EÏÏËÓÈο ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈο XÚÔÓÈο 20, 4: 255 - 260, 2007

∂›Î·ÈÚÔ ¿ÚıÚÔ

O ∏Úfi‰ÔÙÔ˜ ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ¤Ó·Ó ÂÚ›ÊËÌÔ ŒÏÏËÓ· ÁÈ·ÙÚfi*

¢. §˘Ô˘ÚÏ‹˜ ŸÙ·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ ‹Ù·Ó Ô ¢·Ú›Ԙ, Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜
ËÙÙË̤ÓÔ˜ Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ÙÔ˘ ª·Ú·ıÒÓ·, ¤ÁÈÓ —Ì·˜ ‰ÈËÁÂ›Ù·È Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜
ÛÙÔ ÙÚ›ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙˆÓ πÛÙÔÚÈÒÓ ÙÔ˘— ¤Ó· ıÏÈ‚ÂÚfiÙ·ÙÔ ÁÈ· ÙÔÓ ∂ÏÏËÓÈÛÌfi
ÁÂÁÔÓfi˜: ÔÈ ¶¤ÚÛ˜ ˘¤Ù·Í·Ó ÙË ™¿ÌÔ. O Ù‡Ú·ÓÓfi˜ Ù˘, Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ¶ÔÏ˘-
ÎÚ¿Ù˘, ¤ÂÛ —Ï›ÁÔ ÚÈÓ— ı‡Ì· ÌÈ·˜ ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Ó·ÙÔÏ›ÙÈÎÔ˘ Ù‡Ô˘ ·¿-
Ù˘: Ô Û·ÙÚ¿˘ OÚÔ›Ù˘ ÙÔÓ ÚÔÛοÏÂÛ —‰‹ıÂÓ ÊÈÏÈο— Ó· ’ÚıÂÈ Ó·
ÙÔÓ ÊÈÏÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ÛÙȘ ™¿Ú‰ÂȘ, ÂΛ fï˜ «ÙÔÓ ı·Ó¿ÙˆÛ Ì ¤Ó·Ó ÙÚfiÔ
Ô˘ ‰ÂÓ Ù·ÈÚÈ¿˙ÂÈ Ô‡Ù ӷ ÙÔÓ ·ÊËÁËıÒ» ÛËÌÂÈÒÓÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ô
∏Úfi‰ÔÙÔ˜. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ù˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜ ÙÔ‡ ¶ÔÏ˘ÎÚ¿ÙË
‹Ù·Ó Î·È Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜, «ÁÈ·ÙÚfi˜», fiˆ˜ ÛËÌÂÈÒÓÂÈ Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜, «Ô˘
·ÛÎÔ‡Û ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ηχÙÂÚ· ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜
ÙÔ˘». ¶Ò˜ fï˜ Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ ·˘Ùfi˜ Û˘Ó‰¤ıËΠ̠ÙÔÓ ¶ÔÏ˘ÎÚ¿ÙË; ∞Í›˙ÂÈ Â‰Ò
Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ì ·fi ÎÔÓÙ‡ÙÂÚ· ÙË ‰È‹ÁËÛË ÙÔ˘ ∏ÚÔ‰fiÙÔ˘.
O ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ —ϤÂÈ Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜— Û˘Ó‰¤ıËΠ̠ÙÔÓ ¶ÔÏ˘ÎÚ¿ÙË
fiÙ·Ó ·˘Ùfi˜ ‹Úı ÛÙË ™¿ÌÔ. ™ÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ÙÔÓ ∫ÚfiÙˆÓ·, ÛÙË ªÂÁ¿ÏË
∂ÏÏ¿‰·, Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ηٷÈÂ˙fiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ¤Ó·Ó ¿ÓıÚˆÔ
Ì Ôχ ‰‡ÛÎÔÏÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ∂Âȉ‹ ÏÔÈfiÓ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˘ÔʤÚÂÈ
ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ¤Ê˘Á ·fi ÙÔÓ ∫ÚfiÙˆÓ· Î·È ‹Á ÛÙËÓ ∞›-
ÁÈÓ·. ∂ÁηٷÛÙ¿ıËΠÂΛ, Î·È Ì¤Û· Û ¤Ó·Ó ¯ÚfiÓÔ ÍÂ¤Ú·Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜
¿ÏÏÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ηıfiÏÔ˘ ÂÚÁ·Ï›· ηÈ, ÁÂÓÈο, Ù›ÔÙÂ
·fi fiÛ· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ¿ÛÎËÛË Ù˘ Ù¤¯Ó˘ ÙÔ˘ ¤Ó·˜ ÁÈ·ÙÚfi˜. ΔÔÓ ‰Â‡-
ÙÂÚÔ ¯ÚfiÓÔ ÔÈ ∞ÈÁÈÓ‹Ù˜ ÙÔÓ ‹Ú·Ó ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘˜ ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÌÈÛıfi
¤Ó· Ù¿Ï·ÓÙÔ, ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ¯ÚfiÓÔ ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ Ì ÌÈÛıfi ÂηÙfi ÌÓ˜, ÙÔÓ Ù¤Ù·Ú-
ÙÔ ¯ÚfiÓÔ Ô ¶ÔÏ˘ÎÚ¿Ù˘ ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ‰‡Ô Ù¿Ï·ÓÙ·. «ŒÙÛÈ ¤ÊÙ·ÛÂ Ô ¢ËÌÔ-
΋‰Ë˜ ÛÙË ™¿ÌÔ, Î·È Â›Ó·È ·˘Ùfi˜ ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÍÂΛÓËÛ ηٿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ
ÙÔ Î·Ïfi fiÓÔÌ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÔÈ ∫ÚÔÙˆÓÈ¿Ù˜ ÁÈ·ÙÚÔ›.»
«§›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·» —Û˘Ó¯›˙ÂÈ ÙË ‰È‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘ Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜— «¤Ù˘¯Â Ô
‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¢·Ú›Ԙ Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û ΢ӋÁÈ. ∂Λ, ˉÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ ¿ÏÔÁfi
ÙÔ˘, ÛÙÚ·ÌÔ‡ÏÈÍ ÙÔ fi‰È ÙÔ˘ —¤Ó· Ôχ ÁÂÚfi ÛÙÚ·ÌÔ‡ÏÈÁÌ·, ·ÊÔ‡
ÂÍ·ÚıÚÒıËΠÙÂÏ›ˆ˜ Ô ·ÛÙÚ¿Á·Ïfi˜ ÙÔ˘. O ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¿ÓÙÔÙÂ Û˘Ó‹ıÈ˙ ӷ
¤¯ÂÈ Á‡Úˆ ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ηχÙÂÚÔ˘˜ ∞ÈÁ‡ÙÈÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÔ‡˜. ∞˘ÙÔ‡˜ ÏÔÈfiÓ ¯ÚË-
ÛÈÌÔÔ›ËÛÂ Î·È ÙfiÙÂ. ªfiÓÔ Ô˘ ·˘ÙÔ›, Û˘ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÙÔ fi‰È ÙÔ˘ Î·È ‚È¿-
˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ, ÙÔ˘ ¤Î·Ó·Ó ·ÎfiÌË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Î·Îfi. ∂ÊÙ¿ ̤Ú˜ Î·È ÂÊÙ¿ Ó‡-
¯Ù˜ Ô ¢·Ú›Ԙ ‰ÂÓ ¤ÎÏÂÈÛ ̿ÙÈ ·fi ÙÔÓ fiÓÔ. ΔËÓ fiÁ‰ÔË Ì¤Ú·, Î·È ÂÓÒ Ë
ηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ¿Û¯ËÌË, οÔÈÔ˜, Ô˘ ›¯Â οÔ-

OÌfiÙÈÌÔ˜ ηıËÁËÙ‹˜ * OÌÈÏ›· Ô˘ ÂÎʈӋıËΠÛÙËÓ ÙÂÏÂÙ‹ ¤Ó·Ú͢ ÙÔ˘ 21Ô˘ ∂Ù‹ÛÈÔ˘ ™˘Ó‰ڛԢ Ù˘
ÙÔ˘ ∞.¶.£. ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈ΋˜ ∂Ù·ÈÚ›·˜ μfiÚÂÈ·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜.
