiÁˆ ·ÚÔÛÂÍ›·˜ ÛÙË ‰Ô˘ÏÂÈ¿ ÙÔ˘.
ñ ™˘¯Ó¿ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Û·Ó Ó· ÌËÓ ·ÎÔ‡ÂÈ.
ñ ™˘¯Ó¿ ‰˘ÛÎÔχÂÙ·È ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ.
ñ ™˘¯Ó¿ ·ÔʇÁÂÈ, ·ÓÙÈ·ı› ‹ Â›Ó·È ‰ÈÛÙ·ÎÙÈÎfi˜ Ó·
·Û¯ÔÏËı› Ì ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ··ÈÙÔ‡Ó ·Ú·ÙÂÙ·-
̤ÓË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË.
ñ ¢È·Û¿Ù·È ‡ÎÔÏ· ·fi Â͈ÙÂÚÈο ÂÚÂı›ÛÌ·Ù·.
ñ ™˘¯Ó¿ ͯÓÈ¤Ù·È Î·Ù¿ ÙȘ ηıËÌÂÚÈÓ¤˜ ÙÔ˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfi-
ÙËÙ˜.

¶·ÚÔÚÌËÙÈÎfiÙËÙ·
ñ ™˘¯Ó¿ ÌÈÏ¿ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi fi,ÙÈ Ú¤ÂÈ.
ñ ¢ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ ·ÈÁÓ›‰È, ÛÙËÓ
ηÓÙ›Ó· ‹ ÛÙȘ ÔÌ·‰ÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜.
ñ ™˘¯Ó¿ ‰È·ÎfiÙÂÈ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ (.¯. ÂÂÌ‚·›ÓÂÈ ÛÂ Û˘ÓÔ-
ÌÈϛ˜ ‹ ‰È·ÎfiÙÂÈ ÙÔ ·ÈÁÓ›‰È ÙˆÓ ¿ÏψÓ).
ñ ™˘¯Ó¿ ʈӿ˙ÂÈ ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÚÔÙÔ‡ Î·Ó ÔÏÔÎÏËÚˆ-
ıÔ‡Ó ÔÈ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ.

¶ÔÈÔ ˙ÒÔ ¤¯...........

5
ÀÂÚÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·
ñ ¢˘ÛÎÔχÂÙ·È Ó· οÙÛÂÈ ‹Û˘¯· ‹ ÛÙÚÈÊÔÁ˘ÚÓ¿ÂÈ Û˘ÓÂ-
¯Ò˜.
ñ ¢˘ÛÎÔχÂÙ·È Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ Î·ıÈÛÙfi˜ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘
·ÎfiÌ· Î·È Û ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ Ô˘ ÙÔ ··ÈÙÔ‡Ó.
ñ ∆Ú¤¯ÂÈ ÙÚÈÁ‡Úˆ ‹ ÛηÚÊ·ÏÒÓÂÈ Û˘Ó¯Ҙ.
ñ ∂›Ó·È ¿ÓÙ· ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· «ÙÚ¤ÍÂÈ» ‹ ‰›ÓÂÈ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ
¤¯ÂÈ Ì¤Û· ÙÔ˘ ¤Ó· ÌÔÙÂÚ¿ÎÈ.
ñ ¢˘ÛÎÔχÂÙ·È Ó· ·›ÍÂÈ ‹Û˘¯·.

™ÙÔ Â›‰Ô˜ Ù˘ ¢∂¶/À Ì ÀÂÚÈÛ¯‡ÔÓÙ· ÙÔÓ ∞ÚfiÛÂÎÙÔ ∆‡Ô,

ÙÔ Î‡ÚÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Â›Ó·È Ë ·‰˘Ó·Ì›· Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘
¯ˆÚ›˜ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ ˘ÂÚÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·. ∆Ô ·È‰› fï˜ ÂÍ·ÎÔ-
ÏÔ˘ı› Ó· ¤¯ÂÈ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË, Â›Ó·È ÈÔ ·ıË-
ÙÈÎfi, ÓÙÚÔ·Ïfi Î·È ÎÔÈÓˆÓÈο ·ÔÌÔӈ̤ÓÔ. ™˘¯Ó¿ Ù· ·È‰È¿
·˘Ù¿ ·Ú·‚ϤÔÓÙ·È ·fi ÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi Î·È ¤¯Ô˘Ó ÂÚÈÛ-
ÛfiÙÂÚ˜ Èı·ÓfiÙËÙ˜ ÁÈ· ·Î·‰ËÌ·˚΋ ·ÔÙ˘¯›· ·fi Ù· ·È-
‰È¿ ÂΛӷ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ¢∂¶/À Ì ÀÂÚÈÛ¯‡ÔÓÙ· ÙÔÓ ¶·ÚÔÚÌË-
ÙÈÎfi – ÀÂÚÎÈÓËÙÈÎfi ∆‡Ô ‹ ÙÔ ™˘Ó‰˘·Ṳ̂ÓÔ ∆‡Ô.

