X·Ì¤ÓÔÈ ÔÏÈÙÈÛÌÔ›

∞ÙÏ·ÓÙ›‰·
ÀÔıÂÙÈÎfi ÓËÛ› ÛÙÔÓ ∞ÙÏ·ÓÙÈÎfi ˆÎ·Ófi. °È’ ·˘Ù‹ ÌÈÏ¿ÂÈ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ô ¶Ï¿ÙˆÓ·˜*.
√È ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ
™fiψӷ* fiÙ·Ó Ù·Í›‰Â„ ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ.
∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¿ÏÏ· ¤Ì·ı ÁÈ· ÙËÓ ‡·ÚÍË
Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜, ÓËÛÈÔ‡ ›ÛÔ˘ ÛÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜
Ì ÙË §È‚‡Ë Î·È ÙËÓ ∞Û›· Ì·˙› (‰ËÏ·‰‹ ÙË
µfiÚÂÈ· ∞ÊÚÈ΋ Î·È ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·) ¤Ú·
·fi ÙȘ ∏Ú¿ÎÏÂȘ ÛًϘ (ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi
°È‚Ú·ÏÙ¿Ú), Ô˘ ηٷÔÓÙ›ÛÙËΠÛÙÔÓ
ˆÎ·Ófi 9.000 ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹
ÙÔ˘ ™fiψӷ, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ 9600 .Ã. ÂÚ›Ô˘. ¶ÚÒÙÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ˘‹ÚÍ Ô
ÕÙÏ·˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÔÛÂȉÒÓ·. √È ·fiÁÔÓÔ› ÙÔ˘ ·Ó¤Ù˘Í·Ó ÛÙÔ ÓËÛ› ÛÔ˘‰·›Ô
ÔÏÈÙÈÛÌfi, Î·È Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘˜ ÂÂÎÙ¿ıËΠÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∆˘ÚÚËÓ›·* ηÈ
Ù· ·ÈÁ˘Ùȷο Û‡ÓÔÚ·. ∫¿ÔÙ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜ ı¤ÏËÛ·Ó Ó· ηٷ-
ÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ. ∞ÏÏ¿ ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ Ì‹Î·Ó ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜
ÛÙËÓ ¿Ì˘Ó· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜ ηÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÔÏϤ˜ ÂÚÈ¤ÙÂȘ, Ì ËÚˆÈÛÌfi
Î·È ‚·ıÈ¿ ÁÓÒÛË Ù˘ ÔÏÂÌÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘, Ó›ÎËÛ·Ó ÙÔÓ Ï·fi
Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜ ÎÈ ¤ÛˆÛ·Ó ·fi ÙËÓ ˘ԉԇψÛË fiÛÔ˘˜
·ÂÈÏ‹ıËηÓ. ªÂÙ¿ ·fi Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ·˘Ù¿ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó
ÊÔ‚ÂÚÔ› ÛÂÈÛÌÔ› Î·È Î·Ù·ÎÏ˘ÛÌÔ› ηÈ, ̤۷ Û ÌÈ· ̤ڷ