 EÏÏËÓÈο ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈο XÚÔÓÈο 20, 4
Ù ·ÎÔ‡ÛÂÈ Ù˘¯·›· ÛÙȘ ™¿Ú‰ÂȘ Ó· ÌÈÏÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ
Ù¤¯ÓË ÙÔ˘ ∫ÚÔÙˆÓÈ¿ÙË ¢ËÌÔ΋‰Ë, ‹ÁÂ Î·È ÙÔ Â›Â
ÛÙÔÓ ¢·Ú›Ô, ÎÈ ÂΛÓÔ˜ ‰È¤Ù·Í ӷ ÙÔ˘ ÙÔÓ Ê¤ÚÔ˘Ó
ÙÔ ÁÚËÁÔÚfiÙÂÚÔ. ΔÔÓ ‚Ú‹Î·Ó ·Ú·ÌÂÏË̤ÓÔ Î¿Ô˘
ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰Ô‡ÏˆÓ ÙÔ˘ OÚÔ›ÙË. ΔÔÓ ·ÚÔ˘Û›·Û·Ó
ÛÙÔÓ ¢·ÚÂ›Ô Ì ·Ï˘Û›‰Â˜ ÛÙ· fi‰È· Î·È ÓÙ˘Ì¤ÓÔÓ
Ì ÎÔ˘Ú¤ÏÈ·, Î·È ¤ÙÛÈ fiˆ˜ ÂΛÓÔ˜ ‹Ù·Ó ÛÙË̤ÓÔ˜
ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ Ô ¢·Ú›Ԙ ÙÔÓ ÚÒÙËÛ ·Ó ‹ÍÂÚ ÙËÓ
È·ÙÚÈ΋ Ù¤¯ÓË. ∂ΛÓÔ˜ Â›ÌÔÓ· ÙÔ ·ÚÓÈfiÙ·Ó. ºÔ‚fi-
Ù·Ó, ‚ϤÂȘ, Ì‹ˆ˜, ·Ó Ê·ÓÂÚˆÓfiÙ·Ó, ¤¯·Ó È·
οı ÂÏ›‰· Ó· Í·Ó·‰Â› ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ΔÔ˘ ¢·Ú›Ԣ
fï˜ ‰ÂÓ ÙÔ˘ Í¤Ê˘Á fiÙÈ Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ÙËÓ ‹ÍÂÚÂ
Ôχ ηϿ ÙËÓ Ù¤¯ÓË Ó· ÍÂÁÏÈÛÙÚ¿ÂÈ, Î·È ¤‰ˆÛÂ
‰È·Ù·Á‹ Û’ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÙÔ˘ ÙÔÓ Â›¯·Ó ʤÚÂÈ Ó· ·Ó
Ó· ʤÚÔ˘Ó Ì·ÛÙ›ÁÈ· Î·È ÎÂÓÙÚÈ¿. ΔfiÙ È· Ô ¢ËÌÔ-
΋‰Ë˜ Ê·ÓÂÚÒıËÎÂ, ÌfiÓÔ Ô˘ › fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰·
Î·È Î·Ó¤Ó·˜ ηÏfi˜ ÁÓÒÛÙ˘ Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ Ù¤¯ÓË˜Ø Â›-
¯Â ·ÏÒ˜ Û˘Ó·Ó·ÛÙÚ·Ê› ¤Ó· ÁÈ·ÙÚfi Î·È ¤ÙÛÈ ‹ÍÂ-
Ú οÙÈ Ï›Á· ÌfiÓÔ Ú¿ÁÌ·Ù·. O ¢·Ú›Ԙ ÙÔÓ ¿ÊËÛÂ
Ó· ÎÔÈÙ¿ÍÂÈ ÙÔ fi‰È ÙÔ˘, ÎÈ ÂΛÓÔ˜, ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·˜
ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÈ·ÙÚÂÈ¿˜ Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ-
ÓÙ·˜ ‹È· Î·È Ì·Ï·Î¿ ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ù· ‰˘Ó·Ù¿ ηÈ
‚›·È·, ÙÔ˘ Í·Ó·¯¿ÚÈÛ ÙÔÓ ‡ÓÔ ÙÔ˘ ηÈ, ̤۷ ÛÂ
Ï›ÁÔ ¯ÚfiÓÔ, ÙÔÓ Í·Ó¿Î·Ó ηϿ, ÂΛ Ô˘ Ô ¢·Ú›-
Ô˜ ‰ÂÓ Â›¯Â È· ηÌÈ¿ ÂÏ›‰· Ó· Í·Ó·‰Â› ÁÂÚfi ÙÔ
fi‰È ÙÔ˘. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ·˘Ùfi Ô ¢·Ú›Ԙ ÙÔ˘ ¯¿ÚÈÛÂ
‰‡Ô ˙¢Á¿ÚÈ· ¯Ú˘Û¤˜ ¯ÂÈÚÔ¤‰Â˜, ÎÈ ÂΛÓÔ˜ ÙÔÓ
ÚÒÙËÛ ·Ó ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ‡ ‰ÈÏ·-
ÛÈ¿˙ÂÈ Ù· ‚¿Û·Ó·, ÂÂȉ‹ ÙÔÓ ¤Î·Ó ηϿ. ∂˘¯·ÚÈ-
ÛÙ‹ıËΠ̠ÙÔÓ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÙÔ˘ ¢ËÌÔ΋‰Ë Ô ¢·Ú›-
Ô˜ Î·È ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙȘ Á˘Ó·›Î˜ ÙÔ˘, Î·È ÔÈ Â˘ÓÔ‡-
¯ÔÈ, ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ, ¤ÏÂÁ·Ó ÛÙȘ Á˘Ó·›Î˜ ˆ˜
·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó Ô˘ Í·Ó¿‰ˆÛ ÙË ˙ˆ‹ ÛÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿. Δfi-
ÙÂ Ë Î·ıÂÌÈ¿ ÙÔ˘˜, ‚Ô˘ÙÔ‡Û ¤Ó· ·ÂÏÏÔ ÛÙÔ ÎÈ-
‚ÒÙÈÔ Ì ÙÔ ¯Ú˘Û¿ÊÈ Ù˘ ηÈ, ÁÂÌ¿ÙÔ, ÙÔ˘ ÙÔ ¯¿ÚÈ˙Â.
Œ¯ÔÓÙ·˜ ÏÔÈfiÓ ÙfiÙ οÓÂÈ Î·Ï¿ ÛÙ· ™Ô‡Û· ÙÔÓ
¢·ÚÂ›Ô Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ·fi¯ÙËÛ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Û›ÙÈ
Î·È ¤ÙÚˆÁ ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∞Ó ÂÍ·ÈÚ¤-
ÛÔ˘Ì ¤Ó· ÌfiÓÔ Ú¿ÁÌ·, Ô˘ ‰ÂÓ ÙÔ˘ ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó
Ó· ʇÁÂÈ ›Ûˆ ¿ÏÈ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, fi,ÙÈ ¿ÏÏÔ ‹ıÂÏÂ
ÙÔ Â›¯Â. °ÂÓÈο Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ‹Ù·Ó ÁÈ· ÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿
¤Ó· Ôχ ÛÔ˘‰·›Ô ÚfiÛˆÔ».
«§›ÁÔ Î·ÈÚfi ·ÚÁfiÙÂÚ·» —Ë ‰È‹ÁËÛË Â›Ó·È ¿-
ÓÙ· ÙÔ˘ ∏ÚÔ‰fiÙÔ˘— «¤Ù˘¯Â Ó· Á›ÓÔ˘Ó Î·È Ù· ·Îfi-
ÏÔ˘ı·: ∏ ÕÙÔÛÛ·, Ë ÎfiÚË ÙÔ˘ ∫‡ÚÔ˘ Î·È Á˘Ó·›Î·
ÙÔ˘ ¢·Ú›Ԣ, ·ÚÔ˘Û›·Û ¤Ó· Ô›‰ËÌ· ÛÙÔÓ Ì·ÛÙfi
Ù˘, Ô˘ Ï›ÁÔ ‡ÛÙÂÚ· ¤Û·ÛÂ Î·È ·ψÓfiÙ·Ó. ŸÛÔ
ÙÔ Ô›‰ËÌ· ‹Ù·Ó ÌÈÎÚfi, ÂΛÓË ÙÔ ¤ÎÚ˘‚Â Î·È ·fi
ÓÙÚÔ‹ ‰ÂÓ ÌÈÏÔ‡Û ÁÈ’ ·˘Ùfi Û ηӤӷÓ. ŸÙ·Ó
fï˜ Ë Î·Ù¿ÛÙ·Û‹ Ù˘ ¤ÁÈÓ Ôχ ¿Û¯ËÌË, οÏÂÛÂ
ÙÔÓ ¢ËÌÔ΋‰Ë Î·È ÙÔ˘ ÙÔ ¤‰ÂÈÍÂ. ∂ΛÓÔ˜ Ù˘ ›Â
256
fiÙÈ ı· ÙË ÁÈ·ÙÚ¤„ÂÈ Î·È ÙËÓ ¤‚·Ï ӷ ÔÚÎÈÛÙ› fiÙÈ
ÎÈ ÂΛÓË ı· ÙÔ˘ οÓÂÈ fiÔÈ· ·ÓÙ›¯·ÚË Ù˘ ˙ËÙ‹ÛÂÈ
—ηÈ, Ê˘ÛÈο, Ù˘ ›Â, ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Ù˘ ˙Ë-
Ù‹ÛÂÈ Ù›ÔÙ ·fi fiÛ· ʤÚÓÔ˘Ó ÓÙÚÔ‹».