6
∞¡∆πª∂∆ø¶π™∏
√ ÂȉÈÎfi˜/ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ Ô˘ ı· ·Û¯ÔÏËı› Ì ÙÔ ·È‰› ÌÂ
¢∂¶/À Ú¤ÂÈ Ó· ηχ„ÂÈ ÙÔ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎfi, ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ηÈ
ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÙÔ̤·. ∂ÈÚfiÛıÂÙ·, Ë ¯ÔÚ‹ÁËÛË Ê·Ú̿ΈÓ
ÌÔÚ› Û ÔÏϤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÛÙË Ì›ˆÛË Ù˘
˘ÂÚÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·˜ Î·È ·‡ÍËÛË Ù˘ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘.

1. ™˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜
∆· ·È‰È¿ Ì ¢∂¶/À Û˘¯Ó¿ ¤¯Ô˘Ó ÂÈÚfiÛıÂÙ˜ ‰˘ÛÎÔϛ˜
ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó, .¯.
¯·ÌËÏ‹ ·˘ÙÔÂÎÙ›ÌËÛË, ÌÔÓ·ÍÈ¿, ÂÈıÂÙÈ΋ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿,
ηٿıÏÈ„Ë, ÁÈ’ ·˘Ùfi Â›Ó·È ¯Ú‹ÛÈÌÔ Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ·È ·fi
ÎÏÈÓÈÎfi „˘¯ÔÏfiÁÔ ‹ ·È‰Ô„˘¯›·ÙÚÔ. ™ÎÔÔ› ÙˆÓ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂ-
ˆÓ Â›Ó·È ÔÈ ÂÍ‹˜:
ñ ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋˜ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ·È-
‰ÈÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ Ô˘ ‚ϤÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ÙËÓ ÔÈÎÔ-
Á¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘, ÙÔ˘˜ Û˘ÓÔÌ‹ÏÈÎÔ˘˜ Î·È ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ÙÔ˘.
ñ ∂ÎÙ›ÌËÛË ÙˆÓ ÈÛ¯˘ÚÒÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ Ù˘ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ¿˜
ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ηχÙÂÚÔ˘ ÙÚfiÔ˘ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÌÔÚÔ‡Ó Ó·
¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜
ÙÔ˘.
ñ ∞ÙÔÌÈ΋ „˘¯ÔıÂÚ·›· Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ·‡ÍËÛË Ù˘ ·˘ÙÔ-
ÂÎÙ›ÌËÛ˘, ÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹ ÙˆÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ Î·È ÈηÓÔًوÓ
ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡, ÙËÓ Â͈ÙÂڛ΢ÛË Û˘Ó·ÈÛıËÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙËÓ
ÈηÓÔÔ›ËÛË/ÂÈÙ˘¯›·.
ñ √ÈÎÔÁÂÓÂȷ΋ „˘¯ÔıÂÚ·›· ‹ Û˘Ì‚Ô˘Ï¢ÙÈ΋ ÁÔÓ¤ˆÓ
ÁÈ· ÈÔ ıÂÙÈ΋ Î·È ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈ΋ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘
˘ÂÚÎÈÓËÙÈÎÔ‡ ·È‰ÈÔ‡.
ñ √Ì¿‰Â˜ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ͢ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ‹/Î·È Ù· ·È‰È¿
ÚÔÛʤÚÔ˘Ó È‰¤Â˜ Î·È Û˘Ó·ÈÛıËÌ·ÙÈ΋ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË.