Î·È ÌÈ· Ó‡¯Ù·, ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ÓËÛ› Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜ ‚˘ı›ÛÙËÎÂ
ÛÙÔÓ ˆÎ·Ófi. ∆ËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹ ¤ÁÈÓ·Ó Î·È ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ηٷ-
ÛÙÚÔʤ˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.
∂›Ó·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi˜ Ô ÏÔ‡ÙÔ˜ ÙˆÓ ·Á·ıÒÓ Ô˘ Û˘ -
ÁΤÓÙÚˆÓ ÙÔ ÓËÛ› ÙˆÓ ∞ÙÏ¿ÓÙˆÓ. ªÂÙ·Ïχ̷ٷ, ͢Ï›·,
ÏÔ‡ÛÈ· ·Ó›‰· Î·È ¯ÏˆÚ›‰· ÎÈ ÔÙȉ‹ÔÙ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ
‰ÒÛÂÈ Ë Ê‡ÛË ÛÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙËÓ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰· ˘ÂÚ¿ÊıÔÓ· Î·È Î·Ù·ÏËÎÙÈο. Œ¯ÔÓÙ·˜ Ù¤ÙÔÈÔÓ
ÏÔ‡ÙÔ ·Á·ıÒÓ ÛÙË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘˜, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔ› Ù˘ ηٷÛ··Û·Ó ÌÂÁ·ÏÔÚÂ‹ Ù›¯Ë, ÈÂÚ¿, ·Ó¿ÎÙÔÚ·,
ÏÈÌ¿ÓÈ· Î·È Ó·‡ÛÙ·ıÌÔ˘˜. ∆›¯Ë Ì ÚfiÛÔ„Ë ÂÂÓ‰˘Ì¤ÓË Ì ¯·ÏÎfi, ηÛÛ›ÙÂÚÔ Î·È ÔÚ›¯·ÏÎÔ, ·Ó¿ÎÙÔÚ·
Î·È Ó·Ô‡˜ ÂÂÓ‰˘Ì¤ÓÔ˘˜ Ì ¯Ú˘Ûfi, ¿ÚÁ˘ÚÔ, ÔÚ›¯·ÏÎÔ Î·È ÂÏÂÊ·ÓÙÔÛÙfi, ¯Ú˘Û¿ Ï·ÙÚ¢ÙÈο ·Á¿ÏÌ·Ù·.
ŸÛÔ ÁÈ· ÙË ªËÙÚfiÔÏË, ÙËÓ Î·ÙÔÈΛ· Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘ ÕÙÏ·ÓÙ·, ‹Ù·Ó ¤Ó· ÌÈÎÚfi ΢ÎÏÈÎfi ÓËÛ› Ô˘ ÂÚÈ -
‚·ÏÏfiÙ·Ó ·fi ΢ÎÏÈΤ˜ ˙ÒÓ˜ ÍËÚ¿˜ Î·È ı¿Ï·ÛÛ·˜, ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È ·fiÚıËÙÔ.
∏ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰· ··Û¯fiÏËÛ ÙfiÛÔ ÙËÓ ÂÈÛÙ‹ÌË fiÛÔ Î·È ÙË ÏÔÁÔÙ¯ӛ·. 60.000 ‚È‚Ï›· Î·È ¿ÚıÚ· ¤¯Ô˘Ó
ÁÚ·ÊÙ› ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÁÈ· ÙÔ Î·Ù·ÔÓÙÈṲ̂ÓÔ ÓËÛ›. ∏ Û‡Á¯ÚÔÓË ¤Ú¢ӷ ¤¯ÂÈ ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ ˆ˜ Ù·
60
·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓ· ·fi ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· ‰ÂÓ Â›Ó·È ¤Ó· ·Ú·Ì‡ıÈ ·ÏÏ¿ ÌÈ· ·Ú¿‰ÔÛË, ÁÓˆÛÙ‹ Î·È ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ,
fiˆ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ÁÚ·Ù¤˜ ËÁ¤˜.
ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂÈ· ¶¿˘ÚÔ˜ §·ÚÔ‡˜ ªÚÈÙ¿ÓÓÈη (‰È·Û΢‹)