∏ ‰È‹ÁËÛË ÙÔ˘ ∏ÚÔ‰fiÙÔ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ·fi
‰ˆ Î·È ¤Ú· ͯˆÚÈÛÙfi, Â›Û˘, ÂӉȷʤÚÔÓ -ÌÈ·
ÈÛÙÔÚ›· ·ÏËıÈÓfi ıÚ›ÏÂÚ, Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ Ì ÙËÓ ÔÚÈ-
ÛÙÈ΋ È· ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ¢ËÌÔ΋‰Ë ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰·
ÙÔ˘. ∂Ì¿˜ fï˜ Ì·˜ ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó ÙÒÚ· ÁÈ· Û¯ÔÏÈ·-
ÛÌfi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛËÌ›· ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ô˘
·ÎÔ‡Û·ÌÂ.
μÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÛÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ¤ÌÙÔ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È.
.Ã. ∏ ·fiÛÙ·ÛË ·fi ÙÔÓ ŸÌËÚÔ, ÌÂÙÚË̤ÓË ¤ÙÛÈ
·ÏÒ˜ Û ¯ÚfiÓÈ·, ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰· -ÛΤÊÙÂÙ·È Î·Ó›˜-
Î·È ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË, ÒÛÙ ӷ ·Ó·Ì¤ÓÔÓÙ·È Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ-
Τ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÙfiÛÔ ÛÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ÂÓ-
ÓÔÈÒÓ Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ fiÛÔ Î·È ÛÙËÓ ¿ÛÎËÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘
Ù¤¯Ó˘. ∞Ó, ÂÔ̤ӈ˜, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÙÂÏÈο ·ÏÏ·Á¤˜,
Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜, Ú¤ÂÈ, Ê˘ÛÈο, οÙÈ ÙÔ
ÂÍ·ÈÚÂÙÈÎfi Ó· ›¯Â Û˘Ì‚Â› ÛÙÔÓ Û¯ÂÙÈο ÌÈÎÚfi ÂÓ-
‰È¿ÌÂÛÔ ¯ÚfiÓÔ. ∞˜ ÂÚÈÁÚ¿„Ô˘Ì ÏÔÈfiÓ ·fi ÙË
‰ÈÏ‹ ·˘Ù‹ ¿Ô„Ë ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ OÌ‹ÚÔ˘Ø ›Ûˆ˜ ·˘-
Ùfi Ì·˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ó· ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘ÌÂ Î·È ÙÔ Â›‰Ô˜
Î·È ÙË ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ‰È·ÊÔÚÒÓ.
£˘ÌËı›Ù ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ πÏÈ¿‰·˜: «νοσος
κακ » Ù·Ï·ÈˆÚ› ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙˆÓ ∞¯·ÈÒÓ,
ÛÙ·Ï̤ÓË ·fi ÙÔÓ ÁÈÔ ÙÔ˘ ¢›· Î·È Ù˘ §ËÙÒ˜, ¿-
ÁÚÈ· ÔÚÁÈṲ̂ÓÔÓ ÂÂȉ‹ Ô ∞Á·Ì¤ÌÓÔÓ·˜ ÚfiÛ‚·ÏÂ
‚¿Ó·˘Û· ÙÔÓ ÈÂÚ¤· ÙÔ˘, ÙÔÓ ÃÚ‡ÛËØ Ì¤Ú˜ ÎÚ·Ù¿ Ë
ÔÚÁ‹ ÙÔ˘ ıÂÔ‡, Î·È fiϘ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ̤Ú˜ « λ κοντο
λαο», ¯·ÓfiÙ·Ó Ô ÛÙÚ·Ùfi˜, ·Ó‹ÌÔÚÔÈ Ó· ÚÔÛʤ-
ÚÔ˘Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ Î·È ÙËÓ ·Ú·ÌÈÎÚfiÙÂÚË ‚Ô‹ıÂÈ· ÛÙÔÓ
·˘Ùfi ÙÔ˘˜. ∏ χÛË-ıÂÚ·›· ÙÔ˘ ηÎÔ‡ ı· ’ÚıÂÈ
ÌfiÓÔ fiÙ·Ó Ô ıÂfi˜ ÙÔ ıÂÏ‹ÛÂÈ —˘fi ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜,
Ê˘ÛÈο, fiÚÔ˘˜. ΔÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Â›Ó·È Ù˘ÈÎfi, ÎÈ
ÂÌ›˜ ‰ÈηÈԇ̷ÛÙ ӷ ‰È·Ù˘ÒÛÔ˘Ì ÙÔ Û˘Ì¤Ú·-
ÛÌ¿ Ì·˜ ¤ÙÛÈ: ÔÈ ıÂÔ› Â›Ó·È ·ÎfiÌË ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘
OÌ‹ÚÔ˘ ·˘ÙÔ› Ô˘ ÛÙ¤ÏÓÔ˘Ó ÙȘ ·ÚÚÒÛÙȘ, ı˘Ìˆ-
̤ÓÔÈ ÁÈ· ÌÈ· Ï·ıÂ̤ÓË, ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘˜, Û˘ÌÂÚÈ-
ÊÔÚ¿ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ¶¿ÏÈ fï˜ ÔÈ ıÂÔ› Â›Ó·È Î·È
Ô˘ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ¿ÚÔ˘Ó ›Ûˆ ÙȘ ·ÚÚÒÛÙȘ,
··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ·fi ·˘Ù¤˜,
·˘Ùfi ı· ÂÈ: Í·Ó·¯·Ú›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÙËÓ ˘Á›·, ÊÙ¿-
ÓÂÈ ÔÈ ›‰ÈÔÈ Ó· ÙÔ˘˜ ÙÔ ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó Ì ı˘Û›Â˜ Î·È ÚÔ-
Û¢¯¤˜Ø ·Ó ‰ÂÓ ÙÔ ı¤ÏÔ˘Ó ÂÔ̤ӈ˜ ÔÈ ıÂÔ›, ÔÈ ¿Ó-
ıÚˆÔÈ Â›Ó·È ·Ó‹ÌÔÚÔÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ·ÚÚÒÛÙÈ·
ÙÔ˘˜ Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÌfiÓÔ ‰˘Ó¿ÌÂÈ˜Ø ÙÔ ÌfiÓÔ Ô˘
ÌÔÚÔ‡Ó Ó· οÓÔ˘Ó ·˘ÙÔ› Â›Ó·È Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ·fi
ÙÔ˘˜ Ì¿ÓÙÂȘ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ οı ÏÔÁ‹˜ ÂÍËÁËÙ¤˜ Ó·
ÙÔ˘˜ ·Ôηχ„Ô˘Ó ÙËÓ ·ÈÙ›· Ù˘ ÔÚÁ‹˜ ÙˆÓ ıÂÒÓØ
·˘ÙÔ› ı· ÙÔ˘˜ ˘ԉ›ÍÔ˘Ó Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ò˜ ı·
 EÏÏËÓÈο ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈο XÚÔÓÈο 20, 4
ηٷÚ·˛ÓÔ˘Ó ÙÔÓ ı˘ÌˆÌ¤ÓÔ ıÂfi: ÔÈ ÈÂÚÔÙÂÏÂÛٛ˜
ı· ÂÍ¢ÌÂÓ›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ıÂfi Î·È Ë ÁÈ·ÙÚÂÈ¿ ÌÔÚ› Ùfi-
Ù ӷ Á›ÓÂÈ Â‡ÎÔÏË. ∂›Ó·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ÛÙÔÓ ŸÌËÚÔ
= ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘ ÔÈ ¤ÓÓÔȘ ˘Á›·,
ÓfiÛÔ˜, ›·ÛË Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌË Ì¤Û· Û ¤Ó·
Ï·›ÛÈÔ Î·ı·Ú¿ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi.