7
2. ∫ÔÈÓˆÓÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜
∆· ·È‰È¿ Ì ¢∂¶/À ¤¯Ô˘Ó ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ‰˘ÛÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Î·È ·ÓÙÈ-
ÌÂÙˆ›˙Ô˘Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙȘ ‰È·ÚÔÛˆÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ.
∂›Ó·È ··Ú·›ÙËÙË Ë ÂÎ·›‰Â˘ÛË ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ ¯ÚË-
ÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ıÂÚ·›· Ù˘ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜, Ì ÙÔ˘˜ ÂÍ‹˜
ÛÙfi¯Ô˘˜:
ñ ∂ÎÙ›ÌËÛË ÙˆÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ Ù˘ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜ ÙÔ˘ ·È-
‰ÈÔ‡ Ì ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi ÙˆÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂ-
ˆÓ ÛÙȘ Ôԛ˜ ÂΉËÏÒÓÔÓÙ·È Ù· Û˘ÌÙÒÌ·Ù·, ÂÎÙ›ÌËÛË
Ù˘ ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ·˜ Î·È Û˘¯ÓfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ Û˘Ìو̿وÓ,
ηıÒ˜ Î·È Ù˘ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ÙÔ˘ ÚÔ‚Ï‹Ì·ÙÔ˜.
ñ ∂ÎÙ›ÌËÛË ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ì ÙÔ˘˜ Û˘ÓÔÌ‹ÏÈ-
ÎÔ‡˜ ÙÔ˘ Î·È ÙˆÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ¿-
˙Ô˘Ó ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ·˘Ù¤˜.
ñ ∂ÓÙÔÈÛÌfi˜ ÂȉÈÎÒÓ ÂӉȷÊÂÚfiÓÙˆÓ, ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ ‹ Èη-
ÓÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ¤¯ÂÈ ÙÔ ·È‰›.
∆· ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ ‰ÂÍÈÔًوÓ
‚ÔËıÔ‡Ó ÙÔ ·È‰› Ó· ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·Ú·-
‰Ô¯‹, ÂÏ·ÙÙÒÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙÔ ·›ÛıËÌ· Ù˘ ·fiÚÚȄ˘ Î·È Ù˘
·ÔÌfiÓˆÛ˘, ‚ÂÏÙÈÒÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·˘ÙÔÂÎÙ›ÌËÛ‹ ÙÔ˘ Î·È Î¿ÓÔ-
ÓÙ¿˜ ÙÔ Ó· ÓÈÒÛÂÈ fiÙÈ Â›Ó·È ·Ô‰ÂÎÙfi.

3. ∂Î·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜
∆· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ¢∂¶/À ÚÔηÏÔ‡Ó ÛÙÔ ·È‰› ¤ÓÙÔÓ·
ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙÔÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÙÔ̤·, fiˆ˜ Ì·ıËÛȷΤ˜
‰˘ÛÎÔϛ˜, ‰È·Ù·Ú·¯¤˜ ÏfiÁÔ˘ Î·È ÔÌÈÏ›·˜ Î·È ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÛÙË
ÌÓ‹ÌË.
ªÂÚÈΤ˜ ÁÂÓÈΤ˜ Ô‰ËÁ›Â˜ Ô˘ ‚ÔËıÔ‡Ó ÙÔ ·È‰› Ì ¢∂¶/À
ÙfiÛÔ ÛÙËÓ Î·ÓÔÓÈ΋ fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ÂȉÈ΋ Ù¿ÍË Â›Ó·È ÔÈ ·Îfi-
ÏÔ˘ı˜:

8
¢ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ‰ÔÌË̤ÓÔ˘ Ì·ıËÛÈ·ÎÔ‡ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜
ñ ∏ ı¤ÛË ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ó· Â›Ó·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÁÚ·ÊÂ›Ô ÙÔ˘
‰·ÛοÏÔ˘.
ñ ∆Ô ·È‰› Ó· οıÂÙ·È Ì ÙËÓ Ï¿ÙË Á˘ÚÈṲ̂ÓË ÛÙËÓ ˘fi-
ÏÔÈË Ù¿ÍË.
ñ ¡· Û˘Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ÙÔ ·È‰› Ì ıÂÙÈο ÌÔÓ٤Ϸ Û˘ÓÔÌ‹ÏÈ-
ÎˆÓ Ù· ÔÔ›· ıˆÚ› ÛËÌ·ÓÙÈο Î·È Ì ٷ ÔÔ›· ÌÔÚ›
Ó· Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ›.
ñ ¡· ·ÔʇÁÔÓÙ·È Ù· Â͈ÙÂÚÈο ÂÚÂı›ÛÌ·Ù· Ô˘ ÌÔÚ›
Ó· ‰È·Û¿ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹. ¡· ÌËÓ Î¿ıÂÙ·È ÙÔ ·È‰›
ÎÔÓÙ¿ ÛÂ Û˘ÛÙ‹Ì·Ù· ÎÏÈÌ·ÙÈÛÌÔ‡, fiÚÙ˜, ·Ú¿ı˘Ú·,
ÔÏ˘Û‡¯Ó·ÛÙ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜.
ñ ¡· ·ÔʇÁÔÓÙ·È ÔÈ ÔÏϤ˜ ÌÂÙ·‚¿ÛÂȘ ·fi ÌÈ· ‰Ú·-
ÛÙËÚÈfiÙËÙ· Û ¿ÏÏË, ÔÈ ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· Î·È ÔÈ
‰È·ÎÔ¤˜, ÂÂȉ‹ Ù· ·È‰È¿ Ì ¢∂¶/À ‰Â ¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È
ηϿ ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹.