*¶Ï¿ÙˆÓ·˜: (427-347 .Ã.) ∞ıËÓ·›Ô˜ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜, Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË.

*™fiψӷ˜: (ÂÚ›Ô˘ 640-560 .Ã.) ∞ıËÓ·›Ô˜ ÓÔÌÔı¤Ù˘, ÔÏÈÙÈÎfi˜ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌÈÛÙ‹˜ Î·È ÔÈËÙ‹˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÙ¿ ÛÔÊÔ‡˜
Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜.
*∆˘ÚÚËÓ›·: Ë ÚˆÌ·˚΋ ∂ÙÚÔ˘Ú›·, ·Ú¯·›· ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ πÙ·Ï›·˜, ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ ∆ÔÛοÓ˘.

1. ™Â ÌÈ· Ê·ÓÙ·ÛÙÈ΋ ÈÛÙÔÚ›·... ·˜ Ê·ÓÙ·ÛÙԇ̠ÙÈ ı· Û·˜ ÚÒÙ·Á ¤Ó· ·È‰› ·fi ÙËÓ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·!
ñ ¶ÔÈÔÈ ·Ó¤ÊÂÚ·Ó ÙËÓ ‡·ÚÍË Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Ì·˜ ÚÒÙË ÊÔÚ¿;

ñ ¶ÔÈ· ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ‹Ù·Ó Ë ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ Ù˘ ı¤ÛË;

ñ •¤ÚÂÙ ÂÚ›Ô˘ ÙË ¯ÚÔÓÔÏÔÁ›· Ô˘ ·Ê·ÓÈÛًηÌÂ;

ñ •¤ÚÂÙ ÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ì·˜;

ñ ∆È Í¤ÚÂÙ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÛÌfi Ì·˜;

ñ ◊Ì·ÛÙ ÔÙ¤ ·ÓÙ›·ÏÔÈ; ∞Ó Ó·È, ÔÈÔ˜ Ó›ÎËÛÂ;

ñ ªÈÏÔ‡Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÁÈ· Ì·˜;

ñ °›ÓÔÓÙ·È ¤Ú¢Ó˜ ÁÈ· ÙË Ï‡ÛË ÙÔ˘ ·ÈÓ›ÁÌ·ÙÔ˜ Ô˘ ϤÁÂÙ·È «∞ÙÏ·ÓÙ›‰·»;

2. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ Ì˘ıÔÏÔÁ›·, Ë µ›‚ÏÔ˜, ÙÔ ¤Ô˜ ÙÔ˘ °ÎÈÏÁη̤˜ (∞ÛÛ˘ÚÈ·Îfi ŒÔ˜,

Ù¤ÏÔ˜ 3˘ .Ã. ¯ÈÏÈÂÙ›·˜), ÔÈ ·Ú·‰fiÛÂȘ ÙˆÓ ÿÓη˜, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ·Ú·‰fiÛÂȘ ÔÏÏÒÓ
Ï·ÒÓ ÌÈÏÔ‡Ó ÁÈ· ηٷÎÏ˘ÛÌÔ‡˜. ¶Ò˜ ÌÔÚԇ̠ӷ ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ì ·˘Ùfi ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ; ªÔÚ› Ë ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·
Ó· ηٷÔÓÙ›ÛÙËΠ·fi ¤Ó·Ó ηٷÎÏ˘ÛÌfi; √È ÂÎÚ‹ÍÂȘ ËÊ·ÈÛÙ›ˆÓ, ÔÈ ÛÂÈÛÌÔ›, ÔÈ ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ÛÂȘ Ï·ÎÒÓ
‹ ÔÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÁˆÏÔÁÈΤ˜ ÌÂÙ·‚ÔϤ˜ ÙÈ Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜; ™Â ÔȘ ÂÈÛً̘
Ú¤ÂÈ Ó· ·Ó·˙ËÙ‹ÛÔ˘Ì ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· Ó· ÂÌÏÔ˘Ù›ÛÔ˘Ì ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ Ì·˜ ÁÈ· Ù· Ê˘ÛÈο Ê·ÈÓfiÌÂÓ·;
™˘˙ËÙ‹ÛÙ ÛÙËÓ Ù¿ÍË.
µÚ›Ù ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ‚È‚ÏÈ΋˜ ÏËÌ̇ڷ˜ ÛÙË ª·‡ÚË £¿Ï·ÛÛ· ÛÙËÓ ËÏÂÎÙÚÔÓÈ΋
‰È‡ı˘ÓÛË: www.nationalgeographic.gr Ù‡¯Ë: ª·˝Ô˘ 2001, πÔ˘Ï›Ô˘ 2000.
°È· ÙËÓ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·: DVD Ì ÎÈÓÔ‡ÌÂÓ· Û¯¤‰È·: ∏ ¯·Ì¤ÓË ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·, ∏ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ª¿ÈÏÔ, 2001.

3. °Ú¿„Ù ¤Ó· ‰ÈÎfi Û·˜ ̇ıÔ fiˆ˜ ·˘Ùfi˜ Ù˘ ∞ÙÏ·ÓÙ›‰·˜. º·ÓÙ·ÛÙ›Ù ¤Ó· fiÓÔÌ· ¯ÒÚ·˜,
ÌÈ· ¯ÚÔÓÔÏÔÁ›·, ÌÈ· ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ ı¤ÛË ÎÙÏ. ªËÓ Í¯¿ÛÂÙ ӷ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ ÙÔ ·›ÙÈÔ Ù˘ ÂÍ·-
Ê¿ÓÈÛ‹˜ Ù˘.
61