∫·È ‡ÛÙÂÚ· ¤ÁÈÓ ÙÔ ı·‡Ì·: ÛÙÔ ÚÒÙÔ ÌÈÛfi
ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È. .Ã. ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈο ·Ó‹-
Û˘¯Ë πˆÓ›· ·˘Ùfi Ô˘ ı· ϤÁ·Ì «ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋
ÛΤ„Ë». ΔÚÂȘ ¿Ó‰Ú˜, Á¤ÓÓËÌ· Î·È ÔÈ ÙÚÂȘ Ù˘
ªÈÏ‹ÙÔ˘, Ô £·Ï‹˜, Ô ∞ӷ̷͛ӉÚÔ˜ Î·È Ô ∞Ó·ÍÈ-
̤Ó˘, ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÈÛÙÔÚ›·
Ù˘ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜ ¤ÛÙÚ„·Ó ÂΛ ÂÚ¢ÓËÙÈÎfi ÙÔ
‚ϤÌÌ· ÙÔ˘˜ ÚÔ˜ ÙË Ê‡ÛË. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜
‹Ù·Ó, ÍÂÂÚÓÒÓÙ·˜ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ Î·È ÙËÓ ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ
ÂÈ̤ÚÔ˘˜ Ê˘ÛÈÎÒÓ Ê·ÈÓÔÌ¤ÓˆÓ Ó· ·Ó·¯ıÔ‡Ó ÛÙËÓ
ÎÔÈÓ‹ ·Ú¯‹ fiψÓ. ŒÙÛÈ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙËÓ È‰¤· Ù˘
ÌÈ·˜ ÚˆÙ·Ú¯È΋˜ Ô˘Û›·˜, Ô˘ ÔÈ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ Ù˘
‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÙËÓ ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ Ê·ÈÓÔ̤-
ÓˆÓ: Ô £·Ï‹˜ ıÂÒÚËÛ ÙÔ ÓÂÚfi ÙËÓ ÚˆÙ·Ú¯È΋
Ô˘Û›· («ÛÙÔȯÂÔÓ») Ô˘ ›ӷÈ, Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜, Î·È «
ρχ πντων», Ô ∞ӷ̷͛ӉÚÔ˜ ·Ó·˙‹ÙËÛ ˆ˜
·Ú¯‹ ÙˆÓ fiÓÙˆÓ Î¿ÙÈ ÙÔ ·ÊËÚË̤ÓÔ Î·È Ì›ÏËÛ ÁÈ·
ÙÔ πειρον, ÂÓÒ Ô ∞Ó·ÍÈ̤Ó˘ ˘¤‰ÂÈÍ ˆ˜ «ρ-
χ ν τν ντων» ÙÔÓ ·¤Ú·Ø ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔȯÂÔÓ Î·È
ρχ τν ντων ıˆڋıËÎÂ Ë γ, Ô˘ ¿ÂÈ Ó·
ÂÈ: ÙÔ ¯ÒÌ·, ‹ Ë ÊˆÙÈ¿, ÙÔ πρ, ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ Î·Ù¤-
ÏËÍ·Ó ÛÙËÓ ·ıÚÔÈÛÙÈ΋ ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ÌÂÌÔӈ̤ӈÓ
·Ï·ÈfiÙÂÚ· «ÛÙÔȯ›ˆÓ»: ÁË, ·¤Ú·˜, ÓÂÚfi, ʈÙÈ¿.
∏ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋, ‚¤‚·È·, ÚfiÔ‰Ô˜ ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ Ù˘ È·-
ÙÚÈ΋˜ ¿Ú¯ÈÛ fiÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, Ù˘ ÚÔÛˆÎÚ·ÙÈ-
΋˜, fiˆ˜ ÙË Ï¤ÌÂ, ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Ë ÚÔÛÔ¯‹ ÙˆÓ
ÂÚ¢ÓËÙÒÓ ÛÙÚ¿ÊËΠ·fi ÙÔÓ Ì·ÎÚfiÎÔÛÌÔ, ÙÔÓ
¤Ó·ÛÙÚÔ ¿Óˆ ÙÔ˘˜ Ô˘Ú·Ófi Î·È ÙË Á‡Úˆ ÙÔ˘˜ ʇÛË,
ÛÙÔÓ ÌÈÎÚfiÎÔÛÌÔ, ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ, Î·È ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ
Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ÔÈ ÓfiÌÔÈ Ô˘ ‰È¤Ô˘Ó ÙÔÓ ÚÒÙÔ
Â›Ó·È Î·È ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÔÈ ÓfiÌÔÈ Î·È fiÙÈ, ÂÔ̤ӈ˜,
Ë Ì¤ıÔ‰Ô˜ Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı›
ÁÈ· ÙË ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË ÙˆÓ Ê·ÈÓÔÌ¤ÓˆÓ Ù˘ ʇÛ˘ ı·
ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‚ÚÂÈ ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ Î·È ÛÙË ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË
ÙˆÓ ·ÓıÚÒÈÓˆÓ Ê·ÈÓÔ̤ӈÓ, ¿Ú· Î·È ÙˆÓ Ê·ÈÓÔ-
Ì¤ÓˆÓ Ù˘ ˘Á›·˜, Ù˘ ·ÚÚÒÛÙÈ·˜ Î·È Ù˘ ÁÈ·ÙÚÂÈ-
¿˜. ΔÔ Ú¿ÁÌ· Ê¿ÓËΠηı·Ú¿ ÛÙÔÓ ¯ÒÚÔ ÙˆÓ ¶˘-
ı·ÁÔÚ›ˆÓ (Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜ ÍÂΛÓËÛ ·fi ÙËÓ Èˆ-
ÓÈ΋ ™¿ÌÔ, Ë ·Ó¿‰ÂÈÍ‹ ÙÔ˘ fï˜ Û ·Ú¯ËÁfi Û¯ÔÏ‹˜
¤ÁÈÓ ÛÙÔÓ ∫ÚfiÙˆÓ·). O ∞ÚÈÛÙÔÙ¤Ï˘ Ì¿˜ ‚‚·ÈÒ-
ÓÂÈ fiÙÈ ·fi ÙȘ ‰È‰·Ûηϛ˜ ÙˆÓ ¶˘ı·ÁÔÚ›ˆÓ
¤‚Á·ÈÓ ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜ ·Ú¯¤˜ ÙˆÓ
fiÓÙˆÓ ‹Ù·Ó Ù· νανταØ ÌÈ· ÔÌ¿‰· Ì¿ÏÈÛÙ· ·fi
·˘ÙÔ‡˜ ‰›‰·ÛÎ·Ó fiÙÈ ÔÈ ·Ú¯¤˜ Â›Ó·È ‰¤Î·, ·˘Ù¤˜
Ô˘ ÙȘ ¤ÏÂÁ·Ó ˙¢Á·ÚˆÙ¿:
π ρας πειρον
περιττν ρτιον
!ν πλθος
δεξιν ριστερν
ρρεν θλυ
&ρεμον κινο'μενον
ε(θ) καμπ'λον
φς σκ+τος
γαθν κακν
τετργωνον ,τερ+μηκες.
∞˘Ù‹ ›ӷÈ, Ì ÂÍÔÚÁÈÛÙÈο Ï›Á· ÏfiÁÈ·, Ë ˘-
ı·ÁÔÚÈ΋ ‰È‰·Ûηϛ· ÂÚ› ναντων, ηÈ, ‚¤‚·È·,
ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜ ·˘Ù‹˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë ›-
ÛÙË fiÙÈ ·¤Ó·ÓÙÈ Û οı ·Ú¯‹ Ô˘ ¤¯ÂÈ ÙË ‰‡Ó·ÌË
Ó· ÂÈ‚ÏËı› ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ¿ÏÏË Ô˘ ˘ÔÙ¿ÛÛÂÙ·È.
∏ Ù¿ÍË, ÂÔ̤ӈ˜, Ë «·ÚÌÔÓ›·» ‰ËÏ·‰‹ ÛÙÔÓ Îfi-
ÛÌÔ, ¿Ú· Î·È Ë ˘Á›· ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ —‰›‰·ÛÎ·Ó ÔÈ
¶˘ı·ÁfiÚÂÈÔÈ— Â›Ó·È ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ ÌÔÓ·Ú-
¯›·˜, Ù˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ˘ Î·È ÂÈ‚ÔÏ‹˜ ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ·fi
Ù· Ó·ÓÙ›·.
¶ÔÏÏ¿ ı· ›¯Â Ó· ÂÈ Î·Ó›˜ Î·È ÁÈ· ÙËÓ È‰¤·
ÙˆÓ ˙¢Á·ÚÈÒÓ Î·È ÁÈ· Ù· ›‰È· Ù· ‰¤Î· ˙¢Á¿ÚÈ·.
ŸÌˆ˜ ÂÌ›˜ ·˜ ÌË ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ì ӷ ·Ó·Ï‡ÛÔ˘ÌÂ
Â‰Ò ÙÔ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰È‰·-
Ûηϛ·˜. ∫·Ï‡ÙÂÚ· ·˜ ÚÔÛ¤ÍÔ˘Ì fiÙÈ ¤Ó· ·fi Ù·
‰¤Î· Ó·ÓÙ›· ˙¢Á¿ÚÈ· ÙÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔÈ ¤ÓÓÔȘ
γαθν Î·È Î·ÎfiÓ. ŸÏ˜ ÙfiÙ ÔÈ ¤ÓÓÔȘ Ô˘ ‚Ú›-
ÛÎÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ γαθο Ú¤ÂÈ Ó· ›-
Ó·È Û‡ÛÙÔȯ˜ Ì ·˘Ùfi, Ô˘ ¿ÂÈ Ó· ÂÈ: ¤¯Ô˘Ó ȉÈfi-
ÙËÙ˜ Û·Ó ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘Ø fiÛ˜ ¿ÏÈ ¤ÓÓÔȘ ‚Ú›ÛÎÔ-
ÓÙ·È ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ηÎο, Ú¤ÂÈ Ó· ›ӷÈ
Î·È ·˘Ù¤˜ Û‡ÛÙÔȯ˜ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ κακο. ΔÔ
ηٷϷ‚·›ÓÂÈ Î·Ó›˜ ·Ó ‰ÂÈ .¯. Ò˜ Â›Ó·È Ù·ÎÙÔ-
ÔÈË̤Ó˜ ÛÙȘ ‰‡Ô ÛًϘ ÔÈ ¤ÓÓÔȘ φς-ÛÎfiÙÔ˜.