9
ñ ¡· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ¯ÒÚÔ˜ ÌÂϤÙ˘ ÛÙËÓ Ù¿ÍË Ô˘ Ó· ÌËÓ
¤¯ÂÈ ÂÚÂı›ÛÌ·Ù· Î·È Ô ÔÔ›Ô˜ Ó· ÌÔÚ› Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ-
Â›Ù·È Î·È ·fi ¿ÏÏ· ·È‰È¿ ÒÛÙ ӷ ÌËÓ ÓÈÒıÂÈ ÙÔ ·È‰› ÌÂ
¢∂¶/À ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi.
ñ ¡· ÂÓı·ÚÚ‡ÓÔÓÙ·È ÔÈ ÁÔÓ›˜ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó Î·Ù¿Ï-
ÏËÏÔ ¯ÒÚÔ ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÛÙÔ Û›ÙÈ, Ì ÚÔηıÔÚÈṲ̂Ó˜
ÒÚ˜ Î·È ÚÔ˘Ù›Ó˜ ÁÈ· ÌÂϤÙË, ÂÈÙ‹ÚËÛË Î·Ù’ Ô›ÎÔÓ
ÂÚÁ·Û›·˜ Î·È ÂÚÈÔ‰ÈÎfi ¤ÏÂÁ¯Ô Î·È ÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ
‚È‚Ï›ˆÓ, ÙˆÓ ÛËÌÂÈÒÛÂˆÓ Î·È Ù˘ Û¯ÔÏÈ΋˜ ÙÛ¿ÓÙ·˜.
ñ ¡· ·Ó·ÚÙÒÓÙ·È ÔÈ Î·ÓfiÓ˜ Û ÂÚ›ÔÙÔ Ì¤ÚÔ˜.
ñ ¡· ·Ó·ÚÙ¿Ù·È ÙÔ Î·ıËÌÂÚÈÓfi ÚfiÁÚ·ÌÌ· Î·È ÔÈ ÂÚÁ·-
ۛ˜ Ù˘ Ë̤ڷ˜.
ñ ¡· ÚÔÁÚ·ÌÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È Ù· ·Î·‰ËÌ·˚ο ı¤Ì·Ù· ηٿ ÙȘ
ÚˆÈÓ¤˜ ÒÚ˜ Ù˘ Ë̤ڷ˜.
ñ ¡· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Ù¯ÓÈΤ˜ Ô˘ ı· Â·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÙËÓ
ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ (.¯. ¯ÚˆÌ·ÙÔÎÒ‰ÈΘ, ÛÈÓÈ¿Ï·).

K·ÓfiÓ˜ T¿Í˘
23 15 1 . ¶ÂÚ·ÙÒ, ‰ÂÓ ÙÚ¤¯ˆ ÛÙËÓ Ù¿ÍË.
x8 x3 2 . ¢Â ‰È·ÎfiÙˆ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜.

184 45 3 . ¶ÂÚÈ̤ӈ ÙË ÛÂÈÚ¿ ÌÔ˘.

4 . TÂÏÂÈÒÓˆ fiÏË ÙËÓ ÂÚÁ·Û›· ÌÔ˘..