∞˜ ÌË ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· Ù· ¿ÏÏ· ˙¢Á¿ÚÈ·, Ò˜ fï˜
Ó· ÌËÓ ÚÔÛ¤ÍÂȘ fiÙÈ ÙÔ δεξιν Â›Ó·È ·fi ÙËÓ Ï¢-
Ú¿ ÙÔ˘ γαθο Î·È ÙÔ ριστερν ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿
ÙÔ˘ κακο; ª‹ˆ˜ Î·È ÂÌ›˜ -Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ì·ÛÙ ÊÈ-
ÏfiÛÔÊÔÈ- ‰ÂÓ Ï¤Ì «Î·Ïfi» Ì·˜ ¯¤ÚÈ ÙÔ ‰ÂÍ› Î·È «Î·-
Îfi» ÙÔ ·ÚÈÛÙÂÚfi Ì·˜; ¶Ò˜ Ó· ÌËÓ ÚÔÛ¤ÍÂȘ Â›Û˘
fiÙÈ ÙÔ ρρεν Â›Ó·È ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ γαθο ηÈ
ÙÔ θλυ ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ηÎο; «κ γυναικς
ρρ'η τ0 φαλα» Â›¯Â ·ÔÊ·Óı› Ô Âͤ¯ˆÓ ‚˘˙·-
ÓÙÈÓfi˜ —Î·È Ë ›ÛÙË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ¤ÏÂÈ„Â ·ÎfiÌË ÛÙȘ
̤Ú˜ Ì·˜. ∂›¯· ÚÈÓ ·fi ¯ÚfiÓÈ· ·ÎÔ‡ÛÂÈ ÌÈ· ‰È‹-
ÁËÛË, ·fi ·˘Ù¤˜ Ô˘ ÙȘ Û˘ÏϤÁÂÈ Ë Ï·ÔÁÚ·Ê›·. ™ÙË
£¿ÛÔ —¤ÏÂÁÂ Ë ‰È‹ÁËÛË, Ê·›ÓÂÙ·È fï˜ fiÙÈ Ù·
Ú¿ÁÌ·Ù· ‰ÂÓ Â›Ó·È ·ÏÏÈÒÙÈη ÛÙ· ¿ÏÏ· ̤ÚË— Ô
¿ÓÙÚ·˜ Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ·ÁfiÚÈ, ‰¤ÓÂÈ ÛÊÈ-
¯Ù¿, fiÙ·Ó ÂÈÛΤÙÂÙ·È ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘, ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂ-
257
 EÏÏËÓÈο ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈο XÚÔÓÈο 20, 4
Ú‹ ÙÔ˘ ‰‡Ó·ÌË, «ÁÈ· Ó· ÌË ‰Ô˘Ï¤„ÂÈ, ·Ó¿ıÂÌ¿
ÙÔ˘!». ¶ÈÛÙ‡ˆ Î·È ÂÁÒ fiÙÈ Ë ÊÈÏÔÛÔÊ›· Â›Ó·È ÌÈ·
·fi ÙȘ ÎÔÚ˘Ê·›Â˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘
Ì˘·ÏÔ‡. ŸÌˆ˜ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ Û fiÏË ÙË Ì·ÎÚfiÙ·ÙË
ÔÚ›· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ Ì˘·Ïfi. Û-
ÏȘ ‰˘Ô ¿ÏϘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ -ÔÈÔ˜ Ó· ‹ÍÂÚ ÙËÓ ·Ú¯‹
ÙÔ˘˜!- ΢‚¤ÚÓËÛ·Ó ÙÔ ÛÒÌ· Î·È ÙËÓ „˘¯‹ ÙÔ˘, ηÈ
fiÙ·Ó ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÁÏ˘ÎÔ¯·Ú¿˙ÂÈ ÛÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ· Ù˘
ÈÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ Ô ‹ÏÈÔ˜ Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, Ô ¿ÓıÚˆÔ˜
—Ùfi ’ıÂÏ ‰ÂÓ Ùfi ’ıÂÏ— ÙȘ ÎÔ˘‚·ÏÔ‡Û ‹‰Ë ̤۷
ÙÔ˘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ·˘Ù¤˜. ΔȘ ÎÚ¿ÙËÛ —ÙÈ ¿ÏÏÔ ÌÔ-
ÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ;— ÓÙ˘Ì¤Ó˜ ÙÒÚ· Ì ηÈÓÔ‡ÚÁÈ·
ÚÔ‡¯·-Û¯‹Ì·Ù·Ø ÙȘ › .¯. ÂÓ·Óٛ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ηÈ
ÙȘ ¤Î·Ó ¤Ó· ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ÙÔ˘, Ù˘ ÈÔ
·˘ÛÙËÚ‹˜ ÂΉ‹ÏˆÛ˘ ÙÔ˘ ÓÔ˘ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ
·˘Ù¤˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ì¤Û· ÛÙËÓ ·ÓıÚÒÈÓË ÈÛÙÔÚ›· ÙË
˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ —fiÛ˜ ·fi ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó ·Á¤-
Ú·ÛÙ˜ ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜, ·ÎfiÌË Î·È fiÙ·Ó ‹Úı ӷ ÚÔ-
ÛÙÂı› ÛÙË ÊÈÏÔÛÔÊ›·, ÈÔ ·˘ÛÙËÚ‹ ·˘Ù‹ Î·È ·fi ÙË
ÊÈÏÔÛÔÊ›·, Ë ÂÈÛÙ‹ÌË; ¶ÔÈÔ˜ ı· ÈÛ¯˘ÚÈ˙fiÙ·Ó —
·ÎfiÌË ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜— fiÙÈ ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ Ì˘·Ïfi
¤·„ ӷ «‰Ô˘Ï‡ÂÈ» ÛÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¯ÚÒÌ·ÙÔ˜,
ÙÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜, ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘, Ù˘ ‡Ï˘; ∂›Ì·È ‚¤‚·ÈÔ˜ fiÙÈ
Î·È ÛÙË Û‡Á¯ÚÔÓË È·ÙÚÈ΋ ÂÈÛÙ‹ÌË, ·Ó „¿ÍÂÈ Î·-
Ó›˜, ı· ‚Ú› —mutatis mutandis— ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ Û·Ó
ÂΛÓË ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÁÈ·ÙÚÔ‡ Ô˘ Â¤ÌÂÓ ӷ ›ӷÈ
·fi Ì·‡ÚË ·ÁÂÏ¿‰· ÙÔ Á¿Ï· Ô˘ ‹Ù·Ó Ó· ¯ÚËÛÈÌÔ-
ÔÈËı› ÛÙËÓ Ù¿‰Â ·ÚÚÒÛÙÈ·. ŒÓ·˜ ÓÂfiÙÂÚÔ˜ ÛÙÔ-
¯·ÛÙ‹˜, Ô Gaston Bachelard, Ô˘ ÌÂϤÙËÛ ÙË ‰È·-
ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ‡ Ó‡̷ÙÔ˜, ¤ÊÙ·ÛÂ
ÛÙË ‰È·›ÛÙˆÛË fiÙÈ Ë ÛΤ„Ë Â›¯Â Ó· ˘ÂÚˉ‹ÛÂÈ
¤Ó· Ï‹ıÔ˜ ·fi «ÂÈÛÙËÌÔÏÔÁÈο ÂÌfi‰È·», fiˆ˜
Ù· ›Â, ÒÛÔ˘ Ó· Á›ÓÂÈ ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋, ÂÌfi‰È· Ô˘
ÂÈÛ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙË ÁÓˆÛÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒ-
Ô˘, ‰¤ıËÎ·Ó Û¯Â‰fiÓ ·ÍÂ‰È¿Ï˘Ù· Ì ·˘Ù‹Ó Î·È ¤Î·-
Ó·Ó ¤ÙÛÈ ·Ê¿ÓÙ·ÛÙ· ‰‡ÛÎÔÏÔ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ ÚÔ˜ ÙËÓ
·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈ΋ ÂÈÛÙ‹ÌË. ¶Ò˜ Ó· ηٷϿ‚ÂȘ ÙË ÊÈ-
ÏÔÛÔÊ›·, ÎÔÚ˘Ê·›· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ·Ó
‰ÂÓ Í¤ÚÂȘ ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Ù˘ ·ÓıÚÒÈÓ˘ ˙ˆ‹˜ ÛÙÔ
Û‡ÓÔÏfi Ù˘; ∫·È ¿ÏÈ: ΔÈ ÎfiÔ˜ Ó· οÓÂȘ ÙÔ Ì˘·Ïfi
ÛÔ˘ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi ÂÚÁ·ÏÂ›Ô ÓfiËÛ˘, Ô˘ ÔÏϤ˜
ÊÔÚ¤˜ ÛËÌ·›ÓÂÈ: ÂÏ¢ıÂÚ›·˜!]
ΔË Ê‹ÌË, ¿ÓÙˆ˜, Ô˘ ›¯Â ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ô
∫ÚfiÙˆÓ·˜ ‰ÂÓ ÙË ¯ÚˆÛÙÔ‡Û ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ ¶˘ı·Áfi-
Ú·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙË Ï·ÌÚ‹ È·ÙÚÈ΋ Û¯ÔÏ‹, Ô˘ ›¯Â
È‰Ú˘ı› ÂΛ ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô˘ ÂΛÓË ÂÔ¯‹. ∏ È·-
ÙÚÈ΋ Û¯ÔÏ‹ ÙÔ˘ ∫ÚfiÙˆÓ· Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ È‰Ú‡ıËÎÂ
Î·È ·Ó·Ù‡¯ıËΠ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙË Û¯ÔÏ‹ ÙÔ˘
¶˘ı·ÁfiÚ·, Ô Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ˜ fï˜ ÂÎÚfiÛˆfi˜ Ù˘, Ô
∞ÏÎÌ·›ˆÓ, Ô Î·ÙÂÍÔ¯‹Ó «∫ÚÔÙˆÓÈ¿Ù˘» ÛÙËÓ ÈÛÙÔ-
Ú›· Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÁÓÒÚÈÛ ÙȘ ˘ı·ÁÔÚÈ-
258
Τ˜ ‰È‰·Ûηϛ˜. ™ÙÔÓ ∞¤ÙÈÔ, ¤Ó·Ó ‰ÔÍÔÁÚ¿ÊÔ ÙÔ˘
1Ô˘ ‹ 2Ô˘ ·È. Ì.Ã., ¯ÚˆÛÙԇ̠ÙË ÌÔÓ·‰È΋ ÏËÚÔ-
ÊÔÚ›· Ô˘ ¤ÊÙ·Û ˆ˜ ÂÌ¿˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ÁÈ·
ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ∞ÏÎÌ·›ˆÓ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·Ófi-
Ù·Ó ÙËÓ ˘Á›· Î·È ÙËÓ ·ÚÚÒÛÙÈ·. «∂ΛÓÔ Ô˘ ÁÂÓ-
Ó¿ÂÈ Î·È Û˘ÓÙËÚ› ÙËÓ ˘Á›·», ¤ÏÂÁÂ, «Â›Ó·È Ë ÈÛÔÚ-
ÚÔ›· (ÈÛÔÓÔÌ›· ‹Ù·Ó Ë ‰È΋ ÙÔ˘ ϤÍË) ÙˆÓ ‰˘Ó¿-
ÌÂˆÓ ˘ÁÚÔ‡ Î·È ÍËÚÔ‡, „˘¯ÚÔ‡ Î·È ıÂÚÌÔ‡, ÈÎÚÔ‡
Î·È ÁÏ˘ÎÔ‡ ÎÏ. ∏ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ·fi ·˘Ù¿
(ÌÔÓ·Ú¯›· ‹Ù·Ó ÙÒÚ· Ë ‰È΋ ÙÔ˘ ϤÍË) Â›Ó·È Ë ·È-
Ù›· Ô˘ ÁÂÓÓ¿ÂÈ ÙËÓ ·ÚÚÒÛÙÈ·: Ë Ó›ÎË Ù˘ ÌÈ·˜ ·fi
ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ·˘Ù¤˜ (·‰È¿ÎÚÈÙ·, Ù˘ ÌÈ·˜ ‹ Ù˘ ¿Ï-
Ï˘) Â›Ó·È ÔϤıÚÈ·Ø ·ÓÙ›ıÂÙ·, Ë ˘Á›· ‚·Û›˙ÂÙ·È
ÛÙË Û‡ÌÌÂÙÚË ·Ó¿ÌÂÈÍË ÙˆÓ ÔÈÔًوӻ. OÈ ÔÌÔÈfi-
ÙËÙ˜ Î·È ÔÈ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ¶˘ı·ÁÔÚ›ˆÓ Î·È ∞ÏÎÌ·›ˆ-
Ó· ›ӷÈ, ÓÔÌ›˙ˆ, È· ÙÒÚ· Ê·ÓÂÚ¤˜. ΔËÓ ›‰È· fï˜
ÛÙÈÁÌ‹ ¤ÁÈÓÂ, Â›Û˘, Ê·ÓÂÚ‹ Ë ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ·fiÛÙ·ÛË
Ô˘ ¯ÒÚÈ˙ È· —·Ú¿ ÙËÓ ÂÏ¿¯ÈÛÙË, Â·Ó·Ï·Ì-
‚¿Óˆ, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ¯ÚÔÓÈ΋ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜
·fiÛÙ·ÛË— ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ OÌ‹ÚÔ˘ ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹
ÙˆÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ ·˘ÙÒÓ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙˆÓ ÂÓ-
ÓÔÈÒÓ «˘Á›·», «·ÚÚÒÛÙÈ·», «›·ÛË».
¶ÚÔ˜ ÙÈ fï˜ fiÏÔ˜ ·˘Ùfi˜ Ô ÏfiÁÔ˜ Ì·˜; ª·, Ô-
ÏÔÊ¿ÓÂÚ·, ÁÈ·Ù› ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ ÙÒÚ·, ‡ÛÙÂÚ· ·fi fiÏ·
Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ·, ›̷ÛÙ È· Û ı¤ÛË Ó· ·ÓÙÈÏË-
Êıԇ̠ÙÔ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi ÓfiËÌ· Ù˘ ËÚÔ‰fiÙÂÈ·˜ ÏË-
ÚÔÊÔÚ›·˜ ÁÈ· ÙË Ì¤ıÔ‰Ô Ô˘ ÂÊ¿ÚÌÔÛÂ Ô ¢ËÌÔ΋-
‰Ë˜ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÁÈ·ÙÚ¤„ÂÈ ÙÔÓ ¢·Ú›Ô. ∏ ̤-
ıÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ ¢ËÌÔ΋‰Ë ‹Ù·Ó, Ì·˜ ϤÂÈ Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜,
ÂÏÏËÓÈ΋ Î·È Û˘Ó›ÛÙ·ÙÔ, fiˆ˜ ı· ¤ÏÂÁ·Ó ÔÈ ÛËÌÂ-
ÚÈÓÔ› ÁÈ·ÙÚÔ›, ÛÙË ¯Ú‹ÛË «&πων μετ0 τ0 1σχυρ»,
«‹ÈˆÓ Î·È Ì·Ï·ÎÒÓ ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ù· ‰˘Ó·Ù¿ Î·È ‚›-
·È·», ›·Ì ÂÌ›˜ ÛÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹ Ì·˜: Â›Ó·È Ê·-
ÓÂÚfi fiÙÈ Ô ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘
ÂÚ› ναντων ‰È‰·Ûηϛ·˜, fiˆ˜ ·˘Ù‹ ‰È·ÌÔÚ-
ÊÒıËΠÛÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ·
ÛÙËÓ È·ÙÚÈ΋ Ù˘ Û¯ÔÏ‹Ø Ë ÂÚ›ÙˆÛË ¢·Ú›Ԣ ÌÔ-
Ú› —ÙfiÙ— Ó· ıˆÚËı› ÌÈ· «ÈÛÙÔÚÈ΋» ÂÈ‚Â-
‚·›ˆÛË Ù˘ ÔÚıfiÙËÙ·˜ = Ù˘ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜
·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰È‰·Ûηϛ·˜.
∏ ÈÛÙÔÚ›· fï˜ ÙÔ˘ ¢ËÌÔ΋‰Ë Ì¿˜ ‰›ÓÂÈ ÙË
‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÁÈ· ¿ÏÏÔ ¤Ó· Û¯fiÏÈÔ, ›Ûˆ˜ ÙÔ ÈÔ ÛË-
Ì·ÓÙÈÎfi. °È· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘ÌÂ, ¿ÓÙˆ˜, Ó· οÓÔ˘ÌÂ
ÙÔ Û¯fiÏÈÔ ·˘Ùfi, ·Ó¿ÁÎË Ó· ı˘ÌËıԇ̠ÙÔÓ ÏÂÁfiÌÂ-
ÓÔ πÔÎÚ·ÙÈÎfi ŸÚÎÔ, ÙÔ ÈÔ ÌÈÎÚfi ·fi fiÏ· Ù· ¤Ú-
Á· Ô˘ ¤ÊÙ·Û·Ó ˆ˜ ÂÌ¿˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ì ÙÔ
fiÓÔÌ· ÙÔ˘ «·Ù¤Ú· Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜», Ì·˙› fï˜ Î·È ÙÔ
ÈÔ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÎfi ·fi fiÏ· ÙÔ˘˜. ∫‡ÚÈÔ ÂÚÒÙËÌ·:
ΔÈ Â›Ó·È ‚·ÛÈο Ô ŸÚÎÔ˜; ™¯ÂÙ›˙ÂÙ·È Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÙÔ
ΛÌÂÓÔ ·˘Ùfi Ì ÙÔÓ πÔÎÚ¿ÙË; ŒÓ· Ú¿ÁÌ·, Ê˘-
ÛÈο, Â›Ó·È ·fiÏ˘Ù· Û›ÁÔ˘ÚÔ: fiÙÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ·˘Ùfi,
 EÏÏËÓÈο ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈο XÚÔÓÈο 20, 4
›ÙÂ Â›Ó·È ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔÓ πÔÎÚ¿ÙË (ÚÒÙÔ
ÂӉ¯fiÌÂÓÔ), ›ÙÂ Â›Ó·È ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘
ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÁÈ·ÙÚÔ‡ ‹, ¤ÛÙˆ, Ù˘ Û¯ÔÏ‹˜ ÛÙËÓ ÔÔ›·
ÂΛÓÔ˜ ·Ó‹Î (‰Â‡ÙÂÚÔ ÂӉ¯fiÌÂÓÔ), ›Ù ·Ó‹ÎÂÈ
Û ÌÈ· ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚË ÂÔ¯‹, Ô˘ ·¤¯ÂÈ, ÏÈÁfiÙÂÚÔ
‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ πÔÎÚ¿ÙË (ÙÚ›-
ÙÔ ÂӉ¯fiÌÂÓÔ), Â›Ó·È ·ÛÊ·ÏÒ˜ Ë ·Ï·ÈfiÙÂÚË, ·Ï-
Ï¿ Î·È Ë ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ì·ÚÙ˘Ú›· È·ÙÚÈ΋˜ ËıÈ΋˜
Î·È ‰ÂÔÓÙÔÏÔÁ›·˜, ¤Ó·˜ ·ÓÂ·Ó¿ÏËÙÔ˜ Ô‰ËÁfi˜ È·-
ÙÚÈ΋˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜.