10
 ¶ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹ ÙÔ˘ ·Ó·Ï˘ÙÈÎÔ‡ ÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˜
ñ ∞Ó¿ÌÂÈÍË ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ ˘„ËÏÔ‡ Î·È ¯·ÌËÏÔ‡ ÂӉȷ-
ʤÚÔÓÙÔ˜.
ñ ¶·ÚÔ¯‹ ËÏÂÎÙÚÔÓÈÎÒÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ.
ñ ∞ÏÔÔ›ËÛË Î·È Û˘¯Ó‹ ¯Ú‹ÛË ÔÙÈÎÒÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛˆÓ.
ñ ¢È‰·Ûηϛ· ‰ÂÍÈÔÙ‹ÙˆÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Î·È ÌÂϤÙ˘.
ñ ÃÚ‹ÛË ÛÙÚ·ÙËÁÈÎÒÓ Ì¿ıËÛ˘, fiˆ˜ ÌÓËÌÔÓÈΤ˜ Ù¯ÓÈ-
Τ˜.
ñ ÃÚ‹ÛË ÔÙÈÎÒÓ ·Ó·ÊÔÚÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÎÔ˘ÛÙÈ΋ ‰È‰·Ûη-
Ï›· (ÚÔÊÔÚÈΤ˜ Ô‰ËÁ›Â˜ Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÁÚ·Ù¤˜).
ñ ∂Ê·ÚÌÔÁ‹ Ù˘ ·Ú¯‹˜ « ‚Ϥˆ – ϤÁˆ – Áڿʈ – οӈ».
¶Èı·Ófi ÙÔ ·È‰› Ó· Ú¤ÂÈ Ó· „Èı˘Ú›ÛÂÈ Î¿ÙÈ ÁÈ· Ó· ÙÔ
ı˘Ì¿Ù·È.
ñ ªÂ›ˆÛË ¤ÎÙ·Û˘ ÁÚ·Ù‹˜ ÂÚÁ·Û›·˜ Ô˘ ··ÈÙÂ›Ù·È ·fi
ÙÔ ·È‰› (Ë ÔÈfiÙËÙ· Â›Ó·È ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·fi ÙËÓ ÔÛfi-
ÙËÙ·).

Œ¯ˆ Ó· οӈ
Ù· ª·ıËÌ·ÙÈο ÌÔ˘
Î·È ÌÂÙ¿ Ó· ÁÚ¿„ˆ
ÛÙÔÓ ˘ÔÏÔÁÈÛÙ‹.

11
ÕÏϘ ·Ú¯¤˜ ÁÈ· ÛÙ‹ÚÈÍË ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ì ¢∂¶/À ÛÙÔÓ
ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi ÙÔ̤·

°È· ·‡ÍËÛË Ù˘ ÚÔÛÔ¯‹˜ ÛÙȘ ηıËÌÂÚÈÓ¤˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfi-

ÙËÙ˜
ñ ªÂ›ˆÛË Ù˘ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ Ì ÙÔ Û¿-
ÛÈÌfi Ù˘ Û ÌÈÎÚfiÙÂÚ· ÎÔÌÌ¿ÙÈ· Ù· ÔÔ›· ı· ÔÏÔÎÏË-
ÚˆıÔ‡Ó Û ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÒÚ˜ ‹ Ì ÙËÓ ·Ó¿ıÂÛË ÏÈÁfi-
ÙÂÚˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ ÁÈ· ÔÚıÔÁÚ·Ê›·, ÂÓÓÔÈÒÓ ÚÔ˜ ÂÎÌ¿ıËÛË
‹ Ì·ıËÌ·ÙÈÎÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ.
ñ ¶ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· Á›ÓÔÓÙ·È ÔÈ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÈÔ ÂӉȷ-
ʤÚÔ˘Û˜ (ÂÚÁ·Û›· Û ˙¢Á¿ÚÈ· ‹ ÌÈÎÚ¤˜ ÔÌ¿‰Â˜,
¯Ú‹ÛË ÚÔ‚ÔϤ· ‰È·Ê·ÓÂÈÒÓ ‹ ¿ÛÎËÛË Ì¤Ûˆ ·ÈÁÓÈ-
‰ÈÒÓ).

12
°È· ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· (ÀÂÚÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·)
ñ ¢ÈÔ¯¤Ù¢ÛË Ù˘ ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Û ·Ô‰Â-
ÎÙ¿ ηӿÏÈ·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ·ÓÙ› Ó· Á›ÓÂÈ ÚÔÛ¿ıÂÈ·
Ì›ˆÛ˘ Ù˘ ÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡, Ô ‰¿ÛηÏÔ˜
ÌÔÚ› Ó· ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ ÚÔÁÚ·ÌÌ·ÙÈṲ̂ÓË Î›ÓËÛË ÛÙËÓ
Ù¿ÍË (fiÙ·Ó ‰ÂÓ ÂÓԯϛ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜) ‹ Ó· ÂÈÙÚ¤„ÂÈ Ó·
ÛÙ¤ÎÂÙ·È ÙÔ ·È‰› ηٿ ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜, ȉÈ-
·›ÙÂÚ· ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜.
ñ ÃÚ‹ÛË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜/ΛÓËÛ˘ ˆ˜ ·ÌÔÈ‚‹˜. °È·
·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÁÈ· Ó· ÂÈ‚Ú·‚‡ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ï‹ Û˘ÌÂÚÈÊÔ-
Ú¿ ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡, Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ÂÈÙÚ¤„ÂÈ Ó·
ÂÎÙÂϤÛÂÈ ÙÔ ·È‰› ¤Ó· ı¤ÏËÌ·, Ó· ηı·Ú›ÛÂÈ ÙÔÓ ›Ó·Î·,
Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ÙÔ ÁÚ·ÊÂ›Ô ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘, Ó· Û˘Á˘Ú›ÛÂÈ
ÙȘ ηڤÎϘ ‹ Ù· ‚È‚Ï›· Ù˘ ‚È‚ÏÈÔı‹Î˘.