¢‡Ô Â›Ó·È ÔÈ Î‡ÚȘ ÂÚÌËÓ¢ÙÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜
Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÛÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜ Ë Û¯ÂÙÈ΋ Ì ÙÔÓ
ŸÚÎÔ ¤Ú¢ӷ.
™Â ¤Ó· Ï·ÌÚfi ¿ÚıÚÔ ÙÔ˘ ÛÙ· 1932 Ô Karl De-
ichgräber ·ÚÔ˘Û›·Û ÙȘ ÛΤ„ÂȘ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ π·-
ÙÚÈ΋ Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ËıÈ΋ ÙÔ˘ ÈÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ fiÚ-
ÎÔ˘. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ ¿ÚıÚÔ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ÙÔ
ÂÓ·ÚÎÙ‹ÚÈÔ Ì¿ıËÌ· Ô˘ Ô Deichgräber ¤Î·Ó ÛÙÔ
·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ÙÔ˘ μÂÚÔÏ›ÓÔ˘ ÛÙȘ 28 ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘
1931. ªÂ ÌÈ· ÌÂıÔ‰È΋ ÌÂϤÙË Ù˘ ‰ÔÌ‹˜ ÙÔ˘ ŸÚ-
ÎÔ˘ Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ Ô‰ËÁ‹ıËΠÛÙËÓ ›ÛÙË
fiÙÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ·˘Ùfi Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘
5Ô˘ ·È. . Ã. ∏ ›ÛÙË ·˘Ù‹ ÚÔ‹Ïı ‚·ÛÈο ·fi ‰‡Ô
·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ: ·) °È· ÙÔÓ ŒÏÏËÓ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÔ-
¯‹˜, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÁÈ· ÙÔÓ ŒÏÏËÓ· Ù˘ πˆÓ›·˜, ›ӷÈ
ȉȷ›ÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ Ë ÚÔۋψÛË ÛÙËÓ È‰¤·
Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘, Ù˘ ·ÚÂÙ‹˜ Ô˘ fiÙ·Ó ÙËÓ ¤¯ÂÈ Î·-
Ó›˜ Â›Ó·È Û·Ó Ó· ¤¯ÂÈ fiϘ Ì·˙› ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ («ν δ2
δικαιοσ'ν3η συλλ4βδην π6σ’ ρετ στιν»), Ô˘
Ê·›ÓÂÙ·È fï˜ (Ë ·ÚÂÙ‹ ·˘Ù‹) Ì ¤Ó·Ó ȉȷ›ÙÂÚÔ
ÙÚfiÔ ÛÙËÓ ÂÁÎÚ¿ÙÂÈ· Î·È ÛÙË ÛˆÊÚÔÛ‡ÓË: ·˘Ù‹Ó
ÙË ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË, Ì ÙÔ È‰È·›ÙÂÚÔ ·˘Ùfi ÂÚȯfiÌÂÓfi
Ù˘, Â›Ó·È Ô˘ ‰ÈÂΉÈΛ, ηٿ ÙÔÓ Deichgräber, ÁÈ·
ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ Î·È Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘. ‚) ∏ ËıÈ-
΋ ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘ ›ӷÈ, ηٿ ÙÔÓ Deichgräber, ‚·ÛÈο
Ë ·ÔÏÏÒÓÈ· ËıÈ΋, ·ÊÔ‡ Ë ·ÁÓfiÙËÙ· Ô˘ ı¤ÏÂÈ
ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ Ô ÁÈ·ÙÚfi˜ Â›Ó·È ÂΛÓË ·ÎÚÈ‚Ò˜
Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ÙÔ È‰È·›ÙÂÚÔ ÁÓÒÚÈÛÌ· ÙÔ˘ ıÂÔ‡
∞fiÏÏˆÓ·Ø Ë ¤ÓÓÔÈ· «‰›Î·ÈÔ˜ È·ÙÚfi˜» Û˘Ì›ÙÂÈ,
ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘, ÌÂ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· «·ÔÏ-
ÏÒÓÈÔ˜ ÁÈ·ÙÚfi˜».
ΔË ‰Â‡ÙÂÚË ÂÚÌËÓ¢ÙÈ΋ ÁÚ·ÌÌ‹ ÙË ¯¿Ú·Í Ô
ÈÔ ÚËÍÈΤÏ¢ıÔ˜ ÈÔÎÚ·ÙÈÛÙ‹˜ ÙˆÓ ÓÂfiÙÂÚˆÓ
¯ÚfiÓˆÓ, Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÙÔ˘ Deichgräber, Ô Ludwig E-
delstein, Ô˘ Ì ÌÈ· ÚÔÛÂÎÙÈÎfiÙ·ÙË ÂÚÌËÓ›· ÙˆÓ
ÂÈ̤ÚÔ˘˜ ÚÔÙ¿ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘ Î·È Ì ÌÈ· ·˘-
ÛÙËÚ‹ ·Ó¿Ï˘ÛË Ù˘ ‰ÔÌ‹˜ ÙÔ˘ Ô‰ËÁ‹ıËΠÛÙËÓ ›-
ÛÙË fiÙÈ Ô ŸÚÎÔ˜ ¤¯ÂÈ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ˆ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘
ÌÈ· Û˘ÓÂ¤ÛÙ·ÙË ÂÓfiÙËÙ· Î·È fiÙÈ Ë ÌÔÚÊ‹ Ì ÙËÓ
ÔÔ›· ÙÔÓ ¤¯Ô˘Ì ÂÌ›˜ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È ¤ÚÁÔ ÂÓfi˜
˘ı·ÁfiÚÂÈÔ˘ ÁÈ·ÙÚÔ‡ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 4Ô˘
·È. . Ã. ¢ÂÓ ¤¯ˆ, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜, ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔ, Ô‡Ù ı· ÙÔ
ıˆÚÔ‡Û· ÛÎfiÈÌÔ Ó· ·Ó·Ê¤Úˆ Ù· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù·
Ì ٷ ÔÔ›· Ô Edelstein ÛÙ‹ÚÈÍ ÙË ıˆڛ· ÙÔ˘,
‚È¿˙ÔÌ·È, ˆÛÙfiÛÔ, Ó· ‰ËÏÒÛˆ fiÙÈ ÚÔÛˆÈο ›-
Ì·È, ·fi ¯ÚfiÓÈ· ÙÒÚ·, Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘
·˘Ù‹˜ ÂÚÌËÓ¢ÙÈ΋˜ ÁÚ·ÌÌ‹˜.
ªÔÚԇ̠ÙÒÚ· Ó· Í·Ó·Á˘Ú›ÛÔ˘Ì ÛÙÔÓ
∏Úfi‰ÔÙÔ, ÛÙËÓ ·Ê‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘ Ù˘ ÚÒÙ˘ ÁÈ· ÙÔ ı¤-
Ì· Ù˘ ·ÚÚÒÛÙÈ·˜ Ù‹˜ ÕÙÔÛÛ·˜ Û˘˙‹ÙËÛË ÙÔ˘ ¢Ë-
ÌÔ΋‰Ë Ì ÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ·: O ¢ËÌÔ΋‰Ë˜ ÙË ‚‚·ÈÒ-
ÓÂÈ fiÙÈ ı· ÙË ÁÈ·ÙÚ¤„ÂÈ, ÙË ‚¿˙ÂÈ fï˜ Ó· ÙÔ˘ ÔÚ-
ÎÈÛÙ› fiÙÈ Î·È ÂΛÓË ı· ÙÔ˘ οÓÂÈ fiÔÈ· ·ÓÙ›¯·ÚË
Ù˘ ˙ËÙ‹ÛÂÈ -ηÈ, Ê˘ÛÈο, ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È, Ù˘ ϤÂÈ,
Ó· Ù˘ ˙ËÙ‹ÛÂÈ Ù›ÔÙ ·fi ·˘Ù¿ Ô˘ ʤÚÓÔ˘Ó ÓÙÚÔ-
‹. ∂‡ÎÔÏ·, ÓÔÌ›˙ˆ, ÌÔÚ› ηÓ›˜ Ó· ‰Â¯Ù› fiÙÈ Ë
ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÚ¿ÛË ÙÔ˘ ¢ËÌÔ΋‰Ë —ÂÓÙÂÏÒ˜, ·fi
οÔÈ· ¿Ô„Ë, ·Ê‡ÛÈÎË Î·È ¿ÎÔÌ„Ë ·˘Ù‹ ÙË ÛÙÈÁ-
Ì‹ ÛÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ ÁÈ·ÙÚÔ‡ Ù˘ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜— ·Ô-
ÙÂÏ› ·‹¯ËÛË Ù˘ ÊÚ¿Û˘ ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘ «Ì·ÎÚÈ¿ ı·
̤ӈ ·fi οı Ú¿ÍË ·ÊÚÔ‰ÈÛȷ΋ ¿Óˆ Û ÛÒ-
Ì·Ù· Á˘Ó·ÈΛ· ‹ ·ÓÙÚÈο ÂχıÂÚˆÓ ‹ ÛÎÏ¿‚ˆÓ».
∞Ó ÙÂÏÈο ÙË ÊÚ¿ÛË Ô˘ ›·Ì ÙËÓ ¤‚·Ï ÛÙÔ ÛÙfi-
Ì· ÙÔ˘ ¢ËÌÔ΋‰Ë Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∏Úfi‰ÔÙÔ˜ Ô˘, ͤÚÔ-
ÓÙ¿˜ ÙËÓ ·fi ÙÔÓ fiÚÎÔ Ô˘ ¤‰ÈÓ·Ó ÔÈ ÁÈ·ÙÚÔ› Ù˘
ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘, ı¤ÏËÛ Ì ·˘Ù‹Ó Ó· ‰ËÏÒÛÂÈ fiÙÈ Ô ÁÈ·-
ÙÚfi˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ‹Ù·Ó Ô ÏfiÁÔ˜ ÙÔ˘ ÁÓÒÚÈ˙ Ôχ
ηϿ Î·È ÙËÚÔ‡ÛÂ Â˘Ï·‚Èο ÙÔÓ ‚·ÛÈÎfi ·˘Ùfi η-
ÓfiÓ· Ù˘ È·ÙÚÈ΋˜ ‰ÂÔÓÙÔÏÔÁ›·˜, ÙfiÙ ı· ÌÔÚÔ‡-
ÛÂ, ÈÛÙ‡ˆ, ηÓ›˜ Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ -Ì ÔÏϤ˜ ÂÏ-
›‰Â˜ fiÙÈ ÂÙ˘¯·›ÓÂÈ ÙÔ ÛˆÛÙfi- fiÙÈ ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ˘-
ı·ÁÔÚÈ΋, fiˆ˜ ÈÛÙ‡ˆ Î·È ÂÁÒ Ì·˙› Ì ÙÔÓ
Edelstein, ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘ Ô˘
¤ÊÙ·Û ˆ˜ ÂÌ¿˜ Ú¤ÂÈ Ó· ˘‹Ú¯Â, Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ¤Ó·˜
¿ÏÏÔ˜ ŸÚÎÔ˜, Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘ πÔÎÚ¿ÙË ‹ Î·È ·-
Ï·ÈfiÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔÓ ÌÂÁ¿ÏÔ ÁÈ·ÙÚfi, Ô˘ ı· ÂÚÈ›¯Â
Î·È ÂΛÓÔ˜ ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Ô˘ Ì·˜ ··Û¯ÔÏ›. ∫·-
Ù¿ ‚¿ıÔ˜ ÈÛÙ‡ˆ fiÙÈ Ì ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÂÈÛËÌ¿ÓÛÂȘ
ı· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ì ӷ Ô‰ËÁËıԇ̠ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ·
fiÙÈ ÛÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ŸÚÎÔ˘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ì Ú¤ÂÈ
Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ì ÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ·fi ÙȘ Ôԛ˜
‹Á·Û·Ó ÔÈ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘. ø˜ Ù¤-
ÙÔȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Ù‹˜ ÙfiÛÔ ·Ï·È¿˜ ·˘Ù‹˜ È·ÙÚÈ-
΋˜ ‰ÂÔÓÙÔÏÔÁ›·˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó, ÈÛÙ‡ˆ, Ó· ˘Ô-
‰ÂȯıÔ‡Ó: ·) Ô Û‚·ÛÌfi˜ ÚÔ˜ ÙË ˙ˆ‹, ‚) Ô Û‚·-
ÛÌfi˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿ÚÚˆÛÙÔ, Á) Ô Û‚·ÛÌfi˜ ÚÔ˜ ÙËÓ
ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È ÙÔ˘˜ ÂÚÁ¿Ù˜ Ù˘, ‰) Ë ÂÈı˘Ì›· ÁÈ·
‰È¿ÎÚÈÛË ÛÙËÓ ÂÈÛÙ‹ÌË Î·È ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ÌfiÓÔ ÌÂ
¤ÓÙÈÌ· Î·È ·ÍÈÔÚÂ‹ ̤۷, Â) Ë ¿ÚÓËÛË Î¿ı ÂÎ-
ÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘ ÙˆÓ Â‡ÎÔÏˆÓ ÂÚÈÛÙ¿ÛˆÓ.
¶ÔÈ· ÌÔÚÊ‹ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¤¯ÂÈ Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ
·Ï·ÈfiÙÂÚÔ fiÚÎÔ Ë ÚfiÙ·ÛË-·‹¯ËÛË Ù˘ ÙÂÏ¢-
259
 EÏÏËÓÈο ¢È·‚ËÙÔÏÔÁÈο XÚÔÓÈο 20, 4
Ù·›·˜ ·fi ÙȘ ¤ÓÙ ·˘Ù¤˜ ·Ú¯¤˜ Ì¿˜ ‚ÔËı¿ÂÈ, È-
ÛÙ‡ˆ, Ó· ÙÔ ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡ÌÂ Ë Ì·ÚÙ˘Ú›· ÙÔ˘ ∏ÚÔ-
‰fiÙÔ˘ ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·ÊÂÚı‹Î·ÌÂ.
ŒÓ·˜ ÁÈ·ÙÚfi˜ ÏÔÈfiÓ Ô˘ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ Ì·˜
¤ÁÈÓ ۋÌÂÚ· ÔÈÎÂ›Ô Ì¤Û· ·fi ÙË ‰È‹ÁËÛË ÙÔ˘ ∏-
ÚÔ‰fiÙÔ˘. Œ¯Ô˘Ó, ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ·, ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛË-
Ì·‰È·Îfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ.
∂›Ó·È, ı·ÚÚ›˜, Ú¿ÁÌ·ÙÈ nomina omina, ÔÓfiÌ·Ù·
ÔȈÓÔ›. ŸÙ·Ó ÙÔ˘˜ Ù· ‰›ÓÔ˘ÌÂ, Â›Ó·È Û·Ó Ó· ο-
ÓÔ˘Ì ̤۷ Ì·˜ ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜ ÌÈ·Ó Â˘¯‹: fiÙ·Ó ÌÂÁ·-
ÏÒÛÔ˘Ó, Ó· ‰ÈηÈÒÛÔ˘Ó ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘˜. O ∫ÚÔÙˆ-
260
ÓÈ¿Ù˘ ¢ËÌÔ-΋‰Ë˜ ‹Ù·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ¤Ó·˜ ÁÈ·ÙÚfi˜
«ÙÔ˘ ‰‹ÌÔ˘ ÎˉfiÌÂÓÔ˜». ∏ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ‡˜ ·ÓÙ·Ì›‚ÂÈ
ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜: ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘˜ ‰ÂÓ ÙÔ Û‚‹-
ÓÂÈ Ô ¯ÚfiÓÔ˜.
ŸÛÔ ÁÈ· ̤ӷ, ı· ‹ıÂÏ· Ó· Û·˜ ‚‚·ÈÒÛˆ fiÙÈ
·ÈÛı¿ÓÔÌ·È È‰È·›ÙÂÚ· ¢¯·ÚÈÛÙË̤ÓÔ˜ Ô˘ ÙÔ ÛË-
ÌÂÚÈÓfi Û˘Ó¤‰ÚÈfi Û·˜ ÌÔ˘ ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó·
Û·˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿Ûˆ ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· = ÙÔÓ
·Ï·ÈfiÙÂÚÔ ÁÈ·ÙÚfi-‰ËÌfiÛÈÔ ˘¿ÏÏËÏÔ! ŒÓ·Ó ÁÈ·-
ÙÚfi ÙÔ˘ π∫∞, ·˜ Ô‡ÌÂ, ‹ ¤Ó·Ó ÁÈ·ÙÚfi ÙÔ˘ ∂ıÓÈÎÔ‡
™˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÀÁ›·˜!