13
ñ ÃÚ‹ÛË ÂÓÂÚÁÒÓ ·ÓÙȉڿÛÂˆÓ Î·Ù¿ ÙË ‰È‰·Ûηϛ·. ∏
‰È‰·Ûηϛ· ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÔ˘Ó ÙÚfiÔ˘˜
ÂÓÂÚÁËÙÈ΋˜ ·ÓÙ·fiÎÚÈÛ˘ fiˆ˜ ÙÔ Ó· ÌÈÏ¿ ÙÔ ·È‰›, Ó·
ÎÈÓ›ٷÈ, Ó· ÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ ‹ Ó· ÂÚÁ¿˙ÂÙ·È ÛÙÔÓ ›Ó·Î· ›ӷÈ
‚ÔËıËÙÈÎÔ› ÁÈ· ÙÔ ·È‰› Ì ¢∂¶, fiˆ˜ Â›Û˘ Î·È ÙÔ Ó·
ÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔ ·È‰› Û ËÌÂÚÔÏfiÁÈ· ‹ Ó· ˙ˆÁÚ·Ê›˙ÂÈ.
ñ ∂Óı¿ÚÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ó· ÛËÌÂÈÒÓÂÈ Î¿ÙÈ Ô˘ ı¤ÏÂÈ
Ó· ÂÈ, ÁÈ· Ó· ÙÔ ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÂÈ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ·ÓÙ› Ó· ‰È·Îfi-
„ÂÈ ÙÔ Ì¿ıËÌ·.

°È· ·oÂÚ¿ÙˆÛË ÂÚÁ·ÛÈÒÓ

ñ ∂Óı¿ÚÚ˘ÓÛË ¯Ú‹Û˘ ÌÂıfi‰ˆÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘.
ñ ÃÚ‹ÛË ËÌÂÚÔÏÔÁ›Ô˘ fiÔ˘ ı· ·Ó·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÔÈ Î·ıËÌÂ-
ÚÈÓ¤˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ.
ñ ∂Óı¿ÚÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡ Ó· ÙÔÔıÂÙ› Ù· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·
Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› Û˘¯Ó¿ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ¿ÓÙ· ÙfiÔ (.¯.
‚È‚Ï›·, ηْ Ô›ÎÔÓ ÂÚÁ·Û›·, ÁÚ·ÊÈ΋ ‡ÏË).
ñ ¢È‰·Ûηϛ· Ù˘ Ù¯ÓÈ΋˜ ˘ÔÁÚ¿ÌÌÈÛ˘ ÙˆÓ Î‡ÚȈÓ
ÛËÌ›ˆÓ ÂÓfi˜ ÎÂÈ̤ÓÔ˘.

14
15
µÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·
American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and
Statistical Manual of Mental Disorders (4th ed.). Washington,
D.C.: Author.
∫¿ÎÔ˘ÚÔ˜, ∂. Î·È ª·ÓÈ·‰¿ÎË, ∫. (2000). ¢È·Ù·Ú·¯‹ ∂ÏÏÂÈÌ-
Ì·ÙÈ΋˜ ¶ÚÔÛÔ¯‹˜ – ÀÂÚÎÈÓËÙÈÎfiÙËÙ·. ∞ı‹Ó· : ∂ÏÏËÓÈο
°Ú¿ÌÌ·Ù·.

ÃÚ‹ÛÈ̘ ËÁ¤˜ ÛÙÔ ‰È·‰›ÎÙ˘Ô:

www.add.org (Attention Deficit Disorder Association, USA)
www.ADDnetUK (Attention Deficit Hyperactivity Disorder
Organisation, UK).

16